Bacchus En Christus. Twee Lofzangen Van Daniel Heinsius

Total Page:16

File Type:pdf, Size:1020Kb

Bacchus En Christus. Twee Lofzangen Van Daniel Heinsius Bacchus en Christus. Twee lofzangen van Daniel Heinsius Daniël Heinsius editie L.Ph. Rank, J.D.P. Warners en F.L. Zwaan bron Daniël Heinsius, Bacchus en Christus. Twee lofzangen van Daniel Heinsius (eds. L.Ph. Rank, J.D.P. Warners en F.L. Zwaan). W.E.J. Tjeenk Willink, Zwolle 1965 Zie voor verantwoording: http://www.dbnl.org/tekst/hein001lphr01_01/colofon.php © 2011 dbnl / L.Ph. Rank / erven J.D.P. Warners / erven F.L. Zwaan 4 Voor de jongste Daniel, P. Daniel Warners Daniël Heinsius, Bacchus en Christus. Twee lofzangen van Daniel Heinsius 5 Voorwoord Dit boek is ontstaan uit een mij door de Minister van Onderwijs, Kunsten en Wetenschappen verstrekte opdracht: de voorbereiding van een heruitgave van Daniel Heinsius' lofzangen op Bacchus en Christus. Deze voorbereiding hield mij twee jaar bezig. Voor de uitgave kreeg ik van hetzelfde Departement een subsidie, waarvoor ik hier gaarne zeer hartelijk dank. Behalve de twee genoemde hymnen leek het zinvol de opdrachten van Scriverius aan Iacob van Dyck en het betoog van Heinsius tot Scriverius gericht aan de hymnen te laten voorafgaan, zoals ook het geval is in de uitgave, die ik uit de verschillende edities koos. Mijn samenwerking met Dr. F.L. Zwaan bracht mij er toe hem te vragen de verklarende aantekeningen voor zijn rekening te nemen. Hij stelt er echter prijs op, te verklaren dat door de reeds grote omvang van het boek hij genoodzaakt was zich in zijn aantekeningen sterk te beperken en alleen de noodzakelijkste toelichting te geven. Dr. L. Ph Rank las met mij mijn commentaar door en wees me op een groot aantal plaatsen, die mijn aandacht ontsnapt waren, terwijl hij ook de indices samenstelde. Het leek me juist hun beider namen mede op de titelpagina te vermelden. Het boek ziet er nu aldus uit: na mijn inleiding komen de teksten. Op de linkerpagina de gedichten van Heinsius, met daaronder de commentaar van Scriverius, precies zo gedrukt als in de uitgave, die hier een herdruk beleeft. Op de rechterpagina mijn doorlopende commentaar, die bedoelingen en inzichten van Heinsius en Scriverius, alsmede hun bronnen, zo goed mogelijk wil belichten. De cijfers in de commentaar verwijzen naar de versregels van Heinsius' gedichten, de cijfers tussen haakjes verwijzen naar het commentaar van Scriverius. Onder deze commentaar de verklarende aantekeningen van collega Zwaan, met daartussen ook nog wel korte mededelingen, die niet in de commentaar een plaats konden vinden. Hoe moet de lezer dit ingewikkelde patroon volgen? Naar mijn mening doet zij of hij het beste Heinsius' gedichten eerst in hun geheel te lezen. De 17e- en 20e-eeuwse commentaar kunnen daarna wellicht hun diensten doen. Daniël Heinsius, Bacchus en Christus. Twee lofzangen van Daniel Heinsius 6 Allerlei zaken kon ik in deze uitgave geen plaats meer geven. Ik had heel graag reeds in deze uitgave Heinsius' literaire bronnen van klassieke of renaissancistische oorsprong uitvoeriger willen behandelen, maar er was geen ruimte voor dat doel. Een enkele maal verwijs ik naar Ronsard. Binnen niet te lange tijd hoop ik elders een comparatistische studie aan deze boeiende zaak te wijden. Een moeilijke kwestie is de vraag: welke bijbelvertaling(en) gebruikten Heinsius en Scriverius? Zeker is het dat ze de vertaling van Marnix