Cumhuriyet □Fuann Konuklan...... 20-21. sayfalarda □ Fuar etkinlik programı 36-37-38. sayfalarda □ Fuara katılan yayınevleri - imza günleri 44-43. sayfalarda □Okurlarımızın fuarı ücretsiz geze­ bilmeleri için giriş davetiyesi...... 43. s ay fada

CUMHURİYET KİTAP SAYI 455 Yetmiş beş yılın en önemli yetmiş beş kitabı...

• Federico García Lorca: 100. yaşında en yeni şiirleriyle...

Yapı Kredi Yayınları V Uç Aylık Edebiyat Dergisi V ISSN 1300-0586 Sayı 34/Güz 1998 • Mîna Urgan:

75 Yıla Mührünü Vuran 75 Kitap kitap-hk'tan Büyük Anket Bir Dinozorun Anıları’na 9S0.000 TL “Küçük Mutluluklarda devam ediyor!

Söyleşiler: • İlhan Berk: Hulki Aktunç "Gerçek Bir Neşâtî’ye yeniden Okurla Her Karşılaştığımda Bütün Yazdıklarımı Yeniden ses veriyor. Okuyorum" Sidney Wade - Padgett Povvell • Walter Feldman: "Türkiye Bana Esin Veriyor" Saatleri Ayarlama

Federico García Lorca: 100 Enstitüsü’ne kuramsal yaşında en yeni şiirleriyle- . Mîna Urgan: Bir Dinozorun bir bakış. Arvlan 'oa "Küçük M utluluklar "la devam ediyor! İlhan Berk: Neşâtr 'ye yeniden ses • Pascal Quignard: v e riy o r. Deneme türünde Türkçeye Walter Feldman: Saatleri Ayarlama Enstitüsü" ne k u ra m sa l ilk kez konuk oluyor. b ir b a k ış . Pascal Quignard: D enem e türünde Türkçeye ilk kez konuk • Guy Davenport: o lu y o r. Guy Davenport Bronz, Ktrrraı “Bronz, Kırmızı Yapraklarda Yapraklarla Türkçede ilk kez. Türkçede ilk kez.

Dosya: Sürgün

SÖYLEŞİ: Hulki Aktunç - “Gerçek Bir Okurla Her Karşılaştığımda Bütün Yazdıklarımı Yeniden Okuyorum", Sidney Wade, Padgett Powetl- “Türkiye Bana Esin Veriyor”, Neşâtî - ilhan Berk - Gazeller, Süreyya Berfe - Çok Arıyorum Seni, Şavkar Altınel - Dingin Cumhuriyet, AH Cengizkan - “Hindistan’ın Kokusu”, Lale Müldür - Yaban, Nazmi Ağıl - Konuşulmayan, Samih Rifat - Federico García Lorca’nın Yeni Şiirleri, Federico Garda Lorca - Panayır,Craig Raine - Arınma, Vüs’af O. Bener - Brucella, Faruk Ulay - Odada Biri..., Dorothy Parker - Bir Telefon Görüşmesi, Guy Davenport - Bronz Kırmızı Yapraklar, Bilge Karasu - Söz Arasında, Nikos Kazancakis - Kazancakis’ten Eşine Mektuplar, Mîna Urgan - Küçük Mutluluklar, ishak Reyna - Listeci, Pascal Quignard - Narkissos, Narcissus, Narsis, Nerkis.Walter Feldman - Ahmet Hamdi Tanpınar’ın Saatleri Ayarlama Enstitüsü’nde Zaman, Bellek ve Özyaşamöyküsü, DOSYA: Sürgün, Güven Turan - Sürgünün Sınırı Var mı? Oğuz Demlralp - Dilin Sürgün Hali Olarak Yazın, Uğur Kökden - Sürgün ve İktidar, Nedret İşli-Sürgünde Ölen Bir Yeniçeri, Ahmet Cemal - Sürgünden Sonraki Sürgün, Guillermo Cabrera Infante - Türk Kafası - Görünmez Sürgün, Ihsan Oktay Anar - Andromedea Sürgünleri, Handan inci - Türk Edebiyatının Sürgün Tarihinde ilginç Bir Sayfa yahut Bir Sürgünün Beş Hikâyesi, BABİL KULESİ: Sarah Maguire ■ Füsun Akatlı ■ Ebubekir Eroğlu ■ Fatma Türe ■ Emin Nedret İşli ■ Nazmi Ağıl Yurdanur Salman ■ İshak Reyna ■ Selçuk Altun ■ Serra Citiv ■ Birhan Keskin ■ Cem Uzungüneş • Demet Tığın ■ Filiz Aydoğan ■ Cevdet Serbest ■ Gérard de Contanze ■ Sevin Okyay ■ Hilmi Zafer Şahin • Mehmet Yaşın, EK: Anket, 75 Yılda Cumhuriyete Mührünü Vuran 75 Kitap

Fiyatı: 950.000. TL, ISSN 1300-0586

ODO YAPI KREDİ YAYINLARI

Yapı Kredi Kültür Sanat Yayıncılık San. A.Ş. - 212-280 65 55 Kitabevleri: İstanbul: 212-252 47 00 / 322, İzmir: 232-463 82 90, Ankara: 312-435 85 94 E-posta: [email protected] - W eb Sitesi: www.ykykultur.com.tr Kapak fotoğrafı: Senay Haznedaroğlı Bol kitaplı bir kitaplıbir Bol fuar.... sunuyoruz bu sayımızda. bu sunuyoruz kılavuzbir için yararlı yararlanılacağını göster­ zin büyük ustasını bir kez ustasını bir büyük zin Yazarı Onur Fuarı Kitap günümüzde moda olmak­ moda günümüzde yıllarında o alanın klasik­ o alanın yıllarında daha kutluyoruz.daha Eleştirimi­ Naci'yi. Fethi TÜYAP yılın tarıyor bu ate, ahie Eagle- Bakhtine, Barthes, Fakültesi öğrenciliği Fakültesi miş oluyor ” oluyor miş bu kaynaklardan nasıl kaynaklardan bu ku­ ve eleştirmen bancı yarar­ eleştirmenin Bir yararlı ipuçları veriyor.yararlıipuçları yazarların yeniden okun­ yazarlarınyeniden Çapan’dan. Ne güzel ak­ güzel Ne Çapan’dan. ton gibi daha nice ya-nice daha gibi ton gitmeyen öteye tan lerini özümlediği gibi, özümlediği lerini bunları okurlarına ile­ okurlarına bunları ve incelerken kaynakları Tüm okurlarımıza okurlarımıza fuar Tüm ramcıyıözümleyerek da Böylece Reşat Nuri Gün- Nuri Reşat Böylece ol­ ayrımında geleneğinin ikntpı iktisat tıpkı, tirken lanacağı yerli ve lanacağıve yabancı yerli yapan nitelikleri en iyi en nitelikleri yapan f lendirilmelerini gündeme lendirilmelerini tekin, Ahmet Hamdi Ahmet tekin, gizil gücünü ve temel ve gizil gücünü insan yüzden Bu yansıtan kaynak olduğu kaynak yansıtan ilgi duymamızı, plarına Yukarıdaki Cevat alıntı Yukarıdaki malarını, yeniden değer­ yeniden malarını, maktan da çekinmiyor.da maktan vurgula­ önemini manın edebiyat lendirilmesinde unutmuyor. İster İster çok unutmuyor. vazgeçilmezliğini bireyin yaratıcıiçin edebiyat ilgilenip edebiyatla den yüz­ bu Gene bırakmıyor. elden zaman hiçbir çalışkanlığını inceleme derinlemesine koşullarını gerçeğini çok genç yaşta genç çok gerçeğini ların değer­ ların doğasının karmaşıklığını, doğasının olması geliyor.kavramış edebiyatın, insanı insan insanı edebiyatın, Tanpınar, gibi SaitFaik lerin başında sanırım başında lerin sağlayan mamızı özellik­ oku­ hayranlıkla onları Reklam: Medya C Medya Reklam: Günay Yönetm eni: Turhan eni: Yönetm Yönetm eni: Orhan eni: Yönetm İbrahim Yıldız Yıldız İbrahim OKURLARA Dilek İlkoruro Dilek Müdür: Fikret İlkiz o o Yayın İlkiz Fikret Müdür: çetinkaya OYazıişleri Müdürü: OYazıişleri Hikmet çetinkaya Koordinatörü: Yayıncılık A.$. Yayıncılık Erinç o Genel Yayın o Genel Erinç Haber Ajansı Basın ve Basın Ajansı Haber İm tiyaz sahibi: Berin Nadi Berin sahibi: tiyaz İm “Fethi Naci'nin kita­ Naci'nin “Fethi leneğinin oluşması içinoluşması leneğinin O etirerek bir edebiyat ge­ edebiyat bir etirerek enç bir yazarı bir ister çeviri enç rypt l lı, bun­ alsın,ir yapıtıele Basan ve Yayan: Yeni Gün Yeni Yayan: ve Basan AY N A Ü G N A H R U T CUMHURİYET CUMHURİYET o rfkYnt en: Yönetm Grafik eştirn da özda

o

o o Sorumlu Genel Yayın Genel

KİTAP

ödül ilk kez Yaşar Kemal'e verildi. Bu ödü­ Bu verildi. Kemal'e Yaşar kez ilk ödül e Ai iad e mn öaa aldılar. Çölaşan Emin ve Birand Ali met bu belirlenen sonucunda oyları Okurların a tanışıyorlardı. da kez, çoğu okurları yetişkin yarının geziliyor, çev­ kültür kentin niteliği, yönelik ü aasnai ılra Ai ei, Meh­ Nesin, Aziz yıllarda. sonraki daha lü başlandı. verilmeye Ödülü’ Halk Edebiyat ‘TÜYAP yazara, yılbir her Fuarı’y la birlikte ders kitaplarının dışındaki kitaplarla bura­ kitaplarla dışındaki kitaplarının ders da tarafından öğrencisi lise ve ortaokul onbinler- ce binlerce, sıra, Üniversite yanı merkeziydi. öğrencilerinin çekim bir fuar gençlik için eğilimli Okumaya mişti. benimsen­ da tarafından kitleleri fark­ bor- fuarlardan sası’ işlevini gören profesyonellerinin ‘yayın gi­ bi Fuarı Kitap Frankfurt lararası Ulus­ örneğin benzerlerinden, ğer di­ Dünyadaki il­ kanıtlanmıştı. giyle yoğun gördüğü okurlardan se relerini oluşturan kesimler ve okur ve okur kesimler oluşturan relerini ‘okur’a yani alıcıya, son olarak, lı aıı grkyynıadn gerek yayıncılardan gerek şarısı, Ba­ gelişmişti. biçimlenmiş, rında Kitap Fuarı, kendi özgün koşulla­ özgün kendi Fuarı, Kitap İstanbul benimsenmeyecekti. dan getirilecek, önerisi yonelleştirmek’ takat bu, fuar yöneticileri tarafın­ yöneticileri fuar bu, takat sacayağından bu P’a, YA TÜ dan tarafın­ ve kuruluşlar kişiler çeşitli gele­ bir kalıcı ilkesi, buluşturma’ okuru ve yazarları yayınevlerini, içinde dilimi zaman bir belli kez, oldu. sahip kuruma sağlayan bir kı İstanbul, birlikte Fuarla yordu. ou’ çkraa, ur ‘profes­ fuarı çıkartarak, ‘okur’u yıllarda, İlerleyen dönüştü. neğe ‘yılda bir Euarı’nın, Kitap İstanbul kat­ oluşumuna kültürünün kent gelişi­ da olarak nitelik büyümekle kalmıyor, olarak sayısal nızca yal­ Fuarı Kitap TÜYAP selmişti.. Sa- Sergi İstanbul fuar yılında 1987 liyordu. dar ge­ Fuarı’na Ar­ Kitap İstanbul mekân yaklaşmıştı. bu tık bine otuz ise sayısı yaretçi şaşırt­ ölçüde aynı da fuarcıları da, yıncıları etkinliğe bu salt yoğunluğu ilgi gösterilen rayı’na taşındı. Yayınevi sayısı sayısı Yayınevi taşındı. rayı’na Zi­ yükseldi. ise 79’a üçüncüsünde da 76’ya, fuar­ İkinci başladı. artmaya fuar­ başlayarak dan birinci sayısı yayınevi Katılımcı mıştı. ya­ değil, olanları dudakbükmüş önce daha Fuara gezildi. tarafından kitapsever on bin yaklaşık altı içinde hafta Bir açıldı. alanında ‘tepki- bu ki, var Ne değildi!.. şey olacak diyorlar­ Türkiye’ ‘Burası tanımıyordu. bile yacak. Kolay bir iş değil bu!.. değil iş bir Kolay ağırla­ yacak. mekânda bu kitapseveri bin elli yüz nan 28 yayınevinin katılımıyla, şimdi ‘The ‘The şimdi katılımıyla, yayınevinin 28 nan yıldırmamıştı. TÜYAP’çıları hiçbirisi ler’in fuarı...’ kitap zamanda bir ‘böyle Hele dı.... şans bir ufak en fuara’ bir olacak kitap ‘malze­ mesi insan, Çoğu almıştı... tepkiler ne de dillendirdiğin­ kez ilk önerisini Fuarı Kitap TÜYAP, ki? bilebilirdi kim yıl önce yedi on cak. Dokuz gün boyunca fuar üçyüz bin, üç- üç- dola­ üçyüz bin, fuar boyunca kitapla gün Dokuz cak. yüzbinlerce değerli birinden bir­ renkli birbirinden güzel, birbirinden lar geçiriyor­ gözden kez bir son yerleri cekleri yerleşe­ gelip, yetkililer yayınevlerinden mi TÜYAP, kuruluyor. standlar Şimdi yanmış. Marmara’ Oteli’nin 320 metrekarelik sergi sergi metrekarelik 320 Oteli’nin Marmara’ leşme işi bu akşam başlayacak. Masalar, raf­ Masalar, başlayacak. akşam bu işi leşme Esasyer- alıyorlar. notlar biçiyorlar, lar, ölçüp bo­ yerler boyanacak onarılmış, yerler Onarıla­ var. cak hareketlilik bir büyük seyrediyorum. İçeride aşağıyı camından geniş kan 104’e, ziyaretçi sayısı 57 bine yük­ bine 57 sayısı ziyaretçi 104’e, parktan bozma beton yapının iç yüzüne ba­ yüzüne iç yapının beton bozma parktan 17. İstanbul Kitap Fuarı’na hazırlanıyor. Ki­ hazırlanıyor. Fuarı’na Kitap İstanbul 17. B 1984yılında düzenlenen 3. İstanbul Kitap Kitap İstanbul 3. düzenlenen 1984yılında DENİZ KAVUKÇUOĞLU DENİZ AI 455 SAYI Kitap Fuarı’nın bu boyutlara ulaşacağını ulaşacağını boyutlara bu Fuarı’nın Kitap l ur 3 aı 92gn,b i’ ina­ ‘iş’e bu günü, 1982 Kasım 13 fuar, İlk TÜYAP 17. İSTANBUL KİTAP FUARI KİTAP İSTANBUL 17. TÜYAP odamda salonunda, yzy İst; yazıyı u sabl eg Srynn alt Sarayının Sergi İstanbul zyrm Oaı, oto- Odamın, azıyorum. çekme kattaki çalışma çalışma kattaki çekme iaıı byk lşii saı yzr Fethi yazar ustası, eleştiri büyük ede­ biyatının Türk ise fuarı yılki Bu Fuarlarını Kitap onurlandırdılar. İstanbul Günyol Vedat İlgaz, ve Rıfat Kemal, Yaşar Anday, Cevdet Na­ Dağlarca, Hüsnü 1987-1997 Fazıl arasında yılları onurlandırıyordu. Fuarı’nı tap öne­ yazarlığı’ ‘onur tarafından fuar yazara dir Nadi, Turhan Selçuk, Aziz Nesin, Melih Melih Nesin, Aziz Selçuk, Turhan Nadi, dir Ki­ İstanbul olarak Yazarı’ ‘Onur yılın o zar bir yıl Her geçirildi. yaşama düşüncesi rı’ Adalet Ağaoğfu, Ilhan Selçuk, Peride Celal Celal Peride Selçuk, Ilhan Ağaoğfu, Adalet risi götürülüyor, bu öneriyi benimseyen ya­ benimseyen öneriyi bu götürülüyor, risi TÜYAP 17. İstanbul Kitap Fuarı Fuarı Kitap İstanbul 17. TÜYAP 1987 yılından itibaren ‘TÜYAP Onur Yaza­ Onur ‘TÜYAP itibaren yılından 1987 bu yıl 6 Kasım 1998 Cuma günü günü Cuma 1998 Kasım 6 yıl bu bir kitaplı fuarın Onur Yazarı ise edebiyat edebiyat ise Yazarı Onur fuarın Buluşmalarının üçüncüsü olan olan üçüncüsü Buluşmalarının Tepebaşı’nda bulunan TÜYAP TÜYAP bulunan Tepebaşı’nda konuk olarak katılıyorlar. Fuar Fuar katılıyorlar. olarak konuk bu yıl yabancı ünlü yazarlar da yazarlar ünlü yabancı yıl bu eleştirmeni Fethi Naci. Yetmiş Yetmiş Naci. Fethi eleştirmeni dört etkinliğin yer aldığı fuara fuara aldığı yer etkinliğin dört teması “Felsefe ve Edebiyat”, Edebiyat”, ve “Felsefe teması İstanbul Uluslararası Tasarım Tasarım Uluslararası İstanbul kampanyasının da yer aldığı aldığı yer da kampanyasının çerçevesinde bu yıl IID E ’98 ’98 E IID yıl bu çerçevesinde buluşma açılıyor. Fuarın bu yılki ana yılki bu Fuarın açılıyor. gerçekleştirilecek. Doğu ve Doğu gerçekleştirilecek. Güneydoğuya kitap bağışı bağışı kitap Güneydoğuya TASARIM etkinlikleri de de etkinlikleri TASARIM fuarı Deniz Kavukçuoğlu Kavukçuoğlu Deniz fuarı İstanbul Sergi Sarayı’nda Sarayı’nda Sergi İstanbul dünyamızın önde gelen gelen önde dünyamızın IID E ’98-3 KİTAP ve KİTAP ’98-3 E IID değerlendirdi. Bol

miş ki, burada bitsin? burada ki, miş Bunlarm söylenecek? neler olumsuz olumlu bugünden bilmek güzel şey. güzel bilmek bugünden arasın­ kitapsever son çıkacak aynı kapıdan u ü sna Pzraşm sa 19.00’da saat do­ akşamı Pazar sonra, kitapseverle, gün ilk kuz girecek açı­ Kapıdan kapılarım yor. 11.00’de saat sabahı martesi rengin, insanın olduğu hangi yerde söz bit­ söz yerde hangi olduğu insanın coşkunun, rengin, Başarının, mi? değil doğal hepsi da en az 300 bin kitap aşığının olacağını olacağını aşığının kitap bin 300 az en da ülrn ktlyr oulrya buluşuyor. okurlarıyla katılıyor, günlerine yıl, “Felsefe ve Edebiyat” başlığı altında ko­ altında başlığı ve Edebiyat” “Felsefe yıl, son Özgürlüğü” ve Yayınlama Edebi­ “ifade Aşk ve yatı”, “Aşk Edebiyatı”, Sinema ve nuk ediyor. nuk bu kitapseverleri Fuar, yılın başlıklarıydı. on tanıtıldığı, kitaplarının de için yazarlar genç faaliyetlerle, ticari salt zaman, hiçbir fuarı 250’ye ulaşarak, mekân kapasitesinin son sı­ son kapasitesinin mekân ulaşarak, 250’ye İstanbul’a geliyor, fuar etkinliklerine, imza imza etkinliklerine, fuar geliyor, İstanbul’a böfümü bu başlık altında yoğunlaşıyordu. yoğunlaşıyordu. altında başlık bu böfümü belirlen­ yılından başlık bir özel 1989 için fuar her itibaren buldular. olanağı tanıma nı insanı­ düşün siyaset, yüzlerce bilim, sanat, fuarda edebiyat, her forumdu. beri bir başından Okurlar seslenebildikleri okurlarına fuan Kitap gösteriliyordu. özen katılmasına isimlerinin gelen önde edebiyat dünyamızın ve düşün etkinliklere bu izlenen düzenleni­ ilgiyle yor, günleri imza ile etkinliği kültür ve edebiyat sayıda çı­ çok süresince yola fuar özden kılarak Bu idi. şenliği’ kültür ve tap ola­ mekân bir sınırlı alışverişiyle kitap salt üzerindeydi. binin 300 sayısı zenlerin nırlarına dayanmıştı. Son üç yıldır fuarı ge- fuarı yıldır üç Son dayanmıştı. nırlarına yaklaşık sayısı yayınevi artmış, da her sayı gelindiğinde iki yılına 1997 yükseldi. bine bir ikinci Sarayı’nda Sergi İstanbul yılında Dünya edebiyatının birçok ünlü ismi her yıl her ismi ünlü birçok gösteriyorlar. edebiyatının ilgi Dünya da yazarlar ülkelerinden “Tiyatro Edebiyatı”, “Sinemanın 100. Yılı Yılı 100. “Sinemanın Edebiyatı”, “Tiyatro “Türkçe”, insan”, ve “Şiir Kitap”, ve “Barış bir etkinliklerin Düzenlenen başlandı. meye ‘ki­ bir özünde fuan Kitap görmediler. rak cı yayınevi sayısı 230’a siyaretçi sayısı ise 204 sayısı ise 204 siyaretçi yayınevi sayısı cı 230’a katılım­ birlikte, açılmasıyla salonunun sergi 1992 başlamıştı. ar­ dar gelmeye etkinliğe salonü bu tık sergi tek tamyabilen olanağı şim Naci onurlandırıyor. Naci “İstanbul”, “Çocuk ve Gençlik Edebiyatı”, Edebiyatı”, Gençlik ve “Çocuk “İstanbul”, sini sürdürmüş, ancak 150 yayınevine yerle­ yayınevine 150 ancak sürdürmüş, sini sabl ia Faı öüüdk Cu­ önümüzdeki Fuarı, Kitap İstanbul Daha nice bol kitaplı buluşmalara... ■ buluşmalara... kitaplı bol nice Daha TÜYÀP Kitap Fuarı’na dünyanın çeşitli çeşitli dünyanın Fuarı’na Kitap TÜYÀP sabl ia Faınn düzenleyicileri, Fuarı’nın Kitap İstanbul Aradan geçen yıllarda kitap fuarı gelişme­ fuarı kitap yıllarda geçen Aradan tartışmalara, hangi yeni ‘dedikodu­ yeni hangi tartışmalara, miş herkesin bir payı var. payı bir herkesin miş ve TÜYAP destekleri basının yazılı lara’ tanık olacak? Fuar üzerinde üzerinde Fuar olacak? tanık lara’ da, hiç kuşkusuz kitaba gönül ver­ gönül kitaba kuşkusuz hiç nokta­ da, bu Gelinen gelişti. serpildi, yaratıldı, emekleriyle çalışanlarının ve görsel katkıları, toplum sivil kuruluşlarının Derneği’nin, Edebi­ yatçılar Derneği’nin, Sendikası’nın, Yazarlar Pen Yazarlar Türkiye özverileriyle, yayınevlerinin kinliği, et­ kitap büyük Bu yükseldi. muna kisini koparmış belki onbinlerce in- onbinlerce belki koparmış kisini pa’nın ‘en büyük’ kitap fuarı konu­ fuarı kitap büyük’ ‘en pa’nın Son sevdirdi. yeniden kitabı Onlara ağırlıyor. Timm, Üwe Eribon, As- Didier souline, Pierre Brugman, Emile Priem, Vittorio Copeaux, Etienne Garelli, Esad Miçov, Todor Bewes, Timothy Aridjis, Homero AFeg, Henri hern, yazarı Kouman- Menis sayıda da yıl Bu çok ağırladı. tanmmış yaca üç yıldır, ziyaretçisi açısından Avru­ açısından yıldır, üç ziyaretçisi buluşturdu. kitapla yeniden sanı Coelho’yu Paulo ve Millet Kate Cees Barnard, Benno Sermonti, Jacgues Copeaux, Claire Bajram, Strat- Paul Melikoff, irene dareas, dün­ yıl içinde yedi on fuarı, Kitap Kitap fuarı bu yu kimbilir hangi hangi kimbilir yu bu fuarı Kitap İstanbul Kitap Fuarı, kitapla iliş­ kitapla Fuarı, Kitap İstanbul * TYPGe lKoordinatörü K el en G TÜYAP (*) AF 3 SAYFA TÜYAP 17. İSTANBUL KİTAP FUARI

da toprağı gö­ rünce, “Bahar geldi!” derdik. Haftalarca okul­ dan çıkmadığı­ mız olurdu. (Bir istisna: On beş günde bir hama­ ma giderdik. Da­ ha gün ağarma­ dan yola koyu­ lurduk. Çünkü yatık okulun Fethi Naci’ye Arma­ banyosu yoktu!) ğan / Hazırlayan: Se­ mih Gümüş/ Oğlak Okumak dışmdaF . Armağan Kitap- ■ yapacak pek bir lar/192 s. şey yoktu. Lise yıllarında okul kitapkğının düzenlenmesine yardım etti­ ğim için kitaplıktaki dergilerden, kitap- fi.ardan dilediğim gibi yararlanabiliyor­ dum. O eski, büyük boy Varlıklar, Yurt ve Dünyalar... Bütün parasızlığıma rağmen aldığım İstanbul, Büyük Doğu, Yaratış der­ gileri... Erzurumlu sınıf arkadaşım Oğuz Öğün, babasımn okuduğu Ulus’tan Ataç’ın yazılarım keser bana getirirdi. (Hiç unutmam: Abdülbâki Gölpmark’nımD/- van Edebiyatı Beyanındadır adk kitabının ayımlandığı günlerde edebiyat hocamız Îszet Deliçay, Gölpınarlı’ya şok kızmıştı. Oğuz da, bir gün önçe, Ataç ın bu kitaba karşı yazdığı yazıyı Ulus’tan kesmiş, bana getirmişti. Arkadaşlardan biri bende böy- e bir yazıyazı olıolduğunu söyleyince, p i î. Deliçay SEMİH GÜMÜŞ TÜYAP 17. İstanbul Kitap Fuarı Onur Yazarı da, “Oku o yazıyı! ” demişti. Ben de Dek- çay a ve sınıra o yazıyı okumuştum.)uşt Fran- sızcamı gekştirmek içinin Baudelaire’in LLes es etmiş yıllık geçen ömrünüze Fleurs au maKmi Fiaşet Kitabevi’nden dönüp baktığınızda Fethi ödemeli getirtmiştim. Naci'nin yazarlık serüvenini Daha çok şairleri okuyordum: Yahya kısaca nasıl değerlendirirsiniz? Kemal, Tanpınar, Dırans, Tarancı, Ziya - İlk yazım, 1943 yılında, Erzurum gaze­ Osman Saba, vb. Sait Faik’i ortaokulu bi­ tesinde yayımlanmışü; çok sevdiğim baba­ Fethi Naci tirdiğim yıl keşfetmiştim; o ilk üç hikâye annemin ölümü üzerineydi. Erzurum ga­ kitabındaki hikâyeleri defalarca okumuş­ zetesinde 1943, 1944 yıllarında “şiirler”, Yüksek Tahsil Gençlik Derneği kurucu­ dan söz etti. İnsan Tükenmez (1956) ya­ tum, ezberlediğim parçalar az değildi. (İs­ “hikâyeler yayımladım. O yaşlarda biri­ ları ve yöneticileriyle birlikte tevkif edil­ yımlanınca iki yazı yazdı. Ulus’ta, yetinme­ tanbul’a gidince, tanıştığım yazarlara za­ nin, adım basılı olarak görmesinin heye­ dim. Sorgusu yapılan herkes tahliye edil­ di, Varlık dergisinde de iki yazı yazdı. man zaman Sait Faik’ten ezbere parçalar canım hâlâ anımsarım; gazetenin çıkacağı di. Çünkü bu tevkiflerin, yeni iktidara ge­ Ataç, yazılarımdaki düşüncelere karşı çı­ okur, onları şaşırtırdım!) O yıllarda Bal- gün, gazete binasının önüne gidip bekle­ len Demokrat Parti’nin ünlü 141. ve 142. kıyordu ama “yazış” biçimimi beğeniyor­ zac’ı çok sevdiğimi anımsıyorum. Bizim diğimi unutmam olanaksız! 1945’te, lise maddelerini daha da ağırlaştırmak için ka­ du (Tek cümle yanlışımı bulamamıştı!), romancılardan Reşat Nuri (Çalıkuşu nu son sınıftayken, İstanbul’da yayımlanan muoyu oluşturmaktan başka amacı yok­ bunun için tutuyordu beni... ortaokuldayken okumuştum.), Kuyuçak­ İstan bu l dergisinde, Yedigün’âe, G ire­ tu. Bir buçuk ay yattıktan sonra Sultanah­ - Sizin de yokluk ve yoksunluk günle­ lı Y usuf uyla Sabahattin Ak, Aganta Buri- sun’da yayımlanan Yeşilgireson gazetesin­ met Cezaevinden çıktım. Gidecek başka riniz oldu. Çocukluk ve ilkgençlik yıl­ na Burinata’sıyla Halikamas Balıkçısı... de, Halkevi dergisi A k su d a “şiirler” ya­ yerim olmadığı için Giresun’a gittim. Ken­ ları, lise, parasız yatılılık ve fakültenin Onuncu sınıfta Necmettin Halil yımladım. Liseyi bitirdikten sonra pek şi­ di şehrimde dört ay bir sürgün hayatı ya­ ilk yıllan... Parasızlık, evsiz Farksızlık­ Onan’ın izahlı Divan Şiiri Antolojisini, yıl ir yayımlamadım. Yeşilgireson da birkaç şadıktan sonra İstanbul’a döndüm. “Sul­ la geçen bu zor günlerinizde bir de ede­ boyunca, ders kitabı olarak okumuştuk. hikâyem çıktı. En son yazdığım “Mumlar” tanahmet’l e tanıdığım arkadaşlar Yeryü­ biyat ve düşün yaşamıyla ilk alışverişi­ Divan şürini seviyordum. Aruzu o yıkar­ adlı hikâyem 1949’da Yeşilgireson’da ya­ zü adlı bir dergi çıkarıyorlardı; yazmamı niz başlıyor. İlk önemli okumalar, ilk da öğrendim. yımlandı; Sait Faki’i anlatan bu hikâyeyi istediler. Ben de “Oktay Deniz” takma ilişkiler... Yaşamınızın bu döneminden Lise yıkarımdan bir anı: Edebiyattan sı­ adlı incelememin adıyla yazmaya başladım. Üniversiteye söz ed er misiniz? Bir Hikayeci: Sait Faik... nava girmiştim. I localardan biri bir soru sonuna koydum. dönseyaim bilim adamı olacaktım, döne- - Önce “ilk önemsiz okumalari’dan baş­ sordu, dokuzuncu sınıfta iken edebiyat İktisat Fakültesinde okuduğum yıllar­ mediğim için eleştirmen oldum... İstesek layayım. sür” yazdığımı bilen ve be­ da (1945-1949) iktisatla edebiyat birlikte de, istemesek de hayatımızı rastlantılar İlkokul birinci sınıfta okuyup yazmayı ni destekleyen Sıtkı Bey, benim yerime kı­ gidiyordu; okuma olarak da, yazma olarak yönlendiriyor... O tevkifin büyük bir fay­ öğrenince ikinci sınıfta dergi almaya baş­ saca cevap verdi, sonra da bana”Son yaz­ da. Hem eleştiriler yazıyordum, hem eko- dası oldu: Sümerbank beni işe almadı; lamıştım. Kapı komşumuz Fikri Taş, ben­ dığın şüri oku! ” dedi. Okudum, “on” ver­ nomik-toplumsal konularda yazılar. Bir böylece bir buçuk ay hapis yatarak “mec­ den üç yaş büyüktü; ailesi bizimkinden de diler, çıktım. yaz, üç ay boyunca a her haf­ buri hizmet”i ödemiş oldum! fakir olduğu için, “Dergi al da birlikte Yeşilgireson iktisat Fakültesi’ne 1945-46 ders yılın­ ta bir başyazı yazdım. Ve ilk telif ücretimi “Fethi Naci” imzasını ilk defa 1953’te okuyalım,’ demişti. Okul kitabı dışı oku­ da başladım. Hemşerim Naim Tirak de aldım: 25 hra. Yıl, 1948. Gazetenin sahi­ kullandım. malar böyle başladı. (On beş yıldır gitme­ Fîukuk Fakültesi’ne başlamıştı. Naim Ti- bi Nuriahmed Çimşid genç yazarları des­ 1951-1952 yıllarında Yeryüzü ve Beraber diğim Giresun’a 1997 Temmuzu’nda git­ rali, Galatasaray Lisesi’nin son sınıfların­ teklerdi. Daha lise son sınıftayken Gire­ dergilerini yayımlamıştık. Ö dergileri (Yer­ tiğimde, Giresun’a vardığım akşam, o gün da okurken hikâyeler yayımlamaya başla- sun’a dönüşümü haber yapardı: “Değer­ yüzünün ilk birkaç sayısından sonra) Şük­ Fikri’nin toprağa verildiğini öğrendim...) mıştı, genç bir hikâyeci olarak,...... belirli!"i bir li gençlerimizden Naci Kalpakçıoğlu şeh­ ran Kurdakui’la birlikte yönetiyorduk. FTiç unutmam, haftalık formalar halinde edebiyatçılar çevresinde, tanınıyordu.nınıyordt İlk rimize gelmiştir. ” Üniversitede okuyanlar­ 1953 ’te “Yaşamak” adlı bir dergi yayımla­ yayımlanan Çırak Uçman adlı bir çocuk tanıdığım “ünlü genç yazar” Oktay Ak­ la Giresun’un ekâbir takımı buna pek kı­ mak istedik. Olmadı. O dergi için “Yaza­ romanı vardı; o formalar Giresun’a gelin­ bal’ı Naim tanıştırmıştı. (Ben 18 yaşım- rın Gerçeğe Bakışı” adlı bir yazı yazmış­ ce, babaannemi karşıma alirckm, yüksek zardı: “Dünkü çocuklar bunlar! Ne diye ay Akbal da 22 yaşında...) tım; Orhan Kemal’in bir hikâyesini eleşti­ sesle okurdum. Çırak Uçman m “Oğuz şımartıyorlar!” Ondan sonra Salâh Birsel, Bençet Neca- riyordum. Yazı elimde kalmıştı. Sonunda, adlı bir kahramanı vardı; babaannemle İktisat Fakültesini bir kamu kuruluşun­ tigk, Kenan Harun, Özdemir Asaf, Fahir dan burs alarak okumuştum. Sekiz yıl o koşullarda en uygun bulduğum K aynak birlikte Oğuz’un Giresun’un da üstünden Onger vb. 1947-1948 yıkarında, Aşmalı “mecburi hizmet”im vardı. Konya Ereğ- (Ankara’da yayımlanıyordu.) dergisine geçmesini aylarca beklemiştik. Mescit’teki Elit Kıraathanesi genç yazar­ li’sindeki Sümerbank Bez Fabrikasında gönderdim; “Oktay Deniz” fazla “mili­ “İlk Önemli Okumalar”, Erzurum Li- ların uğrak yeriydi. İskender Fikret Akdo- 14 ay çalıştım. İktisat Fakültesi’ne asistan tan” bir imza olduğu için, babamın adını sesi’nde başladı. Ortaokul ikinci sınıfa ra’nın sahipliğinde çıkan Yirminci Asır olarak dönmek istiyordum. (Sümerbank, (Fethi) adıma (Naci) ekleyerek yeni (ve geçtiğim yıl sınava girmiştim; altı yüz kü­ dergisi burada hazırlanmıştı. Sait Faik, “mecburi hizmet”i devredebiliyordu.) artık değişmeyen) bir “imza” oluşturdum. sur öğrenciden yalnızca altı kişi parasız ressam Fethi Karakaş... Bir ara Edip Can- Asistanlık sınavını kazandım. Prof. Ha­ İlk yazım yayımlanır yayımlanmaz Ataç, yatık sınavını kazanmıştık. Bizim sınava sever... zım Atıf Kuyucak, sınavı kazananlar ara­ Ulus gazetesinde bir yazı yazdı. O yıllar­ girdiğimiz yıldan önce sınava girip de ka­ sından beni seçmiş ve bunu Fakülte Ku- da Ataç’ın, bırakın adı sam bilinmeyen bir zananları hep İstanbul’a; Haydarpaşa Li- İlk önemli okumalar... rulu’na bildirmişti. Fakülte kalemindeki genç hakkında müstakil bir yazı yazması, sesi’ne gönderirlerdi; bizi ve bizden son­ Erzurum Lisesi’ndeki edebiyat hocası bir polis-memurunun benim için “ Komü­ ünlü şairlerin, yazarların yalnızca adlarını rakileri Erzurum Lisesi’ne yolladılar. İzzet Dekçay, Orhan Seyfi Orhon’un ırk­ nisttir! ” demesi üzerine o zamanlar de­ anması bile o şairler, o yazarlar için bir Erzurum’a karyağdı mı her yer aylarca çı Çınaraltı dergisini okuyanlara bir not kan olan Prof. Ömer Lütfi Barkan o kad­ mutluluk kaynağı olurdu. Ataç, yaşadığı kar altında kalırdı. Lisenin bahçesindeki fazla vereceğini söylerdi! Kentle, halkla royu lağvetti. Kısa bir süre sonra İstanbul sürece yazılanıma ilgi gösterdi, yazılarım­ karlar Nisan ayına doğru erimeye başlayıp ilişkimiz yoktu! Ben son sınıftayken ikin -1

CUMHURİYET KİTAP SAYI 455 SAYFA 4 TÜYAP 17. İSTANBUL KİTAP FUARI

ci Dünya Savaşı sona erdi ve Erzurum’da şünülüyor. Otuz sekiz yıllık bir dostum yazı yazılmamasmdan çok iki olgu beni edildiğini, herkesin “Kim bu adam?” di­ kimsenin akima bunu kudamak gelmedi! vardı; yazmaktan bezip de bir süre ara ver­ üzdü: Hiçbir edebiyat dergisi bu kitabın ye sorduğunu (Yaşar Kemal, Oktay De- “ilk önemli okumalar”, Marksizmden diğim zaman bana telefon eder, “Gece adım anmadı, bu binOkur, ou kitabı oku­ niz’in “Behice Boran” olduğunu söylemiş­ söz eden kitaplarla başladı, iktisat Fakül­ etüdünde seni okuyan bir öğrenci olduğu mak gereğini duymadı, bu iki. ti Şükran Kurdakul’la bana!) yaşadıktan tesinde, o yıllarda, Marksizmden söz eden sürece yazmaya mecbursun!” diye beni “Şimdilerde bu kırgınlığınız biraz geç­ sonra artık “ilişkiler”in beni etkilemesi söz öğretim üyeleri hep anti-Marksist yorum­ uyarırdı; bir kitabım beğenmediğimi yaz­ miş görünüyor.” diyorsunuz. Geçmedi. konusu değildi. 24-25 yaşlarından başla­ lar yaparlardı ama bir Beyazıt Kitaplı- dım, ilk tepkisi ilişkileri soğutmak oldu, Reşat Nuri’den sonra Halit Ziya Uşaklı- yarak dostluk, arkadaşlık ilişkilerim, ben­ ğı’nda Manifest’in Türkçe çevirisini bula­ 1997 baharının sonlarına doğru istiklâl gil’in, Ahmet Hamdi Tanpınar’ın roman­ den 15 yaş büyük yazarlarla bile hep “eşit­ biliyorduk; Engels’in Cemiyetin Asılları, Caddesi’nde karşılaştık, önce sağa sola cılıkları üzerine birer kitap yazacaktım, lik” ilkesine göre yürüdü. Lenin’in bir iki kitabı ikbal Kitabevi’nce baktı, tam karşı karşıya geldiğimiz zaman vazgeçtim. Çok güzel anılarım var -çok kötüleri de. yayımlanmıştı ve serbestçe satılıyordu. başını önüne eğdi ve geçti... - Yarım yüzyıllık bir geçmişten gelen Bir zamanlar kardeşçe ilişkilerimiz olan Carlo Cafieri’nin bir K apital özeti vardı. Memet Fuat şiir eleştirisini niçin bırak­ anılar, dostluklar, arkadaşlıklar, kırgın­ bir yazar, utanmadan, beni “ 12 Eylül’ün Sonra Editions Sociales’in ucuz kitapları tı sanıyorsunuz? lıklar var. H em en tam am ı edebiyatım ı­ gölgesinde yazılar yazmakla, toplumcu sa­ gelmeye başladı... Daha önceleri de eleştiriden, “koptu­ zın köşe taşlan kişilerle yaşanmış. Ya­ natçılara kara çalmakla” suçlayabildi... Kadırga Talebe Yurdu’nda Milli Eğitim ğum” demeyeyim, uzaklaştığım olmuştu. rım yüzyıl sonunda, bu ilişkiler Fethi Daha ötesi var: Eline fırsat geçince, benim Bakanlığının yayımladığı klasiklerin çoğu Eleştiri Günlüğü I. K/tap’a bakıyorum: Ey­ Naci’yi nasıl etkiledi? Olumlu ve olum­ ticari çalışmalarımı bile engelleyebildi... vardı; bir yandan onları okurken, bir yan­ lül 1983’ten Mayıs 1984’e kadar yazmamı­ suz yanlarıyla... Bir başkası, bir şiirini eleştirince, benim dan da genç yazarların neredeyse hepsini şım. Gücünü Yitiren Edebiyat’a bakıyo­ - İstanbul’a 1945 yılında geldiğim za­ bir gazetede haftada bir köşe yazısı yazma­ okuyordum... rum: Ağustos 1987’den Şubat 1989’a ka­ man ilk tanıştığım yazar Oktay Akbal’dı. mı önleyebildi... - Son yıllarda sanki ansızın gelen, gelip dar yazmamışım. En son 1995 sonbala- Oktay Akbal’m bazı kitapları erken tanı­ Üstelik bunlar “solcu” olduklarım söy­ vuran bir kırgınlık, küskünlük içinde rından 1996 sonuna kadar yazmayı bırak­ mam konusunda bana yardımları olmuş­ leyen insanlardı. olduğunuz görülüyor. Bunun önemli ol­ mışım. tur. Sonra edebiyattan çok ekonomiye, da­ ilgi gösterdiğim zamanlar bana kitapla­ duğunu düşünüyorum. Eğer yalnızca Eleştiri pek de karşılığı olmayan bir uğ­ ha doğrusu Markiszme önem verdiğim bir rım büyük övgülerle imzalayan bir yazar, çok özel duygular, düşünceler, yaşantı­ raş. Yazarlar yalnızca kendilerinin ilgi bek­ dönem var. Ardından on dört ay Konya adını artık anmadığımı görünce, benim lar yüzünden değilse... Bugün yaşayan lediklerini sanırlar. Geçenlerde Oktay Ak- Ereğlisi’nde çalışma... Tutuklanma... 1951 bir romanını “ihbar” ettiğimi söyleyecek edebiyatımızın önemli yazarlarından bal, M illiyet’teki köşesinde, “Bu kadar ki­ üzünde İstanbul’a döndüğüm zaman kadar küçülebildi... birinin edebiyattan neredeyse soğudu­ tap çıkıyor, eleştirmenler nerede?” kabi­ feryüzü dergisinde “Oktay Deniz” takma Bunun içindir ki edebiyat dışından olan ğunu gösteren bir uzaklaşmaydı bu. linden sözler ediyordu; ben Yeni Yüzyıl da adıyla hem ekonomik-toplumsal-siyasal dosdamrun sayısı edebiyatçı dosdanmdan 1995’in yazanda eleştiri yazılarım bıra­ Ekim 1996’dan Temmuz 1997’ye kadar konularda, hem de edebiyat üzerine yazı­ çoktur. kıp anılarınızı yazmaya iten de bu ol­ bir yığın kitap eleştirisi yazdım, bir eleş­ lar yazmaya başladım. Ardından B eraber - ilk kitap insan Tükenmez. E debiya­ malı herhalde. Bunun üstünde duralım tirmenden daha ne beklenir? dergisinde gene takma adla aym konular­ ta belli bir tavırla yaklaşan yazılardan mı? Bir yazarı kırgınlığa iten nedenle­ “Sonunda siz de edebiyat dünyasına ve da yazılar... “Oktay Deniz”in nasıl merak oluşuyor. Adından da belli. Ama hâlâ m - ri okurlarla paylaşma kaygıları içinde... okura küstünüz. Sanıyorum R eşat Nu­ - “ 1995’in yazında eleştiri yazılarını bı­ ri'nin Romancılığı adlı son kitabınızdan i rakıp” anılarımı yazmaya iten, “kırgınlık, hiç söz edilmemesi özellikle etkili oldu bu f e h l Naci lcılıl Naci ROMAN ve YAŞAM küskünlük” değildi. O yaz, epeydir üze­ kırgınlığınızda.” diyorsunuz. aıyw«cı«(ıeo'f KDLBlW rinde çalıştığım Reşat Nuri’nin Romancı­ Reşat Nuri’nin Romancılığı hakkında YAZILARI lığı adlı son (Evet, “son”!) incelememi bi­ dört yazı yazıldı: Memet Fuat, Tarık Dur­ tirmeye karar vermiştim, bunun için çalış­ sun, Prof. Gürsel Aytaç ve Doğan Hızlan mamı dağıtmak istemiyordum; yalnızca yazdılar. Bir inceleme kitabı hakkında dört i fe?. i Reşat Nuri okumak, Reşat Nuri yazmak is­ yazı küçümsenecek bir sayı değildir; bu tiyordum. Ama yıllardır yazdığım Adam bakımdan, “şon kitabınızdan hiç söz edil­ Sanat'a yazmayı da sürdürmeli gereğini memesi” sözünüz gerçeği yansıtmıyor. _ duyuyordum. Yıllardır anılarımı yazmayı Bir de şu var: Böyle incelemeler hakkın­ ! düşünüyordum ve bir türlü başlayamıycy- da ancak kısa “tanıtma yazıları” yazılabi­ İnsan Roman Ve Reşat Nuri’nin dum. Anı yazmak için kitap okumak ge­ lir. Kaç araştırmacı, kaç eleştirmen var Re­ Edebiyat Tükenmez/ Yaşam/ Romancılığı / şat Nuri’nin romancılığı halikında söz söy­ F ethi Fethi Yazıları / Fethi rekmiyor, malum, ben de kitap okuma gü­ N aci/ Adam N aci /Can Fethi N aci /O ğlak leyebilecek? N aci /Can cümü Reşat Nuri’ye yönelttim ve anılar Yayınları /162 s. Yayınları /22i s. Yayıncılık /2 8 7 s. yazmaya başladım. Reşat Nuri’nin Romancılığı hakkında Yayınları /170 s. Zaman zaman eleştiriden bezdiğim olu­ yor. Nankör bir iş eleştiri. Bir yazarın bir eserini beğenirsiniz, sizden iyi eleştirmen yoktur; bir başka eserini beğenmezsiniz, bu defa sizden kötü eleştirmen yoktur... Her şey metalaşıyor günümüzde... Edebi­ yat da. (Bunun son korkunç örneğini de gördük: Kocası yaşadığı sürece kendi so­ yadını kullanan bir hanım [“Yazar” diye­ mediğim için “hanım” diyorum.] kocası trajik bir ölümle ölünce kızlık soyadını bı­ rakarak ölü kocasının soyadını kullanma­ ya başladı ¡isimler de metalaşıyor!) Bir Yaşar Kemal’in Sait Faik’ in “Kıskanmak” / 60 Türk 40 Yılda 40 Şiir Yazıları/ edebiyat eserini eleştirmek artık edebiyat Romancılığı / Fethi Hikayeciliği / F ethi Naci Romanı/ Fethi Roman / F ethi Fethi Naci /İyi ölçütleriyle düşünülmüyor; eleştiri, “ma­ Naci /A dam Fethi Naci /A dam /Oğlak Yayınları Naci /Oğlak Naci /Oğlak Şeyler Yayıncılık lın satışına zarar veren” bir olay olarak dü­ Yayıncılık /95 s. Yayıncılık /134 s. /3 1 8 s. Yayınları /480 s. Yayınları /350 s. /106 s.

FETHİ NACİ KALPAKÇIOĞLU gisi, 15 Aralık 1953); o daki yazılarına son veren Yılda Kırk Roman tarihten sonra da bütün Fethi Naci, o tarihten bu (1994), Reşat Nuri’nin aci Kalpakçıoğlu, acılan bu davadan aklan­ İlk yazısı 1943’te Erzu­ yazılarında bu adı kullan­ yana daha çok Yeni Der­ Romancılığı (1995) kitap­ N 192 T de Giresun’da dı. 1956’da yayımlanan rum Gazetesi’nde yayım­ dı. 1950’lerin sonlarında gi, Politika, Yeni Düşün, larında topladı. Öteki doğdu. İlk ve ortaokulu İnsan Tükenmez adlı ki­ landı. İlk yazı çalışmaları Pazar Postası ve Dost der­ Adam Sanat, Yeni Yüzyıl eserleri sosyal ve politik hu ilde, liseyi parasız yatı­ tabından dolayı -bu kez (şiir ve öyküler) bu gaze­ gilerinde sürekli yazdı; vb. yayın organlarında makale, inceleme veya lı sınavım kazanarak git­ ünlü 142. Maddesinin uy­ tede, İstanbul ve Yedigün Dost’un düzenlediği so­ yazdı. derlemelerdir: Az Geliş­ tiği Erzurum Lisesi’nde gulanması istemiyle- açı­ dergilerinde, Yeşilgiresun ruşturm ada 1960’m en Edebiyat üzerine deneme miş Ülkeler ve Sosyalizm tamamladı (1945). İstan­ lan dava da aklamayla so­ gazetesinde yer aldı. İkti­ beğenilen eleştirmeni se­ ve eleştirilerini, İnsan (1965), Emperyalizm Ne­ bul Üniversitesi İktisat nuçlandı. üzün süre Ay- sat Fakültesi öğrenciliği çildi. Tükenmez (1956), Ger­ dir? (1965), Az Gelişmiş Fakültesindeki yükse­ vansaray’daki bir fabrika­ sırasında Yeşilgiresun’da 1962’de Türkiye İşçi Par­ çek Saygısı (1959), On Ülkelerde Askeri Darbe­ köğreniminin (1945- da muhasebecilik yaptı. eleştiriler, ekonomik-top- tisi’ne giren Fethi Naci, Türk romanı (1971), ler ve Demokrasi (1967), 1949) ardından ondört ay 1959’da askerliğini ta­ lumsal konularda yazılar Vatan gazetesinde ve Sos­ Edebiyat Yazıları (1976), Atatürk’ün Temel Görüş­ Ereğli’de (Konya) Sümer- mamladıktan sonra gitti­ yayımladı. 1951-1952’de yal Adalet dergisinde si­ T ü rkiye’d e R om an ve leri (1968), Komprador- bank Bez Fabrikası nda ği Bakırköy Yenimahal­ -Şükran Kurdakul ile bir­ yasal konuları ele alan Toplum sal D eğişm e suz Türkiye (1995). Fethi çalıştı. Bu sıralar İstanbul le’deki Emayetaş fabrika­ likte yönetimine katıldık­ yazılar yazdı. Partiyle iliş­ (1981), Eleştiri Günlüğü Naci’nin daha sonra ya­ Yüksek Tahsil Gençlik sında dört yıl kadar mu­ ları- Yeryüzü ve Beraber kisi kesildikten sonra ay­ (1986), Bir Hikayeci. Sait yımlanan kitapları: 50 Derneği’nin kurucu ve hasebeci ve personel şefi dergilerinde çıkan eleşti­ nı doğrultudaki yazılarını Faik - Bir Romancı: Yaşar Türk Romanı (1997), Şiir yöneticileriyle birlikte tu­ olarak çalıştı. Buradaki rilerinde Oktay Deniz Yön’de ve -bir süre yöne­ Kemal (1990, 1991 Sedat Yazıları (1997), Kıskan- tuklandı. Bir buçuk ay görevine son verilince takmp adını kullandı. timine katıldığı- Ant der- Simavi Vakfı Edebiyat mak/Eleştiri Günlüğü: 5, Sultanahmet Cezaevi’nde Gerçek Kitabevi’ni kurdu 1953’te babasının adına isinde sürdürdü. Ant’ta- Ödülü), Gücünü Yitiren 60 Türk Romanı (1998), kaldıktan sonra Ceza Ya­ (1965). O tarihten bu ya­ kendi adını ekleyerek, fi bir yazısından dolayı Edebiyat (1990), Roman Yaşar Kemal’in Romancı­ sası’nın ünlü 141. Mad­ na geçimini yayıncılıkla Fethi Naci adıyla yazma­ yargılanıp aklandı. ve Yaşam (1992), Eleştiri­ lığı (1998), Sait Faik’in desine aykırılık savıyla sağlıyor. ya başladı (Kaynak Der 1968’de siyasal konular de Kırk Yıl (1994), Kırk Hikâyeciliği (1998).

