Vidal-Qua-drb.s, ..? ~X°a~;uf na :'r~tlí~, poeta e Apolicia arxentina declara ini igo ao rock · a reserva antinacionalista do P~ galeguista: -'-~~~~~11~~~~...... -- .. 15--...... ---~ . "O 36 i>ara nós fo¡ a 0 libro antigo, un investimento millonário Volve a Moaña, desp{;.is de '3.5 .ano.s, _. · _ ruina completa" ------26·------.-. o campec;>nato d~ · España · d~~;emó . ·. ·"r~ -, ~ . ' .~ Mo~re Morisá ·soto, actrfz -----.,,-·_..._·14 .. . . - ~ -. -,. 1 • =' l7-· ...... _ ___

22DEAGOST0•1996•ANOXIX PERIODICO GALEGO SEMANAL · _N 2 740•200PTA

. ' OPP .négase areabilitar ás vítimas do 36 . . . ·o PP mantén o seu apoio ·ao tránsfuga Bóv~da Xa·vive na pedra da Caeira de Redondela Tanto o PSOE como o PP de O monumento Alexandre Bóveda foi _inaugurado na Caeira o 17 de Agosto ante vários Redondela están a recoller a apoios de fóra da vila no seu centos de perso~s; .entre elas os familiares do galeguista fusilado hai agora sesenta anos e enfrentamento arredor da mo­ cion de censura que apresen­ o alcalde de Poio. ·a .PP negouse, tanto no Parlamento, como na Deputación e concello de tou o popular Amado Ricón Ponteveára a homenaxear ao galeguista e a recoñecer oficialmente o. Dia da Galiza Mártir. contra o socialista Xaime Reí. Ás portas da celebración do pleno, o 27 de Agosto, as dife­ réncias a cada paso mónstran• se máis enconadas. O urbanis­ mo, o transfuguismo usado po­ lo PP, contra o discurso que ten en Madrid, e a campaña de eleicións ao Parlamento, no 97, marcan as razóns do enfrenta­ mento. (Páx. 4)

AXunta contradíse sobre as avionetas que ceiban ar1efactos incendiários Un segundo aparello empregado para lanzar desde o aire bombas incendiárias apareceu en Lugo, afortalando a tese apontada polo alcalde de Cangas -localidade onde apareceu o primeiro arte­ facto- segundo a cal trátase dun grupo organizado, economica­ mente poderoso e·que dispón de avionetas, que est~ria interesado en fomentar os lumes fores­ De esquerda a den;ita, feman,clo Quintela, ~reside~te da .funclació~ Alexandre ~eda, Lucian0 Sobral, alcalde de Poio e Amalia Álvarez Gallego, viuva de Bóveda. tais.(Páx. 5)

• 4 Oagro ~olve á ,VERMELLO E NEGRO mobilizarse para Para entender mellar os · .·· ·stendhal - pedir a ampliación resultados eleitorais Unha das obras que da cuota do leite marcan o nacement-0 da O .fraude á Seguridade Social descuberto en Pontevedra mostra, en A reunión da Mesa do Leite o · primeiro lugar, que a delincuéncia de colo branco case nunca chega novela moderna. Primeira Martes 20 foi tensa. O consellei­ ás páxinas d_os periódicos. edición en lingua galega. ro Tornas Pérez Vida! ameazou con romper coa mesa se os sin­ Neste caso, se o fixo, con certo retraso mália que unha brigada poJi, Traducción de dicatos anúncian mobilizacións· e cial madrileña levaba operando na cidade vários ·meses, foi grácias a os representantes das indústrias que máis de 150 vdlos terán que devolver ao Estado entre dous e seis Antonio Pichel. afirmaron· que o retraso dos pa­ millóns de pesetas cada un. Nestas condicións o secreto era imposfbel. gos faise para presionar e con­ seguir os datos da Administra­ A segunda ensinanza é·, se cabe, máis importante que a anterior. As * ..... ción central. Tanto o Sindicato .. claves da fortaleza de cerra dereita, incluidas algunhas candidaturas .. Labrego Galega como Unións Agrárias e Xóvenes Agricultores independentes, veñen de. ser ·deseµ bertas. ga ta manifestaron a sua postura con­ trária á atitude das. empresas e o retrato en coiros, do axente eleitoral que proporciona ~ bols?:Jer, ánunciaron mobilizacións que manente de votos ao cacique de tumo, servirá de lección incompa~ semellan ter data . concreta, o rábel para os sociólogos da noite dos comícios. • · . dia 6 de Setembro.(Páx. 13) ,.. .

2 ESTA SEMANA 2~ Nº 740-ANO XIX A NOSA TERRA · 22 DE AGOSTO DE 1996

Vt ...... Cé Diferentes actos na: Galiza e en ·; mer:ito á sua · memória para ren­ recoñem~nto popular non se co­ e1 Bós Aires lembraron o 60º ani­ -dirlle un ha. homenaxe que se rresp_onde ca siléncio do canee- q1 , -ANOSA TERRA tn versário da mórte de Alexandre frustrara hai dez anos. Pero ta.: ~ . llo e . Deputación de Pontevedra vi Bóveda. O conceHo de _Poio, on­ mén en · Soutomaior, Cee e Bós e o rexeitarl)ento da Xunta a re­ pt Empresa Xomalística Editora: de viviu os últimos anos e onde 'Aires lembraron o Dia da. Galiza coñecer a sua. figura sesenta UI Promocións Cultur~s Galegas SA foi fusilado, inauguroü un monu- Mártir que Boveda simboliza. O anos despois. 11<ª' CI Consello de Administración: ci . "PRESIDENTE: Cé Cesáreo Sánchez Iglesias. F VICEPRESIDENTE: C< Xaquin Acosta. Máli9, a negativa do PP ainStitÜcionalizar o Día da Galiza Mártir, Galiza e Bos Aires e CONSELLEIRO D ELEGADO: Xosé Fernández Puga. lembraron-b 60º aniversário do ·tusilamento · VOGA~: Alberte Ansede, Xosé M' Dobarro. Manuel Dios. Manuel · Vejga, Xosé Castro R~tóri , Manuel Portas e Xan Costa.

SECRETARIO: Xan Piñeiro. Os actos dO 17·de Agosto Converteron

Director: • Alfonso Eirá López • ·a Bóveda nO Sífubolo·das vítimas dO 36 Redacción:

Gustavo Luca de Tena, * _A. ESTÉVEZ - G. L~CA - C. VIDAL Xan Carballa, Manu el Veiga, Horácio Vixande; . ·:. •• 1 Arantxa Estévez, Carme Vidal, óveda· seg ue a ser. in_- - ~iado de que a sua Paula Castro. cómodo para unha,: asisténcia chamara a FOTOGRAflA: atención. "Nós ternos Anxo Iglesias pafte dos que .osten­ tan o poder na Galiza.- un motivo moi especial EDICIONS ESPECIA IS: Xosé Enrique Acuña. .. Desde- _o concello, cre­ para estarmos aqu i "l :[rios que é unha gran­ porque Alexandre Bó• OESEJ'IO G RA flCO: Xoselo Taboada . de equivocación non veda foi nomeado fillo recoñecer o que Bóve• predilecto da província

Colaboradores: ..... da aportou ao país e_ de e os reco­ ñe cementos valen • PESCA: . que máis ben· dentro Severino Xestoso. de pouco teran que.re- · máis tarde que nunca",

SANIDAIJE: coñecelo. Ternos aquí· comentou . Se ben un Maria Alonso. repre$entantes ·da de~ dos aspectos que se

AGRO: putación de Ourense e . lembrarán neste 60 Xoán C. Garrido. curiosamente .aquelas. aniversário do fusila­

DEPORTES: institucións co_mo a mento de Bóveda foi a Rodolfo Dacul\a. Deputación de Ponte­ negativa de todas as MADRID: vedra ou o concello, Deputacións e do Par­ Manuel Seoane. onde Bóveda aportou · lamento a rexeitar ins­ BARCELONA: un traballo importante, titucionalizar o dia 17 lrla Varela. non están presentes. · de Agosto para "non PORTUGAL: O importante é que abrir máis feridas", pa­ Gonqalo Nuno. . sexa: r~coñecido polo .. ra o popular alcalde de CULTURA: Xoán M Estévez, povo e iso xa é real'', Arnoia non é tan sa­ Celso López Pazos, di Luciano Sobral, al­ lientábel. "Eu non lle Manuel Vilar, lupe Gómel'., Óscar Losada, Gonzalo Vilas, calde de Poio. · daria maior importán­ Xosé M. Eiré Val , cia neste momento. A Xesus González Gómez. Este foi o ano no que Deputación de Ouren­ LECER: . máis xente se reuniu se foi a primeira en lago Luca . para lembrar ª' memó• apoiar a homenaxe ria de Bóveda. A sua porque ali naceu Bóve­ Fotografia: Andrés Panaro. família en pleno acu­ da e iso non quer dicir Xosé Marra, Voz Noticias, diu á inauguración do que en calquer mo­ monumento, desde .a: mento as demáis de­ sua muller Amália Fer­ putacións tamén se Ilustración: Xosé Lois, Pepe Carreiro, nándéz Gallego até a suban ao carro, como Calros Silvar, Gonzalo Vilas. bisneta. Tarnén o fixe­ a de Pontevedra. Por _ron -escritores como os iso non importa quen o irmáns•Alvárez Cácca­ faga de primeiro ou de Publicidade: m o,· o de,putado do. último senon que to­ Carlos Martinez Muñoz BNG Gui~lerme Váz·­ dos recoñezan a la­ Xefa de Administración: quez, o -ex alcalde de boura importante deste Blanca Costas Soutomaior, Fernando home", comentou tra­ Subscripcións: .Pereira-, o secretário tando de quitarlle ferro Lola Fernández Puga ,· - confedera! .da"' CIG; a auséncia institucio­ Vendas: - Manuel Mera e-·com­ nal. "É un acto de re ­ Xosé M. Fdez. Abraldes ,:- pañe1rof da: ·xeráció·n · cuperación histórica de Bóveda como Ave­ onde ninguen ten que Redacción e Administración: lino Pausa Antelo, Al­ facerse bandeira dos · Rua do Príncipe 22; baixo. 36202 · váro· Alvárei'-Blazcfuez actos", engade o vice­ Apartado 1371 . 36200 Vigo e' o próprfo presldehte .- presidente da Deputa­

da-Fundación que leva _J ción de Ourense. Teléfonos! o seucnome, .Fefna'ñdo Q - 0 ~ auintela. · · X REDACCION: z Tres bloques de grani­ (986) 43 38 86 . 22 24 05. . ~ Fax (986) 22 31 01 to encaixados co nome Outro dos que se su­ grava·do de Bóveda, ADMINISLRACION. SJBSCRIPCIONS E - . • ~ ! . PUBLICIDADE: . .·- .·_mou ªº acto foi 'o 'pre­ obra do basco Xúlio (986) 43 38 30• sidente da Asociación Zaldíbar, foron descu­ ' Jde EscFitores en Un- . Concentrq_ción en ho~ena~~ a BÓveda celebrada pola"_tá;cfe na praza pontevedres~ ~e C~rros Enrique~. ' bertos pola· sua viuva Imprenta: gua Galega·, M1guel ,.._. . • • r • 1 - Amália Fernández Ga- - ' E.C. C-3 _1958 Anxo Ferñan · v·ello, llego ab . son da mar­ ,_Depósito Legal : que 6pinaba sobre o rexeita­ para toda Gal iza e criticou a ati­ cha do Antigo Reino de Galiza, C-963-1977 - Apoio doutros concellos merrto .do Governo a asumir a tude do PP ·de l?oio por non . ;_, .. que tocou o grupo de Moaña. ISSN: figura- de Hóvéda. "Máis tard·e apr'obar os actos. Tamén os po­ Mái~ de vinte concellos apro­ Xosé Luis Bóveda· foi o tilló que . 0213-3105 ou máis ·-cedo será restituida a etas da Costa da Morté cele- baron a institucionalización ·do interveu. "Resultóu moi discutida sua memória pero eu dubido . braron unha homenaxe na pra­ Dia~ aa Galiza Martir_. A Deputa­ a ubicación do monumento por­ moito que un. governo presidido za do Olvido de Cee, onde lem­ crón de Ourense acordou apoiar · que non puido ser no lugar onde . · Non se mantén correspondéncla sobre por Fraga o .faga. Porque Bóve• braron as' vítimas da ·represión os actos do dia 17 provocando a o fusilaron, hoxe propriedade orlxlnals non solicitados. da foi fusilado nun réxime co do 36 .na· comarca. Participaron ri0ta discordante dentro do PP, privada. Pero está na Caeira,

Está permitida a reproduclón que eles non rachan", di. Re.se­ familiares dos represaliados e maioíia nesta ·institucion. Hoxé­ por onde o meu pai camiñaba sempre que se citar ñou a importáncia de que a ho- . lio Martínez, vicepresidente da cada dia. A menos de douscen­ procecténcla. estiveron presentes os mem­ menaxe partira da base cultural bros das corporacións de Cee , Deputación de Ourense e alcal­ tos metros atópase a primeira _ •• J ...... ~ da Fundación como exemplo Corcubión e Fisterra. _de de- Arnoia, · amosouse contra- Pasa á páxina seguinte ·ESTA SEMANA · 3 22 DE AGOSTO DE 1996 ANOSATERRA N2 740-ANO XIX t6

Ven da páxina anterior coas palabras de Arturo Cua-. e criticou o silenzo do Concello, )- casa onde viviu coa sua mullér, drado. a Deputación e' á Caixa de Afo­ en frente, o segundo dómicílio rres, institucións en débeda co O sumário, chave para que ~ . - que tiveron e a médio quilóme• Oferenda e críticas á. Xunta pe(soeiro asasinado. a tro, a casa onde 'o Supremo anule o proceso viviu ao final. Só 1 • Arredor do busto Xosé Luis e Amália, tillos de podo dicir que é de bronce de Bó• Alexandre Bóveda deitaron flo­ un verdadeiro 1 veda, inaugurado res ao pe do monumento entre a acerto", dixo o ti­ Máis de vinte hai dez anos, hai os aplausos e Xaquina Trillo re­ O s4mário do xuizo no que se visión de forma rigurosa para llo, que agrade­ case un millar de citaba a seguir unha homenaxe condena a Alexandre Bóveda que non resulte inadmitido. Seria ceu ás aporta­ concellos persoas na tarde poética.O deputado do BNG e , polos delitos de instigador á conveniente que as institucións o cións económi• apoiaron os do dia 17, con membro da Mesa do Parlamen­ rebelión e traición -posibel­ apoiasen como forma de conse­ cas, o traballo da bandeiras. Advír• to Bautista Alvarez falou des­ mente depositado o orixinal no guir a implicación de toda a so­ Fundación e a .actos pero só tese a preséncia pois para asegurar que pouco arquivo de Salamanca- pode ciedade no proceso xa que Ale­ colaboración da entre o público de importaba que a o Parlamento. ser fundamental á hora de que xandre Bóveda é unha figura his­ CIG. . un ha viciños de Ponte­ autonómico ~recusase por duas o Tribunal Supremo admita a tórica" di Carlos Varela para vedra que viviron veces consecutivas a procla­ trámite a sua revisión. O fiscal quen a própria Xunta de Galiza lnterviran xa o al­ Deputación, a de a experiéncia da mación do 17 de Agosto coma da Audiéncia de Pontevedra, ben se poderia facer cargo dos calde de Poio, e Ourense, estivo guerra. Están os Día da Galiza Mártir en home­ Carlos Varelal ven de facer -a ·custes de tramitación e non "au­ o escritor Xesús deputados auto- naxe a Bóveda "Dio Castelao e instáncia da Fundación Ale­ tomarxinarse" neste feíto de xus­ Alonso Montero, presenté nómicos Olaia abonda; dio a .-xente-e abonda~ xandre Bóveda- unha análise tiza histórica. que leu dol!s po­ Fernández, Fran­ dinno os que hoxe nos xunta­ ·do qúe suporia a revisión. des­ emas do libro cisco Trigo, Bau- mos nesta praza e abonda, e de o ponto de vista legal e·na Xunto aos documentos escritos, Coroa poética tista Alvqrez e dinno os g9gs deputados que sua valoraei,ón prevalece a ne­ e mesmo na sua auséncia, as para un martir, apresentados .Rodríguez Peña. Xosé Castro os votos dos ._galegas veñen de pesidade de aportar dados e testemuñas ainda vivas poden polo concelleiro de cultura de Ratón, secretário da Fundación, · colocar no Congreso de Madrid documentos que demostren· ser tamén fundamentais á hora Poio, Xosé Martínez. Pechou as di que o recoñecemento da obra e abonda". · formalmente a inocéncia dos de que o Tribunal Supremo tra­ intervencións o e o sacrifício de cargos que daquela se lle im~ mite o recurso, paso máis difícil presidente da Bóveda debe in­ A lexitimidade das baionetas putaron para non deixar nen­ e que require unha maior prepa­ Fundación Ale­ terpretarse coma , gu n ha fenda aberta que lle ración. Despois de que a familia · xandre Bóveda, 1a , o bon fin da se- Bautista Alvarez lémbrou que o permita ao Tribunal Supremo apresente directamente o recur­ Fernando Quin­ autista Alvarez mente contra o presidente do Parlamento negá­ non admitir a so -ou compare­ tela que calificou que pretendera rase a solicitar a revisión do xui- trámite o recur­ za ante o Fiscal o monumento de reseñou que os no 36 un governo - zo porque non fora paseado. so, por nature­ Xeral do Estado Zaldí bar como franquistas . ditatorial, anti-ga­ "Foi xulgado e executado -acre­ _za _extrardinário para que sexa el "un tributo de leg o e fascista. centou- e se Fraga recoñecese e que só pode quen o interpoñ~ gratitude a Bóve• sabian que "Desde a cidade o 17 de Agost o como Día de ser interposto se o ve proce­ da que queda a que tanto debe á Galiza Mártir estaría apoiando o polos familiares dente- se o Tri­ vista da Galiza fusilaban a unha obra criadora de Governo republicano que el do acusado. bu na! Supremo enteira". Ese Alexandre Bóve• despreza. A este señor que ho­ Como telón de considera que as mesmo dia, alen persona clave da, tacemos noso xe preside a Xunta ll3lllbráranlle fondo late o in­ probas son fir­ do mar, a Fede­ o xuramento polí- cando era embaixador de Fran­ tento . f ali do no mes e concluin­ n ración de Socie- tico de Castelao co en Londrés que o Governo caso de Julian tes anularia o e dad es Arxenti- de proclamar o que representaba carecía da le­ .Grimau no que xuizo do 36 e fa­ o nas, que tamén contribuiu no 17 de agosto Día de Galiza Már- · xitimidade. da urnas. E respon­ se invocou a ri as e un novo l­ monumento da Caeira, celebra­ tir', dixo e reclamou despois a deu que si, que carecia do aval falta de litula­ cos dados e pro­ a ba a sua homenaxe a Bóveda revisión do proceso de Bóveda dos votos pero tiña a lexitimida­ ción dun dos bas aportados .s d e da baionetas". Despois de membros do ai'nda que neste r- lembrar os traballos de Bóvéda consello de caso ao estar ) - desde a cadea para un proxecto guerra para de­ morto o inculpa­ de orzamento, ou desde a depu­ clarar a nulida­ do o caso seria tacións, o deputado nacionalista de do xuizo, ar­ sobreseido. Ca­ referiuse a unha ·cita de Xerardo g u meryto que Carlos Varela. pítulo aparte se- . Alvarez Gallego no seu libro re­ non foi conside- ria a posibilidade cé n re-editado Vida, Paixón e rado válido polo Tribunal Su­ de compensación por erro xudi­ Marte de Alexandre Bóveda. "A premo qu.e fixo prevalecer a ci al que poderia ser mediante un ordenanza perguntáranlle no seguridade xurídica sobre a unha in.demnización a fam ília. - xuizo se Bóveda dába ardes -xustiza material. Unha valoración máis política lle desde o Governo civil, ao que merecen os feitos a Xosé Castro este respostou afirmativamente. Con este precedente, a Funda­ Ratón, secretário da Fundación Como o fiscal lle requerira con ción e a família, ,que ·teñen Alexandre Bóveda pára quen a que autoridade as daba, o orde­ vontade de seguir a posibilida­ revisión do xuizo pon "nunha si­ nanza exclamou que porque era de aberta para declarar formal­ tuación difíciLao Parlamento ga­ .a persoa que tiña mais autorida­ mente inocente a Bóveda, te- . lega quen negou a revisión can­ l­ de e intelixéncia de todos os rán que facer acópio de docu­ do teria que ter a abriga moral e que ali se defendian contra a si­ mentos e probas que serán re­ de exixila. Vái quedar á vista p tuacion criada polo golpe de Es­ queridos polas insfáncias xudi­ que se continuan obstruindo ese Ir tado. Matárono os que procla.: ciais para levar a bon· fin _o pro­ paso se abrirán outras vias al­ o maron Abajo la inteligéncia! e ceso. "Unha vez analisado o ternativas .para rememorar a fi­ e Viva la muerte! porque Bóveda sumário hai que fundamentalo gura de Bóveda e xunta el a to­ 1- Ofwenda Aoral no cemltério de Son Amaro. ·_era intelixe.nte". • para presentar b recurso de re- das as víctimas do fascismo".• r e o 1- 1- A asignatura pendente P,o Partido Popular a e / s Ninguén se imaxina hoxendia o nomenclator dunha ' acadaron a estarrecedora cifra de cincuenta mil como .· encomiábel labor dos políticos e institucións . t- cidade ou o frontispicio dun templo xermano ornado sinalan outras fontes. Faltán os dados, non por desidia represaliados ou disoltas polo exército español en- polos nomes de Goebbels ou Hitfer, como os de aquí · dos familiares das vítimas .- dos investigadores ou dos 1930. Tal .é o c~rne e o espíritu das constitucións ainda o están cos nemes de José António e outros galegas. en xeral, serrón porqu~ os arquivos militares e democráticas dos paises antes citados. Talé o único membros da Falanxe. En Alemaña está penada por lei da garda c!vil seguen fecha9os ~cal e canto. modo de edificar un edifício democrático sólido e coh i- a edición de libros que neguen a existéncia da vontade de sobrevivéncia. 9 masacre nazi. Aquí, ás avesas, apenas se toleran as Hai.cerieza absoluta sen embargo sobre a direción e o homenaxes á mem.ória das vítimas do franquismo. En significado·dos feítos ~ue ennegreceron aqueta época Mais, de mod.o lamentábel, non é esta a postura que ltália a resisténcia antifascista é loubada p9lo mesmo . ' e retrasaron por décadas o normal desenvolvemento . até agora sosfivo o Partido Popular. Ignominiosas son Berlusconi, en Portugal o 25 de Abril ten , do país . .En Galiza non houbo guerra, nen bandos · as negativas e-_o próprio desprezo con que esta forza . recoñecemento institucional e ninguén ousaria negar enfrentados. Houbo, nada máis, nen nada menos, que acolleu, tanto no parlamento, como nos concellos e hoxéndia, desde unha cadeira pública, o mérito dos unha represión crue.I e planificada desde as primeiras deput~cións, coa excepción matizada da de Ourense, demócr,atas que loitaron cqntra o salazarismo. Pol9 horas do 18 de Xullo que caiu sobre os membros máis ·as iniciativas de institucionalizar o Día da Galiza Marjir, l, visto aquí vivimos nunha democrácia sui-generis que pctivos e lúcidos da sociedade como unha operación reabilitar a figura dos represaliados e revisar, sequer non admite comparacións con outras do seu entorno. de ciruxia esterilizante. Todas. as vítimas eran simbolicamente, o proceso que puxo a Alexandre O Partido Popular no governo négalle, a sesenta a'1os inocentes.Jodas actuaran dentros dos marxes da Boveda ante un pelotó¡i de execuciórí. Desta actitude da sublevación franquista, a reabilitación pública a legalidade daquel momento e todas JTierecen ser non cabe outra interpretación que a de recoñecer que Bóveda e a todos os represaliados pala barbárie recordadas con orgullQ R91os galegas demócratas. · existe unha liña de continuidade entre aqueles 3 · xenocida. · · militares e os actuais responsábeis do Partido Popular. 3 Un :espíritu de concórdia entre_as forzas políticas Unha liña que ensombrece a sua profesión de fé Siléncio tan ferreña impide saber se as vítimas mortais ·debería presidir a análise destes feítos e mesmo ser a democrática. O PP ten ain.da pendente a realización dos militares foron cinco mil en xuizo sumarísimo, pedra baselar do réxime actual que non gratuitamente, dunha condea expresa da violéncia que sulagou en amáis das paseadas sen nengµn tipo de formalidade, na figura das suas máximas leis e institucións _ sangue este p~ís en 1.936. • , CO!Jl

Amado Ricón fai a- Pérez Vare la novo barón popular na vil a en contra de X9sé Guiña O PP usa un tránsfuga en Redondela mentres en Madrid. fala de eliminalos

~H. VIXANDE puta entre PP e PSOE e cisco Puch, tránsfuga do tomou partido por unha PSOE acusado de ven­ Tanto o PSOE como o PP de das partes. O PSOE, que der o voto por unha modi­ Redondela están a recoller se mantivo durante 17 ficación do PXOU para apoios de fóra da vila no seu anos no poder, carece aprobar un Plano Espe­ enfrentamento arredor da mo­ dunha base asociativa cial de Reforma Interior cion de cen.sura que apresen­ que defenda o seu pro­ que beneficiaba a obra tou o popular Amado Ricón xecto ou renúncia a valer­ un parente e que abria o ·contra o socialista Xaime Rei. se dela para conquerir corredor de Chapela a un Ás portas da celebración do declaracións de apoio. O grande aumento do volu­ pleno, o 27 de Agosto, as dife­ PP, que nunca fixo unha me de edificabilidade da ré n c i as a cada paso móns• oposición sólida, ·carece zona. transe máis enconadas. O ur­ das redes clientelares banismo·, o transfuguismo que apuntalan o seu po­ Carreira eleitoral usado polo PP, contra o dis­ der neutros concellos do curso que ten en Madrid, e a país. A este respeito, o Para o Bloque, se desde campaña de eleicións ao Par­ PSOE adiantou outra das dentro de Redondela nin­ lamento, no 97, marcan as ra­ claves na operación de guén xustifica ao PP, iso zóns do enfrentamento. Redondela, que consisti­ é monstra de que a mo­ ria en que o novo corise- ción de censura é inece­ Amado Ricón comezou a usar o 11 ei ro de cultura, Xesus sária e que o cámbio de argumento de que o PSOE non Pérez Varela, nado na lo­ goYerno só resposta ao pode governar con sete conce­ calidade, estaría a tentar desexo de "ocupar po­ llei ros e que ese labor lle co­ facerse cunha base terri­ der"; o mesmo sucedeu rresponde a el, que conta co torial que lle dea indepén­ neutros concellos do pa­ apoio da maioria absoluta gra­ déncia política frente a ís, ainda que este caso zas a que un concelleiro inde­ outros baróns do PP. Pé­ ten máis releváncia polo pendente -en tempos socialis- rez Varela apoiaria a peso político de Xaime . ta- e un tránsfuga do PSOE Amado Ricón e Xosé Gui­ Rei. O desexo popular de mudaron a orientación do seu ña á concelleira popular ocupar poder, sobretodo voto. Precisamente o cámbio de Maria Xesus Bastos, rival cando acapara a meiran­ governo por procedimentós ile­ de Ricón na formación da de parte dos concellos, e xítimos chega cando o PP de lista do PP nas pasadas os Governos galego e Madrid fala de cortar as áas aos eleicións municipais. central, é interpretado por tránsfugas. socialistas e nacionalistas Mentres a moción de como un sinal do temor Os argumentos iniciais esgrimi­ censura estaba no aire, a do PP a perder a maioria dos por Amado Ricón sobre o concelleira Bastos foi am­ absoluta no Parlamento desgoverno na vila foran con­ bígua no que se retire ao galega, que haberia que testados polos outros dous par­ seu apoio a unha niodifi­ renovar a finais do vindei­ tidos que teñen presenza na vi­ caci ó n urbanística en ro ano 1997, ainda que da municipal: PSOE e BNG. Es­ Chapela, a cal , denuncia­ se especula con que Fra­ tas forzas recordaron que Ama­ ba o PSOE, era funda­ ga adiante a data uns do Ricón só apresentara unha mental para conquerir meses. O comezo da proposta en pleno nos quince que Francisco Puch dera campaña eleitoral no ca­ meses desque o seu vo­ so do PP estaria marcada se celebraron as to a Ama­ pola utilización dos con­ eleicións munici­ do Ricón. . , cellos como mecanismo pais. O Bloque Xaime Reí di que A repeti­ para colleitar votos entre chegou a dicer, da denún­ Este edificio, dun parente do transfuga Francisco Puch, é o centro da polémica. o seu eleitorado. incidindo sobre a Pérez Varela está cia de cuestión do des­ compra de votos se tira da auséncia de declara­ sobre a oportunidade da mo­ Por outra banda, unha das ex­ gove rno, que o detrás das obrigou ao PP a cións de apoios a uns e outros ción. Mesmo as reticéncias do plicacións sobre a falta de apoio PP adoita utilizar acusacións de déixar en sus­ desde a sociedade civil redcn­ presidente da Deputacion de que Xaime Rei ten dentro do as institucións penso o troco, delá. A argumentación que dera Pontevedra, Manuel Abeledo, município de Redondela explí• supremunicipais corrupción vertidas sen que Puch se o BNG cando comezara a crise, abundan na teoria de que a po­ case polo seu papal no partido e que controla pa­ botara atrás na de que o problema ven inducido lémica é externa, ainda que mo­ o seu talante durante anos. Un­ ra ·criar sensa­ · contra el por sua nova fideli­ desde tora, ten plasmación real tivada por cuestións internas: a ha parte do PSOE de Redonde­ cións de agóbio Amado Ricón dade ao PP. Un­ despois de que tanto o PP como próxima revisión do PXOU e a la non quer a Rei porque este económico e di­ ha vez disipada o PSOE despregaran as suas conversión de Chapela en via empregou durante anos a alcal­ namizar mocións esta cuestión, forzas para participar no debate urbana, algo que encarna Fran- dia do cuarto município da pro­ de censura pos­ Ricón revalidou víncia para tomar partido por un teriores xustifi­ a sua- posición · sector dos socialistas á cabeza cándoas en base no PP local, pa­ G.L., M.V. do que está o actual se9retário a ese agóbio. sando Pérez Va­ xeral, Franscisco Vázquez, que re la a ter máis puxo especial empeño en pro­ Cando se ache­ influéncia que testar pola moción de censura. g a o momento Guiña Crespo. Aqui non hai sol Sen Rei en Redondela, Váz­ de debater a mo­ Neste· sentido, quez perdería apoios no país. ción, Amado Ri­ as últimas acu­ "O país,é bonito, pero ímonos porque aquí sempre chove". É a frase cón xa non ·fala sacións de co­ dun turista da meseta antes de interrumpir as suas vacacións e des, O PSOE non pede igual fidelida­ de desgoverno, rrupéión de pedirse de Galiza. As campañas de promoción turística non lle dixe, de a todos os seus concelleiros. senón e apoios Amado Ricón ron que o mes de Agosto, nalgunhas zonas como as rias,· non é a par, O tránsfuga Francisco Puch é numéricos 'dun e contra Xaime temáis quente do an·o. Tampouco lle lembraron que o país é bonito, criticado porque pon en perigo a outro. O cruce de Rei. foron inter­ precisamente porque chove. continuidade de Rei como alcai­ acusacións de pretadas por es- . de de Reondela. Ao mesmo e;orrpución entre te último como Nos seus tempos de ministro, Fraga encargou u.nha campaña de pu, tempo, o único edil socialista en o PP e o PSOE un ataque indi­ Soutomaior, non apoiou ao can­ blicidade a unha axéncia. O criativo presentou carro fotografías de substituí ron ás xai.;,e Rei. recto de Xesus didato do BNG á alcaldía cando que lanzou o Pérez Varela. sünbolos e monumentos españois ( unha praza de touros, o pazo de o PSOE e o BNG chegaron a un PSOE contra Francisco Puch. Carlos V en Granada, etc.) rodeados de nubeiros e sobre o lema: acordo para permitir o governo A perda de base social por parte "España tamén é interesante ¡:.ando non sae o sol". Fraga colleu o ·en cada concello da forza pro­ Sen apoios internos do PSOE está acompañada da mangado de imaxes e deitouno na papeleita·. A continuación soltou gresista máis votada, e permitiu falta de demanda da sociedade a seguinte frase: "Aquí non hai sol", ignorando que niso mesmo. se ao PP acceder ao governo da Nengunha asociación cultural para que o PP ocupe o seu pos­ baseaba a orixinalidade da campaña.+ vila. Ainda asi, o concelleiro dís• ou viciñal da vila terciou na dis- ta, esta é unha conclusión que colo non foi sancionado.+

