Tweemaandelijks magazine voor het Vlaamse overheidspersoneel • zevende jaargang • nr. 35 • Januari-Februari 2012

‘ambtenaren van het jaar’ Anton en ilse, woordvoerders bij MOW

Doe de test Collega’s Bent u blikken terug en integer? kijken vooruit De

Moeilijke tijden op komst nieuwjaars­ Extra besparingen in 2012 vragen

Diensten voor het Algemeen Regeringsbeleid afdeling Communicatie - Boudewijnlaan 30, 1000 Brussel - Afgiftekantoor Brugge Mail - P602204 13.indd 1 14/11/2011 15:08:03 edito

Moeilijk maar hoopvol

Ze staan trots en zelfverzekerd op de cover, onze collega’s Anton en Ilse. Wie, “We zullen nog veel vraagt u? Anton Decoster en Ilse Luypaerts, twee woordvoerders bij het Agent- goede mensen moeten schap Wegen en Verkeer en ondanks hun jonge leeftijd, 33 en 26 jaar, al oude laten gaan” rotten in het vak. Allebei hebben zij het afgelopen jaar in naam van de Vlaamse overheid in de vuurlinie gestaan. Om het geklaag over het viaduct van Vilvoorde te pareren. En om het tekort aan strooizout te duiden. Zij hebben hun podium- plaats als onze ‘ambtenaren van het jaar’ alvast verdiend. Maar er zijn er meer die zo’n titel verdienen. In onze nieuwjaarsvraagjes op pagina 10 vroegen we aan zestien Vlaamse ambtenaren uit alle hoeken van de Vlaamse overheid om collega’s naar voor te schuiven die uitblinken in wat ze doen. Niet dat het een echte verkiezing van ‘de ambtenaar van het jaar’ was. Maar we wilden in deze donkere tijden toch wat verder gaan dan abstracte vragen over geslaagde en mislukte projecten. We wilden ook weten welke mensen ‘een licht in de duisternis’ zijn op de werkvloer. Er kwamen veel namen, uit veel verschillende diensten. Dus moesten we wel kiezen. Best hartverwar- mend om zoveel gedreven collega’s voorgesteld te krijgen. En inderdaad, wie zijn oog erop scherpstelt, ziet ze elke dag op tv, in de krant, op het intranet en in de gang. Allemaal straffe mannen en madammen, die weten wat ze doen en waarom. En stuk voor stuk ambtenaren van het jaar. Daar mogen we best fier op zijn en mee uitpakken. Tegelijk zit ik met een wrang gevoel. Want de donkere dagen liggen nog niet achter ons. Tegen 2014 moeten we nog eens 50 miljoen euro besparen op personeel en meer dan 1400 van de 28 000 collega’s schrappen. We zullen nog veel goede mensen moeten laten gaan en wie blijft, zal nog harder moeten werken. En daarmee is de kous misschien niet af. Toen ik las wat topambtenaar van Financiën en Begroting Hedwig Van der Borght als grootste uitdaging voor 2012 formuleert op pagina 15, kreeg ik het even koud om het hart. “Als 2012 economisch niet beter wordt dan we nu verwachten, komt er een enorme uitdaging op ons af. Met een geweld waarvan we de omvang nu niet kunnen vatten. Maar gelukkig zijn we nog niet zover.” Het zal er dus op aankomen om sterk te staan in 2012. En 100 procent te gaan voor onze zaak, zelfs als dat niet evident is. Ik wens u daarom een positieve blik om de lichtpuntjes te zien schitteren. En voor de momenten dat het moeilijk wordt, de moed om de problemen aan te gaan. Het wordt immers een jaar als het leven zelf. Soms moeilijk, maar altijd hoopvol.

Leen De Dycker, hoofdredacteur

COLOFON · Tweemaandelijks magazine voor het Vlaamse overheidspersoneel zevende jaargang nr. 35 januari-februari 2012 · Hoofd- en eindredactie: Leen De Dycker · Coördinatie: Petra Goovaerts · Redactie: Leen De Dycker, Maarten De Gendt, Filip De Maesschalck, Gudrun De Waele, Petra Goovaerts, Veerle Van den Broeck, Frank Willemse · Redactiesecretariaat: Simone Vervloessem · Foto’s: Agentschap voor Natuur en Bos, Kim Baele, Jef Boes, Bloso/Jan Masyn, Joris Casaer, Filip Claessens, Liesbeth De Waele, Karel Duerinckx, Imaglobe/Belgian_Freelance/Christophe Ketels/Peter Deconinck/Yorick Jansens/ Christophe Legasse/Nicolas Maeterlinck/Lieven Van Assche/Dirk Waem, Filip Naudts, Dirk Raes, Rode Kruis Vlaanderen/Carl Vandervoort, Sabam/Hugo Maertens, Magalie Soenen, Luc Tanghe, Peter Van Hoof · Cartoons: Floris · Puzzel: Freddy Roegiest · Strip: Simon Spruyt · Column: Filip De Maesschalck · Lay-out: Cypres nv, Leuven · Druk: die Keure, Brugge · Verantwoordelijke uitgever: Vlaamse overheid, Diensten voor het Algemeen Regeringsbeleid, afdeling Communicatie, Leen De Dycker, Boudewijnlaan 30 bus 20, 1000 Brussel. Collega’s die met pensioen gaan, kunnen 13 blijven ontvangen. Schrijf u in via www.vlaanderen.be/13 of via het redactiesecretariaat. Collega’s met een visuele handicap kunnen 13 in gesproken vorm ontvangen. Neem hiervoor contact op met de redactie. Contactadres: Boudewijnlaan 30 bus 20, toren C, 6de verdieping, kamer 6C50, 1000 Brussel, tel.: 02 553 55 67, fax: 02 553 55 79, e-mail: [email protected], website: www.vlaanderen.be/13 13-magazine · 3

13.indd 1 14/11/2011 15:08:03 Inhoud

10 Nieuwjaarsvraagjes 26 Interne staatshervorming maakt alles eenvoudiger Hoe was 2011? En wat mogen we Van 78 beleidsplannen naar 1 verwachten van 2012?

32 Personeelsbesparingen Integriteit - Test uzelf! 16 1400 collega’s weg Wat zou u doen als … tegen 2014

20 Beste vrienden, beste col- lega’s: David Van Herreweghe en Luc D’herde “We gaan achter elke openstaande schuld aan”

Magda Willems is administratief premiebehandelaar bij Wonen-Vlaanderen. Ze behandelt onder meer de aanvragen voor de Vlaamse renovatiepremie. Op p. 18 vertelt Magda hoe ze samen met haar collega’s die aanvragen zo efficiënt en snel mogelijk behandelt, met veel oog voor een klantvriendelijke aanpak.

4 · 13-magazine 35 De dag van … Roger Jacobs, controleur rattenbestrijding bij de Vlaamse Milieumaatschappij ‘‘Er zijn steeds minder ratten. Dat maakt ons werk moeilijker’’ Alles in 13

3 Edito van hoofdredacteur Leen

4 Inhoud

6 Samengevat: vier pagina’s hapklaar nieuws

10 Nieuwjaarsvraagjes

16 Integriteit - Test uzelf!

18 Collega’s als klant

20 Beste vrienden, beste collega’s met David Van Herreweghe en Top 3 van collega Luc D’herde

Magda Willems 24 Schatten van Vlaanderen: Fietsbanden herleven als tapijt 1. Schatten van Vlaanderen p. 24 26 Interne staatshervorming maakt alles eenvoudiger “Fantastisch idee om met oude bin- nenbanden van een fiets een tapijt 30 Passie voor brouwen te maken. Ik fiets zelf ook heel veel, misschien spreekt deze vorm van 32 Personeelsbesparingen gaan recyclage me daarom zo aan.” verder 2. Passie voor brouwen p. 30 34 Nog meer besparingen in 2012 “Veel collega’s hebben een verborgen talent of een speciale hobby. Altijd 35 interessant om hen op een andere De dag van … Roger Jacobs, manier te leren kennen.” controleur Rattenbestrijding 3. De dag van Roger, contro- 38 In de bloemetjes leur rattenbestrijding p. 35 40 Win “Een rubriek die makkelijk leest. En het is boeiend om te weten wat anderen 42 Puzzel doen tijdens hun werkdag.” 43 Column: Filip

44 Lezers aan het woord

45 Strip door Simon Spruyt

46 Lezers aan het woord

13-magazine · 5 samengevat Nee Vier op de vijf 18,69 % Ja wil warm eten 81,31 % “Vindt u een warme maaltijd op het werk belangrijk?” Dat vroegen we in ons vorige nummer. Uw reactie was bijna unaniem: ruim 80 procent van de 628 deelnemers wil ’s middags warm kunnen eten. Omdat het tijd uitspaart, en de combinatie van werk en gezin vergemakkelijkt. Maar het moet dan wel kwaliteitsvol eten zijn, voegen sommi- gen eraan toe. Lees nog meer reacties op de poll in ‘Lezers aan het woord’ op p. 44.

Landbouw en Visserij kiest collega’s met LV-factor Stem en win NIEUWE 5 % minder Stijn en Kaat hebben hét ambtenaren Wat is de LV-factor en wie heeft hét volgens de collega’s van het beleidsdomein Landbouw en Visserij (departement, agentschap, ILVO tegen 2014. Lijkt en VLAM)? Dat wilden de mensen van de interne nieuwsbrief B@bbel u dat haalbaar? weten. Kaat de Cubber van het Agentschap voor Landbouw en Visserij De crisis is nog niet voorbij. Tegen en Stijn Windey van het Departement LV kwamen als winnaars uit de het einde van de regeerperiode, in bus. juni 2014, moeten er 5 procent minder ambtenaren zijn dan in “Mijn vrouw heeft een tuinbouwbedrijf, “Voor mij is de collega met de LV-factor 2009. Bovendien moet er nog eens waardoor de sector me nauw aan het hart iemand die landbouw en visserij positief 50 miljoen euro bespaard zijn in de ligt”, zegt Stijn Windey. “Misschien von- in beeld brengt”, vindt Kaat De Cubber. personeelskredieten. Dat heeft de den de collega’s dat ik de LV-factor heb “Dat heeft niet direct iets met mijn job te Vlaamse Regering midden oktober omdat ik de theorie en de praktijk elke maken, maar mijn collega’s hebben de beslist. De daling van het aantal dag met elkaar verzoen? Dat ik nog bij LV-factor blijkbaar anders geïnterpre- ambtenaren moet gerealiseerd het ILVO heb gewerkt en in het hele be- teerd. Ze hebben mij verkozen omdat ik worden door de collega’s die de leidsdomein actief ben, heeft ook gehol- mensen probeer samen te brengen, bij- Vlaamse overheid verlaten, slechts pen.” voorbeeld met de Sportdag. Ik probeer gedeeltelijk te vervangen. de mens achter de werkkracht te zien. Maar wat denkt u? Is die vermin- Mijn collega’s waren ook een drijvende dering met 5 procent haalbaar te- kracht voor mij: ze hebben binnen en gen 2014? Of vreest u dat 5 procent buiten het agentschap meer campagne te hoog gegrepen is, en ziet u fun- gevoerd om voor mij te stemmen dan ik- damentele problemen? zelf.” Vertel het in onze poll en geef uw mening op www.vlaanderen.be/13. In de volgende editie kunt u de re- sultaten lezen. Wie zijn stem laat horen, maakt kans op een aankoop- cheque van 30 euro. U kunt stem- men tot en met 15 januari 2012.

Meer over de besparingen vanaf p. 32.

6 · 13-magazine Collega’s zoeken vrijwilligers Help de padden oversteken Gezegd “Wij moeten elk jaar op zoek naar vrij- kant. 518 bruine kikkers en padden “Ik had zelf nooit gepland om willigers om kikkers en padden over te haalden het niet. “Dat is 30 % van de administrateur-generaal te zetten aan de Duboislaan in het Zoni- overstekende dieren. Een alarmerend worden. De streefnorm van de ënwoud in Sint-Genesius-Rode”, zegt cijfer als je weet dat een populatie in Vlaamse overheid (om boswachter Dirk Raes van het Agent- gevaar is vanaf 25 % sterfte”, klinkt het vrouwen in topfuncties aan schap voor Natuur en Bos (ANB). Vorig bij ANB. te stellen, red.) heeft me een jaar hielpen die vrijwilligers en ANB “Een afsluiting van de Duboislaan op van februari tot april dankzij een over- het moment dat de amfibieën over- beetje geholpen.” zetinstallatie met netten, emmers en trekken, zou de beste oplossing zijn”, Katrien Verhegge, administrateur- doeken 1738 amfibieën naar de over- stelt Patrick Huvenne, regioverant- generaal van Kind en Gezin woordelijke van ANB. “De voorbije (Campuskrant van 26 oktober 2011) overzetactie heeft aangetoond dat de meeste trekbewegingen ’s nachts gebeuren tussen 19 en 7 uur. Maar zo- “Onderwijzers en verplegers lang over de tijdelijke afsluiting van de niet meegeteld, hebben we vier Duboislaan geen akkoord is, kunnen ambtenaren per 100 inwoners. we alle hulp gebruiken.” In onze buurlanden bedraagt dat gemiddelde 3,4. Het Wie collega’s Dirk en Patrick wil helpen om kikkers en padden over te zetten, kan contact belangrijkste is om dat aantal opnemen met [email protected]. terug te schroeven.” Rudy Thomaes, topman van het Ver- bond van Belgische Ondernemingen 6 Evaluatietips (VBO) (Het Laatste Nieuws, 3 november 2011)

G oed beginnen aan 2012 Het is een mythe dat Paniek, klamme handen of angstaanvallen zijn helemaal niet nodig als uw plannings- en ambtenaren“ onderbetaalde evaluatiegesprek eraan komt. Een goede voorbereiding en de onderstaande tips helpen u alvast op weg. sukkelaars zijn.” 1. Ga na of uw functiebeschrijving nog klopt. Zijn er nog taken die u graag zou doen? UNIZO-bestuurder Karel Van Eetvelt Waar wilt u met uw loopbaan naartoe? (De Standaard, 5 november 2011) 2. Wees niet bang om vragen te stellen als u iets niet begrijpt of een bepaalde doelstel- ling niet realistisch vindt. Betaling van facturen. 3. Sta open voor de mening van uw leidinggevende. Federale“ overheid 81 % op 4. Staar u niet blind op één negatief punt. Zoek geen uitvluchten en leg de schuld van tijd. Vlaamse overheid 68 %. een fout niet bij iemand anders. Bedrijven 65 %. Overheid 5. Ga niet de hele tijd in de verdediging. beter dan privé.” 6. Sta ook stil bij de dingen die u goed gedaan hebt. Vincent Van Quickenborne, nu federaal minister van Pensioenen De collega’s van het Agentschap voor Overheidspersoneel hebben nog meer tips voor u in petto (via Twitter, 21 oktober 2011) op www.agoweb.be, klik op ‘AgO-thema’s’, en dan op ‘prestatiemanagement’.

13-magazine · 7 samengevat Vlaamse Belastingdienst scant voortaan nummerplaten

‘‘We kunnen altijd en overal controleren’’

Sinds begin oktober gebruiken de inspecteurs van de Vlaamse 10 jaar klachtenbehandeling Belastingdienst (VLABEL) scanners op de weg om te controleren of autobestuurders hun verkeersbelasting hebben betaald. De nieuwe ‘‘Mijn apparaten werken vliegensvlug. Wanbetalers worden meteen aan de kant gezet en vriendelijk verzocht om hun achterstallige belasting dossier sleept plus boete te betalen. “We kunnen op elk ogenblik om het even waar te lang aan’’ controleren”, vertelt Jan Fichefet, controleur Gewestbelastingen. Het Vlaamse Klachtendecreet viert zijn VLABEL heeft vier nieuwe scanners. Die ga’s die 200 meter verder staan. Zij laten tiende verjaardag. “Dat Klachtende- bestaan uit een camera die verbonden is de chauffeur stoppen en handelen on- creet bepaalt dat burgers met een met een draagbare computer. “De scan- middellijk de formaliteiten af. Hij moet klacht bij een klachtenbehandelaar van ner leest de nummerplaat van de voor- ter plaatse betalen, cash of via bancon- de betrokken dienst moeten terecht- bijrijdende wagens en is online verbon- tact”, verduidelijkt Jan. De voordelen van kunnen”, zegt Linda Wouters van het den met het gegevenssysteem van de het nieuwe systeem zijn duidelijk. “We Agentschap voor Overheidspersoneel. Vlaamse Belastingdienst. laten alleen de overtreders stoppen. De “In de afgelopen tien jaar is er veel ver- “Als we nog geld tegoed hebben van een controles verlopen dus sneller en effi- anderd. Heel wat entiteiten hebben nu chauffeur, zien we dat meteen. Met de ciënter, en we kunnen meer wagens con- een goede procedure om burgers met walkietalkie verwittigen we onze colle- troleren.” klachten te helpen. Een klacht is niet langer een bedreiging, maar een kans Wilt u weten waarom de Vlaamse Belastingdienst nu met scanners werkt? om onze werking te verbeteren. Helaas Administrateur-generaal David Van Herreweghe van VLABEL legt het uit op p. 20. zijn er ook entiteiten waar er nog heel wat werk aan de winkel is.” De meest voorkomende klachten en Burgers maken eerste apps met onze gegevens vragen bij de Vlaamse Ombudsdienst in de afgelopen tien jaar waren: ‘‘ Nog werk aan open data’’ “Mijn dossier sleept veel te lang aan!” “ Wie een smartphone heeft, kan met onze app zien hoe lang hij er in Gent met de tram of “Gewoon een antwoord krijgen is dat de bus over doet tot een bepaalde halte”, zegt Pieter Colpaert van vzw iRail. “Daarvoor ook al te veel gevraagd?” gebruiken we open data van De Lijn.” Open data zijn niet-persoonsgebonden gegevens die verwerkt worden in programma’s die mensen op hun mobiele telefoon kunnen raadplegen. “Ze sturen mij een brief die ik niet Dit is een van de eerste voorbeelden van een app die burgers hebben gebouwd met open begrijp!” data van de Vlaamse overheid. De Vlaamse Regering heeft beslist dat steeds meer van “De bus is gewoon voorbijgereden!” onze niet-persoonsgebonden gegevens openbaar moeten worden. “Die put in de weg raakt maar niet Maar er is nog veel werk bij de overheid, volgens Pieter. “We hebben een licentieprocedure hersteld!” van enkele maanden moeten doorlopen bij De Lijn voor we hun gegevens over de dienstre- geling konden gebruiken (omdat de gegevens nog niet gebruiksklaar waren, red.), en dan “Krijg ik ooit nog een sociale woning?” nog onder strikte voorwaarden. Realtimegegevens, bijvoorbeeld wanneer je bus vertrokken “Waarom krijg ik die premie niet?” is, mogen we voorlopig niet gebruiken.” De Lijn wil op termijn ook realtimegegevens ter beschikking stellen, zegt woordvoerder Tom Van De Vreken. “Maar op technisch vlak is er docs.vlaamsparlement.be/docs/ nog werk aan de winkel. Een licentieprocedure voor statische gegevens duurt intussen stukken/2010-2011/g1109-1.pdf maar twee weken meer.”

