NR 2 (21) 2017

pismo edukacyjne Polskiego Komitetu Olimpijskiego ISSN 2299-9442

medal góry arena narty cel trasa meta OD REDAKCJI

www.facebook.com/pkol.olimpionik W numerze Drodzy Czytelnicy!

Trzymacie w rękach szczególny numer „Olimpionika”. 4 PYEONGCHANG 2018 Przed nami XXIII Zimowe Igrzyska Olimpijskie w południowokoreańskim PyeongChang. 8 #BIAŁOCZERWONI Od 9 do 25 lutego 2018 roku sportowcy z niemal całego świata będą zmagać się w 98 konkurencjach 10 THE WINTER IS COMING TO ASIA 15 dyscyplin. W blisko stuletniej historii tej imprezy dopiero trzeci raz zimowe igrzyska odbędą się w Azji. 13 POLSKI KOMITET IGRZYSK OLIMPIJSKICH To wciąż nietypowy region dla sportów zimowych, KOLEKCJA INSPIROWANA ale z wielkim potencjałem dla ich miłośników. 14 SPORTOWYM SUKCESEM Sporo miejsca poświęciliśmy informacjom Z SZACUNKIEM DLA SZLACHETNYCH i ciekawostkom dotyczącym PyeongChang i Korei 16 IDEAŁÓW WSPÓŁZAWODNICTWA Południowej, wspominamy dotychczasowe igrzyska zimowe, które dwukrotnie organizowała Japonia: 19 NIEZWYKLI OLIMPIJCZYCY w Sapporo (1972) i Nagano (1998). Nie wiadomo jeszcze, jak liczna będzie Polska Reprezentacja Olimpijska, 22 CITIUS-ALTIUS-FORTIUS ale wiemy, jak będą prezentować się w Korei nasi zawodnicy. Polecamy zapoznanie się 24 SPORTY (NIE)OLIMPIJSKIE WE WROCŁAWIU z kolekcją olimpijskich ubrań, dzięki czemu łatwiej rozpoznamy Polaków w trakcie relacji 28 TRENERZY BEZ GRANIC z zawodów. Bo na pewno będziecie kibicować Naszym, przecież „Jesteśmy jedną drużyną!”. 30 LISEK UPARTY JAK OSIOŁ Mimo nadchodzących zimowych igrzysk nie ŚWIĘTO MŁODOŚCI zapominamy o innych ważnych wydarzeniach 33 W OLIMPIJSKIM WYDANIU! i tematach. O problemie dopingu w polskim sporcie wypowiedział się na naszych łamach Witold Bańka, 36 OD BAŁTYKU AŻ DO CHIN minister sportu i turystyki, z osobistym przesłaniem dla Czytelników „Olimpionika”, a Monika Pyrek, 40 TYDZIEŃ W ESTONII utytułowana tyczkarka debiutuje u nas w roli dziennikarki. W naszych relacjach wracamy do 42 SPORTOWY YOUTUBER węgierskiego miasta Gyor, które było gospodarzem XIV Letniego Olimpijskiego Festiwalu Młodzieży 44 CZYTAM ETYKIETY, CZ. 2 Europy, oraz do Wrocławia, gdzie odbyła się 10. edycja The World Games, podczas których rywalizowali 46 KWESTIONARIUSZ PROUSTA zawodnicy w sportach nieolimpijskich. Mamy porady dla sportowych youtuberów i wyznawców zdrowego 47 SKOK PO PIERWSZE ZŁOTO! odżywiania oraz opowieści o niezwykłych ludziach, OLIMPIONIK – PISMO EDUKACYJNE POLSKIEGO KOMITETU OLIMPIJSKIEGO (ISSN 2299-9442), a wśród nich m.in. polski trener i jego afrykańscy młodzi WYDAWNICTWO POLSKIEGO KOMITETU OLIMPIJSKIEGO, DOSTĘPNE NA: WWW.OLIMPIJSKI.PL REDAKCJA: MONIKA CZECHOWSKA (REDAKTOR NACZELNA), KATARZYNA DEBERNY, 48 WARTO CZYTAĆ podopieczni, pływak, który pokonał Bałtyk, i mistrz MAGDALENA GARLEJ, IWONA MARCINKIEWICZ, GRAŻYNA RABSZTYN hulajnogi, który przejechał na niej z Siemiatycz 49 WARTO OGLĄDAĆ aż do Chin. Przeczytajcie całego „Olimpionika”, obiecujemy, że nie będziecie się w tym czasie nudzić! KRZYŻÓWKA OPRACOWANIE WYDAWNICZE: DIRECT PUBLISHING GROUP SA 50 UL. PILICKA 4, 02-629 WARSZAWA, TEL.: +48 22 642 96 40, WWW.DP-GROUP.COM.PL Redakcja PROJEKT MAKIETY: JAKUB BAUMAN GRAFIKA NA OKŁADCE: CENTRUM KULTURY KOREAŃSKIEJ MICHAŁ KOROLEC 51 DESIGN STUDIO W WARSZAWIE

2 OLIMPIONIK OLIMPIONIK 3 CZY WIESZ, ŻE...

„Passion. Connected” to oficjalne motto igrzysk. Pierwszy człon „Passion” nawiązuje do relacji i więzi tworzących się poprzez pasję związaną z zimowymi sportami. Igrzyska w PyeongChang mają być miejscem, w którym ludzie zaznają PYEONGCHANG 2018 niezwykłej gościnności, będą wymieniać się inspiracjami i do- świadczą radości oraz zachwytu w duchu olimpizmu. Drugi człon „Connected” oznacza otwartość PyeongChang. Ma też WKRÓTCE ROZPOCZNĄ SIĘ XXIII ZIMOWE IGRZYSKA OLIMPIJSKIE W PYEONGCHANG. podkreślać, że dzięki najnowocześniejszej technologii ludzie PRZYGOTOWALIŚMY DLA WAS KILKA CIEKAWOSTEK NA ICH TEMAT na całym świecie mogą uczestniczyć w tym sportowym święcie. Oficjalne logo igrzysk symbolizuje harmonię śniegu i lodu, gwiazd sportów zimowych i ludzi z całego świata, którzy przy- MARTA MAREK, MAGDALENA GARLEJ jeżdżają razem do PyeongChang, do miejsca, gdzie ziemia spo- tyka się ze słońcem. Grafika przedstawia dwa symbole z kore- Południowokoreańska prowincja Gangwon z powiatem W igrzyskach weźmie udział 95 reprezentacji narodowych, ańskiego alfabetu hangul. Ten przypominający kwadrat wyraża PyeongChang będzie w dniach 9–25 lutego 2018 roku go- co oznacza, że w 102 konkurencjach wystartuje 2900 spor- harmonię pomiędzy niebem, ziemią i człowiekiem. Drugi zaś ścić XXIII Zimowe Igrzyska Olimpijskie. Jest to jeden z naj- towców. W PyeongChang zadebiutują cztery nowe konkuren- symbolizuje lód, śnieg i sportowców. popularniejszych regionów tego kraju do uprawiania spor- cje: snowboardowy Big Air (K i M), łyżwiarski wyścig ze startu tów zimowych: ma 16 894 km² powierzchni, zamieszkuje go wspólnego (K i M), konkurs par mieszanych w curlingu, a także Soohorang – oficjalna maskotka zimowych igrzysk ok. 1,59 mln osób. Leży przy granicy z Koreą Północną. drużynowe zawody w narciarstwie alpejskim. olimpijskich w PyeongChang, która przedstawia postać białego tygrysa (w jęz. koreańskim horangi). Biały tygrys uważany jest Logo igrzysk symbolizuje w Korei Poludniowej za króla gór lub opiekuna zwierząt. Często harmonię śniegu i lodu występuje w mitach i legendach. Soohorang będzie opieku- nem sportowców, widzów i wszystkich uczestników igrzysk. oraz ludzi z całego świata, Pełen pasji i odwagi godny przyjaciel będzie nad wszystkim którzy przyjeżdżają sprawował opiekę. do PyeongChang – miejsca, Bandabi – to kompan Soohoranga i maskotka igrzysk gdzie ziemia spotyka się paraolimpijskich, którą jest czarny niedźwiedź (ze znakiem ze słońcem półksiężyca na piersi). Symbolizuje silną wolę i odwagę. To ser- deczny przyjaciel, dla którego najważniejsza jest równość i har- monia. Zachęca paraolimpijczyków do przekraczania granic. FOT. MIĘDZYNARODOWYFOT. KOMITET OLIMPIJSKI, CENTRUM KULTURY KOREAŃSKIEJ, WWW. VISITKOREA.OR.KR

4 OLIMPIONIK OLIMPIONIK 5 CZY WIESZ, ŻE...

Koreańska kultura jest sercem wszystkich olimpijskich projektów tych igrzysk. Hangul – koreański alfabet, jest fundamentem tej kultury, dlatego został włączony w projekt medali, logo i piktogramów

Zanim 9 lutego zostanie od niego zapalony olimpijski znicz, płomień będzie podróżował statkiem, samolotem, łodzią pod- wodną, ale także na tyrolce lub będzie niesiony przez robota.

Olimpijskie medale – koreańska kultura jest sercem wszystkich olimpijskich projektów tych igrzysk. Hangul – koreański alfabet, jest fundamentem tej kultury, dlatego też został włączony w pro- jekt medali, logo i piktogramów. Na awersie medalu widzimy dy- namiczne linie (przekątne) symbolizujące historię igrzysk i deter- minację uczestników. Na drugiej stronie (rewersie) umieszczono piktogram dyscypliny sportowej z logiem igrzysk. Wstęga, na której zawieszony jest medal, też jest częścią projektu. Stwo- rzono ją przy użyciu tradycyjnej tkaniny Gapsa. Wyszywana jest tradycyjnymi wzorami hangul, które odzwierciedlają delikatność i piękno Korei. Do medali będą dołączone drewniane pudełka, dla ozdobienia których inspiracją była koreańska architektura świątyń i wiejskich domów. Medale zaprojektował Lee Suk-woo. Piktogramy – wizją igrzysk w PyeongChang są nowe i zakrzywione linie pomagają wyrazić ruchy stawów i kończyn, horyzonty – pokazanie wszystkiego, co Korea ma do zaofe- przez co zwiększają ich dynamikę. Płynne linie i spręży- Pochodnia olimpijska – pięć filarów w górnej części pochodni rowania, podczas igrzysk. Piktogramy również zostały za- ste obrazy odzwierciedlają olimpijskiego ducha, sportowy ma symbolizować płomień, a kształt pięciokąta na górze i na projektowane w oparciu o koreański alfabet hangul. Pochyłe potencjał oraz pasję. dole nawiązuje do pięciu kontynentów świata. Płomień olimpij- ski, który zapłonie na pięciu filarach, wyraża jedność wśród lu- dzi i ducha olimpijskiego. Znak gwiazdki reprezentuje pierwszą spółgłoskę drugiej sylaby koreańskiego alfabetu dla Pyeong- Chang. Ma symbolizować igrzyska jako otwieranie się nowych horyzontów. Złoty kolor wewnętrznego elementu pochodni ma do spełnienia ważne zadanie – po zapaleniu pochodni światło płomienia odbija się łagodnie i wydostaje na zewnątrz między pięcioma filarami.

„Olympic Torch Relay” – sztafeta z ogniem olimpijskim jest pierwszym oficjalnym wydarzeniem inaugurującym igrzyska olimpijskie PyeongChang 2018. Jest to zaproszenie celebrujące emocje, które tworzą ogólnokrajową olimpijską atmosferę. Szta- feta przemierzy 2018 km w 101 dni. Weźmie w niej udział 7500 biegaczy reprezentujących 75 milionów mieszkańców Półwy- spu Koreańskiego. W Olimpii, 24 października 2017, od promieni słonecznych został zapalony płomień olimpijski, który 1 listopa-

da rozpoczął swoją drogę przez prowincje Korei Południowej. MIĘDZYNARODOWYFOT. KOMITET OLIMPIJSKI

6 OLIMPIONIK OLIMPIONIK 7 KAMPANIA PKOl #BIAŁOCZERWONI „JESTEŚMY JEDNĄ DRUŻYNĄ” – POD TAKIM HASŁEM POLSKI KOMITET OLIMPIJSKI PROMUJE POLSKĄ REPREZENTACJĘ OLIMPIJSKĄ PYEONGCHANG 2018, JEJ SPONSORÓW I PARTNERÓW, JEDNOCZEŚNIE ZACHĘCAJĄC POLAKÓW DO WSPÓLNEGO KIBICOWANIA BIAŁO- -CZERWONYM PODCZAS XXIII ZIMOWYCH IGRZYSK OLIMPIJSKICH Weronika Nowakowska Katarzyna Bachleda-Curuś Głównym motywem graficznym kampanii są kolorowe biathlon łyżwiarstwo szybkie piktogramy odzwierciedlające najważniejsze symbo- Zostałam sportowcem, bo uwielbiam Igrzyska olimpijskie to dla mnie przede le zimowych igrzysk. Ich geometryczne kształty i żywe wyzwania. Sport to nie tylko mój zawód, to po wszystkim historia i magia. Do PyeongChang kolory nawiązują równocześnie do bogatej kultury Korei prostu styl życia. Do PyeongChang jadę z wa- jadę przeżyć kolejną sportową przygodę i speł- Południowej. lizką pełną ubrań i całą głową motywacji. Samej sobie niać swoje marzenia. Samej sobie przed igrzyskami życzę Celem kampanii jest bezpośredni przekaz, dlatego przed olimpijskim startem powiedziałabym: „Werka, rób spokojnej głowy, a kibicom więcej wiary w nas, wybrano do niej 9 najważniejszych graficznych skojarzeń swoje”, a kibiców proszę o cierpliwość. optymizmu i żeby do końca trzymali za nas kciuki. z zimą i igrzyskami. Medal, góry, arena, śnieg, narty, cel, trasa, meta oraz łyżwy są symbolami, które chcemy prze- kazać naszym olimpijczykom, kibicom i sponsorom, aby w ten sposób udowodnić, że emocje olimpijskie łączą nas wszystkich. W kampanii, obecnej w telewizji, radiu, pra- sie i Internecie, aktywny udział biorą polscy olimpijczycy, którzy promują idee i wartości olimpijskie.