.~ ANOSA TERRA · ETA reivindica un explosivo colocado · 22 DE AGOSTO DE 1996 5 en Santiago

Unha chamada ao xornal Egin o Mércores 21 pala mañán avisaba da colocación dun artefacto explosivo na igrexa de Santa Susana en Santiago de Compostela. Nesa mes­ ma_mañán, recebéronse chamadas telefónicas nas comi­ Despois de aparecer dous aparellos incendiários lanzados desde o aire sarias de policia _de Compostela e ·na redacción de La Voz de na Coruña en no me da ET A. As forzas de se­ guridade atoparon o explos!vo no Interior da igrexa metido . dentro dunha fiambreira e, pelas primeiras impresións, ru­ Contradicións na Xunta sobre a orixe dimentário. • organizada dos lumes forestais A Deputación da Coruña .arranxa extraxudicialmente o pago do canon ~H • .VIXANDE eléctrico Un segundo aparello emprega­ Desde hai quince anos, a Deputación da Coruña e o con­ d o para lanzar desde o aire cello de Cerceda mantiñan un lit(xio polo pago do canon bombas incendiárias apareceu eléctrico. O concello tiña interposta unha demanda que , en Lugo, afortalando a tese estaba no Tribunal Superior de Xustiza e que ven de reti­ apontada polo alcalde de Can­ rar ao chegar a un arranxo coa institución provinciál. A gas -localidade onde apareceu Deputación da Coruña comprometeuse a investir 350 mi­ o primeiro artefacto- segundo llóns de pesetas en Cerceda a cámbio de rematar cos tri­ a cal trátase dun grupo organi­ bunais. O concello de Cerceda está governado pcr Xosé zado, economicamente pode­ Garcia Linares, do PSOE. A Deputación quer resolver o roso e que dispón de avione­ conflito co resto dos concellos afectados na província do tas, que estaría interesado en mesmo xeito e nón seguir con recursos como ven de fa­ fomentar os lumes forestais. cer a Deputación de Lugo, que recurriu o fallo do Consti­ tucional que o obriga a indemnizar aos concellos afecta-_ Os distintos departamentos da dos pola instalación de centrais ·eléctricas. O acordo en Xunta non atinaron a dar cunha Cerceda quere estenderse a miunicípios como As Pontes, posición comun e, mentres Xusti­ un dos máis significativos por estar ubicada alí Endesa. • za e Interior negaba a existéncia. de bandas organizadas , Agricul­ tura deixaba entrever esa posibi­ lidade, coincidindo coas declara­ Dositeo Rodríguez quer o modelo de cións, o pasado verán, de Ma­ nuel Fraga, ainda que aquelas ti­ productividade nQ Administración - ñan unha intencionalidade dife­ rente. A conclusión que se tiraria Se hai uns dias, o conselleiro de Presidéncia anunciaba de confirmarse a hipótese da unha reducción de persoal na Administración, que os sin­ existéncia dunha organización dicatos non entendían ao estaren pendentes convocatórias que provoca lumes forestais, é para novas prazas, agora rdi que o salário dos funcioná­ que esta ten poder económico. rios estará en función do que rindan. Para Dositeo Rodrí• guez, b modelo da empresa privada pode ser trasladábel a "A investigación policial come­ -Administración como modelo de dirección por obxectivos. zou despois de que o alcalde de Sinalou que se estaba a desenvolver un plano de segui­ Cangas dera notícia do presun­ mento nas unidades administrativas para. coñecj:!r o rendi­ to, e digo presunto con comiñas, mento dos funcionários. Os mecanismos de e·valuación artefacto incendiário", di o xefe non son obxectivos, s_egundo a central nacionalista CIG , de prensa da Consellaria de xa que se poden poñer en marcha critérios arbitrários. • Xustiza, Interior e Relacións la- A Xunta non explicou a orixe do artefado incendiario atopado no Morraz:o. borais, Xosé Meredes. tefacto e avioneta é causa da rén, este departamento non po­ A Policia Autonómica traballa con policia, pero senón son quen de de precisar cal foi o resultado A peaxe para as autovias chega 'antes todas as hipóteses pero aínda saber quen ia na avioneta é que das pescudas policiais levadas non hai conclusións e prefire non algo falla". adiante nalquel entón porque de estar rematadas adiantar nada. Contado, no pri­ non existía a Policía Autonómica. meiro caso as investigacións ten­ Grupo poderoso O Estado está a ver de instaurar unha "peaxe branda" pa­ den a non dar excesivo valor á A aparición do segundo aparello ra as autovías -tamén as galegas- do Estado co fin de fi- - eventualidade de que o artefacto De ter sido lanzado desde o aire incendiário en Lugo -tamén pro­ nanciar o seu mantenimento. Ante este anúncio, o Gover­ procedera dunha avioneta que o artefacto incendiário, cobraría visto dun paracaídas para ser no da Xunta e oposición reaccionaron en contra e recor­ pasaba por riba do Morrazo no forza a hipótese de que detrás lanzado desde o aire- foi o que daron que á Galiza as autovias, ainda por rematar, chega- momento de cair o aparello, e o hai un grupo organizado e eco­ abriu a fenda nas declaracións . ron con moitos xefe de prensa de Xustiza, Inte­ nomicamente poderoso, quen dos membros do Governo da anos de retraso con rior e Relacións Laborais califica de dispar de meios para facerse Xunta. O actual conselleiro de respeito ao resto do de "teórica" a esa posibilidade. cunha avioneta e darlle cobertu­ Agricultura, Tomás Pérez Vida!, Estado. Xosé Cuiña, ra para evitar ser localizada. "Os dixo que o achádego é un indí• que nun princípio Mália monstrar reservas sobre o mariñeiros do Morrazo non te­ cio da posibilidade da existéncia protestou pola deci­ decurso das pescudas, Xosé ñen capacidade económi-ca nen de intencionalidade e "dunha sión, ben logo Meredes suxeriu que o aparello poder para alugar avionetas, ou­ certa organización". Eulóxio Ló• pechou filas entor­ atopado no Morrazo non é in­ tros si", dixo Eulóxio López, al­ pez interpreta que esa organza­ no ao Partido Popu­ cendiário e que procede de fo­ calde de Cangas, facendo refe­ ción ten q~e dispór de avione:. lar de Madrid .:.ao guetes de festa, ainda que nese réncia ao empeño en culpabili­ - tas, pcr isto desde Xustiza, Inte­ igual que a Xunta- momento non habia nengunha zar a este colectivo o pasado rior e Relacións Laborais, mati­ e dixo que sempre nas proximidades. verán mentres agora presúmese zaron as declaracións do conse­ defendera esa posi­ a inocéncia dun artefacto. llei ro de Agricultura precisando bilidade cando os Para o alcalde de Cangas é "cu­ que Pérez Vidal quixo dicer que recursos son limita­ rioso" que se estabeleza o direi­ Xosé Manuel Romai Beccaria, hai intencionalidade pero non dos, e mesmo el es­ to á presunción de inocéncia nos seus tempos de conselleiro trama organizada. A respeito tá a piques de inau­ dun aparello incendiário, cando de Agricultura, no primeiro Go­ das afirmacións do presidente gurar a primeira au­ esa calificación xurídica é apli­ verno de Manuel Fraga, tamén Manuel Fraga, o pasado ano, de toestrada galega, A cada unicamente ás persoas co­ denunciara a presenza de arte­ . que detrás dos incéndios podía Coruña-Carballo, mo garantía de que non se está factos in_cendiários lanzados haber grupos organizados, des­ que será de peaxe. a condenar a alguén que só es­ desde o aire, mesmo chegou a de Xustiza, Interior e Relacións O alcalde de tá inculpado. Eulóxio López ta­ ensinar algun deles, denuncian­ Laborais sostense que aquelas Compostela, o mén critica que haxa interese en do, tamén, inJencionalidade nos ­ declaracións pretendian sinalar socialista Xerardo desvencellar a avioneta do arte­ lumes. O gabinete de prensa da a grupos concretos. Estévez, dixo enten­ facto. "O artilúxio era incendiá­ Consellaria de Xustiza, Interior e der que o estabele- rio, diso non hai dúbida, era dis­ Relacións Laborais asegura que Para o alcalde de Cangas a ra­ xosé Cuiña, conselleiro de Obras Públicas. Cimento da peaxe tinto aos que se usan na fogue­ os artefactos "non eran iguais zón para non "meterlle o dente a non afectará ás au­ teria das festas porque eses te­ aos de agora" e en poucos dias este asunto é porque hai intere­ tovias en construción como as galegas, senón ás que ve­ ñen un paracaídas de plástico, -entre a aparición do primeiro ses ocultos" 11este tipo de lumes. ñan no futuro. non de tea, para evitar que hu· aparello e o segundo- pasou de Eulóxio Pérez lembrou o feíto ·de m~dezan a pólvora, e tamén ha­ dicer que aqueles aparellos nunca terse dado información Outra das razón para á oposición a esta medida é que pa­ bía unha avioneta, que xa dixen amasados por Romai "nalguns sobre a procedéncia dos artefac­ ra estabelecer unha peaxe cómpre dar vias alternativas e que saiu .de Compostela -dixo casos determinárase que si eran tos amasados no seu día por en moitos casos non as hai, por este motivo o Governo Eulóxio López-, de modo que incendiários" a afirmar que provi­ Romai Bec~aria, mália a propa­ central tala de pagar unha taxa polo seu uso, unha forma estabelecer a relación entre ar- ñan. de foguetes de feiras. Po- ganda feíta co seu achádego. + de evitar chamarlle peaxe. • 6 GAUZA"' 2 N 740-ANO XIX ANOSATERRA 22 DE AGOSTO D.E 1996 2~

OPtNIÓN A ., O MONUMENTO QUE DESDE O 17 DE AGOSTO SEU VICIÑO. LUCIANO SOBRAL XA MANIFES: ÜSÉCULO .e DE 1996 SE ERGUE A ENTRADA DE POIO, FOI TARA ODIA DA SUA TOMAD~ PQSESION A IN­ MOTIVO PARA O ALCALDE DA VILA PROCLA- .TENCI_ON, AGORA CULMINADA, DE HOMENA~ NORTEAMERI-­ - MAR o ORGULLO .DOS CIDADÁNS DO CONCE­ -XEAR AOS MÁRTIRES MASACRADOS NÁ CAEI­ e LLO DE PODER HONRAR, AO FIN, A QUEN FOI O RA NO 1936. CANO ·e HOXE PAGAMOS UNHA DÉBEDA DE IGNACIO RAMONET o er ac AMOR CON BÓVEDA m Ao século XX quedaralle o nome de rí: pr Luc~:r-{o SoBRAL Norteamérica. Na altura de 1900, os Ft Estados Unidos lanzaban ao mundo ce duas grandes esperanzas universa.is e pé Viciñas e viciños, amigos e contemporáneas: Papá Noel para os df amigas de toda Galiza que ·nenas e o Primeiro de Maio para os In aquí vides convocados pola traballadores. Soño e convicción co­ Xf labarada sempre acesa-da mo estiandartes e proxectos dun pais pr memória de Alexandre Bó• veda. novo. í\.lgunhas navidades chegadas o .. de América do Norte fan tolear ao de Despois dun ano de xuntar, planeta: automóbil, teléfono, luz elé­ brl grau a grau, este fermoso trica, cine (o Kinetoscope de Edison da monumento de pedra, po­ en 1981), raña-ceos, auto-e trada, leí demos sentir a fachenda de avión, máquina de escreber etc. A se­ de inaugurarmos, en homenaxe guir chegaron as grandes batagadas da fo qu solidária, este agasallo de luz cultura de masas: a prensa de grande r¿ ao· irmán Alexandre Bóveda tirada, Hollywood, os tebeos, a foto­ e e con el tamén .lembranza grafia, o jazz, as novelas radiofónicas, doutros demócratas mortos ch ve ao pé

que pens_aban e como actuaban. - lervos aqui: LUCIANO SOBRAL é0 alcalde eleito de Poio polo BNG. . 31 titulado O novo modelo norteamericano. ·' GALIZA 7 · 1 96 22 DE AGOSTO DE 1996 ANOSATERRA NQ 740 -ANO XIX .

Aparró .quia de Lourizán, onde residen máis de cen becieficiários das pensións, Doús conxelaclores galegos apreixaclos por Mamxos .· é un ha das principais bolsas.de .votos da dereita Dous conxeladores galegas, un con base en Vigo, Mar de Altea 3, e outro con base nas Canárias, Sílvia, foron aprei­ Ofraude ·da SeguridGde ·Social en Politevedra xados por pátrulleirás marro­ quin~s cando pescaban, can · licéncia, en- augas de · Marrocos. A razón para deter descubre unha importante trama caciquil aos barcos galegas, que foron transl9-dadós ao porto de .~. !- Dakhla, foi atapar un exemplar dé polbo cunha talia O fraude da seguridade social neutras parróquias como Terne­ ro Barreiro, ao estar Rivas na­ caron nos últimos anos moitos menor á autorizada. As autori- en Pontevedra está a poñer za, Marcón, Xeve, -dando lugar a quel momento proce~ado. · pontos· do -mur.iicÍpjo.:. Unha d,as , dades do reino alauita están a ao descuberto un dos entra­ algun caso localizado en Riba~ ; suas empresa& foi contratada intensificar o control sobre a mados caciquis máis· caracte­ dúmia. O número total de afecta­ Ao Chaparrita atribueselle ·parte polo governo do PP para pintar frota galega co fin de dificultar rísticos da comarca. Un dos :le dos pode ascender a 150. Os da responsabili­ o edifí cio do o seu traballo, xa que saben os principais implicados, Manuel autores do fraude retiñan, como dade da d!visión concello e para que é doado que, entre as re­ lo Ferreiria, O Chaparrita, é un comisión, as retribucións dos do moveniento renovar os si­ des dos pesqueiros queden coñecido axente eleitoral da · cinco ou seis primeiros meses. veciñal que se nais horizontais algunhas capturas de tamaño e parróquia de Lourizán, onde a opón á Celulo-, das ruas, traba­ non regulamentário. + JS dereita pontevedresa, antes Tradición familiar sa, cuxas ·insta- llo _que pala. su~ os lndependentes de Galiza, ho­ 1ación s lindan rñá calidade forá J ' xe PP, ten unha das suas Manuel Ferrreiria, tamén cha­ cun hotel. ·da criticado n·o seu .is principais bolsas de votos. mado O Chaparrita, é un coñe­ sua propfieda­ dia-pqlo próprio Os comerciantes contra a as cido axente eleitoral da dereita de. No edifício, responsábel de O fraude viña sendo investigado pontevedresa. O seu pai, per­ construido nun área do Pa'rtido apertura nos festivos locais 10 desde o mes de Xullo por unha soa de claras simpatías co réxi­ lugar que antes é, Popular. brigada especial me anterior, xa era práia", resi­ A Federación de Comercian­ da policía madri­ tiña entre os den habitual­ O principal vale­ tes de Pontevedra manifes­ leña. A resultas seus cometidos mente mulleres dor de Manuel tou a sua queixa polo p~rmi­ desta operación o de obter a .empregadas en Ferreiria ,' Edel­ so que se obtivo para abrir la foi detido Xa­ ·concesión de - vários d-es lo:- -;,; m iro Barreiro, o Vehres 16, festivo local le quín Fernández pensións. Cha­ .~ cais-noéturnas·:< - home forte. do nos cohcellos de Arbo, To­ Tápias en Vigo parrita apareceu - dos arre-d0res. -~ anterior governo miño, Mondáriz, Mondáriz )' e Carme Bal­ tradicionalmente municipal, foi Balneário, Stlleda, s, chada en Ponte­ ligado ao actual ­ Os servizos de t - vetado por Pe­ Vilagarcia, Cuntis, Caldas· - 4 o vedra, dándose d e p utad o no Mánuél· Ferrei"... - drosa quen lle de Reis e Vigo. A á fuga Manuel Congreso Xosé ria· fororl tamén :Mariano Ra.xoi, impediu formar autorización deuna a conse­ Ferreiria Rei. Rivas Fontán. eficaces noi 'úl- , parte da candi­ llaria de lndústria e Comér­ Nos comícios lo­ timos comícios, serrdo unha per­ datura do PP nas últimas elei­ cio dentro do regi.Jlamento A rede de falsifi­ cais de 1987 ,­ soa ben coñecld~ d.o _actual ;:il­ cións, por temor á que fqse-rela­ que permite abrir oito cación de pen­ sendo Rivas nú­ cal.d é- Xan Luis P~edrosa e -de cionado con diversos casos de Domingos ao ano máis fes­ l' sións para ve­ mero un da lísta Mariano Raxoi, Hder do partido corrupción urbanística. tivos pero os comerciantes ,a llos que non ti­ de lndependen­ na província. Por outra parte, no eren que con estos d ias xa l­ ñan ese dereito tes de Galiza ao concello de Pontevédra traba­ O actual fraude saiu á luz por­ é de abondo como para en­ L­ viria funcionan­ concello de llan catro filias, unha nora e un­ q_ue moitos dos beneficiários gadir o~ festivos locais·. So­ a do desde hai Pontevedra, fara ha cuñada do indivíduo hoxe en · das pensións deberán devolver bre o papel, os quince anos. No notábel a bolsa paradeiro descoñecido. Esta si­ á Seguridade Social, que -revi­ traballadores poden acudir ~ - caso de Ponte­ de votos da sua tuacióR xa fara denunciada polo sou os expedentes, de dous a ou· non ao traballo pero a vedra ese frau­ candidatura na agrupación local do PSOE. - seis millóns de pesetas. O Esta­ apertura pode provocar de estaria con­ zona de Louri­ do pode garantir o cobro, toda conflitos laborais. Ademáis, centrado na parróquia de Louri­ zán e outro tanto suc·edeu catre Actividades diversas vez que a maioria dos encarta­ os.comerciantes sinalan a zán, nos lugares de Estribela e anos despois, ainda que o cabe­ dos son donas d~ casas ou fin­ que, coma sempre, as que Os Placeres, pero teria flecos za de lista tora esta vez Edelmi- As acti\(idades do Chaparrita to- cas na zona.+ abren son as Q.randes superficies, que se benefician da chegada de turistas. "As festas locais No me ...... Apelidos deben ser para o disfrute de Enderezo ...... todos os sectores polo qoe continuaremos loitando an­ te a consellaria para que o . Cod. Postal ...... Teléfono ...... próximo decreto de apertura en Domingos e .festivos eli­ Povoación ...... '...... N.l.F...... mine as festas locais", di a Província ...... País ...... : ...... Federación de Comerciantes na nota.+ Suscrébome a A Nasa Terra (íncluidos os Cadernos de Pensamento e Cultura) p::; por un ano/semestre ao prezo de: Galíza/Estado/Portugal ...... 9.000 pta./ano ...... 4.500 pta./semestre Europa ...... 10.920 Cri6can que non aumente América e resto do mundo ...... 13.080 i~porte ~ a) Subscrlclóns para o Estado español b) Para o resto do mundo o das becas O Talón bancário adxunto O Cheque ban~ário adxunto universitárias O Reembolso (máis 130 pta.) O Xiro Internacional a neme de 8 A NOSA TERRA. Apartado 137-1 Vigo. Os Comités Abertos de Facul­ dade (CAF) critican a subida PAGO DOMICILIADO. COBRIR os DADOS 00 BOLEllN ADXUNTO. das taxas universitarias para Banco/Caixa de Aforros ...... ~ ...... o vindeiro-curso. A organiza­ ción estudiantil afirma que l . Conta ou Libreta 1. 1 1 1 1 CTTTI []] 1lI 1 1 1. 1· 1 1 1 1· nos últimos anos as tasas xa Titular ...... : ...... sufriron un incremento do 4% < namentres.as becas que reci­ 00 ...... NQ Sucursal ...... , .... . ben os estudantes non tiveron Povoación ...... Provír.ciq ...... un incremento· equitativo. . Neste sentido -piden qu~ a po­ Sérvanse tomar nota de atender até novo aviso, e con cargo á miña canta, os lítica de axudas sexa transfe­ o recibos que ao meu noma lle sexan apresentados por Promocións Culturais rida a Administración autonó• Galegas S.A. (A Nosa Terra). mica para poder proceder a DATA ATENTAMENTE (SINATURA) planificación dun sistema pró• · ~ [Jio' adaptado as _ características de Galiza. Tanto os requisitos (Remitir a A NOSA TERRA unha vez cuberto en maiúsculas) económicos como os acadé­ micos son moi restrictivos xa que por unha matéria suspen­ sa o solicitante perde o direito < ti bolsa.+ 8 GALIZA N2 740-ANO XIX ANOSATERRA 22 DE AGOSTO DE 1996

SANIDADE "Mais o marcador parcial, o que interesa á Galiza, é clara­ mente favor.ábel para os gozos. No primeiro, polos tiros á por­ ta; quer dice'r, as visitas de mi; histros á Galiza multiplicáron­ se' de xeito que práticamen.te · cada semana uh membro do Governo central visitaba San; , tiago, Vigo, A Coruña, Ponte~ · vedra, 'Ferrol.ou Lugo''. O co; ineni:arista recont·Q. as visitas • 1 "dos ministros dqs · .. A.drninistracións Públicas, Sa; nidade, Educació.n e Cultura, .Industria (en-duas ocasións),. de Agr.icultura, Pesca e De. láhregos á Alimentación (en catro), de Interior, Fomep.to, Economía bombeiros e Méio Ambiente, Defesa e Traballo. Once do catorce . . memebros do executivo de A terra desertada é pre~~ do lu; Amar. Certo que non t do me, pero os incéndios tia~n sa; viron á Galiza a ciaren boas lários. Olegárjo Sotelo_Blanco novas. O titular de Indústria califica no mensal GALICIA . non fixo enon pr curar apra; IÑTERNACIONAL de esp rpén; zar as mobilización indicai tica esta situación. "O monte, contra das privatización e coa vida humana e animal, anunciou que Santa Barbara . mantíñase limpo e esta . que é, de certo, unha da em; Os asegurados pasarán ser denominad~s clÍenh,s e os ho~Ri~is C! Pl'eS~r servizos como un centro de consumo ou unh~ tenda. a circunstáncia afastaba a posibi; presa que aguantan tecido lidade dun incéncio. Pero a industrial de A Coruña, vai xente foi abandoando progresi; ser pechada. E non deixou vamente as aldeas e os animais ainda nada claro o futurn do :M,aastricht abriga acobrar -pol~s recetas,e .palas consult~s médicas :~- xa non pastan nos montes e os estaleiros ptiblicos da Galiza. ·- "--- toxos e as xestas medran de O titular de Defe a non acla­ forma caótica convertíndose rou o futuro da Bazán. No ca­ - nun reclamo do lume (: .. ).A pítulo dos gozos( ... ) de taca o pp acelera o retorno ;emigración provocou, por riba básicamente o anúncio do dou.tros moitos traumas sociais, Ministério de Fomento de e; este trauma do reino natural. guir adiante, con carácter á sanidade de beneficéncia Pero agora prodúcese ademais prio.-itário, as autovias". unha situación incribel, para; .· \' . doxal: os poucos campesiños que se manteñen nas aldeas re­ -0- M.V. vada. "Mesmo algunhas zonas ao PSOE de "privatizar a sani­ ñen como ·única alternativa a Bicicletas para os · xeográficas comeza~on a ser dade coa descu~pa de recqrtar de convertirse nunha espécie . A ·proposta do actual governo atendidas .por completo atraves ., os gastos". O anúf"lcio~ do aétual de funcionários con uniforme e peixes de cobrar as recetas e as con­ de concertos coa medicina pri­ Governo de cobrar 100 pesetas un deses teléfonos móbeis que sultas sanitárias supón un · vad a, caso de por receta e un­ hoxe están tan de moda( ... ) Arnold Benjamin descobre acelerón na liña que xa viña grande parte da ha cantidade ain­ Situación gro.tesca, esperpénti­ unha regueifa no letreiro do marcada polo s;>nado Informe bisbarra viguesa, da sen determi­ ca; hoxe os campesiños depen­ coches de Xoane burgo, Abril, elaborado ~n 1992. "Ca-­ .- cuxa co.bertura nar por cor:isultª miñamos ca-ra unha sanidade : de servizos 'foi médica parece den do risco de lumes pata iren egundo conta n diário THE como a que habia ,con Franco, concedida· ao JA:,·· · . ·· -obedecer a unha tirando soa sua paga de garda­ ST AR. "Busco relación séria pa; dividida entre a normal e a de hospital privado . sarndade que estratéxia de to- bosque. E como se case estlve­ ra unha noite, di o condurar beneficéncia", ·sjnala Xan Povisa. ~ - :~ : 1 · ' '· • - · · h_· ;-: máY- ~b ~· -pulso da· sen agardando un novo incén­ que me p·recede, e a ua invi; Cons, secr.etário xeral de CIG­ : agora se def ende - opinión antes de dio que Hes garanta ese tr¡¡ba; tación alédame o dia o me saude. _o fondo desta l semeJlaríase á apr?b_a_r medidas llo que encontraron entre as traer memória daqu loutr le; política tiña a sua· :' . , . . def1n1t1vas. Xan mbs. Mentres antes os labre; treiro famo o: Quera a todos e Na sua penúltima lexislatura o orixe na "loita · l existente ha1 tnnta Cons, responsá- gos 'dependian das choivas para ti serás o próximo, p· r ciclo á PSOE tiña avanzado unha pro­ contra- o deficit : - · bel de CIG-Sau- lograren unha colleita que pe­ A resposta é si. Cal era a

1 posta de "racionalizaci=ón" da público", r-eclama- 1 an' os" -de xulga que "o mitira a subsisténcia, hoxe ese pregunta?. Moita mensaxe sanidade titulada: "Evaluación e da polos acordes - problerna non é mesmos homes e os seu ma culina n t ' pica , lT\ análise do sistema sanitário pú­ as:nados polo p·agar os vinte descendentes dependen preci­ o clásico Profe or de sexo, pri­ blico", po~ularmente coñecida · Governo español pesos, senón samente de que non chova pa; meira clase de balde. Ou Busco como Informe Abril. No mesmo en Maastricht. A ,. instaurar unha ra seguer vivindo". muller , preguntar dentro propugnábase a conversión dop ,, sihtonia' - do ~ PP ·"' . .. < ·

Cando moi nova, Xaquina Trillo coñeceu a moitos dos partici­ pantes no movimento galeguis­ ta que o golp.e militar ·acalaria. En Vilagarcia, pola botica de seu ; pai, concelleiro durante a Rep~blica e galeguista, pasa­ ron Alvar.o de las Casas, Carlos Maside, Ramón Martínez Ló• pez, Luis Seoane e tamén Cas­ telao, que recalaba no estable:- . cemento ao seu paso para Rianxo. "Os que non maf'ar-on daquela fuxiron para outros pai­ ses e todo se acabou,'do mun­ _do da cultura non quedou nen un" lamenta Xaquina entre es­ trofas que recita coma síntese poética da época.

A desfeita que asolou a sua mo­ cidade recalou tamén na própria familia. "Arruinámonos e pasá­ molas negras. Un irmán meu estivo detido e outro tivo que fu­ xir por América, como foses da cáscara amarga, como te cha­ maban daquela, xa non tiñas nada qu_e· facer, pasábalo mal tanto económica como moral­ mente" di mentres lembra a época difícil que se lle abriu cando ao pai, despois dunha enfermidade, lle negaron a rea­ pertura da botica.