8 · 13-magazine Eindejaarsstunt van Klasse-collega Leo Bormans Telex… ‘‘ Geluksboek voor Vanaf nu kunt u tot 66,5 jaar aan de slag blijven. Tot nog toe konden leiding- gevenden collega’s die 65 jaar werden, alle wereldleiders’’ nog maximaal zes maanden langer in dienst houden. Nu kan uw tewerkstelling “Positief denken is niet langer voor zwevers, dromers en naïevelingen.” drie keer zes maanden verlengd worden. De Vlaamse Regering besliste dat perso- Een opvallende stelling in deze crisistijden. Hij staat in de brief die neelsleden nu al kunnen gebruikmaken Herman Van Rompuy, voorzitter van de Europese Raad, samen met het van die maatregel, ook al is de aanpas- boek ‘Geluk. The World Book of Happiness’ naar 200 wereldleiders heeft sing van het VPS nog niet goedgekeurd. gestuurd. Een eindejaarsgeschenk met een boodschap, geschreven door *** Sinds kort kunnen bedrijven over- schakelen op elektronische maaltijd- collega Leo Bormans, hoofdredacteur van Klasse. cheques. Ook de Vlaamse overheid wil zo snel mogelijk mee op de kar springen. Hoe is het idee ontstaan? Wat hoopt u met die actie te “We mikken op 1 februari,” zegt Ben Leo: “Enkele maanden terug heb ik een bereiken? Nauwelaers van het Agentschap voor congres georganiseerd over geluk, po- Leo: “Ik heb in Geluk de inzichten Facilitair Management, “maar het is nu litiek en economie, waar Herman Van verzameld van honderd internatio- (midden december, red.) niet zeker of dat Rompuy aanwezig was. Ik liep al lan- nale professoren. Ik wou geluk op de lukt. Een van de voorwaarden is dat je ger rond met het plan om mijn boek internationale agenda zetten. Herman op genoeg plaatsen met zo’n elektroni- sche maaltijdcheque kunt betalen. Ook cadeau te doen aan politieke leiders. Van Rompuy kon zich daar helemaal moeten onze eigen kassa’s er klaar voor Maar de actie schoot in een versnel- in vinden. Samen met hem heb ik een zijn.” De collega’s van De Lijn schake- ling toen ik in november te gast was in begeleidende brief geschreven over len voorlopig nog niet over. *** Vlaan- het boekenprogramma op Radio 1 van positieve politiek en positief denken. deren telt 177 424 ha bos. Dat blijkt Friedl’ Lesage. Daar mocht ik een boek Levenskwaliteit en geluk mag ook op uit de resultaten van de Boswijzer, de wegschenken aan iemand naar keuze. de politieke agenda staan.” nieuwe methode om de bosoppervlakte Die keuze was dus snel gemaakt.” in kaart te brengen. Die werd ontwikkeld www.theworldbookofhappiness.com door de collega’s van Agentschap voor Geografische Informatie Vlaanderen in opdracht van het Agentschap voor Na- tuur en Bos. *** Laat die sneeuw maar komen tijdens de eindejaarsdagen. Het Agentschap Wegen en Verkeer heeft een basisvoorraad strooizout aangelegd van 42 000 ton. Als we opnieuw een strenge winter krijgen zoals vorig jaar, kan er nog 60 000 ton extra besteld worden. In totaal ligt er dus 102 000 ton zout paraat, een recordhoeveelheid! *** Col- lega Annelies Isenbaert van het Depar- tement Landbouw en Visserij is vierde geëindigd met de nationale vrouwen- ploeg op het WK zaalvoetbal voor do- ven in Zweden. “Het was echt een super- leuke week”, zegt ze. “In de halve finale verloor onze ploeg tegen Denemarken. Dat deed pijn, maar vierde is een mooi resultaat. ” *** De Nationale Planten- tuin in Meise kan binnenkort beginnen met enkele broodnodige restauraties. Door de zesde staatshervorming wordt Leo Bormans overhandigt zijn boek aan Herman Van Rompuy. de overheveling van het beheer naar de Vlaamse overheid een feit, wat de deur voor Vlaams geld openzet. In 2001 werd WIN In zijn nieuwste boek Word optimist! geeft Leo Bormans praktische tips de Nationale Plantentuin al naar de ge- voor een optimistische levensstijl. 13 mag vijf exemplaren wegschenken. Surf meenschappen overgeheveld, maar die uiterlijk op 15 januari naar www.vlaanderen.be/13 en vul het wedstrijdformulier in. overdracht sleepte tien jaar aan.

13-magazine · 9 Nieuwjaarsvraagjes H oe was 2011?

10 · 13-magazine Hoe was 2011? En wat mogen we verwachten van 2012? 2011 was een bewogen jaar, ook bij de Vlaamse overheid. 13 vroeg aan zestien collega’s hoe zij zich het afgelopen jaar zullen herinneren. Wat is hun grootste teleurstelling? Welke momenten zullen ze blijven koesteren? En welke Vlaamse ambtenaren liepen positief in de kijker? We blikken ook vooruit naar het nieuwe ambtenarenjaar 2012 en de uitdagingen die ons te wachten staan. Zo vangt u alvast een glimp op van wat kan komen.

Petra Goovaerts

13-magazine · 11 Nieuwjaarsvraagjes

Grootste realisatie Grootste teleurstelling Mooiste moment 1op het werk in 2011? 2op het werk in 2011? 3op het werk in 2011? Dirk Van Melkebeke Dat we bij EWI voor het eerst met Dat nog te veel ambtenaren van Dankzij de herinrichting van onze Timmert al jaren mee aan het een jaarondernemingsplan (jop) zichzelf vinden dat ze geen zinvol kantoren kan iedereen opnieuw beleid. Is sinds 2010 secretaris-­ hebben gewerkt en het ook hebben werk uitvoeren. comfortabel werken. In de open generaal van het Departement uitgevoerd. Ons jop is een kantoren werden de collega’s vaak Economie, Wetenschap en In- werkinstrument dat bottom-up tot afgeleid. Door onder meer glazen novatie (EWI) en voorzitter van stand is gekomen. Per actie is er tussenwanden in landschaps­ het College van Ambtenaren- een fiche met daarin de doelstellin- bureaus is dat nu fel verbeterd. Generaal (CAG). gen en de mensen en middelen die nodig zijn.

Geert Bourgeois De goedkeuring door de Vlaamse Dat afgelopen zomer bleek dat een De ondertekening van het besluit Is viceminister-president van Regering van het Witboek Interne grote staatshervorming met veel over de toekenning van een subsidie de Vlaamse Regering en Vlaams Staatshervorming, de blauwdruk meer bevoegdheden voor van 25 miljoen euro voor de minister van Bestuurszaken, Bin- voor de hervorming van onze Vlaanderen niet meer mogelijk was. restauratie en ontsluiting van Abdij nenlands Bestuur, Inburgering, binnenlandse bestuurlijke van Park in Leuven, een unieke Toerisme en Vlaamse Rand. organisatie. bewaarde abdijsite in Europa.

Brigitte Mouligneau Dat ik er mee voor gezorgd heb dat De lineaire aanpak van de Deze zomer kregen verschillende Is afdelingshoofd van de Staf- alle beleidsdomeinen aan enkele personeelsbesparingen. Mensen die collega’s van de Stafdienst van de dienst van de Vlaamse Regering gemeenschappelijke ViA-thema’s vooruit willen en hard werken, raken Vlaamse Regering er een kindje bij. (Departement DAR). Werd midden zullen werken: ondernemerschap, overbelast. We missen kansen om Zes kindjes in één zomer, dat is 2011 aangesteld als procesma- duurzame ruimte, steden, mobiliteit nieuw en noodzakelijk beleid goed mooi! nager voor Vlaanderen in Actie … Als we Vlaanderen bij de top uit te werken. Men moet de (ViA). 5-regio’s van Europa willen brengen, personeelsbesparingen veel zal iedereen moeten samenwerken. creatiever invullen.

Fons Leroy Mijn tweede R onde van Vlaanderen Dat enkele strategische projecten Ik heb er heel veel. En meestal Is gedelegeerd bestuurder van waarin ik alle VDAB-medewerkers met een zware IT-component traag komen ze onverwacht, zoals een de VDAB. Verder ook blogger, heb aangesproken over de vooruitgaan. Ik heb daaruit geleerd mail van een werkzoekende, een auteur van artikels en boeken en uitdagingen van onze nieuwe dat ik wat meer eigenaarschap en werkgever of een partnerorganisa- opinieleider over arbeidsmarkt- beheersovereenkomst. En de inlevingsvermogen aan de dag moet tie met een bloemetje voor mijn beleid. goedkeuring van de visietekst Public leggen. medewerkers. Meer hoeft dat niet te Employment Services 2020 door zijn! het Europese netwerk van de publieke bemiddelings- en opleidingsdiensten.

Ingrid Pelssers De Vlaamse overheid telt opvallend Ondanks heel wat inspanningen De teamdag van Emancipatieza- Is Vlaams emancipatie­ambtenaar veel vrouwen aan de top: 24 % van krijgen we maar moeilijk collega’s ken in Brugge heeft me ontzettend en opinieleider over gelijke kan- onze topambtenaren is een vrouw. met een handicap of chronische veel deugd gedaan. Elke collega sen en diversiteit. Werd dit jaar De federale overheid telt er maar ziekte binnen. Op dit moment schaarde zich enthousiast achter de in de Senaat gehuldigd als een 8 %. Daar ben ik trots op. maken ze slechts 1,2 % van onze waarden en de missie van ons team. van de 100 Belgische vrouwen die totale personeelsgroep uit. Dat Passie is de motor voor ons werk. zich inzetten voor meer gelijk- moet beter. heid tussen mannen en vrouwen.

Hajo Beeckman De bijdrage van het Verkeerscentrum We mogen in 2012 enkele nieuwe Donderdag 28 september 2011: de Is verkeersmanager in het aan de geslaagde werkzaamheden collega’s verwelkomen, maar de spitsstrook op de E313 in Vlaams Verkeerscentrum. Als op het viaduct van Vilvoorde. Er aanwervingsprocedures verlopen zo Antwerpen ging toen voor de eerste er verkeersproblemen zijn, stonden op de Brusselse ring langzaam dat we als overheid kansen keer open. Met succes! hoort u dat van Hajo op radio verrassend weinig files, omdat we de laten liggen. en tv. hoofdtaak is operationeel collega’s van Wegen en Verkeer verkeersbeheer: automobilisten geadviseerd hebben over de

informeren via website en via dy- werfinrichting.E n omdat we met hen

namische borden langs de wegen. heel hard gewerkt hebben aan een goede communicatie.

Greet Riebbels Ik ontdekte als nieuwkomer bij het De vijf adjectieven waarmee men Tijdens de mediastorm over ons Is sinds een jaar communicatie- ILVO vooral de overvloed aan Vlaanderen wil promoten als merk. proefveld met ggo-aardappelen directeur bij het Instituut voor wetenschappelijke ‘goudklompjes’, Een teleurstellend lijstje, als je het bleken veel mensen hun oordeel te Landbouw- en Visserijonderzoek interessante nieuwigheden voor de mij vraagt: we moeten Vlaanderen vellen met nuchterheid en gezond (ILVO). Stond als woordvoerder landbouw-, de visserij- en de (en Vlamingen) uitdragen als verstand. pal in de mediastorm nadat ac- voedingssector. De vakpers kent ons behulpzaam, vakkundig, duurzaam, tievoerders eind mei planten be- al lang, dit jaar kregen we ook veel eigenzinnig en hands-on. Moeten we schadigden op een ILVO-proefveld algemene aandacht. ons daarmee onderscheiden van de met genetisch gemodificeerde andere Europese regio’s? (ggo) aardappelen.

12 · 13-magazine Met wie zou u willen Welke collega viel u Vlaamse ambtenaar Wie wenst u Grootste uitdaging op ruilen bij de Vlaamse het meest positief op 4van het jaar? 5wat in 2012? 6het werk in 2012? 7overheid? 8in de media? Ik heb altijd al veel bewonde- Dat we erin slagen om alle Het realiseren van de Eigenlijk met niemand. Ik ben Boswachter Lucas Bergmans ring gehad voor de collega’s medewerkers zodanig te opgelegde besparingen. een tevreden ambtenaar en van het Agentschap voor van de strooidiensten. Zij motiveren dat ze graag komen mens, dat mag ook wel eens. Natuur en Bos. Ik vond zijn staan bij nacht en ontij altijd werken. aanpak bij de brand op de klaar op onze wegen. Kalmthoutse Heide heel professioneel.

Niet één ambtenaar, wel de Ik wens alle ambtenaren veel De verdere uitvoering van het Ik ruil liever niet, maar als ik Weliswaar niet in de media: beleidsdomeinen internationaal arbeidsvreugde en vooral veel Witboek Interne Staatshervor- eens een week iets anders mag onze poetsvrouw Gina, die Vlaanderen (iV), Werk en trots op hun prestaties voor de ming en de intensieve doen, zou ik het liefst elke ochtend vroeg in de weer Sociale Economie (WSE) en publieke zaak. voorbereiding van de boswachter zijn in een van de is op mijn kabinet en me altijd Economie, Wetenschap en herdenkingscyclus houtvesterijen van het als eerste vriendelijk begroet. Innovatie (EWI). De feitelijke 100 jaar Groote Oorlog Agentschap voor Natuur en pensioenleeftijd is daar nu al (2014-2018), waarvoor de Bos. meer dan 63 jaar, zonder enige voorbereidingen al volop lopen. dwang.

Ik kom met veel collega’s uit Dat we in 2012 met de De juiste dingen blijven doen Daar hoef ik geen seconde aan Voor mij zijn de echte helden alle beleidsdomeinen in contact ViA-partners de handen met een beperkte personeels- te twijfelen: de boeiendste job de ambtenaren die dag in dag die dat label verdienen. Als ik ineenslaan en de juiste mensen bezetting. En er tegelijk voor vandaag lijkt mij het uit hun werk doen met veel echt moet kiezen, ga ik voor de en middelen inzetten voor de zorgen dat iedereen die bij ons projectleiderschap van zorg voor kwaliteit en aandacht leden van de werkgroep ViA. dertien ViA-thema’s. Wie in werkt en samen met ons werkt, Flanders Care! Maar eerlijk, de voor de (interne of externe) Een topclub! tijden van crisis durft te gelukkig is en zich goed voelt. persoon en het team die het nu klant. Zij worden door de media investeren in innovatieve en opnemen doen dat voortref- soms vergeten. duurzame oplossingen, komt er felijk. Ze hebben mij daar niet op langere termijn sterker uit. nodig.

Het jonge en dynamische duo Ik wens alle werkzoekenden, Zo veel mogelijk werkzoeken- Ik wil niet echt ruilen, want de Ik hou van ambtenaren die Jeroen Nachtergaele inclusief de 55-plussers, de den hoopvolle perspectieven VDAB is een enige, mooie 100 % gaan voor hun zaak, (Agentschap voor Natuur en personen met een arbeidshan- bieden in moeilijke sociaal- organisatie die midden in de zelfs als dat niet evident is. En Bos) en Elke Wambacq (Kind dicap en de personen van economische en budgettaire samenleving staat. Maar als van leidinggevenden die loyaal en Gezin). Met hun projecten allochtone origine, een tijden. Ik hoop veel tijd en het moet, dan twijfel ik maar ook stout zijn, zoals Ingrid over cultuurverandering duurzame job. energie te kunnen steken in het tussen de VRT, Bloso en de Pelssers, die van de Vlaamse vertegenwoordigen zij de Vlaamse activeringsbeleid. Koninklijke Maatschappij voor overheid een voorbeeldorgani- vernieuwing, de switch naar Dierkunde van Antwerpen satie probeert te maken op het een wendbare, open en (KMDA). vlak van diversiteit en betrokken Vlaamse overheid. competentiemanagement.

De schoonmaaksters (en de Ik wens alle leidinggevenden de Onze rol als sociale en diverse Ze mogen mij meteen bellen Een dikke pluim voor de jonge enkele schoonmakers) die voor juiste focus: proces- en werkgever combineren met de voor de post van grote baas vrouwelijke woordvoerders dag en dauw onze kantoren IT-verbeteringen mogen niet opgelegde personeelsdaling. van Flanders Investment and van het Agentschap Wegen en komen poetsen. Piekfijn!E lke ons enige doel zijn. Het succes We mogen onze missie als Trade (FIT): de wereld en de Verkeer. Ze komen vaak op tv dag zo vroeg opstaan, mij zou van een organisatie wordt in de organisatie niet vergeten: economie, daar liggen mijn met minder prettig nieuws het niet lukken. eerste plaats bepaald door de werken aan de welvaart én grootste interesses. (hinder of files), maar geven de mensen die er werken. aan het welzijn van onze kijkers toch geen slecht gevoel. burgers. Sterk dat ook vrouwen het woord nemen in technische materies.

Ik zie eerder een team van het Voor iedereen: minder tijd in de In 2012 neemt de Vlaamse Tot nog toe: met niemand. Ik kon Ilse Luypaerts, woordvoerder jaar: de dispatchers Katrien, file en meer tijd voor elkaar. overheid tientallen nieuwe van mijn passie en hobby mijn bij het Agentschap Wegen en Annick en Marc en alle panelen voor verkeersinforma- job maken. Voorlopig blijf ik bij Verkeer: voor de manier waarop operatoren van het tie boven de weg in gebruik. Te- die hobby. ze er telkens in slaagt om soms Verkeerscentrum. Zij geven elke gen dan ontwikkelen we een moeilijke boodschappen zakelijk dag het beste van zichzelf om in globale informatiestrategie om en to the point te brengen. vaak moeilijke omstandigheden elke dag de juiste waarschuwin- de dienstverlening van de gen en adviezen op de panelen afdeling op een hoog peil te te kunnen publiceren. houden.

Fons Leroy, gedelegeerd Ik wens mijn oud-collega’s op ILVO gaat Pure in 2012! Dankzij Met Frank Van Massenhove, Marleen Temmerman bestuurder van de VDAB. Hij de radio- en tv-nieuwsredac- het nieuwe en bijzonder voorzitter van de FOD Sociale (UZ Gent, entiteit buiten blijft intern en extern straf tie van de VRT (en alle andere krachtige wetenschappelijk Zekerheid. Geen Vlaamse, maar BBB). Zij is niet alleen communiceren en zijn visie met journalisten) genoeg tijd toe informatiesysteem Pure een federale ambtenaar. Hij vakkundig, hands-on, grote helderheid en kracht om research te doen, om worden al onze onderzoekers heeft een frisse 21ste-eeuwse behulpzaam, ontwikkelen. betrouwbare informatienetwer- en projecten vlot vindbaar. kijk op hoe openbare diensten duurzaam(denkend) en ken uit te bouwen en bronnen horen te werken. “Een baas eigenzinnig, maar ook te checken. Zo kunnen ze moet zijn medewerkers meer ontzettend wijs (in alle tegenwicht bieden tegen de aanspreken met ‘Jullie betekenissen). ‘waan van de dag’ en tegen de beslissen!’”, dixit Frank. druk om almaar sneller stukken te produceren.

13-magazine · 13 Nieuwjaarsvraagjes

Grootste realisatie Grootste teleurstelling Mooiste moment 1op het werk in 2011? 2op het werk in 2011? 3op het werk in 2011? Leen Du Bois In april zat ik samen met Patrick De berichtgeving over adoptie was Het contact met een mama die haar Is Bijna zeven jaar woordvoer- Barbé van Zorginspectie in het vaak ongenuanceerd. Het ene recht kindje door wiegendood is verloren. der bij Kind en Gezin. Communi- tv-programma Goedele, voor een lijkt soms te primeren op het In 2009 organiseerden we een ceerde afgelopen jaar onder studiogesprek over muggenzifterij andere, naargelang de invalshoek. campagne over veilig slapen, meer over het nieuwe decreet in de kinderopvang. Die Het gevolg is dat de communicatie waarbij die mama een erg over de kinderopvang, een samenwerking leverde een positieve altijd wel iemand kwetst. ontroerende getuigenis bracht. belangrijke mijlpaal voor de mediaprimeur op, niet evident als je Toen ik haar dit jaar vroeg of ze nog vernieuwing van de kinderopvang tegenover klagers zit. eens wou meewerken, antwoordde in Vlaanderen. ze: “Absoluut, als ik zo andere ouders mijn verdriet kan besparen.”

Btar Weekers De andere toon bij de Vlaamse Beter bestuurlijk beleid. Ik schrik 1 september 2011: ik sloot toen mijn Is Vlaams ombudsman sinds sep- Ombudsdienst: we hebben het nu van de energie die te veel mensen hoogdrempelig individueel kantoor tember 2010. Pleitte in zijn eerste over hoe de overheid het morgen steken in verkeerd begrepen en ik deel nu een werkplaats met jaarverslag (dat van 2010) voor beter kan doen. We staan minder autonomie. Dat gaat ten koste van twee collega’s. Veel plezanter zo! meer ‘zorgzame efficiëntie’ bij de lang stil bij de fouten van betere globale Vlaamse dienstverle- Vlaamse overheid. gisteren. ning.

Katrien Leinders De feitelijke heropening van ons Ik kan mij op dit moment geen grote Elke dag waarop er elektriciteit is en Is sinds oktober 2010 vertegen- kantoor in Caïro. Ondanks de teleurstellingen voor de geest halen. de internetaansluiting, fax, scanner woordiger voor Flanders In- revolutie en de leegstand van de Bovendien geloof ik dat het nooit te en computer werken, tovert een vestment and Trade (FIT) in Caïro post de jaren ervoor zijn we erin laat is om kansen te grijpen. glimlach op mijn gezicht en op dat (Egypte), Waar in januari 2011 de geslaagd ondersteuning te bieden van mijn medewerkster. De meeste egyptische revolutie uitbrak. IS aan een groot aantal bedrijven die collega’s in België kunnen zich niet ook Verantwoordelijk voor Soe- zaken willen doen in Egypte. voorstellen hoe het is om in het dan, Ethiopië en de Palestijnse buitenland te werken. gebieden.

Kris Peeters De begroting in evenwicht, waarbij De economische terugval sinds S amen met 14 medewerkers hielpen Is minister-president van de we erin slaagden de zwakkeren te deze zomer. Vlaanderen blijft we in mei een handje bij de Vlaamse Regering en Vlaams mi- sparen. Dat doet bijna niemand ons gelukkig wel de economische motor verhuizing van vzw Borgerstein, die nister van Economie, Buitenlands na. Ik ben ook heel tevreden met de van België: Vlaanderen is goed voor gespecialiseerd is in gehandicapten- Beleid, Landbouw en Plattelands- prestaties van Vlaanderen in Actie bijna 60 % van de bevolking, 70 % zorg. Het was al de vierde keer dat beleid. (ViA): maar liefst 92 % van de van het bbp en 80 % van de export. we meewerkten aan een project van ViA-projecten zit op schema of is Het is een uitdaging om te blijven de vzw Time4Society. Tijd geven uitgevoerd, alle 338 projecten zijn werken aan concrete resultaten. aan de maatschappij is het meest opgestart. kostbare wat je kunt doen voor elkaar.