kenden, eveneens staat het vast dat de Vulgaat hun zeer bekend was. Ik veronderstel dat de geleerde ‘dichter en schrijver’ zich ook vaak van eigen vertalingen bedienden. Over de gravures die in de lofzang van Bacchus te vinden zijn het volgende: de maker is Jacob Matham (1571-1631), die een goed deel van zijn leven in Haarlem woonde (Zie: F.W.H. Hollstein: Dutch and Flemish Etchings, Engravings and Woodcuts, 1450-1700, Vol. XI, p. 236, Amsterdam, z.j.). Het lijkt me dat zeker niet alle afbeeldingen voor de lofzang van Heinsius gemaakt zijn: sommige komen duidelijk niet overeen met de tekst. In de door mij gebruikte uitgave signaleerde ik een aantal drukfouten. Voor de meeste van deze heb ik een andere lezing voorgesteld. Enkele fouten heb ik stilzwijgend verbeterd, terwijl ik een aantal afkortingen aanvulde, zonder daarvan rekenschap af te leggen. In de loop der jaren heb ik vaak hulp gehad van vakgenoten en theologen. Twee wil ik met name noemen: Professor P. Smulders S.J. uit Maastricht die me een dag lang de weg wees in Migne, en Professor Dr. C.W. Mönnich, die ik op de onmogelijkste uren per telefoon mocht raadplegen. Professor Dr. W.A.P. Smit dank ik voor zijn altijd aanwezige belangstelling, Professor Dr. J.C. Brandt Corstius voor de ‘ruimte’ die hij mij verschaft. Het laatste woord van dank is voor haar, die er het allermeeste recht op heeft. J.D.P. WARNERS Daniël Heinsius, Bacchus en Christus. Twee lofzangen van Daniel Heinsius 7 Inleiding I. Daniel Heinsius Het is overbodig om bij een nieuwe uitgave van de twee omvangrijkste Nederlandse gedichten van Daniel Heinsius uitvoerig stil te staan bij het leven van deze geleerde dichter, over wie elders, hetzij in de handboeken, hetzij in een afzonderlijke biografie de lezer zich kan laten inlichten1. Men zou kunnen aanvoeren dat de biografie van Ter Horst verbetering behoeft: de auteur staat zeer negatief tegenover zijn object, maar wij zouden er op kunnen wijzen dat in deze biografie een grote hoeveelheid gegevens aan de lezer geschonken worden, evenals vele citaten uit Heinsius' werk. Onze bedoeling is het, aan de hand van de twee grote hymnen, tot een voorlopig en partieel oordeel te komen. De Nederlandse gedichten van Heinsius zijn jeugdwerk en derhalve behoeven wij onze aandacht niet te richten op des dichters latere leven. Hier volgen slechts enkele opmerkingen over de jonge Heinsius, voorzover ze biografisch en met het oog op de te behandelen hymnen van betekenis zijn. Daniel Heinsius is op 9 juni 1580 te Gent geboren. Zijn vader, Nicolaas Heinsius, was griffier bij de Raad van Vlaanderen, protestant van geloof en voorts bewonderaar van Erasmus. Al spoedig na de geboorte van Daniel werden de omstandigheden der protestanten steeds slechter en Daniel wordt naar veiliger streken overgebracht, eerst naar Veere. Later vertrekken ouders en zoon naar Londen, maar heel spoedig daarop keert de familie terug, nu naar de noordelijke Nederlanden, eerst naar Delft, dan naar Rijswijk. Te Vlissingen doorloopt Daniel de Latijnse School, vervolgens gaat hij op zestienjarige leeftijd (?) naar Franeker om aldaar rechten te studeren. De voorkeur van de jonge student gaat overigens uit naar de letterkundige studie, natuurlijk naar die der klassieke letteren, en in het bijzonder naar het Grieks. In 1598 wordt hij ingeschreven als leerling van de Leidse Hogeschool. Spoedig is hij een befaamd student, 1 D.J.H. ter Horst, Daniel