DOCSLIB.ORG

Drugi Nacionalni Izvještaj O Klimatskim Promjenama

Total Page：16

File Type：pdf, Size：1020Kb

Download full-text PDF Read full-text
Drugi Nacionalni Izvještaj O Klimatskim Promjenama CRNA GORA MINISTARSTVO ODRŽIVOG RAZVOJA I TURIZMA Empowered lives. Resilient nations. DRUGI NACIONALNI IZVJEŠTAJ O KLIMATSKIM PROMJENAMA Februar 2015. godine DRUGI NACIONALNI IZVJEŠTAJ O KLIMATSKIM PROMJENAMA CRNA GORA Ministarstvo održivog razvoja i turizma CRNA GORA MINISTARSTVO ODRŽIVOG RAZVOJA I TURIZMA DRUGI NACIONALNI IZVJEŠTAJ CRNE GORE O KLIMATSKIM PROMJENAMA PREMA OKVIRNOJ KONVENCIJI UJEDINJENIH NACIJA O KLIMATSKIM PROMJENAMA (UNFCCC) Drugi nacionalni izvještaj o klimatskim promjenama pripremljen je u okviru zajedničkog projekta Vlade Crne Gore i Centra za održivi razvoj, Kancelarije Programa Ujedinjenih nacija (UNDP) u Crnoj Gori, koji finansira Globalni fond za životnu sredinu (GEF). Koordinatori projekta: Tim Ministarstva održivog razvoja i turizma: Milena Spičanović Tim Centra za održivi razvoj, UNDP u Crnoj Gori: Snežana Marstijepović, Viktor Subotić, Snežana Dragojević Urednik: Nebojša Jablan, konsultant, UNDP AUTORSKI TIM NACIONALNE OKOLNOSTI Mr Snežana Marstijepović, dipl. biol., Centar za održivi razvoj, UNDP u Crnoj Gori INVENTAR GASOVA S EFEKTOM STAKLENE BAŠTE Irena Tadić, dipl. inž. neorganske tehnologije, Agencija za zaštitu životne sredine Crne Gore Ivana Bulatović, dipl. biol., Agencija za zaštitu životne sredine Crne Gore Duško Mrdak, prof. istorije i geografije, Agencija za zaštitu životne sredine Crne Gore POLITIKE, MJERE I PROCJENE SMANJENJA EMISIJA Nebojša Jablan, dipl. inž., konsultant, UNDP Anton Ljucović, dipl. el. inž., Ministarstvo ekonomije Ivana Popović, dipl. ecc., Ministarstvo ekonomije Nataša Božović, dipl. inž. polj., Ministarstvo poljoprivrede i ruralnog razvoja Ranko Kankaraš, dipl. inž. šum., Ministarstvo poljoprivrede i ruralnog razvoja Igor Jovanović, dipl. inž. met., Ministarstvo održivog razvoja i turizma Đorđije Vulikić, dipl. ecc., Ministarstvo održivog razvoja i turizma 3 DRUGI NACIONALNI IZVJEŠTAJ O KLIMATSKIM PROMJENAMA Dr Jelena Janjušević, dipl. ecc., Centar za održivi razvoj, UNDP u Crnoj Gori Sandra Arović, dipl. inž. građ., Centar za održivi razvoj, UNDP u Crnoj Gori RANJIVOST I PRILAGOĐAVANJE KLIMATSKIM PROMJENAMA Mr Mirjana Ivanov, dipl. meteo., Zavod za hidrometeorologiju i seizmologiju Crne Gore Prof. dr Nenad Keča, Šumarski fakultet, Univerzitet u Beogradu Dr Branislav Matović, Institut za nizijsko šumarstvo i životnu sredinu, Univerzitet u Novom Sadu Doc. dr Vladimir Đurđević, Institut za meteorologiju, Univerzitet u Beogradu Darko Novaković, dipl. inž. hidr., Zavod za hidrometeorologiju i seizmologiju Crne Gore Mr Slavica Micev, Zavod za hidrometeorologiju i seizmologiju Crne Gore Marija Ivković, Republički hidrometeorološki zavod Srbije B L Faulknes MSc FCIWEM FconsE, konsultant za upravljanje vodama Dr Borko Bajić, spec. higr., Institut za javno zdravlje Crne Gore Ranko Kankaraš, dipl. inž. šum., Ministarstvo poljoprivrede i ruralnog razvoja Dr Jelena Janjušević, dipl. ecc., Centar za održivi razvoj, UNDP u Crnoj Gori Dragana Čenić, dipl. inž. arh., Centar za održivi razvoj, UNDP u Crnoj Gori Mr Jovana Jovović, dipl. pol., Centar za održivi razvoj, UNDP u Crnoj Gori Biljana Medenica, Centar za održivi razvoj, UNDP u Crnoj Gori OGRANIČENJA, NEDOSTACI I