Seppe Dams Dat hoogtepunt lag al vroeg in het Ik ben al een tijdje bezig met een Er waren er verschillende: het Is beleidsmedewerker Jeugd jaar. Op 25 februari presenteerde project om meer samenwerking te warme afscheid voor Josée, onze bij het agentschap Sociaal- minister Smet het derde Vlaams creëren tussen verschillende secretaresse die na een zwaar jaar Cultureel Werk voor Jeugd en Jeugdbeleidsplan, waarvoor ik bij steunpunten. Niet eenvoudig, ook met het Europese voorzitterschap Volwassenen. Werd door het de administratie verantwoordelijk niet om intern en extern het nodige verdiend van haar pensioen mag Radio 1-programma Peeters en was. Er is een uitgebreid draagvlak te vinden. genieten, het feestje met alle Pichal in april uitgeroepen tot participatief parcours met andere medewerkers om dat voorzitter- hipste Vlaamse ambtenaar. administraties, middenveldorganisa- schapsjaar af te ronden … toren en politici aan voorafgegaan.

Pascale Verbeeck 2011 was een intensief werkjaar door Op een nieuwe dienst zijn er zoveel Ik was blij verrast toen enkele Maakte begin 2011 als een van de mijn overstap in november 2010 dingen die iedereen nog moet collega’s mij in de bloemetjes eersten van 281 federale colle- naar de Vlaamse overheid. Het is uitzoeken, en gebeuren er dingen hebben gezet. Als dank, omdat ik in ga’s de overstap naar de Vlaamse niet altijd even gemakkelijk geweest, waarmee niet iedereen akkoord januari het loket enkele weken Belastingdienst. Ze werkt als maar ik ben best tevreden omdat gaat. Maar ik vind het nog te vroeg alleen heb bemand omdat de dossierbehandelaar bij de dienst we er elke dag in slagen de werking om over gemiste kansen of andere collega’s nog in opleiding Verkeersbelastingen in het VAC van onze nieuwe dienst te teleurstellingen te spreken. waren. Antwerpen en getuigde in 13 over verbeteren. haar nieuwe job.

Hedwig Van der Borght Ik ben vooral trots op het werk van Vergrijzingskosten worden over Het hartelijke weerzien met de Is secretaris-generaal bij het anderen, zoals dat van de Vlaamse, de entiteiten heen gesocialiseerd collega’s op de eerste werkdag Departement Financiën en Be- Waalse en Brusselse collega’s die en het aantal ambtenaren moet van 2011, na mijn ziekenhuis- groting, en als dusdanig een van samen een grote overheidsop- overal lineair naar beneden omdat opname eind 2010. Dat was een de goede huisvaders die over de dracht in verband met de kilome- enkele entiteiten hun personeels- acute opname die in het begin heel financiën van de Vlaamse over- terheffing hebben opgezet. Die hef- plan maximaal hebben uitgevoerd … wat onzekerheid veroorzaakte. heid waakt. fing zal tegelijk ingevoerd worden in alle gewesten. Er was veel lof voor de gedrevenheid, gedegenheid en nauwgezetheid van de hele ploeg.

14 · 13-magazine Met wie zou u willen Welke collega viel u Vlaamse ambtenaar Wie wenst u Grootste uitdaging op ruilen bij de Vlaamse het meest positief op 4van het jaar? 5wat in 2012? 6het werk in 2012? 7overheid? 8in de media? Mijn collega Vera Bossuyt. Na Ik wil graag alle pleegouders In al onze beleidsdomeinen Met de voorzitter van de Anneke Ernon, woordvoerder 27 jaar is ze dit jaar eindelijk een hart onder de riem (kinderopvang, preventieve Expertencommissie voor van VDAB. Zij oefent de functie vastbenoemd. Ze is heel loyaal steken. Je kunt alleen gezinsondersteuning en Overheidscommunicatie, om nog niet zo lang uit, maar ik en klantgericht. De zorg om het bewonderen wat zij doen om adoptie) zijn er veranderingen te pleiten voor een professio- vind dat zij er echt staat en imago van Kind en Gezin ligt kinderen van andere ouders op til. Ik wil daar systematisch nele ondersteuning van helder communiceert. haar erg na aan het hart. een (tijdelijke) thuis te bieden, en proactief over communice- communicatiefuncties. wat de omstandigheden ook ren, ook via de sociale media. zijn.

De mensen van het Netwerk Ik wens velen toe dat ze een Ik zou graag verzoening Met Hilde Lievens, voorzitter De verschillende woordvoer- Klachtenmanagement en voorbeeld nemen aan Hilde bereiken in een specifiek van de Raad voor Vergunnings- ders van Wegen en Verkeer. Ik Kristien Verbraeken, Crevits, die oprecht zegt “you klokkenluidersdossier. En bij betwistingen. Zo zou ik van bewonder het geduld waarmee coördinator Integriteitszorg, win some, you lose some”. de lokale verkiezingen van binnenuit kunnen bouwen aan ze afgelopen winter omdat ze een kar blijven oktober kom ik op voor betere een Vlaamse rechterlijke uitentreuren hebben uitgelegd trekken op een spoor dat gemeentelijke klachtendien- macht. dat die boot met zout niet bezaaid is met kuilen. sten. een-twee-drie in Antwerpen staat.

Mijn collega en eerste Ik wens iedereen een flinke Meer kunnen werken voor onze Met de raadgever Buitenland- Vanuit het buitenland is het contactpunt bij FIT in Brussel: dosis avontuur en Vlaamse bedrijven in Soedan se Handel bij de bevoegde niet altijd mogelijk om veel Catherine Van Ransbeeck. relativerings­vermogen. De en in bezet Palestijns gebied, federale minister. Ik heb zelf al nieuws uit Vlaanderen te Ondanks belangrijke mensen in Egypte wens ik de streken die meer te bieden meer dan een keer op die stoel volgen. Maar het Agentschap gezondheidsproblemen in haar vrijheid en democratie waar ze hebben dan men op het eerste gezeten en na mijn ervaringen Wegen en Verkeer leek me wel gezin blijft zij positief en naar verlangen, maar ook het gezicht zou verwachten. hier zou ik toch nog een paar vrij actief. toegankelijk om mee samen te besef dat daar voor iedereen dingen willen aanpassen. werken. verantwoordelijkheden tegenover staan.

Alle Vlaamse ambtenaren die Ik wens alle collega’s en We hebben ambitie en we Met niemand, dit is een enorm Verwacht van mij geen namen. meewerken aan een medewerkers dat ze trots zijn durven te groeien, met ViA als boeiende job. De Vlaamse Samen met veel kijkers en slagkrachtige en efficiënte om te mogen werken aan de leidraad. Onze economie moet Regering kreeg een opdracht lezers stel ik vast dat onze overheid, verdienen die titel. welvaart en het welzijn van de zich verder duurzaam ont­wik­ van het Vlaams Parlement en communicatiemedewerkers de We zijn erin geslaagd meer te Vlamingen. Wij werken met het kelen, kansengroepen moeten ik hou me eraan die opdracht media op een heel professio- doen met minder middelen. Zo geld van de Vlamingen, zij zijn werk vinden, Vlaander­ en moet tot een goed einde brengen. nele manier te woord staan. kunnen we groeien. onze aandeelhouders. internationaal competitief zijn en we moeten investeren in infrastructuur, solidariteit en het sociaal kapitaal.

Joke Renneboog, die haar Ik wens mijn vrouw toe dat ze Volgend jaar willen minister Er zijn er wel wat. De collega’s Anton Decoster, een van de project Ambtenaar van de zonder problemen bevalt van Smet en minister-president bij AgO die ondersteuning woordvoerders bij het toekomst kon voorleggen aan een gezonde baby. Zo kent u Peeters een Jongerenpact bieden bij participatie of Agentschap Wegen en Verkeer. een werkgroep van leidend ook mijn hoogtepunt voor 2012. 2020 sluiten tussen Vlaamse hr-trajecten. Dat coachende Ik ken hem persoonlijk. Zijn job ambtenaren. Mijn collega’s wens ik politici jongeren, de Vlaamse Regering, aspect intrigeert me. Of de is niet altijd even dankbaar, toe die niet alleen harde, maar de sociale partners en het mensen bij Klasse: hun redactie maar met de werken op het ook goede beslissingen durven middenveld. Dat wordt een is de tofste werkplek bij uitstek viaduct van Vilvoorde heeft hij te nemen, en die inzien dat we intens project met een stevige van de Vlaamse overheid. Ook zijn werk uitstekend gedaan. met steeds minder steeds meer tijdsdruk. werken bij de cel Canon die presteren. ijvert voor cultuur in het onderwijs, lijkt me wel wat.

Ik vind dat iedereen bij de Ik wens iedereen een heel Dat we de dienst minstens even Eigenlijk met niemand. Als ik Ze is geen Vlaamse ambtenaar, Vlaamse Belastingdienst een goede gezondheid. Uit ervaring goed kunnen laten draaien als ergens mijn schouders onder maar Marie-Rose Morel heeft pluim verdient. Het is niet in mijn naaste omgeving weet het afgelopen jaar, met zet, wil ik er ook volledig voor op mij een diepe indruk evident om van job te ik ondertussen dat dat het dezelfde goede sfeer. Burgers gaan. nagelaten. veranderen, en al helemaal niet belangrijkste is. correct helpen geeft veel De moed die zij getoond heeft om voor een compleet nieuwe voldoening. bij het dragen van haar ziekte, materie een nieuwe dienst op maakt mij stil. te starten.

Ik heb de grootste bewondering Ik wens onze eigen minister Als de wens in vraag 5 niet uit- Het gras aan de overkant is Dat is uiteraard Fons Leroy: voor een medewerkster in ons van Financiën en Begroting dat komt, komt er een enorme uit- overal groener, dus zou ik met visionair, maar tegelijk departement. Ze werkt goed, hij ondanks zijn ministerschap daging op ons af. Met een ge- veel mensen willen ruilen. Al menselijk en toegankelijk. Maar plichtsgetrouw en duidelijk toch een bijzonder gelukkig weld waarvan we de omvang besef ik ook dat zij veel beter ook Leen De Dycker, de boven haar initieel opleidings- Abrahamjaar tegemoetgaat. nu niet kunnen vatten. En die gekwalificeerd zijn voor hun hoofdredacteur van dit niveau. Haar partner vecht al Maar ook dat 2012 voor hem ieder van ons kan treffen. Maar job dan ik. Ik weet wel met personeelsblad: zij verenigt de acht jaar tegen kanker en zelf - en dus ook voor ieder van gelukkig zijn we nog niet zo ver. wie ik zeker niet wil ruilen: eenvoud, de gedrevenheid, de heeft ze ook een zwaar gezond- ons - economisch beter zal Jan Van Rensbergen, topman charme, de kennis en de heidsprobleem achter de rug. zijn dan we nu verwachten. van de Beheersmaatschappij openheid in een persoon. Antwerpen Mobiel (BAM).

13-magazine · 15 integriteit test uzelf

Wat zou u doen als ...

.. een leverancier u uitnodigt voor een avant-première van een film met uw favoriete acteur? Gaan of niet gaan? Maar als u gaat, botst dat dan niet met de integriteit die van u als ambtenaar wordt verwacht? En wat als je een drilboor ‘leent’ op het werk of de chef vraagt de regels wat te buigen? Doe onze test en ontdek hoe integer u bent!

16 · 13-magazine Vraag 1. Een leverancier nodigt u Vraag 4. Een collega is het niet uit voor de avant-première van de eens met een beslissing van zijn O nze antwoorden nieuwste film met uw favoriete minister. Hij post zijn ongezouten ABCD acteur in de hoofdrol. Wat doet u? mening op zijn Facebookpagina. Wat vindt u daarvan? Vraag 1 0 1 3 3 a) Mijn lief wil die film graag zien, dus Vraag 2 0 3 2 2 we maken er samen een leuke avond a) Dat is geen probleem. Facebook is Vraag 3 0 3 2 3 van. persoonlijk, iedereen post wat hij wil. Vraag 4 1 3 2 3 b) Ik werk goed samen met de leveran- b) Iedereen moet zijn mening kunnen Vraag 5 0 3 2 3 cier. Waarom zou ik die uitnodiging geven, maar ik zou toch voorzichtig Vraag 6 1 3 2 2 afslaan? Dat lijkt me onbeleefd. zijn met wat je op het internet publi- c) Ik bedank de leverancier voor de uit- ceert. nodiging, maar vertel hem dat ik niet c) Je moet loyaal zijn aan je werkgever, mag ingaan op dergelijke uitnodigin- de Vlaamse overheid en de Vlaamse Uw score gen. Regering. Ik zou zelf nooit kritiek ui- 2-6 punten: d) Ik weet niet zeker of ik mag gaan en ten op een minister. Er is nog werk aan de winkel. Of hebt u overleg met mijn leidinggevende. d) Je moet alles kunnen zeggen, zolang telkens bewust het slechtst mogelijke je duidelijk maakt dat het je persoon- antwoord gekozen? Hoe dan ook, ga lijke mening is en dat je niet spreekt zeker eens kijken naar de deontolo- Vraag 2. Uw chef vraagt u om het in naam van de Vlaamse overheid. gische code. Daar vindt u wat u kunt juryverslag van een overheidsop- doen als ambtenaar en wat niet. dracht wat bij te schaven zodat de firma van een vriend van hem Vraag 5. U bent een 7-11 punten: als beste uit de bus komt. Hoe dossierbeheerder. Een goede U bent op de goede weg, maar wees reageert u? kennis vraagt of u kunt helpen om voorzichtig. Elke dag kunt u dilemma’s zijn dossier samen te stellen. Wat tegenkomen, zoals die in de test. Maar geen nood, bij een dilemma is er a) Ik doe wat mijn chef me vraagt. doet u? meestal geen goed of fout antwoord. b) Ik zeg mijn chef dat ik dat niet doe Er zijn verschillende oplossingen mo- omdat het niet objectief is. a) Het is een goede kennis en ik doe ex- gelijk. Als u twijfelt, vraag dan gerust c) Ik weet niet zeker wat ik moet doen tra moeite om hem te helpen. raad aan uw chef of uw collega’s. Of en overleg met de vertrouwensper- b) Ik geef dezelfde informatie die ik ook neem een kijkje op de integriteitsweb- soon van mijn entiteit. aan andere klanten bezorg. site. Daar vindt u in de deontologische d) Ik ga hier niet mee akkoord, maar c) Ik pols bij mijn collega’s wat zij zou- code meer informatie en tips over het durf het niet aan mijn chef te zeggen. den doen. omgaan met dilemma’s. Ik vraag advies aan Spreekbuis. d) Ik geef dit dossier door aan een colle- ga-dossierbehandelaar. 12-15 punten: U weet over het algemeen goed wat u Vraag 3. U bent aan het wel of niet kunt doen als ambtenaar. verbouwen en moet dit weekend Vraag 6. Uw collega’s maken Het is belangrijk om bij dilemma’s een een muur afbreken. Op het werk is geregeld seksistische grapjes. De doordachte keuze te maken waar u later ook achter kunt staan, als uw er een drilboor die daarbij handig jongste tijd worden de grappen keuze in vraag wordt gesteld. Op de zou zijn. Wat doet u? steeds brutaler. Hoe reageert u? integriteitswebsite vindt u in de deon- tologische code meer informatie en a) Mijn collega’s gebruiken de boor ook a) Een grapje moet toch kunnen? tips over het omgaan met dilemma’s. voor klussen thuis, dus ik mag ze ook Ik lach graag mee. lenen. b) Ik stoor me aan zulke grappen en zeg 16-18 punten: b) De boor is van het werk. Ik neem ze mijn collega’s dat ze te ver gaan. U schat perfect in wat kan en wat niet. niet mee naar huis en zoek een an- c) Ik vind dat het niet meer door de Als u de theorie ook in praktijk brengt, dere oplossing. beugel kan en meld het aan mijn bent u een voorbeeld voor uw col- c) Zo’n boor kun je ook huren, maar dat chef. lega’s. Maar zelfs de besten kunnen al eens twijfelen. Neem gerust een kijkje is duur. Ik vraag aan mijn chef of ik d) Ik vind de grappen niet echt leuk op de integriteitswebsite waar u de de boor een weekendje mag lenen. meer, maar wil de goede sfeer niet deontologische code vindt met meer d) Collega’s hebben de boor al gebruikt, verpesten. Ik pols discreet wat de an- informatie en tips over het omgaan maar ik vind dat we dat beter niet dere collega’s ervan vinden. met dilemma’s. doen. Ik bespreek met mijn chef en collega’s hoe we omgaan met spullen Twijfelt u over sommige antwoorden? Meer uitleg, van het werk. met de links naar de deontologische code vindt u op Integriteitswebsite: www.bestuurszaken.be/ www.bestuurszaken.be/deontologische-code. omgaan-met-integriteitsdilemmas

13-magazine · 17 Collega’s als klant Een renovatiepremie aanvragen

Ambtenaren kloppen net als andere burgers geregeld aan bij collega’s van de Vlaamse overheid. Hoe verlopen die contacten? En wat doen die collega’s om hun dienstverlening klantgericht te organiseren? 13 zoekt het voor u uit in Collega’s als klant. Deze keer vraagt collega Leen een renovatiepremie aan.

Leen Leemans KLANT ‘‘Ik voel me als ambtenaar bevoordeeld, want ik ben vertrouwd met papierwerk’’

Welke kosten van uw verbouwing hebt u kunnen inbrengen? Leen: “Ik heb een aantal structurele aanpassingen gedaan: de achtergevel stabiel gemaakt, de keuken verbouwd, enkele draagvloeren vervangen, de voorgevel laten zandstralen en hervoegen ... Ik heb vóór de verbouwing goed nagekeken welke kosten in aanmerking komen voor de premie, en die werken hebben we eerst gedaan. Ik had becijferd dat we een premie van 7500 euro zouden krijgen. Uiteindelijk werd het 7400 euro. Bijna alle kosten zijn dus in aanmerking genomen. Daar was ik heel blij mee. Ik houd dat geld nu opzij om binnen enkele jaren onze woonkamer te verbouwen.” Is het indienen vlot verlopen? Leen: “Voor mij wel ja. Dankzij mijn vorige job (bij de cel Gelijke Kansen bij de Vlaamse overheid, red.) ben ik goed thuis in subsidiedossiers. Omdat ik me al goed geïnformeerd had over de premie, wist ik ook waar ik op moest letten. Zodra de eerste facturen van de verbouwing binnenkwamen, keek ik na of ze goed waren opgesteld. Zo moeten alle kosten gedetailleerd vermeld staan, een vage omschrijving als ‘allerhande werken’ wordt niet aanvaard. Het kost vrij veel tijd om de papieren in te vullen, maar je krijgt er een mooi bedrag voor terug dus daar mag wel iets tegenover staan. Ik kan me wel inbeelden dat het niet voor iedereen even evident is.” Kreeg u snel antwoord na uw aanvraag? Leen: “Toch wel. Begin mei heb ik de aanvraag ingediend. Een week later kreeg ik al een ontvangstbewijs. Begin juli kreeg ik een brief waarin stond welke premie we zouden krijgen. En op 21 september is het geld gestort. Je hoort altijd dat er heel veel aanvragen zijn voor die premie, maar het is dus allemaal snel gegaan.” Hebt u vooraf informatie ingewonnen of hulp gevraagd? Leen: “Ik had mijn licht al opgestoken op een infoavond van de gemeente over alle premies die er bestaan voor verbouwingen, en op www.premiezoeker.be heb ik ook veel info gevonden.” Leen Leemans (36) Wat kan er volgens u nog verbeterd worden aan de premie? Leen: “Ik vraag me af of er hulp geboden wordt aan mensen die niet zo ver- Woont in Wolvertem (Vlaams-Brabant) · Werkt trouwd zijn met die papierwinkel? Het zou goed zijn als ze daarvoor terechtkun- op de redactie van Klasse (Agentschap voor On- derwijscommunicatie), schrijft voor Klasse voor nen bij Wonen-Vlaanderen of bij de gemeente. Als ambtenaar voel ik me op dat Leraren en Klasse voor Ouders · Heeft zeven vlak wel bevoordeeld. De facturen die je indient, mogen maar drie jaar oud zijn, jaar geleden een huis gekocht. In 2008 is ze ge- en dat is nogal krap als je je huis in fasen wilt verbouwen: je moet dan een ar- start met de verbouwingen · Heeft in mei 2011 chitect zoeken en verbouwingen lopen bijna altijd vertraging op. De verbouwing een renovatiepremie aangevraagd moest eigenlijk klaar zijn tegen de geboorte van ons tweede dochtertje, maar de aannemer is pas begonnen toen ze al een maand was! Het zou comfortabeler zijn als je gedurende vijf jaar facturen mag verzamelen om in te dienen.”