CUMHURİYET KİTAP SAYI 455 SAYFA 5 TÜYAP 17. İSTANBUL KİTAP FUARI

yeni basımlar yapıyor. İnsan Tüken­ dim. vasi vardı, 141. maddeden yargılanıyor­ mez'/« Fethi Naci'nin eleştirmenlik se­ -1959'da askerlik ş, f ıyor. duk. O dava biterken insan Tükenmez da­ rüveninde nasıl bir ilk basamak oldu­ nov’un tanımıydı: “Maddeci eleştiri bir - Epey geç yaptım askerliğimi. Önce İs­ vası başladı. Bu dava da sonuçlanınca as­ ğunu anlatabilir misiniz? eserin özünü sosyolojik dile çevirmektir. ” tanbul Yuksek Tahsil Gençlik Demeği da- kere gitmeye karar verdim. Yaş, otuzu geç­ insan Tükenmez! deki yazılar Marksiz- Plehanov, bununla yetinmemek gerektiği­ mişti. Neyse ki okul dönemini, Istan- min klasiklerinden ve Fransız Marksistle- ni, eserin biçimini de eleştirmek gerekti­ bui’da, Tuzla’daki uçaksavarda geçirdik. rinden öğrendiklerimi edebiyatımızın so­ ğini yazıyordu ama ortada yararlanabile­ Ankara’da test sınavlarına göre sınıflara runlarına uvgulama çabası diye değerlen­ ceğimiz örnekler yoktu. Bunun için be­ ayrılmıştık. Bir de yabancı dil sınavı var­ dirilebilir. O zamana kadar söylenemeyen nim eleştirilerim de içeriğe yönelik, top­ dı. O sınava ben de katılmıştım. Okulda pek çok şeyin o küçük kitapta söylenme­ lumbilimsel yanı ağır basan eleştirilerdi. kuraların çekilmesine kısa bir süre kala si birden ortalığı sarsmıştı. Ataç’m kitap Bir edebiyat eserinin edebiyat hazzı vere­ Fransızca sınavını kazandığımı ve Genel­ hakkında yazdığı dört yazıdan birinde söy­ bilmesi için biçimin de yetkin olması üze­ kurmay’a Fransızca mütercim olarak atan­ ledikleri bunu gereğince açıklıyor; “İnsan rinde duruyordum -ama o kadar, insan dığımı bildirdiler. Askerliğimi Ankara’da Tükenmez i, Bay Fethi Naci’nin bu adla T ükenm eze, baktığım zaman birtakım ye­ yapacaktım. topladığı yazılan okuyorum. Çok söz söy­ teneksiz şairleri ve yazarları yalnızca sol­ Ne var ki Genelkurmay’a gitmeden üç lenebilir o betik üzerine. Öyle sanıyorum cu olduktan için, hapishanelere girip çık­ aylık bir kıta hizmeti vardı. Beni Haber söylenecektir de. Kimi, örneğin Yeni tıkları için “tutmuş” olduğumu görüyo­ Merkezi’ne verdiler. O zamanlar lise, mes­ Ufuklarda, Yeditepe’de yazanlar pek be­ rum. İyimserlik-kötümseriık hakkınciaki lek lisesi, vb. mezunlan da yedek subay ğenecek, pek önemli sayacak, bilimsel bir düşüncelerimin çoğunun Türkiye gerçek­ oluyorlardı; bizim 48. dönemde yüksek vöntemle bizde eleştiriyi yenileştirdiğini, leriyle uyuşmadığım görüyorum. Ölümlü öğrenimliler toplamın yüzde 10’u kadar­ büyük doğrulan yayıp gözleri açtığını söy­ tip sorununun kökünde yatan parti çizgi­ dık. Benim işim, gelen yazılan kaydetmek leyeceklerdir. Kimi de ürperecektir: ya­ sine uyma zorunluluğunun sanatçıyı yarat­ ve alay komutanına götürmekti. Bir ay vuzlar yavuzunun, yıkıcılar yıkıcısının, ma özgürlüğünden nasıl uzaklaştırdığını sonra çift aylı zarflann birinden pek de Şeytanın parmağım görecekler bu betik­ göremediğimi görüyorum. hoş olmayan bir yazı çıktı: “Asteğmen İs­ te, yırtılmasını, yakılmasını isteyecekler­ insan Tükenmez beraat ettikten sonra Fethi Naci İktisat Fakültesi nin ikinci sınıfın­ mail Naci Kalpakçıoğlu’nun Genelkur­ dir.” bir özeleştiri yaparak yanılgılarımı eleştir- da, 1947. may’a tayini iptal edilmiştir. Kıtada kala-1

Külebi). Gerçeği olduğu gibi yansıttıkları­ kâyenin, romanm en sıradanını yazmaya nı, yan tutmadıklarını ileri süren bu orta ta­ giriştiniz mi, istediğiniz kadar yüksek ülkü­ baka yazarları olayların yüzeyinde kalmış­ lerden söz açın, bu sıradan lığı kimseye yut- Fethi Naci'nin lardır; gerçek karşısında kendilerini güçsüz turamazsınız. Dahası var: Edebiyata yükle­ diğiniz göreve de yan çizmiş olursunuz.” (Hem Dersini Bilmiyor Hem de Şişman yenmeyen, ama daha iyi bir hayatın kuru­ Herkesten, Edebiyat Yazıları, Can Yayın­ luş yönlerini görmeyen, daha iyi bir yaşa­ lan, s. 8-9) MMVPMNNMNMHNHHMHNNMMMMMHNNNNMMNMMJpMMIşiire bakışı yış için bir çaba göstermeyen yazarlardır.” Fethi Naci’nin dünya görüşünün, siyasal verdim. Roman, çok fazla zaman isteyen bir (Çıkmazdaki Edebiyat, İnsan Tükenmez, eğiliminin edebiyata bakışını etkilemesi ya eleştiri alanı. Düşünün Ahmet Haşim’in s. 60-61) da kısıdaması zamanla azalır. Kendisinin yazdığı bütün dizelerin toplamı, 1436! Ben Fethi Naci’nin “yalnız bugünkü duru­ ‘özgürleşme’ diye tanımlayacağı tavır yalnızca Yaşar Kemal’den 8.000-9.000 sa­ mu değil, daha ilerisini de görebilecek bir 1983 ’te belirginleşmeye başlar; 1940 Kuşa­ yıya kadar okudum.” dünya görüşleri olmayışı” yüzünden “dün­ ğı şairlerinden Mehmed Kemal ile tartışır: Şiirle ilgili yazılarının bir bölümü Şiir Ya­ yanın değiştirilemeyeceği sanısı”nda, kö­ “(...) 40 kuşağı şairlerigölgede kalmışlarsa SENNUR SEZER zıları (iyi Şeyler Yayıncılık) adıyla bitapla­ tümser, yılgın, umutsuz olduklarını bildir­ bunun suçunu Garip şairlerine yüklemek şan Fethi Naci’nin, şiire bakış açısı öteki ki­ diği bu yazar ve şairlerden, Cahit Külebi gülünç olmuyor mu? Eş dost hatırı dinle­ ethi Naci, Türk edebiyat eleşti taplarından da izlenebilir. Yazarın ilk kita­ için daha ayrıntılı bir yazı (Yeşeren Otlar) meyip bir gerçeği söylemenin sanırım artık risinin belki- de ' en dikkatli di aüçalı- bı İnsan Tükenmez’de yer alan “Çıkmaz­ yazacakur. külebi’yi o günkü edebiyatımı­ sırası gelmiştir: 40 kuşağı şairleri gölgede “F şan eleştirmenidir” der Yıîd: daki Edebiyat” ve “Yeşeren Otlar” adlı ya­ za egemen olan “umutsuzluk, içine kapan­ kalmışlardır, çünkü yeteneksiz şairlerdi.!...) Ecevit. Ben bu saptamayı şöyle değiştir­ zıları hem şiirle ilgili ilk yazılar, hem de şi- mak isteği ”n in tipik bir örneği olarak irde­ Sonra, bir şairin, başka şairlerin ‘resmi gö­ mek istiyorum, “Fethi Naci, Türk edebiyat lerken, bu tavrın nedenini şöyle açıklar: rüşçe engellenmemesi’ üzerine üzülmesi, eleştirisinin belki de şiiri en çok seven eleş­ “İçinde yaşadıkları gerçeklerden sıyrılıp doğrusu anlaşılacak şey değil. (‘Engellen­ tirmenidir.” Bu yargı, Fethi Naci’nin eleş­ dan önemlidir bence. kopmak isteyen yazarlarımız çok. Bu ger­ mek’ten Mehmed Kemal ne anlıyor, belli tirilerinde şiire özel bir yer ayırmasından Fethi Naci, ilk baskısı 1956 yılında yapı­ çekleri değiştirmek güç iş; bu güçlüğe kat- değil; ama biz, 1956-57’lerde, Melih Cev­ değil. Kendisi de belirtir “şiir bitaplan üze­ lan bu kitabına, Dağlarca’nın bir dizesini lanmaktansa ‘kendi kişiliğindeki zenginlik­ det Anday’la, Büyük Postane’nin üzerinde­ rine çok az” yazdığını. Şiiri sevişi, şiir eleş­ ad olarak verdiğini söyler: insan tükenmez. leri dökmek’ daha rahat daha kolay. Ne var ki İkinci AğırCeza’da kitaplarımızdan ötü­ tirilerinde pek alışılmadık bir yol tutuşun­ Bu dizeyi bir ilke sayarak edebiyatımızın ki gerçeklerden kopma isteği yazarın yal­ rü yargılanıyorduk.) (...) Mehmed Kemal dan, edebiyatın genel durumu üzerine sap­ yönelmesi gereken yönü anlatır: “Edebiya­ nızlığı, umutsuzluğu, kötümserliği demek­ de sayın Kerim Korcan’ın düzeyinden ba­ tamalarda şiirin durumundan yola çıkışın­ tımızın bugün içinde bulunduğu sıkıntılı, tir.” (Yeşeren Otlar, İnsan Tükenmez, S. kıyor şiire: Adını andığı şairler ya hapiste dan, kimi ünlü dizeleri ya da dize kalıpla­ bezgin havadan kurtulması için yazarları­ 63) Külebi’yi kimi zaman düzenin suçunu ya sürgünde, ama Garip şairleri ne hapiste rını eleştirilerinde kullanışından bellidir. mızın yeni gerçeklere yeni insanlara doğru insanlara yüklemesi, kimi zaman kurtulu­ ne sürgünde. Ee? Şair için, şiir için değer­ Semih Gümüş’ün Fethi Naci’ye Armağan açılmaları gerek, diyorum. Yalnız sefalet şu Tahn’dan bekleyişi ile örnekleyip yine de lendirme ölçütü nedir? Ortaya konan eser adlı kitap için sorduğu “En çok sevdiğiniz çeken, işsiz, hasta, zavallı, bakımsız, hakkı içtenliğine, halk ve yurt sevgisine inandığı­ mi, hapiste ya da sürgünde olup olmamak on şair, on öykücü, on denemeci ve eleştir­ nı belirttikten sonra, Fethi Naci, ona (veel­ mı? Eş dost hatırı dinlemeyip bir gerçeği men, on romancı” sorusunun yanıtında da bette benzerlerine) şunu öğütler: “Ne var daha söylemenin artık sırası gelmiştin Şi yalnız şairler konusunda konulan sınırı ki bu sevginin gerçek bir sevgi olabilmesi, yasal ve toplumsal bir savaşai katlimkatı: akla, aşar, on üç ad siralar: “Yahya Kemal Beyat- aydan saadet getirmek gibi biraz bönce söz­ hu savaş uğruna hapislerelere girmeİrmekle, sür- lı, Nâzım Fiikmet, Ahmet Muhip Dranas, leri bırakmakla, bu saadetin bu yurt için­ günlere gitmekle övünmek, hiçbir devrim Fazıl Hüsnü Dağlarca, Behçet Necatigil, ğı toplumun hayalle, dilekle değil mücade­ de, bu yurt insanlarının çalışmalarıyla ger­ ciye yakışmayacak çirkin bir davranıştır.” Turgut Uyar, Edip Cansever, Cemal Süre- le ile kurulacağını bilen, yani tarihlerini çekleşeceğine inanmakla, o insanların ara­ (Garip Hareketi, 40 Kuşağı, Mehmed Ke­ a, Cevat Çapan, Hilmi Yavuz. Bu on şaire kendileri yapmak isteyen insanlar.” (İnsan şma katılmakla mümkündür, sanıyorum.” mal ve ‘Hangi’ Ekrem, Şiir Yazıları, Ivi Şey­ £:oyduğunuz sının aşarak, “Garip üçlü­ Tükenmez, İnsan Tükenmez, Adam Ya­ (Yeşeren Otlar, İnsan Tükenmez, s. 66) ler, s. 24-25) sü ”nü de ekliyorum: “Orhan Veli, Oktay yıncılık, s. 11) 1953-1954 yıllarında yazılan, 1956 yılın­ Fethi Naci, Semih Gümüş ile yaptığı söy­ Rıfat, Melih Cevdet.” Şiiri sevişi ya da şiire Fethi Naci’nin, Melih Cevdet’in şiirine da kitaplaşan bu yazılarda “dünya görüşü­ leşide, bu yazıyı, “bugünkü (1997) edebi­ önem verişi belki “şiirde kendi geleneğimi­ yaptığı gönderme ile ‘bir sis çanı’ niteliği ta­ nün ” öne çıktığı açıktır. Ne var ki Fethi Na­ yat anlayışıyla 1970’lerin başlarındaki ede­ zin özgün sesinden söz edebilmemizden” şıması gerektiğini belirttiği bu insan tipini ci, sanatçı için dünya görüşünün yetmezli­ biyat anlayışı arasındaki farklar”ı açıklar­ kaynaklanmaktadır. önerdiği yazar listesinin önemli bir bölü­ ğini vurgulamaya başlayacaktır bir sûre ken anar. 1972’de Moskova ve Tiflis’te ra­ Fethi Naci, andığım söyleşide “Aslında münü şairler oluşturur: Cahit Irgat, İlhan sonra. Edebiyattaki bunaltıyı, 1958’de hatsız olduğu gerçekleri 25 yıl yazmayıp, yazılarınızda şiirden çok söz ettiğiniz ya da Berk, Öktay Rifat, Melih Cevdet, A. Kadir, “toplum yapısında kendi düşüncelerini da­ kendini sansür ettiğini de anlattığı satırla­ şiir üstüne yazdınız. Sonunda şiir üstüne ya­ Rıfat İlgaz, Şükran Kurdakul, Ahmet Arif. yayacak bir dayanak olmayışının acısını ya­ ra katılan edebiyat yargıları, Fethi Naci’nin zılarınız da yakında bir kitap olarak yayım­ Çıkmazdaki Edebiyat adlı yazıda da ede­ şamaca bağlar: “Toplumla ilişki kınama­ sosyalist edebiyat konusunda da bir iç san­ lanacak. Şiirin yeri sizin için roman ya da biyatı!) o günkü çıkmazından sorumlu tut­ mak, toplumsal oluşa kanlamamak, olanı sür yaşadığının kanıtı gibidir. öykünün ardı sıra imgeliyor?” sorusunu da tuğu kişiler arasında sairler çoğunluktadır: biteni ‘bir özge temaşa ile’ geçmek... Bunal­ Tevfik Fikret, Yahya Kemal, şöyle yanıtlar “Flayır. Ne var ki günümüz­ “(...) Gerçek hayatı, hiçbir ön yargıya ka­ tı buradan geliyor. ” (Bunalan Genç Adam­ Nâzım Hikmet de yazılan şiirlerin çok azmi seviyorum. Es­ pılmadan, özgürlük içinde yansıttığını sa­ lar, İnsan Tükenmez/ Gerçek Saygısı, s. Fethi Naci’nin 1983 yılında yazdığı yazı­ kiden çok şiir okurdum, sayısız dize, beyit nan yazarlarımızın yaptığı nedir? Günlük 120) lar içinde dikkati çeken ve şiirimize “alışıl­ vardı belleğimde: son zamanlarda fazla şi­ gerçeklerden koparak çoçukluğun hayal 1975 yılındaysa, dünya görüşünün, bağ­ mışın dışında” bir bakış açısı getiren yazı­ ir okumadığımı itiraf etmeliyim. Okudu­ ülkesine sığınmak (O. Akbal, Z.O. Saba), lanmanın uygulamadaki aksaklıklarından ları, bence, Tevfik Fikret, Yahya Kemal ve ğum zaman da eskiden sevdiğim şiirleri ‘fizyolojik’ diyebileceğim bir firarla gerçek­ söz açacaktır: Nâzım Flikmet’le ilgili olanlardır. okuyorum.” Çok fazla şiir okumadığını lerden uzaklaşmak isteği (N. Tirali), incir “Edebiyatın görevini basit bir pedagojik açıklamasının hemen ardından, bunun gü­ çekirdeği doldurmayacak laflarla kitaplar görev durumuna getirdiniz mi, yani şiirin, Tevfik Fikret’in siyasal tavrını beğense nümüz şiirini pek fazla sevmeyişiyle ilgisi doldurmak (F.H. Dağlarca), çözemediği hikâyenin, romanın en güzelini yazmak ye­ de, çelişkilerini ve şiirinin dil zevki taşıma­ olmadığını kanıtlamak istercesine bir ekle­ sorunlar karşısında suçu öbür insanlara rine, halka bilinç vermek ya da sömürü ko­ dığını vurgular, Fethi Naci. Bu irdelemede, me de yapar: “Bir de kendimi romana çok yükleyerek, kendi kabuğuna çekilmek (C. şullarını ortadan kaldırmak adına şiirin, hi­ şiir dili bakımından Yahya Kemal’i Tevfik *

SAYFA 6 CUMHURİYET KİTAP SAYI 455 TÜYAP 17. İSTANBUL KİTAP FUARI

*■ çaktır. Dosyası ayrıca gönderilecektir. ” Bir da, Orhan Kemal’in bir hikâyesini eleştir­ man Edip, Çengelköy’de eşi dostu topla­ evde buluşulurdu: Can Yücel’lerde, Tur­ saat sonra, beni bir bölük komutanının miştim. Ataç da o ilk eleştiri için Ulus’ta dı, Orhan Kemal de gelmişti, bir öğle ye­ gut Uyar’larda, İlhan Berklerde (Ilhan’a emrine verdiler Bana bir oda ayırmışlar­ bir yazı yazmış, beni övmüştü. Bunlar yet­ meği yedik. Orhan Kemal’le karşılaştıktan iderken hep yedek rakı götürürdük!), dı. Bir şey yapmadan oturuyordum. As­ miyormuş gibi Yaşar Kemal’in 1955’te ya­ beş-on dakika sonra buzlar erimiş, karşı­ fabahattin Batur’larda, Bilge Karasu’da, kerle ilişkide bulunmamı istemiyorlardı. yımlanan te n ek esi için de coşkulu bir ya­ lıklı espriler başlamıştı. Salim Şengil’lerde... Bir gün, bir rastlantı sonucu, eğitim mal­ zı yazmıştım. Bütün bunlar orhan Ke­ Ankara’da kaldığım bir yıl hayal ede­ D ost ve Pazar Postası dergilerinde yazı­ zemesi olarak tüfek, vb. resimlerine ge­ mal’in bana fena halde kızması için yeter- meyeceğim kadar güzel geçti. O zamanlar yordum. Askerlikte yazdığım yazılar bir reksinim olduğunu öğrendim. Bölük ko­ liydi. Bir aylık izinle İstanbul'a gittiğim za­ evler arası ilişkiler çok iyi içli: Her hafta bir kitap dolduracak kadar olunca, Muzaffer mutanına eğitim için gerekli resimleri ya- Erdost, Açık Oturum Yaymlan’nda ikin­ abileceğimi söyledim. Bir örnek verdi. ci kitabımı yayımladı: Gerçek Saygısı. Yıl, Çaptım. Çok beğenildi. Beni başka tabur­ 1959. lardan da çağırmaya başladılar. O zaman Bir hayli endişeli başladığım askerlik rahatladım: Ankara’dan sürülmek tehli­ umulmadık bir rahatlık içinde geçti. kesi yoktu. Bizden önceki dönem yedek - 1964’te Yön dergisinde kem siyasal subaylar (Ceyat Çapan da onlar arasın­ yazalar yazıp hem de sanat sayfalarını daydı. Her ay başı görüşürdük; çünkü ma­ yönetttiniz. Türkiye solunun geçmişin­ aşım almak için bizim alaya gelirdi.) ter­ de önem li bir iz bıraktı. Yön. Yön gün­ his edilince beni “levazım” bölümüne ver­ lerin i biraz anlatır m isinizi1 diler. Büsbütün rahat ettim: Çünkü “leva­ - Yön dergisinin iki dönemi var. 20 Ara­ zımcı ”lar nöbet tutmuyorlardı. lık 1961’de ilk sayısı yayımlanan Yön, 5 Mütercimlik tayinimin iptal edildiğini Haziran 1963’te yaymmı durdurmuştu; kimseye söylememiştim. Sonradan Edip Y ön’ün ikinci dönemi, 25 Eylül 1964’te Cansever anlattı: Orhan Kemal, “Bu ne bi­ başladı ve 30 Haziran 1967’de sona erdi. çim komünistlik! Herif, Genelkurmay’da ikinci Y ön ü n hazırlık döneminde Do­ mütercim!” diye dedikoduya başlamış. ğan Avcıoğlu İstanbul’a geldi; şimdiki Ni­ “Fethi Naci” imzasıyla yazdığım ilk yazı­ Kızı Denizin 15. yaş gününde, Deniz ve Em elle, 10 Ekim 1970. met Abla gişesinin yanında Ege Lokanta­ sı vardı, bir akşam yemeği için orada top­ <•" Fikret’e yeğlediğini de yazar. Tevfik Fik­ ğil ‘ihtiva ettiği fikirler için’ sevilir olunca almaz bir isabede Türk şür dilinin oluşup landık. Davetliler arasında Rauf Mutluay, ret’le ilgili eleştiriler “şairin şiiri, şairin ki­ sonuç bu oluyor; Bay A. Kadir gibi söyler­ gelişme grafiğine uymaktadır. Turgut Ayperi Akalan ve daha birkaç kişi vardı. şiliği” sorununu da kapsamakta, kuramsal sek ‘şekil mekil, dil mil’ kalmayınca öz möz Ûyar’ın ‘Türk şiir dilinin oluşup geliişme Doğan, Yön de yazmamı istedi; sayfa dü­ iyimserlik, soyut umutlar Fethi Naci’ye yet­ de kalmıyor, ‘şür mür’ de kalmıyor, bunla­ grafiğine uymaktadır’ dediği gelişme, ger­ zenini bile yapmıştı kafasında: Derginin memektedir artık. Şiir Yazılan’nda yer alan, rın birbirinden ayrılması olanaksız olduğu çekte, Nâzım Hikmet’in şiirindeki ‘kendi­ arka sayfasında yazacaktık: Üstte ben, alt­ Umut, Fikret’in Şiiri, Eski Şiirimizden Ya­ için. Tevfik Fikret 1912’de ‘Doksan Beşe ne özgü geleneksel ses’in yok olması, bu ta Mehmed Kemal! rarlanmak ya da Çoktan Çözülmüş Bir So­ Doğru’yu bu ‘dil’le yazarken bir başka şa­ ‘ses’in yerine şiirimizin geleneksel sesinden Kurucuları arasında olduğum Türkiye runu Yeniden Tartışmak başlıklı yazılar ir de, 1910’da şöyle dizeler yazıyordu bir kopan şairlerin ‘ses’in geçmesi değil mi? İşçi Partisi organı Sosyal Adalet’ten kop­ Fethi Naci’nin “dil, şekil, içerik” ilişkisine başka ‘dil’de: ‘...Gittim o son diyara ki ser- Nâzım Hikmet, ‘dil gurbeti’ yüzünden de­ muştum, ayrıca, o günlerde (anımsadığım özgür bakışının, yansıdığı yazılardır: “(...) haddir yerim/ Hâlâ dilimdedir tuzu engin ğiştirmemiş midir dikni? ” (Dil Gurbeti, Şi­ kadarıyla) Sosyal Adalet Sıkıyönetim’ce Namık Kemal’den sonra iktidara kafa tu­ denizlerin.../ ...Gördüm deniz dedikleri ir Yazıları, s. 31-32) kapatılmıştı. Türkiye İşçi Partisinden de tan şair, Tevfik Fikret. (Halk şairlerini say­ bin başlı ejderi’. Tevfik Fikret, kırk beş ya­ Fethi Naci’nin şürin işlevi olarak “insa­ ihraç edilmiştim. “Yazmak”, her zaman mazsak) (...) Fikret, 1901’den sonra yazclı- şında, o dille öyle bir şür yazarken, Yahya nın doğaya bakışının değişmesi” ile yetin­ kurtarıcı olmuştur benim için; Doğan’m ” ı şiirlerde, öldüğü yıl doğan bir şairin, Me- Kemal, yirmi altı yaşında (...) nasıl böyle bir meye başladığı bir bakış açısıyla karşı kar­ önerisini kabul ettim. Rauf Mutluay da ya­ 6h Cevdet Anday’ın deyişiyle ‘Bir sis çanı dil yarauyor, nasıl böyle dizeler yazıyordu? şıyadır artık okur. Şiirsel bir yapıtın estetik zacaktı; devlet memuru olduğu için “Sa- gibi gecenin içinde,/ Ta gün ışıyıncaya ka­ Önünde tek örnek yokken? (...) Yahya Ke­ işleve indirgenemeyeceği, vb. yazdarında mih Emre” takma adıyla yazacaktı. dar/ Vakur, metin sade/ Çal ’maya çalışmış­ mal, içinde yaşadığı dönemin (...) dilinin eski, sorgulayan bakış açısı görülür Fethi tır. Ama bir şey hemen gözleniyor: Umu­ üzerinden atlayarak, eski şiirimizin bu bir­ Naci’de. Ancak şiirde karşı çıktığı özensiz­ dunu ne zaman gerçekleşeceği belirsiz bir kaç yüz dizelik şür birikiminden yararlan­ likler hep dille sınırlıdır. Ahmet Muhip’te kurtuluşa bağlamıştır, ‘kuramsal’ denebile­ masını bilmiş, böylece hem bir yeni şür di­ de, Ilhan Berk’te de. içerikte “hüznün” cek bir umuttur, bir iyimserliktir Fikret’in- li kurmuş, hem de ‘geleneksel şürimizin se- “bize yakıştığı” kanısındadır. “Cumhuri- ki: ‘Dünya dönecek cennete insanla, inan­ si’ni bulmuştur. (...) Ben de Yahya Kemal’in yet’ten bu yana tarihinin en kokuşmuş, en dım.’ gelecek kuşaklar hesabına kapılar açtığına gayrı insani dönemini yaşayan günümüz Fikret’ten sonra iktidara kafa tutan şair inanıyorum, uluslaşma sürecinden önce şi­ Türkiyesi’nde yaşayanların” “mutluluğun örülmez artık edebiyatımızda. Tâ Nâzım irimize ulusal dili getirdiğine inanıyorum. resmini yapmaya” güçlerinin yetmeyeceği­ flikmet’e kadar. Ama o da, hemen hemen, Bunun için Nâzım Hikmet’in bir şürinde ni kabullenmiştir. Cevat Çapan’ı hüzne Fikret’in söylediğini söyler sonunda: ‘Her- Yahya Kemal için “son Osmanlı şairi’ de­ uyan sesi bulmaktan ötürü överken, “top­ hal ilerdedir yaşanacak günlerin en güzel­ diğini anımsayınca ya da Turgut Uyar’ın lumsal içerildi şür girişiminde çuvalladığı­ leri.’ Şairlerin, sonunda soyut umutlara sı­ Bir Şürden adlı kitabında Yahya Kemal’e nı” bildirmekten de alttan alta mudu gibi­ ğınmaları, gerçekte, ülkemizdeki düşünce “Osmanh şairi” dediğini okuyunca (...) dir. Örneklemez bile bu “çuvallama örne­ üretiminin yetersizliğiyle ilintili, insanların Türk şiirini Türkçe’ye kavuşturalı bir şaire, ğini”. Ustadır denemecilikte. Sevdiği şür­ tarihlerini, ancak devraldıkları koşullar yarattığı dille Nâzım Hikmet’e de Turgut lerden söz açtığında hüznün ağır bastığım içinde, veri koşullar içindeyapabilecekleri Uyara da ‘kapılar açmış’ bir şaire, bu iki şa­ görürsünüz örneklerde. Açık etkiler, dil bilimsel bir gerçektir; ama bu bilimsel ger­ irin nasıl bu kadar haksızlık edebildiğini yanlışları bağışlanıyor Fethi Naci’nin bu çeğin Türkiye’nin somut tarihsel koşulları anlamıyorum.” (Eski Şürimizden Yararlan­ yeni ve özgür bakış açısında. Onun son içindeki görünümünü ortaya koymadıkça mak) Fethi Naci’den uzun uzun alıntı yap­ eleştirilerini okurken, hüzünleniyorum. ‘Sabah olur geceler’ demekten ötesini şair­ mam, onun bakış açısındaki öz aleyhine Yurt dışında yaşayan bir genç şairin “yurt- lerden beklemek haksızlık olur.” (Umut) değişimi göstermek için. Edebiyatımızın dışına giderken kendini de beraber götür­ “(...) Yahya Kemal de, Cevdet Perin’le boğuntulu, umutsuz olduğunu söylediği düğünü” okuduğumda da... Nedeninisez- 1946’da yaptığı bir konuşmada, şunları yıllarda umutsuzluk örneği diye andığı sem de, söylemek gereksiz. söylemiş: “Fikret, muhakkak ki her husus­ ozanların “dil bilinci” olup olmadığı soru­ Fethi Naci, eleştiriye bu nankör uğraşa ta muasırlarına faikti (çağdaşlarından üs­ su geliyor akla. Ancak, böyle bir karşılaş­ en çok emek verenlerden biridir. Şür de tündü). Lâkin bütün Servet-i Fünuncula- tırma benim işim değil. nankör bir uğraştır. Onun şiir için harcadı­ rın şürleri, (...) nihayet mektep talebeleri Dil Gurbeti ğı çaba daha önemli ve saygın. Başlangıç­ için kaleme alınmış manzumelerdir. Daha Fethi Naci, usta bir denemecidir. tan bu yana değişen bakış açısına gelince, ileri gidememişlerdir. Hele kullandıkları li­ 1983’lerde, daha önce kendini sansür etti­ insanm bir özelliği de değişmektedir, tü­ san Manakyan Türkçesi’nin tesiri altmda ği konulara değinmek için uygun girişler kenmezliği biraz da buna bağlıdır. Sevecen kalmışa benziyor.’ (Edebiyata Dair, 290) bulur. Örneğin “Nâzım’ın yabancı ülkeler­ bir tanımı var eleştiri için, sevecen bir ba­ iyi bir şair değildi Fikret.” (Fikret’in Şüri) de yazdığı şürlerden söz açılınca niçin he­ kış açısı yoksa da: “Biz de sevdiğimiz bir şi­ “Tanzimat ve Edebiyat-ı Cedide şairleri, men aklımıza Türkçe yaşadıkça yaşayacak irin, bir romanın, bir resmin, bir müziğin şiirin her şeyden önce bir dil sorunu oldu­ olan o unutulmaz 'Saman Sarısı’ geliyor, ‘bütün halk-ı cihan’ tarafından sevilmesini ğunun bilincine varamadıkları için, üç dil­ niçin ‘Saman Sarısı’ güzelliğinde ikinci bir istemez miyiz, sözü hemen sevdiğimiz sa­ den seçtikleri sözcüklerle gönüllerince yap­ şiir adı söylemekte güçlük çekiyoruz” gibi, nat eserme getirmez miyiz? Böyle olmasa tıkları bir sözlüğün (Osmanhcanm) diliyle çözümlenmesi zor bir soruyu (bu sorunun ‘Eleştiri’ diye bir şey olur muydu?” yazmışlardı; bunlar, elbette yenilikler ge­ sorulması da pek akla gelmez) Abdülhak Özeleştirisini kırk yıl önce yazmayı dene­ tirmişlerdi edebiyatımıza, ama bu yenilik­ Hamit’in dil gurbetindeki durumundan miş bir eleştirmen Fethi Naci. Özeleştirisi- lerle yeni bir şür kuramamışlar, sadece es­ yola çıkarak açıklamaya giriştir. Bu girişim, n i yaparak, yazarın özgürleşeceğine inanan ki şiiri yıkmışlardı: Divan şiiri tarihe karış­ Nâzımla ilgili olumlu yorumlan olumsuz- bir yanı var, düşünce ve ifade özgürlüğü­ mıştı. Bu arada, şüri bir toplumsal kavga lamakla sonuçlanır: “Turgut Uyar (...) Nâ­ nün gerçekleşemediği bir ülkede bir eleş­ YAYINCILIKTA YIL aracı gibi kullanmak isteği ‘şiiri artık ken­ zım Hikmet’in ‘dilinden söz ederken: tirmen için başka bir özgürlük yolu var mı? 20 disi için değil ihtiva ettiği fikirler için’ sevi­ ‘Çünkü çıkışını büyük bir kaynaktan, dil­ Fethi Naci’nin şüre bakış açısındaki de­ lir duruma getirmişti. (...) Tevfik Fikret’in den halkın kolay ve özentisiz yaşamaya bağ-' ğişimi örneklemeye çalıştığım bu yazı, as­ 17. TÜYAP KİTAP FUARI NDA 1912’de yazdığı ‘Doksan Beşe Doğru’dan h dilinden almaktadır’ diyerek çok doğru lında bir kutlama yazısı. Yetmiş yaşın kut­ (ÜST KAT 12.S0KAK B 34 - ALT KAT 11. SOKAK A 32) bir beşlik (...) Yıllardır övülen bu şürin ger­ bir saptamadan sonra, şöyle bir değerlen­ lu olsun Fethi Naci. Eleştiriye verdiğin çekte ne ilgisi vaı; şürle? Şür kendisi için de­ dirme yapıyor: ‘Nitekim son şiirlerinde akıl emek için sağol. ■ YAYINLARIMIZ %40 İNDİRİMLİDİR !

CUMHURİYET KİTAP SAYI 455 SAYFA 7 TÜYAP 17. İSTANBUL KİTAP FUARI

I Bir süre sonra Yö«’ün sanat sayfalarını lamadım. Doğan Avcıoğlu, “Yo'«’ün büro­ K a p ita li okumak, olanaksızdır demeye­ n sizin edebiyata kararlı bir dönüş yap­ yönetmemi istedi Doğan. Selâhattin Hilav sunu kullan, doğru dürüst bir yer bulun­ yim, ama çok zordur. tığınızı gösteriyor. Siyasanın odağında­ ve Edip Cansever’le konuştum; bana yar­ caya kadar idare ederiz.” dedi, (işten atı- 27 Mayıs 1960’tan sonra, o eski deyişle, ki yıllarınız, sonra yeniden döndüğü­ dım etmeyi kabul ettiler. lıncaya kadar yazdığım yazılar, “Üçüncü “nispî bir özgürlük ortamı” doğmuştu. nüz edebiyata bakış açınızı da etkile­ Bir süre sonra da “Üçüncü Dünya Ko­ Dünya Konuşuyor” köşesinin hazırlan­ Vatan ¿Ası yazıişleri müdürü dostum Tur­ miş miydi.? nuşuyor” diye bir köşe hazırlamaya baş­ ması ve sanat sayfalarının yönetimi için han Tükel’den söz etmiştim; öteki yazıiş- - Politika yazılarım, sol’un ilk büyük bö­ ladım. O yıllarda dört beş Fransızca der­ Yö'«’den hiç para almamıştım; işten atılın­ leri müdürü Ali Gevgilıli de dostumdu. lünüşünün ortaya çıktığı, 1968 yılında bı­ giye aboneydim. Az gelişmiş ülkelerin so­ ca Doğan ayda 600 lira ödemeye başladı.) Bana makaleler yazmayı ilk öneren Ah’dir. raktım. Ondan sonra edebiyata “kesin dö­ runlarım inceleyen Marksistlerin yazıları­ Az Gelişmiş Ülkeler ve Sosyalizm, 1965 Sonralan Turhanda desteklemiştir. nüş” yaptım. nı çeviriyor (Bazen de arkadaşlarıma çe­ Mayısı’nın sonunda, Gerçek Yayınevi’nin Konya Ereğlisi’nde on dört ay boyunca 10 Türk Romanım 1960’ta başlamış­ virttiriyordum.}, ve bu köşede yayımlıyor­ ilk kitabı olarak çıktı. 17.000 liralık “ser- durmadan Marksizmin klasiklerini oku­ tım. Dört ya da beş roman üzerine yazdık­ dum. Hikmet Ozdemir, Yön üzerine ha­ maye”nin 12.000 lirası bu kitaba gitmişti! muştum. Muhasebe servisindeydıttı ve larım İstanbul’da yayımlanmaya başlayan zırladığı doktora tezinde Y ö n d e en çok Altı ayda 6.000 sattı ve ikinci baskı yaptı. muhasebe müdürüne iktisat Fakültesi’ne Pazar Postasında, çıkmıştı. Memet Fuat yazan yazarın adım verdikten sonra, beni Ama yayımlanacak başka kitap yoktu; asistan olarak gideceğimi, doktora tezimi beni yazı için sıkıştırıyordu. Memet’in ve adamış, üçüncü sıradaki yazarın adım yaz­ 1965 yazında Emperyalizm Nedir i yaz­ de Marksizm konusunda yapacağımı söy­ Edip Cansever’in “baskılanyla” 10 Türk mıştı!) dım. lemiştim. Bütün gün o kitaplan okuyor­ R om anı’nı tamamladım. Edip, kalan yazı­ Yön de yayımlanan bütün yazılar Do- 1968’de “100 Soruda” dizisine başla­ dum ve bana “misafir” gözüyle bakan mü­ lan yazdırmak için öylesine dostça bir il­ ğan’ın denetiminden geçerdi; benim yazı­ dım. dür ve memurlar bunu olağan karşılıyor­ gi gösterdi ki, ben de kitabı Edip’e ithaf larımla yukardaki paragrafta sözünü etti­ Galiba ölünceye kadar da yayıncılığı lardı. Yalnız klasikleri okumakla yetinmi­ ettim. ğim yazarın yazılan denetim dışıydı. Üs­ sürdürmek zorundayım. yor, Cahiers Internationaux adlı aylık bir Daha önce bazı kitaplarda yayımlanmış telik, Türkiye İşçi Partisi’nden atılmama - Gerçek Yayınevi olmasaydı, günlük dergiyi de izliyordum; bu dergi Marksist birkaç yazımı da aldığım Edebiyat Yazıla- rağmen hep TİP çizgisinde ve T İP ’i tutan yaşamınızın iş güç bölümünü neyle dol­ açıdan günlük olaylan değerlendiriyor ve n ’ndaki (1976) yazılar 1971-1975 arasın­ yazılar yazıyordum. 8 Ekim 1965 tarihli durabilirdiniz? kuramsal incelemeler de yayımlıyordu. 27 da yazılmış yazılar. Kitabın ilk yazısı, İsma­ Yö»’de yayımlanan “ÖbürGün...” başlık­ Gerçek Yayınevi vardı, şimdi de var. Bu­ Mayıs’tan sonra şu dergilere de abone ol­ il Cem’in çıkardığı P olitika adlı gazetenin lı yazımdan bir parçayı aktarmak istiyo­ nun için sorunuzu hiç düşünmedim. muştum: La Pensée, Démocratie Nouvel­ ilk sayısında (15 Eylül 1975) yayımlanmış­ rum: - Özellikle 1960’tan sonra edebiyat ya­ le, Economie et Politique, Recherches In­ tı: “PÎem Dersini Bilmiyor Hem de Şişman “Öbür gün TİP’e oy vereceğim. İkide zılarından gitgide uzaklaşıp siyasaya yö­ ternationales, La Nouvelle Revue Interna­ Herkesten”. Yazı, adım, Ülkü Tamer’in bir kendi kendime bunu tekrarlıyorum: neldiniz. Ülkenin siyasal ve toplumsal tionale. (Daha sonralan Yön de “Üçüncü bir dizesinden alıyordu; şairler için, yazar­ Öbür gün T İP ’e oy vereceğim. sorunlarına değgin yazılar yazdınız, ki­ Dünya Konuşuyor” köşesini hazırlarken lar için kurallar koymaya, giderek yasak­ “10 Ekim 1965: Kızınım yaş günü; o, 10 taplar yayımladınız. Edebiyatın yerini bu kaynaklardan yararlanmıştım.) lar koymaya çalışan bazı şairlere, bazı ya­ yaşım bitirecek; ben, 38 yaşımda ilk defa siyasanın alması nasıl bir duyguydu? Cemal Süreya, bir yazısında, “Edebiya­ zarlara karşı çıkan bir yazıydı: “...Edebi­ seçme özgürlüğümü yaşayacağım. Ve kı­ - Ben yıllarca iyi bir Marksist olmaya ça­ tın nabzı dergilerde atar. ” demişti; ekono­ yatın görevim basit bir pedagojik görev zım, benim yaşımda, gerçekten özgür, ger­ lıştım. Klasik iktisat öğrenimi görmenin mi, politika, toplumsal gelişmeler konu­ durumuna getirdiniz mi, yani, şiirin .hikâ­ çekten imkân eşitliğine sahip insanların yararlan oldu. Gerçi 25 Şubat 1966 tarih­ sunda da yen i düşüncelerin nabzı dergi­ yenin, romanın en güzelini yazmak yerine, yaşadığı bir Türkiye’de yaşayacak. Biz li Yö«’de “...Sosyal bilimler okuyan öğ­ lerde atar; bunlan izlemezseniz, farkında halka bilinç vermek ya da sömürü koşul- beyki görmeyeceğiz o günleri. Nitekim 10 rencilerin de, bilim adamlarının konfe­ olmadan, “hâlâ anneannenizin margarini­ lannı ortadan kaldırmak adına şiirin, hi­ Ekim’i göremeyenler de çok. 10 Ekim, ni­ ranslarını dinleyenlerin, yazdıklarını oku­ ni kullanırsınız”. kâyenin, romanın en sıradanını yazmaya ce kahırlardan, nice çilelerden sonra ula­ yanların da (özellikle sendikacıların) unut- Gazete yazılarım kitaplar izledi: Az G e­ giriştiniz mi, istediğiniz kadar yüksek ül­ şılan bir gün. Geride hapisler var, sürgün­ mamalan gereken bir gerçek vardır: Bu­ lişmiş Ülkeler ve Sosyalizm (1965), Em ­ külerden söz açın, bu sıradanlığı kimseye ler var, işkenceler var; uzak şehirlerde ‘Bir gün, ekonomi bilimi diye önlerine sürülen peryalizm N edir ( 1965 ), Az Gelişmiş Ülke­ yutturamazsınız. dahası var: Edebiyata garip öldü diyeler’ var. Geçmişin acılan burjuva ekonomi politiğidir, devrini ta­ lerde Askeri Darbeler ve Demokrasi (Der­ yüklediğiniz göreve de yan çizmiş olursu­ içinden geleceğe umuda bakış günü ola­ mamlamış bilgiler, fosilleşmiş bilgiler top­ leme, 1966), Kompradorsuz Türkiye nuz...” cak 10 Ekim...... ” lamıdır. Ben de şu bizim iktisat Fakülte- (i 967). “Siyasanın odağındaki yıllar”ım edebi­ Yaşamak günlerdi o günler, umutlu si’ni bitirenlerdenim, ödüm kopuyor bir “Edebiyatın yerini siyasanm alması”, yat anlayışıma zarar vermemiş; çünkü si- günlerdi... yazımda o fakülteden öğrendiklerimi -far­ muduluk veren bir duyguydu. Türkiye’de yasede uğraşırken Yo'«’ün de, A n iın da Sanat sayfalarında ilginç soruşturmalar kında olmadan- tekrarlarım diye!..” yaz­ bir seyirci gibi yaşamadığınızı, bir şeyler edebiyat sayfalarım yönetiyordum, edebi­ yapmıştık. Genç yazarların çoğu o sayfa­ mışım; ama iktisat Fakültesi’nde hiç ol­ yapabildiğinizi görüyordunuz. Ben yıllar- yattan kopmamıştım. larda yazıyorlardı. Sonradan imlenen ki­ mazsa “mal”la “meta” ya da “kullanım cakendimi buna hazırlamıştım. Sonunda Siyasetin en kötü etkisi, sanatçılara yu­ mi yazalar da o sayfalardan adım atmışlar­ değeri” ile “değişim değeri” arasındaki düşlediğim şeyleri gerçekleştiriyordum. kardan bakmak olur, sanatçıları “gütme­ dı edebiyat dünyasına. farklan öğrenirsiniz; bunlan öğrenmeden -10 Türk Romanı ve Edebiyat Yazıla- ye” kalkışmak olur; bütün kötü siyasetçi- *•" Yön ün baskıya girdiği akşamlar D o­ ğan’m ağabeyi Hamdi Avcıoğlu, Raif Er­ tem (Biz “Yöncü Raif” derdik, çünkü Y ön ü n bir yığın işi R aif in üzerindeydi.) ve ben Kumkapı yolunu tutardık! -Hemen ardından, 1965’te Gerçek Ya­ yınevini kurdunuz. Onun da üstünden otuz iki yıl geçmiş. Gerçek Yayınevi sonraki yaşamınızda belirleyici bir yer tutmuş olmalı, tikin, bir yayınevi kur­ ma düşüncesi nerden geldi? - Sümerbank, 141. maddeden tutuklan­ dığım için beni işten attı. Yıl, 1951.0 yıl­ larda işsiz kalan solcular genellikle muha­ sebeci olurlardı; ben de Ayvansaray’da, bir fabrikada, yıllarca muhasebecilik yap­ tım. Askerlik dönüşü, Bakırköy-Yenima­ halle’deki Emayetaş fabrikasına girdim. Personel işlerine bakıyordum, aynca Mu­ rahhas Aza’nın yardımcısıydım. 1960- 1964 arasında rahat rahat çakştım o fab­ rikada, ama 1964’te işler değişti; toplu iş sözleşmeleri ve grevler dönemi başlamış­ tı. İşverenlerin toplantılarına murahhas aza ile birlikte katılıyordum. Ve işverenler, toplantılara katılan Naci Kalpakçıoğ- lu nun Yo'«’de yazan Fethi Naci olduğu­ nu öğrendiler. Murahhas azaya beni top­ lantılarda görmek istemediklerini söyle­ mişlerdir. İşten çıkarıldım. On bin lira taz­ minat verdiler. Ö ayın aylığı, yıllık ücretli izin ve bankadaki parayı da bu on bine ek­ leyince 17.000 liram oluyordu. Arkada­ şım Enver Aytekin Tanın gazetesinden ay­ rılınca Sosyal Yayınladı kurmuştu, pekâ­ lâ yürütüyordu da. Patronlar bana artık iş vermezlerdi, bunu biliyordum. Düşün­ düm taşındım, yayıncılıktan başka bir şey yapamayacağımı gördüm. Elimde hazır bir kitap vardı, çünkü yazıları daha önce Yö«”de yayımlanmış olan Az Gelişmiş ül­ k eler ve Sosyalizm. Ama önce bir işyeri ki­ ralamak gerekiyordu. Aradım aradım, bu­

SAYFA 8 CUMHURİYET KİTAP SAYI 4 55 TÜYAP 17. İSTANBUL KİTAP FUARI

«•“ 1er böyledir: “siyasetçi olamadan siyasal celeri darılmayanlar da sonradan size man, çok fazla zaman isteyen bir eleştiri - Yıldız Ecevit, Orhan Ramuk’u Oku­ yaşamım sona erdi. çok kızdılar. Bir tek Yaşar Kemal ile alanı. Düşünün, Ahmet Haşim’in yazdığı m ak adlı kitabında şöyle yazıyor: “ ‘Me- - Bugünkü edebiyat anlayışınızla dostluğunuzun bozulmadığını söylü­ bütü dizelerin toplamı, 1436! Ben yalnız­ tinlerarasılık’ (Intertextuality) ‘legal’ bir 1970’lerin başlangıcındaki edebiyat an­ yorsunuz. Ben gene de şunu sormak is­ ca Yaşar Kemal’den 8.000-9.000 sayfa ka­ edebiyat öğesi durumuna gelmiştir son layışınız arasında farklar var mı? tiyorum. Sizin de bazen, "O kadar da dar okudum... dönem romanında. Yazar, okuyup etki­ - Önce “yazarın özgürlüğü” açısından sertyazmasaydım"yada, “Kantarınto­ - Yeniden romana dönelim dilerseniz, lendiği bir başka metinden yola çıkarak, büyük bir fark var. puzunu bu kez kaçırmışım” ya da, “Yan­ tik okuduğunuzda çok önemsediğiniz ondan birçok öge içeren anlatılar ortaya A dam Sanat dergisinde Moskova-Tiflis, lış yazmışım, haksızlık etmiştim, ” dedi­ ve olumlu şeyler yazdığınız kitaplar ya koyuyor ve bunu, Dante’nin ‘Yeni Hayat’ 1972 başlığıyla anılarımı yazarken belirt­ ğiniz oldu mu? Varsa eğer böyle durum­ da yazarlardan sonradan vazgeçtiğiniz, başlıklı kitabından esinlenerek aynı isim­ miştim: 1972’de Moskova’da ve Tiflis’te lar, okurlarınız bunu sizden duymak is­ yargılarınızın değiştiği oldu mu? de bir roman yazan Orhan Pamuk gibi beni rahatsız eden gerçeklerle karşılaşmış­ teyecektir. - Sonradan vazgeçtiğim yazarlardan bi­ göğsünü gere gere açıklayabiliyordun Me­ tım ama bunları yazmaya cesaret edeme­ - Benim için “yazar” değil, “eser” var­ rini daha önceki sorulardan birine cevap tinlerin içinde, Alman tiyatro yazan He- miştim, kendi kendimi sansür etmiştim, dır. Bir yazar, bir eserini beğendiğim za­ verirken açıklamıştım: Mehmet Eroğlu. iner MüHer’de olduğu gibi Hamletler, susmuştum; hiç olmazsa Moskova’ya gi­ man bütün eserlerini de beğeneceğimi sa­ Vazgeçtiğim, yazdıklarını artık merak Macbethler kol geziyordur artık. Yazar, den bütün solcular gibi Moskova’yı övme­ nıyor. Keşke öyle olsa! O zaman kimse ba­ etmediğim Başka yazarlar da var. katkıda bulunmakta zorluk çektiği, ken­ ye kalkışmamıstım. Moskova-Tiflis izle­ na darılmaz. Ama bunun böyle olması Vedat Türkali’nin 1975’te yayımlanan dine giderek yabancılaşan dış gerçeği ye­ nimlerimi ancak 25 yıl sonra, 1997’de ya­ için, o yazarın beğendiğim eserinden son­ B ir Gün Tek Başına adlı romanım çok sev­ niden üretmek yerine, çoğu kez daha ön­ zabildim. ra yayımladığı eserlerin de en azından be­ miştim; ama bu romandan sonra yayımla­ ce üretilmiş kurmaca yapıtların dünyasın­ “Yazarın işi muhalefettir.” diyorduk; ğendiğim eser düzeyinde olması gerekir; dığı Mavi Karanlık ve Tek Kişilik Ölüm da gezinmeyi, kurmaca gerçeklik düzle­ ama ben ilk defa, dostum Engin Cezzar’m o düzeyin altında ise niçin beğeneyim o açılı romanları berbattı. Hele Tek Kişilik minden yola çıkarak üretmeyi yeğliyordur bir TV programında (yılım anımsayamıyo­ eseri. Ölüm! Bu kadar berbat bir roman çok az postmodem romanda. Gerçeği ikinci el­ rum), “Yazarın işi elbette muhalefettir, Bir örnek: Mehmet Eroğlu’nun Issızlı­ yazılmıştır. Bu iki romanı okuduktan son­ den üretmek demektir bu.” (s. 19) ama yalnızca kapitalist düzende değil, sos­ ğın Ortasında adlı romanı yayımlanınca ra, arada çıkan Yeşilçam D edikleri adlı ro­ Şimdiye kadar yazar, “dünyayıveinsan- yalist düzende de yazarın işi her zaman “Bir roman olayı: ‘Issızlığın Ortasında “ manını okumadım. ları” yazıyordu; yazarın hareket noktası muhalefettir.” diyebildim. başlıklı bir eleştiri yazmıştım. (Eleştiri Bir zamanlar pek umut bağladığım Se­ dünya ve insanlardı, “metinler” değil. Her alanda bu böyle. Mehmed Ke­ Günlüğü I. Kitap, ss. 163-167) Eliç tanı­ lim İleri’nin cinsellik sömürüsünden me­ “Metinler”, eleştirmenin hareket nokta­ mal’in 1983 ’te Cumhuriyet’te çıkan bir ya­ madığım biriydi Mehmet Eroğlu, kitabı­ det umar hale geldiğini görünce (“Orhan’ı sıydı. Bunun içindir ki Rolanda Barthes, zısı için yazdıklarımı anımsıyorum: "... ‘40 nı beğenmiştim, yazmıştım. Arkadan G eç deli gibi arzuluyordu. Hatta, korkunç yazarın ürününe “nesne-dil” diyordu ve kuşağı şairleri’ gölgede kalmışlarsa bunun Kalm ış Ölü çıktı. Kötü bir romandı. Ar­ ama, sevişmek de yetmiyor, (...) pislikte ekliyordu: “Eleştiri bu nesne-dil üzerinde suçunu Garip şairlerine yüklemek gülünç kadan Yarım Kalan Yürüyüş çıktı. O da debelenmek, boğulmak için çırpmıyordu. yükselen üst-dildir.” Postmodemizmde, olmuyor mu? Eş dost hatın dinlemeyip bir kötü bir romandı. Sonra Adını Unutan Öyle çırılçıplak yataklara uzanmış, Orhan “nesne-dil”, “üst-dil”e dönüşüyor. Bu bir gerçeği söylemenin sanırım sırası gelmiş­ A dam çıktı. O da berbat bir romandı. Dü­ yaklaşıyor, boydan boya bu çıplak gövde­ bakıma, romanın romanlıktan çıkması ol­ tir: 40kuşağı şairleri gölgede kalmışlardır, şünün, Mehmet Eroğlu’nun ilk romanım ye işiyor! İşiyor! İşiyor!”) yazdıklarını muyor mu? • ‘ çünkü yeteneksiz şairlerdi. (...) Siyasal ve beğenmişim, övmüşüm, sonra üç romanı okumamaya karar verdim. Aynca, “kurmaca gerçeklik düzlemin­ toplumsal bir savaşa katılmakla, bu savaş çıkıyor, hiçbirini beğenmiyorum ve susu­ Erhan Bener’in, Ayla Kutlunun sevdi­ den yola çıkmak”, yazarın yaşanan ger­ uğruna hapislere girmekle, sürgünlere git­ yorum... Olacak şey değil! Benim de okur­ ğim birer romanları vardır, ondan sonra o çeklikle ilişkisinin kesilmesi olmuyor mu ? mekle övünmek, hiçbir devrimciyeyaiuş- lara karşı bir sorumluluğum var. O ilk ya­ kadar çok sıradan romanlar yazdılar ki ar­ Yazarın yaşadığı çağdan kaçması olmuyor mayacak çirkin bir davranıştır.” (E leştiri zıyı yazmasam mesele yoktu; ama o övgü­ tık okumuyorum yazdıklarını: mu? Günlüğü, I. Kitap, 1986, s. 62) den sonra susmak mümkün değildi. A dı­ Bir de değişik bir durum var: Tahsin Öyle bir çağda, öyle bir ülkede yaşıyo­ Yahya Kemal için şu satırları ancak 1983 nı Unutan Adam için bir eleştiri yazdım ve Yücel’in Aykırı Öyküler ini 1991’de oku­ ruz ki, yazarın bu kadar lükse kendinde yılında yazabilmişim: “Yahya Kemal, için­ romanın “insansız bir roman” olduğunu muş, “Son Yılların En Güzel Hikâye Ki­ hak görmesi ne ölçüde doğrudur? Ve as­ de yaşadığı dönemin, Edebiyat-ı Cedide gösterdim. Epey zamanımı aldı o eleştiri, tabı” başlığıyla bir eleştiri yazmıştım. Pey­ lî işlevi insanlara insanları tanıtmak olan dilinin, Tanzimat dilinin üzerinden atlaya­ ama şimdi içim rahat. Artık Mehmet gamberin Son Beş Günü adlı romanını roman, bu yoldan işlevini yerine getirebi­ rak, eski şiirimizin birkaç yüz dizelik biri­ Eroğlu’nun bundan sonra çıkacak roman­ 1992’de okudum, en uzun eleştirimi o ro­ lir nü? I kiminden yararlanmasmı bilmiş, böylece, larını okumasam da olur. man için yazdım: Kitap sayfasıyla tam 37 hem bir yeni şiir dili kurmuş, hem de ‘ge­ Ha, Mehmet Eroğlu da sürüye uydu: O sayfa! Tahsin Yücel’i “Kurulu düzeni eleş­ leneksel şiirimizin sesi’ni bulmuştur.” eleştiriden sonra bir daha aramadı beni. tirmekten kurulu düzene muhalefet eden­ ARKEOLOJİ (a.g.e., s. 142) Özedersek, sizin o sıraladığınız durum­ lere muhalefet eden bir çizgiye” geçmek­ Bugün, yazarken, kendimi “özgür” his­ lar (Sert yazmak, vb.) hiç olmadı. le eleştiriyordum. Bu yıl okuduğum Vatan­ VE SANAT sediyorum. - Aslında yazılarınızda şiirden çok söz daş ise nefis bir “anlatıydı”: Yazımın baş­ YAYINLARI 1958 yılında “Bir autocritique (özeleş­ ettiniz ya da şiir üstüne yazdınız. So­ lığı da “Tahsin Yücel’den bir başyapıt” tiri) denemesi”ni yazarken gerçek bir ya­ nunda şiir üstüne yazılarınız da yakın­ idi. Bende önyargı yoktur! zar özgürlüğüne doğru ilk adımlarını atı­ da bir kitap olarak yayımlanacak. Şi­ Bazen ilk okumada beğendiğim bir ro­ yordum. Ancak şimdi, 1997’de, kendimi irin yeri sizin için roman ya da öykünün manı yeniden okuyunca beğenmediğim gerçekten özgür hissediyorum. Edebiya­ ardı sıra mı geliyor? de olmuştur. Geçenlerde Turgay Gönenç ta da “özgürce” bakabiliyorum, “özgür­ - Hayır. Ne var ki günümüzde yazılan şi­ anımsattı: Yakup Kadri’nin A nkara adi lük” bana bağışlanmadı, özgürlüğümü irlerin çok azmi seviyorum. Eskiden çok romanını ilk okuduğum zaman beğendi­ ben kazandım. şiir okurdum, sayısız dize, beyit vardı bel­ ğimi yazmışım: 1960’ta. Oysa, 1981’de ya­ Bunun öyle pek de kolay gerçekleşme­ leğimde; son zamanlarda fazla şiir okuma­ yımlanan Türkiye’d e Rom an ve Toplumsal diğini söyleyebilirim. dığımı itiraf etmeliyim. Okuduğum zaman D eğişm e adlı kitabımı yazarken yeniden - Haklarında yazdığınız yazılar yüzün­ da eskiden sevdiğim şiirleri okuyorum. okudum ve çok kötü bir roman olduğu­ den size darılan p e k çok yazar var. Ön- Bir de kendimi romana çok verdim. Ro- nu gördüm. -Bugünkü Türk romanının, içinde de­ vindiği toplumsal koşullarla ilişkisini nasıl görüyorsunuz? - Günümüz Türk romanı, çok kalın çiz­ gilerle bir değerlendirme yaparsak, “top­ lumsal koşullarla ilişkisini”, bu ilişkinin büsbütün dışına çıkamayacağına göre, en düşük düzeyde tutmaya çalışıyor. Türkiye’nin üzerinden bir buldozer gi­ Çeviri: Hüsnü Ovacık bi geçen “12 Eylül”, edebiyat dünyasını da 13.5x19.5 cm, 1. H am ur, 168 sayfa etkiledi. Bunu açıkça görmek için “12 Antik dönemin bize bıraktığı birçok bilmece için­ Mart romanları” ile “12 Eylül romanla- de hiç bir şey Anadolu'daTarsus'da doğup geli­ rı”m karşılaştırmak yeter. şen Mitras Gizemciliği olarak bilinen eski Roma 12 Mart romanları, soylu davalar için dini kadar ilgi çekici odeğildir. Mitras Gizemciliği kendilerini harcayan gençlere ağıtlar ya­ de ancak bu külte kabul edilenlere açıklanan bir kar, onlara sevgiyle yaklaşır, onları yücel­ sır etrafında oluşturulmuştu. Mitra tapınakları tir. Oysa 12 Eylül romanları, genellikle, o (mithraea) genellikle yeraltında inşa edildildikle- gençlerle alay eder, onları aptal yerine ko­ rinden içlerindeki buluntular çok iyi korunmuş- * yar; yani 12 Eylül romanları, bir bozuk tur. Bu nedenle Mitraizm, antik dünyanın arke­ düzene muhalefet eden gençlere muhale­ olojik olarak en çok dokümana sahip olguların­ fetin romanıdır. Bu durum, edebiyatımı­ dan birisidir. Bu kitap, astronomik bir bilmece zın nereden nereye geldiğini açıkça göster­ olduğu anlaşıldıktan sonra, bu kültün nasıl ortaya mektedir. çıktığını açıklamaktadır. Postmodernizm, yaşanan gerçeklikten uzaklaşmak için bir sığmak oldu. - Son dönem romancılarının insana YAYINCILIKTA YIL uzak düştüğünden, insansız romanlar Sultanahmet Cezaevi nin avlusunda. yazdıklarından; bunun yerine yeni bi­ Soldan, sağa: Aziz Nesin, Cenap çim arayışlarını, postmodern yazma bi­ Karakaya, Necdet Eker,Enver Aytekin, Fethi Naci, Mayıs 1951 (Yanda).Fethi Naci çimlerini öne aldıklarından söz edilebi­ İlkokulu bitirdiği yıl, 1939 (üstte). lir m i?

