Aanbestedingsprocedure Gemeenten Alphen Aan De Rijn, Nieuwkoop En Kaag & Braassem

Alle praktijkvoorbeelden in deze factsheet komen van DePilotstarter.vng.nl.

Over De Pilotstarter De Pilotstarter is een marktplaats voor gemeentelijke plannen en ideeën voor vernieuwing in de informatievoorziening sociaal domein. Op De Pilotstarter kunnen gemeenten projecten aan elkaar presenteren en samenwerking zoeken. Projecten die veel ‘likes’ en steun vinden bij andere gemeenten, komen in aanmerking voor landelijke (ﬁnanciële) ondersteuning.

De kernwaarde van De Pilotstarter is: “Learning by doing, while sharing”. Zij is hiervoor een centrale plek. De Pilotstarter richt zich op vraagstukken die verdieping nodig hebben, ideeën die innovatief zijn en projecten die een zogenaamde ‘best practice’ zijn. Vernieuwing in de informatievoorziening is nodig om transformatie in het sociaal domein te bereiken.

Eén van de pilots op de pilotstarter is getiteld “Best practice: inkoop op basis van prestaties en partnership”.

Over de pilot “Best practice: inkoop op basis van prestaties en partnership” Door de gemeenten Alphen a/d Rijn, Nieuwkoop en Kaag & Braassem

De gemeenten Alphen a/d Rijn, Nieuwkoop en Kaag & Braassem hebben ervoor gekozen om de kanteling in de keten al bij de inkoop vorm te geven. Met de aanbesteding sociale participatie verwachten de gemeenten de omslag te bewerkstelligen van een volume gestuurd stelsel waarin de omvang van de ondersteuning centraal staat naar een stelsel waarin de mogelijkheden van de inwoner centraal staan. De gemeente Alphen aan den Rijn, Nieuwkoop en Kaag en Braassem hebben voor een ﬂink deel van de gedecentraliseerde portefeuille in het sociaal domein (Wmo 2015, tegenprestatie) één aanbestedingsproces doorlopen. Met als resultaat dat per 1 januari een overeenkomst is aangegaan met één samenwerkingsverband van zeer verschillende zorgaanbieders, waarbij in de breedte een groot pakket diensten wordt geleverd en waarbij de outcome en de innovatie in het domein voorop staan. Lees hier meer. Aanbestedingsprocedure gemeenten Alphen aan de Rijn, Nieuwkoop en Kaag & Braassem

Uitgangspunten De gemeenten Alphen a/d Rijn, Nieuwkoop en Kaag & Braassem hebben ervoor gekozen om de kanteling in de keten al bij de inkoop vorm te geven. Hoe kan een gemeente al in het inkoopproces voorbereid zijn op de transformatie in het sociaal domein? Met de aanbesteding sociale participatie verwachten de gemeenten de omslag te bewerkstelligen van een volume gestuurd stelsel waarin de omvang van de ondersteuning centraal staat naar een stelsel waarin de mogelijkheden van de inwoner centraal staan. Een aanbesteding van een brede opdracht, met kenmerken van prestatie inkoop, op basis van beoogde maatschappelijke effecten, uitgaand van sturing op resultaat, met een plafondbedrag. De gemeente Alphen aan den Rijn, Nieuwkoop en Kaag en Braassem hebben voor een flink deel van de gedecentraliseerde portefeuille in het sociaal domein (Wmo 2015, tegenprestatie) één aanbestedingsproces doorlopen. Met als resultaat dat per 1 januari een overeenkomst is aangegaan met één samenwerkingsverband van zeer verschillende zorgaanbieders, waarbij in de breedte een groot pakket diensten wordt geleverd en waarbij de outcome en de innovatie in het domein voorop staan.

Opdrachtomschrijving

Sociale Participatie

Ten behoeve van Best Practice pilot, VNG pilotstarter/bekostigingsmodellen/Inkoop op basis van prestaties en partnership

Bron: Aanbestedingsdocument, nationale Openbare aanbesteding voor leveringen en diensten

Projectnaam: Sociale Participatie Pagina 2 van 17 Kenmerk: 2014/26364 Datum: 5 juni-2014 Status: definitief Versie: 1.0 Inhoud

1 Opdracht

1.1 De Rijnstreekgemeenten Alphen aan den Rijn De gemeenten Alphen aan den Rijn, Boskoop en Rijnwoude hebben hun krachten per 1 januari 2014 gebundeld. Op dat moment is een sterke speler ontstaan in het Groene Hart: (de nieuwe) gemeente Alphen aan den Rijn. Een gemeente die daadkracht toont, waarin inwoners, bedrijven en maatschappelijke organisaties centraal staan en waarin ruimte geboden wordt voor initiatieven. Voor haar 107.000 inwoners biedt deze gemeente alle vormen van ‘Hollands wonen’: van dorpse kernen tot een stad met een bruisend centrum, van plattelandswonen tot nieuwbouwwijken. De besturingsfilosofie van de gemeente Alphen aan den Rijn kenmerkt zich door de inzet van een flexibele organisatiestructuur (netwerkmodel) waarin professionals in wisselende samenstellingen werken aan verschillende opgaven. De bestuursstijl is verbindend en neemt de samenleving als uitgangspunt in plaats van het gemeentehuis.