18 · 13-magazine Magda Willems COLLEGA “We willen zo veel mogelijk mensen een premie geven”

Hoe lang duurt het voor een aanvraag van een renovatiepremie verwerkt is? MAGDA: “Als de aanvraag binnen is, hebben we drie maanden tijd om een beslis- sing te nemen. Eerst voeren we het dossier in ons systeem in. Dan sturen we een ontvangstbewijs met het dossiernummer en kijken we na of het dossier volledig is. Sommige gegevens, zoals het inkomen van de aanvrager of de ouderdom van de woning, zoeken we zelf op. Tot slot pluizen we de facturen uit en kijken we na welke kosten in aanmerking komen. Als alles nagekeken is, krijgt de aanvrager een toekenningsbrief waarin het bedrag van de premie staat, of een weigeringsbrief. Het lukt ons altijd om dat binnen de tijd van drie maanden te doen.” Krijgt u vragen van burgers? MAGDA: “De vraag die we het vaakst krijgen, is welke premies cumuleerbaar zijn. Het is voor veel mensen niet gemakkelijk om wijs te raken uit het grote aantal premies.” Reageren mensen soms boos? MAGDA: “Voor de renovatiepremie krijgen we weinig klachten, ook niet als de aanvraag wordt geweigerd. Mensen kunnen altijd binnen een maand beroep aantekenen. Als ze een factuur vergeten zijn, krijgen ze in de beroepsprocedu- re een tweede kans om die toe te voegen. Wie geen recht heeft op een premie, heeft meestal een te hoog inkomen, of een tweede woning. Duidelijke redenen dus, die we ook goed uitleggen in de weigeringsbrief. Ook dat helpt om onbe- grip te vermijden. Gelukkig gebeurt het omgekeerde ook: we krijgen wel eens een bedankbrief of -mail van iemand die tevreden is over de vlotte afhande- ling. Dat doet ons altijd veel plezier.” Hoe probeert u alles zo klantvriendelijk mogelijk af te handelen? MAGDA: “We willen zo veel mogelijk mensen een premie geven. Goede raad geven hoort er ook bij. Als het kadastraal inkomen van de aanvrager bijvoor- beeld te hoog is, maar we zien dat hij wel in aanmerking komt voor een andere premie, laten we hem dat weten. Samen met de weigeringsbrief sturen we die aanvraagformulieren op. De facturen halen we uit hun eerste dossier, die hoe- Magda Willems (53) ven ze dus geen tweede keer op te sturen.” Is administratief premiebehandelaar bij Wonen- Hebt u tips voor collega’s die werken voor klanten? Vlaanderen · Werkt in het VAC Leuven · Heeft al 24 jaar ervaring met de dossierbehandeling van MAGDA: “Jonge mensen reageren het snelst via e-mail. Ouderen bereik je het premies voor wonen · Behandelt met haar acht makkelijkst via de telefoon of met een gewone brief. Mensen die hun aanvraag collega’s niet alleen de aanvragen voor reno- zelf komen afgeven, ontvangen we ook altijd vriendelijk en geven we duide- vatiepremies. Ook de aanvragen voor verbete- lijke informatie.” rings- en aanpassingspremies en huursubsidies uit Vlaams-Brabant komen bij hen terecht www.bouwenenwonen.be

13-magazine · 19 beste vrienden, beste collega’s

20 · 13-magazine ‘‘We gaan achter elke openstaande schuld aan’’

“We gaan achter elke openstaande schuld aan. Ook als dat niet rendeert. D avid Van Herreweghe (44) Dat zijn we verplicht aan alle andere belastingbetalers die wel hebben (links op de foto) betaald”, zegt David Van Herreweghe, administrateur-generaal van ✓ Administrateur-generaal VLABEL VLABEL, het jonge agentschap Vlaamse Belastingdienst. Beste vriend, ✓ Het agentschap Vlaamse Belastingdienst beste collega is Luc D’herde, een van de Vlaamse belastingambtenaren (VLABEL) int en vordert de leegstandsheffing, de onroerende voorheffing, de verschillende die ‘erachteraan gaan’. Hij vordert achterstallige belasting terug bij verkeersbelastingen en het eurovignet. Het erfgenamen. “Niet altijd even plezant, maar het moet gebeuren”, klinkt het. werkt mee aan de verdere uitbouw van de Vlaamse fiscale autonomie en draagt bij tot een Frank Willemse en Leen De Dycker verhoogde aanvaarding van het fiscale beleid door de burger

✓ Licentiaat in de Economie :David Van Herreweghe en Luc bureaus. Ik heb zelf een aantal keer ✓ Geboren in Aalst D’herde hebben allebei hun even- meegemaakt dat we met Standard & wicht teruggevonden. Slopende jaren Poor’s onze rating bespraken en die ✓ Werkt in Brussel op kabinetten hadden David naar de vonden dat Vlaanderen te weinig zelf ✓ Woont in Nederhasselt (Ninove) (Oost-Vlaande- rand van de uitputting geleid en Luc belastingen kon innen: ‘Jullie taxation ren) een sputterend hart opgeleverd met power is te klein’.” ✓ Ambtenaar sinds 1994 een hartoperatie als resultaat. “Ik ben ✓ Getrouwd met Patricia, drie kinderen: Jitske (12), dus gewaarschuwd. Ik weet dat ik het Wat trok jullie aan om ambtenaar Silke (14) en Niels (19) rustiger aan moet doen”, zegt Luc. en dan nog belastingambtenaar te Ook voor David mag het nu allemaal worden? ✓ Is ook gepassioneerd ruiter en fietst graag minder hectisch. Als administrateur- LUC: “Mijn vader is op mijn twintigste ✓ Zegt over zichzelf: “Ik ben een slagerszoon generaal van de Vlaamse Belasting- gestorven en ik verloor daarmee een die ‘op de kleintjes letten’ van thuis uit heeft dienst werkt hij minder lange dagen leidende hand op mijn schouder. Ik meegekregen” dan vroeger en geeft hij meer uit han- wist niet goed welke richting ik uit den, zonder de controle te verliezen. moest en ben dan eerst als contrac- “VLABEL zou in principe zonder mij tueel beambte op het vredegerecht moeten kunnen draaien”, zegt hij. begonnen, daarna op de rechtbank van koophandel en dan op het Luc D’herde (56) :Als kabinetschef op Financiën en (liberale, red.) kabinet van toenmalig (rechts op de foto) Begroting tekende David mee het minister Louis Waltniel, niet toevallig agentschap uit op de erfenis van de een streekgenoot. Zo ging dat in die ✓ Contractueel medewerker VLABEL gedefederaliseerde diensten die het tijd. Later ben ik dan bij het Centraal ✓ A2 Mechanica kijk- en luistergeld en de onroerende Bureau voor Hypothecair Krediet ✓ Geboren in Ninove voorheffing inden. Als administra- terechtgekomen. Toen dat werd ✓ Werkt in Brussel teur-generaal bouwt hij sinds 2009 geprivatiseerd, kon ik opnieuw naar het agentschap verder uit en sinds het kabinet. Daar hebben David en ik ✓ Woont in Ninove 2011 behoort ook de overgehevelde elkaar leren kennen. In 2009 was het ✓ Ambtenaar sinds 1975 inning van de verkeersbelasting tot afgelopen met de liberale kabinetten. ✓ Ongehuwd zijn takenpakket. “In 2015 komen Ik was blij dat ik op mijn leeftijd hier daar nog de registratie- en successie- bij VLABEL aan de slag kon gaan: ✓ Is ook Open-VLD gemeenteraadslid in Ninove rechten bij. Dan zullen we als agent- goede voorwaarden, een competitief ✓ Zegt over zichzelf: “Ik had verder kunnen staan schap meer dan 5,1 miljard euro in- loon, veel vakantiedagen, een gratis in het leven, maar ik heb geen spijt van de nen. Die uitbreiding is goed, want we hospitalisatieverzekering … In de beslissingen die ik heb genomen” leven nu te veel van federale dotaties. privésector zoekt men al snel naar Dat is ook een argument voor rating- specifieke vaardigheden en die heb ik

13-magazine · 21 beste vrienden, beste collega’s

Luc D’herde: “In de privésector zoekt men snel naar specifieke vaardigheden en die had ik niet.M aar hier kon ik met mijn algemene competenties wel aan de slag.” niet. Hier kon ik met mijn algemene Wordt een Vlaamse belastingamb- maar - sentimenteler bij betrokken.” competenties aan de slag.” tenaar anders bekeken dan een DAVID: “Ik had Economie gestudeerd federale? Vlaanderen heft de makkelijke en kwam terecht bij Makro, meteen DAVID: “Het onderscheid wordt niet belasting, de federale overheid als leidinggevende. Toen ik er mijn altijd gemaakt. Of je nu werkt voor de de moeilijke. Of zien we dat nu vrouw leerde kennen, vonden we Vlaamse of voor de federale over- verkeerd? het geen goed idee om er allebei te heid, ze denken meteen dat je hen DAVID: “Zo gemakkelijk is dat niet voor blijven werken, zeker niet omdat we kunt helpen bij het invullen van hun ons. Wij moeten als belastingdienst erg onregelmatige uren hadden. Een belastingbrief. Dat wij daar als Vlaamse wel alle gegevens op een correcte van ons moest voor meer stabiliteit ambtenaar niks mee te maken hebben, manier verzamelen. En ervoor zorgen kiezen. Ik had als student meegedaan daar staan mensen niet bij stil.” dat iedereen die de belasting ver- aan een examen bij de overheid, was LUC: “Het soort belasting dat Vlaande- schuldigd is, die ook betaalt.” geslaagd en zat in een wervingsre- ren int, wordt door de mensen makke- serve waardoor ik nu en dan vacatu- lijker aanvaard. Het zijn belastingen die U gaat daar ver in en zet contro- res kreeg toegestuurd. Toen er eentje voor iedereen gelden die een huis of leacties op waarbij collega’s met binnenkwam van het ministerie van een auto bezit: onroerende voorheffing, een scanner op de weg num- Financiën, ben ik daarop ingegaan en leegstandsheffing, verkeersbelasting … merplaten controleren. Wie geen ben ik via examens kunnen opklim- Iedereen met een huis of een auto moet belasting heeft betaald, moet aan men tot inspecteur van Financiën. betalen. Dat is een soort belasting die de kant gaan staan. Waarom doet Van het een kwam het ander en ik be- minder gevoelig ligt dan belastingen op u dat? Hebt u de gegevens niet landde op (liberale, red.) kabinetten, personen. Daar heb je veel sneller de van wie geen verkeersbelasting en nu zit ik dus hier.” reactie: waarom hij maar zo weinig en heeft betaald? ik zoveel?” DAVID: “We weten niet of de gegevens Als jullie in gezelschap zitten en die we van DIV (federale Dienst voor het gaat erover dat je voor de “Het soort belasting dat Inschrijving van de Voertuigen, red.) belasting werkt, wat is dan de Vlaanderen int, wordt door de krijgen, altijd correct zijn. DIV orga- eerste reactie? mensen makkelijker aanvaard. niseert de inschrijving, maar niet de LUC: “Een sarcastisch lachje.” Het ligt minder gevoelig dan controle op die inschrijving. Zo zijn DAVID: “Een schampere blik en dan be- de personenbelasting” we al op twee Ferrari’s gestoten die ginnen ze te klagen over wie allemaal stonden ingeschreven als taxi. Taxi’s te weinig belastingen betaalt en dat Luc D’herde zijn vrijgesteld van verkeersbelasting, het allemaal toch niet eerlijk is. Daar dus werd er geen belasting geheven, zit meteen ook de sleutel of mensen DAVID: “Er is ook een verschil in service. terwijl die Ferrari’s natuurlijk niet al dan niet bereid zijn belastingen te Wij verzamelen de correcte gegevens als taxi werden gebruikt. Garagisten betalen. De meesten begrijpen dat be- en sturen op basis daarvan belas- mogen met handelaarsplaten rond- lastingen nodig zijn voor een publieke tingaangiftes. De burger krijgt die rijden en moeten de hoogste fiscale dienstverlening. Ze vinden alleen dat belastingaangifte in de bus, kijkt of de pk aangeven van de auto’s waarvoor die belasting rechtvaardig moet zijn gegevens kloppen en betaalt. Voor de ze die platen willen gebruiken. Maar en dat ze correct moet worden geïnd. federale personenbelasting moet de soms zetten ze er de pk van een Ford Als ze het gevoel hebben dat er geen burger zelf de aangifte doen. Daardoor Fiesta op terwijl ze met een zware profiteurs in het systeem zitten, vin- ontstaat er veel meer betrokkenheid: SUV rondrijden. Als je niet contro- den ze het veel minder erg dan als er ‘Zou ik die aftrekpost gebruiken of leert, komen ze daarmee weg.” veel belastingontduikers zijn.” niet? Zal ik geld terugkrijgen of moet ik LUC: “Als dossierbehandelaar moet bijbetalen?’ Zo raakt de burger er - zeg ik ook erfgenamen aanschrijven die

22 · 13-magazine David Van Herreweghe: “Ik heb zelf een aantal keer meegemaakt dat we met Standard & Poor’s onze rating bespraken en die vonden dat Vlaanderen zelf te weinig belastingen kon innen: ‘Jullie taxation power is te klein’.” een wagen van een overledene heb- “We moeten ons durven nachten die te veel van mij hebben ben laten schrappen bij de DIV, maar afvragen of het nog gevraagd.” waarvan we hebben gemerkt dat er maatschappelijk verantwoord de voorbije jaren geen verkeersbe- Verdienen jullie genoeg? lasting op is betaald. Dan moeten we is om evenveel te verdienen als LUC: “Ik verdien 1750 euro netto. Dat dat geld bij de erfgenamen terugvor- in de privésector en toch meer vind ik genoeg. Het mag altijd meer deren. Dat kan tot vijf jaar teruggaan pensioen te krijgen” zijn natuurlijk.” in de tijd. Niet aangenaam voor die D avid VAn Herreweghe DAVID: “Ik heb er geen probleem mee mensen, maar ze moeten betalen.” om te zeggen dat ik 4700 euro verdien.”

Als u dossiers voor u hebt, ziet u Uw vrouw is directielid bij Makro. dan de mensen daarachter? Moeten jullie hard werken? Verdient ze meer dan u? LUC: “Soms, bijvoorbeeld als je achter- LUC: “Ik begin al om kwart voor DAVID: “Nee, ze heeft ook een goed stallige verkeersbelastingen moet in- zeven, maar ik kan vroeg stoppen. salaris en een bedrijfswagen, maar nen bij erfgenamen die zelf niet veel Ik ga meestal om vier uur naar huis. het is niet omdat je een kaderlid bent verdienen. Daar kan ik dan wel even Tijdens de kabinetsdagen was het in de privésector dat je een exube- bij stilstaan. Maar het is mijn werk meestal een stuk later.” rant loon krijgt. Daar maakt men zich om die belasting toch te innen.” DAVID: “Ik ben jaren kabinetschef ge- vaak illusies over. Het grote verschil DAVID: “We bekijken ook altijd het weest en dat is van een ander niveau zit hem in de variabele beloning, de volledige belastingdossier, inclusief dan hier, vooral in uren. Toen waren bonus als de resultaten goed zijn. of elke euro effectief is betaald. We het lange dagen. Nu probeer ik korter, Men staart zich vaak blind op wat een doen dat niet alleen omdat de ICT het maar even intensief en efficiënt te paar topmanagers van grote bedrij- ons nu veel gemakkelijker maakt dan werken. Ik probeer zo weinig moge- ven hebben, maar de meeste lonen vroeger, maar ook omdat we vinden lijk te vergaderen en alleen de dingen zijn niet zo overdreven. Ook niet in dat verschuldigde belasting betaald te doen die meerwaarde hebben. Ik de privésector. Ik vind zelfs dat mijn moet worden. Steken we daar dan probeer zo weinig mogelijk zelf te vrouw momenteel harder werkt dan niet meer tijd in dan het opbrengt? doen. Eigenlijk zou dit agentschap ik. Dus natuurlijk vind ik dat wij als Misschien wel, maar we maken geen moeten kunnen draaien zonder mij, topambtenaren goed betaald zijn. En kosten-batenanalyse op en we kijken zodat ik alleen hoef toe te kijken of ik vind ook dat men aan onze pen- niet of het rendabel is om achter een het allemaal goed loopt. Wat ik kan sioenen zou mogen raken. Vroeger openstaande schuld aan te gaan. We delegeren, delegeer ik. Ik kan goed ging dat om uitgesteld loon omdat gaan er altijd achteraan. Dat zijn we inschatten wat mensen kennen en je als ambtenaar minder verdiende verplicht aan alle andere belastingbe- kunnen en wat ik ervan kan verwach- dan in de privésector. Ondertussen is talers die wel correct hebben betaald.” ten. Maar ik blijf wel de kwaliteits- de maatschappij sterk geëvolueerd controle doen en ik blijf alles volgen. en zijn onze weddes en de lonen in Gaan jullie daarmee niet wat ver? Ik probeer dat te doen van negen uur de privésector aan elkaar gewaagd. DAVID: “Helemaal niet. Het is zoals tot halfzeven. Ik geloof niet meer dat We moeten correct zijn en durven vroeger in het leger met ‘op wacht het een goed idee is om het altijd laat praten over aanpassingen aan onze staan’. Voor degenen die altijd een te maken en lang te werken. Op het pensioenen. Je kan toch niet evenveel excuus hadden om het niet te hoeven kabinet werd ik daar op den duur verdienen als in de privésector en doen, moesten er altijd anderen het in structureel moe van. De bankencrisis toch meer pensioen krijgen.” hun plaats doen. Dat is gewoon niet in 2008 met eerst Dexia, dan Ethias correct. Iedereen die op wacht moet en dan KBC heeft mij de knoop doen Boude uitspraak. Die gaan we staan, moet op wacht staan.” doorhakken. Dat waren dagen en even laten bezinken. Bedankt.

13-magazine · 23 schatten van vlaanderen

Fietsbanden herleven als tapijt Oude binnenbanden van fietsen krijgen een tweede leven als tapijt.H et tapijt Cyclo van ontwerper Christophe Vervaeke voor Prado Rugs (Papilio) is een van de acht producten die dit jaar het Henry van de Velde Label kregen, een kwaliteitslabel van de Vlaamse overheid voor Vlaams design. Met het label bekroont Design Vlaan- deren de ontwerper en de producent, en erkent het de authenticiteit, creativiteit, vernieuwing en meerwaarde van het ontwerp. Voor Cyclo worden oude banden ver- zameld bij lokale fietsherstellers. De banden worden opengesneden en geweven tot een tapijt, zonder chemische producten te gebruiken. Hier en daar is op het tapijt nog een gedrukte bandenmaat te zien: een kleine verwijzing naar de fiets, de fietser en de afgelegde afstand met de banden waaruit het tapijt is gemaakt. Eind februari maakt Cyclo, net als de zeven andere gelabelde producten, kans op de Henry van de Velde Publieksprijs. Foto: Papilio

24 · 13-magazine 13-magazine · 25 Staatshervorming

De interne staatshervorming Van veel naar één

L eander Price van het Departement Bestuurszaken over het terugbrengen van veel beleidsplannen naar één: “De Vlaamse overheid zal ook niet langer tot in detail dicteren hoe een gemeente het beleid moet uitvoeren”

26 · 13-magazine De voorbije jaren heeft de Vlaamse overheid in stilte een interne staatshervorming op gang getrokken. Die moet de organisatie van de verschillende overheden in Vlaanderen eenvoudiger maken en zo de dienstverlening aan burgers en bedrijven verbeteren. De interne staatshervorming is daarmee een van de sleutelprojecten van het Van veel naar deel Slagkrachtige overheid van het actieplan Vlaanderen in Actie. één De interne staatshervorming bestaat uit zo’n 70 projecten, van de vermindering van het aantal provincieraadsleden tot de samenwerking tussen sociale huisvestingsmaatschappijen. 13 gaat op zoek naar de rode draad en laat drie collega’s vertellen over het project dat zij tot een goed einde proberen te brengen.