Tirándolle ferro relata, coma se estivese a falar dun dia calquer daqueles anos, a asombrosa fu­ xida na que participou para sal­ var ao seu irmán perseguido: ANXO IGLESIAS "Deunos a vida meu mozo, que era falanxista, porque se preo- . cupou moito por nós. Fumos con meu irmán e dous máis vestidos de falanxistas cara Co­ ruña onde tiñamos uns paren­ Xaquina Trillo,·Poeta -e-galeguista tes. Eu dixéralle que se mata­ ban a meu irmán non podia se­ guir con el ainda que estivése­ 'Pasámolcis negras, moito medo eprivacións, para nós foi a ruina completa' mos xa para casar e foi cando el dixo que se expuña a calquer· cousa". Pero o destino para un ~ CARME VIDAL perseguido nun país ocupado era difícil e Xaquina cóntao ain­ da co asombro da descoberta CADA 17 DE AGOSTO EN P(M(V8)RA KAQUIU TRll.O lmTA OS SEOS VERSOS RIMA­ CllECTIVA, DA QUE APENAs FAIA. DI POR ISO XAQUnA ~ ESQUECER, PORQUE O do medo producido pola perse­ DOS NA HOMIA DE AlEXAMJRE BOVBJA EN P1l'flEVBJRA. CON 80 ANOS RECÍN CUMPIU- 38 PARllJ ASUA VIDA. FUI "COMO ESTA ARROIAOA QUE AGORA HIRJBO E LEVOU OQUE cución violenta: "Cando chega­ mos co meu irmá a miña tia dixo 008, APOETA HN AS SUAS COSTAS lHIA HISTORIA SllBl:IOSA EMBISA, PRIVADA E ENCllVTRABA NO SEU PASO. RESTAURAR TODO AQUB.O ÉCOUSA .DE MOITISIMO TEMPlr. que non podia quedar na casa porque xa tiñan ao home dunha irmá durmindo no forno, en ple­ recitar diante da inauguración liza, pero non por iso ere que A auséncia conta tamen para to- · tamén proibido. "Queimámolo_ no mes de Xullo co calor que ta­ do monumento homenaxe a se deban esquecer a todo os · da a cultura que rebulia no seu todo como. podiamos, o bo e o

cia, e lle puñan unhas brasiñas Bóveda en Poio. Do galeguista anónimos "xente que morreu tempo, para aquela colección de · 1 malo, e agora gostariame ler · por diante da tapadeira como se ten clara a sua figura e a valia polos camiños que ninguén sa­ libros do seu pai que un dia tive- aqueles libros que meu pai ·tiña •. estivesen cocando pan para coñecida naque! entón pero bia quen eran e que non se no­ ron .que queimar porque os fei- pero o medo non ·nos deixaba . que non o descobrisen, só se non recorda con claridade o emen, foi horríbel". tos sinalaban que pensar estaba ni.n agachalos" + . -· puido refuxiar na casa doutra tia dia da morte. "Mataban cada . que era do Movimento e decidiu dia a tantos que non che daba recollelo". tempo a lembrar a ninguén, o que máis ou que menos pecha­ "O Partido Galeguista é un prestíxio "Pasámolas negras e para que ba a porta. Habia medo. A nós irnos detallar máis, pensa se es­ deunos a vida meu home que, tás ameazada contir.iuamente. ainda antes de casar, moitas para a no~a · história" que medo non veces cando sa- terás. Pasamos bia que ian vir de Galegt:Jista desde sempre, por-. E.n preparación tE!n un libro de­ - dos ainda que teña sempre na medo e priva- Pontevedra se que di que non poderia ser ou­ dicado aos enxebres, "que son fata a obra de Rosalia de Castro cións e, como quedaba na casa t.ra cousa, Xaqt¡ina Trillo come­ ..os nades na ferra e pensando "impre~cindíbel _ para Galiza" que non o irnos re- a dormir e ensi- zou a . militar tarde no Pártido sempre nela:", e con el quer ter . ''foi valente e atrevida, ainpa que cordar, non podo naba .o seu carné Galeguista, Só á altura do 1980 - presente a· cantos se esforza­ moitos lle ch~nien tristetra, pero, esquecerme do· 1 ·para . que non tivo carné de afiliada a un parti ~ ron en reivindicar o país. · qüe ia ser r:iaquel_entón!". Non que pasou por­ 0s que non. nos pasata n~da, do ao qu~ sempre lle tivo gran­ dá m~is . l~ria á loita oas mulleres que p.ara nós foi a sua maneira foi de queréncia. -Antes o seu tra­ A sua realidade mestúran.e co por conseguir facer valer os a ruina compJe­ mataron d;aquela · moi bo para ballo nas escolas rurais e ·a ne- · aquel de aventura que trasmite seus. direitos, ·nen pensa que a · ta". Eis a conclu­ fuxiron para outros nós". Prefire talar cesidade de manter ás suas ti­ ao contar a sua inténsa vida. · sua condición feminina a teña sión .única á que ainda que lle re- llas impediulle o activismo tanto Sclbe que1 contado,_ó pasado -·. alonxado da vida pública duran­ se achega a po­ paises e todo se suite dolor~so na política corno na literatura. corre o perigo dé que haxa .te tantos anos. A admiración que eta galeguista, ~ porque sent1u o "Agora só ternos a vella glória quen sospeite da sua fantasia ten polos galeguistas non repara que se autorre­ acabou, do mundo siléncio que con- do Partido Galeguista pero na para facer literária a sua bio- en que todos os que nomean coñece como a deaba aos ino~ sua histór-ia r-10n ten nengunha grafia. "Para os novos pode ser sexan homes ainda que si re.flic- máis vella das da cultura non centes, "na rua mancha. Sempre será un pres- _ difícil de entender todo aquilo, te sorpresa polo feitó de que as ·mulleres que es­ quedou ne.n un"· calaban os petei­ tíxio para Galiza" di ·coa mesma -o medo que pasamos e o peri- mulleres estén .entrando nos creb en versos ros, nunha poe­ emoción coa que fala da sua go que estaba- sempre enriba máis ·diversos campos. Curtida ~n galega. sía a Bóveda ta- participación na Fundación Ale­ .de .nós. Agora poden pensar neutras loitas que viviu de cerca, m én o digo, era xandre Bóve·da na que se en­ que é a mesma fantasia que ti- Xaquina Trillo .continua a traba- "Mesmamente · un medo espan- carga "da parte literária". ñ a cando ~ra pequena que llar '1por am_or á miña T~rra que eiqui na Caeira, toso e · 1amén queria ir á India e gostábame me fascina e na miña lingua que /¡sesenta anos maldade, a .xente A sua poesía,_sempre en gále-" tanto o orientalismo que sem- é a máis fermosa e lírica" e o fixo esta mañán, . . que te tiña xeri- go e só serodiamente publica­ pre estaba a teimar con iso" di ano que ven quer de

Os traballadores ainda non recebaron- nengunha información. sobre oseu. futuro . ,Os donos do Casino da Toxa ,7 queren rePartir o xogO 'entre OGfoVe e Vigo

-0- ARANTXA .ESTÉVEZ esa nqrmativa pode favorecer ou non o translado. Pero os tra­ Cada dous anos os proprie­ ballamores, que levan dezaoito tá r i os do casino da Toxa anos traballando no casino, non anuncian que se translada a cre·n que os proprietários RUei­ Vigo. Pero neste verán a in­ ran levarse· o casi_no, senón tención semella ter máis ·for­ aproveitar para poñelo en fun- "·~- · za a xulg.ar po{as reuni(rns cionamento en Vigo no inverno que .os empresários xa man­ e mantelo no verán, en ·Semana tiveron co al~ald~ de _Vigo, . -Santa e festas na Toxa. "O que Manuel Pérez, para tratar a lles interesa é obter o permiso posíbel instalaciQn na .cida­ en Vigo para as máquinas, que de. De calquer xeito, os em-, son moi bon negócio a curto ' • pregados non obtiveron res­ prazo",. sinala Francisco Prieto post.as dos proprietários e a que canta que hai máquinas . preocupación pod~ traducir­ que ofer.ecen prémios acumula- _ se. no pronunciainento das tivos de até un millón de pese- · centrais sindicais en p·oucos tas por vinte _pésos. Na Toxa, o dias. o comit_~ de empresa . casino xira ao redor das ruletas ~·a am9sou publicamente o ·9 non das m.áquinas, que ape- seu re,xeitament9 ·ao transla­ . ilas sobrepasan as vinte. . . do po_rque, adeljláis de c;on­ siderár .o casino rendábél, si­ Da'10 para a · cor:narca nalan o grave perxuizo para a comarca. · · Desde o concello do Grave, cuxo ·alcalde é Xosé António , A história repítese e ven de ve- Galiñanes, do PSOE, pedú.isé 1lo, xa cos anteriores proprie­ que non se transladase ~o casi­ tários do casino, o ~aneo Pas­ no. Outros grupos polítiqos co­ tor. ··Desde ·o ano 1989, . xurden mo IU e lndependentes tamén O casino .da Toxa abriuse l'\O a_no 1978. ameazas de translado que se . o fixeron. Pero ainda non hai foron substituindo con reduc­ unha unidade porque o comité cións de persoal e oaixas incen- de empresa non ten informa­ . tivadas. En Agosto de · t994, o ción. Solicitáronlla ao xerente casino pasou a ser propriedadé pero este respostou que cha- · Unha concesión atractiva- do grupo catalán Cirsa. Segun­ minan á prensa. "Desde hai O casino da Toxa inaugurouse cións especulativas. "Como se veron en Vigo. A pergunta xa do lembran os membros do co­ anos, .a ameaza está_aí. Pero . o 2 de Xuño de 1978 e practi­ explica que compren .o .casino está no Parlamento a través do mité de empresa, receberon un­ desta vez teremos que ·tomala · camente o persoal que traballa en Agosto _do 94 e fagan unha deputado do PSOE, Xosé Xiral­ ha chamada urxente e fóronlles en sério porque nO:s c_;_onsta hoxe comezou_naquel tempo. operacióñ de venda en Febrei­ dez pero o comité de empresa apresentados os novos proprie­ que houbo máis dunha reunión Sofreu reestructuración.s pero ro do 95 por menos cartas? espera un cámbio na atitude tári os. Os traballadores dirixí• 90 alcalde de Vigo", di Prieto. con_tinou formando parte dese Conseguir unha concesión dos empresários. Desde 1989 a ronse á consellaria de Rela­ · .Cándo o grupo Cirsa fíxose c9 paraxe turístico que é a llla da ·nunha cidade como Vigo é moi canción é sempre a mesma e cións Laborais per-o notificáron­ casin·o, comprometeüse co Toxa senda o complemento atractivo pqrque supon catro foi parella á reducción de traba­ lles que ali.non sabían nada.do concello do Grave a potenciar id_eal dun hotel de turismo de ou cinco veces máis cartas que lladores. Desta vez, o comité xa cámbio de donas. Ao tratarse o desenvolvimento da comarca alto nivel e curiha cliéntela na no Grave, onde se vendeu por reaccionou e o que espera é dunha concesión administrativa, e mediaron na promoción da ·sua. maior -parte de fóra da Ga­ mil millóns de pesetas", co­ negociar. O que está claro é a a Xunta ten que permitir o cám­ lo~al Festa do Marisco en luga­ l iza. A viabilidade,. é clara para menta. sua oposición ao translado e a bio de propriedade· que supere res como Marbella. o comité de empresa que asi o atitude da empresa que, ante a o 5% das accións. Pero uns me­ manifestou. Pero, ademáis, As reunións cos responsábeis evidéncia das reunións en Vigo ses máis· tarde, en- Febre.iro de Né) momento da comprq do ca­ -Prieto asocia as ameazas de do casino foron imposíbeis por­ e das informacións nos méios 1995, o casino sofreu outra ope­ sino, hai dous· ano~. a mnpresa translado coas regulacións de que se negan a dar respostas de comunicación , ainda non ración económica polo que tiña· 112 ·empregqdos fixos, persoal e_con !)Osíbeis opera- sobre as convers~s que manti- lles deu unha palabra.• cambiaba de mans pero seguin­ agora rondan os 75 e complé­

C~MARCAS OPP esquece o apoio aos nós do Condado Solicitase a declaración do ,_ ~omplex,o lntermareal César Mera responsábel:de n~n u~ir eritre:~les Úmia como parque natural .. . : . . t."- ... A Asémblea·cie Grupos e~blo­ ':.• P- xistas e Naturistas de Galicia (AGENG) reiterou á solicitude os enlaces da Cañiza de declarar Parque NattJral o Complexo lntermareal Umia, -0- H. VIXANDE no Grave. Para coordinadora g~lega ecoloxista, formada ~ O alcalde da Cañiza, César por 37 asociacións, os Mera, eonqueriu un · en lance valores que ainda están completo na autovia das Rias presentes neste_espácio e a Baixas a un quilómetro doutro existéryéiá de impactos 116, na mesma vila. Ao tempo, ambientais que o deleríoran­ abandonou a reivindicación fan necesário un esforzo · - de máis enlaces para o Con­ ·especial co que poder comp~­ dado, que si apolara cando o tibilizar as actividades econó• PSOE estaba no Governo. micas que se desenvolven na zona e preseí:vacic)n da nata­ Mera mudou en várias ocasións reia. AGENG esixe ampliar os de postura segundo ia perdendo límites actuais do complexo'e iniciativa política e rematou por incluir ás xuriqueiras e as sal- apoiar unha alternativa que faci­ . guairas do rio Recón, lita a construción dunha área de - ·ameazados poi~ prolongación servizo privada, prexudicando a da· via rápida do Salnés. A toda a vila da Cañiza. O alcalde criación deste P-arque natural desta localidade, xunto con ou­ contribuiria a ampliar a cativa tros, tamén tora acusado polo rede galega de espazos natlf­ PSOE de entorpecer as obras á rais de prot~cción especial espera das inauguracións co PP que conta até o de ag~:>ra só , no Governo central. con cinco parques.

O segundo enlace da Cañiza foi consecuéncia da demora que te­ rá a construción do túnel de Len­ Aoposición de Porriño tilla, que tardará dous anos en quer convocar os plenos entrar en funcionamento, daí a Algúm alcaldes, como César Mera, retrasaron os obras-da autOvia necesidade de conectar coa es­ Vigo-Oureme á espera de ser inaugurada por un ministro do PP. Os grupos municipais do trada N-120 para salvar o alto de PSOE e do BNG do Porriño Fontefria e voltar de novo á au­ estaban moi próximos a outros des-ta opción por- · Pola contra, Mera queren rematar coa política tovia. A conexión ce primeiro en­ xa existentes, pero converteu en qu~ saben que si conqúeriu que o do PP no concello de SQ lace meiante duas vías paralelas enlaees completos aos da Cañi­ ninguén se opón a Ministério de Fo­ convocar o pleno ordinário convertia a ambos nós en semi za, que están a unha distáncia un enlace. Pero mento aprobara fa­ . cada tres-meses, por estar enlaces -con conexión con Vigo, de un quilómetro e oitocentos Mera estaba en cer os dous enla­ marcado na lei ese mínimo. un, e con Ourense, o outro-, pe­ metros e que eliminan unha ce- . contra porque non ces completos na Para iso, declararon que es­ ro con consecuéncias positivas r'lexión entre os nós, supresión fói conquerido por Gaóiza . . tán dispostos a solicitar ple­ para a vila, porque facilitaba que facílita a construción dun el --chegara a ser nos extraordinários nos que orientar parte da sua economia área de servizo privada. calificado de inoperante por parte A oposición da Cañiza, PSOE e se traten ·os temas que que­ a dar servizo á autovía -os auto­ do PSOE, nomeadamente polo lndependentes, acusa a Mera de dan sen resolver nos ordiná- · m óbeis poderian entrar po_r un César Mera acusara ao PSOE · concelleiro socialista Luis Piña, e apostar por intereses privados na rios. Temas como o : enlace e sair polo outro para re­ de deixar á Cañiza e ao Conda­ mesmo pasou por alto o periodo zona. Segundo esta opinión, de tratamento dos residuos na postar- e porque criaba unha do sen enlaces coa autovia, por de exposición pública e de apre­ ser construido o enlace con vias vila, que afecta graveme~te zona de potencial económico iso apoiou ás plataformas vici­ sentación de alegacións- e por­ p~ralelas, resulfarian afectados .ao rio Lour-o, o cámbio de , nas beiras dos viais paralelos, ñais formadas para demandar que os seus intereses non eran uns terrees recenteménte. adquri­ nomes nas ruas ou o traza• que non están valados. máis nós. En realidade, Mera eses. dos por 'un grüpo que pretende do do gasoducto non son chegou a boicotear a construción ·construir unha área de servizo,. debatidos porque a corpora­ Posteriormente a formularse a dos yiais paralelos agora supri­ Mentres, dunha banda, César con gasolineira e dependéncias ción que pceside o popular necesidade do segundo enlace midos ameazando ao director de Mera puña trabas por via legal complementárias (restaurante e Xosé· Manuel Barros non es­ da Cañiza, comezaran na co­ demarcación de estradas do Es­ ás labores de conslrución aas mesmo un pequeno hotel). tá disposta a convocar máis marca do Condado-Paradanta a tado na Galiza, Pedro Sánchez vias paralelas do segundo enla­ pl~nos que os estrictamente demandar dous nós completos Tamayo, con acusalo de prevari­ ce da Cañiza, interpelaba ao Se os automóbeis que pasan obrigatórios, o que xa puxo . para conectar esta bisbarra coa cación se comezaba a constru­ ministro no Senado sobre os pola Cañiza teñen a posibilida­ en practica o concello de Vi­ autovia de Vigo a Ourense, tra­ ción dos viais sen todos os trámi­ enlaces do Condado. d~ de repostar nesta área de go despois da victória do PP tábase dos enlaces de Lira e de tes aprobados. A obra, que dª1Ja se·rvizo, non entran na vila e os en Maio do pasado ano.+ Guláns. Durante a campaña servizo a tocia a zona e que per­ Distáncia entre enlaces benefícios económicos da pro­ eleitoral das lexislativas de Mar­ mitía a conexión coa estrada de ximidade a un vial destas carac­ zo deste ano, o PP e particular­ Filgueira, non contaba coa apro­ Co PP no poder, o argumento terísticas non se repartirían en­ mente Mariano Raxoi, asinou un bación definitiva· porque nestes de que moitos enlaces incre­ tre o comércio local·. A maiores, Mondáriz dá valor documento comprometéndose a casos, e para ir gañando tempo, mentaban inseguridade na auto­ a desaparición dos viais parale­ construir eses enlaces. Chegado é habitual comezala sen ter to­ vía foi algo abraza.do por Mera, los entre os nós. da Cañiza ·su-­ institücié>nal a actos ·- : ao Governo, desbotou os nós de das as autorizacións. As ·institu-. que deixou de apoiar a reivindi­ ~rime a oonexión coa estrada a Guláns e Lira argumentando que cións públicas adoitan botar man cación dos enlaces. FilQueira. + ·relixiosos O alcalde de Mondariz, Xan Reboredá, do Partido Popular, cursou unha invitación oficial Discrepáncias internas no govemo popular de Monforte. _ aos outros gr.upo$ políticos da corporación, PSOE e B~G, Alexandre Sousa Escandón, de­ A sua autonomía non era ben · has das actuacións contratadas. pánéiás -·dentro do grupo conser­ para asistir, de xeito institucio­ legado de cultura e tenante de vista polo alcalde, Nazário Pin Alexandre Sousa manifestou a vador. De todos modos, Alexan­ nal, aos actos relixiosós que alcalde do concello ·de Monforte quen xa o desautorizara durante sua incomodida no posto e o dia dre Sousa müdará a sua respori­ se celebran nesa vila ·con mo­ dimitiu o dia g,rande das festas, un pleno no que se debatia a 15 confirmou aos meios de co­ sabilidade e.de Cultura pasará a tivo das festas da Peña da provocando asi a primeira crise composición da directiva do Pa-· municación a sua dimisrón como ocupar apraza de Sanidaae. .. Franza e San Roque. do governo local. Apenas un dia tronaio de Drogodependéncias. responsábel de cultura.· Ante esta invitación do alcal- . des.pois, os compañeiros de Daquela Sousa aceitara en co­ Dase a circunstáncia de que os de, o BNG de Mondar:iz fixo .· grupo obrigábano a reconside­ misión que a praza de vicepresi­ Ao dia seguinte, e· nunha rolda festexos deste ano mantiveron a pública a sua negativa a asis­ rar a sua postura. dente do Patronato que el mes­ de prensa, retrasada durante vá­ sua liña de contiriuidade cosan­ tir de forma institucional e re- mo presi~e fose ocupada por un rias horas, Alexandre Sousa teriores, mália que o actual al­ : cordoü que esa é unha cues­ Alexandre Sousa., médico de . membro da of'osición. Pin recti­ presentouse de. novo ante os calde· anunciara µn "cámbio ra­ tión privada e que os . profisión, ainda que sen praza ficou esta decisión, calificando a xornalista~ ; flanqueado . por vá­ dical de rumo". Os carteis anun- representantes públicos teñen en propriedade, ten sona de dia­ . Sousa de "inexperto'.'· rios membros do seu grupo e . ciadores comezaron a ser pega­ que acudir a este tipo de actos logante, entre a oposición, unha anunciou que rP.ctificaba a sua dos un dic¡i despois de_iniciados a título individual, xa que o Es­ virtude pouco habitual tanto no Esta ·vez os problemas surxiron decisión. Nazário ~Pin calificou o ós . f estexos e o reparto do pro­ tado español, decrara a Cons­ actual governo popular como no nas festas, ao parecer pola dis- ocurrido dé simple "manobra da g ram~ sofreu tamén un forte .re­ titución, é laico e anterior, comandado pola CN~ .. . ,9r!?páncia do alcalde .con. atgun:- . oposición" ~ n,~gou as disc~e- traso.+ aconfesional. • '. . ~ 12 ECONOMIA N2 7 40 -·ANO XIX ANOSATERRA 22 DE AGOSTO DE 1996

Ohipermercado Jumbo de Santiago pasa aser do grupo francés Alcampo controla a maioria dos hipermercados Autoestima de Galiza e Portugal ao mercar Pao de -A~ucar MANUELCAO

*A. ESTÉVEZ Existen en Galiza conceitos usados para explicar algúns dos O próximo hipermercado que problemas que aqueixarían ao pova galega e a súa posíbel nor­ o grupo Pao de At;ucar tiña malización. Un dos que fixo máis fortuna foi o da chamada previsto inaugurar en Portu­ gal' en poucos meses· xa leva- "autGestima" que viría senda un fenómeno típico da nosa te­ - rá o selo de A/campo. O gru­ rra polo cal o cidadán galego fuxiría das súas tradicións, costu- po francés ven de adquirir o 1nes, idioma, etc., para pasar a apertar causas alleas. A fa lta de portugués, no mes de Xullo, autoestima ten importantes consecu~ncias económicas ·pois nunha operación que fai que tende a minusvalorar o próprió, a pensar que o de fora é me­ controle cinco dos sete hiper­ llar só por ser de fora, a considerar que case todo o que face­ mercados galegos e máis da mos está mal, etc. Estaríamos predi pastos a ver ó a tara ne­ metade dos de Portugal. gativa dos no os costumes, produtos, in titucións, pai axe, cli­ ma, fa una, flora, etc. O grupo Pao de Ac;ucar, un dos primeiros en distribución alimen­ Poñamos exemplos: sempre vai mal tempo p rque ch ve,' a tária en Portugal, ten oito hiper­ festas populares son un indício de estupidez e atraso, o n o mercados ali e cinco no Estado pi:odutos son mao (Coren ten aquí dificultade de c merciali­ español, un deles 6 que se ato­ zación pé ie a ter produto mellor que o da comp téncia; pa na superfície comerciat Area consúmese auga mineral foránea de preciando as augas galega ; Central, de Santiago, que pasa na era das vacas tolas os no o produtos .alimentário eguen agora a ser do grupo Auchan, estigmatizado por unha parte da elite d paf , te.). Ob ervan, proprietário de A/campo. Pero do b orgullo que destila un americano médio comendo ham, ademáis os portugueses contro­ burguesas e bebendo coca cola en calquer ga olineira de cal­ laban cento cincuenta tendas no seu país e trinta e dous super­ quer autoe trada un non atopa explicación á,xenreira que pro, mercados no Estado. Isa tamén duce a alguns a celebración de festas comunitárias con exqui i­ forma parte do lote que pasa a to marisco da tia ou superecolóxico marisco de cortello á som­ ser de Auchan . . bra duns carballos centenários.

Mália que no Estado a diferéncia Coa adquisición do Jumbo de Santiago,·o grupo Auchan pasa a ter cinco hipermen:ados Por sorte, a falta de autoe tima pode ter efecto explicativo , entre Continente e Pryca, líderes na Galiza. pero tamén ten algunhas eivas que poden levar a importantes nas grandes superfícies alimen­ erro de apre, tárias, e A/campo segue a ser onde · non hai nengun A/campo, mercados, máis pequenos. O ciación. A pesar de moi significativa, na Galiza a si­ como é o caso de Santiago_. Por feito é que a nova lexislación en toda a influéncia tuación é ao revés. Auc)lan ten· isa é pouco cribel a promesa fei- _ Franza que pretende reducir a me etária, as festa catro hipermercados na_Galiza, ta de manter a identidade dos construcción de grandes super­ e as tradición e­ dous ~n Vigo, un na Coruña e estabelecementos adquiridos. O fícies ten moito que ver coas es­ guen a gozar de boa outro no Ferro! , que pasan a cin­ hipermercado Jumbo de Santia­ tratéxias do grupo propriedade saúde na no a te­ co coa adquisición dó Jumbo de go xa cambiara duas veces de da família Mulliez. Aproveitan na. O povo non Compostela, mentres que Conti­ proprietários porque Pao de para sair e mercar ,- non só .na desconfia -do eu nente canta con duas superfí• Ac;ucar xa sobrevivira a outra Galiza e Portugal, senon en Po ­ ca e nunca: o eu cies, na Coruña e Ourense, e venda pero mantiña princípios lón ia, ltália, Luxemburgo e Méxi­ viño é o mellor, á Pryca ten pouca preséncia. ó como o uso do galega desde a co. Dentro de Franza, sen frear­ súa festa ten que impacto da compra de Pao de sua apertura, converténdose no se , veñen de lanzar unha OPA Ac;ucar apréciase especialmente único hipermercado na Galiza sobre un ha empresa ,con capital er a mell r, a úa no país e en Portugal, onde o con esta característica. público, Oocks de France, que voda ten que er a grupo tiña problemas econó• se vai adiante entregaralles un mellor, o eu coche micos pero mantiña unha factu­ Ademáis de acadar centros co­ negócio que o pasado ano fac- · ou a ua ca a ten ración de 165.000 millóns de pe­ merciais en cidades onde non ti­ turou máis .de un billón de pese­ que era rnellor, setas. Un dos pontos chave des­ ña presenza, Auchan .acada con tas e que inclue 70 hipermerca­ etc. o Afán de u­ ta operación está ·en que, agás esta compra superficies de dife­ dos na Franza, 278 supermer­ peración é unha un , os cinco novas hipermerca­ rentes magnitudes xa que Pao cados e 635 tendas cos máis de caract rf tica cen, dos que adquire Auchan no Es­ de Ac;ucar, ademáis de hiper­ cen supermercados_no - Estado • tral do p vo galego tado están instalados en· cidades mercados, contaba con super- español.+

Produtos galegas. en renunciar a s hip tétic inais de id ntidade e - lectiva. Por qué? 'Ulas sinais da Por unha razón ele, colectiviaade galega mental: n n reco, ñece como próprias representadas polo e comun tales si­ nais de identidade comportamento da sua dado que a elite di­ JL(MoN ~UÑ1z · DE L~SCUEVAS .· elite?" rixente -que é a -~-- . ~ que representa e vivifica eses sinais 0 ~ón Muñ.iz PfOpÓn neste ~ib.ro p.ropostas soci~~ :. colectivos en cal­ l~ediatas para aquela probei.a. .rcladonada _. coas' ·· cjuer sociedade:__ en Galiza, nunca tivo un perfil concreto que merecese ser imitado e, ainda, lembrado. Ulas sinais da colec­ desigÜaI~ad~ "_coas d~ígyaldaéte_s: ·socais que · ~e(á () '~ .tividade galega representadas polo comportamento da sua eli­ sistema capita)ista. É üpha apoS,c;t tx)r,aqueles que son: te? O traves tismo político? O vai cos da feira e ven cos do mer­ eXpulsados do proceso procludivo; por inríece5'µ-io na ' :··, cado? O sube ou baxa? Etc. Cales son os sinais de identidade dos políticos que operan en Galiza? Sempre dependen , nunca irnplacábel lóxica capitalista da competitividade de acqdar . están claras. Qué sinais de identidade e qué grao de confianza a maior produtividade posíbel, ina·em~ntada agora con '' pode ter o povo n elas se até F. Vázquez pode ser normalizador meios tecnolóxicos sub~titutos di! man de obra. . da Língua!. Un exemplo diferente: Disque Pere Llorens, presi­ dente da Confederació de Corrier~ de Catal.unya, no ocaso .do frari.quismo opúxose a dotar con 50 millóns a unha fundación encarregada de subvencionar a língua catalana: Seica esa leve '

E.D I C I ÓNS "mancha" tenlle impedido figurar nas hstas municipais de CIU AJRIBA'l'llUlA ou ser Director Xeral de Comércio da Generalitat. + ECONOMIA 13 22 DE AGOSTO DE 1996 ANOSATERRA N!? 740-ANO XIX

AiR9 Endesa demanda á CIG e á UGT 29 millóns por Areunión da Mesa do L~ite non conseguiu un compromiso de pago das indústri~s unha folga

