COMMENTARIUM OFFICIALE

AN. ET VOL. LXIV

TYPIS POLYGLOTTIS VATICANIS M-DCCCC-LXXII

An. et vol. LXIV 30 Ianuarii 1972 N. 1

ACTA APOSTOLICAE SEDIS

COMMENTARIUM OFFICIALE

Directio: Palazzo Apostolico - Città del Vaticano — Administratio: Libreria Editrice Vaticana

ACTA PAULI PP. VI

CONSTITUTIONES APOSTOLICAE

I

RANCHIENSIS (DALTONGANIENSIS)

Ab archidioecesi Ranchiensi quibusdam detractis territoriis dioecesis conditur, nomine « Daltonganiensis ».

PAULUS EPISCOPUS SERVUS SERVORUM DEI AD PERPETUAM REI MEMORIAM

Supremi Ecclesiae pastoris munere fungentes eidemque quam dili­ gentissime possumus satis facientes, dioecesium territoria quandoque aptius disponimus quandoque dividimus novasque constituimus eccle­ siasticas circumscriptiones ; idque profecto, quo melius efficaciusque rei catholicae consulatur. Quod hodie ad archidioecesim quod attinet Ban- chiensem faciendum esse putavimus, quibusdam videlicet ab ea separa­ tis regionibus iisque alia condita Ecclesia. Audita ideo hoc super nego­ tio sententia Nuntiaturae Apostolicae in India, de sententia Sacrae Congregationis pro Gentium Evangelizatione sequentia decernimus Nostraque auctoritate iubemus. Ab archidioecesi Eanchiensi territoria distrahimus civilium provinciarum vulgo Hazaribagh et Palamau, iis­ que novam dioecesim fundamus, Daltonganiensem appellandam atque 6 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale metropolitanae Sedi Eanchiensi subiciendam. Mandamus praeterea ut quaedam sacra aedicula, quae in urbe vulgo Daltongani exstet, ad prae­ sens tamquam cathedralis habeatur, utque pro Canonicis consultores dioecesani ab Episcopo deligantur, ut ad normam Iuris ei assint auxilio atque consilio. Hae autem Nostrae sub plumbo Litterae sueto more ad effectum adducantur, deque confecto negotio documenta exarentur et ad Sacram Congregationem pro Gentium Evangelizatione mittantur, rite signata sigilloque impressa. Hanc vero Constitutionem nunc et in posterum efficacem esse et fore volumus ; ita quidem ut quae per eam decreta sunt ab iis quorum res est religiose serventur, atque igitur vim suam obtineant. Cuius Constitutionis efficacitati nulla, cuiusvis generis, contraria praescripta officere poterunt, cum per eam iisdem derogemus omnibus. Nemini praeterea haec voluntatis Nostrae documenta vel scindere vel corrum- pere liceat; quin immo huius Constitutionis exemplis et locis, sive typis impressis sive manu exaratis, quae sigillum viri praeferant in ecclesiastica dignitate constituti simulque ab aliquo publico tabellione sint subscripta, eadem omnino habenda erit fides, quae huic haberetur, si ostenderetur. Datum Komae, apud S. Petrum, die quinto mensis iunii, anno Domini millesimo nongentesimo septuagesimo primo, Pontificatus No­ stri octavo.

ALOISIUS Card. TRAGLIA AGNELLUS Card. Rossi S. B. E. Cancellarius 8. Congr. pro Gentium Evangelizatione seu de Propaganda Fide Praefectus

Franciscus Tinello Apostolicam Cancellariam Regens

68 Iosephus Rossi, Ep. tit. Palmyrenus, Proton. Apost. Eugenius Sevi, Proton. Apost.

Loco £B Plumbi

In Ap. Cane, tao., vol. CXXXIX, n. 51. Acta Pauli Pp. VI 7

II

KWANGIUENSIS (CHEIUDOENSIS)

Quibusdam detractis territoriis ab archidioecesi Kwangiuensi nova prae­ fectura apostolica constituitur, nomine « Cheiudoensis ».

PAULUS EPISCOPUS SERVUS SERVORUM DEI AD PERPETUAM REI MEMORIAM

Quoniam supremi, quo fungimur officii maximopere est ut, quae cum aptiore Christi evangelii promulgatione congruant ea ad effectum ducamus, sententiae Sacrae Congregationis pro Gentium Evangeliza­ tione seu de Propaganda Fide accedendum esse putavimus, quae novam in Coreae finibus condi posse praefecturam apostolicam censuit. Su­ prema ideo Nostra potestate, auditoque hac super re quid sentiret venerabilis Frater Hippolytus Rotoli, Archiepiscopus titulo Thibiu- censis et in Corea pronuntius, sequentia decernimus. Ab archidioecesi Kwangiuensi territorium distrahimus insulae vulgo Cheju-do mari Sinensi Orientali circumscriptae, eoque praefecturam apostolicam consti­ tuimus, Cheiudoensem appellandam, quam curis Sodalium Societatis Sancti Columbani pro missionibus ad Exteros concredimus, ea quidem spe ut pro suae christianae religionis prolatandae studio nec labori par­ eant nec rebus divinis gerendis. Haec quae praescripsimus venerabilis Frater Hippolytus Rotoli ad effectum adducat, atque effecti negotii congrua documenta ad Sacram Congregationem pro Gentium Evange­ lizatione mittat, de more signata sigilloque impressa. Hanc vero Constitutionem nunc et in posterum efficacem esse et fore volumus ; ita quidem ut quae per eam decreta sunt ab iis quorum res est religiose serventur, atque igitur vim suam obtineant. Cuius Constitutionis efficacitati nulla, cuiusvis generis, contraria praescripta officere poterunt, cum per eam iisdem derogemus omnibus. Nemini praeterea haec voluntatis Nostrae documenta vel scindere vel corrum- pere liceat; quin immo huius Constitutionis exemplis et locis, sive typis impressis sive manu exaratis, quae sigillum viri praeferant in ecclesiastica dignitate constituti simulque ab aliquo publico tabellione 8 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale sint subscripta, eadem omnino habenda erit fides, quae huic haberetur, si ostenderetur. Datum Romae, apud S. Petrum, die duo de tricesimo mensis iunii, anno Domini millesimo nongentesimo septuagesimo primo, Pontificatus Nostri nono.

ALOISIUS Card. TRAGLIA AGNELLUS Card. Rossi S. B. E. Cancellarius S. Congr. pro Gentium Evangelizatione seu de Propaganda Fide Praefectus

'.» Franciscus Tinello Apostolicam Cancellariam Begens

£8 Iosephus Rossi, Ep. tit. Palmyrenus, Proton. Apost. Eugenius Sevi, Proton. Apost. Loco £B Plumbi In Ap. Cane, tao., vol. CXXXIX, n. 27.

III

PRAETORIENSIS (RÜSTENBÜRGENSIS)

In Africa Meridionali nova praefectura conditur, « Rustenburgensis » nomine.

PAULUS EPISCOPUS SERVUS SERVORUM DEI AD PERPETUAM REI MEMORIAM

Inter rerum humanarum rumores, qui et metus praeferunt homi­ nibus, et formidines, et sollicitudines omne genus, Ecclesia sancta, Christi verbis memorem animum praestans, quae apostolis fecit : (( Eun­ tes in mundum universum praedicate Evangelium omni creaturae )) (Me. 16, 15), in hoc sane omni studio, cogitatione curaque semper maxime incubuit, ut, videlicet, divinam Christi religionem late diffun­ deret, atque talis ubique fieret, providentia sua, rerum condicio, quae fidei nostrae propagandae admodum prodesset. Quam ob rem, cum Sacra Congregatio pro Gentium evangelizatione seu de Propaganda Fide in eam sententiam venerit ut in Africa Meridionali, nonnullis territoriis detractis ab archidioecesi Praetoriensi, novam conderet Prae­ fecturam apostolicam, Nos, re aeque reputata, consilio petito a vene- Acta Pauli Pp. VI 9

rabili Fratre Ioanne Gordon, Archiepiscopo titulo Mcopolitano ad Nestum, eodemque in Africa Meridionali apostolico Delegato, atque Ordinario cuius interest sententiam rogato, bene fieri censuimus si expostulationi conceder emus. Cuius rei gratia, apostolica Nostra aucto­ ritate eas partes districtuum, quos dicunt, civilium Rustenburg, Köster, Swartruggens, Marico et Thabazimbi, quae ad praesens in finibus ar­ chidioecesis Praetoriensis erant, ab hac eadem Ecclesia detrahimus, eas­ que in Praefecturae apostolicae formam redigimus, Rusten ourg ensis cognominandae, factis iuribus quae ad circumscriptiones huius ordi­ nis pertinent. Contrariis nihil obstantibus. Ceterum volumus ut has Litteras Nostras venerabilis Frater Ioannes Gordon, cuius mentionem fecimus, ad exitum deducat, vel ille quem ipse delegaverit, factis nempe debitis facultatibus. Re vero acta, documenta exarentur, quo­ rum sincera exempla ad Sacram Congregationem.'pro Gentium evan­ gelizatione cito mittantur. Hanc vero Constitutionem nunc et in posterum efficacem esse et fore volumus; ita quidem ut quae per eam decreta sunt ab iis quorum res est religiose serventur, atque igitur vim suam obtineant. Cuius Constitutionis efficacitati nulla, cuiusvis generis, contraria praescripta officere poterunt, cum per eam iisdem derogemus omnibus. Nemini praeterea haec voluntatis Nostrae documenta vel scindere vel corrum- pere liceat; quin immo huius Constitutionis exemplis et locis, sive typis impressis sive manu exaratis, quae sigillum viri praeferant in ecclesiastica dignitate constituti simulque ab aliquo publico tabellione sint subscripta, eadem omnino habenda erit fides, quae huic haberetur, si ostenderetur. Datum Romae, apud S. Petrum, die duo de tricesimo mensis iunii, anno Domini millesimo nongentesimo septuagesimo primo, Pontificatus Nostri nono.

ALOISIUS Card. TRAGLIA AGNELLUS Card. Rossi S. R. E. Cancellarius 8. Congr. pro Gentium Evangelizatione seu de Propaganda Fide Praefectus

Franciscus Tinello Apostolicam Cancellariam Regens

6B Iosephus Rossi, Ep. tit. Palmyrenus, Proton. Apost. Eugenius Sevi, Proton. Apost. Loco © Plumbi In Ap. Cane, tab., vol. CXXXIX, n. 26. 10 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale

IV

BONFIMENSIS (PAULALFONSANENSIS)

Detractis quibusdam territoriis a dioecesi Bonfimensi alia conditur, nomine « Paulalfonsanensis ». »

PAULUS EPISCOPUS SERVUS SERVORUM DEI AD PERPETUAM REI MEMORIAM

Pastorale munus, quo tenemur, universae Ecclesiae utilitati apte consulendi, id quandoque requirit ut separatis latiorum dioecesium territoriis alias ecclesiasticas circumscriptiones condamus. Libenti ideo animo sententiam venerabilis Fratris Antonii Mendoça Monteiro, Epi­ scopi Bonfimensis, accipiendam esse censuimus, qui, audito Episcopo­ rum Brasiliae coetu, ab Apostolica Sede petiit ut e perampla sua alia deduceretur dioecesis. De sententia igitur venerabilis Fratris Hum- berti Mozzoni, Archiepiscopi titulo Sidetani et in Brasilia Apostolici Nuntii, sacrorumque S. R. E. Cardinalium, qui Sacrae Congregationi pro Episcopis praesunt, sequentia decernimus ac iubemus. A dioecesi Bonfimensi integrum territorium separamus municipiorum, quae vulgo appellantur Abaré, Antas, Cicero Dantas, Chorrochó, Coronel loâo Sá, Euclides da Cunha, Gloria, Jeremoabo, Macururé, Paripiranga, Paulo Afonso, Pedro Alexandre, Quijingue, Ribeira do Pombal, Rodelas, Santa Brígida, Tucano, Uauá ex iisque novam dioecesim constituimus, Perniai- fonsanensem appellandam iisdemque circumscribendam finibus ac ter­ ritoria quae diximus. Cuius sedes episcopalis in urbe vulgo Paulo Afonso erit, episcopalis vero magisterii cathedra in templo Deo di­ cato in honorem Beatae Mariae Virginis, vulgo Nossa Senhora de Fatima, quod cathedrale habebitur, cum iuribus et privilegiis congruis. Eadem praeterea suffraganea erit metropolitanae Sedi Sancti Salvatoris in Brasilia eiusque Episcopus eiusdem Sedis Metropolitae. Canoni­ corum insuper collegium condatur, iuxta normas per alias sub plumbo Litteras edendas ; interea autem consultores dioecesani deligantur, ad leges iuris canonici. Mensa episcopalis fiet Curiae emolumentis, fide­ lium sponte oblatis pecuniis bonisque ad novam dioecesim pertinentibus, ad normam canonis 1500 Codicis Iuris Canonici. Seminarium etiam struatur iuvenibus ad sacerdotium educandis et efformandis, prae oculis habitis Codicis Iuris Canonici praescriptis, normis decreti Concilii Acta Pauli Pp. VI 11

Vaticani II « » et peculiaribus regulis Sacrae Congre­ gationis pro Institutione Catholica, selectique alumni Romam mittan­ tur, ad Pontificium Collegium Pianum Brasilianum, philosophicis theo- logicisque disciplinis imbuendi. Quod vero spectat ad conditae dioecesis regimen, administrationem, vicarii capitularis electionem, fidelium iura et officia idque genus alia, quae sacri canones praescribunt ad amus­ sim serventur. Simul ac dioecesis Paulalfonsanensis iure constituta fue­ rit, eo ipso sacerdotes illi Ecclesiae adscripti censeantur, in cuius ter­ ritorio beneficium vel officium ecclesiasticum habeant; ceteri vero cle­ rici seminariique tirones ei, in qua legitimo domicilio degant. Acta et documenta novam dioecesim respicientia a Bonfimensi ad Paulal- fonsanensem transferantur, in tabulario religiose custodienda. Haec autem quae praescripsimus ad effectum adducat venerabilis Frater Hum­ bertus Mozzoni, quem diximus, vel ab eo delegatus sacerdos, congrua- que documenta de more exarentur, ad Sacram Congregationem pro Episcopis quam primum mittenda, rite subscripta sigilloque impressa. Hanc vero Constitutionem nunc et in posterum efficacem esse et fore volumus ; ita quidem ut quae per eam decreta sunt ab iis quorum res est religiose serventur, atque igitur vim suam obtineant. Cuius Constitutionis eûicacitati nulla, cuiusvis generis, contraria praescripta officere poterunt, cum per eam iisdem derogemus omnibus. Nemini praeterea haec voluntatis Nostrae documenta vel scindere vel corrum- pere liceat; quin immo huius Constitutionis exemplis et locis, sive typis impressis sive manu exaratis, quae sigillum viri praeferant in ecclesiastica dignitate constituti simulque ab aliquo publico tabellione sint subscripta, eadem omnino habenda erit fides, quae huic haberetur, si ostenderetur. Datum ex Arce Gandulfi, prope Romam, die quartodecimo mensis septembris, anno Domini millesimo nongentesimo septuagesimo primo, Pontificatus Nostri nono.

ALOISIUS Card. TRAGLIA CAROLUS Card. CONFALONIERI S. R. E. Cancellarius S. Congr. pro Episcopis Praefectus

Franciscus Tinello Apostolicam Cancellariam Regens

Iosephus Del Ton, Proton. Apost. Eugenius Sevi, Proton. Apost. Loco ffi Plumbi

In Ap. Cane, tal., vol. CXXXIX, n. 80. 12 Acta, Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale

V

S. LUDOVICI IN MAGAGNANO (BREIENSIS)

Detractis quibusdam territoriis ab archidioecesi S. Ludovici in Maragnano, alia conditur dioecesis, appellatione « Breiensis ».

PAULUS EPISCOPUS SERVUS SERVORUM DEI AD PERPETUAM REI MEMORIAM

Pro apostolico quo divinitus fungimur officio, munus Nostrum uni­ versae Ecclesiae pastoris absolutum magnam partem putamus, cum omne genus subsidia fidelibus adiuvandis suppeditaverimus. Quae inter, quoniam e praecipuis illud profecto est quo novae constituuntur dioe­ ceses, sententiae accedendum esse censuimus venerabilis Fratris Ioan­ nis Iosephi de Mota et Albuquerque, Archiepiscopi S. Ludovici in Maragnano, qui, post auditum Episcoporum Brasiliae coetum, ab Apostolica Sede petiit ut e quibusdam archidioecesis suae territoriis alia Ecclesia excitaretur. Accepta ideo hoc super negotio sententia sive venerabilis Fratris Humberti Mozzoni, Archiepiscopi titulo Sidetani et in Brasilia Apostolici Nuntii, sive Sacrae Congregationis pro Epi­ scopis, sequentia decernimus ac iubemus. Ab archidioecesi S. Ludo­ vici in Maragnano integrum territorium municipiorum separamus, quibus per vulgus appellatio Afonso Cunha, Anapurus, Araioses, Bar- reirinhas, Brejo, Buriti, Chapadinha, Coelho Neto, Duque Bacelar, Magalhaes da Almeida, Mata Roma, Santa Quiteira do Maranhao, Sâo Benedito do Rio Prêto, Sâo Bernardo do Parnaiba, Tutoia, Urbano Santos, ex iisque dioecesim condimus, Breiensem appellandam iis­ demque circumscribendam finibus ac municipia quae diximus. Sic conditae dioecesis sedes episcopalis in urbe vulgo Brejo erit, magisterii vero cathedra in templo curiali eiusdem urbis, quod Deo dicatum est in honorem Conceptionis Immaculatae Beatae Mariae Virginis, quod cathedrale habebitur, cum iuribus et privilegiis congruis. Eadem prae­ terea suffraganea erit metropolitanae Sedi S. Ludovici in Maragnano, sic ut eius Episcopus eiusdem Ecclesiae Metropolitae obnoxius. Cathe­ drale etiam Canonicorum collegium condatur, per alias tamen sub plumbo Litteras; interea vero consultores dioecesanos Episcopus eli­ gat, qui ei de more assistant. Mensam episcopalem quae dicitur consti­ tuent Curiae emolumenta, fidelium pecuniae sponte oblatae atque bonorum pars quae novae dioecesi obvenient, ad normam canonis 1500 Codicis Iuris Canonici. Ad seminarium quod attinet sacrorumque Acta Pauli Pp. VI 13 alumnorum educationem, serventur praescripta Iuris Canonici, decre­ tum Concilii Vaticani II « Optatam totius » atque peculiares normae Sacrae Congregationis pro Institutione Catholica; suo autem tempore electi iuvenes Romam mittantur, ad Pontificium Collegium Pianum Brasilianum, philosophicis theologicisque disciplinis imbuendi. Quod autem spectat dioecesis regimen, administrationem, vicarii capitularis electionem, fidelium iura et onera aliaque id genus, serventur quae sacri canones praescribunt. Simul ac Breiensis Ecclesia rite fuerit constituta, eo ipso sacerdotes ei Ecclesiae ascripti censeantur, in qua beneficium vel ecclesiasticum officium habeant ; ceteri vero clerici semi- nariique tirones ei, in qua legitime degant. Acta denique et docu­ menta conditam dioecesim respicientia a Curia S. Ludovici in Mara­ gnano ad Breiensem transferantur, in tabulario religiose custodienda. Haec quae praescripsimus ad effectum adducat venerabilis Frater Humbertus Mozzoni, quem diximus, vel ab eo delegatus sacerdos; qui autem negotium perfecerit congrua documenta exaranda curet ad Sacramque Congregationem pro Episcopis quam primum mittat. Hanc vero Constitutionem nunc et in posterum efficacem esse et fore volumus; ita quidem ut quae per eam decreta sunt ab iis quorum res est religiose serventur, atque igitur vim suam obtineant. Cuius Constitutionis efficacitati nulla, cuiusvis generis, contraria praescripta officere poterunt, cum per eam iisdem derogemus omnibus. Nemini praeterea haec voluntatis Nostrae documenta vel scindere vel corrum- pere liceat; quin immo huius Constitutionis exemplis et locis, sive typis impressis sive manu exaratis, quae sigillum viri praeferant in ecclesiastica dignitate constituti simulque ab aliquo publico tabellione sint subscripta, eadem omnino habenda erit fides, quae huic haberetur, si ostenderetur. Datum ex Arce Gandulfi, prope Romam, die quartodecimo mensis septembris, anno Domini millesimo nongentesimo septuagesimo primo, Pontificatus Nostri nono.

ALOISIUS Card. TRAGLIA CAROLUS Card. CONPALONIBRI S. R. E. Cancellarius S*. Congr. pro Episcopis Praefectus

Franciscus Tinello Apostolicam Cancellariam Regens

Iosephus Del Ton, Proton. Apost. Eugenius Sevi, Proton. Apost. Loco £ß Plumbi

In Ap. Cane, tab., vol. CXXXIX, n. 82. 14 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale

LITTERAE APOSTOLICAE

I

Confirmatur electio B.M.V, de Guadalupe patronae principalis dioecesis Phoenicensis. PAULUS PP. VI

Ad perpetuam rei memoriam. — Qui secreto Dei consilio in chri­ stianae rei publicae vertice ea causa constituti sumus, ut omnes qui christiano nomine censentur, ad immortalia litora prospicientia No­ stra duceremus, praecipuam spem Nostram, praeter quam in summi Numinis gratia, in beatissima Virgine Maria, Christi Matre, semper collocatam habuimus, fore, nempe ut non solum flrmissimo suo prae­ sidio muneribus Nostris, sane gravissimis, sancte Nos praeesse tri­ bueret, sed etiam ut christianos populos, benevolentia matris et tue­ retur et tegeret, quos, si sententiis sanctorum Patrum fidem adhi­ bemus, sub Cruce illa Christi, in filiorum locum recepit. Quam ob rem, cum venerabilis Frater Eduardus A. McCarthy, dioecesis Phoenicensis Episcopus, in Foederatis Americae Septemtrionalis Civitatibus, bea­ tissimam Virginem Mariam, quam « Dominam Nostram de Guadalupe » cognominant quamque omnes singulari quadam pietate prosequuntur, patronam principalem suae dioecesis probaverit, atque petierit ut haec electio atque probatio auctoritate apostolicae Sedis confirma­ retur, ad normam Instructionis « De Calendariis particularibus atque Officiorum et Missarum Propriis recognoscendis », n. 30, Nos, ea rata habentes quae Sacra Congregatio pro Cultu Divino statuerit, optatis tam venerabilis Fratris aequissimo animo concedimus, factis nempe iuribus et privilegiis liturgicis debitis; contrariis nihil obstantibus. Ceterum volumus ut Litterae Nostrae hae religiose serventur, sive nunc sive in posterum. Datum Romae, apud S. Petrum, sub anulo Piscatoris, die uno et vicesimo mensis iunii, anno Domini millesimo nongentesimo septua­ gesimo primo, Pontificatus Nostri nono.

ALOISIUS Card. TRAGLIA, 8. R. E. Cancellarius

Loco £B Sigilli

In Ap. Cane, tab., vol. CXXXIX, n. 15. Acta Pauli Pp. VI 15

II

Templum Beatae Mariae Virginis de Monteserrato, in Miletensi dioecesi, ad gradum Basilicae Minoris attollitur.

PAULUS PP. VI

Ad perpetuam rei memoriam. — Beatissimam Dei Genetricem qua Italicae gentes veneratione ex antiquitate colant eo potissimum constat quod innumerae prope sacrae aedes, maiestate et pulchritudine prae­ stantes, et sacella et pictae imagines et signa in omnibus regionum par­ tibus recensentur. In quibus singulare officium Nostrum et consideratio­ nem hodie postulat sanctuarium Beatae Mariae Virginis de Monteser­ rato, quod in loco Vallislongae nomine, in Calabriae finibus, exstat. Idem perhibetur quartodecimo esse saeculo aedificatum perque annorum decursum mire decoratum et illustratum. Cum autem venerabilis Frater Vincentius De Chiara, Episcopus Miletensis, suo suorumque fidelium nomine ab Apostolica Sede petierit ut templum quod diximus titulo ornaretur Basilicae Minoris, Nos, adhibitis precibus libenti animo obsecundantes, de sententia Sacrae Congregationis pro Cultu Divino, deque apostolicae potestatis plenitudine, harum Litterarum vi perpe­ tuumque in modum sacram aedem Beatae Mariae Virgini de Monteser­ rato dicatam, quam diximus, ad titulum et dignitatem Basilicae Minoris evehimus, omnibus datis iuribus et privilegiis liturgicis, quae templis hoc nomine insignibus competunt; servatis tamen iis quae iuxta de­ cretum (( De titulo Basilicae Minoris », die sexto mensis iunii, anno millesimo nongentesimo sexagesimo octavo datum, servanda sunt. Con­ trariis quibusvis non obstantibus. Ceterum volumus ut hae Litterae Nostrae religiose serventur suosque effectus sive nunc sive in poste­ rum habeant. Datum ex Arce Gandulfi, prope Romam, sub anulo Piscatoris, die sextodecimo mensis iulii, anno Domini millesimo nongentesimo septua­ gesimo primo, Pontificatus Nostri nono.

ALOISIUS Card. TRAGLIA, 8. R. E. Cancellarius

Loco £B Sigilli

In Ap. Cane, tab., vol. CXXXIX, n. Ifi. 16 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale

III

Peculiaris Commissio Almo Collegio Capranicensi in Urbe gubernando constituitur. PAULUS PP. VI

Ad perpetuam rei memoriam. — Propenso et sollicito animo sedes adulescenti clero instituendo prosequitur, quippe in quibus spes Ec­ clesiae non paulum sit collocata. Inter Romana autem sacrorum eius­ modi alumnorum domicilia locum obtinet Almum Collegium Caprani- cense, quod non uno nomine commendatur, potissimum vero eo, quod antiquitate praecellit. Conditum enim est saeculo xv a Dominico Cardinali Capranica, qui studio erat incensus pauperes scholares scien­ tia et moribus ad sacerdotale munus componendi. Ab noe viro egregio idem Collegium certis est legibus ordinatum; quae quidem postea, prout temporum ac rerum adiuncta suadebant, mutatae sunt, praeser­ tim per Pium VII, Decessorem Nostrum, qui eius regimen S. R. E. Cardinali ut Protectori commisit, derogans conditoris voluntati, ex qua id esset penes viros laicos auctoritate in Urbe praeditos. Verumtamen ea, quae haec aetas, praesertim post celebratum Concilium Oecume­ nicum Vaticanum Secundum, induxit ac postulat, considerantibus nova dispositione prospiciendum Nobis videtur huic Collegio. Itaque, omnibus rei momentis attente perpensis, harum Litterarum vi et auctoritate Nostra haec, quae sequuntur, decernimus ac definimus : sublato munere Cardinalis Protectoris Almi Collegii Capranicensis, eius regimen tradimus Commissioni moderatrici, cuius Praeses sit unus e Patribus Cardinalibus in Urbe residentibus et cuius reliqua membra sint duo Episcopi residentiales, qui omnes olim oportet fuerint alumni eiusdem Collegii et a Romano Pontifici ad hoc officium gerendum no­ minantur; deinde, huius Commissionis erit modo collegiali et ratione superiore hoc Institutum regere, quod etiam ad administrationem per­ tineat; praeterea Moderatores Collegii, Rector inprimis, conspiranter cum praedicta Commissione agant, praesertim in rebus maioris mo­ menti; demum, in coetu, quem Commissio saltem bis in anno habebit, Rector de statu generali Collegii eidem referet et quaestiones graviores proponet. Scriptam vero relationem exhibebit in fine cuiusdam anni scholaris, ac quidem de statu spirituali, disciplinari, scholastico, admi­ nistrativo. Contrariis quibusvis non obstantibus. Haec edicimus, sta­ tuimus, decernentes praesentes Litteras firmas, validas atque efficaces iugiter exstare ac permanere; suosque plenos atque integros effectus sortiri et obtinere; enuntiatoque Almo Collegio Capranicensi in Urbe ceterisque, ad quos pertinent seu pertinere poterunt, nunc et in poste- Acta Pauli Pp. VI 17

rum plenissime suffragari; sicque rite iudicandum esse ac definiendum irritumque ex nunc et inane fieri, si quidquam secus, super his, a quovis auctoritate qualibet scienter sive ignoranter attentari conti­ gerit. Datum Romae, apud S. Petrum, sub anulo Piscatoris, die undetri­ cesimo mensis iulii, anno Domini millesimo nongentesimo septuagesimo primo, Pontificatus Nostri nono.

ALOISIUS Card. TRAGLIA, S. B. E. Cancellarius Loco £8 Sigilli

In Ap. Cane, tab., vol. CXXXIX, n. U.

IV

In Republica vulgo « Niger » Nuntiatura Apostolica constituitur

PAULUS PP. VI

Ad perpetuam rei memoriam. — Quantum utilitatis e publicis ofii- ciorum rationibus, quae Apostolicae huic Sedi cum Civitatibus inter­ cedunt soleat exsistere, neminem latet estque iam dudum usu compro­ batum. Quo firmiores ideo redderentur publicae necessitudines inter Sanctam Sedem et Rempublicam vulgo « Niger », atque aptius efficacius­ que regimini et incremento in regione dioecesis Niameyensi consuleretur, visum est Nobis apostolicam nuntiaturam ibi erigi posse. Quae cum ita sint, Nos, harumque Litterarum vi, apostolica Nostra potestate in Nigerensi Republica Nuntiaturam Apostolicam constitui­ mus, cuius sedem « pro nunc » in urbe vulgo Dakar appellata collo­ camus. Eidem igitur Nuntiaturae omnia et singula deferimus officia, privilegia et indulta, quae huiusmodi apostolicarum legationum pro­ pria sunt. Haec statuimus, decernentes praesentes Litteras firmas, validas atque efficaces iugiter exstare ac permanere, suosque plenos effectus atque integros sortiri et obtinere. Contrariis quibuslibet non obstantibus. Datum ex Arce Gandulfi, prope Romam, sub anulo Piscatoris, die duodevicesimo mensis septembris, anno Domini millesimo nongente­ simo septuagesimo primo, Pontificatus Nostri nono.

ALOISIUS Card. TRAGLIA, S. R. E. Cancellarius

Loco © Sigilli

In Ap. Cane, tab., vol. CXXXIX, n. Si.

2 - A. A. S. 18 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale

NUNTII GRATULATOMI

I

Ad E.mum P. D. Antonium Mariam S. R. E. Cardinalem Barbieri, Archie­ piscopum Montisvidei, decem a suscepto sacerdotio condentem lustra.

Proximo mense decembri, laeta maestave volumine suo rapiens temporis cursus advehet tibi, Venerabilis Frater Noster, memoriam apprime fausti vitae tuae eventus; decem enim a suscepto sacerdotio condes lustra. In silenti solitudinis recessu, quo libenter confugis, in aula mentis meditans aeterna, spernens caduca, haud dubie tecum considerabis a sacerdotii tui exordio hactenus emensam aetatem, longum sane morta­ libus aevum. Huic autem sancto otio intentus, Deo debitum solves hymnum laudis, gratiarum actiones sueto impensiores ideo ages, quod te sacerdotii honore ac deinde episcopatus dignitate temet exornavit, dans tibi sub vexillo Christi Regis militanti de Montisvidei Archidioe­ cesis, in re religiosa, oeconomica et sociali, multiformibus incrementis splendide mereri. Profecto conscientia de pie, strenue, diligenter acto pastorali mini­ sterio dulci sit tibi solacio, atque recordatio eorum omnium, quae pro Evangelii gloria amplificanda excogitasti, ad rem deduxisti, ac nunc quoque sustines, pectori tuo ingerat iucunditatem, quam censebis esse praevium libamentum aeterni expectandi praemii. Conspectum sane cognitum que est Nobis, qua nobilitate in patris et magistri munere fungendo praestiteris : integrae fidei custos, parvo contentus, spiritualibus divitiis locuples, Christum, vitam tuam, nun­ tiasti pleno auctoritatis iure, sanae eloquentiae copia, disciplina mo­ rum, quae eximios decet Antistites. Tua fortasse fuit S. Ambrosii Mediolanensis Episcopi conversationis et actionis sapientiae plena lex et norma : « Sacerdotis est nulli nocere, prodesse velle omnibus; posse autem solum est Dei)).1 Quod usque ad hunc diem fecisti, prosequi perge sublimi et quieto animo, quem infirmitas corporis non frangat, aegritudo non molliat,

De Off. III, 9. Acta Pauli Pp. VI 19

patienti maiorum, cum sciveris haec, si cum Passione et Cruce Christi sint coniuncta, natura sua momentanea et levia praegrande gloriae pondus operari.2 Deus et Pater Domini nostri Iesu Christi, Pater misericordiarum et Deus totius consolationis, temet consoletur,3 te abundanti r ore lucis, balsamo gratiae corroboret, deprecante pro te Deipara Virgine Maria, caelestium donorum largiflua sequestra, Ecclesiae Matre. Haec imo e pectore ominatis, nihil Nobis restat, Venerabilis Frater Noster, nisi ut tibi, et per 'te sollerti Antistiti Coadiutori atque universo clero et populo Archiodioecesis Montisvidei Apostolicam Benedictio­ nem, superni auxilii et praesidii auspicem, peramanter impertiamus. Ex Aedibus Vaticanis, die xxii mensis Novembris anno MCMLXXI, Pontificatus Nostri nono.

PAULUS PP. VI

II

Ad E.mum P. D. Iosephum S. R. E. Cardinalem Lefebvre, quinquagesimo exacto anno ex quo sacerdotio est auctus. Longum mortalibus aevum, mox decem tu, Venerabilis Frater Noster, cernes revoluta lustra, postquam florens inventa et desideriis sanctis ad sacri presbyteratus gradum evectus es, ac subinde primo Eucharistico sacro litaturus altare Domini scandisti. Tam insignem ad memoriam eventum, quem in meditabundo silen­ tio, ut mos tibi est, pio cum gaudio tecum volves et recoles, pro magna benevolentiae caritate, qua in te afficimur, nolumus prorsus prae­ termitti, quin bene ominantibus verbis felicem huiusmodi natalem iucundiorem tibi faciamus. Accipe igitur sincera et mera ex animo Nostro prompta vota, qui­ bus a Patre misericordiarum, fonte luminum, quidquid est faustum, candidum, salutare tibi impetramus et poscimus. Neque tibi in prae­ sens gratulabundae vocis amicus sonitus deesse oportet : enimvero tecum si meditaris a sacerdotii tui exordio hactenus aetatis emensa

2 Cfr. 2 Cor. 4, 17. 3 Cfr. 2 Cor. 1, 3. 20 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale spatia, habes profecto, cur abunde Iesu Christo, regi regum, pastori pastorum, de acceptis beneficiis gratiarum actionum canticum solvas. Namque in ecclesiasticorum munerum perfunctione, praesertim dioe­ cesi Trecensi moderandae praepositus, ac postea Bituricensis archidioe­ cesis sacer pastor, recte dictis et probe factis diuturnum ministerium tuum bonis operibus et egregiis meritis nobilitasti, nomen nactus sol- lertis et providi Antistitis. Ipse firmus fide, multiformi navitate alacer, interdum in agro curae tuae commisso ardua sustinuisti, quibus invicta constantia obstitisti. Tales inaestimabiles reputantur esse fructus lucis, maturescentes in omni bonitate et iustitia et veritate, quos filii lucis educant.1 Quid autem nunc tibi cupiendum et orandum est, ut pius, rectus, simplex dignitatis decus quod geris, magis magisque honestes? Tuum fuit nobilitatis insigne, tuaque norma morum et vitae illud magnificum sacri Psaltae effatum : « Beatus vir cuius est auxilium abs te, ascen­ siones in corde suo disposuit in valle lacrimarum, in loco quem posuit )).2 Perniciore usque pede ascende de planine ad collem, de colle ad montem, de montis latere ad verticem, custos in exemplum recti, amici­ tiae cultor, evangelicae iustitiae assecla fidelis ; cane canticum graduum corde, intellectu, opere ; ascende in virtutis via, appete celsa et subii - mia, usque dum potiaris aeternitatis praemio inter Angelos. Haec flagrantibus votis postquam ominati sumus, nihil Nobis deni­ que restat, nisi ut tibi, Venerabilis Frater Noster, Apostolicam Bene^ dictionem, abundantium supernorum munerum pignus, impertiamus. Ex Aedibus Vaticanis, die iv mensis Decembris, anno MCMLXXI, Pontificatus Nostri nono.

PAULUS PP. VI

1 Cfr. Eph. 5, 8-9. 2 Ps. 83, 6. Acta Pauli Pp. VI 21

ALLOCUTIONES

I

Ad Excellentissimum Virum Laurentium Cyrillum Faboumy, Reipublicae vulgo « Dahomey » appellatae primum cum auctoritate Legatum, Summo Pontifici Litteras concrediti muneris testes tradentem.*

Monsieur l'Ambassadeur,

Nous remercions vivement Votre Excellence des vœux délicats qu'elle vient de formuler à notre intention comme aussi à celle de l'Eglise catholique. Avec joie Nous saisissons l'occasion de cette rencontre officielle avec le premier Ambassadeur de la République du Dahomey près lé Saint- Siège, pour exprimer, à ce noble pays et à ses dirigeants, les senti­ ments d'estime et de bienveillance qui Nous animent, ainsi que les sou­ haits ardents que Nous formons pour eux dans la prière. Les populations du Dahomey recèlent des talents de qualité, comme en témoigne toute une élite intellectuelle qui s'est acquis un renom par delà les frontières. Vos compatriotes ont su assimiler les richesses des civilisations qui ont contribué à forger leur destin original. Nous nous en réjouissons et Nous voulons y voir le gage de la place hono­ rable qui revient à votre peuple dans le concert des nations, et notam­ ment en cette région de l'Afrique qui Nous est chère. Dans l'Eglise catholique elle-même, les communautés chrétiennes du Dahomey, avec leurs Pasteurs, manifestent également une vitalité bénéfique qui est à l'honneur de votre pays. Votre Excellence a eu l'obligeance d'évoquer justement l'œuvre méritante des premiers mis­ sionnaires, l'enracinement rapide de la foi, et sa remarquable fécon­ dité, en particulier la floraison des vocations autochtones. Et lorsque Nous avons doté notre Congrégation pour l'évangélisation des peuples d'un collaborateur africain au titre de Secrétaire-Adjoint, c'est sur un fils du Dahomey que notre choix s'est arrêté, en la personne de notre Frère très cher, Monseigneur Bernardin Gantin. C'est vous dire les vœux sincères que Nous inspire notre affection pour le peuple que vous représentez désormais auprès de ce Siège Apos-

* Die 10 mensis decembris a. 1971. 22 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale

tolique. Comment ne pas souhaiter d'abord que la communauté catho­ lique du Dahomey continue de s'épanouir, dans des relations frater­ nelles avec l'ensemble de la population? Elle ne demande que la faculté et les moyens de mettre au service de tous sa collaboration spécifique, notamment dans ses écoles, avec une attention privilégiée pour les faibles et les pauvres, la recherche de la paix, le souci de la justice, l'esprit de charité, le sens des valeurs spirituelles qui trouvent dans la foi chrétienne une intime raison d'être et un stimulant efficient. Nous le savons bien tous, en effet, sans de telles valeurs spirituelles, d'ailleurs familières à l'âme africaine, une civilisation serait construite sur le sable et réserverait des lendemains de désenchantement. Un programme immense et exaltant s'offre donc à votre pays : la promotion économique, culturelle, sociale et religieuse à tous les niveaux de la société, dans un climat de liberté et de paix. Nous prions le Sei­ gneur de permettre à votre peuple et à ses responsables de la mener à bien, avec le concours de toutes les bonnes volontés. Nombreux, disions- Nous, sont les fils du Dahomey qui, par leurs études et leur ingéniosité, ont déjà acquis de solides compétences humaines. Puissent-ils, mus par le souci du bien commun et l'amour de leur patrie, unir leurs forces vives pour les mettre au service de tous les hommes de leur pays ! En même temps s'y adjoindra — Nous l'espérons — l'aide loyale de ceux qui, de par le monde, ont compris la nécessité de la solidarité univer­ selle dans ce développement, qui est le nouveau nom de la paix.1 Dans ces sentiments Nous formons les meilleurs vœux pour la haute mission que Votre Excellence inaugure aujourd'hui en Nous remettant ses Lettres de créance. Par delà votre personne, Nous adressons nos respectueuses salutations à ceux qui ont la charge du bien commun de votre noble pays, et d'abord à Son Excellence Monsieur le Président Hubert Maga, comme à ceux qui collaborent avec lui dans le Gouver­ nement de la République. De grand cœur, Nous implorons sur eux, comme sur toutes les populations du Dahomey, et d'abord sur vous- même, Monsieur l'Ambassadeur, les Bénédictions abondantes du Tout- Puissant.

1 Cfr. Litt. Encycl. Populorum progressio, n. 76. Acta Pauli Pp. VI 23

II

iis qui apud Gregorianam studiorum Universitatem, « Cursui renovationis canonicae » interfuerunt.*

Dilecti filii.

Libenter sane vos excipimus, qui, ecclesiasticis iudiciis operam dan­ tes, (( cursum renovationis canonicae » estis absoluturi, magistris usi nonnullis Ecclesiae Patribus Cardinalibus et Curiae Romanae Praelatis necnon professoribus e Nostra Universitate Gregoriana atque etiam medicis et advocatis ; quibus omnibus gratias agimus, quod in nane rem ingenium, studium, tempus tam alacres impenderunt. Hic (( cursus » vester, a Facultate Iuris Canonici praedictae Uni­ versitatis provido consilio apparatus, verae congruit necessitati : ete­ nim, compertum habetis, ius canonicum, cum sit ius positivum humanum, semper quosdam gradus et processus habet; in praesenti ergo accommodandum est spiritui Concilii Vaticani Secundi ; praeterea quaedam mutationes eo iam inductae sunt et adhuc inducentur eodem hoc tempore, quo ad magnum et grave opus Codicis Iuris Cano­ nici recognoscendi incumbitur. Hinc elucet « necessitas, urgens neque ullam recipiens dilationem, afferendi incrementa Iuris Canonici studiis », ut ante aliquot annos monuimus.1 Profecto hac in re renovatio quaedam prorsus exigitur. Ad haec autem non generalis institutio sufficit, sed peculiares sin­ gularesque pervestigationes requiruntur. Quod quidem, ut ad Nos rela­ tum est, fit in (( cursu », quem obitis ; etenim quaestiones vobis pertrac­ tandae sunt, hodie valde agitatae, quae ad matrimonii essentiam, for­ mam canonicam, consummationem hisque similia pertinent. Penitius inquirendum est in vinculum conubiale, respectu habito doctrinae Novi Testamenti, Patrum et Magisterii Ecclesiae. Accurate etiam in sua luce ponendae novae rationes iuris prudentiae Sacrae Romanae Rotae necnon quaestiones medicae, quatenus matrimonium attingunt. Praeterea expendendi sunt vobis modi, quos servari oportet in causis matrimonialibus, praesertim cum agitur de matrimonii nullitate, atten-

* Die 13 mensis decembris a. 1971. 1 Alloc, diei 25 maii 1968; A.A.S. 60 (1968), p. 341; cfr. Alloc, diei 12 febr. 1968, ibid., p. 206. 24 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale tis etiam iis, quae nova per Litteras Apostolicas, a verbis « Causas matrimoniales » incipientes nuperque motu proprio editas, invecta sunt. Notum est Concilium Vaticanum Secundum postulasse, ut iura per­ sonalia Christifidelium magis in tuto collocarentur. Quod quidem ad effectum deduci coeptum est in altera sectione Supremi Tribunalis Signaturae Apostolicae, per Constitutionem « Regimini Ecclesiae uni­ versae » condita ; cuius videlicet est contentiones dirimere ortas ex actu potestatis administrativae ecclesiasticae et ad eam delatas. Revera hac sectione legis latio ecclesiastica novam accipit impulsionem. Quod igitur haec omnia vobis a viris in re peritis traduntur et quod vos in haec mentes vestras intenditis, gaudium, probationem et plausum No­ strum aperte manifestamus. Diligentia autem, qua iuris canonici studia exercetis, numquam vos abducet a consideratione, quae totam hanc disciplinam vestram semper complectatur oportet ; scilicet ius canonicum, ut cetera hoc genus, quae in Ecclesia feri contingit, ad finem pastoralem contendere debere. Etenim ius eo pertinet, ut vita membrorum Ecclesiae, sive singulorum sive omnium simul, recte disponatur et ad finem supernaturalem diri­ gatur, qui iis praefulget. Si hoc principium in animis haeret et ex eius ratione reapse agetur, ius non accipietur quasi quiddam a vitali con­ dicione humana abstractum et libertati personae repugnans, sed ut praesidium, quod christianis ad vocationem suam implendam praesto est. Huius singularis studii causa Romam convenistis, quae fuit iuris praeclara parens et altrix. Sed Romam peculiari significatione nunc dicimus, quatenus est caput orbis catholici et supremi Ecclesiae Magisterii sedes. Experiendo cognovistis hic corda vobis patere ; neces­ situdinem cum viris, gravia munera in Curia Romana gerentibus, inii- stis. Haec animorum coniunctio cum Ecclesiae centro, qua unitas com- paginatur et roboratur, unus e fructibus sit huiusce « cursus renova­ tionis canonicae », quos uberes fore probe confidimus. Impellimur denique, ut divina auxilia vobis precemur ad munus, unicuique vestrum commissum, in Ecclesiae bonum cum peritia, inte­ gritate, christiano humanitatis sensu exsequendum. Huius superni adiu­ menti, ad iudicia hoc modo administranda tantopere necessarii, pignus Nostraeque dilectionis et benevolentiae testem, Benedictionem Aposto­ licam vobis ex animo impertimus. Acta Pauli Pp. VI 25

HI

Ad Excellentissimum Virum Medhi Vakil, Iraniani Imperii apud Sedem Apostolicam cum auctoritate Legatum, Summo Pontifici Litteras concrediti muneris testes tradentem.*

Monsieur V Ambassadeur,

Nous sommes très sensible aux nobles paroles que vous venez de pro­ noncer et heureux d'accueillir ici aujourd'hui en votre personne un re­ présentant hautement qualifié d'un peuple qu'on peut légitimement considérer comme l'un des plus anciens de l'univers. L'Iran ne vient-il pas de célébrer le deux mille cinq centième anniversaire de Cyrus le Grand? Nous avons eu la fortune d'un contact avec la terre iranienne lors de Notre voyage en Extrême Orient, l'année dernière à cette époque, et il Nous fut donné de rencontrer alors votre Souverain, Sa Majesté Impériale le Shahinshah Mohammad Reza Pahlavi, qui vous accrédite aujourd'hui auprès de Nous. Nous vous saurons gré d'être auprès de lui Notre interprète, en lui redisant l'excellent souvenir que Nous gardons de son accueil à Téhéran. Les quelques instants d'entretien que Nous eûmes alors avec lui Nous permirent en effet d'apprécier non seulement l'élévation de ses sentiments, mais encore son souci d'être présent aux problèmes que pose aujourd'hui à tous les Gouvernants la rapide évo­ lution de la société. Oes soucis rejoignent en partie les Nôtres. Certes la mission de l'Eglise est avant tout une mission religieuse. Mais Dieu, qui a créé l'homme pour un destin éternel, nous fait à tous un devoir de ne pas nous désintéresser de son destin temporel et de lutter pour que lui soient assurées en tous temps et en tous lieux des conditions de vie répondant à sa dignité. Il est donc normal que les grandes questions qui tourmen­ tent aujourd'hui l'humanité — celle du développement et celle de la paix, pour ne citer que ces deux-là — occupent une place considérable dans les préoccupations de l'Eglise catholique, comme l'attestent les documents qu'elle leur consacre et les initiatives qu'elle prend dans ce domaine. C'est vous dire, Monsieur l'Ambassadeur, qu'une collaboration en-

* Die 16 mensis decembris a. 1971. 26 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale tre le Saint-Siège et votre noble Pays au plan de ces grands problèmes humains s'établit tout naturellement, et que dans l'exercice de votre charge vous trouverez ici des alliés et des amis. Nous savons d'ailleurs que vous apportez dans cette fonction une compétence et un talent qui vous ont, à bon droit, acquis une grande estime dans les missions que vous avez remplies durant de nombreuses années auprès des plus hautes instances internationales. Et vous avez même eu, à ce titre, avec le Saint-Siège, des rapports qui ont été vivement appréciés. Pour Notre part, Nous sommes tout disposé à vous faciliter votre tâche en tout ce qui dépendra de Nous. De grand coeur Nous invoquons sur l'Iran et sur la personne de son Souverain, comme sur Votre Excellence et sur la mission qu'elle inaugure aujourd'hui, la faveur et la protection du Dieu tout-puissant.

IV Ad Excellentissimum Virum Ferdinandum Gómez Martínez, Columbianae Reipublicae cum auctoritate Legatum, Summo Pontifici Litteras commissi muneris testes tradentem.*

Señor Embajador: Hemos escuchado con viva atención las deferentes palabras que acaba de dirigirnos al presentar las Cartas que lo acreditan como Embajador Extraordinario y Plenipotenciario de Colombia ante la Santa Sede. Agradecemos sinceramente a Vuestra Excelencia sus devotas expre­ siones sobre el magisterio social de la Iglesia y el recuerdo que ha tenido para nuestro viaje a Colombia, el cual evoca en nuestra memoria y en nuestro corazón de Pastor fechas inolvidables, en que tuvimos el gozo de encontrarnos personalmente con los amadísimos hijos de vuestro noble país y con representantes de toda Latinoamérica. Peregrino apostólico en aquellas tierras —lejanas geográficamente pero siempre cercanas a nuestro espíritu—, en poco tiempo pudimos ponernos en contacto con gentes de toda categoría y condición, y a todos procuramos decir una palabra de luz, de afecto y de esperanza. Les hablamos del Mensaje evangélico y de su aplicación a la vida; hablamos de paz, de fraternidad y de desarrollo, como es nuestra misión de Padre y Pastor.

* Die 20 mensis decembris a. 1971. Acta Pauli Pp. VI 27

Esas son las palabras que la Iglesia ha dicho y quiere continuar diciendo a los colombianos, confiando que sean continuamente fer­ mento de sus legítimas aspiraciones, de sus iniciativas y de sus reali­ zaciones, de manera que se pueda llegar, con el empeño fraternal de todos, a ese progreso espiritual, cultural, social y económico, que está en la mente de quienes anhelan y trabajan por una sociedad mejor. Con particular complacencia hemos escuchado su amable referencia a un encuentro muy especial, y por Nos íntimamente esperado : el encuentro con los campesinos. Fuimos testigo de su profunda fe cris­ tiana, tan arraigada en vuestro pueblo, de sus esperanzas y de sus deseos de superación. Les dijimos entonces : « Queremos ser solidario de vuestra buena causa, que es la del pueblo humilde, la de la gente pobre ». Bien sabemos que interpretábamos el pensamiento y el em­ peño de la Iglesia en Colombia, y que nuestras palabras iban a ser un aliciente para el futuro. Lo decimos con íntima alegría, sabiendo el eco que esas palabras han encontrado en nuestros hermanos en el Epis­ copado, en el clero y en los fieles colombianos, y también en las Auto­ ridades civiles. El compromiso social en favor de los más necesitados —exigencia básica para todo cristiano auténtico— es un gran servicio que la Iglesia presta y quiere seguir prestando desinteresadamente a Colombia, dentro de su característica misión primordialmente reli­ giosa y en convergencia con las numerosas iniciativas públicas y pri­ vadas que miran al desarrollo integral del hombre. Pedimos de corazón al Señor que estos comunes esfuerzos, inspira­ dos en los principios cristianos que vuestro país ha incorporado a su espíritu y a su historia, logren para todos una vida mejor y sean garantía de paz activa, de solidaridad, de cristiana prosperidad y de auténtico progreso. Al deferente saludo que nos ha trasmitido en nombre de las más Altas Autoridades y del pueblo colombiano, correspondemos compla­ cido con nuestro sincero agradecimiento y con nuestro paterno afecto. Mientras le formulamos nuestros mejores votos y le aseguramos, Señor Embajador, nuestra benevolencia para el feliz cumplimiento de su elevada misión, invocamos sobre su digna persona y sobre todos nuestros amadísimos y siempre recordados hijos de Colombia, conti­ nuas bendiciones del Altísimo. 28 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale

V Sodalibus e Societate Sancti Francisci Salesii, qui religiosae suae communi­ tatis generali Coetui interfuerunt.*

Salutiamo con affettuosa riverenza i membri del Capitolo Generale Speciale Salesiano, riuniti in Borna per l'aggiornamento delle loro Costituzioni e desiderosi, prima di ripartire per le rispettive sedi, di prestare la testimonianza della loro filiale devozione al Vicario di Cristo. Vi ringraziamo di cuore, figli carissimi ! Ê sempre motivo di gioia per noi, ogni qualvolta ci è data la possibilità di incontrarci coi figli di San Giovanni Bosco. L'odierna visita, tuttavia, in una circostanza solenne come questa che ci fa vedere presenti qui davanti a noi i rap­ presentanti delle settantatré Ispettorie salesiane sparse in ogni parte del mondo, richiama alla nostra mente, più vivo e commovente che mai, il significato, il ruolo, l'impegno che la vostra grande famiglia religiosa svolge in seno alla Chiesa di Dio. Pensiamo all'immensa fioritura di opere e di attività dovute allo zelo e ai sacrifìci talvolta eroici dei vostri confratelli. Pensiamo a tanta giovenù\ bisognosa che trova nei vostri Istituti una educazione sana e la possibilità d'inserirsi degna­ mente nella vita civile. Pensiamo al vasto campo delle Missioni, dove il vostro Istituto si è reso così altamente benemerito. Quanti motivi per ringraziare il Signore e felicitarci con voi ! Siatene benedetti, figli carissimi. La Chiesa di Dio si onora della vostra diffusione, del vostro evangelico esempio, della vostra generosa dedizione apostolica. Ma è chiaro che la continuità e l'efficienza del vostro lavoro non si conseguono senza una messa a punto coraggiosa, un adattamento serio delle vostre Costituzioni, per dare alla vostra Congregazione quella fisionomia aperta ed aggiornata che è richiesta dalle istanze di rinno­ vamento conciliare e dalla necessità dei tempi. Precisamente questo è il compito a cui da un semestre siete appli­ cati. Sappiamo che nelle lunghe e laboriose discussioni del vostro Capitolo voi avete già elaborato i canoni del vostro aggiornamento. Sappiamo con quanta ampiezza e competenza avete trattato i diversi problemi ; e a noi non resta che raccomandarvi di far tesoro di tanto studio e di dare volenterosa applicazione alle prescrizioni a cui vi siete impegnati. Ma l'affetto che portiamo alla vostra Congregazione e l'importanza

* Die 20 mensis decembris a. 1971. Acta Pauli Pp. VI 29

delia sua missione in seno alla Chiesa di Dio ci spingono a manifestarvi alcuni pensieri che la vostra visita sveglia nel nostro spirito. Non si tratta di riflessioni nuove, perché sono già state trattate nel corso delle vostre riunioni ; ma ripetute da noi in questo significativo in­ contro, potranno dare a voi e ai vostri confratelli il conforto di sapere che il Papa è in consonanza di spirito con le vostre direttive. Indubbiamente voi vi siete prefisso — come il Concilio prescrive e come vuole la ragion d'essere di ogni Istituto religioso — di ripensare alle origini, prima di tutto. Questo è il primo rinnovamento : una più sentita esigenza di vivere autenticamente la propria vocazione religiosa in conformità allo spirito primitivo. L'albero vive delle sue radici. E non vi è dubbio che la vostra più vitale radice sono gli esempi e gli insegnamenti di San Giovanni Bosco. Ogni opportuno adattamento non mai deve dimenticare, o peggio, alterare la fisionomia caratteristica che il vostro Fondatore ha voluto fin dall'inizio imprimere al vostro Istituto. E perciò : l'educazione della gioventù, la evangelizzazione degli infedeli, l'apostolato catechistico, l'amore al Papa, la devozione alla Vergine Santissima restano i tratti caratteristici della vostra Congregazione. Abbiateli cari da considerarli come prezioso retaggio, di cui dovete essere legittimamente fieri, e che vorrete conservare in­ tatto, oggi specialmente che una mentalità eversiva tenta di sottomet­ tere al vaglio di una critica corrosiva e di una revisione totale e im­ pietosa ogni istituzione, anche la più sacra. A questo punto, per l'affetto che abbiamo sempre portato alla gio­ ventù ed ora ancor più per la carità paterna e pastorale del nostro apostolico ufficio, non possiamo non rallegrarci nel vedere da voi ricon­ fermata la sollecitudine per i giovani specialmente i più poveri e biso­ gnosi. Nello stesso tempo però sorge spontaneamente la domanda circa l'attualità della tradizione educativa di Don Bosco, vissuto in tempi così diversi dai nostri ; se abbia qualche cosa ancora da dire il suo metodo ai nostri giorni, e se risponda ai bisogni della gioventù di oggi, così precocemente svegliata alla sensibilità, alla coscienza, alla scelta dei valori della vita, e nello stesso tempo così piena di difficili e com­ plessi problemi. A questo dubbio subito risponde un fatto reale, che è la presenza dei vostri oratori, delle vostre scuole, dei vostri istituti pro­ fessionali, dovunque diffusi ed ancora così vivi e fiorenti. Ciò significa che i princìpi umani e cristiani sui quali si basa la sapienza educatrice di Don Bosco, portano in sé valori che non invecchiano. Non è difficile scoprirne il segreto, giacché tale incomparabile esempio di umanesimo 30 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale

pedagogico cristiano, come già avemmo occasione di dirvi in un altro memorabile incontro, « affonda le sue radici nel Vangelo, dove vediamo Cristo abbassarsi per innalzare la creatura a Dio, farsi debole coi deboli per elevare l'uomo alla Verità e alla Bontà non con l'autorità estranea di chi impone pesantemente la legge, ma di chi con gravità e mitezza espone la legge di Dio come espressione del suo amore e condizione della nostra salvezza, ed insieme con l'educando alla stessa legge ubbidisce. In altre parole, Don Bosco trovò il suo segreto nella carità, che è come il compendio della sua opera educativa »-1 Un'ultima raccomandazione abbiamo da farvi. Di fronte ai rischi dell'eccessivo attivismo e all'influsso della secolarizzazione a cui oggi più che mai sono esposte le comunità religiose, fate in maniera che occu­ pino sempre il primo posto nella vostra esistenza la cura della vita inte­ riore, la preghiera, lo spirito di povertà, l'amore al sacrificio e alla Croce. Se il desiderato aggiornamento non riconducesse il dinamismo apostolico ad un più intimo contatto con Dio, ma portasse a cedere alla mentalità secolaresca, ad assecondare mode ed atteggiamenti effimeri e mutevoli, a mimetizzarsi col mondo nelle sue forme e senza discerni­ mento, allora sarebbe il caso di riflettere seriamente sulle severe parole del Vangelo : « Se il sale diventa scipito, non vale più a nulla, serve solo per essere buttato via e calpestato dagli uomini )).2 Lo spirito del vostro santo Fondatore, che in vita fu così aperto ai bisogni delle anime giovanili ma sempre così unito con Dio, sembra a noi che oggi vi chieda soprattutto questo particolare impegno ; e siamo certi che voi, come sempre, più di sempre, ne asseconderete l'impulso. Ed ora un augurio e una preghiera. Che Maria Santissima Ausi- liatrice, la buona stella di Don Bosco, l'ispiratrice, la guida, il con­ forto di ogni sua impresa, irraggi della sua luce la grande famiglia salesiana, rinnovata non solo nelle strutture esteriori, ma ancor più nel suo spirito genuino; Ella vi accresca sempre più, figli carissimi, l'amore per le anime; Ella vi faccia conoscere l'urgenza e la molte­ plicità dei bisogni della Santa Chiesa; Ella vi guidi sul sentiero di nuove ascensioni spirituali. Ella vi introduca un giorno nel possesso di Cristo e della sua gloria, a cui tutta la vostra vita vuole essere fin d'ora consacrata. E su ognuno di voi, sui vostri lavori, sull'intera vostra Congregazione discenda, larga e confortatrice, l'Apostolica Be­ nedizione che in questo momento di gran cuore vi impartiamo.

1 Discorso al Pontificio Ateneo Salesiano, 29 ottobre 1966; A.A.S. 58 (1966), p. 1164. 2 Mt. 5, 13. Acta Pauli Pp. VI 31

VI

Ad E.mos Patres Cardinales, ad Romanae Curiae Pontificalisque Domus Praelatos, per E.mum Cardinalem Ferdinandum Cento Summo Pontifici felicia ac fausta ominatos, Nativitatis Domini nostri Iesu Christi festo re­ currente.*

Signori Cardinali! Venerati Fratelli e Figli della Prelatura e della Curia Romana!

Salute a voi, in Cristo Gesù, nell'amore del Padre, nella comunione dello Spirito. L'attesa dell'imminente Natale ci trova riuniti in questo a noi sem­ pre carissimo incontro. Attendiamo la venuta del Figlio di Dio, che riempie il mondo della sua luce e della sua grazia ; e in questa fede in Lui fulcro della storia umana, centro dei due Testamenti, aspettazione di tutti i popoli, ci è amabile sostare insieme, per sentire più viva e stimolante la sua presenza in mezzo a noi, e per riprendere energia e incoraggiamento per vivere di Lui, per essere gli apostoli del suo messag­ gio di salvezza : (( quia ipse est sapientia — come scrive S. Ambrogio — ipse est Verbum, et Verbum Dei... Ipsum semper loquamur. Cum de sapientia loquimur, ipse est ; cum de virtute loquimur, ipse est ; cum de iustitia loquimur, ipse est; cum de pace loquimur, ipse est; cum de veritate et vita et redemptione loquimur, ipse est ».x Di Lui vuole essere piena la nostra bocca, perché ne è pieno il cuore, che veglia nella preghiera e nella attesa : e per questo è bello Ogni anno ritrovarci, in questa antivigilia di Natale. Siamo grati al venerando Cardinale Cento per averci introdotti in questa atmosfera con le sue fervide parole, con cui ha voluto richiamare alla memoria fatti ed avvenimenti dell'anno che volge al termine; gli siamo grati per tanta bontà, soprattutto per la promessa di preghiere, su cui tanto contiamo; e inviamo un augurio deferente e affettuoso al Cardinale Tisserant, Decano del Sacro Collegio, come agli altri Cardi­ nali dei quali oggi sentiamo l'assenza, con particolare pensiero al Card. Mindszenty, che abbiamo riabbracciato quest'anno con tanta commozione.

Lo scopo del presente discorso è quello di gettare insieme uno

* Die 23 mensis decembris a. 1971. 1 Explan. Psalmi 86, 65; Ed. Petscnenig, CSEL, LXIV, pp. 123 s. 32 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale

sguardo sulla Chiesa e sul mondo, specialmente in riferimento al Con­ cilio Vaticano II e alle condizioni generali dell'umanità : lo facciamo tanto volentieri in quanto ci è dato di rilevare insieme i « segni dei tempi », per trarne le riflessioni opportune per noi e per la Chiesa intera.

I. La vita della Chiesa è tuttora sotto il segno del Concilio, di questo avvenimento fondamentale di cui il Signore ci ha dato la grazia di vivere l'esperienza entusiasmante e solenne. Esso ha segnato una tappa di grande importanza nella dottrina, nella organizzazione, nella pastorale, in una parola nell'« aggiornamento » della Chiesa, quale Dio l'ha voluta. Il rinnovamento liturgico, le responsabilità collegiali del­ l'intero Corpo episcopale unito con Pietro, la vita sacerdotale e religiosa, la presa di coscienza del laicato cattolico hanno ricevuto nuovo slancio di là, dal Concilio, e là fanno continuo riferimento ; di là è partito anche un fruttuoso lavorìo di ricerca e di approfondimento teologico, del quale vediamo già alcuni frutti, che aspettiamo sempre più abbon­ danti e positivi, nell'arricchimento e nella meditazione dell'immutabile depositum fidei; vi è stata una fioritura di studi e di contributi, nel­ l'ambito delle scienze bibliche, della teologia, della morale, della vita spirituale, che resteranno a documentare inequivocabilmente il fervore di studi di questa epoca conciliare e post-conciliare. Quel grande avvenimento è stato proprio un'integrazione logica e coerente e fedele del sacro depositum, e un'applicazione nuova e adeguata dell'azione pastorale della Chiesa ai bisogni dei tempi. Vero è che — vogliamo, come sempre, essere obbiettivi e realisti — è affiorata da qualche parte una certa ambiguità nell'interpretazione generale del Concilio ; anzi per taluni esso autorizzerebbe cambiamenti profondi nell'ordine teologico e mutamenti costituzionali eversivi. Gli aspetti principali di questa ambiguità, che talora ha non poco turbato il sensus fidei del Popolo di Dio, sono: il ripudio della tradizione; la contestazione dell'autorità, che, pur partendo da ottimi principi — quali servizio, eguaglianza, solidarietà e amore — la considera come se deri­ vasse dal volere della comunità; l'adeguamento alle correnti demo­ cratiche della società profana; la tendenza ad eliminare i doveri e ad accrescere un'interpretazione più comoda e più facile dell'impegno cri­ stiano. In contrapposto a tali atteggiamenti, resta oggi la necessità, come ha voluto il Concilio, di coordinare la concezione della libertà cristiana — del farsi « tutto a tutti », del non rendere difficile la vita cristiana — con l'esigenza della Fede e della Croce. Acta Pauli Pp. VI 33

Nonostante gli accennati fattori di ambiguità, noi rimaniamo aperti alla fiducia più piena, abbiamo tenacissima speranza — il Natale non è forse la festa della speranza? — che, come ce lo indicano segni certi e confortanti, l'amore vero, profondo, sofferto alla Chiesa saprà portare a risultati costruttivi e positivi, con la cooperazione di tutti, clero, religiosi e laici, sotto la guida sapiente dei nostri Fratelli nell'episco­ pato, i successori degli Apostoli.

II. Un fatto saliente e recente di questa volontà di rinnovamento nell'ordine e nella serietà è stato dato dal Sinodo dei Vescovi, la cui seconda assemblea generale è terminata nello scorso mese di novembre. Essa è stata preparata con piena larghezza di consultazioni, con oculata scelta dei temi, suggeriti dalla Segreteria del Sinodo in seguito alle indicazióni emerse dalle Conferenze episcopali, e presentati alla discus­ sione in documenti predisposti a cura della Segreteria medesima. La esperienza certo — come già abbiamo detto al termine del Sinodo r— potrà suggerire di perfezionare il regolamento e i modi di procedura. Ma, ad un primo esame dei lavori svolti, bisogna riconoscere lealmente con quanta fraternità e libertà esso sia stato celebrato. Lode e ricono­ scenza ai Presidenti Delegati, al Segretario ed a quanti ne hanno coadiu­ vato il difficile lavoro ! I risultati sono davanti agli occhi di tutti, e parlano da sé : abbiamo infatti ritenuto conveniente che i due documenti sinodali, anche se direttamente a noi destinati come risposta alla consultazione da noi stessi proposta ai Padri, fossero resi noti a tutta la Chiesa, in vista dei benefìci effetti che ne sarebbero certamente derivati. I due menzionati documenti invero rappresentano davanti ai nostri occhi il frutto di un intenso studio, che, attraverso le Conferenze episco­ pali, ci ha portato la voce, i desideri, le aspettative, i voti delle Chiese locali; esse ci hanno offerto la loro collaborazione su argomenti di vitale importanza, e ci è stato gradito accoglierla come conforto medi­ tato e consapevole alla nostra universale azione pastorale al servizio della Chiesa, in due settori di particolare importanza, da tutti sentita : il sacerdozio ministeriale e la giustizia nel mondo. Le riflessioni dei Padri hanno anzitutto richiamato la dottrina, la spiritualità, la prassi della Chiesa sul sacerdozio. Essi hanno confer­ mato sostanzialmente la concezione della Chiesa e del Concilio su tale tema. Da questo approfondimento, quale invito alla magnanima fedeltà scaturisce per il nostro sacerdozio, per noi e per tutti i nostri confra-

3 - A. A. S. 34 Acta, Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale telli, impegnati nella sequela e nel servizio di Cristo mediante l'ordina­ zione sacramentale al sacerdozio ministeriale ! Quanto chiaramente deli­ neata la (( identità » del sacerdozio cattolico ! Quale beneficio assicurato, ancor oggi, all'economia della parola di Dio, alla dispensazione della Grazia, alla direzione pastorale del Popolo di Dio; quale pienezza di coscienza di adesione generosa e gioiosa alla concezione paradossale, perché evangelica, santa, mistica cioè ed ascetica, semplice ed umana nella realtà pratica e profetica, della nostra sequela di Cristo, quali­ ficata dal duplice e totale dono di amore a Cristo stesso, ed, in Lui e per Lui, ai fratelli ed al mondo. In questo quadro, l'impegno spontaneo e completo del sacro celibato, tradizionale nella Chiesa Latina, non poteva non avere nel Sinodo l'espressione che conosciamo, non solo di convinta conferma, ma di rinnovamento attuale e storico. I Padri, pur non ignorando le difficoltà presenti della vita del Clero, non hanno trovato anacronistico questo modo di rispondere all'esigenza dell'amore di Cristo, selezionando per il ministero sacerdotale solo coloro che per carisma di vocazione e di grazia scelgono con libertà, e per la libertà del loro pieno ed esclusivo servizio, il sacro celibato. Essi hanno ritenuto il celibato non un ostacolo isolante alla missione del Sacerdote nel mondo moderno, ma piuttosto una qualificazione, in parte reagente, in parte penetrante, per dialo­ gare con esso, con il vigore evangelico del sale e della luce.2 Noi siamo certi che sia la presente e sia ancor più la giovane e futura generazione del clero accoglieranno volentieri tale disciplina, e la vivranno con umile splendore. La apprezza chi ama, col cuore aperto allo Spirito Santo, e immolato al miglior rendimento del proprio servizio alla Chiesa e al Popolo di Dio. Le vocazioni fioriranno se la Croce ne sarà la potente attrattiva. L'altro risultato del Sinodo è quello che riguarda la giustizia, e ci impegna ad approfondire il concetto della giustizia sociale e a studiare come la Chiesa ne può difendere le esigenze e favorire lo sviluppo, col coraggio e con la mitezza del Vangelo. Se ne è tanto parlato in questi ultimi tempi ; ma il discorso e l'opera, soprattutto, non sono finiti. Si attende la voce e l'azione della Chiesa in favore di quanti soffrono nel mondo oppressione, povertà, discriminazioni, violenze. E la Chiesa con­ tinua la sua opera, sulla linea della sua dottrina sociale, proclamata dai Romani Pontefici, per dare questa risposta.

2 Cfr. Mt. 5, 13. Acta Pauli Pp. VI 35

III. Questo Sinodo è stato certo un avvenimento felice : così lo dob­ biamo ricordare. Ma vi sono tanti altri fatti nuovi nella Chiesa, meri­ tevoli di particolare menzione, che vogliamo richiamare : l'intensità dell'attività missionaria; lo studio approfondito, scientifico dei pro­ blemi della catechesi, per corrispondere a questa fondamentale voca­ zione della Chiesa; il rinnovamento della formazione nei seminari; l'impulso dato alla vita religiosa, riserva fecondissima di forze sante per la vita intima e per l'irradiazione esterna della Chiesa; il proce­ dere silenzioso ma tanto proficuo del lavoro ecumenico, con i contatti avuti a Roma — tra cui è stato di particolare rilievo, com'Ella, Si­ gnor Cardinale, ha ricordato, quello da noi avuto con Sua Beatitudine il Patriarca Siro-ortodosso Yacob III — e numerosi scambi fuori Roma, mediante il nostro Segretariato per l'Unità dei Cristiani ; lo svi­ luppo delle attività di apostolato e di testimonianza dei laici, che la Santa Sede promuove nel mondo per mezzo del Consilium de Laicis; le riforme liturgiche gradualmente promosse, tra cui quest'anno spicca l'apparire e l'entrata in vigore della « Liturgia Horarum », che, in mano ai nostri sacerdoti, darà nuove ali alla loro preghiera per la Chiesa, con la Chiesa e a nome della Chiesa; la legislazione sui matrimoni misti e sull'azione giudiziaria in materia matrimoniale; l'istituzione di un organo di coordinamento nell'attività caritativa della Chiesa, detto « Cor unum ». Né vogliamo dimenticare l'afflusso sempre cre­ scente delle masse dei fedeli, che da ogni parte del mondo vengono a Roma, continuando l'antichissimo pellegrinaggio ai sacri trofei degli Apostoli, e in particolare a quello di Pietro, per portarci l'espressione della loro fede genuina, e con i quali continuiamo un colloquio pasto­ rale, che annoveriamo tra le consolazioni e le responsabilità più alte del nostro ministero. Ma in modo particolare vogliamo cogliere l'odierna occasione per ringraziare i Confratelli nell'Episcopato, i Governi, le organizzazioni internazionali, il clero, il laicato per l'accoglienza da essi riservata alla lettera « Octogésima adveniens », da noi inviata al Card. Roy nell'80° anniversario dell'Enciclica (( Rerum Novarum ». È stata una risposta tanto consolante per il nostro cuore. Soprattutto l'eco dei nostri figli della Chiesa ci ha recato la testimonianza di una ferma volontà di riesaminare alla luce degli insegnamenti cristiani, affer­ mati dal nostro Predecessore Leone XIII di v.m., i nuovi problemi sociali, che la radicale trasformazione e la continua evoluzione in atto nel mondo moderno ha indotto con sé ; e ci ha dichiarato l'impegno di 36 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale

considerare con intelligente comprensione le ansie e le aspirazioni dei contemporanei, per darvi la risposta che parte dal Vangelo. Ci richia­ miamo a tale consonanza di propositi e d'intenti per cogliere un lietis­ simo auspicio per l'Anno Nuovo. Come abbiamo scritto nella citata lettera, « ciascuno esamini se stesso per vedere quello che finora ha fatto e quello che deve fare. Non basta ricordare i principi, affermare le intenzioni, sottolineare le stridenti ingiustizie e proferire denunce profetiche : queste parole non avranno peso reale se non sono accompagnate in ciascuno da una presa di coscienza più viva della propria responsabilità e da una azione effettiva ».3 A questa presa di coscienza dei propri doveri, davanti alla società e davanti alla Chiesa — a cui il Sinodo ha fatto eco fedele nel suo secondo documento — noi invitiamo tutti i fedeli, anzi tutti gli uomini di buona volontà, aftinché approfondiscano sempre maggior­ mente tale loro responsabilità, e passino umilmente, ma decisamente all'azione. Questa è l'ora delle forti volontà, delle grandi decisioni : la voce di Cristo tutti ci chiama a impegnarci a fondo per i fratelli. Nes­ suno rimanga assente : tutti collaborino, secondo le proprie forze e la propria vocazione. Dio benedirà e incoraggerà! Avanti, in nomine Domini.

IV. Il tema della giustizia è stato da noi proposto alla riflessione e all'impegno del mondo, e in particolare della Chiesa, anche per la prossima Giornata della Pace, che sarà un richiamo a tutti gli individui e alle comunità a meditare insieme sul tema : « Se vuoi la pace, lavora per la giustizia ». Una pace che vediamo tuttora qua e là profondamente turbata, e altrove minacciata : con grave preoccupazione per chi, come noi, vede in essa « un bene essenziale e fondamentale per l'umanità in questo mondo » ; per i più deboli e indifesi fra gli uomini, in particolare, che da tali turbamenti o minacce sono più che altri colpiti. Una pace che noi, per titolo del tutto speciale a noi derivante dal nostro ministero, siamo in dovere di tutelare o di ristabilire. a) Il prolungarsi del conflitto nel Viet-Nam; il suo allargarsi ad altre zone del Sud-Est asiatico ; il recente scoppio di ostilità fra l'India e il Pakistan con il suo seguito e i suoi strascichi di sangue e di soffe­ renze che noi, nella modestia dei nostri mezzi ma con tutta la ricchezza

3 N. 48; cfr. A.A.S. 63 (1971), pp. 437 ss. Acta Pauli Pp. VI 37 dei nostro cuore, ci siamo sforzati di prevenire e ci adoperiamo a lenire : tutto ciò è fonte di pena e sorgente di angoscia per quanti nutrono sen­ timenti di umana fraternità verso quelle popolazioni, e sono pensosi, volgendo lo sguardo al più vasto campo del mondo, delle nuove tragedie che possono riservare all'umanità le passioni di parte e la insufficiente autorità degli organismi internazionali ad evitare e sanare situazioni di conflitto. E impegna, tutto ciò, ad esaminare seriamente sino a qual punto moventi di più o meno palesi interessi particolari, politici od ideologici, abbiano — là, come altrove — il sopravvento sulle ragioni della giu­ stizia e dell'equità internazionale, sulle quali, soltanto, è possibile basare un equilibrio che non sia appena frutto, amaro ed insicuro, di violenza o di sopraffazione. T)) Il Nostro pensiero va, qui, ad una regione d'Europa che è a noi particolarmente cara : all'Irlanda del Nord, dove, anche in questa vigilia natalizia, sono andate susseguendosi luttuose manifestazioni di violenza, tanto contrastanti con il carattere cristiano di quelle popola­ zioni. Nuovamente ricordiamo che non quella è la strada per la quale è lecito rivendicare il riconoscimento e il doveroso rispetto di diritti troppo a lungo conculcati ; e che, d'altra parte, il rispondere a manifesta­ zioni deplorevoli con la vendetta o con dura repressione è e può esser fonte di mali ancor maggiori, inasprendo e allargando i contrasti, in luogo di ristabilire un ordine civile. La rappacificazione potrà essere frutto soltanto di uno sforzo saggio e volonteroso di tutte le parti, diretto ad eliminare le cause profonde d'un malessere, che non potrebbe essere occultato sotto le vesti di contrasti religiosi. Il nostro augurio paterno è che questa vicendevole buona volontà si manifesti, generosa ed efficace, faccia tacere il grido della violenza che chiama violenza ed intendere l'invito a quella pace civile e cristiana, che è propria del Natale. e) Non abbiamo dimenticato, in questo contesto, il Medio Oriente, in particolare la Terra che a noi cristiani è caro chiamare Santa, e che in questi giorni ci è in tanti modi richiamata alla memoria : il Paese di Gesù. Se è ragione di soddisfazione il notare che da un anno e mezzo il fragore delle armi tace quasi del tutto in quella zone del mondo, dà motivo a non ingiustificata trepidazione il timore che l'incerto armi­ stizio possa improvvisamente venir a cessare, senza aver dato il frutto in vista del quale, principalmente, 'esso fu a suo tempo proposto e ac- 38 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale

cettato : la ricerca volonterosa, cioè, di un accordo di pace, o almeno d'un solido inizio di intesa, mediante trattative leali, che tengano il dovuto conto dei diritti e dei legittimi interessi di tutte le parti; ponendo fra queste, al posto che loro compete, le popolazioni che le vicende degli ultimi decenni hanno costretto ad abbandonare le loro terre. Dal canto nostro, negli incontri avuti con responsabili di Nazioni interessate, non abbiamo mancato di incoraggiarle insistentemente ogni nobile sforzo a favore del prolungamento della tregua e verso un intendimento giusto e onorevole. Noi siamo convinti della urgente ne­ cessità di una soluzione pacifica e saggiamente equilibrata del nodo medio-orientale; soluzione che non potrà, certo, essere imposta ricor­ rendo ad altre guerre, o per mezzo di vittorie militari. Per quel che riguarda, in particolare, Gerusalemme, non inten­ diamo ora aggiungere altre considerazioni a quelle che già ripetuta­ mente abbiamo esposte in passato : confermando la necessità di uno speciale statuto, internazionalmente garantito, che renda giustizia al carattere pluralistico e del tutto speciale della Città Santa, e ai diritti delle varie Comunità che in essa hanno sede o che ad essa guardano e confluiscono come a loro centro spirituale. d) Se la giustizia è base insostituibile della pace nei rapporti fra i Paesi e le varie comunità che in essi vivono, non meno necessaria essa si rivela per la tranquillità e la serenità della vita delle singole Nazioni. Non pensiamo soltanto alla giustizia sociale, alla quale abbiamo fatto già cenno. Non sarebbe, infatti, né giusto, né sufficiente limitare a tale aspetto l'esigenza di giustizia che comanda e condiziona la pacifica convivenza negli Stati e fra gli Stati. Come passare sotto silenzio, da questa Cattedra di moralità e di pace che è la Sede di Pietro, gli attentati che contro i diritti e la dignità della persona umana si continuano a perpetrare in non pochi Paesi, i quali di tali diritti e di tale dignità pur proclamano solennemente il riconoscimento e il rispetto nelle loro Carte costituzionali e nelle Dichiarazioni o nei Trattati sottoscritti in qualità di membri della Comunità internazionale? Come dimenti­ care, ad esempio, le restrizioni imposte all'esercizio dei diritti politici e gli abusi di potere — tanto spesso, benché il più delle volte unilate­ ralmente lamentati, a seconda dei diversi interessi — da parte di pub­ bliche autorità contro individui e gruppi sociali, se pure con la Acta Pauli Pp. VI 39 motivazione della difesa dell'ordine costituito e della repressione o prevenzione di tentativi ad esso contrari? E come dimenticare le limitazioni, ripetutamente denunciate, ai danni della libertà della cultura? Né potremmo noi, non meno per amore di giustizia e del rispetto dovuto ai diritti fondamentali dell'uomo che in considerazione del divino diritto della Chiesa, tacere qui delle ingiuste pressioni e repres­ sioni che ancor oggi sono esercitate, in diverse regioni del mondo, con­ tro la libera manifestazione della fede, la vita religiosa, la normale organizzazione e la benefica attività della Chiesa : sino a togliere o a limitare ad essa la possibilità di insegnare, alla gioventù soprattutto, la Verità che illumina e salva la vita e che costituisce anche per la convivenza pacifica e civile un'incomparabile sorgente di principi e di energie morali, culturali e sociali. Mentre, dunque, ancora una volta deploriamo tutte queste inique situazioni, e mentre manifestiamo la nostra solidarietà con quanti ne sono le vittime, desideriamo mandare, in particolare, il nostro affettuoso saluto a quelli fra i nostri fratelli nell'episcopato e nella fede che tuttora soffrono in condizioni di oppressione o di illegale legalità, tanto facilmente coperte dal silenzio, dando insieme, alla cristianità ed al mondo, l'esempio di una fedeltà e di una forza d'animo, delle quali non possiamo non essere grati. Per loro preghiamo e con loro auspichiamo l'avvento di giorni migliori. E il nostro augurio — che è augurio di vera, piena e stabile pace, solidamente fondata sulla giustizia : sincera e profonda, come il Natale l'annuncia e l'assicura — va a tutti gli uomini, tutti invitandoli a lavo­ rare pes essa; mentre ai figli della Chiesa chiediamo, in particolare, una conferma nella fede, una operosità fervorosa e concorde, una fiducia senza limiti nel Signore, che dia loro tenacia nella pazienza ed entu­ siasmo nell'azione. Su di essi e sull'intera umanità scenda copiosa la benedizione del­ l'Altissimo, della quale vuol essere pegno quella che ora a voi impar­ tiamo. 40 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale

VII

In Aede Sixtina habita ad Excellentissimos Viros e Legatorum Coetu apud Sedem Apostolicam, qui nocte Nativitatis Domini nostri Iesu Christi Sacro interfuerunt a Beatissimo Patre peracto.*

Chers Frères et Fils, chers amis,

L'heure qui nous trouve rassemblés ici est une heure d'intense mé­ ditation. Tout ce qu'elle évoque nous le rappelle avec force : l'heure noc­ turne, l'objet de la célébration — la naissance du Sauveur — l'incidence de cette fête sur nos habitudes familiales et sociales. Veiller est en ce moment un devoir et nous sommes tous invités à l'attention. L'obscurité de la nuit devient lumière pour l'esprit. Qu'est-ce que nous méditons? Nous méditons la naissance de Jésus- Christ dans le monde, il y a dix-neuf cent soixante et onze ans, à Bethléem de Judée, la cité de David, dans les circonstances que nous connaissons tous. Nous avons devant les yeux de l'imagination le tableau de l'événement. Il se reflète, se renouvelle, comme une image dans un miroir, en chacune de nos âmes ; et il se renouvellera dans un instant sous une forme mystique et sacramentelle, avec un mystérieux réalisme, sur cet autel. Ici le Christ sera avec nous. Un attrait spécial arrête notre attention et nous invite à contempler. Notre attention peut prendre ici deux voies. L'une est celle de la scène historique et sensible, évoquée par l'Evangile de Saint Luc (lequel, probablement, en entendit le récit de Marie elle-même, la Mère, la protagoniste du fait commémoré) ; c'est la scène de la crèche, la scène idyllique du pauvre logement de fortune choisi par les deux pèlerins, Marie et Joseph, pour l'événement imminent, une naissance. Tout ici nous intéresse : la nuit, le froid, la pauvreté, la solitude. Et puis, le Ciel qui s'ouvre, l'incomparable message angélique, l'arrivée des bergers. L'imagination reconstruit les détails; c'est un paysage arcadien, qui nous semble familier, qui encadre une histoire enchanteresse. Ici nous redevenons tous enfants et goûtons un moment délicieux. Mais notre esprit est attiré par une autre voie de réflexion: la voie prophétique. Qui est Celui qui est né? L'annonce qui résonne en cette nuit même le dit avec précision : « ... aujourd'hui est né pour vous un Sauveur, qui est le Christ Seigneur ... ». L'événement revêt aussitôt

* Die 25 mensis decembris a. 1971. Acta Pauli Pp. VI 41 une qualité merveilleuse : celle d'un but qui est atteint. Ce qui est de­ vant nous n'est pas seulement un fait, si grand et émouvant soit-il : celui d'un nouvel homme qui entre dans le monde ;1 c'est une histoire, c'est un dessein qui traverse les siècles, qui comprend des événements disparates et espacés, heureux et malheureux, qui décrivent la formation d'un peuple et surtout la formation en lui d'une conscience caractéristi­ que et unique, celle d'une élection, d'une vocation, d'une promesse, d'un destin, d'un Roi, d'un Sauveur : c'est la conscience messianique. Soyons bien attentifs à cet aspect de Noël. C'est un point d'arrivée, qui révèle et atteste une ligne qui le précède, une pensée divine, un mystère qui opère dans la succession des temps, une espérance indé­ finie et grandiose, gardée par une petite fraction du genre humain, mais une espérance telle, qu'elle donne un sens à la marche inconsciente de tous les peuples.2 La nativité du Christ marque sur le cadran des siècles les moment fatidique de l'accomplissement de ce plan divin, qui domine sereinement le torrent tumultueux de l'histoire humaine; elle indique la « plénitude des temps » dont parle S. Paul a et où on voit converger les destins de l'humanité; la lointaine prophétie d'Isaïe se réalise : « Voici qu'un enfant nous est né, qu'un fils nous a été donné ; la souveraineté repose sur ses épaules, et il se nomme Conseiller merveilleux, Dieux fort, Père éternel, Prince de la Paix, L'empire sera grand et la paix sans fin, sur le trône de David et dans son royaume. Il l'établira et le maintiendra dans le droit et la justice dès maintenant et pour toujours ».4 Oui, à cet enfant qui est Fils de Dieu et fils de Marie, né sous le régime de la loi mosaïque,5 aboutit toute la tradition transcendante dont Israël était porteur : en Lui elle se régénère, se transforme et se répand sur le monde. Ce petit Jésus de Bethléem est le point central de l'histoire humaine; en lui se concentrent tous les cheminements humains, qui viennent rejoindre la ligne droite de l'élection des enfants d'Abraham : Abraham qui vit de loin, dans la nuit des siècles, ce futur point lumineux et, comme le Christ lui-même nous l'a confié, (( le vit et exulta ».6

1 Cfr. Jn. 16, 21. 2 Cfr. Is. 55, 5. 3 Gal. 4, 4; Eph. 1, 10 í Is. 9, 5-6. 5 Gal. 4, 4. « Jn. 8, 56. 42 Acta Apostolicae Sedis — Commentarium Officiale

Et le prodige continue. Comme il advient des rayons qui se fondent au foyer d'une lentille, et qui en repartent pour un nouveau faisceau de lumière, ainsi l'histoire religieuse de l'humanité, c'est-à-dire l'his­ toire qui donne unité, sens et valeur aux générations qui se succèdent, s'agitent et avancent, tête baissée, sur la terre, cette histoire a sa lentille dans le Christ, qui absorbe toute l'histoire passée et éclaire toute l'histoire future, jusqu'à la fin des temps.7 Cette vision de Noël, qui est la vraie, vaut spécialement pour nous, pour vous, diplomates, Représentants des peuples, rassemblés ici cette nuit pour célébrer le mystère de Noël : elle est pour tous une invitation à réfléchir sur la destinée de l'humanité. Cette destinée, dont vous êtes les artisans à un titre hautement qualifié, elle est liée à la très humble crèche où est couché le Verbe de Dieu fait chair; bien plus, elle en dépend : là où arrive cette irradiation chrétienne dont nous parlions, et qui s'appelle l'Evangile, là arrive la lumière, là arrive l'unité, là arrive l'homme, non plus la tête basse, mais dressé de toute sa stature, là arrive la dignité de sa personne, là arrive la paix, là arrive le salut. Messieurs, amis et frères qui cherchez et découvrez le Christ, soyons attentifs à ce moment singulier. Il est probable qu'un double sentiment se fait jour dans les cœurs. L'un, de défiance et de crainte en face du nouveau Roi qui, aujourd'hui encore, naît dans le monde. C'est une puissance, ce Roi : et, qu'est-ce que les Puissants de ce monde craignent plus qu'une nouvelle puissance? Et s'il est bien une puissance, ce Jésus, qui déclare que son royaume n'est pas de ce monde, mais appartient à une sphère transcendante, peut-être le craignons-nous et le rejetons- nous encore davantage aujourd'hui, jaloux comme nous le sommes de notre souveraine autonomie, agnostique, laiciste ou athée, qui n'admet pas un royaume de Dieu. L'autre sentiment, au contraire, c'est la confiance. La puissance qu'est le Christ, n'est-elle pas toute pour nous, pour notre avantage, pour notre salut, pour notre amour? « Non eripit mortalia, qui regna dat caelestia: il ne nous enlève pas nos royaumes temporels, Celui qui est venu pour donner son royaume céleste )).8 Il est venu pour nous, non contre nous. Ce n'est pas un émule, ce n'est pas un ennemi; c'est un guide pour notre chemin, c'est un ami. Et cela pour tous ; chacun peut bien dire : pour moi.

7 Cfr. Mt. 28, 20. 8 Hymne de l'Epiphanie. Acta Pauli Pp. VI 43

Certes, une fois qu'il est venu parmi nous, un drame peut commen­ cer, une lutte : pour ou contre le Christ. L'histoire humaine se déroule désormais autour de lui : l'Evangile est le terrain de la rencontre, ou de l'affrontement.9 Mais en cette nuit, en ce lieu, en cette rencontre, le choix est facile, il est doux, il est fort ; et chacun peut dire, d'un coeur exultant de joie : il est venu pour moi ! 10

VIII

Romae habita, in sacra aede pagi vulgo « Città dei Ragazzi » appellati, Summo Pontifice Sacrum peragente, die per totum terrarum orbem foven­ dae paci inter gentes dicato.*

Oggi, primo giorno dell'anno civile, parliamo di pace, celebriamo la pace, perché la pace è il bene sommo della civiltà, e perché al prin­ cipio del nostro operare dobbiamo guardare al traguardo, al fine ultimo al quale esso vuole giungere. Oggi è il giorno dei programmi, il giorno dei propositi. Noi vogliamo essere padroni del tempo ; lo vogliamo spen­ dere bene. Vogliamo dare un senso alla nostra vita. La vita vale per il senso che noi le diamo, per la direzione che noi le imprimiamo ; la meta, io scopo a cui noi la rivolgiamo. Quale meta? Quale scopo? La pace. E la pace, che cosa è? Noi lo dicevamo : è il bene, che in questa vita presente, la vita temporale, comprende tutti gli altri, è l'ordine, il vero ordine, non soltanto quello della disciplina esteriore, ma l'ordine che fa stare bene tutti gli uomini e tutto l'uomo ; un ordine che sup­ pone che tutti abbiano ciò che serve alla vita, il cibo, l'abito, la casa, la scuola, il lavoro, il riposo, il rispetto, la sicurezza; ...anzi una società libera, concorde, ordinata, onorata d'intorno a sé; e di più cosciente del destino della vita, e perciò colta e soprattutto religiosa (perché la religione è la lampada della vita; essa, ed essa sola, se è la vera religione, qual è quella cristiana, ci dà luce, e ci rivela il senso della nostra esistenza, e ci offre i mezzi per vivere bene e per salvarci, anche oltre la fine del tempo che ci è dato per vivere). Si vede subito che la pace è una cosa assai bella, ma è una cosa difficile ; tanto difficile e com­ plessa, che alcuni la credono un sogno, un mito, una utopia. Noi invece diciamo che la pace è una cosa difficile, sì ; difficilissima anzi ; ma è una

9 Cfr. Luc 2, 34. 10 Cfr. Gal. 2, 20; Eph. 9, 2; Jn. 3, 16; 15, 9; ... * Calendis ianuariis a. 1972. 44 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale cosa possibile, una cosa doverosa. Il che vuol dire che bisogna lavorare molto per ottenere la pace. Non si raggiunge da sé. Non si mantiene da sé. Essa è frutto di grandi sforzi, di grandi programmi. E, prima di tutto, è frutto della giustizia : Se vuoi la pace, lavora per la giustizia. E fac­ ciamo attenzione : dobbiamo volerla tutti ; tutti dobbiamo meritarla. Spesso noi pensiamo che a questo grande programma, quello di met­ tere ordine e pace nel mondo, di organizzare bene la società, devono pensare coloro che dirigono il mondo e la società; certamente, ma non esclusivamente. La pace è un bene di tutti; e tutti dobbiamo colla­ borare per mantenerla, per farla progredire. E in qualche modo tutti e ciascuno in qualche misura, lo possiamo, lo dobbiamo. Ma qui si presenta una domanda : perché un discorso così alto e così difficile è fatto qui, a dei ragazzi, a dei giovani, come voi, che già vivete in un ambiente ordinato e pacifico? Ecco la risposta. La risposta però esige un'altra domanda : come si raggiunge la pace? La vera pace, ripetiamo; quella che risulta dal­ l'ordine vero? Perché vi può essere un ordine falso ; e come ! un ordine imposto con la forza, la prepotenza, la paura, la minaccia, il ricatto, l'abuso della debolezza altrui, l'abitudine invalsa di mantenere situa­ zioni, dove la gente soffre, dove non può nemmeno sollevarsi e miglio­ rare la propria esistenza ... è ordine vero? La schiavitù è ordine vero? La miseria sociale è ordine vero? La povertà senza rimedio e senza assistenza, è ordine vero? L'ignoranza voluta del popolo per tenerlo più facilmente soggetto, è ordine vero? Il dominio e lo sfruttamento dei forti sui deboli, dei ricchi sui miseri, è ordine vero? L'imposizione pesante delle idee di alcuni su quelle degli altri, pena danni e repres­ sióni e castighi è ordine vero? E l'incuria dei responsabili verso l'inosservanza dei diritti altrui, dell'immoralità scandalosa, o la tol­ leranza della licenza nociva al bene della società, è ordine vero? Dove non esiste, o non è rispettata una legge ragionevole e efficace, vi è ordine vero? eccetera. Vogliamo dire : vi sono ordini apparenti, falsi, contrari al bene comune, alla legittima libertà, alla promozione delle categorie bisognose, ecc., i quali non possono meritare il nome auten­ tico e bello di pace. Sono piuttosto disordini tollerati, o costituiti, che non veri ordini equilibrati e favorevoli al benessere e al progresso comune; sono condizioni, che possono dare una certa fissità alla vita pubblica, una consuetudine inveterata, un adattamento rassegnato, ma che non possono generare una vera pace. Questo è chiaro. Ormai tutti ne hanno qualche esperienza; e ormai Acta Pauli Pp. VI 45 la convinzione si diffonde che non vi può essere vera pace senza... Ditelo voi! senza giustizia. Ma qui sorge una seconda domanda, difficile questa; ma una do­ manda alla quale voi ragazzi, voi giovani specialmente, sapete rispon­ dere subito, istintivamente, intuitivamente. Che cosa è la giustizia? Voi avete già in mente due risposte : vi è una giustizia del mio e del tuo, che è difesa dal famoso comandamento « non rubare ». Nes­ suno vuol essere chiamato ladro. E vi è un'altra giustizia che riguarda la natura stessa dell'uomo; la giustizia, la quale vuole che ogni uomo sia trattato da uomo. Voi lo capite subito. Sono tutti eguali gli uomini? In sostanza, sì. Ogni uomo ha una sua dignità. Dignità inviolabile : guai a chi lo tocca! piccolo o grande che sia, povero o ricco che sia! bianco o negro che sia! Ogni uomo ha una sua carica di diritti e di doveri, che gli meritano d'essere trattato come persona. Anzi noi cristiani diciamo che ogni uomo è nostro fratello. Dev'essere trattato come fratello, cioè amato. (L'anno scorso, per la giornata della pace, abbiamo proprio meditato questa realtà : ogni uomo è nostro fratello). E possiamo anche dire di più : quanto più l'uomo è piccolo, povero, sofferente, indifeso, decaduto anche, e tanto più merita d'essere assi­ stito, sollevato, curato, onorato ! questo ce lo ha insegnato il Vangelo ; ma anche chi non crede all'autorità del Vangelo intuisce che quella parola divina ha ragione : questa è la giustizia ! questa è la via all'or­ dine, cioè al diritto e al dovere dell'uomo; qui è la giustizia, qui è la pace! Ed ecco allora la spiegazione della nostra scélta nel preferire di venire qua, fra voi ragazzi, fra voi giovani, per celebrare la giornata della pace, perché voi prima e più degli altri, avete il senso della giustizia. Voi, senza molti ragionamenti, comprendete che nel mondo, anche nel nostro mondo moderno, vi è ancora bisogno di giustizia. Più che mai lo comprendete, perché appunto siete moderni ; cioè lo sviluppo sociale e culturale, al quale oggi siamo arrivati, ha svegliato una co­ scienza umana, che non può più rimanere insensibile ai disordini con­ geniti nel nostro ordinamento sociale, non può non accorgersi che il progresso stesso produce malanni, ai quali bisogna porre rimedio; produce frustrazioni, produce disuguaglianze, produce ingiustizie; pro­ duce conflitti, produce pericoli di catastrofi, di conflagrazioni, d'inqui­ namenti... a cui bisogna reagire: non è giusto che sia così! Voi lo capite, e voi, a vostro modo, lo dite; e lo dite con una minaccia, che può essere fatale : non vi può essere pace, senza una nuova giustizia. 46 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale

Voi, figli della nuova generazione, afferrate subito la intrinseca neces­ sità di questo binomio : la giustizia e la pace ; esse camminano insieme. Non vi può essere vera pace senza vera giustizia. E siccome la giustizia deve progredire secondo le legittime aspirazioni esplose nella coscienza evoluta dell'uomo moderno, così la pace non può essere statica, non può convalidare uno stato di cose che non tenga conto dello sviluppo del­ l'uomo, delle sue antiche e nuove necessità. Difficile equazione quella della giustizia e della pace : richiederà saggezza, prudenza, pazienza, gradualità, non violenza, non rivoluzione (che sono altre ingiustizie), ma dovrà essere perseguita con tenacia, con sacrificio, con alto e sincero amore per l'umanità. Voi, giovani, col vostro naturale distacco dal passato, col vostro facile genio critico, con la vostra antiveggenza istintiva, col vostro ardimento per le imprese umane, nobili e grandi, voi potete essere all'avanguardia profetica della causa congiunta della giustizia e della pace. E sappiate che questi Signori, i quali hanno voluto essere presenti alla nostra e vostra celebrazione della Giornata della Pace, e sono rappresentanti illustri e qualificati del mondo dei Responsabili — sono Diplomatici, sono Autorità politiche e cittadine, sono Vescovi e Digni­ tari della Chiesa, sono Laici valorosi dedicati alla missione del bene — questi sono con voi! Mentre ringraziamo voi, ragazzi e giovani di questa Città ideale, per la vostra accoglienza, ringraziamo tutti i presenti per la loro significativa adesione, e col voto della Giustizia e della Pace, tutti di cuore vi benediciamo.

IX Iis qui interfuerunt II Internationali Conventui, Romae per hebdomadam habito, de quaestionibus ad scholam pertinentibus.*

Chers Messieurs, Nous sommes heureux de vous accueillir aujourd'hui, à l'occasion du deuxième Congrès international qui vous réunit à Rome, à l'instiga­ tion de V Unione Nazionale dell'Istruzione Tecnica e Professionale, en collaboration avec le CESMO, dans le cadre de la Semaine interna­ tionale de l'Ecole.

* Die 8 mensis ianuarii a. 1972. Acta Pauli Pp. VI 47

C'est en effet avec vif intérêt que Nous avons pris connaissance des deux thèmes qui sont à votre ordre du jour : « L'école dans la société technologique )) et « L'instruction technique et professionnelle dans la perspective des réformes ». Et il Nous plaît de savoir que ces échanges ont lieu entre professeurs, experts des questions économiques et cultu­ relles, avec des personnalités hautement qualifiées de la cité et de la nation, appartenant aux différents pays de la Communauté Européenne. Car, s'il s'agit de préparer des millions de jeunes aux responsabilités qu'ils exerceront demain dans une société de plus en plus technique, ne convient-il pas de se livrer à une recherche commune et d'harmoniser projets, efforts et méthodes? La formation professionnelle, envisagée dans votre assemblée, com­ porte bien des aspects qu'il vous revient d'approfondir avec la compé­ tence qui est la vôtre. Elle apparaît d'abord, certes, dans son aspect scolaire et technique. Mais elle ne peut faire abstraction du contexte économique où s'inscrira le travail de ces jeunes, encore moins des problèmes sociaux qui seront en jeu, car « il ne suffit pas de promouvoir la technique pour que la terre soit plus humaine à habiter », comme Nous le rappelions dans notre encyclique Populorum progressio (n. 34). Enfin, pour préparer des hommes complets, dignes dé l'avenir exigeant qui les attend, on ne peut négliger la formation psychologique, morale et spirituelle. Et cet aspect, vous le savez, intéresse aussi, et au plus haut point, l'Eglise. La charge des âmes, qui est sa mission spécifique, elle la ressent particulièrement face à cette jeunesse innombrable, aux visages con­ trastés. Avec tous les éducateurs, elle souhaite que ces jeunes acquièrent le goût du travail, d'un travail précis et bien fait, comme le requiert d'ailleurs la qualification professionnelle. Elle voudrait qu'ils sachent demain gagner noblement leur vie, prendre leur place active dans la société, contribuer à sa prospérité, y assurer les services du bien com­ mun, et en même temps épanouir le plus possible leurs talents humains. Mais le pourront-ils sans posséder une vision morale et spirituelle de la vie, ces « raisons de vivre » qu'une grande partie de la jeunesse semble bien désirer, sans être en mesure de les rejoindre avec certitude? Plus notre monde moderne tend à se spécialiser, à se perfectionner dans les différentes branches de plus en plus diversifiées de la technique, plus aussi il devient nécessaire de lui donner une âme, de le référer sans cesse à des normes morales qui l'empêchent de tourner non plus au bien de l'homme, mais à sa ruine. La technique pure, sans la morale, 48 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale

petit devenir instrument d'esclavage et non de libération, elle peut en­ chaîner la personne humaine au lieu de l'affranchir, de l'enrichir; de l'épanouir; en un mot elle peut devenir cause de mort et non de vie pour les hommes, pour la société. C'est là qu'on voit toute l'importance que revêtent les grands principes comme le respect de la personne humaine, que l'Eglise ne cesse de rappeler, que les pouvoirs temporels proclament eux aussi* mais sans réussir bien souvent, hélas !, à les faire observer. Quand il s'agit d'éduquer, d'instruire, de former, il ne suffit pas d'inculquer le respect de la personne, il faut encore le faire dans un climat d'optimisme moral. La jeunesse aujourd'hui est terriblement allergique à tout ce qui revêt un caractère répressif, à toute limitation injustifiée de la liberté ; elle interprète facilement comme une brimade, comme une sorte de revanche des adultes sur les jeunes toute exigence éducative dont elle n'aperçoit pas le bien-fondé. La référence à des règles morales, pour être acceptée, doit donc apparaître non comme un élé­ ment négatif, une limitation, mais comme une promotion, une élévation, une marche en avant. C'est l'optimisme moral qui doit être le climat de cette jeunesse et c'est sans doute aujourd'hui pour des éducateurs l'art le plus difficile à pratiquer. Ce n'est pourtant que dans cette atmosphère d'optimisme que le jeune d'aujourd'hui s'ouvrira à la sociabilité, à l'acceptation d'une société solidaire et ordonnée, où les exigences du bien commun ne seront plus perçues comme des entraves, comme des pièges tendus aux individus, mais comme des progrès, des éléments d'épanouissement pour tous et pour chacun. Dans ce cadre, la religiosité, cet élément si fondamental de la per­ sonne humaine, trouve naturellement sa place ; elle est reconnue, appré­ ciée, recherchée, et l'âme qui s'ouvre vers Dieu est du même coup équilibrée dans toutes ses autres démarches ; elle réfléchit à la vocation divine inscrite dans sa nature et révélée par la foi, elle envisage comme possible et désirable la réponse au Dieu vivant sans lequel il n'est pas d'humanisme plénier. Nous devons tous être bien persuadés que la grande transformation de l'histoire qui se prépare sous nos yeux, et à laquelle il nous est donné de contribuer, ne consistera pas dans la seule transformation de la technique économique : 1 la dimension morale et spirituelle y demeure décisive.

1 Cfr. J. Maritain, Humanisme intégral, Collection Foi vivante, Paris, Aubier, 1968, p. 217. Acta Pauli Pp. VI 49

Tels sont, chers Messieurs, les soucis que Nous n'hésitons pas è, vous confier, en vous manifestant l'estime profonde que Nous inspirent les sujets abordés par votre Congrès. Nous vous remercions de votre aimable visite et Nous appelons de grand cœur sur vos personnels, sur vos familles et sur tous ces jeunes qui sont au centre de vos préoccu­ pations et de vos travaux, l'abondance des divines Bénédictions.

X ' Ad Excellentissimos Viros e Legatorum Coetu apud Sedem Apostolicam, novo ineunte anno Beatissimo Patri fausta ac felicia ominantes.* I Nous vous remercions, Monsieur l'Ambassadeur, des paroles si sages et si bonnes qu'en votre nom et au nom de tous les membres du Corps Diplomatique accrédité auprès du Saint-Siège, vous Nous avez aimable­ ment adressées en votre qualité de Doyen. Vous avez résumé les lignes maîtresses du document par lequel Nous avons voulu commémorer le quatre-vingtième anniversaire de l'Encyclique « Rerum novarum » de notre prédécesseur Léon XIII, et vous avez bien souligné l'action que l'Eglise déploie pour éveiller la conscience des hommes — au niveau individuel et international — à la responsabilité de s'engager pour faire de la société un monde plus juste et plus vrai, dans le respect de la liberté d'autrui, en se prodiguant « pour construire des solidarités actives et vécues ».x De cela Nous vous sommes reconnaissant, comme nous le sommes à vous tous, Messieurs, pour cette rencontre annuelle qui nous est sin­ gulièrement agréable. Comme vous le savez, l'Eglise a célébré le 6 janvier la solennité de l'Epiphanie. Cette fête nous paraît bien apte à montrer la valeur de cette visite annuelle que vous nous faites, à Nous qui nous sentons si inférieur à la mission de représenter le Christ, Dieu et Homme, Prince de la Paix, Auteur de la justice. Et cette circonstance nous offre la possibilité de vous entretenir, Messieurs, sur un thème qui émerge parmi les raisons justifiant la présence de diplomates des différents Etats auprès du Vicaire du Christ : de définir, en d'autres termes, les rapports qualifiés de l'Eglise avec la société civile, ou, pour nous servir d'une phrase usuelle, de dire quelle est la prétendue « politique

* Die 10 mensis ianuarii a. 1972. 1 Litt. Apost. Octogésima adveniens, 47.

4 - A. A. S. 50 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale de l'Eglise ». Et ici nous vient aussitôt en aide ce qu'a dit le Concile à ce sujet, en des affirmations si claires et si lumineuses qu'elles dissi­ pent dès l'abord tous les malentendus, disons même tout le malaise que cette expression pourrait faire naître dans l'âme extrêmement sensible des hommes de notre temps. La politique de l'Eglise? La voici, selon les paroles de Vatican II: « L'Eglise, fondée dans l'amour du Rédempteur, contribue à étendre le règne de la justice et de la charité à l'intérieur de chaque nation et entre les nations. En prêchant la vérité évangélique et en éclairant tous les secteurs de l'activité humaine par sa doctrine et par le témoignage que rendent les chrétiens, elle respecte et promeut aussi la liberté politique et la responsabilité des citoyens ... Il est juste qu'elle puisse partout et toujours prêcher la foi avec une authentique liberté, ensei­ gner sa doctrine sociale, accomplir sans entraves sa mission parmi les hommes, et porter un jugement moral, même en des matières qui tou­ chent le domaine politique, quand les droits fondamentaux de la per­ sonne ou le salut des âmes l'exigent ».2 A ces paroles ont fait écho, l'automne dernier, les Evêques réunis en Synode. Comme vous le savez bien, ils ont choisi précisément pour un des sujets sur lesquels ont porté les votes qu'ils nous ont soumis, la « Justice dans le monde » comme fruit de la présence de l'Eglise, en souhaitant que « tout peuple, en qualité de membre actif et responsable de la société humaine, puisse collaborer à l'obtention du bien com­ mun, avec un droit égal aux autres peuples ».a La justice, Messieurs, est une valeur qui pénètre tous les rapports de la vie en société en tous domaines : économique, social, politique, culturel, religieux ; c'est une valeur qui oblige tout le monde : indivi­ dus, familles, groupes sociaux — quelle que soit la raison pour laquelle ils existent et agissent —, Pouvoirs publics, Institutions à rayonne­ ment continental et mondial. Tous, par conséquent, sont appelés à contribuer à sa réalisation, qui s'identifie avec la réalisation de la vraie paix. Chacun toutefois y apporte ce qui répond à sa nature et à sa vocation, et cela revêt une grande importance et est aussi une exigence de justice. Or, devons-nous nous demander, quel rôle a l'Eglise dans ce champ

2 Const. past. de Eccl. in mundo huius temporis Gaudium et spes, 76. 3 III, Actio internationalis, S c. Acta Pauli Pp. VI 51

immense qui met en cause toutes les forces politiques du monde? Quelle est la tâche qu'elle a le devoir d'accomplir? Quelles en sont les caractéristiques?

a) Extranéité.

Avant tout — et cela pourra sembler un parodoxe, après la fonction que nous avons revendiquée pour l'Eglise dans le champ international — avant tout il faut affirmer nettement que l'Eglise est étrangère à l'action politique en tant que telle. La mission de l'Eglise est différente : elle est essentiellement spirituelle. Elle n'exerce d'action politique active en aucune manière, elle reste distincte, étrangère à ce domaine : (( Rendez à César ce qui est à César, et à Dieu ce qui est à Dieu ».4 Comme l'a rappelé le Concile Vatican II, « l'Eglise, qui, en raison de sa charge et de sa compétence, ne se confond d'aucune manière avec la communauté politique et n'est liée à aucun système politique, est à la fois le signe et la sauvegarde du caractère transcendant de la per­ sonne humaine. Sur le terrain qui leur est propre, la communauté politique et l'Eglise sont indépendantes l'une de l'autre et autonomes. Mais toutes deux, quoique à des titres divers, sont au service de la vocation personnelle et sociale des mêmes personnes humaines ».5 De même, l'Eglise est étrangère à toute action de violence, car elle regarde comme son unique modèle le Christ « doux et humble de cœur » ;6 elle s'inspire de la loi évangélique de l'amour ; elle vise à la persuasion, étant porteuse d'une immense espérance, présente et eschatologique, et sachant que la loi du vrai progrès n'est pas la révolution, mais l'évolu­ tion et la transformation, celle-ci supposant un changement par le dedans, source de fruits durables, parce qu'ils naissent de la liberté intérieure, de la vigueur renouvelée de résolutions qui viennent d'(( un amour qui transcende l'homme )) et, par là même, d'une « effective disponibilité au service ».7 Il est donc évident que cette abstention poli­ tique de l'Eglise ne signifie pas inaction et refus des citoyens, des laïcs fidèles à la vie ecclésiale; elle ne signifie pas en particulier absence de participation à la vie nationale.

4 Mt. 22, 21. 5 Const. past. de Eccl. in mundo huius temporis Gaudium et spes, 76. 6 Mt. 11, 29. 7 Cfr. Litt. Apost. Octogésima adveniens, 45. 52 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale

Bien au contraire : ces laïcs veulent être le levain dans la pâte;8 la lettre à Diognète les définit comme Pâmé du monde : « quod est in cor- pore anima hoc sunt in mundo christiani )).9 Les laïcs vivant de la communauté ecclésiale sont appelés, le Concile l'affirme, en vertu de leur fonction prophétique et royale, à un rôle de premier plan pour contribuer (< efficacement à ce que les biens créés soient cultivés dans l'intérêt de tous les hommes indistinctement, selon les fins du Créateur et l'illumination de son Verbe, grâce au travail de l'homme, à la techni­ que et à la culture dans la cité, que ces biens soient mieux distribués entre les hommes et qu'ils acheminent, selon leur nature, à un progrès universel dans la liberté humaine et chrétienne ».10

b) Présence.

Ainsi donc voici que l'Eglise, tout en étant étrangère en elle-même et pour elle-même à l'action politique, revendique pourtant une présence dans la société civile. D'abord parce qu'elle est faite pour les hommes, auxquels, par sa profession de foi religieuse, par sa pédagogie régéné­ ratrice et sanctificatrice, par sa réaffîrmation du primat des réalités spi­ rituelles, elle inculque le respect de droits respectifs et l'accomplissement de devoirs respectifs pour l'instauration d'une organique et vraie fra­ ternité. Ensuite et surtout parce qu'elle est appelée à cette mission par le mandat, reçu de son Fondateur, de sauver l'homme, de lui communi­ quer la Parole qui libère et la Vie qui sanctifie, et de collaborer ainsi à l'élévation intégrale de l'homme. Il est normal, par conséquent, que l'Eglise ne puisse pas ne pas se sentir obligée à apporter sa contribution propre pour que règne dans le monde la paix dans la justice et la justice dans la paix. Et cette contri­ bution, comme l'observe la Constitution (( Gaudium et Spes », elle l'ap­ porte avant tout « en projetant la lumière qui vient de l'Evangile, et en mettant à la disposition des hommes la puissance salvatrice que, sous la conduite de l'Esprit-Saint, elle reçoit de son Fondateur ».1X Voilà le motif pour lequel Nous avons voulu, en 1968, que fût célé­ brée dans le monde entier, et spécialement au sein de l'Eglise, la Jour­ née de la Paix, comme témoignage concret de la contribution à l'édifica-

8 Cfr. Mt. 13, 33. 9 Ép. ad Diogn. 6, 1; PG 2, 1173. 10 Const. dogm. de Ecclesia , 36. 11 Const. past. de Eccl. in mundo huius temporis Gaudium et spes, 3. Acta Pauli Pp. VI 53 tion de la tranquillité de l'ordre, à laquelle l'Eglise se sent strictement obligée. Il nous est agréable de saisir l'occasion pour exprimer, ici devant vous, notre reconnaissance émue pour l'attention que les Chefs -, les Autorités et les populations de vos Etats accordent chaque année à cette initiative, et qu'ils ont accordée spécialement cette année à notre appel : « Si tu veux la paix, travaille pour la justice », qui constitue, comme vous le savez, le motif dominant de notre message pour la célé­ bration de la cinquième journée mondiale de la paix. Nous devons tous travailler dans ce but, en pleine loyauté, au service de l'homme. Car les exigences de la justice, Messieurs on ne peut lés saisir que dans la lumière de la vérité, de cette vérité qu'est l'homme : lequel se découvre dans ses composantes essentielles, dans toutes ses dimensions, dans ses légitimes aspirations, quand on le voit dans le Christ, vrai Dieu et vrai Homme, dans lequel l'humanité s'exprime et s'affirme en plénitude. L'apport de l'Eglise à la réalisation de la justice se concrétise en pre­ mier lieu en une action éducative sur ses propres membres. Cette action incessante et multiforme vise non seulement à rendre les hommes toujours plus conscients des objectifs de la justice, dans leur ampleur croissante, mais encore à faire naître, à développer et à renforcer la résolution de traduire ces exigences en termes concrets de vie quotidienne : en triom­ phant, par la force de l'amour, des étroitesses de notre égoïsme et de celui d'autrui; en agissant, pour les humaniser en les transformant, sur des structures légales qui seraient devenues instrument d'injustice. C'est pourquoi, quand c'est nécessaire, cette présence de l'Eglise, qui normalement s'exprime sous des formes positives, en stimulant et en exhortant, peut devenir aussi salutairement critique: comme une pierre de touche, qui invite à vérifier continuellement si les conditions atteintes sont réellement en harmonie avec l'idéal de justice et de paix. Les Evêques réunis au Synode ont eu conscience de ce devoir quand ils ont déclaré que l'éducation à la justice peut susciter aussi « la faculté critique qui porte à réfléchir sur la société dans laquelle nous vivons et sur ses valeurs », et quand ils ont reconnu que dans certains cas la mission episcopale <( impose le devoir de dénoncer, courageusement et avec charité, les injustices ».12 A ce sujet permettez-nous, Messieurs, d'attirer un instant votre attention sur le fait peut-être le plus troublant de notre époque : la

12 III, Institutio ad iustitiam. 54 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale course aux armements. C'est un fait épidémique, à la contagion duquel aucun peuple ne semble désormais pouvoir se soustraire. Les sommes dépensées pour les armements aujourd'hui dans le monde atteignent déjà des chiffres astronomiques, et tous y contribuent : aussi bien les grandes et les moyennes Puissances que les nations faibles ou apparte­ nant à ce qu'on appelle le « Tiers Monde ». Et le plus troublant c'est que cela se produit au moment où les hommes, étant devenus plus conscients de leur dignité, sentent plus vivement qu'ils sont membres de la même famille humaine ; au moment où s'intensifie chez les individus et chez les peuples l'aspiration à la paix dans la justice, et tandis que dans la génération des jeunes — pour beaucoup desquels la famille humaine est déjà une unité vivante — la protestation contre la course aux armements se répand toujours davantage. Comment expliquer une contradiction aussi profonde, aussi déchi­ rante, au sein de la famille humaine : contradiction entre une croissante et sincère aspiration à la paix, d'une part, et l'effrayante et croissante production d'instruments de guerre, d'autre part? Il ne manque pas de gens qui voient dans les armements, au moins en ce qui concerne les grandes et moyennes Puissances, comme une nécessité du système économique fondé sur leur production, pour éviter des déséquilibres économiques et un chômage de masse. Mais c'est là une explication à laquelle s'oppose radicalement l'esprit humain et encore plus l'esprit chrétien : comme s'il était admissible qu'on ne puisse trouver de travail pour des centaines de milliers de travailleurs qu'en les employant à construire des instruments de mort? D'autant plus que nous vivons à une époque où, en de nombreux domaines, il est urgent d'entreprendre de bien autres travaux cons- tructifs et bienfaisants sur une échelle continentale et mondiale : d'abord pour venir à bout des fléaux de la faim, de l'ignorance, de la mala­ die, pour lesquels, hélas ! en dépit de la générosité de beaucoup, on n'a pas fait encore tout ce que requiert la tragique condition humaine de tant de nos frères ; et puis pour sauvegarder des biens indispensables à la vie de tous, tels que par exemple la défense du milieu contre les divers facteurs de pollution. Il faut noter en outre que beaucoup continuent à être persuadés que la politique des armements, si elle ne peut être justifiée en elle- même, peut cependant s'expliquer par le fait que si aujourd'hui une Acta Pauli Pp. VI 55 paix est possible, ce ne peut être que la paix fondée sur l'équilibre des forces armées. « Quoi qu'il en soit de ce procédé de dissuasion — déclare la Consti­ tution " Gaudium et spes " — on doit néanmoins se convaincre que la course aux armements, à laquelle d'assez nombreuses nations s'en remet­ tent, ne constitue pas une voie sûre pour le ferme maintien de la paix, et que le soi-disant équilibre qui en résulte n'est ni une paix stable, ni une paix véritable».13 La réalisation de la paix dans la justice demande donc — comme déjà tentent de le faire de hardies et sages initiatives — qu'on suive la voie opposée: celle du désarmement progressif. Pour sa part l'Eglise, peuple de Dieu, ne peut pas ne pas raviver sa volonté d'éduquer l'homme à avoir confiance dans l'homme, c'est-à-dire à voir dans les autres non de probables agresseurs, mais de possibles collaborateurs futurs, rendus efficaces pour le bien, pour la construction d'un monde plus humain.

c) Service.

Enfin, cette présence de l'Eglise dans la société civile ne se borne pas à être seulement une présence. Là où c'est nécessaire, où c'est pos­ sible, où c'est requis — et étant sauves toujours les exigences de la nature de l'Eglise — elle devient aussi service : service fraternel, humble, empressé. Car l'Eglise, dans l'exercice de son activité dans le monde, n'est pas poussée par l'ambition, par des vues terrestres. Elle n'a qu'un but : « continuer, sous l'impulsion de l'Esprit Consolateur, l'œuvre même du Christ, venu dans le monde pour rendre témoignage à la vérité, pour sauver, non pour condamner, pour servir, non pour être servi », comme l'a déclaré la Constitution conciliaire, plusieurs fois citée, sur l'Eglise et le monde d'aujourd'hui.14 L'image sous laquelle aujourd'hui l'Eglise se présente au monde est essentiellement celle d'une Eglise au service des hommes, ouverte au monde pour l'aider dans la solution de ses problèmes.15 Elle sert la communauté des peuples en se consacrant avant tout,

13 Const. past. de Eccl. in mundo huius temporis Gaudium et spes, 81. 14 Const. past. de Eccl. in mundo huius temporis Gaudium et spes, 3. 15 Cfr. Y. M.-J. Congar, Eglise et monde dans la perspective de Vatican II, in L'Eglise dans le monde de ce temps, T. III, Réflexions et perspectives, Paris 1967, pp. 32 ss. 56 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale comme c'est sa tâche essentielle et spécifique, à l'éducation des cons­ ciences, à la formation des cœurs des hommes qui accueillent l'annonce du salut. Se sentant aimés de Dieu, orientés vers Lui comme vers le soutien de leur propre vie, ceux-ci sont, de ce fait, unis en Lui et par Lui dans l'amour de leurs frères, de tous leurs frères, créés à son image et rachetés par son Fils unique. Cette œuvre de formation est, pour l'Eglise, une tâche d'une ampleur universelle, générale, qui, en vertu de l'ordre divin, ne connaît de frontières ni de peuples, ni de temps, ni d'espace.16 L'Eglise offre ensuite sa collaboration plus particulière au service de l'humanité pour la solution des problèmes les plus urgents dans des moments historiques donnés. Aujourd'hui, elle sait que cette action doit être orientée spécialement sur le plan de la culture et de l'assistance sociale, où se manifestent davantage les situations douloureuses ou les conséquences tragiques des fléaux de l'humanité mentionnés tout- à-l'heure. Elle stimule donc le progrès de la culture, en particulier parmi les minorités des différentes nations,17 notamment par l'impul­ sion donnée à l'alphabétisation, car « l'éducation de base est le premier objectif d'un plan de développement )).18 Elle s'emploie pour que les soins les plus assidus soient donnés à l'école, afin que celle-ci éduque tout l'homme aux responsabilités professionnelles, morales, sociales de la vie. Ce service, en outre, s'étend, autant qu'il est possible, aux diverses formes d'assistance (lutte contre la faim, contre le chômage, contre les maladies, contre l'insécurité sociale). A l'exemple de son Fondateur, l'Eglise ne peut pas ne pas sentir l'exigence de contribuer à la réalisation de la paix à travers ces innom­ brables et bienfaisantes initiatives : prises en de très nombreux pays, à l'avant-garde souvent ou en complément de celles que promeut la société civile, surtout pour le soulagement et l'élévation des pauvres, de ceux qui souffrent ou qui se débattent dans la misère et l'abandon, ou qui sont, de façon ou d'autre, des handicapés. Certes, parmi tant d'activités, il peut y avoir quelques défauts, peut-être même quelques abus et quelques déviations. Mais on ne peut qu'être surpris et attristé en voyant que parfois on prend prétexte de ces aspects négatifs, tout- à-fait marginaux, pour jeter le discrédit sur l'ensemble de ces initia-

16 Cfr. Mt. 28, 18-20. 17 Congar, op. cit., 59; cfr. 53-62. 18 Litt. Encycl. Populorum progressio, 35. Acta Pauli Pf. VI 57

tives, qu'un jugement sereinement objectif révèle pour ce qu'elles sont vraiment: le témoignage d'un amour agissant, l'expression d'une au­ thentique noblesse humaine, digne d'être guidée et soutenue, bien plutôt que frappée d'un discrédit généralisé. Voilà, chers Messieurs, dans quel sens Nous parlons d'une «poli­ tique» de l'Église: ce n'est autre chose qu'un sens aigu, une exi­ gence sentie à vivre son engagement, son mandat, sa vocation pour l'annonce de l'Evangile et le service des autres. Tels ont été aussi le sens et la valeur du récent Synode au sujet de la justice; et comme Nous l'avons dit, la célébration de la Journée de la Paix n'a pas eu, n'a pas et n'aura pas d'autre intention. L'Eglise est aux côtés de toutes les Nations qui œuvrent sincère­ ment pour l'élévation des peuples; elle l'est aux prix de persévérants services et aussi de sacrifices. A toutes elle offre sa collaboration, afin que l'ardeur qu'on remarque aujourd'hui, à tous les niveaux, pour un plus grand respect de l'homme, ne reste pas une vague et vaine aspiration utopiste, mais se traduise en réalité concrète. Nous invitons tous les hommes à travailler sincèrement dans ce but. Et Nous for­ mons des vœux pour qu'à cette offre de l'Eglise corresponde toujours la bonne volonté et l'engagement de tous les Etats, tandis que Nous prions le Seigneur de suppléer par son aide là où les forces humaines ne peuvent arriver. Par ces vœux, Nous attestons à toutes et chacune de vos Nations notre grande estime et notre paternelle bienveillance, souhaitant que chacune d'elles voie s'accomplir ses plus chers désirs ; et sur toutes Nous invoquons les bénédictions de Dieu, sans lequel, en fin de compte, la faiblesse humaine n'arrive à rien. Qu'il daigne réaliser nos com­ munes aspirations pour la prospérité du monde, et accorder à tous vos peuples de vivre dans la justice et dans la paix. 58 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale

NUNTIUS RADIOPHONICUS

Die festo Nativitatis Domini nostri Iesu Christi datus, antequam ex externo Basilicae Vaticanae podio Urbi et Orbi Beatissimus Pater Apostolicam impertiit Benedictionem.*

Ascoltate la nostra voce, voi tutti, fedeli qua convenuti per ricevere la benedizione del Natale ; Ascoltate il nostro annuncio, voi tutti collegati in questo felice momento alla parola delle nostre labbra ; Ascoltate l'eco fedele del messaggio della nascita di Gesù, il Cristo, voi tutti abitanti della terra intera, salutata dall'augurio d'una pace nuova! Si apra l'orecchio d'ogni uomo nel mondo, e accolga la notizia beata, che di secolo in secolo ancor oggi, Natale del 1971, risuona così : « Non temete ! Perché io porto a voi l'evangelo, vi annuncio una grande letizia ! destinata a tutto il popolo ! a tutta l'umanità ! Poiché oggi è nato a voi il Salvatore, che è il Cristo Signore!)).1 Questo annuncio, sempre straordinario, non proviene da noi mortali ; non lo ha inventato alcun uomo, non lo ha generato alcuna ideologia, o alcuna istituzione terrena. Questo annuncio, che noi qui facciamo rie­ cheggiare, è la voce angelica, che svegliò nella notte gli umili pastori di Betleem di Giudea, la città di David, e che primi li chiamò all'incon­ tro con l'arrivato Messia. Noi siamo la testimonianza profetica, che si ripete senza più tacere nella storia della umanità, e che, ecco, ancor oggi, si diffonde ai quattro venti verso ogni orizzonte d'ogni spazio abitato in questo privilegiato pianeta, ch'è la terra degli uomini. È nato il Salvatore ! È venuto il Cristo nel mondo e del mondo ! È Gesù ! Non temete ! Non temete più ! Come il sorgere del sole fuga le tenebre della notte, così questa meravigliosa notizia, captata dai misteri del cielo, un cielo più profondo e più alto di quello sidereo,2 dissipa il dubbio, placa il timore, scioglie l'ansia, purifica l'atmosfera oscura e pesante, in cui sospira più che non respiri l'uomo tormentato, nel breve e affannoso momento della sua esperienza naturale, dall'incertezza problematica, che dappertutto lo circonda, questa notizia viene da quel

* Die 25 mensis decembris a. 1971. 1 Cfr. Lc. 2, 10. 2 Cfr. Eph. 3, 18. Acta Pauli Pp. VI 59 cielo che egli avido di verità e di vita, disperatamente desidera e che vagamente intuisce dovere essere il suo proprio destino. Udite, udite, uomini del pensiero, udite, uomini dell'azione! e voi, uomini della fatica, uomini della povertà, della schiavitù e del dolore, udite : è venuto fra noi e per noi il Salvatore ! Credetelo ! È venuto il Salvatore del mondo ! Noi sentiamo, quasi ad interrompere il nostro discorso, lo strepito delle interrogazioni é delle obiezioni, che sorgono da ogni parte del mondo e da ogni spirito : che cosa significa Salvatore? E chi è colui che si arroga tale titolo iperbolico? E come può mai venire dal presepio di Betleem un uomo, un essere così prodigioso che sappia svelare i segreti della nostra esistenza, che possa guarire la serie senza fine dei nostri malanni, che abbia virtù di fare in se stesso la sintesi d'ogni nostra vicenda, e soddisfare alla fine le nostre insaziabili speranze? Chi è? È sogno? È mito? Oh, non può essere! Così risponde la folla umana all'annuncio della salvezza? Anzi, oggi più che mai insorge ed incalza e dichiara : non abbiamo bisogno di cotesta salvezza, non conosciamo cotesto Salvatore, non lo vogliamo riconoscere.3 Non è così che si atteg­ gia il nostro odierno radicale secolarismo? La nostra superba e intol­ lerante autosufficienza? Non bastò la voce apostolica, non bastò il sangue dei martiri, non bastò la sapienza d'un'intera civiltà che si qualificò cristiana, non bastò una storia intera, vestita di santità, di bellezza e imbevuta da costume nostro ed umano, a conservare nella città moderna, non già una regalità temporale ch'Egli non ambisce, ma un'affettuosa ospitalità spirituale al Cristo dei secoli; e come all'ora della sua nascita per la Madre Maria, che lo portava in seno, così ai nostri giorni per la Madre Chiesa, che lo genera alla nuova società, la sen­ tenza è segnata : (( Non vi è posto per lui. Sia emarginato ! ».4 Fratelli tutti ! pensate. Non è questo per noi il momento di fare l'apologia del nostro Salvatore Gesù, il Cristo. Ma crediamo che voi stessi dovreste essere in grado di farla, e di convertire in testimo­ nianza per lui sia la coscienza della finale insufficienza dell'uomo a raggiungere una statura degna di lui, sia il ricordo dell'eredità cri­ stiana, che tutti dobbiamo sentirci fieri ed uniti insieme, responsabili cioè, di dire ancor nostra.5

3 Cfr. Lc. 19, 14. 4 Cfr. Lc. 2, 7. 5 Cfr. Mt. 11, 21. 60 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale

Fratelli tutti ! È venuto il Cristo, oggi nostro Salvatore, domani nostro Giudice. Non lo respingiamo ! Non lo ignoriamo! Come i pastori, dopo l'annuncio, diciamo a noi stessi : andiamo a vedere di che cosa si tratta.6 Apriamo a Lui, Cristo, la porta della nostra coscienza, della nostra vita personale, familiare, sociale. Egli non viene per togliere, ma per dare ! non viene per ingombrare la stanza della nostra libertà, della nostra attività, della nostra umanità. Viene piuttosto per illuminarla, per allargarla, per allietarla questa stanza della nostra vita, che, a ben guardarla ha proprio bisogno, sotto ogni aspetto, di questo misterioso piccolo Ospite, Gesù, ApriteGli la porta: apriteGli il cuore; affacciatevi, e ascoltate la Sua parola; che cosa dice? Dice oggi così : « Beato colui che non si sarà vergognato di me ! )).7 « Beato ... chi ascolta le parole di questa profezia » di Cristo Sal­ vatore.8 Beato, sentite? Ed è questa beatitudine che in nome Suo vuole ora portare a tutti la nostra Apostolica Benedizione. A tutti coloro che ci ascoltano, di espressione italiana : Buon Na­ tale, con l'augurio della pace e del gaudio di Cristo!

Deinde Beatissimus Pater lingua gallica, anglica, hispanica, lusi­ tana, germanica, batava, polona, slovacha, hungarica, dacica, russica, graeca, sinensi et vietnamensi cunctis qui Eum audiebant, felicia omina pronuntiavit.

Cfr. Lc. 2, 15. 7 Mt. 11, 6. 8 Cfr. Ap. 1, 3. Sacra Congregatio pro Episcopis 61

ACTA SS. G O N G R E G AT IO N U M

SACRA CONGREGATIO PRO EPISCOPIS

I

PROVISIO ECCLESIARUM

Sanctissimus Dominus Noster Paulus Divina Providentia Pp. VI, successivis decretis Sacrae Congregationis pro Episcopis, singulas quae sequuntur Ecclesias de novo Pastore dignatus est providere, nimirum :

die 19 Octobris 1971. — Titulari episcopali Ecclesiae Alleghenensi, noviter erectae, praefecit Exc. P. D. Georgium L. Leech, hactenus Episcopum Harrisburgerisem. die 13 Novembris. — Titulari episcopali Ecclesiae Tasaccorensi R. P. D. Bernardum Huhn, Vicarium Generalem in Görlitz. die 18 Novembris. — Cathedrali Ecclesiae Oklahomensi et Tulsensi Exc. P. D. Ioannem R. Quinh, hactenus Episcopum Thisiduensem. die 25 Novembris. — Cathedrali Ecclesiae Carolinanae, noviter erectae, R. P. D. Michaelem I. Begley, e clero dioecesis Raleighiensis. — Metropolitanae Ecclesiae Teresianae Exc. P. D. Iosephum Falcâo Freiré, hactenus Episcopum Limoëirensem. — Titulari Episcopali Ecclesiae Sinnadensi in Mauretania R. D. Antonium Soares Costa, Canonicum Capituli metropolitani et Vicarium Episcopalem pro Apostolatu Laicorum in archidioecesi Natalensi, quem dëputavit Auxiliarem Exc.mi P. D. Mvaldi Monte, Archiepiscopi Na- talensis. die 29 Novembris. — Cathedrali Ecclesiae Breiensi, noviter erectae, R. P. Alphonsum de Oliveira Lima, e Societate Divini Salvatoris. — Titulari episcopali Ecclesiae Bitectensi R. P. D. Benedictum de Ulhôa Vieira, Vicarium Generalem archidioecesis S. Pauli in Brasilia, quem deputavit Auxiliarem Exc.mi P. D. Pauli Evaristi Arns, O. F. M., Archiepiscopi eiusdem archidioecesis S. Pauli in Brasilia. — Titulari episcopali Ecclesiae Iomnitensi R. P. Henricum Froeh- lich, e Societate Iesu, quem constituit Praelatum Adamanteum. 62 Acta Apostolicae Sectis - Commentarium Officiale

die 1 Decembris. — Cathedrali Ecclesiae Gedanensi Exc. P. D. Lech Kaezmarek, hactenus Episcopum tit. Alienum. — Titulari episcopali Ecclesiae Davligensi, R. P. D. Laurentium I. Riley, e clero archidioecesis Bostoniensis, curionem paroeciae de Pretiosissimo Sanguine in oppido vulgo Hyde Parle, quem deputavit Auxiliarem Exc.mi P. D. Humberti S. Medeiros, Archiepiscopi Bosto- niensis. — Titulari episcopali Ecclesiae Mactaritanae, R. P. D. Iosephum I. Maguire, e clero archidioecesis Bostoniensis, curionem paroeciae S. Ioannis in oppido vulgo Quincy, quem deputavit Auxiliarem Exc.mi P. D. Humberti S. Medeiros, Archiepiscopi Bostoniensis. die 3 Decembris. — Archiepiscopali Ecclesiae Matritensi-Complu- tensi E.mum P. D. Vincentium S. R. E. Cardinalem Enrique et Ta- rancón, hactenus Archiepiscopum Toletanum. — Metropolitanae Ecclesiae Toletanae Exc. P. D. Marcellum Gon­ zález Martín, hactenus Archiepiscopum Barcinonensem. — Archiepiscopali Ecclesiae Barcinonensi Exc. P. D. Narcissum Jubany Arnau, hactenus Episcopum Gerundensem. — Metropolitanae Ecclesiae Pampilonensi Exc. P. D. Iosephum Méndez Asensio, hactenus Episcopum Tirasonensem. — Cathedrali Ecclesiae Cordubensi Exc. P. D. Iosephum Mariam Cirarda Lachiondo, hactenus Episcopum Santanderiensem. -— Cathedrali Ecclesiae Flaviobrigensi Exc. P. D. Antonium Año- veros Ataun, hactenus Episcopum Gadicensem et Septensem. — Cathedrali Ecclesiae Santanderiensi Exc. P. D. Ioannem Anto­ nium Del Val Gallo, hactenus Episcopum tit. Sanctae Iustae. die 6 Decembris. — Cathedrali Ecclesiae Providentiensi R. P. D. Ludovicum E. Gelineau, Vicarium Generalem dioecesis Burlingtonensis. — Titulari episcopali Ecclesiae Masuccabensi R. P. D. Renatum H. Gracida, Vicarium Generalem archidioecesis Miamiensis, quem de­ putavit Auxiliarem Exc.mi P. D. Colemani F. Carroll, Archiepiscopi Miamiensis. die 7 Decembris. — Cathedrali Ecclesiae Sancti Marci in Guatimala Exc. P. D. Prosperum Penados del Barrio, hactenus Episcopum titu­ larem Ammeniensem. die 10 Decembris. — Titulari episcopali Ecclesiae Febianensi R. D. Carolum Iosephum Ruiseco, cancellarium Curiae archiepiscopalis Bar- ranquillensis, quem deputavit Auxiliarem Exc.mi P. D. Germani Villa Gaviria, Archiepiscopi Barranquillensis. Sacra Congregatio pro Episcopis 63

— Titulari episcopali Ecclesiae Garbensi R. D. Ferdinandum Ve- lásquez Lotero, e clero archidioecesis Medellensis, quem deputavit Auxi­ liarem Exc.mi P. D. Michaelis Angeli Arce Vivas, Archiepiscopi Po­ payanensis. die 13 Decembris. — Coadiutorem cum iure successionis Exc.mi P. D. Alfredi Obviar et Aranda, Episcopi Lucenensis, constituit Exc. P. D. Iosephum T. Sánchez, Episcopum titularem Lesvitanum. die 14 Decembris. — Cathedrali Ecclesiae Burlingtonensi R. P. D. Ioannem A. Marshall, e clero dioecesis Vigorniensis, oeconomum Pont. Collegii Americae Septentrionalis in Urbe. die 16 Decembris. — Cathedrali Ecclesiae Segorbicensi-Castellio- nensi R. P. Iosephum Mariam Cases Deordal, e clero dioecesis Gerun­ densis, moderatorem spiritus seminarii eiusdem dioecesis. die 22 Decembris. — Titulari episcopali Ecclesiae Castellana^ in Numidia R. D. Thomam Jung, sacerdotem Administrationis Apostolicae Sanatus Iugoslavi, parochum in pago vulgo Zrenjanin, quem constituit Administratorem Apostolicum eiusdem Banatus. die 23 Decembris. — Titulari episcopali Ecclesiae Astigitanae R. P. D. Antonium Jakab, e clero dioecesis Albae Iuliensis, praelatum hono­ rarium Sanctitatis Suae, quem constituit Coadiutorem cum iure suc­ cessionis Exc.mi P. D. Aaronis Marton, Episcopi Albae Iuliensis. die 28 Decembris. — Titulari pro hac vice archiepiscopali Ecclesiae Cumanae R. P. D. Eduardum Pecoraio, e clero dioecesis Montis Alti, praelatum honorarium Sanctitatis Suae et Subsecretarium Sacrae Con­ gregationis de Propaganda Fide, quem deputavit Nuntium Apostolicum in Dicione Melitensi. — Titulari episcopali Ecclesiae Uthinensi R. P. D. Carolum Brand, Vicarium Generalem dioecesis Foroiuliensis-Tolonensis, quem deputavit Auxiliarem Exc.mi P. D. Aegidii H. Barthe, Episcopi Foroiuliensis- Tolonensis. die 29 Decembris. — Metropolitanae Ecclesiae Dublinensi R. D. Der- mot Ryan, sacerdotem eiusdem archidioecesis. die 6 Ianuarii 1972. — Titulari pro hac vice archiepiscopali Ecclesiae Numidensi Rev.mum P. Edoardum Heston, e Congregatione Sanctae Crucis, Praesidem Pontificii Consilii Instrumentis Communicationis So­ cialis praepositi. — Titulari pro hac vice archiepiscopali Ecclesiae Foronovanae Exc. P. D. Iosephum Casoria, Sacrae Congregationis de disciplina Sacra­ mentorum Secretarium. 64 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale

— Titulari pro hac vice archiepiscopali Ecclesiae Satrianensi Rev.mum P. Abbatem Augustinum Mayer, O. S. B., Sacrae Congrega­ tionis pro Religiosis et Institutis saecularibus Secretarium. — Titulari pro hac vice archiepiscopali Ecclesiae Dioeletianensi Rev.mum P. Hannibalem Bugnini, e Congregatione Missionis, Sacrae Congregationis pro Cultu Divino Secretarium. die 7 Ianuarii. — Titulari pro hac vice archiepiscopali Ecclesiae Aquavivensi R. P. Fridericum Limon, e Societate Verbi Divini, quem constituit Coadiutorem cum iure successionis Exc.mi P. D. Mariani Madriaga, Archiepiscopi Lingayensis-Dagupanensis. die 15 Ianuarii. — Titulari pro hac vice archiepiscopali Ecclesiae Massalubrensi Exc. P. D. Iacobum L. Sin, hactenus Episcopum tit. Obbensem, quem constituit Coadiutorem Exc.mi P. D. Iosephi Mariae Cuenco, Archiepiscopi Iarensis. — Cathedrali Ecclesiae Novariensi Exc. P. D. Aldonem Dei Monte, hactenus Episcopum titularem Mustitanum. die 22 Ianuarii. — Cathedrali Ecclesiae Civitatis Castelli Rev.mum P. D. Caesarem Pagani, ex archidioecesi Mediolanensi; qui simul constitutus est Episcopus Eugubinus. — Cathedrali Ecclesiae Eugubinae Rev.mum P. D. Caesarem Pa­ gani, ex archidioecesi Mediolanensi, qui simul constitutus est Episco­ pus Civitatis Castelli. — Titulari episcopali Ecclesiae Caesariensi in Mauretania Rev.mum P. D. Iosephum Moizo, rectorem seminarii dioecesani Montis Regalis in Pedemonte, quem constituit Coadiutorem cum iure successionis Exc.mi P. D. Iosephi Dell'Omo, Episcopi Aquensis, necnon Admini­ stratorem Apostolicum sede plena eiusdem Cathedralis Ecclesiae Aquensis.

II

TEMUCENSIS - S. MARIAE ANGELORUM

ARAUCANIAËNSIS

DECRETUM De finium mutatione

Ad tutius Christifidelium spirituali bono consulendum, Exc.mi PP. DD. Bernardinus Pinera Carvallo, Episcopus Temucensis, OrO- zimbus Fuenzalida y Fuenzalida, Episcopus S. Mariae Angelorum, Sacra Congregatio pro Episcopis 65 et Carolus Villelmus Hartl, Episcopus titularis Stratonicensis in Caria, Vicarius Apostolicus Araucaniaënsis, audita Conferentia Epi­ scopali Chilensi, unanimi consensu, nuper ab Apostolica Sede expo­ stulaverant ut fines ecclesiastici circumscriptionum sibi concreditarum aliquantulum immutarentur, ita quidem ut dioecesium Temucensis et S. Mariae Angelorum ac Vicariatus Apostolici Araucaniaënsis limites cum civilibus confiniis convenirent. Sacra Congregatio pro Episcopis, praehabito favorabili voto Exc.mi P. D. Soteris Sanz Villalba, Archiepiscopi titularis Emeritensis Augu­ stam, in Republica Chilensi Apostolici Nuntii, atque initis consiliis cum Sacra Congregatione pro Gentium Evangelizatione quoad territorium Vicariatus Apostolici Araucaniaënsis, rata petitam immutationem aeter­ nae animarum saluti cessuram, vigore specialium facultatum sibi a Summo Pontifice Paulo, Divina Providentia Pp. VI, tributarum, obla­ tis precibus annuendum censuit. Quapropter, suppleto, quatenus opus sit, eorum interesse habentium vel habere praesumentium consensu, praesenti Decreto : 1. a dioecesi S. Mariae Angelorum distrahit territoria paroecia­ rum vulgo Collipulli et Ercilla nuncupatarum, intra fines civilis pro­ vinciae cui nomen Malleco exstantia, illaque dioecesi Temucensi ad­ nectit ; 2. a Vicariatu Apostolico Araucaniaënsi separat territorium pa­ roeciae vulgo Lonquimay nuncupatae et territorium municipii vulgo Curacautin, intra fines civilis provinciae cui nomen Malleco exstantia, illaque dioecesi Temucensi adsignat. Quamobrem documenta et acta memoratorum territoriorum, clericos, fideles et bona temporalia respicentia, a Curia a qua ad Curiam cui illa aggregata sunt, ab eis ad quos spectat, quam primum, trans­ mittantur. Ad clerum quod attinet, simul ac praesens Decretum ad effectum deductum fuerit, sacerdotes Ecclesiae illi adscripti censeantur in cuius territorio ecclesiasticum beneficium aut officium legitime detinent; ceteri autem sacerdotes, clerici seminariique tirones illi incardinati maneant vel incardinentur, in cuius territorio legitimum habent domi­ cilium. Ad haec perficienda Sacra Congregatio pro Episcopis praefatum Exc.mum P. D. Soterem Sanz Villalba deputat, necessarias et oppor­ tunas eidem tribuens facultates, etiam subdelegandi, ad effectum de quo agitur, quemlibet virum in ecclesiastica dignitate constitutum,

5 - A. A. S. 66 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale

onere imposito ad eandem Sacram Congregationem, cum primum fas erit, authenticum exemplar actus peractae executionis remittendi. Quibus super rebus praesens edit Decretum perinde valiturum ac si Apostolicae sub plumbo Litterae datae forent. Datum Romae, ex Aedibus Sacrae Congregationis pro Episcopis, die 18 mensis iunii anno 1971.

CAROLUS Card. CONPALONIERI, Praefectus L. © S.

68 Ernestus Civardi, Archiep. tit. Serdicen., a Secretis

III BARRANCABERMEIENSIS-SONSONENSIS RIVI NIGRI DECRETUM

De finium mutatione

Maiori Christifidelium spirituali bono apprime studentes, Exc.mi PP. DD. Bernardus Arango Henao, Episcopus Barrancabermeiensis, et Alfonsus Uribe Jaramillo, Episcopus Sonsonensis Rivi Nigri, audita Conferentia Episcopali Columbiana, unanimi consensu, ab Apostolica Sede expostulaverunt ut fines circumscriptionum ecclesiasticarum sibi concreditarum aliquantulum immutarentur aptiusque disponerentur. Sacra Congregatio pro Episcopis, praehabito favorabili voto Exc.mi P. D. Angeli Palmas, Archiepiscopi titularis Vibianensis, in Republica Columbiana Apostolici Nuntii, rata petitam immutationem aeternae animarum saluti cessuram, vigore specialium facultatum sibi a Summo Pontifice Paulo, Divina Providentia PP. VI, tributarum, oblatis pre­ cibus annuendum censuit. Quapropter, suppleto, quatenus opus sit, eorum interesse habentium vel habere praesumentium consensu, praesenti Decreto, a dioecesi Bar- rancabermeiensi distrahit territorium paroeciae vulgo Aquitania nun­ cupatae, intra fines civilis regionis seu Departamento cui nomen Antio- quia exstans, illudque dioecesi Sonsonensi Rivi Nigri adnectit. Quamobrem documenta et acta memorati territorii, clericos, fideles et bona temporalia respicientia, a Curiae Barrancabermeiensis tabulario ad Curiae Sonsonensis Rivi Nigri archivum, quam primum, transmit­ tantur. Sacra Congregatio pro Episcopis 67

Ad clerum quod attinet, simul ac praesens Decretum ad effectum deductum fuerit, sacerdotes Ecclesiae illi adscripti censeantur in cuius territorio ecclesiasticum beneficium aut officium legitime detinent ; ceteri autem sacerdotes, clerici seminariique tirones dioecesi illi incardinati maneant vel incardinentur in cuius territorio legitimum habent domi­ cilium. Ad haec perficienda Sacra Congregatio pro Episcopis praefatum Exc.mum P. D. Angelum Palmas deputat, necessarias et opportunas eidem tribuens facultates, etiam subdelegandi, ad effectum de quo agitur quemlibet virum in ecclesiastica dignitate constitutum, onere imposito ad eandem Sacram Congregationem, cum primum fas erit, authenticum exemplar actus peractae executionis remittendi. Quibus super rebus praesens edit Decretum perinde valiturum ac si Apostolicae sub plumbo Litterae datae forent. Datum Romae, ex Aedibus Sacrae Congregationis pro Episcopis, die 28 mensis octobris anno 1971.

CAROLUS Card. CONPALONIERI, Praefectus L. $ S.

68 Ernestus Civardi, Archiep. tit. Serdicen., a Secretis

IV

FACATATIVENSIS-ZIPAQUIRENSIS DECRETUM

De finium mutatione

Ad tutius Christifidelium spirituali bono consulendum, Exc.mi PP. DD. Radulfus Zambrano Camader, Episcopus Facatativensis, et Bona­ ventura Jáuregui Prieto, Episcopus Zipaquirensis, audita Conferentia Episcopali Columbiana, unanimi consensu, ab Apostolica Sede expostu­ laverant ut fines quibus in praesens ecclesiasticae ditiones sibi concre­ ditae circumscribuntur aliquantulum immutarentur et ita aptius dispo­ nerentur. Sacra Congregatio pro Episcopis, praehabito favorabili voto Exc.mi P. D. Angeli Palmas, Archiepiscopi titularis Vibianensis, in Republica 68 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale

Columbiana Apostolici Nuntii, rata petitam immutationem aeternae animarum saluti cessuram, vigore specialium facultatum sibi a Summo Pontifice Paulo, Divina Providentia PP. VI, tributarum, oblatis pre­ cibus annuendum censuit. Quapropter, suppleto, quatenus opus sit, eorum interesse habentium vel habere praesumentium consensu, praesenti Decreto, a dioecesi Faca- tativensi territoria paroeciarum vulgo Tapaipi, San Antonio de Agui­ lera, Tudela et La Peña nuncupatarum distrahit eademque dioecesi Zi- paquirensi adnectit, mutatis, hac ratione, praefatarum circumscriptio­ num limitibus. Quamobrem documenta et acta memoratorum territoriorum, clericos, fideles et bona temporalia respicientia, a Curiae Facatativensis tabulario ad Curiae Zipaquirensis archivum, quam primum, transmittantur. Ad clerum quod attinet, simul ac praesens Decretum ad effectum deductum fuerit, sacerdotes Ecclesiae illi adscripti censeantur in cuius territorio ecclesiasticum beneficium aut officium legitime detinent ; ceteri autem sacerdotes, clerici seminariique tirones dioecesi illi incardinati maneant vel incardinentur in cuius territorio legitimum habent do­ micilium. Ad haec perficienda Sacra Congregatio pro Episcopis memoratum Exc.mum P. D. Angelum Palmas deputat, necessarias et opportunas eidem tribuens facultates, etiam subdelegandi, ad effectum de quo agitur quemlibet virum in ecclesiastica dignitate constitutum, onere imposito ad eandem Sacram Congregationem, cum primum fas erit, authenticum exemplar actus peractae executionis remittendi. Quibus super rebus praesens edit Decretum perinde valiturum ac si Apostolicae sub plumbo Litterae datae forent. Datum Romae, ex Aedibus Sacrae Congregationis pro Episcopis, die 28 mensis octobris anno 1971.

CAROLUS Card. GONFALONIERI, Praefectus L. $ S. 68 Ernestus Civardi, Archiep. tit. Serdicen., a Secretis Sacra Congregatio pro Episcopis 69

V

DIACOVENSIS SEU BOSNENSIS ET SIRMIENSIS - QUINQUE ECCLESIENSIS

DECRETUM De mutatione finium

Cum in parte territorii dioecesis Quinque Ecclesiensis intra civiles fines Reipublicae Iugoslaviae exstantis et Administrationi Apostolicae Ordinarii Diacovensis seu Bosnensis et Sirmiensis concrediti aptius spirituali fidelium curae et regimini consulendum sit, Exc.mus P. D. Stephanus Bäuerlein, Episcopus Diacovensis seu Bosnensis et Sirmien­ sis, consentiente Exc.mo P. D. Iosepho Cserháti, Episcopo Quinque Ecclesiensi, ab Apostolica Sede nuper expostulavit ut territorium, quod supra memoravimus, a dioecesi Quinque Ecclesiensi distraheretur et finitimae dioecesi Diacovensi seu Bosnensi et Sirmiensi perpetuo aggre­ gantur. Porro Summus Pontifex Paulus, Divina Providentia Pp. VI, prae­ habito favorabili voto Exc.mi P. D. Marii Cagna, Archiepiscopi tit. Heracleehsis in Europa et in Iugoslavia Pro-Nuntii Apostolici, ratus huiusmodi petitionem in animarum bonum cessuram, porrectis precibus adnuendum censuit. Quapropter, suppleto, quatenus opus sit, eorum interesse habentium vel habere praesumentium consensu, de plenitudine Apostolicae pote­ statis, hoc Decreto, perinde valituro ac si Apostolicae sub plumbo Litterae datae fuissent, a dioecesi Quinque Ecclesiensi separat atque perpetuo dioecesi Diacovensi seu Bosnensi et Sirmiensi adnectit, inte­ grum territorium dioecesis Quinque Ecclesiensis intra civiles fines Reipublicae Iugoslaviae exstans et Administrationi Apostolicae Ordi­ narii Diacovensis seu Bosnensis et Sirmiensis hactenus concreditum. Ad Clerum quod attinet idem Summus Pontifex indulget ut sacerdo­ tes usque nunc dioecesi Quinque Ecclesiensi incardinati et in memorato territorio legitimo domicilio fruentes, alterutri dioecesi, quam maluerint, incardinentur. Omnia acta et documenta praefati territorii, fideles et bona tempo­ ralia respicientia, a Curia Quinque Ecclesiensi ad Curiam Diacovensem seu Bosnensem et Sirmiensem quam primum transmittantur. Ad haec vero exsequenda idem Summus Pontifex Exc.mum P. D. Ma­ rium Cagna deputat, necessarias et opportunas eidem tribuens facultates, 70 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale etiam subdelegandi, ad effectum de quo agitur, quemlibet virum in ecclesiastica dignitate constitutum, onere ipsi imposito ad hanc Sa­ cram Congregationem pro Episcopis quam primum remittendi authen­ ticum exemplar actus peractae exsecutionis. Contrariis quibuslibet minime obstantibus. Datum Romae, ex Aedibus Sacrae Congregationis pro Episcopis, die 30 mensis Octobris anno 1971.

CAROLUS Card. CONFALONIERI, Praefectus L. 68 S.

68 Ernestus Civardi, Archiep. tit. Serdicen., a Secretis

VI DUITAMENSIS DECRETUM De Concathedralis erectione Cum urbs vulgo Sogamoso, intra fines dioecesis Duitamensis exstans, incolarum frequentia opibusque modo crebra, loci opportunitate, laben­ tibus annis, felicia susceperit incrementa et, ad praesens caput civilis provinciae eiusdem nominis, Christifidelium numero, industria nego­ tiisque floreat, Exc.mus P. D. Iulius Franco Arango, Episcopus Duita­ mensis, ab Apostolica Sede postulavit ut ad aptius tutiusque animarum bono consulendum, paroeciale templum in eadem urbe Deo in honorem Sancti Martini, Ep. et Conf., dicatum ad dignitatem et fastigium Eccle­ siae Concathedralis eveheretur. Sacra Congregatio pro Episcopis, audito favorabili voto Exc.mi P. D. Angeli Palmas, Archiepiscopi titularis Vibianensis, in Republica Columbiana Apostolici Nuntii, vigore specialium facultatum a Summo Pontifice Paulo Divina Providentia Pp. VI sibi tributarum, Catholicae Religionis firmitatem atque incrementum prae oculis habens, oblatis precibus annuendum censuit. Quapropter, suppleto, quatenus opus sit, eorum interesse haben­ tium vel habere praesumentium consensu, quae sequuntur decernit : 1. ut, servata dioecesis Duitamensis Cathedrae Episcopalis digni­ tate, paroeciale templum Deo in honorem Sancti Martini, Ep. et Conf., in urbe vulgo Sogamoso exstans dicatum, titulo ac fastigio Ecclesiae Concathedralis decoretur, cum omnibus iuribus, honoribus et privi- ¡Sacra Congregatio pro Episcopis 71

legiis ac oneribus et obligationibus quae huiusmodi Ecclesiis sunt propria; 2. ut, in posterum, Exc.mo Episcopo Duitamensi de iure residere liceat in urbe Sogamoso prout, suo arbitrio, hoc ad maiorem Dei gloriam concreditique gregis spirituale bonum provehendum cesserit. Ad haec perficienda Sacra Congregatio pro Episcopis praefatum Exc.mum P. D. Angelum Palmas deputat, necessarias et opportunas eidem tribuens facultates, etiam subdelegandi, ad effectum de quo agitur, quemlibet virum in ecclesiastica dignitate constitutum, onere imposito ad eandem Sacram Congregationem, cum primum fas erit, authenticum exemplar actus peractae exsecutionis remittendi. Quibus super rebus praesens edit Decretum perinde valiturum ac si Apostolicae sub plumbo Litterae datae forent. Datum Romae, ex Aedibus Sacrae Congregationis pro Episcopis, die 24 mensis novembris anno 1971.

CAROLUS Card. CONFALONIERI, Praefectus L. © S.

6& Ernestus Civardi, Archiep. tit. Serdicen., a Secretis

VII LABACENSIS-GORITIENSIS ET GRADI S C AN AE DECRETUM De mutatione finium Quo aptius animarum regimini consuli possit, Exc.mi PP. DD. Io­ seph Pogacnick, Archiepiscopus Labacensis et Ioannes Jenko, Episcopus titularis Acufidensis, Administrator Apostolicus ad nutum Sanctae Sedis territorii archidioecesis Goritiensis et Gradiscanae in Slovenia exstantis, nuper ab Apostolica Sede postulaverunt ut : ab archidioecesi Labacensi separarentur et territorio archidioe­ cesis Goritiensis et Gradiscanae in Slovenia exstanti perpetuo adnecte­ retur : ex pago Vrsnik omnes 40 domus ; ex pago ZirovniJca domus signatae numeris : 1, 2, 3, 4, 5, 6, 7, 8, 9, 10 ; ex pago Korita omnes 6 domus; ex pago Mrzli vrh domus signatae numeris 7, 8; ex pago Javo- rjev Dol domus signatae numeris 4, 5; ex pago KroprivniJc domus signatae numeris 24, 41; ex pago Dole domus signata numero 16; ex paroecia Rovte domus signatae numeris 154, 155, 156, 157 ; 72 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale

a territorio archidioecesis Goritiensis et Gradiscanae in Slovenia exstanti separaretur et archidioecesi Labacensi perpetuo adnecte­ retur : ex pago Medvedjé ordo domus signatae numeris: 1, 2, 3, 4. Sacra autem Congregatio pro Episcopis, praehabito favorabili voto Exc.mi P. D. Marii Cagna, Archiepiscopi titularis Heracleensis in Europa et in Iugoslavia Pro-Nuntii Apostolici, rata huiusmodi peti­ tionem in animarum bonum cessuram, preces ad se admotas excipien­ das censuit. Quapropter, suppleto quatenus opus sit, eorum interesse haben­ tium vel habere praesumentium consensu, hoc Decreto perinde valituro ac si Apostolicae sub plumbo Litterae datae fuissent, haec quae sequun­ tur decernit. Ab archidioecesi Labacensi separat: in pago Vrsnik omnes 40 domus ; in pago Zirovnika domus signa- tas numeris: 1, 2, 3, 4, 5, 6, 7, 8, 9; 10; in pago Korita omnes 6 domus ; in pago Mrzli vrh domus signatas numeris : 7, 8 ; in pago Javorjev Dol domus signatas numeris : 4, 5; in pago Koprivnik domus signatas numeris : 24, 41 ; in pago Dole domum signatam numero 16 ; in paroecia llbvte domus signatas numeris : 154; 155, 156, 157 et terri­ torio archidioecesis Goritiensis et Gradiscanae in Slovenia exstanti perpetuo adnectit. A territorio archidioecesis Goritiensis et Gradiscanae in Slovenia exstanti separat : in pago Medvedje ordo domus signatas numeris 1, 2, 3, 4 et archi­ dioecesi Labacensi perpetuo adnectit. Ad haec vero exsequenda Sacra Congregatio pro Episcopis prae­ fatum Exc.mum P. D. Marium Cagna deputat, necessarias et;opportu­ nas eidem tribuens facultates, etiam subdelegandi, ad effectum de quo agitur, quemlibet virum in ecclesiastica; dignitate constitutum, onere ipsi imposito ad eandem Sacram Congregationem quam primum remit­ tendi authenticum exemplar actus peractae exsecutionis. Contrariis quibuslibet minime obstantibus. Datum Romae, ex Aedibus Sacrae Congregationis pro Episcopis, die 27 novembris 1971.

