Jaarverslag 2017

JAARVERSLAG 2017

INHOUDSOPGAVE Jaarverslag 2017

INLEIDING 5 PROGRAMMA 7 PUBLIEKSACTIVITEITEN 21 COLLECTIE EN COLLECTIEBEHEER 27 EDUCATIE EN PUBLIEKSBEREIK 29 KUNSTUITLEEN, MUSEUMWINKEL EN MUSEUMCAFÉ 32 FACILITAIR 34 CULTURELE BUITENPLAATS 37 BEGUNSTIGERS 42 KRANENBURGH IN CIJFERS 45 COMMUNICATIE 46 COLOFON 50 Mariette Dölle, directeur Museum Kranenburgh. Foto Jan Jong

MARIETTE DÖLLE IN MUSEUMVISIE: ‘JE HOEFT GEEN KENNIS VAN KUNST TE HEBBEN, WEL TOEGANG TOT DE CREATIEVE KRACHT VAN KUNST, HET IDEE DAT IN EEN WERK SCHUILT.’ INLEIDING

Een state-of-the art museumgebouw In 2017 toonden we onder andere: Kranenburgh legt veel nadruk De internationale zomertentoonstelling omringd door een weelderige tuin, Bouwen Op Geloof (Het Sterkenhuis), op goede educatie, die in nauwe Het Zalig Nietsdoen leidde tot aansprekende tentoonstellingen Het Zalig Nietsdoen, Han Bennink samenwerking met scholen veel gezinsbezoek, werd lovend en een collectie kunst waarin de (solo), Jaap Veldheer. Reiziger in wordt ontwikkeld en verspreid. besproken in vrijwel alle landelijke Bergense School de spil vormt, grafiek, Frédérique van Rijn, de vrede Begin 2017 werd Kranenburgh (dag)bladen en werd door de dat is waar Museum Kranenburgh graast de kudde voor, De Bergense geselecteerd voor het pilot Pop-Up- bezoekers hoog gewaardeerd. voor staat. Kranenburgh is een School | Terug naar de bron, Matthew museumproject van de Nederlandse Voor deze tentoonstelling kwam dynamisch museum dat de liefde Monahan - Mensbeeld, Museumvereniging, samen met kunst vanuit heel Europa naar voor de beeldende kunst wil delen De Boswachter | Blommers & de Berger Scholengemeenschap. Bergen. De grote hoeveelheid met jong en oud. In museum voor Schumm - Adolphe Burdet. Met het cultuurcoachprogramma tentoonstellingsbruiklenen, moderne kunst Kranenburgh en komt Kranenburgh tot in de in toenemende mate uit het historisch Museum Het Sterkenhuis Museum Kranenburgh sluit 2017 haarvaten van de gemeentelijke buitenland, stelde bijzondere eisen worden met veel enthousiasme af met een totaal van meer dan dorpskernen. Kranenburgh is een aan het museum en de (vrijwillige) tentoonstellingen gemaakt en 55.000 bezoekers, een mooi spil in het Bergense cultuurleven en medewerkers, en vroeg om grotere gepresenteerd. Voor de grote inzet cijfer dat behaald is dankzij een draagt actief bij aan de levendige investeringen in de budgetten van het van de talrijke vrijwilligers die samen sterke programmering en goed cultuuragenda van de kustgemeente. tentoonstellingsprogramma. Met het met het gedreven Kranenburgh-team museumweer. Na recordjaar 2016 toenemen van het ambitieniveau zien zo ruimhartig hun tijd en kennis heeft Kranenburgh zijn landelijke Het museum besteedde het we de kosten van de tentoonstellingen inzetten voor het tot bloei brengen betekenis en bereik kunnen afgelopen jaar veel aandacht aan steeds verder stijgen. van ons museumprogramma, past consolideren. Veel aandacht was het verder professionaliseren groot respect. er dit jaar voor het gelijktijdig van de zorg voor de collectie. In Wij zijn dankbaar voor de structurele programmeren van tentoonstellingen 2017 zijn door extra projectinzet betrokkenheid van de gemeente Bergen De programmering van Kranenburgh met een kunsthistorisch noodzakelijke stappen gemaakt en van onze particuliere begunstigers wordt vaak als energiek getypeerd, perspectief en tentoonstellingen op weg naar een geactualiseerde en sponsors. We prijzen ons gelukkig en daarmee bouwt het museum gericht op de actualiteit van de registratiegraad van de kunst en met de fondsen die dit jaar ons actief aan een onderscheidend kunst. Het programma kijkt ruim verdere professionalisering van de programma ondersteunden. Zonder profiel binnen het Nederlandse honderd jaar terug in de kunst, werkprocessen. Het kerndeel van de het engagement van hen allen kan museumbestel. maar houdt altijd oog voor de collectie is meer dan honderd jaar Museum Kranenburgh niet bestaan. toekomst. Door het gevarieerde oud en behoeft specialistische Wij zien vol vertrouwen uit naar ons tentoonstellingsprogramma ontwikkelt opslag en zorg. Kroonjaar 2018, waarin Kranenburgh Kranenburgh zich tot een museum zijn 25-jarig bestaan viert. waar publiek laagdrempelig kennis maakt met beeldende kunst. Mariette Dölle, directeur Museum Kranenburgh 5 Marijke van Warmerdam, Handstand, 1992. Collectie Van Abbemuseum. In tentoonstelling Het Zalig Nietsdoen. DE TELEGRAAF - 4 STERREN - OVER TENTOONSTELLING HET ZALIG NIETSDOEN: Foto Aad Hoogendoorn ‘BIJ MARIJKE VAN WARMERDAMS HANDSTAND – EEN HERHAALD BEELD VAN EEN MEISJE DAT EEN HANDSTAND MAAKT – RIJST HET BESEF: DAT KON IK VROEGER OOK, MAAR ZO’N ‘DOELLOZE’ BEWEGING MAAK IK NOOIT MEER.’ PROGRAMMA

HEMELRIJK. OVER VRIENDSCHAP RONDOM DE BERGENSE SCHOOL. KUNSTENAARS ZWART. VAN HOUTSKOOL EN VERZAMELDRIFT EEN COLLECTIEVERKENNING Johannes Graadt van Roggen (1867- TOT HIGH-RES 11 december 2016 t/m 19 maart 2017 MET KRIJN DE KONING 1959) | Gustave de Smet (1877- 11 december 2016 t/m 19 maart 2017 zaal 1 nieuwbouw 11 december 2016 t/m 19 maart 2017 1943) | Jan Ponstijn (1883-1983) benedenzaal nieuwbouw zaal 2 en 3 nieuwbouw Arnout Colnot (1887-1983) | Kranenburgh bracht een eerbetoon Gerrit van Blaaderen (1873-1935) | Vertrekpuntpunt voor de aan kunstminnaar en rector Jaap Beeldend kunstenaar Krijn de Bernard Essers (1893-1945) | Dirk tentoonstelling ZWART was de Hemelrijk (1888-1973). In zijn Koning werd uitgenodigd om een Filarski (1885-1964) | Leo Gestel monumentale zwart-wit foto Come Murmellius Gymnasium hing hij collectiepresentatie te maken met (1881-1941) | Jaap Min (1914-1987) on Charley, this is the right path die de klaslokalen vol met werk van de zijn hedendaagse kunstenaars- Henri Le Fauconnier (1881-1945) | Awoiska van der Molen (1972) in Bergense School, van kunstenaars oog. Hij koos vijfenveertig werken Harrie Kuijten (1883-1952) | Germ 2013 aan Museum Kranenburgh die hij vaak persoonlijk kende. De uit de eigen collectie, met name de Jong (1886-1967) | Matthieu schonk. De deelnemende kunstenaars schilderijen en tekeningen uit zijn landschappen van de Bergense Wiegman | (1886-1971) | Edgar kiezen voor eenvoud, restrictie omvangrijke privécollectie stonden School en tijdgenoten. De selectie Fernhout (1912-1974) | Henk van en het contrast van donker en voor het eerst in de museale werd aangevuld met enkele werken den Idsert (1921-1993) licht. Met houtskooltekeningen, schijnwerpers. Met werken van uit particuliere collecties te Bergen. zwart-wit foto’s, wandreliëfs en Charley Toorop, Henk van den Idsert, De Koning bracht de werken samen sculpturen die balanceren tussen Harrie Kuyten en Jaap Weyand uit in een ruimtevullende, kleurrijke abstract en figuratief tonen ze de particuliere collecties en collectie totaalinstallatie, waarin de kleuren van eindeloze mogelijkheden binnen het Museum Kranenburgh. Bij de de werken speelden met de kleuren ogenschijnlijk beperkte palet. tentoonstelling verscheen het boek van de natuur. Jacob Hemelrijk, een veelzijdig en KUNSTENAARS gedreven mens van Maria Paul Beumer (1982) | Tom Callemin Smook-Krikke en Joop Bekius. (1991) | Karin van Dam (1959) Florette Dijkstra (1963) | Bob KUNSTENAARS Eikelboom (1991) | Anouk Griffioen Erwin Bowien (1899-1972) | Henk (1979) | Arjan van Helmond (1971) van den Idsert (1921-1993) | Harrie Awoiska van der Molen (1972) | Kuijten (1883-1952) | Charley Toorop Pieter Paul Pothoven (1981) | Renie (1891-1955) | Jaap Weijand Spoelstra (1974) | Levi van Veluw (1886-1960) (1985)