Maarten De Gendt

Van 78 beleidsplannen naar 1 ‘‘Minder niveau’s, minder rommelig’’ Eén enkel beleidsplan. Dat zes jaar Price gaat verder: “Het nieuwe, meer- geldt. Over alles. Na de volgende jarige beleidsplan moet aan minder gemeenteraadsverkiezingen wordt dat formalistische vereisten voldoen. De Guido Decoster, de realiteit voor de gemeenten. Vandaag Vlaamse overheid zal ook niet langer administrateur-generaal bij het moeten ze nog talloze beleidsplannen tot in detail dicteren hoe een gemeente Agentschap voor Binnenlands maken: eentje voor jeugd, eentje voor het beleid moet uitvoeren. Er komen sport, eentje voor mobiliteit enzovoort. dus geen verplichtingen meer om Bestuur, legt uit wat de Elk met hun eigen timing en hun eigen bijvoorbeeld een cultuurbeleidscoör- bedoeling is van de interne vereisten. En dat ieder jaar opnieuw. dinator aan te stellen op niveau zus of staatshervorming. Een enorme administratieve belasting, zo. Als Vlaamse overheid moeten we zeker voor kleine gemeenten die niet zo de meerjarige beleidsplannen dan ook veel personeel in dienst hebben. minder formalistisch gaan controleren, Het probleem “Al die beleidsplannen zijn ooit in het maar meer inhoudelijk beoordelen. “In Vlaanderen zijn er veel leven geroepen in ruil voor de subsidies En we moeten waar nodig is, zelfs bestuursniveaus: de Vlaamse overheid, die de Vlaamse overheid aan gemeen- coaching of ondersteuning bieden.” de provincies, de gemeenten. ten geeft om beleid uit te voeren”, legt Over een jaar gaat de nieuwe regeling Maar ook heel wat tussenliggende Leander Price van het Departement in. Nadat in januari 2013 de nieuwe structuren, zoals intercommunales, Bestuurszaken uit. “Aan de hand van gemeentebesturen zijn geïnstalleerd, overlegplatformen, agentschappen, die beleidsplannen kan de Vlaamse krijgen ze één jaar de tijd om hun meer- overheidsbedrijven. En er komen overheid kijken of de subsidies wel jarig beleidsplan op te stellen. Vanaf er steeds meer bij: soms richten gebruikt worden waarvoor ze bedoeld 2014 kunnen ze dat dan uitvoeren, voor gemeenten die op, soms ook legt zijn. Maar in de praktijk maakt het de de duur van de rest van hun legislatuur. de Vlaamse overheid die specifieke structuren op, zoals de centra voor gemeenten moeilijk om een degelijk leerlingenbegeleiding. Dat alles is veel beleid te voeren. Als een stad in een te rommelig. Bovendien is het niet meer wijk met veel migranten een sportkamp duidelijk wie nu eigenlijk nog bevoegd is. wil organiseren, moet die kiezen of dat Vaak zijn er ook te veel bestuurslagen onder de subsidie voor grootstedenbe- met dezelfde bevoegdheid bezig. leid, voor sport, voor jeugd of voor Een burger die een premie, steun of integratie valt. Of ze moet het project in belastingvoordeel van de overheid aparte deeltjes knippen. Terwijl dat Leander Price, wil om zijn dak te isoleren, krijgt die project voor die stad natuurlijk één departement bijvoorbeeld zowel bij de federale bestuurszaken geheel is. In het nieuwe systeem krijgen overheid, als bij de netbeheerder en gemeenten meer vrijheid om beleid te de Vlaamse overheid en soms ook de voeren over de grenzen van de sectoren “We bieden, waar nodig, gemeente.” heen.” coaching of ondersteuning”

13-magazine · 27 Staatshervorming

dat er in hun eigen gemeente zo’n uniek de vragen naar opvang te registreren. loket komt, maar ze hoeven dat niet per Dat kan de lokale loketten ondersteu- loket voor se zelf te organiseren. Ook de kinderop- nen.” Het uniek loket is een onderdeel 1 vanginitiatieven zelf mogen samenwer- van het decreet dat de organisatie van kinderopvang ken om zo’n loket op te zetten. Winde- de kinderopvang van baby’s en peuters rickx: “13 proefprojecten hebben dat al grondig vernieuwt, geeft Winderickx “We willen vermijden dat ouders zich uitgeprobeerd. In Boutersem bijvoor- nog mee. suf moeten zoeken naar kinderopvang beeld hebben de opvangvoorzieningen voor baby’s en peuters”, vertelt Filip zelf een soort uniek loket opgezet, en in Winderickx van Kind en Gezin. de IJzervallei hebben ze het zelfs over “Daarom moet er in elke gemeente één de gemeentegrenzen heen georgani- lokaal loket voor kinderopvang komen. seerd. Er is dus veel mogelijk. Zolang Dan moeten ouders hun vraag naar opvanginitiatieven en gemeentebestu- opvang maar op één plaats stellen. Het ren maar goede afspraken maken.” lokaal loket zorgt dan dat hun vraag bij Tegen 2013 of 2014 hoopt Winderickx Filip Winderickx, alle mogelijke opvanginitiatieven dat er overal in Vlaanderen lokale Kind en Gezin terechtkomt, zodat de ouders die niet loketten voor kinderopvang zijn, waar langer één voor één moeten aflopen. Al de opvanginitiatieven mee samenwer- “Ouders moeten niet langer mogen ouders dat uiteraard nog steeds ken. “Binnen Kind en Gezin werken we alle opvanginitiatieven doen als ze dat willen.” intussen aan de ‘kinderopvangzoeker’, Gemeentebesturen moet ervoor zorgen één elektronisch registratiesysteem om aflopen”

“ Te veel diensten verrichten ook dubbel Maar na hevig protest is hun taakstelling werk, bijvoorbeeld om vergunningen toe opnieuw uitgebreid. Provincies te kennen. Daardoor moeten burgers zullen nu toch welzijns- en andere en bedrijven veel langer wachten dan persoonsgebonden bevoegdheden nodig. En binnen de Vlaamse overheid Guido De Coster, kunnen uitoefenen, maar enkel als agentschap geven verschillende diensten ook soms dit ergens in een decreet staat, of is Binnenlands Be- tegenstrijdige adviezen voor eenzelfde stuur opgenomen in een bestuursakkoord vergunning. Een klassiek voorbeeld zijn met de Vlaamse overheid. De aanpak de adviezen van de administraties voor ‘‘Het is niet meer van intercommunales en andere milieu, voor ruimtelijke ordening en voor tussenliggende structuren, dat is onroerend erfgoed.” duidelijk wie nu eigenlijk nog een ander paar mouwen. En de grenzen van al die tussenliggende nog bevoegd is” structuren lopen meestal niet gelijk. Op De oplossing termijn moeten de werkingsgebieden “De interne staatshervorming wil ervoor van de intercommunales en andere zorgen dat er voor iedere bevoegdheid De gevolgen samenwerkingsverbanden meer nog maximaal twee bestuursniveaus zijn. “ Een eerste gevolg van de interne samenvallen. Idealiter ontstaan er zo De gemeenten staan het dichtst bij de staatshervorming bestaat erin dat we een soort duidelijk omlijnde regio’s.” burger, dus die krijgen zo veel mogelijk versnipperde bevoegdheden opnieuw “Als gemeenten meer bevoegdheden bevoegdheden. De Vlaamse overheid zou gaan clusteren, bijvoorbeeld de subsidies. krijgen, staan daar logisch gezien ook vooral nog de hoofdlijnen uitzetten, terwijl Iedere soort subsidie zou ideaal gezien meer middelen en mensen tegenover. de gemeenten die dan moeten omzetten nog maar door één bestuursniveau Maar dat moeten we nog inventariseren. in de praktijk. Binnen de Vlaamse overheid verstrekt worden, of ten hoogste door Of er ooit mensen van het Vlaamse moeten de ‘kokers’ waarin de verschillende twee. De koppelsubsidies moeten hoe of provinciale niveau naar het lokale diensten werken, plaats ruimen voor meer dan ook verdwijnen - dat zijn premies die niveau zouden moeten gaan, weten we samenwerking. En de intercommunales en lokale besturen verplicht moeten uitkeren dus nog niet. Wel zitten er al heel wat andere tussenliggende structuren moeten als de Vlaamse overheid ook een premie organisatorische veranderingen voor de vereenvoudigd worden.” geeft, zoals de restauratiepremie voor lokale besturen in de pijplijn. Zo kunnen beschermde monumenten.” gemeenten en OCMW’s binnenkort “De staatshervorming heeft ook gevolgen gemeenschappelijk personeel ‘‘De staatshervorming voor de provincies. Vorig jaar is er zelfs aanwerven. Dat staat in het nieuwe heeft ook gevolgen voor de aan gedacht om de provincies alleen Gemeentedecreet, dat over één jaar zou nog een aantal strikt omschreven, moeten ingaan.” provincies’’ grondgebonden bevoegdheden te geven.

28 · 13-magazine De Zesde Staatshervorming 5000 federale ambtenaren Alles in 1 worden Vlaams bouwvergunning Na maanden onderhandelen hebben we een federale regering en staat De stedenbouwkundige vergunning en er een nieuwe staatshervorming op papier. Die brengt de komende de milieuvergunning smelten samen in jaren heel wat nieuwe bevoegdheden, budgetten en personeel naar de één omgevingsvergunning. Stefaan Van Rossum van het Departement Ruimte- Vlaamse overheid. lijke Ordening, Woonbeleid en Onroe- rend Erfgoed (RWO) legt uit waarom: Er komt een hele rist bevoegdheden naar “Nu moeten ondernemers nog twee Vlaanderen: van filmkeuring over dossiers indienen voor een nieuwe prijzencontrole en huurwetgeving, tot Martin Ruebens, winkel, fabriek, opslagplaats enzovoort. delen van het verkeersreglement (zoals Departement Dien- Om te mogen (ver)bouwen moeten ze snelheidsbeperkingen), de rijopleidingen sten voor het Algemene een stedenbouwkundige vergunning en de technische controle van voertuigen. Regeringsbeleid aanvragen, en om te mogen exploiteren En we worden ook bevoegd voor hebben ze een milieuvergunning nodig. verschillende belastingverminderingen: “De staatshervorming In de toekomst zouden ze nog maar één voor de eigen woning, voor energiebe- aanvraag moeten doen bij één uniek sparing, voor dienstencheques enzovoort. zal in verschillende fasen loket. Dan volgt er één openbaar verlopen” onderzoek en één adviesronde, en komt Nieuwe collega’s er één vergunning die zowel het recht geeft om te bouwen als om te exploite- “Zowat elk beleidsdomein wordt door de Werk en Sociale Economie (WSE). Het ren.” staatshervorming beïnvloed”, weet meest opvallend is de overdracht van de “Intussen zullen er ook heel wat andere, Martin Ruebens, secretaris-generaal van kinderbijslag, die samen met de minder bekende vergunningen geïnte- het Departement Diensten voor het geboorte- en adoptiepremies volledig greerd worden in de stedenbouwkun- Algemeen Regeringsbeleid (DAR). “De naar de gemeenschappen wordt dige vergunning. Nu moeten burgers en staatshervorming zal in verschillende overgeheveld. Ook de rust- en verzor- bedrijven nog bij heel veel instanties fasen verlopen. Sommige dingen kunnen gingstehuizen, de preventieve gezond- een specifieke machtiging, toestemming, al tegen 2013 in orde zijn, zoals een heidszorg, de normen voor ziekenhuizen afwijking of vergunning aanvragen. Wie vertegenwoordiger aanwijzen in en delen van het jeugdsanctierecht bijvoorbeeld iets wil bouwen op minder bepaalde federale organisaties. Andere komen over. De controle of werklozen dan 5 meter van een onbevaarbare zaken zullen waarschijnlijk pas later wel beschikbaar zijn voor de arbeids- waterloop, moet toestemming gaan gebeuren, zoals de overdracht van markt, en de sancties die daarbij horen, vragen bij de gemeente, de provincie of bevoegdheden of van federale ambtena- komen volledig in handen van de de Vlaamse Milieumaatschappij - afhan- ren.” gewesten, net als lastenverlagingen voor kelijk van de instantie die de waterloop Over enkele jaren mogen we alvast een allerlei doelgroepen, diverse banenplan- beheert. Al die zogenaamde machtigin- grote groep nieuwe collega’s verwachten. nen, PWA’s, betaald educatief verlof en gen moeten in de toekomst dus niet Jacky Leroy, topman van de Federale de dienstencheques. meer afzonderlijk aangevraagd worden. Overheidsdienst Personeel en Organisa- Overigens krijgt de Vlaamse overheid Een timing kan Van Rossum er nog niet tie (P&O), schatte in oktober dat zo’n ook de bevoegdheid over de loopbaan- op plakken. “Maar misschien is inwer- 8000 federale ambtenaren naar de onderbreking in de openbare sector, én kingtreding over één jaar wel haalbaar. deelstaten zouden overkomen. “Hoeveel over het administratief en geldelijk We zullen zien.” daarvan naar de Vlaamse overheid statuut van de eigen ambtenaren. komen, weten we nog niet precies”, aldus “Mogelijk betekent dit dat de generieke Martin Ruebens, “maar je mag ervan wetgeving rond het ambtenarenstatuut, uitgaan dat de Vlaamse overheid meer het zogenaamde APKB, verdwijnt, maar Stefaan Van Rossum, dan de helft van de overgehevelde dat moet de nieuwe regering nog Departement Ruimtelijke Ordening, ambtenaren zal krijgen. Misschien uitwerken”, verduidelijkt Martine Van Woon­beleid en Onroerend Erfgoed komen er wel 5000 collega’s bij.” Sande, afdelingshoofd Regelgeving bij “Nu moeten ondernemers het Departement Bestuurszaken. Werk en welzijn Daartegenover zullen de bijdragen van nog twee dossiers indienen de Vlaamse overheid voor de ambtena- De grootste brokken lijken wel te gaan renpensioenen geleidelijk omhoog gaan, voor een nieuwe winkel, naar de beleidsdomeinen Welzijn, “maar ook dat moet nog verder uitge- fabriek of opslagplaats” Volksgezondheid en Gezin (WVG) en werkt worden.”

13-magazine · 29 Passie voor brouwen

‘‘We blijven dromen van een eigen brouwerij’’

Collega Hilde Squire en haar man brouwen vier streekbieren die ze ook exporteren.

Voor deze aflevering van passies ging 13 de alcoholdampen een kleine brouwerij in onze vierkants- opsnuiven bij collega’s-wijnmakers en -bierbrouwers. Gelukkig hoeve installeren.” Er kruipt natuurlijk veel tijd in die passie. “Op woensdag moest we nadien geen ademtest afleggen. Gezondheid! en zaterdag is onze thuiswinkel open. Filip De Maesschalck We geven regelmatig demonstraties, we leveren aan cafés, we moeten een Hilde Squire (35) volgt bij het Agent- Onze vriendenkring kwam proeven boekhouding bijhouden. En we moeten schap voor Landbouw en Visserij de en we gaven al eens een bakje mee. nieuwe recepten uitproberen. Het stopt steunmaatregelen voor schoolmelk en In 2006 hebben we beslist om er ons nooit. Mijn man en ik werken fulltime, -fruit op, maar in de weekends mag commercieel mee te gaan bezighouden. maar ons brouwen-in-bijberoep neemt er gerust wat alcohol vloeien. “Tijdens We brengen nu vier streekbieren op veel van de overige tijd in beslag.” De mijn opleiding bio-ingenieur aan de de lokale markt en exporteren die ook: twee kinderen worden echter niet Universiteit van Gent volgde ik een jaar Toria blond (6,5 %), Nen Uts (amber, over het hoofd gezien. “Bij de geboorte brouwerij- en mouterijwetenschappen. 7 %), De Koekelaring (bruin, 6,5 %) en van onze zoon en dochter hebben we Samen met mijn man, die ook bio-inge- Toria Tripel (8,7 %). Voorlopig brouwen telkens een speciaal biertje gebrouwen. nieur is, zijn we met een startpakket in we die bieren bij Brouwerij De Graal in Wie op bezoek kwam, kreeg dus geen onze keuken bier beginnen te brouwen. Brakel, maar onze droom blijft bestaan: doopsuiker mee, maar een doopbiertje.” Eerst twintig liter, daarna honderd liter. van onze hobby ons beroep maken en

30 · 13-magazine

“Mijn eigen bier

creëren kostte me al

meer dan 20 000 euro”

Trappieter, zo heet het zelfgemaakte bier van Pieter Vermeir (32), districts- “Het snoeien van de “Laat je geen dure chef Beheer bij Agentschap Wegen en wijnstokken in februari starterspakketten Verkeer Limburg. En daar ging zo’n zeven jaar van experimenteren aan is het zwaarste werk” aansmeren” vooraf. “Ik was eigenlijk al van jongs af gebiologeerd door bier. Mijn eindwerk Yvan Lambrechts (57), voorlichter “Ik was altijd al geïnteresseerd in het als industrieel ingenieur biochemie Granen bij het Departement Landbouw kweken van eigen groenten en fruit, dus ging over hergisting in de fles. Na mijn en Visserij in Hasselt, heeft de interesse de stap naar een eigen fruitwijn was niet opleiding installeerde ik een mini- voor de fruitteelt in zijn genen. “Mijn zo groot”, zegt Hubert De Decker (55), brouwerij in mijn tuinhuis. Ik wou een ouders waren boeren die aardbeien en beleidsadviseur bij het Agentschap voor eigen blond, bitter bier maken omdat ander kleinfruit teelden.” Toen in 1991 Natuur en Bos in Gent. “Ik probeer de dat mijn favoriete biersoort is. Maar het de Borgloonse wijngilde werd opge- basisproducten uit de natuur te halen, mocht niet te zwaar zijn: je moest er richt, twijfelde hij geen moment om zich liefst op plaatsen waar ze ongerept een paar van kunnen drinken zonder daarbij aan te sluiten. Op zaterdag zit kunnen groeien. Of ik koop de laatste positief te blazen bij een alcoholtest. En hij met zijn collega’s van de wijngilde aanbiedingen van fruithandelaars op tegelijkertijd moest het een vol aroma in de wijngaard van het kasteel in de markt, anders verdwijnen die toch hebben, zonder toevoeging van kruiden Borgloon. “Maar mijn eigen wijngaardje maar als afval. Alles komt in aanmerking of smaakversterkers.” Dat resulteerde Klein Neremveld naast mijn huis is mijn om fruitwijn van te maken: rozenbottel, in Trappieter, een amberblond bier van troetelkind. Daar verbouw ik typisch sleedoorn, kweeperen, rabarber, pruimen 6,5 %. Het wordt nu op grotere schaal Luxemburgs-Duitse druivenrassen zoals of vlier. Maar van paardenbloemen blijf geproduceerd door de Proefbrouwerij in Müller-Thurgau, en een sterk aromati- ik af. Die ene keer dat ik daarvan wijn Lochristi. “Dat is dicht bij Gent, een stad sche druif, Siegerrebe.” Van zijn 250 wijn- maakte, lagen mijn handen open omdat met veel toeristen en studenten, dus met stokken produceert hij 300 à 350 liter ik de gele bloemetjes van de groene een gegarandeerde afzetmarkt.” Rijk wijn. “Aangezien ik de wijn niet mag ver- blaadjes moest scheiden.” Fruitwijn moet wordt Pieter er nog niet van. “Een eigen kopen zonder accijnzen te betalen, zou gisten in een fles. “Ik gebruik vijfliter- bier ontwikkelen is een dure aangele- ik ’s nachts mijn wekker moeten zetten flessen. Afhankelijk van het soort fruit genheid. Als je gedurende een aantal ja- om alles te kunnen opdrinken. Geluk- moet je daar meer of minder suiker aan ren op zoek gaat naar de ideale formule, kig krijg ik geregeld vrienden en familie toevoegen, en gist. Op de fles zet je een loopt de rekening snel op. Ik denk dat over de vloer die me daarbij helpen waterslotje zodat de CO2 kan ontsnappen Trappieter me al zo’n 20 000 euro heeft (lacht).” Wijn maken is een proces van en de alcohol in de fles blijft.” Volgens gekost. Hopelijk kan ik er in de toe- lange adem. “Het zwaarste werk is het Hubert is het een hobby waar iedereen komst wat aan verdienen, maar mijn job snoeien van de wijnstokken in februari. zonder veel finan­ciële investering aan ga ik er niet voor opgeven. Daarvoor is Daarnaast moet je ziektes en vogels uit kan beginnen. “Je kunt lid worden van het bier brouwen een te onzekere business de wijngaard houden. En hopen dat het Verbond voor Wijn- en Biermakers. Daar en heb ik het op mijn gewone job veel weer wat meezit, om dan zo laat mogelijk krijg je alle advies. Laat je in dure winkels te druk.” te oogsten.” De wijn wordt binnenshuis geen starterspakketten opdringen, vaak gemaakt in grote inox vaten in de kelder. heb je het materiaal zelf in huis. Je moet “Van mijn drie druivenvariëteiten maak wel oppassen voor een besmetting door OPROEP ik drie basiswijnen en eentje met bub- de azijnvlieg. Daarom moet je de flessen Voor een volgend nummer is 13 op bels. Ik ontwerp ook zelf mijn etiketten. spoelen met sulfiet. Voor mij blijft het zoek naar collega’s die gidsen in Het zijn geen bewaarwijnen, dus moeten kleinschalig, net voldoende om mij en eigen land. Doet u niets liever dan ze binnen vier jaar worden gedronken. mijn vrienden ervan te laten genieten. Als anderen op sleeptouw nemen in een Tot nu toe hebben we daar nog geen ik zelf suikerbrood, sandwiches of wafels museum, een stad of de wijde natuur? moeite mee gehad.” gebakken heb en daarbij een zelfgemaakt Mail ons via [email protected]. wijntje degusteer, voel ik mij als God in Volg de gids a.u.b.! Frankrijk.”