CAROLUS Card. CONPALONIERI, Praefectus

L. © S.

68 Ernestus Civardi, Archiep. tit. Serdicen., a Secretis Sacra Congregatio pro Gentium Evangelizatione, 73

SACRA CONGREGATIO PRO GENTIUM EVANGELIZATIONE SEU DE PROPAGANDA FIDE

i PROVISIO ECCLESIARUM

Sanctissimus Dominus Noster Paulus Divina Providentia Pp. VI, successivis decretis Sacrae Congregationis pro Gentium Evangeliza­ tione seu de Propaganda Fide, singulas quae sequuntur Ecclesias de novo Pastore dignatus est providere, nimirum,:

die 30 Augusti 1971. — Cathedrali Ecclesiae Nakurensi praefecit Exc. P. D. Raphaelem Ndingi, hactenus Episcopum Machakosensem, — Cathedrali Ecclesiae Paramariboënsi Exc. P. D. Aloisium Zichem, hactenus Episcopum titularem Fortisventurae. — Cathedrali Ecclesiae Ludovicanae R. P. Godefridum Mukenge, Congregationis Immaculati Cordis Mariae sodalem, rectorem seminarii regionalis in civitate vulgo « Kabwe » constituti. — Titulari episcopali Ecclesiae Flenucletensi R. D. Antonium Mayala, e clero dioecesano, Episcopalis Commissionis de Laicis secre­ tarium, quem constituit Coadiutorem cum iure successionis Exc.mi P. D. Petri Kiinbondo Archiepiscopi-Episcopi Kisantuensis. die 15 Octobris. — Cathedrali Ecclesiae Equialbensi R. P. Hubér- tum Patricium Ô'Connor, e Congregatione Missionariorum Oblatorum B. M. V. Immaculatae, eiusdem Congregationis Provinciae Canadiensis secretarium. — Cathedrali Ecclesiae Korhogoënsi, noviter erectae, R. D. Augu­ stum Nòbou, e clero saeculari Buakensi, nationalem Apostolatus socia­ lis operum directorem. die 6 Decembris. — Cathedrali Ecclesiae Armidalensi Exc. P. D. Henricum Iosephum Kennedy, hactenus Episcopum titularem Simin- gitanum. 74 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale

II NOMINATIONES

Decretis ut infra datis, Sacra Congregatio pro Gentium Evangeli­ zatione seu de Propaganda Fide ad suum beneplacitum renunciavit : die 21 Septembris 1971. — R. P. Bernardum Rooney, Ordinis Sancti Benedicti sodalem, Administratorem Abbatiae Nullius dioeceseos Novae Nursiae. — R. P. Bernardum Rooney, Ordinis S. Benedicti sodalem, Superio­ rem Missionis « )) Kalumburunae> olim de Drisdale River nun­ cupatae. die 29 Septembris. — R. P. Henricum L. P. Hallett, Congregationis Sanctissimi Redemptoris sodalem, Praefectum Apostolicum Praefecturae Apostolicae Rustenburgensis, nuper erectae in Africa Meridionali. die 9 Octobris. — R. P. Iacobum Kavanagh, e Congregatione S. Spi­ ritus, Administratorem Apostolicum (( )) dioecesis Macha- kosensis.

III

ARABIAE - MOGADISCIOËNSIS

DECRETUM De finium mutatione

Cum ad bonum animarum provehendum expostulatum sit ut territo­ rium vulgo antea « Somaliland » appellatum a Vicariatu Apostolico Arabiae separetur, Sacrum hoc Consilium Christiano Nomini Propa­ gando, accepto favorabili voto Exc.mi ac Rev.mi Domini Ubaldi Cala­ bresi, Archiepiscopi tit. Fundani atque in Regione Maris Rubri Dele­ gati Apostolici, necnon Rev.mi Domini Rolando Ciacci, O.F.M. Cap., Administratoris Apostolici Arabiae, ac Exc.mi ac Rev.mi Domini An­ tonii Zocchetta, Episcopi tit. Sfasferiensis, Vicarii Apostolici Moga- discioënsis, re matura perpensa, vigore facultatum sibi a Sanctissimo Domino Nostro Paulo Divina Providentia Pp. VI concessarum, oblatis precibus annuendum censuit. Qua de re idem Sacrum Dicasterium statuit ut territorium supra­ dictum, vulgo (( Somaliland » antea appellatum, usque adhuc pertinens ad Vicariatum Apostolicum Arabiae, ab eodem distrahatur atque in Sacra Congregatio pro Gentium Evangelizatione 75 posterum Vicariatui Apostolico Mogadiscioënsi uniatur atque praesens ad rem Decretum confici iussit. Datum Romae, ex Aedibus Sacrae Congregationis pro Gentium Evangelizatione seu de Propaganda Fide, die 3 mensis Decembris a. D. 1971.

AGNELLUS Card. Rossi, Praefectus

6& Sergius Pignedoli, a Secretis

IV

LIVINGSTONENSIS - VINDHOEKENSIS

DECRETUM

De finium mutatione

Cum ad bonum animarum provehendum expostulatum sit ut terri­ torium vulgo (( Eastern Caprivi Strip )) a dioecesi Livingstonensi sepa­ retur, Sacrum hoc Consilium Christiano Nomini Propagando, accepto favorabili voto Exc.mi ac Rev.mi Domini Luciani Angeloni, Archie­ piscopi tit. Vibomensis et in Zambia Pro-Nuntii Apostolici, itemque Exc.mi ac Rev.mi Domini Ioannis Gordon, Archiepiscopi tit. Nicopo- litani ad Nestum et iam Apostolici in Africa Meridionali Delegati, nec­ non consensu Exc.morum Ordinariorum, quorum interest, prae oculis habito, re mature perpensa, vigore facultatum sibi a Sanctissimo Do­ mino Nostro Paulo Divina Providentia Pp. VI concessarum, oblatis precibus obsecundare censuit. Qua de re idem Sacrum Dicasterium statuit ut territorium vulgo « Eastern Caprivi Strip )) usque adhuc pertinens ad dioecesim Livingsto- nensem, ab ipsa separetur atque Vicariatui Apostolico Vindhoekensi uniatur et praesens ad rem Decretum confici iussit. Datum Romae, ex Aedibus Sacrae Congregationis pro Gentium Evan­ gelizatione seu de Propaganda Fide, die 3 mensis Decembris a. D. 1971.

6& BERNARDINUS GANTIN, Secretarius Adiunctus

Eduardus Pecoraio, Subsecretarius 76 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale

v KINSHASANAE

DECRETUM

Translationis cathedrae episcopalis

Constitutione Apostolica « Cum parvulum » a Summo Pontifice Ioan­ ne XXIII s. m., die decimo mensis novembris a. D. 1959 data, paroecialis ecclesia Deo in honorem Sanctae Annae dicata in urbe Kinshasana extans ad Metropolitanae Ecclesiae Cathedralis dignitatem evecta fuit. Cum vero templum honori Beatae Mariae Virginis Dominae Nostrae dicatum, ampliori forma frequentiorisque populi commoditate aptius ibidem nunc videretur, E.mus ac Rev.mus Dominus Ioseph Malula, Archiepiscopus Kinshasanus, ab Apostolica Sede enixe postulavit ut in hoc templum Metropolitana Cathedra transferretur. Porro, Sacrum hoc Consilium Christiano Nomini Propagando, om­ nibus rite perpensis, porrectas preces excipiendas censuit. Quapropter, Sacra haec Congregatio, vigore facultatum sibi a Sanc­ tissimo Domino Nostro Paulo Divina Providentia Pp. VI tributarum, suppleto, quatenus opus sit, consensu omnium qui forte ius habeant vel habere praesumant, praesenti Decreto perinde valituro ac si Apo­ stolicae sub plumbo Litterae datae fuerint, ab Ecclesia Sanctae Annae ad memoratum templum Beatae Mariae Virginis Dominae Nostrae, Archiepiscopi atque Metropolitae Cathedram transfert, idque ad Metropolitanae Cathedralis Kinshasanae dignitatem et gradum evehit, collatis praerogativis, iuribus et privilegiis quibus ceterae Cathedrales Metropolitanae iure communi decorantur. Contrariis quibuslibet minime obstantibus. Datum Romae, ex Aedibus Sacrae Congregationis pro Gentium Evangelizatione seu de Propaganda Fide, die 11 mensis Decembris a D. 1971.

AGNELLUS Card. Rossi, Praefectus

68 B. Gantin, Secretarius Adiunctus Sacra Congregatio pro Cultu Divino 77

SACRA CONGREGATIO PRO CULTU DIVINO

DECRETUM

Novus Ordo Confirmationis promulgatur eiusque editio typica declaratur

Peculiare Spiritus Sancti donum, a Christo Domino promissum et super Apostolos die Pentecostes effusum, ipsi Apostoli eorumque succes­ sores Episcopi baptizatis hominibus per Confirmationis Sacramentum tradiderunt. Cuius ope christianae vitae initiatio ita perficitur, ut fideles, superna corroborati virtute, Christi testes sinceri, tum verbis tum exem­ plis evadant, itemque arctiore cum Ecclesia vinculo astringantur. Quo autem clarius « huius Sacramenti intima connexio cum tota initiatione christiana » elucesceret, Oecumenicum Concilium Vatica­ num II decrevit, ut ritus Confirmationis recognosceretur.1 Nunc vero, huiusmodi opere absoluto atque approbato a Summo Pontifice Paulo Pp. VI per Constitutionem Apostolicam Divinae con­ sortium naturae, die 15 augusti 1971 signatam, Sacra Congregatio pro Cultu Divino, novum Ordinem Confirmationis, qui pro Ordine in Pon­ tificali et Rituali Romano antehac usitato substituatur, evulgandum curavit, eiusque editionem quae nunc exhibetur, typicam esse declarat. Contrariis quibuslibet minime obstantibus. Ex aedibus Sacrae Congregationis pro Cultu Divino, die 22 augusti anni 1971.

ARTURUS Card. TABERA, Praefectus

H. Bugnini, a Secretis

1 Cf. Const. de S. Liturgia , n. 71, A.A.S. 56 (1964), p. 118. 78 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale

SACRA CONGREGATIO PRO CAUSIS SANCTORUM

i PLACENTIA

Beatificationis et canonizationis Servae Dei Birgittae a Iesu, fundatricis Domus S. Ursulae de Placentia.

SUPER DUBIO An introducenda sit eius Causa

Christianae religionis praecepta institutaque puellas edocere magni semper Ecclesia existimavit. Quod et Concilium Vaticanum II memo­ rando his laudavit verbis : Pulchra... et gravis quidem ponderis est vocatio illorum omnium qui... munus educandi in scholis suscipiunt; quae vocatio peculiares mentis et cordis dotes... expostulat (Conc. Vat. II, Declar. Gravis­ simum Educationis..., 5). Hanc Ecclesiae sedulitatem ac vigilantiam diligenter secuta, Dei Famula Birgitta a Iesu domum religiosam S. Ursulae dicatam Placentiae condidit, in qua iuvenes institutionem morumque formationem christia­ nam consequerentur, et eam usque ad mortem fortiter suaviterque est moderata. Matris exemplum sectantes filiae eius in compluribus institutis Italiae et praesertim in dissitis Indiae provinciis operam ac laborem consumunt. In oppido Sancti Michaelis de Pagana prope Ehapallum in Liguria, tunc Ianuensis nunc vero Clavarensis dioeceseos intra fines, die 17 Iunii a. 1610 sexta inter undecim fratres e parentibus vitae pietate ornatis ac secunda fortuna beatis ipsa nata est. Domi christiana educatione et disciplina imbuebatur; aetate vero paulo provectior religiosam vitam in monasterio agere vehementer concupiscebat seseque Deo arctius firmius- que consecrare. Hoc tamen optatum impetrare non valuit, quoniam dotis facultatem eripuerat adflicta interim parentum fortuna. Ideo anno 1633 Matthaeo Zancano pio divitique iuveni in matrimonium est collocata, quocum quattuor annos domesticam vitam duxit prole nulla suscepta. Viro vita functo ad opera beneficentiae totam se convertit. Avida autem voluntas, qua antea flagraverat, vitae religiosae intra septa mo­ nasterii traducendae revixit; at ob suam viduitatis condicionem inter mo­ niales Capuccinas Placentiae, in quam urbem se contulerat, ascita non est. Sacra Congregatio pro Causis Sanctorum 79

Per aliquot annos in saeculo vixit assiduae orationi caritatisque ope­ ribus perpetuo vacans, dum moderabantur eius spiritum prius sacerdos ex Ordine Fratrum Minorum Capuccinorum, exinde usque ad mortem Patres Societatis Iesu. Eogatu Ducis Piacentini anno 1649 domum Ursulinarum, instar Parmensium, Placentiae excitavit ut iuvenes reli­ giose instituerentur. Quo vero illud opus felicius perficeretur, piae mulie­ res sese ei addicebant, quae omnes postea religiosam familiam constitue­ bant. Annos quattuordecim domui praeerat ceteris quidem in exemplum integerrimae vitae praelucens, infirma quamquam valetudine laborabat. Nonnulli vero morbi, quos postremis vitae annis alii acriores comitaban­ tur, vires omnino debilitabant. Hinc sorores, medici, sacerdotes Societatis Iesu et ipse Placentinus Dux, nec non cives omnes eximias eius virtutes, patientiam praesertim, fortitudinem in adversis atque vehemens pre­ candi studium admirabantur. Donis et beneficiis divinis cumulata, die 3 Septembris a. 1679 pie in Domino animam efflavit aetatis suae anno septuagesimo, magna sanctitatis fama apud sodales ac fideles finitimarum quoque regionum relicta. Quapropter statim post eius obitum, ut Causa de beatorum Caelitum honoribus eidem decernendis institueretur, ipso Piacentino Duce prae­ eunte, cogitatum est. Ast, adversa ob adiuncta quibus totus Placentinus ducatus per totum ferme saeculum xvm agitatus fuit atque ob haud ipsius Instituti floridum statum aliasque Causae extrínsecas rationes, Actoribus non licuit Causam beatificationis Famulae Dei urgere nisi hoc ineunte saeculo. Annis itaque 1927-1929 in episcopali Curia Piacentina iuridicae inquisitiones tum super fama sanctitatis vitae, virtutum et miraculorum in genere, tum super scriptis et liturgico cultu eidem Servae Dei non praestito instructae fuere Eomamque S. Rituum Congregationi transmissae. Peramplam insuper documentorum copiam Servae Dei vitam et vir­ tutes respicientium Sectio Historica eiusdem S. Congregationis diligenti studio collectam pervestigavit. Postulatoriae tandem litterae Patrum Cardinalium, Episcoporum, Moderatorumque religionum ad Apostolicam Sedem delatae sunt, ut beatificationis Servae Dei Causa legitime introduceretur. Servatis igitur omnibus de iure servandis, S. Rituum Congregatio, scriptis Servae Dei accurate examinatis, ut ad ulteriora procedi posset decretis 14 Novembris 1934 et 24 Maii 1950 edixit. Quapropter, instante Rev.mo Domino Silverio Mattei, legitimo postulatore, die 26 Ianuarii a. 197.1 habitus est Congressus peculiaris S. Congregationis pro Causis Sanctorum, quem secuta est Congregatio peculiaris eiusdem S. Congre­ gationis die 23 Martii hoc eodem anno, in qua Em.us Cardinalis Marius 80 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale

Nasalli Eocca di Corneliano, Causae Ponens seu Eelator, dubium pro­ posuit discutiendum: An introducenda sit Causa beatificationis, in casu et ad effectum de quo agitur, deque ea rettulit. Et Em.i Patres Cardi­ nales, qui aderant, omnibus mature deliberatis, affirmando responderunt de introducenda Causa, si Sanctissimo placuisset. Quibus de rebus facta demum subscripto die Summo Pontifici Paulo Papae VI per infra memoratum Cardinalem fideli relatione, Sanctitas Sua sententiam Patrum Cardinalium ratam habuit et confirmavit. Datum Eomae, die 31 Maii a. D. 1971

PAULUS Card. BERTOLI, Praefectus

£8 F. Antonelli, Archiep. tit. Idicren., a Secretis

II

PISANA

Beatificationis et canonizationis Servi Dei Iosephi Toniolo, in Pisano Athe­ naeo professoris.

SUPER, DUBIO

An constet de virtutibus theologalibus Fide, Spe et Caritate cum in Deum tum in proximum, necnon de cardinalibus Prudentia, Iustitia, Tempe­ rantia et Fortitudine earumque adnexis, in gradu heroico, in casu et ad effectum de quo agitur.

«Socialis doctrinae pariterque actionis, quam catholica Ecclesia saeculis volventibus explicavit, longe insigne documentum, nemine re- fragante, sunt existimandae praeclarissimae Encyclicae eae Litterae, quibus Berum Novarum initium, quas Decessor Noster Leo XIII in vulgus emisit... et, quod novum instaurandarum rerum oeconomicarum et socialium ordinem, Magnam Chartam ad hunc usque diem nominant » (Enc. Mater et Magistra, in: A.A.S. 1961, pp. 402, 407). In numero autem « catholicorum hominum qui, ut ibidem insinuât Ioannes XXIII, his incitati adhortationibus, complura susceperunt coepta, ut ad effectum tradita doctrina adduceretur», primas in Italia tenuit Iosephus Toniolo. Quinimmo hic Servus Dei inter doctissimos fuit viros a Leone XIII ad memoratas Encyclicas Litteras conscribendas consultos; et ipsemet vita, magisterio et scriptis, evangelica de caritate et iustitia praecepta continenter et alacriter implevit. Quod quidem ei non parvae laudi vertit et commendationi, quippe cum de heroicis illius virtutibus sit attestandum. Sacra Congregatio pro Causis Sanctorum 81

Tarvisii, in Venetorum finibus, die 7 Martii a. 1845 is ortus est et de­ cimo post die ex aqua et Spiritu Sancto renatus (cf. Io. 3, 5). Parentes ei fuerunt Antonius Toniolo, artis aedificandi , et Elisabeth Ales­ sandri; atque tres minores natu germani. Venetiis, in S. Catharinae col­ legio, humanarum instructus est litterarum studiis, quae Patavii egregie cumulavit utpote in iuris prudentia doctor anno 1867 renuntiatus. Iuxta argumentandi propositum, cui novensilis doctor titulum inscrip- serat: L'elemento etico quale fattore intrinseco déW economia, universa ei fuit ratio docendi. Siquidem postquam Venetiis quattuor annos « Oeco­ nomiae politicae» magistrum egit, Mutinae ad eiusdem disciplinae ca­ thedram anno 1878 electus est, tamquam extra ordinem in studiorum universitate professor; anno autem sequenti ad Pisanam fuit universi­ tatem translatus, ubi paulo postea de numero professor « Oeconomiae politicae » ac disciplinae « Statisticae » factus est. Novem itaque lustra, scilicet usque ad mortem, doctrina, quam dicunt socialem, e catholicae religionis principiis deducta, alumnorum mentes imbuit moresque formavit. Multigenis pariter de hac doctrina editis libris, quorum princeps Trattato di economia sociale vulgo appellatur, et ubertate scientiae et fidei testimonio plures erudivit in iustitia. Hac simul tempestate, Dei Servus et « scriba doctus » bonus ac fidelis exstitit paterfamilias « qui profert de thesauro suo nova et vetera » (Mt, 13, 52). Etenim e Maria Schiratti, anno 1878 pia sibi uxore ducta, septem genuit filios quibus, ad exemplum Deiparae Sponsi et patroni sui S. Ioseph, caelestis et terreni tritici contulit mensuram (cf. Lc. 12, 42). Si ergo causa animadvertitur ob quam et vivendi sanctimonia et agendi vi is fuerit praeclarus, ea prorsus e divina fide scatere videtur. Fides enim — ut quidam de illo asseveravit episcopus — totam eius vitam illuminavit: fides cui humana scientia non obstat, fides qua orationem sequitur actio. Evangelicae veritatis domi forisque fuit discipulus et assertor; mitis ex intimo corde, numquam tamen ventus Christi et Eccle­ siae aspernatores. Pius in Deum et simul erga homines iustus, illam docuit iustitiam quae « perpetua et immortalis » praedicatur (Sap. 1, 15). Quapropter, sacra­ mentorum eucharistiae et paenitentiae assiduus ac matrimonii gratia fultus, in Christifidelium ecclesia atque publica Italorum re bonorum fuit auctor operum. Ipse namque, postquam S. Pius X Encyclicis Litteris Il fermo proposito inscriptis societatem « Actionem catholicam » nomi­ natami novis constituit legibus, ab eodem Pontifice recentis « Unionis Popularis » praeses renuntiatus est; quo in munere alterius partis providus exstitit fundator, quae catholicarum Italiae mulierum foveret Unionem. Sociologica studia inter catholicos sapienter promovit, opificum ac te- nuium iura fortiter tutatus est. Ad tractandum igitur de omni sociolo-

6 - A. A. S. 82 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale gica re Servum Dei aetate sua studio et actione viguisse hodieque aucto­ ritate valere plura documenta cunctis testimonio sunt. Indubio igitur merito dignus visus fuit qui, etiam a viro fidei experte « apostolus laicus » cum laude appellaretur, cum duobus praecipue civibus cuius, sanctitate et scientia praeditis, sociandus: cum Beato nempe Con­ tardo Ferrini, in Papiensi universitate iuris professore, et Venerabili Ludovico Necchi, medico simulque catholicae Mediolanensis universi­ tatis confondatore, pro qua instituenda ipse Servus Dei usque ad extre­ mum vitae fortem et divino spiritu instinctam manifestavit voluntatem. Quibuscum sane dicendus est exemplo doctrinam praecurrisse, a Concilio Vaticano II de laicorum sanctitudine et actuositate sancitam (cf. Lumen gentium, c. IV). Laudabilem ideo cum transegisset vitam, aeque laudabilem Pisis sortitus est mortem, anno 1918 die 7 Octobris, Beatae Mariae Virginis a Rosario sacra, quam huiusmodi prece quotidie invocare solitus erat. De Servi Dei sanctitatis fama inquiri coeptum est ordinario processu annis 1934-1941 Pisis constructo, comitantibus rogatorialibus Romano, Ianuensi, Taurinensi, Mediolanensi, Brixiensi et Cenetensi. Die 1 Iunii a. 1947 decreto super scriptis lato, causa apud S. Rituum Congregationem introducta est die 7 Ianuarii a. 1951. Apostolici deinde processus Pisis, Romae, Mediolani et Cenetae annis 1951-1954 instructi sunt, de quorum validitate decretum die 8 Iulii 1955 editum fuit. Ad normam vero S. C. pro Causis Sanctorum recens institutae, pecu­ liaris Congressus super virtutibus die 16 Februarii a. 1971 adunatus est, quem secuta est, die 29 mensis Martii subsequentis, plenaria Patrum Cardinalium Congregatio coacta, in qua Em.us ac Rev.mus Dominus Carolus Cardinalis Confalonieri, Causae Ponens seu Relator, dubium discutiendum posuit: An constet de virtutibus theologalibus Fide, Spe et Caritate cum in Deum tum in proximum, necnon de cardinalibus Prudentia, Iustitia, Temperantia et Fortitudine earumque adnexis in gradu heroico, in casu et ad effectum de quo agitur. Et Rev.mi Patres Cardinales, Sacrae Congregationi pro Causis Sanctorum praepositi, qui convenerant, affir­ mativum suffragium singuli tulerunt. De hisce autem omnibus facta Summo Pontifici Paulo VI per sub- scriptum Cardinalem die 31 Maii anni huius 1971 relatione, Sanctitas Sua affirmativam sententiam Sacrae Congregationis laeto animo excepit iussitque decretum super heroicis Servi Dei virtutibus apparari. Quod cum factum esset, Beatissimus Pater, accitis infrascripto Cardinali Prae­ fecto, meque a Secretis aliisque vocari solitis, iisque adstantibus, ho­ dierno die edixit: Constare de virtutibus theologalibus Fide, Spe et Caritate cum in Deum tum in proximum, necnon de cardinalibus Pru- Sacra Congregatio pro Causis Sanctorum 83

dentia, Iustitia, Temperantia et Fortitudine earumque adnexis Servi Dei IosepM Toniolo, in gradu Jieroieo, in casu et ad effectum de quo agitur. Hoc autem Decretum publici iuris fieri et in Acta S. Congregationis pro Causis Sanctorum referri mandavit. Die 14 mensis Iunii a. D. 1971.

PAULUS Card. BERTOLI, Praefectus L. s S.

ffi Ferdinandus Antonelli, Archiep. tit. Idicren., a Secretis

III MEDIOLANENSIS Beatificationis et Canonizationis Servi Dei Ludovici Necchi Villa, medici chirurgi, patris familias e Tertio Ordine S. Francisci, Confundatoris Uni­ versitatis Catholicae a SS. Corde Iesu.

SUPEE DUBIO

An constet de virtutibus theologalibus, Fide, Spe et Caritate cum in Deum tum in proximum, necnon de cardinalibus Prudentia, Iustitia, For­ titudine et Temperantia, earumque adnexis, in gradu heroico, in casu ed ad effectum de quo agitur.

Haud raro vulgatur vitae sanctitatem, qualem catholica Ecclesia proponit, singulare esse beneficium quibusdam dumtaxat divinitus con­ cessum, atque ad paucos quosdam tantum eosque magno praeditos animo et ad viros mulieresque intra monasteriorum claustra degentes vocatio­ nem ad sanctitatem pertinere. Adversus vero eiusmodi opinationes Oecu­ menica Synodus Vaticana Secunda crebrius memorando christifideles admonet omnes, cuiuslibet sint condicionis et status, ad proprii status perfectionem seu sanctimoniam vocari, idque ob Christi dictum: Estote ergo vos perfecti, sicut et Pater vester caelestis perfectus est (Mt. 5, 48), et iuxta illud Apostoli: Saec est enim voluntas Dei: sanctificatio vestra (1 Thess. 4, 3). Hinc et laici, qui «in saeculo vivunt, scilicet in omnibus et singulis mundi officiis et operibus et in ordinariis vitae familiaris et socialis condicionibus, quibus eorum existentia quasi contexitur » (Const. Lumen gentium, n. 31), vocantur ad vitae christianae plenitudinem et caritatis perfectionem virtutumque adeptionem, quae communis omnium est sors communeque officium, unicuique facile exsequendum ope gratiae divinae, quae nulli quidem denegatur. 84 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale

Porro, praeclarum eiusmodi e laicorum ordine exemplar, quod eadem Sacra Synodus veluti depinxit, fuit Servus Dei Ludovicus Necchi Villa, pater familias, medicus chirurgus et in catholico Athenaeo Mediolanensi biologi ae professor. Hic natus est Mediolani, die 19 mensis Novembris anno 1876, paren­ tibus Aloisio Necchi, militum praefecto, et Caecilia Frisiani, legitimis coniugibus bonorumque copia ditatis, at a christianae vitae usu alienis. Nihilominus infantulum die 27 eiusdem mensis baptismatis lavacro in paroeciali basilica S. Ambrosii ablutum voluerunt. Sex annorum puer orbatus est patre; mater autem non multo post ad secundas transiit nuptias cum Caietano Villa, celebri sculptore, at religioni cuilibet contrario ac praesertim christianae legi infesto. Quapropter et mater et vitricus, qui nostrum in filium adoptavit eique suum cognomen dedit, licet eum valde diligerent, nullam praebuerunt diligentiam in filii institutione christiana fovenda; immo vero timebant ne ob huiusmodi educationem quidquam detrimenti pateretur eius curriculum artis cursusque honorum. Rebus ita se in paterna domo habentibus, Deus nihilosetius disposuit, ut puerum religionis sensibus imbuerent materterae duae, pietate conspicuae, quae illum viris magnae famae ecclesiasticis instituendum variis in collegiis tradiderunt. Interea anno 1885 Confirmationis sacramentum ille recepit atque aetatis suae undecimo, in Collegio S. Caroli ad sacram Synaxim primum accessit. Succrescens deinde aetate, in studiis humanitatis per­ ficiendis in gymnasio et lyceo a Parini nuncupatis ingenii acumine christia- nisque virtutibus coram sodalibus et magistris praeluxit; condiscipulos verbo et exemplo ad bonum feliciter alliciebat, ad sacramenta praeser­ tim recipienda; unde factum est, ut eorum plures aut in recta servaret via aut in eandem revocaret. Cum a nonnullis Societatis Iesu sodalibus altius esset edoctus, theologicam doctrinam adeo callebat, ut eam adver­ sus magistros defendere valeret. Annis 1896-1902 vertentibus, dum Papiae dat operam medicae arti attingendae, Coetus a Severino Boèthio socius exstitit prius, deinde praeses, impensam navitatem politicam et socialem exercendo inter iuvenes et operarios agrorumque cultores: omnes praeprimis invitando ad fidem actuose profitendam ac defendendam; quinimmo, arrepta occasione, non semel erroneas ipsorum docentium in Universitate opiniones aperte con­ futare non dubitabat. Lauream in medicina et chirurgia anno 1902 adeptus, voluntariam militiam professus est apud Nosocomium castrense, ubi singulari cari­ tate infirmorum curam habuit. Tantae insuper fuit ibi aedificationis, ut admirationem excitaverit eiusque eximiae pietatis exemplum ad fidem adduxerit Eduardum Gemelli, iamdiu amicum, qui postea catholicae studiorum Universitatis a S. Corde Mediolanensis conditor fuit et quo- Sacra Congregatio pro Causis Sanctorum 85 cum peculiari necessitudine et amicitia ad mortem usque coniunge- batur. Post confectam militiam angores miseratus nervis laborantium, se Berolinum contulit ut neuropathologiae studiis vacaret. In patriam vero post duos circiter annos redux, matrem amisit. Paulo post, praemissis spiritualibus exercitationibus ad vitae statum eligendum, die 26 Aprilis a. 1905 in paroeciali ecclesia S. Fidelis nobili piaeque puellae Victoriae Delia Silva Castiglioni nupsit, quacum ad mortem usque pacem et con­ cordiam iugiter servavit, sanctitatem matrimonii sedulo custodiens. Tres autem, quos e matrimonio suscepit, liberos veluti thesauros sibi a Deo commissos dilexit et sollicite vigilanterque educavit atque christiana doctrina et evangelicis virtutibus imbuere sategit, factus et ipsis et uxori testis fidei et amoris Christi (cf. Const. Lumen gentium, n. 35). Declinata, humilitatis causa, in Friburgensi Helvetiorum Universi­ tate studiorum cathedra, medicam artem magna peritia, sollertia, pa­ tientia, veluti caritatis apostolatum, potissimum inter pauperes, inter pueros intellectu tardiores, inter devios iuvenes, inter nervorum infirmi­ tate laborantes exercere et insistere coepit. Quos et ad fidei et spei pacem et auxilium efficaciter excitabat, summa enitens ope ne iidem de iusta excédèrent via sed in Domino ambularent. Europaeo, quod vocant, priore bello exorto, ad stipendia iterum vo­ catus, inter primas accurrit stationes ut, qui antea vicenarius, nunc qua- dragenarius, patriae inserviret inter milites in valetudinariis degentes, factus vulneratorum medicus simul et optimus consiliator. Complures namque commilitones multumque duces verbo et exemplo ad Deum reduxit. Eucharistica eius pietas, vitae integritas, in Ecclesiam eiusque Summum Pontificem obsequium et amor palam sub militis specie fulsere. Vivum et impigrum ecclesialis communitatis membrum, Servus Dei praesentem et actuosam semper reddidit Ecclesiam iis in locis rerumque adiunctis, ubi ipsa nonnisi per laicos sal terrae evadere posset. Hinc in provehenda Actione Catholica se assiduum socium, alacrem propugna- torem moderatoremque magnanimum praebuit, multorumque episco­ porum hac in re fuit auxiliator eximius. Ad communitatis quoque politicae bonum attingendum, in Consilium municipale prius, in provinciale Mediolanensium deinde, adscisci non recusavit, propterea quidem ut, catholicorum gerens personam, paren­ tum ius vindicaret et defenderet liberos educandi ad christianae fidei praecepta in publicis scholis, nullamque praeteriret occasionem quin publicae criminationes contra Fidem et Ecclesiam moresque christianos oppugnaret et refutaret. Sanctus Pius Decimus eum designavit qui Unio­ nem, quae vocabatur, Popularem catholicorum in Italia moderaretur. Disciplinarum artiumque cultor, Ludovicus Necchi Villa adiutricem 86 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale

dedit operam Mediolanensi Consociationi cui nomen Pro Cultura, ex qua consilium ortum est catholicam studiorum Universitatem Italorum con­ dendi. Ad quam quidem postea fundandam et consolidandam multum contulit, praesertim sapientibus consiliis firmaque in Deum fiducia, eique ut professor ad extremum usque diem deserviit. Sociam quoque dedit operam variis ephemeridibus et periodicis commentariis condendis et scribendis ad catholicam animi culturam diffundendam. Cum magno teneretur desiderio christianae perfectionis adipiscendae, Franciscalem militiam Tertii Ordinis amplexus est pluribusque piis so­ dalitiis dedit nomen. Quam perfectionem ut consequeretur precibus et frequenti Ecclesiae Sacramentorum usu adnitebatur, divinarumque re­ rum meditatione et cotidiana conscientiae discussione necnon virtutum exercitatione. Praeter illas, quae passim supra memoratae sunt virtutes, miranda fuit in eo mentis serenitas sibique imperandi consuetudo, quam per constantem vigilantiam et pugnam adversus pronam ad iram indolem obtinuit; itemque paupertatis spiritus, quo imbutus, a possidenda pe­ cunia plene erat abstractum. Franciscali spiritu per totum vitae cursum ductus est: hilaris laetusque medias inter molestias resque adversas, patiens et simplex; proximorum salutis promovendae studio incensus; misericors in pauperes et egenos, quibus manu, marsupio, consilio subveniebat. Autumni tempore anno 1929 letalis morbi indolem animadvertens, totum se Dei voluntati commisit, sollicitus tantum ne familiares in cogni­ tionem insanabilis morbi venirent. Interim tamen docendi munus non deposuit neque medicam exercere desiit artem, donec vespere diei 10 Ianuarii anno 1930, vitae suae quinquagesimo tertio vix expleto, Christi ministrum, quem arcessiri iusserat, exspectans, placide obdormivit in Domino. Sollemnibus funeribus celebratis coram ingenti fidelium con­ cursu, exanime Servi Dei corpus in coemeterio loci quem vocant ScManno inhumatum est; exinde autem mense Iunio anni 1934 in sacellum catho­ lici Athenaei Mediolanensis translatum. Nostrae huius aetatis laicis salubre affert Servus Dei nuntium, quo discant ad ipsos prae ceteris pertinere ut res profanas spiritu christiano imbuant et vivificent quo efficacius mundus in iustitia, caritate et pace finem suum attingat (cfr. Const. Lumen gentium, n. 36); habentque a quo exemplum capiant ad recte distinguendum inter ea quae sibi con­ veniant ut christianis et quae ut civibus, ita ut « utraque inter se harmo­ nice consociare satagent, memores se, in quavis re temporali, christiana conscientia duci debere, cum nulla humana activitas, ne in rebus temporali­ bus quidem, Dei imperio subtrahi possit » (cfr. Const. Lumen gentium, n. 36). Sanctitatis fama, qua vivens fruebatur, post eius obitum vehementius erupit signisque caelestibus confirmari visa est. Unde factum est ut, instante Consilio studiorum Universitati Catholicae Mediolanensi admi- Saera Congregatio pro Causis Sanctorum 87 nistrandae, Causa de Beatorum Caelitum honoribus eidem decernendis ageretur. Instructi sunt itaque ordinarii processus in Curia Mediolanensi ab anno 1934 ad annum usque 1942; quibus additi sunt rogatoriales, qui dicuntur, in Curiis Comensi, Vicentina, Utinensi, Ianuensi, Turritana et Berolinensis Quibus inquisitionibus Eomam delatis riteque excussis, die 3 Decembris anno 1944 decretum prodiit S. Rituum Congregationis, quo edicebatur nihil obstare ex parte scriptorum Servi Dei, quominus ad ulteriora procedi posset. Commissio deinde, die 7 Ianuarii a. 1951, intro­ ductionis Causae apud Apostolicam Sedem a Pio Papa XII obsignata est. Edito decreto super cultu liturgico eidem Famulo Dei non praestito, confectisque apostolicis processibus super virtutibus in specie aa. 1952- 1954, editum est decretum de omnium processuum iuridica vi die 8 Fe­ bruarii a. 1957. Servatis itaque omnibus de iure servandis, die 23 Iunii a. 1970 pecu­ liaris S. Congregationis pro Causis Sanctorum habitus est Congressus, in quo disceptatum est de dubio: An constet de virtutibus theologalibus Fide, Spe et Caritate cum in Deum tum in proximum, necnon de cardina­ libus Prudentia, Iustitia, Fortitudine et Temperantia, earumque adnexis, in gradu heroico, in casu et ad effectum de quo agitur. Quod dubium iterum, die 14 Novembris eodem anno, in Congregatione Plenaria Patrum Cardina­ lium, Ponente quidem seu Relatore Ephraem Cardinali Forni, expensum fuit. Et omnes, qui aderant, Cardinales affirmativum suffragium tulerunt. Facta demum de praedictis omnibus relatione Summo Pontifici Paulo VI per infrascriptum Cardinalem in Audientia eidem concessa die 19 Novembris a. 1970, Sanctitas Sua sententiam Sacrae Congrega­ tionis pro Causis Sanctorum ratam habuit et confirmavit iussitque de­ cretum super heroicis virtutibus Servi Dei apparari. Hoc denique die idem Summus Pontifex subscriptum Cardinalem Praefectum necnon Rev.mum Cardinalem Ephraem Forni, Causae Po­ nentem, meque a secretis aliosque vocari solitos ad Se accivit, iisque adstantibus praesens Decretum promulgavit, nimirum: Constare de vir­ tutibus theologalibus Fide, Spe et Caritate cum in Deum tum in proximum, necnon de cardinalibus Prudentia, Iustitia, Fortitudine et Temperantia, earumque adnexis, in gradu heroico, Servi Dei Ludovici Necchi Villa, in casu et ad effectum de quo agitur. Hoc autem Decretum publici iuris fieri et in Acta huius Congrega­ tionis referri mandavit. Datum Romae, die 14 Iunii a. D. 1971.

PAULUS Card. BERTOLI, Praefectus L. SB S. £8 F. Antonelli, Archiep. tit. Idicren., a Secretis 88 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale

IV

BARCINONENSIS

Beatificationis et Canonizationis Servae Dei Petrae a S. Ioseph Pérez Florido, Fundatricis Congregationis Matrum Derelictorum.

SUPER DUBIO

An constet de virtutibus theologalibus Fide, Spe et Caritate cum in Deum tum in proximum, necnon de cardinalibus Prudentia, Iustitia, Tempe­ rantia et Fortitudine, earumque adnexis, in gradu heroico, in casu et ad effectum de quo agitur.

Necessitatem discendi ab ipsa adulescentia christianae caritatis exer­ citium proclamantes, Patres Concilii Oecumenici Vaticani II hanc sen­ tentiam scripserunt: Cum caritatis et misericordiae opera praeclarissimum testimonium christianae vitae efferant, formatio apostolica ad haec quoque exercenda debet, ut discant christifideles ab ipsa pueritia fratribus compatì eiusque indigentibus generoso animo subvenire (Decr. de apostolatu laico­ rum: Apostolicam actuositatem, n. 31 c). Serva Dei Petra nata est die 6 Decembris a. 1845 in oppido v.d. Valle de Abdalajis, dioecesis Malacitanae in Hispania, e Iosepho et Maria paren­ tibus quos iustae coniunxerant nuptiae. Postridie nativitatis eius, lavacro regenerationis una simul cum gratia Christi nomina Annae atque Iosephae sortita est. Novissima in filiorum ditissima familia, quae decem et novem nume­ rabat liberos, Serva Dei vix triennis matrem amisit et curis fovebatur avunculae satis piae ac patris, cui puellula, in recitatione Rosarii B. M. Virginis, et se sociare quemque imitari in deliciis habebat. Labentibus annis pueritiae, Serva Dei pietatis indubia signa ostendit; quare parochus loci, non obstante contraria, ut illis temporibus, consue­ tudine, assensus est ut adhuc puellula primam sumeret Communionem. Confirmationem vero, ob rerum adiuncta, nonnisi aetate maturior su­ scepit. Adulescentiam ingressa, Famula Dei sibi superioribus subdita vixit, litteris in patrio loco cum aequalibus operam dedit; mox tamen domesticis rebus curas impendere debuit. Spiritu fortitudinis, decursu temporis, emicuit; sed huius virtuti specimen quodammodo parvula ostendit Sacra Congregatio pro Causis Sanctorum 89 cum, patre in discrimine vitae adducto, quod homines homicidae illi mortem iam iam erant daturi, Serva Dei se eidem applicare et iuxta illum iunctis manibus genuflectere et se paratam mori ostendere non vereretur. Ab aetatis suae anno decimo et sexto, semel et iterum oblatas nuptias constanter recusavit, precibus quoque et suasionibus patris posthabitis, asserens se ad religiosam vitam amplectendam, inclinari. Pater enim, etsi pius, vocationi filiae adversabatur. Quare puella, Deo servire cupiens, aliam rationem inire non potuit nisi monialium vitam in saeculo imitari per virtutum exercitationem, praesertim humilitatis, oboedientiae et caritatis. Ad caritatem in pauperes et senes loci exercendam, quasdam sibi ascivit puellas, post impetratam permissionem patris dummodo ne e loco elongaretur, cum quibus eleemosynas ostiatim quaerebat. Venia patris impetrata ac rebus politicis a. 1872 in Hispania compositis, Serva Dei caritatis suae officia amplificans, domum in oppido suo natali conduxit, in quam paucos senes excepit, quos una simul cum ceteris adiutricibus curare satagebat. Defuncto patre a. 1.875, Serva Dei triginta annos nata alteram do­ mum propter idem propositum conduxit in oppido Alora, pariter in dioe­ cesi Malacitana sito nec multum a natali loco distante. Deinde in urbem ipsam Malaeam se contulit ac, consilium sacerdotum secuta, Congrega­ tionem « Matrum a Mercede » — quae tunc condebatur — ingressa est; sed ante professionem ab ea discessit approbantibus moderatoribus spi­ ritus. Cum autem illa Sorores cuiusdam Congregationis curam pauperum gerentes sibi consociare exoptaret, episcopus Malacitanus, cui vota sua patefecit, suasit ut huiusmodi propositum per aliam viam assequeretur. Cuius rei causa ei biennium probationis imposuit, quo operibus pietatis et caritatis operam daret. Hoc feliciter peracto, tandem die Nativitatis Domini, anno 1880, ab eodem episcopo confortata et adprobata, Serva Dei habitum religiosum induit una simul cum tribus sodalibus. Emenso tirocinio, vota religiosa nuncupavit una cum illis, Congregationem ita novam condentes, cui praesul ipse nomen « Matrum derelictorum » a. 1881 dedit. Serva Dei, quae nomen Petrae in religione suscepit, annis subsequen­ tibus domos nonnullas condidit in aliquibus locis Hispaniae inferioris, videlicet: praeter domum in Huelin-Màlaga, domos in urbe Eonda, Calpe, Andùjar, Martos. Omnium praecipua fuit domus Barcinonis, quam anno 1891 condidit in regione quadam edita civitatis, cui proinde, sub patro­ cinio S. Ioseph positae, nomen v. « San José de la Montaña » datum est, quo Congregatio ipsa dignoscitur apud populum. 90 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale

Eodem anno 1891 Serva Dei Petra Romam petiit ut approbationem S. Sedis pro Instituto nuper condito eiusque regulis posceret. Quam qui­ dem impetravit per die 25 Iulii a. 1891 latum. Deinde, die 15 Octobris a. 1892, votorum perpetuorum professionem emisit. In postmodum erigendis atque in perficiendis aliis novis sedibus, Serva Dei nonnulla perpessa est, quae omnia animi fortitudine sed praesertim magna fide in Deum superavit. Annis postremis vitae suae Serva Dei Petra Barcinone plerumque vixit, ubi operibus exstruendi sanctuarii in honorem S. Ioseph « de la Montana » invigilavit (aa. 1895-1901). Cultus vero qui ibidem eidem S. Ioseph a frequenti populo praestabatur quasdam excitavit simultates; gravitas rei id postulabat, ut certa ac definita Sanctae Sedis approbatio impetraretur ne inimicorum murmur a Christifidelibus pro vero habe­ retur neve praelatus Barcinonensis tam laudandi operis cessationem de­ cernere cogeretur. Quare Serva Dei Romam secundo petere statuit et a S. Pio Papa X ineunte mense Septembris a. 1905 benigne coram ad­ missa, apostolicam benedictionem pro suis inceptis est consecuta. Laboribus tandem fracta, postquam piissime simulacrum Deiparae Virginis apud Montem Serratum coluit, Barcinone, in praecipua Insti­ tuti domo, die 16 mensis Augusti a. 1906 obdormivit in Domino. Eius corpus ab anno 1921 in Sanctuario « de la Montaña » requiescit. Serva Dei Petra a S. Ioseph Pérez Florido per virtutum exercitatio­ nem vera Christi sectatrix exstitit. Pietatem in S. Ioseph, quam illis fere temporibus Leo Papa XIII in universa Ecclesia confirmaverat, ipsa promovit et inculcavit; caritate in pauperes, senes et derelictos aemula quodammodo fuit sollicitudinis, quam ipse Summus Pontifex Leo XIII in opifices et in pauperes demonstravit et per litteras suas Encyclicas commendavit. Digna demum quae hominibus nostris temporibus in exemplum proponatur mulieris fortis, operibus apostolicis deditae, praesertim in commodum infirmions partis corporis mystici Christi. Sanctitatis fama, qua Serva Dei vivens quoque honestata fuerat, post eius mortem percrebruit atque caelestibus signis probari visa est. Quam ob rem, plurimis id poscentibus, Causa de Beatorum Caelitum honoribus eidem decernendis agi coepta est. Itaque, post ordinarios pro­ cessus in ecclesiasticis Curiis Barcinonensi et Malacitana annis 1932- 1933 instructos, edito decreto super scriptis die 26 Februarii a. 1943, prodiit decretum introductionis Causae die 3 Decembris anno 1943. Re­ cognita est deinde, die 21 Martii a. 1946, obtemperatio Decretis TJrba- nianis super indebito cultu latis, atque constructis in Curiis Barcinonensi, Sacra Congregatio pro Causis Sanctorum 91

Malacitana et Valentina annis 1948-1949 apostolicis processibus super virtutibus in specie, de inquisitionum tum ordinaria tum apostolica auctoritate institutarum iuridica vi, latum est decretum die 4 Maii anno 1952. Quibus omnibus absolutis, de virtutibus theologalibus et cardina­ libus Servae Dei disceptatum est, et quidem primum in Congressu Pe­ culiari S. Congregationis pro Causis Sanctorum die 16 Decembris a. 1969 habito, et deinde, die 15 Decembris a. 1970, in Congregatione Plenaria in Aedibus Vaticanis, in qua Eev.mus Cardinalis Arcadius Maria Lar- raona, Causae Ponens seu Relator, dubium excutiendum proposuit: An constet de virtutibus theologalibus Fide, Spe et Caritate cum in Deum tum in proximum, necnon de cardinalibus Prudentia, Iustitia, Temperantia et Fortitudine earumque adnexis, in gradu heroico, in casu et ad effectum de quo agitur. Et Rev.mi Cardinales, qui convenerant, affirmativum suf­ fragium tulerunt. Facta deinde de praedictis omnibus Summo Pontifici per infrascriptum Cardinalem die 31 mensis Maii a. 1971 relatione, Sancti­ tas Sua sententiam Sacrae Congregationis pro Causis Sanctorum ratam habuit et confirmavit iussitque apparari decretum super Servae Dei virtutum heroicitate. Et hodierno die Summus idem Pontifex Paulus VI ad se accivit Rev.mum Cardinalem Paulum Bertoli, Sacrae huius Congre­ gationis Praefectum, meque a Secretis aliosque accersiri solitos, iisque adstantibus edixit: Constare de virtutibus theologalibus Fide, Spe et Caritate cum in Deum tum in proximum, necnon de cardinalibus Prudentia, Iustitia, Temperantia et Fortitudine earumque adnexis Servae Dei Petrae a S. Ioseph Pérez Florido, in gradu heroico, in casu et ad effectum de quo agitur. Hoc autem Decretum rite promulgari et in Acta Sacrae Congrega­ tionis pro Causis Sanctorum referri mandavit. Datum Romae, die 14 Iunii a. D. 1971.

PAULUS Card. BERTOLI, Praefectus ii. m s. .83 F. Antonelli, Archiep. tit. Idicren., a Secretis 92 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale

ACTA TRIBUNALIUM

SACRA ROMANA ROTA

Citationes edictales

I

BOSTONIENSIS Nullitatis matrimonii (Spera - Mangan)

Cum ignoretur locus actualis commorationis dominae Magdalenae Mangan, conventae in causa de qua supra, eandem citamus ad compa­ rendum, aut per se aut per procuratorem legitime constitutum, coram Tribunali S. Romanae Rotae (Piazza della Cancelleria, 1 - Roma), in diem 16 februarii 1972, hora undecima, pro concordatione vel subsi­ gnatione sequentis dubii :

An constet de matrimonii nullitate, in casu.

Ordinarii locorum, Parochi et fideles, qui notitiam habuerint actualis commorationis praedictae dominae Magdalenae Mangan, curare debent ut ipsa de hac edictali citatione rite moneatur.*

Salvator Canals, Ponens

Ex Cancellaria Tribunalis S.R. Rotae, die 7 mensis decembris a. 1971.

Raphael Funghini, Notarius

* Etant inconnu le lien de la demeure actuelle de M.me Madeleine Mangan, défenderesse en cette cause, nous la citons à comparaître, par propre per­ sonne ou par un procureur légitimement constitué, au siège du Tribunal de la S. Rote Romaine (Roma, Palazzo della Cancelleria), le 16 février 1972, à 11 heures, pour concorder ou souscrire le doute ci-dessous rapporté : Conste-t-il de la nullité du mariage, dans le cas? Les Ordinaires des lieux, les curés, les fidèles ayant connaissance du lieu de la résidence de ladite Madeleine Mangan, devront, dans la mesure du pos­ sible, l'avertir de la présente citation. Sacra Romana Rota 93

II CÖNCHENSIS Nullitatis matrimonii (Marchan Calderón - Vásquez Ramírez)

Cum ignoretur locus actualis commorationis domini Ruben Darii Vásquez Ramírez, conventi in causa de qua supra, eundem citamus ad comparendum aut per se aut per procuratorem legitime constitu­ tum, coram Tribunali S. R. Rotae (Piazza della Cancelleria, 1 - Roma) in diem 9 martii 1972, bora decima cum dimidio, pro concordatione vel subsignatione sequentis dubii :

An constet de matrimonii nullitate, in casu.

Ordinarii locorum, Parochi et fideles, qui notitiam habuerint actua­ lis commorationis praedicti domini Ruben Darii Vásquez Ramírez, curare debent ut ipse de hac edictali citatione rite moneatur.*

Thomas M. Mundy, Ponens

Ex Cancellaria Tribunalis S. R. Rotae, die 9 mensis decembris a. 1971.

Raphael Funghini, Notarius

* Etant inconnu le lieu de la demeure actuelle de M. Ruben Darius Vásquez Ramírez, défendeur en cette cause, nous le citons à comparaître, par propre personne ou par un procureur légitimement constitué, au siège du Tribunal de la S. Rote Romaine (Roma, Palazzo della Cancelleria), le 9 mars 1972, à 10,30 heures, pour concorder ou souscrire le doute ci-dessous rapporté : Conste-t-il de la nullité du mariage, dans le cas? Les Ordinaires des lieux, les curés, les fidèles ayant connaissance du lieu de la résidence dudit Ruben Darius Vásquez Ramírez, devront, dans la mesure du possible, l'avertir de la présente citation. 94 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale

DIARIUM ROMANAE CURIAE

Venerdì, 10 Dicembre 1971, il Santo Padre Paolo VI ha ricevuto in solenne Udienza, per la presentazione delle Lettere Credenziali, Sua Eccellenza il Signor LAURENT CYRILLE FABOUMY, Ambasciatore Straordinario e Plenipotenziario del Dahomey.

Giovedì, 16 Dicembre 1971, il Santo Padre Paolo VI ha ricevuto in solenne Udienza, per la presentazione delle Lettere Credenziali, Sua Eccellenza il Signor MEHDI VAKIL, Ambascia­ tore Straordinario e Plenipotenziario dell'Iran.

Lunedì, 20 Dicembre 1971, il Santo Padre Paolo VI ha ricevuto in solenne Udienza, per la presentazione delle Lettere Credenziali, Sua Eccellenza il Signor FERNANDO GÓMEZ MAR­ TÍNEZ, Ambasciatore Straordinario e Plenipotenziario di Co­ lombia.

SEGRETERIA DI STATO

NOMINE

Con Brevi Apostolici il Santo Padre Paolo VI ha nominato : 30 dicembre 1971. S. E. R. Mons. Pecoraio Edoardo, Nunzio Apostolico a Malta. 11 gennaio 1972. Mons. Bruno Francesco e mons. Davino Edoardo, Prelati Uditori del Tribunale della Sacra Romana Rota.

Con Biglietti della Segreteria di Stato il Santo Padre Paolo VI ha nominato : 30 dicembre 1971. Mons. Catenelli Luigi, Capo Ufficio della Sacra Congre­ gazione per VEvangelizzazione dei Popoli, per l'Ufficio Amministrativo. » » » Mons. Clementi Mariano, Capo Ufficio della Sacra Congre­ gazione per l'Evangelizzazione dei Popoli, per V Ufficio Giuridico. Diarium Romanae Curiae 95

30 dicembre 1971. Mons. Scalzotto Tiziano, Capo Ufficio della Sacra Congre­ gazione per l'Evangelizzazione dei Popoli, per l'Ufficio Pastorale. 18 gennaio 1972. S. E. mons. Quadri Santo, Amministratore Apostolico di Pinerolo, Consultore della Sacra Congregazione per il Clero. 24 » » Il Rev. Massone Antonio, Cerimoniere Pontificio.

ONORIFICENZE

Con Biglietti della Segreteria di Stato il Santo Padre Paolo VI ha conferito : Il Cavalierato dell'Ordine di san Silvestro Papa: 24 novembre 1970. Al sig. Nepomuceno Giovanni (San Fernando). » » » Al sig. Pascual Francesco (San Fernando). 11 dicembre » Al sig. Morgia Simmaco (Roma). 21 gennaio 1971. Al sig. Berg Carlo (Trier). » » » Al sig. Dirks Enrico (Trier). » » Al sig. Ney Volfango (Trier). 8 marzo » Al sig. Vanden Abeele (Brügge). 23 » » Al sig. Brand Giovanni Matteo Tommaso (Roermond). » » Al sig. Verweij Giovanni Antonio fs-Hertogenbosch). » » » Al sig. Boelens Guglielmo Cornelio (Utrecht). 27 » Al sig. De Decker Antonio (Gent). » » » Al sig. Kuijte Alberto Giovanni Enrico ('s-Hertogen- bosch). 30 » » Al sig. Rijpert Giovanni Maria Adriano (Utrecht). 14 aprile Al sig. Lisibach Augusto (S.C.V.). » » » Al sig. Prinz Erico (S.C.V.). 20 » » Al sig. Mahieu Giovanni Daniele (Haarlem). » » Al sig. Van-Der-Meer A.J.M. (Rotterdam). » » Al sig. Leemaerts Guglielmo Antonio Francesco fs-Her- togenbosch). 27 » » Al sig. De Groot Cornelio (Haarlem). » » » Al sig. Van-Kempen Enrico Gerardo Giuseppe (Roer- mond). » » » Al sig. Ketelaars Pietro Giovanni Antonio (Utrecht). » » » Al sig. Van-Der-Pouw Teodoro Adriano (Utrecht). 29 » » Al sig. Undegger Carlo (Innsbruck). » » » Al sig. Von-Inamasternegg Giovanni (Innsbruck). 8 maggio Al sig. Maassen Francesco Cornelio Giovanni Maria (Utrecht). 15 » » Al sig. Bogels Giovanni Cornelio Bernardo ('s-Hertogen- bosch). » » Al sig. Hoelen Francesco Quirino ('s-Hertogenbosch). » » Al sig. Willems Pietro Guglielmo ('s-Hertogenbosch). 20 » Al sig. Pacifici Bruno (Tivoli). 96 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale

22 maggio 1971. Al sig. Onderwater Guglielmo Leonardo- (Rotterdam). 27 » » Al sig. Van Doren Carlo (Brügge). 29 » » Al sig. Pascali Giuseppe (Lecce). » » » Al sig. D'Amico Ernesto (Roma), 8 giugno » Al sig. Marconi Guido (Roma). » » » Al sig. Melchiorri Armando (Roma). 12 » » Al sig. Imbrighi Pier Giorgio (Roma). 17 » » Al sig. Bocchieri Giovanni (Ragusa). » » » Al sig. Ruggiero Francesco (Reggio Emilia). 20 » » Al sig. Renno Assad Khalil (Saida dei Maroniti). 6 luglio » Al sig. Porte Federico (Clermont-Ferrand). » » » Al sig. Cavalieri Amilcare (Roma). » » » Al sig. Spera Egidio (Roma). 13 » » Al sig. Girotti Oddone (Bologna). » » » Al sig'. Annicchiarico Benino (Gaeta).

NECROLOGIO

7 gennaio 1972. Mons. Borra Dionisio, Vescovo già di Fossano. » » » Mons. Mangers Jacques, Vescovo tit. di Afufenia. 9 » » Mons. Descufìì Joseph, Arcivescovo già di Izmir. 16 » » Mons. Modrego y Casaus Gregorio, Arcivescovo già di Barcellona. 21 » » Mons. Valencia Cano Gerardo, Vescovo tit. di Resaina, Vicario Apostolico di Buenaventura. 24 » » Mons. Ley Félix, Vescovo tit. di Capocilla, Amministra­ tore Apostolico delle Isole Ryukyu meridio­ nali. An. et vol. LXIV 29 Februarii 1972 N. 2

ACTA APOSTOLICAE SEDIS

COMMENTARIUM OFFICIALE

Directio: Palazzo Apostolico - Città del Vaticano — Administratio: Libreria Editrice Vaticana

ACTA SS. CONGREGATIONUM

SACRA CONGREGATIO PRO CLERICIS

DIRECTORIUM CATECHISTICUM GENERALE

PROOEMIUM

Ad normam Decreti , n. 44, hoc Directorium Cate­ chisticum Generale in lucem prodit. In hoc documento apparando haud breve temporis spatium insump- tum est, non solum ob difficultates quae huiusmodi operi inierant, sed etiam ob methodum quae ad id conficiendum adhibita est. Scilicet, postquam specialis commissio constituta est ex viris in re catechetica vere peritis — qui ad varias Nationes pertinebant quique collatis consiliis cum quibusdam Episcopatibus delecti fuerant — pri­ mum consilia et sententiae variorum Episcopatuum exquisita sunt. Prae oculis habitis his consiliis et sententiis, primum schema Direc­ torii, summis tantum lineamentis adumbratum, exaratum est, idemque examini subiectum est in Congregatione Plenaria extraordinaria Sacrae Congregationis pro Clericis. Postea longius schema confectum est, de eoque rursus Conferentiae Episcopales interrogatae sunt, ut mentem suam aperirent. Secundum consilia et animadversiones, quae Episcopi in hac altera consultatione significaverunt, apparatum est schema Di­ rectorii definitivum, quod tamen, antequam publici iuris fieret, a spe­ ciali commissione theologica et a Sacra Congregatione pro Doctrina Fidei recognitum est. Hoc Directorium eo spectat, ut principia fundamentalia theologico- pastoralia suppeditet, a Magisterio Ecclesiae peculiarique modo a Concilio Oecumenico Vaticano II sumpta, quibus quidem aptius dirigi

7 - A. A. S. gg Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale atque ordinari possit actio pastoralis ministerii verbi. Hinc ratio elucet, cur in hoc Directorio praevaleat aspectus theoreticus, quamquam, uti patet, etiam aspectus practicus minime deest. Huiusmodi via et ratio adhibita est hanc praesertim ob causam : scilicet tantummodo si initium sumatur a recto modo intelligendi naturam et fines catecheseos itemque veritates quae per eam tradendae sunt — debita habita ratione eorum ad quos catechesis dirigitur, et condicionum in quibus ipsi versantur — vitari poterunt ii defectus et errores, qui haud raro in re catechetica hodie deprehenduntur. Praeterea, quod attinet ad concretam applica­ tionem principiorum et enuntiationum quae in Directorio continentur, hoc proprie est munus specificum variorum Episcopatuum, qui illud absolvunt per Directoria nationalia et regionalia, per catechismos ceteraque subsidia quae idonea sunt ad opus ministerii verbi efficaciter promovendum. Patet non omnes Directorii partes eiusdem esse momenti. Quae dicuntur de divina revelatione, de natura catecheseos, de criteriis qui­ bus nuntius christianus exponendus est ac de eiusdem praestantioribus elementis, ab omnibus retinenda sunt. Quae vero dicuntur de praesenti condicione, de methodologia ac de specimine catecheseos iuxta aetates, cum plura necessario desumantur e scientiis humanis tum theoreticis tum practicis, quae quidem aliquali evolutioni sunt obnoxia, accipienda sunt potius veluti suggestiones atque indicationes. Ii quibus praecipue Directorium destinatur, sunt Episcopi, Confe­ rentiae Episcopales et generatim quotquot, sub eorum ductu ac mode­ ramine, responsabilitatem habent in campo catechistico. Finis, quem Directorium immediate sibi proponit, est auxilium praestare ad di­ rectoria catechistica et catechismos conficienda. Hac quidem de causa, scilicet ut adiuvetur praeparatio horum instrumentorum, proposita sunt quaedam lineamenta fundamentalia condicionum quae hodie sunt, idcirco ut in variis Ecclesiae partibus investigationes excitentur attento dili­ gentique studio peragendae circa condiciones et pastorales necessitates locorum; praeterea indicata sunt quaedam principia generalia metho- dologiae et catecheseos secundum varias aetates, ut in lucem poneretur quantopere necessarium sit educandi artem et sapientiam addiscere; denique peculiaris cura posita est in tertia parte exaranda, in qua criteria exponuntur, ad quorum normam oportet proponere veritates per catechesim tradendas, ac simul conspectus praebetur elementorum essentialium fidei christianae, ita ut manifesta in luce appareat meta, quam catechesis necessario tenere debet, nempe nuntium christianum integre proponere. Sacra Congregatio pro Clericis 99

Quoniam Directorium ad Nationes dirigitur, quarum condiciones et pastorales necessitates valde inter se differunt, patet in eo nonnisi con­ diciones communes seu medias, uti aiunt, considerari potuisse. Quare in Directorio iudicando atque aestimando debita ratio habenda est huius peculiaris indolis atque structurae. Idem dicendum est de descrip­ tione laboris pastoralis, qui in sexta parte proponitur. Agitur de ratione actionis pastoralis promovendae, quae summis tantum lineamentis de­ scribitur; haec fortasse haud sufficiet in iis regionibus, ubi catechesis iam magnos fecit progressus, nimium vero forsan requirere videbitur iis in locis, ubi catechesis parum adhuc progressa est. Dum in lucem editur documentum, quo Ecclesia novo testimonio sollicitudinem suam testatur erga ministerium muneri suo in mundo rite adimplendo prorsus necessarium, in votis est ut illud excipiatur, diligentique studio consideretur atque perpendatur, ratione habita ne­ cessitatum pastoralium singularum communitatum ecclesialium; item, ut ulterius instimulare possit alacriores pervestigationes, quae necessi­ tatibus ministerii verbi et ecclesiastici Magisterii normis fideliter respondeant.

PARS I DE ACTUALITATE PROBLEMATIS

Natura et finis huius partis 1. Cum essentiale Ecclesiae propositum in eo sit, ut fidem annuntiet ac promoveat inter nostri temporis hominum societatem maximis muta­ tionibus socio-culturalibus exagitatam, oportet, prae oculis habitis iis quae a Concilio Vaticano II exposita sunt, quaedam actualis situa­ tionis lineamenta vel characteres delineare, indicando eorum spiritua­ les repercussiones novaque officia,, quae Ecclesiae proponuntur. Ex hoc exhaurire non intenditur argumentum, quod in variis Ecclesiae par­ tibus elementa singularia ac saepe valde diversa praebet. Munus erit directoriorum nationalium haec lineamenta complere et applicare ad singularum nationum aut regionum adiuncta.

EX PARTE MUNDI

De mundo hodierno sese continuo evolvente 2. (( Hodie genus humanum in nova historiae suae aetate versatur in qua profundae et celeres mutationes ad universum orbem gradatim 100 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale extenduntur ... Ita iam de vera sociali et culturali transformatione loqui possumus, quae etiam in vitam religiosam redundat w.1 Ad modum exempli, duae in vitam fidei repercussiones, quae pres­ sius ad catechesim pertinent, indicari possunt : a) Praeteritis temporibus traditio culturalis magis quam hodie favebat transmissioni fidei; nostris autem temporibus non parum immutata est, ita ut minus minusve quis in illa continuitate culturali traditionali niti possit. Ideo ad eandem novis generationibus trans­ mittendam fidem renovata quaedam evangelizatio exigitur. ò) Attendatur oportet fidem christianam, ut in omnibus culturis subsequentibus radices agat, enodationes novasque expressionis for­ mas requirere. Etiamsi aspirationes et postulata profunda, quae huma­ nae naturae et condicionis sunt propria, fundamentaliter eadem per­ maneant, tamen homines nostrae aetatis novas quaestiones circa vitae significationem ac momentum ponunt. Homines credentes huius temporis certo credentibus praeteritae aetatis omnino similes non sunt. Inde exurgit necessitas firmandi perennitatem fidei, necnon renovatis modis salutis nuntium propo­ nendi. Hodie prae oculis etiam habenda est maxima diffusio instrumen­ torum communicationum socialium, quorum efficacitas limites Natio­ num excedit et singulos quasi cives efficit totius consortionis humanae.2 Huiusmodi instrumenta maxima vi agunt in christifidelium vita, sive ob ea quae docentur, sive ob mentalitatem agendique mores, qui in eosdem christifideles inducuntur. Debita qua par est diligentia rei rationem habere necesse est.

De hodierno pluralismo 3. ((Eo ipso communitates locales traditionales, uti sunt familiae patriarchales, "clans ", tribus, pagi, varii coetus et consortionis so­ cialis necessitudines, pleniores in dies immutationes experiuntur ».3 In antiqua christianitate religio habebatur quasi praecipuum popu­ lorum unitatis principium. Aliter nunc se res habent : populorum cohaesio, quae originem ducit a democratizationis phaenomeno, con­ cordiam variarum familiarum spiritualium promovet ; (( pluralismus », quem vocant, iam non sicut malum expellendum aestimatur, sed uti

1 Const. past. de Eccl. in mundo huius temporis Gaudium et spes, 4. 2 Cfr. Decr. de instr, communicationis socialis Inter mirifica, 22. 3 Const. past. de Eccl. in mundo huius temporis Gaudium et spes, 6. IS acra Congregatio pro Clericis 101 factum, cuius ratio habenda est; quivis suas decisiones ferre potest, quin societati extraneus evadat vel censeatur. Ii igitur qui ministerio verbi dant operam, numquam obliviscantur fidem esse liberam responsionem gratiae Dei revelantis. Ac magis adhuc quam anteactis temporibus bonum nuntium Christi proponant in sua mirabili indole tum clavis mysteriosae qua tota humana condicio expli­ catur, tum doni gratuiti Dei quod in confessione propriae insufficientiae a gratia caelesti suscipiendum est.4

De dynamismo nostrae aetatis 4. Civitatis humanae aedificatio, humanus progressus ac progrediens propositorum humanorum exsecutio, sollicitudinem hominum nostrae aetatis exstimulant.5 Fides minime se habere debet quasi extra hunc hominum progressum, qui sane etiam cum gravibus deviationibus coniun­ gitur. Proinde evangelii nuntius hanc rerum condicionem diiudicare eiusque significationem hominibus praebere debet. Ministerium verbi, per altiorem usque explorationem divinae huma­ naeque vocationis hominis, sinere debet ut evangelium sua vitalia ge­ nuinae libertatis et progressus germina diffundat,6 et desiderium excitet promovendi profectum personae humanae obluctandique contra illam agendi atque cogitandi rationem quae fatalismo indulget. Quae supra notata sunt manifestare tantum volunt quomodo hodier­ num ministerium verbi ad hunc mundum suam actionem dirigere de­ beat : ((... ab Ecclesia nunc requiritur, ut virtutem perennem, vitalem, divinam Evangelii in venas iniciat eius, quae hodie est, humanae com­ munitatis».7

Sensus religiosi condicio 5. Illa civilizationis forma, quae scientifica, technica, industrialis ac urbana vocatur, hominum attentionem haud raro a rebus divinis avertit, atque eorum de re religiosa interiores sollicitudines difficiliores reddit. Deus haud paucis minus praesens, minus necessarius percipitur, minus validus ad explicandas res videtur in vita tam personali quam sociali : hinc crisis religiosa facile oritur.8 Fides christiana huiusmodi crisim, haud secus ac ceterae religiosae

4 Cfr. Const. past. de Eccl. in mundo huius temporis Gaudium et spes, 10. s Cfr. Const. past. de Eccl. in mundo huius temporis Gaudium et spes, 4. 8 Cfr. Decr. de aetiv. mission. Ecclesiae Ad gentes divinitus, 8, .12. 7 Ioannis XXIII, Const. Apost. Humanae salutis, A.A.8. 54 (1962), p. 6. 8 Cfr. Const. past. de Eccl. in mundo huius temporis Gaudium et spes, 5, 7. 102 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale confessiones, apud asseclas suas experitur. Eius igitur officium urgens est veram naturam suam, qua omnem culturae progressum transcendit, demonstrare ac suam novitatem pandere in culturis saecularizatis et desacralizatis. Ad munus ministerii verbi pertinet detegere, ab impuris elementis liberare atque evolvere illa veri nominis bona, quae inveniuntur in spi­ rituali patrimonio earum humanarum culturarum, apud quas sensus religiosus vivus adhuc ac vigens permanet atque totam humanae vitae existentiam penitus pervadit. Olim opiniones deviae atque errores circa fidem et christianam vi­ vendi rationem saepius pauciorem hominum numerum pertingebant ac magis quam hodie intra coetus intellectuales circumscribebantur. Nunc vero progressus humanus atque communicationum socialium instru­ menta efficiunt ut hae opiniones maiore cum celeritate circumferantur atque ampliorem in dies influxum exerceant in christifideles, iuvenes praesertim, qui magna discrimina patiuntur nec raro impelluntur ad suscipiendas agendi cogitandique rationes religioni infensas. Haec rerum adiuncta apta sane remedia pastoralia requirunt.

Ex PARTE ECCLESIAE

Peculiares notae, quibus spiritualis mundi condicio distinguitur, ipsius Ecclesiae vitae intersunt.

Fides (( traditionalis » 6. Fides christiana apud multos in grave discrimen adducta est iis in locis, ubi religio videbatur nimis favere quarundam classium socia­ lium praerogativis, vel ubi plus aequo innitebatur in avitis consuetu­ dinibus atque in unanimi regionis professione religiosa. Turbae paulatim in religiosum indifferentismum labuntur vel versantur in periculo fidem servandi sine necessario dynamismo, sine efficaci in realem vitam influxu. Potius quam de religiosis traditis consuetudinibus tantummodo servandis, nunc agitur insuper de fovenda apta re-evangelizatione hominum, de obtinenda eorum re-conversione, de profundiore ac maturiore in fide educatione eisdem impertienda. Hoc tamen minime ita intelligendum, ut neglegatur genuina fides quae in coetibus culturae ex instituto christianae servatur aut ut sensus religiosus popularis parvi fiat. Sensus religiosus, non obstante saecu­ larizationis progressu, in diversis Ecclesiae partibus vigere pergit. Nemo illum neglegere potest, cum plerumque sincero atque authentico Sacra Congregatio pro Clericis 103

modo a permagna hominum multitudine in vitae consuetudine expri­ matur. Immo sensus religiosus popularis occasionem vel initium fidei nuntiandae constituit. Agitur tantum, ut patet, de eo purificando ac de recte aestimandis eius validis elementis, ne quis contentus sit formis actionis pastoralis, quae hodie impares, minime aptae et fortasse etiam non ad rem pertinentes factae sunt.

Indifferentismus religiosus et atheismus 7. Multi baptizati a religione ita recesserunt, ut indifferentismum quemdam aut fere atheismum profiteantur. « Multi tamen ex coaevis nostris hanc intimam et vitalem cum Deo coniunctionem nequaquam perspiciunt aut explicite reiciunt, ita ut atheismus inter gravissimas huius temporis res adnumerandus sit ac diligentiori examini subicien­ dus ».9 Concilium Vaticanum II rem attente consideravit 10 ac de remediis afferendis expresse egit : (( Remedium autem atheismo afferendum, cum a doctrina apte exposita, tum ab integra Ecclesiae eiusque membrorum vita exspectandum est. Ecclesiae enim est Deum Patrem eiusque Filium incarnatum praesentem et quasi visibilem reddere, ductu Spiritus Sancti sese indesinenter renovando et purificando. Id imprimis obtinetur testi­ monio fidei vivae et maturae, ad hoc scilicet educatae ut difficultates lucide perspicere valeat easque superare».11 Dantur etiam casus, in quibus fides christiana invenitur inquinata nova quadam paganismi forma, etsi adhuc permaneant quidam religio­ sus sensus et quaedam fides in Ens supremum. Mentis habitus religiosus potest procul esse ab influxu verbi Dei et a consuetudine sacramentorum, alimentum vero suscipere a praxi superstitionis atque magiae; vita moralis recedere potest in ethicam prae-christianam. In christianam religionem aliquando introducuntur elementa quae pertinent ad natu- rismum, ad animismum, ad divinationem, et ita in quibusdam locis lapsus in syncretismum haberi potest. Accidit etiam ut sectae re­ ligiosae propagentur quae christiana mysteria cum elementis fabulosae antiquitatis permiscent. In his casibus quam maxime requiritur, ut ministerium verbi, prae­ sertim evangelizatio ac catechesis, ad normam Decreti Ad Gentes divi­ nitus, n. 13, 14, 21, 22 renoventur.

9 Const. past. de Eccl. in mundo huius temporis Gaudium et spes, 19. 10 Cfr. Const. past. de Eccl. in mundo huius temporis Gaudium et spes, 19-20. 11 Const. past. de Eccl. in mundo huius temporis Gaudium et spes, 21. 104 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale

Fides et culturae diversae S. Non desunt christifideles, excellentior christiana educatione prae­ diti, qui difficultatem experiuntur circa modum loquendi de fide, quem putant vel perantiquis atque obsoletis formulis nimis adstrictum vel ni­ mis ligatum culturae occidentali. Iidem ergo novum religiosas veritates exprimendi modum quaerunt, qui cum hodierna humana condicione congruat, quique permittat ut fides suam lucem effundat in realitates, quae hodie homines premunt, atque evangelium traduci possit in diver­ sas culturas. Ecclesiae certo officium est quam maxima consideratione hanc hominum aspirationem perpendere. Quod ecclesiis nuper conditis in Decreto Ad Gentes divinitus indi­ catur, valet etiam pro omnibus qui in ministerium verbi incumbunt : « ... e suorum populorum consuetudinibus et traditionibus, sapientia et doctrina, artibus et disciplinis, ea omnia mutuantur quae ad gloriam Creatoris confitendam, ad gratiam Salvatoris illustrandam et ad vitam christianam rite ordinandam conferre possunt)).12 Qua de causa « nuntium evangelicum renovato modo hominibus pro­ ponendo, ministerium verbi divini consilii salutis unitatem manifestare debet. Confusionibus ac agnitionibus nimia facilitate redolentibus vita­ tis, ipsum semper manifestare debet profundam atque intimam con­ gruentiam existentem inter Dei propositum salvificum, in Christo Do­ mino completum, et hominum aspirationes, inter historiam salutis ac historiam humanam, inter Ecclesiam, populum Dei, et communitates humanas, inter actionem Dei revelatricem et hominis experientiam, inter dona ac supernaturalia charismata et humanos valores)).13

Renovationis opus 9. Hac in nova rerum condicione, fieri potest ut quis putet ardorem apostolicum, quem nunc Ecclesia promovere contendit, praepediri. Pro­ fecto, neque pastorum neque fidelium zelum, qui vere magnus est, accu­ sare licet. Impedimenta vero provenire videntur vel ex nimis diffuso defectu congruae praeparationis ad nova et ardua officia obeunda, vel a quadam reflexione adhuc imperfecta, quae interdum theoriis exprimitur actioni evangelizandi potius obstantibus quam faventibus. Hisce rite perpensis, Sacrosancta Synodus Vaticana II sua incita­ menta ad ministerii verbi in Ecclesia renovationem multiplicavit. Haec renovatio hodie in discrimen adduci videtur praesertim :

12 N. 22; cfr. n. 21; Pauli VI, Alloc, diei 6 augusti 1969. 13 Comm. 5-s/comm. 2 Conf. Gener. Episcopatus Latino-Americani, 1968. Sacra Congregatio pro Clericis 105

— ab iis qui profunditatem propositae renovationis videre non valent, quasi hic tantum ageretur de tollenda doctrinae edocendae igno­ rantia. Remedium esset, ad eorum mentem, crebriorem reddere cateche­ ticam institutionem. Re ita considerata, immediate intelligitur reme­ dium necessitatibus inferius omnino esse. Revera catechetica propositio intime renovanda est, et haec renovatio non solum puerorum sed etiam adultorum permanentem fidei educationem respicit; — ab iis qui inclinant ad reducendum nuntium evangelicum ad suas consequentias in temporali hominum existentia. Postulat sane Evangelium eiusque lex amoris ut christifideles pro viribus collaborent — officia ac munera saecularia obeuntes — ad iusti­ tiam et fraternitatem inter homines magis magisque instaurandas. Hoc tamen nequaquam sufficit ut debite testimonium reddatur Iesu Christo, Filio Dei et Salvatori Nostro, cuius mysterium, quod ineffa- bilem dilectionem Dei patefecit 14 aperte et integre evangelizandis an­ nuntiandum et ab iisdem recognoscendum est. Doctrina Constitutionis Gaudium et spes vel Declarationis Dignitatis humanae nulli (( minimismo » favet, ad fidei servitium directum per ministerium verbi explicandum. Utrumque documentum sollicitudinem ostendit ut rerum condicionibus supra relatis remedium afferatur. Ut­ cumque renovatio in ministerio verbi, praesertim in catechesi, a reno­ vatione pastorali universa seiungi nequit. Media operosa et maximi quidem momenti ad bonum exitum perdu- cenda sunt : promovere formarum ministerii verbi consuetarum pro­ gressum novasque excitare ; evangelizare et catechizare homines minore culturae gradu praeditos ; virorum doctorum classibus occurrere eorum­ que necessitatibus consulere; praesentiae christianae formas traditio­ nales in melius emendare novosque modos invenire; omnia Ecclesiae subsidia actualia conglobare simulque formas evangelio minus consen­ taneas vitare. Hoc in munere exequendo, Ecclesia spem suam in omnibus populi Dei membris reponit. Unusquisque — episcopi, sacerdotes, religiosi reli- giosaeque, laici — pro munere suo, missionem utique explere debet. Et quidem hanc missionem expleat, attenta mundi condicione quae pro­ funde vitam fidei per movet. Ut his operariis evangelicis efficax auxilium feratur, renovatio cate­ chetica auxiliis uti debet, quae afferre possunt scientiae sacrae, theo-

Cfr. 1 Io. 4, 9 106 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale logia, studia biblica, reflexio pastoralis atque scientiae humanae, necnon instrumenta, quibus hodie ideae et opiniones evulgantur, prae­ sertim media communicationis socialis.

PARS II DE MINISTERIO VERBI

Caput I

DE MINISTERIO VERBI ET REVELATIONE

Revelatio: domtm Dei 10. In Constitutione Dei Verbum, Concilium Oecumenicum revela­ tionem respexit tamquam actum quo Deus se personaliter communicat : « Placuit Deo in sua bonitate et sapientia Seipsum revelare et notum facere sacramentum voluntatis suae ... ut eos ad societatem secum invi­ tet in eamque suscipiat »-1 Deus ibi apparet veluti qui Seipsum commu­ nicare velit, consilium exsequens quod ab amore proficiscitur. Catechesis igitur exordium sumere debet ab hoc divini amoris dono. Fides est acceptatio et fructificatio doni divini in nobis. Haec nota, qua fides tamquam donum censenda est, totam prorsus ministerii verbi materiam afficit.

Revelatio: facta et verba 11. Hoc modo Deus operatur ut homines ad cognitionem sui consilii perveniant, scilicet eventibus historiae salutis et verbis divinitus inspi- ratis, quae hos eventus comitantur et declarant : (( Haec revelationis oeconomia fit gestis verbisque intrinsece inter se connexis, ita ut opera, in historia salutis a Deo patrata, doctrinam et res verbis significatas manifestent ac corroborent, verba autem opera proclament et mysterium in eis contentum élucident ».2 Revelatio igitur constat ex factis et verbis, sese mutuo illuminanti- bus. Ministerium verbi ea annuntiare debet, ita ut altissima mysteria, quae in iis continentur, ulterius explanet ac communicet. Hoc modo ministerium verbi non solum recolit revelationem mirabilium Dei in tempore peractam et in Christo ad perfectionem adductam sed insimul

1 Const. dogm. de Divina Revelatione Dei Verbum, 2. 2 Const. dogm. de Divina Revelatione Dei Verbum, 2. Sacra Congregatio pro Clericis 107 sub lumine huius revelationis, vitam humanam nostrae aetatis, signa temporum ac res huius mundi interpretatur, cum in iis consilium Dei ad salutem hominum operetur.

Iesus Christus, mediator et plenitudo totius revelationis 12. « Intima autem per hanc revelationem ... veritas nobis in Christo illucescit, qui mediator simul et plenitudo totius revelationis exsistit )).3 Christus non est solum maximus prophetarum, qui doctrina sua complevit ea quae anteactis temporibus a Deo dicta et facta sunt. Ipse est aeternus Dei Filius, factus homo, ideoque eventus novissimus, quem omnes historiae salutis eventus respiciunt et qui postrema Dei consilia complet ac manifestat. (( Quapropter Ipse ... revelationem compiendo perfecit ... ».4 Ministerium verbi in luce ponere debet hanc admirabilem notam, quam oeconomia revelationis propriam habet. Dei Filius Sese inserit in hominum historiam, hominis vitam et mortem assumit, in hac historia suum foederis consilium adimplet. Haud secus ac Luca Evangelista, ministerium verbi primum creden­ tibus eventum Iesu commemorare debet, eius significationem manife­ stando, magis magisque hoc factum unicum atque irreversibile exqui­ rendo : (( Quoniam quidem multi conati sunt ordinare narrationem, quae in nobis completae sunt, rerum ... visum est et mihi, assecuto omnia a principio diligenter, ex ordine tibi scribere ».5 Itaque ministerium verbi innitatur oportet in commentario divinitus inspirato, quod de Incarnatione Rédemptrice nobis praebuerunt Iesus ipse, primi discipuli ac potissimum apostoli, qui testes factorum fue­ runt. « Neminem fugit inter omnes, ... Evangelia merito excellere, quippe quae praecipuum testimonium sint de Verbi Incarnati, Salva­ toris Nostri, vita atque doctrina ».6 Praeterea recolendum est Iesum Messiam ac Dominum, per Spiritum suum semper Ecclesiae suae praesentem adesse.7 Ministerium verbi proinde praebet Christum non solum ut obiectum sed etiam ut Illum qui corda audientium ad divinum praeconium accipiendum et intelli­ gendum aperit.8

3 Const. dogm. de Divina Revelatione Dei Verbum, 2. 4 Const. dogm. de Divina Revelatione Dei Verbum, 4; cfr. Const. dogm. de Ecclesia Lumen gentium, 9. 5 Lc. 1, 1-3. 6 Const. dogm. de Divina Revelatione Dei Verbum, 18. 7 Cfr. Io. 14, 26; 15, 26; 16, 13; Ap. 2, 7. 8 Cfr. Acta 16, 14. 108 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale

Ministerium verdi seu praedicatio verdi Dei: actus vivae traditionis 13. (( Quod vero ab apostolis traditum est, ea omnia complectitur quae ad populi Dei vitam sancte ducendam fidemque augendam con­ ferunt, sicque Ecclesia, in sua doctrina, vita et cultu, perpetuat cunctis­ que generationibus transmittit omne quod ipsa est, omne quod credit ».9 Haec traditio alligatur dictis, at latius patet et profundior est quam haec dicta. Ipsa est traditio viva, quia per eam Deus colloquium suum pergit. « Sicque Deus, qui olim locutus est, sine intermissione cum dilecti Filii sui Sponsa colloquitur, et Spiritus Sanctus, per quem viva vox Evangelii in Ecclesia et per ipsam in mundo resonat ... )).10 Quare ministerium verbi censeri potest veluti id quod vocem prae­ stat huic vivae traditioni, in ambitu totius traditionis. « Haec quae est ab Apostolis Traditio sub assistentia Spiritus Sancti in Ecclesia pro­ ficit : crescit enim tam rerum quam verborum traditorum perceptio, tum ex contemplatione et studio credentium, qui ea conferunt in corde suo, tum ex intima spiritualium rerum quam experiuntur intelligentia, tum ex praeconio eorum qui cum episcopatus successione charisma veritatis certum acceperunt v.11 Ex una parte divina revelatio obiectum fidei catholicae constituens, quae peracta est tempore Apostolorum, aperte distinguenda est a gratia Spiritus Sancti sine cuius inspiratione et illuminatione nemo credere potest. Ex altera parte Deus, qui olim per facta divina una cum nuntio prophetarum, Christi et Apostolorum, Sese revelando humano generi locutus est, nunc adhuc per Spiritum Sanctum in Sacra Traditione lumine sensuque fidei Ecclesiam Sponsam suam secrete dirigit et cum ea colloquitur, ut populus Dei sub ductu Magisterii pleniorem revela­ tionis intelligentiam consequatur. Ecclesiae Pastores depositum fidei ipsis commissum non solum pro­ clamant directeque populo Dei explicant, sed insuper expressiones eius et explicationes quas christifideles quaerunt et offerunt authentice diiu- dicant ita ut « in tradita fide tenenda, exercenda profitendaque singu­ laris fiat Antistitum et fidelium conspiratio».12 Exinde sequitur necessarium esse ut ministerium verbi divinam reve­ lationem referat, qualis a Magisterio docetur, necnon qualis sub Magi­ sterii vigilantia in viva populi Dei conscientia fideque sese exprimit.

9 Const. dogm. de Divina Revelatione Dei Verbum, 8. 10 Const. dogm. de Divina Revelatione Dei Verbum, 8. 11 Const. dogm. de Divina Revelatione Dei Verbum, 8. 12 Const. dogm. de Divina Revelatione Dei Verbum, 10. Sacra Congregatio pro Clericis 109

Hoc modo ministerium verbi non est mera repetitio doctrinae antiquae, sed reproductio fidelis eius cum novis problematibus adaptatione et cum crescenti eius intelligentia.

Scriptura Sacra

14. Divina revelatio sub speciali Spiritus Sancti inspiratione, scriptis quoque expressa est, hoc est libris sacris Antiqui et Novi Testamenti, qui continent et exhibent veritatem divinitus revelatam.13 Ecclesia Sacrarum Scripturarum custos et interpres, ab eis docetur, assidue meditando et magis magisque penetrando earum doctrinam. Perstans fidele in traditione, ministerium verbi in Sacra Scriptura nutrimentum et regulam invenit.14 Nam in Libris sacris Pater, qui est in caelis, filiis suis peramanter occurrit et cum eis sermonem confert.15 At si a Sacra Scriptura cogitandi normam sumit, Ecclesia Spiritu animata ipsam interpretatur : « ipsaeque Sacrae Litterae in ea penitus intelliguntur et indesinenter actuosae redduntur ».16 Ministerium verbi, igitur, exordium sumit a Sacris Litteris et a praedicatione Apostolorum, quatenus ista ab Ecclesia intelliguntur, explicantur atque concretis adiunctis applicantur.

Fides: responsio ad Dei verbum

15. Fide homo revelationem accipit et per eam conscio modo Dei doni particeps fit. Deo revelanti praestanda est oboedientia fidei, qua pleno intellectus et voluntatis obsequio homo libere assentit evangelio gratiae Dei.17 Fide instructus, homo per Spiritus donum pervenit ad contemplandum et gustandum Deum dilectionis, qui notas fecit divitias gloriae suae in Christo ; 18 immo fides viva est in nobis inchoatio vitae aeternae, in qua profunda Dei 19 tandem aliquando sine velo cognoscentur. Fides, de consilio salutari Dei edocta, hominem perducit ad plenam discernendam voluntatem divinam erga nos in hoc mundo et ad cooperandum Eius gratiae. « Fides enim omnia novo lumine illustrat et divinum propo-

13 Cfr. Const. dogm. de Divina Revelatione Dei Verbum, 11. 14 Cfr. Const. dogm. de Divina Revelatione Dei Verbum, 21, 24, 25. 15 Cfr. Const. dogm. de Divina Revelatione Dei Verbum, 21. 16 Const. dogm. de Divina Revelatione Dei Verbum, 8. 17 Cfr. Acta, 20, 24. 18 Cfr. Col. 1, 26. 19 Cfr. 1 Cor. 2, 10. 110 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale

situm de integra hominis vocatione manifestat, ideoque ad solutiones plene humanas mentem dirigit )).20

Munus ministerii verti 16. Ut rem totam paucis verbis complectamur, minister verbi probe conscius esse debet muneris sibi commissi, quod eo spectat, ut vividam fidem excitet, quae mentem ad Deum convertat, ad obtemperandum Eius actioni impellat, ad vivam cognitionem traditionis expressionum perducat, veram mundi et humanae existentiae significationem dicat ac manifestet. Ministerium verbi est communicatio nuntii salutis : hominibus evan­ gelium affert. Mysterium nuntiatum atque traditum penitus afficit eam vivendi voluntatem, illud intimum plenitudinis adipiscendae desiderium eamque futurae felicitatis exspectationem, quam Deus in cuiuslibet hominis corde inseruit et per suam gratiam ad supernaturalem ordinem evexit. Veritates credendae secumferunt amorem Dei, qui omnia propter Christum creavit nosque in Christo Iesu resuscitavit. Varii mysterii aspectus ita exponendi sunt, ut factum centrale Iesus, quatenus est maximum donum Dei hominibus datum, primum obtineat locum, atque ab eo ceterae catholicae doctrinae veritates suum ordinem suamque hierarchiam paedagogice spectatam ducant.21

Caput II

CATECHESIS IN MISSIONE PASTORALI ECCLESIAE (Natura, finis, efficacitas)

Ministerium verbi in Ecclesia 17. Ministerium verbi multiplices suscipit formas, inter quas cate­ chesis connumeratur, secundum diversas eius exercitii condiciones et fines quos assequi contendit. Habetur forma quae evangelizatio nuncupatur, seu praedicatio mis­ sionaria, quae finem habet fidem initialiter excitandi,22 ita ut ab homi­ nibus adhaesio verbo Dei habeatur.

20 Const. past. de Eccl. in mundo huius temporis Gaudium et spes, 11. 21 Cfr. nn. 43 et 39. 22 Cfr. Decr. de past. Episcop. munere in Ecclesia Christus Dominus, 11, 13; Decr. de activ. mission. Ecclesiae Ad gentes divinitus, 6, 13, 14. Sacra Congregatio pro Clericis 111

Sequitur forma catechetica, « quae eo tendit ut in hominibus fides, per doctrinam illustrata, viva fiat atque explicita et operosa ».23 Accedit forma liturgica, intra ambitum celebrationis liturgicae, praesertim eucharisticae (v.g. homilia).24 Est denique forma theologica, scilicet pertractatio systematica et investigatio scientifica veritatum fidei. Ad nostrum propositum quod attinet, momentum habet distinctio harum formarum, quae propriis reguntur legibus. Eaedem tamen, in concreta ministerii pastoralis realitate, inter se arcte colligantur. Proinde omnia, quae hucusque de ministerio verbi generali ratione spectato dicta sunt, ad catechesim quoque applicanda sunt.

Catechesis et evangelizatio 18. Catechesis per se supponit adhaesionem globalem evangelio Chri­ sti, ab Ecclesia proposito. Saepe tamen ad homines dirigitur, qui, etsi ad Ecclesiam pertineant, de facto numquam veram adhaesionem perso­ nalem revelationis nuntio praestiterunt. Id ostendit evangelizationem praecedere vel comitari posse, iuxta rerum adiuncta, opus catecheseos proprie dictae. In quolibet casu autem prae oculis habendum est, conversionem elementum esse semper prae­ sens in dynamismo fidei, ac propterea quamlibet catecheseos formam absolvere debere etiam partes, quae evangelizationem spectant.

Catecheseos formae 19. Pro variis rerum adiunctis et pro necessitatum multiplicitate activitas catechistica varias necessario suscipit formas. In regionibus ab antiquo christianis catechesis saepe praesefert formam institutionis religiosae pueris et adulescentibus impertiendae in scholis vel extra scholarum ambitum. Ibi etiam inveniuntur incepta varia pro catechesi adultorum et habentur quoque incepta catechu- menalia pro iis qui se ad suscipiendum baptismum praeparant, vel pro iis, qui etsi baptizati, tamen debita initiatione christiana carent. Sae­ pissime realis condicio, in qua ingens fidelium numerus versatur, necessario postulat quamdam baptizatorum evangelizationis formam, quae catechesim praecedit. In ecclesiis nuper conditis peculiare momentum tribuitur operi evangelizationis stricto sensu acceptae et proinde habetur notissima

23 Decr. de past. Episcop. munere in Ecclesia Christus Dominus, 14. 24 Cfr. Const. de S. Liturgia Sacrosanctum Concilium, 33, 52; S. Congr. Rit., Instructio Inter Oecumenici, 54. 112 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale forma catechumenatus pro iis qui fidei initiantur ut ad suscipiendum baptismum se praeparent.25 Paucis verbis, actio catechistica formas ac structuras suscipere potest valde varias : systematicas scilicet et occasionales, individuales et communitarias, organizatas et spontaneas, etc.

20. Pastores prae oculis semper habeant officium quo obstringuntur, ut christianae existentiae illuminatio per verbum Dei in omnibus vitae aetatibus atque historicis adiunctis in tuto ponatur atque promovea­ tur,26 ita ut quicumque, sive singulus sive communitas, attingi possit in spirituali statu, in quo versatur. Item meminerint catechesim adultorum, cum homines spectet ad­ haesionis plene responsabilis capaces, habendam esse formam praeci­ puam catecheseos, ad quam ceterae omnes, semper quidem necessariae, quodammodo ordinantur. Satagant etiam summa cura, normis Conci­ lii Vaticani II obtemperantes, « ut institutio catechumenorum adul­ torum restituatur aut melius adaptetur ».27

Catecheseos munera

21. Intra activitatis pastoralis ambitum, catechesis ea ecclesialis actionis forma dicenda est, quae sive communitates sive christifideles singulos ad maturitatem fidei perducit. Ope catecheseos christianorum communitates altiorem sibi compa­ rant vivam cognitionem Dei eiusque consilii salvifici, quod in Christo, Verbo Dei Incarnato, centrum habet, seseque aedificant contendendo ut suam fidem efficiant maturam et illuminatam, atque huius maturae fidei participes reddant homines, qui eam assequi cupiunt. Pro quolibet homine, cuius animus ad evangelii nuntium pateat, catechesis est medium peculiariter aptum ad intelligendum in propria vita consilium Dei et ad exquirendam supremam significationem exi­ stentiae atque historiae, ita ut vita singulorum hominum atque socie­ tatis luce Regni Dei illuminetur eiusque exigentiis obtemperet, cogno­ sci possit mysterium Ecclesiae, utpote communitatis eorum qui in evangelium credunt. Haec omnia munera propria catecheseos determinant.

25 Decr. de activ. mission. Ecclesiae Ad gentes divinitus, 4. 26 Cfr. Decr. de past. Episcop. munere in Ecclesia Christus Dominus, 14. 27 Decr. de past. Episcop. munere in Ecclesia Christus Dominus, 14; cfr. Decr. de activ. mission. Ecclesiae Ad gentes divinitus, 14. Sacra Congregatio pro Clericis 113

Catechesis et gratia fidei 22. Fides est Dei donum, quod provocat hominis conversionem. (( Quae fides ut praebeatur, opus est praeveniente et adiuvante gratia Dei et internis Spiritus Sancti auxiliis, qui cor moveat et in Deum convertat, mentis oculos aperiat, et det omnibus suavitatem in consen­ tendo et credendo veritati ».28 Communitas christiana in fide matura vivit Dei verbum religiose audiens, ad conversionem et renovationem iugi studio nititur, dili­ genter auscultât quid Spiritus dicat Ecclesiae. Catechesis munere fungitur (per verbum, quod simul testimonium vitae et praecationem coniuncta habeat) disponendi homines ad exci­ piendam actionem Spiritus Sancti et ad se ultro convertendum.

Catechesis et munerum fidei perfunctio 23. Homo in fide maturus plene invitationi adhaeret, quae in nuntio evangelico continetur, vi cuius ad communionem cum Deo et cum fra­ tribus habendam impellitur ; idem in suam vitam etiam traducit officia cum hac invitatione connexa.29 Catechesis muneribus fungitur homines adiuvandi ad hanc commu­ nionem cum Deo reapse efficiendam, proponendi christianum nuntium ut appareat per eum in tuto poni supremum vitae humanae valorem, quae omnia postulant ut catechesis prae oculis habeat legitimas ani­ morum adspirationes, progressus et bonos exitus valorum qui in iisdem continentur. Communio cum Deo Eique adhaesio secumferunt tamquam effectum necessarium perfunctionem humanorum munerum et officium solida- ritatis, cum haec omnia Dei Salvatoris voluntati respondeant.30 Quare catechesis fovere atque illuminare debet incrementum cari­ tatis theologalis tum in singulis fidelibus tum in communitatibus eccle­ sialibus, necnon eiusdem virtutis manifestationes, quod attinet ad munera quae singulos et communitatem spectant.

Catechesis et cognitio fidei 24. Homo in fide maturus cognoscit mysterium salutis in Christo revelatum et signa operaque divina, quae hoc mysterium perfici in humana historia testantur. Quare satis non est, ut catechesis tantum-

23 Const. dogm. de Divina Revelatione Dei Verbum, 5. 29 Cfr. Decr. de activ. mission. Ecclesiae Ad gentes divinitus, 12. 30 Cfr. Const. past. de Eccl. in mundo huius temporis Gaudium et spes, 4.

8 - A. A. 8. 114 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale modo excitet experientiam quamdam religiosam, etsi veram; eadem vero conducere debet ad percipiendam paulatim totam consilii divini veritatem, instruendo christifideles ad lectionem Sacrarum Scriptu­ rarum et ad cognitionem Traditionis.

Catechesis et vita orationis liturgicae ac privatae 25. « Omnis liturgica celebratio, utpote opus Christi sacerdotis eiusque Corporis, quod est Ecclesia, est actio sacra praecellenter, cuius efficacitatem eodem titulo eodemque gradu nulla alia actio Ec­ clesiae adaequat ».31 Communitas autem christiana, quo magis ma­ tura fit in fide, in celebrationibus liturgicis, praesertim eucharisticis, vivit cultum in spiritu et veritate.32 Itaque catechesis adiuvare debet participationem actuosam, con­ sciam, genuinam liturgiae Ecclesiae, non tantummodo significatio­ nem rituum illustrando, sed etiam fidelium animos educando ad ora­ tionem, ad gratiarum actionem, ad paenitentiam, ad preces cum fiducia fundendas, ad sensum communitarium, ad significationem symbolo­ rum recte capiendam : quae omnia necessaria sunt, ut vera vita litur­ gica habeatur. « Vita tamen spiritualis non unius sacrae Liturgiae participatione continetur. Christianus enim ad communiter orandum vocatus, nihilo­ minus debet etiam intrare in cubiculum suum ut Patrem in abscon­ dito oret,33 immo, docente Apostolo,34 sine intermissione orare )).35 Itaque catechesis educare quoque debet christifideles ad verbum Dei meditandum precesque privatas effundendas.

Catechesis et christiana illuminatio humanae existentiae 26. Homo in fide maturus agnoscere valet in variis adiunctis occur- sibusque cum proximo invitationem Dei, qui ad salutiferum Suum consilium adimplendum ipsum vocat. Ad catechesim igitur spectat in lucem ponere hoc munus, fideles instruendo ad christianam interpretationem rerum humanarum, prae­ sertim signorum temporum, ita quidem ut omnes « valeant res omnes integro christiano sensu probare atque interpretari )).36

11 Const. de S. Liturgia Sacrosanctum Concilium, 7. 2 Cfr. Io. 4, 23. 3 Cfr. Mt. 6, 6. 4 Cfr. 1 Th. 5, 17. 5 Const. de S. Liturgia Sancrosanctum Concilium, 12. 8 Const. past. de Eccl. in mundo huius temporis Gaudium et spes, 62. Sacra Congregatio pro Clericis 115

Catechesis et unitas christianorum 27. Christifidelium communitates, pro adiunctis in quibus versan­ tur, participare debent dialogum oecumenicum ceteraque incepta quae ad restaurandam christianorum unitatem spectant.37 Quare catechesis auxilium afferat oportet ad hanc causam,38 inte­ gram Ecclesiae doctrinam lucide exponendo,39 aptam cognitionem alia­ rum confessionum fovendo tum in iis quibus cum fide catholica con­ veniunt tum quoque in iis quibus ab ea differunt ; in quo negotio vitentur verba vel doctrinae exponendae modi qui (( fratres seiunctos vel alios quoscumque in errorem circa veram Ecclesiae doctrinam inducere ))40 possint ; ordo seu hierarchia veritatum doctrinae catho­ licae servetur.41 Argumenta vero pro doctrina catholica cum caritate simul ac debita firmitate proponantur.

Catechesis et missio Ecclesiae in mundo

28. Ecclesia est in Christo veluti sacramentum seu signum et instrumentum salutis totiusque unitatis.42 Ut talis autem eo magis innotescit quo singulae fidelium communitates matu­ riores in fide fiunt. Catechesis iuvare debet has communitates ad propagandam Evan­ gelii lucem et ad dialogum frugiferum instituendum cum hominibus et culturis non christianis, servata libertate religiosa recto modo in­ tellecta.43

Catechesis et spes eschatologica

29. Homo maturus in fide dirigit cogitationes et desideria sua ad plenam in vita aeterna Regni consummationem. Catechesis ideo munere fungitur dirigendi hominum spem impri­ mis ad futura bona quae in caelesti Ierusalem habentur, eos simul

37 Cfr. Decr. de Oecumenismo Unitatis redintegratio, 5. 38 Cfr. Decr. de Oecumenismo Unitatis redintegratio, 6. 39 Cfr. Decr. de Oecumenismo Unitatis redintegratio, 11. 40 Const. dogm. de Ecclesia Lumen gentium, 67. 41 Cfr. Decr. de Oecumenismo Unitatis redintegratio, 11; Decr. de activ. mission. Ecclesiae Ad gentes divinitus, 15; Ad totam Ecclesiam, diei 14 maii 1967, A.A.S. 59 (1967), pp. 574-592. 42 Cfr. Const. dogm. de Ecclesia Lumen gentium, 1. 43 Cfr. Decl. de libertate religiosa Dignitatis humanae; Decr. de activ. mission. Ecclesiae Ad gentes divinitus, 22. 116 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale

invitans, ut sociam praestare velint operam suorum proximorum et humani generis inceptis ad societatem humanam meliorem efficiendam.44

Catechesis et progressus vitae fidei 30. Apud fideles unica fides plus minusve intensa invenitur secundum gratiam unicuique a Spiritu Sancto datam constanterque oratione impe­ trandam 45 et secundum responsum quod huic gratiae unusquisque prae­ bet. Insuper, vita fidei condiciones induit varias prout hominis existen­ tia evolvitur, dum ipse ad maturitatem pervenit et suae vitae munera suscipit. Proinde vita fidei varios gradus admittit tum in globali acceptatione totius verbi Dei, tum in eius explicatione et applicatione ad diversa vitae humanae munera, iuxta maturitatem unicuique pro­ priam et diversitates singulorum hominum.46 Scilicet huiusmodi accep­ tatio necnon explicatio et applicatio ad vitam hominis diversa sunt, prout agitur de parvulis, de pueris, de adulescentibus, de iuvenibus vel de adultis. Catechesis munus habet adiuvandi ortum et progressum huius vitae fidei per totum hominis exsistentiae decursum usque ad ple­ nam revelatae veritatis explicationem eiusque ad vitam hominis appli­ cationem.

libertas actus catechistici 31. Catechesis ad communitatem spectat, quin singulos fideles ne­ glegat. Colligatur cum ceteris muneribus pastoralibus Ecclesiae, suam tamen specificam indolem non amittit. Eodem tempore munera absolvit initiationis, educationis et institutionis. Magnopere interest catechesim hanc variorum aspectuum ubertatem servare ita quidem ut unus aspectus a ceteris non separetur, cum aliorum detrimento.

Efficacitas verbi Dei in catechesi 32. Etiam ad catechesim pertinet illa Sacrarum Scripturarum sen­ tentia : (( Vivus est enim sermo Dei et efficax ».47 Verbum divinum fit praesens in catechesi per verbum humanum. Ut autem fructum ferat in homine atque interiores motus gignat qui indif­ ferentiam aut incertitudinem expellant et eum ad fidem amplecten­ dam inducant, catechesis debet fideliter exprimere et apta ratione

44 Cfr. Const. past. de Eccl. in mundo huius temporis Oaudium et spes, 39, 40-43. 46 Cfr. Me. 9, 23. 46 Cfr. n. 38. " Hb. 4, 12. ¡Sacra Congregatio pro Clericis 117

praebere verbum Dei. Praeterea ad efficaciam catecheseos maxime confert testimonium vitae et catechistae et communitatis ecclesialis.48 Catechesis, igitur, transferre debet verbum Dei, prout ab Ecclesia proponitur, in loquendi modo hominum ad quos dirigitur.49 Deus, cum Se humano generi revelavit, verbum suum humano verbo consignavit, illud exprimens sermone qui ad peculiarem culturam pertinebat.50 Ecclesia, cui Christus revelationis depositum concredidit, usque ad con­ summationem saeculorum conatur illud modo vivo ad populos cuiusvis culturae et ad homines cuiusvis condicionis transmittere eisque expli­ care ac interpretari.

Paedagogia Dei in revelando et Ecclesiae in catechizando 33. Deus in historia revelationis ea ratione paedagogia usus est, ut suum consilium salutis in antiquo Foedere prophetice ac mediantibus figuris nuntiaret et ita adventum praepararet Filii sui, auctoris novi Foederis atque consummatoris fidei.51 Nunc vero, post revelationis consummationem, Ecclesia integrum mysterium salutis nostrae in Christo cum catechizandis communicare debet. Memor autem paedagogiae a Deo adhibitae, ipsa quoque paeda­ gogia utitur, nova tamen quae novis sui nuntii requisitis respondeat. Curat nempe ut, hoc nuntio sine adulteratione aut mutilatione propo­ sito, ipsum accommodet catechizandorum ingenio. Ex una parte igitur ut exiguo quorumdam ingenio pareat, simpli­ cius breviusque res exponit, adhibitis etiam summariis formulis aptis quae postea magis explicentur. Ex altera parte vero vividiorum aut valentiorüm ingeniorum exigentiis satisfacere satagit profundioribus adhibitis explicationibus.

Fidelitas Deo servanda et ratio habenda hominis 34. Ecclesia huiusmodi munus praecipue absolvit ope catecheseos.52 Veritatem hauriens e verbo Dei et fideliter inhaerens securae expres­ sioni huius verbi, catechesis contendit plena fidelitate hoc Dei verbum docere; attamen eius munus restringi nequit ad traditas formulas repetendas, sed postulat ut eaedem formulae intellegantur et, ubi res

48 Cfr. n. 35. 49 Cfr. Const. dogm. de Divina Revelatione Dei Verbum, 13; Decr. de institutione sacerdotali Optatam totius, 16. 80 Cfr. Const. dogm. de Divina Revelatione Dei Verbum, 12. 51 Cfr. Hb. 12, 2. 52 Cfr. Const. dogm. de Divina Revelatione Dei Verbum, 24. 118 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale ferat, etiam novis modis, fideliter exprimantur sermone audientium captui accommodato. Hic autem sermo diversus erit pro diversis aetati­ bus, socialibus hominum condicionibus, humanis culturis atque civili - tatis formis.53

Testimonii ecclesialis necessitas 35. Catechesis denique sive a catechistis sive a tota communitate ecclesiali postulat testimonium fidei, quod coniunctum habeat authen­ ticum christianae vitae exemplum, et ad sacrificium aptitudinem.54 Occursus enim hominis cum Christo non solum per sacrum ministe­ rium evenit, sed etiam per singulos fideles eorumque communitates,55 quibus proinde ofiicium incumbit testimonium exhibendi. Si testimo­ nium huiusmodi deest, impedimentum acceptationi verbi Dei in audito­ ribus gignitur. Catechesis fulciri debet testimonio communitatis ecclesialis. Nam catechesis efficacius loquitur de iis quae revera existunt in vita etiam externa communitatis. Catechista est quodammodo interpres Ecclesiae apud eos qui catechizandi sunt. Ipse legit et legere docet signa fidei, quorum praecipuum est ipsa Ecclesia.56 Hinc patet quam necessarium sit ut, ad mentem Ecclesiae et ducen- tibus Pastoribus eius, communitas ecclesialis removeat aut corrigat quae deturpent vultum Ecclesiae et impedimentum hominibus consti­ tuant ad fidem amplectendam.57 Catechistae itaque ofiicium habent non solummodo directe imper­ tiendi catechesim, sed etiam auxilium suum praestandi ad communi­ tatem ecclesialem animandam, ita ut ipsa testimonium genuine christia­ num praebere valeat. Actio catechistica, igitur, inseritur in illam generalem actionem pastoralem, in qua apto ordine disponuntur et inter se colligantur omnia elementa vitae ecclesialis.58

53 Cfr. Const. dogm. de Divina Revelatione Dei Verbum, 8; Decr. de past. Episcop. munere in Ecclesia Christus Dominus, 14. 54 Cfr. Const. dogm. de Ecclesia Lumen gentium, 12, 17; Decl. Nostra aetate, 2. 55 Cfr. Const. dogm. de Ecclesia Lumen gentium, 35. 56 Cfr. Conc. Vat. I, Const. Dei Filius, Dz. - Sch. 3014. 57 Cfr. Const. past. de Eccl. in mundo huius temporis Gaudium et spes, 19. {S Cfr. Const. past. de Eccl. in mundo huius temporis Gaudium et spes, 4, 7, 43. Sacra Congregatio pro Clericis 119

PARS III DE NUNTIO CHRISTIANO

Significatio ac finis huius partis

36. Fides, cuius maturano per catechesim promovenda est,1 duplici modo considerari potest : vel tamquam plena hominis adhaesio Deo Sese revelanti sub influxu gratiae praestita (fides qua), vel tamquam materia revelationis et nuntii christiani (fides quae). Hi duo aspectus nequeunt separari natura sua et normalis maturatio fidei eorum cohae­ rentem progressionem supponit, tamen inter se distingui possunt ob rationes methodologicas. In hac tertia parte sermo est de materia fidei, et quidem hoc modo : in priore capite indicantur normae seu criteria quae catechesis servare debet in invenienda et exponenda propria materia. In altero autem capite sermo erit de materia in se ipsa. Quod tamen minime ad hoc tendit ut singulas quasque christianas veritates exponat, quae fidei ac catecheseos obiectum constituunt; neque enumerationem quandam pro­ ponere cupit praecipuorum huius nostrae aetatis errorum aut illarum fidei veritatum quae hodie acrius negantur vel negliguntur. Ad hanc enim rem ordinarium et extraordinarium Ecclesiae Magisterium cum auctoritate providet suis publicis communicationibus. Eoque minus in hoc capite ostendere praesumitur aptam viam ad componendas fidei veritates secundum organicam rationem in quadam synthesi quae aeque pendat obiectivam earundem hierarchiam vel quod summopere huius aetatis homines vehementius postulant; qui homines sive in eo quod ipsorum aetatem attinet, sive in eo quod institutionem socialem et culturalem respicit perspiciuntur. Hoc ad scientiam theolo­ gicam et ad varia christianae doctrinae expositionis genera pertinet. In hoc altero capite e contra exponere opportunum visum est — illis globalibus formulationibus adhibitis quae ulteriores explanationes inclu­ dant — quaedam praestantiora quae in nuntio salvifico continentur, organice sane inter se connexa, in iis potissimum peculiaribus lineamentis quae clarius manifestanda sunt in nova accommodata catechesi, fideli­ ter suum finem per sequente.

1 Cfr. n. 21. 120 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale

Caput I

NORMAE SEU CRITERIA

Catecheseos materia relate ad varias vitae ecclesialis formas, relate ad dissimiles culturas atque dissonas hominum elocutiones 37. Revelatio est mysterii Dei eiusque salvificae actionis in historia manifestatio, quae per communicationem personalem ex parte Dei homini fit, et huius communicationis materia salutis nuntium omnibus hominibus praedicandum constituit. Summum itaque et omnino necessarium prophetici Ecclesiae mini­ sterii munus est huius nuntii materiam intelligibilem reddere homi­ nibus omnium temporum, ut ad Deum per Christum convertantur, totam ipsorum vitam lumine fidei interpretentur, considerata peculiari rerum temporumque condicione in qua eadem vita evolvitur, et vivere valeant congruenter illi dignitati, quam nuntius salutis eis attulit atque fides eisdem revelavit. Ad hunc finem assequendum catechesis, velut tempus sane praestan­ tissimum prophetici Ecclesiae ministerii, non solum magnam assiduam­ que coniunctionem colere debet cum variis vitae rationibus ecclesialis communitatis, sed fovere quoque studet arctiorem appropinquationem inter possibiles formulationes divini nuntii et varias culturas et di­ versas gentium locutiones.

Meta catecheseos est ut tota materia proponatur 38. Materia nuntii salutis constat ex partibus quae inter se arcte cohaerent, etsi eius revelatio gradatim a Deo data est, olim per pro­ phetas, novissime in Filio.2 Cum finis catecheseos, ut dictum est, in eo sit ut tum singulos christifideles tum quoque communitates ad matu­ ram fidem perducat, ipsa diligenter curare debet ut integrum thesaurum nuntii christiani fideliter proponat. Quod sane fieri debet iuxta exem­ plum paedagogiae divinae,3 sed ratione habita plenitudinis revelationis divinitus communicatae, ut populus Dei ea nutriatur et ex ea vivat. Catechesis igitur initium capit a simpliciore propositione structurae integrae christiani nuntii (formulis etiam summariis seu globalibus ad­ hibitis), eamque proponit modo congruo cum variis condicionibus cultu­ ralibus et spiritualibus catechizandorum. Minime tamen ipsa haerere

2 Cfr. Hb. 1, 1. 3 Cfr. n. 33. Sacra Congregatio pro Clericis 121 potest in hac propositione initiali, sed id quoque cordi habeat oportet ut materiam modo semper fusiore atque explicitiore proponat, ita ut singuli fideles et christiana communitas ad profundiorem semper atque vitalem christiani nuntii agnitionem perveniant atque concretas vitae humanae condiciones aut praxes sub lumine revelationis diiudicent. Hoc non facile catecheseos ofiicium fiat necesse est sub ductu Eccle­ siae magisterii, cuius est in tuto semper collocare nuntii divini veri­ tatem praetereaque invigilare ut ministerium verbi debitis rationibus dicendi utatur prudenterque rationem habeat auxilii, quod inquisitio theologica et humanae scientiae afferre possunt.

Materia catecheseos corpus quoddam organicum ac vitale constituit

39. Obiectum fidei complectitur materiam sua natura complexam, scilicet : Deum in suo mysterio Eiusque salvificum interventum in historia; quae omnia nota sunt per ea quae ipse Deus de se suisque operibus revelavit. Momentum centrale sive in salvifico Dei interventu sive in Eiusdem hominibus manifestatione Christus obtinet. Propterea obiectum catecheseos sunt mysterium et opera Dei, scilicet opera quae Deus fecit, facit et facturus est propter nos homines et propter nostram salutem. Haec omnia apte atque arcte inter se cohaerent et oeconomiam salutis constituunt. Catechesis quae talem materiae connexionem atque harmoniam ne­ glegat, impar omnino evadere potest ad finem suum consequendum.

Christocentrismus catecheseos

40. Christus Iesus, Dei Verbum Incarnatum, cum suprema sit ratio qua Deus in mundo intervenit et Sese hominibus manifestat, est centrum nuntii evangelici in historiae salutis ambitu. Ipse est «imago Dei invisibilis, primogenitus omnis creaturae : quo­ niam in Ipso condita sunt universa )).4 Ipse enim re et veritate unus potens mediator extat per quem Deus ad hominem accedit et homo ad Deum perducitur.5 In Ipso Ecclesia suum fundamentum habet. In Ipso omnia instaurantur.6 Res creatae itaque, hominum conscientia, genuini valores qui in ceteris religionibus inveniuntur, diversa temporum signa censenda viae et gradus sunt — etsi non univoce — quibus, sub gratiae

4 Col. 1, 15. 5 Cfr. 1 Tim. 2, 5. 6 Cfr. Eph. 1, 10. 122 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale influxu nec sine ordinatione ad Christi Ecclesiam, ad Deum accedi potest.7 Quare catechesis christocentrica necessario esse debet.

Theocentrismus trinitarius catecheseos 41. Sicut Christus est centrum historiae salutis, ita mysterium Dei est centrum a quo haec historia originem ducit et in quod velut in finem ultimum ordinatur. Christus crucifixus et resuscitatus ducit homines ad Patrem mittendo Spiritum Sanctum in populum Dei. Quare structura totius materiae catecheseos theocentrico-trinitaria esse debet : per Christum, ad Patrem, in Spiritu. Per Christum: Tota oeconomia salutis suum sensum accipit a Verbo Incarnato, cuius adventum praeparavit, cuius regnum in terris, post Eius mortem et resurrectionem, exhibet atque extendit usque ad secun­ dum gloriosum Eius adventum, qui opus Dei consummabit. Sic fit ut mysterium Christi universam catecheseos materiam illuminet. Diversa elementa — biblica, evangelica, ecclesialia, humana immo et cosmica — quae institutio catechetica assumere et explicare debet, ad Filium Dei Incarnatum referenda sunt. Ad Patrem: Finis supremus Incarnationis Verbi et totius oecono­ miae salutis in eo est, ut omnes homines ad Patrem perducantur. Quare catechesis, cum auxilium ferre debeat ad magis magisque intelligendum hoc consilium amoris Patris Caelestis, eo spectare debet, ut ostendat supremum vitae humanae sensum hunc esse : Deum agnoscere, glori­ ficare, ipsius voluntatem faciendo, sicut Christus nos docuit verbis et exemplo vitae suae, et ita ad vitam aeternam pervenire. In Spiritu: Cognitio mysterii Christi et iter ad Patrem fiunt in Spi­ ritu Sancto. Catechesis igitur in exponenda materia nuntii christiani semper in lucem ponere debet hanc Spiritus Sancti praesentiam, qua homines iugiter permoventur ad communionem cum Deo et hominibus habendam et ad sua munera explenda. Si catechesis caret tribus hisce elementis aut negligit arctam eorum coniunctionem, profecto nuntius christianus propriam suam indolem amittere potest.

Propter nos homines et propter nostram salutem 42. Finis theocentrico-trinitarius oeconomiae salutis separari nequit a suo obiecto, quod in eo est, ut homines, a peccato eiusque consectariis

7 Cfr. Const. dogm. de Ecclesia Lumen gentium, 16. Sacra Congregatio pro Clericis 123 liberati, quantum fieri potest Christo configurentur.8 Sicut Incarnatio Verbi, ita omnis veritas revelata est propter nos homines et propter nostram salutem. Diversarum christianarum veritatum prospectus in relatione cum ultimo hominis fine est una ex condicionibus ad earum fructuosissimam intellegentiam.9 Catechesis igitur clare ostendere debet arctissimam connexionem mysterii Dei et Christi cum existentia et fine ultimo hominis. Hac pro­ cedendi ratione minime contemnuntur fines terreni, ad quos privato aut communi conatu consequendos homines divinitus vocantur ; sed aperte docetur finem hominis ultimum non contineri his temporalibus finibus, quin potius eos superare supra omnem expectationem, modo quem solus amor Dei erga homines excogitare potuit.

Hierarchia veritatum in catechesi servanda 43. In salutis nuntio adest quaedam hierarchia veritatum,10 quam Ecclesia semper agnovit, cum symbola vel compendia veritatum fidei confecit. Quae hierarchia non significat quasdam veritates minus quam alias ad ipsam fidem pertinere, sed quasdam veritates aliis tamquam principalioribus inniti et ab iis illuminari. Catechesis in omnibus suis gradibus rationem habeat huius hierar­ chiae veritatum fidei. Hae veritates colligi possunt secundum quattuor capita funda­ mentalia : mysterium Dei, Patris Filii et Spiritus Sancti, omnium creatoris; mysterium Christi, Verbi Incarnati, qui ex Maria Virgine natus, pro nostra salute passus et mortuus est atque resurrexit ; myste­ rium Spiritus Sancti, praesentis in Ecclesia eamque sanctificantis et dirigentis usque ad gloriosum adventum Christi, Salvatoris et Iudicis nostri ; mysterium Ecclesiae, quae Christi Corpus mysticum est, in qua Virgo Maria praestantissimum locum obtinet.

Mysterii salutis indoles historica 44. Salutis oeconomia perficitur in tempore : nam in tempore praete­ rito incepit, profecit ac in Christo apicem attigit, in tempore praesenti suam vim explicat, et consummationem in futurum expectat. Proinde praeteriti memoria, praesentis conscientia et futurae vitae spes in ex­ positione materiae catecheseos omnino appareant oportet. Quapropter catechesis recolit eventum supremum totius historiae

8 Cfr. Const. dogm. de Ecclesia Lumen gentium, 39. 9 Cfr. Conc. Vat. I, Const. Dei Filius, Dz.-Sch., 3016. 10 Cfr. Decr. de Oecumenismo Unitatis redintegratio, 11. 124 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale

salutis, cum quo christifideles fide coniunguntur, scilicet Incarnatio­ nem, Passionem, Mortem et Resurrectionem Christi. Praeterea catechesis christifideles aptos reddit ad cognoscendum quomodo mysterium Christi salvificum per Spiritum Sanctum et Eccle­ siae ministerium hodie et in saecula operetur atque eos ducit ad agno­ scenda eorum officia erga Deum, erga seipsos et erga proximum. Catechesis denique corda rite disponit ad spem vitae futurae, quae est totius salutis historiae consummatio, in quam christifideles cum filiali fiducia, non tamen sine sancto iudicii divini timore, tendere debent. Per quam spem christifidelium communitas intima exspectatione eschatologica perfunditur, quae eidem facultatem praebet ut de huma­ nis terrestribusque bonis recte sentiat, eadem ad suam proportionem revocando, quin tamen ea ut irrita despiciat. Hi tres praecipui prospectus assidue efficienterque in catecheseos materiae expositione intuendi sunt.

Catecheseos fontes

45. Catecheseos materia invenitur in verbo Dei scripto vel tradito; profundius intelligitur et explicatur a populo credente sub ductu Magi­ sterii, quod solum authentice docet ; celebratur in Liturgia ; elucescit in vita Ecclesiae, praesertim in iustis et Sanctis; necnon aliquo modo in­ notescit ex ipsis genuinis valoribus moralibus, qui Deo providente existunt in hominum societate. Haec omnia sunt catecheseos fontes, sive principales, sive subsi­ diariae. Quae igitur minime sensu univoco accipienda sunt. In horum usu catechista imprimis et semper respicere debet indubiam revelatio­ nis scriptae vel traditae praestantiam necnon Ecclesiae magisterii auctoritatem in rebus cum fide connexis. Praeterea quod attinet ad quamlibet partem materiae fidei expo­ nendam, catechista bene notare debet quomodo mysterium Christi sit centrum huius partis exponendae ; quomodo Ecclesia hanc partem inter­ pretetur atque definitam declaret, et quomodo eam , ad effectum deducat ac participet in Liturgia et in praxi vitae christianae. Denique catechista bene perpendere debet quomodo, auxiliante Spiritu Sancto, consilium Dei in hodierna aetate adimpleri possit.

Principium generale methodologiae catechisticae

46. Normae supraindicatae, quae pertinent ad expositionem mate­ riae catecheseos, applicari debent in variis catecheseos formis : sci- Sacra Congregatio pro Clericis 125 licet in catechesi biblica et liturgica, in compendio doctrinali, in inter­ pretatione condicionum existentiae humanae, etc. Ex eis tamen deduci nequit ordo servandus in materia exponenda. Fas est exordium sumere a Deo ut perveniatur ad Christum et e converso ; item licet initium capere ab homine ut perveniatur ad Deum et e converso, etc. Methodus paedagogica seligenda est ratione habita circumstantiarum in quibus versantur communitas ecclesialis vel sin­ guli fideles ad quos catechesis dirigitur. Hinc oritur necessitas sedula cum diligentia investigandi ac reperiendi vias et rationes, quae variis rerum condicionibus aptius respondere possint. Conferentiarum Episcopalium munus est in hac re normas pressius impertire ipsasque applicare ope directoriorum catechisticorum, cate­ chismorum pro diversa aetate et condicione culturali, necnon ceterorum subsidiorum quae ad rem opportuna videantur.11

Caput II

NUNTII CHRISTIANI PRAESTANTIORA ELEMENTA

Mysterium unius Dei: Patris, Filii, Spiritus Sancti 47. Historia salutis idem est ac historia viae ac rationis qua Deus verus et unus : Pater, Filius, Spiritus Sanctus, Sese hominibus revelat eosque a peccato aversos sibi reconciliat et coniungit. Vetus Testamentum, dum unitatem Dei in mundo polytheistico prae­ clare affirmat, iam quaedam mysterii Trinitarii praenuntia adumbrat, quae tamen plene explicantur in persona, in operibus et in verbis Iesu Christi. Qui quidem, dum se Filium Dei revelat, simul etiam Patrem et Spiritum Sanctum revelat. Intima Dei veri cognitio totum afficit animum divini Magistri, qui eam cum suis asseclis communicat, ipsos vocans ut filii Dei fiant per donum sui Spiritus filialis, quod iisdem dilargitur.12 In catechesi igitur occursus cum Deo Uno et Trino, primo et princi­ paliter contingit cum Pater, Filius, Spiritus agnoscuntur tamquam auctores illius salutis consilii, quod suum culmen habet in morte et resurrectione Iesu.13 Hoc modo, revelationi mysterii, ab Ecclesia trans­ missae, respondet augescens conscientia fidelium, qui in fide intelligunt suam vitam inde a baptismo consistere in intimiore familiaritate conse-

11 Cfr. infra partem VI. 12 Cfr. Io. 1, 12; Rom. 8, 15. 13 Cfr. Irenaei, Demonst, praedic. apost., n. 6, S. Chr., 62, p. 39 ss. 1

126 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale quenda cum tribus Personis divinis, quatenus ad earumdem divinam naturam participandam vocati sunt. Deum christiani oculis fidei per donum Spiritus Sancti iam contemplan et filiali amore prosequi possunt SS.mam Personarum Trinitatem, qualem in intima Dei vita ex aeter­ nitate est.

Genuinus Dei cultus in mundo saecularizato

48. (( Deus et Pater Domini nostri Iesu Christi » 14 est « Deus vi­ vens » : 15 est Deus sanctus, iustus, misericors, est Deus auctor foederis cum hominibus, Deus qui videt liberat salvat, Deus qui amat ut pater, ut sponsus. Catechesis laetanter hunc Deum annuntiat, qui omnis spei nostrae fons est.16 Catechesis autem ignorare nequit haud paucos homines nostrae aetatis vehementer sentire longinquitatem, immo absentiam Dei. Hoc factum, quod pertinet ad eum saecularizationis processum, fidei sane periculum constituit, sed etiam nos impellit ut habeamus fidem magis puram atque magis humiles efficiamur coram Dei mysterio, ut oportet : (( Vere tu es Deus absconditus, Deus Israel salvator ».17 Sub hac luce fas est etiam facilius intellegere veram naturam cultus, quem Deus requirit et qui eum glorificat : cultus scilicet qui coniunctum habet propositum adimplendi Eius voluntatem in quolibet activitatis campo, et fideliter multiplicandi in caritate talenta a Domino tradita.18 In sacra Liturgia fideles afferunt fructus cuiusvis actus caritatis, iustitiae et pacis, ut Deo eos humiliter offerant, atque exinde verba vitae et gratias percipiunt, quibus indigent ut in saeculo veritatem in caritate facere valeant19 in communione cum Christo, qui suum Corpus et San­ guinem pro hominibus offert.

Cognitio Dei et caritatis testimonium

49. Id quo christifideles maxime adiuvare valent mundum atheum ut ad Deum accedat est testimonium eorum vitae conformis nuntio cari­ tatis Christi atque fidei vivae et maturae, quae iustitiae et caritatis ope­ ribus manifestetur.20

14 Eph. 1, 3. lfi Mt. .16, 16. 16 Cfr. 1 Petr. 1, 3-4. 17 Is. 45, 15. 18 Cfr. Mt. 25, 14 ss. 19 Cfr. Eph. 4, .15. 20 Cfr. Const. past. de Eccl. in mundo huius temporis Gaudium et spes, 21. Sacra Congregatio pro Clericis 127

Ne tamen negligatur usus rectus humanae rationis, quae, ut Eccle­ sia tenet ac docet,21 Deum rerum omnium principium et finem e rebus creatis cognoscere potest. Quae Dei agnitio nedum humanae dignitati officiât, eam potius fundat et firmat. Etsi finis Ecclesiae sit hominum salus aeterna, nihilominus fides in Deum vivum secumfert urgens ofiicium auxilium praestandi etiam ad quaestiones humanas solvendas : 22 hoc in campo christifideles de valore nuntii Domini suis operibus testimonium reddant oportet.

Iesus Christus, Filius Dei, primogenitus omnis creaturae et Salvator 50. Supremum fastigium operum Dei est Incarnatio Filii sui Iesu Christi. Primogenitus omnis creaturae, Ipse est ante omnes et omnia in Ipso constant.23 In Ipso, per Ipsum et ad Ipsum condita sunt universa.24 Factus oboediens usque ad mortem, superexaltatus est ut Dominus omnium, manifestatus est nobis ex resurrectione Filius Dei in virtute.25 Primogenitus ex mortuis, omnes vivificat : 26 in Ipso creati sumus homi­ nes novi ;27 per Ipsum universa creatura liberabitur a servitute cor­ ruptionis.28 « Non est in alio aliquo salus ».29

Creatio, initium oeconomiae salutis 51. Universus mundus ex nihilo creatus, est mundus in quo reapse perficitur salus et redemptio per Iesum Christum. Iam in Vetere Testamento, veritas actionis creatricis Dei non pro­ ponitur veluti principium philosophicum abstractum; sed intrat in animos Israelitarum, ope notionis unitatis Dei, tamquam nuntium potentiae et victoriae Jahwe, tamquam argumentum quo demonstratur Dominum semper cum suo populo permanere.30 Omnipotentia Dei crea­ toris eximie etiam manifestatur in resurrectione Christi, in qua reve­ latur « supereminens magnitudo virtutis eius )).31 Quare veritas creationis non est simpliciter proponenda velut veritas

21 Cfr. Conc. Vat. i, Const. Dei Filius, Dz.-Sch. 3004-3005, 3026. 22 Cfr. 1 Io. 4, 20-21. 23 Cfr. Col. 1, 15-17. *4 Cfr. Col. 1, 15 ss. 25 Cfr. Rom. 1, 4. 26 Cfr. 1 Cor. 15, 22. 27 Cfr. Eph. 2, 10. 28 Cfr. Rom. 8, 19-21. 25 Acta 4, 12. 30 Cfr. Is. 40, 27-28 ; 51, 9-13 31 Eph. 1, 19. 128 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale per se stans a ceteris avulsa, sed tamquam aliquid quod de facto ordi­ natur ad salutem a Iesu Christo patratam. Creatio visibilium et invisi­ bilium, mundi et angelorum, est exordium historiae salutis ;32 creatio hominis 33 habenda est primum donum et prima vocatio quae ad glori­ ficationem in Christo perducit.34 Dum explanationem doctrinae circa creationem audit, christianus, praeterquam consideret primum actum quo Deus « creavit caelum et terram )),3S mentem etiam convertat opor­ tet ad omnia incepta salvifica Dei. Haec semper praesentia sunt in historia hominis et mundi et elucescent praesertim in historia Israel et ad supremum eventum resurrectionis Christi ducunt, et denique tan­ dem consummabuntur in fine mundi cum caeli novi et terrae novae erunt.36

Iesus Christus, centrum totius oeconomiae salutis 52. In Iesu Christo fidelis sese coniunctum agnoscit cum tota histo­ ria et in communione cum omnibus hominibus. Media in historia mundi perficitur historia salutis, qua Deus suum consilium adimplet, ut populus Dei seu « Christus totalis )) in tempore perficiatur. Christianus homo, cum simplicitate et sinceritate, agnoscat se partem habere in huiusmodi opere, quod Iesu Salvatoris virtute eo spectat, ut creatio quam maxime Deum glorificet.37

Iesus Christus, ut verus homo et verus Deus, in unitate Personae divi­ nae existens 53. Hoc magnum mysterium, nempe Christus Caput et Dominus rerum universarum, « manifestatum est in carne ))38 hominibus. Homo Christus Iesus, qui inter homines habitavit, suis manibus ut homo labo­ rans, mente humana cogitans, humana voluntate agens, corde humano diligens, est vere Verbum et Filius Dei, qui per Incarnationem quodam­ modo cum singulis hominibus sese coniunxit.39 Catechesis praedicare debet Iesum in sua existentia concreta et in suo nuntio : scilicet hominibus ita aditum patefacere debet ad mirabilem

32 Cfr. Const. dogm. de Divina Revelatione Dei Verbum, 3. 33 Cfr. Pii XII, Enc. Humani generis, A.A.S. 42 (1950), p. 575; Const. past. de Eccl. in mundo huius temporis Gaudium et spes, .12, 14. 34 Cfr. Rom. 8, 29-30. 35 Gen. 1, 1. 38 Cfr. 2 Pet. 3, 13. 37 Cfr. 1 Cor. 15, 28. 38 1 Tim. 3, 16. 39 Cfr. Const. past. de Eccl. in mundo huius temporis Gaudium et spes, 22. Sacra Congregatio pro Clericis 129

Eius humanitatis perfectionem, ut ipsi mysterium Eius divinitatis agno­ scere possint. Revera, Christus Iesus, assidua ac singulari precandi consuetudine cum Patre coniunctus, in arcta semper communione cum hominibus vixit. Bonitate sua omnes complexus est, iustos et peccatores, pauperes et divites, cives et alienigenas; si quosdam prae ceteris dile­ xit, huiusmodi praedilectio aegrotos, pauperes, humiles spectavit. Erga personam humanam tali se gessit reverentia atque sollicitudine, qualem nemo umquam ante ipsum manifestavit. Catechesis debet cotidie defendere et corroborare fidem in divinita­ tem Iesu Christi, ut Ipse non tantummodo excipiatur propter admira­ bilem suam vitam humanam, sed Eum homines ex eius verbis et signis agnoscant Filium Dei unigenitum,40 « Deum de Deo, lumen de lumine, Deum verum de Deo vero, genitum non factum, consubstantialem Patri )).41 Recta interpretatio mysterii Incarnationis in traditione chri­ stiana progressa est : per assiduam intelligentiam fidei, Patres et con­ cilia nisus suos direxerunt ad notiones pressius determinandas, ad indo­ lem propriam mysterii Christi altius exponendam, ad arcanas exquiren­ das necessitudines, quae Ipsi cum Patre caelesti atque hominibus inter­ cedunt. Accessit vitae christianae de hac veritate testimonium, quod Ecclesia, decursu saeculorum, exhibuit : communio Dei cum hominibus, quae in Christo obtinetur, fons exstitit gaudii et inexhaustae spei. In Christo adest omnis plenitudo divinitatis, per Ipsum amor Dei erga homines manifestatur. S. Ignatius ad Ephesios scribebat : « Medicus unus est, et carnalis et spiritualis, genitus et ingenitus, in carne existens Deus, in morte vita vera, et ex Maria et ex Deo, primum impassibilis et tunc passibilis, Iesus Christus Dominus noster ».42

Iesus -Christus Salvator et Redemptor mundi 54. Mysterium Christi apparet in hominum et mundi historia, pec­ cato subiecta, non tantum ut Incarnationis sed etiam ut Salutis et Redemptionis mysterium. Deus ita homines peccatores dilexit, ut Filium suum daret mundum sibi reconcilians.43 Iesus igitur, tamquam primogenitus in multis fra­ tribus,44 sanctus, innocens, immaculatus 45 libere et filiali amore Patri

40 Cfr. Io. 1, 18. 41 Dz.-Sch. 150. 42 RJ, 39. 43 Cfr. 2 Cor. 5, 19. 44 Cfr. Rom. 8, 29. 45 Cfr. Hb. 7, 26.

9 - A. A. S. 130 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale suo oboediens,46 pro fratribus suis peccatoribus et tamquam eorum Mediator mortem, quae eis stipendium peccati est, suscepit.47 Hac sua sanctissima morte genus humanum a servitute peccati et diaboli redemit et in ipsum Spiritum adoptionis effudit, novam humanitatem in Seipso condens.

Sacramenta, actiones Christi in Ecclesia, quae est sacramentum pri­ mordiale

55. Mysterium Christi continuatur in Ecclesia, quae Eius praesentia iugiter gaudet atque Ipsi ministratur, in specie signis illis, a Christo institutis, quae donum gratiae significant et producunt ac sacramen­ torum nomine proprie designantur.48 Ipsa autem Ecclesia, cum non sit tantum populus Dei, sed etiam in Christo veluti « signum et instrumentum intimae cum Deo unionis totiusque generis humani unitatis )),49 consideranda est quodammodo tanquam sacramentum primordiale. Sacramenta sunt actiones praecipuae et fundamentales, quibus Iesus Christus iugiter dilargitur fidelibus suum Spiritum, eos efficiens popu­ lum sanctum, qui, in Ipso et cum Ipso, sese praebet oblationem Patri acceptam. Sacramenta profecto habenda sunt bona inaestimabilia Ec­ clesiae, ad quam potestas ea administrandi pertinet; eadem tamen semper referenda sunt Christo, a quo suam efficaciam accipiunt. Revera Christus est qui baptizat. Non est tam homo qui Eucharistiam celebrat, quam ipse Christus; Ipse enim ministerio sacerdotum in sacrificio Missae Sese offert.50 Actio sacramentalis est, imprimis, actio Christi, cuius ministri Ecclesiae sunt veluti instrumenta.

Sacramenta iuxta eorum integram rationem

56. Catechesi curae erit septem sacramenta exhibere secundum eorum integram rationem. Primo, exhibenda sunt tanquam fidei sacramenta. Ipsa certe effica­ cem Christi Salvatoris voluntatem ex sese exprimunt; homines vero, pro sua parte, sinceram voluntatem respondendi Dei amori et miseri­ cordiae manifestare debent. Quapropter catechesis consulere debet in

46 Cfr. PMl. 2, 8. 47 Cfr. Rom. 6, 23; Const. past. de Eccl. in mundo huius temporis Gaudium et spes, 18. 48 Cfr. Conc. Tridentinum, Decretum de sacramentis, Dz. - Sch., 1601. 48 Const. dogm. de Ecclesia Lumen gentium, 1. 50 Cfr. Conc. Trid., Doctrina de sacrificio Missae, Dz. - Sch., 1743. Sacra Congregatio pro Clericis 131 debitis dispositionibus procurandis, in sinceritate et generositate exci­ tanda ad dignam sacramentorum receptionem. Secundo, sacramenta exhibenda sunt, certe unumquodque secundum suam naturam et finem, non solum tamquam remedia peccato eiusque consectariis, sed praesertim tamquam fontes gratiae in singulis et in communitatibus, ita ut tota dispensatio gratiae in fidelium vita ad oeco­ nomiam sacramentalem quodammodo pertineat.

Catechesis de sacramentis 57. Baptismus hominem a culpa originali et ab omnibus peccatis personalibus abstergit, eum in filium Dei régénérât, Ecclesiae incor­ porât atque Sancti Spiritus donis sanctificat, charactere indelebili in anima impresso eum initiali modo Christi muneris sacerdotalis, pro­ phetici et regalis participem facit.51 Confirmatio christianum perfectius Ecclesiae vinculat ac speciali Spiritus Sancti robore ditat, ut tamquam testis Christi in mundo vivat. Cum autem christianorum vita, quae militia est super terram, tenta­ tionibus et peccatis sit obnoxia, via paenitentiae sacramenti eis ape­ ritur, ut veniam a Deo misericordi consequantur atque cum Ecclesia sese reconcilient. Ordo quosdam de populo Dei peculiari modo Christo Mediatori con­ figurat eis sacram potestatem conferens, ut Ecclesiam pascant, verbo Dei fideles nutriant eosque sanctificent, atque in primis sacrificium Missae Christi personam agentes offerant convivioque eucharistico praesint. (( Sacra Unctione infirmorum atque oratione presbyterorum Ecclesia tota aegrotantes Domino patienti et glorificato commendat, ut eos alle­ viet et salvet ».52 In catechesi de sacramentis magnum momentum tribuatur explica­ tioni signorum. Catechesis per signa visibilia christifideles perducat ad scrutanda invisibilia Dei salutaria mysteria.

Eucharistia, centrum totius vitae sacramentalis 58. Indubius est primatus Eucharistiae supra omnia sacramenta, nec non eius supereminens efficacia in Ecclesia aedificanda.53 In Eucharistia enim, prolatis verbis consecrationis, realitas pro-

81 Cfr. 1 Petr. 2, 9; Const. dogm. de Ecclesia Lumen gentium, 31. 52 Const. dogm. de Ecclesia Lumen gentium, 11; cfr. la. 5, 14-16. ss Cfr. Const. dogm. de Ecclesia Lumen gentium, 11, 17; Instr. Eucharisticum myste­ rium, nn. 5-15. 132 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale

funda (non phaenomenalis) panis et vini convertitur in corpus et san­ guinem Christi ; quae mirabilis conversio in Ecclesia nomen suscepit « transubstantiationis ». Proinde sub apparentiis (seu phaenomenali realitate) panis et vini, ipsa humanitas Christi, non tantum per suam virtutem sed per seipsam (id est substantialiter), coniuncta cum Eius divina Persona, ratione prorsus mysteriosa latet.54 Hoc autem sacrificium non est tantum ritus commemorativus prae­ teriti sacrifici. In ipso enim Christus, decursu saeculorum, sacrificium Crucis ministerio sacerdotum incruento modo perpetuat55 atque fideles Seipso, pane vitae, nutrit ut amore Dei amoreque proximi imbuti magis magisque efficiantur populus Deo acceptabilis. Victima sacrificii Crucis nutriti, fideles genuino et activo amore praeiudicia removeant quibus aliquando arguuntur de cultu sterili, qui eos a fraternitate et collaboratione humana avertit. Convivium eucharisticum natum est ad efficiendum ut fideles in frequenti oratione magis in dies cor suum Deo coniungant atque exinde alios homines fratres Christi Aliosque Dei Patris agnoscant et ament.

Sacramentum matrimonii 59. Hodie — servata praestantia quam nuntius christianus virgini- tati consecratae addicit — 56 peculiare momentum tribuendum est insti­ tutioni catechisticae de matrimonio, ab ipso Creatore instituto atque variis bonis, finibus et legibus praedito.57 Innixa verbis fidei et lege naturali, sub ductu magisterii Ecclesiae, cuius est et legem moralem et naturalem authentice interpretari,58 simulque debitam habens rationem hodiernorum progressuum scien­ tiarum anthropologicarum, catechesis in matrimonio fundamentum vitae familiaris ponere debet, quod attinet ad eius valores et divinam legem unitatis et indissolubilitatis, ad eius officia amoris, indole sua naturali, ad prolis procreationem et educationem ordinati. In procreatione regu- landa castitas coniugalis iuxta doctrinam Ecclesiae servanda est.59 Cum Christus matrimonium, pro baptizatis, ad sacramenti dignita­ tem evexerit, coniuges, sacramenti administri in personali et irrevoca-

54 Cfr. Pauli VI, Litt. Encycl. Mysterium fidei, A.A.S. 57 (1965), p. 766. " Cfr. Const. de S. Liturgia Sacrosanctum Concilium, 47. 56 Cfr. 1 Cor. 7, 38; Concilium Tridentinum, Canones de sacramento matrimonii, Dz. - Sen., 1810. 57 Cfr. Const. past. de Eccl. in mundo huius temporis Gaudium et spes, 48. 58 Cfr. Litt. Encycl. Humanae vitae, n. 4, A.A.S. 60 (1968), p. 483. 59 Cfr. Litt. Encycl. Humanae vitae, n. 14, A.A.S. 60 (1968), p. 490. Sacra Congregatio pro Clericis 133

bili consensu eliciendo, in gratia Christi viventes imitantur et quodam­ modo repraesentant amorem ipsius Christi erga suam Ecclesiam.60 Coniuges christiani ad sui status officia obeunda et dignitatem servan­ dam hoc peculiari sacramento roborantur et veluti consecrantur.61 Demum ad familiae vocationem pertinet ut communitas evadat quae etiam Ecclesiae et mundo pateat.

Homo novus 60. Homo, cum accipit Spiritum Christi, vitae rationem cum Deo instituit prorsum novam atque gratuitam. Spiritus Sanctus, in anima christiani praesens, eum divinae naturae participem efficit, eumque Patri et Christo intime unit in communione vitae, quam ne mors quidem frangere potest.62 Spiritus Sanctus homi­ nem sanat quoad débilitâtes et infirmitates spirituales ; eum a servitute passionum et immoderati amoris sui liberat, virtutem ei donando ad legem divinam servandam ; spe et fortitudine roborat : illuminat in bono prosequendo ; fructus caritatis, gaudii, pacis, patientiae, benignitatis, bonitatis, longanimitatis, mansuetudinis, fidei, modestiae, continentiae, castitatis infundit.63 Ex hoc fit ut Spiritus Sanctus invocetur hospes animae. Iustificatio a peccato et inhabitatio Dei in anima est gratia. Cum homo peccator dicitur iustificari a Deo, vivificari a Spiritu Dei, possi­ dere in se vitam Christi, vel habere gratiam, utimur locutionibus quae, mutatis verbis, unam eamdemque rem significant, nempe : mori pec­ cato, per spiritum adoptionis consortes fieri divinitatis Filii, in intimam vitae communionem cum SS.ma Trinitate ingredi. Homo historiae salutis est homo ad gratiam adoptionis filialis atque ad vitam aeternam ordinatus. Anthropologia christiana indolem suam propriam in gratia Christi Salvatoris invenit.

Libertas humana et christiana 61. Divina vocatio hominis postulat ab eo liberam responsionem in Iesu Christo dandam. Homo non potest liber non esse. Ad eius dignitatem et officium maxime pertinet, ut actionum suarum dominium habens, legem morum ordinis naturae et ordinis gratiae observet, itaque adhaereat Deo qui

60 Cfr. Eph. 5, 25. 61 Cfr. Const. past. de Eccl. in mundo huius temporis Gaudium et spes, 4S. 62 Cfr. Io. 14, 23. 63 Cfr. Gal. 5, 22-23. 134 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale

sese in Christo reveíavit. Hominis lapsi libertas ita vulnerata est, ut ne legis naturae quidem officia diu servare valeat sine auxilio gratiae Dei, sed accepta gratia eius libertas ita elevatur et roboratur ut quod vivit in carne, hoc sancte vivere valeat in fide Iesu Christi.64 Ecclesiae est defendere et promovere verum libertatis sensum eius­ que rectum usum contra cuiusvis generis iniustam coactionem. Ipsa insuper tuetur eam contra eius negatores, qui hominis operositatem simpliciter submissam censent determinismo psychologico et conditio­ nibus oeconomicis, socialibus, culturalibus aliisque huiusmodi. Minime tamen ignorat Ecclesia libertatem, etiam divina gratia adiu- tam, obnoxiam esse gravibus difficultatibus psychologicis necnon in- fluxui condicionum externarum in quibus unusquisque vivit, ita ut humana responsabilitas non raro imminuatur, immo in quibusdam ca­ sibus vix aut ne vix quidem servetur. Rationem quoque habet investi­ gationum et hodierni progressus scientiarum anthropologicarum circa libertatis humanae usum et limites. Quare sollicita est tum de educanda et excolenda genuina libertate, tum etiam de procurandis, in campo psychologico, sociali, oeconomico, politico et religioso, condicionibus idoneis ut libertas vere et iuste exerceri possit. Christiani, igitur, sedulo ac sincere operam praestare debent in rerum temporalium ordine, ut, quantum fieri potest, condiciones optimae pro recto exercitio liber­ tatis instaurentur. Ipsi hoc officium quidem commune habent cum universis hominibus bonae voluntatis, sciunt tamen se eodem officio obstringi validiore et urgentiore ratione : agitur, enim, non tantum de promovendo bono quod ad hanc terrenam vitam pertinet, sed de officio quod tandem ad inaestimabile gratiae et salutis aeternae bonum adipi­ scendum inservit.

Peccatum hominis 62. Condiciones historiae atque vitae non sunt tamen habendae prae­ cipuum impedimentum libertati hominis; homo, cum libere adhaeret operi salutis, maximum impedimentum invenit in peccato. (( In iustitia a Deo constitutus, homo tamen, suadente Maligno, inde ab exordio historiae, libertate sua abusus est, seipsum contra Deum erigens et finem suum extra Deum attingere cupiens )).65 « Per unum hominem peccatum intravit in mundum, et per peccatum mors, et ita in omnes homines mors pertransiit, in quo omnes peccaverunt ».66 « Na-

64 Cfr. Gal. 2, 20. 65 Const. past. de Eccl. in mundo huius temporis Gaudium et spes, 13. 66 Rom. 5, 12. Sacra Congregatio pro Clericis 135 tura humana sic lapsa, gratiae munere destituta, quo antea erat ornata, in ipsis suis naturalibus viribus sauciata atque mortis imperio subiecta, omnibus hominibus traditur, qua quidem ratione omnis homo nascitur in peccato ».67 Proinde peccatorum multitudo facta est dolenda homi­ num experientia et causa exstat etiam multiformis doloris et ruinae. Neque praetereunda est doctrina de natura et effectibus peccati perso­ nalis, quo homo, scienter et deliberate agens, actu legem moralem violat atque in re gravi etiam graviter Deum offendit. Historia salutis est etiam historia liberationis a peccato. Omnes Dei interventus, sive in Vetere sive in Novo Testamento, eo quoque spectant ut homines in certamine contra vires peccati dirigantur; munus, quod in historia salutis Christo concreditum est, ad peccatum delendum refertur et per mysterium crucis absolvitur. Profundae consi­ derationes, quae apud S. Paulum habentur 68 de realitate peccati et de consequenti « opere iustitiae )) Christi, inter capita praecipua fidei christianae sunt recensendae, quae fas non est silentio praeterire in catechesi. Attamen, salus a Christo allata multo magis excellit quam redemptio a peccato, cum per eam adimpleatur consilium a Deo initum, ut in Iesu Sese communicet tali plenitudine, quae hominis captum prorsus transcendat; de consilio agitur, quod non cessat propter hominum delicta, sed confert gratiam superabundantem relate ad mortem a peccato allatam.69 Hoc consilium ex amore profectum, vi cuius homines vocantur ad participandam vitam ipsam divinam per Spiritum Sanctum, semper vim habet et ad omnia pertinet tempora. Homo, etiamsi est peccator, semper permanet in unico ordine quem voluit Deus, in eo scilicet ordine in quo Deus Sese clementer cum nobis communicat in Iesu Christo, ac proinde, gratia motus, potest per paenitentiam salu­ tem attingere.

Vita moralis christianorum 63. Christus suis apostolis commisit ut docerent servare omnia quaecumque Ipse mandaverat.70 Catechesis igitur complecti debet non tantum ea quae credenda, sed etiam ea quae agenda sunt. Vita moralis christianorum, quae est ratio agendi homine necnon

67 Pauli VI, Professio Fidei, n. 16, A.A.S. 60 (1968), p. 439. 98 Cfr. Rom. 5. 69 Cfr. Rom. 5, 15-17. 70 Cfr. Mt. 28, 20. 136 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale

filio Dei adoptivo digna, officio respondet vivendi et crescendi sub ductu Spiritus Sancti in nova vita per Iesum Christum communicata. Vita moralis christianorum gratia et donis Spiritus Sancti ducitur : «caritas Dei diffusa est in cordibus nostris per Spiritum Sanctum, qui datus est nobis ».71 Docilitas, qua Spiritui Sancto obtemperandum est, secumfert etiam fidelem observantiam mandatorum Dei necnon legum Ecclesiae et iusta- rum legum civilium. Libertas christiana adhuc necesse habet ut regatur et dirigatur in concretis vitae humanae condicionibus. Proinde conscientia fidelium, etiam virtute prudentiae informata, debet subici Ecclesiae magisterio, cuius est totam legem moralem auctoritative declarare, ut ordinem moralem obiectivum recte vereque exprimat. Edoceri insuper debet ipsa christianorum conscientia normas etiam adesse absolutas, seu in omni casu et pro omnibus obligantes. Hac de causa, sancti per exercitium heroicarum virtutum Christum confessi sunt, immo martyres, ne Eum denegarent, etiam tormenta et mortem passi sunt.

Perfectio caritatis 64. Actio Spiritus Christi tunc bene illustratur, cum in luce ponitur nota propria doctrinae moralis christianae, cuius universa praecepta et consilia, tamquam ad animam suam, reducuntur ad fidem quae per caritatem operatur.72 Homo, vocatur ad libere in omnibus adhaerendum voluntati Dei : haec est « oboeditio fidei, qua homo se totum libere Deo committit ».73 Iamvero, cum Deus caritas sit Eiusque consilium eo spectet, ut in Iesu Christo Ipsius amor communicetur et homines ad mutuum convocentur amorem, inde consequitur quod libere et perfecte adhaerere Deo Eiusque consilio idem est ac talem vivendi rationem inire, quae, in observantia mandatorum, amore regatur : scilicet idem est ac amplecti et in vitae actionem traducere, tamquam novum mandatum, praeceptum caritatis. Homo igitur vocatur ad amplectendam, in fide, vitam caritatis erga Deum et alios homines; in hoc posita est maxima eius responsabilitas eiusque excelsa dignitas moralis. Hominis sanctitas, quaecumque sint eius vocatio et status vitae, nihil aliud est quam perfectio caritatis.74

71 Rom. 5, 5. 72 Cfr. Gal. 5, 6. 73 Const. dogm. de Divina Revelatione Dei Verbum, 5. 74 Cfr. Const. dogm. de Ecclesia Lumen gentium, 39-42. /Sacra Congregatio pro Clericis 137

Ecclesia, populus Dei et institutio salvifica 65. Ecclesia, a Christo instituta, e morte et resurrectione Eius orta est. Ipsa est : novus populus Dei, praeparatus decursu historiae Israel, populus, quem Christus vivificat et amplificai per Spiritus effusionem atque suis donis hierarchicis et charismaticis perpetuo renovat ac diri­ git ; « de unitate Patris et Filii et Spiritus Sancti plebs adunata )).7S Ecclesia, igitur, quatenus populus Dei, societas fidelium, communio hominum in Christo, opus est amoris salvifici Dei in Christo. Principia, vero, quae christifideles générant et efformant ipsosque ut communitatem constituunt, nempe : depositum fidei, sacramenta, apostolica ministeria, in Ecclesia Catholica exstant, eidem commissa sunt, activitates ecclesiales gignunt. Aliis verbis, in Ecclesia sunt uni­ versa instrumenta necessaria ad ipsam congregandam et ad maturita­ tem perducendam qua communionem hominum in Christo. Opus hoc est fructus non solum actus transcendentis Dei, operationis Christi invisibilis Eiusque Spiritus, sed etiam Ecclesiae institutionum, mune­ rum et actionum salvificarum. Ecclesia, ergo, praeterquam fidelium societas, est etiam, sua opera ministeriali et salutari, fidelium mater. Ecclesia est populus Dei sanctus, qui de munere prophetico Christi participat76 atque congregatus per verbum Dei, accipit et testificatur ipsum in universo mundo. Est populus sacerdotalis: (( Christus Domi­ nus, Pontifex ex hominibus assumptus, novum populum "fecit ... re­ gnum, et sacerdotes Deo et Patri suo ".77 Baptizati enim, per regene­ rationem et Spiritus Sancti unctionem consecrantur in domum spiri­ tualem et sacerdotium sanctum, ut per omnia opera hominis christiani spirituales offerant hostias, et virtutes annuntient Eius qui de tenebris eos vocavit in admirabile lumen suum ».78 Ecclesia autem est essentia­ liter societas hierarchica : populus ductus a Pastoribus suis coniunctis cum Summo Pontifice, Christi Vicario, et sub ipsius moderamine,79 ad quos christifideles respiciunt cum filiali amore et oboedienti obsequio. Est populus peregrinans ad plenitudinem mysterii Christi. Praesentia Spiritus Sancti in Ecclesia, dum ex una parte in ipsa modo quidem indefectibili in tuto ponit condiciones obiectivas quae requiruntur ad ipsius sanctificantem occursum cum Christo, ex alia

75 Const. dogm. de Ecclesia Lumen gentium, 4. 76 Cfr. Const. dogm. de Ecclesia Lumen gentium, 12. 77 Ap. i, 6. 78 Const. dogm. de Ecclesia Lumen gentium, 10. 79 Cfr. Const. dogm. de Ecclesia Lumen gentium, 22. 138 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale parte efficit ut ipsa in suis membris et propter sua membra ac in suis contingentibus structuris ad continuam purificationem et renova­ tionem contendat.