Kaag en Braassem Kaag en Braassem bestaat uit 11 kernen. Deze krachtige kernen hebben allemaal hun eigen identiteit. Kaag en Braassem kenmerkt zich door 'samen'. Dat blijkt wel uit de Maatschappelijke Agenda waarin inwoners, vrijwilligers en professionele organisaties samen invulling geven aan de maatschappelijke opgaven waar de gemeente voor staat. Ook nu kenmerkt de gemeente Kaag en Braassem zich door "anders denken, anders doen". Kaag en Braassem ziet de opgave van de sociale participatie als dé kans om inwoners, organisaties en bedrijfsleven te verbinden tot een eenheid waarin de menselijke waarde centraal staat. Met 25.723 inwoners, meer dan 200 vrijwillige en professionele organisaties en meer dan 700 bedrijven is er voldoende potentie om de opgave succesvol te laten verlopen.

Nieuwkoop De gemeente Nieuwkoop heeft ruim 28.000 inwoners en ligt midden in het Groene Hart van de Randstad. Het is een levendige gemeente, met veel bedrijvigheid, vrijwilligersorganisaties en een groot saamhorigheidsgevoel. De 13 kernen van de gemeente hebben elk hun eigen identiteit. Voor Nieuwkoop is de leefbaarheid en zelfstandigheid van deze kernen erg belangrijk. Maatschappelijke en bouwkundige projecten moeten ervoor zorgen dat inwoners plezierig kunnen (blijven) wonen, werken en recreëren. Nieuwkoop is hierdoor altijd in beweging! Bij Nieuwkoop vind je een informele, maar zakelijke cultuur, een mensgerichte managementstijl en veel verantwoordelijkheden op afdelingsniveau. Medewerkers herkennen zich in de termen “ambitie, creativiteit, dynamiek, betrokkenheid, samenwerking”.

Gemeente Nieuwkoop, gemeente Kaag en Braassem en gemeente Alphen aan den Rijn voeren deze aanbesteding gezamenlijk uit. Gemeente Alphen aan den Rijn is de aanbestedende gemeente namens de drie deelnemende gemeenten.

Projectnaam: Sociale Participatie Pagina 3 van 17 Kenmerk: 2014/26364 Datum: 5 juni-2014 Status: definitief Versie: 1.0 De drie gemeenten zullen voor de uitvoering van de opdracht ieder hun eigen contract hebben. Voor meer informatie verwijzen wij u naar de websites www.alphenaandenrijn.nl, www.nieuwkoop.nl en www.kaagenbraassem.nl

1.2 De opdracht

1.2.1 Achtergrond en aanleiding Het Rijk gaat met ingang van 2015 een aanzienlijk aantal taken in het sociale domein overdragen aan de gemeenten. Hiervoor is inmiddels de Jeugdwet vastgesteld in de Eerste Kamer. Het wetsvoorstel Participatiewet ligt voor behandeling in de Eerste kamer. De Wmo 2015 is op donderdag 24 april door de Tweede Kamer aangenomen. De planning is om de nieuwe Wmo 2015 en de Participatiewet voor het zomerreces vast te stellen in de Eerste Kamer.

Het hart van de decentralisaties bestaat uit de ondersteuning van inwoners, gericht op zelfredzaamheid (‘eigen kracht’) en participatie (‘meedoen’). Voor de professionele ondersteuning die in dit kader nodig kan zijn hebben de gemeenten in de Rijnstreek –Alphen aan den Rijn, Nieuwkoop en Kaag en Braassem- besloten een aanbesteding te starten onder de noemer ‘sociale participatie’. Deze aanbesteding omvat de opgave om inwoners waar nodig te ondersteunen bij het op een actieve en constructieve manier deelnemen aan informele en formele verbanden. Door deze deelname kan een zelfstandige positie worden verworven in de samenleving.

1.2.1.2 Onzekerheden Naast de wetsvoorstellen Wmo en Participatiewet wordt in de loop van dit jaar lagere regelgeving (Algemene Maatregelen van Bestuur, ministeriële regelingen, landelijke akkoorden/afspraken) verwacht1 die van invloed kan zijn op deze opdracht. Daarnaast kan de opdracht beïnvloed worden door andere wetsvoorstellen2. Deze wetten en regels kunnen aanpassing van de opdracht noodzakelijk maken. Van de opdrachtnemer wordt verwacht dat hij kennis heeft van de ontwikkelingen en waar mogelijk hierop anticipeert.

1.2.1 Visie gemeenten De decentralisaties maken deel uit van een omvorming van een stelsel van sociale zekerheid en zorg. De verzorgingsstaat verandert naar een participatiesamenleving. De rollen, verwachtingen en taken van de overheid, uitvoeringspartners en inwoners veranderen en er ontstaat een veranderende vraag voor de lokale infrastructuur. De gemeente als de ‘meest nabije overheid’ heeft hierin een sleutelrol. De gemeenten in de Rijnstreek kiezen voor een ontkokerd stelsel van sociale ondersteuning voor alle leefgebieden en alle levensfasen van

1 Dit betreft onder meer: eigen bijdragen in de Wmo, trekkingsrechten persoonsgebonden budget, continuïteit hulpverleners bij inkoop, verwerking persoonsgegevens, inrichting cliëntervaringsonderzoek, Besluit Zorgverzekeringswet (wijkverpleging).