13-magazine · 31 Personeel

Personeelsbesparingen gaan verder 1400 collega’s weg tegen 2014

5 procent minder ambtenaren, en nog eens 50 miljoen euro minder stop. Naakte ontslagen zijn uitgesloten, personeelsuitgaven. Dat zijn de nieuwe besparingsdoelstellingen van de zo benadrukt de opdracht van de regering nog. De besparing moet Vlaamse Regering tegen 2014. Topambtenaren zijn niet enthousiast, volledig gerealiseerd worden door de de vakbonden reageren boos. Als we de komende tijd nog meer moeten personeelsuitstroom gedeeltelijk niet te besparen, moet er gepraat worden over het takenpakket van de overheid, vervangen. klinkt het aan beide kanten. Slechte prognoses Maarten de Gendt De topambtenaren zien de beslissing met lede ogen aan. Dirk Van Melke- In het voorjaar van 2011 maakte de 2014. Op 30 juni 2009, rond het beke, voorzitter van het CAG: “Dit is Vlaamse Regering bekend dat collega’s aantreden van de Vlaamse Regering, geen prettige opdracht. Maar de die de Vlaamse overheid verlaten, ook waren we met 28 133 Vlaamse ambte- regering heeft het zo beslist, dus de komende jaren slechts gedeeltelijk naren. Op 1 juli 2014 mogen dat er nog moeten we het uitvoeren. Er moet nu zullen worden vervangen. Nu is ook slechts 26 726 zijn. Dat zijn dus 1407 eenmaal bespaard worden, dus er zal duidelijk wat het resultaat moet zijn collega’s die bij hun vertrek niet bespaard worden. Een werkgroep van die gedeeltelijke niet-vervanging. vervangen worden. Al zijn die cijfers binnen het CAG onderzoekt hoe we de Tegen het einde van de regeerperiode, onder voorbehoud: er is nog discussie besparingsnormen kunnen verdelen in juni 2014, moet er nog eens 50 of bepaalde categorieën personeelsle- onder de verschillende departementen miljoen euro bespaard zijn op de den er wel of niet bijgeteld moeten en agentschappen.” personeelskredieten. Bovendien worden, zoals personeel dat gefinan- Ondertussen groeit de vrees dat er door moeten er op dat moment ook 5 cierd wordt door Europese fondsen. de slechte economische toestand nog procent minder koppen zijn dan in méér besparingsrondes zullen volgen. 2009 - of zo’n 1400 ambtenaren minder. “Maar dat zou ons echt in de proble- ‘Beter doen met minder mensen’, luidt Geen naakte ontslagen men brengen”, meent CAG-voorzitter het devies. Van Melkebeke: “Tot nu toe hebben we Zo’n 10 000 lezers van 13 vallen buiten De Vlaamse Regering gaf midden alle opgelegde besparingen kunnen die besparingsmaatregelen: onder oktober de opdracht aan het College opvangen en bufferen met de nodige meer de collega’s uit de privaatrechte- van Ambtenaren-Generaal (CAG) om creativiteit. Maar als er hierna nog lijke agentschappen, maar ook de die besparingsdoelstellingen te méér bespaard moet worden, moet er collega’s van de psychiatrische realiseren. De leidend ambtenaren kunnen gepraat worden over het zorgcentra, van het agentschap kunnen dus zelf beslissen waar ze takenpakket van de Vlaamse overheid. Jongerenwelzijn en van een deel van personeel vervangen en waar niet. Ze Dan zitten we in een fundamenteel Kind en Gezin. De chauffeurs van De moeten wel minstens tweemaal per debat: welke taken doe je wel nog als Lijn vallen evenmin onder de bespa- jaar monitoren of de besparingsdoel- overheid, en welke niet meer? In ring, omdat daar al eerder andere stellingen bereikt worden. Lukt dat Nederland hebben ze door de bespa- afspraken zijn gemaakt. niet, dan kan de regering alsnog ringen ingezet op een ‘terugtrekkende Voor de overige collega’s geldt dus: teruggrijpen naar lineaire maatregelen, overheid’. Al betwijfel ik of we daar- 5 procent minder koppen tegen juni zoals een ‘kaasschaaf’ of een wervings- naartoe willen.”

32 · 13-magazine 1400 collega’s weg tegen 2014

Politieke keuzes

De vakbonden vinden dat de kerntaken van de Vlaamse overheid nu al in het gedrang komen. Hilaire Berckmans (ACOD): “De besparingen mogen de diensten niet onwerkbaar maken, en dat is wat nu dreigt te gebeuren. Vergelijk het met een taxibedrijf: als dat vijf taxi’s gelijktijdig de baan op wil sturen, moet het ook vijf Vergrijzing verdelen chauffeurs in dienst hebben. Met D e Vlaamse Regering heeft ook beslist over een drie chauffeurs kan dat taxibe- herverdelingsmechanisme tussen jonge en oude entiteiten. drijf zijn dienstverlening niet meer garanderen.” Entiteiten met veel jonge personeelsleden dreigen door de “Besparen lijkt een doel op zich besparingen niet genoeg geld meer te hebben om de stijgende geworden”, vult Christoph anciënniteit van het personeel te betalen – de zogenaamde Vandenbulcke (ACV-Openbare vergrijzingskosten. Entiteiten waar veel oudere werknemers met pensioen Diensten) aan. “Het gebeurt blijkbaar gaan, moeten de anciënniteit van de vertrekkers niet meer dragen en krijgen niet meer om onze dienstverlening dus meer ademruimte. efficiënter te maken, maar alleen om “Het herverdelingsmechanisme dat de Regering heeft beslist, moet voor bij de publieke opinie te kunnen solidariteit tussen de ‘oudere’ en de ‘jongere’ entiteiten zorgen”, legt uitpakken met mooie cijfers over het topambtenaar Dirk Vanderpoorten uit. Vanderpoorten trekt de CAG- aantal ambtenaren. Terwijl dingen die werkgroep rond de personeelsbesparingen. “Concreet krijgen entiteiten het personeel niet doet, boudweg worden uitbesteed, wat meestal niet die met oplopende vergrijzingskosten kampen, 75 procent van die kosten goedkoper is.” bijgepast op hun personeelskredieten. In ruil moeten entiteiten die hun “De besparingen gebeuren zonder voordeel doen omdat er meer oudere werknemers uitstromen, 85 procent visie, zonder beleid”, concludeert Jos van dat voordeel opgeven. In onze werkgroep zetten we momenteel de Mermans (VSOA). “Ieder jaar opnieuw precieze rekenregels op papier om die bonus en malus te berekenen.” wordt de hakbijl bovengehaald. Terwijl In de entiteiten waar de nood het hoogst is, geloven ze niet dat dit de besparingen nu hun grenzen mechanisme alles zal oplossen. Een van hen is Jurgen Tack, administrateur- hebben bereikt, anders komt het generaal van het INBO: “Het herverdelingsmechanisme biedt zeker functioneren van de hele overheid in enig soelaas. Maar toch blijft het een probleem dat 25 procent van de gevaar. Als de politiek nog meer wil besparen, moet ze een fundamentele vergrijzingskosten bij ons nog steeds niet gecompenseerd wordt. Dit is dus keuze maken welke taken we niet meer geen definitieve oplossing: jaar na jaar gaat mijn budget achteruit tegenover gaan uitvoeren. Maar die keuze wordt wat ik moet betalen.” niet gemaakt.”

13-magazine · 33 B egroting Nog meer besparingen in 2012

Door de aanhoudende crisis vrezen heel wat collega’s dat het niet gaan we lenen. Komt er meer geld bij de huidige besparingen blijft. De collega’s van het Departement binnen dan nodig is, dan bouwen we die overschot af door bijvoorbeeld Financiën en Begroting volgen de situatie op de voet. 13 vroeg openstaande schuld af te lossen.” communicatieverantwoordelijke Liesbeth Van Biesen of we in 2012 nog meer besparingen mogen verwachten. Dragen we ook nog de gevolgen van de redding van de Gemeente- Veerle Van Den Broeck lijke Holding? LIESBETH: “De redding van de Ge- meentelijke Holding kostte ons 265 LIESBETH: “Meer doen met minder markten en de verlaging van de miljoen euro. Maar de Vlaamse Rege- blijft het motto. 2012 wordt moeilijk, rating van België door Standard & ring had genoeg buffers ingebouwd in maar we verwachten geen situatie Poor’s ervoor dat we duurder moe- de begroting om deze kost te dragen. zoals in Griekenland, zelfs al daalt ten lenen. En het is mogelijk dat we Waarom de Vlaamse Regering de de economische groei. Toch staan we al in 2012 moeten bijdragen in de Gemeentelijke Holding gered heeft? voor heel wat uitdagingen en moeten pensioenen van onze ambtenaren en Ze wilde de gemeenten niet opzade- we wellicht nog meer besparen.” leerkrachten, zoals in het federale len met de gevolgen van een faillis- regeerakkoord staat. We hebben in sement. De overheden in ons land Voor welke uitdagingen staan we? 2012 dus minder inkomsten en meer hebben een ijzersterke reputatie als LIESBETH: “Zoals het er nu naar uitziet uitgaven dan ingeschat. Daarom zal het op schuldbetaling aankomt en die (midden december, red.), groeit de eco- de Vlaamse Regering de begrotings- wilde de Vlaamse Regering niet op nomie minder snel dan de Vlaamse controle die ze normaal in april doet, het spel zetten.” Regering bij de opmaak van de begro- waarschijnlijk vervroegen.” ting begin september had ingeschat. En wat met de verborgen schuld, Die tegenvallende groei heeft twee Lenen wordt dus duurder. Waarom waar in de pers zoveel om te doen gevolgen: de Vlaamse overheid krijgt moeten wij geld lenen? is geweest? minder geld van de federale over- LIESBETH: “Thuis kijk je eerst hoeveel LIESBETH: “Die zogenaamde verbor- heid en we krijgen minder inkomsten er nog op je rekening staat en geef gen schuld is de schuld die door onze uit onze eigen belastingen. Boven- je dan pas je geld uit. Bij de overheid agentschappen wordt aangegaan dien zorgt de onrust op de financiële gaat dat anders. Voor een begroting en door vennootschappen, die voor schatten we hoeveel inkomsten en rekening van de Vlaamse overheid uitgaven we hebben voor een heel publiek-private projecten uitvoe- jaar. Het is mogelijk dat een uitgave ren. Maar ze is niet verborgen, want perfect kan volgens de begroting, er wordt transparant over gerap- maar dat er niet genoeg geld beschik- porteerd. Ze is intussen wel groot: baar is op dat moment. Een voor- 16,3 miljard. Dat is meer dan de echte Liesbeth Van Biesen, beeldje. Als onze lonen en die van schuld van de Vlaamse overheid: Departement Finan- de leerkrachten eind januari betaald 6,3 miljard. Gelukkig, samengevoegd ciën en begroting moeten worden, zijn er meestal nog blijft de totale schuld van de Vlaamse “We hebben in 2012 minder niet genoeg belastingen binnen om Gemeenschap met zo’n 23 miljard die te betalen. En toch worden ze behoorlijk laag.” inkomsten en meer uitgaven betaald. Onze afdeling Financieel Management zorgt er immers voor Sommige collega’s vrezen dat dan ingeschat” dat er elke dag net genoeg geld is om ze een stuk van hun loon zullen alles te betalen. Als er te weinig is, moeten inleveren. Terecht? LIESBETH: “Vandaag hoeven collega’s niet te vrezen dat ze een deel van hun wedde moeten inleveren. De Vlaamse overheid is financieel veel gezonder dan heel wat andere Europese lan- den. De laatste keer dat ambtenaren minder loon kregen, was 75 jaar gele- den en dat willen we zo houden.”

34 · 13-magazine de dag van ...

R oger JaCOBs, controleur Rattenbestrijding bij de Vlaamse Milieumaatschappij (VMM)

“ Er zijn steeds minder ratten. Dat maakt ons werk moeilijker”

Profiel Leeftijd 56 • Werkt sinds 1977 bij de Vlaamse overheid, eerst bij het toenma- lige Ministerie van Landbouw, later bij het ministerie van de Vlaamse Gemeen- schap (departement LIN) en sinds 2006 bij de VMM • Loon 2050 euro netto/ maand (+ maaltijdcheques en hospitali- satieverzekering) • Niveau C • Werkt on- geveer van 8 uur tot 16 uur, soms ook tot 18 uur of later • Opleiding hoger onder- wijs van het korte type • Woont in Beer- se, werkt op locatie in Limburg, Vlaams- Brabant en Antwerpen • Komt naar het werk met een jeep van de VMM • Werkt nauw samen met zijn collega Dirk Van Roy met wie hij een controleteam vormt Volg de dag van Roger

13-magazine · 35 de dag van ...

“ Een nat pak hoort erbij”

De krassen op de brilglazen van Roger verraden het meteen: Hoe verloopt zo’n controle? rattenvangers werken op de meest onmogelijke plaatsen. Met hun “Ons gebied is zo groot dat we onmoge- lieslaarzen waden ze door beken en poelen, en om daar te raken, moeten lijk alles kunnen controleren. Op basis van informatie in databanken en van ze vaak dichte struiken, hoge oeverplanten, laaghangende takken en onze collega’s-rattenvangers selecteren gladde boomstammen trotseren. “We hebben geregeld een nat pak, we gebieden op stafkaarten en zoeken ja. En mensen zullen wel eens denken dat we een beetje getikt zijn als we de zwakste plaatsen op (een water- loop in een bos is vaak minder interessant ze ons aan het werk zien. Maar we moeten zijn waar de ratten leven”, voor ratten, ze zoeken open ruimtes op, vertelt Roger Jacobs, controleur Rattenbestrijding bij de Vlaamse red.). We gaan aan de slag waar we Milieumaatschappij (VMM). vermoeden dat de restpopulatie van ratten het grootst is. De dag voor we Petra Goovaerts controleren, zetten we klemmen en fuiken uit. De volgende dag kijken we die samen met de vertegenwoordiger van de Waarom vangen jullie U hebt al bijna 35 jaar erva- provincie en de coördinator van de ratten? ring als rattenvanger. Wat is rattenbestrijding na. Op dag drie nemen “De VMM bestrijdt drie soorten ratten er in al die jaren veranderd? we alle klemmen en fuiken weg. Dan omdat ze veel schade kunnen aanrich- “Heel veel. Dertig jaar geleden waren mogen de rattenbestrijders opnieuw aan ten: de muskusrat, de bruine rat en de er veel meer ratten. In die tijd vilden het werk in het gebied. Tijdens de beverrat. Ze graven aan dijken en rattenvangers na hun uren de gevan- controledagen mogen ze er niet zijn.” oevers, waardoor er verzakkingen gen ratten om een centje bij te verdie- kunnen ontstaan en ze eten landbouw- nen. Sinds tien jaar pakken we de Hoe combineert u gewassen (zoals maïs, graan en bieten) bestrijding veel systematischer aan en en oever- en waterplanten. Ze kunnen werken we samen met de provincies en uw werk en privéleven? ook drager zijn van salmonella, gemeenten. Mét succes. Tien jaar “Ik moet vaak een uur of langer rijden mond-en-klauwzeer … en ziektes geleden werden er in Limburg zo’n voor ik thuis ben. Ik vertrek ‘s ochtends overdragen op vee, huisdieren en 10 000 tot 12 000 ratten per jaar vroeg en kom vrij laat thuis. Mijn vrouw mensen. De VMM heeft 94 rattenvan- gevangen, vorig jaar waren dat er nog heeft ook onregelmatige werkuren. Toen gers in dienst en zes controleurs, onder slechts 150. Het wordt dus veel de kinderen klein waren, was het wel wie Dirk en ik. Wij gaan in Limburg, moeilijker om nog ratten te vangen. Wij eens moeilijk, zeker als ze ziek waren of Antwerpen en Vlaams-Brabant na of moeten kleine aanwijzingen zoeken als er iets onverwachts gebeurde. Maar ik onze collega’s-rattenvangers hun werk (hoopjes riet, de manier waarop de neem die lange dagen er graag bij. Ik zal goed doen en het aantal ratten onder stengels zijn aangevreten …), massale heel blij zijn als ik deze job tot aan mijn de toegelaten norm houden.” vraatsporen vinden we niet meer.” pensioen kan blijven doen.”

36 · 13-magazine 08:00 08:30 Roger en zijn collega-controleur Dirk hebben in Bocholt Dirk haalt een van de fuiken op. Hij heeft gisteren afgesproken met Marc Jennis, de coördinator van de samen met Roger 159 klemmen en fuiken geplaatst VMM-rattenbestrijdingsploeg in het oosten van Limburg, over een lengte van 1 km langs de Abeek. Vandaag en Josse Gielen van de provincie Limburg. Samen con- controleren ze die allemaal. “In de zomer mogen we troleren zij deze ochtend of de bestrijding in het natuur- per kilometer zes ratten vinden. Als het er meer zijn, gebied Mariahof - de Luysen goed verloopt. “Het is een dan moeten de rattenbestrijders hier een tandje bij moeilijk gebied, met vijvers en moerassen. De ideale steken.” biotoop voor muskusratten”, weet Roger.

09:57 11:07 12:00

Roger vindt een mannetjesmuskus- De controle is afgelopen. Marc, Roger en Dirk komen aan bij een broek- rat in een van de fuiken, de enige Josse en Roger ondertekenen beek in Dilsen-Stokkem. Voor ze verder die dag. “We zijn altijd blij als we iets de werkstaat. Een uitgebrei- werken, eten ze eerst hun boterham- vangen. Het bewijst dat ons werk der verslag wordt later nog men op aan de kant van de weg. Op hun nuttig is”, glundert hij. Hij zal de gemaakt. “We gebruiken al die aanhangwagen ligt de kano waarmee ze rat straks wegen en invriezen. Het gegevens om de bestrijding bij straks het water op gaan. staartpuntje van de rat houdt Roger te sturen als dat nodig is.” bij. Zo telt de VMM exact hoeveel ratten er gevangen zijn.

12:30 Bij een vorig bezoek ontdekten Roger en Dirk in de broekbeek sporen van 15:06 ratten. Nu inspecteren ze de beek grondig met de kano. “Die rust- en eet- De laatste locatie van vandaag, langs de Prinsenloop in Hamont-Achel. plaatsen, de afgebeten maïsstengels in Ook hier verraden afgebeten maïsstengels de aanwezigheid van rat- het veld: geen twijfel mogelijk, hier zit- ten. De fuiken en klemmen die er al stonden, zijn leeg. “Alle ratten zijn ten beverratten.” Roger zal dat melden ondertussen verdwenen.” aan de rattenvangers in dit gebied. 13-magazine · 37 in de bloemetjes

Is een van uw collega’s net bevallen? Kiest iemand voor een nieuwe uitdaging? Of gaat uw collega trouwen? Laat uw collega weten waarom hij zoveel voor u betekent en stuur hem een bloemetje. Nomineren kan via [email protected]. Pionier De perfecte sint Veel beterschap De afdeling Beheersmonitoring van het De collega’s van JOS GIJSEMANS, De collega’s van LINDA BAETENS van het Departement Welzijn, Volksgezondheid accountmanager bij VDAB agentschap Sociaal-Cultureel Werk voor en Gezin wuift collega LUC SILON uit Vlaams-Brabant wuiven hem uit met Jeugd en Volwassenen wensen haar veel met een ruiker. een boeket. beterschap.

“Je was de pionier “Bij VDAB klonk met “Linda, met dit boe- van het informatie­ sinterklaas de vraag: ket willen we je een management waar is Jos? Jaren- hart onder de riem binnen de Vlaamse lang was je immers steken. Je bent een Gemeenschap. ‘Eén de perfecte sint! In heel warm en sociaal keer de gegevens 1993 begon je bij de iemand die altijd registreren en ze VDAB en in 2000 klaarstaat om ande- dan hergebruiken’, werd je accountma- ren te helpen. We ho- was jouw eenvoudige nager. Niet alleen de pen je snel weer op je Luc Silon Jos Gijsemans L inda Baetens boodschap. collega’s, maar ook werkplek te zien. Veel Alleen de uitwerking was soms wat de bedrijven apprecieerden je. Je stond beterschap!” moeilijk. Je deelde je kennis en was altijd klaar met een grap en een goed een inspiratiebron voor andere woord. In het voorjaar kocht je een “Hopelijk kom je beleidsdomeinen. Zoals je zelf zei, ‘hondje’. Ondertussen weegt Hector al gaan we 1/3 fantasie, 1/3 ironie en 1/3 65 kg. We wensen je alvast veel heer- snel terug” gekheid missen. Bedankt voor de fijne lijke wandelingen.” jaren en al jouw inzet.” “Door iedereen “We missen geapprecieerd” 1/3 fantasie, 1/3 ironie en 1/3 gekheid” Redder in nood Nathalie De Jaeger van het Departement Bestuurs- zaken wil OLIVIER NOTELAERS van HP-Belgacom bedanken met een bloemetje.

