WÓJT GMINY KĘSOWO
STUDIUM UWARUNKOWAŃ I KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO GMINY KĘSOWO
TEKST STUDIUM
CZĘŚĆ DRUGA: KIERUNKI ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO GMINY KĘSOWO
METROPOLIA – SATINI s.c.”, ul. Waryńskiego 32-36, 86-300 Grudziądz tel./ fax 56 46 130 44, www.metropolia.info.pl, e-mail: [email protected] STUDIUM UWARUNKOWAŃ I KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO GMINY KĘSOWO CZĘŚĆ II - KIERUNKI ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO 2011r.
SPIS TREŚCI CZĘŚĆ II. KIERUNKI ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO ...... 3 1. KIERUNKI ZMIAN W STRUKTURZE PRZESTRZENNEJ GMINY ORAZ W PRZEZNACZENIU TERENÓW3 1.1. STREFY FUNKCJONALNE POLITYKI PRZESTRZENNEJ GMINY...... 4 2. KIERUNKI I WSKAŹNIKI DOTYCZĄCE ZAGOSPODAROWANIA ORAZ UŻYTKOWANIA TERENÓW, W TYM TERENY WYŁĄCZONE Z ZABUDOWY ...... 13 3. OBSZARY ORAZ ZASADY OCHRONY ŚRODOWISKA I JEGO ZASOBÓW, OCHRONY PRZYRODY, KRAJOBRAZU KULTUROWEGO I UZDROWISK ...... 19 4. OBSZARY I ZASADY OCHRONY DZIEDZICTWA KULTUROWEGO I ZABYTKÓW ORAZ DÓBR KULTURY WSPÓŁCZESNEJ ...... 22 4.1. Obiekty i tereny zabytkowe, objęte ochroną prawną ...... 22 4.2. Ochrona obiektów, terenów i obszarów o wartościach zabytkowych i kulturowych w obrębie proponowanych stref ochrony konserwatorskiej ...... 41 4.3. Ochrona poszczególnych rodzajów obiektów, terenów i obszarów o wartościach zabytkowych, kulturowych i krajobrazowych ...... 45 5. KIERUNKI ROZWOJU SYSTEMÓW KOMUNIKACJI I INFRASTRUKTURY TECHNICZNEJ ...... 48 5.1. Komunikacja ...... 48 5.2. Gospodarka wodno-ściekowa ...... 49 5.3. Elektroenergetyka ...... 50 5.4. Gazownictwo i ciepłownictwo ...... 51 5.5. Telekomunikacja ...... 52 5.6. Odpady ...... 52 6. OBSZARY, NA KTÓRYCH ROZMIESZCZONE BĘDĄ INWESTYCJE CELU PUBLICZNEGO O ZNACZENIU LOKALNYM ...... 53 7. OBSZARY, NA KTÓRYCH ROZMIESZCZONE BĘDĄ INWESTYCJE CELU PUBLICZNEGO O ZNACZENIU PONADLOKALNYM, ZGODNIE Z USTALENIAMI PLANU ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO WOJEWÓDZTWA I USTALENIAMI PROGRAMÓW, O KTÓRYCH MOWA W ART. 48 UST. 1 USTAWY O PLANOWANIU I ZAGOSPODAROWANIU PRZESTRZENNYM ...... 54 8. OBSZARY, DLA KTÓRYCH OBOWIĄZKOWE JEST SPORZĄDZENIE MIEJSCOWEGO PLANU ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO NA PODSTAWIE PRZEPISÓW ODRĘBNYCH, W TYM OBSZARY WYMAGAJĄCE PRZEPROWADZENIA SCALEŃ I PODZIAŁU NIERUCHOMOŚCI, A TAKŻE OBSZARY ROZMIESZCZENIA OBIEKTÓW HANDLOWYCH O POWIERZCHNI SPRZEDAŻY POWYŻEJ 2000 m2 ORAZ OBSZARY PRZESTRZENI PUBLICZNEJ ...... 54 9. OBSZARY, DLA KTÓRYCH GMINA ZAMIERZA SPORZĄDZIĆ MIEJSCOWY PLAN ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO W TYM OBSZARY WYMAGAJĄCE ZGODY NA ZMIANY PRZEZNACZENIA GRUNTÓW ROLNYCH I LEŚNYCH NA CELE NIEROLNICZE I NIELEŚNE ...... 55 10. KIERUNKI I ZASADY KSZTAŁTOWANIA ROLNICZEJ I LEŚNEJ PRZESTRZENI PRODUKCYJNEJ ...... 55 11. KIERUNKI ZAGOSPODAROWANIA W ZAKRESIE ROZWOJU TURYSTYKI I WYPOCZYNKU ...... 56 12. OBSZARY NARAŻONE NA NIEBEZPIECZEŃSTWO POWODZI I OSUWANIA SIĘ MAS ZIEMNYCH ...... 57 13. OBIEKTY LUB OBSZARY, DLA KTÓRYCH WYZNACZA SIĘ W ZŁOŻU KOPALINY FILAR OCHRONNY58 14. OBSZARY POMNIKÓW ZAGŁADY I ICH STREF OCHRONNYCH ORAZ OBOWIĄZUJĄCE NA NICH OGRANICZENIA PROWADZENIA DZIAŁALNOŚCI GOSPODARCZEJ, ZGODNIE Z PRZEPISAMI USTAWY Z DNIA 7 MAJA 1999 R. O OCHRONIE TERENÓW BYŁYCH HITLEROWSKICH OBOZÓW ZAGŁADY (DZ. U. NR 41, POZ. 412 ORAZ Z 2002 R. NR 113, POZ. 984 I NR 153, POZ. 1271) ...... 58 15. OBSZARY WYMAGAJĄCE PRZEKSZTAŁCEŃ, REHABILITACJI LUB REKULTYWACJI ...... 59 16. GRANICE TERENÓW ZAMKNIĘTYCH I ICH STREF OCHRONNYCH ...... 59 17. INNE OBSZARY PROBLEMOWE ...... 59 SPIS TABEL ...... 60
2 STUDIUM UWARUNKOWAŃ I KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO GMINY KĘSOWO CZĘŚĆ II - KIERUNKI ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO 2011r.
CZĘŚĆ II. KIERUNKI ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO
1. KIERUNKI ZMIAN W STRUKTURZE PRZESTRZENNEJ GMINY ORAZ W PRZEZNACZENIU TERENÓW Czynnikami decydującymi o kierunkach zmian w strukturze przestrzennej gminy są przede wszystkim środowisko przyrodnicze, dziedzictwo kulturowe oraz komunikacja i infrastruktura techniczna. Są to elementy warunkujące dalszy rozwój przestrzenny gminy, który w znacznej mierze opiera się także na uwarunkowaniach społecznych i ekonomicznych przedmiotowego obszaru. Głównym celem określenia kierunków zmian w strukturze przestrzennej gminy oraz docelowego przeznaczenia terenu jest zapewnienie wysokiej jakości życia mieszkańców, poprzez rozwój społeczny (np. zapewnienie prawidłowego funkcjonowania usług publicznych), gospodarczy (np. wprowadzanie nowych funkcji, rozwój przedsiębiorczości i wzrost efektywności rolnictwa), rozwój infrastruktury technicznej i komunikacyjnej, przy zachowaniu zasad zrównoważonego rozwoju. Zgodnie z ustawą o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym, studium wyznacza kierunki zagospodarowania przestrzennego uwzględniając przy tym uwarunkowania przedmiotowego obszaru. Dokument określa lokalne zasady zagospodarowania przestrzeni gminy, jednak granice obszarów funkcjonalnych ściśle nie przesądzają o faktycznej zmianie przeznaczenia tych terenów i o ich zainwestowaniu. Dokładne określenie granic oraz funkcji zagospodarowania poszczególnych terenów powinny być określone na etapie sporządzania miejscowych planów zagospodarowani przestrzennego. Studium zawiera generalne zasady zagospodarowania przestrzennego gminy oraz wytyczne, którymi należy kierować się w kreowaniu właściwej polityki przestrzennej. Ponadto zawiera nieobowiązkowe postulaty i sugestie, które warto wziąć pod uwagę w kształtowaniu ładu przestrzennego. Realizacja wyznaczonych kierunków zmian w strukturze przestrzennej gminy oraz w przeznaczeniu terenu powinna opierać się na wyznaczonych celach, do których należą: a) w sferze społeczno – gospodarczej: poprawa jakości życia mieszkańców w celu osiągnięcia wysokich standardów, oddających aspiracje mieszkańców gminy, wykreowanie gminy na atrakcyjny obszar inwestycyjny, posiadający oferty lokalizacyjne dla rożnego rodzaju działalności gospodarczych, rozwój lokalnego rynku pracy oraz tworzenie warunków dla pozyskania inwestorów tworzących nowe miejsca pracy, rozwój i podnoszenie standardu usług, w tym zwłaszcza sfery publicznej, utrzymanie i dalszy rozwój usług z zakresu sportu i rekreacji, rozwój usług z zakresu obsługi ruchu turystycznego, rozwój i poprawa funkcjonowania zabudowy mieszkaniowej poprzez zapewnienie dogodnych warunków zamieszkania – optymalne wyznaczanie terenów pod budownictwo, tworzenie warunków do rozwoju działalności rekreacyjno-wypoczynkowych, zapewnienie bezpieczeństwa publicznego, b) w sferze ładu przestrzennego i ochrony środowiska:
3 STUDIUM UWARUNKOWAŃ I KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO GMINY KĘSOWO CZĘŚĆ II - KIERUNKI ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO 2011r.
zapewnienie ładu przestrzennego poprzez estetyzację zabudowy, dążenie do koncentracji zabudowy i zaludnienia oraz ograniczanie ich rozproszenia, kształtowanie kierunków rozwoju gospodarczego adekwatnych do uwarunkowań przyrodniczych, ochrona istniejących zasobów środowiska, poprawa stanu środowiska poprzez uporządkowanie zagospodarowania strefy przybrzeżnej jezior, uporządkowanie gospodarki wodno-ściekowej, wprowadzanie proekologicznych technologii grzewczych, ograniczanie negatywnego oddziaływania prowadzonych działalności i istniejącego zainwestowania (mieszkaniowego, usługowego, produkcyjnego, związanego z gospodarką rolną) na środowisko i zdrowie ludzi, ochrona wartości zasobów dziedzictwa kulturowego, c) w sferze infrastruktury technicznej i komunikacyjnej: realizacja obwodnicy Żalna, poprawa stanu dróg gminnych, modernizacja i rozbudowa układu dróg wojewódzkich i powiatowych.
1.1. STREFY FUNKCJONALNE POLITYKI PRZESTRZENNEJ GMINY
Podstawowym czynnikiem kształtującym strukturę przestrzenną gminy jest zróżnicowanie fizjograficzne - część wschodnia, północna i centralna położona jest w obszarach wysoczyzny morenowej o zróżnicowanej rzeźbie (miejscami lekko falistej, miejscami o znaczących deniwelacjach terenu), natomiast pozostała część gminy należy do strefy krajobrazu dolinnego - część zachodnia leży w obszarze rozległego wytopiska, a część południowa w strefie doliny rzeki Kamionki. Obydwie strefy, ze względu na szczegółowe uwarunkowania i wewnętrzne zróżnicowania, można podzielić na mniejsze jednostki. Tereny leżące na wysoczyźnie mają charakter rolniczo-osadniczy, przy czym warunki glebowe i przydatność dla rolnictwa są różne i dominują uprawy zbożowe. Tereny leżące w dolinie mają charakter rolniczo-osadniczo-leśny, przy czym uwagę zwraca bardzo duży udział użytków zielonych na gruntach organicznych. Gospodarka rolna ma tu charakter bardziej ekstensywny. Znaczna część tego obszaru prezentuje sporą wartość przyrodniczą (tworzą lokalne i ponadlokalne ciągi ekologiczne). Z uwagi na zróżnicowanie fizycznogeograficzne oraz zróżnicowanie predyspozycji dla dalszego rozwoju, dla celów planistycznych, obszar gminy podzielono na jednostki funkcjonalno- przestrzenne, stanowiące strefy polityki przestrzennej. Podział na jednostki funkcjonalno-przestrzenne przeprowadzono opierając się na następujących kryteriach szczegółowych: morfologia terenu i uwarunkowania przyrodnicze, w tym zwłaszcza najważniejszy czynnik implikujący dalsze zróżnicowania: położenie w strefie wysoczyzny morenowej lub dna doliny; bezpośrednią konsekwencją tego położenia jest zróżnicowanie: warunków wodnych, warunków glebowych, walorów i wartości ekologicznej, charakteru gospodarki rolnej; zagadnienia związane z położeniem w ekologicznym systemie obszarów chronionych;
4 STUDIUM UWARUNKOWAŃ I KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO GMINY KĘSOWO CZĘŚĆ II - KIERUNKI ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO 2011r.
charakter dotychczasowego użytkowania terenu, w tym zwłaszcza rodzaj i intensywność produkcji rolniczej, udział i wielkość kompleksów leśnych; charakter sieci osadniczej, w tym zwłaszcza potencjał demograficzny i zdolność do obsługi ludności; predyspozycje dla dalszego rozwoju, w tym zwłaszcza: możliwość wprowadzania i wzmacniania dodatkowych funkcji, możliwość i zasadność rozwoju przestrzennego jednostek osadniczych, zalecenia dotyczące zalesiania gruntów o małej przydatności rolniczej, możliwość i zasadność rozwoju ekologicznego systemu obszarów chronionych.
Uwzględniając powyższe kryteria, na terenie gminy wyróżniono 4 typy jednostek funkcjonalno- przestrzennych: obszary dalszej koncentracji ludności oraz rozwoju usług (o charakterze gminnym i ponadgminnym) i działalności gospodarczych - oznaczone jako A; obszary rolniczo-osadnicze o zróżnicowanych warunkach rozwoju rolnictwa oraz predyspozycjach do rozwoju działalności pozarolniczych, położone w strefie wysoczyzny, zasadniczo słabo zalesione - oznaczone jako B; obszary rolniczo-osadniczo-leśne o zróżnicowanych warunkach rozwoju rolnictwa oraz predyspozycjach do rozwoju działalności pozarolniczych, położone w strefie doliny - oznaczone jako C; obszar "ekologiczny" - rolniczo-leśny, pozbawiony osadnictwa, nieprzydatny dla rozwoju intensywnego rolnictwa, prezentujący szczególne predyspozycje dla rozwoju funkcji ekologicznych - oznaczony jako D.
Rozwój gminy opierać się będzie na jednostkach funkcjonalno - przestrzennych, które zostały określone na podstawie analizy uwarunkowań fizjograficznych i przyrodniczych oraz na podstawie wyróżniających cech gospodarczych, kulturowych, infrastrukturalnych, itp. W analizie tej wzięto pod uwagę również dotychczasowy sposób użytkowania terenów. Studium stanowi podstawę do sporządzania miejscowych planów zagospodarowania przestrzennego, a integralną częścią opracowania jest rysunek studium (załącznik graficzny). Warto podkreślić, że wyznaczone granice jednostek funkcjonalno - przestrzennych mają charakter orientacyjny i nie stanowią ustaleń planistyczno-proceduralnych. Określają jedynie kierunki rozwoju przestrzennego gminy. Przy określaniu funkcji zabudowy w planie miejscowym można przyjąć zarówno wiodącą funkcję strefy, która obejmuje większą część terenu, jak i wiodącą funkcję strefy, która obejmuje mniejszą powierzchnię biorąc pod uwagę sytuację, gdy dwie strefy przecinają pojedynczą działkę. Wątpliwości te należy rozstrzygać na etapie sporządzania miejscowych planów zagospodarowania przestrzennego. Podstawową zasadą przy ustalaniu obszarów, które mogą być przeznaczone do zabudowy winna być jej koncentracja w ramach istniejącej sieci osadniczej gminy, przy maksymalnym ograniczeniu zabudowy rozproszonej. W pierwszej kolejności pod zabudowę - w formie zabudowy uzupełniającej - powinny być przeznaczone tereny niezabudowane położone w obrębie obecnej, zwartej zabudowy wsi oraz tereny położone przy istniejących ciągach komunikacyjnych. Dla poszczególnych wsi określone zostały granice zwartej zabudowy wraz z możliwością wprowadzania
5 STUDIUM UWARUNKOWAŃ I KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO GMINY KĘSOWO CZĘŚĆ II - KIERUNKI ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO 2011r. zabudowy uzupełniającej w celu prowadzenia odpowiedniej, zorganizowanej działalności inwestycyjnej.
Jak już wcześniej wspomniano gmina charakteryzuje się dużą różnorodnością uwarunkowań rozwoju i charakteru zagospodarowania, a także bardzo nietypowym - rozczłonkowanym kształtem. Powoduje to, iż liczba jednostek wyróżnionych na podstawie odmienności charakteru od obszarów sąsiednich - jest znaczna. Szczegółową strukturę funkcjonalno- przestrzenną gminy tworzą: 3 jednostki zaliczone do typu A, 9 jednostek zaliczonych do typu B, 2 jednostki zaliczone do typu C, 1 jednostka zaliczona do typu D.
Poszczególne jednostki charakteryzują się następującymi cechami specyficznymi oraz wykazują następujące predyspozycje dla dalszego rozwoju:
JEDNOSTKA A1 i A2 Jednostka A1 obejmuje miejscowości: Kęsowo, Siciny i Jeleńcz oraz położone wzdłuż dróg z Kęsowa do Tuchółki i z Kęsowa do Jeleńcza tereny predysponowane do wykorzystania jako tereny rozwojowe dla osadnictwa. Jednostka A2 obejmuje teren miejscowości Żalno i tereny rozwojowe położone w sąsiedztwie, głównie wzdłuż dróg do Tucholi, Kęsowa i Nowego Żalna. Obydwie jednostki (A1 i A2) obejmują główne koncentracje zaludnienia oraz ośrodki obsługi mieszkańców gminy - wieś gminną Kęsowo oraz ośrodek uzupełniający dla północnej części gminy - Żalno. Ze względu na obecne i prognozowane znaczenie obydwu miejscowości dla obsługi ludności całej gminy pożądane jest wzmacnianie ich potencjału usługowego oraz gospodarczego. Dobry stan wyposażenia w infrastrukturę społeczną i techniczną oraz już obecnie znaczący potencjał demograficzny, predestynują obydwie miejscowości do dalszego rozwoju zainwestowania w zakresie zabudowy mieszkaniowej, usługowej i rzemieślniczej (produkcyjnej), co będzie się wiązało z dalszymi korzystnymi skutkami koncentracji zaludnienia (zwłaszcza w zakresie pełnienia zadań własnych gminy i optymalizacji wydatków na sferę komunalną). W sąsiedztwie Kęsowa wyznacza się, służące koncentracji zaludnienia, strefy rozwoju zainwestowania w kierunku Tuchółki i Jeleńcza. Jednostka A1 oraz południowa część jednostki A2 leżą w granicach Krajeńskiego Parku Krajobrazowego; na walory ekologiczne obydwu jednostek składają się także sąsiadujące duże jeziora, których obecność wymaga szczególnej uwagi w zakresie ochrony wód. Północna część jednostki A2 leży w granicach Rezerwatu Biosfery Bory Tucholskie. Przepisy szczególne zawierają zasady gospodarowania na terenach objętych ochroną, które dotyczą m.in. zakazu likwidowania i niszczenia zadrzewień śródpolnych, przydrożnych i nadwodnych, zasady zabudowy stref przybrzeżnych jezior, rzek i innych zbiorników wodnych oraz zakazu dokonywania zmian stosunków wodnych. Należy chronić obszary zawierające cenne zasoby przyrodnicze. Zasady zagospodarowania na terenach objętych ochroną należy doprecyzować na etapie sporządzania planów miejscowych uwzględniając przepisy odrębne.
6 STUDIUM UWARUNKOWAŃ I KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO GMINY KĘSOWO CZĘŚĆ II - KIERUNKI ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO 2011r.
Predyspozycje dla dalszego rozwoju: rozwój usług ukierunkowanych na obsługę mieszkańców całej gminy, rozwój przedsiębiorczości, rozwój funkcji mieszkaniowej w celu zwiększenia stopnia koncentracji zaludnienia w gminie w największych miejscowościach i ich bezpośrednim zapleczu (służącej poprawie jakości życia mieszkańców oraz ułatwieniu realizacji zadań własnych gminy).
JEDNOSTKA A3 Jednostka A3 położona w bezpośrednim sąsiedztwie jednostki A1, pomiędzy miejscowościami Jeleńcz, Kęsowo, Tuchółka i Siciny. Jednostka obejmuje jeziora: Kęsowo i Tuchółka oraz tereny przylegające do nich (w tym dolinę rzeki Kicz), niezamieszkane, obecnie częściowo wykorzystywane rolniczo. Jednostka leży w granicach Krajeńskiego PK. Pełni funkcję ciągu ekologicznego znajdującego swe przedłużenie zarówno w kierunku wschodnim (poza terenem gminy), jak i w kierunku zachodnim. Podstawą wyróżnienia tego obszaru jako odrębnej jednostki jest możliwość rozwoju funkcji rekreacyjno-wypoczynkowej (dla koncentracji zaludnia w leżących w sąsiedztwie miejscowościach) przy uwzględnieniu antropopresji i konieczności ochrony, zwłaszcza przed zanieczyszczeniem wód, ale także degradacją krajobrazu wskutek zabudowy (realizacja zabudowy w sąsiedztwie wymaga kompleksowego podejścia do całego obszaru i uwzględnienia szczególnych warunków w zakresie ładu przestrzennego i estetyki). Przepisy szczególne zawierają zasady gospodarowania na terenach objętych ochroną, które dotyczą m.in. zakazu likwidowania i niszczenia zadrzewień śródpolnych, przydrożnych i nadwodnych, zasady zabudowy stref przybrzeżnych jezior, rzek i innych zbiorników wodnych oraz zakazu dokonywania zmian stosunków wodnych. Należy chronić obszary zawierające cenne zasoby przyrodnicze. Zasady zagospodarowania na terenach objętych ochroną należy doprecyzować na etapie sporządzania planów miejscowych uwzględniając przepisy odrębne.
Predyspozycje dla dalszego rozwoju: ochrona zasobów przyrodniczych, w części obszaru kontynuacja wykorzystania rolniczego, wprowadzenie funkcji rekreacyjnych i wypoczynkowych (zwłaszcza ogólnodostępnego zagospodarowania w strefie brzegowej jezior), w tym agroturystyki.
JEDNOSTKA B1 i B2 Jednostki położone w północno-zachodniej części gminy, obejmujące miejscowości Piastoszyn oraz Grochowo. Cechują się w większości równinną rzeźbą terenu i w skali gminy dobrą przydatnością dla rolnictwa, predysponującą do rozwoju intensywnego towarowego rolnictwa. Obydwie jednostki nie prezentują większych walorów przyrodniczych. Jednostkę B1 wyróżniono ze względu na korzystne warunki wzbogacenia tradycyjnej funkcji rolniczej, poprzez rozwój agroturystyki oraz funkcji wypoczynkowo-rekreacyjnych związanych z położeniem w sąsiedztwie Jeziora Grochowskiego. Przez teren jednostek przebiegają ważne linie infrastruktury technicznej i komunikacyjnej: droga wojewódzka nr 240, linia WN 110 kV, gazociąg wysokiego ciśnienia, od południa jednostka B2 przylega do linii kolejowej Grudziądz - Chojnice. Część jednostki B1 oraz B2 leży w granicy Obszaru Specjalnej Ochrony Ptaków - Bory Tucholskie (PLB 220009). Na obszarze tym należy chronić siedliska przyrodnicze oraz siedliska gatunków roślin i zwierząt, a także ograniczyć negatywny wpływ na gatunki, dla których został wyznaczony obszar
7 STUDIUM UWARUNKOWAŃ I KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO GMINY KĘSOWO CZĘŚĆ II - KIERUNKI ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO 2011r.