2 Denk bijvoorbeeld aan het Wetsvoorstel Langdurige Zorg

Projectnaam: Sociale Participatie Pagina 4 van 17 Kenmerk: 2014/26364 Datum: 5 juni-2014 Status: definitief Versie: 1.0 inwoners. Ondersteuning wordt geboden als de eigen kracht tekort schiet en is gericht op het versterken van de eigen mogelijkheden en/of die van het sociale netwerk. Gemeenten kiezen voor ontkokering, ook in de aanbesteding, omdat zij van mening zijn dat via een meer integrale aanpak meer maatwerk in ondersteuning geboden kan worden. De verwachting van gemeenten is verder dat ondersteuning effectiever en efficiënter kan zijn doordat bureaucratie beperkt wordt en overlap en versnippering voorkomen kan worden. Samenwerkende partners hebben bovendien meer mogelijkheden om te investeren in innovaties bijvoorbeeld op het terrein van ICT.

Om dit nieuwe stelsel te realiseren gaan de gemeenten op een nieuwe manier (samen-) werken met de maatschappelijke partners en zo een nieuwe invulling geven aan het opdrachtgeverschap.

De gemeenten sturen op maatschappelijke effecten (doeltreffendheid) en resultaten. Hoe deze effecten het beste bereikt kunnen worden is vooral de expertise van de maatschappelijke partners. Deze nieuwe werkwijze vraagt een omslag van gemeenten en maatschappelijke organisaties.

Schema 1.2.1 - a: sturen op effecten

Voor de gemeenten betekent dit vooral loslaten en vertrouwen, van maatschappelijke organisaties vraagt dit verantwoordelijkheid nemen en onderling samenwerken om tot een compleet ondersteuningspakket te komen. Op deze manier verwachten de gemeenten een omslag te realiseren van een volumegestuurd stelsel waarin de omvang van de ondersteuning centraal staat naar een stelsel waarin de mogelijkheden van de inwoner centraal staan. Binnen deze nieuwe ondersteuningsstructuur kunnen goede elementen van de huidige structuur behouden blijven. De ondersteuningsstructuur zal gerealiseerd worden binnen de door de gemeente beschikbaar gestelde budgetten.

Om deze omslag concreet te maken gebruiken we het beeld van de piramide. Deze piramide geeft een driedeling weer in het sociale domein en sluit aan bij de leefsituatie van de inwoners en de mate waarin ze in staat zijn verantwoordelijkheid te nemen en op eigen kracht mee te doen in de samenleving.

Projectnaam: Sociale Participatie Pagina 5 van 17 Kenmerk: 2014/26364 Datum: 5 juni-2014 Status: definitief Versie: 1.0

Schema 1.2.1 - b: transformatie in het sociale domein

Transformatie voorzieningenaanbod ondersteuning

Veranderend opdrachtgeverschap

meedoen faciliteren Eigen kracht samenleving Verandering De faciliterende overheid opdrachtgeverschap de basis

Aantal inwoners

De basis: de basisstructuur in de samenleving, waarbij iedere inwoner kan meedoen aan de samenleving.

Meedoen faciliteren: door middel van laagdrempelige informatievoorziening, preventie, signalering, inwoners net dat steuntje in de rug geven om het zelf te kunnen doen of voorkomen dat ondersteuning of zorg in een later stadium nodig is.

Ondersteuning: (specialistische/professionele ) ondersteuning voor hen die dat nodig hebben

In de nieuwe ondersteuningsstructuur wordt zowel een verticale verbinding gelegd tussen de te onderscheiden lagen als ook een horizontale verbinding binnen de lagen, de verschillende beleidsvelden.

Projectnaam: Sociale Participatie Pagina 6 van 17 Kenmerk: 2014/26364 Datum: 5 juni-2014 Status: definitief Versie: 1.0

1.2.2 Kern van de opdracht Voor de beschrijving van de opdracht sociale participatie wordt gebruik gemaakt van het eerder geschetste beeld van de piramide. Er zullen stevige verbindingen moeten komen tussen de drie onderscheiden niveaus in de piramide en daarbij wordt de beweging in gang gezet naar de basis. De basisstructuur moet zo zijn ingericht dat deze optimale mogelijkheden biedt voor iedereen om te participeren en zelfredzaamheid te behouden of te bevorderen: de inclusieve samenleving. Waar dit (nog) niet lukt, is inzet van een ‘hogere laag’ in de piramide (tijdelijk) noodzakelijk.

Schema 1.2.2 - a: de verbinding tussen de niveaus van de piramide en de noodzakelijke beweging van minder specialistische hulp en meer inzet van (bestaand) basisaanbod.

De opdracht is: - het organiseren van een ondersteuningsaanbod bestaande uit een breed pallet van voorzieningen en activiteiten - om inwoners waar nodig te ondersteunen bij het op een actieve en constructieve manier deelnemen aan informele en formele verbanden. - Dit ondersteuningsaanbod past binnen de visie van de gemeenten, - levert een forse bijdrage aan de beoogde maatschappelijke effecten en - past binnen de beschreven uitgangspunten. De opdracht heeft zodoende betrekking op heel verschillende inwoners met soms overlappende maar vaak ook zeer specifieke eigen problematiek.

