TRIBUNENieuwsblad van de SP • jaargang 54 • nr. 1 • januari 2018 • € 1,75 • www.sp.nl

LILIAN MARIJNISSEN KLAAR VOOR DE STRIJD

ACHT JAAR IN BEELD:

UTRECHT: DE SLAG OM HOOG CATHARIJNE GOED GEKLEED OP STRAAT

De gemeenteraadsverkiezingen komen eraan. De beste verkiezingsstunt? U! Als mensen een leuk mens als u met een SP-jas, -shirt of -sweater zien, gaan ze zeker SP stemmen. In de SP-shop kunt u zich voor een schappelijke prijs kleden volgens de laatste tomaat-trend.

shop.sp.nl/shop/particulier/kleding

BEN JIJ EEN JONGE SP’ER, MAAR GEEN ROOD-LID? SLUIT JE NU GRATIS AAN EN STEUN DE MEEST ACTIEVE POLITIEKE JONGEREN­ORGANISATIE VAN NEDERLAND! EEN GOED VOORNEMEN: WORD ACTIEF

Goede voornemens zijn vaak commercieel: ‘koop nu nicotinepillen’, ‘neem nu een abonnement op de sportschool’ en ‘begin nu een dieet van peperdure af- slankshakes’. Maar, één goed voornemen raad ik je wel aan: laat 2018 het jaar zijn waarin je opstaat en in actie komt voor een betere wereld. Ben je lid van ROOD en nog niet actief? Neem contact op met het ROOD-bestuur of je SP-afdeling. Ken je mensen die geïnteresseerd zijn in ROOD? Maak ze lid! Samen bouwen we de beweging uit die mensen weer de macht laat pakken en die de macht van het grote geld wil breken. Samen bouwen we de beweging uit die gemeenschap en solidariteit voorop stelt!

Lisa de Leeuw, voorzitter ROOD, jong in de SP

DE SP ZET ZICH IN VOOR MENSELIJKE WAARDIGHEID, GELIJKWAARDIGHEID EN SOLIDARITEIT

TRIBUNE IS EEN Redactie Illustraties UITGAVE VAN DE Diederik Olders (h), Lesley Arp, Arend van Dam SP algemeen Redactie Tribune SOCIALISTISCHE Rob Janssen, Daniël de Jongh Wim Stevenhagen T (088) 243 55 55 Snouckaertlaan 70 PARTIJ (SP) EN F (033) 462 55 12 3811 MB Amersfoort VERSCHIJNT Vormgeving De Tribune op Internet [email protected] T (088) 243 55 42 11 MAAL Maurits Gemmink, Robert de Klerk, www.sp.nl/nieuws/tribune www.sp.nl F (033) 462 55 12 PER JAAR Nenad Mecava, Gonnie Sluijs E [email protected] Abonnement Abonnementen- en Aan dit nummer werkten mee € 5,00 per kwartaal (machtiging) ledenadministratie De Tribune in Robin Bruinsma, Suzanne van de Kerk of € 24,00 per jaar (acceptgiro). Snouckaertlaan 70 gesproken vorm Karen Veldkamp Losse nummers € 1,75. 3811 MB Amersfoort Belangstellenden voor SP-leden ontvangen de T (088) 243 55 40 de Tribune op cd kunnen Foto cover Tribune gratis. E [email protected] contact opnemen Suzanne van de Kerk met de SP-administratie.

Incasso contributie Veel leden van de SP betalen hun contributie via een incassomachtiging. Sinds 1 oktober 2013 incasseert de SP het bedrag van de contributie in de eerste week van elk kwartaal. Daarbij vermelden we, conform wettelijke regels het betreffende lidnummer en het zogeheten incassanten-ID van de SP, te weten NL86ZZZ403462460000. Bij vragen over contributie-inning, kunt u contact opnemen met de ledenadministratie van de SP, via (088) 243 55 40 of [email protected] Tenzij anders vermeld, is op de inhoud van deze publicatie de Creative Commons Naamsvermelding-Niet Commercieel- GeenAfgeleideWerken 3.0 Nederland licentie van toepassing. http://creativecommons.org/licenses/by-nc-nd/3.0/nl 2 TRIBUNE januari 2018 IN DIT NUMMER COLUMN Actueel Met moed en optimisme Schot in de roos: het Zorgbuurthuis De feestdagen liggen achter ons. Ik hoop dat u daar met uw naasten van heeft 4 genoten. Voor mij waren het bijzondere dagen. Na twee weken hectiek en veel leuke reacties was het een mooi moment van bezinning en van vooruitkijken naar de opdracht die ons wacht. Emile en Lilian ‘Trots op hoe we In Den Haag hoor ik namelijk continu ‘de dit gedaan hebben’ crisis is voorbij’. Maar voor wie precies, vraag ik me dan af. Voor de leraren die 6 tot hun 71e door moeten werken? Voor de mensen die geen betaalbaar huis kunnen vinden of hun huur hebben zien stijgen? Voor al die jongeren die een onzeker contract hebben en niet aan een toekomst Bedankt, Emile kunnen bouwen? Voor de mensen die Acht jaar in beeld hun zorgkosten niet kunnen betalen?

12 Van de hoge Haagse heren hoeven we niet veel te verwachten. Zij gaan door op de ingeslagen weg: de grote bedrijven krijgen de cadeautjes en de mensen de rekening. BEN JIJ EEN JONGE SP’ER, MAAR GEEN ROOD-LID? SLUIT JE NU GRATIS AAN En dat wat van ons allemaal is, onze EN STEUN DE MEEST ACTIEVE POLITIEKE JONGERENORGANISATIE­ VAN NEDERLAND! verzorgingsstaat, wordt overgeleverd aan Utrecht de pakken-wat-je-pakken-kan-managers. Van wie is de stad? Ondertussen worden de mensen die het echte werk doen gewantrouwd en 20 proberen sommige politici mensen tegen elkaar uit te spelen.

Het is aan ons om te laten zien dat het anders kan. De SP is de bondgenoot van iedereen die vindt dat het menselijker Première en socialer moet. In het parlement zijn Theater voor Elkaar wij hun stem, buiten het parlement komen we samen met hen in beweging. 22 Voor een overheid die waakt over ons algemeen belang en mensen zekerheid en vertrouwen geeft. Met een zekere baan en fatsoenlijk loon, een betaalbare woning en een goede oude dag.

Eensgezind, met moed en met optimisme Redactie Tribune gaan we aan de slag om te bouwen aan Snouckaertlaan 70 3811 MB Amersfoort ons menselijk en sociaal alternatief. T (088) 243 55 42 Ik wens u allen een goed, gezond en F (033) 462 55 12 14 Economie: Iedereen moet in de donut zitten E [email protected] strijdbaar 2018 toe, ik heb er zin in! 19 Heerlen: Stuur Tihange en Doel met pensioen De Tribune in gesproken vorm 26 Uitgelicht: Allemaal even opletten! Belangstellenden voor de Tribune op cd kunnen 28 LinksVoor: Marije van Hell heeft stapels lp’s contact opnemen met de SP-administratie. 29 Mijnwerkers-misère: Indringende expositie in Helmond

16, 17, 18, 24, 25, 27 Nieuws 30 Prikbord 31 Puzzel 32 Theo de buurtconciërge fractievoorzitter SP

TRIBUNE januari 2018 3 HET ZORGBUURTHUIS

Het lijkt voor velen tegenwoordig een utopie: op een menswaardige manier oud kunnen worden, met goede zorg en in de vertrouwde omgeving. Met het initiatief voor Zorgbuurthuizen schetst de SP hoe het wél kan. En dat het de zorg doeltreffender, overzichtelijker en betaalbaar maakt.

HET IS WAT VEEL SP-AFDELINGEN steeds vaker zorg in je eigen buurt, voor ouderen die netwerk, een sociaal leven, is in dat opzicht horen: ouderen die hun levensavond graag het thuis niet meer redden’, zegt Lilian heel belangrijk. Daarom is Het Zorgbuurt- zoveel mogelijk willen doorbrengen in hun ­Marijnissen. huis nadrukkelijk in de schaal van de buurt eigen buurt, kleinschalig, in hun vertrouwde Zo’n Zorgbuurthuis moet er zoveel mogelijk geplaatst, dicht bij de mensen die mantel- omgeving. uitzien als een normale woning; met een zorg verlenen, dicht bij vrijwilligers, dicht bij Niet meer naar een ander dorp of naar de kleine groep mensen die daar samen wonen. buren, vrienden en bekenden. Het vertrouw- andere kant van de stad hoeven verhuizen, ‘Met vast personeel, dus een aantal zorg- de en persoonlijke wordt verder versterkt maar rustig en samen oud kunnen worden verleners die de bewoners, familie en buren door met vast personeel te werken. als thuis blijven wonen niet meer gaat. ook kennen. Met goed en vers bereid eten. Om iedereen die mogelijkheid te kunnen Met een inloopfunctie voor de buurt, zodat Het plan heeft als ondertitelVerzorgingshuis bieden, heeft de SP het initiatief voor Het ouderen die nog zelfstandig wonen bijvoor- 2.0, en dat is niet voor niets. Het kabinet- Zorgbuurthuis gepresenteerd. Het plan is beeld wel mee kunnen komen eten Rutte II zette flink het mes in de langdurige een antwoord op de ontwikkeling dat veel of kunnen komen helpen met koken.’ zorg; een bezuiniging die zou zijn ingegeven ouderen langer thuis blijven wonen, zeker Maar zorg gaat verder dan alleen (hulp door de wens van veel ouderen om langer na de grootschalige sluitingen van verzor- bij) het wassen, aankleden en medicijnen thuis te blijven wonen. De golf van slui­ gingshuizen in ons land. ‘Het Zorgbuurthuis toedienen. ‘Zorg is ook welzijn, kwaliteit van tingen van verzorgingshuizen voor mensen gaat uit van kleinschalige en menswaardige leven. Het voorhanden zijn van een sociaal die lichte zorg nodig hebben, maakte dat

4 TRIBUNE januari 2018 COLUMN Staken in het en dat is geen kleinigheidje. Maar om een algemeen belang vliegwieleffect in gang te zetten voorziet De eerste staking van 2018 is een feit. het plan in het beschikbaar stellen van een De buschauffeurs en machinisten in het startsubsidie van 100 miljoen euro waarmee streekvervoer legden begin dit jaar behoorlijk de komende twee jaar op zo’n honderd lo- massaal het werk neer. Eén eis sprong caties Zorgbuurthuizen van de grond getild bijzonder in het oog: een normale plaspauze. kunnen worden. De eventuele (bureau- In de zorg bracht de door VVD, D66, het cratische) knelpunten die daarbij zouden CDA en zelfs PvdA jarenlang geprezen kunnen opduiken, kunnen dan via door de marktwerking ons eerder al stopwatchzorg Tweede Kamer te nemen vervolgstappen en pyjama-dagen. En nu lijkt de perverse opgeheven worden. ideologie van winststreven in de publieke Tegelijkertijd zal blijken dat de kosten voor sector zelfs tot 24uursluiers bij chauffeurs de financiering van zorg en voorzieningen te moeten leiden. Het klinkt grappig, maar in de Zorgbuurthuizen op termijn wezenlijk het is verschrikkelijk. Beschamend zelfs. lager zullen zijn dan de huidige kosten in Uitgeperste rittijden, vastgelegde looproutes de zorg voor en door administratie, regels, en stopwatchpauzes. bureaucratie en management. Daarnaast is Ik wil niet zeiken, maar wel een plaspauze een verminderde druk te verwachten op de schreven stakende chauffeurs op hun spoedeisende hulpposten en afname van de actieborden. Eerder hadden ze al een stunt zorgkosten die worden gemaakt als resultaat uitgehaald door toiletwagens als aanhanger van onder meer valpartijen en eenzaamheid. achter hun bussen te bevestigen. Aan humor Lilian Marijnissen: ‘Als je oud kunt worden geen gebrek bij de chauffeurs. in je eigen buurt, behoud je je sociale con- NL anno 2018: gedwongen worden te staken tacten en is de kans op eenzaamheid kleiner. voor een normale plaspauze, voor lagere Daarom stellen wij ook voor dat je partner werkdruk en wat meer respect en waardering. mee moet kunnen verhuizen naar Het Dat is wat marktwerking in het openbaar Zorgbuurthuis, ook al heeft die nog geen vervoer en de verkwanseling van het algemeen zorg nodig. De vrijwilligers zijn bekende ge- belang opleveren. Het is de race-naar-beneden zichten, die zich dichtbij inzetten voor hun waarmee velen te kampen krijgen als winst eigen buurt en buren. Geen anonieme zorg boven waardigheid wordt gesteld. met lange, kille gangen – maar Het Zorg- buurthuis als onderdeel van een betrokken De staking is daarmee veel meer dan HET ZORGBUURTHUIS gemeenschap.’ alleen een staking voor beter loon en Aan het plan voor de Zorgbuurthuizen werkomstandigheden van de chauffeurs werkten veel mensen uit uiteenlopende en machinisten. Het is een staking in het sectoren mee, van zorgverleners tot zorg­ algemeen belang. Want als de chauffeurs voor velen het verzorgingshuis onbereik- bestuurders, van wetenschappers tot opinie- en machinisten kunnen winnen, kunnen baar werd. Bizar: een oudere heeft te weinig makers en zelfs een verpleeghuisarchitect conducteurs, stewards, loodgieters, zorg nodig om in een verpleeghuis te mogen en een filosoof. En natuurlijk ouderen zelf. bouwvakkers, leraren, politieagenten, wonen, maar heeft tegelijkertijd te veel zorg Het plan kreeg trouwens op een opmerke- thuiszorgers en vele anderen dat ook. nodig om thuis te kunnen blijven wonen. lijke manier navolging in de Tweede Kamer. De staking krijgt in het hele land onze warme En tegelijkertijd werd er ook nog eens flink Lilian Marijnissen vertelt: ‘Direct na het en vastberaden steun. ’s Ochtends, ’s middags, bezuinigd op de thuiszorg. En ondertussen lanceren van ons plan omarmde zorgminis- ’s avonds. Weer, wind, storm en regen. ­ steeg het aantal ongelukken en valpartijen ter Hugo de Jonge het. In eerste instantie Cem Laçin, , Lilian Marijnissen onder ouderen de laatste jaren dramatisch... wilde een nipte meerderheid van de Kamer en honderden andere SP’ers brachten de er vervolgens niet aan, omdat de regerings- stakende chauffeurs en machinisten vlaai, Minder kosten partijen niet wilden. Maar daags daarna taart, drop, broodjes en heel veel steun. Niet Voor het opzetten van Zorgbuurthuizen is kwam regeringspartij ChristenUnie met een omdat staken een feest is, juist omdat het het zaak dat er een centrale financiering voorstel dat wel erg in de buurt kwam van kameraadschap en doorzettingsvermogen plaatsvindt vanuit de Wlz (Wet langdurige ons idee voor zorgbuurthuizen. En toen was vergt. zorg) en dat indicatiestelling gedaan wordt er wél een meerderheid voor. Zo gaat dat door zorgverleners, zo bepleit het plan. Ver- kennelijk. Maar de conclusie is: het Onze boodschap aan de stakers is simpel: der moeten de ontwikkeling en het beheer SP-­initiatief is een schot in de roos.’ • heel veel Nederlanders van het vastgoed in handen komen van steunen jullie. ­woningcorporaties en moet het opstarten tekst Rob Janssen Dus hou vol en blijf één! van een Zorgbuurthuis onder toezicht staan foto Frank Muller / HollandseHoogte © Want jullie staking is in van het ministerie van VWS. De rode draad ons aller belang. in die aanpak: minder geld naar bureau- cratie, meer naar zorg. Zeker: dat vergt een www.sp.nl/sites/default/files/ andere manier van het inrichten van de zorg defzorgbuurthuizen_1.0_2.pdf Ron Meyer voorzitter SP EMILE EN LILIAN ‘KOM MAAR OP!’

