BIBLIOGRAFIJA KNJIGA I ČLANAKA Nastalih Na Osnovu Arhivske Gra Đe Državnog Arhiva - Cetinje
Total Page：16
File Type：pdf, Size：1020Kb
PREDRAG VUKI Ć BIBLIOGRAFIJA KNJIGA I ČLANAKA nastalih na osnovu arhivske gra đe Državnog arhiva - Cetinje Knjiga I CETINJE, 2010. PREDGOVOR Kao primaran istorijski izvor i nepresušno vrelo saznanja arhivska gra đa ima prvorazredan zna čaj u suštinskom razumijevanju i studioznom izu čavanju minulih istorijskih zbivanja. Bez intenzivnog koriš ćenja i kontinuirane analize sa čuvane arhivske dokumentacije nema razvoja istorijske nauke, ali ni realne samospoznaje sopstvene prošlosti. Arhivi su svojevrsna riznica kolektivnog državno-pravnog, nacionalnog i kulturno-prosvjetnog trajanja u vremenu i prostoru, i samim tim trajan izvor inspiracije za minule, sadašnje i buduće generacije istraživa ča i nau čnih pregalaca. Na suštinski i nemjerljiv zna čaj arhivske gra đe ukazivao je svojevremeno nobelovac Ivo Andri ć, koji je s pravom zapisao: „Ništa ne izdaje čovjeka kao pam ćenje i ništa ne vara kao rije č. Samo ono što je zapisano ostaje.“ Cijene ći neprolazan zna čaj sa čuvanih arhivskih spisa, eminentni književni stvaralac Meša Selimovi ć svojevremeno će nadahnuto zapisati: „Vidljivi trag ne čije ruke što je davno zapisala neravne redove, prkosi smrti, a rije či i njihov smisao žive neprekidno, kao izvor koji ne presušuje, kao svijetlo koje se ne gasi.“ Na nepostojanost usmene memorije i neprocjenjivu vrijednost arhivske gra đe ukazuje i drevna kineska izreka: „I najble đe mastilo bolje pamti nego najsvežiji um.“ Arhivski fondovi Državnog arhiva na Cetinju obiluju mnoštvom dragocjenih podataka iz politi čke, diplomatske, pravne, privredne, vojne i kulturno-prosvjetne istorije Crne Gore, posebno za razdoblje od 70-tih godina 19. vijeka pa do kraja socijalisti čke Jugoslavije. Blagodare ći intenzivnom koriš ćenju ovih arhivalija u periodu od osnivanja Državnog arhiva NR Crne Gore 1951. pa do naših dana napisane su i publikovane brojne studije, monografije, rasprave, članci, prilozi, eseji... Sude ći prema evidenciji korisnika arhivske gra đe i prema objavljenim nau čnim radovima, arhivske fondove Državnog arhiva na Cetinju, pored ostalih koristili su mnogi nau čni stvaraoci i publicisti raznih profila. Sa protokom vremena po prirodi stvari uve ćavao se broj nau čnih radova, koji je manjim ili ve ćim dijelom napisan na osnovu arhivskih fondova Državnog arhiva na Cetinju. Samim tim nastala je potreba da se bibliografski podaci o istim nau čnim ostvarenjima strpljivo saberu i potom objedine u jedinstvenu bibliografiju. Tokom nekoliko minulih godina intenzivno smo radili na prikupljanju neophodnih podataka u cilju publikovanja bibliografije radova za čiju izradu su koriš ćeni fondovi Državnog arhiva na Cetinju. U tom cilju, osim knjižnog fonda Državnog arhiva koristili smo i bogate knjižne fondove i periodiku koji se nalaze u Centralnoj narodnoj biblioteci „ Đur đe Crnojevi ć“ na Cetinju, kao i knjižni fond biblioteke Narodnog muzeja Crne Gore. Do sada smo sabrali 909 bibliografskih jedinica. U skladu sa orjentacijom Državnog arhiva da se na ovaj na čin trasira put za sistematsko i kontinuirano publikovanje odlu čeno je da se prikupljeni podaci publikuju na odgovaraju