TRIBUNENieuwsblad van de SP • jaargang 57 • nr. 3 • maart 2021 • € 1,75 • www.sp.nl

MET LILIAN OP CAMPAGNE ‘WIJ ZIJN HET ORIGINEEL’

HET KAN IN HEERLEN: ZORG ZONDER MARKT

LEVE DE SOCIALE WERKPLAATSEN KOM ONLINE NAAR DE UITSLAGENAVOND!

Na een bijzondere campagne komen SP’ers graag bijeen op de uitslagenavond. Ook dit keer! Op woensdag 17 maart komen we online bij elkaar. Van 20.45 tot plusminus 21.45 uur is er een uitzending waarin we terugblikken op de campagne en live in gesprek gaan met partijgenoten in onze studio De Moed. In dit uur ver- wachten we ook de eerste exit-poll van de verkiezingsuitslag. Om 21:45 uur pauzeren we de livestream, tot het moment waarop de voorlopige verkiezingsuitslag bekend wordt gemaakt. Natuurlijk sluit lijsttrekker Lilian deze bijzondere uitslagenavond dan af met een toespraak. Mis het niet!

Woensdag 17 maart om 20.45 uur via sp.nl/uitslagenavond

Sarah Dobbe had Lilian letterlijk op de CREATIEF MET LILIAN koffie. Via de website haallilianinhuis.nl kun je met een smartphone of tablet Lilian in je eigen huiskamer langs laten komen. De SP blijft creatief als het om campagnevoeren gaat. En de mensen die er gebruik van maken ook! Want waarom zou je je beperken tot je huiskamer? Een paar voorbeel- den van Twitter.

Bas Maes zorgde ervoor dat het speelgoed van ‘junior’ SP gaat stemmen. Dirk van Dam liet Lilian haar verhaal op zijn werkplek doen. Irma Koopmans kat Iris van de Kolk Mac vond het ook vond Lilian in haar gezellig dat Lilian gaming-kastje. langskwam.

DE SP ZET ZICH IN VOOR MENSELIJKE WAARDIGHEID, GELIJKWAARDIGHEID EN SOLIDARITEIT

TRIBUNE IS EEN Redactie Illustraties SP algemeen Redactie Tribune UITGAVE VAN DE Diederik Olders (h), Lesley Arp Arend van Dam T (088) 243 55 55 Snouckaertlaan 70 SOCIALISTISCHE Daniël de Jongh, Xander Topma Wim Stevenhagen F (033) 462 55 12 3811 MB Amersfoort PARTIJ (SP) EN [email protected] T (088) 243 55 42 VERSCHIJNT Vormgeving De Tribune op Internet www.sp.nl F (033) 462 55 12 11 MAAL Nenad Mećava, Gonnie Sluijs www.sp.nl/nieuws/tribune E [email protected] PER JAAR Abonnementen- en Aan dit nummer werkten mee Abonnement ledenadministratie De Tribune in Robin Bruinsma, Maurits Gemmink € 5,00 per kwartaal (machtiging) Snouckaertlaan 70 gesproken vorm Karen Veldkamp of € 20,00 per jaar (acceptgiro). 3811 MB Amersfoort Belangstellenden voor Losse nummers € 1,75. T (088) 243 55 40 de Tribune op cd kunnen Foto omslag SP-leden ontvangen de E [email protected] contact opnemen met Ruud Rogier Tribune gratis. de SP-administratie.

Incasso contributie Veel leden van de SP betalen hun contributie via een incassomachtiging. Sinds 1 oktober 2013 incasseert de SP het bedrag van de contributie in de eerste week van elk kwartaal. Daarbij vermelden we, conform wettelijke regels het betreffende lidnummer en het zogeheten incassanten-ID van de SP, te weten NL86ZZZ403462460000. Bij vragen over contributie-inning, kunt u contact opnemen met de ledenadministratie van de SP, via (088) 243 55 40 of [email protected]

Tenzij anders vermeld, is op de inhoud van deze publicatie de Creative Commons Naamsvermelding-Niet Commercieel- 2 TRIBUNE maart 2021 GeenAfgeleideWerken 3.0 Nederland licentie van toepassing. http://creativecommons.org/licenses/by-nc-nd/3.0/nl IN DIT NUMMER COLUMN Dat smaakt naar meer! Lilian Marijnissen ‘Niet alleen links kletsen, ook doen’ Huurders van een sociale huurwoning 6 krijgen dit jaar geen huurverhoging. En de Tweede Kamer wil dat een leraar op de basisschool net zoveel gaat verdienen als een leraar op de middelbare school. Het correctief bindend referendum is een flin- ke stap dichterbij. Er komt een parlemen- SP’ers aan het roer taire enquête naar de toeslagenaffaire. De Heerlen durft te kiezen Tweede Kamer wil dat de salarissen voor 10 zorgverleners stijgen. Het partnerverlof wordt verruimd naar 12 weken.

Al die goede SP-voorstellen zijn de afgelo- pen weken aangenomen. Dat smaakt naar meer: het kan dus echt anders. Na een jarenlange explosieve huurstijging lijkt het Heropen die poorten! niet meer dan logisch dat de huren niet SP-plan Sociale Ontwikkelbedrijven verder stijgen, zeker omdat de lonen al zo lang achterblijven. Maar daar is wel een 14 lange strijd met huurders voor nodig, een strijd die nu stapje voor stapje gewonnen wordt.

Jarenlang werd de SP voor gek versleten omdat we bepleiten dat het minimumloon Gekend onrecht moet stijgen. Nu vindt zelfs de VVD het Slachtoffers gaswinning in de kou een goed idee. Of ze daar na de verkiezin- gen nog zo over denken? Een grote SP is de 20 enige garantie dat we andere partijen aan deze belofte kunnen houden.

Het zijn gekke verkiezingen, nu de corona- crisis het gewone leven al een jaar lang vrijwel onmogelijk maakt. Het laat ook zien dat verandering noodzakelijk én mogelijk is. De rekening van de corona- crisis moet in de toekomst betaald worden. Laten we dat eerlijk doen. De aangeno- men voorstellen van de afgelopen weken zijn slechts een voorproefje van hoe het eerlijker kan en moet. Die strijd voeren we 4 Actueel: ‘Ze slopen de rechtsstaat’ al jaren. Samen met jullie en met iedereen DE SP ZET ZICH IN VOOR MENSELIJKE WAARDIGHEID, GELIJKWAARDIGHEID EN SOLIDARITEIT die echte verandering wil. Nu, in deze 22 Zon voor iedereen: plan tegen energiearmoede campagne, en straks met een sterke SP na 17 maart. De strijd gaat door voor meer, 24 Vaders in beeld: Paul Peters Fotoprijs veel meer! 28 LinksVoor: voor Roy Ahlers is vrijheid een volgetankte Volvo 29 Eerlijk delen: ons verkiezingsprogramma doorgerekend Lilian Marijnissen fractievoorzitter SP

17, 18, 19 Nieuws 30 Prikbord 31 Puzzel 32 Theo de buurtconciërge RECHT VOOR IEDEREEN Kun je in Nederland nog DE AGENTEN DIE BETROKKEN waren bij de dood kelijk uitgegeven aan dure advocaten? Er van Mitch Henriquez worden verdedigd wordt ook nog eens heel geheimzinnig over wel je recht halen? door een advocatenkantoor dat hiervoor gedaan, het kostte journalisten veel moeite SP-Tweede Kamerlid minstens 1,3 miljoen euro declareerde. Daar om deze informatie boven te krijgen.’ Michiel van Nispen reageert is van alles mis mee, zegt SP-Kamerlid Mi- chiel van Nispen. ‘Vooropgesteld: iedereen ‘Niet in verhouding’ op twee verontrustende verdient goede rechtshulp. Als politieagen- Maar dat is nog niet eens het grootste pro- nieuwsberichten van de ten tijdens hun werk iets doen waarvoor ze bleem, stelt van Nispen: ‘Het echte probleem vervolgd worden, hebben ze natúúrlijk recht is natuurlijk dat het niet in verhouding afgelopen weken: ‘De op goede rechtshulp. Maar dit bedrag is wel staat tot de rechtshulp die gewone mensen rechtsstaat wordt gesloopt.’ heel hoog: wordt belastinggeld zo gemak- kunnen krijgen. Met “gewoon” bedoel ik dan

4 TRIBUNE maart 2021 Jannie Visscher voorzitter SP ‘Zeventig procent van de sociaal advocaten denkt aan stoppen’ Mentaliteit Terwijl ik dit schrijf is de campagne nog in volle gang en en zijn de ver- mensen die niet rijk zijn en die niet bij de harder gestraft. Van Nispen: ‘Afschuwelijk. kiezingen nog twee weken weg. En al overheid werken.’ Die kunnen de uurtarie- Maar wat ook de reden is, of het nou stren- weet ik de uitslag nog niet, één ding ven van zulke advocaten immers helemaal gere straffen, zelfredzaamheid of gewoon weet ik wel. We hebben als SP’ers alle niet betalen. Gelukkig bestaat er gesubsidi- bezuinigen is: het is een heel slecht idee. Ze reden om trots te zijn. eerde rechtsbijstand, ook wel bekend onder slopen de rechtsstaat.’ de naam toegevoegde advocaat of sociaal In ons beginselprogramma Heel de advocaat. Van Nispen: ‘Die wordt betaald Tweedeling Mens staat als een van onze hoofd- met een puntensysteem. Dat was ooit Wat doet dit met de samenleving? ‘Simpel taken: “Het aandragen van en strijd gebaseerd op een fatsoenlijk uurloon – veel gezegd: we krijgen meer onrecht. Iedereen voeren voor het verwerkelijken van minder dan de commerciële tarieven, maar moet zijn of haar recht kunnen halen. Dat alternatieven voor de korte en langere fatsoenlijk. Door jarenlange bezuinigingen is vaak heel ingewikkeld, dus daar heb je termijn.” Op de bladzijde hiervoor komt het uurtarief nu zo laag uit dat veel een advocaat voor nodig. We hebben een noemt Lilian een aantal mooie sociaal advocaten ermee stoppen. Zeventig tweedeling tussen de mensen die zelf een SP-successen op het gebied van procent van de sociaal advocaten overweegt advocaat kunnen betalen of bij de over- wonen, lonen en zorg. In onze strijd om ermee te stoppen.’ heid werken, versus de mensen die het zelf tegen het kapitalisme en voor een mogen uitzoeken. Het laat precies zien hoe eerlijker economie hebben we een Behalve als het gaat over sociaal advoca- VVD’ers denken. De SP zegt: recht is er voor wetsvoorstel ingediend met als doel ten die rechten zijn gaan studeren met iedereen. Toegang tot het recht móét gega- dat de werknemers van grote bedrij- als droom sociale advocatuur, maakt Van randeerd worden’, stelt Van Nispen. ven een deel van de winst krijgen Nispen zich niet eens zozeer zorgen om uitgekeerd. En natuurlijk knokken we de advocaten: ‘Die vinden wel ander werk. Hij heeft heldere ideeën over hoe het dan samen met de FNV voor verhoging Het echte probleem is toegang tot het recht. wel moet: ‘Sociaal advocaten krijgen een van het minimumloon naar 14 euro. In sommige gevallen moeten mensen bij fatsoenlijke beloning, rechtshulp is voor ie- Onze Renske Leijten noemt wat we 35 kantoren langs voordat ze eindelijk een dereen betaalbaar en in de buurt toeganke- hebben bereikt in de toeslagenaffaire sociaal advocaat hebben.’ lijk. Er komen overal Huizen van het Recht, een succes van de SP-mentaliteit. waar mensen laagdrempelig over juridische Eerder veroordeeld problemen kunnen praten met een profes- Die mentaliteit hebben we ook laten Maar het kan nog erger. In februari kwam sional. De SP is bij de ontwikkeling van het zien in de verkiezingscampagne. We ook de onthulling dat de overheid ervoor Huis van het Recht veel dank verschuldigd lieten ons niet tegenhouden door de zorgde dat toeslagenaffaire-ouders géén aan de recent overleden rechter Ton Len- coronabeperkingen, maar vonden recht hadden op een sociaal advocaat. ‘De naerts. Ik zou hem de geestelijk vader van creatieve manieren om mensen te overheid bepaalt of je recht hebt op een dat concept willen noemen. De SP is met bereiken. Ruim twee maanden gingen sociaal advocaat. Bijvoorbeeld op basis van zijn overlijden een waardevolle kameraad en we op pad: letterlijk, per telefoon of je inkomen. Maar in dit geval hebben we een adviseur kwijtgeraakt.’ digitaal. We hingen het land vol met enorm probleem. De overheid, de Belas- posters en spandoeken, verspreidden tingdienst in dit geval, bestempelt je ten In Heerlen is al het eerste Huis van het recht honderdduizenden flyers en meer onrechte tot fraudeur – en diezelfde over- geopend; in andere gemeenten komen ver- dan een miljoen verkiezingskranten. heid ontneemt je de mogelijkheid om dat gelijkbare initiatieven op. Van Nispen: ‘Veel Onze kandidaten deden mee aan tien- met ondersteuning van een advocaat aan te zaken kunnen zo snel opgelost worden. Een tallen verkiezingsdebatten en Lilian vechten bij de rechter.’ de-escalerend gesprek kan een rechtszaak bracht ons verhaal overtuigend in de RECHT VOOR IEDEREEN voorkomen. Maar de gang naar de rechter landelijke media. Michiel van Nispen herkent het jaren- blijft je recht. Als het daarop aankomt, kan lange VVD-beleid: ‘Zelfredzaamheid is het dat voor veel zaken ook gewoon in het Huis De SP-mentaliteit is er een van ‘geef toverwoord. Met dat smoesje werd keihard van het Recht, met een rechter die snel nooit op’ en wij gaan net zo lang door bezuinigd op de toegang tot het recht. uitspraak doet.’ • tot we onze doelen van menselijke Mensen zouden het wel zonder advocaat waardigheid, gelijkwaardigheid en kunnen opnemen tegen de Belastingdienst.’ tekst Diederik Olders solidariteit ook echt bereikt hebben. Oud-staatssecretaris van Justitie Fred Tee- foto Anouk Pross Maar we moeten onszelf ook gunnen ven heeft in een interview toegegeven dat hij dat we trots zijn op datgene wat we bezuinigde op sociale advocatuur om hogere gerealiseerd hebben. Een schouder- straffen te krijgen. Als de verdediging geen Lees in het zomernummer van de Tribune in 2017 klopje voor onszelf. tijd heeft voor een goede verdediging, wor- een interview met Ton Lennaerts over recht dicht bij den mensen namelijk eerder veroordeeld en huis: sp.nl/Z5F