A empresa eléctrica Ehdesa Os gadeiros mobilizaranse a primeiros de Setembro demanda da C IG e de UGT o pago de 29 millóns .como indemnización pola folga reali­ zada na central térmica a finais 9* A. ESTÉVEZ leite do mes de Xullo co­ xo non estar. disposto a do·mes de Abril. A empresa pi~ mo .unha medida de pre­ presidir unha mesa nesas de 22 millóns de pesetas por A reunión da Mesa do Leite o sión e .engadiron que condicións. Tamén dixo pérdidas na produción de ener­ Martes 20 foi tensa. O conse­ cando anunciaron o apra­ ·non aceptar a atitude da~ xia e 7 por danos a 3ua lleiro Tomas Pérez Vidal ame­ zamento o dia 25 de Xu­ empresas porque supón imaxen. Ainda que a folga, azou con romper coa mesa se llo contaban co beneplá­ un enfrentamento co Go­ convocada como medida de os sindicatos anúncian mobi­ cito da Xunta. -En troques, verno central e . con isto apoio a negociación do convé­ lizacións e os representantes o conselleiro amosouse se referia a acusación ·dó _nio colectivo, foi secundada por das indústrias afirmaron que contrário ao retraso por sector no Estado de que todos os centros de traballo da o retraso dos pagos faise para non atopralle xustificación as indústrias galegas es- , empresa pública, a solicitude presionar e conseguir os da­ e lembrou que a reunión tán a provocar a caida de indemnizacións só afecta a tos da Administración central. da Mesa do Leite levara­ dos prezos. Pero tampou­ central de As Pontes. + se a cabo precisamente co as indústrias queren Tanto o Sindicato Labrego Ga­ para aclarar o impago. enfrentarse aos produto­ lego como Unións Agrárias e Pero as tres horas non res até o ponto de ser Xóvenes Agricultores manifesta­ achegaron posturas e os eles os intermediários no O·BNG pede da Xunta ron a sua postura contrária á industriais anunciaron un­ cobro das multas porque atitude das empresas e anun­ ha reunión para o Mérco­ non é a sua función. medidas para a captación ciaron mobilizacións que seme­ res 21 para decidir se pa- - llan ter data concreta, odia 6 de gan ou non. A mobilización é a saida · de recursos exteriores Setembro. que albiscan as centrais lnformouse na Mesa do agrárias para solucionar Segundo o BNG os dados Para Manuel Dacal, membro do Leite da entrevista que o un conflito que se repite estatísticos a respeito do Comité de Xestión do Sindicato presid~nte da Xunta Ma-, ano tras ano. ".Espera­ volume de distribución terri­ Labrego, a base social está pe­ nue~ Fraga mantivo coa mos que sexa asumida torial dos investimentos ex­ dindo mobilización e que isto ministra de Agricultura por toda a masa social", teriores no Estado español, quedou claro nos diferentes Loyola del Palacio na que Os gadeiros piden un aumento de cuota. di o representánte do confirma a tendéncia ao es­ consellos comarcais. "Non vale esta se amasara moi "re~ SLG. A primeira destas tancamento e mes·mo á que entreguen os datos. A ame­ ceptiva" ás preocupacións que as cotas non se corresponden mobilizacións tivo lugar en Xa­ recesión das cifras relativas aza da supertaxa está aí e repí• causaba na Galiza a supertaxa. . coa producción. Os gadeiro13 e neiro de 1994 e contaba co aval a Galiza. "O descenso rexis­ tese ano tras ano", sinala. A au­ A proposta que apontaba é pa­ gadeiras poden producir e ven­ de todas as forzas políticas par­ trado na captación de recur­ séncia de datos, é para esta gar a cantidade que sobrepasa­ der máis do que se lles asigna lamentárias, que estiveron pre­ sos exteriores nQ primeiro central, un xeito de meter medo ba do 100% da cota, o que para polo que se pede a ampliación sentes na manifestación. Agora, - semestre de ano é unha no­ aos gadeiros para que merquen o SLG é ridículo xa que a xente da cota á Unión Europea. a situación é diferente co cám­ va demonstración da distán­ cota e aseguren o futuro dando está a producir e a vender. "Hai bio no Governo central, segun­ cia abismal entre o ·triunfa­ terreo á especulación. labregas que se pasarian da co- A consellaria contra a do o SLG , porque a atitude do lismo publicitário que presi- ta nun 300% ou 400%, xente mobilización PP galega é a de non enfrentar­ - de as viaxes exteriores do A reunión non serviu para che­ que produce miles de litros", si- se ao de Madrid. O rexeitamen- presidente da Xunta e os g ar a un acorde coas aso­ nala Daca!, que c~lifica estas O conselleiro de Agricultura to de Pérez Vidal xa é unha pro­ resultados prácticos nun ei­ ciacións de indústrias, que xus­ ideas de insuficientes. O prob1e- amosou a sua oposición á con- ba de que a Xunta non vai asu­ do tan importante como es­ tifican o retraso dos pagos do ma que subxace de fundo é que vocatória de .mobilizacións e di- mir a saida dos gadeiros á rua. + te para o país".•

TEMP9 SINDI~AI.. A CIG OPONSE Ó RECORTE DA.S. PENSIÓNS

Lu~s BURGOS

E ta medidas restrictivas upoñen a rebaixa súa análise interesadamente catastrofista res­ d pen ión de invalidez na práctica totalida­ pecto do futuro das pensións. A pesar da súa d do ca o e o recorte da pensións de xubi­ ambigüidade tal pacto agachaba unhas claras lación. ne te último caso, a rebaixa realízase intencións de reducir as pensións, tal· e como A UE presiona ao Grupo por tre vías: no seu día denunciamos e agora se pode com, probar. Non entendemos por elo como deter­ Alvarez para que baixe a -A través da reducción da cuantía das pen­ minadas organizacións políticas secundaron sións por xubilación anticipada, de forma que con devoción ese Acordo envenenado, nin produción no suposto de considerar unha pensión de moito menos podemos entender o apoio e a 70.000 pt . unha persoa que se xubila con 60 adesión prestada por organizacións sindicais Comisións Obreiras denúncia anos, pasará de percivir o 60% da súa base re, como UGT e CCOO. que a redución de 500 traba­ A Admini traci n, uponse que co benepláci­ gulad.ora (4Z.:OOO pts.) a tan so o 50% lladores do cadro de persoal to da organizac ión empresariai e sindicais (35 .000), o qu·e representa unha reducción da . As medidas propostas polo Gobemo obedecen anunciadp polo Grupo de Em­ e tatais decidíu non convocar ás reunións da súa pensión do ló'66%. a, unha pura lóxica_de recorte, dacordo cos cri­ presas Alvarez significa o pe­ Mesa Tripartita a ELA e a CIG, sindicatos terios de Maastricht en relación ó deficit públi­ che da empresa. O sindicato que si participaran na súa constitución, o pa, -Disminuindo a pensión daquelas pesoas que co. So desdt: esta lóxica se pode explicar. a deci, mantén que· a pretensión de reducir este número de sado 18 de xuño. Desde entón véñense cele, cotizaron menos de 35 anos --0 que afecta hoxe sión de vencellar a pensión de invalidez ós anos empregados é unha brando reunións a porta pechada sin a partici­ ó 40% das novas pensións..,.., de forma que unha de cotización -algo que non ten ningún senti­ consecuéncia das presións pación dos sindicatos nacionalistas. O pasado persoa con so 15 anos cotizados perdería o 10% do-- ou a decisión de aumentar a penalización exercidas pola Unión 6 de agosto, a CIG remitíu un escrito ó Mi­ da súa base reguladGra, e outra con 25 ahos de por prexubilación, o que o bríga ós posibles Europea. Na reunión que o nisterio de Traballo, onde solicitaba ser con­ cotización, por poñer dous exemplos significa­ prexubilados a manterse no seu posta de traba­ comisário da U E mantivo co vocada ás reunións das mesas tripartitas "acla, tivos, debería soportar unha reducción do 5%. llo reducindo as perspectivas dos xóvenes para presidente da Xunta, o canse- - rando que de non ser así, recurriremos á tutela acceder a un emprego. So así se explica que OU' lleiro de lndústria e represen­ xudicial cotrespondente en defensa dos nosos -Aumentando prog~sivamente o número de tras recomendacións do Pacto de Toledo queden tantes da empre~;a deixou cla­ dereitos e da liberdade sindical que considera, anos para o cálculo da base reguladora (en aparcadas, como a separación das fontes de fi, ro que o Grupo Alvarez non rnos atacada pala conducta excluinte e se, principio dos 8 anos actuai~ ata quince), o que nanciación, a dotación·dun Fondo de Reserva, debia incrementar as vendas. paradora de tódolos compoñentes daquelas_ na inmensa maioría dos casos suporá unha ou a simplificación e integración dos réximes Segundo CCOO a UE non es­ Mesas e especialmente por parte da Adminis, menna na pensión, de cuantía distinta segun, especiais, xusto aquelas medidas que servirían tá disposta a aprobar unha tración". do os casos e as distintas situacións que poidan para sanear o sistema e clarificar as súas contas, axuda económica que supoña darse, pero unha merma importante, como xa o que obiigaría a unha aportación directa por crear máis competéncia no Para a ero o obxectivo claro das medidas pro, supuxo a reforma de 1985, de consecuencias parte do Estado para a financiación de tódalas mercado. Con ·esta redución postas polo Oobemo non é outro que recortar máis apreciable.s no futuro de continuar a. ac­ prestacións non contnbutivas (sanidade, serví, de pastos de traballo, explicou as pensións deis ti.ovos-pensionistas nunha tual tendencia de temporalidade e rotación cios sodais, complementos mínimos, presta­ o sindicato, a produción baixa­ cuantía que resulta especialmente grave·no ca­ na contratación. cións familiares ... ). Claro que entón probable, ria considerabelmente e que­ so de Oalicia, onde as pensións actuais xa son mente non cadrarían as con tas de ·Maastricht. t daria reducida practicamente alouza,desaparecendotoda na actualidade un-16% menorés que a pensión Para a ero estas medidas son consecuencia . a-oferta de porcelana.• media clo Estado español. directa do Pacto de Toledo ~ consecuentes coa LUIS BURGOS é membro da Executiva Confederal da CIG. 14 SOCIEDADE N2 740 ·ANO XIX ANOSATERRA 22 DE AGOSTO .DE 1996

DEP9RTES Éxtto do esforz_o máis qu~ da organización do remo galega Tirán reencóntrase coa glóriG

* MONfCA CURRAS co desde. os meios de comuni­ cación se lle presta .suficiente Fixeron falla 35 anos para que atención ao deporte do remo. unha traiña galega voltase sa­ Mália os éxitos -insiste Xesús­ borear a' dozura do trunfo no os periódicos son os únicos que Celebrouse en Cangas o Campionato de España. Coa se lembran de nós. Ate hai dous 2 vitória da S.O Tirán o Domingo ·anos a TVG ainda retransmitia 1 Concerto Antimilitarista 18 en Castro Urdiales (Canta­ as regatas pero curiosamente, bria) volve o título que históri• isa só durou mentras a Xunta Galego camente se lles veu resistin­ subvencionaba ao Samerto­ do. Coma nos anos 60, os re­ lameu, o outro clube de Moaña Co lema Saiamos da Prehistó• meiros de Moaña demostran · que daquela se facia coa maio­ ria a Asemblea Nacional de . agora que se pode rachar a ria das.competicións . Obxección de Conciéncia ce­ supremacia dos bascos. lebrou o pasado Xoves 15, no Pero o amor ao remo e a convi­ campo de futebol de Cangas, o , "lsto para nós é história. Levaba- véncia cos compañeiros de trai­ priméiro Concerto Antimilitaris­ . • mos 35 anos de sequia e lograr o ña compensan todos os _incon­ ta Galega. As priméiras horas Campionato de España era case venientes que estes mozos se da noite recolleron a música do un imposíbel. Conseguírmolo es­ atopan no camiño. " Todos nós grupo do Morrazo Kaos, dos ir­ te ano é coma unha espécie de perdemos ou tempo ou cartas, landeses Shooglenifty e dos ponta de lanza que significa que pero estás aquí porque che gus­ asturianos Dixebra. O concerto sí se pode coa supremacip. bas­ ta -recoñece Suso- e o com­ pechouse coa actuación do ca". Así expresa Xosé Manuel pañeirismo que se vive no clube grupo Def Con Dos. Antes de Francisco Garcia, entrenador e compensan as tres horas de en­ acudir a cita musical os antimi­ patrón dos remeiros de Tirán, o trenamento diárias. litaristas galegas tamén prota­ que significa para eles o títul~. gonizaron unha manifestación A unión fai a forza palas ruas da vila. • A proeza non foi doada. Na tan­ da de honra atopábase tamén a O título de campións de España traiña de Orio disposta a dalo é o cúmio da traxectória ascen­ Privatización da todo por defender o seu título. dent~ iniciada polos remeiros da Tras unha desputadísima regata parróquia moañesa de Tirán monarquia británica na que os bascas marcharon desde que en 1993 se volveran sempre por diante, pero nunca a xuntar pará bogar por unha úni­ "Chegou a hora de· reformar máis de catre segundos, só se­ ca traiña. Atrás quedaban, da­ a monarquia". Así publicita­ tenta e sete centésimas deron a 'quela, os desacordes que dez ba o diário conservador bri­ vitória a un Tirán que soubo re­ anos antes provocaran a segre­ tánico The Daily Telegraph montar coas suas paladas para gación nos clubes de Reméc:lios as medidas de reforma da ·imporse no sprint. Un trunfo e San Xoan. monarqwia pretendidas pola xusto e merecido que os r~mei­ familia real británica. O prín• ros moañeses agardaban tras Xesús Hermelo, proel da embar­ cipe Carlos abandeira unha un ano de duro entrenamento e cación campiona, viviu as duas medida de cámbio que lle unha temporada na que nen o épocas dos clubes. Con só 23 suporá aos futuros · campionato galega nen as ban- Ate o Domingo pasado, moañeses e demáis galegos tíñanse que consolar rememoran· anos, este mozo é todo un vete­ monarcas non poder disfru­ - deiras do Corte Inglés ou do Te­ do a história, coas vitórias das agrupaciáns de Meira e Tirán nos anos 60 e 61, para da~ cun Campionato de ~spaña de traiñas que non se Hes escapase. Agora o éxito vol­ rano do remo de Tirán . Asi o tar da Lista Civil-que até o ·resa Herrera se lles resistiron. ta coa S.D. Tirán. avalan os 12 anos que leva de agora lles concedia o practicando este deporte. Xesús Parlamento. A cámbio de re­ As sombras do remo ción Galega viu como éste "lles mente cun orzamento anual que confesa que tras a reunificación nunciar a este soldo o negaba a felicitación e o saudo" apenas chega aos 5 millóns .. tardaron un ano en conxuntar as herdeiro real exixe a recupe­ Mália que a vitória de Tirán lles á sua equipa en Castro Urdiales. "Carecemos de subvencións - · duas maneiras de remar e facer ración dos bens da coroa abre as portas aos demáis clu­ quéixase Suso- e, aparte dos unha base cun mesmo nivel. propriedade do Estado des­ bes de remo galegas no eido de­ Entre os membros da tripulación prémios das regatas, .os únicos Agora, a mellara do clube facía• de hai tres séculos. Ao prín• portivo, Xosé Manuel recoñece crése que a situación do remo ingresos proceden do noso pa­ lles pensar que todo era posí• cipe non lle resulta cómodo que queda moito para que' a si­ gal ego non mellorará · mentras trocinador e dos 1100 sócios do bel. "Sabiamos que podiamos o titulo de "defensor da fe" e tuación organizativa e adminis­ se~a só o seu esforzo físico o clube que pagan. unha cuota estar ai -afirma- Podia conse­ propón o distanciamento da trativa se acheguen a ese mes· que lles procure as alegrias. Xe­ anual de entre mil cincocentas e guirse se non se perdian os pa­ monarquia británica a m~ nivel. ."Os trunfos deportivos sú.s Hermelo, proel da Socieda­ duas mil pesetas. peis. Ademáis viñamos de obter respeito da lgrexa anglicana. non significa que o remo galega de Deportiva Tirán, lembra que a medalla de prata no campio­ Entre outras reformas a funcione ben" afirma este entre­ algúns clubes n_en sequera te­ As críticas. non se quedan nos nato de España de traiñeriñas · famma real considera opor­ n ad ar que· por" problemas. de ñen instalacións e outros, coma directivos e institucións. Segun­ (modalidade con seis remeiros e tuno democratizar, a flns do atrás éo president~ da Federa- eles, sobreviven económica- do este piqueiro (proel) tampou- un patrón)".+ sécu!o XX, o sistema de su­ cesión da coroa que prima aos descendentes masculi- • nos sóbre os femeninos.+ de defender os direifos dun reclu­ lectivo PRESOS, diante da pri­ O sistema de información que DA so internado en Vigo, Cándido sión de Boll(e para protestar pa­ consentía a PRESOS acceder aos TERRA Bermúdez Paz, que desde hai tres la situación dos presos dos FIES recJusos fora instaurado polo ante­ AS9BALLADA anos .está á e5pera dun transplante (Ficheiros de lntemós de Espe- cesor de Herrero de Padura, reti­ O BNG pergunta polos de fígado e ao que hai máis de do­ . cial Seguimento) non gustou ao rado o 20 de Novembro de 1995, gastos de publicidade do ce· meses non fan as revisións xuiz de vixianza penitenciárfa da e permitía recoller a información oportunas no centro onde cÓrres• Galiza, Miguel Herrero de Padu­ sen necesidade de ter contacto di­ Plano de Emprego Xuvenil ponderia: o Hospital Xeral de Vi­ ra, que comezou a pór dificulda­ recto co preso. Desde o 21 de Xu~ go. Ui;i ·problema de c.iumes e des a ese colectivo ·para.defender ño son os reclusos quen teñen que O deputado do BNG Bieito Lo­ comperencias profisionais entre os os direitos das persoas que están porse en contacto cun avogado, beira apresentou unha médicos do Xeral e a enfermería ·en prisión. Agora, calquer preso •·xa que o uiz dictou unha provin­ pergunta no Partamentó Gale­ Un p~e. so agarda da cárcere é o m~tivo po1o· que que sinta vulnearados os seus di­ déncia negando o acceso á infor- ga relativa ao gasto destinado Cándido Bermúdez unicamente · reitos terá que procurar asistén- . mación por parte dos membros de á publicidade do Plano de Em­ un transplante -reciba un tratam~nto a base de . cia letrada sen axuda de organi­ PRESOS. "A mellor forma de ne, prego Xuvenil. Para a fé>rma­ plldoras e que hoxe teña grave- zacións como PRESOS. gar un argumento xurídico é non ción .nacionalista cumpre acla­ . mente comprometidas as suas po­ lexitimarte como interlocutor", rar cal é a dotación económica de figado sen as sibilidades de supervivéncia. Desde habia oito anos, o xulgado dixo o portavoz de PRESOS, -asignada para a inserción e a . . /' . . de vixianza penitenciaria submi­ Francisco Femández.del Buey, promoción das medidas deste atenc1on~ A situación agrávase porque o nistraba a PRESOS a informa­ que se enfrenta a un xulgado que plano nos meiós de comunica- xuiz de vixianza penitenciária ción que solicitaba sobre a situa­ ten unha demarcación especial, " • ción-e para a edición do libro o~ortunas está de vacadóns e o seu substi­ ción dos reclusos, era un xeito de non ten.letrados, non está infor­ "Plan de Emprego Xuvenil". o. BNG solicitou que o Goverflo tuto non atende ás peticións de . paliar a indefensión na que as matizado e está regulado por unha informe se os gastos do servi­ ~omunicación que demanda a veces podían verse imersos os lei que dá aos presos posibilidade • organización PRESOS. · zo Telefone Xoven son inclui­ Ante as dificuldades de obter in­ presos por mor do funcionamen­ de apresentar recursos asinados dos integramente na dotación formación, a organización de axu­ to das próprias iristi.tucións peni: por eles mesrrios, pero que care­ economica deste·plano mália da aos reclusos; PRESOS, non po- A protesta, o 21 de Xuño, do co- . tenci~rias. cen de contundéncia xurídica. • a ofeceren tamén outro tipo de informacións á mocidade. •

. t PENÍNSULA· < 15 22 DE AGOSTO DE 1996 ANOSATERRA Nº 7 40 - ANO XIX

Adetención de dous xornalistas acusados de colaborar con ETA reforza as peticións de cerrar Egin España deporta a máis I • - . . , inmigrantes mentra~ A"Vis .ita 'ao Québec" de Vidal·Quad.ras · Portugal protesta · ·, Máis do 7()% dos inmigrantes • ! ,ilegais q~e recorren ªº proce­ so de regularización son rexei­ *M.V.· tados polo Estado español, que continua a deportar a ci­ O caso de Vidal-Quadras, li­ dadáns non europeus -en xe­ der do PP catalán, descalifica­ ral africanos- por procedimen­ do por Alvarez Cascos des­ tos de urxéncia e sen as debi­ pois de que o primeiro realiza­ das garantías. Ante esta situa­ se unhas duras declaracións .ción, que tamén se reprodu.ce contra o nacionalismo, quizá na Franza, Portugal fixo unha . non perxudique tanto ao parti-­ protesta. As autoridades lusas do conservador en Catalufia consider-an que a . como a primeira vista parece. interpretación da legalidade qu~ fai España é demasiado ~ Aleix Vidal-Quadras puxo ao na­ restritiva e non toma en consi­ cionalismo, nomeadamente o deración a condición de seres catalán, como impedimento cen­ humanós das, persoa~ que se· tral para que o proxecto na­ introducen ilegalmente en Eu­ cional español se desenvolvese. ropa para tratar de acadar o A continuación, acusou a CiU traballo que non teñen na sua de ideas insolidárias e de de­ terra. Precisamente, os sindi­ fender unicamente a identidade catos facian un chamamento de Cataluña. As protestas por ante o procéso de regulariza- parte do partido de Pujol provo­ . ción dos inmigrantes sin~Jan­ caron unha reprimenda da dire­ do-que era insuficiente xa que ción do PP en Madrid contra o reqµeria ter sido titular dé per­ máximo responsábel do partido misos de traballo ou residen-· en Cataluña. Desde que José _cia, .coridición que deixa fóra a Maria Aznar tivo que aprender moitos deles.• catalán, as declaracións, por ou­ tra parte na sua liña habitual, de Vidal-Quadras non son nada co­ Os _presidentes das· menentes, por iso se tala mes­ mo do seu relevo á cabeza do .Camaras apoian a PP catalán. ·regionaliza~áo Pero a situación poderia mere­ cer outra análise. Aos poucos O 81% dos presidentes.das dias de ter pactado con Aznar, Camaras municipais de Por­ Jordi Pujol viaxou ao Québec e tugal apoian o proxecto de reforzou a sua profesión. de fe regionalizat;áo, ainda que nacionalista. Parec~a un acto Vidal-Quadras encama a reserva espiritual dos conservadares en Cataluña. Na fotografía, flanqueado por Aznar durante un mitin hai diferéncias en canto ao en San:elona. . ' · . · . · destinado a contentar aos que número de rexións que comezaban a erguer a bandeira teñen qJJe se constituir. Esta da "traición españolista" contra nais dos traballadores, son isa: etc. O que fixeron eses dous re­ dícios de delito contra Galindo e é a conclusión que se tira o lider de CiU. O caso de Vidal­ opcións personais". Unha expli­ dactores, polo tanto, non é, co­ ordenaba reabrir as_investiga­ dun inquérito realizado polo Quadras resultaría en parte si­ cación que quedaba patente­ mo di Egin, "unha opción perso­ cións. A sección primeira desta · semanário Expresso. O 14% milar. O PP catalán, que nos úl­ mente corta e que mesmo se al", senón unha actitude que in­ Audiéncia observa unha presun­

PODERES MUNDIAIS . PROBLEMAS LOCAIS

-o- e.e.

-tfAMAS e Ar~fat inician o diálogo da "reconciliación"· Representantes da Autoridade Nacional Palestina e do Movi­ mento de Resisténcia Islámica (HAMAS) iniciaron a pasada se­ mana unha rolda de reunións para achegar posturas e comezar a deseñar a· entrada de Hamas no Governo das zonas autóno• mas de Gaza e Cisxordánia.

Pésie aos incidentes e enfrontamentos rexistrados a finais de Xullo pala situación nos cárceres palestinos, Hamas insiste na necesidade de formar un bloque unido fronte ás intenoións isra­ elís de frear o proceso de paz e impedir a criación dun Estado palestino independente.

Nunha destas reunións, o voceiro de HAMAS na franxa de Ga­ za, Majmud A-Zahar, chamou a resisténcia pasiva .contra Israel e a un "enfrontamento pacífico" cos colonos dos asentamentos xudeos. Segundo A-Zahar, os palestinos deben manifestarse a diário, taponando as estradas e colapsando os accesos aos asentamentos para provocar un m~lestar constante entre os co­ O bombordeo de Gro:mi está a provocar milleiros de '!'Ortos entre a j;ovoación civil. -·. YURI KOCHETKOV-EPA/AFP- _ lonos israelís. Na mesma reunión, Mahmud Abas, membro do Comité Executivo de Al Fatah, principal integrante da OLP, ad­ vertiu a Israel das consecuéncias negativas que terá permitir :novos asentamentos nos territórios autónomos e avogou pola Osegundo ataque sobre·Groznialarma á opinióñ;irlternacional -apertura dun grande debate nacional no que todos os partidos • - .. l • .. pal~stinos busquen unha resposta conxunta á decisión israelí.•

'léltsin sube o prezoda paz de -:Chechéni~ · Tres militantes sandinistas asasinados despois de vio_lar ó.acorclo do 1O de .XÚño por ~x·contras Tres membros da Frente Sandinista de Liberación Nacional ·fo­ ron asasinados a pasada semana no norte de Nicaragua por -0- G. LUCA ras do mundo non lles está cus­ ñóns .. A infantería é chechena, unha banda armada supostamente dirixida por un "ex contra" tando moito ti-aballo reactivar as coas Boieviqui ( combatentes) a coñecido como "Exequiel". Os mortos eran ademais dirixentes O xeral Lebed, enviado de lelt­ solucións de guerra coas que .o correr dun extremo a outro do locais do sindicato sandinista na localidade de Zinica, no depar­ s in á Chechénia, e o lider Estado soviético tiña que . de­ território de Grozni liberado. A tamento de Matagalpa, ao norte do país. independentista Astan Maxá­ fender os seus pozos de crú e poboación acólleos coma herois dov chegaron mércores á noi­ bolsas de gas. Aos-Aliados pa­ - e liberadores. A actuación destes grupos de antigos combatentes da Contra te a un acordo sobre ·os ter- · recéralle normal que o Kremlin nicaraguana intensificouse nos últimos días, coincidindo ca iní• mos da paz. O primeiro armis- • reforzase aos seus incodicionais Dez dias sen víveres cio da campaña eleitoral. Tamén a pasada semana un grupo de tício, asinado por Moscova no Cáucaso contra as divisións descoñecidos armados de mazos e machetes destruiu, por se­ cos chechenos por razóns de Hitler que, pola sua parte, Na_última ofensiva que Lébed gunda vez nos últimos meses, o trasmisor dunha emisora de rá­ eleitorais o pasddo 1o de Xu­ buscaba sócios entre Cheche­ organiza para estirar as conce­ dio sandinista, na cidade de Bluefields, na ribeira atlántica nica­ ño, tora violado con asañados. nos e Azerbaixanos que resisti­ sións dos chechenos, os so!da­ raguana. Mentres, a meirande parte dos partidos pequenos que bombardeos sobre a poboa­ ran tiist.óricamente ao império dos rusos .estiveron sen víveres concorren as eleicións previstas para o vindeiro 20 de Outubro, ción civil despois de aparecer zarista. Nos anos 30, o Estado ' dez dias. Agora recoñecen que piden ao Parlamento un retraso na data de celebración dos co­ leltsin como gañador na tele­ soviético arrasou unha revolta o intento de sitiar Grozni vólve• m ícios. A petición baséase no retraso na entrega das axudas visión. O completo éxito da indepenrtentista chechene e non . se contra eles e deixa o acorde estatais para o financiamento da campaña eleitoral. t opción cero de Maxadov so­ foi raro que en 1939 moitos de paz a un prezo moito máis bre Grozni forza a. Moscova a chechenos celebrasen coma un­ . alto que o que lle parecera ina­ avalar .un tratado de paz en ha vitoria a chegada dos nazis ceitáQ.el á leltsin. Os federais re­ Novo atentado en Córcega piores condicións que as de ao Cáucaso norte. A reacción vólvense contra esta derrota pe- hai noventa dias. . soviética foi terriber con miles de - ro deben aceitala porque non Un artefacto explosivo estourou o pasado dia 15 fronte o Palá­ mortos e unha deportación en hai outra forma de pagar as cio de Xustiza de Ajaccio, capital do departamento sul da illa, A excursión de leltsin fóra de masa á Asia central. Ate. o XX cantas do Estado que tendo sen causar víctimas ainda que si importante~ danos mataríais Moscova lembra a estáncia de Congreso do PCUS (1956) non man do petróleo, ainda que ~e­ no edificio. Este atentado, primeiro que·se rexistra desde a visi­ Montero Rios en Paris, onde es­ arriarina a declaración de .res­ xa en administración compartida ta a Córcega do primeiro ministro francés Alain Juppé, coincidiu tivera .un mes despois de asinar pons-abj/idade "colectiva que pe­ cos chechenos. coa decisión xudicial de trasladar ao Tribunal de París encarga­ o tratado do 98. O presidente saba sobre a Chechénia. O re­ do de asuntos terroristas os sumários de vários atentados co­ ruso conseguii.J que todos os greso dos deportados comeza · Polo demáis, o estado do se­ metidos na illa en 1995 e nos primeiros meses do 96 e no que governqs de occidente reclama­ daquela con tensións que duran gundo grande exército da Gue- están procesados membros da Cuneo/ta Naziunafista e do Mo­ ran a -detencion das tropas que até hoxe. . rra Fria, da moito que lembrar vimento pota Autodeterminación de Córcega.+

van queima~ Grozni por segun­ ~ sobre unha carreira armamen­ da ve? ..A 0piriión. internacional Na série de conflictos territoriais tista estirada .durante cincuenta condicipna agora os acorde tan­ que acompañan a disolución do anos pi.ola propagadan occiden­ to coma os erres anteriores' do Estado soviéticor a dificul.dade tal á costa do perigo que supu­ Rabat impide unha manifestación Krenil.in. _Os chechenos dinse de acadar as reivi·ndicacións ña para o mundo. Antes .da sua dispostos aapLirar o marco-xurí• nacio_nais é paralela á importan­ · viaxe á Chechénia, Lébed non de mozos colonos no Sahara dico do Tratado da Federación cia económica do subsolo. Asi deixou de rosmar contra o mi­ Rusa do 92 que lles deixa espa­ as cóncesións sobre o gas xe­ njstro do Interior e contr.a - C~er­ A policía marroquí impediu a entrada na capital do pais, Rabat, zo para désenvolveren institu­ orx i ano e o petróleo arménio nomirdin, ao que considera seu de vários centos de mozos chegados do Sahara occidental e ci.óns próprias. pecharon o camiño á _Gluas gue­ adversário político. , que pretendian manifes­ rras pero estreitaron a marxe de tarse para esixir traballo. Chechénia prnclamara a inde­ nego9iación do gove_rno de lelt­ As actüacións prévias a esta Os mozos, licenciados en pendenza .o 2 de Novembró do . · sin sobre Chechéniá, un territó• negociación (sen contar os paro, son fillos de colonos 91 despois de leltsin iñcitar a rio labrego e remoto. que calcu­ acordes coas outras nacionali­ marroquinas que se des­ Dudaiev a arredars.e da Federa­ laron máis cómodo de dobre­ dades do Cáucaso). son un prazaron ao Sahara nos ción para invalidar o modelo de gar. Non contarán coa capaci~ conxunto de brutalidades que últimos .anos dentro dos trasición de Gorbachov. Os re- dade de armarse dos chehenos van desde laminar con bom­ programas· promovidos • formistas do PCUS acUsaran nen ca ·coñecemento db terreo -bas á. poboación civil -á pedir polo governo de Marrocos daquela a leltsin de desestabili­ e a ·mavilidade. Desde o Krem- · axuda aos norteamericanos co obxecto de engrosar as zar o equilíbrio estratéxico da lin confiaron nunha superiorida­ para matar a Dudáiev cun misil. listas do censo eleitoral principal reserva de petróleo pa­ d e aritmética e táctica (os dir.ixido por sinal telefónico._ para o referendo dé;l auto­ ra o século XXI: a béira do Cás­ chechenos non teñen aviación) Hai elementos abondo para Acequia no Sahara. d eterm i nacipn. Protestan piq que percorre o Daguestán e de 100 á 1 pero de feito, a f!exi­ pensar que mentres leltsin e por que pésie ás prome­ • Azerbaixán, que Rúsia só pode bilidade e o ódio vello a todo o os seus asesores perdian o sas governamentais non teñen agora posibilidades de encontrar atinxir operativamente desde a que ven do Norte poden máis -temp_o con esta polemoloxia de traballo acorde coas suas titulacións, ao tempo que se lles difi­ °Chechénia. · que L!nhas tropas rusas que fan preparatório, outros intereses culta tamén a posibilidade d~ abandonar o Sahara. Nos enfron­ a guerra coma os españoles en po·dian estar axudando aos tamentos rexistrados o dia en que os abrigaron a volver, 12 mo­ · As grandes compañias petrolei- Cuba, sen apartarse dos ca- · chechenos. + zos resultaron feridos e arredor d.e 30 foron detidos. + MUNDO 17 22 DE AGOSTO DE 1996 ANOSATERRA N2 740-ANO XIX