Heinsius, Utrecht, 1934. Zie ook Gesch. v.d. Letterkunde der Nederl., IV, 19 vv., 's-Hertogenbosch-Brussel, z.j. Voorts: W.A.P. Smit, De dichter Revius, p. 44 vv., Amsterdam, 1928. Daniël Heinsius, Bacchus en Christus. Twee lofzangen van Daniel Heinsius 8 in hoog aanzien bij Janus Dousa, de curator van de Academie; ook de wereldberoemde classicus J.J. Scaliger heeft grote waardering voor zijn kennis. In 1600 verschijnt het eerste wetenschappelijke werk: een uitgave van Silius Italicus' Punica, terwijl in 1601 aantekeningen op deze auteur het licht zien. In deze uitgave publiceert Heinsius enige Latijnse poëzie, benevens een Latijnse vertaling van een Grieks anacreonteum van eigen maaksel. In hetzelfde jaar volgt een uitgave van enige dialogen van Seneca, een werkje dat althans vermoedelijk aan Heinsius toegeschreven kan worden. In 1602 ziet zijn tragedie Auriacus, waarvan de moord op Willem de Zwijger het onderwerp vormt, het licht. Blijkbaar is dit en nog enig ander werk voldoende geacht om Heinsius tot docent aan de Leidse Academie te benoemen. Toen hij 23 jaar oud was volgde zijn benoeming tot ‘extra-ordinaris Professor Poeseos’, terwijl in 1605 een bevordering volgt: hij wordt ‘extra-ordinaris Professor Linguae Graecae’. In zijn eerste hoogleraarsjaren is de geleerde in enkele amoureuze affaires gewikkeld: in zijn gedichten leren we een Rossa en een Thaumantis kennen, meisjes waar we verder niets van weten maar die de jonge professor tot een zeer directe liefdespoëzie brengen1. Intussen publiceert Heinsius zeer veel, zowel op literair als wetenschappelijk gebied. In 1603 verschijnen Latijnse gedichten en een Hesiodusuitgave! Boeiend en kenmerkend is het dat onze dichter Homerus boven Vergilius stelt; er bestond namelijk een humanistenstrijd, van vroeg uit de renaissance stammend, tussen de Homeristen en de Maronisten (Vergiliusaanhangers), een strijd die literair hierop neerkomt dat de Maronisten voor het zo gecultiveerde werk van de Latijnse hofdichter kozen, terwijl de Homeristen de natuurlijke menselijkheid van Homerus ver boven het te gemaniereerde van Vergilius stelden. Nog in hetzelfde jaar gaf Heinsius zijn Theocritus uit; deze oudst bekende Griekse pastorale dichter (3de eeuw voor Chr.) genoot zijn bijzondere voorkeur en liefde: Heinsius heeft in zijn jeugd onder het pseudoniem Theocritus gedicht. Deze voorkeur hoeft niet alleen afgeleid te worden uit de keuze van dit pseudoniem; veel aardiger is het dat de hebreeuwse naam Daniel en de griekse naam Theocritus eenzelfde betekenis hebben: de door God te oordelen mens. In 1605 verschijnt zijn Laudatio Funebris Jani Dousae; in 1606 een nieuwe druk van zijn Poemata, opgedragen aan Cornelis van der Mijle. In het volgende jaar is Heinsius benoemd tot bibliothecaris. Na de dood van Scaliger (1609) wordt hij gewoon hoogleraar in het Grieks. Hij 1 Zie Georg Ellinger, Gesch. der Neulat. Lyrik in den Niederl., III, 1, 17 vv. Daniël Heinsius, Bacchus en Christus. Twee lofzangen van Daniel Heinsius 9 heeft, in het bijzonder in de aanvang, een zeer groot gehoor tot zich getrokken: van alle zijden kwamen Nederlanders en buitenlanders naar zijn levendige, inspirerende colleges luisteren. Belangrijk voor onze verdere onderzoekingen is nog een uitgave van 1610: een commentaar van Cunaeus (1586-1638) op het 48 boeken omvattende werk van de dichter Nonnus, de ‘Dionysiaca,’ verschijnt met een verhandeling van Heinsius over de dichter.