TRIBUNE maart 2021 5 LILIAN MARIJNISSEN ‘WIJ WETEN DAT VERANDERING NIET VANZELF KOMT’

6 TRIBUNE maart 2021 Onder haar leiding behaalde de SP in de Kamer een indrukwekkende reeks successen. Ook namen steeds meer partijen onze ideeën over. Maar wie een eerlijker Nederland wil, zal volgens lijsttrekker Lilian Marijnissen op 15, 16 en 17 maart toch echt voor het origineel moeten gaan: ‘Ruttes bewering dat Nederland een “diep socialistisch land” is, is natuurlijk onzin.’ © foto Bart Hoogveld

TRIBUNE maart 2021 7 plek hoe de SP zich inzet voor betaalbaar ‘Zolang we de SP-mentaliteit wonen, goede zorg, hogere lonen en een eerlijke overheid. Een serieuze boodschap, niet verliezen, kunnen we op grappige wijze gebracht. Alleen al het filmpje waarmee we deze site gelanceerd elke strijd winnen’ hebben heeft veel leuke reacties opgeleverd. Het is natuurlijk ook een mooie traditie in onze partij om voorloper te zijn als het gaat HET IS DE EERSTE KEER dat Lilian Marijnis- de post. De directie wilde niet naar buiten om campagnestunts. Iedereen kan zich sen namens de SP de kar mag trekken in een komen om met ze in gesprek te gaan. Dus vast nog wel de viral movies van mijn vader campagne voor de Tweede Kamerverkiezin- zei mijn vader: kom, dan gaan we ze zelf wel herinneren. En ik was al ooit een hologram! gen. Het is een verkiezingscampagne zonder opzoeken! Dat vonden die medewerkers wel Maar ondanks alle online lol kan ik toch ook grote bijeenkomsten, debatten in volle zalen mooi. En ik ook.’ echt niet wachten tot we weer helemaal als of spontane ontmoetingen op markten vanouds acties op straat kunnen organiseren en pleinen. Hoe anders was dat een paar › Helaas is onder de mensen zijn in deze en gewoon in levenden lijve met mensen in jaar geleden, toen zij in campagnetijd zelfs campagne juist lastiger dan voorheen. gesprek kunnen gaan.’ haar huiskamer beschikbaar stelde om met ‘Klopt. Daarnaast lopen de debatten over de mensen in gesprek te gaan. Een onwerkelijke coronacrisis in de Tweede Kamer ook door. › Niet alleen tv-debatten zijn in deze verkiezingstijd vraagt om creatieve oplossin- Het is heel erg jammer dat er dan minder tijd campagne belangrijker, maar ook de gen. Naast een onophoudelijke stroom van over is om de straat op te gaan. Die energie stemwijzers. Maar kun je daar blind op interviews en tv-optredens lukt het haar toch die dat geeft is zo fijn; dat mis ik nu enorm. vertrouwen? om menig huiskamer te bezoeken – daarover Toch probeer ik, voor zover dat kan, zoveel ‘Stemwijzers zijn een laagdrempelige manier later meer – en de Tribune bij te praten over mogelijk in gesprek te gaan met mensen. voor mensen om te kijken welke partij bij de campagne. Bijvoorbeeld met arbeidsmigranten die voor ze past of om te lezen wat partijen vinden. de Tweede Kamer stonden om aandacht te Maar stemwijzers missen vaak ook iedere › Hoe is het om voor het eerst als lijst- vragen voor de uitbuiting en misstanden nuance. Vragen als ‘is privacy of veiligheid trekker de campagne in te gaan? waar zij mee te kampen hebben. Of ik be- belangrijker’ zijn nou eenmaal niet met een ‘De vorige keren ging het – naast de Europese zoek een verpleeghuis om met het personeel simpel antwoord af te doen. Veiligheid kan verkiezingen van 2019 – om lokale en regi- te praten. Ik zie dat er in veel afdelingen door niet zonder privacy. Je moet echt de moeite onale verkiezingen. Daar lag de nadruk veel onze vrijwilligers op veilige afstand wordt nemen om de toelichtingen van de partijen te meer op lokale thema’s en inzet van onze aangebeld bij mensen. Heel erg goed!’ lezen om te zien wat daadwerkelijk bedoeld afdelingen en provinciale fracties. Daarnaast wordt. En partijen proberen het altijd zo gun- was er een enkel landelijk tv-optreden of › Voer je nu ook vaker campagne stig mogelijk in de vullen, terwijl het ook vaak debat. En dat is ook logisch, want het gaat achter een beeldscherm? voorkomt dat ze in de Tweede Kamer iets dan ook om onze mensen in de gemeenten ‘Gelukkig zijn er een hoop mogelijkheden heel anders beweren of stemmen. De SP raadt en provincies. Ik wilde zoveel mogelijk hel- om digitaal met mensen in contact te komen. mensen daarom aan om ook te kijken naar pen. Dit keer voel ik me meer de trekker van Bijvoorbeeld met de mensen waarmee wij wat partijen hebben gestemd op belangrijke de campagne. Het heet ook niet voor niets actievoeren, zoals de gedupeerde ouders van thema’s, zoals betaalbaar wonen, eerlijke lijsttrekker natuurlijk, haha. Daardoor moet de toeslagenaffaire. En omdat we allemaal zorg en hogere lonen. Daarvoor hebben we ik nu overal bij betrokken zijn, van de spotjes zoveel mogelijk thuisblijven zijn de tv-debat- de website eerlijkkiezen.nl gelanceerd.’ tot de flyers. Dat is druk, maar het is een ten extra belangrijk in deze campagne. Maar grote eer om dat namens de partij te mogen door de coronacrisis ontstaan er ook goede › Dus partijen doen zich vaak doen.’ en leuke initiatieven die tijdens eerdere cam- socialer voor dan ze zijn? pagnes nog weinig voorkwamen, zoals pod- ‘Een mooi voorbeeld is het standpunt van › Welke lessen neem je mee van de casts. Omdat hier meer de tijd voor wordt de VVD over de huren in een stemwijzer. SP-lijsttrekkers die jou voorgingen: genomen ontstaat er vaak een lossere sfeer. Daarin werd opeens beweerd dat de VVD Jan Marijnissen, Agnes Kant en Luister bijvoorbeeld eens naar de Cor Pot- voor bevriezing van de huren in de sociale Emile Roemer? cast, waarin mijn voetbalkennis op de proef huursector is, terwijl dat eerder niet zo was. ‘Wat ik erg waardeer is dat mijn voorgangers werd gesteld, of de podcast Met Groenteman Onze Sandra Beckerman heeft hun letterlijke altijd veel tussen de mensen hebben gestaan. in de Kast. Daarnaast heb ik natuurlijk ook al toelichting uit de stemwijzer genomen en Ik heb dat van dichtbij gezien met Emile bij enige tijd mijn eigen podcast, Daarom is het daar het woord ‘motie’ boven gezet. De VVD de thuiszorgacties, toen ik zelf nog bij de goed, waarin ik in gesprek ga met mensen die kon toen dus niet anders dan voor deze motie FNV werkte. Datzelfde zag ik ook bij Agnes. mij inspireren.’ stemmen, waardoor de huren nu daadwerke- Het is natuurlijk begonnen toen ik jong was lijk voor dit jaar bevroren zijn.’ en af en toe met mijn vader meeging. Ik zag › Toch heb je een bijzondere manier hoe hij zijn gesprekken met mensen vervol- gevonden om bij mensen over de vloer › Er wordt weleens geroepen dat de gens vertaalde in acties en voorstellen in de te komen. politiek een ruk naar links heeft gemaakt, Kamer. In contact zijn met de mensen, goed ‘Op de website haallilianinhuis.nl kun zelfs de VVD. Is dat echt zo? luisteren, samen optrekken en daar je daden je met je telefoon of tablet mij in iedere ‘Het is natuurlijk grote onzin als Rutte zegt op baseren. Dit is een belangrijke traditie in omgeving zetten die je maar wilt. Ik ben al dat we een “diep socialistisch land” zijn. In onze partij. Ik weet nog dat ik met mijn vader in de leukste huiskamers en op de gekste de tien jaar dat hij aan de macht is groeide de meeging naar een actie van medewerkers van plekken gespot! En dan vertel ik je vanaf die ongelijkheid, is het aantal daklozen verdub-

8 TRIBUNE maart 2021 beld en nooit eerder waren er zoveel mensen aangewezen op de voedselbank. Het is daarom keihard nodig dat het minimum- loon naar 14 euro gaat en de uitkeringen omhooggaan. En dat de huren omlaaggaan, de kinderopvang vier dagen per week gratis wordt en de zorgpremie inkomensafhanke- lijk. Zodat we de toeslagen niet langer nodig hebben. Dat krijgen we niet voor elkaar met partijen die nu wel links kletsen, maar na de verkiezingen weer hun eigen gang gaan. Daarvoor moet je bij het origineel zijn. Al- leen met een grote SP heb je de garantie op echte verandering en een sociale regering.’