Natura 2000. JednostkA B1 oraz część jednostki B2 leżą również w granicach Rezerwatu Biosfery Bory Tucholskie. Przepisy szczególne zawierają zasady gospodarowania na terenach objętych ochroną, które dotyczą m.in. zakazu likwidowania i niszczenia zadrzewień śródpolnych, przydrożnych i nadwodnych, zasady zabudowy stref przybrzeżnych jezior, rzek i innych zbiorników wodnych oraz zakazu dokonywania zmian stosunków wodnych. Należy chronić obszary zawierające cenne zasoby przyrodnicze. Zasady zagospodarowania na terenach objętych ochroną należy doprecyzować na etapie sporządzania planów miejscowych uwzględniając przepisy odrębne.
Predyspozycje dla dalszego rozwoju: intensywna gospodarka rolna w oparciu o dobre gleby, wzbogacanie funkcji rolniczej agroturystyką oraz funkcją turystyczno-wypoczynkową na bazie walorów Jeziora Grochowskiego (B 1); rozwój funkcji usługowo-gospodarczych oraz mieszkaniowej w Piastoszynie.
JEDNOSTKA B3 Jednostka wyznaczona wokół jezior: Żalno i Głęboczek, na zachód i na północ od miejscowości Żalno. Obecnie jest to obszar wykorzystywany rolniczo, przy czym w części północnej prezentuje dosyć dobre, a w części południowej - umiarkowane warunki rozwoju rolnictwa (w części południowej znaczny fragment terenu zajmują grunty pochodzenia organicznego). Jednostkę wyróżniono ze względu na korzystne predyspozycje rozwoju funkcji rekreacyjnej (w tym także skierowanej dla mieszkańców Żalna) i wypoczynkowej (w tym agroturystyki). Korzystnymi uwarunkowaniami rozwoju ww. funkcji są: bardzo korzystne walory przyrodnicze (zwłaszcza w części południowej) skojarzone z: bliskością dużego ośrodka zaopatrzeniowego (Żalno), dobrą dostępnością komunikacyjną i dobrym zaopatrzeniem (lub możliwościami rozwoju) infrastruktury wodno-kanalizacyjnej. Północna część jednostki B3 leży w granicach Rezerwatu Biosfery Bory Tucholskie, w granicach którego należy chronić obszary zawierające cenne zasoby przyrodnicze. Zasady zagospodarowania na terenach objętych ochroną należy doprecyzować na etapie sporządzania planów miejscowych uwzględniając przepisy odrębne.
Predyspozycje dla dalszego rozwoju: gospodarka rolna wzbogacana wprowadzaniem funkcji wypoczynkowych (w tym agroturystyki) i rekreacyjnych.
JEDNOSTKA B4 Jednostka położona w północno-zachodniej części gminy, z miejscowością Nowe Żalno. Cechują się mało zróżnicowaną rzeźbą terenu i w skali gminy bardzo dobrą przydatnością dla rolnictwa, predestynującą do rozwoju intensywnego towarowego rolnictwa. Nie prezentuje większych walorów przyrodniczych. Jednostka B4 leży w granicach Rezerwatu Biosfery Bory Tucholskie, w granicach którego należy chronić obszary zawierające cenne zasoby przyrodnicze. Zasady zagospodarowania na terenach objętych ochroną należy doprecyzować na etapie sporządzania planów miejscowych uwzględniając przepisy odrębne.
8 STUDIUM UWARUNKOWAŃ I KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO GMINY KĘSOWO CZĘŚĆ II - KIERUNKI ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO 2011r.
Predyspozycje dla dalszego rozwoju: intensywna gospodarka rolna w oparciu o dobre gleby. Tereny przeznaczone pod lokalizację farmy elektrowni wiatrowych. Orientacyjną lokalizację siłowni wiatrowych wraz z ich strefami ochronnymi związanymi z ograniczeniami w zabudowie oraz zagospodarowaniu i użytkowaniu terenu wyznaczono na rysunku studium. Lokalizacja tych elektrowni i granice stref ochronnych nie są ściśle określone i zostaną doprecyzowane na etapie sporządzania planów miejscowych z uwzględnieniem przepisów odrębnych oraz wyników badań ornitologicznych i chiropterologicznych. Do głównych etapów lokalizacji elektrowni wiatrowych będzie należeć pomiar mocy akustycznej przedsięwzięć i ich wpływu na tereny chronione akustycznie, czyli tereny zabudowane, dla których określono w przepisach odrębnych dopuszczalne poziomy hałasu.
JEDNOSTKA B5 Jednostka położona w północno-wschodniej części gminy. Graniczy z miejscowością Żalno i obejmuje miejscowość Tuchółka. Charakteryzuje się lekko- falistą, miejscami pagórkowatą, rzeźbą terenu i dosyć dobrą przydatnością gleb dla rolnictwa. Pomimo, iż południowa część leży w granicach Krajeńskiego PK, jednostka nie prezentuje istotnych walorów przyrodniczych. Przepisy szczególne zawierają zasady gospodarowania na terenach objętych ochroną, które dotyczą m.in. zakazu likwidowania i niszczenia zadrzewień śródpolnych, przydrożnych i nadwodnych, zakazu dokonywania zmian stosunków wodnych. Należy chronić obszary zawierające cenne zasoby przyrodnicze. Zasady zagospodarowania na terenach objętych ochroną należy doprecyzować na etapie sporządzania planów miejscowych uwzględniając przepisy odrębne.
Predyspozycje dla dalszego rozwoju: intensywna gospodarka rolna w oparciu o dobre gleby, rozwój funkcji usługowo-gospodarczych oraz mieszkaniowych w Tuchółce. Tereny przeznaczone pod lokalizację farmy elektrowni wiatrowych. Orientacyjną lokalizację siłowni wiatrowych wraz z ich strefami ochronnymi związanymi z ograniczeniami w zabudowie oraz zagospodarowaniu i użytkowaniu terenu wyznaczono na rysunku studium. Lokalizacja tych elektrowni i granice stref ochronnych nie są ściśle określone i zostaną doprecyzowane na etapie sporządzania planów miejscowych z uwzględnieniem przepisów odrębnych oraz wyników badań ornitologicznych i chiropterologicznych. Do głównych etapów lokalizacji elektrowni wiatrowych będzie należeć pomiar mocy akustycznej przedsięwzięć i ich wpływu na tereny chronione akustycznie, czyli tereny zabudowane, dla których określono w przepisach odrębnych dopuszczalne poziomy hałasu.
JEDNOSTKA B6 Niewielka jednostka położona w zachodniej części gminy - obejmuje wieś Obrowo oraz tereny przylegające od zachodu. Charakteryzuje się rzeźbą pagórkowatą - eksponuje się na tle sąsiednich, niżej położonych terenów równinnych. Charakteryzuje się dobrej jakości glebami. Pomimo położenia w granicach Krajeńskiego PK, nie prezentuje istotnych walorów przyrodniczych.
9 STUDIUM UWARUNKOWAŃ I KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO GMINY KĘSOWO CZĘŚĆ II - KIERUNKI ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO 2011r.
Przepisy szczególne zawierają zasady gospodarowania na terenach objętych ochroną, które dotyczą m.in. zakazu likwidowania i niszczenia zadrzewień śródpolnych, przydrożnych i nadwodnych, zakazu dokonywania zmian stosunków wodnych. Należy chronić obszary zawierające cenne zasoby przyrodnicze. Zasady zagospodarowania na terenach objętych ochroną należy doprecyzować na etapie sporządzania planów miejscowych uwzględniając przepisy odrębne.
Predyspozycje dla dalszego rozwoju: intensywna gospodarka rolna w oparciu o dobre gleby.
JEDNOSTKA B7 Rozległa jednostka położona w południowej części gminy - na południe od miejscowości Kęsowo i Jeleńcz. Obejmuje miejscowości Wieszczyce, Brzuchowo, Adamkowo, Krajenki. Charakteryzuje się zróżnicowaniem rzeźby terenu - choć na większości obszaru nie wykazuje znacznych spadków terenu. W jednostce tej położne są tzw. Góry Karpaty, stanowiące istotną lokalną kulminację. Warunki glebowe należą do przeciętnych, choć lokalnie są także dobre lub bardzo słabe. Część terenu predysponuje do zalesień. Pomimo położenia w granicach Krajeńskiego PK, ze względu na rolnicze użytkowanie, nie prezentuje istotnych walorów przyrodniczych. Jednostkę przecina droga wojewódzka nr 241. Przepisy szczególne zawierają zasady gospodarowania na terenach objętych ochroną, które dotyczą m.in. zakazu likwidowania i niszczenia zadrzewień śródpolnych, przydrożnych i nadwodnych, zasady zabudowy stref przybrzeżnych jezior, rzek i innych zbiorników wodnych oraz zakazu dokonywania zmian stosunków wodnych. Należy chronić obszary zawierające cenne zasoby przyrodnicze. Zasady zagospodarowania na terenach objętych ochroną należy doprecyzować na etapie sporządzania planów miejscowych uwzględniając przepisy odrębne.
Predyspozycje dla dalszego rozwoju: gospodarka rolna, lokalnie wprowadzanie funkcji agroturystycznej jako działalności uzupełniającej; rozwój funkcji usługowo-gospodarczych oraz mieszkaniowej w Wieszczycach.
JEDNOSTKA B8 Niewielka jednostka położona w południowo-zachodniej części gminy - na zachód od wsi Drożdzienica i Przymuszewo. Charakteryzuje się lekko falistą rzeźbą i dobrą jakością gleb. Pomimo położenia w granicach Krajeńskiego PK, nie prezentuje istotnych walorów przyrodniczych, natomiast posiada dosyć atrakcyjne walory krajobrazowe, co predysponuje ją do wprowadzania funkcji agroturystycznej na bazie rozproszonego osadnictwa. Przepisy szczególne zawierają zasady gospodarowania na terenach objętych ochroną, które dotyczą m.in. zakazu likwidowania i niszczenia zadrzewień śródpolnych, przydrożnych i nadwodnych, zasady zabudowy stref przybrzeżnych jezior, rzek i innych zbiorników wodnych oraz zakazu dokonywania zmian stosunków wodnych. Należy chronić obszary zawierające cenne zasoby przyrodnicze.
10 STUDIUM UWARUNKOWAŃ I KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO GMINY KĘSOWO CZĘŚĆ II - KIERUNKI ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO 2011r.
Zasady zagospodarowania na terenach objętych ochroną należy doprecyzować na etapie sporządzania planów miejscowych uwzględniając przepisy odrębne.
Predyspozycje dla dalszego rozwoju: gospodarka rolna, wprowadzanie funkcji agroturystycznej jako działalności uzupełniającej.
JEDNOSTKA B9 Jednostka położna w południowej części gminy - na południe od Wieszczyc i Brzuchowa, na wschód od Adamkowa. Na terenie jednostki leży wieś Bralewnica. Jednostka ma charakter leśno - rolniczy. Większość powierzchni zajmują lasy lub tereny przeznaczone pod zalesienie. Tereny wykorzystywane rolniczo charakteryzują się słabą przydatnością gleb i lekko falistą rzeźbą. Tereny pod lasami wykazują pagórkowatą - bardzo zróżnicowaną rzeźbę. Zarówno wysokości bezwzględne (najwyższy punkt gminy), jak i wysokości względne są duże. Od południa jednostka przylega do doliny rzeki Kamionki, co uwypukla rzeźbę. Pomimo położenia w granicach Krajeńskiego PK, nie obserwuje się tu istotnych walorów przyrodniczych, natomiast dosyć atrakcyjne są walory krajobrazowe. Przepisy szczególne zawierają zasady gospodarowania na terenach objętych ochroną, które dotyczą m.in. zakazu likwidowania i niszczenia zadrzewień śródpolnych, przydrożnych i nadwodnych, zakazu dokonywania zmian stosunków wodnych. Należy chronić obszary zawierające cenne zasoby przyrodnicze. Zasady zagospodarowania na terenach objętych ochroną należy doprecyzować na etapie sporządzania planów miejscowych uwzględniając przepisy odrębne.
Predyspozycje dla dalszego rozwoju: zalesianie gruntów nieprzydatnych rolniczo, gospodarka leśna, kontynuacja gospodarki rolnej.
JEDNOSTKA C1 Jednostka położona w południowo-zachodniej części gminy - obejmuje miejscowości Drożdzienica i Przymuszewo oraz sąsiednie tereny. Teren częściowo leży w dolinie cieku Wytrych i charakteryzuje się równinną rzeźbą, z dużym udziałem użytków zielonych (na gruntach organicznych) o umiarkowanej przydatności (klasa 2.). Pozostałe tereny rolne charakteryzują się słabą przydatnością glebową. Ze względu na niski poziom wód gruntowych oraz słabą izolację wód podziemnych, szczególnie istotna jest kwestia ich ochrony przed zanieczyszczeniami. Teren w całości leży w Krajeńskim PK i jest częścią rozległego korytarza ekologicznego o znaczeniu ponadlokalnym. Przepisy szczególne zawierają zasady gospodarowania na terenach objętych ochroną, które dotyczą m.in. zakazu likwidowania i niszczenia zadrzewień śródpolnych, przydrożnych i nadwodnych, zakazu dokonywania zmian stosunków wodnych. Należy chronić obszary zawierające cenne zasoby przyrodnicze. Zasady zagospodarowania na terenach objętych ochroną należy doprecyzować na etapie sporządzania planów miejscowych uwzględniając przepisy odrębne.
Predyspozycje dla dalszego rozwoju: gospodarka rolna dostosowana do lokalnych uwarunkowań; rozwój funkcji usługowo-gospodarczych oraz mieszkaniowej w Drożdzienicy i Przymuszewie.
11 STUDIUM UWARUNKOWAŃ I KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO GMINY KĘSOWO CZĘŚĆ II - KIERUNKI ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO 2011r.
JEDNOSTKA C2 Rozległa i zróżnicowana jednostka położona w południowej części gminy. W części wschodniej nie zamieszkana, w części zachodniej - wieś Przymuszewo. Jednostka obejmuje północną część doliny rzeki Kamionki oraz strefę krawędziową wysoczyzny. Charakteryzuje się znacznie urozmaiconą rzeźbą terenu i dużą atrakcyjności krajobrazową. Jest częściowo zalesiona, a dodatkowe tereny (tworzące w skali lokalnej większe kompleksy) wskazywane są do zalesienia. Przydatność dla rolnictwa - umiarkowana lub (w większości) słaba. Znaczna część terenów rolnych to łąki (na gruntach organicznych) o umiarkowanej przydatności. Przepisy szczególne zawierają zasady gospodarowania na terenach objętych ochroną, które dotyczą m.in. zakazu likwidowania i niszczenia zadrzewień śródpolnych, przydrożnych i nadwodnych, zakazu dokonywania zmian stosunków wodnych. Należy chronić obszary zawierające cenne zasoby przyrodnicze. Zasady zagospodarowania na terenach objętych ochroną należy doprecyzować na etapie sporządzania planów miejscowych uwzględniając przepisy odrębne.
Predyspozycje dla dalszego rozwoju: gospodarka rolna dostosowana do lokalnych uwarunkowań, ochrona zasobów przyrodniczych i krajobrazu, wprowadzanie agroturystyki jako funkcji uzupełniającej na bazie atrakcyjnych walorów krajobrazowych; rozwój funkcji usługowo-gospodarczych oraz mieszkaniowej w Pamiętowie.
JEDNOSTKA D Rozległy obszar położony w centralnej i zachodniej części gminy, pomiędzy miejscowościami Przymuszewo, Obrowo, Kęsowo, Żalno i Piastoszyn. Praktycznie pozbawiony osadnictwa. W całości położony w obszarze Krajeńskiego PK. Stanowi najcenniejszą pod względem ekologicznym część gminy - znajduje się tu większość użytków ekologicznych, a także Jezioro Zamkowe z sąsiadującym grodziskiem wczesnośredniowiecznym Bardzo dużą część stanowią grunty pochodzenia organicznego. W północnej części obszar jest silnie zalesiony, a dodatkowo znaczne powierzchnie predysponują do zalesienia. Znaczna część lasów zaliczana jest do kategorii lasów ochronnych. W części południowej jednostka jest ekstensywnie wykorzystywana rolniczo (głównie użytki zielone przeciętnej przydatności). Obszar w całości charakteryzuje się płytkim występowaniem wód gruntowych i średnią izolacją wód podziemnych. Ryzyko zanieczyszczeń potęguje występowanie bifurkacji pomiędzy systemami rzeki Kicz i cieku Wytrych. Znaczna część obszaru jest zaliczana do kategorii obszarów źródliskowych. Przepisy szczególne zawierają zasady gospodarowania na terenach objętych ochroną, które dotyczą m.in. zakazu likwidowania i niszczenia zadrzewień śródpolnych, przydrożnych i nadwodnych, zakazu dokonywania zmian stosunków wodnych. Należy chronić obszary zawierające cenne zasoby przyrodnicze. Zasady zagospodarowania na terenach objętych ochroną należy doprecyzować na etapie sporządzania planów miejscowych uwzględniając przepisy odrębne.
Predyspozycje dla dalszego rozwoju: utrzymywanie funkcji ekologicznych, objęcie ochroną obszaru Jeziora Zamkowego wraz z sąsiednim grodziskiem, ekstensywna gospodarka rolna dostosowana do lokalnych uwarunkowań, kontrolowana gospodarka leśna, rozwój zagospodarowania dla edukacji
12 STUDIUM UWARUNKOWAŃ I KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO GMINY KĘSOWO CZĘŚĆ II - KIERUNKI ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO 2011r. ekologicznej (jako wzmocnienie możliwości rozwoju funkcji agroturystycznej i wypoczynkowej w sąsiednich jednostkach).
W granicach jednostek funkcjonalnych dopuszcza się lokalizację źródeł energii odnawialnej zgodnie z przepisami odrębnymi. Ponadto w północno-wschodniej części gminy wyznaczono tereny lokalizacji siłowni wiatrowych. Granice tych obszarów nie są ściśle określone i zostaną doprecyzowane na etapie sporządzania planów miejscowych z uwzględnieniem opracowań dot. ochrony środowiska przyrodniczego oraz przepisów szczególnych. Poza obszarami lokalizacji elektrowni wiatrowych wyznaczonymi na rysunku studium dopuszcza się lokalizacje przydomowych siłowni wiatrowych przy spełnieniu warunków lokalizacji wynikających z przepisów odrębnych.
2. KIERUNKI I WSKAŹNIKI DOTYCZĄCE ZAGOSPODAROWANIA ORAZ UŻYTKOWANIA TERENÓW, W TYM TERENY WYŁĄCZONE Z ZABUDOWY
Obszary wyłączone z zabudowy Na terenie gminy Kęsowo występują liczne obszary wyłączone z zabudowy. Są to: tereny leśne, użytki ekologiczne, łąki, tereny o niekorzystnych warunkach hydrogeologicznych, wody powierzchniowe, tereny parków dworskich i pałacowych.
Zakaz zabudowy odnosi się również dla terenów cmentarzy, dla których dominującą funkcją jest funkcja grzebalna; dopuszcza się jedynie usługi związane z obsługą cmentarza (handel, gastronomia, rzemiosło, dom pogrzebowy, kaplica) oraz parkingi publiczne. Obszarem o ograniczonej zabudowie jest jednostka funkcjonalno-przestrzenna D (obszar rolno-leśny). Ochrona tych terenów przed zabudową oprócz walorów krajobrazowych ma istotne znaczenie dla warunków klimatycznych, ekosystemu wód, przeciwdziałania lub zapobiegania szkodliwym wpływom na środowisko powodującym jego zniszczenie lub zmianę charakteru elementów przyrodniczych. W znacznej części tego obszaru należy zachować walory naturalne.
Obszary przeznaczone do zabudowy Zakres funkcjonalny terenów, dla których sporządzać się będzie miejscowe plany zagospodarowania przestrzennego oraz wskaźniki dotyczące zagospodarowania terenu zostaną ostatecznie określone na etapie sporządzania planów miejscowych. Ustalenia dla poszczególnych jednostek funkcjonalno – przestrzennych i obszarów funkcjonalnych zawartych w niniejszym Studium są propozycją kształtowania przestrzeni, odnosi się to w szczególności do parametrów projektowanej i istniejącej zabudowy oraz jej przebudowy i rozbudowy. Dopuszcza się stosowanie odstępstw od wytycznych w zależności od stopnia zainwestowania terenu oraz dostosowania dalszych potrzeb w kształtowaniu polityki przestrzennej gminy.
13 STUDIUM UWARUNKOWAŃ I KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO GMINY KĘSOWO CZĘŚĆ II - KIERUNKI ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO 2011r.
W stosunku do wszystkich nowo realizowanych zabudowań proponuje się wymogi: zachowania wysokiej jakości architektonicznej oraz harmonizacji (pod względem wysokości, kubatury, kolorystyki, charakteru i nachylenia dachów) zainwestowania z terenami sąsiednimi, stosowania proekologicznych systemów grzewczych dla zaopatrzenia w ciepło nowoprojektowanych budynków, ograniczania uciążliwości projektowanych obiektów usługowych do granic własnej działki, odprowadzania ścieków sanitarnych do zbiorczej kanalizacji sanitarnej, odprowadzania do kanalizacji deszczowej wód opadowych z utwardzonych nawierzchni parkingów oraz dróg dojazdowych i placów, po odpowiednim podczyszczeniu, obowiązuje wydzielenie na terenie działki budowlanej odpowiedniej ilości miejsc parkingowych.
Na etapie sporządzania miejscowych planów zagospodarowania przestrzennego należy także rozważyć wpływ realizowanych inwestycji na środowisko i rozstrzygać o możliwości lokalizacji przedsięwzięć negatywnie wpływających na środowisko, zgodnie z przepisami odrębnymi.
W Studium wyznaczono obszary funkcjonalne, do których należą: tereny zabudowy mieszkaniowo – usługowej, tereny zabudowy usługowo – produkcyjnej, tereny zabudowy wypoczynkowej, rekreacyjnej i agroturystyki, tereny rolnicze, tereny leśne, tereny wód, tereny parków dworskich i pałacowych.
Dla terenów zabudowy mieszkaniowo – usługowej proponuje się następujące wytyczne do planów miejscowych: dopuszcza się realizację zabudowy mieszkaniowej i usługowej, jako funkcję uzupełniającą dopuszcza się realizację drobnej produkcji nieuciążliwej (tzw. rzemiosła produkcyjnego) oraz obiekty małej architektury, maksymalna powierzchnia zabudowy w stosunku do powierzchni działki nie powinien przekraczać 60 %, minimalny udział powierzchni biologicznie czynnej w stosunku do powierzchni działki nie powinien być mniejszy niż 30 %, dopuszcza się realizację infrastruktury technicznej związanej z podstawową funkcją terenu, dopuszcza się budowę wolnostojących garaży oraz budynków gospodarczych o architekturze nawiązującej do budynków mieszkalnych, dopuszcza się adaptacje, przebudowę i rozbudowę istniejących budynków na warunkach
14 STUDIUM UWARUNKOWAŃ I KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO GMINY KĘSOWO CZĘŚĆ II - KIERUNKI ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO 2011r.
dotyczących nowej zabudowy, z uwzględnieniem ograniczeń wynikających z ochrony środowiska przyrodniczego i kulturowego.