Ecclesia ut communio 66. Ecclesia est communio : cuius veritatis ipsa pleniorem conscien­ tiam adepta est in Concilio Vaticano II. Ipsa est populus a Deo congregatus et arctis vinculis spiritualibus unitus. Structura eius postulat quidem diversitatem donorum et mu­ nerum; in ea tamen haec distinctio, licet possit esse non solum gradus sed etiam essentiae ut contingit inter sacerdotium ministeriale et sa­ cerdotium commune fidelium, minime tollit radicalem et constitutivam aequalitatem personarum. « Unus est ergo populus Dei electus : " unus Dominus, una fides, unum baptisma " ;80 communis dignitas membro­ rum ex eorum in Christo regeneratione, communis filiorum gratia, com­ munis ad perfectionem vocatio, una salus, una spes indivisaque ca­ ritas ... Etsi quidam ex voluntate Christi ut doctores, mysteriorum dispensatores et pastores pro aliis constituuntur, vera tamen inter omnes viget aequalitas quoad dignitatem et actionem cunctis fidelibus communem circa aedificationem Corporis Christi ».81 In Ecclesia, igitur, quaelibet vocatio honore digna est et ad ple­ nitudinem amoris, id est ad sanctitatem, appellat; quaelibet persona supernaturali sua excellentia gaudet, cui reverentia debetur; quaelibet munera et quaelibet charismata, etsi aliqua aliis obiective praestan­ tiora,82 conspirant ad bonum universorum membrorum provida qua­ dam multiplicitate formarum, quas munus apostolicum discernere et coordinare debet.83 Hoc dicendum est etiam de singulis ecclesiis par­ ticularibus; in unaquaque, enim, licet exigua et paupere vel in disper­ sione degenti, (( praesens est Christus, cuius virtute consociatur una, sancta, catholica et apostolica Ecclesia ».84 Fideles catholici de christianis seiunctis, qui in communione non plena cum Ecclesia catholica vivunt, solliciti sint oportet, pro illis orando, de rebus Ecclesiae cum illis communicando, primos gressus ad illos movendo. In primis vero, pro sua cuiusque condicione, sincero attentoque animo ea perpendere debent, quae in ipsa familia catholica

80 Eph. 4, 5. 81 Const. dogm. de Ecclesia Lumen gentium, 32. 82 Cfr. 1 Cor. 12, 31; T, 38. 83 Cfr. Const. dogm. de Ecclesia Lumen gentium, 12. 84 Ccnst. dogm. de Ecclesia Lumen gentium, 26. Sacra Congregatio pro Clericis 139 renovanda et efficienda sunt, ut eius vita fidelius et clarius testimo­ nium reddat de doctrina institutisque a Christo per apostolos traditis.85

Ecclesia ut institutio salvifica 67. Ecclesia non solum est communio inter fratres, quorum caput est Christus, sed sese exhibet etiam ut institutionem, cui missio sal­ vifica universalis concredita est. Populus Dei, a Christo «in commu­ nionem vitae, caritatis et veritatis constitutus, ab Eo etiam ut instru­ mentum redemptionis omnium adsumitur, et tamquam lux mundi et sal terrae, ad universum mundum emittitur ».86 Hac de causa Ecclesia a Concilio Vaticano II exhibetur tamquam realitas, quae universam amplectitur historiam, omnes eius diversas culturas accipit et in Deum ordinat, et vi actionis Spiritus Christi constituta est « sacramentum universale salutis ». Item ipsa exhibetur tamquam Ecclesia quae dialogum cum mundo instituit; signa autem temporum observans detegit ea quae apud homines momentum habent et de quibus cum eis convenit; praeterea curat ut intelligatur et agno­ scatur a mundo, studens a se removere eas externas formas, quae minus evangelicae videntur et in quibus nimis manifesta apparent vestigia aetatum, quae iam conclusae sunt. Ecclesia non est quidem de hoc mundo, (( nulla ambitione terrestri movetur »,87 et perfecta erit tantum in caelis, ad quos aspicit atque iter facit; nihilominus connectitur cum mundo et eius historia. Tamen « impensa sollicitudo, qua Ecclesia, Christi Sponsa, hominum necessi­ tates prosequitur, hoc est eorum gaudia et exspectationes, dolores et labores, nihil aliud est nisi studium, quo ipsa vehementer impellitur, ut iis praesens adsit, eo quidem consilio, ut Christi luce homines illumi­ net, universosque in Illum, qui ipsorum unus Salvator est, congreget atque coniungat. Nunquam vero haec sollicitudo ita accipienda est, quasi Ecclesia ad res huius mundi se conformet, aut deferveat ardor, quo ipsa Dominum suum Regnumque aeternum exspectat ».88

Maria, Dei genitrix, mater et exemplar Ecclesiae 68. Ineffabili modo cum Domino coniungitur Maria, semper virgo Eius Mater, quae « in Sancta Ecclesia locum occupat post Christum altissimum nobisque maxime propinquum ».89

85 Cfr. Decr. de Oecumenismo Unitatis redintegratio, 4, 5. 86 Const. dogm. de Ecclesia Lumen gentium, 9. 87 Const. past. de Eccl. in mundo huius temporis Gaudium et spes, 3. 88 Pauli VI, Professio fidei, n. 27, A.A.S. CO (1968), p. 444. S1> Const. dogm. de Ecclesia Lumen gentium, 54. 140 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale

Donum Spiritus Christi in ipsa modo prorsus singulari manifesta­ tur, quia Maria est « gratia plena»90 et est « Ecclesiae typus ».91 In ipsa, praeservata ab omni peccati originalis labe, libere et totaliter fideli erga Dominum, corpore et anima ad caelestem gloriam assumpta, Spiritus Sanctus plene munus suum iam manifestavit. Ipsa, enim, plene conformatur « Filio suo, Domino dominantium, ac peccati mortisque victori ».92 Cum sit Mater Dei et « mater nobis in ordine gratiae »,93 figura virginitatis et maternitatis totius Ecclesiae,94 signum certae spei et solacii pro peregrinanti populo Dei,95 Maria (( maxima fidei placita in se quodammodo unit et reverberat » et « ad Filium suum Eiusque sacrificium atque ad amorem Patris credentes advocat ».96 Quare Eccle­ sia, quae in honore habet fideles et Sanctos, qui iam apud Dominum sunt et pro nobis intercedunt,97 Matrem Christi matrem quoque suam peculiarissimo modo veneratur.

Finalis communio cum Deo 69. In Christo Iesu et per Eius mysterium, fideles iam in hac terrestri vita sperantes exspectant « Dominum nostrum Iesum Christum, qui reformavit corpus humilitatis nostrae configuratum corpori claritatis suae ».98 Novissimae tamen realitates manifestae atque perfectae tunc tantummodo erunt, cum Christus adveniet cum potestate, iudex vivo­ rum et mortuorum, ad historiam concludendam et populum suum Patri tradendum, ita ut (( Deus sit omnia in omnibus )).99 Donec (( Dominus venerit in maiestate sua et omnes Angeli cum eo et, destructa morte, Illi subiecta fuerint omnia, alii e discipulis Eius in terris peregrinan­ tur, alii hac vita functi purificantur, alii vero glorificantur intuentes clare ipsum Deum trinum et unum, sicuti est ».100 Tota Ecclesia, in die adventus Domini, ad suam perfectionem per- veniet et in plenitudinem Dei ingredietur : in hoc positum est obiectum fundamentale spei et orationis christianorum ((( adveniat regnum

90 Le. 1, 28. 91 Const. dogm. de Ecclesia Lumen gentium, 63. 92 Const. dogm. de Ecclesia Lumen gentium, 59. 93 Const. dogm. de Ecclesia Lumen gentium, 61. 94 Cfr. Const. dogm. de Ecclesia Lumen gentium, 63-65. 95 Cfr. Const. dogm. de Ecclesia Lumen gentium, 69. 96 Const. dogm. de Ecclesia Lumen gentium, 65. 97 Cfr. Const. dogm. de Ecclesia Lumen gentium, 49, 50. 98 Ph. 3, 21; cfr. 1 Cor. 15. 99 1 Cor. 15, 24-28. 100 Const. dogm. de Ecclesia Lumen gentium, 49. Sacra Congregatio pro Clericis 141 tuum »). Catechesis, quae de novissimis agit, dum ex una parte tra­ denda est sub signo consolationis, spei et salutaris timoris,101 quibus homines nostrae aetatis tantopere indigent, ex alia parte ita est imper­ tienda ut plena veritas observetur. Fas enim non est imminuere gravem responsabilitatem, quam unusquisque habet quod attinet ad suam futu­ ram sortem. Catechesis silentio praeterire nequit nec iudicium singu­ lorum hominum post mortem, nec poenas piaculares Purgatorii, nec tristem ac luctuosam realitatem mortis aeternae, nec finale iudicium. In die illo quilibet homo plene suam ipsius sortem assequetur, quia omnes nos manifestabimur « ante tribunal Christi, ut referat unusquis­ que propria corporis, prout gessit sive bonum sive malum »,102 et « procèdent qui bona fecerunt in resurrectionem vitae, qui vero mala egerunt in resurrectionem iudicii )).103

PARS IV ELEMENTA METHODOLOGIAE

Natura et finis huius partis

70. Nostro hoc saeculo catechistae penitus investigaverunt quaestio­ nes methodologicas propositas a scientiis psychologicis, didacticis et paedagogicis. Etenim studia suscepta sunt circa methodum in lectione catechismi adhibendam ; indicatae sunt partes quae ad methodos activas spectant in catechesi tradenda ; in omnibus suis partibus actus cate­ cheseos investigatus est secundum leges quae artem discendi moderan­ tur (experientia, imaginatio, memoria, intelligentia) ; denique elaborata est methodologia differentialis, quae scilicet varia est secundum aeta­ tem, condiciones sociales et gradum maturitatis psychicae catechizan- dorum. Hic non omnia huiusmodi problemata considerantur sed exponuntur tantummodo quaedam puncta, quibus hodie magnum momentum tri­ buitur. Aggredi haec problemata modo convenienti ac specifico apud singulas Nationes opus erit variorum Directoriorum ceterorumque la­ boris instrumentorum.

101 Cfr. 1 Th. 4, 18. 102 2 Cor. 5, 10. 103 Io. 5, 29; cfr. Const. dogm. de Ecclesia Lumen gentium, 48. 142 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale

Catechistae munus 71. Nulla methodus, quamvis usu valde comprobata, catechistam eximit a personali labore assimilandi et diiudicandi concretas circum­ stantias et a quadam accommodatione ad easdem. Optimae enim huma­ nae et christianae qualitates catechistarum magis quam methodi selectae poterunt successus gignere. Catechistae opus maioris momenti habendum est quam textuum alio­ rumque instrumentorum selectio.1 Praestantia autem atque magnitudo operae a catechistis praestan­ dae non impedit quominus limites statuendi sint, qui partes catechi­ starum circumscribant. Ad ipsos cura spectat eligendi et creandi con­ diciones opportunas, quae necessariae sunt ut nuntius christianus quae­ ratur, accipiatur et profundius investigetur. Eo usque pervenit actio catechistarum, atque hic sistit. Nam adhaesio catechizandorum, quae est fructus gratiae et libertatis, a catechista ultimatim non pendet; et ideo actionem catecheticam oratio comitetur oportet. Haec adnotatio, quamvis per se pateat, nihilominus utiliter recolitur in hodiernis con­ dicionibus, quia hodie multum requiritur ab ingenio et a genuino spi­ ritu christiano catechistae, ac simul ipse urgetur ut quam maximam observantiam habeat erga libertatem et « creativitatem » catechizan­ dorum.

Methodus inductiva et deductiva

72. Methodus, quae inductiva vocatur, magnas utilitates praebet. Eius munus consistit in praesentatione factorum (cuiusmodi sunt eventus biblici, actus liturgici, vita Ecclesiae et vita cotidiana) atque in eorum contemplatione et examine, eum quidem in finem, ut in iisdem agnoscatur significatio, quam in mysterio christiano habent. Haec methodus congruit cum oeconomia revelationis atque cum illo, inter alios, fundamentali processu spiritus humani, qui a rebus visibilibus ad intelligibilia pervenit; necnon cum nota propria cognitionis fidei, quae est cognitio per signa. Methodus inductiva non excludit, immo postulat quoque methodum deductivam, cuius est facta explicare et describere procedendo ab eorum causis. Sed synthesis deductiva ut plurimum suam plenam vim osten­ dit, cum processus inductivus iam peractus fuit.

1 Cfr. Decr. de activ. mission. Ecclesiae Ad gentes divinitus, 17. Sacra Congregatio pro Clericis 143

Formulae 73. Commoda methodi inductivae, quorum praecipua sunt actuo­ sum spiritualium facultatum exercitium et iugis relatio ad res con­ cretas in explicandis conceptibus intellectualibus, nullo modo perducere debent ad oblivionem necessitatis et utilitatis formularum. Formulae sinunt ut mentis cogitata accurate exprimantur, aptae sunt ad rectam fidei expositionem et, memoriae mandatae, stabili veri­ tatis possessioni favent. Denique efficiunt ut inter christifideles com­ munis loquendi modus adhiberi possit. Plerumque formulae tunc proponuntur atque explicantur, cum lectio aut investigatio ad synthesim pervenit. Illae formulae prae ceteris sunt eligendae, quae, veritatem fidei fideliter exprimentes, captui audientium accommodantur. Obliviscen­ dum non est formulas dogmaticas veram professionem doctrinae catho­ licae esse et proinde qua tales, sensu quo intellexit ac intelligit Eccle­ sia, a fidelibus accipiendas esse.2 Formulae traditionales ad fidem pro­ fitendam atque ad orandum, ut Symbolum Apostolorum, oratio domi­ nica, salutatio angelica aliaeque huiusmodi, sedulo docendae sunt.

Experientia 74. a) Experientia gignit sollicitudines atque quaestiones, spes atque anxitudines, reflexiones et iudicia, quae confluunt in quoddam studium moderandi humanam vivendi rationem. Quare catechesis curam habere debet ut homines attentos reddat ad suas maioris momenti experientias, tam personales quam sociales ; item­ que eius munus est sub luce Evangelii ponere quaestiones quae exinde oriuntur, ita ut in ipsis hominibus rectum excitetur desiderium trans- formandi propriam vitae rationem. Hac ratione, experientia etiam efficit ut homo modo activo se gerat erga Dei donum. d) Experientia favere potest christiani nuntii intellegibili tati. Ipse Christus praedicavit Eegnum Dei, illustrando eius naturam cum parabolis ex humanae vitae experientia desumptis. In mentem revocavit quasdam humanas situationes (mercatorem qui bonum nego­ tium gerit, servos qui data sibi talenta plus vel minus fructificant, etc.) ut realitates eschatologicas et transcendentes explicaret et exinde vi­ vendi rationem doceret, quam realitates illae a nobis postulant.

» Cfr. Conc. Vat. I, Const. Dei Filius, Dz.-Seh. 3020, 3043. 144 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale

Ita fit ut experientia inserviat ad explorandas et assimilandas veri­ tates quae in deposito revelationis continentur. c) Experientia, in se ipsa considerata, lumine revelationis illu­ stranda est. Catechesis homines iuvare debet ad suas experientias ex­ plorandas, interpretandas, iudicandas, itemque ad sensum christianum propriae existentiae tribuendum, in mentem revocando actionem Dei qui nostram salutem operatur. Sub hoc aspectu experientia se habet velut obiectum a catechista interpretandum et illuminandum. Hoc munus, etsi difficultatibus non careat, praetermittere non licet.

De activitate vel creativitate catechizandorum excitanda

75. Quaelibet hominis institutio et quaelibet vera communicatio hoc primum postulant, ut possibilis reddatur et excitetur interior actio in eo ad quem diriguntur. In catechesi igitur suscitanda est activitas fidei (spei quoque et caritatis) ; nam rectitudo et vigor iudicii, quae per activam institutionem excitanda sunt, hic inserviunt ad verbum Dei accipiendum. Fiducia, quae activam educationem inspirat, numquam inducere debet ad obliviscendum actum fidei conversionem subiecti ne­ cessario in vol vere. His praemissis, patet hanc activam rationem catecheseos plene con­ gruere cum oeconomia revelationis et salutis. Ars paedagogica quae faveat activae responsioni catechizandorum, congruit cum generali statu vitae christianae, in qua christifideles activo modo respondent dono Dei per preces, per sacramentorum et sacrae Liturgiae participationem, per munerum susceptionem in Ecclesia et in vita sociali, per caritatis exercitium. Catechizandi, praesertim si adulti sint, activo modo operam con­ ferre possunt ad progressum catecheseos. Quare ab iis quaeratur quo modo christianum nuntium intellegant et quo modo suis ipsorum verbis illud valeant explicare. Deinde comparatio fiat inter exitum huius in­ quisitionis et ea quae a Magisterio ecclesiastico docentur; atque ea tantum accipiantur, quae cum fide concordant. Hoc modo valida subsidia inveniri poterunt ad unicum et verum christianum nuntium efficaci expositione tradendum.

Coetus

76. Momentum coetus in catechesi magis magisque invalescit. In catechesi puerorum, coetus munus habet favendi ipsorum edu- Sacra Congregatio pro Clericis 145 cationi ad vitam socialem, sive agatur de pueris qui simul frequen­ tant catechismi lectiones, sive agatur de iis, qui parvo numero adu­ nati, nonnullis dedicantur activitatibus. Pro adulescentibus et iuvenibus, coetus considerandus est tam­ quam vitalis necessitas. In coetu adulescens et iuvenis se agnoscunt, sustinentur, exstimulantur. Si agitur de adultis, coetus hodie considerari potest tamquam con­ dicio pro catechesi quae sibi proponat sensum christianae correspon­ sabilitatis fovendi. Cum agitur de coetu qui complectitur adulescentes vel adultos, tunc catechesis indolem sumit investigationi communi propriam. Huiusmodi investigatio communis eo spectat, ut explorentur mu­ tuae relationes et necessitudines quae intercedunt inter materiam nuntii christiani, qui est semper norma credendi et agendi, et expe­ rientias coetus. Catechista partem habere debet in communi investigatione, ita tamen ut in coetu peculiarem locum obtineat. Nomine enim Ecclesiae se gerit tamquam testem christiani nuntii, qui aliis ministrat, fructus propriae fidei maturae cum eis communicat communemque inquisitio­ nem in finem consequendum sapienter ordinat. Hoc munus testis nuntii non necessario postulat ut catechista coetui praeponatur tamquam director. Coetus, qui in suo munere absolvendo ad altum perfectionis gradum pervenerit, suis membris praebere poterit non solum occasionem insti­ tutionis religiosae, sed etiam optimam vitae ecclesialis experientiam. Catechesis hoc modo peracta iuvenibus ostendere poterit Ecclesiam minime esse aliquid suae ipsorum existentiae extrinsecum, sed potius magnam realitatem de qua omnes, secundum suam vocationem suum­ que ministerium, quamdam responsabilitatem habent.

PARS V CATECHESIS SECUNDUM AETATES

Natura et finis huius Partis 77. Multiplices sunt viae ac rationes, quibus nuntius christianus diversis hominum necessitatibus accommodatur. Si actio missionaria consideratur, habetur via evangelizationis, initiationis catechumenorum et neophytarum.

10 - A. A. S. •i 146 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale

Si consideratur evolutio physica et psychica hominum catechizan­ dorum, habetur catechesis secundum aetates. Si considerantur condiciones sociologicae et culturales, in quibus homines vivunt, habetur catechesis secundum varios mentis habitus (catechesis ad opifices, technicos, etc.). Si denique considerantur agendi modi, quibus baptizati sese gerere poterunt erga fidem, tunc habetur catechesis pro credentibus qui ple­ niorem et profundiorem notitiam de fidei veritatibus sibi comparare volunt, vel catechesis pro iis qui adhuc requirunt vera fidei fundamenta. Omnes hae viae, quae invicem connectuntur et alia ab alia depen­ dent, manifesto suum valorem et momentum habent. Ad Directoria Catechistica nationalia vel regionalia pertinebit hac in re normas specificas et definitas impertire, iuxta concretas locorum condiciones et necessitates. Hic, ad modum exempli, proponuntur tantum nonnulla elementa generalia, quae vim et momentum catecheseos secundum aetatem osten­ dere contendunt.

De infantiae condicione et momento

78. Initia vitae religiosae et moralis inde ab ipsis vitae humanae exordiis panduntur. In credentium familiis, primi vitae menses et anni, qui maximi sunt momenti ad futuri hominis aequilibrium, iam chri­ stianae personalitatis condiciones praebere possunt. Parvulorum bap­ tisma integrum suum sensum sumit, quando christiana vita parentum, matris praesertim et non exclusive, praebet gratiae baptismali possibi­ litatem fructus gignendi. Parvulus enim, velut per « osmosis )) proces­ sum, agendi modos sensusque suorum familiarium in se recipit. Itaque in eo quasi conglobatur cumulus experientiarum, qui quoddam funda­ mentum erit illius vitae fidei, quae deinde paulatim explicitabitur ac manifestabitur. Animi fidentis dispositio initio innititur in bona relatione inter parvulum et matrem, deinde etiam inter ipsum et patrem : nutritur communicatione laetitiae atque experientia peramantis auctoritatis. Virtutum theologalium expedita evolutio partim pendet a nascente illa dispositione, dum eodem tempore ipsae ad eamdem roborandam con­ ferunt. Hoc enim tempore inchoatur affirmatio personalitatis, seu auto­ nomia, quae requiritur ad virtutes morales acquirendas et ad vitam in communitate degendam. Ipsamet aequilibrium exigit inter firmitatem et tolerantiam. Deinde, paulatim oriri poterit aptitudo ad sponte agen- Sacra Congregatio pro Clericis 147

dum, quae maxime necessaria erit ad vitam socialem ineundam necnon ad Dei Ecclesiaeque servitium promovendum et firmandum. Hae acquisitiones coniunctam habere debent educationem ad precan­ dum, ita ut infans addiscat invocare Deum qui nos diligit et servat; Iesum, Filium Dei et fratrem nostrum, qui nos ad Patrem ducit ; Spiri­ tum Sanctum, qui in cordibus nostris inhabitat ; ita ut preces fiduciosas etiam dirigat ad Mariam, Matrem Iesu et Matrem nostram. Si haec fundamenta desint, necesse est ut catechesis discernat an et quaenam insufficientiae inde exortae sint et quomodo compensari pos­ sint. Apti interventus parentum christianorum iuvandi sunt ope con­ gruae formationis eis impertiendae : quae formatio, etsi simplex et accommodata ad eorum gradum culturalem, a competentibus educato­ ribus tradi debet. Neque hoc munus pastorum supererogatorium est; nam Ecclesia aedificatur, cum parentes adiuvantur ad sua munera recte exercenda. Id efficit ut etiam optima occasio detur catechizandi adultos.

De pueritiae condicione et momento 79. Cum scholas adit, puer ampliorem quam familiam societatem ingreditur et quidem modo intenso, qui magnam partem suarum virium ac sollicitudinum absorbet, initiatur societati adultorum. Sub scholae forma primam experientiam laboris facit.1 Antea familia pro puero mediationem ad Dei populum constituebat. Nunc vero ipse ad Ecclesiae vitae directam participationem ineundam iam idoneus est, et ad sacramenta admitti potest. Pueri intelligentia gradatim evolvitur. Catechesis huic mentis pro­ gressui sese accommodare debet. Puer de adultorum vita religiosa sibi rationem reddere quaerit. Proinde vita genuine christiana communitatis adultae optimum quoddam auxilium praebet ad profundam efformatio­ nem pueris proponendam, et quidem modo vere didáctico, cum vita religiosa adultorum ac populi Dei activitates sub lumine historiae salutis apte explicantur. Initialis laboris experientia non est consideranda quasi extranea a fine catecheseos. Laetitia agendi et quidem recte agendi, cum aliis coo­ peratio, disciplina perspicua ac rationalis quae exinde oritur : en permultae experientiae quae comparantur et quae utiles sunt non solum ad insertionem in societatem, sed etiam ad activam participationem vitae Ecclesiae.

1 Cfr. Decl. de educatione sacerdotali Gravissimum educationis, 5. 148 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale

His prae oculis habitis, paedagogia catechetica, quamcumque se­ quatur methodum, puerorum activitatem suscitare debet. Si in hoc deficiat, catechesis suum ofiicium absolvere non poterit educandi cre- dentem ad responsionem magis magisque personalem dandam verbo et dono Dei. Talis paedagogia activa non tantum in expressionibus exte­ rioribus, quantumvis utilibus, inhaereat, sed ad responsum cordis, ad orationis gustum educere contendat. Haec vero interior educatio diffi­ cilior, sed magis necessaria, efficitur ob indolem civilizationis nostri temporis, quae dispersioni favet. Cooperatio inter catechistas et parentes (mutua communicatio pro­ priae sententiae circa programmata, methodos, difficultates quae occur­ runt) necessaria est ut educatio puerorum apta et concordia ratione pro­ cedat. Huiusmodi cooperatio utilis est etiam utrisque, qui exinde auxi­ lium accipiunt in specificis suis muneribus exercendis.

Pueri qui scholas non frequentant 80. Adsunt etiam regiones extensae ac nonnumquam incolis redun­ dantes, ubi scholae non sufficiunt. In his casibus oportet ut impensa actio pastoralis dirigatur ad ipsas familias et, quantum fieri poterit, promoveantur variae associationes quae de pueris curam habeant, et quae opportuna ratione instructae sint, ita ut locorum condicionibus et spiritualibus puerorum necessitatibus respondere valeant.

De pueris qui in familiis indifferentia religiosa laborantibus crescunt 81. Magis magisque animadvertitur difficultas impertiendi cateche­ sim pueris, qui in familiis et locis vivunt ubi praxis religiosa deest vel prorsus insufficiens est. Quandoque dubia moventur circa ipsam possi­ bilitatem et convenientiam catecheseos impertiendae. Profecto, omittenda non est huiusmodi puerorum catechesis, sed potius ita concipienda et perficienda est, ut congruat cum rerum adiunctis et condicionibus. In his casibus requiritur ut instituantur relationes cum familiis, earum mentes et consuetudines investigentur, ita ut inveniri possint media quae viam ad dialogum aperiant. Requi­ ritur etiam ut catechesis ea ratione materiam proponat, quae vere accommodata sit ad concretas puerorum possibilitates.

De adulescentiae ac iuventutis condicione et momento 82. Adulescentiae periodus et, largiore sensu, « iuventutis phaeno­ menon » ut aiunt, maximum momentum habent.2 In societatibus prae-

2 Cfr. Decr. de apostolatu Laicorum Apostolicam Actuositatem, 12. Sacra Congregatio pro Clericis 149 industrialibus quae parvo tantummodo scholarum numero fruuntur, transitus a pueritia ad communitatem adultorum fit quasi directe. Hac nostra aetate magis magisque consuetudo invalescit extendendi tempus institutionis scholasticae pro adulescentibus et haec consuetudo creat in societate generationem labori directe fructuoso non insertam, quae, etsi vigore physico et intellectuali iam gaudeat, nullam aliam activi­ tatem exercet extra studium et acquisitionem futurae professionis. Haec classis socialis magnum pondus in adultorum societate habet; quod haud leve problema secumfert. Hoc problema etiam in Ecclesia invenitur et quamquam sub formis diversis nihilominus non minus grave evadit. Adulescentes et iuvenes minus subiacent periculo sese violenter opponendi Ecclesiae quam ten­ tationi eamdem relinquendi. Hoc est in catechesi gravissimum proble­ ma, etiam ex eo quod saepe adultis difficile est agnoscere quid validum adulescentes iuvenesque afferre queant. Iuvenes vero eo minus diffidentes erunt, quo maius catechistae capa­ citatem eorum partes comprehendendi et acceptandi demonstrabunt.

De praeadulescentiae, adulescentiae et iuventutis condicione et momento 83. Expedit ut Directoria Nationalia praeadulescentiam, adulescen- tiam et iuventutem distinguant. Hic quidem tantum animadverti potest, in regionibus humanitate excultis ubi quaestio ponitur, difficultates propriae praeadulescentiae in praxi non satis nec semper agnosci. Educator in tentationem incidere potest considerandi praeadulescentes eadem ratione ac pueros atque ideo timendum est ne eorum attentionem sibi non conciliet; vel etiam eos considerare potest tamquam adulescentes, quo in casu eisdem themata laborisque methodos proponit, quae supponunt maturitatem persona­ litatis et experientiae nondum ab eis adeptam. Praeadulescentiae aetas tamquam notam propriam habet laborio­ sum ortum subiecti vitatis. Quare necesse est ne hac aetate pergat insti­ tutio simplex et obiectiva, quae puerorum propria est ; sed etiam caven­ dum est ne proponantur problemata et themata quae ad adulescentiam pertinent. Institutio concreta, quae vitam et opera Sanctorum hominumque bene meritorum illustret, necnon consideratio vitae actualis Eccle­ siae catechizandis huius aetatis validum alimentum suppeditare possunt. Iuventus stricte dicta, quae adulescentiam sequitur, est quoque vitae periodus parum adhuc studiis investigata, eiusque peculiares notae non­ dum satis cognoscuntur. 150 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale

Quidam putant hac aetate inchoandam esse institutionem theolo­ gicam. Alii putant proponendas esse quaestiones humanas et sociales, additis explicationibus theologicis simplicibus et quibusdam notatio­ nibus ad christiane agendum. Via, quae optanda videtur, est agere de problematibus fundamentalibus ac typicis huius aetatis seria cum documentatione theologica atque humana et simul apta cum methodo­ logia discussionis collectivae.

De vitae sensus inquisitione 84. Adulescens profundas immutationes physicas et psychicas in seipso animadverit. Ipse suum munus in societate quaerit. Suae infan­ tiae religiositate non amplius contentus, nondum fidei maturitatem adulti propriam assecutus est; ideoque orientationem fundamentalem quaerit, qua denuo suam vitam ad unitatem reducere possit. Haec inquisitio tamen saepe ad crisim religiosam perducit. Praecipuum munus catecheseos adulescentiae erit vitae sensum genuine christianum promovere. Ipsa christiani nuntii lucem effundere debet in realitates, quae magis adulescentem commovent, ut sunt cor­ poralis existentiae sensus, amor et familia, norma in vitae cursu se­ quenda, labor et tempus liberum, iustitia et pax, etc.

De attentione convertenda ad genuinos valores 85. Adulescens suae vitae visionem, suum existentiae cursum secun­ dum quosdam valores praecipuos ac primarios ordinare conatur. Iam­ vero hodie adulescens inter « valores » invicem oppositos sese immer - sum persentit. Hoc factum conflictum acuit in adulescente inter varios valores quos inquirit sibique persuadet ut illos valores reiciat, qui in vitae ratione adultorum non exprimuntur. Catechesis illum iuvare debet ad genuinos valores magis magisque detegendos et ordinandos.

De personalitatis autonomia 86. Ut autonomiam, quam exoptat, adulescens attingat, sui ipsius affirmationem saepe exaggerat et ordinem vitae ab adultis acceptum nonnumquam reprehendit. Adulti animadvertere debent adulescentes fidei adhaerere seseque in ipsa confirmare non vi cuiusdam identificationis cum adultis, sed ex propriis persuasionibus, gradatim exploratis. Ex huiusmodi autonomia oritur illa, quae dici potest « tentatio naturalismi », qua adulescentes tendunt ad agendum et ad salutem Sacra Congregatio pro Clericis 151 comparandam suis ipsorum viribus. Huiusmodi inclinatio eo fortior erit, quo magis personalitas prorumpit. Catecheseos ideo est efficere ut adulescens ad illam personalem matu­ ritatem perveniat, quae eum sinat, subiectivismo devicto, novam spem detegere in Dei fortitudine et sapientia.

Adulescentium coetus 87. Adulescentes, ad suam autonomiam obtinendam, consociationes inter se habere quaerunt, et quidem hac de causa, quo facilius suas ideas suamque indolem persequi possint et suam autonomiam ab adul­ torum coetibus protegant. In ambitu pariter horum coetuum, adu­ lescens variis vitae valoribus impellitur et ad vivendum iuxta eos movetur. In cotidiana vitae praxi, adulescentes facilius cum iuvenibus eiusdem aetatis communicant quam cum adultis. Catechesis munus habet agendi in his adulescentium consociatio­ nibus, quae medias se gerere possunt inter iuvenes et totam Ecclesiae communitatem.3 Adulescentium consociationes non semper valores positivos conti­ nent. Quare urget necessitas promovendi relationes inter ipsas et com­ munitates christianas, ita ut harum valores humani et christiani ab adulescentibus debite agnoscantur et aestimentur.4

Exigentiae intellectuales 88. Adulescens ratiocinii usum « formalem » per se possidet. Ipse addiscit quomodo intellectu recte utendum sit, ac detegit culturam sibi propositam considerationem postulare et in sua vita applicandam esse. Catechesis, ut experientiam vitae fidei suscitare possit, nullo modo neglegere potest efformationem religiosi modi cogitandi, qui connexio­ nem mysteriorum inter se et cum hominis fine ultimo ostendat.5 Ad interiorem huiusmodi religiosi cogitatus cohaerentiam firmam redden­ dam, testimonium non sufficit. Hodie ubique severitas scientifica postu­ latur ; catechesis proinde omni cum cura etiam fundamenta rationabilia fidei praebere debet. Structura intellectualis fidei adulescentium nullo modo quasi quod­ dam complementum, sed ut essentialis necessitas vitae fidei haberi debet. Peculiare momentum habet modus docendi : catechista mentem adulescentis excitare debet, cum eo colloquens.

3 Cfr. Decl. dè apostolatu Laicorum Apostolicam Actuositatem, 12. 4 Cfr. Decl. de apostolatu Laicorum Apostolicam Actuositatem, 12. s Cfr. Conc. Vat. I, Const. Dei Filius, c. IV, Dz.-Sch. 8015-1020. 152 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale

Actio 89. Actio necessaria est progressui personalitatis adulescentis. Libe­ ratio ab egocentrismo et subiectivismo exigit commercium cum rerum realitate, sive cum successu sive cum adversa fortuna. Catechesis, quae favere debet personali experientiae fidei simulque ordinatae reflexioni de rebus religiosis, tunc perficitur, cum ad absol­ venda christiana munera perducit. Catechesis christiana debet adule­ scentes educare ad fidei responsabilitates assumendas eosque gradatim idoneos reddere ad christianam professionem coram omnibus susti­ nendam.

Adulescentes qui scholas non frequentant 90. Iuvenes, numero vere ingentes, qui manuales vel professionales artes exercent, ad properatam suae personalitatis progressionem tra­ huntur. Haec personalitatis properata progressio modo fausto vel in­ fausto, integro vel imperfecto evenire potest. Necessitas inde consequitur ut peculiaris catechesis pro huiusmodi adulescentibus instituatur. Haec debebit immediata cotidianae vitae problemata considerare, iuvenes sustinere dum suum quisque laborem incipit, eosque adiuvare ut, pro sua cuiusque facultate, activitatem exerceat, collaborando cum catholicis consociationibus. Praeterea, prout in iuvene operario permanent characteristicae et exigentiae quae adulescentium sunt propriae, catecheseos erit non tan­ tum illuminare eius concretam activitatem, sed eum adducere ad am­ plectendum totum Dei consilium.

Pueri et adulescentes vitae condicionibus non aptati 91. Munus hoc ut secundarium vel vicarium censeri nequit. Pueri et adulescentes non aptati non exiguam civium partem constituunt. Ho­ diernae societatis condiciones non raro difficilem reddunt consonam iuvenum vitae progressionem atque eorum congruam societati accom­ modationem. Catechesis his possibilitatem vivendi vitam fidei iuxta suum statum praebere debet. Hoc est munus eminenter evangelicum ac magni momenti testimonium, quod Ecclesia omni tempore prosecuta est. Educatio horum iuvenum in fide valorem pastoralem habet, et quidem magni momenti etiam ex eo quod possibilitatem offert attin­ gendi perplures familias. Tandem, peculiaris difficultas huius muneris absolvendi ac necessi- ¡Sacra Congregatio pro Clericis 153 tas impertiendi huiusmodi iuvenibus elementa tantummodo essentialia, catechesi universae beneficium afferre possunt fruendi methodis et viis quas pro his iuvenibus investigatio paedagogica detegit et offert.

Aetas adulta 92. Hoc Directorium Generale instanter affirmat necessitatem cate­ cheseos adultorum has ob causas : a) Susceptio munerum in vita sociali, responsabilitates familiares, professionales, civiles, politicae postulant ab adultis, ut peculiari ido- neaque ratione suam formationem christianam perficiant ad verbi Dei normam.6 Opus est ut concors actio promoveatur inter eos qui in cate­ chesim adultorum incumbunt et eos qui variis apostolatus laicorum for­ mis dant operam. b) Aptitudines et habilitâtes, quae perfectionem attingunt in adulta aetate, cuiusmodi sunt experientia vitae, maturitas personalitatis etc., per verbum Dei excolendae atque illuminandae sunt. c) Adultus, praeterea, certa aetatis momenta discriminibus plena superare debet, quae etsi minus appareant quam quae adulescentes experiuntur, non minus tamen periculosa censenda sunt aut minus pro­ funda ; istis temporibus eius fides sine intermissione illuminari, evolvi atque muniri debet.

Notae dynamicae adultae aetatis - Communio et solitudo 93. Cum homo ad adultam aetatem pervenit, ordinarie magis capax evadit communionem et mutuas rationes cum aliis habendi. Huiusmodi aptitudo atque communionis necessitas exercentur intra ambitum officiorum familiarium et in relationibus vitae socialis; quae omnia interdum huius communionis instrumentum simul et impedi­ mentum exstant. Revera homines saepe nimis, praesertim in hodierna societate, soli­ tudinem experiuntur. Catechesis ostendere debet Deum, qui caritas est, auctorem revera esse communitatis fidei, Ecclesiae scilicet, ac simul desiderium accen­ dere communionis cum quovis homine instituendae. Coniugibus com­ memorat intimam eorum unionem, virtute matrimonii sacramenti, mysterium unitatis et fecundi amoris inter Christum et Ecclesiam signi­ ficare et participare.7

6 Cfr. Decr. de apostolatu Laicorum Apostolicam Actuositatem, 29-32. 7 Cfr. Eph. 5, 32. 154 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale

Intra ambitum parvorum christifidelium coetuum, catechesis auxi­ lium adultis praebebit ad christianam caritatem plene vivendam; quae quidem caritas, ut signum communis cuiusdam experientiae, efficit ut alter alterum in fide adiuvet.

Perfectio personalitatis 94. Aetas adulta praecipue distinguitur ob conscientiam integrae adeptae personalitatis. Homo qui feliciter superavit singulos gradus suae evolutionis quique communionem cum aliis inire et creatricem activitatem exercere potuit, cum ad adultam aetatem pervenit, tunc conatur ad unitatem redigere omnes experientias suae vitae personalis, socialis atque spiritualis. Periculum in eo positum est, quod adultus, praesertim si pertinet ad societatem industrialem, putat se consequi posse hanc unitatem per meram sui ipsius adaptationem ad societatem, in qua versatur. Iamvero perfecta adeptio personalitatis non consistit in quodam tantum exteriore aequilibrio intra vitam personalem et ambitum socialem, sed praesertim spectat ad christianam sapientiam adipiscendam. Quare catechesis eo contendere debet, ut hominem conducat ad servandum ordinem finium, id est ad plenius percipiendam veram signi­ ficationem vitae et mortis, sub luce mortis et resurrectionis Christi.

De senectute 95. Senectutis momentum in ministerio pastorali non adhuc satis agnoscitur. Nostris temporibus numerus senum magis magisque augescit. Ipsi vero ab hodierna societate non raro negleguntur; idque bene animad­ vertendum est, ad pastoralem activitatem quod attinet. Iamvero senes haud parva commoda communitati praestare poterunt tum operositate sua, cuius aequa aestimatio non semper habetur, tum suae experientiae testimonio. Praeterea ofiicium iustitiae est adiuvare ope catecheseos senes relate ad mortem, quae biologice proxima est, socialiter quadantenus iam est in actu, quia fere nihil iam expectatur ex eorum activitate. Catechesis senes educare debet ad spem supernaturalem, vi cuius mors consideratur tamquam transitus ad veram vitam et occursus cum divino Salvatore. Senectus hoc modo fieri potest signum praesentiae Dei, immortalis vitae et futurae resurrectionis. Quod quidem testimo­ nium eschatologicum erit, quod senes,praebere poterunt per patientiam erga se ipsos et erga alios, per benevolentiam, per preces effusas ad Sacra Congregatio pro Clericis 155

laudandum Deum, per paupertatis spiritum et fiduciam in Deo collo­ catam. Procul dubio gravis esset Ecclesiae iactura, si multitudo senum baptizatorum non ostenderet suam christianam fidem clariore luce re­ splendere, morte appropinquante.

Peculiares formae catecheseos pro adultis 96. Dantur rerum adiuncta atque circumstantiae quae peculiares formas catecheseos postulant. a) Adest catechesis initiationis christianae vel catechumenatus adultorum. d) Adest catechesis pro iis qui peculiari modo apostolatui laicorum addicti sunt. Patet in his casibus catechesim curare debere profundius studium nuntii christiani. c) Adest catechesis quae impertienda est occasione praecipuorum vitae eventuum, quae sunt matrimonium, filiorum baptisma, prima com­ munio et confirmatio, periodi difficiliores in filiorum educatione, ali­ cuius infirmitas, etc. Haec sunt momenta in quibus homines quam maxime impelluntur ad veram vitae significationem quaerendam. d) Adest catechesis quae impertienda est occasione alicuius muta­ tionis in vitae condicionibus, scilicet occasione ingressus in laborem, vitae militaris, migrationis, mutationis professionis vel status socialis. Hae mutationes possunt quidem bona animi augere, sed possunt etiam animos perturbare et spem eripere. Communitatis christianae munus est necessaria subsidia fraterno amore eis suppeditare. Verbum Dei, quod in his casibus quandoque promptiore animo excipitur, lux et auxilium esse debet. e) Adest catechesis quae spectat ad christianum temporis liberi usum, necnon quae tempore itinerum recreationis causa susceptorum facienda est.8 /) Adest catechesis quae facienda est occasione eventuum peculia­ rium qui vitam Ecclesiae vel societatis respiciunt. Hae speciales formae catecheseos nullo modo imminuunt necessi­ tatem instituendi cyclos catecheseos, in quibus opera datur systematico studio totius nuntii christiani. Haec formatio organica atque ordinata non est profecto reducenda ad simplicem seriem conferentiarum atque sermonum.

8 Cfr. Directorium Generale pro ministerio pastorali quoad « turismum », n. 19, 25. 156 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale

Munera peculiaria catecheseos pro adultis 97. Catechesis pro adultis ut semper idonea evadat ad responden­ dum urgentioribus necessitatibus nostri temporis debet : a) Educare ad mutationes sociologicas atque culturales hodiernae societatis sub lumine fidei recte aestimandas. Christianus populus magis magisque animadvertit necessitatem perscrutandi quonam perducere possit hodiernus progressus societatis et discernendi sive vera bona sive pericula praesentis humanae civilitatis. Ipse exoptat ut adiuvetur in aestimandis mutationibus quae continuo fiunt et vult illuminari circa agendi modos, quos potest ac debet suos facere. b) Explanare hodierna quaesita de rebus religiosis atque mora­ libus. Catechesis sua facere debet nova quaesita, quae homines huius aetatis sibi proponunt. Exempli gratia, hodie magnum momentum tri­ buitur quaestionibus, quae ad relationes sociales spectant. Homo desi­ derat novam formam imprimere societati, in qua vivit. Huiusmodi renovationis conatus, in quo manifesto patent responsabilitates atque limites hominis,9 sollicitudinem catecheseos effugere nullo modo potest. c) Illustrare relationes, quae inter actionem temporalem et actio­ nem ecclesialem intercedunt. Ad catechesim pertinet christianos educare ad percipiendas mutuas relationes, quae inter munera temporalia et munera ecclesialia intercedunt. Catechesis clara in luce ponere debet perfunctionem munerum temporalium utiliter innuere posse in ipsam ecclesialem communitatem, cum ipsam magis consciam reddat sui finis transcendentis et suae in mundo missionis, ac perfunctionem munerum ecclesialium vertere in commodum ipsius humanae societatis.10 d) Evolvere fundamenta rationalia fidei. Ecclesia semper tuita est rationalia fidei fundamenta contra fideismum. Catechesis magis magisque evolvere debet rectam intelligentiam fidei, qua ostendatur actum fidei et veritates credendas cum exigentiis humanae rationis conformes esse. Catechesis monstrare debet Evangelium semper actuale et pertinens esse. Promovenda est igitur actio pastoralis de doctrina et de cultura christiana.

9 Cfr. Litt. Encycl. Populorum Progressio, A.A.S. 59 (1967), pp. 257-299. 10 Cfr. Const. past. de Eccl. in mundo huius temporis Gaudium et spes, 40-45. Sacra Congregatio pro Clericis 157

PARS VI DE ACTIONE PASTORALI MINISTERII VERBI

Actio pastoralis 98. Ex iis quae exposita sunt circa actum catechisticum et materiam catecheseos, ortum habet iter actionis pastoralis, cuius summa capita in hac parte considerantur. Huiusmodi actio postulat organa idonea in ambitu nationali a Con­ ferentiis Episcopalibus statuenda, quae sive deliberationem, sive inve­ stigationem et executionem spectent. Generatim haec organa complec­ tuntur : a) commissionem episcopalem pro catechesi, in qua operam praestant membra ex officio cooptata et periti; b) organum executivum permanens (officium, centrum, etc.). Ut actio pastoralis ministerii verbi, ope horum organorum, modo efficaci ac coordinato peragi possit, necessarium est ut : 1) apparetur relatio circa reales rerum et loci condiciones et circa ea quae possibilia sunt in his condicionibus, ad ministerium verbi quod attinet; 2) in vulgus edatur programma actionis peragendae ; 3) cura ponatur in efformandis atque instruendis iis qui de hac re responsabilitatem habent ; 4) recte dirigantur et apparentur apta instrumenta laboris; 5) promoveantur aptae catecheseos structurae; 6) coordinetur actio pastoralis catechetica cum ceteris pastoralis laboris campis ; 7) curetur investigatio ; 8) faveatur cooperationi internationali. Indicationes et suggestiones in hac parte propositae non semper et simul adimpleri possunt in omnibus Ecclesiae partibus. In iis natio­ nibus aut regionibus, ubi actio catechetica nondum satis progressa est, huiusmodi suggestiones et indicationes metas gradatim assequendas indicare volunt.

Caput I

ANALYSIS SITUATIONIS Finis 99. Necessarium est ut, intra Conferentiae ambitum, cognitio clara habeatur situationis, in qua ministerium verbi exercetur. 158 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale

Haec analysis eo spectat, ut appareat quanam mensura Ecclesiae actio evangelizationis propositum sibi finem assequatur. Quare attenta consideratione investigandum est, qua ratione ministerium verbi exer­ citum sit et quinam effectus — quantum humana cognitione percipi possunt — obtenti sint per catechesim vel per alias formas quibus nun­ tium christianum proponitur. Examini subicienda sunt incepta Eccle­ siae, quomodo recepta sint, ubi et a quibus personis, quibus fructi­ bus, etc.

Obiectum

100. Obiectum huius investigationis multiplex est ; complectitur enim examen actionis pastoralis et analysim situationis religiosae necnon condicionum sociologicarum, culturalium et oeconomicarum, quatenus haec facta vitae collectivae magnum influxum habere possunt in proces­ sum evangelizationis.

Modi

101. Quoniam agitur de opere satis arduo, necessarium est ut duo pericula vitentur, scilicet cavendum est : a) ne tamquam certa habeantur elementa et indicia quae non satis explorata vel comprobata sint; b) ne exigatur studium tali perfectione scientifica peractum, quae attingi nequit. Probe etiam animadvertendum est investigationes technicas, per modum quaestionum vel consultationum institutas, parum prodesse, nisi praevia habeatur diligens consideratio circa varias formas pasto­ ralis actionis, quae eligi possint. Quod ergo pro Conferentiis Episco­ palibus videtur necessarium, est situationis integra visio, quae acquiri potest consulendo peritos vere doctos in documentorum existentium perscrutatione atque deducendo conclusiones ex eadem actione pasto­ rali iam inchoata. Ad hoc studia monographica auxilium valde utile afferre poterunt. Ad studium situationis tota communitas christiana operam conferre debet, ut conscia fiat quaestionum et ad agendum disponatur.

Effectus

102. Huiusmodi investigatio non est sibimet finis, sed in lucem ponere activitates validiores et ad eas suscipiendas viam sternere debet, tum incrementum dando operibus et inceptis quorum efficacia iam com- Sacra Congregatio pro Clericis 159 probata sit, tum alia promovendo. Agitur enim de praevisione et de praeparatione earum rerum, quae necessario agenda sunt tempore futuro. Huiusmodi investigatio persuadere etiam debet iis, qui in ministe­ rium verbi dant operam, situationes humanas ambivalentes esse, quod attinet ad actionem pastoralem. Quare Evangelii operarii oportet ut discant possibilitates detegere, quae suae actioni in nova ac diversa situatione panduntur. Periculum adest, ne cognitio difficultatum ad concludendum inducat actionem pastoralem impossibilem esse. E contra, persuasum sibi quisque habeat realitates culturales non esse elementa inertia, immutabilia, univoca, ita ut circa eas gratia et activitas pasto­ ralis quasi ad impotentiam redigantur. Semper enim transformationis processus possibilis est, qui aditum ad fidem patefacere valeat.

Caput II

PROGRAMMA ACTIONIS

Programma actionis 103. Postquam diligenter explorata est situatio, necesse est ut pro­ cedatur ad evulgandum programma actionis, ope potissimum Directorii Catechistici. Hoc programma proposita, instrumenta actionis pasto­ ralis catecheticae et normas, quae eamdem actionem dirigunt, deter­ minat, ita quidem ut, cum propositis et normis Ecclesiae universalis omnino consona, loci necessitatibus plene respondeant. In programmate actionis proponendo, bene prae oculis habeantur munera quae exercere possunt instituta stricte ecclesialia, cuiusmodi sunt : paroeciae, peculiares fidelium communitates, consociationes apo­ stolatui addictae; institutum familiae; instituta educativa, ut schola tum christiana tum neutra; ac quaelibet alia forma coetuum socialium vel culturalium. Metae assequendae et media adhibenda habeantur veluti cardo cuius­ vis programmatis actionis.

Metae assequendae 104. Metae assequendae in campo pastoralis actionis gradus et modos varios suscipere possunt, secundum locorum et necessitatum diversita­ tem. Omnes tamen spectare debent ad progressum fidei et morum apud christifideles et ad incrementum relationum, quas ipsi habent cum Deo 160 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale et cum proximo. Ut exempla afferantur, spectare debent ut adulti fidei maturitatem adipiscantur, ut christiana doctrina ad scientificus et technicos coetus perveniat, ut familia sua christiana munera exercere possit, ut praesentia christiana vim habeat in opere transformationis socialis. Quoniam vero metae generatim multiplices sunt, expedit omnino ut opportuno tempore eaedem decernantur, et quidem secundum ordi­ nem prioritatis propositorum, quae sunt assequenda. Opportunum etiam est, ut metae pastorales statutae pro quadam regione, opportune comparentur cum illis, quae statutae sunt a Con­ ferentiis Episcopalibus magis proximis ratione territorii vel culturae.

Media adhibenda 105. Media adhibenda in primis sunt : instituta catechistica pro­ movenda vel sustentanda, programmata, textus,1 instrumenta laboris, instructiones circa methodos,2 etc. Ambitus investigationis circa media, practice circumscribi nequit. Attamen bene semper id est attendendum, ut media quae proponuntur semper apte respondeant finibus spiritua­ libus, qui assequendi sunt.

Normae 106. Normae, quae de catechesi tradi possunt, multiplices sunt, et variant iuxta fines consequendos. Prae ceteris peculiare momentum habent normae quae respiciunt catechesim pro fidelibus ad sacramenta praeparandis, cuiusmodi sunt : normae spectantes catechumenatum adultorum, initiationem sacramentalem puerorum, praeparationem fa­ miliarum ad baptismum infantium. Ut huiusmodi normae efficaces evadant, expedit ut paucae ac sim­ plices sint et criteria externa potius quam interna definiant. Uti patet, nulla norma particularis, sine Apostolicae Sedis benepla­ cito, legibus generalibus Ecclesiae et praxi communi derogare potest.

Distributio et Promotio responsabilitatum 107. In primis opera danda est ut perspicua atque efficax munerum et responsabilitatum distributio habeatur. Magni momenti est, verbi gratia, ut illustrentur et in sua luce ponantur responsabilitates fami­ liarum christianarum, communitatum fidelium, cleri, catechistarum.

1 Cfr. caput 5 huius partis. 2 Cfr. Partem IV. Sacra Congregatio pro Clericis 161

Attamen satis non est ut in virium iam exsistentium distributione sista- tur; necessarium etiam est, ut prorsus omnium christifidelium opera magis magisque excitetur atque promoveatur. Etenim curandum est, ut communitas christiana in dies conscia fiat sui muneris, quod in eo positum est, ut ipsa sit signum sapientiae et dilectionis Dei, nobis in Christo manifestatae. Quam ad rem expedit ut tum tota communitas tum singuli christifideles, quantum fieri potest, tempestive semper cer­ tiores fiant de iis, quae agenda sunt, itemque omnes invitentur ad acti­ vam partem habendam in inceptis suscipiendis, in decisionibus capien­ dis et in iis exsequendis quae statuta sunt. In apparandis activitatis catechisticae programmatibus, id bene recolendum est, quod varia incepta quandoque incommoda et conten­ tiones gignere possunt. Difficultates, verbi gratia, oriri possunt e muta­ tionibus quae habentur in loquendi modo necnon in novis sententiis circa relationem educati vam et apostolicam. In his casibus, omnibus viribus vitanda sunt ea omnia, quae animos indebite conturbare possunt. Denique necessarium est ut omnes activitates catechisticae praeditae sint opportunis subsidiis oeconomicis.

Caput III

FORMATIO CATECHISTICA

Formatio catechistica 108. Quaelibet activitas pastoralis, ad quam absolvendam praesto non sint personae vera formatione ac praeparatione praeditae, necessario in irritum cadet. Ipsa laboris instrumenta efficacia esse nequeunt, nisi adhibeantur a catechistis rite formatis. Quare congrua catechistarum formatio antecedere debet renovationem textuum et solidiorem cateche­ seos tradendae organizationem. In primis necessarium est ut cura habeatur de iis formandis, qui in campo nationali activitates catechisticas absolvunt. Hoc munus pro­ prium est Conferentiarum Episcopalium. Formatio, tamen, eorum qui in campo nationali activitatibus catechisticis praesunt, coniunctam habere debet, tamquam suum naturale complementum atque continua­ tionem, formationem catechistarum qui in ambitu regionali ac dioe­ cesano hanc activitatem peragunt. Hoc alterum munus pertinet ad Conferentias Episcopales regionales, ubi exsistunt, et ad singulos Episcopos.

11 - A. A. s. 162 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale

Instituta superiora et scholae catechisticae 109. Fovenda vel condenda sunt instituta superiora pastoralis cate­ chisticae, hac de causa, ut catechistae praeparentur idonei ad mode­ randam catechesim in campo dioecesano vel intra ambitum activitatum, quibus addictae sunt Congregationes religiosae. Haec superiora insti­ tuta esse poterunt nationalia, vel etiam internationalia. Ipsa similitu­ dinem prae se ferre debent studiorum universitatum, quod attinet ad curriculum studiorum, ad tempus assignatum cursibus peragendis et ad condiciones admissionis. Condantur etiam scholae catechisticae intra fines singularum dioece­ sium vel saltem Conferentiarum regionalium, quae eo spectent, ut, per curriculum studiorum inferioris quidem gradus sed tamen efficax, per­ sonae praeparentur quorum activitas officio catechizandi pleno tem­ pore dedicetur.

Formatio permanens 110. Formatio permanens complectitur modos et gradus diversos. Ea protrahatur necesse est per totum temporis spatium, quo catechistae addicti manent suis muneribus. Quare respicit tum moderatores cate­ cheseos tum communes catechistas. Formatio permanens demandari non potest unice officiis centralibus ; sed de ea curam gerere debent etiam minores communitates christianae, hanc quoque ob causam, quod condiciones et necessitates catecheseos variare possunt pro locorum diversitate. Clerus iique omnes, ad quos pertinent responsabilitates in catechesi moderanda ac dirigenda, ofii­ cium habent curandi formationem permanentem suorum in catechesi cooperatorum.

Finis formationis catechisticae 111. Formationis catechisticae culmen et centrum positum est in aptitudine et habilitate nuntium evangelicum communicandi. Ipsa igi­ tur postulat formationem theologico-doctrinalem, anthropologicam et methodologicam accuratam, pro gradu scientiae attingendo. Cogni­ tiones doctrinales tamen non sunt terminus formationis. Nam formatio est completa cum catechista idoneus evadit ad seligendam rationem aptiorem nuntii evangelici communicandi coetibus et personis, qui versantur in condicionibus semper diversis et singularibus. Sacra Congregatio pro Clericis 163

Formatio theologico-doctrinalis, anthropologica, methodologica 112. a) Doctrina. Per se patet necessitas adipiscendi validum patri­ monium doctrinale, quod semper complecti debet adaequatam cogni­ tionem doctrinae catholicae et gradum theologiae scientificae attingere debet apud instituta catechistica superiora. Totius huius formationis Sacra Scriptura sit veluti anima. Utcumque sit, doctrina tali modo possideri debet, ut catechista valeat non solum nuntium evangelicum exacte tradere, sed etiam ipsos cate- chizandos capaces reddere ad recipiendum idem nuntium activo modo necnon discernendi in itinere spirituali catechizandorum id quod cum fide . b) Scientiae humanae. Nostra aetas permagno scientiarum de homine incremento signatur et distinguitur. Eaedem iam non solum viris doctis et peritis reservantur; ipsaemet hominis moderni conscien­ tiam, quam de se ipso habet, penetrant. Eaedem afficiunt relationes sociales atque veluti texturam culturalem hodiernae humanitatis etiam mediocriter excultae efformant. Magisterium scientiarum humanarum gignit arduas quaestiones quoad earum selectionem et methodum eas docendi, cum amplissimus sit numerus et diversitas harum disciplinarum. Quoniam agitur de instruendis non viris peritis in psychologia, sed catechistis, norma sequenda haec est, ut secernatur et deligatur id quod directe eos iuvare potest ad sibi comparandam communicandi capacitatem. c) Formatio methodologica. Suapte natura methodologia nihil aliud est nisi attenta consideratio mediorum, quae experientia com­ probata sunt. Quare maius momentum tribuendum est exercitiis prac­ ticis quam institutioni theoricae paedagogiae. Nihilominus institutio theorica necessaria est ad iuvandum catechistam, ut ipse variis situa­ tionibus apte obveniat, ad vitandam formam empiricam tradendi cate­ chesim, ad percipiendas mutationes quae habentur in relationibus educativis, ad recte dirigendum futurum laborem. Bene animadvertendum est, quod attinet ad formationem catechi­ starum communium (qui nempe prima catecheseos elementa tradunt), supra memoratas cognitiones melius acquiri posse, si tradantur eodem tempore quo labor absolvitur (v.g. tempore sessionum, in quibus pa­ rantur et ad trutinam revocantur lectiones catecheseos). 164 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale

Modus artem catecheticam discendi 113. Requiritur talis catechistae praeparatio ut bene interpretari queat reactiones alicuius coetus vel personae, ut valeat eorum capaci­ tates spirituales discernere et modum eligere, quo nuntius evange­ licus fructuose et efficaciter recipi possit. Quam ad rem plures dari possunt methodi : exercitia practica, labores absolvendi in communi, analysis casuum, etc. Cardo totius quaestionis in eo est, ut bene perpendatur et percipiatur capacitas communicativa nuntii christiani. Catechesis, quae est praxis Ecclesiae, non addiscitur modo mere theo- rico. Ex experientia, e magistrorum peritorum ductu, ex ipso muneris exercitio acquiritur ars catechesis impertiendae, ad quam efformandam simul conferunt aptitudo ad apostolatum, cognitio fidei, hominum et legum quae dirigunt progressus sive singulorum hominum sive com­ munitatum.

Vita spiritualis catechistarum 114. Munus catechistae concreditum ab eo postulat intensam vitam sacramentalem et spiritualem, orationis consuetudinem, sensum pro­ fundum praestantiae nuntii christiani eiusque efficaciae ad vitam transformandam, ac studium caritatis, humilitatis et prudentiae, quae sinant ut Spiritus Sanctus in catechizandis fecundam suam operam perficiat.

Formatio catechistarum 115. Necessarium est ut auctoritates ecclesiasticae aestiment for­ mationem catechistarum tamquam munus maximi momenti. Haec formatio dirigitur ad omnes catechistas,3 tum laicos tum reli­ giosos, et etiam ad parentes christianos, qui exinde validum auxilium sumere possunt ad peragendam catechesim initialem et occasionalem, quae ad ipsos pertinet. Dirigitur diaconis et, peculiari modo, presby­ teris. Ii, enim, « vi sacramenti Ordinis, ad imaginem Christi, summi atque aeterni Sacerdotis4 ad Evangelium praedicandum fidelesque pascendos et ad divinum cultum celebrandum consecrantur, ut veri sacerdotes Novi Testamenti ».5 Revera in singulis paroeciis verbi Dei praedicatio maxime committitur coetui sacerdotum, qui tenentur the­ sauros sacrae scripturae christifidelibus aperire atque, per anni litur-

3 Cfr. Decr. de activ. mission. Ecclesiae Ad gentes divinitus, 17, 26. 1 Cfr. Hb. 5, .1-10; 7, 24; 9, 11-28. 5 Const. dogm. de Ecclesia Lumen gentium, 28. Sacra Congregatio pro Clericis 165

gici cursum, fidei mysteria et normas vitae christianae homiliis expo­ nere.6 Quare magni momenti est ut accurata praeparatio catechetica in seminariis et scholasticatibus alumnis impertiatur, eademque postea praefata formatione permanenti7 perficiatur. Denique dirigitur ad religionis magistros in scholis publicis, quae tum ad Ecclesiam tum ad Rempublicam pertinent. Ad obeundum tam gravis momenti munus seligendi ii tantummodo sunt, qui ingenio, doctrina et spirituali vita praestent.8 Valde optandum est ut in hac formationis provincia vera coope­ ratio habeatur inter varias activitates apostolicas et catechesim, quippe quae, etsi sub aspectu diverso, commune absolvunt munus nuntium christianum communicandi.

Caput IV

INSTRUMENTA LABORIS

Instrumenta laboris 116. Inter praecipua catecheseos instrumenta haec recensentur : — directoria Conferentiarum Episcopalium ; — programmata; — catechismi; — textus didactici; — media audiovisiva.

Directoria Catechistica 117. Directoria eo spectant ut promoveatur et coordinetur actio catechistica in territorio alicuius regionis vel nationis, vel etiam plurium nationum quae ad eamdem aream socio-culturalem pertinent. Antequam promulgentur, audiantur singuli locorum Ordinarii eaque approbationi Sedis Apostolicae subiciantur.9

Programmata 118. Programmata statuunt iuxta aetates vel loca vel tempora deter­ minata fines educativos attingendos, criteria methodologica adhibenda et materiam in catechesi tradendam. Curandum omnino est ut mysteria

6 Cfr. Const. de S. Liturgia Sacrosanctum Concilium, 51, 52. 7 Cfr. n. 110. 8 Cfr. Const. past. de Eccl. in mundo huius temporis Gaudium et spes, 5. 9 Cfr. n. 134. 166 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale

fidei, a fidelibus adultis credenda, in programmatibus pro catechismis puerorum et adulescentium modo eorum aetati adaptato iam indicentur.10

Catechismi 119. Summum momentum tribuendum est catechismis ab auctoritate ecclesiastica publicatis. Eorum finis est praebere per compendium et modo practico documenta revelationis traditionisque christianae et elementa praecipua quae inservire debent ad actuositatem catechisticam, id est ad personalem fidei educationem. In debita igitur aestimatione habeantur documenta traditionis et maxima diligentia cavendum est ne proponantur tamquam doctrina fidei peculiares interpretationes, quae nonnisi opiniones privatae vel sententiae alicuius scholae theolo­ gicae sunt. Ecclesiae doctrina fideliter referenda est. Hoc in loco appli­ candae sunt normae expositae in capite I tertiae partis. Attentis gravibus redactionis difficultatibus necnon peculiari horum documentorum momento, summe expedit ut : a) adhibeatur socia opera plurium in re tum catechetica tum etiam theologica peritorum ; ö) consulantur viri periti in aliis disciplinis tum religiosis tum humanis necnon ceterae pastorales organizationes; c) singuli locorum Ordinarii consulantur et de eorum sententiis ratio attente habeatur ; d) experimenta particularia praecedant definitivam publicationem ; e) certo temporis spatio transacto, hi libri debite recognoscantur. Hi catechismi, antequam promulgentur, examini et approbationi Sedis Apostolicae subiciendi sunt.11

Textus didactici 120. Textus didactici sunt subsidia oblata communitati christianae, quae in catechesim incumbit. Nullus textus substituere potest vivam nuntii christiani communicationem. Nihilominus textus magnum mo­ mentum habent, quia inserviunt ad diffusiorem explicationem documen­ torum traditionis christianae et elementorum quae favent catecheticae actuositati. Pro redactione quoque horum textuum requiritur ut adhi­ beatur socia opera plurium in re catechetica peritorum atque consu­ lantur alii viri periti.

10 Cfr. n. 134. 11 Cfr. n. 134. Sacra Congregatio pro Clericis 167

Libri ad usum catechistarum 121. Hi libri complecti debent : — explanationem nuntii salutis (iugis relatio fieri debet ad fontes, et bene distinguendum est inter ea quae ad fidem et ad doctrinam tenen­ dam pertinent et ea quae sunt merae opiniones theologorum) ; — consilia psychologica et paedagogica ; — suggestiones ad methodum spectantes. Praevideantur etiam libri seu scripta pro exercenda inquisitione et activitate catechizandorum. Haec scripta poterunt inseri in ipsis libris ad usum catechizandorum vel evulgari ut libelli distincti. Cura denique habeatur ut libri in usum parentum edantur, si agitur de catechesi pueris impertienda.

Media audiovisiva 122. Media audiovisiva adhibentur praesertim : a) ut documenta ad institutionem catechisticam elementis obiec­ tivis ditandam; hoc in casu excellere debent veracitate, diligenti noti­ tiarum selectione et perspicuitate didactica ; b) ut imagines ad sensibilitatem et imaginationem recte educan­ das ; hoc in casu prae se ferre debent notas pulchritudinis et efficaciae in animis commovendis. Haec sunt munera necessaria quoad haec media : — promovere studia circa criteria quae dirigere debent creationem et selectionem horum mediorum, congruenter ad peculiares aspectus nuntii christiani qui proponendi sunt et ad peculiares coetus hominum quibus destinantur; — instruere catechistas ad rectum usum horum mediorum (saepe enim contingit ut catechistae nesciant naturam propriam locutionis per imagines ; multo saepius fit etiam ut media audiovisiva male adhi­ bita perducant ad se gerendum non active sed passive; etc.).

« Mass media » 123. « Mass media )) quae dicuntur, inter alia id efficiunt, ut notas realitatis et actualitatis tribuant factis, institutis et ideis, de quibus loquuntur, et, e contra, imminuant in communi aestimatione momentum earum rerum, de quibus iacent. Nuntius ergo salutis locum habere debet inter media communicatio­ nis socialis.12 Quare satis non est ut perficiantur media, quibus Ecclesia

12 Cfr. Decr. de instr, communicationis socialis Inter mirifica, 3. 168 Acta, Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale iam gaudet in hoc campo, sed necessarium etiam est ut promoveatur cooperatio inter productores, scriptores et scaenicos artifices qui in hunc finem operam praestant. Huiusmodi cooperatio postulat ut in ambitu nationali et internationali instituantur coetus virorum perito­ rum, qui veram utilitatem afferre possint, si consulantur circa program­ mata activitatum, quae religionem respiciant. Item munus catecheseos est educare christifideles ad discernendam naturam atque valorem earum rerum, quae per « mass media » propo­ nuntur. Hoc tamen, uti patet, requirit praeviam cognitionem technicam locutionis propriae horum mediorum.

« Instructio iuxta programmata ))

124. In ambitu mediorum audiovisivorum, quae catechesis adhibere potest ac debet ut suum finem melius consequi possit, neglegenda non est illa nova ac hodie magis magisque invalescens methodus, quam in rei didacticae campo (( instructionem iuxta programmata » (« Istru­ zione programmata ») appellant. Hac in re, tamen, debita ratione habita difficultatum quae oriuntur tum ex veritatibus docendis tum ex fine ipsius catecheseos, caveantur extemporales explicationes ; sed tum in apparandis programmatibus tum etiam in veritatibus ope imaginum exprimendis, coniuncta advocetur opera hominum peritorum in sacra theologia, in catechesi, in arte didactica audiovisiva.

Caput V

CATECHESEOS ORGANIZATIO

Catecheseos organizatio

125. Intra ambitum cuiusvis Conferentiae Episcopalis, organizatio catecheseos potissimum complectitur structuras dioecesanas, regionales, nationales. Fines praecipui harum structurarum sunt : a) promovere activitates catechisticas; b) cooperari cum ceteris inceptis et operibus apostolicis (v.g. cum commissione liturgica, consociationibus apostolatus laicorum, commis­ sione oecumenica, etc.), quia hae omnes activitates Ecclesiae partem habent, etsi modo diverso, in ministerio verbi. Sacra Congregatio pro Clericis 169

Structurae dioecesanae

126. Decreto Provido sane 13 statutum est Officium Catechisticum dioecesanum, cuius munus est totam organizationem catechisticam moderari. Huiusmodi Officium dioecesanum complecti debet coetum personarum, quae specifica competentia praeditae sint. Amplitudo et diversitas quaestionum, de quibus est agendum, postulant ut responsa­ bilitates distribuantur inter plures, qui vere sint periti. Officium dioecesanum promovere quoque debet ac dirigere laborem earum organizationum (uti sunt centrum catechisticum paroeciale, con­ fraternitas doctrinae christianae, etc.), quae sunt veluti cellulae fun­ damentales actionis catechisticae. Centra permanentia ad catechistas formandos condenda sunt a com­ munitatibus localibus. Hoc modo manifeste patet apud populum chri­ stianum opus evangelizationis et actionem docendi nuntium salutis ad omnes pertinere. Officium Catechisticum igitur, quod ad Curiam dioecesanam perti­ net, est instrumentum quo Episcopus, caput communitatis et magister doctrinae, utitur ad universas activitates catechisticas dioeceseos diri­ gendas ac moderandas. Nulla dioecesis proprio Officio Catechistico carere potest.

Structurae regionales 127. Expedit ut variae dioeceses propriam actionem coniungant, in communem utilitatem conferentes experimenta et incepta, officia et subsidia; ut dioeceses melius instructae auxilium afferant ceteris et ut programma communis actionis apparetur quod universam regionem attingat.

Structurae nationales 128. Necessarium omnino est ut Conferentia Episcopalis, ac magis directe Commissio Episcopalis pro catechesi, organo quodam perma­ nenti instruatur. Hoc Officium vel Centrum Catechisticum Nationale sibi duplex munus proponit: — inservire necessitatibus catechisticis quae ad totam Nationem pertinent. Huc spectant scripta typis edita quae momentum habeant in tota Natione, congressus nationales, relationes cum « mass media »,

13 Cfr. A.A.S. 27 (1935), pp. 151 ss. 170 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale et generatim ea omnia opera et incepta quae facultates singularum dioecesium vel regionum excedunt; — inservire dioecesibus et regionibus ut evulgentur notitiae et incepta catechistica, actio coordinetur et auxilium afferatur dioecesibus minus in re catechetica maturis. Praeterea pertinet ad Officium vel Centrum Nationale etiam coor­ dinare propriam actionem cum actione ceterorum institutorum pasto­ ralium nationalium, itemque cooperari cum universo motu catechistico internationali.

Caput VI

COORDINATIO ACTIONIS PASTORALIS CATECHISTICAE CUM UNIVERSA ACTIONE PASTORALI

Catechesis et actio pastoralis 129. Cum quilibet actus, qui momentum habeat in Ecclesia, mini­ sterium verbi participet, et cum catechesis semper relationem habeat cum universa vita ecclesiali, hinc sequitur actionem catechisticam necessario coordinationem postulare cum generali actione pastorali. Finis huius cooperationis in eo positus est, ut communitas christiana congrua ordinataque ratione crescat atque evolvatur, quippe quae, etsi variis specificis muneribus distinguatur, nihilominus ad unicam fun­ damentalem metam contendit. Necessarium igitur est, ut catechesis cum ceteris activitatibus pasto­ ralibus consocietur,14 hoc est cum motu biblico, liturgico, oecumenico, cum apostolatu laicorum, cum actione sociali, etc. Praeterea prae oculis habendum est hanc cooperationem necessariam esse inde ab initio, hoc est inde a tempore, quo studia et rationes organizationis laboris pasto­ ralis inchoantur.

Catechumenatus adultorum 130. Catechumenatus adultorum, qui simul est catechesis, partici­ patio liturgica et vita communitaria, praeclarum exhibet exemplum talis instituti, quod gignitur e cooperatione diversorum munerum pasto­ ralium. Eius finis enim est dirigere iter spirituale hominum, qui ad baptismatis receptionem sese praeparant, eorum mentis habitus et morum mutationem moderari. Est schola praeparatoria vitae christia-

Cfr. Motu proprio , 17. Sacra Congregatio pro Clericis 171 na e, introductio ad vitam religiosam, liturgicam, caritativam et apo­ stolicam populi Dei.15 Universa communitas christiana per patrinos, qui eius vicem gerunt, non autem solum sacerdotes vel catechistae, in hoc opus incumbit.

Caput VII

NECESSITAS PROMOVENDI INVESTIGATIONEM SCIENTIFICAM

Investigatio scientifica 131. Attenta celeri evolutione culturae hodiernae, motus catechi­ sticis, investigatione scientifica destitutus, progredi nullo modo poterit. Quare necessarium est ut organa nationalia Conferentiarum Episco­ palium investigationes consociatas promoveant. Opus scilicet est ut decernatur programma quaestionum investigandarum ; ut cognitio ha­ beatur quaestionum, quarum studium iam in cursu est, et opportunae ineantur rationes cum viris peritis qui in eas incumbunt; ut studium instituatur quaestionum nondum investigatarum, collatis hanc ad rem necessariis subsidiis oeconomicis. Occurrere possunt argumenta investigationum, quorum momentum universale est : v. g. relationes quae intercedunt catechesim inter et exegesim hodiernam, catechesim et anthropologiam, catechesim et « mass media », etc. Natura atque difficultates harum investigationum saepe cooperationem internationalem suadent.

Caput VIII

COOPERATIO INTERNATIONALIS ET RELATIONES CUM SEDE APOSTOLICA

Cooperatio internationalis 132. Collegium Apostolicum modo solidali munere suo fungitur.16 Pluries in hac Directorii parte considerata sunt consectaria, quae orta ex hac solidarietate catechesim attingunt (v.g. : caput II : comparatio metarum pastoralium inter nationes magis próximas ; caput III : erectio institutorum superiorum ; caput IV : elaboratio instrumentorum com­ munium laboris; caput VII: inquisitio scientifica).

15 Cfr. Decr. de activ. mission. Ecclesiae Ad gentes divinitus, 13-14; Const. de S. Li­ turgia Sacrosanctum Concilium, 65; Decr. de past. Episcop. munere in Ecclesia Christus Dominus, 14. 16 Cfr. Const. dogm. de Ecclesia Lumen gentium, 22-23; Decr. de activ. mission. Eccle­ siae Ad gentes divinitus, 38; Decr. de past. Episcop. munere in Ecclesia Christus Dominus, 2, 4. 172 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale

Cooperatio internationalis requiritur etiam in iis quae pertinent ad ministerium verbi directum ad emigrantes. Munus absolvendum duplex est. Ex una parte necessarium est ut migrantibus verbum Dei praebeatur. Cum diversa sint lingua, cultura, consuetudines, id postulat mutuum commercium sive notitiarum sive personarum inter ecclesias nationum unde migrantes proveniunt et ec­ clesias nationum quae eos excipiunt. Ex altera parte necessarium est ut ministerium verbi valeat reddere christianos nationum, quae hospi­ tium dant, conscios problematum quibus migrantes premuntur, et promptos ad eos fraterno amore excipiendos. Cooperatio internationalis requiritur etiam pro catechesi « turista- rum ». Constat enim « turismum », quem vocant, magis magisque inter omnes nationes propagari.17 Cooperatio internationalis observantiam ostendere debet erga munera et condiciones ecclesiarum localium. Quare nationes quae magis progres­ sae sunt quoad personas, bona oeconomica et investigationem scien­ tificam, auxilium afferant ceteris nationibus minus progressis, neque exigant ut suae cogitandi agendique rationes suaeque methodi adhi­ beantur.

Sancta Sedes 133. Sicut Petrus constitutus est caput Collegii Apostolorum et fun­ damentum super quod aedificatur Ecclesia, ita Successor Petri, Roma­ nus nempe Pontifex,18 est caput visibile Collegii Episcoporum totiusque populi Dei. Ipse suum universale munus docendi atque regendi adimplet ut Vicarius Christi et totius Ecclesiae Pastor 19 semper ad utilitatem spiritualemque progressionem populi Dei. Potest autem hoc suum munus secundum necessitates Ecclesiae libere adimplere, sive modo personali, sive modo proprie collegiali, una scilicet cum Ecclesiae universae Epi­ scopis. Modum autem personalem exercet vel propriis actis vel per acta ministerialia, in primis Dicasteriorum suae Romanae Curiae.

Sacra Congregatio pro Clericis 134. Responsabilitas centralis catecheseos territoriorum iuris sic dicti communis Sacrae Congregationi pro Clericis (Officio Secundo) com­ missa est. Ipsa munere fungitur adlaborandi, coordinandi et moderandi in iis fovendis quae spectant praedicationem verbi Dei et apostolatus

17 Cfr. Directorium Generale pro ministerio pastorali quoad « turismum », passim. 18 Cfr. Const. dogm. de Ecclesia Lumen gentium, 22. 19 Cfr. Const. dogm. de Ecclesia Lumen gentium, 22. Sacra Congregatio pro Clericis 173 opera ; notitias evulgandi collaborationemque inter varias nationes, prout fieri potest, promovendi. Operam impendit in incrementum et moderamen officiorum quae cate­ chesi praeficiuntur. Recognoscit et approbat directoria de catechesi, catechismos atque programmata praedicationis verbi Dei a Conferentiis Episcoporum con­ fecta. Congressus catechisticos nationales fovet vel internationales probat aut cogit.20

ADDENDUM DE PRIMO ACCESSU AD SACRAMENTA PAENITENTIAE ET EUCHARISTIAE

Inter alia catecheseos munera praeparatio puerorum ad sacramenta paenitentiae et Eucharistiae magnum momentum habet. Ad rem quod attinet opportunum retinetur quaedam principia in memoriam revocare et quaedam animadvertere de quibusdam experientiis, quae in aliquibus Ecclesiae regionibus aut locis novissimis his temporibus peractae sunt.

De aetate discretionis 1. Aetas apta ad horum sacramentorum receptionis initium facien­ dum, censetur aetas quae in Ecclesiae documentis appellatur rationis seu discretionis. Haec aetas « tum ad confessionem tum ad communio­ nem ea est in qua puer incipit ratiocinari, hoc est circa septimum annum, sive supra, sive infra. Ex hoc tempore incipit obligatio satisfa­ ciendi utrique praecepto confessionis et communionis ».1 Laudabile est hanc aetatem, quae per gradus se evolvit, quae variis condicionibus submittitur et quae in singulis pueris propriam indolem praebet, inve­ stigationibus psychologiae pastoralis scrutari atque describere. Cavea­ tur tamen ne tempus in quo praeceptum confessionis et communionis per se obligare incipit extra praedictos limites, ceterum non rigidos, extendatur.

De conscientiae moralis puerorum formatione et incremento 2. In puero, dum pedetentim ratiocinandi capacitas evolvitur, etiam conscientia moralis excolitur, id est facultas actiones suas relate ad normam moralem diiudicandi. Ad hanc conscientiam moralem pueri

20 Cfr. Const. Apost. Regimini Ecclesiae universae, 69; Litteras Secretariae Status diei 20 augusti 1969, n. 143741.

1 Decr. Quam singulari, I, A.A.S. 2 (1910), p. 582. 174 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale efformandam varia concurrunt elementa et adiuncta : familia eiusque indoles et disciplina, quae in primis vitae pueri annis inter alias edu­ cationis causas eminet; cum aliis consuetudo necnon opera et testimo­ nium communitatis ecclesialis. Catechesis, vero, munus suum institu­ tionis et efformationis fidei christianae exsequens, haec varia educa­ tionis elementa ordinat, eisque favet et coniunctim cum eis agit. Hoc tantum modo ipsa poterit iter pueri ad coelestem Patrem opportune dirigere atque defectiones aut non rectas orientationes vitae, quae evenire poterunt, corrigere. Absque dubio hac aetate pueris loquendum est modo quantum fieri potest simplici : de Deo ut Domino et Patre nostro, de Eius erga nos amore, de Iesu, Filio Dei, qui pro nobis factus est homo, mortuus est et resurrexit. Dilectionem Dei considerans, puer poterit gradatim percipere malitiam peccati, quod semper Deum Pa­ trem Iesumque offendit, quodque adversatur caritati qua proximum et nosmetipsos diligere debemus.

De momento sacramenti paenitentiae pueris explicando 3. Puer, qui incipit Deum peccato offendere, incipit quoque affici desiderio veniae assequendae non tantum a parentibus aut propinquis sed etiam a Deo. Catechesis illum adiuvet in hoc eius desiderio salu­ briter colendo eique inculcet sanctam aversionem a peccato necnon necessitatem emendationis et potissimum amoris in Deum. Peculiare munus catecheseos, ad hoc quod attinet, in eo est ut idoneo modo explicet confessionem sacramentalem esse medium veniae suscipiendae Ecclesiae filiis oblatum, immo per se et necessarium, cum quis in grave peccatum inciderit. Profecto parentes christiani et educatores religiosi ita puerum instituant oportet, ut in primis satagat progredi in intimiorem Domini Iesu dilectionem et genuinum proximi amorem. Doctrina de sacramento paenitentiae proponenda est in amplo ambitu purificationis et profectus spiritualis conquirendi cum magna fiducia in Dei amore et misericordia. Hoc modo pueri non solum paulatim exquisitum conscientiae sensum acquirere possunt, sed nec animum demittunt, cum in quid minus rectum inciderint. Eucharistia est apex et centrum totius vitae christianae. Ad com­ munionem recipiendam, praeterquam quod status gratiae requiritur, magna animae puritas plane convenit. Sedulo tamen cavendum est ne pueris videatur necessariam esse confessionem ante susceptionem Eu­ charistiae, etiam cum quis, Deum sincere diligens, a via divinorum mandatorum non graviter discessit. Sacra Congregatio pro Clericis 175

De quibusdam novis experientiis 4. Novissimis his temporibus in quibusdam Ecclesiae regionibus, ad primum accessum ad sacramenta paenitentiae et Eucharistiae quod attinet, experimenta facta sunt, quae tamen dubium et perplexitatem movent. Ad apte anticipandam puerorum communionem, ad vitandas futu­ rae vitae christianae psychologicas perturbationes quae ex festinato confessionis usu provenire possunt, ad fovendam denique meliorem educationem spiritus paenitentiae necnon validiorem praeparationem catecheticam ad ipsam confessionem, visum est nonnullis pueros ad­ mittendos esse ad primam communionem absque praevia susceptione sacramenti paenitentiae. Verumtamen accessus ad sacramentum paenitentiae inde ab initiis aetatis discretionis, dummodo, ut par est, benignam prudentemque praeparationem catecheticam sequatur, per se animos puerorum non laedit. Spiritus autem paenitentiae, institutione catechetica etiam post primam communionem protracta, amplius evolvi poterit; ac pari modo crescere poterit cognitio et aestimatio magni doni quod Christus hominibus peccatoribus sacramento veniae ab ipsis accipiendae recon­ ciliationisque cum Ecclesia largitus est.2 Haec non impediverunt quin in quibusdam locis introducta sit praxis qua aliquot anni de more intercedant inter primam communio­ nem et primam confessionem. In aliis vero locis innovationes cautiores factae sunt, sive quia prima confessio non adeo procrastinata est, sive quia ratio habetur iudicii parentum qui malunt ut pueri ante primam communionem ad sacramentum paenitentiae accedant.

Praxis communis vigens magni facienda 5. Summus Pontifex Pius X declaravit : « Consuetudo non admit­ tendi ad confessionem pueros, aut numquam eos absolvendi, quum ad usum rationis pervenerint, est omnino improbanda ».3 Vix autem con­ suli potest iuri quod pueri baptizati habent peccata sua confitendi, si ineunte aetate discretionis ad sacramentum paenitentiae non praepa­ rantur suaviterque adducuntur. Prae oculis etiam habenda est utilitas confessionis, quae virtutem suam retinet, etiam cum circa peccata tantum venialia versatur et quae gratiae et caritatis augmentum confert, bonas pueri dispositiones

2 Cfr. Const. dogm. de Ecclesia Lumen gentium, 11. 3 Decr. Quam singulari, VII, A.A.S. 2 (1910), p. 583. I 176 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale

ad Eucharistiam accipiendam auget et ad christianam vitam perfi­ ciendam iuvat. Videtur proinde utilitatem confessionis excipi non posse nomine illarum formarum paenitentialium aut ministerii verbi, quibus apte virtus paenitentiae in pueris excolitur, quae tamen fructuose peragi possunt una cum paenitentiae sacramento, apta catechesi prae­ parato. Experientia pastoralis Ecclesiae, quae compluribus testimo­ niis etiam hodiernis illustratur, eam docet quantopere aetas, quae discretionis dicitur, idonea sit ad efficiendum ut gratia baptismalis puerorum ope receptionis bene praeparatae sacramentorum paeni­ tentiae et Eucharistiae primos fructus, postea utique cum auxilio pro­ latae catecheseos augendos, edat. Omnibus perpensis, prae oculis habita praxi communi et generali quae per se derogari nequit sine Sedis Apostolicae beneplacito, auditis Conferentiis episcopalibus, eadem Sancta Sedes expedire iudicat ut vigens in Ecclesia consuetudo praemittendi confessionem primae com­ munioni servetur; quod minime impedit quin variis modis haec con­ suetudo perficiatur verbi gratia ope celebrationis paenitentialis com­ munis quae praecedat aut sequatur accessum ad sacramentum paeni­ tentiae. Peculiares diversarum regionum rationes et adiuncta, Sancta Sedes non negligit, sed hortatur Episcopos ut in hoc non levi negotio ab usu vigenti non discedant, nisi sermone prius cum ipsa inito in spiritu hierarchicae communionis. Neque ipsi ullo modo sinant ut parochi aut educatores aut religiosa instituta usum vigentem derelinquere incipiant aut pergant. In regionibus autem ubi novae praxes iam introductae sunt quae a pristina notabiliter discedunt, Conferentiae episcopales ista experi­ menta novo examini subicere velint ; quod si deinde eadem longius pro­ trahere cupiant, id ne faciant, nisi sermone cum Sede Apostolica prius habito atque cum eadem Sede, quae eas libenter audiet, animo uno.

Hoc Directorium Generale una cum Addendo Summus Pontifex Paulus Papa VI, Litteris suae Secretariae Status n. 177335 diei 18 Mar­ tii 1971, approbavit et auctoritate sua confirmavit et publici iuris fieri iussit.

Romae, die 11 aprilis 1971, in Resurrectione Domini.

IOANNES I. Card. WRIGHT, Praefectus

SS Petrus Palazzini, a Secretis An. et vol. LXIV 31 Martii 1972 N. 3

ACTA APOSTOLICAE SEDIS

COMMENTARIUM OFFICIALE

Directio: Palazzo Apostolico - Città del Vaticano — Administratio: Libreria Editrice Vaticana

ACTA PAULI PP.

EPISTULAE

I

Ad Exc.mum P. D. Stanislaum Brzana, Ogdensburgensem Episcopum, centesimo expleto anno ex quo ea dioecesis condita est.

We are pleased to learn that the Diocèse of Ogdensburg will soon celebrate the hundredth aniiiversary of its foundation and we extend our cordial greeting to you, its Bishop, and to all your people. Anniversaries are occasions for joy, gratitude and resolution. This is particularly true when the anniversary is that of a Christian com­ munity. There is joy when we realize that Christ has been brought to his people and lives with them through the constant preaching of his Word and through his sacramental grâces. He is présent in the Church and his présence is part of the lives of those who have received him. We rejoice that so many générations in your diocèse have known this salvine présence of the Savior. "The Word became flesh and made his dwelling among us, and we have seen his glory : the glory of an only Son coming from the Father, fìlled with enduring love The joy of an anniversary manifests itself in gratitude. Thanks are given, first of all, to God. He it is who has sown the seed and given the harvest. T o him the füllest measure of thankfulness is due. We recali with admiration those whom God has chosen to be his instru­ ments throughout the years in the building up of his kingdom in your midst—the bishops, priests, religious and laity whose generosity and

1 John 1:14. 12 - A. A. S. 178 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale sacrifiées have demonstrated great faith and love. We thank those who are still in the vineyard, those to whom has fallen the task of contiriuing the work and of bringing it to an even fuller flowering. We are gràteful to them for what they have done and for what they will do for Christ in his Church. Finally, an anniversary is a time of résolve. All are nrgently called to continue the work of faith, striving with ever greater intensity to make Christ's présence more effective. His is the Avork we do; his is the glory that we seek. We assure you and the entire People of God in Ogdensburg of our prayerful remembrance and, as a sign of our deep affection in Christ, we impart to all of you our special Apostolic Blessing. From the Vatican, February 10, 1972.

PAULUS PP. VI

II

Ad Rev.mum P. Benedictum Calati, Congregationis Monachorum Eremi­ tarum Camaldulensium Priorem Generalem, novies centenaria redeunte memoria pientissimi obitus Sancti Petri Damiani, Ecclesiae doctoris. Dilecte Fili, salutem et Apostolicam Benedictionem. — Incliti caeli- tis Ecclesiaeque doctoris Petri Damiani sollemne, quod sacra Liturgia in suo recolit ordine, auctis hoc anno peragetur laetitiis, novies cen­ tenaria redeunte memoria eius pientissimae mortis, quae Faventiae, ad Benedictinum coenobium S. Mariae foris portam, die xxm mensis Februarii anno MLXXII evenit. Equidem novimus tanti nominis Viro honorando f estas apparari celebrationes tum a religiosa, quam mode- raris, familia Monachorum, tum a delecto hominum coetu, Hamleto Ioanne Cardinali Cicognani praesidente; neque hisce inceptis deesse multorum praesentiam eruditorum, qui novissimis praesertim tempo­ ribus, praeter suas de re religiosa deque compositis doctrinis opinio­ nes, in hunc ipsum Sanctum impensiora usque studia contulerunt, eius momentum in humanarum rerum cursu agnoscentes eundemque veluti singularem magistrum consalutantes, qui inter primores anti­ quae illius aetatis est merito adscribendus. Quae honoris officia haud parum animi culturam provehent atque amplificabunt, cum quae S. Pe­ trus Damianus senserit et effecerit, ea omnia ad scientiarum latissimam provinciam spectent, et historiae disciplinas, spiritualium motuum Acta Pauli Pp. VI 179 vices, cogitata illa unde humani pendent eventus, ipsas denique societatis formas et immutationes complectantur, quae neque per violentiam armo- rumque vim, neque per politicorum rationes soleant induci. Porro liberae historicorum investigationi permittentes plura copio- saque argumenta, ex quibus Petri Damiani opus sat longo spatio unde­ cimi saeculi constat, in praesenti unum tantum Nos iuvat recogitare, quod sane et aptiori cognitioni favere et in intimum paene secretum eius personae deducere potest : is enim — ut se ipse appellavit — fuit ecclesiasticus vir,1 homo nempe Ecclesiae. Revera in Ecclesia atque pro Ecclesia sub annum MXXXV, cum duodevicesimum aetatis suae annum ageret, monachus et eremita esse voluit, postquam iuvenile aevum Ravennae, in natali urbe, transegerat ingeniumque suum Faven- tiáe et Parmae ad excultam humanitatem informaverat, quam post­ modum, munere suscepto docendi, frugifere confirmavit et auxit. Verum haec non mera fuit institutio, sed quasi quaedam vocatio ad litteras artesque scriptoris addiscendas : eam enim, monachus factus, perpo- livit atque cum Divinorum studiis Librorum coniunxit, in quos totus incubuit subtiliore sentiendi vi usus vigilique sua conscientia ecclesia­ stici viri impulsus. Genus autem, quod ipse elegit ut sese ad Deum converteret, id est vitam religiosam amplecteretur, fuit contemplationis opus, prout vigebat in eremo a Sancta Cruce Fontis Avellanae, haud ita pridem a beato Ludulfo, Sancti Romualdi Abbatis discípulo, ibi constitutum. Pru­ dens quidem fuisse consilium non ambigitur, quoniam ita S. Petro Damiano pernobilem consuetudinem monasticam Ecclesiae ingredi licuit, quae vivax in eadem familia totaque Ravennatium regione erat, uberes- que id temporis fructus edebat ex studio perfectionis anachoreticae et ex ipsis domibus a S. Romualdo conditis, ceterisque eiusmodi vitae institutis, quae tum in Italia florebant : ardens quidem fervor, quem et antiquissimae formae et Christianorum mores Orientalium mutua inter se efficacitate aiebant. Fuit igitur monachus et eremita ob firmis­ simum propositum, quod eum penitus tenuit, adeoque fidelitatem ser­ vavit erga praeclarum illud genus vivendi, ut eremum solummodo germanum sui domicilium existimaret eodemque reverti expeteret, de­ episcopali munere et purpurati Patris dignitate, quae a Summo Pontifice acceperat; redire enim voluit ad dilectam solitudinem/ in

1 S. Petri Damiani... Opera omnia. Op. II, 1; PL 145, 41 B. 2 Op. XX, Praef.; PL 145, 443 O. 180 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale qua fontem spiritualis pietatis invenire et dulcía eremi secreta 3 iterum posset degustare. Haec sacri solitudo recessus tantum aberat ut quoddam mundi effugium vel aliqua spiritus recreatio haberetur, ut ei reapse esset — quemadmodum poeta christianus sui acie ingenii perspexit — ser­ vigio di Dio ... ne' pensier contemplativi.4 Quod ministerium constanter exsecutus est in intima communione cum Ecclesia, de qua altissime sensit secundum theologicam doctrinam, quam ex traditione Ss. Patrum scriptorumque mediae, quae dicitur, aetatis largiter hauserat. Ut ipse scribit, Ecclesia est tabernaculum Dei,5 sacrarium Sancti Spiritus, eius donis repletum,6 est Christi sponsa sine macula et ruga,7 est corpus Christi.8 In primis vero Ecclesiae unitatem et universalitatem praedicat, quae singulari prorsus modo in Eucharistico mysterio significantur id­ que simul eificiunt ut una in multis et tota in singulis 9 ipsa sit. Qua­ propter quilibet monachus, quamvis remotus longeque disiunctus, prae­ sentissima 10 adest Ecclesiae eiusque vitam plene ac verissime participat. Qui « ecclesialis » sensus vitae monasticae atque eremiticae adiuvat, ut in clarissima spiritualis disciplinae et theologiae luce partes illae ponantur, quas Petrus Damianus in gravissimis Ecclesiae aetatis suae vicissitudinibus egit, necnon vis et impulsus, quem ad huiusmodi even­ tus ipse contulit. In id est ille advocatus, quoniam fama eius uti reli­ giosi sodalis, coenobia ab eo exstructa, visitationes monasteriorum celebrium, et imprimis contionandi virtus et navitas litterata ipsi conciliaverunt favorem benevolentiamque populi atque civium optima­ tium summam aestimationem : solitudo tales viros saeculo commodat, de eo dixit Franciscus Petrarcha, egregie perstringens naturam ac munus vitae contemplativae in Ecclesia.11 Verumtamen non quidem invitatu vel rogatu alicuius Petrus Damianus adductus est, ut in se primas partes reciperet vitae Ecclesiae sui temporis; etenim probe intellegebat quam opus esset Ecclesiae ecclesiasticis viris, qui in ea

3 Ioannes Land., Vita i>. Petri Damiani, c. XVIII; PL 144, 137 C. 4 Dante, Paradiso XXI, vv. 114-117. 8 Op. III, qu. 10; PL 145, 60 C. 6 Sermo 65; PL 144, 888 O. 7 Sermo 69; PL 144, 897 O. 8 Sermo 49; PL 144, 779 O. 9 Op. XI, e. 10; PL 145, 235-236. 10 Op. XI, c. 10; PL 145, 239 B. 11 F. Petrarca, De vita solitaria, 1, II, tract. IV, 3; ed. A. Altamura, Napoli 1943, p. 102. Acta Pauli Pp. VI 181

interiorem perficerent renovationem, quae vicissim eam restitueret in Christi sponsam sine macula et sine ruga. Hanc vero renovationem ex ipsa rei natura et ante omnia clerum attingere oportebat, qui adeo in saecularis vitae formam ac rationem dilapsus erat, ut eius ofiicium in Ecclesia omnino impediretur, sacerdotum dignitate atque honestate deiecta. Duobus scilicet vulneribus sive aegritudinibus clerus conflicta- batur, quae fortasse non graviora quam alias eo tempore erant, tamen acrius sentiebantur acerbiusque reprehendebantur ab ecclesiasticae renovationis fautoribus, quos inter ipse numerabatur Petrus Damia­ nus; hae nempe plagae erant simonia vel largitio ad munera ecclesia­ stica consequenda, et violatio praescripti canonici de continentia. Ambae reapse erant pestes in Ecclesia, quarum altera venale faciebat regimen Ecclesiae;12 altera autem clericos viros depellebat ab eorum officio (( adhaerendi specialiter Christo magis quam reliqua omnia Ecclesiae membra » tum. etiam ab officio « praedicandi specialiter nomen Dei ».13 Ipsa ergo Ecclesiae sanctimonia postulabat, ut clerus erigeretur. Simul autem contra alias plagas erant repugnandum (ava­ ritiae, neglegentiae, ignorantiae), cum Petrus Damianus maximam of­ ficii sacerdotalis excellentiam in eo reponeret, quod corpus et sangui­ nem Redemptoris consecraret : « Nullus plane mortalium, ut existimo, maius aliquid in divinis peragit sacramentis, quam ipsi quoque, qui saecularis sunt ordinis sacerdotes ».14 Petri Damiani iudicio, clerus eripi poterat et liberari plagis illis, quae eius officia impediebant dignitatemque offendebant, tantummodo duobus adhibitis remediis, necessariis quidem et inter se conexis : reditu ad Ecclesiae traditionem et Apostolicae Sedis interventu. Traditio ab eo habetur optima forma et regula, qua continenter Ecclesia se ipsa metiri debet ut se inveniat, profecta a primis initiis, a forma primi- time Ecclesiae, quae fuit Apostolorum Ecclesia. Neque hoc satis erat ; suum pondus etiam habent testimonia patrum et corpus canonum,15 quae efficiunt illa decreta, quae observanda sunt et usurpanda, ut Ec­ clesia suam sanctitatem recuperet atque conservet. Eadem fontium et traditionis appellatio impellit Petrum Damianum ad Summi Pontificis auctoritatem advocandam, ut Ecclesiae renovatio suscipi et perfici valeat. Ipse Iesus Christus potestatem concessit Ecclesiae Romanae

12 Ep. V, 13; PL 144, 364 O. 13 Ep. V, 4; PL 144, 344 D. 14 Op. XXVI, c. 1; PL 145, 500 B. 15 Ep. V, 13; PL 144, 360 D. 182 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale

per illas facultates Petro collatas eiusque in sede Romana successo­ ribus, qui auctoritatem suam exserere debent adversus praesentia Ec­ clesiae mala : (( Tu domine mi, venerabilis papa — sic alloquitur Meo- laum PP. II in De coelibatu sacerdotum opusculo — qui Christi vice fungeris, qui summo pastori in apostolica dignitate succedis, noli pestem hanc per ignaviam ad incrementa perducere, noli connivendo et dissimulando grassanti luxuriae frena laxare».16 Quas vero christiaane renovationis vias Petrus Damianus osten- derat — scilicet Ss. Patrum canonum auctoritatem 17 atque cathedram Beati Petri18 — eas Ecclesia ingressa est saec. xi ad collapsam cleri erigendam disciplinam et ad interiorem suam restaurationem perficien­ dam. In id strenue adlaborans, sanctus hic Vir tamquam egregium bel- latorem 19 se praestitit, plane persuasum habens totis prorsus viribus contendendum esse, ut illis temporibus christianae religionis eversio 20 propulsaretur. Quod tamen bene est animadvertendum, eius vitae exem­ pla paenitentiae operibus caelestiumque rerum contemplatione praeclara, eiusque praecellens doctrina Sacrarum Scripturarum et Ss. Patrum sa­ pientia penitus imbuta, magis quam ipsius indefatigata opera, apud aequales profecto valuerunt ad illam morum excitandam renovationem, quae bonorum omnium erat in votis. Haec sunt praecipua Petri Damiani vitae ac doctrinae capita, quae per saecularis huius commemorationis decursum Nobis placuit ad medi­ tandum imitandumque proponere. Quamvis diversa sint temporum ad­ iuncta, quibus ipse vixit, putamus nihilominus non tam turbulentae aetati suae, quam christianae omnium temporum communitati emendan­ dae sanctum hunc Caelitem divinitus fuisse datum. Scilicet non minus quam illius aetate, hodie Ecclesia talibus indiget ecclesiasticis viris, qui eadem vitae austeritate sanctitateque fulgeant, quique eodem flagrent incensissimo erga Ecclesiam amore; ita quidem, ut ab iis ductum et inci­ tamentum suscipiens, Populus Dei salutare illud renovationis opus, quod per Concilium Vaticanum II feliciter incohatum est, alacri studiò prose­ qui pergat* Ad hoc igitur, dilecte Fili, conferant saecularia sollemnia, quae cele­ braturi estis, opitulante precibus et patrocinio suo S. Petro Damiano.

16 Op. XVII; PL 145, 386 B. 17 Vita Petri Damiani, c. XVI; PL 144, 135 D. 18 Op. V, Praef.; PL 145, 89 B. 19 Vita Petri Damiani, c. XVI; PL 144, 133 A. 20 Vita Petri Damiani, c. XVI; PL 144, 135 B. Acta Pauli Pp. VI 183

Ac fore confidimus, ut praesertim vos, qui eius religiosae vitae formam amplexi estis, eius imaginem in vos referre eiusque sanctitatis nitore omni ope vestros conformare mores conitamini. Qua suavissima spe freti, cum tibi, dilecte Fili, tum universae mona­ sticae familiae tuae, Nobis sane carissimam, iisque omnibus qui sacris hisce celebrationibus quoquo modo operam dabunt, caelestium gratiarum auspicem, Apostolicam Benedictionem peramanter in Domino imper­ timus. Datum Romae, apud Sanctum Petrum, die xvi mensis Februarii, anno MCMLXXII, Pontificatus Nostri nono.

PAULUS PP. VI

NUNTII GRATULATOMI

I

Ad E.mum P. D. Iosephum S. R. E. Cardinalem Slipyi, Archiepiscopum Maiorem Leopolitanum Ucrainorum, octogesimum natalem peragentem.

Mox tibi, Venerabilis Frater Noster, fugaces temporis vices afferent opportunitatem quae, cum haud saepius detur, ampla et praeclara iure merito esse aestimatur : octogesimum enim tuum perages natalem. Benevolentiae caritas quaenam et quanta pectori Nostro inesset, crebris tibi patuit testimoniis. Nunc mirifica huiusmodi occasio sane poscit, ut tibi natalitia celebranti ea denuo declaretur et apertior patefiat. Profecto Divinae Sophiae, e cuius scaturigine et fonte cuncta bona defluunt, ut desursum haec delapsa ad suum redeant principium, inde­ que vitali circulo descendant, iuges gratiarum actiones agendae sunt, eaeque in singularibus hisce adiunctis rerum per te effusiores sunt referendae. Nos autem tecum coniungentes observantiam pietatis, Deo hymnum persolvimus laudis, quod dedit tibi per tam longa emensa spatia vitae in famulatu fideli Ecclesiae salutaria cogitare, ardua moliri et fortiter etiam pati, quod quidem christianae virtutis insignis est nota et illustris praerogativa. Etenim religiosum et philosophicum animum tuum nihil earum rerum, quae tristes reputantur, frangere potuerunt. Quin etiam haec 184 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale

cum gaudio suscepisti, pro certo sciens sacerdotes Christi, cum con­ sortes fiunt Christi Passionis, in evangelicae iustitiae agone efïïcien- tiores et validiores procurrere. Quapropter in fidei plenitudine stabilis, spe alacer, actuosus, sem­ per aequa mensura et moderatione in prospiciendo usus, ora et labora, Evangelii gloriae amplificandae totus addictus. Itaque habens fiduciam in introitu sanctorum, in sanguine Christi, quam initiavit nobis viam novam et viventem per velamen, id est per carnem suam,1 in senecta uberi, quasi redintegratae iuventae viribus florens, sensu catholicae unitatis et oboedientiae praeditus, operam tuam in emolumentum et decus Ecclesiae impendere perge. Quod est spes fiat prosperrimo exitu res, auspice Beatissima Deipara Virgine Maria, cuius maternae tutelae te tuaque amantibus votis confidimus. Haec imo e pectore ominatis, nihil Nobis restat, Venerabilis Frater Noster, nisi ut tibi atque universis, qui prope vel procul octogesimi natalis tui piarum celebritatum erunt participes, Apostolicam Bene­ dictionem, superni auxilii et praesidii pignus, peramanter impertiamus. Ex Aedibus Vaticanis, die xxvin mensis Ianuarii, anno MCMLXXII, Pontificatus Nostri nono.

PAULUS PP. VI

II

Ad E.mum P. D. Leonem Stephanum S. R. E. Cardinalem Duval, Archie­ piscopum Algeriensem, quinque condentem lustra a suscepta ordinatione episcopali.

Sacratissimo Natali Domini vertente festo, tibi, Venerabilis Frater Noster, grato animo affecti de sapienti opera, quam in superiore Synodo Episcopali impendisti, bene ominando gavisi sumus tibi significare? quaenam et quanta in te esset Nostrae benevolentiae caritas, tot insi­ gnibus meritis in famulatu Ecclesiae partis. Nova nunc sufficitur tibi scribendi occasio, vicesimus quintus sci­ licet episcopatus tui natalis, eaque, praeclara quidem, renovat Nobis, id, quod iam experti sumus, dulce exspectatum oblectamentum temet non ore, sed scripto adeundi ac tecum amabiliter colloquendi.

1 Cfr. Hebr., 10, 10-20. Acta Pauli Pp. VI 185

Hanc miram nacti temporis opportunitatem, quae sacrorum Anti­ stitibus semper fausta esse censetur, tunc prompta vota renovamus, quin etiam tunc expressa sincero animo multiplicamus. Quidquid igitur est salutare, candidum, tibi et ministerio, cui sedulo vacas, qualibet ex parte profuturum a Deo, auctore et largitore omnium bonorum, pio oratu invocamus. Nec laudis tibi nunc desit oportet iteratum praeconium. Enim­ vero per tot annorum curriculum in Africanis oris emensum, inter dura et aspera discrimina rerum, te praebuisti in exemplum sollertem pastorem, Catholicae Ecclesiae, matris et magistrae gentium, dignum Episcopum, cui Evangelium Christi est gloria spei et salutis, atque austera actio vitae cunctis, quibus potius prodesse quam praeesse contendis, spectabilis disciplina morum. Quotquot te norunt nequit feliciter fieri, quin in te respectent et venerentur virum virtutum laudibus exornatum. Quas quidem nobiles animi dotes putamus esse quandam imaginem Sabaudiae, dulcis patriae tuae terrae, montanis verticibus arduae et caeruleo Lemanni nitore splendidae. Cum autem fortitudo et bonitas ibi solido foedere iunctae praeemineant, biblicum effatum ad te referri licet, semperque liceat : « De forti egressa est dulcedo ».x In eo, quod teris, praeclaro itinere fac pergas securus, omnipotenti Dei auxilio confisus, Altissimi in umbra inhabitans. Deus pacis, qui eduxit de mortuis pastorem magnum ovium in sanguine testamenti aeterni, aptet te in omni bono, ut beneplacita voluntatis suae semper adimpleas,2 privatim et publice in universos profundendae, maxime in christiani nominis dignitate conspicuos. Deipara Virgo Maria, quae aeternae sapientiae est sedes et omnium nostrum est mater, te clientem suum diligentissimum tueatur, pro­ tegat et ad meliora, patrocinio suo nisum, servet. Haec imo e pectore ominatis, nihil Nobis restat, Venerabilis Frater Noster, nisi ut tibi, actuoso Antistiti Auxiliari tuo et Christi gregis ovibus, moderamini tuo concreditis, Apostolicam Benedictionem, su­ pernae munificentiae pignus peramanter impertiamus. Ex Aedibus Vaticanis die III mensis Februarii, anno MCMLXXII, Pontificatus Nostri nono.

PAULUS PP. VI

1 Iudic, 14, 14. 2 Cfr. Hebr. 13, 21. 186 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale

III

Ad E.mum P. D. Alfredum Vincentium S. R. E. Cardinalem Scherer, Archiepiscopum Portalegrensem in Brasilia, quinque condentem lustra ex quo episcopalem suscepit ordinationem.

Insignis ad memoriam mox tibi, Venerabilis Frater Noster, con- tinget celebrandus eventus : quinque enim exacta decurrent lustra, ex quo ipse ordinationem episcopalem suscepisti. Cum vir tu sis egregie cordatus, numquam ab illa gravissima et certa sententia discedis, primo referendam esse gratiam Deo : « est enim huiusmodi gratiae vis, ut et cum refertur, habeatur; et habendo referatur».1 Quapropter potissimum hisce in sollemnibus temporis adiunctis religioso cum mentis obsequio exsolves bonorum omnium Auctori et Largitori debitum hymnum laudis ob innumera beneficia, quibus hac­ tenus emensa vitae tuae spatia ornavit, conspersit; et ad pia expro- menda gaudia clerum et christifideles archidioecesis Portalegrensis in Brasilia, cui digne praees, invitabis. Quibus coetibus decet, ut in auctum communis laetitiae vox tibi insonet Nostra, quae salutariter ominantibus votis meritum adiungat de bene dictis et gestis praeconium. Pro comperto sane est Nobis te observantia pietatis spectabilem, ingenio facilem, hominum verumque usu instructum, in ministerii tibi crediti perfunctione fructuose vacasse. Enimvero praesertim sacerdotibus et sacrorum alumnis, amabili tuae coronae, diligentiae plenas curas adhibuisti, ut pro dignitate sui officii, ipsi fierent « Consecrati et consecratores, luciformes et deifici, perfecti et perfectores )).2 Pueris praeceptis saluberrimis fingendis, rei sociali fovendae, egenis allevandis, sine tecto vagantibus hospitio reci­ piendis cogitationes et studia adsidua admoves. Ubi miseria destituitur auxiliis, illic prompta consilio et ordine occurrit semperque succurret misericordia, quam haurire soles e supergrediente omnem scientiam ca­ ritate Christi. Merito quoque praecipuae tibi attribuendum est laudi, quod Oecu­ menici Concilii Vaticani II scita et decreta ad amussim ad rem deducere studes, potissimum presbyterii concordem adiutricem operam atti­ nentia.

1 S. Ambrosius, De excessu fratris sui Satyri, I, 46. 2 Dionysius Aerop., De Ecclesiastica Hierarchia, I, 1. Acta Pauli Pp. VI 187

In hoc generosis propositis munito itinere, cum gaudio fidei, omni­ potenti Dei auxilio confisus, firmus insiste, « sustine sustentationes Dei, coniungere Deo et sustine, ut crescat in novissimo vita tua ».3 Scito ea quae hisce amantibus verbis percupimus, sacris precationibus con­ firmari, eademque ad veri nominis felicitatem tuam pertinere, quam Rex bonus, bona cuncta praebens, diu servet, augeat, coronet, auspice Beatissima Virgine Maria, Matre Ecclesiae, sanctae laetitiae et tutae spei conciliatrice et sequestra benignissima. Haec imo e pectore ominatis, nihil Nobis restat, Venerabilis Frater Noster, nisi ut tibi, sollertibus Antistitibus Auxiliaribus tuis, et Chri­ sti gregis ovibus, moderamini tuo concreditis, Apostolicam Benedictio­ nem, supernae munificentiae pignus peramanter impertiamus. Ex Aedibus Vaticanis, die x mensis Februarii, anno MCMLXXII, Pontificatus Nostri nono.

PAULUS PP. VI

IV Ad E.mum P. D. Iosephum S. R. E. Cardinalem Caribi et Rivera, duo­ decim implentem lustra ex quo ad sacri presbyteratus gradum evectus est. Sub exitum huius mensis, volubilis temporis orbis, qui tot laeta maestaque mortalibus intermino cursu afferre prosequitur, utraque recte sapientibus ad superiora bona capessenda apta, insignis quidem eventus tibi, Venerabilis Frater Noster, renovabit memoriam ; duode­ cim enim implebuntur lustra, ex quo ad sacri presbyteratus gradum evectus es, ac subinde primo Eucharistico sacro litasti. Cum hic anniversarius dies e singulari divinae dignationis munere Ecclesiarum rectoribus et magistris, quippe qui raro contingat, cele­ brandus occurrat, id valde oportere videtur, ipse confugiens in sueto altioris pietatis obsequium et silentium, summas Deo agas grates, quod tantum tibi per aetatis spatium dedit regno suo iustitiae et pacis digne et strenue servire. Siquidem, miram huiusmodi nactus opportunitatem, in memoriam cuncta ea reduces, quae Archidioecesi Guadalaiarensi praepositus, pro catholicae religionis incremento et decore cogitasti, suasisti, molitus es; atque inde de bene actae vitae dictis et gestis conscientiae solacium, quo nihil dulcius, hauries.

3 Eccli 2, 3. r ¿ 1 188 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale

Aeque vero ac gratulationes amantia tibi omina et vota proferimus, multum cupientes, ut in virtutum nobili stadio utilis curras et pro- curras, propterea quod ob oculos nitentia habes assequenda bravia. Horum ex numero celsiore praestantia praepollet unum. Quodnam? Facit profecto supernae gratiae distributio gradus, quibus pia mens divini Magistri voce arcessita ascendat. Hi autem gradus sunt probitas, humanitas, liberalitas, patientia, maiorum constantia. Apex autem sidera scandens caritatis est perfectio. « Quantum plus amaveris, tan­ tum plus ascendes ».x Hoc quidem S. Bernardus Abbas dilucido asserit praecepto : « Nemo quippe perfectus qui perfectior esse non appétit, et in eo quisque perfectiorem se probat, quo ad maiorem tendit perfec­ tionem )).2 Hoc in itinere quod tibi elegisti, quod actenus trivisti, fac firmiore usque gressu ambules, usque dum audire tibi detur omni suavitate suaviorem invitantem vocem : « Amice, ascende superius )).3 Haec flagrantibus votis postquam ominati sumus, nihil Nobis deni­ que restat, nisi ut tibi, Venerabilis Frater Noster, Apostolicam Bene­ dictionem, abundantium caelestium munerum pignus, impertiamus. Ex Aedibus Vaticanis, die xv mensis Februarii, anno MCMLXXII, Pontificatus Nostri nono.

PAULUS PP. VI

ALLOCUTIONES

I Membris e Pontificio Consilio « Cor Unum » de humana et christiana progressione fovenda Romae primum coetum habentibus. *

Messieurs les Cardinaux, Messeigneurs, ehers amis, Nous vous saluons avec une joie très particulière, vous, les membres du Conseil Pontifical Cor Unum, réunis à Rome pour une session de travail qui marque la première étape dans l'existence du plus jeune parmi les organismes du Saint-Siège.

1 S, Augustinus, Enarr, Psalmi 83, 10. 2 S. Bernardus Abbas Ep. 34, 1 ad Drogonem monachum. 3 Lc. 14, 10.

* Die 13 mensis ianuarii a. 1972. Acta Pauli Pp. VI 189

Ce Conseil, Nous avons voulu lui donner un nom qui, évoquant l'unanimité de la primitive Eglise, exprime les espoirs que Nous mettons en lui. Sa création montre à l'évidence notre souci de main­ tenir vivante et active au sein du Peuple de Dieu la loi de charité en laquelle se résume le message du Seigneur : « Aimez-vous les uns les autres comme je vous ai aimés Parole exigeante que Saint Jacques nous invite avec instance à mettre en pratique et à traduire dans des œuvres,2 à l'imitation du Maître qui « est passé en faisant le bien »,3 confirmant sa prédication par des miracles qui ne sont pas de vaines démonstrations de puissance mais des réponses pleines de compassion aux cris de la misère humaine. De cette misère et de ses causes principales, Nous avons suffisam­ ment dressé le tableau dans notre Lettre « Octogésima Adveniens » pour qu'il soit nécessaire d'y revenir aujourd'hui. Le récent synode n'en a-t-il pas détaillé d'ailleurs maints aspects concrets, qui sont autant d'appels à l'engagement des chrétiens dans une action apostolique vécue au cœur même de l'action sociale et politique, atteignant ainsi les racines du mal, transformant les cœurs en même temps que les structures de la société moderne? Mais soucieux de remédier aux causes dans une action à long terme, Nous ne pouvions pas pour autant fermer les yeux devant les consé­ quences immédiates des injustices qui pèsent sur les hommes, comme des catastrophes imprévues qui viennent trop souvent s'ajouter à leurs souffrances. Bien plus Nous voyons là un appel qui pousse l'Eglise rassemblée en Peuple de Dieu à porter le témoignage de cette charité qui, jail­ lissant du cœur du Christ à la vue des foules affamées, le pressait de mettre dans l'instant ses disciples à leur service. Fidèles à l'intention du Seigneur, les fils de l'Eglise doivent s'efforcer de faire, dans les activités d'aide et d'assistance, la démons­ tration de l'amour qui ne se cherche pas lui-même. Puisée dans le Christ, sans cesse ranimée et restaurée par sa grâce, la charité est spontanée, gratuite, joyeuse de donner, désintéressée, silencieuse : « Que ta main gauche ignore le don de ta main droite ».4 Inspirée par la foi, elle se révèle inépuisable, elle se refuse à enfermer l'usage des biens

1 Jn. 13, 34. 2 Je. 1, 19 sv. 3 Act. 10, 38. 4 Mt. 6, 3. 190 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale

économiques, elle dépouille de tout calcul et de toute astuce la re­ cherche du bien d'autrui. En ce sens elle précède et intègre la justice et --l'heure ' est venue d'en faire l'apologie comme ferment de tout système économico-social. Nous le disions, il y a un peu plus d'une année, devant la Con­ férence jubilaire de la F.A.O. : « Jamais des préoccupations d'ordre économique ne permettront de satisfaire aux graves requêtes des hom­ mes de notre temps. Il y faut l'amour de l'homme; l'homme se dévoue pour l'homme, parce qu'il le reconnaît comme son frère, comme le fils d'un même Père — le chrétien ajoute : comme une image du Christ souffrant dont la parole ébranle l'homme en ses profondeurs les plus secrètes : « J'ai eu faim et vous m'avez donné à manger ... )).5 Cette parole d'amour, Nous vous la répétons aujourd'hui, car c'est elle qui devra inspirer la réflexion et les entreprises du Conseil Pon­ tifical Cor Unum. Venant à son heure pour organiser sur un plan ca­ tholique, donc universel, l'entraide efficace qu'appellent les immenses besoins d'une humanité désormais toute proche de chacun de nous, Cor Unum doit être d'abord un lieu de rencontre où on se retrouve ensemble pour approfondir et mettre en œuvre l'esprit que Nous avons tenté de définir. Nous vous sommes vivement reconnaissants, chers amis, d'avoir accepté de vous associer à notre préoccupation. Peut-être vous êtes- vous interrogés un moment sur l'utilité de cette nouvelle institution? Nos organisations catholiques constituent en effet, par leur nombre et leur diversité, dans le champ de la charité où elles travaillent, qu'il s'agisse d'assistance ou de développement, un ensemble à bien des égards digne d'éloge et d'encouragement. Mais ne se présentent-elles pas trop souvent comme une juxtaposition d'initiatives insuffisam­ ment harmonisées, et dont le résultat ne correspond peut-être pas toujours à l'effort engagé ni à l'attente des bénéficiaires? Devant l'am­ pleur angoissante des besoins, l'Eglise ne peut pas se permettre une dispersion des modestes ressources qui lui sont fournies par la générosité de ses membres. Ceux qui souffrent la faim, la maladie et l'ignorance ont droit à ce qu'une meilleure efficacité soit assurée. Et l'Eglise a le devoir d'étudier avec sincérité les moyens d'y parvenir. C'est une question de justice. N'en doutez pas, vos entreprises charitables seront encore mieux garanties contre tout soupçon ou tout risque de particularisme, grâce

s Mt. 25, 35. Acta Pauli Pp, VI 191

à un échange fraternel et permanent, non seulement entre ceux qui disposent des biens et moyens économiques, mais encore avec ceux qui, ayant droit d'en recevoir leur part, ont aussi celui d'être entendu sur les modalités de leur utilisation. Le récent Synode formulait cette exigence en ces termes : « Pour être efficacement un signe de la solida­ rité à laquelle aspire la famille des nations, l'Eglise doit manifester dans sa propre vie une plus forte coopération entre les églises des pays riches et des pays pauvres, en communion spirituelle et dans le partage des ressources humaines et matérielles. Les généreuses dispo­ sitions actuelles d'aide entre les églises pourraient être mieux mises en œuvre dans une réelle coordination, dans une perspective d'admi­ nistration commune des dons de Dieu, dans une solidarité fraternelle favorisant toujours l'autonomie et la responsabilité des bénéficiaires pour la détermination des critères et le choix des projets concrets comme pour leur mise en œuvre ».6 N'est-ce pas précisément la mission de Cor Unum d'affirmer et de promouvoir le principe de cette coordination, d'en définir les consé­ quences pratiques dans une vision globale des besoins généraux et dans la recherche commune des détresses oubliées? La charité chrétienne n'a pas le droit, faute de perdre son accent universel, d'affaiblir ou de compromettre la valeur et la portée de ses entreprises. Elle se qualifie au contraire par l'unité de la vision, l'ordre dans le partage, la con­ tinuité dans l'effort, autant de signes de sa vitalité et de sa capacité d'adaptation aux besoins des temps. Il dépend de vous, chers amis, que Cor Unum remplisse les objectifs qui lui sont ainsi assignés. En faisant appel à votre collaboration, Nous avons voulu que vous soyez vous-mêmes les artisans d'une œuvre qui ne doit se substituer à aucun des organismes existants, ni en dimi­ nuer l'autonomie administrative; mais au contraire, respectant l'ori­ ginalité de chacun et s'en enrichissant, elle sera le cadre dans lequel se développe une meilleure compréhension, où se nouent des liens d'amitié et de collaboration plus stricte, générateurs d'initiatives et de projets communs. Nos vœux chaleureux et notre prière vous accom­ pagnent dans cette entreprise : en témoignant de l'unanimité de cœur et d'esprit qu'elle suppose, soyez assurés d'être fidèles à Punique Sei­ gneur dont vous perpétuez ainsi le message et les gestes de charité. A tous et à chacun d'entre vous, Nous donnons bien volontiers notre paternelle Bénédiction Apostolique.

6 Document synodal sur la Justice dans le monde. •f 192 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale

II

Membris e Consilio Internationalis Consociationis Communitatum Chri­ stianae colendae vitae. *

Chers Fils et chères Filles,

La Fédération mondiale des Communautés de vie chrétienne que vous représentez, vous le savez, est bien connue du Saint-Siège qui, récemment encore, a eu l'occasion d'examiner et d'approuver ses Principes généraux et ses Statuts renouvelés. Aussi est-ce avec joie que Nous recevons quelques instants ce matin les membres du Conseil exécutif, avec leur Président, Monsieur Roland Calcat. Oui, Nous vous encourageons de grand cœur à poursuivre ce qui, à nos yeux, constitue un objectif de choix dans l'Eglise d'aujourd'hui : la formation de personnalités chrétiennes solides, intégrant la richesse de leur vie humaine et de leurs multiples responsabilités dans une vie spirituelle sans cesse approfondie. Vos moyens nous semblent simples, sûrs et efficaces, comme les Exercices spirituels de saint Ignace dont vous vous inspirez : la méditation de la Parole de Dieu, de la doctrine de foi explicitée par l'Eglise; la prière personnelle et communautaire; la recherche de la volonté de Dieu, à travers les événements par les­ quels il nous fait signe, avec l'aide de la direction spirituelle, à laquelle vous ajoutez le partage fraternel dans vos « communautés de vie chrétienne )) ; la participation fréquente aux sacrements, notamment à l'Eucharistie; un lien organique avec vos aumôniers; et, selon l'ori­ gine de votre mouvement, un regard sans cesse tourné vers Marie, notre modèle de disponibilité dans la collaboration à l'œuvre du Sauveur. Puisant à de telles sources, fidèles à de telles exigences, vous êtes en mesure de croître dans la vie de foi et de devenir des témoins authentiques de l'Evangile dans le monde d'aujourd'hui, à travers un engagement adapté, concret, efficace, selon les requêtes du récent Concile. Comme l'affirme le programme de votre réunion actuelle, vous voulez contribuer, pour votre part, au développement de tout l'homme et de tous les hommes. Et vous manifestez un souci des jeunes qui nous réjouit : puisse leur générosité trouver dans l'appel du Christ l'eau vive qui étanche leur soif et le feu d'amour qui embrase leur action !

* Die 15 mensis ianuarii a. 1972. Acta Pauli Pp. VI 193

Dans cet immense chantier de l'Eglise vous vous sentez solidaires de ceux qui se consacrent à l'apostolat selon d'autres méthodes, dans leur milieu social, afin d'en pénétrer la mentalité et les structures du levain évangélique de la justice et dé l'amour. Nous vous exhortons à mettre toujours davantage en œuvre cette préoccupation que Nous relevons avec joie dans vos principes généraux : « sentire cum Eccle­ sia ». Gardez, chers Fils et chères Filles, cette affection profonde et fidèle à l'Eglise, cette ouverture à ses projets pastoraux, cette insertion dans les communautés ecclesiales dont vous faites partie, et apportez-y ce qui constitue peut-être votre caractéristique : votre ressourcement continuel dans le Christ et son mystère pascal, dans le sillage de Marie. En formant ces souhaits, Nous vous donnons de tout cœur, comme à ceux que vous représentez ici ce matin, notre paternelle Bénédiction Apostolique.

III

E.mo Patri Melitone, Calcedonensi Metropolitae, qui nomine Athena- goras, Oecumenici Patriarchae, Beatissimo Patri volumen, quod « Tomos Agápis » inscribitur, dono dedit. *

Chers Frères,

L'occasion de notre rencontre aujourd'hui est la publication d'un recueil des documents qui ont été échangés entre le patriarcat œcumé­ nique et le Saint-Siège en ces douze dernières années. Ce volume a été très heureusement placé sous le titre de la charité. N'est-ce pas en effet la charité qui, de part et d'autre, nous a poussés à reprendre des contacts trop longtemps interrompus? Et l'Esprit Saint qui avait mis en nos cœurs cet amour, a fait que ce qui était inespéré alors que nous commencions ces premiers pas, est devenu une réalité dont nous nous réjouissons en ce jour. Ce livre nous montre le chemin parcouru et la voie que nous avons suivie d'un commun accord, guidés par l'Esprit Saint. C'est donc d'abord l'action de grâce qui domine en nos cœurs à la fin de cette première étape, et nous rendons gloire au (( Père des Lumières de qui vient tout don excellent, toute parfaite )),x de ce qu'il a bien voulu faire parmi nous et par nous. Mais notre recon­ naissance et nos remerciements ne pourront plaire complètement à Dieu

* Die 24 mensis ianuarii a. 1972. 1 Je. 1, 17.

13 - A. A. S. 194 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale

que s'ils sont en même temps supplication, disponibilité et résolution. Supplication, car nous savons que lui seul peut achever ce qu'il a si merveilleusement commencé. L'espérance qui soutient notre prière nous rend dociles à ce que l'Esprit dit aujourd'hui aux Eglises, et attentifs à ne pas laisser passer les possibilités qu'il nous offre. Il nous faut être résolus à aller de l'avant, convaincus que la prudence exige et guide en même temps le courage fondé sur la foi. Notre marche en commun a créé entre nous une situation nouvelle, qui peut être à l'origine d'un nouveau progrès et nous fait entrevoir des solutions nouvelles. Nous ne devons pas hésister à aller de l'avant, en pleine fidélité à toute notre tradition commune. Le peuple fidèle a les yeux tournés vers les pasteurs, qui ne veulent certainement pas décevoir son attente mais en prendre conscience et la conduire à la lumière de l'Esprit qui « remplit et régit l'Eglise entière » 2 la guidant vers son véritable achèvement. Cet esprit inspirera, Nous en sommes sûr, les conversations qui auront lieu en ces jours entre notre Secrétariat pour l'unité et vous-mêmes, éminents représentants de notre frère très cher le patriarche Athénagoras. Votre visite, notre rencontre, ces conversations ont lieu durant la semaine de prière pour l'unité. Il ne pouvait y avoir d'atmosphère plus propice à de tels échanges. Le nouveau missel romain contient trois formules pour la célébration de l'Eucharistie à l'intention de l'unité des chrétiens. La préface propre qui introduit l'anaphore nous offre une pensée pleine de profondeur théologique, concernant l'unité ecclésiale. « Per ipsum (Christum) enim nos adduxisti ad agnitionem tuae veritatis, ut unius fidei et baptismi vinculo Corpus eius efficeremur; per ipsum in cunctis gentibus largitus es Spiritum Sanctum tuum, qui, in diversitate donorum mirabilis Operator et unitatis effector, filios adoptionis inhabitat totamque replet et regit Ecclesiam ». Cette prière liturgique exprime la même pensée qui a inspiré le Concile Vatican II quand, remontant à la source suprême de l'unité, il déclare: ((Tel est le mystère sacré de l'unité de l'Eglise, dans le Christ et par le Christ, sous l'action de l'Esprit-Saint qui réalise la

2 Préface de la messe pour l'unité des chrétiens. Acta Pauli Pp. VI 195 variété des ministères. De ce mystère, le modèle suprême et le principe est dans la Trinité des personnes l'unité d'un seul Dieu Père, et Fils, en l'Esprit-Saint ».3 Ces pensées élevées nous rappellent la grandeur du don de l'unité et nous font comprendre l'intensité de la prière du Seigneur pour l'unité à laquelle la tradition chrétienne a donné le nom de prière sacerdotale. Pendant cette semaine le monde chrétien s'unit d'une manière spéciale à la prière du Seigneur, méditant le commandement nouveau qui lui a été donné et qui doit s'épanouir et se manifester en unité. Dans la célébration de ce soir en notre cathédrale, célébration à laquelle Nous vous remercions de bien vouloir participer, nous nous unirons tous dans la prière, demandant la lumière et la force nécessaire pour guider notre marche en avant à un moment où nous serions invités par la grâce de Dieu à accomplir des pas décisifs, non seulement entre nous mais dans toute la famille chrétienne, dans un avenir que, de toute notre espérance, nous voulons proche. Que cette commune résolution soit symbolisée dans le baiser de paix que Nous voudrions maintenant échanger avec vous.

IV

In patriarchali Archibasilica Lateranensi habita cum oecumenicus ritus celebraretur ad unitatem Christianorum implorandam atque fovendam. *

Si interrompe per un istante la nostra conversazione con Dio per diventare conversazione con la (( Ecclesia », con l'assemblea qui rac­ colta, con voi, Fratelli, qui presenti, quasi per avere reciproca assicu­ razione che vogliamo adempire la ben nota parola evangelica d'essere radunati nel nome di Cristo e d'aver perciò Lui, Lui stesso, Cristo nostro Signore, in mezzo a noi.1 Cristo è qui. Onoriamo questa sua presenza. Celebriamo questo mistero, risultante dal fatto stesso che la ragione della nostra riunione è la confessione del suo nome, non solo riconosciuto e invocato fuori di noi, ma avvertito nella sua interiore attribuzione a ciascuno di noi : siamo tutti cristiani, siamo stati inseriti,

3 Decr. de Oecumenismo Unitatem redintegratio, 2.

* Die 24 mensis ianuarii a. 1972. 1 Cfr. Mt. 18, 20. 196 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale mediante il battesimo, nel Corpo mistico di Cristo, che è la sua Chiesa,2 tutti siamo diventati figli di Dio, l'ineffabile Padre nostro celeste, tutti abbiamo fede in Lui, Cristo Signore, e tutti attendiamo da Lui d'essere perdonati, redenti e salvati, nello stesso Spirito Santo vivifi­ cante e santificante. Ecco qui già costituita la base di quella unità ecumenica, che andiamo appassionatamente cercando. Perché ecumenica è l'intenzione di questa cerimonia, predisposta per cogliere e salutare fra noi un eminente rappresentante della vene­ rabile Chiesa Ortodossa, il Metropolita Melitone di Calcedonia, a noi mandato da Sua Santità il Patriarca Atenagora di Costantinopoli, piissimo e a noi carissimo, per recarci, come sapete il (( Tomos agápis », il volume della carità, che raccoglie la documentazione e la corrispon­ denza circa i rapporti intercorsi negli ultimi dodici anni fra il Pa­ triarcato di Costantinopoli e la Chiesa di Roma, giubilanti d'essersi riscoperti rami d'uno stesso albero, nato da una stessa radice, ora sofferenti di non avere ancora potuto insieme consumare, bevendo al medesimo mistico calice, quella perfetta comunione, la quale sancisca fra le due comunità l'unione organica e canonica propria dell'unica Chiesa di Cristo. Con gaudio profondo e con devozione sincera noi salutiamo questo Ospite illustre e venerato, con le onorevoli persone del suo seguito, qui, oggi, fra noi, portatore d'un libro, che la storia farà suo. Ospite non forestiero della Sede apostolica e con la sua presenza ora fatto lui stesso segno, auspicio, promessa dell'attesa, felice celebrazione della completa comunione nella fede e nella carità di quanti già cento e cento volte, come il libro documenta, si sono dichiarati fratelli. E pare a noi che il titolo stesso, che qualifica l'insigne Metropolita della Chiesa Ortodossa, il titolo di Calcedonia, renda particolarmente cara e signi­ ficativa questa sua visita per la Chiesa di Roma, riportando il pensiero al nostro immortale predecessore, San Leone Magno,3 che, mediante la sua lettera a Elaviano, favorì autorevolmente la definizione cristo- logica del celeberrimo Concilio Calcedonense, il quale affratellò Roma e Costantinopoli in una medesima fede definitiva e felicissima, circa l'unica Persona divina e la duplice natura divina ed umana di Cristo. Chi dunque meglio di Lei, eminente Metropolita Melitone, può

2 Cfr. Const. de S. Liturgia Sacrosanctum Concilium, 6 e 7; Const. dogm. de Ecclesia Lumen gentium, 15; Decr. de Oecumenismo Unitatis redintegratio, 2-3. 3 Cfr. Denz.-Sch. 300-302. Acta Pauli Pp. VI 197 portare al Patriarca Atenagora il nostro ringraziamento per la missione di pietà, di cortesia e di pace a Lei affidata? Voglia Ella dire al vene­ rando Vegliardo che tale missione, qui, nella sacrosanta Basilica Late­ ranense, presenti Cardinali, Vescovi, Prelati e Clero della Curia e della Diocesi di Roma col Popolo fedele della Chiesa Romana, ha avuto il suo solenne e sacro coronamento. Voglia Ella riferire come noi abbiamo insieme compiuto con intensità religiosa un atto pio e cosciente di quell'« ecumenismo spirituale », al quale ci ha esortati il recente Con­ cilio Vaticano secondo,4 perché non solo abbiamo pregato per i Fratelli con i quali desideriamo essere in perfetta comunione, ma con grande letizia nello Spirito Santo tutti abbiamo pregato con loro ! E voglia anche dire, veneratissimo Metropolita Melitone, a quel santo Patriarca ed ai venerati Fratelli e Fedeli, che intorno a lui si raccolgono, come questa fausta celebrazione, avvenuta nella Chiesa, che la tradizione della Chiesa d'Occidente, storica e teologica chiama omnium urbis et orbis ecclesiarum mater et caput (Clemente XII) per essere la Cattedrale del Vescovo di Roma, successore del beato Pietro Apostolo, lungi dal lusingare la nostra umana ambizione per l'ufficio pastorale, affidato da Cristo a chi siede su questa cattedra di fungere quale « perpetuo e visibile principio e fondamento dell'unità sia dei Vescovi, sia della moltitudine dei Fedeli »,5 profondamente ci ha per­ sonalmente richiamato alla coscienza di questo nostro grave privilegio. Qui noi, più che altrove, ci sentiamo « servo dei servi di Dio ». Qui noi ci pensiamo fratello con i nostri fratelli nell'Episcopato e con loro collegialmente solidali. Qui noi pensiamo al proposito d'un altro grande predecessore, Gregorio Magno, il quale, pur asserendo la sua funzione apostolica,6 voleva considerare suo proprio onore l'onore di tutta la Chiesa e l'efficienza dei singoli Vescovi locali;7 qui noi ricor­ diamo la concezione dell'unità della Chiesa, propria di San Cipriano : una Ecclesia per totum mundum in multa membra divisa/ cioè come un corpo composito e articolato, in cui parti e gruppi possono essere modellati in forme tipiche particolari, e dove distinte, se pur fra­ terne e convergenti, possono essere le funzioni. Qui, nel cuore dell'uni­ tà e al centro della cattolicità, noi sogniamo la bellezza vivente della

4 Decr. de Oecumenismo Unitatis redintegratio, 8. 5 Const. dogm. de Ecclesia Lumen gentium, 23. 6 Cfr. Regist., 13, 50. 7 Cfr. Reg. 8, 30; PL 77, 933. 8 Ep. 36, 4. 198 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale

Sposa di Cristo, la Chiesa, ravvolta nel suo variopinto abbigliamento,9 rivestita, vogliamo dire, da un legittimo pluralismo di espressioni tra­ dizionali. Qui sembra allora a noi d'udire la limpida eco d'una vo­

stra voce lontana : IIsTps, t% ÎIÎGXZ<ÙÇ, YJ üéxpa! (( Oh tu, Pietro, pietra base della fede!».10 Così che a noi resta d'invocare quella divina assistenza, che con­ forti la nostra debolezza a praticare le virtù necessarie aftinché l'ecu­ menismo iniziato possa giungere alla sua felice conclusione. Diremo con S. Paolo « d'essere fiduciosi appunto in questo, che Colui che ha cominciato in « noi » l'opera buona Egli la porterà a buon fine w,11 convinti che al compimento della grande impresa della ricomposizione dell'unità dei Cristiani una condizione da noi tutti sarà necessa­ riamente richiesta, una dilatazione della carità : « Dilatentur spatia caritatis », si allarghino i confini dell'amore, noi diremo, per usare un'espressione a noi cara di S. Agostino.12 Una dilatazione della ca­ rità : che a noi tutti consenta di ritrovarci affratellati in una mede­ sima Chiesa, membra di un medesimo corpo di Cristo. Aggiungeremo allora al Tomos agápis una nuova, ultima e splendida pagina : quella dell'unità.

V Romanae Civitatis Magistro et Administratorum Coetui, novo ineunte anno Beatissimo Patri fausta ominantibus. *

Signor Sindaco! Egregi membri della Giunta Comunale di Roma!

EccoCi nuovamente a voi, per la tradizionale Udienza in occasione dell'Anno non da molto iniziato ; eccoCi a voi con la compiacenza, con la stima, con la benevolenza di sempre, perché vediamo in voi i reggitori e gli organizzatori della cosa pubblica nella città capitale dell'Italia, Nazione che non può non esserci carissima, nell'Urbe per di più dai

9 PS. 44, 15. 10 Cfr. Menei, V, 394. 11 Phil. 1, 6. 12 Serm. 69; PL 38, 440-441.

Die 27 mensis ianuarii a. 1972. Acta Pauli Pp. VI 199

destini arcani, erede di auguste grandezze e memorie, ricca di monu­ menti venerati e studiati e amati dagli storici, dagli archeologi, dagli artisti, dai letterati, dai santi di ogni epoca ; la città della legislazione e dell'impero, unificatrice di popoli, centro propulsore della cultura e del diritto; la città a cui approdò l'umile pescatore, inerme e pavido, l'apostolo Pietro, ma portatore forte e profetico della Lieta Novella, la quale, lungo le strade diramantisi di qui, si diffuse nel mondo, si estese alle Nazioni lontane, diede loro quell'unità nella fede in Cristo e nella Comunione alla Chiesa che, sola, poteva ad esse garantire la vera e perfetta fusione di cui le antiche leggi non potevano essere che la preparazione e lo strumento, e non il compimento efficace. Mistero stupendo, questo, se così possiamo dire, della duplice destinazione ricevuta da Dio a essere fonte e centro della civiltà latina ed insieme la sede del « maggior Piero », il centro spirituale e catalizzatore del mondo cristiano, anzi dell'intera umanità, traguardo di esperienze straordinarie, di definitivi approdi dei grandi spiriti di tutti i tempi, fulcro di propulsione del messaggio evangelico e della carità universale. Tutto questo Ci dice Roma, a cui siamo legati da vincoli tutti parti­ colari, come Vescovo e Pastore di questa diocesi unica e singolare, straordinaria e contraddittoria, impassibile e viva, popolaresca e cosmopolita. E Ci è gradita la vostra presenza, come ogni anno, che tutto questo Ci ricorda, e Ci offre la possibilità di scambiare con voi voti e auspici. Voi conoscete le Nostre ansie a proposito degli smisurati problemi, che la cura pastorale e sociale della città, vertiginosamente crescente nei suoi nuovi quartieri affollati da popolazione eterogenea e flut­ tuante, pone alla Nostra coscienza di Vescovo, egregiamente assecon­ dato dal Nostro Cardinale Vicario e dai suoi collaboratori; né vi è ignota l'ammirazione sincera e trepidante con cui seguiamo il gravis­ simo onere dei responsabili dell'amministrazione cittadina : altre volte abbiamo con voi richiamato gli « enormi problemi » della Città, am­ ministrativi, urbanistici, sociali, spirituali, superiori, che pongono « enormi doveri » ; 1 e non vogliamo ripeterci. Ma l'occasione Ci spinge a mettervi a parte, ancora una volta, delle Nostre più vive sollecitudini per la Città, che il Nostro divino mandato Ci ha affidata, come Suc­ cessore di Pietro : a) anzitutto la sollecitudine per la elevazione programmata e

1 Insegnamenti di Paolo VI, VI, 1968, p. 29. 200 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale instancabile della vita civile e sociale della Città. Lo scorso anno, nel- l'80° anniversario della Enciclica Rerum Novarum di Leone XIII, ab­ biamo affidato ad un particolare documento, la Lettera Apostolica Octogésima adveniens, le Nostre apprensioni, tra le altre, per i pro­ blemi dell'urbanesimo, forma particolare in cui oggi si pone dapper­ tutto la questione sociale : « sono, in realtà — scrivevamo — i più deboli le vittime delle condizioni di vita disumanizzanti, che degradano le coscienze e nuocciono all'istituzione familiare : la promiscuità degli alloggi popolari rende impossibile un minimo di intimità; i giovani focolari, attendendo invano una abitazione decente e a prezzo accessi­ bile, si demoralizzano e la loro unità può anche trovarsi compro­ messa; i giovani fuggono da una casa troppo esigua e cercano nella strada delle compensazioni e delle compagnie incontrollabili. È un grave dovere dei responsabili cercare di dominare e di orientare questo processo. È urgente ricostituire, a misura della strada, del quartiere, o del grande agglomerato, il tessuto sociale in cui l'uomo possa sod­ disfare le esigenze della sua personalità )).2 Sono problemi che coin­ volgono tutte le grandi città, in cui si configura oggi lo sviluppo e la trasformazione in atto ; ma possono essere applicati anche alla nuova Eoma, nella selva di cemento che si alza incessantemente a cerchi con­ centrici attorno al nucleo storico centrale, e pone problemi quotidiani di ogni genere. Noi sappiamo di poter Ci affidare al vostro senso di responsabilità, e comprendiamo le tremende responsabilità che formano il vostro quotidiano assillo di amministratori : e ripetiamo il Nostro appello in favore dei più abbandonati, affinché le piaghe tuttora aperte — quelle dei baraccati — possano gradualmente ma sollecitamente essere eliminate, per l'onore della città e per il rispetto dei suoi abitanti. Il Signore ricompensi la premura e solidarietà che dimostrate e dimostrerete in questo settore, che tanto Ci sta a cuore ! &) Ma c'è soprattutto un'altra sollecitudine, e preminente : quella per le sorti spirituali di Roma, affinché la sua espansione non sia fonte di disgregazione spirituale, bensì gli abitanti siano aiutati ad avvalo­ rare la loro più genuina dimensione di uomini e di cristiani : e ciò, vogliamo dire, favorendo quanto è necessario per la degna sistemazione delle chiese e delle opere parrocchiali, centri di vita e di educazione umana, oltre che religiosa e cristiana. Che la considerazione del bene comune prevalga su ogni altro interesse ! Noi Ci compiacciamo since-

2 N. 11; A.A.S. 63 (1971), p. 409. Acta Pauli Pp. VI 201 ramente per la collaborazione, tanto aperta e cordiale e comprensiva, che in questo campo ottiene il Nostro Vicariato : e questa occasione Ci è sempre cara perché Ci permette di esprimervi il Nostro grazie sentito e commosso, con l'augurio che questa intesa continui a pro­ durre frutti di particolare utilità per la diocesi. c) E Ci sta particolarmente a cuore, come altre volte abbiamo avuto occasione di sottolineare, anche la ferma tutela del carattere sin­ golare di Roma, che certa licenza e certo costume deteriore vorrebbero attenuare, se non dimenticare e obnubilare, in nome del progresso e del (( cosmopolitismo ». A parte che non si può parlare di progresso, mai e in nessun luogo, laddove la dignità umana sia esposta al pericolo di degradarsi e di avvilirsi, la fisionomia tutta particolare dell'Urbe, centro della Chiesa Cattolica, custode di memorie che sono fra le più sacre del culto e della santità, punto d'incontro di molte genti pellegrine, che ad essa vengono con preciso intento spirituale, non può permettere che siano conculcati i suoi sacrosanti diritti in questo campo, e trascurati i suoi particolari doveri. Il non lontano avvenimento — fra tre anni ! — dell'Anno Santo, pone questa questione all'ordine del giorno con particolare spicco, che non può essere dimenticato. Noi apprezziamo profondamente, e ne siamo riconoscenti, tutto quanto si è fatto finora, e si potrà fare, aftinché questo carattere unico della città sia rispettato, e non siano deluse le precise aspettative dei cittadini di altre Nazioni, che qui vengono per ritemprare la loro fede, ed essere in essa confermati, secondo il carisma affidato a Pietro,3 e vengono altresì per osservare se Roma sia davvero cosciente della sua peculiarissima posizione morale nel mondo, e se meriti la stima e l'onore che tutti desideriamo esserle attribuiti. Noi invochiamo il Signore per ciascuno di voi, affinché l'aiuto divino soccorra alla buona volontà; mentre, con voi qui presenti, ab­ bracciamo con una grande benedizione tutta la cara, grande, fedele famiglia del popolo Romano, e le forze del pensiero, dell'arte, della cultura, dell'azione che vivono e operano nella Città con vero e nobile intento di elevazione spirituale e morale.

3 Cfr. Luc. 22, 32. 202 Acta- Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale

YI

Ad Praelatos Auditores et Officiales Tribunalis Sacrae Romanae Rotae, a Beatissimo Patre novo litibus iudicandis ineunte anno coram admissos. *

È per noi sempre motivo di alti pensieri l'incontro personale con il nostro Tribunale delia Sacra Romana Rota, in occasione dell'inau­ gurazione ufficiale del nuovo anno giudiziario; incontro distribuito nel suo triplice momento ; dapprima con il venerato Decano in privato colloquio, poi con il Collegio dei Giudici, e quindi con tutti i membri del Tribunale stesso compresi gli Officiali e gli Avvocati nella piena sua assemblea, quale noi ora abbiamo davanti. Questo stesso modo di presentazione dimostra l'importanza attribuita nella Curia Romana a questo organo per il quale la Sede Apostolica esercita la sua potestà giudiziaria; e noi ricevendo la visita ch'esso ci rende, mentre ringra­ ziamo dell'omaggio a noi espresso da così cospicua presenza e dalle nobili parole di Monsignor Decano, intendiamo onorare il Tribunale della Sacra Romana Rota, dimostrare la nostra stima alle persone che lo compongono, confermare la nostra fiducia nella funzione che gli è propria, rivendicare la competenza, che la costituzione della Chiesa nei termini della legge canonica, gli riconosce, e testimoniare con l'im­ portanza da noi attribuitagli il culto alla giustizia, quale, in seno alla società ecclesiastica, è dovere, è amore, specialmente da parte nostra, professare. Sì, noi onoriamo la vostra magistratura. La S. Scrittura, per le parole costitutive di S. Paolo, ce ne fa obbligo; 1 la tradizione, che rimonta a quella anteriore al nuovo Testamento, ci rende gelosi custodi ed esecutori del servizio, che nella Chiesa organizzata e visibile, qual è la nostra Chiesa cattolica, l'autorità responsabile, la gerarchia, deve prestare per la tutela del diritto d'ogni membro della comunità del­ l'amore quale appunto è la Chiesa come pure per l'osservanza d'ogni rispettivo dovere. E noi intendiamo oggi dare a questa Udienza preci­ samente questo riconoscimento del giusto rapporto fra Chiesa e Diritto canonico se pure qui ne restringiamo la considerazione alla vostra particolare provincia, quella giudiziaria, riaffermando la legittimità,

* Die 28 mensis ianuarii a. 1972. 1 1 Cor. 6, 1-11; e cfr. Mt. 18, 15-17. Acta Pauli Pp. VI 203 la dignità, l'importanza della vostra funzione, non tanto per la stretta e parallela analogia, che l'amministrazione della giustizia ecclesia­ stica ha con quella civile, quanto per la sua originale derivazione dal disegno costituzionale divino della Chiesa Corpo Mistico di Cristo, animato dallo Spirito di libertà, di amore, di servizio e di unità, al quale disegno il recente Concilio ci ha richiamati con la sua dottrina ecclesiologica. Si è tanto discusso circa l'esistenza d'un Diritto canonico, cioè d'un sistema legislativo, in seno alla Chiesa, fino a qualificare, non senza qualche biasimo e qualche ironia, di « giuridismo )) ogni sua solleci­ tudine normativa, a squalificare perciò questo aspetto della vita eccle­ siastica, quasi che le espressioni difettose dell'attività legislativa nella Chiesa giustificassero la riprovazione e l'abolizione di tale attività, in virtù di inesatte interpretazioni di certi passi scritturali.2 Non si riflette che (( una comunità senza legge, lungi dall'essere o dal potere essere, in questo mondo, la comunità della carità, non è mai stata e non mai sarà altro che la comunità dell'arbitrio )).3 E non si osserva poi il fatto che non mai forse come al nostro tempo, tanto mal disposto verso il Diritto canonico per una certa abusiva interpretazione del recente Concilio come se avesse allentato i vincoli giuridici e gerar­ chici essenziali nella Chiesa, si è pronunciata una tendenza prolifera- trice legislativa ad ogni livello ecclesiale per un impellente bisogno di sigillare in canoni di nuova fattura le innovazioni più varie, e tal­ volta perfino illogiche. Questo fatto, contenente senza dubbio anche propositi di sane riforme e di auspicabili aggiornamenti, che oggi la Chiesa non solo consente e guida, ma anche promuove, non ci lascia senza apprensione per le possibili incoerenze di queste novità giuri­ diche con la dottrina e con la norma vigenti nell'insegnamento della Chiesa; ed ancor più perché questa tendenza a mutare, secondo nuovi e discutibili principi, la prassi ecclesiale, passa facilmente dal campo giuridico al campo morale, e lo invade e lo sovverte con fermenti peri­ colosi; intaccando dapprima il concetto ovvio di diritto naturale, poi l'autorità della legge positiva, religiosa o civile che sia, perché esteriore all'autonomia personale o collettiva ; e, affrancando in tal modo la coscienza da una chiara cognizione e da onesta ammissione dell' oboli-

2 Cfr. Gal. 2, 16, 18; Rom. 4, 15. 3 L. Bouyer, L'Eglise de Dieu, p. 596. 204 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale gazione morale oggettiva, la rende, diciamo, libera e sola, sì, ma cieco criterio, ahimé!, dell'operare umano, abbandonata così alla deriva, ed esposta all'opportunismo delle singole situazioni o agli impulsi istintivi, psico-somatici, senza più ordine autentico, né freno veramente perso­ nale, coonestati invece da un falso ideale di liberazione e da un sofistico attestato della così detta e dilagante moralità permissiva. Che cosa rimane del senso del bene e del male? che cosa rimane della nobiltà e della grandezza dell'uomo? Com'è vero che l'uomo senza legge non è più uomo ! E com'è vero, praticamente, che la legge, senza un'autorità che la insegni, la interpreti e la imponga, facilmente si oscura, infastidisce e svanisce ! E come la nostra libertà cristiana deve distinguersi da quella stigmatizzata dall'apostolo Pietro : « Liberi, sì, ma senza farvi della libertà un velo per coprire la malizia, ma come servi di Dio )) !4 Né valga a noi appellarci contro la necessità d'una legge alla libertà dello Spirito, o a (( quella libertà (dalla legge giudaica) dalla quale Cristo ci ha liberati ».5 Perché proprio Lui, Cristo, ci ha pur detto : « Non crediate ch'Io sia venuto a abolire la legge, o i profeti ; non sono venuto per abo­ lire, ma per compiere )) ; 6 e il compimento ne sarà l'assorbimento e l'esaltazione nel precetto che tutti li riassume, l'amore di Dio e l'amore del prossimo,7 e sarà il precetto nuovo, testamentario di Cristo : « Ama­ tevi gli uni gli altri come Io vi ho amati ».8 Facciamo eco, come vedete, alle sapienti affermazioni, testé pronunciate dal venerato Decano della Sacra Romana Rota. Siamo arrivati alle sorgenti del Diritto canonico, che dovrà giusti­ ficarsi dal riferimento a questo principio evangelico, del quale tutta la legislazione ecclesiastica dovrà essere permeata, anche se l'ordine della comunità cristiana e la supremazia della persona umana, a cui tutto il Diritto canonico è rivolto, esigeranno l'espressione razionale e tecnica propria del linguaggio giuridico. Voi ne siete maestri. E non vi sarebbe bisogno di aggiungere, dopo la difesa di pramma­ tica, che abbiamo appena accennata per il Diritto canonico, al quale è dedicata la vostra austera funzione, se il Concilio non ci ricordasse una nota che deve pur inserirsi, se non nella lettera, nello spirito del

4 1 Pet. 2, 16. 5 Gal. 5, 1. 6 Mt. 5, 17. 7 Mt. 22, 37-40. 8 Io. 13, 34. Acta Pauli Pp. VI 205 suo esercizio, la nota pastorale, la quale ha caratterizzato quell'avve­ nimento e ne ha penetrato il grande tomo dei suoi documenti. Anche il Diritto canonico, nella sua formulazione, nella sua inter­ pretazione, nella sua applicazione, dovrà, dopo il Concilio, portare l'impronta di quella nota pastorale, che ci sembra debba imprimere alla legge della Chiesa un carattere più umano, ove ce ne fosse bisogno, più manifestamente sensibile alla carità, che tale legge deve promuo­ vere e tutelare nella comunità ecclesiale e nei confronti della società profana; più chiaramente memore della natura dell'autorità ecclesia­ stica, essere cioè essa servizio, ministero, amore; e più esplicitamente rivolta alla difesa della persona umana ed alla formazione del cristiano alla partecipazione comunitaria della vita cattolica. Tanto si è già scritto e discusso a questo riguardo ; e voi certamente avrete già individuato i punti che, in virtù del Concilio, possono ri­ guardare la prassi del vostro Tribunale e dell'esercizio della funzione giudiziaria in genere nella Chiesa ; come pure i perfezionamenti legisla­ tivi circa il diritto matrimoniale, di cui principalmente si occupa la Sacra Rota, perfezionamenti a cui si è già posto mano, come, ad esempio, con le nuove norme relative ai matrimoni misti, senza per questo che menomamente le leggi inviolabili della famiglia siano alte­ rate, che anzi dalla sapiente tutela ed applicazione del vostro auto­ revole Tribunale, come da ogni altro nella Chiesa cattolica, devono avere, a bene di tutti, inalterato e provvido suffragio. Che, se con la intemerata probità della vostra vita personale, con la consumata conoscenza delle scienze canoniche, con l'umano e cri­ stiano interesse per la sollecita e rigorosa trattazione delle cause a voi affidate, e con la religiosa pietà con cui circondate questa Sede Apostolica, voi continuerete a compiere la vostra difficile e delicata funzione, una missione voi adempirete, una testimonianza darete alla giustizia e alla carità di questa Chiesa Romana, e sarà per voi, oltre che l'adesione ed il plauso del mondo cattolico, e quello, noi crediamo, del mondo forense, la nostra fiducia, la nostra riconoscenza, la nostra Apostolica Benedizione. 206 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale

VII Institutorum Saecularium sodalibus qui Romae, coetui interfuerunt, quinto et vigesimo exacto anno ab edita Constitutione Apostolica « Pro­ vida Mater ». *

Carissimi figli, membri degli Istituti Secolari! In questo giorno, dedicato al ricordo liturgico della presentazione di Gesù al Tempio, noi ci incontriamo volentieri con voi per ricor­ dare insieme il XXV anniversario di promulgazione della Costituzione Apostolica Provida Mater, avvenuta appunto il 2 febbraio del 1947.1 Quel documento fu un evento importantissimo per la vita della Chiesa di oggi, perché il nostro Predecessore Pio XII di v. m. con esso acco­ glieva, sanciva e approvava gli Istituti Secolari, precisandone la fisio­ nomia spirituale e giuridica. Giorno caro per voi, giorno significativo, in cui, a imitazione del Cristo che, venuto nel mondo, si offerse al Padre per fare la sua volontà,2 anche voi foste presentati a Dio, per brillare davanti a tutta la Chiesa, e per consacrare le vostre vite alla gloria del Padre e alla elevazione del mondo. Siamo tanto lieti anche noi di questo incontro, perché ben ricordiamo le circostanze in cui maturò lo storico documento, vera magna charta degli Istituti Secolari, i quali, già lentamente preparati in antece­ denza dallo Spirito che suscita i segreti impulsi nelle anime, videro in esso il loro accoglimento ufficiale da parte della Suprema Autorità, per opera specialmente del venerato Card. Larraona, il loro atto di nascita, e l'inizio di un nuovo slancio verso il futuro. Venticinque anni sono un tempo relativamente breve; essi tuttavia sono stati anni di particolare intensità, paragonabili a quelli della giovinezza. È stata una fioritura magnifica, di cui sono conferma la vostra presenza qui, oggi, e la riunione dei Responsabili Generali di tutti gli Istituti Secolari, in programma per il prossimo settembre a Roma. Desideriamo pertanto rivolgervi la nostra parola di incorag­ giamento, di fiducia, di esortazione, affinché l'odierna ricorrenza giu­ bilare sia veramente feconda di risultati, per voi e per l'intero Po­ polo di Dio.

* Die 2 mensis februarii a. 1972. 1 Cfr. A.A.S. 39 (1947), pp. 114-124. 2 Cfr. Ps. 39, 9; Hebr. 10, 9. Acta Pauli Pp. VI 207

A) Gli Istituti Secolari vanno inquadrati nella prospettiva, in cui il Concilio Vaticano II ha presentato la Chiesa, come una realtà viva, visibile e spirituale insieme,3 che vive e si sviluppa nella storia,4 com­ posta da molti membri e da organi diversi, ma intimamente uniti e comunicanti fra sé,5 partecipi della stessa fede, della stessa vita, della stessa missione, della stessa responsabilità della Chiesa, e pur distinti da un dono, da un carisma particolare dello Spirito vivifi­ cante,6 dato non solo a beneficio personale, ma altresì di tutta la co­ munità. La ricorrenza della Provida Mater, che volle esprimere e ap­ provare il vostro particolare carisma, vi invita dunque, secondo l'in­ dicazione del Concilio a « ritornare alle sorgenti di ogni vita cri­ stiana e al primigenio spirito degli istituti »,7 a verificare la vostra fedeltà al carisma originario e proprio di ciascuno. Se ci chiediamo quale sia stata l'anima di ogni Istituto Secolare, che ha ispirato la sua nascita e il suo sviluppo, dobbiamo rispondere : è stata l'ansia profonda di una sintesi ; è stato l'anelito alla afferma­ zione simultanea di due caratteristiche : 1) la piena consacrazione della vita secondo i consigli evangelici e 2) la piena responsabilità di una presenza e di una azione trasformatrice al di dentro del mondo, per plasmarlo, perfezionarlo e santificarlo. Da una parte, la profes­ sione dei consigli evangelici — forma speciale di vita che serve ad alimentare e a testimoniare quella santità, a cui tutti i fedeli sono chiamati — è segno della perfetta identificazione con la Chiesa, anzi, col suo stesso Signore e Maestro, e con le finalità che Egli le ha aní­ date. Dall'altra parte, rimanere nel mondo è segno della responsa­ bilità cristiana dell'uomo salvato da Cristo e perciò impegnato a «illu­ minare e ordinare tutte le realtà temporali affinché sempre si rea­ lizzino e prosperino secondo Cristo, e siano a lode del Creatore e Redentore ».8 In tal quadro, non si può non vedere la profonda e provvidenziale coincidenza tra il carisma degli Istituti Secolari e quella che è stata una delle linee più importanti e più chiare del Concilio: la presenza della Chiesa nel mondo. In effetti, la Chiesa ha fortemente accentuato

3 Cfr. Const. dogm. de Ecclesia Lumen gentium, 8. 4 Cfr. ib. 3, 5, 6, 8. 5 Cfr. ib. 7. 6 Cfr. ib. 7, 12. 7 Decr. de accomm. renov. vitae religiosae Perfectae caritatis, 2. 8 Const. dogm. de Ecclesia Lumen gentium, 31. 208 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale i diversi aspetti della sua relazione al mondo : ha chiaramente ribadito che fa parte del mondo, che è destinata a servirlo, che di esso dev'essere anima e fermento, perché chiamata a santificarlo e a consacrarlo, e a riflettere su di esso i valori supremi della giustizia, dell'amore e della pace. La Chiesa ha coscienza del fatto che essa esiste nel mondo, che (( cammina insieme con tutta l'umanità, e sperimenta insieme col mondo la medesima sorte terrena, ed è come il fermento e quasi l'anima della società umana » ; 9 essa perciò ha una autentica dimensione secolare, inerente alla sua intima natura e missione, la cui radice affonda nel mistero del Verbo Incarnato, e che si è realizzata in forme diverse per i suoi membri — sacerdoti e laici — secondo il proprio carisma. Il Magistero pontifìcio non si è stancato di chiamare i cristiani, specie negli ultimi anni, ad assumere validamente e lealmente le proprie responsabilità davanti al mondo. Ciò è tanto più necessario oggi quando l'umanità si trova a una svolta cruciale della propria storia. Sta sorgendo un mondo nuovo ; gli uomini cercano nuove forme di pensiero e di azione, che determineranno la loro vita nei secoli venturi. Il mondo pensa di bastare a se stesso, e di non aver bisogno della grazia divina né della Chiesa per costruirsi e per espandersi : si è formato un tragico divorzio tra fede e vita vissuta, tra progresso tecnico-scientifico e crescita della fede nel Dio vivente. Non senza ragione si afferma che il problema più grave dello sviluppo presente è quello del rapporto tra ordine naturale e ordine soprannaturale. La Chiesa del Vaticano II ha ascoltato questa « vox temporis », e vi ha risposto con la chiara coscienza della sua missione davanti al mondo e alla società ; essa sa di essere « sacramento universale di salvezza », sa che non si può dare pienezza umana senza la grazia, cioè senza il Verbo di Dio, che « è il fine della storia umana, il punto focale dei desideri della storia e della civiltà, il centro del genere umano, la gioia d'ogni cuore, la pienezza delle loro aspirazioni ».10 In un momento come questo gli Istituti Secolari, in virtù del loro carisma di secolarità consacrata,11 appaiono come provvidi strumenti per incarnare questo spirito e trasmetterlo alla Chiesa intera. Se essi, già prima del Concilio, in certo modo hanno anticipato esistenzial­ mente questo aspetto, con maggior ragione debbono oggi essere testi-

9 Const. past. de Eccl. in mundo huius temporis Gaudium et spes, 40. 10 Const. past. de Eccl. in mundo huius temporis Gaudium et spes, 45. 11 Cfr. Decr. de accomm. renov. vitae religiosae Perfectae caritatis, il. Acta Pauli Pp. VI 209 moni specializzati, esemplari, della disposizione e della missione della Chiesa nel mondo. Per l'aggiornamento della Chiesa oggi non bastano chiare direttive o frequenti documenti : sono richieste personalità e comunità, responsabilmente consapevoli di incarnare e di trasmettere lo spirito voluto dal Concilio. A voi è affidata questa esaltante mis­ sione: essere modello di instancabile impulso alla nuova relazione, che la Chiesa cerca di incarnare davanti al mondo e al servizio del mondo.