POTREBE Mr Mirjana Ivanov, dipl. met., Zavod za hidrometeorologiju i seizmologiju Crne Gore Mr Snežana Marstijepović, dipl. biol., Centar za održivi razvoj, UNDP u Crnoj Gori Irena Tadić, dipl. inž. neorganske tehnologije., Agencija za zaštitu životne sredine Crne Gore Nebojša Jablan, dipl. inž., konsultant, UNDP Ranko Kankaraš, dipl. inž. šum., Ministarstvo poljoprivrede i ruralnog razvoja NAMA i cost-benefit analiza za Crnu Goru za period 2014–2020. Dr Ante Babić, Centre for International Development, Zagreb Gordan Golja, Dvokut ECRO d.o.o, Zagreb Milica Daković, dipl. ecc., E3 Consulting NAUČNI TIM Prof. dr Mihailo Burić, Univerzitet Crne Gore Prof. dr Mićko Radulović, Univerzitet Crne Gore Dr Dragan Burić, Zavod za hidrometeorologiju i seizmologiju Crne Gore/Univerzitet Crne Gore Branislav Gregović, konsultant 4 DRUGI NACIONALNI IZVJEŠTAJ O KLIMATSKIM PROMJENAMA UPRAVNI ODBOR Daliborka Pejović, državna sekretarka, Ministarstvo održivog razvoja i turizma, Ivana Vojinović, generalna direktorka, Ministarstvo održivog razvoja i turizma, Andro Drecun, pomoćnik ministra, Ministarstvo održivog razvoja i turizma Dragica Sekulić, generalna direktorka, Ministarstvo ekonomije Ervin Spahić, direktor Agencije za zaštitu životne sredine Crne Gore Luka Mitrović, direktor Zavoda za hidro-meteorologiju i seizmologiju Crne Gore Jelena Janjušević, menadžerka Centra za održivi razvoj/ UNDP Crna Gora Prevod: Uroš Zeković, Vesna Bulatović, Jelena Pralas Lektura: Sanja Marjanović, Sanja Mijušković, Charlotte Rimmer Dizajn i štampa: Atel, Podgorica Fotografije: www.shutterstock.com Štampano u Podgorici, april 2015. godine ISBN 978-9940-614-11-9 COBISS.CG-ID 27255056 Kratki izvodi iz ove publikacije mogu se u neizmjenjenom obliku reprodukovati bez prethodne saglasnosti autora, pod uslovom da se navede izvor. Mišljenja iznesena u ovoj publikaciji stavovi su njihovih autora i ne predstavljaju nužno stavove UNDP. 5 DRUGI NACIONALNI IZVJEŠTAJ O KLIMATSKIM PROMJENAMA PREDGOVOR Ministarstvo održivog razvoja i turizma, u saradnji s UNDP odnosno Centrom za održivi razvoj, pripremilo je Drugi nacionalni izvještaj Crne Gore o klimatskim promjenama, prema Okvirnoj konvenciji Ujedinjenih nacija o promjeni klime. Crna Gora pristupila je Okvirnoj konvenciji Ujedinjenih nacija (UNFCCC) sukcesijom, tokom 2006. godine, a 27. januara 2007. godine postala je punopravni član Konvencije, kao zemlja van Aneksa 1. Takođe, Crna Gora je ratifikovala Kjoto protokol 27. marta 2007. godine, a 2. septembra 2007. godine postala je članica Protokola van Aneksa B, što znači da zemlja još uvijek nema kvantifikovane obaveze smanjenja emisija GHG. Kao članica Konvencije, Crna Gora ima obavezu da, između ostalog, izrađuje, ažurira i objavljuje izvještaje o na- cionalnom inventaru gasova s efektom staklene bašte u skladu s dogovorenom metodologijom, kao i izvještaj o ugroženosti prirodnih resursa i privrede usljed klimatskih promjena. Ispunjavajući ove obaveze, Crna Gora je usvojila i dostavila Sekretarijatu UNFCCC-a, Prvi nacionalni izvještaj o klimatskim promjenama u maju 2010. godine. Izvještavanje prema Okvirnoj konvenciji Ujedinjenih nacija o klimatskim promjenama (UNFCCC) prvenstveno je međunarodna obaveza Crne Gore, koju imaju sve strane potpisnice ovog međunarodnog sporazuma. Među- tim, proces izrade ovog izvještaja može se posmatrati i s aspekta evropskih integracija