Día Das Letras Galegas
Total Page:16
File Type:pdf, Size:1020Kb
Load more
Recommended publications
-
Breaking Boundaries and Dislocating Myths in Álvaro
BREAKING BOUNDARIES AND DISLOCATING MYTHS IN ÁLVARO CUNQUEIRO’S “FUNCIÓN DE ROMEO E XULIETA, FAMOSOS NAMORADOS” (1956): A GALICIAN ADAPTATION OF SHAKESPEARE’S ROMEO AND JULIET IN THE 20TH CENTURY73 Rubén Jarazo Álvarez Universidad de A Coruña Elena Domínguez Romero Universidad Complutense de Madrid Abstract Resumen Álvaro Cunqueiro’s treatment of El tratamiento del espacio en Álvaro space is subtler than critics have until Cunqueiro siempre ha sido más sutil de lo very recently believed it to be. que la crítica ha reconocido hasta hace muy Creating a mythical Atlantic realm, poco. La creación de una esfera mítica where Galicia is placed at the same atlántica, en la que Galicia se sitúa al mismo level as Brittany or Ireland, has nivel que la Bretaña Francesa o Irlanda, ha proved of great importance to demostrado ser de gran importancia para intellectuals, including Cunqueiro, aquellos intelectuales que se han who stand opposed to the cultural posicionado contra la dominación cultural 73 This article has been possible thanks to “Rede de lingua e literatura inglesa e identidade” (2007/000145-0) in accordance with the Xunta de Galicia and the European Regional Development Fund (ERDF), as well as the research projects “Música y literatura irlandesa y su correlato en la cultura gallega” (PGIDIT07PXIB159223PR), “Teatro isabelino en Galicia: Recepción Cultural y Literaria en Álvaro Cunqueiro” (Deputación da Coruña), and Programa Ángeles Alvariño 2009 (Programa de Recursos Humanos) in accordance with the Xunta de Galicia. All of the aforementioned are hereby formally acknowledged. Submission: 11/01/2011- Acceptance: 20/02//2011 ES 32 (2011): 179-201 180 RUBÉN JARAZO AND ELENA DOMÍNGUEZ domination of the Mediterranean. -
In Galicia, Spain (1860-1936)
Finisterra, XXXIII, 65, 1998, pp. 117-128 SUBSTATE NATION-BUILDING AND GEOGRAPHICAL REPRESENTATIONS OF ‘THE OTHER’ IN GALICIA, SPAIN (1860-1936) JACOBO GARCÍA -ÁLVAREZ 1 Abstract: The ‘social construction’ of otherness and, broadly speaking, the ideological-political use of ‘external’ socio-spatial referents have become important topics in contemporary studies on territorial identities, nationalisms and nation-building processes, geography included. After some brief, introductory theoretical reflections, this paper examines the contribution of geographical discourses, arguments and images, sensu lato , in the definition of the external socio-spatial identity referents of Galician nationalism in Spain, during the period 1860-1936. In this discourse Castile was typically represented as ‘the other’ (the negative, opposition referent), against which Galician identity was mobilised, whereas Portugal, on the one hand, together with Ireland and the so-called ‘Atlantic-Celtic nationalities’, on the other hand, were positively constructed as integrative and emulation referents. Key-words : Nationalism, nation-building, socio-spatial identities, external territorial referents, otherness, Spain, Galicia, Risco, Otero Pedrayo, Portugal, Atlantism, pan-Celtism. Résumé: LA CONSTRUCTION D ’UN NATIONALISME SOUS -ETATIQUE ET LES REPRESENTATIONS GEOGRAPHIQUES DE “L’A UTRE ” EN GALICE , E SPAGNE (1860-1936) – La formation de toute identité est un processus dialectique et dualiste, en tant qu’il implique la manipulation et la mobilisation de la “différence” -
Año 5 Número 22