Recommended publications
  • The Humanist Discourse in the Northern Netherlands
    UvA-DARE (Digital Academic Repository) Clashes of discourses: Humanists and Calvinists in seventeenth-century academic Leiden Kromhout, D. Publication date 2016 Document Version Final published version Link to publication Citation for published version (APA): Kromhout, D. (2016). Clashes of discourses: Humanists and Calvinists in seventeenth- century academic Leiden. General rights It is not permitted to download or to forward/distribute the text or part of it without the consent of the author(s) and/or copyright holder(s), other than for strictly personal, individual use, unless the work is under an open content license (like Creative Commons). Disclaimer/Complaints regulations If you believe that digital publication of certain material infringes any of your rights or (privacy) interests, please let the Library know, stating your reasons. In case of a legitimate complaint, the Library will make the material inaccessible and/or remove it from the website. Please Ask the Library: https://uba.uva.nl/en/contact, or a letter to: Library of the University of Amsterdam, Secretariat, Singel 425, 1012 WP Amsterdam, The Netherlands. You will be contacted as soon as possible. UvA-DARE is a service provided by the library of the University of Amsterdam (https://dare.uva.nl) Download date:26 Sep 2021 Chapter 1: The humanist discourse in the Northern Netherlands This chapter will characterize the discourse of the Leiden humanists in the first decade of the seventeenth century. This discourse was in many aspects identical to the discourse of the Republic of Letters. The first section will show how this humanist discourse found its place at Leiden University through the hands of Janus Dousa and others.
    [Show full text]
  • Poems on the Threshold: Neo-Latin Carmina Liminaria
    Chapter 3 Poems on the Threshold: Neo-Latin carmina liminaria Harm-Jan van Dam Introduction Imagine someone about four hundred years ago picking up a new Latin book, for instance the fourth edition of Daniel Heinsius’ poetry, published in Leiden, shown at the end of this paper. It dates from 1613, as the colophon at the end of the book states. Readers enter the book through the frontispiece or main entrance, with its promises of sublime poetry given by the crown- ing of Pegasus, and of a text so much more correct and complete according to the inscription (emendata locis infinitis & aucta) that it would be better to throw away their earlier editions. The entrance draws the reader inside to the next page where he may learn the book’s contents (indicem . aversa indicat pagina). That index is followed first by a prose Dedicatio addressed to one of the Governors of Leiden University, then by a poem in six elegiac distichs on Heinsius’ Elegies by Joseph Scaliger, a letter by Hugo Grotius ending with seven distichs, and a Greek poem of sixteen distichs by Heinsius’ colleague Petrus Cunaeus. Finally Heinsius devotes six pages to an Address Amico lectori. Then, stepping across the threshold, the reader at last enters the house itself, the first book of the Elegies.1 Many, if not most, early modern books begin like this, with various prelimi- nary matter in prose and especially in poetry. Nevertheless, not much has been written on poems preceding the main text of books.2 They are often designated 1 Respectively pp.
    [Show full text]
  • Good Gratifying and Renowned
    WILLEM OTTERSPEER This is the story of four centuries during which Leiden University shared the fate of the Netherlands, and became representative of the most important advances in academic research. At the same time it Good is a declaration of adoration to one of Europe’s most leading international universities. On 28 December 1574, William of Orange wrote a letter to the States General of the provinces of Holland and Zeeland from the town of Middelburg. He came to Gratifying the representatives with a proposal, a dream actually, Renowed GratifyingGood and with the plan for founding ‘a good, gratifying and A CONCISE HISTORY renowned school or university’. This letter would become the first document in the archives of Leiden OF LEIDEN UNIVERSITY University, offering an apt title for this concise history. and Willem Otterspeer (1950) is Professor of University History at Leiden University. Along with the present work, he is the author of a comprehensive, four- Renowned volume history of Leiden University. In addition to his roles as historian and biographer, he is also an essayist and a critic. ISBN 978-90-872-8235-6 WILLEM OTTERSPEER LEIDEN UNIVERSITY PRESS 9 789087 282356 www.lup.nl LUP LEIDEN PUBLICATIONS LUP_OTTERSPEER_(hstryLeidnUnvrst)_rug18.7mm_v01.indd 1 26-11-15 10:38 Good Gratifying A CONCISE HISTORY OF LEIDEN UNIVERSITY and Renowned Good Gratifying A CONCISE HISTORY OF LEIDEN UNIVERSITY and Renowned WILLEM OTTERSPEER LEIDEN PUBLICATIONS Font: Gerard Unger was special professor of graphic design at Leiden University from 2006 to 2012. In 2013, he received his doctorate for his design of the Alverata font, a 21st-century European font design with roots in the Middle Ages.