B) In che modo? Con la duplice realtà della vostra configurazione. Anzitutto, la vostra vita consacrata, nello spirito dei consigli evangelici, è espressione della vostra indivisa appartenenza a Cristo e alla Chiesa, della tensione permanente e radicale verso la santità, e della coscienza che, in ultima analisi, è soltanto Cristo che con la sua grazia realizza l'opera di redenzione e di trasformazione del mondo. È nell'intimo dei vostri cuori che il mondo viene consacrato a Dio.12 La vostra vita garantisce così che l'intenso e diretto rapporto col mondo non diventi mondanità o naturalismo, ma sia espressione dell'amore e della missione di Cristo. La vostra consacrazione è la radice della speranza, che sempre vi deve sorreggere, anche quando i frutti esteriori siano scarsi, o manchino del tutto. La vostra vita, più che per le opere esterne, è feconda per il mondo soprattutto per l'amore a Cristo, che vi ha spinti al dono totale di voi stessi, da testimoniare nelle condizioni ordinarie della vita. In tale luce, i consigli evangelici — pur comuni ad altre forme di vita consacrata — acquistano un significato nuovo, di speciale attualità nel tempo presente : la castità si converte in esercizio ed in esempio vivo di dominio di sé e di vita nello spirito, tesa alle realtà celesti, in un mondo che si ripiega su se stesso e libera incontrollatamente i propri istinti : la povertà diventa modello della relazione che si deve avere con i beni creati e col loro retto uso, con un atteggiamento che è valido sia nei paesi sviluppati, ove l'ansia di possedere minaccia seria­ mente i valori evangelici, sia nei paesi meno dotati, ove la vostra povertà è segno di solidarietà e di presenza con i fratelli provati; Y obbedienza diventa testimonianza dell'umile accettazione della me­ diazione della Chiesa e, più in generale, della sapienza di Dio che governa il mondo attraverso le cause seconde; e in questo momento di crisi di autorità, la vostra, obbedienza si converte in testimonianza di ciò che è l'ordine cristiano dell'universo.

12 Cfr. Const. dogm. de Ecclesia Lumen gentium, 34.

14 - A. A. S. f 210 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale

In secondo luogo, la vostra secolarità vi spinge ad accentuare spe­ cialmente — a differenza dei religiosi — la relazione col mondo. Essa non rappresenta solo una condizione sociologica, un fatto esterno, sì bene un atteggiamento : essere presenti nel mondo, sapersi respon­ sabili per servirlo, per configurarlo secondo Dio in un ordine più giusto e più umano, per santificarlo dal di dentro. Il primo atteggia­ mento da tenere davanti al mondo è quello del rispetto verso la sua legittima autonomia, verso i suoi valori e le sue leggi.13 Tale auto­ nomia, come sappiamo, non significa indipendenza assoluta da Dio, Creatore e fine ultimo dell'universo. Prendere sul serio l'ordine natu­ rale, lavorando per il suo perfezionamento e per la sua santificazione, affinché le sue esigenze siano integrate nella spiritualità, nella peda­ gogia, nell'ascetica, nella struttura, nelle forme esterne e nell'attività dei vostri Istituti, è una delle dimensioni importanti di questa speciale caratteristica della vostra secolarità. Così sarà possibile, com'è richie­ sto dalla Primo feliciter che « il vostro carattere proprio e peculiare, quello secolare, si rifletta in tutte le cose » (II). Essendo molto variate le necessità del mondo e le possibilità di azione nel mondo e con gli strumenti del mondo, è naturale che sor­ gano diverse forme di attuazione di questo ideale, individuali e asso­ ciate, nascoste e pubbliche, secondo le indicazioni del Concilio.14 Tutte queste forme sono parimente possibili agli Istituti Secolari e ai loro membri. La pluralità delle vostre forme di vita 15 vi permette di costituire diversi tipi di comunità e di dar vita al vostro ideale in diversi ambienti e con diversi mezzi, anche là dove si può dare testimonianza alla Chiesa soltanto in forma individuale, nascosta e silenziosa. Una parola ancora per i sacerdoti, che si uniscono negli Istituti Seco­ lari. Il fatto è espressamente previsto dall'insegnamento della Chiesa, a partire dal Motu Proprio Primo feliciter e dal Decreto conciliare Perfectae caritatis. Di per sé, il sacerdote in quanto tale ha anch'egli, come il laico cristiano, una essenziale relazione al mondo, che egli deve esemplarmente realizzare nella propria vita, per rispondere alla propria vocazione, per cui è mandato nel mondo come Cristo è stato inviato dal Padre.16 Ma, come sacerdote, egli assume una responsabilità speci­ ficatamente sacerdotale per la retta conformazione dell'ordine tempo-

13 Cfr. Const. past. de Eccl. in mundo huius temporis Gaudium et spes, 36. 14 Cfr. Decr. de apostolatu Laicorum Apostolicam Actuositatem, 15-22. 15 Cfr. Voto sul Pluralismo, Congresso mondiale degli Istituti Secolari, Roma, 1970. 18 Cfr. Io. 20, 21. Acta Pauli Pp. YI 211 raie. A differenza del laico, — salvo in casi eccezionali, come ha previsto un voto del recente Sinodo Episcopale — egli non esercita questa respon­ sabilità con una azione diretta e immediata nell'ordine temporale, ma con la sua azione ministeriale e mediante il suo ruolo di educatore alla fede : 17 ed è il mezzo più alto per contribuire a far sì che il mondo si perfezioni costantemente, secondo l'ordine e il significato della creazione. Aggregandosi a Istituti Secolari, il sacerdote, proprio in quanto secolare, rimane collegato in intima unione di obbedienza e di colla­ borazione col Vescovo; e, insieme con gli altri membri del presbiterio, è di aiuto ai confratelli nella grande missione di essere « cooperatori della verità », curando i « particolari vincoli di carità apostolica, di ministero e di fraternità » 18 che debbono distinguere tale organismo diocesano. In forza della sua appartenenza agli Istituti Secolari, il sacerdote trova inoltre un aiuto per coltivare i consigli evangelici. Sappiamo bene che questo, dell'appartenenza di sacerdoti agli Istituti Secolari, è un problema sentito, profondo; esso deve essere risolto nel pieno rispetto del « sensus Ecclesiae ». Sappiamo che, a tale proposito, voi siete alla ricerca di soluzioni adeguate ; e incoraggiamo tale sforzo, che deve ritenersi valido, in un settore che è molto delicato. Effettivamente, esiste un problema, che si pone nei termini di una triplice esigenza, ciascuna importantissima : vi è l'esigenza rappre­ sentata dalla (( secolarità » del sacerdote membro di un Istituto Seco­ lare; l'esigenza, inoltre, che tale sacerdote mantenga un intimo con­ tatto col proprio Istituto, dal quale egli si attende un alimento spi­ rituale, un ristoro e un sostegno alla propria vita interiore; infine, l'esigenza di tenersi in stretta dipendenza dal Vescovo diocesano. Sappiamo, come abbiamo detto, che state compiendo studi in merito, allo scopo di conciliare queste esigenze apparentemente contrastanti. Cercate liberamente, in questa linea, ponendo a servizio di tale appro­ fondimento i talenti della vostra preparazione, della vostra sensibilità, della vostra esperienza. Ci permettiamo soltanto di richiamare la vostra attenzione su questi punti, che ci sembrano degni di particolare consi­ derazione : a) Qualsiasi soluzione non deve intaccare minimamente l'autorità del Vescovo, il quale, per diritto divino, è Punico e diretto responsabile del gregge, della porzione della Chiesa di Dio.19

17 Cfr. Decr. de Presbyt. ministerio et vita , 6. 18 Decr. de Presbyt. ministerio et vita Presbyterorum ordinis, 8. 19 Cfr. Act. 20, 28. 212 Acta, Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale

d) Nelle vostre ricerche tenete presente inoltre, a tale riguardo, una realtà : che l'uomo è una unità personale, psicologica, attiva. Solo concettualmente si distinguono in lui la dimensione spirituale e quella pastorale. Con questo non vogliamo — e ci permettiamo di sottolinearlo — con­ dizionare né tanto meno porre termine alla ricerca, che state effet­ tuando, indicandovi già una soluzione. Abbiamo voluto soltanto invi­ tarvi a tenere particolarmente presenti, nella vostra ricerca, due punti che ci sembrano, in essa, d'importanza capitale. Siamo così giunti al termine delle nostre considerazioni, anche se molte cose resterebbero ancora da dire, e molti sviluppi rimangono aperti. Ma con profonda letizia vi esprimiamo il nostro desiderio e la nostra speranza : che i vostri Istituti siano sempre più modelli ed ed esempi dello spirito che il Concilio ha voluto infondere nella Chiesa, affinché sia superata la minaccia devastatrice del secolarismo, che esalta unicamente i valori umani, distaccandoli da Colui che è la loro origine e dal Quale ricevono il loro significato e la loro finalità defini­ tiva; e affinché la Chiesa sia veramente il fermento e l'anima del mondo. La Chiesa ha bisogno della vostra testimonianza ! L'umanità aspetta che la Chiesa incarni sempre più questo nuovo atteggiamento davanti al mondo, che in voi, in virtù della vostra secolarità consacrata, deve brillare in modo specialissimo. A tanto vi incoraggia la nostra Apo­ stolica Benedizione, che di cuore impartiamo a voi qui presenti, e a tutti i membri dei cari e benemeriti Istituti Secolari.

VIII Iis qui interfuerunt Coetui XXXIX Romae habito a v. d. « N.A.T.O. Defence College ». *

Chers Messieurs, Au terme de cette trente-neuvième Session du Collège de Défense de l'OTAN, en votre nom à tous, vos chefs ont manifesté cette fois encore le désir d'une telle rencontre. C'est bien volontiers que Nous y accédons. Par delà cette démarche courtoise, Nous sommes sensible à ce geste d'attachement au Successeur de Pierre dans l'Eglise de Jésus- Christ, et Nous voulons y voir aussi un hommage rendu au rôle que

* Die 3 mensis februarii a. 1972. Acta Pauli Pp. VI 213

Nous nous efforçons d'assumer pour le bien des peuples, leur sécurité et leur bonheur. Nous sommes heureux de vous exprimer, avec nos souhaits de bienvenue et notre sincère estime pour vos personnes et vos famil­ les, les sentiments que Nous inspire votre institution. Auditeurs, militaires et civils, venus des divers horizons de l'Eu­ rope, de la Turquie et de l'Amérique du Nord, pour acquérir un surcroît de compétence auprès d'un Etat-Major hautement qualifié dans le domaine stratégique, vous êtes appelés demain à exercer d'im­ portantes fonctions au sein de l'Alliance Atlantique. Comment ne pas vous inviter à réaliser toujours davantage ce qui doit constituer, à nos yeux, le double idéeal de cette Organisation : une solidarité entre nations en vue de consolider la paix, et la défense d'une civilisation à laquelle nous sommes tous justement attachés? Même si une telle institution revêt en grande partie l'aspect d'une force militaire que le réalisme semble imposer, Nous pensons que la Paix demeure votre véritable idéal, et que vous restez désireux de faire tout ce qui est en votre pouvoir pour veiller au respect du droit des peuples, de leurs justes aspirations à la sécurité dans la liberté, pour prévenir de nouveaux conflits et de nouvelles injustices, et, disons-le franchement, pour éviter précisément un recours aux armes. N'est-ce pas le vœu général de l'humanité et son profond intérêt que les rap­ ports purement militaires se transforment de plus en plus en rapports civils, et permettent ainsi un développement harmonieux de toutes les valeurs humaines? Déjà, dans le cadre même de votre Session d'études, Nous nous plaisons à voir une certaine réalisation de cette solidarité internatio­ nale que Nous souhaitons toujours plus élargie. Vous y nouez en effet de multiples rapports humains entre peuples différents que rapproche un même souci de paix et de civilisation. Vous pouvez y prendre conscience des valeurs communes à ces peuples, fondées sur une con­ ception de l'homme et de la civilisation qu'il s'agit de défendre et de promouvoir, dans la mesure où elle est imprégnée de spiritualisme, enracinée dans une tradition vraiment chrétienne. Une telle civilisa­ tion, vous le savez, refuse d'entretenir les passions combattives, les aspirations de prestige orgueilleux; elle répudie la soif de domination; elle évite de réduire l'homme à un objet qu'on utilise dans des buts matérialistes; elle ne compte pas sur les seuls rapports de force pour l'équilibre des sociétés. Mais elle mise sur le respect des droits de la personne humaine, tout en développant en celle-ci un esprit de service, 214 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale

le sens du bien commun et de la solidarité internationale; elle est à la recherche d'une véritable paix qui se prépare d'abord par la justice, selon l'appel pressant que Nous lancions à tous les peuples au seuil de cette année. Et qui sera le garant suprême de cette justice et de cette Paix, sinon Dieu qui a mis au cœur des hommes sa ressemblance et sa dignité, et qui les appelle tous à vivre en frères, selon le message d'amour du Christ dont Nous voulons sans trêve nous faire l'écho? Puisse l'expérience que vous avez vécue ici constituer une école de ce noble idéal de civilisation humaine, de fraternité universelle et de paix chrétienne! En formant ces vœux, Nous vous remercions de votre visite et implorons sur chacun de vous, sur vos familles, comme sur les chers pays que vous représentez, les Bénédictions du Seigneur. We wish to extend a greeting also in English to our friends from the NATO Defence College. We have already expressed our appré­ ciation of your ideáis of peace and friendship among peoples. It is indeed our earnest prayer that ail your efforts will be channelled in this direction, and that your contribution will be gr eat in the defence of true civilization and its authentic human and Christian values. Be assured that we follow your activities with interest and give you our support in everything that you do in justice and brotherhood to help build a world where dignity will truly be the lot of every man and peace the possession of all.

IX

Ad Excellentissimum Virum Kurt Waldheim, Consilii Consociatorum Nationum Secretarium Generalem. *

Monsieur le Secrétaire Général, Nous sommes très touché de la visite que vous voulez bien nous faire et c'est avec la plus vive satisfaction que nous vous accueillons aujourd'hui au Vatican. Vous accédez au poste de Secrétaire général des Nations Unies dans une période de l'histoire humaine lourde encore d'incertitudes et de menaces, mais où ne manquent pas cependant quelques signes de détente et une volonté plus manifeste, en certains secteurs, de parve­ nir enfin à la paix entre les peuples, objet premier de votre Organi­ sation, objet aussi, vous le savez, des plus vives sollicitudes de l'Eglise

* Die 5 mensis februarii a. 1972. Acta Pauli Pp. VI 215 catholique. Bien que les plans et les moyens diffèrent, vos efforts et les nôtres convergent cependant vers ce but, qui répond à une aspiration tellement profonde de l'humanité entière : la paix ! Ce que nous avons tenté en ce domaine, au cours de ces dernières années, est assez connu pour que nous n'ayons pas besoin de le détail­ ler ici devant vous. Nous ne le mentionnons que pour vous assurer de l'intérêt attentif et constant avec lequel nous suivons et suivrons toutes les initiatives de l'Organisation des Nations Unies pour établir ou rétablir la bonne entente entre toutes les nations du globe. Il est un autre terrain encore, bien proche de celui de la paix, sur lequel votre action et la nôtre se rencontrent : c'est celui de la défense des droits de l'homme, des droits des groupes humains, et notamment des minorités ethniques. On ne peut, sans péril grave pour la société, se résigner à ce qu'il soit infligé à ces droits aujourd'hui, en plusieurs pays, et en dépit de tant de proclamations éloquentes, de si multiples et de si douloureuses blessures. L'Eglise, avant tout soucieuse des droits de Dieu, ne pourra jamais se désintéresser des droits de l'homme, créé à l'image et à la ressemblance de son Créateur. Elle se sent blessée, lorsque les droits d'un homme, quel qu'il soit, et où que ce soit, sont méconnus et violés. Par le choix qui a été fait de votre personne, vous devenez en quelque sorte, devant l'humanité entière, le garant du respect de ces droits. Responsabilité redoutable, qui vous impose de graves devoirs, mais dans laquelle tous les hommes de cœur sont à vos côtés. Pour notre part, nous tenons à réaffirmer devant vous aujourd'hui ce que montra naguère clairement notre présence au siège de votre Organisation : nous avons foi en P O.N.U., nous avons confiance dans ses possibilités d'étendre le domaine de la paix et le règne du droit dans notre monde tourmenté, nous sommes prêt à lui donner notre entier appui moral. La cause de la paix et du droit est sacrée. Les obstacles qu'elle rencontre ne doivent pas décourager ceux qui s'y dévouent. Qu'ils proviennent de circonstances adverses ou de la malice des hommes, ils peuvent et doivent être surmontés. Ce qui peut paraître disproportionné avec les forces humaines devient possible avec l'aide de Dieu. C'est de grand cœur que nous l'invoquons sur vous, Monsieur le Secrétaire Général, et sur votre belle et difficile tâche, pour laquelle vous sont assurés notre bienveillance, nos encouragements et notre prière. 216 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale

Ad Exc.mum P. D. Filaret, Dmitroviensem Archiepiscopum, Academiae Theologicae in urbe Mosqua Moderatorem. *

Excellence,

C'est une grande joie pour Nous de recevoir dans notre maison Votre Excellence, Recteur estimé de l'Académie théologique et du Séminaire de Moscou, avec vos compagnons, prêtres de la même Académie de l'Eglise orthodoxe russe. Vous êtes venus à Rome comme pèlerins, pour vénérer les lieux sanctifiés par des chrétiens qui ont rendu témoignage à leur foi par leur vie, et souvent par leur mort. Cette foi nous a été transmise par ces hommes et ces femmes comme une réalité vivante qui, à travers les siècles et les diverses circonstances de la vie, reste toujours la révéla­ tion de Dieu en Celui qui a dit : « Je suis la voie, la vérité et la vie »-1 Nous partageons en commun cette foi; nous sommes appelés ensemble à la préserver, à la comprendre mieux, à la transmettre, enrichie par nos propres expériences, à ceux qui nous suivent. Pour la préservation, la compréhension et la transmission de cette foi, ceux qui ont la charge de la formation des prêtres et des maîtres de la vie spirituelle ont une vocation spéciale. Nous sommes heureux d'apprendre que, pendant votre pèlerinage, vous avez pu prendre con­ tact avec des personnes et des institutions de l'Eglise de Rome qui s'efforcent de répondre à la même vocation. Les échanges de vue, les discussions sur des questions qui nous sont communes dans la forma­ tion de prêtres qui seront de vrais serviteurs de Dieu et de leurs frères, sont un enrichissement mutuel pour nous. Nous rendons grâces à Dieu de nous avoir permis de nous rencontrer et de nous connaître les uns les autres. Que la bénédiction divine se répande sur le chef vénéré et sur tous les fidèles de votre Eglise et, d'une manière toute particulière, sur vous-mêmes, sur le corps acadé­ mique, les étudiants et les moines de vos vénérables institutions, dont le service est si précieux à votre peuple et à votre Eglise !

* Die 7 mensis februarii a. 1972. 1 Jn. 14, 6. Acta Pauli Pp. VI 217

XI Habita in Basilica Vaticana Exc.mis Praesulibus a Beatissimo Patre ad sacrum Episcopatus Ordinem sollemni ritu assumptis. *

Venerabiles Fratres ac dilecti filii.

Sacrae liturgiae ritus, qui nunc a nobis peragitur, in animis nostris duplicem excitat motum ; prior nos inclinat ad sensa et cogitata nostra declaranda simulque ad Deum laudandum atque implorandum, alter vero silentium imperai atque tranquillitatem, quibus animus componitur ad interiorem Spiritus Sancti vocem percipiendam; per illum, ad Deum loquimur, per hunc, Ipsum audimus. Posteriorem animi motum nunc experimur. In hoc altero nunc immoramur, quo quidem preces et gestus praeclari huius sacri ritus intermittuntur et quo a nobis postulatur, ut sileamus simusque velut immobiles : priore ergo motu agimus, altero quiescimus. Nautae instar, qui remi­ gare cessat ac sinit ut venti impleant vela sua suamque dirigant navem, ita uniuscuiusque nostri animus nunc paulum interna tranquillitate fruitur ac sese aperit ad Paraclito afflatum, ut tacitam sed cogentem eius vocem audire possit. 1. Aures igitur intendimus. Ac primum ad nos pervenit vox rerum ipsarum, quae, etsi mutae, suam tamen significationem spiritualem elo­ quenter declarant. Audimus quae celeberrimus ac semper arcanus hic locus profert. Agitur de (( tropaeo » sepulchri ; sepulchrum est, in quo Apostoli Petri cineres asservantur. Super illius tumulum congregamur, quem Christus ab humili ac debili Simone, Ionae filio, in Petrum con­ vertit, fundamentum scilicet super quod ipse Christus se aedificium perenne, hoc est « Ecclesiam suam », erecturum esse praedixit. Nonne hic res ipsae loquuntur, quas conspicimus quibusque circum- damur? Nonne muta earum praesentia aliquid nobis diserte proclamat? Sane verbis nostris opus non est. Hinc sermo extollitur. Iterum dici­ mus : hic satis est audire. Hic Petri sepulchrum loquitur, in quo humi­ les sed victrices exuviae galilaei piscatoris conduntur; hic sermo iam ex eo fit, quod nos huc una convenimus, eiusdem sanctae catholicae et apostolicae Ecclesiae membra, quae, licet natione, lingua, mentis cul­ tura distinguamur, nihilominus eadem coagmentamur fide, quam per

* Die 13 mensis februarii a. 1972. 218 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale

symbolum apostolicum unanimiter profitemur. Nonne hoc modo veluti in sua historica et quasi aspectabili veritate sacramentum elucet suc­ cessionis apostolicae, quod in praesens celebramus? Nonne Episcopi successores sunt Apostolorum, tales constituti non vi iuris tantum, sed quia sunt ipsorum heredes per communionem numquam interituram virtutis et ministerii? Nonne princeps eorum, Simon Petrus, adhuc in hac sibi dicata Basilica docet, si quidem in memoriam revocamus vati- cinium illud, quod in priore eiusdem Beati Petri epistula continetur,1 ex quo constat proprium ipsius munus nihil aliud esse nisi sacramen­ tum vicarium verae et primae petrae vivae, Christi scilicet, angularis lapidis mysticae domus, ubi quaelibet pars superposita viva efficitur, ac fit stirps electa, regale sacerdotium, gens sancta, sapienti ac mise­ ricordi consilio illo redempta, unde genitus est Populus Dei? Nonne hinc cohaerentem aptamque significationem suam accipiunt sive di­ stinctio sive necessitudo quae intercedunt inter sacerdotium commune fidelium, una nobiscum corpus Christi mystici eificientium, hoc est Ecclesiam, et sacerdotium nostrum ministeriale et episcopale, cui pleni­ tudo potestatis servandi et dispensandi mysteria Dei est concredita? Oeconomia successionis apostolicae, hierarchicae scilicet et mini­ sterialis, profecto hic coram omnibus adstantibus faciem veluti induit historicam atque aspectabilem ; at vehementius nos Episcopos percel­ lit, quos conscios reddit supereminentis dignitatis nostrae, qua desti- namur ad vocationem apostolicam, ad officium testium et magistrorum fidei, ad munus gratiae dispensator um, ad amandum formidandumque pastorum onus. Penetremur igitur hac altiore sacrae nostrae ordinatio­ nis conscientia, quae caracterem sacerdotalem Christi in nobis imprimit. 2. At illud etiam audiamus, quod ex hoc arcana certissimaque suc­ cessione apostolica consequitur, tamquam logicum et historicum, spi­ rituale et concretum eius consectarium : unitatem dicimus, quae inde oritur, quaeque et ipsa hodie mane nostros animos permovere debet. Ecclesia, super Apostolos aedificata, ab aeterno Dei Patris consilio proficiscitur, qui per antiquum Foedus sibi delegit Populum promis­ sionum messianicarum heredem, eumque per sacrificium sui unici Filii, hoc est per novi Foederis ritum, congregavit. Successio Apostolica illam unitatem in tuto collocat, cuius causa Christus mortuus est et resurrexit ;2 Episcopi particularibus Ecclesiis praesunt, quae etsi

1 Cfr. 2, 4-10. 2 Cfr. Io. 11, 52. Acta Fatili Pp. VI 219 inter se tempore et loco distant, numquam tamen esse desinunt solus atque unicus Populus Dei, quemadmodum Deus unus est, qui easdem vocat et sanctificat. In conscientia naturae suae universalis fundatur conscientia illa, quam Ecclesia habet suae unitatis : « Unum corpus et unus spiritus, sicut vocati estis in una spe vocationis vestrae; unus Dominus, una fides, unum baptisma; unus Deus et Pater omnium, qui est super omnes et per omnia et in omnibus nobis ».3 Haec quidem conscientia per saeculorum decursum Ecclesiam suffulsit adversus omnia discidia atque Schismata. Per eadem saecula historia semper locuta est de Ecclesia universali ac de Ecclesiis particularibus, de suc­ cessore Petri ac de successoribus Apostolorum, eiusque vocem nos hodie hic percipimus, et quidem tam vivam et veram, ut nostri animi solacio ac tranquillitate perfundantur. Hanc etiam vocem, quae de unitate vitali apteque cohaerente loquitur, hodie audimus, cum nunc ad meditandum interquiescimus ac divina celebramus mysteria. 3. Sed alia arcana vox sonat, quae cum superioribus consideratio­ nibus arcte conectitur. Haec autem pertinet ad charisma potestatis pastoralis, Episcopis Ecclesiae Dei collatum secundum certam Christi voluntatem et Spiritus Sancti mandatum.4 Charisma igitur interius atque exterius Episcopi in eo positum est, quod ipse ad regendam vocatur illam gregis dominici portionem, quae est ei commissa et ad unicam Ecclesiam pertinet; quod quidem charisma absolvitur exerci­ tio triplicis muneris pastoralis : scilicet magisterii, ministerii ac regi­ minis. Nos minime praeterit praesertim recentioribus hisce tempo­ ribus nonnullos ausos esse inter se opponere Ecclesiam charismaticam atque Ecclesiam hierarchicam, quasi de duobus ageretur institutis distinctis, immo suapte natura contrariis atque inter se adversantibus. E contrario, in hac potestate pastorali charisma atque auctoritas una eademque res sunt ; ac revera Spiritum Sanctum accepimus, qui in munere episcopali ostenditur per hanc vitalem consociationem trium simul rerum : magisterii, cui adest lumine suo Paraclitus, ministerii, quod per eius gratiam sanctificat, regiminis, quod per caritatem ser­ vitii exercetur : hae sunt pariter Episcopi facultates, pariter Spiritus dona. Ipse Sanctus Paulus id commonet et confirmat : « Divisiones vero gratiarum sunt, idem autem Spiritus. Et divisiones ministratio­ num sunt, idem autem Dominus. Et divisiones operationum sunt,

3 Eph. 4, 4-6. 4 Cfr. Act. 20, 28. 220 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale idem vero Deus qui operatur omnia in omnibus )).5 Ex ipsa Divina Trinitate procedit unica Ecclesia, cuius cura potissima in Episcopos recidit, cuique dona charismatica et officia hierarchica, ratione unica, tribuuntur. Haud quidem particularia christifidelium charismata ne­ gantur ; e contrario idem locus primae epistulae ad Corinthios eadem subintellegi atque agnoscit, quia Ecclesia corpus vivens est, ipsa Dei vita animatum, arcana et multiplici, quae nec praevideri potest nec quiescit, quaeque sanctificat atque transformat; at charismata chri­ stifidelibus concessa, ut rursus Sanctus Paulus admonet,6 obnoxia sunt disciplinae, quam charisma potestatis pastoralis in caritate tantum­ modo tuetur. Hoc munus, collegio episcopali demandatum, nos impellit, ut eodem tempore et Ecclesiam respiciamus et mundum, ad cui inserviendum destinavit nos Deus : in Ecclesia constituti sumus tamquam organa vivificanda familiam Dei, ita quidem ut, Christum imitantes atque sequentes,7 famulemur ac nosmetipsos quotidie devoveamus gregi, ei simul afferentes tutelam, communionem, gaudium et dona Spiritus universa.8 Admiranda prorsus haec est et metuenda simulque stupenda contemplatio nostri muneris in Ecclesia, cuius cohaerentiam servare debemus per oboedientiam et amorem carissimorum filiorum nostro­ rum ! Quod ut per fidamus, reminisci oportet nos aliquo modo segre­ gatus esse ac prae ceteris electos : « segregatus in Evangelium Dei )>.9 Ministerii nostri partes postulant a nobis plenam nostri ipsorum donationem, nosque a quovis ambiguo vinculo cum mundo seiungunt; at simul in mentem nostram revocant nos pro mundi salute consti­ tutos esse, ut eum nobilitemus et sanctificemus, animemus et consecre- mus. Vae pastori, qui neglegit vel unicam ovem, quoniam de omnibus ei ratio erit reddenda; quod quidem metuenda severitate nos admonet ipsa traditio Biblica prophetica atque evangelica. Caritas Christi, quae potestatis pastoralis charisma nobis contulit, id ipsum pro omnium salute nobis concessit, ac peculiari modo pro iis « qui a via veritatis quoquo modo deflexerunt aut Christi Evangelium et misericordiam salu­ tiferam ignorant ».10

s 1 Cor. 12, 4-6. 6 Cfr. l Cor. 14, 26-33, 40. 7 Cfr. Io. 15, 16. 8 Cfr. Gal. 5, 22-23. 9 Rom. 1, 1. 10 Decr. de past. Episcop. munere in Ecclesia Christus Dominus, 11. Acta Pauli Pp. VI 221

Venerabiles Fratres ac filii carissimi! Hae sunt voces quae in hac Basilica, apud Petri sepulchrum, inter orantem multitudinem insonant auribus nostris, quasque colligere studuimus, quamquam partim tan­ tummodo divitissimum earum nuntium Nobis licuit illustrare. At earum ponderatio adhuc est prosequenda. Hoc ad vos praesertim spectat, qui estis novi « fratres nostri apostoli ecclesiarum, gloria Christi )),X1 ut, secundum aliud verbum Sancti Pauli, discatis « quomodo oporteat in domo Dei conversari, quae est vivi, columna et firma­ mentum veritatis ».12 Non hic terminatur ofiicium et necessitas fructus percipiendi ex hac hora gratiae. Inter nos hoc ipsum exoptemus. Missae sacrificium prosequentes, coniuncti cum Christo Summo Sacerdote ac Pastore, qui nos omnes sanctificat et offert Patri suo per renovationem unici sacrificii Redemptionis nostrae, id ab Eo postulabimus, ut nobis liceat amantius, attentius ac perfectius usque illud intellegere. Et sic intellegentes, possimus auxilio gratiae eius vivere una cum populo Dei vocationem nostram.

XII

In Aede Sixtina habita, Romanae dioecesis curionibus et quadragesimarii temporis in Urbe oratoribus. *

Confratelli carissimi!

Questo nostro incontro annuale, al principio della quaresima in capite ieiunii, come dice la tradizione liturgica ed ascetica della Chiesa, ci pone subito in uno stato d'animo di confidenza, ch'io spero reciproca, anche se a questo spirituale e familiare colloquio tocca a me, vostro Vescovo, essere il solo interlocutore, a cui ciascuno di voi è invitato a rispondere nel silenzio dell'animo suo ; ed io lo sono con la semplicità e l'affezione proprie del cuore sacerdotale. Il cuore sacerdotale : penso che anche il vostro sia talvolta inquieto e turbato dal tumulto di questioni e di problemi, che in questo periodo postconciliare si è sollevato anche nel lago, ordinariamente tranquillo, della nostra personale psicologia. Che cosa è successo? L'indagine delle cause e l'esame del fenomeno di questo stato d'animo incon-

11 2 Cor. 8, 23. 12 2 Tim. 3, 15.

* Die 17 mensis februarii a. 1972. 222 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale sueto per nn Sacerdote, proprio in virtù di ciò ch'egli è, e di ciò ch'egli fa, ha provocato molti studi, come sapete, molta letteratura, molte discussioni, e certamente anche in voi molte riflessioni. Il periodo critico, che noi attraversiamo, ha portato anche in casa nostra, la sua ondata aggressiva, provvidenziale sotto certi aspetti, pericolosa e negativa sotto aspetti diversi. Esso ci ha obbligato a ripensare il nostro Sacerdozio in ogni sua componente : biblica, teologica, cano­ nica, ascetica, operativa; e per il fatto che questo ripensamento si è trovato al confronto provocatorio del turbine delle mutazioni della vita moderna, sia nel campo delle idee, e sia soprattutto nel campo pratico, operativo e sociale, è sorta anche in noi la domanda se la vita sacerdotale, tradizionale non debba essere studiata in un nuovo con­ testo storico e spirituale : cambia il mondo, e noi ce ne stiamo immo­ bili, quasi canonicamente mummificati nella nostra mentalità cristal­ lizzata e nelle nostre consuetudini tradizionali, di alcune delle quali, né la società circostante, né talora noi stessi comprendiamo il signi­ ficato e il valore? A darci fiducia in un qualche rinnovamento, oltre questa formidabile sollecitazione esteriore, è venuto il Concilio, auto­ revole e buono, a parlarci di « aggiornamento », che alcuni hanno inter­ pretato come la giustificazione, anzi la apologia d'un criterio estre­ mamente delicato, quello del relativismo storico, dell'adattamento ai tempi, ai famosi « segni dei tempi » quasi che questi siano di intuitiva e a tutti consentita interpretazione, quello del conformismo cioè al mondo, a quel mondo in cui ci troviamo ed in cui il Concilio ha esor­ tato la Chiesa, non più a separarsi per programma, ma ad immergersi per compiervi la sua missione. L'assalto di questa spinta alla novità, ha dato spesso, anche a noi ecclesiastici, un senso di vertigine,1 una certa sfiducia nella tradizione, una certa disistima di noi stessi, una smania di cambiamento, un bisogno capriccioso di « spontaneità crea­ tiva » ecc. Anche intenzioni, senza dubbio soggettivamente rette e generose, si sono innestate in questo vasto e complesso tentativo di trasformazione della vita ecclesiastica; ne segnaliamo due, tanto per dimostrarvi come seguiamo con amorosa attenzione cotesti fenomeni; e cioè dapprima un'intenzione, molto sofferta, di uscire dallo stato, come ora si dice, di frustrazione, vale a dire dal senso d'inutilità che taluni provano della propria paralizzante inserzione nella disciplina della organizzazione ecclesiastica; a che serve, si chiedono essi, l'es-

1 Cfr. Is. 19, 14. Acta Pauli Pp. VI 223 sere preti, e la domanda si fa amara e angosciosa là dove la comunità, alla quale questi preti erano addetti, si è profondamente cambiata per numero e per costume, e il ministero del prete, fìsso al suo luogo e alla sua consuetudine, sembra diventato o superfluo o inefficace : l'obbie­ zione dell'inutilità della propria vita è, specialmente oggi, impregnati come siamo d'efficienza utilitaria, assai tormentosa, e merita almeno comprensione amorevole, se non pure rimedio adeguato. L'altra inten­ zione, anch'essa certo ispirata da desiderio di bene, è quella di coloro che vorrebbero togliere da sé ogni distinzione clericale o religiosa di ordine sociologico, di abito, o di professione, o di stato, per assimilarsi alla gente comune e al costume degli altri, di laicizzarsi insomma, per poter così penetrare, essi dicono, più facilmente nella società; inten­ zione missionaria, se volete, ma quanto pericolosa e dannosa, se essa termina nella perdita di quella specifica virtù di reazione sull'ambiente, ch'è nella nostra definizione di « sale del mondo », e fa decadere il prete in una inutilità ben peggiore di quella su segnalata; lo dice il Signore: (( A che serve il sale diventato insipido? ».2 Leggete, cari confratelli, nello schema sul Sacerdozio ministeriale, discusso nel recente Sinodo episcopale, la parte introduttiva, dove in sintesi, breve ma densa e vigorosa, si descrive la condizione problema­ tica del Sacerdote ai nostri giorni; e vedrete con quale occhio, con quale cuore la Chiesa consideri la situazione presente del clero : rea­ lismo ed amore configurano questo studio grave, ma insieme riguar­ doso ed ottimista. Ma ora facciamo attenzione ad una cosa importante. In tutta questa situazione problematica, interna ed esterna, circa il nostro Sacerdozio, una questione emerge sulle altre, e in certo senso tutte le riassume; ed è quella che ormai è diventata moneta corrente nella complessa discussione che ci riguarda : la questione circa la così detta identità del Sacerdote : chi è il Sacerdote? chi è il Prete? esiste dav­ vero nella religione cristiana un Sacerdote? e qual è la figura che, se esiste un ministro del Vangelo, essa deve assumere? Tutte le tenta­ zioni della primitiva contestazione protestante si sono fatte vive e insinuanti ; e for s'anche — mistero questo, ma non fantastico — quelle più profonde di origine preternaturale, quelle del dubbio, non come via alla ricerca, ma come risposta sconsolata della verità mancata, dell'incertezza, fino alla cecità, assunta come un atteggiamento dram-

2 Cfr. Mt. 5, 13. 22é Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale

matico e aristocratico d'uno spirito ormai privo di luce interiore; tentazioni che si sono insinuate fino alla cella della coscienza intima del Sacerdote, per confondere in lui la beata certezza interiore del suo statuto ecclesiale : Tu es Sacerdos in aeternum; e per sostituirvi una assillante domanda : io, chi sono? Non bastava la risposta della Chiesa, data da sempre, a noi comunicata dagli anni del Seminario, accesa come una lampada inestinguibile nel centro della nostra anima, e acquisita e connaturata con la nostra mentalità personale? Interroga­ zione, a prima vista, altrettanto superflua che pericolosa, sì; ma il fatto è ch'essa è stata lanciata, come una freccia, nel cuore di molti Sacerdoti, di non pochi giovani specialmente alle soglie dell'ordina­ zione, e di alcuni altri Confratelli giunti alla pienezza della maturità. La tendenza dei Confratelli, che si sono trovati in questo frangente, di dubitare di sé, dell'autorità della Chiesa, una tendenza per sé ipote­ ticamente legittima, ma presto trasformata in tentazione e in devia­ zione per l'impossibilità di trovarci una soddisfacente risposta, è stata quella di cercare la definizione dell'identità del Sacerdote all'anagrafe profana, o fuori di casa nostra, l'anagrafe della sociologia special­ mente, ovvero della psicologia, oppure del confronto con denomina­ zioni cristiane, staccate dalla radice cattolica, o infine in quella d'un umanesimo, che appare assiomatico : il prete è anzitutto un uomo ; un uomo completo, come tutti gli altri ... Non ci indugiamo in questa analisi, se non per inseguire spiritual­ mente i Sacerdoti che ci hanno abbandonato con un addolorato rim­ pianto : come non amarli ancora? E se non per ricordare anche a voi, carissimi Confratelli, che, vi diremo con Gesù Signore : permansistis mecum in tentationibus meis/ quanti insegnamenti abbia riservato la Chiesa in questi ultimi tempi proprio ai suoi Sacerdoti, e quanti altri una vasta letteratura li abbia confermati e divulgati, sia nel campo biblico, teologico, storico, spirituale, che in quello pastorale. La lettura di qualche buon documento sul Sacerdozio cattolico sarà provvido conforto non solo alla vostra cultura, ma anche alla pace e al fervore del vostro spirito. Citiamone uno, ad esempio, di J. Coppens, e d'altri autorevoli collaboratori : Sacerdoce et Célibat, Louvain, 1971. Noi qui ci limitiamo ad una affermazione fondamentale : la defini­ zione dell'identità del Sacerdote dobbiamo cercarla nel pensiero di Cristo. Solo la fede può dirci chi noi siamo e quali dobbiamo essere.

3 Le. 22, 28. Acta Pauli Pp. VI 225

Il resto, cioè quanto ci può dire la storia, l'esperienza, il contesto sociale, le necessità dei tempi, ecc., con l'assistenza responsabile e sa­ piente della Chiesa lo vedremo dopo, come derivazione logica al con­ fronto, al commento, all'applicazione della fede. Ci parli dunque il Signore. Questo il tema del nostro presente colloquio, che ciascuno di voi può in seguito svolgere da sé, nel cenacolo interiore dell'incontro divino. Dunque, domandiamo umilmente al nostro Maestro Gesù : noi, chi siamo? Non dobbiamo forse renderci conto come Egli ci pensa e ci vuole? Qual è, davanti a Lui, la nostra identità? 1. Una prima risposta ci è subito data. Noi siamo dei chiamati. Il nostro Vangelo comincia dalla nostra vocazione. (Ci sembra lecito rav­ visare nella storia degli Apostoli quella di noi Sacerdoti). Per quanto riguarda dunque i primi che Gesù scelse come suoi, la storia evange­ lica è chiarissima e bellissima. L'intenzione del Signore è palese, e, considerata nel quadro messianico e poi nel quadro dell'economia del cristianesimo, interessantissima. È Gesù che prende l'iniziativa; Egli stesso lo farà notare : Non vos me elegistis, sed Ego elegi vos; 4 e le scene semplici e deliziose, che ci presentano la chiamata dei singoli discepoli, rivelano l'attuazione precisa di scelte determinate,5 sulle quali ci piacerà meditare. Chi Egli chiama? Non sembra ch'Egli abbia riguardo alla classifica sociale dei suoi eletti,6 e non sembra nemmeno che Egli voglia profittare di chi con superficiale entusiasmo si esibisce.7 Questo disegno evangelico ci riguarda personalmente. Ripeto : noi siamo dei chiamati. La famosa questione della vocazione tocca la per­ sonalità e il destino di ciascuno di noi. Quale sia stata la vicenda e l'educazione della nostra vocazione costituisce ciò che vi ha di più interessante nella storia personale della nostra vita. Sarebbe insipiente volerla ridurre ad un complesso di circostanze banali ed esteriori.8 Sono piuttosto da notare le cure sempre più studiate e accurate con cui la Chiesa coltiva e seleziona e assiste le vocazioni sacerdotali ; è questo un coefficiente di certezza per confermare la nostra identità, spesso oggi sofisticamente vivisezionata per dichiararla inautentica, mentre è ben difficile oggi che una vocazione ecclesiastica sia fondata

4 Io. 15, 16; 15, 19; cfr. Io. 6, 70. 5 Cfr. Lc. 6, 13. 6 Cfr. 1 Cor. 1, 27. 7 Cfr. Mt. 8, 19-22. 8 Cfr. Leo Trese, Il Sacerdote oggi, e. 1.

15 - A. A. S. 226 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale su motivi interiori ed esteriori onestamente impugnabili ( non varrebbe per noi la sentenza pascaliana : « La cosa più importante nella vita è la scelta d'una professione : il caso la decide )).9 Per noi non è stato il caso a decidere. Piuttosto dobbiamo pensare ad alcuni aspetti di questa vocazione, venuta a battere alla nostra porta. Essa ha segnato il momento più alto per l'impiego della nostra libertà, che ha pensato, riflesso, voluto, deciso. Essa ha provocato la grande scelta della nostra vita; analoga al (( sì » di chi contrae matrimonio la nostra risposta, contro la volu­ bilità dell'uomo senza ideali più grandi di lui, ha impegnata l'esistenza : la forma, la misura, la durata della nostra offerta; è perciò la pagina storica della nostra vicenda umana, la più bella, la più ideale : guai sva­ lutarla ! Ed ha subito qualificato la nostra vita col suo formidabile sì, come quella d'un segregato dallo stile comune con cui gli altri conducono la propria ; lo dice di sé S. Paolo : Segregatus in evangelium Dei; un sì, che in un solo momento ci ha avulsi da ogni nostra cosa : relictis omnibus secuti sunt Eum; 10 un sì che ci ha messo nel reparto degli idealisti, dei sognatori, dei folli, dei ridicoli in apparenza; ma viva Dio, anche in quello dei forti, di coloro che sanno perché vivono e per Chi vivono, scio cui credidi; 11 di coloro che si sono proposti di servire e di dare la vita, tutta la vita per gli altri : a tanto siamo chiamati ; segregati, sì, dal mondo, ma non separati da quel mondo per il quale dobbiamo essere con Cristo e come Cristo ministri di salvezza.12 Vi sarebbe ancora qualche cosa di più da osservare a riguardo della vocazione : siamo chiamati, dicevamo. Chiamati da Cristo, chia­ mati da Dio ; il che vuol dire amati da Cristo, amati da Dio. Vi pensiamo? (( Io so, dice il Signore, quali Io ho scelti ; 13 un disegno divino preconcepito si è fissato sopra ciascuno di noi, per cui si può dire di noi ciò che il Profeta Geremia riferisce ad Israele da parte di Dio : (( Ti ho amato d'un amore eterno e perciò ti ho attirato a me pieno di benevolenza ».14 Un'identità registrata nell'anagrafe del cielo, in libro vitae.15 Dunque : siamo chiamati, ma a qual fine? La nostra

9 Cfr. Pensées, n. 97. 10 Lc. 5, 11. 11 2 Tim. 1, 12. 12 Cfr. Ench. Cler. 10Í, 860, 1387, etc. 13 Io. 13, 18. 14 13, 3. 15 Cfr. Ap. 3, o. Acta Pauli Pp. VI 221

identità si arricchisce d'un'altra nota essenziale : siamo discepoli. Siamo, direi per antonomasia, i discepoli. Il termine discepolo è cor­ relativo ad un altro termine, che non può mancare, quello di maestro, Chi è il nostro Maestro? Oh ! è proprio il caso di ricordare : Unus est ... Magister vester, omnes autem vos fratres estis ... Magister vester unus est, Christus.16 Gesù ha tenuto a che gli fosse riconosciuto questo titolo di Maestro.17 Gesù ha fatto scuola, dopo aver parlato alla folla, per tutti, al gruppo dei suoi seguaci qualificati, ai discepoli, riconoscendo loro una prerogativa di somma importanza : « A voi è dato conoscere i misteri del regno dei cieli, ciò che non è dato agli altri » : 18 per il fatto che i chiamati sono discepoli, essi saranno elevati alla funzione di maestri, non di dottrina propria, è chiaro, ma di quella rivelata loro da Cristo, analogamente, nonostante l'infinita distanza, a quanto Cristo ha detto di sé : Mea doctrina non est mea, sed Eius qui misit me.19 Perciò, nella misura in cui siamo discepoli, possiamo anche dire che la nostra identità sacerdotale comporta una connotazione di magistero : siamo discepoli e siamo maestri; ascoltatori della Parola di Cristo, e annunciatori della Parola medesima. Questo nostro profilo comporterebbe un lungo e paziente studio circa la sua designazione nel Vangelo. Sarà per tutti interessante ed obbligante di compierlo sia per conoscere il pensiero del Signore su noi stessi, sia per prendere di noi medesimi una corrispondente consape­ volezza : quella dell'alunno che dovrà fare il maestro. È una qualifica molto impegnativa quella su cui adesso noi fermiamo l'attenzione, cioè la prima, la qualifica di discepoli. Essa comporta, voi lo sapete, carissimi Confratelli, un duplice dovere fondamentale per la vita del Sacerdote in cerca di autenticità : il primo è quello del culto dell'insegnamento di Cristo, un culto che si ramifica in diverse dire­ zioni, tutte rivolte a scopi essenziali per la nostra definizione sacerdo­ tale ; diciamo in fretta : ascoltare; ascoltare la voce dello Spirito di Cristo, cioè le ispirazioni che abbiano carattere di vera provenienza soprannaturale;20 ascoltare quindi la voce della Chiesa, quando essa parla nell'esercizio del suo magistero, sia ordinario che straordinario ;21

16 Mt. 23, 8-10. 17 Cfr. Io. 13, 13. 18 Mt. 13, 11. 19 Io. 7, 16. 20 Cfr. Apoc. 2, 6 et ss.; Mt. 10, 19; Io. 14, 26. 21 Cfr. Lc. 10, 16. 228 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale ascoltare l'eco della voce del Signore in chi ci parla in nome del Signore, come fa il Vescovo, e così il maestro di spirito, o qualche amico buono e illuminato; ascoltare anche la voce del Popolo di Dio, quando ci richiama ai nostri doveri, o chiede talvolta da noi qualche servizio conforme al nostro ministero, (ma ciò con la dovuta prudenza, necessaria in simile contingenza, essendo facile in questo campo l'esal­ tazione, la pretesa pubblicitaria, o l'insinuazione d'interessi o di metodi profani). Ascoltare mediante lo studio della scienza sacra, (spesso i professionisti laici nel campo proprio sono più informati nelle materie di loro competenza, che non noi nelle dottrine religiose).22 Ascoltare finalmente mediante l'orazione mentale, la meditazione : bene sap­ piamo come essa abbia ragione di alimento per la nostra vita personale e spirituale.23 Davvero ripetiamo con Gesù : beati qui audiunt verbum Dei et custodiunt illud.24* E poi, per essere veri discepoli : imitare! Quanto vi sarebbe da dire su quest'altra conseguenza del fatto che noi siamo della scuola di Cristo, proprio in questo tempo in cui siamo assaliti dalla secolarizzazione, e dal tentativo di far perdere al Clero i suoi connotati esteriori e, purtroppo, anche quelli interiori. Il così detto « rispetto umano », che ha fatto cadere perfino Pietro, potrebbe tentare anche noi a simulare ciò che non siamo, e a farci dimenticare l'esortazione di S. Paolo : nolite conformari huic saeculo!/5 mentre l'« imitazione di Cristo » dev'essere lo studio pratico per la nostra con­ dotta. Non diciamo ora di più su tema così conosciuto e così aderente alla esigenza intrinseca dell'identità sacerdotale. Vi è ancora una nota essenziale, nel pensiero di Gesù, per la nostra identità. Ed è che da discepoli Egli ci ha promossi apostoli. State a sentire, quasi in sintesi di ciò che andiamo dicendo, l'evangelista S. Luca : Cristo vocavit discipulos suos et elegit duodecim ex ipsis, quos et aposto­ los nominavit.26 Non ci pare abusiva; servatis servandis, 1'applica- zione di questo sovrano titolo di apostoli ai Sacerdoti; anzi, la ricerca in questo titolo stesso delle potestà e delle funzioni proprie del Sacer­ dote di Cristo. Ciascuno di noi può dire : sono apostolo. Apostolo, che cosa vuol dire? Vuol dire inviato, mandato. Mandato da chi? e mandato a chi?

22 Cfr. Lc. 16, 8. 23 Cfr. Io. 8, 31. 24 Lc. 8, 21; cfr. 11, 28. 25 Rom. 12, 2. 26 Lc. 6, 13. Acta Pauli Pp. VI 229

La risposta all'una e all'altra domanda ce la dà Gesù stesso, la sera della sua risurrezione : sicut misit me Pater, et Ego mitto vos.27 Pen­ sate. Vi è davvero di che rimanere sbalorditi : donde viene il mio Sacerdozio e dove tende? e che altro è se non un tramite di vita divina, il quale serve, per estensione della missione salvifica, divino-umana di Cristo, a comunicare i misteri divini all'umanità? Così ci si consideri, dirà San Paolo, come dispensatores mysteriorum Dei.28 Siamo ministri di Dio.29 Cioè servitori; non avremo mai dato sufficiente pienezza di significato a questo termine, relativo tanto alla nostra persona ed ancor più alla nostra missione, come Cristo volle definire la sua,30 e com'Egli volle fosse la nostra, in profonda umiltà, in perfetta carità : ... et vos debetis alter alterius lavare pedes!31 Ma insieme quale dignità, quali potestà comporta tale servizio : è quello d'un amba­ sciatore! Pro Christo... legatione fungimur, tamquam Deo exhor­ tante per nos.32 E con i poteri sacramentali che faranno di noi stru­ menti dell'azione stessa di Dio nelle anime. Non è più la sola nostra attività umana che ci caratterizza, ma è l'investitura della virtù divina operante nel nostro ministero. Compreso il senso ed il valore sacra­ mentale del nostro ministero, cioè del nostro apostolato, una collana di altre definizioni possono dare spirituale, ecclesiale ed anche sociale figura al Sacerdote cattolico, così da identificarlo unico fra tutti, sia dentro che fuori della società ecclesiastica. Egli è non solo il Presbitero che presiede al momento religioso della comunità, ma è veramente l'indispensabile ed esclusivo ministro del culto ufficiale, compiuto in persona Christi ed insieme in nomine populi, l'uomo della preghiera, il solo operatore del sacrificio Eucaristico, il vivificatore delle anime morte, il tesoriere della grazia, l'uomo delle benedizioni. Egli, il Sa­ cerdote-apostolo, è il teste della fede, egli è il missionario del Vangelo, egli è il profeta della speranza, egli è il centro di promozione e di recapito della comunità, egli è il costruttore della Chiesa di Cristo fondata su Pietro. Ed ecco poi il suo titolo proprio, umile e sublime : egli è il Pastore del Popolo di Dio, è l'operaio della carità, il tutore degli orfani e dei piccoli, l'avvocato dei poveri, il consolatore dei soffe-

27 Io. 20, 21. 28 1 Cor. 4, 1. 29 2 Cor. 6, 4. 30 Cfr. Ut. 20, 28. 31 Io. 13, 14. 32 2 Cor. 5, 20. 230 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale renti, il padre delle anime, il confidente, il consigliere, la guida, l'amico per tutti, l'uomo « per gli altri », e, se occorre, l'eroe volontario e silenzioso. A ben guardare nel volto anonimo di questo uomo solitario, senza focolare proprio, si scorge l'uomo che non sa più amare come uomo, perché tutto il suo cuore lo ha dato, senza più nulla ritenere per sé, a quel Cristo che ha dato se stesso fino alla croce per lui,33 e a quel prossimo ch'egli s'è prefìsso d'amare alla misura di Cristo ;34 è questo infatti il senso della sua intensa e beata immolazione celiba- taria, in una parola, è un altro Cristo. Questa finalmente è l'identità del Sacerdote ; l'abbiamo udito ripetere tante volte : è un altro Cristo. Allora : perché dubitare? perché temere?

XIII Ad Excellentissimum Virum Stane Kolman, liberis cum mandatis Foe­ deratarum Reipublicae Iugoslaviae Civitatum Legatum, qui Summo Pon­ tifici Litteras commissi muneris fidem facientes tradidit. *

Monsieur l'Ambassadeur,

Nous remercions Votre Excellence de ses aimables paroles et Nous sommes heureux de lui souhaiter la bienvenue en cette circonstance solennelle où elle nous présente les Lettres qui l'accréditent comme Ambassadeur extraordinaire et plénipotentiaire de la République So­ cialiste Federative de Yougoslavie auprès du Saint-Siège. Nous savons la longue expérience que vous avez eu l'occasion d'ac­ quérir et de mettre en œuvre dans les postes diplomatiques qui vous furent confiés. Celui auquel vous accédez maintenant présente un caractère assez particulier dans le concert des nations. Votre mission, à laquelle Nous souhaitons le meilleur succès, s'ouvre sous d'heureux auspices, au lendemain d'une période qui a enregistré de notables déve­ loppements dans les relations mutuelles entre votre pays et le Saint- Siège. Nous agréons avec satisfaction les sentiments dont Son Excellence Monsieur le Président de la République vous a chargé d'être l'inter­ prète. Nous sommes loin d'oublier sa visite, et Nous vous confions le

33 Cfr. Gal. 2, 20. 31 Cfr. Io. 13, 15.

* Die 28 mensis februarii a. 1972. Acta Pauli Pp. VI 231 soin de lui exprimer les vœux sincères que Nous formons pour lui comme pour la prospérité et le bonheur de toutes les populations yougoslaves. Celles-ci, vous le savez, nous demeurent bien chères à plusieurs titres. Nous avons grande estime pour leur histoire passée, si riche de valeurs humaines, culturelles et religieuses; et Nous avons aussi très présents à l'esprit les événements qui marquent leur vie présente. Il Nous est bien agréable, en cette circonstance, de mani­ fester, par-delà votre personne, l'estime et la bienveillance que Nous éprouvons à leur endroit. Nous sommes très attentif aussi aux préoccupations de votre Gou­ vernement, notamment en ce qui concerne le règlement pacifique des conflits et l'établissement d'une paix durable entre les nations. Il est évident qu'une telle paix ne peut se fonder que sur la justice, dans le respect des droits imprescriptibles des personnes et des minorités, et avec le souci d'harmoniser l'épanouissement de chacun avec le bien commun du pays, de l'Europe ou de l'ensemble des peuples. Parmi ces droits et ces éléments de paix, l'Eglise est soucieuse avant tout du respect des consciences et des communautés religieuses. C'est d'ailleurs notre conviction et notre expérience : la paix religieuse qui résulte d'un tel respect constitue un signe, un stimulant et un fac­ teur important de progrès dans tous les domaines, puisqu'elle est liée, de la façon la plus profonde, à la dignité, à la liberté et au dynamisme intime des personnes. De la même façon, tout ce qui est bon et grand, tout ce qui est honnête et juste, tout ce qui a contribué et contribue aujourd'hui au véritable développement humain, sur le plan économique, social, cul­ turel, artistique, moral, spirituel, intéresse vraiment l'Eglise : elle est prête à le défendre, à le valoriser, à le promouvoir. En ce sens, elle invite ses fils, les croyants, à coopérer loyalement avec tous les hom­ mes de bonne volonté pour la construction d'un monde toujours meil­ leur, plus juste et plus fraternel. Pour elle, dans une civilisation digne de ce nom, toutes les personnes et tous les éléments constitutifs des peuples trouvent leur place, apportent librement leur part originale de travail, de responsabilité, d'humanisme, de culture et de foi, et sont associés à l'œuvre commune. C'est dans cet esprit que Nous formons des vœux cordiaux pour la paix et le bien-être de chaque nation, et de chaque association internationale en attendant de voir cette coopération féconde s'étendre et se réaliser aux dimensions mêmes de l'univers, selon le plan du Créateur sur la famille humaine. 232 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale

Telles sont, Votre Excellence le sait, les préoccupations constantes du Saint-Siège, tel est l'idéal qui nous anime dans nos relations avec ceux qui tiennent en mains le destin des peuples, et avec leurs repré­ sentants. Heureux de la compréhension que Nous avons déjà rencontrée auprès des autorités de votre pays, Nous ne doutons pas, Monsieur l'Ambassadeur, que votre mission ne contribue à instaurer des rapports toujours plus fructueux pour la République Socialiste Federative de Yougoslavie comme pour l'Eglise catholique. Et en vous redisant nos meilleurs souhaits, Nous appelons les bienfaits de Dieu sur votre per­ sonne, ceux qui vous sont chers et toutes les populations yougoslaves.

NUNTIUS RADIOTELEVISIFICAS

Catholicarum Scholarum in Foederatis Americae Septemtrionalis Civi­ tatibus alumnis, ad illorum excitandam caritatem in egentes quarundam Orbis regionum pueros. *

Dear Children,

On this the first day of Lent, as we begin the liturgical season of sacrifice and self-denial in préparation for Easter, we ask each and every one of you to remember millions of needy, homeless and hungry children in other countries around the world. They dépend so much for help upon your annual donations to the Catholic Relief Overseas Aid Fund. Over the years, your offerings have made it possible for the Amer­ ican Bishops' overseas Organization, Catholic Relief Services, to bring food, clothing and medicines to poor children in many countries. For many of thèse boys and girls, this is their only source of aid. We are especially alarmed today with the situation in India and Pakistan. Millions of human beings have lef t their homes in East Pakistan and have gone in search of refuge in India. They have trav- elled long miles without food. They have arrived in refuge camps weak and sick, owning only what they could carry on their backs or in their arms.

* Die 16 mensis februarii a. 1972. Acta Pauli Pp. VI 233

Life in thèse refugee camps is harsh. There is little to eat. Disease and death are ever présent. We fear that as this terrible situation continues, the hardships of the refugees will increase. There are so many hundreds of thousands, that further help must come f rom around the world. We are most fearful that many children will die f rom malnutrition. Your own Catholic Relief Services and its staff have been working in the refugee camps since this crisis began last year. From the United States, your Organization has sent vaccine, shelter, food, medicines, and other relief supplies. In India, millions of loaves of bread are being baked to feed young and old alike; clothing has been bought and distributed, as well as tents and medicines. Many of you have already helped to make this aid possible when you answered our appeal in October for a special day of prayer, fasting and almsgiving. Sadly, the suffering continues and there seems to be no early end to the problem. We are asking you, therefore, to continue to show Christian love. At the same time, we cannot forget the poor of other lands in Asia, in Africa and Latin America. Your Catholic Relief Services is at work in all the deprived áreas of the world. It gives the young the basic necessities of life and furnishes them schools for an éducation. It helps them learn a trade or develop better farms to grow more of their own food. It teaches mothers how to prevent disease and malnutrition in infants. Your part has been most important in making Catholic Relief Services a vital and effective agency for the Church in her role to help abolish poverty and social injustices. As you begin to make your Lenten sacrifices, you should think of how each little donation may keep some child alive or make his future a better one. Our Blessed Lord has asked us to feed the hungry, clothe the naked, heal the sick, shelter the homeless and give drink to the thirsty. When you help the work of the Catholic Relief Overseas Aid Fund, you are doing God's work. You are showing your love for your neigh- bor and for Christ himself. In his name we thank you for your efforts and your generosity. T o you and to your parents and br other s and sisters we affectionately impart our special Apostolic Blessing. 234 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale

NUNTIUS RADIOPHONICUS

Christifidelibus Brasilianis cum annuum ibidem Fraternitati Conciliandae Coeptum initium habuit. *

Amados Filhos do Brasil,

Mais urna vez estamos convosco, ao começar nova fase da Campanha da Fratemidade, no vosso imenso e belo País. Sentimo-Nos feliz neste encontró ! Ele se realiza em Cristo : por Ele, nos tornamos filhos de Deus ; com Ele, e em Seu nome, queremos contribuir para um mundo mais fraterno; e, por isso, n'Ele nos achamos hoje unidos, em virtude do amor do Seu Espirito, que nos foi dado. Com Ele, por Ele e n'Ele, vos saudamos com afeto, rendemos graças ao Pai que está nos céus, e Lhe pedimos luzes e calor para os trabalhos e iniciativas desta Campanha, que se propos o tema auspi­ cioso : Desondra a felicidade de servir. Servir: palavra mágica e galvanizante, sobretuto para os jovens; e o Brasil é urna naçjâo onde predominam os jovens. Por toda a parte se nota, entre a juventude, sede de ideal, numa procura, às vezes im­ pulsiva, de um sentido para a existencia. Pois bem : onde encontrar esse sentido? — Cristo fornece urna pista, com o Seu exemplo : « Aquêle que entre vos quiser ser grande, seja o vosso servo. E quem de entre vos quiser ser o primero, seja o vosso servo. Do mesmo modo que o Filho do hörnern, que nao veio para ser servido, mas para servir e dar a Sua vida como resgate por muitos ï).1 E come servir? — Imitando Cristo e observando o « mandamento novo » que d'Eie recebemos : « quem ama a Deus, ame também o seu irmâo »,2 demonstrando-lhe esse amor por todos os meios ao seu alcance. E isso exige renuncias, identificaçâo, de algum modo, com a pessoa amada, e muita generosidade. Olhai ainda para Cristo: Eie, para nos promover, o que fez? — (( Despojou-se )) do melhor que tinha, a condiçâo divina ; depois, colocou-se no nosso lugar, assumindo a « condiçâo de servo » ; e levou a Sua generosidade até ao ponto de humilhar-se a Si mesmo, « até à

* Die 21 mensis februarii a. 1972. 1 Mt. 20, 26-28. 2 1 Jo. 4, 21. Acta Pauli Pp. VI 235 morte e morte de cruz ».3 E foi com este amor, posto em pràtica, que nos tornamos nada menos que fìlhos de Deus. Depois, considerai o que o mesmo Cristo ensina, sobre aqueles a quem devemos servir e que encontramos por toda a parte — ñas cidades, nos campos, nos suburbios e ñas favelas ; eles sâo os « mais pequeninos )), a estender-nos a mäo, a solicitar a nossa ajuda e o nosso amor. Mas têm urna dignidade, que há-de ser respeitada : « o que fizestes a um dêstes meus irmâos, mais pequeninos, a mim o fizestes )).4 Este respeito, até à identificaçâo de sentimentos, cria o clima de simpatia, onde desabrochará em obras de misericòrdia, espirituais e temporais, o amor desinteressado, o único que constrói a autèntica fra- ternidade. (( Todos os homens sâo meus irmâos ». Por isso, há que promovê-los, levar os « mais pequeninos » a comungar, na verdade e no amor, os bens da familia humana. Isso é o alicerce de toda a justiça e equidade, que garante a nossa propria felicidade, na paz e na alegria. E nos, cristâos, se queremos descobrir e viver, com Cristo, a feli­ cidade de servir, temos que morrer com Cristo, para o individualismo, para o egoísmo e para o isolamento, a firn de ressuscitar com Cristo, para as alegrías da Páscoa : « Fazei-vos servos uns dos outros, pela caridade ».5 Que a isso vos anime a força de Deus, que, para todos vos, implo­ ramos, ao abençoar-vos : Em nome do Pai £ß e do Filho £B e do Espirito Santo £g Amén!

PAULUS PP. VI

NUNTIUS SCRIPTO DATUS

Australasiae Episcopis, annua, quadragesimali tempore, ea in regione stipe collecta.

Lent is a time to pause and reflect—a time to prepare for the special célébration of Christ's passion, death and résurrection. The Lord's paschal mystery was motivated by love for his Father and for mankind and there is no better préparation for the Easter

s Cfr. Filp. 2, 7-8. 4 Mt. 25, 40. 5 Gal. 5, 14. 236 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale feast than a renewed commitment to the love that inspired Christ to lay down his lite and to take it up again.1 Love is indeed the greatest of the virtues and true love of God must always find expression in love of neighbour; of necessity it means service r ender ed to others in the name of Christ. We see in "Project Compassion" a wonderful means for all our beloved sons and daughters in Australia to join together in a spirit of fraternal sharing for the benefit of their followmen and thus to fulfil the will of Christ, who said : " In so far as you did this to one of the least of these br others of mine, you did it to me ".2 We are confident that the response to this Annual Lenten Family Campaign will once again be eloquent proof of how the Catholics of Australia understand the aspirations of the poor and needy. Through their sharing your people hopefully will pursue Christ's mission of uplifting mankind to the level of human development and dignity befitting ail G od's children. On this occasion we encourage you and your faithful—ali the clergy, religious and laity of Australia—to continue their many works inspired by Christian love and rendered possible by Project Compassion and by the self-discipline that it supposes for each member of each family. And while we express deep gratitude for ail that you have already done and will do to show forth Christ's love, we implore for ail of you a full sharing in his paschal mystery and most cordially impart our Apostolic Blessing. From the Vatican, 30 October 1971.

PAULUS PP. VI

1 Cfr. Jn 10:17. 2 Mt 25-40. Sacra Congregatio pro Doctrina Fidei 237

ACTA SS. CONGREGATIONUM

SACRA CONGREGATIO PRO DOCTRINA FIDEI

DECLARATIO ad fidem tuendam in mysteria Incarnationis et Sanctissimae Trinitatis a quibusdam recentibus erroribus.

1. Mysterium Filii Dei, qui homo factus est, et mysterium Sanctissi­ mae Trinitatis, quae ad intima Revelationis pertinent, Christifidelium vitam incorrupta sua veritate illuminent necesse est. Cum autem recen­ tibus erroribus haec mysteria concutiantur, Sacra Congregatio pro Doctrina Fidei traditam de eisdem mysteriis fidem recolere tutarique statuit. 2. Fides catholica in Filium Dei, qui homo factus est. — Iesus Chris­ tus, cum in terris versaretur, variis modis, verbo et opere, significavit adorabile suae personae mysterium. Postquam autem « obediens usque ad mortem » 1 factus est, gloriosa resurrectione divinitus exaltatus fuit, sicut conveniebat Filio « per quem omnia »2 a Patre condita sunt. De eo S. Ioannes sollemniter pronuntiavit: «In principio erat Verbum et Verbum erat apud Deum et Deus erat Verbum ... Et Verbum caro factum est )).3 Ecclesia mysterium Filii Dei, qui homo factus est, sancte servavit atque (( aetatum ac saeculorum gradibus » 4 sermone magis explicato ad credendum proposuit. In Symbolo enim Constantinopolitano, quod usque in hodiernum diem recitatur in celebratione eucharistica, ipsa confitetur « Iesum Christum, Filium Dei unigenitum et ex Patre natum ante omnia saecula, ... Deum verum de Deo vero, ... consubstantialem Patri, ... qui propter nos homines et propter nostram salutem, ... ho-

1 Cfr. Phil, 2, 6-8. 2 1 Cor. 8, 6. 3 Io. 1, 1. 14 (cfr. 1, 18). 4 Cfr. Conc. Vat. I: Const. dogm. Dei Filius, c. 4; Conc. Oec. Decr., Herder, 1962, p. 785; Dz.-Sch., 3020. 238 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale

me- factus est ».5 Concilium Chalcedonense confitendum decrevit Fi­ lium Dei ante omnia saecula de Patre genitum esse secundum deitatem, ac in tempore genitum esse ex Maria Virgine secundum humanitatem.6 Insuper hoc Concilium unum eumdemque Christum Filium Dei nuncu­ pavit personam seu hypostasim, eius autem deitatem necnon eius humanitatem nuncupavit naturam ; atque per haec nomina docuit in unam Redemptoris nostri personam inconfuse, immutabiliter, indivise et inseparabiliter convenire utramque eius naturam, divinam et huma­ nam.7 Simili modo Concilium Lateranense IV credendum profiten­ dumque docuit unigenitum Filium Dei, coeternum Patri, factum esse verum hominem ac unam in duabus naturis esse personam.8 Ea est catholica fides, quam nuper Concilium Vaticanum II, constanti totius Ecclesiae Traditioni inhaerens, pluribus in locis perspicue expressit.9 3. Recentes errores circa fidem in Filium Dei hominem factum. — Huic fidei aperte adversantur opiniones iuxta quas nobis revelatum notum­ que non esset Filium Dei ab aeterno in mysterio Deitatis subsistere distinctum a Patre et Spiritu Sancto; itemque opiniones secundum quas evacuanda esset notio unius personae Iesu Christi, genitae a Patre ante saecula secundum divinam naturam et in tempore ex Maria Vir­ gine secundum naturam humanam ; ac denique assertio secundum quam humanitas Iesu existeret, non ut assumpta in personam aeternam Filii Dei, sed potius in seipsa ut persona humana, ideoque mysterium Iesu Christi in eo consisteret quod Deus se revelans summo modo praesens esset in persona humana Iesu. Qui ita sentiunt, a vera fide in Christum longe remanent, etiam cum asserunt singularem Dei praesentiam in Iesu efficere ut ipse summum ultimumque culmen sit divinae Revelationis ; neque veram fidem in Christi divinitatem recuperant, cum addunt Iesum dici posse Deum, eo quod, in eius humana, quam dicunt, persona, Deus summe praesens sit.

s Missale Romanum, ed. typica, Typis Polyglottis Vaticanis, 1970, p. 389; Dz.-Sch., 150. Cfr. etiam Conc. Nie. I: [Expositio fidei]; Conc. Oec. Decr., p. 4s; Dz.-Sch., 125s. 6 Cfr. Conc. Chale: [Definitio]; Conc. Oec. Decr., p. 62; Dz.-Sch., 301. 7 Cfr. ibid. ; Dz.-Sch., 302. 8 Cfr. Conc. Lat. IV: Const. Firmiter credimus; Conc. Oec. Decr., p. 206; Dz.-Sch., 800 s. 9 Cfr. Conc. Vat. II: Const. dogm. de Ecclesia Lumen gentium, nn. 2, 3; Const. dogm. de Divina Revelatione Dei Verbum, nn. 2, 3; Const. past. de Eccl. in mundo huius temporis Gaudium et spes, n. 22; Decr. de Oecumenismo Unitatis redintegratio, n. 12; Decr. de past. Episcop. munere in Ecclesia Christus Dominus, n. i; Decr. de activ. mission. Ecclesiae Ad gentes divinitus, n. 3. Cfr. etiam Paulus Pp. VI, Sollemnis profes­ sio fidei, n. 11, A.A.S. 60 (1968), p. 437. Sacra Congregatio pro Doctrina Fidei 239

4. Fides catholica in Sanctissimam Trinitatem ac speciatim in Spiritum Sanctum. — Cum derelinquitur mysterium personae divinae et aeternae Christi Filii Dei, veritas de Sanctissima Trinitate quoque pessumdatur et, cum ea, veritas de Spiritu Sancto qui a Patre Filioque, seu ex Patre per Filium,10 ab aeterno procedit. Ideo, attentis erroribus recentibus, quaedam de fide in Sanctissimam Trinitatem ac speciatim in Spiritum Sanctum recolenda sunt. Secunda Epistola ad Corinthios desinit admirabili illa formula : (( Gratia Domini Iesu Christi et caritas Dei et communicatio Spiritus Sancti cum omnibus vobis ».u Mandatum autem baptizandi, in Evan­ gelio S. Matthaei consignatum, Patrem et Filium et Spiritum Sanctum nominat uti tres qui ad mysterium Dei pertinent et in quorum nomine novi fideles regenerentur oportet.12 Denique in Evangelio S. Ioannis, Iesus de adventu Spiritu Sancti dicit : « Cum autem venerit Paraclitus quem ego mittam vobis a Patre, Spiritum veritatis, qui a Patre procedit, ille testimonium perhibebit de me».13 Divinae autem Revelationis indicationibus innixum, Magisterium Ecclesiae, cui soli concreditum est « munus authentice interpretandi verbum Dei scriptum vel traditum »,14 confessum est in Symbolo Con­ stantinopolitano « Spiritum Sanctum, Dominum et vivificantem, ... qui cum Patre et Filio simul adoratur et conglorificatur ».15 Pariter Con­ cilium Lateranense IV credendum profitendumque esse docuit « quod unus solus est verus Deus ... Pater et Filius et Spiritus Sanctus: tres quidem personae, sed una essentia, ... : Pater a nullo, Filius a Patre solo ac Spiritus Sanctus pariter ab utroque, absque initio semper ac sine fine ».16 5. Recentes errores de Sanctissima Trinitate ac speciatim de Spiritu Sancto. — A fide igitur deerrat opinio secundum quam Revelatio nos incertos relinqueret de aeternitate Trinitatis et speciatim de aeterna exi­ stentia Spiritus Sancti ut personae, in Deo, a Patre Filioque distinctae. Verum est Sanctissimae Trinitatis mysterium nobis revelatum esse in

10 Cfr. Conc. Flor. : Bulla Laetentur caeli; Conc. Oec. Decr., p. 501 s. ; Dz.-Sch., 1300 s. 11 2 Cor. 13, .13. 12 Cfr. Mt. 28, 19 13 Io. 15, 26. 14 Conc. Vat. II: Const. dogm. de Divina Revelatione Dei Verbum, n. 10. " Missale Romanum, loc. cit.; Dz.-Sch., 150. 16 Cfr. Conc. Lat. IV: Const. Firmiter credimus; Conc. Decr., p. 206; Dz.- Sch., 800. f. 240 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale

oeconomia salutis, maxime in Christo, qui a Patre in mundum missus est et qui cum Patre mittit in Populum Dei Spiritum vivificantem. Sed hac Revelatione credentibus aliqua cognitio data est etiam vitae intimae Dei, in qua (( Pater generans, Filius nascens et Spiritus Sanctus proce­ dens » sunt (( consubstantiales et coaequales, coomnipotentes et coae- terni ».17 6. Mysteria Incarnationis et Trinitatis fideliter servanda et illu­ stranda. — Ea quae in allatis Conciliorum documentis exprimuntur de uno eodemque Christo Filio Dei, genito ante saecula secundum naturam divinam et in tempore secundum naturam humanam, necnon de aeternis personis Sanctissimae Trinitatis ad immutabilem fidei catholicae veri­ tatem pertinent. Hoc sane non impedit quominus Ecclesia sui officii esse existimet nisus non intermittere ut, spectatis novis quoque modis cogitandi homi­ num, supradicta mysteria etiam atque etiam inspiciantur contempla­ tione fidei et indagatione theologorum aptaque ratione amplius expli­ centur. Sed dum necessarium investigandi ofiicium usurpatur, diligen­ ter cavendum est ne arcana illa mysteria unquam ab illo sensu detor­ queantur quem « intellexit et intelligit Ecclesia ».18 Horum mysteriorum incorrupta veritas ad totam Revelationem Chri­ sti maxime interest, cum ad huius centrum ita pertineant, ut, si labe­ factentur, reliquum Revelationis thesaurum etiam adulteretur. Eorum­ dem mysteriorum veritas ad rationem christianam agendi non minus interest, tum quia nihil tantopere manifestat Dei caritatem, cui tota vita christiana respondeat oportet, quam Incarnatio Filii Dei, Redemp­ toris nostri,19 tum quoniam « homines per Christum, Verbum carnem factum, in Spiritu Sancto accessum habent ad Patrem et divinae naturae consortes efficiuntur ».20 7. Circa veritates ergo quas praesens Declaratio tuetur, Ecclesiae Pastorum est unitatem in profitenda fide requirere a populo suo ac spe­ ciatim ab eis qui ex mandato a Magisterio accepto scientias sacras

17 Cfr. ibid. 18 Conc. Vat. I: Const. dogm. Dei Filius, c. 4, can. 3; Conc. Oec. Decr., p. 787; Dz.-Sch. 3043. Cfr. Ioannes XXIII, Alloc, in S. Conc. Vat. II inauguratione, A.A.S. 54 (1962) p. 792, et Conc. Vat. II: Const. past. de Eccl. in mundo huius temporis Gau­ dium et spes, n. 62. Cfr. etiam Paulus Pp. VI, Sollemnis professio fidei, n. 4, A.A.S. 60 (1968), 434. 19 Cfr. 1 Io. 4, 9 s. 20 Cfr. Conc. Vat. II: Const. dogm. de Divina Revelatione Dei Verbum, n. 2; cfr. Eph. 2, 18; 2 Petr. 1, 4. Sacra Congregatio pro Doctrina Fidei 241 docent aut verbum Dei praedicant. Hae partes Episcoporum pertinent ad munus illis divinitus creditum « depositum fidei )) in communione cum Petri Successore « purum et integrum servandi » atque (( Evangelium indesinenter annuntiandi )) ;21 quo ex munere etiam tenentur minime pati ut ministri verbi Dei, a sana doctrina deflectentes, eam corruptam aut mancam tradant.22 Populus enim curis Episcoporum commissus, (( de quo » ipsis (( Deo est ratio reddenda »,23 (( iure sacro, de quo cedere nequit, fruitur accipiendi verbum Dei, totum scilicet verbum Dei, quod altius cognoscere Ecclesia non desinit ».24 Christifideles autem — et in primis theologi, pro eorum magno munere necessarioque in Ecclesia servitio — fideliter confiteantur necesse est mysteria quae hac Declaratione recoluntur. Pariter, mo­ vente ac illuminante Spiritu Sancto, Ecclesiae filii toti doctrinae fidei inhaereant oportet sub ductu suorum Pastorum et universae Ecclesiae Pastoris,25 « ita ut in tradita fide tenenda, exercenda pro­ fitendaque singularis fiat Antistitum et fidelium conspiratio ».26

Declarationem hanc ad fidem tuendam in mysteria Incarnationis et Sanctissimae Trinitatis a quibusdam recentibus erroribus .^wmws Pontifex PAULUS div. Prov. Pp. VI in Audientia concessa infra­ scripto Praefecto Sacrae Congregationis pro Doctrina Fidei, die 21 februarii a. 1ÏÏ12 ratam habuit, confirmavit atque evulgari iussit.

Datum Romae, ex aedibus S. Congr. pro Doctrina Fidei, die xxi mensis februarii, in festo S. Petri Damiani, a. D. MCMLXXII.

FRANCISCUS Card. SEPBR, Praefectus

SB Paulus Philippe, Archiep. tit. Heracleopolitanus, a Secretis

21 Cfr. Paulus Pp. VI, Adhortatio apostolica Quinque iam anni, in A.A.S. 63 (1971), p. 99. 22 Cfr. 2 Tim. 4, 1-5. Cfr. Paulus Pp. VI, ibid., p. 103 s. Cfr. etiam Synodus -Episco­ porum (1967): Relatio Commissionis Synodalis constitutae ad examen ulterius peragen­ dum circa opiniones periculosas et atheismum, II, 3: De pastorali ratione agendi in exercitio Magisterii, Typis Polyglottis Vaticanis, 1967, p. 10s.; (L'Oss. Rom. 30-31 oct. 1967, p. 3). 23 Paulus Pp. VI, ibid., p. 103. 24 Cfr. Paulus Pp. VI, ibid., p. 100. 25 Cfr. Conc. Vat. II: Const. dogm. de Ecclesia Lumen gentium, nn. 12, 25; Synodus Episcoporum (1967): Relatio Commissionis Synodalis... II, 4: De theologorum opera et responsabilitate... p. 11; (L'Oss. Rom., loc. cit.). 26 Conc. Vat. II: Const. dogm. de Divina Revelatione Dei Verbum, n. 10.

16 - A. A. S. 1 242 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale

SACRA CONGREGATIO PRO EPISCOPIS

PROVISIO ECCLESIARUM

Sanctissimus Dominus Noster Paulus Divina Providentia Pp. VI, successivis decretis Sacrae Congregationis pro Episcopis, singulas quae sequuntur Ecclesias de novo Pastore dignatus est providere, nimirum :

die 3 Ianuarii 1972. — Titulari episcopali Ecclesiae Belalitanae praefecit R. D. Henricum von Soden-Fraunhofen, parochum in civitate vulgo Landshut archidioecesis Monacensis et Frisingensis, quem de­ putavit Auxiliarem E.mi P. D. Iulii S. R. E. Cardinalis Döpfner, Archiepiscopi Monacensis et Frisingensis. — Titulari episcopali Ecclesiae Vageatensi R. D. Franciscum Schwarzenbek, consiliarium Curiae Metropolitanae Monacensis et Frisingensis, quem deputavit Auxiliarem E.mi P. D. Iulii S. R. E. Cardinalis Döpfner, Archiepiscopi Monacensis et Frisingensis. — Titulari episcopali Ecclesiae Dionysianensi R. D. Rodulfum Schmid, canonicum Capituli Cathedralis Ecclesiae Augustanae Vin­ delicorum, quem deputavit Auxiliarem Exc.mi P. D. Iosephi Stimpfle, Episcopi Augustani Vindelicorum. — Titulari episcopali Ecclesiae Iubaltianensi R. D. Manfredum Müller, sacerdotem dioecesis Augustanae Vindelicorum, quem depu­ tavit Auxiliarem Exc.mi P. D. Iosephi Stimpfle, Episcopi Augustani Vindelicorum. die 7 Ianuarii. — Cathedrali Ecclesiae Nanceiensi Exc. P. D. Ioan­ nem Bernard, hactenus Episcopum tit. Vicoturrensem. — Titulari episcopali Ecclesiae Thasbaltensi R. D. Ioannem Gurda, Canonicum Cathedralis Ecclesiae Kielcensis, quem deputavit Auxi­ liarem Exc.mi P. D. Ioannis Jaroszewicz, Episcopi Kielcensis. die 20 Ianuarii. — Cathedrali Ecclesiae Ruremondensi R. D. Ioan­ nem Baptistam M. Gijsen, sacerdotem eiusdem dioecesis. die 21 Ianuarii. — Titulari episcopali Ecclesiae Buxentinae R. D. Desiderium Elsum Collino, curionem paroeciae Ecclesiae Cathedralis Rosariensis, quem deputavit Auxiliarem Exc.mi P. D. Villelmi Bolatti, Archiepiscopi Rosariensis. die 31 Ianuarii. — Titulari episcopali Ecclesiae Camplensi R. P. Celsum Pereira de Almeida, sodalem Ordinis Fratrum Praedicatorum, Sacra Congregatio pro Episcopis 243 quem deputavit Auxiliarem Exc.mi P. D. Alani Mariae du Noday, Episcopi Portus Nationalis. die 2 Februarii. — Titulari episcopali Ecclesiae Oornubiensi R. P. D. Iacobum McGuinness, Vicarium Generalem Nottinghamensem, quem constituit Coadiutorem cum iure successionis Exc.mi P. D. Eduardi Ellis, Episcopi Nottinghamensis. die 3 Februarii. — Cathedrali Ecclesiae Elnensi Exc. P. D. Enri- cum L'Heureux, hactenus Episcopum tit. Celenensem. die b Februarii. — Titulari episcopali Ecclesiae Pauzerensi R. P. Iosephum Augustinum Ganuza Garcia, sodalem Ordinis Recollectorum S. Augustini, Praelatum Buccae Taurinae. die 8 Februarii. — Cathedrali Ecclesiae Armeniensi R. D. Libar - dum Ramírez Gómez, e clero dioecesis Garzonensis-Neivensis. — Titulari episcopali Ecclesiae Basticensi R. P. D. Carolum Alexan­ drum Riempa, e clero dioecesis Veszprimiensis. — Titulari episcopali Ecclesiae Clypiensi R. D. Arpad Fabian, e clero dioecesis Vaciensis, moderatorem Pontifici Instituti Ecclesia­ stici Hungarici in Urbe. — Titulari episcopali Ecclesiae Girensi Tarasii R. D. Ladislaum Lekai, e clero dioecesis Veszprimiensis, parochum in oppido vulgo Badacsonitomaj. — Titulari episcopali Ecclesiae Sitabensi R. D. Ladislaum Kadar e clero archidioecesis Agriensis, Notarium Tribunalis eiusdem archi­ dioecesis, quem deputavit Auxiliarem Exc.mi P. D. Ladislai Lekai, Episcopi tit. Girensis Tarasii, Administratoris Apostolici dioecesis Veszprimiensis. die 19 Februarii. — Cathedrali Ecclesiae Beirensi Exc. P. D. Alti- num Ribeiro de Santana, hactenus Episcopum Sadabandeiropolitanum. — Cathedrali Ecclesiae Belopolitanae Exc. P. D. Felicem Niza Ribeiro, hactenus Episcopum Tetiensem. — Cathedrali Ecclesiae Novae Lisbonae Exc. P. D. Americum Henriques, hactenus Episcopum Lamacensem. — Cathedrali Ecclesiae Sadabandeiropolitanae Exc. P. D. Enricum Dias Nogueira, hactenus Episcopum Cabralopolitanum. — Cathedrali Ecclesiae Tetiensi R. P. Augustum Caesarem Alves Ferreira da Silva, C. M., moderatorem Provinciae Lusitanae Congre­ gationis Missionis. die 23 Februarii. — Titulari episcopali Ecclesiae Elvensi R. D. Raimundum Bouchex, sacerdotem dioecesis Anneciensis, Magistrum 244 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale

S. Theologiae in Seminario maiori interdioecesano eiusdem dioecesis, quem deputavit Auxiliarem Exc.mi P. D. Caroli de Provenchères, Ar­ chiepiscopi Aquensis in Gallia. die 1 Martii. — Titulari episcopali Ecclesiae Bellicastrensi R. D. Iosephum Gottardi, e Societate S. Francisci Salesii, quem deputavit Auxiliarem Exc.mi P. D. Henrici Laurentii Cabrera Urdangarin, Epi­ scopi Mercedaniani. — Titulari episcopali Ecclesiae Birthensi R. P. Carolum Mullin, e Societate Iesu, quem deputavit Auxiliarem Exc.mi P. D. Edmundi Quaglia Martínez, Episcopi Fodinensis.

SACRA CONGREGATIO DE DISCIPLINA SACRAMENTORUM

INSTRUCTIO

De quibusdam emendationibus circa normas in processu super matri­ monio rato et non consummato servandas.

Dispensationis matrimonii rati et non consummati petitionibus, a Christifidelibus Sedi Apostolicae porrectis, in dies percrescentibus, opportunum visum est Sacrae Congregationi de disciplina Sacramen­ torum, ad magis animarum bono favendum per sollicitiorem huius­ modi processuum instructionem et definitionem, a Summo Pontifice petere ut normis a iure statutis quaedam afferrentur emendationes. Summus Pontifex, qui plenam habet potestatem dissolvendi vincu­ lum matrimonii rati et non consummati,1 postquam vota Dicasterii ac instantias nonnullorum animarum Pastorum sedulo consideravit, eadem Plenario Coetui Patrum praefatae Congregationi praepositorum examinanda commisit. Rogationibus autem in Plenario Coetu diligenter examinatis et

1 Can. .1119; Pius XII, Motu proprio Crebrae allatae, 22 febr. 1949, can. 108. Sacra Congregatio de disciplina Sacramentorum 245

Episcopatu Catholico audito, Summus Pontifex ea quae sequuntur statuere dignatus est :

I. DE FACULTATE GENERALI CONFICIENDI PROCESSUM SUPER MATRIMONIO RATO ET NON CONSUMMATO

Ad S. Congregationem de disciplina Sacramentorum exclusive2 cognoscere spectat de facto inconsummationis matrimonii non tantum inter partes catholicas, sive ad latinum ritum sive ad orientales ritus pertineant, verum etiam inter partem catholicam et acatholicam bap­ tizatam atque inter partes baptizatas acatholicas, necnon de iustae seu proportionaliter gravis causae existentia pro concessione pontificiae gratiae dispensationis. Vi huius Instructionis omnes Episcopi dioecesani,3 pro suo cuiusque territorio, facultate generali processum conficiendi super matrimonio rato et non consummato fruuntur a die a quo haec Instructio vigere incipit usque ad C.I.C. recogniti promulgationem, ita ut ipsam non amplius a Sede Apostolica postulare debeant.4 Qua facultate utentes, iidem Episcopi, prae oculis habitis artt. 7 et 8 Regularum Servanda- rum, praescripta quae sequuntur sedulo servent : a) Processus super matrimonio rato et non consummato non est iudicialis, sed administrativus, ac proinde differt a processu iudiciali pro causis nullitatis matrimonii. In processu, enim, super rato per sup­ plicem petitionem imploratur gratia ex benigna Summi Pontificis concessione obtinenda. Nihilominus, propter rei gravitatem, facti sc. inconsummationis matrimonii, his in processibus veritas non minus

a Cann. 249 § 3, 1962; Pius XII, Motu praprto Cleri sanctitati, 2 iun. 1957, can. 196 § 3; Pius XII, Motu proprio Sollicitudinem Nostram, 6 ian. 1950, can. 470; Paulus VI, Const. Ap. Regimini Ecclesiae Universae, 15 aug. 1967, n. 56 § 1: A.A.S. 59 (1967), p. 904. Summus Pontifex, Sui Pontificatus exordio, confirmare solet S. E. Rotae Decano habitualem facultatem pertractandi, Turno id postulante, causas super matrimonio rato et non consummato, si et quatenus exoriantur e causis nullitatis matrimonii quae ad idem Tribunal fuerint legitime delatae, atque ad effectum ac finem praebendi Ipsi Summo Pontifici dispensandi consilium. 3 Episcopi dioecesani intelleguntur non solum Episcopi residentiales, sed etiam alii ipsis in iure aequiparati: cfr. Conc. Vat. II, Decr. de past. Episc, munere in Ecclesia Christus Dominus, n. 21: A.A.S. 58 (1966), p. 683. Ad Episcopos rituum orientalium spe­ cifice quod attinet cfr. Paulus VI, Litt. Ap. Episcopalis potestatis, 2 maii 1967, n. 11: A.A.S. 59 (1967), p. 387. * Can. 1963 § 1; Sollicitudinem Nostram, can. 471 § 1; S. C. de disciplina Sacra­ mentorum, Regulae Servandae, 7 maii 1923, art. 2: A.A.S. 15 (1923), p. 392; S. C. pro Ecclesia Orientali. Instr. Quo facilius, 10 iun. 1925, art. 4: A.A.S. 27 (1935), p¡. 334. 246 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale

religiose ac sedulo inquirenda est quam in negotiis proprie iudicia­ libus, ut Summus Pontifex, re probe cognita, sua suprema potestate uti valeat. Instructoris rite deputati, igitur, est in huiusmodi processibus probationes colligere, quibus constare possit de inconsummationis ma­ trimonii facto et de iustae seu proportionaliter gravis causae exsisten­ tia pro gratiae concessione. Si autem ex actorum processus examine probationes collectae sufficientes non inveniantur, Congregatio, si ca­ sus ferat, Episcopo suggerere poterit ut ipsae, per opportunas instruc­ tiones, compleantur. d) Soli coniuges petere queunt dispensationem super matrimonio rato et non consummato ;5 potest autem illam petere sive uterque coniux, sive alteruter, invita etiam altera parte.6 Quamvis cuilibet fideli integrum sit petitionem, quae tamen semper Summo Pontifici erit inscribenda,7 directe ad Sedem Apostolicam mittere, expedit vero et semper suadendum est ut eadem ad Episcopum porrigatur qui, omnibus in Domino perpensis, processum conficiendum curabit. Quoties autem unius tantum partis exstiterit petitio, altera quoque pars extraiudicialiter est audienda, antequam processus in­ struatur, nisi, peculiaribus in casibus, aliter opportunum videatur. c) Episcopus, antequam processus instruatur, de iuridico pre­ cum fundamento ac de opportunitate conficiendi processum se certio­ rem reddere debet; idem pariter agere ne omittat, causis aversionis et animorum dissociationis remotis, ut coniugum reconciliationi, quan­ tum fieri possit, faveatur, nisi rerum et personarum adiuncta huiusmodi experimentum inutile esse suadeant.8 d) Casus vero inconsummationis matrimonii implicatos atque pecu­ liaribus difficultatibus ordinis iuridici vel moralis aggravatos Episcopus Congregationi deferat, quae, omnibus mature diligenterque perpensis, quid et quomodo agendum sit cum eodem Episcopo communicabit. e) Si fieri contingat ut ex petitionis dispensationis super rato et non consummato examine prudens quoque dubium oriatur circa ipsius matrimonii validitatem, tunc Episcopi erit aut parti oratrici consilium dare ut viam ineat iudiciariam ad nullitatis matrimonii, ad normam

5 Can. 1973; Sollicitudinem Nostram, can. 480; Regulae Servandae, art. 5; Quo facilius, art. 1. 6 Can. 1119; Crebrae allatae, can. 108. 7 Regulae Servandae, art. 6 § 1; Quo facilius, art. 1. 8 Regulae Servandae, art. 10; Quo facilius, art. 3. Sacra Congregatio de disciplina Sacramentorum 247 iuris, declarationem obtinendam, aut, dummodo preces de matrimonii inconsummatione firmo ac iuridico fundamento nitantur, permittere ut processus instruatur super rato et non consummato. Cum autem causa de nullitate matrimonii agitata fuerit ex capite impotentiae et ex actis et probatis, Tribunalis iudicio, non impotentiae sed nondum consummati matrimonii emerserit probatio, tunc accedente petitione unius vel utriusque partis de Apostolica dispensatione implo- randa, acta omnia, una cum vinculi defensoris animadversionibus ac voto Tribunalis et Episcopi, argumentis firmato sive in iure sive prae­ sertim in facto, ad Congregationem transmittantur ad causam super rato et non consummato definiendam. Ad votum vero quod attinet, nihil obstat quominus Episcopus sequatur ipsius Tribunalis votum, huic sub­ scribendo, in tuto positis exsistentia iustae seu proportionaliter gravis causae pro dispensationis gratia et scandali fidelium absentia. Quodsi, Tribunalis iudicio, probationes de non secuta matrimonii consummatione hactenus collectae, non sufficientes habeantur iuxta Regulas Servandas diei 7 Maii 1923, eaedem ab iudice instructore com­ pleantur et acta plene instructa ad Congregationem cum vinculi defen­ soris animadversionibus ac voto Tribunalis et Episcopi, transmittantur. Quatenus vero de alio nullitatis capite agatur (ex. gr. de defectu con­ sensus, de vi et metu etc.) et, eiusdem Tribunalis iudicio, matrimonii nullitas evinci non possit, sed incidenter dubium valde probabile emer­ serit de non secuta matrimonii consummatione, tunc integrum est alterutri aut utrique parti petitionem porrigere Summo Pontifici de Apostolica dispensatione a matrimonio rato et non consummato et instructori ius est causam instruendi iuxta normas in praefatis Regulis Servandis definitas. Acta omnia deinde, ut supra, sc. cum suetis vinculi defensoris animadversionibus et voto Tribunalis et Episcopi, ad Congregationem transmittantur.9 /) Episcopus vero vigilanti animo prospicere debet ne partes in causa aut testes aut periti quandoque falsum deponere vel veritatem reticere audeant. Scit enim, et per ipsum sciant omnes quorum interest, dispensationis gratiam concedi non posse nisi duo constent : matri­ monium revera consummatum non fuisse et iustam seu proportio­ naliter gravem exstare causam; uno aut altero deficiente, rescriptum

9 Can. 1963 § 2; Sollicitudinem Nostram, can. 471 §§ 2 et 3; S. C. de disciplina Sacramentorum, Instr. , 15 aug. 1936, art. 206: A.A.S. 28 (1936), pp. 553-554; Quo facilius, art. 4. 248 Acta Apostolicae Sedi» - Commentarium Officiale

gratiae, utpote obreptionis vitio affectum, impetranti minime suffra­ gari.10 Pontificiam- autem dispensationem nunquam in rem definitam transire perspicuum est ac novum matrimonium, forte post dispen­ sationem initum, semper posse nullum declarari, si primum fuisse revera ratum et consummatum deinceps innotuerit.

II. DE INSTRUCTIONE CAUSAE ET ACTORUM CONFECTIONE

Ad ipsam causae instructionem quod spectat, ut inquisitio ad veri­ tatem de facto inconsummationis accuratius citiusque dignoscendam ác proinde ad matrimonii sanctitatem atque indissolubilitatem foven­ dam aptius conducat, has quae sequuntur emendationes in normas, pro hisce processibus in C.I.C. 11 ac in praefatis Regulis Servandis S. Congregationis de disciplina Sacramentorum statutas, inducere visum est : a) Si, propter dioecesis seu eparchiae parvitatem et praesertim sa­ cerdotum in iure canonico peritorum penuriam, non sine difficultate processus super rato confici queat in Curia Vel in Tribunali, tunc Epi­ scopus, prudenter harum rerum discrimine ponderato, potest compe tentiam instruendi processus super rato ministris Tribunalis regionalis aut provincialis aut interdioecesani aut interritualis (si adsint) vel Tribunalis dioecesis seu eparchiae vicinioris deferre, qui tali oneri sustinendo, praesertim in casibus difficilioribus, aptiores sint. b) In causis inconsummationis matrimonii debet uterque coniux testes producere qui ipsorum coniugum probitatem et praesertim veri- dicéntiam circa assertam matrimonii inconsummationem, testificari possint; quibus testibus instructor alios ex officio inducere valet.12 Pauci sufficere possunt testes, dummodo eorum concors testimonium validam probationem atque moralem certitudinem afferre possint ; quod quidem evenit, si personae omni exceptione maiores sunt, inter sé fir­ miter cohaerent, testificantur sub fide iuramenti : referentes quando, quomodo et quid a coniugibus aut proximis propinquis de facto in­ consummationis matrimonii audierint.13 Obliviscendum non erit in huiusmodi causis argumentum morale permagni ponderis esse ad certitudinem moralem de matrimonii ineonsummatione adipiscendam.

10 Can. 40; S. C. de disciplina Sacramentorum, Decr. Catholica doctrina, 7 maii 1923; A.A.S. 15 (1923), p. 390. 11 Cann. 1960-1992; Sollicitudinem Nostram, cann. 468-500, 12 Can. 1975; Sollicitudinem Nostram, can. 482. 13 Can. 1789; Sollicitudinem Nostram, can. 312. Sacra Congregatio de disciplina Sacramentorum 249

e) Corporalis coniugum inspectio adhibenda est, si necessaria est ad iuridicam facti inconsummationis probationem assequendam ; si vero, iuxta Decretum S. S. Congr. S. Officii diei 12 Iunii 1942, attenta partium et testium morali excellentia ac serio consideratis eorum animi dispositionibus necnon ceteris adminiculis aut argumentis, plena, Episcopi iudicio, habetur probatio assertae matrimonii inconsummatio­ nis,14 tunc omitti potest inspectio; caute vero omnia perpendantur ante­ quam eam inutilem esse edicatur.15 Si mulier autem inspectionem cor­ poralem recuset, tunc, iuxta regulam per memoratum Decretum prola­ tam, (( abstinendum est ab urgenda inspectione )). De ceteris, quae ad hanc inspectionem attinent, facultate potiuntur Synodi Patriarchales et Conferentiae Episcopales ampliores normas exsecutorias statuendi, iuxta locorum ac rerum adiuncta. d) Acta processualia scripto exarata esse debent aliisque cautelis sunt tutanda ope notariorum,16 Curiae autem vel Tribunali in causis inconsummationis uti licet (consentiente Episcopo), iuxta hodiernos populorum mores et technicas progressiones, instrumento « magneto­ phonii », si eiusdem Usus utilis atque idoneus revera est ad accura­ tiorem et certiorem actorum processus confectionem. Acta, tamen, fidem facere queunt tantum si, licet ex taeniola magnetica exscripta, praescriptionibus a iure expresse requisitis congruant. e) Secus atque in causis nullitatis matrimonii, in processibus super matrimonio rato et non consummato ob peculiarem eorum natu­ ram, advocatorum et procuratorum opera postulari nequit. Votis, ta­ men, ac desideriis quorundam animarum Pastorum obsecundando, decernitur nihil obstare quominus partes — aut si petant aut Episcopus ex officio statuat — in his quoque causis consiliariorum vel peritorum, praesertim ecclesiasticorum, opera utantur sive in petitionibus gratiae dispensationis conscribendis sive in instruendo processu vel in ipsis actis processus complendis, ad eum finem ut, inconsummationis matri­ monii veritate in tuto posita, animarum bonum certius foveatur.17 Consiliariorum vel peritorum designatio, sive iidem ex officio, sive ad partis petitionem eligantur, ad Episcopum pertinet, audito vinculi

14 S. S. O. S. Officii, Decr. Qua singulari cura, 12 iun. 1942: A.A.S. 34 (1942), p. 200. 15 Regulae Servandae, artt. 85^86; Quo facilius, art. 16. 16 Cann. 373 § 1, 1585, 1642; Cleri sanctitati, cari. 440 § 1; Sollicitudinem Nostram, cann. 56, 157. 17 Pius XII, Alloc, ad Praelatos Auditores ceterosque Officiales et administros Tribu­ nalis S. Romae Rotae, 2 oct. 1944: A.A.S. 36 (1944), pp. 281-290. i 250 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale defensore et praemonitis consiliariis vel peritis, per peculiare decretum, de secreto iurato servando,18 ne actorum processualium notitiae ad extraneorum aures perveniant. /) Episcopi in voto « pro rei veritate » exarando, causae naturam et qualitates perpendant modo concreto et practico, scilicet conside­ ratis adiunctis peculiaribus sive personarum sive facti inconsumma­ tionis sive opportunitatis gratiae. In causis autem sive nullitatis matrimonii, quorum acta ad Con­ gregationem pro dispensationis gratia transmittantur (cfr. n. I, e)) sive inconsummationis, quae cum competentiae prorogatione instruan­ tur (cfr. n. II, a)), Archiepiscopus seu Metropolita sedis Tribunalis re­ gionalis aut provincialis aut interdioecesani aut interritualis vel Epi­ scopus dioecesis aut eparchiae vicinioris, antequam votum suum conscri­ bat, opportune cum Episcopo partis oratricis, cui notae sunt suae dioecesis aut eparchiae condiciones, consilia conferat saltem de scan­ dali absentia ex pontificiae dispensationis gratia forte orituri. Episcopus vero si iudicaverit scandalum sine fundamento seu arte oriri vel ortum esse, tunc pastorali cura opportunisque modis illud cohibere vel con­ tinere nitatur. g) Omnia acta processualia, acta sc. sive causae sive processus,19 necnon alia documenta, praeterquam in lingua latina, vernaculis etiam linguis late cognitis confici queunt. Ipsorum actorum iudicialium necnon documentorum alio idiomate minus cognito confectorum in praedictas linguas translatio permittitur. Quae acta processualia atque documenta in triplici exemplari, etiam photostatico, authenticitate praedito ad Congregationem transmittan­ tur ;20 chirographicus textus (qui sc. vulgo dicitur « manoscritto ») in Archivo Curiae vel Tribunalis servetur et transmittatur, adhibitis op­ portunis cautelis, tantummodo si expresse a Dicasterio requisitus fuerit.21 Optandum est, cum hoc plurimum ad sollicitiorem expeditioremque causae definitionem valeat, ut omnium actorum iudicialium necnon documentorum exemplaria dactylographice exarentur et singula pro­ cessus folia, numerata1 atque in fasciculis conglutinata, actuarii vel

18 Can. 1623 § 3; Regulae Servandae, artt. 46 et 93; Provida Mater Ecclesia, art. 130; Sollicitudinem Nostram, can. 138 § 3; Quo facilius, art. 9. 19 Can. 1642; Sollicitudinem Nostram, can. 157. 20 Regulae Servandae, art. .101 § 1; Quo facilius, art. 2S. 21 Provida Mater Ecclesia, art. 105 § 3. , Sacra Congregatio de disciplina Sacramentorum 251 notarii testificatione de eorum fideli transcriptione, integritate et authenticitate muniantur.22

III. DE CLAUSULIS RESCRIPTO DISPENSATIONIS FORTE APPOSITIS

Concessa pontificia dispensatione super vinculo matrimonii non consummati, coniugibus ad alias nuptias transire fas est, dummodo transitus ille ne prohibeatur. Quae prohibitio duplici modo exprimi potest : clausula « ad mentem », (et hoc in casu (( mens » diversa esse potest ac opportune explicatur) vel clausula « vetito ». a) Clausula verbis « ad mentem » expressa, quae prohibitoria est, apponi solet quoties factum inconsummationis e causis minoris momenti pendeat; eius remotio committitur Episcopo, ita ut fidelium pastoralibus necessitatibus expeditius provideatur. Episcopus autem partem, clausulae remotionem postulantem, ad novum coniugium ne admittat nisi, praescriptis regulis servatis, ipsa ad matrimonialia onera sustinenda revera apta inveniatur ac se in posterum honesto et christiano more officia coniugalia esse exsecuturam promiserit. b) Peculiaribus autem in casibus, quando sc. inconsummationis ratio fuerit defectus physicus vel psychicus maioris momenti et gra­ vitatis, ((» pro aliis nuptiis apponi potest; quod, nisi expresse in rescripto dicatur, dirimens non est sed tantum prohibens, eiusdem­ que remotio Sedi Apostolicae reservatur. Venia autem alias nuptias ineundi conceditur si pars oratrix, praevia petitione Congregationi adhibita et impletis praescriptis condicionibus, idonea ad actus coniu­ gales rite exercendos iudicetur. Episcopi iudicio eiusque pastoralibus considerationibus relinqui­ tur de hac vel illa clausula in rescripto dispensationis apposita ac postea remota certiorem reddere partem, quacum novum matrimonium iniri contenditur. Omnia quae in hac Instructione continentur SS.mus D. N. Paulus divina Providentia Papa VI, in Audientia die 30 Decembris 1971 infra­ scripto Congregationis Card. Praefecto concessa, benigne approbare et rata habere dignatus est, mandans ut ea in Officiali Commentario

22 Cann. 1643 § 1, 1644 § 1; Regulae Servandae, art. 30; Sollicitudinem Nostram, cann. 158 § 1, 159 § 1; Quo facilius, art. 23. Quae subhac litt. g. praescribuntur et pro tribunalibus valent, quae processus in­ consummationis, vi can. 1963 § 2 et art. 206. Provida Mater Ecclesia necnon art. 4. Quo facilius, ut superius dictum est, pertractaverint. 252 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale

Acta Apostolicae Sedis publici iuris fiant et ab omnibus Episcopis sive latini ritus sive orientalium rituum, et a ceteris ad quos spectat, rite et religiose serventur, contrariis quibuscumque, etiam speciali mentione dignis, minime obstantibus. Datum Romae, ex aedibus Sacrae Congregationis de disciplina Sa­ cramentorum, die 7 m. Martii a. 1972.

A. Card. S AMORE, Praefectus

£B I. Casoria, a Secretis

SACRA CONGREGATIO PRO CULTU DIVINO

DECRETUM De « ordine initiationis Christianae adultorum »

Ordinis Baptismi adultorum recognitionem Concilium Oecumeni­ cum Vaticanum II praecepit, statuens ut instauraretur catechumena­ tus adultorum pluribus gradibus distinctus, quo fieret ut tempus catechu­ menatus, aptae institutioni destinatum, sacris ritibus, subsequentibus temporibus celebrandis, sanctificari posset. Idem autem Concilium pari­ ter statuit ut, ratione habita catechumenatus instaurati, etiam ritus tum sollemnior tum simplicior baptizandi adultos recognosceretur. Quibus decretis obsecuta, Sacra Congregatio pro Cultu Divino no­ vum Ordinem initiationis christianae adultorum confecit, quem, a Summo Pontifice Paulo VI approbatum, evulgandum curavit, eiusque editionem, quae nunc exhibetur, typicam esse declarat, ut loco Or­ dinis Baptismi adultorum in Rituali Romano nunc exstantis assu­ matur. Statuit pariter ut novus hic Ordo statim adhiberi possit lingua latina; lingua autem vernacula a die quem Conferentia Episcopalis indicaverit, postquam popularem interpretationem confecerit eandem­ que ab Apostolica Sede confirmatam habuerit, Contrariis quibuslibet minime obstantibus. Ex aedibus S. Congregationis pro Cultu Divino, die 6 ianuarii 1972, in sollemnitate Epiphaniae Domini.

ARTURUS Card. TABERA, Praefectus

£B H. Bugnini, a Secretis Sacra Romana Rota 253

ACTA TRIBUNALIUM

SACRA ROMANA ROTA

Citatio edictalis

VESTMONASTERIENSIS Nullitatis matrimonii (Millard - Ostrander)

Cum ignoretur locus actualis commorationis dominae Iolandae Ostrander, conventae in causa de qua supra, eandem citamus ad com­ parendum, aut per se aut per procuratorem legitime constitutum, coram Tribunali S. R. Rotae (Piazza della Cancelleria, 1 - Roma), in diem 19 aprilis 1972, hora decima cum dimidio, pro concordatione vel subsignatione sequentis dubii :

An sententia Rotalis diei 26 iunii 1971 confirmanda vel infirmanda sit, in casu.

Ordinarii locorum, Parochi et fideles, qui notitiam habuerint actua­ lis commorationis praedictae dominae Iolandae Ostrander curare de­ bent ut ipsa de hac edictali citatione rite moneatur. *

Salvator Canals, Ponens

Ex Cancellaria Tribunalis S. R. Rotae, die 1 mensis februarii, a. 1972. Raphael Funghini, Notarius

* Etant inconnu le lieu de la demeure actuelle de M.me Yolande Ostran­ der, défenderesse en cette cause, nous la citons à comparaître, par propre personne ou par un procureur légitimement constitué, au siège du Tribunal de la S. Rote Romaine (Roma, Palazzo della Cancelleria), le 19 avril 1972, à 10,30 heures, pour concorder ou souscrire le doute ci-dessous rapporté: La sentence du Tribunal de la Rote en date du 26 juin 1971, doit-elle être confirmée ou infirmée, dans le cas? Les Ordinaires des lieux, les curés, les fidèles ayant connaissance du lieu de la résidence de ladite Yolande Ostrander, devront, dans la mesure du possible, l'avertir de la présente citation. 254 Acta Apostolicae Sedis -, Commentarium Officiale

TRIBUNAL VICARIATUS URBIS

Citatio edictalis

ROMANA Nullitatis matrimonii (Bergamini - Patrioli)

Cum ignoretur locus actualis commorationis domini Brunonis Pa­ trioli, in causa de qua supra conventi, eumdem citamus ad comparen­ dum in H. S. T. Vicariatus Urbis (Roma, Palazzo Apostolico dei La­ terano, Piazza S. Giovanni in Laterano, 6), aut per se, aut per procu­ ratorem legitime constitutum, die 15 iunii 1972, hora 12, pro dubii contestatione nullitatis matrimonii de quo agitur. Ordinarii locorum, parochi, fideles quicumque, notitiam habentes actualis commorationis praedicti Brunonis Patrioli, curare debent ut ipse de hac edictali citatione rite moneatur. *

Godefridus Venuta, Iudex Instructor

Ex aedibus H. S. T., die 29 februarii 1972.

Andreas Puligni, V. Cancellarius

* Etant inconnu le lieu de la demeure actuelle de M. Bruno Patrioli, défen­ deur en cette cause, nous le citons à comparaître, par propre personne ou par un procureur légitimement constitué, au siège du Tribunal du Vicariat de Rome (Piazza S. Giovanni in Laterano, 6 - Roma), le 15 juin 1972, à 12 heures, pour concorder le doute ci-dessous rapporté : Conste-t-il de la nullité du mariage, dans le cas f Les Ordinaires des lieux, les curés, les fidèles ayant connaissance du lieu de la résidence dudit Bruno Patrioli devront, dans la mesure du possible, l'avertir de la présente citation. Diarium Romanae Curiae 255

DIARIUM ROMANAE CURIAE

Lunedì, 28 Febbraio 1972, il Santo Padre Paolo VI ha rice­ vuto in solenne Udienza, per la presentazione delle Lettere Credenziali, Sua Eccellenza il Signor STANE KOLMAN, Amba­ sciatore Straordinario e Plenipotenziario di Jugoslavia.

SEGRETERIA DI STATO

NOMINE Con Brevi Apostolici il Santo Padre Paolo VI ha nominato : 6 marzo 1972. S. E. Mons. Portalupi Sante, Arcivescovo tit. di Cristo- poli, Pro-Nunzio Apostolico nella Repubblica Algerina Democratica e Popolare. 22 » » S. E. Mons. Portalupi Sante, Arcivescovo tit. di Cristo- poli, Pro-Nunzio Apostolico nella Repubblica Tunisina. 29 » » S. E. Mons. Mariani Giovanni, Arcivescovo tit. di Missua, Pro-Nunzio Apostolico nella Repubblica del Dahomey. 30 » » P. Huot Dorio Maria, della Compagnia di Maria, Prelato Uditore del Tribunale della Sacra Romana Rota.

Con Biglietti della Segreteria di Stato il Santo Padre Paolo VI ha nominato : 31 gennaio 1972. S. E. Mons. Trochta Stèpan, Vescovo di Litomërïce, Con­ sultore della Pontificia Commissione per la Re­ visione del Codice di Diritto Canonico. 17 febbraio » P. Lyonnet Stanislao, S.I. ; P. Flick Maurizio, S.I. ; P. Li- gier Luigi, S.I.; D. Javierre Antonio, S.D.B., Consultori della Sacra Congregazione per la Dottrina della Fede. 18 » » Le Loro Eminenze i Signori Cardinali Cody John Patrick, Arcivescovo di Chicago e Hoeffner Joseph, Ar­ civescovo di Köln, Membri della Prefettura degli Affari Economici della Santa Sede. 24 » » Il sig. Beusse Robert, Consultore della Pontificia Commis­ sione per le Comunicazioni Sociali. 27 » » Le Loro Eminenze i Signori Cardinali Samoré Antonio, Prefetto della Sacra Congregazione per la Di­ sciplina dei Sacramenti e Bertoli Paolo, Pre- 256 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale

fetto delia Sacra Congregazione per le Cause dei Santi, Membri della Sacra Congregazione per il Culto Divino. 3 marzo 1972. Mons. Costa Franco, Arcivescovo tit. di Emmaus, Con­ sultore della Sacra Congregazione per la Di­ sciplina dei Sacramenti. 18 » » S. E. il sig. Cardinale Tabera Araoz Arturo, Prefetto della Sacra Congregazione per il Culto Divino, Membro della Sacra Congregazione per la Disciplina dei Sacramenti. 20 » » Mons. Delhaye Philippe, Segretario della Commissione Teologica. 24 » » S. E. il sig. Cardinale Bossi Agnelo, Prefetto della Sacra Congregazione per l'Evangelizzazione dei Po­ poli, Membro della Sacra Congregazione per le Chiese Orientali. 25 » » I sigg. Avv. Prof. Piola Andrea e Avv. Veronese Vittorino, Membri del Collegio degli Avvocati del Sacro Concistoro.

NECROLOGIO 30 gennaio 1972. Mons. Ol well Quintino Carlo Bertramo, già Prelato di Marbel. 9 febbraio » Mons. Beccaro Felice, Vescovo di San Miniato. 11 » » Mons. Brezanóczy Pai, Arcivescovo di Eger. 13 » Mons. Adrian William Lawrence, Vescovo già di Nash­ ville. 20 » » Mons. Fernandez Perez Celestino Miguel, Vescovo già di San Marcos. 21 » » S. E. il sig. Cardinale Tisserant Eugène, Decano del S. Collegio, Bibliotecario ed Archivista Eme­ rito di Santa Romana Chiesa. 22 » » Mons. Shoupy Karel, Vescovo di Brno. 24 » » Mons. Hurtado y Robles Anastasio, Vescovo già di Tepic. 26 » Mons. Da Fonseca Antonio Valente, Vescovo già di Viia Real. 1 marzo » Mons. Viesen Iohannes, Vescovo tit. di Telmisso. •2 » » Mons. Calderón y Padilla, Vescovo tit. di Civitanova. 6 Mons. Obert Ioseph, Vescovo tit. di Abziri.

c o » » » » Mons. Geromini Carlos Luis, Vescovo tit. di Zabi. 13 » Mons. Segura Ernesto, Vescovo tit. di Carpi. » » » Mons. Aggey John Kwao Amuzu, Arcivescovo di Lagos. 18 » Mons. Catry Hector, Vescovo tit. di Semta. 23 » » Mons. Moll y Salord Manuel, Vescovo tit. di Urbisaglia. 31 » Mons. Pace Ioseph, Vescovo di Gozo. » » » Mons. Iglesias Navarri Ramón, Vescovo già di TJrgel. » » » Mons. Fitzgerald Edward Aloysius, Vescovo già di Winona. An. et vol. LXIV 29 Aprilis 1972 N. 4

ACTA APOSTOLICAE SEDIS

COMMENTARIUM OFFICIALE

Directio: Palazzo Apostolico - Città del Vaticano — Administratio: Libreria Editrice Vaticana

ACTA PAULI PP. VI

LITTERAE DECRETALES

Beatis Quadraginta Martyribus Angliae et Cambriae, Sanctorum honores decernuntur.

PAULUS EPISCOPUS SERVUS SERVORUM DEI AD PERPETUAM REI MEMORIAM

Ecclesiae filiorum proprium et gravissimum munus plane aperte­ que divinum Magistrum suum confitendi (cfr. Mt. 10, 32) praeclare est per saeculorum decursum ab iis potissimum expletum, qui vel mortem pro christiano nomine obierunt, hoc sustentati et incitati Christi ser­ mone : Beati estis cum malediœerint vobis et persecuti vos fuerint (ib. 5, 11). Per aspera ideo Dei Ecclesia graditur arduumque salutis iter fidelibus suis significat, in quod intrepidi procedant, Christo famu­ lentur et cum eo denique meritam mercedem accipiant. Ex huiusmodi catholicae religionis athletis, quas nulla nec tormentorum acerbitas nec caedis vis a proposito abigere potuit, quadraginta beatos illos mar­ tyres in omnium cogitatione ponendos esse censuimus, qui, ab anno MDXxxv usque ad annum MDCLXXIX ob fidei catholicae professionem in Anglia et Cambria vita privati, tam excelsa laude et gloria per haec quoque tempora fulgent ut dignissimi videantur qui non solum universae Ecclesiae venerationi proponantur, verum etiam christianis cunctis exemplo et imitationi. Beati praeterea hi caelites, cum sive eximia in Deum pietate praestiterint, sive mira in suis cuiusque vitae

17 - A. A. S. 258 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale casibus fortitudine, sive denique in Apostolicam et Romanam Sedem amore et obsequio, egregii aestimandi sunt nationis illius filii, quam Gregorius Magnus, sanctus Decessor Noster, evangelica luce illustran­ dam maximopere studuit. Horum vero intentus ad illa, pro dolor ! tempora revocat ad peculiaresque Angliae vices, quibus est christia­ norum familia lugenda dissensione disiuncta. Ab ineunte enim anno MDXXXV adacti sunt cives ut tamquam supremum Anglicae Ecclesiae caput unum regem haberent. Ab anno autem MDLXXXV vetiti sunt praeterea sacerdotes catholici sacris operari in criminenque ii omnes vo­ cati, qui eos fugitivos forte cela vissent. Hinc vexationes iterum ite­ rumque initae : fidelium nempe alii vel ad vitam necessariis exuti, alii in ferrum et in vincula coniecti, alii oppressi, concisi, laniati, laqueo iugulati postque mortem nonnumquam obtruncati. Quorum eventuum recordatio si maerorem redintegrat Nostrum, in spem tamen bonam atque exploratam adducit posse tandem, ibi locorum, horum marty­ rum apud Deum intercessione, fidei et caritatis unitatem restau­ rari, ad commune omnium bonum et utilitatem. Haec enim canoni­ zatio, ut Nosmetipsi declaravimus in Consistorio semipublico die un­ devicesimo mensis Maii anno MCMLXX celebrato, nedum antiqua re- tractet vulnera, « praeclaram omnibus afferre videtur opportunitatem sive errores cuique proprios humiliter agnoscendi et sincere dolendi, sive etiam plurimas Deo agendi gratias quod nostris temporibus opus redintegrandae unitatis omnium christianorum valde profecisse vide­ tur » (A.A.S. 62 (1970), pp. 413-414). Revera hodie nemo est qui vio­ lentiam approbet eamque idoneam esse censeat ; ad unitatis causam, quam contra christiani omnes, vias rationesque spirituales ingressi, promovere debent. Qua in re hi martyres admirabili prorsus exemplo praelucente Hi autem, quos sanctos sollemniter declarare percupimus, sunt quadraginta viri et mulieres quorum nomina subsequuntur, ex omni condicione et statu, qui cuncti, secundum illius temporis leges, su­ spensi, exenterati ac denique dissecti sunt, exceptis omnino paucis qui aliud genus mortis subierunt, uti peculiari ratione annotabitur. Guthbertus May ne, natus prope urbem Barnstaple in comitatu Devo- niensi, studia Oxonii peregit, in collegio D. Ioannis, et Duaci, ubi sacerdotio auctus est. Accusatus quod Litteras Apostolicas sub plumbo datas in Anglia promulgasset capitisque ideo damnatus, die tricesimo mensis Novembris, anno MDX.XXVII, apud oppidum Launceston mortis supplicium subiit. Radulfus Sherwin, e comitatu Derbiensi, alumnus Acta Pauli Pp. VI 259 fuerat studiorum Universitatis Oxoniensis, Duaci sacerdos ordinatus est, studia theologica Romae absolvit. Protomartyr habetur inter alumnos venerabilis Collegii Anglorum in Urbe. Vix in Angliam re- dierat, cum statim comprehensus est et Tyburni, die primo mensis Decembris, anno MDLXXXI, necatus. Alexander Briant, ortus in comi­ tatu Somersettiensi, studiis dedit operam Oxonii et Duaci, ubi ordi­ nationem sacerdotalem accepit. Londinii captus, petivit in carcere ut in Societatem Iesu ascriberetur ; quod et impetravit. Mortuus est Tyburni, die primo mensis Decembris, anno MDLXXXI. Ioannes Paine, Northamptoniensis, fuerat alumnus Collegii Duacensis, ubi sacerdotio initiatus est. Christum sacerdotem pro hominum salute animam po­ nentem in via regia crucis secutus est, die altero mensis Aprilis, anno MDLXXXII, apud urbem Chelmsford. Lucas Kirby, in Universitate Can- tabrigiensi, uti fertur, studuit, dein Duaci et Romae : denique Came- raci sacerdos factus est. In Angliam reversus, cum e navi egreditur, apprehenditur; post iudicium autem interficitur Tyburni, die trice­ simo mensis Maii, anno MDLXXXII. Edmundus Qennings, Staffordien- sis, sacerdotio auctus est in urbe Remis. Qui, inter quadraginta Mar­ tyres, primus fuit sacerdos comprehensus vi legis notissimae quae, anno MDLXXXV contra sodales Societatis Iesu et sacerdotes qui pe­ regre seminarium frequentaverant, lata erat. Animam Deo reddidit die decimo mensis Decembris, anno MDXCI apud Gray's Inn Field. Eustatius White, Lincolniensis, presbyteratus ordine Romae recepto, strenue in regione meridiana Angliae per triennium operatus est. A persecutoribus captus, inter cruciatus orabat : « Domine, plus dolo­ ris, si Tibi videbitur, et plus patientiae ». Obiit Tyburni, die decimo mensis Decembris, anno MDXCI. Polydorus Plasden, Londinii ortus, Remis studuit ac Romae, ubi sacerdotio auctus est. Supremum fidei testimonium dedit una cum Eustatio White Tyburni, eodem die et anno. Ioannes Boste, apud Dufton natus in comitatu Westmorlan- diensi, Oxonii in Collegio Reginae studiis operam dedit, necnon Re­ mis, ubi Christi sacerdos factus est. In Angliam reversus, duodecim annos ibidem indefesse in vinea Domini desudavit, donec die vicesimo quarto mensis Iulii, anno MDXCIV, gratiam martyrii accepit. Ioannes Almond, prope urbem Liverpolitanam ortus, studiis incubuit in Hi­ bernia et Romae, ubi sacerdotio ditatus est. In patriam reversus, de­ cennium in cura animarum explevit atque, effuso Tyburni sanguine, in beatitudinem aeternam intravit, die quinto mensis Decembris, anno MDCXII. Ioannes ßouthworth, Lancastriensis, Duaci ecclesiasticis di- I 260 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale sciplinis studuit et ibidem sacerdos ordinatus est. Cum die duodetri- cesimo mensis Iunii, anno MDCLIV Tyburnum duceretur et paratum sibi patibulum conspicaretur, exclamavit : (( Hoc patibulum pro Illius cruce reputo; cum gaudio eam tollam ut Salvatorem carissimum se­ quar. Fides mea scelus meum est; officium implevi, idcirco damnatus sum ». Villelmus Ioannes Plessington, Lancastriensis, in Dimples Hall prope Garstang natus, alumnus fuit in Collegiis Audomaropolitano et Vallisoletano, ubi ad ordinem presbyteratus promotus est. Tempore coniurationis Titi Oates comprehensus, propter sacerdotium martyr occubuit Castriae, die undevicesimo mensis Iulii, anno MDCLXXIX. Ioannes Lloyd, in comitatu Breeknoekiensi ortus, studiis vacavit in Collegiis Gandavensi et Vallisoletano; sacerdotio auctus, viginti quat­ tuor annos in Cambria, unde ortus erat, toto animo operibus aposto­ licis se dedit. Ob fidem catholicam Cardiffae, die vicesimo altero men­ sis Iulii, anno MDCLXXIX, vita privatus est. Ioannes Kemble, Here- fordiensis, sacerdos Duacensis, amplius decem lustra curam pasto­ ralem in Anglia exercuit, donec annos natus octoginta Wigmarchi in Herefordia, die vicesimo altero mensis Augusti, anno MDCLXXIX, mar­ tyrii palmam adeptus est. Ioannes Roberts, natus in loco Trawsfynydd in comitatu Merviniensi, in Collegio Oxoniensi D. Ioannis studuit nec non in Hispania in urbe Vallisoleto, ubi, ordinem S. Benedicti ingressus, sacerdotio decoratus est. Mox in Angliam reversus, propter sacerdotium capitis damnatus, Tyburni die decimo mensis Decembris, anno MDCX, supremum diem obiit. Ambrosius Barlow, e nobili genere Manchestriae ortus, Duacensis prius ac deinde Vallisoletanus alum­ nus, fuit postmodum Ordinis S. Benedicti sacerdos, et quattuor ac viginti annos in comitatu natali ministerium suum explevit; die vero decimo mensis Septembris, anno MDCXLI, Lancastriae in odium fidei occisus est. Albanus Roe, in comitatu Suffolciensi natus, apud Uni­ versitatem Cantabrigiensem ac Duaci studuit, deinde vero Destonardi in Gallia ordinem Benedictinum ingressus est et sacerdotio initiatus. Alacriter curae animarum in Anglia se dedit, donec captus est; post septemdecim annos in carcere expletos, supplicium subiit Tyburni die tricesimo primo mensis Ianuarii, anno MDCXLII. Ioannes Houghton, Exoniensis et Universitatis Cantabrigiensis alumnus, fuit postmodum monachus Cartusianus et Prior Cartusiae Londiniensis. Cum nollet profiteri Henricum VIII supremum Ecclesiae caput in Anglia, Ty­ burni die quarto mensis Maii, anno MDXXXV, morte multatus est. Augustinus Webster, sacerdos idemque monachus Cartusianus, Prior Acta Pauli Pp. VI 261

fuerat Axholme, in comitatu Lincolniensi. Ubi ortus sit ignoratur nec de eius iuventute quidquam scitur, nisi quod in Universitate Canta- brigensi studuit. « Regem accipere non possum » inquit « caput su­ premum esse Ecclesiae, sed unum eum qui caput Ecclesiae ab Eccle­ siae doctoribus accipitur ». Qua de re die quarto mensis Maii, anno MDXxxv, Tyburni ad supplicium tractus est. Robertus Lawrence, sa­ cerdos idemque monachus Cartusianus, Priorem egerat in loco Beau- vale, in comitatu Nottinghamiensi. Fere nihil de eius anteacta vita notum est, sed constat eum una cum Ioanne Houghton et Augustino Webster, eodem loco, die et anno atque eandem ob causam, ob fideli­ tatem nempe erga primatum spiritualem Romani Pontificis, e vivis ablatum esse. Richardus Reynolds, sacerdos et monachus ordinis S. Bri- gidae in monasterio, cui nomen Syon Abbey, in comitatu Middlese- xiensi, fuerat olim Universitatis Cantabrigiensis alumnus et evaserat vir inter Anglos passim fama scientiae et sanctitatis notissimus. Cum fidem patrum impavide profiteretur, die quarto mensis Maii, anno MDXxxv Tyburni carnificis manu periit. Ioannes Btone, sacerdos, or­ dinis S. Augustini e communitate Cantuariensi. Ubi natus sit igno­ ratur, nec de eo quidquam certum habetur nisi quod fuit fidei propu­ gnator ardentissimus, in cuius defensione mortuus est Cantuariae, mense Decembri, anno MDXXXIX. Ioannes Jones, apud Clynog Fawr natus est, in comitatu Arvoniensi. Seraphicum Ordinem Fratrum Mi­ norum ingressus, probabiliter apud Pontoise in Gallia, Romae voto­ rum professione in coenobio Arae Coeli se Deo obligavit. In Angliam regressus, propter sacerdotium post quinquennium comprehensus est et condemnatus. Martyr e vivis discessit Southwarcii, die duodecimo mensis Iulii, anno MDXCVIII. Ioannes Wall, in comitatu Lancastriensi ortus, Duaci studuit ac Romae, ubi sacerdos ordinatus est. In patriam reversus, iterum inde Duacum se contulit et Ordini Franciscali nomen dedit. Postquam in comitatu Brangoniensi et in regione vicina viginti amplius annos sacerdotalia munera explevit, martyr occubuit Vigor- niae, die vicesimo altero mensis Augusti, anno MDCLXXIX. Edmundus Campion, Londinii natus, ibidem necnon Oxonii in Collegio D. Ioan­ nis et Duaci, summa cum laude studia absolvit. Societatem Iesu Ro­ mae ingressus et Pragae sacerdotio initiatus, in Angliam rediit et tam scriptis quam verbo deficientes catholicorum animos nonnihil confir­ mavit. Post annum proditus et condemnatus, fidem die primo mensis Decembris, anno MDLXXXI proprio sanguine testatus est. Robertus Southwell, Norfolciensis, fuit alumnus Collegii Duacensis, sed mox 262 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale

Romae Societati Iesu se aggregavit ibique ordinationem sacerdotalem accepit. Deposito munere praefecti studiorum in venerabili Collegio Anglorum in Urbe, sex annos Londinii et in vicina regione ministerium suum explevit et simul ibidem composuit maiorem partem carminum quae ad nostros usque dies magni fiunt. Propter sacerdotium captus et condemnatus, supremum caritatis specimen dedit Tyburni, die vice­ simo primo mensis februarii, anno MDXCV. Henricus Walpole, apud Docking natus, in comitatu Norfolciensi, Nordovici et Cantabrigiae studuit, Londinii quoque apud Gray's Inn et denique Romae ubi, So­ cietatem Iesu ingressus, ad sacerdotium promotus est. Sub reditum in Angliam comprehensus, in vinculis in Turri Londiniensi gravissime tortus est, deinde vero Eboraci iudicatus et occisus, die septimo men­ sis Aprilis, anno MDXCV. Thomas Gamet, Londinii ortus et in Colle­ giis primum Audomaropolitano dein vero Vallisoletano in sacris di­ sciplinis eruditus ac sacerdotio auctus est. Post reditum in Angliam Societatem Iesu ingressus est, sed cito ut persecutionis religiosae victima cecidit Tyburni, die vicesimo tertio mensis Iunii, anno MDCVIII. Edmundus Arrowsmith, natus apud Haydock, in comitatu Lanca- striensi, studium doctrinae sacrae Duaci absolvit, ubi etiam presby­ teratus ordinem suscepit. Quindecim annos in Anglia curae pastorali addictus fuit et ibidem quoque Societati Iesu nomen dedit. Condem­ natus quod placita papalia amplectenda hominibus persuasisset, mar­ tyr occubuit Lancastriae, die duodetricesimo mensis Augusti, anno MDCXXVIII. Suffolciensis, in Cantabrigiensi Collegio Corporis Christi studuit, deinde Londinii apud Barnard's Inn et Duaci, demum Ro­ mae, ubi sacramentum ordinis sacerdotalis suscepit. In Angliam re- versus, in Societatem Iesu, anno insequenti admissus est. Eius me­ moria in honore habetur propter heroicos labores, quos tempore ter- ribilis luis Londinii grassantis exanclavit, sed maius caritatis signum dedit, cum martyrii sortem alacriter subiit Tyburni, die primo mensis Februarii, anno MDCXLV. Philippus Evans, natus apud Monmouth, studiis dedit operam in Collegio Audomaropolitano et ibi Societati Iesu nomen dedit. Post sacerdotium Leodii susceptum, in Cambria meridiana laboravit, ubi statim captus et condemnatus est eo quod fidem catholicam propagaret. Fertur ei nuntium mortis postridie subeundae allatum esse dum certationis causa pila luderet, sed ipse eo nuntio minime permotus in ludiera exercitatione quieto animo per­ severasse. Trucidatus est Cardiffae, die vicesimo altero mensis Iulii, anno MDCLXXIX. David Lewis, in comitatu Monumutensi ortus, stu- Acta Pauli Pp. VI 263 duit Romae, ubi sacerdotio auctus est et admissus in Societatem Iesu. In Cambria meridiana deinceps amplius triginta annos verbum Dei praedicavit et sacramenta administravit, donec in odium fidei catho­ licae, die vicesimo septimo mensis Augusti, anno MDCLXXIX, apud Usk interfectus est. Nicolaus Owen, Oxonii natus coadiutorque tem­ poralis Societatis Iesu factus, peculiarem famam consecutus est prop­ ter latebras, quas sacerdotibus per totam Angliam fabricatus est. A persecutoribus catholicorum comprehensus, in Turri Londiniensi gra­ vissime tortus est; noluit tamen quidquam de sacerdotibus vel aliis catholicis patefacere, et denique dum torquetur, die altera mensis Martii, anno MDCVI, in eadem Turri Londiniensi obiit. Richardus Gwyn, vir laicus, protomartyr Cambriensis, natus est apud Llandiloes, in comitatu Mayumbriensi. Post studia in Cantabrigiensi Collegio D. Ioan­ nis facta, ludi magister fuit, in Flintshire et Denbigshire. Compre­ hensus eo quod noluisset agnoscere reginam caput Ecclesiae in Anglia, post quadriennem captivitatem invictus in fide, die decimo septimo mensis Octobris, anno MDLXXXIV, apud Wrexham martyrium subiit. Swithunus Wells, vir laicus e loco Bambridge prope Wincentriam, multos annos ludi magister fuit in pago Monkton Farleigh, in comi­ tatu Hantoniensi. Anno MDXCI Londinii captus est quod sacerdotem Edmundum Gennings hospitio exceperat, et die decimo mensis De­ cembris, anno MDXCI apud Gray's Inn Fields laqueo suspensus. Phi­ lippus Howard, vir laicus, comes de Arundel, Norfolciae ducis filius, ineunte aetate in aula reginae Elisabethae I in gratia et favore fuerat, sed ad meliora conversus, Ecclesiae catholicae reconciliatus est. Com­ prehensus dum in eo erat ut ad Europam effugeret, deinde egestate et aerumnis in carcere consumptus, martyr die undevicesimo mensis Octobris, anno MDXCV, in Turri Londiniensi obiit. Ioannes Rigby, vir laicus, in loco Harrock Hall prope Wigan natus, fuerat vilicus apud Cantabrigiense Sawston Hall. Londinii comprehensus capitisque dam­ natus eo quod Ecclesiae catholicae reconciliatus erat, « parvum est » inquit (( prae eis quae Salvator dulcissimus pro mea salute passus est )). Vitam pro Christo profudit Southwarcii, die vicesimo primo mensis Iunii, anno MDC. Margarita Clitherow, orta e familia Middle- ton, mulier laica et mater familias, Eboraci nata, lanii illius urbis uxor fuit atque virtutibus christianis et artibus domesticis excelluit. In iudicium vocata, damnata est quod sacerdotem hospitio excepisset, cumque causam dicere noluisset, sub magno lapidum pondere ad mor­ tem usque oppressa est Eboraci, die vicesimo quinto mensis Martii, 264 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale anno MDLXXXVI. Margarita Ward, mulier laica, apud Congleton nata est, in comitatu Cheshirensi, de eiusque tamen iuventute et vita pauca sunt memoriae prodita. Capitis fuit damnata quia, fune clam portato, sacerdotem adiuverat ut ab ergastulo Londiniensi in locum Bridwell fugeret. Martyrium ob Christi amorem libenti animo suscepit et Ty­ burni, die tricesimo mensis Augusti, anno MDLXXXVIII, laqueo suspensa est. Anna Line, e familia Higham, mulier laica, nata in loco Dunmow intra fines comitatus Exoniensis, post mariti mortem, Londinii domum sacerdotalem curavit ideoque capitis damnata est. Ante patibulum, cum in opprobrium eius verteretur quod sacerdotes excepisset, se nul­ latenus paenitere asseruit : « ubi unum excepi » inquit « utinam mille excipere potuissem ! ». Die vicesimo septimo mensis Februarii, anno MDCi, Tyburni collo suspensa est et sic intravit in gloriam Christi. Mirabile autem est non solum quo vigore et virtute, verum etiam qua animi alacritate et laetitia omne genus tormenta hi passi sint mortemque oppetiverint, praeclaro cunctis spectaculo ipsique inter­ dum carnifici intimae atque insuetae permotioni. Non enim aetas, non corporis infirmitas, non sexus lenitas obstitit quominus firmi vim su­ birent, patibulum scandèrent ad extremamque vitam animosi profi­ ter entur unam a Christo conditam esse catholicam Ecclesiam. Adden­ dum praeterea est eos omnes, mortem subeuntes, pro regis et patriae salute atque utilitate Deum esse deprecatos, insectatoribus ignovisse, Christi exemplum secutos. Horum igitur egregia facta praecipuam causam habuimus cur, sic ut Nostri in Romano Pontificatu Decessores eis beatorum caelitum gloriam decrevissent, eosdem Nos sanctos merito esse habendos et colendos statueremus; idque vero perfectis de more perficiendis. Nam Ioannes XXIII, proximus Decessor Noster, votis et precibus obsecun­ dans nonnullorum S. R. E. Cardinalium, in primisque Villelmi God- frey bo. me., olim Archiepiscopi Vestmonasteriensis coetusque episco­ palis Angliae et Cambriae praesidis, omnium praeterea eiusdem na­ tionis Episcoporum, item venerabilis Fratris tunc temporis in Anglia Delegati Apostolici, Abbatum Generalium Ordinis Cartusianorum et Congregationis Anglicae Ordinis Sancti Benedicti, Prioris Generalis Ordinis Sancti Augustini, Moderatorum Generalium Ordinis Fratrum Minorum et Societatis Iesu, plurimorum denique Anglorum civium, die vicesimo quarto mensis Maii, anno MDCCCCLXI, decretum edi per­ misit ad iterum sumendam causam de quadraginta iisdem beatis mar- Acta Pauli Pp. VI 265

tyribus sanctorum catalogo accensendus, idcirco praesertim quod con­ stans in Anglia et Cambria exstaret eorum sanctitatis fama. Attamen, quo clarius apertiusque de martyrio deque martyrii causa nonnullo­ rum ex his beatis constaret, videlicet : Cuthberti Mayne, Radulfi Sher- win, Alexandri Briant, Ioannis Paine, Lucae Kirby, Ioannis Hough- ton, Augustini Webster, Roberti Lawrence, Richardi Reynolds, Ioan­ nis Stone et Edmundi Oampion, sollertes accurataeque investigationes peractae sunt a peritissimis rerum historicarum viris, Sacrae Con­ gregationi Rituum addictis; deque iis postquam absolute Nobis rela­ tum est, die quarto superioris mensis Maii, ediximus etiam undecim beatos illos certissime pro catholica retinenda et defendenda fide ultro supplicium passos esse. Quoniam autem quadraginta omnium marty­ rum patrocinio nonnulla tradebantur a Deo effecta miracula, quae eorum maximi visa erant momenti Apostolicae Sedis iudicio propo­ sita sunt. Ut vero Pius XI, im. mem. Decessor Noster, sanctorum ho­ nores decrevit Ioanni Fisher et Thomae More de miraculis eorum intercessione a Deo forte patratis nulla habita disceptatione, ita Nos, die tricesimo mensis Iulii, superiore anno, decrevimus ut unum, huius canonizationis peragendae causa, miraculum sufficeret. Iussimus ergo ulterius investigari praesumptam sanationem miraculosam Ioannae Matthewman, quae, quadraginta his beatis martyribus in auxilium vocatis, a tumore maligno seu fibro-sarcomate laevae scapulae lente, perfecte, stabiliter praeter que naturae modum ferebatur convaluisse. Quod profecto interim constituta Sacra Congregatio pro Causis Sanc­ torum, pro suo munere negotiique magnitudine diligentissime effecit, peculiareque hoc super negotio decretum auctoritate Nostra edidit, die quarto superioris mensis Maii. Itaque in sacro Consistorio, die duodevicesimo praeteriti mensis Maii, in aedibus Vaticanis habito, post auditam sententiam sive plurimorum Patrum Cardinalium sive sacrorum Antistitum, quibus nempe ius fuit mentem suam de hac re significandi, eosdem beatos in sanctorum numerum referri velle eisque agnosci honores statuimus, quos solet catholica Ecclesia iis tribuere viris mulieribusque qui in caelesti gloria bene actae vitae praemia consecuti sunt. Quod Deo iuvante hodie fecimus, idque summa Nostra christiani­ que populi laetitia. In Petriano enim templo, undique gentium maxi­ meque ex Anglia et Cambria congregatis coetibus, plurimis astantibus S. R. E. Cardinalibus, sacris Romanae Curiae et catholicae Ecclesiae 266 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale

Praesulibus, nonnullis quoque Anglicanis egregiis viris, precibus con­ cedendum esse aestimavimus venerabilis Fratris Nostri Pauli S. R. E. Cardinalis Bertoli, Praefecti Sacrae Congregationis pro Causis Sanc­ torum, petentis ut quadraginta e pluribus Angliae et Cambriae beatis martyribus sanctos renuntiaremus. Antea igitur sanctis Caelitibus in vota vocatis divinoque implorato Paraclito ut superni sui luminis copia iterum iterumque menti Nostrae coruscaret, ut supremus uni­ versae Ecclesiae Magister haec verba sollemniter pronuntiavimus : Ad honorem sanctae et individuae Trinitatis, ad exaltationem fidei catholicae et vitae christianae incrementum, auctoritate Domini No­ stri Iesu Christi, beatorum Apostolorum Petri et Pauli ac Nostra, matura deliberatione praehabita et divina ope saepius implorata, ac de plurimorum Fratrum Nostrorum consilio, beatos Cuthbertum May- ne, Radulfum ßherwin, Alexandrum Briant, Ioannem Paine, Lucam Kirby, Edmundum Gennings, Eustatium White, Polydorum Plasden, Ioannem Boste, Ioannem Almond, Ioannem Southworth, Villelmum Ioannem Plessington, Ioannem Lloyd, Ioannem Kemble, Ioannem Ro­ berts, Ambrosium Barlow, Albanum Roe, Ioannem Eoughton, Augu­ stinum Webster, Robertum Lawrence, Richardum Reynolds, Ioannem Stone, Ioannem Jones, Ioannem Wall, Edmundum Campion, Rober­ tum Southwell, Henricum Walpole, Thomam Gamet, Edmundum Arrowsmith, Henricum Morse, Philippum Evans, David Lewis, Nico­ laum Owen, Richardum Gwyn, Swithunum Wells, Philippum Howard, Ioannem Rigby, Margaritam Clitherow, Margaritam Ward, Annam Line, sanctos esse decernimus et definimus, ac sanctorum catalogo ascribimus, statuentes eos in universa Ecclesia pia devotione recoli debere. In nomine Pa^ßtris et FiCßlii et Spiritus £ß Sancti. Amen. Quibus verbis prolatis, has Litteras Decretales confici et expediri iussi­ mus. Deinde, post grates omnipotenti Deo una cum astantibus aetas, de Sanctis modo renuntiatis eorumque mira virtute sermonem habuimus eorumque patrocinium, augustiore ritu divinum sacrificium ad aram maximam facientes, primi invocavimus, ut grave tandem sanetur vul­ nus Christianorum familiae illatum, postquam Anglicana Ecclesia ab hac Apostolica Sede separata est, atque expeditior evadat iter, quod ad pristinam communionem inter utramque redintegrandam perducit. Omnibus igitur quae inspicienda erant bene perpensis, quae supra memoravimus universae Ecclesiae renuntiamus, mandantes ut harum Litterarum exemplis et locis, etiam typis editis, manu tamen alicuius Acta Pauli Pp. VI 267 tabellionis subscriptis sigilloque impressis, eadem omnino tribuatur fides, quae his haberetur, si ostenderentur. Datum Romae, apud S. Petrum, die quinto et vicesimo mensis Octobris, anno Domini millesimo nongentesimo septuagesimo, Ponti­ ficatus Nostri octavo.

Ego PAULUS Catholicae Ecclesiae Episcopus

£B Ego FERNANDUS Episcopus titulo Ecclesiae Suburbicariae Veliter­ nae, Cardinalis CENTO. £B Ego HAMLETUS IOANNES Episcopus titulo Ecclesiae Suburbicariae Tusculanae, Cardinalis CICOGNANI.

83 Ego IOSEPHUS Episcopus titulo Ecclesiae Suburbicariae Sabinensis et Mandelensis, Cardinalis FERRETTO.

Ego ALFREDUS tit. S. Mariae in Dominica Presbyter Cardinalis OTTA­ VI ANI.

Ego CAROLUS tit. S. Agnetis extra Moenia Presbyter Cardinalis CON- FALONIERI.

Ego ALBERTUS tit. S. Pudentianae Presbyter Cardinalis Di JORIO.

Ego FRANCISCUS tit. SS. duodecim Apostolorum Presbyter Cardinalis ROBERTI.

Ego PAULUS tit. S. Andreae de Hortis Presbyter Cardinalis MARELLA.

Ego ARCADIUS MARIA tit. Immaculati Cordis B. M. V. Presbyter Cardi­ nalis LARRAONA. 268 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale

Ego VILLELMUS THEODORUS tit. S. Theodor! in Palatio Presbyter Car­ dinalis HEARD.

Ego ALOISIUS tit. S. Laurentii in Damaso Presbyter Cardinalis TRAGLIA.

Ego IOSEPHUS tit. S. Priscae Presbyter Cardinalis DA COSTA NUNES.

Ego ILDEBRANDUS tit. S. Sebastiani ad Catacumbas Presbyter Cardi­ nalis ANTONIUTTI.

Ego EFREM tit. S. Crucis in Hierusalem Presbyter Cardinalis FORNI.

Ego IOSEPHUS tit. S. Athanasii Presbyter Cardinalis SLIPYI.

Ego FRANCISCUS tit. SS. Petri et Pauli in Via Ostiensi Presbyter Car­ dinalis SEPER.

Ego IOANNES tit. SS. Trinitatis in Monte Pincio Presbyter Cardinalis VILLOT.

Ego CAESAR tit. Dominae Nostrae a Sacro Corde in Circo Agonali Pre­ sbyter Cardinalis ZERBA.

Ego AGNELLUS tit. Praecelsae Dei Matris Presbyter Cardinalis Rossi.

Ego IOSEPHUS tit. S. Mariae Liberatricis ad Collem Testaceum Presby­ ter Cardinalis BELTRAMI.

Ego GABRIEL MARIA tit. S. Sabinae Presbyter Cardinalis GARRONE.

Ego MAXIMILIANUS tit. SS. Cordis Iesu ad Castrum Praetorium Pre­ sbyter Cardinalis DE FURSTENBERG.

Ego ANTONIUS tit. S. Mariae supra Minervam Presbyter Cardinalis SAMORÉ.

Ego PETRUS tit. S. Laurentii in Lucina Presbyter Cardinalis PARENTE.

Ego CAROLUS tit. S. Marcelli Presbyter Cardinalis GRANO.

Ego ANGELUS tit. SS. Ambrosii et Caroli ad Viam Latam Presbyter Cardinalis DELL'ACQUA.

Ego DINUS tit. Sacratissimi Cordis Iesu Christi Regis Presbyter Car­ dinalis STAFFA. Ego ARTURUS tit. S. Petri in Monte Aureo Presbyter Cardinalis TA- BERA ARAOZ. Ego IOANNES tit. Iesu Divini Magistri Presbyter Cardinalis WRIGHT. Acta Pauli Pp. VI 269

Ego AEGIDIUS S. Iosephi ad Viam Triumphalem Diaconus Cardinalis VAGNOZZI.

Ego PERICLES S. Apollinaris Diaconus Cardinalis FELICI.

Ego PAULUS S. Hieronymi a Caritate in Via a Monte Serrato Diaconus Cardinalis BERTOLI.

Ego SILVIUS S. Agathae Diaconus Cardinalis ODDI.

Ego IOSEPHUS Omnium Sanctorum in Via Appia Nova Diaconus Car­ dinalis PAUPINI.

Ego IACOBUS S. Eustachii Diaconus Cardinalis VIOLARDO.

Ego IOANNES SS. Cosmae et Damiani Diaconus Cardinalis WILLEBRANDS.

Ego MARIUS S. Ioannis Decollati Diaconus Cardinalis NASALLI BOCCA A CORNELIANO.

Ego SERGIUS SS. Nominis Mariae ad Forum Traiani Diaconus Cardi­ nalis GUERRI.

ALOISIUS Card. TRAGLIA PAULUS Card. BERTOLI S. R. E. Cancellarius S. Congr. pro Causis Sanctorum Praefectus

FRANCISCUS TINELLO Apostolicam Cancellariam Regens

IOANNES CALLERI, Proton. Apost. EUGENIUS SEVI, Proton. Apost. Loco ¡33 Plumbi

In Ap. Cane, tab., vol. CXXXIV, n. 92. 270 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale

CONSTITUTIONES APOSTOLICAE

I KATIOLAENSIS (KORHOGOËNSIS)

Detractis quibusdam territoriis ab Ecclesia Katiolaënsi, nova dioecesis conditur, Korhogoënsis nomine.

PAULUS EPISCOPUS SERVUS SERVORUM DEI AD PERPETUAM REI MEMORIAM

Christi mandatum quo iussit apostolos suos ire in mundum univer­ sum ad evangelium gentibus nuntiandum (Me. 15-16) et Nos vehe­ menter impellit ut ubique hominibus maiorem in dies facultatem de­ mus Dei verbum audiendi, eius sanctissimam adorandi maiestatem animumque virtute ac veritate excolendi. Quam ob rem, cum Sacrum Consilium pro Gentium Evangelizatione, audita sententia tum vene­ rabilis Fratris Ioannis Mariani, Archiepiscopi titulo Missuensis et Apostolici in Africa Occidentali Delegati, tum Ordinarii loci cuius intersit, id statuerit ut distractis quibusdam territoriis ab Ecclesia Katiolaënsi, nova quaedam constitueretur dioecesis, Nos, hoc proban­ tes ratumque habentes, sequentia decernimus et iubemus. A dioecesi Katiolaënsi tres praefecturas civiles, vulgo Korhogo, Boundiali et Odienne nuncupatas, distrahimus easque in novae dioecesis formam redigimus, a civitate principe eiusdem regionis Korhogoënsis appel­ landam Magisterii autem Episcopalis cathedra in templo principe urbis Korhogoënsis erit, novamque Sedem suffraganeam facimus me­ tropolitanae Ecclesiae Abidjanensi. Praecipimus insuper ut pro loco­ rum huiusque temporis adiunctis, Canonicorum loco consultores dioe­ cesani deligantur qui Episcopo assint. Quod autem ad Ecclesiae regi­ men et administrationem attinet, leges iuris canonici serventur. Cete­ rum quae per has Litteras mandavimus exsequenda, is curabit qui eo tempore quo negotium agendum erit, Apostolicam in Africa Occiden­ tali Delegationem regat, vel per se ipse vel per alium, factis ad id necessariis facultatibus. Re vero acta, documenta exarentur, quorum sincera exempla ad Sacram Congregationem pro Gentium Evangeliza­ tione cito mittantur. Hanc vero Constitutionem nunc et in posterum efficacem esse et fore Acta Pauli Pp. VI 271 volumus; ita quidem ut quae per eam decreta sunt ab iis quorum res est religiose serventur, atque igitur vim suam obtineant. Cuius Consti­ tutionis efficacitati nulla, cuiusvis generis, contraria praescripta officere poterunt, cum per eam iisdem derogemus omnibus. Nemini praeterea haec voluntatis Nostrae documenta vel scindere vel corrumpere liceat; quin immo huius Constitutionis exemplis et locis, sive typis impres­ sis sive manu exaratis, quae sigillum viri praeferant in ecclesiastica dignitate constituti simulque ab aliquo publico tabellione sint sub­ scripta, eadem omnino habenda erit fides, quae huic haberetur, si ostenderetur. Datum Romae apud S. Petrum, die quintodecimo mensis Octobris, anno Domini millesimo nongentesimo septuagesimo primo, Pontificatus Nostri nono.

ALOISIUS Card. TRAGLIA AGNELLUS Card. Rossi S. R. E. Cancellarius S. Congr. pro Gentium Evangelizatione seu de Propaganda Fide Praefectus

Franciscus Tinello Apostolicam Cancellariam Regens

68 Iosephus Rossi, Ep. tit. Palmyrenus, Proton. Apost. Iosephus Massimi, Proton. Apost.

Loco £ß Plumbi '

In Ap. Cane, tab., vol. CXL, n. 5.

II RALEIGHIENSIS (CAROLINANAE)

Detractis nonnullis territoriis a dioecesi Raleighiensi, nova Ecclesia consti­ tuitur, Carolinana cognominanda.

PAULUS EPISCOPUS SERVUS SERVORUM DEI AD PERPETUAM REI MEMORIAM

Qui divino consilio in beatissimi Petri locum successimus atque id­ circo in vertice sacerdotii constituti sumus, ut tum sacris Pastoribus provideremus, fratribus Nostris, apostolis Ecclesiarum, gloriae Christi 272 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale

(cfr. 2 Gor. 8, 23), tum sancto Dei populo consuleremus, id sane magnam partem gessisse Nos putamus, cum bene rebus dioecesium dispositis egregiisque rectoribus assignatis, cunctis, praesidibus nempe ac fide­ libus, colendi studia religionis copiam fecerimus. Quam ob rem, cum venerabilis Frater Vincentius S. Waters, Episcopus Raleighiensis, audito coetu seu Conferentia Episcoporum Civitatum Foederatarum Americae Septemtrionalis, huic apostolicae Sedi proposuerit ut, sua Ecclesia divisa, nova excitaretur, Nos post auditos sive venerabilem Fratrem Aloisium Raimondi, Archiepiscopum titulo Tarsensem atque in iisdem Civitatibus apostolicum Delegatum, sive venerabiles Fratres Nostros S. R. E. Cardinales qui Sacrae Congregationi pro Episcopis praesident, haec statuimus. A dioecesi Raleighiensi comitatus, quos dicunt, separamus populari lingua sic cognominatos : Alexander, Al- leghany, Anson, Ashe, Avery, Buncombe, Burke, Cabarrus, Caldwell, Catawba, Cherokee, Clay, Cleveland, Davidson, Davie, Forsyth, Gra­ ham, Guilford, Haywood, Henderson, Iredell, Jackson, Lincoln, Mc­ Dowell, Macon, Madison, Mecklenburg, Mitchell, Montgomery, Polk, Randolph, Richmond, Rockingham, Rowan, Rutherford, Stanley, Sto- kes, Surry, Swain, Transylvania, Union, Watauga, Wilkes, Yadkin, et Yancey, una cum illa parte territorii comitatus Gaston, quae est extra fines territorii Abbatiae « nullius dioeceseos » B. M. Auxiliatricis de Belmont. Quibus terris novam dioecesim condimus, ex urbe Char­ lotte Carolinanam appellandam. Episcopus sedem suam in urbe modo descripta collocabit, cathedram vero in templo S. Patricii ponet, cui omnia iura facimus templorum propria. Conditam dioecesim suffraga- neam facimus Sedi metropolitanae Atlantensi, cuius sacro Praesuli Episcopum Carolinanum ad normam iuris subicimus. Mensam epi­ scopalem constituent tum Curiae emolumenta, tum fidelium chri­ stianorum collationes sponte factae; tum, si qua sunt, bona pro rata parte ad normam canonis 1500 novae Sedi obvenientia. De Seminarii constitutione vero atque de puerorum educatione id statuimus, ut leges iuris communis serventur, ratione habita Decreti Concilii Vaticani II Optatam totius, et regularum a Sacra Congregatione pro Institutione Catholica. Item decernimus ut si in praesens Canonicorum Collegium condi nequeat, Consultores dioecesani deligantur, qui Episcopo suo consilio, industria assint, quique a suo munere cessent Canonicis consti­ tutis. His autem Litteris ad effectum deductis, eo ipso sacerdotes ei Ecclesiae addicantur in qua aut ofiicium aut beneficium habeant; ceteri clerici atque Seminarii tirones, ei in qua legitime degant. Documenta Acta Pauli Pp. VI 273 denique et acta quae ad novam dioecesim respiciant, ad eius Curiam mittantur, ibique religiosa cura serventur. Ceterum, venerabilis Frater Aloisius Raimondi, cuius meminimus, has Litteras Nostras exsequi cu­ rabit, vel quem ipse delegaverit. Cuius sane rei documenta exarari faciet atque sinceris exemplis ad Sacram Congregationem pro Episcopis cito mittet. Hanc vero Constitutionem nunc et in posterum efficacem esse et fore volumus; ita quidem ut quae per eam decreta sunt ab iis quorum res est religiose serventur, atque igitur vim suam obtineant. Cuius Consti­ tutionis efiicacitati nulla, cuiusvis generis, contraria praescripta officere poterunt, cum per eam iisdem derogemus omnibus. Nemini praeterea haec voluntatis Nostrae documenta vel scindere vel corrumpere liceat; quin immo huius Constitutionis exemplis et locis, sive typis impres­ sis sive manu exaratis, quae sigillum viri praeferant in ecclesiastica dignitate constituti simulque ab aliquo publico tabellione sint sub­ scripta, eadem omnino habenda erit fides, quae huic haberetur, si ostenderetur. Datum Romae, apud S. Petrum, die duodecimo mensis Novembris, anno Domini millesimo nongentesimo septuagesimo primo, Pontificatus Nostri nono.

