Petrology of Lower Cretaceous Pillow Lavas and Diabase Dykes from North of Hajiabad (SW of Bayazeh, Isfahan Province, Iran)
Total Page:16
File Type:pdf, Size:1020Kb
ﭘﺘـــﺮوﻟﻮژي، ﺳﺎل دوم ﺸﻫ، ﺷﻤﺎره ﺘﻢ، زﻣﺴﺘﺎن 1390، ﺻﻔﺤﻪ 39 54- ﺗﺎرﻳﺦ درﻳﺎﻓﺖ : 06/08/1387 ﺗﺎرﻳﺦ ﭘﺬﻳﺮش: 1388/07/21 ﺳﻨﮓﺷﻨﺎﺳﻲ ﮔﺪازهﻫﺎي ﺑﺎﻟﺸﻲ و داﻳﻚﻫﺎي دﻳﺎﺑﺎزي ﻛﺮﺗﺎﺳﻪ ﭘﺎﻳﻴﻨﻲ ﺷﻤﺎل ﺣﺎﺟﻲآﺑﺎد ( ﺟﻨﻮبﻏﺮب ﺑﻴﺎﺿﻪ، اﺳﺘﺎن اﺻﻔﻬﺎن، اﻳﺮان) ﺳﻤﻴﻪ ﻛﺮﻳﻤﻲ 1، ﻗﺪرت ﺗﺮاﺑﻲ 1 * و ﻳﻮرﮔﻦ ﻛﻮﭘﻜﻪ 2 1 ﮔﺮوه زﻣﻴﻦﺷﻨﺎﺳﻲ، داﻧﺸﻜﺪه ﻋﻠﻮم، داﻧﺸﮕﺎه ،اﺻﻔﻬﺎن ،اﺻﻔﻬﺎن اﻳﺮان 2 اﻧﺴﺘﻴﺘﻮي ﻛﺎﻧﻲﺷﻨﺎﺳﻲ، داﻧﺸﮕﺎه ﻟﻴﺒﻨﻴﺰ، ﻫﺎﻧﻮور، آﻟﻤﺎن ﻴﭼﻜ ﺪه ﮔﺪازه ﻫﺎي ﺑﺎﻟﺸﻲ و داﻳﻚ ﻫﺎي دﻳﺎﺑﺎزي ﻛﺮﺗﺎﺳﻪ ﭘﺎﻳﻴﻨﻲ در ﭼﻨﺪﻳﻦ ﻧﻘﻄﻪ از ﺷﻤﺎل ﺣﺎﺟﻲ آﺑﺎد رﺧﻨﻤﻮن دارﻧﺪ ﻛﻪ ﺟﺰو اﻳﺮان ﻣﺮﻛﺰي اﺳﺖ. ﺑﻬﺘﺮﻳﻦ رﺧﻨﻤﻮن اﻳﻦ ﺳﻨﮓ ﻫﺎ در ﻛﻮه دم ﻛﻼغ دﻳﺪه ﻣﻲ ﺷﻮد. در ﺑﺮرﺳﻲ ﻫﺎي ﺻﺤﺮاﻳﻲ ﺑﻪ ﺧﻮﺑﻲ ﻣﺸﺨﺺ اﺳﺖ ﻛﻪ داﻳﻚ ﻫﺎي دﻳﺎﺑﺎزي ﺑﻪ ﮔﺪازه ﻫﺎي ﺑﺎﻟﺸﻲ ﺧﺘﻢ ﺷﺪه و ﻓﺎﺻﻠﻪ ﺑﻴﻦ ﮔﺪازه ﻫﺎي ﺑﺎﻟﺸﻲ ﺗﻮﺳﻂ رﺳﻮﺑﺎت ﭘﺮ ﺷﺪه اﺳﺖ. ﺗﻤﺎم ﻣﺠﻤﻮﻋﻪ را ﭼـﺮت ﻫـﺎ و ﺳﻨﮓ آﻫﻚ ﻫﺎي ﺗﺸﻜﻴﻼت ﺑﻴﺎﺑﺎﻧﻚ ﺑﺎ ﺳﻦ ﻛﺮﺗﺎﺳﻪ ﭘﺎﻳﻴﻨﻲ ﭘﻮﺷﺎﻧﺪه اﻧﺪ. ﻛﺎﻧﻲ ﻫﺎي ﺗﺸﻜﻴﻞ دﻫﻨﺪه ﮔـﺪازه ﻫـﺎي ﺑﺎﻟﺸـﻲ و داﻳـﻚ ﻫـﺎي دﻳﺎﺑﺎزي ﻓﻮق، ﭘﻼژﻳﻮﻛﻼز (ﻻﺑﺮادورﻳﺖ ﺗﺎ آﻟﺒﻴﺖ)، ﻛﻠﻴﻨﻮﭘﻴﺮوﻛﺴﻦ (دﻳﻮﭘﺴﻴﺪ)، اﻟﻴﻮﻳﻦ، ﻛﻠﺮﻳـﺖ، اﻳﻠﻤﻨﻴـﺖ، ﺗﺮﻣﻮﻟﻴـﺖ - اﻛﺘﻴﻨﻮﻟﻴـﺖ، اﭘﻴﺪوت، ﭘﺮﻫﻨﻴﺖ، ﺳﺮﻳﺴﻴﺖ، ﻛﻠﺴﻴﺖ، ﻛﻠﺮﻳﺖ، ﭘﻴﺮﻳﺖ و ﻣﮕﻨﺘﻴﺖ اﺳﺖ. ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ ﺷﻴﻤﻲ ﻛﻠﻴﻨﻮﭘﻴﺮوﻛﺴﻦ ﻫﺎ ﺑﻴﺎﻧﮕﺮ ﻣﺎﮔﻤـﺎي واﻟـﺪ ﺑـﺎ آب ﻛﻢ، TiO2 ﺑﺎﻻ و ﻓﻮﮔﺎﺳﻴﺘﻪ اﻛﺴﻴﮋن ﺑﺎﻻ اﺳﺖ. ﺑﺮ اﺳﺎس ﺷﻴﻤﻲ ﺳﻨﮓ ﻛﻞ، ﻣﺎﮔﻤـﺎي اوﻟﻴـﻪ ﮔـﺪازه ﻫـﺎي ﺑﺎﻟﺸـﻲ داراي ﺗﺮﻛﻴـﺐ آﻟﻜﺎﻟﻦ و ﻣﺎﮔﻤﺎي اوﻟﻴﻪ داﻳﻚ ﻫﺎي دﻳﺎﺑﺎزي داراي ﺗﺮﻛﻴﺐ ﺗﻮﻟﺌﻴﺖ اﺳﺖ. دﻣﺎ ﺳﻨﺠﻲ و ﻓﺸﺎرﺳﻨﺠﻲ ﻛﻠﻴﻨﻮﭘﻴﺮوﻛﺴﻦ ﻫﺎ دﻣﺎي ﺗﺸـﻜﻴﻞ 750 ﺗﺎ 850 درﺟﻪ ﺳﺎﻧﺘﻴﮕﺮاد و ﻓﺸﺎر 13 ﺗﺎ 16 ﻛﻴﻠﻮﺑﺎر را ﻧﺸﺎن ﻣﻲ دﻫﺪ. ﺗﺮﻣﻮﻣﺘﺮي ﻛﻠﺮﻳﺖ ﻫﺎ دﻣﺎي 190 ﺗﺎ 240 درﺟﻪﺳﺎﻧﺘﻴﮕﺮاد را ﻧﺸﺎن ﻣﻲ دﻫﺪ ﻛﻪ ﺑﻴﺎﻧﮕﺮ رﺧﺪاد دﮔﺮﮔﻮﻧﻲ ﻛﻒ اﻗﻴﺎﻧﻮس ﮔﺪازه ﻫﺎي ﺑﺎﻟﺸﻲ در رﺧﺴﺎره ﭘﺮﻫﻨﻴﺖ - ﭘﻮﻣﭙﻠﺌﻴﺖ اﺳﺖ. ﺑﺮرﺳﻲﻫﺎ ﻧﺸﺎن ﻣﻲ دﻫﺪ ﻛﻪ در اﻳﻦ ﻣﻨﻄﻘﻪ در زﻣﺎن ﻛﺮﺗﺎﺳﻪ ﭘﺎﻳﻴﻨﻲ، ﻳﻚ ﺳﻴﺴﺘﻢ ﻛﺎﻓﺖ ﻧﺎرس اﻳﺠﺎد ﺷﺪه اﺳﺖ . اﻳﻦ ﺑﺮرﺳـﻲ ﻧﺸـﺎن ﻣـﻲ دﻫـﺪ ﻛـﻪ ﻛﺎﻓﺘﻲ ﺷﺪن ﻣﺮﺗﺒﻂ ﺑﺎ ﺑﺎز ﺷﺪﮔﻲ ﻧﺌﻮﺗﺘﻴﺲ، ﻓﻘﻂ ﻣﺨﺘﺺ زﻣﻴﻦدرز زاﮔﺮس و اﻃﺮاف ﺧﺮده ﻗﺎره ﺷﺮق اﻳﺮانﻣﺮﻛﺰي ﻧﻴﺴﺖ. واژه يﻫﺎ ﻛﻠ يﺪﻴ : ﺳﻨﮓﺷﻨﺎﺳﻲ، ﮔﺪازه ﺑﺎﻟﺸﻲ، داﻳﻚ دﻳﺎﺑﺎزي، ﻛﺮﺗﺎﺳﻪ اﻳﺮانﭘﺎﻳﻴﻨﻲ، ﻣﺮﻛﺰي، ﺑﻴﺎﺿﻪ ﻣﻘﺪﻣﻪ ﺗﻜﺘﻮﻧﻮﻣﺎﮔﻤـــﺎﻳﻲ و ﺑﺮرﺳـــﻲ ﻫـــﺎي ﭘﺘﺮوﻟـــﻮژي داراي ﺑﺎ ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ آن ﻛـﻪ ﺑﺎزاﻟـﺖ ﻫـﺎ و ﺳـﻨﮓ ﻫـﺎي ﺑﺎزﻳـﻚ، اﻫﻤﻴــﺖ ﻫﺴــﺘﻨﺪ . ﺑﺎزاﻟــﺖﻫــﺎ در اﺛــﺮ دﮔﺮﮔــﻮﻧﻲ ﻛــﻒ ﻣﺎﮔﻤﺎي اوﻟﻴـﻪ ﺣﺎﺻـﻞ از ذوب ﺑﺨﺸـﻲ ﮔﻮﺷـﺘﻪ در ﻧﻈـﺮ اﻗﻴﺎﻧﻮس ﺑـﻪ اﺳـﭙﻴﻠﻴﺖ ﺗﺒـﺪﻳﻞ ﻣـﻲ ﺷـﻮﻧﺪ و اﻏﻠـﺐ داراي ﮔﺮﻓﺘــــﻪ ﻣــــﻲﺷــــﻮﻧﺪ از ﻧﻈــــﺮ ﺗﻌﻴــــﻴﻦ ﻣﺤــــﻴﻂ ﺳﺎﺧﺖ ﺑﺎﻟﺸﻲ ﻫﺴﺘﻨﺪ. * [email protected] 40 ﭘﺘـــﺮوﻟﻮژي، ﺳﺎل دوم، ﺷﻤﺎره ﻫﺸﺘﻢ، زﻣﺴﺘﺎن 1390 ﺑــﺎﻟﺶ ﻫ ــ ﺎ داراي