CUMHURİYET KİTAP SAYI 455 SAYFA 9 TÜYAP 17. İSTANBUL KİTAP FUARI

Bunları düşünerek Goethe’ye bir kere bölüm, çok açık bir yama.” Oysa bir “roman geleneğimiz yok. nince hemen belirli kişiselözellikler gelir daha hak veriyorum: “Hayatın yeşil ağaç­ O zamanlar Kemal Tahir’le pek dosttuk. Anayasadan demokrasiye kadar, teknolo­ aklımıza. Peki, “Türk” denince ne geliyor lan karşısında her kuram kül rengi kalır. ” “Başlangıç, roman değil.” yargısı üzerin­ jiden romana kadar birçok şeyi Batı’dan aklımıza? “Türkiye” denince “Şiş kebabı Bunun içindir ki Orhan Pamuk’un 275 de Kemal Tahir’le epey tartışmıştık, so­ aldık. Batı’da Stendhal, Goethe, Dickens, çok güzel, Boğaz harikulade!” diyen ya­ sayfalık romanında, iki sayfada “Kürt” nunda bana hak vermiş. “Çıkaracağım.” Dostoyevski o unutulmaz romanlarım ya­ bancılar gibi, biz de, en çok, “Konukse­ sözcüğünün geçmesi bende sadece bir demişti. Bu satırları yazmadan romanın zarlarken bizim atalarımızın seçkinleri, verlik, tevekkül” gibi sözcükleri tekrarla­ “dekoratif öğe” etkisi bıraktı, “kül rengi” Leylâ ile Mecnurin, Yusuf ile Züleyha’yı maktan başka bir şey diyebiliyor muyuz? kaldı: “Han edilmemiş savaş yüzünden bo­ vb. okuyorlardı; halkımız da B attal G a­ Gerçekte, artık, “Türk inşam” denince şaltılmış hayaletimsi Kürt köylerini ve “Başlangıç”ı. ziyi, Hazret-i Ali Cenklerini vb. D İN Lİ­ aklımıza belirli niteliklerin gelmemesini uzaklardaki kayalık dağların karanlıklan­ Özyaşamın romana psikolojik açıdan YORDU. olağankarşılamak gerek; çünkü,yüzyılı­ ır! döven topçu birliklerini gördüm.” (s. da zenginlik kattığım belirtmek gerek. İn­ Gerçek roman, yani on sekizinci, on do­ mızda, Türkiye ve Türk inşam çok hızlı bir 256) ve “Kürt isyancılanyüzünden Viran- sanlar bazı psikolojik gerçekleri ancak ya­ kuzuncu yüzyılın romanı, Batı’da, burju­ değişim içinde: bağ şehrine tren seferleri kaldırılmıştı. ” (s. şayarak öğrenebilirler. Romanlarda böyle va yaşama biçiminin belirmesiyle birlikte Kapitalizm, değer vargılarım, beğenile­ 258) yaşanmış gerçeklerle karşılaşmak iç dün­ ortaya çıkan bir edebiyat türü. Oysa ri, kimi İnsanî duyguları alt üst ediyor. Bu, - Yaşadığınıya da yaşananları yazmanın yamızı zenginleştirir. Dostoyevski’yi dü­ 1872’de ilk Türk romam, Şemsettin Sa­ bir Türkiye’de böyle değil, bütün dünya­ romanda nasıl bir yeri olmalıdır? şünüyorum: Babasından o kadar nefret mi’nin Taaşşuk-ı Talât ve Fıtnat’ı yayımlan­ da böyle. Çağımızın Fransız’ı, İngiliz’i, Al- - Bir romancı, romanım yazarken, özya- etmeseydi Ivan Karamazov’a, “İçimizden dığı zaman ülkemizde burjuvazi yoktu;; man’ı, Rus’u bizim bildiğimizi sandığımız şamından da, başkalarının yaşamandan da hangimiz babamızın ölümünü diiememiş- ni başka bir coğrafyanın,_başka bir taı'' Fransız, İngiliz, Alman, Rus değil. Bizim yararlanabilir; olağandır bü; ama romanı­ tir? ” dedirtebilir miydi? ürününü ithal etmiştik. Batılılaşma çaba­ bildiğimizi sandıklarımız, on dokuzuncu nı özyaşam üzerine kurmayı kalkışırsa Psikolojik gerçekler toplumsal gerçek­ larıyla girişilen romanlar, edebiyatın da yüzyıl romanının bize öğrettikleri. Bir gündelik yaşaman aynntılanyla kurmaca lerden de önemlidir romanda. Ve “yaşa­ Batı ya açılması sonucunu doğurmuştu. Dostoyevski çıkıp da “Rus halkı Ham dünyanın (“roman”ın) kurallan çatışır, nanları yazmak” konusunda romana de­ Ûk romancılar, bu ithal malı edebiyat hem başarılı bir kurgu sağlanamaz, hem ğerini asıl kazandıran da onlardır. türünü eski Türk hikâyeciliğinin deneyim­ de roman -yazarına ne kadar ilginç, ne ka­ - Bir de Ihsan Oktay Anarın iki roma­ leriyle kaynaştırmışlar, romanlarında çağ­ nince aklımıza belirli özellikleri olan kişi dar vazgeçilmez gelirse gelsin- okuru ilgi­ nı var: Puslu Kıtalar Atlası ile Kitabül larının önemli sorunlarıyla ilgilenmişler geliyor. Ama bunlar geçen yüzyıla kaldı. lendirmeyen bir yığın ayrıntıyla dolar. Hiyel. Bu iki romanın roman sanatımız (Kölelik, esir ticareti, kadın haklan...) da­ Geçen yüzyılda güçlü bir: TTürk ürk romanı ol-ol­ Çünkü günlük yaşamın ayrıntılarıyla kuY- içindeki yeri, geleceğe dönük olarak bı­ ha da önemlisi, ithal malı edebiyat türünü saydı,y'dı, “Türk” ı urK denince herkesinnerkesin aklına be-be­ maca dünyanın ayrıntıları benzemez bir­ raktığı ipuçları için neler dersiniz? kullanarak ithal malı yaşama biçimine kar­ lirli özellikleri olan bir kişi gelebilirdi. Ama birine; kurmaca dünyanın ayrıntılarının o - Puslu Kıtalar Atlası m okudum. K ita­ şıçıkmışlardır. Bu roman anlayışı, Servet - geçti artık. dünya içinde belirli işlevleri vardır, işlev­ bü l H iyel’i yarısında bıraktım. Bana, bü i Fünun dönemine kadar sürmüştür; Ser­ Gene de edebiyatımızda, “Türk insa- sel olmayan ayrıntıya yer yoktur bir ro­ vet-i Fünun dönemiyle birlikte, bu edebi nı”m demeyeyim, kapitalizm öncesi döne­ manda; oysa gündelik yaşam işlevsel olma­ min belirli bir bölgede yaşayan “Türk köy- yan ayrıntılarla doludur. sanmıyorum. lüsü”nü belli başlı nitelikleriyle betimle­ Roland Barthes, Anlatıların Yapısal Çö­ - Komanda da “kendi geleneğimizin öz­ edebiyatı gitmiş, yerine, karamsar, umut­ yen bir romancımız var: Yaşar Kemal. zümlemesine Giriş adlı incelemesinde, gün sesî’nden söz edebilir miyiz? De­ suz, hayallerle avunan bir edebiyat gelmiş­ Romancılarımız, Türk köylüsünü ya “Eğer Haubert, Un coeur simple’de, be­ ğilse, niçin?.. tir. ideaüze etmişlerdir, ya köylülerin kimi lirli bir anda, görünüşte üzerinde durma­ - Şiirde “kendi geleneğimizin özgün se- 1960-1980 arasında uygulanan sanayi davranışlarını, düşünüşlerini saklamışlar, dan, Pont-Evêque Kaymakamının kızları­ si”nden söz edebiliyoruz, çünkü bir şiir politikasına “ithal ikamesi politikası” den­ kentlilere karşı “kol kırılır yen içinde” ha­ nın bir papağanları olduğunu bize öğreti­ geleneğimiz var. Nitekim Yahya Kemal, diği bilinir: Yabancı sanayi mallarının it­ vasına girmişlerdir, ya da köylülere “bü- yorsa, bu dana sonra Félicité’nin yaşamın­ Edebiyat-ı Cedide dilinin, Tanzimat dili­ halini bırakarak bunların benzerlerini ül­ yıpçmal” diye, “kavat” diye bakmışlardır. da bu papağanın büyük bir önemi olaca- nin üzerinden adayarak, eski şiirimizin ya kemizde üretmek. Bugün edebiyatımızda Bir Yaşar Kemal vardır romanımızda köy­ da şiir geleneğimizin birkaç yüz dizelik şi­ da böyle bir “ithal ikamesi” sorunu var: lüleri olduğu gibi gösteren; Yaşar Kemal, ir birikiminden yararlanmasını bilmiş, Çoğu edebiyatçı, eserinin özünü de Ba- böylece, hem bir yeni şiir dili kurmuş, hem tı’aan ithal ediyor. Yıllar önce Sartre’ın, çekçi ;ibi” tanımak babası hakkında şunları söyletiyor: “Ba­ de “geleneksel şiirimizin ,şesi”ni bulmuş­ Camus’nün etkileriyle ortaya çıkan buna­ Türk köylüsünü “oldu; aşar Kemal’in bam, görevli olarak güneyde bir yere git­ tur. Tanpınar, Edebiyat Üzerine Makale­ lım edebiyatı nasıl bir ithal ikamesi idiyse için elimizdeki tek kaynı mişti. Görevi gizliydi. Gizliliğe gerçekten le r d e , şöyle diyor: “Yahya Kemal’i başka bugün de “postmodern” romanlar ithal romanlarıdır. düşünüyorum: Değişik olay­ uyardı.” Ve roman boyunca Oruç’un ba­ bir milletten bir şaire benzetmek lazımsa ikamesi ürünlerdir. Ortadirek’ı basının “gizli görev”ine bir daha dönül­ Puşkin’e benzetebiliriz. Onun gibi gele­ Kendi geleneğimizin Özgün sesini, bul­ lar ve kişiler karşısındaki tepkileriyle tanı­ dığımız Meryem’in, Ali’nin, Elif’in ilişki­ müyor! nek nesillerin hesabına kapılar açmış, bi­ sanız bulsanız, Yaşar Kemal’in in ce Me- Rus formalisti Tinyanov, “Yaşamın ya­ ze, dilimizle milletimizin şuurunu getir­ med? lerinde bulabilirsiniz. leri, bu üç kişinin aralarındaki ana-oğul, zma girdiği yerde yaşamın kendisi yazın miştir.” Bu düşünceye katılmamak ola­ - Burada Yaşar Kemal’den söz açabili­ lin-kaynana, karı-koca ilişkileri, ancak o olur” diyor; eklemek gerek: İşlevsel ayrın­ naksız; hatta bu düşünceye şunu da ekle­ riz sanırım. Sizce nedir Yaşar Kemal'i f el tarımsal üretim düzeyinde yaşayan Türk köylüsünün ilişkileridir; başka ülke­ tı olarak girince. yebiliriz: Üstelik uluslaşma sürecinden ön­ “büyük romancı” yapan? lerde o ilişkilere rastlanabileceğini sanmı­ Yaşar Kemal, Orta Direk, Yer Demir ce getirmiştir bu ulusal dili. - Fransız, İngiliz, Alman ya da Rus de- yorum. Yaşar Kemal’in büyük haşarısı bu­ G ök Bakır, Ölmez Otu üçlüsü için, “Bu üç­ lü benim yaşantım ve tanıklığımdır.” de­ rada, bence: Hem roman okurlarım, hem mişti ama yaşantısından bu üç romana ak­ de toplum ve insan gerçekliğimizi araştır­ tardıkları, o pek “müstamel” benzetişle, mak isteyen toplumbilimcileri doyurabil­ buzdağının suyun üstünde görünen par­ mesinde. çası kadardır; buzdağının görünmeyen o Yaşar Kemal, yazdığının roman oldu­ büyük ana gövdesini görüp incelemesev- ğunu hiçbir zaman unutmaz; anlattığı çev­ di görünen o küçük parçayı yazamazdı; renin ekonomik-toplumsal yapışım bütün ama görüp tanıdığı o ana gövdeyi olduğu aynntılanyla bilir, ama bu geniş bilginin gibi yazmaya kalksaydı yazdığı “roman” romana girmemesi gereken büyük kısmı­ olmazdı. Romancı nice emekler sonucu nı yazmamak ustalığım gösterir. Yaşar Ke­ elde ettiği bilgilerin ne kadar çoğunu yaz­ mal, romancı olduğunu hiçbir zaman mazsa o kadar iyi romancıdır. unutmaz; bunun için uzaktan bakılınca Yaşar Kemal’in bu “ü çlii’de gösterdiği hep birbirlerine benzer görünen köylüle­ rin hiçde birbirlerine benzemediklerini, romancı davranışını Kemal Tahir I958’de yayımlanan Yediçınar Yaylası adlı roma­ akla kara gibi şematik tasniflerle köylüle­ nında gösterememişti. 1959’da, Anka­ rin anlatılamayacağını, hepsinin ayrı bir iç Adam Yayınlarının bir kokteylinde soldan: Tuurtıan Günay, Fethi Naci, Hüseyin Haydar, Memet dünyası olduğunu, bireysiz olduğu söyle­ ra’da yayımlanan D ost dergisinde yazdı­ Fuat. Feridun Andaç ve Aygören Dirim, 19M. Altta ise Doğan Hizlan'la birlikte, 1981. nen köy topluluklarında unutulmaz birey­ ğım “1958’in Romanları” başlıklı yazım­ sel dramların yaşanabileceğini gösterir. da (Önce Gerçek Saygısı [1959] adlı kita­ Bunun içindir ki bir görev, giderek bir tut­ bımda yer alan bu yazı, Gerçek Saygısını ku haline gelen öldürme saplantısı, boca­ ekleyerek yayımladığım insan Tüken­ lamalar, korkular, kaygılar, düşle gerçek m e z d e var), Yediçınar Yaylası için şöyle arası bocalamalar, kurtulmak için çabala- diyordum: “KemalTahir’in YediçınarYay- malar içindeki Memidik’i anlattığı la sın d a yazarın üç ayn yanım bir arada, Ö lm ez Or«’nda bir köylü Hamlet yaratabiliyor, ama bir Kemal Tahir olarak değil de yan bir Türk köylüsünde de bir Shakespeare yana iiç Kemal Tahir olarak görüyoruz. kişisinin yaşayabileceğini gösteriyor. Başlangıçta araştırıcı Kemal Tahir var; ro­ manını belirli bir tarihsel, ekonomik, top­ Köyü, köylüyü anlatan Yaşar Kemal, lumsal temele oturtmak için gerekli bilgi­ köy toplumunun durağan bir toplum ol­ leri, roman haline getirmeden, bir masal madığını, köyde de “hir şeylerin cieğiş- diline, bir masal havasına yaslanarak veri­ yor. Sonra romancı Kemal Tahir, daha doğrusu araştırıcı Kemal Tahir’le birleşmiş şullar, köy insanını, bu insanın inanışını, romancı K. Tahir geliyor. Son bölümde töresini değiştirmektedir. Bunu en iyi Yu­ de düşünür-politikacı Kemal Tahir’i bulu­ sufçuk Yusuf adlı romanında görürüz. Ya­ şar Kemal, bu romanında, astığı astık, voıyoruz. (...) Ne var ki romanda bir değer kestiği kestik” derebey artığı ağa tipinin1 büütünlüğü yok; başlangıç, roman değil; son

CUMHURİYET KİTAP SAYI 455 SAYFA 10 TÜYAP 17. İSTANBUL KİTAP FUARI

çöküşünü, yok oluşunu ve bu çöküşle, bu tım. yok oluşla birlikte giden bir gelişmeyi, ya­ Bahtin’in Esthétique et théorie du ro­ ni tanmdan para kazanan ağaların -De­ man ve Esthétique de la création verbale mokrat Parti’nin de kredi yardımlarıyla- adlı kitapları, ders çakşır gibi okuduğum sanayi alanına yatırım yapmalarını, eski kitaplardır. Tzvetan Todorov’un derleyip toprak ağalarının yavaş yavaş sanayici ol­ Fransızca’ya çevirdiği Théorie de la litté­ maları sürecini betimler. Değişen yaşam rature’ ü de öyle; mudaka okunması gere­ koşullan, gelenek ve görenekleri de de­ ken bu kitap, Sema Rifat - Mehmet Rifat ğiştiriyor: Kan davası güden iki ağanın ço­ İkilisinin nefis çevirisiyle Türkçe’ye çevril­ cukları, aynı şirketin idare meclisinde ar­ di (Yapı Kredi Yayınlan). tık birlikte çalışabilmektedirler. Admı andığımız Roland Barthes seve­ Yaşar Kemal den söz edip de Yaşar Ke­ rek, yararlanarak okuduğum bir yazar. mal’in dili üzerinde durmamak olanaksız. Hiç çeviri yayımlamadığım halde, bana Yaşar Kemal, Yasar K em al Kendim A n­ çok şey öğreten Anlatılann Yapısal Çö­ latıy ord u , “dil”i hakkında şöyle diyor: zümlemesine Giriş’i (Sema Rifat - Meh­ “Herkesin söylediği, benim şiirli dilim var met Rifat İkilisinin çevirisiyle), yazarlarımı­ ya, birkaç romanımda bunun tam tersine, za yarark olur diye çevirtip yayımladım. romanların kupkuru olduğunu görürsü­ Ama yazarlarımızın bu kitaba ilgi duyduk­ nüz. Örneğin İnce Memedlerin dili ayn, larım söyleyemem. Akçasazın Ağalarının, Deniz Küstünün Yararlandığım başka kaynaklara gelin­ dili apayn...” ce; yazılarımda, kitaplarımda adlarım an- Gerçekten, bu üç romanda da Yaşar 1974 Orhan Kemal Roman ödülü töreninde Ön sırada: Küçük Yılmaz, Yımaz Güney, Fatos mışıışımdır. Kemal in dili ayrı özellikler gösterir, ben­ Güney, Nuriye Öğütçü, Fikret Otyam, Emel Kalpakçıoğlu ve Fethi Naci. Br3urada iki Türk yazarım da anmak is­ zemez birbirine. terim. Otuz iki yıl gibi büyük bir zaman dili­ ğtnız, sizde iz bırakan kaynaklarınızı ?■. kınması ve Türkiye; ikinci çevirinin “Tür­ Ataç’ı hep Türkçe öğretmenimgibi gör- mi içinde yayımlanan dört cilt in ce Me- - “Kitabınızı hazırlarken hangi düşün­ kiye” bölümünü Prof. Idris Küçükömer müşümdür; Türkçe’ye saygıyı ondan öğ­ me e a d d d ı e Yaşar Kemal hep aynı dili kulla­ celerden yararlandınız?” Bu soruyla ilk yazmıştı.) rendiğimi söyleyebikrim. nır, hepj> aynı aanlatımı sürdürür: Anlaücı ile defa 1956 yılında, ilk kitabım insan Tü­ 1959’da yayımlanan Gerçek Saygısında Ahmet Hamdi Tanpınar’ın Türkçesi anlattığı kişiler hep aynı dünyanın insan kenm ez dolayısıyla, basın savcısının oda­ ise hiç kaynak göstermemişim. Bu da çok pek parlak değildir, ama onun da gerçek­ landır sanki; sanki özdeşleşmişlerdir, dil- sında karşılaşmıştım. O yıllarda Adliye, doğal; çünkü o yazılan Ankara’da asker­ ten “özgün” düşüncelerinden çok yarar- leri aynıdır, inançları aynıdır, aynı mucize Büyük Postane’nin üstündeydi. Savcı, bi­ liğimi yaparken yazmıştım; kitaplığım İs­ lanmışımdır. lere inanırlar. Sözgelimi ince Memed zim yazarlarımızın adlarıyla yetinmiyor, il­ tanbul’daydı; Ankara’da okuduğum ki­ - Peki, sizi etkileyen bu kaynaklara ba­ niden eşkıyalığajyanğa dönünce Yaşar £ le de yabancı adlar istiyordu. Ben de hep taplardan, dergilerden (Bazı Fransızca karak, bizde eleştirinin durumunu aça­ mal,’’Başında o san ışık dönüyor, şavkıyor, Sainte-Beuve’ün iki ciltlik Pazartesi Ko­ dergileri Ankara’da bulabiliyordum.) ya­ lım mı yeniden! savruluyordu.” (inceMemed IV) diye ya­ nuşm aları’ ni, Anatole France’ıff o yıl ya­ rarlanarak yazmıştım o yazılan. - Eleştiri, bir yazarın bütün zamanım is­ zar; Anacık Sultan’ın gömülüşünü anlatır­ yımlanmış Edebiyat Hayatım ileri sürü­ 1961-1967 yılları edebiyatı iyice boşla­ ter. Bir işte çakşayım, artan zamanlarım­ ken, “Bu sırada ölünün üstüne ak bir bu­ yordum, ama savcı “yemiyordu”. dığım yıllardı. 27 Mayıs hareketinin getir­ da da eleştiri ile uğraşayım diyen biri doğ­ lut geldi durdu, o, her zaman Ocağın üs­ Kimlerden yararlanmıştım inşan Tü­ diği göreceli özgürlük ortamında ben de, ru dürüst eleştirmen olamaz. tünde duran bulut.” diye yazar (a.g.e.); ken m ez’ deki yazıları yazarken? İlk kay­ çoğu arkadaşım gibi, politikadan başka Eleştirmen, bütün zamanım eleştiriye “O ak bulutla, o üç kuş doruğun üstünde nak Plehanov’du. Çünkü Les questions bir şey düşünmüyordum: Vatan gazete­ vermek zorunda olduğuna göre, yazacağı süzüldüler kaldılar. Gece de bir yıldız kü­ fondamentales du marxisme’i daha üniver­ sinde önce makale, sonra köşe yazarlığı, eleştirinin getireceği para ile geçinebilme- mesi, ışıkları savrularak doruğun üstüne site öğrencisiyken edinmiştim; ders çalışır Sosyal Adalet dergisinde, A kşam gazete­ kdir, Türkiye’de bu koşullar olmadığı için indi.” (a.g.g.e.) diye yazar. Yaşar Kemal mi gibi okuduğum bir kitaptı. Editions Soci- sinde, kurucularından olduğum A nt der­ eleştiri de gelişemiyor. Bakın eleştirmen- ■ yazıyor,yazıyor, halhalk mı söylüyor,” 'lü\ karışır birbirine: ales’in yayımladığı kitaplar çok ucuzdu, gisinde siyasal, ekonomik konularda yazı­ Yaşar Kemal de halkın düşündüğüne ina- bunları öğrenci harçlığı ile alabiliyorduk. lar... Az Gelişmiş Ülkeler ve Sosyalizm gi­ nır gibidir. Fakülteyi bitirdikten sonra o yayınevinin bi, Emperyalizm Nedir gibi, Kompradorsuz Bu dili, bu anlatımı hiçbir romancımız­ birçok Idtabını getirtmiştim; aralarında Türkiye gibi kitaplar... ARKEOLOJİ da bulamazsınız. Çünkü Batı’dan romanı gene Plehanov’un ünlü T art et la vie soci- 1968, yeniden edebiyata dönüş yılım ol­ aldığımız günlerde Ahmet Mithat gibi, da­ a le’ı de vardı. Ama şimdi insan Tüken- du. O gün bugündür, varsa edebiyat yok­ VE SANAT ha sonra, Hüseyin Rahmi gibi romancı­ m ez’i gözden.geçirirken Plehanov’un adı­ sa edebiyat... lar eski Türk hikâyeciliğinden, meddah na rasdamıyorum; sanırım o yılların etki- 1971 ae yayımlanan On Türk Romanı YAYINLARI hikâyelerinden yararlanmışlar, ama Ser- 'e... Anımsarım, Asım Bezirci de Phe- adlı kitabımda ilk kez rastlıyorum Lu- vet-i Fünun romancılarıyla birlikte eski aov’un bir yazısını, Plehanov’un küçük kacs’ın adına: Kemal Tahir’in Büyük M al gelenekler geçmişe gömülmüştür. Cum­ adını soyadı gibi kullanıp, “P. Geor- adlı romanı üstüne yazdığım yazıda Lu­ huriyet döneminde, bildiğim kadarıyla, ilk esjdan diye çevirip yayımlamıştı. Ben de kács’tan iki alıntı yar. Cevat Çapan’m çe­ defa bir romancı halkın sözlü anlatı gele­ lehanov’un “maddeciddec...... eleştiri” hakkın virdiği Çağdaş Gerçekliğin Anlamı ndm. neğini araştırmış, özümsemiş ve romanın­ daki düşüncelerini, 1952 ’de, B eraber der Oyazıyı 1970’te yazmıştım, oyıl YeniDer- da bu gelenekten yararlanmıştır. Yaşar Ke­ gisinde yayımlamıştım; çevirenin adı ola­ g î de yayımlanmıştı. (Ahmet Oktay, 23 mal’dir bu romancı; ince Memealer bu rak “Fikret Güney”i kullanmıştım, ama Aralık 1986 tarihli M illiye t’le, “Lukács ve kadar çok sevilmişse, bunu, Yaşar Ke­ Plehanov’un adını yazmış mıydım, anım­ eleştirimiz” başlıklı yazısında, “Naci, Lu­ mal’in gelenekten yararlanmasıyla açıkla­ samıyorum. kács’m bu konudaki (roman kişisi konu­ yabiliriz. “Âşık hikâyecilerle onun ( Yaşar Unsan Tükenmez’de adım andığım dü­ su - F.N.) düşüncelerine Avrupa Gerçek- K em al’in) ortak bir özelliği de, geleneğin şünürler o dönemde (O kitaptaki yazılar çiliğ i nin 1977 yılında yayımlanmasından hikâyecileri gibi anlattığı şeye ‘inanma- 1953-1956 arasmda yazılmıştı. ) durmadan sonra başvurmaya başlıyor.ılıyor. (...) FıF eth i Na sı’dır.” (Pertev Naili Boratav) okuduğum Fransız Marksistleriydi: Ro­ ci (...) 1978’lere kadar L ukács’mıkacs’ ın yapıtlarıyapıtı Yaşar Kemal’in “diP’den söz ederken ger Garaudy (Özellikle Grammaire de la na ulaşamamışlardı belki de” diyordu. Ah- adım andığı iki romandan Akçasazın Ağa­ liberté yi anımsıyorum), Flenri Lefebvre met Oktay o yazıyı görmemiş.) lan, bir toplumsal değişimin romanıdır, (Contribution à L’esthétique çıkınca ne Ama Lukacs’tan ilk okuduğum kitap elbette ince Memed’lm n diliyle yazılamaz çok sevinmiştik!), G. Politzer (Cours d e La théorie du romandır. Şimdi bu satırla­ o roman; Deniz Küstü ise Yaşar Kemal’in philosophie’nin daktilo edilmiş çevirileri rı yazarken o kitap yanımda; üçüncü say­ 19.5X27 cm tek kent romanıdır, İstanbul’un pisliği, re­ elden ele...), Auguste Cornu (Cornu’nün fada alt kısmı kesmişim. Çok iyi anımsıyo­ Tümü kuşe baskı, 104 sayfa, haritalar, çiz­ zilliği sinmiştir o romana, dil de buna uy­ kitabının adı Karl Marx et la pensée mo­ rum: O sayfada güzel bir “g” harfi vardı imler, 32 sf. renkli resim gun bir dililir. derne idi; ben, bir önlem olarak kitabın (Editions Gonthier’nin amblemi); o harfi Van yakınlarında Yukarı Anzal Kaiesi'nde Tanrı Asıl ilginç örnek Yer Demir Gök Ba­ adını sadece La pen sée m oderne diye yaz­ keserek rahmetli Mehmet Ali Erm işe ver­ Haldi'ye ait tapınağın batısındaki odada 1995 yı­ k ırd ır: Bu romanda birçok efsane anlatır mıştım), J. Kanapa, vb... insan Tüken- miştim, o da “Gün Yayınları”nın amble­ lında bulunan bronz kalkan parçası üzerinde son Yaşar Kemal, ama anlatışı ince Meni edici­ m ez’d e bir de “Bir Fransız romancısı”, mi olarak kullanmıştı. Bu iki kitaptan son­ 3 yıldan beri yapılan konservasyon çalışmaları d eki gibi değildir, çünkü anlatıcı, anlattık- “Bir düşünür” diye admı açıklamadığım ra Lukacs’tan hâlâ Türkçe’ye çevrilmemiş sırasında, Urartu sanatı ve özellikle dinine çok kırmıştır kendini. yazarlardan alıntılar var. Ama Ataçla ilgi­ iki kitap okumuştum: 1974’te Ecrits d e büyük bir yenilik getiren ilginç resim sahneleri Yaşar Kemal’in, Yaşar Kemal Kendini li bir yazıda Engels’in adını anmışım: Moscou, 1976’da Problèmes du réalisme. ortaya çıkarılmıştır. Kalkan parçası üzerinde bir­ Anlatıyor di, dil konusundaki o birkaç sa­ Ataç’m Engels’i yanlış aktardığım belirt­ Ilk kitabın adım Ömer Polat’m Saragöl ro­ biri peşi sıra betimlenen 12 tanrı, Urartu Krallt- tırı bile bu konuda ne kadar bilinçli oldu­ mek için. Üstelik kaynak da vermişim: Jefe- ­ manı için yazdığım eleştiride anmıştım; o ğı'nın dini konusunda ayrıntılı bilgi veren Meher ğunu göstermeye yetiyor. an Fréville, Sur la littérature et l’art, Cilt I, yazı ^ Î975’te yayımlanmıştı. (Sonra, Kapısı kaya yazıtında bir sıradüzen içinde anlatı­ - Eleştiride yararlandırınız düşünce s. 145. Ama yazarlardan da önemli olan 1976’da yayımladığım Edebiyat Yazılan lan Urartu Tanrılarını yansıtmaktadır. kaynaklan üzerinde duralım mı?Lu- dergilerdi: La Pensée, La Nouvelle Criti- adlı kitabıma almıştım. Ahmet Oktay o kacs’tan söz ediyorsunuz, sözgelimi; ue... (27 Mayıs 1960’tan sonra edebiyatı yazıyı da görmemiş.) Problèmes du réalis- sonra, “şimdilerde en çok ilgimi çeken ır ana bırakıp ekonomik, toplumsal so- m e’in admı, 1976’da, İsmail Cem’in Poli- düşünür ise Bahtin, ” diyorsunuz; daha runlar üzerine yazmaya başlayınca bunla­ tık a ’sm d ı yazdığım “YazarveEleştirmen” YAYINCILIKTA YIL yakın bir geçm işte R oland Barthes var, ra Economie et politique, uémoctarie no­ adlı bir yazıda anmıştım. (Ahmet Oktay o 20 birde Gerçek Yayınları’nda Anlatıların uvelle, Recherches internationales, Im no­ yazıyı da görmemiş.) uvelle revue internationale gibi dergiler Roman fakobson’un Questions de Po­ isal Çözümlemesine Giriş 'iyayım- 17. TÜYAP KİTAP FUARI NDA 2 mz ondan, sonra da sık söz ettiniz eklendi. Bu dergilerden yararlanarak iki étiqu e adlı kitabı bana çok şey öğretmişti. bu kitaptan... Ben uzatmadan, sizden kitap derledim: Az Gelişmiş Ülkelerde As­ Mayakovski üzerine yazdığı incelemeden (ÜST KAT 12.S0KAK B 34 - ALT KAT 11. SOKAK A 32) dinleyelim mi uzandığınız, yararlandı- kerî Darbeler ve Demokrasice Japon Kal- eleştiri günlüklerinden birinde söz etmiş- YAYINLARIMIZ %40 İNDİRİMLİDİR !

CUMHURİYET KİTAP SAYI 4 55 SAYFA 11 L u ıvı n u n ı ı c_ ı rvı ı n r TÜYAP 17. İSTANBUL KİTAP FUARI

yazılar, kitaplar, hep bu birlikteliğin ürü­ lerin haline; Memet Fuat Adam Yayınla- dıklarım pek az, üç beş kişi. Ama bu tanı­ Hayatımı karartan düş kınklıklan: iktisat n’nda çalışıyor; Doğan Hızlan, Hürrivet’te dıklarımı tanımış olmaktan mutluluk duy­ Fakültesine asistan olarak girip iyi bir ik­ nü... Gelecek günler, geçmiş günlerden fark­ yayın danışmanı; Ahmet Oktay, yıllarca duğumu bekrtmekyim. tisatçı olamamak ve bunca hazırlıktan son­ TUT’de, gazetelerde çalıştı; Atiİa Özkı- Haklarında yazdığım gençlerin büyük ra bizi “politika”dan öylesine soğuttular lı olmayacak: Gene okuyacağım, gene ya­ zacağım, gene her “cuma” dosdarımla nmh, eleştirmenliği ikinci plana atıp ede­ çoğunluğunu tanımıyorum. ki, “ politika”yı olumlu anlamda kullan­ oturup kafayı çekeceğim ve bir gün Nâ- biyat tarihçiliğine ağırlık verdi; rahmetli Böyle bir beklentileri var, bu, beni hem mak istediğim zaman ben de Ataç gibi zım’ın dizelerini okuyarak bu dünyaya ve­ Asım Bezirci, emekli oluncaya kadar mu­ mutlu eder, hem de zaten var olan sorum­ “yurtyönetimi” demek istiyorum.) bir şey­ hasebe işlerinde çalıştı; Füsun Akatlı, bir luluk duygumu daha da güçlendirir. ler yapamayacağımı, “örgüt” adamı ola­ da edeceğim: reklam şirketinde çalışıyordu, sonra dra- Kimi genç yazarların, ne kadar aceleci, mayacağımı anlamak...... Pek de öyle güldürmedinse de yüzümü­ maturgluğa başladı, şimdi ne yapıyor, bil­ ne kadar üne susamış olmaları beni ürkü­ Ve büyük acılar: Deniz’in, Emel’in o miyorum; siz, Semih Gümüş, bütün gün tüyor; onların umduklarım bulamamala- “saçma” ölümleri... zü çalıştık gücümüzün yettiği kadar Adam Yayınlan’nda çalışıyorsunuz; ben, n (Bir ödül ya da övgü...) durumunda na­ O acılara, önce alkolle, sonra çalışmay­ seni bahtiyar bu yaşımda, hâlâ kitap kolisi yapıyorum, sıl ağızlarını bozduklarım görünce edebi­ la direnebildim. “Yazmak”,ki “çalışmak” kılalım diye. hâlâ faturalarla, irsaliyelerle, KDV beyan­ yat adına umutsuzluğa düşmemek elde demek benim için “yazmak” demektir, be­ Devam ediyor bahtiyarlığa doğru gidişin, nameleriyle, vb. uğraşıyorum. Asıl işimiz değil. nim için her zaman kurtarıcı olmuştur. O devam ediyor hayat. olması gereken eleştirmenlik hep ikincil - 70. yaş, bana kalırsa, hâlâ yaşlılığın iki aziz ölünün anılarına sunmak için yaz­ içimiz rahat, işimiz oluyor. Bu koşullarda eleştirinin ge­ son dönemini anlatmıyor. Belki bir öm­ dığım Türkiye’de Roman ve ToplumsalDe- gönlümüzde hak edilmiş ekmeğine doy­ lişmesi zor. rün çoğu yaşandı gitti. Ama gene de ya­ ğişme, beni yeniden hayata döndürdü. İki bin-üçbin basılan romanların, hikâ­ şanacak yıllar var. G eçen koca bir öm ür­ O kitabın yayımlandığı günlerde Lâle’yi muşluk, gözümüzde ışığından ayrılmanın kederi, ye kitaplarının, bin basılan şiir kitaplan- le gelecek yıllarınızı bir arada değerlen­ tanımak, “yazmak” kadar yararlı oldu ha­ işte geldik gidiyoruz nın okunmadığı bir ülkede, bunlar için direbilir misiniz? yatımda; onunla huzur ve muduluğu ya­ şen olasın Halep şehri... ■ yazılmış eleştiriler, incelemeler okunur - Evet, “bir ömrün çoğu yaşandı gitti.” şadım, yaşıyorum... 1981’den sonra artan mu? Bir de.eleştiriyi ikincil iş olarak yapma­ eleştirmendir ki kahramanımız, hiçbir şey yanlar var: Üniversite öğretim üyeleri. Ber­ kaçmaz gözünden onun. Sonunda dizgi na Moran’ı kaybettik. Tahsin Yücel var, yanlışından yazım yanlışına, kahraman Yıldız Ecevit var, başkaları var. Onlar bi­ adlarındaki karışıklıktan roman evrenin­ ze göre daha talihli: Eleştiri yapabilmek Romana deki mantıksal çatışmalara, bilgi yetmez­ için bir başka işte çalışma zorunlulukları liğinden yazınsal birikim yetersizliğine yok; bizden dana verimli olabilirler, biz­ her notunu tek tek aktarır okuruna. Ne den daha iyi olabilirler. (Ama üniversite İd bunları yapmak, yine de üzer onu. Her öğretim üyeleri içinde benim Türkiye’d e yazarı beğenmeye, onları bağrına basma­ adlı kita­ romandan bakmak Roman ve Toplumsal Değişme ya hazırdır çünkü o! bımdan “intihal” (çalma) yapıp da intiha­ İşte 60 Türk Romanı, bize Fethi Na­ li fakültece ödüllendirilen kişüer de var: M. SADIK ASLANKARA ci’nin 1998’deki vurgulamalarını yansıt­ İntihali yapan doçent, mahkeme karan makla kalmıyor, aynı zamanda On Türk Yargıtayca onandıktan sonra profesörlük­ ir romanı nasıl ele alırsınız, nasıl Romanı ile çıktığı bu yolda, yirmi yedi yıl le ödüllendirildi!) Bu koşullarda bizde eleştiri kolay kolay yaklaşırsınız ona? Şuncayıl boyun­ sonra ulaştığı aşamayı ve birikimi de gös­ ca biriktiregeldiğiniz değerlerle, teriyor elbette(l) Ara konaklarda sundu­ gelişemez. B - Ölçütümüz romanda Batı romanı ise enelleyip kesinlediğiniz ölçütlerle, baş- ğu 40 Yılda 40 Roman (1994) ve 50 Türk eleştiride de Batıdaki eleştirinin düze­ alarına kep sizi öğütleyen beğenilerle Romanı (1997) başlıklı çalışmaları ile, y i olm alı değil mi? mi? Böyle bir ele alışta “o roman”a yak­ “roman” kavramını en azından başlığına - Batı’da okunan iki romancımız var: laşıldığı savlanabilir mi? O zaman başka­ taşıdığı Türkiye’de Roman ve Toplumsal Yaşar Kemal’le Orhan Pamuk. Bu iki ro­ sının değil, sizin yazdığınız, yazacağınız, Değişme (1981), Bir Romancı: Yaşar Ke­ mancı, romanlarım Batı’ya “ihraç” edebi­ yazmayı tasarlayabileceğiniz bir romana mal) 1990), Roman ve Yaşam (1/992), Re­ liyorlar. Aynca bu iki romancı Türkiye’de göre ele alınmış olmayacak mıdır o ro­ şat Nuri’nin Romancılığı (1995) adlı ya­ de çok satıyorlar. Yani yazdıklarının para­ man? Kışkırtıcı bir önyargıyla çarmıha ta­ pıtlarını bir yana koyup 60 Türk Roma­ sıyla geçinebiliyorlar, bütün zamanlarını şımak değil midir bu söz konusu romanı? nı üzerinde duralım istiyorum biraz. yalnızca romana verebiliyorlar. Bir roman, önce kendi nesnesi olarak 60 Türk Romanı, çok yönlü çağrışım­ Batı’daki eleştirmenle Türkiye’deki ele alınmalı öyleyse. Ona, bizim temel­ lar esinleyen bir başlık. Önerilmiş roman­ eleştirmen büsbütün ayn koşullarda yazı­ lendirdiğimiz bir roman nesnesiymiş gibi ları da, değerlendirilmiş veya tanıtımı ya­ yorlar. Batılı eleştirmen, Türk eleştirmenin değil, “o romancı”nın temellendirdiği ro­ pılıp özetlerine yer verilmiş romanları da a l d ı ğ ı telif ücretinin kaç katını alıyor, bil­ man nesnesi olarak bakacağız ilkin. Ö bil­ algılayabilir okur bu başlıktan, başka baş­ miyorum. İstanbul'da evlere temizliğe ge­ dik atasözünün dile getirdiği anlamı bir ka anlamları da; sözün kısası uçlan çağrı­ len hanımlar, galiba üç milyon lira alıyor­ an için göz ardı edip şöyle demek en doğ­ şımlara açık bir başlık bu! Ancak Fethi lar; dört-beş saatlik çalışma karşılığında rusu belki: Her roman, kendi bacağından Naci adıyla birleştiğinde bu başlık, böy- alıyorlar bu parayı. Bir de eleştirmenin ça­ asılır! lesine uçlarda gezinen çağrışımlara vara­ lışmasına biralım . Orta boy bir romanın Ancak bu yaklaşım, anlatı sanadarının bilir mi? Hiç sanmam. Çünkü Fethi Na­ (diyelim 240 sayfa) yalnızca ilk okuması 8- pay aldığı alanların, öte yandan “ro- nı onun, yutarcasına okuduğum olur; yer ci adı, bu başlığa tek bir anlam yükleye­ 10 saat sürer. İlk okuma yetmez, yeniden man”ın genelgeçer ilkeleri bulunduğu yer de bir hüzün kaplar içimi, çizikler atı­ bilir ancak; tanıtımı, değerlendirilmesi, okumak gerekir, nodar almak gerekir, o gerçeğini değiştirmez yine de. Bir roma­ lır durmadan yüreğimde, yüreğim sızlar. eleştirisi yapılan 60 roman! Nitekim Fet­ yazann başka romanlarına bakmak da ge­ na, o romandan bakmak, asla sarsmaz Okuduğu romanlan, yazdığı roman ya­ hi Naci’nin 50 Türk Romanı için, “Amaç rekebilir; ondan sonra oturup yazarsınız, doğrunun bu konumunu, tersine daha da zılarını düşünürüm Fethi Naci’nin, kale­ 50 Türk romanı hakkında derli toplu bil­ yazma da 3 -4 saat sürer. pekiştirir bunu. Önemli olan, romana ro­ me aldığı romanları... Onca yıl içinde ni­ gi vermekti,” dediğini göz önüne alırsak, Sonra bu eleştiri karşılığı eleştirmene ne manın kendisinden bakmayı becerebil- ce nice roman yazmış olmalı Fethi Naci, bu dile getirişin 60 Türk Romanı için de ödenir biliyor musunuz? mektir ilk önce. yoksa bunca yetkinlikle kuşatabilir miy­ geçerli olacağı savlanabilir kolayca.(2) Bana bir dergi üç müyon, bir başka der­ “Romana romandan bakmak” ise bir di ele aldığı romanlan? Anlatıcısı, hep Fethi Naci, baştan bu yana sergilediği gi ile haftada bir yazdığım gazete daha faz­ açıdan “romana Fethi Naci ile bakmak” “roman eleştirmeni” olan bir dizi roma­ nesnel tutumunu 60 Türk Romanı nda la ödüyorlar; ama bu “daha fazla”, aynı sü­ anlamına da gelir bana göre. Nedeni açık: nın yazarıdır sanki o, polisiye roman ya­ da sürdürüyor. Üstelik öznelliğini de nes­ rede bir temizlikçinin kazandığı paranın Fethi Naci’nin bugüne dek kaleme aldı­ zarlarının yarattığı dedektifler gibidir nellik içinde ortaya koyarak. Örnekse, de­ ancak yansım buluyor. ğı roman yazılarının hiçbirinde, onun ro­ onun eleştirmeni... Romana “o roman” ğer yargılarını yansıttığı yerlerde “ben­ Efendim? man nesnesi dışına çıktığını göremezsi­ gözüyle bakan, her ne olursa olsun nes­ ce”, “öyle sanıyorum”, “bildiğim kadarıy­ Ey okur! Ne dediğinizi duyar gibiyim... niz de ondan! Roman nesnesine (evreni­ nel tutumundan sıyrılmayan, olağanüstü la” demeyi savsaklamıyor hiçbir zaman. Neyse... ' . . . ne, kişilerine, olay örgüsüne vb.) nesnel­ içtenliğiyle her romanı beğenmek için hep Fethi Naci’nin sıklıkla kullandığı sözcük­ Emek gücünün beyin gücünden daha lik içinde yaklaşmak da yetmez Fethi Na­ hazır bekleyen bir eleştirmendir o. Yeter lerdir bunlar... Böyle söyleyen bir eleştir­ değerli olduğu tek ülke belki de Türki­ ci’ye. Öyle içtendir ki yaklaşımında o; ki roman olarak sunulmuş olsun yapıt menin öznel olduğu ileri sürülebilir mi ye’dir. Emek gücü adına sevinmeli mi, be­ okumuş olun olmayın, size kılavuzluğu­ ona. artık? Nitekim o, “Bende önyargı yok­ yin gücü adına yerinmek mi? Bırakın nu yapar romanın. Bir büyücü gibi gözü­ Ama roman olarak sunulmuş olmaları tur,” diyerek de pekiştirir bunu.(3) Tarık “eleştirinin düzeyi”ni, hâlâ “eleştiri” var- nüzün önünde yeniden yoğurur romanı, yapıtların, barındırdıkları yanlışlar nede­ Buğra’nın Dünyanın En Pis Sokağı’nı be­ kğını sürdürüyorsa buna şükredin! onun bu yaklaşımıyla, sanki roman boy niyle onları hoşgörmek gerektiği anlamı­ ğenmediğini yazarken bile, “...Sadece be­ Böyle baktığınızda Türkiye’de eleştiri­ atar da daha bir serpilir. Nereye dek? Söz na gelmez yine de. Değil mi ki yazar, “bu lirli bir dünya görüşüne hizmet için yazıl­ nin durumu nedir? konusu roman için romanın genelgeçer benim romanım,” diyerek yola çıkmış, ya­ mış bir roman; beğenmiyorsam kötü bir İnanılmayacak kadar mükemmel! ölçütlerini,yani “romandeğeri”niönünü­ yımladığı kitabı eline alıp dalgalandırma­ roman olduğu için beğenmiyorum, Tarık - Siz d e belirliyorsunuz; o zam anlar her ya koyulmuştur, öyleyse kuşku yok ki ba­ yazar, her şair, “Acaba benden söz edi­ ze alana dek! Buğra’yla dünya görüşlerimiz ayn oldu­ şını da uzatmıştır bu genelgeçer ilkelerin yor mu?” diye Ataç’ın yazılarım dört Romana romandan bakarken Fethi Na­ ğu için değil,” (s. 285) diye uluorta açık­ ■ gözle beklermiş. Aslında bugün de pek ci, inanılmaz bir iş yapar; tutar roman ya­ kıldan ince kılıçtan keskin köprüsüne. lar tutumunu. çok yazar, özellikle genç romana ya da^ zar, romana romandan romanla bakar Bu aşamaya gelindiğinde, Fethi Naci İçtendir eleştirilerinde Fethi Naci, ne öykücüler, “Acaba benden söz etti mi?” böylece. Bu yüzden yazdığı roman yazı­ romanlarındaki anlatıcı eleştirmenin de söyleyecekse apaçık dile getirir, kendini diye Fethi Naci’nin yazılarını bekler. larında, bir eleştirmeni değil de, roman­ verileri tek tek ele alıp serimlediği, kanıt­ ele vermekten çekinmez. Örnekse, “Baş­ Bu nasıl bir duygudur? cıyı düşünürüm ben elimde olmadan. Fle- lan birbirleriyle ilintılendirip bir vargıya ka dizelerde de vezin bozuklukları var - Genç yazarlardan kişisel olarak tanı­ yecandan nefesimi tuttuğum, yazdıkları­ ulaştığı görülür artık. Öyle bir anlatıcı ama... üşendim,” der (s. 17); “Belki gö- *

CUMHURİYET KİTAP SAYI 455 SAYFA 12 TÜYAP 17, İSTANBUL KİTAP FUARI

!* “ zümden kaçan kokular da vardır, ” der (s. 300); “Ben ki geceleri kitap okumam,” der (s. 405); “Doğrusu sıkıldım; özetleye­ yim...” der. (s. 436) Söylemek istediğini, gizlemeye ya da üstünü örtmeye çalışma­ dan söyler o. Örnekse Çalıkuşu’ndaki bir roman kahramanı için, “...bermutad hı­ yarlıklarına devam ediyor...” deyiverir gümbür gümbür, (s. 84) Roman kahramanları için belki böyle- si sert tutumlar takındığı olur ama, ro­ mancılar için duyarlıklı bir dil kullanır yi­ ne de. Onlara yanlışlarını gösterir ilkin. Sözgelimi “Yanık Buğdaylar, hayatımda okuduğum en ilkel roman,” der, A. G. Yıldız için de, “çok gözü kara bir yazar,” diye ekler, (ş. 411) Ama söyledikleri için kanıtlar da sergiler'Fethi Naci. Örnekse bu köktendinci yazarın, “yalan söylemek­ ten çekinm(ediğini)” belirtirken bunun kanıtlarını koyar ortaya. Yargıç olan kah­ ramanına, “Dine küfrün mevcut kanun­ larımızda cezaî müeyyidesi yoktur,” de­ dirten köktendinci yazara, “Ceza Kanu- nu’nun 175. maddesinin 3. fıkrası”nı gös­ 14. İstanbul Kitap Fuarı nda Ali Özgentürk, Fethi Naci, Erdal Öz ve Hilmi Yavuz... terir. Sonra her zamanki sevimliliğiyle var­ gısını açıklar: “Bir daha mı Ahmed Gün- nin, etik tutumunu da yansıtmaz mı? şa bırakmak doğru mu? Yoksa kimi söz­ Günlüğü 5, Oğlak Yayıncılık, 1998, s. 285 bay’dan roman okumak! Tövbe!” (ss. Ama Fethi Naci, bu yoğun birikim ve cüklerde yazım birliği göz ardı edilmiş, te- (3) Fethi Naci’ye Armağan; Hazırla­ 411,413) emeğini, alçakgönüllü bir tutumla geçiş­ rör-teror gibi. Fethi Naci’nin gazete yazı­ yan: Semih Gümüş; “Yetmişinci Yaşmda Peki, romancıların tutumu nasıldır Fet­ tirmeye çakşır yine de: “Orta boy bir ro­ larını toplarken, bundan böyle daha Fethi Naci’yle Konuşma” (Konuşan: Se­ hi Naci’ye karşı? Fethi Naci’nin kendisin­ manın (diyelim 240 sayfa) yalmzca ilk önemÜ, daha titiz olması gerekiyor yayın­ mih Gümüş), Oğlak Yayıncılık, 1997, s. den dinleyelim bunu: “Kitapları hakkın­ okuması 8-10 saat sürer, ilk okuma yet­ cının. 48 da eleştiriler yazdığım sanatçılardan yal­ mez, yeniden okumak gerekir, notlar al­ Yazdıklarına tüm yaşamını katan; bu (4) Fethi Naci’ye Armağan, aynı ko­ nız dördü uygarca davrandı: Yaşar Ke­ mak gerekir, o yazarın başka romanları­ özenli, bu titiz yazarımız için bizim de ay­ nuşma, s. 59 mal, Tarık Buğra, Erhan Bener ve Ayla na da bakmak gerekebikr; ondan sonra nı titizkği göstermemiz gerekmez mi? (5) Turgay Fişekçi; “Yazınsal Tartışma­ Kutlu. ” (s. 404); “Kimi genç yazarların, ne oturup yazarsınız, yazma da 3-4 saat sü­ Söz gazete yazılarına gelmişken, Fethi lar”, Cumhuriyet, 2.9.1998 kadar aceleci, ne kadar üne susamış olma­ rer.” (9) Naci’nin gazetedeki eleştiri yazarkğına da (6) Fethi Naci’ye Armağan, ak., s. 16 ları beni ürkütüyor; onların umduklarını Fethi Naci’nin kendinden kalkarak da getireyim sözü. Doğrusu, Yeni Yüzyıl’da (7) Agy, ak., s-. 58 bulamamaları (Bir ödül ya da övgü...) du­ olsa emeğini geçiştirmeye yönelmesi, bir yazdığı yazıları okuyamamıştım Fethi Na­ (8) Agy., ak., s. 60 rumunda nasıl ağızlarını bozduklarını gö­ yanlış anlamaya yol açmamak! Ne emek ci’nin . 60 Türk Romanı ve Kıskanmak bu (9) Agy., ak., s. 58 rünce edebiyat adına umutsuzluğa düş­ geçiştirilebilir, ne de yıllara yayılan biri­ açıdan, eksikliğimi gidermem için de ola­ (10) Fethi Naci; Edebiyat Yazılan, Ger­ memek elde değil.”(4) kim görmezden gelinebilir. Gerçeği yan­ nak verdi bana. Ama neden okumadım, çek Yayınevi, 1976, s. 30 Yazarların Fethi Naci’ye karşı tutumla­ sıtmaz bu tutum. Bir Fethi Naci yazısının buna da değineyim. 1970’lerdeki Yeni rıyla ilgili olarak, Turgay Fişekçi’nin söy­ erişinde bugün için yarım yüzyılkk bir Ortam deneyiminden sonra zorunlu ke­ ledikleri üzerinde de durulmalı: “Günü­ irikim bulunduğunu; genç bir eleştir­ sitler dışında Cumhuriyet’i bırakmadım müz yazın dünyasında düşüncelerini çe­ menin ürün vermeye yönelmesi için bile hiçbir zaman. Bu konuda fazla tutucu ol­ kincesizce yazabilen tek eleştirmen olan yıllar gerektiğini özellikle vurgulamayı ge­ duğum düşünülebilir; iyi de son Yeni Fethi Naci, aynı zamanda yazarlarla ara­ rekli görüyorum ben. “Bizde eleştiri var Yüzyıl olayı, çeyrek yüzyıl sonra, bir kez sı en bozuk eleştirmen değil mi?/ Yazın m ı?”, “Bizde roman var mı?” sorularıyla daha anımsatıp pekiştirmedi mi Yeni O r­ dünyası bu denli sığ, yani eleştirisiz yaşa­ boğuşanların, üzerinde durmaları gere­ tam deneyimini? Ant’ın kurucusu Fethi manın rahatlığını bulmuş ve bunu yitir­ ken bir nokta da bu bana kalırsa. Naci’ye bunları söylerken biraz utanıyo­ mek istemiyorsa ne demeli?”(5) Sırası gelmişken, yayınevine yönekk bir rum, tereciye tere satmak gibi oluyor çün­ Eleştiriye karşı kendi tutumundan da iki eleştirimi de dile getireyim. Oğlak Ya­ kü. örnekler sergiler oysa Fethi Naci. Örnek­ yıncılık, böylesi oylumlu bir kitabı, “cep Madem buralara dek geldik, iki satırcık se, “Ataç, yazılarımdaki düşüncelere kar­ kitabı” olarak sunduğunu bekrtmiş. Eleş­ daha söz söylememe izin verirsiniz herhal­ şı çıkıyordu ama yazış’ biçimimi beğeni­ tirinin “cep kitabı” anlayışıyla sunulmuş de. Sırası mıdır, yeri midir bilemem, ama yordu (Tek cümle yanlışımı bulamamış­ olmasını yadırgadığımı belirteyim. Üste- bu işin bana düşmediğinin bilincindeyim tı!), bunun için tutuyordu beni...” der, ■ lik bu oylumlu kitap, sayfalarında nere­ elbette. Ne ki, yine de düşüncemi açma­ yüreğinden kabaran çocukça bir heyeca­ deyse hiç boşluk bırakılmadan dizilip ba­ dan duramayacağım. Fethi Naci gibi bir nı da dışa vurarak. (6) sılmış. Ben de Fethi Naci gibi, “‘bermu­ usta, gür sesli, tok duruşlu bu yetke, “‘Ba­ Semih Gümüş un, “Türkiye’de eleştiri­ tat’ satırların altını çizerek, notlar alarak ğımsızlık’ sözcüğünü kullananlarla alay nin durumu nedir?” sorusuna coşkuyla okuduğum”dan (s. 114), ne yalan söyle­ edildiği, ‘küreselleşme’ adı altında Türki­ yanıt verir hiçbir olumsuzlukla karşılaş- yeyim çok büyük sıkıntı çektim. ye’nin üretici güçlerini yok etmeye çalı­ mamışçasına: “İnanılmayacak kadar mü­ Öte yandan ustaların ve yetkelerin ki­ şanların köşe başlarını tuttuğu günümüz­ kemmel!” (7) taplarını yayıma hazırlamak büyük so­ de” (s. 96), neden Cumhuriyet’te yazmaz? Yazınsal eleştirimizin ulaştığı düzeyde rumluluk yükler yayın yönetmenlerine. Cumhuriyet okurları onu, sevgiyle, içten­ ALİCE VVALKER onun payı kuşku götürmez elbette. Hele Örnekse şu satırlar:: “Kişilikler’de Kaan likle ve değerbilirlikle kucaklamaya hazır­ onun, bu eylemliliğini sürdürüyor olma­ Arslanoğıu’nun pek çok anlatım ustalık­ dır, kuşkum yok bundan. şiir sı, apayrı bir mutluluk nedeni değil midir ları var; bunlar ancak edebiyat dergile­ Ote yandan Cumhuriyet’in de bu “be­ bizim için? O, yaşadığı onca acıya ve kı­ rinde açıklanabilir, saydı sözcüklerle sı­ ğeni eğitimcisi”yle daha bir güçleneceği Devrimci rıklığa karşın umudunu yitirmeyen bü­ nırlı olan gazete yazılarında değil.” (s. kestirilebilir... Evet, o bir beğeni eğitim­ yük bir iyimserdir aynı zamanda: “Gele­ 463) • cisi aynı zamanda. Romana romandan ba­ Petunyalar cek günler, geçmiş günlerden farklı olma­ Bu satırlar, üstelik yazın dergisinde de karken o, yalnız roman anlayışımızı değil, yacak: Gene okuyacağım, gene yazaca­ değil, kitapta yayımlanıyor. Fethi Naci beğenimizi de örse yatırıyor! Estetik bi­ Türkçesi ğım...”(8) bunları gazete için yazmış olabilir, ama lincimizin dip bucak, kıyı köşe kökten ka­ Ahmet Nazım, Levent Soysal Yapıtlarını Fethi Naci’nin okuduğu düzeltilmesi gerekmez miydi bunun? Ni­ zınmaya çalışıldığı ülkemizde, bu açıdan gençler, nasıl da büyük bir varsıllıkla do­ tekim Fethi Naci’nin bu tür söyleyişleri­ da önemli bir işlevi yerine getiriyor Fethi 60 'lordan bugüne, insan haklan hareketi nandıklarının ayırdında mıdırlar acaba? ni, sonradan düzelttiği gözleniyor. Bir ör­ Naci. içinde yer alan, ayrımcılığa karşı savaşan Bunu, ünlenebilecekleri gibi bir olasılığı nek vereyim. Sevgi Soysal’ın Şafak’ı için O, “gerçek edebiyat eserinin tadına var­ mücadeleci bir kadının dizeleri. göz önünde bulundurarak söylemiş deği­ Fethi Naci Edebiyat Yazıları’nda (1976) mak bir beğeni eğitimi, işidir, bunun da lim elbet. Fethi Naci’nin bir romanı oku­ şöyle diyor: “Bunun için bugünlerde yolu tektir: Çok okumak,” diyordu bir ması, romancısına ünden çok daha önem­ (abç.) nefis bir roman okumak isteyen yazısında. (10) li bir değer katar çünkü. Romancı, roma­ herkese Şafak’ı salık verebüiri m.” (s. 174) “Roman ” odağında bir araya geliyorsa­ nı için olağanüstü emekle kotarılmış bir Bu tümce 40 Yılda 40 Roman içinde yi­ nız eğer, ister yazarı olun romanın, ister “eleştiri” alır. Fethi Naci imzalı bir roman nelenmiş. (s. 303) Bunun ayırdına yine okuru; Fethi Naci’yi başucunuzda bulun­ yazısı, hiç abartmadan söyleyeyim, ro­ Fethi Naci varmış olmak ki, 50 Türk R o -' duracaksınız demektir hep. Bu, değerbi­ mancı için, imbikten süzülmüş bir esin mam’ndan (s. 359) ve 60 Türk Roma- lir olmanın da gereği değil midir? ■ perisidir, yazarını yeni romanlara doğru nı’ndan (s. 383) bu son tümceyi çıkarmış. kamçılar... Sonra Fethi Naci’nin gence­ Bu konuda sorumluluk yayın yönetme­ (1) Fethi Naci; 60 Türk Romanı, Oğ­ cik bir yazar için yazması, onu romana nine düşüyor. Fethi Naci gibi bir yetkeyi, lak Yayıncılık, 1998,480 s. yüreklendirmesi, yazınımızdaki bu yetke- böyle ayrıntıların boğuculuğu ile baş ba­ (2) Fethi Naci; Kıskanmak/Eleştiri

