St udentenleven/ 9 Phi l i ps-speci al / 10 Onder zoek / 18 14 april 2005 / jaargang 47 /3 onderwerp /6 /12 /15 /16

Informatie- en opinieblad van de Technische Universiteit Eindhoven. Redactie telefoon 040-2472961 fax 040-2456033 e-mail [email protected] Bundel i ng krachten voor toekomst WeWi’s

Integrand, UniPartners haar maatschappelijke rol en de wetenschaps- en betrokkenheid, maar winkels binnen de TU/ e laat ze haar wetenschaps- zouden moeten over- winkels intussen een stille wegen hun krachten te dood sterven. Hij oppert bundelen. Dat zegt ir. daarom om ze op de één of Wim Bens, directeur van andere manier in te het TU/ e Innovation Lab bedden binnen het waarin de drie naar zijn Innovation Lab, samen idee wellicht zouden met UniPartners en kunnen worden ingebed. Integrand. Dit zonder ze Hóe precies is nog ondui- hun eigen identiteit en delijk; daarvoor zijn de zelfstandigheid af te gedachten volgens hem nemen, beklemtoont hij. te pril. Bens legde zijn gedachten afgelopen week voor aan de Bens is terughoudend in verschillende partijen, het toelichten van zijn evenals aan CvB-lid ideeën. “Honderden stu- prof.dr. Hans Amman en denten zijn hier actief en universiteitssecretaris ir. enthousiast bij betrokken; Harry Roumen. Nieuw record European Week die wil ik niet voor het Maar liefst 411 deelnemers doen deze week mee aan de niet voldoende: “ Ik wil graag een vijfde Europese vrijheid hoofd stoten. Formeel heb Ui t st ral i ng European Week. Een nieuw record met ruim vijftig stu- toevoegen; vrij verkeer van kennis. Breng wetenschappers ik bovendien niks over bij- Bij de adviesbureaus denten meer dan verwacht. Op maandag landden per heli- bij elkaar om kennis te delen en daarmee nieuwe kennis te voorbeeld de wetenschaps- UniPartners en Integrand kopter rector magnificus prof.dr.ir. Hans van Duijn, ontwikkelen” . Hierna maakten de studenten kennis met winkels te vertellen.” wordt wisselend gere- voormalig rector prof.dr. Rutger van Santen, wethouder elkaar door allerlei spellen. Zo ook een fysieke kennis- Wel bemoeit hij zich vanuit ageerd op het door Bens van Jeugd en Gezin en eerste loco-burgemeester drs. making in het Mister Twister spel. Verstrengeld in elkaar, het Innovation Lab met het opgeworpen balletje. Gijs Marriët Mittendorff en European Week-voorzitter Robin zochten de twisterspelers op de Markt naar de juiste stip. pro-actief naar de markt van Heijster van Uni- Pasman voor de officiële opening op het TU/ e-terrein. Maar Wie koos voor de verkeerde kleur of verkeerde ledemaat brengen van kennis en het Partners ziet wel mogelijk- in de Blauwe Zaal begon voor velen de European Week pas werd door cabaretier Leon van der Zanden op grappige vertalen daarvan naar toe- heden: “Voor het bedrijfs- echt. Na een vj-show van twintig minuten nam Pasman het wijze van het speelveld verwijderd. “ Van landen die ik nog passingen. “Daarin passen leven is het nu soms woord. Hij vroeg zich af hoe groot Europa voor iedereen is nooit gezien heb, weet ik nu veel meer. Zo slaap ik in een ook de activiteiten van de onduidelijk bij welke orga- en verzocht iedereen hierover na te denken. Eindhovens huis met iemand uit Oekraïne, Europa komt zo veel dichter- wetenschapswinkels, nisatie ze moeten zijn. loco-burgemeester Mittendorff besprak vervolgens in vo- bij” , aldus de Spanjaard Nelson Dopico. Op de vraag hoe Integrand en UniPartners. Door samen te werken, gelvlucht de nieuwste ontwikkelingen in Eindhoven. groot zijn Europa is, wil Dopico nog geen antwoord geven. Die krachten zouden ge- zouden we een duidelijkere Volgens haar speelt de vergrijzing een grote rol in de “ We zijn net begonnen, echt gediscussieerd hebben we bundeld kunnen worden, uitstraling naar buiten kun- toekomst van Europa en moet de productiviteit omhoog. nog niet. Aan het einde van de week hoop ik die vraag te om er samen sterker uit te nen creëren. Natuurlijk Vrij verkeer van goederen, diensten, personen en arbeid, is kunnen beantwoorden.” Foto’s: Bart van Overbeeke komen. Ik zie echter dat handelen wij wel binnen één ervan, de wetenschaps- een bepaald concept en winkel, in de tussentijd netwerk; daar kunnen we lijkt uit te sterven.” niet vanaf”. Thomas Plan- Actueel voorbeeld is de tenga van Integrand is te- TM-winkel van Technolo- rughoudender. “Samen- gie Management. Het fa- werking is voor ons culteitsbestuur liet gewoon lastig, omdat we onlangs weten de subsidie vastzitten aan een lan- aan de winkel per januari delijke structuur. We 2006 te beëindigen, omdat willen even aanzien waar de resultaten niet zouden de gesprekken naar-toe opwegen tegen de investe- gaan en zullen dan zien of ringen. onze activiteiten ergens in Volgens Bens heeft de uni- te passen zijn”./ versiteit de mond vol van

(Advertentie) Machinekamer, controlekamer, torpedokamer. Wat is het zonder bovenkamer?

Geavanceerde technologie staat of valt bij hoogopgeleide mensen, ook bij de krijgsmacht. Daarom is er de HiTec- masterclass. Een post universitair programma voor studenten waar je de kans krijgt TNO en de krijgsmacht beter te leren kennen en kennis uit kunt wisselen.

Kijk op www.hitecmasterclass.nl 14 april 2005 Cursor 2/ Mensen

Jo c h e n Je s s “Fundamenteelonderzoekloontjuistop de langere termijn” Ger ar d Ver h oog t optrad. Jess: “De komst van de ermee gepaard gingen, vond ik leren en verder ontwikkelen en werk doen. Jess: “Maar funda- Foto: Bart van Overbeeke Amerikanen in de Tweede tegen het einde belastend.” jezelf afvragen: ‘Wat is goed menteel onderzoek loont juist Sinds zijn emeritaat in 1998 Wereldoorlog was niet alleen Vorige week ontving Jess de onderzoek, wat zijn de metho- op de langere termijn. heeft Jochen Jess bepaald niet een bevrijding van het nationaal Lifetime Achievement Award den, waar moet je publiceren, Bijvoorbeeld: de ontwikkeling stilgezeten. Hij is nog steeds socialisme. Je kon jezelf tevens 2005 van de European Design aan welke eisen moeten die en toepassing van silicium voor bij zijn vak betrokken en geeft bevrijden van de hersenspoeling Automation Association. De publicaties voldoen?’. Als je over chips kun je nu al voor de onder meer cursussen aan het op de lagere school. Maar de award is voor onderzoekers die die hoge muur heen komt, kom komende vijftien jaar voorspel- Embedded Systems Institute Amerikanen brachten ook de een buitengewone bijdrage je er snel achter wat goed onder- len. Dat onderzoek is niet interes- aan de TU/ e en het Philips jazzmuziek mee. Dat is altijd hebben geleverd aan het elektro- zoek is: kunnen uitleggen wat sant. Wel interessant is om te Center for Technical Training. mijn muziek gebleven”. Hij nisch ontwerpen en het automa- het echte probleem is en aanne- kijken wat de alternatieven zijn Op 8 maart ontving Jess de speelde in vijf of zes bandjes. tiseren daarvan. melijk kunnen maken dat het als dit concept uitgerangeerd is, Lifetime Achievement Award Jess: “Er was altijd wel iemand Jess werd in 1971 aangenomen relevant is om de financiën aan tegen ongeveer dezelfde kost- 2005 van de European Design die niet kon voor een optreden, bij de faculteit Elektrotechniek dit onderwerp te besteden. Je prijs”. Aut omat i on Associ at i on. dus vormden we een muzikan- om de onderzoeksgroep Design argumentatie moet aan alle Als het onderwerp op de politiek tencollectief, dat in steeds wis- Automation op te zetten. Jess: kanten kloppen, voor je theorie komt, passeert een aantal onder- selende samenstelling speelde. “Dat was een soort tabula rasa, én je experimenten. En de resul- werpen in hoog tempo de revue: Een paar dingen vallen onmid- Na mijn emeritaat heb ik het een leeg blad papier. Men wist taten moeten reproduceerbaar de koerswijziging van het ESI, dellijk op in de woonkamer van drummen weer opgepakt”. nauwelijks wat het vak inhield, zijn”. de onterechte ophef die er over emeritus hoogleraar Elektro- Sinds zijn emeritaat heeft Jess maar ik kreeg de tijd en het geld Een regelmatig terugkerend on- de vergrijzing wordt gemaakt, de techniek prof.dr.ing. Jochen de vaart erin gehouden. Behalve om het naar eigen inzicht in te derwerp van gesprek is kwaliteit WUB, de bestuursperiode en Jess: twee grote schilderijen met de cursussen die hij geeft, is Jess vullen. Blijkbaar heb ik dat goed en Jess’ afkeer van de middel- -stijl van oud-CvB-voorzitter afbeeldingen van speelkaarten, adviseur bij Philips Research. gedaan. Laat je niet leiden door maat, waar de wetenschap -ook Henk de Wilt en de gevaren en gemaakt door zijn dochter “Ik vind mijn vak nog steeds de waan van de dag. Ik heb van in het buitenland- steeds vaker voordelen van de gekozen burge- Martina Jess, die beeldend kun- heel leuk en houd de ontwikke- mijn promotor, professor toe wordt gedwongen door de meester; Jess lijkt haast niet te stenaar is. En een enorm drum- lingen graag bij. Het is niet zo Schússler in Aken, een goede politiek. Politiek en wetenschap stoppen. Aan het eind van het stel en veel cd’s met jazzmuziek. dat mijn werk helemaal mijn wetenschappelijke basis gekre- hebben tegengestelde belangen; interview zegt hij dan ook: “Ik Het blijkt dat Jess (Dortmund, hobby was. Inhoudelijk wel, gen en het lijkt erop dat zijn universiteiten moeten steeds ben wel veel aan het woord 1935) in zijn studententijd maar alle bevoegdheden en criteria tijdloos zijn. Je moet de vaker op de korte termijn scoren geweest, hè? Ja, je blijft toch drummer was en regelmatig verantwoordelijkheden die denkmodellen van het vakgebied in plaats van toekomstgericht een beetje college geven”./. Cursor/Colofon De week van/Paul © 2005. Auteursrechten voorbehouden. Niets uit deze uitgave mag worden gerepro- Paul Bezembinder is beleidsmedewerker ben, maar moeten tandenknarsend een masterplan duceerd zonder voorafgaande toestemming onderzoek aan de faculteit Technische toezien hoe wetenschappers telkens cultureel centrum van de hoofdredacteur. Nat uurkunde. weer nieuwe mazen in wet en natuur probeert te De redactie behoudt zich het recht voor om ontdekken. Het is als het leven zelf. realiseren. En aangeboden art ikelen te wijzigen. Een groot deel van deze week besteed ik tegelijkertijd Redact i e Han Koni ngs (hoofdredacteur), Brigit aan het controleren van de drukproeven Deze week is ook de jaarlijkse State of the bezuinigt. Span (eindredacteur), Ch an t al Lo u wer s, van de zelfstudie die we voor de onder- Union, de plenaire bijeenkomst van de Marleen Veldhuijzen (stagiaire), Monique van zoeksvisitatie geschreven hebben. Een faculteitsgemeenschap waarop de decaan Ik heb me deze de Ven, Lennart Wesel Aan di t nummer werk- nederig werkje. Eerder verdwenen er twee de actuele positie en richting van de facul- week bij herha- ten verder mee Ruben Libgott, Benjamin Ruijsenaars, Gerard Verhoogt, Paul Weehuizen volledig uitgewerkte zelfstudies ongelezen teit toelicht. We leggen de laatste hand aan ling afgevraagd Fo t o ’ s Bart van Overbeeke, Bram Saeys Lay- in de prullenbak, omdat de visitatie op het de Bestuurlijke Agenda 2005 en de presen- waarom ik ondanks out Pet er Peel s Redact i er aad drs. Joost van laatste moment afgebroken werd. Ik werk taties die gegeven worden. al die regelmatig terugkerende hande- den Brekel, prof.dr.ir. Hans van Duijn (voorzit- sinds 1998 aan deze ene visitatie, en nu lingen toch een gevoel van vooruitgang ter), Agnes van Hemert (secretaris), prof.dr.ir. lijkt ie dan toch daadwerkelijk door te In de trein lees ik een biografie van Eva ervaar. Misschien omdat dat gevoel Han Mei j er Basi svormgevi ng Koos St aal bno Dr uk Drukkerij E.M. de Jong B.V. Baarle- gaan. Hesse. Herhaling is in haar werk eerder ‘emergent’ is in de handelingen zelf? Nassau Advert ent i es Bureau Van Vliet BV, absurd dan meetkundig, in tegenstelling Omdat herhaling de moeder van de perfec- Passage 13-21, 2024 Zandvoort, tel. 023 - Ik ben, ook voor de derde maal, een tot het werk van veel andere minimalisten. tie is? Omdat fysici het raadsel van ‘the 5714745 Redact i e- adr es TU/ e, W-h al 1. 25, website voor de faculteit aan het (laten) Haar werk raakt iets in mij. arrow of time’ wel vaker zien? Of omdat ik postbus 513, 5600 MB Eindhoven, tel. 040 - 2472961/ 2474020, fax 040 - 2456033, bouwen. Ditmaal in Typo3. Ik heb er lol in: er met mijn oog gewoon te dicht bovenop e-mail: [email protected], www.tue.nl/ cursor. wetenschappers denken vaak weer auto- In de avonduren ben ik deze week vooral zit? Ik weet het eerlijk gezegd nog niet. noom te zijn, maar zien hun gedrag toch penningmeester van de bibliotheek in Cursor is aangesloten bij het Hoger Onderwijs vooral bepaald door de onderliggende Deurne. De bibliotheken in de regio zijn In ieder geval is er volgende week weer een Per sbur eau (HOP) systeemtools. Ambtenaren denken vaak in een ‘budgettair neutraal’ fusieproces ‘de week van...’ weer alles netjes vastgetimmerd te heb- verwikkeld, terwijl het college in Deurne Cursor 14 april 2005 Ni euws / 3

Fa c u l t e i t z e t s u b s i d i e In ‘t kort Ni euwe bachel or TM Mammoetboom TM-wi nkel st op voor Frits van start in 2006 Phi l i ps Het f acul t ei t sbest uur Volgens Jan Spruijt van de Frits Philips wordt van Technologie TM-winkel valt het met die vandaag, donderdag 14 De faculteit Technologie de masteropleidingen alleen al zou een regionale Management stopt vanaf magere resultaten ove- april, geëerd met een Management verwacht Operations Management instroom van zestig stu- januari 2006 met het rigens wel mee. In 2003 speciale mammoetboom dat in september 2006 and Logistics en Human denten opleveren. De fa- subsidiëren van de TM- was weliswaar een dip te die wordt geplant bij zeker zest ig eerstejaars Technology Interactions de culteit denkt echter dat ook winkel. Daarmee is het zien, maar deze was Kennispoort aan de rand zich zullen inschrijven TPG-bachelor een mas- voor studenten met het einde van de weten- volgens Spruijt het gevolg van het TU/e-terrein. De voor de nieuwe bachelor tertrack die ook specifiek profiel Natuur en Techniek schapswinkel mogelijk van opstartproblemen na boom, een Te ch n i s ch e gericht is op de gezond- (NT) en een NG/NT-profiel nabij; vooralsnog de fusie van de voormalige ‘Sequoiadendrom Bedrijfskunde voor de heidszorg. Maar het is dan de opleiding aantrekkelijk worden alleen lopende TeMa- en Giganteum’, is een cadeau Gezon dh ei dszor g (TBG). ook mogelijk door te is. Op grond hiervan projecten afgerond. Bedrijfskundewinkel. van de stichting stromen naar alle master- verwacht men dat het Vooral de naams(on)be- Stadsbomen Eindhoven In een ruim zeventig pa- opleidingen waartoe de aantal van zestig studenten Binnen de faculteit was kendheid heeft de winkel, ter ere van Philips’ na- gina’s tellende notitie zet bachelor Technische zeker nog zal toenemen. het voortbestaan van de die met de fusie een derende honderdste ver- de faculteit Technologie Bedrijfskunde toegang Interviews met managers wetenschapswinkel al een nieuwe naam kreeg, een jaardag op 16 april. De stichting kreeg voor het Management de plannen biedt. in zorg hebben uitgewezen tijdje onderwerp van behoorlijke tijd parten ge- cadeau steun van de TU/e uiteen voor de nieuwe Een onderzoek onder 49 dat TBG voorziet in gesprek. Waarnemend di- speeld, stelt hij. en de Kamer van bachelor TBG. Formeel zal vwo’ers heeft uitgewezen lacunes in expertise, die recteur bedrijfsvoering Koophandel. Naar ver- TBG in september 2006 dat TBG bij één op de vijf momenteel bestaan in de drs. Marius Monen erkent Gr at i s wachting is Frits Philips van start gaan als een ondervraagden een plaats gezondheidszorg. Er is dat de faculteit -naast de Vooralsnog beperken de zelf aanwezig bij de plech- variant van de opleiding krijgt op de ‘shortlist’ van met 35 personen uit 23 ver- primaire processen on- activiteiten van de TM- tigheid. Als zijn ge- Technische Bedrijfskunde. opleidingen waarin men schillende instellingen ge- derwijs en onderzoek- ook winkel zich tot de kleine zondheid dat niet toelaat, Mocht na verloop van tijd geïnteresseerd is. Voor drie sproken. een maatschappelijke tien reeds lopende pro- wordt hij vertegen- blijken dat de opleiding procent van de vwo’ers met Aanstaande maandag be- functie heeft: “De TU/e jecten. Het bestuur bekijkt woordigd door zijn zoon succesvol is, dan wordt het profiel Natuur en spreekt het College van heeft bijvoorbeeld of er alternatieven zijn om Warner. Zie de pagina’s overwogen deze te forma- Gezondheid (NG) is TBG Bestuur de plannen met de bureaus als Integrand en de winkel te laten voort- tien tot en met dertien in liseren. Na drie jaar bieden een serieuze optie. Dat universiteitsraad./. UniPartners, en als fa- bestaan, maar deze lijken deze Cursor voor een culteit doen we onder vooralsnog weinig hoop- special over Philips. meer via afstudeerop- gevend. “Monen zegt dat drachten en stages het het de bestuursleden van Pal est i j nse Veertig jaar badmintontoernooi nodige voor de maat- de winkel zou sieren als ze schappij. Als je kijkt naar het gratis zouden doen, expo in wat de TM-winkel daaraan maar wij denken dat dat Hoof dgebouw toevoegt en dat afzet tegen geen optie is. Het is nu al Palestijnse verhalen en de kosten, dan is dat toch moeilijk genoeg om be- gebruiken staan centraal wat weinig”. stuursleden te vinden, laat tijdens de expositie ‘Het Monen benadrukt alle staan als daar geen ver- Palestijnse Leven’, op waardering te hebben voor goeding meer tegenover maandag 18 en dinsdag de inzet en betrokkenheid zou staan.” 19 april te zien in de hal van de bestuurders van de Spruijt wil in elk geval de van het Hoofdgebouw van winkel, “maar als facul- mogelijke plannen vanuit de TU/e. De tentoon- teitsbestuur moeten we het TU/e Innovation Lab stelling is een initiatief het zakelijk bekijken. in de gaten houden. van Rood, de jongerentak Sinds 2000 zijn jaarlijks Directeur ir. Wim Bens van de SP, en is samen- gemiddeld slechts tien on- heeft zijn prille ideeën op gesteld door vier derzoeksprojecten gere- tafel gelegd over een mo- Palestijnse studenten. De aliseerd. Dat vind ik aan de gelijke bundeling van expositie heeft bewust magere kant”. Van de krachten van de weten- geen politieke insteek, 26.000 euro subsidie die schapswinkels en de ad- zegt TU/e-studente de winkel jaarlijks van de viesbureaus UniPartners Werktuigbouwkunde faculteit ontvangt, gaat en Integrand (zie elders op Esther Limpens, ver- bonden aan Rood. “Veel volgens Monen bovendien deze pagina). “Maar ik mensen denken bij meer dan de helft naar de weet nog niet welke kant Palestijnen al gauw aan bankrekeningen van de dat opgaat”, zegt geweld. Hiermee willen De veertigste editie van het badmintontoernooi van studenten badmintonvereniging bestuurders: “Dat vind ik Spruijt./. we juist het dagelijkse Panache had afgelopen weekeinde een feestelijk tintje. Behalve versieringen in Panache- een erg scheve ver- leven en de menselijke kleur oranje die het Indoor Sportcentrum sierden, kregen alle deelnemers een T-shirt uit- houding. Alles bij elkaar kant laten zien.” De expo gereikt, waarin ze konden spelen. Het Panache-toernooi is een van de grootste toernooien in heeft de TM-winkel is op beide dagen te zien de regio. Op de foto Elektro-student Joep Kierkels met partner Denise Smit tijdens een ge- daarmee niet de impact van 11.00 tot 16.00 uur. mengddubbelwedstrijd in de B-klasse, de hoogste klasse waarin gespeeld werd. die we graag zouden hebben”. Foto: Bart van Overbeeke NanoNed ont vangt forse subsi di e Het nat i onal e onder - Delft en Twente mee- waarschijnlijke vorm Ach en Wee zoeksprogramma werken, is de opvolger van daarvoor is een NanoNed, waari n acht NanoImpuls en loopt tot Technologisch kennisinstellingen en 2009. Onder dat oude pro- Topinstituut (TTI), waarin Phi l i ps samenwer ken, gramma kon Koopmans al publieke en private instel- krijgt 95 miljoen euro uit van start gaan met het the- lingen met elkaar samen- de aardgasbaten en magebied waarin zijn werken. Volgens werkt nu met een totaal- groep sterk is: spintronics. Koopmans is het nu nog budget van 235 miljoen. Ook het themagebied fo- veel te vroeg om al te ”Metditgeld kunnen we tonica, ondergebracht bij bepalen waar dat TTI voor aan de TU/ e negent ien onderzoeksschool Cobra, nanotechnologie moet AIO’s aan het werk kreeg toen al extra onder- komen. “Binnen ver- zet ten” , zegt prof.dr. steuning. Van de nu toe- schillende gremia wordt Bert Koopmans, di e gekende 95 miljoen daar nu over gesproken, vanuit de faculteit verwacht Koopmans dat er maar een beslissing is Technische Natuurkunde zo’n tien miljoen richting zeker nog niet gevallen. En participeert in NanoNed. TU/e gaan. “Dat betekent eigenlijk is dat niet ook niet dat daar de komende jaren de manier waarop we Koopmans is zeer negentien AIO’s voor aan erover moeten praten. verheugd met de toe- de slag kunnen”, aldus de Belangrijk is dat ook na kenning van de extra fi- hoogleraar. 2009 het onderzoek op dit nanciële middelen voor on- Na 2009 moet het on- gebied doorgang vindt”, derzoek op het gebied van derzoek natuurlijk wel aldus Koopmans./. de nanotechnologie. doorgaan, benadrukt NanoNed, waaraan ook Koopmans. De meest 14 april 2005 Cursor 4/ Nieuws/ Opinie