ﻳــﻚ ﺑﺨــﺶ دروﻧــﻲ و ﻳــﻚ ﺑﺨــﺶ ﻣﻄﺎﻟﻌــﻪﺷــﺪه در ﻏــﺮب ﺑﻴﺎﺿــﻪ و ﺟﻨــﻮب - ﺟﻨــﻮبﺷــﺮق ﭘﻮﺳـ ـﺘﻪاي ﻫﺴــﺘﻨﺪ ﻛــﻪ ﺑﺨــﺶ ﭘﻮﺳــﺘﻪ اي داراي ﺳــﺎﺧﺖ ﻛــﻮه دمﻛــﻼغ (ﺷـ ـﻜﻞﻫــﺎي 1، 2 و 3) دﻳــﺪه ﻣـ ـﻲﺷــﻮﻧﺪ . اﺳــﻔﺮوﻟﻴﺘﻲ اﺳــﺖ. اﺳـ ـﭙﻴﻠﻴﺖﻫــﺎ ﺳـ ـﻨﮓﻫــﺎي ﻣﺰوﻛــﺮات اﻳــﻦ ﻣﻨــﺎﻃﻖ د ر اﻳــﺮانﻣﺮﻛــﺰي واﻗــﻊ ﺷــﺪه اﻧــﺪ و در ﺑــﺎ ﺳــﺎﺧﺖ ﺳـ ـﻨﮓﻫــﺎي آذرﻳــﻦ ﻫﺴــﺘﻨﺪ ﻛــﻪ از آﻟﺒﻴــﺖ، ﺗﻘﺴـــﻴﻤﺎت اﺳـــﺘﺎﻧﻲ ﺟـــﺰو اﺳـــﺘﺎن اﺻـــﻔﻬﺎن ﻗـــﺮار ﻛﻠﺮﻳــﺖ، ﭘﻴﺮوﻛﺴــﻦ، اﺳــﻔﻦ و ﮔــﺎﻫﻲ اوﻗــﺎت ﻛﻠﺴــﻴﺖ، ﻣﻲ ﮔﻴﺮﻧﺪ. ﺑﻬﺘﺮﻳﻦ رﺧﻨﻤـﻮن ﺳـﻨﮓ ﻫـﺎي ﻣـﻮرد ﺑﺮرﺳـﻲ ﻫﻤﺎﺗﻴــﺖ، زﺋﻮﻟﻴــﺖ و ﭘﺮﻫﻨﻴــﺖ - ﭘﻮﻣﭙﻠﺌﻴــﺖ ﺗﺸــﻜﻴﻞ در ﺷــﻤﺎل ﺣــﺎﺟﻲآﺑــﺎد (ﺟﻨــﻮب و ﺟﻨــﻮب ﻏ ــ ﺮ ب ﻛ ــ ﻮ ه ﺷ ــ ﺪ ها ﻧ ــ ﺪ (ﻣﻌــﻴﻦ وزﻳــﺮي، 1365). ﮔــﺪازهﻫــﺎي ﺑﺎﻟﺸــﻲ دمﻛﻼغ) واﻗﻊ اﺳﺖ. N 34 25 Study area Jandaq Provience Farrokhi border Khur 33 45 Chupanan Chah Malek Main road Nakhlak Mehrjan Arusan Kalmard Bayazeh Motorable road Anarak Haji abad-e 33 05 Town Zarin Vilage 0 20 40 60 80 100 Zarin Km 54 00 55 00 56 00 ﺷﻜﻞ 2 - ﻧﻘﺸﻪ راهﻫﺎي دﺳﺘﺮﺳﻲ ﺑﻪ ﻣﻨﻄﻘﻪ ﺑﺮ ﮔﺮﻓﺘﻪ از ﺷﻜﻞ 1 - ﻧﻘﺸﻪ ﺗﻘﺴﻴﻤﺎت ﺗﻜﺘﻮﻧﻴﻜﻲ اﻳﺮان و ﻣﻮﻗﻌﻴﺖ ﻣﻨﻄﻘﻪ اﻃﻠﺲ راهﻫﺎي اﻳﺮان، 1384 ﻣﻄﺎﻟﻌﻪﺷﺪه (Ghasemi and Talbot, 2006) 33 30 Conglomerate, Pebble gravel (Pliocene) Ordib Organic -detrital limestone (Upper Cretaceous) N Marl, limestone, Mudstone Upper