u oblasti klimatskih pro- mjena, jer on zapravo predstavlja značajan dio neophodne izgradnje kapaciteta u ovoj oblasti, kao i neophodne sinergije ključnih sektora, što je preduslov za usklađivanje domaće politike s ambicioznim ciljevima EU. Ovaj Izvještaj predstavlja drugi nacionalni izvještaj Crne Gore o klimatskim promjenama prema UNFCCC-u i izrađen je, takođe, uz podršku GEF-a. Cilj ovog Izvještaja je da se ažuriraju i dopune informacije uključene u Prvi nacionalni izvještaj o klimatskim promjenama prema UNFCCC-u, a naročito poglavlja koja se odnose na nacio- nalne okolnosti, nacionalni inventar gasova s efektom staklene bašte, politike i mjere za ublažavanje klimatskih promjena, ranjivost na promjene klime i korake preduzete ka prilagođavanju na uticaj klimatskih promjena, uključujući i informacije koje treba da doprinesu podizanju svijesti javnosti o klimatskim promjenama, zatim, informacije vezane za obrazovanje, osposobljavanje, istraživanje i razvoj u ovoj oblasti, kao i druge relevantne podatke. Priprema Drugog nacionalnog izvještaja o klimatskim promjenama prema UNFCCC-u doprinijela je jačanju kapaciteta unutar crnogorskih institucija za pripremu sljedećih izvještaja i doprinijela procesu donošenja odlu- ka prilikom pripreme, odnosno usvajanja politika i mjera, i to ne samo u sektoru životne sredine, već i u drugim relevantnim sektorima, kao što su: energetika, saobraćaj, industrija, turizam, poljoprivreda, vodoprivreda, šu- marstvo i upravljanje otpadom. Napominjemo da je u izradi ovog kompleksnog dokumenta konsultovana šira javnost: u izradi su učestvovali brojni domaći eksperti, angažovan je naučni tim s Univerziteta Crne Gore, obavljene konsultacije s relevantnim institucijama i održana je javna rasprava. Ispunjavanjem obaveze izvještavanja prema ključnom međunarodnom sporazumu u oblasti klimatskih pro- mjena, Crna Gora je korak bliže definisanju konkretne klimatske politike s jasnom vizijom o mogućnosti sma- njenja emisija gasova s efektom staklene bašte. Branimir Gvozdenović, Ministar održivog razvoja i turizma 7 DRUGI NACIONALNI IZVJEŠTAJ O KLIMATSKIM PROMJENAMA PREDGOVOR . 7 SADRŽAJ . 8 LISTA TABELA . .12 LISTA GRAFIKONA . .15 LISTA SLIKA . .21 LISTA SKRAĆENICA. .22 REZIME . .25 1. UVOD . .35 2. NACIONALNE OKOLNOSTI . .39 2.1 Administrativno i institucionalno uređenje . .41 2.2 Geografske odlike . .41 2.3 Klimatski profil . .43 2.4 Demografski podaci . .44 2.5 Ekonomija i razvojni prioriteti . .45 2.5.1 Energetika . 47 2.5.2 Industrija i rudarstvo . 52 2.5.3 Poljoprivreda. .54 2.5.4 Turizam . 57 2.5.5 Saobraćaj . 58 2.6 Prirodni resursi . .61 2.6.1 Vodni resursi . 61 2.6.2 Šume. .64 2.6.3 Rude i mineralne sirovine . 67 2.7 Upravljanje otpadom . .67 2.7.1 Komunalni otpad . 67 2.7.2 Industrijski otpad . 68 2.8 Uređenje prostora . .69 2.8.1 Obalno područje . 69 2.9 Naučnoistraživačka djelatnost. .71 Literatura . .74 3. INVENTAR GASOVA S EFEKTOM STAKLENE BAŠTE . .77 3.1 Metodološki pristup . .79 3.2 Emisije gasova s efektom staklene bašte (po gasovima) . .79 3.2.1 Emisije direktnih gasova s efektom staklene bašte . 80 Emisije CO2 . 80 Emisije CH4 . 81 Emisije N2O. .82 8 DRUGI NACIONALNI IZVJEŠTAJ O KLIMATSKIM PROMJENAMA Emisije CF4 i C2F6. .84 Emisije SF6 . 85 Emisije HFC . 85 3.2.2 Emisije indirektnih gasova s efektom staklene bašte . 85 Emisije NOx i SOx. .85 Emisije CO . 87 Emisije NMVOC . ..