ALOISIUS Card. TRAGLIA CAROLUS Card. CONPALONIERI S. R. E. Cancellarius 8. Congr. pro Episcopis Praefectus

Franciscus Tinello Apostolicam Cancellariam Regens

Ioannes Calieri, Proton. Apost. Iosephus Massimi, Proton. Apost.

Loco £B Plumbi

In Ap. Cane, tab., vol. CXL, n. 13.

18 - A. A. S. 1 274 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale

III ZAMBOANGENSIS (PAGADIANENSIS)

Detractis quibusdam territoriis ab archidioecesi Zamboangensis nova con­ ditur dioecesis, nomine « Pagadianensis ».

PAULUS EPISCOPUS SERVUS SERVORUM DEI AD PERPETUAM REI MEMORIAM

Ut fidelium necessitatibus, curis suis ac laboribus commissorum, apte prospiceretur utque subsidia iisdem praeberentur opportuna ad facilius largiusque semen illud quod est verbum Dei (cf. Luc. 8, 11) serendum, censuit venerabilis Frater Linus Gonzaga et Rasdesales, Archiepiscopus Zamboangensis, optimum esse si ex perampla sua archidioecesi alia de more excitaretur dioecesis. Quod consilium cum, post auditum Episco­ porum Insularum Philippinarum coetum, ut ad rem adduceretur ab Apostolica Sede petierit, nos, audito hoc super negotio venerabili Fratre Carmelo Rocco, Archiepiscopo titulo Iustinianopolitano in Galatia et in Insulis Philippinis Apostolico Nuntio, atque Sacra Congregatione pro Episcopis, sequentia decernimus ac iubemus. Ab archidioecesi Zamboan- gensi territorium paroeciarum separamus, quibus per vulgus appellatio : Pagadian cum Libangan, Dimataling cum Tabina et Midsahip, Dinas, San Miguel, Dumalinao, San Pablo, Tukuran, Aurora, Domingag, Ma- hayag, Molave, Ramon Magsaysay, Tambulig, iisque novam dioecesim condimus, Pagadianensem appellandam iisdemque circumscribendam finibus ac paroeciae quas diximus. Sic constituta Ecclesia metropoli­ tanae Sedi Zamboangensi suffraganea erit, sic ut eius Episcopus eius­ dem Sedis Metropolitae; episcopalem sedem in urbe vulgo Pagadian habebit, ac templum cathedrale in sacra aede ibidem exstante, Sanctis­ simo Nomini Iesu sacra. Mandamus praeterea ut, quoadusque per alias sub plumbo Litteras Canonicorum collegium non condatur, con­ sultores dioecesanos Episcopus deligat, ad normam iuris canonici; item seminarium struat, servatis praescriptis iuris canonici, normis decreti Concilii Vaticani II « Optatam totius » atque peculiaribus Sa­ crae Congregationis pro educatione catholica normis; cuius seminarii selectos iuvenes, sive virtutibus sive ingenio praestantes, Romam Acta Pauli Pp. VI 275

mittat, ad Pontificium Collegium Seminarium Philippinum, philoso­ phicis theologicisque disciplinis imbuendos. Ad mensam episcopalem quod attinet, eam constituent Curiae emolumenta, fidelium sponte oblatae pecuniae bonaque quae ab normam canonis 1500 Codicis Iuris Canonici eidem dioecesi ob venient. Quod vero spectat dioecesis regi­ men, administrationem, vicarii capitularis electionem, fidelium iura et onera idque genus cetera, sacri canones adamussim serventur. Acta denique et documenta constitutam dioecesim spectantia a Curia Zam- boangensi ad Pagadianensem transferantur, in tabulario religiose cu­ stodienda. Haec quae praescripsimus ad effectum adducat venerabilis Frater Carmelus Rocco, quem diximus, vel ab eo delegatus sacerdos; qui autem negotium perfecerit sueta documenta exaranda curet ad Sacramque Congregationem pro Episcopis quam primum mittat, de more signata sigilloque impressa. Hanc vero Constitutionem nunc et in posterum efficacem esse et fore volumus; ita quidem ut quae per eam decreta sunt ab iis quorum res est religiose serventur, atque igitur vim suam obtineant. Cuius Consti­ tutionis efficacitati nulla, cuiusvis generis, contraria praescripta officere poterunt, cum per eam iisdem derogemus omnibus. Nemini praeterea haec voluntatis Nostrae documenta vel scindere vel corrumpere liceat; quin immo huius Constitutionis exemplis et locis, sive typis impres­ sis sive manu exaratis, quae sigillum viri praeferant in ecclesiastica dignitate constituti simulque ab aliquo publico tabellione sint sub­ scripta, eadem omnino habenda erit fides, quae huic haberetur, si ostenderetur. Datum Romae, apud S. Petrum, die duodecimo mensis Novembris, anno Domini millesimo nongentesimo septuagesimo primo, Pontificatus Nostri nono.

ALOISIUS Card. TRAGLIA CAROLUS Card. CONFALONIERI 8. R. E. Cancellarius 8. Congr. pro Episcopis Praefectus

Franciscus Tinello Apostolicam Cancellariam Regens

Iosephus Del Ton, Proton. Apost. Eugenius Sevi, Proton. Apost. Loco £8 Plumbi

In Ap. Cane, tab., vol. CXL, n. 9. 276 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale

LITTERAE APOSTOLICAE

I Dioecesis Portus Victoriae a Nuntiatura Apostolica Daressalaamensi ad Nairobiensem transfertur.

PAULUS PP. VI

Ad perpetuam rei memoriam. — Adsidua semper cura Sancta Sedes Apostolica Africae regionum insularumque adiacentium spirituale bo­ num ac religiosam progressionem prosecuta, postremis tamen hisce annis saepenumero consuluit ut eaedem, prout temporum locorumque adiuncta id fieri sinerent, intentis sedulisque Legatorum suorum procurationibus committerentur. Cumque Sacra Congregatio pro Gentium Evangeliza­ tione, omnibus qua par erat diligentia et studio perpensis, Nobis propo­ suerit ut territorium Insularum Seychellarum seu dioecesis Portus Victoriae, adhuc ad Apostolicam Nuntiaturam Daressalaamensem per­ tinens, Nairobiensi committeretur, id accipiendum esse censuimus. Au­ dito ideo quid huiusmodi super negotio sentirent venerabilis Frater Franciscus Brambilla, Archiepiscopus titulo Viminaciensis et in Tan­ zania Apostolicus Pro-Nuntius, venerabilis Frater Petrus Aloisius Sar- torelli, Archiepiscopus titulo Seminensis et in Kenia Apostolicus Pro- Nuntius, Consilium pro Publicis Ecclesiae Negotiis, ac denique vene­ rabilis Frater Marcellus Oliverius Maradan, Episcopus Portus Victoriae, apostolica Nostra potestate dioecesim Portus Victoriae a Nuntiatura Apostolica Daressalaamensi in Tanzania ad Nairobiensem in Kenia transferimus, ita ut Apostolicus Pro-Nuntius Nairobiensis munere Dele­ gati Apostolici fungatur pro insulis Seychellis, seu pro dioecesi Portus Victoriae. Contrariis quibuslibet non obstantibus. Haec statuimus, decernentes ut praesentes Litterae firmae, validae et efficaces iugiter exstent ac permaneant, suosque effectus plenos et integros sortiantur et obtineant. Datum Romae apud S. Petrum, sub anulo Piscatoris, die tertio­ decimo mensis Octobris, anno Domini millesimo nongentesimo septua­ gesimo primo, Pontificatus Nostri nono.

ALOISIUS Card. TRAGLIA, S. I?. E. Cancellarius

Loco £8 Sigilli

In Ap. Cane, tab., vol. CXL, n. 3. Acta Pauli Pp. VI 277

II Curiale templum S. Thomae, Neofori situm in dioecesi Culmensi, ad digni­ tatem Basilicae Minoris evehitur.

PAULUS PP. VI

Ad perpetuam rei memoriam. — Siquidem cura animarum id prae­ cipue a Nobis requirit ut subsidia, eademque cum praesentis aetatis adiunctis composita, christifidelium coetibus suppeditemus, censuimus votis esse accedendum et precibus venerabilis Fratris Casimiri Iosephi Kowalski, Episcopi Culmensis, qui, post auditum de more Episcoporum Polonorum coetum, Apostolicae huic Sedi petiit ut templum Sancti Thomae, sacra nempe curialis aedes quae Neofori exstat, Basilica Minor fieret. Qua publica comprobatione non solum eiusdem sacrae aedis magnificentiam amplificari et magni haberi se credere, verum etiam catholica incepta, tam copiose tamque utiliter a sacerdotibus laicique ordinis fidelibus inibi inita, et, ut aequum, omnino laudari et magis in dies, sicut in omnium exspectatione est, augeri posse. Quapropter, re qua oporteret diligentia considerata atque Sacra Congregatione pro Cultu Divino sententiam rogata, apostolica Nostra potestate, harum Litterarum vi perpetuumque in modum, paroeciale templum Neofo­ rense, quod diximus, Deo dicatum in honorem Sancti Thomae, ad titu­ lum ac dignitatem Basilicae Minoris evehimus, omnibus adiectis iuri­ bus et privilegiis liturgicis, quae templis huiusmodi rite competunt, ser­ vatis tamen iis quae, iuxta decretum « De titulo Basilicae Minoris )) die sexto mensis Iunii, anno millesimo nongentesimo sexagesimo octavo, factum, servanda sunt. Contrariis quibusvis non obstantibus. Ceterum volumus ut hae Litterae Nostrae religiose serventur suosque effectus sive nunc sive in posterum habeant. Datum Romae, apud S. Petrum, sub anulo Piscatoris, die vicesimo primo mensis Octobris, anno Domini millesimo nongentesimo septua­ gesimo primo, Pontificatus Nostri nono.

ALOISIUS Card. TRAGLIA, S. R. E. Cancellarius

Loco SB Sigilli In Ap. Cane, tab., vol. CXXXIX, n. 95. "i

278 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale

III Templum Beatae Mariae Virginis Consolatricis Afflictorum dioecesis Tole­ tanae in America, Basilica Minor efficitur.

PAULUS PP. VI

Ad perpetuam rei memoriam. — Quam prope assit et assidue, mater­ nam et validam ferens opem, christianis fidelibus Beatissima Virgo Maria, non solum ex singulorum in Christi Matrem religione et pietate infertur, verum etiam ex plurimis eidem ubique terrarum dicatis tem­ plis. In quibus illud, mira quidem arte exstructum, dioecesis Toletanae in America praecipuo argumento commemorare placet, cui per vulgus « Our Lady of Consolation )) appellatio. Frequentissimae autem cum eo conveniant, peregrinationis votique causa, fidelium turmae, sibi suisque, una cum animi, corporis quoque solacium impetrantes, visum est venerabili Fratri Ioanni A. Donovan, Episcopo Toletano in America, haud parum utilitatis et incrementi rei catholicae obvenire atque soda­ libus Ordinis Fratrum Minorum Conventualium laudis, si eidem sacrae aedi Basilicae Minoris dignitas conferretur; idque, audito Americae Septemtrionalis Foederatarum Civitatum Episcoporum coetu, ab Apo­ stolica Sede enixe petiit. De sententia igitur Sacrae Congregationis pro Cultu Divino, harum Litterarum vi perpetuumque in modum, apostolica Nostra potestate templum Deo dicatum in honorem Beatae Mariae Vir­ ginis Consolatricis Afflictorum ad Basilicae Minoris gradum et digni­ tatem evehimus, omnibus adiectis iuribus et privilegiis liturgicis, quae sacris aedibus hoc nomine insignibus rite competunt, servatis tamen iis quae ex decreto « De titulo Basilicae Minoris », die sexto mensis Iunii, anno millesimo nongentesimo sexagesimo octavo, dato, servanda sunt. Contrariis quibusvis non obstantibus. Ceterum volumus ut hae Litterae Nostrae religiose serventur suosque effectus sive nunc sive in posterum habeant. Datum Bomae, apud S. Petrum, sub anulo Piscatoris, die vicesimo primo mensis Octobris, anno Domini millesimo nongentesimo septua­ gesimo primo, Pontificatus Nostri nono.

ALOISIUS Card. TRAGLIA, S. R. E. Cancellarius

Loco © Sigilli In Ap. Cane, tab., vol. CXXXIX, n. 96. Acta Pauli Pp. VI 279

IV Beata Virgo Maria sub titulo « Nossa Senhora da Conceiçao da Praia » principalis Patrona constituitur dioecesium provinciae ecclesiasticae vulgo de Bahía.

PAULUS PP. VI

Ad perpetuam rei memoriam. — Cum venerabilis Frater Alvarus Brandâo Vilela, Archiepiscopus Sancti Salvatoris in Brasilia, sua ipsius suorumque presbyterorum ac fidelium vota significaverit, simulque cete­ rarum dioecesium omnium provinciae ecclesiasticae de Bahia, ut Beatam Virginem Mariam, vulgo appellatam Nossa Senhora da Conceiçao da Praia, principalem Patronam eiusdem provinciae declararemus, li­ benti Nos animo id genus precibus concedendum esse censuimus. Fore enim maximopere confidimus ut, quem ad modum christianae illae gentes almam Dei Genetricem magna religione animorumque utilitate prosecuti sunt, eandem in posterum quoque tempus vel sanctiore animo ac propensione colant. De sententia ideo Sacrae Congregationis pro Cultu divino, apostolica Nostra potestate harumque Litterarum vi ac perpetuum in modum Beatam Mariam Virginem sub titulo vulgo « Nossa Senhora da Conceiçao da Praia )) praecipuam apud Deum Patronam totius Civitatis de Bahia in Brasilia declaramus ac con­ firmamus, omnibus adiectis honoribus et privilegiis quae praecipuis Ecclesiarum Patronis rite competunt. Contrariis quibusvis non obstan­ tibus. Haec edicimus, decernentes praesentes hasce Litteras firmas, validas esse atque efficaces iugiter exstare ac permanere, suosque ple­ nos atque integros effectus sortiri et obtinere. Datum Bomae, apud S. Petrum, sub anulo Piscatoris, die quarto mensis Novembris, anno Domini millesimo nongentesimo septuage­ simo primo, Pontificatus Nostri nono.

ALOISIUS Card. TRAGLIA, #. R. E. Cancellarius

Loco 83 Sigilli

In Ap. Cane, tab., vol. CXL, n. !,. 280 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale

V Templum Beatae Mariae Virginis Matris Consolationis ad dignitatem Basi­ licae Minoris attollitur.

PAULUS PP. VI

Ad perpetuam rei memoriam. — Rhegium urbs, quam pulcherrimum prope alluit mare generosaque tellus incolarum multorum industria nobilitai, tam est inter omnes ob divi Pauli praesertim memoriam (cf. Act. 28, 13) fideliumque religionem iure merito celebrata, ut quam libentissime optatis accedendum esse censuerimus venerabilis Fratris Ioannis Ferro, Archiepiscopi Rheginensis, qui suo suique populi nomine petiit ut eiusdem urbis sacra ea aedes, quae Beatae Mariae Virgini sub titulo Matris Consolationis dicata est, Basilicae Minoris titulo decora­ ntur. Quo incepto nostro non solum civibus innumerisque eo advenien- tibus peregrinis animum addi aestimavimus ad caelestia magis in dies capessenda, verum etiam dilectis filiis ex Ordine Fratrum Minorum Capuccinorum, ob egregiam iamdiu ibi operam praestitam, debitas gra­ tes reddi : augustum enim dulcissimae Christi Matris simulacrum et religiosa pietate tuentur ipsi et christianorum coetibus incenso animo­ rum studio venerandum proponunt. Accedit quod sacram illam Beatis­ simae Virginis effigiem, pretioso diademate iterum iterumque cinctam, egregium iam a saeculo xvi templum contegit, nobilissima arte usque a fundamentis excitatum, proximisque annis vel, ob saeculorum usum, restitutum vel, ob aerumnosa aetatis huius nostrae rerum adiuncta, nova admodum eademque accommoda molinone exstructum. De sententia ideo Sacrae Congregationis pro Cultu Divino deque apostolica nostra pote­ state, harum Litterarum vi perpetuumque in modum, templum quod diximus ad titulum ac dignitatem Basilicae Minoris evehimus, omnibus adiectis iuribus et privilegiis liturgicis quae sacris aedibus hoc nomine insignibus rite competunt, servatis tamen iis quae, iuxta decretum de titulo Basilicae Minoris, die vi mensis iunii, anno MDCCCCLXVIII, ser­ vanda sunt. Contrariis quibuslibet non obstantibus. Ceterum volumus ut hae Litterae nostrae religiose serventur suosque effectus sive nunc sive in posterum habeant. Datum Romae, apud S. Petrum, sub anulo Piscatoris, die duo de tricesimo mensis Novembris, anno Domini millesimo nongentesimo sep­ tuagesimo primo, Pontificatus nostri nono.

ALOISIUS Card. TRAGLIA, 8. R. E. Cancellarius

Loco © Sigilli

In Ap. Cane, tab., vol. CXL, n. 10. Acta Pauli Pp. VI 281

NUNTII GRATULATOMI

I

Ad E.mum P. D. Antonium S. R. E. Cardinalem Caggiano, Bohaërensem Archiepiscopum, duodecim condentem lustra ex quo sacerdotio auctus est.

Praeclara et rara occasio, mox adveniens, efficit, ut intentior ad te advolet cogitatio Nostra. Etenim, Deo favente, sexagesimum ab inito sacerdotio annum explebis. Si eiusmodi natalis semper tibi fuit iucundus, maioris tamen oblecta- menti causa nunc tibi erit, cum tam diuturnum temporis spatium in sacro munere insumptum respicere poteris. Quodsi propenso animo te semper sumus complexi, qui Pastorem studiosum, sollertem, affabilem te praebuisti ac praebes, in praesenti vero apertius benevolentiae testimonium tibi cupimus exhibere tuamque senectutem, meritis cumulatam, honorare. Accipe ergo gratulationes Nostras de uberi messe spirituali per tot annos in vinea Domini collecta, accipe fausta omina quae, magnis precibus confirmata, tibi a Deo impetrare volumus quaecumque sunt vere optabilia, spirituali ascensui tuo conducibilia, felicitati tuae con­ sentanea. Ineffabile autem praemium laborum, quibus sacerdotium tuum fecun- dasti, erit post vitae huius cursum — quem adhuc longum tibi optamus — Deus ipse, qui, ut ait Sanctus Augustinus, « finis erit desideriorum nostrorum, qui sine fine videbitur, sine fastidio amabitur, sine fatiga­ tione laudabitur »-1 Denique Benedictionem Apostolicam, superni auxilii et solacii auspi­ cem, tibi, Venerabilis Frater Noster, Archiepiscopo Coadiutori et Anti­ stitibus Auxiliaribus tuis necnon universo gregi, curae tuae commisso, amanti animo impertimus. Ex Aedibus Vaticanis, die II mensis Martii, anno MCMLXXII Ponti­ ficatus Nostri nono.

PAULUS PP. VI

1 De Civ. Dei, 22, 30, 1; PL 41, 802. 282 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale

II Ad E.mum P. D. Iosephum S. R. E. Cardinalem Mindszenty, Strigonien­ sem Archiepiscopum, octogesimum diem natalem celebrantem.

Quamvis numquam tui immemores simus, intentiore tamen studio animum Nostrum ad te ad vertimus, cum singularis praebeatur tibi scribendi occasio : mox enim octogesimum celebrabis natalem. Hunc diem, qui maiorum instituto et more faustus et felix putari consuevit, in auctum religiosae laetitiae bene ominantibus et gratu- lantibus votis, tibi, Venerabilis Frater Noster, carere non patimur. Quod ut prompte exhibeamus humanitatis officium, poscit quidem benevolentia, qua in te ferri Nos sentimus, atque adeo propensam erga te voluntatem, haec dum praebetur temporis opportunitas, iterum confirmamus. Considerantibus Nobis et singillatim repetentibus ea, quae per tot annos in Ecclesiae ac gregis tibi crediti ministerio magnanimiter, impigro studio et amore pastorali peregisti necnon eas, quas in diuturno aetatis tuae curriculo et spatio vicissitudines es perpessus, probe arbi­ tramur haec verba Sacrarum Litterarum, auro puriora, a te posse usur­ pari : (( Mihi ... adhaerere Deo bonum est, ponere in Domino Deo spem meam y).1 Profecto, haec « spes peregrinationi necessaria est, ipsa est quae consolatur in via ».2 Praestet tibi omnipotentis Dei dignatio, ut, quae ei sunt placita, et dictis exsequaris et factis, auspice et praestite Sanctissima Virgine Maria, Hungarorum Regina ac Domina opifera salutari, cui te tuaque usque ad extremum limitem dierum committimus. Tales sunt ergo sensus animi Nostri, quos tibi, hanc veluti vitae tuae stationem adepto, Nos patefacere iuvat. Ad ea autem, quae protulimus, Apostolica accedat Benedictio, caelestis auxilii, roboris, solacii pignus, quam tibi, Venerabilis Frater Noster, sincera caritate impertimus. Ex Aedibus Vaticanis, die xxn mensis Martii, anno MCMLXXII, Pontificatus Nostri nono.

PAULUS PP. VI

1 Ps. 12, 28. 2 S. Augustin., Sermo 158, 8, 8; PL 38, 866. Acta Pauli Pp. VI 283

HOMILIA

In Patriarchali Archibasilica Lateranensi habita, feria quinta « in Cena Domini », Beatissimo Patre Sacrum pontificali ritu peragente. *

Fratelli e Figli tutti in Cristo carissimi!

Noi dedichiamo questo breve momento di riflessione circa i riti, anzi circa i misteri che stiamo celebrando, alla comunione nella quale essi ci immergono, una duplice comunione : la comunione con Cristo e la comu­ nione con la Chiesa; la comunione col corpo reale del Signore, e la comunione col suo corpo mistico. Non sono due atti separati; si tratta del medesimo atto, la partecipazione all'Eucaristia, considerato nella sua realtà sacramentale che attualizza in ciascuno di noi la presenza sacrificale di Gesù, che sotto le apparenze di pane e di vino, offre a noi in alimento spiritualmente assimilabile la sua carne ed il suo sangue ; e la partecipazione, che dobbiamo nello stesso tempo considerare nell'affetto specifico di questo sacramento, cioè la nostra fusione nel corpo mistico di Cristo, che è la Chiesa.1 Noi abbiamo presenti le notissime, ma non mai abbastanza meditate parole di San Paolo, che precedono quelle testé ascoltate della sua prima lettera ai Corinti : « Il calice di benedizione, che noi benediciamo, non è comunione del sangue di Cristo? e il pane, che spezziamo, non è comunione del corpo di Cristo? perché unico pane e unico corpo formiamo noi pur essendo molti, poiché tutti partecipiamo dell'unico pane ».2 È questo il momento di pensare a questo massimo grado di adesione a Cristo, nostra vita, a noi concesso, la comunione : possiamo a Lui unirci ascoltando ed accogliendo la sua parola, cioè con la fede ; possiamo entrare in comunione iniziale e vitale con Lui, mediante la grazia batte­ simale, ch'è il fondamento della vita spirituale ;3 e poi a Lui ci unisce l'imitazione dei suoi esempi e la sequela dei suoi insegnamenti; comu­ nione morale ;4 e finalmente siamo a Lui incorporati, mediante l'as­ sunzione della sua stessa vita, a noi offerta nell'Eucaristia : « Io sono

* Die 30 mensis martii a. 1972. 1 Cfr. S. Th., m, 73, 2-3. 2 1 Cor. 10, 16-17. 3 8. Th., ib. ad 3. 4 Cfr. Mt. 1, 21; Io. 12. 26. 284 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale il pane delia vita; ... chi mangia me vivrà di me»; comunione che possiamo dire di convivenza, come quella del tralcio sul ceppo della vite.5 La pratica religiosa e lo studio del Vangelo ci hanno abituati a queste parole, il cui realismo quasi ci turba e poi ci inebria ; e spesso la nostra devozione si è arrestata a questa comunione come se essa bastasse a significare la misura di grazia accessibile alla nostra medi­ tazione teologica e alla nostra capacità immaginativa : quale altra comunione possiamo desiderare più alta e più piena? Non abbiamo abbastanza riflettuto che la comunione con Cristo, capo della Chiesa, comporta non solo una comunicazione con la Chiesa, ma una comu­ nione, un'unità col corpo sociale e mistico di Cristo medesimo; un grado cioè, una pienezza maggiore d'unione con Lui, col (( Christus totus », come dice S. Agostino,6 un'inserzione simultanea nella circo­ lazione universale della carità di Cristo Signore. Il mistero eucaristico di Cristo, che a noi singoli si dona, si diffonde nel mistero della Chiesa, alla quale noi veniamo così vitalmente associati. Ci pare allora di capire qualche cosa del mistero eucaristico, cioè di questa moltipli­ cazione dell'identico Cristo, fattosi sacramentalmente pane, se fissiamo lo sguardo al termine per cui questa moltiplicazione scaturì dall'onni­ potente bontà del suo cuore : per giungere a tutti ; per fare di tutti uno, come appunto inneggiò nell'estrema preghiera dell'ultima cena; è alla fine questo il suo supremo disegno : che tutti siano una cosa sola.7 Sia questo, Fratelli, in quest'ora, il nostro studio, il nostro proposito : trarre dall'Eucaristia l'insegnamento, anzi il principio della nostra comunione ecclesiale. È stato ben detto : l'Eucaristia fa la Chiesa ; 8 consociatur Ecclesia : 9 la Chiesa, celebrando l'Eucaristia diventa Chiesa, cioè società, fratellanza, comunione. L'agape eucaristica è il momento della sua pienezza, della sua vitalità. Suppone la fede, genera l'amore. È il segno della sua unità, è il vincolo della sua carità (sempre S. Agostino che parla).10 Un'osservazione ci sembra importante a questo punto : mentre nella fase eucaristica della comunione col corpo reale di Cristo noi siamo,

5 Io. 6, 48, 58; Io. 15, 1-11; Gal. 2, 20. 8 Cfr. S. Aug. Serm. m, 1; PL 39, 1493; Ep. 4, 7 ; PL 43, 395. 7 Io. 17, 21, 23. 8 H. De Lubac, Méd. sur l'Église, 116 ss. 9 S. Aug. contra Faustum, XII, 20; PL 42, 265. 10 Tr. in Io. 26, 13; PL 35, 1613. Acta Pauli Pp. VI 285

si può dire, prescindendo dalle disposizioni requisite a tale incontro,11 passivi, recettivi, cioè noi riceviamo la comunione, nella fase invece della comunione operativa della grazia specifica dell'Eucaristia, la « res », come dicono i teologi, che tende a compaginarci col corpo mistico di Cristo, noi siamo impegnati ad essere attivi, cioè a collaborare con la grazia, ad assecondare l'impulso e l'impegno che a noi viene dalla partecipazione all'agape, alla carità unificante ed operante della cele­ brazione eucaristica. Noi siamo invitati ed aiutati a formare il corpo mistico, cioè la Chiesa, la società dei cristiani, come Gesù l'ha voluta, sorretta, anzi ministerialmente generata dal sacerdozio gerarchico, e fraterna in una comunità sgombra da ogni interno steccato egoistico. Quale dovere, quale programma ci deriva perciò dalla celebrazione tipica dell'Eucaristia, propria del Giovedì Santo, giorno commemo­ rativo della sua istituzione e rivelatore delle sue divine intenzioni! Gesù si fa Eucaristia, cioè vittima incruenta che lo rispecchia vittima cruenta nel sacrificio della croce per la nostra redenzione, in modo che, credenti e redenti, noi possiamo essere in simultanea comunione con Lui e fra noi una cosa sola. E ce ne insegna la via con l'esempio, ancor prima che con le parole, come cioè sia anche a noi consentito di cooperare alla formazione d'una simile unità : l'umiltà, questa discesa nella « chenosi », nell'annienta­ mento concettualmente metafìsico e spiritualmente morale della falsa persuasione d'essere noi qualche cosa di nostro, di autonomo : creature siamo, e quanto più grandi tanto più debitrici all'unica e sovrana sor­ gente creatrice; il Magnificat della Madonna ce lo ricorda; ma alunni sordi e degeneri noi siamo, quando peccatori ci erigiamo, quasi emuli e nemici, nella sfida orgogliosa e folle di Dio ; e la lezione ci è data da Gesù là dove l'umiltà è più difficile, quasi impossibile all'orgoglio della nostra personalità posta al confronto sociale col prossimo; ci è data con la lavanda dei piedi eseguita da Gesù nella sua ripugnante realtà, per ricordarci che la comunione con gli uomini derivante dal­ l'Eucaristia esige un superamento tendenzialmente totale della nostra superbia. Umiltà ed Eucaristia fanno binomio inseparabile, tanto per la comunione col corpo reale di Cristo nel sacramento eucaristico, quanto per la comunione col suo corpo mistico nel sacramento eccle­ siale. E poi la carità : il mandato nuovo dell'amore scambievole, nella

11 Cfr. 1 Cor. 11, 28. 286 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale

imitazione almeno, se non ci è possibile nella misura, come Lui, Cristo, ha amato noi, è formulato dal Maestro parimente in sede eucaristica, a quell'ultima cena, che noi stiamo, a modo nostro, ricordando e ripro­ ducendo. Eucaristia e carità fanno pure binomio : possiamo forse staccare l'una dall'altra? Ed è perciò, Fratelli, che noi vorremmo celebrare quest'ora beatis­ sima nella visione trasparente e dinamica della comunione eucaristica attraverso la realtà fisica e storica, che qui ci circonda. Dove ci tro­ viamo? Nella Basilica di San Giovanni in Laterano, la Cattedrale di quella Chiesa di Roma, la quale ha meritato fin dal suo nascere il titolo di (( presidente nella carità )) : 12 quale titolo ! quale impegno ! Possiamo noi dire che la Chiesa di Roma, nella sua interiore compa­ gine, e nella missione cattolica, che le è afildata, eccelle nella carità? Sì, con umile verità e per grazia del Signore; ma nessuno di noi pre­ tende di dire che la nostra carità, quando la misura della carità è d'essere senza misura, può bastare, come le viene dalla sua tradizione magnifica, ma talvolta logorata dal tempo, e quando da tante conte­ stazioni oggi è circondata; e quando soprattutto i tempi, cioè gli uomini, la reclamano, e sotto certi aspetti, la favoriscono in espan­ sioni nuove e maggiori. Carità, agape, comunione. Noi la offriamo, noi la domandiamo a voi, Fratelli che ci circondate ; a voi, Signori Cardinali, nostro sapiente e fedele Presbiterio pontifìcio ; a voi membri attivi della Curia Romana ; a voi, Clero solerte della nostra Diocesi carissima, di quest'Urbe, che deve risplendere per la sua pastorale comunione ; a voi, Fedeli tutti di Roma chiediamo un aumento di carità locale nella professione cristiana e nell'organizzazione ecclesiale ; facciamo tutti insieme a noi stessi e al mondo vedere, non a nostro onore, ma a comune esempio e conforto, che questa antica e sempre viva Chiesa dei Santi Apostoli Pietro e Paolo è, come la prima comunità ecclesiale nella culla del Cenacolo di Gerusa­ lemme, (( un cuor solo e un'anima sola »,13 aperta alle dimensioni catto­ liche della Chiesa e del mondo. Così sia.

12 S. Ignazio d'Ant., lettera ai Romani, introd. 13 Act. 4, 32. Acta Pauli Pp. VI 287

ALLOCUTIONES

I Membris Consilii Eucharisticis ex omnibus Nationibus conventibus mo­ derandis. *

Ci fa tanto piacere oggi dare il benvenuto a cotesto vostro gruppo, distinti membri del Comitato Internazionale per i Congressi Eucari­ stici. Salutiamo tutti voi, responsabili, a diverso livello, del Comitato stesso; salutiamo in modo particolare Monsignor Giacomo Knox, Arci­ vescovo di Melbourne e Vice Presidente, e lo ringraziamo per l'esem­ plare senso di responsabilità con cui ha voluto venire, da così lontano, a questa Udienza, sottolineando l'importanza dell'evento di cui essa è solenne preludio. Voi state infatti preparando il Congresso Eucaristico Internazionale di quella città; e, a distanza di poco meno di un anno, avete desiderato di incontrarvi con noi. Ma se grande è stato questo vostro desiderio, più grande, non esitiamo a dirlo, è stato il nostro, e grandissimo, ora, il nostro compiacimento. Voi ci offrite l'opportunità di rivolgerci a tutta la Chiesa perché si prepari, come si conviene, a quella importante manifestazione di pietà eucaristica; voi ci date la possibilità di far giungere in merito il nostro fervido appello all'intera comunità ecclesiale. E, in realtà, il prossimo Congresso eucaristico internazionale è un fatto che tutti ci interessa, tutti ci coinvolge, quanti, a qualsiasi titolo, facciamo parte del Popolo di Dio, del gregge di Cristo. Tutti dobbiamo disporre i nostri cuori, tutti dobbiamo sentirci impegnati : individui, Chiese locali, Chiesa universale; e il più largamente possibile. È una grazia che il Signore offre a quanti, amandolo e seguendolo, si fregiano del nome di cristiani. Sarà un'occasione di ripensamento dogmatico e teo­ logico, e perciò di rinnovamento spirituale e religioso, incentrato nel mistero dell'Eucaristia; sarà un richiamo al dovere della carità, come bene ricorda il motto del Congresso : « Amatevi l'un l'altro, come io ho amato voi » :1 infatti nell'Eucaristia si trova la fonte, il princi­ pio e il « vincolo della carità »,2 e questa giunge fino alle applicazioni

* Die 1 mensis martii a. 1972. 1 Io. 13, 34. 2 Cfr. S. Augustini, In Io. Ev. Tractatus XXVI, c. 13; PL 35, 1613. 288 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale pratiche nel campo della convivenza umana e sociale; sarà un invito all'unità e per l'unità, di cui l'Eucaristia è il segno umile e potente. In questo momento della storia, in cui quanto è più forte l'anelito alla unità nell'umana famiglia, tanto più gravi e reali sono le minacce e gli attentati che vi si muovono, è necessario riaffermare solennemente questo valore dell'Eucaristia, come « segno di unità »,3 come mezzo di coesione, come « simbolo di concordia )).4 E noi, per quell'ineffabile e arcano mandato che, in Pietro, ci è stato conferito da Cristo, di con­ fermare i fratelli nella fede,5 desideriamo rivolgere a tutta la Chiesa, e con essa a tutti gli uomini di buona volontà, l'invito a guardare con particolare attesa e con intensa speranza al grande avvenimento, desti­ nato a porre in evidenza questo aspetto così importante del mistero eucaristico. Il nostro Predecessore Pio XII di v.m. ha mirabilmente definito il Sacramento dell'Eucaristia come (( vivida e stupenda imma­ gine dell'unità della Chiesa ».6 L'Eucaristia costituisce la Chiesa, è stato ripetuto con amorosa insistenza dalla odierna teologia, e a questo concetto ritornano con predilezione gli studi recenti e contemporanei, le meditazioni dei sacerdoti, delle anime consacrate, dei fedeli, aperti oggi più che mai alle istanze comunitarie della propria fede. Ma il con­ cetto è antico quanto la Chiesa. La partecipazione al Sacrificio di Nostro Signore realizza effettivamente la comunità con Cristo Gesù e tra i fedeli. La Rivelazione ce lo sottolinea con grande vigore : « Dal momento che vi è un solo pane, noi, che siamo molti, formiamo un solo corpo, poiché noi tutti siamo partecipi di quest'unico pane »; 7 negli Atti degli Apostoli,8 è messa sotto i nostri occhi, diremmo plasticamente, questa unità, questa « comunanza )) di vita e di beni, che nella giovane comunità cristiana era effetto dell'assidua partecipazione alla « frazione del pane ». L'assidersi ad una stessa mensa per nutrirsi dell'unico Corpo di Cristo produce nei cristiani l'unità più intima e indivisibile, sorgente di dedizione a Dio nel culto, e ai fratelli nella carità; la liturgia, col sobrio vigore delle sue parole e con l'eloquente allusività dei suoi gesti, ha reso a tutti comprensibile questa verità, ed è stata il potente veicolo perché fosse messa in pratica. Non è necessario ricordare qui

3 S. Augustini, loc. cit. 4 Conc. Trid., Sess. 13, cap. 8. 5 Cfr. Lc. 22, 32. 6 Litt. Encycl. Mystici Corporis; A.A.S. 35 (1943), p. 233. 7 1 Cor. 10, 17. 8 2, 42 ss. Acta Pauli Pp. VI 289

la solenne, mistica e suggestiva preghiera eucaristica della Didachè,9 a tutti nota ; né è necessario citare il rito del fermentum, del frammento di Pane consacrato inviato dal Papa, e dai vescovi nelle loro diocesi, ai loro sacerdoti per la celebrazione della Messa, come « simbolo dell'unità della Chiesa locale e in particolare della sua stretta unione nella cele­ brazione del mistero eucaristico » ; 10 è un rito antichissimo, di cui dà già testimonianza Sant'Ireneo,11 stabilito come norma canonica dai Papi Milziade e Siricio, e in uso a Roma, fino all'VIII secolo, il giovedì santo.12 Lex orandi, lex credendi : e nella vita della Chiesa primitiva queste forme di culto attestavano singolarmente la fede della comunità cristiana nell'Eucaristia come Sacramento di unità, centro di fusione, istanza di carità, nella mutua comunione, anche visibilmente signi­ ficata, tra la Gerarchia, il clero e i fedeli, tutti strettamente congiunti, vicini o lontani, nella partecipazione all'unico Sacrificio e all'unico Corpo di Cristo. Riassumendo questo patrimonio secolare della rivela­ zione e del culto cristiano, il Concilio Vaticano II ha così sintetizzato per il nostro tempo questo profondo significato del mistero eucaristico : (( In ogni comunità che partecipi all'Altare, sotto la sacra presidenza del Vescovo, viene offerto il simbolo di quella carità e unità del Corpo Mistico, senza la quale non può esserci salvezza )).13 In queste comu­ nità, sebbene spesso piccole e povere, o disperse, è presente Cristo, per virtù del quale si raccoglie la Chiesa una, santa, cattolica e apostolica ».14 Il Congresso Eucaristico, richiamando davanti al Santissimo Sacra­ mento le folle adoranti, è anch'esso un simbolo, e quanto efiicace, di questa unità ecclesiale interiore ed esteriore : sì, Cristo presente sotto le Specie eucaristiche, chiama a sé tutta la Chiesa, e la fa riflettere sulla sua vocazione all'unità e alla carità; Cristo solennemente e pubblica­ mente adorato riporta oggi la comunità cristiana alle fonti primigenie della sua vita, della sua stessa ragion d'essere. Il Congresso è perciò un atto di fede nella sovranità di amore di Cristo, che si irradia dalla presenza eucaristica; 15 è un riconfermare il culto eucaristico in tutta la sua pienezza é complementarietà. Sap-

9 9, 4. 10 L. Duchesne, Le Liber Pontificalis I, Paris 1955, n. 4, p. 169. 11 Cfr. Eusebii Hist. eccl. V, 24; e cfr. Mansi, II, 566. 12 De Rossi, Inscript, christ., II, p. 34. 13 S. Thomae Summa Theol. III, 73, 3. 14 Const. dogm. de Ecclesia Lumen gentium, 26. 15 Cfr. Pii XI, Litt. Encycl. Quas primas; A.A.S. 17 (1925), p. 60G.

19 - A. A. S. 290 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale

piamo bene che il Sacrificio della Messa ha il primo posto nella liturgia : tutti i documenti del Magistero sono là ad affermarlo, fino ai più recenti. Ma vogliamo ricordare altresì a tutti i nostri fratelli e figli che, di fronte a certe recenti improvvide impostazioni teoriche o pratiche, tutte le forme del culto eucaristico mantengono inalterata la loro validità, la loro insostituibile funzione, il loro valore peda­ gogico e formativo di scuola di fede, di preghiera e di santità. La Chiesa, fin dalle origini, ha sempre circondato del più grande rispetto le Specie eucaristiche, le caelestia membra, come le chiama l'iscrizione damasiana apposto al sepolcro di San Tarcisio, che ricorda il martire giovinetto della fede eucaristica, pronto a dare la vita piuttosto che lasciare in balìa di avversari scatenati le membra del Signore ; 16 fin dal secondo secolo, l'Eucaristia era portata a coloro che non avessero potuto assistere alla celebrazione liturgica, o che fossero in pericolo di vita, ed a questo scopo veniva conservata; e chiaramente lo confer­ mano testimonianze posteriori, come quella del I Concilio di Lione,17 di Papa Gregorio XI,18 fino alle solenni dichiarazioni del Concilio Tri­ dentino « de cultu et veneratione huic ss. sacramento exhibenda ».19 Non vogliamo ricordare oltre cose note, tanto più che nell'Enciclica , Pio XII, dopo aver riassunto queste testimonianze del­ l'antichità cristiana, le definizioni dei Concili, le affermazioni dei Padri,20 ha ribadito che il « culto di adorazione ha un valido e solido motivo. L'Eucaristia difatti, ... differisce dagli altri Sacramenti in quanto non solo produce la grazia, ma contiene in modo permanente l'autore stesso della grazia. Quando perciò la Chiesa ci comanda di adorare Cristo nascosto sotto i veli eucaristici, e di chiedere a Lui doni soprannaturali e terreni, di cui abbiamo sempre bisogno, mani­ festa la fede viva, con la quale crede presente sotto quei veli il suo Sposo Divino, gli manifesta la sua riconoscenza e gode della sua intima familiarità ».21 La preparazione del prossimo Congresso Eucaristico deve dunque mettere in luce questa realtà : che (( Cristo è con noi tutti i giorni,

18 A. Ferrua, Epigrammata Damasiana, Città del Vaticano, 1942, pp. 117-119. 17 A. 1245; cfr. Denz.-Sch. 834. 18 A. 1370; cfr. ib. 1101-1103. 19 A. 1551; cfr. ib. 1643 s.; 1656. 20 « Nessuno mangia quella carne, senza averla prima adorata » S. Augustini, Enarr. in Ps. 98, 9; PL 37, 1264. 21 A.A.S. 39 (1947), p. 569. Acta Pauli Pp. VI 291 fino alla fine del mondo )) ;22 presente nei piccoli e nei poveri, presente nella Parola rivelata, presente nella celebrazione eucaristica, ma soprat­ tutto presente, sempre e ovunque, e in modo tutto particolare, nel San­ tissimo Sacramento, perché, come abbiamo voluto sottolineare nella nostra Enciclica Mysterium Fidei, questa presenza « si dice " reale " non per esclusione, quasi che le altre non siano " reali ma per anto­ nomasia, perché è sostanziale; in forza di essa, infatti, Cristo, Uomo- Dio, tutto intero si fa presente )).23 La presenza reale di Cristo è il prolungamento della liturgia sacri­ ficale, rende presente la liturgia eterna del Cielo 24 nell'attesa dell'in­ contro escatologico con Cristo, e applica nel modo più esteso i frutti della Santa Comunione ; ma, oltre a questi fondamenti dogmatici, essa, e perciò il culto eucaristico fuori della Messa, ha una ineguagliabile importanza : sia dal punto di vista cultuale, come forma di adora­ zione, di ringraziamento, di propiziazione e di implorazione, che com­ prende cioè gli stessi fini del Sacrificio ; sia dal punto di vista ascetico e mistico, perché senza una genuina pietà eucaristica, non si dà vero alimento all'apostolato, né si assicura la fedeltà delle vocazioni eccle­ siastiche e del ministero sacerdotale ;25 sia dal punto di vista eccle- siale-comunitario, perché « l'Eucaristia è conservata nei templi e negli oratori come il centro spirituale della comunità religiosa e parroc­ chiale, anzi della Chiesa universale e di tutta l'umanità » ;26 sia dal punto di vista sociale e umano, come ispiratrice di carità e di socialità ; sia infine anche da quello ecumenico, come fonte e alimento di unità, secondo i principi che abbiamo esposti nella nostra menzionata Enciclica. Venerabili fratelli e figli carissimi. Ecco quanto abbiamo voluto affidarvi — e, per voi, a tutta la Chiesa — in occasione di questo primo incontro di preparazione al Congresso Eucaristico Internazionale di Melbourne; è nostro vivo desiderio che quelle solenni assise, che si celebreranno nella lontana Australia da noi visitata e a noi tanto cara, siano come il cuore di un nuovo slancio di pietà, di un nuovo amore ; ravvivando il culto alla presenza reale di Cristo, possano ravvivare la generosità, lo sforzo,

22 Mt. 28, 20. 23 A.A.S. 57 (1965), p. 764. 24 Cfr. Hebr. 7, 25. 25 Cfr. Decr. de Presbyt. ministerio et vita Presbyterorum ordinis, 4-5. 26 Litt. Encycl. Mysterium Fidei; A.A.S. 57 (1965), p. 772. 292 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale l'eroismo di scoprire il Cristo nel volto e nelle sofferenze dei poveri, dei bisognosi, degli immigrati, degli infermi, dei moribondi, e di ser­ virlo d'un cuor solo in essi, sostenuti dalla forza che solo dà la consue­ tudine prolungata di familiarità e di preghiera con Lui. Risponda il Signore ai nostri voti, con l'effusione segreta e possente della sua grazia, che invochiamo su di voi, e su quanti si adopereranno per la riuscita del Congresso. Con la nostra particolarissima Benedi­ zione Apostolica.

II E.mis Patribus et Exc.mis Praesulibus e Consilio Secretariae generalis Synodi Episcoporum, qui Conventui Romae habito interfuerunt. *

Venerabiles Fratres,

Conspectus vester, qui post paucos menses Nobis praebetur, ex quo novissimus coetus Synodi Episcoporum est celebratus, non modico Nos afficit gaudio; propter necessitudinem enim tunc contractam libet eos iterum videre, qui operis socii fuerunt diligentes atque sollertes. Salutamus ergo vos, qui novum Consilium Secretariae Generalis Sy­ nodi Episcoporum efficitis et ad primum conventum — post praedictum coetum — hic apud Petri sedem agendum venistis. Gratias quoque agimus vobis, quod, posthabitis cotidianis muneribus, quae vos urgent, huc congregari voluistis ad pertractandas res, quae totius communi­ tatis catholicae intersunt, cum probe conscii sitis vos (( sollicitudinis universae Ecclesiae participes esse».1 Persuasum sit vobis Nos pecu­ liare studium conferre ad labores vestros et proposita vestra accurate esse ponderaturos, siquidem libenter ad ea attendimus, quae Fratres Nostri in Episcopatu pro bono totius Ecclesiae suadeant. Cum vos hic intuemur, sacram Hierarchiam, toto terrarum orbe diffusam, videmus a vobis dignissime quodam modo repraesentari : etenim, ut notum est, duodecim Sodales istius Consilii vestri a Patribus peracti coetus Synodi, cum iam finem caperet, sunt electi, ac quidem tres ex Africa, tres ex America, tres ex Asia-Oceania-Australia, tres ex Europa. His Nosmet ipsi tres addidimus ad rationem « Ordinis Synodi Episcoporum celebrandae recogniti et aucti ». Vestrum est ea, quae in memorata Synodi sessione acta sunt, per-

* Die 3 mensis martii a. 1972. 1 Conc. Vat. II, Decr. de past. Episcop. munere in Ecclesia Christus Dominus, n. 5. Acta Pauli Pp. VI 293

pendere atque etiam ea excutere, quae a nonnullis Patribus proposita sunt, ut methodus in Synodo servanda expeditior et efficacior red­ deretur. Sed non solum respiciendum est vobis ad ea, quae gesta sunt, sed id etiam prospiciendum, quod ad futurum coetum synodalem pertinet. Hac ex parte multum tribuatur oportet suggerendis argumentis, quae maius momentum habeant ad hodiernam vitam Ecclesiae atque adeo digna esse videantur, quae a Nobis tractanda committantur Sodalibus Synodi, cum iterum in unum convenient. Quod ad secundum coetum nuper celebratum attinet, non dubitamus iterare verba, quibus eum breviter descripsimus, scilicet eum fuisse eventum felicem.2 Etenim doctrina de sacerdotio, ac nominatim de sacro caelibatu altius est pervestigata ac nova quadam impulsione illa sunt considerata, quae ad iustitiam in mundo provehendam spectant. Neque oblivisci licet modum, quo eiusdem Synodi Sodales in labores incu­ buerint, scilicet fraternitatis sensum, officii conscientiam, libertatem. Haec omnia spem bonam nobis omnibus iniciunt. Vestra igitur annitente diligentia et experientia rerum peractarum docente, hoc institutum vere ecclesiale, id est Synodus Episcoporum, futuro tempore effectus consequetur, ut confidimus, etiam salubriores. Hac mente ducti, vos, Venerabiles Fratres, sincera complectimur caritate ac vobis vestrisque operibus ex animo benedicimus.

III Iis qui interfuerunt annuo plenario Coetui habito a Pontificio Consilio instrumentis Communicationis Socialis praeposito. *

Siamo lieti di poter porgere il nostro deferente e cordiale saluto, e dire la nostra stima sincera e la nostra profonda riconoscenza, a voi, Membri, Consultori, Officiali della Pontificia Commissione per le Co­ municazioni Sociali, che avete voluto questo incontro — tanto gra­ dito —, al termine della vostra Plenaria annuale, per confermare fedeltà, adesione, generosa e fattiva collaborazione alla Sede Aposto­ lica e alla missione che essa deve svolgere, a bene della Chiesa, a van­ taggio di tutta l'umanità, nel campo della comunicazione sociale.

2 Cfr. L'Osservatore Romano, 24 Dee. 1971.

* Die 4 mensis martii a. 1972. 294 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale

Saluto e riconoscenza ai Signori Cardinali, ai Vescovi, al Presi­ dente Mons. Heston, ancora nel vivo ricordo della sua ordinazione episcopale ; a tutte le altre personalità, ecclesiastiche e laiche, che danno il prezioso contributo della loro competenza e della loro dedi­ zione in qualità di Membri o di Consultori. Una particolare intenzione di benvenuto e di apprezzamento rivol­ giamo agli Incaricati della informazione religiosa presso le Confe­ renze Episcopali dell'Europa occidentale e dell'America del nord, rap­ presentanti di un settore della comunicazione sociale che interessa la Chiesa assai da vicino. Li ringraziamo della lodevole disponibilità con cui hanno accolto l'invito della Commissione a partecipare a riunioni congiunte di studio, dalle quali è legittimo attendersi dei buoni risul­ tati in ordine al miglioramento di un servizio tanto delicato ed urgente. Desiderando ora proporvi qualche riflessione e indicazione, anche se esse non tornano nuove alla vostra conoscenza ed esperienza in materia, cominceremo col rilevare la complessità e la vastità della pro­ blematica che va sotto il nome della comunicazione sociale. 1. Essa riguarda aspetti tecnici, psicologici e sociologici; si occupa delle regole della professione, considerata come arte, come mestiere, nonché delle leggi strutturali e funzionali del fenomeno « comunica­ zione-recezione » visto nel suo profilo scientifico ; e comprende altresì questioni etiche, morali, ed anche religiose : giustamente la recente Istruzione Pastorale inserisce (( la comunione e il progresso » — scopo primario della comunicazione sociale e dei suoi strumenti — nel disegno della Provvidenza creatrice e redentrice. Le accennate esigenze non sono opposte, conflittuali, ma intimamente coerenti, poiché il postulato morale penetra nei presupposti stessi della comunicazione sociale (si pensi al diritto attivo e passivo di informazione), e nel metodo che le è proprio in quanto arte e scienza — giustificandone e comandandone il rispetto —, mentre al tempo stesso si allarga ai contenuti, ai mes­ saggi, alla considerazione delle varie e particolari categorie di recet­ tori e di altre esigenze del bene comune : a tutto ciò, insomma, che deve rispondere ad imperative istanze deontologiche, se si vuole con­ tribuire alla realizzazione di una autentica comunione, incentrata su valori genuini, e di un progresso degno di questo nome. Sono proprio le superiori esigenze morali e religiose — la loro osservanza, il loro accoglimento — a dare alla comunicazione sociale le ragioni più pro­ fonde e più valide del suo significato positivo e della sua attitudine ad essere valutata con ottimismo. Acta Pauli Pp. VI 295

2. Riprendendo, poi, un discorso iniziato con voi due anni fa, in occasione della Plenaria del 1970, aggiungeremo che tali problemi devono essere continuamente studiati dalla Pontificia Commissione. È vero : circa taluni di essi si sono già acquisite soluzioni non prov­ visorie, ma definitive, trattandosi di questioni di principio. Ma non per questo è preclusa la via ad ulteriori analisi, a successivi approfon­ dimenti. Dei temi dottrinali e scientifici a cui abbiamo precedente­ mente accennato, si tornerà a parlare, a discutere, a scrivere. D'altra parte, in un'epoca di accelerato e continuo sviluppo tecnologico, novità e progressi si dovranno certamente registrare in futuro, per quanto riguarda gli strumenti della comunicazione. Quante questioni, dunque, meritevoli e bisognose di essere seguite : documentandosi, esaminando la relativa letteratura : con diligenza, passione e competenza di spe­ cialisti ! Problemi tecnici, dell'arte o del mestiere, da considerare con preoccupazioni di verità e di correttezza formale per ciò che concerne la loro impostazione e la loro soluzione. Problemi morali connessi coi precedenti, e ancor più direttamente interessanti la Pontificia Com­ missione, dato il suo carattere e la sua funzione di organismo specia­ lizzato al servizio di tutta la Chiesa. 3. Particolare attenzione dovrà essere assiduamente dedicata ai contenuti concreti, sia della stampa come del cinema, delle trasmissioni radiofoniche e televisive, degli spettacoli teatrali, della pubblicità: contenuti da rilevare col metodo dell'indagine positiva, cogliendoli dagli organi e dalle correnti di opinione. E insieme occorrerà affron­ tare il problema del loro valore, informativo e formativo, educativo e ricreativo, culturale ed artistico, morale e religioso : da apprezzare alla stregua dei superiori criteri della verità, dell'etica, della sana filosofia, di un pensiero maturo, disciplinato, profondo e al tempo stesso intelligente ed aperto; alla stregua, ancora, delle salutari esi­ genze pastorali e di quelle, altamente nobilitanti, della morale e della religione cattolica. Questo è certamente l'aspetto più importante della funzione affi­ data a questa Commissione ed alla rete di organi e di attività che vi si riferiscono. Possiamo ravvisare in cotesta funzione il servizio che essa è chiamata a rendere nella Chiesa, anzi nella società ; un servizio che possiamo definire missione, che si collega con quella dell'apostolato cattolico e che ne assume forse una parte preponderante, quella della diffusione della Parola, del messaggio famoso della salvezza. Non già che cotesto servizio-missione assuma le forme proprie del linguaggio 296 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale religioso ; assume quello specifico delle « comunicazioni sociali » ; ma in questa sede tale linguaggio è qualificato da finalità educative carat­ teristiche. Vi accenniamo appena, perché esse richiederebbero lungo discorso. Il vostro servizio, la vostra missione deve innanzi tutto, a noi pare, educare i vostri ascoltatori all'attenzione per l'avvenimento, per la storia che si distende davanti alla nostra esperienza, all'attualità; i giornalisti sanno bene questa esigenza quanto sia importante per la loro professione; tanto più per voi che intendete svegliare il mondo che vi ascolta all'attenzione, all'apprezzamento della realtà vissuta nel flusso degli avvenimenti, quasi come per una lettura non solo delle opere umane, ma per quella misteriosa presenza del governo divino nella vicenda umana, presenza che chiamiamo Provvidenza e che impe­ gna, con l'attenzione, il compimento di tanti doveri inerenti alla storia, nella quale non è lecito al cristiano intelligente rimanere distratto e passivo. Educazione alla conoscenza dell'attualità. E questa conoscenza, per noi, per voi, per chiunque si dedica alle comunicazioni sociali, deve essere guidata da un altro scopo pedagogico : la verità, il rispetto alla realtà storica, all'esattezza delle notizie annunciate. E aggiungiamo subito un terzo scopo informatore della vostra attività : la formazione dell'ascoltatore al giudizio sui fatti, sulle notizie annunciate; è questa una delle finalità principali che qualifica il compimento dei vostri doveri professionali, in questa sede : insegnare a bene valutare le cose narrate ; esse possono assumere significati diversi, certamente; voi dovete abi­ tuare l'ascoltatore a leggere le notizie in profondità e a scoprirvi l'aspetto morale, il riferimento ai punti cardinali della vita, al valore umano e cristiano che le notizie, gli avvenimenti, le cose annunciate rivestono alla luce dei principi morali e religiosi ; è questo il punto più alto della vostra missione ; molto delicato e difficile, che non deve certo soverchiare il carattere espositivo della comunicazione sociale e con­ vertirla in un sermone moralistico, ma deve tuttavia essere sempre presente nell'annuncio e quasi trasparire dal discorso informativo, e qualche volta può e deve venire in evidenza con esplicita affermazione leale e coraggiosa. Un ultimo compito dà merito in tal modo alla vostra assidua fatica, quella di formare una « opinione pubblica ». È forse questo lo scopo terminale. Che cos'è l'opinione pubblica? e quale è la sua potenza nello svolgimento della vita sociale moderna? Tema questo interes­ santissimo, che confidiamo alla vostra sperimentata riflessione; con- Acta Pauli Pp. VI 297 tentiamoci ora di indicare, quasi a tema di tale riflessione, la relazione che l'opinione pubblica, guidata da una sapiente comunicazione sociale, può avere col senso della vita, anzi, per noi, con quel « sensus Eccle­ siae )), nel quale circola quanto di meglio offre al Popolo di Dio la diffusione della Parola, il carisma segreto, ma operante dello Spirito animatore dell'umanità attratta nel piano della salvezza cristiana. 4. Parallelamente, si dovranno utilizzare, in maniera opportuna, gli studi compiuti: secondando, incoraggiando, suggerendo, eventual­ mente correggendo : a livello di pubblicazioni specializzate, di eser­ cizio dell'attività professionale degli operatori della comunicazione, di volgarizzazione a vantaggio dei recettori; e contribuendo a dare sani orientamenti soprattutto all'opinione pubblica, sia generale come ecclesiale, in mutua collaborazione coi Vescovi dei diversi Paesi e sempre al loro servizio. Sono prospettive di lavoro senza dubbio molto vaste e impegnative, ma che, lungi dallo scoraggiarvi, devono rafforzare il sicuro convinci­ mento della bontà, dell'importanza, della necessità della vostra opera, e confortare i vostri fermi propositi per una efficienza sempre più adeguata e incisiva. 5. Una parola, infine, sull'informazione religiosa. Essendo un set­ tore particolare della comunicazione sociale, pure ad essa sono ovvia­ mente applicabili le indicazioni di carattere generale date in prece­ denza. Ma l'informazione religiosa merita una menzione esplicita e diretta, con qualche osservazione appropriata, per due ragioni : perché si riferisce immediatamente alla Chiesa, alla sua vita, alla sua imma­ gine; e perché costituisce una delle principali competenze e responsa­ bilità della Pontifìcia Commissione. Le difficoltà non mancano, gli ostacoli da superare sono numerosi. Non tutti, anche tra gli informatori religiosi, conoscono la Chiesa nella sua vera natura, nella sua genuina missione, e ciò può danneggiare tanto l'accettazione come la presentazione delle informazioni che la riguardano. Di qui la necessità di un paziente e delicato lavoro di contatti, di comprensione, di prudente e leale dialogo, di intelligente illuminazione, per vedere di rimuovere gli accennati pregiudizi. Anche negli ambienti cattolici ci sono a volte degli equivoci pericolosi : quello, ad esempio, che riconosce all'informatore quasi la legittimità di una certa tensione tra le sue esigenze professionali, il suo dovere di andare incontro alle attese del Popolo di Dio, e il suo desiderio di essere fedele alle direttive e agli insegnamenti del Magistero ecclesiastico : come se, 298 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale invece, la Gerarchia non fosse parte costitutiva del Popolo di Dio e suo organo essenziale, con precise e qualificate funzioni in ordine alla vita del Corpo mistico di Cristo ; e come se tra le norme tecniche e morali della professione dell'informatore e la dottrina della Chiesa non fosse possibile e doverosa una intrinseca coordinazione, una in­ tegrazione essenzialmente ed esistenzialmente coerente, una armonizza­ zione profìcua ai fini stessi di una informazione religiosa valida sotto ogni aspetto. Ma le difficoltà non vi toglieranno lena e fantasia. Al contrario, esse stimoleranno la vostra riflessione, la vostra diligenza, la vostra capacità di escogitare e attuare nuove Iniziative, adatte allo scopo. Vi incoraggi e conforti soprattutto, nell'ardua impresa, lo spirito di fede e di amore alla Chiesa, e la certezza che si tratta di una imprescindibile missione ecclesiale, pastorale e di apostolato. Con la nostra Benedizione Apostolica.

IV

Membris Consociationis v.d. « Centre chrétien des patrons et dirigeants d'entreprise français ». *

Chers Fils,

C'est bien volontiers que Nous accueillons ce matin cette délégation du « centre chrétien des patrons et dirigeants d'entreprise français ». Nous sommes touché de cette démarche que vous avez tenu à renouveler auprès de Nous, non seulement pour nous assurer de vos sentiments filiaux dans votre adhésion de foi à l'Eglise, mais pour requérir de nous quelques orientations capables de guider votre réflexion, sur les problèmes d'éthique sociale qui ont constitué le thème de votre enquête cette année et seront l'objet de vos débats à vos prochaines Assises nationales d'Angoulême. Nous apprécions grandement cette disponibilité et cette volonté de situer vos recherches et initiatives dans la lumière du dessein de Dieu que l'Eglise a pour mission de rappeler et de préciser. N'attendez cependant pas de Nous, dans le cadre de ce bref entretien, un enseignement nouveau, exhaustif, décisif et de portée universelle sur la question qui vous préoccupe : « Pouvoir et libertés dans la société

* Die 22 mensis martii a. 1972. Acta Pauli Pp. VI 299 industrielle ». D'abord l'Eglise a déjà tracé quelques voies en ce domaine, en particulier dans l'encyclique Mater et Magistra et la Constitution conciliaire Gaudium et spes. Certes le thème mérite d'être sérieuse­ ment approfondi et développé aujourd'hui : le pouvoir est sommé de décliner les titres au nom desquels il exerce son rôle de direction et de décision, cependant que tous ceux qui participent à l'entreprise aspi­ rent à ce qu'on reconnaisse effectivement leur liberté et leur respon­ sabilité. Mais, comme Nous le disions dans notre récente lettre au Cardinal Roy,1 il vous revient d'analyser avec objectivité les situa­ tions qui sont votre lot quotidien, de les confronter aux principes chrétiens et de renouveler votre confiance dans la force et l'originalité des exigences évangéliques avec l'aide de vos aumôniers. Nous som­ mes particulièrement heureux de rendre hommage, à cette occasion, à votre Conseiller ecclésiastique, le Révérend Père Roger Heckel. Ce matin, Nous nous contentons de souligner quelques pistes de réflexions. Pour ce qui est de l'analyse, Nous vous invitons à ne pas en rester à celle des techniques qui vous semblent les mieux adaptées à une orga­ nisation à la fois rationnelle et humaine de l'entreprise, ni à celle des systèmes idéologiques qui visent un modèle de société. Votre regard doit s'attacher d'abord à l'attitude concrète des personnes, à ce que révèle leur comportement face au pouvoir et aux exigences croissantes de responsabilité, pour en arriver à une véritable révision de vie qui cerne, autant que faire se peut, la mentalité réelle des patrons et dirigeants d'entreprise, avec ses valeurs, ses richesses, ses limites. Ainsi l'ajustement ou le changement éventuel de structures prendra racine dans une disponibilité et une conversion des cœurs qui éviteront les blocages redoutables dont souffre notre société. Vous n'esquiverez pas pour autant la question fondamentale que vous voulez approfondir: qu'est-ce qui justifie l'autorité, le pouvoir, dans l'entreprise? Souvent dans le passé un tel pouvoir s'inscrivait dans la possession d'un patrimoine. Aujourd'hui vous pressentez à bon droit que ce titre juridique s'avère insuffisant. Peut-être y aurait-il lieu de distinguer encore les deux visages que prend en fait le pouvoir dans la société industrielle où vous déployez votre activité : l'un qu'on pourrait appeler purement économique et l'autre technique. Le « pouvoir économique » se rattache à toutes les conditions qui sont comme extérieures au travail proprement dit de

1 Litt. Apost. Octogésima adveniens, n. 4. 300 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale l'entreprise : non seulement l'initiative de départ et l'apport originel du capital sans lesquels l'entreprise n'aurait pu ni voir le jour ni sur­ vivre, mais tout le pouvoir financier qui conditionne les crédits dont elle a sans cesse besoin, bien plus, tout le réseau de production et de distribution dans lequel le travail de l'entreprise est obligé de s'insérer. Il serait injuste et utopique de ne pas en tenir compte. Mais si l'on regarde l'entreprise elle-même, le « pouvoir technique », de direction, de gestion, d'organisation, s'adresse à des hommes libres : ils y apportent leur travail, leur sueur, leur ingéniosité, leur respon­ sabilité, qu'il ne sera jamais permis d'assimiler à des choses. Là, la notion de patrimoine se révèle inadéquate. « Ce sont des personnes qui sont associées entre elles, nous rappelle le Concile, c'est-à-dire des êtres libres et autonomes, créés à l'image de Dieu ».2 L'autorité et l'unité de direction, indispensables certes, ont alors pour but d'harmoniser et de faire converger efficacement ces efforts responsables, mais il ne s'ensuit nullement que ceux qui viennent chaque jour y travailler doivent être traités comme de simples exécuteurs silencieux et passifs.3 Il faut que l'entreprise soit (( viable », non seulement en ce sens qu'elle soit indus­ triellement rentable, mais en ce sens qu'elle rende véritablement service aux hommes qui y sont attachés, et qu'elle permette une (( vie » vraiment humaine; et il faut tendre à ce que l'entreprise devienne une commu­ nauté de personnes dans les relations, les fonctions et les situations de chacun de ses membres.4 Ce pouvoir, sui generis, se justifie alors par le bien commun de ces hommes, sans que cesse leur solidarité avec leurs compatriotes et avec leurs frères de tous les pays en voie de dévelop­ pement. Dès lors, une série de réflexions s'offrent à vous. Et d'abord, quelle est la place du (( pouvoir économique » par rapport à ce « pouvoir technique »? Vous savez que, pour l'Eglise, le premier, qui a tendance à se faire abstrait et anonyme, ne saurait asservir le second, mais seu­ lement en faciliter l'exercice. « Economie et technique n'ont de sens que par l'homme qu'elles doivent servir ».5 Et quand Nous parlons de l'homme, Nous pensons au producteur et au consommateur. C'est d'ail­ leurs notre conviction que les hommes ne sauraient se résoudre à subir tout court le « pouvoir économique » : c'est une réalité qui ne doit pas

2 Const. past. de Eccl. in mundo huius temporis Gaudium et spes, 68, n. 1. 3 Litt. Encycl. Mater et Magistra, n. 16. 4 Litt. Encycl. Mater et Magistra, ib. s Litt. Encycl. Populorum progressio, 8i. Acta Pauli Pp. VI 301

échapper à leur prise, à leur jugement moral, à leur action solidaire pour l'insérer dans un projet social vraiment humain. Reste aussi le difficile problème de l'équilibre nécessaire à instaurer entre le secteur agricole et le secteur industriel.6 Quant au pouvoir de direction, de décision, de gestion, exercé dans l'entreprise elle-même, plusieurs ques­ tions se posent à son sujet: par qui est-il exercé, dans quel esprit, en fonction de quelle conception de l'homme? Ne devraient-ils pas y accéder ceux qui sont capables de ce service, de par leurs talents naturels, leur désintéressement? Et si une certaine unité de direction demeure évidem­ ment nécessaire, qu'en est-il de la répartition des responsabilités? Ceux qui exercent le pouvoir suscitent-ils non seulement l'intérêt de tous, mais leur collaboration active? Beaucoup d'entre vous, Nous le savons, s'efforcent de développer l'information au sein de l'entreprise. Jusqu'où doit aller la participation dans les décisions, dans la gestion, dans la propriété? Ce sont des questions complexes que nous laissons à votre compétence, à votre expérience et à votre conscience. Leur solution pourra mûrir dans une réflexion approfondie entre chefs d'entreprise catholi­ ques, dans un dialogue avec vos autres collègues et dans une confron­ tation loyale avec tous ceux qui participent à la vie des entreprises. L'Evangile lui-même fournirait-il une nouvelle perspective à ces problèmes? C'est un fait que le Christ a revendiqué le titre de Fils de l'Homme en corrélation avec le service,7 et il a averti ses disciples : « Que celui qui gouverne soit comme celui qui sert )).8 L'autorité dans l'Eglise se veut aussi comme un service de la communauté. Certes, les réalités du Royaume de Dieu ne peuvent se transposer telles quelles dans le monde temporel, mais ne sont-elles pas capables de l'éclairer profondément? C'est notre conviction : le pouvoir, qu'il soit politique ou économique, pour un chrétien, ne doit être pensé qu'en termes de service de ses frères, et même la propriété des biens de la terre, à cause de leur destination universelle, doit être pensée, dans une certaine mesure, en termes d'intendance. Nous sommes conscient, chers Messieurs, de la tâche difficile qui vous revient aujourd'hui, pour contribuer à donner un nouveau visage, un visage plus évangélique, au (( pouvoir » qui doit s'exercer dans un con­ cert de responsabilités librement associées. Nous en savons le risque,

6 Litt. Encycl. Mater et Magistra, n. 28. ' Cf. Marc 10, 44. 8 Luc 22, 26. 302 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale mais aussi le prix, pour construire une société plus humaine, digne des fils de Dieu. Qu'il s'agisse de préciser les fondements théoriques de cette société ou d'en mettre en œuvre les implications concrètes, soyez assurés de notre estime, de notre encouragement et de notre prière. C'est dans cet esprit que Nous vous donnons, comme aux membres du Centre chré­ tien des patrons et dirigeants d'entreprise français que vous repré­ sentez ici, à vos familles et à tous ceux qui vous sont chers, notre pater­ nelle Bénédiction Apostolique.

V

Ad Excellentissimum Virum Franciscum Guillaume, Haitianae Reipublicae cum auctoritate Legatum, Summo Pontifici Litteras demandati muneris testes tradentem. *

Monsieur l'Ambassadeur,

Nous remercions Votre Excellence de ses aimables paroles et Nous agréons avec plaisir les vœux fervents qu'elle vient d'exprimer pour le rayonnement de l'Eglise catholique et pour notre personne. Nous vous confions le soin de transmettre notre respectueuse salutation et notre gratitude à Monsieur le Président de la République d'Haïti dont vous vous êtes fait l'interprète. Au moment où vous assumez la charge de représenter ici votre noble Pays comme Ambassadeur extraordinaire et plénipotentiaire, Nous formons les meilleurs souhaits pour l'accomplissement de votre haute mission, afin que vous puissiez contribuer à resserrer les liens entre la République d'Haïti et le Saint-Siège, et à aplanir, s'il en était besoin, les difficultés qui pourraient surgir. L'Eglise catholique, c'est un fait, s'est rapidement et solidement implantée en Haïti. Son message de salut a été accueilli par la majorité des populations, sa foi a marqué leur sensibilité religieuse et suscité, non seulement des manifestations cultuelles appréciables, mais un enga­ gement à marcher dans la voie du Christ qui est Vérité, Justice, Amour. Les catholiques ne demandent rien d'autre, vous le savez, que de béné­ ficier de la liberté religieuse qui leur permet d'épanouir cette foi et de vivre cet engagement, aidés de leurs pasteurs, qu'ils soient autochtones ou missionnaires.

* Die 23 mensis martii a. 1972. Acta Pauli Pp. VI 303

Dans ces conditions, ils peuvent contribuer grandement, c'est notre conviction, à développer dans leur propre pays ces biens d'une impor­ tance vitale que Votre Excellence évoquait : le climat de détente, de concorde, de paix; le souci d'honnêteté et de justice sociale, dans une collaboration active et loyale avec toutes les forces vives de la société ; la recherche d'un développement dans tous les domaines ; le respect des droits imprescriptibles de la personne humaine; une ouverture frater­ nelle aux autres partenaires de la communauté mondiale; une haute estime et une pratique assidue des valeurs morales et spirituelles qui donnent à un peuple ses raisons de vivre, son dynamisme et son espé­ rance, en conformité avec le dessein du Dieu Créateur. Tels sont les vœux que Nous ne cessons de formuler, non seulement à l'adresse de nos fils catholiques, mais à celle des hommes de bonne volonté de l'univers entier. C'est dans cette voie, Nous n'en doutons pas, que le cher peuple haïtien trouvera le bonheur, le progrès et sa juste place dans le concert des nations que Nous lui souhaitons ardemment. Nous sommes heureux de lui exprimer, par delà votre personne, l'estime et l'affection que Nous lui portons, et Nous implorons sur lui comme sur Votre Excellence et sur tous ceux qui ont la charge du bien commun de votre Pays l'abondance des divines Bénédictions.

VI Ad clarissimum Virum Renatum Maheu, Moderatorem Generalem Insti­ tuti Internationalis v.d. UNESCO, E.mos Patres Cardinales, Praesules, Excellentissimos Viros e Legatorum Coetu, ceterosque qui expositioni Bi- hlicorum codicum inaugurandae, in Bibliotheca Vaticana apparatae, inter­ fuerunt. *

Monsieur le Directeur Général, Vénérables Frères, Chers Fils, et vous tous qui avez voulu nous honorer de votre présence,

C'est une circonstance bien remarquable, et sans doute unique en son genre, celle qui nous rassemble aujourd'hui dans ce sanctuaire de la science et de la culture qu'est la Bibliothèque Apostolique Vaticane : il s'agit d'un témoignage actif et parlant, que veut donner l'Eglise ca-

* Die 25 mensis martii a. 1972. 304 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale tholique, de sont intérêt et de sa hante appréciation pour une initia­ tive en apparence bien profane, F« Année internationale du Livre », proclamée pour 1972 par la Seizième Session de la Conférence Générale de l'UNESCO. Initiative profane : en apparence seulement ! Car tout ce qui touche à l'âme humaine, au progrès de l'intelligence, à l'extension de la culture, a nécessairement un aspect moral qui rencontre par quelque côté le rapport de l'homme avec Dieu, pénètre de ce fait dans le domaine religieux et retient la sollicitude attentive de l'Eglise. Quel but a poursuivi l'UNESCO en promouvant cette initiative? Nous venons de l'entendre, en des termes d'une grande noblesse, des lèvres de son Directeur Général, et la devise placée en tête de son pro­ gramme l'exprime parfaitement : (( Des livres pour tous ! ». Cette très méritante Organisation a voulu par là — et avant tout — attirer l'attention du monde sur l'irremplaçable fonction du livre, considéré comme moyen privilégié de culture et d'éducation, comme facteur incomparable de progrès spirituel, comme agent possible de pensées pacifiques, susceptibles de contribuer efficacement à une meilleure com­ préhension entre les peuples. Elle a voulu ensuite — et c'est également tout à sa louange — étudier les moyens les plus aptes à assurer la diffusion du livre, en particulier parmi les jeunes et dans les pays en voie de développement. De tout cela l'Eglise prend acte avec une vive satisfaction. Au festival international du Livre, qui se tenait à Nice en mai de l'année dernière, Nous avions déjà, par un message de notre Cardinal Secré­ taire d'Etat, rendu présente la voix de l'Eglise et exprimé la conviction que le rôle véritable du livre, le but que doivent poursuivre ceux qui le diffusent, c'est avant tout d'instruire, d'élever, de guider l'humanité vers la conquête de son véritable bien. De fait, pour quiconque réfléchit, le progrès matériel, si éclatant soit-il, n'est qu'un aspect partiel du progrès humain intégral. L'homme a besoin des valeurs de l'esprit pour être pleinement homme, pour assurer l'harmonieux équilibre de sa vie et la fécondité de ses activités terrestres. Et de fait, grâce aux instruments techniques dont dispose l'homme moderne, les livres se multiplient sans fin. Mais tout le monde voit que le critère de jugement ne saurait être ici purement quantitatif : il ne s'agit pas de répandre à foison n'importe quels livres ! C'est par sa qualité que le livre peut jouer son rôle bienfaisant; c'est dans la mesure où il est porteur des valeurs de l'esprit qu'il fait vraiment avancer Acta Pauli Pp. VI 305

l'humanité, qu'il contribue à construire et non à détruire. Et c'est naturellement dans cette lumière que l'initiative de l'UNESCO apparaît au Saint-Siège et à l'Eglise comme digne d'approbation et d'encoura­ gement. Ce que Nous avons dit jusqu'ici concerne l'intérêt que Nous pour­ rions appeler « générique » de l'Eglise pour le livre en tant qu'instru­ ment de culture. Mais l'Eglise a quelque chose de plus spécifique à dire en ce domaine. Elle a, elle aussi, « son )) livre, le livre des livres, si l'on peut dire, celui qui est traduit dans toutes les langues, imprimé à des millions d'exemplaires, répandu et lu dans tous les pays du monde, une sorte de « best seller » permanent de l'humanité : la Bible. Dépositaire et gardienne de ce trésor précieux entre tous, l'Eglise se propose avant tout, en acceptant de participer à 1'« Année internationale du Livre )), de promouvoir une meilleure et plus large connaissance de la Bible. Elle estime pouvoir et devoir agir ainsi. Car pour les croyants, la Bible est quelque chose de radicalement différent de toutes les produc­ tions de l'esprit humain, quelque chose de très supérieur : elle est Parole de Dieu. L'auteur sacré, quel qu'ait pu être son talent, n'a été ici que l'instrument dont Dieu s'est servi. Il s'agit d'un livre inspiré, d'un livre qui a Dieu pour auteur principal. En choisissant et en utilisant des hommes en pleine possession de toutes leurs facultés et capacités,1 Dieu a en quelque sorte consacré la splendide mission de l'homme écrivain. Et certes, il est singulièrement suggestif de penser à ce choix que Dieu a fait du livre pour se communiquer aux hommes, pour (( les inviter et les admettre à entrer en communion avec lui »,2 pour leur faire con­ naître ou leur rappeler au cours des siècles, ses desseins d'amour sur son peuple et sur l'humanité. La Bible réalise en perfection, peut-on dire, le but le plus élevé qu'un livre ait jamais pu se proposer: faire entrer l'homme en contact avec son Créateur. Et elle le fait avec une fraîcheur qui traverse les siècles sans jamais vieillir, et avec une variété qui enchante l'esprit et le cœur. La Bible en effet n'est pas seulement un livre: elle est à elle seule toute une bibliothèque, un ensemble de livres, appartenant aux genres littéraires les plus divers. Tantôt à travers la limpidité du genre nar­ ratif, tantôt dans la véhémence des objurgations des prophètes, tantôt par des chants de la plus haute poésie, où se reflètent toutes les nuances

1 Cfr. Const. dogm. de Divina Revelatione Dei Verbum, n. 11. 2 Const. dogm. de Divina Revelatione Dei Verbum, n. 2.

20 - A. A. S. 306 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale de la sagesse divine et de la psychologie humaine, Dieu instruit les générations qui se succèdent sur la terre, les éclaire et les réjouit de sa lumière. Au contact de la Bible, des hommes de tous les temps et de tous les pays ont appris le langage de la foi et de l'espérance, de la justice et de la paix ; des millions d'âmes se sont ouvertes à des horizons de lumière et de joie, ont puisé ou retrouvé la confiance dans le destin de l'homme et du monde. C'est sur toute cette richesse spirituelle — et sans aucune arrière- pensée de propagande intéressée, inutile de le dire — que le Saint-Siège se propose d'attirer l'attention des hommes de bonne volonté. Il entend leur offrir, en toute simplicité et cordialité, une occasion nouvelle de s'approcher de ce livre unique, qui a joué un si grand rôle dans l'his­ toire de la culture et de la civilisation. Et aux croyants, il adresse une invitation à approfondir leur connaissance de ces pages qui leur sont familières, et à y nourrir plus intensément leur vie spirituelle, comme les y engage le récent Concile. Et maintenant Nous allons inaugurer, et vous allez pouvoir visiter l'exposition qui a été préparée avec grand soin et grande compétence par le Préfet de notre Bibliothèque apostolique et par ses dévoués col­ laborateurs. Il s'agit — comme on nous l'a dit à l'instant, et comme vous allez le voir — d'une collection d'exemplaires particulièrement rares ou importants de la Bible, échelonnés le long des siècles, et appartenant aux langues et aux régions les plus variées du monde chrétien. Vous pourrez admirer à la fois les acquisitions anciennes et nouvelles de la Bibliothèque Vaticane. Une des plus récentes — mais il s'agit d'un texte très ancien — est le papyrus (( Bodmer », qui nous est venu du célèbre collectionneur suisse, dont le nom méritait bien d'être évoqué ici aujour­ d'hui. Et parmi les acquisitions plus anciennes figure, entre autres, un manuscrit remarquable par son contenu et sa graphie, et connu des exé- gètes du monde entier, le « Codex B », auquel sa présence ici a valu aussi l'appellatif de « Codex Vaticanus ». Le désir de mieux faire connaître ces précieux documents nous a ins­ piré naguère l'idée d'en faire exécuter un certain nombre des reproduc­ tions photostatiques. Nous nous proposons d'en remettre une du « Co­ dex » entre vos mains tout à l'heure, Monsieur le Directeur Général, si vous voulez bien l'agréer comme le don du Saint-Siège à l'UNESCO et le symbole de sa participation à la campagne menée par votre Orga­ nisation. Acta Pauli Pp. VI 307

Il ne nous reste plus qu'à féliciter chaleureusement tous les bons artisans de cette exposition, à remercier ceux qui nous ont fait l'honneur de venir l'inaugurer avec nous ce soir, et à formuler les vœux les plus fervents pour le plein succès de 1'« Année internationale du Livre )).

VII Ad Excellentissimum Virum Franciscum Romero Lobo, Venetiolanae Rei­ publicae liberis cum mandatis Legatum, Summo Pontifici Litteras com­ missi muneris testes tradentem. *

Señor Embajador,

Hemos escuchado con viva atención las deferentes expresiones que se ha complacido en dirigirnos al presentar las Cartas que lo acreditan como Embajador Extraordinario y Plenipotenciario de Venezuela ante la Santa Sede. No podemos menos de apreciar en ellas una demostración de los sentimientos cristianos y de la devoción a la Sede de Pedro, que siempre han distinguido a la Nación Venezolana. Correspondemos con viva gratitud y aprovechamos la ocasión para testimoniar nuestro particular afecto a los hijos de vuestro noble País, de quienes nos sentimos muy cerca en sus aspiraciones, trabajos, y anhelos de ulterior progreso espiritual y material. Por eso cuando Vuestra Excelencia, mencionando nuestra Exhorta­ ción para la Jornada de la Paz, se refería a los ideales de la paz, la justicia y el desarrollo, pensábamos ciertamente la dimensión mundial que estas ideas han alcanzado, pero no podíamos menos de tener pre­ sente a su Nación, con sus grandes esperanzas y con sus consoladoras realidades. En medio de ellas, compartiéndolas y alentándolas, está la Iglesia, quien encarna también así su misión de continuar la obra redentora de Jesucristo, no inspirándose en propios intereses de dominio o de poder, sino en una voluntad perenne de servicio generoso y desinteresado para el bien común y el progreso integral de los pueblos. Libre de ataduras materiales, que desfigurarían su rostro y vocación, ella prosigue su misión característica : el anuncio del mensaje evangélico, cuyos valores

* Die 27 mensis martii a. 1972. 308 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale eternos, destinados a todos los hombres y a todos los grupos sociales, han de dar frutos cada día mayores en este mundo. La Iglesia es bien consciente de vivir en medio de las realidades terrenas, donde constantemente se suscitan graves y nuevos problemas a través de una continua situación de cambio. Frente a ellos no pretende formular soluciones de tipo económico o político, sino iluminar el espí­ ritu humano para que el hombre, por un camino de promoción integral, pueda llegar a ser « el dominador de la tierra »,x de manera que, por encima de sus limitaciones materiales, tenga la posibilidad de mirar más alto, hacia las metas trascendentes que dan a la vida humana plenitud y sentido total, a la vez que un impulso ineludible de servir a los hermanos. Todo cristiano, todos los cristianos se han de sentir comprometidos por su fe para aunar sus esfuerzos en la común tarea del progreso. Para un cristiano, ningún hombre puede ser un desconocido ni un extraño; cada hombre ha de ser su hermano. Y, si entre todos los hermanos se establece una escala de preferencias, ésta será siempre en favor de los más pobres y necesitados, de los obreros, de los cam­ pesinos, de los marginados. A ellos les dijimos durante nuestro viaje á Latinoamérica : (( Queremos ser solidarios con vuestra buena causa, que es la del Pueblo humilde, la de la gente pobre ». En esta línea, nuestra palabra sólo puede ser de aliento para alcan­ zar metas cada vez más altas y más universales. Conocemos muy bien la labor de la Iglesia Venezolana, inspiradora con su palabra, servidora con el trabajo de sus hijos : lo que se ha realizado y se está realizando ha de ser un aliciente para un creciente entusiasmo y dedicación al servicio de la comunidad nacional, para la cual los ideales cristianos han sido guía en las páginas gloriosas de su historia y deben ser cri­ terio y garantía en su camino hacia un futuro próspero de fraternidad vivida y de progreso. Al formularle, Señor Embajador, nuestros mejores votos por el feliz cumplimiento de su alta misión, invocamos sobre su persona, sobre el Excelentísimo Señor Presidente de la República, el Gobierno y él Pueblo Venezolano la continua asistencia divina, en prenda de la cUal impartimos nuestra paterna Bendición Apostólica.

1 Cfr. Gen. 9, 2. Acta Pauli Pp. VI 309

NUNTII SCRIPTO DATI

" I Episcopis Civitatum Foederatarum Americae Septemtrionalis, annua, qua­ dragesimali tempore, ea in Natione stipe collecta.

For the Church the season of Lent is a period of intense and prayerful reflection upon the Passion, Death and Eesurrection of Jesus Christ. A redeemed people humbly and lovingly contemplâtes its Savior and thus fulfills what the Letter to the Hebrews urges: "Let us keep our eyes fìxed on Jesus, who inspires and perfects our faith This same Letter tells us what lessons can be gained from this con­ templation : " For the sake of the joy which lay before him, he endured the cross, heedless of its shame. He has taken his seat at the right of the throne of God ".2 Dear brothers, we do not have to teli you of the infinite love which led our Lord to that Cross. Reflecting upon that love, Christians are moved to repentance as they recognize their short-comings and their sinfulness. The season of Lent becomes, therefore, a time of penance during which the Church expresses by her way of life sorrow for sin. Penance demonstrates also a newness of love based on the love of the Lord himself who died for all. It thus becomes a new concern for others in imitation of Christ who was concerned for the salvation of ali. It becomes a new willingness to share with others in imitation of Christ, who through his Death and Eesurrection made man a sharer in the life of God. It becomes a new giving of one's self according to the example of Christ, who gave himself to death on the Cross for mankind. It is very fìtting that during this season of Lent you once again appeal to your people to contribute to the fund which makes possible those greatly needed works of assistance for the poverty-stricken and indigent of so many countries around the world. Mankind today is seeking a new earth : new not because it will be filled with the superflous luxuries that technological and industrial progress can provide; but new because the hungry will be fed, the homeless housed, the ili eared for, the illiterate educated—a world where ali men can live more humanly. This will be a new earth of

1 Heb 12:2. 2 Ibid. 310 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale

justice and love in which those who have been blessed with much will share what they have with those who have less. And for the Christian who has received the gift of eternai life the chance to help others becomes the occasion to express gratitude for the salvation received from the Lord. Dear brothers, we are confident of your people's continued gen- erosity in coming to the help of their many brothers and sisters in want. We give thanks to Almighty God for what has already been done through a sensé of justice, goodwill and charity, and with affection in the Lord we impart to you and to the beloved faithful of your country our special Apostolic Blessing. From the Vatican, January 8th, 1972.

PAULUS PP. VI

II

Ad E.mum P. D. Ioannem S. R. E. Cardinalem Krol, Episcopalis Conferen­ tiae Civitatum Foederatarum Americae Septemtrionalis Praesidem, cen­ tesimo quinquagesimo volvente anno ex quo Consociatio v.d. « Pontifical Society for the Propagation of the Faith » constituta est.

We have learned with profound satisfaction that the Catholics of the United States of America, especially the friends and cooperators of our Pontifical Society for the Propagation of the Faith, are pre- paring to celebrate, on both the national and diocesan levéis, the one hundred and fiftieth anniversary of the foundation of this providential Association and the fiftieth anniversary of its being raised to the status and dignity of a Pontifical Missionary Society. The hierarchy in the United States has been foremost in its zeal in promoting the Society, establishing it in each diocèse, appointing excellent Diocesan Directors and presenting to the Holy See outstanding ecclesiastes to direct and coordinate all efforts on the national scale. Among thèse latter we could not fail to mention Archbishop Fulton J. Sheen, who succeeded in giving such extraordinary vitality to the Association, thereby forging it into one of the most popular and efficient Catholic institutions of your noble country. And we feel con­ fident that his successor, Bishop Edward T. O'Meara, who has just received episcopal ordination from our own hands, will not cease to continue in his praiseworthy and painstaking missionary apostolate. As we already told him after his ordination, we assure him of our Acta Pauli Pp. VI 311 particular benevolence; we know his zeal for the missions and we are confident that his activities will be even more effective as he assumes his missionary responsibilities in the midst of the college of bishóps. The charity of the Catholics of North America toward the Mis­ sions, as manifested through our Pontifical Society, has in past years been unfailing and most gênerous. As a resuit of this assistance, extended also to the three auxiliary Pontifical Societies of Saint Peter the Apostle, the Holy Childhood and the Missionary Union of the Clergy, the Missions have been able not only to subsist but also to develop and multiply. There were 361 Missionary jurisdictions under the direction of the Sacred Congrégation for the Propagation of the Faith in 1922; today there are close to nine hundred. Throughout the years there has also been an impressive increase in the number of baptisms, of missionaries from many countries, of priests, religious, catechists and militant lay persons, who have dedicated themselves with so much loving dévotion and respect to the service of the young churches. But because of this great growth of the work of "teaching ail nations ", together with the increase in population and the numerous urgent and serious problems in Mission lands, our assistance is Decorn­ ili g steadily less in proportion to the enormous needs that cry out for our help. Two years ago, the Pontifical Society for the Propagation of the Faith was officially designated to maintain the catechists of the young Churches and to provide for their éducation and instruction. In this hour, one of grave responsibility but full also of fervent hope, we feel that we must repeat, especially to the Directors of the Society for the Propagation of the Faith, a thought of the ,1 one previously expressed by Pius XI : " We are not ashamed to make our self a beggar for Christ, for the salvation of soûls, and to ask help for the Missions This help which we now once again beg of your beloved people cannot be constant and effective if it is not supported by a growing authentic Missionary consciousness and by the deepest Christian love, which alone can give to material gifts the true dimensions of the theological virtue of Charity. We are pleased that all our Pontificai Societies, without losing their close link with the Apostolic See, are acquiring a new and truer expression of episcopal collegiality. We trust that in this way we shall be able to face the future, better equipped to put into practice the

1 Cfr. Decr. de activ. mission. Ecclesiae Ad gentes divinitus, 39. 312 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale conviction that " every man is my brother ". It is our prayer that this year of Our Lord 1972, which witnesses the double anniversary of the Society for the Propagation of the Faith, will see another step forward in our common task of consolidation and development. We most willingly impart our special Apostolic Blessing to all those who, through their prayers and efforts, heed our plea for the most noble cause of the Missions. From the Vatican, February 22, 1972.

PAULUS PP. VI

III

Ad E.mum P. D. Villelmum S. R. E. Cardinalem Conway, Armachanum Archiepiscopum, Hiberniae Primatem, annua Sancti Patricii recurrente memoria. The feast of the Apostle of Ireland, Saint Patrick, gives us the occasion to write to you, Venerable Brother, and, through you, to greet the beloved Irish people. Saint Patrick himself marvelled at the wTorkings of grâce on your island. In our day, we give thanks to God for the continued vitality and vigour of the Church in Ireland. We see among vast numbers of your people an impressive fìdelity to the duties of religion and a comforting stream of vocations to the priesthood and religious life. As in centuries past, when Irish missionales kept alive the dimming light of faith on the continent of Europe, so today Ireland's sons and daughters go to ail parts of the world, carrying the word and the work of Christ to those he wills to save. Among the Irish themselves there is a growing awareness and a generous sensé of responsibility regarding the part to be played by the laity in the building up of the Kingdom of Christ. There is likewise a truly refreshing respect for marriage and the family and a realization that the home is the place where one first learns about God's love and how to serve him. In receiving the faith from Saint Patrick, your people accepted a sensé of values which has been their pride and their strength throughout the centuries. We are confident that the principies of Christianity will enable the Irish people to meet the challenges of the modem world, which is characterized by rapid and continuai change. Ireland today faces many problems, and the Irish people are deeply aware of their seriousness and urgeney. In the face of deplorable delays or even of continuous disregard of thèse problems the temptation Acta Pauli Pp. VI 313 to hasten their solution even by violent means may become very strong. But violence as a solution is illusory. Moreover, it is difficult to recon­ cile violence with the righteousness that it is intent upon claiming or defending, whether this violence comes as a reaction to injustice or as a means of maintaining public order. Too often, especially in certain extreme manifestations that we are witnessing with great sorrow in thèse days, violence is rather the expression of revenge. Thus it is pro- foundly opposed to the spirit of Christianity, which urges us to go beyond the bounds of strict justice and embrace the commandment of brotherly love among all men. The Christian faith must convince all concerned that violence is not an acceptable solution to the problems of Ireland. But at the same time, the Christian sensé of values convinces man that lasting peace can be built only on the firm foundation of justice. If there is to be peace, there must first be justice. Everyone must play his part. Obstacles which stand in the way of justice must be removed : obstacles such as civil inequity, social and politicai discrimination, and misunderstanding betwTeen individuáis and groups. There must be a mutual and abiding respect for others : for their persons, their rights and their lawful aspirations. We wish at this time to say how close we feel to those who have suffered and are suffering because of the présent troubled situation. With a fervent desire to comfort the afflicted and encourage the di- stressed, we give assurance of our daily prayers for ail, to whatever group they belong, who have suffered loss or injury and for ail who have reason to grieve. May ali be guided and sustained by the God of peace and consolation. In our prayers we also ask that, in constant fidelity to her ancient religious tradition and through the heavenly intercession of our Blessed Mother and of Saint Patrick, Ireland may see her rieh héritage of faith and culture prosper ever more abundantly. May all in Ireland be drawn closer by their common faith in Christ. May sentiments of brotherhood reign in their hearts, in a new era of justice a,nd peace and respect for ail. We invoke thèse grâces and every good gift from God on the people of Ireland, to whom we gladly impart our Apostolic Blessing. From the Vatican, 6 March 1972.

PAULUS PP. VI 314 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale

ACTA SS. CONGREGATIONUM

SACRA CONGREGATIO PRO EPISCOPIS

I

PROVISIO ECCLESIARUM

Sanctissimus Dominus Noster Paulus Divina Providentia Pp. VI, successivis decretis Sacrae Congregationis pro Episcopis, singulas quae sequuntur Ecclesias de novo Pastore dignatus est providere, nimirum :

die 23 Decembris 1971. — Titulari Episcopali Ecclesiae Laritanae praefecit R. D. Michaelem Giordano, vicarium generalem dioecesis An- glonensis-Tursiensis, quem deputavit Auxiliarem Exc.mi P. D. Iacobi Palombella, Archiepiscopi Materanensis, necnon Administratorem Apo­ stolicum, sede vacante, dioecesium Gravinensis et Montis Pelusii. die 15 Februarii 1972. — Cathedrali Ecclesiae Bugellensi Exc. P. D. Victorium Piola, hactenus Episcopum titularem Atellanum. die 8 Martii. — Titulari episcopali Ecclesiae Pinhelensi R. D. Alexandrum Mervyn, sacerdotem dioecesis Cliftoniensis, parochum in oppido vulgo Weston-super-Mare, quem deputavit Auxiliarem Exc.mi P. D. Iosephi Eduardi Rudderham, Episcopi Cliftoniensis. die 9 Martii. — Cathedralibus Ecclesiis Terracinensi-Latiniensi, Privernensi et Setinae Exc. P. D. Henricum Romulum Compagnone, hactenus Episcopum Anagninum. die 13 Martii. — Titulari episcopali Ecclesiae Gemellensi in Numi­ dia R. D. Ioannem Carolum Thomas, Vicarium Episcopalem in dioecesi Lucionensi, quem deputavit Auxiliarem Exc.mi P. D. Roberti Bézac, Episcopi Aturensis-Aquae Augustae. die 18 Martii. — Cathedrali Ecclesiae Algarensi Exc. P. D. Franci­ scum Spanedda, Episcopum Bosanensem. — Cathedrali Ecclesiae Triventinae Exc. P. D. Achillem Palme- rini, Episcopum Aeserniensem et Venafranum. die 5 Aprilis. — Titulari episcopali Ecclesiae Gadiaufalensi R. D. Rodulfum Quezada Toruno, e clero archidioecesis Guatimalensis, Sacra Congregatio pro Episcopis 315 quem deputavit Auxiliarem Exc.mi P. D. Constantini Christiani Luna, Episcopi Zacapensis. — Metropolitanae Ecclesiae Corrientensi Exc. P. D. Georgium Em­ manuelem López, hactenus Episcopum titularem Ausafensem. — Titulari Episcopali Ecclesiae Selendetensi R. D. Atilanum Vidal, vicarium episcopalem pro laicorum apostolatu in archidioecesi Rosa- riensi, quem deputavit Auxiliarem Exc.mi P. D. Villelmi Bolatti, Ar­ chiepiscopi Rosariensis. die 12 Aprilis. — Titulari episcopali Ecclesiae Guardiensi R. D. Ioannem Aloisium Ysern de Arce, vicarium generalem dioecesis Chil- lanensis, quem deputavit Auxiliarem Exc.mi P. D. Francisci Rorgiae Valenzuela Rios, Archiepiscopi Antofagastensis. die 15 Aprilis. — Titulari Episcopali Ecclesiae Cannensi R. D. Salvatorem Delogu, Vicarium Generalem dioecesis Nuorensis, quem deputavit Auxiliarem E.mi P. D. Sebastiani S. R. E. Cardinalis Raggio, Archiepiscopi Calaritani, necnon Administratorem Apostolicum, sede vacante, dioecesis Oleastrensis. — Cathedrali Ecclesiae Sancti Miniati Exc. P. D. Paulum Ghizzoni, hactenus Episcopum titularem Thenitanum. die 19 Aprilis. — Cathedrali Ecclesiae Maris Platensis Exc. P. D. Eduardum Pironio, hactenus Episcopum titularem Caeciritanum. die 20 Aprilis. — Titulari episcopali Ecclesiae Ausafensi R. D. Ra- dulfum Vela Chiriboga, e clero dioecesis Rivibambensis, quem deputa­ vit Auxiliarem Exc.mi P. D. Bernardini Echeverría Ruiz, Archiepi­ scopi Guayaquilensis. — Cathedrali Ecclesiae Ieremiopolitanae, noviter erectae, Exc. P. D. Carolum Eduardum Peters, hactenus Episcopum titularem Ca- stellomedianitanum. — Cathedrali Ecclesiae Hinchensi, noviter erectae, Exc. P. D. Ioan­ nem Baptistam Décoste, hactenus Episcopum titularem Siguitanum. die 24 Aprilis. — Titulari Episcopali Ecclesiae Marazanensium re­ gionum R. D. Agapitum Simeoni, Vicarium Generalem dioecesis Prae­ nestinae, quae deputavit Auxiliarem Exc.mi P. D, Paschalis Venezia, Episcopi Abellinensis, necnon Administratorem Apostolicum, sede va­ cante, dioecesium Arianensis et Laquedoniensis. die 26 Aprilis. — Titulari episcopali Ecclesiae Aucensi R. D. Ferdi­ nandum Rojas Ramírez, e clero dioecesis Ibaguensis, quem constituit Coadiutorem cum iure successionis Exc.mi P. D. Hyacinthi Vásquez Ochoa, Episcopi Espinalensis. 316 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale

II SALTENSIS - NOVORANIENSIS - HUMAHTJACENSIS

DECRETUM De finium mutatione

Maiori Christifidelium spirituali bono apprime studentes, Exc.mi PP. DD. Carolus Marianus Pérez Esclava, Archiepiscopus Saltensis, Emmanuel Guirao, Episcopus Novoraniensis, et Iosephus Maria Már­ quez Bernal, Administrator Apostolicus Humahuacensis, audita Con­ ferentia Episcopali Argentina, unanimi consensu, ab Apostolica Sede expostulaverunt ut ecclesiastici fines circumscriptionum sibi concredi- tarum aliquantulum immutarentur et ita aptius disponerentur. Sacra Congregatio pro Episcopis, praehabito favorabili voto Exc.mi P. D. Lini Zanini, Archiepiscopi titularis Hadrianopolitani in Haemi- monto, in Republica Argentina Apostolici Nuntii, rata petitam immu­ tationem aeternae animarum saluti cessuram, vigore specialium facul­ tatum sibi a Summo Pontifice Paulo, Divina Providentia Pp. VI, tribu­ tarum, oblatis precibus annuendum censuit. Quapropter, suppleto, quatenus opus sit, eorum interesse habentium vel habere praesumentium consensu, praesenti Decreto : 1. a Praelatura Humahuacensi distrahit partem territorii civilis provinciae seu Departamento vulgo Susques, in finibus eiusdem exstan- tem Praelaturae, quae vernacula lingua describitur « el sector sur del de­ partamento de Susques a partir del Trópico de Capricornio », illamque archidioecesi Saltensi adnectit ; 2. a Dioecesi Novoraniensi separat partem territoriorum civilium provinciarum seu Departamentos vulgo Sancta Victoria et Iruya nun­ cupatorum, quae paroecias eiusdem nominis constituit, illamque Prae­ laturae Humahuacensi adnectit. In regione vero praefatorum territo­ riorum quibus nomina Sancta Victoria et Iruya, fines inter dioecesim Novoraniensem et Praelaturam Humahuacensem ita vulgato sermone describuntur « desde la frontera Argentina-Bolivia (y exactamente en el punto de confluencia de los Eios Sancta Rosa y Sancta Victoria) pasan de Norte a sur por los puntos siguientes : Abra San José, Abra Baritú, Cerro Campamento, Cerro Empedrado, Abra de Agua Tibia, Rio Porongal, Arroyo Piscuno, Cerro el Arpero, Arroyo Tipayo y ter­ mina en Cerro Fragoso al límite interprovincial Salta-Jujuy ». Quamobrem documenta et acta memoratorum territoriorum cleri- Sacra Congregatio pro Episcopis 317 cos, fideles et bona temporalia forte respicientia, a Curia a qua ad Curiam circumscriptionis ecclesiasticae cui illa sunt aggregata, ab eis ad quos spectat, quam primum, transmittantur. Ad clerum quod attinet, simul ac praesens Decretum ad effectum deductum fuerit, sacerdotes Ecclesiae illi adscripti censeantur in cuius territorio ecclesiasticum beneficium aut ofiicium legitime detinent; ceteri autem sacerdotes, clerici seminariorumque tirones dioecesi illi incardinati maneant vel incardinentur in cuius territorio legitimum habent domicilium. Ad haec perficienda Sacra Congregatio pro Episcopis praefatum Exc.mum P. D. Linum Zanini deputat, necessarias et opportunas eidem tribuens facultates, etiam subdelegandi, ad effectum de quo agitur, quemlibet virum in ecclesiastica dignitate constitutum, onere imposito ad eandem Sacram Congregationem, cum primum fas erit, authenticum exemplar actus peractae exsecutionis remittendi. Quibus super rebus praesens edit Decretum perinde valiturum ac si Apostolicae sub plumbo Litterae datae forent. Datum Romae, ex Aedibus Sacrae Congregationis pro Episcopis, die 21 mensis Ianuarii anno 1972.

CAROLUS Card. CONPALONIERI, Praefectus L. © S.

Ernestus Civardi, Archiep. tit. Serdicen., d Secretis

III TAMPICENSIS - CIVITATIS VICTORIENSIS DECRETUM De mutatione finium Spirituali Christifidelium bono sedulo prospicientes, Exc.mi PP. DD. Arturus A. SzymansM Ramírez, Episcopus Tampicensis, et Ioseph de Iesu Tirado Pedraza, Episcopus Civitatis Victoriensis, audita Con­ ferentia Episcopali Mexicana, unanimi consensu, ab Apostolica Sede expostulaverunt ut fines dioecesium sibi concreditarum aliquantulum immutarentur aptiusque disponerentur. Sacra Congregatio pro Episcopis, praehabito favorabili voto Exc.mi P. D. Caroli Martini, Archiepiscopi titularis. Abaritani, in Republica Mexicana Delegati Apostolici, rata petitam immutationem aeternae 318 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale animarum saluti cessuram, vigore specialium facultatum sibi a Summo Pontifice Paulo, Divina Providentia Pp. VI, tributarum, oblatis pre­ cibus annuendum censuit. Quapropter, suppleto, quatenus opus sit, eorum interesse haben­ tium vel habere praesumentium consensu, praesenti Decreto a dioecesi Tampicensi distrahit integrum territorium paroeciae vulgo Soto la Marina nuncupatae illudque dioecesi Civitatis Victoriensis adnectit. Quamobrem documenta et acta memorati territorii clericos, fideles et bona temporalia respicientia a Curiae Tampicensis tabulario ad Curiae Civitatis Victoriensis archivum, quam primum, transmittantur. Ad clerum quod attinet, simul ac praesens Decretum ad effectum deductum fuerit, sacerdotes Ecclesiae illi adscripti censeantur in cuius territorio ecclesiasticum beneficium aut ofiicium detinent; ceteri autem sacerdotes, clerici seminariique tirones dioecesi illi incardinati maneant vel incardinentur in cuius territorio legitimum habent domicilium. Ad haec perficienda Sacra Congregatio pro Episcopis praefatum Exc.mum P. D. Carolum Martini deputat, necessarias et opportunas eidem tribuens facultates, etiam subdelegandi, ad effectum de quo agitur, quemlibet virum in ecclesiastica dignitate constitutum, onere imposito ad eandem Sacram Congregationem, cum primum fas erit, authenticum exemplar actus peractae exsecutionis remittendi. Quibus super rebus praesens edit Decretum perinde valiturum ac si Apostolicae sub plumbo Litterae datae forent. Datum Romae, ex Aedibus Sacrae Congregationis pro Episcopis, die 25 mensis Ianuarii anno 1972.

CAROLUS Card. CONFALONIERI, Praefectus L. œ s.

£8 Ernestus Civardi, Archiep. tit. Serdicen., a Secretis

IV AMBIANENSIS - ATREBATENSIS DECRETUM De mutatione finium

De animarum salute apprime solliciti, Exc.mus P. D. Gaugericus Leuliet, Episcopus Ambianensis et Exc.mus P. D. Gerardus Huyghe, Episcopus Atrebatensis, ab Apostolica Sede postulaverunt ut pagus Sacra Congregatio pro Episcopis 319

vulgo Ytres nuncupatus, nuper a civili provincia « Somme )) seiunctus et civili provinciae (( Pas-de-Calais » unitus, a dioecesi Ambianensi dismembraretur et dioecesi Atrebatensi adscriberetur. Sacra Congregatio pro Episcopis, attento favorabili voto Exc.mi P. D. Egani Eighi-Lambertini, Archiepiscopi tit. Docleensis et in Gallia Nuntii Apostolici, rata huiusmodi immutationem rectior i animarum moderamini profuturam, vigore specialium facultatum a Summo Pon­ tifice Paulo, Divina Providentia Pp. VI, sibi tributarum, suppleto, quatenus opus sit, eorum interesse habentium vel habere praesumentium consensu, praesenti Decreto memoratum pagum Ytres a dioecesi Am­ bianensi distrahit, atque dioecesi Atrebatensi perpetuo adnectit, muta­ tis, hac ratione, utriusque dioecesis limitibus. Omnia acta et documenta praefati territorii, fideles et bona tem­ poralia respicientia, a Curia Ambianensi ad Curiam Atrebatensem quam primum transmittantur. Ad haec vero exsequenda eadem Sacra Congregatio memoratum Exc.mum P. D. Eganum Righi-Lambertini deputat, necessarias et op­ portunas ei tribuens facultates etiam subdelegandi ad effectum de quo agitur quemlibet virum in ecclesiastica dignitate constitutum, atque onere imposito ad Sacram Congregationem pro Episcopis, cum primum fas erit, transmittendi authenticum exemplar actus peractae exsecutionis. Quibus super rebus praesens edit Decretum perinde valiturum ac si Apostolicae sub plumbo Litterae datae forent. Contrariis quibuslibet minime obstantibus. Datum Romae, ex Aedibus Sacrae Congregationis pro Episcopis, die 18 mensis Februarii anno 1972.

CAROLUS Card. GONFALONIERI, Praefectus L. © S.

£B Ernestus Civardi, Archiep. tit. Serdicen., a Secretis

V VICTORIENSIS DECRETUM De concathedralis erectione Vetustum cathedrale templum Victoriense, Deo in honorem Beatae Mariae Virginis dicatum, in antiquiore urbe conditum, ob finium aedi- 320 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale filiorumque eiusdem urbis prolationem, fidelium commoditati atque divino cultui sueto decore peragendo non amplius respondet. Quapropter Exc.mus P. D. Franciscus Peralta et Ballabriga, Epi­ scopus Victoriensis, nuper ab Apostolica Sede expostulavit ut tem­ plum Beatae Mariae Virgini Immaculatae Matri Ecclesiae sacrum et in media urbe extructum ad dignitatem et fastigium ecclesiae concathe- dralis eveheretur. Porro haec Sacra Congregatio pro Episcopis, vigore specialium facultatum a Summo Pontifice Paulo, Divina Providentia Pp. VI, sibi tributarum, re mature perpensa habitoque favorabili voto Exc.mi P. D. Aloisii Dadaglio, Archiepiscopi tit. Leriensis et in Hispania Nuntii Apostolici, rata id in animarum bonum cessurum, porrectis precibus annuendum censuit. Quapropter praesenti Decreto, perinde valituro ac si Apostolicae sub plumbo Litterae datae forent, praefatum templum in urbe Victo- riensi exstans Deo in honorem Beatae Mariae Virginis Immaculatae Matris Ecclesiae dicatum, ad dignitatem et fastigium ecclesiae conca­ thedralis evehit, ita ut in eadem ecclesia cathedra episcopalis erigi possit et Capitulum cathedrale divina officia, ad normam iuris, persol­ vere valeat. Ad haec vero exsecutioni mandanda S. Congregatio pro Episcopis memoratum Exc.mum P. D. Aloisium Dadaglio deputat, necessarias et opportunas eidem tribuens facultates etiam subdelegandi, ad effec­ tum de quo agitur, quemlibet virum in ecclesiastica dignitate consti­ tutum, onere ei imposito ad eandem Sacram Congregationem authen­ ticum exemplar actus peractae exsecutionis quam primum remittendi. Contrariis quibuslibet minime obstantibus. Datum Romae, ex Aedibus Sacrae Congregationis pro Episcopis, die 15 Martii anno 1972.

CAROLUS Card. CONPALONIERI, Praefectus L. © S. Ernestus Civardi, Archiep. tit. Serdicen., a Secretis Sacra Congregatio pro Gentium Evangelizatione 321

SACRA CONGREGATIO PRO GENTIUM EVANGELIZATIONE SEU DE PROPAGANDA FIDE

i PROVISIO ECCLESIARUM

Sanctissimus Dominus Noster Paulus Divina Providentia Pp. VI, successivis decretis Sacrae Congregationis pro Gentium Evangeliza­ tione seu de Propaganda Fide, singulas quae sequuntur Ecclesias de novo Pastore dignatus est providere, nimirum : die 15 Octobris 1971. — Titulari episcopali Ecclesiae Aurusulianensi praefecit R. P. Patricium Phunou-Ki-Hihifo Finau, e Societate Mariae, Vicarium Generalem Tonganae dioecesis, quem constituit Coadiutorem cum iure successionis Exc.mi P. D. Ioannis Huberti Macey Rodgers, Episcopi Tongani. die 6 Decembris. — Metropolitanae Ecclesiae Bangalorensi Exc. P. D. Packiam Arokiasamy, hactenus Episcopum Ootacamundensem. — Metropolitanae Ecclesiae Hyderabadensi R. D. Saminini Aru- lappa, e clero archidioecesis Madrapolitanae et Meliaporensis, Rectorem Collegii interdioecesani Maduraiensis. — Cathedrali Ecclesiae Armidalensi Exc. P. D. Henricum Iosephum Kennedy, hactenus Episcopum titularem Simingitanum. — Cathedrali Ecclesiae Iullundurensi, noviter evectae, R. P. Sym- phorianum Thomam Keeprath, Ordinis Fratrum Minorum Capucci- norum sodalem, e Palaiensi dioecesi. die 3 Februarii 1972. — Cathedrali Ecclesiae Coimbaturensi R. D. Emmanuelem Visuvasam, sacerdotem Maduraiensis archidioeceseos, curionem in civitate Irudayakovil nuncupata. Cathedrali Ecclesiae Civitatis Reginae seu Queenstovnensi, R. P. Ioannem Rosner, e Societate Apostolatus Catholici, Vicarium Gene­ ralem dioeceseos Oudtshoornensis. — Titulari episcopali Ecclesiae Obbensi R. P. Hervinum Hecht, e Congregatione Missionariorum Oblatorum B. V. M. Immaculatae, eiusdem Congregationis Provinciae Sudafricanae superiorem, quem deputavit Auxiliarem Exc.mi P. D. Ioannis Bokenfohr, Episcopi Kim- berleyensis. die 2 Martii. — Cathedrali Ecclesiae Lokossaénsi, R. D. Robertum

21 - A. A. S. 322 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale

Sastre, e clero autochthone eiusdem dioecesis, Vicarium Generalem Archidioeceseos Cotonuensis. — Titulari episcopali Ecclesiae Bagaiensi R. D. Laurentium Fuahea, e clero saeculari autochthone, quem deputavit Auxiliarem Exc.mi P. D. Michaelis Darmancier, Episcopi Vallisiensis et Futunensis. die 25 Martii. — Cathedrali Ecclesiae Ihosiensi R. P. Ioannem Vi- donem Rakotondravahatra, Missionariorum Dominae Nostrae a La Salette sodalem. — Cathedrali Ecclesiae Singidensi, noviter erectae, Exc. P. D. Ber­ nardum Mabula, hactenus Episcopum titularem Fidolomensem. — Cathedrali Ecclesiae Tamatavensi R. D. Hieronymum Razafin- drazaka, Vicarium Generalem Archidioeceseos Tananarivensis. — Titulari episcopali Ecclesiae Elotonensi R. P. Michaelem Irizar Campos, in religione Ioannem Cruz a Virgine Perdolente, Passionis Iesu Christi congregationis sodalem, quem deputavit Vicarium Aposto­ licum Yurimaguaensem. — Titulari episcopali Ecclesiae Umbriaticensi R. D. Renatum Iose­ phum Rakotondrabe, Vicarium Generalem Archidioeceseos de Diego Suarez, quem deputavit Auxiliarem Exc.mi P. D. Michaelis Henrici Canonne, Episcopi Tulearensis. die 7 Aprilis. — Titulari episcopali Ecclesiae Caput Cillensi Exc. P. D. Ioannem Hubertum Macey Rodgers, hactenus Episcopum Ton- ganum.

II NOMINATIONES

Decretis ut infra datis, Sacra Congregatio pro Gentium Evangeli­ zatione seu de Propaganda Fide ad suum beneplacitum renunciavit : die 3 Martii 1972. — R. P. Antonium I. Ruiz, Instituti Yaruma- lensis pro Missionibus ad exteras Gentes socium, Administratorem Apostolicum « ad nutum Sanctae Sedis » vicariatus apostolici Bonaven- turensis. die 10 Martii. — R. P. Vitalem Djebarus, Societatis Verbi Divini sodalem, Administratorem Apostolicum « sede vacante » dioecesis Ru- tengensis. die 21} Martii. — R. P. Antonium Ferrandiz Morales, ex Ordine Fra­ trum Minorum Capuccinorum, Praefectum Apostolicum Praefecturae Apostolicae Sancti Andreae et Providentiae. die 25 Martii. — Exc. P. D. Gabrielem Lee Kap-Sou, Episcopum titularem Catabitanum, Administratorem Apostolicum « sede plena )) dioecesis Pusanensis. Sacra Congregatio pro Causis Sanctorum 323

SACRA CONGREGATIO PRO CAUSIS SANCTORUM

i FLAVIOBRIGENSI

Beatificationis et canonizationis Servae Dei Mariae a Corde Iesu (Sancho de Guerra), fundatricis Congregationis Sororum Servorum Iesu.

SUPER DUBIO

An introducenda sit eius Causa

Ad orandum Patrem in solitudinem recedere indeque aegrotis sub­ venire (cfr. Luc. 9, 10-11), primae et praecipue partes fuerunt Dei Fa­ mulae Mariae a Corde Iesu, quae simul ad id contulit, ut haec verba Concilii Vaticani Secundi ad effectum deducerentur : Sollicite atten­ dant religiosi, ut per ipsos Ecclesia revera Christum in dies melius commonstret, vel in monte contemplantem, vel aegrotos et saucios sanan­ tem ... semper autem voluntati Patris qui eum misit oboedientem (Lu­ men gentium, 46). Huic Christi ancillae, Victoriae in Hispania die 7 Septembris anno 1842 natae, Maria Iosepha nomen in baptismate die altero datum est, ac secundo post anno sacrum collatum chrisma. Eidem parentes fue­ runt Barnabas Sancho et Petra de Guerra, loco victuque tenues. Ex animi propensione segregem puella malebat agere vitam, communium litterarum futura potius ignara; at, divina inhabitante gratia, vigili animo ad superna ferebatur addiscenda praecepta, necnon et altiora perscrutanda consilia. Sexdecim annorum adulescens Matritum, parentum dicto obsecuta, in cognatorum familiam se recepit; ubi, spiritus moderatore assen­ tiente, vivendi consuetudinem elegit saeculo prorsus non conformatam (cfr. Rom. 12, 2). Quapropter, die 3 Decembris a. 1864, Congregationem Servarum Mariae ingressa est, a S. Maria Torres Acosta recens insti­ tutam. Matriti subinde tabe affectis, aliisque Metimnae Agri et Genuae Orsorum morbo laborantibus, laudabili succurrit navitate. 324 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale

De sua tamen perficienda vocatione dubiis angebatur, quippe cum aptiora quaeritaret subsidia ad vitam agendam in Deo crebra oratione magis absconditam (cfr. Col. 3, 3), at iuvandis invalidis nihilominus parem. Igitur, elapsis votis in quinquennium nuncupatis, prudentium virorum consilio et Toletani archiepiscopi permissu, anno 1871 Flavio- brigam perrexit ubi, novae extitit religiosae familiae auctrix, ab epi­ scopo Victoriensi anno 1874 approbatae et a Leone XIII anno 1886 con­ firmatae. Huius Congregationis sodales Servae Iesu appellatae sunt, legifera autem mater Maria a Corde Iesu vocata, quae sibi ac sororibus, exemplo a S. Maria Torres Acosta sumpto, munus aegrotos domi curandi prae­ stituit, secundum evangelicum effatum : « Infirmus eram et visitastis me » (Mt. 25, 36). Post emissa vota anno 1875, suprema moderatrix ipsa fuit electa : quo munere, Apostolica annuente Sede, perpetuo fungi ei licuit, quamvis corporis et animi laborum non expers, ita ut infirma fieret cum infir­ mis (cf. 1 Cor. 9, 22). In urbe Flaviobriga, Hispanice Bilbao dicta, die 20 Martii a. 1912 dierum et meritorum cursum sancte explevit. Propter virtutum eius famam, quae vigere non desiit, Processus Ordinarius super eadem, una cum scriptis perquisitis et cultu liturgico non praestito, in Curia Flaviobrigensi annis 1951-1954 constructus est atque ad S. B. C. transmissus, quae die 13 Maii a. 1956 de scriptis recognitis decretum edidit. Cum ergo disceptaretur de Servae Dei causa introducenda, postulatore Rev. P. Theodoro Zamalloa O. SS. Tr. instante, peculiaris Congressus S. Congregationis pro Causis Sanctorum die 11 Maii a. 1971 favorabile responsum dedit. Quod Patres Cardinales sua sententia auxerunt in peculiari Congregatione die 13 Iulii eodem anno habita cum, relatore Silvio Card. Oddi, censuerunt Causam introducendam esse, si Summo Pontifici placuisset. Igitur subsignata die, referente de praemissis omnibus infrascripto Cardinali, Paulus Papa Sextus hanc sententiam ratam habuit et con­ firmavit. Datum Romae, die 7 Ianuarii a. D. 1972.

PAULUS Card. BERTOLI, Praefectus L. ©• S. Sß Ferdinandus Antonelli, Archiep. tit. Idicren., a Secretis Sacra Congregatio pro Causis Sanctorum 325

II SERENENSIS

Beatificationis et canonizationis Servi Dei Mariani Avellana, Congrega­ tionis Missionariorum Filiorum Immaculati Cordis B. M. V.

SUPER DUBIO

An introducenda sit eius Causa

Missionarius intrat in vitam et missionem Eius qui <( semet ipsum exinanivit formam servi accipiens )) (Phil. 2, 7). Ideo paratus esse debet ad vitam stare vocationi suae, renuntiare sibi et omnibus quae hucusque sua habuit, et omnibus omnia sese facere. Annuntians Evan­ gelium in gentibus, cum fiducia notum faciat mysterium Christi, pro quo legatione fungitur, ita ut in Ipso audeat, prout oportet, loqui, scandalum crucis non erubescens (Conc. Vat. II, Decr. de activ. mission, eccl. Ad gentes divinitus, 24). In hanc vitam et missionem Christi Domini et Ecclesiae penitus penetravit Servus Dei Marianus Avellana et crucis scandalum non solum non erubuit, verum etiam amavit aliosque ut illud agnoscerent et amarent, vehementer contendit. Is in pago dioecesis Oscensis Almudévar, in Hispania, die 16 mensis Aprilis anno 1844 natus est; quem parentes Franciscus et Raphaela, pii et honesti agricolae, eodem die baptizari Aliumque Dei esse volue­ runt. A parentibus sedulo conformatus pietate christiana, Sacramento confirmationis roboratus, pane vitae aeternae altus, cum germen voca­ tionis sacerdotalis in animo percepisset, in Seminarium Oscense se con­ tulit, ibique pietate et alacritate studiis operam dedit. Minores ac Maiores Ordines rite suscepit, et studiorum curriculum probe emen­ sus, die 19 mense Aprili anno 1868, Christi sacerdos ordinatus est. Cum et voce et cantu haud parum valeret, beneficium in ecclesia Oscensi Sancti Petri assecutus est. Anno vero 1870 cum re familiari vexaretur, quae ex prospera adversa facta est, rerum mundi pertaesus, superna gratia movente, cum animo suo constituit inter Filios Immaculati Cor­ dis B. Mariae Virginis adscribi, quibuscum consuetudine et amicitia coniunctus erat. 326 Acta Apostolicae Sectis - Commentarium Officiale

Consilium tamen mundi vale dicendi propinquos, una excepta pia amita, celavit, iisque insciis Galliam perrexit et novitiatum in parva urbe P rades ingressus est. Ibi, summo conatu studium perfectionis aggressus est et haud pauca quae vitam saecularem sapiebant superans ac vincens, ad Dominum sincero animo se convertit ; cum autem in vir­ tutibus religiosis ediscendis et in regularum observantia exercenda ad­ modum assiduus fuisset, expleto probationis anno, vota religiosa die 29 Septembris a. 1871 emisit. Deinde, duos annos Thuirii in Gallia commoratus, a Superiore Generali Congregationis Claretianae electus est atque in nationem Chi- liensem missus ut per sacras missiones populares doctrinam ac pietatem christianam inter cives Chilienses redintegraret ; quod ab anno 1873 ad morte, indefessus perfecit, quam plurimos sacrarum missionum et exer­ citationum spiritualium cursus praedicans et ubique de animarum salute maxime sollicitus. In communitatibus Sancti Iacobi, La Serena, Vallis Paradisi, Cu- rico, Coquimbo, in quibus commoratus est et quarum nonnullas ut Superior rexit, observantia regulari et virtutum studio fratribus sem­ per singulari fuit exemplo. Anno vero 1903, cum in novam missionum sedem et centrum cum aliis duobus Missionariis se contulisset, et inde in vicinos pagos fre­ quens exiret, in locum Cerro Blanco venit ut metallicis missionem prae­ dicant; at ibi peripneumonia duplici correptus, post septem dies, in valetudinarium loci vulgo Carrizal Alto vectus est. Quod ubi ingressus est, suam domum, utpote pauperum propriam, maximo animi gaudio appellavit ; ibique die 14 mense Maio a. 1904 missione, quam a Domino et Ecclesia acceperat, fidelissime functus et extremam boni exempli suaeque sanctitatis testificationem omnibus exhibens, terrenam vitam cum superna patria commutavit. Sanctitatis fama, qua etiam vivens gavisus est, in dies percrebre- scente, et supernis quoque signis, quae eius apud Deum intercessione patrata dicebantur, accedentibus, processus ordinaria potestate in Curiis ecclesiasticis Serenen, et Oseen, annis 1921-1923 instructi sunt super fama sanctitatis vitae, virtutum et miraculorum in genere, super scriptis et super cultu liturgico eidem Servo Dei non praestito. Roga- toriales quoque processus in Curiis S. Fidei in Argentina et S. Iacobi in Chilia adornati sunt. Quae canonicae inquisitiones ad Apostolicam Sedem omnes trasmissae fuere. Postulatoriae etiam litterae Summo Pontifici adhibitae sunt, quibus Patres Cardinales, Archiepiscopi et Sacra Congregatio pro Causis Sanctorum 327

Episcopi plures, virique tam ecclesiastica quam civili dignitate in­ signes, effiagitabant ut beatificationis causa Servi Dei introduceretur. Servatis itaque de iure servandis ac scriptis Famuli Dei rite per­ pensis, Sacra Rituum Congregatio, Pio Papa XII approbante, die 25 Iulii a. 1952 edixit ad ulteriora procedi posse. Instante denique Rev. P. Gerardo Ruiz, Postulatore generali Con­ gregationis Missionariorum Filiorum Immaculati Cordis B. M. V., habi­ tus est die 20 mensis Iulii anno 1971 Congressus Peculiaris S. Congre­ gationis pro Causis Sanctorum, quem secuta est Congregatio Peculiaris diei 9 Novembris eodem anno, in qua E.mus Cardinalis Ephraem Forni, huius Causae Ponens seu Relator, dubium proposuit discutiendum : An introducenda sit causa beatificationis in casu et ad effectum de quo agitur, et de ea rettulit. Patres autem Cardinales, qui convenerant, omnibus mature perpensis, suffragium tulerunt affirmativum, causam videlicet introducendam esse, si Summo Pontifici placuisset. Facta postmodum, die 7 Ianuarii anni huius, de praemissis omnibus Paulo Papae VI per infrascriptum Cardinalem relatione, Sanctitas Sua sententiam Patrum Cardinalium ratam habuit et confirmavit. Datum Romae, die 7 Ianuarii a. D. 1972.

PAULUS Card. BERTOLI, Praefectus L. © S. £& Ferdinandus Antonelli, Archiep. tit. Idicren., a Secretis

III VERULANA

Canonizationis Beatae Mariae Fortunatae Viti, monialis Ordinis Sancti Benedicti.

SUPER DUBIO

An resumenda sit eius Causa

Octavo die mensis Octobris, anno millesimo nongentesimo sexa­ gesimo septimo, quem Fidei excolendae constituit ob memoriam prin­ cipum Apostolorum Petri et Pauli, Summus Pontifex Paulus Sextus Beatorum Caelitum honoribus cumulavit Mariam Fortunatam Viti, Virginem Benedictinam, eam proponens veluti exemplum ac testem 328 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale fidei, qua totis viribus Deo adhaeretur (cf. A.A.S. 59 [1967] 955-960). Eius autem sanctitatis famam, non modo perseverantem, verum etiam in dies crescentem, Deus adhuc comprobare videtur caelestibus gratiis et signis, eadem, ut fertur, intercedente, concessis. Quamobrem Rev.mi Episcopi Verulan.-Frusinaten., Alatrin., Ferentin., Assisien., Abba- tesque Ordinarii Montis Casini et Sublacensis, Abbas Primas Con­ foederationis Praesidesque Congregationum Ordinis Sancti Benedicti necnon christifideles plurimi Romanum Pontificem adprecati sunt ut eiusdem Beatae causa canonizationis resumeretur. Instante igitur Rev. P. Engelberte Giersbach O.S.B., huius Causae Postulatore, Rev.mus Dominus Pericles Cardinalis Felici, Causae Ponens seu Relator, in peculiari Congregatione die 13 Iulii a. 1971 celebrata, dubium proposuit discutiendum, nimirum : An resumenda sit causa canonizationis in casu et ad effectum de quo agitur, et de ea rettulit. Et Patres Cardinales, attenta quoque favorabili opinione Con­ gressus Ordinarii S. Congregationis pro Causis Sanctorum die 4 Iunii eodem anno habiti, omnibus mature deliberatis, affirmando respon­ derunt de resumenda causa, si Summo Pontifici placuisset. Quibus de rebus facta subscripto die Paulo Papae Sexto per infra­ scriptum Cardinalem relatione, Sanctitas Sua sententiam Patrum Car­ dinalium ratam habuit et confirmavit. Datum Romae, die 7 Ianuarii a. D. 1972.

PAULUS Card. BERTOLI, Praefectus L. © S. £& Ferdinandus Antonelli, Archiep. tit. Idicren., a Secretis Sacra Romana Rota 329

ACTA TRIBUNALIUM

SACRA ROMANA ROTA

Citatio edictalis

ROMANA Nullitatis matrimonii (De Luca - D'Agostino)

Cum ignoretur locus actualis commorationis dominae Esperiae d'Ago­ stino, conventae in causa de qua supra, eandem citamus ad comparen­ dum aut per se aut per procuratorem legitime constitutum, coram Tri­ bunali S. Romanae Rotae (Piazza della Cancelleria, 1 - Roma), in diem 10 iunii 1972, hora undecima, pro concordatione vel subsignatione sequentis dubii :

An constet de matrimonii nullitate, in casu.

Ordinarii locorum, Parochi et fideles, qui notitiam habuerint actua­ lis commorationis praedictae dominae Esperiae D'Agostino, curare de­ bent ut ipsa de hac edictali citatione rite moneatur. *

Angelus Di Felice, Ponens

Ex Cancellaria Tribunalis S. R. Rotae, die 12 mensis aprilis a. 1972.

Raphael Funghini, Notarius

* Etant inconnu le lieu de la demeure actuelle de M.me Hespérie d'Agostino, défenderesse en cette cause, nous la citons à comparaître, par propre personne ou par un procureur légitimement constitué, au siège du Tribunal de la S. Rote Romaine (Roma, Palazzo della Cancelleria), le 10 juin 1972, à 11 heures, pour concorder ou souscrire le doute ci-dessous rapporté :

Conste-t-il de la nullité du mariage, dans le cas? Les Ordinaires des lieux, les curés, les fidèles ayant connaissance du lieu de la résidence de ladite M.me Hespérie d'Agostino, devront, dans la mesure du possible, l'avertir de la présente citation. 330 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale

DIARIUM ROMANAE CURIAE

Giovedì 23 Marzo 1972, il Santo Padre Paolo VI ha ricevuto in solenne Udienza, per la presentazione delle Lettere Creden­ ziali, Sua Eccellenza il Signor FRANÇOIS GUILLAUME, Amba­ sciatore Straordinario e Plenipotenziario di Haiti.

Lunedì 27 Marzo 1972, il Santo Padre Paolo VI ha ricevuto in solenne Udienza, per la presentazione delle Lettere Creden­ ziali, Sua Eccellenza il Signor FRANCISCO ROMERO LOBO, Am­ basciatore Straordinario e Plenipotenziario del Venezuela.

SEGRETERIA DI STATO

NOMINE

Il Santo Padre Paolo VI ha conferito: 15 marzo 1972. A S. E. il sig. Cardinale Gonfalonieri Carlo, il Titolo della Chiesa Suburbicaria di Galestrina, tra­ sferendolo dal Titolo presbiterale di S. Agne­ se fuori le mura. » » » A S. E. il sig. Cardinale Marella Paolo, il Titolo della Chiesa Suburbicaria di Porto e Santa Rufina, trasferendolo dal Titolo presbiterale di S. An­ drea delle Fratte. » » » A S. E. il sig. Cardinale Traglia Luigi, il Titolo della Chiesa Suburbicaria di Albano, trasferendolo dal Titolo presbiterale di S. Lorenzo in Da­ maso.

Il Santo Padre, Paolo VI, ha approvato la nuova composizione della Com- missione per la tutela dei Monumenti storici ed artistici della Santa Sede: 20 marzo 1972. Presidente: S. E. Mons. Fallani Giovanni; Membri: S. E. Don Giulio dei Marchesi Sacchetti, S. E. il Conte Ing. Galeazzi Enrico, il Prof. Magi Fi­ lippo, il Dr. Redig de Campos Deoclecio, Mons. Francia Ennio, il Prof. De Angelis d'Ossat Guglielmo, l'Ing. Cherubini Edoardo, Fing. Vacchini Francesco, il Prof. Carbonara Pa­ squale; Segretario: F Avv. Trocchi Vittorio. Diarium Romanae Curiae 331

Il Santo Padre, Paolo VI, approvando la votazione fatta dagli E.mi Cardinali Vescovi titolari delle Chiese Suburbicarie, ha nominato : 24 marzo 1972. S. E. il sig. Cardinale Cicognani Amleto Giovanni, del Titolo della Chiesa Suburbicaria di Frascati, Decano del Sacro Collegio. » » » S. E. il sig. Cardinale Traglia Luigi, del titolo della Chiesa Suburbicaria di Albano, Sotto-Decano del Sacro Collegio.

Con Biglietti della Segreteria di Stato il Santo Padre Paolo VI ha nominato : 8 aprile 1972. Il Prof. Alessandrini Federico, Direttore della Sala Stampa della Santa Sede. » » » Il Rev. Levi Virgilio, Vice-Direttore de L'Osservatore Romano. 15 » » I Rev.di P. John Rotelle, O.S.A. e D. José Dimás Sobe- ral, Consultori della Sacra Congregazione per il Culto Divino.

Con Biglietti della Segreteria di Stato il Santo Padre Paolo VI ha nominato : Protonotari Apostolici soprannumerari: 29 maggio 1971. Mons. Avenido Tommaso (Dumaguete). 15 luglio » Mons. Gillon Luca (Mechelen-Brussel). 13 settembre » Mons. Mahoney Giacomo P. (New York). 2 ottobre » Mons. Tumbocon Cicerone (Jaro). 15 » » Mons. Wludyga Stanislao (Kielce). 18 » » Mons. Weinberger Ferdinando (Linz). I novembre » Mons. Domaranczyk Giovanni (Czestochowa). II » » Mons. Madden Giacomo (Sydney). 29 dicembre » Mons. Chiavazza Carlo (Torino).

Prelati d'onore di Sua Santità: 4 maggio 1971. Mons. Deignan Francesco Giuseppe (Wollongong). » » » Mons. Gallagher Francesco Pietro (Wollongong). » » » Mons. Mulheron Evans Giacomo (Wollongong). » » » Mons. O'Reilly Matteo Eriberto (Wollongong). 29 » » Mons. Ferraron Antonio (Dumaguete). 12 giugno » Mons. Coffey Patrizio (Port Pirie). » » » Mons. Raimondo Ignazio (Port-Pirie). 10 luglio » Mons. Bernacki Zbignievo Stanislao (Tarnów). 16 » » Mons. Jackanich Giuseppe (Passaic dei Ruteni). » » » Mons. Koval Giovanni (Passaic dei Ruteni). » » » Mons. Sokol Andrea (Passaic dei Ruteni). 6 agosto » Mons. Chehanski Stefano (Philadelphia degli Ucraini). 1 settembre » Mons. Reyes y Domínguez Raffaele Angelo (Granada di Nicaragua). 332 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale

10 settembre 1971. Mons. Frey F. Andrea (Baton Eouge). 13 Mons. Oasserly Giovanni J. (New York). » » Mons. Connors Guglielmo J. (New York). » Mons. Devlin Giuseppe M. (New York). » » » Mons. Gartland Tommaso A. (New York). » » Mons. Griffin Francesco X. (New York). » Mons. Hicks Aroldo E. (New York). » » » Mons. Hudacek Stefano J. (New York). » » » Mons. Kane Cristoforo G. (New York). » » Mons. Kane Roberto J. (New York). » » » Mons. Kowsky Giovanni J. (New York). » » Mons. Luedke Riccardo A. (New York). » » Mons. McDermott Giacomo M. (New York). » » » Mons. McMahon Guglielmo J. (New York). » » » Mons. Murphy Giorgio J. (New York). » » Mons. O'Donohue Giovanni J. (New York). » » Mons. Rinschler Guglielmo J. (New York). » » Mons. Sullivan Daniele L. (New York). » » Mons. Walsh Giacomo J. (New York). » » » Mons. Welsh Davide B. (New York). 22 » Mons. Barden Antonio (Geraldton). » » » Mons. Long Eduardo (Baphoe). 2 ottobre Mons. Garcia Barberena Tomaso (Avila). 15 » Mons. Martos Cabeza Castro (Jaén). » » Mons. Karlik Wladislao (Czçstochowa). » » Mons. Skrzypiec Adamo (Czçstochowa). » » » Mons. Wojas Stanislao (Kielce). 24 » Mons. Crudo Giuseppe (Bari). 26 » Mons. Shiggins Guglielmo J. (Ferns). 27 » Mons. Krajewski Vincenzo (Lomza). » » Mons. Srzednicki Alessandro Giuseppe (Lomza) Mons. Wierzbowski Giuliano (Lomza). 1 novembre Mons. Szymecki Stanislao (Katowice). » Mons. Trocha Giovanni (Katowice). Mons. Kulikowski Ceslao (Warmia).

c o » » » » » Mons. Grajnert Giovanni Paolo (Wloclawek). 11 » » Mons. Spinelli Alfredo (Nardo). 16 » » Mons. Di Fabio Amerigo (Lanciano). 18 Mons. Bizun Stanislao (Krakow). » » » Mons. Majger Giuseppe (Krakow). 27 » » Mons. Giglio Paolo (Malta). 29 » Mons. Poupard Paolo (Angers). 10 dicembre Mons. Gómez Ledo Avelino (Madrid). 15 Mons. Curley Ugo (Tuam).

Cappellani di Sua Santità: 20 maggio 1971. Mons. Pinzenöhler Giuseppe (Wien). 29 » » Mons. Cordoncillo Onesimo (Dumaguete). 12 giugno » Mons. Cilleros Hernandes Baldomero (Ciudad Rodrigo). Diarium Romanae Curiae 333

23 luglio 1971. Mons. Camacho Fernandez Giovanni (La Paz). » » » Mons. Curcuy Cadena Primitivo (La Paz). » » » Mons. Lezana Mario (Tarija). 2 agosto » Mons. Krochmalny Alessandro (Philadelphia degli Ucraini). 6 » » Mons. Müller Gerardo (Wien). 25 » » Mons. O'Flaherty Giovanni (Sydney). 1 settembre » Mons. Bolaños y Domínguez Alessandro (Granada di Nicaragua). 13 » » Mons. Kenney Lorenzo (New York). » » » Mons. Buvo Giovanni A. (New York). 9 ottobre » Mons. Wallner Giuseppe (Eisenstadt). 15 » » Mons. Joniak Stefano (Czçstochowa). » » » Mons. Lopacinski Stanislao (Czestochowa). » » » Mons. Karcz Adolfo (Kielce). » » » Mons. Mudyna Boleslao (Kielce). » » » Mons. Skrobisz Felice (Kielce). » » » Mons. Wielgus Wojtechus (Kielce). » » » Mons. Jaworski Mariano (Lwów). » » » Mons. Klos Giuseppe (Lwów). » » » Mons. Szurlej Giovanni (Lwów). » » » Mons. Woronowski Francesco (Lwów). » » » Mons. Helka Antonio (Poznan). » » » Mons. Peter Michele (Poznan). » » » Mons. Wciorka Lodovico (Poznan). » » » Mons. Konieczny Lodovico (Warszawa). » » » Mons. Nowak Felice (Warszawa). » » » Mons. Skrzypczak Stanislao (Warszawa). » » » Mons. Bober Edoardo (Breslavia). » » » Mons. Kozak Giovanni (Breslavia). » » » Mons. Kurzak Sigismondo (Breslavia). » » » Mons. Pazdur Giuseppe (Breslavia). » » » Mons. Raczka Ladislao (Breslavia). 24 » » Mons. Kat Andrea Giovanni Maria (Haarlem). 1 novembre » Mons. Bista Stanislao (Katowice). » » » Mons. Chwila Stanislao (Katowice). » » » Mons. Durczok Silvestro (Katowice). » » » Mons. Marklowski Corrado (Katowice). » » » Mons. Smandzich Giuseppe (Katowice). » » » Mons. Brocki Alfonso (Warmia). » » » Mons. Ilwicki Pietro (Warmia). 3 » » Mons. Besten Alberto (Essen). » » » Mons. Olejnik Stanislao (Wloclawek). » » » Mons. Mazierski Stanislao (Wloclawek). » » » Mons. Wojciechowski Ceslao (Wloclawek). 10 » » Mons. Geiger Walter (Freiburg im Breisgau). 11 » » Mons. Burdisso Giuseppe (Foligno). » » » Mons. Grichting Paolo (Sion). 12 » » Mons. Delle Donne Antonio (Nardo). 334 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale

13 novembre 1971. Mons. North Cirillo (Dublin). 16 » » Mons. Ferrerò Secondo Otero Enrico (Barcelona in Ve­ nezuela). 18 Mons. Bardecki Andrea (Krakow). » Mons. Laczek Mariano (Krakow). » Mons. Halla Bruno (Krakow). » Mons. Krupinski Giovanni (Krakow). Mons. Macharski Francesco (Krakow). » Mons. Marszowski Stefano (Krakow). Mons. Przybszewski Boleslao (Krakow). » Mons. Puczka Ladislao (Krakow). » Mons. Sarna Boleslao (Krakow). » Mons. Walen Andrea (Krakow). » Mons. Znamirowski Enrico (Krakow). 27 Mons. Bellucci Gino (Colle Val d'Elsa). 29 Mons. Muhoho Kamau Giorgio (Nairobi). 4 dicembre Mons. Magnani Rolando (Città di Castello). 5 » Mons. Siméic Milan (Rijeka-Senj). 17 » Mons. Simeoni Guglielmo (Udine). 21 » Mons. Carnevale Maffé Carlo (Vigevano). » » Mons. Masperi Felice (Vigevano). » » Mons. Pavesi Francesco (Vigevano). 23 » Mons. Battaglia Oscar (Norcia). 4 gennaio 1972. Mons. Testoni Enrico (Bologna). 10 » » Mons. Giacomazzo Lino (Padova).

ONORIFICENZE Con Brevi Apostolici il Santo Padre Paolo VI ha conferito: La Gran Croce dell'Ordine Piano: 28 ottobre 1971. Al sig. Müller Gerardo (Rottenburg). 4 gennaio 1972. A S. E. Le Fitawrari Kidane Mariam Hailé (Etiopia).

La Gran Croce dell'Ordine di san Gregorio Magno, classe civile: 28 agosto 1971. Al sig. Hefel Ernesto (Salzburg).

La Gran Croce dell'Ordine di san Silvestro Papa: 17 novembre 1971. A S. E. Mohammed Tewfi Oweida (Repubblica Araba d'Egitto).

Con Biglietti della Segreteria di Stato il Santo Padre Paolo VI ha conferito : La Commenda con Placca dell'Ordine di san Gregorio Magno, classe civile: 21 ottobre 1971. Al sig. Pabeschitz Rodolfo (Wien). » dicembre » Al sig. Arambarri Rodolfo (Repubblica Argentina). Diarium Romanae Curiae 335

La Placca dell'Ordine di san Gregorio Magno, classe civile: 16 ottobre 1971. Al sig. Vanura Giovanni (Wien). 9 novembre » Al sig. Orlando Giuseppe (Milano).

La Commenda dell'Ordine di san Gregorio Magno, classe civile: 20 maggio 1971. Al sig. Vogler Carlo (Wien). 10 ottobre » Al sig. Checchi Ercole (Eavenna). 11 » » Al sig. Corsoi Edoardo (Sydney). » » » Al sig. Maclurcan Donaldo (Sydney). » » Al sig. O'Neil Giovanni (Sydney). » » » Al sig. Ryan Barry (Sydney). » » » Al sig. Ryan Kevin (Sydney). 1 novembre » Al sig. Van-Noten Giovanni Battista (Antwerpen). 5 » » Al sig. Marcocci Giuseppe (Pisa). 9 » » Al sig. Canti Mario (Milano). » » » Al sig. Furia Franco (Milano). » » » Al sig. Lugaro Natal Mario (Milano). » » » Al sig. Marzorati Cesare (Milano). » » » Al sig. Masina Emilio (Milano). » » » Al sig. Pavesi Dionigi (Milano). 12 » » Al sig. Girotti Raffaele (Roma). 16 » » Al sig. Lapenna Enrico (Roma). 7 dicembre » Al sig. Bellemo Mario (Como). 10 » » Al sig. Duri Settimio (Udine). 15 » » Al sig. Illuminati Angelo (Italia). 21 » » Al sig. Bazzoni Giovanni (Ravenna). 22 » » Al sig. Del Debbio Enrico (Roma). 12 gennaio 1972. Al sig. Ferrini Benvenuto Tullio (L'Aquila). » » » Al sig. Pizzoferrato Luigi (L'Aquila). » » Al sig. Masi Ferdinando (Vicenza). 18 » » Al sig. Lemos Giorgio (Turchia). Il Cavalierato dell'Ordine di san Gregorio Magno, classe civile: 27 aprile 1971. Al sig. Fourre Tommaso Eugenio (Santa Rosa in Cali fornia). » » » Al sig. Scheider Carlo (Santa Rosa in California). 16 luglio Al sig. Puhac Giorgio (Passaic dei Ruteni). » » Al sig. Zeleznock Pietro (Passaic dei Ruteni). 12 agosto » Al sig. Barone Peter (San Diego). 14 ottobre » Al sig. Moffarts Pietro (Liège). » » » Al sig. Schuermans Roberto (Liège). 15 » Al sig. Hildebrandt Casimiro (Chelmno). » » Al sig. Jankowski Costantino (Warszawa). 24 » Al sig. Schwenk Giovanni Giacomo (Groningen). » » Al sig. Tuelen Lamberto Adriano ('s-Hertogenbosch). 1 novembre » Al sig. Di Martino Ermanno (Roma). » » » Al sig. Den Boogert Cornelio Giovanni (Rotterdam). 336 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale

3 novembre 1971. Al sig. Gaiazzo Francesco (Lyon). » » » Al sig. Thevenet Enrico (Lyon). 4 » » Al sig. Groot Lodovico Maria Giuseppe (Roermond). » » » Al sig. Donkers Giovanni ('s-Hertogenbosch). » » » Al sig. Van-Den Hout Francesco Antonio ('s-Hertogen­ bosch). Al sig. Sabri Naon Guazzi (Babilonia dei Caldei). 9 Al sig. Galli Giacomo (Milano). » Al sig. Pianta Cesare (Milano). 11 Al sig. McNamafa Paolo (Darwin). 12 AI sig. Philips Federico Giuseppe Mario (Haarlem). » Al sig. Macchi del Sette Francesco (Milano). » Al sig. Van Mackelenbergh Ambrogio Antonio Maria ('s-Hertogenbosch). 13 » Al sig. Bargiotti Carlo (Pesaro). 22 » Al sig. Öomen Cornelio Giacomo Francesco (Groningen). 28 » Al sig. Agniel A. (Lyon). » » Al sig. Dalery Giovanni (Lyon). 17 dicembre Al sig. Apap-Bologna Alessandro (Malta). Al sig. Harding Guglielmo (Malta). Al sig. Montanari Gauci Antonio (Malta). )) » » AAll Sisigg . Tonna Emanuele (Malta). 12 gennaio 1972. Al sig Esposito Amedeo (L'Aquila).

NECROLOGIO

6 aprile 1972. Mons. Raspini Maurizio, Vescovo tit. di Sebarga. » » » Mons. Martin del Campo Padilla Manuel, Arcivescovo di Morelia. 14 » » Mons. Holland Ioseph Gerald, già Vescovo di Keta. 28 » » Mons. Leverman Alfred Bertram, già Vescovo di Saint John, N. B. An. et vol. LXIV 31 Maii 1972 N. 5

ACTA APOSTOLICAE SEDIS

COMMENTARIUM OFFICIALE

Directio: Palazzo Apostolico - Città del Vaticano — Administratio: Libreria Editrice Vaticana

ACTA PAULI PP. VI

EPISTULAE

I Ad E.mum P. D. Villelmum S. R. E. Cardinalem Conway, Archiepiscopum Armachanum, quem Legatum deligit ut celebritatibus praesideat in urbe Indica v.d. Madras peragendis, ob undevicesimum volventem saeculum ex quo S. Thomas Apostolus martyrium subiit.

PAULUS PP. VI

Venerabilis Frater Noster, salutem et Apostolicam Benedictio­ nem. — Quemadmodum traditio a multo tempore animis insita refert, Sanctus Thomas, Christi Apostolus, anno LXXII, nempe ante xix sae­ cula, in India, quo Evangelii nuntium attulerat, pro Magistro suo sanguinem profudit. Huius memoriae causa Madraspoli, cuius in urbis regione Mylapore nuncupata praeclarum surgit templum, eius­ dem Apostoli sepulcro conspicuum, sollemnia mox agentur, advena- rum frequentia, uti praevidetur, insignia. Pastorali autem sollicitu­ dine ducti, Praesules Indiae statuerunt, ut hae celebritates potius pietatis studio necnon rebus ad cultum ingenii pertinentibus, quam externa magnificentia commendarentur. Re quidem vera ipsum Thomae Apostoli nomen fidei donum ob mentis oculos ponit, cum ipsi Dominus dixerit : « Beati qui non vi­ derunt et crediderunt »-1 Est autem fides fundamentum vitae super -

1 Io. 20, 29.

22 - A. A. S. 338 Acta Apostolicae Sectis - Commentarium Officiale

naturalis, qua efficimur « divinae consortes naturae )).2 Huiusmodi ergo inaestimabile munus, a Salvatore acceptum, Thomas traditur in Indiam invexisse; quapropter sollemnibus, quae supra sunt dicta, merito et opportune haec est proposita brevis sententia : « Vita, quam participare studemus ». Qua quidem oblata occasione cogitatio Nostra ad illos fideles Indiae fertur, qui, e nomine Apostoli Thomae appellati, christianam legem per tot saeculorum seriem servarunt, flammam veluti alentes iis quoque temporibus, quibus ab occidente erant seiuncti. Magno sane gaudio afficimur, quod iidem, antiquum peculiaremque ritum retinentes, aetate recentiore incrementa feliciter ceperunt. Sed etiam extra horum sedes ac traditiones res catholica crevit, opera praesertim missionariorum, in quibus multi Hiberni cum laude recensentur, ita ut nunc ecclesiastica compago in tota India sit firmiter constituta ; satis est commemorare de sacra Hierarchia gentis istius propria et de vocationibus sacerdota­ libus et religiosis, quas notum est ibidem florere. Nos ergo, qui Ecclesiam in India praesentes contigimus, cum Nobis daretur ob Eucharisticum ex universo orbe Conventum, Bombayae con­ gregatum, in amplissima illa regione commorari, et qui populum istum singulari dilectione complectimur, ad Madraspolitanas celebrationes ani­ mum studiose dirigimus. Ut vero his aliquo modo intersimus, te, Vene­ rabilis Frater Noster, Missum Nostrum extra ordinem eligimus et nominamus, qui in iisdem coetibus Nostram geras personam. Nec dubi­ tamus, quin pro mentis dotibus, quibus ornaris, creditum officium sis frugifere gesturus. Pro eadem, quam praedicaverat, fide Sanctus Thomas Apostolus martyrium fertur subiisse. «Testes Dei sunt martyres. Deus testes habere voluit homines, ut et homines habeant testem Deum )).3 Testi­ ficatio catholicae veritatis — quamvis sine saevorum cruciatuum per- pessione — animis numquam satis inculcatur, cum ea plurimum valeat ad Regnum Dei amplificandum. Quod ipsum Concilium Oecumenicum Vaticanum Secundum aperte declaravit : « Sciant omnes, primum ac potissimum suum debitum pro fidei diffusione esse, vitam christianam profunde vivere )).4 Exoptamus igitur Deumque rogamus, ut huius officii adauctus sensus unus sit e fructibus salutaribus, quos e praedictis cele- britatibus oritur os esse licet sperare.

2 2 Petr. 1, 4. 3 S. Augustin. In ep. Io. ad Partii. 1, 2; PL 35, 1979. 4 Decr. de activ. mission. Ecclesiae Ad gentes divinitus, 36. Acta Pauli Pp. VI 339

Haec igitur dum pulsant animum Nostrum, tibi, Venerabilis Fra­ ter Noster, praeterea S. R. E. Cardinalibus Valeriano Gracias, Ar­ chiepiscopo Bombayensi, et Iosepho Parecattil, Ernakulamensis sedis Pastori, item dilecto Praesuli Madraspolitano et Meliaporensi Rayappa Arulappa, ceteris Indiae sacrorum Antistitibus et universis, qui sollem­ nia ista participabunt, Benedictionem Apostolicam, divinarum gratia­ rum auspicem, propensa caritate largimur. Datum Romae, apud Sanctum Petrum, die xvni mensis Martii, anno MCMLXXII, Pontificatus Nostri nono.

PAULUS PP. VI

II Exc.mo P. D. Iosepho Carraro, Veronensi Episcopo, cum sextum et deci­ mum expleretur saeculum ex quo S. Zeno, civitatis Episcopus atque Patro­ nus, in Domino obiit. PAULUS PP. VI

Venerabilis Frater, salutem et Apostolicam Benedictionem. — (( Verona fidelis » : hac appellatione urbs ista inclita gloriatur, quae praesidio Sanctorum Praesulum ac diligentium Pastorum navitate christianae religionis institutis inhaerere cognoscitur. In illis eminet Sanctus Zeno, quem ut Episcopum suum, numero octavum, atque ut Parentem et Patronum civitas eadem studiose veneratur. Huius piae mentium incitationis amplior nunc offertur occasio, siquidem xvi sae­ culum expletur, ex quo praeclarus ille vir, fulgore virtutum ornatus, in Domino obiit servi boni praemium accepturus. Fuit profecto Veronensis Ecclesiae Pater, quippe qui ethnicos, quo­ rum non pauci adhuc exstabant, ad Christi sequenda vestigia blande suaviterque attraheret,1 et communitatem constitueret christianam, pie­ tatis ardore illustrem. Cum enim novum Veronae templum dedicaret, haec verba fecit ad astantes : « Incomparabilis ... gloria ac vere Deo digna, cum uno consensu, una fide alter alterum commendans devo­ tione consimili convertuntur ad Deum et sacerdos et templum. Exsul­ tate igitur, fratres, aedificationemque vestram aede ista de novella cognoscite, cuius quoque capacitatem felici numero fecistis angustam ».2

1 Cfr. Zenonis Veronensis Tractatus, Corp. Christ., XXII (1971), II, 7, 8, pp. 174-175; I, 34, 3, p. 88. * Ibid., II, 6, 2, pp. 168-169. 340 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale

Quantum Sanctus Zeno sacrae tribuat Liturgiae excolendae peni­ tusque experiendae, eius Tractatus seu Sermones testantur, quibus praesertim verbum Domini explanat, neophytos affatur, paschale ex­ tollit mysterium, de virtutibus vitaque probe agenda exponit. Non solum ergo magistrum se praebet fidei, quam ab erroribus tum gras- santibus vult integram servatam, sed etiam rectos mores inter fideles salubriter promovet. Avaritiam perosus, liberalitatem, qua pauperibus succurreretur, instantius suasit caritatisque nobile prompsit praeconium : « O cari­ tas, quam pia et opulenta, quam potens ! Nihil habet, qui te non habet... Tu caecorum oculus. Tu pes claudorum. Tu scutum fidelissimum viduarum. Tu melior pupillorum, plus quam uterque parens. Tibi ocu­ los numquam siccos esse aut misericordia permittit aut gaudium ».3 Plu­ rimum quoque est ipse annisus, ut in christiana societate castitas et continentia florerent, copiosis verbis hoc animae corporisque efferens decus : «... quantum es miranda, pudicitia, quae aliter laudari te non vis quam ut custodiaris, solo bonae conscientiae ornamento contenta. Tu in virginibus felix, in viduis fortis, in coniugiis fidelis, in sacerdo­ tibus pura, in martyribus gloriosa, in angelis clara, in omnibus vero regina ».4 Haec — sunt quidem pauca — non propterea tantum attigimus, ut, praeteritum respicientes, laudes celebraremus eximii huius Pasto­ ris, sed etiam ut eum quasi filios suos, qui nunc sunt, alloquentem induceremus. Deum igitur enixe rogamus, ut sollemnia eius honori indicta fructus spirituales edant uberrimos atque illa veluti christiana imago, quam idem Praesul urbi ac dioecesi Veronensium impressit, clarius in dies splendeat atque irradiet. Hoc feliciter contingat, depre­ cante beatissima Virgine Maria, cuius ille egregius fuit ac disertus laudator. Dum haec pulsant animum Nostrum, tibi, Venerabilis Frater, quem sollertem novimus Sancti Zenonis in eius sede successorem, Auxiliari Episcopo tuo eidemque Vicario Generali, et omnibus curae tuae commissis Benedictionem Apostolicam, caelestis auxilii auspicem Nostraeque benevolentiae testem, libentissime impertimus. Datum Romae, apud Sanctum Petrum, die xii mensis Aprilis, anno MCMLXXII, Pontificatus Nostri nono.

PAULUS PP. VI 3 Ibid., I, 36, 9, p. 99. 4 Ibid., I, 1, 7, p. 13. Acta Pauli Pp. VI 341

NUNTII GRATULATOMI

I

Ad E.mum P. D. Laurentium S. R. E. Cardinalem Jaeger, Archiepiscopum Paderbornensem, decem condentem lustra ex quo sacerdotio est auctus.