Cretaceous) Limestone (Upper Cretaceous) Metabasite (Upper Cretaceous) Conglomerate, gravelstone (Chah Palang formation: Jurassic) Metavolcanic rocks (Paleozoic) Motorable road Study area Town 33 15 Major Fault Minor Fault To Hajiabad 54 45 55 00 Km 0 20 (Technoexport, 1984) ﺷﻜﻞ 3 - ﻧﻘﺸﻪ زﻣﻴﻦﺷﻨﺎﺳﻲ ﻣﻨﻄﻘﻪ ﺑﺮﮔﺮﻓﺘﻪ از ﻧﻘﺸﻪ ﺧﻮر ﺑﺎ ﻣﻘﻴﺎس 1:250000 ﺳﻨﮓﺷﻨﺎﺳﻲ ﮔﺪازهﻫﺎي ﺑﺎﻟﺸﻲ و داﻳﻚﻫﺎي دﻳﺎﺑﺎزي ﻛﺮﺗﺎﺳﻪ ﭘﺎﺋﻴﻨﻲ ﺷﻤﺎل ﺣﺎﺟﻲآﺑﺎد (ﺟﻨﻮبﻏﺮب ﺑﻴﺎﺿﻪ، اﺳﺘﺎن اﺻﻔﻬﺎن، اﻳﺮان) 41 اﻳــﻦ رﺧﻨﻤــﻮن ﺑــﺎ ﻣﺨﺘﺼــﺎت ﻋــﺮض ﺟﻐﺮاﻓﻴــﺎﻳﻲ ارﺑﻴﺘﻮﻟﻴﻦدار، ﻣﺎﺳﻪ ﺳﻨﮓ، ﺳـﻴﻠﺖ اﺳـﺘﻮن، ﻛ ﻠـﻲ اﺳـﺘﻮن و ً 1/8 َ 15 ْ 33 ﺷــﻤﺎﻟﻲ و ﻃــﻮل ﺟﻐﺮاﻓﻴــﺎﻳﻲ 5ً/23 َ 52 ْ 54 ﻣﺮﻣـــﺮ) ﺑـــﺎ ﺳـــﻦ ﻛﺮﺗﺎﺳـــﻪ ﭘـــﺎﻳﻴﻨﻲ ﭘﻮﺷـــﺎﻧﺪه اﺳـــﺖ ﺷﺮﻗﻲ و ﺑﺎ روﻧﺪ NE-SW در ﺟﻨﻮب ﻏﺮب ﺧﻮر واﻗﻊ ﺷـﺪه (Technoexport, 1984). اﻧﺪازه ﺑﺎ ﻟﺶﻫﺎ ﮔﺎه ﺑـﻪ ﺑـﻴﺶ از اﺳﺖ. روي ﺑﺎﻟﺶ ﻫﺎ را ﭼﺮت و ﺳﭙﺲ ﺗﺸـﻜﻴﻼت ﺑﻴﺎﺑﺎﻧـﻚ ﻳﻚ ﻣﺘﺮ ﻫﻢ ﻣﻲ رﺳﺪ، ﻓﺎﺻﻠﻪ ﻣﻴﺎن ﺑﺎﻟﺶ ﻫﺎ ﺗﻮﺳﻂ رﺳﻮﺑﺎت (ﻣﺘﺸــﻜﻞ از رﺳــﻮﺑﺎﺗﻲ ﻧﻈﻴــﺮ آﻫــﻚ ﻣﺎﺳــﻪدار، آﻫــﻚ ﭘﺮ ﺷﺪه اﺳﺖ (ﺷﻜﻞ 4). a b c d e e f ﺷﻜﻞ 4 - ﺗﺼﺎوﻳﺮ ﺻﺤﺮاﻳﻲ ﻣﺘﺎﺑﺎزﻳﺖ ؛ﻫﺎ a و b) ﻧﻤﺎي ﻛﻠﻲ ﻣﻨﻄﻘﻪ، c) ﻣﺮز ﺑﻴﻦ آﻫﻚ ﻛﺮﺗﺎﺳﻪ و ﮔﺪازهﻫﺎي ﺑﺎﻟﺸﻲ، e ،d و f) ﮔﺪازهﻫﺎي ﺑﺎﻟﺸﻲ ﺳﺎﺧﺖ ﺑﺎﻟﺸﻲ اﺳﭙﻴﻠﻴﺖ ﻫﺎ ﻧﺸﺎﻧﻪ ورود ﻛﻨـﺪ آن ﻫـﺎ ﺑـﻪ ﭘﺎﻳﻴﻨﻲﻛﺮﺗﺎﺳﻪ در اﻳﻦ ﻣﻨﻄﻘﻪ اﺳﺖ . ﻗﺮارﮔﻴـﺮي ﭼـﺮت و درﻳﺎﻫﺎي ﻋﻤﻴﻖ اﺳﺖ و ﺑﻴﺎﻧﮕﺮ رﺧﺪاد ﺑﺎزﺷﺪﮔﻲ در زﻣـﺎن ﺳﻨﮓ آﻫﻚ ﻫﺎي ﺑﻴﺎﺑﺎﻧﻚ ﺑﺮ روي ﻣﺘﺎﺑﺎزﻳﺖ ﻫﺎ ﻧﺸﺎن دﻫﻨـﺪه 42 ﭘﺘـــﺮوﻟﻮژي، ﺳﺎل دوم، ﺷﻤﺎره ﻫﺸﺘﻢ، زﻣﺴﺘﺎن 1390 ﺗﻌﻠﻖ اﺣﺘﻤﺎﻟﻲ اﻳﻦ ﺳﻨﮓ ﻫـﺎ ﺑـﻪ ﻛﺮﺗﺎﺳـﻪ ﭘـﺎﻳﻴﻨﻲ اﺳـﺖ . ﻣﻴﺰان #Mg و #Fe در ﻛﺎﻧﻲﻫﺎ ﺗﻮﺳﻂ ﻓﺮﻣﻮلﻫﺎي زﻳﺮ ﻫﺪف اﻳﻦ ﻧﻮﺷﺘﺎر ﺑﺮرﺳﻲ ﻛﺎﻧﻲ ﺷﻨﺎﺳﻲ ﮔﺪازه ﻫﺎي ﺑﺎﻟﺸﻲ و ﻣﺤﺎﺳﺒﻪ ﻣﻲﺷﻮد: 2+ داﻳﻚﻫﺎي دﻳﺎﺑﺎزي ﻓﻮق در ﻣﻨﻄﻘﻪ ﻣﻮرد ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ اﺳﺖ. ( Mg# = Mg / (Mg + Fe Fe2+# = Fe2+ / (Mg + Fe2+) روش اﻧﺠﺎم ﭘﮋوﻫﺶ ﺗﻌﺪاد 6 ﺳﻨﮓ ﺳﺎﻟﻢ ﺗﺮ و داﻧﻪ رﻳﺰﺗﺮ ﺑـﺎ روش ICP-MS ﭘﺲ از ﻣﻄﺎﻟﻌﺎت ﺻﺤﺮاﻳﻲ و ﻧﻤﻮﻧﻪ ﺑـﺮداري ﺑـﻪ ﻣﻨﻈـﻮر در ﻛﺸﻮر ﻛﺎﻧﺎدا آﻧﺎﻟﻴﺰ ﺷﻴﻤﻴﺎﻳﻲ ﺳﻨﮓ ﻛﻞ ﺷﺪﻧﺪ. ﺑﺮرﺳﻲ ﻫـﺎي ﭘﺘﺮوﮔﺮاﻓـﻲ و ﻛـﺎﻧﻲ ﺷﻨﺎﺳـﻲ، از ﻧﻤﻮﻧـﻪ ﻫـﺎي ﺳﻨﮕﻲ، ﻣﻘﻄـﻊ ﻧـﺎزك ﺗﻬﻴـﻪ ﺷـﺪ . ﺳـﭙﺲ از ﻧﻤﻮﻧـﻪ ﻫـﺎي ﭘﺘﺮوﮔﺮاﻓﻲ ﻣﻨﺎﺳﺐ ﻣﻘﻄﻊ ﻧﺎزك - ﺻﻴﻘﻠﻲ ﺗﻬﻴﻪ و ﻛﺎﻧﻲ ﻫﺎي ﻣﻮﺟﻮد در ﻣﻄﺎﻟﻌﺎت ﭘﺘﺮوﮔﺮاﻓﻲ داﻳﻚ ﻫﺎي دﻳﺎﺑﺎزي ﻧﺸﺎن ﻣﻲدﻫﺪ آن ﻫﺎ ﺑﺎ اﺳﺘﻔﺎده از دﺳﺘﮕﺎه آﻧـﺎﻟﻴﺰ اﻟﻜﺘـﺮون ﻣـ ﺎﻳﻜﺮوﭘﺮوب ﻛﻪ اﻳﻦ ﺳﻨﮓ ﻫﺎي ﻣﺘﻮﺳـﻂ ﺗـﺎ درﺷـﺖ داﻧـﻪ داراي ﺑﺎﻓـﺖ Cameca SX-100 اﻧﺴــﺘﻴﺘﻮي ﻛــﺎﻧﻲﺷﻨﺎﺳــﻲ داﻧﺸــﮕﺎه اﻓﻴﺘﻴــﻚ، ﺳــﺎباﻓﻴﺘﻴــﻚ، ﭘــﻮرﻓﻴﺮي و اﻳﻨﺘﺮﮔﺮاﻧــﻮﻻر ﺑ ــ ﺎ ﻟﻴﺒﻨﻴﺰ ﻫـﺎﻧﻮور آﻟﻤـﺎن ﺑـﺎ وﻟﺘـﺎژ ﺷـﺘﺎب دﻫﻨـﺪه kV 20 و ﻓﻨﻮﻛﺮﻳﺴﺘﺎل ﻫﺎي ﺧﻮدﺷﻜﻞ ﻧﻴﻤﻪﺗﺎ ﺷﻜﻞ دار ﭘﻼژﻳـﻮﻛﻼز و ﺟﺮﻳﺎن nA 15 ﺑﺮرﺳﻲ ﺷﺪﻧﺪ. در ﻣﺤﺎﺳـﺒﻪ ﻣﻘـﺪار Fe3+ و اﻟﻴـــﻮﻳﻦ ﻛﻠﺮﻳﺘـــﻲ در زﻣﻴﻨـــﻪاي از اﻟﻴـــﻮﻳﻦ ﻛﻠﺮﻳﺘـــﻲ، Fe2+ ﺑﺮاي دﺳﺘﺮﺳـﻲ ﺑـﻪ ﻓﺮﻣـﻮل ﺳـﺎﺧﺘﺎري ﻛـﺎﻧﻲ ﻫـﺎ از ﻛﻠﻴﻨﻮﭘﻴﺮوﻛﺴــﻦ و