7 Ryan Gander, Come up on different streets […], 2009. THE EKARD COLLECTION. TROUW OVER TENTOONSTELLING HET ZALIG NIETSDOEN: In tentoonstelling Het Zalig Nietsdoen. ‘KUNSTENAARS KIJKEN MET EEN ANDERE BLIK NAAR DE WERKELIJKHEID. Foto Peter H. Toxopeus MET ALS RESULTAAT DAT WIJ VERVOLGENS MET NIEUWE, OPGEFRISTE OGEN KIJKEN NAAR DE WERELD OM ONS HEEN.’ PROGRAMMA

HET ZALIG NIETSDOEN KUNSTENAARS De tentoonstelling werd mede 19 juni t/m 24 september 2017 Feiko Beckers (1983) | Rineke mogelijk gemaakt door Prins zaal 1, 2, 3 en benedenzaal Dijkstra (1959) | Pauline Eecen Bernhard Cultuurfonds Noord- nieuwbouw en tuin (1925) | Jeroen Eisinga (1966) | Ed Holland, Stroom PRO Kunstprojecten, van der Elsken (1925-1990) | Tom Fonds 21, Mondriaan Fonds en In deze tentoonstelling stond Friedman (1965) | Ryan Gander BankGiro Loterij Fonds. Museum Kranenburgh een zomer (1976) | Diederik Gerlach (1956) | lang stil bij de kunst van het Claire Harvey (1976) | Harrie Kuyten nietsdoen. Met het werk van 25 (1883-1952) | Jonas Lund (1984) hedendaagse kunstenaars en enkele Inge Meijer (1986) | Henri Moore werken uit de eigen collectie bepleitte (1929-1986) | Matthijs Munnik de tentoonstelling een herwaardering (1989) | Bruce Nauman (1941) | van de ledigheid en reflecteerde ze Kasper Niehaus (1889-1974) | Navid op speelse maar kritische wijze op Nuur (1976) | David Rickard (1975) | een maatschappij waarin we altijd Tanja Ritterbex (1985) | Alain Sechas maar ‘aan’ staan. Samengesteld (1955) | Roman Signer (1938) | door gastcurator Eelco van der Natalia Toret (1976) | Marijke van Lingen, conservator moderne en Warmerdam (1959) | Erwin Wurm hedendaagse kunst van het Fries (1954) | Heinrich Zille (1858-1929) Museum. De randprogrammering maakte een actief en belangrijk BRUIKLEENGEVERS onderdeel uit van de tentoonstelling. Frans Hals Museum Haarlem, Rabo Deze bestond onder meer uit lezingen Kunstcollectie, Stephen Friedman door en gesprekken met kunstenaars, Gallery, THE EKARD COLLECTION, filosofen en curatoren, wekelijkse collectie Maarten Vissering, yogasessies in de tuin, een zalig kunstenaars, Fries Museum, Museum zondag-ontbijt en schilderworkshops Arnhem, Bonnefantenmuseum in de beeldentuin. Maastricht, Schunck* Heerlen, gemeente Arnhem, galerie Art Concept Parijs, Heden, Van Abbemuseum, Berlinische Galerie Berlijn.

9 Blommers en Schumm, N 52° 34’ 40.08’’O 4° 37’ 25.32’’, 2017. Collectie Nederlands Fotomuseum. NOORDHOLLANDS DAGBLAD OVER TENTOONSTELLING DE BOSWACHTER: In tentoonstelling De Boswachter ‘LIGGEND IN HET GROEN; KRANENBURGH LAG VOOR DE HAND: DE BOSWACHTERS KOMEN UIT DE BUURT EN WIE VANUIT DE ZAAL NAAR BUITEN KIJKT, ZIET VRIJWEL HETZELFDE DECOR ALS OP DE FOTO’S.’ PROGRAMMA

DE BOSWACHTER | BLOMMERS & MATTHEW MONAHAN – MENSBEELD DE BERGENSE SCHOOL HAN BENNINK SCHUMM - ADOLPHE BURDET 8 oktober 2017 t/m 4 februari 2018 TERUG NAAR DE BRON 8 oktober 2017 t/m 4 februari 2018 8 oktober 2017 t/m 4 februari 2018 zaal 2 nieuwbouw 8 oktober 2017 t/m 4 februari 2018 benedenzaal nieuwbouw zaal 1 nieuwbouw Zaal 3 nieuwbouw De Amerikaanse kunstenaar Matthew Multitalent Han Bennink (1942), In de tentoonstelling De Boswachter Monahan (1972) put inspiratie In deze collectieverkenning was slagwerker en beeldend kunstenaar, gingen hedendaagse en historische uit de primitieve, mysterieuze, werk van een aantal vroege verbindt disciplines en stelt creatieve fotografie met elkaar in dialoog. klassieke of alledaagse schoonheid vertegenwoordigers van de Bergense vrijheid en experiment voorop. Geïnspireerd door de vroeg en assembleert hun kenmerken tot School te zien. Museum Kranenburgh In 2017 werd de kunstenaar 75 jaar 20e-eeuwse natuurfotografie van menselijke figuren en gezichten. toonde werk van deze avant-garde en vierde dit in Kranenburgh met een Adolphe Burdet, portretteerde het Verily Klaassen, Hoofd Kunstzaken waaronder Henri Le Fauconnier, Gesamtkunstwerk van tekeningen, bekende fotografen-duo Blommers van de Rabo Kunstcollectie stelde een Arnout Colnot en Piet van Wijngaerdt. collages, objecten en fotografie. & Schumm boswachters in de tentoonstelling samen van een tiental Ook latere, grote smaakmakers van Ritmisch en zorgvuldig natuurgebieden van Egmond en recente sculpturen en tekeningen het kunstenaarsdorp als Charley geordend door Bennink zelf, Schoorl. De tentoonstelling kwam van de kunstenaar uit de Rabo Toorop en Matthieu Wiegman vormgegeven door ontwerper tot stand in samenwerking met het Kunstcollectie. ontbraken niet. Irma Boom. Nederlands Fotomuseum Rotterdam en maakte deel uit van De Mix, een KUNSTENAARS THE BEST OF … KUNST10DAAGSE 2016 serie opdrachten en tentoonstellingen Else Berg (1877-1942) | Arnout 20 t/m 29 oktober 2017 op initiatief van het Nederlands Colnot (1887-1983) | Henri Le Taqazaal Fotomuseum en Rafaël Philippen en Fauconnier (1881-1945) | Dirk tot stand gekomen met steun van het Filarski (1885-1964) | Leo Gestel Winnaars van de Rabobank Noord- Mondriaan Fonds. (1881-1941) | Harrie Kuyten (1883- Kennemerland Ontdekt Talent 1952) | John Raedecker (1885-1956) Prijs 2016, Charlotte Caspers Mommie Schwarz (1877-1942) (1979), Ad Groot (1953) en Dirck Charley Toorop (1891-1955) | Nab (1949) oogstten veel lof Matthieu Wiegman (1886-1971) | voor hun presentaties tijdens de Piet van Wijngaerdt (1873-1964) Kunst10daagse 2016. Gedurende Kunst10daagse 2017 was recent werk BRUIKLEENGEVERS van deze kunstenaars te gratis te Collectie Calpe, diverse particuliere bewonderen in de Taqazaal. collecties