Kamil Stoch Karolina Riemen-Żerebecka Monika Hojnisz skoki narciarskie skicross biathlon Igrzyska olimpijskie to dla mnie szczególne Sport to w moim życiu wszystko, naprawdę Sport wypełnia całe moje dotychczasowe wydarzenie. Medal olimpijski to ogromna wszystko. Start w igrzyskach olimpijskich to dla życie, z nim wiążę również swoją przyszłość. nagroda za pracę, którą wkładam w treningi. mnie szansa na jak najlepsze zaprezentowanie Igrzyska olimpijskie to dla mnie spełnienie ma- W PyeongChang będę godnie reprezentował swój się, a zdobycie medalu byłoby spełnieniem marzeń rzeń i wydarzenie sportowe, na które przygotowuję się kraj i oddawał najlepsze skoki, na jakie mnie stać. Sobie z dzieciństwa. Samej sobie przed igrzyskami w Pyeong- już czwarty rok. Do PyeongChang jadę po nowe i kolegom z drużyny powiedziałbym: „nie przejmuj się, -Chang powiedziałabym: „Karolina, odwagi”, a kolegom doświadczenia i niezapomniane przeżycia. Zdobycie skup się na swojej pracy, rób to, co potrafisz, i staraj się z reprezentacji: „nie zważajcie na nic, tylko dajcie z siebie medalu byłoby dla mnie spełnieniem marzeń cieszyć każdym skokiem”. wszystko”. i zrekompensowałoby trudy mojej pracy. FOT. VIDOQFOT. STUDIO

8 OLIMPIONIK OLIMPIONIK 9 Z HISTORII ZIMOWYCH IGRZYSK OLIMPIJSKICH

Azja jest największym kontynentem – zajmuje blisko 30% powierzchni wszystkich lądów na Ziemi, a mieszka na nim aż W Azji po raz pierwszy 60 proc. ludności świata (4,4 mld). Jednak tylko w części kon- zimowe igrzyska olimpijskie tynentu występuje zima, a na dodatek bardzo duża część tego (w kolejności XI) obszaru charakteryzuje się niskim zaludnieniem i niezwykle mroźną aurą. W efekcie o warunkach sprzyjających rozwojowi odbyły się dopiero sportów zimowych mówić możemy przede wszystkim w przy- w 1972 roku padku krajów Dalekiego Wschodu. Jednak ich dorobek nie jest tak bogaty jak Europy czy Ameryki Północnej. Większość tra- w japońskim Sapporo dycyjnych sportów azjatyckich ma niewiele wspólnego z zimą. Dominują przede wszystkim sztuki walki, jazda konna, medyta- uwagę wspomniany klimat, a także ich potęgę gospodarczą cja i gry z użyciem piłek. Oczywiście, wszystkie północne ludy oraz bogactwo kulturowe zamieszkujących je społeczno- azjatyckie od tysięcy lat znały prymitywne narty, ale używano ści, nie dziwi, że tylko one były (i w najbliższym czasie będą) ich przede wszystkim nie w celach rekreacyjnych, a jako środek gospodarzami zarówno letnich, jak i zimowych igrzysk. transportu, sprzęt wojskowy i łowiecki. To już było... Azja ma trzech liderów Pierwsze zimowe igrzyska olimpijskie odbyły się w 1924 roku O znacznie lepszych możliwościach do uprawiania dyscyplin we francuskim Chamonix. W Azji po raz pierwszy zimowe igrzy- letnich łatwo przekonać się, patrząc na osiągnięcia poszcze- ska (w kolejności XI) odbyły się dopiero w 1972 roku w japoń- gólnych państw azjatyckich w igrzyskach olimpijskich. W let- skim Sapporo. Miasto miało gościć zawody już w 1940 roku, nich medale zdobywali reprezentanci ponad 30 z nich, a do- ale nie odbyły się one z powodu II wojny światowej. Były to robek Chin (543), Japonii (439) czy Korei Południowej (264) pierwsze zimowe igrzyska poza Europą i Ameryką Północną, plasuje je w światowej czołówce. Natomiast zimą na olimpij- więc gospodarzom tym bardziej zależało na wzorowej organi- skim podium stawali obywatele zaledwie 6 krajów: obok po- zacji. Zainwestowali ogromne pieniądze i jeszcze większą pracę nownie najlepszych Chin (53), Korei Południowej (53) i Japonii w przygotowania i nowoczesną infrastrukturę. Impreza okazała (45), także Kazachstanu (7), Korei Północnej (2) i Uzbekistanu się wielkim sukcesem. Najbardziej zapamiętali ją chyba sami (1). To zestawienie pokazuje nie tylko dominację dyscyplin Japończycy i... Polacy. Gospodarze, choć debiutowali w olim- letnich w Azji, lecz także wskazuje 3 kraje, w których sport pijskich sportach zimowych już w 1928 roku (Sankt Moritz, rozwinął się zdecydowanie bardziej niż w innych. Biorąc pod Szwajcaria), nie mogli dotąd pochwalić się ani jednym złotym

THE WINTER IS COMING TO ASIA JUŻ NIEBAWEM ZIMOWĄ STOLICĄ GLOBU ZOSTANIE NA PONAD DWA TYGODNIE POŁUDNIOWOKOREAŃSKIE MIASTO PYEONGCHANG, KTÓRE GOŚCIĆ BĘDZIE XXIII ZIMOWE IGRZYSKA OLIMPIJSKIE. TO DOPIERO TRZECI AZJATYCKI GOSPODARZ W BLISKO STULETNIEJ HISTORII TEJ WIELKIEJ IMPREZY. WIELE WSKAZUJE JEDNAK, ŻE TA CZĘŚĆ ŚWIATA BĘDZIE W PRZYSZŁOŚCI ZNACZYĆ W SPORTACH ZIMOWYCH CORAZ WIĘCEJ

MICHAŁ POLAKOWSKI FOT. MIĘDZYNARODOWYFOT. KOMITET OLIMPIJSKI, CENTRUM KULTURY KOREAŃSKIEJ

10 OLIMPIONIK OLIMPIONIK 11 Z HISTORII ZIMOWYCH IGRZYSK OLIMPIJSKICH Z KART HISTORII medalem. Konkurs skoków narciarskich na normalnym obiekcie wreszcie spełnił ich marzenia – zwyciężył bezkonkurencyjny Yukio Kasaya, a dwaj inni Japończycy zajęli pozostałe miejsca na podium. Na dużej skoczni piękne chwile przeżywali Polacy, POLSKI KOMITET bo nasze pierwsze w historii złoto zimowych igrzysk zdobył wówczas Wojciech Fortuna. Zimowe igrzyska (XVIII) zawitały do Azji ponownie blisko 30 lat IGRZYSK OLIMPIJSKICH później, zorganizowało je w 1998 roku japońskie Nagano. Co ciekawe, to miasto jest najbardziej wysuniętym na południe gospodarzem imprezy w historii – jego szerokość geograficzna W HOTELU FRANCUSKIM W KRAKOWIE 12 PAŹDZIERNIKA 1919 ROKU POWOŁANO (36°N) jest taka sama jak... północnych wybrzeży Afryki! Na do- POLSKI KOMITET IGRZYSK OLIMPIJSKICH, KTÓRY W 1925 ROKU PRZYJĄŁ OBOWIĄZUJĄCĄ datek, zima 1998 roku długo była w Japonii ciepła i bezśnieżna, DO DZISIAJ NAZWĘ POLSKI KOMITET OLIMPIJSKI co wywoływało duże obawy o możliwość przeprowadzenia za- wodów. W styczniu nadeszły jednak intensywne opady i śniegu Jego przewodniczącym został książę Stefan Lubomirski, było pod dostatkiem. W programie zadebiutowały wtedy nowe a protektorat osobiście objął Naczelnik Państwa Józef konkurencje – snowboard (slalom gigant i half-pipe), hokej Piłsudski. Powołanie Komitetu było dla Polski ogromnym za- kobiet oraz curling. szczytem, w końcu pojawiła się szansa wyjazdów naszych sportowców na igrzyska. Państwo, które po 123 latach niewoli A to dopiero będzie... odzyskało niepodległość, mogło wreszcie zaprezentować się na Dokładnie w 20 lat po Nagano azjatyckie światowe święto arenie międzynarodowej. sportów zimowych zorganizowane będzie w południowo- Polska reprezentacja olimpijska miała wziąć udział w igrzyskach koreańskim PyeongChang. Będą to XXIII Zimowe Igrzyska w Antwerpii (1920). Niestety, wojna polsko-bolszewicka po- Olimpijskie. Wiadomo też już, że kolejna przerwa będzie dużo krzyżowała te plany. Nasz kraj reprezentował tylko poczet krótsza, bo zaledwie czteroletnia – w 2022 roku najlepsi za- sztandarowy, a sportowcy zostali wysłani na front. wodnicy sportów zimowych zjadą do Pekinu. Chińska stolica będzie pierwszym w historii miastem, nad którym olimpijski Ambasador sportu ogień zapłonie zarówno latem, jak i zimą. Niewiele osób wie, że Marszałek Józef Piłsudski był wielkim Podczas obu imprez kibice będą emocjonować się rywaliza- miłośnikiem sportu i propagował aktywny styl życia. Uważał, cją w kilku nieoglądanych dotąd konkurencjach. W Korei Po- ze startu wspólnego, curlingowy konkurs drużyn mieszanych że nie tylko żołnierze powinni odznaczać się tężyzną fizyczną. łudniowej będą to: snowboardowy big air, łyżwiarski wyścig oraz zawody drużynowe w narciarstwie alpejskim. W Chinach W 1919 roku z jego inicjatywy zorganizowano Warszawskie z kolei do programu mogą dołączyć m.in. kombinacja norweska Igrzyska Wojskowe. To on utworzył Centralny Instytut Wycho- kobiet i narciarski big air. Decyzje w tej sprawie mają zapaść wania Fizycznego w Warszawie (dzisiejsza AWF) i wprowadził Koreańczycy najwięcej medali latem 2018 roku. w szkołach obowiązkowe lekcje WF, uważał bowiem, że dzieci zimą zdobywają Sporty zimowe, mimo że wcześniej nie znajdowały się na i młodzież należy wychowywać przez sport. w short-tracku pierwszym planie, coraz chętniej wkraczają do Azji. Międzyna- rodowy Komitet Olimpijski – powierzając krajom tego regionu organizację dwóch kolejnych zimowych igrzysk – dostrzegł coraz większe zainteresowanie na tym kontynencie. Potwier- dza to dynamiczny rozwój Zimowych Igrzysk Azjatyckich, od- bywających się od 1986 roku. Podczas gdy w pierwszej edycji wystąpiło w nich niespełna 300 zawodników, w ostatniej, ósmej (2017), było ich już ponad 1100. Rosną również tele- wizyjne statystyki oglądalności zawodów. Dlatego tytułowe nadejście zimy do Azji to, wbrew skojarzeniom, bardzo dobra wiadomość!

W 1972 roku w Sapporo nasze pierwsze w historii złoto zimowych igrzysk

zdobył Wojciech Fortuna MIĘDZYNARODOWYFOT. KOMITET OLIMPIJSKI, CENTRUM KULTURY KOREAŃSKIEJ RYS. VELVET FACTORY

12 OLIMPIONIK OLIMPIONIK 13 MODNIE I WYGODNIE

Najnowsza kolekcja olimpijska jest inspirowana modą sportową i stylem lat 80. i 90. Dominują w niej geometryczne wzory oraz intensywne kolory bieli i czerwieni

i czerwieni, które zestawione z modną szarością, tworzą trend na tegoroczną zimę. To ważne, że Polska Reprezentacja Olimpij- ska jest ubierana przez polską markę i to nie pierwszy raz marka 4F wyposaża w stroje naszą ekipę. To liczy się w świecie olim- pijskiego sportu, a jest widoczne podczas ceremonii otwarcia igrzysk olimpijskich i defilady sportowców. – To naprawdę nadzwyczajna sytuacja. Polska marka ubiera naszą reprezentację i jesteśmy z tego bardzo dumni. Ela- styczność, dostosowanie się firmy OTCF, właściciela marki 4F, do potrzeb zawodników to postawa, którą doceniamy i dlatego nasza współpraca trwa już prawie dziesięć lat – mówi Andrzej Kraśnicki, prezes Polskiego Komitetu Olimpijskiego. Do zobaczenia w PyeongChang!

KOLEKCJA INSPIROWANA SPORTOWYM SUKCESEM MODA OLIMPIJSKA TO COŚ WIĘCEJ NIŻ UBIÓR SPORTOWY. NASYCONA BARWAMI NARODOWYMI, A PRZY TYM NOWOCZESNA I TRENDY STAJE SIĘ WAŻNYM ELEMENTEM IDENTYFIKACJI. POLSKA REPREZENTACJA OLIMPIJSKA NA XXIII ZIMOWE IGRZYSKA OLIMPIJSKIE DO PYEONGCHANG POJEDZIE WYPOSAŻONA W NAJNOWSZĄ KOLEKCJĘ MARKI 4F

w których można wyruszyć na zwiedzanie miasta. Korzystając HENRYK URBAŚ l z nowoczesnych technologii, projektanci opracowali ubrania Przy kolekcji pod okiem Ranity Sobańskiej pracowało gwarantujące wytrzymałość i sprawność. Dlatego m.in. za- kilkudziesięciu projektantów. Poszczególne jej elementy były miast standardowych wykorzystano szwy spawane. Zastoso- na bieżąco konsultowane z Polskim Komitetem Olimpijskim, wano także laserowe cięcia gwarantujące trwałość i precyzję. któremu zależy, aby olimpijczycy mieli ubrania na każdą pogodę Według twórców, najnowsza kolekcja olimpijska jest inspirowana i na każdą sytuację. Zatem w komplecie reprezentanta znajdą modą sportową i stylem lat 80. i 90. Dominują w niej geome-

się ubiory funkcjonalne, czyli takie na trening oraz codzienne, tryczne wzory, obszerne kurtki i kaptury, intensywne kolory bieli SZYMONFOT. SIKORA/PKO

14 OLIMPIONIK OLIMPIONIK 15 ROZMOWA OLIMPIONIKA

Był Pan sportowcem, teraz jest Pan odpowiedzialny za sport w Polsce. Czym jest dla Pana doping i dlaczego trzeba z nim Z każdym rokiem walczyć? zwiększa się w Polsce Rzeczywiście, od najmłodszych lat jestem związany ze sportem. liczba zawodników oraz Swoje pierwsze kroki stawiałem na boiskach piłkarskich, gdzie trenowałem w drużynie Rozwoju Katowice, skąd przeniosłem się dyscyplin sportowych na lekkoatletyczną bieżnię. W swojej karierze wielokrotnie mu- objętych programem siałem pokonywać granicę własnych możliwości, tak by móc re- alizować olimpijską ideę Citius-Altius-Fortius, czyli Szybciej, Wy- kontroli Polskiej Agencji żej, Silniej. Jednak nigdy nie działałem wbrew zasadzie fair play, Antydopingowej aby poprawić swój wynik sportowy. Doping był i jest dla mnie największą zbrodnią, jaką można wyrządzić idei szlachetnego współzawodnictwa. postaw i motywacji w zakresie stosowania dopingu. Angażuje Zawsze powtarzam, że sport jest najlepszym nauczycielem ono zarówno sportowców wyczynowych, jak i osoby rekreacyjnie – pozwala nabyć cechy tak potrzebne w codziennym życiu, jak uprawiające sport i pozwoli m.in. na określenie w przybliżeniu umiejętność pracy w zespole, dążenie do perfekcji, rzetelność czy skali dopingu w naszym kraju. Jego wyniki poznamy jeszcze pracowitość, a dodatkowo z każdym sukcesem, a tym bardziej w tym roku. z każdą porażką, hartuje nas, nie tylko jako zawodników, ale i też, Co ważne, z każdym rokiem zwiększa się w Polsce liczba zawod- a może przede wszystkim, jako ludzi. Każdy sportowiec chciał- ników oraz dyscyplin sportowych objętych programem kontroli by wygrywać, zdobywać medale, nagrody, piąć się w rankingach Polskiej Agencji Antydopingowej. W tym roku zostanie pobranych i być dumą kraju czy regionu, który reprezentuje. Ważne, by te od sportowców prawie 4000 próbek fizjologicznych, a docelowo zwycięstwa odnoszone były uczciwie, dzięki ciężkiej pracy, ta- w 2020 roku już 4500. Taka liczba kontroli pozwoli skutecznie lentowi, czasem szczęściu, ale nigdy na drodze oszustwa, nie- eliminować ze współzawodnictwa sportowego dopingowych uczciwości i pogardy dla pracy kolegów z boiska, bieżni czy kortu. oszustów. Dlatego musimy robić wszystko, co w naszej mocy, by eliminować doping ze sportu, wzmacniając poczucie, że jest on rywalizacją Prawie przez 30 lat działała w naszym kraju Komisja do Zwal- równych sobie ludzi, spośród których wygrywa najlepszy. czania Dopingu w Sporcie. W tym roku zastąpiła ją nowo powołana Polska Agencja Antydopingowa, której organem Jak duża jest skala dopingu wśród polskich sportowców? założycielskim jest Ministerstwo Sportu i Turystyki. Skąd te Chciałbym móc powiedzieć, że problem dopingu w polskim zmiany, czym różnią się od siebie obie instytucje? sporcie nie istnieje. Niestety, nawet wśród naszych sportowców Zasadniczą przesłanką utworzenia Polskiej Agencji Antydo- zdarzają się przypadki stosowania dopingu w celu osiągnięcia pingowej (POLADA) była dogłębna analiza możliwości rozwoju lepszego wyniku sportowego. Zgodnie ze statystykami Polskiej Komisji do Zwalczania Dopingu w Sporcie, w ramach określonych Z SZACUNKIEM Agencji Antydopingowej w 2016 roku wykryto 60 takich przy- padków. Dokonano tego na podstawie analiz prawie 3300 próbek pobranych od polskich zawodników. Oznacza to, że analiza mniej niż 2% próbek wykazała obecność niedozwolonej substancji DLA SZLACHETNYCH w organizmach badanych sportowców. Liczba ta jest zbliżona do liczby pozytywnych wyników analiz w innych państwach eu- CZY WIESZ, ŻE... ropejskich. Oczywiście, nie można jej utożsamiać ze skalą do- pingu w naszym kraju, szczególnie jeżeli brać pod uwagę sport 1968 PIERWSZE KONTROLE ANTYDOPINGOWE NA IGRZYSKACH IDEAŁÓW uprawiany rekreacyjnie. Dlatego zdecydowałem w tym roku OLIMPIJSKICH o zleceniu bardzo ciekawego badania społecznego, dotyczącego 1988 PIERWSZE TESTY ANTYDOPINGOWE POZA ZAWODAMI 1999 POWSTAJE ŚWIATOWA AGENCJA ANTYDOPINGOWA (WADA), KTÓREJ CELEM JEST WALKA ZE STOSOWANYMI WSPÓŁZAWODNICTWA W SPORCIE ZABRONIONYMI ŚRODKAMI ORAZ METODAMI Doping był i jest UZNANYMI ZA DOPINGOWE 2007 ZOSTAJE WPROWADZONY SYSTEM ADAMS ROZMOWA Z WITOLDEM BAŃKĄ, MINISTREM SPORTU I TURYSTYKI, dla mnie największą – ELEKTRONICZNA BAZA DANYCH, KTÓRA ZAWIERA INFORMACJE O MIEJSCACH POBYTU ZAWODNIKÓW, PRZEDSTAWICIELEM 47 KRAJÓW CZŁONKOWSKICH RADY EUROPY zbrodnią, jaką WYNIKACH KONTROLI ANTYDOPINGOWEJ ORAZ W KOMITECIE WYKONAWCZYM ŚWIATOWEJ AGENCJI ANTYDOPINGOWEJ (WADA) można wyrządzić O WYŁĄCZENIACH DLA CELÓW TERAPEUTYCZNYCH 2017 POWSTAJE POLSKA AGENCJA ANTYDOPINGOWA idei szlachetnego (POLADA), WESZŁA W ŻYCIE USTAWA O ZWALCZANIU ROZMAWIAŁA MONIKA CZECHOWSKA DOPINGU W SPORCIE FOT. MINISTERSTWOFOT. SPORTU I TURYSTYKI współzawodnictwa

