Canolfan Ymwelwyr Llwybrau Coedwig Cadair Idris Forest Trails Visitor Centre Dolgellau A487 Cadair Idris Tal y Llyn B4405 Uchaf Coedwig Abergynolwyn Corris Tan y Coed Foel Friog Dyfi

Tywyn Nant Gwernol Forest B4405 Afonydd ffrydiol a threnau stêm // Cascading rivers and steaming trains A487

Aberdyfi A493 A489 © Hawlfraint a hawliau cronfa ddata’r Goron 2016. Rhif Trwydded yr Arolwg Ordnans 100025498. © Crown copyright and database right 2016. Ordnance Survey Licence number 100025498.

0300 065 3000 www.cyfoethnaturiol.cymru www.naturalresources.

Os hoffech chi’r cyhoeddiad hwn mewn gwahanol ddiwyg, rhowch wybod inni, os gwelwch yn dda: [email protected] 0300 065 3000

If you would like this publication in a different format, please let us know: [email protected] 0300 065 3000

Mae coetiroedd Llywodraeth Cymru wedi’u hardystio’n unol â rheolau’r Forest Stewardship Council® Argraffwyd ar bapur Revive Offset Welsh Government woodlands have wedi’i ailgylchu 100% been certified in accordance with the rules of the Forest Stewardship Printed on Revive offset 100% www.cyfoethnaturiol.cymru Council® recycled paper NRWRC035 www.naturalresources.wales Welcome to Dyfi Forest

The spectacular landscape of Dyfi Forest is well worth exploring.

Rugged peaks loom above the forested hillsides that are dotted with atmospheric ruins and slate spoil heaps.

Fast flowing mountain streams cascade down rocky valleys, edged by old moss-covered oaks.

Steam trains chug along the hillsides, now carrying holidaymakers, but originally carrying slates from the quarries to the coast.

Within the forest, we have developed a series of easy to follow trails so you can explore this peaceful and undiscovered area.

Be prepared for an interesting mixture of forest road Croeso i Lwybrau Coedwig Dyfi and rough unmade rights of way, with occasional mud, roots and rocks. There are steep ascents and Mae’n werth archwilio tirwedd drawiadol descents due to the nature of the terrain. The trails Coedwig Dyfi. are not suitable for pushchairs.

Mae copaon ysgythrog yn codi uwchben y llethrau The forest is a mixed-use site, please be aware that coediog sy’n frith o adfeilion llawn atgofion a you may come across walkers, dogs, mountain bikes, thomenni llechi. horses or vehicles at any time.

Mae ffrydiau mynyddig byrlymus yn rhaeadru i lawr dyffrynnoedd creigiog, lle ceir hen goed derw wedi eu gorchuddio â mwsogl.

Mae trenau stêm yn pwffian ar hyd y llethrau, a bellach yn cludo twristiaid - yn wreiddiol y rhain oedd yn cludo llechi o’r chwareli i’r arfordir.

Yn y goedwig, rydym wedi datblygu cyfres o lwybrau hawdd-i’w dilyn fel y gallwch archwilio’r ardal dawel hon sydd heb gael ei darganfod.

Byddwch yn barod am gymysgedd diddorol o ffyrdd goedwig a llwybrau tramwy garw, gyda mwd, gwreiddiau a chreigiau fan hyn a fan draw. Mae yna esgyniadau a disgynfeydd serth oherwydd natur y tir. Nid yw’r llwybrau yn addas ar gyfer cadeiriau gwthio.

Mae’r goedwig yn safle amlddefnydd. Cofiwch y gallech ddod ar draws cerddwyr, cŵn, beiciau mynydd, ceffylau neu gerbydau ar unrhyw adeg. Cadair Idris Cross Foxes Cychwyn ar eich taith Starting out A487 Dewiswch Choose your eich llwybr o’r route from Canolfan Ymwelwyr tri gwahanol one of three Cadair Idris goetir di‰erent Visitor Centre woodlands Ca ar agor Pasg-Medi Café open Easter-Sept • Nant Gwernol