Proyecto2:Maquetación 1 29/04/11 12:32 Página 1 AÑO 5 NÚMERO 22 Proyecto2:Maquetación 1 29/04/11 12:32 Página 2 EDITORIAL MAGDALENA DEL AMO FERNÁNDEZ Directora [email protected] esde su primera edición, Ourense Siglo XXI ha ido jalonando sus páginas con fotos y textos alusivos a las sobradas bellezas, potencialidades y recursos turísticos de la provincia. Así, vestigios prehistóricos representados en mámoas y petroglifos, como en Maus de Salas y PresPres- queira; restos romanos de calzadas, mansiones, miliarios y puentes, en Portoquintela, Lovios, San Xoan de Río y Trives; iglesias románicas y góticas impregnadas de oraciones y plegarias; cruceiros y petos de ánimas representativos del sentir de Galicia; monasterios con notas can- tarinas en sus coros, como Santa María de Oseira; viñedos y bolos graníticos; y manantiales termales emanando sin parar sus vapores mágicos, en Laias, Baños de Molgas, Arnoia y las charcas al lado del Miño. Pero Ourense, aparte de la visibilidad de lo enunciado, tiene además un componente profun- do, llamémosle intelectual-artístico-espiritual que se sustancia en un elenco de mentes avanza- das que han sabido combinar lo cercano y próximo con todo un universo de lejanos horizontes. El halagüeño título de La Atenas de Galicia del que hacen gala quienes practican el deporte de la ourensanía se debe a este panel de hombres y mujeres que han destacado en los ámbitos más importantes de la cultura. La gaita y la zanfona de Faustino Santalices, los discursos de Otero Pedrayo, los grabados de Prieto Nespereira, los oleos de Quessada, las películas de Velo o los textos de Cuevillas son sólo una muestra de este mosaico ourensano de arte e intelectualidad. -
Relações Entre Escritores Galegos E Brasileiros No Exílio Espanhol: O Testemunho De Lorenzo Varela E De Newton Freitas
357 Relações entre escritores galegos e brasileiros no exílio espanhol: o testemunho de Lorenzo Varela e de Newton Freitas Mª VICTORIA NAVAS SÁNCHEZ-ÉLEZ Universidad Complutense de Madrid No ano de 2005, por ocasião do Dia das Letras Galegas, dedicado ao escritor Loren- zo Varela, realizaram-se muitos trabalhos sobre a sua vida e a sua obra. Contudo, há um aspecto que, na minha opinião, não tem sido desenvolvido com a devida atenção. Trata-se da sua relação com os intelectuais brasileiros. Baseando-me nos textos conhecidos do autor galego –nas revistas que dirigiu, ou naquelas em que participou em Espanha e na América, e nos livros que traduziu– tenciono fazer um inventário das ocasiões em que o mundo brasileiro está presente na sua produção. Para isso, tenho analisado, além das revistas espanholas em que colaborou, as revistas publicadas no México, Romance e em Buenos Aires, De Mar a Mar e Correo Literario, para chegar à conclusão de que não são poucas as ocasiões nas quais a presença brasileira aparece em destaque. 1. LORENZO VARELA (LA HABANA, 1916 - MADRID, 1978) Lorenzo Varela, nome artístico pelo qual é conhecido Xesús Manuel Lorenzo Varela Vázquez –sinónimo para alguns (Alonso Montero, 1977), para outros (Quintá García, 2005: 9-10) abreviatura do seu nome– nasceu no barco «La Navarre» (Salgado, 1995: 17), a caminho da emigração para La Habana, em 10 de Agosto de 1916. Embora os seus pais fossem naturais do concelho de Monterroso em Lugo1, viveu a sua primeira infância em La Habana e em Buenos Aires, passou a sua adolescência em Lugo e a 1 Para mais informação vide, por exemplo, Lopo (2005: 102-103). -
EDUARDO BLANCO-AMOR Eduardo Blanco-Amor : Bibliografía1