16 OLIMPIONIK OLIMPIONIK 17 ROZMOWA OLIMPIONIKA

Wpływa to również na efektywność kontroli. Co interesują- ce, w pierwszych dwóch miesiącach swojego funkcjonowania POLADA pobrała rekordową liczbę próbek antydopingowych (ponad 1000) oraz przeprowadziła rekordową liczbę szkoleń edukacyjnych (22).

„Olimpionik” ciągle przestrzega na swoich stronach przed do- pingiem, popieramy czysty sport. Proszę nas w tym wesprzeć własnym przesłaniem do młodych miłośników aktywności fizycznej, tych mniej i bardziej zaawansowanych... Myślę, że marzeniem każdego sportowca, niezależnie od poziomu jego wyszkolenia, jest udział w igrzyskach olimpijskich. Niech tekst olimpijskiej przysięgi, którą składają zawodnicy, będzie najlepszym przesłaniem i nauką dla wszystkich, którzy poświę- cają przynajmniej cząstkę swojego życia dla sportu – ślubuję re- spektować zasady obowiązujące w sporcie, przestrzegać zasad w ustawie o sporcie. Dynamicznie zmieniające się standardy mię- szlachetnej rywalizacji i zawsze postępować zgodnie z duchem dzynarodowe w zakresie walki z dopingiem oraz nowe wyzwa- fair play; wszystkie dążenia, umiejętności, talent i siły woli po- nia stawiane przed podmiotem odpowiedzialnym za koordyna- święcić osiągnięciu najlepszego wyniku sportowego bez żadnego cję krajowego programu antydopingowego wpłynęły na moją dopingu. Tekst przysięgi odwołuje się do wartości, które powinny decyzję o zmianie modelu funkcjonowania polskiego systemu towarzyszyć na co dzień każdemu zawodnikowi. Ich przestrze- antydopingowego. Utworzenie POLADA było w pewnym sensie ganie to nie tylko wyraz szacunku dla szlachetnych ideałów koniecznością. Nie chcieliśmy stać w miejscu, tylko równać do współzawodnictwa, na których oparto nowożytny sport, ale też najlepszych. Jestem przekonany, że dzięki utworzeniu nowej dla innych zawodników oraz nas samych. Wszystkim Czytelni- Agencji i pozostałym zmianom, jakie wprowadza ustawa o zwal- kom „Olimpionika” życzę, aby ich postawa zawsze była z tymi czaniu dopingu w sporcie, Polska ma szansę dołączyć wkrótce wartościami zgodna. do światowej awangardy walki z dopingiem i wyznaczać kierunki jej rozwoju w przyszłości. Kluczowa różnica pomiędzy Komisją do Zwalczania Dopingu w Sporcie a POLADA polega na przyjęciu dla Agencji odmiennej formy prawnej, dającej większe możliwości rozwoju, w tym dzięki większej dywersyfikacji źródeł finansowania oraz wyposażeniu w nowe kompetencje. POLADA, jako państwowa osoba prawna, może uczestniczyć w projektach międzynarodowych, w tym ba- dawczych i edukacyjnych, a także ubiegać się o dodatkowe środki finansowe na realizację swoich zadań. Chodzi tu przede wszyst- kim o środki pochodzące z Funduszu Dobrowolnego UNESCO, Programu Erasmus+ Unii Europejskiej oraz Światowej Agencji Antydopingowej. Zgodnie z ustawą POLADA ma też ściśle współpracować z policją, prokuraturą, służbą celno-skarbową, strażą graniczną i żandarmerią wojskową w zakresie, w jakim współpraca ta może pomóc Agencji w ustaleniu odpowiedzialności dyscyplinarnej za doping w sporcie. Dzięki tym uprawnieniom POLADA będzie mogła prowadzić własne dochodzenia w sprawach dopingowych, tak jak najnowocześniejsze agencje antydopingowe na świecie. POLADA to też znacząca profesjonalizacja kontroli anty- dopingowej w naszym kraju. Ustawa o zwalczaniu dopingu w sporcie określa zasady szkolenia i egzaminowania kontrolerów. Nadaje im też szczególne uprawnienia w zakresie współpracy z różnymi organami i instytucjami, a nade wszystko przewidu- je dla nich zupełnie nowy status, oparty na odpowiedzialności,

ale i ochronie, jaka przysługuje funkcjonariuszom publicznym. SHUTTERSTOCKFOT.

18 OLIMPIONIK Z HISTORII IGRZYSK NIEZWYKLI OLIMPIJCZYCY ZDOBYCIE MEDALU OLIMPIJSKIEGO TO NIEZWYKŁE WYDARZENIE. W HISTORII IGRZYSK SĄ TACY, KTÓRZY NIE TYLKO ZDOBYLI ICH WIELE, ALE TAKŻE SĄ MEDALISTAMI ZIMOWYCH I LETNICH IGRZYSK OLIMPIJSKICH

MARTA MAREK

Eddie Eagan Amerykański bokser był pierwszym sportowcem, który stanął na podium zarówno letnich, jak i zimowych igrzysk. W roku 1920 wygrał w Antwerpii rywalizację w wadze półciężkiej, a w 1932 roku triumfował w konkurencji bobslejowych czwó- rek w Lake Placid. Jest jedynym złotym medalistą obu edycji igrzysk olimpijskich w różnych dyscyplinach. Eagan wystą- pił także w olimpijskim turnieju pięściarzy w Paryżu (1924), nie zdołał tam jednak stanąć na podium.

Christa Luding-Rothenburger cztery medale olimpijskie zdobyła w łyżwiarstwie szybkim, jeden w... kolarstwie torowym w sprincie

Eddie Eagan (drugi z lewej) był nie tylko pięściarzem, ale i bobsleistą

Christa Luding-Rothenburger Niemka ma w dorobku pięć olimpijskich medali. Cztery z nich zdobyła na zimowych igrzyskach w zmaganiach łyżwiarek szybkich. Sięgnęła po złoto na 500 m w Sarajewie (1984) i na 1000 m w Calgary (1988), a także srebro na 500 m w Calga- ry i Albertville (1992). Ponadto w 1988 roku została w Seulu wicemistrzynią olimpijską w kolarstwie torowym w sprincie. Co ciekawe, w jednym roku kalendarzowym – 1988, wzięła udział w dwóch igrzyskach, zdobywając trzy medale. Oba występy dzieliło 7 miesięcy. W lutym triumfowała w biegu łyżwiarskim w kanadyjskim Calgary i była druga w konkursie na dystansie o połowę krótszym. We wrześniu zaś sięgnęła

FOT. GETTYFOT. IMAGES po srebro w wyścigu sprinterskim w kolarstwie torowym.

OLIMPIONIK 19 Z HISTORII IGRZYSK

Szansę na wystąpienie na igrzyskach letnich i zimowych miał uprawiający hokej na lodzie i piłkę nożną Polak Władysław Król

Jacob Tullin Thams Norweg wziął udział w igrzyskach zimowych w Chamonix (1924) i Sankt Moritz (1928) oraz letnich w Berlinie (1936). W tych trzech imprezach zdobył dwa medale. W olimpijskim debiucie we francuskim Chamonix sięgnął po złoto w roz- grywanym po raz pierwszy w historii konkursie skoków nar- ciarskich. Z kolei w 1936 roku wywalczył wicemistrzostwo w żeglarskiej klasie 8 m.

Było blisko Żadnemu z polskich sportowców nie udało się jak dotąd Lauryn Williams dwa medale stanąć na podium zarówno w igrzyskach letnich, jak i zimo- zdobyła na bieżni, jeden na torze bobslejowym wych. Bliski takim występom był uprawiający hokej na lo- dzie i piłkę nożną Władysław Król. W 1936 roku uczestniczył Norweg w olimpijskich zmaganiach hokeistów w Garmisch-Partenkir- Jacob Tullin Thams Lauryn Williams chen, potem został także powołany do reprezentacji piłkarzy był nie tylko Również Clara Hughes Amerykanka może pochwalić się trzema olimpijskimi medalami na igrzyska w Helsinkach (1940). W maju 1939 roku złożył na- znakomitym skoczkiem olimpijskie sukcesy narciarskim, ale i... odnosiła w kolarstwie – dwoma z letnich i jednym z zimowych igrzysk. Przygodę ze wet ślubowanie. Ostatecznie jednak do Finlandii nie pojechał. żeglarzem i łyżwiarstwie szybkim sportem rozpoczęła od lekkoatletyki – biegów sprinterskich. Wybuchła wojna i igrzyska odwołano. W ateńskich igrzyskach (2004) sięgnęła po srebro na 100 m, a w Londynie (2012) po złoto w sztafecie 4 x 100 m. W lipcu 2013 roku zdecydowała się zamienić bieżnię na tor bobslejowy. Już po siedmiu miesiącach treningów wywalczyła – wraz z Elaną Meyers – wicemistrzostwo olimpijskie w Soczi (2014).

Clara Hughes Kanadyjka także zdobywała medale w obu edycjach igrzysk, a specjalizowała się w łyżwiarstwie szybkim i kolarstwie. W przeciwieństwie do Rothenburger-Luding, w tej drugiej dyscyplinie rywalizowała jednak na szosie, a nie na torze. W Atlancie (1996) wywalczyła dwukrotnie wicemistrzostwo olimpijskie – w wyścigu ze startu wspólnego oraz indywidu- alnej jeździe na czas. Z zimowych igrzysk ma cztery medale. W Turynie (2006) zdobyła złoto na 5000 m oraz srebro w dru- żynie. Jej dorobek uzupełniają dwa brązowe krążki wywal- czone na 5000 m – w Salt Lake City (2002) i Vancouver (2010). Żadnemu z polskich sportowców nie udało się Władysław Król (z lewej) jak dotąd stanąć na podium radził sobie świetnie zarówno zarówno w igrzyskach na piłkarskiej murawie, jak i na lodzie jako hokeista

letnich, jak i zimowych GETTYFOT. IMAGES, WIKIMEDIA COMMONS, NARODOWE ARCHIWUM CYFROWE

20 OLIMPIONIK OLIMPIONIK 21 MOTTO OLIMPIJSKIE ALTIUS FORTIUS „WYŻEJ” CITIUS-ALTIUS-FORTIUS nad poprzeczką „SILNIEJ” ponad przeciętność w pracy nad pokonywaniem własnych ograniczeń SPORT JEST NAJLEPSZĄ DROGĄ DO HARMONIJNEGO DOSKONALENIA SIĘ NA WIELU PŁASZCZYZNACH: DUCHOWEJ, FIZYCZNEJ, MORALNEJ, ESTETYCZNEJ CITIUS I INTELEKTUALNEJ. W SPORCIE MOŻNA „SZYBCIEJ” w poznawaniu siebie „Fair play to dla mnie dawanie rywalowi ODNALEŹĆ SIEBIE, DOGONIĆ SIEBIE, takich samych szans, jakie się ma samemu, POZNAĆ SIEBIE. WYBRALIŚMY „Jak trenujesz, tak będziesz oraz szacunek wobec drugiej osoby. Poza walczyć” DLA WAS PRZEMYŚLENIA ZNANYCH tym wolę wygrać lub przegrać w sportowej walce, a nie poza nią” Bruce Lee (mistrz sztuk walki SPORTOWCÓW I OSOBISTOŚCI, pochodzenia chińskiego) KTÓRE MOGĄ WAS ZAINSPIROWAĆ! Adam Małysz (4-krotny medalista olimpijski)

„Jeśli chcesz biegać – przebiegnij „Ból to słabość opuszczająca kilometr. Jeśli chcesz zmienić ciało” swoje życie – przebiegnij Slogan amerykańskich marines maraton” „Wygrać złoto olimpijskie to jak wygrać na loterii – niektórym się udaje. Wygrać dwa złota, to jak wygrać dwa razy na loterii Emil Zatopek (czeski biegacz długodystansowy, 4-krotny mistrz olimpijski) – bardzo rzadko, ale jednak są ludzie, którym się zdarza. Chyba jednak nikt nie wygrywa na loterii trzy razy. Ale... czemu nie spróbować?” Tomasz Majewski (2-krotny mistrz olimpijski)

„Umysł to wszystko. Mięsień to kawałek gumy. To, kim jestem, osiągnąłem tylko dzięki mojemu umysłowi” „Nie oceniajcie mnie po moich „O duchowej sile narodu Paavo Nurmi (fiński biegacz długodystansowy, sukcesach, lecz po tym, ile świadczy również dobry 9-krotny mistrz olimpijski) razy upadłem i ponownie się sport, czyli taki, który podniosłem" przyczynia się do rozwoju Nelson Mandela (południowoafrykański polityk) człowieka – duszy i ciała” „Jeśli chcesz być najlepszy, Papież Jan Paweł II musisz robić rzeczy, których inni robić nie chcą” Michael Phelps (amerykański pływak, 23-krotny mistrz olimpijski) „Ciężka praca połączona z wiarą w siebie. Te dwa składniki zmieszać i dodać dużą ilość (nie żałować) radości z tego, co się robi!” Kamil Stoch (2-krotny mistrz olimpijski) „Nie trafiłem ponad 9000 rzutów w mojej karierze. Przegrałem prawie 300 gier, 26 razy nie trafiłem decydujących piłek w meczu. Ponosiłem porażki raz po raz przez „Igrzyska są po to, by przekraczać całe moje życie. I właśnie dlatego granice. Nawet jeśli przekroczenie osiągnąłem sukces” ich nie równa się zdobyciu medalu” Michael Jordan (legendarny koszykarz amerykański) Justyna Kowalczyk (5-krotna medalistka olimpijska) RYS. VELVET FACTORY

22 OLIMPIONIK OLIMPIONIK 23 THE WORLD GAMES 2017

Mimo wielu różnic pomiędzy The World Games (TWG) a igrzyskami olimpijskimi, zdecydowanie więcej łączy oba te wydarzenia. TWG odbywają się pod patronatem Międzynaro- dowego Komitetu Olimpijskiego, a szczególnym podkreśleniem tych związków był fakt, że zaszczyt wypowiedzenia podczas Ceremonii Otwarcia słynnej sentencji „Igrzyska uważam za otwarte” przypadł w udziale właśnie Thomasowi Bachowi, przewodniczącemu MKOl.