•Foel Friog Aberllefenni

•Tan y Coed Tal y Llyn Foel Friog Corris Castell y Bere Talyllyn Uchaf

B4405 Amgueddfa Rheil ordd

Labrinth y Brenin Corris Arthur a’r Ganolfan Abergynolwyn Railway Coedwig Ddyfi Museum Gorsaf King Arthur’s Labyrinth Nant Gwernol Dyfi Forest goirFleoF & Craft Centre Llwybrau Station Beicio Mynydd

Tywyn Climachx Mountain Nant Gwernol Biking Trails Gorsaf Abergynolwyn Ceinws Station

Tan y Coed Parcio Toiledau Y Ganolfan Parking Toilets Dechnoleg Amgen Parcio - mynediad hawdd Toiled mynediad hawdd Centre for Accessible Parking Accessible toilets Alternative Technology Canolfan gwybodaeth Safle picnic Information centre Picnic site Mewn argyfwng Gwersyllfa ffoniwch 999 Café Camp site In emergency dial 999 B4404 Llwybr cerdded Llwybr rhedeg Dovey Walking trail Running trail er iv R n Dyfi fo Aberdyfi A487 A A493 Machynlleth © Hawlfraint a hawliau cronfa ddata'r Goron 2016. Rhif Trwydded yr Arolwg Ordnans 100025498. © Crown copyright and database right 2016. Ordnance Survey Licence number 100025498. Nant Gwernol

Mae ceunant creigiog Nant Gwernol, gyda’i raeadrau byrlymus, uwchben dyffryn hyfryd Talyllyn, yng nghysgod Cadair Idris. Mae’r llwybrau’n dilyn glannau’r afon ac yn arwain at olion hen Chwarel Bryn Eglwys. Gallwch barcio’r car a chychwyn cerdded o neuadd bentref Abergynolwyn neu fynd ar y trên stêm o Dywyn i Orsaf Nant Gwernol.

Nant Gwernol, a rocky river gorge with cascading waterfalls, lies above the picturesque Talyllyn valley in the shadow of Cadair Idris. The trails follow the riverside and explore the remains of Bryn Eglwys Slate Quarry. You can park and start your walks from Abergynolwyn Village Hall or take the steam train from Tywyn to Nant Gwernol Station. Tan y Coed Gorsaf Gyswllt Stations Link Pellter: 1 milltir/1.6km Distance: 1 mile/1.6km Mae dau lwybr distaw, sy’n arwain drwy’r coed ac Amser: ¾ awr Time: ¾ awr ar hyd glannau’r afon, yn cychwyn o safle picnic Gradd: Cymedrol Grade: moderate mynediad hawdd Tan y Coed, ar ffordd yr A487 o Dringo: 30m Climb: 30m Gorris. Mae yma Lwybr Pos ar gyfer teuluoedd, a cheir gwybodaeth amdano yn y daflen ddi-dâl sydd ar gael Llwybr y Rhaeadr Cascade Trail ar y safle. Pellter: 1 milltir/1.6km Distance: 1 mile/1.6km Amser: 1 awr Time: 1 hour Tan y Coed, an easy access picnic site, on the A487 Gradd: Cymedrol Grade: moderate south of Corris, is the starting point for two tranquil Dringo: 30m Climb: 30m woodland and riverside walks and two running trails. For families there is a Puzzle Trail too, described in a Llwybr y Chwarelwr Quarryman’s Trail free leaflet available on site. Pellter: 4 milltir/6.4km Distance: 4 miles/6.4km Amser: 2½-3 awr Time: 2½-3 hours Llwybr Cwm Cadian Cwm Cadian and Gradd: egnïol Grade: strenuous Pos Anifeiliaid Animal Puzzle Trail Dringo: 250m Climb: 250m Pellter: 1 milltir/1.6km Distance: 1 mile/1.6km Amser: 1 awr Time: 1 hour Gradd: Cymedrol Grade: moderate Dringo: 40m Climb: 40m