6 TRIBUNE januari 2018 ‘KOM MAAR OP!’

Hij verraste vorige maand vriend en vijand: Emile Roemer stopte als voorzitter van de SP-Tweede ­Kamerfractie. Lilian Marijnissen volgt hem op. Zij ziet niet op tegen haar nieuwe taak: ‘Hard werken is niet nieuw voor mij.’

TRIBUNE januari 2018 7 ACHT JAAR GAF EMILE ROEMER leiding aan de SP-fractie. In zijn voormalige werkkamer is de ingelijste foto die hij er ophing van Martin Luther King al verdwenen. ‘Die krijgt nu bij mij thuis een mooi plekje.’ Lilian Marijnissen heeft er nog niet over nagedacht wat zij gaat ophangen. Een kampioensfoto van Feyenoord? ‘Wie weet.’ Er zit in elk geval een sjaal van de Rotterdamse club in haar verhuisdoos. Beiden zouden ook alle muren kunnen behangen met de steunbetuigingen­ die ze de afgelopen weken hebben ont­ vangen. Teken van het vertrouwen dat zij beiden genieten.

››Om maar meteen de hamvraag te stellen: Emile, waarom? Emile: ‘Ik ben altijd op zoek geweest naar de juiste beslissingen, op de juiste momenten, om onze partij verder te brengen. Ik heb

de overtuiging dat ik de SP de afgelopen foto Maurits Gemmink jaren op vele fronten vooruit heb geholpen. foto Maurits Gemmink Nu heb ik toch het gevoel dat we nieuwe stappen moeten maken om wat wij met ons allen hebben opgebouwd verder te brengen. Ik heb zeven verkiezingen gedaan, waarvan ‘Er komt een moment dat een partij drie landelijke, en acht jaar mijn verhaal ­gehouden. Telkens op dezelfde manier – en toe is aan iemand anders’ dat is logisch, want ik ben wie ik ben. Er komt een moment dat een partij toe is aan iemand anders. Als je te lang in zo’n situ- atie blijft zitten, kun je een belemmering potentie gaan binnenhalen. En dan is het complete bestekbak.’ gaan vormen voor vooruitgang. Dat is het irreëel om te veronderstellen dat dat met Lilian: ‘Gelukkig niets van dat alles bij laatste wat wij als SP’ers willen. We werken mij als frontman nog gaat lukken. Eigenlijk ons. Ik ben trots op de partij, op de manier ons allemaal helemaal suf, maar niemand weet je het dan al: een vierde keer die lijst waarop wij het hebben gedaan. En nog- is belangrijker dan de partij. We weten dat aanvoeren ga ik niet meer doen. Dan moet maals: voor mij persoonlijk is het heel fijn iedereen wordt gewaardeerd voor wat hij je je gaan afvragen wat het ideale moment dat ik er zo in kan stappen en het stokje mag of zij doet. Of je nou de Tribune bezorgt of is om het stokje over te dragen. Er zouden overnemen.’ fulltime werkzaam bent, iedere actieve SP’er twee ideale momenten zijn, daar heb ik lang is even hard nodig. Dat idee van ‘wij doen over nagedacht. Het eerste moment is als de ›› had zich ook kandidaat alles samen’ maakt de SP zo sterk. Maar het nieuwe fase met een nieuwe regering gaat gesteld voor de opvolging van Emile. gezicht van de partij is degene die voorop beginnen, na de regeringsverklaring dus. Volgens sommige parlementaire verslag- moet lopen en met ideeën moet komen. Ik Het tweede is een half jaar voor de volgende gevers was dat voor de bühne. vond het tijd voor een nieuw gezicht en ik Kamerverkiezingen – maar dat gaat niet als Emile, resoluut: ‘Dat is echt grote flauwekul.’ vind dat je daar niet te lang in moet blijven je voor jezelf al bezig bent met de vraag of je Lilian: ‘Sadet maakte haar eigen afweging, hangen. Als iederéén vindt dat het klaar is, het nog wel moet doen. Want dan kan je de zoals al onze Kamerleden dat hebben kun- dan ben je te laat.’ partij niet meer geven wat in je functie als nen doen vanaf het ogenblik dat Emile ons fractievoorzitter gevraagd wordt. Zodra ik informeerde. Dat Sadet zich kandideerde, ››Wat heeft dat gevoel dat we nieuwe me dat realiseerde heb ik de knoop door­ past in een normaal proces. Zo verloopt ­stappen moeten maken gevoed? gehakt.’ het ook bij andere partijen. Toen er moest Emile: ‘Dat we bij landelijke verkiezingen worden gestemd wist ik net zomin als mijn drie keer stabiel zijn gebleven. Op zich ››Lilian, hoe heb jij Het Moment ervaren? fractiegenoten wat de uitkomst zou zijn. We heel goed, met de rechtse wind die nu door Lilian: ‘Voor mij is het heel prettig dat Emile hebben wel tegen elkaar gezegd dat we als Europa en Nederland waait. Maar ik heb de overdracht doet in een fase waarin de SP één team op zouden treden – en dat hebben ook een moment mogen ervaren dat wij de er goed voor staat, zowel organisatorisch als we ook gedaan. Waar die journalisten het potentie hebben om de grootste partij van ideologisch. De zaak is op orde. Heel vaak vandaan haalden dat het voor de schijn zou Nederland te kunnen worden. We hebben zie je in Den Haag dat zo’n wissel gepaard zijn, is mij een raadsel. Volgens mij gaat het een keer virtueel op 38 zetels gestaan, dus gaat met tranen, dat mensen met pek en hier gewoon om een gebrek aan kennis. Ik we weten dat we dat in potentie zouden veren besmeurd vertrekken, dat er allerlei las hier en daar ook op de sociale media: kunnen gaan halen. Er moet nu een moment gedoe is in de tent.’ waar zijn de leden? Kijk; het is gebruik dat komen dat wij, met elkaar, een deel van onze Emile: ‘Niet één mes in de rug, maar een de Kamerleden hun fractievoorzitter kiezen.

8 TRIBUNE januari 2018 En uiteraard is het tijdens een verkiezings- voordat bekend werd dat ik weg zou gaan, geërgerd heb ik me niet aan de bericht­ congres aan de SP-leden om de lijsttrekker heb ik me kapot geërgerd – en al helemaal geving. Ik begin pas, dus dan past beschei- te kiezen.’ aan degenen die mij nog nooit hebben denheid. Ik vond het wel een beetje irritant gesproken. Ze vonden kennelijk dat ze dat er weer van alles over mijn vader van stal ››Emile, je kon de fractie pas in de laatste leuk moesten doen, op radio en tv en in de werd gehaald. Hoewel het bij mij geen echte fase informeren. Heb jij er wakker van kranten. Die vreselijk zure berichten, ja, die ergernis opwekt; ik heb nu eenmaal die ach- gelegen? hebben mij wel geraakt. Ach, dat is maar ternaam. Ik had dit uiteraard wel verwacht, Emile: ‘Ja, echt. Het was geen gemakke- één procent, al zijn het uiteindelijk wel de ik heb het vaker meegemaakt. Toen ik lid lijk besluit en dus ook geen gemakkelijke duiders die je op televisie ziet. Je zou bijna werd van de gemeenteraad van Oss ging periode. Ik heb een dag voor de publieke denken: als het zo erg is geweest, waarom het ook zo en anderhalf jaar geleden, toen bekendmaking, tijdens het fractieoverleg, heb ik hier dan acht jaar gezeten? Wat voor bekend werd dat ik kandidaat zou zijn voor gevraagd of ze even wilden blijven zitten. een waardeloze partij is het om zo’n mis­ de Tweede Kamer, was het niet anders. Zo’n Ik vertelde dat ik zou stoppen en sommige lukkeling zo lang te laten zitten? Gelukkig beetje de hele pers schreef over ‘de dochter mensen zijn zich rot geschrokken. Ik had het kwamen nadien de positieve berichten. van’. Als je twee maanden je best doet en liefst mijn hele ploeg in het proces meegeno- Bijvoorbeeld van de chef opinie van het laat zien wat je in je mars hebt, stopt het wel men, maar dat kon niet. Het past helemaal Eindhovens Dagblad, die schreef dat er weer. Daar ben ik van overtuigd. Ik moet er niet bij mij, ontwijkend gedrag en niet alles meer Roemers in Den Haag zouden moeten nu even doorheen.’ kunnen zeggen, ik vond het verschrikkelijk zijn. Kijk, als SP’er zit je in Den Haag om het om te moeten zwijgen. Mensen die dicht bij ­geluid van de straat te laten horen in de ››Bovendien heb je ook nog een moeder... mij staan, Kamerleden met wie ik goed heb Kamer en om het op te nemen voor de men- Lilian: ‘Jazeker! Als ik de kans krijg, begin ik samengewerkt, ik kon hen pas op het aller- sen die op je rekenen; niet om aan politieke over mijn moeder en dat is helemaal niet zo laatste moment op de hoogte stellen. Ik kon spelletjes mee te doen. Dat heb ik nooit vreemd. Toen mijn vader in 1994 samen met niet anders, ik moest voorkomen dat het op ­gedaan en al zou ik er nog een eeuw blijven Remi Poppe in de Tweede Kamer begon, was straat zou komen te liggen. Ik heb het zelfs zitten dan nog zou dat nooit gebeuren. ik een jaar of negen. Mijn vader was veel van mijn kinderen pas heel laat verteld.’ Anders had ik wel een acteeropleiding huis, ik zag mijn moeder elke dag. Trou- gevolgd.’ wens, kijk eens naar Max Verstappen. Wie ››Lilian, als we het goed begrepen hebben praat er nog over zijn vader Jos?’ zei Emile daarnet dat jij die 38 virtuele ››En jij, Lilian? Emile, lachend: ‘Max rijdt beter dan zijn zetels moet verzilveren. Word je daar niet Lilian: ‘Ook ik heb ontzettend veel fijne vader.’ een beetje zenuwachtig van? reacties ontvangen. En succeswensen. Echt Emile is haar voor: ‘Nee, daar wordt Lilian niet nerveus van. Want dat kan ze nooit in haar eentje, evenmin als ik dat kon. Dat doe je samen met die 40.000 SP-leden, zo bedoelde ik het te zeggen.’ ‘We werken ons allemaal Lilian: ‘Precies. Natuurlijk wordt er veel van mij verwacht, dat is logisch, en ik zeg tegen helemaal suf, maar niemand is iedereen: jongens, ik ga mijn best doen, maar we moeten het samen voor elkaar zien belangrijker dan de partij’ te krijgen.’ Emile, zichtbaar ontspannen: ‘Ik zal de lat nog wat hoger leggen. Ik zei laatst dat ik één ding nooit had kunnen bereiken wat Lilian wel voor elkaar kan krijgen: de eerste ­vrouwelijke premier van Nederland worden.’ Lilian, grijnzend: ‘Ik voel helemaal geen druk, hoor.’ Emile: ‘Ik ben er hartstikke trots op dat de SP een vrouw als partijleider heeft, dat voelt heel goed.’