    [Show full text]
  • Joseph Scaliger, Isaac Casaubon and Richard Thomson Paul Botley University of Warwick
    Three Very Different Translators: Joseph Scaliger, Isaac Casaubon and Richard Thomson Paul Botley University of Warwick This essay revisits some ideas on translation which I developed several years ago. They 477 were published as part of a book on Latin translation in the fifteenth and early six- teenth centuries, and one of the purposes of the present essay is to discover whether the intervening years have been kind to them. That book,Latin Translation in the Renaissance, examined the work of a number of fifteenth- and sixteenth-century translators, in particular, Leonardo Bruni, Giannozzo Manetti and Desiderius Erasmus, and suggested an alternative approach to categorising renaissance translations. It argued that in the fifteenth century ideas about translation became more sophisticated because of the proliferation of different translations of the same text. This was a new phenomenon: by and large, the Middle Ages had been obliged to make do with unique versions of a rather small number of Greek texts, and medieval scholars were seldom in a position to compare the merits of rival versions. In the fifteenth century, a number of versions of the same Greek text became available. As a consequence of this multiplication of renderings, even those who knew nothing of the original language were able to evaluate the differences between versions. Thus, in the fifteenth century, it became possible for a reader with no knowledge of Greek to deepen his understanding of a Greek author by collating a number of Latin translations of the original text. In such circumstances, the relation- ship of the translation to the other available translations was at least as important as the relationship of the translation to the original, Greek, text.1 Thinking about these relationships between these early modern translations led me to suggest that they could be placed into three broad categories, which I called replacements, competitors and supplements.
    [Show full text]
  • PDF Hosted at the Radboud Repository of the Radboud University Nijmegen
    PDF hosted at the Radboud Repository of the Radboud University Nijmegen The following full text is a publisher's version. For additional information about this publication click this link. http://hdl.handle.net/2066/148043 Please be advised that this information was generated on 2017-12-05 and may be subject to change. Christoph & Andreas Arnold r and - England The travels and book-collections of two seventeenth-century Nurembergers F.J.M. Blom CHRISTOPH & ANDREAS ARNOLD AND ENGLAND Promotor: Prof. T.A.Birrell nsfopfl.iÀrncid. Trjr. L/rmrt. Nmi.tmil.itDtac.. ILr hiatus J Je . /ггг/. лез?. ^I/fTijfitf a. utf.isun ¿ces С if-mfe/. С sTittmm «- Jms Juhts amas csrittmrn . ял* ft.'ti ¿Mailt.· 'Ut/accs • •ir/. '///<-/·.· J-ltl From Bibliotheca Arnoldtana (1725) by courtesy of the Universitätsbibliothek Erlangen-Nürnberg. CHRISTOPH & ANDREAS ARNOLD AND ENGLAND THE TRAVELS AND BOOK-COLLECTIONS OF TWO SEVENTEENTH-CENTURY NUREMBERGERS Proefschrift ter verkrijging van de graad van doctor in de letteren aan de Katholieke Universiteit te Nijmegen, op gezag van de Rector Magnificus Prof. Dr. P.G.A.B. Wijdeveld volgens besluit van het College van Decanen in het openbaar te verdedigen op 16 juni 1981 des namiddags te 4 uur door FRANCISCUS JOANNES MARIA BLOM geboren te Nijmegen Sneldruk Boulevard Enschede С.1981 F.J.M. Blom, Instituut Engels-Amerikaans Katholieke Universiteit, Erasmusplein 1, Nijmegen ACKNOWLEDGEMENTS I wish to thank the authorities and staffs of the following li­ braries, institutions and archives for permission to examine printed books
