24 REIZEN REIZEN 25

CHECK! CHECK! Op ontdekking in de kleinste provincie van Nederland Van vissersdorp tot paleis

Het Kasteel De Haar is vanbinnen en vanbuiten een echt sprookjeskasteel.

Paleis Soestdijk wachten. “Heerlijk weertje dorp. De oude haven bestaat van onze sympathieke gids Amsterdam Zin in een week- toch”, begroet hij ons. “Als al sinds de dertiende eeuw te wonen. In sneltempo Bunschoten- kind stond ik al met mijn en werd aangelegd voor de sleept hij ons mee langs de Spakenburg endje weg? Wij handen in het ijs te helpen schepen van de Zuiderzee- visafslag, laat hij ons proe- Woerden Amersfoort gingen op stap in met de vis, ik heb het nooit vissers. Lammert-Jan herin- ven van een lekker stukje Utrecht Provincie koud”, antwoordt hij als we nert zich nog het prachtige Spakenburgs hart, een dun- Utrecht Utrecht – niet de hem vragen of hij geen jas open uitzicht over het water. ne boterkoek die net niet he- Kasteel De Haar moet aantrekken voor we Maar met de inpoldering van lemaal gaar is afgebakken en stad, maar de aan de rondleiding beginnen. de Zuiderzee – door de af- is afgewerkt met zoete fon- De dorpen Bunschoten en sluitdijk – en de droogleg- dant, en loodst ons uiteinde- kleinste provincie Spakenburg zijn in de loop ging van wat nu Flevoland is, lijk binnen bij Visspecialist NEDERLAND der jaren door nieuwbouw- veranderde niet alleen het de Oude Haven, want “bij van Nederland. wijken zo aan elkaar ge- uitzicht drastisch, ook het een bezoek aan Spakenburg groeid dat ze samenge- water veranderde van zout geen verse haring eten, dat Want die provincie heeft ook nog smolten zijn tot een dorp. naar zoet, wat het einde be- kan niet.” Officieel is het dan wel tekende voor de visserij. De wat anders te bieden dan die ene Bunschoten-Spakenburg, vissershaven werd jachtha- Kraplappen en Lammert-Jan spreekt met liefde over zijn Wie meer wil weten over traditionele kleder- De prachtige Koppelpoort van Amersfoort staat maar met elk nog hun eigen ven en de botters, de houten boezeroentjes vissersdorp Spakenburg. dracht, moet in Museum Spakenburg zijn. er al sinds 1450. stad. Tekst en foto’s Ilse Daems oude dorpskern verschillen vissersschepen van toen, beide erg van karakter. Bun- werden opgeknapt voor re- In het Museum Spakenburg een klaslokaal, een haring- trokken een traditionele praktisch uit. Hoe trek je maar de kleur was niet zo- eenvoudig om al die regeltjes et is zonnig trum van Spakenburg voor schoten was een boerendorp creatief gebruik. Ruim een krijgen we een duidelijker schuur, een boerderij, een boezeroen is. Die boezeroen hier trouwens een jas over maar vrij te kiezen. Wie in te volgen lijkt mij. maar bere- een afspraak met een plaat- terwijl Spakenburg altijd een derde van alle botters in Ne- beeld van het leven van toen. winkeltje en nog zoveel van de mannen ziet er nog aan als je naar buiten moet? een rouwperiode zat droeg koud op deze selijke gids. Ondanks de vissersdorp is geweest. derland ligt in Spakenburg In acht verschillende panden meer. comfortabel uit, maar de ka- Toch zijn er nog steeds een zwart, donkerpaars of don- Middeleeuws winterse dag. temperatuur die tegen het Aan de oude scheepstimmer- voor anker. aan de Watersteeg worden Ondertussen vertelt ze ons rakteristieke kraplap – een aantal oudere dames die da- kerblauw en na een jaar of en modern Goed ingeduf- vriespunt aanleunt, staat werf vertelt Lammert-Jan Lammert-Jan is niet te stui- taferelen van het dagelijkse alles over de specifieke kle- brede, zeer hard gesteven gelijks deze dracht in ere vijf een lichtere kleur