› Hugo de Jonge wil van de marktwerking in de zorg af, zegt hij. Hoe geloofwaardig is dat uit de mond van een CDA-minister? ‘Wat Hugo de Jonge zegt en wat hij doet zijn nogal eens twee heel verschillende dingen gebleken. Als we kijken naar het afgelopen jaar zijn er grote fouten gemaakt met betrek- king tot het coronabeleid. Onvoldoende foto Ruud Rogier beschermingsmiddelen voor mensen in de zorg, traag vaccinatiebeleid en een heel slechte spoedwet. Hugo de Jonge geeft elk ‘Ik ben er trots op hoe wij, jaar een interview waarin hij zegt dat we af moeten van de marktwerking in de zorg. met Renske Leijten voorop, Maar hij is vier jaar zorgminister geweest en heeft het niet geregeld.’ de toeslagenaffaire aan het licht

› Een regering met de SP zal hoe dan ook hebben gebracht’ socialer zal zijn dan een regering zonder de SP. Maar met welke partijen zouden we het beste kunnen regeren en met welke beslist niet? ‘Ja, wij zijn echt nodig als mensen een op punten waar je het over eens bent is dum, de verhoging van de salarissen in de sociale regering willen. Een sociale rege- natuurlijk prima. Dat doen we ook volop. zorg, de uitbreiding van het partnerverlof, ring met de VVD is nog heel ver weg, en dat Maar er zijn ook verschillen. Daarnaast zou de heropening van de sociale werkvoor- geldt uiteraard ook voor de PVV en Forum ik liever zien dat we de liberalen van D66 in ziening, de komst van een parlementaire voor Democratie. Samenwerking ligt het zo’n samenwerking buiten de deur houden.’ enquête naar de toeslagenaffaire... Maar meest voor de hand met partijen die op veel hoe kunnen we er zeker van zijn dat die thema’s dicht bij ons staan: denk aan PvdA, › Je strijdt voor eerlijke politiek. Waarom successen ook echt werkelijkheid worden? GroenLinks, Partij voor de Dieren. Maar we is de SP bij uitstek de partij die ervoor ‘Een aantal van deze aangenomen SP-voor- hebben de afgelopen tijd ook goed samenge- kan zorgen dat de overheid weer een stellen wordt al uitgevoerd. Maar wij weten werkt met bijvoorbeeld het CDA, als het gaat bondgenoot van de mensen wordt? dat niets vanzelf gaat. Neem bijvoorbeeld om het heropenen van sociale werkplaatsen. ‘Wij doen ons werk altijd met mensen, luis- de huren. Hoeveel strijd is er wel niet nodig Of met de ChristenUnie, om de misstanden teren naar ze en komen samen in actie voor geweest, samen met huurders, om de huren met arbeidsmigratie aan te pakken. Maar al vooruitgang. De toeslagenaffaire heeft bloot- te bevriezen? Aangenomen moties die niet die partijen zijn geen garantie op een sociaal gelegd hoe onmachtig mensen kunnen zijn werden uitgevoerd. Zelfs een motie van kabinet, dat zijn wij. Dus we moeten eerst in een onrechtvaardig systeem. Dat ze nota afkeuring in de Eerste Kamer die minister zorgen dat we groot worden. De kiezer is nu bene tegenover hun eigen overheid kunnen Ollongren aan haar broek kreeg, de eerste aan het woord.’ komen te staan. En daarin ook nog eens – en sinds 1875, zorgde er nog niet voor dat de dat is misschien wel het allerergste – heel huren werden bevroren. Telkens weer waren › Wat vind je van de uitlating van lang niet gezien worden. Ik ben er trots op er nieuwe acties nodig om de druk weer GroenLinks-leider Jesse Klaver dat hoe wij, met Renske Leijten voorop, als partij verder te verhogen. En uiteindelijk hebben hij “meer Lilian” wil? samen met deze mensen dit onrecht aan het we gewonnen. Dat zegt twee dingen. Een: de ‘Als Jesse meer Lilian wil dan moet hij op licht hebben gebracht.’ aanhouder wint. Twee: actievoeren loont. me stemmen op 17 maart, haha. Ik heb hem Dat is de SP-mentaliteit. Zolang we die niet laatst in een interview gevraagd hoeveel › De SP boekte in de Kamer mooie succes- verliezen, kunnen we elke strijd winnen!’ • tomatensponzen hij eigenlijk al heeft uitge- sen: het bevriezen van de huren, de invoe- deeld. Maar zonder gekheid, samenwerken ring van het bindend correctief referen- tekst Lesley Arp

TRIBUNE maart 2021 9 10 TRIBUNE maart 2021 HEERLEN PAKT ARMOEDE EN ONGELIJKHEID AAN ‘EEN KWESTIE VAN WILLEN EN DURVEN KIEZEN’

Geen marktwerking, maar samenwerking! In Heerlen zetten SP-wethouders Jordy Clemens en Peter van Zutphen ferme stappen om de concurrentie uit de zorg te halen. Op naar een systeem waarin niet de financiële opbrengst, maar de inhoud centraal staat. Ook andere problemen gaan zij voortvarend te lijf: ‘Nog een reden om bij de verkiezingen SP te stemmen.’

IN DE VOORMALIGE Oostelijke Mijnstreek, vervolgens aan hen over om te bepalen wat grofweg de huidige stadsregio Parkstad, de beste zorg is, waarbij de nadruk kwam met Heerlen als grootste van de zeven te liggen op preventie. Het is dan natuurlijk deelnemende gemeenten, trekken twee mooi meegenomen dat je op deze manier SP-wethouders samen op tegen de sociale ook nog eens kosten bespaart.’ ongelijkheid. Jordy Clemens en Peter van Zutphen hebben al heel wat stappen gezet. Coöperaties Zo wijzen zij erop dat waar andere gemeen- Uiteindelijk schoot op 1 januari 2019 Jong en ten wel meer dan honderd zorgaanbieders Sterk (JENS) uit de startblokken. Zeven orga- tellen, Heerlen het dankzij een bundeling nisaties werken hierin samen aan jeugdzorg van krachten met een aantal van slechts tien op buurtniveau (buurgemeenten Voerendaal doet. en Landgraaf doen hierin mee met Heerlen). JENS organiseert activiteiten voor de jeugd, ‘Een kwestie van willen en durven kiezen’, draagt zorg voor behandeling en begeleiding vat Jordy Clemens het geheim van het succes van jongeren met bijvoorbeeld een versla- van Heerlen samen. Hij is als wethouder ving aan alcohol, drugs of gamen en biedt verantwoordelijk voor Onderwijs, Wonen jongeren ruimte om elkaar te ontmoeten. en Jeugdzorg. Alle gemeenten in Nederland JENS staat in nauw contact met de scholen hapten naar adem toen het Kabinet-Rutte II en huisartsen. Deze doelgerichte aanpak van op 1 januari 2015 de jeugdzorg decentrali- de ‘wat lichtere’ jeugdzorg vertoont meer seerde. Ze moesten voortaan de bijbeho- samenhang tussen de diverse disciplines, is rende taken uitvoeren en tegelijkertijd fors laagdrempelig én nog betaalbaar ook. bezuinigen. Ook Heerlen krabde zich achter de oren. Jordy Clemens, wethouder sinds Ook de uitvoering van de Wet maatschappe- 2014: ‘Heerlen had de moed om op zoek te lijke ondersteuning (Wmo) is in Heerlen in gaan naar zorgaanbieders die bereid waren de vorm van een coöperatie gegoten. Peter voor één partij te kiezen, die zich voortaan van Zutphen is namens de SP bezig aan wilden concentreren op de te leveren zorg zijn vijfde termijn als wethouder en alom in plaats van een zo groot mogelijk rende- geprezen om zijn expertise in sociale zaken. ment. Er waren voldoende instellingen die Hij gaf leiding aan het proces dat begin 2017 de meerwaarde onderkenden en inzagen dat uitmondde in het samenwerkingsverband goede jeugdzorg veel meer is dan de behan- Stand-By.

foto’s Maurits Gemmink foto’s delingen sec. Wij, de gemeente, lieten het

TRIBUNE maart 2021 11 binnen afzienbare tijd uitvouwen in een Het kind op 1 vergelijkbare constructie en uitbesteden aan Heerlen doet wat het kan, zoals momenteel een beperkt aantal instellingen. In de loop in een van de veertien wijken in Heerlen- van dit jaar wordt alvast de nieuwe dag- en Noord die de komende decennia nieuwe nachtopvang in gebruik genomen, voor impulsen krijgen. De Sint Paulusschool voor maximaal dertig personen die 24-uurszorg basisonderwijs liep vijf jaar geleden leeg en -begeleiding behoeven. In een voormalig en zat ver onder de opheffingsnorm van kloostercomplex; de oude locatie voldeed 150 leerlingen. Onderwijswethouder Jordy niet meer. ‘Op de nieuwe plek krijgt iedereen Clemens greep in, kreeg het schoolbestuur een eigen kamer en er is buiten rondom het achter zich en zag tot zijn grote genoegen gebouw voldoende ruimte om te ontspan- het tij keren. Het aantal kinderen op de Sint nen.’ Dat omwonenden protesteerden neemt Paulusschool steeg van 80 naar ruim 140. hij voor lief. ‘Ze hoeven niet bang te zijn In de loop van dit jaar wordt het nieuwe voor overlast op straat.’ schoolgebouw geopend. Dat zal, en dat tekent de zienswijze van het gemeentebe- Ooit worstelde Heerlen met een gigantische stuur, ook onderdak bieden aan een kind- ‘Wij geloven in drugsproblematiek. Vooral dankzij Peter en buurtcentrum van JENS en de Wmo- van Zutphen en zijn toenmalige collega en coöperatie Stand-By. de zorgverleners, SP-coryfee Riet de Wit werd de Operatie Goed voor de buurt, goed voor de bewoners, Hartslag een doorslaand succes – al zagen goed voor de leefbaarheid. Jordy Clemens: in de mensen die de twee wethouders zich eerst nog in 2004 ‘Wij moeten af van de verschillen tussen de gedwongen om af te treden na kritiek op ene en de andere buurt. Het mag niet meer met de voeten in de plannen voor de opvang van notoire uitmaken waar je wiegje heeft gestaan, ieder drugsgebruikers. Twee jaar nadien gingen kind heeft recht op gelijke kansen en een de klei staan’ ze, na een klinkende verkiezingszege van de gelijke behandeling. Daarom zetten wij het SP, weer als wethouders voortvarend verder kind op 1. Ieder kind moet de ruimte krijgen waar ze waren gebleven. om de eigen talenten te ontdekken en te ontwikkelen.’ Lange weg te gaan ‘Wij verzorgen de financiering en de tien Intussen staat Heerlen niet meer in de top Het kroonjuweel als het om gezondheids- deelnemende instellingen verlenen naar 10 van gemeenten met de hoogste armoede zorg gaat, moet de door de gemeente aan te eigen inzicht de zorg, ondersteuning en en verminderde de dakloosheid substanti- stellen mondzorgcoach voor de jeugd wor- adviezen. Ik moet er nog bij vertellen dat de eel, terwijl die landelijk verdubbelde. Ook de den. Jordy Clemens: ‘Door corona worden indicatiestelling eruit is gehaald. En om ons bijstandscijfers zijn al geruime tijd gunstiger de besprekingen helaas vertraagd, het is niet vertrouwen in Stand-By te tonen, hebben dan het gemiddelde in Nederland. anders. Wij zijn in elk geval in overleg met wij het contract verlengd tot en met 2023. Maar Heerlen heeft nog een lange weg te de tandartsenkring en zorgverzekeraar CZ Hierdoor zijn zij ook veel eerder bereid zich gaan. ‘We staan nu op plaats 11, dat is met om er via een stappenplan voor te zorgen door te ontwikkelen. Ze weten wat ze aan de 350 gemeenten nog steeds geen beste posi- dat kinderen weer voor controle naar de gemeente hebben en wat ze van ons mogen tie’, zegt Jordy Clemens. ‘Wij komen van ver. tandarts gaan. Tandzorg voor kinderen is verwachten. Door die collectieve invulling De gevolgen van de mijnsluitingen werken weliswaar gratis, maar in sommige buurten verloopt alles beter, sneller en goedkoper. lang door en er zal zeker nog een generatie bezoekt de helft van de bewoners nooit een Elders volgden ze een compleet andere overheen gaan voordat de achterstanden tandarts, uit angst voor de rekening. In veel koers met als gevolg dat de botte bijl er nu in in de wijken zijn weggewerkt. Met een paar gevallen gaan kinderen dan ook niet.’ moet. Essentieel is wat mij betreft ons geloof projectjes los je dit niet op, dit vergt een ‘Met voorlichtingscampagnes, via de scho- in de zorgverleners, in de mensen die met brede, structurele en stevige aanpak.’ len en met een speciale mondzorgcoach de voeten in de klei staan. Naast het eruit hopen wij de ouders ertoe te bewegen om slopen van de marktwerking.’ Natuurlijk is Heerlen niet in staat alle hun kinderen naar de tandarts te sturen. problemen op eigen financiële kracht op te Het mag niet zo zijn dat je aan het gebit kunt Evenals bij JENS is de afstand tussen lossen. De hoop is gevestigd op een aanzien- zien uit welke buurt een kind komt. Geloof Stand-By en de cliënten klein. Zij kunnen lijke geldinjectie van het rijk. Heerlen-Noord me als ik zeg dat een substantiële groep kin- op loop- dan wel fietsafstand terecht bij staat op een lijst met zestien kwetsbare deren vanaf de geboorte achterloopt als het buurtpunten en sociale buurtteams voor ‘gebieden’ in vijftien gemeenten. Oud- om de gezondheid gaat. Ze krijgen het ver- hulp bij schulden, met relatieproblemen, waarnemend burgemeester Emile Roemer volgens moeilijk op school en aansluitend voor vrijwilligerswerk, dagbesteding en pas- ondertekende daartoe vorig jaar zomer nog in het vinden van een baan. Die ongelijkheid sende cursussen. een manifest. Een beslissing over de verde- willen wij wegpoetsen.’ ling van de middelen voor het opkrikken van Geen overlast op straat de veiligheid, de gezondheid, het onderwijs, In dat streven naar gelijkwaardigheid op alle Ook het beschermd wonen voor mensen de woonsituatie en de openbare ruimte fronten wil Heerlen tevens investeren in het met een psychische of fysieke beperking en in kwetsbare buurten zal in de volgende arbeidsmarktbeleid en de bestrijding van de maatschappelijke opvang van daklo- kabinetsperiode worden genomen. ‘Nog een vroegtijdige schoolverlating. Bovendien zijn zen en drugsverslaafden is een belangrijk reden om bij de verkiezingen SP te stem- er concrete plannen voor een vakschool, aandachtspunt. Peter van Zutphen wil dit men.’ refererend aan de ondergrondse vakschool