    [Show full text]
  • Uva-DARE (Digital Academic Repository)
    UvA-DARE (Digital Academic Repository) Clashes of discourses: Humanists and Calvinists in seventeenth-century academic Leiden Kromhout, D. Publication date 2016 Document Version Final published version Link to publication Citation for published version (APA): Kromhout, D. (2016). Clashes of discourses: Humanists and Calvinists in seventeenth- century academic Leiden. General rights It is not permitted to download or to forward/distribute the text or part of it without the consent of the author(s) and/or copyright holder(s), other than for strictly personal, individual use, unless the work is under an open content license (like Creative Commons). Disclaimer/Complaints regulations If you believe that digital publication of certain material infringes any of your rights or (privacy) interests, please let the Library know, stating your reasons. In case of a legitimate complaint, the Library will make the material inaccessible and/or remove it from the website. Please Ask the Library: https://uba.uva.nl/en/contact, or a letter to: Library of the University of Amsterdam, Secretariat, Singel 425, 1012 WP Amsterdam, The Netherlands. You will be contacted as soon as possible. UvA-DARE is a service provided by the library of the University of Amsterdam (https://dare.uva.nl) Download date:30 Sep 2021 world, the orthodox Calvinists rejected it. It may be possible that this Chapter 3: A New Standard rejection was even enhanced by the very Jesuit and Roman Catholic appropriation of the classical world. The event of the coup d’état of Maurice of Orange and the Synod of Dordt created a new situation among the Leiden humanists, that created a new discursive field that partly incorporated elements of the former humanist discourse, but in an entirely different orientation.
    [Show full text]
  • Historical and Political Thought in the Seventeenth- Century Dutch Republic
    HISTORICAL AND POLITICAL THOUGHT IN THE SEVENTEENTH- CENTURY DUTCH REPUBLIC The Case of Marcus Zuerius Boxhorn (1612-1653) Jaap Nieuwstraten HISTORICAL AND POLITICAL THOUGHT IN THE SEVENTEENTH-CENTURY DUTCH REPUBLIC The Case of Marcus Zuerius Boxhorn (1612-1653) Historisch en politiek denken in de zeventiende-eeuwse Nederlandse Republiek De casus van Marcus Zuerius Boxhorn (1612-1653) Proefschrift ter verkrijging van de graad van doctor aan de Erasmus Universiteit Rotterdam op gezag van de rector magnifi cus Prof.dr. H.G. Schmidt en volgens besluit van het College voor Promoties. De openbare verdediging zal plaatsvinden op vrijdag 4 mei 2012 om 09.30 uur door Jacob Tomás Nieuwstraten geboren te Haarlem Promotiecommissie Promotor: Prof.dr. R.C.F. von Friedeburg Overige leden: Prof.dr. H. Hotson Prof.dr. H.J.M. Nellen Prof.dr. S. Stuurman Historical and Political Thought in the Seventeenth-Century Dutch Republic: The Case of Marcus Zuerius Boxhorn (1612-1653) © 2012 by Jaap Nieuwstraten Published by Jaap Nieuwstraten, Saenredamstraat 65, 2021 ZP Haarlem, The Netherlands All rights reserved. No part of this publication may be reproduced, stored in a retrieval system, or transmitted in any form (electronic, mechanical, photocopy, recording, or any other means) without prior written permission of the publisher Cover design by GBU grafi ci, Urk Printed by GBU grafi ci, Urk Deo, parentibus sororique CONTENT PREFACE v ACKNOWLEDGEMENT vii ABBREVIATIONS ix CHAPTER 1. INTRODUCTION 1 CHAPTER 2. INTELLECTUAL CONTEXT 7 Early modern historical thought 7 Early modern political thought 16 CHAPTER 3. BIOGRAPHY 35 Early years (1612-1625) 35 Student (1626-1631) 39 1.