In memoriam

Met het overlijden van Jean Leering gaat de herinnering leven aan iemand die met hart en ziel voor de betekenis van de beeldende kunst in En i k v i n d . . . nationaal en internationaal opzicht heeft geijverd. Kort na zijn opleiding tot bouwkundig ingenieur in Delft werd hij in 1964 directeur van het prestigieuze Van Abbemuseum om zich via een gedurfde museale verzameling naar een meer maatschappelijk ideaal te profileren middels Major Changes - Minor Problems? die op facultair niveau leven, al naar buiten toe tentoonstellingen zoals ‘De Straat’ (1972). Toen reeds adviseerde hij de als definitief te communiceren. Het zou wel Kunstcommissie van de TU/ e, met de grafiekcollectie als bijzonder De TU/e werkt aan een major-minorsysteem. Bij erg slordig zijn als er bijvoorbeeld zonder enig resultaat. Nadat hij onder andere via zijn functie in het Tropenmuseum en alle bacheloropleidingen zouden studenten naast voorbehoud op de studievoorlichtingspagina’s als adviseur van de Rijksbouwmeester zijn eigen weg had gevolgd, werd hun hoofdrichting (major) een bijrichting moeten van de TU/e-site bij Elektrotechniek zou staan hij vanaf 1975 als gastdocent benoemd om nabij het leerstofgebied kunnen kiezen (een minor van 30 ECTS). Een dat de minor in het tweede semester van het Vormleer van lector Slothouber het onderwijs gestalte te geven omtrent dergelijk systeem, dat een sterk universiteitsbreed derde jaar plaatsvindt, en bij Technische de relatie Beeldende Kunst en Architectuur. In 1989 verkreeg zijn of op zijn minst interfacultair karakter heeft, vraagt Natuurkunde dat de minor over het tweede en benoeming tot hoogleraar Kunstgeschiedenis de dimensie die zijn om een zekere centrale regie. Die heeft een tijd lang ontbroken. derde jaar verspreid is. Toch is dat helaas wel het geval. persoonlijke attitude verdiende om in samenwerking met mijn leerstoel Ik moet toegeven dat daar recent verbetering in is gekomen. De Het gebrek aan centrale regie bij de studievoorlichting is nog Architectuurgeschiedenis en Theorie het Architectonisch Ontwerpen rector heeft een projectgroep ingesteld (zelfs met een student- triester, als je bedenkt, dat de TU/e in het recente verleden al mede te bevruchten. In het perspectief van een inmiddels bestaand lid) en het onderwerp is zowel op centraal als op facultair eens een grote blunder op studievoorlichtingsgebied heeft onderzoekskader droeg hij, in zijn laatste jaren aan de faculteit rond niveau meer op de agenda gekomen. Mijn eigen partij, de PF, gehad, waar het College van Bestuur toen door de PF op is 1997 met zijn toegankelijke boek: Beeld, Architectuur en Kunst, mede bij deed ook haar best daaraan bij te dragen met een werkgroep en gewezen. Namelijk websites, folders en posters om studenten aan het promotie-onderzoek van de capaciteitsgroep Architectuur. Zijn veel contacten met actieve studenten van verschillende facul- te werven voor masteropleidingen die nog helemaal niet visie op de herplaatsing van beelden op het TU/ e-terrein in het kader van teiten. bestonden en waarvan ook niet met zekerheid kon worden het masterplan, maar vooral zijn ontwerp voor plaatsing van de beelden Toch is er nog wel iets droevigs te melden. Van een universiteit gezegd dat ze ooit zouden gaan bestaan. Ik zal maar niets van Ad Dekkers naast de nieuwe faculteit Bouwkunde, blijven behalve mag verwacht worden dat (aankomende) studenten goed geïn- zeggen over de ezel die zich over het algemeen niet twee keer aan zijn kunstzinnige levensloop, tevens aan zijn oorspronkelijke formeerd worden over de opleidingen. Zolang er nog geen aan dezelfde steen stoot. opleiding bouwkunde herinneren waarbinnen hij zo gedreven heeft definitieve besluitvorming over major-minor heeft plaatsgevon- gedoceerd. den, zou ook duidelijk aangegeven moeten worden dat het Michiel van der Velden, nieuwe systeem er weliswaar komt, maar dat de definitieve in- student Bouwkunde Prof.dr.ir. Gerard van Zeijl, vulling later bekend gemaakt zal worden. In ieder geval lijkt het faculteit Bouwkunde geen goed idee om de verschillende, tegenstrijdige opvattingen ‘Van Bar tot Bank’ winnaar KOE-wedstrijd ‘Van Bar tot Bank’ heeft de dat het ontwerp aan alle kanten ontwerpwedstrijd KOEvan verschillend oogt, waardoor het studievereniging Cheops een veelzijdige uitstraling krijgt. gewonnen. Het ontwerp wordt Evenhuis en Verheijen zijn gerealiseerd op het grasveld dolblij met hun overwinning. tussen het Auditorium en “Wij hadden dit niet verwacht, Vertigo op het TU/ e-terrein. maar er natuurlijk wel erg op Ook de publieksprijs ging naar gehoopt. Toen de winnaar dit ontwerp. Geestelijk vaders bekendgemaakt werd, viel er van het object zijn zeker enige spanning van ons af. Bouwkundestudenten Joep We hebben onze overwinning Verheijen en Renze Evenhuis. daarna natuurlijk uitvoerig gevierd”, aldus Evenhuis. De opdracht betrof het maken De strijd ging lange tijd tussen van een ontwerp voor een ‘Van Bar tot Bank’ en ‘Contact’. ontmoetingsplaats op het TU/e- De laatste viel vooral in de smaak terrein, die als platform kan omdat het een ontwerp is met dienen voor activiteiten die een meerdere ‘lagen’: het was zowel toegevoegde waarde hebben voor een ontmoetingsplaats als een de campus en zijn omgeving. informatiepunt. In het ontwerp Volgens Mark van der Burgt, was onder meer een lichtkrant jurylid en voorzitter van Cheops, voorzien met informatie van en heeft ‘Van Bar tot Bank’ daaraan over de TU/e. Uiteindelijk ging het meest voldaan. “In de opgave de voorkeur toch naar ‘Van Bar werd gesteld dat het ontwerp voor tot Bank’. Wanneer het ontwerp meerdere doeleinden geschikt precies gerealiseerd gaat worden, moest zijn en dit ontwerp lokt in is nog niet bekend./. hoge mate een praktische toe- passing daarvan uit. De voorzie- ningen zoals een barblad en een bank zijn reeds aanwezig.” Ander pluspunt, aldus de jury, is Illustratie: Cheops

Studiekeuzeinformatie op internet TU/ e-brandweer draait mee op nieuw Nog deze zomer wordt een website gelanceerd met objectieve infor- matie over de kwaliteit van opleidingen in het hoger onderwijs. De hulpverleningsnetwerk C2000 door het ministerie van Onderwijs bekostigde database van het Leidse onderzoekscentrum Choice zal een belangrijke bron van de website De regionale hulpdiensten Volgens Herman Leijssen, die e-learningprogramma gevolgd zijn. Daarin staat informatie over onder meer de toelatingseisen van stappen deze week over op het het project vanuit de universiteit om ‘kleine bedieningsfouten’ te opleidingen, het studietempo en de baankansen. Bovendien geven nieuwe communicatienetwerk coördineert, draaien maar vier voorkomen, zegt Leijssen. Met studenten hun oordeel over de kwaliteit van hun opleiding. Welke C2000. Hierdoor kunnen de bedrijfsbrandweerkorpsen mee, het nieuwe systeem heeft de gegevens er precies online gaan, wordt besloten in overleg met de verschillende disciplines namelijk die van Bavaria in TU/e-brandweer acht nieuwe studentenbonden. Staatssecretaris drs. Mark Rutte wil dat studenten -brandweer, politie, de ambu- Lieshout, Zinifex Budel Zink, de portofoons en één nieuwe een bewuste keuze maken en zich minder dan nu laten leiden door lancedienst en marechaussee- Eindhovense High Tech Campus mobilofoon gekregen. reclamefolders van instellingen en de studiekeuze van hun vrienden. uit verschillende regio’s op één en van de TU/e. “Alle vier hebben Het oude systeem is overigens Daarnaast hoopt hij dat objectieve kwaliteitsinformatie de onderwijs- net met elkaar communiceren. goed georganiseerde korpsen, niet meteen helemaal uit de lucht bestuurders scherp houdt. (HOP) Ook de TU/ e-brandweer is aan- waarvan de regionale korps- gehaald; tot 1 oktober draaien het gesloten op het systeem. leiding denkt dat ze een daadwer- oude en het nieuwe net nog Lakschade na aanrijding kelijke meerwaarde kunnen parallel, zodat kan worden terug- De Peugeot van een medewerkster van het Communicatie Service De regionale ambulancedienst geven aan het systeem. Eigenlijk geschakeld als er onverhoopt iets Centrum liep dinsdag 13 april flinke schade op na een botsing op de gebruikte het nieuwe systeem al, staat het los van de aard van die misgaat met C2000./. hoek van het Laplace-plein en De Zaale. De aanrijding gebeurde rond de brandweer schakelde woens- bedrijven”, aldus Leijssen. 13.00 uur. De medewerkster wilde, komende vanaf het plein, rechtsaf dag 13 april over, de politie volgt Alle medewerkers van de slaan en reed daarbij tegen een op de hoek geparkeerde Mazda aan. komende week. Dat de TU/e- verschillende hulpdiensten, Ook deze raakte beschadigd. brandweer op het net meedraait, onder wie de mensen van de is overigens uitzonderlijk. TU/e-brandweer, hebben een Cursor 14 april 2005 Ni euws / 5

Kleisterlee: “ Samenwerking drie TU’s moet In ‘t kort Meer studie- internationaal concurrerende masters opleveren” stakers Dit jaar zijn er meer eer- Het aanbod aan bèt a- oorzaak is volgens hem stejaars studenten vóór 1 afgestudeerden in Neder- vooral terug te voeren op februari gestopt met hun land iszo mager dat een het schoolsysteem. “In studie. Vorig jaar lag het bedrijf als Philips niet mijn schooltijd moesten percentage studiestakers meer kan selecteren op we alle vakken beheersen ten opzichte van de in- kwaliteit. Dat zegt en dan moest je de vakken stroom bijna een procent Philips-topman ir. Gerard die je niet zo lagen, maar lager. Dat blijkt uit cijfers Kleisterlee, tevens voor- voor lief nemen. Nu kiest van de Informatie Beheer zitter van de Raad van een scholier het vakken- Groep. Wie voor 1 februa- Toezicht van de TU/ e. Als pakket dat op de makke- ri met zijn studie stopt, dat niet verandert, heeft lijkste manier tot een hoeft zijn basisbeurs niet terug te betalen. In het het volgens hem weinig diploma leidt”, aldus de hbo gooide vorig jaar 4,8 zin om te praten over chief executive officer van procent van de eerstejaars zoiets als het Innovatie- Philips. “In Azië doet men de handdoek vroegtijdig platform. het nu zoals wij het vroeger in de ring. Dit jaar was deden. Daar moet gebuf- dat 6,2 procent. Bij de Vorige week ontving feld worden voor goede universiteiten liggen de Philips op de High Tech punten en diploma’s. Of percentages lager, maar Campus zevenhonderd dat de schuld van de ook daar stijgt het aantal geïnteresseerde binnen- overheid is, durf ik niet te afhakers licht: van 2,2 en buitenlandse scho- zeggen. Maar bedrijven naar 2,4 procent. In totaal lieren, die mogelijk in de zoals Philips hebben nu betreft het aantal studie- toekomst een baan ver- eenmaal altijd een behoef- stakers nu 4,8 procent werven bij het elektronica- te aan veel technici. Kleisterlee sprak ook tijdens de European Week. Foto: Bart van Overbeeke van de eerstejaars stu- concern. Op de High Tech Nederland is blijkbaar heel denten, tegenover 3,9 Campus werken nu vier- gelukkig met een overvloed honderd vacatures voor landse studenten. Nu algemene universiteit. vorig jaar. (HOP) duizend wetenschappers aan alfa’s en gamma’s, technici openstaan. sturen veel Aziaten, als ze “Kijk bijvoorbeeld naar de en dat moeten er in de maar dan moet men ook zich het kunnen veroor- TU/e, die toch ook hele toekomst zo’n achtduizend niet willen praten over To p m as t e r s loven, hun kinderen naar goede samenwerkings- Bri nkhorst : we worden. De populatie is nu zaken als het Innovatie- In de steeds hechtere Amerikaanse universi- verbanden heeft met de gaan het halen al zeer internationaal platform.” samenwerking tussen de teiten. Ik denk dat Europa universiteiten in Maas- Minister Laurens Jan gekleurd en dat zal in de Voor de versterking van het drie TU’s ziet Kleisterlee zeker zoveel te bieden tricht en Nijmegen.” Als Brinkhorst van Econo- toekomst nog veel meer het arbeidspotentieel richt niet direct winst voor het heeft, alleen organiseren voorzitter van Raad van mische Zaken gelooft nog geval zijn. Volgens Philips de blik steeds meer bedrijfsleven. “Ik hoop dat we het hier slecht en Toezicht wil Kleisterlee altijd dat Nederland de Kleisterlee, die zelf op Oost-Europa. “Hoe de universiteiten zelf en de verkopen we onszelf onvol- niet teveel sturen in dit Lissabon-doelstellingen Elektrotechniek studeerde verder je oostwaarts gaat, samenleving er beter van doende.” proces. “Dat ligt denk ik kan halen. In 2010 aan de TU/e, is voor zijn hoe groter het aanbod van worden. Waar dit initiatief Voor Kleisterlee staat ove- niet op de weg van een RvT, zouden overheid en bedrijf de Nederlandse uit- talent. Daar zullen we echt toe moet leiden, is het rigens niet zonder meer maar is in eerste instantie bedrijfsleven samen drie procent van het Bruto stroom van bruikbaar steeds meer gebruik van ontstaan van een aantal vast dat de samenwerking een zaak voor het College Binnenlands Product talent ontoereikend. gaan maken”, aldus topmasters, die aantrek- tussen de TU’s belang- van Bestuur.”/. moeten uitgeven aan Selecteren op kwaliteit is Kleisterlee. Op dit moment kelijk zijn voor zowel rijker is dan die van een R&D. Dat zei Brinkhorst niet meer mogelijk. De heeft Philips zo’n acht- Nederlandse als buiten- individuele TU met een maandag 11 april op een bijeenkomst van de KNAW. De minister zei Elektro ‘bakt’ worst op Frits’ Bouwkundestudente tweede ook dat de beruchte ‘kennisparadox’ - we doen honderdste verjaardag goed onderzoek, maar het Geen Fr i t s Ph i l i ps zo partijen worst weggeven.” bij Nano-wedstrijd levert weinig economische jarig, of Elektrotechniek Ook moest de faculteit er Nanot echnol ogi e i s zo lingen. Deelnemers moch- kijkt, krijg je het gevoel winst op - wel degelijk op- slaat er een pr-technisch even een creatieve draai ‘hot’ dat je er bijna je ten zich uiten via beeld, alsof het een groot opge- losbaar is. De Nederland- slaatje uit. Op zaterdag aan geven toen de orga- vingers aan brandt als je geluid of objecten, inclu- blazen molecuul was. se universiteiten en het 16 apr i l s t aan mens en nisatie naar de link tussen de technische bladen sief alle gangbare Verder zat er weinig uitleg MKB moeten elkaar beter van de faculteit , samen worsten en Frits Philips leest. Maar hoe verbeeld bestandsformaten voor de bij, het was poëtisch.” weten te vinden. met De Jonge Onder- vroeg. “We hebben het op- je ietswat je -met het (Windows)computer, met Smulders zelf zit voor een Brinkhorst vindt daar- zoekers Eindhoven, in de gehangen aan het thema blote oog- niet kunt zien? als verdere beperking dat stage in Berlijn, ze kreeg naast dat Nederland niet feesttent op de Markt gloeilamp. Zowel de wor- Dat was de vraag van de de inzending niet groter telefonisch te horen dat ze te klein moet denken: “De waar allerlei festiviteiten sten als gloeilampen wor- Verbeeldingswedstrijd mocht zijn dan de tweede prijs -een bedrag combinatie van Calimero- plaatsvinden in het kader den warm als er stroom NanoWorl d2020. Bouw- 1000.000.000.000.000. van 220 euro- gewonnen complex en calvinisme is van Philips’ honderdste doorheen gaat”, zegt kundestudent Carola 000.000.000.000 had. fataal voor Nederland.” (HOP) verjaardag. Thewissen. Smul ders behaal de de kubieke nanometer, De eerste prijs van 2020 De Zweefvliegclub Eind- tweede prijsmeteen oftewel 1 kubieke meter. euro ging naar Debbie Mensen van de faculteit hovense Studenten grijpt puzzel die je aan het Jurylid ir. Koert van Mollenhagen van de Aka- Van Vught naar Elektrotechniek staan van de festiviteiten op de Markt denken zet. Mensvoort, verbonden aan demie voor Kunst en Vorm- 10.00 tot 17.00 uur in de aan om haar toestel ‘Frits de faculteit Industrial geving in Breda. Van Mens- universiteiten- tent met onder meer een Philips’ tentoon te stellen. De wedstrijd was georga- Design, was te spreken voort: “Zij had een soort koepel mega-bibberspiraal. Kinde- De vereniging kreeg de niseerd door Studium over de inzending van commercial had gemaakt Frans van Vught, de voor- ren kunnen bovendien zelf tweezitter, die onlangs Generale en het Rathenau Smulders: “Het was een over een researchinstelling malige rector-collegevoor- een minispiraal in elkaar helemaal werd opgeknapt, Instituut, dat een bijdrage ingenieuze maquette, een die een sinaasappel had zitter van de Universiteit knutselen; hiervoor liggen in 1964 van Frits Philips wil leveren aan het maat- soort puzzel met daarin gemaakt die uitgroeit tot Twente, treedt als eerste vijfhonderd ‘bibberbouw- cadeau. schappelijk debat en de prachtige beelden en een Oranginafles. Dat Nederlander toe tot het pakketjes’ klaar, zegt De dames van La Tuniña politieke oordeelvorming slogans over nanotech- vonden we mooie kritiek bestuur van de Europese Elektro-communicatie- geven het feest op de Markt over wetenschappelijke en nologie en statements over op de huidige consumen- vereniging van universi- coördinator Etiënne een muzikaal tintje met technologische ontwikke- de techniek. Als je er naar tenmaatschappij.”/ teiten EUA. De EUA is . gevestigd in Brussel en Thewissen. Daarnaast hun Spaanse muziek. De probeert daar invloed uit presenteert de faculteit in vereniging, die evenals “Sluiting stilteruimte nietaan de orde” te oefenen op het beleid de tent haar elektrische Frits Philips op 16 april van de Europese Unie. worstenbakker. De Frank- haar verjaardag viert, had De Ri j k suni ver si t ei t De stilteruimte aan de gegeven en lezingen Een van de speerpunten furters krijgen aan weers- gehoopt de honderdjarige Gr on i ngen (RUG) wi l de TU/e wordt gebruikt door gehouden. De ruimte is is de Europese universi- zijden elektrodes in- thuis op zijn landgoed een stiltecentra op haar het Humanistisch Studen- voor iedereen die een teiten een prominente rol geprikt, waarop er een grootse serenade te geven. terrein sluiten. Het tenraadswerk, de Eind- moment van rust nodig te laten spelen in de re- flinke stroomstoot door- Philips’ kinderen hielden bestuur vindt dat een hovense Studentenkerk en heeft, in welke vorm dan searchprogramma’s van heen wordt gejaagd en de de activiteiten voor diens openbare instelling geen de multiculturele studen- ook.” de EU. Daartoe overlegt warme worsten kunnen voordeur echter zoveel mo- ruimte moet bieden aan tenvereniging Mosaïc. De Volgens Jamel Sbaï, lid van de nieuwe club van Van worden uitgedeeld. De weg gelijk binnen de perken, studenten en mede- stilteruimte bestaat sinds Mosaïc, hoort de stilte- Vught met de Europese te geven hoeveelheid worst waardoor de Tuniña’s nu werkers die willen 2001. Volgens Willemien ruimte er op deze univer- Commissie en de Euro- is overigens beperkt, de planken van de tent bidden. Sluiting van de Fraaije, humanistisch stu- siteit bij. “De behoefte aan pese ministers van onder- vertelt Thewissen. “Dit zullen beklimmen. Het op- stilteruimte aan de TU/ e dentenraadsvrouw, wordt de ruimte komt van wijs en onderzoek. Van vanwege de omliggende treden staat gepland van isniet aan de orde, zo de stilteruimte veelvuldig verschillende kanten; niet Vught nam eind 2004 af- horecavoorzieningen. Die 16.00 tot 16.30 uur./. verzekert universiteits- gebruikt. “Er wordt niet alleen gelovigen, maar ook scheid van de Universiteit zijn er natuurlijk niet heel Zie ook de pagina’s 10 tot en met secretaris ir. Harry alleen gebeden, maar er anderen hebben behoefte Twente. (HOP) blij mee als wij grote 13 voor de Philips-special Rou men des gevr aag d. worden ook workshops aan tijd voor zichzelf.”/. 14 april 2005 Cursor 6/ Cultuur