Foel Friog Llwybr Tan y Coed Tan y Coed Trail Pellter: 1½ milltir/2.5km Distance: 1½ miles/2.5km Mae’r safle picnic glan afon hyfryd yn Foel Friog mewn Amser: 1½ awr Time: 1½ hours llecyn mwy anghysbell yn Aberllefenni. Oddi yma, mae Gradd: Cymedrol Grade: moderate llwybr Pen y Bryn yn dringo ar hyd ochr y bryn gan fynd Dringo: 100m Climb: 100m heibio i adfeilion ffermdai. Llwybr Siambr Wmffre Siambr Wmffre Trail The pretty riverside picnic site at Foel Friog is further Pellter: 4¾ milltir/7.6km Distance: 4¾ miles/7.6km off the beaten track at Aberllefenni. You can start the Amser: 1½ awr Time: 1½ hour Pen y Bryn Trail here. Climb the hillside, passing ruined Gradd: egnïol Grade: strenuous farmsteads and enjoy panoramic views. Dringo: 364m Climb: 364m

Llwybr Pen y Bryn Pen y Bryn Trail Llwybr Bryn Llwyd Bryn Llwyd Trail Pellter: 2 milltir/3.2km Distance: 2 miles/3.2km Pellter: 51/4 milltir/8.5km Distance: 51/4 miles/8.5km Amser: 1½ awr Time: 1½ hours Amser: 1½ awr Time: 1½ hours Gradd: egnïol Grade: strenuous Gradd: egnïol Grade: strenuous Dringo: 220m Climb: 220m Dringo: 393m Climb: 393m Nant Gwernol Nant Gwernol Bywyd caled y chwareli A hard life in the quarries

Ar y llwyfandir uwchben y ceunant gellir gweld olion On the plateau above the river gorge lie the Chwarel Bryn Eglwys lle bu cenedlaethau o ddynion a remains of Bryn Eglwys Quarry where generations bechgyn yn gweithio’r gwythiennau llechi cyfoethog o of men and boys quarried the rich veins of slate dan y ddaear yn ystod y 19eg ganrif a’r 20fed ganrif. below ground, in the 19th and 20th centuries.

Byddai’r mwyafrif ohonynt yn cerdded bob dydd o Most walked daily from Abergynolwyn village but bentref Abergynolwyn, ond byddai rhai yn teithio ar some travelled by train and stayed in barracks at the y trên ac yn aros ym marics y chwarel yn ystod yr quarry during the week. wythnos. The quarrymen worked in teams of four. Two Byddai’r chwarelwyr yn gweithio mewn timau o bedwar. rockmen drilled and blasted below ground while Byddai dau greigiwr yn drilio a chwythu o dan y ddaear two men above ground brought out the rock and tra byddai’r ddau a oedd yn gweithio uwchben y broke it into moveable sizes with chisels ddaear yn dod â’r llechfaen allan ac yn defnyddio cyn a and wedges. lletem i’w hollti’n ddarnau digon bach i’w cludo ymaith. The slabs were then split into slates at the mill, Byddai’r slabiau yn cael eu hollti’n llechi yn y felin, loaded onto trucks and taken down the valley ac yn cael eu llwytho a’u cludo i lawr y dyffryn ar y via the tramway. Here they were transferred onto dramffordd. Yna, caent eu symud i reilffordd Tal-y-llyn the Tal-y-llyn railway and unloaded onto the wharf a’u cludo i’r lanfa yn Nhywyn. at Tywyn. Gorsaf Gyswllt Stations Link Abergynolwyn

NNORTH B4405 Cychwyn: Start: Naill ai gorsafoedd Either Nant Gwernol or parcio Neuadd y Gorsaf Nant Gwernol neu Abergynolwyn Stations; Pentref Nant Gwernol Abergynolwyn, llwybr the waymarked trail links Station Route from Village cyfeirbwyntiedig yn the two sites. Hall car park cysylltu’r ddau safle. Distance: 1 mile/1.6km Pellter: 1 milltir/1.6km Time: ¾ hour Amser: ¾ awr Grade: Gradd: Moderate, with steep Cymedrol, gyda dringfa climb from Nant Inclein serth i gyfeiriad Nant Gwernol direction and Allt Wyllt n Gwernol a disgyniad steep descent from wy Incline serth o Abergynolwyn. Abergynolwyn Ty Dringo: 100 tr/30 m Climb: 100ft/30m