Igrzyska Sportów Nieolimpijskich, bo tak inaczej często określa się The World Games, nazywane są przedsionkiem Igrzysk Olimpijskich. Przedstawiciele MKOl bacznie obserwują TWG pod kątem ewentualnego włączenia nie- których sportów do programu igrzysk, zaś działacze większości światowych federacji sportowych dokładają wszelkich starań, żeby to ich sport został zakwalifikowany do tej najważniejszej We Wrocławiu mogliśmy z imprez sportowych. Nie inaczej było i tym razem. We Wrocławiu mogliśmy zobaczyć zobaczyć sporty, w których sporty, w których już za 3 lata zawodnicy będą rywalizować już za 3 lata zawodnicy o medale podczas Igrzysk XXXII Olimpiady w Tokio. będą rywalizować o medale Do pierwszej grupy należą m.in. wspinaczka sportowa i kara- te. Polscy kibice mieli wielkie oczekiwania związane zwłasz- podczas igrzysk w Tokio cza z tą pierwszą dyscypliną, składającą się z trzech różnych

SPORTY (NIE)OLIMPIJSKIE WE WROCŁAWIU W DNIACH 20–30 LIPCA 2017 ROKU WE WROCŁAWIU ODBYŁA SIĘ DZIESIĄTA JUŻ EDYCJA DRUGICH NAJWIĘKSZYCH PO IGRZYSKACH OLIMPIJSKICH, ZAWODÓW NA ŚWIECIE. l ŚWIATOWE IGRZYSKA SPORTOWE THE WORLD GAMES 2017 TO IMPREZA, PODCZAS KTÓREJ RYWALIZOWAŁO BLISKO 3500 SPORTOWCÓW W PONAD 30 DYSCYPLINACH

MARCIN DOROŚ FOT. SZYMONFOT. SIKORA/PKO

24 OLIMPIONIK OLIMPIONIK 25 THE WORLD GAMES 2017

kobiet i mężczyzn na igrzyskach olimpijskich będzie ograniczona wolno biegać, po złapaniu go należy jak najszybciej zatrzymać do trzech. Organizatorzy nie podali jeszcze, jakie to będą katego- się i podać go do następnego zawodnika. Sport jest bezkontak- rie. Miejmy jednak nadzieję, że Michał Bąbos, startujący w wadze towy, co oznacza, że dysk można przejąć tylko w powietrzu lub +84 kg, będzie miał okazję powtórzyć swój sukces. wymuszając rzut w ziemię albo poza pole gry. Niezwykle istotną Wśród sportów aspirujących do miana nazywania się olimpij- i ciekawą kwestią jest to, że w ultimate nie ma sędziów. Gracze skimi zdecydowanie warto wyróżnić jeden z nich. Ultimate/ sami rozstrzygają pomiędzy sobą wszystkie sporne zagrania, latające dyski, czyli popularne frisbee, niemal w stu procentach a jeśli nie mogą znaleźć porozumienia, gra cofana jest o jeden spełnia wszystkie kryteria Agendy 2020, dokumentu, który wy- ruch i wznawiana od tego momentu. tycza drogę, jaką Międzynarodowy Komitet Olimpijski wyznacza Wszystkie te zasady składają się w niezwykle widowiskową dla przyszłości Ruchu Olimpijskiego. Wśród głównych założeń rywalizację, angażującą jednocześnie kobiety i mężczyzn. znalazło się obecnie obniżenie kosztów organizacji igrzysk oraz Do przeprowadzenia zawodów nie potrzeba drogiego sprzętu, równość płci. a gra może odbywać się na tych samych obiektach co piłka noż- Na TWG zawody ultimate rozgrywane były w kategorii mixed. na czy rugby. Jeśli ultimate będzie się nadal rozwijało w takim Drużyny liczą po 14 zawodników, po równo kobiet i mężczyzn. tempie jak dotychczas, włodarze MKOl z pewnością obserwować Jednocześnie na boisko (o rozmiarach piłkarskiego) wychodzi będą ten sport z rosnącą uwagą i zaciekawieniem. po 7 zawodników z takim samym podziałem płci. Celem jest Kolejne The World Games odbędą się w 2021 roku. Ich gospoda- złapanie dysku w strefie punktowej przeciwnika. Z dyskiem nie rzem będzie Birmingham w stanie Alabama. konkurencji – wspinania na czas, prowadzenia i boulderingu. W dziesiątce reprezentantów Polski mieliśmy przecież Marcina Kolejne The World Games Dzieńskiego – mistrza świata we wspinaczce na czas. Nasz fawo- odbędą się w 2021 roku. ryt po kwalifikacjach, które przebrnął w znakomitym stylu, dość Ich gospodarzem będzie szczęśliwie pokonał również swojego konkurenta w ćwierćfinale. Niestety, zarówno w półfinale, jak i w pojedynku o trzecie miej- Birmingham w Alabamie sce musiał uznać wyższość swoich rywali, zajmując ostatecznie najgorszą dla sportowca 4. pozycję. Przy okazji, ogromne słowa Dwa, po jednym dla kobiet i mężczyzn bez podziału na kategorie pochwały należą się organizatorom, którzy na miejsce sportowej wagowe, w konkurencji kata, gdzie zawodnicy nie walczą bez- rywalizacji we wspinaczce wybrali plac Nowy Targ, znajdujący pośrednio ze sobą, imitując walkę z wyimaginowanym prze- się w samym centrum miasta. Dzięki temu i tak już niezwykle ciwnikiem, oraz dziesięć kompletów, po 5 dla kobiet i mężczyzn widowiskowa dyscyplina dodatkowo zyskała na atrakcyjności. w różnych kategoriach wagowych, w konkurencji kumite (z jęz. Na igrzyskach w Tokio będzie bardzo trudno o powtórzenie tak japońskiego, to spotkanie dłoni, bezpośredni pojedynek zawod- dobrego wyniku sportowego. W przeciwieństwie do TWG będą ników). Punkty zdobywa się za celny cios lub kopnięcie, jednak tam do rozdania jednie dwa komplety medali. Wszyscy zawod- uderzenia nie mogą być wykonane z nadmiernym kontaktem. l nicy, którzy wystartują tam indywidualnie w trzech konkuren- Właśnie przez taki nadmierny kontakt swą walkę przegrał, po- cjach, zostaną sklasyfikowani w rankingu kombinacji, co premiu- chodzący z Maroka, rywal naszego Michała Bąbosa, dzięki cze- je wszechstronnych zawodników, a nie wybitnych specjalistów mu mogliśmy cieszyć się zdobytym przez niego brązowym meda- jednej konkurencji. lem. Wywalczenie tego krążka cieszy szczególnie, gdyż, mimo że Drugi ze sportów, dla którego TWG było ostatnią próbą przed start w Igrzyskach Sportów Nieolimpijskich nie był punktowany olimpijskim debiutem to karate. W kompleksie sportowym GEM, w rankingu WKF, we Wrocławiu zjawiła się niemal cała świato-

gdzie rozgrywane były zawody, rozdano 12 kompletów medali. wa czołówka w kumite. Niestety, liczba kategorii wagowych dla SZYMONFOT. SIKORA/PKO

26 OLIMPIONIK OLIMPIONIK 27 ŻYCIE Z MISJĄ

przygotowani kondycyjnie i wytrzymałościowo. Nie od dziś wiadomo, że to właśnie zawodnicy z Afryki wygrywają naj- ważniejsze światowe maratony. Samo przygotowanie fizycz- ne w dzisiejszym sporcie jednak nie wystarcza, dlatego dużą rolę przykładaliśmy do kwestii taktycznych, bo przecież każdy z nich chciał pójść w ślady Roberta Lewandowskiego. Nasz na- pastnik nie jest jednak jedynym znanym polskim piłkarzem w Ugandzie. Moi podopieczni doskonale znali również Barto- sza Kapustkę i Tomasza Kuszczaka. Jest to spowodowane tym, że rozgrywki ligi angielskiej można śledzić w krajowej telewizji. Piłka nożna jest jednak wyłącznie odskocznią od tego, co ota- cza młodych Ugandyjczyków każdego dnia. Głód i ciągła wal- ka o przetrwanie, a z drugiej strony marzenia o tym, aby ktoś ich zauważył i dał szansę na lepsze jutro, szansę, którą przez ciężką i wytrwałą pracę na treningach mogą dać sobie sami.

Co Afryka ma w sobie takiego, że w momencie gdy pojedziesz tam pierwszy raz, wiesz, że musisz wrócić? Dla każdego pewnie jest to coś innego. Dla mnie zdecydowanie jest to radość z najmniejszych rzeczy i wdzięczność ludzi, z którymi współpracowałem. W li- stopadzie 2017 roku wybieram się do Zambii, aby pójść krok dalej. Tym razem nie mam zamiaru poprzestać na prowadzeniu treningów piłkarskich dla dzieci i młodzieży. Oprócz tego mam TRENERZY BEZ GRANIC plan stworzenia dla nich profesjonalnej ligi piłkarskiej z nadzie- ją, że gdy wyjdą na boisko, znów zobaczę radość w ich oczach i dam nadzieję na lepsze jutro... WYJECHAŁ DO UGANDY, BY UCZYĆ MŁODZIEŻ I DZIECI GRY W PIŁKĘ NOŻNĄ. JEST OSOBĄ, DLA KTÓREJ ZWYKŁA RADOŚĆ DZIECKA JEST CENNIEJSZA NIŻ SŁAWA I PIENIĄDZE. POMAGA Jak podkreśla Marcin Kupczak, SPEŁNIAĆ MARZENIA... O SWOJEJ MISJI WOLONTARIUSZA OPOWIADA MARCIN KUPCZAK piłka nożna jest dla młodych Ugandyjczyków odskocznią od przerażającej codzienności MARCIN KUPCZAK Przybycie białego trenera z Polski spowodowało, że na zajęcia przychodziły nawet dzieci z odległych wiosek, które musiały Kawałek ziemi zamiast nowoczesnych orlików, dwa kamienie przebyć ponad 7 kilometrów w jedną stronę, oczywiście pieszo, zamiast bramki i piłka z liści bananowca – w takich warunkach by móc uczestniczyć w treningu. Dzięki wsparciu klubów Eks- trenują młodzi piłkarze w Ugandzie. Dla wielu z nich sport traklasy mogłem dla dzieci zabrać ze sobą koszulki, piłki oraz jest ucieczką od szarej codzienności i szansą na lepsze życie. kilka par butów sportowych. Dla większości z nich były to ich Brak dostępu do edukacji, głód, AIDS i marzenie, by wyje- pierwsze korki, w których mogli zagrać. Wiele radości sprawiły chać do Europy – pokazać swój talent, mimo że nigdy nie grali im także koszulki piłkarskie, dzięki którym mogli poczuć się w piłkarskich butach. niczym prawdziwi piłkarze. Trenowaliśmy zazwyczaj dwa razy dziennie. Do południa prowadziłem zajęcia sportowe w szkole, Przylatując do Ugandy, natomiast o godzinie 16.30 zaczynał się trening typowo piłkar- nie spodziewałem się cudów, jednak warunki, które zastałem ski. Zaproponowany przeze mnie sposób prowadzenia zajęć na miejscu, okazały się dla mnie wielkim wyzwaniem. Po- był zupełną nowością. Do mojego przyjazdu treningi polegały kój bez okna, poranna kawa robiona z deszczówki, braki prądu na tworzeniu dwóch zespołów, wybraniu bramkarzy i bieganiu sięgające nawet trzech dni – to tylko kilka z problemów kra- za piłką przez dwie godziny. jów Trzeciego Świata, które stały się dla mnie codziennością. Oczekiwania związane z moim przyjazdem były ogromne. Pierwsze zajęcia, To tak jak wejść na boisko w 85. minucie meczu i mieć świa- które poprowadziłem na miejscu, były dla dzieci, jak potem domość, że twoje wejście może zmienić jego oblicze. Wieść same przyznały, prawdziwym szokiem. Rozgrzewka, ćwicze- o moim przylocie do Ugandy rozeszła się bardzo szybko, co za- nia z piłką, stałe fragmenty gry, taktyka, a dopiero na ko-

owocowało trzykrotnie większą liczbą dzieci na treningach. niec rozgrywaliśmy mecz. Młodzi Ugandyjczycy są świetnie ARCHIWUMFOT. PRYWATNE MARCINA KUPCZAKA

28 OLIMPIONIK OLIMPIONIK 29 ROZMOWA MISTRZA Z MISTRZEM

Kto jest Twoim sportowym wzorem? Jeśli nie stawiamy Oczywiście Siergiej Bubka. On zawsze był taki opanowany sobie celów, i hamował wybuchy radości. Ja też staram się panować nad to w ogóle nie ma sobą, bo wiem, że eksplozja pozytywnej energii podczas za- wodów nie jest dobra, trzeba się skupić na skakaniu do końca do czego się zabierać rywalizacji. Ale czasem nie da się tego powstrzymać.

chwilę zwątpienia, denerwujesz się, to i tak wstajesz i dzia- Co sądzisz o zasadzie fair play. Mam wrażenie, że wśród łasz dalej? tyczkarzy jest ona wyjątkowo żywa. Mimo że z nazwiska jestem lisek, jak już się do czegoś wezmę, Zdecydowanie. Myślę, że to za sprawą osób, które mentalnie to jestem uparty jak osioł i postawione sobie cele staram się są inaczej ukształtowane niż reszta lekkoatletów. My jeste- realizować w całości. Myślę nawet, że jak mi nie wychodzi, to śmy trochę jak surferzy. Troszeczkę chyba więcej nam wolno, wbrew wszystkiemu staram się dojść do tego, co sobie zało- bo jest to sport ekstremalny, mamy dużo adrenaliny. Zasada żyłem. Mimo że to faktycznie czasem nie przynosi radości, fair play u nas obowiązuje. A mówiąc jeszcze trochę inaczej: ale wiem, że końcowy efekt przyniesie zadowolenie. walcząc, my nie mamy nikogo obok siebie, walczymy z wyso- kością, sama wiesz, że to jest walka z samym sobą. Ciężko Czyli zdecydowanie jest łatwiej, kiedy masz wyznaczony samego siebie potraktować nie fair play. cel? Myślę, że tak. Jeśli nie stawiamy sobie celów, to w ogóle nie Ale chyba też dlatego, że to tak trudna konkurencja, zwłasz- ma do czego się zabierać. Przykładowo: chcesz schudnąć. cza z logistyką, transportem... Biegniesz w lesie, jednak w pewnym momencie dochodzisz To oczywiste, że tyczkarze sobie pomagają. Lubimy się do wniosku, że jesteś zmęczony i wracasz do domu, żeby od- nawzajem i świetnie się razem bawimy. Jesteśmy jedną wielką począć. Odchudzanie się wtedy nie uda. Trzeba postawić sobie rodziną i nawet jakby ktoś miał niecne zamiary, to i tak staje cel: albo biegnę 5 km, albo pół godziny. się dobry. (śmiech)