12 TRIBUNE maart 2021 foto Ferdinand Feys / Flickr, artist Millo / Flickr, Feys foto Ferdinand Muurschildering van de Italiaanse kunstenaar Millo in Heerlen-Noord.

van de steenkoolmijnindustrie destijds, voor ‘de stad van de veranderingen’ was – en nog leerlingen bij wie praktisch onderwijs beter steeds is. ‘Er is veel om voor te strijden in past dan theoretisch onderwijs. Die praktijk- het mooie Heerlen.’ school moet aansluiten bij het aanbod van Als je mag spreken over ‘het Geheim van de bedrijven in de stadsregio Parkstad. Heerlen’, de sloop van de marktwerking uit Heeft Heerlen jaren geleden al het school- de zorg en een scala aan sociale en maat- zwemmen voor basisscholieren heringe- schappelijke verbeteringen, wijzen zij op de voerd, ook op culinair en cultureel vlak zal dominante rol van de SP: met twee wet- een inhaalslag worden gemaakt. Met extra houders aan het roer, de grootste gemeen- aandacht voor gezond eten op de scholen teraadsfractie en de lange bestuursperiode en, als de coronacrisis is overwonnen, van de Heerlense SP. uitstapjes met de schoolbus naar culturele instellingen. En, in alle bescheidenheid: ‘Wij werken uitstekend samen met de coalitiepartijen ‘Het mag niet zo Het geheim en hun wethouders. Met de VVD, D66, het Peter van Zutphen en Jordy Clemens hebben CDA en de Ouderen Partij Heerlen. Dat zijn dat je aan beiden hun hart verpand aan Heerlen, al wij telkens weer de meerderheid van de zijn ze er zelf niet geboren. Peter verkaste op gemeenteraad voor onze voorstellen weten het gebit kunt zijn zeventiende van Geleen naar Heerlen te winnen, toont aan dat je in een brede omdat in die plaats de SP in 1972 actief werd. coalitie veel kunt bereiken als je hetzelfde zien uit welke Hij was betrokken bij de oprichting van de voor ogen hebt: het allerbeste voor de stad afdeling. Jordy groeide op in het aangren- en zijn inwoners.’ • buurt een kind zende Voerendaal en verhuisde tijdens zijn studie geschiedenis naar Heerlen, omdat dit tekst Robin Bruinsma komt’

TRIBUNE maart 2021 13 PLAN VOOR SOCIALE ONTWIKKELBEDRIJVEN AAN DE SLAG! Met de invoering van de Participatiewet kwamen de Sociale Werkplaatsen in een impasse terecht. Werknemers waren de dupe. Samen met het CDA maakt de SP zich nu sterk voor een doorstart. Met trots presenteren wij het plan Aan de slag in het Sociaal Ontwikkelbedrijf.

VOOR DE PARTICIPATIEWET werd ingevoerd met een afstand tot de arbeidsmarkt opvan- konden mensen met een afstand tot de gen. Daarvoor zijn wij nodig.’ arbeidsmarkt terecht bij Sociale Werk- plaatsen. Met extra begeleiding konden Deze analyse van Gielen wordt ook onder- ze in een vertrouwde, veilige omgeving op steund door een rapport van het Sociaal een zinvolle manier aan het werk, waar dat en Cultureel Planbureau (SCP). In 2019 bij reguliere werkgevers niet lukte. In 2015 presenteerde het SCP een ronduit negatieve werden, met de Participatiewet, de poorten evaluatie van de Participatiewet. Conclusie: van deze werkplaatsen gesloten. Het credo de wet berust deels op verkeerde aannames vanaf toen: iedereen werkt zoveel mogelijk en de doelstellingen zijn nauwelijks behaald. bij reguliere bedrijven. De instroom bij Voor jonggehandicapten geldt zelfs dat hun SW-bedrijven droogde op. positie op veel punten is verslechterd, aldus het rapport. Reden voor de FNV om te on- De SP heeft sinds jaar en dag geprotesteerd derzoeken hoe het beter zou kunnen. Hun tegen de Participatiewet en gepleit tegen het rapport vormt de basis voor de initiatiefnota verdwijnen van de Sociale Werkplaatsen. van SP en CDA. Onlangs schreef SP-Tweede Kamerlid Jasper van Dijk samen met CDA-collega René Peters Het beste uit de mensen halen een initiatiefnota. Met zogenoemde Sociale Een jaar of twee geleden werd IBN uitge- Ontwikkelbedrijven willen zij de Sociale nodigd om mee te denken over het plan. Werkplaatsen heruitvinden en de poorten Samen met een vertegenwoordiging van openzetten voor nieuwe instroom. werkgevers, mensen vanuit de doelgroep Dat kan binnen het ontwikkelbedrijf zijn en leden van de vakbond bespraken ze wat maar ook daarbuiten, met wat extra hulp. IBN in Veghel is een sociaal werkbedrijf dat er misging in de praktijk. En hoe het beter Anders dan bij de Participatiewet, hoort al in de geest van de initiatiefnota werkt. Al- zou kunnen. Gielen werkte van begin af daar ook voldoende financiering door de gemeen directeur Gielen zag vanaf 2015 een aan enthousiast mee: ‘Iedereen zit er vanuit overheid bij. hele groep mensen tussen wal en schip ver- een eigen achtergrond en met eigen ideeën. dwijnen: ‘Ik zie dan meteen een collega voor Ik vond het belangrijk dat we juist zouden Kijk je naar de inhoud van de initiatiefnota me die in de catering werkte op ons kantoor kijken naar de overeenkomsten. Dat er iets en hoe IBN werkt dan is de geest van de nota in Uden. Typisch iemand die je verwacht bij moest gebeuren was wel duidelijk. Daarom al herkenbaar. Gielen: ‘Wij gaan uit van een een Sociale Werkplaats. Je zag van buiten is het ook zo leuk dat de SP en CDA dit positieve benadering. We kijken eerst goed dat er wel iets aan de hand was maar ze was samen hebben opgepakt. Die combinatie naar wie je bent en wat je talenten zijn. We altijd ontzettend vrolijk en vriendelijk en verwacht je niet direct.’ kijken wat je wél kan en niet wat er in het deed goed haar werk. Voor de invoering van verleden is mislukt. Afhankelijk van waar je de Participatiewet kregen we jaarlijks zo’n De bijeenkomsten resulteerden in de initia- goed in bent, ga je vervolgens aan de slag. honderd tot tweehonderd mensen zoals tiefnota Aan de slag in het sociaal ontwikkel- Bijvoorbeeld in het groen, de ICT, assembla- zij binnen; daarna helemaal niet meer. Die bedrijf. De kern van het plan is een landelijk ge of schoonmaak. Je krijgt daarbij een eigen groep is helemaal buiten beeld geraakt. dekkend netwerk van Sociale Ontwikkelbe- ontwikkelopdracht. Zo werk je aan werkne- Daarnaast kunnen we ook constateren dat drijven. Mensen met een arbeidsbeperking mersvaardigheden, zoals op tijd komen en de invoering van de Participatiewet gewoon hebben recht op toegang tot werk en bij omgang met collega’s. Daarnaast ontwikkel een platte bezuiniging is geweest. Het is een iedere persoon moet goed worden gekeken je natuurlijk ook de vakvaardigheden om je illusie om te denken dat bedrijven iedereen hoe diegene zich het beste kan ontwikkelen. werk goed te kunnen doen.’

14 TRIBUNE maart 2021 BROMMERS KIEK’N Een van de producten die bij IBN in elkaar worden gezet is de elektrische brommer van het merk Brekr. Een technisch hoogwaardig product, ontworpen in de Achterhoek. In tegenstelling tot sommige andere bedrijven heeft Brekr niet voor IBN gekozen vanwege de sociale insteek. Vooral de competenties van de werknemers, de korte lijntjes en het snel kunnen inspelen op de vraag waren doorslaggevend. Het ultieme bewijs van wat je kunt bereiken als je investeert in mensen en vertrouwt op hun inzet en talenten.

De waarde van werk Voor die ontwikkeling is zelfvertrouwen bij ‘Iemand die werkt heeft, krijgt kleding van de werknemer nodig. Volgens Gielen is het het bedrijf aan. Je bent niet alleen meer ‘We kijken belangrijk om daar als werkgever actief mee iemand, maar ook “iets”. Je werkt in de aan de slag te gaan: ‘Als iemand een aantal schoonmaak, het groen, de assemblage of naar wat je wél keer te laat komt dan leggen we daar niet noem het maar op. Op verjaardagen kan je de nadruk op, maar geven we juist compli- het hebben over je werk en je hebt gesprek- kan en niet menten als diegene wel op tijd is. Zo bouw je ken met collega’s. Dat is van groot sociaal het vertrouwen op. Daarnaast doen we ook belang. Je ontwikkelt je niet alleen als werk- naar wat er in veel aan de aanpak van laaggeletterdheid, nemer maar ook als mens.’ rekenen en computervaardigheden. Veel van het verleden is de mensen die hier komen hebben min of Het imago van bedrijven als IBN is dat er meer traumatische ervaringen met school. veelal simpel werk wordt gedaan. In Veghel mislukt’ Daarom leren ze hier in hun eigen tempo. Bij laten ze zien dat dit helemaal niet zo hoeft te acht van de tien werknemers groeit daar- zijn en dat het juist goed is om verschillend door het zelfvertrouwen. Dit maakt dat ze werk aan te kunnen bieden. Gielen: ‘Bin- ook kunnen groeien in hun werk.’ nen onze organisatie hebben we meerdere soorten afdelingen en daarbinnen ook werk Volgens Gielen is werk niet alleen goed om- met afwisselende moeilijkheidsgradaties. dat er geld mee wordt verdiend. Het is vooral Sommige producten die we maken zijn ook goed voor het welzijn van mensen: ontzettend technisch en in andere gevallen

TRIBUNE maart 2021 15 is het werk eenvoudiger van aard. Afhanke- lijk van waar iemands talent ligt, maar ook hoe het op dat moment met diegene gaat, kunnen we schuiven tussen de afdelingen of naar bedrijven buiten de deur. Dat maakt dat we goed kunnen aansluiten bij wat er nodig is om het beste uit iemand te halen.’