/The Watchman Elke maandagavond presenteert Ad SG draait Oscar-nominatie ‘Simon’ van Meurs zijn favoriete bands en muzikanten in The Luna Sessions ‘Hufters en Hofdames en ‘Rent Niet dat Terstall echt verwacht in grand café Berlage, maar nu a friend’, alleen voor de titels al had dat ‘Simon’ echt genomi- treedt hij zelf weer eens op in zou je naar de films van Eddy neerd zou worden; dat maakten Eindhoven. Dit doet hij met zijn Terstall (1965) gaan. Zijn reacties van Amerikanen hem band The Watchman. Over Van laatste film ‘Simon’ klinkt mis- wel duidelijk bij de voorverto- Meurs gaat het gerucht de ronde schien minder uitdagend, maar ningen. In ‘Simon’ komen dat hij in Amerika beroemder is dan heeft hetzelfde karakter en homofilie, euthanasie en ons in eigen land met zijn country- geeft een beeld van libertijns drugsbeleid vrijmoedig ter blues-rockmuziek. Controleer het Nederland. Op donderdag sprake en dat zijn in de VS zelf in café Wilhelmina op don- 14 april vertoont Studium momenteel niet de meest pop- derdag 14 april, vanaf 21.30 uur. Generale deze Oscar-genomi- ulaire onderwerpen. ‘Simon’ neerde voor beste niet-Engels- gaat over de schier onmogelijke talige film. vriendschap tussen de Amster- /The Chain damse superhetero en hasj- Deze zondag bij café De Groot een optreden van The Chain. Deze jonge en nog immer enthousiaste rockband speelde hier al twee keer eerder en krijgt steeds meer fans met zijn intense podiumact. Inspiratie voor het eigen geluid dealer Simon en Camiel, de libertijns. Een verloren paradijs halen ze uit bands als U2, The Cure, schuchtere homo en student uit de jaren zeventig dus of ‘Ons The Smiths en Led Zeppelin. tandheelkunde. Hun vriend- verzonken Disneyland’ zoals Zondag 17 april, vanaf 17.30 uur. schap wordt op een vakantie in Terstall het zelf noemt. Maar Thailand danig op de proef halverwege verandert de toon in gesteld en de twee verliezen de film als de dood -voor het /Nulveertig elkaar uit het oog. Bij het weer- eerst in de films van Terstall- Een humorvol programma rond zien, veertien jaar later, blijkt zijn opwachting maakt. Daar- kunst en cultuur uit het 040-tele- Simon ernstig ziek te zijn. door wordt ‘Simon’ nergens sen- foongebied in café Kraaij en Balder Zoals in alle films van Terstall is timenteel of melodramatisch, aan de Strijpsestraat. Op het pro- ‘Simon’ luchtig, komisch en heel een van de redenen waarom gramma staan onder anderen Amsterdams, zoals veel mensen Terstall het Gouden Kalf voor Robert Tau, die het literaire werk zich dat voorstellen in optima beste regie kreeg./. van de oud-hoofdredacteur van het forma: vrijgevochten, tolerant en Blauwe Zaal, 20.30 uur. Eindhovens Dagblad Jurriaan Zoetmulder bespreekt; humor met Hilterman jr. en Corrie Van Ameiden interviewt dichter Sanne Steers. Verder wordt het filmpje ‘De Vlieg’ Dvd’s ruilen met Beeldbuizerd vertoond, waarin straatkunstenaar Berry Knapen de rol van Mister Een van de grote voordelen van den. Reijnhoudt wil voorkomen een originele dvd moet zijn, Meyles bespreekt onder andere Strawberry speelt. Op zondag dvd’s boven video is dat je ze dat mensen alleen slechte dvd’s geen seksfilm, dat de film de conjunctureluur, de lager- 17 april vanaf 15.30 uur. honderden keren kunt bekijken inruilen tegen goede. Daarom Nederlands gesproken is of walrus, de sociologier, de schan- zonder kwaliteitsverlies. Maar hanteert hij een puntensysteem Nederlandse ondertiteld en dat daalscholver, de sekster, de jak- wat als je ze, na een of meer- dat is gebaseerd op de kijker- de dvd en het hoesje in goede kerhals en de beeldbuizerd: /Lezing dere keren, echt wel gezien reviews van de Internet Movie staat zijn. Het systeem werkt ‘Eén van de meest geliefde huis- hebt? Weggooien? Weggeven? Database (zie www.IMDB.com). eigenlijk heel simpel en gemak- dieren (in vrijwel elk gezin te top-research Ruilen? Dat laatste kan nu, Dankzij dat puntensysteem kun kelijk, de website wijst wat dat vinden). Vroeger bestond alleen Om de TU/ e-gemeenschap kennis geheel gratis, gemakkelijk en je ook twee dvd’s inleveren en er betreft de weg vanzelf. De dvd’s een zwart-witte variant, maar na te laten maken met het werk van legaal, met Beeldbuizerd, een drie ophalen, of vice versa, als je kunnen onbeperkt geruild veel kruisen is er een veel kleur- top-onderzoekers, start Studium initiatiefvan voormalig maar evenveel punten inlegt als worden, er komt geen geld aan rijker vogel ontstaan. Hele ge- Generale dit trimester met de serie Wiskundestudent en -AIO je ruilt. Wie ‘lid’ wordt, moet de te pas, en je hoeft de dvd’s, zinnen zitten vaak ‘s avonds ‘TU/ e Top: Top research aan een Fr a n s Re i j n h o u d t . eerste keer in elk geval een uiteraard, niet terug te brengen. geboeid te kijken naar de top universiteit’. Prof.dr.ir. Han aantal dvd’s inbrengen, die Overigens, de naam Beeld- kunstjes, die deze amusante Meijer, directeur van het Polymeer Op www.beeldbuizerd.nl kun je achttien punten meer waard zijn buizerd komt uit het boekje roofvogel te bieden heeft. Helaas Instituut, bijt het spits af met een opgeven welke dvd’s je wilt in- dan de dvd’s die hij of zij wil ‘Spelen met woorden’ van Wim is gebleken dat veel kinderen lezing getiteld ‘Structure versus zetten om te ruilen. Er zijn ruilen. Meyles, uit het hoofdstukje zijn agressieve gedrag makkelijk Performance in Polymer Systems’. natuurlijk wel enkele voorwaar- Andere voorwaarden zijn dat het ‘Onbedreigde diersoorten’. overnemen’./. Donderdag 19 april, Blauwe Zaal, Auditorium, 16.30 uur. De culturele top vijf van Paul van der Krogt /Energie Onlangs brachten de Verenigde St udent Bouwkunde Naties een desastreus rapport uit blijft leuk om te zien dat de ver- Parfum’ van Patrick Süskind is over de toekomst van het milieu. Een culturele top vijf samen- enigingen, ondanks de grote het eerste boek waarvoor ik Met name het energieverbruik stellen lijkt eenvoudig, maar doorstroom, hun eigen karakter thuisbleef en ‘Een kleine speelt daarin een grote rol. Wat dat mijn top vijf blijkt zelfs binnen behouden. Ook een donderdag- geschiedenis van Amsterdam’ betreft komt de lezing van Vaclav een tijdspanne van een week te avond in de stad heeft een ander van Geert Mak maakt geschie- Smil, medewerker aan de univer- veranderen. Een combinatie van soort sfeer dan de avonden in denis ongekend boeiend. ‘De siteit van Manitoba in Canada, ‘de culturele top vijf van’ en ‘de het weekend. stad der wonderen’ van Eduardo precies op tijd. De titel van zijn week van’ zou dan ook best een Mendoza is trouwens een aan- voordracht, onderdeel van de interessant stukje kunnen op- Op nummer drie staat een rader voor mensen die naar cyclus Big History, luidt: ‘Energy leveren. Mijn top vijf bestaat dan gezellig avondje uit . Deze keer Barcelona gaan. use in the present, past and future’. ook niet uit vijf direct aan- Een van de mozaïeken van kunstenaar niet naar Stratumseind, maar Woensdag 20 april, Blauwe Zaal, wijsbare cultuuruitingen, maar Gaudi in Park Guell in Barcelona. een bioscoopje met iets extra’s. Op plaats vijf wil ik graag een Auditorium, 11.45 uur. uit activiteiten waarin cultuur Een filmmenu bij Plaza Futura cabaretier zetten, maar de eer- een belangrijke rol speelt. of lekker onderuit met een lijkheid gebiedt te zeggen dat ik prachtige titel, het schilderij speciaal biertje in een service- geen frequent theaterbezoeker /Jan Fabre Op één staat bij mij een steden- ‘Haar achtervolgd door twee bioscoop. Sommige films ben en cabaret dus meestal via Het aangekondigde optreden van trip . Mijn favoriete stad is planeten’ van João Miró. Het maken zo’n avond helemaal de de beeldbuis aanschouw. Deze de danssolo ‘Quando l’uomo prin- Barcelona. Deze stad heb ik al mooiste uitzicht over de stad moeite waard. ‘Memento’, ‘C’est plek wordt bezet door Youp van cipale è una donna’ moest op het vaker bezocht en iedere keer vind je bij het olympisch zwem- arrivé près de chez vous’ en ‘A ’t Hek. De mooiste conference laatste moment worden uitgesteld vind ik het weer geweldig om er bad, met op de voorgrond de beautiful mind’ staan hoog op blijft voor mij de oudejaarscon- omdat de vrachtwagen met appa- rond te lopen. Alleen dat al is de toren voor het schoonspringen. de lijst met mijn favorieten. ference uit 1989, vooral vanwege ratuur en decors gestolen was. moeite waard. Zeker als het de subtiele grappen. De cd heb Inmiddels zijn die problemen op- zonnetje schijnt, is het genieten Een goeie nummer twee is het Nummer vier is dan een avondje ik tientallen keren gehoord, gelost en komt het gezelschap van van de drukte van de Ramblas of studentenleven van vijf tot thuis met een goed boek. Hoe- maar iedere keer dat ik ‘m de omstreden kunstenaar/ theater- juist van de rustige plekjes in negen . Niet alleen de gezellig- wel ik de laatste tijd ook erg heb beluister, hoor ik weer een maker Jan Fabre alsnog naar Plaza Park Guell. Twee toppers in heidsverenigingen, maar ook de genoten van de boeken van Dan nieuwe grap of verwijzing naar Futura. En wel op dinsdag 19 en Barcelona zijn het Pavèllo Mies studenten sportverenigingen en Brown, zijn er twee boeken die een gebeurtenis uit dat jaar./. woensdag 20 april, 20.30 uur. van der Rohe en, alleen al om de in het bijzonder Hajraa. Het me erg zijn bijgebleven: ‘Het Cursor 14 april 2005 St udentenleven / 7

