Structuurvisie Alphen Aan Den Rijn 2031 Intense Stad, Vitale Dorpen, Waardevol Landschap
Total Page:16
File Type:pdf, Size:1020Kb
Structuurvisie Alphen aan den Rijn 2031 Intense Stad, Vitale Dorpen, Waardevol Landschap De Stad van Morgen Structuurvisie Alphen aan den Rijn 2031 Intense Stad, Vitale Dorpen, Waardevol Landschap juni 2013 Met trots presenteer ik u de toekomstvisie op Alphen aan den Rijn! Wat zijn nou die collectieve waarden? Ik noem in elk geval de van Een visie op de ruimtelijke structuur van Alphen aan den Rijn in 2031. oudsher aanwezige ondernemersgeest. Al in de Romeinse tijd was Met deze visie geven we richting aan de ruimtelijke ontwikkeling van het Limes-castellum Albanianae op de grens van het Romeinse en het de Stad van Morgen. De visie is geen dichtgetimmerd beleidsstuk, Germaanse Rijk een grenspost en een levendig handelscentrum. De maar een flexibel, richtinggevend en inspirerend kader. Daarmee Oude Rijn als bedrijvige vaar- en handelsroute maakt al eeuwenlang bieden we ruimte aan de ontwikkeling van Alphen aan den Rijn, deel uit van de identiteit van Alphen aan den Rijn. Diezelfde want 2031 is nog ver weg en de toekomst onvoorspelbaar en vol ondernemersgeest is ook nu nog overal in Alphen aan den Rijn terug verrassingen. te vinden bij ondernemers, agrariërs, werknemers in diverse sectoren en zzp-ers. Zij vormen het economische hart van Alphen aan den Rijn. Deze ruimtelijke visie gaat over huizen, wegen, parken, bedrijventerreinen en dorpen, maar bovenal – want dat is veel belangrijker – over het blootleggen en versterken van de collectieve waarden die door de mensen in Alphen aan den Rijn worden gedeeld. Deze komen voort uit de rijke historie van de plek. Zij vormen de basis voor een leefbare en succesvolle toekomst voor de mensen in onze gemeente. Voorwoord Ook het alom aanwezige groen en de sociale verbondenheid De visie wil daarom met name een inspirerend kader bieden voor zijn waarden die iedereen belangrijk vindt. Het beeldbepalende initiatieven vanuit de samenleving: iedereen wordt nadrukkelijk veenweidelandschap en het dorpse verleden van Alphen aan den Rijn uitgenodigd en ondersteund om actief mee te werken aan de vormen daarvoor een stevig fundament. ruimtelijke doorontwikkeling naar een vitale en duurzame gemeente In de recente ontwikkelingsgeschiedenis (vanaf de jaren ’70 van de Alphen aan den Rijn in 2031. vorige eeuw) is Alphen aan den Rijn sterk gegroeid: tienduizenden nieuwe inwoners hebben zich in de gemeente gevestigd om hier een bestaan op te bouwen en hun kinderen op te zien groeien. Alphen aan den Rijn bood deze nieuwvestigers een aantrekkelijke leefomgeving en een veelbelovend toekomstperspectief. Aan ons de opdracht om die waarden te borgen, ook voor toekomstige inwoners. Deze visie is ontwikkeld door de bewoners, de bedrijven en overige gebruikers van de stad, de dorpen en het landschap dat Alphen aan den Rijn rijk is. Zij zíjn de gemeente, zij bepalen de identiteit en kwaliteit van het geheel. De uitvoering van de visie is dan ook iets dat niet door de gemeente alleen kan worden gedaan: juist de inwoners, ondernemers en iedereen die gebruik maakt van de stad zijn medeverantwoordelijk voor de Stad van Morgen. Tseard Hoekstra wethouder Ruimtelijke Ontwikkeling Alphen aan den Rijn juni 2013 De Stad van Morgen f Inhoudsopgave Inleiding 2 Leeswijzer 7 Deel I: Visie 8-33 De Stad van Morgen 10 • Intense Stad 14 • Vitale Dorpen 16 • Waardevol Landschap 17 Trends & Ontwikkelingen 18 Positionering 24 • Historische ontwikkeling 24 • De opbouw van Alphen aan den Rijn 25 • Alphen aan den Rijn als onderdeel van de Randstad 30 • Alphen aan den Rijn in relatie tot het Groene Hart 31 • Positionering na herindeling 2014 32 Deel II: Uitvoeringsstrategie 34-131 Duurzaamheid 36 Uitvoeringsstrategie Intense Stad 40 • Projecten en inspiratie Intense Stad 50 Uitvoeringsstrategie Vitale Dorpen 82 • Inspiratie Vitale Dorpen 94 Uitvoeringsstrategie Waardevol Landschap 98 • Inspiratie Waardevol Landschap 108 Financiële Paragraaf 128 De Stad van Morgen 1 Inleiding “Morgen is van jou!” Met die kreet startte de Week van de Een visie op het jaar 2031 staat in het licht van de aanstaande Structuurvisie in november 2010. Bewoners en bedrijven werden fusie met Rijnwoude en Boskoop. Deze structuurvisie kijkt dan ook in een bruisend en groots social media event betrokken bij het nadrukkelijk over de grenzen van het huidige Alphen aan den Rijn opstellen van de structuurvisie voor Alphen aan den Rijn. Inmiddels en anticipeert daarmee op de schaal en karakteristiek van de nieuwe is deze aanpak een landelijk succes gebleken: Alphen aan den gemeente. Rijn presenteert de werkwijze op landelijke symposia en in vele publicaties is de aanpak beschreven als bijzonder en vernieuwend. Het proces om te komen tot een structuurvisie verliep langs een aantal mijlpalen: Deze