››Na die bewuste woensdag van de wis- sel regende het reacties. Heeft jullie dat verheugd of geërgerd? Emile: ‘Van alle reacties was 99 procent lief en hartverwarmend. Ik kon het bijna niet meer bijhouden. Ik kreeg massa’s bloemen, brieven, kaarten, mails en appjes van de mensen voor wie ik het heb gedaan. Maar juist aan de lieden uit de Haagse kaasstolp,

die blijkbaar hun mening al klaar hadden foto Maurits Gemmink

TRIBUNE januari 2018 9 ››Sorry, maar is rondjes rijden in een auto hetzelfde als politiek bedrijven? Emile: ‘Nou ja, rondjes rijden... Zie het zo: politiek en Formule 1 zijn allebei topsport. Altijd scherp zijn, gecontroleerd blijven, alles in de gaten houden. Eén klein foutje en Max knalt tegen de vangrail. Eén klein foutje in Den Haag en je ligt weken zwaar onder vuur.’

››Max Verstappen heeft inmiddels s­uccessen behaald. Wat zijn jouw successen? Emile: ‘We kregen als SP vaak het verwijt dat we nooit meebesturen. Het was voor mij dus belangrijk om te laten zien dat wij sterke bestuurders kunnen leveren en het verschil kunnen maken. Alleen door dat te laten zien kun je die kritiek pareren. Ik heb daar veel tijd en energie in gestoken en niet zonder resultaat. We besturen nu in de helft van alle provincies, in tientallen gemeentes en in vier van de zes grootste steden, waaronder Amsterdam. We doen het daar overal erg goed, we maken echt het verschil. Daarnaast was ik de afgelopen periode bezig om de nieuwe lichting ‘klaar te stomen’. Inmiddels hebben we een nieuwe jonge voorzitter,

een vernieuwd partijbestuur en dagelijks foto Suzanne van de Kerk bestuur en een fantastische nieuwe, ambi­ tieuze Kamerfractie. Alleen het laatste stokje, dat van Partijleider, ontbrak nog aan dat lijstje en dat heb ik nu gedaan. Ik durf wel te zeggen dat ik er trots op ben.’ ‘Ik ben er hartstikke trots op dat de SP een vrouw als

››Voor Emile zal er veel veranderen na acht partijleider heeft’ jaar in de schijnwerpers en snoeihard ­werken. En voor jou, Lilian, krijgt het leven ook een rigoureuze wending. Zie je daar tegenop? Lilian: ‘Nee, hard werken is niet nieuw voor elk podium benutten. Als we willen dat men- en toe gas terugnemen is belangrijk. Maar als mij. In die acht jaar bij de vakbond maakte ik sen op ons stemmen, moeten ze wel weten­ de mensen ons ergens nodig hebben, moet je er ook lange dagen en was ik veel van huis. Wat waarom. Het is mijn taak om ons verhaal zo staan.’ dat betreft verandert er niet veel. Wel is het vaak en krachtig mogelijk te vertellen en daar zo dat ik voortaan eindverantwoordelijk ben hebben we de media voor nodig.’ ››Wat doe je om te ontspannen? en dat voel ik meteen. Ik kan het niet uitleg- Lilian: ‘Wandelen met mijn hond, een witte gen: het zit gewoon in mijn hoofd, het is een ››Oké, maar je hebt ook een privéleven. herder. Laika heet ze. Ik mag graag sporten, in gevoel. Het denken daarover is meteen na Lilian: ‘Emile heeft dat altijd knap gedaan: hij het fitnesscentrum, of hardlopen. Of er met de bekendmaking door Emile begonnen en vond de juiste balans tussen gezin en werk, vriendinnen op uit, dan kom ik ook tot rust. Oh gaat maar door. Hoe doen we dit, hoe doen al lever je in zo’n functie toch altijd in. Daar ja, en ik heb een seizoenskaart van Feyenoord.’ we dat, hoe pakken we Wilders en Baudet teken je voor, het is geen bijbaantje. Je moet Emile: ‘Ik overweeg om er voor de tweede helft aan, hoe gaat de SP de verkiezingen winnen? er alleen wel voor zorgen dat je geen speelbal van het seizoen ook eentje te kopen, ik heb nu Het blijft hard werken, maar op een andere wordt. Je moet de regie in eigen hand houden toch tijd zat.’ manier. Het denken staat nooit stil, fractie- en op z’n tijd kunnen zeggen ‘nou effe rust’, leider ben je 24/7.’ om zo ruimte voor jezelf vrij te maken.’ ››Dat is jou gegund, Emile, maar mogen wij toch vragen waarom je niet als fractielid in de ››Als fractievoorzitter sta je veel in de ››Jouw vader heeft wel eens tijdens de kerst- Tweede Kamer blijft? ­belangstelling. Vind je dat moeilijk? dagen actie gevoerd in Oss. Zou jij ook zo Emile: ‘Dan loop ik Lilian constant voor de voe- Lilian: ‘Nee, ik beschouw dat als een middel ver gaan? ten en dat wil ik per se niet.’ om ons verhaal duidelijk over het voetlicht Lilian: ‘De sociale strijd voer je voortdurend, Lilian: ‘Dat is Emiles eigen besluit, zo kijk ik er te krijgen. In mijn positie moet ik in principe die kun je niet even uitzetten. Nogmaals, af niet tegenaan.’

10 TRIBUNE januari 2018 in mij als frontman en die nu datzelfde ver- trouwen tonen in onze nieuwe frontvrouw. Dat vertrouwen mag je niet beschamen, dat moet je waarmaken. Stel je dienstbaar op en neem het op voor iedereen die op ons ­rekent. Dat zijn meer, veel meer Nederlan- ders dan er tot nu toe op ons stemmen.’

››Zo Lilian, da’s heel wat. Lilian: ‘Natuurlijk heb ik een beeld voor ogen van waar ik aan begin. Zo’n uitdaging kun je alleen aangaan als je het voor de volle honderd procent ziet zitten. Ik ga er vol in. ‘Kom maar op’, heb ik al een paar keer gezegd. Er zullen ongetwijfeld momenten zijn waarop het even tegenzit en het niet helemaal loopt zoals ik zou willen. Dan is het fijn om te weten hoe sterk ons team functioneert en hoe breed onze partij is, met foto Maurits Gemmink al die actieve mensen. Dan weet ik weer voor wie ik het doe. Neem dit van mij aan: zo is NIEUW KAMERLID het bij die Haagse heren bepaald niet altijd.’ ››Haagse heren? Welke Haagse heren? Lilian: ‘Laatst zat ik bij de verkiezing van de VOOR MAHIR ALKAYA is het vertrek van Emile Politicus van het Jaar tussen zeven strop­ ­Roemer uit de Kamer wel heel bijzonder. De dassen.’ Amsterdammer mag namelijk de vrijgekomen plek in de fractie innemen. Oud-Kamerlid Eric ››En dan heb jij een houding van: ik zal die Smaling, nummer 15 op de kandidatenlijst, kerels eens even wat laten zien? heeft aangegeven momenteel niet voor een Lilian: ‘Nee, net zoals ik liever niet heb dat ­terugkeer in de Kamer beschikbaar te zijn. ik op mijn achternaam word beoordeeld, wil ik ook niet dat mensen gaan zeggen: “Het is Alkaya werkte de afgelopen vijf jaar op het ‘Ik ben er hartstikke trots op dat de SP een vrouw als een vrouw, dus...” Ik ben nu fractievoorzitter ­ministerie van Economische Zaken. Zijn van de SP-fractie en moet gewoon leveren ­socialistische idealen, die hij tijdens koffie­ partijleider heeft’ en presteren.’ pauzes niet onder stoelen of banken stak, maakten hem op de werkvloer weleens een ››Welke accenten zul jij leggen? vreemde eend in de bijt. ‘Mijn collega’s waren Lilian: ‘Wacht even, de SP is een ledenpartij. vooral ­D66-­aanhangers’, vertelt Alkaya. Dat De leden bepalen de koers. Het is niet zo dat hij het ­reilen en zeilen van het ministerie van Emile: ‘Ik heb nog geen flauw idee wat ik als je een poppetje wisselt de koers wordt binnenuit kent, kan een toegevoegde waarde ga doen. Ik weet alleen dat ik me met hart verlegd. Vanzelfsprekend heb ik mijn eigen zijn voor de Kamerfractie, verwacht hij. en ziel voor de SP blijf inzetten en te hulp stijl en ik zal zeker mijn eigen accenten schiet waar dat nodig en mogelijk is. Over ­leggen. Ik heb een verleden bij de vakbond De afgelopen jaren voerde Alkaya, die een ander beroep, een nieuwe baan, heb en daar heb ik veel geleerd. Eén van de les- ­namens de SP in de bestuurscommissie van ik nog niet nagedacht. Ik zie wel wat er op sen houdt in dat je het niet voor, maar mét Amsterdam Nieuw-West zat, onder andere mijn pad komt en hoe ik mij dienstbaar kan de mensen doet. Of een andere les: combi- actie tegen de afbraak van het openbaar ver- maken voor de samenleving.’ neer parlementaire druk met maatschap- voer in zijn stad. Het raakt hem, dat hij nu pelijke druk, dan kun je goede resultaten succeswensen ontvangt van bewoners waar- ››Je bent nu 55, dus je moet nog een hele bereiken. Hoe dat gaat uitpakken met mij in mee hij al jaren strijdt voor het behoud van poos. De SP vindt dat mensen met zware de nieuwe rol zullen jullie snel genoeg zien, een buslijn. Alkaya: ‘Omdat de stadsregio beroepen moeten kunnen stoppen als ze horen en lezen.’ • vooral aan de belangen van ­toeristen en 65 zijn. Heb jij ook een zwaar vak gehad? expats denkt, dreigen ov-­verbindingen met Emile: ‘Ja, maar wel een mooi zwaar beroep, de volksbuurten rond Amsterdam te ­worden vooral een eervol zwaar beroep. Het is toch afgebroken. Maar door met bewoners in actie wat, namens bijna een miljoen mensen het te komen wisten we vorige­ maand Metrolijn geluid in de Tweede Kamer vertolken. Daar tekst Rob Janssen en Robin Bruinsma 53 te behouden. De mensen zelf hebben vaak zeur je niet over, daar ben je dankbaar voor. foto’s Maurits Gemmink de beste ideeën voor hun ­eigen omgeving, Vertrouwen is het hoogste goed dat je van maar worden te weinig ­gehoord. In de Kamer ­iemand kunt krijgen. Er zijn heel veel men- wil ik ervoor blijven ­vechten dat zij meer zeg- sen binnen de partij die vertrouwen hadden genschap krijgen.’ •

TRIBUNE januari 2018 11 Bedankt dat je helder, eerlijk en inhoudelijk sprak

foto Suzanne van de Kerk foto Sander van Oorspronk foto Maurits Gemmink

Bedankt voor de vele foto's

foto Wiebe Kiestra foto Wiebe Kiestra

Bedankt dat je van alle markten thuis was

foto foto still uit Vara filmpje

Bedankt voor al die keren, schouder aan schouder met de mensen

12 TRIBUNE januari 2018foto Bas Stoffelsen foto Erik van 't Hullenaar foto Sander van Oorspronk foto Maurits Gemmink foto Diederik Olders

foto Wiebe Kiestra foto Menno Herstel BEDANKT EMILE foto Nynke Vissia

foto Sander van Oorspronk foto Suzanne van de Kerk foto Maurits Gemmink TRIBUNE januari 2018 13 ‘DE ECONOMIE DRAAIT OM HEEL DE MENS’ foto Nynke Vissia

BASTIAAN LEEST

WIE Bastiaan van Apeldoorn, politicoloog, land meer dan een bv. Het gaat haar om Dat woord consument triggert een egocen­ SP-Eerste Kamerlid en hoofddocent heel de mens – om nog maar een term van trische, calculerende houding. ’ Internationale Betrekkingen aan de Vrije onze partij te gebruiken – en ze zegt: de Universiteit (Amsterdam) economie draait ook om heel de mens. Maar ››Wat is nou die donut? de huidige dominante economie heeft een ‘De donut is een beeldende manier om aan LEEST Donuteconomie: in zeven stappen naar heel beperkte visie op wat die mens is. In de te geven dat economie andere doelen moet een economie van de 21e eeuw. neoklassieke theorie wordt de mens geredu- hebben. Het doel moet zijn om in de donut Kate Raworth, Uitg. Nieuw Amsterdam ceerd tot een individu dat behoeftes heeft en te zitten: economie moet tot doel hebben om die zoveel mogelijk wil bevredigen. Op basis de keuzes die we maken binnen de grenzen van rationele keuzes en via marktrelaties van sociale gerechtigheid en ecologische met andere individuen worden die behoeftes houdbaarheid te houden. Als je in het ›› Wat heb je gelezen? dan zo veel mogelijk en zo efficiënt mogelijk gat van die donut zit, dan is er sprake van ‘Een boek waar redelijk wat over te doen is. bevredigd. Wat we daarmee missen zijn de economische onderontwikkeling en wordt Donuteconomie, van Kate Raworth. Ik heb sociale verbanden van mensen; als burgers, in de basisbehoeften van veel mensen niet het in het Engels gelezen, maar er is nu ook en als buren. Zij wil dat economie ook daar- een Nederlandse vertaling.’ over gaat.’