paars. feld, met een Lammert-Jan De Graaf ge- fier maar met een zweempje ten in zijn enthousiasme leven tentoongesteld. Een derdracht. Zo ontdekken we katoenen lap over de schou- houden. Als weduwe mocht je pas te- Na het pittoreske Spaken- Hwarme sjaal en dikke jas, be- kleed in slechts een trui met weemoed in zijn stem over over zijn dorp. In elke straat dame in traditionele kleder- dat het hemd dat Lammert- ders die de vrouwen droe- De kraplappen hebben rug ander kleuren dragen burg belanden we in geven we ons naar het cen- daarover een hemd ons op te het vissersverleden van zijn blijkt er wel een familielid dracht neemt ons mee langs Jan over zijn trui had aange- gen – ziet er mij niet echt meestal een bloemmotief, nadat je hertrouwde. Niet het bruisende Amers- >

Zaterdag 27, Zondag 28 april 2019 Zaterdag 27, Zondag 28 april 2019 26 REIZEN voor de moderne toerist ook REIZEN 27 nog wat anders te bieden. Keuze te over aan gezellige CHECK! horecazaken en winkeltjes, CHECK! maar ook de liefhebbers van moderne architectuur en foort. Weinig histori- cultuur blijven niet op hun < sche steden zijn zo goed honger. Zo is de bijzondere Eten als een koning bewaard gebleven. Zo’n vijf- bibliotheek die lijkt op een honderd rijks- en gemeente- auditorium zeker een be- W De Mandemaaker terpoort op een rustige lijke monumenten is de stad zoekje waard, of de daar- Spakenburg groene plek achter de rijk. Een gids van de Gilde naast gelegen Kunsthal KA- Absolute aanrader stadsmuur. Amersfoort neemt ons op dE die wisselende tentoon- is de Spakenburgse www.demonnikendam.nl sleeptouw om er enkele be- stellingen programmeert lunch, een proeverij W De Saffraan, Amersfoort zienswaardigheden uit te van eigentijdse kunst en van koude en warme Gehuisvest in een ver- pikken. cultuur. visbereidingen. bouwde klipper op het En waar kunnen we een Maar ook Piet Mondriaan is www.demandemaaker.nl water van de Eem. Gas- stadswandeling beter star- hier geen onbekende. Deze W De Monnikendam tronomische verfijning ten dan bij de Onze Lieve pionier van de abstracte Amersfoort in een mooi kader. En de Vrouwetoren, niet alleen het kunst zag in 1872 in Amers- Culinaire verwennerij saffraan? Die zat in het hart van de stad, maar ook foort het levenslicht. Het in een restaurantje in huisaperitief. het kadastrale nulpunt, met Mondriaanhuis, zijn geboor- de middeleeuwse wa- www.desaffraan.nl ander woorden het geografi- tehuis en voormalige school- W Greenfields, Baarn sche middelpunt van heel tje waar zijn vader hoofdon- Ruim aanbod van Nederland. Met zijn 98,33 derwijzer was, werd inge- eerlijke gerechten voor meter hoogte heeft deze richt als een prachtig ieders beurs. kerktoren niet voor niets de museum dat je met diverse www.greenfields.nl bijnaam Lange Jan. Door het audiovisuele technie- W Bistronoom, Woerden ontbreken van het schip, dat ken meeneemt in de Relaxte sfeer in een ooit instortte na een bus- artistieke zoektocht bistrosetting. Voor kruitontploffing en nooit van de kunstenaar. een snelle lunch, uit- meer werd heropgebouwd, Een aanrader. gebreid diner of drankje valt nog eens zo hard op hoe aan de bar. In Paleis Soestdijk loop je de op twee na hoogste toren www.bistronoom.nl Paleis op de door driehonderdvijftig jaar van Nederland als een naald heuvelrug Nederlandse geschiedenis. hoog boven de binnenstad Slapen als een roos uitsteekt. Wat nu Paleis Vol goeie moed beginnen we Soestdijk is, begon W B&B 1905, Amersfoort en restaurant is dit in het aan de 346 treden. Hijgend rond 1650 als een niet als een gast in het zo- Stijlvolle B&B in