11 Alain Séchas, Lazy King, 2008. Collectie Gemeente Arnhem. In tentoonstelling Het Zalig Nietsdoen. TROUW OVER TENTOONSTELLING HET ZALIG NIETSDOEN: Foto Aad Hoogendoorn ‘LEKKER LUMMELEN EN LOSKOMEN VAN DE WAAN VAN DE DAG IS NOG NIET ZO EENVOUDIG. MUSEUM KRANENBURGH IN BERGEN TOONT KUNST DIE ONS UITDAAGT TOT HET ULTIEME RELAXEN EN GRENZELOZE VERVELING.’ Bezoekers ervaren de installatie Luminal van Matthijs Munnik, 2016. Collectie kunstenaar. In tentoonstelling Het Zalig Nietsdoen. DE VOLKSKRANT OVER HET ZALIG NIETSDOEN: ‘NIETSDOEN IS RAADSELACHTIG EN NIETS Foto’s Aad Hoogendoorn KUNNEN DOEN IS EEN EVEN RAADSELACHTIGE KWALITEIT. NIETSNUTTEN VEROORDELEN WE, MAAR WE ZOEKEN OOK FANATIEK NAAR ONTSPANNING.’ Optreden Han Bennink tijdens opening tentoonstelling Han Bennink. RUDI FUCHS IN DE GROENE AMSTERDAMMER: Foto Aad Hoogendoorn ‘IN HET WERK VAN HAN BENNINK ONTWAREN WE HERINNERINGEN AAN HET RITMISCH SLAAN OP EEN TROMMEL. ER ZIT REPETERING IN HET GEDOE OP PAPIER. DINGEN REAGEREN OP ELKAAR. DAT HOORT BIJ DRUMMEN.’ PROGRAMMA

STUDIO C PRESENTEERT: HET BEGON IN BERGEN. JAAP VELDHEER. FRÉDÉRIQUE VAN RIJN, MET ANDERE OGEN VOORVECHTERS VAN EEN REIZIGER IN GRAFIEK DE VREDE GRAAST DE KUDDE VOOR t/m 27 februari 2017 KUNSTENAARSVERENIGING 21 mei t/m 27 augustus 2017 3 september 2017 t/m 21 januari 2018 oudbouw 5 maart t/m 14 mei 2017 oudbouw oudbouw oudbouw Hoe kijken screenagers naar Graficus Jaap Veldheer (1866-1954) Fotografe Frédérique van Rijn (1982) hedendaagse kunst? En wat gebeurt Kunstenaarsdorp Bergen dankt veel maakte begin vorige eeuw furore met verbleef in 2016 een aantal maanden er als zij werk kiezen van kunstenaars aan de vernieuwingsdrang van de zijn houtsneden, etsen, zinkografieën in het Bergense atelier van schilder- van nu? Negen leerlingen van de kunstenaars die er aan het begin en boekontwerpen. In 1900 vestigde dichter Lucebert (1924-1994). Berger Scholengemeenschap (BSG) van de twintigste eeuw neerstreken. hij zich in Bergen, als een van de Daarvoor woonde zij een periode in selecteerden kunstwerken in de In 1947 is de oprichting van een eerste kunstenaars. De tentoonstelling zijn atelierwoning in Jávea (Spanje). ateliers van jonge kunstenaars en heuse kunstenaarsvereniging, werd mede mogelijk gemaakt door Ze liet zich inspireren door de stelden een tentoonstelling samen, KunstenaarsCentrumBergen, een de Stichting A. Roland Holstfonds virtuele nabijheid van de kunstenaar bepaalden de inrichting, schreven feit. De tentoonstelling Het begon en met de steun en bruiklenen van en fotografeerde de landschappen de teksten en maakten zelf de in Bergen is een eerbetoon aan de het Drents Museum, het Regionaal rondom de ateliers. Hierin verwerkte communicatie-uitingen. voorvechters en toont werken uit de Archief en het Noord Hollands zij details uit het werk van Lucebert, collectie van het museum van o.a. Archief en twee nieuwe particuliere maar ook de inktspatten die ze in zijn KUNSTENAARS Charley Toorop, Matthieu Wiegman en schenkingen van een gulle gever. Er atelier zag. Dichter Remco Campert Leoniek Bontje (1969) | Martijn Johannes Graadt van Roggen. waren ook werken van Job Graadt van (1929) koos bij ieder werk een Engelbregt (1972) | Dymph de Roggen (1867-1959) en Tjipke Visser dichtregel van Lucebert. Gooijer (1998) | Gerben Hermanus KUNSTENAARS (1876-1955) te zien. (1971) | Catinka Kersten (1988) | Arnout Colnot (1887-1983) | Dirk Daphne Louter (1975) | Friso Vonder Filarski (1885-1964) | Johannes Job Graadt van Roggen (1867-1959) (1974) Graadt van Roggen (1867-1959) Hendrik Haverman (1857-1928) | Charley Toorop (1891-1955) | Jaap Veldheer (1866-1954) | Tjipke Matthieu Wiegman (1886-1971) | Visser (1876-1955) Piet Wiegman (1885-1963)

15 Werk van Han Bennink in tentoonstelling Han Bennink. Collectie kunstenaar. Foto Aad Hoogendoorn DE VOLKSKRANT OVER HET WERK VAN HAN BENNINK: ‘ALLES ADEMT EEN ZUIVERE FRISHEID EN ORDE, ALSOF ER NIKS ONGEWOONS AAN IS. MAAR HET ZINGT.’ PROGRAMMA

TENTOONSTELLINGEN OP LOCATIE POP-UP TENTOONSTELLING IN BERGER SCHOLENGEMEENSCHAP, PRESENTATIE COLLECTIE BERGEN KRANENBURGH BIJ MINISTERIE 4 t/m 14 april 2017 VAN ONDERWIJS, CULTUUR EN (Nationale Museumweek) WETENSCHAP (OCW), DEN HAAG 22 maart 2017 t/m 30 april 2018 Op uitnodiging van de Nederlandse Museumvereniging werkten Op uitnodiging van het Ministerie van Kranenburghs Studio C en de Onderwijs, Cultuur en Wetenschap Berger Scholengemeenschap (BSG) richtte Museum Kranenburgh samen in een bijzondere pop-up een vitrine-tentoonstelling in het tentoonstelling, te zien in de school. ministeriegebouw in. Met werken van De leerlingen mochten grasduinen Jan Ponstijn (1883-1970), Job Graadt in de collecties van Kranenburgh. van Roggen (1867-1959) en Bernard Ze kozen vijftien werken uit waarin Essers (1893-1945). de naderende zomer voelbaar is, en richtten de tentoonstelling zelf in. Naast Museum Kranenburgh werkten ook Museum de Fundatie te Zwolle en Aviodrome te Lelystad samen met lokale scholengemeenschappen.

17 Zaaloverzicht tentoonstelling Matthew Monahan - Mensbeeld. Foto Michel Claus NRC HANDELSBLAD OVER TENTOONSTELLING MATTHEW MONAHAN - MENSBEELD: ‘MONAHAN IS NOOIT EEN HYPE GEWORDEN. EN DAT IS GELUKKIG. WANT ZO KON DE KUNSTENAAR IN RELATIEVE RUST VERDER WERKEN AAN WAT INMIDDELS EEN HOOGWAARDIG OEUVRE IS.’ Han Bennink luistert naar de toespraak van Rudi Fuchs tijdens de opening van de tentoonstelling Han Bennink. Foto Aad Hoogendoorn. Schrijver Anton Dautzenberg tijdens zijn ‘Neem een loopje met .....’, hier in tentoonstelling De Boswachter. Foto Peter H. Toxopeus PUBLIEKSACTIVITEITEN

CONCERTEN LEZINGEN NEEM EEN LOOPJE MET Kranenburgh organiseerde in 2017 in Op 4 juni stond het museum in De Eerste Bergensche Boekhandel Op een aantal woensdagen in 2017 totaal acht concerten met nationale het teken van Franz Schubert. organiseerde in samenwerking met gaven schrijvers die verblijven in het en internationale artiesten. Dankzij De jaarlijkse Schubertiade begon Kranenburgh vijf Literaire Avonden Adriaan Roland Holst-huis, een korte de tentoonstelling Han Bennink traditiegetrouw met een wandeling met bekende schrijvers. Ook dit rondleiding door de tentoonstellingen. werd het museum regelmatig een door Bergen onder leiding van jaar was de serie weer onmiddellijk Ook vertelden ze over hun ervaringen waar jazz-walhalla. Bennink trad musicologe Eveline Nikkels, gevolgd uitverkocht. in Bergen en over het schrijversvak. op met o.a. The Quartet en - voor door een optreden van ster-bariton Deelnemende schrijvers waren dit NPO Cultura - met klarinettist Joris Thomas Oliemans, begeleid door DEELNEMENDE SCHRIJVERS: jaar Peter Swanborn, Pieter Hoexum, Roelofs. Met zijn ICP-orkest gaf hij pianist Malcolm Martineau. Sanneke van Hassel | Pieter Boskma Erik Rozing, Anton Dautzenberg en een BimBamBennink-concert speciaal Menno Wigman | Lies van Gasse | Florette Dijkstra. voor basisscholieren. Op 9 juli werd voor de tweede Peter Theunynck | Stefan Hertmans | maal samen met Samba Salad het Anna Enquist | Maria Barnas | Saskia ZOMERSE MUSEUMGASTEN Een ander hoogtepunt was de KinderMuziekFestival georganiseerd. De Coster Tijdens de tentoonstelling Het Zalig traditionele Simeon ten Holt-dag op Honderden kinderen en hun (groot) Nietsdoen werden drie zomerse 29 januari. Ten Holt-kenner John ouders kwamen naar Kranenburgh Gastconservator Krijn de Koning gaf avonden met filosofen, schrijvers Heymans gaf een lezing, pianist voor concerten, muzikale workshops speciaal voor Museumkaarthouders en kunstenaars georganiseerd. In Robert Lambermont voerde o.a. de en de heerlijke zomerzon die volop een lezing over zijn tentoonstelling huiskamersetting ontving directeur Soloduiveldans van Ten Holt uit en aanwezig was. Rondom de Bergense School. Mariette Dölle bijzondere gasten Het Rondane Kwartet speelde zijn Conservator Marianne van Gils hield die het publiek meenamen in hun beroemde Canto Ostinato. een lezing over de Bergense School persoonlijke kijk op de waarde van voor Beschermers van het Landschap nietsdoen. Te gast waren Maarten Noord-Holland. Doorman, Sabine Wassenberg, Gerhard Hormann, Joke Hermsen, Wilma de Rek, Eelco van der Lingen, Theo Olthuis en Feiko Beckers.

21 OVERZICHT PUBLIEKSACTIVITEITEN

4 JAN 22 FEB 4 MEI 2, 16 JUL Neem een loopje met… Neem een loopje Neem een loopje met… Schilderworkshop door Geert-Jan Davelaar met… schrijver Peter Marianne van Gils Yvon Bos Eyssen Swanborn 19 JAN 4 MEI 6, 13, 20, 27 JUL Literaire Avond met 1 MRT Vertoning Yoga in de tuin met Sanneke van Hassel, Neem een loopje met… filmdocumentaire Jetty Stammes Pieter Boskma en Patricia Bracke Fatsoenlijk Land Menno Wigman 9 JUL 19 MRT 4, 6, 26 MEI KinderMuziekFestival 22 JAN Lezing Patricia Schilderworkshop door i.s.m. Samba Salad Lezing voor Bracke over de Yvon BosEyssen Museumkaart-houders Bergense School 15 JUL door gastcurator voor Beschermers 4 JUN VTS relax-rondleiding Krijn de Koning Landschap Noord- Schubertiade: met Daan ’t Sas van Holland muziekwandeling met Building Conversation 29 JAN Eveline Nikkels, concert Simeon ten Holt-dag: 23 MRT door bariton Thomas 15 JUL lezing John Heymans, Literaire Avond met Oliemans en pianist Boekpresentatie Kijk concert door pianist Stefan Hertmans Malcolm Martineau Konijnen van Daphne Robert Lambermont en Louter Rondane Kwartet 5 APR 5 JUN Neem een loopje met… Neem een loopje met… 26 JUL 1 FEB Rene Hoornstra Lisanne Vlaar Neem een loopje met… Neem een loopje met… schrijver Erik Rozing Geert-Jan Davelaar 8 APR 16 JUN Slow Art Day | Schilderworkshop door 27 JUL 16 FEB Schilderworkshop door Yvon Bos Eyssen Zomerse Literaire Avond met Yvon Bos Eyssen Museumgasten met Lies van Gasse en 22, 29 JUN Theo Olthuis en Feiko Peter Theunynck 26 APR Yoga in de tuin Beckers Neem een loopje met Jetty Stammes met… schrijver Pieter Hoexum 22 Wereld Yoga Dag 2017 in de tuin van Museum Kranenburgh. Foto Lars van den Brink

TROUW - ZOMERTIJD - OVER WERELD YOGA DAG IN DE TUIN VAN MUSEUM KRANENBURGH: ‘FOTOGRAAF LARS VAN DEN BRINK OP HET DAK VAN HET MUSEUM: “NORMAAL HEB IK ER NIKS MEE, MAAR ALS IK OP ZO’N DAK STA WORD IK BIJNA JALOERS.” Pijltjes schieten tijdens opening Het Zalig Nietsdoen. Foto Aad Hoogendoorn TELEGRAAF - 4 STERREN – OVER TENTOONSTELLING HET ZALIG NIETSDOEN: ‘HET WERK VAN DAVID NUUR NODIGT UIT TOT HET SCHIETEN VAN PIJLTJES, GEMAAKT UIT GESCHEURDE KUNSTMAGAZINES, MET EEN PVC-PIJP. EEN EINDELOOS TIJDVERBLIJF, DAT NIET MEER BESTAAT NU KINDEREN LIEVER MET HUN TELEFOON OP POKÉMON JAGEN.’ OVERZICHT PUBLIEKSACTIVITEITEN

2 AUG 7, 14 SEP 20 – 29 OKT 6 DEC Neem een loopje met… Yoga in de tuin met Jetty Kunst10daagse: Neem een loopje met… Mariette Dölle Stammes Pop-up Studio C in Laura Eijpe Rabobank Bergen 2 AUG 10 SEP 8 DEC Lichtjesavond: Schilderworkshop door 26 OKT Schoolconcert concerten The Yvon Bos Eyssen Neem een loopje Bim Bam Bennink International Holland met… schrijver Anton Music Sessions 21 SEP Dautzenberg 17 DEC Zomerse Museumgasten Banjeren met de 3, 10, 17, 24, 31 AUG: met Joke Hermsen, 29 OKT boswachter Yoga in de tuin Wilma de Rek en Eelco Banjeren met de met Jetty Stammes van der Lingen boswachter 20 DEC Neem een loopje met… 6, 20 AUG 23 SEP 1 NOV schrijfster Florette Schilderworkshop door VTS relax-rondleiding Neem een loopje met… Dijkstra Yvon Bos Eyssen met Daan ’t Sas van Sanneke Huisman Building Conversation 31 AUG 12 NOV Zomerse 8 OKT Banjeren met de Museumgasten met Concert Han Bennink boswachter Sabine Wasserberg, en International Gerhard Hormann en Composers Pool (ICP) 19 NOV Maarten Doorman orkest Concert Han Bennink en The Quartet 2 SEP 9 OKT Jazz & Sail: concert Concert 23 NOV big band New Harlem Han Bennink solo Literaire Avond met Deluxe 12 OKT Literaire Avond Maria Barnas en Saskia met Anna Enquist De Coster 6 SEP Neem een loopje met… Angelika Bisseling