››Is de ophef terecht? ››Niet nieuw inderdaad voor ons. ‘Ja, het is zeker het lezen waard. Ik begreep Wat voegt ze daaraan toe? dat de Engelse krant the Guardian haar de ‘Zij maakt heel erg duidelijk: nieuwe Keynes noemt: dat vind ik wat over- woorden zijn belangrijk. dreven. En hoewel alle kritiek die ze heeft en Als je jezelf ziet als alle ideeën die je in het boek leest belang- consument, dan leidt wekkend zijn, is het niet allemaal even dat meteen al tot een origineel. Raworth slaagt er wel in om het op ander soort gedrag. een een heel originele manier te vertellen. Ze haalt allerlei Het spreekt echt tot de verbeelding.’ psychologische experimenten ››Wat probeert ze ons duidelijk te maken? aan waarin ‘Zij probeert ons een andere kijk te geven mensen op op de economische wetenschap en op de elkaar moe- economie, maar daarmee ook op de samen- ten reageren. leving. Het is echt de moeite waard om te Als je dan lezen, zeker niet alleen als je in economische het woord vraagstukken geïnteresseerd bent. Ze laat consument zien dat onze kijk op de economie, de kijk gebruikt, zoals die dominant is aan universiteiten, veel dan komt te beperkend is. De visie die ze daar tegen- er ander over zet is in veel opzichten een SP-visie.’ gedrag uit dan als je ››In welke opzichten? het woord ‘Het idee is, in SP-bewoordingen, dat de buurvrouw of mens meer is dan een consument en een burger gebruikt.

14 TRIBUNE januari 2018 ‘De donut is een beeldende manier om aan te geven dat economie andere doelen moet hebben’

voorzien. Die mensen vallen buiten de boot, is groei waar je niks aan hebt, omdat het hebben onvoldoende te eten, geen goed dak niet helpt om in de sociale behoeften van boven hun hoofd. Als je buiten de donut de meerderheid van de mensen te voorzien. komt, dan is er sprake van ongezonde eco- Dat relativeert weer de waarde van die groei. nomische overontwikkeling, waarbij je veel Raworth neemt een positie in waarin groei schade berokkent aan de leefomgeving, aan of krimp bijzaak zijn; geen doel op zich. Doel het milieu en de planeet. moet zijn: binnen de donut blijven. Dat vond ik een krachtige boodschap.’ ››We hebben nu beide: mensen die te ­weinig hebben en een planeet die ››Is dit een nieuwe economische theorie? overvraagd wordt. ‘Nee, het boek geeft aan hoe die nieuwe ‘De slechtst denkbare combinatie. We economie er uit zou moeten zien. Welke moeten ervoor zorgen dat we als mensheid grenzen we moeten stellen om te komen binnen de donut komen. We moeten af van tot een gezonde economische ontwikkeling het groeidenken dat dominant is bij eco- waarin het gaat om rechtvaardigheid, waar nomen, beleidsmakers, journalisten, bijna iedereen zichzelf kan ontplooien, zonder dat iedereen: als we maar groeien gaat het goed. we de planeet schade berokkenen. Maar het Daar moeten we vanaf. Het doel moet zijn: is niet echt een nieuwe theorie over hoe de binnen die donut te komen.’ economie werkt. Raworth is niet de nieuwe Keynes, laat staan de nieuwe Marx. Wat ik ››Er zijn toch ook mensen die bijvoorbeeld mis in het boek is het woord zeggen: we moeten stoppen kapitalisme. We hebben te maken met een met economische groei? kapitalistisch systeem, dat samenhangt met ‘Zeker, vaak uit ecologische bepaalde sociale verhoudingen. Veel van overwegingen. Met de haar kritiek is systeemkritiek: als je dat gaat vraag wat we moeten uitvoeren, dan heb je geen kapitalisme meer. met economische groei Maar ze loopt daar, mogelijk om tactische doen we niet aan mee. Wat zij zegt, is heel worstel ik zelf ook. redenen, met een boog omheen. En daarmee redelijk. Zo gaat zij het debat aan met de Want je kunt niet komt de vraag op: hoe gaan al die mooie mainstream, met de elite die het nu voor het zomaar zeggen: dat ideeën van haar worden uitgevoerd, als je zeggen heeft. Dat is niet genoeg, want we gooien we even niet hardop nadenkt over de machtsverhou- hebben ook strijd van onderop nodig, maar overboord. Een ding tussen arbeid en kapitaal?’ voor het publieke debat is dit goed.’ recessie betekent werkloosheid en ››Maar toch noem je het een belangrijk armoede, en dan boek. tekst en illustratie Diederik Olders kan groei goede ‘Ja, omdat het een boek voor iedereen is. Er gevolgen hebben. staan geen formules in, de taal is toegan- Maar na het herstel kelijk, het is echt geschreven voor niet- van de crisis is er economen. Je moet wel van lezen houden en Een uitzending van het tv-programma groei geweest, die interesse in het onderwerp hebben, maar het Tegenlicht over Donuteconomie is hier vooral ten goede is is voor een breed publiek. Het is een nuttig te vinden: sp.nl/Zwk gekomen aan de hogere boek. Omdat je ook als liberaal bij het lezen inkomens­klassen. Dat niet meteen kan zeggen: wat een onzin, daar

TRIBUNE januari 2018 15 NIEUWS

>> SLUITING SIEMENS HENGELO: VOOR WAT HOORT WAT

De werknemers van Siemens Hengelo zijn boos. In een videoboodschap vertelde de bestuursvoorzitter vanuit Duitsland doodleuk dat hun (winstge- vende!) bedrijf zou verdwijnen. De werknemers zijn direct gesteund door de SP, in Hengelo en in Den Haag, in hun eis om de banen te behouden.

SP-Tweede Kamerlid ging naar Hengelo toe en sprak met de werkne-

mers: ‘Ik zag trotse mensen die vertelden foto Maurits Gemmink over de geschiedenis van het bedrijf, een SP-Tweede Kamerlid Maarten Hijink in gesprek met werknemers van Siemens, tijdens hun bedrijf dat het waard is om voor te vech- bezoek aan de Tweede Kamer. ten.’ De SP-afdeling Hengelo zette razendsnel een actie op om steun te verzamelen en een deel van de werkne- vind dat je dan mag verwachten dat de drukt ook het belang voor de werkgelegen- mers toog naar Den Haag om het debat bij werkgelegenheid die dat oplevert niet heid: ‘Bij Siemens werkt veel technisch te wonen. Hijink: ‘Daar zette ik minister zomaar verdwijnt omdat aandeelhouders personeel op allerlei niveaus, er zijn goede Wiebes aan het werk. Zijn eerste reactie nóg meer winst willen maken.’ opleidingen in de buurt. Maar de bedrijven was: dit is een bedrijfsbesluit, daar gaat de Mariska ten Heuw, SP-wethouder Econo- die gedeeltelijk van Siemens afhankelijk overheid niet over. Nu gaat hij in elk geval mie in Hengelo, bevestigt dat de gemeen- zijn, gaan de klap ook voelen.’ Vlak voor de praten met Siemens. De SP vindt dat de te, de provincie en het Rijk door de jaren kerst werd bekend dat er uitstel in de overheid gewoon industriebeleid moet tientallen miljoenen hebben geïnvesteerd: ontslagprocedures komt, volgens Ten hebben. Daarbij staat centraal: voor wat ‘Stork is verplaatst zodat Siemens kon Heuw een hoopgevend teken: ‘Zonder de hoort wat. Siemens heeft jarenlang geprofi- groeien, de hele omgeving is aangepast, acties van de werknemers en de SP was teerd van subsidies en investeringen. Ik wegen zijn aangelegd.’ Ten Heuw bena- het gewoon doorgezet.’

>> STOP DE PESTKORTING >> ‘BUITENLANDSE BEZETTING GROOTSTE PROBLEEM AFGHANISTAN’ Terwijl Rutte steevast beweert dat iedereen erop vooruit gaat, worden Naar aanleiding van een mail en een filmpje jonggehandicapten met een Wajong- (zie link onderaan) heeft SP-partijsecretaris uitkering per 1 januari 2018 vijf procent Hans van Heijningen samen met de gekort. In een filmpje van de SP leggen Amsterdamse SP-wethouder Arjan Wajongers uit wat dit in de praktijk Vliegenthart gesproken met Selay Ghaffar,

betekent. Bijvoorbeeld: twee keer minder de vrouwelijke voorzitter van de Afghaanse foto archief Hans van Heijningen boodschappen kunnen doen per maand. Solidariteitspartij. Van ­Heijningen: ‘Mijn Vlnr. Hans van Heijningen, Selay Ghaffar en SP-Kamerlid noemt de reactie op die filmbeelden was er een van Arjan Vliegenthart ‘pestkorting’ voor arbeidsgehandicapten verbazing: een vrouw zonder hoofddoek oneerlijk, onnodig en laf: ‘Komend jaar blij- die tekeergaat tegen de buitenlandse meewerkt aan die Amerikaanse bezetting ven we ons verzetten tegen de strafkor- bezettingstroepen. Ik vroeg haar: maar de en vraagt Ghaffar in hoeverre deze toch ting, net als dat we zullen strijden tegen Taliban dan, zijn dat soms lieverdjes?’ weinig gehoorde opvatting gesteund wordt het schandalige plan om werken onder het Ghaffar: ‘De buitenlandse bezetting is echt door Afghanen. Ghaffar: ‘Onze Solidari- minimumloon mogelijk te maken. Genoeg het grootste probleem. Die maakt dat we teitspartij heeft dertigduizend leden; en te doen dus!’ SP’er en ervaringsdeskun- opgescheept zitten met een regering van afdelingen in 20 van de 34 provincies. In dige Rayeed Nasibdar, die 7000 handteke- corrupte politici en oorlogsmisdadigers. De boerka en nikab gehuld, reis ik door het ningen ophaalde tegen de pestkorting, Taliban is van een andere orde. Die heeft hele land. Het wisselen van auto’s en blijft ook actievoeren. ‘Desnoods juridisch, vleugels die pro-China, pro-Rusland, schuilplaatsen, dat is dagelijkse kost voor via het VN-Verdrag voor de Rechten van pro-Iran en pro-Pakistan zijn. Al die facties ons. Hoewel we door toedoen van de Mensen met een Handicap’, aldus worden door de Amerikanen militair regering niet openlijk kunnen werken, Nasibdar. bestreden, met uitzondering van de komen er spontaan honderden mensen op pro-Pakistanvleugel die voluit steun krijgt ons af als we ons laten zien en horen. Maar van de Amerikaanse bezetters. De Ameri- de internationale media zijn niet geïnteres- kanen zijn erop gebrand om militair in seerd in ons verhaal. Journalisten die het Afghanistan te blijven omdat het land echte Afghanistan willen leren kennen cruciaal is voor de krachtmeting met China, helpen wij graag.’ Bekijk het filmpje op die volgens de VS onvermijdelijk is.’ Van doemee.sp.nl/pestkorting Heijningen merkt op dat Nederland sp.nl/ZU9

16 TRIBUNE januari 2018 NIEUWS

>> DIESELGATE IN ONGEMANIPULEERDE CIJFERS

€ 450.000 boete heeft de Nederlandse toezichthouder ACM opgelegd aan autofabrikant Volkswagen wegens ‘oneer- lijke handelspraktijken’. Door het gebruik van sjoemelsoftware manipuleerde het bedrijf testresultaten: als ‘milieuvriendelijk’ aangeprezen dieselauto’s stoten op de weg

foto archief 40 procent meer schadelijke stoffen uit dan in testsituaties. Volkswagen heeft toegegeven dat er in Nederland 170.000 >> ZIEKE HUIZEN auto’s zijn verkocht met software die de uitstoottest kan manipuleren. Per verkoch- Letterlijk ziek worden van je huis: door de astma-puffertjes moeten gebruiken.’ te sjoemelauto, bedraagt de boete dus een toename van schimmelproblemen over- Beckerman pleit daarom voor een landelijk kleine € 2,65. Volgens onderzoek van het komt dat steeds meer mensen. Had in actieplan tegen schimmel in woningen. ‘Op Duitse Center for Automotive Research 2007 nog 9 procent van de woningen tientallen plekken in ons land komen maakt het bedrijf Volkswagen wereldwijd schimmels, inmiddels is dit percentage huurders met de SP in actie tegen onge- gemiddeld € 801 winst op elke verkochte opgelopen naar 43 procent. SP-Kamerlid zonde woningen, maar dat zou eigenlijk auto. Nog een duizelingwekkend cijfer: de Sandra Beckerman: ‘Bewoners van niet nodig moeten zijn. Huurders moeten Telegraaf meldde in maart dat volgens schimmelwoningen worden vaker ziek, een afdwingbaar recht krijgen om verhuur- Amerikaanse wetenschappers zo’n 1200 leven korter en doen dat in minder goede ders van schimmelwoningen aan te Europeanen ongeveer 10 jaar eerder zullen gezondheid. Denk bijvoorbeeld aan kleine pakken.’ overlijden als gevolg van de extra uitstoot kinderen die al heel jong medicijnen en van dieselauto’s met sjoemelsoftware.