Quae saepius ad te advolat cogitatio Nostra, ea attentiore animi studio plane oportet grata accurrat, cum recordationes tibi mox magno­ rum illucescent eventuum ; quinquagesimum enim ages sacerdotii nata­ lem et, haud paulo postea, octogesimum vitae tuae annum complebis. Properamus et gestimus bonis ominantibus verbis haec tibi honorare sollemnia pro benevolentia et existimatione, quibus in te, Venerabilis Prater Noster, ferimur, prorsus nescii utra magis sis dignus : nam utra­ que pectori Nostro inest, par alioque gradu est collocata. Imprimis gaudemus Nobis, gratulamur tibi, quod in longo curriculo vitae ad hanc stationem itineris pervenisti, haud fractis mentis et cor­ poris viribus, ac manere pergis indole generosus, in periculis interri- tus, in certando certamine fidei perquam promptus et strenuus. Amplo praeconio te honestare non dubitamus ob virtutes, quas, Pa- derbornensi archidioecesi moderandae praepositus et Episcopalis Con­ silii de Oecumenicis rebus praeses, praestitisti. Profecto in agendis rebus praeclari exempli facem praefers. In communi bono procurando, scientia a iustitia remota calliditas potius quam sapientia appellanda est. Tu hanc continenter vitas et fugis, atque fecundo foedere socians gravitatem morum cum comitate, fortitudinem et firmitatem cum cultu honestatis et decoris, factis et dictis specimen edis virilis dignitatis, quae summe decet Catholicae Ecclesiae Episcopos. Ex praeclara autem eruditione et doctrina, atque in primis ex pien­ issima religionis observantia haurire soles bene multis profutura con­ silia, consolationes, tutamina fidei, quam quaeris in te et in altaris mini­ stris et in populo Dei tuae curae commisso chrystallinam et adaman- tinam, dogmate et praeceptis integram, licet salutaribus novitatibus, quas huius saeculi spirituales necessitates poscunt, prudenter obnoxiam. Quapropter ad te referri possunt tersi venustique versus, quos Tullius Cicero in Ennio legit, iidemque in docendo, in agendo, in tolerando sint tibi extemporali calore profundendum argumentum : « Homo, qui erranti 342 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale comiter monstrat viam, / quasi lumen de suo lumine accendat facit : / Nihilo minus ipsi lucet, cum illi accenderit ».x Talis cum sis et esse velis adprobatione digni tenax propositi, diu vivas, felix vivas, invicto amore adspiciens in auctorem fidei et con­ summatorem Iesum,2 antiquis meritis serto tuo alia rutilantiora ad- diturus, auspice Deipara Virgine Maria, Matre Ecclesiae, laetitiae sanctae et spei bonae praestite. Haec flagrantibus votis postquam adprecati sumus, nihil Nobis restat, Venerabilis Frater Noster, nisi ut tibi, Episcopis Auxiliaribus tuis, et presbyteris et fidelibus universae Paderbornensis archidioe­ cesis, Apostolicam Benedictionem, supernae munificentiae pignus, per­ amanter impertiamus. Ex Aedibus Vaticanis, die xxi mensis Martii, anno MCMLXXII, Pon­ tificatus Nostri nono.

PAULUS PP. VI

II

Ad E.mum P. D. Iosephum S. R. E. Cardinalem Lefebvre, octogesimum diem natalem celebrantem. Cum sub exitum superioris anni quinquagesimum anniversarium diem sacerdotalis ordinationis eras celebraturus, diligentiae plenas ad te, Venerabilis Frater Noster, misimus Litteras, ac subinde percepi- mus repercussum vocis Nostrae sonum magno quidem cum delecta- mento : pro comperto enim habuimus te, e gratulantibus et bene omi­ nantibus verbis, solacium hausisse haud modicum. Nunc autem geminatur obviam data tibi scribendi occasio, gemi- natur tibi salutariter precandi sponte sua propensa voluntas : profecto continget, ut proximo medio mense Aprili natalem aetatis tuae agas octogesimum. Miram hanc nacti temporis opportunitatem, quae ex more maiorum bene cupientis linguae usum requirit, denuo et aperte obtestamur benevolentiam, qua reciprocante vinculo sanctorum commu­ nionis, Nos tibi iungi et adhaerere sentimus. Nunc vero confirmamus tunc promptum laudis praeconium ob egre­ gias animi laudes, quibus exornaris, et ob praeclara parta merita in Ecclesiae Matris nostrae diuturno et fideli ministerio, quin etiam id

1 De officiis, I, XVI. 2 Cfr. Hebr. 12, 2. Acta Pauli Pp. VI 343 iteramus et sollicitius etiam amplificamus recens expressa flagrantis­ sima vota. A Deo, qui ministris altare suum scandentibus sacerdotium sanctum integra renovat iuventa, quae, etiam corpore fatiscente, sapientis menti nescit languescere, hoc tibi enixe poscimus et oramus, ut vivifica suae gratiae praesentia et caelestibus sacramentis, in nobili ascensu virtu­ tum, te muniat, consoletur et ad meliora semper appetenda et asse­ quenda deducat. Haec sane tibi natalicia fausto eventu peragenti ex animo invoca­ mus, de felicitate tua semper solliciti : « Mittat tibi auxilium de sancto et de Sion tueatur te »-1 Te usque arctiore vinculo servum suum faciat et filium Ancillae suae, universalis matris et reginae, spei et laetitiae sanctae largifluae sequestrae, cuius patrocinio praesentes casus et futu­ ros eventus confidimus. Haec flagrantibus votis postquam ominati sumus, nihil Nobis deni­ que restat, nisi ut tibi, Venerabilis Frater Noster, Apostolicam Bene­ dictionem, abundantium supernorum munerum pignus, impertiamus. Ex Aedibus Vaticanis, die v mensis Aprilis, anno MCMLXXII, Pon­ tificatus Nostri nono.

PAULUS PP. VI

III

Ad E.mum P. D. Caesarem S. R. E. Cardinalem Zerha, octogesimum diem natalem celebrantem. A cotidianis sollicitudinibus apostolici ministerii, quibus saepe praegravi pondere premimur, animus Noster abstrahitur et exspectatum dulce accipit lenimen, cum fausta praebetur occasio aperte significandi singularem benevolentiam Nostram erga eos, qui seu episcopali munere fungendo seu potissimum in Romana Curia adiutricem operam navando egregie de catholico nomine merentur. Ut huiusmodi amabile quidem ofiicium tibi, Venerabilis Frater Noster, exhibeatur, id a Nobis plane postulat, sollemnis qui mox occur- ret eventus : octogesimum enim tuum perages natalem. Quibus in tem­ poris adiunctis post longi itineris emensa spatia quasi in statione quadam consistes, quo non multi numero fugaces brevis terrestris aevi viatores perveniunt, atque, cum ibi aliquantulum moratus praeterita

Ps. 19, 3. 344 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale

vitae tuae singillatim tecum consideratus, religiosa qua es indole, inde incitamentum capies ut Deo, largitori et datori omnium bonorum, sueto impensiores sol vas et agas grates. Profecto a iuvenilibus annis usque ad provectiorem aetatem dedit tibi divinae Providentiae adorandum consilium, ut Ecclesiae sanctae uti­ litati et decori sollerter servires. Praeter alia te dignum praeconio laudis ducimus, quod, cum Sacrae Congregationis pro Sacramentis a Secretis esses, ei accurate et diligenter consuluisti. A Rege saeculorum immortali et invisibili, sub cuius vexillis stre­ nue militas, cuius vultum contemplari desideras, magnis precibus poscimus et supplicamur, ut te firmum fide, vivifica caritate animatum, spei bonae cultorem tueatur, sospitet, muniat atque arctioribus usque vinculis faciat semper esse suum. Quocirca cura, ut in recte cogitando et perficiendo saepe ori tuo immurmuret, adipiscendae sanctitatis al­ taris ministris conspicua et grandis norma, illud sacri Psaltae effatum : (( Sit splendor Domini Dei nostri super nos, et opera manuum nostra­ rum dirige )).x Haec imo e pectore ominatis, nihil Nobis denique restat, nisi ut tibi, Venerabilis Prater Noster, Apostolicam Benedictionem, supernae munificentiae auspicem et pignus, peramanter impertiamus. Ex Aedibus Vaticanis, die VIII mensis Aprilis, anno MCMLXXII, Pon­ tificatus Nostri nono. PAULUS PP. VI

ALLOCUTIONES

I Iis qui interfuerunt secundo internationali Conventui, Romae habito, a Consociatione v. d. « Fraternité Catholique des malades et handicapés ». *

Chers Fils et chères Filles,

Nous remercions vivement Monseigneur Boillon d'avoir si aimable­ ment interprété vos sentiments. Soyez les bienvenus en cette maison ouverte à tous, mais plus spécialement aux malades, aux handicapés, à leurs amis, que le Seigneur Jésus rencontrait avec prédilection.

1 Ps. 89, 17.

* Die 8 mensis aprilis a. 1972. Acta Pauli Pp. VI 345

Vous avez tenu à choisir Rome comme lieu de votre second Congrès international. Nous vous félicitons de cet attachement filial que vous nous manifestez ainsi. Nous devinons votre bonheur de pouvoir prier au cœur de l'Eglise, près des tombeaux des apôtres Pierre et Paul : ils nous ont transmis la foi au Christ ressuscité qu'ils ont vu de leurs yeux. Nous vous souhaitons cette joie pascale et Nous espérons que vous tire­ rez grand profit de cette rencontre où vous êtes venus de tous les hori­ zons, et de la réflexion qu'elle vous a permise. Pour notre part, Nous voudrions simplement vous assurer de notre profonde affection, de notre paternel encouragement, de notre Béné­ diction Apostolique. Le Seigneur a demandé à ses apôtres d'apporter d'abord aux malades le réconfort de leur ministère,1 en gage du Royaume de Dieu tout proche. Mais à vrai dire, n'est-ce-pas Nous-même qui trou­ vons près de vous un réconfort, quand Nous voyons votre amitié, votre soutien fraternel, votre courage, votre volonté de vivre, votre espérance, votre foi? A nos yeux, vous revêtez l'aspect du Christ souffrant, tandis que dans vos cœurs brille déjà la lumière du Christ ressuscité. Oui, dans l'Eglise, vous êtes les pauvres de santé qui avez besoin de l'aide de vos frères bien-portants ; mais vous enrichissez ces frères parce que vous leur rappelez l'essentiel : l'espérance et l'amour. Que le Seigneur augmente en vous cette espérance. Le Dieu Créateur vous appelle vous aussi à participer, en responsables, à son œuvre mer­ veilleuse, à la développer, à la parfaire. Avec les talents qu'ils vous a confiés, et qu'il vous revient de découvrir et de faire fructifier, vous pouvez contribuer à construire un avenir plus beau, un monde plus riche de vitalité, une société plus fraternelle. Mais ce projet dépasse les forces de l'homme livré à lui-même. Le Christ a racheté ce monde de l'orgueil, de l'égoïsme, de la mort, au prix de son labeur humain, de ses souffran­ ces, de sa passion ou plus exactement au prix de l'amour avec lequel il les a assumés. Avec lui, vous êtes étroitement associés à cette œuvre de relèvement, de salut, d'enfantement laborieux d'un monde nouveau. Le Seigneur ressuscité vous apporte l'assurance qu'une telle existence, unie à la sienne et vécue dans la communion des saints, avec toute votre dignité d'homme et de fils de Dieu, conduit à la Vie. Nous prions Dieu de fortifier en vous cette espérance, même au plus creux de vos épreuves. Enfin, sortant de l'isolement où risquerait de vous enfermer votre situation, vous vous efforcez d'instaurer entre vous une vaste fraternité,

1 Cf. Matt. 10, 7-8. 346 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale de multiplier TOS échanges, d'approfondir vos liens, de résoudre en­ semble vos problèmes. Oubliant vos propres misères, vous vous ouvrez à celles des autres, mieux encore, vous marchez ensemble vers votre relè­ vement. N'en doutez pas, par ce don réciproque, vous vivez l'essentiel de l'Evangile. Vous pouvez dire avec saint Jean : « Nous savons que Nous sommes passés de la mort à la vie parce que nous aimons nos frères ».2 Et cet amour vient de Dieu : en vous engageant sur ce chemin, puissiez-vous prendre conscience de l'amour gratuit que Dieu nous a témoigné le premier et qu'il ne cesse de nous prodiguer dans le Christ. A ceux qui le cherchent encore, Nous disons avec le Seigneur : « Celui qui fait la vérité vient à la lumière )).3 Que la grâce de Dieu dilate votre amour selon la largeur, la hauteur, la profondeur de celui du Christ Jésus.4 Ne serait-ce pas le secret du salut pour le monde entier? Dans cette œuvre d'espérance et de charité, qui seront les apôtres des malades et des handicapés, sinon d'abord les malades et les handi­ capés eux-mêmes? Nous nous réjouissons de l'aide qu'ils trouvent chez leurs frères bien-portants, au sein notamment de cette « Fraternité catholique des malades et handicapés », dont Nous saluons avec plaisir les Responsables. Nous vous invitons tous à prier pour Nous et pour tous les besoins de l'Eglise que le Seigneur a confiée à notre sollicitude apostolique. Et de notre côté, Nous implorons sur chacun d'entre vous, sur vos amis qui n'ont pas pu venir, sur vos familles, sur vos aumôniers, les grâces de lumière et de force de l'Esprit Saint, en gage desquelles Nous vous donnons, avec nos chers Frères dans l'épiscopat, Nosseigneurs Boulon et Bullet, notre affectueuse Bénédiction, au nom du Seigneur. Salutiamo anche tutti i malati di lingua italiana ; e ricordiamo loro l'esortazione dell'Apostolo Pietro : rallegratevi di essere anche voi par­ tecipi dei patimenti di Cristo. Vi conforti tutti la nostra benedizione. We wish to give expression, also in English, to our great affection for the sick présent here with us this morning. Be assured that we are one with you in your sufferings and that our prayers and love accompany you always. Most cordially we impart to each of you our Apostolic Blessing. Auch allen Kranken aus den Ländern deutscher Sprache entbieten Wir Unseren väterlichen Segensgruss ! Wir rufen euch, liebe Kranke,

2 1 Jn. 3, 14. 3 Jn. 3, 21. 4 Cf. Eph. 3, 17-20. Acta Pauli Pp. VI 347 die Aufforderung des Apostels Petrus in Erinnerung : « Freuet euch, dass auch ihr teilhaftig seid der Leiden Christi ! ». Unser Aposto­ lischer Segen möge euch allen geistige Stärkung bedeuten ! Dirigimos también nuestro afectuoso saludo a los enfermos de lengua española. Con fe y con amor unid vuestros sufrimientos a los de la Pasión, para haceros partícipes de la misión salvadora de Cristo : cuando El viene a vosotros, vuestro dolor se convierte en gozo. En prenda de su gracia, os bendecimos de corazón.

II Iis qui interfuerunt Coetui Romae habito a moderatoribus Sodalitatis v.d. « Union européenne démocrate chrétienne ». *

Monsieur le Président, Mesdames, Messieurs, Au moment où se réunit à Rome le Bureau politique de votre « Union européenne démocrate chrétienne », vous avez manifesté le désir de Nous rencontrer. Sensible à ce geste, Nous vous souhaitons volontiers la bienvenue en cette Maison Apostolique. Certes, il n'est plus besoin de le souligner, l'Eglise catholique, comme celui qui en a été constitué pasteur universel à la suite de l'apôtre Pierre, ne sont liés à aucun système politique, ni à aucun parti politique. (( Sur le terrain qui leur est propre, la communauté politique et l'Eglise sont indépendantes l'une de l'autre et autonomes »,x sans inter­ férence indue d'un domaine dans l'autre. Mais les deux communautés sont, à des titres divers, au service des mêmes hommes. Et « L'Eglise tient en grande considération et estime, l'activité de ceux qui se consa­ crent au bien de la chose publique et en assurent les charges pour le service de tous ».2 Elle exhorte même les catholiques compétents à prendre consciencieusement leur part dans cette gestion ;3 elle recon­ naît le concours positif que peuvent apporter les partis et aussi le rôle que tous les chrétiens sont appelés à jouer dans le domaine politique. L'activité que vous déployez, à l'intérieur de formations politiques se situant dans une perspective « humaniste et chrétienne », comme l'affirment vos Statuts,4 doit trouver sa source d'inspiration et son

* Die 8 mensis aprilis a. 1972. 1 Const. past. de Eccl. in mundo huius temporis Gaudium et spes, 76, p. 3; cf. 76, p. 2. 2 Ibid. 75, p. 1. 3 Decr. de apostolatu laicorum Apostolicam Actuositatem, 14. 4 Art. 2, lc. 348 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale guide dans votre compétence en matière politique, économique, admi­ nistrative, sociale, et, inséparablement, dans le jugement moral de votre conscience. L'Eglise, pour sa part, si elle n'a pas a cautionner tel pro­ gramme ou l'adoption de tel moyen technique, met au service des citoyens et des hommes politiques, devant leur conscience, un certain nombre de critères qu'elle juge indispensables pour la réalisation d'une politique juste, féconde et durable, favorisant le plein épanouissement des personnes et des communautés. Ces principes, correspondant à la conception chrétienne de la vie morale et à l'éthique de l'activité politique, vous les connaissez. Le concile de Vatican II5 en a fait une synthèse et Nous-même Nous avons souvent eu l'occasion de les rappeler. Il s'agit notamment de faire leur juste place à la liberté, à l'initiative personnelle, aux droits des personnes, des familles, des corps intermé­ diaires, sans jamais cesser de les harmoniser avec leurs devoirs, avec les exigences du bien commun, de l'ordre et de la solidarité nécessaires, bref de former au sens de la responsabilité à tous les échelons : difficile démocratie ! Les partis eux-mêmes n'oublieront jamais qu'ils doivent chercher continuellement à établir une justice sociale effective pour toutes les catégories. Que le pouvoir public soit doté d'une autorité suffisamment efficace et digne de mériter le respect de tous, et que ses détenteurs se considèrent comme les serviteurs de leurs compatriotes, avec le désintéressement et l'intégrité qui conviennent à leur haute fonction. L'amour de la patrie doit pouvoir aussi se concilier avec une recherche de rapports communautaires plus étroits entre les peuples qui sont appelés à intensifier leurs liens économiques et culturels, et ceci vaut particulièrement pour ceux de l'Europe, en raison de leur voisinage, et du patrimoine spirituel et moral commun. La solidarité européenne doit elle-même demeurer ouverte à la grande solidarité de tous les peuples de la terre, dans la poursuite du développement. Bref la valeur d'une politique se mesure à son projet social et aux services qu'elle peut mettre en oeuvre ; mais il s'agit toujours de savoir quel sens de l'homme on a en vue, quelle place on donne au respect de ses droits, de sa dignité, de sa vie, à sa responsabilité, à ses exigences morales et spirituelles, à la fraternité, en définitive à l'amour mutuel. En vous encourageant à travailler sans relâche suivant cet idéal, Nous implorons sur vous, sur vos familles et tous ceux qui vous sont chers, les grâces abondantes du Seigneur dont la résurrection nous invite à instaurer en lui toutes choses nouvelles.

5 Ibid., 73-75. Acta Pauli Pp. VI 349

III Ad sodales Pontificii Sophorum Collegii, per hebdomadam Coetum haben­ tes, proposita quaestione: « L'impiego dei fertilizzanti per l'incremento dei raccolti in rapporto alla qualità e all'economia ». *

Monsieur le Président et Messieurs les Académiciens, Messieurs les Cardinaux, Messieurs les Ambassadeurs et vous tous qui avez bien voulu nous honorer de votre présence.

Les nobles paroles que nous venons d'entendre ont déroulé sous nos yeux, dans un raccourci saisissant, les phases du fécond travail de l'Académie Pontificale des Sciences en ces dernières années, et elles suffiraient, à elles seules, à montrer la vitalité de cette institution. La remise de la médaille d'or Pie XI au professeur Gyòrgy Némethy est, elle aussi, un signe de cette vitalité. C'est devenu, vous le savez, une tradition, de reconnaître ainsi les mérites, dans son domaine spécifique, d'un savant de classe internationale. Le professeur Némethy, fils de la noble nation hongroise, est actuellement titulaire d'un chaire à la Rockefeller University. Il est, vous le savez mieux que Nous, un spé­ cialiste de la chimie physique des liquides et des solutions, et Nous sommes heureux de lui décerner cette marque d'estime et d'encoura­ gement devant un auditoire aussi qualifié que le vôtre. Votre présence ici, Messieurs, comme la nôtre, veut être un hom­ mage à la science; et l'immensité des horizons que ce seul mot évoque aux yeux de l'esprit suscite des réflexions presque infinies. Lorsqu'en 1936 notre grand Prédécesseur Pie XI institua l'Académie Pontificale des Sciences, il indiqua en ces termes le but qu'il lui pro­ posait : (( Notre vœu et Notre espérance c'est que, par cet Institut, les « Académiciens Pontificaux » contribuent toujours plus et mieux au progrès des sciences. Nous ne leur demandons pas autre chose : ce noble dessein, ce brillant labeur, tel est le service que Nous attendons d'hom­ mes épris de vérité »-1 En effet, la recherche désintéressée du vrai, la poursuite inlassable des secrets de l'univers, sont parmi les valeurs les plus élevées, les idéaux les plus passionnants auxquels un homme puisse consacrer sa

* Die 15 mensis aprilis a. 1972. 1 Motu proprio In multis solaciis, A.A.S. 28 (1936), p. 424. 350 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale

vie. (( Intellectum valde ama », disait Saint Augustin ; et le géologue Pierre Termier (1859-1930), au siècle dernier, consacrait un ouvrage, que peut-être vous connaissez, à « La joie de connaître ». Les joies du savant vous sont familières, Messieurs : trouver soudain la solution de problèmes longuement étudiés ; après des efforts prolongés, souvent dou­ loureux, parfois infructueux, pénétrer plus avant dans les secrets de la nature ; sur la base des résultats de recherches toujours plus spécialisées, construire tout d'un coup une magnifique synthèse — aperçue parfois dans un éclair — qui rassemble en une théorie lumineuse un ensemble de vérités partielles, apparemment disparates, et s'écrier : « J'ai trouvé ! » : vous avez connu ces minutes exaltantes. Joie de l'intelligence, récompensée de son travail; jouissance esthé­ tique, en présence d'un beau résultat; élévation morale, par la valo­ risation de l'effort : par tout cela le savant s'élève au-dessus de lui- même. Et par là aussi, il sert l'humanité. A mesure que se succèdent les générations, de nouvelles recherches prolongent les découvertes antérieures ; les civilisations mûrissent ; les progrès s'amplifient. On a pu parler avec raison de l'accélération de l'histoire. Elle est due, certes, aux enrichissements de la technique. Mais ceux-ci n'auraient pas été possibles, ou seraient demeurés ambivalents, si le chercheur désintéressé n'avait pas d'abord précédé, puis accompagné le techni­ cien. Le vrai savant va plus loin encore. Il sait que toute civilisation suppose une sagesse. « L'avenir du monde serait en péril, dit le IIe Concile du Vatican, si notre époque ne savait pas se donner des sages ». Et il ajoute : « De nombreux pays, pauvres en biens matériels, mais riches en sagesse, pourront puissamment aider les autres sur se point ».2 Cette sagesse ne s'oppose pas à la culture de l'esprit : elles se conditionnent et s'intègrent mutuellement. Car la science n'est pas orgueil; elle n'y conduit que si on la dévie de son but. Elle est une leçon d'humilité : on ne conquiert la nature qu'en lui obéissant. On rencontre celle-ci d'abord comme un obstacle qu'il faut renverser, une nuit qu'il faut illuminer. Elle s'oppose à nos rêves et à nos fantaisies. Mais à mesure que nous nous soumettons à ses exigences, nous décou­ vrons ses lois. Et nous pouvons peu à peu les utiliser, discerner les moyens de les mettre au service de l'homme. Ainsi le sage accompagne

2 Const. past. de Eccl. in mundo huius temporis Grandium et spes, n. 15, § 3. Acta Pauli Pp. VI 351

le savant; la nature, d'abord hostile, mais améliorée et transformée par le travail, devient une alliée et une amie. Cette rencontre du savant avec la nature le met sur une nouvelle voie. Une découverte appelle une autre découverte, qui en appelle une autre, mais l'esprit n'est jamais définitivement satisfait. S'agirait-il d'un progrès indéfini vers un but inaccessible? Mais ce serait l'abdica­ tion de l'intelligence ! La nature, progressivement dominée, révèle un mystère plus grand qu'elle. Et ici le savant est invité à se faire philosophe. Soit à la source, soit au terme des énigmes qu'il rencontre sur sa route et qu'il travaille à résoudre, il est amené à reconnaître, ou du moins à pressentir, la présence d'une Sagesse d'un autre ordre, illimitée celle-là, transcendant les espaces et les temps, qui explique la présence de ces lois, d'abord résistantes, puis dominées et utilisées. L'étincelle de lumière qu'est l'intelligence humaine, inégalement partagée mais présente en chacun de nous, apparaît alors au savant comme une participation à cette Lumière absolue et sans ténèbres. Chacun de nos progrès, chacune de nos synthèses, nous révèle quelque chose du plan qui préside à l'ordre universel des êtres, à l'effort tendu en avant de l'homme et de l'humanité. Nous voici « à la recherche d'un humanisme nouveau, qui permette à l'homme moderne de se retrouver lui-même, en assumant les valeurs supérieures d'amour, d'amitié, de prière et de contemplation )).3 Aussi bien la tâche du savant est-elle ardue, s'il prétend vaincre la nature en lui obéissant, progresser en la dominant. Mais cela requiert d'autres vertus spécifiques, qui vous sont familières : l'effort obstiné, malgré les échecs apparents ou provisoires, la patience malgré la lenteur des résultats, l'imagination créatrice en vue de découvrir les voies nou­ velles, la passion de la recherche avec la volonté d'aboutir. Puis, vous l'avez deviné, cette alliance de réflexion profonde, d'interrogation sur soi, sur l'humanité et l'univers qui, unissant en symbiose le savant et le phi­ losophe, fait le sage. A mesure qu'elle avance, la science est devenue plus complexe et plus spécialisée. Un esprit, fût-il génial, ne saurait la dominer seul, même dans son propre domaine. Une étude, quelle qu'elle soit, suppose une pro­ blématique, des postulats initiaux, une ligne de recherche et sa propre logique. Tout ceci peut différer, non seulement à raison des découvertes

3 Encyclique Populorum progressio, n. 20. 352 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale

antérieures propres à chacun ou des résultats acquis, mais suivant l'angle de vision qu'il a choisi. Appliqués à un même problème, des savants isolés pourront aboutir à des conclusions opposées. La collaboration, la confrontation, exigent alors entre eux des contacts personnels et suffisamment prolongés, sinon avec l'espoir de résoudre d'emblée les controverses, du moins avec la certitude de mieux comprendre les divergences et d'en tirer profit : le progrès de la science en deviendra plus rapide. C'est pourquoi vous êtes ici. Presque dès sa fondation, l'Académie Pontificale des Sciences organisa des semaines d'études, la première en 1940. Elle invita quelques illustres savants, spécialisés dans une question bien délimitée, pas trop nombreux afin que le dialogue fût réellement fécond entre tous, et qu'ils pussent examiner en commun toutes les données du problème. Malgré les circonstances — le monde était alors en guerre — le succès répondit aux espoirs ; la paix retrou­ vée, les semaines d'études se multiplièrent, comme on vient de nous le rappeler : la vôtre est la douzième. « L'emploi des fertilisants et leur effet sur l'accroissement des récoltes, notamment par rapport à la qualité et à l'économie » : tel est votre thème. C'est avec un vif intérêt que Nous avons parcouru les résumés communiqués par chacun d'entre vous pour la préparation des tra­ vaux. Leur aspect technique ne relève pas de Notre compétence et n'appartient qu'à vous seuls. Mais le thème abordé comporte de tels retentissements humains que l'Eglise, préoccupée qu'elle est du déve­ loppement de tout l'homme et de tous les hommes, angoissée par le drame de la faim dans le monde, soucieuse de l'abîme qui, loin de se combler, semble s'approfondir entre pays industriels et pays retenus encore dans l'économie rurale, l'Eglise, disons-Nous, attend beaucoup de vos recherches, pour contribuer à la solution de ces problèmes. Proportionner les ressources alimentaires à la population croissante du globe, vaincre la malnutrition, mettre enfin les pays peu industria­ lisé, apporteurs de produits agricoles, à même d'entrer en condition pas trop inférieure dans le commerce mondial : toutes ces ambitions sont d'abord humaines, et tendent à répondre de façon plus satisfaisante à la justice sociale, soit entre secteurs de production dans les régions de civilisation industrielle avancée, soit entre celles-ci et les popu­ lations principalement agraires. Du moins dans les premières, d'incontestables progrès sont acquis, grâce à vos travaux. Les nouvelles générations rurales savent l'écart Acta Pauli Pp. VI 353

qui les sépare encore de la vie urbaine, et les avantages qu'offre à celle-ci une technique avancée. Si elles n'en profitent pas dans la même mesure, elles en reçoivent les retombées, et les exploitent. Grâce à la mécanisation, elles ont pu étendre leurs emblavements. Par le recours aux fertilisants, elles ont accru et parfois doublé leurs rendements. Elles ont appris à faire analyser leurs sols, afin d'en connaître les aptitudes. Elles tendent à la spécialisation. Réduites en nombre, elles sont capables d'assurer la substance de populations plus denses et plus exigeantes. De traditionnelle et routinière, l'agriculture devient peu à peu savante et technicienne. Le paysan fait place à l'exploitant rural. Dès lors, une tâche profondément humaine vous attend. Vous êtes et serez de plus en plus les éducateurs de cet exploitant rural ; il attend beaucoup de vos enseignements. Vous lui apprendrez à rechercher la qualité plus que la quantité, car il s'agit de l'alimentation des hom­ mes ; à équilibrer ses fertilisants, afin de ne pas épuiser sa terre en lui demandant plus qu'elle ne peut donner; à ne pas contribuer, par l'emploi abusif de pesticides mal contrôlés, à la pollution des eaux. Problème éminemment moral. Vous lui enseignerez que si le désir d'une plus juste rémunération de son travail, l'aspiration à une vie plus dignement humaine sont légitimes, il a aussi la noble mission d'apporter aux hommes une alimentation saine, qui ne soit pas conta­ minée par des artifices malsains, destinés seulement à hâter une pro­ duction quantitative abondante. Mais vous le savez, Notre sollicitude va d'abord aux plus pauvres qui, du fait de leur faiblesse économique, demeurent en condition d'in­ fériorité dans le domaine des échanges internationaux. C'est pourquoi Nous Nous réjouissons de trouver dans votre programme des préoccu­ pations identiques: emploi correct des fertilisants dans les régions tropicales et subtropicales humides, importance de la fertilité du sol en Amérique latine tropicale, rôle des fertilisants dans l'agriculture africaine. Ici encore vous serez des éducateurs indispensables, les seuls, peut-être, capables d'éveiller à de nouveaux horizons une population trop attachée à ses routines. Beaucoup a déjà été entrepris. Depuis plus de vingt ans, la F.A.O. s'applique à ces problèmes, non sans difficultés, mais non sans résultats. Grâce à l'emploi de fertilisants plus adaptés, à une meilleure sélection des semences, à des techniques moins arriérées, des pays qui semblaient condamnés à la famine endémique ont considérablement amélioré le

23 - A. A. S. 354 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale

rendement de leur sol, accru leur production. Mais il reste beaucoup à faire. Vous aurez d'abord à faire œuvre de persuasion, par des expé­ rimentations variées, mais concluantes. Car le paysan, même peu instruit, voire illettré, croit à ce que ses yeux ont vu. Vos recherches lui apprendront à ne pas épuiser un sol déjà trop pauvre, en l'exploitant de manière trop brutale ou trop primitive, à équilibrer les rotations de ses cultures pour être moins victime des incertitudes climatiques, à adapter l'emploi des fertilisants aux conditions de la terre et du climat. Une chose est certaine : une trop grande partie du continent émergé n'est pas exploitée rationnellement. Le premier acte de la lutte contre la faim consiste à faire produire au sol tout ce qu'il peut donner : ceci est de votre compétence. Si vous parvenez à convaincre, non seulement l'agriculteur penché sur sa terre désolée, mais d'abord les responsables de l'économie natio­ nale, un grand progrès aura été accompli. Ayant amélioré ses conditions de vie matérielle, le paysan indien, africain, sud-américain pourra enfin accéder plus pleinement aux biens de l'esprit auxquels il aspire, à une culture qui ne soit point copiée sur d'autres mais qui lui soit propre, qui lui permettra de s'élever lui aussi au-dessus de lui-même et de deve­ nir plus homme. Puissent vos recherches, parfois obscures mais efiîcientes, provoquer la conspiration de tous les hommes de bonne volonté pour employer les immenses ressources de leur esprit et de leurs mains à fertiliser la terre.4 N'est-ce pas en définitive la conclusion de l'un d'entre vous : « Les moyens techniques, écrit le professeur Baade : meilleure nourriture des plantes, recours aux fertilisants commerciaux, nous connaissons cela depuis cent cinquante ans. Mais la mise en œuvre de ces moyens techniques, ceci relève du progrès dans le domaine de la moralité humaine, en quoi consiste le véritable progrès des peuples, qui est déterminant )).5 Ainsi, le discours sur la science s'achève, vous le voyez, Messieurs, en un discours sur l'homme, sur sa valeur spirituelle et morale, con­ dition de véritable progrès, pour la personne comme pour la société : et c'est là toute la justification de l'intérêt profond que porte l'Eglise au travail scientifique.

4 Cf. Discours du 10 novembre 1970 à la F.A.O., dans A.A.S. 62 (1970), p. 837. s Prof. Dr. F. Baade, Kiel, Deutschland: programme de la semaine d'études sur l'emploi des fertilisants: «Un siècle d'accroissement des récoltes, grâce à l'emploi des fertilisants commerciaux; vue rétrospective jusqu'à l'an 1900 et prospective jusqu'à l'an 2000 », p. 135. Acta Pauli Pp. VI 355

Il ne nous reste plus, au terme de cet entretien, qu'à vous renouveler nos félicitations et nos vœux. Nous le faisons de grand cœur, en invo­ quant sur les activités de votre Académie, sur l'heureuse continuation de vos travaux, sur vos personnes, sur vos familles et sur tous ceux qui ont bien voulu rehausser par leur présence la solennité de cette audience, l'abondance des divines, bénédictions.

IV Ad Excellentissimum Virum Tahar Belkhodja, Tunetanae Reipublicae apud Sedem Apostolicam primum cum auctoritate Legatum, qui Summo Pon­ tifici Litteras concrediti muneris fidem facientes tradidit. *

Monsieur l'Ambassadeur,

Nous apprécions les nobles sentiments que Votre Excellence vient de nous exprimer, et Nous demeurons conscient en même temps de la portée profonde de cet événement qu'on pourrait dire historique : la remise des Lettres de créance du premier Ambassadeur de la République tunisienne près le Saint-Siège. Elle scelle la volonté réciproque d'éta­ blir des relations nouvelles et constantes et elle ouvre une ère que Nous souhaitons, non seulement paisible, mais fructueuse, de part et d'autre. Nos vœux s'adressent d'abord à vous, Monsieur l'Ambassadeur, pour l'heureux accomplissement de votre mission près de Nous, et par delà votre personne, à Son Excellence Monsieur le Président Habib Bour­ guiba dont vous avez rappelé la visite à notre vénéré prédécesseur. Ils s'adressent aussi à l'ensemble des populations tunisiennes à qui Nous souhaitons bonheur et prospérité. Votre pays a connu de glorieuses pages d'histoire qui sont dans toutes les mémoires; et il a donné à l'Eglise catholique elle-même quelques-uns de ses plus grands pasteurs, dont vous avez délicatement évoqué la noble figure. Aujourd'hui, dans le cadre de la pleine indépen­ dance de la République tunisienne, la reconnaissance effective de la personnalité civile et de la liberté de l'Eglise constitue l'un des élé­ ments indispensables pour envisager l'avenir avec la sérénité qui naît d'une compréhension réciproque. Les chrétiens ne demandent en effet rien d'autre, Votre Excellence

* Die 22 mensis aprilis a. 1972. 356 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale

le sait, que de pouvoir alimenter leur propre foi, l'exprimer dans leur liturgie, la vivre dans la trame de leurs occupations quotidiennes et assurer l'éducation de leurs propres enfants, dans le respect des autres convictions religieuses. Parler de respect serait trop peu dire : une estime sincère, une volonté de dialogue, un enracinement profond dans la culture arabe, sans isoler celle-ci des autres grands courants humanistes et spirituels, voilà ce qui nous semble devoir caractériser les chrétiens. L'Evangile lui-même les invite à cette présence amicale, au service, à l'amour. Ainsi apportent-ils une contribution désintéressée au progrès culturel et spirituel, au bien-être social de tous, que votre Gouvernement poursuit avec ténacité en tant de domaines. Les relations diplomatiques que Votre Excellence inaugure ce matin permettront, Nous n'en doutons pas, d'affermir cette collaboration; elles renforceront aussi les rapports entre la République tunisienne et le Saint-Siège lui-même, dans le but de promouvoir la paix, la coopéra­ tion et le développement sur la scène internationale. Nous savons l'in­ térêt que votre Gouvernement manifeste pour ces grands objectifs huma­ nitaires qui préoccupent à juste titre l'Organisation des Nations Unies, soucieux qu'il est de débloquer les situations dangereusement tendues comme de proposer des solutions pacifiques respectueuses du droit des personnes et des minorités. Nous y sommes d'autant plus sensible que Nous ne cessons, de notre côté, d'inviter tous les hommes de bonne volonté à préparer vraiment les chemins de la paix. Il importe au plus haut point d'éviter de nouveaux risques de guerre et, dans les conflits malheureusement engagés, d'arriver à une solution négociée, dans la justice et la dignité ; mais plus profondément, il s'agit de satisfaire, au- delà de l'égoïsme ou du nationalisme exacerbé de trop de pays, les aspi­ rations légitimes des races et des peuples, et de créer avant tout les conditions d'un développement intégral et solidaire, autrement dit d'un « plus être » selon la vocation inscrite en eux par le Créateur. Cette espérance doit être ouverte aussi aux plus pauvres. Vous pourrez être témoin ici, Monsieur l'Ambassadeur, de cette recherche de justice et de paix. Vous apportez vous-même dans ce nouveau poste une large expérience, acquise notamment auprès des Organisations internationales, qui vous aidera certainement dans votre délicate mission, et Nous nous en réjouissons. En vous redisant nos vœux les meilleurs, Nous implorons de grand cœur sur votre personne, sur les vôtres et sur tout le peuple tunisien, les faveurs du Dieu Tout- Puissant. Acta Pauli Pp. VI 357

V Iis qui interfuerunt Coetui nono generali, Romae habito ab Instituto « Cari­ tas Internationalis » appellato. *

Chers Frères et chers Fils de la Caritas internationalis,

Nous sommes très heureux de vous accueillir dans cette Maison à l'occasion de votre neuvième Assemblée générale. Nous ne cachons pas l'émotion que Nous éprouvons à vous rencontrer : ne formez-vous pas une délégation impressionnante, représentant vraiment tous les continents, à l'image de l'Eglise elle-même? Et votre Organisation, nous le savons, est dotée d'une remarquable structure qui la rend apte à exercer « la charité à géométrie variable », selon l'expression de votre ancien Président. Ainsi êtes-vous en mesure de rejoindre, d'analyser et de soulager les besoins humains les plus variés : besoins de pain, de vêtement, de toit, de soins, de visite, de compréhension, d'amitié. Vous venez d'ailleurs d'étudier les moyens de permettre à Caritas de mieux jouer son rôle pédagogique qui est capital, d'étendre et d'approfondir le champ de ses activités, bref de mieux situer sa mission dans l'Eglise et dans le monde. Puissent vos travaux apporter un sur­ croît de lumière et d'encouragement à ces amis innombrables qui œu­ vrent avec vous, de par l'univers entier, pour bâtir un monde fraternel, où l'œil reste vigilant, la main secourable, le cœur accueillant pour toutes les détresses physiques et morales. Vos multiples activités sont tellement connues de tous que Nous n'avons pas besoin de les énumérer dans le cadre de cette brève rencon­ tre. Vous savez à quel point Nous comptons sur votre collaboration confiante. Que de fois Nous avons Nous-même eu l'occasion de solliciter votre intervention pour les graves besoins dont Nous étions le témoin ou qui étaient confiés à notre sollicitude universelle! Et maintenant que notre Conseil Cor Unum a reçu la charge de stimuler et de coordonner les grandes entreprises charitables de l'Eglise, Nous sommes sûr que votre Organisation internationale y apportera — elle y apporte déjà — une coopération de premier choix qui produira ses meilleurs fruits. Aussi permettez-Nous, ce matin, de nous limiter à souligner la place

* Die 12 mensis maii a. 1972. 358 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale eminente de la « charité », de cette « agape » évangélique qui prend sa source en Dieu. Votre activité, en effet, ne saurait se confondre avec une entreprise technique et humanitaire. Elle est et doit être tout entière soulevée, ani­ mée, enveloppée par une charité puisée dans le cœur de Notre-Seigneur, de façon à aimer le monde comme II l'a aimé. Oui, il nous faut d'abord et sans cesse contempler cet amour inoui qui existe en Dieu, bien plus qui définit l'être même de Dieu, selon le mot de saint Jean : « Dieu est Amour w.1 Cet amour, dont le peuple juif a eu la première révélation, ne connaît pas de frontière de race, de nation : le Christ l'a manifesté au plus haut point, il l'a prodigué, gra­ tuitement, (( jusqu'à l'extrême ».2 Et si les malades, les étrangers, les miséreux de toute sorte, les pécheurs en ont fait l'expérience privilégiée, tous les hommes sont appelés à connaître, avec saint Paul, « la largeur, la longueur, la hauteur et la profondeur ... de l'amour du Christ qui surpasse toute connaissance ».3 Telle est, pourrait-on dire, l'originalité de notre Dieu. Telle doit être aussi l'originalité du chrétien. Sa charité est liée à sa foi comme une conséquence logique : comment croire à l'amour de Dieu sans aimer à notre tour? Elle devient possible avec la grâce, car (( l'amour de Dieu a été répandu dans nos cœurs par l'Esprit Saint qui nous a été donné ».4 Elle garde le primat absolu dans la vie chrétienne : tous les commandements se ramènent à cette injonction aux deux volets inséparables : Tu aimeras le Seigneur ton Dieu de toutes tes forces et ton prochain comme toi-même.5 Cette charité conduit à une justice toujours plus exigeante : « Tout ce que vous voudriez que les hommes fassent pour vous, faites-le pareille­ ment pour eux ».6 Elle s'adresse à chaque personne, comme à un sujet unique, revêtu de la dignité de fils de Dieu et de frère du Christ, digne d'être aimé pour lui-même, capable de recevoir et de donner à son tour. Et pour mieux assurer ce service, elle s'empresse de transformer les men­ talités et d'assurer les conditions sociales permettant un développement durable, pour tous, qui ne se confonde pas avec une accumulation de

1 1 Jn. 4, 8. 2 Jn. 13, 1. 3 Eph. 3, 18-19. 4 Rom. 5, 5. 8 Cf. Luc 10, 27. 6 Matt. 7, 12. Acta Pauli Pp. VI 359 biens, mais réalise un « plus être », intégrant l'épanouissement des valeurs spirituelles. Qui oserait dire qu'une telle charité a perdu de son actualité, dans un monde dont l'organisation technique et sociale va croissant? Le monde pourrait-il se passer d'aimer? Non, la charité bien comprise, la charité théologale, est depuis toujours l'expression privilégiée de la vie chrétienne, le signe par excellence des disciples du Christ. Et comme il ne s'agit pas d'aimer en paroles mais en actes,7 cette charité se mani­ feste dans des œuvres très concrètes d'assistance, de solidarité, d'échange, qui entraînent elles-mêmes la nécessité d'institutions précises et bien organisées. Saint Paul n'a-t-il pas pris soin, malgré l'intensité de son labeur apostolique consacré à l'évangélisation, d'amener les Eglises qu'il avait fondées à recueillir des fonds pour venir en aide à l'Eglise- mère de Jérusalem? C'est ainsi que se tisse la solidarité humaine universelle dont vous voulez à bon droit être les hérauts, dans l'Eglise. Aujourd'hui en effet cette solidarité est appelée sans cesse à s'élargir, à s'approfondir. Sur place, il revient aux Caritas locales de prendre en charge, autant qu'elles le peuvent, l'organisation et l'entraide; mais elles doivent pouvoir compter sur la bienveillance, la compréhension, le soutien, la collaboration désintéressée de leurs sœurs, comme au sein d'une grande famille; elles auront le souci d'entrer elle-mêmes dans une perspective internationale où chacun donne et reçoit, en biens matériels, ou spi­ rituels. Telle est, chers amis, la confiance que Nous vous manifestons, avec nos félicitations pour l'œuvre déjà accomplie. Ces félicitations, Nous voudrions les exprimer à chacun des membres ici présents, comme à tous ceux qui participent, obscurément et patiemment, à cette œuvre capitale. Mais comment ne pas nommer le cher Monseigneur Jean Eodhain, qui a présidé durant tant d'années à ce réseau de charité, et qui a si puissamment contribué à lui donner le visage dont vous êtes fiers aujourd'hui? Nous nous associons de tout cœur aux remerciements qu'il a si bien mérités. Et Nous exprimons nos vœux les meilleurs à ceux que vos suffrages viennent de porter aux différents postes de responsabilité. A tous, en témoignage de nos plus vifs encouragements et en gage des grâces abondantes de Celui en qui Nous puisons la force d'aimer, Nous donnons notre affectueuse Bénédiction Apostolique.

7 Cf. 1 Jn. 3, 18. 360 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale

VI Ad moderatores, doctores auditoresque Gregorianae studiorum Universita­ tis, quarto volvente saeculo ex quo Gregorius XIII Antistes sacrorum Maxi­ mus ad fastigium evectus est. *

Si compie oggi il quarto centenario della elezione al Pontificato del grande Papa Gregorio XIII : e, per ricordare l'evento, il Corpo Acca­ demico e gli Alunni dell'Ateneo, che da lui prende il nome, hanno desi­ derato un incontro col Papa, sottolineando così l'ideale continuità di fedeltà e di amore, che, in questi secoli, ha legato l'Università Grego­ riana alla Cattedra di Pietro. Voi comprendete con quanta gioia noi abbiamo accolto l'invito ; non solo perché ci ritroviamo in mezzo a voi, dopo più di otto anni da quando venimmo alla Gregoriana, il 12 marzo del 1964, a visitare quell'Alma Mater, ove anche noi, in anni ormai lon­ tani, come voi sedemmo alunni e discepoli della Sapienza; ma anche perché possiamo dirvi che vi abbiamo seguiti, e vi seguiamo con inte­ resse, con trepidazione, con speranza; che riponiamo in voi la nostra fiducia ; e che in questa data — che voi commemorate con animo filial­ mente grato al Pontefice, il quale, con impegno lungimirante e acuto, volle trasformare e ampliare il Collegio Romano, fondato da Sant'Igna­ zio di Loyola — noi vediamo un chiaro significato di ritorno alle sor­ genti, per trarvi l'ispirazione e la fermezza, necessarie al presente compito dell'Università. Salutiamo perciò con vivissimo affetto il Signor Cardinale Gabriele M. Garrone, Gran Cancelliere; il Padre Arrupe, erede e successore di S. Ignazio, Vice Gran Cancelliere; il Magnifico Rettore e tutto il Corpo docente, che dà alto prestigio alla Università ; e voi, soprattutto, carissimi giovani, sacerdoti e aspiranti al sacerdozio delle varie diocesi del mondo, ai quali si associano oggi, in numero crescente, anche i laici, desiderosi di acquistare una profonda conoscenza teologica. Ma siamo in dovere di salutare anche gli Istituti consociati alla Gregoriana — peraltro autonomi nella loro autorità e competenza — i quali partecipano a questa Udienza : il Rettore, i Docenti e gli Alunni del Pontificio Istituto Biblico, che promuove nel modo più qualificato lo studio della Sacra Scrittura e di tutte le discipline orientali che ad essa fanno riferimento, costituendo in seno alle Facoltà Romane un

Die 13 mensis maii a. 1972. Acta Pauli Pp. VI 361 centro di fama internazionale, e di alto impegno scientifico ; così salu­ tiamo il Pontificio Istituto Orientale, in tutte le sue componenti, che si dèdica all'approfondimento, a livello universitario di riconosciuta validità, delle Scienze Ecclesiastiche Orientali — Patristica, Liturgia e Storia — e del Diritto Canonico Orientale; e infine salutiamo il Pontifìcio Istituto « Regina Mundi », istituito per la formazione teo­ logica e professionale delle alunne, a cui conferisce l'abilitazione o il titolo di (( Magistero in Scienze Religiose ». A tutti il nostro benvenuto.

La vostra presenza, abbiam detto, si richiama al quarto centenario dell'inizio del Pontificato di Gregorio XIII, e rende omaggio a quel­ l'immane é sapiente opera di recupero, in tutti i campi d'azione della Chiesa di quel periodo, che egli compì, nella severa coscienza del suo mandato apostolico. Come riconoscono gli storici, (( è merito duraturo di Gregorio XIII di aver dato impulso alle forze rigeneratrici e di aver indirizzato le forze allora attuali proprio dove la loro presenza poteva esercitare il massimo influsso »-1 Paragonato all'influsso che ebbero Sant'Ignazio e San Pietro Canisio per il rinnovamento del suo tempo,2 egli comprese il ruolo dello studio teologico con la fondazione di vari collegi, e della vostra Università, dando così (( inizio ad un'evo­ luzione di portata immensa : Roma, che da sempre era il centro del­ l'amministrazióne ecclesiastica, divenne allora anché il centro della scienza teologica e della formazione del clero per tutta la Chiesa ».3 L'analogia tra il suo e il nostro tempo è notevolissima. Oggi, come allora, a qualche anno dalla celebrazione di grandi Concili ecumenici come il Tridentino e il Vaticano II, le necessità e i compiti della Chiesa sono analoghi : la fede, talvolta messa in pericolo ; il sacerdo­ zio, al primo posto tra i valori da sostenere e da promuovere; neces­ sità per la cultura teologica di essere elevata ad un livello superiore, non meno che la santità e la vita spirituale dei sacerdoti ; chiari orien­ tamenti da seguire ; e, più che mai, esigenza di una lealtà a tutta prova verso il Magistero della Chiesa e, in primo luogo, verso la Sede di Pietro, come depositaria della Rivelazione, principio e fondamento visibile dell'unità della fede e della comunione.4

1 K. Eder, Die Geschichte der Kirche im Zeitalter des konfessionnellen Absolu­ tismus, Wien 1949, p. 189 ss. 2 Cfr. ibid. 3 H. Jedin, Handbuch der Kirchengeschichte, IV, Freiburg 1967, p. 527. 4 Cfr. Const. dogm. de Ecclesia Lumen gentium, nn. 18, 23. 362 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale

L'Università Gregoriana è nata in tale contesto; e nello stesso contesto si spiega e si comprende la missione che, pur nei successivi adattamenti richiesti via via dalle rinnovantisi esigenze scientifiche e formative delle varie epoche — sempre in trasformazione, fino alla recente riforma degli studi e della vita in seno all'Ateneo — essa, in­ sieme con gli Istituti a lei congiunti, ha svolto ed è chiamata a svol­ gere, se vuol rimanere fedele agli intenti per cui è stata fondata : ed è una triplice missione — storica, culturale e pedagogica — quella che ci pare di individuare, e su cui vogliamo trattenere la vostra attenzione.

La missione storica della Gregoriana non ha bisogno di parole: voi la conoscete bene, specialmente quanti di voi si dedicano allo studio della storia della Chiesa ; sia pur brevemente, ne abbiamo già indicato il contesto, in cui ha preso forma e si è sviluppata. A tale missione essa ha bene risposto in questi quattrocento anni : ne fanno fede i nomi dei suoi illustri maestri, tra cui spiccano un de Toledo, un S. Roberto Bellarmino, un de Lugo, un Suarez, un Cornelio a Lapide, un Atanasio Kircher, un Segneri, e, nell'800, un Taparelli d'Azeglio, un Patrizi, un Franzelin; lo confermano le intere generazioni di uomini, che attinsero a Roma, alla scuola della Gregoriana, la solidità granitica della loro formazione ecclesiale, e ne riversarono i tesori nelle loro alte attribuzioni : tra essi è doveroso ricordare diciotto Santi, ventitré Beati, quindici Sommi Pontefici, e innumerevoli Car­ dinali e Vescovi di ogni provenienza, e benemeriti missionari. Ma fa­ remmo un torto, non ricordando tutte le schiere di alunni, che si for­ marono alla scienza e alla pietà tra le vostre mura, e lungo i secoli furono elementi preziosissimi nelle varie diocesi del mondo come uomini di provata fedeltà e di dedizione alla Chiesa, anime di pre­ ghiera e di studio, testimoni e custodi della sana dottrina, plasmatori di caratteri. Solo il Signore ne conosce il numero ed i meriti ; e il loro nome è scritto nei Cieli.

Dalla proiezione di questo, diciamo così, panorama storico, risulta in piena luce la missione culturale che la vostra Università ha avuto ed ha la grande responsabilità di svolgere. £¡ un problema generale, che non riguarda soltanto il vostro Ateneo e gli Istituti associati, ma anche tutti gli altri : esso, infatti, forma oggi il punto cruciale di ogni istituzione scientifica che, nella Chiesa, si attribuisce il nome cat­ tolico e voglia ad esso rimanere fedele, nel crogiuolo delle tensioni e degli Acta Pauli Pp. VI 363

interrogativi, insorgenti più acuti che mai specialmente nella coscienza degli uomini di cultura. Ora, pare a noi di dover sottolineare vivamente che il criterio gene­ rale, che deve distinguere questa missione culturale affidata ad ogni Uni­ versità cattolica ecclesiastica, è questo : e cioè, docenti e alunni debbono essere in grado di realizzare sempre più espressamente, con l'aiuto della grazia di Dio, l'ideale di una Sapienza animata da un ardente spirito di fede, da una coscienza acuta dei problemi posti alla Chiesa, pur con quanto essi esigono di ripensamento e di rinnovamento, e da un amore fervente alla Chiesa stessa e a Colui che ne porta il carico tremendo, nella consapevolezza della propria umana fragilità. È uno spirito di fede, che si richiede; è un'atmosfera di fede, che deve, invisibilmente, ma saldamente guidare ogni sforzo personale e collettivo di studio e anche di ricerca scientifica, libera e onesta. Il carattere di una Università come la vostra non è primariamente e necessariamente determinato da strutture istituzionali o da rapporti con particolari enti o persone ecclesiastiche : l'elemento decisivo è una visione religiosa del mondo, una Weltanschauung ispirata dalla fede cattolica ; questa è l'alta e indispensabile concezione di base, che stabilisce e sorregge tutto l'edi­ fìcio universitario ; e questa « atmosfera cattolica » derivante dalla fede vissuta e sofferta, garantisce e rispetta nella Università la serietà della ricerca scientifica, radicata nell'uomo e nel mondo umano.5 In questa luce di fede si esplicano i due rami, in cui deve impegnarsi la missione culturale dell'Università : quella scientifica e quella più pro­ priamente teologica. a) Sul piano scientifico si tratterà non solo di non spezzare, ma di avvalorare, e scrutare, e capire i legami viventi e vitali con la tradi­ zione: il patrimonio dei secoli ha la sua voce, che va ascoltata; è la voce della Chiesa, docente e orante, che nell'insegnamento del Supremo Magistero, nel pensiero dei suoi Padri e dei suoi Dottori, nella vissuta regula fidei della sua Liturgia — lex orandi, lex credendi! — nella fedeltà umile e gioiosa del sensus fidei dei semplici fedeli tuttora risuona, e va ascoltata, se non vogliamo recidere l'intimo nesso che, attraverso di essa, ci collega con la tradizione stessa degli Apostoli, e, per il loro tramite, con l'insegnamento di Cristo, Parola del Padre. Ciò non vuol dire che la ricerca scientifica sia imbrigliata, come

3 Cfr. N. A. Luyten, Pourquoi une université catholique?, in Recherche et culture, Fribourg 1965, pp. 13, 27. 364 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale vorrebbero certe miopi obiezioni di spiriti superficiali e prevenuti : l'Università, che per definizione è universitas scientiarum, è il luogo ideale ove, nell'onesta libertà dei figli di Dio, si ricerca in lina linea pienamente scientifica, si confrontano i nuovi problemi, ci si accosta ai fermenti che scuotono l'apparente sicurezza dell'uomo tecnicistico e spaziale di oggi, e si procede con metodo rigoroso nell'approfondi­ mento e nella promozione degli studi. L'autorità divina della Rivela­ zione non frena, ma orienta questa ricerca ; essa non la soffoca, ma la potenzia, perché il mondo infinito delle realtà divine, che si aprono a noi nella considerazione della storia della salvezza, è uno stimolo continuo all'esercizio della facoltà intellettiva; e come ogni ramo della scienza cerca di raggiungere la verità, così il dogma rivelato, e definito autoritativamente dalla Chiesa, ci offre la verità di Dio, ci infonde il senso di Dio, la cui azione dobbiamo vedere in trasparenza anche attraverso il groviglio dei problemi umani; ci guida alla sco­ perta « d'ogni verità » 6 per orientarci verso punti sicuri, nei quali la premessa del dato rivelato può esercitare tutto il suo benefico influsso sulla elaborazione di una sintesi armoniosa e stimolante dell'umano sapere. In base a questa premessa, l'Università deve aiutare a vagliare con acuta maturità le correnti moderne del pensiero, nei suoi incontri e scontri con la verità di Dio rivelatore : essa deve formare alla critica/ non lasciandosi abbagliare da tutte le novità, talvolta incontrollata­ mente accettate come scoperte rivoluzionarie, che del resto sono poi assai spesso superate dalle nuove opinioni, che continuamente si pre­ sentano all'orizzonte. Il pericolo, del resto, non è nuovo, e S. Paolo ne avvertiva già i cristiani di Efeso : ut iam non simus parvuli fluc­ tuantes et circumferamur omni vento doctrinae in nequitia hominum, in astutia ad circumventionem erroris; veritatem autem facientes in caritate crescamus in illo per omnia, qui est caput Christus.8 Così, questo habitus critico deve essere un segno di equilibrio e di buon senso, prima ancora che un doveroso ancoraggio alla verità che non inganna, un approdo a quel Dio che illumina la nostra mente e la pasce di ineffabile esperienza spirituale, perché la teologia è per defi-

6 Cfr. Io. 16, 13. 7 1 Th. 5, 21. 8 Eph. 4, 14-15. Acta Pauli Pp. VI 365 nizione « scienza di Dio », gnosi saporosa ed esaltante guidata dallo Spirito che scruta ogni cosa e anche le profondità di Dio.9 b) Ecco dunque che la missione culturale, che svolge una Università come la vostra, acquista la sua fisionomia più propriamente teologica : e qui veniamo al nucleo centrale, alla ragion d'essere fondamentale che guida la vostra fatica quotidiana. Se l'atmosfera che vi deve re­ gnare, come abbiam detto, è quella della fede, della Weltanschauung cristiana e cattolica, ogni giorno conquistata e vissuta, la sfera teolo­ gica dell'Ateneo dovrà essere anzitutto al servizio della fede : l'Uni­ versità deve assicurare l'ortodossia della fede, di cui è garante il Ma­ gistero. Dio ha offerto all'uomo la conoscenza della propria vita tri­ nitaria, e il suo Figlio Unigenito ci ha introdotti nel suo disegno di amore, comunicandoci la salvezza che dinamicamente si realizza nella Chiesa sul piano della storia. La fede ci apre a questo Dio che è Padre, Salvatore, Amico : non ci mette a contatto con concetti puramente astratti, ma, secondo lo stile di Gesù nel Vangelo, con tre persone viventi, nell'Unità divina, Padre, Figlio e Spirito Santo, cioè con la SS. Trinità, che ci ama e pensa a noi, creature da essa create a propria immagine e somiglianza. La teologia non è altro che la fede nell'ordine concettuale : come ha detto Agostino, è la scientia, qua fides saluber­ rima nutritur, defenditur, roboratur.- «Vi è una scienza teologica, e vi sono altresì sistemi teologici. Ma scienza e sistemi hanno il com­ pito di captare una "storia sacra" non un ordine di essenze».11 Perciò, se il presupposto è la fede, la teologia fornisce, per sua vo­ cazione, un insostituibile aiuto all'intelligenza della fède: fides quae­ rens intellectum, secondo il celebre aforisma di S. Anselmo. All'intel­ ligenza umana la fede offre tutta la ricchezza delle dottrine fonda­ mentali, che il Simbolo condensa come condizione indispensabile di salvezza : non per nulla le antiche catechesi ai battezzandi della Chiesa vertevano in primo luogo sulla spiegazione di queste dottrine, ch'essi dovevano ricevere con la traditio Symboli. Voi ne conoscete i celebri trattati; citeremo solo le parole di S. Ambrogio, nostro pre­ decessore sulla Cattedra di Milano, che all'inizio della sua spiega­ zione così definisce il Simbolo : spirituale signaculum, cordis nostri meditatio et quasi semper praesens custodia, certe thesaurus pectoris

9 Cfr. 1 Cor. 2, 10. 10 De Trinitate, XIV, 1. 11 M. D. Chenu, La foi dans l'intelligence, Paris 1964, p. 129. 366 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale nostri.12 Come Pape si tuffa tra i fiori, così l'intelligenza umana si nutre di queste verità offertele dalla fede, le scruta, le approfondisce, le rumina continuamente, vi scava dentro come in una miniera : the­ saurus pectoris nostri. (( Percezione realista di Dio in una proposizione concettuale, la fede è luce divina dentro una intelligenza umana. Essa è posseduta dall'uomo e l'uomo pensa per mezzo di essa ». La formula di S. Anselmo « rende felicemente conto di un pensiero (è la parola di Agostino, ripresa da Tommaso), in cui entrano in azione ... tutte le risorse dell'intelligenza, individuale o collettiva, secondo le tappe va­ riabili e progressive dello spirito ».13 È evidente che questa propedeutica alla intelligenza della fede dev'essere garantita dalla via che, per intervento stesso di Dio in Cristo, è stata indicata all'uomo assetato di verità : diciamo, anzitutto, il Magistero supremo di Pietro, che parla nei suoi successori ; e, con esso in intima unione, il Magistero vivente degli Apostoli mediante i Vescovi. La teologia è profondamente connessa col Magistero della Chiesa perchè la loro comune radice è la Rivelazione divina; la teologia deve man­ tenersi in stretto rapporto col Magistero, come pure con l'intera comu­ nità dei fedeli, poiché essa medium quodammodo obtinet locum inter fidem Ecclesiae atque eiusdem Magisterium, come abbiamo detto ai partecipanti al Congresso internazionale teologico del 1966 ;14 e, in quella occasione, nel rilevare i doveri che incombono alla teologia in questo delicatissimo campo, abbiamo altresì sottolineato quanto il Magistero stesso sia debitore agli studi della teologia, la quale adiutricem dat operam, ut Magisterium pro suo munere sit semper lux et regula Eccle­ siae ».15 Qui trovano spiegazione e composizione quei mutui rapporti, che una certa mentalità vorrebbe artificiosamente contrapporre, ma che sono invece, nell'ordine storico, reciprocamente complementari e ausi­ liari, salvo il carisma proprio del Magistero Supremo di confermare i fratelli nella fede.16 Seguendo questa linea di mutua comprensione, di fiducia, di cooperazione, che non lede i legittimi diritti di ricerca e di libertà, come sopra abbiam detto, la teologia compie una funzione insostituibile nella Chiesa.

12 Explan. Symb. 1; Ed. Faller, CSEL, 73, 1955, p. 3. " Chenu, op. cit., pp. 134, 344. 14 Insegnamenti, IV, 1966, p. 445. 15 Cfr. ibid. 16 Cfr. Luc. 22, 32. Acta Pauli Pp. VI 367

Ma per ritornare alla vostra Università, si deduce, da quanto pre­ cede, quale grande valore abbia la missione pedagogica della Grego­ riana: essa esercita una funzione di formazione dell'uomo, in tutte le branche del sapere, alla luce della fede, che come il sole, per il fatto che illumina le cose e le rende visibili nella loro realtà esterna, non ne abolisce l'autonomia, non ne mortifica l'esistenza, non ne cancella la bellezza, sì bene le avvalora e nobilita incomparabilmente. Questa luce, che viene da Dio, non sia dunque mai velata da nes­ suno! In una Università come la vostra ogni dottrina incompatibile, o mal compatibile con la fede deve sentirsi nell'impossibilità di sussi­ stervi, come, (( per la contradizion che noi consente )),17 non può esi­ stere un maestro, il cui pensiero non sia perfettamente fedele al pen­ siero della Chiesa. Ecco pertanto la necessità di un'ortodossia gelo­ samente custodita e insegnata dai docenti : l'unità di volere e di pensiero dev'essere armoniosa in un corpo accademico, che non sappia ammettere divisioni nelle questioni fondamentali. Ma al tempo stesso vi è il bisogno di adattamento alle necessità didattiche di oggi, che l'odierno progresso degli studi ha enormemente accresciute : e a questo proposito ci è gradito dare atto alla Compagnia di Gesù per la gene­ rosità e per la dedizione con cui, dopo il Concilio, attraverso reali difficoltà di ordine materiale e spirituale, essa ha saputo far fronte alle richieste, che le erano rivolte, perché fosse sistemata una organizza­ zione complessa secondo le nuove Norme ispirate al Concilio mede­ simo, fosse elevato il livello scientifico dell'Università e adattato a un compito nuovo : e questo si è cercato di fare moltiplicando i Profes­ sori, gli Assistenti, aumentando la dotazione delle biblioteche nei vari Istituti, curando le specializzazioni rese necessarie dal progresso degli studi, sviluppando la partecipazione degli alunni alla vita dell'Univer­ sità. Il grave peso assunto dalla Compagnia merita ogni lode. Accanto alla perfetta ortodossia dei Maestri, è richiesto nell'Uni­ versità l'impegno di assoluta serietà di studi da parte degli alunni, i quali debbono possedere una completezza matura di formazione gene­ rale, essere dotati di un buon equilibrio umano, ed essere pienamente versati nelle dottrine teologiche fondamentali : solo partendo di qui si potrà procedere alle specializzazioni, che, se avulse da quel contesto, non permettono la visione globale della scienza alla luce di Dio, e possono essere di ostacolo più che di aiuto nella ricerca e nella assimi-

17 Dante I, 27, 120. 368 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale lazione della verità totale : del resto, è legge comune di ogni Università procedere per gradi, e non iniziare le specializzazioni, in ogni campo, se prima non si sia avuta una piena e provata formazione nelle disci­ pline generali. In particolare, la vostra Università deve sentirsi responsabile dei sacerdoti in via di formazione, i quali da Roma debbono portare con sè una conoscenza completa e solida della fede, bene orientata anche pastoralmente. Questo orientamento pastorale domanda pertanto una cooperazione fra l'Università e i Collegi Ecclesiastici, come pure fra i vari Atenei Che esistono a Roma, affinché questa Città, che nell'in­ tento di Gregorio XIII doveva essere il centro di formazione per il clero mondiale, possa prendere davanti alla Chiesa il ruolo che le compete, e a cui le enormi risorse scientifiche di cui dispone — Istituti, Bi­ blioteche, ecc. — se opportunamente coordinate, offrono un incom­ parabile strumento di universale cultura. Ma soprattutto sia sempre vivo in voi l'amore alla Chiesa, Cat­ tolica, Apostolica, Romana : un amore vero, grande, sincero, che vede in essa la via voluta da Cristo per portare agli uomini la sal­ vezza ; un amore che gioisce delle sue gioie, che soffre per le sue sofferenze e per le defezioni che la feriscono ; un amore che prega e si dona, affinché essa sia sempre luminosa davanti a Dio e agli uomini. In omnibus cupio sequi ecclesiam Romanam, affermava Sant'Ambrogio.18 Essa è la chiave di volta dell'unità e della comunione cattolica : Totius orbis Romani caput Romana Ecclesia; ... inde enim in omnes venerandae communionis iura dimanant, ha ancora scritto quel Pastore, con gli altri Vescovi riuniti al III Concilio di Aquileia.19 In questa comunione si raggiunge il possesso delle imperscrutabili ricchezze di Cristo : 20 e di qui nasce la forza per garantire alla pro­ pria fede la sua fecondità in tutti i campi, nel dato intellettuale come nell'impegno quotidiano, con l'assistenza dello Spirito Santo, verso il quale voi, come cultori delle scienze sacre, dovete avere una devozione, vorremmo dire una consacrazione tutta particolare.

Carissimi Fratelli e Figli. Siate ben certi che non ci sfugge l'ampio e difficile compito, a cui voi docenti attendete con la vostra competenza dottrinale, e a cui voi alunni dedicate tutto l'entusiasmo della vostra

18 De Sacramentis, III, 1, 5; Faller, op. cit., p. 40. 19 Cfr. Ep. Provisum; Ep. XI, S. Ambrosii (Maur.); cfr. Ballerini, V, 270-271. 20 Cfr. Eph. 3, 8. Acta Pauli Pp. VI 369 giovinezza e l'acume della vostra intelligenza in via di maturazione. Ne siamo profondamente consapevoli. Siate lieti di vivere quest'ora tanto delicata, ma anche tanto grande ed esaltante della vita della Chiesa! La Chiesa ha bisogno di voi : e voi dovete essere nelle prime linee della Chiesa, offrendole l'ardore della vostra convinta devozione. E una fiducia reciproca, quella di cui abbiamo bisogno in questo momento : la Chiesa — è il Papa che ve lo dice con immensa speranza — la Chiesa ha fiducia in voi : nella vostra sincerità di intenzioni, nel vostro sensus fidei, nel vostro impegno di scrutare il mistero di Dio e le mirabili opere della sua Redenzione per essere domani un fermento, un lievito, una molla animatrice nelle vostre comunità ecclesiali : non seminatori di dubbio sistematico, non critici corrosivi del patrimonio ricevuto, non sperimentatori inconsulti di vie malcerte, non — Dio non voglia — demolitori della fede nell'animo degli alunni e dei fedeli ; ma educatori, ma plasmatori, ma modelli di questa fede incorrotta, e di una non inquieta vivacità intellettuale, colonne e sostegni della fede del Popolo di Dio nei compiti che vi saranno affidati. La Chiesa ha questa fiducia in voi, piena di commossa speranza e di ardente attesa. Ma anche voi abbiate fiducia nella Chiesa : ve lo chiediamo in suo nome. Abbiate fiducia in questa Chiesa Madre e Maestra, che continua nel mondo la sua ardua missione di proclamare la verità di Dio, in un mondo che tuttora, come ai tempi di Isaia, come ai tempi di Cristo, sembra chiudersi ostinatamente a ogni possibilità di intervento divino nella storia : auditu audietis et non intellegens et videntes videbitis et non videbitis.21 Nonostante tutto, la Chiesa non si stanca di rivolgersi agli uomini, perché per essi è stata fondata dal Cristo, per essi è nata dal suo costato aperto, come la novella Eva, Madre dei viventi.22 In questa opera costante, che essa svolge a favore degli uomini, per rendere loro accessibile la verità di Dio e comunicare la Redenzione, essa ha bisogno di voi : essa attende il vostro contributo di studiosi e di pastori, che vivono e fanno vivere nella luce della Rivelazione, e ne arricchiscono continuamente il sacro deposito : essa vi ama, sì, come la pupilla degli occhi suoi. Guardatela così, questa Madre santa, questa Madre spesso dolente, il cui unico conforto è il Signore Risuscitato : abbiate fiducia in lei, perché in lei troverete sempre l'incoraggiamento, la simpatia, la speranza. Amatela, sostenetela nel suo sforzo immane ; non indebolitela,

21 Cfr. Is. 6, 13-15. 22 Cfr. Gen. 2, 21; 3, 20; Io. 19, 34; cfr. S. Agostino, Tract, in Io. 120; PL 35, 1953.

24 - A. A. S. 370 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale non dividete le sue membra, non sminuite la sua unità, perché — ci sia ancora lecito citare S. Ambrogio — quamdiu sententiis discrepamus, quodammodo regnum Christi minoramus; quia nondum ei subiecta sunt omnia, cuius regnum unitas est.22 Ecco quanto abbiamo desiderato di dirvi, in questa commemorazione storica, in cui, come dicemmo all'inizio, avete voluto attestare l'auten­ ticità del vostro impegno presente riportandolo alle idealità delle sor­ genti, da cui è nata la vostra Università. Avanti, sempre, nel nome del Signore ! E mentre ancora vi ringraziamo per la gioia che stamane ci avete procurato, su tutti invochiamo — in questa novena dello Spirito Santo — la sua virtù che discende dal Cielo, affinché vi renda testimoni di Cristo usque ad ultimum terrae.2* A voi tutti, la nostra Apostolica Benedizione.

VII Iis qui conventui a Sodalitate v.d. « Top European Advertising Media », Romae habito, interfuerunt. *

Mesdames, Messieurs,

A l'occasion de votre Congrès annuel, vous avez manifesté le désir de Nous rencontrer. Nous y accédons d'autant plus volontiers que Nous mesurons les larges responsabilités qui sont les vôtres près des grands journaux d'Europe, ou même d'Amérique, rattachés à l'Association (( Top European Advertising Media ». Ces quotidiens, pour l'essor desquels vous travaillez, particulièrement au niveau de l'administration et de la publicité, se sont acquis un prestige national et international. Ils se veulent indépendants, capa­ bles de fournir à leurs lecteurs une information assortie de commentai­ res compétents, dans les divers domaines. A ce sujet, vous savez l'in­ térêt que l'Eglise accorde aux puissants moyens de communication sociale qui sont entre vos mains. Hier encore, à l'occasion de la journée mondiale qui leur était consacrée, Nous insistions sur la vérité qu'ils doivent servir : objectivité dans l'information et les éléments de juge-

23 Enarr. in Ps. 61, 8. 24 Act. 1, 8.

* Die 15 mensis maii a. 1972. Acta Pauli Pp. VI 371 ment, authenticité dans l'expression artistique, témoignage rendu à la vérité révélée. Mais quand on aborde le terrain de la publicité com­ merciale, qui est le thème de votre Congrès, est-ce encore le cas de parler de vérité, alors qu'ils s'agit, par définition, d'utiliser les moyens les plus efficaces de provoquer une plus grande consommation? L'importance croissante de la publicité est désormais une donnée qui semble s'imposer à nos sociétés modernes. La presse d'information, qui veut rester indépendante par ailleurs et refuser les subventions d'Etat ou de partis quels qu'ils soient, a tendance à lui ouvrir de plus en plus ses colonnes. N'en tire-t-elle pas la plus grosse part de ses revenus et même parfois le moyen de survivre? C'est là un fait qu'il faut considérer avec réalisme, mais qui, à nos yeux, ne doit pas échap­ per pour autant à un jugement moral sur le fond du problème, comme sur le monde d'exercice de la publicité. Car il y va de l'intérêt profond des hommes et de la société que vous entendez servir. Là-dessus, l'Ins­ truction pastorale «Communio et progressio)),1 que le Saint-Siège publiait il y a tout juste un an, traçait des pistes de réflexion que Nous nous contentons de rappeler dans le cadre de ce bref entretien. La publicité, c'est évident, stimule puissamment l'achat de produits manufacturés ou la demande des services proposés, et, par le fait même, permet à l'industrie et aux autres forces économiques de maintenir ou d'accentuer leur production. En ce sens, la publicité contribue intensé­ ment aux échanges et à l'élévation d'un certain niveau de vie. Les con­ sommateurs l'apprécient et le travail en bénéficie. Mais dans l'exercice légitime de la publicité qui vous est confié, il y a des façons de faire qui servent le public, d'autres qui le desservent, voire qui le dégradent. Et même lorsqu'il s'agit de gagner un argent utile ou nécessaire pour une noble fin, la conscience se trouve confron­ tée à de multiples questions : la liberté de jugement et de choix, est-elle respectée? Ou au contraire les arguments sont-ils fallacieux? exploi­ tent-ils les tendances les moins nobles de l'homme, allant jusqu'à l'inciter au mal? la présentation publicitaire est-elle conforme aux bonnes mœurs et au noble sens de la vie? ou se met-elle au service d'un hédo­ nisme dispendieux et corrupteur? les « biens )) recommandés ont-ils réellement quelque valeur, quelque utilité? ou risquent-ils d'être nuisi­ bles, dangereux? de susciter un attrait excessif du superflu, de l'arti­ ficiel, de l'immoral, au détriment du nécessaire et de l'honnête?

1 Nn. 59-62. 372 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale

Bref, en ee domaine, plus peut-être qu'en d'autres secteurs, il est requis un courage dont Nous mesurons le mérite : il faut savoir allier la compétence technique axée sur l'efficacité, au souci de servir en vérité les personnes et la société. Il y va d'ailleurs de la dignité de la presse elle-même. Nous formons des vœux pour que rien ne vous détourne de poursuivre cet objectif capital, et Nous implorons de grand cœur sur vous, vos familles, vos collègues, la Bénédiction de Celui qui nous a pro­ mis la lumière et la force de son Esprit.

NUNTIUS RADIOTELEVISIFICAS

Universis Urbis et Orbis Christifidelibus cunctisque hominibus, die Pascha­ tis Resurrectionis Domini nostri Iesu Christi, antequam ex externo Petria­ nae Basilicae podio Beatissimus Pater Apostolicam impertiit Benedictio­ nem. *

Fratelli tutti, qui presenti e sparsi nel mondo e a noi vicini per lo scambio dell'augurio pasquale!

Pace a voi ! a voi tutti, pace ! Con quale altro saluto potremmo noi annunciarvi la buona Pasqua, se non con quello stesso saluto, con cui Cristo risorto, presentandosi di sorpresa, la sera del giorno beato, alla comunità dei suoi apostoli spauriti e incapaci ancora di pensarlo davvero redivivo, a loro si an­ nunciò : Pace a voi ! e subito a loro, esterefatti di stupore e di gioia, volle ripetere : Pace a voi ! 1 Sì, questo è il nostro saluto augurale a Te, Chiesa Romana, che vieni a noi, folta di cittadini e di ospiti fratelli, per questo annuale incontro di mutua letizia : pace a Te, Chiesa dei Santi Apostoli Pietro e Paolo, fermissimi testimoni nella parola e nel sangue, della risurre­ zione di Cristo, Pace a Te, o Roma felice! Ed a Te, Chiesa Cattolica, cioè universale, che in questo diletto Paese e in cento altri non meno cari, anzi su tutta la terra libera ed aperta al Vangelo, estendi le tue tende fraterne e benedette ! Pace a tutta la santa Chiesa di Cristo, lieta e fiera di sentirsi unica ed unita nell'identica fede e nella comune carità, e perciò autentica anche nelle

* Die 2 mensis aprilis a. 1972. 1 Io. 20, 19-21. Acta Pauli Pp. VI 373

legittime espressioni originali d'ogni sua stazione e di ogni sua costi­ tuita comunità. Pace a voi, Patriarchi, Metropoliti, Vescovi, Parroci, Teologi, Sa­ cerdoti, Diaconi e Fedeli tutti ! Pace a voi, prediletti Fratelli e Sorelle delle tante nostre Famiglie Religiose, che alla imitazione di Cristo e alla dilatazione del suo Regno dedicate con austera e gaudiosa interezza la vostra vita! sia più che mai vostra la pace esultante della vostra dedizione alla speranza esca­ tologica, di cui oggi è garante il Cristo risorto ! E a voi, Laici carissimi, che guida e sostiene il proposito di una più aperta testimonianza religiosa e morale, nell'impegno interiore ed esteriore di fedeltà a Cristo e alla sua Chiesa : pace, letizia e coraggio, oggi festa della pienezza del mistero pasquale! E perciò a voi giovani, con cuore ridondante di affezione e di fiducia, non solo l'augurio, ma l'invito altresì di celebrare con noi l'avvento d'una vita nuova e risorta in Cristo : Pace ! Ancora, ancora : noi rivolgiamo il voto di Pace a tutti coloro che soffrono, ai malati, ai poveri, agli oppressi, ai carcerati, agli orfani, alle vedove ... Ci trema sulle labbra questo voto, perché vorremmo che non fosse soltanto parola, ma aiuto effettivo, servizio, conforto libera­ tore e rigeneratore : noi benediciamo coloro che, in nome di Cristo risorto, per voi lo rendono tale. Giriamo lo sguardo d'intorno e vediamo i Fratelli cristiani, in tante schiere diverse, ai quali ancora non ci unisce una perfetta comunione. La nostra ansia ecumenica ci rimette nel cuore lo stesso e più scandito augurio, che vogliamo pronunciare in nome di quel Cristo risorto da Cui abbiamo missione di testimonianza e di rappresentanza : Pace, Pace a voi, Fratelli ancora lontani e pur tanto nell'affetto vicini : ci aiuti Cristo risorto a ricomporre fra noi l'unità per la quale Egli, nostra Pace, ha « demolito il muro della separazione )>.2 E alle nostre Chiese del silenzio arriverà il nostro saluto di Pace, oggi festa di Cristo risorto? Perché ancora esistono, o piuttosto langui­ scono in tante ed estesissime regioni della terra queste umili ed intre­ pide comunità, o unità di fedeli, a cui è negata una legittima e punto sovversiva esistenza nella libera costituzione ed espressione della loro vita religiosa ed ecclesiale. Sappiano queste singole anime, sappiano queste Chiese compresse ed oppresse, se mai loro giungesse l'eco di

2 Eph. 2, li. 374 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale

questa voce pasquale, che esse non sono dimenticate : la nostra soli­ darietà nella fede e nell'amore è loro assicurata, con la nostra pre­ ghiera e con la comune speranza in Cristo risorto : Cristo non muore !3 La nostra Pace va oltre e vuole arrivare là dove ancora è conflitto di guerra, e odio, e sangue, e rovine, e armi sempre più numerose e micidiali : pace, pace ! Gli uomini, che hanno oggi talento e mezzi per dare al mondo moderno spettacoli meravigliosi di progresso e di orga­ nizzazione, non avranno sapienza e fortezza per difendere e per ricom­ porre la pace dove è ferita, dove l'umanità viene meno a se stessa, oltre che alla legge trascendente del Dio della pace? Il nostro augurio di Pace suona perciò oggi più forte e più amoroso, e nell'usbergo di Cristo risorto e vittorioso per tutti, più fiducioso. A tutti il nostro augurio pasquale, ch'è quello di Cristo : Pace a voi ! Sembrerà a taluno che questo augurio non abbia nulla di origi­ nale ; è sempre lo stesso ! Sì, è sempre lo stesso, nel suono delle labbra e nel voto del cuore, perché sempre lo stesso è in noi e nel mondo il bisogno della pace. Ma a chi ne scopre l'intima ispirazione e l'ultima aspirazione, quali la sempre nuova festa di Pasqua annuncia ad ogni uomo ed a tutta l'uma­ nità, esso, l'augurio di pace apparirà quale realmente è : l'opera vera e nuova da sempre creare e promuovere ; la primavera nuova da sempre coltivare, sperare e salutare ; la grazia più alta e più nuova da invo­ care oggi da Cristo Redentore e risorto sul mondo. Con la nostra Bene­ dizione Apostolica.

Deinde Beatissimus Pater lingua italica, gallica, anglica, hispanica, lusitana, germanica, Datava, polona, slovaca, boema, ucraina, russica, graeca, arabica, sinensi, vietnamensi et iaponica cunctis qui Eum audiebant, felicia omina pronuntiavit.

NUNTII SCRIPTO DATI

I Universis Christifidelibus cunctoque Clero, ob diem celebrandum eccle­ siasticis iuvandis vocationibus per totum terrarum orbem dicatum.

A voi, venerabili Fratelli nell'Episcopato, che siete stati posti dallo Spirito Santo a reggere la Chiesa di Dio ; 1 a voi, sacerdoti e religiosi, stretti e indispensabili collaboratori dell'ordine episcopale; a voi, Reli-

3 Cfr. Rom. 6, 9. 1 Cfr. Act. 20, 28. Acta Pauli Pp. VI 375

giose; a voi, Membri degli Istituti Secolari; a voi, famiglie cristiane, che formate il tessuto connettivo della Santa Chiesa; a voi, laici catto­ lici di ogni età e professione e lavoro; ma specialmente a voi giovani, che Cristo particolarmente ama, noi ci rivolgiamo, con immensa fiducia e speranza, in occasione della IX Giornata mondiale di preghiere per le Vocazioni, per adempiere, come Pietro, anche in questa occasione, la nostra missione di « gettare le reti per la pesca »2 ricordando il man­ dato del Signore di andare a istruire tutte le genti3 e di essere dapper­ tutto suoi testimoni.4 È un dovere che sentiamo premere sul nostro cuore di Pastore : e desideriamo ardentemente, come ogni anno, cogliere questa occasione per comunicarvi la nostra ansia apostolica, che sap­ piamo da voi profondamente condivisa, come ce la avete dimostrato con la risposta data sinora da tutta la comunità ecclesiale a questo nostro ormai consueto invito alla preghiera per le vocazioni e alla riflessione volonterosa e approfondita sul loro valore, sul loro signi­ ficato, sulla loro necessità nella Chiesa e per la Chiesa. Si apre, in questo momento, davanti ai nostri occhi, il quadro mol­ teplice delle vocazioni al servizio diretto di Cristo e della Chiesa, alle quali si offre un'immensa possibilità di applicazioni e di lavoro. Nes­ suno ne è escluso, e ogni categoria, ogni età d'ambo i sessi può dare in questo campo il suo prezioso contributo; vi sono e vi saranno sempre i generosi che hanno orecchi da intendere,5 che apprezzano la bellezza del dono totale di sé, perché vedono quanto sia insostituibile e necessaria nel mondo la loro testimonianza esclusiva dell'amore bruciante per Dio e per le anime. Anzitutto il nostro pensiero va a coloro, che rispondendo alla voca­ zione sacerdotale, sono destinati a rinnovare nel mondo, in modo tutto particolare, la presenza di Cristo Salvatore, che « ha reso partecipi della sua consacrazione e della sua missione » i Vescovi e coloro ai quali essi hanno affidato l'uifìcio del loro Ministero.6 Tale missione è amplissima perché, come ha sottolineato il Concilio Vaticano II, « ogni ministero sacerdotale partecipa della stessa ampiezza univer-

2 Le. 5, 4. 3 Cfr. Mt. 28, 19. 4 Cfr. Act. 1, 8. 5 Cfr. Mt. 19, 12. 6 Const. dogm. de Ecclesia Lumen gentium, 28; Decr. de Presbyt. ministerio et vita Presbyterorum ordinis, 2. 376 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale

sale della missione affidata da Cristo agli Apostoli.7 E come potremmo per primi non pensare ai sacerdoti, noi che li abbiamo carissimi, e ad essi e ai loro problemi abbiamo voluto che si dedicasse, in primo luogo, la trattazione della recente II Assemblea generale del Sinodo dei Vescovi, nello scorso ottobre? I nostri Fratelli nell'episcopato, facendo propria la nostra indicazione, hanno dedicato la loro proficua meditazione all'argomento : e giustamente hanno voluto scrivere, nel documento finale a noi sottoposto sul sacerdozio ministeriale, che «il sacerdote è il segno del divino e preveniente disegno, che oggi è pro­ clamato ed è efficace nella Chiesa. Egli rende presente sacramental­ mente Cristo, Salvatore di tutto l'uomo, tra i fratelli e, precisamente, tanto nella loro vita personale quanto in quella sociale. Egli è garante tanto della prima proclamazione del Vangelo affinché si raduni la Chiesa, quanto dell'instancabile rinnovamento della Chiesa, già radu­ nata. Mancando la presenza e l'azione di quel ministero che si riceve mediante l'imposizione delle mani e con la preghiera, la Chiesa non può avere la piena certezza della propria fedeltà e della propria con­ tinuità visibile.8 Ognun vede la gravità e la urgenza delle vocazioni sacerdotali, nel momento presente, in cui crescono le necessità della Chiesa e del mondo, mentre il numero dei generosi, che possano venire incontro a tanti e così gravi problemi, rimane impari al bisogno. Ma, accanto ai sacerdoti, ecco tutta la gamma delle altre vocazioni : quelle maschili e femminili, nella vita consacrata nei voti, che nei suoi membri meglio rappresenta «Cristo ai fedeli e agli infedeli; o mentre Egli è in contemplazione sul monte, o annunzia il Regno di Dio alla turbe, o risana i malati e gli infermi e converte a miglior vita i peccatori, o benedice i fanciulli e fa del bene a tutti, e sempre obbedisce alla volontà del Padre che lo ha mandato ;9 le vocazioni agli Istituti secolari, forma di vita consacrata a Dio e all'elevazione del mondo, dalla quale tanto ci attendiamo; le vocazioni missionarie, alle quali si è dischiuso un campo sterminato, ove le messi mature aspet­ tano gli operai inviati dal Signore: 10 e a questi amiamo associare nel pensiero anche i loro collaboratori laici, splendida fioritura che è destinata a crescere, medici, insegnanti, catechisti, tecnici, operai specializzati, che si mettono al servizio del Vangelo nei paesi ove è

7 Decr. de Presbyt. ministerio et vita Presbyterorum ordinis, 10. 8 Parte prima, 4. 9 Const. dogm. de Ecclesia Lumen gentium, 46. 10 Cfr. Io. 4, 34-38. Acta Pauli Pp. VI 377 necessaria la loro opera, rinunziando a più cospicue affermazioni in patria per amore di Cristo crocifisso, per il servizio del Vangelo. Un'onda di letizia e di commozione ci pervade il cuore al pensiero di tante persone, che si donano senza riserva con una funzione unica di esempio e, diciamo, di salutare reattività in tutta la Chiesa; e ci rivolgiamo ad esse con le parole di Paolo : « Come potremmo ringra­ ziare abbastanza Dio per voi e per tutta la gioia che proviamo a causa vostra davanti al nostro Dio? 11 Al ringraziamento nostro e di tutta la Chiesa deve congiungersi l'implorazione, aftinché la voce del Signore, che incessantemente chiama, sia udita con generosità da schiere sempre più ardenti e numerose di giovani, che siano anime di solida pietà eucaristica, di illuminata devo­ zione mariana, aftinché sappiano trafficare i loro talenti12 e vivere intensamente quella vita, che essi anelano di spendere per rendere più giusto il mondo, dedicandola a qualcosa che vale. Ecco perché, all'inizio, ci siamo più particolarmente ad essi rivolti : ma, come ogni anno, non meno pressante invito, rivolgiamo a tutti i nostri figli, per­ ché tutti sono tenuti a collaborare, ciascuno al proprio posto e secondo la propria missione. Effettivamente, il problema delle vocazioni è un problema che interessa tutta la compagine vivente della Chiesa, fon­ data da Cristo per la salvezza del mondo; è un problema di Chiesa,13 e, fra tutti, uno dei più importanti, come segno della sua visibilità, conferma della sua credibilità, garanzia della sua vitalità, sicurezza del suo avvenire. Tutti, in virtù della loro vocazione battesimale, sono fondamentalmente solidali e corresponsabili delle sorti della Chiesa, perché « i battezzati, per la rigenerazione e l'unzione dello Spirito Santo, vengono consacrati a formare un tempio spirituale e un sacer­ dozio santo, per offrire, mediante tutte le attività del cristiano, spiri­ tuali sacrifìci, e far conoscere i prodigi di Colui, che dalle tenebre li chiamò all'ammirabile sua luce ».14 Se l'indole propria della Chiesa è quella della comunione, per l'intimo rapporto dei nessi che stringono in essa tutta la società umana, tale problema deve essere sentito, specialmente oggi in cui tanto è viva l'istanza comunitaria, in modo che nessuno se ne ritenga estraneo. La

11 1 Tess. 3, 9. 12 Cfr. Mt. 25, 14 ss. ls Const. past. de Eccl. in mundo huius temporis Gaudium et spes, 25; Decr. de institutione sacerdotali Optatam totius, 2. 14 Const. dogm. de Ecclesia Lumen gentium, 10. 378 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale vocazione è un impegno serio, che esige una disponibilità, una attitu­ dine interiore, e diciamo pure un rischio, una rottura con ogni progetto di calcolo e di umana prudenza, sia da parte dei chiamati, sia di quanti li circondano. Che cosa facciamo per favorirla? Quando il Signore chiama, nell'ambito delle famiglie, delle scuole, delle parrocchie, noi, comunità ecclesiale di oggi, siamo pienamente disposti che uno dei nostri si ponga al servizio della Chiesa? Diamo nelle nostre conversa­ zioni l'impressione di un'alta stima della vocazione? Siamo capaci di sviluppare l'intimità e la confidenza degli adolescenti e dei giovani verso il Signore, e il desiderio di un più grande servizio? Esortiamo perciò le famiglie, che sono il « primo seminario » 15 e l'insostituibile riserva di nuove vocazioni per la Chiesa, ove in esse si custodiscano vigilmente i valori primari della fede, della pietà, della fedeltà gioiosa alla Legge divina ; così ci raccomandiamo agli educatori, di ogni ordine e grado, dai quali tanto dipende l'integrale formazione umana e cristiana degli alunni, su cui fa presa la chiamata di Dio: famiglia e scuola sono l'ambiente favorevole perché i giovani ascoltino la voce del Signore, vi rispondano, e perseverino ; pensiamo, in generale, a tutto il laicato cattolico, che accetta generosamente i suoi impegni in seno alla Chiesa, e da cui tanto ci attendiamo. Ma soprattutto chiediamo ancora e sempre l'aiuto dei Vescovi aftinché, coadiuvati dai loro sacer­ doti, dedichino le prime e più gelose cure del loro ministero alla pasto­ rale delle vocazioni. Forse una tentazione di dubbio o di crisi avrà potuto scoraggiare anche alcuni di loro, davanti alle reali difficoltà di far giungere alla società, e al mondo giovanile, la voce della Chiesa. Ma abbiamo fiducia ! Dio non ci inganna. Egli ce lo ha promesso, e la sua promessa non può essere vana : fino alla fine dei tempi,16 fino in capo al mondo, egli andrà in cerca delle anime di buona volontà. Il Figlio suo è morto per esse : e come potrebbe abbandonarle? 17 Egli ha parlato, come potrebbe contraddire la sua parola? Sta a noi coadiuvare la chiamata, che Dio fa giungere ai suoi figli, anche nel frastuono della vita tecnicizzata, perfino nell'angoscia degli uomini che ci stanno intorno, nel desiderio di pace che li travaglia, nel­ l'aspirazione profonda alla fraternità, che tanto faticosamente tende a diventare realtà. La chiamata di Dio cerca forse un punto d'incontro

15 Decr. de institutione sacerdotali Optatam totius, 2. 16 Mt. 28, 20. 17 Cfr. Born. 8, 32. Acta Pauli Pp. VI 379 nel cuore puro di un fanciullo che il mondo non ha ancora offuscato, e che potrà trovare in un più alto servizio tutte le sue aspirazioni più profonde. Tale chiamata si dirige forse verso il cuore di un giovane o di una giovane, smarriti nella ricerca d'un ideale di cui ignorano il nome, e in netta reazione contro un mondo che appare loro corrotto e menzognero, tanto che sarebbero forse disposti al dono totale di sé, e non alla vita comoda. Questa chiamata divina, se intesa, sarebbe la sola vera risposta a tante attese talvolta crudelmente deluse, o che inclinano alla disperazione o al cinismo. Solo la preghiera può far sì che la Voce sia udita. Preghiamo perciò il Maestro, che mandi operai nella sua messe.18 Preghiamo il Maestro affinché nessuno si senta estraneo, ma invece ciascuno inter­ roghi se stesso e misuri le proprie responsabilità. Preghiamo il Maestro affinché l'appello di quanti sono lontani trovi una risposta, e la Chiesa non sia mai priva di questi uomini, di queste donne, i quali, parti­ colarmente, parlano di Gesù Cristo con tutta la loro vita di consa­ crazione e di carità. Preghiamo tutti; preghiamo insieme, come un sol cuore attorno al­ l'Altare dell'Eucaristia. E affinché il Signore risponda ai voti nostri e di tutta la Chiesa, con grande effusione impartiamo la nostra propi- ziatrice Apostolica Benedizione. Dal Vaticano, 18 marzo 1972, nono anno del nostro Pontificato.

PAULUS PP. VI

II

Ad Excellentissimum Virum Emmanuelem Pérez-Guerrero, Consilii Con- sociatarum Nationum populorum negotiationibus atque progressioni pro­ vehendis (UNCTAD) tertio coacto Coetu in urbe S. Iacobi de Chile. Al iniciarse en Santiago de Chile la tercera Conferencia de las Naciones Unidas para el Comercio y el Desarrollo, queremos expre­ saros nuestros más vivos deseos de que los trabajos de tan importante Asamblea se vean coronados felizmente con un éxito que corresponda a las legítimas esperanzas suscitadas. Sabemos bien que a este deseo, compartido por los hombres y los pueblos del mundo entero, se añade una preocupación por la complejidad

18 Cfr. Io. 4, 35. 380 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale

y la amplitud de los problemas contenidos en el orden del día, y también por la diversidad y a veces hasta la divergencia de actitudes que afloran. Por nuestra parte, queremos poner nuestra confianza, con Usted, ante todo en la aspiración a la justicia y en el sentido de la fraternidad radi­ cados en el corazón de los hombres, a los cuales vuestra Conferencia quiere ofrecer, dentro del campo de su competencia, la oportunidad de poder manifestarse con autoridad, con madurez y con eficacia. Ciertamente, al igual que el año 1968 en Nueva Delhi, vuestra Con­ ferencia se celebra en un contexto de crisis internacional que afecta a la moneda, al sistema de cambios e incluso a la cooperación para el desarrollo. Las resistencias inspiradas en los intereses nacionales dan la impresión de haberse agudizado ulteriormente. Numerosas estructuras económicas de dominio no han sufrido corrección alguna, no obstante el acceso de los pueblos a su independencia política; la desigualdad de la renta y de las condiciones sociales tienden a aumentar, no sólo entre los pueblos, sino también en el interior de algunos países. Vuestra Conferencia es consciente tanto de la importancia de los objetivos que noblemente se ha propuesto, como de los límites de los mismos. Sabéis perfectamente que ni la reforma del comercio interna­ cional, ni la ampliación de la ayuda y de la cooperación son capaces de asegurar por sí solas un desarrollo más solidario y más humano entre los pueblos. En muchos casos son las estructuras mismas del poder y de la decisión las que deben ser cambiadas para poder lograr, en todas partes, una mayor participación en las responsabilidades a nivel político, económico, social y cultural. ¿No es una exigencia de la justicia el que todos los pueblos, cualquiera que sea el grado de su fuerza económica, puedan participar de una manera efectiva en toda clase de negociaciones de alcance mundial? No cabe duda de que la preponderancia de las grandes Potencias o de las Organizaciones plurinacionales provoca particular expectación en los países que tienen menor participación en la riqueza del mundo. Es propósito de vuestra Conferencia ofrecer un foro donde todas las voces puedan hacerse oír, cuando se trata de buscar la solidaridad entre las naciones, el realismo en las soluciones y la equidad en la parti­ cipación de los bienes. No se nos ha pasado por alto el hecho de que vuestros planes prevén prestar especial atención a la suerte de los países menos favorecidos entre aquellos que se hallan en vía de desarrollo. Es encomiable en efecto que la UNCTAD se proponga la abolición de los sistemas en que los privilegiados lo son cada vez más, los ricos comer- Acta Pauli Pp. VI 381 cian cada vez más entre sí, y la ayuda internacional sólo imperfecta­ mente redunda en provecho de las poblaciones más pobres. A este respecto, Nos querríamos que sea escuchada la voz de los más necesitados, de esos cientos y cientos de millones de hombres, mujeres y niños, que viven al margen de la economía moderna, sufriendo habi- tualmente la enfermedad, la desnutrición, malas condiciones de aloja­ miento y de trabajo, el subemplo, el analfabetismo y tantos otros males que les impiden participar plenamente en condiciones de igualdad humana. Nos os dirigimos este mensaje, Señor Secretario General, consciente de nuestra responsabilidad al frente de una Iglesia universal, que quiere caminar con la humanidad y compartir su suerte en el seno de la his­ toria. La declaración del último Sínodo de los Obispos da testimonio de esta preocupación y ha hecho un llamamiento al compromiso para servir a una mayor justicia, tanto dentro de las comunidades nacionales como en el plano internacional. Podéis estar seguro de que todos los católicos y todos los hombres que comparten nuestra común aspiración por un mundo más justo y más equi­ tativo seguirán con interés vuestros trabajos, convencidos de que hoy la paz mundial, en cierto sentido, está en vuestras manos. Invocando sobre los participantes a la sesión de la UNOTAD reunidos en Santiago de Chile la abundancia de las bendiciones divinas, pedimos al Dios Todopoderoso que favorezca el éxito de vuestros trabajos en bene­ ficio de toda la humanidad. Vaticano, 7 de Abril de 1972.

PAULUS PP. VI

III

Universis Christifidelibus et bonae voluntatis hominibus, die recurrente recto instrumentorum communicationis socialis usui provehendo per totum terrarum orbem dicato. Fratelli e figli sparsi nel mondo, uomini tutti di buona volontà, L'uomo moderno può facilmente riconoscere che molti dei suoi atteg­ giamenti, giudizi, prese di posizione, adesioni e opposizioni sono dovuti alle sempre più vaste e rapide conoscenze di opinioni e di comporta- 382 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale menti, a lui pervenute tramite gli strumenti della comunicazione sociale. La nostra vita pone giovani e adulti di fronte ad un flusso quasi incessante dì notizie e interpretazioni, di immagini e suoni, di proposte e sollecitazioni. In questa situazione, l'essere ragionevole si sente stimolato all'interrogativo inquietante : dov'è la verità? Come attin­ gerla o riscoprirla nella colluvie di comunicazioni che incalzano in ogni momento? 1. Ogni fatto ha la sua propria verità che comprende molti aspetti, non sempre facilmente percepibili nella loro completezza. Solo l'impegno congiunto e sincero del comunicatore e dei recettori può offrire una certa garanzia che il singolo evento sia percepito nella sua integra verità. Qui appare l'eccellenza del compito dell'informatore, che consiste non soltanto nel rilevare ciò che è immediatamente riscontrabile, ma anche nel cercare elementi di inquadramento e di spiegazione circa le cause e le circostanze dei singoli fatti che egli deve segnalare. Questo lavoro si potrebbe in certo modo paragonare ad una (( ricerca scien­ tifica », per la serietà e l'impegno che esige nel controllo e nella valu­ tazione critica delle fonti, nella fedeltà ai dati osservati, e nella tra­ smissione integrale di essi. La responsabilità è poi ancora più grave qualora il comunicatore sia chiamato, come spesso avviene, ad aggiun­ gere, alla semplice relazione del fatto, elementi di giudizio e di orientamento. 2. Quanto precede va riferito anche, e con particolari applicazioni e caratteristiche, all'informazione religiosa, o a quelle circostanze che postulano una valutazione religiosa. L'evento religioso non può essere compreso adeguatamente se lo si considera soltanto nella sua dimen­ sione umana, psicologicamente e sociologicamente rilevabile. Occorre scoprirne anche la dimensione spirituale, vale a dire la connessione e l'inserimento nel mistero della comunione dell'uomo con Dio, cioè nel mistero della salvezza. Ciò significa afferrare per quanto possibile la verità, appunto, « religiosa » di certi particolari avvenimenti, la quale potrà essere colta interamente solo se si terrà conto del contesto spi­ rituale del fenomeno religioso a cui l'evento si riferisce e, al di là della sola competenza professionale, della luce della fede, che sola può offrire la piena intelligenza, specie in talune circostanze. 3. Tale impegno per la ricerca e il rispetto della verità riguarda con la stessa urgenza anche coloro che si rivolgono agli strumenti della Acta Pauli Pp. VI 383 comunicazione sociale per attingere l'informazione e orientamenti di giudizio. È compito di tutti i recettori di essere sempre attivi e corre­ sponsabili ; il loro senso di responsabilità e la loro preparazione li ren­ derà disponibili ad accogliere attivamente e criticamente quanto pro­ spettato dall'esterno. L'uomo, e tanto maggiormente il cristiano, non abdicherà mai alla sua capacità di contribuire alla conquista della verità : non solo quella astratta o filosofica, ma anche quella concreta e quotidiana dei singoli accadimenti : se lo facesse, danneggerebbe con ciò stesso la propria dignità personale. Vogliamo perciò in questa occa­ sione rinnovare il nostro invito perché ogni uomo si adoperi e sia ade­ guatamente favorito per il conseguimento della necessaria capacità di giudizio autonomo, dinanzi al messaggio degli strumenti della comuni­ cazione sociale, in modo da potere liberamente scegliere fra le varie opinioni e dare alla migliore di esse la propria adesione. 4. La maggior parte degli uomini prendono oggi contatto con alcune forme di comunicazione sociale — stampa, radio, televisione, teatro, cinema, e registrazioni magnetiche — non solo a scopo informativo ma soprattutto a scopo ricreativo e culturale, dedicandosi a rivivere ea partecipare nello spirito fatti e situazioni, reali o immaginari, ripro­ dotti da apposita creazione artistica, atti ad esprimere e ad insinuare determinati valori e sentimenti. Accedendo a tale genere di pubblica­ zioni e di spettacoli con disponibilità alla distensione e al divertimento, ma anche ad una migliore conoscenza dell'uomo e del mondo che lo cir­ conda, la facoltà critica dell'individuo dovrà trovarsi sempre sufficien­ temente desta circa il riferimento alla verità, e quindi sempre riuscire a percepirne le eventuali deviazioni. D'altra parte va riconosciuta una libertà dell'artista il quale, proprio per esprimere « il bello » della realtà, ha diritto di servirsi dell'ausilio della fantasia, dando così vita ad una nuova creazione. Tale creazione però, pur non coincidendo con la realtà concreta e ordinaria, non può essere del tutto altra cosa da essa ; deve cioè restare fedele alla sua verità e a quella dei valori a cui è collegata. L'arte, infatti, se veramente tale, è una delle espressioni umanamente più nobili della verità. Per rendere quindi un servizio all'uomo, ed essere discepoli e ricercatori della verità, occorre con­ tribuire alla ricerca e al godimento del vero, che ovviamente esclude ogni sfruttamento — per speculazione commerciale o per altri fini bia­ simevoli — della debolezza umana, o dell'insufficiente preparazione del pubblico. 5. Il nostro messaggio non può terminare, fratelli e uomini del 384 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale

mondo odierno, senza che noi vi additiamo una via ancora più alta, per conseguire la Verità più perfetta. Noi siamo cristiani, cioè i seguaci di Cristo, Colui che è « via, verità e vita » 1 per tutti gli uomini, anche per quelli che ancora non lo conoscono. Egli è il Figlio di Dio, venuto tra gli uomini per « rendere testimonianza alla verità »,2 e assicurarci che solo la verità ci farà liberi,3 affrancandoci da ogni schiavitù.4 Noi cristiani vogliamo essere in mezzo al mondo, dentro le realtà umane di ogni giorno, gli umili ma convinti testimoni della verità nella quale crediamo. Gli odierni strumenti della comunicazione sociale sono le nuove grandi vie aperte anche ai cristiani per il loro compito di testimonianza e di servizio alla verità. Tali strumenti ser­ vono soprattutto all'espressione e alla diffusione della parola. Anche noi abbiamo una importantissima parola da dire e da affidare alla loro potenza : è la Parola sostanziale che Dio dice di Sé, il Suo Verbo, che è anche la Parola assoluta e definitiva che Dio dice sull'uomo, salvan­ dolo continuamente attraverso le mille e mille vicende della cronaca quotidiana e della storia dei secoli. Noi cristiani sappiamo che gli avvenimenti concreti, che interessano ogni giorno la nostra vita per­ sonale e la vita del mondo, non sono fortuite coincidenze dovute all'ar­ bitrio di un cieco e inesorabile destino, ma costituiscono la trama di un misterioso disegno a noi non completamente disvelato, ma con il quale Dio ad ogni istante ci raggiunge e ci interpella sollecitandoci alla Sua comunione salvifica ; il che ci spinge alla accettazione morale e gioiosa di tutti gli eventi e alla dedizione piena d'amore. Questa visione profonda delle cose è la verità incrollabile della quale vogliamo essere discepoli e testimoni — sia come comunicatori che come recettori —, e dalla quale sboccerà a poco a poco la vera libertà che cerchiamo : libertà dalle passioni umane e dai pregiudizi intellet­ tuali; libertà dalla paura dell'insuccesso e della sconfitta; libertà da ogni asservimento a particolari gruppi di potere o di pressione, che impongono determinate interpretazioni della vita e della cronaca, svin­ colate da qualsiasi dipendenza dalla verità; libertà dall'arrivismo che spinge a nascondere e confondere la verità per coprire degradanti ver­ gogne, e talvolta finalità persino inumane. 6. Fratelli e figli carissimi; vi affidiamo queste indicazioni circa la

1 Giov. 14, 6. 2 Giov. 18, 37. 3 Giov. 8, 31-36 4 Gal. 5, 1. Acta Pauli Pp. VI 385 verità ehe deve regolare, per comune ammissione, l'uso degli odierni strumenti della comunicazione sociale. La suprema Verità che è Dio, è fonte anche della verità delle cose. La Verità che è venuta tra gli uomini, si è fatta modello dell'agire umano. Il rispetto della finalità delle cose, e la fedeltà alla norma del nostro agire, saranno per noi garanzia per realizzare la verità in ogni singola circostanza. Ai Pastori, ai sacerdoti, ai religiosi, ai laici che si dedicano al servizio dei fratelli per il tramite degli strumenti della comunicazione sociale, contribuendo così a guidarli all'incontro con « la vera luce che illumina ogni uomo »,5 esprimiamo il nostro più vivo incoraggiamento. Con l'augurio che tutti, informatori, tecnici, produttori, educatori e recettori vogliano approfittare di questa Giornata per una fruttuósa riflessione su quésti importanti argoménti, impartiamo di cuore ë con grande fiducia la nostra Apostolica Benedizione; Dal Vaticano, 21 aprile 1972.

PAULUS PP. VI

5 Oiov. 1, 9.

25 - A. A. S. 386 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale

ACTA CONSILII PRO PUBLICIS ECCLESIAE NEGOTIIS

DE PROMOVENDIS AD EPISCOPATUM IN ECCLESIA LATINA

Episcoporum delectum ita faciendum ut ad regendam Ecclesiam praeficerentur Pastores « facti forma gregis ex animo » (1 Pt. 5, 3) Apostolica Sedes praeteritis temporibus curavit editis particularibus regulis ad varias Nationes spectantibus. Cum autem necesse sit ut etiam in hac parte vim suam exerant Oecumenici Concilii Vaticani II praescripta, Summus Pontifex Pau­ lus VI, plurimorum in Episcopatu Fratrum acceptis votis et compe­ tentium Romanae Curiae Dicasteriorum exquisita sententia, ad effec­ tum adducere statuit id quod Motu Proprio « Ecclesiae Sanctae », n. 10, edicitur, nimirum « Conferentiae Episcopales, iuxta normas ab Apo­ stolica Sede statutas vel statuendas, de viris ecclesiasticis ad Episco­ patus ofiicium in proprio territorio promovendis prudenti consilio sub secreto quotannis agant, et candidatorum nomina Apostolicae Sedi pro­ ponant ». Itaque mandavit ut textus de hac re diligentissime appara­ retur et Conferentiarum Episcopalium examini proponeretur. Quibus absolutis, Summus Pontifex normas quae hic adnectuntur approbavit, quae de promovendis ad Episcopatum ecclesiasticis viris latini ritus agunt, non tangunt vero proprias Ecclesiarum Orientalium leges, quaeque vigere incipient a die xxi mensis Maii, anno MCMLXXII, simul abrogatis memoratis particularibus decretis. Contrariis quibusvis non obstantibus. Ex Aedibus Vaticanis, die xxv mensis Martii, anno MCMLXXII.

I. Card. VILLOT Praefectus Consilii pro Publicis Ecclesiae Negotiis

L. © S. Acta Consilii pro Publicis Ecclesiae Negotiis 387

NORMAE DE PROMOVENDIS AD EPISCOPALE MINISTERIUM IN ECCLESIA LATINA

ARTICULUS I

.1. Episcopis facultas et ofiicium competit Apostolicae Sedi patefa­ ciendi nomina presbyterorum quos episcopali munere dignos putant et ad illud idoneos, non solum in ambitu dioecesani Cleri, sed etiam religiosorum qui in Dioecesi ministerio sacro funguntur, et sacerdotum alius iurisdictionis quos bene compertos habeant.

2. Singuli Episcopi dioecesani et alii loci Ordinarii, non autem Vica­ rii Generales, satagent acquirere notitias et elementa omnia, quibus opus est ut tale praecipuum et haud facile munus adimpleatur, sive ipsi per se explorantes, sive pro opportunitate consulentes, intra ter­ minos suae iurisdictionis, non quidem in coetu, sacerdotes e Capi­ tulo Cathedrali vel e gremio Consultorum, e Consilio presbyterali, alios denique tum e Clero, sive dioecesano sive regulari, tum e laicorum ordine.

3. Quod attinet ad ecclesiasticas circumscriptiones concreditas Mis­ sionalibus Institutis, respectivis Moderatoribus Supremis agnoscitur, iuxta praxim vigentem in Sacra Congregatione pro Evangelizandis Populis, facultas proponendi candidatos e proprio Instituto, salvo semper iure Apostolicae Sedis, si id opportunum censuerit, aliter pro­ videndi.

ARTICULUS II

1. Nomina candidatorum episcopalium regulariter perpendantur et proponantur ab Episcopis in coetum coalescentibus. Singulis tamen Episcopis, aliisque Ordinariis ut supra, art. I, 2, fas est candidatos Apostolicae Sedi directe proponere.

2. Coetus seu conferentiae de quibus agitur sint de more pro­ vinciales, constent nimirum ex Episcopis aliisque Ordinariis ut supra pertinentibus ad eandem Provinciam Ecclesiasticam, nisi peculiaria locorum adiuncta coetus interprovinciales, vel regionales vel demum nationales suadeant, Apostolica Sede prius certiore facta. 388 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale

ARTICULUS III

1. Coetui iisdem cum iuribus intersunt omnes Episcopi Provin­ ciae, vel Regionis vel Nationis, qui iuxta respectiva statuta ad eamdem Conferentiam Episcopalem pertinent cum voto deliberativo.

2. Agendorum ordinem praeparare coetibusque praeesse est Me­ tropolitae, eoque absente Suffraganei senioris, si agatur de coetu provinciali; Conferentiae vero Praesidis si agatur de coetu regionali vel nationali.

ARTICULUS IV

1. Coetus habeantur certis intervallis, iuxta praescriptum in Motu Proprio « Ecclesiae Sanctae », n. 10. Expedit ut celebrentur cum de more Episcopi conveniunt.

2. Coetus recurrente tempore congregantur eo consilio ut Episcopi candidatos proponant vel, si casus ferat, circa candidatos iam antea pro­ positos ulteriores notitias suppeditent. Fieri etiam poterit ut aliquis e candidatis alias propositis, in indice non sit retinendus Vel ob progres­ sant aetatem, vel ob morbum, vel ob aliam causam, unde ad episcopatum inhabilis factus sit.

ARTICULUS V

Congruo tempore ante coetus congregationem, nomina proponen - dorum ab iis, qui interesse ius et officium habent, mittantur Praesidi, qui cum iisdem integram nominum seriem communicare sataget, op­ portunis adhibitis cautelis. Ipsi autem candidatorum nomina perpendant, et de unoquoque quae sibi perspecta sint adnotent.

ARTICULUS VI

1. De singulis candidatis notitias et animadversiones Episcopi secum communicent, explicantes utrum de propria scientia eas confirment an ex auditu referant.

2. Sic autem examinandi sunt candidati ut discernatur an polleant dotibus quibus necesse est adornetur bonus pastor animarum et doctor Fidei : an nimirum bona fama honestentur, an sint moribus irrepre- Acta Consilii pro Publicis Ecclesiae Negotiis 389

hensibiles, recto iudicio et prudentia instructi, animo aequabiles, indole constantes; an sint orthodoxae Fidei tenaces, Apostolicae Sedi devoti et Ecclesiae Magisterio fideles, an dogmaticam et moralem theologiam ac ius canonicum penitus calleant, an pietate, spiritu sacri­ ficii et pastorali zelo fulgeant, an aptitudine ad gubernandum donentur. Sed et attendi debent acies ingenii, studiorum curriculum, sensus so­ cialis, spiritus dialogi conserendi et cooperationis, intellegentia signo­ rum temporum, laudabile studium non favendi partibus, familiae genus, valetudo, aetas, habitus per successionem hereditariam traditi.

ARTICULUS VII

1. Absoluta disceptatione orali, vota, aut abstentio a voto, scripto aliave apta ratione exprimantur pro singulis candidatis.

2. Vota secreto exprimantur, ut integra unicuique servetur libertas in suffragando. Expedit ut, praeter ipsum votum, distincte indicetur indoles dioeceseos vel ofilcii cui aptior quisque candidatus videatur.

3. Post lata suffragia de singulis candidatis, ipsa recognoscantur, modo apto ad exactam computationem eorundem.

4. Si expedire videatur, Praeses potest Episcopos invitare ad novam oralem disceptationem, circa unum candidatum vel plures, et suffra­ gia iterum ferenda curare, quo nempe peculiares notae alicuius can­ didati clarius appareant.

ARTICULUS VIII 1. Ante coetus absolutionem elenchus conficiatur eorum qui, episco­ pali munere digni et idonei, Apostolicae Sedi proponendi erunt.

2. Itidem, ante coetus dimissionem ea omnia deleantur ex quibus dignosci posset qua ratione singulus quisque suffragium tulerit. De omnibus autem in coetu peractis acta conficiantur ad normam iuris.

3. Optandum est omnino, ne Episcopi discedant nisi actorum tabulis perlectis, probatis et subsignatis.

ARTICULUS IX

Praeses coetus integrum exemplar actorum et elenchi candidatorum ad Apostolicam Sedem mittat per Pontificium Legatum. 390 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale

ARTICULUS X

1. Illis in Nationibus in quibus plures exstant Provinciae Ecclesia­ sticae et id, iudicio saltem duarum tertiarum partium eorum qui cum voto deliberativo pertinent ad Conferentiam Episcopalem Nationalem, expedire videbitur, elenchus in Provinciali vel Regionali coetu con­ fectus mittatur, pro opportuna cognitione, ad Praesidem Conferentiae Episcopalis Nationalis, qui animadversiones et notitias addere poterit, prae mente habens necessitates et adiuncta Ecclesiae in tota Natione.

2. Itidem, si maiori parti ut in praecedenti paragrapho membro­ rum Conferentiae Episcopalis Nationalis expedire videbitur, statui poterit ut vel Comitatus permanens Conferentiae, vel peculiaris non nimis ampla Commissio, constans membris ab ipsius Conferentiae ple­ nario coetu ad certum tempus eligendis, cui praeerit ipse Praeses Natio­ nalis Conferentiae, animadversiones et notitias ut supra n. 1 addat.

ARTICULUS XI

1. Cum agitur de indicandis Apostolicae Sedi candidatis pro aliquo officio episcopali, ratio habenda est indicum confectorum a coetibus provincialibus, vel a coetibus regionalibus sive nationalibus in casibus descriptis art. II, 2.

2. Indices autem non minuunt libertatem Romani Pontificis, cui pro suo munere semper integrum est eligere et instituere etiam viros aliunde sumptos.

ARTICULUS XII

1. Antequam quilibet candidatus Episcopus renuntietur, Aposto­ lica Sedes de eo diligentem et prolatam peragit inquisitionem, consultis singulatim personis quae eum intime norint et de eo valeant quam absolutissimas notitias et prudens deliberatumque coram Deo proferre iudicium.

2. Haec inquisitio facienda committitur Pontificio Legato, qui qui­ dem quaestiones ad hoc confectas tradit ecclesiasticis viris : episcopis, presbyteris, religiosis; possunt quoque eumdem in modum interrogari laici prudentes et vere probati, qui utilia scitu de candidato norint. Acta Consilii pro Publicis Ecclesiae Negotiis 391

ARTICULUS XIII

1. Cum de providenda aliqua dioecesi aut de constituendo Coadiu­ tore cum iure successionis agitur, Pontificius Legatus a Vicario Capi­ tulari vel ab Administratore Apostolico aut ab ipso Episcopo dioece­ sano requiret amplam et diligentem relationem de Dioeceseos statu et necessitatibus; poterunt etiam clerus et laicorum ordo, praesertim per corpora ad normam canonum instituta eorumque personas agentia, necnon religiosi interrogari.

2. Salvis casibus particulari lege vel consuetudine vel alia ratione legitime exceptis, ad ternos, qui dicuntur, Apostolicae Sedi proponen­ dos, Pontificii Legati est singillatim requirere et cum ipsa Apostolica Sede communicare, una cum suo voto, quid suggerant Metropolita et Suffraganei Provinciae ad quam pertinet, vel quacum in coetum con­ venit, providenda dioecesis, necnon Conferentiae Episcopalis Nationalis Praeses. Pontificius Legatus, insuper, quosdam e Capitulo Cathedrali, vel e Consultoribus dioecesanis, aliosque ex utroque Clero, praesertim e Consilio Presbyterali sede plena exsistente, pro opportunitate audiet.

3. Congrua congruis referendo, similis procedendi modi ratio habea­ tur ab iis ad quos candidatos proponere pertinet cum agitur de no­ minandis Episcopis Auxiliaribus.

ARTICULUS XIV

In iis omnibus expediendis, sive Episcopis, sive Pontificiis Legatis, sive Presbyteris et fidelibus quomodocumque partem habentibus, prae­ scriptum secretum Pontificium, quod vocant, ad amussim servandum est, quod exigunt ipsa natura rei et observantia debita personis de quibus agitur.

ARTICULUS XV

Firmo manente voto Concilii oecumenici Vaticani II in Decr. « Christus Dominus », n. 20, de Episcopis libere eligendis, normae quae praecedunt legitima privilegia concessa vel iure quaesita specialesque procedendi modos ab Apostolica Sede inita pactione vel aliter appro­ batos non abrogant nec iisdem obrogant. 392 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale

ACTA SS. CONGREGATIONUM

SACRA CONGREGATIO PRO EPISCOPIS

PROVISIO ECCLESIARUM

Sanctissimus Dominus Noster Paulus Divina Providentia Pp. VI, successivis decretis Sacrae Congregationis pro Episcopis, singulas quae sequuntur Ecclesias de novo Pastore dignatus est providere, nimirum : die 28 Ianuarii W12. — Titulari episcopali Ecclesiae Thisiduensi, praefecit R. P. D. Eduardum T. O'Meara, e clero archidioecesi S. Ludo­ vici, moderatorem nationalem Operis a Propagatione Fidei in Statibus Foederatis Americae Septentrionalis, quem deputavit Auxiliarem E.mi P. D. Ioannis S. R. E. Cardinalis Carberry, Archiepiscopi S. Ludovici. die 23 Martii. — Metropolitanae Ecclesiae Monctonensi R. P. D. Donatum Chiasson, Vicarium Generalem dioecesis Bathurstensis in Canada. die 7 Aprilis. — Titulari Episcopali Ecclesiae Rubicensi R. D. Ansga- rium Saier, sacerdotem Archidioecesis Friburgensis, moderatorem Se­ minarii Maioris eiusdem Archidioecesis, quem deputavit Auxiliarem Exc.mi P. D. Hermanni Schaufele, Archiepiscopi Friburgensis. die 22 Aprilis. — Cathedrali Ecclesiae Ioannopolitanae a Lacubus, noviter erectae, Exc. P. D. Franciscum Xaverium Ñuño Guerrero, hac­ tenus Archiepiscopum titularem Garellensem, eidem archiepiscopalem dignitatem seu titulum ad personam servans. — Cathedrali Ecclesiae Gusmanopolitanae, noviter erectae, Exc. P. D. Leonardum Viera Contreras, hactenus Episcopum Colimensem. die 3 Maii. — Cathedrali Ecclesiae Sancti Pauli in Alberta R. P. D. Raimundum Roy, e clero archidioecesis Sancti Bonifatii. die 12 Maii. — Titulari episcopali Ecclesiae Hiltensi R. D. Casimi- rum Kluz, curionem paroeciae Christi Regis in civitate Genadensi, quem deputavit Auxiliarem Exc.mi P. D. Lech Kaczmarek, Episcopi Gena- densis. die 16 Maii. — Cathedrali Ecclesiae Sancti Caroli in Venetiola, no­ viter erectae, R. D. Medardum Luzardo Romero, Vicarium Generalem archidioecesis Maracaibensis. die 17 Maii. — Titulari episcopali Ecclesiae Absiritanae R. D. Vin­ centium Guggenberger, parochum cathedralis ecclesiae Ratisbonensis, quem deputavit Auxiliarem Exc.mi P. D. Rodulfi Graber, Episcopi Ratisbonensis. S. Congreg, pro Religiosis et Institutis Saecularibus 393

SACRA CONGREGATIO PRO RELIGIOSIS ET INSTITUTIS SAECULARIBUS

DECRETUM

circa regiminis ordinarii rationem et religiosi saecularizati accessum ad officia et beneficia ecclesiastica.

Experimenta circa regiminis rationem inducta non pauca excitave­ runt problemata et dubia, praesertim relate ad personalem Superioris auctoritatem. Praeterea, bis temporibus, opportunum visum est examini subicere prohibitiones can. 642, quae religiosos ad saeculum regressos afiiciunt. Praehabito consultorum studio, in Coetu Plenario dierum 24 et 25 Septembris 1971, Patres huius Sacrae Congregationis sequentia dubia perpenderunt :

1. An, contra can. 516, regimen collegiale ordinarium et exclusi­ vum admitti fas sit, sive pro toto Instituto religioso, sive pro provincia, sive pro singulis domibus, ita ut Superior, si habetur, sit merus executor. 2. An can. 642 Codicis Iuris Canonici suspendi possit ita ut re­ ligiosi a votis rite soluti consequi aut retinere valeant, absque Sanctae Sedis speciali licentia, quaecumque officia, beneficia vel munera ec­ clesiastica.

Omnibus debite ponderatis, Patres in praefato Coetu haec statuenda unanimiter censuerunt :

Ad primum : Negative. Ad mentem Concilii Oecumenici Vaticani II (Decr. Perfectae ca­ ritatis, 14) et Adhortationis Pontificiae Evangelica testificatio, n. 25, (A.A.S. 63 (1971), p. 510) ratione habita legitimarum consultationum necnon limitum a iure sive communi sive particulari receptorum, Supe­ riores auctoritate frui debent personali.

Ad secundum : Affirmative, ita ut praescriptum canonis suspensum habeatur. Summus Pontifex Paulus Pp. VI, in Audientia Secretario huius Sacri Dicasterii, die 18 Novembris 1971, concessa, Plenarii Coetus sententias approbare dignatus est. 394 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale

Quapropter Sacra Congregatio pro Religiosis et Institutis Saecu­ laribus, praesentis decreti tenore, praedictas deliberationes publici iuris fieri decernit. Haec autem quae decreta sunt statim vigere incipiunt, neque for­ mula indigent quam exsecutoriam appellant. Praesentibus valituris donec iuris canonici Codex recognitus vim obtineat. Datum Romae, die 2 Februarii 1972.

HILDEBRANDUS Card. ANTONIUTTI, Praefectus

£B Augustinus Mayer, O.S.B., a Secretis

SACRA CONGREGATIO PRO GENTIUM EVANGELIZATIONE SEU DE PROPAGANDA FIDE

DECRETUM De finium mutatione

Cum ad bonum animarum provehendum expostulatum sit ut territo­ rium paroeciae vulgo Ututu a Dioecesi Calabarensi abstrahatur et Dioecesi Umuahiaensi adscribatur, Sacrum Consilium Christiano No­ mini Propagando, accepto favorabili voto Exc.mi ac Rev.mi Domini Amelii Poggi, Archiepiscopi tit. Cercinitani atque Apostolici in Africa Medio-Occidentali Delegati, itemque consensu Exc.morum Ordinario­ rum, quorum interest, prae oculis habito, re mature perpensa, vigore facultatum sibi a Sanctissimo Domino Nostro Paulo Divina Providen­ tia Pp. VI concessarum, oblatis precibus obsecundare censuit. Qua de re haec Sacra Congregatio statuit ut territorium paroeciae vulgo Ututu, usque adhuc ad Dioecesim Calabarensem pertinens, ab ipsa separetur atque Dioecesi Umuahiaensi uniatur et praesens ad rem Decretum confici iussit. Datum Romae, ex Aedibus Sacrae Congregationis pro Gentium Evan­ gelizatione seu de Propaganda Fide, die 28 mensis aprilis a. D. 1972.

AGNELLUS Card. Rossi, Praefectus

£B D. S. Lourdusamy, a Secretis Sacra Romana Rota 395

ACTA TRIBUNALIUM

SACRA ROMANA ROTA

Citatio edictalis

SYDNEYENSIS Nullitatis matrimonii (Caley - Gale)

Cum ignoretur locus actualis commorationis dominae Gale Annette Joyce, conventae in causa de qua supra, eandem citamus ad comparen­ dum, aut per se aut per procuratorem legitime constitutum, coram Tri­ bunali S. Romanae Rotae (Piazza della Cancelleria, 1 - Roma), in diem 18 iulii 1972, hora decima, pro concordatione vel subsignatione sequentis dubii :

An constet de nullitate matrimonii, in casu.

Ordinarii locorum, parochi et fideles, qui notitiam habuerint actua­ lis commorationis praedictae dominae Gale Annette Joyce, curare debent ut ipsa de hac edictali citatione rite moneatur. *

Thomas M. Mundy, Ponens

Ex Cancellaria Tribunalis S. R. Rotae, die 3 mensis maii a. 1972.

Raphael Funghini, Notarius

* Etant inconnu le lieu de la demeure actuelle de M.me Gale Nanette Joyce, défenderesse en cette cause, nous la citons à comparaître, par propre personne ou par un procureur légitimement constitué, au siège du Tribunal de la S. Rote Romaine (Roma, Palazzo della Cancelleria), le 18 juillet 1972, à 10 heures, pour concorder ou souscrire le doute ci-dessous rapporté: Conste-t-il de la nullité du mariage, dans le cas f Les Ordinaires des lieux, les curés, les fidèles ayant connaissance du lieu de la résidence de ladite Gale Nanette Joyce, devront, dans la mesure du possible, l'avertir de la présente citation. 396 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale

TRIBUNAL VICARIATUS URBIS

Citatio edictalis

ROMANA Nullitatis matrimonii (Longobardi - Licciardi)

Cum ignoretur locus actualis commorationis domini Francisci Lic­ ciardi, in causa de qua supra conventi, eundem citamus ad comparendum in H. S. T. Vicariatus Urbis (Roma, Palazzo Apostolico dei Laterano, Piazza S. Giovanni in Laterano, 6), aut per se, aut per procuratorem legitime constitutum, die 26 Iulii 1972, hora 9, pro dubii contestatione nullitatis matrimonii de quo agitur. Ordinarii locorum, parochi, fideles quicumque, notitiam habentes actualis commorationis praedicti Francisci Licciardi, curare debent ut ipse de hac edictali citatione rite moneatur. *

Romulus Rodrigo, Iudex Instructor

Ex Aedibus H. S. T., die 3 mensis maii 1972.

Angelus Caravella, Y. Cancellarius

* Etant inconnu le lieu de la demeure actuelle de M. François Licciardi défendeur en cette cause, nous le citons à comparaître, par propre personne ou par un procureur légitimement constitué, au siège du Tribunal du Vica­ riat de Rome (Roma - Piazza S. Giovanni in Laterano, 6) le 26 juillet 1972, à 9 heures, pour concorder le doute ci-dessous rapporté : Conste~t-il de la nullité du mariage, dans le cas? Les Ordinaires des lieux, les curés, les fidèles ayant connaissance du lieu de la résidence dudit M. François Licciardi, devront, dans la mesure du possible, l'avertir de la présente citation. Pont. Commissio Decretis Concilii Vat. II interpretandis 397

ACTA COMMISSIONUM

PONTIFICIA COMMISSIO DECRETIS CONCILII VATICANI II INTERPRETANDIS

Responsa ad proposita dubia

Patres Pontificiae Commissionis Decretis Concilii Vaticani II inter­ pretandis, propositis in plenario coetu quae sequuntur dubiis, respon­ dendum esse censuerunt ut infra ad singula :

I. (De dispensatione a forma canonica celebrationis matrimonii mixti)

D. - Utrum ad normam Litterarum Apostolicarum Motu proprio datarum die 31 martii 1970, quae verbis incipiunt Matrimonia mixta, Ordinarius loci possit concedere dispensationem a forma canonica cele­ brationis matrimonii mixti si unus sit catholicus, alter vero fuit quidem baptizatus in ecclesia catholica, sed deinde a fide deficiens ad aliam confessionem non catholicam conversus sit. R. - Affirmative, dummodo graves difficultates formae canonicae servandae obstent.

II. (De Auctoritate competenti pro erectione Seminarii)

D. - Quaenam sit Auctoritas competens pro erectione Seminarii na­ tionalis vel regionalis, de quo in n. 7 decreti de institutione sacerdotali, Optatam totius, Sacrosancti Oecumenici Concilii Vaticani II. R. - Auctoritas competens est Conferentia Episcoporum cuius inter­ est ; eius tamen decisio a Sede Apostolica approbari debet.

SS.mus Dominus Noster Paulus Pp. VI in Audientia die 11 februa­ rii 1972 infrascripto impertita supradictas decisiones ratas habuit, adprobavit et publicari iussit.

PERICLES Card. FELICI, Praeses 398 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale

DIARIUM ROMANAE CURIAE

Sabato 22 Aprile 1972, il Santo Padre Paolo VI ha ricevuto in solenne Udienza, per la presentazione delle Lettere Creden­ ziali, Sua Eccellenza il Signor TAHAR BELKHODJA, Ambascia­ tore straordinario e Plenipotenziario di Tunisia.

SEGRETERIA DI STATO

NOMINE

Con Breve Apostolico il Santo Padre Paolo VI ha nominato: 29 aprile 1972. S. E. Mons. Calabresi Ubaldo, Arcivescovo tit. di Fondi, Pro-Nunzio Apostolico nella Repubblica De­ mocratica del Sudan.

ONORIFICENZE Con Biglietti della Segreteria di Stato il Santo Padre Paolo VI ha conferito: La Commenda con Placca dell'Ordine di san Silvestro Papa: 17 dicembre 1971. Al sig. Mohammed Nars El-Din (Repubblica Araba d'Egitto). 10 gennaio 1972. Al sig. Dorigo Antonio (Padova).

La Placca dell'Ordine di san Silvestro Papa: 8 novembre 1971. Al sig. Carpi Gino (Roma).

La Commenda dell'Ordine di san Silvestro Papa: 21 maggio 1971. Al sig. Gattermeyer Karl (Wien). 6 agosto » Al sig. Kraichich Giovanni (Wien). 27 settembre » Al sig. Merino Puente Manuel (Lima). 3 novembre » Al sig. Lombardi Gino (Roma). » » » Al sig. Blasi Saverio (Taranto). » . » » Al sig. Musolino Enzo (Taranto). » » » Al sig. Pignatelli Francesco (Taranto). 8 » » Al sig. Incardona Mario (Ragusa). » » » Al sig. De Panfìlis Mario (Roma). » » » Al sig. Napoli Paolo (Roma). Diarium Romanae Curiae 399

8 novembre 1971. Al sig. Bastioni Umberto (Terni e Narni). 9 » » Al sig. Botondi Ermenegildo (Milano). » » Al sig. Grenna Giuseppe (Milano). » » » Al sig. Frontini Franco Renato (Milano). » » Al sig. Massara Luigi (Milano). » » Al sig. Paloschi Enrico (Milano). » » Al sig. Zurleni Domenico (Milano). 12 » » Al sig. Riccio Marcello (Italia). » Al sig. Cappon Giorgio (Roma). » » » Al isg. Paolella Ciro (Roma). 17 » » Al sig. Fawzi Abd Al Aal Ibrahin (Repubblica Araba d'Egitto). » » » Al sig. Salah Sabry (Repubblica Araba d'Egitto). 18 » » Al sig. Marino Gaetano (Italia). 22 » » Al sig. Koowenhoven Uberto Cornelio Giuseppino (Rot­ terdam). 10 dicembre Al sig. Coirò Luigi (Teggiano). 17 » » Al sig. Quattrino Luigi (Roma). 21 » Al sig. Broos Vittorio (Mechelen-Brussel).

c o gennaio 1972. Al sig. D'Ercole Luigi Maria (Roma). 10 » » Al sig. La Perna Giovanni (Roma). » » » Al sig. Sapienza Giovanni Alfio (Roma). 12 » » Al sig. Bernacchi Cesare (Roma). » » » Al sig. Già ve Antonio (Roma).

II Cavalierato dell'Ordine di san Silvestro Papa:

15 marzo 1971. Al sig. Togni Paolo (Roma). 27 » » Al sig. Chimenti Cosimo (Taranto).

c o maggio » Al sig. Hildebrand Giovanni (Berlin). 6 giugno Al sig. Selten Giovanni Pietro Raniero ('s-Hertogen­ bosch). » » » Al sig. Ruijssenaars Gilberto Pietro (Utrecht). 8 luglio » Al sig. Speranza Antonio (Aversa). 13 ottobre » Al sig. Pieters Lodovico Alberto (Rotterdam). » » » Al sig. Van-Emmerijv Giovanni Endrigo Maria (Rotter­ dam). » » Al sig. Lubberdink Giovanni Gerardo Andrea (Utrecht). 18 » » Al sig. Kleisterlee Cornelio Francesco (Rotterdam). 24 » » Al sig.. Paffen Adolfo (Roermond). » Al sig. Zeelen Giuseppe Giacomo Francesco (Roermond). » » Al sig. Comandù Alberto (Roma). » » Al sig. Donatelli Paolo (Roma). » » Al sig. Van de Goor Pietro ('s-Hertogenbosch). 1 novembre » Al sig. Szelag Corrado (Berlin). c o » » Al sig. Düsemberg Guglielmo (Essen). » » Al sig. Bellini Raimondo (Massa Marittima). » » » Al sig. Montagnani Giuseppe (Massa Marittima). 5 Al sig. Weijers Giovanni Mattia (Roermond). 400 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale

9 novembre 1971. Al sig. De Vecchi Paolo (Milano). » » » Al sig. Fumagalli Enrico Giulio (Milano). » » » Al sig. Tarchi Franco (Milano). » » Al sig. Turri Eligio (Milano). 12 » » Al sig. Gaspèroni Antonio (Rimini). » » » Al sig. Basili Luigi (Roma). » » » Al sig. Bertrand Giovanni Vincenzo (Roma). » » Al sig. Meacci Francesco (Roma). » » » Al sig. Oberti Armando (Roma). » » Al sig. Orlando Liborio (Roma). » » Al sig. Rencricca Mario (Roma). » » » Al sig. Swarts Giovanni Antonio ('s-Hertogenbosch). 16 » » Al sig. Scannàpieco Domenico (Amalfi). » » » Al sig. Campman Antonio (Utrecht). 22 » » Al sig. Bleijeiiberg Joannem (Breda). » » » Al sig. Bratta Massimo (Milano). » » » Al sig. Dovera Marcello (Milano). » » » Al sig. Valleri Giuseppe (Milano). -< » » Al sig. Van Beukering Pietro Francesco (Rotterdam). » » » Al sig. Vink Francesco Giuseppe (Rotterdam). 26 » » Al sig. Novelli Pio (Roma). 27 » Al sig. Siila Fiorello (Asmara). » » » Al sig. Gauly Otto (Speyer). 2 dicembre » Al sig. Rosi Francesco (Italia). 4 » » Al sig. Berti Marini Michele (Roma). 7 » » Al sig. Zizzo Cosimo (Taranto). 10 » » Al sig. Di Stasi Pasquale (Roma). » » » Al sig. Trasi Domenico (Salerno). 17 » Al sig. Orrù Nazzareno (Roma). » » Al sig. Senso Antonino (Roma). 3 gennaio 1972. Al sig. Mancino Raffaele (Ascoli Satriano e Cerignola) 10 » » Al sig. Maffaccini Egidio (Roma).

NECROLOGIO 6 màggio 1972. Möns. Kowalski Kazimierz Józef, Vescovo di Chelmno. 10 » » Mons. Pusic Miho, Arcivescovo tit. di Buxentum. 17 » » Morls. Versiâni Vellóso José Francisco, Vescovo di Itumbiara. 19 » » Mons. Youakim Eftimios, Arcivescovo tit. di Scitopoli. 20 » » Mons. Medina y Medina Miguel Antonio, Vescovo di Montería. 24 » » Mons. benedetti Tarcisio Vincenzo, Vescovo di Lodi. 27 » » S. E. il sig. Cardinale Gáribi y Rivera José, già Arci­ vescovo di Guadalajara. An. et vol. LXIV 30 Iunii 1972 N. 6

ACTA APOSTOLICAE SEDIS

COMMENTARIUM OFFICIALE

Directio: Palazzo Apostolico - Città del Vaticano —, Administratio: Libreria Editrice Vaticana

ACTA PAULI PP. VI

LITTERAE APOSTOLICAE

Maximiliano Mariae Kolbe, presbytero Ordinis Fratrum Minorum Conven­ tualium, beatorum honores decernuntur. PAULUS PP. VI Ad perpetuam rei memoriam. — Divinum illud, sancto ipsius Red­ emptoris ore proditum : « Maiorem caritatem nemo habet, ut animam suam ponat quis pro amicis suis )) (Io. 15, 13), quam aptissimum est ad Maximiliani Mariae Kolbe laudes atque virtutes pressius definiendas, eiusque vitae institutum, item et necessitudines, quae illi sive cum Deo, sive cum fratribus intercedebant, mirifice describenda. Qui sane, Franciscalis familiae sodalis cum esset, quae multa Deo pollicitus erat et praestituit et summa fide persolvit omnia. Attamen eo praesertim omnes ñervos industriae suae contendit, ut per abdica­ tionem suae voluntatis soli Deo viveret. Cumque Deus iugiter in eo cresceret, oportuit scilicet eundem quodammodo a se decedere ipsum, atque totum id quod esset quasi in nihilum redigi. Inde victorias consecutus est multas et egregias : de se, nempe, in quo novum hominem paulatim instauravit; de malo, cuius improbita- tem bono retudit; de rebus, quas omnes ad summi Numinis gloriam componere studuit ; de voluntate laete vivendi, quo quidem homines perpetuo sitiunt, quodque ille penitus abiecit. Quo factum est, ut maximum etiam caritatis documentum daret vitamque pro fratribus profunderet, cursumque vitae consummaret, ab ortu ad occasum admirabilem; idque omni tempore in castissimam Virginem Mariam intuens, Christi Matrem. Hae autem virtutes et ceterae, quas coluit, tam praestabiles visae sunt, tam laudabiles, in hac potissimum tempestate, ut Ecclesia,

26 - A. A. s. 402 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale

Sanctorum mater, et sua auctoritate iudicaverit confirmandas, et hodie illum in album Beatorum referendum constituerit. Natus est Maximilianus Maria, in pago Zdunsha-Wola, qui est in finibus Poloniae, die vii mensis Ianuarii, anno MDCCCXCIV. Eodem ipso die, quo natus, est sacro Baptismate ablutus, eique nomen Raimundus inditum. Quattuor habuit fratres, quorum duo religiosae vitae insti­ tutum ceperunt, aeque atque ipse. Puer autem omni studio contendebat ut ingenio, praestanti quidem, sed natura pertinaciori, temperaret. Cum annum quartum decimum ageret, Raimundus Leopolim se con­ tulit, in qua urbe Seminarium seu Conventus Fratrum Franciscanum Conventualium ei patebat ; ibique in gymnasii studiis versatus est. Anno MDCCCCX, regulari novitiatu incepto et Maximiliani nomine sibi indito, vota simplicia, quae dicunt, anno qui proxime successit, mense Septembri, nuncupavit. Praepositorum voluntati morem gerens, anno MDCCCCXII, Romam petiit studiorum causa, et in ea Romanitatem quandam hausit; item­ que illam venerationem erga Summum Pontificem, quam semper integre coluit. Apostolatus cupiditas fecit, ut (( Militiae Mariae Immaculatae » sodalitatem, anno MDCCCCXVII, conderet, qua enitebatur ut adventum regni Dei per Christi Matrem procurar et. Romae autem ab anno MDCCCCXII ad MDCCCCXIX degit, Collegii Sera­ phici Internationalis, ut dicunt, alumnus; quo tempore cum philoso­ phiae vacavit in Pontificia Studiorum Universitate Gregoriana, tum etiam sacrae theologiae, in facultate theologica sui Ordinis. Interim, anno MDCCCCXIV, religionem suam seu Regulam sollem­ niter professus est atque nomini religioso Maximiliani alterum nomen Mariae adiunctum voluit. Tandem, ut erat in votis, die duo de tricesimo mensis Aprilis, anno MDCCCCXVIII, in templo S. Andreae de Valle, quod est Romae, sacerdotio initiatus est. Verissimum augurium rerum futu- rarum tunc ea verba fuere, quae ipse in Missarum tabula perscripsit, primis illis adepti sacerdotii diebus : se divinis operatum esse « conver­ sionis peccatorum impetrandae causa » et « pro gratia apostolatus et martyrii ». Confecto autem studiorum cursu, in Poloniam revertit; Cracoviae atque Leopoli ad incrementum « piae unionis » Militiae Mariae Imma­ culatae se impendit; et commentaria edenda curavit, quorum index (( Eques Immaculatae », ac per quae doctrinam et pietatem Marialem Acta Pauli Pp. VI 403

in populum innumeris foliis diffundebat. Quo autem melius feliciusque res cederet, praepositi sui Ordinis eum Grodnum traduxerunt. Cum ve­ ro, maiora usque moliens, Dei famulus a quodam liberali viro optatum agrum ad Varsaviam impetrasset, anno MDCCCCXXVII, pagum condidit quem ab Immaculata cognominatum Polonica lingua Niepolcalanów dixit : pagum profecto singularem, si quidem eius cives ad unum omnes sodales Franciscales erant, et operam multam in hoc unice im- pendebant, ut Deus, omnium principium, opitulante Virgine Maria, et cognosceretur penitius, et amaretur, impressis scilicet et pervulgatis fasciculis, commentariis, ephemeridibus de re catholica agentibus. Anno MDCCCCXXX, incitamento Summi Pontificis Pii XI, Decesso­ ris nostri rec. mem., motus, qui missiones catholicas ad exteras gentes augere cupiebat, Maximilianus Maria ad orientales nationes se con­ tulit cum paucis, id exploraturus, num alia ibi locorum arx ab Imma­ culata appellanda constitui posset. Neque non secunda fortuna fuit. Nam difficultates, quantumvis magnae, nequaquam offecerunt, quin Nagasakii, in Iaponia, eam conderet quam brevissime; immo, quin et floreret et floreat. Nagasakii autem est Dei servus usque ad annum MDCCCCXXXVI commoratus, quo tempore in Poloniam rediit, a suis moderatoribus revocatus ut pago Niepolcalanów praesideret. Interim, atrox belli furor propinquabat, quo anno MDCCCCXXXIX, Germania et Polonia flagraverunt ; atque ille, omnibus fere sodalibus in tuto collocatis, cum paucis locum obtinuit. Tum vero tempestas in perniciem intumuit : Germani enim milites vicum Niepolcalanów, die decimo septimo Septembris, eodem anno, ingressi, biduo post Maxi- milianum Mariam eiusque Fratres deportaverunt in locum Lamsdorf, qui est in Germania, primum, postea Arntitz, in pagum haud longe a Gubin. In hoc autem captivitatis campo fuit providus Christi missus, eoque animo ingressus est, ut non solum rem aeque ferret, verum et Deo et hominibus gratias ageret. Captivitate liberatus mense Decembri, anno MDCCCCXXXIX, per menses quattuordecim curas suas omnes in eo posuit, ut sauciis Germa­ nis assiderei, prófugos exciperet, Hebraeos, ad duo millia, tegeret. Tum, mense Februario, anno MDCCCCXLI, iterum comprehensum deduxe­ runt eum in carcerem Pawiah, qui est Varsaviae, indeque in « campum exitu », quem Poloni Oéwiecim cognominant, Germani vero notiore voca­ bulo Auschwitz, ex quo numquam discessurus esset. 404 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale

Hae ultimae quasi vitae stationes simul calvaria, simul gloria eius fuerunt. In Pawiakensi custodia fuit saepius iniuria lacessitus, et verberatus et laesus hac una de causa, quod firmus et fidelis esset Christi crucifixi amicus, cuius imago e corona religiosae vestis pendebat. Plurima pro Christi nomine in loco OsAviecim passus est, ubi nulla erat calamitas, quae eius aut corpori aut animo non inferretur. Ille autem consolabatur eos qui, sicut et ipse, in tanta miseria constituti, tcerbissimos casus tolerabant, ad aeterna revocans; praeterea diarium suum, seu cibi portionem, haud raro iunioribus et fame pressis distri­ buit, quorum etiam culpas in se nonnumquam suscepit, incommoda aliena patiens. Noctu interdum, per manus et genua reptans, egentibus suggrediebatur propius et, ut poterat, divinis Sacramentis eos reficiebat. Non mirum ergo si Deus tam egregio viro ac quasi operi suo summam manum admoverit, oblata opportunitate vitae ponendae pro­ ximi sui gratia; quod ipse semper optaverat. Nam, cum captivus quidam e campo aufugisset, delecti sunt ex omnibus decem, qui in vindictam morte afficerentur. Cumque eorum unus conclamasset se nullo modo mori velle, quippe qui et uxorem et caros filios revisere cuperet, Maximilianus Maria cum praeside campi breviter collocutus, ultro in eius locum subiit, cum reliquis novem moriturus. Itaque factum est, ut ille salvus et incolumis esset et conser­ vatus, immo et vivat, Christi autem assecla se morti destinaret ipse, unius Dei proximique amore. Verumtamen et in tali discrimine, sui neglegens, ceteris, ut potuit, prospexit, id cavens, ne ullus in tanta rerum iniquitate desperaret. Ei vero, reliquis omnibus cum superfuisset, postremo est, die xiv Augu­ sti, anno MDCCCCXÌLI, mors illata, annos nato quadraginta septem, menses septem, dies totidem, infuso in venas acido venefico. Postridie vero, quo die Ecclesia universa Mariae festum caelo re­ ceptae agebat, corpus eius ustum fuit, cineres dispersi. Ceterum, admirabilis Maximiliani Mariae vita summo amore, pie­ tate, virtute alebatur. De quibus, etsi breviter, sermonem instituendum putamus. Atque primum, de pietate, seu de necessitudine quam cum Deo, cum beatissima Virgine Maria, cum caelestibus habuit. Haec sane in fide SS. Trinitatis firmissimis infixa erat radicibus, cuius servus Dei semper studiosissimus fuit. Amore praeterea erga Christum in Eucharistia latentem motus est, Acta Pauli Pp. VI 405

ut in pago Niepolcalanów adorationem perpetuam institueret, ea ra­ tione, ut bini semper religiosi viri diu noctuque in sacra aede Deo sisterent precantes. Quod servus Dei tanti faciebat, ut et caput et initium totius operis sui duceret. Ad Mariam quod attinet, loco parentis eam habuit eiusdemque dul- cissimae ; adeo ut sententiae : Militia Mariae Immaculatae, Eques Immaculatae, voluntati Mariae Immaculatae pareamus, similes, ei communes, praeterquam quod animi indices essent, id etiam ostende­ ret, quo haec eius religio spectaret : eo nempe, ut Mariam hono­ raret ob eius candorem potissimum, quem et imitaretur. Eius vero fides in Deum patebat etiam manifesto e fiducia, quam propemodum unicam in Deo habebat. Cui sane Deus pari liberalitate respondit. Quo factum est, ut qui tam pauper esset, ut interdum soleas unamque vestem cum sodalibus communes haberet, eidem vis incredi- bilis pecuniae fuerit, et opibus floruerit, in aliorum autem commodum destinandis. De eius autem amore erga Deum et homines tota eius vita loqui­ tur : nam omnis eius industria ad utilitatem aliorum spectavit, adeo ut eius agendi ratio cum pauperibus, cum derelictis, cum captivis, sive in Germania, sive in Iaponia, sive in loco Auschwitz, novum quoddam creaturarum canticum esset e corde profluens. Quod hoc etiam admonet, ne devotionem vitae, qua se supposuit pro contubernali illo, cuius meminimus, in campo Oswiecim, fortui­ tum quiddam iudicemus, sed ut summam universae vitae. Eius vero virtutes morales innitebantur omnes in sui contemptione. Nam sibi dicta reputabat haec sancti Evangelii verba : <( Recumbe in novissimo loco » (Lc. 14, 10). Quae humilitas erumpebat etiam ex oris et corporis habitu, maxime praepositis coram, a quibus semper genu innixus necessaria petebat, quorumque voluntati summa reli­ gione parebat, tanto maiore virtute, quo plus incommodi res posceret. In magna laude est etiam eius prudentia ponenda, quae cum om­ nibus semper fuit in illo singularis, sive cum Protestantibus, sive cum Hebraeis, sive cum Buddhistis agente. Ad hos quod attinet, eo progressus est, ut nonnumquam et ipsorum monasteria visitaret, et de religione christiana cum eis dissereret benigne audientibus; quos in vicem audivit, virtutem ipsius maxime admiratos, qua moti, non solum in commentariis eius de re christiana scripserunt, sed etiam in amo­ rem Mariae, Christi Matris, sunt rapti. Itaque, antequam Ecclesia rem oecumenicam magis magisque pro­ veheret, Maximilianus Maria eam exercebat. 406 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale

Tum autem eius virtutes, tum pulcherrimum facinus datae vitae in proximi salutem, quasi hostiae sanctitatis (cfr. Eph. 5, 2), studia et admirationem omnium conciliaverunt et moverunt. Atque visum est rectissime fieri, si testimonia eius praeclarae vitae colligerentur, ut Ecclesia sollemni iudicio confirmaret. Accedit, quod mirae iam sana­ tiones perhibebantur ab eo impetratae. Quare quaestiones canonicae primum in Patavina, ob diificilliinos Poloniae casus, deinde in Varsaviensi et in Nagasakiensi curia, ab anno MDCCCCXLVIII ad annum MDCCCCLI fieri coeptae sunt, eiusque scripta diligentissime examinata, de quibus anno MDOCCCLV, die xii mensis Mai, est iudicium editum. Cum autem e toto fere orbe terrarum postulatoriae litterae mitte­ rentur, quibus petebatur, ut de sanctitate servi Dei causa inciperetur, maxime instante dilecto Filio Antonio Maria Ricciardi, Postulatore Generali Ordinis Fratrum Minorum Conventualium, Caietanus S. R. E. Cardinalis Cicognani, Sacrae Rituum Congregationis Praefectus, idem­ que causae Relator, in ordinario, ut dicunt, eiusdem Sacrae Congre­ gationis coetu, die xv mensis Mai, anno MDCCCCLX, hoc dubium propo­ suit : an signanda esset Commissio introductionis causae eiusdem servi Dei, in casu et ad effectum de quo ageretur. Patres vero Cardinales, eidem Sacrae Congregationi praepositi, et Officiales, disceptante Fidei Promotore Generali, omnibus diligentis­ sime perpensis, affirmative responderunt; atque Ioannes Pp. XXIII, fel. rec. Decessor noster, eodem die edito decreto, Commissioni illi subscripsit. Ceteris deinde, suetis coetibus Sacrae Rituum Congregationis actis, quae agenda essent, disputata quaestio est de virtutibus servi Dei, die XXX mensis Ianuarii, anno MDCCCCLXIX, in conventu eiusdem Sa­ crae Congregationis coram Nobis, in quo, cum esset in controversiam vocatum : an constaret de virtutibus theologalibus, de cardinalibus de hisque adnexis in gradu heroico, in hac sententia stetere omnes, con­ stare nempe de virtutibus a servo Dei heroum more cultis; in eamque rem ilico decretum emisimus. Exercita postea quaestione de miraculis, quae eiusdem nomine in­ vocato a Deo ferebantur patrata, omnique re in suetis consiliis exqui­ sita, nos die xiv mensis Iunii, hoc anno, de duobus pronuntiavimus constare. Tandem die xvn mensis Octobris, ad sollemnia beatificationis cele­ branda constituto, coram amplissimo Patrum Cardinalium, Patriarcha- Acta Pauli Pp. VI 407

rum, Archiepiscoporum, Episcoporum coetu, Polonorum maxime, Pa­ trum Synodalium praeterea, Praelatorum, Officialium Romanae Curiae, Religiosarum Sodalitatum, praesertim Fransciscalis familiae, ac fre­ quentissimo christianorum populi grege, in quo multi e Polonia, in tem­ plo S. Petri sacra fecimus Deo optimo maximo. Inter quae, post (( Kyrie, eleison », venerabilis Frater Ferdinandus Antonelli, Archiepiscopus titulo Idicrensis, idemque Sacrae Congregationis pro Causis Sancto­ rum a Secretis, servi Dei vitam breviter perstrinxit, idque Nos popo­ scit, nomine quoque Postulatoris adstantis, ut ad optatam beatifica­ tionem eius veniremus. Cumque peroratio accessisset venerabilis Fra­ tris Ladislai Rubin, Episcopi titulo Sertensis et Synodi Episcoporum Viri a Secretis, Polono sermone habita, tandem formulam beatificationis pronuntiavimus : « Nos, vota multorum Fratrum Nostrorum Episcoporum, to­ tius Ordinis Fratrum Minorum Conventualium pluriumque christifidelium explentes; Sacrae Congregationis pro Causis Sanctorum praehabito consulto; matura interposita delibera­ tione et superna luce pie implorata; vi et auctoritate Nostra apostolica venerabilem servum Dei Maximilianum Mariam Kolbe, presbyterum praedicti Ordinis Fratrum Minorum Con­ ventualium, in album Beatorum ascribimus, facultatem facien­ tes, ut eius festum die eius natali decimo quarto mensis Augusti, in locis et modis iure statutis, quotannis celebrari possit. In nomine Patris et Filii et Spiritus Sancti ». Post autem « Gloria », novum Beatum precatione propria invoca- vimus, cuius et laudes celebravimus, et exempla sancta Christiano populo, potissimum ex ordine sacerdotali, meditanda proposuimus. Has autem Litteras sive nunc sive in posterum ratas haberi iube­ mus, ut vim suam habeant effectumque omnem, contrariis quibusvis nihil obstantibus. Datum Romae, apud Sanctum Petrum, sub anulo Piscatoris, die XVII mensis Octobris, anno MDCCCCLXXI, Pontificatus Nostri nono.

PAULUS PP. VI

Loco £& Sigilli

In Ap. Cane, tab., vol. CXXXIX, n. 69. 408 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale

CONSTITUTIONES APOSTOLICAE

I DOMINAE NOSTRAE LIBANENSIS

Eparchia Dominae Nostrae Libanensis pro Maronitis in Brasilia con­ ditur.

PAULUS EPISCOPUS SERVUS SERVORUM DEI AD PERPETUAM REI MEMORIAM

Quod providenter Concilium Oecumenicum Vaticanum II suasit (cfr. Decr. « Orientalium », 4) ut videlicet ubique terrarum omnium orientalis ritus Ecclesiarum provideretur incremento ac propterea con­ stituerentur paroeciae atque propria hierarchia, perficiendum iam esse censuimus, quantum fideles pertinet ritus antiocheni Maronitarum in Brasiliae finibus degentes : eorundem enim fidelium coetus tam nume­ ro catholicaeque rei inceptis floruerunt, ut oporteret omnino peculiari eparchia seu dioecesi arctius inter se copularentur. Audito igitur quid hac super re sentirent Patriarcha Antiochenus Maronitarum, Episco­ porum coetus Brasiliae atque eiusdem nationis Apostolicus Nuntius, de consilio Sacrae Congregationis pro Ecclesiis Orientalibus deque apo­ stolica Nostra potestate sequentia decernimus ac iubemus. Eparchiam pro fidelibus Maronitis in Brasilia constituimus, cuius erit titulus Do­ minae Nostrae Libanensis; eadem suffraganea metropolitanae Sedi Sancti Pauli erit, in qua urbe et domicilium suum et eparchiale templum Eparchus habebit. Hic praeterea consultores eparchiales deligat, ut ei auxilio et consilio iuvent. Ad mensam quod attinet, eam efficient pe­ cunia a fidelibus oblata, paroeciarum tributa ac bonorum redditus ad eparchiam pertinentium. Praecipimus insuper ut conditae Sedis eiusque sacri Praesulis iura et officia ab Apostolicis Litteris desuman­ tur (( Cleri sanctitati », a canone nempe 392 ad 526, servatis tamen decretis Concilii Vaticani II ceterisque Apostolicae Sedis praescriptis. Hanc vero Constitutionem nunc et in posterum efficacem esse et fore volumus ; ita quidem ut quae per eam decreta sunt ab iis quorum res est religiose serventur, atque igitur vim suam obtineant. Cuius Constitu­ tionis efficacitati nulla, cuiusvis generis, contraria praescripta officere poterunt, cum per eam iisdem derogemus omnibus. Nemini praeterea Acta Pauli Pp. VI 409

haec voluntatis Nostrae documenta vel scindere vel corrumpere liceat ; quin immo huius Constitutionis exemplis et locis, sive typis impressis sive manu exaratis, quae sigillum viri praeferant in ecclesiastica digni­ tate constituti simulque ab aliquo publico tabellione sint subscripta, eadem omnino habenda erit fides, quae huic haberetur, si ostenderetur. Datum Eomae, apud S. Petrum, die undetricesimo mensis Novem­ bris, anno Domini millesimo nongentesimo septuagesimo primo, Pon­ tificatus Nostri nono.

ALOISIUS Card. TRAGLIA MAXIMILIANUS Card. DE FÜRSTENBERG S. R. E. Cancellarius S. Congr. pro Ecclesiis Orientalibus Praefectus

Franciscus Tinello Apostolicam Cancellariam Regens

Ioannes Calieri, Proton. Apost. Eugenius Sevi, Proton. Apost. Loco £B Plumbi

In Ap. Cane, tab., vol. CXLI, n. 31.