W granicach terenów zabudowy mieszkaniowo – usługowej Studium przewiduje na tych terenach rozwój intensywnej zabudowy mieszkaniowej jedno- i wielorodzinnej, usługowej, a także drobnej wytwórczości, produkcji o charakterze nieuciążliwym, obiektów użyteczności publicznej, sportu i rekreacji z możliwością zachowania i ewentualnej rozbudowy istniejącej zabudowy zagrodowej. Na terenie strefy mieszkaniowo-usługowej postuluje się poza rozwojem zabudowy mieszkaniowej, lokalizowanie rzemiosła produkcyjnego, mikro i małych przedsiębiorstw, które zaspokoją potrzeby mieszkańców, stworzą nowe miejsca pracy i przyczynią się do wzrostu konkurencyjności tych obszarów. Przy zmianach użytkowania terenów strefy i wprowadzaniu nowej zabudowy, należy szczególnie dbać o ład przestrzenny i intensyfikować zabudowę, tak aby tworzyła spójne i harmonijne układy urbanistyczne. Zaleca się wprowadzenie dużego udziału powierzchni biologicznie czynnych oraz właściwie zagospodarowywać obszary przestrzeni publicznej. W przypadku sporządzania miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego dopuszcza się dotychczasowe zagospodarowanie terenu.
Dla terenów zabudowy usługowo – produkcyjnej, proponuje się następujące wytyczne do planów miejscowych: rozwój funkcji gospodarczych w postaci lokalizacji zabudowy produkcyjnej, usługowej, składowej i magazynowej, w tym obiektów i urządzeń produkujących energię odnawialną z ograniczeniami wynikającymi z ochrony środowiska przyrodniczego i kulturowego, możliwość lokalizacji zabudowy mieszkaniowej w ograniczonym zakresie tj. dla potrzeb inwestora przy uwzględnieniu szkodliwego oddziaływania w zakresie emisji hałasu, wibracji, spalin itp. funkcji produkcyjnej, usługowej, składowej i magazynowej oraz poza strefą odziaływania elektrowni wiatrowych, lokalizację nowych zakładów produkcyjnych z zachowaniem istniejących uwarunkowań fizjograficznych, pod warunkiem stosowania rozwiązań technicznych minimalizujących ujemne skutki prowadzonej działalności na środowisko oraz tworzenia naturalnych izolacji poszczególnych form gospodarowania przestrzenią od terenów przyległych, wprowadzenie na granicach terenów o różnym przeznaczeniu zieleni niskiej i wysokiej, która będzie ograniczała hałas i potencjalne szkodliwe oddziaływanie projektowanych inwestycji, maksymalna powierzchnia zabudowy w stosunku do powierzchni działki nie powinna przekraczać 70 %, minimalny udział powierzchni biologicznie czynnej w stosunku do powierzchni działki nie powinien być mniejszy niż 20 %, adaptuje się istniejące zainwestowanie zrealizowane zgodnie z obowiązującymi przepisami, dopuszcza się ich przebudowę i rozbudowę na warunkach dotyczących nowej zabudowy.
15 STUDIUM UWARUNKOWAŃ I KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO GMINY KĘSOWO CZĘŚĆ II - KIERUNKI ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO 2011r.
Tereny zabudowy usługowo – produkcyjnej przewidują wielofunkcyjny rozwój funkcji gospodarczych w postaci lokalizacji zabudowy produkcyjnej, usługowej, składowej i magazynowej. Ustala się możliwość przekształcenia i uzupełnienia istniejącej zabudowy. W uzasadnionych przypadkach dopuszcza się możliwość realizacji zabudowy mieszkaniowej jednorodzinnej z usługami lub bez usług przy uwzględnieniu szkodliwego oddziaływania w zakresie emisji hałasu, wibracji, spalin itp. funkcji produkcyjnej, usługowej, składowej i magazynowej oraz poza strefą odziaływania elektrowni wiatrowych. Dla istniejącej zabudowy zagrodowej ustala się możliwość rozbudowy lub adaptacji. W przypadku sporządzania miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego dopuszcza się dotychczasowe zagospodarowanie terenu. Wydzielone działki, które zostaną przeznaczone pod inwestycje powinny mieć zapewniony dostęp do drogi publicznej, a ponadto powinny być dostosowane pod względem wielkości do potrzeb inwestycyjnych i rodzajów prowadzonej działalności gospodarczej. W zakresie ochrony środowiska postuluje się wprowadzenie na granicach terenów o różnym przeznaczeniu, zieleni niskiej i wysokiej, która będzie ograniczała hałas i potencjalne szkodliwe oddziaływanie projektowanych inwestycji.
Dla terenów zabudowy wypoczynkowej, rekreacyjnej i agroturystyki proponuje się następujące wytyczne do planów miejscowych: dopuszcza się realizację zabudowy wypoczynkowej, rekreacyjnej i agroturystyki oraz obiektów sportowych i rekreacyjnych, obszar przeznaczony pod zabudowę, dojścia, dojazdy, parkingi, utwardzone nawierzchnie nie powinien przekraczać 60%, udział powierzchni biologicznie czynnej nie powinien być mniejszy niż 40% (odpowiednio urządzone tereny zielone z zastosowaniem rodzimych gatunków roślin, drzew, krzewów harmonizujące z otoczeniem), projektowana zabudowa powinna charakteryzować się wysokimi walorami estetycznymi i harmonizować z otoczeniem poprzez odpowiednie zagospodarowanie terenów biologicznie czynnych, wykorzystywanie naturalnych materiałów budowlanych m.in. kamień, drewno, a także wkomponowywanie obiektów kubaturowych w istniejącą zieleń leśną i zadrzewienia, dopuszcza się realizację obiektów małej architektury włącznie z urządzeniami, obiektami i infrastrukturą sportową, dopuszcza się realizację infrastruktury technicznej związanej z podstawową funkcją terenu, adaptuje się istniejące zainwestowanie zrealizowane zgodnie z obowiązującymi przepisami, dopuszcza się ich przebudowę i rozbudowę na warunkach dotyczących nowej zabudowy.
Tereny zabudowy wypoczynkowej, rekreacyjnej i agroturystyki obejmują potencjalne obszary rozwoju zabudowy rekreacyjnej, które są zlokalizowane w pobliżu jezior. Poza istniejącą i projektowaną zabudową rekreacyjną dopuszcza się obiekty sportu, turystyki, usług użyteczności publicznej, które wzbogacą i uatrakcyjnią warunki zamieszkania i przebywania na tym terenie. Dopuszcza się uzupełnianie i przekształcanie istniejącej zabudowy w funkcje związane z obsługą
16 STUDIUM UWARUNKOWAŃ I KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO GMINY KĘSOWO CZĘŚĆ II - KIERUNKI ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO 2011r. ruchu turystycznego i mieszkalnictwa. Należy odpowiednio zagospodarować przestrzeń wokół jezior z uwzględnieniem potrzeb turystyki zorganizowanej i jednoczesnym zabezpieczeniem odpowiedniej infrastruktury (kąpieliska, pola biwakowe, pomosty itp.). Ponadto należy chronić środowisko przyrodnicze poprzez racjonalne zagospodarowanie przestrzeni strefy oraz odpowiednie uzbrojenie terenu w infrastrukturę techniczną przed realizacją nowych inwestycji. Projektowana zabudowa powinna charakteryzować się wysokimi walorami estetycznymi i harmonizować z otoczeniem poprzez odpowiednie zagospodarowanie terenów biologicznie czynnych, wykorzystywanie naturalnych materiałów budowlanych m.in. kamień, drewno, a także wkomponowywanie obiektów kubaturowych w istniejącą zieleń leśną i zadrzewienia przy zachowaniu przepisów p.poż. W przypadku sporządzanie miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego dla terenów, które są wykorzystywane rolniczo dopuszcza się określenie dotychczasowego, rolniczego użytkowania obszarów, mimo przeznaczenia w niniejszym studium pod inne funkcje. Przepisy szczególne zawierają zasady gospodarowania na terenach objętych ochroną, które dotyczą m.in. zakazu likwidowania i niszczenia zadrzewień śródpolnych, przydrożnych i nadwodnych, zasady zabudowy stref przybrzeżnych jezior, rzek i innych zbiorników wodnych oraz zakazu dokonywania zmian stosunków wodnych. Zasady zagospodarowania na terenach objętych ochroną należy doprecyzować na etapie sporządzania planów miejscowych uwzględniając przepisy odrębne. W przypadku sporządzania miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego dopuszcza się dotychczasowe zagospodarowanie terenu.
Dla terenów rolniczych proponuje się następujące wytyczne do planów miejscowych: obszar przeznaczony pod zabudowę, dojścia, dojazdy, parkingi, utwardzone nawierzchnie nie powinien przekraczać 30%, udział powierzchni biologicznie czynnej nie powinien być mniejszy niż 60%.
Obszary rolnicze obejmują zarówno grunty o korzystnych warunkach do produkcji rolnej. Studium zakłada zwiększanie areału gospodarstw z przewagą gleb wysokich klas bonitacyjnych oraz zalesianie gleb o niskiej przydatności dla rolnictwa, z uwagi m.in. na słabą jakość gleb. W obszarach rolniczych mogą występować istniejące grunty leśne nie wykazane na rysunku studium. Dopuszcza się lokalizację nowej zabudowy siedliskowej, a w uzasadnionych przypadkach budynków usługowych i produkcyjnych, które będą stanowić uzupełnienie istniejącej zabudowy. Z uwagi na występowanie dużych areałów gleb użytkowanych rolniczo, które są pozbawione jakiejkolwiek zabudowy dopuszcza się lokalizację farm elektrowni wiatrowych oraz innych źródeł energii odnawialnej. Orientacyjną lokalizację siłowni wiatrowych wraz z ich strefami ochronnymi związanymi z ograniczeniami w zabudowie oraz zagospodarowaniu i użytkowaniu terenu wyznaczono na rysunku studium. Lokalizacja tych elektrowni i granice stref ochronnych nie są ściśle określone i zostaną doprecyzowane na etapie sporządzania planów miejscowych z uwzględnieniem przepisów odrębnych oraz wyników badań ornitologicznych i chiropterologicznych. Do głównych etapów lokalizacji elektrowni wiatrowych będzie należeć pomiar mocy akustycznej przedsięwzięć i ich wpływu na tereny chronione akustycznie, czyli tereny zabudowane, dla których określono w przepisach odrębnych dopuszczalne poziomy hałasu.
17 STUDIUM UWARUNKOWAŃ I KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO GMINY KĘSOWO CZĘŚĆ II - KIERUNKI ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO 2011r.
Gmina Kęsowo znajduje się w III strefie - warunków korzystnych charakteryzujących się średnioroczną prędkością wiatru 3-4 m/s. Przyjmuje się, że strefy I-III charakteryzują się korzystnymi warunkami dla rozwoju energetyki wiatrowej. Dlatego też, grunty rolne gminy Kęsowo są korzystnymi terenami do rozwoju energetyki wiatrowej. W związku z brakiem na terenie gminy obiektów służących do pozyskiwania energii z wiatru zaleca się propagowanie inwestycji służących do tego celu. Dopuszcza się również eksploatacje złóż kopalin pospolitych na całym obszarze strefy funkcjonalnej. Szczegółowa lokalizacja będzie określona na etapie sporządzania miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego.
Dla terenów leśnych proponuje się następujące wytyczne do planów miejscowych: obowiązuje zakaz zabudowy poza budynkami i obiektami służącymi gospodarce leśnej, dopuszcza się realizację infrastruktury technicznej, w tym dróg oraz zabudowy dopuszczonej na podstawie przepisów odrębnych, w przypadku lokalizacji strategicznych inwestycji gminnych przemawiających za zmianą przeznaczenia gruntów leśnych na cele nieleśne dopuszcza się zmianę takiego przeznaczenia po uzyskaniu stosownej zgody kompetentnych organów, obowiązuje pozostawienie w dotychczasowym użytkowaniu z jednoczesnym dopuszczeniem wprowadzenia zagospodarowania rekreacyjnego tj. leśne ścieżki przyrodnicze, trasy rowerowe, urządzenia turystyczne, parkingi leśne, itp., dopuszcza się wprowadzanie zagospodarowania rekreacyjno-wypoczynkowego, w szczególności ścieżki, oświetlenie, architekturę ogrodową itp., dla obiektów zabytkowych lub o wartościach kulturowych wyznacza się obowiązek rewaloryzacji według wymogów wynikających z ochrony wartości zabytkowych i kulturowych, przede wszystkim utrzymanie lub uczytelnienie kompozycji założeń, w tym poprzez ochronę i pielęgnację drzewostanu oraz zachowanie lub renowację cennych historycznie obiektów, gospodarowanie terenami musi być podporządkowane priorytetowi ochrony siedlisk i gatunków oraz zgodne z przepisami odrębnymi.
Strefa terenów leśnych, obejmuje istniejące kompleksy leśne, których zasady zagospodarowania są określane poprzez plan urządzania lasu i operaty urządzeniowe lasu oraz tereny projektowanych dolesień na glebach o niskiej przydatności rolniczej. Na etapie opracowania w/w dokumentów dopuszcza się korekty granic strefy.
Dla terenów wód proponuje się następujące wytyczne do planów miejscowych: na terenach wód powierzchniowych stojących dopuszcza się wprowadzanie zagospodarowania turystycznego i rekreacyjnego, w szczególności budowę: przystani wodnych, pomostów, organizacje kąpielisk, zakaz lokalizacji zabudowy niezwiązanej z funkcją podstawową, zagospodarowanie strefy brzegowej z określeniem warunków umacniania nabrzeży, lokalizacji pomostów, przystani i innych urządzeń wodnych a przede wszystkim skali
18 STUDIUM UWARUNKOWAŃ I KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO GMINY KĘSOWO CZĘŚĆ II - KIERUNKI ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO 2011r.
i formy naturalnego utrzymania zagospodarowania strefy nadbrzeżnej powinno być adekwatne do przeznaczenia terenów położonych nad wodami, obowiązuje zakaz grodzenia nieruchomości przyległych do wód publicznych zgodnie z przepisami odrębnymi.
Strefa wód obejmuje wody powierzchniowe. W strefie obowiązuje zakaz zabudowy poza obiektami i urządzeniami służącymi gospodarce wodnej. W obrębie linii brzegowej jezior, które są wykorzystywane na cele turystyczne i rekreacyjne dopuszcza się lokalizację obiektów i urządzeń służących obsłudze ruchu turystycznego (plaż, pomostów, urządzeń wodnych itp.). Przy realizacji w/w inwestycji należy uwzględnić zasady ochrony środowiska przyrodniczego.
Dla terenów parków dworskich i pałacowych proponuje się następujące wytyczne do planów miejscowych: dopuszcza się przekształcenia funkcjonalne oraz lokalizację usług towarzyszących, placów wypoczynkowych i widokowych wraz z urządzeniami rekreacyjnymi, z ograniczeniami wynikającymi z ochrony środowiska kulturowego, zakaz zmniejszania powierzchni parków zabytkowych, dla obiektów zabytkowych lub o wartościach kulturowych wyznacza się obowiązek rewaloryzacji według wymogów wynikających z ochrony wartości zabytkowych i kulturowych przede wszystkim utrzymanie lub uczytelnienie kompozycji założeń, w tym poprzez ochronę i pielęgnację drzewostanu oraz zachowanie lub renowację cennych historycznie obiektów, dopuszcza się wprowadzanie zagospodarowania rekreacyjno-wypoczynkowego, w szczególności: ścieżki pieszo - rowerowe, oświetlenie, architekturę ogrodową itp.
Dla terenów parków dworskich i pałacowych Studium dopuszcza przekształcenia funkcjonalne oraz lokalizację usług towarzyszących, placów wypoczynkowych i widokowych wraz z urządzeniami rekreacyjnymi, z ograniczeniami wynikającymi z ochrony środowiska kulturowego. Zasady zagospodarowania i granice obszarów zostaną określone szczegółowo na etapie tworzenia planów miejscowych. Z uwagi na historyczną i kulturową wartość obszarów obowiązuje zakaz zabudowy. W uzasadnionych przypadkach wszelkie inwestycje i zmiany w sposobie zagospodarowania należy uzgodnić z właściwym organem sprawującym ochronę nad zabytkiem.
3. OBSZARY ORAZ ZASADY OCHRONY ŚRODOWISKA I JEGO ZASOBÓW, OCHRONY PRZYRODY, KRAJOBRAZU KULTUROWEGO I UZDROWISK
Dostępne dane pozwalają zaliczyć gminę do obszarów o korzystnym stanie środowiska i niskim stopniu jego degradacji. Należy dążyć do poprawy stanu elementów najsilniej zdegradowanych, do których bez wątpienia zaliczają się wody powierzchniowe - zarówno przepływające przez teren gminy cieki, jak też leżące na jej terenie jeziora. Zagadnienie to wymaga współpracy z sąsiednimi samorządami, a sanacja stanu wód jest procesem złożonym i długotrwałym.
19 STUDIUM UWARUNKOWAŃ I KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO GMINY KĘSOWO CZĘŚĆ II - KIERUNKI ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO 2011r.
Ważnym zagadnieniem jest także poprawa lokalnych warunków aerosanitarnych, zwłaszcza w miejscowościach o dużej koncentracji zabudowy. W północnej części gminy problemem jest hałas i zanieczyszczenia pochodzenia komunikacyjnego, a także zagrożenia bezpieczeństwa związane z przebiegiem drogi wojewódzkiej nr 240. Niezbędnym zadaniem jest także uporządkowanie gospodarki wodno-ściekowej poprzez dalszą realizację sieci wodociągowej i kanalizacyjnej, wraz z zabezpieczeniem odbioru ścieków do oczyszczalni w Tucholi. Do czasu realizacji kanalizacji nieczystości płynne należy utylizować bądź w punktach zlewnych oczyszczalni, w oczyszczalniach biologicznych - przydomowych, bądź w zbiornikach, szczelnych, okresowo opróżnionych. W zakresie gospodarki odpadami zakłada się ich segregację i zabezpieczenie odbioru odpadów z terenu gminy na składowisko w Bladowie. Wszelkie tereny zdegradowane wymagają rekultywacji. Dotyczy to szczególnie tzw. „dzikich" wysypisk. Prawo geologiczne nakłada na inwestorów obowiązek uzyskania koncesji na poszukiwanie, dokumentowanie i eksploatowanie wszystkich rodzajów kopalin pospolitych. Podejmowanie decyzji w eksploatacji surowców winno uwzględniać możliwość powstania leja depresyjnego, pogarszającego stosunki wodne na terenach sąsiednich, jak też niebezpieczeństwo degradacji krajobrazu i związany z eksploatacją surowców wzmożony ruch pojazdów i maszyn. Ze względów krajobrazowych oraz koincydencję ozu z kotłami eworsyjnymi formę tą należałoby objąć szczególną ochroną, przynajmniej w rejonie Jeziora Czarnego i zaniechać tutaj eksploatacji kruszywa. Zieleń parków wiejskich wymaga ochrony przed degradacja ich walorów przyrodniczych, krajobrazowych i funkcjonalnych. Ochrony wymagają także wszelkie inne tereny zielone, w tym również remizy śródpolne, zbiorowiska bagienne, torfowiska i gleby pochodzenia organicznego. Niezbędne jest zachowanie trwałości lasów i wykorzystanie ich różnych funkcji. Lasy wymagają także poprawy stanu sanitarnego i maksymalnego ograniczenia procesów degradujących środowisko leśne. Niezbędna jest kontynuacja procesu zalesiania terenów o niskiej przydatności dla rolnictwa, zgodnie z obowiązującymi ustaleniami opracowania "granica polno-leśna". Szczególnie postuluje się zwiększanie powierzchni obszarów leśnych, poprzez zalesienie najsłabszych gleb – V i VI klasy bonitacyjnej - rejon wsi Krajenki - Ludwichowo. Wszelkie projektowane i przewidywane do realizacji obiekty budowlane - zwłaszcza położone w granicach Krajeńskiego Parku Krajobrazowego - winny posiadać duże walory estetyczne i architektoniczne, uwzględniające kompleksowe potrzeby ochrony środowiska oraz lokalne tradycje. Stosowanie środków chemicznych do zwalczania szkodników roślinnych i zwierzęcych winny być na terenie parku krajobrazowego ograniczone do minimum. Na terenie gminy postuluje się przeprowadzenie szczegółowej waloryzacji zasobów przyrodniczych i kulturowych okolic Jeziora Zamkowego oraz objęcie tego obszaru ochroną prawną z uwzględnieniem funkcji edukacyjnych. Postuluje się również o przeprowadzenie oceny stopnia antropopresji na jeziora Tuchółka i Kęsowo i opracowanie programu ich ochrony, jak również przeprowadzenie oceny stopnia zdegradowania jezior przywiejskich w południowej i południowo wschodniej części gminy oraz podjecie starań w celu poprawy ich stanu. Wszystkie działania związane z zagospodarowaniem przestrzennym i szeroko rozumianym rozwojem gminy muszą uwzględniać dążenie do zachowania, wzmocnienia lub odnowy naturalnych zasobów przyrody oraz powinny być realizowane z uwzględnieniem prawidłowości funkcjonowania
20 STUDIUM UWARUNKOWAŃ I KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO GMINY KĘSOWO CZĘŚĆ II - KIERUNKI ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO 2011r. ekosystemów. W planowaniu przestrzennym wymagane jest uwzględnienie wymogów równowagi ekologicznej pomiędzy elementami naturalnymi i antropogennymi. Powierzchnię ziemi można wykorzystywać jedynie zgodnie z planami zagospodarowania przestrzennego, z uwzględnieniem przepisów w ochronie środowiska i ochronie gruntów rolnych i leśnych.
Na terenie gminy ochronie podlegają: • tereny leżące w granicach Krajeńskiego Parku Krajobrazowego, • Obszary Specjalnej Ochrony Natura 2000 – Bory Tucholskie (PLB220009), • tereny leżące w granicach Rezerwatu Biosfery Bory Tucholskie, • użytki ekologiczne, • parki podworskie, • pomniki przyrody, • lasy zaliczone do kategorii ochronnych, • grunty organiczne, • grunty najwyższych klas bonitacyjnych • wody powierzchniowe będące częścią zlewni rzeki Brdy, stanowiącej zasób wody pitnej dla mieszkańców Bydgoszczy.
Przepisy szczególne zawierają zasady gospodarowania na terenach objętych ochroną. Na etapie sporządzania miejscowych planów zagospodarowania przestrzennego postuluje się przeprowadzenie w granicach Krajeńskiego Parku Krajobrazowego szczegółowej waloryzacji zasobów przyrodniczych i kulturowych obszaru strefy brzegowej jezior, w celu zweryfikowania skutków lokalizacji wokół jezior nowej zabudowy i jej wpływu na walory krajobrazowe oraz na gatunki zwierząt i roślin. W przypadku sporządzania miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego dopuszcza się dotychczasowe zagospodarowanie terenu.