>> HUURDERS DE BAAS >> VERPLICHT VRIJWILLIG?

In de zomer van 2016 wisten de huurders coöperaties ontstaan waar mensen het heft Dat de vrijwillige ouderbijdrage helemaal van de Arnhemse Woningbouwvereniging in eigen handen nemen. Volgens mij is dit niet zo vrijwillig is, hoort de SP al jaren. voor Ambtenaren (WBvA) met steun van hier ook een voorbeeld van. Nadat we de Van scholen die pontificaal lijstjes ophan- SP-wethouder Geert Ritsema de verkoop verkoop van de woningen wisten tegen te gen van ouders die niet betaald hebben tot van hun woningen tegen te houden. De houden ben ik met de huurders om de tafel deurwaarders die de bijdrage komen innen: overwinning smaakte duidelijk naar meer, gegaan. Zij hebben vervolgens zelf gezorgd SP-Tweede Kamerlid Peter Kwint heeft want sinds 15 december gelden er nieuwe voor meer zeggenschap.’ Volgens de schoon genoeg van deze misstanden. statuten voor de kleine vereniging met SP-bestuurder bieden de nieuwe statuten Daarom heeft de SP, met scholierenorgani- slechts 180 sociale huurwoningen. de beste garantie tegen eventuele verkoop satie LAKS, belangenbehartiger Ouders & Hiermee krijgt ieder huishouden een stem in de toekomst. ‘De woningen zijn hiermee Onderwijs, GroenLinks en PvdA, een in de algemene ledenvergadering. Ritsema: definitief in een veilige haven terechtgeko- manifest gelanceerd om de vrijwillige ‘Je ziet tegenwoordig allerlei soorten men’, aldus Ritsema. ouderbijdrage echt vrijwillig te maken.

>> PERMANENTE OORLOG? NIET IN MIJN NAAM!

December vorig jaar is onder aanvoering dat er meer dan een miljoen doden zijn organiseren we onder meer een tour door van Sadet Karabulut in de Tweede Kamer gevallen en miljoenen mensen op de vlucht het land, om de discussie aan te gaan, op frontaal de aanval geopend op de faliekant sloegen. universiteiten en in buurthuizen. Onze leus mislukte Oorlog tegen het Terrorisme. is klip en klaar: Permanente oorlog? Niet in Tijdens debatten over de oorlogen in De door President George W. Bush in 2001 mijn naam! Afghanistan en Irak/Syrië is keer op keer ontketende War on Terror, waar de SP zich gewezen op de averechtse werking. Na van meet af aan tegen heeft uitgesproken, ruim zestien jaar oorlog is er niet minder, is verworden tot een oorlog zonder eind. maar juist veel meer terreur en terroristi- Een oorlog die alleen maar verliezers kent. sche dreiging, ook in Europa, en zijn Rutte III steunt dit Amerikaanse wanbeleid. organisaties als Al Qaida in omvang en Nederlandse militaire missies in onder Wil je meer weten of een handje helpen? aantal alleen maar gegroeid. Spanningen meer Afghanistan en Irak zijn verlengd. Dat Check dan sp.nl/internationaal en meld je aan tussen bevolkingsgroepen zijn toegeno- betekent dat de strijd tegen deze waanzin voor de nieuwsbrief of stuur een mailtje naar men, ook in eigen land. Een ander gevolg is moet worden voortgezet. Daarvoor [email protected]

TRIBUNE januari 2018 17 NIEUWS

>> EUROPEES PARLEMENT NOEMT NEDERLAND OP ÉÉN EEN KNALLENDE START van 2018 voor VERKEERDE STEM NA BELASTINGPARADIJS postbezorgers. Eindelijk verdwijnen de bungelbanen bij de post, op voorstel van Bijna had het Europees Parlement Neder- Maar achteraf bleek één tegenstemmer – SP-Tweede Kamerlid Maarten Hijink. land officieel een belastingparadijs de Duitse Europarlementariër Karl-Heinz genoemd. Er waren net zo veel voor- als Florenz – het verkeerde knopje te hebben tegenstemmers: 327 voor en 327 tegen. De ingedrukt. Het voor-kamp was dus toch in sp.nl/ZUC hoofdelijke stemming maakte duidelijk dat de meerderheid, al verandert het niets aan het de rechtse partijen zijn die tegen deze de uitslag. Volgens Tweede Kamerlid SP-SENATOR TINY KOX heeft Rutte opgeroepen benaming stemden: het CDA, de VVD, D66 Renske Leijten is de uitslag een klap voor om de armoede onder kinderen terug te en de PVV stemden tegen; de ChristenUnie het kabinet: ‘In geen enkel ander land dringen. De voltallige Eerste Kamer steunt en SGP onthielden zich van stemmen. De hebben Amerikaanse multinationals zoveel hem. regeringscoalitie liet zich van haar meest dochterondernemingen, puur vanwege multinational-vriendelijke kant zien, na het fiscale motieven. Terwijl vooraf is afgespro- belastingvoordeel dat Shell en andere ken dat EU-landen niet op de Europese lijst sp.nl/ZUy multinationals reeds werd gegund. van belastingparadijzen komen te staan, ‘Wanneer een voorstel evenveel voorstem- heeft het Europees Parlement bijna anders SCHIJNZELFSTANDIGEN die jarenlang voor men als tegenstemmen krijgt, is het beslist. Dat moet hard aankomen.’ hetzelfde bedrijf werken hebben ook recht afgewezen. Maar feit is dat de helft van alle Volgens onderzoek van de Europese op vakantiedagen. Zo oordeelde het Europarlementariërs Nederland dus wel Commissie heeft Nederland meer fiscale Europese Hof van Justitie. degelijk een belastingparadijs vindt’, aldus regels die belastingontwijking in de hand SP-Europarlementariër Dennis de Jong. werken dan alle andere EU-landen. sp.nl/ZUF

>> VERBORGEN LEED IN DE SPORT BESTAAT DE vennootschapsbelasting nog in 2052? Als de huidige ongezonde trend Een op de acht sporters heeft als kind te leiden. De reden: gebrek aan tijd en in Europa doorzet niet, zo stelt een maken gehad met seksuele intimidatie. Dit menskracht bij de politie en het Openbaar onderzoeksbureau. bleek afgelopen maand uit een onderzoek, Ministerie. SP-Kamerlid Michiel van uitgevoerd in opdracht van sportkoepel Nispen: ‘Wederom wordt duidelijk dat het NOC*NSF. Gebleken is bovendien dat kabinet meer moet investeren in onze sp.nl/ZUt meldingen van misbruik en intimidatie in de veiligheid.’ sport vaak niet tot opsporing en vervolging foto’s archief ROOD foto’s

>> RUTTE LOVES SHELL

Een premier die op de knieën gaat voor multinationals: het dopen tot ‘Shell I’. Enkele weken later kroop ROOD in de huid van inspireerde ROOD tot een tweetal rake acties. Eerst ‘fotobomb- Rutte om de president-directeur van Shell ten huwelijk te vragen. den’ de SP-jongeren het VVD-congres door het kabinet om te

18 TRIBUNE januari 2018 STUUR TIHANGE EN DOEL MET PENSIOEN

Een kleurrijke protestmars trekt op 23 december door Heerlen. De spanning stijgt als de vicevoorzitter van ABP het woord neemt. Gaat ABP stoppen met het beleggen van pensioengelden in Engie, de eigenaar van de kerncentrales in Tihange en Doel?

HOEZO BREED PROTEST? De 500 actievoerders ons eigen pensioengeld brengen we onszelf geld terugtrekken zou betekenen dat ABP komen uit België, Duitsland en Nederland. en honderdduizend anderen in gevaar. ‘geen invloed meer’ zou hebben en boven- En vertegenwoordigers van de SP, Groen- dien ‘loopt Engie voorop in duurzame ener- Links, PvdA, Partij voor de Dieren, vakbond Met die boodschap wordt koers gezet naar gie’. En met die onveiligheid van de kern- FNV, milieuorganisatie WISE en de Belgi- het imposante gebouw van ABP. Daar wacht centrales valt het ook wel mee, laat Meijer sche linkse partij PVDA-PTB sluiten zich bij José Meijer, vice-voorzitter van ABP. Dapper doorschemeren. Voor Sandra Beckerman is hen aan. Hoe breed wou je ‘t hebben? van haar, om zo’n groot bataljon voetvolk het dan duidelijk: ‘Dat is dus voor de derde De bonte stoet trekt met roffelende trom- met zo’n duidelijke boodschap te woord te keer ‘nee’. En daar nemen we geen genoegen mels en wapperende vlaggen dwars door het willen staan. In haar eentje nog wel. Maar ze mee. We gaan door met acties. Toch?’ Die centrum van Heerlen, naar het hoofdkan- weet ook: de actievoerders zouden het nog oproep wordt door de actievoerders met luid toor van pensioenfonds ABP. Dat belegt na- veel dapperder vinden als ze ervoor zorgt gejuich ondersteund. Fakkels worden aange- melijk 146 miljoen euro in Engie, het Franse dat ABP zich terugtrekt uit Engie. Gaat ze stoken, de vlaggen wapperen opnieuw. energieconcern dat eigenaar is van de verou- dat doen? De boodschap is duidelijk: We beginnen pas. derde kerncentrales in Tihange en Doel SP-Tweede Kamerlid Sandra Beckerman is In totaal hebben Nederlandse pensioen- – vlak over de grens in België. Dat de schrik net zo benieuwd als alle anderen: ‘We heb- fondsen zo’n kwart miljard euro belegd in er goed in zit bij de honderdduizenden in- ben het nu twee keer gevraagd: ABP, beleg Engie. Naast ABP, het pensioenfonds van woners van het Nederlands-Duits-Belgische ons geld niet in die onveilige kerncentrale. ambtenaren en mensen werkzaam in het grensgebied als gevolg de vele gebreken­ Als we die toezegging niet krijgen, gaan we onderwijs, hebben ook pensioenfondsen en incidenten bij kerncentrales; dat is één. door met actievoeren tot het pensioenfonds van de sector Metaal en Techniek, alsmede Maar dat ABP de omstreden centrales helpt ons geld terugtrekt.’ Dat laatste lijkt een Zorg en Welzijn bijna honderd miljoen in open te blijven, door pensioengelden in steeds aannemelijker scenario te worden. de eigenaar van Tihange en Doel zitten. • Engie te beleggen; dat is volgens de actie- Want José Meijer houdt haar poot stijf. Die voerders echt de bodem. Want ze zien: met 146 miljoen euro vindt ze ‘niet zoveel’, het tekst Rob Janssen • foto Peter de Vos

TRIBUNE januari 2018 19 BESCHEIDEN MAAR VASTBERADEN staan de collec- tanten van het Leger des Heils met hun rode kerstpot op de stationstraverse. Tiendui- zenden mensen lopen hier dagelijks vanaf het Centraal Station door Hoog Catharijne naar de binnenstad. Vriendelijk knopen de ‘heilsoldaten’ een praatje aan. De opbrengst van hun kerstcollecte is bestemd voor kerstpakketten en activiteiten voor kwets- bare mensen, waaronder eenzame ouderen, daklozen en verslaafden. Het is een goede plek om te staan, vertelt majoor Fred Nieuwland van het Leger des Heils. De jaarlijkse opbrengst kan oplopen tot wel vierduizend euro. Bovendien staan de collectanten er droog en beschut: ‘Dat is fijn, want veel leden van ons kerkgenoot- schap zijn een dagje ouder. Die kunnen niet urenlang in de kou staan kleumen.’