Nog geen gelopen race Voor een groot deel van de inkomsten is IBN nog afhankelijk van de werknemers die al voor de Participatiewet bij het bedrijf zijn geplaatst, via de Wet Sociale Werkvoorzie- ning. Nu die stroom is opgedroogd, nemen volgens Gielen ook de inkomsten af: ‘Tot Algemeen directeur Maarten Gielen glundert als hij de productielijn nu toe is het ons nog altijd gelukt om uit de van Brekr laat zien. rode cijfers te blijven. Dat komt de laatste twee jaar door incidentele meevallers. In de Participatiewet is geen rekening gehouden met extra kosten, zoals bijvoorbeeld een nieuwe schaftkeet als er meer mensen in het groen komen te werken. Dat merken we in onze begroting. In de initiatiefnota zijn zulke kosten wel voorzien en dat moet straks worden geregeld in de uitvoering.’

Een ander pijnpunt is de harde scheidslijn tussen verschillende financiële regelingen. Gielen merkt op dat mensen daardoor in de praktijk niet op de plekken terecht- komen waar ze vooruit kunnen: ‘Als iemand bijvoorbeeld dagbesteding heeft vanuit een zorgbudget maar eigenlijk ook in staat is om met wat hulp bij ons aan het werk te gaan, dan wordt die overstap nu eigenlijk niet gemaakt. Dat komt omdat er nog te insti- tutioneel wordt gedacht en niet vanuit het Ingewikkelde processen worden makkelijker gemaakt met belang van die persoon. Die financiering schematische werkinstructies. moeten we dus ook anders gaan regelen. Als bestuurders van verschillende instellingen hebben we daarom gesproken over hoe dat beter kan en hebben wij het idee opgevat om een pilot op te zetten. Het moet alleen niet bij bestuurders blijven liggen, want die praten vooral en dan gebeurt er niet zoveel.’

De Tweede Kamer heeft de initiatiefnota ven de SP en het CDA omarmd. Nu is het aan een volgend kabinet om er uitvoering aan te geven. Gielen heeft goede hoop: ‘Uitein- delijk hebben we ook gewoon structureel geld nodig om het goed te kunnen regelen. Daarbij moet niet het belang van de instel- ling maar van de mensen centraal staan. Het is natuurlijk nog geen gelopen race, maar de brede steun in de Tweede Kamer geeft mij het vertrouwen dat het nieuwe kabinet straks werk gaat maken van de nota.’ •

tekst Xander Topma Bij IBN worden ook technisch hoogstaande producten gemaakt zoals de lampen foto's Maurits Gemmink van het Nederlandse merk Mooi.

16 TRIBUNE maart 2021 NIEUWS

> TOP OF THE POPS

Naar Vore heet de popnota van SP-Twee- van muziekscholen, jeugdcentra, kleine de Kamerlid Peter Kwint. De nota bevat popzalen, grote podia en festivals in zijn alle goede ideeën die hij het afgelopen jaar geheel beschermd wordt. En dat wanneer in gesprekken met mensen uit de popsec- je als muzikant en producer succesvol tor heeft opgedaan: van betaalbare bent, je er ook je huur mee kunt betalen.’ muziekscholen tot eerlijke afspraken met De afgelopen jaren zette Kwint zich onder streamingplatforms. Naar Vore is ge- meer in tegen de woekerhandel in concert- noemd naar het gelijknamige nummer van kaarten, voor kleine popzalen en jongeren- de Raggende Manne. Een eerbetoon aan centra en voor een eerlijk inkomen voor de vorig jaar overleden Bob Fosko. Die muzikanten. Voor zijn inzet ontving hij schreef zelf nog mee aan de vorige begin maart de Gouden Tulpstekker, van popnota, vijftien jaar geleden. En dat naast popmuziekmakers-vereniging BAM al zijn andere inzet voor de SP. Popauteurs. • Kwint: ‘Met dit uitgewerkte plan wil de SP twee dingen bereiken. Dat ons netwerk ‘Naar vore’ is hier te lezen: sp.nl/Z5y

> CREATIEF MET KRIJT VOOR 14

In Veenendaal is de SP samen met de FNV aan de slag gegaan met stoepkrijt voor verhoging van het minimumloon naar 14 euro per uur. Voor de deur van twee supermarkten stond hun boodschap voor een eerlijk loon met grote letters te lezen voor het winkelend publiek. SP en FNV vinden dat de hoogte van het minimumloon nu te laag is om van rond te kunnen komen en voeren daarom samen actie. • foto SP Veenendaal

ink emm s G rit au M to fo

IK STEM SP VOOR EEN MENSELIJKE OVERHEID Renske Leijten, SP-kandidaat en Tweede Kamerlid ‘Voor de toeslagen-ouders met wie ik vecht voor respect en een eerlijke compensatie, is de overheid een vijand geworden. We zien dat mensen in de bijstand ook onmenselijk behandeld worden. Het is geen toeval of een foutje, het is beleid. We hoeven

dit niet te pikken! Een eerlijke overheid is bovenal menselijk.’

k

n

i

m

m

e

G IK STEM SP VOOR RECHTVAARDIGHEID

s

t

i

r

u Dulce Goncalves, ‘toeslagen-ouder’

a

M

o t ‘Ik stem voor de partij die met mij en al die anderen heeft gestreden o

f voor rechtvaardigheid. Honderd procent. Dat iedereen is opgestaan komt door de SP, gelooft u mij. Niemand durfde, iedereen had het opgegeven. Ik voelde me levend begraven, maar ik kan weer ademen. Never nooit had ik gedroomd dat ik nog geld terug zou krijgen.’

TRIBUNE maart 2021 17 foto SP Zutphen

Aan de doorbraak gingen huurderacties vooraf, zoals deze bij woonbedrijf Ieder1. > VERGEET JE TANDENBORSTEL NIET foto SP Breda > ZUTPHENSE WONINGEN ZIJN OM IN TE WONEN In Breda is het niet uitzonderlijk dat college van Breda heeft besloten om geld inwoners urenlang in de rij moeten staan te vragen voor het ophalen van grofvuil. ‘Een doorbraak’, noemt SP-fractievoor- om hun afval kwijt te kunnen bij de milieu- Volgens de SP zorgt de invoering van die zitter Nils Müller in Zutphen het. En dat straat. Omdat mensen zo lang moeten maatregel er ook voor dat de kans op is terecht, ook al is Zutphen niet de wachten en waarschijnlijk niet hebben illegale afvaldumpingen toeneemt. Om eerste gemeente dit doet. Woningen in gedacht aan overnachtingsspullen, deelde ervaringen van inwoners op te halen en Zutphen mogen volgens een aangeno- de lokale SP-afdeling tandenborstels uit druk te zetten op het college voor verbete- men SP-motie alleen gekocht worden om aandacht te vragen voor dit probleem. ringen, heeft de afdeling een digitaal door mensen die erin gaan wonen. De extreem lange wachttijden bij de meldpunt opgezet. • Niet als een beleggings-object, wat milieustraat zijn ontstaan doordat het de prijzen van koop én huur opdrijft. Dit moet vorm krijgen in een nieuwe verordening die het college gaat > LINKS LEESPLEZIER schrijven. Zeg maar de nieuwe regels IN DE MINIBIEB voor verhuur en verkoop in de gemeen- te. Inclusief betere regels om illegale In coronatijd wordt er weer extra veel verhuur en slechte verhuurders aan te gelezen. De SP in Zoetermeer is daar pakken. Müller: ‘Dat de gemeenteraad handig op ingesprongen en heeft de lokale deze motie heeft aangenomen is geen minibiebs gevuld met eigen boeken. Alle kleinigheid. Het is een duidelijk signaal: Zoetermeerders kunnen nu op 21 plaatsen in Zutphen zijn woningen om in te in de gemeente gratis de boeken Kijk op wonen; niet om er grof geld mee te deze tijd en Weet jij het al? afhalen. Een verdienen.’ • superleuke manier om leesplezier en de

ideeën van de SP te verspreiden! • foto Annemiek Kamphuis

IK STEM SP VOOR

n a EERLIJKE COMPENSATIE j r

a k n

Sandra Beckerman, i M

m

n

e

m

s SP-kandidaat en Tweede

e

s

s

i

G

r

o

r

s h

t P

Kamerlid i

C

r

k

u

o

u

a t

o

o

M n

f

‘De parallellen tussen de ramp

A

o

t

o

t

o

f o f die het kabinet in ‘mijn’ Gro- ningen aanricht en de toesla- genaffaire zijn groot. Ook hier IK STEM SP VOOR EEN EERLIJKE ECONOMIE zijn mensen vermorzeld door IK STEM SP VOOR Mahir Alkaya, SP-kandidaat en Tweede Kamerlid de overheid. Er is ruim 400 EERLIJK ONDERWIJS ‘Een economie waarin niet alleen topmanagers en miljard verdiend aan het gas, Peter Kwint, SP-kandidaat en aandeelhouders profiteren van de winst, maar de hele maar tienduizenden gedupeer- Tweede Kamerlid werkvloer. In die nieuwe economie moeten werknemers den wachten nog steeds op ‘Docenten verdienen een beter behandeld worden met meer respect. Dit betekent naast compensatie. Deze ramp moet loon. En kinderen het best een hoger salaris en recht op winstdeling ook meer zeg- stoppen!’ mogelijke onderwijs!’ genschap over hun werk.’

18 TRIBUNE maart 2021 NIEUWS

> VIER KEER EERLIJKER

De SP zorgde de afgelopen maand in de Tweede Kamer voor een aantal successen. Vier voorbeelden van hoe SP-parle- mentariërs de boel eerlijker maken.

EERLIJKER Huren van sociale huurwoningen worden bevro- ren SP-fractievoorzitter Lilian Marijnissen: ‘Dit is goed nieuws voor heel veel huurders.’ Het aannemen van dit SP-voorstel betekent dat de huurverhoging op 1 juli voor sociale huur- woningen niet doorgaat. De SP wil huurverlaging, ook in de vrije sector. Maar dit is alvast een belangrijke eerste stap.

EERLIJKER Partnerverlof wordt uitgebreid Op dit moment kan een partner maar vijf dagen doorbetaald verlof nemen na de geboorte van een kind. Daarnaast kan een partner vijf werkweken tegen 70 procent van het loon partner- verlof opnemen. Hiermee loopt Nederland achter op meerdere Europese landen. De SP stelde voor om het partnerverlof uit te breiden naar 12 weken. Het voorstel is aangenomen.

EERLIJKER Parlementaire enquête fraudebestrijding Op initiatief van de SP komt er een parlementaire enquête naar de fraudebestrijding door overheidsdiensten. De SP, met Renske Leijten voorop, pleitte hier al langer voor. Marijnissen: ‘De aanhouder wint. Nu kunnen we de beerput van de toeslagenaffaire écht openbreken. De ouders verdienen gerechtigheid en Nederland verdient een eerlijke overheid.’

foto SP Landsmeer EERLIJKER Delen van kennis en rechten van farmaceuten voor productie van coronavaccins > ZORGVERLENERS IN HET ZONNETJE Een hele mond vol, maar het betekent dat het kabinet meer gaat doen om intellectuele eigendomsrechten van de farma- Nog altijd zijn er zorgverleners die in deze coronatijd moeten werken ceutische industrie opzij te zetten en zo met meer productie met de verkeerde of te weinig beschermingsmiddelen. Ook krijgen ze iedereen toegang tot vaccins te geven. De SP stelde dit met nog steeds geen eerlijk loon voor het werk dat ze doen. Daarom is de D66 voor en kreeg de Kamer mee. De SP steunt ook het SP Landsmeer naar drie zorginstellingen gegaan. Daar hebben ze Europees Burgerinitiatief dat pleit voor toegankelijkheid van met de zorgverleners gesproken over hoe zij hun werk nu ervaren. het vaccin. Ook u kunt dat steunen, met een ondertekening: foto Annemiek Kamphuis Ook uitten ze hun waardering, in de vorm van een presentje. • noprofitonpandemic.eu/nl/

n

a

j

r a

a

i

M

IK STEM SP VOOR s

s n

i

e

V

s

RECHT VOOR IEDEREEN i

e

r

k h

C n

Michiel van Nispen, SP-kandi- y

o

t

N

o

f

o

t daat en Tweede Kamerlid o IK STEM SP VOOR f ‘Betaalbaar recht en in de buurt.’ JONGEREN IN DE JEUGDZORG IK STEM SP VOOR ACTIE Sunita Biharie, SP-kandidaat Jimmy Dijk, SP-kandidaat en en voormalig jeugdzorgmedewerker scholingsmedewerker ‘Ik vind dat zij, hun ouders en de medewerkers ‘Voor alle mensen die in actie niet de dupe mogen worden van bezuinigingen. komen om hun werk-, leef- en Geldzorgen bij gemeenten leiden nu vaak tot woonomgeving te verbeteren.’

slechtere jeugdzorg. Daarom moet de landelijke

n

a

j

r

overheid er weer verantwoordelijk voor worden. a

M

n

e

Tijd om te luisteren naar de mensen om wie het gaat!’

s

i r

h

C

o

t o f

TRIBUNE maart 2021 19 Zwartboek Groningen

‘Gekend onrecht’, zo typeert SP-Kamerlid Sandra Beckerman de ellende van slachtoffers van de gaswinning. Hun leed is immers al jaren bekend, maar de schade is nog altijd niet hersteld en gecompenseerd. Voor Zwartboek Groningen verzamelde zij de verhalen van bijna tweehonderd gedupeerden: ‘Het is tijd voor een crisisaanpak.’