II DOMINAE NOSTRAE PARADISI

In Brasilia Eparchia Dominae Nostrae Paradisi constituitur, pro Mel- kitis ritus Byzantini.

PAULUS EPISCOPUS SERVUS SERVORUM DEI AD PERPETUAM REI MEMORIAM

Haec romana et apostolica Sedes, omnium Ecclesiarum, quotquot in orbe terrarum disseminatae sunt, mater sollicita, singulari semper studio et antiquissima cura ad respexit, quas nempe, christianae familiae partem nobilissimam, florentes ingenio, doctrina sancta abundantes, pietate castissima in Deum eiusque Ma­ trem praestantes, per tot saeculorum intervalla experta est, easdem­ que firmum christianae veritatis praesidium. Accedunt sacrosancti Concilii Vaticani II decreta, patrimonium tantum Orientalium ex­ tollen tia. Quam ob rem, cum Sacra Congregatio pro Ecclesiis Orien­ talibus, post venerabilem Fratrem Maximum V Hakim, Melkitarum 410 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale

Patriarcham, sententiam rogatum, bene fieri censuerit, si in Brasi­ liana Be publica Eparchia conderetur pro fidelibus ritus Byzantini Melkitarum, Nos id censentes haud parum conferre ad bonum atque prosperitatem eius coetus fidelium, haec quae sequuntur decernimus atque iubemus. In Brasilia Eparchiam pro fidelibus ritus Byzantini Melkitarum constituimus, cuius erit titulus : Dominae Nostrae Para­ disi, sedes in urbe S. Pauli. Eadem praeterea suffraganea subicietur Apostolicae Sedi, ac tamquam eparchiale templum illud habebit, quod est a populo appellatum « Igreja de Nossa Senhora do Paraiso ». Consultores insuper eligantur, qui Eparcho assint consilio atque opera. Ad mensam eparchialem quod attinet, efficietur fidelium collationibus, statutis paroeciarum tributis, bonis ad Eparchiam pertinentibus. Epar­ chiae postremo eiusque Eparchi iura Litteris apostolicis continentur, quae « Cleri sanctitati » inscribuntur, a canone nempe 392 ad 526, ser­ vatis decretis sacrosancti Concilii Vaticani II, ceterisque Sedis aposto­ licae praescriptis. Hanc vero Constitutionem nunc et in posterum efficacem esse et fore volumus ; ita quidem ut quae per eam decreta sunt ab iis quorum res est religiose serventur, atque igitur vim suam obtineant. Cuius Constitu­ tionis efñcacitati nulla, cuiusvis generis, contraria praescripta officere poterunt, cum per eam iisdem derogemus omnibus. Nemini praeterea haec voluntatis Nostrae documenta vel scindere vel corrumpere liceat; quin immo huius Constitutionis exemplis et locis, sive typis impressis sive manu exaratis, quae sigillum viri praeferant in ecclesiastica digni­ tate constituti simulque ab aliquo publico tabellione sint subscripta, eadem omnino habenda erit fides, quae huic haberetur, si ostenderetur. Datum Romae, apud S. Petrum, die undetricesimo mensis Novembris, anno Domini millesimo nongentesimo septuagesimo primo, Pontificatus Nostri nono.

ALOISIUS Card. TRAGLIA MAXIMILIANUS Card. DE FÜRSTENBERG S. R. E. Cancellarius S. Congr. pro Ecclesiis Orientalibus Praefectus

Franciscus Tinello Apostolicam Cancellariam Regens

Iosephus Del Ton, Proton. Apost. Iosephus Massimi, Proton. Apost. Loco £& Plumbi

In Ap. Cane, tab., vol. CXLI, n. 38. Acta Pauli Pp. VI 411

III SANCTI IOANNIS BAPTISTAE CURITIBENSIS UCRAINORUM

Apostolicus Exarchatus pro fidelibus Ucrainis in Brasilia degentibus, ad dignitatem Eparchiae evehitur.

PAULUS EPISCOPUS SERVUS SERVORUM DEI AD PERPETUAM REI MEMORIAM

Eins Vicarius, qui homo fieri voluit ut homines Dei filios faceret, maiore hac sollicitudine nulla afficimur, quam ut christiano populo subsidia apta comparemus ad fidem suam augendam atque propagan­ dam : nihil enim carius Nobis esse potest, quam illi, qui divino cruore redempti, ad aeternaque destinati, diligentiae Nostrae commissi sunt, cui nullae parcimus. Quam ob rem, cum Apostolicus Exarchatus pro fidelibus Ucrainis in Brasilia, die tricesimo mai, anno MDCCCCLXI, con­ ditus, post decem annos incrementa haud minima ceperit, atque maiora capturus esse videatur, bene fieri visum est, si ad dignitatem Eparchiae tolleretur. Quare, tum Episcoporum coetu Brasiliano, seu Conferentia, sententiam rogato, tum Apostolico Nuntio, Sacra denique Congregatione pro Ecclesiis Orientalibus, quid sentiret, apostolica Nostra potestate Exarchatum illum ad gradum atque dignitatem Eparchiae evehimus, quae cognomine Eparchiae seu dioecesis Sancti Ioannis Baptistae Curi- tibensis Ucrainorum appellabitur, quaeque suffraganea constituetur metropolitanae Ecclesiae Curitibensis, donec provincia ecclesiastica Ucrainorum propria condatur. Eparchiae sedes erit in urbe Curitiba, in qua Eparchiis domicilium suum collocavit, posita cathedra suae aucto­ ritatis in templo quod ibi surgit. Mensam eparchialem efficient populi collationes. Ad cetera quod attinet, consultores eparchiales deligantur, qui Eparcho assistant ; iuvenes qui ad sacerdotium Dei voce invitentur, ad id Seminarium mittantur, quod aptius Eparcho videatur, donec pro­ prium condatur. Ad iura vero et onera quae tum constitutae Ecclesiae tum eius sacro Praesuli competunt, cogantur ex apostolicis Litteris de ritibus orientalibus et de personis, die altero datis mensis iunii, anno MDCcccLxvii, a can. 392 ad 526, itemque e Concilii Vaticani II decretis e ceterisque ab apostolica Sede factis. Ceterum hae Litterae Nostrae ad effectum deducantur a venerabili fratre Nuntio apostolico in Brasilia, 412 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale cuius mentionem fecimus, vel ab eo qui fuerit delegatus. Re vero acta documenta exarentur, quorum sincerae fidei exempla ad Sacram Con­ gregationem pro Ecclesiis Orientalibus mittantur. Hanc vero Constitutionem nunc et in posterum efficacem esse et fore volumus ; ita quidem ut quae per eam decreta sunt ab iis quorum res est religiose serventur, atque igitur vim suam obtineant. Cuius Constitu­ tionis efficacitati nulla, cuiusvis generis, contraria praescripta officere poterunt, cum per eam iisdem derogemus omnibus. Nemini praeterea haec voluntatis Nostrae documenta vel scindere vel corrumpere liceat; quin immo huius Constitutionis exemplis et locis, sive typis impressis sive manu exaratis, quae sigillum viri praeferant in ecclesiastica digni­ tate constituti simulque ab aliquo publico tabellione sint subscripta, eadem omnino habenda erit fides, quae huic haberetur, si ostenderetur. Datum Romae, apud S. Petrum, die undetricesimo mensis Novembris, anno Domini millesimo nongentesimo septuagesimo primo, Pontificatus Nostri nono.

ALOISIUS Card. TRAGLIA MAXIMILIANUS Card. DE FÜRSTENBERG S. R. E. Cancellarius S. Congr. pro Ecclesiis Orientalibus Praefectus

Franciscus Tinello Apostolicam Cancellariam Regens

£8 Iosephus Rossi, Ep. tit. Palmyrenus, Proton. Apost.

Iosephus Massimi, Proton. Apost.

Loco £& Plumbi

In Ap. Cane, tab., vol. CXL, n. ^1,. Acta Pauli Pp. VI 413

IV SANCTI MARONIS DETROITENSIS

Exarchatus apostolicus pro fidelibus ritus Antiocheni Maronitarum, in Foederatis Americae Septemtrionalis Civitatibus, ad gradum Eparchiae evehitur.

PAULUS EPISCOPUS SERVUS SERVORUM DEI AD PERPETUAM REI MEMORIAM

Quae spes atque exspectatio optima Nobis fuit cum, apostolicis Lit­ teris « Cum supremi », die decimo mensis Ianuarii, anno millesimo non­ gentesimo sexagesimo sexto, datis, exarchatum apostolicum condidimus pro fidelibus ritus Antiocheni Maronitarum in Foederatis Americae Septemtrionalis Civitatibus degentibus, eadem veluti multiplicata Nos hodie inducit ut eundem ad gradum eparchiae seu dioecesis attollamus : post sex enim annos in promptu omnium est magna non solum rei catholicae incrementa esse ibidem habita, sed maiora etiam in poste­ rum futura. Auditis igitur hoc super negotio sive Patriarcha Antiocheno Maronitarum, sive Episcoporum coetu Foederatarum Civitatum Ame­ ricae Septemtrionalis, sive Delegato Apostolico inibi insidente, de sen­ tentia praeterea venerabilis Fratris Nostri S. R. E. Cardinalis Praefecti Sacrae Congregationis pro Ecclesiis Orientalibus deque apostolica No­ stra potestate, exarchatum apostolicum quem diximus ad dignitatem eparchiae evehimus, nomine Sancti Maronis Detroitensis pro Maronitis, quam Apostolicae Sedi directe subiectam constituimus, firma tamen declaratione Sacrae Congregationis pro Ecclesiis Orientalibus, die quinto et vicesimo mensis Martii, anno millesimo nongentesimo septua­ gesimo, significata de rationibus habendis cum Patriarchatu. Sic condi­ tae eparchiae sedes in urbe Detroito erit, in qua episcopus et domici­ lium suum et magisterii cathedram, templum videlicet eparchiale, ha­ bebit. Insuper eparchiales consultores deligendi sunt, qui sacro Prae­ suli consilio et auxilio de more assint. Decernimus quoque ut eparchia­ lis mensa efficiatur pecuniis sponte a fidelibus oblatis, paroeciarum tri­ butis ac bonorum redditibus ad novam eparchiam pertinentium. Ad Seminarium autem maius quod attinet, nuper structum, magis ac magis illi consulatur, utpote in quo eparchiae spes fideliumque exspectationes 414 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale foveantur. Iura denique et munera, eparchiam spectantia atque eiusdem sacrorum Antistitem, a Litteris sumantur « Cleri sanctitati », a canone nempe 392 ad 526, servatis praeterea decretis Concilii Vaticani II cete­ risque Apostolicae Sedis praescriptis. Hanc vero Constitutionem nunc et in posterum efficacem esse et fore volumus ; ita quidem ut quae per eam decreta sunt ab iis quorum res est religiose serventur, atque igitur vim suam obtineant. Cuius Constitu­ tionis efficacitati nulla, cuiusvis generis, contraria praescripta officere poterunt, cum per eam iisdem derogemus omnibus. Nemini praeterea haec voluntatis Nostrae documenta vel scindere vel corrumpere liceat ; quin immo huius Constitutionis exemplis et locis, sive typis impressis sive manu exaratis, quae sigillum viri praeferant in ecclesiastica digni­ tate constituti simulque ab aliquo publico tabellione sint subscripta, eadem omnino habenda erit fides, quae huic haberetur, si ostenderetur. Datum Romae, apud S. Petrum, die undetricesimo mensis Novem­ bris, anno Domini millesimo nongentesimo septuagesimo primo, Pon­ tificatus Nostri nono.

ALOISIUS Card. TRAGLIA MAXIMILIANUS Card. DE FÜRSTENBERG S. R. E. Cancellarius S. Congr. pro Ecclesiis Orientalibus Praefectus

Franciscus Tinello Apostolicam Cancellariam Regens

£B Iosephus Rossi, Ep. tit. Palmyrenus, Proton. Apost.

Eugenius Sevi, Proton. Apost.

Loco Sß Plumbi

In Ap. Cane, tab., vol. CXLI, n. 12. Acta Pauli Pp. VI 415

V DE IULLUNDUR (IULLUNDURENSIS)

Praefectura apostolica de Iullundur ad gradum dioecesis tollitur, Iul- lundurensis nomine.

PAULUS EPISCOPUS SERVUS SERVORUM DEI AD PERPETUAM REI MEMORIAM

Officium apostolicum, quod ad beatissimi Petri similitudinem, summi Dei munere suscepimus, id sane poscit, ut Ecclesiae suae sanctae, quo meliore possumus modo, provideamus. Quam ob rem, cum apostolica Praefectura de Iullundur, in India, haud minima cepisset incrementa, maioraque praevideatur esse acceptura, bene fieri censuimus, si eam ad gradum atque dignitatem dioecesis eveheremus ; remur, praeterea, per hoc animum addi Evangelii praeconibus qui ibidem nulli peper­ cerunt labori regno Christi proferendo. Venerabilibus ergo Fratribus Nostris S. R. E. Cardinalibus auditis, qui Sacrae Congregationi pro Gentium Evangelizatione seu De Propaganda Fide praesident, item Apostolica Nuntiatura in India sententiam rogata, Nostra auctoritate Apostolicam Praefecturam de Iullundur ad dignitatem dioecesis evehi­ mus, Jullundurensis nomine, cum omnibus iuribus, quae Ecclesiis eiusdem ordinis competunt. Quae profecto metropolitanae Sedi Delhiensi suffra­ ganea erit, atque obnoxia Sacrae Congregationi pro Gentium Evange­ lizatione. Eius autem episcopalem Sedem in urbe Iullundur poni cen­ semus, cathedram sacrae auctoritatis in templo beatissimae Virginis Mariae nulla labe conceptae. Episcopus praeterea, cui Ecclesia Iul- lundurensis continget gubernanda, pro Canonicis consultores dioe­ cesanos eligat, dum Canonicorum collegium condatur, qui ope con­ silio assint. Cetera, ad iuris communis normam fiant ad reliquaque Ecclesiae sanctae praescripta. Demum volumus ut eius cura qui Apo­ stolicae Nuntiaturae in India praeest, cuius mentionem fecimus, hae Litterae Nostrae ad effectum deducantur, qui poterit etiam alium, quem voluerit, legare. Re vero acta, documenta exarentur, atque ad Sacram Congregationem pro Gentium Evangelizatione sinceris exem­ plis mittantur. Hanc vero Constitutionem nunc et in posterum efficacem esse et fore volumus ; ita quidem ut quae per eam decreta sunt ab iis quorum res est religiose serventur, atque igitur vim suam obtineant. Cuius Constitu- 416 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale

tionis efficacitati nulla, cuiusvis generis, contraria praescripta officere poterunt, cum per eam iisdem derogemus omnibus. Nemini praeterea haec voluntatis Nostrae documenta vel scindere vel corrumpere liceat; quin immo huius Constitutionis exemplis et locis, sive typis impressis sive manu exaratis, quae sigillum viri praeferant in ecclesiastica digni­ tate constituti simulque ab aliquo publico tabellione sint subscripta, eadem omnino habenda erit fides, quae huic haberetur, si ostenderetur. Datum Romae, apud 8. Petrum, die sexto mensis Decembris, anno Domini millesimo nongentesimo septuagesimo primo, Pontificatus No­ stri nono.

ALOISIUS Card. TRAGLIA AGNELLUS Card. Rossi S. R. E. Cancellarius S. Congr. pro Gentium Evangelizatione seu de Propaganda Fide Praefectus

Franciscus Tinello Apostolicam Cancellariam Regens

Eugenius Sevi, Proton. Apost. Iosephus Massimi, Proton. Apost. Loco £ß Plumbi

In Ap. Cane, tab., vol. C XL, n. 78.

VI MEERUTENSIS

Nonnullis territoriis detractis a dioecesi Meerutensi, efficitur novus exar­ chatus apostolicus ritus malaharensis nomine « Bijnorensis ».

PAULUS EPISCOPUS SERVUS SERVORUM DEI AD PERPETUAM REI MEMORIAM

In beatorum apostolorum similitudinem, maxime Petri, in cuius locum successimus, qui divino munere atque instinctu, nullam quietis partem admitientes, Ecclesiam aedificaverunt, et Nos curae, sollicitu­ dines, studia omnium Ecclesiarum premunt, caritas urget; adeo ut, cum spes animum subeat aliquid in bonum fidelium verti posse aut effici, in eam causam tota industria incumbamus. Quam ob rem, cum Sacra Congregatio pro Ecclesiis Orientalibus, praeeunte venerabili Fratre Episcopo Meerutensi, iam in eam sententiam venerit, ut de­ tractis nonnullis territoriis a dioecesi ipsa Meerutensi novus Exar- Acta Pauli Pp. VI 417 enatus apostolicus in ea regione conderetur; cumque sacra Congre­ gatio pro Gentium Evangelizatione rem probaverit, Nos reputantes id posse haud mediocriter conferre ad sanctam Christi religionem propa­ gandam in nobilissima Indorum terra, haec, quae sequuntur, decer­ nimus ac iubemus. Civiles districtus, quos dicunt, quinque, id est : Bijnor, exclusa parte quae Dhampar appellatur, Garwal, Tehri, Chamoli, Uttarkasi, a diocesi Meerutensi separamus, eosque in formam aposto­ lici Exarchatus ritus malabarensis redigimus, cuius Sedes urbs Bijnor erit, cuique nomen Bijnorensis. Quem sane Exarchus, cui dabitur ad- ministrandus, ad normas reget, quae canonibus 266-387 Litterarum apostolicarum Cleri sanctitati comprehenduntur, ut sunt die altero mensis iunii, anno MDCCCCLVII promulgatae. Talem Exarchatum prae­ terea Sodalibus Congregationis Carmelitarum Mariae Immaculatae credimus, certa spe fore ut qui alibi summa diligentia adlaboraverunt Christi fidei proferendae, hoc etiam munus quam sollerter faciant. Ultimum, Sedi metropolitanae Agrensi eum suffraganeum facimus, cui Exarchus ad normam iuris subicietur. Hanc vero Constitutionem nunc et in posterum efficacem esse et fore volumus ; ita quidem ut quae per eam decreta sunt ab iis quorum res est religiose serventur, atque igitur vim suam obtineant. Cuius Constitu­ tionis eflScacitati nulla, cuiusvis generis, contraria praescripta officere poterunt, cum per eam iisdem derogemus omnibus. Nemini praeterea haec voluntatis Nostrae documenta vel scindere vel corrumpere liceat; quin immo huius Constitutionis exemplis et locis, sive typis impressis sive manu exaratis, quae sigillum viri praeferant in ecclesiastica digni­ tate constituti simulque ab aliquo publico tabellione sint subscripta, eadem omnino habenda erit fides, quae huic haberetur, si ostenderetur. Datum Romae, apud S. Petrum, die tertio et vicesimo mensis Martii, anno Domini millesimo nongentesimo septuagesimo secundo, Pontificatus Nostri nono. •

ALOISIUS Card. TRAGLIA MAXIMILIANUS Card. DE FÜRSTENBERG «S. R. E. Cancellarius S. Congr. pro Ecclesiis Orientalibus Praefectus

Franciscus Tinello Apostolicam Cancellariam Regens

Ioannes Calieri, Proton. Apost. Eugenius Sevi, Proton. Apost. Loco ÊB Plumbi

In Ap. Cane, tab., vol. CXTA, n. SO.

27 - A. A. S. 418 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale

VII RAIPURENSIS (IAGDALPURENSIS)

Detracto territorio cognomine Bastar a Praefectura apostolica Raipu- rensi, apostolicus Exarchatus « Iagdalpurensis » conditur ritus mala- barensis.

PAULUS EPISCOPUS SERVUS SERVORUM DEI AD PERPETUAM REI MEMORIAM

Indorum gentes historia, arte, religione illustres inter Orientales, easdemque christianae fidei antiquitate claras, singulari semper bene­ volentia haec Romana Sedes complexa est; si quidem spes in ea resi­ det fore ut multi ex eodem populo, sanctae religionis nostrae flexi veri­ tate, pulchritudine, studio, et Christi saepta ingrediantur, et Eccle­ siam sanctam atque catholicam laetissime augeant. Quam ob rem, cum Sacra Congregatio pro Ecclesiis Orientalibus, re, qua oporteret consideratione reputata, iisque auditis quos negotium posceret, ac potissimum Sacra Congregatione pro Gentium Evangelizatione seu de Propaganda Fide, bene fieri censuerit, si territorio civilis districtus nomine Bastar, ut dicunt, a Praefectura apostolica Raipurensi de­ tracto, Exarchatus apostolicus conderetur ritus malabarensis, Nos haec omnia probantes, eo territorio, cuius mentionem fecimus, apo­ stolicum Exarchatum lagdalpurensem constituimus, eiusque sedem in urbe Jagdalpur collocamus; quem praeterea Sodalibus Congrega­ tionis Carmelitarum Mariae Immaculatae concredimus, id hortantes ut nulli labori pareant Christi religioni proferendae. Novus Exarchatus ad normas iuris regatur, praesertim iuxta canones 266-387, per Lit­ teras apostolicas Cleri sanctitati promulgatos die altero mensis iunii, anno MDCCCCLVII, sitque metropolitanae Sedi Bhopalensi suffraganeus. Hanc vero Constitutionem nunc et in posterum efficacem esse et fore volumus ; ita quidem ut quae per eam decreta sunt ab iis quorum res est religiose serventur, atque igitur vim suam obtineant. Cuius Constitu­ tionis efficacitati nulla, cuiusvis generis, contraria praescripta officere poterunt, cum per eam iisdem derogemus omnibus. Nemini praeterea haec voluntatis Nostrae documenta vel scindere vel corrumpere liceat; quin immo huius Constitutionis exemplis et locis, sive typis impressis Acta Pauli Pp. VI 419 sive manu exaratis, quae sigillum viri praeferant in ecclesiastica digni­ tate constituti simulque ab aliquo publico tabellione sint subscripta, eadem omnino habenda erit fides, quae huic haberetur, si ostenderetur. Datum Romae, apud S. Petrum, die tertio et vicesimo mensis Martii, anno Domini millesimo nongentesimo septuagesimo secundo, Pontificatus Nostri nono.

ALOISIUS Card. TRAGLIA MAXIMILIANUS Card. DE FÜRSTENBERG S. R. E. Cancellarius 8. Congr. pro Ecclesiis Orientalibus Praefectus

Franciscus Tinello Apostolicam Cancellariam Regens

Ioannes Calieri, Proton. Apost.

Eugenius Sevi, Proton. Apost. Loco £8 Plumbi

In Ap. Cane, tab., vol. CXLI, n. 29.

VIII

GUADALAIARENSI - COLIMENSIS (IOANNOPOLITANAE A LACÜBUS ET GUSMANOPOLITANAE)

Detractis quibusdam territoriis ab Ecclesiis Guadalaiarensi et Colimensi duae dioeceses constituuntur, nomine « Ioannopolitana a Lacubus » et « Gusmanopolitana ».

PAULUS EPISCOPUS SERVUS SERVORUM DEI AD PERPETUAM REI MEMORIAM

Qui omnium christifidelium, quotquot in terris degant, Pater et Pastor sumus divinitus constituti, in caelestes ducendorum aeternas- que sedes, congrua, si necessitas urgeat, subsidia opportunaque sup- peditamus, ad aptius in evangelica lege Dei populum edocendum. Ve­ nerabilium ideo Fratrum Iosephi Salazar López, Archiepiscopi Gua- dalaiarensis, et Leonardi Viera Contreras, Episcopi Colimensis, vota et preces, Apostolicae Sedi adhibita, ut a peramplis eorum dioecesibus 420 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale duae aliae excitarentur, accipienda esse censuimus, quippe quibus maximopere sit cordi fidelium utilitas. Audito igitur quid hoc super negotio sentirent Episcoporum Mexicanorum coetus, venerabilis Fra­ ter Carolus Martini, Archiepiscopus titulo Abaritanus et in Dicione Mexicana Apostolicus Delegatus, atque demum Sacra Congregatio pro Episcopis, sequentia decernimus ac iubemus. Ab archidioecesi Gua­ dalaiarensi territoria separamus paroeciarum, quae sunt vulgo nun­ cupatae De la Sangre de Cristo et Nuestra Señora de Guadalupe, quaeque in urbe San Juan de Los Lagos exstant ; San Miguel et San Fe­ lipe de Jesús, in urbe Atotonilco et Alto exstantium ; San Francisco de Asís, Tototlán, Sagrada Familia et San Francisco, in urbe Tepatitlán exstantium; Capilla de Guadalupe, Milpillas, Pegueros, San José de Gracia, Arandas, San Ignacio Cerro Gordo, Santa María del Valle, Jesús María, El Josefino, San Miguel El Alto, San Julián, San Diego de Alejandría, Jalostotitlán, San Gaspar de los Reyes, Valle de Guadalupe, Acatic, Cañadas, La Asunción et La Luz, in urbe Lagos sitarum; Tlacuitapan, San Miguel de Cuarenta, Unión de San Antonio, Ayo el Chico, La Ribera de Guadalupe, Degollado, San Sebastián Mártir, Jalpa de Canovas, Yahualica, Manalisco et Mexitcacán, iisque dioe­ cesim constituimus, nomine IoannopoUtanam a Lacubus, cuius fines iidem erunt ac simul sumptarum paroeciarum, quas diximus. Episcopi sedes in urbe vulgo San Juan de Los Lagos statuetur, magisterii vero episcopalis cathedra in templo ibidem exstante, Deo in honorem Bea­ tae Mariae Virginis vulgo Nuestra Señora de San Juan de los Lagos dicata, cui cathedralis sacrae aedis iura et privilegia concedimus. Eius­ dem autem Episcopus, praeterquam quod debitis iuribus fruetur, con­ gruis praeterea obligationibus tenebitur. Ab eadem praeterea archi­ dioecesi Guadalaiarensi territoria paroeciarum distrahimus, quae vulgo appellantur San José et San Antonio, in urbe Ciudad Guzmán exstan­ tium ; Atemajac de Brizuela, Amacueda, Atoyac, Concepción de Buenos Aires, Chiquilistlán, Mazamitla, Manzanilla, Quitupán, Sayula, San An­ drés Ixtlán, Teocuitatlán, Techaluta, Tapalpa, Tipazán el Alto, Usmajac, Valle de Juárez et Zacoalco. A dioecesi autem Colimensi paroecias sepa­ ramus, vulgo Atenquique, Huescalapa, San Gabriel, Santa Cruz del Cortijo, San Juan de la Montaña, Tamazula, Tuxpan et Zapotiltic, qui­ bus cunctis dioecesim condimus, nomine Gusmanopolitanam, iisdem finibus circumscribendam ac paroeciae, simul sumptae, quas nomina- vimus, cuius sedes in urbe Ciudad Guzmán collocabitur ; in curiali autem Acta Pauli Pp. VI 421

sacra aede, ibidem extante, Deo in honorem Sancti Ioseph Sponsi B. Ma­ riae Virginis dicato, magisterii episcopalis cathedra, cni cathedralium templorum propria iura tribuimus, sic ut Episcopo, qui praeterea con­ grua officia habebit. Conditas dioeceses suffraganeas facimus metropoli­ tanae Sedi Guadalaiarensi ; item earum sacros Praesules, eiusdem Sedis Archiepiscopo. Mandamus insuper ut earundem Episcopi, ad normas aliarum sub plumbo Apostolicarum Litterarum, Canonicorum collegium constituant, ut sua in Ecclesia regenda eorum consilio et auxilio adiu­ ventur; interea tamen consultores dioecesanos deligant, iuxta ius com­ mune ; deinde, ut mensa episcopalis efficiatur Curiarum emolumentis, a fidelibus sponte collatis pecuniis bonisque novis dioecesibus obvenientibus iuxta can. 1500 C. I. C. ; ut dioecesana seminaria struantur, servatis legibus iuris communis, decreto « Optatam totius » Concilii Vaticani II peculiaribusque normis Congregationis pro Institutione Catholica, ut­ que eorundem selecti sive ingenii acie sive animi virtutibus alumni Romam mittantur, in Collegium Pontificium Mexicanum, philosophicis theologicisque disciplinis imbuendi ; ut, quod regimen attinet, admini­ strationem, Vicarii Capitularis electionem, fidelium iura et onera idque genus alia, quae sacri canones praescribunt serventur; ut acta et do­ cumenta, novas dioeceses spectantia, ad earum Curias a Guadalaiarensi et Colimensi transferantur, in tabulario religiose custodienda; ut simul ac Apostolicae hae Nostrae Litterae ad effectum sint adductae, eo ipso sacerdotes Ecclesiae illi censeantur addicti, in cuius territorio legitimum beneficium vel officium habeant; ceteri vero sacerdotes, clerici seminariique tirones ei, in qua legitime degant. Haec denique quae praescripsimus perficienda curet venerabilis Frater Carolus Mar­ tini, quem diximus, vel ab eo delegatus sacerdos; qui vero negotium fecerit, congrua documenta ad Congregationem pro Episcopis mittat, de more signata sigilloque impressa. Hanc vero Constitutionem nunc et in posterum efficacem esse et fore volumus ; ita quidem ut quae per eam decreta sunt ab iis quorum res est religiose serventur, atque igitur vim suam obtineant. Cuius Constitu­ tionis efficacitati nulla, cuiusvis generis, contraria praescripta officere poterunt, cum per eam iisdem derogemus omnibus. Nemini praeterea haec voluntatis Nostrae documenta vel scindere vel corrumpere liceat; quin immo huius Constitutionis exemplis et locis, sive typis impressis sive manu exaratis, quae sigillum viri praeferant in ecclesiastica digni­ tate constituti simulque ab aliquo publico tabellione sint subscripta, eadem omnino habenda erit fides, quae huic haberetur, si ostenderetur. 422 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale

Datum Romae, apud S. Petrum, die quinto et vicesimo mensis Mar­ tii, anno Domini millesimo nongentesimo septuagesimo secundo, Pon­ tificatus Nostri nono.

ALOISIUS Card. TRAGLIA CAROLUS Card. CONPALONIERI S. R. E. Cancellarius S. Congr. pro Episcopis Praefectus

Franciscus Tinello Apostolicam Cancellariam Regens

Iosephus Del Ton, Proton. Apost. Iosephus Massimi, Proton. Apost. Loco £8 Plumbi

In Ap. Cane. tab. vol. CXL., 0.

IX TABORAÊNSIS ET ALIARUM (SINGIDAËNSIS)

Detractis nonnullis territoriis a Taboraënsi aliisque dioecesibus, noya conditur dioecesis Singidaënsis appellanda.

PAULUS EPISCOPUS SERVUS SERVORUM DEI AD PERPETUAM REI MEMORIAM

In primaeva Ecclesiae sanctae historia, quae Actibus apostolorum continetur, leguntur sancti illi Christi asseclae, maximae Paulus, ibi quam saepe constituisse Ecclesias, ubi verbum Dei, iuvante gratia atque inspirante Spiritu Sancto, disseminavissent ; quorum sane morem et institutum semper Romani Pontifices secuti sunt, id persuasum haben­ tes fructus colligi posse laetiores, si cum praedicatione Evangelii bona etiam, per dioecesium constitutionem, rerum dispositio coniungeretur. Quam ob rem, cum Patres Cardinales Sacrae Congregationis pro Gen­ tium Evangelizatione seu de Propaganda Fide, post rem mature consi­ deratam sententiamque auditam tum venerabilis Fratris Francisci Bram­ billa, Archiepiscopi titulo Viminaciensis eiusdemque in Tanzania Pro- Nuntii Apostolici, tum Ordinariorum quorum interesset, tum etiam coetus Episcoporum nationis Tanzaniae, in eam opinionem discesserint ut nova Ecclesia ibi loci conderetur, Nos rem probantes, sequentia decer- Acta Pauli Pp. VI 423 nimus. Ab Ecclesiis Taboraënsi, item Mbuluensi, Dodoinaënsi, et Mbe- yaënsi totam regionem distrahimus quae populari lingua Singida cogno- niinatur, quaeque comprehendit civiles districtus de Iramba, Singida ac Manyoni, et praeterea eam partem districtus Taboraënsis, quae vergit ad meridiem atque ad orientem; quibus terris novam dioecesim condi­ mus, ab urbe regionis principe Singidwënsem appellandam, atque ar­ chidioecesi Taboraënsi subiciendam tamquam suffraganeam. Episcopus autem in urbe Singida cathedram suam collocabit docendae veritatis, in templo nempe civitatis praecipuo ; idem, quoad Canonici constituantur, ad normam iuris, consultores dioecesanos eliget, qui consilio et opera iuvent. Ceterum, quae per has Litteras mandavimus venerabilis Frater Franciscus Brambilla ad exitum deducet, vel quem ipse delegaverit. Re vero acta, documenta exarari faciet, atque sinceris exemplis ad Sacram Congregationem Fidei Propagandae cito mittet. Hanc vero Constitutionem nunc et in posterum efficacem esse et fore volumus ; ita quidem ut quae per eam decreta sunt ab iis quorum res est religiose serventur, atque igitur vim suam obtineant. Cuius Constitu­ tionis efficacitati nulla, cuiusvis generis, contraria praescripta officere poterunt, cum per eam iisdem derogemus omnibus. Nemini praeterea haec voluntatis Nostrae documenta vel scindere vel corrumpere liceat; quin immo huius Constitutionis exemplis et locis, sive typis impressis sive manu exaratis, quae sigillum viri praeferant in ecclesiastica digni­ tate constituti simulque ab aliquo publico tabellione sint subscripta, eadem omnino habenda erit fides, quae huic haberetur, si ostenderetur. Datum Romae, apud S. Petrum, die quinto et vicesimo mensis Martii, anno Domini millesimo nongentesimo septuagesimo altero, Pontificatus Nostri nono.

ALOISIUS Card. TRAGLIA AGNELLUS Card. Rossi S. B. E. Cancellarius 8. Congr. pro Gentium Evangelizatione seu de Propaganda Fide Praefectus

Franciscus Tinello Apostolicam Cancellariam Begens

Iosephus Del Ton, Proton. Apost. Iosephus Massimi, Proton. Apost. Loco £8 Plumbi

In Ap. Cane, tab., vol. CXLI, n. 86. 424 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale

ALLOCUTIONES

I

Moderatoribus et membris e Consilio Consociationis vulgo « Internatio­ nale Raiffesein-Union », Romae coetum habentibus.*

Soyez les bienvenus, chers Messieurs. Nous avons déjà eu l'occasion de vous dire notre estime pour la coopération efficace que vous vous efforcez de réaliser, au niveau du crédit, par le moyen des Caisses rurales. Au delà de ses résultats techniques appréciables, votre action contribue à créer une mentalité de solidarité, très bénéfique pour les personnes,les familles et la société. Et c'est avec joie que Nous avons appris votre projet d'aider les pays en voie de développement à mettre en œuvre un système d'assistance mutuelle, selon un esprit qui cor­ respond d'ailleurs bien souvent, Nous semble-t-il, à leurs meilleures traditions. Qui pourrait se désintéresser d'une telle coopération, dans la mesure où elle se réalise dans le respect de ces traditions et le souci de susciter la participation, quand on sait la grande part que constitue le crédit agricole dans l'essor de l'agriculture? En priant l'Esprit Saint, qui est source d'amour universel, d'inspirer et de faire fructifier de tels efforts, Nous implorons de grand cœur sur vos personnes et ceux qui vous sont chers les bénédictions du Seigneur. E a voi, membri di lingua italiana del Comitato di Presidenza della (( Internationale Raiffeisen-Union », desideriamo esprimere il nostro apprezzamento per gli sforzi, che la vostra Organizzazione ha compiuto in questi anni per creare saldi e duraturi legami di collaborazione attra­ verso le Casse rurali e per formare una mentalità di autentica e disin­ teressata solidarietà fra i popoli. Con viva soddisfazione abbiamo appreso che uno dei temi principali della vostra Assemblea generale, riunita in questi giorni a Roma, è quello dell'assistenza da offrire ai Paesi in via di sviluppo, affinchè anche in essi, nel pieno rispetto delle loro tradizioni, possano affermarsi i prin­ cìpi e il metodo della cooperazionè nei vari campi che interessano la vostra attività. Sulle vostre iniziative e sui vostri propositi invochiamo le più elette grazie e benedizioni celesti.

* Die 18 mensis maii a. 1972. Acta Pauli Pp. VI 425

Wir danken Ihnen, sehr geehrte Damen und Herren, für Ihren freundlichen Besuch, mit dem Sie Uns anläßlich der diesjährigen Ge­ neralversammlung des « Internationalen Raiff eisen -Verbandes » heute beehren, und heißen Sie herzlich willkommen. Die lobenswerten Bemühungen Ihres Verbandes um weltweite Zu­ sammenarbeit zur Besserung und Hebung der Lebens und Arbeitsbedin­ gungen der immer noch weithin benachteiligten landwirtschaftlich­ bäuerlichen Bevölkerung sind ein besonderes Gebot der Stunde und entsprechen einem Grundprinzip der Soziallehre der Kirche. Nur durch verstärkte gemeinsame Anstrengungen können die bestehenden und zum Teil sogar noch zunehmenden Störungen des ökonomischen und sozialen Gleichgewichts zwischen Landwirtschaft und Industrie auf nationaler und internationaler Ebene erfolgreich behoben werden. Im Rahmen dieser geforderten und vielerorts bereits begonnenen solidarischen Zusammenarbeit leistet der « Internationale Raiffeisen-Verband » einen bedeutsamen Beitrag. Wir begleiten daher die Beratungen Ihrer diesjährigen Generalversammlung mit Unseren besten Wünschen und erbitten für Ihre Arbeiten, für Sie und Ihre Angehörigen sowie alle Mitglieder Ihres Verbandes Gottes besonderen Schutz und Segen.

II

Moderatoribus e singulis nationibus et membris summorum Consiliorum Pont. Operum Missionalium, Romae annuum Coetum habentibus.*

Figli carissimi, La visita che annualmente siete soliti farci al termine delle riunioni del vostro Consiglio Generale delle Pontificie Opere Missionarie, è stata sempre per noi motivo di letizia. Ma quest'anno la nostra gioia nel salutarvi è ancora maggiore, perché venite a commemorare, in­ sieme a noi, alcune importanti ricorrenze, le quali, se interessano tutta la Chiesa, in modo particolarissimo riguardano coloro che, come voi, dedicano all'attività missionaria le loro migliori energie. Il primo e più importante avvenimento che commemoriamo è la fondazione, avvenuta trecentocinquant'anni fa, della Sacra Con­ gregazione per l'Evangelizzazione dei Popoli; il secondo, la fonda­ zione, centocinquant'anni fa, nel 1822, dell'Opera della Propagazione della Fede; il terzo, l'erezione delle Pontifìcie Opere Missionarie ad

* Die 19 mensis maii a. 1972. 426 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale opera di Pio XI, cinquantanni or sono, nel 1922. Possiamo aggiungere una quarta ricorrenza : il venticinquesimo anniversario della fonda­ zione del Collegio San Pietro Apostolo in Roma, nel 1947. Sappiamo che nel vostro indefettibile amore per il Papa, per la Congregazione di Propaganda, per i vostri Vescovi e per tutta la Chiesa, avete voluto offrire loro, in questa molteplice ricorrenza, l'omaggio di un maggiore impegno nel vostro lavoro di dirigenti delle Pontificie Opere Missionarie; ve ne esprimiamo la più profonda e sincera gratitudine, a nome anche dei Vescovi del mondo intero, cor­ responsabili con voi nella sollecitudine per tutte le Chiese. Da quando, nel 1922, il nostro venerato Predecessore Pio XI elevò le Opere della Propagazione della Fede, di San Pietro Apostolo e della Santa Infanzia al grado di Pontificie Opere Missionarie, si sono andati sempre più chiarificando e arricchendo il concetto e la natura di dette Opere, di pari passo con il magistero missionario dei vari Pontefici che si sono succeduti e della Sacra Congregazione « De Propaganda Fide », dalla quale tali Opere dipendono. Già dall'esame dei primi documenti relativi a queste Opere appare il loro fine specifico; ma è stato soprattutto il Concilio Vaticano II a porre chiaramente in risalto che la precipua finalità delle Pontificie Opere Missionarie consiste nel promuovere lo spirito missionario tra il Popolo di Dio; aspetto, questo, talmente fondamentale per tutto il sistema della cooperazione missionaria, che, senza di esso, non può in alcun modo concepirsi un aiuto vocazionale, spirituale e materiale alle missioni nella misura e con la costanza richieste dall'attività missio­ naria della Chiesa.1 Quando poi il Concilio aggiunge che le Pontificie Opere Missiona­ rie costituiscono il principale mezzo a disposizione dei Vescovi per l'animazione missionaria del Popolo di Dio, con ciò stesso viene asse­ gnato a queste Opere un posto basilare, fondamentale, in seno alla normale azione pastorale dell'episcopato. Possiamo perciò affermare che, secondo il Concilio Vaticano II, le Pontificie Opere Missionarie costituiscono il principale strumento, di cui dispongono il Romano Pontefice e tutti e ciascun Vescovo, perché l'intero Corpo ecclesiale e ciascuna delle Chiese locali cooperino in maniera efficace, permanente ed organica, con pieno senso di unità e di universalità, alla attività missionaria della Chiesa. « Le Ponti-

1 Cfr. Decr. de activ. mission. Ecclesiae Ad gentes divinitus, 6. Acta Pauli Pp. VI 427 ficie Opere Missionarie — come già recentemente ci siamo espressi — senza perdere la loro stretta unione con la Sede Apostolica, hanno acquistato una nuova e più autentica espressione di collegialità epi­ scopale ».2 A voi, pertanto, figli carissimi, che in questo campo siete gli imme­ diati collaboratori del Papa e dei Vescovi, spetta l'altissimo onore e il sacro dovere di mantener vivo e rafforzare sempre più lo spirito missionario in mezzo al Popolo di Dio. Sotto la direzione dei sacri Pastori e in intima unione con i sacerdoti, i religiosi e i laici militanti delle vostre rispettive Nazioni, voi dovete far sì che questo stesso spirito si diffonda e penetri in tutti i settori della vita pastorale nazio­ nale, diocesana e locale, in quelli specialmente della liturgia, della catechesi, dei movimenti di Azione Cattolica. Non solo. Ma è necessario altresì rinnovare, conformemente alle norme conciliari, gli strumenti e i metodi dell'attuale pastorale mis­ sionaria. A tale scopo dovete usare tutte le risorse che i moderni mezzi di comunicazione sociale oggi ci offrono, e porre la loro efficacia a servizio dell'ideale missionario, presentandolo nella sua piena di­ mensione universale e nella sua luce profondamente soprannaturale. C'è una realtà consolante che deve farci guardare al futuro della vostra propaganda missionaria con ottimismo. Papa Benedetto XV, nell'Enciclica « Maximum Illud », fin d'allora sottolineava il fatto singolare che « il popolo fedele ha una innata propensione a soccorrere con larghezza le iniziative missionarie della Chiesa ». Si potrebbe discutere se in questa propensione aveva o no parte l'eroismo dei missionari, lo spirito avventuroso di tali imprese o semplicemente la naturale socialità dell'uomo. Ma il Concilio Vati­ cano II ci offre, in una precisa formulazione teologica, la motivazione di questa propizia realtà : « Lo Spirito Santo infonde nel cuore dei fedeli quello spirito per la propria missione, da cui era stato spinto Gesù stesso ».3 (( Questo carattere di universalità che adorna e distin­ gue il Popolo di Dio, è dono dello stesso Signore, e con esso la Chiesa cattolica efficacemente e senza soste tende ad accentrare tutta l'uma­ nità, con tutti i suoi beni, in Cristo Capo nell'unità dello Spirito di Lui ».4 Con la ferma fiducia che lo Spirito Santo vi sta sempre preparando

2 Lettera alla Conferenza Episcopale degli Stati Uniti, 22 febbraio 1972. s Decr. de activ. mission. Ecclesiae Ad gentes divinitus, 4. 4 Const. dogm. de Ecclesia Lumen gentium, n. 13. 428 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale

il terreno per una semina feconda, tanto tra i fedeli cattolici come fra le istituzioni ecclesiali, proseguite instancabilmente il vostro lavoro di propaganda, e fate sì che il presente anno, tre volte giubilare per noi, per voi e per tutta la Chiesa missionaria, sia un anno decisivo per una più metodica, concorde e universale animazione missionaria del Popolo di Bio e per una più decisa promozione e fioritura di tutte le Pontificie Opere Missionarie, non soltanto nei paesi di antica tradi­ zione cristiana, ma anche in quelli in cui stanno sorgendo le nuove e giovani Chiese. Vi conforti nel vostro lavoro il sapere che il Papa vi segue e vi in­ coraggia, e innalza preghiere per voi e per le difficoltà che incontrate; e in pegno di questa benevolenza, siamo lieti di impartire a voi ea tutti i vostri collaboratori, sul piano nazionale, diocesano e parrocchiale, la nostra Apostolica Benedizione.

III

Sodalibus e Congregatione Missionariorum Oblatorum B. M. V. Imma­ culatae, qui generali Coetui religiosae suae communitatis interfuerunt.*

Chers Fils,

Durant ce vingt-huitième chapitre général de votre Congrégation, vous avez manifesté le désir filial de Nous rencontrer. C'est bien volontiers que Nous y répondons en cette veille de Pentecôte, implo­ rant la lumière et la force de l'Esprit Saint sur tous les missionnaires oblats de Marie Immaculée, afin que vous puisiez dans cet Esprit le renouveau spirituel et le souffle apostolique que vous désirez et que l'Eglise attend de vous. Oui, chers amis, l'Eglise compte sur la disponibilité de votre Con­ grégation, précisément parce que les hommes, et notamment les pau­ vres, ou ceux qui sont au loin, ont besoin plus que jamais de la Parole de Dieu que vous vous êtes engagés à faire entendre en tant de secteurs missionnaires : paroisses, retraites, postes de pionniers d'évangéli- sation... Votre Vénérable Fondateur, Monseigneur Eugène de Maze- nod, ne voulait-il pas d'abord ranimer la foi de ses contemporains, après une période de tourmente et de désarroi? Cette œuvre, prolon­ geant celle du Christ Rédempteur, le « premier Religieux du Père »,

* Die 20 mensis maii a. 1972. Acta Pauli Pp. VI 429 il ne la concevait pas autrement qu'enracinée dans l'Eglise du Christ qui est son Corps, en union avec son Vicaire sur la terre. Aujourd'hui, comme hier, vous avez devant vous une mission pa­ reillement difficile et exaltante. Ayez à cœur de faire œuvre construc- tive; suscitez des communautés de croyants, d'apôtres, de saints, qui seront eux-mêmes le levain dans la pâte. C'est à ces fruits que l'on reconnaît le bon arbre. Et, nous le savons bien tous, les nouveaux moyens d'évangélisation que nous nous sentons appelés à mettre en œuvre, selon les orientations conciliaires, pour répondre aux besoins réels, humains et spirituels, ne produiront leurs fruits que si nous- mêmes nous cherchons cette sainteté, dans la prière et la pureté du cœur, zélés pour la justice et animés d'une charité sans limite, dispo­ nibles comme Marie. Pour notre part, Nous avons confiance, Nous ne doutons pas que, dans la fidélité à cet esprit et aux traditions de votre Institut, qui ont déjà permis de si belles réalisations d'apostolat, vous saurez trouver l'énergie et.la lucidité pour résoudre tous vos problèmes, en pleine harmonie avec le Magistère de l'Eglise, de cette Eglise que vous voulez servir. En vous encourageant dans cette voie, Nous vous donnons de grand cœur, à tous, et spécialement à ceux que vous venez d'élire aux différents postes de responsables, notre paternelle Béné­ diction Apostolique.

IV

Sodalibus e Congregatione Fratrum Christianorum, qui generali Coetui religiosae suae communitatis interfuerunt.*

We are pleased to receive the members of the General Chapter of the Christian Brothers. We greet you and your newly-elected Superior General with sentiments of gratitude for all that you have done for the Holy See and for the People of God. Your work is a difficult one indeed. The éducation of the young, most particularly in thèse days, présents a challenge which can be met with nothing less than complete dedication and sometimes heroic sac­ rifice. Through the convincing présentation of truth, especially that truth which was revealed by Christ, you must draw out from man the human and supernatural potential which God has given him. You must free the human spirit from its chains of ignorance and préjudice

* Die 20 mensis maii a. 1972. 430 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale so that the dignity and destiny of man will be able to shine f orth in all splendour and beauty. Your history, in the classroom and in the missions, has shown that you have been Willing to accept the challenge. We pray with you that such dedication and sacrifice will continue to characterize your Congrégation and be a constant source of blessing to the Church. To you, and to ali the members of the Congrégation, Ave gladly im­ part our Apostolic Blessing.

V

Iis qui, e variis nationibus, interfuerunt Conventui de mutua conspira- tione et opera in colendis agris.*

We are pleased to welcome the participants in the Open World Conference on the Role of Agricultural Co-operatives in Economie and Social Development. We know that this is the first international event of its Mnd and we are happy to express our solidarity with you. Your visit indeed gives us the opportunity to state the importance which we attribute to your work of promoting agricultural co-operatives. This importance is based, first of all, on the remarkable way in which such co-operatives respond to basic demands of human dignity. Man has been called to active mastery of the world's resources; we recali the awesome words of the Creator to the first man and woman : " Be fruitful, multiply, fili the earth and conquer it It is man's destiny to use not only his physical strength but also the genius of his mind and the détermination of his will to bring forth from the earth all that he needs in order to live humanly. It is a part of man's dignity to be, not a bystander, but an active participant in social and economic life. Agricultural co-operatives enable farmers to take an active part in making the décisions that affect their work and their lives. But it is also a part of man's dignity, indeed his right, to join freely with others in the formation of associations. Man is essentially social, and his development dépends upon his co-operation and col­ laboration with others. Individual initiative must be complemented by communal enter prise. Agricultural co-operatives are in harmony with man's right and need to form associations. It is our hope that a

* Die 25 mensis maii a. 1972. 1 Gen 1:28. Acta Pauli Pp. VI 431 growing sense of solidarity will provide an ever stronger impetus towards the establishing and strengthening of co-operatives. Our predecessor John XXIII linked coopératives with such an awareness; he wrote : " Rural workers should feel a sense of solidarity with one another, and should unite to form eo-operatives and professional associations ".2 But there is yet another factor which leads us to attach great importance to the promotion of agricultural co-operatives. These as­ sociations facilitate the modernization of equipment and thus help to increase productivity for the service of man. Through encouraging the increase and development of co-operatives you are enabling farmers to take advantage of what scientific and technical progress can offer them. In this way they can make a greater contribution towards solving the immense problem of hunger that aflSicts so many peoples. For the benefit of all, they can thus likewise help to promote balanced economie growth and henee social justice. With thèse words we wish to assure you of our profound interest in your efforts. Rural workers must play an ever more vital role in social and economie development. Those who provide nourishment for the family of man deserve every assistance and support that will enable them to live and work in accordance with the demands of their human dignity. We wish therefore to encourage you in the promotion of co-operatives and in the search for a solution to the problems con­ nected therewith. With this intention we invoke upon you abundant grâces of wisdom and strength from Almighty God. Ci è molto gradito rivolgere il nostro saluto anche agli esperti di lingua italiana, i quali partecipano, presso la sede romana della F.A.O., alla Conferenza mondiale sul « Ruolo delle Cooperative Agri­ cole nello sviluppo economico e sociale ». Voi applicate i vostri talenti e la vostra esperienza al problema rurale, che, insostituibile nel pro­ cesso evolutivo di ogni Paese, sta attraversando un periodo di crisi nell'odierna società di carattere industriale. Non abbiamo bisogno di dirvi quanto questo problema sia sentito dalla Chiesa, partecipe materna e sollecita delle ansie e delle speranze di tutti i suoi figli. Il sapervi perciò in consonanza di sensibilità e in fervore di progettazioni e di iniziative per la promozione umana del mondo rurale, e per l'avvaloramento delle sue possibilità enormi, ci

2 Litt. Encycl. Mater et Magistra, 35. 432 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale procura vivo compiacimento; e mentre vi esortiamo a non lasciarvi scoraggiare dalle difficoltà, dalle remore che possono venire da men­ talità e da abitudini, invochiamo sulle vostre persone e sulla vostra opera, tanto meritoria, la continua assistenza del Signóre, e la ric­ chezza delle sue benedizioni. Vous êtes les bienvenus, chers Messieurs. Vous savez avec quelle attention l'Eglise accueille vos soucis et vos espoirs, cependant qu'elle vous encourage sur la voie d'un effort concerté, dans le cadre des coopé­ ratives agricoles. Les méthodes que vous préconisez intéressent d'autant plus l'Eglise qu'elles mettent en œuvre la collaboration nécessaire au développement, à une échelle qui nous semble humaine, c'est-à-dire qui n'étouffe pas l'initiative et les rapports personnels. Car il s'agit bien de mener de pair le progrès économique, le progrès social, le progrès spi­ rituel de l'homme. Puissent vos initiatives apporter au monde rural, avec ce sens d'un bien commun élargi, l'encouragement et l'espoir dont il a besoin ! Pour notre part, Nous implorons de tout cœur, sur vos efforts et sur person­ nes, les bénédictions du Seigneur.

VI in Aede Sixtina habita, Beatissimo Patre sacrum celebrante, sodalibus Instituti v. d. « International College of Surgeons », qui Romae, e variis nationibus, Conventum habuerunt.*

Messieurs, Vous qui êtes ici en tant que Frères et Fils, Nous vous saluons res­ pectueusement et vous remercions de votre visite. Nous l'apprécions en raison de la haute qualification de vos personnes, et aussi parce qu'elle prend place dans votre Congrès scientifique mondial; de plus, elle a lieu en un jour que nous consacrons à la célébration d'une fête solennelle, celle du mystère eucharistique du « Corpus Domini ». Une telle circonstance religieuse offre à cette audience le cadre unique de la Chapelle Sixtine, la nef sacrée et célèbre de la demeure pontificale au Vatican. Peut-être ne serez-vous pas insensibles, vous-mêmes, à l'atmos­ phère unique de ce lieu, illustré par les manifestations artistiques de premier plan que la peinture comme la musique ont apportées ici à la religion et à la culture, par les événements historiques, tels que les

* Die 1 mensis iunii a. 1972. Acta Pauli Pp. VI 433

élections des Papes, qui s'y sont déroulés, et aussi par le ministère sacerdotal que, dans des occasions particulières, le Pape y exerce. Si Nous mentionnons le caractère hautement spirituel de l'atmosphère de l'audience que Nous sommes heureux de vous accorder en dehors du protocole habituel, c'est pour manifester notre intention d'honorer votre Congrès et votre profession de chirurgiens modernes qui, plus que toute autre, requiert sagesse, délicatesse, hardiesse: vous êtes entièrement consacrés à une activité à la fois scientifique et pratique pour le bien de l'humanité souffrante. Certes, Nous ne sommes pas qualifié pour entrer dans vos discussions érudites et spécialisées. Nous ne craignons pas cependant de vous adresser quelques simples mots, dans notre langage qui est religieux, et en raison de notre fonction dans l'Eglise. Voici la première parole qui nous vient aux lèvres : Nous vous saluons en vertu de notre mission universelle, comme des frères, comme des fils, comme des hommes de notre monde, pèlerins dans le temps artisans du labeur humain, disciples de cette grande école qu'est l'univers, appliqués à scruter les réalités supérieures de notre existence en quête d'une vérité qui illumine la vie, solidaires de tout être humain éprouvé par la souffrance et toujours assoiffé de bien-être et de bonheur. Cela rejoint notre mission évangélique, qui est de découvrir et d'éveil­ ler dans tous les hommes une identité de nature, d'aspirations, de destin, et qui offre à celui qui Nous écoute une espérance nouvelle. Nous croyons, Messieurs, ne pas vous faire de tort en vous accueillant comme des frères et des fils : n'est-ce pas rendre hommage à votre vocation, elle aussi universelle, à votre fonction, elle aussi concrète et humaine, d'hommes qui guérissent, secourent et aident leurs semblables, quelle que soit leur patrie, leur race, leur idéologie? Tout comme Nous, vous n'avez, par principe, aucun ennemi; au contraire, tout homme n'est-il pas, à vos yeux, digne de votre entière attention? Ne pouvons-nous pas alors honorer ensemble votre estime pour la dignité humaine, et célébrer ensemble notre amitié foncière? Mais vous êtes aussi des hommes de science, des hommes d'une culture qui se tient dans les limites de l'expérience et de la raison, des hommes aux vastes horizons ; et vous croyez en la fécondité d'une recherche permanente, qui trouve dans le doute et la critique son ali­ ment normal. N'y aurait-il pas là un caractère qui vous distinguerait de nous autres, hommes de la foi et de la certitude, et qui vous tourne­ rait vers l'avenir et le progrès, tout en nous reléguant dans le passé et

28 • A. A. S. 434 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale l'immobilisme dogmatique? La distinction, certes, existe; mais elle n'engendre pas pour autant cette opposition qu'une mentalité superficielle et préconçue établit souvent entre la science et la foi. C'est un lieu commun de la controverse culturelle de notre temps ; mais il ne résiste pas à un examen calme et objectif; beaucoup d'entre vous, sans doute, le savent déjà, et ce n'est ni le moment ni le lieu d'en exposer les raisons. Qu'il nous suffise donc, en recevant votre visite, de rendre hom­ mage à votre qualité de scientifiques. Soyez assurés, une fois encore, de notre respect pour la pensée humaine; peut-être sommes-nous au­ jourd'hui, nous les croyants, les seuls à défendre sa capacité d'atteindre la vérité au-delà des frontières des sciences expérimentales ou mathéma­ tiques, et à attribuer à ce genre de connaissance une valeur très haute, conduisant vers la sphère de la métaphysique où ces sciences trouvent leur source et d'où elles tirent, même inconsciemment, leur force ra­ tionnelle. De toutes manières, sachez que nous aussi — et, nous vou­ drions le dire, nous les premiers — nous sommes les admirateurs de vos progrès scientifiques et thérapeutiques. Votre science et votre art ont une histoire qui connaît aujourd'ui un progrès accéléré : nous ap­ plaudissons à vos nouveautés merveilleuses, nous encourageons vos efforts, d'autant plus dignes de louanges qu'ils sont plus conscients et soucieux du respect dû à cette frontière inviolable : la nature de l'homme. L'estime que nous avons pour vous comme savants se justifie aussi à un nouveau titre, que nous estimons hautement, celui de thérapeu­ tes. C'est un titre qui vous est spécifique et que vous partagez avec les médecins. Soigner les souffrances humaines, les souffrances phy­ siques spécialement, qui ne se séparent point de celles de l'esprit, telle est votre mission : y en a-t-il qui demande plus de sagacité, qui suscite plus d'espoir, qui soit plus sacrée que celle-là? Elle suppose une estime, un amour pour cette merveille de la création qu'est le corps humain. Celui-ci, il est vrai, trouve sa place dans l'ensemble de la vie biologique. Cependant, s'il stimule notre admiration et notre curiosité, il n'ôte rien à la dimension verticale du phénomène de la vie dans l'homme que nous sommes, dans l'homo-sapiens, qui se distingue de tous les niveaux de la vie animale et s'élève au-dessus d'eux non seulement par une différence de degré mais par l'originalité de sa nature. En ce qui nous concerne ici, quelle coïncidence entre votre intérêt passionné pour le corps et notre conception de la vie corporelle de Acta Pauli Pp. VI 435 l'homme! Bien plus, perrnettez-Nous, à Nous qui sommes disciple de la Parole de Dieu et aussi gardien et maître de sa vérité, de revendi­ quer l'honneur d'être le premier à vénérer et aimer tous les hommes que vous soignez avec un dévouement admirable et qui sont revêtus à nos yeux d'une merveilleuse beauté. Ils sont le miroir et le reflet de la sagesse de Dieu. Dans une dignité mystérieuse, ils sont le temple de l'Esprit. Une paradoxale transparence, une fascination d'autant plus grande qu'elle est marquée par la douleur et la déchéance phy­ sique, en font le signe, le (( sacrement » de Dieu. Aussi y a-t-il là une nouvellle convergence : l'attention au corps souffrant de l'homme. Ne sommes-nous pas des alliés? des collaborateurs? Nous, tournés vers les réalités spirituelles, vous, vers les réalités corporelles? Votre art nous est utile, comme expression de la charité, c'est-à-dire comme une sublimation de l'action; et à cette occasion encore, Nous voulons l'exalter et vous en remercier. Mais en retour, notre conception sacrée et sublime de la vie corporelle de l'homme ne vous est-elle pas utile aussi, pour vous donner lumière et courage, grandeur d'âme et délica­ tesse de sentiments? Enfin, n'est-ce pas notre devoir d'honorer et d'affiner en vous, mé­ decins et chirurgiens, la sensibilité morale dont votre profession ne peut jamais se dispenser? Cet aspect de nos rapports, entre hommes d'Eglise et hommes de la médecine ou de la chirurgie, prend aujour­ d'hui un nouveau relief et suscite souvent des questions angoissantes. La moralité, dans le domaine thérapeutique de la médecine ou de la chirurgie, se développe selon une casuistique aux prolongements tou­ jours plus étendus et souvent d'une profonde gravité. Il nous est arrivé à Nous aussi, une fois, en audience, d'être interrogé par un célèbre chirurgien : les greffes d'organes sont-elles licites? Et à quelles conditions? Fréquemment aussi il nous arrive d'être consulté sur les fameux problèmes qui reviennent si souvent : la « paternité respon­ sable », dont a parlé le Concile, les moyens anticonceptionnels, l'avor- tement, les maladies sociales, la torture, la drogue, l'euthanasie, etc. Pour notre part, Nous ne sommes certainement pas en mesure de discuter ces problèmes à leur niveau spécifiquement scientifique; mais Nous le sommes, en vertu de notre mission de gardien et d'interprète de la loi divine, pour ce qui regarde, tout au long du cours de la vie de son début à son déclin, la défense de cette vie, de toute vie humaine, aussi bien dans son développement corporel que dans son développe­ ment moral et spirituel. Ne pourrions-Nous pas, aujourd'hui vous 436 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale

prier, vous, médecins et chirurgiens, d'être nos avocats dans le tumulte des opinions en vogue, devant la difficulté de traduire, en pédagogie pratique, la juste norme éthique et chrétienne, devant l'urgence de faire front à l'envahissement d'un hédonisme indifférent et permissif, qui, en violant la loi morale, menace la dignité et l'intégrité de la vie humaine? Tel est notre espoir. Nous avons célébré, voici peu de temps, la résurrection du Christ, prélude et gage de notre propre résurrection finale. Aussi est-ce avec une sympathie d'autant plus grande que Nous rendons hommage à votre science et à votre art, qui savent accomplir des prodiges pour la santé de la vie corporelle de l'homme, car celui-ci n'est pas voué à une dissolution totale et définitive, mais il est prédestiné, corps et âme, dès que sera consommé le drame de notre passage dans le temps, à une nouvelle naissance dans la plénitude éternelle. C'est le cœur animé d'une telle foi que, vous tous ici présents, Nous vous remercions et vous bénissons.

VII

Sodalibus ex Ordine Fratrum Minorum Conventualium qui generali Coe­ tui religiosae suae communitatis interfuerunt.*

Diletti Figli,

Il nostro animo si apre al più cordiale saluto nell'accogliere in voi i degni rappresentanti dei Frati Minori Conventuali. Vi siete radunati in Assisi, culla e cuore dell'intera Famiglia francescana, per celebrare il vostro 187° Capitolo Generale. E dopo avere svolto le vostre laboriose consultazioni e deliberazioni vicino alle sacre spoglie del vostro Santo Fondatore, avete voluto coronare le vostre fatiche portando la testimo­ nianza della vostra fedeltà al Vicario di Cristo. In questo atto significativo che stabilisce visibilmente uno stretto rapporto tra la vostra filiale devozione al Padre dell'Ordine e il vostro forte attaccamento al Supremo Pastore della Chiesa, ci piace vedere sottolineata ancora una volta la particolare fisionomia dei religiosi francescani, che il vostro Fondatore — come è stato ricordato poc'anzi — volle « sempre sudditi e soggetti ai piedi della Santa Romana Chiesa A.1 Vi ringraziamo dunque della vostra presenza; ringraziamo in par-

* Die 12 mensis iunii a. 1972. 1 Regola, cap. 12. Acta Pauli Pp. VI 437 ticolar modo il Padre Vitale Bommarco, eletto Ministro Generale del­ l'Ordine, per le sue fervide parole, dalle quali abbiamo potuto appren­ dere con viva consolazione i vostri intenti e i vostri propositi nel tenere il Capitolo Generale, mentre porgiamo il nostro riverente saluto al P. Basilio Haiser, compiacendoci per l'opera intelligente e instanca­ bile da lui svolta per il bene dell'Ordine e per la preparazione dei lavori capitolari. Il Signore entrambi li benedica! Ma voi ora attendete anche una nostra parola di esortazione e di orientamento. Lo facciamo ben volentieri, limitandoci a qualche breve riflessione, anche se le vostre persone e le presenti circostanze merite­ rebbero un discorso molto più diffuso. Vi diremo dapprima il nostro compiacimento nel constatare come la nobile e pastorale ansia di spirituale rinnovamento, che sotto l'in­ flusso dello Spirito Santo ha pervaso oggi il Popolo di Dio, sia stato il motivo ispiratore di tutti i vostri lavori. L'ora che viviamo oggi, nella Chiesa e nel mondo, è certamente grande, e diremmo decisiva. È un'ora di grazia che non facilmente potrà ripetersi; è un invito indeclinabile a secondare l'opera dello Spirito Santo, che fa sentire nella coscienza dei credenti l'assillo di salvare il mondo e di prodigarsi per la sua evangelizzazione. Per alcuni, purtroppo, quest'ansia di rispondere alle esigenze del­ l'ora si trasforma spesso in una agitazione febbrile che vorrebbe sgan­ ciarsi d'un tratto da tutto il passato per seguire vie del tutto nuove o non sufficientemente collaudate. Il rinnovamento della vita religiosa voluto dal Concilio tende, sì, a una più saggia disciplina e a una più moderna maniera di venire a contatto con la società di oggi, ma non a scapito del senso vero ed autentico della vita religiosa, che consisterà soprattutto in un progredire continuo nella carità, nello spirito di sacrificio, nella adesione alla parola e alla Croce di Cristo. « Coloro che fanno professione dei consigli evangelici — così si esprime il Con­ cilio stesso — sopra tutto cerchino ed amino Dio che per primo ci ha chiamati, e in tutte le circostanze cerchino assiduamente di alimen­ tare la vita nascosta con Cristo in Dio, donde scaturisce e riceve impulso l'amore del prossimo per la salvezza del mondo e l'edifica­ zione della Chiesa. La stessa pratica dei consigli evangelici è animata e regolata da questa carità. Perciò i membri degli Istituti coltivino con assiduità lo spirito di preghiera e la preghiera stessa, alimentan­ dosi alle fonti genuine della spiritualità cristiana ».2

2 Decr. de aecom. renov. vitae religiosae Perfectae caritatis, 2. 438 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale

Siamo certi che le gravi parole del Concilio troveranno in voi un terreno preparato e un animo particolarmente disposto a compren­ derle. Avete scelto una via difficile, la via insegnata dal vostro Fon­ datore che ha come cardine inconfondibile l'imitazione di Cristo Cro­ cifìsso. (( A buon diritto — scrive S. Bonaventura — il Beato Fran­ cesco è apparso segnato dal sigillo privilegiato della croce, perché ogni sua occupazione esteriore e interiore non ha avuto altro oggetto che il Signore Crocifìsso ».3 La via della Croce : ecco il significato genuino della vita religiosa, intesa come Christi sequela, secondo gii esempi e la dottrina di Cristo che disse : (( Qui vult post me venire, abneget semetipsum, et tollat crucem suam et sequatur me ».4 San Francesco, specchio di Cristo, ne è la vivente testimonianza. E voi, che siete stati chiamati a seguire i suoi passi, avete il dovere sempre nuovo, sempre urgente di offrire l'attestazione autentica di questo ideale, ad esempio e a sostegno della Chiesa, in un tempo in cui è così forte la tentazione di togliere dal Vangelo la pagina della Croce. E qui il discorso ci porta spontaneamente alla riflessione di un altro punto, che costituisce una delle note più caratteristiche della spiritualità francescana : l'amore alla povertà evangelica. Non è infatti attraverso la spogliazione totale che S. Francesco, l'imitatore per eccel­ lenza del Signore, trovò il modo di riprodurre in se stesso la vita sacri­ ficata di Lui? Come scriveva la beata Angela da Foligno : « Il beato Francesco ci insegnò la povertà, il dolore, il disprezzo di sé, la vera obbedienza. Egli fu infatti la stessa povertà, interiormente ed esterior­ mente; per essa egli visse e in essa perseverò».5 Questo spirito di povertà che, come afferma il Concilio, « è la gloria ed il segno della Chiesa di Cristo »,G si deve manifestare nella vostra austerità di vita. Si po­ trebbe mai pensare che un vero religioso possa indulgere a comodità superflue e mondane? Anche tutte le opere che nascono da voi devono portare il segno visibile della povertà ; nulla si ostenti, sia pure incon­ sciamente, anche sotto i più nobili pretesti, che possa velare agli occhi del mondo l'immagine di Cristo che si è voluto fare povero per noi; 7

3 Legenda minor, 6, 9. 4 Mt. 16, 24. 5 Liber de vera fidelium experientia. 6 Const. past. de Eccl. in mundo huius temporis Gaudium et spes, 88. 7 Cfr. 2 Cor. 8, 9. Acta Pauli Pp. VI 439 nulla faccia dimenticare che la Chiesa è dei poveri sia nello spirito di distacco sia nella realtà cruda della penuria e della sofferenza. In tal modo le vostre opere saranno benedette da Dio, e vi concilierete la stima e la fiducia di quelli stessi che non vi sanno imitare. Per voi la povertà è una forza, una dignità, è (( la perfetta letizia » francescana. Questo gli uomini chiedono principalmente da voi ; e bisognerà dire che l'ostilità di qualcuno è forse inconsciamente la delusione di chi, in­ contrando sul suo cammino anime consacrate a Dio, non è riuscito a scorgere in esse i lineamenti di Cristo, come pure anelava nel fondo del cuore. Un'ultima raccomandazione, figli carissimi, intendiamo affidare alla vostra riflessione : la fedeltà alla Sede Apostolica. Noi crediamo di poter fare assegnamento in modo tutto particolare a questo riguardo su di voi, che perpetuate nel mondo la testimonianza di San Fran­ cesco, il quale proprio per questa fedeltà alla « Santa Romana Chie­ sa », che prescrisse ai suoi seguaci nella Regola, fu chiamato « vir catholicus, totus apostolicus )).8 Si tratta di una fedeltà che ha come fondamento non tanto i vincoli esterni del diritto canonico, quanto piuttosto un profondo amore e un sincero proposito di obbedire alla volontà di Cristo, il quale ha affidato a San Pietro e ai suoi Succes­ sori la sua Chiesa. Abbiamo sempre davanti alla nostra mente il celebre affresco dove è rappresentato San Francesco che sorregge sulle sue spalle la Basi­ lica Lateranense, cioè la Chiesa nella sua espressione visibile e umana. Ecco la vocazione e la missione propria della grande Famiglia Fran­ cescana ! E noi speriamo che voi tutti, Figli di San Francesco, ci sarete sempre vicini e ci saprete sostenere col vostro aiuto, con noi soffrendo, con noi perseverando nel generoso servizio di Dio e delle anime, con noi fermamente credendo che nessuna avversità potrà mai prevalere sulla stabilità dell'edificio perenne di Cristo, la Chiesa una, santa, cattolica, apostolica. Con questa consegna di amore e di fedeltà alla Chiesa, noi formu­ liamo i migliori voti per i lavori del vostro Capitolo Generale, affinché dalle vostre sagge deliberazioni l'intero Ordine attinga il necessario impulso per proseguire nella sua via luminosa. Un fatto consolante conferma la nostra fiducia : l'esplicita dichia­ razione da voi fatta di aver posto i lavori del vostro Capitolo sotto la

* Giuliano da Spira, Vita, n. 88. 440 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale

protezione della Vergine Immacolata e del suo servo fedelissimo il Beato Padre Massimiliano Kolbe, che noi abbiamo avuto la gioia di innalzare all'onore degli Altari. Questo ci dice che l'amore a Maria Santissima, nota peculiare della vostra spiritualità, continuerà a carat­ terizzare la vostra condotta, e che il vostro servizio nella Chiesa avrà come modello la testimonianza offerta da quel grandissimo Figlio di S. Francesco, gloria fulgidissima della Polonia e del vostro Ordine. Così sia sempre, figli carissimi ! E nel nome della Vergine Immacolata e del vostro Confratello Beato Massimiliano Kolbe, di cuore impartiamo a voi e a tutta la vostra Famiglia Religiosa la propiziatrice Apostolica Benedizione.

NUNTIUS RADIOPHONICUS

Christifidelibus Hispaniae, octavum ex universa Natione Eucharisticum Conventum Valentiae celebrantibus.*

Veneradles Hermanos y amadísimos Hijos: Os habéis reunido estos días en Valencia, con ocasión del Octavo Congreso Eucaristico Nacional, para elevar a Cristo en la Eucaristía un himno solemne y público de fe y de amor, al que están unidos en espíritu todos los católicos españoles. Es el himno gozoso del Pueblo de Dios, peregrino hacia la tierra prometida, y consciente de tener al mismo Señor como viático, antorcha y fermento de esperanza en su largo y trabajoso caminar. Dios está con nosotros : se ha hecho Noticia viva, víctima pro­ piciatoria por nuestros pecados, y siendo rico se hizo pobre por amor nuestro para que fuésemos ricos por su pobreza.1 Y esta cercanía amo­ rosa, esta comunión de Dios con nosotros, alcanza su íntima y mara­ villosa plenitud cuando Cristo mismo se hace comida y bebida, para que tengamos la vida de los que vivirán para siempre.2 Es el culmen de la bondad de Dios para el hombre, que con derecho puede decir: (( ya no soy yo, es Cristo quien vive en mi ».3 El misterio de su muerte y su Resurrección están perpetuados en el Sacrificio Eucaristico. La presencia de Cristo en el mundo continúa en su real presencia eucaristica : en millones de altares por toda la

* Die 28 mensis maii a. 1972. 1 Cfr. 2 Cor. 8, 9. 2 Cfr. Jn. 6, 58-59. 3 6-al. 2, 20. Acta Pauli Pp. VI 441 tierra hace actual cada día su único sacrificio redentor; desde millones de sagrarios en todo el mundo sigue siendo el Buen Pastor de su rebaño. Por eso el Concilio ha podido decir la frase que habéis asumido como lema del Congreso : (( La Eucaristía fuente y cumbre de toda Evangelización.4 La Eucaristía, además, precisamente por ser el Sacramento de comunión con Cristo, es Sacramento de comunión con nuestros her­ manos en la fe y con toda la humanidad. Es signo de unidad y vínculo de caridad.5 ¿Cómo no sentirnos unidos los que participamos en el mismo Cuerpo y la misma Sangre de Jesús, sarmientos de una misma vid, miembros de un mismo Cuerpo Místico? 6 Ningún argumento, ningún ideal, ninguna diversidad puede justi­ ficar la división de la unidad eclesial. La Iglesia ha recibido el tesoro inmutable de la fe, para presentarlo a los hombres en toda su pureza y con un rostro siempre rejuvenecido. Hermanos e hijos amadísimos : Cristo quiere la unidad de su Iglesia, para que ella pueda ser fiel a su misión y sea realmente signo de unidad en seno a toda la familia humana. El mismo Cristo nos dice cómo se ha de realizar esa unidad, al proclamar el mandamiento nuevo : (( Amaos unos a otros como yo os he amado ».7 ¿Podrá una comunidad cristiana o un individuo sentirse en comu­ nión con Cristo, si no se distingue por su amor fraterno? ¿Cómo podrían convivir en un mismo corazón el amor a Dios y la discordia entre los hermanos, la piedad y la injusticia? Debemos recordar constantemente, como un ejemplo, la escena maravillosa de los discípulos de Emaús, que reconocieron a Cristo al partir el pan.8 Tenemos que aprender, porque a nosotros también nos han de conocer que somos cristianos al partir el pan. Y partir el pan en nuestro mundo tiene un significado muy profundo de solidaridad para con la humanidad sedienta de esperanza y ansiosa de que sus justas

4 Decr. de Presbyt. ministerio et vita, Presbyterorum ordinis, 5. 5 Cfr. San Agustín, In Joh. Evang. 26, c. 6, n. 13; ìli 35, 1613. 6 Cfr. Jn. 15, 4ss.; Ef. o, 30. 7 Jn. 15, 12. 8 Cfr. Lc. 24, 35. 442 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale aspiraciones puedan realizarse en un clima de amor, de serenidad, de justicia, de libertad y respeto. Ante las convulsiones de nuestro tiempo, ante contexturas sociales que pueden atenazar al individuo y a los grupos impidiéndoles la maduración de sus valores más elevados, a muchos hombres de hoy les puede venir la tentación de la huida, como a los Discípulos de Emaús cuando se alejaban tristes de Jerusalén. Hace falta que toda la Iglesia, dirigida por sus Pastores, se sienta unida en el camino a esas personas que dudan o sufren, les explique las Escrituras, cómo era necesario que Cristo padeciera, y parta con ellos el pan de la fraternidad y del amor.9 Os decimos estas cosas con esperanza y con gozo al veros reunidos en ese marco maravilloso de Valencia, donde vuestro fervor eucaristico se enlaza con la gloriosa tradición eucaristica española, que en esa querida tierra valenciana ha florecido siempre con especial vigor y ha producido Santos insignes por su característica devoción a Jesús Sa­ cramentado y por su espíritu misionero. Unidos al Señor en la Euca­ ristía habéis de reafirmar el compromiso de fidelidad al Evangelio con­ tinuando ese espíritu de renovación conciliar emprendido valiente­ mente por la Iglesia Española bajo la guía sabia y segura de sus Obispos. Es el camino de Cristo, en el cual Nos os acompañamos siem­ pre con nuestras plegarias y nuestra calurosa palabra de aliento. Invocamos la constante asistencia divina sobre Tí, amadísimo Cardenal, nuestro Enviado Especial, sobre los venerables Hermanos en el Episcopado, sobre los Sacerdotes, los Religiosos, las Religiosas y los fieles españoles, así como sobre las Autoridades, entre las que hemos sabido que ha querido estar presente Su Excelencia el Jefe del Estado. Y en prueba de nuestra especial benevolencia, impartimos de corazón sobre España entera nuestra paternal Bendición Apostólica.

9 Cfr. Lc. 24, 25 ss. Acta Pauli Pp. VI 443

NUNTIUS SCRIPTO DATUS

Ad Excellentissimum Virum Mauricium Strong, secretarium generalem Conventus internationalis Consociatarum Nationum de ambitu humano, Holmiae habiti.

Monsieur le Secrétaire Général,

A l'occasion de l'ouverture de la conférence des Nations-Unies sur l'Environnement, dont vous avez assuré avec zèle et compétence la préparation, Nous voudrions dire, à vous-même et à tous les partici­ pants, l'intérêt avec lequel Nous suivons cette grande entreprise. Le souci de préserver et d'améliorer le milieu naturel, comme la noble ambition de stimuler un premier geste de coopération mondiale en faveur de ce bien nécessaire à tous, répondent à des impératifs profon­ dément ressentis chez les hommes de notre temps. Aujourd'hui, en effet, émerge la conscience de ce que l'homme et son environnement sont plus que jamais inséparables : le milieu con­ ditionne essentiellement la vie et le développement de l'homme ; celui-ci, à son tour, perfectionne et ennoblit son milieu par sa présence, son travail, sa contemplation. Mais la capacité créatrice humaine ne por­ tera de fruits vrais et durables que dans la mesure où l'homme respec­ tera les lois qui régissent l'élan vital et la capacité de régénération de la nature : l'un et l'autre sont donc solidaires et partagent un avenir temporel commun. Aussi l'humanité est-elle alertée d'avoir à substituer à la poussée, trop souvent aveugle et brutale, d'un progrès matériel laissé à son seul dynamisme, le respect de la biosphère dans une vision globale de son domaine, devenu « une seule Terre », pour reprendre la belle devise de la Conférence. L'annulation de la distance par le progrès des communications; l'établissement de liens toujours plus étroits entre les peuples par le développement économique; la sujétion croissante des forces de la nature à la Science et à la Technologie ; la multiplication des relations humaines par dessus les barrières des nationalités et des races sont autant de facteurs d'interdépendance pour le meilleur ou pour le pire, pour l'espérance de salut ou le risque de désastre. Un abus, une détérioration provoqués en un point du monde ont leur retentissement en d'autres lieux et peuvent altérer la qualité de vie des autres, sou­ vent à leur insu et sans leur fante. L'homme sait désormais avec 444 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale certitude que le progrès scientifique et technique, malgré ses aspects prometteurs pour la promotion de tous les peuples, porte en soi, comme toute oeuvre humaine, sa forte charge d'ambivalence, pour le bien et pour le mal. Il s'agit d'abord de l'application par l'intelligence de ses décou­ vertes à des fins de destruction, comme c'est le cas pour les armes ato­ miques, chimiques et bactériologiques et tant d'autres instruments de guerre, grands et petits, pour lesquels la conscience morale ne peut éprouver que de l'horreur. Mais comment ignorer les déséquilibres pro­ voqués dans la biosphère par l'exploitation désordonnée des réserves physiques de la planète, même dans le but de produire de l'utile, comme le gaspillage des ressources naturelles non renouvelables; les pollu­ tions du sol, de l'eau, de l'air et de l'espace avec leurs atteintes à la vie végétale et animale? Tout ceci contribue à appauvrir et à détériorer l'environnement de l'homme au point, déclare-t-on, de menacer sa propre survie. Il faut enfin relever avec force le défi lancé à notre génération de dépasser les objectifs partiels et immédiats pour aména­ ger aux hommes de demain une terre qui leur soit hospitalière. A l'interdépendance doit désormais répondre la coresponsabilité ; à la communauté de destinée doit correspondre la solidarité. Cela ne se fera pas en recourant à des solutions de facilité. Pas plus que le problème démographique ne se résout en limitant indûment l'ac­ cès à la vie, le problème de l'environnement ne saurait être affronté avec les seules mesures d'ordre technique. Celles-ci sont indispensables, certes, et votre Assemblée aura à les étudier et à proposer les moyens propres à redresser la situation. Il est trop évident, par exemple, que l'industrie étant une des causes principales de la pollution, il faut de toute nécessité que ceux qui la gouvernent perfectionnent leurs métho­ des et trouvent le moyen, sans nuire, autant que possible, à la produc­ tion, de réduire, sinon d'éliminer entièrement les causes de pollution. Dans cette œuvre d'assainissement, il est évident aussi qu'un rôle de premier plan revient aux chimistes, et qu'un grand espoir est placé dans leurs capacités professionnelles. Mais toutes les mesures techniques demeureraient inefficaces si ne les accompagnait une prise de conscience de la nécessité d'un change­ ment radical des mentalités. C'est à la lucidité et au courage que tous se trouvent appelés. Notre civilisation, tentée de pousser ses prodi­ gieuses réalisations par la domination despotique sur le milieu humain, saura-t-elle découvrir à temps la voie de la maîtrise de sa croissance Acta Pauli Pp. VI 445 matérielle, de la sage modération dans l'usage des nourritures ter­ restres, d'une réelle pauvreté d'esprit pour opérer d'urgentes et indispen­ sables reconversions? Nous voulons le croire, car les excès mêmes du progrès amènent les hommes, et d'une façon bien significative surtout les jeunes, à reconnaître que leur empire sur la nature doit se régler selon les exigences d'une véritable éthique. La saturation provoquée chez certains par une trop grande facilité de vivre et la conscience croissante chez un grand nombre de la solidarité qui lie le genre humain concourent ainsi à la restauration de l'attitude respectueuse qui fonde essentiellement la relation de l'homme avec son milieu. Comment ne pas évoquer ici l'exemple impérissable de saint François d'Assise et ne pas mentionner les grands Ordres contemplatifs chrétiens, offrant le témoignage d'une harmonie intérieure gagnée dans le cadre d'une com­ munion confiante aux rythmes et aux lois de la nature? « Tout ce que Dieu a crée est bon » écrit l'Apôtre saint Paul,1 fai­ sant écho au texte de la Genèse relatant la complaisance de Dieu en chacune de ses œuvres. Régir la création signifie pour la race humaine non la détruire mais la parfaire ; non tranformer le monde en un chaos inhabitable mais en une demeure belle et ordonnée dans le respect de toute chose. Aussi bien, nul ne peut s'approprier de façon absolue et égoïste le milieu ambiant qui n'est pas une « res nullius )) — la pro­ priété de personne —, mais la (( res omnium » — un patrimoine de l'humanité, de telle sorte que les possédants — privés ou publics — doivent en régler l'usage pour le bénéfice bien compris de tous : l'homme est bien la première et la plus vraie richesse de la terre. C'est pourquoi le souci d'offrir à tous la possibilité d'accéder au partage équitable des ressources, existantes ou potentielles, de notre planète doit-elle peser de façon particulière sur la conscience des hommes de bonne volonté. Le développement, c'est-à-dire l'épanouissement inté­ gral de l'homme, se présente comme la thème par excellence, la clé de voûte de vos délibérations, où vous saurez joindre à la recherche de l'équi­ libre écologique celle d'un juste équilibre de prospérité entre les centres du monde industrialisé et leur immense périphérie. La misère, a-t-on dit très justement, est la pire des pollutions. Est-il utopique d'espérer que les nations jeunes, qui construisent au prix de grands efforts un avenir meilleur pour leurs populations, en cherchant à assimiler les acquisi­ tions positives de la civilisaton technique, mais en refusant ses excès et

1 1 Timothée 4, 4. 446 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale ses déviations, deviennent les pionniers de l'édification d'un monde nouveau dont la Conférence de Stockolm est appelée à donner le départ? Il serait d'autant plus injuste de leur en refuser les moyens qu'elles ont souvent dû payer une contribution lourde et imméritée à la dégradation et à l'appauvrissement du patrimoine biologique commun. Ainsi, au lieu de voir dans la lutte pour un meilleur environnement la réaction de crainte des riches, y verrait-on, pour l'avantage de tous, une affirmation de la foi et de l'espérance dans sa destinée de la famille humaine ras­ semblée autour d'un projet solidaire. C'est dans ces sentiments que Nous prions le Tout-Puissant d'ac­ corder à tous les participants, avec l'abondance de ses Bénédictions, les lumière de la Sagesse et les élans de l'Amour fraternel pour une pleine réussite de leurs travaux. Du Vatican, le 1er Juin 1972.

PAULUS PP. VI

NUNTIUS

Universis sacris Praesulibus et catholicis Christifidelibus, die rei missio­ nali provehendae per totum Orbem dicato recurrente.*

A. tutti i nostri Fratelli e Figli della Chiesa Cattolica!

Nel dirigervi questo messaggio per la prossima Giornata Missio­ naria d'Ottobre 1972, non possiamo fare a meno di ricordare, renden­ done grazie a Dio, la triplice commemorazione giubilare di quest'anno. Trecentocinquant'anni fa, nel 1622, durante il Pontificato di Papa Gregorio XV, si istituiva a Roma la Sacra Congregazione « de Propa­ ganda Fide », la quale dava inizio ad una nuova epoca nella storia delle missioni; epoca caratterizzata da un più profondo senso di unità e di cattolicità nelle direttive e nelle strutture dell'apostolato missionario, da una notevole rinascita apostolica degli antichi Ordini religiosi, dalla fondazione di nuovi Istituti dediti all'evangelizzazione del mondo non cristiano e da una crescente cooperazione popolare a favore delle missioni. Di questa rinascita missionaria iniziata dalla Sacra Congregazione

* Die 21 mensis maii a. 1972. Acta Pauli Pp. VI 447 di Propaganda, è frutto, in gran parte, il fiorire di iniziative di coopera- zione missionaria lungo tutto il xix secolo. Nel 1822 — or sono 150 anni — grazie allo zelo missionario e all'amore per la Chiesa della giovane francese Paolina Jaricot, sorgeva a Lione l'Opera chiamata della Propagazione della Fede, con un chiaro pro­ gramma di aiuto spirituale e materiale a tutte le missioni. Un secolo dopo, nel 1922 — ne commemoriamo oggi il cinquante­ nario — Pio XI, facendo suo il pensiero di Benedetto XV, trasformava l'Opera della Propagazione della Fede in « organo proprio della Sede Apostolica » 1 per aiutare tutte le missioni cattoliche, e dichiarava anche Pontificie 2 l'Opera di San Pietro Apostolo per il Clero Indigeno e l'Opera della Santa Infanzia, incaricando i vescovi di promuoverle nelle loro diocesi per mezzo dell'Unione Missionaria del Clero.3 In memoria di questo triplice avvenimento, desideriamo che la Giornata Missionaria Mondiale di quest'anno costituisca un caldo atto di ammirazione, di riconoscenza, di aiuto verso la Sacra Congrega­ zione « de Propaganda Fide », ora chiamata per l'Evangelizzazione dei Popoli, per l'amplissimo contributo dato allo sviluppo dell'attività missionaria della Chiesa, e verso le Pontifìcie Opere Missionarie, le quali hanno promosso fra tutto il Popolo di Dio uno spirito veramente universale e missionario, facilitando in grande parte alla menzionata Congregazione l'attuazione dei suoi piani apostolici. Ci auguriamo che quest'anno la Giornata Missionaria segni per tutto il Popolo di Dio un decisivo passo in avanti nella comprensione dei suoi doveri missionari e nella sua collaborazione a queste Opere di portata universale, le quali, dette per antonomasia Pontifìcie, sono peraltro anche veramente Episcopali. Fra non pochi cattolici esiste il pericolo di non preoccuparsi affatto dell'attività evangelizzatrice della Chiesa fra i popoli non cristiani. Per tale compito — essi si scusano — il Papa ha a sua disposizione un apposito Dicastero, e vi sono inoltre gli Istituti missionari, con i loro collaboratori e sostenitori. È vero che non a tutti i cristiani il precetto prescrive di andare e di predicare il Vangelo alle genti. Per tale compito il Signore sceglie un determinato numero di sacerdoti, di religiosi, di religiose e di laici i quali, poi, sono inviati nelle missioni dalla legittima autorità. Ma si

1 Motu proprio Romanorum Pontificum. i Ibidem. * Ibidem. 448 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale tenga ben presente che questi sono « inviati » a nome di tutto il Popolo di Dio, poiché (( si assumono come dovere specifico il compito dell'evan­ gelizzazione, che riguarda tutta quanta la Chiesa.4 Non bisogna però dimenticare le ripetute e solenni affermazioni degli ultimi Pontefici sulla gravità, sull'urgenza e sull'universalità del dovere missionario, che il Concilio Vaticano II ha sottolineato in modo particolare. Esso, infatti, afferma che il Popolo di Dio « costituito da Cristo per una comunione di vita, di carità e di verità, è pure da Lui assunto ad essere strumento della redenzione di tutti, e, quale luce del mondo e sale della terra, è inviato a tutto il mondo »,5 che la Chiesa è missio­ naria per sua natura e per mandato,6 e pertanto il dovere missionario concerne tutti e ciascuno dei suoi membri e tutte e ciascuna delle sue Chiese e comunità locali.7 Tale dovere riguarda primariamente e immediatamente il Papa e i Vescovi,8 e in modo particolare i sacerdoti, i religiosi e le religiose, per la loro consacrazione al servizio di Dio e della Chiesa ;9 ma nessun fedele cristiano deve credersi esonerato da questo dovere, poiché me­ diante il battesimo è stato incorporato in una Chiesa essenzialmente missionaria.10 Effettivamente, tutti i cristiani sono obbligati a coo­ perare per le missioni a seconda delle proprie capacità : alcuni potranno farlo con la parola, altri con la penna, questi con il danaro, quelli con il lavoro manuale, altri, infine, dedicheranno alle missioni il loro tempo. A tutti si presenta l'opportunità di offrire per le missioni le loro pre­ ghiere, le loro tribolazioni, le loro gioie, i loro dolori. Ed è così chiara questa universalità del dovere missionario che il Con­ cilio, trattando dell'iniziazione cristiana fra i catecumeni, dispone che questi, prima di ricevere il battesimo, (( imparino a cooperare attiva­ mente all'evangelizzazione e all'edificazione della Chiesa )).X1 Riguardo alle Chiese giovani, poi, che in quanto tali sono general­ mente molto povere di personale e di mezzi, il Concilio aggiunge essere conveniente che « partecipino quanto prima e di fatto alla mis-

4 Decr. de activ. mission. Ecclesiae Ad gentes divinitus, 23. 8 Const. dogm. de Ecclesia Lumen gentium, 9. 6 Decr. de activ. mission. Ecclesiae Ad gentes divinitus, 2, 35. 7 Const. dogm. de Ecclesia Lumen gentium, 9. 8 Decr. de activ. mission. Ecclesiae Ad gentes divinitus, 29; 38. 9 Decr. de activ. mission. Ecclesiae Ad gentes divinitus, 39; 40. 10 Decr. de activ. mission. Ecclesiae Ad gentes divinitus, 36. 11 Decr. de activ. mission. Ecclesiae Ad gentes divinitus, 14. Acta Pauli Pp. VI 449 sione universale delia Chiesa ... La comunione con la Chiesa universale raggiungerà in un certo senso la sua perfezione solo quando anche esse prenderanno parte attiva allo sforzo missionario diretto verso le altre nazioni )).12 Questo dovere di cooperazione all'opera delle missioni potrebbe sembrare a qualcuno — dato l'annunzio di una Giornata Annuale delle Missioni — che si debba compiere soltanto un giorno all'anno. Tutt'altro. Non si tratta di una raccomandazione marginale, ma di un dovere fondamentale del Popolo di Dio, inerente alla natura stessa del­ l'essere cristiano; 13 il ((dovere più alto e più sacro della Chiesa)).14 Come la respirazione non può mai interrompersi, pena la morte, così l'ansia missionaria non può limitarsi ad una sola Giornata An­ nuale, se non si vuol correre il rischio di compromettere l'avvenire della Chiesa e la nostra stessa esistenza cristiana. Per tale motivo, nell'importante documento post-conciliare Ecclesiae Sanctae/5 con cui si applicano alla pastorale pratica le norme conciliari, si afferma che la Giornata Missionaria Mondiale deve essere l'espressione spontanea di uno spirito missionario, tenuto vivo tutti i giorni mediante orazioni e sacrifici quotidiani. L'asfissia spirituale, nella quale oggi tristemente si dibattono in seno alla Chiesa cattolica tanti individui e istituzioni, non avrà forse la sua origine nella prolungata assenza di un autentico spirito missionario? Problemi a volte immediati, di trascendenza molto limitata, fanno dimenticare il formidabile problema della missione universale della Chiesa. Quante tensioni interne, che debilitano e lacerano alcune Chiese e Istituzioni locali, scomparirebbero di fronte alla ferma convinzione che la salvezza delle comunità locali si conquista con la cooperazione al­ l'opera missionaria, perché questa sia estesa sino ai confini della terra ! 16 Vi è un'affermazione del Concilio Vaticano II che desideriamo sia meditata attentamente : (( È tanta l'armonia e la compattezza delle membra (nel Corpo mistico di Cristo), che un membro il quale non operasse per la crescita del corpo secondo la propria energia, dovrebbe dirsi inutile per la Chiesa e per se stesso ».17

12 Decr. de activ. mission. Ecclesiae Ad gentes divinitus, 20. 13 Decr. de activ. mission. Ecclesiae Ad gentes divinitus, 36. 14 Decr. de activ. mission. Ecclesiae Ad gentes divinitus, 29. 15 III, 3. 16 Cfr. Decr. de activ. mission. Ecclesiae Ad gentes divinitus, 37. 17 Decr. de apostolatu laicorum Apostolicam Actuositatem, 2.

29 - A. A. S. 450 Acta Apostolicae Sedis -- Commentarium Officiale

Esiste una circostanza che rende ancora più urgente e grave questa responsabilità missionaria del Popolo di Dio. Ci riferiamo alle molte­ plici possibilità che offre il mondo odierno per una penetrazione uni­ versale e simultanea del Messaggio evangelico. Noi vediamo felicemente convertita in realtà la presenza storica della Chiesa fra tutti i popoli. Nonostante vi siano paesi che si chiudono volontariamente al Vangelo, è un fatto evidente che tutti i popoli si vanno sempre più cercando fra di loro, e si mettono pertanto anche in relazione con la Chiesa. Questa nuova e provvidenziale situazione della Chiesa nel mondo ci fa comprendere i grandi doveri e vantaggi che oggi ci si offrono nel campo della cooperazione missionaria per una diffusione su scala mon­ diale dell'ideale missionario e per un aiuto di vaste dimensioni a tutte le missioni della Chiesa. È stata la geniale intuizione di questo fatto a indurre il nostro pre­ decessore Pio XI ad istituire, nel 1926, la Giornata Missionaria Mon­ diale, iniziativa convertitasi in un poderoso e indispensabile aiuto per le missioni dipendenti dalla Sacra Congregazione per l'Evangelizza­ zione dei Popoli. Tutti i figli della Chiesa e tutte le sue istituzioni sono chiamati a col­ laborare alla preparazione di questo grande Giorno Missionario : sacerdo­ ti diocesani, missionari, religiosi e religiose, e appartenenti a tutte le opere d'apostolato laico ; ma si rivolgono in modo particolare alle Opere Pontificie, che, come abbiamo detto, possiamo anche considerare come veramente Episcopali, e cioè : l'Opera della Propagazione della Fede, l'Opera di San Pietro Apostolo per il Clero Indigeno, l'Opera della Santa Infanzia e l'Unione Missionaria di tutte le anime consacrate, anima delle prime tre. Quantunque l'Opera della Propagazione della Fede sia special­ mente chiamata a promuovere e ad organizzare questa Giornata, sotto la direzione della Santa Sede e dei Vescovi, tutto il sistema missionario pontificio collabora attivamente alla sua preparazione. I sacerdoti dell'uno e dell'altro clero, le religiose e i fratelli laici congregati nell'Unione Missionaria, i fanciulli associati alla Santa Infanzia, i giovani studenti promotori dell'Opera di San Pietro Apostolo, seb­ bene celebrino nel corso dell'anno le loro giornate speciali, conforme alle proprie norme, tuttavia debbono considerare la Giornata Mis­ sionaria Mondiale come il momento culminante della loro costante attività missionaria. A cinquant'anni dalla elevazione a Pontifìcie delle Opere Missio- Acta Pauli Pp. VI 451 narie, vogliamo testimoniare ad esse il nostro specialissimo affetto, la nostra profonda gratitudine per i servizi resi alla Santa Sede e all'intera Chiesa, e proclamarle ancora una volta il principale stru­ mento della Santa Sede e dell'Episcopato nel campo della coopera­ zione missionaria, « perché — come ha affermato il Concilio — costi­ tuiscono altrettanti mezzi sia per infondere nei cattolici, fin dalla più tenera età, uno spirito veramente universale e missionario, sia per favorire un'adeguata raccolta di sussidi a vantaggio di tutte le missioni e secondo le necessità di ciascuna ».18 Del resto, circa queste Opere, a noi tanto care, già nel nostro primo messaggio per la Gior­ nata Missionaria Mondiale del 1963, affermavamo che « quantunque non escludano altre iniziative di aiuto alle missioni e per fini parti­ colari, superano evidentemente tutte le altre opere in quanto a diretta e più completa espressione della sollecitudine del Supremo Pastore del gregge di Dio per tutte le Chiese ». Il retto ordinamento della cooperazione missionaria, che deve essere diretta dai Vescovi a livello nazionale e diocesano, terrà per­ tanto conto della speciale struttura pontifìcio-episcopale di tali Opere e la necessità di coordinare con le stesse i diritti e le iniziative degli Istituti religiosi e delle opere missionarie particolari. Ein dalla loro nascita, queste Opere sono state caratterizzate dal più puro universalismo missionario, e proprio tale peculiare qualità è stata la principale ragione che le ha elette ad essere convertite in « strumento ufficiale » della sede di Pietro per aiutare tutte le mis­ sioni.19 « Proprio perché siamo cattolici — dichiarava il primo Presidente dell'opera della Propagazione della Fede 150 anni fa, lo stesso anno in cui l'Opera era stata fondata da Paolina Jaricot — non vogliamo sostenere questa o quella missione in particolare, ma tutte le mis­ sioni del mondo ». L'universalismo missionario deve essere anche il motivo domi­ nante, che anima tutti gli atti organizzati intorno alla Giornata Mis­ sionaria Mondiale, che annunziamo. Sappiate infine che questa Giornata, in virtù del documento di fondazione, è anche destinata alla promozione delle Pontifìcie Opere Missionarie, e in particolare all'Opera della Propagazione della Fede.

18 Decr. de activ. mission. Ecclesiae Ad gentes divinitus, 38. 18 Motu proprio Romanorum Pontificum. 452 Acia Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale

Conosciamo le difficoltà che incontrano tali Opere nel loro cam­ mino, specialmente ai giorni nostri ; ma ci è di grande conforto il pensiero che, nonostante tutto, queste Pontificie Opere Missionarie, nel loro insieme, non solo non hanno rallentato il loro cammino, ma in alcune nazioni hanno superato i loro antichi primati. Preghiamo il Signore, affinché le Pontificie Opere Missionarie, rinnovate nelle loro strutture, conforme agli orientamenti pastorali del Concilio Vaticano II, e sotto la guida dell'umile Vicario di Cristo e dei Vescovi, possano iniziare in questo anno 1972 una nuova era di pienezza e di sviluppo e attuare il loro programma di incorporare tutto il Popolo di Dio, in modo efficace e cosciente, all'opera mis­ sionaria della Chiesa. E con questa speranza, impartiamo a tutti i Nostri Fratelli nel­ l'Episcopato, ai sacerdoti e religiosi, alle religiose e ai fedeli del laicato cattolico, la Nostra Apostolica Benedizione, in pegno di pro­ fonda gratitudine e di fervido incoraggiamento per la loro generosa collaborazione. PAULUS PP. VI Sacra Congregatio pro Episcopis 453

ACTA SS. CONGREGATIONUM

SACRA CONGREGATIO PRO EPISCOPIS

PROVISIO ECCLESIARUM

Sanctissimus Dominus Noster Paulus Divina Providentia Pp. VI, successivis decretis Sacrae Congregationis pro Episcopis, singulas quae sequuntur Ecclesias de novo Pastore dignatus est providere, nimirum :

die 31 Maii 1972. — Metropolitanae Ecclesiae Sinus Albi praefecit Exc. P. D. Georgium Mayer, hactenus Episcopum Sanctae Rosae in Argentina.

die 10 Iunii. — Ecclesiae titulari episcopali Maronanensi R. D. Stanislaum Amadeum Kreutz, e dioecesi Angelopolitana, quem depu­ tavit Auxiliarem Exc.mi P. D. Aloisii Lorscheider, Episcopi eiusdem dioecesis Angelopolitanae.

— Ecclesiae titulari episcopali Mutugennensi R. P. Matthiam Schmidt, e Congregatione Americana Cassinensi O. S. B., quem depu­ tavit Auxiliarem Exc.mi P. D. Benedicti Dominici Coscia, Episcopi Iataiensis.

die 23 Iunii. — Titulari episcopali Ecclesiae Aurusulianensi R. D. Robertum Dávila Uzcáteguei, curionem paroeciae vulgo San José Obrero in urbe Emeritensi in Venezuela, quem constituit Praelatum S. Ferdinandi Apurensis. 454 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale

ACTA TRIBUNALIUM

TRIBUNAL VICARIATUS URBIS

Citatio edictalis

ROMANA

Nullitatis matrimonii (Dunand - Frezard)

Cum ignoretur locus actualis commorationis domini Aloysii Fre­ zard (qui, die 22 Ianuarii 1923, Besontii vulgo Besançon, ortum sumpsit), in causa de qua supra conventi, eundem citamus ad compa­ rendum, sive per se, sive per procuratorem legitime constitutum, in Sede Tribunalis Vicariatus Urbis (Roma, Palazzo Apostolico Late­ ranense, Piazza S. Giovanni in Laterano, 6), die 21 Septembris 1972, hora 9 antemeridiana, ad disputandum de dubio concordando vel ad infrascriptum subscribendum dubium : An constet de matrimonii nullitate, in casu. Ordinarii locorum, parochi, sacerdotes et fideles quicumque, no­ titiam habentes de loco commorationis praedicti Aloysii Frezard, cu­ rare debent ut de hac edictali citatione ipse moneatur.*

Pius Menghi, Iudex Instructor

Ex Aedibus Tribunalis Vicariatus Urbis, die 10 iunii 1972.

Eugenius Palombelli, Notarius

* Etant inconnu le lieu de la demeure actuelle de M. Louis Frezard, dé­ fendeur en cette cause, nous le citons à comparaître, par propre personne ou par un procureur légitimement constitué, au siège du Tribunal du Vica­ riat de Rome (Piazza S. Giovanni in Laterano, 6 - Roma), le 21 septembre 1972, à 9 heures, pour concorder le doute ci-dessous rapporté: Conste-t-il de la nullité du mariage, dans le cas? Les Ordinaires des lieux, les curés, les fidèles ayant connaissance du lieu de la résidence dudit Louis Frezard, devront, dans la mesure du possible, l'avertir de la présente citation. Diarium Romanae Curiae 455

DIARIUM ROMANAE CURIAE

SEGRETERIA DI STATO

NOMINE

Con Breve Apostolico il Santo Padre Paolo VI ha nominato : 19 giugno 1972. S. E. Mons. Mariani Giovanni, Arcivescovo tit. di Missua, Pro-Nunzio Apostolico nella Repubblica della Costa d'Avorio.

Il Santo Padre Paolo VI ha approvato, in data 22 giugno 1972, la com­ posizione del « Consilium de Laicis » per il nuovo periodo « ad experimen­ tum» 1972-74, così distinta: S. E. R. il sig. Cardinale Maurice Roy, Arcivescovo di Québec (Ca­ nada), Presidente S. E. R. Mons. Ramón Torrella y Cascante, Vescovo tit. di Minervino Murge (Spagna), Vice-presidente Mons. Marcel Uylenbroek (Belgio), Segretario Sig.na Rosemary Goldie (Australia), Vice-segretario Sig. Mieczyslaw de Habicht (Svizzera), Vice-segretario Membri : Sig. Carlos Alborno (Paraguay) Sig.ra Branca Alves de Mello Franco (Brasile) Sig. Shin Clemens Anzai (Giappone) Sig.na Aimée Azoury (Libano) Sig. Vittorio Bachelet (Italia) Sig. Norbert Balle (Germania) Sig. Auguste Daubrey (Costa d'Avorio) Sig. Mario Machman (Colombia) Sig. Alain Galichon (Francia) Sig.na Paula Lew Fai (Isola Maurizio) Sig.na Margaret Mealey (Stati Uniti). Sig. Jeremias U. Montemayor (Isole Filippine) Sig.na Elisabeth Namaganda (Uganda) Sig. John Nimo (Ghana) Sig.ra Dulcinea Rodriguez (India) Sig.na Maria H.C. Vendrik (Paesi Bassi) Sig. Alain Waike (Nuova Guinea) Consultori : S. E. R. il Sig. Card. Karol Wojtyla, Arcivescovo di Cracovia (Polonia) S. E. R. Mons. Lucas Moreira Neves, Vescovo tit. di Feradi Maggiore, Ausiliare dell'Arcivescovo di Sâo Paulo (Brasile) 456 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale

S. E. R. Mons. Francis Xavier Van Thuan Nguyen, Vescovo di Nhatrang (Vietnam) S. E. R. Mons. Derek Worlock, Vescovo di Portsmouth (Inghilterra) S. E. R. Mons. Jean Zoa, Arcivescovo di Yaounde (Cameroun)) Sig. Jean Larnaud (Francia) Sig. Ramón Sugranyes de Franch (Spagna) Sig. Martin H. Work (Stati Uniti)

Il Santo Padre Paolo VI ha approvato, in data 22 giugno 1972, la com­ posizione della Pontificia Commissione « Iustitia et Pax » per il nuovo periodo « ad experimentum » 1972-1974, così distinta : S. E. R. il Sig. Cardinale Maurice Roy, Arcivescovo di Québec (Ca­ nada), Presidente S. E. R. Mons. Ramón Torrella y Cascante, Vescovo tit. di Minervino Murge (Spagna), Vice-presidente Mons. Joseph Gremillion (Stati Uniti), Segretario Membri : Sig. Mario Amadeo (Argentina) Sig. Auguste Cool (Belgio) Sig. Léon de Rosen (Francia) Mons. Gottfried Dossing (Germania) S. E. R. Mons. Angelo Innocent Fernandes, Arcivescovo di Delhi (India) Sig.ra Barbara Ward Jackson (Inghilterra) Sig. Paul Kaya (Congo - Brazzaville) Sig.na Marga Klompé (Paesi Bassi). S. E. R. Mons. Boleslaw Kominek, Arcivescovo tit. di Eucaita, Ammi­ nistratore Apostolico « ad nutum S. Sedis » per la parte centrale della Arcidiocesi di Breslavia (Polonia) Sig. Candido Mendes de Almeida (Brasile) Sig. Kinhide Mushakodji (Giappone) Sig. James Norris (Stati Uniti) Sig. Jean Pliya (Dahomey) Sig. Vittorino Veronese (Italia) Consultori: S. E. R. Mons. Roque Adames Rodríguez, Vescovo di Santiago de los Caballeros (Repubblica Dominicana) Sig. William C. Byrne (Australia) Sig. Bernard Chidzero (Rhodesia) P. Horacio de la Costa, S. I. (Isole Filippine) Sig. Roger Hamamdjian (Repubblica Araba d'Egitto) P. Philippe Laurent, S. I. (Francia) Suor Ludovic Marie Marc (Haiti) Sig. Grant Maxwell (Canada) Sig. Giorgio Nebbia (Italia) S. E. R. Mons. Peter Kwasi Sarpong, Vescovo di Kumasi (Ghana) S. E. R. Mons. Edward E. Swanstrom, Vescovo tit. di Arba, Ausiliare dell'Arcivescovo di New York (Stati Uniti) Diarium Romanae Curiae 457

Con Brevi Apostolici il Santo Padre Paolo VI ha nominato : Assistenti al Soglio Pontificio: 27 novembre 1971. S. E. Mons. Macey Rodgers Giovanni Uberto, Vescovo di Tonga. 19 dicembre » S. E. Mons. Rayappa Peter Francis, Vescovo tit. di Arabisso. 3 marzo 1972. S. E. Mons. Spiller Massimiliano, Vicario Apostolico di Napo. 22 » » S. E. Mons. Pollio Gaetano, Arcivescovo di Salerno.

Con Biglietti della Segreteria di Stato il Santo Padre Paolo VI ha nominato : Protonotari Apostolici soprannumerari : 12 agosto 1971. Mons. Ventura Fausto (San Miguel). 16 settembre » Mons. Lewen Pietro (Köln). 4 dicembre » Mons. Leddy Patrizio Luigi (Fresno). 9 febbraio 1972. Mons. Ward Michele (Glasgow). 10 » » Mons. Fagiolo Domenico (Velletri). 9 marzo » Mons. Marciano Vincenzo (Aquino - Sora - Pontecorvo).

Prelati d'onore di Sua Santità: 17 luglio 1971. Mons. Boland M. Morgan (El Paso). » » Mons. Burke Andrea (El Paso). » Mons. Finley Everett F. (El Paso). » » Mons. Hay Giacomo (El Paso). » » Mons. Leoni Dante Giuseppe Alessandro (El Paso). » Mons. Madden Giacomo Francesco (El Paso). » » Mons. McDonald Gerardo (El Paso). » » Mons. Morales Gonzalo (El Paso). 4 agosto Mons. Marcel Raimondo (Tours). 6 » Mons. Flores Bedoya Mamerto (Antioquía). » » Mons. Gaviria Restrepo Misael (Antioquía). » » Mons. Palacio Velez Antonio Maria (Antioquía). » » Mons. Velásquez Sierra Reginaldo (Antioquía). Mons. Villa-Villa Luigi Maria (Antioquía). » » Mons. Ohler Goffredo (Köln). 16 settembre Mons. Acosta Arteaga Ernesto (Santa Rosa de Osos). » » Mons. García Cataño Alfonso (Santa Rosa de Osos). » » Mons. Yarce Eleazaro (Santa Rosa de Osos). 18 ottobre Mons. Romero Lozano Gesù Fernando (Buga). 27 novembre Mons. Chaloult Gilman Giuseppe (Portland). Mons. Cyr Giorgio Edoardo (Portland). Mons. Davis Michele Patrizio (Portland). Mons. Fitzpatrick Davide Kerwin (Portland). Mons. Flanagan Pietro Giacomo (Portland). Mons. Hache Edmondo Giuseppe (Portland). Mons. Houlihan Giuseppe Edoardo (Portland). 458 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale

27 novembre 1971. Mons. Lavoie Roberto Gerardo (Portland). » » » Mons. Long Alberto Moisen (Portland). » » » Mons. Murphy Carlo Michele (Portland). » » » Mons. Normandeau Rolando Edgardo (Portland) » » Mons. Proulx Amedeo Wilfrido (Portland). » » » Mons. Miller Massimiliano (Rottenburg). 4 dicembre » Mons. Eggert Harry Lorenzo (Fresno). » » » Mons. McMullan Seamus Oliver (Fresno). » » » Mons. O'Connor Michele Francesco (Fresno). » » » Mons. Riccomini Dino Francesco (Fresno). » » Mons. Wayne Hayes Giovanni (Fresno). » » Mons. Häglsperger Giorgio (Regensburg). » » » Mons. Stäkinger Giuseppe (Regensburg). » » » Mons. Thiesen Giovanni Federico (Regensburg). » » Mons. Arseneau Giorgio E. (Syracuse). » » » Mons. Bennett Giacomo K. (Syracuse). » » » Mons. Borgognoni Carlo L. (Syracuse). » » » Mons. Brigandi Paolo A. (Siracuse). » » Mons. Carey Giovanni E. (Syracuse). » » Mons. Casey A. Roberto (Syracuse). » » » Mons. Ciciarelli Vittore F. (Syracuse). » » Mons. Costello Tommaso J. (Syracuse). » » » Mons. Davern Roberto B. (Syracuse). » » » Mons. Denti Carlo J. (Syracuse). » » » Mons. Donovan Guglielmo J. (Syracuse). » » » Mons. Driscoll Roberto P. (Syracuse). » » » Mons. Fahey Carlo J. (Syracuse). » » » Mons. Hayes Edoardo J. (Syracuse). » » » Mons. Hayes Tommaso J. (Syracuse). » » Mons. Holihan Edgardo M. (Syracuse). » » » Mons. Horrigan Francesco E. (Syracuse). » » » Mons. Kantor Adolfo A. (Syracuse). » » Mons. Koleczek Pietro J. (Syracuse). » » » Mons. Kowalczyk Giuseppe M. (Syracuse). » » » Mons. O'Brien Daniele B. (Syracuse). » » » Mons. McCloskey Giacomo A. (Syracuse). » » » Mons. McGraw Giovanni T. (Syracuse). » » » Mons. Ryan Edoardo J. (Syracuse). » » Mons. Sammons Francesco L. (Syracuse). » » » Mons. Sheehan Lorenzo J. (Syracuse). » » » Mons. Willenburg Francesco J. (Syracuse). 12 » » Mons. Pierson Francesco J. (Syracuse). 18 gennaio 1972. Mons. Frense Giovanni (Essen). » » » Mons. Luig Teodoro (Essen). » » » Mons. Schneider Enrico (Essen). » » » Mons. Steger Ludovico (Essen). 25 » » Mons. Orrù Corrado (Genova). 27 » » Mons. Lopez Martínez Nicola (Burgos). » » » Mons. Vieri Mario (Pistoia). Diarium Romanae Curiae 459

9 febbraio 1972. Mons. Kilpatrick Samuele (Glasgow). » » » Mons. McGuckin Giovanni (Glasgow). 13 » » Mons. Jacqueline Bernardo Enrico Renato (Ooutances). » » » Mons. D'Antonio Enzio (Lanciano). » » » Mons. Schorer Lodovico (Lausanne - Genève - Fribourg). » » » Mons. Mocchiutti Francesco (Udine). 15 » » Mons. Bianchedi Domenico (Faenza). 16 » » Mons. Bianchi Davide (Roma). 26 » » Mons. Guarino Guglielmo (Noto). 29 » » Mons. Eypar Francesco (Brno). » » » Mons. Peri Ivan (Nocera e Gualdo). » » » Mons. Marchisano Francesco (Torino). 3 marzo » Mons. McDonough Tommaso Uberto (Leeds). » » » Mons. Horsfield Francesco Gerardo (Southwark). » » » Mons. Caretta Antonio (Roma). 10 » » Mons. Marchisio Francesco (Asti). » » » Mons. Zanotti Antonio (Bologna). » » » Mons. O'Connor Cormac Murphy (Portsmouth). » » » Mons. Corazza Giovanni (Treviso). 29 » » Mons. Coletto Pietro (Bobbio). 11 aprile » Mons. Sansotta Giuseppe (Gerace e Locri). » » » Mons. Proietti Genesio (Terni e Narni).

Cappellani di Sua Santità: 3 maggio 1969. Mons. Bianchi Pietro (Roma). 6 luglio 1971. Mons. Bodewig Giovanni Adamo (Köln). 23 » » Mons. Yepes Portugal Vincenzo (La Paz). 6 agosto » Mons. Bonner Giovanni (Köln). » » » Mons. Laubach Engelberto (Köln). 13 ottobre » Mons. Anstoetz Erberto (Köln). » » » Mons. Pock Giuseppe (Köln). » » » Mons. Sauer Carlo (Köln). 2 dicembre » Mons. Arbogast Secondo (Moshi). » » » Mons. Ndetiko Salvatore (Moshi). 4 » » Mons. Drewes Hans Leo (Paderborn). » » » Mons. Rauch Alberto (Regensburg). » » » Mons. Henry Norberto J. (Syracuse). » » » Mons. Kane Giacomo D. (Syracuse). » » » Mons. Owens Pietro J. (Syracuse). » » » Mons. Sewall H. Carlo (Syracuse). 18 gennaio 1972. Mons. Beccaria Giuseppe (Lodi). 25 » » Mons. Pinto Pietro (Napoli). 30 » » Mons. Hailu Pietro (Addis Abeba). 1 febbraio » Mons. Maraglino Fernando Antonio (Castellaneta). 9 » » Mons. Coyle Francesco (Glasgow). » » » Mons. Rossi Gaetano (Glasgow). 13 » » Mons. Fasolis Carlo (Melfi - Rapolla - Venosa). » » » Mons. Menegaldo Riccardo Antonio (Treviso). 15 » » Mons. Cassandra Angelo (Velletri). 460 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale

15 febbraio 1972. Mons. De Mei Fernando (Velletri). » » » Mons. Lopes Angelo (Velletri). » » Mons. Zaralli Alfredo (Velletri). 23 » » Mons. Corsini Francesco (Piacenza). 24 » » Mons. Askew Prospero (Monte Oliveto Maggiore); » » Mons. Katzenmueller Carlo (Regensburg). 29 » » Mons. Arduino Bernardo (Albenga). » » » Mons. Mullen Kevin (Meath). » » Mons. De Nicolò Paolo (Rimini). 9 marzo - Mons. Morganti Mario (Aquino - Sora - Pontecorvo). » » Mons. Pasquariello Raffaele (Aquino - Sora - Pontecorvo) » » » Mons. Zeppa Emilio (Aquino - Sora - Pontecorvo). 10 » Mons. Benaglio Vittorio (Brescia). » » » Mons. Caroli Mario (Faenza). » » Mons. Monti Gino (Imola). » » Mons. Cremaschi Giorgio (Mondovi). » Mons. Cocco Pietro (Ogliastra). » » Mons. Rossi Riccardo (Pinerolo). » » Mons. Fiaccadori Pietro (Reggio Emilia). » » Mons. Franceschini Renato (Reggio Emilia). » Mons. Maccari Giovanni (Reggio Emilia). » Mons. Orlandi Alfredo (Reggio Emilia). » Mons. Pedrolli Luigi (Trento). » » » Mons. Cianfoni Giuseppe (Velletri). » » » Mons. Benedetti Giuseppe (Verona). 19 » » Mons. Séjourné Renato (Angers). » » » Mons. Silveira Ribeiro Mario (Leiria). 11 aprile » Mons. Ciancuti Giovanni (Terni e Narni). » » » Mons. Conti Antonio (Terni e Narni). Mons. Cotini Igino (Terni e Narni). Mons. Melato Tito (Terni e Narni). » Mons. Reginelli Umberto (Terni e Narni). » » » Mons. Schiarea Adamalfio (Terni e Narni). 15 » » Mons. Cavalieri Ottavio (Brescia). » » » Mons. Burns Carlo (Paisley). » » Mons. Natali Carlo (Pescia).

ONORIFICENZE Con Brevi Apostolici il Santo Padre Paolo VI ha conferito: La Gran Croce dell'Ordine di san Gregorio Magno, classe civile: 22 gennaio 1972. Al sig. Sagaz Zubelzu Angelo (Spagna). 15 febbraio » Al sig. Burrus Gerardo (Lausanne - Genève - Fribourg).

La Gran Croce dell'Ordine di san Silvestro Papa: 22 settembre 1971. Al sig. Weyres Guglielmo (Köln). 10 marzo 1972. Al sig. Sayed Marei (Repubblica d'Egitto). 19 » » Al sig. Bitwedded Asiana Woldemikael (Etiopia). Diarium Romanae Curiae 461

Con Biglietti della Segreteria di Stato il Santo Padre Paolo VI ha conferito : La Commenda con Placca dell'Ordine Piano: 24 aprile 1972. Al sig. Nünlist Roberto (8.C.V.).

La Commenda dell'Ordine Piano:

24 aprile 1972. Al sig. Stadler Luigi (8.C.V.).

Il Cavalierato dell'Ordine Piano:

29 ottobre 1971. A S. E . Za id Bin Sultan al Nayan (Abu Dhabi).

La Commenda con Placca dell'Ordine di san Gregorio Magno, classe civile: 26 febbraio 1972. Al sig. Modica Giovanni Pietro (Noto).

La Placca dell'Ordine dì san Gregorio Magno, classe civile:

23 febbraio 1972. Al sig. Cavalletti Vincenzo (Roma). 14 marzo » Al sig. Bassi Giuseppe (Trani e Barletta).

La Commenda dell'Ordine di san Gregorio Magno, classe civile: 12 giugno 1971. Al sig. Bosch Ulderico (Köln). 21 ottobre » Al sig. Giuliani Vincenzo (Napoli). 8 novembre » Al sig. Cave Riccardo ( Southwark). 17 dicembre » Al sig. Hooper Alfredo (Lagos). c o gennaio 1972. Al sig. Aangenendt Giacomo Giovanni (Rotterdam). 18 febbraio » Al sig. Camadini Giuseppe (Brescia). 24 » Al sig. Borghi Guido (Ravenna).

c o marzo » Al sig. Matarazzo Gabriele (Benevento). » » » Al sig. Ciffo Liborio (Catania). » » Al sig. Fulco Paolo (Catania). » » » Al sig. Prete Sesto (Fano). 24 » Al sig. Garbarino Antonio (Roma). » » » Al sig. Lamma Vittorio (Roma). 1 aprile » Al sig. Sudaryono Martosudarmo Paolo (Repubblica dì Indonesia). 7 » Al sig. Al-Janabi Khaldoun (Bagdad). » » » Al sig. Bakose Giuseppe (Bagdad). » » Al sig. Faiz Wadjih (Bagdad). » » Al sig. Hayali Ibrahim (Bagdad). » » Al sig. Khamo Gibrail (Bagdad). » » » Al sig. Subhiyan Badia W. (Bagdad). » » » Al sig. Trigilia Caracciolo Gaetano (Siracusa). Il Cavalierato dell'Ordine di san Gregorio Magno, classe civile: 27 novembre 1970. Al sig. Westhoff Francesco (Köln). 15 febbraio 1971. Al sig. Keen Giovanni (Southwark). 462 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale

4 maggio 1971. Al sig. Rice Antonio ( South wark). 17 luglio » Al sig. Ayoub Helem-Ameen (EI Paso). » » » Al sig. Haddox Giovanni Erberto (EI Paso). » » » Al sig. Martin Riccardo W. (El Paso). » » » Al sig. Valdes Leone Giuseppe (El Paso). 6 agosto » Al sig. Scheveling Giulio (Köln). 17 ottobre » Al sig. Beuzelin Ruggero (Fort de France et Saint Pierre). 21 » » Al sig. Shannon Francesco Giuseppe (South wark). 27 novembre » Al sig. Benoit Arturo Enrico (Portland). » » » Al sig. Gingras Napoleone J. (Portland). » » » Al sig. Gosselin Enrico Vincenzo (Portland). » » » Al sig. McManus Matteo Guglielmo (Portland). » » » Al sig. Mahoney Guglielmo Bernardo (Portland). » » » Al sig. Michaud Neil Donald (Portland). » » » Al sig. Robinson Roberto Clifton (Portland). 1 dicembre » Al sig. Donse Eugenio (Antwerpen). 10 » » Al sig. Frings Ermanno Giuseppe (Köln). 29 » » Al sig. Eijkemans Mattia A. ('s-Hertogenbosch). 1 febbraio 1972. Al sig. Le Clerc Bernardo (Bayeux et Lisieux). 2 » » Al sig. Bret Pietro (Lyon). » » » Al sig. Granjean Enrico (Lyon). » » » Al sig. Martel Giorgio (Lyon). » » » Al sig. Mascólo Luigi (Trani e Barletta). 13 » » Al sig. Gleeson Edoardo Gerardo (Dublin). » » » Al sig. Peda Antonio (Roma). » » » Al sig. Perrone Mario (Roma). » » » Al sig. Tiradritto Franco (Roma). 23 » » Al sig. De Petris Francesco (Roma). 26 » » Al sig. Storme Giuseppe (Bruges). » » » Al sig. Brogi Ivo (Montalcino). » » » Al sig. Capitani Cipriano (Montalcino). » » » Al sig. Cérica Alberto (Roma). 24 marzo » Al sig. Colaiacono Enzo (Roma). 29 » » Al sig. Ferri Angelo (Lodi). » » » Al sig. Malusardi Cesare (Lodi). 7 aprile » Al sig. Marulli Alfredo (Hatford). » » » Al sig. Gasbarri Angelo (Roma). 20 » » Al sig. Murray Francesco (Washington).

La Commenda con Placca dell'Ordine dì san Silvestro Papa: 18 gennaio 1972. Al sig. Melichar Ervino (Wien). 26 febbraio » Al sig. Groo Elmer G. (U.S.A.). » » » Al sig. Maisonrouge Giacomo (U.S.A.).

La Placca dell'Ordine di san Silvestro Papa: 24 febbraio 1972. Al sig. Giaccone Emilio (Roma). 15 aprile » Al sig. Giannini Luigi (Roma). Diarium Romanae Curiae 463

La Commenda dell'Ordine di san Silvestro Papa: 6 luglio 1971. Al sig. Hendker Guglielmo (Paderborn). 12 agosto Al sig. Ferrerò Orlando (Mondovì). 26 ottobre Al sig. Bertram Helmut (Paderborn). 17 dicembre Al sig. Amo je Antonio (Lagos). 21 » » Al sig. Hink Federico (Wien). » » Al sig. Kaspar Jaro (Wien). » » Al sig. Kraft Giovanni (Wien). » » » Al sig. Stingi Carlo (Wien). 12 gennaio 1972. Al sig. Arcangeli Gianfranco (Rimini). » » » Al sig. Malpeli Virgilio (Rimini). 18 » » Al sig. Curzi Pietro (Roma). » » » Al sig. Ostermann Giovanni (Wien). 21 » » Al sig. Santarelli Luigi (Fermo). 24 » » Al sig. Malavasi Augusto (Modena). 27 » » Al sig. Brighi Mario (Roma). 30 » » Al sig. Teheux Ignazio (Liège). 1 febbraio » Al sig. Espitalier Noel Giovanni (Port-Louis). 5 » » Al sig. Bergonzoni Luciano (Bologna). 26 » » Al sig. Romani Leopoldo (Modena). » » Al sig. Dini Giuseppe (Urbino). 3 marzo » Al sig. Da-Rugna Bortolo (Feltre e Belluno). » » » Al sig. Giordani Pier Luigi (Reggio Emilia). » » » Al sig. Cosimi Antonio (Roma). » » Al sig. De Lucia Giovanni (Roma). 10 » » Al sig. Abdel Hamid Kamel (Repubblica Araba d'Egitto) » » » Al sig. Canaan Antonio (Repubblica Araba d'Egitto). 22 » Al sig. Cappelli Adolfo (Arezzo). » » Al sig. May er Giovanni (Italia). » Al sig. Ignoto Antonino (Roma). 7 aprile » Al sig. Vizio Angelo (Alessandria). » » » Al sig. Salvagno Bruno (Chioggia).

Il Cavalierato dell'Ordine di san Silvestro Papa: 12 giugno 1971. Al sig. Schmitz Guglielmo (Köln). » » » Al sig. Traut Giuseppe (Köln). 6 luglio » Al sig. Ley Lotario (Aachen). 6 agosto » Al sig. Ahrweiler Teodoro (Köln). 22 novembre Al sig. Schlags Willebrord (Köln). 27 » » Al sig. Heckmanns Giuseppe (Köln). 2 dicembre » Al sig. Verkley Antonio Giuseppe (Haarlem). 7 » » Al sig. Nelen Enrico (Antwerpen). » » » Al sig. Dodson Giorgio (Antwerpen). » » Al sig. Janssens Eugenio (Antwerpen). » » » Al sig. Janssens Luigi (Antwerpen). » » Al sig. Van-Der-Laan (Haarlem). » » » Al sig. Müller Gustavo (Luxembourg). 10 » » Al sig. Res Giovanni Pietro (Haarlem). 464 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale

21 dicembre 1071. Al sig. Van der Sandt Ermanno J. (Utrecht). 10 gennaio 1972. Al sig. Cerquitella Enzio (Roma). » » » Al sig. Malerba Giuseppe (Roma). » » » Al sig. Sabbadini Francesco (Roma). » » Al sig. Bolhaar G. J. Antonio (Utrecht). » » » Al sig. Van-Wijngaarden Gerardo (Utrecht). 12 » Al sig. Fusilier Augusto Giovanni (Buenos Aires). » » » Al sig. Illing Ervino (Sankt-Pölten). 22 » Al sig. Perik Teodoro Gerardo (Utrecht). » » » Al sig. Verklij Giovanni Cornelio (Utrecht). 30 » » Al sig. Bellini Arnaldo (Milano). 13 febbraio » Al sig. Cimetta Tarcisio (Roma). 24 » Al sig. Giacomotti Riccardo (Tortona). 26 » » Al sig. Borgatti Valentino (Modena). » » » Al sig. Neri Renzo (Modena). 29 » » Al sig. Mariani Umberto (Roma). » » Al sig. Scerch Aurelio (Roma). 3 marzo » Al sig. Spampinato Giuseppe (Catania). » » Al sig. Bocci Riccardo (Roma). 8 » » Al sig. Asta Angelo (Iglesias). 22 » » Al sig. Cinti Vittorio (Sansepolcro). 24 » » Al sig. Eigenmann Guglielmo (8.C.V.). » » » Al sig. Haag Alberto (8.C.V.).

NECROLOGIO

1 giugno 1972. Mons. Leibold Paul, Arcivescovo di Cincinnati. 6 » » Mons. O'Sullivan Joseph Anthony, già Arcivescovo di Kingston. 9 » » Mons. Pobozny, Vescovo tit. di Neila, Amministratore Apostolico di Roznava. » » » Mons. Lara Mejía Humberto, Vescovo di Santa Cruz del Quiché. 10 » » Mons. Hlouch Joseph, Vescovo di Ceské-Budejovice. 17 » » Mons. Gunnarsson Johannes, Vescovo tit. di Hólar. 18 » » Mons. Arduino Michele Alberto, Vescovo di Geraee-Locri. 20 » » Mons. Walsh Joseph, Arcivescovo tit. di Tubernuca. 21 » » Mons. Morta Figuls Angel, Vescovo tit. di Gubaliana, Ausiliare di Madrid. 23 » » Mons. Smit Jan, Vescovo tit. di Paralo. 27 » » Mons. Grimmelsman Henry, Vescovo tit. di Tabla. 29 » » Mons. Stock John, Vescovo tit. di Pergamo. An. et vol. LXIV 31 Iulu 1972 N. 7

ACTA APOSTOLICAE SEDIS

COMMENTARIUM OFFICIALE

Directio: Palazzo Apostolico - Città del Vaticano — Administratio: Libreria Editrice Vaticana

ACTA PAULI PP. VI

CONSTITUTIONES APOSTOLICAE

I CAIESENSIS (IEREMIOPOLITANAE)

Detractis quibusdam territoriis a dioecesi Caiesensi alia conditur, nomine « Ieremiopolitana ».

PAULUS EPISCOPUS SERVUS SERVORUM DEI

AD PERPETUAM REI MEMORIAM

Qui, Beati Petri successores, in catholicae Ecclesiae finibus honoris principatum tenemus ofiicioque simul, omnium quidem gravissimo, Chri­ sti oves et agnos universos ducendi et pascendi fungimur, ea coepta pro apostolico Nostro munere pertexenda curamus, quae ad christianorum fidelium utilitatem maximopere conducant. E quibus, cum novarum dioecesium constitutionem esse pro certo habeamus atque Episcoporum amplificatam nominationem, libenti animo accepimus quod venerabilis Frater Ioannes Iacobus Claudius Angénor, Episcopus Caiesensis, audito Haitianorum Episcoporum çoçtu, significavit, posse nempe e peramplo dioecesis suae territorio aliam quandam excitari, idque commode. De sen­ tentia ideo venerabilis Fratris Aloisii Barbarito, Archiepiscopi titulo Florentinensis et iii Haitiana Republica Apostolici Nuntii, Sacraeque Congregationis pro Episcopis sequentia decernimus ac iubemus. A dioecesi Caiesensi territoria separamus civilium regionum vulgo Grande

30 - A. A. S. 466 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale

Anse et Anse d'Hainault appellatarum, iisque novam dioecesim consti­ tuimus, Ieremiopolitctnam appellandam iisdemque cingendam finibus ac regiones, quas diximus, simul sumptae. Fines igitur hi erunt : limes a promunturio Cap-à-Foux nuncupato, in litore australi ad meridiem paroeciae vulgo Les Irois sito, orientem versus pergit usque ad intimam partem paroeciae cui nomen Tiburón ; dein iuga montium, vulgo Hotte assecutus eaque, in fines versus paroeciae Dory vocatae, servans Gla­ ciale flumen, vulgari lingua Rivière Glacée intercipit. Hinc ad septem- trionem et orientem pergens, idem limes locum attingit vulgo Etroit, parva in insula Baradères nuncupata. Mandamus praeterea ut Epi­ scopi sedes in urbe Jeremie sit, eiusque magisterii cathedra in curiali templo ibi exstante, Deo in honorem Sancti Aloisii Francorum Regis dicato, quod cathedrale erit, cum iuribus privilegiisque congruis. Ieremiopolitano autem sacro Praesuli, praeterquam iura et honores tribuimus, officia quoque imponimus, Ordinariorum locorum propria. Condita insuper Ecclesia suffraganea erit metropolitanae Sedi Portus Principis, eiusque Episcopus eiusdem metropolitanae Sedis Archiepi­ scopo. Canonicorum collegium ad normam iuris condatur, per alias sub plumbo Litteras ; interea tamen consultores dioecesani deligantur, qui Episcopo consilio et adiumento assint. Ad Seminarium quod attinet, idem struatur, servatis praescriptis iuris communis, decretis Concilii Vaticani II « Optatam totius », peculiaribus normis Sacrae Congre­ gationis pro Institutione Catholica. Selecti vero iuvenes, philosophicis theologicisque disciplinis imbuendi, Romam mittantur, apud Pontifi­ cium Collegium Pianum Latinum Americanum. Dioecesis mensam consti­ tuent Curiae emolumenta, fidelium oblata pecunia bonaque ad normam canonis 1500 C.I.C. ad dioecesim Ieremiopolitanam pertinentia. Dioe­ cesis regimen, administratio, Vicarii Capitularis electio, fidelium iura et onera, aliaque id genus sacris canonibus regantur. Simul ac hae Litterae Nostrae ad effectum adductae sint, eo ipso sacerdotes Eccle­ siae illi censeantur addicti, in cuius territorio beneficium vel ofiicium habeant; ceteri autem clerici seminariique tirones, ei in qua legitime degant. Acta et documenta, constitutam dioecesis respicientia, ad eius curiam a Caiesensi transferantur, in tabulario religiose custo­ dienda. Haec quae praescripsimus venerabilis Frater Aloisius Barba- rito ad effectum adducat, vel ab eo delegatus sacerdos. Qui autem ne­ gotium perfecerit, congrua documenta ad Sacram Congregationem pro Episcopis de more mittat. Hanc vero Constitutionem nunc et in posterum efficacem esse et fore Acta Pauli Pp. VI 467

volumus ; ita quidem ut quae per eam decreta sunt ab iis quorum res est religiose serventur, atque igitur vim suam obtineant. Cuius Constitu­ tionis efiicacitati nulla, cuiusvis generis, contraria praescripta officere poterunt, cum per eam iisdem derogemus omnibus, Nemini praeterea haec voluntatis Nostrae documenta vel scindere vel corrumpere liceat; quin immo huius Constitutionis exemplis et locis, sive typis impressis sive manu exaratis, quae sigillum viri praeferant in ecclesiastica digni­ tate constituti simulque ab aliquo publico tabellione sint subscripta, eadem omnino habenda erit fides, quae huic haberetur, si ostenderetur. Datum Romae, apud S. Petrum, die vicesimo mensis Aprilis, anno Domini millesimo nongentesimo septuagesimo secundo, Pontificatus No­ stri nono.

££j ALOISIUS Card. TRAGLIA £& CAROLUS Card. CONFALONIERI S. R. E. Cancellarius S. Congr. pro Episcopis Praefectus

Franciscus Tinello Apostolicam Cancellariam Regens

Ioannes Calieri, Proton. Apost. Eugenius Sevi, Proton. Apost. Loco © Plumbi In Ap. Cono, tab., vol. CXLI, n. 35.

II GONAYVESENSIS - CAPITIS HAITIANI (HINCHENSIS)

Detractis quibusdam territoriis a dioecesibus Gonayvesensi et Capitis Haitiani nova efficitur dioecesis, nomine « Hinchensis ».

PAULUS EPISCOPUS SERVUS SERVORUM DEI AD PERPETUAM REI MEMORIAM

Animorum Christifidelium bono in Republica Haitiana degentium consulere cupientes, ab Apostolica Sede postulaverunt venerabiles Fra­ tres Emmanuel Constant, Episcopus Gonayvesensis, et Albertus Fran­ ciscus Cousineau, Episcopus Capitis Haitiani, ut suarum dioecesium 468 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale quibusdam territoriis nova alia constitueretur. Quibus precibus perli­ benter Nos accedentes, post sententiam scilicet auditam venerabilis Fratris Aloisii Barbarito, Archiepiscopi titulo Florentinensis et in Re­ publica Haitiana Apostolici Nuntii, atque Sacrae Congregationis pro Episcopis, sequentia decernimus ac iubemus. Ab Ecclesiis Gonayvesensi et Capitis Haitiani territorium separamus paroeciarum, quibus appel­ latio Hinche, Thomonde, Thomassique, Los Palis, Maissade, Cerca- Carvajal, Pignon, La Victoire, Mombin-Crochu, Cercala Source, ac quasi-paroeciae vulgo Bois-Laurent iisque dioecesim condimus, Hin- chensem appellandam iisdemque circumscribendam finibus ac quas diximus paroeciae. Ita videlicet : ad orientem solem, Republica Domi­ nicana et cursu fluminis vulgo Artibonite ; ad meridiem, iugo montium Nigrorum; ad occidentem solem, parte orientali municipiorum, vulgo Saint-Michel de l'Atalaye et Saint-Raphael; ad septemtrionem, linea quae, latus australe montium vulgo Grande Rivière du Nord sequens, fines cum Republica Dominicana illic attingit, ubi descriptio huius dioecesis finium initium habuit. Mandamus praeterea ut Hinchensis Ecclesiae sedes episcopalis in urbe vulgo Hinche ponatur, Episcopique cathedra in curiali templo ibidem exstante, Deo dicato in honorem Beatae Mariae Virginis sine labe conceptae, quod quidem cathedralis sacra aedes erit, cum iuribus et privilegiis congruis; ut, praeterea, suffraganea eadem sit metropolitanae Sedi Portus Principis atque Epi­ scopus eiusdem metropolitanae Sedis Archiepiscopo obnoxius ; ut Cano­ nicorum collegium condatur, ad normas tamen per alias sum plumbo Litteras edendas, atque interea Consultores dioecesani deligantur, qui Episcopo consilio et auxilio assint; ut seminarium struatur pueris ad sacerdotium vocatis efformandis, iuxta iuris communis praescripta, prae oculis habitis decreto Concilii Vaticani II « Optatam totius » atque normis Sacrae Congregationis pro Institutione Catholica, cuius prae­ stantes sive ingenio sive animi virtutibus iuvenes Romam mittantur, in Pontificium Collegium Pianum Latinum Americanum, philosophicis theologicisque disciplinis imbuendi; ut mensa episcopalis constituatur Curiae emolumentis, a fidelibus collatis pecuniis, bonis ad normam canonis 1500 Codicis Iuris Canonici novae dioecesi obvenientibus ; ut regimen, administratio, Vicarii Capitularis electio, fidelium iura et onera ad ius Ecclesiae commune regantur ; ut, his Litteris Nostris ad effectum adductis, sacerdotes dioecesi illi ascribantur, in cuius territo­ rio beneficium vel officium habeant, ceteri autem clerici seminariique tirones ei, in qua legitime degant; ut, denique, acta et documenta Acta Pauli Pp. VI 469

Hinchensem dioecesim spectantia a Curiis episcopalibus Gonayvesensi et Capitis Haitiani ad Hinchensem transferantur, in tabulario religiose custodienda. Haec autem quae praescripsimus perficienda curet vene­ rabilis Frater Aloisius Barbarito, quem diximus, vel ab eo delegatus sacerdos, qui ad Sacram Congregationem pro Episcopis effecti negotii documenta mittat, de more signata sigilloque impressa. Hanc vero Constitutionem nunc et in posterum efficacem esse et fore volumus ; ita quidem ut quae per eam decreta sunt ab iis quorum res est religiose serventur, atque igitur vim suam obtineant. Cuius Constitu­ tionis efficacitati nulla, cuiusvis generis, contraria praescripta officere poterunt, cum per eam iisdem derogemus omnibus. Nemini praeterea haec voluntatis Nostrae documenta vel scindere vel corrumpere liceat; quin immo huius Constitutionis exemplis et locis, sive typis impressis sive manu exaratis, quae sigillum viri praeferant in ecclesiastica digni­ tate constituti simulque ab aliquo publico tabellione sint subscripta, eadem omnino habenda erit fides, quae huic haberetur, si ostenderetur. Datum Romae, apud S. Petrum, die vicesimo mensis Aprilis, anno Domini millesimo nongentesimo septuagesimo secundo, Pontificatus Nostri nono.

££l ALOISIUS Card. TRAGLIA £& CAROLUS Card. CONFALONIERI £. R. E. Cancellarius 8. Congr. pro Episcopis Praefectus

Franciscus Tinello Apostolicam Cancellariam Regens

Iosephus Del Ton, Proton. Apost.

Iosephus Massimi, Proton. Apost. Loco £g Plumbi

In Ap. Cane, tab., vol. CXLI, n. 40. 470 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale

LITTERAE APOSTOLICAE

I Sacra curialis aedes sancto Ioseph dicata in oppido vulgo Alameda, dioece­ sis Quercopolitanae, ad gradum Basilicae Minoris evehitur.

PAULUS PP. VI

Ad perpetuam rei memoriam. — Quoniam animorum cura id a Nobis praecipue requirit ut subsidia, eademque cum praesentis aetatis adiunctis composita, christianorum coetibus suppeditemus, censuimus votis esse accedendum venerabilis Fratris Laurentii F. Begin, Epi­ scopi Quercopolitani, qui, post auditum de more Episcoporum coetum Foederatarum Civitatum Americae Septemtrionalis, ab Apostolica hac Sede petiit ut templum Sancti Ioseph in oppido vulgo Alameda, sacra nempe curialis aedes quae intra eiusdem dioecesis fines exstat, ad Basi­ licae Minoris dignitatem eveheretur. Qua publica comprobatione non solum eius sacrae aedis magnificentiam amplificari et magni haberi se credere, verum etiam catholica incepta, tam copiose tamque utiliter a sacerdotibus laicisque fidelibus ibidem inita, sive, ut aequum, omnino laudari, sive magis in dies, sicut in omnium exspectatione est, augeri posse. Quapropter, re considerata atque audita Sacrae Congregationis pro Cultu Divino sententia, apostolica Nostra potestate, harum Lit­ terarum vi perpetuumque in modum, paroeciale templum quod dixi­ mus, Deo dicatum in honorem Sancti Ioseph, ad titulum ac dignitatem Basilicae Minoris evehimus, cunctis datis iuribus et privilegiis litur­ gicis, quae huiusmodi templis competunt, servatis tamen iis quae, iuxta decretum « De titulo Basilicae Minoris », datum die vi mensis Iunii, anno MDCCCCLXVIII, servanda sunt. Contrariis quibusvis non obstantibus. Ceterum volumus ut hae Litterae Nostrae religiose ser­ ventur suosque effectus sive nunc sive in posterum habeant. Datum Romae, apud S. Petrum, sub anulo Piscatoris, die xxi mensis Ianuarii, anno MCMLXXII, Pontificatus Nostri nono.

£g ALOISIUS Card. TRAGLIA, 8. R. E. Cancellarius

Loco Sigilli

In Ap. Cane, tab., vol. CXL. n 67 Acta Pauli Pp. VI 471

II Nuntiatura Apostolica Reipublicae Algeriensis constituitur.

PAULUS PP. VI

Ad perpetuam rei memoriam. — Cum sit e maioribus apostolici officii Nostri munus, hodierni temporis necessitatibus ac postulationi consentaneum, Apostolicae Sedis nuntios apud nationum rectores le­ gare quorum prudenti fidelique opera ea in primis agat quae salutem spectet animorum, commodum esse censuimus si Algeriensis Respublica atque Sancta Sedes arctius vinculis inter se coniungerentur, idque sol­ lemni instrumento. Quae cum ita sint, Nos, re qua oporteret diligentia considerata, summa Nostra potestate Nuntiaturam Apostolicam in Re­ publica Algeriensi constituimus, simulque decernimus ut eiusdem sedes in urbe Icosio, seu gallice Alger, sit. Huius vero nuntiaturae Legato officia, iura et privilegia tribuimus quae, praeter pacta conventa pecu­ liaria, huiusmodi muneris propria sunt, ad normam Litterarum Aposto­ licarum (( Sollecitudo omnium Ecclesiarum », quas motu proprio dedi­ mus die XXIV mensis Iunii, anno MDCCCCLXIX, quod videlicet officia spectat Legatorum Romani Pontificis. Quae per praesentes Litteras statuimus, firma sint omnino nunc et in posterum, vimque suam habeant, contrariis quibuslibet non obstantibus. Datum Romae, apud S. Petrum, sub anulo Piscatoris, die xiii mensis Aprilis, anno MCMLXXII, Pontificatus Nostri nono.

ALOISIUS Card. TRAGLIA, 8. R. E. Cancellarius

Loco © Sigilli In Ap. Cane, tab., vol. CXLI, n. 19.

III In Republica Tunetana Apostolica Nuntiatura constituitur, cuius sedes in urbe Icosio seu Alger, ut gallica lingua, collocatur.

PAULUS PP. VI

Ad perpetuam rei memoriam. — Quantopere aestimanda ac fa­ cienda sit amicitia inter sanctam Christi Ecclesiam atque singulos orbis terrae populos ac nationes, ille facile intelleget, qui secum repu­ tet per eam, cum nempe animi religiosae sociantur pignore pacis, posse cives maiore facultate cum suam fidem alere, tum etiam officia civilis 472 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale

vitae aptius tueri. Accedit quod Ecclesia, firmo coniunctionis et amici­ tiae vinculo, praedicationis munere liberius fungitur, in qua re tota eius vis et efficacia consistit. Quamobrem, cum inter apostolicam Sedem et Rempublicam Tune- tanam publicae necessitudines feliciter iunctae sint, quo magis hae constringantur, visum est Nobis in ea Republica Apostolicam Nun­ tiaturam constituere, cuius Sedes in urbe Icosio, seu gallice Alger, collocaretur. Quod, post rem bene reputatam, per praesentes Litteras facimus, Legato Pontificio munera, iura, privilegia dantes, quae, praeter pacta conventa, apostolicae Litterae continent « Sollicitudo omnium Ecclesiarum », die xxiv mensis Iunii, anno MDCCCCLXIX editae. Contrariis nihil obstantibus. Ceterum, hae Litterae Nostrae in perpetuum serventur, vimque suam omnem habeant, sive nunc sive in posterum. Datum Romae, apud S. Petrum, sub anulo Piscatoris, die xm mensis Aprilis, anno MCMLXXII, Pontificatus Nostri nono.

83 ALOISIUS Card. TRAGLIA, 8. B. E. Cancellarius

Loco ffi Sigilli In Ap. Cane, tab., vol. CXLI, n. 18.

IV Tarnoviensis cathedralis ecclesia ad gradum Basilicae Minoris evehitur.

PAULUS PP. VI

Ad perpetuam rei memoriam. — Cum beatissima Virgo Maria, sancta Christi Mater, caelestes omnes praeter Deum dignitate antece­ dat, idcirco Ecclesia non solum iam a primaeva antiquitate cultum eidem attributum sua auctoritate probavit, et ab hostibus christiani nominis impugnationibusque defendit, sed praeterea per omnem occa­ sionem auxit, amplificavit, extendit. Non enim eam latet, idque unum semper spectavit, in ipsum Filium, qui est Dei Filius, recidere, quid­ quid in eius Matris honorem impendatur. Quam ob rem, cum venerabilis Frater Georgius Ablewicz, Episco­ pus Tarnoviensis, in Poloniae finibus, suo clerique populique universi nomine dioecesis suae id a Nobis petierit, ut cathedrale templum, Nati­ vitati beatae Mariae Virginis dicatum, ad gradum Basilicae Minoris eveheretur, quam aequissimo animo Nos tanti Praesulis expostulationi ac tam nobilis populi precibus concedendum esse putavimus : non Acta Pauli Pp. VI 473

modo enim templum illud est in se ipsum augustissimum antiquitate, arte, supellectile, magnificentia, sed est insuper religione conspicuum, utpote in quo Deo eiusque Matri magno studio, fide, opere cultus tri­ buatur, et verbum Dei diligenter tradatur, et sancta Christi plebs doctrina instituatur. Iis ergo probatis quae Sacra Congregatio pro Cultu Divino, factis a Nobis facultatibus, statuit, placet cathedrale templum Tarnoviense Basilicae Minoris titulo et honore decorari, omnibus cum iuribus at­ que liturgicis concessionibus, servatis tamen iis quae, iuxta decretum « De titulo basilicae minoris », die vi mensis iunii, anno MDCCCCLXVIII, factum, servanda sunt. Volumus etiam ut quae per has Litteras statuimus sive nunc sive in posterum serventur, vimque suam habeant, contrariis nihil impe­ dientibus. Datum Eomae, apud S. Petrum, sub anulo Piscatoris, die xiv mensis Aprilis, anno MCMLXXII, Pontificatus Nostri nono.

£B ALOISIUS Card. TRAGLIA, 8. R. E. Cancellarius /

Loco © Sigilli In Ap. Cane, tao., vol. C X LI, n. 16.

V S. Thomas apostolus « Indiae apostoli » titulo decoratur cuius festum datur gradu sollemnitatis celebrari in ea dicione.

PAULUS PP. VI

Ad perpetuam rei memoriam. — Sollemne semper fuit huic aposto­ licae Sedi, quae « praesidet caritati » (Ignat. Mart. Ad Romanos, prol.), venerabilibus Fratribus Episcopis, Apostolis Ecclesiarum (cf. 2 Cor. 8, 23), munera sua praestare, si modo intellexerit ex ea re aut bona, aut commoda, aut utilitates christianae societati quoque modo manare posse; idque magis, si sanctorum apostolorum decus et honor agatur, utpote qui ab ipso Christo mundum universum peragrare iussi fuerint, Evangelii proferendi causa. Quam ob rem, cum venerabilis Frater Noster Valerianus S. R. E. Cardinalis Gracias, Archiepiscopus Bombayensis, Coetus Episcoporum Praeses, proprio nomine totiusque cleri ac populi christiani Indicae Nationis ab hac apostolica Sede expostulavisset ut S. Thomas, unus e Duodecim, qui ad communem ac perantiquam opinionem in eas terras Evangelium invexit ibique facto martyrio periit, titulo deco- 474 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale raretur « Indiae apostoli », seu ut cultus, iam pridem tanto apostolo tributus, sollemniter sanciretur, occasione potissimum saeculi xix ab eius martyrio, Nos, volentes eidem venerabili Fratri Nostro, Coetui Episcoporum, clero atque populo tam nobilis nationis concedere, simul­ que christianae rei consulere, bene fieri censuimus, si ea quae Sacra Con­ gregatio pro Cultu divino statuerit rata habentes auctoritate Nostra confirmaremus. Placet ergo S. Thomam titulo « Indiae apostoli» in calendario In- dorum proprio inscribi, cuius diem festum gradu sollemnitatis cele­ brari. Contrariis nihil obstantibus. Haec autem quae per has Litteras statuimus, sive nunc sive in posterum servari volumus, itemque effectus suos habere. Datum Romae, apud S. Petrum, sub anulo Piscatoris, die xxv mensis Martii, anno MCMLXXII, Pontificatus Nostri nono.

SB ALOISIUS Card. TRAGLIA, S. B. E. Cancellarius

Loco © Sigilli

In Ap. Cane, tab., vol. CXLI, n. 1.

VI In Republica Sudanensi Apostolica Nuntiatura constituitur.

PAULUS PP. VI

Ad perpetuam rei memoriam. — Maiores Nostri Romani Ponti­ fices nuntiaturas apostolicas apud nationes constituentes, id sane sibi praestituebant, ut non solum gratiam et amicitiam peterent populo­ rum aut confirmarent, quam rem profecto tum sanctissimae religioni nostrae, tum civilibus rebus multum utilitatis afferre cuique cognitum est, verum etiam ut per eas christianis populis Pontifices iidem cum suis procuratoribus quasi coram adessent, et, quantum possent maxime, iuvarent. Quem morem servantes, et ipsi Ecclesiae sanctae commodis consulere annitimur. Quam ob rem, ut ea quae innuimus bona etiam in Sudanensi Re­ publica christiana religio consequi posset, bene fieri visum est, si in ea natione apostolica nuntiatura conderetur, cuius sedes in urbe Khartum collocaretur, factis nempe omnibus iuribus atque oneribus, quae tali instituto sacri canones statuunt. Acta Pauli Pp. VI 475

Placet ergo in Republica Sudanensi Apostolicam Nuntiaturam statui, cuius sedes in urbe Khartum ponatur, iuxta ea quae diximus. Contrariis nihil obstantibus. Haec autem, quae iussimus, sive nunc sive in posterum firma esse decernimus, vimque suam omnem habere. Datum Romae, apud S. Petrum, sub Anulo Piscatoris, die xxix mensis Aprilis, anno MCMLXXII, Pontificatus Nostri nono.

£g ALOISIUS Card. TRAGLIA, 8. R. E. Cancellarius

Loco © Sigilli

In Ap. Cane, tab., vol. CXLI, n. 52.

VII Beata Maria Virgo, quam populus cognominat « Nuestra Señora de la Paz » patrona praecipua dioecesis Carthadensis in Columbia confirmatur.

PAULUS PP. VI

Ad perpetuam rei memoriam. — Cum de beata Maria Virgine hono­ ribus augenda, Christi Matre sanctissima, agitur, eademque christiani populi auxilio atque praesidio ad salutem certissimo, aequo semper animo petitis concedimus ; cum vero de eadem castissima Dei genetrice pacis conciliatrice res est, tunc ardor ingens atque cupiditas tam sanctae Matris gloriae amplificandae animum Nostrum incendunt. Quam ob rem, cum veneralilis Frater Iosephus Gabriel Calderón, Episcopus Carthadensis in Columbia, pietate motus erga caelestem Reginam, suo suorumque cleri ac fidelium nomine, ab hac apostolica Sede petierit ut beatissimam Virginem Mariam, quam sacra plebs anti­ quissima religione sub titulo Nuestra Señora de la Paz veneraretur, quamque idem sacer Antistes principalem dioecesis Patronam elegisset, talem confirmaret, ad normas Instructionis de Calendariis particula­ ribus atque Officiorum et Missarum Propriis recognoscendis, n. 30, Nos ea probantes quae Sacra Congregatio pro Cultu Divino, facta olim potestate, statuit optata permittamus. Cum ergo constet omnia, quae acta sint, ad iuris normam facta esse, placet beatissimam Virginem Mariam, sub titulo Nuestra Señora de la Paz, patronam principalem dioecesis Carthadensis in Columbia confirmari, cum omnibus iuribus et privilegiis liturgicis iuxta rubricas consequentibus; contrariis nihil obstantibus. 476 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale

Ceterum, volumus ut hae Litterae Nostrae sive nunc sive in posterum ad amussim serventur, vimque suam habeant. Datum Romae, apud S. Petrum, sub anulo Piscatoris, die xv mensis Maii, anno MCMLXXII, Pontificatus Nostri nono.

£& ALOISIUS Card. TRAGLIA, #. B. E. Cancellarius

Loco © Sigilli

In Ap. Cane, tab., vol. CXLI, n. Iß.

VIII Curialis sacra aedes Sancti Benedicti, in dioecesi Augustana Vindeli­ corum, ad Basilicae Minoris dignitatem evehitur.

PAULUS PP. VI

Ad perpetuam rei memoriam. — Quantopere sint, ob praeclaram Sancti Benedicti memoriam in eumque ubique terrarum pietatem, homines permoti, ut Deum in primis colerent suorumque assequeren­ tur animorum utilitatem, omnium sermone celebratur. Nec ideo mirum quod et templa copiosa, eidem sacra, per aevum exaedificata sint et coenobia condita, tanti Patris et Magistri praeceptis exsequendis, exemplis imitatione exprimendis. Quae inter, cum perantiqua illa et clarissima percenseatur sacra aedes, quam Sanctus Bonifatius, Ger­ manorum apostolus, extruxit et consecfavit ipse; cumque venerabilis Frater Iosephus Stimpfle, Episcopus Augustanus Vindelicorum, post auditum Germanorum Episcoporum coetum, sua suique christiani populi vota significaverit atque ab Apostolica Sede petierit ut idem templum, quod, loco vulgo Benediktbeuern situm, curiale ad praesens habetur, ad basilicae minoris dignitatem eveheretur; Nos, quae Sacra Congre­ gatio pro Cultu Divino statuit probantes, de apostolica Nostra potestate curialem sacram aedem, quam diximus, Deo in honorem Sancti Bene­ dicti dicatam, titulo ac dignitate Basilicae Minoris decoramus et insi- gnimus. Eidem scilicet omnia iura et privilegia tribuimus, quae templis huiusmodi titulo insignibus rite competunt, servatis tamen iis, quae, iuxta decretum « De titulo Basilicae Minoris », die vi mensis Iunii, anno MCMLXVIII, datum, servanda sunt. Contrariis quibuslibet non obstantibus. Acta Pauli Pp. VI 477

Ceterum volumus ut hae Litterae Nostrae religiose serventur, suos­ que effectus sive nunc sive in posterum habeant. Datum Romae, apud S. Petrum, sub anulo Piscatoris, die xix mensis Maii, anno MCMLXXII, Pontificatus Nostri nono.

83 ALOISIUS Card. TRAGLIA, 8. R. E. Cancellarius

Loco © Sigilli

In Ap. Cane, tab., vol. C X LI, n. 48.

IX In Republica Dahomeyana Apostolica Nuntiatura constituitur, cuius sedes in urbe Dakar collocabitur.