Maar aan deze traditie leek afgelopen december een hardvochtig eind te komen. Het in Parijs gevestigde beleggingsfonds Klépierre, eigenaar van ruim 180 winkel­ centra in zestien verschillende landen, wilde dit jaar geen toestemming geven. In 2015 nam Klépierre de Nederlandse retailvast- goedbelegger Cório over – en daarmee ook Hoog Catharijne. Een van de huisregels bij de Fransen behelst het verbod op collec- tes op ‘hun’ grondgebied. Tim Schipper, fractievoorzitter van de SP in de Utrechtse gemeenteraad, aarzelde geen moment toen hij vernam van het op handen zijnde verbod. Samen met de ChristenUnie stelde hij raadsvragen. Klépierre, klaarblijkelijk geschrokken van de plotselinge publiciteit en politieke aandacht, gaf schielijk nog eenmaal toestemming voor de kerstcollecte. foto Daniël de Jongh Maar vanaf dit jaar moeten de collecte- rende soldaten hun heil elders zoeken. De kwestie legt een lang-slepend probleem in SCROOGE ANNO 2018 de Utrechtse samenleving bloot, legt Schip- per uit: ‘De onderliggende vraag is: wie is de baas in de stad Utrecht?’ Die vraagt blijkt DE LANGE ARM nog niet zo eenvoudig te antwoorden. Met de dossiers over Hoog Catharijne en het VAN HOOG CATHARIJNE stationsgebied zou je met gemak een biblio- theek kunnen vullen. Al tijdens de opening in 1973 gingen duizenden Utrechters de straat op om te protesteren. De sloop van de Een eenzame kerst dreigt voor Utrechts verschoppelingen en historische stationswijk en het monumen- minderbedeelden.­ Traditiegetrouw organiseert het Leger des tale pand van verzekeringsmaatschappij Heils er activiteiten voor kwetsbare mensen. Maar de eigenaar De Utrecht is velen nog altijd een doorn in het oog. De betonnen winkelkolos, aange- van Hoog Catharijne dreigt een streep door de rekening te prezen als toonbeeld van ‘tijdloze’ functio- zetten, met een verbod op de jaarlijkse kerstcollecte in het nele architectuur, raakte bovendien al snel overdekte winkelcentrum. Mag dat zomaar? hopeloos verouderd en verloederd. Vernieu- wingsplannen, het ene nog megalomaner

20 TRIBUNE januari 2018 aparte vermelding. Toch werd het Leger des Van wie is de openbare ruimte? Heils ook toen geen strobreed in de weg De vragen die opdoemen zijn exemplarisch gelegd, de jaarlijkse collecte was al sinds het voor de huidige tijd: van wie is de openbare ontstaan van Hoog Catharijne een vanzelf- ruimte? Wie heeft het voor het zeggen op een sprekendheid. Pas met de overname van overdekt stuk weg dat in private handen is? Cório door Klépierre veranderde dat. Wie bewaakt er de orde? Wie mag beslissen foto SP Utrecht wie er collecteert – of een politieke mening Naargeestig uit? Dat de gangen van Hoog Catharijne anno In de historie van Hoog Catharijne vormt dan het andere, volgden elkaar in rap tempo 2018 nog altijd dienen als verbindings- de periode van overlast door dealers, drugs­ op. De inwoners van Utrecht waren route tussen het station en de binnenstad, verslaafden en daklozen een aparte maar sceptisch. Een nieuwe politieke partij, lijdt geen twijfel. Het alternatief, om het zeer navrante passage. Rond de eeuw­ Leefbaar Utrecht, dankte er zelfs haar winkelcentrum heen lopen, is verre van wisseling sloegen de gemeente, de politie, stormachtige bestaan aan. aantrek­kelijk. Op straatniveau oogt de de zorgverzekeraars én de winkeliers de buitenkant van Hoog Catharijne aan de ­handen ineen. Het winkelcentrum werd Welkom in Cório-City stationskant nog even naargeestig als in de ‘schoongeveegd’ en er kwam alternatieve In 2006 werden de overeenkomsten voor ­ jaren tachtig en negentig, toen drugsdealers opvang in de vorm van hostels en huis­ de metamorfose ondertekend door de en dakloze verslaafden onder erbarmelijke kamerprojecten. Uiteraard was het gemeente- ­gemeente, Cório (toen nog eigenaar van omstandigheden de krochten onder het bestuur, en in het bijzonder de burge­meester, Hoog Catharijne), de Jaarbeurs en de NS. Het winkelcomplex bevolkten. Een voorstel voor eindverantwoordelijk voor de openbare orde. ging toen ook al over wie wat zou betalen – een andere route naar de stad, via trap- en wie wat mocht bepalen. De SP zag de bui pen rechtstreeks vanaf de perrons naar de Kort nadat Klépierre bekendmaakte de kerst- een jaar eerder al hangen en plaatste alter- nieuwgebouwde Moreelsebrug die langs het collecte nog slechts eenmaal toe te staan, natieve plaatsnaamborden aan de invals- winkelcentrum loopt, stuitte op een veto organiseerde de SP Utrecht een ­bliksemactie. wegen van de stad, met de waarschuwende van Hoog Catharijne. Met het uitrollen van een spandoek met de tekst ‘Welkom in Cório-City’. Inmiddels tekst ‘Van wie is de stad?’ werd de aandacht verkeert de uitvoering van de herontwik­ Het voorval tekent de opstelling van de gevraagd van het ­winkelend publiek. Na tien keling, inclusief het station, muziekcentrum ­opeenvolgende eigenaars, momenteel minuten werden de ­demonstranten door de en nieuw stadskantoor, in een vergevorderd Klépierre, in de stad. Tim Schipper: ‘De vast- particuliere bewakers van Hoog Catharijne stadium. goedgigant was bang dat er minder mensen weggestuurd. via Hoog Catharijne naar de binnenstad Maar de vraag wie de macht heeft is nog zouden lopen. Klépierre wil een monopolie Voorlopig is het laatste woord over de kwestie onverminderd actueel, zo blijkt uit de com- hebben op toegang tot de binnenstad, maar nog niet gezegd, maar één ding is duidelijk: motie over de kerstcollecte. De gemeente, wil niet de verantwoordelijkheid van een als het aan de SP ligt, gaat de kerstcollecte zo bleek bij de beantwoording van de openbare weg. Je kunt niet beide hebben. van het Leger des Heils op Hoog ­Catharijne raads­vragen, heeft geen problemen met de Klépierre is te gast in onze stad en zal ook ook in de toekomst gewoon door. Tim inzameling van het Leger des Heils. ‘Het aan de Utrechters moeten denken, niet Schipper: ‘Klépierre gedraagt zich als heer probleem,’ vertelt Schipper, ‘is dat Hoog alleen aan het eigenbelang.’ Ook hekelt hij en meester in de stad. Wij zijn van mening Catharijne is gebouwd als verbinding tus- het feit dat na de verbouwing van Hoog dat niet de multinationals, maar de inwoners sen het station en de stad Utrecht. Destijds ­Catharijne een aantal kleine ondernemers bepalen wat er in Utrecht gebeurt.’ • een heel nieuw en onbekend concept. De niet in het complex kunnen terugkeren gemeente sloot een erfpachtovereenkomst en dat Klépierre sinds kort alle winkels tekst Robin Bruinsma en Daniël de Jongh met het winkelcentrum en er werd afgespro- verplicht om tot 20 uur ’s avonds open te ken dat in de gangen van Hoog Catharijne blijven. niet alleen de huisregels van het winkel­ centrum gelden, maar ook de gemeentelijke regels.’ Een ambivalente overeenkomst dus, waarin de toekomstige twistappel al lijkt te zijn ingebakken. Tot 2013 was er echter geen twijfel over mogelijk dat het gemeentebe- stuur uitmaakte wie een vergunning kreeg voor kraampjes en evenementen in het win- kelcentrum. In de gemeentelijke regels, vast- gelegd in de Algemene Plaatselijke Veror- dening (APV), waren de passages van Hoog Catharijne aangemerkt als een publieke ruimte waar de gemeente het laatste woord heeft in dergelijke zaken. Het Rijk vond echter dat de gemeenten hun APV’s moesten vereenvoudigen; en daarmee sneuvelde­ deze foto Eduard van Scheltinga

TRIBUNE januari 2018 21 1 2

3

1. Scène uit het Pauperparadijs 2. Ron Meyer en Maureen Hubbard 3. Vlnr: Lieke Smits, Ron Meyer, Jim van Os, Tom de Ket, Roxane van Iperen en Kim Putters 4. Sinan Can 5. Emile Roemer 6. Zangeres Lavalu 7. Een zaal vol geïnteresseerden

4 5

6 22 TRIBUNE januari 2018 7 EERSTE EDITIE THEATER VOOR ELKAAR

De eerste editie van Theater Voor Elkaar, een prikkelende Iperen spreekt liever van een moraliteits- dan een identiteitscrisis, zet zich af tegen de combinatie van politiek debat en geëngageerd muziektheater, schaamteloosheid van iemand als Trump en ging er bij de ruim duizend bezoekers in als koek. Al werden er houdt het publiek een spiegel voor: in haar bepaald geen zoete broodjes gebakken. vergezicht stelt de linkse oppositie zich niet langer uitsluitend reactief op, maar ontwik- kelt deze een visie op een betere toekomst OPINIEMAKERS, AAN DE TAND GEVOELD door Ron toehoorders. En dan moet het theater nog voor iedere burger. Maureen Hubbard, die Meyer en Lieke Smits, kraken noten over het beginnen. succesvol actie voert voor betere woon- belang van samenhang en gemeenschaps- omstandigheden in Amsterdam-Zuidoost, zin. En wie het na de inleiding door (kan- De toon voor het debat wordt gezet door sluit haar redevoering af met vier woorden: toor)taalprofessor Japke-d. Bouma toch nog Paul Depla, burgemeester van Breda, die in samen staan we sterker. waagt ‘jeukwoorden’ te gebruiken, Engelse zijn eigen stad waarneemt dat de postcodes of misleidende termen, wordt genadeloos aangeven of bewoners de wind in de rug dan Die strijdvaardigheid klinkt ook door in door de gemotiveerde zaal op de vingers wel tegen hebben. Door een groeiende kloof enkele krachtige scènes uit Het Pauper- getikt. tussen arm en rijk ontstaat volgens hem een paradijs, de wervelende voorstelling over parallelle samenleving en dreigen steeds het negentiende-eeuwse heropvoedings- Herman Vervaart en Lisette van Dijk uit kamp in Veenhuizen, waarin theatermaker Bergen op Zoom zijn er ook bij in het Chassé Tom de Ket (‘neoliberalisme is een keiharde Theater in Breda. Een maand eerder bezoch- ideologie’) actuele thema’s niet schuwt. Het ten ze de nieuwe-ledendag in het gebouw Pauperparadijs wordt na twee zomers op van de Tweede Kamer. Bij die gelegenheid locatie in Drenthe volgend jaar juli een liet Herman, oud-raadslid voor D66, zich ‘Samen staan aantal keren opgevoerd in het Amsterdamse ontvallen dat hij – ondanks sympathie voor Carré. (Dan nog) partijleider Emile Roemer de SP – geen lid zou worden. En wat zegt hij we sterker’ sluit Theater Voor Elkaar af met een strijd- nu? ‘Ik ben onlangs alsnog lid geworden. vaardig betoog: ‘Zij hebben het geld, wij Wat jullie allemaal voor elkaar krijgen, zoals hebben de mensen.’ Hij nodigt iedereen uit nu weer deze uitermate boeiende middag, is voor de speciale SP-matinee op zondag 7 juli echt geweldig. Daar wil ik voortaan helemaal in Carré. ‘Een kaartje kost slechts 7,50 euro. bij horen.’ Partner Lisette kijkt hem triom- meer mensen, bijvoorbeeld, in het drugs- Wie vandaag lid wordt van onze partij mag fantelijk aan. Dat wist zij al veel langer. milieu te belanden omdat ‘daar tenminste zelfs gratis naar binnen.’ wel naar hen wordt geluisterd’. Want: men- Herman Vervaart uit Bergen op Zoom grijpt Organiseren en mobiliseren, dat kan de SP. sen zijn op zoek naar geborgenheid en als ze naast dat aanbod. Hij is, weliswaar nog Zo zit er een ijzersterk panel met hoog- die niet vinden in de bovenwereld... maar net, immers al lid. Maar, zo zegt hij: leraar psychiatrie Jim van Os, directeur van Kim Putters hekelt het gebrek aan vertrou- ‘Dat maakt niks uit, dit Theater Voor Elkaar het CPB Kim Putters, auteur Roxane van wen in de maatschappij bij de overheid. Je smaakt naar meer. Ik ben er straks bij, reken Iperen en regisseur en acteur Tom de Ket. kunt wel blijven hameren op zelfredzaam- daar maar op.’ • Zo levert Peter van Uhm, voormalig Com- heid, maar niet vervolgens alles willen mandant der Strijdkrachten, een bijdrage controleren. Jim van Os geeft onomwonden tekst Robin Bruinsma in de vorm van een videoboodschap. Zo toe dat de academische elite zich moet foto’s Maurits Gemmink spreekt documentairemaker Sinan Can afvragen wat haar rol moet zijn in een land gloedvol over de desastreuze gevolgen van waar mensen naast en met elkaar horen armoede, onwetendheid en discriminatie te leven. Peter van Uhm onderstreept het en zo steelt de Amsterdamse buurtacti- belang van respect voor elkaar, ondanks Het hele Theater Voor Elkaar terugkijken? viste Maureen Hubbard de harten van haar eventuele meningsverschillen. Roxane van Dat kan op: sp.nl/tve

TRIBUNE januari 2018 23 NIEUWS

>> LOKALE SUCCESSEN GROOT EN KLEIN foto’s archief SP en Creative Commons CC

Bonnenquotum afgeschaft Rem op racebaan De Haagse SP ontdekte dat handhavers Echte banen Automobilisten op de Graafsebaan in werden beoordeeld op basis van het aantal Op initiatief van de SP wordt in Maastricht Heesch wanen zich F1-coureurs. Maar uitgedeelde bonnen en trok hierover aan de de Roemernorm ingevoerd: voortaan mag komend jaar wordt het hardrijden aange- bel. Dankzij een aangenomen motie niet meer dan 10 procent van de perso- pakt, dankzij de inzet van een door de SP behoort het bonnenquotum nu tot het neelskosten worden uitgegeven aan extern gesteund actiecomité en SP-wethouder verleden. personeel. En dat betekent meer echte Rein van Moorselaar. banen!

Toilet in Schollebos Skate-spektakel Bewoners op de hoogte Capellenaren haalden ruim 200 handteke- Initiatiefnemers van een internationale Sinds de zomer werden vergunningaanvra- ningen op voor een openbaar toilet in het skatewedstrijd kregen aanvankelijk geen gen in Meierijstad niet meer in de lokale Schollebos. Met dank aan een aangeno- toestemming van de gemeente Den Bosch kranten gepubliceerd, wat tot veel onvrede men SP-motie worden er aankomend voor hun evenement. Door de inzet van de leidde bij bewoners. De SP dwong het voorjaar wc’s geplaatst. Goed nieuws voor SP-fractie kon het spektakel toch door- stadsbestuur de keuze terug te draaien. recreanten met hoge nood! gaan.