i Os conservadores Roberto Fan¡ut norteamericanos rescatarán as trcidicións

"Resucitar o proxecto de gue­ "Hai ano emédio que aArxentina padece unhanova onda represiva" rra das galaxias para terminar · coa situación de vulilerabilidade de EEUU" fo i un dos pilares nos que o can­ 1- -0-- ALBERT MARTINEZ/AD.AI Vívese da ·caridade pública. Xe­ rouse uri crecemento especta­ didato republicán á presidén-· 1- cia -deste país, Bob Dol{;3, ba­ tr "Os xuices castigan as mani­ cular da delincuéncia e unha si­ festacións por considerar que tuación insoportábel para a xu­ seou o seu discurso durante a. 1- son unha coacción ao gover­ ventude. Fronte a isto existe un­ Convención Republicán. Afir­ no ", sinala Roberto Fanjul, ha certa contestación xuvenil, mou que estaba alí para coordenador da Campaña In­ - dos sindjcatos e dos vellos parti­ dicerlle a América que non e abandonase as tradicións que a ternacional pola Liberdade dos que ·se caracteriz<3:n agora dos Presos Políticos e Sociais pela autoorganizaciór:i, pola au­ se remontan ao mencer da L­ e polo cese da Persecución toxestión, e pola sua vinculación sua história e que non O en Arxentina. Conversamos ao rock. Son os sectores que derribase as suas crenzas. Fi­ con el ·sobre os novos méto- . riláis sofreri a represión policial. xo unha defensa da ~niquila- · dos represivos que emprega ción dos comportamentos o Estado para reprimir o des­ Existe o fenómeno dos skin­ permisivos e destrutivos, da contento ·que se están a pro­ heads? restauración do honor e da li- · ducir a consecuéncia da crise berdade e da necesidade de económica e da entrada do Sí .. empezan a aparecer. Nun remprazar a responsabilidade capital internacional. festival organizado pala Comi­ individual fronte a e~cusa co­ sión contra a repre_sión PQlicial e lectiva. Dole, que aludiu as Que hai de verdade na imaxe lnstitúcional, no que participaron suas feridas durante a 11 Gue­ que proxectan os meios de co­ máis de 30.000 mozos, produ­ rra Mundial e que mencionou municación sobre Arxentina? ciuse un ataque por parte des­ os valores que aprendeu qa­ tes grupos. F:oron repelicfos e. in- - quela, tamén explicou a sua En Arxentina hai unha aparién­ cluso morreu un deles. O gover­ extratéxia contra o terrorismo. cia e hai unha r~alidade. A apa­ no usou o incidente pará criticar "Desde o meu primeiro dia riéncia é que o pc.ís deixou atrás aos movement9s pro Díreitos como pres_idente -dixo- adver- as ditaduras militares, a repre­ Humanos e_1)ára projb\r concer­ .tirei os terroristas: se manca­ sión, os desaparecidos e que se· tos na papital federal orgar:iiza- ' des a ·un norteamericano, , convertiu nunha democrácia re­ dos por estas entidades. mancádesnos a todos. E al. A realidade lamentabelmente EE.UU. persegviravos até·;o é outra. Desde hai aproximada­ fin do m1;1ndo".+· · ....

)­ mente un ano e médio comezou Antes comentaba a aparición )r unha nova onda represiva con de novos organismos de Di­ ¡ " características distintas á que reitos Humanos. Os estúdantes reclaman o · IS existía durante a ditadura militar. r- É unha escalada de coacción Efectivamente, a Comisión con­ fin da ocupación que empeza a ser contestada tra a Represión Policial e Institu­ polos traballadores, estudantes ALBERT MARTINEZIADAI cional, por exempló, encabezou norteamericana de Corea ra e sectores populares e que está mobilizacións moi fortes no mes xerando a criación de ·novas or­ pregando actualmente en Ar­ mensións. O de Colómbia é xa de Marzo, concretamente cando doSul í• r le ganismos de Direitos Humanos. xentina. Obrigan aos detidos a un proceso de descomposición se cumprían os 20 ~nos da dita­ 3- poñerse de xeonllos e péganlles social terríbel, con factores es­ d1.,1ra. Este colectivo tamén pro­ Unha operación da policía un tiro na cabeza. Todas as se­ pecíficos. Os procesos de des­ ~- En que consiste este tipo de tagonizou manifestación xuvenís terminou o pasado Mérco­ 3. ­ represión? manas hai algún morto. composición social en América moi importantes nos meses de res co peche de vários mi­ Latina estanse dando de forma le Abril e Maio en Bos Aires. Tratá­ les de xóvenes na Universi­ O rock como contestación moi . acelerada. Arxentina era un D, É institucional e apóiase nun base dunha resposta ás martes dade de·lonsei; en Seul. Os '.) - aparato xudicial que non ten in­ país que desde a 11 Guerra Mun­ coa técnica do gatillo fácil, froito universitários reclamaban a Esta forma de represión ten dial non tivo praticamente povo­ lS dependéncia a respeito do go­ do ódio ao rock contestatário por reunificación da península verno. A grande maioria dos xui­ algo que ver coa limpeza so­ ación. desocupada. HÓxe en dia pa.rte dun sector policial e do de Corea e a retirada dos ces proveñen da época da dita­ cial praticada en Colómbia? a taxa de paro é do .20%, o que aparato do Estado. Outro move­ máis de 37.000 soldados dura. O Código Penal autoriza significa unha auténtica catás­ mento de Direitos Humano"s que que Estados Unidos práticas tais como a negativa Encádrase nun mesmo fenóme• trofe social. Hai unha masa de tivo un forte impacto na opinión mantén en Corea do Sul por parte do xuiz a escoitar as no de crise social, pero de mo­ povoación inmensa que está pública é Fil/os, formado por ti­ desde finais da guerra que testemuñas da defensa. Nestos mento non ten as mesmas di-. nunha situación desesperante. llos e tillas de desaparecidos:+ dividiu o país na década á- momentos hai na Arxentina ao dos cincuenta. Na a, redor de trescentos xuizos a di­ operación, na que is rixentes e activistas destacados participaron 5.000 axentes ;i­ que encabezaron mobilizacións antidistúrbios, apoiados iu e accións de protesta, funda­ 'Nunca un governo arxentino, nen sequera militar, - por helicópteros e tropas a- mentaimente obreiras e xuvenis. - . de asalto, foron defidos o- máis de 3500 estudantes. 1e Un exemplo disto poderian deu tantas ventaxas ao capital internacion~I' · Con esta cifra elévase a ca­ o- ser os recentes Incidentes de se 6.000 o número de Neuquen? A crise económica afecta por ta da crise social. Todo o siste­ ten tan boa imaxe . persoas sometidas a igual ao campo e a cidade? . ma vfal foi construido polo Esta­ interrogatórios policiais pa­ .Efectivamente, os casos máis , do e logo privatizado. Agora os Pareée que os arxantinos, las protestas dos últimos graves producíronse nesta pro­ Afecta· sobre todo ás cidades concesionários privados cobran sen embargo, teñen boa opi­ dias. Desde o Governo acú­ víncia e na de Tierra de Fuego. porque ainda que o país e un polo uso de estradas que non nión do Mercosur. sase aos lideres da revolta As mobilizacións en Neuqueil gran produtor agropecuário, o ·construiron. Trátase dunha má­ de ser instrumentos do ré­ foron fortemente reprimidas pala sector está moi mecanizado e fia de 30 ou 40·· grandes grupos Socialmente non está moi cla- · ximen comunista de Corea policía e provocaron a apertura precisa moi pouca man de económicos, dentro dos cales ro o que significa o Mercosur, do Norte.+ lt, dunha acción xudicial na que se obra. Hai que ter en canta que xogan un papel moi importante pero isto non quera dicer que e aplicou unha figura xurídica co- o campo arxentino está case grupos· españois e europeos: a xente esteña contenta . . O s­ . ñecida como coacción agrava.­ que desabitado e que a inmen­ Agora fálase incluso de privati­ problema é que non houbo o. da. Trátase unha lei que existía sa ma,ioria da povoación vive zar os cárceres. conciéncia do que significaba. m durante a ditadura contra os nas éidades. · . A integración· golpeou -ao mo­ JS guerrilleiros, pero que nunca se . Carlos Ménem·é filio predilec-· vemer:ito obreiro e popular sen s­ usara. Os xuices interpretan que Nos meios de comunicación to dos investidores interna­ _que existise conciéncia do que )S unha manifestación con inciden­ fálase moito sobre.investimen­ cionais? estaba pasando. Repentina­ )S tes é unha forma de coacción tos de capital na Arxentina. mente empezaronse a pechar . JS ao governo. As penas_son de Critícanno un pouco porque é indústrias, a reducir persoal e ' JS dous a cinco anos de prisión, Arxentina é un r:iovo Potosí· pa­ insaciábel. A porcentaxe de co­ a impoñer rebaixas de salárío 3.S sen posibilidade de liberdade ra o capital extranxéiro e con­ misión en Arxentina é unha das coa éxcusa de que os brasilei­ al condicional. Os incidentes deste cretamente para o capital espa­ máis altas do mundo. Góbrase ros traballaban máis barato e o- tipo prodúcense con moita fre- ñol. Po( exemplo o teléfono es­ até un 25%. Pero Ménem é de que compria ser máis ·com­ 3.íl _cuéncia. tá en mans da Telefónica espa­ apoiadQ porque nunca un go­ petitivos ca eles. Cousa que e­ ñola, que conseguiu recuperar verno arxentino, nen tan seque­ non é certa. Esta mesma polí• ar Que pode dicernos do chama- o capital investido en tan só ra un governo militar; garantiu tica é a que se aplica en Brasjl fi­ do Gatillo fácin · dous ou tres anos. O capital ex­ · ao capitalismo internacional ga­ para xuqtificar a rebaixa dos n­ tranxéiro incorporouse na épo­ ñáncia11 como as que obtén soldos. E certo, sen embargo o- É unha forma de represión de ca de Ménem, estragol:l o" país agora. E unha vaca leiteira que· que todos os grandes parti­ carácter policial que se está em- ·e ten gañáncias c~losais a cos- produce rios de dólares. Por isa· dos apoian ao Mercosur.• Estudante detido en Corea do Sul. - 18 22 DE AGOSTO DE 1996 •• Nº 740-ANO XIX ANOSATERRA ~ . 1 1 1 ar:iteriores. ·Pero non me enfada 1 ·O alcalde da a min ese lapsus, non. O que me cabrea de verdade e que ao 1 Coruña e a tonto, ao .tonto nos estea cha­ 1 mando parcos aos veciños de 1 Confederación Taboada. 1 No 36 mataron a _ . Helvética Seguimos en guerra! O Domingo . , : o poeta que . . tivo lugar a procesión católica e - ~orca, o pasado día 28 de Xullo,pasei­ chamoume a atención que de­ 1 canto u aos cig~nos . e ·· lle un repaso a Vqz de ..,_Galicia e tras do alcalde, tenente de alcal- vexo unhas declaracións diste 1 transcripiu con . ... ,.. ,.s.::;'.' de, o representante do benemé- per~ºª· xe donde temíp. que o 1 lirismo o .seu medo á .- Estad~ Esp'añol se cónvirta nunha Gonfederación, poñendo 1 garda Ci'(il. Os. como referéncia a Confedera­ : re.publicanos nori... ción Helvéticá. :~1ff~1{~ > ~~~:f~~iif~~~~~;f~€ 1. mataron a nengun ,. :-. · '...... _{·:·<: <> crenzas relixiosas de ninguén, . . A pesar de que nunca pola miña pero si que ten sorna o motivo 1 poeta do o~~ro .. parte puxen nen quite'i nada dis­ polo que estaban realmente ali. te Homiño chamado Paco Váz­ 1 bando. Non os habfa. Mandounos ir quei,. vé~ome hoxe. _na abriga o señor Alcal­ : A Millán Ast~ai . de perguntarlle que ·temor lle pa­ de (P.P.). Esta sa por ese pe·queniño mi.ola atribúeselle a frase orde foi dada Detras do 1 cando sir:¡te pár)ico da política nun pleno mu- 1 de "cando escoito a dese pequeno. pais coñecido por nicipal e os alcalde ian Suiza. 1 palabra cultura, boto cancel le iros desfilando os socialistas .... 1 1 a m .an á pistOla", .· .. -. Sen dubida c;Jame .qu·e pensar acatárona ·sen concelleiros do .1 al;.~nda qu·e· en · que se tal CQUSá SUCedese .é di- dubidar. Só PSOE 1 ~ cer que isfo ainda hoxe chama- faltou a conce- . reafldade parece que . do España se oonvertise nunha • 11 e ir a do Confede(ación similar a Helvéti- B.N.G., a miña 1 .~ f3.ra de Go~bbels. Do ca, a arrogáncia diste actual al- amiga Rosário .. Ela non é mani­ 1 · poeta andaluz, que·. calde da Coruña· remataria pulábel. Ela ten dignidade para 1 . dunha vez' por todas, e por .ende ostentar o cargo de concelleira. esérebéu Seis La Coruña pasaría a ser A Co~ Faime recordar aos vellos na­ : "poémas g~le' gos . e - ruña: . cionalistas sempre perseguidos, sempre marxinados e vilipendia­ 1 cultiVOU. a ámizade Daralle medo acaso que este dos, pero foron capaces de er­ 1 de Blanco Amor e · pais chamado Galiza recupere a guer a bandeira do nacionalismo sua identidade própria e a sua contra vento e marea. Asi é Ro- ~. 1 Guerra da Cal~ ainda '· varonía de califa remate para sário sempre e por enriba de to­ non se sabe. ho)_(e sempre, poi.s queira ou nón así do entregada á realidade social e · sucederá e o señor Vázquez pa- política do noso povo. Animo Ro­ o nde está enterrado. sará a historia dos féridos e du­ tela, e non dubidou en moitos Procesión en sário sigue asi, en Taboada xa ros como deixou escrito Pondal. casos en marxinar a própria lín• empezamos a darnos con-ta de gl;la de Galiz_a. Taboada que o naso voto é útil e digno de A Confederación Helvética é un ser repre$entado por persoa co- _ · dos paises que ·mellar funciona. Señor Vázque2, daralle medo A Xunta mudou os ma ti . Animo que a Alcaldia agar­ no planeta por non dicer o me- .· pensar que unha vez que Galiza O segundo fin de semana deste date anceiosa. + anúncios dedicados llor. Seguro que o señor Váz- logre a sua identidade rematen mes de Agosto, coma en tantos quez sabe tal cousa e sinte pá- · para sempre esas corridas tauri- outros concellos de Galiza, cele­ XosÉ CttoRÉN V AZQUEZ a ensalzar o galego n i co do seu • nas das· que tanto gosta partici- · bráronse as festas patronais en que emite a TVG. e a · futuro político par. Taboada (Lugo). Pois ben, o de­ e rematará · A ll d, rradeiro dia das festas faise un­ Rádio Galega. Ago~a senda rexeita- . caso e a ~ara remate señor Vázquez, de­ ha comida campestre coñecida Resposta a Brais xa non sae unha do polos seus medo ao señor ~irlle que o que isto lle di pasou como "festa do Oso" e xa ben a p~óprios cid a- Vaz' q ez a· 24 anos no país Helvético, e po­ miña primeira rabeada. No xor­ Piñeiro inglesa decindb: "O dans. U lo tanto falo ·con propriedade e nal A Voz de Galicia escrebe o diversidade busco o mellar pa~a o meu pais, correspondente local e fai un Para vostede o 25 de Xullo en 1· _galego é bonito, eu · Acaso lle da pero cando leo ás suas declara­ comentário ao respeito desta un día máis, como o 7 de Xanei­ 1 fál . oo'~, senón "a . . . medo ªº se- cultural que cións deduzo que ,Galiza para comida decindo que o nome ro día dos reis meigos (Juah .• poUtica lingüística da ñor Vázquez existe no llais Vostede non debe progresar ben dado polo estado en que Carlos 1, Isabel de Castela; Fer­ nen tampouco chamarse Galiza, queda o prado ao remate da nando o maquiavélico). A sua 1 Xunta é boa: Noto , ~~~~~ei~ºp~~ Helvético e polo tanto os meus .respectos festa. Seica segundo el cheo de análise avesa do nacionalismo 1 "t . ' b" te nas escalas para Vostede, pero terá que osos. Pois non, non é esa a ori­ foi estragadora, mais acoúgue­ 1 mo1 os cam ios e a diversiélade asumir pala sua parte que o xe do nome senón que se debe mos nunca as queixadas dunha 1 cada vez f álase cultural que existe ·no pais Hel-· considere un home pequeno pe- · a que por ser o derradeiro dia formiga farón quen de rillar no diamante. As suas burdas expo­ < má1_"s". De ensal ·Z~r o vético. Seguramente s·í penso queniño máis pobre probriño. + das festas todas as casas que I . eu, pois para este hóme deica fan ali a comida aproveitan os sicións encaixan nun maxín es­ 1 galego pasaron a hoxe só existiu a lingua de Cas- XosÉ DoMINGUEZ restos dos manxares dos dias treito sometido ao españolismo.

A NOSA HISTORIA 7 os.mártires.do 36.

.·ece biografias de outras tantas Vrtima:s da sublevación mi.litar·do 18 de . XuUo. Galeguistas~ sin'dicalistas, so~_ialistas, éomu~· istas, afcaldes e · Tgovernadores eleitos democráticamen.te ... un percorrido polo drama que supuxo para Galiza a quebra da esperanza nacida da República e- do Estfl,tuto do .36. Lembrando aquel a frase de Castelao, "Moitas 'veces os mártires crean mundos que os herois nin tansiquera ~on · capaces de concebir. E na miña Terra co~plirase a vontade dos mártires". · ..,

19 22 DE AGOSTO DE 1996 ANOSATERRA Nº 740-ANO XIX ensalzarse eíes mesmos.

Qué lle pareceria ter que pagar peaxe· nas .autovi,as? Dorningo na práia • • das Pipas do Grave. Veraneantes con roupa de marca láianse do·neboeiro que non invita ao baño e celebran a man dura do governador Chuní - Millán no caso de Povisa e no decidfdo pulo á G~rda qivil Rosa Salgado Coral Prieto Fernando Abal Heládio Barreira Margarida Fernández do Mar. Nisto­ Asistenta social Parada Estudanfe Taxista Mestrcl chegan ~s Véxoo moi mal. Por Paréceme fatal. As auto­ Se pagar unha taxa ·sei:ve Se nos poñe.n unha taxa Isto é tremendo. Exprí• planeadoras, co~ exemplo, o meu marido vías deben seguir sendo para que melloren as au- • por circular por autovía mennos por todas partes. é de Santander e alí te­ gratuitas; xa as pagamos tovias e hai unha relación teremos que aturala. V annos cobrar o seguro, · qitocentos ·cabalas ñen unhas autovías polas cos impostos durante entre o que cobran e o Tampouc~ deberíamos as. receitas, as autovías, de poténcia, sén que nunca pagaron. Que anos. Ainda que cobren servizo que dan, paréce­ ter que pagar nas auto­ conxélannos os soldos ... bandeira nen fólio, agora lles fixesen pagar nas autovías dubido que me ben ter que pagar. Pe­ pistas e facémolo. É pre­ Eu utilizo a autovia to­ seria fatal. Non creo que baixen o prezo das auto­ ro se continuan sendo o feríbel pagar un mínimo dos os dias para ir traba­ .1 pintadas de gris. O o governo chegase a pistas. Baixarán ao mellor mesmo tipo de vía non e que fagan vías de me­ llar e i;ion me gostaria r~búmbio das compensar este cobro nun momento, pero subi-· me parece lóxico. Non é Hor calidade que as estra­ nada que fose adiante es­ coa reducción das peaxes ranas outra vez, co cal igual que unha autopista, das actuais. O grave non ta proposta. É demasiado arrancadas retumba nas autopistas. Nos leva­ non aforramos nada e en­ na que pagas pero ter un­ é que chegUen a cobrar, o que nos están facendo. no areal mentres mos trinta anos vivindo' riba pagamos autovia. A ha série de avantaxes. · senón que as poñan moi Irnos voltar ao de ante&; en París e collendo a au­ pena é que mália o rexei­ · Algunha, coil_la a que eu caras. Porque co tramo os ricos cada vez mái~ ri­ traflsbordan caixas. · tov ia desde Bilbao cada tamento que vai provocar,­ utilizo normalmente de de autopista da ponte de cos e os traballadores A vixiáncia non ve o· . vez que imo a Santan­ ª xente -pagará. Se hoube­ Vigo a Porriño nen se · Rande xa se pasan. Co­ máis pobres. Espero, po­ der. Prefiro que o prezo se alternativas de estradas pode chamar autovía. E brar polos apenas trinta lo menos, que a xente fa.: que están vendo das autopistas contmue boas ainda poderias optar, se vou estar dando cur­ km. de Vigo a Ponteve­ ga algo, que se levante mWeiros de igual e que as autovías pero e~he . case obriga­ vas como ate agora non dra, case cincocentas pe­ contra isto porque é te­ ~ veraneantes.·· sexan gratuitas.• tório pasar por elas.• pago nen de broma.• setas, é Únha exaxerazón. rribel. •

Editorial Planeta 1 º Vostede amólase da bandeira vo e de Galiza. E l.U. a que ten coló'f1ia, cidadáns de segunda . e máis do hino galego. A min a estrutura piramidal dunha sec­ na España e cidadáns de última ven de reeditar o amólame o farrapo bicolor do ta caloteira e alucinoxena de en Europa. Posiciónase contra a fascismo rnais a "marcha real". Páco e Lola. formación dunha burguesia ga- Diccionario de Col/, lega, descomasí na Galiza xa un libro ·inxénuo da 2º É l.U. quen carece dunha vi­ 9º o galego e unha língua culta _ternos uns burgueses moitos sión da realidade, como corres­ tilla maior do latín e non o con­ deles constituindo parte da e.s- · transición ( 1977) no ponde a unha secta. xunto barullento de dialectos co­ pañolada intermediária. Vostede que se podia ler a- mo vostede supon. O portugués está na contra dun exército ga- 311 Mire vostede, Galiza loita por e unha língua tilla do galega que lego, non faltaría máis. Agora seguinte definición: si mesma e non por Euskadi, se desenvolveu coa reconquista ben, durante moi.tisimos. anos a · ~'Monorquia: forma nen Cataluña, informase ben . e o trunfo nacional contra Cas­ xuventude foi vendida ao exérci- Por certo nesas duas nacións tela (Aljubarrota). · to -obrigatório do tardo-franqt..iis- de _governo na que o existen traballadores e moitos mo para servir aos militares. De ~ poder reside riun deles emigrantes galegas. O de 1Oº Vostede debería leer o libro cátase- de que os mozos son se- Astúrias ben, xa se sabe gale­ O nacionalismo galega (Editorial cuestrados legalmente?· Persa- mono". É un chiste gas e asturianos curmáns, mé­ A Nasa Terra-1995). O naciona­ almente estou pola formación parvo. D~quel~ , dio irmáns. O dos andaluces lismo vive na realidade do seu dunha milícia nacional de ho- déixame abraiado, se vostede tempo anovandose incesante­ mes e mulleres ceibes, exemplo podiase dicer. desexa ser o servo do Anguita é mente. Suiza. Mire, é mellar dar a san- · o seu problema. Esquécese dos gue por Galiza que polo imp_ério nosos irmáns portugueses isto é 11 º A Pátria e a Nación nón .son español, ~orno sucedía a princí- verdadeiramente imperdoábel. verbas '\tale iras. Son uns dos pies do .século vinte en Marro- La ·Voz recontrata a sentementos máis nobres que cos. Termina vosteae cun éon-· 4º Vostede dinos que os estu­ un ha persoa pode ter, deberse xurito de propostas de LU. Non traballadorés ·con dantes son uns bébedos. Seme­ ao país. Cree vostede que Bo­ sei verdadeiramente se sigue a · tres, catre ou máis llante toleirada so se pode con..:' veda e tantos se sacrificaron pt>r perogrullo .·ou .a Anguita que testar cun sonoro arroto. Voste­ nada. despois de levar á dereitona a 1 . anos na empresa. de di que os universitários non Moncloa pensa póñerse el só en Así non lles fixeron nunca unha revolución. Despois' · .de folga xeral. Lago di que ternos Que trapalleiro ignorante é vos­ trabucarse que ir os galegas humildemente recoñece a tede! Lembre a Fidel Castro. moitisimo mé- Acusa ao a Andalúcia. · Galiza xa foi crinii- ._experiéncia. ~ · de racismo, pero en Galiza nin- tese a adiviño nacionalismo nalment.:e '(e~ada durante moj- _ 5º Dinos que non se sinte orgu­ tos séculos 'por España. E por ·prática habitual en -,, • guén Jala do factor Rh -negativo e asegúranos galego de . . . lloso de Xelmirez, vostede sinto­ ou de se as persoas son negras que pode su- fin fálanos de fixar i.Jn programa, moitas empresas. O niza co ridente Xoan Paulo 11. ou brancas e se pescµdasemos ceder o se­ racismo, pero en soame al.U.: Programa, progra- Vostede non se sinte orgulloso · entre os devanceiros atoparia­ guinte: a) que ma, programa e que nos gover- ~urioso é que ta~én . G~liza ninguén de Prisciliano quen foi executado mos algún xudeo coa area do Si­ o nacionalis-· - ne a ·derí3ita de Aznar e Fraga.• lles fai un test por manter os princípios do ·cris­ nai nas dedas dos pes. Quizais mo gañe e b) fala do factor Rh tianismo-celtico do noso campe- · que fracas·e. - . GoNZALÓ BLANCO: VAZQUEZ psicolóxico,.ccima . teñamos petxuizos contra a xita­ negativo ou de siñado galega. A vostede iso da­ neria, flamenquismo, lacazane­ Nqn é voste­ (ÜURENSE) se non os coñecese. lle igual cecáis aprauda a Escri­ ria, señoritismo e toureirismo. de unha lumi­ se as persoas ba, o marqués de Peralta. Afirma nária precisa-. ser partidário do povo, pero entra 7º Non fachendeamos de ser os mente. Tras a son negras ou nunha cohtradición cando se máis listos, pero sabemos o' final vitória na- brancas Sesenta- aniversátio opon aos que defenderon ao po­ da película: Galiza convertese .· cionalista ase­ Coincidiu no tempo vo, como Prisciliano ou Castelao. nun país ceibe, socialista, prós• guran os que das brigadas o homeamento polo Tamén está contra de Castelao, pero e feliz para os seus tillos. os galegas " hoxe en día nen o·monstruo de .seran asoballados polos profe­ interriacionais 1 concello de · Frag·añstein se atreve a tanto. 8º Os diversos partidos naciona­ sores e estudantes universitá­ _l. Pontevedra de listas son organizacións de ba- · rios. Esperte que xa estamos O próximo mes de Setembro 6º.Acusa ao nacionalismo galego .; ses, de élites, de masas, dopo- asoballados; pois somos unha cuml?riranse sesenta anos da 1 Filgueira Valverde . ... . - 1. ""' .....- ~· ' 20 como filio predilecto, N 2 740-ANO XIX · A NOSA TEDA 22 DE AGOSTO DE 1996 coa negativa da mesma institución a outorgarlle a Boveda criación dos batallóns de volun­ Dentro de todo este aparente quizáis ·o re~to de Europa, a un me acompañase seguro que tários estranxeiros que loitaron fervor antifascista tamén xer~ que lle deu as costas a Repú­ poderia conciliar o sono e estas o de tillo adoptivo. na Guerra Civil española, as Bri­ · mofou a preséncia do estalinis­ blica e que logo sufríu as con­ verbas non serian escritas para gadas lnternacionais. Voluntá­ mo da época que utilizou secuéncias do nazismo, pode­ ledícia dalgúns. Tamén se me rios -comunistas, socialistas, in­ axentes do NKVD (o predece­ rí a tomar exemplo, lamenta­ acorda a tan esperada legaliza­ telectuais, obreiros,. loitadores sor do KGB) belmente non foi así. ción. Xa estamos fartos de sef levará antifascistas europeos, etc .. . para desco- uns "delincuentes", namentras Unha rua que significaron unha das axu­ brer a posí- Hoxe, a sesenta anos destes non o é alguén que bebe anis tamén o nome de das exteriores á República mais beis trotskis­ Demoitos feítos, vanse celebrar nalgun­ ou un caré só . Filgueira, emotiyamente lembradas. tas. Ademais, has zonas do Estado español as purgas nos paises do . actos conmemorativos en honor Alguén a estas alturas estará precisamente del, Cando en Xullo de 1936 se pro­ mandos das dos brigadistas, m.oitos deles escandalizado. Si, miñas donas 1 brigadas esti­ mundo, ainda vivos.· E vanse celebrar a e meus cabaleiros, falo de vos­ que sendo al.calde duce o golpe de estado f.ascista moitos grupos de alemáns, bel­ vero n a arde chegaron 40.000 pesares dun fascista concellal tedes, dos que nos miran. Non promulgou a norma, gas, italianos ... (case todos eles do día. Pero da dereita española que nun sei se con cara de noxo ou de de ideoloxía marxista) encontrá­ non só, a pre­ fusís cun só concello se negou a votar a fa­ lástima nos levan nos seus bei­ vixente até agora,-de banse en Barcelona onde se es­ séncía de grito nas súas vor da celebración por conside- zos, durante unha boa tempada, que non se lle ·dese a taba a c·elebrar a Olimpiada Po~ combatentes . rar que non era procedente re- polo povo adiante. pular, nesta situp.ción, moitos extranxeiros gorxas ¡Non 1e m b r ar a uns "asesinos", e nengunha rua o deles decidiron, por imperativos volu.ntários, pasaran. ' 1.. vanse celebrar a pesares do Agora que suben o alcool e ".o ta­ nome dunha persoa morais, loitar a pral da repúbli­ se deu nestas · ponto morto nas negociacións baco que pense a "corte" do se­ ca. Eran os comezos dos bata­ brigadas, pois no governo para darlles a dobre ñor Aznar en legalizar as dro­ viva. Quen lle ia dicer llóns populares que_ loitaran en numerosos nacionalidade aos supervivintes §Jas, xa que como lle escoitei á que el mesmo seria a Madrid, Brunete, Jarama, etc ... anarquistas das brigadas, (feito puramente alguén, cos impostas sobre os cunha única meta, parar o fas­ europeos chégaron nos inícios . representativo xa que xa hai 60 novas produtos xa terían dabon­ excepción! cismo. da contenda para enrolarse anos dos feitos) e, por suposto do. E. controlando a calidade fa­ nas milícias da CNT e da FAI, vanse celebrar porque ainda hai r í an nos un En Setembro de 1'936 o Komin­ outros, como os comunistas do moitos que estiveron en Barce­ bon favor a tern, tras a proposta do Partido POUM, chegaron pala sua lona no 1938 cando o povo des­ todos, e desa­ Comunista francés en ,boca do · conta fuxindo do control sovié­ pediu emocionado aos valentes parecerían os Desaparecerían 1 A rua terá por nome seu secretário xeral Maurice tico do movemento comunista da XV brigada, e porque ainda malqueridos os "eamellos"· "profesor Filgueira": Thorez, decide organizar en internacional. A significación queda xente que, sen vivilo in "camellos"; ou ' Fráncia µnha oficina de recluta­ das Brigadas lnternacionais, situ, sempre os terá como re­ é que hai á al ­ ou éque hai á Así quere agora que_ mento de voluntários antifascis­ (ate que se retiran no 1938 fo­ ferente de loita. A todos eles, guén que non alguén que non o denominen. Será tas para loitar en España. A de­ ron criadas quince), pasan pa­ aos norteamericanos.da Lincoln lle interesa vandita oficina estaría logo co­ la consideración, as veces moi e da George Washington, aos que este per­ lle interesa que para que non lle mandada por un mozo Josip acertada, da Guerrn Civil es­ franceses da André -Marty e da sonaxe desa­ este personaxe recorden que foi Broz "Tito", que se convertirá pañola como a derradeira con­ Marseillaise, aos italianos de pareza? ... nun heroe de resisténcia ao na­ te nda romántica, na que os Garibaldi e da Gastone Sozzi, desapareza? ... político na república, zismo e lago no presidente de conflitos ideolóxicos, (a loita aos polacos da Dombrowski, Sen máis des­ alcalde e procurador lugoslavia. A estas oficinas che­ do mundo libre contra o fascis­ - aos alemáns da Hans Beim - _ pidome, espe- gan voluntários alemáns e italia­ mo, a revorución social anar­ ler ... , gracias.+ rando o novo en Cortes durante a nos que xa sofren as ditaduras quista, o socialismo defendido día para ver se alguén me dá ditadura, .conselleiro de Hitler e Mussolini, obreiros polos obreiros e campesiños, a RUBÉN PÉREZ CORREA unha alegría. Unha aperta, ta­ · en situación de desemprego - loita dos nacionalismos históri• (\ZIGO) mén a quen desde as aso­ de cultura ña prestos a loitar pala revolución, cos pala súa identidade na­ ciacións anti-prohibicionistas es­ preautonomia e comunistas e socialistas che­ cional, ... ) estivercn presentes tán pala legalización. Adiante cos, rusos, polacos, norteameri­ por enriba de todo. De moitos compañeiros , a dar máis 1. presidente do canos, ingleses, fraoceses .. . paises do mundo, chegaron Legalización xa! guerra.+ 1 consello da cultura que, tras cruzar a frontei,ra se­ 40.000 fusís cun só· grito nas rán instruidos e pertrechados en súas gorxas ¡Non pasarán! Se Como esta noite non poido dor­ ZELTIA PEÑA 1 na actualidade. • Albacete. podían o fascismo en España mir recórdanseme os porros. Se (VILALBA)