het Arsenaal, een robuust en puffend lopen we voorbij jachthuis van Cor- veelste luxehotel. hartje van de stad. Rijksmonument, geves- de twee carillons om, boven nelis De Graeff, Ook het souterrain met de Uitgebreid ontbijt wordt tigde hotel the place to aangekomen, onze beloning burgemeester van imposante keuken vol blin- op het gewenste uur naar be. Vanaf 120 euro. kende koperen potten geeft de kamer gebracht. www.vanrossumwoer- een goed idee van hoe het Vanaf 115 euro. den.nl Van Paleis Soestdijk kasteelleven eruitzag. In die www.innegentienvijf.nl koperen potten heeft dan W Logement De Gaaper waren we al onder de wel niemand voor ons een Amersfoort kasteelwaardig diner bereid, Complexloos hotelletje indruk, maar Kasteel De In het souterrain van Paleis Soestdijk ligt maar de high tea die we op aan het marktplein verrassend genoeg een knusse filmzaal. het domein in het Tuynhuis midden in de historische Haar is nog andere koek als afsluiter nuttigen, binnenstad. Vanaf smaakt er niet minder om. 68 euro. van een prachtig uitzicht in Amsterdam. www.degaaper.nl ontvangst te nemen. Bene- De hofstede Kaas van de W Van Rossum Stadshotel, den op het plein zien we de aan de Zoest- boerenmarkt Woerden contouren van waar ooit het dijck tussen Met het bijhorende café schip heeft gestaan en wie Baarn en Soest Wie lust er niet al eens een een goed zicht heeft, kan bij werd later ver- lekker sneetje Goudse kaas helder weer de Domtoren kocht aan Wil- op z’n boterham? Wereldbe- den. Nog iedere zaterdag is je bedenkt dat elk wiel tot van Utrecht ontwaren. Let er lem III van roemd zijn ze, die grote ka- het Kerkplein van Woerden wel zestien kilogram kan wel op dat je op tijd je oren Oranje die het zen in de vorm van een wiel. dé marktplek in de regio om wegen. toestopt: het was even liet uitbouwen Eeuwenlang werden ze ver- de allerlekkerste producten En om nog wat met cijfers te schrikken toen de vliegende tot een jacht- handeld in Gouda, de stad recht van de boer te kopen, gooien: in Nederland eet klepels van de klokken net slot. waaraan ze hun naam te dan- ook dat stukje heerlijke men per inwoner ongeveer toen we ernaast stonden hun Vervolgens ken hebben. Maar het is in Goudse boerenkaas. zeventien kilogram kaas per riedeltje begonnen te spelen. diende het eeu- de polders eromheen dat ze In het Kaaspakhuis, een jaar, voor een kilogram kaas Terug op de begane grond, wenlang als zo- gemaakt worden, de Cheese prachtig gerenoveerd pand heb je ongeveer tien liter met vermoeide benen en nog merverblijf voor Valley, een kleine streek van uit de jaren dertig, gunt de melk nodig, en een melkkoe fluitende oren, loodst onze de koninklijke vier ge- gids ons een blik in de keu- geeft gemiddeld vijfentwin- gids ons van het ene mooie familie. Na haar meenten ken van het moderne kaas- tig tot dertig liter melk per plekje naar het volgende. huwelijk met waaronder maken. Zo’n zeventig ton dag. Ik ben geen rekenwon- Langs middeleeuwse Muur- prins Bernhard Piet Mondriaan zag in ook het kaas ligt hier op rekken te der, maar dat zijn behoorlijk huizen en historische grach- in 1937 betrok Vanop de Onze Lieve Vrouwetoren heb je Nee, geen kathedraal, maar de indrukwekkende 1872 in dit huis in Amers- charmante rijpen, een kleine 5.300 jon- wat koeien voor dat dagelijk- ten komen we uiteindelijk prinses Juliana een mooi zicht over Amersfoort. Main Hall van Kasteel De Haar. foort het levenslicht. boeren- ge kazen die regelmatig moe- se sneetje broodbeleg. uit bij de Koppelpoort. Deze Soestdijk en zou marktstad- ten gewassen en gekeerd Een wiel van