Uchafbwyntiau: Highlights: Gorsaf Golygfeydd o’r Views of surrounding Abergynolwyn mynyddoedd o amgylch, mountains, steam trains Stations Link Talyllyn Station trenau stêm ac inclein and the Allt Wyllt incline. llt/

Railway sw Allt Wyllt. Caution: Please look out for trains when walking © Hawlfraint a hawliau cronfa ddata’r Goron 2016. Rhybudd: Cofiwch wylio Rhif Trwydded yr Arolwg Ordnans 100025498. Gorsaf Gy over the level crossing © Crown copyright and database right 2016. rhag trenau wrth groesi’r Ordnance Survey Licence number 100025498. groesfan hanner ffordd ar half way along the trail. hyd y llwybr. NNORTH parcio Neuadd y B4405 Pentref Route from Village Hall car park

Abergynolwyn Gorsaf Nant Gwernol Station

C o e d N a n Inclein t G Alltwyllt w e Incline r n o l Llwybr y Rhaeadr Cascade Trail Old tramway

Cychwyn: Start: Gorsaf Cascade Gorsaf Nant Gwernol. Nant Gwernol Station. Abergynolwyn Parciwch un ai ym maes Park either in the parcio neuadd y pentref Village Hall car park or Station Rhaead r/ neu ym maes parcio Abergynolwyn Station gorsaf Abergynolwyn. car park.

Pellter: 1 milltir/1.6km Distance: 1 mile/1.6km Amser: 1 awr Time: 1 hour © Hawlfraint a hawliau cronfa ddata’r Goron 2016. Gradd: Grade: Rhif Trwydded yr Arolwg Ordnans 100025498. © Crown copyright and database right 2016. Cymedrol gyda llethr Moderate with steep Ordnance Survey Licence number 100025498. serth i’w ddringo descents Dringo: 100tr/30m Climb: 100ft/30m

Uchafbwyntiau: Highlights: Yr afon raeadraidd, The cascading river, trenau stêm, inclein steam trains and the Allt Wyllt. Allt Wyllt incline.

Chwiliwch am... lethrau Look out for... short byr a serth - mae’n steep slopes may be bosibl mai hen incleiniau inclines along which oedd rhai o’r rhain, lle the roped-up slate byddai’r wagenni llechi trucks were moved yn cael eu tynnu i fyny up and down. Look ac i lawr. Chwiliwch am for the remains of the olion y cytiau weindio a’r drumhouses for the cyfarpar dirwyn ar winding gear at the top. ben y llethr. Abergynolwyn Llwybr y Quarryman’s Neuadd y Pentref Chwarelwr Trail Route from Village Hall car park NNORTH

Gorsaf Cychwyn: Start: s Nant Gwernol Gorsaf Nant Gwernol. Nant Gwernol Station. B4405 Station Parciwch ym maes Park in the village hall parcio neuadd y pentref. car park. Quarryman’ C / o e d elwr N r Pellter: 4 milltir/6.4km Distance: 4 miles/6.4km a wa Inclein n Amser: 2½-3 awr Time: 2½-3 hours Alltwyllt t Inclein Ch G Gradd: Grade: Incline w Cantrybedd e r Egnïol, gyda llawer o Strenuous with long n Incline o l waith dringo a disgyn ar climbs and steep Bythynnod hyd llethrau serth descents Old tramway Cantrybedd Dringo: 800tr/250m Climb: 800tr/250m Cottages Uchafbwyntiau: Highlights: Y Felin Isaf Lo Golygfeydd eang, Wide views, waterfalls wer Mill rhaeadrau ac olion y and quarry remains. chwarel. Hen Felin Look out for... panels Llwybr arall hirach Old Mill Chwiliwch am... and wind up listening baneli a physt llafar, posts, which tell the Alternative longer route Inclein sy’n adrodd hanes story of the Bryneglwys Cwmcwm chwarelwyr Bryneglwys quarrymen and their Incline a’u teuluoedd neu families or download the lawrlwythwch yr ap Place Tales app to take System Gludo Place Tales i fynd â’r the story with you. stori gyda chi. © Hawlfraint a hawliau cronfa ddata’r Goron 2016. Haulage System Rhif Trwydded yr Arolwg Ordnans 100025498. © Crown copyright and database right 2016.