‘Scrapheap Challenge’ bij Thêta Sponsorcontract voor kite- surfende TU/ e-studente Sommige studenten zit Australië, de Domini- alles mee. Op hoog caanse Republiek en niveau een sport beoefe- Canada en zijn niet te nen en hierdoor veel in betalen voor een student”, het buitenland verblij- aldus Roose. Om aan de ven. Lekker genieten van overige drie wedstrijden te zon, zee en strand. Katja kunnen meedoen, moet Roose, studente Tech- Roose een andere sponsor nische Innovatieweten- vinden. Hier is ze hard schappen, heeft dit mee bezig. Roose draagt geluk. Onlangs onder- alleen kleding van Protest Eindhovenaren zijn in tekende ze een nieuw om zo reclame te maken grofweg twee catego- sponsorcontract voor het merk. Bij goede rieën te verdelen: zij die waardoor ze met kite- prestaties en veel promotie trots zijn op hun stad en surfen hoopt door te in tijdschriften wordt de zij die trots zijn op hun breken tot de wereldtop. kitesurfster aan het inter- aan elkaar gegroeide nationale team toe- gemoedelijke dorpjes. Protest Clothing is Rooses gevoegd. Dan krijgt ze een Zij die trots zijn op geen nieuwe sponsor. Dankzij maandsalaris en kan ze van beide even buiten de financiële steun van het van haar hobby een beroep beschouwing gelaten. kledingmerk maakt Roose maken. “Dat zou echt een Zij die trots zijn op hun Foto: Bart van Overbeeke nu deel uit van het superkans zijn die ik met dorpjes geloven in een nationaal kitesurfteam. beide handen zou aan- fabel, want Eindhoven De eer st e edi t i e van Challenge’ moesten drie betonblokken uit het water Hierdoor kan ze meedoen grijpen. Maar ik wil in is geen samensmelting Thêt a’ s ‘ Scrapheap teams op zelfgemaakte worden gehaald. Tijdens aan vijf van de acht inter- ieder geval ook mijn studie van gemoedelijke Challenge’, op vrijdag 8 vaartuigen zo snel moge- de wedstrijd bekogelden de nationale worldcupwed- afmaken. Dan kan ik na het dorpjes. De stadskern april, werd overspoeld lijk een blok beton uit het teams elkaar met eieren, strijden, die anders onbe- kitesurfen ook een baan van Eindhoven is van door regen. Het kwam water hijsen en naar de tot grote hilariteit van de reikbaar blijven. “Deze vinden die bij mijn niveau oudsher velen malen met bakken uit de lucht kant brengen. Het team toeschouwers. Die stonden vinden vaak plaats in past”, aldus Roose./. groter dan de dorpjes er maar dat leek niemand Van Speijck was het snelst met een biertje in de hand omheen. Zij die trots echt te deren. ‘Scrapheap met het betonblok aan de onder een afdak toe te zijn op dorpjes kunnen Ch al l e n g e ’ i s d e n aam kant en werd de winnaar. kijken. De leden van het beter naar Nuenen van een televisiepro- Het omhoog halen van het team Stropdas, dat als “We zijn er nog!” verhuizen, daar is het gramma op Discovery blok leverde de nodige hila- laatste eindigde, besloten gemoedelijk. Eindhoven Channel, een soort ‘Ter rische momenten op. Zo niet voor het betonblok te is een stad. Het bewijs land, Ter zee en in de dreigde sommige hijs- gaan, maar voor het bier, ligt onder de Catharina- lucht’, waarin deel- constructies het te begeven dat ook in het water lag. kerk. nemers voertuigen en kon net voorkomen Nadat het bier naar boven Zij die trots zijn op hun moeten bouwen en worden dat enkele was getakeld, besloot stad, zijn trots op PSV, daarmee een parcours teamleden in het water Stropdas het betonblok op het feit dat Philips in moeten afleggen. Thêta belandden. toch naar boven te halen. een lang verleden het maakte er, logisch voor De vaartuigen bestonden De opgelopen achterstand licht heeft gebracht en een roeivereniging, een uit hout en olievaten. Als was inmiddels niet meer in dat Eindhoven de vijfde waterversie van met hijsinstallatie werden te halen. Het team Atilla stad van Nederland is. vaartuigen. onderdelen van een oude kreeg de creativiteitsprijs Maar daar houdt hun fiets gebruikt. Met deze voor de origineelste hijs- stadschauvinisme een Tijdens de ‘Scrapheap installatie moesten de installatie./. heel eind op. Zij ontberen de stadse arrogantie die nodig is om Eindhoven Goedkoop naar huis met de studententaxi op de kaart te zetten. Zo is Amsterdam voor Na een avondje stappen met de taxi naar huis is. Voor de ritten met de studententaxi betaal Met wat coniferen en een spandoek wilden leden van Demos- Eindhovenaren ‘maar zonder dat dit je handen vol geld kost. In je voor de hele afstand hetzelfde kilometer- dispuut Congo vorige week donderdag de studenten in anderhalf uur reizen’, Groningen kan dat. Sinds kort bestaat daar tarief. De prijs kan zo laag worden gehouden, Eindhoven promoten. “ Het studentenleven in Eindhoven leeft terwijl Amsterdammers namelijk de Studententaxi. omdat de wagens vol staan met reclame. nog steeds. We willen laten zien dat we er nog zijn” , aldus Eindhoven te ver weg Studenten.net en een Harens taxibedrijf zijn De taxi is uitgerust met een fietsendrager. Robert Wouters van Congo. Reden voor de actie op de Markt vinden om de moeite deze dienst gestart. Op vertoon van je ov- Je hoeft je fiets dus nooit meer ergens was onder meer het terugschroeven van de openingstijden waard te zijn. Precies de studentenkaart of studentenpas kost de stu- onbeheerd te laten staan. De taxi rijdt nu nog van de horeca in Eindhoven. Helaas waren de studenten zelf reden waarom Philips dententaxi 1,45 euro per kilometer. Je betaalt alleen in Groningen. Als het animo voor de al verdwenen toen onze fotograaf het tafereel vastlegde. naar Amsterdam geen hoger tarief over de eerste vijf kilo- taxi groot genoeg is, wordt het initiatief ook Wat restte waren de attributen. vertrok en niet meer meters, zoals bij gewone taxi’s gebruikelijk in andere studentensteden geïntroduceerd. Foto: Bart van Overbeeke terugkwam. Niet dat ze zeiden: “Amsterdam, witte wel hoe ver dèh is. Loat hun mèr noar hier En hoe is het in Valladolid? kommuh”. SBS6 weet Eindhoven Spaanse bodem in grote probeer te vinden. De tafel, met een uitschieter veroorloven. De facul- tenminste wel op waar- plassen regenwater. stad kent een behoorlijk naar half twaalf. En na teitskantine heeft over- de te schatten. De zender De winter waarin ik uitgebreid studenten- een dergelijke late heerlijke tortilla en ik kent haar zelfs een terechtkwam, was de leven en de sluitings- maaltijd is het goed moest even goed kijken ultiem stedelijk element koudste van de afgelopen tijden zijn vrij relatief. Ik rusten, wat mogelijk is toen ik voor het eerst zag toe: de probleemwijk. Studenten van de TU/ e gaan vijftig jaar. Maar daarna deel een appartement door een werkdag die pas dat docenten om een Iets om trots op te zijn, steeds vaker voor hun is het de goede kant op- met een Italiaanse ‘Don rond tien uur begint, en uurtje of twaalf ’s mid- immers: alleen echte studie naar het buitenland. gegaan. Aan de rivier ten Juan’, die mij al binnen een onderbreking heeft dags rustig een biertje steden hebben pro- Voor stage of voor het noorden van de stad ligt enkele dagen na aan- van twee tot vier, om uit- nuttigen aan de toog. bleemwijken. Het is mij verrichten van onderzoek, een klein strandje en in komst meesleepte naar eindelijk voor mij om Over drie weken zit mijn onduidelijk waarom de omdat het verplicht is of plaats van Nederlandse elk willekeurig Erasmus- half acht te eindigen. avontuur er weer op. Het gemeente Eindhoven omdat ze het leuk vinden. sneeuw had ik Spaans feestje. Op die manier Voor mijn stage ben ik onderzoek is bijna af- SBS6 maant tot het níet Cursorlezers kunnen iedere zand. Mijn gemaakte leer je een aanzienlijk bezig met het zoeken gerond, en het verslag is uitzenden van de her- week over de schouder van keuze bevalt wat dat aantal mensen kennen naar een methode om op voor een groot deel klaar. haling van ‘Probleem- een TU/ e-student in het betreft goed. uit zo ongeveer heel een relatief eenvoudige Ik pik nog even een paar wijken’ over Woensel- buitenland meekijken. Valladolid is de oude Europa. wijze vreemde patronen weken zon mee, en dan West. Een goede rel is hoofdstad van Spanje, en Aan een aantal dingen in het elektrocardiogram verblijd ik mijn moeder immers de kans om staat in de Lonely Planet moest ik wel even te onderscheiden. Een weer met mijn smacht Eindhoven een urbane Mijn keuze voor Spanje als de stad waar wennen, maar ze waren doel hiervan is het vroeg- naar Hollandse groente. smoel te geven. De ME werd een paar maanden Columbus gestorven is. het aanpassen meer dan tijdig opsporen van Hoe is het trouwens in op een afstandje en aan- terug voor een groot deel Ik ken het vooral door de waard. Zo wordt de mogelijk problematische Nederland? zwengelen maar. bepaald door het voor- ontelbare schots en warme hoofdmaaltijd hartafwijkingen. De uitzicht van een gunstig scheve straatjes, die na hier ’s middags genut- faculteit is vijf minuten Te u n v a n Ve g g e l i s zuidelijk klimaat. Zwaar een avond stappen nogal tigd, en staat het avond- lopen van mijn kamer, student Bouwkunde gedesillusioneerd zette ik eens voor verwarring eten (ook warm) rond een een luxe die ik me in Sander van Boxtel, mijn eerste stappen op zorgen als ik mijn kamer uur of negen, tien op Eindhoven niet kan student Elektrotechniek 14 april 2005 Cursor 8/ Advertentie

Hier komt aanliggende FC-advertentie van Marine. Ligt bij drukker, aangeleverd door van Vliet. Door drukker op pagina te plaatsen. Cursor 14 april 2005 Advert ent i e/ 9

Hier komt aanliggende FC-advertentie van Marine. Ligt bij drukker, aangeleverd door van Vliet. Door drukker op pagina te plaatsen. 14 april 2005 Cursor 10/ Ph i l i ps - s peci al

Aan de wi eg Om Frits Philips tot de daadwerkelijke gingsplaats. Uiteindelijk werd besloten TU/ e en de P oprichters van de vroegere Technische een studie naar Eindhoven als vestigings- Hogeschool Eindhoven te rekenen, gaat plaats te houden en werd medio 1956 het wellicht wat ver. Feit is wel dat hij zich hierop volgende wetsontwerp door de Gevoelsmatig heeft het iets ‘ouwe TU/ e en Phi l i ps/M uitvoerig met de oprichting van een Eerste Kamer vastgesteld. jongens krentenbroodachtigs’, hoewel de Fo t o /Bartvan tweede TH in het zuiden des lands heeft hoge heren op beide -en nog wel eens met ‘FritsPhilipsStad’ heet Eindhov bemoeid. Zo maakte hij -toen vice-voor- Geen s t ur i ng elkaar verwarde- technologiecampussen zitter van Philips’ raad van bestuur- deel Dit is overigens de ultrakorte versie van een dergelijke term ongetwijfeld graag FritsPhilipswordt die dag honde uit van de stichting Technisch Hoger de ontstaansgeschiedenis van de THE. aan zich voorbij laten gaan. Toch lijkt de haar icoon te eren. De TU/ e fee Onderwijs in het Zuiden, een particulier Een groot aantal instanties, commissies band tussen de TU/e en Philips, om het initiatief ontstaan uit overleggen tussen en personen mengden zich in de lang- wat minder populair te stellen, hechter omgedoopt tot Frits Brabantse en Limburgse industriëlen lopende discussies. Welk stempel Philips dan met welk bedrijf dan ook. Zowel met de persoon als me over de uitbreiding van het technisch en Frits Philips feitelijk op de ontwik- De band tussen Philips en de TU/e hoger onderwijs in Nederland. keling hebben gedrukt, maken ‘de ontstond al bij de oprichting van de universiteit, al sinds haar opric Ook had Frits Philips zitting in de tweede boeken’ niet echt duidelijk. Vanuit het Technische Hogeschool Eindhoven in bepalen ze voor een groot dee regeringscommissie Holst, opgericht in Philips-bestuur ging 1956, of misschien zelfs daarvóór al. april 1947. in elk geval geen Philips-topman ir. Gerard Kleisterlee technologieregio. Maar hoe ‘ bewuste sturing onderschrijft zelfs de stelling dat de uit bij de tot- universiteit nooit in Eindhoven zou standkoming van hebben gestaan als Philips hier niet had een TH in Eind- gezeten: “Philips heeft een belangrijke rol hoven, zo mel- gespeeld in de realisatie van de TU/e”. in om jezelf in dat geval op de borst te den die boeken, Volgens ir. Harry Roumen, secretaris van kloppen en te roepen dat je de voorkeur maar de reacties de TU/e, maakt die nauwe band van de geniet. Op dit moment kan dat misschien en speculaties TU/e nog geen Philips-universiteit, zoals het geval zijn, maar het volgende waren deson- wel eens gekscherend is opgemerkt: “Er moment is het weer voorbij; Philips koopt danks niet van zijn mensen die denken dat wij flink kennis gewoon daar waar het verkrijgbaar de lucht. Critici gesponsord worden door Philips, maar is. Gelukje voor ons is dat wij gewoon in het land Philips stelt zich richting ons even hard heel góed zijn. En, vooruit, dat we ook vermoedden op als bijvoorbeeld richting Delft of dicht bij Philips in de buurt zitten.” een zekere mate Twente”. van eigen- Als er al sprake zou zijn van een voor- Hof l ever anci er belang bij keursbehandeling, dan is ie waarschijn- Feit is dat de TU/e bijvoorbeeld op perso- Philips en een lijk verdiend, concludeert natuurkunde- neelsgebied toch wel zo’n beetje hofleve- Delftse hoog- decaan prof.dr.ir. Wim de Jonge simpel. rancier is aan Philips. Zo liet ‘NatLab’- leraar liet “Maar ik zie er geen enkele meerwaarde directeur dr. Rick Harwig in 2004, begin 1949 weten te vrezen voor een Philips- universiteit. In mei 1951, bij de viering van het zes- tigjarig bestaan van het bedrijf, had Philips bovendien een opmer- kelijke duit in het zakje gedaan met Dag van de opening van de THE. Op de foto Frits Philips (links) met naast hem een gift van dr. Jan de Quay (curator van de THEen later commissaris van de koningin in één miljoen Noord-Brabant en minister-president) en rechts prof.dr.Fo to Hendrik Vi s i e Dorgelo,(archief TU/de e) gulden ter agnificus van de THE. Foto: eerste rector-m bevordering van de opleiding van ingenieurs in Deze commissie boog zich over de vraag Nederland. En dat bedrag, zo vermeldde ‘hoe tegemoet te komen aan de vraag de raad van bestuur erbij, kon het best naar goed onderlegde ingenieurs in worden besteed aan de inrichting van verband met de intensieve industriali- laboratoria aan de nieuw op te richten satie’. De Nederlandse economie had na TH. Voer voor critici, aangezien de de Tweede Wereldoorlog een ‘boost’ minister net een week eerder bekend had nodig en de industrie speelde hierin een gemaakt dat deze hogeschool in Eind- belangrijke rol. Hiervoor waren echter hoven zou moeten komen. technisch hooggeschoolde mensen nodig Los hiervan school de invloed vanuit en de vraag was of Delft alleen in die Philips vooral in de diverse vertegenwoor- behoefte kon voorzien. In haar eind- digers van het bedrijf, die op persoonlijke rapport adviseerde de commissie Holst titel zitting hadden in allerlei commissies dan ook de voorzieningen in Delft uit te die een rol speelden in de ontwikkelingen breiden, maar tevens de mogelijkheid van in het technisch hoger onderwijs. Direct nieuwe technische studies elders te onder- na de bevrijding van het zuiden des lands zoeken. Hiervoor werd in 1948 de tweede in het najaar van 1944 waren mensen uit commissie Holst in het leven geroepen de NatLab-kringen ook nauw betrokken (en later overigens nog een derde, waar- geweest bij de totstandkoming van een van echter nooit een rapport verscheen). Tijdelijke Akademie in het zuiden van Nederland, met oud-NatLab-directeur Ver deel d Hendrik Casimir voorop. In de rest van Met name aan de vraag wáár een even- het land lag het universitair onderwijs tuele tweede TH moest komen, had de namelijk nog nagenoeg stil, terwijl grote commissie een flinke kluif. De commis- behoefte aan kennis en scholing bestond. sieleden, onder wie Frits Philips, waren De Tijdelijke Akademie werd eind 1945, verdeeld: een krappe meerderheid gaf toen universiteiten en hogescholen elders Arnhem de voorkeur, daarna kwam in het land hun poorten hadden her- Eindhoven. De stichting Technisch opend, weer opgeheven. Hoger Onderwijs in het Zuiden had eerder de potentiële hogeschoolsteden Maastricht, Weert, Eindhoven en Den Bosch al vergeleken, maar sprak in plaats van een voorkeur alleen een áfkeur uit, (Bron: ‘Gedenkboek Technische Universiteit met Weert als gedupeerde. Ook de poli- Eindhoven’, verschenen ter ere van het tiek steggelde volop mee over de vesti- 35-jarig bestaan in 1991) Cursor 14 april 2005 Phi l i ps-speci al / 11

Phi l i ps-f act or

Monique van de Ven Polymer Institute, het Embedded n Overbeeke Systems Institute, het technostarter- ven zaterdag 16 april voor even. impulsproject Incubator3+, het vroegere Instituut voor Perceptie Onderzoek en erd en de stad pakt groots uit om het nog op te richten Centre for Mole- est mee en wordt voor één dag cular Medicine. In het verleden was er verder onder meer het Eindhoven Inter- PhilipsUniversiteit. national Institute; een voortzetting van et het bedrijf Philips heeft de het Philips International Institute, waar getalenteerde ingenieurs van over de hting, een nauwe band. Samen wereld -veelal geselecteerd door Philips- Fo to ui t d e begintijd van he tIPO. Foto: (archief TU/e) el het imago van Eindhoven als een internationale master konden volgen. ‘Philips’ ísde TU/e eigenlijk? Onder zoek sproj ect en TU/ e, Phil ips en het IPO Dan zijn er nog alle minder nadrukkelijk geïnstitutionaliseerde samenwerkings- Als Philips al ergens op het universiteits- ‘contractresearch’ heeft de perceptiegroep verbanden. Zo lopen onder meer geza- terrein een dominante rol heeft vervuld, van Bouwhuis volgens hem trouwens menlijke onderzoeksprojecten op het dan was het in het Instituut voor nooit gehaald. “Je moet in feite doen wat tijdens een gezamenlijk bezoek van gebied van ambient intelligence (Indus- Perceptie Onderzoek, kortweg IPO. Het de productdivisies leuk vinden en Philips en de TU/e aan enkele Chinese trial Design), productontwikkeling instituut, waarbinnen onderzoek werd waarvoor ze geld overhebben, maar ook topuniversiteiten, zijn gehoor graag (Werktuigbouwkunde), meet- en regel- verricht naar mens-systeeminteractie, zij kunnen het onderzoeksprogramma weten dat zo’n twintig procent van de systemen voor medische toepassingen startte tegelijk met -of in elk geval direct niet helemaal bepalen. Ze zijn nog altijd circa vierduizend wetenschappers van (Biomedische Technologie), logistieke na- de oprichting van de Technische afhankelijk van de wetenschappers en Philips Research onderwijs genoten heeft processen (Technische Bedrijfskunde) en Hogeschool Eindhoven. Eén van de van wat die kunnen en willen doen.” aan de TU/e. plasmafysica en verlichting (Technische medewerkers was prof.dr. Don Bouw- Het einde van het IPO was ‘puur een Het is maar een voorbeeldje van de Natuurkunde). Ook afstudeerders en huis, nu hoogleraar in de technische financieel plaatje’, zegt Bouwhuis. “Als onnoemelijke hoeveelheid lijntjes die, promovendi aan de TU/e weten Philips te psycho-nomie en wetenschappelijk een bedrijf als Philips op zeer grote op allerlei niveaus, tussen de twee par- vinden. Zo bogen promovendi zich in het directeur van de J.F. Schouten School for schaal gaat bezuinigen, dan krijgen de tijen lopen. Het is dan ook onbegonnen verleden onder meer over het energie- User-System Interaction Research. Hij uitgaven die geen directe opbrengst werk om ze allemaal in beeld te brengen. verbruik van mobiele telefoons, het ging in 1968 bij het IPO aan de slag als hebben het moeilijk. Ergens in de hoofd- Wie een -niet geheel willekeurige- greep herkennen van tekens door computers psycholoog en hield zich vooral bezig met directie van Philips heeft iemand een pen uit het aanbod doet, denkt waarschijnlijk (beide Elektrotechniek), geautomatiseer- menselijke herkenning en ergonomie. gepakt en een streep door het IPO gezet: al snel aan onder meer het Dutch de muziekselectiesystemen (IPO), de rek Bouwhuis herinnert zich dat het insti- afvoeren.” van de menselijke huid (Werktuigbouw- tuut, toen hij er begon, geen strikte orga- In 2001 hield het IPO officieel op te kunde) en zo kunnen we nog even nisatiestructuur had, “althans niet in de bestaan als zelfstandig instituut. “De doorgaan. Eigenlijk heeft elke zin van verschillende groepen. Daarvoor TU/e kon de behoorlijke financiële input TU/e-faculteit diverse lijntjes met was het te klein. Iedereen had eigenlijk vanuit Philips niet zelf dragen”, verklaart Philips, waarbij Bouwkunde evenveel over alles te vertellen”. Philips Bouwhuis. Het IPO-onderzoek werd wellicht wat achterblijft. en de TU/e hadden wel de taken verdeeld: daarop ondergebracht bij de faculteit Verder is het natuurlijk niet hele- “De toenmalige TH zorgde voor de huis- Technologie Management en een deel maal toevallig dat de voorzitter vesting, inrichting, administratieve later ook bij Industrial Design. Banden van de Raad van Toezicht van de ondersteuning en voor een deel het per- met Philips zijn er overigens nog altijd TU/e tot nu toe beide keren de soneel; Philips zorgde voor de apparatuur, genoeg en die zijn in de ogen van Bouw- president van Philips is geweest. de bibliotheek en de overige medewer- huis, met name door het minder formele Huidig voorzitter Kleisterlee volg- kers”. karakter, beter dan ooit. de in beide functies Cor Boonstra Zeker in het begin was de financiële op. Universiteitssecretaris inbreng van Philips aanzienlijk groter Aft ast en Roumen benadrukt dat de voor- dan die van de hogeschool. “Later, Over de algehele relatie tussen Philips en zitter van de RvT niet per se de midden jaren tachtig, kwam die verhou- de TU/e zegt Bouwhuis: “Ik zie het als hoogste baas van Philips hoeft te ding wat meer in balans”, zegt Bouwhuis. twee mensen die om elkaar heen draaien zijn, maar dat hij wél uit de indu- Een sturende rol in het onderzoek had om te kijken wat ze aan elkaar hebben en strie moet komen. “Maar dat kan Philips daarmee alleen in indirecte zin, wanneer ze voordeel kunnen behalen. In bijvoorbeeld ook de grote baas van zegt de hoogleraar: “Research staat in dat die sfeer van elkaar aftasten zit het. DAF zijn.” opzicht heel ver van de productdivisies Philips kan de TU/e bijvoorbeeld vrij af”. De financiën waren destijds boven- makkelijk beïnvloeden, met te statio- Co n c e r t e n dien allerminst een probleem, stelt neren personeel, met projecten, met Ook in de informele sfeer -die de Bouwhuis. “Ik heb wel eens iemand onderzoeksthema’s. Daar kunnen voor de formele betrekkingen ongetwijfeld horen zeggen: ‘het geld ligt op straat, we ontvangende partner grote voordelen aan weer ten goede komt- weten het hebben alleen geen mensen om het op te zitten, maar ook nadelen. De universiteit elektronicaconcern en de univer- rapen’.” Als er al sprake was van sturing, is zowel een uitverkorene, een rijk siteit elkaar te vinden. Wellicht dan kwam die vanuit de directie, zegt de bedachte ontvangster, als een stortplaats.” geen directe connectie met het hoogleraar. “Maar die was grotendeels Waarom de universiteit dat laatste voor bedrijf, maar zo is het Philips gerekruteerd vanuit de groepsleiders, dus lief neemt? “Omdat de top van de univer- Symfonie Orkest al sinds 1969 in wezen was daar niet zo’n conflict.” siteit daar in sommige tijden gevoelig jaarlijks te gast op het TU/e-terrein Dat veranderde langzaam toen kartrekker voor is. Die kan leven met het feit dat die met zijn familieconcert; en roeide van het instituut dr. Jan Schouten begin relatie zo asymmetrisch is. Ik heb wel Philips-baas en TU/e-alumnus jaren zeventig vertrok en in dezelfde eens gehoord dat macht altijd asymme- Kleisterlee noest een baantje mee periode ook NatLab-directeur prof. trisch is. Daar is literatuur over…” om de nieuwe roeiloods van Thêta Hendrik Casimir met pensioen ging. Desondanks zorgt die relatie, asymme- te openen - om zomaar wat voor- Waar het IPO voorheen onder de raad van trisch of niet, wel voor grote intellectuele beelden te noemen. bestuur van Philips ‘hing’, en daarmee in mobiliteit tussen Philips en de TU/e, Hoewel de TU/e zeker niet als feite rechtstreeks onder Casimir, werd het constateert hij. “Deze is voor deze univer- Philips-universiteit moet worden instituut nu onder het NatLab-program- siteit altijd heel gewichtig geweest en is gezien, hoeft de universiteit ma geplaatst. “In de dagelijkse praktijk dat nog steeds. Een groot deel van de volgens Roumen ook niet al te in- veranderde er niet zoveel. Het NatLab academische, intellectuele onderbouwing gewikkeld te doen over haar hechte was een zelfstandige eenheid en de pro- van deze universiteit komt van Philips, relatie met het bedrijf. “Philips is ductdivisies konden je niets opdragen. Je daar is geen twijfel over mogelijk.” in het buitenland toch bekender moest hooguit op een wat meer formele Een laatste terugblik op het IPO, tot slot? dan Eindhoven en dan onze univer- manier je onderzoeksprogramma defi- Bouwhuis: “Het is de plaats die verant- siteit. Bovendien is Philips in veel niëren.” Schouten had het IPO intussen woordelijk is geweest voor -of nauw samenwerkingsverbanden waarin alsnog onderverdeeld in groepen en die betrokken is geweest bij- belangrijke wij participeren toch de kartrekker. betere interne organisatiegraad gaf het doorbraken op ons vakgebied. Daarmee is Met name in het buitenland instituut binnen het grote geheel een het ook een soort nostalgie. We hebben zouden we die link in mijn ogen stevigere positie, aldus Bouwhuis. toch veertig jaar lang de gelegenheid daarom best wat meer mogen In de jaren tachtig kregen de product- gehad te doen wat we van wetenschap- leggen.”/. divisies van Philips meer zeggenschap pelijk belang vonden, waaronder dingen over het beleid van het NatLab. Daarmee die in het veld een onuitwisbare indruk Voor meer informatie over Frits Philips was nog maar zo’n dertig procent van de hebben gemaakt. En ach: uiteindelijk en de festiviteiten rond zijn honderdste ruimte van de onderzoeksgroepen vrij worden niet zij die iets afsloten herin- verjaardag zie www.fritsphilips100.nl. besteedbaar. De overige zeventig procent nerd, maar degenen die het oprichtten”. 14 april 2005 Cursor 12 / Ph i l i ps - s peci al “Twee handen op één buikmag, De rel at i e TU/ e- Lundqvist: beide eigen identiteit Simpelweg een bedrijf is Philips volgens ing. Amandus Lundqvist, voorzitter van het College van Bestuur van de TU/e, allang niet meer. “Het is een compleet ecosysteem. Zij kunnen het niet alleen, wij ook niet. En dat wíllen we ook niet.” Lundqvist wijst op de gemeenschap- pelijke belangen van beide organisaties, zoals de zoektocht naar talent -“zonodig ook in het buitenland”- en de belang- stelling voor de medische hoek. Het laatste komt onder meer tot uitdrukking in het nieuwe Centre for Molecular Medicine, een samenwerking met de Universiteit Maastricht en het Academisch Ziekenhuis Maastricht. Lundqvist benadrukt dat de TU/e met andere bedrijven óók nauwe banden onderhoudt, maar dat de relatie met Philips ‘toch wat intensiever’ is. Dat maakt de TU/e overigens allerminst tot een Philips-universiteit, zegt hij: “We hebben beide onze eigen identiteit. Wel denk ik dat, als onze studenten in het buitenland ergens solliciteren en zeggen dat ze uit Eindhoven komen, ze er gerust bij kunnen zeggen dat dat de ‘hometown of Philips’ is. Het bedrijf heeft toch een naam; daarvan moet je, als universiteit of als student, gewoon gebruik maken”.