BIBLIOGRAFÍA DE EDUARDO BLANCO-AMOR Eduardo Blanco-Amor : Bibliografía1 Biblioteca Xeral da Universidade de Santiago de Compostela2 Coordenación: CARMEN VÁZQUEZ RAMOS Dende hai anos, a Biblioteca Universitaria de Santiago súmase á celebración do Día das Letras Galegas organizando unha mostra bibliográfica, que contribúe á difusión da obra dos nosos autores, e publicando unha bibliografía que dea continuidade ó labor temporal que supón unha mostra. Iníciase este ano unha colaboración, que agardamos teña continuidade en anos sucesivos, co Departamento de Filoloxía Galega, que puxo a dispor da Biblioteca Universitaria un persoal sen o que non 1 Esta bibliografía está constituída fundamentalmente polo Catálogo da Mostra Bibliográfica celebrada na Biblioteca Xeral da Universidade entre os días 3 e 28 de Maio de 1993 2 Na realización desta bibliografía, e na Mostra colaboraron as seguintes persoas: Teresa Araujo García, Mª Begoña Callejo Herrero, Manolo Facal Casado, Carmiña Lois Fernández, Francisco Redondo Abal e Armando Requeijo 1 sería posible a elaboración deste Catálogo. Igualmente temos que destaca-la axuda da Biblioteca da Deputación de Ourense, que garda entre os seus fondos a Biblioteca de Blanco-Amor, que xenerosamente emprestou materiais para esta mostra. Manifestamos así mesmo o noso agradecemento ás seguintes Institucións e persoas que aportaron valiosas indicacións e fondos: Biblioteca da Deputación de Ourense Biblioteca do Instituto Padre Sarmiento Biblioteca Penzol Biblioteca Pública de Pontevedra Dna. Anxeles Fernández D. Francisco Fernández del Riego D. José Montaña Louzán D. Anxo Seixas Como noutras ocasións, rastrea-los múltiples escritos de Blanco- Amor nas publicacións periódicas non foi tarefa doada, moi especialmente na prensa e revistas hispanoamericanas, das que as coleccións bibliotecarias galegas presentan considerables lagoas. -
Luis Seoane Y El Arte De Editar: Rescate De 'Botella Al Mar'
Costa, María Eugenia Luis Seoane y el arte de editar: Rescate de 'Botella al Mar' III Congreso Internacional de Literatura y Cultura Españolas Contemporáneas 8, 9 y 10 de octubre de 2014 Cita sugerida: Costa, M. (2014). Luis Seoane y el arte de editar: Rescate de 'Botella al Mar'. III Congreso Internacional de Literatura y Cultura Españolas Contemporáneas, 8, 9 y 10 de octubre de 2014, La Plata, Argentina. En Memoria Académica. Disponible en: http://www.memoria.fahce.unlp.edu.ar/trab_eventos/ev.7440/ev.7440.pdf Documento disponible para su consulta y descarga en Memoria Académica, repositorio institucional de la Facultad de Humanidades y Ciencias de la Educación (FaHCE) de la Universidad Nacional de La Plata. Gestionado por Bibhuma, biblioteca de la FaHCE. Para más información consulte los sitios: http://www.memoria.fahce.unlp.edu.ar http://www.bibhuma.fahce.unlp.edu.ar Esta obra está bajo licencia 2.5 de Creative Commons Argentina. Atribución-No comercial-Sin obras derivadas 2.5 DIÁLOGOS TRANSATLÁNTICOS: PUNTOS DE ENCUENTRO. MEMORIA DEL III CONGRESO INTERNACIONAL DE LITERATURA Y CULTURA ESPAÑOLAS CONTEMPORÁNEAS. Federico Gerhardt (Dir.) Volumen IV. Proyectos editoriales de españoles en la Argentina. Federico Gerhardt (Ed.) LUIS SEOANE Y EL ARTE DE EDITAR. RESCATE DE ‘BOTELLA AL MAR’ María Eugenia Costa Facultad de Humanidades y Ciencias de la Educación; Facultad de Bellas Artes Universidad Nacional de La Plata [email protected] Políticas editoriales y redes trasatlánticas Desde principios del siglo XX, artistas consagrados realizaron ilustraciones para ediciones bibliográficas, pero fue a partir de la década de 1940 cuando comenzó la “etapa moderna” de los libros industriales con imágenes. -