25 Zaaloverzicht tentoonstelling Terug naar de bron. Foto Michel Claus MARIETTE DÖLLE IN NOORDHOLLANDS DAGBLAD: ‘HET MERENDEEL VAN DE BEZOEKERS KOMT UIT DE GROTE STEDEN. DIE ZIEN KRANENBURGH - MET BERGEN ERBIJ - ALS EEN SOORT TOEVLUCHTSOORD MET MAGNETISCHE AANTREKKINGSKRACHT. ZE KOMEN VAN EEN BOVENWONING EN ZIEN HIER EEN VERRASSEND MUSEUM IN HET GROEN.’ COLLECTIE EN COLLECTIEBEHEER

De komst van een projectmedewerker SCHENKINGEN , AANKOPEN EN RESTAURATIE STEDELIJK MUSEUM ALKMAAR behoud en beheer zorgde in 2017 LANGDURIG BRUIKLEEN (collectietentoonstelling voor een aanzienlijke verbeterslag in Henri le Fauconnier De Bergense School) het beheer en de registratie van de SCHENKINGEN Ploumanac’h Kranenburgh collectie. Achterstanden olieverf op doek, 1908 Leo Gestel worden weggewerkt, er zijn Leo Gestel Boerderij de Standvastigheid te protocollen ontwikkeld en het team verhuizing Piet Boendermaker Dirk Filarski Bergen vrijwilligers is beter geïnstrueerd. inkt en aquarel op papier, 1918 Stilleven Onder meer zijn alle standplaatsen olieverf op doek, 1913 Mommie Schwarz van werken in het depot gecontroleerd Leo Gestel Stilleven met zonnebloem en hun condities gecheckt. De verhuizing Piet Boendermaker II IN BRUIKLEEN BIJ DERDEN collectie van Museum Kranenburgh inkt en aquarel op papier, 1918 BEELDENPARK DE HAVIKSHORST Matthieu Wiegman bevat onder meer werken van de Stilleven met batik Bergense School. Deze schilderijen LANGDURIG BRUIKLENEN (in langdurig bruikleen) en tekeningen zijn 100 jaar oud, Mari Andriessen | Beatrix kwetsbaar en aantal ervan behoeft Leo Gestel restauratie. Portret van een vrouw MUSEUM DE FUNDATIE, ZWOLLE olieverf op doek, 1913 In 2016 werd gestart met de Langdurig bruikleen van de (tentoonstelling Friso ten Holt, waardering van de collectie. Het deel NN Group Art Collection april t/m oktober) BKR-collectie is inmiddels geheel Friso ten Holt | Zelfportret beoordeeld, naar aanleiding waarvan AANKOOP een rapportage is uitgebracht aan de SINGER MUSEUM LAREN gemeente over behoud, beheer en Dirk Filarski ontzameling. Stilleven (tentoonstelling De mooiste olieverf op doek, 1913 modernen, oktober 2017 t/m januari 2018) Leo Gestel | Herfst

27 Bim Bam Bennink Kinderconcert. Foto Erna Faust

DE DUINSTREEK OVER BIM BAM BENNINK KINDERCONCERT IN KRANENBURGH: ‘HAN BENNINK EN ZIJN INSTANT COMPOSERS POOL MAKEN MUZIEK VOOR DE EEUWIGE JEUGD.’ EDUCATIE EN PUBLIEKSBEREIK

Educatie is belangrijk voor ONDERWIJS STUDIO C CULTUURCOACHES Kranenburgh. Het museum ontvangt In 2017 ontvingen Kranenburgh Studio C is sinds 2016 de plek in Museum Kranenburgh zette in wekelijks kunstliefhebbers van alle en zijn team van vrijwilligers voor het hart van Kranenburgh waar opdracht van gemeente Bergen leeftijden: schoolgroepen, families met educatie een totaal van 1832 kunstliefhebbers van 4 tot 94 jaar hun ook in 2017 ook cultuurcoaches in kinderen en ouderen. Het museum wil leerlingen en 337 begeleiders van creativiteit kwijt kunnen. Het succes op basisscholen. De Kranenburgh jong en oud aanspreken om zo een basisscholen en het voortgezet zette zich in 2017 voort. Iedere zondag Cultuurcoaches zijn professionele bijdrage te leveren aan het bijzondere onderwijs. Door middel van VTS- en tijdens feestdagen en vakanties kunstenaars en kunstvakdocenten culturele klimaat van Bergen. In technieken werden leerlingen van alle werden er workshops voor kinderen die drie keer acht weken les geven 2017 bestond het programma uit leeftijden gestimuleerd persoonlijke en families aangeboden, begeleid door op basisscholen in Bergen, Egmond, verschillende activiteiten voor iedere inzichten en verhalen bij kunstwerken young professionals en leerlingen Schoorl en Groet. Daarnaast werden doelgroep. te vertellen. Na de rondleiding op van de Berger Scholengemeenschap. er naschoolse lessen aangeboden zaal verwerkten de leerlingen hun Opdrachten varieerden van stopmotion waar leerlingen zich voor konden ervaringen in een creatieve opdracht filmpjes maken met je ouders tot inschrijven. Ruim 2.100 kinderen in Studio C. knutselen met natuurlijke materialen kwamen op deze manier in aanraking uit het beeldenbos. Met de Studio met beeldende kunst, muziek, dans, POP-UP BSG MUSEUMWEEK C-strippenkaart konden kinderen 10 zang en theater. Na een eerdere succesvolle workshops volgen voor slechts 25 samenwerking met de Berger euro! Scholengemeenschap organiseerde Studio C op uitnodiging van de OUDEREN Museumvereniging tijdens de In 2017 werd de samenwerking met Nationale Museumweek (31 maart zorgcentrum De Marke voortgezet t/m 7 april 2017) opnieuw een pop-up door ouderenrondleidingen te geven tentoonstelling; ditmaal op locatie, en deze af te sluiten met een creatieve in de school zelf. Het resultaat was workshop in Studio C. De deelnemers een verrassende tentoonstelling met gingen na een inspirerende heel divers werk uit de collectie van rondleiding op aangepast tempo en Kranenburgh. De leerlingen richtten met veel pret zelf aan de slag met zelf de tentoonstelling in, schreven potloden en stiften. teksten bij de objecten en verzorgden rondleidingen voor medescholieren. NPO Radio 1 deed verslag!

29 EDUCATIE EN PUBLIEKSBEREIK

RONDLEIDINGEN STUDIO C POP-UP KINDERMUZIEKFESTIVAL De tentoonstellingen vielen duidelijk in Tijdens de Kunst10Daagse, jaarlijks De tweede editie van het de smaak bij het publiek, want in 2017 hoogtepunt op de culturele KinderMuziekFestival (i.s.m. Samba mochten de gidsen van Kranenburgh agenda van Bergen, presenteerde Salad) was wederom een groot 107 rondleidingen geven, waaronder Kranenburgh niet alleen een speciaal succes, Honderden jonge en oudere de terugkerende instaprondleiding op programma in het museum zelf. muziekliefhebbers genoten van zondagmiddag. In de reeks ‘Neem een Educatief Atelier Studio C bouwde een muzikale optredens en workshops - en Loopje met…’ verzorgden in totaal tien heuse pop-up locatie in de Rabobank het stralende weer. medewerkers van Kranenburgh op de van Bergen. Met een grote rode tafel eerste woensdag van de maand korte, en allerlei knutselmaterialen werd persoonlijke rondleidingen door het het publiek uitgenodigd om creatief museum. aan de slag te gaan. Dagelijks werden er workshops georganiseerd door het team van Studio C, waaronder middelbare scholieren van de Berger Scholengemeenschap en young professionals.