Afbraak veerdienst geremd Sociaal aan de slag Door niet aflatende inzet van de SP blijft de Mede dankzij de SP steekt de gemeente Balkons opgeknapt veerboot tussen Vlissingen en Breskens Hof van Twente 1,5 miljoen in sociaal-­ Flatbewoners uit Cuijk mochten wegens voorlopig op normale tijden varen. Andere economische initiatieven. Voorbeelden: de instortingsgevaar afgelopen zomer opeens partijen ‘schrokken’ van het opheffen van wasserijdienst, kledingbank en bood- hun balkon niet meer betreden. Met hulp de dienst – waar ze eerder nog voor schappendienst, waar mensen met een van de SP drongen ze er met succes bij de stemden. afstand tot de arbeidsmarkt aan de slag woningcorporatie op aan om de balkons te kunnen. stutten.

Voorbeeldig vervoer Geld voor speelplekken De SP Heerenveen streed samen met Steun voor voedselbank ‘Kan deze speeltuin beter?’, vroeg de gebruikers van Wmo-vervoer en FNV-Taxi Toen Tilburg de subsidie aan de voedsel- Delftse SP aan honderden omwonenden succesvol voor het recht op vrije taxikeuze. bank voor uitgifte in de regio stopzette, van twee speelplekken. Mede door het De nieuwe manier van aanbesteden wordt kwam de SP Goirle in actie. Hierdoor onderzoek komt de gemeente met meer nu door de FNV als goed voorbeeld hoeven Goirlenaren die niet rond kunnen geld en een nieuw plan voor speeltuinen. aangehaald. komen niet ver te reizen voor hulp.

24 TRIBUNE januari 2018 NIEUWS

Renovatie naar wens Niet slopen maar investeren Speeltuin opgeknapt Bewoners van de wijk Kleine Driene in Pekelder woningcorporatie Acantus was Sinds afgelopen zomer is de SP Veendam Hengelo legden, gesteund door de SP, van plan woningen aan de Lindenlaan en trots bezitter van de Domela Nieuwenhuis afgelopen zomer tien eisen neer bij woning- Scheepshellingstraat te slopen. Een buurt-bokaal. De afdeling steunde bewo- corporatie Welbions voor de renovatie van bewonerscomité dwong met steun van de ners in hun succesvolle strijd voor de hun woningen. Het merendeel wisten zij SP af dat er juist wordt geïnvesteerd in de opknapbeurt van een verloederde en binnen te halen. buurt. Een grote overwinning! onveilige speeltuin.

Zorg voor statushouder Geen parkeerplaatsplicht Sloopplannen gesloopt De SP Amstelveen vroeg met een YouTube- Nieuwe bewoners van appartementencom- Al maanden trekt de Utrechtse SP samen filmpje aandacht voor de situatie van een plex De Posterije in Oss betaalden verplicht met bewoners van de Croeselaan op om Syrische statushouder met een beperking, voor een parkeerplaats – zelfs zonder auto! hun beeldbepalende woningen te behou- die niet de zorg kreeg die hij nodig had. De bewonerscommissie kwam hier met de den. Deze maand wist fractievoorzitter Tim Mede hierdoor krijgt hij toch een aange- SP tegen in actie en won. Schipper de sloopplannen in de raad te paste woning. blokkeren.

Groene vingers Succes voor truckers Uit de schulden Dat de SP graag de handen uit de mouwen De SP Venlo steunde woedende truckers Benadeelde Boxmeerders kunnen rekenen steekt was afgelopen zomer te merken in die in actie kwamen tegen de sluiting van op de SP. Eén gezin bleek na veel brieven Geertruidenberg. Leden maakten een een parkeerterrein voor vrachtwagens. Na en telefoontjes door de SP-hulpdienst in overwoekerd park met begraafplaats achter tussenkomst van de rechter moest het plaats van bijna 6000 euro schuld ruim 600 verzorgingshuis de Riethorst onkruidvrij. terrein weer worden geopend: hierdoor kan euro tegoed te hebben! restaurant Truckstop blijven voortbestaan.

Bevallen in de buurt Super! Hockeyclub gered Twee jaar lang streed de SP Vlaardingen Op aandringen van de SP gaat het stads- De Bilt kent twee hockeyclubs, waarvan de samen met het CDA voor behoud van de bestuur van Oude IJsselstreek eindelijk één alle subsidie kreeg en de ander moest kraamafdeling van het Vlietland ziekenhuis. onderhandelen over een tweede super- spelen op een slecht veld. Dankzij de SP Afgelopen herfst werd bekend dat bevallen markt in Varsseveld. Bewoners vragen er al worden beide clubs nu gelijk behandeld er voorlopig mogelijk blijft. Ook de afdeling jaren om. door de gemeente. Kindergeneeskunde blijft.

TRIBUNE januari 2018 25 UITGELICHT

EVEN GOED OPLETTEN

Meesters en juffen hebben een prachtig en heel belangrijk beroep. Toch wordt er al jaren te weinig geld voor uitgetrokken. De werkdruk is hoog en steeds minder mensen willen voor de klas staan. Om de problemen aan te pakken is 1,4 miljard euro extra nodig, stelt de actiegroep PO in Actie (PO staat voor Primair Onderwijs). Te veel, vindt het kabinet Rutte III. Het kabinet dat wél zomaar de dividendbelasting afschafte: een cadeautje van, even goed opletten, 1,4 miljard euro voor bedrijven met miljardenwinsten. Om hun eis kracht bij te zetten, staakten onderwijzers een uur in juni en in oktober en december een hele dag. Kamerlid en onderwijswoordvoerder Peter Kwint: ‘Ze krijgen alle steun van de SP, want ze hebben volkomen gelijk.’

foto Suzanne van de Kerk

26 TRIBUNE januari 2018 NIEUWS

>> SP NIET AKKOORD MET JEFTA SP-Europarlementariër Anne-Marie Mineur verzet zich tegen de stortvloed aan handelsverdragen die de Europese Commissie met grote haast wil doordruk- ken. Zo sloot de EU op 8 december een verdrag met Japan, JEFTA, terwijl dit land internationale afspraken ondermijnt over illegale houtkap en walvisvangst. Mineur: ‘Japan en de EU gaan hun nationale regels harmoniseren, waarbij het bedrijfsleven actief betrokken wordt en zijn zegje mag doen. Dat gebeurt achter gesloten deuren.’ Volgens Mineur is JEFTA in de eerste plaats een verdrag voor multinationals. ‘We hebben een radicale koerswijziging nodig, en een eerlijke handelsagenda die mens, dier en milieu ten goede komt.’

>> ONBETROUWBAAR foto archief ROOD ONDERZOEK ‘Een doodzonde in de wetenschap.’ Zo >> POEPDOOS typeert SP-Tweede Kamerlid het gemorrel van het ministerie van Maaltijdbezorgdienst Deliveroo kreeg op maken. Hij stelde daarom met GroenLinks Justitie en Veiligheid aan onderzoeken van 18 december zelf een dampend pakketje en PvdA voor om de WW-premie die het Wetenschappelijk Onderzoek- en afgeleverd: een bezorgbox vol ‘Deliver- werkgevers bij flexcontracten betalen vier Documentatiecentrum (WODC). Actualitei- poo’. Aanleiding was de benoeming van keer zo hoog te maken. Van Kent: ‘Het tenrubriek Nieuwsuur onthulde dat Deliveroo tot ‘Flextremist van het Jaar’ principe dat de vervuiler betaalt is bij conclusies, van onder andere onderzoeken door ROOD, jong in de SP. Het bedrijf wil milieuwetgeving heel gebruikelijk. Bedrij- naar coffeeshopbeleid, zijn aangepast om namelijk van alle tweeduizend bezorgers ven die de arbeidsmarkt vervuilen door beter aan te sluiten bij de keuzes van het schijnzelfstandigen maken. Volgens misbruik te maken van flexwerk, komen er ministerie. Van Nispen voelt zich belazerd SP-Tweede Kamerlid moet nog altijd mee weg. Daar moet per direct en vindt het hoog tijd dat het WODC echt de regering dit soort wanpraktijken een einde aan komen.’ onafhankelijk wordt. aanpakken, door flex fors duurder te

Dennis de Jong Britten. Als Merkel met hem gaat regeren, dan wordt zij een tweede SP-fractievoorzitter Macron, de Franse president die ook al een superstaat wil. Europees Parlement Met Schulz en Macron zijn we het als SP fundamenteel oneens: een VS van Europa staat zo ver af van de gewone mensen dat grote bedrijven er de baas zullen zijn, net als nu al het geval is, met hun tienduizenden lobbyisten. Bovendien, 27 of meer lidstaten kun je STOP RUTTE IN niet gedwongen doen samensmelten, in ieder geval niet op een ZIJN MARS OP WEG vreedzame manier.

NAAR DE VERENIGDE Toch wil ik ze één ding nageven: ze zijn tenminste wel duidelijk. foto Suzanne van de Kerk STATEN VAN EUROPA Vergelijk dat eens met de Nederlandse regering: Rutte is zoge- naamd tegen een superstaat maar stemt wel in met iedere stap op weg daarnaartoe. Dus sluit Rutte III zich aan bij een Europees Nu de Britten in het politieke spel niet meer echt meedoen, willen Openbaar Ministerie, is er geen principieel verzet tegen de titel de aanhangers van een Europese superstaat hun slag slaan. Veel ‘Europese minister van Financiën’ en is het kabinet vóór een hangt af van de vraag of Merkel in Duitsland gaat regeren met de Europese defensie. Dat is de boel voor de gek houden: de bescher- sociaaldemocraten. De partijleider van de Duitse sociaaldemocra- ming van Rutte tegen Macron en Schulz is nul. Er was in 1936 ook ten, Martin Schulz, was al super-Eurofiel toen hij nog voorzitter van zo’n premier die tegen de bevolking zei: ‘Gaat u maar rustig het Europees Parlement was – maar nu maakt hij het nog bonter: in slapen’. Dat was Colijn en het liep niet goed af, zoals we allemaal 2025 moeten wat hem betreft de Verenigde Staten van Europa een weten. Daarom moeten we Rutte ontmaskeren en stoppen, voordat feit zijn. En wie daar geen zin in heeft, stapt er maar uit, net als de die superstaat er gewoon al is.

TRIBUNE januari 2018 27 LINKSVOOR ‘WE KUNNEN HET MILIEU NIET AAN DE MARKT OVERLATEN’

Marije van Hell (21) studeert ››Wanneer ben je lid geworden van de SP? Meldpunt Deliveroo gemaakt. We spreken Ruimtelijke Ontwikkeling/Climate ‘Dit jaar, vlak voor de verkiezingen. Ik had Haagse riders aan, fietsende maaltijdbezor- and Management aan de Haagse de sites en verkiezingsprogramma’s van gers, om te informeren naar hun arbeids- alle partijen goed bekeken en dacht: jee, voorwaarden en te overleggen hoe ze zich Hogeschool. ‘Een leuke opleiding, waarom heb ik nooit gemerkt dat er een kunnen organiseren.’ over het klimaatvriendelijker partij is die zo dicht bij mijn standpunten inrichten van de samenleving. Dat staat?’ ››Wat haalt de kapitalist in jou naar boven? gaat over beleid, maar is ook heel ‘Muziek. Ik ga graag naar optredens en vaak praktisch en technisch: hoe werken ››Wat voor standpunten dan? koop ik dan ook nog een lp.’ windturbines en zonnepanelen, ‘Dat we zaken van levensbelang, zoals milieu en duurzaamheid, niet aan de markt ››Een lp?! Zo’n onhandig ding? waar moeten de waterleidingen kunnen overlaten. Iets milieuvriendelijks ‘Ja, heerlijk nostalgisch, met van die oude en de parken en groenstroken verkopen bij een winkelketen is leuk, maar tikjes ertussendoor. Ik heb er veel. Ook lp’s komen in een nieuwbouwwijk. dat gaat de wereld niet redden. We moeten waar ik vroeger met mijn vader naar luis- Veel studiegenoten willen het de banden tussen het grote bedrijfsleven terde, zoals Alan Parsons Project.’ bedrijfsleven in, maar ik wil en de overheid aanpakken. Grote vervuilers liever de wereld redden dan geld moeten niet simpelweg de rekening bij de ››Wat is je favoriete plek op de wereld? burgers neerleggen maar zelf echt milieu- ‘De kust. Als mijn hoofd vol is, ga ik in mijn verdienen aan duurzaamheid.’ vriendelijker te werk gaan.’ eentje wandelen aan het strand. Ik heb pas ook voor het eerst gesurft: golfsurfen, op ››Je bent actief bij ROOD Den Haag. zo’n kleine surfplank. Iedereen zei dat het ‘Ja, ik vond het meteen een leuke groep. Ik moeilijk zou zijn, maar ik bleef tijdens mijn ben creatief, dus ze weten mij ook altijd eerste lesje al staan. Fantastisch! Ja, ik heb tekst Daniël de Jongh wel te vinden om iets te knutselen. Ik heb echt wel wat met de zee.’ • foto Karen Veldkamp bijvoorbeeld de mobiele balie voor het