    [Show full text]
  • Defending the Poet the Reception of Peri Hypsous in Daniel Heinsius’ Prolegomena on CHAPTER TWO Hesiod1
    Cover Page The handle http://hdl.handle.net/1887/71553 holds various files of this Leiden University dissertation. Author: Jansen, W.L. Title: Appropriating Peri hypsous : interpretations and creative adaptations of Longinus' Treatise On the Sublime in Early Modern Dutch Scholarship Issue Date: 2019-04-17 Chapter Two – Defending the poet The reception of Peri hypsous in Daniel Heinsius’ Prolegomena on CHAPTER TWO Hesiod1 DEFENDING THE POET THE RECEPTION OF PERI HYPSOUS IN DANIEL 1 HEINSIUS’ PROLEGOMENA ON HESIOD 2.1 Introduction In Chapter One I have shown that late sixteenth- and early seventeenth-century scholarship showed a particular interest in Longinus’ treatise for its preservation of several fragments of ancient Greek writers, rather than the argument of the treatise itself. A notable and early exception is Daniel Heinsius’ incorporation of Longinus’ ideas in the Prolegomena to his edition of Hesiod (1603). In the Prolegomena Heinsius builds on Longinus’ ideas about innate talent and (artistic) freedom (Peri hypsous 33-36 and 44) as well as Longinus’ discussion of stylistic faults (Peri hypsous 3-5). Heinsius uses Longinus’ arguments to make the point that Hesiod’s poetry is marked by an inborn and genuine simplicity, and to defend Hesiod from critics who disapproved of Hesiod’s unpolished style. In doing so, as I will argue in this chapter, Heinsius employs the Longinian sublime as a quality of literature that subverts traditional rules of rhetoric and literary style. This subversive interpretation of Longinus’ treatise is usually attributed to Nicolas 1 An earlier version of this chapter was published in Lias. Journal of Early Modern Intellectual Culture and its Sources: W.L.
    [Show full text]
  • Petrus Scriverius As the Publisher of the Poemata of Janus Dousa
    as the Petrus Scriverius publisher of the Poemata of Janus Dousa* SCRIVERIUS AND DOUSA A conspicuous feature of philology as it flourished in Holland during and after the second half of the sixteenth century is that it is so often associated with the historical study of more or less recent events. Names which come to mind include Hadrianus Junius, Janus Dousa Pater, Janus Dousa Filius, Paulus Mcrula, 1 Dominicus Baudius, Hugo Grotius, Daniel Heinsius, and Joannes Meursius.I This duality - or rather versatility - is also a feature of Petrus Scriverius (1576-i66o), who not only produced by no means worthless editions of Vege- tius (1607) and Martial (1619), but also made an even greater reputation for himself with works relating to the country's history. At the same time, how- ever, he set himself apart from other writers in a similar vein by his above- average attention to the activities of the humanist movelnent of his own time. The result of this is a large number of editions of works by predecessors and contemporaries : letters from Erasmus (1649), the collected works of Janus Secundus (1619, 1631, 1641 and poetry by Georgius Bencdlcti (1601), Janus Dousa Pater (1609) and Josephus Scaliger (I6I5), and poetry and letters by Baudius Dominicus (168 3) .3 Curiously enough, his own poems had to wait 106 for very late posthumous editions.4 On 26 July 1593 Scriverius enrolled at the university in Leiden, having been attracted thither, as he himself later wrote, by the fame of Scaliger, who was expected there shortly.5 And indeed it was not long before he was admitted to the purposely limited circle of Scaligcr's pupils.
    [Show full text]
  • “Tous Mes Livres De Langues Estrangeres” Reconstructing the Legatum Scaligeri in Leyden University Library*
    “Tous mes livres de langues estrangeres” Reconstructing the Legatum Scaligeri in Leyden University Library* kasper van ommen University Library, Scaliger Institute, Leiden Josephus Justus Scaliger, né en 1540 à Agen près de Bordeaux, accepta l’invitation de la nouvelle université de Leyde, et s’y installa en 1593 et y exerça comme professeur jusqu’ à sa mort en 1609. De sa prise de fonction jusque son trépas, il ne quitta plus Leyde, où il fut enterré et sans cesse célébré depuis. En 2008, l’Institut Scaliger initia le projet, toujours en cours, de compiler la bibliographie des livres en langues orientales « et étrangères » légués à la Bibliothèque Universitaire de Leyde par Josephus Justus Scaliger en 1609. Cet article décrit ce projet, ses buts et ses enjeux, ainsi que les questions méthodologiques posées par la démarche : rencontrant en chemin des ambiguïtés et imprécisions de descriptions anciennes fort inattendues, il propose de catégoriser les types de témoignage touchant ce fonds. La bibliographie de cette collection allie l’histoire de la bibliothèque et l’histoire des anciens possesseurs, donateurs, acheteurs, passeurs de chaque manuscrit ou livre imprimé. Elle touche tout autant l’histoire de l’humanisme et la naissance des études orientales. L’ analyse d’ exemples précis montre que l’ attribution de manuscrits et de livres à cette collection demeure incertaine en bien des cas. Néanmoins, une étude de la collection dans son ensemble, que le catalogue méthodiquement établi rendra possible, mettra en lumière les liens entre possession et transmission tout comme ceux qui unissent bibliothèque et savoir. n January 21, 2009, the Scaliger Institute at Leyden University Ocommemorated the 400th anniversary of the death of the famous French humanist Josephus Justus Scaliger.