A jak Ty byłeś 15-latkiem, to jakie cele sobie stawiałeś? Ja naprawdę jestem takim prostym sportowcem i chyba w wieku 15 lat po prostu egzystowałem, żyłem chwilą. Czu- ję, że dojrzewam dopiero teraz, a wtedy naprawdę nie byłem świadomy tego, co w wieku 15 lat już można osiągnąć. Myślę, LISEK UPARTY JAK OSIOŁ że gdybym miał tę świadomość 10 lat temu, to byłoby trochę inaczej... Kiedy miałem 15 lat, bawiłem się sportem. Teraz też się nim bawię, ale wiem, że nie jest on tylko zabawą, lecz PIOTR LISEK TO SPORTOWIEC MŁODEGO POKOLENIA SPECJALIZUJĄCY SIĘ W SKOKU O TYCZCE. również moją pracą i spełnianiem marzeń. JEGO NAJWIĘKSZYM OSIĄGNIĘCIEM JEST DOTYCHCZAS SREBRNY MEDAL MISTRZOSTW ŚWIATA W LONDYNIE 2017 ORAZ ZŁOTY MEDAL HALOWYCH MISTRZOSTW EUROPY W BELGRADZIE Kto w Twojej rodzinie zachęcał Cię do uprawiania sportu? 2017. OD WIELU LAT ZNA I PRZYJAŹNI SIĘ Z MONIKĄ PYREK, KTÓRA JAKO DOŚWIADCZONA Mój dziadek uwielbia sporty wodne. Jako ciekawostkę I UTYTUŁOWANA STARSZA KOLEŻANKA SŁUŻY MU RADĄ I POMOCĄ. DZISIAJ MONIKA powiem, że w wieku 77 lat pływał w tym sezonie na desce POSTANOWIŁA PRZEDSTAWIĆ WAM PIOTRKA Z INNEJ STRONY... windsurfingowej. Jest crazy na punkcie wody. (śmiech) Pew- nie po nim odziedziczyłem zamiłowanie do sportów wod- nych. W wolnym czasie uprawiam wakeboard [płynięcie po powierzchni wody na desce, trzymając się liny ciągniętej ROZMAWIAŁA: MONIKA PYREK przez łódź lub za pomocą wyciągu – red.]. Tu jednak muszę również wspomnieć o mamie, bo to jej zawdzięczam, gdzie Czy widzisz się w roli mistrza? skakać jak najwyżej. Wszyscy jesteśmy ludźmi i każdy z nas jestem teraz. Mama woziła mnie na zajęcia sportowe i to ona Dzisiaj jeszcze nie. Dążę do mistrzostwa, ale czy to osiągnę ma swoje słabości. Staram się jednak kroczyć ścieżką, któ- opiekowała się wszystkim poza treningami, czyli dawała mi l, ALEKSANDRA LISEK – tego nie wiem. rą wybrałem. Dla mnie najważniejsze w uprawianiu sportu oparcie, bez którego byłoby ciężko. jest to, by mieć z tego radość, by nie był to przykry obowią- Co robisz, żeby nim zostać? Jako profesjonalista planujesz zek. Moje życiowe motto brzmi: „Jeśli robisz to, co lubisz, Trener nie zabrania Ci pływania na wake’u? To chyba dość swoje działania? to odnosisz sukces!”. niebezpieczny sport? Na pewno bardzo bym chciał być profesjonalistą na 100%, Nie. Myślę, że cieszy się, że mam odskocznię, a poza tym dlatego staram się robić rzeczy na 110%, żeby później sobie Piotrek, powiedz naszym młodym Czytelnikom, jak wy- zabraniać tyczkarzowi czegoś takiego crazy to jak więzienie

nie pluć w brodę. Staram się robić wszystko, co umiem, żeby trwać w treningu? Jak to robisz, że kiedy Ci nie idzie, masz SZYMONFOT. SIKORA/PKO ptaka w klatce.

30 OLIMPIONIK OLIMPIONIK 31 ROZMOWA MISTRZA Z MISTRZEM

Piotrek, jakie są Twoje marzenia? przykładał, myślę, że mógłbym coś w tym kierunku zdziałać, Jedno marzenie już spełniłem, a było nim pokonanie a przez to, że byłem zdolny, ale leniwy, to mam zaległości. wysokości 5,80 m. Teraz chcę skoczyć 6 m na igrzyskach olimpijskich. Co sądzisz o tak modnych teraz dietach i zdrowym stylu życia? Dużo się teraz mówi o tym, żeby każdy sportowiec, poza Uważam, że w żadnym z aspektów treningu, jedzenia, mody sportem, miał też wykształcenie lub plan „B” na życie. Czy i co tam kto sobie wymyśli, nie można przesadzać ani w jedną, Ty też w ten sposób myślisz? ani w drugą stronę. Trzeba zawsze znaleźć złoty środek i moim Doradzam wszystkim, żeby dbali o swoją przyszłość. Na pewno zdaniem ja ten złoty środek znalazłem. jest to trudne, jeśli oddajesz całe swoje „ja” na treningu. Jednak można połączyć naukę ze sportem. Ja jestem przykładem spor- W dzisiejszym świecie, nie tylko sportowym, wszyscy dbają towca, którego gdzieś do tej nauki troszeczkę mniej ciągnęło, o wizerunek w mediach, zawodnicy są coraz bardziej świa- ale dostałem się na studia i to nie jakimś dużym nakładem sił. domi, że trzeba w siebie zainwestować, że nie tylko wyniki Trzeba mieć drugą furtkę. Kontuzja w każdej chwili może od- sportowe dają sukces i rozpoznawalność, a co za tym idzie wrócić życie o 180 stopni, a wtedy wykształcenie jest kołem – zainteresowanie sponsorów. Wiem, że Ty z odrobiną nie- ratunkowym. chęci to robisz, ale robisz... To mało powiedziane. Zmuszam się, by to robić. Uważam, Czyli szkoła to nie było Twoje ulubione miejsce? że powinniśmy być rozliczani z osiągnięć sportowych, a nie Powiem tak: nie ciągnęło mnie do noszenia teczki, teraz z tego jak się kreujemy w social mediach – Facebooku, Instagra- muszę dźwigać woreczki. (śmiech) mie itd. To mnie trochę boli, bo bardziej rozpoznawalne są oso- by, które tak naprawdę nic nie osiągnęły, a są gdzieś wykreowa- No dobra, ale na pewno były jakieś przedmioty, które bar- ne przez Internet. Jestem taką osobą, która nie lubi robić sobie dziej Cię interesowały? zdjęcia z sałatką i pisać: „patrzcie, dzisiaj zjem supersałatkę, Oczywiście WF. Ale muszę przyznać, że mam ścisły umysł, ale jestem fit”. Ja nie chcę czytać takich rzeczy, sam też nie więc fajna była matematyka. Gdybym więcej się do niej będę nic takiego pisał. Ja zdecydowanie żyję swoim życiem! l FOT. SZYMONFOT. SIKORA/PKO

32 OLIMPIONIK LETNI EYOF

ŚWIĘTO MŁODOŚCI W OLIMPIJSKIM WYDANIU! WĘGIERSKIE GYOR – NAZYWANE MIASTEM RZEK, SŁYNĄCE Z PIĘKNEJ BAROKOWEJ ARCHITEKTURY, KOLEBKA PRZEMYSŁU MOTORYZACYJNEGO, OŚRODEK UNIWERSYTECKI O BOGATYCH TRADYCJACH SPORTOWYCH – BYŁO GOSPODARZEM XIV LETNIEGO OLIMPIJSKIEGO FESTIWALU MŁODZIEŻY EUROPY

MAGDALENA GARLEJ Olimpijski charakter Olimpijskie Festiwale Młodzieży Europy są ściśle związane Warto przypomnieć, że inicjatorem EYOF był Jacques Rogge, z olimpijską symboliką. Polscy młodzi sportowcy przed wyjaz- przewodniczący Międzynarodowego Komitetu Olimpijskiego w la- dem do Gyor spotkali się w Centrum Olimpijskim, by odebrać tach 2001–2013. Impreza skierowana jest do młodzieży w wie- nominacje olimpijskie, złożyli oficjalne przyrzeczenia i podob- ku 14–18 lat. Ma służyć młodym sportowcom jako płaszczyzna nie jak ich koledzy seniorzy, którzy biorą udział w igrzyskach

l szlachetnej rywalizacji i jest przedsmakiem igrzysk olimpijskich. olimpijskich, zostali zaopatrzeni w oficjalne stroje sportowe. W programie sportowym tegorocznej edycji EYOF, które odbyły Inauguracja zawodów odbyła się w Gyor na stadionie ETO. się między 23 a 29 lipca 2017, znalazły się: lekkoatletyka, piłka Przedstawiciele wszystkich 50 krajów zasiedli na trybunach ręczna, tenis, koszykówka, judo, siatkówka, kolarstwo, kaja- stadionu i byli aktywnymi uczestnikami ceremonii otwarcia, karstwo, gimnastyka sportowa i pływanie. Nasza ekipa liczyła która była kawalkadą muzyki, kolorów i światła. Każdy otrzy- 81 sportowców i 36 osób współpracujących. Przedstawicieli na- mał interaktywną bransoletkę, która świeciła w takt muzyki szej reprezentacji zabrakło tylko w dwóch grach zespołowych: podczas występów artystycznych i przemarszu ekip narodo-

FOT. TOMASZFOT. PIECHAL/PKO koszykówce i piłce ręcznej. wych. Potem nastąpiły oficjalne przemówienia. Głos zabrali

OLIMPIONIK 33 LETNI EYOF

Zsolt Borkai – burmistrz Gyor, prezes Komitetu Organizacyjnego Piąty dzień również był owocny dla naszej reprezentacji. EYOF, Janez Kocijančič – pełniący obowiązki prezydenta Euro- Judoka Wojciech Kordyalik (+90 kg) wywalczył srebrny medal, pejskiego Komitetu Olimpijskiego (EOC), oraz Miklós Seszták a Victoria Kalitta złoto w konkursie skoku o tyczce. Nasza za- – minister rozwoju narodowego. Kolejnym punktem ceremonii wodniczka już po ostudzeniu emocji powiedziała: „Bez sportu było wciągnięcie na maszt flagi Węgier oraz flagi olimpijskiej. nie wyobrażam sobie życia, jestem uzależniona od treningów Nie zabrakło też przyrzeczenia przedstawiciela sportowców, i zdrowego trybu życia!”. trenerów i lekarzy. Ostatnim punktem programu ceremonii Sobota była ostatnim dniem zmagań sportowców. Nasi otwarcia tego sportowego festiwalu był przemarsz ekip naro- zawodnicy do medalowego worka dorzucili jeszcze trzy me- dowych. Jak zwykle rozpoczęła go reprezentacja Grecji, a za- dale. Jako pierwsza srebrny medal w biegu na 1500 m wywal- kończyła reprezentacja gospodarzy. Punktem kulminacyjnym czyła Klaudia Kazimierska. Następnie tenisista Dawid Taczała było zapalenie olimpijskiego znicza. Spotkanie zakończył rewe- zdobył brąz w singlu, pokonując Jegora Agafonowa z Rosji lacyjny koncert, którego gwiazdą był uznawany za najlepszego (6:4, 6:3). Zaraz potem Dawid wspólnie z Mikołajem Lorensem na świecie amerykański DJ – Steve Aoki. wywalczyli również brąz w deblu, wygrywając w dwóch setach ze Szwajcarami (7:5, 6:4). Tym samym polska reprezentacja Współzawodnictwo zakończyła swój start kompletem 10 medali. W pierwszym dniu zawodów dwukrotnie byliśmy o krok od podium. Pływaczka Aleksandra Knop w konkurencji 400 m sty- Medale to nie wszystko! lem zmiennym i sztafeta mężczyzn w konkurencji 4 x 400 m zajęli Nasi zawodnicy startowali ze zmiennym szczęściem, ale 4. miejsca. Drugiego dnia ponownie dobrze zaprezentowali się 10 medali to piękny dorobek młodych sportowców. Dla więk- pływacy, dzielnie walczyli kolarze, gimnastycy oraz kajakarze. szości z nich EYOF to pierwsze duże zawody, a w dodatku Lekkoatletka Zuzanna Bronowska zajęła 2. miejsce w biegu w „olimpijskiej klasie”. Pojechali do Gyor po naukę i doświad- półfinałowym na 800 m. czenie, wielu z nich pobiło swoje rekordy życiowe. I co również Dzień trzeci okazał się debiutem medalowym naszej repre- ważne – każdy z nich godnie i z oddaniem reprezentował Pol- zentacji. Wreszcie jako pierwsza stanęła na podium 14-letnia skę. Gratulujmy całej ekipie sportowych osiągnięć, pamiętając Aleksandra Knop, która w finale konkurencji 400 m stylem słowa inicjatora nowożytnych igrzysk olimpijskich Pierre’a de dowolnym wywalczyła srebrny medal. Sportowym idolem Oli Coubertin: „To nie triumf, lecz sama walka jest tym, co w życiu jest Katinka Hosszú, węgierska pływaczka, trzykrotna mistrzyni istotne. Rzeczą zasadniczą nie jest odnosić zwycięstwo, lecz olimpijska. Ola, tak jak ona, chce być osobą, która nie poddaje porażkach przyszedł czas na wygraną. Nasi zawodnicy pokonali szlachetnie walczyć”. się i walczy do końca, a sport jest nie tylko ciężką pracą, ale też ekipę gospodarzy 3:0 i zajęli 3. miejsce w grupie. dobrą zabawą. W biegu na dystansie 800 m nie zawiodła Zuzan- Czwartego dnia zawodów nasz dorobek medalowy powiększył na Bronowska, która z dumą i uśmiechem wysłuchała Mazurka się o trzy krążki. Judoczka Natalia Kropska (-57 kg) wywalczyła Dąbrowskiego. Po biegu szczęśliwa zawodniczka stwierdziła: medal brązowy. Dla Natalii nie były to pierwsze duże zawody. „Sport i trenowanie są moją pasją, to pozwala mi nie myśleć Trzykrotnie startowała już na mistrzostwach Europy i w Pu- o niczym i odpocząć mimo wysiłku”. charach Europy. Złoty medal wywalczył nasz kulomiot Piotr W tym dniu blisko medalu była Natalia Klocek, która zajęła Goździewicz, który w konkursie był niedościgniony. W trzeciej 4. miejsce w pchnięciu kulą. Nasza zawodniczka może czuć rundzie, pchnięciem na odległość 19,41 m, zapewnił sobie pierw- się spełniona, ponieważ pobiła swój rekord życiowy. Tenisista sze miejsce. Trzeci tego dnia krążek – medal brązowy, dla Polski Dawid Taczała awansował do ćwierćfinału. Polscy siatkarze wywalczył w biegu na 3000 m Robert Górzyński, który również odnieśli swoje pierwsze zwycięstwo w turnieju. Po dwóch ustanowił swój nowy rekord życiowy – 8:38,09. l, SZYMON SIKORA/PKOl FOT. TOMASZFOT. PIECHAL/PKO

34 OLIMPIONIK OLIMPIONIK 35 POZYTYWNIE ZAKRĘCENI

Sebastian Karaś uprawia bardzo popularną obecnie w Polsce i na świecie Niedawno błąkał się bez dyscyplinę – pływanie. Specjalizuje się w pokonywaniu dłu- celu po ulicach Durbanu. gich dystansów, często na otwartej przestrzeni, co ze względu Dziś żywiołem Ntando jest woda, a surfing stał na zmienne warunki pogodowe jest bardzo trudną dyscypli- się jego sposobem na życie ną. Przepłynięcie kilku kilometrów bywa wówczas dużym wyzwaniem, a co dopiero... 100! Takiego właśnie wyczynu dokonał ostatnio 26-latek pochodzący z Elbląga. Przeprawił się wpław przez Morze Bałtyckie, z Kołobrzegu na duńską wyspę Bornholm. Nikomu wcześniej nie udała się ta sztuka. Jak sam przyznał, tuż po tym historycznym wyczynie, kluczem okazały się dobre przygotowanie i konsekwencja. „Cieszę się, że się udało. To jest ukoronowanie moich wysiłków. To była bardzo ciężka praca przez dwa lata: treningi, podczas których przepłynąłem tysiące kilometrów” – powiedział. Dystans 100 km 804 m Sebastian pokonał w 28 i pół godziny. Sebastian był asekurowany przez załogę podążającej Wyruszył 28 sierpnia o godzinie 18.09, a do celu dotarł przed za nim łodzi północą kolejnego dnia. Był asekurowany przez podążającą w niewielkiej odległości od niego łódź, z której co 40 minut otrzymywał jedzenie. Podawano je przy użyciu specjalnego kija, nie mógł bowiem wchodzić na statek. Dystans 100 km 804 m Była to jego druga próba. W sierpniu 2016 roku przeszkodziły Sebastian pokonał w 28 mu wyjątkowo złe warunki pogodowe i choroba morska. Zrezygnował po 8 godzinach, po przepłynięciu 30 km. i pół godziny. Wyruszył To historyczne osiągnięcie Sebastiana, dzięki któremu udało 28 sierpnia o godz. 18.09, mu się zebrać 7 tys. zł na pomoc dwójce chorych dzieci, nie jest jego pierwszym. W 2015 roku pokonał wpław kanał a do celu dotarł przed La Manche, bijąc rekord Polski. Dystans 41 km przepłynął OD BAŁTYKU AŻ DO CHIN północą kolejnego dnia w 8 godzin i 48 minut. „ŻYJ SWOJĄ PASJĄ” TO NIE TYLKO MOTTO UBIEGŁOROCZNYCH IGRZYSK XXXI OLIMPIADY W RIO DE JANEIRO, ALE TAKŻE ŻYCIOWA DEWIZA WIELU OSÓB, W TYM BOHATERÓW NASZEGO CYKLU „POZYTYWNIE ZAKRĘCENI”. TYM RAZEM OPOWIEMY WAM O ZAINTERESOWANIACH NTANDO, SEBASTIANA , MAŁGOSI ORAZ TOMKA