Ustala się następujące szczegółowe działania w zakresie ekopolityki: • realizację gminnego systemu wodociągowego i kanalizacyjnego z zapewnieniem odbioru ścieków, • realizację indywidualnych oczyszczalni ścieków w obszarach, które nie zostaną podłączone do systemu kanalizacji , • przeciwdziałanie zanieczyszczeniom wód wskutek działalności rolniczej, • racjonalne gospodarowanie odpadami z zapewnieniem odbioru odpadów, • ochronę ujęć wód podziemnych na potrzeby komunalne, ochronę powietrza poprzez eliminację tradycyjnych źródeł ciepła na rzecz paliw ekologicznych oraz stosowanie środków technicznych skutecznie redukujących emisję zanieczyszczeń, • dążenie do wymiany pieców wykorzystujących paliwo stałe na piece zużywające paliwo płynne (olej) lub gazowe. • ochronę obszarów o szczególnych walorach przyrodniczo-krajobrazowych, poprzez wdrażanie programów promocji rolnictwa ekologicznego oraz ochrony krajobrazu i różnorodności biologicznej, • wykorzystywanie zasobów glebowych zgodnie z ich predyspozycjami, • zapewnienie sprawnego funkcjonowania systemów melioracyjnych,
21 STUDIUM UWARUNKOWAŃ I KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO GMINY KĘSOWO CZĘŚĆ II - KIERUNKI ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO 2011r.
• kontynuowanie dolesień w powiązaniu z systemem ekologicznym, w oparciu o granicę polno-leśną, • propagowanie świadomości ekologicznej wśród społeczności gminy. • w miejscach i obszarach narażonych na duży hałas i zanieczyszczenia oraz zagrożenia bezpieczeństwa ludności związane z ruchem komunikacyjnym (droga nr 240), należy przedsięwziąć działania zmierzające do ich ograniczenia metodami administracyjnymi (ograniczenie szybkości, tonażu), technicznymi (oddalenie zabudowy od dróg, ekrany akustyczne, poprawa bezpieczeństwa w miejscach przejść dla pieszych i włączania się do ruchu) i biologicznymi (pasy zieleni izolacyjnej).
4. OBSZARY I ZASADY OCHRONY DZIEDZICTWA KULTUROWEGO I ZABYTKÓW ORAZ DÓBR KULTURY WSPÓŁCZESNEJ
4.1. Obiekty i tereny zabytkowe, objęte ochroną prawną
Spośród obiektów, terenów i obszarów o wartościach zabytkowych i kulturowych, znajdujących się na terenie gminy Kęsowo część objęta jest ochroną prawną, poprzez wpis do rejestru zabytków, a część ujęta w ewidencji konserwatorskiej i wskazana do objęcia ochroną ustaleniami w miejscowym planie zagospodarowania przestrzennego albo w decyzji o ustaleniu lokalizacji inwestycji celu publicznego, decyzji o warunkach zabudowy, decyzji o zezwoleniu na realizację inwestycji drogowej, decyzji o ustaleniu lokalizacji linii kolejowej lub decyzji o zezwoleniu na realizację inwestycji w zakresie lotniska użytku publicznego, zgodnie z Ustawą o ochronie zabytków i opiece nad zabytkami z dnia 23 lipca 2003 r. (Dz.U. 2003 nr 162 poz. 1568, z późniejszymi zmianami, w tym zmianą z dnia 18 marca 2010 r. – Dz.U. 2010 nr 75 poz. 474).
1) Obiekty i tereny wpisane do rejestru zabytków Na terenie gminy Kęsowo znajdują się obiekty i tereny, objęte ochroną konserwatorską na mocy wpisu do rejestru zabytków. Wszelkie działania przy tychże obiektach i na terenach zabytkowych wymagają uzgodnienia z Wojewódzkim Konserwatorem Zabytków, a prace przy nich mogą się odbyć po uzyskaniu pozwolenia WKZ. Obiekty i tereny objęte ochroną prawną wyszczególniono w przedstawionej poniżej Tabeli 1.
Tabela 1 Obiekty i tereny wpisane do rejestru zabytków Lp. Miejscowość Rodzaj obiektu / Charakterystyka Data wpisu do rej. Nr rej. terenu zabytków zabytków 1. Brzuchowo park dworski park typu krajobrazowego 15.05.1987 A/975 z 2 poł. XIX w. 2. Jeleńcz kościół kościół rzym.-kat. pw. 26.01.2010 A/1549/1-2 Chrystusa Króla, mur. 1930-1932 i otaczający go cmentarz przykościelny z 2 poł. XIX w.
22 STUDIUM UWARUNKOWAŃ I KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO GMINY KĘSOWO CZĘŚĆ II - KIERUNKI ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO 2011r.
Lp. Miejscowość Rodzaj obiektu / Charakterystyka Data wpisu do rej. Nr rej. terenu zabytków zabytków 3. Kęsowo zespół kościoła zespół kościoła ewang., 13.10.2008 A/1391/1- ewangelickiego. ob. rzym-kat. fil. pw. Św. 3 Bernarda (kościół, pastorówka, budynek gospodarczy) parafii rzym-kat. w Jeleńczu pw. Chrystusa Króla 4. Tuchółka założenie dworsko- założenie dworsko- 15.05.1987 A/768/1-2 parkowe parkowe, dwór mur. z (d. Nr rej. 1899-1901 r., park typu A/209/1-2) krajobrazowego z 2 poł. XIX w., 5. Żalno dwór obronny dwór obronny, mur. ok. 14.11.1967 22/A 1570 – pocz. XVII w./pocz./pocz. XIX w. rozbudowa/1968-1970 przebudowa 6. Obrowo Grodzisko Osadnictwo kultury 19.06.1968 r. C/72 -stanowisko I wczesnośredniowieczne pomorskiej, okresu wpływów rzymskich, wczesnośredniowieczne i nowożytne
W granicach opracowania Studium ochroną konserwatorską objęto następujące rodzaje obiektów: a) stanowiska archeologiczne nieeksponowane w terenie; b) wsie o zachowanym układzie i zabudowie o wartościach kulturowych (wsie: Adamkowo, Drożdzienica, Grochowo, Jeleńcz, Kęsowo, Obrowo, Piastoszyn, Przymuszewo, Siciny); c) zespoły pałacowo- i dworsko-parkowe, jako zespoły podworskie (zespoły w miejsc.: Bralewnica, Brzuchowo, Kęsowo, Krajenki, Nowe Żalno, Piastoszyn I, Piastoszyn II, Przymuszewo, Siciny, Tuchółka, Wieszczyce i Żalno), które na załączniku nr 2 obwiedziono granicą strefy ochrony konserwatorskiej, obejmującą obszary parków i części gospodarcze zespołów z czworakami, niekiedy wraz z terenami dawnych ogrodów użytkowych; d) obiekty sakralne (kościoły w miejsc. Kęsowo, Jeleńcz i Żalno oraz cmentarze w miejsc.: Brzuchowo, Drożdzienica, Jeleńcz, Kęsowo, Pamiętowo, Piastoszyn, Przymuszewo, Żalno), oznaczone na załączniku nr 2 do Studium symbolem literowym, jako obiekty objęte ochroną konserwatorską; e) obiekty techniki i kultury materialnej (mleczarnie, gorzelnia, kuźnie, młyn) wyszczególnione i opisane w zmianie Studium (w miejsc.: Drożdzienica, Przymuszewo, Tuchółka, Żalno), oznaczone na załączniku nr 2 do Studium symbolami literowymi, w tym także linie kolejowe wraz z całą substancją budowlaną, 6 schronów z linii obronnej od Obrowa po Droździenicę, jako obiekty objęte ochroną konserwatorską;
23 STUDIUM UWARUNKOWAŃ I KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO GMINY KĘSOWO CZĘŚĆ II - KIERUNKI ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO 2011r. f) obiekty architektury i budownictwa wyszczególnione i opisane w zmianie Studium (w miejsc.: Adamkowo, Bralewnica, Drożdzienica, Grochowo, Jeleńcz, Jeleńcz Wybudowanie, Kęsowo, Krajenki, Ludwikowo, Nowe Żalno, Obrowo, Pamiętowo, Przymuszewo, Siciny, Tuchółka, Wieszczyce, Żalno), z których obiekty użyteczności publicznej (typu: leśniczówka, poczta, zajazd, szkoła, przedszkole) oznaczone zostały na załączniku nr 2 do Studium symbolami literowymi, jako obiekty objęte ochroną konserwatorską. Pośród ww. rodzajów obiektów, terenów i obszarów niektóre wpisane są do rejestru zabytków. Obiekty, tereny i obszary zabytkowe, postulowane do objęcia ochroną prawną W niniejszym Studium postuluje się: wpisanie do rejestru zabytków dobrze zachowanych obiektów i terenów o wartościach zabytkowych, przeprowadzenie analiz i studiów w celu ustalenia zasięgu Tucholskiego Parku Kulturowego w obrębie gminy Kęsowo, projektowanego w aktualnie obowiązującym Planie zagospodarowania przestrzennego województwa Kujawsko-Pomorskiego, wskazanie do ochrony obiektów, terenów i obszarów, ujętych w ewidencji konserwatorskiej Kujawsko-Pomorskiego Wojewódzkiego Konserwatora Zabytków, z uwzględnieniem uzupełnień, wynikających z rozpoznania środowiska kulturowego gminy, przeprowadzonego na potrzeby niniejszego studium, wykonanie korekty stref ochrony konserwatorskiej i zasad ochrony w ich obrębie oraz uzupełnienie zasad ochrony dla poszczególnych rodzajów obiektów i terenów o wartościach zabytkowych, historycznych, kulturowych i krajobrazowych, w zakresie określonym w dalszej części tekstu i na planszy Kierunków ochrony środowiska kulturowego.
1) Obiekty i tereny, ujęte w ewidencji konserwatorskiej, wskazane do wpisania do rejestru zabytków Ze względu na duże wartości historyczne i architektoniczne budynków oraz walory przestrzenno- kompozycyjne i krajobrazowe zabytkowych terenów postuluje się objęcie ochroną prawną poprzez wpis do rejestru zabytków następujących obiektów i terenów, wyszczególnionych w niżej przedstawionej Tabeli 2.
24 STUDIUM UWARUNKOWAŃ I KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO GMINY KĘSOWO CZĘŚĆ II - KIERUNKI ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO 2011r.
Tabela 2 Obiekty i obszary postulowane do wpisania do rejestru zabytków Lp. Miejscowość Rodzaj obiektu Charakterystyka Uwagi 1. Brzuchowo Założenie Założenie podworskie, składające Założenie jako całość podworskie się z: parku typu krajobrazowego z posiada cechy kwalifikujące 2 poł. XIX w., charakteryzującego je do wpisania do rejestru się zachowanym układem zabytków przestrzennym (rzeźbą terenu i drogowym), z różnogatunkowym drzewostanem i zespołu folwarcznego z zabudowaniami gospodarczymi oraz z kompleksem d. czworaków po wsch. stronie dworu z parkiem.
2. Kęsowo Założenie Założenie składające się z: pałacu Park według informacji WKZ pałacowo-parkowe (ob. przedszkole), mur. z poł. XIX zajmuje pow. 2,81 ha, a z folwarkiem i w., parku typu krajobrazowego, działka z terenem parku kompleksem charakteryzującego się oznaczona jest jako użytek dawnych zachowanym układem Ls, czyli las. czworaków przestrzennym (wodnym, rzeźbą Wpisem do rejestru terenu i drogowym), z okazałym zabytków należy objąć dwór i starodrzewiem z licznymi park, łącznie z całym drzewami o rozmiarach założeniem z folwarkiem i pomnikowych. Do założenia kompleksem czworaków. przynależy folwark z Należy zmienić klasyfikację zabudowaniami gospodarczymi, gruntu parkowego z Ls na jak m.in. obora i stodoła, mur. z 4 Park. ćw. XIX w. oraz kompleks d. czworaków. 3. Krajenki Założenie Założenie składające się z: pałacu Park według informacji WKZ pałacowo-parkowe (bud. nr 8), mur. z poł. XIX w., zajmuje pow. 2,23 ha, a przebud. ok.1960 r., parku typu działka z terenem parku krajobrazowego, oznaczona jest jako użytek charakteryzującego się Ls, czyli las. zachowanym układem Wpisem do rejestru przestrzennym (wodnym – ślady zabytków należy objąć pałac po trzech stawach, rzeźbą terenu i i park, łącznie z całym drogowym), z okazałym założeniem z folwarkiem i starodrzewiem z drzewami o kompleksem czworaków. rozmiarach pomnikowych. Do Należy zmienić klasyfikację założenia przynależy folwark z gruntu parkowego z Ls na zabudowaniami gospodarczymi, Park. rozmieszczonymi na terenie dziedzińca gospodarczego i d. czworaki.
25 STUDIUM UWARUNKOWAŃ I KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO GMINY KĘSOWO CZĘŚĆ II - KIERUNKI ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO 2011r.
Lp. Miejscowość Rodzaj obiektu Charakterystyka Uwagi 4. Nowe Żalno Założenie Założenie składające się z: dworu Park według informacji WKZ dworsko-parkowe (budynek mieszkalny i biblioteka), Delegatura w Bydgoszczy mur., parku typu krajobrazowego, zajmuje pow. 0,40 ha. charakteryzującego się Wpisem do rejestru zachowanym układem zabytków należy objąć dwór i przestrzennym (wodnym, rzeźbą park, łącznie z całym terenu i drogowym), z okazałym założeniem z folwarkiem i starodrzewiem z drzewami o kompleksem czworaków. rozmiarach pomnikowych. Do Należy zmienić klasyfikację założenia przynależy folwark z gruntu parkowego z Ls na zabudowaniami gospodarczymi, Park. rozmieszczonymi na terenie dziedzińca gospodarczego i d. czworaki. 5. Piastoszyn I Założenie dworsko- Założenie dworsko-parkowe Park według informacji WKZ parkowe składające się z: dworu (d. szkoła zajmuje pow. 0,21 ha. rolnicza, ob. mieszkania), mur. z 2 Założenie jako całość, tj., poł. XIX w., parku typu dwór z parkiem, folwark i d. krajobrazowego, czworaki posiadają cechy charakteryzującego się kwalifikujące je do wpisania zachowanym układem do rejestru zabytków. przestrzennym (rzeźbą terenu i drogowym), z okazałym różnogatunkowym drzewostanem. Na terenie parku hydrofornia Do założenia przynależy folwark z zabudowaniami gospodarczymi i d. czworaki. 6. Przymuszewo Założenie Założenie składające się z: parku Park według informacji WKZ podworskie typu krajobrazowego, zajmuje pow. 3,19 ha, w charakteryzującego się części własność prywatna, a zachowanym układem w części w posiadaniu przestrzennym (wodnym – ślady gminy. po stawie, rzeźbą terenu i Wpisem do rejestru drogowym), z okazałym zabytków należy objąć całe starodrzewiem, z drzewami o założenie, łącznie z rozmiarach pomnikowych. Do folwarkiem i kompleksem założenia przynależy folwark z czworaków. zabudowaniami gospodarczymi i Wskazane jest scalenie d. czworaki. założenia w rękach jednego właściciela.
26 STUDIUM UWARUNKOWAŃ I KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO GMINY KĘSOWO CZĘŚĆ II - KIERUNKI ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO 2011r.
Lp. Miejscowość Rodzaj obiektu Charakterystyka Uwagi 7. Tuchółka Założenie Założenie położone na skarpie Pałac i park wpisane do pałacowo-parkowe nad brzegiem jeziora Tuchółka, rejestru zabytków. składające się z: pałacu (dom nr Należy rozszerzyć wpis do 1), mur./tynk. z pocz. XX w., rejestru zabytków, obejmując rozległego parku typu nim całe założenie krajobrazowego, pałacowo-parkowe, łącznie z charakteryzującego się folwarkiem, kompleksem zachowanym układem czworaków i aleją dojazdowa przestrzennym (wodnym, rzeźbą do majątku terenu i drogowym), z różnogatunkowym okazałym drzewostanem. Do założenia przynależy folwark z zabudowaniami gospodarczymi, rozmieszczonymi na terenie dziedzińca gospodarczego, kompleks d. czworaków po bokach głównej alei wjazdowej do majątku, obsadzonej drzewami. 8. Żalno Założenie Założenie składające się z: dworu Według informacji WKZ park dworsko-parkowe obronnego, mur. z ok. 1570 r., zajmuje powierzchnię 1,43 wzniesionego z inicjatywy Macieja ha, z czego znaczna część Żalińskiego, ogrodu i parku typu oznaczona jest użytkiem Ls krajobrazowego ze śladami – las.. ogrodów geometrycznych z 1 ćw. Dwór wpisany do rejestru XVII w., charakteryzującego się zabytków. zachowanym układem Należy rozszerzyć wpis do przestrzennym (wodnym, rzeźbą rejestru zabytków, obejmując terenu – założenie rozciąga się na nim całe założenie dworsko- wzgórzu, opadającym w kierunku parkowe, łącznie z parkiem, jeziora Żalno i drogowym), z folwarkiem i kompleksem okazałym starodrzewiem. W parku czworaków. występuje wiąz - uznany pomnik przyrody, do uznania za pomniki przyrody kwalifikują się: 3 wiązy, 2 dęby, lipa 6–cio pniowa, kasztanowiec i jesion. Do założenia przynależy folwark z zabudowaniami gospodarczymi, jak: spichlerz z oborą, stodoła, chlewnia oraz kompleks d. czworaków.
2) Obszary postulowane do utworzenia parku kulturowego Zgodnie z ustaleniami aktualnie obowiązującego Planu zagospodarowania przestrzennego województwa Kujawsko-Pomorskiego, przyjętego Uchwałą Sejmiku Samorządowego Województwa
27 STUDIUM UWARUNKOWAŃ I KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO GMINY KĘSOWO CZĘŚĆ II - KIERUNKI ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO 2011r.
Kujawsko-Pomorskiego Nr XI/135/03 z dnia 26 czerwca 2003 r. (Dziennik Urzędowy Woj. Kuj.-Pom. Nr 97 poz. 1437 z dnia 18 września 2003 r) postuluje się: utworzenie Tucholskiego Parku Kulturowego, który swym zasięgiem obejmowałby północną część gminy Kęsowo.
3) Obiekty, tereny i obszary, ujęte w ewidencji konserwatorskiej (z uzupełnieniami) Dla szeregu obiektów, terenów i obszarów o wartościach zabytkowych i kulturowych, nie wpisanych do rejestru zabytków, także dla tych, postulowanych w niniejszym Studium do objęcia ochroną prawną wskazane jest kontynuowanie, bądź ustanowienie ochrony konserwatorskiej, zgodnie z przepisami Ustawy o ochronie zabytków i opiece nad zabytkami z dnia 23 lipca 2003 r. (Dz.U. 2003 nr 162 poz. 1568, z późniejszymi zmianami, w tym zmianą z dnia 18 marca 2010 r. – Dz.U. 2010 nr 75 poz. 474: w szczególności art. 7, 18, 19 i 22). Podlegają one nadzorowi Wojewódzkiego Konserwatora Zabytków. Przed przystąpieniem do planowanych prac konserwatorskich, remontowych, adaptacyjnych, modernizacyjnych i rewaloryzacyjnych wymagane jest uzyskanie wytycznych WKZ oraz uzgodnienie z WKZ zakresu remontów, przebudowy oraz wszelkich zmian na zewnątrz i wewnątrz w strukturze budynków oraz uzgodnienie zakresu zmian w zagospodarowaniu terenów przypadku terenów zieleni komponowanej (parkowej, cmentarzy) i towarzyszącej zabudowie oraz stanowisk archeologicznych. Ponadto w stosunku do stanowisk archeologicznych zachodzi obowiązek uzgadniania z Wojewódzkim Konserwatorem Zabytków na etapie wydawania decyzji administracyjnych wszelkich planowanych inwestycji, w skład których wchodzą prace ziemne, naruszające strukturę gruntu. Uzgodnieniu podlega także zakres badań archeologicznych, które należy prowadzić w uzgodnieniu i za pozwoleniem Wojewódzkiego Konserwatora Zabytków. Wykaz obiektów, terenów i obszarów, ujętych w aktualnej ewidencji konserwatorskiej zawarty jest w niżej przedstawionych tabelach.
Tabela 3 Stanowiska archeologiczne (zaktualizowane przez K-P WKZ) Lp. Miejscowość AZP Stanowisko Chronologia 1. Drożdżenica 28-34 1 Osada kultury pomorskiej 2. Drożdżenica 28-34 14, 15, 6, 16 Osadnictwo kultury pomorskiej 3. Drożdżenica 29-35 5 Osadnictwo XIII-XV i XVII-XVIII wiek 4. Drożdżenica 29-35 1, 2 Osada Ha/La 5. Jeleńcz 28-35 9 Osadnictwo kultury pomorskiej i nowożytne 6. Jeleńcz 28-35 14, 15, 16, 17, 18 Osadnictwo kultury pomorskiej 7. Jeleńcz 28-35 11 Osadnictwo z okresu wpływów rzymskich 8. Jeleńcz 28-35 37 Osadnictwo kultury pomorskiej 9. Jeleńcz 28-35 30 Osadnictwo z okresu wpływów rzymskich 10. Jeleńcz 28-35 33, 21, 22 Osadnictwo kultury pomorskiej, neolityczne, z okresu rzymskiego i nowożytne
28 STUDIUM UWARUNKOWAŃ I KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO GMINY KĘSOWO CZĘŚĆ II - KIERUNKI ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO 2011r.
Lp. Miejscowość AZP Stanowisko Chronologia 11. Jeleńcz 28-35 26, 27 Osadnictwo z okresu wpływów rzymskich i nowożytne 12. Jeleńcz 28-35 28 Osadnictwo z okresu wpływów rzymskich 13. Kęsowo 27-35 83, 84, 86, 87 Pradzieje, neolit, Ha, okres wpływów rzymskich, nowożytność 14. Kęsowo 27-35 82 Osadnictwo Ha, okres wpływów rzymskich, nowożytność 15. Kęsowo 28-35 74, 75 Osadnictwo kultury pomorskiej i nowożytne 16. Kęsowo 28-35 80, 81 Osadnictwo kultury łużyckiej i pomorskiej, z okresu wpływów rzymskich i nowożytne 17. Kęsowo 28-35 72, 73 Osada kultury pomorskiej, z okresu wczesnego średniowiecza i nowożytna 18. Kęsowo 28-35 66, 67, 69, 70 Osadnictwo neolityczne, z okresu wpływów rzymskich i nowożytne 19. Kęsowo 28-35 26, 27 Osadnictwo z okresu wpływów rzymskich i nowożytne 20. Kęsowo 28-35 19, 20, 21, 22 Osadnictwo kultury pomorskiej, z okresu wpływów rzymskich i nowożytne 21. Kęsowo 28-35 45 Osadnictwo kultury pomorskiej 22. Kęsowo 28-35 49, 50 Osadnictwo kultury amfor kulistych, z okresu wpływów rzymskich i nowożytne 23. Kęsowo 28-35 43 Osada kultury pomorskiej 24. Kęsowo 28-35 59, 60, 61, 62, 63 Osadnictwo kultury łużyckiej, z okresu wpływów rzymskich, kultury przeworskiej i nowożytne 25. Kęsowo 28-35 31, 32, 33 Osadnictwo kultury pomorskiej, z okresu wpływów rzymskich, późnośredniowieczne i nowożytne 26. Kęsowo 29-35 4 Osadnictwo wczesnośredniowieczne i nowożytne 27. Kęsowo 29-35 5 Osadnictwo Ha/La, wczesnośredniowieczne i nowożytne 28. Kęsowo 29-35 15 Osadnictwo XV – XVIII wiek 29. Kęsowo 29-35 6, 7, 8, 9 Osadnictwo Ha/La, wczesnośredniowieczne, późnośredniowieczne i nowożytne 30. Obrowo 27-35 22, 24 Osadnictwo neolityczne, Ha 31. Obrowo 27-35 23 Osadnictwo Ha/La 32. Obrowo 28-35 5, 6, 7, 8, 9, 10 Osadnictwo kultury pomorskiej, okresu wpływów rzymskich, wczesne średniowiecze, późne średniowiecze i nowożytność 33. Obrowo 28-35 2, 4 Pradzieje, kultura pomorska
29 STUDIUM UWARUNKOWAŃ I KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO GMINY KĘSOWO CZĘŚĆ II - KIERUNKI ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO 2011r.