Load more

Recommended publications
  • Republic of Serbia Ipard Programme for 2014-2020
    EN ANNEX Ministry of Agriculture and Environmental Protection Republic of Serbia REPUBLIC OF SERBIA IPARD PROGRAMME FOR 2014-2020 27th June 2019 1 List of Abbreviations AI - Artificial Insemination APSFR - Areas with Potential Significant Flood Risk APV - The Autonomous Province of Vojvodina ASRoS - Agricultural Strategy of the Republic of Serbia AWU - Annual work unit CAO - Competent Accrediting Officer CAP - Common Agricultural Policy CARDS - Community Assistance for Reconstruction, Development and Stabilisation CAS - Country Assistance Strategy CBC - Cross border cooperation CEFTA - Central European Free Trade Agreement CGAP - Code of Good Agricultural Practices CHP - Combined Heat and Power CSF - Classical swine fever CSP - Country Strategy Paper DAP - Directorate for Agrarian Payment DNRL - Directorate for National Reference Laboratories DREPR - Danube River Enterprise Pollution Reduction DTD - Dunav-Tisa-Dunav Channel EAR - European Agency for Reconstruction EC - European Commission EEC - European Economic Community EU - European Union EUROP grid - Method of carcass classification F&V - Fruits and Vegetables FADN - Farm Accountancy Data Network FAO - Food and Agriculture Organization FAVS - Area of forest available for wood supply FOWL - Forest and other wooded land FVO - Food Veterinary Office FWA - Framework Agreement FWC - Framework Contract GAEC - Good agriculture and environmental condition GAP - Gross Agricultural Production GDP - Gross Domestic Product GEF - Global Environment Facility GEF - Global Environment Facility GES
    [Show full text]
  • „Duboko“ U Užicu, Na Životnu Sredinu
    STUDIJA O PROCENI UTICAJA , REGIONALNE SANITARNE DEPONIJE „DUBOKO“ U UŽICU, NA ŽIVOTNU SREDINU Studiju izradio Drago Projekt, Beograd Beograd, septembar 2005. godine Studija o proceni uticaja , regionalne sanitarne deponije „Duboko“ u Užicu, na životnu sredinu Naziv elaborata: Studija o proceni uticaja, regionalne sanitarne deponije «Duboko» u Užicu, na životnu sredinu Nosilac projekta: Javno preduzeće »Direkcija za izgradnju« Užice Ulica Vukole Dabića 1-3, Užice Tel.031/521-328, email:[email protected] Obrađivač studije: DRAGO PROJEKT – Beograd, Autori analize: Slavica Petkovski, dipl.ing.tehnol. Mr. Milosav Rajković dipl.ing.građ. Zorica Matić dipl.inž.arh. Vlado Petkovski, dipl.ing.el. Direktor, Vlado Petkovski, dipl.ing.el. Drago Projekt, Beograd - 2 - Studija o proceni uticaja , regionalne sanitarne deponije „Duboko“ u Užicu, na životnu sredinu U skladu sa odredbama Zakona o proceni uticaja na životnu sredinu (Sl.gl.RS 135/04) i Pravilnika o analizi uticaja objekata, odnosno radova na životnu sredinu (Sl.gl. RS 61/92) I Z J A V LJ U J E M Da sam izradu studije o proceni utucaja, regionalne sanitarne deponije „Duboko“ u Užicu, vršila u skladu sa važećim zakonskim propisima, standardima i normativima koji se odnose na pojedine oblasti. Odgovorni projektant: Slavica Petkovski, dipl. inž.tehnolog Direktor Vlado Petkovski, dipl.ing.el. Drago Projekt, Beograd - 3 - Studija o proceni uticaja , regionalne sanitarne deponije „Duboko“ u Užicu, na životnu sredinu U skladu sa odredbama Zakona o proceni uticaja na životnu sredinu (Sl.gl.RS 135/04) i Pravilnika o analizi uticaja objekata, odnosno radova na životnu sredinu (Sl.gl. RS 61/92) I Z J A V LJ U J E M Da sam izradu studije o proceni utucaja, regionalne sanitarne deponije „Duboko“ u Užicu, vršio u skladu sa važećim zakonskim propisima, standardima i normativima koji se odnose na pojedine oblasti.
    [Show full text]
  • Sustainable Tourism for Rural Lovren, Vojislavka Šatrić and Jelena Development” (2010 – 2012) Beronja Provided Their Contributions Both in English and Serbian
    Environment and sustainable rural tourism in four regions of Serbia Southern Banat.Central Serbia.Lower Danube.Eastern Serbia - as they are and as they could be - November 2012, Belgrade, Serbia Impressum PUBLISHER: TRANSLATORS: Th e United Nations Environment Marko Stanojević, Jasna Berić and Jelena Programme (UNEP) and Young Pejić; Researchers of Serbia, under the auspices Prof. Branko Karadžić, Prof. Milica of the joint United Nations programme Jovanović Popović, Violeta Orlović “Sustainable Tourism for Rural Lovren, Vojislavka Šatrić and Jelena Development” (2010 – 2012) Beronja provided their contributions both in English and Serbian. EDITORS: Jelena Beronja, David Owen, PROOFREADING: Aleksandar Petrović, Tanja Petrović Charles Robertson, Clare Ann Zubac, Christine Prickett CONTRIBUTING AUTHORS: Prof. Branko Karadžić PhD, GRAPHIC PREPARATION, Prof. Milica Jovanović Popović PhD, LAYOUT and DESIGN: Ass. Prof. Vladimir Stojanović PhD, Olivera Petrović Ass. Prof. Dejan Đorđević PhD, Aleksandar Petrović MSc, COVER ILLUSTRATION: David Owen MSc, Manja Lekić Dušica Trnavac, Ivan Svetozarević MA, PRINTED BY: Jelena Beronja, AVANTGUARDE, Beograd Milka Gvozdenović, Sanja Filipović PhD, Date: November 2012. Tanja Petrović, Mesto: Belgrade, Serbia Violeta Orlović Lovren PhD, Vojislavka Šatrić. Th e designations employed and the presentation of the material in this publication do not imply the expression of any opinion whatsoever on the part of the United Nations Environment Programme concerning the legal status of any country, territory, city or area or of its authorities, or concerning delimitation of its frontiers or boundaries. Moreover, the views expressed do not necessarily represent the decision or the stated policy of the United Nations, nor does citing of trade names or commercial processes constitute endorsement. Acknowledgments Th is publication was developed under the auspices of the United Nations’ joint programme “Sustainable Tourism for Rural Development“, fi nanced by the Kingdom of Spain through the Millennium Development Goals Achievement Fund (MDGF).