SP-Tweede Kamerlid Sandra Beckerman aan en vroegen ons af wat er gebeurde. In verschillende organisaties wordt gedaan, strijdt al jaren voor de belangen van de eerste instantie vonden we het eigenlijk best kwam Wildervanck in een bureaucratische gedupeerden van de gaswinning. Onlangs interessant. Zoiets hadden we niet eerder tang terecht: ‘De instantie die mijn huis presenteerde zij in de Tweede Kamer het meegemaakt. Ik was er toen nog niet van moet versterken wil dat niet doen voordat Zwartboek Groningen. Een collectie van de doordrongen wat de gevolgen zouden zijn.’ de fundering is hersteld. Ondertussen wil ervaringen van bijna tweehonderd Gronin- de organisatie die onderzoek doet naar de gers die door aardbevingsschade hun huizen Ondanks dat Wildervanck niet precies wist schade helemaal niet naar de fundering – en soms hun levens – kapot hebben zien hoe hij de beving moest plaatsen, had hij wel kijken. Ik zit er dus middenin en er gebeurt gaan. meteen door dat er schade aan de woning sinds 2013 wat dat betreft niks. Hierdoor was: ‘Her en der zag je al scheuren in de is mijn vertrouwen in instanties en de Het zwartboek laat zien hoe gedupeerden al muren. Ik heb toen meteen foto’s gemaakt overheid langzamerhand weggegaan en jaren strijden voor compensatie en verster- om het vast te leggen.’ Dat dit de eerste van overgegaan in een diepgevoeld wantrouwen. king van hun woning, maar door toedoen vele bevingen zou zijn en het begin van een Dat komt ook omdat de overheid zelf van de Nederlandse overheid nog steeds jarenlange strijd, kon Wildervanck toen nog actief veroorzaker is van de problemen. De in onzekerheid leven. Een van hen is Cees niet bevroeden. gaswinning werd lang doorgezet en eerst Wildervanck. Samen met zijn vrouw woont nog verhoogd. Ze saboteerden aantoonbaar hij in een oude landarbeiderswoning met De grote klap de voortgang van schadeherstel! Je voelt aanbouw, in het buitengebied van Over- Niet veel later werd met een oorverdovend je hierdoor machteloos en niet serieus schild (Gemeente Midden-Groningen). In kabaal duidelijk hoe ernstig de situatie was. genomen.’ 1986 werd hij verliefd op het huis en kocht Midden in de nacht, om een uur of twee, het, niet wetende welke ellende er onder diende met een harde knal de volgende Samen sterker zijn voeten borrelde. beving zich aan. Wildervanck: ‘Dat was De jarenlange strijd heeft een grote ontzettend angstaanjagend. In tegenstelling wissel getrokken op het welzijn van Van feest tot ramp tot de eerste beving was daar ook niks Wildervanck en duizenden andere Begin jaren zestig werden er grote interessants meer aan. De volgende dag ben gedupeerden: ‘Sommige mensen zitten er gasvoorraden ontdekt in de Groningse ik grondig de schade gaan opnemen en heb echt helemaal doorheen. Veel slachtoffers grond. Wildervanck woonde destijds in de ik de tweede melding gedaan bij de NAM.’ zitten thuis met een burnout. Zelf heb stad Groningen en weet nog goed hoe blij ik dat in de jaren negentig al eens gehad. iedereen was met dat nieuws: ‘We waren In plaats van een snelle oplossing ontstond Bij nieuws over de aardbevingsschade echt trots dat dit bij ons gebeurde. Het was een jarenlange strijd voor herstel en kwamen dezelfde symptomen weer terug: een feest, met fakkels rond de Grote Markt, versterking van de woning. Wildervanck buikpijn, misselijkheid, je ligt wakker. om te vieren dat er met de winning van is daardoor beurtelings moedeloos en Toen ik weer een krantenbericht las en aardgas was begonnen. Het is bijzonder om boos geworden: ‘Ik deed een verzoek om daar zo op reageerde, heb ik me een jaar daaraan terug te denken als je weet hoeveel onderzoek te doen naar de staat van de teruggetrokken uit de werkgroep van ons ellende eruit voort is gekomen.’ fundering. De controleur liep vijf minuten dorp. Ik kon het niet meer aan.’ rond – met zijn handen in zijn zakken – en Misschien wel de belangrijkste reden zei dat de fundering wel goed was. Ze zijn Om tegenmacht te kunnen bieden aan de waarom Wildervanck midden jaren tachtig gewoon op pad gestuurd om zo min mogelijk grote instanties en elkaar te helpen, maakt zijn huidige woning kocht is het prachtige te compenseren. Het draaide om geld, niet Wildervanck (opnieuw) samen met andere uitzicht op de omliggende velden. In 2012 om de bewoners.’ gedupeerden onderdeel uit van de werk- zat hij samen met zijn vrouw van het groep van Overschild. Hier vinden ze elkaar uitzicht te genieten, toen de grond voor het Doordat het herstel van de schade en de en delen ze ervaringen: ‘In de werkgroep eerst begon te schudden: ‘We keken elkaar versterking van de woningen door twee praten we veel met elkaar. Er vloeien soms

20 TRIBUNE maart 2021 ZWARTBOEK GRONINGEN

omslag zwartboek.indd ,

--

Sandra Beckerman: ‘De verhalen in het zwartboek laten zien hoe mensen door de overheid en de NAM zijn vermorzeld.’ tranen maar het werkt ook helend. Doordat we elkaar vasthouden, hebben we een stevi- ger positie in gesprekken met de instanties. Dat maakt ons sterk. Deze solidariteit zorgt ervoor dat ze ons minder makkelijk tegen elkaar kunnen uitspelen.’

Op de vraag of er nog perspectief is voor de gedupeerden blijft Wildervanck even stil. Duidelijk is dat de wonden diep zijn geslagen en het wantrouwen is logischer- wijs groot. Toch haalt hij uit kleine dingen nog hoop: ‘Onlangs werd ik gebeld door het bureau dat mijn huis moet gaan versterken. Ze wilden graag eens praten over hoe ze hun communicatie beter kunnen doen. Dan voel je je eindelijk weer eens serieus genomen. De erkenning van wat ons is aangedaan, dat is belangrijk. De enige manier om het goed te maken is uiteindelijk toch dat er na al die tijd echt werk wordt gemaakt van herstel en versterking van de huizen.’

Sandra Beckerman ziet dat hetzelfde: ‘De verhalen van Wildervanck en al die ande- ren in het zwartboek laten zien hoe deze mensen door de overheid zijn vermorzeld. Den Haag weet dit al jaren maar er is nog altijd geen oplossing. De vergelijking met de toeslagenaffaire is dan ook snel gemaakt. Dit is gekend onrecht. Er moet nu snel één loket komen voor de gedupeerden, zodat er meteen kan worden gecompenseerd en versterkt. Alleen dan kunnen de bewoners deze ellende achter zich laten en kan er weer gewerkt worden aan vertrouwen. Als de SP een goede uitslag behaalt bij de verkiezin- gen, dan kunnen wij nog meer werk maken van een eerlijke overheid, waarbij de belan- gen van bewoners eindelijk voorop komen te staan.’ • tekst Xander Topma • foto Maurits Gemmink

TRIBUNE maart 2021 21 PLAN TEGEN ENERGIEARMOEDE

In 2030 zullen naar schatting 1,5 miljoen huishoudens meer dan 10 procent van hun inkomen kwijt zijn aan energie. Zij hebben te maken met energiearmoede. De klimaatcrisis kan alleen worden opgelost als we gelijktijdig de ongelijkheid aanpakken. En met het plan Zon voor Iedereen, voor goedkope duurzame energie voor alle huishoudens, pakken we tegelijk ook de wooncrisis aan.

DOOR HET VERPLICHT thuisblijven heeft 26 pro- de schokkende conclusie: als jij zo doorgaat cent van de Nederlanders een hogere ener- met stoken ben je meer geld kwijt aan ons gierekening dan voor de coronacrisis, blijkt dan aan de huur’, vertelt hij tijdens een di- uit een representatieve peiling van Maurice gitale SP-bijeenkomst. Omdat zijn energie- de Hond. Bovendien maakt 18 procent van rekening zo’n 300 euro per maand bedroeg de Nederlanders zich zorgen over de hoogte en de verwarming lager zetten nauwelijks van de energierekening. Van de groep men- hielp, schafte Van der Heijden twee jaar sen met een lager inkomen is maar liefst een geleden een oliekachel aan. Zijn tochtige derde bezorgd. kozijnen zijn afgeplakt met ducttape.

Nederlanders kampten in 2019 in vergelij- De SP wil dit schrijnende probleem aan- king met het voorgaande jaar met de hoogste pakken door collectieve zonnepanelen op stijging van de stroomrekening van heel daken te plaatsen en woningen versneld te Europa. Ook de gasprijzen voor huishoudens isoleren. Hiermee gaat de energierekening zijn de afgelopen jaren flink gestegen. Omdat van huishoudens omlaag. Op slechts 4 pro- de regering van plan is de belasting op gas cent van de daken die hiervoor geschikt zijn te verhogen, is de verwachting dat huishou- liggen nu zonnepanelen. Uit verschillende dens die veel gas verbruiken de komende onderzoeken blijkt dat we met zonnepa- jaren fors meer zullen betalen. Hoog tijd om nelen veel meer stroom zouden kunnen het tij te keren. Daarom heeft SP-Tweede opwekken dan huishoudens nu gebruiken. Kamerlid Sandra Beckerman het initiatief- Ook kunnen we hiermee veel mensen aan voorstel Zon voor Iedereen gelanceerd. een baan helpen.