28 TRIBUNE januari 2018 ODE AAN DE ARBEID MIJNWERKERS-MISÈRE

Museum Helmond brengt met een man en vrouw in hun huisje zitten. Zij konden worden genomen. Later, in de mon- een selectie uit het oeuvre van koestert haar baby, hij zit met de rug naar tage, ontstond een verbijsterend tijdsbeeld Constantin Meunier, aangevuld het raam en staart vertwijfeld voor zich uit. dat anno 2017 niets aan zeggingskracht met werk van gelijkgestemde Buiten trekken demonstranten voorbij, met heeft ingeboet. De opnamen van de barre een rode vlag. Lejeune schetst hiermee de huisvesting van de kinderrijke gezinnen, de tijdgenoten, een ode aan de knagende twijfels van de mijnwerker. Moet vernedering van mannen en vrouwen, de arbeider. Een rondgang langs hij meedoen met de staking voor meer loon arrogantie van het kapitaal en de wankel- de boeiende expositie is pas en betere rechten – en zo regelrecht op moedige houding van de kerk, kortom van de compleet na het zien van de korte ontslag aansturen? Of moet hij kiezen voor nauwelijks te bevatten ellende, wekt 85 jaar documentaire Misère au Borinage behoud van zijn baan en thuisblijven? Een later nog altijd diepe verontwaardiging op. van Henri Storck en Joris Ivens. duivels dilemma, want als hij wil blijven Overigens werden de mijnen in de Borinage werken, verbetert zijn situatie niet. in de jaren vijftig en zestig van de vorige Veertig jaar nadat Lejeune Misère schilderde, eeuw gesloten. Sindsdien heeft deze streek DE BELGISCHE BEELDHOUWER, schilder en grafi- maakten Henri Storck en Joris Ivens een de hoogste werkloosheid van België. • cus Constantin Meunier (1831-1905) is in zijn documentaire met dezelfde titel. Zij verble- tijd vergeleken met Rodin, maar waar zijn ven geruime tijd onder de mijnwerkers in de tekst Robin Bruinsma Franse collega vasthield aan het impressio- Borinage, voortdurend op de hielen gezeten nisme maakte hij de overstap naar het rea- door de mijnpolitie. Telkens als de twee lisme. Meunier bracht rond 1880 meerdere filmmakers een aantal meters film hadden De tentoonstelling in Museum Helmond duurt bezoeken aan steenkolenmijnen en andere geschoten, bracht een koerier de spoelen in tot 4 maart 2018; voor meer bijzonderheden industrieën. Hij raakte zo onder de indruk allerijl naar Brussel, zodat ze niet in beslag zie www.museumhelmond.nl van het lot van de werkende mens dat hij fabrieksarbeiders, mijnwerkers en boeren in hun volledige waardigheid ging portretteren. Met zijn kijk op – en verbeelding van – de be- roerde leef- en werkomstandigheden van de werkende klasse inspireerde Meunier andere kunstenaars, onder wie Vincent van Gogh. Ook zij togen naar de Belgische mijnstreek de Borinage, om in hun werk te getuigen van het harde bestaan, van uitbuiting en schrijnende armoede, van het smerige leven boven en onder de grond. Met zijn beelden, schilderijen en tekeningen droeg Meunier bij aan de vernieuwing in de beeldende kunst. Hij had oog voor de sociale problematiek van zijn tijd, al hield hij poli- tieke bedoelingen op afstand. Hem ging het louter om onderwerpen die de moeite waard waren. Bij de Belgische Werklieden Partij, de eerste socialistische politieke beweging voor Vlaamse en Waalse arbeiders, heeft Meunier nooit aansluiting gezocht.

Andere kunstenaars, onder wie Georges Higuet, bleven geen buitenstaander. Higuet sympathiseerde met het socialisme. Hij plaatste altijd een bijl naast zijn naam, als blijk van solidariteit. Higuets portretten vormen een ondubbelzinnig eerbetoon aan de mijnwerkers, wier miserabele lot hij zich werkelijk aantrok.

Een van de meest indringende doeken die in Museum Helmond te zien zijn, is Misère. Een olieverf van Lucien Lejeune uit 1892, waarop Lucien Lejeune: Misère.

TRIBUNE januari 2018 29 [email protected] zouden moeten doorzetten om niet in de of stuur een brief naar: Redactie Tribune • Snouckaertlaan 70 • 3811 MB Amersfoort zuigende prut (een andere naam voor die natte klei heb ik niet) de vele bollen uit de PESTKORTING moeten wij de afschaf van de dividendbe- kratten en netjes op de grond te krijgen. Pien Met ontsteltenis lazen wij als werknemers lasting betalen? Als werkenden in de sociale en ik poogden meteen maar het uitroepteken van de sociale werkvoorziening dat het werkvoorziening voelen wij ons heel erg in aan het eind van het veld voor onze rekening kabinet het voornemen heeft om mensen een hoek gedreven en gediscrimineerd. Het te nemen. Nou, dat was makkelijker bedacht met een arbeidshandicap op hun inkomen te is al een straf om met een handicap te moe- dan gedaan!! Want het was al een hele klus korten. Waar moeten wij dan wonen, leven ten leven, om je dagelijkse rol te vervullen. om zo ver te komen! Al gauw bleef een van et cetera? Ook wij hebben wat opgebouwd en Maar wij willen werken voor ons geld, wer- mijn Zweedse muilen zo vast in de prut ste- willen dat niet zomaar kwijtraken. Wat heeft ken is afleiding, werken is leuk. Ook mensen ken, dat ik maar verder ben gaan ‘ploppen’ dit kabinet tegen ons? Eerst wordt de WSW als kunnen gehandicapt worden, op mijn sokken; muilen in de hand. Maar afgeschaft en omgezet naar de Participa- een ongeluk zit in een klein hoekje. Neemt ondanks de barre omstandigheden was het tiewet – die helemaal niet blijkt te werken hij dan ook genoegen met een salaris onder toch wel een feestelijke actie van Bloeiend want mensen in de participatiewet bouwen het minimum? Staat hij daar wel eens bij stil? Verzet. Eind april gaan we eens kijken hoe nauwelijks een toekomst op – en nu nemen Laat hem eens een tijd rondkomen van ons KOP D’R VEUR er dan bij staat. ze ons ook nog een groot deel van ons salaris salaris en zien wat het is om met een handi- Paulien Winnubst, Lutjebroek af. Hoe moeten mensen met een arbeidshan- cap te leven. Dit kan niet, dit is a-sociaal. Ga dicap dan hun vaste lasten betalen? Voed- dit niet pikken. selbanken hebben nu al wachtlijsten, dat Caroline Prijs-Wijnen, Helmond wordt toch een regelrechte ramp? Wat heeft EVEN RECHTZETTEN dit kabinet tegen ons? Weet Mark Rutte wel BLOEIEND VERZET In de vorige Tribune (december 2017) staat wat het is om iedere dag met een beperking Met opgewekt gemoed togen Pien van der de naam Anjo de Haan bij een foto bij het te gaan werken? Wij werken hard, want het Kleij en ik namens de SP-werkgroep Stede nieuwsbericht Bloeiend verzet in Gronin- kost ons veel energie om te werken, maar we Broec naar Groningen. Na een mooi pro- gen (p.20). Die foto is echter gemaakt door verdienen ons eigen geld, wat ze ons nu ook gramma kregen wij, ongeduldige bollen- Diederik Olders; Anjo de Haan is de maker nog eens af willen nemen. Deze maatregel bouwers, een letter van de tekst ‘KOP D’R van de foto van de Groninger Bodembewe- mag geen doorgang vinden. Wij willen niet VEUR!’ – wat zoveel betekent als laat het ging op pagina 7. steeds de klos zijn. Als werken moet lonen, hoofd niet hangen. Doorzetten dus, met het Redactie Tribune moet dit voor alle doelgroepen gelden. Of verzet tegen de gasboringen. Zoals ook wij

Tribune januari 2018

m/v

bank Indentificatie (BIC)*: voorletters: voorletters: * geen verplicht veld bij Nederlands IBAN (rekeningnr) woonplaats: Amersfoort woonplaats: NL86ZZZ403462460000 incassant ID: € 15,00 anders: € € 15,00 anders: o geboortedatum: mobiel: € 12,50 : Socialistische Partij (SP) : Snouckaertlaan 70 : 3811 MB : Nederland : betaling contributie : woonplaats: o

€ 10,00

o

adres postcode land kenmerk machtiging (in te vullen door SP): reden betaling naam € 7,50

o : : : : : : : : : : BON OM LID TE LID WORDEN OM BON Ik wil ook graag lid worden van ROOD (jong in de SP, tot 28 jaar) en sta één van mijn kwartaalbijdragen mijn kwartaalbijdragen tot 28 jaar) en sta één van ROOD (jong in de SP, van lid worden Ik wil ook graag af aan ROOD. € 5,00 (minimum)

plaats en datum handtekening Door ondertekening van dit formulier geeft u toestemming aan de SP om doorlopende incasso-opdrachten te sturen Door ondertekening van dit formulier geeft u toestemming aan de SP om doorlopende en aan uw bank om doorlopend naar uw bank om een bedrag van rekening af te schrijven wegens contributie Als u het niet eens bent met deze een bedrag van uw rekening af te schrijven overeenkomstig de opdracht SP. Neem hiervoor binnen 8 weken na afschrijving contact op met uw bank. afschrijving kunt u deze laten terugboeken. Vraag uw bank naar de voorwaarden. Ja, ik word lid van de SP. Ik ontvang een welkomstgeschenk en bovendien krijg ik elke maand het nieuws- Ik ontvang de SP. ik word lid van Ja, Ik kies voor de volgende kwartaalbijdrage: in de bus. en opinieblad De Tribune o naam adres + huisnr postcode roepnaam land email telefoon IBAN (rekeningnr.)

o DOORLOPENDE MACHTIGING Stuur deze bon in een envelop zonder postzegel naar: SP - Ledenadministratie, Antwoordnummer 407, 3800 VB Amersfoort. Antwoordnummer 407, Stuur deze bon in een envelop zonder postzegel naar: SP - Ledenadministratie, 30 TRIBUNE januari 2018 [email protected] U kunt deze machtiging stopzetten met een telefoontje of e-mail aan de SP: (088) 243 55 40, puzzelpuzzel

CRYPTOGRAM 1 2 3 4

Horizontaal 5 6 2 Legerdokter zonder specialisme. (9) 7 Pa en ma doen hun best voor de school. (12) 9 Meer vriend dan nodig. (8) 7 10 Octrooi ziet er puik uit. (6) 13 Met moeder kun je bakken. (8 en 8 2,2,4) 14 Gooi een stuk touw weg. Je vangt nog eens wat. (5) 9 10 15 Meisje houdt alleen van Engelse grappen. (4) 16 (tekst)Verzui- 11 12 ling in de krant? (5) 17 Inschatting van een verteller. (11) 19 Schroeft in de rondte. (5) 20 Heeft de koning ze wel allemaal op 13 14 rijtje? Nee? Tijd voor feestgedruis. (11) 15

16 Verticaal 1Geeft al kwispelend de tijd. (10) 2 Financiële ondersteuning voor 17 18 als je aan de grond zit. (14) 3 Bloem van lichte zeden. (14) 19 4 Kruiperige vochtafscheiding? (4) 5 Meerdere van een slaafs onderwijzer. (12) 6 Gaapt tussen hoog- en laagopgeleide vrienden. (11) 8 Een bak vol ellende, die groente. (9 en 3,6) 11 Gasstel voor 20 slaperig koker. (9 en 3,6) 12 Teken dat zijn moeder roept. (5 en 3,2) 18 Dit woord wordt niet verkocht. (6)

OPLOSSINGEN ANAGRAAF WINTERPUZZEL 2017

Vind vanuit de anagrammen alle 6 landen. Van elk land moet de letter uit het gele vakje in de tabel Oplossing Omvormer genaamd ‘Letters’ worden geplaatst. Dit vormt een half-anagram: de letters kunnen tot een (politiek) woord gevormd worden. Stuur dit woord naar de redactie. Horizontaal Verticaal Atoomdeeltjes; Aleppo; De ‘lange ij’ = 1 letter (y). Verbindings-streepjes en spaties tellen niet mee; accenten vallen vaak Edda; Oude Testament; weg in de anagrammen. Log; Dylan; Veel puzzelplezier. Knie; Eagle; Patiëntenstop; Jonathan Swift; ISBN; Sherpa; Utah; Einde; Knakenpoetser; Trump; Slee; Neude; Git; Akasha; Aïda; Orkaan; Acteur; Niger; Tartan. Octet.

Oplossing Systeemraadsel A) Wiki C) Documentum E) Voicemail G) Millenniumbug I) Doordacht Digitaal K) Ethische Hackers M) Oplaadpunt O) AORTA

Totaaloplossing Duogram 2017 WITTEFIETSENPLAN

De winnaar van winterpuzzel 2017 is Ellen Slits-Louman uit Uden. Stuur uw oplossing van een puzzel naar keuze vóór 31 januari 2018 naar de puzzelredactie van de Tribune; ­Snouckaertlaan 70, 3811 MB Amersfoort of [email protected] Vergeet u niet uw naam en adres te vermelden? Onder de inzenders van een goede oplossing wordt een gesigneerd boek verloot uit de SP-boekenstal.

TRIBUNE januari 2018 31