CUMHURİYET KİTAP SAYI 455 SAYFA 13 TÜYAP 17. İSTANBUL KİTAP FUARI

yimleriyle kaynaştırmışlar, romanların­ da, çağlarının önemli sorunlarıyla ilgi­ lenmişler (Kölelik, esir ticareti, kadın Fethi Naci ve romancıljğmyz hakları...) daha da önemlisi, ithal malı edebiyat türüyle ithal malı yaşam biçimi­ ne, alafrangalığa karşı çıkmışlardır. Bu roman anlayışı Servet-i Fünun dönemi­ ne kadar sürmüştür; Servet- i Fünun dö- nemivle birlikte, bu edebiyatın içinde oluştuğu siyasal, toplumsal koşulların et­ kisiyle. o ilk dönemin savaşçı edebiyatı gitmiş, yerine, karamsar, umutsuz, ha­ yallerle avunan bir edebiyat gelmiştir.” Türk edebiyatında bu tür gelgitlere sıkça rastlandığına işaret edip şunları söylemiş: “1960-1980 arasında uygulanan sana­ yi politikasına ‘ithal ikamesi politikası’ dendiği bilinir: Yabancı sanayi malları­ nın ithalini bırakarak bunların benzerle­ rini ülkemizde üretmek. Bugün edebiya­ tımızda da böyle bir ‘ithal ikamesi’ soru­ nu var: Çoğu edebiyatçı eserinin özünü de Batı'dan ithal ediyor. Yıllar önce Sart- rç’ın. Camus’nün etkisiyle ortaya çıkan bunalım edebiyatı, nasıl bir ithal ikame­ si idiyse, bugün de ‘anlamsız şiir’; roma­ nın, cinsel sorunları irdeleme bahanesiy­ le, uçkur havasına doğru kayması; dev­ rimcilerin yanılgılarını gözler önüne se­ rip özel girişimcileri övmek; ‘yazınsal dil’ diye diye toplumsal gerçeklikten kopuş; durmadan tekrarlanan yalnızlık, iletişim­ sizlik temaları.” Yazıyı, bu durumda, eleştirinin göre­ vinin ne olması gerektiğiyle bitiriyor: “Eleştirinin görevi ise, belirli bir tarih­ sel anda, belirli bir ülkede vaşayan ede­ biyatçıların verdikleri eserlerde, içinde yaşadığımız ‘şimdiki zaman’ı nasıl yo­ rumladıklarını, gelecek hakkındaki dü­ şüncelerini (daha doğrusu umutlarını, düşlerini) ortaya koymaktır: şimdiki za­ mana muhalif olmayan, gelecekten ‘umut unu kesen edebiyatçının niçin bu durumda olduğunu araştırmaktır." 40 Yılda 40 Roman incelemesi, bu gö­ rüşler doğrultusunda daha bir önem ka­ zanış <>r. Romanların özellikleri Kitapta Qrhan Kemal in Bereketli Topraklar Üzerinde romanı şu satırlar­ la tanımlanır: “Sabırla derlenmiş gözlemler, toplum­ sal gerçeğin insan gerçekliğiyle birlikte uyumlu bir biçimde verilişi, insanların - idealizc edilmeden- içinde yaşadıkları şartlarla bağlantılı olarak ele alınışı, ay­ rıntıların ustalıkla değerlendirilişi, sanı­ rım, Bereketli Topraklar Üzerinde’yi güçlü kılan başlıca öğeler.” bilgiler bize kendi bulgularımız gibi ge­ Yusuf Atılgan’ın Aylak Adam romanı ADNAN ÖZYALÇINER lu; ama bu da yetmiyor, bu insanları be­ lirleyen durumlar, koşullar hakkında da lebilmeli,” için söyledikleri, bunaltı edebiyatının re­ derinliğine bir biİgi gerekli. Sanatçının Başlangıcından günümüze vaçta olduğu yılların bu romanı için ol­ ethi Naci’nin öncelikle Türk ro­ yaratıcı çalışmasında bu iki bilgi ayrıl- Türk romanı dukça sevindiricidir: maz'birbirinden, iki ayrı süreç değildir “Atılgan, romanın her cümlesi üzerin­ manı ve romancılığı konusunda, Fethi Naci’nin başlangıcından günü­ bunlar, aynı sürecin iki görünümüdür. de sabırla çalışmış, belli, her cümle, gü­ Asım Bezirci dışında, yoğun bir müze ele aldığı 40 romanın yer aldığı ki­ Bilimsel düşünceye dayanan bir dünya zel bir şiirdeki sözcükler gibi, yerli yeri­ biçimde ilgilenen sayılı eleştirmenleri­ tabı 40 Yılda 40 Roman adım taşıyor. görüşünün önemi işte burada: Bu görüş, ne oturmuş. Bilinçli bir dil çabası var. mizden biri olduğunu belirtmek gerek. Ahmet Mithat Efendi ’nin Felatun Bey FBaşlangıcından bugüne belli başlı ro­ romancının canlandırdığı kişileri belirle­ Üstelik üslubu var. Şunun için üstelik di­ ve Rakım Efendi romanından Orhan yen durumlar, koşullar hakkında yanıl­ yorum: Son zamanlarda temiz dil, bü­ manları inceleyip irdeleyerek romanın Pamuk’un Beyaz Kale romanına uzanan gılara düşmemesi için romancıya yar­ tün romancılarımızın baş kaygısı; ama yaşamla olan -daha doğrusu olması ge­ çizgide yüz yılı aşkın bir süreci kapsıyor. reken- ilişkisi üstünde kılı kırk yararca­ dımcı olur, romancının toplumsal ger­ temiz bir dille yazmak, aydın takımımı­ 1876’da yayımlanan Felatun Bey ve sına duruyor. Ona göre roman, bireyden çekçiliğe nüfuz etmesini kolaylaştırır. zın ulaştığı ortalama dili sürdürmek baş­ Rakım Efendi’den 1985’te yayımlanan kalkarak bireyin yaşam serüvenini anla­ Unutulmaması gereken şu: Sanat ese­ ka, kişisel bir üslubu olmak başka. Ro­ Beyaz Kale’ye kadar yüz dokuz yıllık bir ri -burada roman- bilimin sunduğu ha­ mancılarımızın çoğunun dilleri temiz, tarak toplumsal sorunlarla dönemin yaşam birikimi. İnsanımızın ve toplumu- zır verilere değil sanatçının yaşam dene­ ama üslupları yok, dili kendilerine özgü olaylarına açıklık getirebilir. Ancak in­ muzun geçirdiği evrelerin anlatımım içe­ yimine, sanatçının özgür hayalgücüne kullanışları, yoğuruşları yok. Atılgan’da sandan ve yaşamdan hareketle toplum­ ren bu romanlarla derinliğine ve geniş­ sal olana ulaşılabilir. Bunu yaparken ro- dayanır; sanatçının gerçek yaratma kay­ bu var. Ortalama bir aydın dilini sürdür­ liğine canlı bir tarih çıkıyor ortaya. Bir mancının canlandırmak istediği tiple il­ nağı insanlar hakkındaki bilgisidir, gör­ mekle yetinmiyor; kendi üslubunu bul yaşam tarihi. gili sosyolojik verilerden önce kendi ki­ güsüdür. Sözgelimi, küçük burjuvaları, muş.” Fethi Naci bu süreci, edebiyat ve top­ şisel deneyimlerini, insanlar hakkındaki devrimci işçileri anlatmak isteyen bir ro­ Erhan Bener, Yalnızlar romanıyla ne bilgisini, görgüsünü ele alması gerekir. mancı elbette ‘küçük burjuva’ ya da lum tarihi açısından Roman ve Yaşam yaptığını bilen bir romancı olarak değer­ Bu konuda. Edebiyat Yazıları adlı ki­ ‘devrimci işçi’ üzerine toplumbilimin adlı kitabında ye-r alan “Edebiyatımızda lendiriliyor: tabındaki “Prefabrike İnsanlar” yazısın sunduğu bilgilerden yararlanır; ama bu ‘İthal İkamesi’ Sorunu” yazısında irde “Erhan Bener’in başarısı, öyle sanıyo liyor. da şöyle diyor: bilgiler, soyut, genel, devim yerindeyse rum, romancının asli görevinin ne oldu­ “Romancı, insanlar hakkındaki bilgi­ ‘renksiz’ bilgilerdir, gerekli ve yararlıdır, Yazıda, Batı’dan çok şey aldığımızı ğunu iyi bilmesinden kaynaklanıyor: Bi­ lerine dayanarak, insanların canlı imge­ ama yetersizdir bir romancı için. Roman­ söyleyip romanı da Batı’dan aktardığımı­ reyleri anlatmak. Erhan Bener, bireyleri lerini yaratır. Yaşayan imgelerin yaratıla­ cı kişilerini öylesine yaratabılmelidir ki zı belirttikten sonra şunu diyor: anlatırken, belirli bir tarihsel dönemin bilmesi için romancının insanlar hakkın­ bu bilgileri kişilerin düşüncelerinden, “ İlk romancılar, bu ithal malı edebiyat (1945-1946 yılları. Çok partili dönemin da derinliğine bilgi sahibi olması zorun­ davranışlarından biz bulabilmeliyiz, bu türünü eski Türk hikâyeciliğinin dene- başlangıcı) kasaba gerçekliğini, bu kasa

SAYFA 14 CUMHURİYET KİTAP SAYI 4 55 TÜYAP 17. İSTANBUL KİTAP FUARI

badaki büyük kent kökenli küçük bur­ 1995. Yazarın bütün romanlarının tek oyunlar ve anaforlar tertip tarzları itiba­ Sait Faik gibi “bir hikâye kitabı” saydı­ juva aydınların çıkmazlarını da anlatmış tek ve ayrıntılı olarak ele alındığı bu ki­ riyle de zabıta romanlarından daha esra­ ğını söyleyerek şunları yazmış: oluyor; bu gerçekliği, bu çıkmazları so­ tapta Fethi Naci, Reşat Nuri’ye, edebi­ rengiz ve meraklıydılar.” “Çünkü bir roman yapısı yok bu kitap­ mutlaştırmak için kişilere söylev çektir­ yat tarihinde, esirgenen gerçek yerini “Bürokrasiyi romanlarda enine boyu­ ta; romanda zorunlu olan ‘ayrıntıların iş­ mesine gerek kalmıyor. ” vermiştir. “Türk Romanında Eleştirel na eleştiren Reşat Nuri, 1928’de yayım­ levselliği’nden eser yok; tam tersine, ro­ Fakir Baykurt’un Kaplumbağaları Gerçekçiliğin Öncüsü” adlı giriş yazı­ ladığı Acımak adlı romanında artık bü­ man için zorunlu olan işlevsellikle en kü­ toplumsal amacı olan, bir roman. Kitap­ sında Reşat Nuri’nin ilgiyle okunuşunun rokrasiden umudunu kestiğini belirtir: çük ilgisi olmayan bir Hikâyeler toplamı. ta şöyle dile getirilmiş: nedenini şöyle açıklıyor: Mülkiyeden diploma aldığı gün ‘devlete Aynı kişilerin kitabın değişik bölümle­ “Baykurt, bürokrasinin acımasız bir “Reşat Nuri, Çalıkuşu’nu yayımlayalı ve millete sadakatle hizmet edeceğine rinde karşımıza çıkmaları, anlatılanların eleştirisini yapıyor. Türkiye gibi bir tarım 72 yıl, öleli 39 yıl olduğu halde, geniş yemin eden’ roman kahramanı Mürşit, roman olmasını sağlamaya yetmiyor, ki­ ülkesinde, bozkırı yeşertmek çabasında­ okur kesimlerince hâlâ ilgiyle okunuyor­ bürokrasi çarkında, devlete de, millete tap gene bir hikâyeler toplamı olarak ka­ ki köylülere tarım memurunun verdiği sa bunun birtakım nedenleri olmalı. de hizmet etmenin olanaksızlığım yaşa- lıyor: Kahramanları aym kişiler olan hi­ cevap: ‘Siz benden yazılı bir kâğıt, bir Reşat Nuri’nin 72 yıldır ilgiyle okun­ ya yaşaya öğrenmiştir! ” kâyeler toplamı.” afiş, bir broşür, ne bileyim bir...yani me­ masının bence iki önemli nedeni var: 1. “Reşat Nuri, Gizli El’den son romanı Fethi Naci, Sait Faik’in Kayıp Aranı- sela bir bilgi isteyin, vereyim. Ama çu­ Halkın ahlaki değerlerine sahip çıkma­ Son Sığınak’a kadar, ‘tenkid’in ‘bir yazı­ yor’da roman kurgusuna özen gösterdi­ buk? Çubuk yok arkadaş!’ (s. 114) Bağ sı. 2. Türk romanında eleştirel gerçekli­ cı için haktan daha da ehemmiyetli bir ğini belirtmiş. Kayıp Aranıyor için şöy­ haline getirilen purluğun elden gidişi de ğin öncüsü olması.” şey, bir vazife’ olduğu inancına bağh kal­ le diyor: bürokrasinin hem gücünü göstermek Reşat Nuri’nin bu öncülüğünü, roma­ mıştır.” “Kayıp Aranıyor, 1953’te yayımlan­ için, hem de eleştirilmesi için kullanılır. nının bilinmeyen (belki de görünmeyen, Sait Faik'in iki romanı mış. Sevgiliye Mektup’ta ‘O kadar per­ Fakir Baykurt, romanıyla bir savaşı gösterilmeyen) yönlerini açığa çıkararak Fethi Naci, öykücülüğümüze ve ro­ vasız, o kadar hür ve o kadar burjuva ka­ sürdürüyor. Amaç, köylünün uyanması­ gözler önüne seriyor: mancılığımıza getirdikleri yenilikler açı­ yıtlarından sıyrılmış yaşamışımdır ki...’ na, gücünün bilincine varmasına yardım­ “Reşat Nuri, bir yandan halkın değer­ sından 1990’da Sait Faik’in hikâyeciliği (s. 13 8) diyen Sait Faik, kendisinin bir cı olmak. Bu tür romanlar yalnız bizde lerine sahip çıkarken, bir yandan da, baş­ ile Yaşar Kemal’in romancılığı üstüne iki kader benzerini anlatıyor Kayıp Aranı- değil, sosyalist toplumlarda bile zor ula­ ta bürokrasi olmak üzere, toplumda ak­ kitap yayımlamıştı. Her iki kitap da yor’da. Yabancı dilleri bilen, gazeteci, şır başarıya. Kaplumbağalar yüklendiği sayan, yolunda gitmeyen her şeyi kıyası­ Ekim ayında Adam Yayınları’nca yeni­ ‘Karagümrüklü Bitirim İsmail’ gibi ko­ sosyal görevin üstesinden gelirken, kimi ya eleşürmiştir, halkı ezenlere karşı hal­ den basıldı. nuşan, köyde, konuştuğu boyacı çırağı­ zaman gerekli biçim olgunluğuna vara­ kın yamnda yer almıştır. Sait Faik’in Hikâyeciliği kitabı, ilk dö­ nın, balıkçının, kunduracının, zerzevat­ mıyor.” Reşat Nuri, daha 1920’de ‘Dersaadet’ nem hikâyelerinden başlayarak: Sait Fa­ çının koluna giren, barbunyacı deli Laz’a Ûç kuşakla birlikte toplumsal gelişme­ gazetesinde tefrika edilen (kitap olarak ik’in ikinci Dönem Hikâyeleri, Son Dö­ meyhanede rakı ısmarlayan, kahvede ba­ mizin üç kesitinin anlatıldığı Orhan Pa- 1924’te yayımlanmıştır) Gizli El adlı ro­ nem Hikâyeleri, Uzun Hikâyeleri, Ro­ lıkçılarla tavla oynayan, Haralambo’nun muk’un Cevdet Bey ve Oğulları için ki­ manında ‘vurgunculuk ve nüfuz ticare- manları ve Genel Değerlendirme bölüm­ meyhanesinde iki tek atan ‘Konsolos kı­ tapta şu saptama yapılmış: ti’ni kıyasıya eleştirir, ‘ahali’nin durumu­ lerinden oluşuyor. zı’ ya da ‘Gazetecinin karısı’ Nevin.” “ilk romanlar, genellikle, özyaşamöy- nu açıkça yazar “Ahalinin aç olduğunu Ben, konumuz gereği, Sair Faik’in ro­ “ Sait Faik’in ‘kıymederin yeniden göz­ küsel romanlar olurlar; Orhan Pa- söylüyorlardı. Buna doğru değil dene­ manları üstünde durmak, Fethi Naci’nin den geçirilmesi için’yazdığı bir roman muk’un 22 yaşında başlayıp 26 yaşında mezdi. Fakat, fakir mahallelerde halkın bu konudaki görüşlerini aktarmak istiyo­ Kayıp Aranıyor. Kendi çevresinden, bu bitirdiği ilk romanı (Daha doğrusu ya­ aç olmadığı ne zaman görülmüştür?’ / rum. çevrenin ikiyüzlülüğünden çıkarcılığın­ yımlanan ilk romanı. Biliyorum, belki ‘Cephelerde su gibi kan akar ve her ta­ Sait Faik’in 15 öykü kitabına karşılık dan bezen Nevin, otobüs biletçisine bir başka roman denemeleri de vardır) öy­ rafta sefalet, açlık günden güne alıp yü­ 2 romanı vardır: Medarı Maişet Moto­ yakınlık duyar, Cemal’i sever; ne var ki lesi romanlardan değil. 1905’i, 1930’ları rüdüğüne dair korkunç hikâyeler anla­ ru (sonradan Birtakım İnsanlar adıyla dilediği kadar ‘pervasız, hür’ yaşamış ol­ yazabilmek için bir hayli araştırma yap­ tıyorlardı. (...) Bir kısım devlet adamla­ yayımlandı) ve Kayıp Aranıyor. sun, ‘burjuva kayıtlarmdan sıyrılmak’ o tığı belli; ama Cevdet Bey ve Oğulları, rının da içinde eli bulunan bu ustalıklı Fethi Naci, Medarı Maişet Motoru’nu kadar kolay değildir: iki arada bir dere- gücünü bu araştırmalardan alan bir ro­ man değil. Çünkü Orhan Pamuk, yazın­ sal yaratışın bilincinde; Ahmet’e söylet­ tiği şu sözler bunu açıkça gösteriyor: ‘Dedemin resmini yapacaksam bunlar­ dan (Dedesinin anıları: “Yarım Asırlık Ticaret Hayatım” - F.N.) yola çıkarak de­ ğil, hayal kurarak, uydurarak yapmalı­ yım. O zaman daha gerçek olur! Çünkü bu aptalca ayrıntılar insanı yanıltır. Bü­ tün nerede? Ben bir bütün kurmak zo­ rundayım, uydurmak zorundayım.’” Bütün bunlar Fethi Naci’nin romana bakışının, romancılığımızı hangi açılar­ dan irdelediğinin ipuçlarını veriyor bize. 40 Yılda 40 Roman, kimi incelemele­ rin çıkarılması, ayrıca 10’u aşkın yeni ro­ man incelemesinin eklenmesiyle 50 Türk Romanı adıyla yayınlandı. 50 Türk Ro- manı’na 10 inceleme daha eklenerek 60 Türk Romanı oluşturuldu. Böylece hem süreç genişlemiş, hem de- incelenen roman ve yazar sayısı artmış­ tı. Bu kitap da 1876’da yayımlanan Ah­ met Mithat’ın Felatun Bey ile Rakım Efendi romanından başlayıp 1996’da ya­ yımlanan Ahmet Ümit’in Sis ve Gece ro­ manına gelinceye kadar Türk romancı­ lığında 120 yıllık bir süreci kapsıyor. 120 yıllık bir yaşam tarihi inceleniyor. Değeri Anlaşılmamış Bir Romancı Fethi Naci, Roman ve Yaşam adlı ki­ tabındaki ‘Değeri Yeterince Anlaşılma­ mışlar’ yazısında Reşat Nuri için şunları yazmış: “Reşat Nuri Güntekin, Memet Fuat’ın deyişiyle, ‘yaygınlığa’ ulaşmış bir yazar, ama değeri ‘yeterince’ anlaşılmamış mı? Türkçeyi belki de en kötü yazan iki ro­ mancının, Yakup Kadri ile Halide Edip’in yanında hep arka planda kalma­ mış mı? Reşat Nuri bana hep gerektiğin­ ce değerlendirilmemiş bir romancı gibi gelir, nep onun romancılığı üzerine bir kitap yazmayı düşünürüm...” Bu yazı, “Bodrum, 6 Haziran 1992” ta­ rihini taşıyor. 1994’te yayımlanan 40 Y ıl- da 40 Roman’da Reşat Nuri’nin Gökyü­ zü romanı incelenmiş. Reşat Nuri’nin Romancılığı kitabının yayın tarihi ise "Gerçek edebiyat eserinin tadına varmak bir beğeni eğitimi işidir, bunun da yolu tektir: çok okumak." diyor Fethi Naci.

CUMHURİYET KİTAP SAYI 455 SAYFA 15 TÜYAP 17. İSTANBUL KİTAP FUARI

de kalan Nevin, sonunda ‘kaçış’ı seçer. ” Sait Faik’in bu iki romanının, roman­ cılığımıza önemli bir katkısı olmasa da öykülerinin ufkunu genişletmesi, onları pekiştirmesi açısından okur için büyük bir önemi vardır. Romancı Yaşar Kemal Öyküyle işe başlayan Yaşar Kemal, ro­ manlarıyla Türkiye’de olduğu kadar dünyada da bilinen, beğenilen bir ro­ m ana olmuştur. Bunun gizi nedir? Fet­ hi Naci, Yaşar Kemal’in Romancılığı ad- k incelenmesinde buna bir açıkkk getir­ meye çakşıyor. Kitapta Yaşar Kemal’in 9 romanının incelenmesinin yanısıra “Ya­ şar Kemal ve Türk İnsanı”, “Yaşar Ke­ mal ve Gelenek” adlı iki de değerlendir­ me var. Fethi Naci’ye göre: “Yaşar Kemal romancı olduğunu hiç­ bir zaman unutmaz: bunun için uzaktan bakılınca hep birbirine benzer görünen köylülerin hiç de birbirine benzemedik­ lerini, öyle akla kara gibi şematik tasnif­ lerle köylülerin anlatılamayacağını, hep­ sinin ayn bir iç dünyası olduğunu, birey- siz olduğu söylenen köy topluluklarında unutulmaz bireysel dramların yaşanabi­ leceğini gösterir. ” İnsanı özelliklerine göre anlatmasını bilen Yaşar Kemal’in “Türk köylüsü”ne bakışı da bir ayrıcalık taşır: “G ene d 'debiyatımızda, ‘Türk insa- nı’nı dem. jyim, kapitalizm öncesi dö­ nemin belirli bir bölgede yaşayan ‘Türk köylüsü’nü beki başlı nitelikleriyle be­ Yeniden düşünmeden edemiyorsunuz timleyen bir romancı var: Yaşar Kemal. bu şairleri. Okuyup eleştirmen Fethi Na­ Romancılarımız, Türk köylüsünü ya ci’yle birlikte, kimi zaman ona ters dü­ ideakze etmişlerdir, ya köylülerin kimi Şiir Yazıları şerek, yeniden değerlendirebiliyorsu- davranışlarını, düşünüşlerini saklamış­ " 3 r ...... nuz. Neyi istediğini buluyor, niye o şair lar, kentlilere karşı ‘kol kırılır yen için­ METİN CENGİZ yalanmalara da yol açmış/açıyor. Diğer üzerine yazdığını daha iyi anlıyorsunuz. de’ havasına girmişlerdir ya da köylüle­ eleştiri türleri ise yapıtı sanat yapan nes­ Diyelim şürsel bir yapıtın, estetik işleve re ‘büyük mal’ diye ‘kavat’ diye bakmış­ dönüştürülemeyeceğini, şiirin derin ya­ debiyatımızda eleştiri sorunu hep nel ölçüder arar. Şiiri şiir yapan gizi açık­ lardır. Bir Yaşar Kemal vardır romanı­ pıda çok daha insani sorunlar üzerine gündemde olmuştur. Öyle ki eleş­ lamaya, bulmaya yönelir, işte bu iki tar­ mızda köylüleri ‘olduğu gibi’ gösteren; inşa edilmesi gerektiğini savunan eleş­ tirmen olmadığı bile söylenmiş ve zın bir bileşkesi Fethi Naci’nin yöntemi. Yaşar Kemal, yaşantısına ve tanıkkğına Anlamaya yönelir. Neden sevdiğinin tirmenin düzyazıya yakın bir şiir inşa bağlı kalmış, gerçekçilikten sapmamıştır. böylece bu sorun uç noktalarda bile ele eden bir şair üzerine yazdığı yazı daha bir alınabilmiştir. Bir tepkinin böylece, uç açıklamasını “Bende güzel duygular Bunun içindir ki Türk köylüsünü ‘oldu­ anlaşılıyor. O zaman Fethi Naci’nin yal­ şekilde gösterilmesini anlamak başka şey. uyandırdı”nm dışında arar. Bir de önü- ğu gibi’ tanımak için tek kaynak, Yaşar ne koyduğu sorunlara'tarafsız yaklaşma­ nızca anlatımcı bir şiirden yana olduğu­ Kemal’in romanlarıdır.” Ama varolanı da görmemek bir başka nun savlanamayacağı da ortaya çıkıyor. şey. Flele konu şiir eleştirisi olunca, ül­ ya çalışması onu eleştiride öznelin dışı­ Bu gerçekçilikte Yaşar Kemal’in diliy­ na, nesnel olana götüren önemli bir ol­ Ve böyle savlamaların şairin kendi tarzı­ le anlatımının da büyük payı vardır. kemizde bunun nasıl belalı bir iş oldu­ nı öne çıkarmak için yapıldığını da gö­ ğunu da görüp eleştirmene hakkını ve­ gu. Ben böyle düşünüyorum. Nitekim Onun diliyle anlatımı gelenekten kay­ gelenek, dil, şiir ve toplumsal sorunlar rüyorsunuz. Ayrıca Fethi Naci’nin şiirin naklanır. Fethi Naci, bu konuya “Yaşar rerek soruna bakmak sanırım daha doğ­ söylemiyle (dönemlere göre değişse de) ru olacak. Elbette bu sorunun cevabını konusundaki yazılarını okuduğumda bu Kemal ve Gelenek” yazısmda şu sözler­ düşüncelerim daha bir pekişti. Yargıç.ol- günlük dilin mantığını bir tutan bir an­ le değinmiş: “Bu dili, bu anlatımı hiçbir biz bu kısa yazıda verecek değiliz. Çün­ layışa sahip olduğunu gösteriyor tek bir kü yazımızın konusu Fethi Naci’nin Şi­ duğunun bilinciyle tarafsız olmayı ba­ romancımızda bulamazsınız. Çünkü Ba- cümle bulmak olası değil. ir Yazıları. Ancak buradan kalkarak so­ şarmış bir eleştirmen Fethi Naci. tı’dan romanı aldığımız günlerde Ahmet Kitap 106 sayfa. Dostu, hemşehrisi "Şiirsel Nesne Üzerine" Mithat gibi, daha sonra Flüseyin Rahmi runa nasıl bakılması gerektiği konuşum da hiç değilse doğru bir yaluaşım sergi­ Orhan Çulfaz’a adanmış, bir anı yazısın­ Tam aksini ileri süren anlayışına ise gibi romancılar eski T ürk hikâyeciliğin­ lemek bile önemli. Önemli çünkü, eleş­ dan alıntıyla. Tam 38 kısa yazıdan oluşu­ bütün kitap boyunca sahibiz. Özellikle den, meddah hikâyelerinden yararlan­ tirmenin varacağı yargılar şairlerden, ro yor. Açık, anlaşılır, karşıdakiyle söyleşi de “Şiirsel Nesne Üzerine” adlı yazısı bu mışlar, ama Servetinin un romancılarıyla manalardan çok, eleştiri özgürlüğünü havasında yazılmış. Dipten dibe düşün­ konuda açık ve net bir cevap niteliğin­ birlikte eski gelenekler geçmişe gömül­ ilgilendirir. Eleştirmek de akli toplum meye, ders vermeye çalışan yazılar. Fet­ de. Hele Roman Jakobson’dan şu alıntı, müştür. Cumhuriyet döneminde, bildi­ olmayı işaretler. Ancak bizde, eleştirmen hi Naci’nin roman eleştirisinde yoğun­ “Bir sözcük, adlandırılan nesnenin salt ğim kadarıyla, ilk defa bir romancı hal­ de, muhatap taraf da duygusal. Böyle laşmış olmasını da kıskandırıyor kitap bir temsili ya da bir coşku patlaması ola­ kın sözlü anlatı geleneğini araştırmış, ister istemez. rak değil de, bir sözcük olarak duyuldu­ özümsemiş ve romanında bu gelenekten olunca, soruna doğru yaklaşmak da ko­ Şiirin karmaşık sorunları ğu, sözcüklerle bunların düzenleyenleri­ yararlanmıştır. Bu romancı Yaşar Ke­ lay olmuyor. Eleştiri karalamaya, tartış­ nin, anlamlarının dış ve iç yapılarının, mal’dir; İnce Metned’ler bu kadar çok mak kişiselleşen bir kavgaya dönüşüyor. Kitaptaki yazıları konularına göre ayır­ Eleştiri özgürlüğü de karşıdakini karala­ mak gerektiğinde şöyle bir sıralama ya­ dışarıdan gerçeği göstermek yerine ken­ sevilmişse, bunu, Yaşar Kemal’in gele­ di başlarına birer ağırlık ve değer kazan­ nekten yararlanmasıyla açıklayabiliriz. ma özgürlüğüne. pılabilir düşüncesindeyim. Şiirin neliği- dıkları durumlarda vardır şiirsellik.” ‘Âşık hikayecilerle onun (Yaşar Ke­ Eleştiride neler olmalı? ni ilgilendiren yazılar (Garip Flareketi, Fethi Naci’nin şiir üzerine yazıları ya­ mal’in) ortak bir özelliği de, geleneğin hi­ işte tam da böyle günlerde Fethi Na­ 40 Kuşağı, Mehmed Kemal ve “Flangi” zarın sorun olarak gördüğü konularda kayecileri gibi anlattığı şeylere inanma­ ci’nin çoğunu dana önce dergilerde oku­ Ekrem; Şiirde Türkçe Kaygısı; Fenn-i Şi­ kısa ama açıklayıcı yazılardan oluşuyor. sıdır.’ (Pertev Naili Boratav)” duğum Şiir Yazıları elime geçti, iyi Şey­ irin Irzı...; Ahmet Flaşim’in Söz Dağar­ Kendine özgü anlayışıyla da kimi şairler Fethi Naci’nin romancılığımızı ele alı­ ler Yayıncılık gerçekten de iyi şey yapmış cığı; Şiirsel Nesne Üzerine; Şiirsel Bir üzerine yazılardan. Fethi Naci bu yazı­ şında nesnel olmaktan çokbir edebiyat- bu kitabı yayımlamakla. Öncelikle bir Yapıt, Estetik İşleve indirgenebilir mi?), larında şiir anlayışını göstermiş olmakla severin beğenilerinden kaynaklanan du­ eleştiride neler olması gerektiğini açık gelenek üzerine yazılar (Eski Şiirimiz­ da kalmıyor yalnızca. Bir şiir üzerine ya­ yarlı bir bakışı var. Anlatımı ve dili açı­ seçik gösterdiği için önemli bu kitap. den Yararlanmak; “Tanıdık Dünya”; pılan incelemenin nasıl yapılması gerek­ sından bu yazılar bir deneme tadı taşır­ Düzeyli üslubu ve bir yöntemi olmak ge­ Gelenekten Yararlanmak), dil sorunu tiği konusunda ipuçlarıyla da dolu. lar. Düşüncelerinden ödün vermeyen bu rektiğini vurguladığı için de ayrıca üzerine yazılar (Dil Gurbeti; “Önemine Onun şiirin neliğini anlamaya çalışan ve yüzden zaman zaman sertleşen tavrını önemli. Binaen”, “Görsel ve Hissi”; İlhan Berk buradan kalkarak niye sevip sevmediği­ da bütün bunlara eklemeliyiz. Fethi Naci’nin yöntemi öznel eleşti­ Mucizesi), şiir ve toplumsal sorunlar Fethi Naci, kolay okunur bir yazar riyle, yapıtın inşası, dili ve bütünselliği­ üzerine yazılar (insan Şair, Şair Fikret; ne yönelen bu yazılan, son günlerdeki oluşuyla Türk romanı konusundaki ni gösteren diğer yöntemlerin bir sente­ Fikret’in Şiiri, Şimdi Zamanın Sürgünü, tartışmalara da açıklık kazandırıcı bo­ derinliğine ve genişliğine ele aldığı bu zinden oluşuyor. Öznel eleştiri, özellik­ Garip Hareketi...) gibi. Şiirin karmaşık yutta. Yeterki tartışmalara, kavgayla so­ çalışmalarıyla romanlara getirdiği ayrın­ le de bizde Ataçla kökleşmiş, kabul gör­ sorunları konusunda kısa ama çarpıcı bir nuçlanacağı önceden belli olduğu için tılı ve özgün yorumlarla, romanla okur müş. Ataç’ın kişiliğiyle özdeşleşmiş, duy­ yolculuğa çıkabiliyorsunuz bu yazılarda. irmeyen eleştirmenler anlaşılsın. Evet, arasında köprüler kurulmasını sağlıyor. gusal bir toplum oluşumuzla da ilgili ol­ Bazen bir yazı birçok konuda vurucu ve en bu düşüncelerle okudum Şiir Bunun hem romancılığımızın hem de duğundan sevilmiş, hatta zaman zaman düşündürücü olabiliyor. Yazıları’m. Ve önümde bu kısa ve nicel okurlarımızın gelişmesinde yeni katkıları aranır olmuş. “Artık bir Ataç’ımız yok. Kitaptaki kimi yazılar da yazann ilgi­ olarak az yazılarla önemli bir şür eleştir­ menini, Fethi Naci’yi gördüm.» olacağım sanıyorum. ■ Olsaydı böyle mi olurdu?” gibisinden lendiği, sevdiği şairler üzerine yazılmış.

SAYFA 16 Oğlak'tan titiz ve meraklı okurlarına -son durumlara ait- rapor: Yaz-kış durmamışız... Hep kitap çıkarmışız... Bir de baktık ta m beş yaşına girmişiz... Beş yılda, edebiyat, polisiye, antoloji, klasik, armağan, müzik, dergiler derken tam 250 kitap olmuşuz... Teşekkürler... bütün okurlarımıza... 250. kitap: ilahi Selim İleri’nin Cumhuriyet’in 75. Komedya. D a n te ’ Tüyap Onur Yazarı Bodrum Türk Edebiyatı’nın Modern Türk yılına armağan: den RekinTeksoy Fethi N a ci’den Dörtlemesi. "Her en iyi hikâyeleri’ni şiirinin en iyi Kurtuluş Savaşı çevirdi.Tam metin, Türk romancılığına Gece Bodrum”, Selim İleri derledi: örneklerini Eray ve Edebiyatımız. 14.235 dize.Hem bakış: 60 Türk “Ölüm İlişkileri”, 99 Hikâyeci’den Canberk ve Metin İnci Enginün, tek cilt cep kitabı, Romanı. En iyi “Cehennem Kra­ 99 Hikâye. Celal derledi: Zeynep Kerman ve hem resimli roman eleştirisi liçesi”, “Bir Akşam Alanının en iyi / 99 Şairden Selim ileri hazırladı. 1. hamura üç cilt... kitaplarından biri... Alacası” özel kutuda. antolojisi. 199 Şiir.

Amerikan Edebiyatı’mızın en Suat D e rv iş’ten. Amerikalı kadın Menopoz sonrası edebiyatının en Oğlak Klasikleri dizisi önemli yazarlarından Kara Kitap ve yazar W illa kadınlar için büyük kadın dünyanın en önemli Mithat Cemal Aksaray’dan Bir C a th e r’ın Amansız rehber: İkinci yazarlarından romanlarından biriyle K untay’dan Perihan'dan sonra Düşmanım'dan Bahar... Boşanma birinin güncesi: başlıyor: A lex a n d re romanımızın seçme hikâyeler: sonraki ikinci kitabı: sonrası kadınlar için Sylvia Plath’ın D u m a s’dan Üç kilometre taşı: Hepimiz Birbiri­ Alexandre’ ın rehber: Sil Baştan Silahşörler Üç İstanbul. mizin Örneğiyiz. Günceleri. köprüsü. vüf.ı‘>";Sl,',T ■^nCİ BttOO.1 Kepimiz Birbirimizin Örneğiyiz ' ; LlhtıSucSutn Suat Derviş - sil B a şta n Slexandreïn Köprüsü ’ Willa Gather ■,

(r

Alfabetik polisiyeler TAMI HOAG Gerilimin IMlItffttlIllllCilUltltl' ,im sürüyor:A, B, C, D, kraliçesi Tam ı Yeni “kulağa küpe” E’den sonra Firar’ın H oag’ın hem dizimiz: Küp ‘F ’si, ‘G ’si, birbirini izleyen Kitaplar’da üç Hesaplaşma’ nın hem bağımsız kitap: Dersimiz ‘H ’si’, İtirafın ‘İ’si ve romanları: G ece Jest’ln ‘J’si’ çıktı. Kadınlar... Günahları ve Katll'ln ‘K ’sl de çıkıyor. Konumuz Aşk... Günah Kadar Aşkımız Kedi. Suçlu MlıKlım,

Maceraperest Law ren ce Law ren ce LAWR e S B lo ck ’un Block’un sert entelektüel hafiyesi Polisiye sevenler hafiyesi Bernie’nin Matthew için 16 sayfalık maceraları Scudder’ın polisiye kültürü

sekizinci kitap maceralarının dergi broşürü: [email protected] Kütüphanedeki akıncısı: Maceraperest.

H ırsız’la Ölmenin Sekiz Polisiye okuyan e-p o sta: tamamlandı. milyon Yolu herkese ücretsiz. GültenAkan . . , , Sab tuı Kudret Aksal Cerna Ece Ayhan

Nurullah Ataç Metin AJtı< Selanattİn Hiıav — —

i

-

■

-

Bütün Eserleriyle

o m o

YAPI KREDİ YAYINLARI

Yapı Kredi Kültür Sanat Yayıncılık San. A.Ş. - 212-280 65 55 Qi Kitabevleri: İstanbul: 212-252 47 00 / 322, İzmir: 232-463 82 90, Ankara: 312-435 85 94 E-posta: [email protected] - Web Sitesi: www.ykykultur.com.tr TÜYAP 17. İSTANBUL KİTAP FUARI

Down and W ept (Piedra Irmağı’nın Kıyısında Oturdum, Ağladım, 1994) ve son kitabı T he Fifth M ountain (Beşin­ Fuar'ın ci Dağ, Ekim 1997). Paulo Coelho’nun kitaplarının beş kıtada 41 farklı di­ le çevrilmesiyle elde ettiği bu başarı uluslararası bir fe­ nomen olarak açıklanabilir. Eserleri 100’ün üzerinde ül­ kede 19 milyondan fazla satmış, özellikle de Fransa, İtal­ konukları ya, Norveç, Avustralya ve Arjantin’de büyük ilgi görmüş­ tür. Coelho’nun çalışmaları Saint-Exupéry’nin K üçük Prens’i ve Richard Bach’m Martısıyla aynı kategoride sa­ TÜYAP 17. İstanbul Kitap Fuarı bu yıl yılarak ona Gahril Garda Marquez’den sonra en çok oku­ yabancı konuklar açısından bir hayli nan Latin Amerikalı yazar unvanını kazandırmıştır. Pa­ zengin. Hepsi de ülkemizde çok ulo Coelho, kansıyla birlikte Brezilya’da yaşıyor. yakından tanınan yazarlar fuar etkinlikleri arasında yer alan Pierre Assouline toplantılarda okurlarla yüz yüze gelecek. azablankalı yazar Pierre Assouline, Paris X Nan­ bmdan da anlaşıldığı üzere Bamard, post-modem kim­ terre Üniversitesi’nde ve Ecole Nationale des Lan­ liksizlik ve tarihsizliğe karşı çıktı. gues Oriantales’de aldığı eğitimden sonra gazete­ K Seçilmiş şiirleri Piya Kitaplığı’nca yayımlanacak olan ci olarak Quotidien de Paris ve France Soir için çalıştı. Benno Bamard halen Anvers’de yaşıyor ve yazıyor. Balland Yayınları’ nın yazın danışmanlığını yaptığı sıra­ da, France Inter ve Lüksemburg radyolan ile birlikte ça­ lıştı. 1993’ten beri, aylık yazın dergisi “Lire”in yönet­ menliğini yürütmektedir. Homero Profesyonel hayatının yanı sıra, Pierre Assouline sayı­ sı yirmiyi bulan roman ve biyografiye imza atmış ve Gal­ Aridjis limard tarafından yayımlanan Albert Londres Biyogra­ fisi ile 1989 yılında Académie Française’in Deneme Ödü­ 940 yılında Meksi­ lü’nü almıştır. ka’da, Contepec’te Yazarın “Kamondolar'ın Sonuncusu” romanı, Erhan 1doğan Homero Büyükakıncı çevirisiyle Kasım ayında Can Yayınlan ta­ Aridjis şiir ve düzyazı Jacques Garelli rafından yayımlanacak. olarak 25 kitap yayımla­ acques Garelli, filozof ve şair, 1931’de doğdu. dı. Bunların arasmda 1950’de İstanbul Fransız Lisesi’nde olgunluk sınavı­ Antes del reino, Perse- nı verdi. Halen Picardie Jules Verne Üniversitesi’nde Didier Eribon fone, Los espados azu­ iliens, Fransa) felsefe profesörü (daha önce New York les, Elpoeta nino, Espes- ve Yale Üniversiteleri’nde profesör). 1966-1969 arasm­ taculo del ano dos mil, aftalık Nouvel da UNESCO uzmanı. Bazı şiir kitapları, Kırılma (Brec- El utim Adan, Gran teatro delfin del mundo, La leyenda Observateur’de he, 1966, Académe Française Ödülü); Kırılgan Yerler de los soles, En quien piensas cuando haces el amor? bu­ (LieuxPrécaires, 1972); Sessizlik Arşivi ve Dönüşlü Düş­ gazeteciliği sür­ H lunmaktadır. Kitapları ort yabancı dile çevrildi. Çeşitli ler (Archives du Silence suivi de Récurrences du Songe, düren Didier Eri- ödüllerin yanı sıra, iki kez Guggenheim Bursu kazandı. bon’un, 1989’da Flam­ 1989); Ölçüsüzlüğe Giriş ve: Görünmez Poetika Üzeri- ' Columbia, New York ve Indiana Üniversiteleri’nde ders marion tarafından ya­ ne Körlere Mektup (L’Entrée en Démesure suivi de: Lett - verdi. İsviçre ve Hollanda’da Meksika Büyükelçiliği yap­ yınlanan Michel Fouca­ reaux Avenglessurl’invisiblepoétique..., 1995).Bazıfel-. tı. 1993 yılında Indiana Ünversitesi tarafından kendisine şefe kitapları; Şiirsel Yerçekimi (La Gravitation Poétique, ult Biyografisi geniş .fahri doktorluk unvanı verildi. Yazarlar, sanatçılar ve bi­ yankı uyandırmıştı. Bi­ 1966); Artana ve Yerle ilgili Sorun (Artand et la Ques­ lim adamlarından oluşan uluslararası çevreci bir örgütün, yografi üzerine eleştiri­ tion du Lieu, 1982); imler Zamanı (Le Temps des Sig­ 100’ler Grubu’nun kurucusu ve başkamdir. México ler üretiledursun, yanıt nes, 1983);Ritm ve Dünyalar (Rythmes et Mondes, 1991). City’de yaşamaktadır. 1992’de, Michel Fouca­ ult’yu Rolland Barthes, Louis Althusser, Jacques Lacan gibi önemli kişilerle kültürlerarası bir bağlamda ilişkilen- Henri Alley diren yeni bir idtap çalışması ile geldi: “Michel Foucault ransız Komünist ve Çağdaşlan”. Partisi’nin yayın Klasikler arasına girmiş bu iki çalışmasından başka, organı L’LIuma- Eribon’un birinde George Dumézil, diğerinde Claude F nite’nin ünlü röportaj Lévi-Strauss’la gerçekleştirdiği görüşmelerin yayımlan­ yazarı. Asıl ününe “La dığı iki kitabı daha vardır. Question - Sorgu” adlı “Dumézil ile Konuşmalar”, İsmail Yergüz’ün çevirisiy­ kitabıyla kavuştu. Hen­ le Kasım ayında Sınadı Yayınlan tarafından yayımlana­ ri Alleg, Cezayir Ulusal cak. Kurtuluş Mücadelesini destekleyen “Alger Re- publician” gazetesinin Benno yayın yönetmenliğini yaparken gözaltına alı­ Barnard nır ve günlerce süren ağır işkencelerden geçi­ 954’te Amster- rilir. Tutukluyken yaz­ 1 dam’da doğdu. dığı ve Sartre’m önsö­ Gençliğini Rozen- züyle yayımlanan “La daal’da, şair ve papaz Question - Sorgu”, Fransa ve dünyada büyük yankı uyan­ olan babasr Guıllame dırır, Fransa’nm Cezayir’deki insan haklan ihlallerini göz­ van der Graf’m yanın­ ler önüne serer. Fransa yalnızca direnişçi Cezayirlilere de­ da geçirdi. Brüksel, İs­ ğil, kendi devlederinin sömürgeciliğine karşı çıkan Fran­ panya ve Amerika’yı sız yurttaşlarına da ağır işkenceler reva görmektedir. Bu gezdikten sonra An- kitap Fransız kamuoyunun Cezayir lehine dönmesinde vers’e (Belçika) yerleşti. Paulo Coelho büyük rol oynadı. Alİeg’in Sorgu dışındaki başlıca eser­ “Een engel van Rossetti” adlı ilk şiir kitabını 1981’de aulo Coelho, 1947 yılında Rio de Janerio’da doğ­ leri şunlardır: Savaş Tutsaklan, SOS Amerika!, Kızıl Yıl­ yayımladı. Daha sonra yayımladığı “Klein Rozendaal” du. Büyük başarılara imza attığı yazarlık mesleğine dız ve Yeşil Ay, Sam Amca için Requiem, Cezayir Sava­ ve “Het meer in mij” adlı çalışmaları gibi, şiirleri roman­ Pbaşlamadan önce tiyatro yazarlığı ve yönetmenliği şı. tik ve incelikle işlenmiş şiirler olarak nitelendirildi. yaptı, hippi olarak yaşadı ve ülkesinde tanınmış şarkıla­ İstanbul Kitap Fuarı’nda basma ve okuyucuya tanıtı­ Şiir üzerine denemelerini topladığı “Tijdverdriiff voor rın sözlerini yazdı. 1986’da eski Ispanya’nın hac yolu olan lacak “Büyük Geri Sıçrama”, Henri Alleg’in Rusya izle­ enkelefijneluiden” adlı kitabından sonra, 1987’de, oto­ Santiago Yolu’nu yürüyerek geçti ve bu deneyimini 1987 nimlerini kapsıyor. Alleg, “çöküş”ten sonra Rusya’ya gi­ biyografisinin ilk bölümünü içeren “Uitgesteld paradijs” yılında yayımladığı Pilgrim age (Hac Yolu) adlı kitabında derek incelemelerde bulundu, gözlem ve araştırmalarını adlı romanını yayımladı. Bunu izleyen ve “Het gat in de anlattı. Sonraki yıl yazdığı ikinci kitabı The Alchemist röportajlaştırdı. Alleg kitapta, Rusya’nm her bakımdan wereîd” adıyla 1993’teyayımlanan ikinci romanında Bar- (Simyacı) Coelho’yu dünya çapında en çok okunan ya­ bir çöküntü ve belirsizlik içinde olduğunu, kapitalizmin nard, bu otobiyografik öğeleri dünya tarihi ile daha çok zarlardan biri yaptı. Paulo Coelho’nun öbür kitapları: B u ­ Rusya insanına verip vereceğinin muazzam bir yozlaşma, buluşturmaya çalıştı. da (1990), The Valkyries (1992), birçok ülkede en çok sa­ ıkmu, sefalet ve mafyalaşma olduğunu canlı gözlemler­ 1994 yılında yayımlanan “Tijdgenoten” adlı şiir kita- tan kitaplar arasında yer alan By the River Piedra I Sat ile sergiliyor.