ći na čin. Prikupljenu gra đu predali smo na stru čnu obradu iskusnom bibliografu Miloradu Milovi ću (diplomirani istori čar, bibliotekar – savjetnik i rukovodilac Bibliografskog odjeljenja u Centralnoj narodnoj biblioteci „ Đur đe Crnojevi ć“ na Cetinju). On je ovu bibliografsku gra đu prilagodio najnovijim me đunarodnim bibliografskim standardima za obradu monografskih publikacija – ISBD(M) i priloga iz serijskih publikacija i sastavnih djelova publikacija – ISBD(CP) i uradio potrebne registre. Prvu dio publikacije čine monografije, zbirke dokumenata i brojne studije iz raznih oblasti nauke i kulture – ukupno 250 bibliografskih jedinica. Gra đa je raspore đena azbu čnim redom autora, a u slu čaju više djela istog autora, raspore đena su azbu čnim redom naslova knjiga. Drugi dio je znatno obimniji i sadržajniji. Sadrži ukupno 659 raznih bibliografskih stru čnih i nau čnih priloga, koji su uglavnom objavljivani u brojnim časopisima, kao i dnevnoj i revijalnoj štampi, te referate objavljene u zbornicima radova sa brojnih nau čnih skupova, održanih raznim povodima. Gra đa i u ovom dijelu je raspore đena azbu čnim redom autora. Kada se radi o više priloga istog autora gra đa je raspore đena azbu čnim redom naslova periodike i zbornika radova u kome je članak objavljen. U slu čaju više priloga istog autora koji su objavljeni u nekom časopisu ili novini, tada je primjenjivan hronološki princip njihovog re đanja. Poseban dio Bibliografije čine registri koji se odnose na cjelokupnu gra đu. To su : Imenski registar i Registar periodike i zbornika radova. Na osnovu dugogodišnjeg istraživa čkog rada uvjereni smo da smo sabrali oko 75-80 % bibliografskih jedinica u čijem je nastajanju koriš ćena arhivska gra đa Državnog arhiva na Cetinju. Zato smo ovu publikaciju naslovili „Fondovi Državnog arhiva – Cetinje : bibliografija knjiga i članaka“. Ovom publikacijom naš bibliografski projekat ne će biti završen. Intenzivan rad na izradi cjelovitije bibliografije neminovno će se nastaviti. I na kraju, neophodno je dati jednu napomenu. Uz svaki bibliografski popis u podru čju napomena navedeni su nazivi svih fondova Državnog arhiva na Cetinju koji su koriš ćeni za izradu svakog nau čnog rada posebno. Relativno manji broj autora pojedinih nau čnih radova naglasio je da se tokom njihove izrade služio arhivskom gra đom Državnog arhiva na Cetinju, ali nije imenovao arhivske fondove koje su koristili. Upravo zato su i ti radovi obuhva ćeni ovom bibliografijom, ali iz navedenog razloga bez poimeni čnog navo đenja koriš ćenih arhivskih fondova. Za veliki broj arhivskih fondova, posebno iz starijeg perioda istorije Crne Gore, u savremenoj istoriografiji ve ć su se ustalile odgovaraju će skra ćenice. Pojedine fondove imenovali smo bez skra ćenica, dok smo za dobar broj njih koristili skra ćenice koje su se ve ć uveliko ustalile u teku ćoj nau čnoj literaturi. Profesionalnim nau čnim stvaraocima one su vrlo dobro poznate. Ipak, za širi auditorijum čitalaca, koji će koristiti ovu bibliografiju, neophodno je za svaku od njih navesti njihovo puno zna čenje. Evo njihovog spiska: GDK – Glavna državna kontrola, GŠN – Glavno školsko nadzorništvo, DS – Državni savjet, EV CG – Emigrantska vlada Crne Gore, IŠN - Isto čno školsko