    [Show full text]
  • SEA of Montenegro's National Climate Change Strategy
    The European Union’s IPA Programme for Montenegro SEA of Montenegro’s National Climate Change Strategy (NCCS) EuropeAid/127054/C/SER/multi SEA Report Prepared by: Juan Palerm, Jiří Dusík, Ivana Šarić, Gordan Golja and Marko Slokar Ref. Contract N° 2014/354504 Final Report 14 September, 2015 Development of the Strategic Environment Assessment (SEA) for the Project Title: National Climate Change Strategy by 2030 (EuropeAid/127054/C/SER/multi) Financing: IPA Reference No: (EuropeAid/127054/C/SER/multi) Starting Date: February 2015 End Date (Duration): June 2015 Contract Number: 2014/354504 Contracting Authority: Delegation of the European Union to Montenegro Task Manager: Mr. Sladjan MASLAĆ, Task Manager Address: Vuka Karadžića 12, 81000 Podgorica Phone: + 382 (0) 20 444 600 Fax: + 382 (0) 20 444 666 E-mail: [email protected] Beneficiary: Ministry of Sustainable Development and Tourism [MSDT] Head of PSC: Ivana VOJINOVIC Address: IV Proleterske brigade 19, 81000 Podgorica Phone: + 382 (0) 20 446 208 Fax: + 382 (0) 20 446 215 E-mail: [email protected] Contractor: Particip GmbH Address: Merzhauser Str. 183, D - 79100 Freiburg, Germany Phone: +49 761 79074 0 Fax: +49 761 79074 90 Project Director: Martin GAYER E-mail address: [email protected] Date of report: 27/03/2015 Revision NA Author of the report: Juan PALERM .............................................. Controlled by: Martin GAYER .............................................. Approved: Mr. Siniša STANKOVIĆ [Head PSC] .............................................. Approved: Mr. Slađan MASLAĆ [Task Manager of EUD] .............................................. Disclaimer: The opinions expressed in this Report are those of the authors and do not necessarily reflect the opinions of the EU Delegation or any other organisation mentioned in the report.
    [Show full text]
  • Socio Economic Analysis of Northern Montenegrin Region
    SOCIO ECONOMIC ANALYSIS OF THE NORTHERN REGION OF MONTENEGRO Podgorica, June 2008. FOUNDATION F OR THE DEVELOPMENT O F NORTHERN MONTENEGRO (FORS) SOCIO -ECONOMIC ANLY S I S O F NORTHERN MONTENEGRO EXECUTIVE DIRECTOR : Veselin Šturanović STUDY REVIEWER S : Emil Kočan, Nebojsa Babovic, FORS Montenegro; Zoran Radic, CHF Montenegro IN S TITUTE F OR STRATEGIC STUDIE S AND PROGNO S E S ISSP’S AUTHOR S TEAM : mr Jadranka Kaluđerović mr Ana Krsmanović mr Gordana Radojević mr Ivana Vojinović Milica Daković Ivan Jovetic Milika Mirković Vojin Golubović Mirza Mulešković Marija Orlandić All rights reserved. No part of this publication may be reproduced or distributed in any form or by any means wit- hout the prior written permission of FORS Montenegro. Published with support from the United States Agency for International Development (USAID) through the CHF International, Community Revitalization through Democratic Action – Economy (CRDA-E) program. The opinions expressed herein are those of the authors and do not necessarily reflect the views of the U.S. Agency for Interna- tional Development. For more information please contact FORS Montenegro by email at [email protected] or: FORS Montenegro, Berane FORS Montenegro, Podgorica Dušana Vujoševića Vaka Đurovića 84 84300, Berane, Montenegro 81000, Podgorica, Montenegro +382 51 235 977 +382 20 310 030 SOCIO ECONOMIC ANALYSIS OF THE NORTHERN REGION OF MONTENEGRO CONTENTS ABBREVIATIONS: ...............................................................................................................................................................