van Philips. Integendeel: we benadruk- op de TU/e-campus en de High Tech ogen van prof.dr.ir. Mathieu Weggeman, Kleisterlee: geen dag ken de ónafhankelijkheid. De TU/e en Campus is daarbij van groot belang. Dit TU/e-hoogleraar organisatiekunde bij Philips zijn natuurlijk strategische vraagt om nauwe samenwerking en een Technologie Management, net niet. “Ik zonder contact partners en daarmee van elkaar afhan- goede afstemming.” Volgens Kleisterlee zou willen spreken van constructieve Er is geen enkele universiteit waarmee kelijk, maar niet op een manier dat er kan de TU/e tevens een belangrijke rol wrijving; er is gedonder genoeg onder Philips betrekkingen onderhoudt die zo geen leven zou zijn zonder de ander”. spelen in “het op één lijn brengen van de elkaar om er allebei wat aan te hebben. divers en diepgaand zijn als met de TU/e, Volgens Kleisterlee is het in het algemeen Nederlandse technische universiteiten, Vanuit de universiteit is er kritiek op zegt TU/e-alumnus ir. Gerard Kleisterlee, essentieel dat de academische wereld, de om zodoende samen met Philips een bepaalde technologische richtingen die president en chief executive officer van overheid en het bedrijfsleven met een sterke nationale positie in het technolo- Philips inslaat en omgekeerd is er de Philips. “We onderhouden relaties van ‘open mind’ nauw samenwerken: niet gieonderzoek te realiseren die het kritiek van Philips dat onze programma’s het bestuur tot aan de individuele studen- alleen om de ontwikkeling van kennis te mogelijk maakt een vooraanstaande rol niet goed zijn afgestemd op wat zij willen. ten en op alle tussenliggende niveaus. stimuleren, maar vooral ook het ‘ver- te spelen in Europa en de wereld”. Dat gezeur onder elkaar leidt echter wél Daarmee gaat er geen dag voorbij zonder markten’ daarvan, vindt hij. De belang- tot iets. Als Philips iets uitbesteedt aan TU/e-Philips-contact.” rijkste kansen in deze specifieke relatie Delft of aan IMEC in Leuven, dan vraagt Dat maakt van de TU/e nog geen Philips- liggen volgens hem in de gemeenschap- Weggeman: glans Eindhoven zich toch af waarom dat aan universiteit, beklemtoont Kleisterlee, pelijke stimulering van de regio Eind- haar neus is voorbijgegaan. Dat stimu- tevens voorzitter van de Raad van Toe- hoven als één van Europa’s grootste door wrijving leert hier weer energie. Door op die zicht van de TU/e: ”Onze relatie is er niet hightech onderzoekscentra. “De ontwik- Een haat-liefdeverhouding? Nee, dat is de manier langs elkaar af te schuren, krijgen op gericht de TU/e afhankelijk te maken keling van nieuwe onderzoeksinstituten relatie tussen Philips en de TU/e in de beide meer glans.” Fa c t s a n d f i g u r es Allemaal leuk, aardig en nuttig, die band komst heeft betreffende gezamenlijke onder- tussen de universiteit en het elektronica- zoeksactiviteiten. Hierin worden bij de start concern, maar wat houdt ze nu feitelijk in? van een project bepaalde basis-afspraken Hoe is de financiële verhouding tussen vastgelegd, onder meer over de publicatie beide? Hoeveel onderzoeksprojecten lopen van onderzoeksresultaten. op dit moment waarin beide een aandeel Verschurens collega ir. Ernest Gerritsen hebben? Hoeveel TU/ e-studenten vliegen meldt dat op verzoek van de vorige college- direct na het behalen van hun bul uit naar voorzitter De Wilt wel eens ‘een onderzoekje’ Philips? In potentie mooi feitenmateriaal, is gedaan naar het aandeel van hoogleraren maar het opsnorren ervan blijkt een haast aan de TU/ e met een Philips-connectie onmogelijke klus. Interessante vragen, zo “ omdat hij nog wel eens het verwijt van een vinden ook verschillende administratieve Philips-universiteit kreeg” . Cijfers van toen medewerkers en feitenfetisjisten binnen de of nu heeft Gerritsen niet voorhanden. De af- universiteit, maar niemand waagt zich aan deling personeelszaken van Philips Research antwoorden erop. weet desgevraagd te melden dat op dit Beleidsmedewerker Gerard Verschuren moment tien mensen vanuit het bedrijf aan de van de stafafdeling Onderzoek vraagt zich TU/ e actief zijn als deeltijdhoogleraar - maar bovendien af of de universiteit bijvoorbeeld daar houdt het qua cijfers wel zo’n beetje haar financiële relatie met Philips in het mee op. openbaar wel uit de doeken zal willen doen. Ook voor prof.dr.ir. Wim de Jonge, decaan bij Voor zover überhaupt in feiten en cijfers te Technische Natuurkunde, is het moeilijk om vangen, want “ op centraal niveau worden dit vanuit zijn faculteit klare cijfers op te hoesten. Frits Philips (staand) aan het woord tijdens de eerste soort gegevens in elk geval niet bijgehouden. En al zou hij het kunnen: “ Je komt al gauw op dies natalis van de THE, in 1957. Daarvoor zou je de afzonderlijke capaciteits- getallen die geen recht doen aan het werke- Foto: Persbureau ANEFO(archief TU/ e). groepen moeten bellen” . lijke belang van de aanwezigheid van Philips Verschuren weet wel dat Philips het enige voor het onderzoeksklimaat en de inspiratie Frits Philips bij het heien van de eerste paal voor bedrijf is waarmee de TU/ e een raamovereen- op ons terrein” . het eerste Cyclotron-gebouw, november 1966. Foto: Archief TU/ e Cursor 14 april 2005 Phi l i ps-speci al / 13 maar niet ten koste van een ander” Phi l i ps beschouwd Dat neemt niet weg dat de betrokkenen ven onderzoek op de twee technologie- zitten wel eens fronsend te kijken, omdat denkt hoogleraar Lintsen. Decaan moeten oppassen dat de balans niet teveel campussen, aldus Lintsen. Volgens hem ik vanuit de Philips-contacten makke- prof.dr.ir. Wim de Jonge zou het niet met overslaat naar één kant, zo waarschuwt zouden aan de TU/e ongetwijfeld andere lijker toegang heb tot het bestuur van cijfers kunnen staven: “Er lopen zóveel Weggeman. “Sinds de instelling van de activiteiten plaatsvinden als Philips zijn ‘hun’ universiteit dan zijzélf. Ook grote en kleine lijntjes, die ken ik ook Raad van Toezicht aan de universiteit is basis niet in deze regio had gehad. “Stel schieten collega’s me soms aan met heel allemaal niet precies”. Grote en lang- de voorzitter bijvoorbeeld steeds de dat bijvoorbeeld bedrijven als Holec en directe vragen; of ik iets voor ze kan durige samenwerkingsverbanden tussen topman van Philips geweest. Met dat KEMA hier in de buurt hadden gezeten; betekenen of regelen. Daar worstel ik wel de faculteit en Philips zijn er, wat De soort dingen moet je oppassen. Als de dan had het accent van de universiteit eens mee. Ik ben daardoor misschien wat Jonge betreft, twee: tussen de groep derde, vierde en vijfde voorzitter ook van duidelijk meer op dát terrein gelegen.” afstandelijker geworden, waar ik vroeger plasmafysica en Philips Lighting, en Philips zouden komen, staat dat niet zo Of de TU/e ondanks de wederzijdse beïn- zelf veel meer meedeed in die ‘politiek’. tussen de groep fysica van de nano- sympathiek ten opzichte van de overige vloeding onafhankelijk van Philips kan Eerst was het oppositie voeren; nu zit ik structuren en Philips Research. “We industrie in de regio. Dat kan toch de functioneren? Daar heeft Lintsen niet wat meer in de regering, zeg maar”. hebben elkaar nodig. De een heeft iets schijn wekken dat je vooral voor Philips zo’n hard hoofd in. De hoogleraar, tevens De relatie tussen Philips en de TU/e is wat de ander niet heeft of kan iets wat de bent. Daarbij: als mensen in een derge- bestuursvoorzitter van de stichting volgens Aarts uniek en terug te vinden op ander niet kan, en andersom.” lijke functie niet verstandig handelen en Historie der Techniek, werkte met alle niveaus, “van bobo tot nono. Geen Dat betekent niet dat de universiteit er is teveel gebruikmaken van hun machts- mensen van Philips nauw samen aan de enkele universiteit weet zó goed hoe om ‘sommetjes en probleempjes’ voor het positie, kan dat zeer verkeerd uitpakken. boekenseries ‘Geschiedenis van de Philips opereert en functioneert als de bedrijfsleven op te lossen, benadrukt de Het zou dubieus zijn als onze Raad van Techniek in Nederland’ en ‘Techniek in TU/e. Daardoor zijn we heel vertrouwd decaan: “Een beetje dienstverlening zit er Toezicht in het kader van de profilerings- Nederland in de twintigste eeuw’ - beide met elkaar. Ik zie de rector en college- altíjd wel in, maar het voldoet niet aan je discussie bijvoorbeeld sterk zou aan- flink gesponsord door Philips. Lintsen: voorzitter van de TU/e vrijwel wekelijks. missie als trotse universiteit. Wat wij en dringen op geld voor een bepaald onder- “Op zo’n moment claim ik wel nadruk- Omgekeerd denk ik dat, als Amandus de hele universiteit graag willen, is inspi- zoeksgebied, omdat dat beter aansluit bij kelijk mijn wetenschappelijke onafhanke- (Lundqvist, red.) Rick Harwig hier wil ratie vanuit het bedrijfsleven over welke wat Philips doet. Maar vooralsnog wordt lijkheid. Het is aan mij om zo’n serie spreken, dat dat bijna elk moment van de onderzoeken van belang zijn - zonder daar, naar mijn idee, verstandig mee om- vorm en inhoud te geven en daarbij wil ik dag kán. Er lopen dus wel bepaalde hot- jezelf aan de industrie over te leveren. gegaan”. toegang hebben tot alle bronnen, vrij zijn lines. Dat is met Twente en Delft toch Ons pakkie-an is het doen van onderzoek in mijn interpretatie en de resultaten minder”. dat niet alleen fundamenteel relevant, openbaar kunnen maken aan vakgenoten. Volgens Aarts mogen de TU/e en Philips maar ook vanuit toepassingsgebied inte- Lintsen: integriteit Daar heb ik geen problemen mee gehad, best twee handen op één buik zijn, “maar ressant is. Voor dat laatste moet je goed maar je moet daar wel goed over praten. niet ten koste van een ander. Amandus aanschurken tegen de deskundigen uit de versus opdrachtgever Je moet jezelf op zo’n moment goed gaat daarin, naar mijn idee, wel eens over industrie”. “Vanuit het perspectief van internationale afvragen in hoeverre je je wetenschap- de schreef. Als hij met zijn collega’s van Beide partijen moeten zich wel bewust profilering zeg ik: je moet de TU/e ábso- pelijke integriteit in de waagschaal stelt de andere twee TU’s aan tafel zit, en hij zijn van de gevaren die daarbij op de loer luut de Philips-universiteit noemen. We ten behoeve van je opdrachtgever of zegt: ‘Dat regel ik wel even met Philips’, liggen, zegt De Jonge. “Een aantal zaken zijn momenteel met China bezig, met financier”. dan wekt dat wellicht de indruk dat hij moet je goed met elkaar regelen. Hoe zit India, en ik kan je verzekeren dat als je meer privileges heeft dan de ander. Dat het bijvoorbeeld met het intellectueel daar komt en je zegt ‘ik ben van de Tech- kan vertrouwen wekken bij de anderen eigendom en de publicatie van onder- nische Universiteit Eindhoven’, dat ze Aarts: spel heel omdat ze weten dat er bemiddeld wordt, zoeksresultaten? Direct publiceren hoort ‘universiteit’ nog verstaan, maar van óf ze denken: ‘Hij kan daar via de achter- bij de missie van de universiteit, maar is Eindhoven hebben ze nog nooit voorzichtig spelen deur binnenkomen en haalt voor hemzelf niet altijd in het belang van de industrie.” gehoord.” Hoogleraar geschiedenis van Prof.dr. Emile Aarts kent de paden en de TU/e het beste eruit’. Dat spel moet Philips en de TU/e moeten dan ook niet de techniek prof.dr.ir. Harry Lintsen, waarlangs de hazen lopen. Hij is vice- je héél voorzichtig spelen, met eigen- doen alsof ze dezelfde missies en idealen verbonden aan de faculteit Technologie president van Philips Research en is waarde en respect. Je moet steeds goed hebben, vindt De Jonge: “Philips maakt Management, zegt het met een zeker daarnaast, sinds vijftien jaar, één dag per nadenken over hoe wat je doet, overkomt geen ingenieurs, de universiteit maakt sarcasme, want “dominant is Philips hier week deeltijdhoogleraar aan de TU/e- op anderen. En je onafhankelijkheid als geen gloeilampen. En laten we dat vooral nergens. Als ik een schatting zou moeten faculteit Wiskunde en Informatica. Ook universiteit benadrukken, want dat is het zo houden”. maken, dan denk ik dat Philips misschien maakte hij onder meer deel uit van de belangrijkste dat een universiteit heeft”. in een kwart van het onderwijs en onder- bedrijvencommissie die de TU/e advi- zoek hier een rol speelt. En dan zit ik aan seerde over haar onderzoeksprofielen. de hoge kant”. Dankzij zijn diverse betrekkingen staat De Jonge: Philips Philips heeft altijd systematisch werk Aarts, ook in de relatie tussen Philips gemaakt van het samenwerken met uni- en de universiteit, naar eigen zeggen op als inspiratiebron versiteiten, speciaal met de TU/e, consta- verschillende knooppuntposities. Van alle TU/e-faculteiten heeft Tech- teert Lintsen. De menselijke mobiliteit Interessant, vindt hij, maar ook wel eens nische Natuurkunde van oudsher de tussen beide is van invloed op het bedre- lastig: “Mijn collega’s bij Informatica meest intensieve relatie met Philips,