ﭘﻼژﻳــﻮﻛﻼز اﺳــﺖ (ﺷــﻜﻞ 5). اﻏﻠــﺐ اﺳﺘﻮﻛﻴﻮﻣﺘﺮي ﻛﺎﻧﻲ ﻫﺎ و روش اراﺋﻪ ﺷـﺪه ﺗﻮﺳـﻂ Droop ﭘﻼژﻳـ ـﻮﻛﻼزﻫــﺎ ﺑــﻪ ﭘﺮﻫﻨﻴــﺖ ﺗﺒــﺪﻳﻞ ﺷــﺪه و ﻗﺴــﻤﺘﻲ از (1987) اﺳﺘﻔﺎده ﺷﺪ. ﻣﺤﺎﺳﺒﻪ ﻓﺮﻣﻮل ﺳﺎﺧﺘﺎري ﻛﺎﻧﻲ ﻫﺎ و ﭘﻼژﻳﻮﻛﻼز ﻫﺎ ﺳﺎﻟﻢ اﺳﺖ ﻛﻪ ﻣﺎﻛﻞ ﭘﻠـﻲ ﺳـﻴﻨﺘﺘﻴﻚ ﻧﺸـﺎن ﺗﻘﺴﻴﻢﺑﻨﺪي آنﻫﺎ ﺗﻮﺳﻂ ﻧـﺮم اﻓـﺰار Minpet 2.02 اﻧﺠـﺎم ﻣﻲ دﻫ ﺪﻨ . ادﺧـﺎل ﻫـﺎي اﭘـﺎك و اﻟﻴـﻮﻳﻦ ﻛﻠﺮﻳﺘـﻲ ﻧﻴـﺰ در ﺷــﺪ . در ﺗﺮﺳــﻴﻢ ﻧﻘﺸــﻪ ﺳــﺎده ﺷــﺪه راهﻫــﺎ و ﻧﻘﺸــﻪ ﭘﻼژﻳﻮﻛﻼز ﻫﺎ ﻣﺸﺎﻫﺪه ﺷﺪه اﺳﺖ. ﭘﻴﺮوﻛﺴﻦ ﻫﺎي ﻛﻮﭼـﻚ زﻣﻴﻦﺷﻨﺎﺳﻲ ﻣﻨﻄﻘﻪ از ﻧﺮم اﻓﺰار Corel presentation10 زﻣﻴﻨﻪ، ﻗﻬﻮه ايرﻧـﮓ ﺑـﺎ ﻣﺎﻛـﻞ ﺳـﺎﻋﺖ ﺷـﻨﻲ و ﺧﺎﻣﻮﺷـﻲ اﺳﺘﻔﺎده ﺷﺪ. ﻣﺎﻳﻞﻫﺴﺘﻨﺪ. ﺗﻤﺎم اﻟﻴﻮﻳﻦﻫﺎ ﻧﻴﺰ ﻛﻠﺮﻳﺘﻲ ﺷﺪهاﻧﺪ. ﺷﻜﻞ 5 - ﺗﺼﺎوﻳﺮ ﻣﻴﻜﺮوﺳﻜﻮﭘﻲ داﻳﻚﻫﺎي دﻳﺎﺑﺎزي، a و b) ﺑﺎﻓﺖ اﻓﻴﺘﻴﻚ و ﺳﺎباﻓﻴﺘﻴﻚ از ﭘﻼژﻳﻮﻛﻼز داﺧﻞ ﻛﻠﻴﻨﻮﭘﻴﺮوﻛﺴﻦ، c) ﻓﻨﻮﻛﺮﻳﺴﺘﺎلﻫﺎي ﭘﻼژﻳﻮﻛﻼز و اﻟﻴﻮﻳﻦ ﻛﻠﺮﻳﺘﻲ در زﻣﻴﻨﻪاي از ﭘﻼژﻳﻮﻛﻼز و ﻛﻠﻴﻨﻮﭘﻴﺮوﻛﺴﻦ، d) ﭘﻮرﻓﻴﺮ ﭘﻼژﻳﻮﻛﻼز در زﻣﻴﻨﻪ ﭘﻼژﻳﻮﻛﻼز و ﻛﻠﻴﻨﻮﭘﻴﺮوﻛﺴﻦ ﺳﻨﮓﺷﻨﺎﺳﻲ ﮔﺪازهﻫﺎي ﺑﺎﻟﺸﻲ و داﻳﻚﻫﺎي دﻳﺎﺑﺎزي ﻛﺮﺗﺎﺳﻪ ﭘﺎﺋﻴﻨﻲ ﺷﻤﺎل ﺣﺎﺟﻲآﺑﺎد (ﺟﻨﻮبﻏﺮب ﺑﻴﺎﺿﻪ، اﺳﺘﺎن اﺻﻔﻬﺎن، اﻳﺮان) 43 ﻛﺎﻧﻲ ﻫﺎي اﭘﺎك ﻫﻢ ﺑﻪﺻﻮرت ﺷﻜﻞدار و ﻫﻢ ﺑﻪﺻـﻮرت ﭘﺮﻫﻨﻴﺖ، ﻛﻠﺮﻳﺖ، آﻟﺒﻴﺖ، ﺳﺮﻳﺴﻴﺖ، ﻛﻠﺴﻴﺖ و ﻣﮕﻨﺘﻴﺖ. ﺑـ ـﻲﺷــﻜﻞ ﺑ ــ ﻪ ﻣﻘــﺪار ﻛــﻢ در زﻣﻴﻨــﻪ ﭘﺮاﻛﻨــﺪه ﻫﺴــﺘﻨﺪ. ﺑﺎزاﻟــﺖ ﻫــﺎ داراي ﺑﺎﻓــﺖ اﻳﻨﺘﺮﮔﺮاﻧــﻮﻻر ﻫﺴــﺘﻨﺪ و ﻫﻤﭽﻨــﻴﻦ ﺑ ــ ﻪﺻــﻮرت ادﺧــﺎل در ﻛﻠﻴﻨﻮﭘﻴﺮوﻛﺴــﻦ ﻫ ــ ﺎ و ﻛـــﺎﻧﻲﻫـــﺎي ﺗﺸـــﻜﻴﻞ دﻫﻨـــﺪه