óx\ca Ga\e\\a ___ ----- . , soc\ttfedal 1 1 ------'" oc\ac\O\\ 1 \ ------a\e9a. ed\tl. "ª "º'ª "' • ...... ·········· 1 f'f.i ------• \ - ~ "ª \\teratura 1 ...... 1 ;1~:~_~3~ .... -- .... ------, ''ecci10'" \\\stor\8 ...... -...... \ ""-'·'·· ; . r __.,,_ . a c.01 ,, ,,, ...... \ 1 -.-¡..,.~.,. · ':·:r:;·. " bscr\\ltrme I\\\ª""º' ·.. ·-.. ··.. .. ··.. ·· ...... ·.. · \ ·:> ("'' . .• 1 ..-~-, uesexo su ...... !"" ...... l~\étono ...... -· ...... - "e"ª\\\\ª· \ ...... 1 ...... -···· ...... • ...... •••• ,reio \1 1 0 \ ttome ...... ~·...... '"º"'"c\a ...... ~ de "8sconto sobre 1 ...... es) cun '2.u-iv \ \ f.ndereto .... ·· · ·...... ·· · · .. · ...... ·· · .... ·· .. + '2. \\\\ros cada "' \ ····· \ tód\90 fOS\1\ ...... ~ ...... ·~ \\\a l'2. \asc\cU\OS . - .. . t ·'n ...... a;,ano\t.! ... .··o \ ...... '( ,. 'º"º8c'º ..... ~~~~" "ªrª º EStadº ~ ...... o.. ···o··· ...o .. ·"00 \ \\8 subscr ...... 00 ...... ··· \ t 1 rretº uoM\t\l\l\DO .. .· ... ·... ·· ...... ·a···.Ü 0 0 ··· · ... ·...... ·· ...... 1 \ \ pl\Gl\MtNlO . 1\\ rros ...... tJQÜÜ ...... ·:...... -...... n\ados µof 1 \ \ l8D&o1Ca\~a te [JOOÜ ...... pro"\ftC\8 ...... ~u norne \\e se~an µfese 1 '1 0 \ la ou \\\lreta · ...... ·.. ·· .... ·· .. ·. , ...... ·· · .. ·· .. ·.. · fecioos a.ue ª rn \ '1 \ COU - ...... ··· pobo8C\0\\ .... á rniña con\a, os \effa). S\aatura 1 1 a'Jiso, con cafgo ·s Ga\egas 1 '\ Tdu\ar ...... , \~Nasa \ 1 ato e a\endef a\e no'JO ornrnociónS Cu\\Ufal \ 1 SUCUt'S8\ ...... \ . \ 1 '' rnaf no a, r \ 1 Síl"Janseto . . _.J 1 1 1 1 1 1 uata 1 1 \ \ \ 1 '\..------Pardillos A NOSA TERRA Nº740 e rap1n• ,as

Os Circuitos Culturais.reproducen as ~ ~ PILAR P ALLARÉS irregularidades denunciadas o ano pasado

Obsérvas~ un desvio de actuacións para festa~ patronais en Aui recentemente celebraron­ se as prtWas para o acceso á condizón de catedráticos de Bacharelato no concellos pontevedreses noso país. Non participei nelas, nen .. no bando dos examinados nen dos examinandos, asi que esta "condizón" * PAULA BERGANTIÑOS impulsar un rede estábel de programacións os coros parroquiais ou os grupos de majo, de quen polo momento se situa á culturais á manee das celebracións festivas, rets, nada teñen que ver co mod~lo inicial. maae há-me permitir con certeza "O mercado é quen manda" sentenciou parida durante o Governo Tripartito, modi, Esta política cultural foi denunciada en vá, ollá,las sen excesivos prexuizos. Homero Pérez Quintana cando, logo de es, ficábase coa sua chegada. Os Circuitos rias ocasións por Landrover, asociación. for, trenarse como Director Xeral de Cultura Culturais, concebidos para o fomento e a mada polos técnicos culturais dos concellos. Pouco me une ideoloxicamente a hai dous anos, recibiu as primeiras críticas difusión de actividades escénicas que nor, Mália as críticas os circuitos consolídanse unha boa párte dos meus f-Ompañeiros pola modificación dos criterios empregados malmente quedan fóra das redes comerciais, este ano como un mecanismo de colocación de instituto -van senda forres porén pola Xunta para selecionar as actuacións désvirtuouse coa iniciativa da Conselleria de bandas municipais e orquestras de músi, os lazos do tempo e do costume, ese ' ofertadas nos Circuitos Culturais. A idea de de integrar actividades que, como as timas, ca lixeira no panorama festivo veraniego. irmos avellentando xuntos en tanto por nós pasan xerazóns e xerazóns de Inicialmente os Circuitos Cultu, unhas redes de programación es, adolescentes. Pouco me une, mais rais pr curaban unha programa, tábeis dentro das cales os conce; lembro os razoamentos de quen se ción que non extralimitara as llos puidesen ofertar actuacións negou a "acceder" en nome do actividade de teatr.p, de mú ica cunha certa periodicidade. Con, sentido comun: absurdo ter que e de danza clásica co obxectivo cellos como Valga, Vila de Cru­ demostrar agora uns coñecimentos de achegar ao concellos accivi, ces, Cotobade, Caldas de Reis que levan -levamos- impartindo dades que requerían unha pro, ou Mondariz. entre outros, con­ desde hai décadas cunha fiabilidade moción especial. Tratábase de trataron só duas actuacións. T ª' que a Administrazón non pareceu pór fomentar unha oferta cultural mén existen municípios que em, en dúvida, sermos examinados en que doutro xeito non poderia fa, ¡:5regan os Circuitos Cu1turais 1996 dunha matéria da que nós cer e efectiva. O teatro foi, nun para surtir de actuacións certa, exarninárnos cando nos correspondeu primeiro momento, un dos sec, mes de bandas municipais. Por ser membros de tribunais de oposizón, receber a reprovazón de quen chegot.Í. rore mái favorecido . Nembar, exemplo as duas únicas actua, · a catedrático cunha simples memória gante os programas deste ano cións que concertou o concello e non foi examinado por ninguén. confirman o eu alarmante des, de Meaño foron duas bandas pa- _ Sigo a lóxica doutros, non a miña. censo.Celo Parada, membro do ra incluir no programa do Festi, Por iso xa nen falo do corpo único. Teatro do Morcego fala de ta val de Bandas Mnicipais. Tal como van as causas, xa parece actividade como a rnái perxudi, formar parte da utopía. cada pola actual política da Indicios de especulación Con elleria. "O verán pasado ti, nas contratacións Pero hai en todo este proceso algo vemo 15 actuacións e este ano especialmente grave: os ó remo programadas nove. En Para o financiamento das actua, abundantísimos suspensos nas pravas xeral todo o grupos teatrai vi, cións a Xunta aporta o 60% do de Língua e Literatura Galegas. Xa é ron reducido o eu calendário caché dos grupos e o Concello rizar o rizo e acadar os cumes do como mínimo á merade". O Te, paga o 40% restante. Para efec, desatino: A publicou o p,rimeiro atro Pr fi ional pa ou de obter o ruar o pagamento a Conselleria eñsaio en formato de livro sobre, : 46% das contratacións no 1993 o único requisito que pide é un digam9s, a poesía de posguerra. B a ó 23% an pasado e o tí, prepara desde hai anos a sua tese . certificado asinado polo secretá, tere baixar n do 14% ao 7%. doutoral sobre, supoñamos, Gonzalo rio do Concello conforme a ac­ Rodríguez Mourullo. C ten prestíxio ti vidade foi realizada. Sobre O ­ Esta tem ada con Lida as ban, dentro e fóra do país como experto ou pago que ten que efectuar o da municipai como experta en, por poñer un caso, Con~ello a própia Conselleria ca b neficíada p lo ircuito Sociolingüística. D leva unha década afirma que non ten estabel~cido Culturaí (Ver recadro). A pr , traballando sobre, imaxinemos, ningun tipo de control. E un gr· m ión anúncia un panora- Manuel Maria e este salienta-o como trámite entre a administración ma moi ap tit p ra rque , O triunfo das bandas municipais é un exemplo do fracaso dos circuitos como promo· o mellor coñecedor da sua obra. Mais municipal e os grupos. ta d mú ica iixeira, ctor in- tores do teatro, da danxa e de música clásica. nen A nen B nen C, nen cluid p r prim ira v z e te ano evidentemen~e D, foron quen de de festa , concretamente en da, aos meses de verán. En Vila de Neste sentido Landrover denúfr na pr gramación. Mái de un defender perante .o tribunal de acceso ta diferente a que se indican Cruces unha empregada munici, cia a existéhcia de grupos non ncell Limita a ua ferta a a cátedras a sua lizón sobre a poesía de nos listados de circuitos quema, pal informou que unha banda de profesionais que aproveitan esta d actuación . Por posguerra, a narrativa de Mourullo, o n xa a Xunta. música actuou nas festas de San situación para oferecer actuacións município de Dozón noso conflicto lingüístico, a poética Isidro, oito dias antes da data na aos Concellos palas que cobran de Manuel. Se callar os membros do conccrt u catro actuación , Por exemplo o Concello de Ma, que teria que facelo segundo os só a parte do caché que ten que tribunal, humanos ao fin, teñen tan duas dela de orque tas e outras rín inclue no programa das fes, Listados dos circuitos: pagar a Xunta. De incluirse estos integrado e interiorizado o que dua dunha m ma charanga. O ta do Carme unha orquestra cori tratos na programación dos aprenderon en A, B, C e D sobre os c ncello de Marín é mái xene, que segundo os listados teria que A programación da província de Circuitos Culturais o Concello ac­ asuntos de qL~e vimos falando, que xa r co teatro, ect r do que actuar en agosto. En Dozón as Pontevedra tamén serve como tuaria coma ponte entre estes non leni.bran que eles e elas foron as concerta unha actuación fronte orquestras contratadas para ac­ exernplo do fracaso dos circuitos grupos e· a Conselleria. O Conce, suas fontes e toman por sabedoria outras tre de mú ica lixeira. tuar a princípios do mes de Xu­ como un intento de estabelecer llo sae beneficiado porque rnn, própria o que naceu do esforzo e a llo aparecen no programa das certa unha actuación gratuita e o dedicazón doutros. Dos outros. Deses Actuacións en festas festas que se celebraron a finais grupo ten. máis facilidades · para que agora teñen diante e aos que ~······························· patronai5 do mesmo mes. En Arbo a serna, ser contratado ao cobrar só a can, xulgan. na cultural para a que se concer, : Que viva a .. tidade que aporta a Xunt:a fronte Mais o problema vai máis alá do taron duas actuacións de bandas . a outros que cobren ·o cen por O conto xa vai sendo demas-iad~ tipo de actuacións. promociona­ municipais coincide coa cele, cen do caché ~ Os. técnicos de vello. Lembra en exceso as directrizes das. A información facilitada bración da festa do San Roque. banda! Landrover manteñen que esta si, de hai anos para deixar sen cobrir por fontes de diferentes canee, En Forcarei unha banda que te, tuación, ademáis de supor un ris, moitas vacantes de Ensino Médio que . saían a oposizón, a saña dos suspensos Llos da província de Pontevedra ria que actuar o seis de Agosto e Agolada. De 8 actuacións, • co de especulación cos cartos pú, en Filoloxia Galega de Santiago, as ·adianta sérios incuprimentos das unha banda que teria que facelo 2 bandas municipais, unha blicos, cría unha dinámica discfi, ínfimas notas con qm. adoitan ser bases de programación. A Con­ a finais de xuño actuaron, se, dela 4 veces. Campo La­ minatoria a respeito dos grupos calificagos os alunas de Lín:gua e 1' gundo fontes municipais, o vin­ meiro de 3 actuacións, 3 profisionais que non poden usar a 1 selleria estabelece, entre outras Literatura Galegas na Selectividade. 1 teseis de de Xullo nas festas pa­ bandas. A Lama. de 3 ac, picaresca de oferecerse gratuita­ 1 condicións, a de que os ca;tos 1 investidos nos Circuitos Cultu­ trona is. O ;nesmo indicaron · tuacións, 3 bandas. Monda, mente· ao Concello porque teñen .J Ao mellor é que os que un dia rais en nengun caso poden usar, fontes do concello das Neves riz de 4 actuación&, 2 ban, que facer unha declaración a fa, das. Pontecesures, de 2 ac, soñámos que o seu ensino tiña moito se nos p~·ogramacións das festas que manteñen que a actuación cenda do seu traballo. As ofertas que ver coa libertazón

.•...... •....•.•••...... •..•...... •...... •..•...... •.•.. . • ·r: TVE. O anúnCio foi feíto por •A Trabe de­ Jordi Vilajoana, director xeral da catalana TV3 nunha confe­ Ouro esclarece o 'réncia dentro dun curso univer­ . . sitário de verán. A iniciativa significado de . .. servirá pata chegar aos emigran­ ·- tes que se atopen nos paises Prisciliano americanos ~unha información própria das suas autonomías. • Aparece o número 26 de A Tra-­ be de Ouro co cometido de explicar o significado da figura · • Segunda parte · de Prisciliano na história d•Ga• liza. Este cometido quere contri­ buir á construcción dunha his­ da Festa dos Botes tória que teña en conta a reali­ Co nome de Rebote bautizan a dade nacional do país. Repensar segunda parte da Festa dos Botes, a história é, para a redacción .. en Arzua, cuxos primeiros con­ desta publicación de pensamen­ certos celebráronse os dias 10 e to, necesário cando nestes últi­ 11 de Agosto. O Venres 23, mos anos do ·niilénio xógase coa apartir das dez, comeza o supervivéncia da língua, cultura concerto qll;e rematará co e história cfa Galiza. Priscilián: edición deste ano e que leva á hist6ria e ficción é o artigo que vi la ao grupo Def Con Dos, que abre A Trabe e pertence a unha veñen de tocar no concerto an­ conferéncia realizada por Uxió timilitarista de Cangas, a Here~ Romero Pose, na que intenta deiros da Crus e a Sindicato del discernir os aspectos que están A compaiiia Teatro de aquí representará-a -obra Oé, oé, oé. Crimen; un grupo que se recon­ claron sobre a figura. O retrato verteu ao hip-hop e ás guitarras complétase con reseñas pe libros_ duras.• como o que Millán Picouto es­ crebeu co título Prisciliano en Mostra de Teatro de Cangas Tréveris ou a obra de teatro de Armando Cotarelo Valledor, na primeira serµana.de Setembr~ • Luar na Lulrre Hostia. Ademáis, esta- · publicación ofereé.e mitres arti­ A asociación Xiria ·éhega á or~ ñas de Las Veneno, o grupo das existentes no país pero ta­ aporta unha gos de fµndo como o que Xosé gánización da deciÍnoterceira salmantino Zaguango, Paolo mén, como outras, so&e o re­ Luis Franco Grande escrebe so­ edición da Mostra . · · Nani, clown italiano e corte de cartos da consellaria canción ao disco bre Ernesto Guerra Da Cal ou Internacional de Teatro Producccións Ñ, cunha peza de de Cultura, que outorgou aos que Luisa Villalta cons.true Cómico e Festivo de .Cangas Alfonso Sastre titulada Los organizadores unha sobre adolescentes e identidadé de Mike Olfield non s€'._n problemas dioses y los cuernos:Pero a ani­ subvención de 1.800.000 pe­ nacional baseándose na literatu­ económicos pero co ánimo de mación tamén ten lugar na setas. A colaboración de em­ A canción chámase O son do ar ra. C_amilo Nogueira continua que a vila do M9rrazo se rua con Teatro dos Due1J(i,es, presas privadas, por moi e foi composta por Bieito Rome­ ' coa segunda parte do .ser ensaio' encha de afeizoados. A reduc­ Teatro ·da Esmorga, Axóuxere pequena que sexa, faise nece~ ro, un dos membros do grupo SolYre as orixes da cuestión ción da subvención da'Xunta T e'atro, Pall.asete Rimbot e o sária nestes eventos. Neste ca­ Luar na Lubre. Agora vai ser re­ nacional galega. + .. - e a falla-dun local adecuado Centro Dramático de Viana. so, a Mostra conta cunha axu­ bautizada en inglés e incluida no para as represehtacións levan As entradas van custar cinco- da de Frigoríficos do Morrazo novo disco do músico británico á organización a potenciar a centas pesetas agás para os só• ademáis de 250.000 pesetas da Mike Oldfiel, que xa leva estado •Foz quer iinaxinación e aos cómicos -de cios de 'Xíria, que teñen un bo­ Depuración e 400.000 do con­ pola Galiza. A través da sua mo­ rua. Na sá dos cinemas 'Gálá; no de descanto para todas as cello. A asociación Xiria, or­ za, Mike Oldfield coñeceu ao recuperar a xia actuarán a compañia Pro­ funcións. ganizadora, contribue con grupo e escoitounos en directo. duccións Tetarais ·do Su-:-,.Tea~ 200.000 e esperan que a A princípios do verán comuni­ tro ·do Aqui coa exitosa obra A Mostra de Teatro de Can­ recaudación manteña o nivel cáronlle aos membros do grupo .história local • · Oé oé oé, as cómicas madrile- · gas está moia sentada dentro dos anteriores anos.+ que decidiran incluir un tema ' . . Do 5. ao 9 de Agosto . . no novo disco do mú ico, cuxa ···································· - ······················~··········································· compañia é a celebráronse en Foz as -1 9 Xor- · Wamer.• nadas de História Local, organi­ Gáliza. As pintur~ estan ao ar go e está prologado por Manuel zadas pola asociación cultural A libre e foi decisiva a · Mera, secretário confedera! da -• Noites teatrais Pomba do Arco. Desenvolvidas intervención das redes europeas CIG. Carlos Penelas é filJo de •Os nenas de na Casa do Mar de Foz, as xor­ de cultura para que o Govemo emigrantes e- adicou váribs anos en Cariño nadas querian contribuir á recu­ portugués decidira a · i compilar datos sabre a partici­ Chan~ada teñen peración da memória local poi:­ recuperación e conservación pación galega nos movimentos Desde o Sábado dia 17 e até o que "faise necesárfa unha iden­ destas mostras, que poden con­ sociais. O acto de apresentación Martes 20, a vila coruñesa de tificadón cultural": Para os or­ verter ao val nun centro de estivo organizado polo Instituto Cariño celebrou as suas noites clases de .ganizadores, a memória non só atracciór) turístico. A Sociedade Arxentino de Cultura Galega, teatrais levando a compañías ga­ son os aétos folclóricos senon a Eléctrica de Portugal, interesada do Centro de Bos Aires. Despois legas, representativas do que se medioambiente .toda a história. Nas diferentes en construir o encoro, encargou do mesillo, actuou o grupo de está a facer nos cenários dopáis. · ; ;conferéncias que centraron as un estudo a arqueólogos que música e bailes tradicionais Xei­ Pasaron por Cariño os actores noveran xomadas tratouse a conclue restando antigüedade ás to Novo,q ue colleita un grande de Sarabela coa obra A Esmorga .organización política, a prensa pinturas, negando que procedan exito entre o público da capital de Eduardo Blanco Amor, o Te­ A asociación Papaventos conti­ en· Foz, os mestres e as escolas, o do Paleolítico,· mália que todos de Arxentina.•' , tara do Noroeste con Noite de nua as suas actividades ecolóxi, mar e proxectouse a pelíéula ln­ os expertos consultádos polo Reis, de Shakespeare, Compañia cas durante o periodo de dústriasDalo. Ademáis, Ministério de Cultura de Portu­ de Marías, coa paródia Squash e vacacións dirixidas aos roáis ca­ xurdiron duas reivindicacións gal coinciden en que·teñen. o grupo T alia Teatro coa obra Ai · tivos. durante tres dias, 19, 20 e nestas xomadas que requiren o 20.000 anos.• Cannela.• 21 de Agosto, ·aprenderon á se­ apoio municipal: a leccionar os resíduos e a coñecer denominación da Casa da Cul­ a importáncia da reciclaxe. Nese tura co·nome do poeta Manuel •Posta en senso, aprenderon a construir Maria e .a criación· do arquivo- - • Apte~htado . xoguetes con materiais como museu municipal.. calátíns vellos e cartóns. Os . Os galegas marcha da canle OlYradoiros da Natureza, como se denominan estas experiéncias, anajquist4$.- en ::·. televisiva induen ~xcursió~s a lugares da 11 O paleolítico vila que teñan un importante Bos:· Aires~ .... _;,· ·.· -·= [ · ,,,. . ,,,. Galeusca valor ecolóxico e a proxección portugues .xa esta de documentais de · O Venres 16 de Agosto·apresen­ A partires de Xaneiro do ano concienciación. Aos nenos aberto ao público touse no Teatro Cast.:elao die Bos que ven, en América poderán tamén se lle en'uegaron regalos Airern.lípro éscrito·por Garl~s receber por satélite as emisións para compensar·á sua atención · --O Domingo 18 o parque deuFoz Penelas Os galegos anarquistas en da Canle Galeusca, resultado da nestes obradoiros. Non contan de Coa foi inaugurado quedando Arxendna, no que recolle a víela colaboración ei¡tre a T elevisió con rrengunha axuda institucio- á vista do público as pinturas dos nomes máis significativos de de Catalunya, Televisión de Ga­ . nal e son a continuidade das ~ ·· gravadas na rocha que estivefon emigrantes e exilados que parti­ lizace Euskal T elebista. A traves Aulas·da Natureza, que se cele­ a ponto de ser sepultados por un ciparon nos movimento~ obrei­ do Hispasat, iniciarán unha braban en Garabelos e que non encoro ao que se op.uxeran os ros d.o país americano. Oeste li­ emisión regular e conx~nta na ·puideron m'anterse por falla de grupos ecolóxicos de Portugal e bro fíxose unha edición en gale- Carlos Penelas. que é posíbel que participe carros.• ANOSA TERBA 22 DE AGOSTO DE 1996 • Nº 740 23

canta de libros

Hespérides". O exercicio :Sen fili~ión: ' Artigas xomalísticos Entre a estatua ~etrospectivo da lembranza s.ennome. só é quen de roubar do xar­ Desprovista de signos e de de António Gil dín edénico das Hespéri­ história e o escribá des, férreas gardiás, frag-. ser..sp·a qt,.t.e contempla, . Hemández . mentas do obxecto dos de­ a ..oferecida a. toda posesión Siléncio Ergueito é ~ Übro que reco­ Título: Livro das devoracións. sexos máis humanos. N un­ e rapto. lle artigos editados polo autor desde 1980 até 1982 en publicacións periódi• Autor: Pilar Pallarés. ca o amado voltará com­ ' Editorial: Espiral Maior. pleto nos récordos pois, .po­ Antes da fin definitiva, cas. No volume que apresenta Ediciós suír este poder, faría ó eu loitando éontra a ·. rüína do Castro, o autor comenta os artigos Hai uns días recibíamos alboro­ poético capaz de apoderar­ ·.dun corptl, que se despren-­ que xiran zados a noticia da publicación se .do tesouro oculto rrese ', .de en pedazos, q_en poético ao redor da dun novo poemario de Pilar Pa­ xardín: a mazá da inmorta­ .sé!ltese abrigado n'unhao-úl- cuestión llarés_. Chega o Livro das devora­ lidade. O desgaste qüe pro­ . tima misión: transmitir o idiomática ciónsJ a romper doce anos de si; voca o esforzo evocador é que aprendeu. Á devasta­ e literária. lencio editorial despois do con­ tal que, nun estado de vul­ António ción temporal opón o lega-' GilHemán- " vi_t~ que, ~ trav(1S. dos poemas de nerabi 1idade máxima, o eu do da súa sabiduría, das ex­ dez nasceu Setzma soidade J . a autora nos suplica á hai unha miga de - perienci'!s .v.itais previas ó en Valladolid fixera a pasear pola parte máis piedad e: <:;stado latente e aletargadcr ainda que dolorida do eu poético. Nova­ que agora sofre. Só así po­ leva bastantes mente enfrontámonos a esa rea­ nai fai-me unha coroa de dimi­ dei:á liberar a mente das anos na Gali­ za traballando lidade oculta do ser que, na súa nutos dentes que me mordan ·ataclurás dun corpo inerte como profesor ,,.,.,..o0~@ faceta máis espida se nos amosa apiada-te de min e estantío. na Universida- com anaco de carne viva late­ que fun detida pala espada de de e, agora, no xante, aberta á devoración ávida deus á porta do Paraíso aqui deixo o meu coñecimento· ensino médio. Como analista do con­ que lle imprime a vida. Enfron­ e ando extraviada con nostál­ Pilar Pallarés. - cifrado en letras cegas. . · flito lingüístico, opta polo achegamen­ tado a tan crudelísima realidade. xia da sua língua áspera e lacre que p. tempo ha destr:uir to á lusofonia e pertence a diferente,s. asociacións entre Galiza e Portugal. t o eu desfalece desencantado na nomeuvan cos e cuidados ata que "fica só ou calvez un recendo se demore • interrogación sobre as posibili­ despousída da si1aba inicial de todas unha estátua quebrada/ na que o neste espazo que entinto" . dades de modificar ese estigma: as palavras tempa acumula rosas da humid.a:.. nesce· ra.StO de beizo e salgadura O primeiro libro de e xa tan dada á marte de/ e unha flo- · e alguén que non existe me recobre. ': A vi.da é isto? Esta dor que avanza ra imprecisa de coa miña erlada historia _ poesia de Helena de perniciosa. Pero a calor materna é efémera es tacións ne- Enfrontá", e todo .o que perdin e nunca tiven por canles subterráneas? e desampárao no frío que reina boentas". A Carlos Esta nos xardíhs decadentes. Alí o eu este novo ser mono& á ·Afirmando que "Poi necesario ar; Espiral Maiot mediocridade? poético non é quen de loitar estalle vedada realidad e der,./ ver non tanto", o eu poético apresenta contra a ruma que o circunda e, calquera acti­ fálanos da esterilidade dos dese­ Alta Casa, a fu dificultades vitais do eu poé­ guerreiro vencido, asume a vidade huma­ oculta do xos e así é mellor "non desexar pümeita obra tico xorden dunha fonda tristeza consciencia dolorida de quen es­ na que non ser que, na nada/ e non amar/ pórque o amor é poética de nacida na perda do ser amado, Hdenade tá encarcerado no seu propio sexa a de ob­ ·súa faceta · ficción ( .._.) /. porque se amas serás Carlos, profe­ que se esvaeu no tempo, e da corpo de mármore e nun servar e falar. . máis·espida, o abandonado". A transmisión sora de Filolo­ ambivalencia de sentimentos xardín-cemiterio. Alongado da Coa eternida­ dos coñeceméntos transforma a xia Clásica na que o levan a odialo pois odiar, vitalidade de outrora agora "O d e que lle se nos amasa estatua en escriba -tan inmóbit Universidadé de é tamén unha forma intensa de que queda de vida é este lugar de proporciona Eomo anaco

