You Can Understand the Bible! -- Tagalog Version
Total Page：16
File Type：pdf, Size：1020Kb
TALAAN NG MGA NILALAMAN Ginamit sa mga daglat na ito at ang mga aklat-aralin Commentaries 5 Mula sa Ang Word Author: Isang maikling Buod ng Ang Interpretive Paraan 7 I. PANIMULA Ang Word Tungkol sa Uso sa Biblical Interpretation sa Specializations 10 II. Ang Author's Karanasan sa Pagtuturo-aaral ukol sa diyos 16 III. Ang Issue ng Authority 18 IV. Ang mga Kailangan para sa mga Non-teknikal Hermeneutical Pamamaraan 20 A. Apathy Among Believers B. Dogmatismo Among Believers V. Basic Presuppositions Tungkol sa Bibliya 22 VI. Pangkalahatang mga pahayag Tungkol sa contextual Paraan 24 VII. Ang ilang mga General Komento sa Reader 25 ANG BIBLIYA I. Ang Canon 26 II. Claims ng Inspiration 28 III. Ang Bibliya ay Layunin 29 A. Hindi isang Rule Book B. Hindi isang Science Book C. Hindi isang Magic Book IV. Ng may-akda Presuppositions Tungkol sa Bibliya 31 V. Katibayan para sa isang kahima-himala, Pero, at Authoritative Bibliya 32 A. Mahuhulain panghuhula B. Archaeological Discoveries C. Consistency ng Mensahe D. Permanenteng Binago People VI. Mga kaugnay na mga problema sa aming Interpretation ng Bibliya 34 VII. Ang Major tekstuwal Sources ng aming Modern Bibliya 34 A. Lumang Tipan B. Bagong Tipan C. Maikling paliwanag ng mga Theories ng tekstuwal pintas D. Ang Basic Tenets ng tekstuwal pamimintas E. Ang ilang mga halimbawa ng mga Problema ng Hand-kinopya Manuscripts F. Ang Problema ng Pagsasalin Mula sa Isang Wika sa Ibang G. Ang Problema ng Human Languages na naglalarawan sa Diyos BIBLICAL KAPANGYARIHAN I. Ng may-akda Presuppositional Definition 44 II. Ang mga Kailangan para sa napapatunayan Interpretation 45 III. Mga halimbawa ng mga nagpapaliwanag Abuse 46 ANG INTERPRETER I. Presuppositional conditioning 48 II. Ang ilang mga halimbawa ng mga miyembro ng Protestanteng denominasyon conditioning 50 III. Ano ang Maaari Maging Tapos na? 54 IV. Ang responsibilidad ng mga Interpreter 55 ANG CONTEXTUAL PARAAN NG BIBLICAL INTERPRETATION I. Ang Kasaysayan at Pag-unlad 56 A. Jewish Interpretation B. Ang Alexandrian School C. Ang Antiochian School D. Ang Antiochian Paaralan ng Basic Tenets II. Interpretive Tanong 61 A. Ano ang ginawa ng orihinal na may-akda say? B. Ano ang ginawa ng orihinal na may-akda mean? C. Ano ang ginawa ng orihinal na may-akda sabihin sa ibang lugar sa parehong paksa? D. Ano ang ginawa ng iba pang mga may-akda ng Bibliya sabihin sa parehong paksa? E. Paano nakarating ang mga orihinal na hearers maunawaan ang mga mensahe at tumugon sa mga ito? F. Paano ito katotohanan mag-aplay para sa aking araw? G. Paano ito katotohanan mag-aplay para sa aking buhay? H. Ang Interpreter's responsibilidad I. Ilang Mga Libro ILANG POSIBLENG INTERPRETIVE PITFALLS I. Ang parehong mga pangangailangan para sa isang lohikal na Proseso at ang isang tekstuwal Tumutok sa Interpretation 81 A. Ang Literary Konteksto B. Ang Historical Context C. Ang Literary Genre D. Ang Gramatika / syntax E. Ang Orihinal na Word kahulugan at Connotations F. Gamitin ang mga nararapat na ng kahilera Passages II. Halimbawa ng Pang-aabuso ng Unang Limang Interpretive Tanong 82 PRAKTIKAL PAMAMARAAN SA INTERPRETATION I. Ang espirituwal na aspeto 90 A. Manalangin para sa Espiritu ng tulong B. Manalangin para sa mga personal na hugas C. Magdasal para sa isang mas mataas na kaalaman at pag-ibig ng Diyos