SAYFA 20 I

TÜYAP 17. İSTANBUL KİTAP FUARI

möyküsü.Yte 1977’de, evlatlık verildiği ailede öldürülen 1985 ’e dek, Yunanistan gibi küçük bir ülkede, on kez ba­ bir kızın dramını anlattığı sosyolojik nitelikli T he B ase­ sılan bu romanın asıl adı “Cam Sanayii”dir. Eski solcu bir m ent (Bodrum) 1979’da,Tahran’daki kadın haklan mü­ karı-kocanın, özellikle alımlı Beba Tanti’nin romanıdır cadelesini anlattığı G oing to İran (İran’a Gitmek) 1981 ’de bu. Romanın içeriğiyle ülkemizin geçmişte kalan olayla- yayımlandı. 1990’da yayımlanan T he Loony Bin Trip ro­ n benzer yapıdadır. Bu benzerlik romanın Türkçesi’ne manında (Tımarhane Yolculuğu, Metis 1995, Çeviren: “Eski Tüfekler” adının verilmesine neden oldu. Nesrin Kasap) özyaşam öyküsüne dayanarak akıl hasta­ nesine kapatılma deneyimini, toplumun “delilik konu­ sundaki tutumunu ve “normal” olmanın ne demek ol­ Timothy duğunu aktardı. Yazarın 1994’te yayımlanan son kitabı The Politics o f Cruelty (Zulmün Politikası) yakında Be­ ril Eyüboğlu’nun çevirisinden Metis Yayınları tarafın­ Bewes dan basılacak. imothy Bewes, Kate Millett bugün New York’ta ve Tımarhane Yolcu­ 1966 yılında lu ğu n da da anlattığı “Kadın Sanatçılar Kolonisi”ni kur­ Londra’da doğ­ duğu Poughkeepsie’deki çiftliğinde yaşamaktadır. du. North London Üniversitesinde İngiliz TEdebiyatı okudu ve * Uwelimm 1992’de mezun oldu. ünih ve Paris’te felsefe ve Alman dili edebiyatı Hemen sonra Sussex okudu, 1971 yılında doktorasını yaptı, sosyolo­ Üniversitesi’nde Criti­ Mji ve iktisat okudu. Timm yazar olarak kariyeri­ cal Theory üzerinde ça­ ne politik lirik şürler yazarak başladı (Wiedersprüche). lışmalar yaparak yüksek lisans ve arkasından doktora cle- 1974 yılında ilk romanı “Heisser Sommer” çıktı. Bu ro­ recelerini kazandı. Çeşitli konferans ve seminerlerde “ Si- manında bir öğrencinin öğrenci hareketleri sırasında po­ nisizm, Aydınlanma ve Postmodemizm”, “Postmodern litik bilinçlenmesini anlatmaktadır. Timm’in “Morenga” Zamanlar”, “Postmodemizm ve İslam”, “Yozluk Kavra­ adlı eseri çok etkileyiciydi, ayrıntılı bir araştırmaya daya­ mı”, “Sinisizm ve Blair Fenomeni”, “Kültür Politikala­ narak Alman tarihinin arka plana atdmış bir konusu rı” gibi konularda bildiriler sundu. Başlıca eserleri ara­ olan Herero’nun GüneyBatı Afrika’da Alman koloni ida-, sında Verso tarafından 1997’de yayımlanan Cynisizm and resine karşı ayaklanmasını yazmıştır. “Kerbels Flucht”da Postmodernity ve The Concept o f Sleaze geliyor. Timm birinci romanındaki konuyu işlemiştir. Burada da The British Council’ın davetlisi olarak TÜYAP İstan­ romanın kahramanı hayatındaki ümitsizliklerden dolayı bul Kitap Fuarına katılacak olan Timothy Bewes halen yok olan bir öğrencidir. “DerSchlangenbaum” sosyal ve Londra’da yaşıyor ve North London Üniversitesi, Ede­ politik yönden çatışmaların mahvettiği Arjantin’de bir biyat ve Medya Çalışmaları, Roehampton Enstitüsü İn­ fabrika kurmaya çalışan Alman bir mühendisi ve onun gilizce ve Coventry Üniversitesi İletişim, Kültür ve Med- firmanın başarısızlığına tanık olmasını anlatıyor. va bölümleriyle İngiliz Edebiyatı ve Critical Theory ders­ leri veriyor. Paul Strathern 940 yılında Londra’da doğdu. Felsefeye geçmeden önce Dublin Trinity Koleji’nde fizik, kimya ve ma­ 1tematik okudu. Romanlar, biyografiler, tarih ve ge­ zi kitapları yazan profesyonel bir yazar olan Strathern, üniversitede öğretim görevlisi olarak matematik, felsefe ve modern İtalyan şiiri dersleri verdi. Ingiltere’de Cons­ table, Amerika’da Ivan Dee Inc. tarafından basılan, ay­ rıca beş ülkede daha yayımlanan “90 Dakikada Felsefe Dizisi” adlı büyük başarı sağlayan küçük kitap serisinin de yazan. Strathern şu anda Ingiltere’de Arrow tarafın­ dan yayımlanacak “The Big Idea: Scientists Who Chan­ ced the World” adlı benzer bir seri üzerinde çalışıyor. Romanları: Pass by the Sea (Weidenfeld), A Season in Abyssinia (Macmillan) - Fransız şair Arthur Rimbaud’un Afrika’da geçirdiği dönemdeki hayatını anlatan, Somer­ set Maugham Ödülü sahibi romanı, One Man’s War (Qu- artett), Vaslav (Quartett) - Rus dansçı Nijinsky’nin biyog­ rafisi, The Adventures of Spiro (Harvester). Tarih Kitapları: 90 Dakikada Felsefe Dizisi (Constab­ le UK, Ivan Dee Inc US, Eichbom Verlag Germany, Ao- yama Japan, Real Poland, Holland, Korea) - Socrates, Confucius, St. Augustine, Hume, Kant, Nietzsche, Witt­ genstein gibi filozofların gerçek hayatlarını anlatan seri, Kate Millett The Big Idea: Scientists Who Changed the World (Ar­ adın Özgürlüğü hareketinin en önemli isimlerin­ row UK) -12 kitaptan oluşan seride büyük bilim adam­ den edebiyatçı Kate Millett 1934’te ABD’nin ları ve fikirleri yer alıyor, Einstein ve izafiyet, Oppenhe- Minnesota eyaletindeki St. Paul kasabasında doğ­ K imer ve Atom Bombası, Hawking ve Kara Dehk. Gezi du. İrlanda kökenli Katolik bir ailenin üç kızından biri­ Kitapları: Yunanistan, Türkiye, Kuzey Fransa, Korsika, dir. 1956’da Minnesota Üniversitesi’ni, 1958’de Oxford Maiorka ve Ibiza, Las Palmas ve Tenerife, Corfu üzeri­ Üniversitesi İngiliz Edebiyatı Bölümü’nü bitirdi. 1961 ’de heykeltraşlık konusunda çalışma yapmak için ne bitaplar. gittiği Japonya’da tanıştığı heykeltraş Fumio Yoshimura Se 1965’te ABD’de evlendi. Bu evlilik yirmi yıl sürdü. 1960’1i yıllarda Barnard College’da İngilizce öğretme­ Menis ni olarak çalıştığı sırada yurttaşlık haklan konusuyla il­ gilenmeye başlayan Millett, Irk Eşitliği Kongresine ve Koumandareas Ulusal Kadın Örgütüne katıldı. Bu etkinlikleri yüzün­ enis Koumanda­ den işten çıkarılınca Colupıbia Üniversitesi’nde dokto­ reas, Yunanis­ ra çalışmasına başladı. tan’ın 60 kuşağı Kadınlara yönelik baskıların, ataerkil düzenin kadına M yazarlarındandır. 1932 yı­ yakıştırdığı ikincil konumun edebiyat ve felsefedeki ör­ lında Atina’da doğdu. Hu­ neklerini irdelediği doktora tezi, 1970’te Sexual Politics kuk ve edebiyat öğrenimin­ (Cinsel Politika, Payel, ilk basım 1973, Çeviren: Seçkin den sonra yazmaya başla­ Selvi) adıyla yayımlandı. Bu kitap, sokak kadınlarının so­ dı. Başlıca yapıtları: “Moto­ runlarını ele aldığı The Prostitution Papers (1971; Sokak Kadınlan, Payel, ilk basım 1975, Çeviren: Seçkin Cılızoğ- sikletler", "Pupa Yelken”, lu) ile birlikte, onu Kadın Özgürlüğü hareketinin öncü­ “Zavallılar”, “Cam Sanayii”, sü konumuna getirdi. Bu nedenle çeşitli saldırılara uğra­ ■“Madam Kula”, “Berber yan Millett, deneyimlerini 1974’te ilk yaşamöyküsü Ply­ Dükkânı”ve “Heruveym ”... ing d e (Uçmak) öyküledi. Hintli bir kadına olan sevgisi­ 1967’de de Devlet Öykü ni anlatarak lezbiyen yönünü açığa vurduğu ikinci yaşa- Ödülü’nü aldı. 1975’ten

CUMHURİYET KİTAP SAYI 455 İletişim’ den Eklm-Kasım '98

ARTURO PEREZ-REVERTE Dumas Kulübü Çeviren: Peral Bayaz Charum Arturo Perez-Reverte Ispanyol edebiyatının son yıllarda yetiştirdiği en önem­ li yazarlarından biri; Avrupa ve Amerika'da da bir hayli ünlü ve popülaritesi her geçen gün artıyor... Geçtiğimiz yıl Jean Monnet Avrupa Edebiyatı Ödülü'nü kazanan Reverte'nin "El dub Dumas"1 12 dile çevrildi. Ve "pek ya­ kında" PolonyalI ünlü yönetmen Roman Polanski tarafından filmi yapılacak. Arturo Perez-Reverte öyküsünü, ipuçları Üç Silahşörler'in yazarının dikte ettirdiği rivayet edilen bir elyazmasıyla, 17. yüz­ yıldan kalma, gizemli bir kitabın ilk baskısında bulunabilecek bir dizi cinayet üzerine kuruyor. Du­ mas Kulübü, okurken bir sonraki sayfanın gelmesini merakla bekleyeceğiniz, enfes bir roman... MARCEL BEYER J. luıs Sum m Um Yarasalar "BÜTÜN EŞEKLERİ" Çeviren: Tanıl Bora "TOPLU ESERLERİ" Tutkulu bir akustik 1 JORGE LUIS BORGES STANISLAW LEM uzmanı. Dünyayı ku­ Yenilmez lağıyla algılıyor, ses­ 1 Alef D Çev. Tomris Uyar, Çeviren: Erol Özbek lerle düşünüyor. Yaşa­ Fatih Özgüven Bu kitabı küçük bir dığı dönemde o kadar Fatma Akerson, Peral Bayaz sözlükle sunuyoruz; çünkü bilimkurgu Borges, A lef'teki öykü­ edebiyatının usta ya­ lerini yazarken ruhsal zarı bize öyle "yeni açıdan sıkıntıdaydı; bu bir dünya" sunuyor J yüzden, en yaratıcı öy- ki, bu sözlüğün yardımı olmadan "o dün­ cülerinin yer aldığı bu kitabın, çektiği derin yayı" anlamamız bir hayli zor... Öykü, bir acılara verdiği yanıt olduğu söylenir. A lef uzay gemisi ile mürettebatının "organik" /ayımlandığında, ünlü yazar Buenos Ai- ilişkisi çerçevesinde gelişir. Uzay gemisi, es'te, daha önceki kitabı Ficciones'ten da- ıa çok ilgi gördü ve elli yaşındaki Bor- içindekilerle birlikte, indikleri dev geze­ jes'ten ‘A le f in Yazarı' olarak söz edilmeye gen tarafından yutulur. Artık "organik" aaşlandı. Alef, Borges'in parlak zeka ürünü bir bütündürler. Atmosferiyle, hareketle­ îdebî hünerleriyle geniş ilgi alanlarını kap­ riyle, karanlığı ve aydınlığıyla rasyonel bir layan, benzersiz bir kitap. varlıktır, bu "yeni dünya"... Borges STANISLAW LEM Yıldızlardan ye Yazma Donuş Üzerine Çeviren: Sevil Cerit Der.: N. T. di Giovanni, Lem "zaman"ı sorgu­ D. Halpern, F. MacShane Çev. Tomris Uyar ladığı bu romanında, "yıllar" sonra yeryü­ Borges ve Yazma Üze­ züne dönen bir astro­ rine, bir Borges elkita- notun karşılaştığı "ye­ bı ya da Borges okuma ni dünya"da yaşadığı uyumsuzlukları tasvir alavuzu. Bu kitapta ünlü yazarın "kurma- ediyor. Şiddetin yokedilmesi için uygula­ :a, şiir ve çeviri" konusunda söylediği bir- nan yeni şiddetin adı, "betrize edilmek"tir. :ok şeyi bulacaksınız. Borges, bütün kitap Bu uygulamadan nasibini almamış olan joyunca, öncelikle genç yazarlara ya da ya- astronot Bregg, birtakım suçlamalara ma­ :ar adaylarına sesini duyurmaya çalışıyor, ruz kalır. Bütün bu karabasanın biçimlendi­ jnların dikkatini bu zorlu mesleğin, yazar- ği yer, Lem'in birçok kitabında olduğu gibi, ığın sorunlarına ve sorumluluklarına çeki- roman kahramanının beynidir. or. Kitap, bir anlamda, Borges'in yazarlık erüveninin öyküsü... Adam Yayınları Dünyanın hayranlıkla okuduğu bir ilk roman.

Anne Michaels Bölük Pörçük Yaşamlar

“Anne Michaels edebiyata beklenmedik, nefes kesici bir armağan. Yeni sesiyle unutulmaz, berrak, içten ve çarpıcı güzellikte bir iz bırakıyor. ” (Saturday Night, Kanada) “Bir yaşamın bir diğerine kelimelerin gücüyle nasıl ulaşabileceğini, onu biçimlendirebileceğini çok iyi gösteriyor. (Library Journal, ABD)

' “Son 40 yılda okuduğum en önemli kitap. ” John Berger “Nefes kesen metaforlarla bezeli zengin bir düş gücü...” (Der Spiegel, Almanya) “Benzersiz görüntülerle, unutulmaz bölümlerle ve hepsinin ötesinde muhteşem bir mekân anlayışıyla dolu. ” (Sidney Morning Herald, Avustralya)

İkinci Dünya Savaşı ndan bugüne, Polonya’dan Yunanistan’a, oradan Kanada'ya uzanan bir yaşam öyküsü...

Anne Michaels’ın ilk romanı B ölük Pörçük Yaşamlar tüm dünyada övgü dolu eleştiriler aldı. Çevrildiği her dilde, her ülkede büyük ilgiyle karşılandı. Bir ilk roman olmasına karşın “bir klasik, bir başyapıt” olarak tanımlandı. Acının ve mutluluğun arkeolojisi üzerine şiirsel bir yolculuğa çıkmak isteyenlere...

Ödüller: • 1997 Orange Roman Ödülü (İngiltere) • 1997 Roman Dalında, Lannan Ebebiyat Ödülü (ABD) • 1997 Toronto Kenti Kitap Ödii|ü (Kanada) • 1997 Kanada Chaptcrs/Books, İlk Roman Ödülü (Kanada) • 1997 Trillium Ödülü • 1997 Martin & Beatrice Fisher Ödülü (Kanada) • 1997 Guardian Roman Ödülü (İngiltere) • 1998 Roman Dalında, Jewish Quarterly Ödülü (İngiltere)

değerli kitaplar yayımlar.

ADAM YAYINLARI Küçükparmakkapı Sokak No: 17 Beyoğlu 80060 İstanbul Tel: (0-212) 293 41 05-06 Faks: (0-212) 293 41 08 Yeni yayınlarımız TÜRK İNSANI 21. YÜZYILA HAZIRLANIYOR PETROL VE İSLAM Ostein Noreng / Türkçesi: D. Başak

KADINLAR OLMADAN ASLA D erleyen: Zeynep GöğÜŞ SABAH KİTAPLARI Bugünü görmek, yarını yakalamak için...

TÜRKİYE'YE TANIK OLMAK Nur Vergin

GÖLGEM İSTANBUL Kitapseverleri SOKAKLARINDA TÜYAP Refik Durbaş 2. kat, 7. sokaktaki SABAH KİTAPLARI starıdımızda bekliyoruz. û i Dünya Siya»etinde A z e r b a ı fcan İMZA GÜNLERİ ALİ KIRCA İLE SİYASET MEYDANI P e t r o 1ü Refik DURBAŞ TÜRKÇE İBADET 8 Kasım Pazar, Saat: 15.00 -17.00 Sevim AK 12 Kasım Perşembe, Saat: 14.00 - 18.00 Işıl ÖZGENTÜRK DÜNYA SİYASETİNDE 13 Kasım Cuma, Saat: 14.00 - 18.00 AZERBAYCAN PETROLÜ Ali KIRCA Haydar Aliyev 14 Kasım Cumartesi, Saat: 14.00 -16.00 Türkçesi: A. Çiftçi ve E. Kocabıyık Salih MEMECAN 15 Kasım Pazar, Saat: 14.00 -16.00 ALİ KIRCA İLE SİYASET MEYDANI FANEL SUSURLUK ÇARKI SİYASET VE KADIN Yöneten: Zeynep Göğüş. Katılanlar: İmren Aykut, Güldal Okuducu, Nevval Sevindi, Yaşar Seyman, Şirin Tekeli. 12 Kasım 1998, 16:00-18:00

OSMANLI KADINININ Tüyap 17. İstanbul Kitap Fuarı ÖZEL DÜNYASI 7-15 Kasım 1998 Godfrey Goodwin Tepebaşı İstanbul Sergi Sarayı ALİ KIRCA İLE SİYASET MEYDANI Türkçesi: Gülden Şen AŞK Adam Yayınları “Dünyanın şiiri” Adam’da. Ellisi Türkiye’den, seksen dünya şairi. Altmış antoloji ve seçkiyi de içeren iki yüzü aşkın şiir kitabı. Okuma tadı sayılarla ölçülemeyecek şiirler; dizeleriyle yaşamı sezdiren şairler Adam Yayınlarımda.

1 998’de Yayımlanan Yeni Şiir Kitapları

İlhan Berk Hakan Savlı Çok Yaşasın Sayılar Reflk Sanşo Panza'nın Salâh Birsel İstanbul Hatırası Turgay Fişekçi Ölümü Bhanberk “ ST Ali Asker Barut HAKAN SAVU Karanfiı Kırıkları aıi asK er baruT Kırıkları

OT

m

Şeçme Şiirler (Yeni çıkanlar)

Rıfat İlgaz; Cahit Irgat; Necati Cumalı; Çağdaş Dünya Şiin Antolojisi Arif Damar; Cevat Çapan; Özdemir İnce

(T\h1 ÇATA* ♦UUY CA N »**

i m

Çağdaş Dünya Şiiri Antolojisi Cevat Çapan - Eray Canberk - Erdal Alova (Yakında çıkıyor)

20. yüzyıl şiiri denince aklınıza kimler geliyor? Apollinaire, Yeats, Stevens, Ungaretti, Eliot, ... ve Nâzım Hikmet; Orhan Veli; Oktay Rifat; Melih Cevdet Atıday; Rüke, Eluard, Mayakovski, Lorca, Seferis, Neruda m ve daha niceleri, şiir sanatının dünyadaki gelişim Cahit Külebi; İlhan Berk; Salâh Birsel; Özdemir Asaf; Sabri ve değişim sürecini tanıtan bu antolojide Altınel; Edip Cansever; Ataol Behramoğlu; Refik Durbaş buluşuyor. Özenli çevirilerle, titiz bir çalışmanın ürünü. \ Şiir sevenler için benzersiz, zengin, serüven dolu uzun bir volculuk. < <ü LU $ _ıO

değerli kitaplar yayımlar.

ADAM YAYINLARI Küçükparmakkapı Sokak No: 17 Beyoğlu 80060 İstanbul Tel: (0-212) 293 41 05-06 Faks: (0-212) 293 41 08 ARKEOLOJİ yam SANAT VE ¿kW trtMr cTNOGI'

7 ÖA İA UR NDA FUARI KİTAP TÖYAP 17. • • Arkeoloji ve Sanat Yayınları, Hayriye Caddesi Çorlu Ap. 3/5,80060 Galatasaray /İstanbul Tel: 0 212 2,93 03 78 - 245 68 38 Fax: 0 212 245 68 77 68 245 212 Fax:0 38 68 245 - 2,9378 03 212 0 Tel: /İstanbul Galatasaray 3/5,80060 Ap. Çorlu Caddesi Hayriye Yayınları, Sanat ve Arkeoloji eae A. Hekate Uygarlık: Bir Yeni Anadolu'da • Atatürk'ün Yaşamında Eski Eserler, Müzeler, A rkeoleş ve Kazılar Kazılar ve rkeoleş A Müzeler, Eserler, Eski Yaşamında • Atatürk'ün • • Anadolu'da Kalkolitik Çağda Süt Ürünleri Üretimi Üretimi Ürünleri Süt Çağda Kalkolitik Anadolu'da • Anadolu A rkeolojisinin ve Müzeciliğimizin Acı Kaybı: H. Adnan Mısır Adnan H. Kaybı: Acı Müzeciliğimizin ve rkeolojisinin A Anadolu Bri egmnMzs'dk ie rhu oağ / Mozaiği Orpheus Milet Müzesi'ndeki Pergamon • Berlin ARKEOLOJİ VE SANAT DERGİSİ SANAT VE ARKEOLOJİ Ahmet Tırpan Ahmet Arkeoloji ve Sanat Dergisi abonelerine özel kargoyla dağıtılmaktadır. kargoyla özel abonelerine Dergisi Sanat ve Arkeoloji • Demosthenes /Dava Nutukları Nutukları /Dava Demosthenes • (ÜSTKAT SOKAK ALT12 11KATSOKAK A 32) B 34 Mehmet Özdoğan-Harald Hauptmann Özdoğan-Harald Mehmet

AkooiJoiiiAkoefzk (I) Arkeojeofizik Jeofiziği Arkeoloji • Yıl: 20 Sayı: 87 Kasım - Aralık 1998 Aralık - Kasım 87 Sayı: 20 Yıl: YAŞINDA... Hakkari Stelleri Stelleri Hakkari 20 Prof. Dr. Veli Sevin - Dr. Aynur Özfırat Dr. Aynur - Veli Dr.Sevin Prof. Ömer Sungur Ömer Ulf- AILRMZ%4 NİİLDR ! İNDİRİMLİDİR 40 % YAYINLARIMIZ Mahmut Göktuğ Drahor Göktuğ Mahmut Dietrich Schoop Dietrich

ei Başgelen Nezih Doç. Dr. Vedat Çelgin, Vedat Dr. Doç. yılya Yöneten: n e t e n ö Y e v an ınlay ay Y Prof. Dr. Levent Zoroğlıı, Levent Dr. Prof. Yerasimos, Stefanos Dr. Prof. Tanyeli Uğur Dr. Prof. Şengör, Celal Dr. Prof. Şahin, Dr.Sencer Prof. Sevin, Veli Dr. Prof. Serdaroğlu, Ümit Dr. Prof. Özgen, Engin Dr. Prof. Ousterlıoııt, Robert Dr. Prof. Doç. Dr. Oğuz Tekin Oğuz Dr. Doç. Özdoğan, Mehmet Dr. Prof. Meriç, Recep Dr. Prof, Malay, Hasan Dr. Prof. İplikçioğlu, Bülent Dr, Prof. Jobst, Werner Dr. Prof. Hauptmann, Harald Dr. Prof. Greemvalt C. Dr. Prof. Boydur, Nezahat Dr. Prof: Giilersoy, Çelik Dr. Hon. Prof. Dr. Oktay Belli, Oktay Dr. Prof. KURULUDANIŞMA Mellink ]. Macheld Dr. Prof. Kuban, Doğan Dr. Prof. İnan, Jale Dr. Prof. Prof. Dr. Halet Çambel, Halet Dr. Prof. Füsun Tiilek Füsun Orci. Prof. Dr. Ekrem Akıırgal, Ekrem Dr. Orci. Prof. ONURKURULU Nezih Başgelen Nezih

Adam Yayınları İnsan, tarih ve edebiyat üzerine...

SFRVT.R Ta!»ÎU1 İslam Çağ ım ıza Yanıt Verebilirini?

Server Tanilli Server Tanilli A İslam Çağımıza Yanıt Gökalp - G. Ditto - ■ Yüzyılların Gerçeği ve J-P. D eleage - N. G ürsel - Mirası (I-V) Server Tanilli Verebilir mi? D. Rondeau - T. M uhidine - C G ündoğar - Y. Tunç er - Değerli bilim adamı Tanilli bu beş Yaratıcı Aklın Sentezi Son yıllarda hemen hemen bütün S. Ytlancıoğlu - P. Adam ciltlik eserinde, Mışır uygarlığından Felsefeye Giriş müslüman ülkeler, şeriatçı akımlarla çalkalanıyor. Aynı Yaşar Kemal’i Okumak 20. yüzyıla uzanan geniş bir zaman “Nereden geliyoruz? Yaşamın ülkelerde XIX*yüzyıldan bu yana diliminde insanlığın yolculuğunu anlamı ne? Bilimden ve teknikten Fransa’nın ücra köşesindeki bir hayli mesafeler almış aklın ve özetliyor. Kronolojik bir tarih ilkokul öğretmeni, İsveç’in Upsala neler bekliyoruz? Ahlak neden bilimin öncülüğüne inanan anlatımından çok çağdaş uygarlığın Üniversitesi’ndeki bir öğrenci, zorunludur? Kime ve ne için • aydınlanman düşüncenin direncini köklerini anıştıran ve sorgulayan sorumluyuz?" İnsanoğlunun 5ıı ve Başkan François Mitterrand, de görmek mümkün. Türkiye’nin büyük bir çalışma. - benzer somlarına felsefenin verdiği Bretanyalı bir balıkçı teknesinin de içinde bulunduğu bu ikilemin Nitelikli ve geniş kapsamlı bir temel yanıtların toplu incelemesi. Tanilli, kaptanı nerede, ne zaman, neden nedenleri ve sonuçları üzerine yapıt. Bir başvuru kitabı. aklın Eski Yunan’dan bugüne ve nasıl Yaşar Kemal’in bir düşünceler, yanıtlar. süren yolculuğunu değerlendiriyor. romanında buluşurlar? Türk ve Fransız araştınnacılannın bir dünya yazan olan Yaşar Kemal’i ve yapıtlarını çeşitli açılardan irdeleyen çalışmaları bu kitapta ■bir arada.

Aziz Nesin Fethi Naci Türkiye'nin Şarkısı Nâzım Aziz Nesin Sait Faik’in Hikâyeciliği Ölümünden sonra Aziz. Nesin’in Bir Vicdan Davası arşivinden Nâzim'a değgin 10 “...bu kitapla yaşadığım çağda Ünlü hikayecimiz Sait Faik’in büyük klasör belge, not, kupür ve Türkiye Yazarlar Sendikası (TYS) yaratısı üstüne bütünlüğüne bir fotoğraf çıktı. Türkiye Şarkısı gibi önemli bir örgütün ekseni çalışma. Fethi Naci, bu Fethi Naci çalışmasında sanatçının ilk Nâzım kitabı bu klasörlerden çevresinde Türkiyemizin bir Yaşar Kemal’in Romancılığı doğdu. toplumsal kesitini sunmak yapıtlarından sonunculara dek her istiyorum.’’ Ilir Vicdan Davası kitabını tek tek ele alarak “Yaşar Kemal romancı olduğunu Aziz Nesin’in her zamanki açık temalanndan anlatımına, kişilerden hiçbir zaman unutmaz:... bireysiz yürekliliğiyle küfre varan dünya görüşüne kadar derinliğine olduğu söylenen köy topluluklarında yaklaşımları bile olduğu gibi inceliyor. unutulmaz bireysel dramların ortaya koyarak dönemine birinci yaşanabileceğini gösterir.” elden tanıklık ediyor. Yaşar Kemal’in çeşitli yapıtları üzerine yazılmış on bir yazıdan oluşan bu kitap, onun yapıtlannm uluslararası alanda uyandırdığı yaygın ilginin nedenlerini de ortaya koyuyor.

değerli kitaplar yayımlar.

ADAM YAYINLARI Küçükparmakkapı Sokak No: 17 Beyoğlu 80060 İstanbul Tel: (0-212) 293 41 053)6 Faks: (0-212) 293 41 08 >ETER ACKROYD ROLAND BARTHES ANTHONY BURGESS MICHEL BUTOR :RISTINA FERNANDEZ CUBAS HAROLD PINTER 3SAMU DAZAÎ JOHN FOWLES UJDYARD KIPLING K. HAMSUN ANTOINE DE SAINT-EXUPERY TED HUGHES HAX FRISCH ROBERT PINGET ACQUES PREVERT SÂDIK HÎDÂYET >AR LAGERKVÎST D. H. LAWRENCE ÎAMUEL BECKETT TURGENYEV HCHEL TOURNIER FRIEDRICH HÔLDERLÎN ^MIN MAALOUF ANDRE MALRAUX rUSTAV MEYRINK HENRY DE MONTHERLANT îORÎS PASTERNAK GEORGES PEREC 4ARCEL PROUST GEORGE SAND vNTONÎS SAMARAKiS J. D. SALINGER HKTOR ÇKLOVSKÎ JOHN UPDIKE TJRUG LOUISE GLÜCK ERNST JANDL IERRE LOUŸS ROMAIN ROLLAND MARIO LUZI RIEDERIKE MAYRÖCKER PIERRE PACHET JNGARETTI SOHRAB SEPEHRÎ ASSE SÖDERBERG SIMONE DE BEAUVOIR J. GRFIMAS ERICH HACKL ■ f şgg

v

ODO

YAPI K R E D İ Y A Y I N L A R I

Yapı Kredi Kültür Sanat Yayıncılık San. A.Ş. - 212-280 65 55 Kitabevleri: İstanbul: 212-252 47 00 / 322, İzmir: 232-463 82 90, Ankara: 312-435 85 94 fÜ e* E-posta: [email protected] - Web Sitesi: www.ykykultur.com.tr «t AKSOY YAYINCILIK Cumhuriyetin 75. yılında, Türkiye’de ilk defa yeni kuşaklar için hazırlanmış özel bir KİTAP ve CD-ROM. NUTUK Yüzlerce bilgi, belge, video görüntüsü ve fotoğraf. Atatürk'ün kendi sesinden "10. Yıl Nutku"nun video görüntüleri. İlk Büyük Millet Meclisi’nin içinde sanal gezinti. Atatürk için yazılmış şiirler ve anılar.

M s

Aksoy Yayınlarından çıkan "Nutuk", A. Deniz Özgen başkanlığında, öğretmen, yazar ve eğitimcilerden oluşan bir kurul tarafından hazırlandı ve ünlü tiyatro sanatçısı Cüneyt Türel tarafından seslendirildi. Cumhuriyetimizin 75. yıldönümü nedeniy­ le, İktisat Bankasının katkılarıyla hazırlanan, bu ilk ve tek "CD-ROM’lu NUTUK kitabı'nı İktisat Bankası’nın tüm öğrencilere ve yetişkinlere önemle salık İKTİSAT katkılarıyla hazırlanmıştır. M e m ü u a i yc(I c veriyoruz.

A d re s: Aksoy Yayıncılık Sanayi ve Ticaret A.Ş, Aytar Cad. F. Ebcioğlu Sok. 25/ T 2 806 0 0 - 1. Levent - İstanbul AKSOY Telefon: (0212) 284 90 41 - 42 Fax: (0212) 284 84 37 YAYINCILIK İletişimden

FARUK ALPKAYA NAZAN BEKİROĞLU Türkiye Cumhuriycıimn Türkiye Kuruluşu Şâir Nigâr Hanım (W2MM4) Cumhuriyeti'nin Tanzimat sonrası edebiyatımızın "ilk kadın şâiri" unvanına sahip Nigâr Hanım'ın çoğu zaman hü­ K u ru lu şu (1923-24) zünle gölgelenen parıltılı hayatı, eserleri ve ede­ Cumhuriyet'in kuruluşunun, genellikle, iki zıt bi­ bî kişiliği... Yedi dil bilen Şâir Nigâr Hanım, eğiti­ mi ve engin kültürü, öncülerinden biri olduğu çimde açıklanmasına alışığız. Bir uçta, Mustafa 1 | T H | S "Batılı Türk kadım" imajı ile Avrupa'da da bir Kemal'in Cumhuriyet'i "bize armağan ettiği" f v - f destanı, diğer uçta ise "tepeden inme" bir dayat­ hayli ünlüydü. Bu hayatın şiirlerde, mensurelerde ma olduğunu anlatan muhalif anlatı. Aslında, aynı mantığa dayanan ifadesini bulan diğer yapraklarında ise, şâir Nigâr Hanım'ın -bugün pek iki anlatı... Alpkaya'nın kitabı, bu iki yaklaşımın dışına çıkarak, Cumhu­ hatırlanmasa da- döneme damgasını vuran sanatı ve eserleri yer alıyor. riyet'in gerçekten nasıl kurulduğunu ortaya koyuyor. Bu konuda yazıl­ Doç. Dr. Nazan Bekiroğlu titiz bir çalışmayla Şair Nigâr Hanım'ın edebi­ mış -belki de- ilk ve tek bütünlüklü bilimsel tarihsel bir inceleme. yat tarihindeki önemini, eserlerinin ışığında inceleyerek ortaya koyuyor.

L. D O Ğ A N TILIÇ KÜRŞAT BUMİN Utanıyorum Medyakronik Ama Gazeteciyim Kürşat Bumin'in Yeni Şafak gazetesinde kale­ me aldığı medya eleştirilerini derleyen bu ki­ Türkiye ve Yunanistan'da Gazetecilik tap, sadece son günlerde giderek artan med­ Gazetecilik nedir, nasıl yapılır? L. Doğan Tılıç yanın bayağılıklarım teşhir etmekle kalmıyor, konunun aslî faillerinden biri olan gazetecileri gerek felsefî gerek mantıksal düzlemde sorgulayarak bu sorulara cevap arıyor. Bu ki­ "medya zihni"ni sorguluyor ve tek gerçeğin tap, basit bir gazeteci kitabı değil; yazar, med­ "bize gösterilen" olmadığım gerekçeleriyle ya kuramlarını uygulayarak akademik bir çalışmanın ufkunu da aşı­ ortaya koyuyor. Özetle "klasik medya eleştirisi" kategorisine gir­ yor. Üstelik bunu, Türkiye ve Yunanistan basınından örneklerle ya­ meyen, ele aldığı konuyu derinlemesine irdeleyen, bilgilendiren ve pıyor. Bu çalışma son günlerde "tu-kaka" hale gelen medyanın işle­ bunu zaman zaman eğlenceli bir üslûpla yapan yazılarla karşı kar- yişine dair bakışımızı netleştirmemize ciddî bir katkıda bulunuyor. şıyayız. Özetle, Medyakronik "kategori dışı" ilginç bir kitap.

VİVET KAN ETTİ ESER TUTEL Hissesiz Kısalar Gemiler... Romanlarını E. Emine takma adıyla kaleme alan Süvariler... İskeleler... gazeteci yazar Vivet Kanetti'nin Aktüel dergi­ sinde ve Yeni Yüzyıl gazetesindeki köşeyazıları- Titizliğiyle tanıdığımız gazeteci, yazar Eser Tu- nın bir derlemesi Hissesiz Kısalar. Vivet Kanetti tel, yaklaşık 30 yılını verdiği, zahmetli, ama için özel okuru olan bir "üslûpçu" diyebiliriz, iş­ zahmetine değen araştırmasını, bu üçüncü ki­ te bu kitap önce özel okur kitlesine, daha sonra tapla noktalıyor. Diğer ikisi, -Şirket-i Hayriye "yeni"yi keşfetmeye hazır meraklı okurlara hi­ ve Seyr-i Sefain- geçtiğimiz yıllarda yine ileti­ tap ediyor. Hissesiz KısalaYda, gerek yurdumuzda, gerekse dünyada şim Yayınları tarafından yayımlanmıştı. Eser Tutel, hiçbirimize fark olup biten envai çeşit mesele, olay ve eğilimi Vivet Kanetti'nin "yeni ettirmeden "koca" bir sivil denizcilik tarihi armağan ediyor, bu üç açılımlarla" sunduğu usta işi yazılarından öğreneceksiniz. kitabıyla. Gemiler... Süvariler... İskelelerde "hayırlı seferler"...

t[D I BİR Bil I: BAŞBBBB Bİ2İSİ

LEVENT METE ARMAND ve MICHÈLE MATTELART Şizofreni, İletişim En Uzak Ülke Kuramları Tarihi Şizofreni, insanı bilincin köşesine sıkıştırıp, bilinç- İletişim kavramı çok sayıda anlamı kapsar ve bir­ dışına sığınmak zorunda bırakan bir ruhsal bo­ çok disiplinin kesiştiği noktada yer alır. Akade­ zukluk. Psikiyatrisi Levent Mete bu titiz çalışma­ misyen Armand Mattelart ile araştırmacı ve de­ sında insanı, gençlik yıllarından başlayarak üretim nemeci Michèle Mattelart'ın ortak bir ürünü dışına itebilen ve çevresiyle önemli uyumsuzluk olan bu çalışma, konuyu iletişim kuramları çev­ ve çatışmalar yaşamasına neden olan bu bozukluğun bir topografyasını resinde oluşan evrensel akım ve okullar bağlamında ele alıyor; iletişim çıkartmayı amaçlıyor. Şizofreni, En Uzak Ülke, bu olağandışı ve korku ve enformasyon bilimlerinin disiplinlerarası niteliğini ortaya koyar­ verici serüveni tanıkların ağzından da dinleyeceğiniz ilginç bir kitap. ken, iletişim kavramının çoğulluğunu ve bölünmüşlüğünü vurguluyor. Sunay Akın Akgün Akova Cezmi Ersöz

Ay Çöreği ve Denizyıldızı • Elimi Tut Yeter • Hayallerini Yak Evi Isıt

Sunay Akın'ın Akgün Akova'nın ayçöreşive bütün yapıtları bütün yapıtları denizyıldızı Çınar Yayınları nda Çınar Yayınları nda • 62 Tavşanı • Seçme Şiirler •Kız Kulesi’ndeki Cezmi Ersöz'ün Çınar Kızılderili •A şk ve Yayınları ndan çıkan ; diğer kitapları • İstanbul'un Kuyrukluyıldız Nazım Planı •K ırk Yılda Bir • Yıkık Bir Çocuk Gibisin •Kırılan Canlar Bahçesi Gibiydi Yüzü c •Veşaire... • Yok Karşılığı Vesaire... 1998 Dil Derneği Ömer Asım Aksoyödüli Yüzünün • Makiler • Güzel Atlar •Antik Acılar • Şehirden Ülkesi Bir Çocuk • Kaza Süsü Sevdin Yine

Sıtkı M. Erinç Cengiz Hortoğlu Gürsel Öngören

• Sanatın Boyutları • Kırmızı Işıkta Son Tango • Medya İle Mücadele Rehberi

Mehmet Saydur Nebil Özgentürk Öner Yağcı

Dünden Bugüne Rıfat İlgaz • Yıllar ve Yüzler • Kardelen • Biz de Yaşadık

Nebil Özgentürk'ün bütün yapıtları Çınar Yayınları nda

• Bir Yudum İnsan (ATV’de yayınlanan aynı adlı belgesele konu olan kitap)

• Unutulmayanlar

n ar Çınar Yayınları, Rıfat İlgaz Kültür Merkezi Sıraselviler Caddesi, No.90/3 80060 Beyoğlu / İstanbul Telefon : 212. 293 23 98 - 99, 245 00 10 Faks: 212. 293 28 96 e-mail: [email protected] OĞUZ ATAY VÜS'AT O. BENER Eylembilim Kara Tren Geçtiğimiz yıl 20. ölüm yıldönümünü idrak Bu küçücük kitap, Vüs'at O. Bener'in "öz- ettiğimiz Oğuz Atay'ın bitiremeden aramız­ yaşamöyküsel" anlatı dizisinin, Trilogya'sı- Eylembilim dan ayrıldığı son eseri nihayet "tamamlan­ nın üçüncü kitabı, ilk iki kitap, Siyah Beyaz dı". Uzun "edebî polisiye" uğraşlara rağ­ ve Mızıkalı Yürüyüş idi. Kara Tren de, diğer men ilk bölümü bulunamayan Eylembilim'] iki kitap gibi, kronolojik bir kurguya da­ sı d yıllar önce, Oğuz Atay okurlarının istekleri yanmıyor, yazarın özyaşamöyküsünü tasta­ karşısında Günlük'e ekleyerek yayımlamak mam faş etmiyor. Ama bir yandan da, doğ­ "zorunda" kalmıştık, iyi de yapmışız... Belki rudan doğruya yaşamöyküsünden, yaşam- de bu sayede, edebiyatımızın yeri doldurulamaz usta kaleminin bu öyküsünün bu kitaba yansıyan kesitlerinden kaynaklanan bir çar­ "son başyapıtını, ailesinin de değerli katkılarıyla gün ışığına çıkara­ pıcılık, bir özel kıyıcılık var, bu kitapta. Kuşkusuz, metnin, yazının, bildik. Şimdi, Cevat Çapan'ın "Oğuz Atay'a Mektup"uyla ve Gün- anlatının kıyıcılığıyla çoğalan, işlenen bir kıyıcılık tarzının serpil­ lük'ten ayrı bir kitap olarak sunuyoruz. mesini sağlayan...

MURAT BELGE C em il M er iç CEMİL MERİÇ Edebiyat E ÜTÜN ESEfıLERı Ç Kırk Ambar - Cilt I Kırk Ambar Yayına Hazırlayan: M. Ali Meriç Üstüne Yazılar Cilt 1 ♦ Purnuz-u) Edeb İLETİŞİM YAY 1H.LAP ! Kırk Ambar "bütün eserleri"ni yayımladığı­ Murat Belge, 1960'lardan bu yana mız Cemil Meriç'in dokuzuncu ve de en "edebiyat sevgisi ile siyasete ilgisini, sa­ önemli'kitabı. Adeta bir "mefhumlar kamu­ nata yaklaşımında bir çeşit uzlaşma su", "dağınık ve derbeder bir ansiklopedi". noktası ’ yazdıklarını bu kitapta Üstâda göre, "kurmak istediği abidenin bir­ tophdı. uu derleme, kendi deyimiyle, kaç sütunuyla birkaç odası". Bu "abide"yi, ıyata bir edebiyatçı olarak başla­ babasının "bütün eserleri"ni yayına hazırla­ yan" Belge'nin tüm önemli edebiyat yan Mahmut Ali Meriç, önemine binaen iki ayrı cilt halinde yeniden yazılarını içeriyor. 1968-87 dönemini kapsayan Edebiyat Üstüne düzenledi. Kırk Ambar1 ın ilk cildinin başlığı "Rümuz-ül Edeb". Bu Yazılanda göze çarpan en önemli özellik, "dogmatik olmama" cilt, dünya edebiyatından yola çıkarak klasiğe, hümanizmden edebi­ çabası. "Teorik meseleler"in uzağına düşmeden, çeşitli eleştirel yat sosyolojisine, romanın romanından edebiyat tarihinin tarihine * disiplin ve okulların yöntemlerinden yararlanarak kaleme alı­ uzanıyor. Cemil Meriç, bu uzun edebî yolculukta okuru düşünmeye nan bu yazılar aynı zamanda dönemin önemli edebiyat tartış­ davet ediyor. Kırk Ambar"da yolculuğumuz "pek yakında", ikinci cilt malarına da ışık tutuyor. "Lehçe-t-ül Hakayık"la devam edecek...

ATLASLI BÜYÜK UYGARLIKLAR ANSİKLOPEDİSİ • 10 KOMİ M** OwoifcBr -«.AcLr^Ug <, İLETİŞİM — E L - * Ailaslı Büyük Uy*iart«M<»r AnsiKMvUr-ıi K> MEZOPOTAMYAvç ESKİ YAKINDOĞU HİNT Hint Dünyası •-SSS CKTACAC AVRUlttSJ YAHUDİ I>"iNyASİ DÜNYASI Çeviren: Müfide Pekin

ünya nüfusunun beşte birini barındıran Hint altkı- 1 Dtası, tam anlamıyla bir din, dil ve ırk mozayiği. Hin- distan, Pakistan, Nepal, Bhutan, Bangladeş ve Sri Lanka \ gibi ülkeler bu altkıtada yer alan, aynı sınırları paylaşan komşu ülkeler. İki önemli, din, Hinduizm ve Bu­ dizm'in anavatanı olan bu topraklarda dünya Müslüman nüfusunun neredeyse yarısı yaşıyor. Hint Dünyası, yayını yaklaşık 10 yıldır süren "İletişim Atlaslı Büyük Uygarlıklar Ansiklopedisi"nin 10. cildi. Bugüne kadar yayımlanan (İslâm Dünyası, Eski Mısır, Eski Yunan, Yahudi Dünyası, Roma Dünyası, Ortaçağ Avrupası, Çin, Rusya, Mezopotamya) ciltlerle eşsiz bir "kültür külliyatı" haline gelen bu dizi, önümüzdeki yıllarda yeni "uygarlıklarda devam edecek.

36 özel harita, 250 resim, zamandizin tablosu, harita, tablo ve resim listeleri, kaynakça, yer adları dizini, genel dizin. 1. hamur kağıda renkli baskı, şömizli lüks cilt.

İNTERNET: www.lletlsim.com.tr DAĞITIM: İstanbul Klodfarer Caddesi, Binbirdirek Sokak, iletişim Han 7/B -1,34400 Cağaloğlu Tel. (212) 638 55 45 - 638 55 71 - 638 55 75 • Faks: (212) 517 71 57 - 58 Ankara Selanik Caddesi 72,06640 Yenişehir Tel. (312) 417 78 35 • Faks: (312) 425 06 82 İzm ir 859 Sokak, Saray Işhanı 1/8,35250 Konak Tel. (232) 483 10 40 • Faks: (232) 484 46 65 İLETİŞİM KİTABEVLERİ: Istanbul/Baharlye Sakız Gülü Sokak 33,81300 Bahariye-Kadıköy Tel. (216) 418 39 82 - 83 Istanbul/Avcılar Marmara Caddesi No: 24/6-7 34840 Avcılar Tel. (212)676 02 85 - 86* Fax: (212) 591 98 83 Ankara Selanik Caddesi 72,06640 Yenişehir Tel. (312) 418 59 32 • Faks: (312) 425 06 82 Izmir/Konak 859 Sokak 33/B, 35250 Konak Tel. (232) 483 10 40 • Faks: (232) 484 46 65 Izmir/Alsancak Kıbrıs Şehitleri Caddesi 1443 Sokak 48/A, 35220 Alsancak Tel. (232) 463 23 01 - 463 23 03 • Faks: (232) 463 23 02 Bodrum Çarşı Mahalle, İnci Sokak 2,48400 Bodrum Tel. (252) 313 18 06 Remzi Kitabevi İS» BUKET UZUNER 'O'nuncu Kitap

BUKET ' ' / Î > T UZUNER M 1 1 ^ ' , ' . BÜKE" UZUNER B U K E 7

K u r n a l A d a İki Yejil Susamuru Anneleri, Babaları, Sevgilileri ve Diğerleri M a v i T u n a © © REMZİ KİTABEVİ REMZİ KİTABE'/i [BUKET UZUNÎR Bir Siyak Saçlı ivicimin AİRLER EH Rİ İ l G en Notlan 1

¡4•«» . ;H X /■

I t

H ı m i m i n TÜYAP KİTAP FUARI UZUNER

Buket Uzuner J:

İm za G ünleri

9 Kasım Pazartesi / 1600- 1800 15 Kasım Pazar / 1600- 1800

Remzi Kitabevi Standında

Selvilimescit Sokak No:3, 34440 Cağaloğlu-istanbul; Tel.: (0212) 513 9424 / 513 9425 / 513 9475; Faks: (0212) 522 9055 Remzi Kitabevi http://www. remzi.com.tr post@remzi. com. tr Remzi Kitabevi

P T ATILLA DORSAY KİTAP! SİNEMA

leyla ipekçi \e SİNAN’IN ÇAĞIMIZ MAYASI

Rem^i Kitabevi Remzi Kitabevi Remzi Kitabevi

Leyla İpekçi Ki nan Turani Atilla Dorsay CHRISTIAN JACa . I VTÍU96 satın:* CHRISTIAN JACd öneOÇ djlu I İ m i

Milyonlarca Kadeş Savaşı ß k Yılın Tapınağı

fiiliU ZAMANLAR

Ayşe Kulin Ayşe Kulin Ckristian Jacq Ckristian Jacq Şevket Süreyya Aydemir TEK ADAM MUSTAFA KEMAL ARCHER ¡881 - 1919 •• •« •• DÖRDÜNCÜ GUÇ 1. Hamur Kağıda Yeni Basım Yeni Kağıda Hamur 1.

F. Hepçilingirler Jolm Griskam Jeffrey Arcker Ş . S . Ay d emir

Erhan BENER 7 Kasım, Cumartesi 1300-1500 Emre KONGAR 7 Kasım, Cumartesi 1600- VE 12 Kasım, Perşembe 1700- Jak DELEO N 8 Kasım, Pazar 1400-1800 Buket UZUNER 9 Kasım, Pazartesi 1600-1800 VE 15 Kasım, Pazar 16°°-1800 TÜYAP Ali PASİNER 10 Kasım, Salı 13°°_1500 KİTAP FUARI Leyla İPEKÇİ 10 Kasım, Salı 16°°-T800 14 Kasım, Cumartesi 1500-1 7 o° İmza Ayşe KULİN 11 Kasım, Çarşamba 15°°-1700 VE Günleri ~Feyza HEPÇİLİNGİRLER 13 Kasım, Cuma 1500. 170° TÜYAP 17. İSTANBUL KİTAP FUARI

Zühtü Bayar Bülent Akkoç Özlem Kurtoğlu Fuar etkinlik programı Düzenleyen: Sarmal Yayınları

15 Kasım 1998 Pazar Yüksel Pazarkaya Düzenleyen: Yaşasın Edebiyat 9 Kasım 1998 Pazartesi akşamına kadar sürecek olan Dergisi fuarm etkinlikler programı, A Salonu yayıncıların oluşturdukları bir 18.00- 20.00 Söyleşi: “Tasavvufta 11.00- 13.00 Yayıncılar ve Kitapçılar Enel Hak Düşüncesi” Korsan Kitap Sorununu Tartışıyor danışma komitesinin Konuşmacılar: katkılarıyla hazırlanmış. Çok İlhan Selçuk 13.00- 15.00 Timothy Bewes ile Söy­ boyutlu ve çok renkli bir Prof. Dr. irene Melikoff leşi “Felsefe ve Postmodernist Edebi­ yelpaze içinde yetmiş dört Düzenleyen: TÜYAP yat” Düzenleyen: British Council etkinlik yer alıyor programda. B Salonu 11.00- 13.00 Konferans: “N LP Nöro Hilmi Yavuz 15.00- 17.00 Panel: “Edebiyat Ödül­ Linguistik Programlama” leri ve Etkileri” Konuşmacı: Semih Gümüş Yöneten: Erdal Öz Turgay Biçer Konuşmacılar: Düzenleyen: Sistem Yayıncılık Fethi Naci 16.00- 18.00 Homero Aridjis ile Söy­ Flilmi Yavuz 13.00- 14.30 Panel: “Kitap Üretimin­ leşi: “İkinci Bin Yıldan Üçüncü Bin Oya Baydar de Kuvvetler (Yayıncı, Yazar, Editör Yıla Girerken Dünyanın Durumu” Hakan Akdoğan ve Tasarımcı) Ayrılığı Prensibi Benim­ Düzenleyen: Telos Yayıncılık Cemil Kavukçu senmeli midir?” Düzenleyen: Can Yayınları Düzenleyen: IID E’98-3 /TÜ YA P 18.00- 20.00 Panel: “Çağdaş Türk Edebiyatında Eleştiri” 17.00- 19.00 Panel: “Fethi Naci - Bir 14.30-16.00 Konferans: “Edebiyatta Konuşmacılar: Eleştiri Ustası” Felsefenin Sınırları Nedir?” Hikmet Altınkaynak Konuşmacılar: Yöneten: Prof. Dr. Afşar Timuçin Doğan Hızlan Cevat Çapan Düzenleyen: Edebiyatçılar Demeği Tahsin Yücel Semih Gümüş Muzaffer Uyguner Ferit Edgü.. 16.00- 18.00 Panel: “Ötekileştirmek” Düzenleyen: Türkiye Yazarlar Sen­ Düzenleyen: TÜYAP Orhan Pamuk Yöneten: Ragıp Zarakolu dikası Konuşmacılar: B Salonu 7 Kasım 1998 Cumartesi Mıgırdıç Margosyan B Salonu 11.00- 12.00 Panel: “Çeviri Şiir” İlgaz Zorlu 11.00- 12.30 Konferans ve Dia Göste­ Yöneten: Dursun Özden A Salonu Ertuğrul Aladağ risi: “Felsefenin Doğduğu Yer: Ege” Konuşmacılar: 11.00- 12.00 Ödül Töreni: “ 1998 Bu Ahmet Yorulmaz Konuşmacı: Todor Miçov Yayınevi Çocuk Edebiyatı Masal Ya­ Düzenleyen: Belge Yayınevi Haşan Barışcan Esad Bajram rışması” Düzenleyen: İnkılap Kitabevi Mehrizat Poyraz Düzenleyen: Bu Yayınevi 18.00- 20.00 Panel: “Felsefe Bir Sır Düzenleyen: Türk Dili Dergisi Mıdır?” 12.30-14.00 Panel: “Çağdaş Kıbrıs 12.00- 14.00 Didier Eribon ile Söyle­ Konuşmacılar: Türk Şiiri” 12.00- 14.00 Konferans: “Beyin şi: “Fransız Felsefesinin Son 50 Yılı” Paul Strathern Konuşmacılar: Fikret Demirağ Olimpiyadarı” Düzenleyen: Fransız Kültür Mer­ Oktay Taftalı TamerOncül Konuşmacı: H. Nevzat Erkmen kezi Prof. Cahit Tanyol Faize Özdemirciler Düzenleyen: Türkiye Zekâ Oyunla­ Oruç Aruoba Düzenleyen: Pygmalion Yayınları rı Kulübü - Söz Yayın Oyun Ajansı 14.00- 16.00 Söyleşi: “Günlük Ya­ Hüsamettin Arslan şamdan İzler” Düzenleyen: Gendaş 14.00- 16.00 Hilmi Yavuz ile Söyleşi: 14.00- 16.00 Panel: “Evrim Kuramı” Konuşmacılar: “Felsefe, Şiir, Deneme” Konuşmacılar: Menis Koumandareas Düzenleyen: Can Yayınları Prof. Dr. Dinçel Gülen Mehmet Uzun 8 Kasım 1998 Pazar Prof. Dr. Işık Bökesoy Orhan Pamuk 16.00- 18.00 Panel: “Türkiye’de Kül­ Doç. Dr. Haluk Ertan Düzenleyen: Belge Yayınları A Salonu türel Yıkım” Düzenleyen: Bilim ve Ütopya Der­ 11.30- 13.00 Ödül Töreni: “Öykü Yöneten: Ahmet Telli gisi 16.00- 18.00 Panel: “Edebiyatta Yarışması” Konuşmacılar: Cumhuriyet Felsefesine Bakış” Düzenleyen: Gençlik Kitabevi Temel Demirer 16.00- 18.00 Panel: “Geçmişten Ge­ Yöneten: Doğan Hızlan Metin Çulhaoğlu len Sesler: Sözlü Tarih” Konuşmacılar: 13.00-14.30 Konferans ve Söyleşi: Ulus Baker Konuşmaklar: Cengiz Bektaş “Büyük Geri Sıçrama - Günümüz Suavi Aydın Arzu Öztürkmen Füsun Akatlı Rusyası” Kadir Cangızbay Esra Danacıoğlu Işıl Özgentürk Konuşmacı: Aydın Çubukçu Leyla Neyzi Oktay Akbal Henri Alleg •Düzenleyen: Öteki Yayınları Serhan Ada Tahsin Yücel Düzenleyen: Evrensel Basım Yayın Claire Copeaux 18.00- 20.00 Panel: “Bilimkurguda Düzenleyen: Tarih Vakfı 14.30- 16.00 Toktamış Ateş ile Söyle­Toplumsal Yapılanma” şi Yöneten: Ûlaş Gündüz 18.00- 20.00 Panel: “Edebiyatta Öz- “Cumhuriyet’in Felsefesi ve 75. Yıl” Konuşmacılar: Düzenleyen: TÜYAP yaşam ... Nereye Kadar” Yöneten: Faruk Şüyün Konuşmacılar: İnci Aral Konur Ertop Oktay Şimşek Emre Konuk Düzenleyen: Dünya Kitap

10 Kasım 1998 Salı

A Salonu 12.00-14.00 Panel: “Öykücülüğü­ müzde Emek Sorununun İşlenişi ve Emekçi Bir Yazar Olarak Bekir Yıl­ dız” Yöneten: Hayri Erdoğan Konuşmacılar: Oktay Akbal Feridun Andaç ______12______SAYFA 36 CUMHURİYET KİTAP SAYI 455 TÜYAP 17. İSTANBUL KİTAP FUARI

Adnan Özyalçıner Konuşmacı: Osman. Şahin Yüksel Pazarkaya Atilla Özsever Düzenleyen: Goethe-Institut/TÜ- Düzenleyen: Evrensel Basım Yayın YAP