MONTES E FONTES O cademo azul de An Alfaya A colec­ ción Merlín de Xerais A primeira bioloxía mariña da costa galega a presenta ·un novo Co~ este libro ._dase a coñecer por vez primeira uriha obra sobre á bioloxía mariña de título p~a·· Galicia, con información oceanográfica. e xeolóxica, amais de bótánica e zoolóxica . . os leitores de once lnclúe indicaciÓns precisas para visitar 97 pun~s de interese ecolóxico do litoral galeg~·. anos en . adiame: O caderno azul está , . NA MESMA COLfCCIÓN escrito por An Alfaya e ilustrado por Ricardo Pérez Rilo. O libro", que conta aventuras duns·cativos recollidas nun cademo, está divido en catn; par.tes co norne das estacións do anos. Ademáis, engádese ao remate unhas páxinas nas que a autora fala da sua neñez. •

Raíces dos conflitos

armados J :

lcáriá Editorial en colaboración'. co Centro de Investigación p;r.i"a P~ publica Raices de los conflictos amia­ dos. Anuario 1996. O libró, coordena:­ do.por Mariano Aguirre, con.ta coa aportación de diferentes expertos, entre GUÍA ECOLÓXICA XERAIS eles o galego Xulio Ríos. Irlanda do · DO LITORAL .GALEGO Norde, Bósnia, Ch.echénia, Haití, Kur­ · ~~ VIGO E COMARCA EN ROTAS DE BICICLETA distán, Sri Lanka, Israel, Palestina e Luís Míguez Rodríguez BICICLETA DE MONTAÑA ·DE MONTAÑA .Arxélia son os lugares obxecto da análi­ Concepción G~nzó lez se ainda que se engaden outros temas Osear García Alvarez ~~ Xosé Ramón Varela Xosé M. Castaño como a posición nuclear de Franza e o comércio de armas no Estado español. • 24 22 DE AGOSTO 9E l 996 • Nº 7 40 ANOSA TERRA

fixo en trazos esguios o amor e os . das ilustracións fotográficas da seus detritus, 1 Tres líbros da época que lle dan· unha maior a contracción das bocas no leito e · credibilidade. De

xente sen os que non se poderá visualizacion total que mesmo no concello de Soutomaior, ce­ ·~ entender no futuro a situación asemella un guión cinematográ-· le brarase por primeira vez un ' ·-·· · '· ~·· v, de Galicia. fioo. · acto de reabilitación de todos os represaliados polo golpe mi.. Ben di Bieito Alonso no seu li­ 2) A personalic;fade do narrador: litar do 36. Lois Obelleiro~ his.. miar "O siñor Afranio" cando a humildade e naturalidade coa toriador e concelleiro do BNG, fai defensa dos mal chamados que Antón Alonso Ríos conta a coida que iniciativas coma esta xéneros menores (biografías, súa fera vivencia crea no recep­ deberían ter continuidade nou.. memorias, ... ). Eu asino o afirma­ tor da mensaxe a sensación de tras °localidades. "Non para do por el aínda que non sexa alonxamento do épico, o heroe abrir feridas -explica- senón · máis que por pura necesidade, trócase en antiheroe e pasa a ser para recuperar o ·orgullo da po.. tería que desborar s'enón boa alguén inmediato a nós pola súa voación e d.os familiares por parte da obra hi tórica de auto­ familiaridade, proximidade e au­ aqueles que non fixeron máis r es c )ffiO ten ticidade. que defender a liberdade e a Pres ton, democrácia e que ainda· hoxe Carr, Elliot, De cali.squer 3) A linguaxe empregada: a pro- · están sometidos a unha capa de Gibson e un dos tres sa xurde limpa, cristaíña, de xei­ siléncio.- · longo elenco libros to natural, mesmo parés coma si ANXO IGLESIAS ., de escritores o autor fora xeiturando as verbas anglosaxóns comentados pausadas nos eidos por onde an­ Por que ainda noQ se sabe o mero de militantes relevante. mulas políticas e institucionais que tanta luz pódese da á fuxir. que sucedeu ·en Caliza en En localidades pequcnas realizá­ vixentes, como o estatuto, o entresacar 1936? banse mobilizacións, como as parlamento, etc. deben a sua ¡Que inmenso corazón, canta ·do 1 de Maio, que hoxe.semella-· existéncia ao traballo realizado . documenta ... bondade e xenerosidade tiña Todo o problema nace do medo. rían moi nutridas. En Galiza ta­ daquelas. ción de que haber naquel peito· e naque­ Eu investigando enteréime, por mén existían líderes importan­ primeira les miolos para chegar a contar exemplo, de ~ue un familiar es­ tes, mesmo xulgando desde un.­ En que consisten os actos a ce­ man para a desee xeito a traxedia de nós! tivera preso no Lazareto de San ha perspectiva glo_bal de Estado. lebrar en Soutomaior? Simón, pero na família nunca se súa Un con ello, e se me permite: o falou do tetna ·até que eu aportei Como se pode recuperar, sesen.. O PP -impediu que saise adiante utilización libro débese ler dúas veces polo ese dato e ·perguntei directamen­ ta anos despois, esta memória? un moción do BNG referida ao didáctica menos, a primeira como crónica te. Este home era líder sindical, caso de Boveda ~ tamén á r~abi­ hi tórica, a segunda desfrutando estaba na sociedade obreira de Os traballos de história local son litación social d~ ·.todos os veci­ na aulas da úa bofsima literatura. oficio varios de Arcade, inte­ moi importantes e constituen ·ños represaliados. Por iso decidi­ grada na UGT. Nunca deu notí• un alicente para que a memória mos convocar unha homenaxe o Para.rematar, dicir que d~ calis­ cia da sua pertenza a esa organi­ colectiva volva agramar. Ade­ día 30 de Agosto. Celebrarase cum rir c a ú función intr - quer d tre libro comentados zación. o medo impediu que as mais fomécennos dados concre­ un conferéncia: O 36 en Souto, duct ria e clarexadora, en a pódese entresacar documenta- famílias transmitesen, por regla tos sobre o número e perfil dos maior e as suas consecuéncias á ben n ferrar un fi ixe de páxi­ . ción de primeira man para a súa xeral, este tipo de experiéncias. represaliados, sobre partidos e: que.cgnvidaremos a todos os fa­ na de b a literatura. utilización didáctica nas aulas e Toda a actividade. que h?bia na . sindicatos actuantes, tipos de miliares. E enconcrámonos, co­ así poder traballar unha parte da · república, xunto cos seus ·prota­ actividades que desenvolvlan, mo xa aludin antes, con que E ta primeira entrega da nova nosa historia tan necesitada de gonistas, foi satanizada polo po, desde unha folga, até a reivindi­ moitos descoñecen o pasado c lección de ANT, "O fardel da dar a coñecer ós no os alumnos der e iso deu como resúltado o cación de_asisténcia social, pa­ cqmprometido coa liberdade e a m moría", vai ir máis aló da e á que casque nunca se chega grande descoñeceinento-'que hai sando por act~vidad·es lúdicas e democrácia dos sel.is pais e avos. crónica autobiográfica para fa­ por mor daquelo do pouco hora- · hoxe. Procurábase ntm falar solidárias. A histórra local ca­ Vai ser a primeira vez que se fa­ cern de frutar dunha obra que rio que ten· a asignatura .• nunca, sobre todo dos~ que mo­ mén facilita a realización de es­ ga algo. asi, cando todos. os caí• xa terfa polos eu rreron ou marcharon ao exíli'o. tudoS- máis globais .que as insti-_ dos, na guerra fora de Galiza, do ... valores . XOSÉ MA DE CASTRO Moitos eran persoas brillantes, tucións correspondentes debe­ outro. bando.gozan de lugares ERROTETA por iso o poder os o~ultou ·con rían iníciar. preminentes nas portas das igre­ máis obstinación- e ai.nda hoxe xas, ·cemitérios; etc. Con isto teñen por riba o peso' duii' aesco­ Porque é 'útil recuperar esta, non se reabre nengunha ferida, ñecemento absoluto. A história · ·rtiefn.@~a, . alén do tópico de que senón que se fai· xustiza e se .tra, · realizada desde a univ.ersidade os povos que d~scoñecen a his .. ta de restaurat. o orgullo dunha ignorou tamén a represión que tória poden verse obrigados a sociedade que perdeu ou viu asolóu o pafs. De feito non hai repetifa? aparta.dos aos seus elementos nengun traballo sobre este tema, lnái& dinámizaélores: políticos, non sendo unha recopilación de O 36 é importante polo que su­ sindicalistas ~ mestres e veciños história oral, chamada Historga. pón de ·corte no desenvotve­ en xeral. H:a.i que engadir que mento. natural do país. Pero é todas estas persoas foron repre, Que dim~nsións tiñ.a· .o tecido que mesmo o que se pudo salvar . saliadas sen ter cometido deliro· social republicano, galeguista, daquela está na base da cultura nengun. A sua actividade era le- . sindicalista.;. que os golpistas prqpria actual. É imposíbel en­ gal e non participaron en nen­ reprimiron? tender a literatura en galega gun enfrencamento. En Galiza a moderna sen o esforzo de Otero represión só tivo unha cor. É de Inda está por facer un traballo Pedrayo interrumpido no 36 ou lámentar, por outra parte, que o completo .sobre estes aspectos: a ar:te .sen un Seoane que tivo PP no governo dun concello de­ As monogr&fias existentes refle­ que marchar ªº exílio. o labor mocrático actual se teña negado xan a existéncia de asociacións ·científico impulsado polo Semi­ a reabilitar a memória de conce­ · sindicais e políticas en moitas .nário de Es~udos Galegas foi lleiros e alcaldes inxu tamente vilas, moi dinámicas e cun nú- crudal e hai que dicer que fór- perseguidos.• ... 26 22 DE AGOSTO DE 1996 • Nº 7 40 · ANOSA TERRA O libro antigo, negócio para·os .libre iros e tesauro para Coleccionistas romántkos ·. A sua compra~venda é só unha parte máis dun mercado internacional

eC> MONICA CURRAS ás técnicas do márke'ting dirixi, do". ·Sen embargo, engade, 1non O valor do vello e o ·novo tras­ hai ainda unha cultura de asisti, mlitase cando de libros se trata. res a unha libraría de libro vello · Por iso ·non é estraño que se como se asiste a unhá de libro paguen 45 mil pesetas por un:­ novo" e falta moito para alean, ha primeira edición de Canta; zar o nível das cidades do Medi­ res Galegos, de Rosalía, ou terráneo como Barcelona ou 200 mil polas obras do padre Valéncia. Feijoo. Poden pa,recer cifras excesivas pero, segundo librei­ En opinión desre anticuari , os ros e coleccionistas, as publica­ organi mos púbhc on o pri, cións en galego "non son do meiros culpábei de ta ituación. máis caras do mercadó" dado "Terian que pre rarlle máis que non hai nengunha ante­ atenci ' n -reclama, para ~ men­ rior a m'epiados do XIX. No tar o libro vello como fomentan resto do mercado español al­ o novo". "Nas feira de antigo, gúns tratados históricos de xe; engade, ademái de non aportar ografia, medicina ou piscicultu­ subvención non e pr cupan ra chegan a venderse por mi­ de prom cionar a inauguración llóns de pesetas. organizando impó i ou act1.v1, dades como a que enchen a feira de libro novo". Este me.smo ano un libreiro madrileño traia un atlas tasado Xosé Luis Miravilla vai mái alá en seis millóns á Feira do Libro e acu a ao podere público de Antigo e de Ocasión de San, frear todo tipo de iniciativa que tiago. supoña unha mellora para e re mercado. ~· Levo ano tentando Concepción Hermida, presiden, montar nas rua de Vigo un ta da Agrupación de libreiros de quio co como os que enchen as Pontevedra ·e directora das sete Libros coma es~ . só se ~den atopar en seis librerias galegas. Ramblas de Barcelona ,explica feiras que se celebran cada ano o libreiro, pero aqui semella en Galiza, explica que esta obra co. "O traballo do libreiro de ¡¡, do libro antigo teña saida. menta,ao que se chega máis por unha descabelada. Non enten, "tróuxose como exposición por, bro novo é moito máis fá_cil , Pero duas excepcións non son romanticismo que por puro do a negativa do Concello can, que xa se sabia que non se ia afirma, ·O de antigo tense que dabondo ·e faise imposíbel admi­ pragmatismo. A min deume do a rua do Príncipe está chea vender". De todos xeitos, enga, estar buscando a mercancía". tir exi'sténcia moi tas alegrias ·de pastos de todo tipo de venda de, '-'é moi fácil entre os librei, a "Pero sempre que se mova o su­ dun mercádo gale, pero tamén sen, ambulante. Tampouco entendo ros españois ter obras de tres, ficiente para atapar os libros - go. Xosé Luis Me, sabores" qué motivos poideron levar a centas, catrocentas e ate cinco, matiza, o negócio pode ser igual diavilla, dono da clausurar por decisión munici, centas mil pesetas". Son prezos de rendábel que neutro lugar . tenda de antigui, Na Coruña, hai Xosé Luis Miravi­ pal' o único eincipiente rastro . alto~ pero que, case sempre, os Aquí non se pode ser cómodo dades Alrrio"neda lla entende que o dominical. que funcionaba na compradores están dispostos a porque áo nutrirse principal, Altamira, en Vigo, mercado galega cid ad e" · pagar porque son amantes do li, : tres anos, . mente de bibliotecas privadas afirma que aquí está xurdindo bro antigo que ·"saben perfecta, hai que percorrer médio mundo "seria inviábel ~ vendeuse un moi incipiente, mente o. que queren"."En Vigo, e acodir ás princjpais feiras de . montar un negó• mente e é ainda Afeizón máis que negócio este ano, ,lembra Concepción, antkuários, como a de Madrid cio deste tipo ex, libro sobre minoritário. "Nó, vendéronse as obras do padre Libreir e colecci ni ta c in, ou Barcelona'·'. clusivamente cos tase o bon q'uefa, ·. peixes, do século ciclen en que a xente deb ra Feijoo por unha cantidade que libros". cer da Federación desmitificar a concepción qu rondaba as duascentas mil pese, O libro-antigo precisa, com'o re, XVI, en de Libreiros de ten do libro antig porque a ua tas e na Coruña, hai tres anos, coñece alibreira, dun mercado Para adicarse Galiza ,recoñece, vendeuse un libro sobre peixes adqui ición n n ignifica nece­ internacional. O optimista pon, · comercialmente a catrocen tas que desde hai 5 sáriarnente grandes de enbol o do século XVI en catrocentas to de vista de Couceiro pode en, esta actividade se, anos tomou a res, cincuenta mil" cincuenta mil económicos. Segundo todos ele tenderse pola peculiar situación mella condición ponsabilidade de tampouco hai particulare que de Santiago, onde a inmeris_a primordial senti, pesetas" levalo e dalo a V en~as coma estas dan c·onra da se fagan ricos mercand o para povoación flotante e o gran nú~ res unha forre coñecer por mé, logo vendelo mái caro. existéricia de cliefites en Galiza mero de organismos e institu, afeizón, por non di9 de feiras nas que. poideran configurar un ~er, ~ cións· públicas derivados da ca, dicer paisón, p9lo sete principais ci, cado' -~stápel do libro antigo. Guillerme Escrigas leva trinta pitahdade posibilitan un maior libro antigo. E o dades". Con estes . S~n. " etnbargo, actualmente, non anos coleccionando libros an, potenéial de demanda.Ta.mén ·a caso deste anticuario que rexen, desprazamentos conséguese, se, ,.. existen máis· que médía ·ducia de tigos galegos. A sua biblioteca cidade de Pontevedia conta con · ta ·un dos dous únicos estabeleci, gundo o libreiro, mentalizar e estabelecimentos dirixidos a el é · suficientes coleccionistas e afee, mentes vigueses con libró anti, arraigar na X.ente simpatia cara conta actualmente con 10000 só . un dos proprietários, o da li, exemplares. Este economista e donados como para que a ve~da . go."Este é un ofício gremial ,co, a este tipo de libro que escapa braria Couceiro, en Santiago, documentalista de Sargadelos considera. que este é un negócio asegura que se po.den atopar rendábel no noso país. exemplares "desde as cen pe, setas". Xesús Couceiro insiste en que Recofiecet · e _ valora~un li:bro antigo . . - ·.:; "aquí houbo sempre venda de Gui1lerme forma parte desa mi, libro vello" -pero é incapaz .de Todo libr-0· d~scatalogado e nún libro velf¿ ~·e . ~ ~ua .dem~da llos ,,a

\• A actriz Matisa Soto que morreu a s~maµa pasada e no Teatro lndependente no rem:ate da década no Leiro aos 41 anos, era ünhá.das m.áis ~os 60 e forma nos anos 80 o· primeiro grupá de destacadas representantes da ~eración que se mullere~ da história do_teatro galega: a Compañia manifesta arrédor, da Mostras de· Rib~davia do Malbarate. , ·

• .Con Marisa Sotodesaparece unha das máis decididas renovadoras do teatro nacional A actriz viña dun curso de teatro ria universidade de Mbscova

9*G.L. via a sua opinión situábase entre no Acto Cultural que monta o tott por un teatro de nós e pola seu amigo e actor Ernesto Chao. as máis críticas da andrómena Mari Gaila. Soto é actriz princi­ profisión -di o autor ·e actor Ro­ Como persoa era sinceira, clara e . O teatro é para Marisa Soto un­ costumista pois era firme parti­ pal nos espectáculos que acom­ berto Vidal Bolaño, criador do cun carácter forte que non pasa­ ha paixón dos tempos da facul­ dária da formación e o estudo · pañan a arrancada do Centro grupo do Antroido; no que co­ ba desapercibido, pero cun altísi• dade de Farmácia de Composte­ permane1:1te para os actores. Po­ Dramático desde o ano 84: mezara a actriz o seu fraballo­ mo conceito da amizade". la e un arma para se defender da suidora dun rexistro de expre­ Woyzeck, Os Vellos non deben de Era unha

2 8 22 'DE AGOSTO DE 1996 • Nº 7 40 ANOSA TERRA Q GA1TE1Q0 c~PUTAQ1º MANUEL RIVAS ·A amn~stia galega do caracol

Calquera que visite nestas datas mexilóns, empanada, terneira Dicía Cunqueiro que o primei­ ou dos grilos, pero, ¿por que o Galicia ficará impresionado ante (galega, of course), chocos, pol­ ro que fai un gal1:go cando en­ galega non come as rás? ¿Por a eclosión dun mundo feliz. Un bo, nécoras, lulas, pimentos e contra un animal estraño é pro­ que o galega non come a carne mundo de festa e abundancia, ata minchas. O país vibra en bar se é comestible. Así desco­ de cabalo, tan aprezada en un mundo de danza e viño, un c·urrros, festíns, cacharelas, briu que o centolo, esa grande Francia? E, sobre todo, ¿por mundo pantagruélico, de roma­ nunha magna paparuxia de araña da mar, é un manxar ex­ que o galega non come o cara­ xes camais e gaitas a Wojtila. xantares e merendas, mergulli-. quisito, o que causa.espanto - col, prato para outros exquisi­ do nunha identidade dixestiva, téffoo comprobado- en xentes to? Galicia e un país con moito edición dos luns dos xor­ nun nacionalismo ·gustativo, doutras latitudes. Como desco­ caracol e, noustante, o caracol nais galegas mesmo parece nunha afirmación do propio pa­ briu que o percebe é a tapa que é respetado como un animal Antón R. López Adirixida polo comité de dal. Veño de ler dúas páxinas pincha Deus cando se pon estu­ sagrado. Desque vin aos forá­ honra do grande banquete uni­ no Liberation francés sobre Ga­ pendo. En Corme cantan a his­ neos chuparse os dedos cunha versal, integrado por Rabelais, lic ia. O au.tor da reportaxe es­ toria dun científico norteame­ cazola de caracois, preguntei­ 'Apenas hai xornalismo Picadillo e un tal señor Guin­ cribe abraiado: "Calquera lugar ricano que fixo a tese doctoral me pola razón desta amnistia cultural en Galiza' nes. Deberían estar feitos estes e calquera momento é bo para sobre o percebe. No seu libro galega ao caracol. ¿Por que co­ periódicos do luns con masa de comer. ¡Extraordinario! ". Den­ explícase todo .G que hai que sa­ memo un ourizo e non un ca­ orellas de antroido e seren co­ tro dun século, cando as parro­ be-r sobre tan curioso bicho. Pe­ racol? ¿Que extraño mecani - Que recomenda ler? mestibles. A min ás veces vaise­ chas teñan o prezo dun diaman­ ro o científico ignorou un deta­ mo actua en nós? ¿Será un ins­ me a _man do café e bórolles un te, os terrícolas. que remexan lle fundamental. ¡Non sabia til}to atávico ou futurista? ¿Un Poe ia, galega pcr tamén univcr- pouquiño de zucre ou poliñas de nas hemerotecas van dicir: que era comestible! Así lle .vai · prexuicio ou unha sabia medi­ al, porque ignifica air d mund perixel, tan sabrosas como son. "¡Caralla para os gal egos do á ciencia. da provisoria para facer no ma­ dun mesmo para e ad ntrar n 1996! '¡Que país de sibaritas!". ñán empanadas de caracol? doutra per a co enriquecem n­ Estas páxinas ilustradas dan E non o digo con segundas. To­ que a min me chama de to que · to upón . Ainda qu cada canta da degustación colectiva do isto é unha vinganza xusti­ . verdade a atención non A ver, que veña o conselleiro un ten que ir de c brindo a ua de toneladas e toneladas de al­ cieira contra a memoria da fa- O é o que o galega como de Cultura e que mo explique. própria lit ratura, do último li­ meixas, año ao espeto, perce­ . me. Un rebelión contra o Impe­ senón o que o galega non co­ Desde logo, se eu fara caracol bro que fin recomendaria Erros e bes, c~llos, parrochas, angulas, rio da Cuaresma . . me. Xa non falo das formigas andaria a velas vir. • Tánatos de Gonzalo Navaza.

Que esta a ler?

Nomeadamente libro relaciona­ FRANCISCO A. VIDAL dos coa India que ten unha cutura que me intere a moito e é unha grande descoñecida tanto na Gali­ za como na culturas da lingua As parrilladas peninsulares, mesmo en Portugal á que a une unha hi tória de colo­ Invaden as estradas de enxeñería biolóxi• nialismo. E a pe ares da diferén­ convertidas nos máis ca, en vez de xogar cias, calquer cultura periférica en ~ . modernos "Mesóns", con fetos mellar ou .canto enfrontada ao neoliberal im­ ofrécense ós viaxeiros peor paridos, se dedi­ perante pode atapar as uas eme­ cunha invitación á casen a estudiar unha llanzas co mundo hindú. gula descarada, mar­ solución para que o can as rotas e poten­ lume do el!-calipto se Esa relación coa India vai ter re­ cian o uso dunhas ví- - semelle ó do carba-· percusións na sua creación? as en detrimento dou­ llo, contribuirían a tras que, por non ter dúas grandes obras Todo ten os eus efectos e, de for­ nas súas abas unha en beneficio do paí , ma mái inmediata e tou a tradu­ parrillada acabarán podía volver a ser cir a Scth e texto dun m vim nto convertidas en cami­ cerro i o de que "ne - hindú diferen iad d budi m ños de ca~o . ta terra galega hai que produciu unha inrer anr po­ carballei ra a e ga­ e ia mí tica. s parrilladas, que llo'', e todos seriamos son un legado de un pouquiño mái fe­ Estase facendo na Galiza bo xor.­ Airmandade entre lices, uns facendo . nalismo cultural? a Arxentina e Gali­ tenreira á grella para cia, instaláronse co delicia dos comen­ beneplácito de todos sais, e outro comén­ e facilitaron a restau­ doa con máis gusto ración sen ter que fa­ que as perdices de to­ cer prácticas nin dos os con tos que "másters" ~n Francia acaban ben. E ade­ Como valora o momento que e tá ou en Suiza. mais -como non-, to­ a pasar a literatura galega? do isto iría parella ó Elas asentáronse sen florituras, cións. Aquela maneira .de co­ dades, pero hoxe en día, cando avance da economía, á conser­ Estamos vivind un moment sen traballos extra; son a efica­ mer á que ·se vía abrigado o gau­ o lume se fa¡ con butano, os vación do medio, do emprego, interesante en canto tensión entre cia do comer.sen apuros, sen cho, asando a vaca e cortando ullares das ·nasas parrilladas, que e do bo vivir. Axudariamos, xeracións, hai moita ambición e, máis adornos que un prebe feíto logo atallada co seu propio coi­ desgraciadamente .son, case ex­ asemade, a estes restaurantes se non remata na codícia, pode ser a base de herbas qu~ lle dan un telo, aquí dásenos feita. clusivame11te, de leña de carba­ que serven a carpo de reí por enriquecedor. En poesía hai gran­ sabor forte que tira polo trago; llo, denuncian a deforestación a un prezo asequíbel e á maioría de variedade e, na narrativa tamén elas están en concordia co bo ero a esta gloria aparente prol da enchente, modificando, dos petos, para que non entren se están producindo causas moi in­ saque de que facemos gala, aín• do b.o co1ner ·sen mira­ entre outras, aquela frase de Fu­ nas listas de empresas en decli­ teresan tes. O teatro está pasando da que despois de vernos engu­ P mentos non lle falta a es­ xan os Ventos, "nesta terra gale­ ve por falta de combustíbel;. ou unha grande crise de expresión pe­ lir un prato de medio quilo de piña do remordemento. Pen­ ga había carballeiras a esgallo"; para que eu poida seguir oíndo ro tamén é cerro que é máis de­ carr,e de costela, chourizos, riles sando na paisaxe da Pampa, pois que, segundo din os enten­ a un coñecido ó que visito con pendente da necesidade de infraes­ asados, tripas, miolos e levián, ¿con que madeira se asaba a didos, facer unha parrillada sen certa periodicidade, e sempre tructuras como acontece no culti- . con patacas fritas e ensalada de carne naquelas terras chas e sen­ leña. de carballo é como comer me fala do último restaurante vo de guións cine1Úatográficos. leituga con tomate, digan, co: árbores? Porque a esta nosa pai­ un deses bistés que fan os ame­ no 'que gozou dunha enchenre, mo din por aí adiante, "barriga saxe de estradas do bo comer ricanos a base de anaquiños de como se dun grande descubri­ Que supón a sua nova obra de de galega, caldeiro do infemo;'. tamén se une, a carón de cada graxa e algo de carne; e iso xa mento se tratase. poesia OM na sua traxectória li~ parrillada, un ullar que mete non é o mesmo. terária? , Realmente a parrillada non e inedo. Quizab~s, noutro tempo, -Eramos quince sentádos á me­ farrura, é fartanza, que as pala­ estes almacéns de leña foron in­ on pretendo dicir, aínda sa; puxéronnos carne a sobrar, Recolle as experiéncias dos cinco bras aínda que son pare,cidas dicadores de boa economía, de que o pareza, q'.le comer un criollo para cada ún, patacas últimos anos xa qu edesde o 90 {. non significan o mesmo. Os co­ esperanza e de fartura; habendo Nunha parrillada é un aten­ e ensalada, flan e xelado, unhas non me volvia .a adentrar na poe­ medores de parrillada gústanos unha boa provisión de leña era tado contra a _natureza, pero ó vinte botellas de Barrantes, ca­ sia. Esta escrito desde o xogo e ·a irania e supón un manifesto con­ <.'. sentir a barriga areigada e re­ que tamén a había de comida, mellar, se de cara 6 novo curso fés e todo o demais .. . e bótalle, pousala sen maiores preocupa- ' dun ano sen fames nin calami- académico, .os departamentos bótalle canto nos cobraron. + tra a existéncia do paraíso.+ O Trinque 29

O futuro das· pensións X -O -x g: o~ Zw Pensións públicas: e riguroso e para todos <( o mañán qué? Un ensaio os públicos. Editorial "'