La Poesía Gallega De Postguerra
LA POES~AGALLEGA DE POSTGUERRA EXPLICACIÓN PREVIA Este humilde servidor tiene escritos muchos artículos sobre la poesía gallega de postguerra. Y tuvo, en varias ocasiones, que negarse a escribir otros sobre el mismo tema. En esta ocasión no ve la forma de eludir el com- promiso de escribir, una vez más, sobre nuestra poesía de la postguerra. Y lo hace reproduciendo, más o menos, un artículo publicado en O COMERCIO de Porto (Portugal) el 24 de febrero de 1970. Pocas cosas hay tan desagra- dables como plagiarse a uno mismo. Pero a veces no queda otro remedio. LOS POETAS EMIGRADOS La guerra civil española supuso entre nosotros muchas cosas. De- masiadas cosas y muy dolorosas. Entre ellas el silencio, en nuestra propia tierra, de la poesía gallega. Los emigrantes y exilados, sobre todo los de Buenos Aires, mantuvieron viva, más allá del Atlántico separador, la lla- ma viva de nuestra poesia. En Buenos Aires hubo -y afortunadamente aún hay- una actividad editorial importante de libros gallegos. Entre los más importantes poetas gallegos del exilio destacan Luis Seoaiie, iia&C eii lJlO -y jOLeiiZ"'"Tai-&, ilacit eii 1917, La obra poética de Luis Seoane está reunida en los libros "Fardel de eisilado", "Na brétema, Sant-Iago" y "As cicatrices". La obra en gallego de Lorenzo Var~laestá piddirda en lnc lihrnr "Lnnu~"y "María Pita e tres retratos medioevás". Los libros de ambos poetas fueron editados en Bue- nos Aires. Su obra, de claro testimonio social, enraizada en lo más profun- do del drama gallego, pudo ser fecunda y renovadora de haber llegado a Galicia en la época en que fue publicada. -
Carlos Casares. Cadro De Antón Pulido O Roteiro Carlos Casares En Ourense
Carlos Casares. Cadro de Antón Pulido O Roteiro Carlos Casares en Ourense Afonso Vázquez-Monxardín Catedrático de lingua galega Presentación cun percorrido a pé desde a Alameda de Santiago ata a casa da Matanza en Pardón. Nela participa- Os roteiros preséntansenos na actualidade como ron moitos dos galeguistas activos da época e foi unha forma de achegamento á realidade do patrimo- recollida nunha película artesanal con guión de nio -sexa este natural, arqueolóxico, histórico, arqui- Celso Emilio Ferreiro e foi recuperada, comenta- tectónico, literario, etc.- que funciona dun xeito lú- da e montada en 2001 co apoio da Caixa Galicia e dico e participativo todo ao longo de Occidente. En dos xornais El Progreso e Faro de Vigo. Máis alá, Galicia moitos son os concellos e institucións públi- tamén as míticas “Pelerinaxes” de Ourense a San cas e privadas que ofrecen estas posibilidades de ocu- Andrés de Teixido, en 1929 de Otero, Risco e Ben pación de ocio, e mesmo hai webs e apps especializa- Cho Shey, pode ser considerada tamén un roteiro das que nos guían por estes espazos de confluencia amplo, como, dalgún xeito o foron tamén moitas entre o paseo, a cultura e o turismo. Especial men- das “xeiras” dos galeguistas no seo do Seminario de ción merecen arestora os roteiros nos que están invo- Estudos Galegos ou as promovidas polos Ultreyas lucrados alumnos e profesores, maiormente de tipo tamén en tempos de antes da guerra. Incluso temos natural e literario. un escrito, simpático e de case imposible realiza- ción, redactado por Otero Pedrayo para o seu ami- En Galicia existe unha certa tradición de roteiros go Silvio Santiago na segunda metade dos sesenta, desde hai tempo. -