Ordnance Survey Licence number 100025498. M 4:08 PM 4:08 P 3G 3G

LAWRLWYTHWCH EIN DOWNLOAD OUR HAPIAU FREE APPS DI-DÂL for Android and iPhone ar gyfer Android ac iPhone

Llwybr y Chwarelwr 4m /6.4 km CYMRU | WALES PlacesToGo® Quarryman’s Trail awr/hour iPhone I ganfod lleoedd eraill ardderchog CNC egnïol /strenuous y gellir ymweld â hwy yng Nghymru. To find other great NRW places dringo /climb 250m to visit in Wales. Android

CYMRU | WALES PlaceTales® I ganfod nodweddion hynod ddifyr yng nghoedwigoedd iPhone CNC a Gwarchodfeydd Natur Cenedlaethol. To discover fascinating features in NRW forests and National Nature Reserves. Android Foel Friog Foel Friog Tystiolaeth gudd o’r gorffennol Hidden evidence of an industrial past diwydiannol During the late 18th century, slate quarrying was the Y chwarel oedd y prif gyflogwr yn yr ardal ar ddiwedd major occupation locally, employing over 800 men. y 18fed ganrif, ac roedd dros 800 o ddynion yn gweithio yma. When the quarries began to close in the 20th century the Forestry Commission became the main Pan ddechreuodd y chwareli gau yn ystod yr 20fed employer, planting the hillsides around Aberllefenni ganrif, daeth y Comisiwn Coedwigaeth yn brif gyflogwr, and Corris. ac aeth ati i blannu ochrau’r bryniau o gylch Aberllefenni a Chorris. The maturing trees have transformed the views but, when quarrying was at its peak, each quarry had a Mae’r coed, wrth iddynt dyfu, wedi gweddnewid yr cluster of buildings, with waterwheels, weighbridges, olygfa, ond pan oedd y chwareli yn eu hanterth roedd stables for the horses that pulled the trucks, gan bob chwarel glwstwr o adeiladau, gyda rhodau dŵr, tramways and vast spoil heaps. pontydd pwyso, stablau i’r ceffylau a oedd yn tynnu’r wagenni, tramffyrdd a thomennydd enfawr o rwbel. If you look carefully, you can still find evidence of these. Os edrychwch chi’n ofalus, gallwch weld eu holion o hyd. Chwarel Lechi Slate Quarry

Llwybr Pen y Bryn Pen y Bryn Trail

NNORTH Aberllefenni Cychwyn: Start: Maes parcio Foel Friog, Foel Friog car park, Aberllefenni. Aberllefenni.

Pellter: 2 milltir/3.2km Distance: 2 miles/3.2km Amser: 1½ awr Time: 1½ hour Gradd: Grade: Egnïol, gyda gelltydd Strenuous with steep serth i fyny ac i lawr ascent and descent. Foel Dringo: 680tr/220m Climb: 680tr/220m Friog Uchafbwyntiau: Highlights: Cewch weld coed Ancient oaks covered derw hynafol wedi’u with moss, ferns gorchuddio â mwsogl, and lichens, derelict

Pen y Bry n rhedyn a chen, hen farmsteads in the midst ffermdai gwag yng of the forest, superb nghanol y goedwig, views, quarry remains. golygfeydd godidog, Corris ac olion y chwarel. Look out for... both the oak woodland and Chwiliwch am... yn ystod conifer forest are alive in Adfail y gwanwyn a’r haf, mae’r spring and summer with Pen y Bryn coetir derw a’r goedwig the constant twittering Ruin gonwydd yn effro gyda of birds such as tits, thrydar adar megis y warblers, nuthatch, pied titw, y telor, delor y cnau, flycatcher, wrens and