Amil actuación en Vigo. É o Sá­ porte empregado nesta Carteleira C.X.LÓPEZ-PAZOS bado 31 na Feira de Mos­ mostra colectiva que abre tras. Ese mesmo día no Te­ no Café Isaac. • GASTRONOMIA lk?f'_ ESPIA COMO POIDAS. O de festa e toleráncia. Unha boa opci.ón atro Jofre pódese asistir á protagonista de Aterriza como poídas para estes tempos de todo o contrário. Ben final do prémio de gaita RlVERSIDE ARTISTS FESTA DO PORQUlÑO presenta aqui unha paródia do axente 007 os actores e sobre ·todo Fanny Ardant. , Constantino Bellón. QROUP A BRASA que poucas veces chega a ser brillante: tr?f', OS AMORES DUNHA MU- MIKEL ERENTXUN O Museu Municipal acolle A sétima edición desta fes­ ~ ANTÓNIA. Filme holandés LLER FRANCESA. O prezo de unha P.scolma de obras, casar cun l}ome que quere ser heroi. O ta ten lugar o Domingo 25 que acadou este ano o Óscar á me­ O cantante pop actua o ~ pinturas e esculturas, do prezo de ser mullér e tomarse a liberdade na parróquia morañesa de llor película estranxeira. Como é bon V.emes 23 no parque Raiña grupo londinense criado en castígannos marxinándoa das carreleiras. pola man. Falta profundizar nas persoa­ Amil. As reservas pódense Sofia. 1986 por artistas de várias Formidábel epopeia, feminista e· tinxida xes e unha actriz que o fixese mellor que facer antes do 22 de Agos­ nacionalidades residentes de saber facer con pouco d ifieiro e up es- . Emmanuel1e Beart. to en calquer Caixa ou pléndido guión cine de alta calidade. BAlO ESSAMBL_E na banda oeste de Londres. Banco de Maraña. O prezo Actrices espléndidas, emoción e unha le­ IElf'_ MISIÓN IMPOSÍBEL. Versión Nesta vegada expoñen os do lote para dez persoas é ción de vida. cinematográfica da vella série tele­ Jazz na Praza das Angus­ óleos do galego Xosé Suá­ de 16.000 pta., o de vinte visiva. A nostalxa axiña se dilue coas ce­ tias, o Xoves 22. rez, xunto a composición nas aburridas que quedan por baixo de val 30.000 pta. lf?f', CANDO A NOITE CAE. calqueira filme da série Bond. Cruise: de máquinas de coser cor­ Como sempre as boas películas tar­ guapo cando sorri; como actor fáltalle nudas da estadounidense dan meses e case anos en chegar ás nasas moito ainda. Malpica Linda Hack, entre moitas Cangas carteleiras. Unha história de amor entre outras pezas. duas mulleres, que serve para reflexar os ~ AS DUAS CARAS DA.VER- conflitos morais dunha relación proibida . DADE. Richard Gere é o ganch.o •MÚSICA • EXPOSICIÓNS Apesar dunhas pingas melodramáticas, a comercial desea película que·ten como en­ directora resol ve con bon pulso e magnífi• gado o peculiar funéionamenro do sistema BANDA DE MüSlCA DE . Poi o ANTOLOXICA DE ca interpretación a situaciórtn. Numero­ xudicial americano. Xogando coa parado­ ÜRTIGUEIRA EMlLIO FERNANDEZ sos prémios en diversos festivais. xa da culpabilidade dun adolescente, un • GASTRONOMIA RODAL arcebispo voyeur asasiñado e un advogado En Malpica o Domingo 25. ~TODOS ESTÁN TOLAS. Filme que se sinte chamado a redimirse do seu francés que contáxia simpatia, gañas valeiro afán de protagonismo. + FESTA DA AMEIXA Máis de 50 rerraro feiros polo pintor Emílio Femán­ Noia O Sábado 25 celebran a fes­ dez Rodal (Cangas 1912- ta da ameixa en Campelo. Vigo 1972), recollidos de acolle até o 22 de Setembro O primeiro tércio fica re­ va; acollerá o Sábado 31 •MÚSICA colección privadas pala •MÚSICA unh.a mostra artellada pola presentado pala obra do un festival heavy-metal famíl1a xúntanse na Casa Consellaria de cultura e o grande impulsor da escul­ contra o encero do Úmia. TOMBSTONES da Cultura durante o mes MOSTRA DE FOLCLORE Museu de Belas Artes da tura Francisco Asorey A entrada de 500 pta. dá de Agosto. O grupo compostelán fa¡ GALAICO-PORTUGUÉS Coruña, onde xuntan os (1889-1961), xunto os pin­ dereito a provar dos mil li­ DECOMBARRO restos do material didáctico tores do seu tempo como tros de calimocho prepara­ un percorrido polo b_lues, o soul e o rock no seu reper­ empregado no coléxio. Al­ Manuel Abelenda Zapata dos polos organizadores e a O Domingo 25 ás 6 da tar­ tório, maiormente de ver­ gunhas pezas incluso perten­ (1889-1957) e os motores escoitar en directo unha , de na esplanada da Chousa, sións. Actuan o Xoves 22 cen a 1886, data da inaugu­ do rexurdimento da pintu­ escolla na que figuran Ba­ comeza con pasarruas a ter­ . nas festas de Noia. Ta- ración do centro legado por ra Álvarez de Sotomayor rón Rojo, Los motores, ceira mostra de ranchos e ~én en Noia o Domingo Femando Blanco no testa­ (1874-1960) e Francisco Kalean, Boikot, Mordor e . bandas galaico-portuguesas 25 pódese escoitar outro mento. Instrumentos musi­ Llorens (1874-1948), ou Crazy Cabuxa. Entradas á de Combarro. No certame grupo compostelán nunha cai , mapas da península, pezas de Roberto González venda en cuntis (cervexa­ estarán presentes grupos de liña máis flower-power con métodos de escritura, 2.000 del Blanco (1887-1959). A ria A-24 ), Caldas (pub Si­ música e baile da Rua, Vila aportes que van .do jazz ao cunchas de. mar e UXX) es­ obra de Castelao dá paso a garpa), A Estrada (cafete­ Nova de Sande (Gui­ rock e letras en inglés, o pécie vexetais, on alguns escolma representativa do ria A Farola), Pontevedra maraes), Ganfei (Valenc,:a Clan Moriarty. engados xunto o oiro retra­ movimento d'Os Noves, (O Porrón}, Santiago (pub do Minho), Souto (Gui­ tos de Federico Madrazo, desde Seoane a Maside. A La Estación e Discos Fans) maraes), Os pescadores de OCcrimón •MÚSICA hoxendia a colección parti­ colección tamén inclue as e en Vigo (tenda Virgin). do Rio Tea Vilachá (Vila de Conde), crcf\Jan o cular máis c mpleta. • últimas décadas do século e Ourense Trompos.os pes de Marin, TRADl ION E venres 23 polo tanto o pintor Tino os grupos das Casas do M EDADE nai; festas Grandío, o escultor Paco Ferrol • E-XPOSICIÓNS Povo de Santa Cruz do Bis­ de Pestana, ou o outro pintor po de Matosinhos e de Fer­ Chantada. Venre · 2 e :c1ba Berberechi­ moitos outro . De Tino CUBA do eñal, ten lugar pri­ •FESTA ños de Combarro. Grandío e Francisco Llo­ MLLLADOIRO me iro Encontro Mu i al ren s tarnén se pode ver Obra de José Delarra no CONCERTO DE Tradición e Mocedade. O D FouoN DE CARROS obra na Fundación Barrié As festas de Ferro! contan Café Real. ORGANO ' art l anuncia a actuación O grupo de la Maza. · coa actuación estelar de dos grupo de música tradi­ Os participantes no Folión, Miltadoiro Milladoiro, o grupo inno­ Ü NOVO PAPEL DA O Sábado 24 ás 8,30 do se­ d nal Xab ga, Tebras, Se­ polo de agora hai inscritos actuará o lMAXES CIGANAS vador da música tradicio­ ARTE rán no Mosteiro de Poio, sábado 31 mentcira, O Abaladoiro, doce carros, e tán a traba­ nal galega que xuntou máis dari man de Anselmo Ser­ nas festas Lembranza da Ria Ir­ llar para que as carrozas es­ Un anaco da vida dos ciga­ de 20.000 persoas na sua O papel reciclado é o so- na Bustamante, profesor de de Ferro!. mandade Fusquenlla. t ñan preparadas para a ri"os veu retrátarse na obra noite do Sábado 24. do fotográfo catalán Ra­ món .Za balsa. A Casa da O Carballiño •MÚSICA Cultura Salvador de Mada­ riaga expón lma.xes ciganas, CAIMAN DO R10 •MÚSICA o 50 fotos en branco e negro TEA tomadas·enrre 1972e1993, CARLO 'NUÑEZ até primeiros de Setembro. O programa das festas de Chantada oferece un es­ Este gaiteiro, número un •MÚSl~A en vendas do país, acrua pectacular concerto para o Venres 23. Chilhood, Os coa banda, o Sábado 24 de SABANDEÑOS E Agosto ás 11 da noite na Rastreros e O Caimán. ÜMARA PORTUONDO Praza Maior do Carballiño. O concerto é Q. Venres 30 A Coruña de Agosto no Coliseum. ·cee • EXPOSICIÓNS • EXPOSICIÓNS Cuntis . COLECCION . EDUCACION E CAlXAGALlCLA •MÚSICA PATRIMO 10. A HERDANZA DUNHA Pódese visitar na Estación FESTlVAL FUNDACION Marítima até o 8 de Se­ h.NTlENCORO DO tembro. c ·omprende 140 UMIA O Instituto h'erdeiro da obras pertencentes a auto­ Fundación Blanco de Lema, res ,galegos do século XX. A praia fluvial de Ponteno- 30

X -0 ~;_). -x g: ANOSATERRA o~ Zw 4:0 ····················· · ································~·~······~·~········~· ·o o f- "'

J · ANOSATERBA ...... •,• ...... ; ......

Anúndos de.balde Encrucillada XOAN COSTA

• O Movimento Defesa da Língua rrait. Nascida em 17 de Maio de ao antimilitrismo. Quen desexede co­ (MOL) envia o seu boletim Lfngua 1996 e originada na Coruriha, <;:opy­ laborar. pode enviar as obras, má.Ximo Nacional n22, a quem o desejar. ln­ rig ht já leva dez números. Visita um fólio, a: Corneta Objecta (ANOC) clui material para se autofinanciar. <;:opyright e colabora. Apart. 1.024, 27.080 Lugo. Até o 4 de Livros, camisolas, bandeiras, autoco­ Outubro. lantes, etc. Encomendas no Apartado • Gralha N2 12. Especial Bóveda. 570 de Ferrol. Envio.gratuito. 60 anos da guerra. Noticias. Envio • Compro selos para franqueo con gratuíto. Apartado dos Correios 678. ou sen goma, usados e tarxetas tele­ • Camisetas do Plantabosques'97 32080 fónicas. Apart. 32.004 28048 Madrid. á venda. Por cada camiseta planta­ mos tres árbores (teixo, acivro e • Se acreditas no Reintegracionis­ • Vendo selos novos, usados, so- · sobreira) nos bosques galegos. mo e moras en Ponte-Vedra ou .bres primeiro dia, lotaria. Apar~. Prezo 1.000 pta. Solicitádeas a Xeva­ arredores, pom-te en contacto coa 32.004 28048 Madrid. le, Apartado 35 Chantada. Pago por Assembleia Reintegracionista Ene talón, contrareembolso ou xiro postal. Agá, através de carta no Apartado • Alúgase piso en Cangas. Todo o dos Correios 266 de Ponte-Vedra, ou ano ou na temporada de verán. Exte­ • Estou buscando información so- por telefone nos números (986) 84 rior', amoblado e ben comunicado. , bre as e os okupas. Simboloxia ·(se 47 29 (Henrique) ou (986) 85 94 58 . Chamar ao' (986) 30 19 14. a teñen). que é q·ue as/os move a (Ramom). Qualquer colaboragom é "okupar", como escollen os seus ob­ Bem-vinda! · • Falcatruada_ Fanzine con músi­ xectivos, se- están unidas/os por al­ ca, artigas de opinión, criación lite­ gunha tendéncia ideolóxica, se ocu­ • Mercedes 300 Turbo Diesel im­ rária ... No NQ O, entrevistas a Ruin pan os edificios para viviren neles ou pecábel. Con todas as extras. 90.000 Bois, Bráms, Nivel 30, Zenzar, Trasto con outras finalidades, etc. O meu Km . reais. Aforre 3.000.000. Prezo de e máis ... Se queres conquerilo man­ enderezo: Carlos Manuel Callón To­ ocasión por ausentarse só 4.000.000 da un selo de 20 pesos a: Ramiro Vi­ rres. Castiñeiras-Areeiros, 134. pta. Máis informes: (986) 37 06 53. dal Alvarinhb. Rua do Viouteiro, 5. 15966 Santa U.xia de Ribeira. 15179 Lians. A Corunha. • A Asembleia reltengracionista • Oferta de discos e casettes. Pre­ Ene Agá de Ponte-Vedra pom a • Lume contra Espanha, me!J..sa­ HORIZONT AIS zos interesantes. Señor Baños (986) venda camisolas grises ilustradas gem que atoparás nos isqueiros que 41 34 96. com 28 personages históricas da vem de editar a Assembleia da Mo­ l. Mistura- de fariña con auga. 5. Sustentarse sobre un lí• Galiza ao prego de 1 .000 pta. unida­ cidade Independentista. -Por só -42 quido. 10. Danos. 11. Toma por modelo. 12. Extremida-· • Grupo de novas músicas, con de. Pedimentos nos teletones (986) pesos cada um. Eñviade em selos a de posterior do corpo de moitos animais. 13. Din que, experléncla, precisa baixista e per­ 84 47 29 (Henrique) ou (986) 85 94 Caixa qos Correios 561 . 36080 Pon­ cusionista. Teléfono (986) 28 03 16. 58 (Ramom). tevedra. Ou ingresar a mesma algo non é certo. 14. Prefixo designativo -de negación. quan'tia na conta 2091-0500-10- · 15. ·Pronome de terceira. persoa. 17. -Ao revés, símbolo • Oferécese director de bandas de • Alúgase piso amoblado, moi cén­ 3000087782 de Caixa Galicia. do sodio. 18. Entrega ·a alguén. 20. Atrevido. 23. Conce­ música popular. Teléfono (986) 41 trico, na Guarda. Tamén se vende fin­ llo próximo a Vigo. 25. Ao revés; carta da barralla. 26.~ 34 96. Sr. Baños. Vigo . ca de 1470 métros cadrados na entra­ • Alúg~se vivenda unifamiliar ao da da Guarda. Teléfono (986) 61 15 60. lado da prafa. Zona de Cangas. Batraquio rñoi frecuente en pozas, lagoas e regos. 27. • Copyright (leia-se "sopirrait") é Chamar ao 31 43 00, á noite. Preposición. 29. Que non ten roupa. 31. Márchome. 34. urna publicagao electrónica nao-co­ • O colectivo antimilitarista Corne­ - Espazo de doce meses, no plural. 36. Tenas un muiño de mercial de pensamento, crítica e ta Objecta (ANOC) vai editar um • Regálase un gatiño. Atende por cria~áo em galego-portugues. O cuadernilho (formato compact disk) Tomi . Moi cariñoso e listo, anque as vento ou un· ventilador. 37. Cantidade, porción dunha seu enderego na Internet é: com contos, poesías, debuxos e veces morde por xogar. Nico no (986) substancia. 38. Gabase,.eloxiase. 39. Nome grecorroma­ http://www.udc.es/dep/lx/cac/sopi- qualquer traballo que faga referéncia 201825ouno20166~+ no dun río. de España.

DE PICASSO A Lisboa · Costa, o compo~itor Luis VÉRTICAI~ BARCELO ·Bragan\'.a e a pintora Pat l. Familiarmente, María. 2. Famoso viño galega. 3. De- · Kaufman. A oferta de dan­ baixo. 4. Bote ar polo nariz con forza para !impar os mo­ ENCONTROS ACARTE 'A arte española contem­ 96 za comezac con Transatlan­ cos. 5. Conxunción que une palabras, frases ou oracións poránea a través da obra tic (19, 20 e 21 ás 9,30 na e ten valor negativo. 6. Pedras rectangulares que rema­ gráfica' subtitula o centro Funda~ao Gulbenkian), in­ tan os muros dunha fortaleza. 7. Merecedoras. 8. Ama­ Comezan o 11 de Setembro Caixavigo esta mostra terpretado e criado por Ja­ ,rra. 9. Clase ou categoría de alguén. 16. Gaba, ensalza, coa inauguración de Tal con obra de máis de 40 vier Frutos. Do 24 ao 28 de · eloxia. 19. Reúne. 21. Xunta, agrupa, reúne. 22. Que fai vez nao -(Sala de Expo­ artistas esenciais deste sé­ Setembro, apresentan obra mal. 23. Relacionado cos barcos ou coa navegación. 24: si\'.6es Temporárias do culo, algun deles: Maruxa de poetas e píntores na Se­ Ramaxes. 28. Ausencia de cantidade. 30. Utilices. 32. CAM), unha instalación Mallo, Dali, Miró, Luis mana de cultura catala, Cada un ha das pezas do esqueleto. 33. Demostrativo. 35. de Cristina Reis que per­ Seoane, Miquel Barceló complementária da mostra Negación. manecerá aberta até o final ou Picasso, Rafael Cano­ 800 anos da literatura catala dos encontros, o 31 de Ou­ ga r, Tapies ou Chillida. (mosrra bibliográfica aberra tubro. O mesmo 11 .de Se­ Abre até o 24 de Agosto, entre o 24·de Setembro e o tembro apresentase. Utopía Caldó de Jet.ras de Luns a Venres de 13 de Outubro no CAM). (na Funda\:ªº Calouste· 18,30 a 21,30 h., e Sába­ Auto do boi (25, 26 e 27 ás Gulbenkian, 11 e 12 ás L s L F N o L s o B K dos de 12 a 14,30 e de 9,30 no Anfiteatro de Ar 9,30 da noite) do Living 18,30 a 21,30 h. Livre) de Teatro Bruto _bai-· p G A L L E T o L S · F Theater, espectáculo estre­ xo a dirección de José éal­ ado o ano pasado na Ale­ Q G "L L G H N Ñ T H A ÚLTIMAS das, pecha o mes. A pr~mei­ maña, con encenificación ADQU!S!CIONS DO ra oferta de Outubro ~ O u F F. o R Q u I T A B de Judith Malina e texto de / MusEu QutÑONEs DE auto de Lusirania ( 4, 5 ~ 6 Hanon Reznikov~ A mesma LEON ás 9,30, no Anfiteatro de K E N z A L D e G Ñ A compañia inteFpreta Mys­ Obra da calquer tipo de embarca­ Ar Livre) de Gil Vicente, pintora A Casa das Artes acolle teries and smaller pieces D N ·P O -D A D u-· e A N ción ou obxecto boiante, nunha adaptación de Step­ cubana Ana egundo a rota marcada até o 29 de Setembro, as (13 e 14 ás 9,30 da noite), Mendieta, hen JohnstoQ da man .do A E . I M E -e T o X D G pola asociación Donicela, obr.as adquiridas polo Mu­ un texto innovador de que ten Teatro Largo.' A colabora~ da ponte das Ceas até a do seu Municipal de Vigo des­ 1964. O seguinte espectá· A I o y e H I F y A A aberta unha ción de Clara _ And~rmatt e mostra no de 1990. Horário: de Luns culo Sobre vulcao (19, 21 e Toleiro. No mesmo dia ás Vasco Martins-dá. de"resul­ I N X R H D R F N G Centro 8,30 do serán comeza o a Venres de 11 a 14 e de 17 22 ás 9,30 na Sala Poliva­ z Galega de tado Poemas de amor, de file de carrozas e com­ a 21 h. Sábados á tarde e l ~nte), débese á colabora­ Arte unha peza de danza e músi­ o o D A u E Y · C o K o Domif.rgos á mañá. 'ción entre a C!>Critora Luísa ' Contempo• parsa desde a estación do ca que se pode ver os dias tren. Xa ·na noite no Male­ V I B e D B H B T u s rónea. 10, 11 e 12 ás 9,30 na Sala cón do R io pódese ver a Polivalen¡:e. A seguinte p Q L Ñ N . A H I p -R N actuación do grupo de tea­ ; peza lch Schlafe Was lch Dez noníes de trebellos do ~mpo. tro de rua Os Quiquilláns Denke (17, 18 e 19 ás 9,30 que animan a festa xunto a no Cul'tu~gest) é unha co­ charanga e os foguctes. Ás produción entre o Acarre e SOLUCIONS A ENCRUcILLADA_ 12 ten lugar a queima de o Hebbel Theat~r 4e Ber­ Xana .Palletas. ) in, sobre a obre de Feman­ do Pessoa que dirixen Sw . • . , , :~ NON ..: Sf ·zz.3Nn ·1z Vdmmv '6I• sá~me Stelzenbach e _Ralf 3sa ··n: os-o ·te s::rsn \fO'l ·91 ODN\f~ '6 \f.L\4 : Vigo Hoyer. O progrnma segue "Of \fG\fN ·sz S\fW\f"M ·g SYNDIG ·¿ SY3WV;·. ~o¡¡ videodanza a través de "t'l 'lV A VN u-VsONVG :9 NIN.IS 30SV ·p aos! • EXPOSICIÓNS Delírlo (entre o 18 e 31 no ·r IGN'VW\f ·z nt:\fW ·¡ ~ CAM) de Luís Lamas, SOLUCIONS s,u:m.1a1' GRAVADOS DOS 90 DE Well Known Words (23, AO CALDO DE LETRAS LAXElRO 24 e ·25 ás 9,30 na, Sala Po­ \fN\f livalente) do bailarino e -·6r 3svo1 ·sr asoa: O bailarina Tra,lo· recente pasamenro coreógrafo Lurie Booth, e 'Lf S·\fdS\f '9f SON\f e coreógrafo do grandre pintor, '""a· Casa 'Pf 3WnOA "lf nN Laurie Booth pech.a coas sesións compar­ presenta a das Artes mantén aberta a tidas de The The de Wi­ ·6z N3 ·¿z V"M ·9z vs ·sz sua obra mostra dos seus gravados iliam Forsythe, Betwen de NV"MDIN ·rz oavsno "Well desta década. Abre até o Itizik Galili e Méidosems ·oz va ~sl NV ·a 11 ·s1 Known 30 de Setet'nbro, de Luns a de Amanda Miller (as tres NI 'PI N\fD3:N 'fl OH\f"M Worlds" ·n \flIWI ·.u SOW'v' dentro da Venres de 11 a 14 e de 17 a aportatións decorren xun­ programa 21 h . Sábados á tarde e . tas 29, 30 e 31 ás 9,30 -na ·01 "M\fG'v'N ·s 'v'SVW T doAca~. Domingos á mafi.á. Sala Polivalente).• S!UJUOZ!.IOH

: ANOSA·TE Por _exemplo DmECTOR: Alfonso Eiré López EMPRE.

• 22 DE AGOSTO• 1996 • N" 740 • ANO XIX•

esde o pasado 18 de Xu, Cúmprense core~ta anos da soa mo~e llo, podemos conmemo, Drar cada día os sesenta anos de moitas, traxedias indi, viduais que, xomada tras xor, Brecht, ou .como salve1r o:teatro fácendo ·bUrlQ dél nada, foron formando o rene, bro o mosaico dunha traxedia - coiectiva, a da guerra civil, 'co seu regueiro de mortes, enea, . -0- G. LUCA· DE T~_NA contemporáneos en Jingua ale,. má (os mitros doüs seri~n ·Tho-. deamentos e desterros. o banqido da Opera do Patacón . mas Mann e Herman Hesse) (1928) medra ce que vai rou­ acubille cos vermellos e conti­ Xa que logo, cada un p·ode ter bam;:to aqui e alá e,ao pabo -l~i~e - nua entre eles a sua reflexión a súa propria conmemoración :..nome de orde, respeito ·é man teatral. Destes anos ven a men- persoal, os seus mortos, pre os <:forá .coa gandalla ecos aprovei­ , tira (recén reavivada por unha • ou exiliados, pero hai persona, tados que lle queren roubar a fi- biografía infame) de que Brecht xes que son de todo ou, polo - lla do seu corazón. Bertolt morrera pelexado co Governo menos, de todos o que com, Brecht burlábase da Opera, :das . · da- ROA. Con el, estaba Heiner partimos a d r p la violación lámparas de araña, dos brillos Müller, o primeiro dramaturgo ·das li berdades e da dignidad do raso e da harmonia que non xermano falecido de a pouco. humana. Por exemplo, esa existe tora do pátio das butacas_. duas figuras que lcmbramo a O bandido fai -por viver coma un A sensibilidade moderna des­ pa ada fin d c·mana dunha confía do teatro épico e de toda bür.gués e asi sabemos como un punta á outra da penín ula: burgués se pode portar coma un intervención explícita sobre o Alexandre Bóv da n P nr , perfeito bandido. Cúmprense espectador. Mesmo Alain Ba­ vedra F d rico Gar í L r a agora corenta arios da marte de diou na su sobranceira Rapsó• en GraRada (tampouco alleo a Bertolt Br€cht (1956). dia polo Teatro di que hai que procurar a verdade do teatro no Galicia: deixou ei fermoso Que queda de Brecht no teatro cerne da representación, non poemas escritos en galego). Fo­ de tioxe? O anti-ilusionismo, a nun discurso ético que implica ron víctimas da primeira hora, burla da formalidade do cená­ un sistema de valores. Badiou asasinados ou executado (que rio. Antes do autor da Nai· Ca­ salv~ o teatro brechtiano só pa­ é a forma de asasinato "legal") rraxe, o que pasaba sobre as ra recomendar que se interpre­ por vía sumarí ima, no pri, táboas e no pátio das butacas te nunha disposición non didac- meiros. me es da guerra e nos eran mundos- separados; gra­ · tizante. primeir ano da úa madur z cias a el, o teatro aliméntase persoal (33 anos Bóveda, 38 ainda dos recursos de desmitifi- Con todo, Alemaña recup~ra a anos Lorca). A morte truncou . cación e distanciamento que el Brecht nun momento de crise as súas brillantes traxectorias impuxera. Non só as luces e a e·conómica e de estrago acele­ intelectuais, cada.un n:o eu artificialidade dos decorados rado das relacións entre traba­ ámbito de traballo que xa de, están á vista senon o ofício do rlo e capital, na que un teatro ran froitos importantes ao er, J. actor, que xa non ten que con­ hiper-liberal, introspectivo, na vicio das aspiracións e o -oños vencernos de que é o bandiqo antítese dos manifestos, paré­ dos seus pobos, e que presaxia, cese a cada menos á vfda. No senon un actor que representa Héléne Weigel enca~a a -Nai Carraxe, a popular persoaxe de ~alt Brecht. · ban novas aportacións á ap·a¡, teatro galego só Vidal Bolaño ao bandido. xoante tarefa de con truir un, dramática, da .retoriCa nen do atro convencionéll, arma do Es­ levou a cena a Opera- do Pata­ ha ociedade democrática. O teatro realista dos anos 20 reálismo. O ·espectador" ten que ,tado, e por~ rsó foi perseguido cón ( Dreigroshen Opera) no nada podia contra a competén: .ser un observador ·· fntelixente . -polos nazis ao tempo que se ano 95 e o Teatro do Noroeste cia -do cine cos-seus tr:ucos, o ao que se lle dan nócións e ar­ · _multiplicában as representa- o Galileo durante 1993. Sesenta an de poi hai quen detallismo do plano curto e a _ gumentacións para .- ciórís ·das suas se nega a institucionalizar o re, capacidade da montaxe para · -obrigalo-a reflexio: obras.- en ~todo o "Se estiro unha man , o esmolei­ cerdo da Galicia mártir. on administrar emocións. A res- nar. A representa­ : .:- mundo. Rebotado ro arráncama -di a tendeira da mesma cor política do que posta teqtral é o expresionismo, ·· ción teo ún obxec­ - :.á &linamarca, a Xenté, protagonista de A Alma o domingo n n e mole t n a prnminéncia do· suxeito. n;;;t - tivo: qu~ o público - URSS,. Sµécia, e Caritativa de Xe Zuan- Quen en asistir en Granada , nde · que meten as primeiras obras· teña-·éóiiecemento =Finláfldia aparece a_xuda aos perdido~, pérdese. ago v lven g bemar, a un de Brecht, baixo a influéncia de · . de si e do-entorno des'Pois dá guerra Podemos·resistir moito tempo simple act poétic ,mu i al en Moritz Seeler e o seu expresio- e comprenda que . 1i.os Estados Uni­ sen sermos ruins?. Quen carne lembranza de García L rea. nismo negro. Pero o bávaro -· a ex.isténcia s_Oé:ial -dos ·de onde ten non come, nen vive nen dorme. Poden er ca ualidade · u ex, Brecht coida que estoutra via determina o pen- q~e - f8)\ir ciO -Co­ De onde tirar todo o que preci­ ceso de su pi acias p la miña na que o teatro bÜrgués preten- samento. O seu te- mité de Aáivida­ so para axudar aos demais. Só parte, pero n n p d evitar de gorecerse da borrasca non - atro impón a,· pre- des·- Antiamerica­ de min? O peso das boas inten­ certo estremeciment ante a conduce a ningure's. senza do espec~?- ._ nás .. 'O anti-eomu­ cions esmagábame mais cando sensación , ¿e axerada?, de que - dar ao que. se· diri- · ñismo· é alome­ cometia inxustizas podra andar algúns non up raron aínda a O seu é un ._teatro épico, ás ve- · xe sen complexos Bertolt Brecht. nos tan intransi- coa cabeza ben alta e comer súa conciencia de venced res e ces con lembranzas da carné- desde ·as ·tábqas. xente Brecht carne da mellor. Todo o mal ~con que se sinten incóm d con,· dia grega. Nos anos de ascen- coma fora o fascismo. Instalado que fixen foi por axudar aos de­ sión do fascismo, Brecht quer lnstal~do na RDA ..'· pot fin na ADA, a propaganda m ai s e polo amor dos meus fraternizando coa víctima·.+ •-' que a razón ·valva ao teatro sen da Guerra Fria Aon p~rmite que amores. Por salvar ao meu tillo que se contamine da litúrxia . Brecht crebou a lámpara.do te- un dos tres primeiros autores _ de misérias".+ VOLVER AO REGO OFERTA EN VOS , -IDAEVOLTA- -5.ÓIDA- . Buenos Airi!s .• .' • • • • • 119.000 ptas. Quito ..•.•••.•..••. 128.000 ptas. . Buenos Aires ••••••.••• 82.000 ptas. Sáo Paulo/Rio ••••••• 106.000 ptas. Milano •••• ~ · • •••••••• 63.000 ptas. SGo Paulo I Rio ••••••• 69.000 ptas. S.·José • • • • • • .. • • • • • • 128.000 ptas. Amsterdam ••••. ·- •.••• 63!000 ptas. Amsterdam .•••.••.••• 41.000 ptas. --TQ.l"Onlo •••••• ; •.••• '. •• 89.600 ptas: Bogotá ••••••••••••• 118.()00 ptas. Paris· ••....••••••••.• 17.900 ptas. New York •.••••.•••• ,- 98.000 plas.. Asunción •••••••••••• 135.000 ptas. Geneva ..••••• ~ •••••• 39.500 ptas. London .••••••••••••• 45~500 ptas. Triesté • •••••••.••..• 78.000 ptas. Frankfurt · ••.•••••••.• 39.500 ptas. Santiago de Chile . · ••••• 127.000 ptas~ · Floren~a •••••••••. •• ·•• ·78.000 ptas. Bruxelas ••••••••••••• :48.000 ptas. Paris ••••••••••••.••• 33.900 ptas. Roma ; •••••• ; •• ~ ••• ·78.000 ptas. Dusseldorf · ••••••••••• 35.000 ptas. Uma • • • •••••••.• ~ • . 122.500 ptas. . Hamburg •••••••••••• 36.".00 ptas. Servizo personalizado con transpor:te ao "aer~porlo e asisténcia embarque sen cargo /~~ MINHO EXPRESSO --V 1 A G E N S SAIDA DO PORTO

TELF. (07 - 35151) 82 48 93 - F~ 23 798 - VALEN~A DO MINHO