“Eind augustus beroofden drie kerels in Brussel me van mijn laptop. Jij hebt toen de vluchtroute van de dieven geblokkeerd waar- door ze mijn laptop onder een geparkeerde vrachtwagen gooiden. Je hebt me nadien tot aan het Noordstation begeleid om te verhinderen dat de dieven nog eens hun kans zouden wagen. Voor je moedige en gedurfde tussenkomst wil ik je dan ook van harte bedanken!” “Moedig en gedurfd”

38 · 13-magazine Toffe collega’s Liesbet Tuyls van het Agentschap Wegen en Verkeer wil haar ex- collega’s van de BOEKHOUDING van het Departement Diensten voor het Algemeen Regeringsbeleid met een ruiker bedanken.

“Ik heb maar kort bij jullie gewerkt, van januari tot augustus, maar ik heb jullie leren kennen als fantastische collega’s. Jullie zijn een tof team waar veel gelachen wordt. Ik mis jullie enorm hard en wil jullie graag bedan- ken voor de heel toffe maanden!”

“‘Bedankt voor de toffe maanden”

Schitterend Ruime ervaring Knuffelbeer vervangen De provinciale stafmedewerkers Data- De 50+-club van VDAB Vilvoorde wil beheer van Kind en Gezin zouden graag collega JACQUES GEERENS uitzwaaien Katrien Gielis van de VREG wil haar col- wetenschappelijk adviseur BEA BUYSSE met een ruiker. lega DRIES VAN BETTEN bedanken met in de bloemetjes zetten omdat zij met bloemen. pensioen gaat. “Toen we je voor het eerst zagen, dachten “Je hebt me (deels) “Jarenlang heeft je le- we: ‘Jongens, wat een vervangen tijdens ven in het teken ge- beer’. Nu denken we mijn afwezigheid. Je staan van de cij- meer aan een knuf- hebt dat schitterend fers. Door je strijdlust felbeer. Het vrouwe- gedaan. Ook nadien en gedrevenheid heb lijke deel van je doel- hebben we fijn sa- je er elk jaar voor ge- groep zal ons niet mengewerkt. De col- zorgd dat het jaarver- tegenspreken. Tot je Jacques Geerens lega’s van de cel slag Het Kind in allerlaatste werkda- Dries Van Betten Marktwerking van B ea Buysse Vlaanderen een erg gen bleef je begaan de VREG zullen je populair naslagwerk met de werking van onze club. Ineffi- persoonlijkheid en je ondersteuning werd. Door je ruime ervaring konden we ciëntie en verkeerde beslissingen kon- missen. We hadden je graag als collega altijd een beroep doen op jou. Bedankt den je mateloos irriteren. Je was ontzet- gehouden, maar door de wervingsstop voor alles. We gaan je missen. Geniet sa- tend betrokken. We wensen je heel veel kan dat niet. Je hebt gelukkig al een men met je gezin van een volgend hoofd- succes met je nieuwe start, waarbij niets nieuwe job op het oog. Succes!” stuk in je leven!” meer moet en alles mag.” “We hadden je “We gaan je missen” “Veel succes met je graag gehouden” nieuwe start”

13-magazine · 39 Ook in 2012 blijft 13 u mooie dingen aanbieden: fietsweekends, wijnsets, vrijkaarten en boeken. Op www.UiTinVlaanderen.be vindt u meer doe-ideeën. Surf uiterlijk op 15 januari 2012 naar www.vlaanderen.be/13 Win en vul daar ons wedstrijdformulier in. 35 x 2 kaartjes voor Brussels Philharmonic en het Vlaams Radio Koor 5 x 2 kaartjes voor Le martyre de Saint Sébastien, op 5 februari in het Paleis voor Schone Kunsten, Brussel. 20 x 2 kaartjes voor Lux Perpetua, eind januari, 5 x 2 kaartjes Zoersel, Brugge, Brussel, Lier. 10 x 2 kaartjes voor Walk The Line, op 14 en 15 fe- Rosas danst Rosas in deSingel bruari in Lier en Merelbeke.

Wat? Dit seizoen zet deSingel Anne Teresa De Keersmaeker in de schijn- www.brusselsphilharmonic.be, www.vlaamsradiokoor.be of 02 627 11 60 werpers. Zij maakt al dertig jaar dansvoorstellingen en dat wordt gevierd op 29 januari. deSingel duikt samen met u een dag lang in haar werk. De laatste twee weekends van januari worden ook enkele vroege stukken van De Keersmaeker hernomen, zoals Rosas danst Rosas op 22 januari. Voor die voorstelling geeft 13 kaartjes weg. Na de oprichting van haar gezelschap Rosas in 1983, maakte De Keersmaeker dit stuk waarmee ze internationaal doorbrak. De choreografe on- derzoekt er het principe van herhaling, op muziek van Thierry De Mey en Peter Vermeersch.

Link met de Vlaamse overheid? deSingel is een van de zeven grote cultuurinstellingen van de Vlaamse overheid. deSingel brengt theater, dans, muziek en architectuur.

www.desingel.be of 03 248 28 28 5 x 2 kaartjes Luc Van Acker 25 jaarabonnementen Blue-bike Luc Van Acker speelt op 17 februari zijn cd The Ship in het kader van de 13 mag 25 jaarabonnementen weggeven Rewindconcerten van de Ancienne van Blue-bike. Blue-bikes zijn de fietsen Belgique. Tijdens Rewind brengen ar- die u in 37 Belgische stations kunt ont- tiesten hun sleutelplaat integraal. lenen. U toont uw persoonlijke Blue- Luc van Acker speelt bij Arbeid Adelt, bikekaart, de kaart en de fiets worden maar bracht ook solowerk uit. Zijn gescand en u kunt vertrekken. U kunt in bekendste nummer is ongetwijfeld de fietspunten terecht, elke werkdag, Zanna, dat Tom Barman, Selah Sue nagenoeg overal van 7 tot 19 uur. Niet en The Subs coverden voor Music for gewonnen? De 19 500 collega’s die on- Life van Studio Brussel. Dat nummer der de vzw Sociale Dienst voor het staat ook op The Ship, zijn tweede Vlaams Overheidspersoneel vallen, plaat. kunnen zich een voordelig jaarabonne- ment van Blue-bike aanschaffen. Zij be- www.abconcerts.be of 02 548 24 24 talen 19,5 euro in plaats 25 euro.

40 · 13-magazine 3 sportweekends Bloso voor 2 personen Ook in 2012 organiseren de Bloso-cen- tra een aantal fietsweekends. Meer nog: het aanbod wordt uitgebreid met moun- tainbike- en wandelweekends. Zo’n arrangement start op zaterdagochtend en eindigt op zondag in de late namid- dag. Ter plaatse kunt u kiezen uit een aantal routes waar u met de familie of 5 boeken vrienden op uw eigen tempo aan kunt deelnemen. U kunt de routes ook vrij uitstippelen aan de hand van knoop- D agelijkse Kost 2 puntenkaarten. Die weekends vinden Kok Jeroen Meus scheert hoge toppen plaats in de Bloso-centra in Brugge, met het programma Dagelijkse Kost. Het Genk, Herentals, Hofstade, Nieuwpoort, eerste kookboek was een schot in de Oordegem, Waregem, Willebroek en roos, dus een vervolg kon niet lang uit- Woumen. blijven. Het programma wordt trouwens www.bloso.be/weekendarrangementen gesteund door de collega’s van VLAM. In Dagelijkse Kost wordt met voorkeur gewerkt met producten van eigen bo- dem. Dankzij de samenwerking met VLAM worden de producten ook verder 10 boeken uitgediept in de reportages die verschij- nen in de aflevering op zondag. Van een unitair naar een www.lekkervanbijons.be of federaal België www.een.be/dagelijkse-kost Veertig jaar na de installatie van de Vlaamse Cul- tuurraad is er het boek Van een unitair naar een fede- raal België: 40 jaar beleidsvorming in gemeenschap- pen en gewesten (1971–2011). Het boek gaat dieper in op de vraag wat de regionalisering betekent voor België. Het Vlaams Parlement gaf zestien weten- schappers uit heel België de opdracht die vraag aan de hand van een aantal concrete thema’s te beant- woorden. Het resultaat daarvan leest u in dit boek. Van een unitair naar een federaal België, ASP edition ISBN: 9789054879473 - 29,95 euro 10 wijnsetjes Vlaamse winkel 25 x 2 kaartjes Nestelt u zich tijdens de koude Kunst uit Nederland winterdagen graag met een goed Voor de tentoonstelling De Modernen. Kunst uit glas wijn bij het haardvuur? 13 en Nederland heeft het Koninklijk Museum voor Schone de Vlaamse winkel geven nu tien Kunsten in Antwerpen (KMSKA) ruim 60 schilderijen, wijnsetjes weg met daarin een fles- aquarellen en tekeningen uit de voorbije twee eeuwen senstop, een wijnthermometer, een geselecteerd. Er zijn drie thema’s: de geschiedenis van de moderne kunst in Neder- kurkentrekker, een foliesnijder en land, de relaties en contacten op artistiek gebied tussen Nederland en België, en het een druppelvanger. Zo kunt u dit ontstaan van de verzameling Nederlandse moderne kunst in het KMSKA. Van 28 jaar wijn ontkurken als een kenner. januari tot 19 augustus 2012 kunt u werken van onder meer Vincent van Gogh, Kees www.vlaanderen.be/vlaamsewinkel van Dongen en Karel Appel bewonderen in de Koningin Fabiolazaal in Antwerpen. www.kmska.be

13-magazine · 41 puzzel

1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 Horizontaal 1 1 onderdeel van de scheepvaart 2 perfect - Engelse taxi 2 4 3 operatiekamer - loot - strook 4 avenue - getij - hondensoort 3 5 kruik - beroemd museum in Madrid - decimeter 5 3 6 lang en mager persoon - selenium - biljartstok 7 bevoegdheid van Vlaams minister Geert 4 Bourgeois 13 8 jaartelling - gelukspoppetje 9 kant - regenachtig - Hong Kong (op auto’s) - 5 ruthenium 10 bedoeling - verspreid (Lat.) 11 agressieve behandeling 6 12 12 naam van een Gemeenschapsinstelling voor Bijzondere Jeugdbijstand in Everberg - 7 Japanse gordel 11 13 helium - Zwitsers kanton - pook 14 delfstof - reinigingsmiddel - na dato 8 15 amerikaanse staat - aanhangsel 2 16 scheepsvloer - konijn - op grote afstand 17 gemeente waar het bezoekerscentrum ‘Boshuis’ 9 gevestigd is - afvalhoop

10 Verticaal

11 1 bevoegdheid van Vlaams minister Jo Vandeurzen 8 2 vertrek - volgroeid - vroeger 3 oosterlengte - meisjesnaam - kielwater - 12 munt van Bangladesh 4 voorteken - en omstreken - neon - stormloop 5 judograad - te vroeg geboren kind - in orde 13 6 6 wellusteling - knaagdier - nijlreiger - oude lengtemaat 14 7 wereldkampioenschap - grondslag - 10 1 Project Team Builder - granaat 8 gravure - naam van een sportcentrum van Bloso 15 in Hasselt 9 Centrum voor Deeltijds Onderwijs - Chinees geneesmiddel - paling 16 10 nagalm - klein paardje - teug - Latijnse groet 7 9 11 epiloog - vlekkenwater - deugniet 12 naam van een Bezoekerscentrum in Essen 17

Met de letters uit de genummerde vakjes van Oplossing het kruiswoordraadsel kunt u het sleutelwoord 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 vormen. Surf uiterlijk op 15 januari 2012 naar www.vlaanderen.be/13 en vul daar de oplossing op ons wedstrijdformulier in. De winnaars van de vorige puzzel vindt u terug op U maakt dan kans op een aankoopcheque! www.vlaanderen.be/13. Zij worden ook schriftelijk verwittigd.

42 · 13-magazine filip Njet

Bij onze Noorderburen is het woord ‘weigerambtenaar’ uitgeroepen tot woord “Ik weiger vanaf nu het van het jaar. De term wordt gebruikt voor een ambtenaar van de burgerlijke woord ‘weigerambtenaar’ stand die weigert om een homohuwelijk te sluiten. De ontstaansgeschiedenis te gebruiken” van het woord is in de eerste plaats betreurenswaardig. Een ambtenaar van de burgerlijke stand moet twee mensen in de echt verbinden. Da’s zijn job en dus ook zijn plicht. Als de ambtenaar in kwestie daar een probleem mee heeft, dan mag ie dat voor mijn part wel van de daken schreeuwen, maar dat ontheft hem niet van het uitvoeren van zijn taak. Het is zoals het in onze evaluatiedo- cumenten staat: “Hij voert beslissingen uit, ook al stroken die niet altijd met zijn persoonlijke overtuiging of advies.”

Los van het verhaal-achter-het-woord blijft het wel een eigenaardige combi- natie: weiger-ambtenaar. Hoe mank zou een administratie lopen als iedereen zijn persoonlijke visie zou laten primeren op de uitvoering van een beslissing. Wat als iemand bij de belastingen de betaling van een inverkeersstelling zou weigeren omdat de betaler met een 4x4 rijdt en “hij die grote bakken niet kan uitstaan omdat zijn hond door eentje is overreden”? Of als een ambtenaar bij Cultuur een subsidiedossier niet wil uitvoeren omdat hij het werk van kunstenaar X maar ‘infantiel geknoei’ vindt? En stel dat ik een persbericht van kabinet X weiger door te sturen omdat het volgens mij te weinig nieuws- waarde heeft? Inderdaad: het zou een knoeiboel worden. Als ambtenaar zijn we nu eenmaal gebonden aan de verplichtingen die ons ambt ons oplegt.

Betekent dat dan dat we willoos en zonder enige vorm van kritiek ons werk moeten doen? Als hersenloze robotten zonder eigen mening? Integendeel. Als ambtenaar word je regelmatig geconfronteerd met zaken waarbij je je wenk- brauwen al eens fronst. Maar je voert uit. Je kan je bedenkingen wel kenbaar maken. Formeel door een geschreven advies of informeel door een statusupdate op Facebook of een tweet. Of in mijn geval door mijn frustratie luidruchtig te ventileren tussen pot en pint. Hoe dan ook, we moeten er steeds van uitgaan dat bepaalde administratieve regels en procedures gemaakt worden in het algemeen belang van elke Vlaam- se burger. En voor het algemeen belang moet je al eens je persoon- lijke visie opzij zetten. Dat is onze werksituatie. Wie zich daarbij niet kan neerleggen, heeft het waarschijnlijk moeilijk, zeker als ambtenaar …

Voor de rest weiger ik vanaf nu het woord ‘weigerambtenaar’ te gebruiken. De term heeft geen bestaansrecht. En daarmee basta.

Filip De Maesschalck is 44 jaar, woont in Lokeren en werkt in Brussel op de afdeling Communicatie als communicatieadviseur.

13-magazine · 43 lezers aan het woord

13 wil ook uw mening kennen! Daarom maken we op deze pagina plaats voor uw reacties en lezersbrieven. Ook op de website van 13 kunt u bij elk artikel een reactie posten.

Een warme maaltijd op het werk, Nee vindt u dat belangrijk? 18,69 %

In onze poll vroegen wij of u een warme maaltijd op het werk belangrijk vindt. Het resultaat las u al op pagina 6. Hier volgen de reacties. JA 81,31 % JA: 81,31 % NEE: 18,69 %

“Het scheelt een pak tijd als je ’s avonds “Het is geen kerntaak van de niet meer hoeft te koken en af te Vlaamse overheid.” wassen.” “Ik ben meestal op de baan. Ik “Iedereen gelijk voor de wet: als het voor heb er niks aan.” de collega’s in Brussel kan, dan voor ons “Onze kookkunsten thuis zijn ook.” veel gezonder en gevarieerder, “In een restaurant kun je collega’s en bovendien lekkerder.” uit andere diensten ontmoeten en zo LOON “Ik bepaal graag zelf wat ik eet Verdient u bij de overheid ruimere sociale contacten uitbouwen.” meer dan in de privé? en in een personeelsr­estaurant Volgens een onderzoek van VoKA en onderzoeksbureau Hudson verdient u bij de overheid meer dan in de privésector. Hr-bureau SD Worx stelt dan weer dat onze “Warme maaltijden aanbieden is een moet je eten wat de pot schaft.” personeelsverantwoordelijken ons beloningspakket als een handicap zien om talent aan te trekken. Is ons loon nu (te) aantrekkelijk of niet? 13 zocht het uit. sociale maatregel, want het zijn jobs voor VeeRle Van den BRoeCK “We schrokken van het feit dat je bij de overheid meer zou verdienen dan in de “Het personeel zou kunnen privésector”, zegt Karolien Van Dorpe, hr-generalist van het Departement Be- zowel de overheid als de privésector hebben het moeilijk om knelpuntberoepen stuurszaken. “Eerdere onderzoeken uit zoals ingenieurs in te vullen. 2008 en 2010 die de lonen van de privé- kortgeschoolden.” sector en de overheid vergelijken, be- met het aantal mensen in die functies. waarden dan bij de overheid. Bij Jobpunt weren immers het tegenovergestelde.” Dat er minder topambtenaren zijn dan merken we dat het moeilijker is mensen De manier waarop het onderzoek ge- bijvoorbeeld afdelingshoofden is be- met ervaring aan te trekken omdat zij op ingezet worden voor andere voerd is, roept vragen op bij de collega’s langrijk bij de berekening van een ge- dat moment evenveel of meer verdienen van Bestuurszaken. “Het is nogal kort middeld loon. Bij de berekening van het en extralegale voordelen krijgen.” door de bocht om over ‘de’ overheid te gemiddelde loon in de privésector daar- Is ons beloningpakket dan een handi- spreken”, duidt Van Dorpe. “De studie entegen houdt de studie alleen rekening kijkt alleen naar het loonpakket van met de lonen van lager kader en niet “Het loonvoordeel bij de statutaire ambtenaren van niveau A, B van topkader.” overheid verdwijnt met de en C. Als je het loon van contractuelen “Dat zijn maar twee voorbeelden van jaren dienst” meetelt, zakt dat gemiddelde loon. Con- hoe ons gemiddelde loon niet correct “Een restaurant is nu net het (enige) taken.” elKe Van leeRBeRgHe, tractuelen gaan immers niet over naar berekend wordt in de studie. Het onder- CommuniCaTieVeRanTWooRdeliJKe een hogere salarisschaal, zoals dat bij zoek schat ons loonpakket systematisch BiJ JoBPunT VlaandeRen statutairen het geval is na zes en twaalf te hoog in”, zegt Van Dorpe. “Toch is het een nuttige oefening. Ze levert ons heel cap om talent aan trekken, zoals de per- “Het VoKA-onderzoek schat wat waardevolle gegevens over de belo- soneelsverantwoordelijken zeggen in ons loonpakket te hoog in” ning in de privésector die we kunnen een enquête van hr-bureau SD Worx? meenemen in het project Modern hr- “Ik denk dat we verder moeten kijken voordeel van alle ambtenaren op één KaRolien Van doRPe, HR-geneRaliST BiJ beleid waar ons departement mee bezig dan ons beloningspakket”, zegt Van HeT dePaRTemenT BeSTuuRSzaKen is (zie p. 32, red).” Leerberghe. De Vlaamse overheid heeft Ook Jobpunt Vlaanderen trekt de con- het vooral moeilijk om ingenieurs of jaar dienst. Iemand van niveau B ver- clusie van VOKA en Hudson in twijfel. ICT’ers aan te trekken, maar dat is ook dient bijvoorbeeld na 27 jaar als con- “Bij het begin van je carrière verdien je zo in de privésector. De Vlaamse over- tractueel 20 % minder dan als statutair.” bij de overheid vaak meer, soms tot 500 heid moet werk maken van haar imago Ook bij de berekening van het loon van euro per maand”, duidt communicatie- als werkgever door haar minder beken- plaats te concentreren.” ons management heeft het Departe- verantwoordelijke Elke Van Leerberghe. de troeven uit te spelen: interessante ment Bestuurszaken zijn twijfels. “De “Maar dat voordeel verdwijnt op ter- projecten, maatschappelijk belang … studie telt alle lonen van midden- en mijn. Voor sommige managementfunc- Dat iedereen nu weet dat de overheid topkader op en houdt geen rekening ties heb je in de privésector betere voor- goed betaalt, is mooi meegenomen.” “Ik beschouw het als een belangrijk 13-magazine · 23 onderdeel van mijn arbeidsvoorwaarden.” “Ik werk nu op een buitendienst, en in Selectieproeven niet voor een straal van twee kilometer is er niets. Ik mis de warme maaltijden.” iedereen geschikt (reactie op artikel ‘Verdient u bij de over- heid meer dan in de privé?’, 13 nr. 34, november-december 2011) Als ik het goed begrijp, heeft onze overheid het vooral moeilijk om in- genieurs en ICT’ers aan te werven. Ik ken nochtans een paar ICT’ers met een diploma burgerlijk ingenieur informa- tica die nu in de privésector werken en maar al te graag bij de overheid zouden komen werken. Competente mensen dus, maar ze raken niet door de selectieproeven. Niet omdat ze niet bekwaam zijn. Wél omdat ze een visuele handicap hebben en omdat in de selectieproeven vaak een jargon gebruikt wordt dat specifiek is voor de overheid. Die specifieke termen kun je je pas eigen maken als je al bij de over- heid werkt. L uc Vankersschaever, Floris’ visie Departement Landbouw en Visserij