14.00-16.00 Tartışma: “Şair Dünyayı 16.00- 18.00 Panel: “Kadın ve Siya­ Yaratır mı? - Yoksa Yeniden mi Bu­ set” lur?” Yöneten: Zeynep Göğüş Konuşmacılar: Konuşmacılar: Onay Sözer Güldal Okuducu Jacques Gaf.elli İmren Aykut Düzenleyen: TÜYAP - Boğaziçi Lale Aytaman Felsefe Bölümü Şirin Tekeli Nevval Sevindi 16.00- 18.00 Panel: “Felsefe ve Ede­ Düzenleyen: Sabah Kitapları biyat - 1” Yöneten: Oruç Aruoba 18.00- 20.00 Panel: “Yakın Dönem Konuşmacılar: Konuşmacılar: Flaman Şiiri” Hilmi Yavuz Ayla Kutlu Yöneten: Mehmet Çetin Orhan Koçak Ülkü Karaosmanoğlu Konuşmacılar: Düzenleyen: TÜYAP Zeynep Aliye Benno Barnard Prof. Dr. Necla Arat M. Emin Yddırım 18.00- 20.00 Paulo Coelho ile Söyle­ Düzenleyen: Bilgi Yayınevi Cees Priem şi: “Edebiyatın Yönlendirici Etkisi.” Emile Brugman Düzenleyen: Can Yayınları - TÜ­ 16.00- 18.00 Panel: “Felsefe ve Ede­ Düzenleyen: Piya YAP biyat - II” Yöneten: Oruç Aruoba 13 Kasım 1998 Cuma B Salonu Konuşmacılar: 11.00- 12.00 Konferans: “Kıbrıs Enis Batur A Salonu Türk Halk Edebiyatı” Hulki Aktunç Konuşmacılar: 12.00- 14.00 Panel: “Türk Yazınında Düzenleyen: TÜYAP Gülmece (Mizah)” Mahmut İslamoğlu Konuşmacılar: Oğuz Yorgancıoğlu 18.00- 20.00 Konferans: “21. Yüzyıl­ Aydın Boysan Düzenleyen: KKTC Milli Eğitim da Türkiye” Ferhan Şensoy Kültür, Gençilk ve Spor Bakanlığı Konuşmacı: Emre Kongar Kandemir Konduk Düzenleyen: TÜYAP Konuşmacı: Düzenleyen: Bilgi Yayınevi 12.00- 14.00 Söyleşi: “Bilge Kara­ Prof. Vittorio Sermonti su’dan Kalan Metinler” B Salonu Konuşmacılar: Düzenleyen: İtalyan Başkonsolos­ 14.00- 16.00 Sunay Akın - Akgün 12.00:14.00 Panel: “Türkiye’de Fel­ luğu - Oğlak Yayınları Akova ile Söyleşi Hulki Aktunç sefe ve İoanna Kuçuradi” Düzenleyen: Çınar Yayınları Füsun Akatlı Yöneten: Cengiz Gündoğdu Düzenleyen: Metis Yayınevi 17.00- 19.00 Konferans: “Atatürk ve Konuşmacılar: Cumhuriyet” 16.00- 18.00 Panel: “Almanya’daki Betül Çotuksöken Seçim Sonuçlarının Türkiye Almanya 14.00-16.00 Pierre Assouline ile Konuşmacı: Tüten Ang Yekta Güngör Özden İlişkilerine Etkisi” Söyleşi: “Kamondolar’ın Sonuncusu” İsmail Demirdöven Düzenleyen: Bilgi Yayınevi Konuşmacılar: Düzenleyen: Fransız Kültür Mer­ Düzenleyen: İnsancıl Dergisi Ercan Karakaş kezi 19.00- 20.00 Dünya Kitap Ödülleri Deniz Kavukçuoğlu 14.00- 16.00 Uwe Timm ile Söyleşi: Töreni Yüksel Pazarkaya 18.00-20.00 Söyleşi: “Otobiyografi “Okuma ve Konuşma” Düzenleyen: Dünya Kitap Düzenleyen: SODEV ve Anlatı” Düzenleyen: Goethe-Institut Konuşmacılar: 18.00- 20.00 Kate Milleti ile Söyleşi: Orhan Koçak B Salonu 16.00- 18.00 Panel: Tarih Bilinci ve Söyleşi: “Zulüm Politikaları” Vüs’at O. Bener 11.00- 13.00 “Yahya Kemal Gençlik” Anısına” Düzenleyen: Metis Yayınevi Düzenleyen: İletişim Yayınları Konuşmacılar: Konuşmacılar: İlhan Tekeli Mustafa Şerif Onaran B Salonu Etienne Copeaux Şükran Kurdakul 12.00- 14.00 Demirtaş Ceyhun ile Halil Berktay 11 Kasım 1998 Çarşamba Konur Ertop Söyleşi: “Türk Aydını, Demokrasi ve Düzenleyen: Tarih Vakfı Düzenleyen: TÜYAP Ulu Hakan” A Salonu Düzenleyen: Sis Çanı Yayıncılık 18.00- 20.00 Panel: “21. Yüzyılın Eşi­ 12.00-14.00 Panel: “Türkçe İbadet” 13.00- 14.30 Konferans: “Psikotera­ ğinde Sanat ve Felsefe” Konuşmacılar: 14.00- 16.00 Konferans: “Sevr’den Konuşmacılar: pi, İş Dünyası, Eğitim ve Tiyatroda Cengiz Ozakıncı Psikodrama” Lozan’a (75. Yıldönümü Nedeniyle)” Prof. Dr. Yaşar Nuri Öztürk Prof. Dr. Ahmet İnam Konuşmacı: Konuşmacı: Yılmaz Onay Cemal Kutay Deniz Altınay Prof. Zafer Toprak Prof. Dr. Afşar Timuçin Prof. Dr. Nükhet Güz Düzenleyen: Sistem Yayıncılık Düzenleyen: İnönü Vakfı Düzenleyen: Payel Yayınevi Cengiz Gündoğdu Düzenleyen: Papirüs Dergisi 14.30-16.00 Konferans: “Lessing ve 18.00- 20.00 Panel: “Cumhuriyet Dö­ 14.00,16.00 Panel: “Cumhuriyet Dö­ Aydınlanma” nemi Edebiyatında Aydın ve Halk” nemi Sanatında Kadın İmgesi” Konuşmacılar: 12 Kasım 1998 Perşembe Şükran Kurdakul Örhan Barlas A Salonu Konur Ertop 11.00- 13.00 Panel: “90’lardan Günü­ Feridun Andaç müze Ulusal Güvenlik ve Dış Politika Düzenleyen: Pen Yazarlar Derneği Gündeminde Ortadoğu” Konuşmacılar: Mensur Akgün 14 Kasım 1998 Cumartesi Nurşin A.teşoğlu Güney Gencer Ozcan A Salonu Düzenleyen: Boyut Yayın Grubu 12.00-14.00 Panel: “Kitap ve Tasa- m” 13.00- 15.00 Panel: “Kültürümüzde Yöneten: Esen Karol Cumhuriyet” Konuşmacılar: Konuşmacılar: Paul McMillen Prof. Dr. Türkân Saylan Tibet Sanlıman Prof. Dr, Şerafettin Turan Timuçin Unan Turgut Ozakman Mert Kunç Düzenleyen: Bilgi Yayınevi Sezay Altınok 15.00- 17.00 Konferans: “Dante’nin Yeşim Demir İlahi Komedya’sı” Düzenleyen: IID E’98-3/TÜYAP

CUMHURİYET KİTAP SAYI 455 SAYFA 37 TÜYAP 17. İSTANBUL KİTAP FUARI YILMAZ GÜNEY Fuarda okurlarıyla buluşuyor 01- Boynu Bükük Öldüler 02- Soba Pencere Camı ve İki Ekmek İstiyoruz 03- Hücrem 04- Salpa im.un* Sanıl#uftiiin 06- Oğluma Hikayeler 07- Selimiye Mektupları

09- Umut 10- Arkadaş 11- Yol 12- kısan Militan ve Savaşçı 13- Gençlik Öyküleri 14- Endişe 15- 1

14.00- 16.00 Orhan Pamuk ile Söyle­ 12.00- 14.00 Panel: “Çocuk Edebiya­ 17- Hu&ıtlamn i şi “Benim Adım Kırmızı’yı Anlatıyor tına Farklı Pencerelerden Bakış” ve Okuyor” (Aralık ayında yayımlana­ Konuşmacılar: 18- Acı cak romanı) İsmet Kür 19- Aç Kurtlar Düzenleyen: iletişim Yayınları Nazan Erkmen Necdet Neydim 20- Zavallılar 16.00- 18.00 Ahmet Altan ile Söyleşi Tülin Tankut 21- Seyîtfıan Düzenleyen: Can Yayınları Düzenleyen: Bu Yayınevi 22- Umutsuzlar 18.00- 20.00 Panel: “Genç Yazarların 14.00- 16,00 Konferans: “Çağdaş 23- Yunan Bıçağı Yarattığı Dünyalar” Edebiyat Öğretimi Nasıl Olmalıdır?” Yöneten: Hikmet Altınkaynak Konuşmacı: 24- Süz Sanığın - Yaşar Yılmaz Konuşmacılar: Vecihi Timuroğlu Aslı Erdoğan Düzenleyen: Edebiyatçılar Demeği 25- Herkes Ondan Sözediyor Cemil Kavukçu 26- Avni Arbaş'la Konuşmalar - Fatih Atila Yaşar Yılmaz Halil Gökhan 15 Kasım 1998 Pazar Kaan Arslanoğlu küçük İskender A Salonu Leyla İpekçi 11.00- 13.00 Sukabağı Çocuk Korosu Murat Yalçın Konseri Osman Çakmakçı Yöneten: Suzan Bünül Perihan Mağden Düzenleyen: Esin Yayınevi Tuna Kiremitçi Zeynep Aliye 13.00- 15.00 Panel: “Çağdaş Edebi­ Düzenleyen: Yaşasın Edebiyat FATOŞ GÜNEY yatımız ve Felsefe” Konuşmacılar: B Salonu Önay Sözer 11.00- 12.00 Konferans: “Parapsiko- Haşan Bülent Kahraman loji” Afşar Timuçin Konuşmacı: Oruç Aruoba Tarık Arıkdal Düzenleyen: Türkiye Yazarlar Sen­ Düzenleyen: Ruh ve Madde Yayın- dikası cdık 15.00- 17.00 Murathan Mungan Okurlarıyla Düzenleyen: Metis Yayınevi

17.00- 19.00 Cezmi Ersöz ile Söyleşi Düzenleyen: Çınar Yayınları

B Salonu 11.00- 13.00 10. Y ıl, 200. Kitap Sunan: Ömer Faruk Konferans: “Kitle ve İktidar” Konuşmacı: Ender Ateşman Düzenleyen: Ayrıntı Yayınları SELİMİYE MEKTUPLARP'M İMZALIYOR

13.00- 15.00 Panel: “Edebiyatın Ay­ 7 1 4 0 0 1 8 .0 0 dınlığında Ankara E.debiyat Günleri” Kasım . - Yöneten: Sevgi Özel 8 1 4 .0 0 1 8 .0 0 Konuşmacılar: Kasım - Özcan Karabulut 1 4 Kasım 1 4 .0 0 - 1 8 .0 0 Sadık Aslankara Cemil Kavukçu „ 1 5 Kasım 1 4 .0 0 - 1 8 .0 0 •VSS -/Vv'-vA Düzenleyen: Düşler/Öyküler Der­ Enis Batur gisi YILMAZ GÜNEY KÜLTÜR VE SANAT VAKFI TÜYAP KİTAP FUARI A SALONU 3. SOKAKTAYIZ S A Y F A 3 8

ı ı f » SARMAL YAYIM VI ^

TÜVIP'TR BULUŞUYORUZ! S y

A Salon (Alt Kat) No: 7 8 ’d e yy izi jl.

DÜNDEN B U G IM T U B K IY E F i y a t ı Fuar Fiyatı BİLİM KİTAPLIĞI F i y a t ı Fuar Fiyatı • M o d e m T ü r k iy e ’n in O lu şu m u ...... 1.850.000.-TL...... 1.400.000 TL.

1.000.000.- TL ...... 750.000 TL. • Binyıl Eşiğinde M arksizm ve Türkiye Solu ...... 1.200.000-TL ...... 900.000 TL.

650.000.- TL ...... 500.000 TL. • Modern Türkiye’de Örtünme Sorunu ...... 850.000-TL ...... 650.000 TL.

900.000.- TL ...... 650.000 TL.

900.000.- TL ...... 650.000 TL.

• D ü ş ü n m e K u le s i* ...... 1 . 5 0 0 . 0 0 0 . - T L . . ,1.100.000 TL. ANLATI VE MİZAH • Bil Bakalım -Bilim ve Mat. Bulm acaları* ...... 1.000.000.-TL. . . 7 5 0 .0 0 0 T L .

• K ıs a M a te m a tik T a r ih i* ...... 1 .6 0 0 .0 0 0 .- T L . . ,1.200.000 TL • Mafyada Yönetici Olmak ...... 900.000.- TL. 650.000 TL. • U z a y v e Z a m a n ın D o ğ a s ı ...... 1 .0 0 0 .0 0 0 .- T L . . . 750.000 TL. • M a k b e l’ in G ü n c e s i ...... 1 . 0 0 0 .0 0 0 .- T L ... 750.000 TL. • Matematik ve M izah* ...... 850.000.-TL.. . 650.000 TL.

• M a te m a tiğ in G iz li D ü n y a s ı* ...... 1 .9 5 0 .0 0 0 - T L ...... 1.500.000 TL.

• D ü şü n ü y o ru m , Ö y le y s e G ü lü y o r u m ...... 1 . 0 0 0 .0 0 0 - T L ...... 7 5 0 .0 0 0 TL .

• Sıradışı Mantık Bulm acaları...... 8 5 0 .0 0 0 - T L ...... 6 5 0 .0 0 0 TL .

• Geometrinin Gizli D ünyası* ...... 2.000.000-TL ...... 1.500.000 TL. BILIMKLBGL

(*) İşaretli 8 kitap fuar süresince matematik seti olarak 5.250.000 T L .’dir • Her Otostopçunun Galaksi Rehberi . 900.000.-TL ...... 650-000 TL. • Evrenin Sonundaki Restoran ...... 900.000.-TL ...... 650.000 TL.

• Yaşam, Evren ve Her Ş ey ...... 9 0 0 . 0 0 0 . . - T L ...... 650.000 TL.

FELSEFE-SOS Y OLOJİ • Hoşçakal, Balık İçin Teşekkürler ... . 9 0 0 . 0 0 0 . . - T L ...... 650.000 TL.

• Çoğunlukla Zararsız ...... 900.000..- TL ...... 650.000 TL. • 20. Yüzyıl Düşünce A kım ları ...... 2.250.000.- T L ...... 1.700.000 TL. • Doktor Gelecek ...... 900.000.-TL ...... 650.000 TL. • Bilim Tarihi ve Felsefesi ...... , 1 . 0 0 0 . 0 0 0 - T L ...... 750.000 TL. • Güle Güle Dünya ...... 9 0 0 .0 0 0 .- T L ...... 650.000 TL. • İdeoloji ve Kültürel Kim lik ...... ,1.650.000.-TL ...... 1.250.000 TL. • Em briogenesis ...... ,...... 9 0 0 .0 0 0 .- T L ...... 650.000 TL. • Siyasal Kimliklerin Oluşumu ...... 1.650.000.-T l ...... 1.250.000 TL. • Çöl Gezegeni D üne* ...... 2.700.000-TL ...... 2.000.000 TL. • A kılcılık ...... 1.000.000.- T l ...... 750.000 TL. • Düne M esihi* ...... 1,600t000-TL ...... 1.200.000 TL

• B ilg i M a f y a s ı...... 1.600.000.-TL ...... 1.200.000 TL. • Dune’un Ç ocukları* ...... , 2 . 4 0 0 . 0 0 0 - T L ...... 1.800.000 TL.

• K ıs a 2 0 . Y ü z y ıl 1 9 1 4 - 1 9 9 1 ...... 2.750.000.-TL ...... '.2.100.000 TL. • Ruh A vcısı ...... 1.400.000-TL ...... 1.050.000 TL.

• M a r x ’d an F o u c a u lt’y a İd e o lo ji ...... 1.000.000.-TL ...... 750.000 TL. • Kutsal Dedektiflik Bürosu...... 1 . 4 0 0 . 0 0 0 - T L ...... 1.050.000 TL.

• 21. Yüzyıla doğru İnsan Merkezli Eğitim ...... 1.300.000 -TL ...... 1.000.000 TL. • Uzayda Piknik ...... 1 .0 0 0 . 0 0 0 - T L ...... 750.000 TL.

• Ir k ç ılık M o d e r n ité v e K im lik ...... 1.400.000-TL ...... 1.050.000 TL. • Evrenin Türküsü ...... 900.000-TL ...... 650.000 TL

• M o d e m ite v e H o lo c a u s t ...... 1 .6 0 0 .0 0 0 - T L ...... 1.200.000 TL. • Yıldızgem isi Titanic ...... 1 . 4 0 0 . 0 0 0 - T L ...... 1.050.000 TL.

• Ö z g ü r l ü k ...... 850.000-TL ...... 650.000 TL. • Neuromancer ...... 2.000.000-TL ...... 1.500.000 TL.

• İs la m iy e t v e D e m o k r a s i...... 1.600.000-TL ...... 1.200.000 TL • Tanrının Dokuz M ilyar A dı...... 1 . 5 0 0 . 0 0 0 - T L ...... 1.050.000 TL.

• İsla m v e Ç a tış m a M i l i ...... 1,650.000-TL ...... 1.200.000 TL. (*) İşaretli DÜNE serisi fuar süresince set olarak 4.250.000 T L .’dir • K i m l i k ...... 1.100.000-T L ...... 800.000 TL.

• K a b ile d e n K ü r e s e lle ş m e y e ...... 1.500.000-TL ...... 1.100.000 TL

• M o d e rn liğ in S o s y o lo jis i ...... 2.000.000-TL ...... 1.500.000 TL. ÇOCUK SERİSİ

• Y a p ıb o z u m v e P r a g m a tiz m ...... 1.000.000-TL ...... 750.000 TL. Çocuklardan Tanrıya Mektuplar ...... 5 0 0 . 0 0 0 . - T L ...... 400.000 TL. • Elektronik E ro s ...... 1.250.000-TI ...... 950.000 TL. 365 Gün Çocuk Sevgisi...... 2 0 0 0 . 0 0 0 . - T L ...... 1.500.000 TL. • H e id e g g e r v e ‘ V a rlık v e Z a m a n ’ ...... 1.750.000-TL ...... 1.300.000 TL. 365 Yaratıcı O yun ...... 2 0 0 0 . 0 0 0 . - T L ...... 1.500.000 TL. • K u a n tu m B e n lik ...... 1 750.000-TL ...... 1.300.000 TL 365 Okul Sonrası Etkinlik ...... 2 0 0 0 . 0 0 0 . - T L ...... 1.500.000 TL. • Sosyal Bilim leri Açın-Toplumlar ve Ekonomiler ...2.000.000-TL ...... <.1.500.000 TL. Çocukların Sevdiği 365 Yemek ...... 2 0 0 0 . 0 0 0 . - T L ...... 1.500.000 TL.

(*) İşaretli çocuk serisi fuar süresince set olarak 5.000.000 T L .’dir YENİ KİTAPLARIMIZ

YAPIBOZUM ve Sosyal Bilimleri Açın BİLİMLER TARİHİ ve ELEKTRONİK KROS HEİDEGGER ve KUANTUM BENLİK PRAGMATİZM TOPLUMLAR ve FELSEFESİ Claudia Springer “VARLIK VE ZAMAN” Danah Zohar Crtichley/Laclau/Derrida EKONOMİLER Prof. Dr. Nejat Bozkurt Çeviri: Hakan Güneş Stephen Mulhall Çeviri: Seda Kervanoğlu Rorty/Chanlal Mouffe F u a t E r c a n Çeviri: Kaan Öktem Kitap, Terminator, Robocop Çeviri: Tuncay Birkan Bilimler tarihini, insanın evreni Modem atomaltı fiziğindeki son Sosyal gerçekliği bir labirent gibi sinemanın yenilmez zırhlı Yüzyılımızın en tartışmalı araştırmasının, olguların zaman gelişmeler ışığında insanın olarak tanımlayacak olursak, bu siborglarını; biri yirminci düşünürlerinden biri olan Simon Critchley, Jacques ve uzaydaki nedensel evrendeki yerini yeniden kur­ labirent hakkında yüzyılın erken, öbürü geç döne­ Heidegger’in Varlık ve Zaman Derrida, Emesto Laclau ve bağlantılarını bulup ortaya minden iki makine kadın mayı deneyen Zohar, tüm edinebileceğimiz en anlamlı adlı dev eseri, en etkili felsefe Richar Rorty arasındaki çıkarmasının, elde edilen karşılaştırmasını ele alıyor, evrenle bütüncül, eşit bir bilgi, onun kendi içinde sürekli metinlerinden biridir. Mulhall, tartışmaları özetleyen bu kitap doğruların savunulmasının, inceliyor ve tartışıyor. Kitaptaki ilişkinin insanı nasıl farklılaşan dehlizleri, açmazları Heidegger düşüncesini ve eseri­ bir seminerin ürünüdür. Mouffe yanlışlara ve batıl inanışlara inceleme süreci, tartışmanın özgürleştirdiğini gözler önüne olduğudur. Ama bu söylenenler ni çözümlemekte, onun yaşamı tarafından derlenen bu karşı savaşımının öyküsü olarak doğası gereği bilimkurgu sererken determinist yaklaşıma kesinlikle bilinemezci bir ve dönemiyle ilişkilendirmekte konuşmalar, yakın dönemdeki tanımlayan kitap, onun siyasi romanlardan, filmlere, TV karşı, olasılıkların sunduğu bakışın ürünü değil, tam tersine ve yüzyılın entelektüel tarihine felsefi tartışmalara ışık tutacak tarihten beklenemeyecek kadar dizilerine ve bilgisayar oyun­ yaratıcı açılımları da ortaya bilme biçiminin özgürleşmesi katkısını ortaya çıkarmaktadır. bir nitelik taşıyor. çok derslerle olduğunu öne larına kadar bütün alanları koyuyor. anlamına geliyor sürüyor. kapsıyor.

Çatalçeşme Sk. Meriçli Apt. No: 52/3 Cağaloğlu / İSTANBUL Tel: 513 94 23 - 513 95 21 Fax: 522 45 78 Edebiyat hep G Ü N C E L

• Duras'ın yaşamı ve romanları arasındaki gizli kapının anahtarı...

• "Marguerite'den Duras'a, Duras romanlarını yazınsal açıdan tamamlayan, "onsuz Duras edebiyatının eksik kalacağı" bir yapıt...

MARGUERİTE'DEN DURAS'A Alain Vircondelet Çeviren: İsmail Yerguz Alain Vircondelet* Çeviren: İsmail Yerguz Edebiyat, 144 sayfa ISBN 975-8020-45-5

pl Narlıbahçe Sok. Özhekim İşham, No: 1/35 Cağaloğlu / İSTANBUL JrSGÜNCEL Tel: 0 212 51 1 22 37 pbx, Faks: 0 212 522 86 68 YAYINCILIK E-posta: [email protected]

• Önemsiz gibi görünen anların belleklerdeki tortusu...

• Yaşamın küçük zevkleri ve basit mutlulukları bu küçük kitapta saklı.... / Philippe Delerm’in Fransa'da bir buçuk yıldır çok satanlar listesinden inmeyen kitabı Türkçede!

biranın ilk yudumu ve DİĞER KÜÇÜK ZEVKLER Philippe Delerm Çeviren: Nuriye Yiğitler Edebiyat, 80 sayfa ISBN 975-8020-42-0

QP2 V:

• Çoğumuzun gurur maskelerimizi çıkartmadan söyleyemeyeceğini, açık yüreklilikle önümüze seren cesur bir sevgili...

• Aşkı tatmış, ıskalamış, bulmuş, elden kaçırmış herkes için sımsıcak bir roman...

İLK EŞ Françoise Chandernagor Çeviren: Burcu Aliefendioğlu Edebiyat, 232 sayfa GÜNCEL ISBN 975-8020-44-7 YAYINCILIK M im arlık - K ültür - S anat

aS t o i o i ^ a

Yayınlarım ız ______

Dergilsr Y ap ı’dar» S e ç m e le r D izisi » YAPI DERGİSİ I AHŞAP KAPILAR > KONUTLAR Muhittin BİNAN » MİMARLIK DERGİSİ » TURİZM YAPILARI » MİMARLIK KAVRAMLARI Mimarlar Odası'mn Yayın Organı Doğan KUBAN » İŞ-ALIŞVERİŞ MERKEZLERİ I EGE MİMARLIK DERGİSİ ft MİMARt PERSPEKTİF ve GÖLGE Mimarlar Odası İzmir Şubesinin Yayın Organı I KÜLTÜR YAPILARI Harbi HOTAN » MİMARLIK, FORM ve GEOMETRİ K a ta lo g la r______» SANATTAN YANSIMALAR Esen ONAT » ÇAĞDAŞ MİMARLAR 1 I KORUMA ONARIM » YAPI KATALOĞU Cengiz BEKTAŞ I ANILARDA MİMARLIK I TESİSAT/ELEKTROTEKNİK KATALOĞU I TARİHİ ÇEVRE KORUMA ve » MİMARİ AKIMLAR 1 RESTORASYON » BDT PAZARINDA TÜRKİYE KATALOĞU Zeynep AHUNBAY » MİMARİ AKIMLAR 2 I PROJELER/YAPILAR Sözlükler______Doğan TEKELİ - Sami SISA Irtsîklopedi v ______» ANSİKLOPEDİK MİMARLIK SÖZLÜĞÜ ► ENDÜSTRİ TASARIMI (YARATICILIK) Önder KÜÇÜKERMAN Doğan HASOL > ECZACIBAŞI SANAT ANSİKLOPEDİSİ » ENDÜSTRİ TASARIMI (ADIMLAR) I MİMARLIK + YAPI TERİMLERİ SÖZLÜĞÜ Çevre-Şehircifik- Önder KÜÇÜKERMAN tngilizce/Fransızca/Türkçe Mimarfık«Satıat»Tasartm I SANAT KİTABI Doğan HASOL 500 Sanatçı - 500 Sanat Eseri » YAĞMA VAR! » TÜRKÇE’DE BATI KÖKENLİ Doğan HASOL » MİNİ SANAT KİTABI 500 Sanatçı - 500 Sanat Eseri YAPI TERİMLERİ » HER ŞEYİN MİMARI VAR Hruzan BAYTOP Doğan HASOL » 1950’LER KUŞAĞI MİMARLIK ANTOLOJİSİ > AYDINLATMA SÖZLÜĞÜ I YORUMLAR Enis KORTAN ŞaziStREL Kültür - Sanat - Mimarlık I İSTANBUL 1900 » OSMANLI DÖNEMİ YAPI ve Bülent ÖZER Diana BARIŞLARI - Ezio GODOLI MALZEME TERİMLERİ SÖZLÜĞÜ » MERDİVENLER ► TÜRK KENTİ Kemal Ahmet ARÛ Neslihan SÖNMEZ Abdullah SARI YEM Yayınlarım Bulabileceğiniz Kitabevleri

ABC KİTABEVİ TÜNEL (0212) 276 45 06 NET KİTABEVİ CAROUSEL (0212) 571 73 53 BİLİM BASILI YAY. İZMİR (0232) 489 04 39 BİLİMSEL ESERLER İZMİR (0232) 425 40 97 AFA KİTABEVİ BEYOĞLU (0212) 249 22 18 NET KİTABEVİ GALERIA (0212) 559 09 50 ÇAĞDAŞ KİTABEVİ İZMİR (0232) 441 71 90 ALFA BASIM CAĞALOĞLU (0212) 513 87 51 NEZİH KİTABEVİ KADIKÖY (0216)345 31 11 İLETİŞİM KİTABEVİ ALSANCAK (0232) 463 23 01 GALATASARAY (0212) 245 68 38 NEZİH KİTABEVİ Ş. BAKKAL (0216) 356 56 10 ARKEOLOJİ ve SANAT KONAK (0232)481 1040 (0212)418 99 43 PAND0RA KİTABEVİ BEYOĞLU (0212) 245 16 67 İLETİŞİM KİTABEVİ ARTI PERSPEKTİF KADIKÖY KABİLE KİTABEVİ İZMİR (0232) 425 37 58 (0216) 416 90 00 REMZİ KİTABEVİ AKMERKEZ (0212) 282 02 45 BAUHAUS KOZYATAĞI NET KİTABEVİ İZMİR (0232) 421 26 32 (0212) 528 13 20 BETA BASIM CAĞALOĞLU REMZİ KİTABEVİ CAREFOUR (0216)448 03 73 SANART YAYINCILIK İZMİR (0232) 446 20 32 BİLİM TEKNİK CAĞALOĞLU (0212) 511 22 28 REMZİ KİTABEVİ NİŞANTAŞI (0212) 234 54 75 SEFA SERACILIK İZMİR (0232) 463 29 80 BİLİMSEL ESERLER BEYOĞLU (0212)249 96 33 SABAH KİTAPÇILIK BEYOĞLU (0212) 245 66 01 ŞİNİK MİMARLIK İZMİR (0232) 421 51 43 BİRSEN BASIM CAĞALOĞLU (0212) 522 08 29 SABAH KİTAPÇILIK KADIKÖY (0216) 414 71 80 KİTAPSAN ADANA ADANA (0322) 459 49 54 (ÖZÜM YAYINCILIK MECİDİYEKÖY (0212) 234 24 90 SAY DAĞITIM CAĞALOĞLU (0212) 528 17 54 GENÇLİK KİTABEVİ ANTALYA (0242) 241 45 64 D&R ERENKÖY (0216) 467 54 13 SİMURG KİTABEVİ BEYOĞLU (0212) 292 2712 OZAN SANATEVİ BANDIRMA (0266) 714 3911 D&R NİŞANTAŞI (0212) 233 88 80 TASARIM YAYINCILIK ŞİŞLİ (0212) 296 67 58 BARIŞ KİTAP BURSA (0224)220 20 55 D&R ETİLER (0212) 263 1914 UMUT YAYINCILIK KADIKÖY (0216) 414 03 72 BİLİMSEL ESERLER BURSA (Û224) 222 58 17 EKİN KİTABEVİ (0224) 220 16 72 DÜNYA AKTÜEL BEBEK (0212) 265 71 03 YENİ ÇİZGİ OKMEYDANI (0212) 220 57 70 BURSA EZGİ KİTABEVİ BURSA (0224) 220 96 97 DÜNYA AKTÜEL TÜNEL (0212) 24910 06 YEM KİTABEVİ HARBİYE (0212) 247 41 85 HAŞET KİTABEVİ BURSA (0224) 222 55 58 DÜNYA AKTÜEL CAPITOL (0212) 391 18 80 YORUM SANAT MASLAK (0212) 28617 51 HUZUR DAĞITIM BURSA (0224) 224 29 20 ERİŞİM YAYINCILIK İSTANBUL (0212) 570 22 03 YÖN YAYINLARI CAĞALOĞLU (0212) 511 7916 (0212) 244 54 46 MİMARLAR ODASI BURSA (0224) 222 34 37 FİRNAS KİTABEVİ BEYOĞLU AKADEMİ YAYINCILIK ANKARA (0312) 417 07 60 (0216) 337 72 75 SÜREYYA KİTABEVİ EDİRNE (0284) 225 2414 GÖÇEBE YAYINLARI KADIKÖY ARKADAŞ ADAŞ ANKARA (0312) 434 46 24 ESKİŞEHİR (0222) 232 24 90 (0216) 330 82 36 BİLİM TEKNİK GRAFİKİR . PENDİK BİLGİ KİTABEVİ ANKARA (0312)434 41 06 UFUK KİTABEVİ KAYSERİ (0352) 222 45 68 (0216) 346 98 55 HELİKON KİTABEVİ KADIKÖY BİLİM KİTAP ANKARA (0312) 425 17 20 IŞIK KİTABEVİ LEFKOŞE (0392) 227 74 43 (0212) 249 59 02 HOMER KİTABEVİ BEYOĞLU BİLİMSEL ESERLER ANKARA (0312) 468 37 35 ATLAS KİTABEVİ KONYA (0332) 352 19 57 BAHARİYE (0216) 418 39 83 İLETİŞİM KİTABEVİ DOST KİTABEVİ ANKARA (0312) 418 83 27 BEYAZ KİTABEVİ KONYA (0332) 352 58 75 MECİDİYEKÖY (0212) 274 98 74 İLKE BASIN YAY. İLETİŞİM KİTABEVİ ANKARA (0312)418 59 32 BİLGİ KİTAP KONYA (0332) 351 82 61 LEVENT (0212) 257 01 39 DEMİRÖZ KIRTASİYE KONYA (0332) 3221514 KİRPİ KIRTASİYE İMGE KİTABEVİ ANKARA (0312) 425 52 02 BEYOĞLU (0212) 292 41 20 KİTAPSAN MERSİN (0324) 233 01 05 LİTERATÜR MİMARLAR ODASI ANKARA (0312) 417 37 27 MAXİ HOME SİLİVRİ (0212) 736 0036 MARTI KİTABEVİ MERSİN (0324) 23719 30 N0BEL YAYIN ANKARA) (0312) 434 38 97 MEKTUP BÜRO BEYOĞLU (0212) 244 18 13 UÇAR0ĞLU MERSİN (0324) 336 54 34 TASARIM YAYIN ANKARA (0312) 418 32 25 MR. BRICOLAGE GÜNEŞLİ (0212) 550 49 80 DERYA KİTAP TRABZON (0462) 321 03 94 TEKNİK YAYINEVİ MYRA KİTABEVİ BEŞİKTAŞ (0532) 612 45 56 , ANKARA (0312)417 80 49 HORON PAZARLAMA TRABZON (0462) 321 79 53 TURHAN KİTABEVİ TRABZON (0462) 326 72 71 NET KİTABEVİ BEYOĞLU (0212) 251 29 20 ANKARA (0312)418 82 59 RİTİM KIRTASİYE ÜÇ Y0LKÜLTÜR TRABZON (0462) 32637 57 NET KİTABEVİ CAPITOL (0216) 334 75 00 YENİ GALERİ KÜLTÜR ANKARA (0312) 433 01 84

yapı-endüstri m erkezi yayınlan YAYIN Cumhuriyet Caddesi, 329 Harbiye 80230 İSTANBUL Tel; (8212) 247 41 85 pia Faks: ÎÜ212) 2411181 e-posta: [email protected] «eh: www.yem.net $ ÇAĞDAŞ YAYINLARI CUMHURİYET KİTAP KULÜBÜ Çağ Pazarlama A.Ş. Türkocağı Cad. No:39/41 (34334) Cağaloğlu-İstanbul Tel:(0212)514 01 96 Faks:(0212)514 01 95

0027 0033 Yaşayan Kosta, Deponte, Athena 500.000. - 0027 0345 Bir Arpa Boyu, Erinç, Orhan 600.000.- 0027 0251 Yol Kesen Irmak, Velidedeoğlu, H.V. 600.000. - 0027 0346 Acılı Kuşak, Kemal, Mehmed 900.000. - 0027 0252 Giz Kokan Suskunluk, Başaran, Mehmet 400.000. - 0027 0347 Zeliş, Cumalı, Necati (Baskıda) 0027 0253 Perde Aralığından, Nadi, Nadir 600.000. - 0027 0348 Yitik Ülkü-lll, Toy, Erol 1.100.000.- 0027 0255 Sevişmenin Güdüklüğü ve Yüceliği, Anday, M.C. 600.000.- 0027 0350 Eylülün Kızgın Soluğu, Başaran, Mehmet 500.000. - 0027 0256 Çok Kapılı Oda, Bezirci, Asım 500.000. - 0027 0351 Sancılı Yıllar Kuşatılmış S., Çetinkaya, Hikmet 500.000. - 0027 0257 Hukuksuz Demokrasi, Çelenk, Haiit 750.000. - 0027 0352 Din Baronunun Kazları, Çetinkaya, Hikmet 1.000.000.- 0027 0268 Güleryüzlü Ciddilik, Günyol, Vedat 1.100.000.- 0027 0353 iskele Sancak, Selçuk, Ilhan 750.000. - 0027 0259 Japon Gülü, Selçuk, İlhan 900.000. - 0027 0354 Uygarlık Tarihi, Tanilli, Server 2.750.000. - 0027 0260 Yaşarken, Günyol, Vedat 1 .100.000.- 0027 0356 Rüzgar Çıktı, Beşergil, Nurdan 300.000. - 0027 0262 Onikiden Onikiye Türkiye, Sirmen, Ali. 500.000. - 0027 0357 Dünyayı Değiştiren On Yıl, Tanilli, Server 900.000. - 0027 0263 Tiyatroda Devrim, Ipşiroğlu, Zehra 600.000. - 0027 0358 Doğal Yaşamdan Teneke Uygarlığına, Ertem, Raif 700.000. - 0027 0264 Geçmişle Gelecek, Aksal, S. Kudret 450.000. - 0027 0359 Devlet ve Demokrasi, Tanilli, Server 2.750.000. - 0027 0265 Temsili ve Katılımcı Demokrasi, Selçuk, Sami 400.000. - 0027 0360 Uç Minik Serçem, Cumalı, Necati 600.000. - 0027 0270 Dostum Mozart, Nadi, Nadir 750.000. - 0027 0361 Seyahatname, Gör, Yavuz 400.000. - 0027 0271 Ben Atatürkçü Değilim, Nadi, Nadir 700.000. - 0027 0362 27 Mayıs 1960 Devrimi, Tunçkanat, Haydar 900.000. - 0027 0272 Düşünüyorum Öyleyse Vurun, Selçuk, İlhan 750.000. - 0027 0363 Aşık Kadınlar Sokağı, Çetinkaya, Hikmet 900.000. - 0027 0273 Ağlamak Gülmek, Selçuk, İlhan 750.000. - 0027 0364 Kuvayı Milliye’nin Kuruluşu, Coşkun, Alev (Baskıda) 0027 0274 Görülmüştür, Selçuk, Ilhan 750.000. - 0027 0365 Utanıyorum, Behramoğlu, Ataol 500.000. - 0027 0277 Bizim Köy, Makal, Mahmut 400.000. - 0027 0366 Medya İle Politika, Erinç, Orhan 600.000. - 0027 0278 Aynada, Ofluoğlu, Mücap 500.000. - 0027 0367 Yeni Kölelik mi?, Baykurt, Fakir 500.000. - 0027 0279 ÇağınmTanığı Uç Yazar, Çetinkaya, Hikmet 500.000. - 0027 0369 Atatürkçülüğün, kökeni. E. ve G. Şahinler, Menter 1.500.000. - 0027 0281 Devrim Şehidi Öğretmen Kubilay, Üstün, Kemal 400.000. - 0027 0370 Tevfik Fikret, Sertel, Sabiha 600.000. - 0027 0282 Rönesans İngilteresinde Türkl., Aksoy, Nazan 400.000. - 0027 0371 Portreler, Çalışlar, Oral 750.000. - 0027 0283 ilk Meclis, Velidedeoğlu, H.V. 700.000. - 0027 0372 Denemeler-Elemeler, Kemal, Mehmed 500.000. - 0027 0284 Anı Değil Yaşam, Akbal, Oktay 400.000. - 0027 0373 Öksüz Yamalığı, Ekmekçi, Mustafa 1 .000. 000.- .0027 0285 Başkent Günleri, Hekimoğlu, Müşerref 400.000. - 0027 0374 Öykünün Dışındaysan Üşürsün, Otan, Ümit 400.000. - 0027 0290 Ziverbey Köşkü, Selçuk, Ilhan 650.000. - 0027 0375 Acı Tütün, Cumalı, Necati 750.000. - 0027 0291 Geçmiş Zaman Olur ki, Korle, Ertuğrul 550.000. - 0027 0376 Tarihe Tanıklık Edenler, inan, Arı 1.100.000.- 0027 0293 Sayılı Günler, Buyrukçu, Muzaffer 450.000. - 0027 0377 Ülkelere Değil Savaşa Düşmanım, Balbay, Mustafa 750.000. - 0027 0294 Savaş Yıllarında Bir Sürgün, Sülker, Kemal 450.000. - 0027 0378 Pir Sultan Abdal’dan Onat Kutlar’a Ertop, Konur 700.000. - 0027 0295 Parlamentonun Boyutları, Kumaş, Rahmi 450.000. - 0027 0379 B. Y. Taksim Camisi Belgeseli, Ekinci, Oktay 600.000. - 0027 0299 Söylev- Belgeler 3, Velidedeoğlu, H.V. Der. 1.000.000.- 0027 0380 Odak Noktasında Yaşananlar, Cemal, Ahmet 600.000.- 0027 0301 Çalışanların Sorunları, Şipal, Yılmaz 400.000. - 0027 0381 Efebos, Gökdemir, Oryal 400.000. - 0027 0304 Nadir Nadi’yi Uğurlarken, Derleme 550.000. - 0027 0382 Çilingir Sokağı, Gökdemir, Oryal 300.000. - 0027 0306 Söylev 1-2, Velidedeoğlu, H.V. Der. 1.750.000. 0027 - 0383 Senin İçin Ey Demokrasi, Cumalı, Necati 500.000. - 0027 0308 Yzb. Selahattln’in Romanı-1, Selçuk, İlhan 1.250.000. 0027 - 0384 Ulusal Sol, Çeçen, Anıl 700.000. - 0027 0309 Umut Hangi Dağın Ardında, Çelenk, Halit 900.000. - 0027 0385 Şarkılarına Kadar Mahzun, Akbal, Oktay 500.000. - 0027 0310 Yzb. Selahattln’in Romanı-2, Selçuk, İlhan 1.250.000. 0027 - 0386 Devlet İnsan mı?, Günyol, Vedat 500.000. - 0027 0311 Duvarın Üstündeki Tilki, Selçuk, Ilhan 900.000. - 0027 0387 Toplum ve Edebiyat, Binyazar, Adnan 600.000. - 0027 0312 Ben Değişmedim, Kumaş, Rahmi 500.000. - 0027 0388 Şeriat Pazarı, Çetinkaya, Hikmet 900.000. - 0027 0313 Işıyan Sözler, Yenice Kazım 600.000. - 0027 0389 Irkçılıktan Özgürlüğe G.Afrika, Tuncer, Hüner 600.000. - 0027 0315 Viran Dağlar, Cumajı, Necati 2.250.000. 0027 - 0390 iktidar Virüsü, Feyzioğlu, Bedi 1.000.000.- 0027 0316 Hümanist Atatürk, Ülkümen, Hamdi 400.000. - 0027 0391 Şeriat ve Refah, Gür, Metin 750.000. - 0027 0317 Mavi ve Kara, Eyuboğlu, Sabahattin 750.000. - 0027 0392 Inokin, Yiğenoğlu, Çetin 400.000. - 0027 0318 Anadili ve Yazın Öğretimi, Marshall, Julia 500.000. - 0027 0393 Sepetteki Laleler, Coşkun, Alev 500.000. - 0027 0320 Yitik Ülkü-1, Toy, Erol 1 .100.000. 0027 - 0395 Yalnız Kadın, Cumalı, Necati 600.000. - 0027 0321 Öğretmenin Günlüğü, Doster, Neşe Aküzüm 300.000. - 0027 0397 Cumartesi AnnelerifFotoğraf Albümü), Uraz Açlan 1.500.000. - 0027 0322 Kubilay Olayı ve Tarikat Kamp., Çetinkaya, Hikmet 750.000. - 0027 0398 Fenerbahçe Cumhuriyeti ve C., Deringör, Halit (Baskıda) 0027 0323 Makedonya 1900, Cumalı Necati 850.000. - 0027 0399 Kemalizm, Çeçen, Anıl 1 .000. 000.- 0027 0326 Büyük Dönemeçler, Kabacalı, Alpay 600.000. - 0027 0400 İki Ateş Arasında, Behramoğlu, Ataol 500.000. - 0027 0327 Düşünce Parlamentosu, Ateş, Toktamış 400.000. - 0027 0401 Bir Zavallı Sarı At, Birsel, Salah 650.000. - 0027 0328 Fuzuli, Yener, Cemil 500.000. - 0027 0402 Öyküler, Kurdakul, Şükran 600.000. - 0027 0329 Susuz Yaz, Cumalı, Necati 750.000. - 0027 0403 Diriler Mezarlığı, Erdinç, Fahri 600.000.- 0027 0330 Yitik Ülkü-ll, Toy, Erol 1.100.000.- 0027 0404 Kurtuluş Kuruluş, Tanör, Bülent 1.500.000. - 0027 0331 Sakıncalı Kadın Polis, Yiğenoğlu, Çetin 400.000. - 0027 0405 Aşk Da Gezer, Cumalı, Necati 1.500.000. - 0027 0332 Yağmurlarla Topraklar, Cumalı, Necati 850.000. - 0027 0406 Türkiye Avrupa İlişkileri; ManisalI, Erol 950.000. - 0027 0333 Seçimsiz Demokrasi, Kışlalı, Ahmet Taner 700.000. - 0027 0407 Yanlış Yıllar, Kepenek, Yakup 1.750.000. - 0027 0334 Gözyaşından Gülmeceye (A. Nesin), Kabacalı, Alpay 800.000. - 0027 0408 Akiller Tartışıyor, Tavşanoğiu, Leyla Emeç ' 900.000.- 0027 0335 Ay Büyürken Uyuyamam, Cumalı, Necati 700.000. - 0027 0409 Balkanlar, Balbay, Mustafa 850.000. - 0027 0336 Ulus Ölmak, Cumalı, Necati 700.000. - 0027 0410 Sevdanın Adresi Belli Değil, Çetinkaya, Hikmet 1.250.000. - 0027 0337 Kuzu Postunda Kurt, Çetinkaya Hikmet 900.000. - 0027 0411 Şeriatın Kravatlı Başkanı, Ekinci, Oktay 1 .000. 000.- 0027 0338 İsmet İnönü’nün Kastamonu Gez., Eski, Mustafa 400.000. - 0027 0412 Ozanlar Yazarlar Kitaplar, Binyazar, Adnan 1.500.000. - 0027 0339 Güzel Aydınlık (Şiir-1), Cumalı, Necati 600.000. - 0027 0413 Gün Ola Harman Ola, Ekmekçi, Mustafa 2.500.000. - 0027 0340 İmbatla Gelen (Şiir-2), Cumalı, Necati 600.000.- 0027 0414 Hapiste Bir Gazeteci, Bilginer, Recep 1 .000. 000.- 0027 0341 Metelikten Medyaya, Yiğenoğlu, Çetin 500.000. - 0027 0415 Şiddet Ruhu, Cumalı, Necati 1.000.000.- 0027 0342 Liderler Hapishanesi, Çalışlar, Oral 800.000. - 0027 0416 Toplumların Belleği ve Medya, Ateş Toktamış 1.250.000.- 0027 0343 Ayrıntının izdüşümü, Kansu, Işık 400.000. - 0027 0417 Töre Kıskacında Kadın, Faraç, Mehmet 750.000. - 0027 0344 Zambak Sana da Bulaştı Kan, Çetinkaya, Hikmet 900.000. - Yeni Türkiye Ardında, Günyol Vedat (Çıkıyor) Yeni Kitaplar ARKEOLOJİ VE SANAT YAYINLARI

E f s u n c u O r p h e u s Orpheus, The Magician

]Z ■

• ANZAF KALESİ VE • EFSUNCU ORPHEUS/FÜSUNTÜLEK URARTU TANRILARI / OKTAY BELLİ Orpheus, The Magician • MİTRAS GİZLERİNİN KÖKENİ 19.5 X 27 cm Tümü kuşe baskı, 104 sayfa, The Transition of Orpheus theme from DAVID ULANSEY halitalar, çizimler, 32 sf. renkli resim Paganism to Christianity in Late Roman Early Çeviri; Hüsnü Ovacık Byzantine Mosaics Antik Çağda Kozmoloji ve Din 19.5 X 27,1. Hamur+ Mat kuşe renkli resimler. 96 13.5x19.5 cm. 1 .Hamur, 168sayfa sayfa, Türkçe - İngilizce

A n t i k Rumi'nin Yurtsever Tarihçisi N ü m i s m a t i k TITUS LIVIUS v e A n a d o l u

(Arkaik ve Klasik Çağlar) Oğuz Tekin I

Bed ja DEMİ RİŞ

ARKLOLOll Vt 9SANAT YAYINLARI ARKEOLOJİ Yİ SANAT TATARI

• ROMA SİKKELERİ •GREK SİKKELERİ •ANTİK NÜMİSMATİK • TITUS LIVIUS / BEDİADEMİRİŞ NEZAHAT BAYDUR SABAHAT ATLAN VE ANADOLU /OĞUZ TEKİN Roma’nın Yurtsever Tarihçisi 13.5 x 19.5 cm, 1. Hamur, 132 sayfa, 112 sayfa, 13.5 x 19.5 cm boyut, 809 sikke, 13.5x19.5 cm, 1. Hamur+mat kuşe 138 sayfa, 13.5x19.5 cm Mat kuşe levhalar (l-XLVIII) LX levha levhalar, 174 sayfa

TITUS LIVIUS İSTANBUL BÜYÜK SaRaY MOZAYİĞ! ROMA İSTANBUL DAS GROSSE BYZANTINISCHE PALASTMOSAİİ TARİHİ ISTANBUL THE GREAT PAUCE MOSAIC WTK\iR JO0S1 Şehrin Kuruluşundun İtÜMiren B E N C H FW dAJ - C H R IS HAN C U K fN E ft

(AB URBE CONDİTA) TOR O 3.LA E'DA UtR Al ITİK KETTİ KİTAP: V -VII EINE ANTIKE STADT IM TAURUSCEBIRCE !. f'SibE V - G£L£UK£ JA V

IALE INAN • ALEKSANDROS YA DA • ROMA TARİHİ (Kitap v-vıi) DÜZMECE YALVAÇ TITltS LIVIUS \RKtIHOJI VE SANAT YATINIARİ J LUKIÄNOS Çeviri: Sabahat Şenbark Çeviri; Ender Varinlioğlu 264 sayfa, 13.5 x 19.5 cm, bez cilt • TOROSLAR’DA BİR ANTİK KENT • İSTANBUL BÜYÜK SARAY M0ZAYİĞİ Eine Antike Stadt Im Taurusgebirge WERNER JOBST /Behçet Erdal / Christian Gurtner JALE İNAN Türkçe - Almanca - İngilizce, 96 sayfa, 24 x 22.5 cm Türkçe metin, Almanca özet, 160 sayfa, 19.5 x 27 cm 17. TÜYAP KİTAP FUARI’NDA (ÜST KAT 12 SOKAK B 34 ALT KAT 11. SOKAK A 32) YAYINLARIMIZ %40 İNDİRİMLİDİR !

Arkeoloji ve Sanat Yayınları, Hayriye Caddesi Çorlu Ap. 3/5, 80060 Galatasaray / İstanbul Tel: 0 212 293 03 78 - 245 68 38 Fax: 0 212 245 68 77 TÜYAP 17. İSTANBUL KİTAP FUARI

- Engin Yayıncılık 14. Sok. - Epsilon Yayıncılık 13. Sok. - Eren Yayıncdık 13. Sok. Fuar'a katıiaın yayınevleri - Esin Yaymevi 11. Sok. - Evrensel 8. Sok. - Evrim Yaymevi 12. Sok. Fuara bu yıl iki yüz otuz bir kurı ım, kuruluş ve yayınevi katılıyor, - FONO 6. Sok. Okurlarımızın aradıkları yayınevi erini kolaylıkla bulabilmeleri için - Form Matbaacılık Ltd. Şti. 14. Sok. Dkaklarm listesini sunuyoruz. . - France Edition 9. Sok. yayınevleri ve bulundukları s( - Genç Kardeş Eğitim Hiz. ve Tic. Ltd. Şti. 2. Sök. - Gendaş Genel Yayın Dağıtım Paz. Tic. A.Ş. 8. Sok. A SALONU (ALT KAT) - Parantez Yaymları 7. Sok. - Gerçek Sanat Yaymları 6. Sok. - Pazartesi 10. Sok. - Gerçek Yayınevi 11. Sok. - ABC Kültür Hizmetleri A.Ş. 14. Sok. - Pmar Yaymları 14. Sok. - Göçebe Yayınlan 8. Sok. - Akyüz ve Tüm Zamanlar Yayıncılık 5. Sok. - Redhouse-Sev Yayınları 14. Sok. - Gülgeç Yayıncılık 8. Sok. - Alan Yayıncılık 11. Sok. - Reform Dil Yayınları 4. Sok. - Günışığı Kitaplığı 7. Sok. - Alfa Basım Yayım Dağıtım 2. Sok. - RFŞ Yayıncılık Kitapçılık 14. Sok. - HBR Maymun - 4M Basın Yavmcılık 5. Sok. - Alman Kültür Merkezi 9. Sok. - Rota Yay. - Executive Excellence 8. Sok. - Hürriyet Dergi Grubu 6. Sok. - Almanya Frankfurt Book Fair 9. Sok. - Sarmal Yayınevi 7. Sok. - İÜ . Kadın Sorunları Ar. Uygulama Mrk. 11. Sok. - Alternatif Yayıncılık Ltd. Şti. 8. Sok. - Satibat Yaymları 12. Sok. - İletişim A.Ş. 3. Sok. - Altıkırkbeş Yayın 1. Sok. - Serhat Yaymları 12. Sok. - İlke Basın Yayın 8. Sok. - Altın Kitaplar Yayınevi 13. Sok. - Sesli Kitaplar 4. Sok. - inkılap Kitabevi 3. Sok. - Anahtar Kitaplar Yayınevi 12. Sok. - Sistem Yayıncılık 6. Sok. - Inter - Dönüşüm Yayınları 13. Sok. - Araş Yayıncılık 13. Sok. - SODEV 6. Sok. - Intermedya 2. Sok. - Arıtan Yayınevi 1. Sok. - Sol-Onur Yayınları 4. Sok. - İstanbul Menkul Kıymetler Borsası 7. Sok. - Arkeoloji ve Sanat Yayınları 11. Sok. - SOS İstanbul Çevre Gönüllüleri Platformu 7. Sok. - İstanbul Ticaret Odası 14. Sok. - Atatürk Vakfı 8. Sok. - Şafak Pazarlama 7. Sok. - Atatürkçü Düşünce Derneği 7. Sok. - T.C. Kültür Bakanlığı 10. Sok. - iyi Şeyler Yayıncılık 6. Sok. - Karikatürcüler Demeği 13. Sok. - Ayrıntı Yayınlan 3. Sok. - - Tiyatro-Boyut-Açılım 11. Sok. - Kastaş Yaymevi 8. Sok. - Ayşe Nur Aksan Yayınları 6. Sok. - Türkiye Ekonomik ve Toplumsal Tarih Vakfı l.Sok - Bana Basım Dağıtım San. 8. Sok. - TÜDAV Türk Deniz Araştırmalan Vakfı 7. Sok. - Kaya Yaymları 4. Sok. - Berfin Yayınları-Kora Yayınları 8. Sok. - Türkiye Yazarlar Sendikası 14. Sok. - Kaynak Yayınları 4. Sok. - Birleşik Yayıncılık 2. Sok. - Uğur Mumcu Ar. Gazetecilik Vakfı 3. Sok. - Kazancı Hukuk Kaynakları 3. Sok. - Boğaziçi Yayınları A.Ş. 12. Sok. - Vadi Yayınları 7. Sok. - Kelebek Yayınevi 7. Sok. - Boyut Sanat 8. Sok. - Yapa Yayınları 2. Sok. - Kitabı Mukaddes Şirketi 13. Sok. - Boyut Yayıncılık Tic. A.Ş. 8. Sok. - Yalçın Yayınları 2. Sok. - Kök Yayıncılık 11. Sok. - Bu Yayınevi Ltd. Şti. 7. Sok. - Yapı Endüstri Merkezi 11. Sok. - Lemari Dergisi 9. Sok. - Cem Yayınevi 2. Sok. - Yayınevi Yayıncılık Ltd. 7. Sok. - Literatür Yayıncılık 9. Sok. - Cumhuriyet Kitapları-Çağdaş Yay. 6. Sok. - Yazın Yayıncılık Ltd. Şti. 11. Sok. - Mavibulut Yayınları 11. Sok. - Çağdaş Atatürkçüler Derneği 7. Sok. - Yılmaz Güney Kültür ve Sanat Vakfı 3. Sok. • - Medyaland - Newsweek International 6. Sok. - Çağdaş Eğitim Vakfı 7. Sok. - Yordam - Yenidünya 2. Sok. - MEF Eğitim Kurumlan 7. Sok. - Çağn Yayınları 13. Sok. - Yorum Sanat 12. Sok. - Metis Yayıncılık 4. Sok. - Çınar Yayınları 14. Sok. - Milli Eğitim Bakanlığı 12. Sok. - Çivi Yazıları 10. Sok. - Morpa Kültür Yayınları 2. Sok. - Çocuk Vakfı Yayınları 3. Sok. B SALONU (ÜST KAT) - Net Turistik Yayınlar 6. Sok. - Doğal Hayatı Koruma Derneği 1. Sok. - Nisan Yayınları 1. Sok. -Doruk Yayımcılık Ltd. Şti. 10. Sok. - A-A Yayınevi Ltd. Şti. (Anglo American Press) 11. Sok. - Nobel Tıp Kitabevleri Ltd. Şti. 1. Sok. - Doz Basım Yayıncılık 12. Sok. - ABC Kültür Hizmetleri A.Ş. 3. Sok. - Oda Yayınları 5. Sok. - Edebiyatçılar Derneği 14. Sok. - AD Yayıncılık - Milliyet 13. Sok. - Önel Yayıncılık 16. Sok. - Eflatun Yayınları 10. Sok. - Adam Yayıncılık 15. Sok. - Özkaynak Kültür ve Sanat Ürünleri Tic. A.Ş. 3. Sok. - Emre Yayınları 13. Sok. - Akaşa Yayın Dağıtım Ltd. Şti. 14.. Sok. - Pan 4. Sok. - Erhan Yayınevi 8. Sok. - Aksoy Yayıncılık A.Ş. 16. Sok. - Payel Yaymevi 13. Sok. - FONO 6. Sok. - Altın Kitaplar Yayınevi 3. Sok. - Pencere Yaymları 2. Sok. - Gelbal 10. Sok. - Anadolu Sanat Yayınları 10. Sok. - Pera Orient - Hiçyılmaz 5. Sok. - Gözlem Gazetecilik Basın Yayın 2. Sok. - Arba 2. Sok. - Redhouse - Sev Yay. 12. Sok. - Hayat Yayınları 8. Sok. - Arion Yaymevi 5. Sok. ' - Remzi Kitabevi 14. Sok. - Helsinki Yurttaşlar Derneği 2. Sok. - Arıtaş Yaym ve Dağıtım A.Ş. 3. Sok. - Ruh ve Madde Yaymlan 13. Sok. - İdea Yayınevi 6. Sok. - Arkeoloji ve Sanat Yayınları 12. Sok. - Sabah Kitapları- 1 Numara - BBD 7. Sok. - İDG A.Ş. 7. Sok. - Arkın Kitabevi 5. Sok. - Say Yayıncılık 12. Sok. - İmge Kitabevi Yayınları 4. Sok. - Artos-îris 9. Sok. ' - Scala Yayıncılık 4. Sok. - İnönü Vakfı 7. Sok. - Atatürk Araştırma Merkezi 9. Sok. - Sel Yayıncılık 2. Sok. - İnsan Yayınları 11. Sok. - Atatürk Kültür Merkezi Başkanlığı 9. Sok. - Semah Kültür ve Ar. Vakfı - Can Yayınları 7. Sok. - İnsancıl Yayınları 7. Sok. - Aysa Ltd. 7. Sok. - Sis Çanı Yayıncılık 16. Sok. - International Book House Ltd. Şti. 9. Sok. - Bağlam Yayıncılık 2. Sok. - Sorun Yayınları 6. Sok. - İz Yayıncılık 14. Sok. - BDS Yayıncılık 12. Sok. - Sosyal Yayınlar-Arma Yayınları 15. Sok. - Kadın Eserleri Kütüphanesi ve Bilgi Merkezi V. 10. Sok. - Belge Uluslararası Yayıncılık 12. Sok. - Söz Yaym & Oyun Ajans 9. Sok. - Kaos Yayınlan 8. Sok. - Beyan Yayınları 7. Sok. - Stüdyo İmge 1. Sok. - Kaynak Yayınlan 4. Sok. - Beyaz Yayınlan 7. Sok. - Şule Yaym Dağıtım 7. Sok. - Keskin Color A.Ş. 3. Sok. - Bilge Kitap Kulübü 2. Sok. - Taş Kitapçdık 15. Sok. - Kitsan Kitap Kırtasiye Dağıtım 3. Sok. - Bilgi Yaymevi 4. Sok. - TBMM Milli Saraylar Daire Başkanlığı Yay. 13. Sok. - KKTC Milli Eğitim Gençlik ve Spor Bakanlığı 10. Sok. - Bilimsel Eserler 5. Sok. - Tekin Yaymevi 5. Sok. - Kuraldışı 5. Sok. - Boğaziçi Üniversitesi Yaymevi 5. Sok. - Telos Yayıncılık 8. Sok. - Kütüphaneciler Derneği 4. Sok. - Broy - Pia - Zet 2. Sok. - TtMAŞ Yaymevi 7. Sok. - Lebib Yalkm Yayınları 3. Sok. - Bulunmaz Yayıncılık 16. Sok. - Toplumsal Dönüşüm Yayınları 14. Sok. - Liman Yapımevi 7. Sok. - Bulut Yayınları 5. Sok. - Türk Dil Kurumu 9. Sok. - Macedonian Publishers 5. Sok. - Can Yayınları 15. Sok. - Türk Tarih Kurumu 1. Sok. - Müjde Yayıncılık 7. Sok. - Cartoon Yayıncılık 2. Sok. - Türkiye Bilimsel ve Teknik Araştırma Kurumu - - Nâzım Hikmet Vakfı 9. Sok. - Cep Kitapları 11. Sok. Bilim ve Teknik Dergisi 5. Sok. - Nesil Basım Yayın 13. Sok. - Cumhuriyet Kitapları-Çağdaş Yayınları 8. Sok. - Türkiye Iş Bankası Kültür Yayınları 6. Sok. - Nurdan Yayınları 14. Sok. - Çağdaş Yaşamı Destekleme Derneği 11. Sok. - Uçanbalık 6. Sok. - Oda Yayınları 4. Sok. - Çekirdek Yayınları 8. Sok. - Uçuk Yayınları 1. Sok. - Oğlak Yayınları 4. Sok. - Çınar Yaymları 9. Sok. -Unipresse 9. Sok. - Oğuz 13. Sok. - Deniz Basım Yaym 2. Sok. - Ümit Yayıncılık 15. Sok. - Okur Kitapçılık 12. Sok. - Dergâh Yayınları 7. Sok. - Varlık Yayınları 11. Sok. - Öteki Yayınevi 13. Sok. - Ders Kitapları A.Ş. 16. Sok. - Yaba Yayınları 2. Sok. - Ötüken İ l. Sok. - Dharma - İm - Okyanus 9. Sok. - Yab-Yay Dağıtım 7. Sok. - Özden Gazetesi ve Yayınları 12. Sok. - Doğan Egmont Yayıncılık A.Ş. 14. Sok. - Yapı Kredi Yayınları 6. Sok. - Özer Yayın Grubu 10. Sok. - Dünya Şirketler Grubu 10. Sok. - Yeni Boyut Yaymları 12. Sok. - Özgül Yayınları 5. Sok. - E Yayınları 11. Sok. -,Yol Yayınlan 5. Sok. - Özgür Yayınları 9. Sok. - EFY Kitabevi 9. Sok. - Yön Yayıncılık 4. Sok. - Özkaynak A.Ş. 7. Sok. - Eğitim Yayınları 8. Sok. - Yuva Yaymlan 11. Sok.