De opdracht omvat de functies uit de AWBZ die opgaan in de Wmo 2015: - individuele begeleiding3 - groepsbegeleiding - kortdurend verblijf - vervoer naar het ondersteuningsaanbod De samenwerkende gemeenten in Holland Rijnland onderzoeken of een bundeling van vervoersstromen vanaf 2017 een meerwaarde heeft. Mocht dat blijken, dan gaan we in overleg met de opdrachtnemer of aansluiting ook een meerwaarde heeft bij de uitvoering van deze opdracht voor alle belanghebbenden, te weten inwoners, opdrachtgevers en opdrachtnemer. Uit het voorstel Participatiewet het instrument:

3 inclusief ondersteuning bij algemene dagelijkse levensverrichtingen in het verlengde van begeleiding

Projectnaam: Sociale Participatie Pagina 7 van 17 Kenmerk: 2014/26364 Datum: 5 juni-2014 Status: definitief Versie: 1.0 - tegenprestatie En voor de gemeente Alphen aan den Rijn: - een omvangrijk deel van de huidige taken Wmo4

1.2.3 Beoogde maatschappelijke effecten De Rijnstreekgemeenten willen de volgende maatschappelijke effecten realiseren. Inwoners zijn zelfredzaam en participeren naar vermogen in de samenleving, met inzet van het sociale netwerk en eventueel professionele ondersteuning als dat nodig is. Inwoners voelen zich verantwoordelijk voor zichzelf en voor hun sociale netwerk. De mensen maken de buurt en signaleren en ondernemen zelf actie als ze zich zorgen maken. De buurt of wijk is een prettige woon- en leefomgeving voor alle inwoners (inclusieve samenleving)

Het realiseren van bovengenoemde maatschappelijke effecten vraagt inzet van inwoners, maatschappelijke partners en de gemeenten. De opdracht sociale participatie spitst zich toe op de inspanningen van professionele organisaties om inwoners te ondersteunen zodat de effecten tot stand komen. Deze ondersteuning –individueel of in groepsverband- kan op tal van manieren georganiseerd worden. De gemeenten doen een beroep op de professionele expertise van de opdrachtnemers om hieraan invulling te geven. Daarbij geven de gemeenten een voorzet voor de ingeschatte output5 met onderstaande voorwaarden.

1. Inwoners die gebruik maken van het ondersteuningsaanbod: - kunnen keuzes maken uit een gevarieerd aanbod dat aansluit bij hun eigen talenten/behoeften - ondervinden geen hinder van de verdeling van middelen voor ondersteuning over verschillende weten regelgeving of van uiteenlopende belangen van aanbieders en/of andere organisaties6. 2. Het ondersteuningsaanbod: - is laagdrempelig en gastvrij, zoveel als mogelijk in de buurt, als algemene voorziening en zonder wachtlijst - is ontwikkelingsgericht en stimuleert groei, actief en nuttig bezig zijn en doorstroming, biedt dagritme en voorkomt/bestrijdt eenzaamheid, realiserend dat behoud van zelfredzaamheid of begeleiding bij verslechtering soms het hoogst haalbare is - maakt gebruik van het verenigingsleven en welzijnsactiviteiten en bestaand vastgoed en sluit zoveel mogelijk aan bij het gewone leven: vertrouwd, midden in de samenleving - is waar nodig specialistisch van aard - appelleert aan de eigen verantwoordelijkheid, eigen kracht en eigen regie en ondersteunt bij het versterken hiervan - draagt bij aan verlichting van de mantelzorger

4 In bijlage B is een overzicht opgenomen van subsidies die Alphen aan den Rijn opgezegd heeft. Deze taken zijn ondergebracht in de voorliggende opdracht sociale participatie 5 Zie Schema 1.2.1 - a: sturen op effecten 6 Bijvoorbeeld zorgverzekeraar of zorgkantoor

Projectnaam: Sociale Participatie Pagina 8 van 17 Kenmerk: 2014/26364 Datum: 5 juni-2014 Status: definitief Versie: 1.0 - is gebaseerd op wederkerigheid: we doen lokaal wat voor elkaar, ieder naar vermogen. - sluit aan op de integrale toegang en het ‘klantproces’ dat gemeenten daarin uitgewerkt hebben (Serviceplein, Wmo-loket of sociaal (wijk-)team).

3. Tegenprestatie: - inwoners met een bijstandsuitkering die door de gemeente verplicht zijn een tegenprestatie te leveren en dit om welke reden dan ook niet op eigen kracht organiseren krijgen een aanbod en begeleiding. 4. Overgangsrecht: - de opdrachtnemer doet de huidige cliënten die gebruik willen maken van hun overgangsrecht voor 1 januari 2015 een passend aanbod. 5. Specifiek voor Alphen aan den Rijn: - onderdeel van het ondersteuningsaanbod is het leveren van een actieve en substantiële bijdrage aan de integrale toegang tot de ondersteuning in de vorm van capaciteit (formatie) en expertise.