Lp. Miejscowość AZP Stanowisko Chronologia 34. Obrowo 28-35 14, 15 Osadnictwo kultury pomorskiej, okresu wpływów rzymskich i nowożytne 35. Obrowo 28-35 1, 16, 17, 18 Grodzisko wczesnośredniowieczne, Osadnictwo kultury pomorskiej, okresu wpływów rzymskich, wczesnośredniowieczne i nowożytne 36. Pamiętowo 29-35 51 Osadnictwo wczesnośredniowieczne, późnośredniowieczne i nowożytne 37. Pamiętowo 29-35 39, 41, 42, 43 Osadnictwo wczesnośredniowieczne, późnośredniowieczne i nowożytne 38. Pamiętowo 29-35 5, 6, 7 Osadnictwo Ha, wczesnośredniowieczne, późnośredniowieczne 39. Pamiętowo 29-35 32 Osadnictwo wczesnośredniowieczne i późnośredniowieczne 40. Pamiętowo 29-35 34 Osada Ha, osadnictwo i wczesnośredniowieczne 41. Pamiętowo 29-35 26, 28 Osadnictwo Ha/La, późnośredniowieczne i nowożytne 42. Pamiętowo 29-35 35, 36, 38 Osada Ha/La, osadnictwo późnośredniowieczne i nowożytne 43. Pamiętowo 29-35 9, 10, 11, 12, 13, 14, Osadnictwo Ha/La, 15, 16 wczesnośredniowieczne i późnośredniowieczne 44. Pamiętowo 29-35 1 Osada Ha 45. Piastoszyn 27-35 5,6,7,8,9 Osadnictwo Ha/La, wczesne średniowieczne, późne średniowieczne, nowożytność 46. Piastoszyn 27-35 3,4 Osadnictwo z okresu nowożytnego 47. Piastoszyn 27-35 11 Osadnictwo Ha, późne średniowieczne, nowożytność 48. Piastoszyn 27-35 15,16 Pradzieje, nowożytność 49. Przymuszewo 28-35 3, 4, 5, 6, 7 Osadnictwo pradziejowe, neolit, kultura pomorska, łużycka, nowożytność 50. Przymuszewo 28-34 30 Osadnictwo z epoki brązu 51. Przymuszewo 28-34 29, 31, 32, 33, 34 Osadnictwo kultury pomorskiej, wczesnośredniowieczne i nowożytne 52. Przymuszewo 28-34 24 Osadnictwo neolityczne, z okresu wpływów rzymskich i nowożytne 53, Przymuszewo 28-34 20, 21, 22 Osadnictwo neolityczne, kultury pomorskiej, z okresu wpływów rzymskich i wczesnośredniowieczne 54. Przymuszewo 28-34 16, 17, 18, 19 Osadnictwo kultury pomorskiej, z okresu wpływów rzymskich, wczesnośredniowieczne i nowożytne 55. Żalno 27-35 8, 9 Osadnictwo Ha, pradzieje, wczesne średniowiecze
30 STUDIUM UWARUNKOWAŃ I KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO GMINY KĘSOWO CZĘŚĆ II - KIERUNKI ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO 2011r.
Lp. Miejscowość AZP Stanowisko Chronologia 56. Żalno 27-35 6 Osadnictwo Ha/La 57. Żalno 27-35 7, 10, 11, 12, 13 Osadnictwo pradziejowe, wczesne średniowiecze, późne średniowiecze, nowożytność 58. Żalno 27-35 15 Osadnictwo neolityczne, z okresu wpływów rzymskich i wczesne średniowiecze 59. Żalno 27-35 18 Osada wczesnośredniowieczna 60. Żalno 27-35 17, 19, 20 Osadnictwo z okresu wpływów rzymskich, późne średniowiecze i nowożytność 61. Żalno 27-35 22 Osadnictwo z okresu wpływów rzymskich 62. Żalno 27-35 6 Osadnictwo neolityczne, Ha, nowożytność
Tabela 4 Obiekty sakralne, architektury, budownictwa oraz techniki i kultury materialnej Lp. Obiekt Charakterystyka Adamkowo 1. dom nr 41 murowany z 1909 r. 2. dom nr 42 murowany z 1909 r.
3. dom nr 44 murowany z ok. 1910 r. 4. dom nr 45 murowany z ok. 1920 r. 5. dom nr 48 murowany z ok. 1920 r. 6. dom nr 49 murowany z ok. 1910 r. 7. dom nr 49 murowany z ok. 1910 r. 8. dom nr 50 murowany z 1910 r. 9. dom nr 51 murowany z 1909 r. 10. dom nr 52 murowany z 1909 r. Bralewnica 11. dwór murowany z 2 poł. i k. XIX w. przebud. 12. dom (d. czworak) Murowany z l. 30-tych XX w. 13. Stodoła drewniany z l. 30-tych XX w. 14. Obora murowany k. XIX w. 15. obora (chlewnia) murowany k. XIX w. 16. Obora murowany z 1937 r. Brzuchowo 17. zabudowa d. zespołu dworsko-parkowego z 2 poł. XIX w. Droździenica 18. d. szkoła ob. bud. mieszk. nr 6 mur./tynk. z ok. 1915 r. 19. bud. gosp. przy d. szkole nr 6 szach. z ok. 1915 r. 20. d. dwór (szkoła) ob. sklep nr 9 mur. z ok. 1915 r. 21. Przedszkole mur./otynk. z pocz. XX w.
31 STUDIUM UWARUNKOWAŃ I KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO GMINY KĘSOWO CZĘŚĆ II - KIERUNKI ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO 2011r.
Lp. Obiekt Charakterystyka 22. Poczta mur./tynk. z ok. 1910 r. 23. dom mieszk. mur. z ok. 1910 r. 24. dom nr 4 mur./tynk. z ok. 1910 r. 25. dom nr 5 mur./tynk. z 1901 r. 26. stodoła przy domu nr 5 mur./drewn. z pocz. XX w. 27. dom nr 8 mur. z ok. 1910 r. 28. dom nr 10 mur. z ok. 1910 r. 29. d. mleczarnia, ob. dom mieszk. Nr 11 mur. z pocz. XX w. 30. dom nr 21 mur. z ok. 1910 r. 31. dom mieszk./gosp. nr 23 mur./drewn. z poł. XIX w. 32. dom nr 24 drewn. z pocz. XX w. 33. dom nr 29 mur. z ok. 1910 r. 34. dom nr 30 mur. z pocz. XX w. 35. dom mieszk./gosp. nr 38 mur. z ok. 1942 r. 36. dom mieszk./gosp. nr 40 mur. z ok. 1942 r. 37. dom nr 41 mur. z pocz. XX w. 38. obora nr 41 mur. z pocz. XX w. 39. Śrutownik mur. z pocz. XX w. 40. Dom mur. z ok. 1915 r. 41. Dom mur. z 1910 r. Grochowo 42. dom nr 1 mur. 43. dom nr 8 mur. z l. 20-tych XX w. 44. dom nr 9 mur. z l. 30-tych XX w. 45. dom nr 10 mur. z l. 20-tych XX w. 46. bud. gosp. nr 10 mur. z l. 20-tych XX w. 47. dom nr 11 szach./drewn./glina z XIX w. 48. stodoła nr 11 szach./drewn./glina z XIX w. Jeleńcz 49. kościół pw. Chrystusa Króla mur. w l. 1928/32 50. d. pastorówka ob. dom mieszk. nr 21 mur. z 2 poł. XIX w. 51. d. kościół nr 51 drewn.szal. z ok. 1910 r. 52. dom (d. szkoła) mur. ok. 1920 r. 53. Szopa mur./drewn. z ok. 1920 r. 54. dom mieszk./gosp. nr 11 mur./drewn. z XIX w. przebud. w 1946 r. 55. dom nr 13 mur. ok. 1910 r. 56. dom nr 15 mur. z ok. 1910 r. 57. dom nr 18 mur. z ok. 1910 r. 58. dom nr 19 mur. z ok. 1910 r. 59. dom nr 25 mur. z ok. 1920 r. 60. dom nr 26 glin./drewn. z 2 poł. XIX w.
32 STUDIUM UWARUNKOWAŃ I KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO GMINY KĘSOWO CZĘŚĆ II - KIERUNKI ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO 2011r.
Lp. Obiekt Charakterystyka 61. dom nr 34 mur. z 1914 r. 62. obora nr 35 mur. z ok. 1920 r. 63. obora przy domu nr 35 glin. z XIX w. 64. stodoła nr 35 drewn. z pocz. XX w. 65. dom nr 43 mur. z ok. 1920 r. 66. dom nr 45 mur. z 1920 r. 67. Dom mur. z 1910 r. Jeleńcz Wybudowanie 68. dom nr 58 mur. z ok. 1910 r. Kęsowo 69. kościół filialny pw. Św. Bernarda mur./tynk. z 1908 r. 70. plebania mur./tynk. z pocz. XX w. 71. bud. gosp. przy plebanii mur./tynk. z pocz. XX w. 72. Szkoła mur./tynk. z ok. 1915 r. 73. d. zajazd (ob. bud. mieszk.) nr 46 mur. z pocz. XX w. 74. pałac (ob. przedszkole) mur. z poł. XIX w. 75. stajnia nr 7 mur./tynk. z 1910 r. 76. dom nr 12 mur. z ok. 1925 r. 77. dom nr 38 mur. z 1911 r. 78. dom nr 44 mur. z 1913 r. 79. dom mieszk. nr 52 prac. folwarcznych (d. czworak) mur. z l. 20-tych XX w. 80. obora w zespole dworsko-parkowym (ob. bud. mur. z 4 ćw. XIX w. gosp.) nr 52 81. dom nr 59 mur. z przełomu XIX/XX w. 82. stodoła w zespole dworsko-parkowym nr 59 mur. z 4 ćw. XIX w. 83. dom mieszk. w zespole dworsko-parkowym nr 54 mur./kamienny z 4 ćw. XIX w. 84. stajnia (d. gorzelnia) mur. z 2 poł. XIX w./przebud. 85. dom nr 7 (kolejowy?) mur./tynk. z 1910 r. 86. dom mieszk./gosp. i stodoła nr 58 mur. z 4 ćw. XIX w. 87. dom nr 68 mur. z XIX/XX w. 88. dom mieszk./gosp. nr 75 mur. z ok. 1910 r. 89. dom nr 123 mur./tynk. z ok. 1910 r. Krajenki 90. pałac nr 8 mur. z poł. XIX w. przebud. ok. 1960 r. 91. stodoła nr 8 mur. z k. XIX w. Ludwikowo, soł. Droździenica 92. dom nr 72 mur. z ok. 1910 r. Nowe Żalno 93. bud. mieszk. nr 7 drewn. z k. XIX w. Obrowo 94. d. szkoła (ob. dom mieszk.) mur. z 1902 r. 95. dom nr 8 (d. leśniczówka? poczta?) mur./tynk. z XIX w.
33 STUDIUM UWARUNKOWAŃ I KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO GMINY KĘSOWO CZĘŚĆ II - KIERUNKI ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO 2011r.
Lp. Obiekt Charakterystyka 96. bud. gosp. mur./drewn. z 1902 r. Pamiętowo 97. szkoła podst. bud. nr 8 (obecnie inna funkcja) mur. z pocz. XX w. 98. d. dwór - dom „Bar Kamionka” mur./tynk. z ok. 1910 r. 99. dom nr 6 mur. z pocz. XX w. 100. dom nr 11 mur. z pocz. XX w. 101. bud. gosp. przy domu nr 11 mur. z pocz. XX w. 102. dom nr 14 mur. z ok. 1910 r. 103. dom nr 15 mur. z ok. 1910 r. 104. dom mieszk. mur. z 1941 r. 105. bud. gosp. przy domu mieszk. mur. z 1941 r. 106. obora przy domu mieszk. mur. z 1941 r. 107. stodoła przy domu mieszk. drewn. z 1941 r. 108. Dom drewn. z przełomu XIX/XX w. 109. Dom mur. z ok. 1910 r. 110. dom Pamiętowo Nowe nr 36 mur. z 1910 r. 111. dom Pamiętowo Nowe nr 38 mur. z ok. 1910 r. Piastoszyn 112. Kapliczka murowana z ok. 1915 r. 113. szkoła podst. (obecnie punkt przedszkolny) mur. z 1914 r. 114. pałac nr 13 mur. z 2 poł. XIX w. 115. d. przedszkole (ob. dom mieszk.) mur./tynk. z 1914 r. 116. bud. adm. mur. z pocz. XX w. 117. dom nr 1 mur. z ok. 1915 r. 118. dom nr 4 mur. z ok. 1915 r. 119. obora nr 4 mur. z ok. 1915 r. 120. dom nr 5 mur. z ok. 1915 r. 121. dom nr 7 mur. z ok. 1915 r. 122. dom nr 9 mur./tynk. z ok. 1915 r. 123. dom nr 11 mur. z 1915 r. 124. bud. gosp. przy domu mieszk. nr 11 mur. z 1915 r. 125. dom nr 13 mur. z pocz. XX w. 126. bud. gosp. mur. z 1914 r. 127. dom nr 27 mur. z ok. 1915 r. 128. dom nr 33 mur./tynk. z 1915 r. 129. dom nr 51 mur. z 1915 r. 130. stodoła przy domu nr 51 drewn. z ok. 1915 r. 131. dom nr 53 mur. z ok. 1915 r. 132. dom nr mur. z ok. 1915 r. 133. dom nr mur. z ok. 1915 r. 134. dom nr drewn. z 2 poł. XIX w.
34 STUDIUM UWARUNKOWAŃ I KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO GMINY KĘSOWO CZĘŚĆ II - KIERUNKI ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO 2011r.
Lp. Obiekt Charakterystyka 135. dom nr drewn. z przełomu XIX/XX w. 136. dom nr mur. z ok. 1915 r. 137. dom nr mur. z 1915 r. 138. dom nr mur./tynk. z 1915 r. 139. dom nr mur. z ok. 1915 r. 140. dom nr drewn., z przełomu XVIII/XIX w., dach kryty strzechą 141. dom nr drewn. z końca XVIII w., dach kryty strzechą 142. dom nr mur./tynk. z 1915 r. 143. dom nr mur. z l. 20-tych XX w. 144. dom nr mur. z l. 20-tych XX w. 145. dom nr mur. z ok. 1915 r. 146. dom nr mur. z ok. 1915 r. 147. dom nr mur. z ok. 1915 r. 148. dom nr mur. z ok. 1915 r. Przymuszewo 149. gorzelnia mur. z pocz. XX w. 150. dom nr 1 mur. ok. 1910 r. 151. Kuźnia, nr 2 mur. z ok. 1910 r. 152. dom nr 3 mur. z 1910 r. 153. świniarnia nr 4 mur. z 1910 r. 154. dom nr 7 mur. z 1942 r. 155. obora przy domu nr 7 mur. z ok. 1942 r. 156. dom nr 8 mur. z ok. 1942 r. 157. chlew przy domu nr 8 mur. z ok. 1942 r. 158. obora przy domu nr 8 mur. z ok. 1942 r. 159. dom nr 10 mur. z ok. 1942 r. 160. obora przy domu nr 10 mur. z ok. 1942 r. 161. dom nr 11 mur./tynk. z ok. 1942 r. 162. dom mieszk./gosp. nr 15 mur. z ok. 1942 r. 163. szopa przy domu nr 15 drewn. z ok. 1942 r. 164. dom nr 16 drewn. z ok. 1942 r. 165. szopa przy domu nr 16 drewn. z ok. 1942 r. 166. stodoła przy domu nr 16 drewn. z ok. 1943 r. 167. dom mieszk./gosp. nr 17 mur. z ok. 1943 r. 168. kuźnia, nr 17 mur. z ok. 1943 r. 169. stajnia przy domu nr 18 mur./drewn. z ok. 1942 r. 170. świniarnia przy domu nr 18 mur./drewn. z ok. 1942 r. 171. dom nr 19 mur./tynk. z ok. 1920 r. 172. dom nr 20-21 mur. z ok. 1940 r. 173. obora przy domu nr 20-21 mur./drewn. z ok. 1940 r.
35 STUDIUM UWARUNKOWAŃ I KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO GMINY KĘSOWO CZĘŚĆ II - KIERUNKI ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO 2011r.
Lp. Obiekt Charakterystyka 174. stodoła przy domu nr 20-21 drewn. z 1940 r. 175. dom mieszk./gosp. nr 23 mur. z pocz. XX w. 176. stodoła przy domu nr 23 drewn. z ok. 1942 r. 177. dom nr 25 mur. z 1942 r. 178. obora nr 25 mur. z 1942 r. 179. stodoła nr 25 drewn. z 1942 r. 180. dom mieszk./gosp. nr 27 mur./drewn. z 1943 r. 181. dom mieszk./gosp. nr 28 mur. z ok. 1906 r. 182. stodoła nr 28 drewn. z 1943 r. 183. dom mieszk./gosp. nr 29 mur. z ok. 1943 r. 184. dom nr 32 mur. z ok. 1910 r. 185. dom mieszk./gosp. nr 33 mur. z ok. 1943 r. 186. domy nr 35 i 36 mur. z l. 20-tych XX w. 187. dom mieszk./gosp. nr 37 mur. z ok. 1906 r. 188. dom mieszk./gosp. nr 37 mur. z l. 30-tych XX w. 189. dom nr 38 mur./tynk. z l. 20-tych XX w. 190. dom nr 40 mur. z ok. 1905 r. 191. dom nr 41 mur. z 1942 r. 192. stodoła przy domu nr 41 drewn. z 1942 r. 193. szopa (d. drewutnia) przy domu nr 41 drewn. z 1942 r. Siciny 194. Zabudowa murowana z pocz. XX w. Tuchółka 195. pałac nr 1 mur./tynk. z pocz. XX w. 196. dom nr 4 (ob. sklep) mur. z l. 20-tych XX w. 197. młyn, nr 4 (obecnie inna funkcja) mur. z l. 20-tych XX w. 198. Spichlerz mur./tynk. z pocz. XX w. 199. Stodoła mur./tynk. z pocz. XX w. 200. d. mleczarnia, nr 8 mur./tynk./szach. z ok. 1910 r. Wieszczyce 201. zabudowa d. zespołu dworsko-parkowego z k. XIX w. Żalno 202. dom mieszk. (d. dwór obronny) mur. z przełomu XVI/XVII w./pocz. XX w./rozbudź. po 1968 r. 203. gorzelnia (obecnie inna funkcja) 204. mleczarnia (obecnie inna funkcja) 205. Poczta mur./szach./tynk. z pocz. XX w. 206. Zajazd mur./tynk. z poł. XIX w. 207. dom mieszk./gosp. nr 17 mur./tynk. z ok. 1920 r. 208. dom mieszk./gosp. nr 18 mur./tynk. z ok. 1916 r. 209. dom mieszk./gosp. nr 21 mur./tynk. z ok. 1910 r. 210. dom mieszk./gosp. nr 22 mur./tynk. z ok. 1910 r.
36 STUDIUM UWARUNKOWAŃ I KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO GMINY KĘSOWO CZĘŚĆ II - KIERUNKI ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO 2011r.
Lp. Obiekt Charakterystyka 211. dom mieszk./gosp. nr 25 mur./tynk. z ok. 1910 r. 212. dom nr 30 mur./tynk. z ok. 1915 r. 213. dom mieszk.-gosp. nr 44 mur. z ok. 1910 r. 214. dom nr 59 mur./drewn. z XIX w. 215. dom nr 60 mur. z l. 20-tych XX w. 216. szkoła podst. nr 68 mur./tynk./szach. z pocz. XX w. 217. bud. gosp. przy szkole nr 68 mur. pocz. XX w. 218. dom nr 70 mur. z pocz. XX w. 219. stodoła przy domu nr 70 mur./drewn. z pocz. XX w. 220. dom nr 87 z XIX w. 221. bud. gosp. przy domu nr 87 mur./drewn. z XIX w. 222. dom nr 115 ( ul. Tucholska 6) mur. z XIX w. 223. dom nr 119 mur./tynk. z 1911 r.
Tabela 5 Zespoły dworsko- i pałacowo-parkowe (z uzupełnieniami autorki opracowania) Lp. Miejscowość Charakterystyka obiektu 1. Bralewnica Założenie dworsko-parkowe, składające się z: dworu murowanego z 2 poł. i k. XIX w., przebud. współcz., parku typu krajobrazowego z 2 poł. XIX w. i folwarku z zabudowaniami gospodarczymi z tego samego czasu 2. Brzuchowo Założenie składające się z:: parku typu krajobrazowego z 2 poł. XIX w. i zespołu folwarcznego z zabudowaniami gospodarczymi z czasów powstania i funkcjonowania majątku dworskiego 3. Kęsowo Założenie składające się z: pałacu (ob. przedszkole), mur. z poł. XIX w., parku typu krajobrazowego z tego samego czasu i folwarku z zabudowaniami gospodarczymi, jak m.in. obora i stodoła, mur. z 4 ćw. XIX w. oraz kompleksu d. czworaków. 4. Krajenki Założenie składające się z: pałacu (bud. nr 8), mur. z poł. XIX w., przebud. ok.1960 r., parku typu krajobrazowego z tego samego czasu, folwarku z zabudowaniami gospodarczymi i d. czworaków. 5. Nowe Żalno Założenie składające się z: dworu (ob. budynek mieszkalny i biblioteka), parku typu krajobrazowego, folwarku z zabudowaniami gospodarczymi i d. czworaków. 6. Piastoszyn I Założenie składające się z: dworu (d. szkoła rolnicza, ob. mieszkania), mur.z 2 poł. XIX w., parku typu krajobrazowego z tego samego czasu, folwarku z zabudowaniami gospodarczymi i d. czworaków. 7. Piastoszyn II Założenie składające się z: dworu (ob. biura), mur. z 2 poł. XIX w., parku typu krajobrazowego z tego samego czasu, folwarku z zabudowaniami gospodarczymi i d. czworaków z 2 poł. XIX w. 8. Przymuszewo Założenie składające się z: parku typu krajobrazowego z okazałym różnogatunkowym starodrzewiem, w tym z drzewami o rozmiarach pomnikowych (dąb szypułkowy, 4 buki pospolite), folwarku z zabudowaniami gospodarczymi i d. czworaków. 9. Siciny Założenie składające się z parku typu krajobrazowego, folwarku z zabudowaniami gospodarczymi i d. czworaków.
37 STUDIUM UWARUNKOWAŃ I KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO GMINY KĘSOWO CZĘŚĆ II - KIERUNKI ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO 2011r.