zestien kilo- prachtige gecombineerde ze er permanent van Juliana en Bernhard. vooral niet te lang met een baron in Parijs Hélène de de rijk gedecoreerde Main je Woer- worden. Een stevige klus als gram is wat veel voor ons land- en waterpoort uit 1450 blijven wonen tot aan haar In het souterrain zijn we ge- bezoek want in 2020 starten Rothschild ontmoet en even Hall tot de weelderige bal- tweetjes, maar van dat klei- was onderdeel van de tweede dood. Toen Juliana in 1948 charmeerd door de knusse de nieuwe eigenaars met de later met haar trouwt, be- zaal, de pracht en praal nere formaatje dat we mee stadsmuur rond Amersfoort. haar moeder Wilhelmina op- filmzaal. In datzelfde souter- renovatie van het paleis. sluit hij het familiekasteel te straalt ervan af. Maar niet al- Elke zaterdag naar huis nemen, genieten Binnen zijn de laatmiddel- volgde als koningin, werd rain loopt de tentoonstelling herbouwen. De Roermondse le kamers hebben een neogo- we nog een hele week lekker eeuwse tredraderen waar- Paleis Soestdijk de konink- Vind het uit! Wereldverbete- Sprookjeskasteel architect Pierre Cuypers tische inrichting. Zo heeft el- is Woerden dé na. mee het waterschot kon op lijke residentie. raars van eigen bodem. Deze krijgt de opdracht om de ou- ke slaapkamer haar eigen ka- en neer bewegen nog intact. We lopen van kamer naar familietentoonstelling Van Paleis Soestdijk waren de ruïnes te reconstrueren. rakter in een veelheid van marktplek om de www.vvvspakenburg.nl De gids maant ons aan om er kamer door driehonderdvijf- brengt grote en kleine uit- we al onder de indruk, maar Twintig jaar zal deze herop- stijlen. Thierry van Zuylen www.museumspakenburg.nl zelf eens een rondje in te lo- tig jaar Nederlandse geschie- vindingen van Nederlanders Kasteel De Haar is nog ande- bouw in beslag nemen. van Nijevelt van de Haar, de lekkerste producten www.vvvamersfoort.nl pen. Het schot is er dan wel denis en verbazen ons over onder de aandacht. Wist u re koek. Aan de buitenkant ziet dit laatste baron die het kasteel www.gildeamersfoort.nl niet meer mee verbonden, de uiteenlopende stijlen die bijvoorbeeld dat wifi een Ne- Aan het einde van de negen- neogotische sprookjeskas- nog in gebruik had voor het recht van de boer www.amersfoortsegidsen.nl maar met onze nog vermoei- doorheen het paleis te vin- derlandse uitvinding is? tiende eeuw erft Belgisch teel er al veelbelovend uit, eigendom werd van de Stich- www.kunsthalkade.nl de benen van de torenbe- den zijn, van de rijk gedeco- Sinds december 2017 is Pa- bankier, zakenman en filan- maar wat we binnen te zien ting Kasteel De Haar, wilde te kopen, ook dat www.mondriaanhuis.nl klimming houden we het na reerde witte zaal met z’n leis Soestdijk in het bezit troop Baron Etienne van krijgen, overtreft onze ver- er op die manier zeker van www.paleissoestdijk.nl drie stappen voor bekeken. weelderige kroonluchters en van de MeyerBergman Erf- Zuylen van Nijevelt van de beelding. We lopen door een zijn dat zijn mondaine gas- Uw reporter proeft een klein stukje kaas stukje heerlijke www.kasteeldehaar.nl Naast de middeleeuwse pa- albasten vazen tot de veel so- goed Groep. Zij hebben nog Haar het zwaar vervallen do- verscheidenheid van kamers ten het gevoel hadden in een in Kaasmakerij Woerden. www.gildewoerden.nl reltjes heeft de binnenstad berdere art-decovertrekken grootse plannen, wacht dus mein De Haar. Wanneer de en kijken onze ogen uit. Van particulier huis te logeren en Goudse boerenkaas www.kaaspakhuiswoerden.nl

Zaterdag 27, Zondag 28 april 2019 Zaterdag 27, Zondag 28 april 2019