1.2.4 Afbakening opdracht De volgende taken gericht op zelfredzaamheid en participatie vallen buiten deze opdracht. 1. Ondersteuning - van inwoners buiten de drie Rijnstreekgemeenten Alphen aan den Rijn, Nieuwkoop en Kaag en Braassem; - van inwoners jonger dan 18 jaar (Jeugdwet); - bij participatie door middel van een reguliere betaalde baan. Wanneer deze mogelijkheid in zicht komt wordt contact opgenomen met het Serviceplein en overdracht georganiseerd naar De Startbaan; - van inwoners die gebruik maken van een persoonsgebonden budget voor sociale participatie. 2. Begeleiding van mensen met een zintuigelijke beperking maakt onderdeel uit van de opdracht, tenzij er sprake is van dermate ernstige beperkingen dat een beroep gedaan moet worden op specialistische zorg. Voor deze specialistische zorg is een landelijke overeenkomst aangegaan. 3. Schuldhulpverlening. 4. Beschermd wonen en maatschappelijke opvang. 5. Mantelzorgwaardering (nu bekend als mantelzorgcompliment). 6. Alleen voor Nieuwkoop en Kaag en Braassem: mantelzorgondersteuning. 7. Hulp bij het huishouden niveau 1 en niveau 2. Deze taken zijn voor de gemeenten Nieuwkoop en Alphen aan den Rijn bestuurlijk aanbesteed (besluit d.d. 28 januari 2014). Opdrachtnemer voorkomt overlap en zorgt voor verbinding met de aanbieder hulp bij het huishouden. De gemeente Kaag en Braassem zal binnen afzienbare tijd een besluit nemen over het al dan niet verlengen van het huidige contract. 8. Voor Nieuwkoop: deze opdracht is aanvullend op een aantal welzijnstaken die al lokaal belegd zijn, te weten: laagdrempelige informatie- en adviesfunctie m.b.t. het sociaal domein, welzijnsbezoeken aan ouderen, ouderenadvies, algemeen

Projectnaam: Sociale Participatie Pagina 9 van 17 Kenmerk: 2014/26364 Datum: 5 juni-2014 Status: definitief Versie: 1.0 maatschappelijk werk, mantelzorgondersteuning, maaltijdvoorziening, personenalarmering. Verder is een deel van de GGZ preventieve voorzieningen regionaal georganiseerd (inloophuis, informatiepunt, maatjesproject). 9. Voor Kaag en Braassem: deze opdracht is aanvullend op de MAG-opdracht die de gemeente verstrekt heeft voor de uitvoering van de maatschappelijke agenda. Deze opdracht wordt nu uitgevoerd door De Driemaster. Het vormgeven van intensieve samenwerking met de Driemaster maakt onderdeel uit van de opdracht. Na de definitieve gunning wordt dit deel van de opdracht in overleg verder geconcretiseerd.

1.2.5 Rol gemeente De Rijnstreekgemeenten zien hun rol als volgt. 1. De rol van de gemeente is regisseren, aanvullend en voorwaardenscheppend. Voorop staat de kracht van de samenleving. 2. De rol van de gemeente is tevens die van opdrachtgever, sturend op kwaliteits- inhoudelijke- en procesresultaten ten behoeve van inwoners. In deze fase van vernieuwing wil de gemeente als opdrachtgever bovenal in partnerschap met de opdrachtnemer samenwerken om innovatieve oplossingen tot stand te brengen. 3. De gemeente gaat uit van vertrouwen in professionals en beperkt de verplichtingen ten aanzien van administratie en verantwoording tot de wettelijke verplichtingen en het minimaal noodzakelijke.

1.2.6 Prestatie-indicatoren en monitoring Met het uitzetten van deze opdracht gaan de gemeenten met de maatschappelijke partners een proces van transformatie in: een inhoudelijke vernieuwing in een nieuw stelsel. Dit vraagt ook om een vernieuwing van sturing en verantwoording en dus om nieuwe prestatie- indicatoren en nieuwe vormen van monitoring.

1.2.6.1 Prestatie-indicatoren De Inschrijver draagt indicatoren aan voor de meting van de prestaties. Deze prestatie-indicatoren richten zich in elk geval op: 1. Eigen regie en zelfredzaamheid 2. Tevredenheid van betrokkenen bij de opdracht 3. Gebruik van algemeen toegankelijke voorzieningen en specialistische hulp 4. Beschikbaarheid en bereikbaarheid van passende zorg en ondersteuning De Inschrijver is vanzelfsprekend vrij andere relevante indicatoren aan te dragen.

De Inschrijver beschrijft in de offerte: - Welke prestatie-indicatoren worden ingezet - Hoe de prestatie-indicatoren worden gemeten - Welke aanpak wordt gekozen om de prestatie-indicatoren te beïnvloeden - Op welke wijze en met welke frequentie gerapporteerd wordt aan Opdrachtgever over de prestatie-indicatoren. We gaan met de opdrachtnemer een ontwikkeltraject in om te komen tot goede metingen en betrouwbare cijfers. Vervolgens worden de prestatie-indicatoren opgenomen in de

Projectnaam: Sociale Participatie Pagina 10 van 17 Kenmerk: 2014/26364 Datum: 5 juni-2014 Status: definitief Versie: 1.0 werkafspraken, behorende bij de overeenkomst. Opdrachtgever besluit of het aanbod dat opdrachtnemer biedt, voldoende is om eventuele consequenties aan te verbinden.

1.2.6.2 Sturing- en verantwoordingscyclus Onderstaand schema geeft het verloop van sturing- en verantwoording weer. Per onderdeel zijn de relevante vragen/factoren benoemd.