44 · 13-magazine Lees verder op pagina 46 Strip door Simon Spruyt

13-magazine · 45 lezers aan het woord

ROuWeN OP het WeRK Als we eerlijk blijven met onszelf, Bijna 250 Telex… zomerzoektocht- Binnenkort krijgt u van de pensioen- ‘‘Plots was dany weg. Voor altijd’’ dienst automatisch een raming van deelnemers uw pensioen vanaf 55 jaar. Al kan “We praten nog geregeld over Dany. Pas toen ze wegviel, beseften we 247 lezers namen deze zomer deel aan de 13-zomerzoektocht in Kortrijk. de 20 vragen dat nog even duren. Iedereen moet im- wat ze hier allemaal deed.” De collega’s van het Kenniscentrum van bleken niet zo evident te zijn. drie deelnemers beantwoordden alles correct, acht maakten beseffen we dat de dood een niet uit mers zijn individuele loopbaanoverzicht het Departement Welzijn, Volksgezondheid en gezin verloren vorig één fout en zeventien twee fouten. leen de Valck van het departement mobiliteit en eerst nakijken. “Dat zal de komende jaar onverwacht hun collega Dany Cornelis (52). Uit alles wat jean- openbare Werken zat het dichtst bij de oplossing van de eerste schiftingsvraag en is dan vier jaar gebeuren”, weet Erna Avonts ook de gelukkige winnaar. zij ontvangt een cheque van Vlaanderen Vakantieland ter waar- van het Departement Bestuurszaken. luc Miclotte, Suzanne Vanlangendonck, Francine De Decker en Natalie de van 250 euro, aangeboden door Toerisme Vlaanderen. “Alle personeelsleden zullen een brief Stragier zeggen, blijkt dat Dany nog lang niet vergeten is. Benieuwd hoe hoog u zelf bent geëindigd? De juiste antwoorden en de uitslag vindt u op of mail krijgen met een overzicht van www.vlaanderen.be/13. Of bel naar het redactiesecretariaat van 13 (tel. 02 553 55 67). hun loopbaan bij de overheid, en moe- VeeRle Van den BRoeCK ten dat controleren.” (www.capelo.be) te spreken mysterie is, een ondraaglijk *** In 2015 komen er waarschijn- “Ongeloof. Dat was mijn eerste reactie maar de verslagenheid was enorm. Ook KUNSt VooR CollEgA’S lijk 403 federale ambtenaren over toen de zus van Dany mij belde met het de dagen voor de begrafenis was het naar de Vlaamse Belastingdienst. slechte nieuws”, zegt Francine. “Dat soms heel moeilijk om met je gedachten Vanaf dan wil de Vlaamse Regering im- What hangt daar aan de muur? hadden we niet verwacht. Dany had bij het werk te blijven. Gelukkig konden mers zelf de successie-, registratie- en De voorbije vier jaar maakten zeven kunstenaars kunstwerken op wel al een tijdje gezondheidsproble- we in de moeilijke momenten terugval- schenkingsrechten innen. Die belas- men, maar de dokters vonden niet wat len op elkaar. Meer hadden we ook niet maat voor het Ellipsgebouw in Brussel. 13 ging een kijkje nemen. tingen zijn een Vlaamse bevoegdheid, er aan de hand was. De laatste dagen nodig.” “We hebben een foto van maar worden nu nog door de Federale dat ze is komen werken, was ze dany opgehangen in de mysterie waaraan geen mensenhart Overheidsdienst Financiën geïnd. *** What is een van de zes werken (zie foto) “Er is een decreet dat bepaalt dat de verward. Het was voor ons een “Als je iemand meer dan tien bibliotheek, onze werkplek. die de Sloveen Mitja Tušek maakte. “De Vlaamse overheid een zeker percentage Open data worden de norm binnen de geruststelling dat ze in het ziekenhuis zo is ze nog altijd een beetje jaar kent, is het een raar gevoel hier bij ons”, vertelt collega andere werken zijn Who, When, How, van haar huisvestingsbudget aan kunst Vlaamse overheid. Dat betekent dat we was opgenomen. Daar was ze in goede Suzanne Vanlangendonck. Why en Where. Dat vonden we passen moet besteden, ook in huurgebouwen”, niet-persoonsgebonden gegevens elek- handen. Maar na enkele dagen heeft ze dat ze er plots niet meer is” voor een overheidsgebouw. Het zijn vra- verduidelijkt Katrien Laenen van het tronisch beschikbaar maken voor ieder- onverwacht een inwendige bloeding Collega Jean-luC miCloTTe gen die we ons als ambtenaren geregeld team van de Vlaamse bouwmeester. een, zodat burgers en bedrijven daar al- gekregen. Een donderslag bij heldere moeten stellen”, legt Eric Vernaillen uit. “Onze dienst zat mee in de jury die de lerlei apps en toepassingen mee kunnen hemel, want ik had haar drie dagen “Ze was enorm geliefd bij de collega’s”, Vernaillen is administrateur-generaal kunstenaars heeft geselecteerd. Uitein- bouwen. We werken daarvoor samen voor haar overlijden nog gesproken. vult Jean-Luc aan. “We hebben het nog met de federale overheid: op de website kan wennen. Een soort chaos kun je van het Vlaams Subsidieagentschap voor delijk is het na heel wat discussie een Hoewel Dany op dat moment nog maar vaak over haar. Het is een enorm gemis. Werk en Sociale Economie en bezieler mooie mix geworden van kunstenaars en data.gov.be moeten de komende jaren een jaar in ons team zat, kende ik haar Als je iemand meer dan tien jaar kent, van het project. “Met de werken willen stijlen. Er zijn schilderijen, wandtapijten, steeds meer open data terechtkomen. al veel langer omdat we vroeger al is het een raar gevoel dat ze er plots we voor een aangename werkomgeving foto’s, beeldhouwwerken … van Peter De *** De Vlaamse overheid zet intussen samengewerkt hadden. Die maandag niet meer is. Het was een enorme schok zorgen. De Vlaamse overheid en de eige- Bruyne, Marcel Berlanger, Willem Oor- ook zelf haar eerste stapjes in de we- toen we het slechte nieuws hadden toen ik haar overlijden vernam. Het naar van het gebouw, AG Real Estate, be- ebeek, Ward Zwart, Valerie Mannaerts, reld van de apps voor smartphones en gekregen, hebben we nog wel gewerkt, doet je nadenken over het leven. Op talen elk 200 000 euro. Jan Van Imschoot en Mitja Tušek. In de tabletcomputers. Na Toerisme Vlaande- Dany kon je bouwen. Ze was iemand parkeergarage heeft ren (met de toeristische app op www.la- die haar taken, hoe moeilijk ook, heel Ward Zwart een yar.com/layers/tvlall) hebben nu ook de minutieus uitvoerde. Ze wilde haar het ook noemen, want families en col- muurschildering ge- VDAB en De Lijn een app op de markt Vragen werk echt goed doen.” en hielden een collecte. We hebben als begrafenis, maar hij had een mooi een boze droom was geweest. We Dany werd niet vervangen. “Dat kon maakt. Dat is het eni- gebracht. Met de app van de VDAB “Dany was ook heel sociaal en behulp- team veel aan elkaar gehad. We hebben eerbetoon geschreven dat onze hebben haar foto opgehangen in de niet door de besparingen. En dus ge werk dat we niet kunt u de hele vacaturedatabase en het over rouw? zaam”, vertelt Suzanne. “Ik kende haar ook een paar keer contact gehad met secretaris-generaal Marc Morris heeft bibliotheek, onze werkplek. Zo is ze hebben we haar taken verdeeld”, kunnen verhuizen als aanbod opleidingen doorzoeken (vdab. al twintig jaar, maar sinds een jaar haar zus, hoewel dat moeilijk was. Want voorgelezen tijdens de eredienst.” nog altijd een beetje hier bij ons. De zeggen Natalie en Jean-Luc. “Pas toen we het gebouw ooit be/mobidtv). En met die van De Lijn Binnen de Vlaamse overheid kunt waren we collega’s en deelden we soms wat moet je zeggen? Veel collega’s “Achteraf is haar zus hier nog op week na haar overlijden hebben we de is ons opgevallen voor hoeveel mensen verlaten. Ook daar kunt u de dienstregelingen raadplegen u voor steun of advies onder meer het bureau. Ik leerde haar onder meer hebben de begrafenis bijgewoond, niet bezoek geweest”, zegt Francine. “Zo personeelsvergadering ingezet met een en teams Dany werkte. Je kon voor heel hebben we rekening en een eigen route plannen (www.mijn- terecht bij uw preventieadviseur of dingen invoeren in de catalogus en ’s alleen uit de diensten waarvoor Dany konden we de spullen die nog in haar minuut stilte. En tijdens de jongste wat kleine taken bij haar terecht. Het mee gehouden.” lijn.be). *** Op 1 november spelen vijf bij de verpleegkundige. daarnaast middags aten we vaak samen. Dany was had gewerkt, maar ook uit de rest van kastje lagen, aan haar familie geven. personeelsvergadering werd haar foto heeft best wat organisatie gevergd om lega’s worden er door ontredderd en collega’s en één gepensioneerde collega is er het raamcontract Trauma- moedig. Ze liet het hoofd nooit hangen. het departement, uit de agentschappen En konden we nog eens met haar getoond toen vermeld werd welke Dany’s taken over te nemen, maar van de Lijn, die allemaal familie zijn zorg en Psychotherapeutische Ze maakte volop plannen voor als ze er en uit andere departementen. Ons praten. Dat heeft ons allemaal veel collega’s het departement verlaten iedereen heeft zijn best gedaan. We weer bovenop zou zijn.” van elkaar, een hoofdrol op Canvas. Begeleiding van het agentschap afdelingshoofd Luc was op buitenland- deugd gedaan.” hadden.” hebben nu elk een deeltje van haar Een draaiboek om de collega’s op te se zending op het moment van de Ook na de begrafenis werd Dany niet werk overgenomen. Intussen heeft In het televisieprogramma Drie genera- voor overheidspersoneel, dat vangen na een overlijden, was er niet, vergeten. “In het begin dacht ik soms iedereen hier weer zijn draai gevonden. ties vertellen Pierre Debaene (79), zijn ondersteuning biedt voor collega’s. maar dat was ook niet nodig. “We deden dat ze weer naast mij zat”, zegt Maar Dany wordt nog vaak gemist.” kinderen Eddy, Gery en Freddy, en zijn de meeste collega’s kunnen ook “In het begin dacht ik soms dat “Wat moet je zeggen tegen de wat we dachten te moeten doen, heel Suzanne. “Ook andere collega’s hadden Bij het overlijden van een collega kleinkinderen Mario en Peggy over hun terecht bij hun sociale of maat- intuïtief”, zegt teamhoofd Natalie. “We ze weer naast mij zat” soms het gevoel haar elk moment te familie? Dat is moeilijk” komen er ook heel wat praktische werk als ambtenaar. Zeker kijken! schappelijke dienst. gaan een tunnel van verdriet in. mailden rond voor kaartjes en bloemen Collega Suzanne VanlangendonCK kunnen tegenkomen. Dat het allemaal TeamHooFd naTalie STRagieR zaken kijken. “Na Dany’s overlijden heb Op de website (http://bz.vonet.be/nlapps/docs/default.asp?fid=2109) vindt u meer info over de werken en de artiesten.

13-magazine · 9 10 · 13-magazine 13-magazine · 11 Ik vind het artikel zeer waardevol in het kader van de geestelijke gezond- Voorrang voor 55-plussers Waardevol artikel heid, waartoe ook de dood en het ver- FIETS- MOUNTAINBIKE- EN bij pensioenraming? over rouw werken van verlies en rouw behoren. Dirk Demaeght, aalmoezenier, (reactie op telexbericht ‘Automatische (reactie op artikel ‘”Plots was Dany weg. Departement Landbouw en Visserij raming van uw pensioen vanaf 55 jaar’, Voor altijd”’, 13 nr. 34, november-decem- WANDELWEEKENDS IN DE 13 nr. 34, november-december 2011) ber 2011) Ik vind het een goed initiatief dat we Proficiat met jullie initiatief om een ar- tussen nu en eind 2015 in onze mail- tikel te wijden aan rouwen. Als de dood Taaltip BLOSO-CENTRA box een overzicht zullen ontvangen heel dichtbij komt door het heengaan van onze loopbaan bij de overheid. van mensen met wie we dagelijks heb- ben gewerkt, wordt er hevig aan onze Is teveel correct Ik hoop dat de personeelsleden die De etsweekends die de Bloso-centra in 2011 organiseerden waren een echte topper. (bijvoorbeeld) eind 2013 op hun 60ste emotionele boom geschud. geschreven in de zin Een uitstap per ets is dan ook een enorm ontspannende en gezonde sportactiviteit. met pensioen gaan, dat overzicht ook We leven in een tijd waarin velen liever Ik heb teveel taart nog krijgen. Dat zou toch heel handig niet aan de dood denken of de dood gegeten? In 2012 wordt het aanbod uitgebreid met mountainbike- en wandelweekends. zijn. Hopelijk beginnen ze dus met de proberen te relativeren. Dat is onze Mountainbikers kunnen hun hartje ophalen op de talrijke mooi bewegwijzerde Blo- oudere medewerkers vanaf 55 jaar. geestelijke armoede. We weten geen Nee, de correcte schrijfwijze is Ik heb te veel taart gegeten. Als u veel so-mountainbikeroutes. Wandelaars kunnen hun stapkriebels kwijt op de uitgestip- Martine Maertens, Departement Mobiliteit weg met het sterven, het doodgaan. als bijvoeglijk naamwoord ge- pelde wandelpaden. en Openbare Werken bruikt, schrijft u het los van te. Te veel heeft dan de letterlijke bete- Zo’n ets- mountainbike- en wandelarrangement start op zaterdagmorgen en ein- kenis ‘meer dan gewenst’. Andere digt op zondag in de late namiddag. Ter plaatse wordt een aantal routes aangeboden voorbeelden zijn: Er zijn te veel waar iedereen, in familieverband, met de club of gewoon met de vrienden, volgens 16-jarigen die roken; Ondanks zijn eigen ritme kan aan deelnemen. Iedereen bepaalt zelf het aantal kilometers waar- Vraag van de maand hoge bloeddruk gebruikt hij nog al- tijd te veel zout. voor hij gaat. Knooppuntenkaarten zijn hierbij een dankbare hulp om de verschil- Wat had u altijd al willen weten? Hebt u een prangende vraag over het lende routes te kunnen uitstippelen. reilen en zeilen binnen de Vlaamse overheid? Mail ze naar 13@vlaande- Als u teveel als zelfstandig naam- ren.be en wij zoeken het voor u uit! woord gebruikt, moet u het aan el- Waar ? kaar schrijven. U kunt er dan een “Ik werk als receptioniste bij het Vlaams Agentschap voor lidwoord voor zetten: het teveel, een Deze weekends gaan door in de Bloso-centra Brugge, Genk, Herentals, Hofstade, teveel. Teveel betekent dan ‘over- Nieuwpoort, Oordegem, Waregem, Willebroek en Woumen. Personen met een Handicap (VAPH). Kan ik een job van schot, overmaat’. Voorbeelden zijn: masseur (doelpubliek: bejaarden en zorgbehoevenden) Het teveel aan ijzer wordt opgesla- Programma combineren met mijn ambtenarenstatuut?” gen in de lever; Bij een ooglidcor- Zaterdag: aankomst in het Bloso-centrum tussen 9 en 10 u. U kan uw bagage kwijt in Marina Raemaekers, VAPH rectie wordt het teveel aan huid ver- wijderd. uw kamer en kan een routekaart aanscha en. Sophie Steyaert van de afdeling Regelgeving van het Departement Bestuurszaken: Vertrek ets- mountainbike- of wandeltocht met lunchpakket. Hetzelfde geldt voor te kort en het “Als u een tweede job wilt uitoefenen tijdens uw diensturen of tijdens een verlof (zo- Rond 18 u wordt iedereen terug in het Bloso-centrum verwacht en wordt een lekkere als loopbaanonderbreking of verlof voor deeltijdse prestaties), moet u toelating vra- tekort. Voorbeelden zijn: Hij vindt gen aan uw lijnmanager of leidinggevende. Als u cumuleert buiten de diensturen (in haar rokje veel te kort (kort is een maaltijd aangeboden. bijvoeglijk naamwoord) en Vooral het weekend of ‘s avonds bijvoorbeeld), hoeft u in principe geen toelating te vragen. Zondag: Na het ontbijtbu et wordt (met lunchpakket) vertrokken voor een andere Uw leidinggevende kan wel altijd nagaan of uw extra job in overeenstemming blijft bij duursporters komt een tekort met de deontologische regels. Er is bijvoorbeeld sprake van onverenigbaarheid als aan ijzer en magnesium veel voor route. Aankomst in het Bloso-centrum is mogelijk tot 18 u. uw onafhankelijkheid als ambtenaar onder druk staat door uw extra job, als er een (tekort is een zelfstandig naam- woord). belangenconflict mogelijk is, of als de waardigheid van uw functie of het vertrouwen Een ets- mountainbike- of wandelweekend in een van de Bloso-centra is een van het publiek in uw dienst wordt aangetast.” Tip: Abonneer u op het e-zine Taallink van de echte aanrader! Voor de nieuwe deontologische code surft u naar www.bestuurszaken.be/integriteit. Taaltelefoon via www.vlaanderen.be/taaltelefoon. In deel II, hoofdstuk 4, van het Vlaams personeelsstatuut staan de afspraken over de cumulatie van Stel uw taalvragen aan de Taaltelefoon op beroepsactiviteiten: personeel.vlaanderen.be/statuten/vps_raamstatuut. 078 15 20 25. Voor meer informatie en inschrijvingen: www.bloso.be/weekendarrangementen 46 · 13-magazine FIETS- MOUNTAINBIKE- EN WANDELWEEKENDS IN DE BLOSO-CENTRA

De etsweekends die de Bloso-centra in 2011 organiseerden waren een echte topper. Een uitstap per ets is dan ook een enorm ontspannende en gezonde sportactiviteit. In 2012 wordt het aanbod uitgebreid met mountainbike- en wandelweekends. Mountainbikers kunnen hun hartje ophalen op de talrijke mooi bewegwijzerde Blo- so-mountainbikeroutes. Wandelaars kunnen hun stapkriebels kwijt op de uitgestip- pelde wandelpaden. Zo’n ets- mountainbike- en wandelarrangement start op zaterdagmorgen en ein- digt op zondag in de late namiddag. Ter plaatse wordt een aantal routes aangeboden waar iedereen, in familieverband, met de club of gewoon met de vrienden, volgens eigen ritme kan aan deelnemen. Iedereen bepaalt zelf het aantal kilometers waar- voor hij gaat. Knooppuntenkaarten zijn hierbij een dankbare hulp om de verschil- lende routes te kunnen uitstippelen. Waar ? Deze weekends gaan door in de Bloso-centra Brugge, Genk, Herentals, Hofstade, Nieuwpoort, Oordegem, Waregem, Willebroek en Woumen. Programma Zaterdag: aankomst in het Bloso-centrum tussen 9 en 10 u. U kan uw bagage kwijt in uw kamer en kan een routekaart aanscha en. Vertrek ets- mountainbike- of wandeltocht met lunchpakket. Rond 18 u wordt iedereen terug in het Bloso-centrum verwacht en wordt een lekkere maaltijd aangeboden. Zondag: Na het ontbijtbu et wordt (met lunchpakket) vertrokken voor een andere route. Aankomst in het Bloso-centrum is mogelijk tot 18 u.

Een ets- mountainbike- of wandelweekend in een van de Bloso-centra is een echte aanrader!

Voor meer informatie en inschrijvingen: www.bloso.be/weekendarrangementen 13-magazine · 47 Hughes, 33 jaar, allochtone collega bij het Departement Mobiliteit en Openbare Werken

“Alleen jammer dat je hem amper kunt verstaan”

Hughes, we weten dat je als topograaf een crack in je vak bent. Maar hoort daar nu echt al dat vakjargon bij? Want ’t is jammer dat we je gesprekken met de andere topografen amper kunnen verstaan ;-) Je collega’s

Kleur of geen kleur? Bij de Vlaamse overheid is er werk en plaats voor talent, waar je ook vandaan bent. Ontdek het op www.vlaanderen.be/emancipatiezaken.

11849-NL-V1-205x260.indd 1 20/10/11 13:57