© Hawlfraint a hawliau cronfa ddata’r Goron 2016. y gwybedog brith, y goldcrest. Rhif Trwydded yr Arolwg Ordnans 100025498. © Crown copyright and database right 2016. dryw a’r dryw eurben. Ordnance Survey Licence number 100025498. The greatest variety live Mae’r amrywiaeth fwyaf in the oak woodland yn byw yn y coetir derw, but some cone-loving ond mae’n well gan birds such as siskins rai adar megis y pila and crossbills prefer the gwyrdd a’r gylfingroes, conifers. sy’n hoffi conau, fyw yn y goedwig gonwydd. Birds of prey, such as buzzards, soar and hover Mae adar ysglyfaethus in the skies above. megis y bwncath yn esgyn a hofran yn yr awyr uwchben. Tan y Coed Tan y Coed Merched wrth eu gwaith Women at work

Dechreuodd y Comisiwn Coedwigaeth blannu’r coed The Forestry Commission began planting these hyn ar ôl y Rhyfel Byd Cyntaf gan fod llawer o goed woods after the First World War as the war effort Prydain wedi cael eu defnyddio yn ystod y rhyfel. had used up Britain’s timber.

Parhaodd y gwaith plannu drwy gydol yr Ail Ryfel Byd This continued through the Second World War with gyda chymorth merched Byddin y Tir, a adwaenid fel Land Army Girls, known as ‘Timber Jills’, helping out. ‘Timber Jills’. Câi llawer o’r gwaith ei wneud â llaw, a Much of the work was done by hand with horses byddai ceffylau yn tynnu’r boncyffion. pulling out the logs.

Beth am wrando ar lwybr sain MP3 Merch y Goedwig Why not listen to the Timber Jill MP3 audio trail, (Timber Jill), sy’n adrodd stori am anturiaethau’r telling the story of the women who worked in the merched oedd yn gweithio yn y coedwigoedd yn ystod forests during the Second World War. yr Ail Ryfel Byd. Look out for... at the riverside energetic grey Chwiliwch am... ar lan yr afon, gallwch weld y siglen wagtails with their long tails and yellow undersides lwyd gyda’i chynffon hir a’i bol melyn, a bronwen y dŵr, and dippers, small perky brown birds with a white aderyn bach brown bywiog gyda gwddf a brest wen, yn bib, hunt for water insects. Watch their bobbing hela am bryfed y dŵr. Mae’n hawdd gweld sut y cafodd and ducking movements to see how they got y siglen lwyd ei henw, ac mae bronwen y dŵr yn plymio their names. i’r dŵr i chwilio am fwyd (enw arall arni yw trochwr). Llwybr Cwm Cwm Cadian Cadian Trail

NNORTH

Cychwyn: Start: Maes parcio Tan y Coed. Tan y Coed car park.

Pellter: 1 milltir/1.6km Distance: 1 mile/1.6km Coed Amser: 1 awr Time: 1 hour Cwmcadian Gradd: Grade: A fo Cymedrol Moderate n C Dringo: 130tr/40m Climb: 130ft/40m a d ia n Uchafbwyntiau: Highlights: Lawrlwythwch yr ap Download the PlaceTales A487 PlaceTales i glywed app to hear the story hanes y ‘Timber Jills’ of the ‘Timber Jills’ who oedd yn gweithio yn y worked in the forest goedwig yn ystod yr Ail during the Second Ryfel Byd. World War.

Llwybr Pos Animal Puzzle Anifeiliaid Trail

Yn dilyn Llwybr Follows the Cwm Cwm Cadian Cadian Trail

Gallwch fod yn dditectif Be a nature detective natur os ewch ar hyd y on this special trail llwybr arbennig hwn i for children. Pick up

M blant. Cymerwch daflen a leaflet from the 4:08 PM 4:08 P 3G 3G a cheisiwch ateb y dispenser outside the © Hawlfraint a hawliau cronfa ddata’r Goron 2016. Rhif Trwydded cliwiau i ddarganfod yr toilets, and work out the yr Arolwg Ordnans 100025498. © Crown copyright and database anifeiliaid sy’n cuddio clues to find the hidden right 2016. Ordnance Survey Licence number 100025498. yn y coed. animals in the woods.