Frits Philips op zijn werkkamer, 1981. Fr i t s en d e TU/ e Foto: Joop Dassen (archief TU/ e) Frits Philips wond er een halve eeuw geleden Vast staat dat binnen de TU/ e-gelederen veel geen doekjes om: Neerlands tweede tech- waardering leeft voor de persoon Frits nische hogeschool hoefde wat hem betreft Philips. “ Frits is een symbool. Frits ís De dames van La Tuniña geven Frits Philips een niet in Eindhoven te komen. De industriestad Philips” , vindt ing. Amandus Lundqvist, serenade bij de presentatie van hun eerste cd, had, in tegenstelling tot zijn voorkeursstad voorzitter van het College van in 1993. Foto: Bart van Overbeeke Den Bosch, geen ambiance voor een echt Bestuur. TU/ e-secretaris studentenleven, verklaarde hij in 1981 aan Roumen: “ Hij is geen toonbeeld TH-berichten, de voorloper van Cursor. “ Ook van wetenschap, maar wel hét was ik bang dat naar buiten toe de indruk zou symbool voor wat iemand in het worden gewekt dat een te nauwe band met bedrijfsleven kan bereiken. Ik Philips zou ontstaan.” heb ontzaggelijk veel respect Ondanks deze enigszins ‘valse start’ zou Frits voor hem, vooral vanwege zijn Philips de hogeschool -en later de universi- grote betrokkenheid bij wat er teit- altijd een warm hart toedragen. Zo is hij om hem heen gebeurt” . onder meer erevoorzitter van de Stichting Een eredoctoraat van de TU/ e Universiteits Fonds Eindhoven en bescherm- zat er voor Frits Philips overi- heer van muziekvereniging La Tuniña. In 1964 gens nooit in. Evenals huidig schonk hij een vliegtuigje aan de Zweef- president Gerard Kleisterlee vliegclub Eindhovense Studenten, dat naar ontving hij daarentegen wél het hem werd vernoemd. Daarbij dook hij regel- eredoctoraat van de Katholieke matig op als spreker bij diverse (studenten) Universiteit Leuven, in 1976. activiteiten. Ook bij academische plechtig- heden liet hij zijn gezicht veelvuldig zien. Universiteitssecretaris ir. Harry Roumen vertelt dat bij die gelegenheden jarenlang op de eerste rij een stoel is vrijgehouden, voor het geval Frits Philips zou komen opdagen. 14 april 2005 Cursor 14/ En g l i s h page

(Advertenties) Eu r o p e a n Di r e c t i v e for scientists’ careers

The European Commi s- will do anything. Half the sion has drafted a scientific staff members at Directive intended to Dutch universities are on make careers of fixed-term contracts. This scientists more attrac- is another issue that needs tive. In thiswaythe to be dealt with, for it Co m m i s s i o n h o p e s t o makes a scientist’s career increase the number of such a blind alley.” young scientists. The European Union has relatively few researchers, The Commission wants to in comparison with Japan simplify the mobility of and the United States. Per researchers, for one. The one thousand inhabitants multitude of rules the EU in 2001 had only 5.7 blocking this must be researchers. The United abandoned. For instance, States had 8.1 in a a stay abroad must not thousand and Japan even jeopardise any accrued 9.1. The EU wants to catch pension rights and unem- up. (HOP)/. ployment benefit rights, the Commission finds. Every year the member states should report the Snel en makkelijk progress they have made in improving the career pros- geld verdienen? pects. However, they are Elite-receptiediensten is een zakelijke dienstverlener en is not obliged to follow up any recommendations. op zoek naar studenten /part timers, die snel en gemak- “The Directive as such is all kelijk geld willen verdienen. Hoge verdienste mogelijk. right”, says Helen de Eigen tijdindeling. Bel voor meer Hoop, chairwoman of the info: Tony Boer, 010 7891050 union for science VAWO. [email protected] “The question is whether it

DALSA Corporation specializes in the Research & Development, Design and Manufacture of high performance CCD and CMOS image sensors and modular expandable cameras. DALSA’s products are used worldwide in machine vision, document scanning, image capture, surveillance, process monitoring, manufacturing inspection, medical imaging and multi media. As a part of our continu- ing growth in this high technology market, DALSA is recruiting for the following opening:

ANALOG DESIGNER

As an Analog Designer you will work on the design and release of CMOS image sensor products for the DALSA CMOS Imaging Business Unit, located on the High Tech Campus in Eindhoven, The Netherlands.

The position will cover: Q Design and release of building blocks (IP) required for these products. These functions range from voltage references, OTAs to AD converters. Q Composition of complete image sensor designs by re-using IP. Q Take care of the analog Design For Testability. Q Design evaluation, debugging and release for production (incl. Full evaluation). Q Establish a detailed planning. Q Documentation of designs, evaluation results, etc. Q Building up a wide knowledge on CMOS image sensors and their architectures in general. Q Sparring partner to the other designers (analog, digital and pixel) located in Eindhoven and Waterloo (Canada). Q Contact person to external design houses for outsourced design activities.

CHN Conference 2005 The job is open both for candidates with an MSc or Ph.D. in Electronics and significant work expe- rience with analog IC design as well as new university graduates. You are a team player, creative, ‘Transnational Education: The next frontier!’ communicative and challenged and enjoys following the relevant scientifi c developments. Good communication is essential both inside the group and to the customer’s world. You are fl uent in English.

To Apply:

Send a letter of application with your resume to: Ms. Betty van Haren, Human Resources Coordinator, DALSA Professional Imaging, High Tech Campus 12a, M/S 02, 5656 AE Eindhoven, The Netherlands. Phone +31 40 27 437 98 Fax +31 40 27 456 00 Discover the opportunities and challenges e-mail [email protected]

of off-shore education! Applications will be reviewed as received. Applications will be accepted until the position is fi lled.

Leeuwarden 26th May 2005 27th May 2005 Additional Information For more information about this position: please contact Ms. Betty van Haren, Human Resources Coordinator, as shown above.

More information and online registration at www.chnconference.nl More information about DALSA can be found at www.dalsa.com WWW.CHNCONFERENCE.NL Cursor 14 april 2005 En g l i s h p ag e / 15

In short “Thumbing a ride isa thing ofthe past” Te a ch i n g a n d Lear ni ng i n A piece of cardboard with Industrial Engineering Hi gher Educat i on a place-name scribbled and Management Science, The Educational Service on it, a cheerful look and and Steven Egeraat, a Centre organises a course a t humb are t hings of t he student of Mechanical called ‘Teaching and past. Not the motorways, Engineering, decided on a Learning in Higher but petrol stations are less direct route. “After Education’. This course the placesto be. The fifteen minutes we already will be offered on right location and a good hitched a ride to Venlo. We Wednesday 18th (whole natter are today’s assets went for it all the way, via day), Thursday 19th for a hitchhiker. At least, Venlo to Bottrop, then to (morning) and Wednesday thisisthe experience Osnabrück. In Osnabrück 25th (whole day) of May gathered by TU/ e hitch- we were stuck for almost an 2005. The course is inten- hikers leaving for Berlin hour, as all cars were going ded both for experienced on 31 March. the wrong way. Then we and inexperienced decided to hitch a ride to teachers and post docs. It In connection with the Hamburg, which is about offers a broad orientation exam and holiday periods one hundred kilometres in on several teaching acti- the international student the wrong direction. In vities and is a good prepa- faculty association AEGEE Hamburg we were phoned ration for giving lectures, held this last lustrum by the members of the tutorials and so on. Participation for (foreign) activity more than four hitchhiking committee, teaching staff of TU/e is months after the lustrum who wanted to know where free of charge. Enrolment: itself. Never mind. At crack we were. If it was going to by the Internet of dawn five couples and be a long story, we had to Hitchhikers Steven Egeraat and Niek Pieters. Photo: Bart van Overbeeke. (www.tue.nl/osc) or by the hitchhiking committee take the train. Fortunately mail ([email protected]). -the latter with its own we were taken along by a never hitched a ride before. least one person every under their own steam. On means of transport- depar- businessman. At a speed of “It was a fantastic expe- minute. That works quite Sunday 3 April the return ted for Germany. Ward one hundred and sixty to rience. During one ride we well, I think that at all trip took place, by train this Fu l l g r a n t a f t e r Venrooij, a student of two hundred kilometres an were in a car with a German teams did this. We found time. Only Maike van ’t five-year stay Industrial Engineering hour we were zooming family, a father and two that a direct request for a Westeinde, a student of EU students who have and Management Science towards Berlin. He was children. In the back seat lift produced hardly any Electrical and Information lived in the Netherlands at TU/e, and his girl-friend rather gruff but did drop us we were reading Tintin in result. Telling a pathetic Engineering, and Caspar legally for five years will in Diana Draaijer, a student of off at the exact location. To German together”, says story is the best trick. Breman, who studies future qualify for grants, Dentistry in Amsterdam, the utter astonishment of Egeraat, smiling. Despite Looking down and out, Architecture, Building and OV student cards (public proved to be natural hitch- the hitchhiking committee their lack of experience the explaining that you’ve been Planning, wanted to do transport) and loans. Such hikers; they reached their we were in Berlin at 19.00 hitchhikers did have a waiting for hours on end - some more hitchhiking says the written reply by final destination even hours, which was a really certain tactic: “Thumbing that’s something people and left the train to its own drs. Mark Rutte, State before the hitchhiking great victory. The last it with a name-plate along sympathise with, Egeraat devices. And they did so Secretary for Education, to committee. After 7.5 hours group only got in at about the motorway is really out. explains successfully: they arrived answers from the Lower they proved to be the fastest ten p.m.”, Egeraat says en- People don’t stop, as it’s far After their arrival the hitch- in Eindhoven even before House. So far it was only hitchhikers. The slowest thusiastically. too dangerous anyway. We hikers had Friday and the train passengers possible for students from ones needed almost twice only positioned ourselves Saturday for sightseeing, a did./. EU countries to get an that time. Ger man f ami l y at petrol stations and ad- pub crawl and getting the allowance for payment of Niek Pieters, a student of Pieters and Egeraat had dressed lots of people, at lay of the land in Berlin the tuition fee. The new agreement is the result of a recent decision by the European Court of Justice. It ruled in favour of a Contact with home front chiefly via mail French student who had initiated proceedings to Survey phoning behaviour foreigners get a grant and a loan in England. The student had Fo r e i g n s t u d e n t s a n d students of Nijenrode card. T-mobile and makes sense, as their show a residence permit, lived in the United expat riates keep in touch University, investigated Vodafone together serve network in the Nether- the phoning bundles that Kingdom for three years. with the home front the phoning behaviour of half the market. T-mobile is lands gradually expands do not include inter- EU students staying in the chi efl y vi a e-mai l , foreign students/expa- popular among Asians and and the need to phone national calls and the lack Netherlands as employees alt hough t hey increas- triates and the bottlenecks Vodafone among home decreases,” says of English-language infor- with a part-time job of at ingly use mobile phones they encountered. Eight Europeans. Schipper. The duration of mation. The results of the least 32 hours per month to do so. Thiswasshown hundred questionnaires The survey showed that the calls is not dependent survey brought about the already qualified for by a survey conducted by were completed and foreigners stay in contact on the stay in the start of the enterprise student grants and loans. two former Nijenrode analysed. Particularly with the home front chiefly Netherlands. 94 per cent Trendcall (HOP) students, who have European students/expa- via e-mail. Foreigners also phone less than an hour (www.trendcall.com). meanwhile started an triates (47 per cent) and regularly use the tele- per month to family and “This market has not been enterprise for foreign Asian students/expatriates phone. “The longer foreig- friends abroad. Six per cent served properly yet. With Demand mor e call ers. (38 per cent) took part in ners stay in the phone longer than ninety our enterprise we wish to highly educated the survey. Of the re- Netherlands, the more they minutes to people abroad. cater for the needs of staff rising At the end of last year Ilco spondents 89 per cent have phone within the Nether- The respondents com- foreign students and Students finishing their Schipper and Lex van den Dutch numbers and 56 per lands and less to foreign plained about too high expatriates”, Schipper ex- studies this year will have Hondel, then MBA cent use a foreign SIM numbers. Of course, this deposits, the obligation to plains./. to take into account labour shortage for a while yet. As from 2006 the pension wave will gain momentum and there will Fifty million euros for 3TU plans be a demand for students from higher professional The three universities of This year half a billion their research. According also referred to the amount cution of these plans. The education and academics. technology have been euros from the natural gas to drs. Ben Donders, policy of fifty million euros as three TUs were already This is a forecast by the promised by the profit will be used for official for the TU/e support for the 3TU plans. doing so, but Van Duijn Council for Work and Ministries of Education, knowledge and research. Executive Board, a dele- Professor dr. ir. Hans van thinks that these extra Income (RWI) in its 2005 Culture and Science and The extra millions have gation of umbrella organi- Duijn, who on 1 April resources will enable them Labour Market Analysis. of Economic Affairs that been promised in the sation VSNU has recently became the new Rector of to accelerate this process The Council is the um- fifty million euroswill be so-called ‘Paasakkoord’ received a promise from TU/e, says that he dis- considerably. “It is not brella organisation of the made available for t heir (Easter agreement) con- State Secretary Rutte that cussed the matter with his going to be an easy job, former employment plans for cooperation. cluded by CDA, VVD and fifty million will be made colleagues from Delft and though”, Van Duijn offices and is considered to be an important ad- Last year State Secretary D66 to keep the coalition available for the 3TU plans. Twente last Friday as well. hastens to add./ . visory body for the drs. Mark Rutte already together after the resig- Ing. Amandus Lundqvist, “The amount is a one-off Ministry of Social Affairs granted six million for nation of Minister Thom chairman of the TU/e injection, mainly intended and Employment. (HOP) the plans. de Graaf. The situation Executive Board, formed to bring about better attu- being as it is, the three uni- part of this delegation. Last nement among the The English page is In the coming years the versities of technology will Saturday during the D66 researches conducted by written by Wies van Kats. government will reserve get fifty million of this extra party conference Minister these three institutes.” We She can be reached at far more money for edu- money to realise the plans of Economic Affairs need to draw up some kind [email protected] cation and innovation. they have with respect to Laurens Jan Brinkhorst of road map for the exe- 14 april 2005 Cursor 16/ Universiteitsberichten

Al gemeen woensdag 20 april haar proefschrift en windenergie en Shell over waterstoftech- Stan Ackermans Instituut tijd zijn. De bijeenkomst duurt tot ca stellingen tegen de bedenkingen van een nologie. Het programma begint om 9.00 Felicitaties 17.00 uur. DIZ commissie. Dit gebeurt vanaf 16.00 uur uur zal rond 16.00 uur eindigen, waarna Het Stan Ackermans Instituut (SAI) feli- Menucycli warme maaltijden in zaal 4 van het Auditorium. De titel nog een borrel plaatsvindt. citeert zijn kanidaten met het behalen Gezamenlijke TU/e- Paviljoen van het proefschrift luidt ‘Methods to van hun Professional Doctorate in vakbonden Dagelijks 11.30-14.00 uur en op dinsdag evaluate clinical interventions in cultured Di ver sen Engineering (PDEng). Afgelopen 6 april Bijeenkomst beleidsnota van 11.30-18.30 uur. porcine coronary arteries’. Van den kregen de kandidaten die met goed ‘Kwaliteit en zekerheid’ Week 16: Heuvel promoveert aan de faculteit Amnesty International gevolg een tweejarige postgraduate ont- De gezamenlijke vakbonden aan de TU/e -Maandag: kip in pepersaus, afbak aard- Biomedische Technologie. De promoto- Movie night: 11’09’’01 - werpersopleiding hebben afgerond hun houden op dinsdag 19 april een informa- appelen, doperwten, 5,50 euro. ren zijn prof.dr. N.H.J. Pijls en prof.dr.ir. September 11 diploma uitgereikt. tie- en discussiebijeenkomst voor alle -Dinsdag: goulash, krielaardappelen, F.N. van de Vosse. Eleven directors, eleven stories and one Het SAI wenst de volgende kandidaten TU/e-medewerkers. Deze duurt van 12.15 gemengde groenten, 5,50 euro. film. This film is a unique and extraordi- veel succes in hun verdere loopbaan: ir. tot 13.30 uur in de Van Trierzaal in -Woensdag: varkensreepjes in ketjapsaus, E. Djunaedy M.Sc. verdedigt op woens- nary response to the catastrophic events D.A. Geerlings en ir. M. Haans van de Traverse. Onderwerp van gesprek is de basmati rijst, atjar en kroepoek, 5,50 dag 20 april zijn proefschrift en stellin- in New York city that shook the world on opleiding Architectural Design onlangs uitgekomen beleidsnota euro. gen tegen de bedenkingen van een com- September 11, 2001. Producer Alaiin Management Systems (ADMS), P. ‘Kwaliteit en zekerheid’ van de bonden. -Donderdag: kipspies, frites, salade, 5,50 missie. Dit gebeurt vanaf 16.00 uur in Brigand invited 11 renowned internation- Shrestha M.Sc. van de opleiding Hierin spreken zij zich onder meer uit euro. zaal 5 van het Auditorium. De titel van al directors to look towards their own Information and Communication over het aanstellings- en loopbaanbeleid, -Vrijdag: zalm superieur, aardappelpuree, het proefschrift luidt ‘External coupling cultures, their own memories, their own Technology (ICT), L. Chen M.Sc., W. Du functiewaardering, beloningsbeleid, worteltjes, 5,50 euro. between building energy simulation and stories and their own language, and cre- M.Sc., ir. F.S. Kuipers, P. Marin Aznárez keuze in arbeidsvoorwaarden en de orga- computational fluid dynamics’. Djunaedy ate a film lasting eleven minutes, nine ME, H. Pogaru M.Sc., ir. D.F. van nisatie van overleg en medezeggenschap. Mensen promoveert aan de faculteit Bouwkunde. seconds and one frame - 11’09”01 - Tilburg en J.M. Vannicola M.Sc. van de Kijk voor de nota op w3.tue.nl/nl/ De promotoren zijn prof.dr.ir. J.L.M. around September 11 and its consequen- opleiding Logistics Management Systems diensten/dpo/optue/nieuws. Promoties Hensen en prof.dr.ir. Q. Chen. ces. The thought-provoking results - (LMS), ir. A. Bracke, ir. L. Hoekstra, ir. L. Ir. I.E.M. Severens verdedigt op dinsdag made with complete freedom of expres- van Ravenstein en ir. T. Vorage van de Vacat ur es 19 april zijn proefschrift en stellingen St udentenleven sion and in a spirit of complete equality - opleiding Process and Product Design tegen de bedenkingen van een commis- cover a diverse range of sensibilities and (PPD). Professor of Software Engineering sie. Dit gebeurt vanaf 14.00 uur in zaal 5 Simon Stevin viewpoints and testify to the resonance of (V32.931), Computer Science, depart- van het Auditorium. De titel van het Symposium Empowering the the event throughout the world. The uni- Vredescentrum ment of Mathematics and Computer proefschrift luidt ‘DEM simulations of Future versity group of Amnesty international Opwarming van de aarde, science (1,0 fte). Vast dienstverband, sala- toner behavior in the development nip of Op maandag 18 april wordt in de college- will show this movie at Tuesday April the nieuwe vijand? ris maximaal schaal 26 CAO the Océ Direct Imaging print process’. zaal van W-hoog het symposium 19th, from 19:30 hours, in room 12 of Met deze titel wordt donderdag 21 april, Nederlandse universiteiten bijlage 1 Severens promoveert aan de faculteit Empowering the Future gehouden ter the Auditorium. aanvang 13.30 uur, een symposium hoogleraar B (5.036,00 t/m 7.962,00 Wiskunde & Informatica. De promotoren voorbereiding van de studiereis 2005 van For more information: gehouden in de Blauwe Zaal van het euro). zijn prof.dr. R.M.M. Mattheij en prof.dr. Simon Stevin. Dit symposium zal niet www.stud.tue.nl/~amnesty. Auditorium. Een opwarming van de D.E. Wolf. alleen toegankelijk zijn voor deelnemers aarde tekent zich af. Dat zou desastreus PhD ‘Stirling-type pulse-tube refrigera- aan de reis, maar kan door alle geïnteres- ESI worden, als dit zo doorgaat. Het wordt tors for 4 K’ (V34.251), Low Temperature M. Ren M.Sc. verdedigt op dinsdag seerden bezocht worden. De kosten zijn Colloquium announcement vooral toegeschreven aan de uitstoot van Group, department of Applied Physics 19 april zijn proefschrift en stellingen twee euro voor studenten die niet deelne- On Tuesday April 19, 2005 prof.dr. Kees broeikasgassen, zoals CO2. Stoppen die (1,0 fte). Tijdelijk dienstverband, salaris tegen de bedenkingen van een commis- men aan de reis en tien euro voor overi- van Hee, Architecture of Information uitstoot en tegelijk fors hogere dijken maximaal schaal 27 CAO Nederlandse sie. Dit gebeurt vanaf 16.00 uur in zaal 4 ge belangstellenden. Hiervoor krijg je Systems, Department of Mathematics maken, zo wordt al gezegd. Een miljar- universiteiten bijlage 1 promovendus van het Auditorium. De titel van het een dag die in het teken staat van and Computing Science and LaQuSo, denplan voor alleen al ons land. Is het (1.813,00 t/m 2.283,00 euro). proefschrift luidt ‘3D Flow Transition Sustainable Energy Technology, een will give a colloquium at the ESI, Laplace wel zo erg? behind a Heated Cylinder’. Ren promo- lunch en twee drankjes op de afsluitende Building 0.10, from 16:00 - 17:00 hrs. Deskundigen zullen op dit symposium Voor meer informatie ga naar: veert aan de faculteit Werktuigbouw- borrel. Title: Transaction integrity in compo- hun visie geven. Bij de sprekers onder http://vacatures.tue.nl kunde. De promotoren zijn prof.dr.ir. Op het symposium zal Akzo Nobel over nent-based systems.As of 15:30 hrs coffee anderen ir. Diederik Samson, voorheen A.A. van Steenhoven en prof.dr.ir. G.J.F. dunnefilmzonnecellen spreken en Cogen is served, afterwards you can enjoy a Greenpeace en nu Tweede Kamer. Ook van Heijst. over waterkrachtkoppeling. Verder zal drink and network with those present. senator drs. Eimert van Middelkoop zal Ecofys meer vertellen over wave rotors, van de partij zijn. Voor een forumdiscus- Mw. ir. L.H. van den Heuvel verdedigt op Vestas over het nut en de noodzaak van sie daarna met vooral de zaal zal ruim de

(Advertentie) Cursor 14 april 2005 Bel ei d / 17 In English please!