30 Schoolgroep van basisschoolleerlingen aan het werk in Studio C CULTUURPRIMAIR OVER STUDIO C: ‘IN HET HART VAN HET MUSEUM MAG IEDEREEN KIJKEN MET ZIJN HANDEN. STUDIO C IS DE PLEK WAAR JE JE INSPIRATIE VAN DE TENTOONSTELLINGEN KUNT OMZETTEN IN JE EIGEN KUNST.’ KUNSTUITLEEN, MUSEUMWINKEL EN MUSEUMCAFÉ

Kunstuitleen Kranenburgh was in 2017 Museum én winkel trekken veel jonge niet alleen als verhuurder van kunstwerken kunstenaars in de dop, zo bleek uit het succesvol, maar evenzeer als plek waar grote aantal verkochte exemplaren van Het kunst wordt gekocht, van vuistgrote bronsjes stap voor stap tekenboek en Echte kunst met en keramische objecten tot metersgrote je vingers. Met 14.000 exemplaren blijft de doeken. Daarmee zet de trend door dat ansichtkaart het meest verkochte item. de Kunstuitleen steeds meer als galerie functioneert. 2017 werd afgesloten met een Het museumcafé mocht zich wederom toename in de omzet van kunstwerken van verheugen in warme belangstelling voor 6 procent. De Kunstuitleen kent een eigen zijn zelfgemaakte soepen, het overheerlijke Stichting en maakt zodoende geen deel uit gebak en de cava-wijn met bitterballen. van de Kranenburgh Jaarrekening.

Ook in 2017 kwam het publiek in grote MET 14.000 EXEMPLAREN BLIJFT getale naar de museumwinkel voor DE ANSICHTKAART HET MEEST VERKOCHTE ITEM. kunstboeken, kinderboeken, sieraden, tassen en ansichtkaarten. Het best verkochte boek van 2017 is Rondom Tijdens de tentoonstelling Het Zalig de Bergense school van Patricia Bracke Nietsdoen experimenteerde het café en Maria Smook-Krikke. Tijdens de met een Zalig Zondagochtendontbijt zomertentoonstelling Het Zalig Nietsdoen voor vroege vogels; een succes en liet het publiek zich inspireren door boeken voor herhaling vatbaar. Tijdens de als Het nieuwe nietsdoen, De stilte van Kunst10daagse werd de bar in het café het licht en De magie van het nietsdoen. omgebouwd tot een handig broodjesbuffet. Het meeste populaire kinderboek was Hoogtepunt in het repertoire van het café Kijk, Konijnen van Daphne Louter. Dit boek was het broodje rookworst met zuurkool werd in de zomer door de kunstenares/ dat in november werd geïntroduceerd. illustratrice in de museumwinkel gepresenteerd.

32 Bezoekers op het terras van Museum Kranenburgh. Foto Peter H. Toxopeus EEN BEZOEKER OP DE KRANENBURGH FACEBOOKPAGINA: ‘ECHT GENOTEN. VAN DE STILTE, VAN HET HEERLIJKE HAZELNOOTGEBAK (AANRADER VAN DE DAME IN DE BEDIENING). OH EN DE TUIN... HEEL BIJZONDER. EEN PRIMA PLEK OOK OM GEWOON TE “ZIJN”.’ FACILITAIR

Facilitair gezien was 2017 een druk jaar In de tuin werd eveneens hard vanwege de vele wisselingen van de gewerkt door het tuinteam. Naast tentoonstellingen. Het Zalig Nietsdoen het intensieve knip- snoei en was een uitdaging voor het team schoonmaakwerk nam het team de vanwege het grote aantal heel diverse vijver onder handen en zetten nieuwe kunstwerken waaronder installaties, vissen uit met kunstenaarsnamen als interactieve werken en grote sculpturen Charley en Dirk. Het beeldenbos werd die hun plek moesten krijgen in de keurig onderhouden, de bollen met nieuwbouw en de tuin. De uitlenende vooruitziende blik gepoot. musea en verzamelaars stellen hoge eisen aan de bruiklenen, wat ertoe leidde dat er dit jaar meer is gewerkt met transportfirma’s en externe art handlers.

De tentoonstelling Rondom de Bergense School van gastcurator Krijn de Koning was de meest kleurrijke. Alle wanden kregen voor deze gelegenheid een andere kleur. In totaal werd door de 18 vrijwilligers van het facilitair team 60 liter verf in 12 kleuren gebruikt. De drie vrijwilligers van de transportgroep maakten in totaal 12.940 kilometer. Het team spande zich daarnaast in voor o.a. de installatie een nieuwe vetput in de tuin en een optimale vochtigheidsgraad in het museum.

34 Het facilitair team en curator Eelco van der Lingen bij het werk van Tom Friedman, Bigbluefigure, 2006-2010. Collectie Stephan Friedman Gallery, Londen. Foto Peter H. Toxopeus TROUW OVER TENTOONSTELLING HET ZALIG NIETSDOEN: ‘IN DEZELFDE ZAAL LIGT EEN REUS VAN EEN MAN UITGESTREKT OP DE GROND, VOLLEDIG VAN DE WERELD. HIJ HEEFT DE UITKNOP WEL GEVONDEN.’ Tentoonstelling Kunst = een Veelkoppige Draak, 70 jaar KunstenaarsCentrumBergen. Foto Peter H. Toxopeus NOORDHOLLANDS DAGBLAD CITEERT KCB-LID: ‘IN BERGEN HANGT DE KUNST NOG STEEDS ‘IN DE LUCHT’. WAT HEET, JUIST KUNST GEEFT ‘STANDING’ AAN BERGEN.’ CULTURELE BUITENPLAATS

KUNSTENAARSCENTRUMBERGEN (KCB) Het KCB organiseerde in 2017 vijf KUNST = EEN VEELKOPPIGE DRAAK INTERMEZZO IX Voor het KCB was 2017 een memorabel tentoonstellingen op de eerste etage 70 jaar KunstenaarsCentrumBergen 27 augustus t/m 29 oktober 2017 jaar: de kunstenaarsvereniging in de oudbouw van Kranenburgh. Bij 2 april t/m 5 juni 2017 bestond 70 jaar. KCB is een levendige iedere tentoonstelling verscheen de Deze tentoonstelling presenteerde kunstenaarsorganisatie met 200 leden: KCB-NieuwsUitgave KCB.NU. Voor de Met deze jubileummanifestatie vierde het werk van aspirant-leden en een bont gezelschap van beeldend jubileumtentoonstelling Kunst = een het KCB haar 70-jarig bestaan: een grote gasten. Met Pleunie Franke, Femke kunstenaars, componisten, schrijvers, Veelkoppige Draak verscheen een overzichtstentoonstelling met werk van Reitsma, Frédérique van Rijn en theatermakers en fotografen. Het bestuur bijzondere editie, waarin onder meer 150 leden, een ‘veelkoppig’ gezelschap Meinbert van Soest, Victor Breton van KCB bestond in 2017 uit Valentijn een beschrijving van de beginperiode van professionele kunstenaars die van Groll en Josie van Weringh. Met Langelaan (voorzitter); Kees Mensch van het KCB door historicus Frits David elkaar, net als de Bergense pioniers van een openingsperformance door (penningmeester); Jasper Donkers Zeiler. Ook werden er in 2017 tien weleer, willen inspireren, steunen en mediakunstenaar Allard Medema. en Jan van der Haven zijn algemeen sociëteitsbijeenkomsten georganiseerd versterken. De tentoonstelling besloeg bestuurslid. KCB wordt ondersteund voor leden en donateurs, met als de gehele nieuwbouw van Kranenburgh. KUNST PRESENT door 180 donateurs. Zij ontvangen middelpunt een kunstenaar die een Podiumactiviteiten vonden plaats tijdens 5 november 2017 t/m 7 januari 2018 jaarlijks een donateursprent; dit jaar was presentatie gaf. Leden van het KCB vier Verwonderlijke Zondagen met dat een zeefdruk van Piet Lont. namen deel aan educatieve projecten, thema’s poëzie, literatuur, theater, film, Met deze tentoonstelling werd een ontwikkeld en samengesteld met performance en muziek. traditie uit het verleden in ere hersteld. Kranenburghs hoofd educatie Meer dan 50 KCB-leden toonden Geert-Jan Davelaar. CONTRARITME bescheiden geprijsde kunstwerken. 27 mei t/m 16 juli Aangekochte kunstwerken konden TENTOONSTELLINGEN ter plekke worden ingepakt en Centraal in deze tentoonstelling stonden meegenomen. SALON VAN NIEUWE LEDEN de geometrische basisvormen vierkant, 15 januari t/m 26 februari 2017 driehoek, cirkel, maar ook geïnspireerd door de manifestatie van deze vormen in In de Salon van Nieuwe Leden de natuur, zoals kristallen en schelpen. presenteerde het KCB negen nieuwe Met: Ger Dekker, Gerda Kruimer, Wim leden, afkomstig uit alle disciplines: Starkenburg en Theo Steemers Femmie Duiven, Annelies Horden, Babette Treumann, Dominique Ampe, Martijn Engelbreg, Noortje Peerdeman, Saskia Spitz, Nicole Verhalle en Suzanne Glerum.