Lp. Miejscowość Charakterystyka obiektu 10. Tuchółka Założenie nad jeziorem Tuchółka, składające się z: dworu (dom nr 1), mur./tynk. z l. 1899-1901, rozległego parku typu krajobrazowego z 2 poł. XIX w., z różnogatunkowym okazałym drzewostanem, folwarku z zabudowaniami gospodarczymi (spichlerz i stodoła mur. z pocz. XX w.), kompleks d. czworaków i alei wjazdowej do majątku, po bokach obsadzonej drzewami. 11. Wieszczyce Założenie składające się z parku typu krajobrazowego z okazałym starodrzewiem. w tym z drzewami o rozmiarach pomnikowych (lipa, dąb bezszypułkowy), folwarku z zabudowaniami gospodarczymi i kompleksu d. czworaków, mur. z k. XIX w. 12. Żalno Założenie składające się z: dworu obronnego, mur. z ok. 1570 r., wzniesionego z inicjatywy Macieja Żalińskiego, ogrodu i parku typu krajobrazowego ze śladami ogrodów geometrycznych z 1 ćw. XVII w.,, z okazałym starodrzewiem, w tym z wiązem - uznanym pomnikiem przyrody i drzewami o rozmiarach pomnikowych (3 wiązy, 2 dęby, lipa 6–cio pniowa, kasztanowiec i jesion). Do założenia przynależy folwark z zabudowaniami gospodarczymi, jak: spichlerz z oborą, stodoła, chlewnia oraz kompleks d. czworaków.
Tabela 6 Kościoły i kaplice, cmentarze i miejsca pamięci Lp. Obiekt Charakterystyka obiektu Uwagi 1 2 3 4 Bralewnica 1. miejsce pamięci narodowej miejsce pamięci ku czci zabitych w czasie II wojny światowej
Brzuchowo 2. Cmentarz ewangelicki rodowy Cmentarz powstały w 1 poł. XIX w. o Cmentarz nieczynny Oskara Very pow. 0,09 ha, położony na wyniesieniu
terenowym przy lesie, założony na planie
kwadratu, otoczony murem ogrodzeniowym z 1 poł. XIX w., pierwotnie o układzie kwaterowo- alejowym, z zachowanymi nagrobkami i mogiłami z 1 i 2 poł. XIX w. i z 1 poł. XX w., starodrzewiem (kasztanowiec, jesiony, klony, brzozy, dęby), w tym aleją klonową. Droździenica 3. Cmentarz ewangelicki Cmentarz z k. XIX w. o pow. 0,25 ha, Cmentarz nieczynny,
położony na niewielkim wzgórzu na pn od centrum wsi. Założony na planie kwadratu, pierwotnie o układzie kwaterowym z nagrobkami i mogiłami z 1 poł. XIX w., obecnie porośnięty krzewami lilaka, a na obrzeżach starymi świerkami. 4. Miejsce pamięci narodowej Miejsce pamięci ku czci zabitych w czasie II wojny światowej,
38 STUDIUM UWARUNKOWAŃ I KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO GMINY KĘSOWO CZĘŚĆ II - KIERUNKI ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO 2011r.
Lp. Obiekt Charakterystyka obiektu Uwagi 1 2 3 4 Jeleńcz 5. Kościół rzym.-kat. pw. Chrystusa Kościół rzym.-kat. pw. Chrystusa Króla, Kościół wpisany doi Króla, mur. w l. 1930-1932, usytuowany na rejestru zabytków terenie cmentarza parafialnego. 6. Dawny kościół dom nr 51, drewn.szal., z ok. 1910 r. , 7. Cmentarz rzym.-kat. parafialny, Cmentarz powstały w 2 poł. XIX w. o Cmentarz wpisany do przykościelny pow. 0,54 ha, położony w centrum rejestru zabytków, miejscowości przy drodze do Brzuchowa, czynny otoczony kamiennym murem, z drewniana bramą, zawieszoną na ceglanych słupach z tego samego czasu. W środku cmentarza kościół z 1 poł. XX w. Cmentarz założony na planie nieregularnego wieloboku o regularnym układzie kwaterowym, z nagrobkami i mogiłami z 1 poł. XX w. i starodrzewiem (lipa, kasztanowce, robinie, brzozy). 8. Cmentarz ewangelicki Cmentarz z 2 poł. XIX w. o pow. 0,36 ha, Cmentarz w części położony na zach. od wsi. Założony na użytkowany jako planie kwadratu, pierwotnie ogrodzony żwirownia i wysypisko kamiennym murem, z zachowanymi śmieci, nieczynny pochówkami i pojedynczymi egz. drzewostanu. Kęsowo 9. Cmentarz ewangelicki, Cmentarz założony w 2 poł. XIX w. o Cmentarz nieczynny
pow. 0,18 ha, położony na pd krańcu wsi, otoczony jest murem ogrodzeniowym z fragm.. bramy z 1 poł. XX w. Cmentarz założony na planie prostokąta, pierwotnie o układzie kwaterowo-alejowym, z nagrobkami i mogiłami z 1 poł. XX w. i ze starodrzewiem (lipy, robinia, klon). 10. Miejsce pamięci narodowej Miejsce pamięci ku czci zabitych w Usytuowane w szkole czasie II wojny światowej Krajenki 11. Miejsce pamięci narodowej Miejsce pamięci ku czci zabitych w Usytuowane w lesie czasie II wojny światowej Pamiętowo
39 STUDIUM UWARUNKOWAŃ I KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO GMINY KĘSOWO CZĘŚĆ II - KIERUNKI ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO 2011r.
Lp. Obiekt Charakterystyka obiektu Uwagi 1 2 3 4 12. Cmentarz ewangelicki cmentarz ewangelicki z 1 poł. XIX w. o Cmentarz nieczynny pow. 0,32 ha, położony na wzgórzu na pn-wsch. od wsi. Założony na planie prostokąta, otoczony murem ogrodzeniowym z 1 poł. XIX w. z bramą z 2 poł. XIX w., pierwotnie o układzie kwaterowo-alejowym, z nagrobkami i mogiłami z 2 poł. XIX w., śladami alei świerkowej i pojedynczymi okazami starodrzewia (klon, świerk). Piastoszyn 13. Kapliczka Kapliczka murowana z ok. 1915 r.,
Przymuszewo 14. Cmentarz ewangelicki Cmentarz ewangelicki z 1 poł. XIX w. o Obecnie przez pow. 0,20 ha, położony we wsi przy cmentarz drodze do Droździenicy. Cmentarz poprowadzono drogę założony na planie prostokąta, pierwotnie do oczyszczalni. o układzie kwaterowym, z nagrobkami i Cmentarz nieczynny. mogiłami z 2 poł. XIX w. i 1 poł. XX w. i z okazałym starodrzewiem (lipa, dąb, jesiony, brzozy, wiązy). Żalno 15. Kościół rzym.-kat. kościół rzym.-kat., mur. z 2 poł. XX w., wzniesiony na terenie dawnego cmentarza ewangelickiego przy ul. Kościelnej 1 16. Cmentarz ewangelicki Cmentarz ewangelicki przy ul. Kościelnej Cmentarz nieczynny 1, powstały w 2 poł. XIX w., o pow. 0,20 ha, położony na niewielkim wyniesieniu terenowym, na pd krańcu miejscowości. Prowadzi do niego aleja lipowa. Założony na planie prostokąta, pierwotnie o układzie kwaterowym. Zachowane pochówki i starodrzew (lipy). W środku cmentarza kościół mur. z 2 poł. XX w. 17. Miejsce pamięci narodowej Miejsce pamięci ku czci zabitych w czasie II wojny światowej
Tabela 7 Wsie i osady o zachowanych układzie przestrz. i zabudowie o wart. kulturowych Lp. Nazwa wsi Charakterystyka 1. Adamkowo wieś o typie osady folwarcznej z zabudową murowaną z początku XX w. 2. Droździenica Wieś złożona z dwóch wyraźnych części o typie wielodrożnicy, z zabudową murowaną i drewn. z pocz. XX w. i z okresu okupacji 3. Grochowo Wieś o typie przydrożnicy, z zabudową z XIX w. i l. 20-tych i 30-tych XX w.
40 STUDIUM UWARUNKOWAŃ I KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO GMINY KĘSOWO CZĘŚĆ II - KIERUNKI ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO 2011r.
Lp. Nazwa wsi Charakterystyka 4. Jeleńcz Wieś o typie przydrożnicy, z zespołem kościoła pw. Chrystusa Króla - kościół mur. w l.1928-1932, cmentarzem przykościelnym z ogrodzeniem wokół niego, pastorówką mur. z 2 poł. XIX w. z ogrodem, wydzielonym murowanym ogrodzeniem oraz zabudową drewn. i mur. z 2 poł. XIX w. i pocz. XX w. Na wschód od wsi osada Jeleńcz Wybudowanie (niem. Abbau), a zabudową murowaną z pocz. XX w. 5. Kęsowo Wieś o typie przydrożnicy i osada folwarczna. Wieś z zabudową mur. z przełomu XIX/XX w., kościół parafialny filialny pw. Św. Bernarda, pierwotnie ewangelicki, mur., z 1908 r., plebania i budynek gospodarczy oraz zespół dworsko-parkowy z folwarkiem z ok. poł. XIX w. Dwór zbudowany ok. poł. XIX w. późno klasycystyczny. Przy dworze park typu krajobrazowego, schodzący do jeziora Kęsowo. Na północ od jeziora Kęsowo cmentarz ewangelicki, nieczynny 6. Obrowo Wieś o typie przydrożnicy, z zabudową mur. z przełomu XIX/XX w. Nieopodal grodzisko wczesnośredniowieczne 7. Piastoszyn Wieś o typie przydrożnicy z osadą folwarczną; zabudowa wsi, mur. i drewn. z początku XX w., zespół dworski z folwarkiem z 2 poł. XIX w. 8. Przymuszewo Wieś o typie przydrożnicy z osadą folwarczną; zabudowa wsi, mur. i drewn. oraz zespół dworsko-parkowy z gorzelnią i cmentarz ewangelicki. 9. Siciny Wieś o typie przydrożnicy z osadą folwarczną; zabudowa wsi, mur. z początku XX w. oraz pozostałości parku dworskiego. 10. Żalno wieś o typie przydrożnicy z osadą folwarczną, zabudowa wsi mur., mur./szach. I mur./drewn. z przełomu XIX/XX w. i pocz. XX w., zespół dworsko-parkowy z dworem obronnym, z XVI w., rozbud. w XIX w., parkiem typu krajobrazowego, folwarkiem z gorzelnią. Na pd skraju wsi cmentarz ewangelicki 11. Żalno Stacja osada ukształtowana na bazie stacji kolejowej Żalno ii wzdłuż poprzecznej drogi, zabudowa mieszk. i gospod., mur. z k. XIX/pocz. XX w., w tym mleczarnia
Tabela 8 Linie kolejowe Lp. Linia kolejowa Charakterystyka 1. Działdowo – Tuchola -Chojnice odcinek linii kolejowej Działdowo – Chojnice przez Tucholę, otwartej w 2 poł. XIX w., czynny 2. Tuchola - Koronowo odcinek linii kolejowej Tuchola – Koronowo, otwartej w 1909 r., nieczynny
Tabela 9 Schrony linii obronnej Obrowo - Droździenica Lp. Obiekt Charakterystyka 1. 6 schronów tzw. Pozycja Rytel żelbetowe z 1939 r., usytuowane pomiędzy Obrowem a Droździenicą, wzdłuż pd.-wsch. krawędzi doliny rzeczki Wytrych
4.2. Ochrona obiektów, terenów i obszarów o wartościach zabytkowych i kulturowych w obrębie proponowanych stref ochrony konserwatorskiej
W niniejszym Studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego, po przeprowadzeniu analizy środowiska kulturowego, w którym wyróżniono obszary jednorodne pod
41 STUDIUM UWARUNKOWAŃ I KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO GMINY KĘSOWO CZĘŚĆ II - KIERUNKI ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO 2011r. względem kulturowo-krajobrazowym proponuje się dokonanie korekty stref ochrony konserwatorskiej, wyznaczonych w poprzednim Studium, w zakresie określonym w dalszej części tekstu. W celu ochrony wartości środowiska kulturowego gminy Kęsowo wyznacza się następujące strefy ochrony konserwatorskiej: Strefa „A” pełnej ochrony konserwatorskiej obiektów i terenów wpisanych do rejestru zabytków, którą obejmuje się: park dworski w Brzuchowie, zespół kościoła rzym.-kat. pw. Chrystusa Króla w Jeleńczu wraz z cmentarzem przykościelnym, zespół kościoła ewang., ob. rzym.-kat. fil. pw. Św. Bernarda w Kęsowie wraz z pastorówką i budynkiem gospodarczym, założenie dworsko-parkowe w Tuchółce i dwór obronny w Żalnie. W obrębie strefy „A” obowiązują następujące zasady ochrony: - zachowanie ukształtowania terenu oraz elementów i sposobu historycznego zagospodarowania i użytkowania, z utrzymaniem dawnych zależności funkcjonalno-przestrzennych w obrębie strefy i w powiązaniu z terenami w jej otoczeniu; - rewaloryzacja historycznego układu przestrzennego założeń parkowych i cmentarzy w zakresie pielęgnacji i konserwacji zachowanych elementów zabytkowego układu przestrzennego: dróg i placów, zieleni, cieków i zbiorników wodnych, małej architektury i wyposażenia, w przypadku cmentarzy historycznych kaplic i nagrobków, dawnych ogrodzeń, z usunięciem elementów zniekształcających historyczne założenia oraz z odtworzeniem elementów zniszczonych; - zachowanie historycznej zabytkowy (w zakresie gabarytów, formy dachu i rodzaju pokrycia, kompozycji i wystroju elewacji, formy i rodzaju stolarki okiennej i drzwiowej) - poprzez jej konserwację, restaurację, bądź rekonstrukcję, z dopuszczeniem modernizacji technicznej w zakresie nienaruszającym wartości zabytkowych obiektu; - wymiana zabudowy na nową według zasady dobrej kontynuacji, w sensie lokalizacji i formy zabudowy oraz aranżacji przestrzeni w jej otoczeniu; - dostosowanie współczesnych funkcji do wartości zabytkowych terenów i obiektów w obrębie strefy.
Strefa „A1” ścisłej ochrony konserwatorskiej wobec obiektów i terenów, postulowanych do wpisania do rejestru zabytków, którą obejmuje się: założenie podworskie w Brzuchowie, założenia pałacowo-parkowe: w Kęsowie i Krajenkach, założenia dworsko-parkowe w Nowym Żalnie i Piastoszynie I, założenie podworskie w Przymuszewie, założenie pałacowo-parkowe w Tuchółce, założenie dworsko-parkowe w Żalnie, wszystkie wraz z folwarkami i kompleksami dawnych czworaków, założenie w Tuchółce łącznie z aleją dojazdową do majątku. W obrębie strefy „A1” obowiązują zasady ochrony, jak w strefie „A” z dopuszczeniem zmian, będących dobrą kontynuacją historycznego wizerunku, nie zniekształcających wartości zabytkowych obiektów i terenów. W obrębie stref: „A” i „A1” wszystkie prace powinny być uzgadniane z Wojewódzkim Konserwatorem Zabytków.
Strefa „B1” ochrony konserwatorskiej struktur przestrzennych o wartości kulturowej, którą obejmuje się tereny historycznych założeń dworsko-parkowych: w Bralewnicy, Piastoszynie II i założeń
42 STUDIUM UWARUNKOWAŃ I KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO GMINY KĘSOWO CZĘŚĆ II - KIERUNKI ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO 2011r. podworskich w Sicinach oraz Wieszczycach a także cmentarzy: ewangelickich w Brzuchowie, Drożdzienicy, Jeleńczu, Kęsowie, Pamiętowie, Przymuszewie i Żalnie. W obrębie strefy „B1” obowiązują następujące zasady ochrony: - zachowanie zasadniczych elementów historycznego rozplanowania założeń dworsko-parkowych i podworskich oraz cmentarzy, szczególnie wzajemnych relacji funkcjonalno-przestrzennych pomiędzy poszczególnymi elementami historycznego zagospodarowania i ich powiązania z otoczeniem; - zachowanie struktury historycznych budowli z wystrojem i artykulacją architektoniczną w przypadku podejmowania ich remontów i modernizacji; - dostosowanie skali, bryły i formy architektonicznej nowej zabudowy do zabudowy istniejącej o wartościach kulturowych; - dostosowanie współczesnych funkcji do wartości historycznych obiektów; - sukcesywna likwidacja lub przebudowa obiektów dysharmonizujących; w przypadku uzupełnienia lub wymiany zdekapitalizowanej zabudowy – dostosowanie jej do dawnej funkcji, - zachowanie historycznych założeń zieleni komponowanej, w tym parków w obrębie założeń dworsko-parkowych i założeń podworskich, cmentarzy, gdzie wszelkie prace rewaloryzacyjne, w tym związane z ich porządkowaniem, dot. drzewostanów i zagospodarowania terenu, związane z infrastrukturą techniczną należy prowadzić w uzgodnieniu z Wojewódzkim Konserwatorem Zabytków; - utrzymanie i rewaloryzacja elementów małej architektury i wyposażenia, związanych z pierwotnymi funkcjami obiektów, co dotyczy m.in. takich elementów, jak ogrodzenia, rzeźby, figury, a w przypadku cmentarzy także nagrobki, mogiły, krzyże, kaplice itd.; - wykluczenie możliwości realizacji w otoczeniu większych kubatur, przekraczających skalą charakter istniejącej zabudowy; - prowadzenie wszelkiej działalności inwestycyjnej, w tym remontów i modernizacji oraz budowy infrastruktury komunikacyjnej i technicznej w uzgodnieniu z Wojewódzkim Konserwatorem Zabytków.
Strefa „B2” ochrony konserwatorskiej struktur przestrzennych o wartości kulturowej, którą obejmuje się układy ruralistyczne wsi i osad o zachowanym układzie przestrzennym i zabudowie o wartościach kulturowych w miejsc.: Adamkowo, Drożdzienica, Grochowo, Jeleńcz, Kęsowo, Obrowo, Pamiętowo, Piastoszyn, Przymuszewo, Siciny, Żalno i Żalno Stacja. W obrębie strefy „B2” ochrony konserwatorskiej obowiązują następujące zasady ochrony: - zachowanie zasadniczych elementów dawnego ukształtowania terenu i rozplanowania wsi i osad, szczególnie historycznego przebiegu dróg, zarysu placów i zieleni w ich otoczeniu, z utrzymaniem linii zabudowy i historycznej formy architektonicznej poszczególnych obiektów; - zachowanie struktury historycznych budowli z wystrojem i artykulacją architektoniczną, w przypadku podejmowania ich remontów i modernizacji; - zagospodarowanie na nowe funkcje pod warunkiem utrzymania walorów zabytkowych historycznych obiektów; - dostosowanie skali, bryły i formy architektonicznej nowej zabudowy do zabudowy istniejącej o wartościach kulturowych;
43 STUDIUM UWARUNKOWAŃ I KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO GMINY KĘSOWO CZĘŚĆ II - KIERUNKI ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO 2011r.
- usunięcie lub przebudowa obiektów kolidujących z historycznym układem i lokalną architekturą; - wykluczenie możliwości realizacji w otoczeniu większych kubatur, przekraczających skalą charakter istniejącej zabudowy; - prowadzenie wszelkiej działalności inwestycyjnej, w tym remontów i modernizacji oraz budowy infrastruktury komunikacyjnej i technicznej, prac dot. zagospodarowania terenu oraz usunięcia drzew i krzewów wymaga uzgodnienia z Wojewódzkim Konserwatorem Zabytków;
Strefa „E” ochrony ekspozycji zabytkowych i historycznych założeń pałacowo- i dworsko- parkowych, założeń podworskich oraz układów ruralistycznych wsi i osad o zachowanym układzie przestrzennym i zabudowie o wartościach zabytkowych. W obrębie strefy „E” obowiązują następujące zasady ochrony: - zalecenie porządkowania lub usunięcia substandardowej zabudowy z obszaru; - sukcesywna likwidacja lub przebudowa obiektów dysharmonizujących; - nie dopuszczenie do budowy obiektów, których wysokość mogłaby stanowić przesłonę widokową i dysonans w krajobrazie kulturowym; - stosowanie przesłon widokowych z zieleni wysokiej, w przypadku konieczności wytworzenia przesłon dla obiektów istniejących, stanowiących dysonans przestrzenny; - planowanie lokalizacji obiektów kubaturowych, naziemnej infrastruktury technicznej, należy poprzedzić studiami krajobrazowymi; - obowiązek zgłoszenia Wojewódzkiemu Konserwatorowi Zabytków wszelkich inwestycji, których maksymalna wysokość przekraczałaby 14 m; - obowiązek uzgadniania wszelkiej działalności inwestycyjnej, w tym remontów i modernizacji oraz budowy infrastruktury komunikacyjnej i technicznej, zagospodarowania terenu, w tym prac dot. drzewostanu (wycinka, pielęgnacja drzewostanu i wprowadzanie nowych nasadzeń zieleni) z Wojewódzkim Konserwatorem Zabytków.
Strefa „AW" ścisłej ochrony archeologicznej obejmująca tereny o rozpoznanej zawartości reliktów archeologicznych posiadających m.in. własną formę terenową (np. grodziska). Na obszarze strefy zakazana jest wszelka działalność, która nie jest bezpośrednio związana z rewaloryzacją tych terenów (działalność tego typu możliwa jest po uzgodnieniu z Wojewódzkim Konserwatorem Zabytków). Na obszarze gminy strefą „AW” objęto grodzisko w Obrowie.
Strefa „W" - strefa ochrony archeologicznej obejmująca rozpoznane i potencjalne obszary występowania stanowisk archeologicznych. Wszelkie prace ziemne projektowane na obszarze strefy powinny być uzgadniane z Wojewódzkim Konserwatorem Zabytków. Gmina została w całości rozpoznana pod względem archeologicznym - wyznaczono łącznie 62 strefy.
44 STUDIUM UWARUNKOWAŃ I KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO GMINY KĘSOWO CZĘŚĆ II - KIERUNKI ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO 2011r.
4.3. Ochrona poszczególnych rodzajów obiektów, terenów i obszarów o wartościach zabytkowych, kulturowych i krajobrazowych
Stanowiska archeologiczne Należą do stanowisk nieeksponowanych w terenie, gdzie ingerencja w substancję stanowiska jest możliwa pod warunkiem przeprowadzenia archeologicznych badań wykopaliskowych, wyprzedzających realizacje inwestycji. Ponadto wszystkie prowadzone na terenie gminy działania inwestycyjne, związane z koniecznością wykonania prac ziemnych, muszą być uzgadniane z Wojewódzkim Konserwatorem Zabytków.
Wsie i osady o zachowanym układzie i zabudowie o wartościach kulturowych Ochronie podlegają elementy historycznej struktury przestrzennej: układ przestrzenny, zabudowa o cechach tradycyjnych, budowle sakralne, tereny cmentarzy oraz charakterystyczne elementy naturalnego krajobrazu, tworzące z w/w kompozycję architektoniczno-krajobrazową. Dla wsi, w których przewidziana jest budowa obiektów lub zespołów obiektów budowlanych należy opracować plany zagospodarowania przestrzennego terenu w celu zapewnienia właściwej integracji przestrzennej i funkcjonalnej projektowanych i istniejących, o wartości kulturowej, elementów zagospodarowania. Nowe obiekty budowlane i związane z nimi urządzenia winny być zaprojektowane w formach architektonicznych dostosowanych do krajobrazu i otaczającej zabudowy, a projekty uzgodnione z Wojewódzkim Konserwatorem Zabytków /WKZ/.