SAYFA 44 CUMHURİYET KİTAP SAYI 4 55 TÜYAP 17. İSTANBUL KİTAP FUARI

Türkiye Yazarlar Sendikası 11 Kaşım 1998 Çarşamba Yılmaz Üçer, Kemalettin Koç, Durcan Yaşacan, Rahime Ren­ den, Ali Osman Yılmaz, Veysel Boğaztepe İmza Günleri 12 Kasım 1998 Perşembe Sabahattin Kömürcüoğlu, Vahap Okay, Ali Gültekin, Feyza O GÜZEL İNSANLAR Hepçilingirler, Firuzan Toprak, Gülsüm Cengiz 7 Kasım 1998 Cumartesi ATİLLA ÖZKIR1ML1 Turan Selçuk, Tan Oral, Turgut Çeviker, Arife Kalender, Zeynep Aliye, Mehmet Kıyat, Burhan Günel, Yılmaz Elmas, 13 Kasım 1998 Cuma % Yılmaz Çongar Kemal Anadol, Zihni Anadol, Sunay Akın, Yetkin Aröz, Ja­ le Sinar, Suphi Nuri ileri, Mehmet Başaran, Şinasi Özdenoğlu, ŞİİR YAZILARI Melike Başer, Oya Uysal 8 Kasım 1998 Pazar FETHİ NACİ Erhan Tığlı, Ahmet Özdemir, Tamer Öncül, Fikret Demi- rağ, Faize Özdemirciler, Mine Ergen, M. Güner Demiray, Dur- 14 Kasım 1998 Cumartesi can Yaşacan Behzat Ay, Bedrettin Aykın, Dursun Akçam, Yusuf Ziya Ba- hadınlı, Mehmet Güler, M. Talat Turhan, Semiha Uçuk, Hüse­ DİL DEVRİMİ VE SONUÇLARI 9 Kasım 1998 Pazartesi yin Kıvanç, Yılmaz Yeşildağ Gülgün Ayral, Dursun Özden, Esad Bajram, Todor Biçov, TAHSİN YÜCEL Ayten Erginay 15 Kasım 1998 Zühal Tekkanat, Mehrizat, Mine Duran, Turgut Acar, Tekin T 10 Kasım 1998 Salı Gönenç, Emine Erbaş, ismet Kemal Karadayı, Hüseyin Işık, İdris Atmaca, Mustafa Köz, Oğuz Özden, Ziya Mısırlı Yılmaz Çongar. YAZININ YEDİ RENGİ UĞUR KÖKTEN

YAZ DERSLERİ RAUF MUTLUAY % i) HECE TAŞLARI ' MEHMET H. DOĞAN ■

KONUŞAN TOPLUM MEMET FUAT %

HEPSİNİ OKUDUNUZ MU? MEMET BAYBUR

KARŞI KÖŞE İLHAN MİMAROÛLU

YOLCU ENİS BATUR

KEDİLER KRALLARA BAKABİLİR ENİS BATUR

* YAŞAMDAN ÇEVİRDİKLERİM AHMET CEMAL

% 120 FİLMDE SEYRIALEM s e v i n o k y a y

o n

İstanbul

Akaretler Spor Caddesi BJK Plaza B Blok No.92 Zemin Kat Beşiktaş 80680 İstanbul T e l: 0212/227 97 77 fpbx) Faks: 0212/227 97 57

CUMHURİYET KİTAP SAYI 455 Yeni Kitapları... SADİ BORAK DOĞU PERÎNÇEK ARSIAN BULUT Devrimci Cumhuriyet’in ATATÜRK SADİ BO RA K Eğirim Politikaları A ta tü r k 'ü n ÖDP'nin Kimliği Seyahat Notları Atatürk ve Edebiyat İstanbul'daki Çatışmaları < 18 9 9 - 16 M ayıs 19 1 9 )

750 000 TL. 1 500 000 TL 600 000 TL. 750 000 TL. 1 350 000 TL.

/ SADİ BORAK/ Atatürk Gençlik ve Hürriyet İMZA GÜNLERİ S MUAZZEZ İLMİYE ÇIĞ/ İnanım'mn Aşkı Adnan Akfırat : 7 Kasım 1998 Cumartesi (15.00-18.00) / YUSUF AKÇURA/ Türkçülüğün Tarihi Muazzez İlmiye Çığ : 8 Kasım 1998 Pazar ( 15.00-18.00) / MEHMET BEDRİ GÜLTEKİN/ Gelenek ve Gelişme 11 Kasım 1998 Çarşamba (16.00-19.00) / BEDRETTİN ŞİMŞEK/ Bir Tanrıtanımaz'la Din Adamı'mn Tartışması 15 Kasım 1998 Pazar (13.00-17.00) Memet Türkkan : 12 Kasım 1998 Perşembe (16.00-19.00) S Bulgaristan Alevileri ve Demir Baba Tekkesi Nejat Birdoğan : 13 Kasım 1998 Cuma (16.00-19.00) / Dersim 7-15 Kasım 1998 tarihlerinde 17. Tüyap Kitap Fuarı'nda buluşalım...

A SALONU 4. SOKAK A98 ve B SALONU 4. SOKAK B 11 O dayız. I KAYNAK^YAYINLARI İstiklal Caddesi 184/4 80070 Beyoğlu-İstanbul Telefon: (0212) 252 21 56-252 21 99 Faks: 249 28 92

Beşinci yaşı ile 250. kitabını kutlayan ve beş yılda dört yazarıyla (1994: Adalet Ağaoğlu, 1996: Peride Celal, 1997: Vedat Günyol) Tüyap’ı onurlandıran bir yayınevi olarak... 1

Onur Yazan olmayı kabul ederek

BÜYÜLÜ SÜPÜRGE SERVİSİ 1998 Tüyap Kitap Füarı’nt onurlandıran...' yazarımız

yazan A n n JUHCjm cin resimleyen Jan LevvİS Büvjlü StjHjrre Strmt Bir gün Joe, Lucy ve Jackie okulun deposunda uyuyan iki cadı bulurlar. Oysa Mabel ve Ethel sevimli ve iyi kalpli cadılardır. Onlar kötü cadılar olarak değil, sıradan insanlar gibi yaşamak isterler. Ve çocukların yardımıyla evlere uçarak yemek servisi Fethi Naci’yi yapan Büyülü Süpürge Servisi 'ni kurarlar. Ancak, başka bir cadı daha vardır: Kız kardeşleri Maud! Maud, her şeyiyle kötü bir cadıdır ve çok farklı planları vardır...

TEMİZLİKÇİ CADI Kutluyoruz* yazan Cecilia Lenagh resimleyen Serena Feneziani

Son günlerde Grizelda'nın canı fena halde sıkılmaktadır. İşleri, eskisi gibi iyi değildir. Artık hiç kimse cadılara iş vermemektedir. Bir gün heyecan verici bir gelişme olur: Grizelda bir okulda temizlikçi olarak iş bulur. Ancak Temizlikçi Cadı, kısa zamanda baş etmesi gereken tek sorunun tozlar ve kirler olmadığını anlar. Birisinin okulla ilgili hiç de hoş olmayan bir planı vardır...

Fethi Naci'ye Armağan 60 Türk Romanı 7-15 Kasım 1998 * 17. İstanbul Kitap Fuar* * “Kıskanmak” TÜYAP Sergi Sarayı, Tepebaşı - İstanbul 50 Türk Romanı B Salonu, 7. sokak. L Reşat Nuri’nin Romancılığı m Dağılım \e istemeadresi: gunışıgı 40 Yılda 40 Roman Oğlak Yayınları beş yaşında! Mevliit Pehlivan Cati. No.20 D. 1 (>av reUepe 80290 İstanbul Tefi 02! 2.212 99 73' Faks: 0212. 212 38 e\laik [email protected] k i t a p l ı ğ ı Çatalçeşme Sk. No: 19 Cağaloğlu-İstanbul Tel: (0212) 527 10 20 512 94 67 Pbx Fax: (0212) 520 82 12

y e n i k ita p la r iç içe geçmiş MARTIN AMIS Aziz Gökdemir Rachel Dosyası N HAT BEHRAM

Kız Ali •O ft

İ l e r enç Habeşistan’da M ır Bir Mevsim \ecali Güngör Gözlerimdeki Paul Strathern Çiçekler Islak

Uğur İlhan g e n d o ş

Dışardaki rêriN AMIS Rüzgâr Başarı saray q*ndoi Muzaffer Buyrukçu OSNA'DA KABUS TürHçesl:ZlatkoTopçiç Suat Engüliü

Kanatlarını Agenda» A r a y a n K acJ^ n j e ş i l i n Şahika Egeli & g#ndo» 17. TÜYAP KİTAP FUARINDAYIZ Düşüş Resmi Fereidoon Ahmad İmza Günleri 7-8 Kasım Paul Strathern 9 Kasım Özlem Kumrular 10 Kasım Uğur İlhan 11 Kasım Aziz Gökdemir 12 Kasım Nihat Behram 13 Kasım Şahika Egeli 15 Kasım Necati Güngör ^Pg»ndo} V. İ. LENİN SSCB Ekonomi Enstitüsü 12 Çiftte Seçme Eserler in d ir im le Bilimler Akademisi • POLİTİK EKONOMİ Ders Kitabı C. 1.... 1.750.000 • SEÇME ESERLER Cilt 1 inter • POLİTİK EKONOMİ Ders Kitabı C. 2....1.600.000 l Rus Devrimrnin Ön Koşullan TÜYAP KİTAP TUARINDAYIZ 1894-189»...... 2.350.000 yayınları • SEÇM E ESER LER Cilt 2 (B. Blok 13. Sokak) Çin Komünist Partisi Kaynaklı Bolşevik Parti için Mücadele • POLEMİK (1963) (Dokuz Yorum)...... 2.750.000 1900-1904...... 2.350.000 SSCB'ndeki Yabancı İşçiler A. S. Losovsky • PROLETARYA DİKTATÖRLÜĞÜNÜN J. V. STALİN Yayınevi Kooperatifi • SEÇME ESERLER Cilt 3 TARİHSEL DENEYİMLERİ...... 650.000 1905-1907 Devrimi...... 2.500.000 Eserler {16 Cilt) LENİNİZM DİZİSİ SENDİKALAR • SEÇM E E SE R LE R Cilt 4 • SENDİKALAR ÜZERİNE I A. Soboul Gericilik ve Yeniden Yükseliş • LENİNİZM NEDİR? 1. Defter...... 770.000 •ESERLER C. 1 1901—1907...... 1.450.000 Muharebe Olarak Grev...... 950.000 • FRANSIZ DEVRİMİNİN KISA TARİHİ „1.000.000 Yıllan1908-1914...... 2.000.000 • PROLETER DEVRİMİN TEORİSİ •ESERLER C. 2 1907— 1913...... 1.450.000 • SENDİKALAR ÜZERİNE II İ. Rennap • SEÇM E E SER LER Cilt 5 2. Defter...... i...... 770.000 •ESERLER C. 3 1917...... 1.450.000 • ANTİ-SEMİTİZM ve YAHUDİ SORUNU ... 700.000 Emperyalizm ve Emperyalist • PROLETARYA DİKTATÖRLÜĞÜ Marx ve Sendikalar ...... 1.100.000 •ESERLER C. 4 1917— 192ü...... 1.600.000 Otto Heller Dünya Savaşı 1915-1917...... '...... 2.000.000 3. Defter...... 720.000 • SENDİKALAR ÜZERİNE III • SEÇME ESERLER Cilt 6 • YAHUDİLİĞİN ÇÖKÜŞÜ...... 1.300.000 •ESERLER C. 5 1921— 1923...... 1.450.000 • SOSYALİST İNŞANIN ZAFERİ Devrim Yılı 1917 ...... 2.950.000 Devrimci Sendika Hareketinin •ESERLER C. 6 1924...... i...... 1.450.000 UĞRUNA MÜCADELE 4. Defler...... 770.000 • SEÇME ESERLER Cilt 7 • TARIM VE KÖYLÜ SORUNU 5. Defter ...950.000 Örgütsel Görevleri...... 950.000 Agnes Smedley Devlet Öğretisi ve Partinin •ESERLER C. 7 1925...... 1.450.000 • ULUSAL SORUN VE Görevleri...... 2.350.000 •ESERLER C. 8 • TOPRAĞIN KIZI (Roman)...... 1.200.000 SÖMÜRGE SORUNU 6. Defter ...... 1.050.000 • SEÇM E ESER LER Cilt 8 August Bebel • ÇİN HALKININ SAVAŞI...... 1.200.000 Ocak—Kasım 1926...... 1.450.000 • PROLETER DEVRİMİN Savaş Komünizmi 1918-1920...... 2.200.000 • ESERLER C. 9 STRATEJİSİ VE TAKTİĞİ 7. Defter...... 720.000 • KADIN VE SOSYALİZM ...... 2.300.000 Nikolai Ostrovski • SEÇM E ESER LER Cilt 9 • SELAM YAŞAM ATEŞİ...... 1.000.000 Yeni Ekonomik Politika ve Aralık 1926-Temmuz 1927...... 1.450.000 MELS-Komintern veC. Zetkin Sosyaiist İnşa ...... 2.950.000 •ESERLER C. 10 PARTİ KONGRE RAPORLARI • KADIN SORUNU ÜZERİNE ...... 1.600.000 S. Mstislavski • RKP(B} XII. veXIİI. PARTİ • SEÇME ESERLER Cilt 10 Ağustos- Aralık 1927...... '.....1.450.000 Clara Zetkin • DEVRİM YILLARI -1905- (Tarihi Roman) ...1.650.000 Komünist Enternasyonal...... 1.700.000 •ESERLER C.11 KONGRE RAPORLARI...... 650.000 H. Keil • SEÇME ESERLER Cilt 11 • SBKP(B) XIV. ve XV. PARTİ • KADIN SORUNU ÜZERİNE 1928 - Mart 1929...... 1.450.000 • ÜYE MİSİN? ... ÜYE MİYDİN? ...... 1.100.000 Marksizmin Teorik Temelleri...... 2.350.000 KONGRE RAPORLARI...... 950.000 SEÇME YAZILAR ...... 1.250.000 • SEÇM E ESE R LE R Cilt 12 •ESERLER C. 12 P. Wahlöö • SBKPfB) XVI. XVII. ve XVIII. Nadejda Krupskaya Tanm Sorunu Teorisi ...... 1.800.000 Nisan 1929- Haziran 1930...... 1.450.000 • ÖZGÜRLÜK (Roman)...... 1.100.000 PARTİ KONGRE RAPORLARI...... 1.100.000 • LENİN'DEN ANILAR ...... 7...... 2.000.000 •ESERLER C. 13 R. Berlau • MATERYALİZM VE • XIX. ve XX. PARTİ KONGRE • İŞTE LENİN ...... 2.000.000 • BRECHTİN LAİ-TUSU (Biyografi)...... 1.250.000 AMPİRİOKRİTİSİZM ...... 2.350.000 Temmuz 1930-Ocak 1934...... 1.450.000 RAPORLARI Malenkov-Kruşçev...... 1.100.000 • KIR YOKSULLARINA! ...... '....650.000 •ESERLER C. 14 R. Schüller Aleksandra Koliontai Güney Dal • NE YAPMALI?...... 1.000.000 Şubat 1934-Nisan 1945...... 1.600.000 • KOMÜNİST GENÇLİK • BİRÇOK HAYAT YAŞADIM • KILLARI YOLUNMUŞ MAYMUN • BİR ADIM İLERİ İKİ ADİM G E R İ...... 1.300.000 •ESERLER a 15 ENTERNASYONALİNİN TARİHİ C. I. „1.000.000 (Ptobiyografi)...... 2.000.000 (Roman)...... 1.100.000 • İKİ TAKTİK [SBKP(B) TARİHİ] 1938...... 1.600.000 A. Kurella Demokratik Devrimde Sosyal-Demokra- • KOMÜNİST GENÇLİK sinin iki Taktiği ...... 950.000 •ESERLER C. 16 ENTERNASYONALİNİNTARİHİC. II. „1.100.000 istediğiniz kitapların indirimli tutarını Postaçek: Ali Yavuz Çengeloğlu 666467 ya da • EMPERYALİZM ...... 750.000 Mayıs 1945- Aralık 1952...... 1.600.000 Türkiye İş Bankası Cağaloğlu Şb. —inter Yayınları 430384 No'lu hesaba yatırıp sipariş • DEVLET VE DEVRİM ...’...... 850.000 E. Yaroslavski listenizi adresimize göndermeniz yeteriidir. • PROLETER DEVRİM VE • LENİNİZMİN TEMELLERİ...... ;...... 900.000 • KOMÜNİST ENTERNASYONALDE DÖNEK KAUTSKY ...... 1.100.000 • LENİNİZMİN SORUNLARI ...... 2.950.000 KADRO, SORUNU ÜZERİNE...... 1.100.000 • HALKIN DOSTLARI- KİMLERDİR? • ANARŞİZM Mi? SOSYALİZM M İ?...... 600.000 Lenin—Staiin İSTANBUL DAĞITIM: CKK. - EVRENSEL - BELGE KİTAP K. - BİRLEŞİM - PAPİRÜS -SAY - Ve Sosyal-Demokratlara Karşı • MARKS İZM, ULUSAL SORUN • ÖRGÜTLENME ÜZERİNE...... 1.000.000 SOSYAL - TÜM-DA ANKARA DAĞITIM: ŞUBAT AJANS İZMİR DAĞITIM: DEVİNİM KİTABEVİ Nasıl Mücadele Ederler? ...... 1.100.000 VE SÖMÜRGE SORUNU ...... 1.400.000 • PARTİ ÖĞRETİSİ ÜZERİNE • ’SOL RADİKALİZM" • DİYALEKTİK VE TARİHİ Bolşevik Partinin Temel özellikleri ve İNTER YAYINLARI KOMÜNİZMDE ÇOCUKLUK MATERYALİZM ...... 400.000 HASTALIĞI...... 750.000 iki Aşamalı inşa öğretisi...... 1.500.000 Ankara Caddesi No: 31/51 • SBKP(B)'DEKİ SAĞ SAPMA ÜZERİNE .... 650,000 Cağaloğlu-İSTANBUL Tel - Fax: (0212) 519 16 16 • NİSAN TEZLERİ VE • MUHALEFET ÜZERİNE Cilt 1 EKİM DEVRİM İ...... 1.100.000 SSCB Enf. Bürosu-Stafin 1921—Kasım 1926 . i . . 1.400.000 • TARİH ÇARPITICILARI ...... 1.100.000 Postayla yapılan satışlarda indirimimiz. Net • İŞÇİ KÖYLÜ İTTİFAKI ...... i..... 1.000.000 • MUHALEFET ÜZERİNE Cilt 2 G. Dimitrov •DİN ÜZERİNE...... 450.000 Kasım 1926— 1927...... 1.400.000 • FAŞİZM VE İŞÇİ SINIFI ...... 650.000 5.000.000 Tt'den fazla otan siparişler için geçerHdir.

TÜYAP KİTAP FUARTNDA 1998 KİTAPLARI.... Bizans’tan Osmanlı’ya İstanbul Limanı, Wolfgang Müller-Wiener / Anadolu Derebeyi Ocaklarından Köse Paşa Hanedanı, Necdet Sakaoğiu / Jön Tiirkler ve TARİH VAKFI Araplar, Osmanlıcılık, Erken Arap Milliyetçiliği ve İs­ lamcılık (1908-1918), Hasan Kayalı / Sinan’ın Sanatı ve Selimiye, Doğan Kuban / Ahmet Resmi Efendi, Sa­ A SALONU (ALT KAT) vaşta ve Barışta Bir Osmanlı Devlet Adamı, Virginia Aksan / Eyüp’te Sosyal Taşanı, Tülay Artan (ed.) / 1. SOKAKTA SİZİ BEKLİYOR Üniversitede Cadı Kazanı, 1948 DTCF Tasfiyesi ve Per­ tev Naili Boratav’m Müdafaası, Mete Çetik (haz.) / Türkiye’de Modernleşme ve Ulusal Kimlik, S. Bozdo­ ğan, R. Kasaba (ed.) Tarih Vakfı Yurt Yayınları: Refia Sultan, Zındıklar ve Mülhidler, İstanbul Limanı, / Gönye ve Hilal, İttibat-Terakki ve Masonluk, Angelo Iacovelia / Osmanlı’dan Cumhu­ Sinan ve Selimiye... devamı alt kat 1. Sokakta... riyete, Problemler, Araştırmalar, Tartışmalar (Sem­ İstanbul Ansiklopedisi: İstanbul hakkında bilmek istediğiniz her şey. pozyum) / Tarih Eğitimi ve Tarihte “Öteki” Sorunu 8 cilt... Üstelik taksitle. (Sempozyum) / Mümin ve Müsrif Bir Padişah Kızı. İstanbul Dergisi: Kent bilincine sahip olanların dergisi. Refia Sultan, Ali Akyıldız / Türk Tarih Tezinden Türk- Toplumsal Tarih Dergisi: Tarihe farklı bir bakış. Renkli, resimli, belgeli. İslam Sentezine, Etienne Copeaux / Osmanlı Topla­ Sendikacılık Ansiklopedisi: Türkiye’de işçi, işveren, sendika, sanayi tarihiyle mımda Zındıklar ve Mülhidler, Ahmet Yaşar Ocak / ilgilenenlere. Tam 3 cilt. Osmanlı’da Toprak Mülkiyeti ve Ticari Tanm, Çağlar New Perspectives on Turkey: Türkiye’nin en iyi sosyal bilimler dergisi. Keyder-Faruk Tabak (ed.) / Hanımlar Alemi’nden Roza’ya, Kadın Süreli Tayınları Bibliyografyası, Aslı 75. Yıl Bilanço ’98 kitapları: Cumhuriyetin Aile Albümleri Davaz-Mardin 75 Tilda Değişen Kent ve Mimarlık 75 Tilda Kadınlar ve Erkekler Sivil Toplum Kuruluşları kitapları YURT YAYINLARI İNDİRİMLİ! Sergi kataloglan

• GEÇMİŞTEN GELEN SESLER: SÖZLÜ TARİH (9 Kasım 1998 Pazartesi, 16.00, B Salonu) • TARİH BİLİNCİ VE GENÇLİK V

(11 Kasım 1998 Çarşamba, 16.00, B Salonu) T e l : (0212) 227 37 33 - 227 37 34 Faks: (0212) 227 37 32 Bekir COŞKUN Emin ÇÖLAŞAN Faruk BİLDİRİCİ AVUKATIMI AH REFAH İSTİYORUM MASKELİ LEYDİ 5. baskı VAH REFAH Tekmili Birden Tansu Çiller • 4. baskı 22. baskı • * •

Y aşar AKSOY MUHTEŞEM İKİLİ 7. baskı Doğan YURDAKUL KALPAKLI Cengiz ERDİNÇ KALKINMA Tuğrul S ARIT AŞ

KAPIDAN ÇETELE Ali KÜLEBİ KOVSALAR DA! Emin ÖZDEMİR PAROLA.. AFRİKA Toktamış ATEŞ İŞARETİ.. AKDENİZ ELEŞTİREL OKUMA Dünyada ve Türkiye'de 3. baskı LAİKLİK BLACKWELL'İN 8. baskı SİYASAL KURAM DEMOKRAŞİ 5. baskı YAZINSAL TÜRLER ANSİKLOPEDİSİ • OSMANLI III TOPLUNUN Marisol TOURAİNE Çev: Bülent Peker SİYASAL YAPISI Erhan Yükselci 3. baskı • 6 8 ’Lİ OLMAK ALTÜST OLAN M ustafa BALBAY 4. baskı m DÜNYA HOŞGÖRÜ VE Türkçesi: UZLAŞMA Turhan İLGAZ DÖNEKRASI 2. baskı • GÜNÜMÜZÜN H. P eter MARTIN COPOKRASİ ATATÜRKÇÜSÜ HaraldSCHUMANN

• GENE LAİKLİK GLOBALLEŞME CEPOKRASİ GENE DEMOKRASİ ijaktrîr. TUZAĞI Demokrasiye ve Refaha Saldırı O Türkçesi: ÜMİT YAYINCILIK LTD. ŞTI Özden Saatçi KARADANA Konur Sokak No: 27/1 06640 Kızılay -ANKARA Mahmure KAHRAMAN YAYINCILIKÜMİT Tel: 0 312 419 38 26 - 27 Faks: 417 56 68 Cumhuriyet

k i t a p l a r ı

YENİ ÇIKAN KİTAPLARIMIZ Osmanlı İmparatorluğu’nun Yükseliş ve Çöküş Tarihi (2 Cilt) Dimitri Kantemir Ucu Güllü Kundura - Muzaffer Buyrukçu Hacı Bektaş:Efsaneden Gerçeğe - İrene Melikoff Cumhuriyetin Bireyi Olmak - Türkân Saylan Enel Hakk’ın Hakkı - İlhan Selçuk Bir Günlük Dost - Üstün Akmen Söz Uçları Yazı Burçları - Feridun Andaç Aydınlanmanın Kadınları - Yay. Haz. Necla Arat Paylaşılan Tutku Sinema - Gönül Dönmez Colın Sosyal Demokraside Temel Eğilimler - Deniz Kavukçuoğlu Türkiye’nin Şeytan Üçgeni - Hikmet Çetinkaya Bıçak Sırtındaki Batı ve Türkiye - Erol ManisalI

Cumhuriyet Çağ Pazarlama A.Ş. Türkocağı Cad. No:39/41 kitap kulübü (34334)Cağaloğlu-lstanbul Tel: (212)514 01 96 BERFİN BASIN YAYIN ve TİC. LTD. ŞTİ. BERFIN KÖİMYAYIN Cağaloğlu Yokuşu, Evren Han, Kat:3, No: 56 Cağaloğlu 34440-İstanbul Tel: 513 79 00 - Fax: 512 37 20

Faik Bulut Faik Bulut Mahmut Almak Aydın Oztürk B. Tufan Güneş İSLA M ’DA CİNSEL A Lİ’SİZ NAZO YÜREK BİR YÜZBAŞININ BÜYÜLER ALEVİLİK (Roman) SAPAĞI ANILARI

ÓZG & i t AHMET Ç titij« Şiirim!' SíiSi^fe t

Özgün E. Bulut Turabi Saltık Can Ozan Ahmet Gülüm .Can Ozan Faik Bulut ŞİİRLERİN Ç ER K ESLE R ÇIKIN MAKARNA ÇETENİSTAN FİLİSTİN RÜYASI DİLİYLE DERSİM Kültür ve Ed. Tarihi Çiller Fıkraları TARLASI Hırsız Aranıyor İsrail Zindanlarında 7 Yıl

np /v Faik Bulut Faik Bulut Ton Turabi Saltık HORASAN KİMİN YURDU? İSLAM KOMÜNCÜLERİ KÜRTLERİN DİN KÜLTÜRÜ TARİHİ KÖZ ÖBEKLERİ (Roman)

17. İSTANBUL TÜYAP KİTAP FUARI’NDAYIZ (Alt kat: 8. Sokak) / KİTAPÇILARDA

KİTAPLAR IUA.Ş.

NUR SAKA CÜZDE GÜL DENİZ KARAKULLUKÇU SİBEL KINIK

m Sct-âa-

r-t o

Yıı İ 9 0 0 Si vc.ii i G ü n eş T i n EIayat Bir S en in İç in Uçu rtm a O lsa O l ÜRÜM

S a t i ş B ü r o s u : ÜA(jAloqlu Yokuşu, E ü e s H a n , N o : 40/2, 54440 CAqAloqlmisTANbul

Y a z i ş m a A d R E S i : P iy E R İO T İ C a ü . AybeRk ApT. N o:7'9, 54400 Ç e m btRliTAŞ-İsTANbtjl

TEL: (0212) 522 69 24 - 512 95 28 SÜREKÜ KİTAP FUARINDASIN1Z YALNIZ BAKMAKLA OLMAZ, İH TİYACIN IZ KİTAPLARI YENİ ve ÇOK SATAN PSİKOLOJİ ve EĞİTİM I DÜNYA KLASİKLERİ 1 AYDINLANMA AZİZ NESİN 1 SANAT KİTAPLARI 1 TÜRK YAZARLARI 1 SİYASAL ı KİTAPLAR İçimizdeki Çocuk/D.Cüceloğlu 1 850.000 Suç ve Ceza/ Dostoyevski 2.500 000 Şeriat ve Kadın/ Ilhan Arsel 2.700 000 Zübük 1.790.000 Sanatın Gerekliliği/ Fischer 1.200.000 İnce Memed/4c/Yaşar Kemal 11.550.000 Ne Yapmalı/ Lenin 1000.000 Deniz Bıttı/Deniz Kavukçuoğlu 900.000 İnsan İnsana/ “ 1850.000 Budala/ 44 2.750.000 Aydın ve * Aydın" " 2.500,000 Koltuk 1.360.000 Estetik/1-2-3/ Lukacs 3.900 000 Zulmün Artsın/ 44 1.450.000 Emperyalizm/ 44 750.000 Almanya'da Sosyal Demokrasi/ “ 2.000.000 insan ve Davranışı/ “ 3.450.000 Ecinniler/ 44 2.800 000 Şeriattan Kıssalar * 2.600.000 Ölmüş Eşek 1.290.000 Avrupa Gerçekçiliği/ 44 1.500.000 Ağacın Çürüğü/ 44 1.500.000 Devlet ve Devrim/ 44 850.000 Ramses: Işığın Oğlu/C Jacq 1.950.000 İnsan Olmak/Engm Geçtan 1.350.000 Karamazof Kardeşler/ 44 5.250.000 Şeriat ve Kölelik 44 500.000 Gözüne Gözlük 1.150.000 Çağdaş Gerçekçiliğin Anlamı 900.000 Baldaki Tuz/ 44 2.000.000 Marksizme Giriş/Mandel 850 000 Ramses Milyonlarca Yılın Tap.” 1.750 000 Normal dışı Davranışlar/ “ 1.950.000 Y.Notlar/Beyaz Geceler/ 44 1.000.000 Tevrat veİncılın Eleştirisi44 I I 50.000 Yedek Parça 1.290.000 İnsanın Özü/ Thompson 800.000 Ortadirek/ 44 2. 020.000 İhanete Uğrayan Devrim/Troçkı 1.500.000 Fırai Suyu Kan Akıyor/YKemal 1 920.000 Ana-Baba ve Çocuk/H Yavuzer 1 750.000 insancıklar/ “ 750.000 Biz profesörler 44 1,150.000 Kalpazanlık Bile Yapılamıyor 1.150.000 Edebiyat Yaşamım/Gorki 1.600.000 Yer Demir Gök Bakır/ 44 2. 110.000 Faşizme Karşı Mücadele/ 44 2.500.000 Gölgede Kalan Yıllar/M Fuat 4.000.000 Ana Baba Okulu/ 44 1.750.000 Ebedi Koca/ 44 750.000 Din Adamları " 2.400.000 Kazan Töreni 1 440.000 Yaşadığımı itiraf Ediyorum 1.350.000 ölm ez Otu/ 44 2 .020.000 Karl Marx Biyografı/Bil Ak. 5.000*000 Piraye’ye Mektuplar/N. Hikmet 4.140.000 Çocuk Eğitimi El Kitabı/ “ 1.250.000 Bir Yufka Yürekli/ 44 750.000 Şeriat Devletinden Laik Cum/ "3.000.000 Seyyahatname 1.000.000 Edebiyat Nedir/ J P.Sartre 900.000 Yilanı öldürseler/44 970.000 Fnedrich Engels Biyografi/ 44 4.000.000 Yüzyılların Mirası 5.c/Tanıllı 3.750.000 Çocuk Psikolojisi/ “ 2.450.000 Kumarbaz/ 44 750.000 Diyanet'e Cevap " 600.000 Bir Koltuk Nasıl Devrilir 1.290 000 Yazınsal Denemeler/ J.P.S. 800.000 Teneke/ 44 1.240.000 Marksist-Leninist Partinin Temel Eğitim Yaratıcı Aklın Sentezi/ 44 3.200.000 Çocuk ve Suç/ 44 2.050.000 Öteki/ 44 750.000 Din Bu/ 4 cilt/ Turan Dursun 4.950.000 Gıdı Gıdı 1.340.000 Baudlaire/ 44 800.000 Filler Sultanı/ 1360.000 Dersleri/Engels Enstitütüsü 3.000.000 Tiffkıyede Aydınlanma Hareketi/” 1.950.000 Resimleriyle Çocuk/ 44 1.750.000 Netoçka Nezvanova/ 44 750.000 Kutsal Kitapların Kaynakları/" 2.850.000 Hoptirinam 1.190.000 Denemeler /Albert Cam us 600.0Ö0 San Sıcak/ 1.600.000 Birinci Enternasyonal/ J.Duclas 1.400.000- Geniş Zamanlar/Ayşe Kulın 850.000 Çocuğunuzun İlk 6 Yılı/ “ 1.850.000 Ev Sahibesi/ 44 750.000 Benim Delilerim 2.050.000 Allah/Kuran/Dua " 1.700.000 Tragedyanın Doğuşu/Nietzsche 750.000 Üç Anadolu Efsanesi/44 1.540.000 Empeıyalizmin Felsefesi/Wells 1.400.000 Adı Aylın/ “ 1.850.000 Gençlik Çağı/A. Yörükoğlu 2.100.000 Ölü Canlar/ Gogol 1.500.000 Kulleteyn " 1.500.000 Maçinli Kız İçin Ev 1.290 000 Yanılsama ve Gerçeklik 1.500.000 Demirciler Çarşısı Cinayeti/ 3.050.000 Eğitim Üzerine/Suhamlınskı 1.100.000 Çocuk Ruh Sağlığı/ “ 2.200.000 Bir Delinin Hasıra Defleri/ 44 750.000 İki Yeşil Su Samuru/B.Uzuner 1.550.000 Kutsal Kitapların Kökeni/t.Çığ 450.000 Korkudan Korkmak 1.170,000 Yalnızlık Dolambacı/ O.Paz 1.000.000 Yusufçuk Yusuf/ 3.300.000 Lenin ve Eğitim/Korolyov 2.200.000 Kumral Ada Mavi Tuna/” 2.350.000 Aile ve Çocuk/ “ 1.550.000 Babalar ve Çocuklar/ Turgenyev 1.250.000 Damda Deli Var 1.340.000 Din Devletleri/ Aysel Ekşi 900.000 Picasso-Perse-Kafka/Garaudy 1.000.000 Kanın Sesi/ 3.130.000 Devrimci Eğitim ve Ahlak/Kaİinml .250.000 Benim Adım Mayıs/ “ 1.050.000 Bedenin Dili/ Acar-Zuhal Baltaş 1.250.000 Duman/ 44 1.450.000 Şeytan Ayetleri Tartışması/ 850.000 Hangi Parti Kazanacak 1.290.000 Türkiye’de Roman-Top.Değş. 2.000.000 Kanayan/ Erdal ö z 750.000 Kalinin :tşçi Başkan/Pyanov 800.000 AtaturkOlmasaydı/CemalKutay 2.250.000 Stres ve Başaçıkma Yolları/ “ 2.250.000 Yaşam Yolu (2 cilt)/Makarenko 3 500 000 Din ve Allah/Doğu Perincek 1.550.000 Bay Düdük 1.150.000 Edebiyat Bilgileri/Mutluay 1.500.000 Yaralısın/ 1.450.000 Kurşuna Dizilenlerden Mektuplar 600.000 Hiçbir Aşk Hiçbir Ölüm İ Aral 1.300.000 Üstün Başan/ 44 1.850.000 21 kitap 28.000.000 LaikliğinNeresindeyiz/Gültekin 1.050.000 Fil Hamdi 1.190.000 T ürkHalkEdebiyatı/Borata v 1.000.000 Havada Kar Sesi Var/ 44 800.000 Milli Demokratik Devrim/Stalin 550.000 felû Erkek Kuşlar/ 44 1.850.000 Kişiliğinizi Tanıyın/Eysenck 1.250.000 Peşinat:5.600.000 İslamcı Sıyaset/Gencay Şeylan 1.000.000 Aferin 1.120.000 Tasavvuf/A.Gölpınarlı 1.000.000 Gülünün Solduğu Akşam/44 1.600.000 Komünist Manifesto/Marx-Engels 600.000 Altı Şapkalı Düşünme Tekniği/ 1.250.000 Taksit:8 x 2.800.000 İçimden Kuşlar Göçüyor “ 900.000 Din ve Laiklik Üzerine/Atatürk 1.250.000 Gol Kralı 1 830.000 Mitologya/Necatigil______800.000 Sular Ne Güzelse/ _____ ....SQQtQQQ 18 kitap 29.350.000 Çocuk Yaşken Eğilir/F.Dodson 1.250.000 Tehlikeli Masallar/A.Altan 1.350.000 DÜNYA KLASİKLERİ 2 28 kitap 34.650.000 20 kitap 26.720.000 22 kitap 24.600.000 23 kitap 44.240.000 SİYASAL 2 Sudaki İz/ “ 1.300.000 Baba Gibi Yar Olmaz/ “ 1.250.000 Savaş ve Banş/ Tolstoy 8.150.000 Peşinat:7.450.000 Taksit:8 x 3.400.000 Peşinat : 6.720.000 Peşinat: 4.600.000s Taksit: 8 x 2.S00.000 TÜRK YAZARLARI 2 Komünist Parti Tanhi/Stalin 1.600000 Kılıç Yarası Gibi/ “ 1.700.000 İnsanı Tanıma Sanatı/Adler 1.000.000 Diriliş/ 44 2.150.000 FELSEFE 1 T a k sit: 8 1 2.500.000 SANAT KİTAPLARI 2 Analitik Psıkoloji/Jung 1.800.000 Nü Peride/Hakan Akdoğan 750.000 Örgütlenme Üzenne/Lenin-Stalın 1.000.000 Yüzyıllık Yalnızlık/Marquez 1.700.000 Kröyçer Sonat/ 44 750.000 Felsefe TarihiAVeber 3.000.000 AZİZ NESİN 2 Sanatın Öyküsü/Gombrich 12.500.000 insan Nasıl İnsan Oldu/Segal 1.600.000 Kısmet Büfesi/ Bilge Karasu 950.000 Marx’m Sosyolojisi/Lefebvre 600.000 Gülün Adı/Umberto Eco 2.550.000 Toplu Eserler (4 cilt)/ Çehov 4.800.000 Felsefenin Başlangıç İlkeleri 1.350.000 Tek Yol 1.950,000 Türk Sanatı/O. Aslanapa 4.250.000 25 kitap 43.900.000 Kılavuz/ 44 950.0Q0 Teorik Yazılar/Mahir Çayan 950.000 Foucault Sarkacı/44 2.550.000 Korkulu Gece/ 44 750.000 Yeşil Renkli Namus Gazı 1.240.000 Felsefenin Temel Ilkeleri/Politzer2.600.000 Romantizm/F.Claudon 3.250.000 Ne Kitapsız Ne Kedisiz/ 44 750.000 Ülke ve Özgürlük/ Marcos 750.000 Doğmamış Çocuğa Mektup 700.000 PSİKOLOJİ ve EĞİTİM 2 Oblomov/Gonçerov 2.750.000 Bilgi Teorisi ve Mantık/Aster Vatan Sa|olsun 1.480.000 1.250.000 S embol i zm/J. Cassou 3.250.000 Narla İncire Gazel/ 44 1.000.000 Düşük Yoğunluklu Demokrasi 1.200.000 Simyacı/Paul Coelho 900.000 Düşlerin Yorumu/ Freud 3.300.000 Ana/ Maksim Gorki 1.600.000 Hukuk Felsefesi/Hegel Biz Adam Olmayız 1.480.000 Sürrealızm/R.Passeron 1.750.000 3.250.000 Altı Ay Bir Güz/ 44 800.000 Che Guevara ve Afnka Gerillası 1.200.000 Yüzüklerin Efendisi -1/Tolkien3.000.000 Espriler ve Bilinçdışı İlişkileri/“ 1.500.000 Çocukluğum/ 44 1.100.000 Felsefenin llkelen/Descartes Mahallenin Kısmeti 1.450.000 Ekspresy oni zm/L. Rıchard 750.000 3.250.000 Aşk işaretleri/ Latife T ekin 850.000 Savaş Anılan/Che Guevara 1.200.000 Yüzüklerin Efendisi -2/ “ 2.700.000 Olgu Öyküleri-2/ * 1.700.000 Ekmeğimi Kazanırken/44 t 1.500.000 Metod Üzerine Konuşma/ 44 Mahmut île Nigar 1.290,000 Dünya Sanat Tarihı/A.Turan 600.000 5.950.000 Buzdan Kılıçlar/ 44 1.000.000 Arkadaşım Che/R.Rojo 1.200.000 Yüzüklerin Efendisi 3/ “ 3.000.000 Günlük Yaşamın Psikopatolojisi/ “1.600.000 Benim Üniversitelerim/44 800.000 Merhaba 1.470.000 Felsefe Konuşmaları/ Diderot 750.000 7 kitap 35.700.000 Sevgili Arsız Ölüm/ 44 1.450.000 Che Guevara/J.Cormier 1.800 000 BırDınazorun Anılan/ M Urgan2.000.000 Cinsiyet Üzerine/ “ 700.000 Muhbir/ 44 1.000.000 Aktörlük Üzerine/ Nazik Alet 1.340.000 600.000 Peşinat: 7.700.000 Berci Kristin Çöp Masalları/ 44 900.000 10 kitap 11.500.000 Hiçbiryer’e Dönüş/Oya Baydar 1.250.000 Psikanaliz ve Uygulama/ “ 1.000.000 Edebiyat Yaşamım/ 44 1.600.000 Güneş Ülkesi/Campanella 600 000 Havadan Sudan 1.190.000 Taksit: 8 x 3.500.000 Son Istanbul/Murathan Mungan 1.400.000 Bütün Düşler Nazlıdır/A.Şenkon 850 000 Psikanaliz Üzerine/ “ 850.000 Pugaçef Ayaklanması/Gesinovıç 1.000.000 SİYASAL 3 Üç Konuşma/Berkeley 700.000 Geriye Kalan 1.030 000 SANAT KİTAPLARI 3 Cenk Hikayeleri/ 44 1.900.000 Dönüş /Cemil Kavukçu 850.000 Yaşamım ve Psikanaliz/ “ 1.100.000 Çimento/Gladkov 2.000.000 Marksizm ve Felsefe/Korsch 12 ciltte Seçme Eserler: Lenin 1.000.000 Hoşçakalm 1.030.000 Çağdaş Türk Sanatı/S.Tansuğ 4.250.000 Lal Masalları/ 44 950.000 ¡Anadilde İbadet/ Cemal Şener 750 000 Bilim ve İman/ “ 500.000 20 kitap 29.950.000 Yöntem Araşlırmaları/Sartre İhtilali Nasıl Yaptık 1.290.000 Rus Devriminin Önkoşullan 2.350.000 900.000 Resim Sanatının Tarihi/ “ 2.450.000 Kaf Dağının Önü/ 44 2.100.000 Sevme Sanatı/ E.Fromm . 800.000 Peşinat: 7.200.000 Varoluşçuluk/ İnsanlar Konuşa Konuşa 1.570.000 Bolşevik Parti İçin Mücadele 2.350.000 ŞİİR 1 600.000 Türk Resminde Yeni Dönem/ 1.650.000 Geç Kalmış ölü/M.Eroğlu 1.350.000 Sevgi ve Şiddetin Kaynağı/ ’ 900.000 Taksit: 8 «3.200.000 Nah Kalkımnz 1.290.000 1905-1907 Devrimi 2.500.000 835 Satü/ Nazım Hikmet 1.630.000 Varoluş Felsefesine Giriş/Mounier 900.000 İnsan Figürü Çizimi/Parramon 2.250.000 Ithaka'ya Yolculuk/ Demir Özlül .000.000 Umut Devrimi/ “ 1100.000 Gericilik ve Yeniden Yük. Yıllan 2 000 000 Benerci KendiniNıçinÖldürdü/"l .790.000 DÜNYA KLASİKLERİ 3 Aşkın Anatomisı/Freud-Camus 1.000.000 Onursal Dr.OLmamn BüyükOn. 1.540.000 Boğazkesen/Nedim Gürsel 1.300.000 Baş ve Portre Çizme Sanatı/ " 2.250.000 Emperyalizm ve Emp.Dün.Savaşı 2.000.000 Kuvayi Milliye / " 1.570.000 İnsanda Yıkıcılığın Kökenleri/ "2.800.000 Durgun Don/ Şolohov 8.000.000 Felsefi Aklın Eleştınsi/Gökdemır 750.000 Rüyalarım Ziyan Olmasın 1.340.000 Çizim ve Resim Sanatı/ " 2.250.000 Devrimciler/Kaan Arslanoğlu 1.730.000 Devrim Yılı 1917 2.950.000 Yatar Bursa Kalesinde/ * 1.520.000 Sağlıklı Toplum/ “ 1.500.000 Uyandınlmış Toprak/ “ 2.500.000 Antik Felsefe/Kranz 1.000.000 Rıfat Bey Neden Kaşınıyor 1.290.000 Kişilikler/ “ 1.700.000 Işık ve Gölge/ 44 2.250.000 Devlet Öğretisi ve Partinin Görev. 2.350.000 Özgürlükten Kaçış/ " 1.200.000 Sosyalizm Geliyor Savulun 1.380.000 Memleketimden İnsan Manz./* 3.030 000 Don Kıyısında Hasat/ “ 1 700.000 Felsefe Nedir/Jaspers 1.250.000 Yağlıboya Resim Sanatı/ 44 2.250.000 Öteki Kayıp/ 44 1.500.000 Kendini Savunan İnsan/ 44 1.000.000 Kör Döğüşü Savaş Komünizmi 2 200.000 Yeni Şiirler/ " 1.450.000 Fırtına/llya Ehrenburg 4.000.000 Ecce Homo/Nietzsche______750.000 1.120.000 Resimde Renk ve Uygulanışı/" 2.250.000 Kız Öpme Kuyruğu/Nazlı Eray 950.000 Yeni Bir İnsan Yem Bir Toplum/” 850.000 Memleketin Birinde Yeni Ekonomik Politika ve Sos ... 2.950.000 ¡on Şiirler/ " 1.470 000 Paris Düşerken/ “ 3.000.000 20 kitap 22.100.000 1.120.000 Modem Resim/Ismail Tunalı 1.950.000 Aşk Artık Burada Oturmuyor/ “ 800.000 19 kitap 22.400.000 Komünist Enternasyonal 1.700.000 İlk Şiirler/ - 1,540.000 Demir Ökçe/ Jack London 1.100.000 Peşinat: 6.100.000Taksit: 8 x 2.000.000 20 kitap 26.890.000 iğreti Yaşamlar/Kürşat Başar/ 900.000 Sanatta Devrim/Ipşiroğlu 1.650.000 Marksizmin Teorik Temelleri 2.350.000 İ8 kitap 3. H am ur 14.000.000 PSİKOLOJİ ve EĞİTİM 3 Martın Eden/ 44 1.800.000 Peşinat : 6.890.000 FELSEFE 2 Sanat Tarihinin Temel Kavr. 2.750.000 Aşkı Bulmanın ve Korumanın ” 1.350.000 Tarım Sorunu Teorisi______1.800.000 1. H am ur 18.470.000 Dinle Küçük Adam/ W.Reich 800.000 Açlar Ordusu/ 44 900.000 Taksit : 8 x 2.500.000 Batı Felsefesi Tanhi(3c)Russell 3.000.000 12 kitap 28.200.000 Sen Olsaydın Yapmazdın 44______550.000 12 Kitap 27.500.000 Cinsel Devrim/ " 1.300.000 Beyaz Diş/ 44 750.000 AZİZ NESİN 3 25 kitap r 28.880.000 ŞİİR 2 Metafizik/Aristotales 4.500.000 Peşinat: 5.800.000Taksit: 8 x 2.800.000 SİYASAL 4 Sevda Sözleri/ Cemal Süreya 1.750.000 Bedensel Boşalmanın İşlevi/ " 1 300.000 Kızıl Veba/ . 44 650.000 Politika/ 44 1.550.000 Bir Tutam Aydınlık 2.320.000 TÜRK YAZARLARI 3 Yanan Gün/ 44 1.450.000 İdea Gençlik Felsefe Materyalizm ve Ampnokritisızm/"2.350.000 Hasretinden Prangalar Eskittim 600.000 Kişilik Çözümlemesi/ " 2.000.000 Devlet/ Eflatun 1.950.000 Yetmiş Yaşım Merhaba 1.190.000 Denemeler/ Hilmi Yavuz 1.500.000 Söylem/Descartes 650.000 Kır Yoksullarına/ " 650.000 Kayayı Delen İncır/T.Uyar 900.000 Faşizmin Kitle Ruh Anlayışı/" 1.700.000 Uçurum İnsanları/44 850.000 Diyaloglar (2 Cilt)/ 44 4.200.000 Sivas Acısı 1.100.000 Savunma /Platon 400.000 YazınJDilve Sanat/ 44 1.500.000 Bir Adım Heri iki Adım Geri/ "1.300.000 Dünyanın En Güzel Arabıstanı 900.000 CinselAhlakınBoygöstermesi/" 1.200.000 Yol/ 44 1.200.000 Felsefe Tarihi/M.Gökberk 2.750.000 Azizname 1.450.000 VII.Mektup/ 44 400.000 Osmanlılık. Kültür,Kimlik/ “ 1.500.000 Sosyal DemokrasininİkiTaktiği/" 950.000 Erguvan Sözler/Hilmı Yavuz 1.150.000 Geleceğin Çocukları/ " 1.000.000 Yasımı TUacaksırvLapıerre-Collıns 1.800000 Düşünce Tarihı/O.Hançerlıoğlu 2.750.000 Az Gittik Uz Gittik 1.290 000 HegelÜzerine Yorumlar/ 400.000 Okuma Notlan/ 44 1.200.000 ProleterDevrim ve Dönek Kauîsky/1.100.000 Gülün Ustası Yoktur/ “ 950.000 Gençlik Tutkusu/ " 1.000.000 Suçsuzlar(Sacco ile.Vanzetti)/Fast 1.200.000 Düşünce Tarihi/Afşar Timuçin 4.000.000 Birtakım Azizlikler 840.000 Doğa Felsefesi I,Mekanik/ Hegel 600.000 Kendime,Istanbura,Kadınlara 1 500.000 “Halkın Dostlan” Kimlerdir?/ "1.100.000 Otuz Beş Yaş/ Cahit Sıtkı 1.300.000 Dirimin Öldürülüşü/ " 1.300.000 Dar ağacından Notlar/J.Fuçık 800.000 Estetik/ 44 2.000.000 Leyla ile Mecnun 930.000 Doğal FeisefenınMatematıksel Ik.900.000 Felsefe Yazılan/ 44 1.200.000 Sol Radikalizm ve KomÇoc Hast./ 750.000 Şairin Seyir Deften/Cansever 2.480.000 Başı Dertte İnsanlar/ " 1.300.000 21 kitap 31.700.000 Felsefe Bir Sevinçtir/ 44 600.000 Çuvala Doldurulmuş Kediler 1.720.000 Özdek ve Devim/Maxwell 650.000 Dün.ve Türkiye’de Laiklik/ 1.300.000 Nisan Tezleri ve Ekim Devnmı/1.100.000 Yerçekimli Karanfil/ “ ' 2.500.000 İnsanın Doğadaki Yeri/ " 1 400.000 Peşinat: 7.100.000 Taksit: 8 x 3.200.000 Özgür Prometheus/ 44 600.000 Ah B iz Eşekler 1.170.000 Demokrasi/ Toktamış Ateş 1.300.000 ÖzelveGenelGörelilikKuramı/E 750.000 Leninizmin Temelleri/J.V.Stalin 900.000 Yaşadıklarımdan Öğren ../A B. 1.750.000 Reich Freud'u Anlatıyor/ * 1 200.000 DÜNYA KLASİKLERİ 4 Yaratıcı însan/H.Laborit 900.000 Bulgaristan’daTürkler.... 1.520.000 Uzay .Zam aruözdek/ 600.000 Osmanlı Top.Siyasal Yapısı/ “ 1.300.000 Leninizmin Sorunları/ " 2.950.000 Bütün Şiirler/Orhan Veli 2.000.000 Kanser/ " 1.800.000 Ütopia/Thomas More 750.000 t nsanAras Eş i ts i zKaynağı/R ousseau 900.000 Bir Dokun Bin Dinle 1.630.000 Hoşgörü ve Uzlaşma/ 44 1.300.000 Kurallar.Meditasvonlar 750.000 Anarşizm mı? Sosyalizm mı?/" 600.000 Toplu Şıırler/2c /M.Cevdet 5.650.000 Reich’ın Düşünsel Yaşamı/Marchil .800 000 İhtiyar Balıkçı/ E Hemingway 750.000 Toplum Felsefeleri/Sorokin 2.300.000 100 Liraya Bir Deli 1.100.000 Dönekrasi/Mustafa Balbay 1.200.000 10 Kitap 6. 100.000 Marksizm, Ulusal Sorun ve Söm.. 1 400.000 Bütün Şiırler/Cahit Külebi 1 730.000 14 kitap 19.100.000 Çanlar Kimin İçin Çalıyor/ 44 2.150.000 Felsefi Aklın Eleştirisi/Gökdemir 670.000 Sondan Başa I 510.000 Copokrasi/ Mustafa Balbay 1.200.000 BESTSELLER , DiyalektikveTarihiMateryalizm/ aiUlUYlOH-ljaiUJlg TW.WW 400.000 14 kitap 23.660.000 BEYİN OLİMPİYATLARI Gazap Üzümleri/Stembeck 2.400.000 Görme Biçimleri/J.Berger 1.200.000 Deliler Boşandı 1.340.000 ölümKuşunKanadında/BaşlangıçLOOriOOO SBK p (B y dekl Sağ Sapma 0 z 7 . 650 ^ Aşıklar / T.Krantz 2.250.000 Kare Karalamaca 1-2/ T.Nıshıo 3.150.000 İnci/ 44 750.000 Estetik 1 /Hegel 1.400.000 It Kuyruğu 1.290.000 13 Kitap 16.900.000 ŞİİR 3 Mahşer Nöbeti/R.Ludlum 3.950.000 Muhalefet Üzerine/2 cilt/ " 2.800.000 Renkli Kare Karalamaca/ " 1.950.000 Fareler ve İnsanlar/ 44 750.000 Türk Felsefesinin Boyutlan/Uygur 750 000 Bir Aşk Var Bir de Ölüm 930.000 Ellen Var Özgürlûğün/O Rıfat 2 300 000 Buzlar Arasında/D.Koontz 1.550.000 TÜRK YAZARLARI 4 Tarih Çarpıtıcıları/______" 1 100.000 Cennetin Doğusu/ 44 2.400.000 21 kitap 36.020.000 Sumame 1.570.000 Dilsiz ve Çıplak/ 44 1.500.000 Mantık ve Matematik Oyunları 1.575.000 17 Kitap 20.100.000 Peşinat: 7.220.000Taksit 8 x 3.600.000 Salkım Salkım Asılacak Adamlar 1.100.000 ÎÇü^zdcki Güç/L.Day 1.350.000 Sinekli Bakkal/H.Edip Adıvar 1.150.000 Denize Doğru Konuşma/ “ 1.500.000 Mumyalar Müzesi/ Detone 1.350.000 Aylklığa Övgü/ Russe! 1.000.000 Şimdiki Çocuklar Harika 1.470.000 Gizli Tarih/D.Tartt 2.750.000 Ateştçn Gömlek/ 44 1.300.000 SİYASAL 5 Koca Bir Yaz/' “ 1.420.000 1992 Dünya 1 Dünya Oyunları 1.650.000 Bilim ve Din / 44 1.000.000 FELSEFE 3 Ah Biz ödlek Aydınlar 1 770 000 Elli Yaş Korkusu/E Jong 1.950.000 Vurun Kahpeye/ 44 1.150.000 Faşizm ve işçi Sınıfı/ Dimitrov 650.000 Çobanıl Şiirler/ 44 2.120.000 Niçin Oyun/Mücella Uluğ 1.375.000 JaneEyre/ EBronte 2.150.000 Eros vc Uygar lık/Marcuse 1.800.000 20 kitap 27.240.000 Sabah,Öğle,Akşam/S.Sheldon 1.450.000 Handan/ “ 1.100.000 Kom Gençlik Enternasyonal c 2.100.000 Yaşayıp Ölmek..../ “ 2.120.000 Düşünme Kulesi/S. Alsan 1 250.000 Uğultulu Tepeler/ 44 1.550.000- Tinin Görüngü Bilimi/Hegel 3.500.000 Peşinat: 7.240.000 Taksit:8 x 2.500.000 Kayıp Dünya /M.Cnchton 2.150.000 Türk ‘ün Ateşle Imtahanı 1.400.000 SBKP Kongre Raporlan/4 cilt/ 3 800.000 Bitik Kent/ Erdal Alova 1 000.000 Kim Korkar Matematikten 750.000 Emma/JAusten 1200 000 Hegel / Copleston 700.000 Ay Işığının İzinde/M H.Clark 1.250.000 Dağa Çıkan Kurt / 44 1.350.000 Politik Ekonomi/ Ders KiT./2c. 3.350.000 Kül/ İlhan Berk 1.470.000 Aşk ve Gurur/ 44 * 1.550.000 Sokrates/ 44 800.000 AZİZ NESİN 4 Jüri /J.Grisham 2.150.000 Gulyabani/H Rahmi. Gül pınar 1.700.000 Sendikalar Ü2aine/2cilt/Losovsky2.050.000 Deniz Eskisi/ “ 1.380.000 10 kitap 14.300.000 Aşık Kadmlar/Lawrence 1.800.000 Aydınlanma/ 44 1.400.000 Gözünüz Aydın Efendim 1.950.000 Riskli Deney/ Robin Cook 1.950.000 Mtlrebbiye/ 44 1.700.000 Çin Halkının Savaşı/Smedley 1.200.000 İstanbul Kitabı/ “ 1.200.000 Oğullar ve Sevgililer/ 44 2.400.000 Kant/ “ 17 0 0 000 Hazreti Dangalak 750.000 POLİSİYE Zen Kaçıkian/j.Kerouac 2.000.000 Nimetşinasi/ 44 1.700.000 Polemik (1963) (9 Yorum) 2.750.000 Galile Denizi/ 44 1520 000 Vadim O Kadar Yeşildi kı/ 2.400.000 Alman idealizmi/ 44 1.200.000 Sora Sora Cennet Bulunur 1.700 000 San Köpek/Georges Sımenon 650.000 Kartal’ın Armağanı/Castenada 2.500.000 Kuyruklu Yıldız Altında . / 1.700.000 Prolet.Dik.Tarihsel Deneyimleri 650 000 Atlas/ “ 1.750.000 Son Yaprak/O. Henry 1.100 000 İngiliz Görgücülüğü/44 1.700.000 Seviye On Ölüme Beş Kala 1360 000 Trendeki Yabancılar/Highsmıth 1 100.000 Kızılderililerin Bilgi Y0ntemiT2.500.000 iki Hödüğün Seyahati/ 44 1.700.000 FransızDev. KısaTarihi/Soboull. 000.000 Delta ve Çocuk/ “ 1400 000 S. Holmes Ölüm Döşeğinde 1 000 000 Donan Gray’in Portresi/O Wilde 950 000 Kıta Ussalcılığı/ 44 1.200.000 Bütün Oyunlar (3 cilt) 7.480.000 Yaqui Kızılderili BüyücüsüT 2.000.000 Şıpsevdi/ 44 2.050.000 Anti Semitizm ve Yahudi Sorunu700.000 Oliver Twist/C Dickens 1900.000 Helenistik Felsefe/ 44 900.000 Anıtı Dikilen Sinek 1 100.000 Güzel Irmak/ “ 1200 000 Büyük Uyku/R Chandler 950.000 . Efsuncu Baba/ 44 1.600.000 Mübarek Toprak/Pearl S.Buck 1.500.000 içimizdeki Çocuk/GeştaltTerap.2.500.000 Yahudiliğin Çöküşü/ Heller 1.300.000 Aşıkane/ 44 1720.000 Kızıl Hasat/D Hammett 750.000 Ruh Biliminin Öncüleri/Fancher2.400.000 Borçlu Olduklarımız 930.000 Kar Kokusu /Ahmet Ümit 1.600 000 Ben Deli miyim? / “ 1.750.000 BütünÜlkelerinîşçileriBirleşınizl 500 000 Dun Dağlarda Dolaştım ../“ 920 000 Kötü Saate/ Marquez 950.000 An Usun Eleştinsi/Kant 3.500.000 Bize Bu Yurdu Verenler 870 000 Hayat Berbat/L Malet 800.000 Sis ve Gece / 44 1.450.000 Cadı/ 44 1.750 000 Stalin/J T Murphy 1.500.000 Hanım Ana’nın Cenaze Töreni/” 800.000 Mod. Alman Felsefesi/Bubner 1.600 000 Ben de Çocuktum 1.000.000 Günaydın Yeryüzü/ “ 1 680 000 Güneş Bize Haram/ * 800.000 Karanlık Yol/ Mickey Spillane 1.500.000 Utanmaz Adam/ 44 1.750.000 Başkan Babamızın Sonbaharı/” 1.200.000 Mod Fransız Felsefesi/Descombesl .400.000 Pırtlatan Bal 920.000 Avluya Düşen Gölge/ “ 1 380 000 Ecel Terlen/ " 850.000 Mavi Elbiseli SevtanAV.Moslevl 300.000 Şık-Ölüm Bir Kurtuluş mudur7 1 750 000 19 Kitap 24.050.000 Kutsal SığınakAV.Faulkner 900.000 Orta Çağların Tını/ Artz 2.900.000 Böyle Gelmiş Böyle Gitmezf3cV7.230.000 Pera/ 1 800 000 Amslerdam Gülü/S Yemnı 900.000 20 kitap 40.100.000 Kaynanam Nasıl Kudurdu?/ 1 150 000 STALL'S' 16 Clll :2J.800.000 Şikago Mezbahalan/Sınclair 1 600.000 Özdek ve Devim/ Maxwell 1800,000 15 kitap 25.290.000 Galata/ ______1 640 000 Dr March’ın Dört Oğlu/Aubert 900 000 Peşinat: 8.100.000 18 kitap 27.750.000 Peşinat: 5.800.000 25 kitap 35.900.000 17 kitap 30.800.000 Peşinat :5.290.000 Taksit:8 x 2.500.000 20 kitap 31.020.000 Gulyabanıler Cennetı/D Pennacl ,000 000 Taksit: 8 x 4.000.000 Peşinat:7.750.000 Taksit :8 x 2.500.000 Taksit : 6 i 3.000.000 X. \\V d V »p 9 Peşinat.7.400.000 Taksit. 8 x 3.500.000 Peşinat.6.800.000Takait;8 x 3.000.000