Energie in eigen handen Bovendien stelt de SP niet alleen voor om Mensen met lagere inkomens wonen vaker zoveel mogelijk geschikte daken te voor- in slecht geïsoleerde huizen, die nauwelijks zien van zonnepanelen, maar ook om deze warm te stoken zijn. Momenteel leven on- energievoorziening in publieke handen geveer 1 miljoen Nederlandse huishoudens te brengen. In verschillende Duitse en in energiearmoede. Dit probleem zal de ko- Engelse gemeenten is de privatisering van mende jaren alleen maar toenemen, zolang de energievoorziening al teruggedraaid. Het de regering geen actie onderneemt. in publieke handen brengen van de energie- voorziening biedt namelijk kansen om snel- Haagse Vestia-huurder Frans van der Heij- ler over te schakelen op duurzame energie den gaat al sinds 2007 gebukt onder ener- en tegelijkertijd energiearmoede tegen te giearmoede. ‘Ik kreeg deze woning hartje gaan. Ook krijgen gemeenschappen op deze zomer aangeboden. Maar later bleek dat de manier zeggenschap over de winsten. woning aan alle kanten tocht: het komt zelfs uit de vloer. Ik heb een onderzoek laten ver- Werkgelegenheid richten door mijn energieleverancier omdat Ook pleit de SP ervoor om 1,5 miljoen huur- Vestia niet mee wilde werken. Die kwam tot en koopwoningen voor 2030 te isoleren en

22 TRIBUNE maart 2021 te verbeteren, zonder dat individuele huur- dens en het midden- en kleinbedrijf (mkb) ders of woningeigenaren zich hiervoor in de neergelegd. Huishoudens zijn verantwoor- schulden hoeven te steken. Dit zogeheten delijk voor 20 procent van de uitstoot, maar masterplan isolatie en woningverbetering betalen 33 procent van de rekening. De 12 levert naar verwachting tussen de 33.000 grootste industriële vervuilers – waaronder en 60.000 banen op. Daarnaast biedt het Shell – zijn samen verantwoordelijk voor 22 een oplossing voor mensen die in schim- procent van de uitstoot in ons land, maar be- melwoningen leven. De SP wil namelijk dat talen slechts 20 procent van wat de industrie de slechtste woningen als eerste worden bijdraagt aan de klimaatbelasting. Tachtig aangepakt. Nu groeit 1 op de 3 kinderen in procent van het klimaatgeld voor huishou- Nederland op in een ongezond huis. dens ging bovendien de afgelopen jaren naar mensen met de hoogste inkomens. Maar er is meer nodig om de energiereke- ning van huishoudens omlaag te brengen. Beckerman: ‘Uit de doorrekeningen van het Zo wil de SP dat huurders het recht krijgen Planbureau voor de Leefomgeving en het om de verduurzaming van hun woning af Centraal Planbureau blijkt dat wij de partij te dwingen bij hun verhuurder. De huren zijn die ervoor zorgt dat de energierekening Tochtende van woningen met lage energielabels die van mensen met een laag of gemiddeld in- niet worden verduurzaamd moeten wat de komen omlaaggaat, zonder dat zij zich in de en vochtige SP betreft worden bevroren of verlaagd. Zo schulden hoeven te steken voor de verduur- voorkomen we energiearmoede en krijgen zaming van hun huis. Ons plan is haalbaar schimmel- verhuurders een prikkel om hun woningen en betaalbaar. En we pakken drie problemen energiezuiniger te maken. Daarnaast moeten in één keer aan: de wooncrisis, de klimaat- woningen zijn gemeenten weer de mogelijkheid krijgen crisis en de ongelijkheid.’ om een lokale publieke energievoorziening slecht voor op te zetten en duurzame energie collectief Tijd voor collectieve maatregelen in te kopen. Door collectieve inkoop kan de Van alle landen in Europa wekt Nederland het klimaat energierekening van huishoudens met lage de minste duurzame energie op. Ook bij het inkomens naar beneden. behalen van andere klimaatdoelen, zoals en voor de het terugdringen van de CO2-uitstoot, loopt Grote vervuilers Nederland achter. Een van de belangrijkste gezondheid Een einde aan energiearmoede. Gezonde redenen van het falen van het Nederlandse woningen. Groene banen. Een schonere aar- klimaatbeleid is het feit dat de vervuiler niet van de de. De voordelen van het SP-voorstel lijken betaalt. Het kabinet geeft meer geld uit aan eindeloos. Maar hoe worden deze mooie am- het subsidiëren van fossiele brandstoffen bities betaald? Sandra Beckerman stelt voor dan aan klimaatbeleid. bewoners om de klimaatbelastingen eerlijker te maken, de steun aan fossiele bedrijven te stoppen Wat de SP betreft schreeuwt de klimaat- en de verhuurderheffing (de belasting voor crisis juist om collectieve maatregelen. Of, woningcorporaties) af te schaffen en deels in de woorden van de bekende klimaatac- te gebruiken voor verduurzaming. Zo gaan tivist Naomi Klein: ‘Na jaren recyclen, CO2 grote vervuilers hun eerlijke deel betalen, compenseren en gloeilampen vervangen terwijl huishoudens en kleine ondernemers is duidelijk dat individuele actie nooit een zoveel mogelijk worden ontzien. Huishou- toereikend antwoord op de klimaatcrisis dens met een slecht geïsoleerde woning gaan zal zijn.’ Kortom: tijd voor een rechtvaardig er het meest op vooruit. klimaatbeleid! •

Dit zou een radicale ommezwaai zijn ten tekst Lesley Arp opzichte van het huidige klimaatbeleid. Momenteel wordt het grootste deel van Bekijk ook de thema-stream van 1 maart over

de rekening hiervan namelijk bij huishou- klimaatrechtvaardigheid: sp.nl/Z5t beeld Pixabay

TRIBUNE maart 2021 23 THE LIFE OF FATHERS BETROKKEN PAPA’S

‘IK WIL MET DEZE FOTO’S het stereotiepe beeld Marwan Magroun heeft de vierde editie Voor de winnaar voelt de onderscheiding van vaders met een allochtone achtergrond van de Paul Peters Fotoprijs gewonnen. De niet alleen als een erkenning van zijn talent, nuanceren. Zij zijn niet per definitie afwezig 35-jarige Rotterdammer maakte diepe in- vertelt hij, maar ook en vooral als een kans bij de opvoeding en ze hebben niet altijd druk op de jury met The Life of Fathers, een om de aandacht te vestigen op een vergeten kinderen bij verschillende moeders. Deze serie portretten in zwart-wit van biculturele groep. Zelf groeide hij op zonder vader. Zijn mannen doen hun best, nemen hun verant- vaders en hun kinderen. De Paul Peters Tunesische moeder moest de opvoeding en woordelijkheid en bekommeren zich op hun Fotoprijs is een initiatief van de SP en de zorg voor haar drie kinderen combineren manier om hun zonen en dochters.’ organisatie van de Zilveren Camera. met vier baantjes. Marwan miste een vader-

24 TRIBUNE maart 2021 figuur. Hij had in zijn jeugd vaak het gevoel manier waarop processen verliepen demo- tussen rommel op straat gevonden analoge er alleen voor te staan en ontwikkelde tiveerde hem. Ook in een nieuwe functie als spiegelreflexcamera, zo eentje met een bindings- en verlatingsangst. coördinator drukte het gesegregeerde kli- rolletje, die grondig moest worden opgelapt Na de middelbare school ging hij naar de maat op hem: ‘Alle teamleiders waren wit.’ en waarmee hij de proef op de som nam. Hogeschool Rotterdam waar hij de opleiding In 2016 tikte Marwan op Marktplaats een Personeel en Arbeid volgde. Na zijn afstu- Op vakantie op het strand in Tunesië digitale camera op de kop. Daarna ging het deren ging hij aan de slag als administratief ontlook zijn liefde voor de fotografie. Maar snel. Zijn talent kwam onder meer aan het medewerker bij de Belastingdienst, maar de zijn eerste camera kwam pas jaren later. Een licht bij het fotoproject Kracht van Rotter-

TRIBUNE maart 2021 25 EXPO EN DOCUMENTAIRE

Bij The Life of Fathers hoort een gelijknamige korte documentaire, ook van de hand van MarwanMagroun. ­ Daarin zoekt hij zijn naar Tunesië terug­gekeerde moeder op en spreekt hij met de door hem geportretteer- de vaders. De documentaire is terug te vinden op 2Doc en NPO Start. Op Vaderdag (20 juni) zijn, onder corona-voorbehoud, de foto’s en de film op een fysieke expositie te zien. Alle winnende inzendingen van de Zilveren Camera kunnen op de website van Museum Hilversum worden bekeken.

dam. ‘In deze toch weer overwegend witte maatschappij en ze proberen er al worste- een belangrijke bijdrage aan ons collectieve ­omgeving ging ik op zoek naar verbinding.’ lend allemaal het beste van te maken.’ geheugen. Dit zonder woorden vertelde Marwan Magroun wordt, benadrukt hij, verhaal verschaft nieuwe inzichten.” Voor de nu met de Paul Peters Fotoprijs gefascineerd door het gewone. Door mensen bekroonde reeks The Life of Fathers volgde en gebeurtenissen die dicht bij hem staan: Overigens is hij ervan overtuigd dat hij was hij Rotterdamse vrienden: vaders met een ‘In het alledaagse schuilt de schoonheid.’ voorbestemd om fotograaf te worden. migratie-achtergrond. ‘Deze vaders worden Hij werkt intuïtief en wil met zijn foto’s een Onlangs werd in een archief een foto gevon- niet gezien en gehoord. Ik wil hen met mijn verhaal vertellen. Daarin is hij volgens de den die de beroemde straatfotograaf Ed van foto’s een gezicht en een stem geven en het jury van de Paul Peters Fotoprijs overtuigend der Elsken in Tunesië ooit heeft gemaakt vaderschap herdefiniëren. In die zin zijn film geslaagd: “The Life of Fathers overrompelt van grootvader Magroun. ‘En nu ben ik zelf en fotografie voor mij nog meer een middel door zijn eenvoud en ontroert door zijn fotograaf, het moest zo zijn.’ • dan een doel. Allochtoon, gay, transgender: betrokkenheid en intimiteit. De serie levert, je vindt vaders in alle geledingen van de zeker met Black Lives Matter op het netvlies, tekst Robin Bruinsma

26 TRIBUNE maart 2021 De Paul Peters Fotoprijs, ­genoemd naar de in november 2017 overleden organisator én vaste fotografisch chroniqueur van de SP, is bedoeld voor sociaal geëngageerde foto­ grafie en heeft de afgelopen jaren als separaat onderdeel van de Zilveren Camera in rap tempo aan betekenis gewonnen. Eerdere winnaars waren Selma van der Bijl, Ernst Coppejans en Sabine van Wechem.

TRIBUNE maart 2021 27 LINKSVOOR ‘BEETJE REURING GRAAG’

Roy Ahlers (33) uit Klazienaveen is › Hoelang ben je al SP-lid? klok zit dat er nauwelijks nog in. Ik woon een enthousiaste gangmaker. Als ‘Sinds 2012. Thuis aan de keukentafel ging alleen, als ik niet uitkijk zie ik weinig het vaak over politiek. Tussen aardappel mensen meer.’ bestuurslid en campagneleider en toetje bespraken we de hele wereld. Op is hij een spil in de SP-afdeling een dag zei mijn pa: jij hebt zo’n grote bek, › Wat zijn je hobby’s? Emmen. Hij werkt bij de misschien moet je daar eens wat mee gaan ‘Achter mijn huis heb ik vier verschillende gemeentereiniging en volgt doen.’ barbecues staan. Ik mag graag uitgebreid barbecuen met vrienden. Lekkere sausjes, een opleiding tot makelaar. › Heb je zo’n grote mond dan? alles erop en eraan. Never trust a skinny ‘Een wereld van snelle jongens, ‘Nou, ik mag graag ergens tegenaan chef, dat zou mijn motto kunnen zijn.’ zeg je? Haha, nou de jongens ­schoppen. Met goede onderbouwing, dat die geld verdienen als water wel. Op het werk ook. In de kantine kan je › Wat is je favoriete plek op de wereld? in je koffie roeren en naar je telefoon blij- ‘De bestuurdersstoel van mijn auto. Ik hou zitten doorgaans niet hier in de ven staren. Maar je kunt ook een discussie van roadtrips: de weg ernaartoe is leuker regio. Ik wil mensen gewoon beginnen. Dat beetje reuring, daar houd ik dan de bestemming. Danny Vera uit de graag begeleiden bij de grootste van.’ luidsprekers. Vrijheid is een volgetankte aankoop van hun leven, ze de Volvo.’ • › Hoe kom je je dagen door in coronatijd? ergste rompslomp en zorgen uit ‘Eerlijk is eerlijk, ik vind het moeilijk. Over- handen nemen.’ dag ben ik druk met werk. Als ik thuiskom even een hapje eten en schoolwerk – als ik klaar ben is het al snel acht uur. Normaal tekst Daniël de Jongh ga ik dan nog sporten of ik spreek af met foto Karen Veldkamp vrienden of familie, maar met die avond-