    [Show full text]
  • Z a K O N O Teritorijalnoj Organizaciji Crne Gore
    Na osnovu člana 82 stav 1 ta čka 2 i člana 91 stav 2 Ustava Crne Gore, Skupština Crne Gore 24. saziva, na drugoj śednici drugog redovnog (jesenjeg) zasijedanja u 2011. godini, dana 2. novembra 2011. godine, donijela je Z A K O N O TERITORIJALNOJ ORGANIZACIJI CRNE GORE I. OSNOVNE ODREDBE Član 1 Ovim zakonom ure đuju se teritorijalna organizacija Crne Gore, uslovi, na čin i postupak teritorijalnog organizovanja i druga pitanja od značaja za teritorijalnu organizaciju. Član 2 Teritorija opštine, Glavnog grada i Prijestonice (u daljem tekstu: jedinice lokalne samouprave) utvr đuje se ovim zakonom. Član 3 Teritorija jedinice lokalne samouprave i naziv opštine mogu se mijenjati u skladu sa ovim zakonom. II. TERITORIJALNA ORGANIZACIJA Član 4 Teritoriju jedinice lokalne samouprave čine naselja. Član 5 Teritorija Glavnog grada Podgorica, sa sjedištem u Podgorici, obuhvata Podgoricu kao naselje gradskog karaktera, naselja: Balo či, Begova Glavica, Bezjovo, Beri, Bigor, Bio če, Blizna, Bolesestra, Brežine, Bri đe, Brskut, Buronje, Crnci, Crvena Paprat, Cvilin, Ćafa, Ćepeti ći, Dajbabe, Dolovi, Doljani, Donja Gorica, Donje Strav če, Donji Kokoti, Draževina, Du čići, Duga, Đurkovi ći, Duške, Farmaci, Fundina, Goljemadi, Gornje Stravče, Gornji Kokoti, Gradac, Grbavci, Grbi Do, Kisjelica, Klopot, Kopilje, Kornet, Kosor, Krusi, Kržanja, Leki ći, Liješnje, Liješta, Lijeva Rijeka, Lopote, Lutovo, Lužnica, Medun, Milati, Mom če, Mrke, Opasanica, Orahovo, Oraovice, Orasi, Ožezi, Parci, Pelev Brijeg, Petrovi ći, Poprat, Prisoja, Progonovi ći, Ra ći, Rade
    [Show full text]
  • Support to Water Resources Management in the Drina River Basin Project Id No
    Consulting Services for SUPPORT TO WATER RESOURCES MANAGEMENT IN THE DRINA RIVER BASIN PROJECT ID NO. 1099991 SERBIA– INVESTMENT PRIORITISATION FRAMEWORK VOLUME 1 – MAIN REPORT November 2017 Consulting Services for SUPPORT TO WATER RESOURCES MANAGEMENT IN THE DRINA RIVER BASIN PROJECT ID NO. 1099991 SERBIA – INVESTMENT PRIORITISATION FRAMEWORK VOLUME 1 – MAIN REPORT November 2017 PROJECT NO. A038803 DOCUMENT NO. 1 VERSION C DATE OF ISSUE November 2017 PREPARED JV COWI-Stucky-JCI team as in Inception Report CHECKED Nadja Zeleznik, REC APPROVED Roar Selmer Solland, COWI Consulting Services for SUPPORT TO WATER RESOURCES MANAGEMENT IN THE DRINA RIVER BASIN PROJECT ID NO. 1099991 This document has been produced with the financial assistance of the European Western Balkans Joint Fund under the Western Balkans Investment Framework. The views expressed herein are those of authors and can therefore in no way be taken to reflect the official opinion of the Contributors to the European Western Balkans Joint Fund or the EBRD and the EIB, as co‐managers of the European Western Balkans Joint Fund. World Bank Serbia – Investment Prioritisation Framework Support to Water Resources Management in the Drina River Basin i Table of Contents Page No Acronyms and Abbreviations ............................................................................................................................. viii 1 Introduction ...........................................................................................................................................
    [Show full text]
  • 1St Mediterranean Plant Conservation Week “Building a Regional Network to Conserve Plants and Cultural Diversity” Ulcinj (Montenegro) - 24-29 October 2016
    1st Mediterranean Plant Conservation Week “Building a regional network to conserve plants and cultural diversity” Ulcinj (Montenegro) - 24-29 October 2016 Skadar lake IPA (Montenegro). Photo by: Green Home. 1re Semaine de la conservation des plantes méditerranéennes “Construction d’un réseau régional pour la conservation de la diversité culturelle et végétale” Ulcinj (Montenegro) - 24-29 Octobre 2016 This event aims at becoming a gathering point for Cet évènement a pour vocation de constituer un lieu de botanists; civil society institutions working in the rencontre pour les spécialistes des plantes, les institutions plant conservation feld; community members; and de la société civile travaillant dans la conservation des for those interested in including plant conservation plantes, les membres des communautés locales ainsi programmes into their conservation or sustainable que pour toute personne intéressée par l’inclusion de development projects. programmes de conservation des plantes au sein de leurs projets de conservation ou de développement durable. TABLE TABLE OF DES CONTENTS MATIÈRES 03. EVENT VENUE AND ORGANIZATION CONTACTS 03. LOCALISATION ET CONTACTS 04. WELCOME WORDS 05. MESSAGE DE BIENVENUE 06. AGENDA 06. AGENDA 08. AIMS AND OBJECTIVES OF THE EVENT 08. OBJECTIFS DE L’ÉVÈNEMENT 10. CAPACITY BUILDING SESSIONS 10. SESSIONS DE RENFORCEMENT DES CAPACITÉS 10 Capacity building session 1: Plant species conservation 10. Sessions de renforcement des capacités 1: planning Planifcation de la conservation des plantes 13. Capacity building session 2: Pastoral management 13. Sessions de renforcement des capacités 2: Gestion and plant conservation pastorale et conservation des plantes 14. Capacity building session 3: From ex situ to in situ 14. Sessions de renforcement des capacités 3: Passer de conservation la conservation ex situ à la conservation in situ 17.