vernieuwende aanpak staat symbool voor de inhoudelijke koerswijziging die in Alphen is ingezet. Na decennia van planmatige stadsuitbreiding staat Alphen nu voor een nieuwe opgave: het vitaliseren en intensiveren van de stad in een duurzaam verbond met het Groene Hart. Een uitdagende opgave, waar het stadsbestuur de energie en creativiteit van burgers en professionele belanghebbenden hard voor nodig heeft. De Spontane Stad is daarbij een belangrijk begrip: in deze visie geeft de gemeente aan welke ambities zij met het gemeentelijk grondgebied heeft. Bij de realisatie van die ambities zal de gemeente in sommige gevallen als trekker optreden. Dat zal met name het geval zijn bij projecten die voor alle inwoners, bedrijven en gebruikers van de stad, de dorpen en het landschap van belang zijn. De zogenaamde “collectieve waarden”, zoals de wegenstructuur, de groenstructuur, maar ook projecten als de Lage Zijde en de Stationsomgeving. Op die collectieve waarden zal de gemeente strak regisseren. Aan de andere kant biedt deze visie veel ruimte aan initiatieven vanuit de samenleving, sterker nog, deze visie wil een inspiratie zijn voor alle initiatieven uit de samenleving die bijdragen aan het realiseren van de visie op de Stad van Morgen. 2 Mijlpaal I Mijlpaal II Startdocument De Week van de Structuurvisie Op 11 februari 2010 is het eerste kaderstellende stuk voor de In de week van 1 tot en met 5 november 2010 hebben de structuurvisie door de gemeenteraad vastgesteld: het Startdocument. bouwstenen een uitwerking gekregen in het evenement “de Week Daarin zijn de zeven bouwstenen benoemd die in elk geval een van de Structuurvisie”. In ateliervorm zijn de zeven bouwstenen plek moeten krijgen in de structuurvisie. Per bouwsteen heeft geanalyseerd, in die zin dat de sterke en zwakke kanten per de raad vragen geformuleerd die beantwoord moeten worden bouwsteen zijn onderzocht . Deze analyse leidt tot het maken van in de structuurvisie. Het Startdocument vormt als het ware de keuzes: voor welke opgaven staat de gemeente en haar inwoners. inhoudsopgave van de structuurvisie. De bouwstenen die een De ateliers mochten rekenen op veel input van buiten, door middel vertaling moeten krijgen in de structuurvisie zijn: de relatie tussen van liveparticipatie, maar met name door de inzet van social media, stad en Groene Hart, boeiend wonen, de bebouwde en onbebouwde zoals Twitter (@morgenisvanjou, #dsvm), Hyves, LinkedIn en het kwaliteit, duurzaamheid, werken en economie, de compacte stad en interactief gebruik van de website www.destadvanmorgen.nl. bereikbaarheid. Alphen aan den Rijn maakt Keuzes De Alphense Structuurvisie Startdocument Afdeling Ruimtelijke Ontwikkeling, Oktober 2009 PMT 13-10-2009, opmerkingen verwerkt ü PO Lyczak 19-10-2009, opmerkingen verwerkt ü B&W 12-11-2009 Raadscommissie 03-12-2009 Raad 17-12-2009 Startdocument Structuurvisie Publiciteitscampagne Week van de Structuurvisie De Stad van Morgen 3 Mijlpaal III Het Ambitiedocument De conclusies van de Week van de Structuurvisie worden getrokken in het Ambitiedocument dat op 15 februari 2011 is vastgesteld door het college van burgemeester en wethouders. Hierin zijn de bevindingen van de ateliers weergegeven. Geconcludeerd werd dat Alphen aan den Rijn een prima stad is om te wonen: er is een goed voorzieningenaanbod, goede woongelegenheid en de stad heeft een gunstige ligging ten opzichte van de dynamiek van de Randstad. Zwammerdam en Aarlanderveen dragen bij aan de veelkleurigheid van de gemeente en bieden landelijke en dorpse leefkwaliteit naast de stad zelf. Er werd echter ook geconcludeerd dat Alphen aan den Rijn echte smaakmakers of iconen mist. En dat is waar stadsbewoners wel behoefte aan hebben. Daarom moeten in Alphen aan den Rijn heldere keuzes worden gemaakt. We moeten inzetten op zaken die écht belangrijk zijn voor de toekomst van de stad, de dorpen en het landschap. In het Ambitiedocument is een aantal stellingen opgenomen, die de koers beschrijft naar de Stad van Morgen. Ambitiedocument Structuurvisie 4 Mijlpaal IV Alphen aan den Rijn, Boskoop en Rijnwoude, vanaf 1 Het Debat januari 2014 De raadscommissie debatteerde op 25 mei 2011 over een aantal Op 30 juni 2011 hebben de raden van de gemeenten Alphen aan stellingen die zijn opgenomen in het Ambitiedocument. Er werd met den Rijn, Boskoop en Rijnwoude besloten om in te stemmen met het name gesproken over de omarming van het People, Planet, Prosperity herindelingsontwerp. Het herindelingsontwerp is het kader voor de principe (dé kernbegrippen voor een duurzame ontwikkeling), vorming van één grote nieuwe gemeente vanaf 1 januari 2014. met daarbinnen de volgende onderwerpen: de in- en externe Uitgangspunt voor de herindeling is “Samen Sterk!” Een grotere bereikbaarheid, een autoluw centrum, het definitief stedelijk worden gemeente is beter in staat taken uit te voeren die door