LAWRLWYTHWCH EIN DOWNLOAD OUR HAPIAU FREE APPS DI-DÂL for Android and iPhone ar gyfer Android ac iPhone

CYMRU | WALES ® PlacesToGo iPhone I ganfod lleoedd eraill ardderchog CNC y gellir ymweld â hwy yng Nghymru. To find other great NRW places to visit in Wales. Android

CYMRU | WALES PlaceTales® I ganfod nodweddion hynod ddifyr yng nghoedwigoedd iPhone CNC a Gwarchodfeydd Natur Cenedlaethol. To discover fascinating features in NRW forests and National Nature Reserves. Android NNORTH

Coed Cwmcadian

A fo n C Llwybr Tan y Coed Tan y Coed Trail a d ia n A487 Cychwyn: Start: Maes parcio Tan y Coed. Tan y Coed car park.

Pellter: 1 milltir/1.6km Distance: 1 mile/1.6km Tan y Coed Amser: 1 awr Time: 1 hour Gradd: Grade: Cymedrol Moderate n y Coed Dringo: 300tr/100m 300ft/100m Ta Climb

Uchafbwyntiau: Highlights: Cerdded drwy’r goedwig Walking through the hynafol, a gweld y coed old moss covered trees, gyda’u gorchudd o then following the fwsogl, ac yna dilyn yr tumbling river. afon wyllt.

© Hawlfraint a hawliau cronfa ddata’r Goron 2016. Rhif Trwydded yr Arolwg Ordnans 100025498. © Crown copyright and database right 2016. Ordnance Survey Licence number 100025498. Siambr Wmffre Highlights: Challenge yourself Trail to a run on the steep wooded hillsides of Llwybr Siambr Uchafbwyntiau: Pantperthog, in the Eich herio eich hun south of the woods. Wmffre i redeg i fyny to a Start: The trails can be very llethrau coediog serth Tan y Coed car park. muddy and trail shoes Pantperthog, yn rhan are recommended. It ddeheuol y goedwig. Distance: 4¾ miles/7.6km is suggested you take Cychwyn: Gall y llwybrau fod Time: 1½ hours adequate bodycover,A487 Maes parcio Tan y Coed. yn fwdlyd iawn ac Grade: water, map, phone and argymhellir eich bod Strenuous with long whistle. Pellter: 4¾ milltir/7.6km yn gwisgo esgidiau climbs and steep Amser: 1½ awr pwrpasol. Dylech fynd â descents Managed under a Gradd: dillad addas, dŵr, map, Climb: 1,194ft/364m community agreement Anodd gyda gwaith ffôn a chwiban gyda chi. by volunteers from dringo hir a serth Cerist Triathlon Club. Dringo: 1,194tr/364m Rheolir dan gytundeb cymunedol gan wirfoddolwyr Clwb 40 0 Triathlon Cerist. 300

NNORTH 200

Woodlands Field Mountain Water

Ground

100 250 Af on Cadian

Pant Perthog

200 A487 Ysgabor Tan y Coed

200

Nant y Darr 150

Llwybr Bryn Llwyd Trail Llwybr Siambr Wmre Trail en 100 100

© Hawlfraint a hawliau cronfa ddata’r Goron 2016. Rhif Trwydded yr Arolwg Ordnans 100025498. © Crown copyright and database right 2016. Ordnance Survey Licence number 100025498.

100 © Hawlfraint a hawliau cronfa ddata’r Goron 2016. Rhif Trwydded yr Arolwg Ordnans 100025498. © Crown copyright and database right 2016. Ordnance Survey Licence number 100025498. Bryn Llwyd Trail Bryn Llwyd Trail

A487 NNORTH Cychwyn: Start: Tarren Cadian Maes parcio Tan y Coed. Tan y Coed car park.