    [Show full text]
  • Alpine Adventures 2019 68
    RYDER WALKER THE GLOBAL TREKKING SPECIALISTS ALPINE ADVENTURES 2019 68 50 RYDER WALKER ALPINE ADVENTURES CONTENTS 70 Be the first to know. Scan this code, or text HIKING to 22828 and receive our e-newsletter. We’ll send you special offers, new trip info, RW happenings and more. 2 RYDERWALKER.COM | 888.586.8365 CONTENTS 4 Celebrating 35 years of Outdoor Adventure 5 Meet Our Team 6 Change and the Elephant in the Room 8 Why Hiking is Important – Watching Nature 10 Choosing the Right Trip for You 11 RW Guide to Selecting Your Next Adventure 12 Inspired Cuisine 13 First Class Accommodations 14 Taking a Closer Look at Huts 15 Five Reasons Why You Should Book a Guided Trek 16 Self-Guided Travel 17 Guided Travel & Private Guided Travel EASY TO MODERATE HIKING 18 Highlights of Switzerland: Engadine, Lago Maggiore, Zermatt 20 England: The Cotswolds 22 Isola di Capri: The Jewel of Southern Italy NEW 24 French Alps, Tarentaise Mountains: Bourg Saint Maurice, Sainte Foy, Val d’Isère 26 Sedona, Arches & Canyonlands 28 Croatia: The Dalmatian Coast 28 30 Engadine Trek 32 Scotland: Rob Roy Way 34 Montenegro: From the Durmitor Mountain Range to the Bay of Kotor 36 New Mexico: Land of Enchantment, Santa Fe to Taos NEW 38 Slovakia: Discover the Remote High Tatras Mountains NEW MODERATE TO CHALLENGING HIKING 40 Heart of Austria 42 Italian Dolomites Trek 44 High Peaks of the Bavarian Tyrol NEW 46 Sicily: The Aeolian Islands 48 Rocky Mountain High Life: Aspen to Telluride 50 New Brunswick, Canada: Bay of Fundy 52 Via Ladinia: Italian Dolomites 54 Dolomiti di
    [Show full text]
  • ENVIRONMENTAL MANAGEMENT PLAN Final
    ROAD REHABILITATION AND SAFETY PROJECT MAIN DESIGN FOR HEAVY MAINTENANCE OF THE STATE ROAD IB no. 21 LOT2: IB no. 21, road section: Kosjeric (Varda) - Pozega, from km 183+075 to km 205+210, L= 22.135 km Contract ID: RRSP/CS3-RRD3-1/2016-11 ENVIRONMENTAL MANAGEMENT PLAN Final Author: PREPARED BY: Miroslav Stojanovic Bsc. Civ. eng. June 2019 Environmental Management Plan CONTENT ABBREVIATIONS 1 INTRODUCTION 2 EXECUTIVE SUMMARY 3 1. PROJECT DESCRIPTION 10 2. THE ASSESSMENT OF THE BASIC CONDITIONS OF THE ROUTE DURING THE RESEARCH 18 3. POLICY, LEGAL AND ADMINISTRATIVE FRAMEWORK 37 4. SUMMARY OF ENVIRONMENTAL IMPACTS 39 5. ENVIRONMENTAL MANAGEMENT PLAN 43 A. MITIGATION PLAN 43 B. MONITORING PLAN 50 C. INSTITUTIONAL IMPLEMENTATION AND REPORTING ARRANGEMENTS 51 6. STAKEHOLDER ENGAGEMENT – INFORMATION DISCLOSURE, CONSULTATION AND PARTICIPATION 54 7. REFERENCES 55 APPENDIX 1 56 MITIGATION PLAN 56 APPENDIX 2 65 MONITORING PLAN 65 APPENDIX 3 81 LEGISLATION 81 APPENDIX 4 84 THE GRIEVANCE MECHANISM AND FORM 84 APPENDIX 5 87 PUBLIC CONSULTATIONS 87 APPENDIX 6 95 OPINIONS AND CONDITIONS FROM RELEVANT PUBLIC INSTITUTIONS 95 JV BOTEK Bosphorus Technical Consulting Corp. & MHM-PROJEKT Itd. Novi Sad i Environmental Management Plan ABBREVIATIONS AADT Annual Average Daily Traffic CEP Contractor’s Environmental Plan European Bank for Reconstruction EBRD and Development EIA Environmental Impact Assessment EIB European Investment Bank EMP Environmental Management Plan HSE Health, Safety and Environment IFIs International Financing Institutions Institute for
    [Show full text]
  • Prijedlog Odluke O Osnivanju Biznis Zona U Opštini Bijelo Polje
    CRNA GORA KOMISIJA ZA KONTROLU DRŽAVNE POMOĆI Broj: 01 – 21/3 Podgorica, 07. maj 2018. Godine Na osnovu člana 41 Zakon o kontroli državne pomoći ("Službeni list CG", br. 12/18), a u vezi člana 10 stav 1, tačka 1 i člana 19 stav 3 Zakon o kontroli državne pomoći ("Službeni list CG" br. 74/09 i 54/11) i člana 18 stav 2 ZUP-a ("Službeni list CG", br. 56/14, 20/15, 10/16 i 37/17), Komisija za kontrolu državne pomoći, na sjednici održanoj 07. maja 2018. godine, donijela je RJEŠENJE Predlog Odluke o osnivanju biznis zona “Nedakusi”, “Cerovo”, “Vraneška dolina”, “Bistrička dolina”, “Rakonje – Ravna Rijeka” i “Ribarevine – Poda” u Opštini Bijelo Polje, ocijenjen je kao usklađen sa Zakonom o kontroli državne pomoći. OBRAZLOŽENJE Opština Bijelo Polje (Služba menadžera biznis zona) je, u cilju usklađivanja Odluke o proglašenju biznis zona “Nedakusi”, “Cerovo”, “Vraneška dolina” i “Bistrička dolina”, (“Službeni list CG” – opštinski propisi, br. 32/13 i 04/15) i Odluke o olakšicama za privredne društva i preduzetnike koji posluju u okvitu biznis zona “Nedakusi”, “Cerovo”, “Vraneška dolina” i “Bistrička dolina”, (“Službeni list CG” – opštinski propisi, br. 28/15), sa novom Uredbom o biznis zonama (“Službeni list CG”, br. 77/16 i 38/17), svojim dopisom broj 16- 3516 od 11.04.2018. godine, dostavila Komisiji za kontrolu državne pomoći (u daljem tekstu: Komisija), potpuno novi Predlog Odluke (kojom je pored navedenih biznis zona predloženo osnivanje još dvije nove biznis zone i to: “Rakonje – Ravna Rijeka” i “Ribarevine – Poda”), na ocjenu usklađenosti sa pravilima državne pomoći. Nakon dobijanja predmetnog dokumenta, Komisija je svojim dopisom 01-21/2 od 13.
    [Show full text]
  • Crna Gora: Priprema Za Prosperitet
    Izvještaj br. 73826-ME Crna Gora: Priprema za prosperitet Public Disclosure Authorized Kako postići održivost, povezanost i fleksibilnost u korist dinamičnog privrednog rasta? Ekonomski izvještaj Svjetske banke za Crnu Goru Public Disclosure Authorized Public Disclosure Authorized 21. decembar 2012. godine Jedinica za smanjenje siromaštva i ekonomsko upravljanje Region Evrope i Centralne Azije Public Disclosure Authorized Dokument Svjetske banke VALUTNI EKVIVALENTI I JEDINICE Valutna jedinica = EUR (euro) US$1 = EUR 0.79 (Na dan 14. novembar 2012. godine) FISKALNA GODINA 1. januar – 31. decembar TEŽINE I MJERE Metrički sistem AKRONIMI I SKRAĆENICE Agencija Crne Gore za promociju A2A Italijanska korporativna grupa MIPA stranih investicija Ministarstvo unutrašnjih poslova i AAK Unapređenje primijenjenog znanja MUP javne uprave Istraživanja poslovnog ambijenta i BEEPs ME Ministarstvo ekonomije uspješnosti poslovanja preduzeća Grupa zemalja koja uključuje BRIICS MF Ministarstvo finansija Brazil, Rusiju, Indiju, Indoneziju i Kinu CBCG Centralna banka Crne Gore MONSTAT Zavod za statistiku Crne Gore CEAC Centralnoevropska aluminijumska NIS Nacionalni sistem inovacija kompanija CEFTA Centralnoevropski sporazum o NMS Nove države članice EU slobodnoj trgovini CEM Ekonomski memoradnum zemlje NPL Nekvalitetni kredit Organizacija za ekonomsku Doing Business - Istraživanje OECD DB bezbjednsost i saradnju uslova poslovanja (IFC) OTP Komercijalna banka iz Mađarske EBRD Evropska banka za obnovu i razvoj EC Potrošnja energije PEIR Pregled javne potrošnje
    [Show full text]