para sa D. Mag-apply ng bagong katotohanan sa iyong personal na buhay kaagad II. Logical Proseso 91 A. Basahin ang mga ito sa ilang mga pagsasalin B. Basahin ang buong libro o pampanitikan unit sa isang pulong C. Isulat ang inyong mga obserbasyon 1. pangunahing layunin ng daan 2. genre ng daan D. Suriin ang Biblia na pag-aaral ng iba pang mga gamit-yaman sa mga puntong ito E. Re-basahin ang buong libro o pampanitikan yunit at outline ang pangunahing yunit ng pampanitikan (ibig sabihin, truths) at hitsura para sa mga makasaysayang isyu (ibig sabihin, may-akda, petsa, tatanggap, pagkakataon) F. Suriin ang Biblia na pag-aaral ng iba pang mga gamit-yaman na G. Suriin ang mga makabuluhang kahilera passages H. Eastern mga tao sa kasalukuyan katotohanan igting-filled na pares I. Sistematikong Teolohiya J. Paggamit ng mga kahilera passages III. Iminungkahing Order para sa Paggamit ng Research Tools 99 HALIMBAWANG KATEGORYA PARA SA TANDAAN BABAE LAMANG I. Pagbabasa ng mga cycles 100 II. Exegetical Pamamaraan 102 III. Pangunahing Pamamaraan para sa isang NT Academic Word Study 103 IV. Maikling Buod ng Hermeneutical Prinsipyo 104 ANG MGA NAPILING LISTAHAN NG INIREREKUMENDANG RESEARCH TOOLS NG KATEGORYA I. Ang Bibliya 106 II. Kung paano gumawa ng Research 106 III. Aaral ukol sa diyos 106 IV. Basic Introductions sa Biblical Libro 107 V. Bibliya Encyclopedias at Dictionaries 107 VI. Kuro Sets 108 VII. Word Studies 108 VIII. Cultural Setting 109 IX. Theologies 109 X. Apologetics 110 XI. Bibliya paghihirap 110 XII. Tekstuwal pintas 111 XIII. Lexicons 111 XIV. Mga web site sa Bilhin bawas Books 112 ISANG GABAY SA GOOD BIBLE READING: ISANG PERSONAL SEARCH PARA SA NAPAPATUNAYAN TRUTH 113 NG MAIKLING KAHULUGAN NG HEBREW PANDIWANG FORMS NA EPEKTO NG PAG-INTINDI NG TEKSTO I. Maikling Historical Development ng Hebreo 125 II. Aspeto ng katotohanan 126 A. VERBS B. STEMS C. MOODS (mode) D. Waw E. INFINITIVES F. INTERROGATIVES G. Negatibo H. Kondisyonal pangungusap KAHULUGAN NG GRIYEGO PAMBALARILA FORMS NA EPEKTO NG PAG-INTINDI NG TEKSTO I. Tense 133 II. Voice 135 III. MOODS (mode) 136 IV. Griyego Research Tools 137 V. PANGNGALAN 138 VI. MGA TAGAPAG-UGNAY AT TAGAPAGDUGTONG 139 VII. Kondisyonal pangungusap 141 VIII. MGA PAGBABAWAL 143 IX. ANG PANTUKOY 143 X. Paraan ng Showing diin 144 HALIMBAWA NANG TANDAAN-BABAE LAMANG I. Sample ng isang Literary Unit - Roma 1-3 149 II. Sample ng isang NT Book - Titus 154 III. Sample ng mga Detalyadong Paalala-pagkuha mula sa Dr. Utley's Commentaries A. Efeso 2 161 B. Roma 5 186 C. Roma 6 206 APPENDICES Appendix One, OT Bilang Kasaysayan 221 Appendix Dalawang, OT Historiography inihambing sa kontemporaryo Malapit Eastern Cultures 226 Appendix Tatlong, OT salaysayin 228 Appendix Apat, OT panghuhula 231 Appendix Lima, NT panghuhula 237 Appendix Anim, Hebreo Poetry 241 Appendix Pitong, Hebreo karunungan Literatura 244 Appendix walong, Apocalyptic 249 Appendix Siyam Na, Interpreting Parables 251 Appendix Sampung, Talasalitaan ng mga Tuntunin Ginamit sa 255 Appendix labing-isa aaral ukol sa diyos, Bibliography ng Sited at Inirerekumendang Books 267 Appendix alas-dose, dogmatiko Pahayag ng 270 tula ng mga-aaral ukol sa diyos (sa pamamagitan ng isang dating mag-aaral) 272 DAGLAT GAMIT SA ITO KURO AB ANCHOR BIBLE COMMENTARIES, ED. WILLIAM FOXWELL ALBRIGHT AT DAVID NOEL FREEDMAN ABD ANCHOR BIBLE DICTIONARY (6 VOLS.), ED. DAVID NOEL FREEDMAN