    [Show full text]
  • Enter Secularisation Heinsius
    heinsius: enter secularisation 93 Chapter three HeiNSiuS: ENter SeculariSatioN 1. Vita Brevis Daniel Heinsius (1580-1655) is known today in some seldom-over- lapping circles of intellectual historians for his biblical criticism, or for his literary influence. His emblem books, love poetry and moralising epigrams had a substantial impact on the genre. His drama theory and vernacular poetry profoundly influenced German poetry through Martin Opitz, English literature through Ben Jonson, Milton and Dryden, and practically every seventeenth-century French playwright and literary theorist.1 Although Diderot ranks him with Lipsius, Scioppius and Gataker as one ‘des restaurateurs de la Philosophie sto- icienne parmi les modernes,’ today there is no discussion of the politi- cal relevance of Heinsius’s thought.2 This may be because he wrote no single great statement on law or politics. But placing him in the con- text of other Leiden thinkers allows us to reread his texts with a sharper eye, and reinstate him as a prominent seculariser and political theorist. Religious warfare defined Heinsius’s early life. Born in Ghent in 1580, his parents fled with the child to Zeeland from the invading Spanish armies, then to England for a short while, and back to Flushing in Zeeland. Flushing then was nominally held by the English Crown as one of three ‘cautionary towns’, securities for Elizabeth’s loan to the young republic. In 1596 Heinsius enrolled at the University of Fra- neker, moved to Leiden two years later, and quickly became one of Scaliger’s most highly prized students and friends.3 1 Sellin, Heinsius Kern, Influence.
    [Show full text]
  • Greek and Latin Classics Ii
    Blackwell rare books Blackwell Rare Books GREEK AND Direct Telephone: +44 (0) 1865 333555 Switchboard: +44 (0) 1865 792792 Email: [email protected] Fax: +44 (0) 1865 794143 www.blackwell.co.uk/rarebooks LATIN CLASSICS II Blackwell Rare Books 48-51 Broad Street, Oxford, OX1 3BQ Direct Telephone: +44 (0) 1865 333555 Switchboard: +44 (0) 1865 792792 Email: [email protected] Fax: +44 (0) 1865 794143 www.blackwell.co.uk/ rarebooks Our premises are in the main Blackwell bookstore at 48-51 Broad Street, one of the largest and best known in the world, housing over 200,000 new book titles, covering every subject, discipline and interest, as well as a large secondhand books department. There is lift access to each floor. The bookstore is in the centre of the city, opposite the Bodleian Library and Sheldonian Theatre, and close to several of the colleges and other university buildings, with on street parking close by. Oxford is at the centre of an excellent road and rail network, close to the London - Birmingham (M40) motorway and is served by a frequent train service from London (Paddington). Hours: Monday–Saturday 9am to 6pm. (Tuesday 9:30am to 6pm.) Purchases: We are always keen to purchase books, whether single works or in quantity, and will be pleased to make arrangements to view them. Auction commissions: We attend a number of auction sales and will be happy to execute commissions on your behalf. Blackwell online bookshop www.blackwell.co.uk Our extensive online catalogue of new books caters for every speciality, with the latest releases and editor’s recommendations.
    [Show full text]