Número 75 Do Xornal O Provisional
O Provisional Xornal de Información Xeral do Instituto de Educación Secundaria "María Sarmiento" Ano XXVI - Número 75 Viveiro, 19 de xuño de 2020 PREMIO NACIONAL ÁS MELLORES PRÁCTICAS EDUCATIVAS - CURSO 2003-04 Sen apenas actividadevidade lectiva presencialesencial Dende a súa fundación, no ano 1932, o noso centro nunca detivera a súa activida- de presencial agás durante períodos da Guerra Civíl. Recuperado o padroado xestor no 1941, cun plantel de só 6 profesores, mantivé- ronse as ensinanzas nunha quenda vespertina durante toda a posguerra. Todo isto lévanos a pensar que vivimos unha etapa histórica cuxas consecuencias sociais están aínda moi lonxe de coñecerse; o ámbito educativo é particularmente sensible polo que se deberán - Alumnado do CM de Electromecánica do Vehículo nunha das clases voluntarias de recuperación - avaliar obxectivamente para a toma de decisións. A crise sanitaria provocada pola sos dos bacharelatos e dos ciclos for- SARS-Cov2, coa necesidade de illamento mativos e cunhas medidas extraordina- social, fixo que a actividade lectiva pre- rias de seguridade sanitaria coma o uso sencial se suspendera ao longo deste úl- de máscaras, pantallas e a toma aleato- timo trimestre do curso 2019/2020. ria de temperatura aos implicados na Só, a partir do 26 de maio, se recupe- vida docente. raron mínimamente as clases presenciais Na práctica, só asistiu ás clases o 30% co alumnado voluntario dos últimos cur- do alumnado convocado. TRES MATRÍCULAS DE HONRA NO BACHARELATO Elena Rios Rodríguez, Tania Aguiar Fernández e Manuel Fernández Peláez S U M A R I O acadaron senllas matrículas de honra no Bacharelato (páxina 11) -Xubilación: b v José Díaz López -Entrevista: Aprazados os cambios na dirección Cristian Vale Varela Prorróganse os equipos directivos un ano. -
Vida Oficial Da RAG
V Vida oficial da RAG A ACADEMIA NA ACTUALIDADE CRÓNICA DA ACADEMIA (2016) Boletín da Real Academia Galega Núm. 377, pp. 403-406 © 2016. Real Academia Galega ISSN: 1576-8767 A ACADEMIA NA ACTUALIDADE (ANO 2016) Dende o 20 de abril de 2013, a Comisión Executiva da RAG está formada polos seguintes membros: • Presidente: D. Xesús Alonso Montero • Secretario: D. Xosé Henrique Monteagudo Romero • Vicesecretario: D. Andrés Torres Queiruga • Arquiveira-Bibliotecaria: D.ª Margarita Ledo Andión • Tesoureira: D.ª Rosario Álvarez Blanco Relación dos actuais académicos numerarios 1. Excmo. Sr. D. Andrés Torres Queiruga. Ingreso: 20 de xuño de 1980. 2. Excmo. Sr. D. Manuel González González. Ingreso: 7 de febreiro de 1992. 3. Excmo. Sr. D. Salvador García-Bodaño Zunzunegui. Ingreso: 25 de novembro de 1992. 4. Excmo. Sr. D. Xesús Alonso Montero. Ingreso: 30 de outubro de 1993. 5. Excmo. Sr. D. Xesús Ferro Ruibal. Ingreso: 4 de maio de 1996. 6. Excma. Sra. D.ª Luz Pozo Garza. Ingreso: 29 de novembro de 1996. 7. Excmo. Sr. D. Xosé Ramón Barreiro Fernández. Ingreso: 14 de febreiro de 1997. 8. Excmo. Sr. D. Xosé Luís Franco Grande. Ingreso: 3 de xullo de 1998. 9. Excmo. Sr. D. Antón Santamarina Fernández. Ingreso: 24 de outubro de 1998. 10. Excmo. Sr. D. Ramón Lorenzo Vázquez. Ingreso: 7 de maio de 1999. 11. Excmo. Sr. D. Andrés Fernández-Albalat Lois. Ingreso: 28 de maio de 1999. 12. Excmo. Sr. D. Francisco Fernández Rei. Ingreso: 25 de setembro de 1999. 13. Excma. Sra. D.ª Xohana Torres Fernández. Ingreso: 27 de outubro de 2001. -
Voces Termando Da Paisaxe Galega Marilar Aleixandre Fina Casalderrey