37 Zaaloverzicht tentoonstelling Salon van Nieuwe Leden 2017. Foto Theo Steemers Bezoekers tijdens opening Kunst = een Veelkoppige Draak. Foto Peter H. Toxopeus

NOORDHOLLANDS DAGBLAD CITEERT KCB-LID: ‘VOOR BEELDEND KUNSTENAARS DIE VRIJ GEÏSOLEERD IN HUN ATELIER WERKEN, IS HET GESPREK OVER KUNST OF JE WERK, BELANGRIJK.’ Museum Het Sterkenhuis Foto Peter H. Toxopeus

BERGENS NIEUWSBLAD OVER DE JONGSTE BEZOEKERS VAN HET STERKENHUIS: ‘NA AFLOOP MOGEN ZE EEN ANSICHTKAART VERSTUREN. “OMA, IK HEB ZOVEEL VAN JOUW GESCHIEDENIS GEZIEN!’’’ CULTURELE BUITENPLAATS

MUSEUM HET STERKENHUIS SCHENKINGEN EDUCATIE EN PUBLIEKSINFORMATIE SEIZOENSTENTOONSTELLING Historisch Museum Het Sterkenhuis De collectie van Museum Het Het bestaande schoolprogramma BOUWEN OP GELOOF is gehuisvest in het oudste huis van Sterkenhuis werd in 2017 aangevuld Parels van Het Sterkenhuis werd In het kader van het Lutherjaar Bergen, in het hart van het dorp. met zes nieuwe schenkingen. inhoudelijk verbeterd en in oktober presenteerde Het Sterkenhuis de De collectie bestaat uit historische uitgevoerd met de Boschschool. tentoonstelling Bouwen op Geloof, over objecten, waaronder een omvangrijke, Jaap Veldheer, Duinlandschap bij Een educatieve kinderrondleiding de rijke kerkhistorie in Nederland en unieke textielcollectie. In 2017 trok Bergen, olieverf op doek, ca. 1905 De buren van Het Sterkenhuis werd de betekenis daarvan voor Bergen en Het Sterkenhuis met een totaal aantal in november uitgevoerd met De omgeving. De tentoonstelling kwam tot van het 4.470 bezoekers aanzienlijk Jaap Veldheer, De wachter, Europese School. Voor bezoekers stand in samenwerking met Museum meer publiek dan het jaar daarvoor. houtsnede, 1900 -1914 werd een Flitstour gemaakt, een van Egmond. Beide musea toonden Het succes was aanleiding om de actieve kinderspeurtocht kriskras door hoe het geloof zich ontwikkelde in deze openingstijden te verruimen. Een tegeltje Reünie Van Reenenschool het museum. Daarnaast werden er streek aan de hand van objecten, prenten groepsrondleidingen gegeven. bouwtekeningen, kerken en kapellen. ORGANISATIE Een merklap, vervaardigd door De tentoonstelling werd geopend door Bij de organisatie van Het Sterkenhuis A. Bogtman BIJZONDERE ACTIVITEITEN Pastor Anton Overmars van de Rooms waren in 2017 42 vrijwilligers Tijdens Lichtjesavond op 2 augustus Katholieke Parochie Petrus en Paulus / betrokken verdeeld over een zevental Een theestoof met koperen ketel was het Sterkenhuis extra open in de Benedictus en dominee Engele Wijnsma werkgroepen. avonduren en kreeg de versierde tuin van de Protestantse Gemeente Bergen. Een houtpaneel, met de hand die avond veel aandacht van COLLECTIE gesneden door H. Schlepper het passerend publiek. Hoogtepunt In 2017 ging veel aandacht uit naar het was de Hagepreek op 10 september in beheer en behoud van de verschillende Een portret van Jan Ponstijn, gemaakt de Egmondermeer, een herinnering collectieonderdelen. Zo werd onder door J. van Loenen aan de hageprediker Jan Arentz meer de registratie van de textielcollectie uit Alkmaar, uitgesproken bijgewerkt, de collectie architectuur ‘Vaderlandsch A - B boek’ 1871, door Ds. Engele Wijnsma. geregistreerd en de archeologische herdruk van 1781 De heruitvoering van dit historische collectie opnieuw ingedeeld. Verder fenomeen kwam tot stand samenwerking werd een begin gemaakt met Een boek over Jaap Veldheer voor de met de Protestantse Gemeenten van het opnieuw vaststellen van de werkbibliotheek Bergen en Egmond. Tijdens de Bergense kerncollecties speelgoed en educatie, Kunst10daagse van 21 t/m 29 oktober waarbij een selectie werd gemaakt toonde kunstenares Dien Jorien van objecten die voor ontzamelen Geertsma haar keramische objecten in in aanmerking komen. Dit als eerste dialoog met de collectie. aanzet tot beleid Wet Lamo. 41 BEGUNSTIGERS

Kranenburgh wordt genereus LEDEN KRANENBURGH KRING IN 2017 ondersteund door private begunstigers, mevrouw L. Woudt aangesloten bij de Kraanvogels of de de heer W.R.F. de Jong Kranenburgh Kring. In 2017 telden de de heer en mevrouw A. en M. de Bock Kraanvogels 24 leden die gedurende de heer en mevrouw F.G.M. en A. Conijn vijf jaar met donaties bijdragen aan de de heer D.E. Kat programmering van Kranenburgh. In mevrouw H. Eriks en de heer D. Valerio 2017 telde de Kring 11 leden en enkele mevrouw Y.E. Stoel-Hötte anonieme begunstigers. Kringleden de heer en mevrouw A.M.A.J. dragen gedurende vijf jaar substantieel en M.C. Deen bij aan de exploitatie van Kranenburgh. de heer J.J.W. Meurs de heer W. Weijand De Stichting Vrienden van Kranenburgh de heer en mevrouw K. en J. Bosschieter telde in 2017 ruim 800 donateurs. anonieme begunstigers De Vrienden droegen bij in de kosten van o.a. het collectiebeheer van Kranenburgh.

42 Bezoeker bij Zus Boendermaker, Charley Toorop, 1926.Collectie Kranenburgh, langdurig bruikleen Stedelijk Museum Amsterdam. MARIETTE DÖLLE IN NOORDHOLLANDS DAGBLAD: Te zien in collectietentoonstelling Terug naar de Bron. ‘HIER IN BERGEN STA JE OP DE GEBOORTEGROND VAN DE BERGENSE SCHOOL. Foto Aad Hoogendoorn HET IS HIER GEMAAKT EN JE KUNT LETTERLIJK AANWIJZEN WAAR. VIND JE EEN WERK VAN CHARLEY TOOROP MOOI? DAT IS HIER ACHTHONDERD METER VERDEROP GESCHILDERD.’ Bezoekers bij twee werken Ed van der Elsken, 1974-1975. Collectie Nederlands Fotomuseum, Rotterdam. Foto Aad Hoogendoorn MARIETTE DÖLLE IN DE VOLKSKRANT: ‘ALS JE OUDE EN NIEUWE KUNST ALS TWEE VUURSTENEN TEGEN ELKAAR SLAAT, KOMEN DAAR PRACHTIGE VONKEN VAN.’ KRANENBURGH IN CIJFERS

KRANENBURGH 2017 55.166 WAARVAN MK 37.255 WAARVAN VOL | DEEL BETALEND 8.538 WAARVAN GRATIS 3.539 WAARVAN EDUCATIEF 2.208 WAARVAN OVERIG 3.626 STERKENHUIS 2017 4.424 WAARVAN MK 1.305 WAARVAN BETALEND 632 WAARVAN GRATIS 2.352 WAARVAN OVERIG 135