Założenia dworsko- i pałacowo-parkowe oraz założenia podworskie Założenia dworsko- i pałacowo-parkowe oraz założenia podworskie podlegają ochronie jako kompleksy o wartości zabytkowej, a parki także ze względu na wartości przyrodnicze i ekologiczne oraz duże walory krajobrazowe. Ochroną objęte są wszystkie elementy historycznej struktury przestrzennej tj. pałac lub dwór, park, zespół zabudowań gospodarczych, zespół czworaków oraz pozostałe obiekty i elementy zagospodarowania terenu, jak rządcówki, tereny dawnych sadów, układ dróg, aleje dojazdowe, ogrodzenia i bramy. W procesie przekształceń własnościowych należy przestrzegać zasady integralności zabytkowych założeń dworsko i pałacowo-parkowych oraz założeń podworskich z kompleksem rolnym, tzn. gruntami, budynkami i urządzeniami związanymi z produkcją rolną. Obowiązuje zakaz parcelacji bądź innego dzielenia parków, a w przypadku występowania różnych użytkowników - dążenie do scalenia i ustanowienia jednego zarządcy. Niedopuszczalne jest lokalizowanie na ich terenie budynków, wprowadzanie infrastruktury technicznej (urządzeń i sieci wodociągowych lub kanalizacyjnych, energetycznych zarówno podziemnych, jak i napowietrznych, składowisk odpadów itp.) nie związanych z nimi funkcjonalnie. Niedopuszczalne jest również przeprowadzanie niwelacji ziemnych bądź zmiana warunków środowiska np. poprzez melioracje. Historyczne systemy melioracyjne założeń powinny być zachowane i poddawane systematycznej konserwacji i pielęgnacji, łącznie z systemem wodnym założeń i w ich okolicy. Zlokalizowane na terenach parków budynki, budowle lub urządzenia, kolidujące z funkcją parku, należy przewidzieć do likwidacji. Zmiany własnościowe terenów i obiektów, podział nieruchomości, sprzedaż terenów i obiektów zabytkowych, zmiany użytkowania, adaptacje, remonty i modernizacje budynków
45 STUDIUM UWARUNKOWAŃ I KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO GMINY KĘSOWO CZĘŚĆ II - KIERUNKI ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO 2011r. wchodzących w skład założenia tj. pałacu lub dworu, oficyn, zabudowań gospodarczych i czworaków wymagają uzgodnienia z Wojewódzkim Konserwatorem Zabytków /WKZ/ a rewaloryzacja parku może być wykonywana jedynie w oparciu o specjalistyczną dokumentację, akceptowaną przez WKZ. Prace porządkowe i pielęgnacyjne oraz wycinkę drzew w parkach w otoczeniu obiektów zabytkowych należy bezwzględnie uzgadniać z WKZ.
Obiekty sakralne Kościoły i kaplice oraz cmentarze wszystkich wspólnot wyznaniowych, czynne i nieczynne, jako obiekty o wybitnej wartości zabytkowej i walorach krajobrazowych, kościoły i kaplice będące dominantami architektonicznymi a cmentarze jako miejsca pamięci i pomniki historii - podlegają bezwzględnej ochronie. Wszelkie poczynania w obrębie tych obiektów muszą być uzgadniane z WKZ. Na terenie cmentarzy obowiązuje zakaz wycinania drzew, usuwania nagrobków pochodzących sprzed 1945 roku, rozbiórki ogrodzeń murowanych, metalowych i innych o wartościach historycznych oraz remontów wszelkich obiektów sakralnych bez uzgodnienia z WKZ. Cmentarze nieczynne muszą być chronione przed dewastacją oraz porządkowane i pielęgnowane /drzewostan/ w oparciu o wytyczne WKZ. Szczególną opieką należy otoczyć nieczynne cmentarze mniejszości narodowych i wyznaniowych, których społeczności nie występują obecnie w Polsce oraz cmentarze wojenne. Ochronie podlegają także kapliczki i figurki, w sensie ich lokalizacji i formy przestrzennej, będące przejawem kultu religijnego i tradycji.
Obiekty techniki i kultury materialnej Są to obiekty przemysłowe, jak: młyny, gorzelnie, mleczarnie, kuźnie, a także linie kolejowe wraz z zabudową i całą substancją budowlaną (np. typu wiadukt, przepusty itp.), infrastrukturą komunikacyjną, trakcyjną i towarzyszącą im zielenią, system schronów - podlegają ochronie. Winny być zachowane w dobrym stanie przez właścicieli lub użytkowników a wszelkie remonty, adaptacje i modernizacje budynków i budowli oraz zmiany sposobu użytkowania linii kolejowych muszą być uzgadniane z WKZ. Ochronie podlega również starodrzew rosnący na terenie i w sąsiedztwie obiektów o wartości kulturowej oraz założenia zieleni komponowanej towarzyszącej ww. obiektom - obowiązuje zakaz wycinki bez uzyskania zgody WKZ, a wobec założeń zieleni komponowanej – stosowanie zasad ochrony, analogicznych jak wobec parków w obrębie założeń dworsko- i pałacowo-parkowych oraz założeń podworskich. W przypadku systemu schronów tzw. Pozycji Rytel ochronie podlegają poszczególne obiekty budowlane wraz ze specyficznym ukształtowaniem terenu i zieleni (w tym drzewostanu) oraz wzajemne relacje funkcjonalno-przestrzenne pomiędzy nimi w sensie połączeń komunikacyjnych i sposobu ukształtowania i zagospodarowania terenu, co powinno być zachowane w historycznym kształcie. Obiektami kultury materialnej są także dawne trakty drogowe, objęte ochroną w sensie ich przebiegu i towarzyszących im zadrzewień. Powinny być zachowane w maksymalnym stopniu, jako jedne z elementów historycznego wizerunku krajobrazu kulturowego gminy.
Obiekty architektury i budownictwa
46 STUDIUM UWARUNKOWAŃ I KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO GMINY KĘSOWO CZĘŚĆ II - KIERUNKI ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO 2011r.
Kościoły i kaplice, pałace i dwory, plebanie, budynki szkolne, leśniczówki, poczty i inne wymienione w wykazie podlegają ochronie. Winny być utrzymywane w dobrym stanie a wszelkie zmiany użytkowania powodujące konieczność przystosowania do nowej funkcji, modernizacje i remonty wymagają uzgodnienia z WKZ. Powyższe dotyczy również budynków gospodarczych w złożeniach dworskich oraz towarzyszących szkołom, pocztom itp. Ochronie podlega również starodrzew rosnący w sąsiedztwie obiektów o wartości kulturowej i założenia zieleni komponowanej towarzyszącej zabudowie - obowiązuje zakaz wycinki bez uzyskania zgody WKZ, a wobec założeń zieleni komponowanej – stosowanie zasad ochrony, analogicznych jak wobec parków w założeniach dworsko- i pałacowo-parkowych oraz założeniach podworskich. Zabudowa mieszkalna, drewniana i murowana o cechach tradycyjnych charakterystycznych dla miejsca i regionu winna być zachowana i stanowić inspirację do kształtowania nowej zabudowy. Dopuszcza się wymianę zabudowy, której stan techniczny zagraża bezpieczeństwu ludzi i mienia z warunkiem uprzedniego uzyskania opinii WKZ. Przy odtwarzaniu zabudowy należy kierować się zasadą, że nowy budynek powinien usytuowaniem, gabarytem, kształtem i pokryciem dachu nawiązywać do poprzedniego. W lokalizacji nowej zabudowy należy uwzględniać sąsiedztwo obiektów o wartości kulturowej - nowe budynki nie mogą być sytuowane w sposób degradujący istniejącą, tradycyjna zabudowę, a ich forma architektoniczna winna być dostosowana do otaczającej zabudowy i krajobrazu.
Wobec zasobów kulturowych gmina powinna przyjąć następujące zasady działania: Bezwzględne przestrzeganie stref ochrony konserwatorskiej (oznaczonych na rysunku Studium) i wynikających z nich obowiązków ścisłej współpracy z Wojewódzkim Konserwatorem Zabytków; Uzgadnianie z Wojewódzkim Konserwatorem Zabytków wszelkich prac ziemnych w rejonie stref ochrony archeologicznej i stanowisk archeologicznych oznaczonych na rysunkach studium; Wnioskowanie tworzenia nowych stref ochrony konserwatorskiej przy ścisłej współpracy z Wojewódzkim Konserwatorem Zabytków; Utworzenie kompletnej ewidencji obiektów (architektury, zabytków techniki, krajobrazów komponowanych, obiektów archeologicznych) o znacznych walorach zabytkowych; Tworzenie długofalowych projektów zagospodarowania obszarów o dużych wartościach kulturowych; Czynne wspieranie przez Urząd Gminy działań zmierzających do utrzymania lub przywrócenia jak najlepszego stanu terenom i obiektom o wysokiej wartości kulturowej lub zabytkowej wskazanym przez instytucje powołane do opieki na danym terenie; Harmonijne wkomponowanie w krajobraz obiektów nowych (zwłaszcza związanych ze strefą gospodarczą i użyteczności publicznych) znacznie odbiegających od modelu zabudowy tradycyjnej; Kontynuacja form zabudowy tradycyjnej w zabudowie współczesnej; Unikanie zabudowy wielkogabarytowej w bezpośrednim sąsiedztwie obiektów i zespołów zabytkowych; Tworzenie neutralnych pasów zieleni (filtrów) wokół zespołów o szczególnej wartości w oparciu o wyznaczone strefy ochrony konserwatorskiej;
47 STUDIUM UWARUNKOWAŃ I KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO GMINY KĘSOWO CZĘŚĆ II - KIERUNKI ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO 2011r.
Zharmonizowanie tzw. małej architektury z istniejącymi formami zabudowy oraz prawidłowe wkomponowanie poszczególnych obiektów w obszary o dużych walorach krajobrazowo – kulturowych; Przeciwdziałanie samowoli budowlanej, a zwłaszcza dotyczącej prac przy obiektach zabytkowych.
5. KIERUNKI ROZWOJU SYSTEMÓW KOMUNIKACJI I INFRASTRUKTURY TECHNICZNEJ
5.1. Komunikacja
1. Drogi publiczne w gminie ze względu na funkcje w sieci drogowej dzielą się na następujące kategorie: drogi wojewódzkie, drogi powiatowe, drogi gminne. 2. Drogi w celu określenia wymagań technicznych i użytkowych mają następujące klasy: drogi wojewódzkie - klasa G - drogi główne lub klasa Z - drogi zbiorcze, drogi powiatowe - klasa Z - drogi zbiorcze lub klasa G - drogi główne, drogi gminne - klasa L - drogi lokalne. 3. Szerokość dróg w liniach rozgraniczających powinna wynosić co najmniej: drogi wojewódzkie klasy G - 25,0 m, drogi wojewódzkie klasy Z - 20,0 m, rogi powiatowe klasy G - 25,0 m, rogi powiatowe klasy Z - 20,0 m, drogi gminne klasy L - 15,0 m. 4. Drogę nr 240 należy utrzymywać w klasie drogi głównej (G), a drogę numer 241 na odcinku biegnącym przez gminę - w klasie drogi zbiorczej (Z). 5. Modernizacja drogi wojewódzkiej nr 240 Chojnice - Tuchola - Świecie polegająca na realizacji obwodnicy miejscowości Żalno; w stosunku do drogi nr 240 należy dążyć do zagwarantowania bezpieczeństwa i wymaganego poziomu ruchu drogowego, przede wszystkim w zakresie powiązań z innymi drogami, odległości między skrzyżowaniami i ograniczenia bezpośredniej dostępności do dróg przez zapewnienie obsługi otoczenia istniejącymi drogami niższych klas. 6. Modernizacja dróg powiatowych na terenie gminy w celu dostosowania parametrów, geometrii dróg i skrzyżowań oraz nawierzchni do wymogów odpowiadających drogom klasy - Z lub klasy - G oraz zapewnienia wymaganego poziomu bezpieczeństwa. 7. Modernizacja dróg gminnych do właściwych parametrów technicznych i użytkowych przypisanych drogom klasy - L, przede wszystkim zmierzająca do wyrównania i utwardzenia nawierzchni. W pierwszej kolejności należy zmodernizować drogi gminne zapewniające komunikację z miejscowościami, które nie są dostępne za pomocą dróg wyższej kategorii (przede wszystkim Bralewnica i Adamkowo).
48 STUDIUM UWARUNKOWAŃ I KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO GMINY KĘSOWO CZĘŚĆ II - KIERUNKI ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO 2011r.
8. Rozwój urządzeń komunikacyjnych, obsługujących intensywnie wrastający ruch drogowy, czyli miejsc obsługi podróżnych (MOP-ów) o funkcji wypoczynkowej lub wypoczynkowo- usługowej wyposażonych stosownie do potrzeb - w parkingi, gastronomię, handel i stację paliw. 9. Modernizacja i w perspektywie rozwój linii kolejowej znaczenia krajowego Chojnice - Laskowice - Grudziądz - Działdowo, linii pierwszorzędnej, jednotorowej, niezelektryfikowanej, w zakresie przewozów pasażerskich i towarowych. 10. Zamkniętą dla ruchu pasażerskiego linię kolejowej Tuchola - Koronowo postuluje się w miarę możliwości przeznaczyć dla celów turystyczno-rekreacyjnych lub infrastrukturalnych. 11. Realizacja lokalnych dróg rowerowych dla celów turystyczno - rekreacyjnych oraz stwarzających możliwość dojazdów do pracy, szkół, usług, gwarantujących pełne bezpieczeństwo ich użytkownikom.
Proponuje się następujące wytyczne do planów miejscowych: dopuszcza się lokalizację obiektów budowlanych i urządzeń technicznych związanych z prowadzeniem, zabezpieczeniem i obsługą ruchu, a także urządzeń związanych z potrzebami zarządzania ruchem, dopuszcza się lokalizację urządzeń infrastruktury technicznej niezwiązanych z podstawową funkcją drogi, ostateczne rozstrzygnięcie klasy drogi powinno nastąpić na etapie sporządzania miejscowych planów zagospodarowania, obowiązuje zakaz lokalizacji budynków, budowli i urządzeń z wyłączeniem urządzeń infrastruktury technicznej, niezwiązanych z podstawowym przeznaczeniem terenu, dopuszcza się realizację sieci i urządzeń infrastruktury technicznej związanych z obsługą techniczną drogi – odwodnienia, oświetlenia itp., na warunkach zarządcy drogi w porozumieniu z gestorami sieci, parametry techniczne dróg wyznaczać na podstawie przepisów odrębnych, dopuszcza się realizacje ciągów pieszo – rowerowych. 5.2. Gospodarka wodno-ściekowa
Główne kierunki działań: 1. Tereny, dla których zaistnieją zmiany w zabudowie mieszkaniowej powinny zostać zbilansowane pod względem ilości mieszkańców. Nowy bilans należy uwzględnić przy doborze średnic w projektach sieci wodociągowych i kanalizacyjnych. 2. W ulicach nowo projektowanych należy przewidzieć miejsca na ułożenie nowych przewodów wodociągowych i kanalizacyjnych poza pasami jezdni, natomiast na terenie stanowiącym własność Skarbu Państwa lub Gminy - w pasie drogowym. 3. Wszystkie sieci wodociągowe i kanalizacyjne, zarówno istniejące jak i projektowane, powinny znajdować się na terenie ogólnodostępnym dla czynności eksploatacyjnych z możliwością dojazdu sprzętu specjalistycznego. 4. W planach zagospodarowania przestrzennego należy uwzględnić strefy ochronne, czyli tereny wolne od zabudowy i wysokich nasadzeń, które wynoszą odpowiednio: dla wodociągów w zależności od średnicy - 3-8 m od skraju przewodu w obie strony,
49 STUDIUM UWARUNKOWAŃ I KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO GMINY KĘSOWO CZĘŚĆ II - KIERUNKI ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO 2011r.
dla kanałów sanitarnych - 3 m od krawędzi kanału w obie strony.
Zaopatrzenie w wodę Do głównych zadań, w celu poprawienia jakości zaopatrzenia gminy w wodę należy: wszystkim mieszkańcom zapewnienie wody na cele bytowo-socjalne, o jakości spełniającej wymagane przepisami normy i standardy, utrzymanie wysokiego stopnia pewności dostawy wody w warunkach normalnych i w sytuacjach awaryjnych i zagrożenia kryzysowego, poprawa stanu technicznego sieci dla zminimalizowania jej awaryjności, zapobiegania stratom wody i uniknięcia wtórnego zanieczyszczenia, racjonalizacja gospodarki wodnej, kontynuacja budowy sieci wodociągowej na terenie nadal nieuzbrojonym, kontynuacja budowy przyłączy do budynków, rozbudowa ujęcia wody, z modernizacją stacji uzdatniania.
Odprowadzanie ścieków Bardzo ważnym zadaniem jest rozbudowa sieci kanalizacji sanitarnej i deszczowej w celu ochrony gleby i wód podziemnych przed skażeniem lokalnymi szambami oraz poprawy warunków sanitarnych mieszkańców. Dla zaspokojenia potrzeb gminy, w zakresie oczyszczania, należy: opracowanie (zaleca się) gminnego „Programu kanalizacji sanitarnej gminy Kęsowo", który stanowić będzie podstawę dalszych działań w zakresie gospodarki ściekami, zwiększenie zasięgu istniejącej sieci oraz podłączyć do systemu obszary dotąd nieobsługiwane przez system.
Dla obszarów istniejącej i projektowanej zabudowy zakłada się konieczność budowy kanalizacji deszczowej z włączeniem jej do istniejącego układu, bądź też do odbiorników wód opadowych. Należy zaplanować kanalizację rozdzielczą ułożoną w pasach rozgraniczających ulic, których przebieg będzie dostosowany do projektowanego układu komunikacyjnego oraz do planowanej zabudowy. Odbiornikiem wód opadowych, odprowadzanych grawitacyjnie systemem kanałów, będą istniejące rowy melioracyjne, które winny być okresowo porządkowane i odbudowywane poprzez wykonywanie pogłębienia dna oraz utrzymywanie odpowiedniego spadku. Przed istniejącymi oraz nowymi wylotami do naturalnych cieków wodnych należy lokalizować urządzenia podczyszczające w celu zapobiegania przedostawania się nadmiernej ilości zanieczyszczeń ropopochodnych.
5.3. Elektroenergetyka
Zakłada się, że wraz z rozwojem nowoprojektowanych terenów zabudowy mieszkaniowej i terenów aktywności gospodarczej, dla pokrycia zapotrzebowania na energię elektryczną niezbędna będzie modernizacja i rozbudowa istniejącej sieci elektroenergetycznej. Wraz ze wzrostem liczby odbiorców, a tym samym ze zwiększonym poborem mocy, należy podjąć następujące działania:
50 STUDIUM UWARUNKOWAŃ I KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO GMINY KĘSOWO CZĘŚĆ II - KIERUNKI ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO 2011r.
trzymanie dotychczasowego przebiegu linii elektroenergetycznej wysokiego napięcia 110 kV, budowa nowych wyprowadzeń linii średniego napięcia z istniejących głównych punktów zasilania, budowa nowych odcinków sieci rozdzielczej średniego i niskiego napięcia oraz stacji transformatorowych dla zasilania nowych inwestycji na terenie gminy, realizacja stacji transformatorowych na terenach zainwestowanych, wynikająca ze zwiększonego obciążenia, poprawa stanu technicznego poprzez sukcesywną wymianę przestarzałych stacji transformatorowych typu ŻH, na stacje nowszej generacji,
Siec rozdzielcza wysokiego napięcia – 110 kV, mieszcząca się na terenie gminy wykonana jest za pomocą elektroenergetycznych linii napowietrznych, charakteryzujących się strefami oddziaływania pola elektromagnetycznego mającymi znaczny wpływ na sposób zainwestowania terenów, na których jest wybudowana. Na terenach planowanego zainwestowania oraz terenach intensywnej zabudowy istniejącej celowe jest rozważenie możliwości przebudowy linii napowietrznych na linie elektroenergetyczne kablowe – podziemne.
Wytwarzanie energii ze źródeł odnawialnych Do odnawialnych źródeł energii, które potencjalnie można wykorzystywać w gminie zaliczają się: energię wiatrową, energię słoneczną oraz energię powstałą z przetwarzania biomasy i biogazu oraz z elektrowni wodnych. Najbardziej preferowane kierunki uzyskiwania energii ze źródeł odnawialnych to energia wiatrowa, pozyskiwana z lokalizacji siłowni wiatrowych oraz realizacja biogazowni. Na rysunku studium zaznaczono tereny predysponowane do lokalizacji siłowni wiatrowych. Zaleca się również stosowanie kolektorów słonecznych do pozyskania energii dla potrzeb uzyskania ciepłej wody i do ogrzewania pomieszczeń w gospodarstwach domowych. Rozwój technologii wykorzystania odnawialnych źródeł energii stwarza szanse dla społeczności lokalnej oraz lokalnych inwestorów na uzyskanie pewnej niezależności energetycznej, rozwoju lokalnego oraz proekologiczną modernizację i decentralizacją sektora energetycznego gminy. W związku z możliwością lokalizowania elektrowni wiatrowych na terenie gminy, dopuszcza się rozbudowę, przebudowę lub budowę nowych sieci NN, WN, i SN (przez ich gestorów), które warunkują przyłączenia źródła OZE do sieci i odbiór wyprodukowanej energii elektrycznej, w tym sieci elektroenergetycznych (GPZ).
5.4. Gazownictwo i ciepłownictwo
W zakresie gazownictwa ustala się: utrzymanie przebiegu gazociągu wysokiego ciśnienia relacji Świecie - Chojnice, utrzymanie przebiegu gazociągu wysokiego ciśnienia relacji Żalno - Czersk, budowę na terenie gminy stacji redukcyjnej gazu I0 w celu docelowej gazyfikacji całej gminy gazem ziemnym średniego ciśnienia; w pierwszej kolejności wsi Żalno i Kęsowo, opracowanie i uchwalenie przez Radę Gminy projektu założeń zaopatrzenia gminy w paliwa gazowe.
51 STUDIUM UWARUNKOWAŃ I KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO GMINY KĘSOWO CZĘŚĆ II - KIERUNKI ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO 2011r.
W zakresie ciepłownictwa ustala się: w zabudowie mieszkaniowej jednorodzinnej i w indywidualnych gospodarstwach, a szczególnie w nowych budynkach mieszkalnych, zalecane stosowanie systemów grzewczych, preferujących paliwa ekologiczne, eliminujące zanieczyszczenia atmosfery, docelowo modernizację lokalnych kotłowni na rzecz nowoczesnych systemów grzewczych, wykorzystujących ekologiczne paliwa, opracowanie i uchwalenie przez Radę Gminy projektu założeń zaopatrzenia gminy w ciepło.