آنﻫـــﺎ ﻋﺒﺎرﺗﻨـــﺪ از ﭘﻼژﻳﻮﻛﻼز ﻫﺎ وﺟﻮد دارﻧـﺪ و ﺑﺎﻓـﺖ ﭘـﻮﺋﻲ ﻛﻠﻴﺘﻴـﻚ اﻳﺠـﺎد ﭘﻼژﻳــﻮﻛﻼز، اﻟﻴــﻮﻳﻦ ﻛﻠﺮﻳــﺖ، اﻳﻠﻤﻨﻴــﺖ و ﺳــﺎﻧﻴﺪﻳﻦ . ﻛــﺮدهاﻧــﺪ. ﺑﺮﺧــﻲ از ﻛﻠﻴﻨﻮﭘﻴﺮوﻛﺴــﻦ ﻫ ــ ﺎ ﺑ ــ ﻪ ﺗﺮﻣﻮﻟﻴــﺖ - ﺑﺮﺧﻲ ﭘﻼژﻳﻮﻛﻼز ﻫـﺎ در اﺛـﺮ اﺳـﭙﻴﻠﻴﺘﻲ ﺷـﺪن ﺑـﻪ آﻟﺒﻴـﺖ اﻛﺘﻴﻨﻮﻟﻴﺖ و ﺳﭙﺲ ﺑﻪ ﻛﻠﺮﻳﺖ ﺗﺒﺪﻳﻞ ﺷﺪهاﻧﺪ . ﻛـﺎﻧﻲ ﻫـﺎي ﺗﺒﺪﻳﻞ ﺷـﺪه اﻧـﺪ و ﺑـ ﻪ ﻋﻠـﺖ اﺳـﭙﻴﻠﻴﺘﻲ ﺷـﺪن ﻧﻤﻮﻧـﻪ ﻫـﺎ، اﭘﺎك در اﻣﺘﺪاد رخ ﻫﺎي آﻣﻔﻴﺒﻮل ﻫـﺎي ﺣﺎﺻـﻞ از ﺗﺠﺰﻳـﻪ ﺳﺎﻧﻴﺪﻳﻦ ﻫـﺎ دﮔﺮﺳـﺎن ﺷـﺪه و ﻗﺎﺑـﻞ ﺗﺸـﺨﻴﺺ ﻧ ﻴﺴـﺘﻨﺪ . ﻛﻠﻴﻨﻮﭘﻴﺮوﻛﺴﻦ ﻫﺎ ﺑﻪوﻓﻮر ﻣﺸـﺎﻫﺪه ﻣـﻲ ﺷـﻮد . ﻛـﺎﻧﻲ ﻫـﺎي رﮔـ ـﻪﻫــﺎي ﻛﻠﺴــﻴﺖ درز و ﺷـ ـﻜﺎفﻫــﺎي ﻣﻮﺟــﻮد در اﻳــﻦ ﺛﺎﻧﻮﻳﻪ ﺣﺎﺻﻞ از ﺗﺠﺰﻳﻪ ﭘﻼژﻳﻮﻛﻼز ﻫﺎ ﻋﺒﺎرﺗﻨـﺪ از اﭘﻴـﺪوت، ﺳﻨﮓﻫﺎ را ﭘﺮ ﻛﺮده اﺳﺖ (ﺷﻜﻞ 6). ﺷﻜﻞ -6 ﺗﺼﺎوﻳﺮ ﻣﻴﻜﺮوﺳﻜﻮﭘﻲ ﺑﺎزاﻟﺖ ؛ﻫﺎ a و b) ﺑﺎﻓﺖ آﻣﻴﮕﺪاﻟﻮﺋﻴﺪال، c) ﭘﻮرﻓﻴﺮ ﭘﻼژﻳﻮﻛﻼز در زﻣﻴﻨﻪ ﭘﻼژﻳﻮﻛﻼز و اﻟﻴﻮﻳﻦ ﻛﻠﺮﻳﺘﻲ ﺷﺪه، d) ﻛﺎﻧﻲﻫﺎي ﭘﻼژﻳﻮﻛﻼز و اﻟﻴﻮﻳﻦ ﻛﻠﺮﻳﺘﻲ در ﺑﺎزاﻟﺖﻫﺎ ﺷﻴﻤﻲ ﻛﺎﻧﻲﻫﺎ ﻣﺼﺮف ﺷﺪه اﺳﺖ . از 3 ﻧﻤﻮﻧﻪ ﻣﻴﻜﺮوﻟﻴﺖ ﻓﻠﺪﺳﭙﺎت آﻧﺎﻟﻴﺰ ﺑ ــ ﺎ ﺗﻮﺟــﻪ ﺑ ــ ﻪ داده ﻫــﺎي ﺣﺎﺻــﻞ از آﻧــﺎﻟﻴﺰ ﻧﻘﻄــﻪاي ﺷـــﺪه، 2 ﻧﻤﻮﻧـــﻪ آن ﺗﺮﻛﻴـــﺐ ﻻﺑﺮادورﻳـــﺖ /2( 58 و ﻓﻠﺪﺳﭙﺎت ﻫﺎي ﻣﻮﺟﻮد در داﻳﻚ ﻫﺎي دﻳﺎﺑﺎزي (ﺟـﺪول )An=59 5/ ، 1) و ﻳــﻚ ﻧﻤﻮﻧــﻪ ﺗﺮﻛﻴــﺐ ﻣﺘﻮﺳــﻂ آﻧــﺪزﻳﻦ ﻓﻨﻮﻛﺮﻳﺴﺘﺎل ﻫﺎي ﭘﻼژﻳـﻮﻛﻼز داراي ﺗﺮﻛﻴـﺐ ﻻﺑﺮادورﻳـﺖ /An=47 )4) ﻧﺸﺎن ﻣﻲ دﻫـﺪ . داده ﻫـﺎي ﺣﺎﺻـﻞ از آﻧـﺎﻟﻴﺰ ﻫﺴﺘﻨﺪ . ﺑﺮﺧﻲ از آن ﻫﺎ در اﺛﺮ اﺳﭙﻴﻠﻴﺘﻲﺷـﺪن ﺑـﻪ آﻟﺒﻴـﺖ ﻧﻘﻄﻪ اي ﭘﻴﺮوﻛﺴﻦ ﻫﺎي ﻣﻮﺟـﻮد در داﻳـﻚ ﻫـﺎي دﻳﺎﺑـﺎزي (98 ﺗﺎ 99 درﺻﺪ آﻟﺒﻴـﺖ ) ﺗﺒـﺪﻳﻞ ﺷـﺪه اﻧـﺪ (ﺷـﻜﻞ 7). ( ﺟﺪول )2 ، ﻧﺸﺎن ﻣﻲ دﻫﺪ ﻛـﻪ آن ﻫـﺎ ﺗﺮﻛﻴـﺐ ﻳﻜﺴـﺎن و اﺳﭙﻴﻠﻴﺘﻲﺷﺪن ﻓﻨﻮﻛﺮﻳﺴﺘﺎل ﻫﺎي ﻓﻠﺪﺳﭙﺎت ﺑﺎﻋﺚ ﻣﻲﺷﻮد ﻫﻤﻮژن دارﻧﺪ. ﺑﺎ ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ ﺧﺼﻮﺻﻴﺎت ﻧـﻮري و ﻫﻤﭽﻨـﻴﻦ ﺗــﺎ CaO ،SiO2 و Al2O3 در اﻳــﻦ ﺑﻠــﻮر ﻫــﺎ ﺑــﻪ ﻃــﻮر ﻣﻴــﺰان ﻋﻨﺎﺻــﺮ ﻣﻮﺟــﻮد در ﻛﻠﻴﻨﻮﭘﻴﺮوﻛﺴـ ـﻦﻫــﺎ و درﺻــﺪ ﭼﺸﻢﮔﻴﺮي ﻛﺎﻫﺶ و Na2O ﺗﺎ ﺣﺪ ﻗﺎﺑﻞﺗـﻮﺟﻬﻲ اﻓـﺰاﻳﺶ اﻋﻀﺎي ﻧﻬﺎﻳﻲ آن ﻫﺎ ﻛـﻪ در ﺟـﺪول 2 آورده ﺷـﺪه اﺳـﺖ ﻳﺎﺑﺪ. CaO ﻛﻠﻴﻨﻮﭘﻴﺮوﻛﺴﻦﻫﺎ از ﻧﻮع دﻳﻮﭘﺴﻴﺪ ﻫﺴﺘﻨﺪ (ﺷﻜﻞ 8). در ﺳﺎﺧﺘﺎر ﻛﺎﻧﻲ ﻫﺎي ﺛﺎﻧﻮﻳﻪ ﻛﻠﺴﻴﺖ و اﭘﻴﺪوت 44 ﭘﺘـــﺮوﻟﻮژي، ﺳﺎل دوم، ﺷﻤﺎره ﻫﺸﺘﻢ، زﻣﺴﺘﺎن 1390 ﺟﺪول -1 ﻧﺘﺎﻳﺞ آﻧﺎﻟﻴﺰ ﻧﻘﻄﻪاي ﭘﻼژﻳﻮﻛﻼزﻫﺎي ﻣﻮﺟﻮد در ﻣﺘﺎﺑﺎزﻳﺖ ﻫﺎي ﺷﻤﺎل ﺣﺎﺟﻲآﺑﺎد (%wt) ﻫﻤﺮاه ﺑﺎ ﻣﺤﺎﺳﺒﻪ ﻓﺮﻣﻮل ﺳﺎﺧﺘﺎري (.a p.f.u) و درﺻﺪ اﻋﻀﺎي ﻧﻬﺎﻳﻲ آن ﻫﺎ Sample 814-1 814-1a 814-1b 814-1c 814-1d 814-1e 814-1f 814-1h 814-1i SiO2 55.72 53.65 68.28 51.55 51.47 67.84 51.62 53.52 66.95 TiO2 0.14 0.08 0.00 0.07 0.08 0.00 0.06 0.05 0.01 Al2O3 27.22 28.44 20.22 30.11 29.66 20.31 29.57 28.39 20.51 FeO* 0.74 0.62 0.05 0.55 0.62 0.04 0.53 0.45 0.02 MnO 0.00 0.04 0.00 0.06 0.03 0.00 0.02 0.02 0.00 MgO 0.06 0.18 0.00 0.09 0.10 0.00 0.09 0.14 0.01 CaO 10.07 12.28 0.25 13.60 13.42 0.31 13.57 12.49 0.20 Na2O 6.05 4.78