MARTA MAREK

Ntando Msibi możliwość nauki pływania na desce. Dzięki temu wielu z nich z RPA to jeden z naszych bohaterów, 19-letni pasjonat również porzuca uliczne życie i nałogi. Tak właśnie było z Ntando. sportów wodnych. Dziś jest jednym z najzdolniejszych surferów Nastolatek, który w przyszłości marzy o profesjonalnym surfingu, w kraju, sklasyfikowanym na 17. miejscu na świecie w rankingu swojej pasji poświęca każdą wolną chwilę. Jego ambicja i de- do lat 20, a jeszcze nie tak dawno... błąkał się po ulicach Durbanu, terminacja już zaczęły przynosić efekty. Regularnie zdobywa zażywając narkotyki. Trafił tam po stracie rodziców w wieku 8 lat. miejsca na podium w krajowych zawodach, a w 2015 roku zajął Jak sam przyznaje, życie uratował mu sport. Duża w tym zasłu- w Kalifornii 17. miejsce w mistrzostwach świata juniorów. ga także Anglika Toma Hewitta, założyciela fundacji „Sur- Zapytany o przepis na sukces, Ntando, obecnie podróżujący po fers not street children” – Surferzy nie dzieci ulicy świecie i szlifujący swoje umiejętności w najpopularniejszych Sebastian specjalizuje się w pokonywaniu naprawdę (https://surfnotstreets.org; instagram@surfersnotstreetchil- wśród surferów miejscach, odpowiada: „Nigdy się nie poddawaj, długich dystansów dren). Daje ona azyl bezdomnym nastolatkom i jednocześnie goń za marzeniami i zawsze bądź sobą”. SURFERSFOT. NOT STREET CHILDREN, FACEBOOK: SEBASTIAN KARAŚ 100 KM WPŁAW PRZEZ BAŁTYK, ARCHIWUM PRYWATNE SEBASTIANA KARASIA

36 OLIMPIONIK OLIMPIONIK 37 POZYTYWNIE ZAKRĘCENI

Małgosia Kurek Tomasz Jakimiuk głównego środka lokomocji, zostawił go bowiem w domu Przygoda Małgosi jest najmłodsza z naszych bohaterów. Jej pasją jest wspinaczka. to mistrz hulajnogi. Choć zyskuje ona ostatnio coraz więcej dziecka w Karaczi, stolicy Pakistanu. ze wspinaczką zaczęła się Choć ma dopiero 9 lat, już odnosi spore sukcesy, nawet rywali- zwolenników, którzy używają jej m.in. aby dojechać do szko- Podróże dają temu absolwentowi Politechniki Białostockiej, bardzo wcześnie. Miała zując ze starszymi zawodniczkami. Zdobyła wiele medali w kra- ły lub pracy, niewielu odważyłoby się na transport hulajnogą który wcześniej dotarł m.in. autostopem do Afryki oraz „jachto­ zaledwie 4 lata jowych i światowych zawodach. Jej największy jak dotąd sukces do... Azji. Takiego wyzwania, i to dwukrotnie, podjął się wła- stopem” do Meksyku, poczucie wolności i pewność siebie. to triumf w imprezie Rock Junior we włoskim Arco, uważanej śnie Tomasz. Wybrał się z rodzinnych Siemiatycz na Podla- „Wiem, że nie ma rzeczy niemożliwych. Tak naprawdę można za nieoficjalne mistrzostwa Europy dla dzieci. W tym roku Mał- siu do Chin w roku 2016 oraz do Pakistanu w 2017. Pierwsza wszystko, to kwestia chęci i determinacji” – podkreśla. gosia wywalczyła dwa złote medale i jeden srebrny na Petzen z eskapad, uznana podróżą roku przez czytelników prestiżo- Climbing Trophy. Co ciekawe, po raz pierwszy do finału Pucharu wego magazynu „National Geographic”, zajęła mu 105 dni. Polski awansowała, mając tylko... 5 lat! W przyszłości chciałaby Wówczas 26-latek wyruszył do Chin 1 lipca, a do celu dotarł sięgnąć po mistrzostwo świata. 13 października, przejeżdżając przez Ukrainę, Rosję i Mon- Małgosia rozpoczęła przygodę ze wspinaczką, gdy miała golię. Przemieszczał się głównie hulajnogą i autostopem. 4 lata. Miłość do tej dyscypliny, która w 2020 roku zadebiutuje Pokonał tak... 18 153 km. na igrzyskach olimpijskich w Tokio, zaszczepił w niej tata Seba- Wyprawa do Pakistanu trwała z kolei 49 dni – od 27 lipca do stian – szkoleniowiec w Polskim Związku Alpinizmu, który jest 13 września. Po drodze Tomek odwiedził Ukrainę, Mołdawię, również jej trenerem. Opracował dla niej specjalny program, któ- Rumunię, Bułgarię, Turcję oraz Iran. Tym razem hulajnogą ry ma ją przygotować do startu w przyszłych igrzyskach olim- i autostopem pokonał 7 tys. km. Wrócił jednak bez swojego pijskich. Plan ten stawia na wszechstronny rozwój dziewczynki i z pewnością nie jest monotonny, znalazło się w nim bowiem miejsce także dla innych sportów: akrobatyki i taekwondo. „Wiem, że nie ma „Wszystko z umiarem. Nie chcę, by się zniechęciła” – podkreśla rzeczy niemożliwych. pan Sebastian. Jak podkreśla Tomasz, Małgosi, podobnie jak pozostałym bohaterom naszego cyklu, Tak naprawdę można podróżowanie daje mu poczucie wolności życzymy wielu sukcesów. Liczymy, że za kilka lat będziemy wszystko” – mówi Tomasz emocjonować się ich występami w igrzyskach, a może nawet cieszyć z medali. Tomasz Jakimiuk i podopieczni Jest najmłodsza z czwórki domu dziecka naszych bohaterów, ale ma w Karaczi już czym się pochwalić!

Miłość do wspinaczki, która w 2020 roku zadebiutuje na igrzyskach olimpijskich w Tokio,

zaszczepił w Małgosi tata SZYMONFOT. AKSIENIONEK, WWW.JAKTODALEKO.PL

38 OLIMPIONIK OLIMPIONIK 39 WYDARZENIA TYDZIEŃ W ESTONII

W ESTOŃSKIM ÜLENURME ODBYŁO SIĘ 11. FORUM PIERRE’A DE COUBERTIN. O WRAŻENIACH Z POBYTU OPOWIEDZIAŁY NAM UCZESTNICZKI – HANNA GÓRSKA I ZUZANNA PRZYBYLSKA Z GIMNAZJUM IM. POLSKICH OLIMPIJCZYKÓW W NEKLI

Ach! Cóż to był za tydzień! Pełen wysiłku i wrażeń. Na lotnisku w Tallinie powitali nas ciepło wolontariusze. Po przyjeździe do hotelu każda z nas dostała przydział do pokoju, które dzieliłyśmy z osobami z innego kraju. Nazajutrz odwiedziliśmy Muzeum Sportowe w Tartu, odbyło Ostatniego dnia odbyła się ceremonia zamknięcia 11. Forum się uroczyste sadzenie dębu oraz długa, choć jakże fascynu- Pierre’a de Coubertin. Był to moment, kiedy mieszało się jąca ceremonia otwarcia forum, a na miłe zakończenie dnia wiele uczuć. Obie wywalczyłyśmy medale, czego się wcale zaplanowana została impreza, której towarzyszyło wiele gier nie spodziewałyśmy. Niezwykle wzruszył całą publiczność i zabaw. Kolejne dni, od rana wypełnione zajęciami, mijały moment, w którym nauczyciele zaprezentowali piosenkę bardzo szybko. Uczestniczyliśmy w zawodach sportowych, „Imagine” Johna Lennona. Na zakończenie całego tygodnia warsztatach i teście z wiedzy olimpijskiej, który obie zdały- zaplanowana została impreza pożegnalna, której w finale śmy śpiewająco! Zostaliśmy podzieleni na 9 grup, m.in. teatr towarzyszyła fontanna płaczu. cieni, śpiew, taniec nowoczesny. Jedną z nas przydzielono W dniu wylotu wolontariusze zaprosili nas i pozostałych do narodowego tańca estońskiego, druga znalazła się w ze- uczestników na wycieczkę po Tallinie. Po zwiedzaniu udali- spole tworzącym baner reprezentujący forum. Nie mogło śmy się na lotnisko. Był to czas pożegnania Estonii i nowych zabraknąć dyskusji o ideach olimpijskich, a owoce tych przyjaciół. Łzy leciały jak ulewny deszcz, który zresztą to- rozważań, w postaci liścików pięknych wartości, mogliśmy warzyszył nam przez cały tydzień. Pomimo wielu ciężkich uzupełniać przez resztę pobytu. dni, stawiających przed nami wyzwania sportowe i wyciska- Podczas „mini expo” mogliśmy poznać bliżej kulturę krajów, jących z nas ostatnie poty, ten był zdecydowanie najgor- z których pochodzili nasi koledzy. Na każdym stanowisku szy. Wyciskał łzy i żal, których nie sposób było zatrzymać. można było znaleźć coś innego. Smakołyki, zabawki, pocz- Z pewnością będziemy pamiętać ten tydzień 19–26 sierpnia tówki, prezenty. Nasz stolik prezentował oczywiście pyszne 2017 jako jeden z najpiękniejszych w naszym życiu. Spotka- polskie jedzenie – kabanosy, oscypki, krówki oraz pierniki. łyśmy wielu niesamowitych ludzi, z którymi stworzyłyśmy Na koniec konkurencja sportowa – bieg przełajowy, który wspomnienia na dłuuuugie lata. odbył się w kroplach zimnego deszczu. Połączenie podmo- Hania i Zuzia kłego gruntu z goniącym nas czasem zaowocowało wieloma wypadkami. Kilka uczestniczek nieznacznie ucierpiało, jed- nak niezwyciężone Polki ukończyły bieg z pięknym czasem! Czekała nas jeszcze wizyta w muzeum agroturystycznym. Mogliśmy tam obejrzeć tradycyjne estońskie chaty i po- słuchać pieśni w wykonaniu tamtejszej ludności. Następ- nie przebraliśmy się w stroje ludowe i udaliśmy na paradę w Tartu, gdzie każda z delegacji zaprezentowała swój ta- niec narodowy. My, Polki, za występ krakowiaka zostałyśmy nagrodzone gromkimi brawami. Będziemy pamiętać ten tydzień jako jeden z najpiękniejszych

w naszym życiu ARCHIWUMFOT. PRYWATNE IZABELI BANDOSZ

40 OLIMPIONIK OLIMPIONIK 41 INTERNET

Youtuberów piłkarskich jest sporo, ale nie wszyscy uczą samej Duże znaczenie ma także gry. Są też tacy, jak np. Dominik Szarek, autor Futbolove, który kontakt z osobą na filmiku. opowiada o historii tej dyscypliny. W swoich filmikach przed- Nawet jeśli nie jest ona stawia nieznane dotąd szerszej publiczności fakty i cieka- SPORTOWY wostki, jak również prowadzi zakulisowe rozmowy ze znanymi cały czas na ekranie, postaciami piłkarskimi. Sporą popularnością cieszą się również vlogi dotyczące to jest nam o wiele bliższa biegania. Prowadzi je wielu amatorów, ale także i profesjona- YOUTUBER niż autor słowa pisanego liści. W tej drugiej grupie jest dwukrotny olimpijczyk, medali- sta mistrzostw Europy, sprinter Marcin Nowak. Na jego kanale nie jest ona cały czas na ekranie, to jest nam o wiele bliższa niż au- WbieguISTV każdy może znaleźć coś dla siebie. Zaczynający tor słowa pisanego. Zastanówcie się, ile razy przeczytaliście coś, dopiero swoją przygodę z bieganiem dostaną odpowiedzi na nie zwracając nawet uwagi, kto to napisał? Nie zawsze jednak jest najważniejsze pytania: po co, gdzie, jak, kiedy i ile trenować. to takie pozytywne. Vlogerzy bardziej narażeni są na tzw. hejte- Zaawansowani zapoznają się z fachowymi treningami i ćwicze- rów, czyli osoby ciągle krytykujące i obrażające autorów. Przecież niami doskonalącymi poszczególne elementy biegu, jak również osoba na wideo może być otyła, mieć krzywy nos czy zęby, wadę porady dotyczące suplementacji i odżywiania. wymowy czy nie najpiękniejsze włosy. Dla hejterów to wspaniałe pole do popisu i nie szczędzą wtedy dezaprobaty, krzywdząc tym W trosce o prawdę samym osobę, która często pokazuje i mówi całkiem do rzeczy. Często po zdobyciu popularności youtuberzy zatracają się jednak Dlatego też, jeśli już ktoś decyduje się na umieszczanie swoich w poczuciu własnego idealizmu, tracą naturalność i to, za co nagrań w sieci, musi być przygotowany na to, że nie każdy będzie ludzie ich polubili. To poniekąd wynik tego, że Internet stał się jego fanem. Czepialstwo o byle co, czyli „haters gonna hate” (nie- medium wykorzystywanym przez wielkie koncerny (odzieżowe, nawidzący będą nienawidzić) tętni w sieci. W Internecie można farmaceutyczne, kosmetyczne itp.) w celach reklamowych. Naj- zauważyć przedziwne zjawisko. Hejterzy, pomimo że są wrogami, bardziej popularni vlogerzy dają gwarancję reklamodawcom, że to przysparzają swoim znienawidzonym vlogerom popularności, ich oferta dotrze do jak największej liczby odbiorców. Może to zwiększając mimowolnie ich oglądalność. Taki paradoks. powodować utratę autentyczności na rzecz biznesu. Żeby ta współpraca była uczciwa i odbiorca miał pewność, że osoba Gwiazdy YouTube’a reklamująca naprawdę wierzy w produkt, który promuje, po- Królową fitnessu online jest Ewa Chodakowska. Autorka wstało Polskie Stowarzyszenie Blogerów i Vlogerów. Pozostaje licznych filmików, płyt i książek zaszczepiła w Polakach wierzyć w to, że pomimo oczywistych korzyści, jakie otrzymują W XXI WIEKU INTERNET PRZESZEDŁ REWOLUCJĘ, DZIĘKI KTÓREJ KAŻDY MOŻE STAĆ SIĘ (a szczególnie Polkach) modę na bycie fit. W swoich treningach blogerzy/vlogerzy, są nadal autentyczni i przede wszystkim liczy ZARÓWNO ODBIORCĄ, JAK I NADAWCĄ TREŚCI. W WIRTUALNYM ŚWIECIE ISTNIEJĄ MILIONY łączy ćwiczenia z różnych metod, uzyskując najefektywniejsze się dla nich idea sportowa. Pamiętajcie, że pomimo atrakcyjności BLOGÓW O ROZMAITEJ TEMATYCE – W TYM O SPORCIE, ALE POZA SŁOWEM PISANYM zestawy. Oczywiście, nie należą one do najłatwiejszych, ale nie treści przekazywanych w formie wideo, w książkach odnajdziecie MODNE STAŁY SIĘ MATERIAŁY AUDIOWIZUALNE, CZYLI TZW. FILMIKI bez powodu Ewa okrzyknięta została trenerką – killerką. Mimo mnóstwo przeżyć i inspiracji. A zatem również czytajmy! to kobiety uwielbiają z nią ćwiczyć, traktując ją jako trenerkę oraz wzór stylu życia. Mężczyźni jednak wolą zapach siłowni i dźwięk uderzającego ADRIANNA BANIO cechy przyciągają tzw. subskrybentów, tworzących grono stałych o siebie żeliwa. Internet wręcz zalewają filmiki z telefonów mi- odbiorców. Dzisiaj młode pokolenie, ze względu na wszechobecną łośników siłowni, warto jednak korzystać z tych tworzonych Początkowo takie nagrania kojarzyły się z telewizją, ale gdy technologię, o wiele mniej czyta. Specjaliści od marketingu, rekla- przez naprawdę doświadczonych trenerów personalnych. Jed- nastała era serwisu YouTube, pojawiło się mnóstwo amatorów, my i PR (public relations) przyzwyczaili nas do obrazów, dlatego nym z nich jest Mariusz Mróz, który prezentuje metamorfozy których „dzieła” nijak miały się do tego, co zobaczyć można w te- też większość z nas woli oglądać i słuchać niż czytać. Tekst pisany swoich podopiecznych, zachęcając do pracy nad własnym cia- lewizji. Rewolucja i rozwój technologii jednak zrobiły swoje i dziś jest jednak bogatszy w znaczenie i tylko pozornie oglądanie filmi- łem. Dzieli się poradami na temat motywacji, odżywiania, pra- wiele filmików prezentuje się bardzo profesjonalnie, mimo że nie ku to prostszy sposób na przyswojenie tych samych treści. Wydaje widłowego wykonywania ćwiczeń, zachowując przy tym zdrowy kręci tego kilkunastoosobowa ekipa zawodowców. się, że wideo pokazuje więcej niż tekst. Dobry tekst, który bardzo rozsądek. Mariusz podkreśla trenowanie z głową, a więc takie, trudno napisać i wymaga niezłych kompetencji, zdecydowanie gdzie jest się zaangażowanym, a nie „ześwirowanym” do bycia Kim są autorzy internetowych wideo? przerasta poziom YouTube’a. Jednakże powszechność filmików „napakowanym”. Przeważnie to zwyczajni ludzie, a nie gwiazdy wykreowane przez i ich autentyczność oraz dostępność są ich ogromną zaletą. Kilkumilionową publiczność zdobył także Krzysztof Golonka telewizyjnych stylistów. To właśnie ta autentyczność zaskarbia so- – mistrz świata freestyle football, czyli sztuki wykonywania bie sympatię internautów. Tak więc, youtuber to autor vloga (bloga Filmiki są bardzo wygodne ewolucji żonglersko-cyrkowych z piłką. Swoim wideoblogiem w formie filmików), a to, czym się zajmuje, określamy mianem vlo- Można je zminimalizować i tylko słuchać, w tym czasie robiąc zachęca młodych miłośników piłki nożnej do doskonalenia się gowania. Zostać może nim każdy, jeśli tylko ma ciekawy pomysł, jeszcze coś innego. To takie popularne obecnie „2 w 1”. w dryblingu i wszelkich piłkarskich sztuczkach. Rozszyfrowuje