nadzorništvo, KCT – Komanda crnogorskih trupa, ZŠN – Zapadno školsko nadzorništvo, MS – Ministarski savjet, MUD – Ministarstvo unutrašnjih djela, MUD – UO – Ministarstvo unutrašnjih djela – Upravno odjeljenje, MUD – PTO – Ministarstvo unutrašnjih djela – Poštansko-telegrafsko odjeljenje, MID – Ministarstvo inostranih djela, MP – Ministarstvo pravde, MV – Ministarstvo vojno, MF – Ministarstvo finansija, MFiG – Ministarstvo finansija i gra đevina, MPiCP – Ministarstvo prosvjete i crkvenih poslova, NSŠO – Nadzorništvo sjeverne školske oblasti, SNO – Sreski narodni odbor, CASNO – Crnogorska antifašisti čka skupština narodnog oslobo đenja, CS – Crnogorski senat. Publikacija koja je pred nama prva je bibliografija nau čnih ostvarenja, djelimi čno ili sasvim napisanih na osnovu raznovrsnih arhivalija Državnog arhiva na Cetinju. Samim tim, ovaj prvijenac sadržajan je i konstruktivan doprinos razvoju bibliografske i arhivisti čke stru čne misli u Crnoj Gori. Predrag Vuki ć I MONOGRAFSKE PUBLIKACIJE - KNJIGE A 1. ALBANIJA u dokumentima Državnog arhiva Crne Gore = Shqipëria në dokumentët e Arkivit shtetëror të Mali të Zi / [autor izložbe Miodrag Kirsanov ; prevod na albanski jezik Anton Ko čovi ć] . - Cetinje : Državni arhiv Crne Gore = Cetinë : Arkivi shtetëror i Mali të Zi, 2001 (Cetinje : Obod) . – 49 str. ; 20 x 21 cm Tiraž 200 . - Fondovi: MID, MUD, CS - Vojna uprava, MS, Crnogorski konzulat u Skadru, Crnogorsko poslanstvo u Carigradu, Vrhovna komanda crnogorske vojske, Srpsko-albanska banka, Crnogorska banka. 2. ANDRIJAŠEVI Ć, Živko M. Crnogorska crkva : 1852-1918. : (studija sa zbirkom dokumenata o Pravoslavnoj crkvi u Knjaževini / Kraljevini Crnoj Gori) / Živko M. Andrijaševi ć . - Nikši ć : Filozofski fakultet, 2008 (Grude : Grafotisak) . – 510 str. ; 23 cm Tiraž 1500 . – Bibliografija uz tekst . - Fondovi: MPiCP, MUD, MUD - UO, MF, MS. 3. ANTOVI Ć, Darko Filip J. Kova čevi ć : život, prosvjetni, književni, prevodila čki, izdava čki, pozorišni, bibliote čki, muzejski i arhivisti čki rad i djelo / Darko Antovi ć ; [fotografije Stevan Kordi ć, Borislav Vukši ć] . - Kotor [t.j.] Grbalj : Društvo za obnovu manastira Podlastva, 2001 (Kraljevo : Slovo) . - 151 str. : ilustr. ; 25 cm . – (Edicija Grbalj kroz vjekove) Tiraž 500 . – Bilješka o autoru : str. 153 . – Bibliografija radova Filipa J. Kova čevi ća: str. 141-145 . – Registar . - Fondovi: MPiCP, MP. 4. ADŽI Ć, Milovan M. Đinovi ći kod Cetinja : doga đaji, ratnici, zemljoradnici, radnici, intelektualci / Milovan M. Adži ć . - Kotor : [b. i.], 1979 (Kotor : „A. Paltaši ć”) . – 270 str., [10] listova s geneal. tabelama : ilustr. ; 25 cm Tiraž 300 . – Bibliografija : str. 263-264 . - Fond: Liste poginulih, ranjenih i nestalih vojnika u ratovima 1912-1913. B 5. BABI Ć, Branko Grbovi i zastave : grbovni simboli – dvoglavi orao u Crnoj Gori do 1916. godine / Branko Babi ć ; [prevodilac rezimea Radojka Vuk čevi ć] . - Cetinje : autor, 2005 (Cetinje : IVPE) . – 154 str. : ilustr. ; 24 cm . – (Iz prošlosti Crne Gore) Tiraž 500 . – Bilješke uz tekst . – Bibliografija : str. 143-148 . – Rezimei . – Registar . - Fondovi: MV , MV – Opšte vojno odjeljenje, MV - Topništvo, MV - Administrativno odjeljenje, MV - Kabinet, MV - Uprava vojnooružanih radionica