ŞİİR 4 TARİH ve KÜLTÜR 1 DÜNYA KLASİKLERİ S ALE Vİ-BEKTAŞİ KÜLTÜRÜ 1 UĞUR M U M C U 100 SORUDA DİZİSİ ÇAĞDAŞ KADIN 1 SİYA SA L 6 Ölüm ve Oğlum Gök Yokuş/" 900.000 TckAdam(Atatüık)Ş S Aydemir 7750000 Denemeler/Montaigne l 500.000 Alevilik Olayı/ Cemal Şener 750.000 YENİ YAYINLANAN KİTAPLAR I Türk Halk Edebıyatı/Boratav 1.200.000 Genç Kızlık Çağı/S.Bauvoir 1.800 000 (LENİNİZM DEFTERLER) " Canfcda,' " 900 000 İkinci Adam ( İsmet İnönü) * 7.950 000 Vadideki ZambaJc/Balzac I 550.000 Atatürk ve A leviler/ 500.000 Katiller Demokrasisi/ Hırsızlar Tasavvuf/Gölpınarlı I 000.000 Evlilik Çağı/ 1.300 000 Leninizm Nedir7 1.Defter 770.000 Çok Bı Çocuk/ " 750 000 Enver Paşa/ " 8 850 000 Köylüler/ “ 1300 000 Şenat ve Alevilik/ " 600.000 Düzeni 1900.000 Tanzimat ve Servetifünun Ede. 1 200.000 Bağımsızlığa Doğru/" 1.100 000 Proleter Devrimin Teorisi 2.D ef 770.000 Gece Vardiyası/ " 900.000 Menderes’in Dramı " 2.450 000 Eugerue Grandet/ “ 950.000 Pir Sultan Abdal Divanı/ * 1 750 000 Quısling Cephesi 1.500.000 ilkelerde Din,Büyü,Sanat,Efsane 1.200.000 Bir Genç Kızın Anılan 1.800.000 Proleterya Diktatörlüğü 3.Defter 750.000 Güle Güle Seslerin Sessizliği/" 900.000 ihtilalin Mantığı/ 44 2.450.000 GoriotBaba/ “ 1 250.000 Velayetname/Hacı Bektaş Veli 600 000 Amerika Küsmesin 1.700.000 .Sosyoloji El Kitabı/D.Ergun 1.000.000 Olgunluk Çağı/ 2.700 000 •Sosyalist Inşaanın Zafen 4. Def. 770.000 Gezintiler/ " 900 000 Suyu Arayan Adam/ 44 2 450 000 Güzel tmpena/ “ 800.000 Aleviler Ne Yapmalı/ 750.000 Çağın Suçu 1.500 000 Türk Felsefesinin Boyutlan 1.000.000 Konuk Kız/ * 1.800.000 Tarım ve Köylü Sorunu 5.Defler 950.000 Maaile/ * 900 000 Lider ve Demagog/ 44 1 450 000 Tılsımlı Deri/ “ 1.200.000 Alisiz Alevilik Olur mu?/ortak 1.500.000 Sağcı Düşünce 1.400 000 -Gücünü Yitiren Edebıyat/F.Naci 1.200.000 Kadınlığımın Hikayesi/ 1100.000 ‘Ulusal Sorun ve Söm Sor 6.Defl .050.000 Bektaşilik Tarihı/King Birge 1.250.000 Sait Faik-Yaşar Kemal/ “ 1.000.000 Kum Saatı/Murathan Mungan 1 000 000 inkılap ve Kadro/' 44 1.450.000 Nana/ Emile Zola 1800 000 YoIsuzluk,Şiddet,Bağımlılık 1 300.000 Koşulların Gücü/ " 3.000.000 Prpleto; p ev.Şjratejişi ye_Tak.7Pef 740 000 Anadolu Aleviliği/JosefDierl 600.000 Osmanlıya Dair Hıkayat/ “ 1 100.000 14 kitap 34.800.000 Bir Aşk Hikayesi/ “ 1.300.000 Devlet, Sılah^Adalet 1.300.000 Türkiye’de Roman/ “ 2.000 000 Kadının Evrimi/ E.Reed 2.400.000 7 K itap 5.800.000 Sahtiyan/ “ 1.300.000 TARİH ve KÜLTÜR 2 Therese Raquın/ “ 1 100.000 Osmanlı’da Alevi Ayakl /B.öz 1 000.000 Kontrgenlla öğretileri 1.100.000 Türkiye’de Bankacılık/Akguç 1.300 000 Bilimde Cins Ayrımı/" 1.100 000 SİYA SA L 7 Germinal/ “ 1.800.000 Alevi Bektaşi Sözli£ü/E Korkmaz! .500.000 Dışa Açılan Türkiye Kapitalizmi 1.000.000 Kadın Bilinci Erkek Dünyası 1 100.000 Yaz Sinemaları/ 44 1.000.000 Türk Kimliği/ Bozkurt Güvenç 3.250.000 Bir Devlet Arıyoruz 1.300.000 . Bir Devrimin Kaden/ V.Serge 750.000 Emek (2 cilt)/ “ 2 400.000* Hallacı Mansur/L.Massıgnon 500 000 HKiUp 13.100.000 Kızım Olmadan Asla/Mahmudi 1.500.000 Eski 45'İlkler/ 44 1.000 000 Atatürk Üzerine/ Emre Kongar 950.000 Milliyetçilik A Ş 1.300.000 Bir Devrimcinin Anılan/ “ 1300 000 Sefiller (4 cıltyV.Hugo 6.500.000 Alevi Katliamlan/Sadık Eral 1.000.000 Çocuk Sevgisi Uğruna/“ 1.200.000 Mırıldandıklarını/ 44 . 1 000.000 21.Yüzyılda Türkiye/“ 4 450 000 Hukuk,Devlet, Aşiret 1 300.000 SÖZLÜKLER Şostakoviç’in Arulan/Volkov 1.200.000 Madam Bovary/Flaubert 1 550.000 Aleviler veGazi Olaylan/T.Dural 750.000 Kadınlar.Dıreniş ve Devrim/ 1.200.000 Oda,Poster ve Şeylerin Kederi/ 1.000.000 Türk Toplumbilimcileri/ 44 5.000.000 Sistem 1.700.000 Felsefe Sözlüğü/Rossenthal 3.600.000 Gladio/Leo Müller 750.000 Körleşme /Canetti 2.000.000 BektaşiliKAlevilik Nedir/B.Noyan2.000.000 Ölüm Beni istemiyor/ Yolanda 1.000.000 Omayra/ “ 1.300 000 OsmToplumununSiyasal Yapı. T A 1 300 000 Atam izindeyiz 1.700.000 Felsefe Sözlüğü/O Hançerlioğlu3 250 000 Fr Direnişçilerinden Mektuplar/ 500.000 Rahıbe/Diderot______700 000 Aleviler ve Sivas Olayl./Gölbaşı1.000.000 Cinsel Politıka/K Mıllett 1.800.000 Mürekkep Balığı/ “ 1.000.000 Türk HalkEylemlen/ÇetinYetkin 2.200.000 Bağımsızlık Gülü 1.700.000 Türk Dili Sözlüğü/ 44 3.750.000 1793 Devrimi/Victor Hugo 1.400.000 27.700.000 Al evi 1 erde Semah/Cem Erseverl .000.000 Cinselliğin Diyalektiği/S.F. 1.200.000 16 kitap 15.850.000 ittihat ve Terakki/ F. Ahmad 1.150 000 20 kitap Batı Kulübünde Dans 1.900.000 Toplumbilim Sözlüğü/ “ ' 3.250.000 F ransadaS ımf Mücade 1 es i/Guenn 900.000 Peşinat:3.850.000Taksit :4x3.000.000 Peşinat:6.100.000 Taksit:8x 2.700.000 Alevi Bektaşi Sosyolojisi/H.Bal 750.000 Analar/ R.Bnffault 1.600.000 ittihatçılıktan Kemalizme/ “ 1.000 000 Esir Teşebbüs 1.700.000 Ticaret Sözlüğü/ “ 3.450.000 1917 Rus Devrimı/E. Mandel 750.000 Sosyolojik Açıdan Alevi-Sünni/" 1 500.000 Kadının YazısızTanhi/Cıbıroğlu/1.900.000 ŞİİR 5 Toplum ve Devlet/D Penncek 1 150.000 DÜNYA KLASİKLERİ 6 Namuslu Olma Cesareti 1.700.000 İslam înançlan Sözlüğü/ 44 3.450.000 Alternatif Olarak Troçki/Mandel 1.000.000 İmam Cafer Buyruğıvlmam Cafer 1.000.000 Feminizm ve Sosyalizm/ 500.000 Hayyam/Bütün Şiirler 750 000Türk Devrim Tarihi/Yücekök 1000.000 Kızıl ile Kara/Stendhal 2.750.000 Alaturka Kapitalizm . 1.900.000 Dünya înançlan Sözlüğü/ “ 3.450.000 Sürgün Günlüğü/Lev Troçki 800.000 20 Kitap 20.250.000 24 Ocak Anayasası 1.900.000 Kadın Aşk ve Îktidar/Ş.Güzel 1.200.000 Neruda /Şiirler 600 000Tek Parti Yönetimi/ Esat Öz 1 000 000 Parma Manastın/ “ 2 500 000 Mitoloji Sözlüğü/Azra Erhat 2.050.000 Sürekli Devrim/ Lev Troçki 1.100.000 Peşinat:5.250.000 Engelli Demokrasi 1.700.000 Kadınlar ve İşçi Hareketi/______900.000 Seferis/Bütün Şiirler 900.000 Ordu-Sıyaset İlişkisi/ Özdağ 1 000.000 Sözcükler/ J P Sartre 900.000 Mitoloji Sözlüğü/P.Grimal 6.250.000 Çarpıtılan Devrim/Lev Troçki 800.000 Taksit: 6 X 2.500.000 Mobilya Dosyası 2.000.000 .25 Kitap 37.800.000 Kafavis/Bütün Şiiirler 1.000.000 Ordu ve Politika/M.Öztürk 1.000.000 Bulantı/ “ 1.300.000 Ekonomi Sözlüğü/ 3.900.000 Kapitalizmin Çarklan/C. Barsoc 600.000 Ağca Dosyası 1.500 000 Graganda/Rıtsos 750.000 Siyaset ve Devletçilik/ Keser 1 000.000 Duvar/ “ 1.100.000 ALEVİ-BEKTAŞİ KÜLTÜRÜ 2 M İZAH ı ÇAĞDAŞ KADIN 2 Küba’da Kınlmalar/J. Habel 1.350.000 Erotıka/Ritsos 750.000 Siyasal Elitler/M.Turhan 1.000.000 Akıl Çağı/ “ 1 600 000 Alevilik Sorunu Üstüne/ C.Şener 750.000 22 Kitap 35.000.000 İnsonlar/Ve Kadınlar/Tsmaıl GülgeçöOO.OOO Tek Tanrılı Dinler Karş.Kadm 1.600.000 Ekim Dersleri/ Lev Troçki______500.000 Şarkılar Kıtabı/Heıne 2 500 000 Modernleşme ve Milliyetçilik/ 1.000.000 Yaşanmayan Zaman/” 2.100.000 Yaşayan Alevilik/ " 750.000 Peşinat: 7.000.000 Yani Erkekler/ " 600.000 Osmanlı Kadın Hareketi/Çakır 2.200.000 15 Kitap 13.700.000 Acneas/ Vergılius 1 700.000 Türk Bireyi Kuramına Giriş/ 1.000.000 Yıkılış /“ 1.850 000 Alevilik Üstüne Ne Dediler/' 1.250.000 Taksitler: 8 ay x 3.500.000 H ayvanlar!Entellektüel Ayı/ " 600.000 Örtülü Kımlik/A.İlyasoğlu 900.000 ÇAĞDAŞ YAZARLAR 1 Şaha Doğru Giden Kervan/ " 1.250.000 Hayatımı Yaşarken/Go 1 dman 4.800.000 Sığırtmaç Türküleri/ Vergılius 700 000 Atatürk’ün Gizli Oturum Konuşm 1.250.000 Yabancı/A.Camus 750.000 YENİ YAYINLANAN KİTAPLAR 2 Sokak iti/ " 600.000 (Can Yayınlan) Pir Sultan Abdal/Orhan Ura] 600.000 İğdiş Edilmiş Kadın/Greer 1.200.000 Dönüşümler/Ovıdıus 1700.000 Atatürk’ün Resmi Yayınlara Girmemiş Veba/ “ 1.500.000 Ortadirek Türküleri 1.700.000 Peruklu Akbaba/ " 600.000 Paula /Isabel Ailende 1.750.000 Tuttum Aynayı Yüzüme/(Çeviri") 700.000 IşteLenin/ Krupskaya 1.500.000 Aşk Sanatı/ 44 700.000 Söylev, Demeç ve Yazışmaları 1.750.000 Mutlu Ölüm/ “ 900.000 Devlet Modası :Tek Yol Özal 1.900.000 Zontellektüel Abdullah/Gökhan 600.000 Sonsuz Düzen/ “ 2.000.000 Alevi Bektaşi Köylerinde/ ' 1.000.000 Lenin’den Anılar/ " 1.500.000 11 Kitap 12.050.000 Atatürk Ihtilali/MEsat Bozkurt 1.250.000 İlk Adam,' “ 1.600.000 Ermeni Mandacıları 1.900.000 Burası T.Ö.Rkiye/Gani Müjde 700.000 Eva Luna/ “ 1.600.000 Hüsniye/ (Çeviri) 600.000 Birçok Hayat YaşadıırvKollontaı 1 500.000 ŞİİR 6 MKemaFEskışehir-Îzmit Konuşm. 2 100.000 Sürgün ve Krallık/ “ 800.000 Kuvvayı Ticariye Ruhu 1.900.000 Ayaküstü/ " 600.000 Eva Luna Anlatıyor/” 1.350.000 Başkaldıran insan/ “ 1.500.000 Hz Alı-Muavıye Çatışması/ " 750.000 Sahte Atatürkçülük 1.900.000 Kadın Sorunu Üzerine/Marx 1.200.000 Acılar Denizi/Ümit Yaşar 2.150.000 23 kitap 33.200.000 Ahmak Islatan/ " 850.000 Aşktan ve Gölgeden/” 1.400.000 Ekmekçi Kadm/Montepin 1 500.000 Aleviler ve Diyanet/B.Pehlivan 750.000 Demire 1 ve Çankaya 1.900.000 Kadın Sorunu Üzerine/Zetkin 900.000 Yüzyıl Yanarım/ 44 1.400.000 TARİH ve KÜLTÜR 3 Seni Sevdiğimi Kimseye../" 700.000 Ruhlar Evi/ 2.100.000 Küçük Şey/A.Daudet 800.000 Alevi-Bektaşi Düş. Allah/ " 650.000 12 Eylül ve Şeriat 1.900.000 Kadın ve Sosyalizim/A.Bebel 1.700.000 iki Kişiye BirDünya “ 1 250.000 Herodot Tarihi/ Heredotos 3.450.000 Maymunu Tokatlamak/S.Turgut 800.000 Gelecek Uzun Sürer/Althusser/1.950.000 Demirhane Müdürü/Ohnet 1.300.000 H z Ali’nin Şiirleri/Î.Z.Eyüboğlu 650.000 Laiklik Ruhuna Fatiha 1.700.000 Kadın ve Marksizm/Marks-Engels900.000 Sözüm Meclisten Dışan “ 2.150.000 Hükümdar /Machivelli 1.600.000 Serdaramus/ 800.000 Kancık/ Roald Dahi 900.000 Meleklerin Isyaru/A.France 900.000 Islamda Bölünmeler Çelişmeler/" 550.000 Kurtar Bizi Baba 1.700.000 Marksist Teoride Kadın/Vogel 700.000 DostlarBeniHatırlas ın/A. Veysel 1 600.000 Siyasal Rejimler/Duveger 700.000 Zemheri/ Metin Üstündağ 700.000 Senin Gibi Biri / “ 1.550.000 Pastoral Senfoni Dar Kapı/Gidel .000.000 Günümüzde Alevilik/ " 650.000 Paşa Tasarrufları 1.900.000 iyi Aşıklar Kötü Aşıklar/ H-Colleran 700.000 Neyzen Tevfık/BütünŞiirleri 1 680.000 Eski Toplum / L.H.Morgan 3.200.000 Langadank/ " 800.000 Bir Yaz Masalı/ P.Highsmith 1.650.000 Elise ya da Gerçek Yaşam/Claire 1.200.000 Gülen Anadolu' “ 750.000 Modem Türban 1.900.000 Hınçla Sevmek/Modleski 500.000 Şair Eşref / “ 2.170.000 Tarih Öncesi Ege/G Thomson 3.300.000 Mavra Zamanı/ " 950.000 Tarih Adam /M.Bradbury 1.350.000 20 kitap 27.850.000 İslamın Çöküşü/ " 750.000 Tohum ve Toprak 1.900.000 SevgiMektuplan/Voznesenskaya 500.000 Kaygusuz Abdal / “ 1.100.000 ilk Filozoflar/ " 1.800.000 Ugh/ 600.000 Küçük Şeylerin Tannsı/A.Roy 1.850.000 Alevilere Saldırılar/E.Korkmaz 650.000 Askeri Marksizmden Demokrat 1.900.000 B.Avr. Fahişeliğin TarihiAVells 400.000 Erzurumlu Emrah / “ 1.000.000 Aiskilos ve Atina/' * 2 000.000 DÜNYA KLASİKLERİ 7 Hey Kımıl Zararlısı Olma/ 1 700.000 Mucizeler Kenti/ E.Mendoza 2.050.000 Aleviler ve Aydınlanma/ " 650.000 Kenanizm, Özalizm 1.700.000 Bir Büyük Aşk/Kollontai 550.000 Karacaoğlan / 2.100.000 Altın Dal / James G.Frazer 3.200.000 Pan/ Kunt Hamsun 950.000 Kalk Gidelim Deften/ " 800.000 Gene Aşk / Doris Lessing 1.650.000 Alevilik-Bektaşilik Söy./A. Aydın 1.500.000 Petrol Bekçisi 1.700.000 işçi Anların Aşkı/ " 850.000 Yunus Emre/ 1.750.000 Asur Tarihi/ Erol Sever 1.050 000 Açlık/ 44 1.000.000 imza: Bir Dost/ * 700.000 OkyanusunDerinUcu/Mitchard 2.150.000 Hû Dost/Fikret Otyam______1,100.000 Ortadoğu’da Amerikan Bilardosu 1.700.000 Kadına Uygulanan Baskı/Barrett 1.000.000 B ir &7B~üyiKÜ'/D v/ssman/ Köroğlu/Kuloğlu/Dadaloğlu/ 1.680.000 Tarih Üzerine / Nietzche 750.000 Şato/Franz Kafka 2.000.000 Hayat Bilgisi/ K.K. Ergen 850.000 1.750.000 20 Kitap 16.300.000 Serbest Piyasa ve Kemalizm 1.700.000 BeruNeKadarSevıyorsurv'Gambaroff650.000 Bektaşi Gülleri/ 1.820.000 BilimselDevrimlerinYapısı/Kuhn 1300 000 Dava/ 44 1.500.000 20 kitap 14.150.000 Yaralı Melekler/ B.Gowdy 1.300.000 Peşinat: 4.300.000 Taksit:2.000.000 Örs ve Çekiç 1.900.000 Uçmak/Kate Milleti 1.750.000 13 Kitap 21.850.000 Tarihte Neler Oldu/ G.Chid 1.400.000 Kayıp (Amerika)/ “ 1.500.000 M İZAH 2 Acı Çikolata /L.Esquivel 1.450.000 Kemalizm Sendromu 1.900.000 Güneş Kadım/P.Salomon 1.000.000 Peşinat: 6.850.000 Taksit: 6 x2.500.000 Toplumsal Evrim/ " 1.200.000 Değişim/ “ 600.000 SİNEMA 1 Delilarus/ Deli Yazar lan 600.000 Dişi Kedi /Colette 700.000 Son Yazılar 600.000 Kadın ve Eşitlik/Mitchel-Oakley 900.000 Fransız Devrimi / F. Furet 1.200.000 Hikayeler/ “ 1.250.000 Popüler Sinema/N. Abısel 1.000.000 Avare Kadın/ 44______1.250.000 ŞİİR ANTOLOJİLERİ Hain Evlat Ökkeş/ Can Barslan 600.000 25 Kitap 31.100 Günlükler (2 cilt)/” 2.500.000 Ütopik Sinema/B.Roloff-Seeblen 1.500.000 20 Kitap 35.300.000 20 Kitap 31.750.000 Türk Şiir Ant(2c)/Behramoğlu 5.000.000 Tanrıların Vatanı Anadolu/Cream 1.250.000 Terelelli Pictures/ " 950.000 Ottala’ya Mektuplar/ “ 600.000 Erotik Sinema/ " 1.500.000 Peşinat* 7-300.000 Taksit 8ay x 3.500.000 Peşinat: 7.750.000 Türk Şiir Ant./Memet Fuat 3.450.000 Tanrılar, Mezarlar, Bilginler/ “ 2.450.000 Esas Oğlan/ " 1.650.000 Taşrada Düğün Hazırlıkları/44 2.000.000 Cinayet Sineması/ " 1.500.000 U Ğ U R M U M CU Taksit: 8 x 3.000.000 Aşk Şiirleri Ant./E. Alova 3.750.000 19 kitap 29.850.000 Pop H’art/ Küçük İskender 850.000 Sevgili Milena/ “ 950.000 Senaryo ve Yapım/M.Öngören 4.100.000 Bir Pulsuz Dilekçe * 1.750.000 TU YAP KİTAP Dünya Şiirleri Ant(4c)/Ataol 8.500.000 Aşk Hikayeleri/ " 800.000 ÇAĞDAŞ YAZARLAR 2 TARİH ve KÜLTÜR 4 Sinema Sanatı/Segey Einstein 1.200.000 Büyüklerimiz * 1.250.000 Sidarta/ Hermann Hesse 900.000 ikizler Burcu Hikayeleri/" 700.000 Simyacı /Paulo Coelho 900.000 Divan Şiiri Ant/N.H.Onan 5.000.000 Çağdaş Söylenler /R Barthes 1.600.000 Çıkmaz Sokak * 1250.000 FUARINDA Demi an/ “ 900.000 Film Bıçimi-Film Duyumu 3.800.000 DedemBeniKorkuttuHikayeleri " 700.000 Beşinci Dağ/ “ 1.300.000 Akdeniz/2 cilt /Braudel 1.550.000 Tüfek lcad Oldu * 1250.000 ÇOCUK Şeftali Ağacı/ “ 900.000 Amerikalı/Şerif Gören 800.000 The Kırmızı Başlıklı istasyon Şefi 850.000 ALT SALON ARKA DUVAR Piedra Irmağı Kıyısında/ 44 1.100.000 Küçük Prens/ Samt Exupery 700.000 Irk, Tarih ve Kültür/C.L Strauss 950.000 Silah Kaçakçılığı ve Terör * 1.500.000 Öldürmeyeceksin/ “ 900.000 Yılmaz Güney/A.özgüç 900.000 666/ 950.000 KAFETERYA Anima Mundi /S Tamaro 1.350.000 Palavracı Baron/Eric Kastner 550.000 Irk Ulus SınıfTBalibar 1.500.000 Söz Meclisten içeri * 1.000.000 Fouché / S.Zweig 1.000.000 Söylemek Güzeldir/A. Yılmaz 1.200.000 Ağır Aksak Öyküler/A.Martı 700.000 Tek Ses için/ 44 900.000 Postmodemliğin Dıaumu/Harvey 2.200.000 Terörsüz Özgürlük * 1.250.000 YANINDAYIZ. Açıkgöz Budalalar/ 44 600.000 Satranç / “ 600.000 Hayatınım Hikayesi/Chaplin 2.000.000 Yüreğinin Götürdüğü Yerepit/ 900.000 Sisteme Karşı Hareketier/Hopkıns 700.000 Îlişkiler/Mehmet Ersoy 600.000 Hayvanlar Toplantısı/ “ 550.000 Amok Koşucusu/ 44 1.500.000 Sinema ve Ben/A. Wajda 750.000 Papa-Mafya - Ağca 2.600.000 Koku/P. Süskind ’ 1.500.000 Sözlü ve Yazılı Kültür/Ong 1.200.000 Bizim Duvar/ Hakan-Utku 600.000 KİTAP FUARINA Uçan Sınıf/ “ 700.000 Böyle Buyurdu Zerdüşt/Nietzsche 1.250.000 Kurbağa YağıSatıcısı/Kurosowa 1.200.000 Liberal Çiftlik * 1.000.000 Gönülçelen /Salinger 1.250.000 Tarihsel JCapitalizm/VVallersteın 650.000 Uzun Lafın Kısası/ " 600.000 Küçük Hafıyeler/ 44 800.000 20 kitap 22.800.000 Hitchcock/François Truffaut 1.500.000 Devrimci ve Demokrat * 1 500.000 ipek /A.Baricco 600.000 Ulusal Kalkınmacılığın tflası/Keyder 950.000 Rutubet (Fıkralar)/Cenk Koray 950.000 GELEMEYENLER ! Şeytanın Altınlan/Ulkü Tamer 550.000 Fellini Fellini’yi Anlatıyor 800.000 Aybar ile Söyleşi * 1.250.000 Senin Köylerin /C.Pavese 650.000 Y asaKoyucul an 11 e Y orum/Bauman 1.300.000 DÜNYA KLASİKLERİ 8 Katil Doğanlar/Tarantino 1.100.000 Şu Babamın tşleri/C.Blosan 500.000 Zaman Zaman İçinde/Tarkovski2.000.000 inkılap Mektupları 2.200.000 LİSTEMİZDEN Yalnız Kadınlar Arasında/44 800.000 Demokrasinin Cinsiyeti/Philips 1 100.000 llyada/ Homeros 2.500.000 Pulp/ C.Bukowski 900.000 Kuğuların Türküsü/Marcel Ayme 550.000 Mühürlenmiş Zaman/ 1.300.000 Rabıta * 2.000.000 KİTAPLARINI SEÇEREK Bayan Bu Çiçekler Size/Gallico 800.000 Siyasal İslarrun îflası/O.Roy 1 400.000 Odysseia/ 44 2.000.000 Günler Tepelerden Aşağı/" 700.000 Yağmur Yağdıran Kedi/ 44 550.000 L. Visconti/ 1.000.000 12 Eylül Adaleti 1.400.0Ö0 SanaKraliçeymişsinGibi/R.M. 1.200.000 Allahın Batısında/G.Kepel 1400.000 Don Kişot (2 cilt)/ Cervantes 3.350.000 Sıcak Su Müziği/ " 800.000 Nuh un Gemisi/ “ 550.000 S memada Kurgu/Dmytryk 1 000.000 Bir Uzun Yürüyüş 1.700.000 Yalnızlığın Keşfi/ P.Auster 1.100.000 Ah Avrupa/Enzensberger 1.400.000 Aynlık Valsi/ Milan Kundera 1.250.000 Salaklan Tanıma/Kutsi Akıllı 600.000 VADE FARKI Suluboya Kutulan/ “ 550.000 Sinema Sanatı/N.özen 1.000.000 Tarikat- Siyaset- Ticaret 1.800.000 Son Şeyler Ülkesinde/ 44______1.150.000 15 kitap 17.900.000 Şaka/ 1.650.000 Benim Sevgili Kedilerim/Anja 700.000 Erik Çekirdeği/Tolstoy 500 000 22 Kitap 30.050.000 Kazım Karabekir Anlatıyor * 1.500.000 ÖDEMEDEN 15 Kitap 15.500.000 Yavaşlık/ 850.000 Dünyanın En Garip Yasalan/Lyon 700.000 Dev Şeftali/ Roald Dahi 900.000 TARİH ve KÜLTÜR 5 Peşinat: 6.050.000 Gazi Paşa*ya Suikast * 1.000.000 Peşinat:3.500.000 Gülüşün ve Unutuşun Kitabı/ 1.400.000 Karikatürler/ Selçuk Erdem 700.000 PEŞİN YA DA Çarli'nın BüyükCam Asansörü/” 900 000 OsmanlInın Kanlı Tarıhi/I.Metin 1.500.000 Taksit: 8 x 3.000.000 Suikast Raporu 1.300.000 Taksit:4x 3.000.000 Benden Selam Söyle Anadoluya1.400.000 Bütün Erkekler Aynı Şeyi ister 700.000 Çarli’nın Çikolata Fabrikası/ 44 900.000 Lazlann Tarihi/M.Vanalışi . 750.000 Vurulduk Ey Halkım 1.000.000 Aslan Asker Şvayk/Hasek 1.500.000 SİNEMA 2 Yanlarım Ağnyor/Ayça Şen 700.000 ÖZEL; Bu kitapları okuduktan Pıtırcık Tatilde/Sempe/Goscmny 600 000 Hıristiyan Türklenn Tanhı/Aygıl 600.000 Sakıncalı Piyade 1 500.000 TAKSİTLE Asisli Francis/ Kazancakis 1.500.000 100 Yılın 100 Fılmi/A D om y 3.450.000 Öğrenci Fıkralan-Şakalan/ 600.000 sonra bize teşekkür mektubu Şeker Portakalı/V asconcelos 1 100.000 Çerkeş Ethem Olayı/C. Şener 750.000 Kürt Dosyası 1.400.000 Zorba/ 1.700.000 100 Yılın 100 Yönetmeni/" 4.750.000 Biz Toplum Olarak/S.Ecevit 600.000 yazmak zorunda değilsiniz... Güneşi Uyandıralım/ 44 1.350.000 1793 Devrimı/V.Hugo I 400.000 Suçlular ve Güçlüler 2.700.000 KİTAPLARINI Kaptan Mıhalis/ 2.400.000 Hayatımızı Değiştiren Filimler/ 2.650.000 Pic/ Jack Kerouac 700.000 Sevda Sözleri/ Cemal Süreya 1.750.000 Delıfışek/ “ 550.000 Savaşa Karşı Yazılar/Tolstoy 400.000 40’lann Cadı Kazanı 1.800.000 Tarçın Kokulu Kız/Amado 1 800.000 Sümbül Sokağın Tutsak Kadını/1.650,000 Paris’te Satori/" 700.000 Edebiyat Yaşamım/ Gorki 1.600.000 Martı/Richard Bach 400.000 SiyasalDüşûnceler Ansk/Blackwell3.200.000 Kürt İslam Ayaklanması______2.200.000 Romalı Kadın/Moravia 1.000 000 Artizler Kahvesi/Mesut Kara 700.000 ALABİLİRLER. YaşadığımıItirafEdiyoıum/Neruda 1.350.ooo Dedem Korkut Öykülen/ErdalÖz 800.000 Az Gelişmışlık/Lacoste 630 000 25 Kitap Toplam , 38.900.000 Arkadaş/Panaıt Istrati 750.000 S K itap 15.150.000 31 kitap 23.000.000 Sevgili Milena/Kailca 950.000 Çocuk Kalbi/E Amicis 850 000 Yeniçerilerin Bektaşilıği/ 600 000 •Tekin Yayınevi, 16kitap 25.050.000 Peşinat:**50.000 Taksit:4 I 2.500.000 Peşinat: 5.000.000 Taksit:6 x 3.000.000 23 kitap 16.000.000 10 kitap 9.830.000 Peşinat: 6.900.000 Taksit:8 x 4.000.000 ŞAFAK Çocuk Kalbi/E Amicis/ 1 100.000 UM : AG 1.hamur Toplam 47.100.000 PAZARLAMA Deniz Bitti /Deniz Kavukçuoğlu 900 000 ŞAFAK PAZARLAMA Peşin Fiyatına taksitli kitap satışı:10.000.000-15.000.000 TL tutarında kitapları 4 Ay, 15.000.000- Peşinat: 9.500.000 Taksit 8 x 4.700,000 KUR’AN ANSİKLOPEDİSİ 30.000.000 6 Ay,30.000.000 ve daha fazla kitap atımlarda 8 Ay taksit yapılır.% 20 si peşinat,geri kalanını eşit taksitle Turan Dursun/ 8 Cilt:24.000.000 Yukarıda işaretlediğim kitapları satın almak istiyorum posta çeki ile (M.Zeki Gezici 276367) ödeyebilirsiniz En az 5.000.000 TL PEŞİN ALIMLARDA %20 İNDİRİM YAPILIR. TÜRKİYE TARİHİ (5 cilt) Peşinat:4.000.000 Adı Soyadı...... S.Akşin Yönetiminde/ 12.500.000 Taksit:8x 2 500 000 İş Adresi ve Te r ^ e n ücreti auavamr. ŞAFAK PAZARLAMA Millet Cad. 115/1 Çapa İstanbul. Peşinat : 2.500.000 KİTABI MUKADDES Taksit: 4 x 2.500.000 Ev Adresi ve Tel Tel: (0 212) 587 77 68 Fax: 585 45 90 Tevr»t,Zeb u rİnc il /Musa,Davut,İsa :2.000.000 Mesleği...... Peşin.. Taksitle. İmza T U Y A P KİTAP ■Boyut kítaplari W g*

PANEL “90’lardan Günümüze Ulusal Güvenlik KOD ADI ve Dış Politika Gündeminde Ortadoğu” SUSURLUK Bir Kamyon, Konuşmacılar: Bin Kaset Gencer ÖZCAN

Mensur AKGÜN

Nurşin A. GÜNEY

Tarih: 12 Kasım 1998 Perşembe

Saat: 11:00-13:00 f i k r i s a ğ l a r

Yer: A SALONU EMİN ÖZGÖNÜL

Boyut Yayıncılık Standı - A Salonu 8. Sokak

FİKRİ SAĞLAR OKTAY PİRİM FÜSUN AKATL1 YAĞMUR ATSIZ HİLMİ YAVUZ EMİN ÖZGÖNÜL □ YUT YAYIN GRUBU f i 8 Kasım/Pazar 8 Kasım/Pazar 10 Kasım/Salı 14 Kasım/C.tesi 15 Kasım/Pazar Matbaacılar Sitesi 1. Cadde (Milliyet Gazetesi arkası) No:115 Bağcılar/istanbul 13.00 15.00 15.00 15.00 15.00 Tel: O 212 629 53 00 (pbx) Fax: O 212 629 05 74-75 e-mail:[email protected]

Sorgu, Henri Alleg, Büyük Geri 5 Marx-Engels anı, çev: Alaattin Bilgi, Sıçrama, H enri Anıları, Anı, Henri Alleg’in Türkçe Alleg, röportaj- Çev: Alaattin basıma önsözü ile araştırma, Bilgi Cezayir ulusal çev: Kerem Kurtgözü Çağdaşlarının, kurtuluş mücadelesini Neler oldu proletaryanın büyük destekleyen bir Fransız Rusya’da? Nasıl öğretmenleri, olarak Alleg’in çözülüp dağıldı o Karl Marx ile gördüğü işkencelerin sonsuzca büyük Friedrich belgesi. Sorgu, ülke? Bugün olan Engels’e ilişkin işkenceyi olduğu nedir? Henri Alleg, anı ve kadar sömürgeciliği de gözledi, konuştu, izlenimlerini teşhir ediyor. araştırdı ve yazdı. içeren derleme.

Madalyonlar, Zofia Kulelerde Bayraklar Tütün, Dimitir Nalkowska, öykü, çev: O. Anton Makarenko, Dimov, roman, Fırat Baş Madalyonlar roman, çev: Nihal Şen. iki cilt, çev: Burhan Arpad sıra dışı bir yapıt. Potansiyel suçlu Dimitir Dimov, Yazar, daha çok, olarak görülen faşizmin ölümden kurtulan sokak çocuklarının, egemenliğine tamkların söylediklerini yeteneklerinin açığa karşı, Bulgar ön plana alarak, sanki çıkartılarak işçi ve gölgeye çekilir. özgüvenli insanlar E ? emekçilerinin Birbirlerini izleyen haline getirilmesi ve verdiği partizan öykü-röportajlar, Sovyet toplumuna mücadelesinin faşizmin şok edici kazandırılmasının bir destanını yüzünü gösteriyor. öyküsü. yazıyor.

EVRENSEL BASIM YAYIN GALİPDEDE CAD. ŞAHKULU SOKAK ŞAHİN İŞ MERKEZİ NO: I0 KAT: 2 TÜNEL-İSTANBUL TÜYAP’TA B KATİ T E L (0212) 293 63 45 - 47 FA X: 293 63 3 1 İP 8. SOKAKTAYIZ KİTAP ÖDÜLLÜ BULMACA İLKER MUMCUOĞLU

Önce aşağıda ta­ £ Cumhuriyet nımları verilen ^ kitap kulübü sözcükleri bul­ E maya çalışın ve her bir harfi bir TU YAP 17. İSTANBUL KİTAP yatay çizgi üzeri­ ne gelecek biçim ­ FUARTNDA de yazın. Sonra çizgilerin altların­ (6-15 KASIM) daki sayılara göre bu harfleri bul­ macadaki aynı sa­ İMZA GÜNLERİ yılı karelere akta­ rın. (Kara kareler iki sözcük arasını gösterir. Bir satı­ rın sonunda kara kare yoksa, bu, ADI, SOYADI., s ö z c ü ğ ü n a ltta k i A D R E S İ......

s a tırın b a ş ın a ...... sarktığını göste­ rir). Bulmaca tamamlanınca, sorulan tanımların kar­ 25 26 50 71 şılığı olan sözcüklerin ilk harfleri yukarıdan aşa­ ğıya doğru bir filmin adını oluşturacak; bulm a­ ca karelerindeyse, yönetmenin bir sözü ve adı 52 66 9 54 27 ortaya çıkacaktır. I. Öm er Hayyamin, Cem Yayınevi tarafından 7 KASIM CUMARTESİ ATAOL BEHRAMOÖLU Tanım lar ve sözcükleriniz: yayımlanan, tüm rubailerini içeren kitap. 15.00- 17.00 İLHAN SELÇUK A. “ Alphonse ...... (“Hayvanların ruhu var 17.00- 18.00 İRENE MEL1KOFF 17.00- 18.00 mıdır? Neden olmasın ki? Hayatta bir sürü ORHAN ERİNÇ 18.00- 20.00 adama, birkaç da kadına raastladım, kazlardan 49 44 74 46 35 daha az bön değildiler; bir sürü de hayvan 8 KASIM PAZAR tanıdım, pek çok seçmenden daha az bu­ TOKTAMIŞ ATEŞ 12.30-14.30 dalaydılar,” diyen, Fransız kara mizah yazan). 65 39 58 43 63 2 81 20 48 32 DENİZ KAVUKÇUOĞLU 15.00- 17.00 ERDAL İNÖNÜ 17.00- 20.00 J. “... Tse ” (Taoizm dinsel öğretisinin kuru­ 60 56 23 57 82 45 cu su ). 9 KASIM PAZARTESİ FERİDUN ANDAÇ 14.00- 16.00 B. 1970’te A BD ’de kurulan ve çeşitli denizbil- KONUR ERTOP 14.00- 16.00 8 68 62 im örgütlerini bir araya getiren federal büro. FAKİR BAYKURT 16.00- 18.00 ŞÜKRAN KURDAKUL 18.00-20.00 K . “ ...... Poe ” (Morgue Sokağı Cinayeti’nin R A İ F E R T E M 18.00-20.00 42 22 17 10 yazarı). 10 KASIM SALI

C . “ K ı s ı r ...... ” (fasit daire). IŞIK KANSU 14.00- 16.00 33 61 30 12 76 5 13 51 55 37 M E T İ N G Ü R 14.00- 16.00 ORAL ÇALIŞLAR 16.00- 18.00 18 31 69 38 41 L. H aiti’nin ulusal halk dini. BÜLENT TANÖR 17.00-20.00

11 KASIM ÇARŞAMBA D. “R o m a iıı ...... ” ( “J e a n C h r is to p h e ” u da VEDAT GÜNYOL 14.00- 16.00 yaratan Fransız yazar). 79 64 70 7 MEHMET BAŞARAN 14.00- 16.00 NECLA ARAT 16.00- 18.00 453. sayının çözümü OKTAY EKİNCİ 16.00-18.00 40 19 16 59 29 28 24 TÜRKAN SAYLAN 18.00-20.00 A. Ayva, B. Hüviyet, C. Mickey, D. MENTER ŞAHİNLER 18.00-20.00 E. “şimdi gökten ...... inecek / ve bütün idare Evangeliarium, E. Tuğrul Tanyol, F. Cüreklibatur, G . Ekici, Tİ. Mayi, J. Azab- meclislerinin azasım öpecek” ( İzzet Yaşar). i M u k a d d e s, J . L isz t 12 KASIM PERŞEM BE SALAH BİRSEL 14.00- 16.00 Şiir: RECEP BİLGİNER 14.00- 16.00 72 11 1 14 47 “Artık uyuma vaktidir sevdiceğim, EROL MANİSALI 16.00- 18.00 oyu n b itti ALEV COŞKUN Usulca yüriimeliyiz. Beyaz gecelikler 18.00-20.00 F. “Yaşamı yargılayan Şiirler”, “Devlet ve Poli- havalanmakta:” A Ç L A N U R A Z 18.00-20.00 tika”dan sonra “Karşı Kitap” adlı şiir kitabını yayımlayan şair. 13 KASIM CUMA 453. sayımızdan ÇETİN YİĞENOĞLU 14.00- 16.00 kitap kazananlar: LEYLA TAVŞANOĞLU 16.00- 18.00 4 21 3 36 80 ÖZDEMİR ÇOBANOĞLU 18.00-20.00 A ydından .Tahsin Şimşek, Seher Erol DOĞAN KATIRCIOĞLU 18.00-20.00 Şanlıurfa: Mustafa Deveci, Ankara'damBozkurt Şenler, Ali Akbaş, 14 KASIM CUMARTESİ 77 34 67 75 73 Altay Çokaktaş, Sezai Akyol, Hüseyin MUZAFFER BUYRUKÇU A rd a n K o ç Hatay'dan: Cem Kahle- 14.00.16.00 o ğ u lları, İzm ir'den: Asuman Koçoğlu , ANIL ÇEÇEN 14.00- 16.00 G . Giysi, giyecek. Betiil Madoğlu, Zonguldak'tan: Y a şa r ÜSTÜN AKMEN 16.00- 18.00 K a ra h a sa n Kırşehir'den: Mesut Arıöz, HALİT KIVANÇ 18.00-20.00 Hursa dan: İsmet Çiçek , 15 78 6 53 Bilecik'ten .Namık Kemal Yaşar, M uğla'dan: Hale Durgut , 15 KASIM PAZAR lstan bu l’dan:Kök$a\ Tuncer, Melis MUSTAFA BALBAY 14.00- 16.00 H. "Silan Kaçakçılığı ve Terör”, “Papa, Mafya, Umut, Ayfer Pakiz, Neşe Yay Si­ MEHMET FARAÇ 14.00- 16.00 Ağca”, “Liberal Çiftlik” ve “Rabıta” adlı kita­ nop'tan: Murat Olguıısoy, B alıke­ HİKMET ÇETİNKAYA 16.00- 18.00 sir'den .Enis Keskin, Denizli'den: pları da olan, 1993 yılında öldürülen, değerli, ÜM İT ZİLELİ Kemalettin Acar, Elazığ’dan: C e n k A r ­ 16.00-18.00 yazar ve hukukçumuz. m an . ATAOL BEHRAMOĞLU 18.00-19.00

Her gün: 11.00-20.00 Stand No:Alt kat 85-86 Üst kat 58 (imzalar alt katta) Tüyap Sergi Salonu Tepebaşı-îstanbul CUMHURİYET KİTAP SAYI 4 55 9 f d e « YAYINLARI t ü y a p ■ r O V ^ P 9 8

TAM 1 0 2 YENİ KİTAP

RoaklDahl K A N G ®

Vkw ri< * **

' Sv a f k i l*

undk4L^>'

^ S R J S I ^Caiv^o S/C ^ SA G l* &

Tom risU yar A R A N H Z m K l VuvS¿ | l B lR YA7>lX S

y i c n c k r / a

Xiirgacy vjönciK B K N t I R M A K c^ y rC R AN a,güerjj, s » * f-r5

İsmail O m SOSYAL DEMOKRASİ

Geneviive Brisac ı*M z KmsiNm b ir h a f i a s o m ;

Maguente LW V SG lLtZ Kür^a' S E V G t U

Kişisel Arşivlerde İstanbul Belleği Taha Toros Arşivi