interesujący temat, miłą aparycję i siłę przebicia. To właśnie te Duże znaczenie ma także kontakt z osobą na filmiku. Nawet jeśli SHUTTERSTOCK,FOT. YOUTUBE triki światowych gwiazd futbolu i uczy, jak je wykonywać.

42 OLIMPIONIK OLIMPIONIK 43 ALE TEMATU JESZCZE NIE WYCZERPALIŚMY... MUSZĄ PODAWAĆ PRODUCENCI I DLACZEGO ŻYWNOŚCI SĄ ONE TAK WAŻNE. TEKSTU, W KTÓRYM ZWRÓCILIŚMY UWAGĘ, JAKIE INFORMACJE OBOWIĄZKOWO W POPRZEDNIM NUMERZE „OLIMPIONIKA” ZAMIEŚCILIŚMY PIERWSZĄ CZĘŚĆ 44 zdrowszy! czyli przetworzony, kówi – składni im lista Pamiętajcie dla zdrowia. może szkodliwy być analizowaćba i skład produktu i (data lubważności) terminprodukcji świeża jest żywność czy sprawdzać by to, na uwagę Waszą zwróciliśmy Dotychczas sportowców żywienia konsultant ds. FRĄCZEK BARBARA właściwie przechowywana. Wytłumaczyliśmy, dlaczego trze dlaczego Wytłumaczyliśmy, przechowywana. właściwie CZYTAM ETYKIETY OLIMPIONIK dodatków jest krótsza, tym lepiej, bo produkt jest mniej mniej jest produkt lepiej,bo tym krótsza, jest dodatków ZDROWIE

listę dodatków, których nadmiar dodatków,listę których - - jego przetworów wybieraj wybieraj przetworów mlekamączne). zakupie i jego Z kolei przy produkty owocowe, (np. soki owoce, orzechy, awokado, suszone o ty produk niektóre że zauważyć, Należy energetyczną. wartość ich i zdrowe rający Konsumenci wybie na opakowaniachspożywczych. produktów znaleźć się powinna która To informacja, również objętości. jest w lub procentowo (np. pożywienia składników proporcje to odżywcza Wartość odżywcze Wartości

walorach prozdrowotnych także mają wysoką kaloryczność kaloryczność mają wysoką prozdrowotnych walorach także białek, węglowodanów, tłuszczów, witamin). Określana jest jest Określana witamin). tłuszczów, węglowodanów, białek,

niskokaloryczne produkty najczęściej kontrolują kontrolują najczęściej produkty niskokaloryczne liczbach bezwzględnych na jednostkę wagi lub lub wagi jednostkę na bezwzględnych liczbach CZ. 2 CZ. - -

FOT. SHUTTERSTOCK z produkty jak traktować je Należy glukozowo-fruktozowy. lub glukozowy, fruktozowy syrop cukier (sacharozę), aletylko także a w cukru 50% aż być może wych i proste (cukry korzystne (skrobia)i korzystne się: składają węglowodanów ilość ną w na uwagę zawartość zwróć naturalnego, lubmlekajogurtu śniadaniowedo Kupującpłatki ponownie. użyty być nie powinien np. frytek, do smażenia np. z zimno),na a spożycia do ny przeznaczo olejjest czy (sprawdzaj, lub słonecznikowego go oleju oliwy, sojowe używaj sałatek zdrowych przyrządzania Do ważne też Dodatki mineralną wodę i nektary, soki, wszystkim przede Pijemy Wniosek? nektary. niż soku mniej zawierają owocowe (od 0,1–25%), określona napoje ściśle jest nie czym soku przy i soków w zabronione substancje zawierać może owocowych w cukru zawartość Maksymalna cukru. zamiast słodzących substancji z soku 20–50% od nien zawierać matówi aro ani barwników sztucznych zawierać może nie Również go. z sok rozcieńczony to jako słodzony. Nektar znakowany jest sok g/l, 15 przekracza i przypraw soli, dodatek wierać z warzyw, smaki barwę, mieć musi chemicznie, wany aromatówi barwników, sztucznych dodawać możnanie soków do przepisami, dowymi z w jest produkowany warzywny lub owocowy Sok napoju? od sok różni się Czym mięty. świeżej liściem lub pomarańczy cytryny, plasterka datkiem do mg), smak 1000 której mineralnych ponad można wzbogacić składników mineralnej wody (łączna zawartość nych na korzyść z Zrezygnuj pieczywa. smarowaniado serków oraz topionych pleśniowych), (żółtych, podpuszczkowych stych tłu serów Unikaj kefiry). maślanki, naturalne, jogurty półtłuste, lub chude twarogowe (sery tłuszczu 2% do zawierające produkty zagęszczonych soków lub przecierów. Zgodnie z Zgodnie lubprzecierów. soków zagęszczonych tradycyjnym białym cukrem. Pozytywną cechą obu rodzajów rodzajów obu cechą Pozytywną cukrem. białym tradycyjnym w płatkach owsianych tylko 1%. tylko owsianych W płatkach oleju i rzepakowego nektarów, np. nektarów, nektarze wynosi 200 g/l. Napój owocowy na bazie soków soków na bazie Napój owocowy g/l. 200 wynosi nektarze nie może być konserwowany chemicznie. Nektar powi Nektar chemicznie. konserwowany być może nie których go wyprodukowano. Soki warzywne mogą za mogą warzywne Soki go wyprodukowano. których w składzie produktu naczy pewno nie ma go sprawdź, składnik, uczulony na określony Jeśli że jesteś wiesz, wodą, z wodą, barwniki i barwniki słodzików. Sok nie może być konserwo być może nie Sok słodzików.

z

oliwy z oliwy dwucukry). W dwucukry). dodatkiem cukru i cukru dodatkiem do smażenia i smażenia do płatkach cukrów prostych. Na cukrów prostych. płatkach ziół. Gdy ilość dodanego cukru cukru dodanego ilość Gdy ziół.

owoców. Dozwolone jest użycie użycie jest owoców. Dozwolone aromaty. Minimalna zawartość Minimalna aromaty. zawartość ogólnej ilości węglowodanów, węglowodanów, ilości ogólnej

oliwek. Olej raz wykorzystany, wykorzystany, Olejoliwek. raz produktach znajdziemy nie nie znajdziemy produktach płatkach czekolado płatkach pieczenia korzystaj korzystaj pieczenia aromat owoców lub lub aromatowoców kwasu cytrynowe kwasu napojów słodzo napojów

chude mleko! międzynaro

produkcji produkcji 100% ogól nie ------zbiorze Wydawnictwa PKOl. Wydawnictwa w zbiorze www.olimpijski.pl, stronie na znajdziecie 2017(20) 1 nr „Olimpionika” numerze w poprzednim o etykietach 1. tekstu Część w chipsach. oraz i panierkach frytkach, we jest Obecny tłuszczu. w smażenia podczas Powstaje wo-naczyniowych. i pokarmowego przewodu nowotworów ryzyko zwiększający związek neurotoksyczny silnie – akrylamid także jest zdrowia Groźny dla czekoladowy. krem czy orzechowe sło i (ciasta nicze i drożdżówki czyli kostkowych, tzw. twardych, ryn w desery cappuccino, i zupy rosołowe, kostki jak: produktów, takich unikać także powinniśmy wych i nych z w grillowana żywność oraz kawy ziarna palone (rakotwórcze).W (sprzyjają mutacjom w mutagenne właściwości (WHO), wykazują WWA Zdrowia zacji Organi Światowej Według związków). 200 ponad – WWA (tzw. aromatyczne węglowodory wielopierścieniowe się zalicza tych a dla zdrowia, i w zalecanych produktów to wybieranie Zdrowe odżywianie Wiem, co jem; czego nie wiem, jem lekarza. lub dietetyka przez stwierdzonych żywieniowych, niedoborów tuacji znaczenia w bez nie co jest składników źródłem odżywczych, dodatkowym C”.są te Składniki witaminę „+magnez”, „zawiera „z „multiwitamina”, informacje: np. się pojawiają i ślinnestanole i margaryny oraz warzywne soki mlekoi należą: grupy tej Do składników mineralnych. i/lub witamin dodatek wierają za czyli „wzbogacanych”, jest spożywczych produktów więcej Coraz błonnika. naturalnego zawartość wysoka jest płatków unikanie tych, w unikanie tych, użyciem węgla. WWA obecne są także w także są obecne WWA węgla. użyciem

pieczonych. Z pieczonych. pokarmowym ale grozi także zatruciem wartościowy, mniej produkt nie jest tylko Przeterminowany pękniętych i wygiętych. uszkodzonych, w żywności kupujemy Nie

niewyszczególnione na opakowaniu. Do substancji nasubstancji Do opakowaniu. niewyszczególnione ciastka), fast foody, czekolady, lody,czekolady, batony, foody, ma fast ciastka),

opakowaniach opakowaniach sterole. Łatwo je rozpoznać, bo na opakowaniu opakowaniu na bo rozpoznać, je Łatwo sterole.

sosy w sosy których mogą występować substancje groźne groźne substancje występować mogą których takie niebezpieczne związki bogate są m.in.: m.in.: są bogate związki niebezpieczne takie

powodu nienasyconych kwasów tłuszczo kwasów nienasyconych powodu proszku, chipsy, produkty na bazie marga na bazie chipsy,proszku, produkty przetwory mleczne, produkty zbożowe, zbożowe, produkty mleczne, przetwory kodzie genetycznym) i proszku, śmietany/mleko proszku, w jogurty – wzbogacone w wzbogacone – jogurty produktach smażo produktach OLIMPIONIK

tradycyjny sposób sposób tradycyjny kancerogenne wyroby cukier- wyroby chorób serco chorób

witaminami”, witaminami”, fast foodach foodach fast głębokim głębokim

proszku, proszku, diecie diecie 45 ro sy ------

ZRÓB TO SAM HISTORIA FOTOGRAFII SPORTOWEJ KWESTIONARIUSZ PROUSTA

KWESTIONARIUSZ PROUSTA TO ZESTAW KILKUDZIESIĘCIU PYTAŃ, SKOK PO PIERWSZE ZŁOTO! KTÓRY KRĄŻYŁ PO XIX-WIECZNEJ EUROPIE I BYŁ BARDZO POPULARNĄ FORMĄ ZABAWY TOWARZYSKIEJ WOJCIECH FORTUNA ZDOBYŁ DLA POLSKI PIERWSZY ZŁOTY MEDAL W ZIMOWYCH IGRZYSKACH OLIMPIJSKICH W SAPPORO W 1972 ROKU. JUŻ W PIERWSZEJ SERII ODDAŁ SKOK NA 111 METRÓW, CO BYŁO Główna cecha mojego charakteru: 1 charyzma REKORDEM SKOCZNI, A ZGROMADZONE PUNKTY ABSOLUTNYM REKORDEM W DOTYCHCZASOWEJ HISTORII TEGO SPORTU. FOTOGRAFIA PRZEDSTAWIA Co cenię najbardziej u przyjaciół: 2 lojalność WOJCIECHA FORTUNĘ W OLIMPIJSKIM 1972 ROKU, PODCZAS TURNIEJU NA WIELKIEJ KROKWI W ZAKOPANEM. Moja główna wada: 3 łatwo wyprowadzić mnie z równowagi AUTOREM ZDJĘCIA JEST ZNANY FOTOGRAFIK TADEUSZ KOWALSKI.

Moje ulubione zajęcie: 4 zakupy

Moje marzenie o szczęściu: 5 złoto igrzysk olimpijskich

Co wzbudza we mnie obsesyjny lęk: 6 myśl o porażce

Kim (lub czym) chciałabym być, Nazwa może trochę zmylić, bo wcale tych pytań nie wymy- 7 gdybym nie była tym, kim jestem: ślił Marcel Proust, autor „W poszukiwaniu straconego czasu”. gimnastyczką artystyczną Zdarzyło się, że dwukrotnie w tzw. towarzystwie odpowiedział Kiedy kłamię: na pytania anonimowego kwestionariusza. Ponieważ był znanym 8 staram się nie kłamać, mówię ludziom wszystko wprost pisarzem, szybko do kwestionariusza przylgnęło jego nazwi- Słowa, których nadużywam: sko. Zachęcamy do wypróbowania Kwestionariusza Prousta 9 nie mam siły we własnym gronie. Ulubieni bohaterowie literaccy: 10 Katniss Everdeen, Harry Potter Do całkiem już sporego grona naszych kwestionariuszowców (patrz poprzednie numery „Olimpionika”, które znaj- 11 Ulubieni bohaterowie życia codziennego: dziesz na stronie www.olimpijski.pl) tym razem dołączyła moi rodzice, za to, że mają do mnie anielską cierpliwość; mój trener NATALIA KROPSKA – brązowa medalistka w judo kat. 57 kg. Czego nie cierpię ponad wszystko: podczas XIV Letniego Olimpijskiego Festiwalu Młodzieży Eu- 12 kiedy ktoś mnie nie słucha i ignoruje ropy Gyor 2017. Ola jest zawodniczką klubu GKS Czarni By- Moja dewiza: tom. Trenuje pod okiem Marka Słyka. Jej sportowym idolem 13 „nie ma rzeczy niemożliwych” jest Clarisse Agbegnenou. Ceni ją za styl walki i za nieustę- pliwość. Ulubiony film Natalii to „Harry Potter i Komnata Ta- Dar natury, który chciałabym posiadać: 14 chciałabym być wyższa jemnic”, a książka – „Moja walka/Twoja walka” Rondy Rousey. l Trzykrotnie startowała na mistrzostwach Europy. W lipcu 2017 Obecny stan mojego umysłu: 15 roku zdobyła brązowy medal ME Kadetów w Kownie. Kilka- czuję się dobrze psychicznie i optymistycznie patrzę na zbliżające się MŚ krotnie brała udział w PŚ w judo. Na pytanie, dlaczego wybra- ła ten sport, młoda zawodniczka odpowiedziała: „Gdy miałam 16 Największy sukces: 5 lat, mama zapisała mnie na judo, żeby jakoś spożytkować brązowy medal ME moją energię”. Motto Natalii to: „Nie ma rzeczy niemożliwych. Porażka jest wtedy, gdy...