De TU/e stelt zich steeds meer open voor Assessment Engel s/Jim Heirbaut met wat minder ervaring met het college studenten uit het buitenland die hier hun Illustratie/David Ernst geven in het Engels.” mastertitel willen halen. Deze studenten TM-opleidingsdirecteur prof.dr.ir. Jan worden ‘aan de poort’ getest op hun taal- Vanaf volgend collegejaar moeten alle masteropleidingen aan Fransoo vertelt: “Onze faculteit heeft vaardigheid in het Engels. Maar van de de TU/ e in het Engels aangeboden worden. Maar dan moet het sinds het vormgeven van de masteroplei- -meestal Nederlandse- docenten wordt dingen het onderwijs in het Engels verwacht dat ze de vakken probleemloos Engels van de docenten wel op peil zijn. En daar zijn twijfels speciale aandacht gegeven. Wij willen in het Engels kunnen geven. En dat is over. Het TU/ e-centrum voor Communicatie, Taal en Techniek voor elke docent een assessment laten uit- helemaal niet zo eenvoudig als het lijkt. voeren door het CTT”. Fransoo schat dat Studenten hebben bij de universiteitsraad (CTT) is daarom een half jaar geleden begonnen met de eerste dertig tot veertig procent van de docenten geklaagd over de Engelse taalvaardigheid assessments bij Technologie Management. Deze methode van de masteropleidingen dit jaar een van docenten. Ook het centrum voor assessment zullen krijgen. De rest volgt Communicatie, Taal en Techniek (CTT) lijkt bruikbaarder dan internationale taaltests, want er komt komend academisch jaar. kan erover meepraten. Drs. Monique namelijk veel meer kijken bij college geven in het Engels dan Bij TM heeft het bestuur van de faculteit Bouman, directeur van het CTT: “Het is tot de assessments besloten en de eerste erg druk bij de cursussen Engels, zowel zo’n test kan meten. docenten ervoor aangedragen. Bouman met studenten als met docenten. Hoe het vindt het verstandig dat TM deze stap Engels van de docenten universiteitbreed heeft gezet. “TM heeft het gesproken is, weten we niet. Maar men voelt nattig- woord hoog in het vaandel, waarschijn- heid”. lijk meer dan andere faculteiten. En ze Dat het niet alleen de gemoederen aan heeft natuurlijk veel internationale de TU/e bezighoudt, blijkt uit een contacten”. Toch vindt Bouman dat in onderzoek dat aan de Rijksuniversiteit het ideale geval docenten zichzelf aan- Groningen is uitgevoerd: het Engels melden, omdat die in hun dagelijks van zestig procent van de docenten werk kunnen constateren dat hun bleek onder de maat te zijn voor het Engels tekortschiet. Zo heeft een geven van colleges. groep bij Wiskunde zichzelf Maar hoe ziet men het aan de TU/e-facul- onlangs aangemeld en er gaan teiten zelf? Opleidingsdirecteur prof.dr. daar binnenkort waarschijnlijk Alex van Herk van Scheikundige assessments van start. Technologie: “Over het algemeen spreken de docenten geen perfect Ver bet er punt en Engels, geen Oxford-Engels. Daar Na overleg met de andere technische uni- krijgen we af en toe ook klachten over versiteiten pleitte de Eindhovense univer- van studenten. Maar als ik doorvraag, siteitsraad er onlangs voor docenten de blijkt dat de studenten niet vinden dat IELTS-test af te nemen. Dit is een Britse het onderwijs van de betreffende taalvaardigheidstest waarbij naast lezen docent negatief beïnvloed wordt door en schrijven ook de spreekvaardigheid zijn Engels. Sterker nog; ik denk aan bod komt. Bouman: “Zo’n test zegt dat de meeste studenten meer wel iets over je potentie om in het Engels moeite zouden hebben met een te kunnen lesgeven, maar in de praktijk college in Oxford-Engels, omdat de heb je er weinig aan. Er rolt een score uit, docent door zijn grotere woordenschat maar je weet niet wat je verbeterpunten dan eerder ‘to the point’ zal komen. Nu precies zijn. Dat is bij de assessments wél moet de docent de begrippen iets meer het geval, zodat de docent aan die omschrijven, zodat het tempo van eventuele zwakke punten kan werken”. het college wat lager ligt. Hierdoor Naast de vreemde taal zullen bij de kunnen studenten het college beter assessments in de toekomst nog twee volgen”. andere belangrijke eigenschappen aan de Dr.ir. Bram de Kraker, opleidings- orde komen: didactiek en omgang met directeur van Werktuigbouwkunde, is interculturele zaken. Geen overbodige het niet met Van Herk eens: “Mijn erva- luxe, want cultuurverschillen leveren nog ring is dat docenten die moeten gaan wel eens problemen op bij de omgang lesgeven in het Engels minder van hun met buitenlandse studenten. Van Herk: bevlogenheid kwijt kunnen. Doordat een “Het Engels van de vijftien buitenlandse college geven twee keer zoveel energie studenten die we nu bij Scheikundige kost, gaan ze zich beperken tot het zake- Technologie in de masteropleiding lijk overbrengen van de meest essentiële hebben, is zeker voor verbetering vatbaar. zaken. De dynamiek gaat eruit”. Een Maar eigenlijk zijn cultuurverschillen in onderzoek aan de TU Delft geeft De de praktijk veel lastiger. Sommige buiten- Kraker hierin gelijk. Het heeft aange- landse studenten hebben echt moeite met toond dat Nederlandse docenten die in het stellen van vragen of het nemen van het Engels college gingen geven gemid- initiatief, zeker tegenover een hoog- deld een dubbele voorbereidingstijd leraar”. Bouman, bevestigend: “Een nodig hadden. CTT-directeur Bouman: Chinees zal meestal ja zeggen, ook als hij “Die voorbereidingstijd moet korter nee bedoelt. En een Duitser zal doorgaans worden, wil je de docenten gemotiveerd zeer gezagsgetrouw handelen”. houden. Wij bieden ze de middelen aan Toch laat het niveau van het Engels van om zichzelf te verbeteren. Het is niet de de buitenlandse studenten die hier een bedoeling van de docenten ‘near-native masteropleiding volgen ook vaak te speakers’ te maken. Zij zijn hier niet om wensen over. Vreemd zou je zeggen, want Oxford-Engels te leren, maar om zo goed zij moeten ‘aan de poort’ kunnen aan- mogelijk techniek te doceren, zonder dat tonen dat ze de Amerikaanse TOEFL-taal- zij daarbij gehinderd worden door de test met succes hebben afgelegd. “Ja, voertaal”. maar de lat ligt daarbij slechts op een score van 550. Dat is niet erg hoog als je Assessment s bedenkt dat dat te vergelijken is met een Om het niveau van de Engelstalige 5,5 op het vwo”, vertelt Bouman. “Naar colleges te peilen, is het CTT een half jaar mijn mening is dit te laag voor een geleden aan de faculteit Technologie “Het is niet zwart-wit: een docent doet het docenten die aan het assessment heeft student die een masteropleiding gaat Management (TM) begonnen met assess- niet goed of fout. Iedereen heeft andere deelgenomen. Hij was verrast: “Ik vond doen. In feite moet die alles in het Engels ments. Bij een dergelijk assessment problemen; de een heeft moeite met de het erg compleet. Naast het niveau van je gaan doen, dus het lijkt mij dat minstens wordt de docent gefilmd tijdens het geven uitspraak, de ander met de structuur of de Engels komen ook houding en didac- een 7 op vwo-niveau wenselijk is”. Van van een Engelstalig college. Een CTT- tijden van de werkwoorden”. De eerste tische vormen aan bod, maar ook of je Herk vult aan: “In de TOEFL-test wordt medewerker bespreekt deze opname na resultaten zijn positief: alle vijf de docen- duidelijk articuleert.” Bertrand kreeg ook alleen het schriftelijke Engels getest, met de docent en gaat in op diens sterke ten die aan het assessment hebben mee- weinig aanmerkingen, maar hij heeft dan terwijl de spreekvaardigheid ook erg en zwakke punten. De docent krijgt gewerkt, kregen het predikaat ‘voldoen- ook in het verleden een tijd in de Verenig- belangrijk is”./. vervolgens een persoonlijk advies de’. Eén van hen kreeg de aanbeveling de Staten lesgegeven. “Desondanks ben waarmee hij of zij zichzelf in het doceren een aanvullende cursus te volgen. ik ervan overtuigd dat het assessment in het Engels kan verbeteren. Bouman: Prof.dr.ir. Wil Bertrand is één van de zeer veel nut kan hebben voor docenten 14 april 2005 Cursor 18 / On der zoek

Technologie Management helpt landbouw

“Alles bij elkaar heeft het ruim anderhalf Het project Transform Agro en Groen Transforum Agro en Groen/ Ger ar d Ver h oog t jaar geduurd voor we echt aan de slag (TAG) kent drie onderdelen (zie kader), konden met het project Transforum Agro waarvan het project Internationale De Nederlandse agrifoodsect or komt steeds meer onder druk & Groen. Vervelend, omdat er allerlei Agrifood Netwerken er een is, met de te staan door concurrentie van andere landen. Tevenszijn de enthousiaste mensen zitten te wachten TM-onderzoekschool Ecis als kartrekker. om te beginnen. Enerzijds denk je: ‘Dat Het wordt opgezet volgens het PPP- grenzen van de landbouw- en voedselsector bereikt, zowel op kan veel effectiever’, anderzijds denk je model: People, Planet & Profit. De Man: ecologisch als maatschappelijk gebied. De sector moet ‘De TU/e komt maar mooi door al die “People verwijst naar menselijk welzijn, schijven heen en wordt uitgekozen’.” een eis waaraan ook in internationale veranderen en die transitie moet de komende jaren bereikt Prof.dr. Ard-Pieter de Man van de samenwerking moet worden voldaan. worden, gebaseerd op de in Nederland aanwezige innova- faculteit Technologie Management is Planet refereert aan de doelstelling op het terecht trots. Het project is wetenschap- gebied van milieu(besparing), duur- tieve kennis. De productie hoeft niet noodzakelijkerwijshier pelijk interessant en het gaat om een zaamheid en dierenwelzijn. Profit te blijven; Nederland kan ook een netwerk op landbouw- en groot project met veel onderdelen waar verwijst naar de eis dat alle betrokken ongeveer vijftien miljoen euro in om gaat. partijen er op een eerlijke manier voedselgebied opzetten en aansturen. Daarvoor is echter nog Het BSIK-project (Besluit Subsidies voordeel bij moeten hebben. Er mag bij- veel onderzoek nodig. TU/ e-faculteit Technologie Investeringen in de Kennisinfrastructuur, voorbeeld bij een project in Marokko geen de opvolger van de bekende ICES KIS- kinderarbeid plaatsvinden”. Management is gevraagd aan de slag te gaan met dit projecten, red.) begon zo’n twee jaar zogeheten Transforum Agro & Groen-project. geleden. Medewerkers van BSIK bena- Goudsbl oem ver edel en derden TU/e-hoogleraar De Man met de Duijsters en De Man verdeelden het vraag of hij wetenschappers kende die Internationale Agrifood Netwerk-project expertise op dit gebied hadden, die in wetenschappelijke en geïntegreerde geïnteresseerd waren in dit project en die projecten. Een van de geïntegreerde pro- deze kar wilden trekken. jecten dat inmiddels gestart is, betreft de De Man: “Technologie Management heeft bloemensector. Al jaren wordt gezegd dat veel ervaring met vraagstukken in inter- verven milieuvriendelijker moeten nationale innovatienetwerken. Ik schat worden door er minder chemische dat ongeveer vijftien medewerkers stoffen aan toe te voegen. Die veroor- werken aan vraagstukken over de samen- zaken de gevreesde schildersziekte, werking tussen bedrijven.” De Man omdat de vluchtige stoffen de hersen- benaderde prof.dr. Geert Duijsters, cellen van schilders op termijn aantasten. destijds wetenschappelijk directeur van Speciaal voor dit doel is de Calendula Ecis (Eindhoven Centre for Innovation (goudsbloem) veredeld. De kostprijs, zo Studies), die de projectvoorstellen formu- verwacht men, zal ongeveer dezelfde zijn leerde. Vervolgens moesten die worden als de huidige prijs, mits de teelt in een goedgekeurd door de KNAW, het Centraal goedkoop land als Marokko plaatsvindt. Planbureau en een door het kabinet aan- Bij een dergelijk project moeten veel tus- gestelde ‘Commissie van Wijzen’. Daarna senstappen worden gemaakt. Ook zijn er kon er een directeur benoemd worden en veel partijen bij betrokken voor de nieuwe moesten er vervolgafspraken met de verf uiteindelijk op de markt is: de verede- overheid gemaakt worden over de finan- laar, de teler in Marokko, het bedrijf dat ciering. Duijsters is inmiddels weten- de grondstoffen uit de goudsbloemen schappelijk directeur van het project extraheert en de chemische bedrijven die Transforum Agro en Groen (TAG), met de grondstoffen verwerken. Het geheel De Man als een van zijn naaste mede- vormt een keten van zes (internationale) werkers. Het TAG-project duurt nog vijf bedrijven. jaar. Het omvat nu zo’n vijf projecten De Man: “De vraag is hoe je dat organisa- Prof.dr. Ard-Pi et er de Man. waaraan ongeveer vijftien medewerkers torisch en juridisch gaat regelen, welke zullen werken. Binnenkort wordt het faal- en succesfactoren hierbij een rol opzetten om goed te kunnen presteren. nale aspecten een rol spelen. Dit soort aantal projecten nog uitgebreid. Met spelen en in hoeverre die bekend zijn. Dit Het is tevens een goed onderwerp van onderzoek hebben we tot nu toe alleen andere woorden, dit is een substantieel is typisch een innovatief project waar je onderzoek voor TM omdat de organisatie gedaan voor de it- en biotech-sector. Het project voor TM. internationale netwerkstructuren moet van zo’n netwerk en allerlei internatio- is wetenschappelijk interessant óf en hoe Cardiologische ingrepen beter begrepen Sinds dr. Charles Dotter in 1962 de cellen stimuleert tot extra deling. Vaak en sloot ze ze aan op een bioreactor, waar mechano-biologisch adaptatiemodel, Percutane Transluminale Coronair moeten patiënten na een half jaar terug- de temperatuur, vochtigheid maar ook de waarin de morfologische, geometrische Angioplastiek voor het eerst toepaste, komen om opnieuw gedotterd te worden. mechanische belasting van het lichaam en mechanische eigenschappen worden zitten de katheterisatiekamers van Om dat te voorkomen, plaatst men tegen- werden nagebootst om zo het bloedvat in meegenomen. Je wilt alle veranderingen ziekenhuizen vol. Dotteren, zoals woordig een stent (een opgerold metalen leven te houden. Van den Heuvel: “Er ten gevolge van cardiologische interventie (ballon-) angioplastiek beter bekend gaasje, red.) die gereguleerd celdelings- moest een flinke hoeveelheid antibiotica kunnen beschrijven en voorspellen”. staat, is een techniek die veel voordelen remmers afgeeft om zo te voorkomen dat bij om de bioreactor schoon te houden. Zelf zal ze geen bijdrage meer leveren biedt ten opzichte van hartchirurgie. het vat dichtgroeit. Daarnaast wordt soms Als je dat niet doet, ontstaan er aan hartonderzoek; Van den Heuvel Toch zitten er ook nadelen aan het ook brachytherapie toegepast, waarbij het schimmels en begint het na twee dagen werkt inmiddels bij ASML. “Ik ben dotteren. Ir. Leonie van den Heuvel zat gedotterde gedeelte van het bloedvat behoorlijk te stinken.” Meteen na de erachter gekomen dat ik eigenlijk geen tot aan haar ellebogen in het bloed om wordt bestraald. Je doodt en beschadigt preparatie van de aders werd een moment- onderzoeker ben. Ik vind het jammer dat de gevolgen van cardiologische in- daarbij een deel van de cellen zodat ze opname gemaakt van de celactiviteit, cel- ik afscheid neem van de biologie, maar ik grepen beter te begrijpen. Ze promo- zich niet meer kunnen delen. Het gevolg deling en de structuur van de vaatwand. wil problemen oplossen en de resultaten veert 20 april aan de faculteit is dat herhalingsbehandelingen minder Toen duidelijk was dat de structuur van het liefst binnen twee maanden zien.” Bij Biomedische Technologie. vaak of pas later nodig zijn.” de bloedvaten intact bleef in de bio- ASML houdt ze zich bezig met schoon- Proeven om de gevolgen van cardiolo- reactor, werd begonnen met dotterbehan- houden van lensapparatuur. “Die worden Wie vernauwde kransslagaders heeft, kan gische interventie als angioplastiek in delingen en brachytherapie. “Zoals met zuivere lucht doorspoeld en daarbij snel verlichting ondervinden door een kaart te brengen, worden vaak post- verwacht, bleek dat het dotteren de spelen stromingen en temperatuur een dotterbehandeling. Via een sneetje in de mortem of op dieren uitgevoerd. “Wat je celgroei stimuleert; de celdeling werd rol, dus daar heb je de link met mijn lies of arm wordt een katheter ingebracht eigenlijk wil, is een gecontroleerde om- twee keer zo groot. Ook zie je plaatselijke promotie-onderzoek. Wat ik wel leuk met aan het uiteinde een ballonnetje. In geving waarin je kunt zien hoe aders zich uitstulpingen in de vaatwand. Toen we vind, is dat je bij ASML -net als bij BMT- de kransslagader wordt het ballonnetje gedragen na cardiologische behande- vervolgens begonnen met bestralingen, met verschillende disciplines van doen opgeblazen zodat de aanslag op het lingen”, zegt Van den Heuvel. Voor haar zagen we dat de negatieve bij-effecten van hebt. Ik word er een bruggenbouwer bloedvat wordt weggedrukt en de bloed- onderzoek ontwierp ze een bioreactor, de dotterbehandeling volledig teniet tussen materiaalkundigen, chemisch- toevoer naar de hartspier weer verbetert. waarin de kransslagaders van varkens werden gedaan, wat het gewenste en technologen en natuurkundigen. Bij mijn “Het is een minimaal-invasieve ingreep”, -die veel op die van de mens lijken en verwachte resultaat was.” introductie bij ASML was het trouwens zegt Van den Heuvel. “En de patiënt makkelijk verkrijgbaar zijn- op de proef alsof ik zes jaar terug ging in de tijd; heel herstelt snel. Sinds een jaar of tien is wel werden gesteld. Te s t o m g e v i n g veel oud-studiegenoten zijn daar terecht- meer bekend over de nadelen van het De promovenda haalde de varkensharten De resultaten zijn weinig verrassend, gekomen. Ik heb de hele dag ‘hoi’ geroe- dotteren. Vaak treedt namelijk restenose zelf op bij een slachterij in Geldrop. “Als maar de belangrijkste uitkomst van het pen.”/. op, een nieuwe vernauwing van het ik ze afhaalde, waren ze nog warm. Ik heb onderzoek, is dat er nu een gecontro- bloedvat. Dat komt doordat de extreme tot mijn ellebogen in het bloed gezeten.” leerde testomgeving is. Van den Heuvel: lokale belasting van het ballonnetje de In het lab sneed ze de kransslagaders los “Uiteindelijk wil je naar een wiskundig Cursor 14 april 2005 Onder zoek / 19