28 TRIBUNE maart 2021 HET SP- PROGRAMMA DOORGEREKEND

-

Een eerlijke samenleving waarin we de En daarmee stijgt ook de AOW. Schoolklassen ook voor meer koopkracht. Dat noemen wij: de ongelijkheid aanpakken. Het verkiezings- worden kleiner, wonen weer betaalbaar en het winst van eerlijk delen. programma van de SP bewijst dat het kan. eigen risico in de zorg schaffen we af. Eerlijker Dit is het moment om ons land eerlijker te Investeren in goede zorg, eerlijke lonen en uit deze coronacrisis komen is haalbaar en maken. Een grote SP is de beste garantie betaalbaar wonen zorgt voor een economie die betaalbaar als we de lusten en lasten delen. Als voor het verkleinen van de tweedeling en een sneller groeit. Dat blijkt uit onderzoek van het we bedrijven met hoge winsten en de hoogste economie die werkt voor iedereen. Kijk voor Centraal Planbureau. Als de SP haar plannen inkomens een eerlijk deel laten betalen. Als we meer informatie op sp.nl/eerlijkdelen. mag uitvoeren gaan 4 op de 5 huishoudens de vervuilers laten betalen voor hun schade Doe mee, stem ook SP. erop vooruit. De lonen gaan flink omhoog. Het aan milieu en klimaat. De plannen van de SP minimumloon met 30 procent naar 14 euro. leveren niet alleen meer banen op, maar zorgen TRIBUNE maart 2021 29 of stuur een brief naar Redactie Tribune • [email protected] Snouckaertlaan 70 • 3811 MB Amersfoort

Ecologische hoofdstructuur want anders wordt mijn beeld van de SP In het interview met scheidend Tweede danig vertroebeld! Kamerlid Henk van Gerven (Tribune Siemen Dijkstra, Dwingeloo maar uitzoeken. Waarmee onveilige februari) merkt hij terecht op dat de SP ook situaties kunnen ontstaan. Ons land goede ideeën heeft over natuur en milieu. U heeft volkomen gelijk. De SP was een groot telt ruim 2 miljoen mensen met een Hij noemt hierbij: “Ik herinner me nog heel voorstander van het behoud en uitbreiden functiebeperking. Als blinde passagier goed wij ons met hand en tand hebben van de ecologische hoofdstructuur (EHS). maak ik bij het overstappen geregeld verzet tegen de rampzalige ecologische In de tekst zijn helaas enkele cruciale gebruik van de NS-reizigersassistentie, hoofdstructuur (nationaal natuurnetwerk) woorden weggevallen. Er moest staan: “... die prima functioneert. Maar straks van de toenmalige staatssecretaris Henk de rampzalige afbraak van de ecologische wordt die op de meeste stations Bleker.” Dat begrijp ik niet. De ecologische hoofdstructuur (nationaal natuurnetwerk) uitbesteed aan lokale taxibedrijven. hoofdstructuur was een zeer verdedigbaar door de toenmalige staatssecretaris Henk Hoe dat gaat lopen qua tijdsplanning plan om geïsoleerde natuurgebieden met Bleker.” Excuses en hopelijk is hiermee het en deskundigheid is zeer de vraag. elkaar te verbinden. Dit plan kwam zeker beeld op de SP weer helder. – de redactie NS-medewerkers worden daarvoor niet uit de koker van Henk Bleker! Er was specifiek getraind. jaren aan gewerkt en het was al aangenomen In Nederland is onderhand de helft door de Kamer. In het gedoogkabinet van van de bevolking 50+. Denk voorts aan Rutte 1 werd dit plan uitgekleed (te duur) en NS bezuinigt op dienstverlening reizigers met verstandelijke beperking, afgeschoten door toenmalig staatssecretaris De NS kondigt aan 2300 banen laaggeletterden, buitenlandse toeristen van Economische zaken, Landbouw en te schrappen, ondanks de vele en mensen met makken die, aldus Innovatie; Henk Bleker. Daar stonden Henk protestacties van medewerkers. Zo de NS, nu ook allemaal zelfredzaam van Gerven en de SP toch niet achter? Ik blijven er van de 35 servicebalies nog moeten worden. Waar hadden we ken de SP juist door hun actieve beleid maar 15 over, namelijk op grote en die mantra toch eerder gehoord? Tja, om intensivering en schaalvergroting in middelgrote stations. Op de minder aan megalomane bouwwerken geen de landbouw tegen te gaan! Om achter de grote loopt er dan soms nog wel gebrek, maar waar blijft de menselijke denkbeelden van Henk Bleker te staan moest een vraagbaak rond, maar op veel maat? je wel echt rechts door de bocht! Ik hoop stations moet de reiziger het zelf Truus Jonker, Nijkerk dat dit een redactioneel foutje is in de tekst,

Tribune maart 2021 m/v

voorletters: voorletters: bank Indentificatie (BIC)*: * geen verplicht veld bij Nederlands IBAN (rekeningnr) woonplaats: Amersfoort woonplaats: NL86ZZZ403462460000 incassant ID: € 15,00 anders: € € 15,00 anders: o geboortedatum: mobiel: € 12,50 : Socialistische Partij (SP) : Snouckaertlaan 70 : 3811 MB : Nederland : betaling contributie : o

€ 10,00

o

naam adres postcode land kenmerk machtiging (in te vullen door SP): reden betaling € 7,50

woonplaats:

o : : : : : : : BON OM LID TE WORDEN € 5,00 (minimum)

30 MACHTIGING DOORLOPENDE TRIBUNE maart 2021 Door ondertekening van dit formulier geeft u toestemming aan de SP om doorlopende incasso-opdrachten te sturen Door ondertekening van dit formulier geeft u toestemming aan de SP om doorlopende en aan uw bank om doorlopend naar uw bank om een bedrag van rekening af te schrijven wegens contributie Als u het niet eens bent met deze een bedrag van uw rekening af te schrijven overeenkomstig de opdracht SP. Neem hiervoor binnen 8 weken na afschrijving contact op met uw bank. afschrijving kunt u deze laten terugboeken. Vraag uw bank naar de voorwaarden. Ja, ik word lid van de SP. Ik ontvang een welkomstgeschenk en bovendien krijg ik elke maand het nieuws- Ik ontvang de SP. ik word lid van Ja, Ik kies voor de volgende kwartaalbijdrage: in de bus. en opinieblad De Tribune o naam : roepnaam plaats en datum handtekening : adres + huisnr postcode land email : telefoon IBAN (rekeningnr.) U kunt deze machtiging stopzetten met een telefoontje of een e-mail aan de SP: (088) 243 55 40, [email protected] U kunt deze machtiging stopzetten met een telefoontje of e-mail aan de SP: (088) 243 55 40, Stuur deze bon in een envelop zonder postzegel naar: SP - Ledenadministratie, Antwoordnummer 407, 3800 VB Amersfoort. Antwoordnummer 407, Stuur deze bon in een envelop zonder postzegel naar: SP - Ledenadministratie, PUZZEL CRYPTOGRAM

Diagram CRYPTOGRAM Horizontaal 1 2 Beveiligingsmiddel voor een luchtkasteel? (8) -5 Is dronken 2 3 4 5 6 verdwaald bij het bowlen. Dat ruik je. (5) - 8 Voor dit onderdeel is 7 8 het lichaam een gevangenis. (3) - 11 Begrip gaat openlijk te voet. (14,7) 9 10 13 Wordt vroeg of laat uitgegeven. (6) - 14 Is geaffecteerd 11 ondergescheten. (6) - 15 Trek(t) over de Alpen. (9) - 16 Weinig stress op dit stroomniveau. (12) -17 Aldus is het feest geprezen. (7) 12 18 Woont (niet) in Vogeldorp. (8) - 19 Gemoedstoestand van een 13 14 humeurig varken. (7) - 20 Entree gesloten? Je mag toch naar binnen. (7) 15 16 Verticaal 1 Ontsnappingsplan, opgesteld m.b.v. de KLM. (12) - 2 Inwonend spook. (9) 17 18 3 Feesten door tot ze, in de late uurtjes, té misselijk zijn. (12) - 4 Bekende is (geen) lichtend voorbeeld wat betreft de feiten. (11) - 5 a vs e = crash. (14) 6 Zo poëtisch is stopverf gebruikt. (7) - 7 Forum voor Standhouders gaat 19 van de handel in de politiek. (10) - 8 Om te kraken: 3/15/4/5. (4) - 9 Onedel DUBBEL-SPIRAALTJE verbogen stukje deeg. (6) - 10 Topkok Amalia. (13) - 12 Muzikaal overzicht 20 vanAnagrammatica! uw zoekgedrag. U (7) begint linksboven. Vind eerst een 9-letter woord dat samengesteld kan worden uit alle individuele letters van de omschrijving onder ‘1’ en plaats dit in de linkerbalk. Plaats dan een woord van 11 letters op de onderste regel, volgens ‘2’. Volg de spiraal (sla altijd ‘linksaf’): het derde woord (gaat van onder naar boven, dan rechts-naar-links etc. IedereHenry laatsteen Lucas, © FLW 2021 letter van een woord is de beginletter van het volgende. DUBBEL-SPIRAALTJEDeze Dubbelspiraal heeft een tweede ‘krul’. Het derde woord van de spiraal links (omschrijvingen 1-10) is het beginwoord van de rechterspiraal (a-i), die

Anagrammatica!‘bovenaan in het U begint midden’ linksboven. begint Vind(met eerst een een‘L’). 9-letter woord dat samengesteld kan worden uit alle individuele letters van de omschrijving 2021 © FLW Lucas, en Henry onderHet derde ‘1’ en plaatswoord dit (begin in de linkerbalk. en eind een Plaats ‘L’) dan is eeneen woordpalindroom. van 11 lettersSla bij op de de groene onderste regel, volgens ‘2’. Volg de spiraal (sla altijd ‘linksaf’): vakjes weer linksaf voor het volgende woord. 6 ‘hoekletters’ zijn al ingevuld. het derde woord (gaat van onder naar boven, dan rechts-naar-links etc. Iedere laatste letter van een woord is de beginletter van het volgende. De ‘ij’ wordt een ‘y’ (dus één letter). Misschien dat u een ander woord vindt Dezedan Dubbelspiraalwij als oplossing heeft geven:een tweede zolang ‘krul’. het Het een derde Nederlands woord van woordde spiraal is enlinksu (omschrijvingenalle 1-10) is het beginwoord van de rechterspiraal (a-i),letters die uit‘bovenaan de omschrijving in het midden’ gebruikt, begint mag(met eendat ‘L’).natuurlijk. Veel plezier! Het derde woord (begin en eind een ‘L’) is een palindroom. Sla bij de groene vakjes weer linksaf voor het volgende woord. 6 ‘hoekletters’ zijn al ingevuld. Diagram

F L N Vanaf linksboven Vanaf Middenboven 1 Blief stuc a Gogo level 2 Bedel diesel b Gracht huilt 3 Egel vloog c Wei raggen 4 Zit balend d At aan roti 5 At loten e Je teint 6 In kunst f At cokes 7 Stekt g Me rus 8 Toorn h Moeit 9 Ene I Lek B L G 10 Lef j Mok

Henry en Lucas, © FLW 2021

OPLOSSING TRIBUNE FEBRUARI CRYPTOGRAM OPLOSSING O DIE NIEMEN 4

Horizontaal Woorden horizontaal boven-naar-onder: verantwoordelijk (aansprakelijk); 2) Bekend 4) Bevestigingsmiddel 10) Onderwijzen 11) Bakwijze verpleger (ziekenbroeder); motie (voorstel); zitplaats (zetel); heffing 14) Radar 15) Geestrijk vocht 18) Heldendicht 19) Bankier (belasting – inning- invordering); Belg (Vlaming); sterkte (macht). 20) Topambtenaar 21) Reiswieg 22) Arts. Woorden Verticaal boven-naar-onder: voteren (stemmen); enquête Verticaal (onderzoek – peiling); overgelopen (gedeserteerd); groepering (partij); 1) Mee-eters 2) Bovenlader 3) Jongere 5) Grijsgedraaid 6) Mal neveneffect (bijwerking); zitting (sessie – vergadering). 7) Dra 8) Sparren 9) Mijnheer 12) Knokke 13) Lijnbaan 16) Schijtziek 17) Democratie. Eindoplossing: Verkiezingsdebat

De winnaar van de februaripuzzel 2021 is Jelle Schunselaar uit Arnhem. Stuur uw oplossing van een puzzel naar keuze vóór 31 maart naar de puzzelredactie van de Tribune; Snouckaertlaan 70, 3811 MB Amersfoort of [email protected] Vergeet u niet uw naam en adres te vermelden. Onder de inzenders van een goede oplossing wordt een gesigneerd boek verloot uit de SP-boekenstal.

TRIBUNE maart 2021 31 32 TRIBUNE maart 2021