Pellter: 51/4 milltir/8.5km Distance: 51/4 mile/8.5km Amser: 1½ awr Time: 1½ hour Nant Goedwig Grade: Grade: Anodd gyda gwaith Strenuous with long dringo hir a serth climbs and steep Dringo: 1,293tr/393m descents Climb: 1,293ft/393m Uchafbwyntiau: Ymbaratowch at redeg ar Highlights: lethrau serth a choediog Gear yourself up for a Llwybr Bryn Llwyd, yn rhan steep run through the amgen sy'n ogleddol y goedwig. Gall wooded hillsides of 200 osgoi llwybr serth a chul y llwybrau fod yn fwdlyd Bryn Llwyd, in the Alternative iawn ac argymhellir eich north of the woods. route avoiding steep narrow path bod yn gwisgo esgidiau The trails can be very pwrpasol. Dylech fynd muddy and trail shoes

Afon Cadian â digon o ddillad 100addas, are recommended. It dŵr, map, ffôn a chwiban is suggested you take gyda chi. adequate bodycover, water, map, phone Rheolir dan gytundeb and whistle. cymunedol gan A487 wirfoddolwyr Clwb Managed under a Triathlon Cerist. community agreement Llwybr Bryn Llwyd Trail Llwybr Siambr Wmre Trail Tan y Coed by volunteers from Cerist Triathlon Club.

200

150

100 100 © Hawlfraint a hawliau cronfa ddata’r Goron Parc Coedwig Bala 2016. Rhif Trwydded Trawsfynydd Coed y Brenin yr Arolwg Ordnans Os wnaethoch chi fwynhau eich ymweliad 100025498.

A470 Forest Park © Crown copyright and database right heddiw, beth am archwilio un o’n safleoedd Harlech 2016. Ordnance Survey Licence number eraill yn y cyffiniau? 100025498. Gwarchodfa96 Natur Genedlaethol

4 94 A A496 4 Cadair Idris A494A Parc Coedwig Coed y Brenin National Nature Reserve A470A470 Abermaw Foel Friog Dolgellau Rhowch gynnig ar ein hamrywiaeth o lwybrau Barmouth Mallwyd

A487 cerdded, rhedeg a beicio mynydd wedi eu harwyddo Nant Gwernol A458 drwy goedwig ysblennydd sy’n gartref i lawer o A470 Corris blanhigion ac anifeiliaid arbennig. Mwynhewch Abergynolwyn Y Trallwng

A489 luniaeth wedyn yn ein caffi. Gwarchodfa Natur Genedlaethol A470 Dyfi: Ynyslas Tan y Coed National NatureTyTywwyyn Reserve Machynlleth Gwarchodfa Natur Genedlaethol A493 A483 Dyfi Ynyslas Y Drenewydd Newtown Mwynhewch banorama hudol o’r afon, y môr a’r A487 Nant yr Arian A470 mynyddoedd yn y warchodfa enfawr hon sy’n cynnwys twyni, cyforgors a morfa heli a thraethellau Ponterwyd A44

Llangurig A483 aber Dyfi. Canolfan ymwelwyr dymhorol (ar agor Aberystwyth rhwng Pasg a diwedd mis Medi). A470 Rhaeadr Gwy Gwarchodfa Natur Genedlaethol Aberaeron Cadair Idris

Parcdir hardd ar odrau Cadair Idris a man cychwyn poblogaidd i gerddwyr. Darganfyddwch fwy am If you enjoyed your visit today, why not ddaeareg a bywyd gwyllt trawiadol y Warchodfa explore one of our other nearby sites? Natur Genedlaethol, y tu ôl i Ganolfan Ymwelwyr Cadair Idris (Tymhorol). Coed y Brenin Forest Park

Try our range of waymarked walking, running and mountain bike trails through a stunning forest which is home to many special plants and animals. Refresh yourself afterwards at our cafe.

Dyfi Ynyslas National Nature Reserve

Enjoy the sweeping panorama of river, sea and mountains at this huge reserve which includes sand dunes, a rare raised peat bog and the saltmarsh and sandbanks of the Dyfi estuary. Seasonal visitor centre (open Easter to the end of September).

Cadair Idris National Nature Reserve

A beautiful parkland in the foothills of Cadair Idris mountain and a popular starting point for walkers. Discover more about the National Nature Reserve’s striking geology and wildlife, which lies behind the Cadair Idris Visitor Centre (Seasonal).