Indrukwekkend, ondoorgrondelijk; netwerk opzetten de TU/ e-laboratoria staan vol met allerlei apparatuur. Waarvoor dient het en wie gebruikt het waarvoor? je onze modellen ook op deze sector kunt gedefinieerd. Een daarvan betreft tilapia- Cursor neemt iedere week toepassen en hoe dat uitpakt”. vissen, anderen in de bloemen- en de onderzoeksapparatuur Bij de wetenschappelijke projecten gaat varkenssector. Die laatste is, tot verbazing ‘Onder de Loep’. het om drie projecten, maar er liggen er van De Man, een zeer kennisinnovatieve meer in het verschiet. Het gaat om puur bedrijfstak die er rekening mee moet basisonderzoek dat aan de TU/e gebeurt, houden dat er in Europa steeds diervrien- Heeft u een tip voor deze serie? zonder dat er bedrijven bij zijn betrok- delijker moet worden geproduceerd en Mail dan naar [email protected]. ken. De projecten concentreren zich dat er steeds meer regels komen om het onder meer op statistisch onderzoek. Ecis afvalprobleem tegen te gaan. Tegelijk heeft een database met gegevens over be- moet men wel de internationale concur- staande samenwerkingsverbanden. Aan rentiepositie in stand houden. In dit de orde zijn vragen als ‘Wat zijn de project komt onder andere de vraag aan optredende netwerken, welke partners de orde hoe de Nederlandse varkens- zitten centraal in dat netwerk, welke sector het best kan inspelen op eisen in zitten aan de rand als het om innovaties andere landen. Amerika is momenteel de gaat? Welke positie heeft welk voordeel belangrijkste afzetmarkt, maar China is ten opzichte van andere?’. dat in potentie ook. En dan kom je heel De Man: “Dit onderzoek moet wel rele- andere vragen tegen. vant zijn voor het bedrijfsleven en te De Man: “In China is er nog in het geheel vertalen zijn naar de praktijk. De meeste geen sprake diervriendelijkheid. Of zoals bedrijven staan nog helemaal niet stil bij iemand laatst tegen me zei: ‘We hebben dit soort vragen, die beginnen gewoon en niet eens mensenrechten, dus over gaandeweg zien ze wel of ze een optimaal dierenrechten hoeven we het nog hele- resultaat bereiken. Maar onze AIO’s en maal niet te hebben’”./. vaste staf hebben al eerder onderzoek gedaan, echter, alleen nog niet voor agri- cultuur. De basis voor dat onderzoek kan nu worden verzameld, dankzij het TAG- project. Die data zitten nauwelijks bij andere universiteiten en zijn uniek voor TM. Bovendien hebben wij de meeste Als een plakbandje komt de coating van De hechtingsdeskundigen leren veel van de kennis op dit gebied in huis”. koper heel langzaam los van het plastic krachten die nodig zijn om de coating van Andere projecten worden momenteel substraat. Dr.ir. Paul van der Varst van de het substraat te pellen, maar er wordt meer vakgroep Materiaal- en Grensvlakchemie gemeten. “ Zo legt een meebewegende van de faculteit Scheikundige Technologie camera het loskomen van de coating vast. is bezig met een experiment op de pel- Op het punt waar nog nét hechting is, zegt machine. Hij vertelt: “ Dit apparaat trekt een de hoek van loslaten iets over het al dan De o nder del en van coating van twee à drie micrometer dik met niet plastisch vervormen van het mate- constante snelheid onder een hoek van riaal” , legt Van der Varst uit. “ Soms loopt de negentig graden van een substraat. Het is scheur heel even door de coating of door het Transform Agro en Groen helemaal ontworpen en gebouwd door de substraat heen. Met microscopisch onder- Gemeenschappelijke Technische Dienst” . zoek hebben we aangetoond dat dat komt Transform Agro en Groen (TAG) kent drie onderdelen, ‘Veelzijdig Platteland’, ‘Vitale Tijdens het ‘pellen’ meet het apparaat door oneffenheden van de materialen aan Clusters’ en’ Internationale Agrifood Netwerken’. Vitale Clusters wordt uitgevoerd door de continu de kracht die daarvoor nodig is. weerszijden van het grensvlak.” universiteiten van Wageningen en Tilburg en richt zich op de stimulering van innovatieve Net als plakband is een coating heel Het hechtingsonderzoek spitst zich toe op samenwerking binnen Nederland. Veelzijdig Platteland wordt uitgevoerd door de gevoelig voor scheuren, en zeker bij het substraten van glas met daarop metaal, en Universiteit Wageningen en betreft de vraag hoe verschillende functies van het platteland begin van het afpellen. Daarom heeft het op metaalcoatings op plastics. Het laatste (landbouw, toerisme, natuurontwikkeling) het best in combinatie kunnen worden vorm- substraat een paar millimeter van de rand wordt veelal toegepast in de verpakkings- gegeven. TU/ e-faculteit Technologie Management is kartrekker van Internationale een diepe groef, die ervoor dient de coating industrie en bij het metalliseren van Agrifood Netwerken (IAN), waar ongeveer vijftien miljoen euro in omgaat. De helft van dat zo veilig mogelijk los te kunnen pellen. Het kunststof producten. Denk bijvoorbeeld aan geld komt van de overheid, de andere helft komt van bedrijven en kennisinstellingen. De substraat wordt daartoe bij de groef badkamerkranen of de koplamp van je fiets. TU/ e levert zijn financiële bijdrage vooral in de vorm van mankracht. gebroken, waarna de coating mooi geleide- Tekst: Jim Heirbaut lijk loskomt. Foto: Bram Saeys

Hoe natuurkundigen innovatie vormgeven Ved er p r i j s TU/ e-alumnus dr.ir. Allert van der 2005 is behalve het jaar van de haan, Management. Hij zal tijdens zijn lezing laire geneeskunde - het afbeelden, diag- Elst heeft vorige week de Vederprijs het microkrediet en Hans Christian ingaan op de rol van STW in innovatie. nosticeren en behandelen van ziektes op ontvangen. De prijs wordt jaarlijks Andersen ook ‘The World Year of Knols: “Franken zal vooral uit eigen nano-niveau, met sensoren en doel- toegekend door de stichting Weten- Physics’ (http:/ / www.wyp2005.nl). Dat ervaring vertellen over wat natuurkundi- gerichte contrastmiddelen. schappelijk Radiofonds Veder en is jaartal isniet toevallig gekozen; gen kunnen betekenen voor innovatie en bedoeld voor baanbrekende bijdra- honderd jaar geleden publiceerde de innovatieketen bespreken: hoe kom je Ca r r i è r e p a d e n gen op het gebied van de telecom- Albert Einstein drie belangrijke papers van een wetenschappelijk onderzoek naar De lezingen zijn bedoeld voor een alge- municatie. Van Zelst studeerde van die van grote invloed zijn geweest voor concrete toepassingen voor de maat- meen publiek, maar studenten Natuur- 1994 tot 2000 aan de TU/ e. Zijn af- de moderne natuurkunde. STW-direc- schappij? Die innovatieketen is het hele kunde hoeven zich niet te vervelen. “Als studeeronderzoek verrichtte hij bij teur dr.ir. Anton Franken en dr. Henk traject van een uitvinding die in het labo- alumnivereniging willen we laten zien Bell Labs, Lucent Technologies. Zijn van Houten, senior vice-president ratorium of aan de tekentafel wordt waar je terecht kunt komen als fysicus”, opdracht was de ontwikkeling van Philips Research, vertellen op woens- gedaan, tot wat de man in de straat in het zegt Knols, die na haar studie (funda- algoritmes voor de verhoging van de dag 20 april aan de TU/ e hoe natuur- dagelijks leven tegenkomt.” mentele halfgeleider fysica) schreef voor datasnelheid van een draadloos kundigen innovatie vormgeven. De tweede spreker is dr. Henk van Natuur & Techniek en uiteindelijk als ‘Local Area Network’ door het toe- Houten, sinds 2003 Senior Vice redacteur bij NWO belandde. passen van ruimteverdelingtechnie- De Vereniging voor Eindhovense President bij Philips Research en sinds “Ingenieurs kunnen bij het Natlab ken met behulp van meervoudige Natuurkundig Ingenieurs (VENI) orga- 2002 Program Manager Lighting, werken, waar de principes worden antennes bij zender en ontvanger. niseert de lezingenavond, die voor een Devices and Microsystems. Zijn focus ligt bedacht, maar ook bij Philips CFT, waar breed publiek toegankelijk zal zijn. vooral op innovatie in microsystemen en ze bij wijze van spreken verzinnen hoe er Van Dan t zi g - p r i j s “Harde natuurkunde komt er niet aan te nanotechnologie. Hij is gepromoveerd in een stekker aan gemaakt moet worden. De vijfjaarlijkse Van Dantzig-prijs is pas”, zegt bestuurslid Sonja Knols. “De de natuurkunde aan de Universiteit Maar er zijn ook ingenieurs die terecht- afgelopen maandag uitgereikt aan lezingen zijn niet alleen voor onze eigen Leiden en werkt sinds 1985 bij Philips komen in de marketing; sommige Sem Borst en Mark van der Laan. Ze leden bedoeld, ook voor mensen die in Research. Van Houten zal tijdens zijn mensen komen binnen op een onder- kregen de prijs voor hun baan-

Eindhoven wonen en zich afvragen wat er lezing ingaan op de ‘healthcare, lifestyle, zoeksafdeling en eindigen als marketeer. Onder zoekbr ie n hetken k ord t e werk in de statistiek en eigenlijk gebeurt in de laboratoria van and technology’-strategie van Philips. Zo Sommige carrièrepaden lopen heel het operationeel onderzoek. Borst is Philips zal het interessant zijn.” worden in het Philips Home Lab allerlei bizar.”/. actief op het gebied van wachtrij- en De eerste spreker, dr.ir. Anton Franken, technieken voor intelligente omgevingen netwerkmodellen en toepassingen is sinds november 2004 werkzaam als getest, zoals oprolbare beeldschermen, in de analyse van computer- en com- directeur bij Technologiestichting STW. sterk geminiaturiseerde componenten municatiesystemen bij het Centrum Franken promoveerde in de Landbouw- voor mobiele telefoons, draadloze sensor- voor Wiskunde en Informatica, dat en Milieuwetenschappen aan de systemen, en slimme lampen op basis De lezingen worden gehouden op woensdag 20 aan de TU/ e is gelieerd. Van der Wageningen Universiteit en behaalde van ED-technieken. Daarnaast richt het april in zaal 4 van het Auditorium. Aanmelden kan Laan is als biostatisticus verbonden zijn MBA aan de Rotterdam School of onderzoek zich steeds meer op molecu- via [email protected]. aan de University of California. 14 april 2005 Cursor 20/ Ruis

Phi l eas

Herinneren jullie je die bus nog? De problemen. Zo kon de semi-auto- plastic- en metaalgeworden droom van matisch bestuurde bus zomaar van ‘Eindhoven, leading in technology’? richting veranderen. Onhandig als je Futuristische looks, à la Star Trek uit de dichtbij het trottoir wilt stoppen om jaren tachtig. Gebogen metaal, getint ook rolstoelers te laten instappen. glas en zwart kunststof. De aaibaar- Alle bussen zijn daarom terug de heidsfactor van een kruisraket. De testfase in. Hier en daar een beetje Phileas, die onze technocratische tweaken, maar vooral veel kilo- beleidsmakers al jarenlang doet meters maken (geef ze maar wat watertanden. ruimte als je ze tegenkomt, je weet Om dit techno-avantgardistische mees- nooit of ie plots jóuw kant op terwerkje een plaats te bieden in onze springt). Het moet toch niet zo stad, is heel veel werk verzet. Aparte moeilijk te programmeren zijn? banen, haltes met verhoogd trottoir, Stuur ene kant op = links; stuur het ‘dynamische reizigersinformatie- andere kant op = rechts. Volgens systeem’, oftewel busbordjes met busbouwer Berkhof/ APTS, een lampjes. Dit heeft heel veel geld consortium van bedrijven, wordt de gekost. De bus zelf is twee keer zo duur als zijn Ho! Pas op de plaats. Heeft iemand na de bus binnenkort wel weer ingezet voor de dienst- dieselbroeder. Daar komt de baanprijs per publieksdag nog de kans gehad om in zo’n regeling. Maar ‘binnenkort’ is een heerlijk kilometer bij: 1,25 miljoen. Goedkoper dan een spacy voertuig te stappen? De enige keren dat rekbaar begrip. De site die de voortgang rap- tram, dat wel. Hoofdsponsor bij dit parade- wij hem zagen, reed hij naar TESTRIT. Waar dat porteert (www.phileas.nl), laat in het nieuws- paardje: de Nederlandse staat. Maar goed, niet ligt, mag Joost weten. Een andere bestemming overzicht wijselijk de data weg. Als het zo door- zeuren. Het is een pioniersproject en het is hebben we hem nooit zien aankondigen. De gaat, viert de Phileas haar eerste verjaardag in altijd duur om de eerste te zijn. laatste maanden rijden alleen de oude ver- absentia. Maar wat lopen we nou te zeuren over De bus is een revolutie in comfort en kwaliteit trouwde dieselbussen, met zwart berookte dit project? Eigenlijk zijn we blij met de Phileas. van je reis van en naar Eindhoven Airport en achterkant, braaf de dienstregeling. En, zoals Ze zijn dan wel lelijk en ze werken niet, maar Veldhoven. Weinig vertraging door de aparte het Hermes betaamt, komen ze nog steeds vaak het is leuk om op wereldschaal aan iets nieuws weg en voorrang bij kruispunten; frequente te vroeg. En soms gewoon niet. Navraag leert mee te werken. Laten we hopen dat die kinder- diensten; laag energiegebruik. Met veel dat zelfs bij de officiële opening maar vier ziektes snel voorbij zijn en de bus, gepokt en bombarie en ministeriële goedkeuring is de bus Phileassen operationeel waren. En ook die zijn gemazeld, aan zijn taak kan beginnen. in oktober volledig ingezet, negen stuks in kort na de introductie weer uit de roulatie totaal. Er gaan er uiteindelijk twaalf rijden. genomen. Er waren nogal wat technische Tekst: Wouter Schilpzand en Marten Witkamp Mascotte voor KOE-project Ef f e ze u r e n /Fred Steutel De Nederlandse regering bestaat grotendeels uit juristen, kwezels, op-één-of-twee-na-knapste- jongetjes-uit-de-klas en politieke bovendrijvers; menigeen voldoet aan meer dan één van deze kwalificaties. In Duitsland, hoor ik, is het gewoonte dat de minister van onderwijs een doctorstitel heeft; in Nederland kan iedere schooljuffrouw, gesjeesde student of omhooggevallen grootgrutter de univer- siteiten ‘aansturen’. Diepe denkers hebben iets nieuws bedacht: het Technasium, met als onderdeel O&O, Onderzoek en Ontwerp. Het is bedoeld om havo- en vwo-leer- lingen met aanleg voor bètavakken te interesseren voor technische vervolgopleidingen. Het vak O&O komt in de plaats van Algemene Natuurwetenschap- pen en zal onder meer bestaan uit ‘werken aan grote technische projecten’. Er worden in het HOP-artikel (Cursor 26) twee voorbeelden van zulke projecten genoemd: ‘een milieuvriendelijk huis ontwerpen’ en ‘de uitbraak van een gevaarlijke bacterie in een ziekenhuis voorkomen’. Wordt hier nou de uitbraak uit een ziekenhuis bedoeld of de inbraak in een “ Oh, wat zielig, die koe hier op het grasveld” , was de reactie Cheops wilde op deze manier extra aandacht vestigen op de ziekenhuis? Of gaat het eigenlijk over de uitbraak van veel studenten toen ze langs de levende koe liepen. De prijsuitreiking van KOE. Commissielid Rolf Moors kreeg het van een door de bacterie veroorzaakte ziekte; of koe stond donderdag 7 april te grazen op het grasveld telefoonnummer van Adriaans via een veehouder uit Lierop moeten de leerlingen dat zelf maar uitzoeken? tussen het Auditorium en Vertigo. “ Het is helemaal niet en de koe was daarna snel geregeld. De koe heet Janti junior Aggemaarleuttet. zielig, de koe vindt het allemaal best” , zo vertelt Rob en is vernoemd naar de vriendin van Adriaans. “ De koe was Zouden deze projecten ook begeleid worden, en Adriaans, de eigenaar van het beest. Hij heeft een schapen- een verjaardagscadeautje voor haar.” Janti is drachtig en door wie dan wel? Hoeveel havo- en vwo-leraren houderij in Nuenen waar ook een aantal koeien rondloopt. Adriaans is van plan het kalf een bijzondere naam te geven. zouden ooit aan een groot technisch project hebben De koe is naar de TU/ e gehaald vanwege de bekendmaking “ Als alles goed gaat en het kalf helemaal gezond is, noemen gewerkt? Het woord ‘begeleiden’ doet denken aan van de winnaar van de ontwerpwedstrijd KOE op 7 april (zie we het KOE.” Iederwijs; de leraren moeten hierbij dan ook maar elders in de deze Cursor). Bouwkundige studievereniging Foto: Bart van Overbeeke ‘begeleider’ worden genoemd. Net als bij het vak Algemene Natuurwetenschappen zal O&O niet ‘centraal getoetst’ worden. De leer- lingen krijgen een examencijfer dat is opgebouwd uit het cijfer voor een ‘meesterproef’ en het cijfer voor een ‘portfolio’, die de leerlingen vanaf het vierde jaar kunnen ‘opbouwen’. Het woord portfolio wordt, onder meer, gebruikt voor een verzameling tekeningen of ontwerpen die een aankomend kun- stenaar of architect kan tonen bij een sollicitatie. Het wordt veel vaker gebruikt voor de collectie aandelen of andere financiële producten die mensen met meer geld dan ze op kunnen, hebben verzameld, ‘opgebouwd’. Deze laatste interpretatie doet het ergste vrezen: net als in het ‘Paasakkoord’ zal alles in ongespecifi- ceerde euro’s worden uitgedrukt. Het laatste HOP- citaat luidt “De kwaliteitswaarborging is nog in ont- wikkeling”. Blah, blah, bloody blah!