Schema 1.2.6.1 - a: sturen en verantwoorden

De Inschrijver beschrijft in de offerte: - op welke wijze en op welke criteria gestuurd wordt op input – throughput – output – en outcome, met gebruik making van de begrippen zuinigheid, doelmatigheid en doeltreffendheid - op welke wijze en met welke frequentie verantwoording wordt afgelegd aan de opdrachtgever waarbij beredeneerd antwoord wordt gegeven op de geformuleerde vragen: waarom doen we de dingen die we doen, doen we de goede dingen en doen we de dingen goed.

1.2.6.3 Effectmeting met inzet van IPA Alphen aan den Rijn en Nieuwkoop nemen deel aan een door NYFER georganiseerde nulmeting van zelfredzaamheid en participatie met inzet van de vragenlijst ‘Impact op Participatie en Autonomie’(IPA). De meting richt zich op zelfstandig wonende thuiszorgcliënten met fysieke/somatische beperkingen (voornamelijk ouderen), cliënten met een licht verstandelijke beperking en cliënten met een psychische stoornis. Onderzocht wordt om ook inwoners die langdurig een bijstandsuitkering ontvangen in de meting mee te nemen. Het is de bedoeling om de meting in de maanden mei/juni 2014 uit te voeren en na de zomer de rapportage gereed te hebben. Het rapport bevat kwantitatieve scores voor zelfredzaamheid en participatie op relevante leefdomeinen van de huidige cliëntenpopulatie en een benchmark met de resultaten van deelnemende gemeenten. Ook levert de meting inzicht in de formele en informele ondersteuning die cliënten ontvangen. In overleg met de

Projectnaam: Sociale Participatie Pagina 11 van 17 Kenmerk: 2014/26364 Datum: 5 juni-2014 Status: definitief Versie: 1.0 opdrachtnemer zullen de Rijnstreekgemeenten gedurende de looptijd van de overeenkomst één of meerdere vervolgmetingen doen.

De opdrachtnemer is verplicht: - mee te werken aan de inzet van dit instrument en - op basis van de uitkomsten zonodig en in overleg met de opdrachtgever het ondersteuningsaanbod aan te passen

1.2.7 Informatiemanagement De Inschrijver beschrijft in de prestatie-onderbouwing (zie hoofdstuk 5) welke maatregelen genomen worden op het gebied van informatisering en automatisering (I&A) voor uitvoering van de opdracht. Deze maatregelen voldoen aan alle relevante weten regelgeving. Inschrijver volgt en verwerkt nieuwe (landelijke en regionale) ontwikkelingen op het gebied van I&A. In ieder geval gaat aandacht uit naar: - het onderscheid tussen verschillende informatiestromen en de wijze waarop de Inschrijver voornemens is deze informatie structureel met opdrachtgever te delen. - het innen van eigen bijdragen door het CAK

1.2.8 Kaders De gemeenten zijn zich al enkele jaren aan het voorbereiden op de nieuwe taken. In dat licht zijn kadernota’s en beleidsplannen vastgesteld. Deze nota’s zijn kaderstellend voor deze opdracht en geven de Inschrijvers een goed beeld van de ambities van de gemeenten. Deze nota’s zijn te vinden op www.alphenaandenrijn.nl/socialeparticipatie Daarnaast gelden vanzelfsprekend de wettelijke kaders.

Wettelijke kaders 1. Wetsvoorstel maatschappelijke ondersteuning 2015, in behandeling bij de Tweede Kamer, vaststelling in de Eerste Kamer naar verwachting in juli 2014, beoogde ingangsdatum januari 2015 2. Wetsvoorstel Participatiewet, vastgesteld in de Tweede Kamer, wacht op behandeling in de Eerste Kamer, vaststelling naar verwachting in het tweede kwartaal van 2014, beoogde ingangsdatum januari 2015 3. Aanbestedingswet 2012

Gemeentelijke kaders 4. Beleidskader Sociale Agenda Alphen aan den Rijn, Boskoop en Rijnwoude, vastgesteld in de gemeenteraden van Alphen aan den Rijn, Boskoop en Rijnwoude, mei 2012 5. Wmo kadernota 2013-2016 Alphen aan den Rijn, Boskoop en Rijnwoude, vastgesteld in de gemeenteraden van Alphen aan den Rijn, Boskoop en Rijnwoude, mei 2012 6. Wmo beleidsplan 2013-2016 Alphen aan den Rijn, Boskoop en Rijnwoude, vastgesteld in de gemeenteraden van Alphen aan den Rijn, Boskoop en Rijnwoude, mei 2013 7. Beleidskader ‘Rijnstreek Werkt’ 2013-2016, vastgesteld in de gemeenteraden van Alphen aan den Rijn, Boskoop Nieuwkoop, Kaag en Braassem en Rijnwoude, februari/maart 2013

Projectnaam: Sociale Participatie Pagina 12 van 17 Kenmerk: 2014/26364 Datum: 5 juni-2014 Status: definitief Versie: 1.0 8. Daadkracht Dichtbij. Coalitieakkoord 2014-2018 Gemeente Alphen aan den Rijn, 18 december 2013. 9. Beleidskader Sociale Agenda Alphen aan den Rijn ‘Beter voor elkaar’. Vastgesteld in de gemeenteraad van 21 mei 2014 10. Maatschappelijke agenda Kaag en Braassem, vastgesteld in de gemeenteraad van oktober 2012 11. Maatschappelijke agenda en raadsvoorstel 3D Kaag en Braassem, vastgesteld in de gemeenteraad van februari 2014 12. Nieuwkoop in perspectief. Maatschappelijke structuurvisie 2040 Gemeente Nieuwkoop, vastgesteld in de gemeenteraad van mei 2013 13. ‘Minder zorgen voor.. meer zorgen dat’. Wmo-beleidsplan gemeente Nieuwkoop, vastgesteld in de gemeenteraad van mei 2013 14. Raadsakkoord Kaag en Braassem, vastgesteld in de gemeenteraad van 18 april 2014 15. Coalitieakkoord SBN-CDA-D66 2014-2014 Gemeente Nieuwkoop “De kracht van de samenleving”