5.5. Telekomunikacja
Planowany rozwój terenów zabudowy mieszkaniowej i aktywności gospodarczej tworzą zapotrzebowanie na publicznie dostępne usługi telefoniczne i teleinformatyczne. Dla pokrycia tego zapotrzebowania niezbędna będzie modernizacja i rozbudowa istniejących sieci systemu stacjonarnej publicznej sieci telefonicznej. Szczegółowe zasady lokalizacji obiektów infrastruktury sieciowej na terenach planowanej zabudowy zostanie określona w ramach opracowywania miejscowych planów zagospodarowania przestrzennego. Lokalizacja ta musi być dokładnie przeanalizowana ze względu warunki krajobrazowe i przestrzenne. Pożądanym usytuowaniem wież radiotelekomunikacyjnych są istniejące obiekty, bez oddzielnego wprowadzania ich w krajobraz. Rozwój obszarów zabudowy mieszkaniowej i terenów aktywności gospodarczej oraz przewidywany wzrost poziomu życia mieszkańców tworzą także dynamiczny rynek konsumentów usług dla systemów telefonii cyfrowej komórkowej. Lokalizacja, wiążących się z systemami telefonii komórkowej, systemów typowych bazowych stacji przekaźnikowych (BTS) będzie określona w ramach opracowywania miejscowych planów zagospodarowania przestrzennego na wniosek zainteresowanych operatorów. Proponuje się rozszerzenie zasięgu systemu sieciowego ogólnej dostępności do szerokopasmowego internetu. Sieć taka może obejmować swoim zasięgiem istniejące obiekty użyteczności publicznej, placówki edukacyjne, kulturalne, naukowo-badawcze oraz tereny inwestycyjne. Wykorzystanie nowoczesnych technik informacyjnych wpłynie na rozwój społeczeństwa informatycznego, zwiększy się dostępność do usług takich jak np.: rejestracja firm, poszukiwanie partnerów gospodarczych, elektroniczna obsługa przedsiębiorców.
5.6. Odpady
Głównymi działaniami niezbędnymi do osiągnięcia poprawy w zakresie gospodarowania odpadami komunalnymi są: objęcie wszystkich mieszkańców gminy zorganizowaną zbiórką odpadów, podnoszenie świadomości ekologicznej mieszkańców, zorganizowanie i wdrożenie selektywnej zbiórki odpadów, organizowanie zbiórek odpadów wielkogabarytowych, budowlanych, odpadów niebezpiecznych i odpadów ulegających biodegradacji, minimalizacja ilości odpadów oraz zmniejszenie ich potencjału szkodliwości, poprzez wzrost recyklingu, w tym recyklingu organicznego.
52 STUDIUM UWARUNKOWAŃ I KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO GMINY KĘSOWO CZĘŚĆ II - KIERUNKI ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO 2011r.
prowadzenie polityki gminy w zakresie gospodarki odpadami zgodnie z ustawą o odpadach oraz innymi przepisami odrębnymi, a także realizowanie ustalenia Krajowego, Wojewódzkiego i Gminnego Programu Gospodarki Odpadami. Warto również zająć się likwidacją i zabezpieczeniem tzw. dzikich składowisk oraz prowadzić stały monitoring zanieczyszczeń, w celu zapobiegania ich tworzenia.
6. OBSZARY, NA KTÓRYCH ROZMIESZCZONE BĘDĄ INWESTYCJE CELU PUBLICZNEGO O ZNACZENIU LOKALNYM
Zgodnie z ustawą o gospodarce nieruchomościami inwestycje celu publicznego o znaczeniu lokalnym, określone w studium, dotyczą obszarów, na których występują już tego rodzaju inwestycje oraz tereny, na których projektuje się takie przedsięwzięcia. Są to m.in.: istniejące drogi wojewódzkie, istniejące drogi powiatowe, istniejące drogi gminne, projektowana obwodnica, inwestycje usługowe w zakresie kultury, turystyki, sportu i rekreacji oraz pozostałych usług publicznych, istniejące linie wysokiego napięcia WN, istniejące linie energetyczne niskiego i średniego napięcia wraz ze stacjami transformatorowymi, ujęcia wody, cmentarze, parkingi, tereny zieleni otwartej cennej przyrodniczo, tereny zieleni urządzonej.
Studium zakłada rozwój przestrzenny, który jest uwarunkowany realizacją inwestycji celu publicznego w zakresie systemu transportowego, infrastruktury inżynieryjnej, społecznej oraz ochrony środowiska przyrodniczego i kulturowego. Szczegółowe obszary lokalizacji inwestycji celu publicznego zostaną wyznaczone w oparciu o ustalenia studium na etapie sporządzania miejscowych planów zagospodarowania przestrzennego lub decyzji o lokalizacji inwestycji celu publicznego według obowiązujących przepisów prawa. Lokalizację nowych inwestycji celu publicznego o znaczeniu lokalnym w poszczególnych strefach funkcjonalnych należy uznać za zgodną ze Studium.
53 STUDIUM UWARUNKOWAŃ I KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO GMINY KĘSOWO CZĘŚĆ II - KIERUNKI ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO 2011r.
7. OBSZARY, NA KTÓRYCH ROZMIESZCZONE BĘDĄ INWESTYCJE CELU PUBLICZNEGO O ZNACZENIU PONADLOKALNYM, ZGODNIE Z USTALENIAMI PLANU ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO WOJEWÓDZTWA I USTALENIAMI PROGRAMÓW, O KTÓRYCH MOWA W ART. 48 UST. 1 USTAWY O PLANOWANIU I ZAGOSPODAROWANIU PRZESTRZENNYM
Tereny dla realizacji zadań publicznych o znaczeniu ponadlokalnym obejmują głównie inwestycje dotyczące komunikacji i infrastruktury technicznej. Są to zadania wynikające z Planu Zagospodarowania Przestrzennego Województwa Kujawsko-Pomorskiego : 1) budowa obwodnicy wsi Żalno na drodze nr 240 - zadanie nr 76 2) przebudowa linii kolejowej nr 208 – zadanie nr 151 3) likwidacja składowisk odpadów stwarzających zagrożenia dla środowiska oraz rekultywacja nieczynnych składowisk odpadów (wskazano składowiska w Piastoszynie i Kęsowie) – zadanie 50, 4) likwidacja źródeł zanieczyszczeń wód w zlewni Brdy (zadanie dotyczy obszaru całej gminy i jego lokalizacja nie została przedstawiona graficznie na rysunku studium) – zadanie nr 38.
8. OBSZARY, DLA KTÓRYCH OBOWIĄZKOWE JEST SPORZĄDZENIE MIEJSCOWEGO PLANU ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO NA PODSTAWIE PRZEPISÓW ODRĘBNYCH, W TYM OBSZARY WYMAGAJĄCE PRZEPROWADZENIA SCALEŃ I PODZIAŁU NIERUCHOMOŚCI, A TAKŻE OBSZARY ROZMIESZCZENIA OBIEKTÓW HANDLOWYCH O POWIERZCHNI SPRZEDAŻY POWYŻEJ 2000 m2 ORAZ OBSZARY PRZESTRZENI PUBLICZNEJ
Na terenie gminy Kęsowo obszarami, dla których obowiązkowe jest sporządzenie miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego na podstawie przepisów odrębnych są obszary wymagające zmiany przeznaczenia gruntów rolnych i leśnych, których lokalizacja zostanie określona na etapie prowadzenia procedury planistycznej sporządzenia planu miejscowego. Złoża posiadające wyznaczony teren górniczy stanowią tereny, dla których obowiązkowe jest sporządzenie miejscowych planów zagospodarowania przestrzennego na podstawie przepisów art. 53 ust. 1 ustawy Prawo geologiczne i górnicze. W/w ustawa wskazuje również na możliwość odstąpienia rady gminy od sporządzenia planu, jeżeli przewidywane szkodliwe wpływy na środowisko będą nieznaczne (art. 53 ust. 6).
Obszary wymagające przeprowadzenia scaleń i podziału nieruchomości W gminie Kęsowo nie określono obszarów wymagających przeprowadzenia scaleń i podziału nieruchomości.
Obszary rozmieszczenia obiektów handlowych o powierzchni sprzedaży powyżej 2000 m2
54 STUDIUM UWARUNKOWAŃ I KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO GMINY KĘSOWO CZĘŚĆ II - KIERUNKI ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO 2011r.
W granicach gminy nie wyznaczono obszarów rozmieszczenia obiektów handlowych o powierzchni sprzedaży powyżej 2000 m2.
Obszary przestrzeni publicznej Warto zadbać o stworzenie ciekawych przestrzeni publicznych, które sprawiłyby lepszy odbiór gminy przez mieszkańców, użytkowników, jak również mogłyby stanowić wizytówkę Kęsowa. Przestrzenie te należy wyeksponować i sprawić by stały się miejscami o ciekawych walorach architektonicznych. Dotyczy to realizacji placów wypoczynkowych i widokowych wraz z urządzeniami rekreacyjnymi oraz realizacji nowych obiektów o charakterze architektury ogrodowej.
Rozwój gospodarczy gminy Kęsowo wymusza wyznaczenie nowych terenów rozwojowych, zarówno w dziedzinie gospodarczej, usługowej, produkcyjnej, jak i mieszkaniowej. Obszary o szczególnym przeznaczeniu wymagają sporządzenia miejscowych planów, które umożliwią ich prawidłowe zagospodarowanie i funkcjonowanie oraz niezbędną ochronę środowiska.
9. OBSZARY, DLA KTÓRYCH GMINA ZAMIERZA SPORZĄDZIĆ MIEJSCOWY PLAN ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO W TYM OBSZARY WYMAGAJĄCE ZGODY NA ZMIANY PRZEZNACZENIA GRUNTÓW ROLNYCH I LEŚNYCH NA CELE NIEROLNICZE I NIELEŚNE
W związku z kreowaniem rozwoju społeczno-gospodarczego gminy oraz realizacji podstawowych potrzeb mieszkańców gminy, pożądane jest sporządzenie mpzp. Na rysunku Studium określono obszary stanowiące potencjalne tereny rozwojowe oraz tereny zainwestowane - wymagające uporządkowania, dla których gmina powinna sporządzić miejscowe plany zagospodarowania przestrzennego. W szczególności potrzebę sporządzenia miejscowych planów zagospodarowania przestrzennego zakłada się dla terenów rozwojowych, przeznaczonych pod zabudowę mieszkaniowo- usługową, produkcyjno-usługową i turystyczno-rekreacyjną określonych na załączniku graficznym do niniejszego studium, w tym zwłaszcza w jednostkach: A1, A2, B1, B3, B7, B8, C1, C2.
10. KIERUNKI I ZASADY KSZTAŁTOWANIA ROLNICZEJ I LEŚNEJ PRZESTRZENI PRODUKCYJNEJ
W zakresie rolniczej przestrzeni produkcyjnej ustala się następujące kierunki i zasady: ochrona gleb najwyższej jakości przed przeznaczeniem nierolniczym oraz degradacją wskutek niewłaściwej kultury rolnej, ochrona rolniczej przestrzeni produkcyjnej przed erozją, wykorzystywanie rolniczej przestrzeni produkcyjnej z dostosowaniem kierunków produkcji, jej intensywności, kultury rolnej do walorów i ograniczeń przyrodniczych,
55 STUDIUM UWARUNKOWAŃ I KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO GMINY KĘSOWO CZĘŚĆ II - KIERUNKI ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO 2011r.
wyłączanie z produkcji rolnej gruntów o najniższej przydatności, ze względu na bonitację lub szczegółowe warunki położenia (wielkość, kształt, itp.) oraz ich przeznaczanie pod zalesienie lub innego rodzaju użytkowanie nierolnicze, wdrażanie proekologicznych technologii oraz poprawa standardów sanitarnych produkcji, przeciwdziałanie degradacji i zanieczyszczeniu środowiska przyrodniczego, poprawa jakości życia ludności rolniczej oraz warunków funkcjonowania gospodarstw, poprzez: przeciwdziałanie bezrobociu i wpieranie restrukturyzacja rynku pracy w celu przechodzenia do działalności pozarolniczych, poprawę jakości wykształcenia, rozwój przedsiębiorczości na obszarach wiejskich ze szczególnym uwzględnieniem przetwórstwa lokalnych płodów rolnych, poprawę wyposażenia w zakresie infrastruktury technicznej, wsparcie dla modernizacji budynków i urządzeń służących produkcji rolnej, wprowadzanie do gospodarstw technologii proekologicznych, wspieranie działań producentów rolnych. Gmina Kęsowo posiada dużą ilość gruntów rolnych pozbawionych zabudowy znajdujących się w strefie korzystnych warunków, charakteryzujących się średnioroczną prędkością wiatru 3-4 m/s, co stwarza dogodne warunki lokalizacji farm elektrowni wiatrowych. Uwarunkowania te warto wykorzystać w procesie pozyskiwania proekologicznych źródeł energii stwarzając szanse dla społeczności lokalnej oraz lokalnych inwestorów na uzyskanie pewnej niezależności energetycznej, rozwoju lokalnego oraz proekologiczną modernizację i decentralizacją sektora energetycznego gminy.
W stosunku do obszarów leśnych ustala się następujące kierunki i zasady: zwiększenie lesistości gminy zgodnie z wyznaczoną granicą rolno-leśną, zalesianie terenów nieprzydatnych dla rolnictwa, zachowanie i wzbogacanie funkcji lasów, zwłaszcza funkcji ekologicznych, poprawa stanu sanitarnego lasów, zapobieganie degradacji i zanieczyszczania lasów, prowadzenie racjonalnej gospodarki leśnej związanej z organizacją zrębów i nasadzeń.
11. KIERUNKI ZAGOSPODAROWANIA W ZAKRESIE ROZWOJU TURYSTYKI I WYPOCZYNKU
Gmina posiada walory przyrodnicze i kulturowe, które mogą być podstawą dla rozwoju funkcji turystyczno-wypoczynkowej. Działalności te mogą być traktowane jako uzupełniające lub wiodące źródło dochodów. Główne formy rozwoju funkcji turystyczno-wypoczynkowej, to przede wszystkim: wypoczynek sobotnio-niedzielny i rekreacja codzienna na bazie kąpielisk, edukacja ekologiczna (na bazie walorów przyrodniczych i kulturowych), prowadzenie zielonych szkół - placówek dydaktycznych prowadzących w turnusach zajęcia dla uczniów z innych regionów, rekreacja i sporty wodne, wędkarstwo, turystyka krajoznawcza i kwalifikowana (specjalistyczna): piesza, rowerowa i konna,
56 STUDIUM UWARUNKOWAŃ I KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO GMINY KĘSOWO CZĘŚĆ II - KIERUNKI ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO 2011r.
wypoczynek sobotnio - niedzielny i pobytowy oparty na wynajmie kwater w zabudowie zagrodowej (agroturystyka i turystyka wiejska).
Dla osiągnięcia zamierzonych celów tj. wykorzystania walorów dla rozwoju funkcji turystycznej i wypoczynkowej winny być podjęte następujące działania: realizacja ogólnodostępnego zagospodarowania: wytyczenie, oznakowanie szlaków i tras (pieszych i rowerowych) oraz obiektów turystycznych (np. boiska, place gier, kąpieliska i baseny kąpielowe), zorganizowanie gminnego ośrodka informacji turystycznej, działalność promocyjna - publikowanie i sprzedaż folderów, map i plakatów o walorach i atrakcjach turystycznych gminy oraz organizowaniu imprez kulturalnych i sportowych o znaczeniu i zasięgu regionalnym promujących gminę jako atrakcyjny obszar turystyczno - wypoczynkowy; realizacja strony internetowej poświęconej promocji gminy opracowanie szczegółowego programu rozwoju wypoczynku i turystyki w gminie, w tym intensyfikacja organizacji imprez masowych, wykorzystanie systemu fortyfikacji na terenie gminy jako lokalnej atrakcji turystycznej, wyposażenie ciekawych krajobrazowo fragmentów gminy w odpowiednie urządzenia pozwalające na właściwą ekspozycję walorów przyrodniczo - kulturowych dla potencjalnych turystów, a w szczególności: budowę punktów widokowych, budowę parkingów w potencjalnych miejscowościach turystycznych i przy niektórych punktach widokowych, zabezpieczenie właściwej ekspozycji najciekawszych krajobrazowo fragmentów gminy, wytyczenie nowych szlaków turystycznych i ścieżek rowerowych
12. OBSZARY NARAŻONE NA NIEBEZPIECZEŃSTWO POWODZI I OSUWANIA SIĘ MAS ZIEMNYCH
Na terenie gminy zagrożenie wystąpienia powodzią występuje w doliny rzeki Kamionki. Tereny o prawdopodobieństwie wystąpienia wody 10% położone są w bezpośrednim sąsiedztwie koryta rzeki, natomiast tereny o prawdopodobieństwie wystąpienia wody 1% tylko miejscami znacząco wykraczają poza strefę wody 10%. Strefa wody 1% zajmuje bardzo niewielką powierzchnię - są to obszary wykorzystywane jako użytki zielone - niezamieszkane i pozbawione zainwestowania w zakresie infrastruktury technicznej. Na w/w terenach należy stosować przepisy odrębne, m.in. przepisy zawarte w ustawie Prawo wodne. Zgodnie z art. 88 I ust. 1 w/w ustawy na obszarach szczególnego zagrożenia powodzią zabrania się wykonywania robót oraz czynności utrudniających ochronę przed powodzią lub zwiększających zagrożenie powodziowe, w tym: 1) wykonywania urządzeń wodnych oraz budowy innych obiektów budowlanych; 2) sadzenia drzew lub krzewów, z wyjątkiem plantacji wiklinowych na potrzeby regulacji wód oraz roślinności stanowiącej element zabudowy biologicznej dolin rzecznych lub służącej do wzmacniania brzegów, obwałowań lub odsypisk; 3) zmiany ukształtowania terenu, składowania materiałów oraz wykonywania innych robót, z wyjątkiem robót związanych z regulacją lub utrzymywaniem wód oraz brzegu morskiego, a
57 STUDIUM UWARUNKOWAŃ I KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO GMINY KĘSOWO CZĘŚĆ II - KIERUNKI ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO 2011r.
także utrzymywaniem, odbudową, rozbudową lub przebudową wałów przeciwpowodziowych wraz z obiektami związanymi z nimi funkcjonalnie.
Ponadto zgodnie z art. 40 ust 1 pkt 3 zabrania się lokalizowania na obszarach szczególnego zagrożenia powodzią przedsięwzięć mogących znacząco oddziaływać na środowisko, gromadzenia ścieków, odchodów zwierzęcych, środków chemicznych, a także innych materiałów, które mogą zanieczyścić wody, prowadzenia odzysku lub unieszkodliwiania odpadów, w tym w szczególności ich składowania. Zasady zagospodarowania na terenach zagrożonych wystąpieniem powodzi należy doprecyzować na etapie sporządzania planów miejscowych uwzględniając przepisy odrębne.
Na terenie gminy występują znaczne powierzchnie terenów podmokłych, które sprzyjają powstawaniu lokalnych, sezonowych podtopień. Ich występowanie zależy głównie od okresowych zjawisk meteorologicznych. Jak już wcześniej zostało wspomniane, w części dotyczącej uwarunkowań gminy, tereny podmokłe, obszary wzdłuż większych cieków wodnych, rowów i brzegów jezior stwarzają warunki do powstawania osuwisk, które wg. danych Państwowego Instytutu Geologicznego są terenami predysponowanymi do powstawania ruchów masowych. Dokładne określenie granic tych terenów oraz zasad zagospodarowania winno nastąpić na etapie sporządzania planów miejscowych, ze szczególnym uwzględnieniem norm, zakazów i wskazań zawartych w przepisach odrębnych. Zgodnie z ustawą Prawo ochrony środowiska z dnia 27 kwietnia 2001 roku (Dz.U. 2001 Nr 62 poz. 627 z póz. zm.) należy prowadzić rejestr oraz obserwację terenów zagrożonych ruchami masowymi ziemi oraz terenów, na których występują ruch masowe. Dla gminy Kęsowo nie sporządzono do dnia uchwalenia niniejszego Studium w/w rejestru.
13. OBIEKTY LUB OBSZARY, DLA KTÓRYCH WYZNACZA SIĘ W ZŁOŻU KOPALINY FILAR OCHRONNY W granicach administracyjnych gminy nie występują obiekty lub obszary, dla których wyznacza się w złożu kopaliny filar ochronny.
14. OBSZARY POMNIKÓW ZAGŁADY I ICH STREF OCHRONNYCH ORAZ OBOWIĄZUJĄCE NA NICH OGRANICZENIA PROWADZENIA DZIAŁALNOŚCI GOSPODARCZEJ, ZGODNIE Z PRZEPISAMI USTAWY Z DNIA 7 MAJA 1999 R. O OCHRONIE TERENÓW BYŁYCH HITLEROWSKICH OBOZÓW ZAGŁADY (DZ. U. NR 41, POZ. 412 ORAZ Z 2002 R. NR 113, POZ. 984 I NR 153, POZ. 1271)
W granicach administracyjnych gminy nie występują pomniki zagłady i ich strefy ochronne w rozumieniu przepisów o ochronie terenów byłych hitlerowskich obozów zagłady.
58 STUDIUM UWARUNKOWAŃ I KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO GMINY KĘSOWO CZĘŚĆ II - KIERUNKI ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO 2011r.
15. OBSZARY WYMAGAJĄCE PRZEKSZTAŁCEŃ, REHABILITACJI LUB REKULTYWACJI
Charakterystyka przestrzeni zabudowanej upoważnia do stwierdzenia, że krajobraz terenów zurbanizowanych jest w znacznej mierze zdegradowany. Wobec oczekiwań poprawy warunków życia mieszkańców gminy przekształceń wymaga znaczna ilość obiektów i założeń przestrzennych. Podstawowym zadaniem jest sanacja techniczna obiektów istniejących, głównie mieszkalnych. Wraz z poprawą warunków techniczno-użytkowych winna następować poprawa warunków estetycznych przez powrót do tradycyjnej zabudowy wiejskiej. Należy odstąpić całkowicie od wprowadzania nowych form zabudowy wielorodzinnej jako obcej dla obszarów wiejskich. Obszary zwartej zabudowy wiejskiej wymagają przekształceń i rehabilitacji. Zamiast poszukiwań nowych terenów osiedleńczych należy wykorzystać istniejące przestrzenie niezabudowane, co pozwoli na prawidłową kontynuację i zachowanie historycznych układów przestrzennych wsi.
16. GRANICE TERENÓW ZAMKNIĘTYCH I ICH STREF OCHRONNYCH W granicach administracyjnych gminy terenami zamkniętymi w rozumieniu przepisów geodezyjnych i kartograficznych są tereny kolejowe. Nie posiadają one prawnie wyznaczonej strefy ograniczonego użytkowania.
17. INNE OBSZARY PROBLEMOWE Zgodnie z ustawą o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym obszarem problemowym jest obszar szczególnego zjawiska z zakresu gospodarki przestrzennej lub występowania konfliktów przestrzennych wskazany w planie zagospodarowania przestrzennego województwa lub określony w studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego gminy. Na terenie gminy Kęsowo, w ramach terenów objętych zmianą studium, nie przewiduje się wskazania dodatkowych obszarów problemowych, których nie omówiono we wcześniejszych ustaleniach.
59 STUDIUM UWARUNKOWAŃ I KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO GMINY KĘSOWO CZĘŚĆ II - KIERUNKI ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO 2011r.
SPIS TABEL
Tabela 1 Obiekty i tereny wpisane do rejestru zabytków ...... 22 Tabela 2 Obiekty i obszary postulowane do wpisania do rejestru zabytków ...... 25 Tabela 3 Stanowiska archeologiczne (zaktualizowane przez K-P WKZ)...... 28 Tabela 4 Obiekty sakralne, architektury, budownictwa oraz techniki i kultury materialnej ...... 31 Tabela 5 Zespoły dworsko- i pałacowo-parkowe (z uzupełnieniami autorki opracowania) ...... 37 Tabela 6 Kościoły i kaplice, cmentarze i miejsca pamięci ...... 38 Tabela 7 Wsie i osady o zachowanych układzie przestrz. i zabudowie o wart. kulturowych ...... 40 Tabela 8 Linie kolejowe ...... 41 Tabela 9 Schrony linii obronnej Obrowo - Droździenica ...... 41
60