Wystarczy tylko chcieć!”. 17 przegrałam walkę, którą byłam w stanie wygrać SZYMONFOT. SIKORA/PKO

46 OLIMPIONIK OLIMPIONIK 47 WARTO CZYTAĆ WARTO OGLĄDAĆ OCALIĆ DUSZĘ I CIAŁO DOPING ZDEMASKOWANY! JESIENNE KRÓTKIE DNI, CHŁÓD I DESZCZ ZA OKNEM ROZLENIWIAJĄ. FILM BRYANA FOGLA TO DOKUMENT PREZENTUJĄCY NAJCIEMNIEJSZĄ STRONĘ ALE ZAMIAST „HODOWAĆ LENIA”, DŁUGIE WIECZORY WARTO SPĘDZIĆ WSPÓŁCZESNEGO SPORTU – NIEDOZWOLONY DOPING NA CZYTANIU! KSIĄŻKI, KTÓRE POLECAMY, MOGĄ ZAINSPIROWAĆ I POZWOLIĆ UWIERZYĆ, ŻE TYLKO OD NASZEJ DETERMINACJI ZALEŻY SPEŁNIANIE MARZEŃ MAGDALENA GARLEJ IWONA MARCINKIEWICZ TO NIE MIT, TYLKO SAMOTNY REJS Z KANAPOWCA SMUTNA PRAWDA

DOOKOŁA ŚWIATA NA SPORTOWCA „IKAR” (2017) REŻ. BRYAN FOGEL „MARZENIE PEWNEJ „Z BIEGIEM MARZEŃ” DZIEWCZYNY” JANUSZ PRZYTOCKI Bryan Fogel jest kolarzem amatorem, który od 28 lat startuje LAURA DEKKER WYD. INTERTECH JANUSZ PRZYTOCKI w wyścigach. Jego sportowym idolem był Greg LeMond, WYD. NAUTICA który zainspirował go do uprawiania tego sportu. Z wiel- Tomasz Gruby nie był kimś wyjątkowym. Zawsze lubił jeść, kim zachwytem patrzył też na ikonę współczesnego kolar- Życie Laury Dekker od początku nigdy nie przepadał za sportem. Godziny pracy przed kom- stwa Lance’a Armstronga. Do czasu, bo na światło dzienne było nietypowe. Urodziła się w No- puterem z roku na rok owocowały lepszymi zarobkami, ale wyszła największa afera dopingowa z jego udziałem w roli wej Zelandii, podczas siedmioletnie- też coraz większym brzuchem, kłuciem w klatce piersiowej głównej. Sam Fogel wypowiada w filmie znamienne sło- go rejsu, gdy z rodzicami i młodszą i fatalnymi wynikami badań lekarskich. Tomasz nauczył się wa: „Zawsze podejrzewałem, że stosował doping, ale chy- siostrą podróżowała po świecie. ignorować ostrzeżenia lekarza przed zawałem i właściwie już ba nie chciałem o tym wiedzieć!”. W swojej sportowej ka- Po powrocie z wyprawy zamieszkała pogodził się ze swoim nieprzyzwoicie wysokim wskaźnikiem rierze Armstrong oddał 500 próbek do kontroli dopingowej, z tatą w Holandii, na wybudowanym BMI (36!) [BMI – współczynnik powstały przez podzielenie z czego 50 przebadał Don Catlin – założyciel Olympic Laboratory przez niego jachcie i pływała co- masy ciała podanej w kilogramach przez kwadrat wysokości UCLA. Fogel stawia pytanie: jakim cudem, przy tak szczelnie za- dziennie: na początku własnoręcz- podanej w metrach]. Przecież nie każdy musi być „mięśnia- mkniętym i surowym systemie kontroli antydopingowej, udało się nie skonstruowanymi łódkami, potem kiem”. Ale gdy przypadkowo na ulicy spotkał przystojnego Armstrongowi przejść przez te testy z negatywnym wynikiem? młodzieżowymi łódkami regatowymi i wreszcie jachtami. i wysportowanego kolegę z liceum, kiedyś grubego jak on, Decyduje się na eksperyment: pod okiem eksperta przez pół roku Od 10. roku życia wiedziała, że tak jak rodzice, chce opłynąć postanowił wziąć się za siebie. Łatwo powiedzieć, trudniej będzie stosował doping i udowodni, jak dziurawy jest system świat dookoła. Zanim wypłynęła w trwający 518 dni rejs, mu- zrealizować postanowienie. Zaczął od krótkich spacerów, kontroli, gdy ma się „pewną wiedzę i pewne znajomości”. Jego siała stoczyć batalię z urzędnikami, którzy nie wyrażali zgody ponieważ nawet trucht wywoływał ból w piersiach, sapanie ekspertem został sam Grigorij Rodczenko – dyrektor Rosyjskiego na jej samotne żeglowanie. W dążeniu do celu Laurę wspierał i zadyszkę. Następnie dołączył do grupy uprawiającej nordic Laboratorium Antydopingowego RUSADA. tata, którego holenderskie władze uznały za lekkomyślnego ro- walking. Z czasem kilogramy zaczęły znikać i Tomasz zaczął „Ikar” był realizowany w 2014 roku i to właśnie w grudniu tego dzica i próbowały pozbawić praw rodzicielskich. Dzięki determi- powoli biegać po płaskim, a następnie zróżnicowanym te- roku telewizja ARD pokazała dokument „Tajemnice dopingu podkreśla swe „zasługi”: „Dzięki programowi sterydowemu nacji i młodzieńczej odwadze, w wieku 14 lat wyruszyła jednak renie. Ta książka to historia oparta na faktach – o typowym – jak Rosja produkuje swoich zwycięzców”. Film postawił tezę, zdobyłem dla nas 13 złotych medali! Po raz pierwszy w historii”. w podróż dookoła kuli ziemskiej, poznając wyjątkowych ludzi leniu, który z niezadowolonego z życia człowieka z nadwagą że Rosjanie fałszowali i niszczyli próbki oraz przyjmowali łapówki Niezależnie powołana komisja śledcza pod kierownictwem i kultury, odnajdując na oceanie spokój i nigdy nie przestając staje się szczęśliwym sportowcem. w zamian za ukrycie wyników badań, a sytuacja ta utrzymywa- prof. Richarda McLarena nie pozostawia żadnych wątpliwości, cieszyć się, że jest częścią natury. Kiedy w pojedynkę zmagała Dzięki wyzwaniu, które podjął, zmienił tryb życia, nawyki ła się za wiedzą i zgodą państwa. Całym projektem zarządzał że Rodczenko mówi prawdę: „Ze wszystkich potencjalnie pod- się ze sztormem i flautami, awarią steru i kłopotami z łączno- żywieniowe i przekonał się, że można Grigorij Rodczenko. I tu następuje przełom w filmie Fogla. „Ikar” mienionych próbek udało się potwierdzić, że 100% próbek nosi ścią, chorobą morską, infekcjami i samotnością, przypominała przesuwać granice ludzkich moż- nie jest już eksperymentem sportowca-dziennikarza. Film staje ślady manipulacji. Laboratorium tuszowało przypadki stosowa- sobie słowa francuskiego żeglarza Bernarda Moitessier: „Ponie- liwości, jednocześnie trenować się relacją/reportażem ujawniającym jedną z największych afer nia dopingu w ramach programu wspieranego przez państwo”. waż na morzu czuję się szczęśliwy, płynę dalej bez przerwy (...). i pracować. Został maratończy- dopingowych we współczesnym świecie. Rodczenko z pomocą „Ikar” w swoich pierwotnych założeniach miał przedstawić Możliwe, że chcę ocalić w ten sposób swą duszę”. kiem, ultramaratończykiem Fogla opowiada całą prawdę na temat systemu dopingowego zadufanych i zapatrzonych w siebie dopingowiczów, których Warto poznać historię dziewczyny, która zwróciła uwagę świata i wziął udział w niezwykle w Rosji pod auspicjami rządu i państwowej służby bezpieczeń- ignorancja doprowadza do upadku. W efekcie zdemaskował da- na żeglarstwo bardziej niż wszyscy wybitni żeglarze razem wzię- trudnym, 240-kilome- stwa FSB. Opisuje tzw. Operację Soczi RESULT i krok po kroku leko idące przestępstwo. Fogel przypomina nam, że prawda prę- ci. Dzisiaj Laura Dekker ma 22 lata i mieszka z mężem w Nowej trowym biegu szla- wyjaśnia, jak pojemniki z próbkami moczu były podmienia- dzej czy później wyjdzie na jaw. Tylko czy odpowiedzialni poniosą Zelandii. Nadal żegluje, podróżuje i prowadzi spotkania motywu- kami Kotliny Kłodz- ne przez otwór w ścianie we współpracy z urzędnikami FSB. konsekwencje i zostaną odpowiednio ukarani?

jące do walki o swoje marzenia. kiej 7 Szczytów. MATERIAŁYFOT. PRASOWE Wszystko to działo się podczas igrzysk w Soczi 2014. Sam Film jest przeznaczony dla młodzieży od 16 roku życia.

48 OLIMPIONIK OLIMPIONIK 49 KRZYŻÓWKA

1.

2.

3.

4.

5.

6.

7.

8.

9. CENTRUM KULTURY 10. KOREAŃSKIEJ W WARSZAWIE 11.

12. POWSTAŁO Z OKAZJI 20-LECIA NAWIĄZANIA STOSUNKÓW DYPLOMATYCZNYCH MIĘDZY POLSKĄ I KOREĄ. GŁÓWNYM CELEM CENTRUM JEST POPULARYZACJA 13. U NAS KULTURY KOREAŃSKIEJ ORAZ ROZWÓJ I DALSZE POGŁĘBIANIE DOBRYCH RELACJI POMIĘDZY NASZYMI KRAJAMI SPRAWDŹ SWOJE SIŁY! 14. JEŚLI UWAŻNIE PRZECZYTASZ CAŁEGO „OLIMPIONIKA”, 15. Centrum Kultury Koreańskiej zajmuje się m.in. organizowaniem ŻADNE HASŁO różnych wydarzeń kulturalnych, dzięki którym następuje NIE SPRAWI CI TRUDNOŚCI 16. poznanie i wymiana informacji pomiędzy kulturami. W trzech salach seminaryjnych prowadzone są zajęcia 17. z języka koreańskiego, taekwondo, tańca K-POP oraz lekcje gotowania. W bibliotece CKK znajduje się ponad 2500 ksią- 18. żek oraz materiałów multimedialnych. Z tradycyjną kul- turą Korei, ale pokazaną w sposób nowoczesny i ciekawy, 19. pozwala zapoznać się gościom placówki zawsze dostępna stała ekspozycja. Centrum prowadzi także program „Moving 20. Korea”, z którym jeździ do szkół, domów kultury i innych placówek w całej Polsce. 1. sprzęt sportowy, na którym Tomasz Jakimiuk podróżował z Polski do 12. południowokoreańska prowincja, w której znajduje się PyeongChang Wśród innych jeszcze wydarzeń organizowanych przez Azji – gospodarz XXIII Zimowych Igrzysk Olimpijskich 2018 Centrum Kultury Koreańskiej w Warszawie warto wymienić 2. sok rozcieńczony wodą 13. kolor medalu, który wywalczył we Wrocławiu karateka Michał Bąbos Korea Festival, K-POP Festival – przeznaczony dla miło- 3. ultimate – latające dyski – to inaczej... podczas The World Games 2017 4. jedna z konkurencji w karate, rozgrywana podczas The World Games 14. Polska Agencja Antydopingowa w skrócie śników K-Wave, Warszawski Festiwal Filmów Koreańskich, 2017, która po raz pierwszy znajdzie się w programie letnich igrzysk 15. sport, w którym specjalizuje się Bryan Fogel, autor filmu „Ikar” Jazz Festival oraz wiele innych. olimpijskich w Tokio 2020 16. koreański alfabet Siedziba Centrum Kultury Koreańskiej znajduje się w Warszawie 5. hobby Piotrka Liska 17. ulubiona dyscyplina Laury Dekker, bohaterki książki „Marzenia pewnej 6. co symbolizuje „gwiazdka” w kampanii PKOl „Jesteśmy jedną drużyną” dziewczyny” przy ul. Kruczkowskiego 8. Więcej informacji na stronie inter- 7. znaki graficzne symbolizujące olimpijskie dyscypliny sportu 18. autor vloga w serwisie YouTube to... netowej pl.korean-culture.org 8. węgierskie miasto, w którym odbył się XIV Letni Olimpijski Festiwal 19. imię oficjalnej maskotki XXIII Zimowych Igrzysk Olimpijskich Młodzieży Europy 2017 PyeongChang 2018 9. legendarny koszykarz amerykański, członek Basketball Hall of Fame 20. bardzo ważny organ w organizmie człowieka, który przetwarza 10. były prezydent Republiki Południowej Afryki, polityk, działacz na rzecz składniki odżywcze przenikające z pożywienia do krwi praw człowieka i laureat Pokojowej Nagrody Nobla 11. sport uprawiany przez Natalię Kropską, brązową medalistkę XIV EYOF Gyor 2017 OPRACOWAŁA MAGDALENA GARLEJ FOT. CENTRUMFOT. KULTURY KOREAŃSKIEJ

51 OLIMPIONIK 50 OLIMPIONIK Dział Edukacji Olimpijskiej PKOl zaprasza zorganizowane grupy dzieci i młodzieży OFERTA do udziału w programie edukacyjnym, EDUKACYJNA skierowanym do wszystkich szkół POLSKIEGO i jednostek oświatowo-wychowawczych. KOMITETU Zapraszamy we wtorki i w środy OLIMPIJSKIEGO w godzinach 9.00–14.00

Olimpijski Program Edukacyjny PyeongChang 2018: „W świecie zimowych igrzysk olimpijskich” lekcja dla przedszkolaków: „Maskotka olimpijska Twoim przyjacielem” lekcje dla szkół podstawowych i gimnazjalnych: „Fair Play i Ty” „Olimpijczycy wczoraj i dziś” lekcje dla szkół gimnazjalnych i licealnych: „Dopingowi NIE” „Od starożytnych do nowożytnych igrzysk olimpijskich” „Rozrywka bogów, czyli jak zrodziła się idea olimpijska” oraz: Spotkanie z olimpijczykiem Film o tematyce sportowej w kinie „Sport Screen”

Rezerwacja spotkań Grupy (do 50 osób) można zgłaszać telefonicznie lub e-mailem z minimum 14-dniowym wyprzedzeniem. W Centrum Olimpijskim siedzibę ma Muzeum Sportu i Turystyki ze stałą ekspozycją „Dzieje sportu polskiego i olimpizmu”. Po uzgodnieniu terminu z PKOl można połączyć ofertę edukacyjną ze zwiedzaniem muzeum (22 56 03 786).

Kontakt: DZIAŁ Magdalena Garlej EDUKACJI OLIMPIJSKIEJ PKOl tel. 22 56 03 745 ul. Wybrzeże Gdyńskie 4 kom. 500 026 905 01-531 Warszawa e-mail: [email protected] www.olimpijski.pl