1.3 Aanbestedingsprocedure en motivering in het kader van de Aanbestedingswet 2012 Er is vastgesteld dat de te verwachten totaalsom van de aan te besteden behoefte boven de Europese drempel van € 207.000,= (levering/dienst) zal liggen. De opdracht, de dienstverlening in het kader van de Sociale Participatie, valt geheel onder de noemer van Gezondheidszorg en Maatschappelijke dienstverlening (cpv 8530.. en 8531… en 8532) en is derhalve een overheidsopdracht betreffende een 2B-dienst. Omdat de Gemeente geen potentiele inschrijvers bij voorbaat wenst uit te sluiten en er, gezien het karakter van de dienstverlening, geen inschrijvingen zijn te verwachten vanuit het buitenland, is gekozen voor de Nationaal Openbare Procedure, waarmee wordt voldaan aan het bepaalde met betrekking tot 2B-diensten in artikel 2.38 en 2.39 van de Aanbestedingswet 2012. De Gemeente verzoekt de partijen die geïnteresseerd zijn in deze opdracht een Inschrijving te doen en daarmee mee te dingen naar gunning van de opdracht.

Eén opdracht Gekozen is om de opdracht met betrekking tot welzijnsvoorzieningen, preventieve voorzieningen en de ondersteuning als één opdracht (zonder percelen) aan te besteden. Reden hiervoor is dat we één hoofdaannemer / samenwerkingsverband zoeken die de verbinding kan leggen tussen het aanbod vanuit de welzijnsvoorzieningen, de preventieve voorzieningen en de ondersteuning. We zoeken juist die aanbieder(s) die, door op een slimme manier gebruik te maken van de 3 lagen die het voorzieningenaanbod kent (algemeen, preventief en ondersteuning), er voor kan zorgen dat mensen een lagere hulpbehoefte hebben en (professionele) ondersteuning alleen dan wordt ingezet wanneer het echt nodig is.

Wij wensen een integraal aanbod waarin samenwerking en gebruikmaking van elkaars expertise in het veld essentieel is. Dit is in het belang van inwoners die gebruik maken van verschillende ondersteunende voorzieningen en op deze wijze van een gecoördineerd

Projectnaam: Sociale Participatie Pagina 13 van 17 Kenmerk: 2014/26364 Datum: 5 juni-2014 Status: definitief Versie: 1.0 aanbod gebruik kunnen maken. Naar onze mening kan dat, als bijvoorbeeld als samenwerkingsverband of als hoofdaannemer-onderaannemer wordt ingeschreven en kan dit niet, als partijen een gedeelte van de opdracht krijgen. Dit is ook een wens vanuit de lokale politiek. Er is in de drie gemeenten beleid vastgesteld door de gemeenteraden (zie ook de webpagina www.alphenaandenrijn.nl/socialeparticipatie) waarin de integrale benadering als uitgangspunt is opgenomen. Ook is vanuit de Landelijke Politiek de integrale aanpak gewenst in plaats van een aanbod bezien vanuit de separate dienstverleners.

Ook wordt de opdracht voor de drie gemeenten, Alphen aan den Rijn, Nieuwkoop en Kaag en Braassem, gezamenlijk als één opdracht (zonder percelen) in de markt gezet. Binnen de Rijnstreekgemeenten geldt dezelfde visie op het gebied van Sociale Participatie. Om die reden willen we zoveel mogelijk hetzelfde soort aanbod, op basis van dezelfde uitgangspunten en visie.

Er is niet gekozen om de opdracht op te delen per gemeente, omdat juist de integrale benadering, ook tussen de gemeenten, van belang is. Het zorgt er ook voor dat met het volume voor Kaag en Braassem, Nieuwkoop en Alphen aan den Rijn samen een groter totaalvolume ontstaat waardoor wij economisch gezien een betere en voor de aanbieders een interessantere opdracht in de markt kunnen zetten. Daarnaast zou het opknippen van de opdracht voor extra werk voor zowel de aanbieders (meerdere aanbiedingen opstellen en berekenen) als de opdrachtgevers (het beoordelen van de verschillende aanbiedingen per opdracht) zorgen wat gezien een maatschappelijk verantwoorde inzet van de beschikbare middelen onwenselijk is.

Wij zijn van mening dat de aanbesteding als één opdracht zonder percelen weinig (negatieve) gevolgen zal hebben voor de markt. . Geen enkele partij zal deze opdracht zelfstandig kunnen uitvoeren. Partijen zullen genoodzaakt zijn een samenwerkingsvorm aan te gaan waardoor de verschillende gebieden van deze uitvraag aangeboden kunnen worden. Ook de kleinere partijen kunnen zich bij zo’n samenwerkingsverband aansluiten. Het MKB krijgt hierdoor ook voldoende mogelijkheden om aan deze aanbesteding mee te kunnen doen.