45 COMMUNICATIE

PERS De nieuwe website werd in november FLYERS AFFICHES EN het museum trok veel aandacht In 2017 kreeg de zomertentoonstelling gelanceerd en het publiek reageerde UITNODIGINGEN van het publiek. Medewerkers van Het Zalig Nietsdoen mooie recensies enthousiast op het heldere ontwerp, In het voorjaar van 2017 Kranenburgh gingengedurende in onder meer De Volkskrant, het de goede navigatie en de toegankelijke startte Kranenburgh voor zijn twee dagen met geïnteresseerden Noordhollands Dagblad, Trouw en informatie. Het aantal websessies in tentoonstellingscampagnes een in gesprek over het museum, de De Telegraaf. Eline Verburg beloonde 2017 bedroeg 100.000 van 70.000 samenwerking met studio de tentoonstelling Het Zalig Nietsdoen en de tentoonstelling in De Telegraaf unieke bezoekers. Kranenburgh Ronners, jonge ontwerpers uit de programmering voor het najaar. met maar liefst vier sterren. In het maakt deel uit van het Google Grants Rotterdam. Zij ontwierpen o.a. voor najaar zorgden de tentoonstelling programma, waarmee het beschikt de zomertentoonstelling Het Zalig BEZOEKERS en optredens van kunstenaar- over een advertentiebudget voor Nietsdoen een sterk campagnebeeld Kranenburgh ontving in 2017 ruim muzikant Han Bennink voor veel Google AdWords. In 2017 werd dat de tentoonstelling krachtig 55.000 bezoekers, waarvan een persaandacht, waaronder opvallend 425.000 keer een advertentie van communiceerde. Bezoekers van kleine 10 procent afkomstig is uit veel items op radio en tv. Onder Kranenburgh vertoond. deze tentoonstelling ontvingen buurlanden Duitsland en België. meer Jeroen Wielaert interviewde gratis een handig boekje met alle Het overgrote deel -76 procent- komt Bennink voor NPO Radio 1. In NRC SOCIALE MEDIA tentoonstellingsteksten (NL, DE en uit de provincies Noord-Holland, Handelsblad prees Lucette ter Borg Met dagelijkse Facebookberichten EN) en foto’s. In totaal werden in Zuid-Holland en Utrecht. Van alle de ‘ongebreidelde fantasie’ van en tweets en vanaf het najaar ook 2017 85.000 flyers verspreid via bezoekers van Kranenburgh komt kunstenaar Matthew Monahan, wiens met dagelijkse posts op Instagram de balie en bij cultuuraanbieders, jaarlijks ca. 70 procent met een werk was te zien in tentoonstelling informeerde, bevroeg en prikkelde horecagelegenheden en toeristische Museumkaart, ook in 2017. De helft Matthew Monahan - Mensbeeld. Kranenburgh zijn publiek het plekken in Bergen en de regio. van deze Museumkaartgebruikers meest direct over zijn programma, Daarnaast werden 3.500 affiches op bezoekt eveneens de grote musea in ONLINE organisatie, gebouw, omgeving en A0 en A2 formaat lokaal, regionaal en Amsterdam. Het aandeel 65-plussers In november 2017 lanceerde meer. Eind 2017 telde Kranenburgh landelijk (grote steden) verspreid. Ca. onder de bezoekers is onverminderd Kranenburgh zijn nieuwe website, op Facebook 3.400 likes; op Twitter 5.000 uitnodigingen voor openingen hoog: 54 procent. Met ruim 63 ontwikkeld en vormgegeven door 600 en op Instagram 1.000 volgers; werden via de post en online procent zijn vrouwelijke bezoekers in het jonge bureau Vruchtvlees in een aanzienlijke stijging ten opzichte verzonden. de meerderheid tegenover de Den Haag. Gekozen werd voor een van 2016. mannen 37%. Het educatief bezoek - nieuwe, frisse vormgeving en een UITMARKT AMSTERDAM ruim 3 procent van het totaal aantal eigentijdse, responsive website die zich NIEUWSBRIEF Museum Kranenburgh was in bezoekers - komt inmiddels van 25 uitstekend presenteert op pc, tablet De digitale Kranenburgh Nieuwsbrief 2017 met een uitnodigende stand scholen uit het basis- en middelbaar en smartphone. Uitgangspunt was dat kreeg in 2017 een nieuwe, frisse look vertegenwoordigd op de Uitmarkt in onderwijs in de Gemeente Bergen en de website toegankelijk moet zijn voor en werd maandelijks naar de ruim Amsterdam. Een grote foto van de daarbuiten. iedereen tot en met 95 jaar. 3.000 abonnees gestuurd. tuin en het gebouw van

46 Flyerserie tentoonstellingen Kranenburgh

DUDE, DUTCH DESIGNERS MAGAZINE OVER DE AFFICHES VAN MUSEUM KRANENBURGH: ‘DOOR DE TITEL VAN EXPOSITIES GROOT OVER HET BEELD TE PLAATSEN SPELEN DE ONTWERPERS MET DE VERHEVEN GEDACHTE OVER KUNST. DEZE NO-NONSENSE BENADERING VAN BEELD- EN TYPOGRAFIEGEBRUIK GEEFT DE NIEUWE COMMUNICATIESTIJL DE HEDENDAAGSE MUSEALE UITSTRALING DIE BIJ MUSEUM KRANENBURGH PAST.’ Campagnebeeld bij tentoonstelling Het Zalig Nietsdoen, Foto Getty Images DE TELEGRAAF - 4 STERREN - OVER HET ZALIG NIETSDOEN: ‘HET ZALIG NIETSDOEN GAAT VOORAL OOK OVER HET VERSTRIJKEN VAN DE TIJD, EN HOE MENSEN NOG MAAR MOEILIJK IN STAAT ZIJN OM ZONDER WROEGING DIE TIJD TE VERSPILLEN.’ Stand Kranenburgh tijdens de Uitmarkt in Amsterdam

NOORDHOLLANDS DAGBLAD CITEERT HOOFD COMMUNICATIE VAN KRANENBURGH: ‘WE LIFTEN MEE OP DE ALGEMENE TREND DAT MEER EN MEER MENSEN NAAR HET MUSEUM GAAN. MUSEUMBEZOEK IS TEGENWOORDIG VOOR VELEN ONDERDEEL VAN EEN DAGJE UIT.’ COLOFON

STICHTING KRANENBURGH MEDEWERKERS IN DIENST UITGAVE Stichting KRANENBURGH Mariette Dölle, directeur Museum Kranenburgh, heeft de ANBI-status. Erwin van Braak, hoofd Financiën (8 u p.w.) Bergen, 2018 Museum Kranenburgh is Marianne van Gils, conservator opgenomen in het Angelika Bisseling, hoofd Communicatie Redactie: Angelika Bisseling, Museumregister Nederland. Geert-Jan Davelaar, hoofd Educatie (tot 1 september) Marleen Bouma-Kalshoven, Laura Eijpe, coördinator Educatie en Publieksbegeleiding (vanaf 14 november) Sanneke Huisman LEDEN RAAD VAN TOEZICHT René Hoornstra, hoofd Facilitair Gusta Lebbink, voorzitter Hetty Leijdekkers, secretariaat | vrijwilligerscoördinatie Vormgeving: RUIG, Akersloot Rob Berends Renée de Jongh, Receptie & Suppoosten | vrijwilligerscoördinatie Print: MultiCopy, Alkmaar Jan Willem Labree Nora Grosheide, coördinator Kunstuitleen Daniëlle Lokin Robert-Jan Weijers, manager Horeca (tot 1 december) Museum Kranenburgh Marianne Taylor, assistent manager Horeca Hoflaan 26 Niels van Velthoven, interim manager Horeca (vanaf 1 december) 1861 CR Bergen NH Arianne Kamsteeg, projectmedewerker Tentoonstellingen, op zzp-basis www.kranenburgh.nl Eliza Perez, projectmedewerker Collectiebeheer, op zzp-basis Sanneke Huisman, projectmedewerker Communicatie, op ZZP-basis BEELD OMSLAG Foto Luuk Kramer GASTCURATOREN Eelco van der Lingen Krijn de Koning Verily Klaassen, Rabo Kunstcollectie Scholieren Berger Scholengemeenschap

VRIJWILLIGERS 178 vrijwillige medewerkers

MUSEUM KRANENBURGH HOFLAAN 26 1861 CR BERGEN NH T 072 – 589 89 27 WWW.KRANENBURGH.NL