AKOT ANALYTICAL KEY SA LUMANG TIPAN NI JOHN JOSEPH OWENS ANET ANCIENT NEAR EASTERN TEXTS, JAMES B. PRITCHARD BDB ISANG HEBREW AT INGLES LEKSIKON NG LUMANG TIPAN SA PAMAMAGITAN NG F. BROWN, SR DRIVER AT CA BRIGGS BHS BIBLIA HEBRAICA STUTTGARTENSIA, GBS, 1997 IDB ANG INTERPRETER'S DICTIONARY NG BIBLIYA (4 VOLS.), ED. SI GEORGE A. BUTTRICK ISBE INTERNATIONAL STANDARD BIBLE ENCYCLOPEDIA (5 VOLS.), ED. JAMES ORR JB JERUSALEM BIBLE JPSOA ANG BANAL NA KASULATAN AYON SA MASORETIC TEXT: ISANG BAGONG TRANSLATION (ANG JEWISH PUBLICATION SOCIETY OF AMERICA) KB ANG HEBREW AT ARAMEIK LEKSIKON NG LUMANG TIPAN SA PAMAMAGITAN NG LUDWIG KOEHLER AT WALTER BAUMGARTNER LAM ANG BANAL NA BIBLIYA MULA LAONG EASTERN MANUSCRIPTS (ANG PESHITTA) SA PAMAMAGITAN NG GEORGE M. LAMSA LXX SEPTUAGINT (GRIYEGO-INGLES) SA PAMAMAGITAN NG ZONDERVAN, 1970 MOF ISANG BAGONG TRANSLATION NG BIBLIYA SA PAMAMAGITAN NG JAMES MOFFATT MT MASORETIC HEBREW TEXT NAB NEW AMERICAN BIBLE TEXT NASB NEW AMERICAN STANDARD BIBLE NEB NEW ENGLISH BIBLE NET NET BIBLE: NEW ENGLISH TRANSLATION, SECOND BETA EDITION NIDOTTE NEW INTERNATIONAL DICTIONARY NG LUMANG TIPAN THEOLOGY AT PAG- INTINDI NG TEKSTO (5 VOLS.), ED. WILLEM P. VANGEMEREN NRSV NEW REVISED STANDARD BIBLE NIV NEW INTERNATIONAL VERSION NJB NEW JERUSALEM BIBLE OTPG LUMANG TIPAN PARSE GABAY SA PAMAMAGITAN NG TODD S. BEALL, WILLIAM P. BANGKO AT COLIN SMITH REB REVISED ENGLISH BIBLE RSV REVISED STANDARD VERSION SEPT ANG SEPTUAGINT (GRIYEGO-INGLES) SA PAMAMAGITAN NG ZONDERVAN, 1970 TEV TODAY'S ENGLISH VERSION MULA SA UNITED BIBLIYA PANLIPUNAN YLT YOUNG'S LITERAL TRANSLATION NG BANAL NA BIBLIYA SA PAMAMAGITAN NG ROBERT YOUNG ZPBE ZONDERVAN KUWENTONG BIBLE ENCYCLOPEDIA (5 VOLS.), ED. MERRILL C. TENNEY ISANG SALITA MULA SA AUTHOR: ISANG MAIKLING BUOD NG ITO INTERPRETIVE PARAAN Ang pagpakahulugan sa Bibliya ay isang rasyunal at ispiritwal na pamamaraang nagtatangkang maunawaan ang isang sinaunang manunulat na pinagkalooban ng inspirasyon sa pamamagitan ng isang paraang ang mensahe mula sa Diyos ay maaaring maintindihan at maisabuhay sa ating panahon. Ang pamamaraang ispiritwal ay napakamahalaga ngunit mahirap bigyan-kahulugan. Kinasasangkutan ito ng pagpapahinuhod at pagiging bukas sa Panginoon. Narapat na magkaroon ng pagkauhaw (1) para sa Kanya, (2) para kilalanin Siya, at (2) para pagsilbihan Siya. Ang pamamaraang ito ay nangangailangan ng panalangin, pangungumpisal, at kagustuhang magbago sa uri ng pamumuhay. Ang Ispiritu ay napakamahalaga sa pamamaraang pagpakahulugan, ngunit kung bakit magkakaiba ang pagkakaintindi ng mga Kristyanong matapat, maka-Diyos ay isang misteryo. Ang pamamaraang makatwiran ay mas madaling ilarawan. Dapat tayong hindi pabagu-bago at maging makatarungan sa teksto at hindi dapat naiimpluwensyahan ng ating mga personal o panggrupong pagkiling. Lahat tayo ay hinuhubog ng kasaysayan. Walang nabibilang sa ating tapapagpakahulugang obhektibo, walang-kinikilingan. Ang komentaryong ito ay naghaharap ng isang maingat na pamamaraang makatwiran na naglalaman ng tatlong mga prinsipyo ng pagpakahulugan na ibinalangkas upang makatulong sa ating malampasan ang ating mga pagkiling. Unang Prinsipyo Ang unang prinsipyo ay ang pagbigay-pansin sa tagpuang pangkasaysayan na pinagsulatan ng aklat pambibliya at ang tiyak na kaganapang pangkasaysayan ng pagkasulat nito. Ang orihinal na may-akda ay mayroong layon, isang mensaheng nais ibahagi.