Gunningscriterium Het gunningscriterium is de Economisch Meest Voordelige Inschrijving (EMVI).

1.4 Omvang van de Opdracht De scope van de opdracht is in paragraaf 1.2 opgenomen. De Gemeenten hebben voor het realiseren van de geformuleerde scope een voorlopig budget vastgesteld dat is gemaximeerd per gemeente. Dit budget is gebaseerd op de voorlopige bedragen die bekend zijn gemaakt in januari 2014 door de ministeries. In de meicirculaire die de gemeenten 29 mei jl. hebben ontvangen, zijn de definitieve budgetten aan de gemeenten bekend gemaakt. Om de definitieve budgetten voor deze opdracht goed te kunnen doorrekenen hebben de gemeenten enkele weken de tijd nodig.

Projectnaam: Sociale Participatie Pagina 14 van 17 Kenmerk: 2014/26364 Datum: 5 juni-2014 Status: definitief Versie: 1.0 Een eerste analyse van de cijfers wijst er op dat de nieuwe budgetten circa 25-40% lager liggen dan de hieronder genoemde budgetten. Zo snel mogelijk zullen wij middels een extra Nota van Inlichtingen, het definitieve budget voor deze opdracht bekend maken (en hiermee het definitieve plafondbedrag). Houdt u dus rekening met een aanzienlijke daling van het onderstaande genoemde voorlopige budget in de extra Nota van Inlichtingen!

De voorlopige vastgestelde budgetten zijn: Alphen aan den Rijn: € 8.347.285,- per jaar Kaag en Braassem: € 1.225.000,- per jaar Nieuwkoop: € 1.390.597,- per jaar

Het nog vast te stellen definitieve budget geldt als plafondprijs in deze aanbestedingsprocedure. Inschrijvingen met een Inschrijfprijs boven deze maximale budgetten per gemeente worden uitgesloten van deelname.

Het budget wordt jaarlijks door Opdrachtgever vastgesteld op basis van de door de ministeries beschikbaar gestelde bedragen en heeft een bandbreedte van 10% ten opzichte van het hierboven genoemde maximale budget.

Met het oog op politieke, wettelijke, economische, budgettaire, bestuurlijke of organisatorische ontwikkelingen en de hiermee samenhangende krimp of groei van de deelnemende aanbestedende diensten, dan wel de posities van de Gemeenten of taakstellingen is het mogelijk dat zowel de inhoud van de opdracht, als de grootte van de opdracht kan wijzigen. Niet valt uit te sluiten dat dergelijke wijzigingen van de opdracht noodzakelijk zullen zijn, onder andere omdat een aantal wetten en AMvB’s op het gebied van de 3 decentralisaties die directe gevolgen hebben voor deze onderhavige opdracht, nog moet worden vastgesteld dan wel ingevoerd. Dergelijke potentiële wijzigingen maken onderdeel uit van de aanbestede opdracht. Opdrachtgever verwacht van Opdrachtnemer dat deze de ontwikkelingen bijhoudt en waar dit al kan, meeneemt in zijn inschrijving. Mocht de Wmo 2015 überhaupt niet worden aangenomen, dan is dat een reden voor de gemeenten om deze aanbestedingsprocedure te staken en de opdracht niet te vergeven, aangezien de belangrijkste basis van de opdracht (te weten de nieuwe wet) dan wegvalt.

1.5 Duur van de Overeenkomst / soort Overeenkomst De Gemeenten zijn voornemens ieder een Overeenkomst af te sluiten met één (1) en dezelfde Opdrachtnemer/samenwerkingsverband met de intentie van een looptijd van vier (4) jaar en met de optie om de Overeenkomst eenzijdig vanuit de Gemeenten met 2 jaar te verlengen onder gelijkblijvende voorwaarden. De Gemeenten wensen tevens de mogelijkheid te hebben om de Overeenkomst na 2 jaar op te kunnen zeggen, wanneer – naar het uitsluitend oordeel van de Gemeenten - - blijkt dat de met de opdracht beoogde maatschappelijke effecten niet gerealiseerd worden en de verwachting is dat dit in de resterende looptijd van de Overeenkomst ook niet zal gebeuren, of

Projectnaam: Sociale Participatie Pagina 15 van 17 Kenmerk: 2014/26364 Datum: 5 juni-2014 Status: definitief Versie: 1.0 - er substantiële wijzigingen in het beschikbare budget komen, of - er wezenlijke wijzigingen in weten regelgeving zijn.

De besluitvorming ten aanzien van het verlengen van de Overeenkomst geschiedt op basis van kritieke prestatie indicatoren (die nader uitgewerkt worden in werkafspraken die behoren bij de overeenkomst), zoals vermeld in de Overeenkomst en de bijbehorende bijlagen, behorende bij dit Aanbestedingsdocument. Opdrachtgever zal uiterlijk zes (6) maanden voor afloop van eventuele verlenging schriftelijk uitsluitsel geven aangaande de verlenging.

Projectnaam: Sociale Participatie Pagina 16 van 17 Kenmerk: 2014/26364 Datum: 5 juni-2014 Status: definitief Versie: 1.0 .

Projectnaam: Sociale Participatie Pagina 17 van 17 Kenmerk: 2014/26364 Datum: 5 juni-2014 Status: definitief Versie: 1.0