Real Academia Galega Rúa Tabernas, 11 Voces termando 15001 A Coruña da paisaxe galega Tlf. 981 207 308 Fax 981 216 467 ISBN 978-84-946005-3-1 [email protected] Discurso lido o día 14 de xaneiro www.academia.gal de 2017 no acto da súa recepción, pola ilustrísima señora dona Marilar Aleixandre e resposta da excelentísima señora dona Fina Casalderrey Voces termando da paisaxe galega O solemne acto académico no que foron lidos os dous discursos recolleitos no presente volume celebrouse o 14 de xaneiro de 2017 no Paraninfo da Universidade de Santiago de Compostela. Edita Real Academia Galega ISBN: 978-84-946005-3-1 Depósito legal: C 2316-2016 © Marilar Aleixandre, 2017 © Fina Casalderrey, 2017 © Real Academia Galega, 2017 Maquetación e coordinación da edición Mazaira grafismo, sl Deseño da colección Grupo Revisión Deseño Impresión Alva Servicios Gráficos Voces termando da paisaxe galega A Coruña 2017 Discurso da ilustrísima señora dona Marilar Aleixandre Excelentísimo señor Presidente da Real Academia Galega, señoras e señores académicos, amigas e amigos: Dezaoito de agosto de 1936. O Pozo da Revolta, parroquia de Mogor, Ma- rín. Na luz borrallenta da madrugada un mariñeiro de dezasete anos prepara a súa barca. Xurdindo da brétema unha visión estarrecedora. A muller ía descalza e levaba o camisón manchado de sangue. Tamén as mans, e talvez por iso puido virlle á cabeza o día, había dous anos, no que o congro lle arrincara os dedos. Mais o sangue fluía do peito, dun ombro, a muller tiña todos os dedos nas mans que retorcía ansiosamente. Un encontro lembrado, setenta anos despois, polo seu curmán para o entre- vistador de Nomes e Voces, Andrés Domínguez Almansa: Auxilios, auxilios, auxilios! Era un chaval, era de noite e xa se sabía o.. -
RACISMO NACIONALISTA EN LA LITERATURA GALLEGUISTA DE LOS SIGLOS XIX Y XX
RACISMO NACIONALISTA EN LA LITERATURA GALLEGUISTA DE LOS SIGLOS XIX y XX Miguel Salas Díaz (Universidad de Lenguas Extranjeras de Dalian, China) Resumen: La raza es uno de los conceptos principales de la teoría política nacionalista. Tanto en tiempos en los que la superioridad racial era algo relativamente aceptado como teoría antropológica como en momentos en los que se rechazaba completamente tal idea, el nacionalismo ha hecho uso del racismo para justificar sus aspiraciones políticas. La intención de este trabajo es analizar la idea de superioridad racial en la obra de los principales autores galleguistas del siglo XIX (Manuel Murguía, Alfredo Brañas y Eduardo Pondal, autor de la letra del himno gallego oficial) y del siglo XX (Alfonso Castelao y Vicente Risco). Abstract: Race is one of the main concepts in nationalist political theory. In times when racial supremacy was accepted as an athropological theory as well as in times when it was absolutely rejected, nationalism used racism to justify their political aspirations. This article aims to analyze the idea of racial supremacy in the main galician nationalist authors’ works in XIXth (Manuel Murguía, Alfedo Brañas and Eduardo Pondal, author of the current Galician anthem) and XX century (Alfonso Castelao y Vicente Risco). Palabras clave: Nacionalismo, Galleguismo, Raza, Racismo, Literatura gallega, siglo XIX, siglo XX, Manuel Murguía, Alfredo Brañas, Eduardo Pondal, Alfonso Castelao, Vicente Risco. Keywords: Galician Nationalism, Race, Racism, Galician Literature, XIXth Century, XXth Century, Manuel Murguía, Alfredo Brañas, Eduardo Pondal, Alfonso Castelao, Vicente Risco. Introducción Si se duda de la raza, ¿qué confianza queda en el resto de la vida? (Otero Pedrayo, 1991, p.