PAULUS PP. VI

Ad perpetuam rei memoriam. — Magnum semper ea res habuit momentum, ut Ecclesia sancta, populorum mater sollicita eademque quasi signum in salutem gentium elatum (cfr. Is. 11, 12), omnibus coniunctionis et amicitiae vinculis cum populis coniungeretur, quin immo et eos sibi arctius constringeret, si res posceret aut condicio ferret. Nam ubi iustae necessitudines nationes inter et Ecclesiam constitutae sunt, non modo ibi communis et tranquilla pax conciliatur, quae sem­ per in se ipsa optatissima est, sed etiam et cives religiosae atque civilis vitae munera aequiore animo faciunt, et Ecclesia commodiore condi­ cione praedicationis officium exsequitur. Quam ob rem, volentes, iuxta ea quae diximus, amicitiam huius beatissimae Petri Sedis cum Republica Dahomeyana firmare et augere, simulque id efficere, ut Ecclesiae status ibi loci magis magisque floreat, bene fieri censuimus, si in ea Republica Nuntiaturam Apostolicam constitueremus ; quod sane per has Litteras facimus, ea lege ut Sedes eius pro nunc, ut dicunt, in urbe Dakar collocetur, factis videlicet omnibus iuribus, quae huius instituti sunt propria. Quae vero per praesentes Litteras statuimus, firma sint omnino nunc et in posterum, vimque suam habeant, contrariis nihil obstantibus. Datum Romae, apud S. Petrum, sub anulo Piscatoris, die xxix mensis Iunii, anno MCMLXXI, Pontificatus Nostri nono.

83 ALOISIUS Card. TRAGLIA, 8. R. E. Cancellarius

Loco ffi Sigilli

In Ap. Cane, tab., vol. CXLI, n. U. 478 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale

CONVENTIO

INTER SANCTAM SEDEM ET REMPUBLICAM AUSTRIACAM DE SCHOLIS CATHOLICIS

ACCORDO ADDIZIONALE ZUSATZVERTRAG fra la Santa Sede e la Repubblica zwischen dem Heiligen Stuhl und Austriaca alla Convenzione fra la der Republik Österreich zum Ver­ Santa Sede e la Repubblica Austria­ trag zwischen dem Heiligen Stuhl ca al fine di regolare questioni atti­ und der Republik Österreich zur nenti l'ordinamento scolastico del Regelung von mit dem Schulwesen 9 luglio 1962 zusammenhängenden Fragen vom 9. Juli 1962

FRA LA SANTA SEDE, ZWISCHEN DEM HEILIGEN STUHL, rappresentata da Sua Eccellenza vertreten durch Seine Exzellenz, den Rev.ma Mons. Dr. Opilio Rossi, Ar­ Herrn Apostolischen Nuntius in civescovo tit. di Ancira e Nunzio Österreich, Titularerzbischof von Apostolico in Austria, Ancyra, Msgr. Dr. Opilio Rossi,

E LA REPUBBLICA AUSTRIACA, UND DER REPUBLIK ÖSTERREICH rappresentata dal Signor Dr. Rudolf vertreten durch Herrn Dr. Rudolf Kirchschläger, Ministro Federale Kirchschläger, Bundesminister für per gli Affari Esteri, e dal Signor Auswärtige Angelegenheiten, und Leopold Gratz, Ministro Federale Herrn Leopold Gratz, Bundesmini­ per l'Istruzione e l'Arte, ster für Unterricht und Kunst, wird viene concluso il seguente Accordo nachstehender Zusatzvertrag zum Addizionale alla Convenzione fra la Vertrag zwischen dem Heiligen Santa Sede e la Repubblica Au­ Stuhl und der Republik Österreich striaca al fine di regolare questioni zur Regelung von mit dem Schul­ attinenti l'ordinamento scolastico wesen zusammenhängenden Fragen del 9 luglio 1962 : vom 9. Juli 1962 geschlossen :

Articolo I Artikel I L'articolo II § 2 della Convenzio­ Artikel II § 2 des Vertrages vom ne del 9 Luglio 1962 viene modifi­ 9. Juli 1962 wird abgeändert und cato ; ora esso è del seguente tenore : lautet nunmehr wie folgt : (( 1. Lo Stato concederà alla Chiesa « 1. Der Staat wird der Katholischen Cattolica regolari sovvenzioni per Kirche laufend Zuschüsse zum Acta Pauli Pp. VI 479

gli stipendi del personale delle Personalaufwand der katholi­ scuole cattoliche che godono di schen Schulen mit Öffentlichkeits­ diritto pubblico. La Santa Sede recht gewähren. Der Heilige Stuhl si dichiara d'accordo, sotto ri­ erklärt sich vorbehaltlich der serva di quanto disposto all'Ar­ Bestimmungen des Artikels V da­ ticolo V, sulla seguente regola­ mit einverstanden, daß hiefür die mentazione. folgende Regelung gelten soll.

2. Lo Stato metterà a disposizione 2. Der Staat wird für diese katho­ di dette scuole cattoliche quei po­ lischen Schulen jene Lehrerdienst­ sti d'insegnamenti richiesti per posten zur Verfügung stellen, die l'esecuzione del loro programma zur Erfüllung des Lehrplanes der scolastico, in quanto la relazione betreffenden Schulen erforderlich fra il numero degli insegnanti sind, soweit das Verhältnis zwi­ delle medesime scuole corrispon­ schen der Zahl der Schüler und da sostanzialmente a quella delle der Zahl der Lehrer der betreffen­ scuole pubbliche dello stesso ge­ den katholischen Schule im we­ nere o di genere analogo e in ana­ sentlichen jenem an öffentlichen loghe condizioni di luogo. Schulen gleicher oder vergleich­ barer Art und vergleichbarer ört­ licher Lage entspricht.

3. Di regola queste sovvenzioni si 3. In der Regel werden diese Zu­ effettueranno nella forma di as­ schüsse in der Form der Zuwei­ segnazione di insegnanti impie­ sung von staatlich angestellten gati dallo Stato. Verranno asse­ Lehrern erfolgen. Es werden nur gnati solamente quegli insegnanti solche Lehrer zugewiesen werden, la cui assegnazione l'Ordinario deren Zuweisung der Diözesan- diocesano richiede o contro la ordinarius beantragt oder gegen cui designazione egli non sollevi deren Zuweisung er keinen Ein­ obiezioni. L'assegnazione sarà wand erhebt. Die Zuweisung wird revocata se l'Ordinario diocesano aufgehoben werden, wenn der dichiarasse inammissibile l'ulte­ Diözesanordinarius die weitere riore destinazione dell'insegnan­ Verwendung des Lehrers an der te alla scuola e richiedesse per­ Schule für untragbar erklärt und ciò alla competente autorità sta­ aus diesem Grunde die Aufhebung tale la revoca dell'assegnazione )). der Zuweisung bei der zustän­ digen staatlichen Behörde bean­ tragt ».

Articolo II Artikel II

Questo Accordo Addizionale, il cui Dieser Zusatzvertrag, dessen ita­ testo italiano e tedesco sono auten- lienischer und deutscher Text au- 480 A cta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale

tici, sarà ratificato; gli Istrumenti thentisch ist, wird ratifiziert ; die di ratifica verranno scambiati quan­ Ratifikationsurkunden werden so­ to prima nella Città del Vaticano. bald wie möglich in der Vatikanstadt Esso entra in vigore il 1 Settembre ausgetauscht werden. Er tritt am 1971. 1. September 1971 in Kraft. In fede di che i Plenipotenziari Zu Urkund dessen haben die Be­ hanno firmato il presente Accordo vollmächtigten diesen Zusatzvertrag Addizionale in doppio originale. in zweifacher Urschrift unterzeich­ net. Fatto a Vienna, P8 Marzo 1971. Geschehen zu Wien, am 8. März 1971.

Per la Santa Sede : Für die Republik Österreich : Für den Heiligen Stuhl : Per la Repubblica Austriaca :

£& O. Rossi LEOPOLD GRATZ RUDOLF KIRCH SCHLÄGER

DEINDE VERO DIE XXV MENSIS APRILIS ANNO MDCCCCLXXII AD EANDEM CONVENTIONEM HAEC ACCESSERUNT

PROTOCOLLO PROTOKOLL all'Accordo Addizionale fra la Santa zum Zusatzvertrag zwischen dem Sede e la Repubblica Austriaca alla Heiligen Stuhl und der Republik Convenzione fra la Santa Sede e la Österreich zum Vertrag zwischen Repubblica Austriaca al fine di re­ dem Heiligen Stuhl und der Republik golare questioni attinenti l'ordina­ Österreich zur Regelung von mit mento scolastico del 9 Luglio 1962. dem Schulwesen zusammenhängen­ den Fragen vom 9. Juli 1962.

Articolo I Artikel I A conclusione dell'Articolo Addi­ Bei Abschluß des Zusatzvertrages zionale fra la Santa Sede e la Re­ zwischen dem Heiligen Stuhl und pubblica Austriaca alla Convenzio­ der Republik Österreich zum Ver­ ne fra la Santa Sede e la Repub­ trag zwischen dem Heiligen Stuhl blica Austriaca al fine di regolare und der Republik Österreich zur Re­ questioni attinenti l'ordinamento gelung von mit dem Schulwesen scolastico del 9 Luglio 1962, vi è zusammenhängenden Fragen vom intesa sui seguenti punti : 9. Juli 1962 besteht Übereinstim­ mung über die folgenden Punkte: Acta Pauli Pp. VI 481

1. La prestazione da parte delia Re­ 1. Die im Artikel I des Zusatzver­ pubblica Austriaca prevista al­ trages vorgesehene Leistung der l'Articolo I dell'Accordo Addi­ Republik Österreich, die über die zionale, cbe va oltre la prestazio­ im Artikel II § 2 des Vertrages ne prevista all'Articolo II § 2 del­ vom 9. Juli 1962 vorgesehene Lei­ la Convenzione del 9 Luglio 1962, stung hinausgeht, wird für den verrà corrisposta per il periodo Zeitraum vom 1. September 1971 che corre dal 1 Settembre 1971 bis zum 31. August 1972 durch fino al 31 Agosto 1972 con il ver­ die Bezahlung des Betrages von samento della somma di Scellini Schilling 106,200.000— abgegol­ 106.200.000,—. ten.

2. Il versamento della somma men­ 2. Die Bezahlung des im Punkt 1. zionata al Punto 1, di Scellini genannten Betrages von Schilling 106.200.000—, sarà effettuato il 106,200.000.— erfolgt am 1. Juli 1 Luglio 1972 alla Chiesa Catto­ 1972 an die katholische Kirche. lica.

Articolo II Artikel II

Questo Protocollo, i cui testi ita­ Dieses Protokoll, dessen italieni­ liano e tedesco sono autentici, costi­ scher und deutscher Text authentisch tuisce parte integrante dell'Accordo ist, bildet einen integrierenden Be­ Addizionale ed insieme ad esso avrà standteil des Zusatzvertrages und vigore dal 1 Settembre 1971. tritt gemeinsam mit diesem mit 1. September 1971 in Kraft.

Fatto a Vienna, il 25 Aprile 1972 Geschehen zu Wien, am 25. April in doppio originale. 1972 in zwei Urschriften.

Per la Santa Sede : Für die Republik Österreich : Für den Heiligen Stuhl : Per la Repubblica Austriaca :

Ç& O. Rossi RUDOLF KIRCHSCHLÄGER FRED SINOWATZ

Conventione inter Apostolicam Sedem et Rempublicam Austriacam rata habita, die X mensis Iulii anno MDCCCCLXXII Ratihabitionis Instrumenta accepta et reddita mutuo fuerunt. Exinde, i.e. a die X mensis Iulii anno MDCCCCLXXII, huiusmodi Conventio inter Apo­ stolicam Sedem et Rempublicam Austriacam icta vigere coepit.

31 - A. A. S 482 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale

EPISTULA

Ad E.mum P. D. Aloisium S. R. E. Cardinalem Concha, Archiepiscopum Bogotensem, moderatione illius archidioecesis se abdicantem.

Susceptum iamdiu a te propositum abdicandi sede Archiepiscopali Bogotensi, cui quidem nunc tantum ob provectam tuam aetatem an­ nuendum censuimus, occasionem Nobis praebet, peropportunam sane, Nostrae in te benevolentiae Nostraeque existimationis publicum tibi testimonium exhibendi. Id, dum novo argumento egregiam tuam pastoralis muneris conscien­ tiam patefacit, te procul dubio compellit ad considerandum emensum episcopalis vitae tuae curriculum, beneficiis caelestibus refertum, ut Deo debitas persolvas grates, qui dedit tibi in famulatu Ecclesiae fructuose et honorabiliter agere. Potius quam hominum laudes, tua te commendant opera, haud exi­ gua nec pauca. Ex quo, enim, post pastorale egregie persolutum munus in Manizalensi Ecclesia, cui primus praefuisti Archiepiscopus, istius Archidioecesis regimen tibi concreditum; est, nullis curis nullisque labo­ ribus pepercisti, ut spirituale christiani populi bonum promoveres. Me­ minisse praesertim iuvat incensissimum tuum amorem erga Ecclesiam et hanc Apostolicam Sedem, necnon quae alacri navitate gessisti ad sa­ crarum vocationum incrementum, ad morum sanctitatem in clero foven­ dam, ad sana veritatis pascua sufficienda dilecto gregi, cui quidem dulcis et humilis divini Pastoris vestigiis insistens « in omnibus teipsum exem­ plum bonorum operum » 1 praebuisti. Quae cum ita sint, licet tibi, Venerabilis Frater Noster, animum in spem erigere copiosae remunerationis, quam Christus iis sacris Pasto­ ribus in Caelo largiturus est, qui ad suum regnum in terris aedificandum augendumque vires generose impenderunt. Cuius quidem remuneratio­ nis iam nunc veluti pignus habeas amoris gratique animi sensus, qui­ bus oves hucusque tibi concreditae prosequuntur; habeas etiam gratu- lationem et vota Vicarii Christi, qui enixis precibus Deum rogat, ut te seros in annos suo praesidio circumdet, iugi solacio reficiat, novisque iisque uberibus promeritis sacerdotalem tuam cumulet coronam. Haec ut feliciter contingant, Apostolicam Benedictionem tibi, Vene­ rabilis Frater Noster, et Archidioecesis Bogotensis universo clero et populo peramanter in Domino impertimus. Datum Romae, apud Sanctum Petrum, die xxii mensis Iulii, anno MCMLXXII, Pontificatus Nostri decimo.

PAULUS PP. VI Acta Pauli Pp. VI 483

NUNTII GRATULATOMI

I Ad E.mum P. D. Ioannem Iosephum S. R. E. Cardinalem Wright, Sacrae Congregationis pro Clericis Praefectum, quinque condentem lustra a suscepta ordinatione episcopali.

Sub exitum huius mensis Iunii, tibi, Venerabilis Frater Noster, reditu iucundior subibit memoria fausti vitae tuae eventus ; quinque enim plena decurrent lustra, ex quo, episcopali ordinatione auctus, annumeratus es primoribus peregrinantis in terris populi sancti Dei. Pro benevolentiae caritate, qua temet prosequimur, humanitatis duci­ mus amabile officium, cui obsecundare properamus, hunc anniversarium, qui mox illucescet, diem gratulationibus et votis laetiorem tibi facere. Profecto multa et varia ecclesiastica munera, quibus inde hactenus vacasti, attente considerantibus Nobis, persuasum prorsus habemus biblicum hortativae laudis praeconium tibi attribuì posse : « Posside sapientiam, quia auro melior est, et acquire prudentiam, quia pretiosior est argento ... Cor sapientis erudiet os eius, et labiis eius addet gra­ tiam ».1 Enimvero praesertim ipse utpote Episcopus Vigorniensis et decennii spatio Pittsburgensi dioecesi sacer pastor datus, de catholici nominis incremento egregie es meritus, nactus famam, relinquens exempla animi dotium, quae magno adiumento esse solent Antistitibus in eorum prae- gravi ministerio perfungendo : scilicet catholicae communionis vigil sensus, sacrorum alumnorum studiosa cura, in egenos opifera miseri­ cordia, placida comitas morum et, quae ceterarum virtutum est veluti epitome, regina cordium, bonitas. Nunc vero a Nobis Romam arcessitus, ut Sacrae Congregationi pro clericis modereris, ad integram fidem tuendam et tradendam, ad disci­ plinam cleri firmandam intelligenti iudicio elaboras. Purissima enim si excolitur notitia divinitatis, statim ea ad spiritualem vitam adaugendam aperit viam interioris et exterioris dignitatis et pacis, cum contra igno­ ratio eiusdem invehat vitia omnia et caput contingat consortionis, in qua sine lege vivitur.

1 Prov. 16, 16, 23. 484 Acta Apostolicae Sedis ~ Commentarium Officiale

Hisce in arduis implicito negotiis mentem tibi collustret, coeptis tuis assistat Iesus Christus, Verbum Patris, qui est « lux lucis et fons luminis, dies diem illuminans »,2 ut ipse semper prudens, pius, navus, multas tibi condas in caelesti thesauro divitias atque adeo, consono foedere aptanti opera sermonibus in exemplum sint eloquia tua eloquia Domini, salubria, pura, lucida, argentum igne examinatum, probatum terrae, purgatura septuplum.3 Quod est, alita flagrantibus votis, spes, fiat pleno exitu res, auspice Beatissima Virgine Maria, rectarum viarum praestite, amico in infido mari sidere. Quae ut tibi, Venerabilis Frater Noster, feliciter contingant, ma­ gnopere exoptantes, Apostolicam Benedictionem amanti animo imper­ timus. Ex Aedibus Vaticanis, die III mensis Iunii, anno MCMLXXII, Ponti­ ficatus Nostri nono.

PAULUS PP. VI

II

Ad E.mum P. D. Gabrielem Mariam S. R. E. Cardinalem Garrone, Sacrae Congregationis pro Institutione Catholica Praefectum, diem anniversarium vicesimum quintum explentem, ex quo Episcopus est consecratus. Donis, quibus a Deo, omnium bonorum Largitore, cumulamur, con­ tinenter monemur, ut ei gratias agamus mente pia et humili. Sunt tamen in vita humana quasi quaedam stationes, quae animum incitant, ut hoc religionis ofiicium diligentius, impensius, alacrius exsequamur. Hoc sane senties, cum mox diem anniversarium vicesimum quintum exple- bis, ex quo Episcopus es consecratus. Nos vero eiusmodi natalem tuum praeterire non sinimus, quin tibi valde gratulemur, benevolentiae caritatem, qua te prosequimur, signi­ ficantes. Dominus Iesus te, amore ipsius praeventum, olim vocavit, ut salvi­ ficum munus suum qua presbyter participares, deinde, « oeconomus gra­ tiae supremi sacerdotii » constitutus,1 ampliorem pasceres gregem. 2 S. Ambrosii hymnus in aurora. 3 Ps. 11, 7.

1 Conc. Vat. II, Const. dogm. de Ecclesia Lumen gentium, 26. Acta Pauli Pp. VI 485

Meminisse quidem iuvat te, paulo postquam successionis iure ad Tolosanam sedem es erectus, totam archidioecesim sacris missionibus excolendam curasse, praeterea Synodum celebravisse, compagem eccle­ siasticam in territorio tibi credito reddidisse aptiorem, novas extruxisse ecclesias. Nec Nos latet acriter te laborasse pro consociatione, quae ab actione catholica appellatur, et pro sodalitate, quae « Missio Operaría » dicitur, eo consilio, ut opificum ordines lumine evangelicae veritatis collustrarentur, atque esse annisum, ut catechesis salubriter promove­ retur. Itaque imaginem pastoris praebere studuisti, qui impelleretur et « caritate veritatis )) et « necessitate caritatis )).2 Verum, postquam in Ecclesiae Cardinalium Collegium es adlectus et Sacrae Congregationi pro Institutione Catholica praepositus, navitas tua in multo latiorem campum excurrit et servitium Nostrum, quo totius Ecclesiae bono est prospiciendum, arcte participat : etenim magnum onus atque munus umeris tuis imposuimus, siquidem non leves curae tibi sunt impendendae sacrorum alumnis, ut doctrinae integritate et sanctimonia vitae ad sacerdotium ineundum componantur. Quodsi e Concilii Vati­ cani II sententia seminariorum moderatoribus et magistris « spes Ec­ clesiae est commissa »,3 id ipsum ad te peculiari pertinet modo. Nos igitur Deum rogamus, ut tibi in tanti momenti negotiis tractan­ dis propitius adsit, auspice Deipara Virgine Maria, Matre Summi et Aeterni Sacerdotis eademque Matre Ecclesiae. Haec habuimus, quae amanti animo ad te scriberemus. Vota autem, quae facimus, confirmet Apostolica Benedictio, quam tibi, Venerabilis Frater Noster, libentissime impertimus. Ex Aedibus Vaticanis, die x mensis Iunii, anno MCMLXXII, Ponti­ ficatus Nostri nono.

PAULUS PP. VI

2 Cfr. S. Augustin., De Civ. Dei, 19, 11; PL 41, 647. 3 Cfr. Decr. de institutione sacerdotali Optatam totius, 22. 486 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale

III Ad E.mum P. D. Ioannem Patricium S. R. E. Cardinalem Cody, Archie­ piscopum Chicagiensem, quinque condentem lustra ex quo episcopalem ordinationem suscepit.

Scitu quidem iucundum nuntium percepimus, proxime contingere, ut singularis recordatio diei, semper a te culti, mox vero sollemnius recolendi occurrat: quinque enim condentur lustra, ex quo episcopalem ordinationem suscepisti. Pro amabili amicitiae nexu, quam erga te, Venerabilis Frater Noster, iam dudum contraximus, cum Officio publicis negotiis expediendis hic operam impenderes, pro egregiae existimationis iudicio, quo pastoris pii, sollertis, navi consilia et incepta ponderamus, volumus et Nos tam fausti tui eventus memoriae esse participes. Quapropter celebritatibus, quas tibi clerus populusque Archidioecesis Chicagiensis parat, religio­ sae laetitiae quasi sertum cumulumque imponere cupimus. Accipe igitur feliciter ominantia Nostra verba, quibus hanc nacti propitiam occasionem a Patre luminum, a Patris Verbo, a Spiritu sanctitatis artifice, consolatore optimo, a Deo uno et trino petimus quidquid sive tibi, sive perfunctioni officii quod geris, candidum, pro­ vidum, salutare obtingit, adeo ut possis cum S. Paulo Apostolo ad te magis magisque referre: ((Habeo ... omnia et abundo, repletus sum».1 Quodsi autem, retro verso mentis obtutu, a te emensa itineris spatia tecum consideras, habes profecto, cur Deo memoris hymnum laudis persolvas, quia in via virtutis, sua via, alacri gressu ambulantem temet circumdedit praesidio, munifici auxilii ope conímünivit. Profecto in gravis momenti ecclesiasticis muneribus tibi commissis, collatam tibi gratiam recte dictis et probe factis reddidit fecundam. Nam primo Auxiliaris Antistes Archiepiscopi S. Ludovici, dein Coadiutor Episcopi S. Iosephi, subinde Episcopus Kansanopolitanus - Sancti Io­ sephi, postea Archiepiscopus Novae Aureliae, postremo iam septennio amplissimae Archidioecesi Chicagiensi sacer pastor datus, decoris animi et morum dotibus praestitisti et praestas. Quae quidem praecipuae hae sunt : in Petri Sedem perpetuum obsequium, humanae dignitatis iurium strenua tuitio, ecclesialis compaginis evigilata observantia, festiva urbanitas, profusa liberalitas, quae laetando bene facere suevit.

1 Phil. 4, 18. Acta Pauli Pp. VI 487

Magnopere nunc oportet ex praeteritis colligas animum, incitamen­ tum inde validum capias, ut semper maiora et meliora in spiritualis perfectionis ascensu attingas ac pleno splendeas nitore sapientiae, quae, dum inclinatur viri Dei aetas, verbis ex exemplis vitae debet esse spectabilior et clarior. Abundantes divitias a Sacratissimo Corde Iesu, apud quod est fons salutis et omnis gratiae, tibi impetret Beatissima Virgo Maria, Mater sanctae spei, interminabilis laetitiae, super omnes speciosa, cuius tutelae et diligentiae te tuaque committimus. Haec imo e pectore ominati tibi, Venerabilis Frater Noster, soller- tibus Antistitibus Auxiliaribus tuis, atque Christi gregi, moderamini tuo concredito, Apostolicam Benedictionem, opportuni solacii et auxi­ lii conciliatricem, peramanter impertimus. Ex Aedibus Vaticanis, die xxvn mensis Iunii, anno, MCMLXXII, Pontificatus Nostri decimo.

PAULUS PP. VI

ALLOCUTIONES

I E.mis Patribus Cardinalibus et Exc.mis Praesulibus ex Italico Episcopali Coetu, qui generali Conventui Romae interfuerunt. *

Venerati Fratelli nell'Episcopato!

Eccoci di nuovo insieme, in questo ormai tradizionale incontro, che conclude la settimana di lavori della Conferenza Episcopale Italiana; insieme per rivederci, per incoraggiarci, per prendere nuovo slancio nel carisma a noi commesso dallo Spirito Santo di reggere la Chiesa in Dio 1 e di servire gli uomini sull'esempio di Cristo ;2 insieme noi con voi, come Pietro tra gli Apostoli : noi, che prendiamo motivo di viva con­ solazione dalla vostra compattezza, dal vostro riaffermato impegno di dedizione a Dio e alle anime, dalla vostra fedeltà a tutta prova ; e voi, che attingete dalla presenza a Roma, presso i trofei degli Apostoli

* Die 17 mensis iunii a. 1972. 1 Cfr. Act. 20, 28. 2 Cfr. Mt. 20, 28; Phil. 2, 7; Io. 13, 15. 488 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale

Pietro e Paolo, l'ispirazione, il proposito, il programma dell'unità, perché come affermarono già i Vescovi italiani del III Concilio di Aquileia, dalla centralità della Chiesa Romana (( in omnes venerandae communionis iura dimanant ».3 In questa comunione vissuta esisten­ zialmente ogni giorno, e qui a Roma resa visibile e operante, è bello trovarsi insieme : tutti pertanto vi salutiamo con affetto ; con tutti vorremmo scambiare il saluto della pace « in osculo sancto » ;4 e di ciascuno sentire la voce, che ci porta l'eco delle vostre Chiese. Ma ci sia almeno concesso di salutare espressamente, come sim­ bolo e fautore di cotesta « veneranda communio » dell'episcopato ita­ liano, il Signor Cardinale Antonio Poma; poiché si è pensato di anti­ cipare il periodo di rinnovamento di tutti gli uffici della CEI, egli ha voluto porre nelle nostre mani il suo incarico; e noi, che abbiamo accettato le sue dimissioni, amiamo, in questa pubblica assemblea, confermarlo per un nuovo triennio Presidente della Conferenza; a lui i nostri voti cordiali per il complesso lavoro, che si aggiunge alle sue responsabilità pastorali, ed è da lui svolto con la comune soddisfa­ zione. Il Signore lo assista nel nuovo periodo, che si apre alla sua attività stimolatrice e coordinatrice : è l'augurio con cui vogliamo accompagnare la sua conferma. I nostri voti vanno altresì ai Vice- Presidenti, eletti in numero di tre secondo il nuovo Statuto, con l'assi­ curazione della nostra stima e benevolenza più cordiale. Abbiamo seguito con vivo interesse la mole di lavoro, compiuto nel triennio decorso, di cui la relazione di Mons. Enrico Nicodemo ha dato un quadro esauriente e puntuale : e ci è gradito esprimere il nostro riconoscimento più sincero per quanto l'Episcopato italiano, nell'urgenza dei vari problemi pastorali, ha saputo compiere con ini­ ziative, che ben rispondono alle necessità dei tempi. E anzitutto merita lode la elaborazione del nuovo Statuto, già menzionato, che provvede alla strutturazione della Conferenza Epi­ scopale Italiana, in una maniera più adeguata alle crescenti esigenze della cura pastorale nel mondo moderno, con la molteplicità delle questioni che una situazione sempre più complessa e articolata pone di fronte alla coscienza dei Vescovi. L'aver sentito il bisogno di modi­ ficare le precedenti norme, dopo gli anni, non molti in verità, della

3 Ep. Provisum (Ep. XI S. Ambrosii); Ballerini, V, 270-271. 4 1 Cor. 16, 20. Acta Pauli Pp. VI 489

loro verifica, è segno di giovinezza, di vitalità e, soprattutto, di respon­ sabilità coerente e matura. Ma vi sono altri punti che, nell'attività triennale testé conclusa, meritano il nostro plauso e incoraggiamento. Ne accenniamo alcuni, non certo per stabilire una graduatoria di merito, sì bene per sottoli­ neare quanto vediamo rispondere alle nostre più vive preoccupazioni. E vogliamo dire anzitutto la nuova traduzione italiana della Bibbia, sulla quale abbiamo già avuto modo di esprimere il nostro apprezza­ mento, nell'Udienza del 17 marzo di quest'anno. L'intento di avere un testo ufficiale, valido nei criteri ermeneutici come nella resa lingui­ stica moderna, adatta all'uso liturgico, è stato, ci sembra, felicemente raggiunto. Questo testo è un vero punto di partenza per una stabile soluzione del problema tuttora aperto della preparazione dei libri liturgici in edizioni definitive : ed è questo un altro argomento che è per noi fonte di soddisfazione, per il quale formuliamo voti arden- tissimi. L'introduzione della riforma liturgica, nel mirabile arricchi­ mento della conoscenza della Parola di Dio, ha portato con sé, per forza di cose, una certa fretta che, come si sa, non sempre favorisce la bontà dei metodi e dei risultati ; vi è pertanto bisogno di una unifica­ zione delle traduzioni dei libri necessari al culto, e specie per quanto riguarda la celebrazione della Messa. Le progettate edizioni definitive porranno fine a una pluralità di sperimentazioni, che, a lungo andare, potrebbero indurre nell'animo dei fedeli qualche disorientamento. Ci ha poi particolarmente interessato quanto è stato esposto sul­ l'elaborazione e la pubblicazione del documento di base per il rinno­ vamento della catechesi in Italia, da cui prendere l'avvìo per la prepa­ razione, ormai tanto sentita, dei nuovi catechismi : « Vae mihi est, si non evangelizavero ! )).5 Voi avete sentito acutamente la vostra responsabilità di maestri, ai quali è commessa la formazione spirituale del Popolo di Dio, in tutti i suoi strati, e particolarmente dei giovani, degli adulti — mondo del lavoro e della cultura — dei piccoli, dei poveri. La preparazione del documento-base ne è l'indice prezioso. E ancora vorremmo citare l'impegno dei Vescovi per l'approfondi^ mento e la divulgazione dei temi del recente Sinodo, specialmente sull'argomento del sacerdozio ministeriale; né ci sfugge l'importanza dello studio compiuto circa l'applicazione della « Ratio institutionis sacerdotalis », per la validità e l'efficacia della formazione del clero

5 1 Cor. 9, 16. il 490 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale di domani, per la cura delle vocazioni, tuttora inadeguate alle gravi e sempre crescenti esigenze della cura d'anime, affinché i giovani seminaristi possano riuscire veri uomini di Dio quali li vuole il popolo cristiano, pronti, nella quadratura intellettuale e spirituale e morale, a servire Cristo nei propri fratelli, e a collaborare alla consacrazione del mondo. Ci basti avere accennato per sommi capi. Ma vogliamo altresì esprimere la nostra compiacenza per il programma prestabilito per il nuovo triennio, di cui ha ampiamente riferito il Cardinale Presidente. Esso è imperniato sul tema generale « Evangelizzazione e Sacramenti », che tanto interessa oggi la discussione teologica e, soprattutto, la per­ fetta efficienza di una vera pastorale d'insieme; l'argomento indica ai Vescovi una necessaria unità di programmi e di metodi, pur lasciando loro ampia libertà di applicazione secondo le esigenze delle singole situazioni locali, e pone al centro del comune interesse, diciamo pure all'attenzione dell'uomo della strada, sia la centralità della catechesi come Kerigma, annuncio del piano della salvezza, sia l'insostituibile funzione santificatrice dei Sacramenti nella compagine ecclesiale, che applicano ai singoli fedeli, nei vari momenti della loro vita individuale e sociale, tutta la ricchezza e l'efficacia concreta del disegno salvifico di Dio. L'Evangelizzazione prepara alla vita sacramentale,6 è, vice­ versa, la celebrazione sacramentale porta a pienezza di comprensione l'annuncio della Parola di Dio.7 Auguriamo pertanto a tale piano pastorale, che è il risultato di at­ tenti studi, di comuni riflessioni e di continue consultazioni, di poter conseguire felicemente i suoi scopi, per il bene della Chiesa in Italia. Tutti questi temi, relativi all'azione passata e futura della Confe­ renza Episcopale Italiana, hanno una ricchezza e complessità, che a prima vista sembrano sgomentare le povere forze umane, chiamate a spendersi nei campi più disparati, ma al tempo stesso richiamano il comune denominatore di alcune costanti del lavoro pastorale odierno, sulle quali non sarà infruttuoso soffermare, sia pur brevemente, l'at­ tenzione : a) E, prima di tutto, vogliamo dire la caratteristica oggi sentita e quanto mai utile e necessaria del lavorare insieme : è, questa, un'istanza felice dei nostri tempi, in cui le esigenze comunitarie e sociali trovano

6 Cfr. l'episodio di Filippo. Act. 8, 27-38. 7 Cfr. Decr. de Presbyt. ministerio et vita Presbyterorum ordinis, 4; 5. Acta Pauli Pp. VI 491

eco particolare nell'uomo di oggi; essa si riflette pertanto anche sulla vita pastorale. Lavorare insieme : questo dovere della mutua collabo­ razione è stato messo particolarmente in luce nel concetto di collegia­ lità del Concilio Vaticano II8 ed è sottinteso a tutta l'impostazione pastorale degli atti conciliari, particolarmente del decreto sul mini­ stero pastorale dei Vescovi; talché è oggi inconcepibile, come del resto non lo è mai stata, un'azione pastorale solitaria, slegata, indipendente, che ignori le varie forme di collaborazione e di consultazione : ne va di mezzo la fecondità del proprio ministero. Certo, il lavorare così è più complicato, perché suppone conoscenza di metodi e volontà di applicarli, rispetto ed efficienza delle strutture previste dal Concilio : dalla Conferenza Episcopale si passa ai rapporti con le Chiese locali, e in queste il Vescovo è aiutato dai suoi sacerdoti e dal laicato cattolico, espressi nella formazione e nel funzionamento dei Consigli Presbiterali e dei Consigli Pastorali. Ma questo lavorare insieme è altresì più conforme allo spirito della Chiesa, che è per defi­ nizione un'accolta, una eletta di chiamati alla partecipazione della grazia divina in Cristo Gesù ; è più rispondente allo spirito di carità, di comunione, che il Signore ci ha inculcato, e che è stata norma costante della prima comunità apostolica.9 Questa necessità di lavorare insieme impone, inoltre, un esercizio più pastorale dell'autorità, che tenga nel debito onore la collaborazione, il dialogo, la ponderazione della diversità dei pareri, perché emerga la soluzione migliore; ma non deve peraltro paralizzare l'autorità dei singoli Vescovi e Pastori ; né alterare inoltre la concezione costituzionale della Chiesa, come se in essa l'autorità provenisse dalla base o dal nu­ mero, e non le fosse invece stata affidata da Cristo per volontà del Padre.10 Per quanto riguarda la Santa Sede, essa, come per tutte le altre Conferenze Episcopali nazionali, ha già fatto pienissima fiducia alla CEI, come pure alle Conferenze regionali, e conserverà sempre la sua assistenza sia alla Conferenza sia ai singoli Vescovi, non che alle opere, da essi alimentate e sostenute con tanto zelo: e ci è gradito darvene assicurazione in questa sede, perché sappiate che i vostri problemi suscitano particolare rispondenza nel nostro cuore. b) Un'altra caratteristica dell'odierno lavoro pastorale è quella

8 Cfr. Const. dogm. de Ecclesia Lumen gentium, 23. 9 Cfr. Act. 2, 44-47. 10 Cfr. Const. dogm. de Ecclesia Lumen gentium, 18-20. 492 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale di conciliare la tradizione col rinnovamento. Le due realtà esistono : da una parte vi è la ricchezza della tradizione ricevuta, a cui i vari secoli della vita della Chiesa hanno portato il loro successivo arricchi­ mento, e a cui hanno attinto come a un sacro deposito eminenti figure di Santi, di Pastori, di Dottori, e intere generazioni, ricavandone la linfa vitale per lo splendore irraggiante della santità della Chiesa; dall'altra vi è l'ansia del rinnovamento, viva in ogni tempo e che nel nostro ha preso impulso caratteristico dall'« aggiornamento » voluto dal Concilio. Però la tradizione rischia di sclerotizzarsi senza un con­ tinuo progredire alla luce della Eivelazione e del Magistero ; dal canto suo il rinnovamento può miseramente travestirsi in una insana smania di novità secolarizzanti e desacralizzanti, che già San Paolo vedeva come pericolo dell'azione pastorale : « devitans profanas vocum novi­ tates ».11 Le due impulsioni non devono diventare tensioni, che l'esasperazione del momento può anche rendere insanabili, come la storia della Chiesa dimostra; si vede dunque quanto impegnativo, quanto necessario, quanto urgente sia l'accordo fra i due impegni : di salvaguardare, da una parte, la positività, il tesoro, la genuinità della tradizione, e, dal­ l'altra, di promuovere il rinnovamento, perché la Chiesa non sia impari alle nuove esigenze dei tempi, risponda all'ansia degli uomini, e li guidi come Madre e Maestra alla conoscenza delle vie di Dio. Il Vangelo è novità di vita,12 è fermento vivificante : 13 compito dei Vescovi è quello di conservarne intatta la fragranza, applicandolo alle mutate attitudini dell'uomo e della società, per annunciare la Parola di Dio in tutta la sua forza splendida e trasformatrice. Ciò richiede uno sforzo im­ mane, una vigilanza non mai interrotta, uno studio attento della menta­ lità e della cultura moderna; richiede equilibrio, prudenza, fermezza; richiede soprattutto grande invitto amore alla Chiesa e agli uomini. Noi siamo certi che questi problemi vitali per l'efficacia del vostro ministero episcopale trovano in voi eco pensosa, e vi inducono a con­ tinuare nella fedele attuazione dei vostri programmi pastorali. Ma abbiamo davanti agli occhi anche alcuni problemi particolari, propri, in genere, della odierna cura d'anime e, in particolare, della situazione italiana; ve li esponiamo con tutta semplicità nel desiderio che l'azione della Chiesa in questa Nazione, a noi tanto cara, e ricca

11 1 Tim. 6, 20. 12 Cfr. Rom. 7, 6. IS Cfr. Mt. 13, 33. Acta Pauli Pp. VI 493 di tante esperienze pastorali, di eccezionali figure di santi, e di mirabili opere, continui a operare in profondità, e sia veramente una presenza viva, stimolante, efficace. 1. E innanzitutto ci riferiamo ai due grandi temi del Sinodo dei Vescovi celebrato nello scorso autunno, sul Sacerdozio ministeriale e sulla Giustizia nel mondo. Essi meritano studio: e ci ha fatto piacere che due particolari relazioni di questa IX Assemblea Generale siano state ad essi dedicate, per la loro applicazione alla condizione specifica della Chiesa in Italia. Le indicazioni che il Sinodo ci ha sottoposte sono di grande importanza, come tutti sappiamo. Ora, il clero italiano, che ha tradizioni tanto luminose, deve brillare anche oggi per la sua totale fedeltà al Vangelo, affinché sia il sale che non deve svanire,14 e per la sua vera identità che, come dicemmo ai Parroci e Quaresima- Usti di Roma, il 17 febbraio scorso, « dobbiamo cercare nel pensiero di Cristo : solo la fede può dirci chi siamo e quali dobbiamo essere » : e, cioè, dicevamo, dei chiamati e degli apostoli.15 Per corrispondere al pensiero di Cristo, il sacerdote è obbediente al Vescovo, come Gesù è stato obbediente al Padre, ed è venuto per compiere la Sua volontà ; 16 il sacerdote è povero, come Cristo è stato povero, perché questa testi­ monianza gli dà la vera libertà di spirito e l'interesse per gli altri, e la credibilità davanti agli altri ; il sacerdote vuole vivere il suo celi­ bato come un atto di esclusivo amore a Cristo e di totale offerta, che lo renda disponibile a tutti, e consumato nell'esercizio del suo mi­ nistero. Ma altresì il tema della giustizia ha anch'esso bisogno di essere approfondito e applicato, perché le continue esortazioni del Magistero Pontificio ottengano reale esecuzione, e siano risolti i gravi problemi sociali che oggi aspettano ancora una risposta, come abbiamo noi stessi indicato nella Lettera Apostolica « Octogésima adveniens », del 14 maggio 1971. 2. Ancora, il problema del sacerdozio, a cui abbiamo accennato, richiede ai Vescovi di essere messo al primo posto : occorre intensificare i rapporti, anche personali e diretti, col proprio Clero, affinché questo si senta seguito, si senta conosciuto, e soprattutto si senta amato. Il presbiterio diocesano, di cui il Vescovo è il padre,17 e per i cui membri

14 Cfr. Mt. 5, 13. 15 Cfr. A.A.8. 64 (1972), pp. 224 ss. 16 Cfr. Hebr. 10, 5; Ps. 39, 7-9: 17 Cfr. Decr. de past. Episcop. munere in Ecclesia Christus Dominus, 28. 494 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale

deve essere come un fratello e un amico,18 non è un'immagine di docu­ menti astratti, ma dev'essere calato nella realtà quotidiana : occorre dare molto del nostro tempo ai presbiteri, ascoltarli, promuoverne il dialogo confidente e sincero, anche se ciò possa costare qualche sacrificio, e far rivedere certe abitudini non più consone col premi­ nente dovere della cura pastorale dei propri sacerdoti. 3. Per quanto, poi, riguarda la Liturgia, vorremmo sottolineare per parte nostra, come del resto non abbiamo mancato di fare in varie circostanze, fin dall'inizio del Pontificato, la necessità che sia favorito con tutti i mezzi il canto del popolo nella partecipazione ai sacri Misteri. Tutta la tradizione patristica ci conforta in questa convin­ zione : chi canta prega, e chi prega conserva la vita religiosa, la fede, la morale, ne percepisce l'intima bellezza, se ne entusiasma nella fusione dei cuori che il canto sa suscitare con la sua potente e sugge­ stiva pedagogia : « ab iracundia mitigat — diremo con Sant'Ambro­ gio, il grande apostolo del canto liturgico — a sollicitudine abdicat, a moerore allevat... Cantatúr ad delectationem, discitur ad erudi­ tionem )).19 4. Ci stanno poi grandemente a cuore altri problemi, di particolare rilevanza nel momento presente, e che vorremmo aver tempo di svilup­ pare con voi, data l'importanza che hanno per la cura pastorale. Vi accenniamo purtroppo brevemente, lasciando alla vostra sagacia e alla vostra sensibilità di svilupparne e integrarne il contenuto, E sonó anzitutto gli interessi sociali e l'assistenza alle categorie lavoratrici, che richiedono la presenza solerte della Chiesa, con la preparazione di particolari e specializzate équipes di sacerdoti, che vediamo crescere di numero, ma sono tuttora impari alle gravi esigenze della cura pasto­ rale tra i lavoratori. Vi è il problema del quotidiano cattolico, che tanto ci assilla;, e ha da trovare in voi, Vescovi d'Italia, un appoggio che auspichiamo sempre più valido e determinante. L'estensione del- Fedizione anche all'Italia meridionale e alle Isole è prova tanto im­ portante di questo interessamento, che raccomandiamo vivamente, facendo pienamente conto sulla vostra buona volontà, sulle vostre energie, e sulle capacità organizzative, insite nelle singole diocesi. Vi è infine il problema della carità da sostenere come l'impegno più grande e credibile della Chiesa nel tempo odierno, ove, nonostante le

18 Cfr. Decr. de Presbyt. ministerio et vita Presbyterorum ordinis, 7. 19 In Ps. I Enarr., 9; PL 14, 968. Acta Pauli Pp. VI 495 esigenze di una più grande giustizia, rimane pur sempre il campo aperto alla carità, in tutte le forme che essa oggi riveste, sia assi­ stenziali, sia educative,nella comprensione delle necessità che gli am­ malati, gli orfani, i migranti, i giovani, ì deviati, ecc. pongono ogni giorno, talora con drammatica evidenza, davanti ai nostri occhi. La vitalità di una diocesi si dimostra anche dal modo con cui ha risolto i suoi problemi di carità, specie nelle grandi e medie città, ove oscure miserie, spirituali e materiali, possono vivere celate e dimenticate dalla frétta, dalla indifferenza, dal disinteresse dei molti. Venerati Fratelli ! Altre grandi questioni restano aperte, e chiedono a voi tutti vigi­ lanza continua, e concorde unità d'azione : basti accennare alla scuola e all'educazione, al Concordato e alla sua revisione, alle circoscrizioni diocesane, alla rinascita dell'Azione Cattolica, ai problemi della fami­ glia, alla difesa della vita. Il peso di questa amplissima responsabilità pastorale potrà sembrare talora troppo duro e faticoso : ma abbiamo fiducia ! Cristo è con noi, che Egli ha scelto come suoi amici, e depositari della sua missione di Pastore, di Sacerdote, di Profeta. Egli ci aiuterà a compiere il nostro quotidiano dovere : Pax vòois: Ego sum, nolite timere.20 E la Ma­ donna, venerata nei cento e cento santuari delle ridenti contrade ita­ liane, ci assisterà in questa missione ; Lei, che (( in modo del tutto singolare ha collaborato all'opera del Salvatore, con l'obbedienza, la fede, la speranza e l'ardente carità, per restaurare la vita sopranna­ turale delle anime ))21 ci sarà accanto per rendere fecondo il nostro ministero. ÍD questo invito alla fiducia che vorremmo lasciarvi come ricordo del nostro odierno incontro, e come pegno dell'affetto che abbiamo per tutti voi. Sosteniamoci a vicenda con la preghiera ; e tutti ci benedica Dio onnipotente, Padre, Figlio e Spirito Santo. Amen.

20 Lue. 24, 36. 21 Const. dogm. de Ecclesia Lumen gentium, 61. 496 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale

II Eminentissimis Sacri Collegii Cardinalium Patribus, Summo Pontifici die Eius nominali felicia ac fausta ominantibus. *

Signori Cardinali!

La ricorrenza del nostro giorno onomastico vi ha raccolti qui, secondo l'uso, per esprimerci tanto cortesemente il vostro affetto ; e noi, che pur vorremmo passarla silenziosamente, nell'intimità della preghiera e dei ricordi personali, non possiamo sottrarci agli obblighi che a voi ci legano, né opporre resistenza al vostro proposito, a cui il venerato e caro Cardi­ nale Amleto Giovanni Cicognani, come Decano del Sacro Collegio, ha dato eletta e fervida interpretazione. Lo ringraziamo di cuore, felicitan­ doci con lui per la prima volta in questa sede per la sua funzione, e ricordando con profondissima e immutata stima, e con sempre viva rico­ noscenza, la preziosa collaborazione da lui prestata a noi e al nostro Pre­ decessore, nelle funzioni di Segretario di Stato. Con lui ringraziamo tutti i Signori Cardinali di Curia, che partecipano tanto da vicino alle fatiche apostoliche, alle gioie e alle prove dell'umile Vicario di Cristo. Ma come non evocare, in questo momento, colui che, durante lunghi anni, fu l'interprete dei voti del Sacro Collegio, in qualità di Decano : il Cardinale Eugenio Tisserant, che, fin dai primi anni del suo sacer­ dozio, fu al servizio della Santa Sede? La sua competenza, negli inca­ richi a lui commessi dai Romani Pontefici, era pari al suo ardente amore alla Chiesa e al suo zelo instancabile, di cui tutti siamo stati testimoni ; e tale è il ricordo che conservano di lui quanti l'hanno visto all'opera. La consuetudine ci induce, in questa occasione, a gettare uno sguardo sulle condizioni generali della Chiesa, all'interno e all'esterno di essa, sottolineando alcuni aspetti che meritano di trattenere la nostra at­ tenzione. Noi siamo grati per la sintesi, che ci è stata fatta, e che si può riassumere in una parola di cui tutti abbiamo bisogno : speranza, fiducia. Confidit e, ego sum, nolite timere,] continua a ripeterci il Signore risorto. Non turbetur cor vestrum: creditis in Deum, et in

* Die 23 mensis iunii a. 1972. 1 Me. 6, 50. Acta Pauli Pp. VI 497 me credite :2 il Cristo è presente nella sua Chiesa ; e questa continua la missione da lui affidatale, indicando al mondo che in lui solo è la pace, in lui solo la giustizia, in lui solo la remissione dei peccati ; e ciò fa con la forza, con la tenacia, con l'eroismo con cui lo ha additato, nei suoi giorni mortali, il Precursore, Giovanni il Battista, di cui portiamo il nome di battesimo. Questa presenza di Cristo, secondo la sua promessa,3 questa continuità della testimonianza costruttiva e verace della Chiesa ci devono dare speranza, e infondere fiducia. Nonostante tutto, siamo sulla buona strada, perché seguiamo Cristo, e troviamo in lui la forza di continuare nel pur immane sforzo di pre­ sentare al mondo il suo messaggio. Le forze talora sembrano mancare," i risultati essere impari all'impegno. Ma non per questo ci scoraggia­ mo; con la forza della preghiera attingiamo le energie necessarie al compito da Lui imposto sulle nostre spalle, invocandolo con le parole di S. Ambrogio: « Sequimur te, Domine Iesu; sed ut sequamur ac- cerse, quia sine te nullus ascendet. Tu enim via es, veritas, vita, possibilitas, fides, praemium. Suscipe tuos quasi via, confirma quasi veritas, vivifica quasi vita )).4 È questa la speranza, la fiducia che ci sorregge, perché è fondata sulla parola di Cristo, e sull'opera che la Chiesa, per suo mandato, con­ tinua a svolgere nel mondo. Abbiamo bisogno di ribadirlo : perché oggi, nel momento che viviamo, la mancanza di fiducia verso la Chiesa è forte presso un certo numero di cristiani, e anche di sacerdoti e di religiosi; sfiducia che giunge talora anche a una certa aggressività, ma che prende altresì, e più spesso, la forma di scoraggiamento e di disillusione.

Per alcuni, questo sentimento sorge dal fatto che l'edificio eccle­ siale, il quale rappresentava ai loro occhi un tutto fortemente coe­ rente e organizzato, oggi sembra a loro minacciato nella sua unità. Essi sono certamente scossi dal criticismo venuto alla luce in questi anni, dal carattere arrischiato di certe iniziative che ignorano la Tra­ dizione, dall'abbandono di manifestazioni esteriori o di forme di pietà alle quali erano attaccati : però tendono a ripiegarsi su se stessi, e a rifiutare di prendere la parte loro spettante nella vita e nei compiti della Chiesa. Per altri, invece, la mancanza di fiducia nella Chiesa è

2 IO. 14, 1. 3 Cf. Mt. 28, 20. 4 De bono mortis, 12, 55; ed. O. Schenkl, CSEL, 33, 1896, p. 150.

32 - A. A. S. 498 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale

originata dal convincimento che essa, secondo loro, rimarrebbe impi­ gliata in istituzioni che hanno fatto il loro tempo : in una società secolarizzata, essi pensano che la Chiesa dovrebbe abbandonare la mag­ gior parte delle forme che la distinguono e rinunciare perfino alle certezze acquisite, per mettersi unicamente all'ascolto dei bisogni del mondo; e provano, di fronte alla Chiesa visibile e istituzionale, una freddezza che porta alcuni ad allontanarsi da essa, sensibili, come pen­ sano di essere, alle profonde mutazioni che caratterizzano la nostra epoca, alle novità delle situazioni culturali e alle possibilità scien­ tifiche e tecniche. Da queste opposte tensioni deriva uno stato di disagio, che non possiamo e non dobbiamo nasconderci : anzitutto una falsa e abusiva interpretazione del Concilio, che vorrebbe una rottura con la tradi­ zione, anche dottrinale, giungendo al ripudio della Chiesa pre-conci­ liare, e alla licenza di concepire una Chiesa « nuova )), quasi « rein ventata » dall'interno, nella costituzione, nel dogma, nel costume, nel diritto. Alcuni, poi, giungono a subire e a predicare il fascino della vio­ lenza, nuovo mito che si affaccia alla inquieta coscienza moderna : esso è l'apologia del fatto compiuto, della « liberazione )) che non sem­ pre è interpretazione della libertà evangelica, che nasce dalla verità e dalla carità,5 bene peraltro difficile da custodire,6 ma spesso è eufe­ mismo che copre metodi eversivi; questo fascino inoltre avalla talora il mimetismo delle sociologie a-cristiane, reputate le sole efficaci, con cieca fiducia e senza antiveggenza delle conclusioni a cui conducono; esso non resiste alla seduzione del socialismo, inteso sì da alcuni come rinnovazione sociale e socialità rinnovatrice, ma con impiego di idee, di sentimenti non e talora anti-cristiani : lotta sistematica di classe, odio e sovversione, psicologia materialistica che contagia la cosiddetta società consumistica. Le reazioni negative a cui abbiamo accennato sembrano altresì aver di mira la dissoluzione del magistero ecclesiastico: sia equivocando sul pluralismo, concepito come libera interpretazione delle dottrine e coesistenza indisturbata di opposte concezioni; sulla sussidiarietà, intesa come autonomia; sulla Chiesa locale, voluta quasi staccata e

6 Io. 8, 32; cf. Gal. 4, 31; Rom. 1, 21; lac. 1, 25. 6 Cf. 1 Pt. 2, 16; Gal. 5, 13. Acta Pauli Pp. VI 499 libera, e autosufficiente; sia prescindendo dalla dottrina, sancita dalle definizioni pontificie e conciliari. Non si può non vedere cbe tale situazione produce effetti assai penosi, e, purtroppo, pericolosi per la Chiesa : confusione e sofferenza delle coscienze, impoverimento religioso, defezioni dolorose nel campo- delia vita consacrata e della fedeltà e indissolubilità del matrimonio, indebolimento dell'ecumenismo, insufficienza di barriere morali contra l'irrompente edonismo.

In tale quadro, interno alla Chiesa, non si possono dimenticare difficoltà ed esigenze, da essa incontrate nell'esercizio della sua mis­ sione, che non è astratta e disincarnata, bensì calata nel concreto di situazioni beii determinate. In primo luogo, una difficoltà di fiducia, come dicevamo, esperi­ menta qua e là la Chiesa nei suoi riguardi, quando si tratti dell'eserci­ zio del suo ufficio « profetico », che è non solo quello di annunciare la verità e la giustizia, ma di deplorare, di denunciare, di condannare le colpe o i delitti, compiuti contro la giustizia e contro la verità. In realtà, per quel che più direttamente concerne questa Sede Apo­ stolica, essa è come una sentinella posta sul monte, alla quale giun­ gono i clamori degli oppressi, il gemito soffocato di chi neppure ha la libertà di gridare alti i suoi dolori, il lamento di chi si sente colpito nei suoi diritti o abbandonato nelle sue necessità. Allargando il suo sguardo sulla scena del mondo, le si presentano le numerose situazioni che in misura più o meno grave, talvolta gravissima, sono contrarie a quel rispetto della dignità dell'uomo e di quei diritti fondamentali — primo, fra tutti, quello di una giusta libertà religiosa — che deve, o dovrebbe, essere il fondamento del convivere sociale, nelle Nazioni e fra le Nazioni. Dobbiamo rilevare anzitutto, nelle richieste e nelle lagnanze che di tanto in tanto si levano in proposito, un aspetto non certamente esclusivo del nostro tempo, ma che in questo, come in tutte le epoche di profonde divisioni, è più sentito. E cioè che di solito si reclama non la condanna di tutte le ingiustizie, ma solo di quelle — vere o talvolta presunte, o almeno aggravate — della parte avversa. La Santa Sede è ben consapevole nel suo dovere di interpretare la (( coscienza morale dell'umanità », non solo quanto ai princìpi, ma anche per la concre­ tezza della realtà. Possiamo assicurare che essa non resta sorda a nes­ sun grido o lamento che le giunga; procura, anzi, di conoscere anche 500 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale

ciò che si vorrebbe, e tante volte si riesce a tener nascosto. Ma la sua responsabilità esige, naturalmente, di non accontentarsi di notizie non debitamente controllate, e la più piena e assoluta obiettività; cose, Puna e l'altra, non sempre facili a conseguirsi. La sua azione si pro­ pone anzitutto, nei limiti delle possibilità, di andare efficacemente in aiuto a chi soffre ed invoca comprensione e soccorso; il che richiede, spesso, una giusta prudenza e riserbo nelle pubbliche manifestazioni, per dare la precedenza al tentativo di dialogo serio e diretto con i responsabili delle situazioni lamentate, o per non provocare più pesanti reazioni a carico di chi attende difesa. La nostra preoccupazione è di servire l'umanità e la Chiesa in particolare; e la nostra speranza è che il prevalere di sentimenti di giustizia, e gli sforzi pazientemente compiuti, possano portare ai risul­ tati che noi invochiamo. Non possiamo tuttavia tacere che questa speranza è posta non di rado a grave prova, quando si nota il perdurare di difficili tensioni, oppure quando la leale disposizione della Santa Sede a giungere ad intese che consentano alla Chiesa di disporre almeno dell'indispen­ sabile spazio vitale, conforme alle sue esigenze elementari, se non alla pienezza dei suoi diritti, si scontra con una persistente mancanza di reale volontà positiva, quasi per calcolo che l'aggravarsi delle sue con­ dizioni di vita possa indurre la Chiesa ad accettare imposizioni che essa ha dovuto dichiarare inaccettabili. Affidiamo alla coscienza dell'umanità e al giudizio della storia le responsabilità di simili situazioni, mentre la Santa Sede non si stan­ cherà di continuare ad operare, anche se apparentemente « contra spem », per modificarle secondo giustizia, confidando nell'azione e nell'aiuto della Provvidenza.

La Santa Sede segue peraltro con vivo interesse gli sviluppi della situazione mondiale e dei problemi particolari. Negli scorsi mesi l'attenzione del mondo si è polarizzata intorno ad alcuni fatti nuovi dei rapporti internazionali, nei quali ha colto, con intuito mosso da speranza, i segni di un mutamento che va sottolineato. Tra i più rilevanti di questi fatti sono anzitutto i contatti, stabiliti a livello delle loro più alte Autorità, tra due grandi Nazioni, gli Stati Uniti d'America e la Repubblica Popolare Cinese, recentemente accolta nell'Organizzazione delle Nazioni Unite. Nel maggio scorso, si è regi­ strato un secondo incontro di vasta risonanza, tra i supremi responsa- Acta Pauli Pp. VI 501 bili dei Governi degli Stati Uniti e dell'Unione Sovietica, con la sti­ pulazione di importanti accordi bilaterali riguardanti vari problemi. Nello stesso tempo, con simultaneità che, se non intensa, è parsa di positivo auspicio, è avvenuta in Europa la firma di un accordo circa la situazione di Berlino, insieme con la ratifica dei trattati tra la Germania Federale, l'URSS e la Polonia; complesso di atti che conclude laboriosi negoziati, protratti per anni, in un contesto di difficoltà obiet­ tive che, dal termine dell'ultima grande guerra, avevano provocato al­ ternative di tensioni talora gravissime. Non è facile valutare oggi la portata e prevedere le ripercussioni che potranno avere tali avvenimenti, o rintracciare, in iniziative con prota­ gonisti diversi e materie di così complessa discussione, il nesso logico che consenta di prevedere con certezza una direzione univoca di effetti e di sviluppi. Ma qualcosa di nuovo succede nel mondo. Anzitutto, già il fatto del verificarsi di incontri che, fino a qualche tempo fa, neppure erano pensabili. Ci sembra pertanto legittimo attendere che un tale processo, se per­ seguito, come auspichiamo, con lealtà e ben volere, e nel rispetto della autonomia, dei diritti e dei legittimi interessi degli altri Paesi, gio­ verà non solo al bene dei rispettivi popoli ma all'intero intreccio dei rapporti tra le varie nazioni (corre spontaneo il pensiero anche sol­ tanto al sollievo che una limitazione degli armamenti può produrre per la vita e la pace di tutti !). Potranno infatti essere più facilmente ridotte le tensioni generali e incoraggiate e rese possibili iniziative di ampio respiro, come lo dimostra la prospettiva, ora non più remota, di una conferenza per la sicurezza e la cooperazione in Europa. Sarà inoltre diminuito il pericolo che conflitti particolari possano vedere coinvolti, fra gli altri, i Paesi maggiori, mentre più grande credibilità si potrà sperare per le decisioni ed iniziative che, nell'ambito dell'ONU, sono tuttora condizionate nella loro efficacia da divergenze di grandi e resistenze di Paesi di ogni potenza e dimensione. Ci pare anche altrettanto significativo che, mentre si sono avviati negoziati tra i Paesi di maggiore responsabilità nell'equilibrio mondiale, gli altri popoli non rimangano inerti, come è dimostrato da alcune grandi conferenze internazionali, ad esempio la III Conferenza per il commercio e lo sviluppo, di Santiago del Cile, o la Conferenza di Stoc­ colma sull'uomo e l'ambiente : problemi di importanza primaria per la vita e i rapporti delle nazioni. È positivo, infatti, che sia data sempre 502 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale più vasta possibilità a tutti i popoli di fare udire la propria voce; che tali dibattiti concorrano a delineare una visione più unitaria e solidale dei problemi : e che questa solidarietà faccia emergere sempre più viva la coscienza di una sorte comune, unica dell'umanità. È forse utopia sperare che in questo nuovo contesto di minori diffi­ denze, di avviati contatti, di incipiente cooperazione, possano finalmente trovarsi soluzioni eque e rapide, leali e coraggiose, per i conflitti definiti cronici, ma di un'attualità così sanguinante, come le guerre nel Medio Oriente e nel Vietnam? Nel Vietnam, ove ogni giorno in cui ritarda la pace è pagato da distruzioni terrificanti che coinvolgono in una unica tomba uomini e natura, forze combattenti e popolazioni inermi, vita e speranza di vivere? Noi auguriamo, e preghiamo, che questa prospettiva trovi conferma nel far tacere le armi, nell'arrestare il sangue che scorre, nel com­ porre ed intendersi, ricostruire e sanare. E tale augurio va del pari a tutte le altre regioni della terra ove manca la pace : così nell'Irlanda carissima, sempre tormentata da dolorose esplosioni di violenza, che esortiamo a continuare nello sforzo di diminuire sempre più le reci­ proche violenze, e di cercare nel dialogo la soluzione ai suoi problemi ; o dove debbono rimarginarsi ferite tuttora sanguinanti, come in un altro Paese, a noi non meno caro, il Burundi.

I fatti internazionali, a cui abbiamo accennato, nonostante le gravi ombre che perdurano, ci hanno recato un segno, sia pur cauto, di grande speranza. E tornando da esso alla vita della Chiesa, ci sen­ tiamo obbligati in conseguenza a sottolineare le correnti positive che oggi danno ali alla sua azione e alla sua presenza nel mondo. Perché la Chiesa è viva, la Chiesa è attiva, la Chiesa è giovane! A quanti, come abbiam detto all'inizio, la osservano con occhio critico da opposti punti di vista, non basta ormai più mostrare l'insufficienza, il pericolo e la sterilità delle loro vedute parziali, per farli riconciliare in una comune fedeltà alla Chiesa. E perciò — pur senza porre in dubbio la sincerità di nessuno, e senza disconoscere l'utilità delle critiche serie e misurate, da parte di uomini competenti e responsabili — noi vo­ gliamo ricordare che la fiducia di cui la Chiesa ha bisogno da parte di tutti i suoi figli, e che è in diritto di attendersi da loro, non poggia solo su vedute umane, bensì sul disegno di Dio. È il sentimento che ci ha sorretti nell'accettare il grave peso del Pontificato, nove anni fa ; e come dicemmo mercoledì scorso nell'Udienza Generale, « vorremmo Acta Pauli Pp. VI 503 così che anche in voi, come in tutta la Chiesa, turbata talvolta per le debolezze che affliggono, avesse a prevalere il senso evangelico di fede- fìducia, richiesto da Cristo ai suoi seguaci, e non avesse mai la paura o lo scoraggiamento ad intristire l'ardimento ed il gaudio dell'operare cristiano )).7 Sì, la fiducia nella Chiesa, e la fiducia della Chiesa in se stessa, si fonda sulle promesse e sui carismi divini che l'accompagnano; sul patrimonio di verità, trasmesso dalla Tradizione autentica; sulla sua struttura costituzionale e mistica; sulla sua capacità di ristabilire l'unità infranta dell'unica e universale famiglia cristiana; sul valore e sulla nobiltà della sua azione pastorale, capace d'inserire nel tessuto della vita cristiana il rinnovamento ecclesiale, voluto dal Concilio Vaticano II e da noi, con l'aiuto di Dio, instancabilmente perseguito; sulla sua missione di segno e di strumento per l'umanità intera, aperta com'essa è al mondo di oggi e di domani. Malgrado le difficoltà, come non confortarci per i segni di speranza, che si discernono nella Chiesa? Quanti cristiani provano un intenso bisogno di preghiera e di unione con Dio! Quante anime generose cer­ cano uno stile di vita più evangelico, radicato nella contemplazione, vissuto nell'amore fraterno ! Quanti sacerdoti, religiosi e religiose, apostoli laici danno testimonianza al Signore, con una abnegazione e una fedeltà che è certamente frutto dello Spirito Santo ! L'assillo della giustizia nel mondo tormenta moltissime anime, specialmente tra i giovani, e le spinge a dedicarsi coraggiosamente e disinteressatamente all'elevazione e allo sviluppo dei popoli, alla cura spirituale e mate­ riale dei fratelli. Un più spiccato senso di povertà, configurata sul­ l'esempio di Cristo e della Chiesa Apostolica, è oggi vivo nella co­ scienza ecclesiale, spinge molti, come i nostri carissimi Missionari, all'eroismo. Una maggiore apertura ai valori positivi del mondo, mi­ rabilmente incoraggiata dalla Costituzione conciliare Gaudium et spes, rende la Chiesa oggi aperta e disponibile a tutti i settori e i pro­ blemi della vita sociale, culturale, spirituale dell'umanità, che cerca se stessa. La Chiesa è <( esperta in umanità » ! Effettivamente, essa dà un apporto continuo per rispondere sempre meglio alle presenti necessità del mondo : è uno spettacolo consolante quello che viene offerto in questo campo dall'Episcopato mondiale, con l'aiuto di organi coesivi, collaudati o di recente istituzione, di cui si

7 Cf. L'Osservatore Romano, 22 giugno 1972. 504 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale avvale l'opera pastorale, tra i quali ci piace ricordare le Conferenze Episcopali, i Consigli presbiterali e pastorali delle varie diocesi, l'Azione Cattolica, le forme di apostolato laicale. Cresce il senso sociale e la carità operante : effettivamente, è tutto un fiorire di iniziative per la catechesi, per l'azione sociale, per la cura dei poveri, per l'assistenza spirituale ai lavoratori, per l'irradiazione cristiana tra i mezzi di comu­ nicazione sociale; un rinnovato impegno missionario unisce tra loro varie Chiese locali, pur senza dimenticare il preminente sostegno delle Pontificie Opere Missionarie; uno slancio di generosità e di dedizione permea sempre più vasti strati del clero e del laicato. In questa opera, i Vescovi del mondo intero sono sulle prime linee, e si sentono stretta­ mente uniti alla Santa Sede, che li sostiene. Il Sinodo, dello scorso autunno, è stato la testimonianza più cospicua di questa mutua colla­ borazione, per la soluzione di delicati e urgenti problemi interni — come il sacerdozio ministeriale — ed esterni della Chiesa — come la giustizia nel mondo. La Sede Apostolica, dal canto suo, non si stanca di corrispondere con le sue iniziative, nuove o tradizionali, a venire incontro alle esigenze del mondo : ci sia lecito ricordare i rapporti intrattenuti con i vari Paesi del mondo, il suo incoraggiamento alle numerose manifestazioni della vita cattolica, la sua presenza a Congressi internazionali, la sua azione silenziosa e discreta in seno agli Organismi che uniscono i vari Popoli in uno sforzo sincero di pace, di collaborazione e di progresso, specie nel campo della promozione sociale ed economica e della cultura. L'azione della Santa Sede è svolta, poi, come di consueto, attraverso la preziosa collaborazione dei vari Dicasteri della Curia Romana, che si applicano a tutti gli accresciuti bisogni della Chiesa e del mondo, con un impegno squisitamente pastorale che a noi è di grande conforto, e di grande esempio alla comunità ecclesiale, per la dedizione, per la compe­ tenza, per il sacrifìcio con cui è compiuto. A tale proposito ci piace ricordare anche qui — come l'abbiamo fatto qualche giorno fa nella qua­ lificata sede di una riunione dei Cardinali Capi Dicastero — la riforma della Curia, da noi operata mediante la Costituzione Apostolica « Regi­ mini Ecclesiae universae », di cui si compirà il prossimo 15 agosto il quinto anniversario : essa ha dato nuovo rilievo e impulso alla dimensione pastorale del servizio che la Santa Sede è chiamata a dare alle Chiese locali e al mondo intero, con i suoi smisurati problemi, con uno stile più articolato, più agile e al tempo stesso più coordinato, che permetta Acta Pauli Pp. VI 505

di raggiungere a tempo e opportunamente le numerose questioni di interesse particolare e generale. Venerati Fratelli e figli! Tutti questi elementi, benché trascelti fra molti e appena accen­ nati, sono segno indubitabile della vitalità della Chiesa; e non è vana compiacenza crediamo, insistervi, ma semplicemente metterci da­ vanti agli occhi il mistero di fede, senza il quale il cristiano perderebbe la sua identità, e la confidenza nella Chiesa. Le lentezze, gli scacchi, le prove sono inerenti al mistero della Croce e della Risurrezione di Cristo. Solo la certezza di compiere l'opera di Dio ci deve sostenere. Solo essa darà la serenità indispensabile per portare avanti la nostra missione. Ogni giorno bisogna ricominciare da capo. Dopo il Concilio Ecumenico, non si tratta di distruggere, di contestare, bensì di metterci tutti al lavoro per migliorare, per sanare, per piantare, per rinnovare, per costruire, sul sentiero autentico della unità, della fede, del culto, della carità, dell'obbedienza, della collabo­ razione. Tutta l'opera della Chiesa viene da Dio, e a Lui deve condurre. Essa non può realizzarsi senza la sua grazia. Si possono pur trasformare le strutture, ma è lo spirito che bisogna immettervi : e questo Spirito è dono di Dio. Se le tensioni sono inevitabili, la comunione nella fede, l'essere radicati nella Tradizione vivente, la fedeltà all'insegnamento del Magistero restano sempre le garanzie indispensabili dell'unità, e sono al tempo stesso la sola via, in cui possa conservarsi e aumentare la confidenza verso la Chiesa. Preghiamo tutti il Signore che assista la Chiesa in quest'opera immane di salvezza in favore degli uomini, a cui essa è destinata; e a voi chiediamo l'appoggio della carità e dell'orazione quotidiana, perché il Signore che ci ha chiamati al tremendo incarico di suo Rappresen­ tante in terra, ci dia la forza necessaria per assolverlo con fedeltà. Tutti, dunque, avanti, insieme, con fiducia, in Nomine Domini! E tutti ci benedica il Signore. 506 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale

III Ad Excellentissimum Virum Henricum F. Sánchez Salinas, Nicaraquanae Reipublicae liberis cum mandatis Legatum, qui Summo Pontifici Litteras concrediti muneris fidem facientes tradidit. *

Señor Embajador:

Hemos escuchado con atención las palabras que acaba de dirigirnos al presentar las Cartas que lo acreditan como Embajador Extraordi­ nario y Plenipotenciario de Nicaragua ante la Santa Sede. Agradecemos vivamente a Vuestra Excelencia las deferentes expre­ siones sobre la acción nuestra y de la Iglesia en favor de la paz y del progreso social. Es este un terreno en que la Iglesia está empeñada decididamente porque (( los gozos y las esperanzas, las tristezas y las angustias de los hombres de nuestro tiempo, sobre todo de los pobres y de cuantos sufren, son a la vez gozos y esperanzas, tristezas y angustias de los discípulos de Cristo w.1 Es su misión sobrenatural la que impulsa a la Iglesia en esta tarea de iluminar a la humanidad, la cual tiene su meta de plenitud en la eternidad, pero ha de ayudar a los hombres a llegar a ella a través del camino por este mundo, viviendo desde ahora en una tensión de esperanza definitiva. Tal esperanza engendra aspiraciones profundas y universales que, abarcando a todos los hombres y a todo el hombre, conllevan la exigencia de una vida plena y de una vida realmente libre, digna del ser humano. En su trabajo para ayudar a la humanidad, la Iglesia no busca intereses propios o ventajas humanas, sino que tiene el único deseo de servir generosamente. Por eso considera de justicia — como dice el Concilio Ecuménico Vaticano Segundo — poder « en todo momento y en todas partes predicar la fe con auténtica libertad, ensenar su doctrina social, ejercer su misión entre los hombres sin traba alguna y dar su juicio moral, incluso sobre materias referentes al orden político, cuando lo exigen los derechos fundamentales de la persona o la salvación de las almas ».2 Es ésta una tarea delicada y difícil, que la Iglesia ejerce inspirada por el amor y las enseñanzas del Evangelio,

* Die 6 mensis iulii a. 1972. 1 Const. past. de Eccl. in mundo huius temporis Gaudium et spes, 1. 2 Const. past. de Eccl. in mundo huius temporis Gaudium et spes, 76. Acta Pauli Pp. VI 507 teniendo bien presentes las diversas circunstancias y situaciones, para poder ser verdaderamente luz y fermento en seno a la sociedad. En esta línea maestra quiere la Iglesia seguir desarrollando su ac­ ción, para permanecer siempre fiel a sí misma y poder cumplir su elevada misión al servicio de toda la comunidad nicaragüense, en la cual no puede menos de reflejarse positivamente la seria renovación de la vida eclesial y la serena palabra de quienes el Señor fia puesto como Pastores de su grey. Señor Embajador : al formularle fervientes votos por el feliz cum­ plimiento de su alta misión y asegurarle nuestra benevolencia, nos complacemos en corresponder agradecido al saludo que nos ha expre­ sado en nombre de las Autoridades de su País, mientras de corazón impartimos a todos nuestros amadísimos hijos de Nicaragua nuestra paternal Bendición Apostólica.

IV Ad Excellentissimum Virum Raouf Mustapha Boudjakdji, Reipublicae Algeriensis apud Sedem Apostolicam primum cum auctoritate Legatum, Summo Pontifici Litteras commissi muneris testes tradentem. *

Monsieur l'Ambassadeur,

Nous remercions Votre Excellence des aimables paroles qu'elle vient de nous adresser : comment ne serions-Nous pas sensible à l'hommage que vous rendez à la collaboration de l'Eglise catholique, comme à votre souhait d'un dialogue toujours plus fructueux, en faveur du bien- être de votre noble pays et de la paix internationale? Nous agréons également avec plaisir les sentiments cordiaux de Son Excellence Monsieur le Président Houari Boumedienne, et vous confions le soin de lui renouveler l'assurance des vœux que Nous venons de lui exprimer à l'occasion des festivités du dixième Anniversaire de l'Indépendance de l'Algérie. Oui, c'est une étape nouvelle, et, Nous voulons l'espérer, pleine de promesses, qui est inaugurée aujourd'hui dans les rapports entre le Saint-Siège et la jeune République Démocratique et Populaire d'Algé­ rie. Votre Excellence a l'honneur d'en être le témoin privilège et le pre­

mier coopérateur de choixK en qualité d'Ambassadeur : soyez le bien-

* Die 10 mensis iulii a. 1972. 508 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale venu et demeurez assuré de notre aide bienveillante pour l'accomplisse­ ment de votre haute mission. Dans un langage à la fois dense et ferme, vous vous êtes fait l'écho des efforts et des idéaux, des soucis et des espoirs de vos chers compa­ triotes, en ce qui concerne la prospérité à tous égards de leur pays, si riche de vitalité, et leur engagement actif dans le concert des nations. Votre Excellence sait, et elle a eu la bonté de le souligner, que l'Eglise catholique prend très à cœur les droits des personnes et des peuples, et de même les conditions de liberté, de dignité, d'égalité raciale, de justice, de responsabilité, de solidarité, que requiert leur épanouissement plénier. Car ce destin est inscrit par le Créateur, dans la nature humaine, comme une vocation, qu'il revient aux hommes de réaliser ensemble, avec l'aide du Très-Haut. C'est pourquoi, de ce Siège Apostolique, Nous ne voulons perdre aucune occasion de témoigner en faveur des opprimés ou des pauvres de toute sorte, en faisant inlassa­ blement appel à la compréhension, au règlement pacifique, à une garan­ tie internationale des droits, à la concertation des bonnes volontés, à la mobilisation des énergies pour des tâches constructives si urgentes, au-dessus des tensions dangereuses, des violences stériles et des haines meurtrières. Il nous est particulièrement cher de vous entendre évoquer une coopération fructueuse, et respectueuse des droits de chacun, entre ceux qui demeurent solidaires, par tant de liens historiques et culturels, autour de ce bassin méditerranéen. Mais, Nous en avons bien conscience, les sentiments, les paroles et les projets ne sauraient suffire. C'est au cœur des réalités concrètes que les chrétiens sont appelés à mettre en œuvre leur considération de la dignité d'autrui, leur volonté de paix, l'entraide fraternelle, leur souci des valeurs suprêmes.1 Ceux qui travaillent actuellement au sein de l'Algérie nouvelle, prêtres, religieux, religieuses et laïcs, n'ont pas d'autre ambition. Est-il besoin d'évoquer la noble figure de notre cher Frère le Cardinal Duval, dont vos compatriotes connaissent les senti­ ments de loyauté et de généreux service? Nous savons gré aux Autorités et aux populations de votre pays de l'estime, de la sympathie et de la confiance qu'elles témoignent à la communauté chrétienne dont il a la charge avec les autres Evêques d'Algérie. Assurés de cette bienveillance, les catholiques pourront continuer à vivre leur foi spécifique, dans un dialogue respectueux et fécond avec leurs amis musulmans. Du même

1 Cfr. Litt. Encycl. Populorum progressio, n. 21. Acta Pauli Pp. VI 509

élan, ils contribueront, individuellement et grâce au soutien nécessaire de leurs associations, aux grandes réalisations de développement qui sont en cours : l'accès de tous à l'éducation de base, l'épanouissement du patrimoine spirituel et culturel, l'assistance aux malades et handi­ capés, la mise en œuvre des richesses nationales au profit de chacun, la formation aux responsabilités, la promotion de la justice sociale, l'ac­ croissement du bien-être des personnes et des familles, la recherche d'une qualité de vie ouverte sur l'absolu. Cette collaboration fructueuse entre les divers croyants citoyens de l'Algérie trouvera un garant et un stimulant, Nous l'espérons ferme­ ment, dans ces relations particulières qui s'établissent aujourd'hui entre le Saint-Siège, centre de l'Eglise catholique, et votre Gouvernement. En redisant à Votre Excellence les vœux confiants que Nous formons pour cet avenir, Nous implorons de grand cœur sur votre personne, Monsieur l'Ambassadeur, sur les vôtres et sur l'Algérie tout entière, les Béné­ dictions du Très-Haut. 510 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale

ACTA SS. CONGREGATIONUM

SACRA CONGREGATIO PRO DOCTRINA FIDEI

NORMAE PASTORALES CIRCA ABSOLUTIONEM SACRAMENTALEM GENERALI MODO IMPERTIENDAM

SACRAMENTUM PAENITENTIAE Christus Dominus instituit, ut fideles peccatores veniam offensionis Deo illatae ab Eius misericordia obtine­ rent et simul reconciliarentur cum Ecclesia.1 Quod quidem fecit, cum apostolis eorumque legitimis successoribus potestatem remittendi et retinendi peccata contulit.2 S. Tridentina Synodus sollemniter docuit, ad integram et perfectam peccatorum remissionem tres actus in paenitente requiri tamquam partes sacramenti, videlicet contritionem, confessionem et satisfactionem; necnon absolutionem sacerdotis esse actum iudicialem iureque divino necessarium esse confiteri sacerdoti omnia et singula peccata lethalia et circumstantias quae peccatorum speciem mutant, quorum memoria post diligentem conscientiae discussionem habeatur.3 Plures autem locorum Ordinarii, solliciti ex una parte de difficul­ tate suorum fidelium accedendi ad confessionem individualem ob exi­ stentem sacerdotum penuriam in aliquibus locis, ex altera vero, de quibusdam erroneis theoriis circa doctrinam sacramenti paenitentiae atque de invalescente propensione et praxi indebita absolutionem sacra­ mentalem impertiendi una simul pluribus generice tantum confessis, Sanctam Sedem exorarunt ut, pro vera natura sacramenti paenitentiae, condiciones necessarias ad rectum usum huius sacramenti in memoriam populi christiani revocaret utque normas quasdam in praesentibus rerum adiunctis emanaret. Haec S. Congregatio, huiusmodi quaestionibus sedulo consideratis, habita ratione Instructionis S. Paenitentiariae Apostolicae diei 25 Mar­ tii 1944, haec declarat :

1 Cfr. Const. dogm. de Ecclesia Lumen gentium, n. 11. 2 Cfr. Io. 20, 22 s. 3 Cfr. Sess. XIV, Canones de sacramento paenitentiae 4, 6-9: DS 1704, 1706-1709. Sacra Congregatio pro doctrina Fidei 511

I Firmiter tenenda et fideliter in praxi applicanda manet doctrina S. Concilii Tridentini. Reprobanda igitur est recens hic illicque exorta consuetudo, qua satisfacere praesumitur praecepto peccata mortalia sacramentaliter confitendi ad obtinendam absolutionem per solam con­ fessionem generaliter vel, ut aiunt, communitarie celebratam. Prae­ ter praeceptum divinum, in Concilio Tridentino declaratum, ad hoc urget maximum animarum bonum, quod saeculorum experientia, ex individuali confessione, recte facta et administrata, provenit. Indivi­ dualis et integra confessio atque absolutio manent unicus modus ordi­ narius, quo fideles se cum Deo et Ecclesia reconciliant, nisi impossi­ bilitas physica vel moralis ab huiusmodi confessione excuset.

II Fieri enim potest, ob particularia rerum adiuncta quandoque occur­ rentia, ut absolutionem pluribus paenitentibus, sine praevia indivi­ duali confessione, generali modo impertire liceat vel etiam oporteat. Quod contingere potest imprimis, quando imminet mortis pericu­ lum et tempus non suppetit sacerdoti vel sacerdotibus, etsi adsint, ad audiendas singulorum paenitentium confessiones. Quo in casu quivis sacerdos facultatem habet absolutionem generali modo pluribus impertiendi, praemissa, si tempus suppetat, exhortatione brevissima, ut actum contritionis quisque elicere curet.

III Praeter casus in quibus agitur de mortis periculo, licet sacramen­ taliter absolvere una simul plures fideles generice tantum confessos, sed apte ad paenitentiam revocatos, si adsit gravis necessitas, nimi­ rum quando, attento paenitentium numero, confessariorum copia praesto non est ad rite audiendas singulorum confessiones intra con­ gruum tempus, ita ut paenitentes — absque sua culpa — gratia sacra­ mentali, vel sacra Communione diu carere cogantur. Quod evenire potest, praesertim in terris missionum, sed in aliis etiam locis, necnon apud coetus personarum, in quibus illa necessitas constat. Hoc vero non licet, cum confessarii praesto esse possunt, ratione solius magni concursus paenitentium, qualis verbi gratia potest haberi in magna aliqua festivitate aut peregrinatione.4

4 Cfr. Prop. 29, ex damnatis ab Innocentio XI die 2 martii 1679: DS 2159. 512 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale

IV

Ordinarii locorum necnon, quantum ad eos attinet, sacerdotes, onerata conscientia cavere tenentur, ne confessariorum numerus exi­ guus fiat eo quod nonnulli sacerdotes neglegant hoc insigne ministe­ rium,5 dum temporalibus negotiis implicantur, vel aliis ministeriis non adeo necessariis incumbunt, praesertim si ea a diaconis vel laicis idoneis praestari possunt.

V

Iudicium ferre an adsint condiciones, de quibus supra,6 ac proinde decernere quando liceat absolutionem sacramentalem generali modo conferre, reservatur Ordinario loci, collatis consiliis cum aliis membris Conferentiae Episcopalis. Praeter casus ab Ordinario loci statutos, si qua alia gravis neces­ sitas exsurgat sacramentalem absolutionem una pluribus impertiendi, sacerdos praevie recurrere tenetur, quoties possibile sit, ad loci Ordi­ narium, ut absolutionem licite impertiat; secus, de huiusmodi neces­ sitate ac de data absolutione eundem Ordinarium quam primum cer­ tiorem faciat.

VI

Ad fideles quod attinet, ut frui possint sacramentali absolutione una simul pluribus data, requiritur omnino, ut sint apte dispositi, seu ut unumquemque paeniteat admissorum suorum, isque a peccatis ab­ stinere proponat, scandala et damna forte illata reparare statuat et simul proponat singillatim confiteri debito tempore peccata gravia, quae in praesens ita confiteri nequeat. De his dispositionibus atque condicionibus, ad valorem sacramenti requisitis, fideles a sacerdotibus diligenter moneantur.

VII

Ii, quibus communi absolutione gravia peccata remittuntur, ad confessionem auricularem accedant, antequam novam huiusmodi abso­ lutionem sint recepturi, nisi iusta causa impediantur. Omnino autem tenentur, nisi obstet moralis impossibilitas, accedere ad confessarium

5 Cfr. Decr. de Presbyt. ministerio et vita Presbyterorum ordinis 5. 13; Decr. de past. Episcop. munere in Ecclesia Christus Dominus 30. 6 N. III. Sacra Congregatio pro doctrina Fidei 513 infra annum. Viget enim etiam pro ipsis praeceptum, quo omnis chri­ stifidelis tenetur cuncta peccata sua, utique gravia, quae singillatim adhuc confessus non fuerit, sacerdoti solus confiteri saltem semel in anno.7 VIII

Sacerdotes doceant fideles prohibitum esse ne illi, quos conscientia peccati mortalis gravat, habita copia confessarii, de industria aut ex neglegentia declinent satisfacere obligationi confessionis individualis, occasionem exspectantes qua absolutio simul pluribus detur.8

IX

Ut autem fideles obligationi peragendi individualem confessionem facile satisfacere possint, curetur ut confessarii in templis praesto sint, diebus et horis in fidelium commodum statutis. In locis autem dissitis et remotis, quo sacerdos raro intra annum accedere potest, res ita disponantur ut sacerdos, quatenus fieri potest, singulis vicibus audiat sacramentales confessiones alicuius coetus pae­ nitentium, dum aliis paenitentibus, si adsint condiciones de quibus supra,9 sacramentalem absolutionem generali modo impertit; ita tamen ut omnes fideles, si possibile sit, semel saltem in anno confessionem individualem perficere valeant.

X

Fideles enixe edoceantur celebrationes liturgicas et communes ritus paenitentiales perutiles esse ad praeparationem magis fructuosae confessionis peccatorum et ad vitae emendationem. Caveatur autem, ne huiusmodi celebrationes vel ritus cum sacramentali confessione et ab­ solutione confundantur. Si intra huiusmodi celebrationes paenitentes individualem confes­ sionem perfecerint, unusquisque a confessario, quem adit, singulariter absolutionem accipiat. In casu autem absolutionis sacramentalis una simul pluribus dandae, haec impertiatur semper iuxta peculiarem ritum

7 Cfr. Conc. Lat. IV, c. 21, cum Conc. Trid., Doctrina de Sacramento Paenitentiae, c. 5 De confessione et can. 7-8: DS 812; 1679-1683 et 1707-1708; cfr. etiam Prop. 11 dam­ nata a S. C. S. Officii in Decr. 24 Sept. 1665: DS 2031. 8 Cfr. Instructio S. Paenit. Apost, diei 25 martii 1944. 9 Cfr. n. III.

33 - A. A. S. 514 Acta Apostolicae Sectis - Commentarium Officiale a Sacra Congregatione pro Cultu Divino statutum.10 Cuius ritus cele­ bratio sit omnino distincta a Missae celebratione.

XI Qui actu est scandalo fidelibus, potest quidem, si est sincere pae­ nitens et scandalum removere serio proponat, sacramentalem absolu­ tionem una cum aliis accipere ; ad S. Communionem tamen ne accedat, nisi postquam scandalum removerit iuxta confessarii iudicium, ad quem prius personaliter recurrat. Quoad absolutionem a reservatis censuris, serventur normae iuris vigentis, tempus recursus computando a proxima individuali con­ fessione. XII Ad confessionem frequentem seu « devotionis » quod attinet, sacer­ dotes ne audeant ab ea dissuadere fideles. E contra, uberes eius fructus pro vita christiana commendent 11 seque ad eam excipiendam semper paratos ostendant, quotiescumque id a fidelibus rationabiliter petitur. Omnino vitandum est, ne confessio individualis ad sola peccata gravia reservetur ; hoc enim fideles privaret optimo fructu confessionis, ac famae noceret eorum, qui singulariter ad sacramentum accedunt.

XIII Absolutiones sacramentales modo generali impertitae, nisi supra­ dictae normae servantur, tamquam abusus graves habendae sunt. Quod pastores omnes sedulo arceant, conscii moralis oneris sibi iniuncti erga bonum animarum ac dignitatem sacramenti paenitentiae tuendam.

Has normas Summus Pontifex Paulus Pp. VI, in audientia infra­ scripto Cardinali Sacrae Congregationis pro Doctrina Fidei Praefecto die 16 Iunii 1972 concessa, speciali modo adprobavit ac promulgari statimque valere iussit. Romae, ex aedibus S. Congregationis pro Doctrina Fidei, die 16 Iunii 1972.

FRANCISCUS Card. SEPER, Praefectus f Paulus Philippe, a Secretis

10 Attamen, usque ad novi huius ritus promulgationem, ipsa absolutionis sacra­ mentalis verba, nunc praescripta, adhibenda sunt, quae, ut patet, plurali numero aptentur. 11 Cfr. Litt. Encycl. Mystici Corporis, A.A.S. 35 (1943), p. 235. Sacra Congregatio pro Episcopis 515

SACRA CONGREGATIO PRO EPISCOPIS

PROVISIO ECCLESIARUM

Sanctissimus Dominus Noster Paulus Divina Providentia Pp. VI, successivis decretis Sacrae Congregationis pro Episcopis, singulas quae sequuntur Ecclesias de novo Pastore dignatus est providere, nimirum :

die 5 Iunii 1912. — Titulari episcopali Ecclesiae Taborentensi prae­ fecit R. D. Volfangum Rolly, sacerdotem dioecesis Moguntinae, quem deputavit Auxiliarem Exc.mi P. D. Hermanni Volk, Episcopi Mo- guntini. die 16 Iunii. — Cathedrali Ecclesiae Menevensi Exc. P. D. Langton Fox, hactenus Episcopum tit. Maurensem. die 20 Iunii. — Metropolitanae Ecclesiae Lipensi, nuper erectae, Exc. P. D. Alexandrum Olalia, hactenus Episcopum Lipensem. — Titulari episcopali Ecclesiae Vannidensi R. P. D. Celsum Gue- varra, Vicarium Generalem dioecesis Cabanatuanensis, quem deputa­ vit Auxiliarem Exc.mi P. D. Aemilii Cinense, Episcopi Sancti Fer- nandi. die 27 Iunii. — Cathedrali Ecclesiae Monoecensi R. D. Edmundum Abele, sacerdotem Praelaturae Missionis Galliae seu Pontiniacensis, Vicarium Episcopalem in dioecesi Foroiuliensi-Tolonensi. die 28 Iunii. — Metropolitanae Ecclesiae Vratislaviensi Exc. P. D. Boleslaum Kominek, hactenus Archiepiscopum tit. Euchaitenum. — Cathedrali Ecclesiae Varmiensi Exc. P. D. Iosephum Drzazga, hactenus Episcopum tit. Siniandenum. — Cathedrali Ecclesiae Opoliensi, noviter erectae, Exc. P. D. Fran­ ciscum Jop, hactenus Episcopum tit. Dauliensem. — Cathedrali Ecclesiae Gorzoviensi, noviter erectae, Exc. P. D. Gulielmum Pluta, hactenus Episcopum tit. Leptimagnensem. — Cathedrali Ecclesiae Sedinensi-Caminensi Exc. P. D. Georgium Stroba, hactenus Episcopum tit. Aradiensem. — Cathedrali Ecclesiae Coslinensi-Colubreganae Exc. P. D. Igna­ tium Jez, hactenus Episcopum tit. Albensem maritimum. die 1 Iulii. — Cathedrali Ecclesiae Lamaecensi Exc. P. D. Anto­ nium de Castro Xavier Monteiro, hactenus Archiepiscopum tit. Mity- 516 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale lensem, eidem servans Archiepiscopalem dignitatem seu titulum ad personam. — Cathedrali Ecclesiae Pharaonensi Exc. P. D. Florentinum de An- drade et Silva, hactenus Episcopum tit. Heliosebastenum. — Cathedrali Ecclesiae Conimbricensi Exc. P. D. Ioannem Anto­ nium da Silva, hactenus Episcopum Funchalensem. — Cathedrali Ecclesiae Leiriensi Exc. P. D. Albertum Cosme do Amaral, hactenus Episcopum tit. Tagariensem. — Titulari Archiepiscopali Ecclesiae Mitylensi Exc. P. D. Iulium Tavares Rebimbas, hactenus Episcopum Pharaonensem, quem deputavit Auxiliarem Exc.mi P. D. Antonii Ribeiro, Patriarchae Lisbonensis. — Titulari episcopali Ecclesiae Celenensi R. P. D. Maximum Giu- stetti, Vicarium Capitularem Pineroliensem, quem constituit Admistra- torem Apostolicum « sede vacante », ad nutum Sanctae Sedis, Cathe­ dralis Ecclesiae Pineroliensis. die S Iulii. — Metropolitanae Ecclesiae Moreliensi Exc. P. D. Esta- nislaum Alcaraz Figueroa, hactenus Episcopum S. Ludovici Potesiensis. die 4 Iulii. — Cathedrali Ecclesiae Petriculanae R. P. D. Andream I. McDonald, Vicarium Generalem dioecesis Savannensis. die 7 Iulii. — Titulari episcopali Ecclesiae Urbis Sal viae R. D. Raphaelem Garcia Gonzales, curionem paroeciae vulgo Tlaquepaque in archidioecesi Guadalaiarensi, quem deputavit Auxiliarem Exc.mi P. D. Iosephi Salazar López, Archiepiscopi Guadalaiarensis. — Cathedrali Ecclesiae Granadensi R. D. Leovigildum López Fito- ria, sodalem Congregationis Missionis. die 10 Iulii. — Praelaturae Acrensi et Puruensi Rev.mum P. Moacyr M. Grechi, superiorem provinciae brasiliensis Ordinis Servorum Mariae. die 12 Iulii. — Cathedrali Ecclesiae Tudertinae Exc. P. D. Virgi- nium Dondeo, Episcopum Urbevetanum. die 20 Iulii. — Cathedrali Ecclesiae Gaudisiensi Exc. P. D. Nico­ laum Cauchi, hactenus Episcopum tit. a Vico Augusti. — Cathedrali Ecclesiae Zacatecensi R. D. Raphaelem Muñoz Ramos, e clero archidioecesis Guadalaiarensis, Actionis Catholicae Mexicanae sodalibus consiliarium. die 22 Iulii. — Titulari episcopali Ecclesiae Atellanae R. P. D. Decium Lucium Grandoni, Vicarium Capitularem Tudertinum, quem deputavit Auxiliarem Exc.mi P. D. Syri Silvestri, Episcopi Fulgina- Sacra Congregatio pro Episcopis 517 tensis et Administratoris Apostolici dioecesium Assisiensis, et Nuce­ rinae et Tadinensis. die 23 Iulii. — Cathedrali Ecclesiae Colimensi R. D. Rogerum Sán­ chez González, curionem paroeciae SS.mi Cordis Iesu in urbe vulgo Sahuayo, in dioecesi Zanorensi in Mexico. die 24 Iulii. — Cathedrali Ecclesiae Neivensi, noviter erectae, Exc. P. D. Raphaelem Sarmiento Peralta, hactenus Episcopum Ocaniensem. — Cathedrali Ecclesiae Ocaniensi R. D. Ignatium Gómez Aristizá- bal, e clero dioecesis Sonsonensis Rivi Nigri, Vicarium pro Actione pastorali in eadem dioecesi. — Titulari episcopali Ecclesiae Eleplensi Exc. P. D. Cirum Al­ fonsum Gómez Serrano, hactenus Episcopum Girardotensem, quem constituit Coadiutorem c.i.s. Exc.mi P. D. Petri Iosephi Rivera Mejia, Episcopi Succursensis et Sancti Aegidii. die 25 Iulii. — Titulari episcopali Ecclesiae Achyraënsi R. P. Augu­ stinum Van Aaken, sodalem Societatis Verbi Divini, quem constituit Praelatum De Parania Superiore. 518 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale

ACTA SECRETARIATUUM

SECRETARIATUS AD CHRISTIANORUM UNITATEM FOVENDAM

INSTRUCTIO

DE PECULIARIBUS CASIBUS ADMITTENDI ALIOS CHRISTIANOS AD COMMUNIONEM EUCHARISTICAM IN ECCLESIA CATHOLICA

i. QUAESTIO. In quibus rerum circumstantiis et sub quibus condicionibus fideles ceterarum Ecclesiarum vel Communitatum ecclesialium admitti pos­ sunt ad Communionem eucharisticam in Ecclesia catholica? Hoc saepe a nobis quaeritur. Quaestio haec non est prorsus nova. Iam enim Concilium Oecume­ nicum Vaticanum Secundum (Decretum de Oecumenismo Unitatis Re­ dintegratio) et Directorium Oecumenicum de hac re tractarunt.1

1 Decr. de Oecumenismo Unitatis Redintegratio, n. 8: «Attamen communicationem in sacris considerare non licet velut medium indiscretim adhibendum ad Christianorum unitatem restaurandam. Quae communicatio a duobus principiis praecipue pendet: ab unitate Ecclesiae significanda, et a participatione in mediis gratiae. Significatio unitatis plerumque vetat communicationem. Gratia procuranda quandoque illam commendat. De modo concreto agendi, attentis omnibus circumstantiis temporum, locorum et persona­ rum, prudenter decernat auctoritas episcopalis localis, nisi aliud a conferentia episco­ pali, ad normam propriorum statutorum, vel a Sancta Sede statuatur». Cfr. etiam De­ cretum de Ecclesiis orientalibus catholicis , n. 27. Directorium ad ea quae a Concilio Vaticano Secundo de re oecumenica promulgata sunt exsequenda (= Directorium oecumenicum), in A.A.S. 59 (1967), pp. 574-592: 1. De communicatione in sacris cum Fratribus Orientalibus a nobis seiunctis. «Praeter casus necessitatis, iusta causa communicationis in sacramentis suadendae aestimari potest impossibilitas, materialis vel moralis, accipiendi sacramenta in propria Ecclesia per nimium tempus ob peculiaria rerum adiuncta, ne fidelis, sine legitima ratione, spirituali fructu sacramentorum privetur» (n. 44). 2. De communicatione in sacris cum aliis Fratribus seiunctis. « Sacramentorum celebratio est actio Communitatis celebrantis in ipsa Communitate peracta, cuius unitatem in fide, cultu et vita significat. Unde ubi haec unitas fidei quoad Secretariatus ad Christianorum unitatem fovendam 519

Normae pastorales, quae hic proponuntur, nullatenus eas quae nunc vigent, mutare sed tantum explicare intendunt, illustrando principia doctrinalia e quibus manant, ut ita exsecutio earum facilior reddatur.

2. EUCHARISTIA ET MYSTERIUM ECCLESIAE. Intimus exsistit nexus inter mysterium Ecclesiae et mysterium Eucharistiae. a) Eucharistia re continet id, quod fundamentum est ipsius exsi­ stentiae et unitatis Ecclesiae : Christi Corpus ut sacrificium oblatum et fidelibus datum ut Panis vitae aeternae. Sacramentum Corporis et Sanguinis Christi datum Ecclesiae, ut ipsa constituatur, suapte na­ tura secumfert : — potestatem ministerialem, a Christo collatam Apostolis suis eorumque successoribus, episcopis cum presbyteris, sacramentaliter exsequendi ipsius Actum sacerdotalem, quo Ipse semel in perpetuum semetipsum obtulit Patri in Spiritu Sancto, et fidelibus semetipsum dedit ut unum sint in Ipso; — unitatem huius ministerii, quod nomine Christi, Capitis Eccle­ siae, exercendum est, ac proinde in hierarchica communione mini­ strorum ; — fidem Ecclesiae, quam Ecclesia in ipsa actione eucharistica pro­ fitetur et per quam in Spiritu Sancto respondet dono Christi prout hoc re vera est. Sacramentum Eucharistiae, integre cum hisce tribus elementis ac-

sacramenta deficit, participatio Fratrum seiunctorum cum Catholicis, praesertim in sacra­ mentis Eucharistiae, Paenitentiae et Unctionis Infirmorum, vetatur. Tamen, cum sacra­ menta sint tum signa unitatis tum fontes gratiae procurandae (cfr. Decr. de Oecumenismo Unitatis redintegratio, n. 8), Ecclesia potest, propter rationes sufficientes, accessum ad haec sacramenta alicui Fratri seiuncto permittere. Qui accessus permitti potest in periculo mortis vel in urgente necessitate (in persecutione, in carceribus), si Frater seiunctus ad suae Communionis ministrum accedere non potest et sponte sua a sacerdote catholico sacramenta postulat, dummodo fidem consentaneam fidei Ecclesiae quoad haec sacra­ menta exprimat et rite dispositus sit. In aliis casifous huiusmodi urgentis necessitatis decernat Ordinarius loci vel Conferentia episcopalis. Catholicus autem, similibus in rerum adiunctis, haec sacramenta petere nequit, nisi a ministro qui Ordinis Sacramentum valide suscepit » (n 55). Cfr. etiam Una dichiarazione del Segretariato per l'Unione dei cristiani. La posi­ zione della Chiesa cattolica in materia di Eucaristia comune tra cristiani di diverse confessioni, in L'Osservatore Romano, die 12-13 ianuarii 1970 (in A.A.S. 62 [1970], pp 184-188). 520 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale ceptum, significat unitatem realem per Ipsum effectam, unitatem visi­ bilis Ecclesiae Christi, quae amitti nequit.2 o) (( Celebratio Missae, ut actio Christi et populi Dei hierarchice ordinati, centrum est totius vitae christianae pro Ecclesia tum universa tum locali, ac pro singulis fidelibus ».3 In Missae sacrificio Ecclesia, celebrando mysterium Christi, celebrat suimet ipsius mysterium atque concrete unitatem suam manifestat. Christifideles ad altare congregati sacrificium offerunt per manus sacerdotis, qui nomine Christi agit, ac repraesentant communitatem populi Dei in professione unius fidei coniuncti. Illi hoc modo signum exstant et quasi delegatio cuiusdam amplioris praesentiae. Missae celebratio in se ipsa est iam professio fidei, in qua Ecclesia tota se ipsam agnoscit et exprimit. Si enim considerantur tum mira precum eucharisticarum significatio, tum divitiae contentae in aliis quoque Missae partibus sive fixis sive iuxta cyclum anni liturgici variantibus, et animadvertitur liturgiam verbi et liturgiam euchari­ sticam constituere unam et unicam cultus actionem,4 facile hic patebit nihil verius illo principio esse : « lex orandi lex credendi )).5 Sic Missa vim obtinet catecheticam, quam recens renovatio liturgica merito agno­ vit et extulit. Ceterum, Ecclesia, decursu saeculorum, sedule curavit, ut in liturgiae celebrationem induceret themata maioris momenti po- tioresque fidei communis acquisitiones experiendo factas. Quod fecit sive novorum ope textuum sive nova instituendo festa liturgica. c) Relatio inter localem Eucharistiae celebrationem et communio­ nem ecclesialem universam colligitur etiam ex peculiari mentione, quae in precibus eucharisticis fit Papae, episcopi loci et ceterorum episco­ porum, qui ad collegium episcopale pertinent. Quae hic de Eucharistia tanquam centro et culmine totius vitae christianae asserta sunt, referuntur quidem etiam ad totam Ecclesiam et quodlibet eius membrum, sed peculiariter ad eos qui in Missae cele­ bratione activas partes habent et maxime ad illos, qui Corpus Christi in ea sumunt. Communio enim eucharistica in Missae celebratione re-

2 Cfr. Const. dogm. de Ecclesia Lumen gentium, n. 3; Decr. de Oecumenismo Uni­ tatis redintegratio, n. 4. 3 Institutio generalis missalis romani, cap. I, n. 1. 4 Cfr. Decr. de Presbyt. ministerio et vita Presbyterorum ordinis, n. 4. 4 Cfr. Pius XI, Enc. Quas primas, 28 dec. 1925: A.A.S. 17 (1925), p. 598; Conc. Vat. II, Decr. de Presbyt. ministerio et vita Presbyterorum ordinis, n. 5; Const. de S. Liturgia Sacrosanctum Concilium, nn. 2, 6. Secretariatus ad Christianorum unitatem fovendam 52l vera ratio perfectissima est participandi Eucharistiam, cum hoc sit obsequi Domini verbis: «Accipite, comedite».6

3. EUCHARISTIA ALIMENTUM SPIRITUALE.

Eucharistiae effectus est etiam alere spiritualiter eos, qui eam sumunt qualis revera est secundum Ecclesiae fidem : Caro et Sanguis Domini, datus in cibum vitae aeternae (cfr. Io. 6, 54-58). Baptizatis enim Eucharistia est cibus spiritualis, quo ii vitam Christi ipsius vi­ vunt, Ei penitius incorporantur atque impensius totius mysterii salu­ taris oeconomiae participes efficiuntur. « Qui manducat meam carnem et bibit meum sanguinem in me manet et ego in illo » (Io. 6, 56). a) Eucharistia igitur, prouti est sacramentum plenioris unionis cum Christo7 et perfectionis vitae spiritualis, necessaria est omni cre­ denti, iuxta Domini verba : (( Nisi manducaveritis carnem Filii homi­ nis et biberitis eius sanguinem, non habebitis vitam in vobis » (Io. 6, 53). Qui enim gratiae vitam impensius vivunt, imperiosam sentiunt necessitatem huius cibi spiritualis. Ceterum, Ecclesia ipsa cotidianam Eucharistiae susceptionem commendat. b) Cum Eucharistia sit alimentum spirituale, cuius effectus est ho­ minem christianum penitius coniungere cum Christo Iesu, nullo modo instrumentum est ad optata mere individualia, quamtumvis excelsa, explenda. Ex unione enim fidelium cum Christo, Capite corporis mysti­ ci, oritur mutua fidelium coniunctio. In communi panis eucharistici participatione, iuxta apostolum Paulum, innititur unio omnium fide­ lium : « Quoniam unus panis, unum corpus multi sumus, omnes qui de uno pane participamus » (1 Cor. 10,17). Huius ope sacramenti « homo

a «Perfectior Missae participatio» (Const. de S. Liturgia Sacrosanctum Concilium, n. 55). Cfr. Instructio de cultu mysterii eucharistici Eucharisticum mysterium, die 25 maii 1967, n. 12 (A.A.S. 59 fl967], p. 549). Unum eumdemque baptismum accepisse non sufficit ut accessus pateat ad commu­ nionem eucharisticam. Revera, participatio in Eucharistia exprimit professionem inte­ gram fidei et plenam incorporationem in Ecclesiam, ad quas introducit sacramentum baptismi. Hoc sacramentum «igitur vinculum unitatis sacramentale constituit vigens inter omnes qui per illum regenerati sunt. Attamen baptismus per se dumtaxat initium et exordium est, quippe qui totus in acquirendam tendit plenitudinem vitae in Christo. Itaque baptismus ordinatur ad integram fidei professionem, ad integram incorpora- rationem in salutis institutum, prout ipse Christus illud voluit, ad integram denique in communionem eucharisticam insertionem» (Decr. de Oecumenismo Unitatis redin­ tegratio, n. 22). 7 Cfr. Decr. de Presbyt. ministerio et vita Presbyterorum ordinis, n. 5. 5.22 Acta Apostolicae aedis - Commentarium Officiale

Christo incorporatur et membris eius unitur».8 Assidua enim Euchari­ stiae sumptione fideles semper magis Corpori Christi incorporantur et mysterium Ecclesiae semper magis participant. c) Spiritualis igitur Eucharistiae necessitas non mere ad personale vitae spiritualis incrementum spectat, sed simul et coniunctissime, etiam ad nostram profundiorem insertionem in Christi Ecclesiam, «quae est corpus ipsius et plenitudo eius, qui omnia in omnibus adimpletur » (Eph. 1, 23).

4. NORMAE GENERALES PRO VARIIS CASIBUS ADMISSIONIS.

Quod ad membra Ecclesiae catholicae attinet, hi duo aspectus mysterii Eucharistiae prorsus inter se conectuntur, hoc est, Eucha­ ristia, prout est celebratio totius integraeque communitatis ecclesialis in una eademque fide coniunctae, et Eucharistia, prout est alimentum respondens necessitatibus vitae spiritualis, personalis et ecclesialis, sin­ gulorum. Idem valebit quando, ex Dei voluntate, omnes discipuli Christi in una eademque Ecclesia coadunati erunt. Quae vero praesens condicio est in statu divisionis christianorum? In quovis baptizato con­ sentanea est spiritualis necessitas Eucharistiae. Qui in plena commu­ nione cum Ecclesia catholica non inveniuntur, iubente conscientia, sacros propriae communitatis administros adeunt. Quid vero facient ex eis illi qui proprium ministrum adire nequeunt, vel qui ob alias ratio­ nes Eucharistiam a sacerdote Ecclesiae catholicae petituri veniunt? Directorium Oecumenicum iam indicavit, quomodo sartam tectamque tueri oporteat duplicem exigentiam : integritatis communionis eccle­ sialis et boni animarum. Quae Directorii indicationes e duabus normis generalibus derivantur :

a) Arctam relationem inter mysterium Ecclesiae et mysterium Eucha­ ristiae numquam adulterare fas est, quaecumque sunt industriae pa­ storales adhibendae in casibus bene definitis. Suapte enim natura, Eucharistiae celebratio significat plenitudinem professionis fidei et communionis ecclesialis. Hoc principium numquam obscurari licet, at vero debet hac in re nobis rationem agendi ostendere.

8 Concilium Florentinum, Decretum pro Armenis, DB 698; DS 1322. S. Thomas saepe utitur expressione Sacramentum ecclesiasticae unitatis (ex. gr.: Summa theol., q. 73, a. 2, sed c). Eucharistia efficit unitatem Ecclesiae, magis formaliter efficit corpus mysticum, quia ipsa continet reale corpus Christi. Secretariatus ad Christianorum unitatem, fovendam 523

b) Hoc principium profecto non obscurabitur, si admissio ad catho­ licam communionem eucharisticam respiciat in casibus particularibus illos tantummodo fideles, qui fidem consentaneam fidei Ecclesiae quoad hoc sacramentum exprimunt ac veram necessitatem spiritualem sentiunt cibi eucharistici, sed nequeunt per longius tempus ad suae Communionis ministrum accedere et ideo sponte sua hoc sacramentum expetunt, et sunt ad illud rite dispositi et exhibent vitae modum homine christiano dignum. Quae necessitas eo sensu intellegi debet qui supra determinatus est (cfr. N. 3, b et c) : necessitas incrementi vitae spiritualis et necessi­ tas penitioris insertionis in mysterium Ecclesiae eiusque unitatis. Insuper, pastorali cura invigilandum erit ne, etiamsi hae condiciones iam actu vigent, admissio aliorum christianorum ad communionem eucharisticam periculum afferat vel fidem conturbet fidelium catholi­ corum.9

5. DIFFERENTIAE, EX PRINCIPIIS SUPRA EXPOSITIS, INTER MEMBRA ECCLE­ SIARUM ORIENTALIUM ET CETEROS FIDELES CHRISTIANOS.

Directorium Oecumenicum,10 quod attinet ad admissionem ad com­ munionem eucharisticam in Ecclesia catholica, continet pro Orienta­ libus a nobis separatis normas distinctas ab iis, quae ad ceteros chri­ stianos pertinent. Ratio haec est : Orientalium Ecclesiae, etiamsi se­ paratae, vera possident sacramenta — maxime, ob successionem aposto­ licam, Sacerdotium et Eucharistiam — quae eas nobiscum coniungunt nexu arctissimo, quo fit, ut periculum obscurandi relationem inter communionem eucharisticam et communionem ecclesialem aliquate­ nus extenuatur.11 Recenter Romanus Pontifex admonuit inter « Eccle-

9 Cfr. Decr. de Eccl. Orient. Cath. Orientalium Ecclesiarum, n. 26. 10 Cfr. Directorium, nn. 44 et 55. 11 En duo magni momenti textus Directorii (nn. 39, 40), partim ex documentis Con­ cilii desumpti: 39. «Cum autem illae Ecclesiae (orientales), quamvis seiunctae, vera sacramenta habeant, praecipue vero, vi successionis apostolicae, Sacerdotium et Eucharistiam qui­ bus arctissima necessitudine adhuc nobiscum coniunguntur, quaedam communicatio in sacris, datis opportunis circumstantiis et approbante auctoritate ecclesiastica, non solum possibilis est sed etiam suadetur» (Decr. de Oecumenismo Unitatis redintegra­ tio, n. 15). Cfr. etiam Decr. de Eccl. Orient. Cath. Orientalium Ecclesiarum, nn. 24-29. 40. Inter Ecclesiam catholicam et Ecclesias orientales a nobis seiunctas communio satis arcta in rebus fidei exstat (Cfr. Decr. de Oecumenismo unitatis redintegratio, n. 14), praetera « per celebrationem Eucharistiae Domini in his singulis Ecclesiis, Ecclesia Dei 524 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale siam nostram et venerabiles Ecclesias orthodoxas exsistere iam com­ munionem fere totalem, etiamsi ea nondum perfecta sit, quae e commu­ ni nostra participatione in mysterio Christi eiusque Ecclesiae pro­ venit )).12 Cum vero sermo est de christianis qui ad communitates pertinent, quarum fides in Eucharistiam differt a fide Ecclesiae, quaeque sa­ cramentum Ordinis non habent, horum admissio ad Eucharistiam catholicam periculum secumfert obscurandi habitudinem essentialem, quae inter communionem eucharisticam et communionem ecclesialem intercedit. Quapropter in Directorio hi casus diverso tractantur modo a casu Orientalium, neque admissio licet nisi in casibus sat raris, hoc est, « urgentis necessitatis ». Tunc ab his fidelibus exposcitur, ut ipsi fidem suam in Eucharistiam manifestent consentaneam fidei Ec­ clesiae catholicae; id est sicut Christus illam instituit et Ecclesia catholica tradit; contra vero, quaestio haec fideli orthodoxo non ponitur, quia hic cuidam Ecclesiae adhaeret, cuius fides in Eucha­ ristiam consentanea est nostrae fidei.

6. Cui AUCTORITATI COMPETAT SINGULOS PERPENDERE CASUS. — SENSUS NUMERI 55 IN DIRECTORIO OECUMENICO PROPOSITI.

Directorii numerus 55 sat amplam facultatem concedit auctoritati episcopali decernendi utrum condiciones requisitae ad eiusmodi ra­ riores casus definiendos revera habeantur necne. Sine dubio, cum eiusmodi casus in quadam regione sat frequenter occurrunt, et modo quodam constanti, conferentiae episcopales poterunt quasdam certas normas constituere. Plerumque tamen ad Ordinarium loci deliberare pertinet, quid agendum sit. Tantum enim ille revera perpendere po­ terit omnes circumstantias casus particularis atque apte decernere, quid sit faciendum. Extra periculum mortis, in Directorio duo casus ad modum exem­ pli ponuntur, eorum nempe, qui in carcere detinentur et qui perse­ cutione vexantur; sed mentio fit de «aliis casibus huiusmodi urgen­ tis necessitatis ». Huiuscemodi vero casus non tantum circumstantiis aedificatur et crescit» et «illae Ecclesiae, quamvis seiunctae, vera sacramenta habent, praecipue vero, vi successionis apostolicae, Sacerdotium et Eucharistiam...» {ibidem, n. 15). 12 Litterae missae ad Athenagoram Patriarcham die 8 februarii 1971. Datae sunt in manus Metropolitae Melitonis Chalcedonensis cum Pontificem eodem die invisit. Primo in lucem venerunt in L'Osservatore Romano, die 7 martii 1971. Secretariatus ad Christianorum unitatem fovendam 525 oppressionis et periculi circumscribuntur. Namque agi quoque potest de christianis, qui in gravi necessitate spirituali versantur quique suas communitates adire nequeunt. Sit pro exemplo diaspora : no­ stra aetate, qua amplae populorum migrationes fiunt, saepius quam anteacta aetate accidit, ut fideles christiani non catholici inveniantur hic illic dispersi in mediis regionibus catholicis. Hi fideles saepe carent quovis adiumento ex parte propriae communitatis, vel eius auxilium petere non possunt nisi magnis cum impensis et labore. Si ceteras condiciones in Directorio expositas expleverint, eiusmodi fide­ les admitti possunt ad communionem eucharisticam, sed episcopi lo­ calis erit singulos casus examinare.

Hanc Instructionem pastoralem Summus Pontifex; PAULUS VI, cum litteris Em.mi Cardinalis a Secretis Status die 25 mensis Maii 1972 infrascripto Secretariatus Card. Prae­ sidi missis, approbavit et publici iuris fieri iussit.

Datum Romae, ex aedibus Secretariatus ad christia­ norum unitatem fovendam, die 1 mensis Iunii 1972.

IOANNES Card. WILLEBRANDS, Praeses

Fr. Hieronymus Hamer, o. p., a Secretis 526 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale

ACTA COMMISSIONUM

PONTIFICIA COMMISSIO DECRETIS CONCILII VATICANI II INTERPRETANDIS

Responsum ad propositum dubium

Patres Pontificiae Commissionis Decretis Concilii Vaticani II inter­ pretandis, proposito in plenario coetu quod sequitur dubio, respon­ dendum esse censuerunt ut infra :

D. - Utrum, iuxta Constitutionem Apostolicam Divinae Consor­ tium Naturae, die 15 augusti 1971 publici iuris factam, minister Con­ firmationis manum extensam super caput confirmandi imponere debeat gestum chrismationis peragendo, an sufficiat chrismatio cum pollice facta.

R. - Ad primum : negative; ad secundum : affirmative ad mentem : mens est : chrismatio ita peracta manus impositionem sufficienter manifestat.

Ss.mus Dominus Noster Paulus Pp. VI in Audientia die 9 iunii 1972 infrascripto impertita supradictam decisionem ratam habuit, adpro­ bavit et publicari iussit.

PERICLES Card. FELICI, Praeses Diarium Romanae Curiae 52?

DIARIUM ROMANAE CURIAE

Giovedì 6 Luglio 1972, il Santo Padre Paolo VI ha ricevuto in solenne Udienza, per la presentazione delle Lettere Cre­ denziali, Sua Eccellenza il Signor ENRIQUE F. SÁNCHEZ SALINAS, Ambasciatore Straordinario e Plenipotenziario del Nicaragua.

Lunedì 10 Luglio, 1972, il Santo Padre Paolo VI ha ricevuto in solenne Udienza, per la presentazione delle Lettere Cre­ denziali, Sua Eccellenza il Sig. RAOUF MUSTAPHA BOUDJAKDJI, primo Ambasciatore Straordinario e Plenipotenziario di Algeria.

SEGRETERIA DI STATO NOMINE Con Biglietti della Segreteria di Stato il Santo Padre Paolo VI ha nominato : 8 luglio 1972. S. E. il Sig. Cardinale Léger Paul Emil, Membro della Sacra Congregazione per VEvangelizzazione dei Popoli. 20 » » Le Loro Eminenze i Signori Cardinali de Fürstenberg Maximilien, Prefetto della Sacra Congrega­ zione per le Chiese Orientali e Bengsch Alfred, Arcivescovo-Vescovo di Berlin, Membri della Sacra Congregazione per i Religiosi e gli Isti­ tuti Secolari. 22, » » Il Rev. Mons. Cordero Lanza di Montezemolo Andrea, Tice Segretario della Pontificia Commissione ^Iustitia et Pax». 27 » » I Rev.di Prof. Hamp Vincenz, Deissler Alfons, Peter Albert, Consultori della Pontificia Commis­ sione per la Neo-Volgata.

Con Biglietti della Segreteria di Stato il Santo Padre Paolo VI ha nominato : Protonotari Apostolici soprannumerari: 1 dicembre 1971. Mons. Lyons Federico (Alexandria). 22 gennaio 1972. Mons. Stack Kenedum G. (San Diego). 15 febbraio » Mons. Flanagan Newman (Sioux City). 24 » » Mons. Lawler Daniele E. (Syracuse). 17 giugno » Mons. Lugli Luigi (Carpi). 528 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale

Prelati d'onore di Sua Santità: 26 ottobre 1970. Mons. Morales Pio (Ilagan). 26 dicembre » Mons. Flint Guglielmo Domenico (Birmingham). 15 febbraio 1971. Mons. O'Donnell Patrizio (Brentwood). 1 dicembre » Mons. Beckers Enrico (Alexandria). » » » Mons. Conway Paolo (Alexandria). » » » Mons. Friend Roberto (Alexandria). » » » Mons. Kwaaitaal Roberto (Alexandria). » » » Mons. Martínez Giorgio (Alexandria). » » » Mons. Râteau Giuseppe (Alexandria). » » » Mons. Scallon Belton A. (Alexandria). » » » Mons. Tyrrell Martino J. (Alexandria). » » » Mons. Wakeman Giovanni (Alexandria). 4 » » Mons. Abarca Stanislao (Palo). » » » Mons. Ootiangco Pastor E. (Palo). » » » Mons. Feng Giuseppe (Palo). » » » Mons. Parado Cornelio G. (Palo). » » » Mons. Quianzon Felemon (Palo).

NECROLOGIO

2 luglio 1972. Mons. Riesco Carbajo Angel, Vescovo tit. di Limisa, Ausiliare dell'Arcivescovo di Pamplona per la diocesi di Tudela. 11 » » Mons. García y Suárez Marcos Antonio, Vescovo di Gra­ nada in Nicaragua. 12 » » Mons. da Cunha Vasconcellos César, Arcivescovo di Ri- beirâo Prêto. » » » Mons. Bergan Gerald Thomas, già Arcivescovo di Omaha. 15 » » Mons. Dudas Miklós, Vescovo di Hajdudorog per i cat­ tolici di rito bizantino. 16 » » Mons. Kettel Georges, Vescovo tit. di Caorle. 17 » » Mons. Macheiner Eduard, Arcivescovo di Salzburg. » » » Mons. Pillai Jerome Emilianus, Vescovo di Jaffna. 22 » » Mons. Cognata Giuseppe, Vescovo tit. di Farsalo. 30 » » Mons. Serena Carlo, Arcivescovo di Sorrento. » » » Mons, Bréheret André, Vescovo di Cahors. An. et vol. LXIV 31 Augusti 1972 N. 8

ACTA APOSTOLICAE SEDIS

COMMENTARIUM OFFICIALE

Directio: Palazzo Apostolico - Città del Vaticano — Administratio: Libreria Editrice Vaticana

ACTA PAULI PP. VI

LITTERAE APOSTOLICAE MOTU PROPRIO DATAE

Disciplina circa Primam Tonsuram, Ordines Minores et Subdiaconatum in Ecclesia Latina innovatur.

PAULUS PP. VI

MINISTERIA QUAEDAM ad cultum Deo rite exhibendum et ad po­ puli Dei servitium iuxta necessitates praestandum vetustissimis iam temporibus ab Ecclesia instituta fuerunt; quibus sacrae liturgiae et caritatis officia exercenda fidelibus committebantur, variis rerum adiunctis accommodata. Horum munerum collatio peculiari ritu sae­ pius fiebat, quo fidelis, benedictione Dei impetrata, ad ofiicium ali­ quod ecclesiasticum adimplendum in speciali classi seu gradu con­ stituebatur.

Nonnulla ex his muneribus, cum actione liturgica arctius conexa, praeviae institutiones ad sacros ordines recipiendos paulatim habita sunt, ita ut Ostiariatus, Lectoratus, Exorcistatus et Acolythatus mi­ nores ordines in Ecclesia Latina appellarentur respectu Subdiaconatus, Diaconatus et Presbyteratus, qui ordines maiores vocati sunt et, etsi non ubique, iis generatim reservabantur, qui per illos ad Sacerdotium ascendebant.

Attamen cum ordines minores non semper iidem extiterint ac plura munera ipsis adnexa reapse, sicut nunc quoque accidit, etiam

34 - A. A. S. 530 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale

a laicis exerciti sint, opportunum videtur praxim hanc recognoscere eamque hodiernis necessitatibus accommodare, ita ut ea, quae in illis ministeriis obsoleta sint, dimittantur ; quae utilia, retineantur ; si quae necessaria, constituantur; itemque, quid a candidatis ad ordinem sacrum exigendum statuatur. Dum Concilium Oecumenicum Vaticanum II apparabatur, haud pauci Ecclesiae pastores preces detulerunt, ut ordines minores et Sub­ diaconatus recognoscerentur. Concilium autem, licet nihil de hac re pro Ecclesia Latina decerneret, enuntiavit principia quaedam, quibus aperiretur via ad quaestionem enodandam, ac dubium non est, quin normae a Concilio latae, generalem ordinatamque liturgiae renovatio­ nem respicientes,1 ea quoque complectantur, quae ad ministeria in coetu liturgico spectant, ita ut ex ipsa celebrationis ordinatione appareat Ecclesia in suis diversis ordinibus et ministeriis constituta.2 Propterea Concilium Vaticanum II statuit, ut in celebrationibus liturgicis quis­ que, sive minister sive fidelis, munere suo fungens, solum et totum id agat, quod ad ipsum ex rei natura et normis liturgicis pertinet.3 Cum hac vero assertione arcte conectitur id, quod paulo ante in eadem Constitutione scriptum est : Valde cupit Mater Ecclesia ut fideles universi ad plenam illam, consciam atque actuosam liturgica­ rum celebrationum participationem ducantur, quae ab ipsius Litur­ giae natura postulatur et ad quam populus christianus "genus elec­ tum, regale sacerdotium, gens sancta, populus acquisitionis " (1 Pt. 2, 9; cf. 2, 4-5), vi Baptismatis ius habet et officium. Quae totius populi plena et actuosa participatio, in instauranda et fovenda sacra Liturgia summopere est attendenda: est enim primus, isque necessa­ rius fons, e quo spiritum vere christianum fideles hauriant; et ideo in tota actione pastorali, per debitam institutionem ab animarum pastoribus est sedulo adpetenda.*

In officiis peculiaribus servandis et ad hodiernas necessitates accommodandis, continentur ea, quae praesertim cum ministeriis Verbi et Altaris arctius conectuntur et in Ecclesia Latina Lectoratus, Aco­ lythatus et Subdiaconatus vocantur ; quos ita servari et accommodari

1 Cfr. Const. de S. Liturgia Sacrosanctum Concilium, n. 62: A.A.S. 56 (1964), p. 117; cfr. etiam n. 21: l.c, pp. 105-106. 2 Cfr. Ordo Missae, Institutio generalis Missalis Romani, n. 58, ed. typ. 1969, p. 29. 3 Const. de S. Liturgia Sacrosanctum Concilium, n. 28: A.A.S. 56 (1964), p. 107. 4 Ibid., n. 14; l.c, p. 104. Acta Pauli Pp. VI 531 convenit, nt duplex ex hoc tempore habeatur munus : Lectoris nempe et Acolythi, quod et Subdiaconi partes complectatur.

Praeter officia Ecclesiae Latinae communia, nihil obstat, quominus Conferentiae Episcopales alia quoque petant ab Apostolica Sede, quo­ rum institutionem in propria regione necessariam vel utilissimam, ob peculiares rationes, iudicaverint. Ad haec pertinent ex. gr. munera Ostiarii, Exorcistae et Catechistae,5 necnon alia munera iis mandanda, qui operibus caritatis sunt addicti, ubi hoc ministerium diaconibus non sit collatum.

Congruit autem cum rei veritate et hodierno mentis habitu, ut ministeria, de quibus supra, non amplius ordines minores vocentur; eorum vero collatio non « ordinatio )) sed (( institutio » appelletur ; cle­ rici autem proprie ii tantum sint et habeantur, qui Diaconatum rece­ perunt. Hac ratione melius etiam apparebit discrimen inter clericos et laicos; inter ea, quae clericis sunt propria et reservantur, atque ea, quae christifidelibus laicis demandari possunt ; ideo apertius apparebit mutua ratio, quatenus sacerdotium ... commune fidelium et sacerdo­ tium ministeriale seu hierarchicum, licet essentia et non gradu tan­ tum differant, ad invicem tamen ordinantur; unum enim et alterum suo peculiari modo de uno Christi sacerdotio participant.*

Omnibus igitur mature perpensis, peritorum voto exquisito atque Conferentiis Episcopalibus consultis earumque sententiis attentis, nec­ non collatis consiliis cum Venerabilibus Fratribus Nostris membris Sacrarum Congregationum, ad quas res pertinet, Apostolica auctoritate Nostra decernimus ea, quae sequuntur, derogando — si et quatenus opus sit — praescriptis Codicis Iuris Canonici hucusque vigentis, eademque hisce Litteris promulgamus. I. Prima Tonsura non amplius confertur; ingressus vero in statum clericalem cum Diaconatu coniungitur. II. Ordines, qui hucusque minores vocabantur, « ministeria )) in posterum dicendi sunt. III. Ministeria christifidelibus laicis committi possunt, ita ut candi­ datis ad sacramentum Ordinis reservata non habeantur.

5 Cfr. Decr. de activ. mission. Ecclesiae Ad gentes divinitus, n. 15: A.A.S. 58 (1966), p. 965; ibid., n. 17; l.c, pp. 967-968. 6 Const. dogm. de Ecclesia Lumen gentium, n. 10: A.A.S. 57 (1965), p. 14. 532 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale

IV. Ministeria in tota Ecclesia Latina servanda, hodiernis necessi­ tatibus accommodata, duo sunt, Lectoris nempe et Acolythi. Partes, quae hucusque Subdiacono commissae erant, Lectori et Acolytho con­ creduntur, ac proinde in Ecclesia Latina ordo maior Subdiaconatus non amplius habetur. Nihil tamen obstat, quominus, ex Conferentiae Episcopalis iudicio, Acolythus alicubi etiam Subdiaconus vocari possit.

V. Lector instituitur ad munus, quod est ei proprium, legendi in coetu liturgico verbum Dei. Quapropter in Missa et in aliis sacris actio­ nibus, lectiones (non autem Evangelium) e Sacra Scriptura proferat; deficiente psalmista, psalmum inter lectiones recitet; intentiones ora­ tionis universalis enuntiet, ubi diaconus vel cantor praesto non sint; cantum moderetur et populi fidelis participationem dirigat; fideles ad Sacramenta digne recipienda instituat. Poterit quoque — quatenus opus sit — praeparationem curare aliorum fidelium, qui ex temporanea deputatione in actionibus liturgicis Sacram Scripturam legant. Quo autem aptius atque perfectius hisce muneribus fungatur, Sacras Scrip­ turas assidue meditetur. Lector suscepti officii conscius, omni ope contendat atque apta sub­ sidia adhibeat, quo plenius in dies sibi acquirat suavem et vivum Sa­ crae Scripturae affectum 7 atque cognitionem, quibus perfectior fiat Domini discipulus.

VI. Acolythus instituitur, ut Diaconum adiuvet ac Sacerdoti mini­ stret. Eius igitur est servitium altaris curare, Diacono atque Sacerdoti opitulari in liturgicis actionibus, praesertim in Missae celebratione; eiusdem praeterea, qua ministri extraordinarii, est Sanctam Commu­ nionem distribuere, quoties ministri, de quibus in can. 845 C.I.C., desunt vel propter adversam valetudinem, provectam aetatem vel aliud pastorale ministerium impediuntur aut quoties numerus fidelium ad Sacram Mensam accedentium tam ingens est, ut Missae celebratio nimis protrahatur. Iisdem in extraordinariis adiunctis ei mandari licebit, ut SS. Eucharistiae Sacramentum fidelium adorationi publice exponat ac postea reponat ; non autem ut populo benedicat. Poterit quoque — qua­ tenus opus sit — aliorum fidelium institutionem curare, qui ex tempo­ ranea deputatione sacerdoti vel diacono in liturgicis actionibus opitu­ lantur, missale, crucem, cereos etc. deferendo vel alia huiusmodi officia

7 Cfr. Const. de S. Liturgia Sacrosanctum Concilium, n. 24: A.A.S. 56 (1964), p. 107; Const. dogm. de Divina Revelatione Dei Verbum, n. 25: A.A.S. 58 (1966), p. 829. Acta Pauli Pp. VI 533 exercendo. Quae munera dignius exsequetur, si SS. Eucharistiam fla- grantiore in dies pietate participet, de ipsa enutriatur eiusque altiorem cognitionem adipiscatur. Acolythus, servitio altaris peculiari modo destinatus, ea omnia, quae ad publicum cultum divinum pertinent, discat, eorumque intimum et spiritualem sensum percipere studeat, ita ut cotidie se totum offe­ rat Deo atque omnibus gravitate et reverentia exemplo sit in templo sacro, necnon Christi corpus mysticum seu populum Dei, praesertim vero debiles et infirmos, sincero amore prosequatur. VII. Institutio Lectoris et Acolythi, iuxta venerabilem traditionem Ecclesiae, viris reservatur. VIII. Ut quis ad ministeria consequenda admitti possit, requi­ runtur : a) petitio ab adspirante libere exarata ac subscripta exhibenda Ordinario (Episcopo et, in institutis perfectionis clericalibus, Supe­ riori Maiori), penes quem est acceptio; b) congrua aetas et peculiares dotes, a Conferentia Episcopali de­ terminandae ; c) firma voluntas fideliter Deo famulandi et christiano populo serviendi. IX. Ministeria conferuntur ab Ordinario (Episcopo et, in institutis perfectionis clericalibus, Superiore Maiore) ritu liturgico « de institu­ tione Lectoris » et . « de institutione Acolythi » a Sede Apostolica recognoscendo. X. Interstita, a S. Sede aut a Conferentiis Episcopalibus statuta, serventur inter collationem ministerii Lectoratus et Acolythatus, quo­ ties eisdem personis non unum tantum confertur ministerium. XI. Candidati ad Diaconatum et ad Sacerdotium ministeria Lecto­ ris et Acolythi recipere, nisi ea iam receperint, et per congruum tempus exercere debent, quo melius disponantur ad futura munera Verbi et Altaris. Dispensatio a suscipiendis ministeriis pro iisdem candidatis Sanctae Sedi reservatur. XII. Collatio ministeriorum ius non confert ad sustentationem vel remunerationem ab Ecclesia praestandas. XIII. Ritus institutionis Lectoris et Acolythi a competenti Roma­ nae Curiae Dicasterio proxime publici iuris fiet. Hae normae valere incipiunt a die i mensis Ianuarii, anno MCMLXXIII. 534 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale

Quaecumque vero a Nobis hisce Litteris, motu proprio datis, decreta sunt, ea omnia firma ac rata esse iubemus, contrariis quibusvis non obstantibus.

Datum Romae, apud Sanctum Petrum die xv mensis Augusti, in sollemnitate Assumptionis B. Mariae Virginis, anno MCMLXXII, Pon­ tificatus Nostri decimo.

PAULUS PP. VI

LITTERAE APOSTOLICAE MOTU PROPRIO DATAE

Nonnullae normae ad sacrum Diaconatus ordinem spectantes statuuntur.

PAULUS PP. VI

AD PASCENDUM populum Dei eumque magis magisque augendum a Christo Domino varia in Ecclesia ministeria instituta sunt, totius Corporis bono conducibilia.1 Iam inde ab ipsa Apostolorum aetate eminet inter illa ministeria et conspicuus apparet Diaconatus, qui in Ecclesia magno semper in honore habitus est. Quod quidem expressis verbis testatur S. Paulus Apostolus sive in epistula ad Philippenses, ubi non modo Episcopis sed etiam Diaconis salutem nuntiat,2 sive in litteris ad Timotheum datis, quibus Diaconorum illustrat dotes et virtutes pernecessarias, ut ii proprio ministerio digni comprobentur.3 Prisci deinde Ecclesiae scriptores, dum praedicant Diaconorum dignitatem, non omittunt, quominus animi ornamenta ac virtutes simul extollant, quae ad idem exsequendum ministerium postulantur, scilicet erga Christum fidelitatem, morum integritatem, Episcopo ob­ temperationem. S. Ignatius Antiochenus Diaconi officium nihil aliud esse asseverat quam ministerium Iesu Christi, qui ante saecula apud Patrem erat et in fine apparuit/ atque haec animadvertit : Oportet autem et Diaco-

1 Cfr. Conc. Vat. II, Const. dogm. de Ecclesia Lumen gentium, n. 18: A.A.S. 57 (1965), pp. 21-22. 2 Cfr. PUl. 1, 1. 3 Cfr. 1 Tim. 3, 8-13. 4 Ad Magnesios, IV, 1: Patres Apostolici, ed. F. X. Funk, I, Tubingae, 1901, p. 235. Acta Pauli Pp. VI 535 nos, qui sunt ministri mysteriorum Iesu Christi, omni modo omnibus placere. Non enim ciborum et potuum Diaconi sunt, sed ecclesiae Dei ministri.5 S. Polycarpus Smyrnaeus Diaconos adhortatur, ut sint continentes in omnibus, misericordes, seduli, incedentes iuxta veritatem Domini, qui omnium minister factus est.6 Auctor vero operis, quod Didascalia Apostolorum inscribitur, verba Christi commemorans : Quicumque voluerit inter vos maior fieri, sit vester minister/ fraternam hanc adhortationem Diaconis adhibet : Ita ergo et vos Diaconos oportet fa­ cere, ut, si necessitas vos exegerit et animam pro fratre ponere per ministerium vestrum, ponatis ... Si ergo Dominus coeli et terrae nobis serviit et omnia passus est propter nos et sustinuit, quomodo non magis nos oportet hoc facere pro fratribus, quia imitatores eius sumus et locum Christi sortiti f 8 Praeterea priorum saeculorum auctores, dum ministerii Diacono­ rum momentum animis inculcant, copiose etiam explicant multiplicia et gravia munera iis concredita, atque aperte declarant, quantum aucto: ritatis apud christianas communitates consecuti sint et quantopere ad apostolatum contulerint. Definitur Diaconus ut Episcopi auris et os et cor et anima* Episcopo Diaconus praesto est, ut omni deserviat po­ pulo Dei curamque gerat infirmorum atque inopum ; 10 recte igitur ac merito eum appellant amatorem orphanorum, amatorem colentium pietatem, amatorem viduarum, ferventem spiritu, amatorem bona- rum rerum.11 Officium insuper ei mandatur, ut aegris domi decumben- tibus sacram Eucharistiam deferat,12 baptismum conferat,13 verbo Dei praedicando det operam ad voluntatem nutumque Episcopi.

s Ad Trallianos, II, 3: Patres Apostolici, ed. F. X. Funk, I, Tubingae, 1901, p. 245. 6 Epist, ad Philippenses, V, 2: Patres Apostolici, ed F. X. Funk,¡ I, Tubingae, 1901, pp. 301-303. 7 Mt. 20, 26-27. 8 Didascalia Apostolorum, III, 13, 2-4: Didascalia et Constitutiones Apostolorum, ed. F. X. Funk, I, Paderbornae, 1906, p. 214. 9 Didascalia Apostolorum, II, 44, 4; ed. F. X. Funk, I, Paderbornae, 1906, p. 138. 10 Cfr. Traditio Apostolica, 39 et 34: La Tradition Apostolique de Saint Hippolyte. Essai de reconstitution par B. Botte, Münster, 1963, pp. 87 et 81. 11 Testamentum D. N. Iesu Christi, I, 38; ed. et latine redd. I. E. Rahmani, Mo­ guntiae 1899, p. 93. 12 Cfr. S. Iustini Apologia I, 65, 5 et 67, 5: S. Iustini Apologiae duae; ed. G. Rauschen, Bonnae, 19112, pp. 107 et 111.

« Qfr Tertullianus, De Baptismo, XVII, 1: Corpus Christianorum, I, Tertulliani Opera, pars I, Turnholti, 1954, p. 291. 536 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale

Itaque Diaconatus in Ecclesia mirabiliter effloruit simulque insigne praebuit testimonium amoris erga Christum ac fratres iri caritatis ope­ ribus exsequendis,14 in ritibus sacris celebrandis 15 atque in pastora* libus perfungendis muneribus.16 Diaconali autem officio exercendo, qui presbyteri futuri erant, illud sui experimentum ac laborum merita praebebant atque eam prae­ parationem acquirebant, quae ad sacerdotalem honorem ac pastorale officium consequendum expetebantur. Progredientibus vero aetatibus disciplina ad hunc spectans ordi­ nem sacrum immutata est. Firmius quidem factum est vetitum ordina­ tiones per saltum conferendi, at paulatim decrevit eorum numerus, qui per omnem vitam mallent diaconi permanere quam altius ascen­ dere. Ita factum est, ut in Ecclesia Latina paene evanuerit Diaconatus permanens. Vix commemorare attinet ea, quae Tridentinum Concilium decrevit, cum sibi proposuisset ordines sacros secundum propriam eo­ rum naturam redintegrare ut munia pristina in Ecclesia ; 17 multo tamen serius mens maturuit, ut hic magni momenti ordo sacer etiam tamquam gradus vere permanens restitueretur. Rem celeriter attigit etiam Decessor Noster fel. rec. Pius XII.18 Concilium denique Vati­ canum II optatis et precibus suffragatum est, ut Diaconatus perma­ nens, ubi id animarum bono conduceret, instauraretur veluti me­ dius ordo inter superiores ecclesiasticae hierarchiae gradus et reli­ quum populum Dei, quasi interpres necessitatum ac votorum christia­ narum communitatum, instimulator famulatus seu diaconiae Eccle­ siae apud locales christianas communitates, signurii vel sacramentum ipsius Christi Domini, qui non venit ministrari, sed ministrare.19 Quapropter tertia in Concilii sessione, mense Octobri anno MCMLXIV habita, ratum habuerunt Patres principium renovationis Diaconatus, atque insequenti mense Novembri promulgata est Constitutio Dogma­ tica Lumen Gentium, cuius articulo 29 praecipua lineamenta illius sta-

14 Cfr. Didascalia Apostolorum, II, 31, 2: ed. F. X. Funk, I, Paderbornae, 1906, p. 112; cfr. Testamentum D. N. Iesu Christi, I, 31: ed. et latine redd. I. E. Rahmani, Moguntiae, 1899, p. 75. 15 Cfr. Didascalia Apostolorum, II, 57, 6; 58, 1: ed. F. X. Funk, i, Paderbornae, 1906, pp. 162 et 166. 16 Cfr. S. Cypriani Epistolae XV et XVI: ed. G. Härtel, Vindobonae, 1871, pp. 513- 520; cfr. S. Augustinus, De catechizandis rudibus, I, cap. I, 1: PL 40, 309-310. 17 Sessio XXIII, capp. I-IV: Mansi, XXXIII, col. 138-140. 18 Allocutio ad eos qui interfuerunt Conventui alteri catholicorum ex universo orbe pro Laicorum Apostolatu Romae habita, die 5 Octobris anno 1957: A.A.S. 49 (1957), p. 925. 19 Cfr. Mt. 20, 28. Acta Pauli Pp. VI 537 tus propria describuntur : In gradii inferiori hierarchiae sistunt Dia­ coni, quibus (( non ad sacerdotium, sed ad ministerium » manus impo­ nuntur. Gratia etenim sacramentali roborati, in Diaconia liturgiae, verbi et caritatis Populo Dei, in communione cum Episcopo eiusque presbyterio, inserviunt.20 De stabilitate vero in diaconali gradu, eadem Constitutio haec de­ clarat : Cum vero haec [Diaconorum] munera, ad vitam Ecclesiae sum­ mopere necessaria, in disciplina Ecclesiae latinae hodie vigenti in plu­ ribus regionibus adimpleri difficulter possint, Diaconatus in futurum tamquam proprius ac permanens gradus hierarchiae restitui poterit.21 Restitutio autem haec permanentis Diaconatus postulabat, ut Con­ cilii mandata altius pervestigarentur atque ut mature deliberaretur de iuridica condicione Diaconi, tam caelibis quam matrimonio iuncti. Simul vero necesse erat, ut ea, quae ad Diaconatum eorum, qui Sacer­ dotes futuri sunt, spectant, ad hodiernas condiciones aptarentur, ut revera Diaconatus exercitium eam praeberet probationem vitae, matu­ ritatis atque ad sacerdotale ministerium aptitudinis, quam vetus disci­ plina a candidatis ad Presbyteratum postulabat. Quam ob rem Apostolicas Litteras, motu proprio datas, a verbis in­ cipientes Sacrum Diaconatus Ordinem, die xviii mensis Iunii anno MCMLXvii edidimus, quibus congruentes normae canonicae de Diaco­ natu permanenti statutae sunt.22 Die autem xvn Iunii anno sequenti, per Constitutionem Apostolicam Pontificalis Romani Recognitio,23 no­ vum ritum sanximus conferendorum ordinum sacrorum Diaconatus, Presbyteratus et Episcopatus, materia ac forma ipsius ordinationis simul definitis. Nunc autem, dum, ulterius procedentes, hoc ipso die Apostolicas Litteras, a verbis Ministeria quaedam incipientes, promulgamus, expe­ dire arbitramur certas edere normas circa Diaconatum ; itemque volu­ mus, ut candidati ad Diaconatum noscant, quae ministeria ipsi exercere debeant ante sacram ordinationem, necnon quo tempore et qua ratione onera caelibatus et precationis liturgicae sibi assumenda sint. Cum vero ingressus in statum clericalem ad Diaconatum differatur, non amplius habetur ritus primae tonsurae, quo laicus fiebat clericus. Attamen novus ritus inducitur, quo is, qui ad Diaconatum vel Presby-

20 A.A.S. 57 (1965), p. 36. 21 Ibidem. " A.A.S. 59 (1967), pp. 697-704. 23 A.A.S. 60 (1968), pp. 369-373. 538 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale teratum adspirat, publice manifestat suam voluntatem se Deo et Eccle­ siae offerendi, ut sacrum ordinem exerceat; Ecclesia vero, hanc obla­ tionem accipiens, eum eligit et vocat, ut ad sacrum ordinem recipien­ dum se praeparet, et hac ratione inter candidatos ad Diaconatum et Presbyteratum rite cooptetur. Peculiari autem ratione convenit, ut ministeria Lectoris et Acoly­ thi committantur iis, qui ut candidati ad ordinem sacrum specialiter se Deo et Ecclesiae devovere cupiunt. Ecclesiae enim, quippe quae non desinat ex mensa tam verbi Dei quam Corporis Christi panem vitae sumere atque fidelibus porrigere,24 valde opportunum existimat, ut sacrorum ordinum candidati tum studio tum exercitio, quod gra­ datim fiat, ministerii Verbi et Altaris, duplicem hunc sacerdotalis muneris aspectum familiari consuetudine perspiciant atque meditentur. Ex quo fit, ut veritas ministerii maxima eniteat efficacitate. Candidati, enim, ad sacros ordines accedant, suae vocationis plane conscii, spiritu ferventes, Domino servientes ... orationi instantes, necessitatibus sanc­ torum communicantes.25

Omnibus igitur mature perpensis, peritorum voto exquisito atque Conferentiis Episcopalibus consultis earumque sententiis attentis, nec­ non collatis consiliis cum Venerabilibus Fratribus Nostris membris Sacrarum Congregationum, ad quas pertinet, Apostolica auctoritate Nostra decernimus ea, quae sequuntur, derogando — si et quatenus opus sit — praescriptis Codicis Iuris Canonici hucusque vigentis, eademque hisce Litteris promulgamus.

I. a) Ritus inducitur admissionis inter candidatos ad Diaconatum et Presbyteratum. Ad quam admissionem rite habendam requiritur li­ bera adspirantis petitio, propria manu exarata ac subscripta, necnon competentis Superioris ecclesiastici acceptio scripto data, vi cuius Ec­ clesiae electio efficitur. Professi in religionibus clericalibus, ad Presbyteratum contendentes, hoc ritu non tenentur. b) Superior competens pro hac acceptione est Ordinarius (Epi­ scopus et, in clericalibus institutis perfectionis, Superior Maior). Ac­ ceptari possunt ii, qui signa verae vocationis praebeant, atque, bonis moribus ornati et, a mentis corporisque defectibus immunes, vitam suam

24 Const. dogm. de Divina Revelatione Dei Verbum, n. 21: A.A.S. 58 (1966), p. 827. 25 Rom. 12, 11-13. Acta Pauli Pp. VI 539

Ecclesiae servitio dicare velint ad Dei gloriam animarumque bonum. Oportet, ut, qui ad Diaconatum transeuntem adspirant, vigesimum saltem aetatis annum expleverint et studiorum theologicorum curricu­ lum coeperint. ' c) Vi acceptionis candidatus vocationem suam peculiari modo cu­ rare altiusque excolere debet ; atque ius acquirit ad necessaria subsidia spiritualia, quibus vocationem suam colere atque Dei voluntati, nul­ la condicione apposita, obtemperare possit. II. Candidati ad Diaconatum, sive permanentem sive transeuntem, et ad Presbyteratum ministeria Lectoris et Acolythi debent recipere, nisi ea iam receperint, et per congruum tempus exercere, quo melius disponantur ad futura munera Verbi et Altaris. Dispensatio a recipiendis ministeriis pro iisdem candidatis Sanctae Sedi reservatur. III. Ritus liturgici, quibus fit admissio inter candidatos ad Diaco- , natum et Presbyteratum ac ministeria supra memorata demandantur, peragi debent ab Ordinario (Episcopo et, in clericalibus institutis per­ fectionis, Superiore Maiore) adspirantis. IV. Interstitia a S. Sede vel a Conferentiis Episcopalibus statuta, serventur inter collationem — per curriculum theologicum habendam — ministeriorum Lectoratus et Acolythatus, necnon inter collationem Acolythatus et Diaconatus. V. Candidati ad Diaconatum, ante ordinationem, Ordinario (Epi^ scopo et, in clericalibus institutis perfectionis, Superiori Maiori) tra­ dant declarationem propria manu exaratam et subscriptam, qua testi­ ficentur se sponte ac libere sacrum ordinem suscepturos esse. VI. Consecratio propria caelibatus, propter Regnum caelorum ser­ vati, huiusque obligatio pro candidatis ad Sacerdotium et pro can­ didatis non uxoratis ad Diaconatum reapse conectuntur cum Diaco­ natu. Publica ipsius sacri caelibatus assumptio coram Deo et Ecclesia etiam a religiosis celebranda est speciali ritu, qui ordinationem diaco­ nalem praecedat. Caelibatus hoc modo assumptus impedimentum diri­ mens est ad nuptias ineundas. Diaconi quoque uxorati, amissa uxore, ex tradita Ecclesiae disci­ plina ad novum matrimonium ineundum inhabiles sunt.26

26 Cfr. Paulus VI, Litt. Apost, motu proprio datae Sacrum Diaconatus Ordinem, n. 16: A.A.S. 59 (1967), p. 701. 540 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale

VII. a) Diaconi ad Presbyteratum vocati ne ordinentur nisi prius expleverint studiorum curriculum, Apostolicae Sedis praescriptioni­ bus definitum. b) Quod spectat ad theologicorum studiorum cursum, ordinationi Diaconorum permanentium praeponendum, Episcoporum Conferentiae, attentis locorum adiunctis, congruas normas tradant easque Sacrae Congregationi pro Institutione Catholica approbationi subiciant.

VIII. Ad normam nn. 29-30 Institutionis generalis de Liturgia Horarum : a) Diaconi ad Presbyteratum vocati ex ipsa sacra ordinatione ob­ stringuntur obligatione Liturgiam Horarum celebrandi; b) maxime decet stabiles Diaconos aliquam saltem partem Litur­ giae Horarum, ab Episcopali Conferentia definiendam, cotidie recitare.

IX. Ingressus in statum clericalem et incardinatio alicui dioecesi ipsa ordinatione Diaconali habentur.

X. Ritus admissionis inter candidatos ad Diaconatum et Presbyte­ ratum necnon consecrationis propriae sacri caelibatus a competenti Romanae Curiae Dicasterio proxime iuris publici fiet.

NORMA TRANSITORIA. — Candidati ad sacramentum Ordinis, qui ante promulgationem harum Litterarum Primam Tonsuram iam receperunt, omnia officia, iura et privilegia clericorum propria retinent; qui vero ad ordinem Subdiaconatus sunt promoti, susceptis obligationibus sive circa caelibatum sive circa Liturgiam Horarum tenentur; at publicam sacri caelibatus assumptionem coram Deo et Ecclesia, novo speciali ritu, qui ordinationem Diaconalem praecedit, iterum celebrare debent. Quaecumque vero a Nobis per has Litteras, motu proprio datas, decreta sunt, ea omnia firma ac rata esse iubemus, contrariis quibusvis nihil obstantibus. Statuimus autem, ut ea vigere incipiant a die i men­ sis Ianuarii, anno MCMLXXIII.

Datum Romae apud Sanctum Petrum, die xv mensis Augusti, in sollemnitate Assumptionis B. Mariae Virginis, anno MCMLXXII, Pon­ tificatus Nostri decimo.

PAULUS PP. VI Acta Pauli Pp. VI 541

CONSTITUTIONES APOSTOLICAE

I VALENTINAE IN VENETIOLA (S. CAROLI IN VENETIOLA)

Detracta quadam parte a dioecesi Valentina in Venetiola, nova inde dioe­ cesis conditur, « S. Caroli in Venetiola » appellanda.

PAULUS EPISCOPUS SERVUS SERVORUM DEI AD PERPETUAM REI MEMORIAM

In vertice sacerdotalis auctoritatis Numinis voluntate constitutis, id unum Nobis haeret animo, qua via possimus christianorum commodis consulere Ecclesiaeque utilitati inservire ; et Nobis enim id est iniunctum ab adorando Filio Dei, quod beato Petro : « Pasce agnos meos ... pasce oves meas » (cfr. Io. 21, 15-17), Cui iubenti et Ipsi respondimus Nos amare Christum plus quam ceteros, et pro eo vel etiam mori Nos esse paratos (cfr. Me. 14, 31). Quam ob rem, cum venerabilis Frater Iosephus Alá Lebrún Moratinos, Episcopus Valentinus in Venetiola, audito coetu Episcoporum, ab hac apostolica Sede petierit ut diviso territorio suae dioecesis, quod late patet, novam constitueremus, Nos censentes id ani­ morum bono prodesse posse, consilio usi venerabilis Fratris Antonii Dei Giudice, Archiepiscopi titulo Hierapolitani in Syria atque in Re publica Venetiolana apostolici Nuntii, haec decernimus. Ab Ecclesia Valentina in Venetiola civilem regionem separamus, seu Estado, Cojedes ; quo territorio novam dioecesim constituimus, 8. Caroli in Venetiola; eius urbs princeps, illa erit cui per populum San Carlos nomen est, in eaque Episcopus cathedram suae potestatis collocabit, in templo videlicet Beatae Mariae Virginis a Conceptione Immaculata, quod dignitate cathe­ dralis aedis honestamus. Nova circumscriptio Sedi metropolitanae Ca- racensi tamquam suffraganea subicietur, sic ut eius Episcopus, Archie­ piscopo eiusdem Ecclesiae. Canonicorum Collegium condatur, ad alias sub plumbo Litteras ; quoad tamen Episcopus collegio hoc carebit, Con­ sultores dioecesanos constituat, qui ei assint consilio atque opera in regenda Ecclesia. Mensam, quam dicunt, episcopalem efficient : fidelium collationes sponte datae; Curiae proventus; pars congrua bonorum, si qua sunt, quae dioecesi S. Caroli in Venetiola obvenient iuxta cano­ nem 1500 C.I.C. Ad Seminarii constitutionem puerorumque educationem 542 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale

quod attinet, serventur leges iuris communis, ratione habita Decreti Concilii Vaticani II « Optatam totius », atque regulae a Sacra Congre­ gatione pro Institutione catholica statutae. Cum vero iuvenes ad aetatem pervenerint philosophiae atque sacrae theologiae studio aptam, optimi ex illis Romam mittantur in Pontificium Collegium Pianum Latinum Americanum. Ad cetera autem quod pertinet : regimen, administratio­ nem, electionem Vicarii Capitularis, Sede vacante, similia, sacri cano­ nes religiose observentur. Simul ac, praeterea, dioecesis condita fuerit, eo ipso Sacerdotes atque clerici qui beneficium vel ofiicium in alterutra Ecclesia habeant, ei accenseantur; ceteri clerici et Seminarii tirones, ei, in qua legitimo domicilio degant. Extremum, acta atque documenta ad novam dioecesim respicientia, eidem mittantur, in tabulario summa diligentia conservanda. Ceterum, quae statuimus venerabilis Frater Antonius Del Giudice ad exitum deducet, vel quem ipse delegaverit, factis ad id facultatibus. Re vero acta, documenta exarentur, sinceris- que exemplis ad Sacram Congregationem pro Episcopis cito mittantur. Hanc vero Constitutionem nunc et in posterum efficacem esse et fore volumus; ita quidem ut quae per eam decreta sunt ab iis quorum res est religiose serventur, atque igitur vim suam obtineant. Cuius Consti­ tutionis efficacitati nulla, cuiusvis generis, contraria praescripta officere poterunt, cum per eam iisdem derogamus omnibus. Nemini praeterea haec voluntatis Nostrae documenta vel scindere vel corrumpere liceat; quin immo huius Constitutionis exemplis et locis, sive typis impressis sive manu exaratis, quae sigillum viri praeferant in ecclesiastica digni­ tate constituti simulque ab aliquo publico tabellione sint subscripta, eadem omnino habenda erit fides, quae huic haberetur, si ostenderetur. Datum Romae, apud S. Petrum, die sexto decimo mensis Maii, anno Domini millesimo nongentesimo septuagesimo secundo, Pontificatus Nostri nono.

£B ALOISIUS Card. TRAGLIA CAROLUS Card. CONPALONIBRI S. R. E. Cancellarius S. Congr. pro Episcopis Praefectus

Franciscus Tinello Apostolicam Cancellariam Regens

£g Iosephus Rossi, Ep. tit. Palmyrenus, Proton. Apost. Eugenius Sevi, Proton. Apost.

Loco £B Plumbi In Ap. Cane, tab., vol. CXLI, n. 50. Acta Pauli Pp. VI 543

II MANILENSIS ' (LIPENSIS)

Separatis Ecclesiis Lipensi, Lucenensi, Infantensi atque Calapanensi a provincia ecclesiastica Manilensi, nova conditur, Lipensis cognominanda.

PAULUS EPISCOPUS SERVUS SERVORUM DEI AD PERPETUAM REI MEMORIAM

Qui summi Numinis providentia in beatissimi Petri locum successi- mus, apostolorum principis, sic ut ille populorum agmina gubernaturi eaque ad immortalia caelorum litora ducturi, nihil sane agendum omit- timus, sive id sit magnum quid, sive parvum, modo intellegamus fidei nostrae Christique religioni propagandae aut intendendae con­ ferre posse. Quam ob rem, cum coetus Episcoporum, seu conferentia episcopalis Insularum Philippinarum, post auditos sive Archiepisco­ pum Manilensem sive eius suffraganeos, proposuerit ut detracta parte de provincia ecclesiastica Manilensi nova provincia constitueretur, Nos, negotio bene reputato, consilioque petito a venerabilibus Fratri­ bus Nostris S. E. E. Cardinalibus Sacrae Congregationis pro Episco­ pis, itemque venerabili Fratre Carmelo Rocco sententiam rogato, Ar­ chiepiscopo titulo Iustinianopolitano in Galatia et in eadem natione apostolico Nuntio, haec decernimus. A iure metropolitanae Ecclesiae Manilensis eximimus tum cathedrales Ecclesias Lipensem atque Lu- cenensem, tum Praelaturam Infantensem atque Vicariatum aposto­ licum Calapanensem. Ex quibus Ecclesiis novam provinciam ecclesia­ sticam creamus, Lipensem appellandam, cuius provinciae haec eadem Sedes erit caput, dignitate metropolitanae Ecclesiae. Huic nempe iura omnia facimus privilegia concedimus, quae ceteris eiusdem ordinis Sedibus fieri consueverunt; eique reliquae Ecclesiae eiusdem provin­ ciae, scilicet Lucenensis, Infantensis et Calapanensis erunt suffraganeae, ad normam iuris. Censemus, praeterea, ut venerabilis Frater Alexan­ der Olalia, adhuc Episcopus Lipensis, a iurisdictione metropolitana quidem Archiepiscopi Manilensis exemptus, ad dignitatem archiepi­ scopalem Metropolitarum propriam evehatur, atque facultatem habeat 544 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale

Crucem et Pallium deferendi, postquam tamen in Consistorio hoc rite impetraverit. Ceterum quae iussimus venerabilis Frater Carmelus Rocco ad exitum perducet, factis potestatibus. Poterit autem hic alium legare, si visum fuerit cum eadem potestate. Re vero acta, documenta exaren­ tur, quorum sincera exempla ad Sacram Congregationem pro Episcopis mittantur. Hanc vero Constitutionem nunc et in posterum efficacem esse et fore volumus; ita quidem ut quae per eam decreta sunt ab iis quorum res est religiose serventur, atque igitur vim suam obtineant. Cuius Consti­ tutionis efficacitati nulla, cuiusvis generis, contraria praescripta officere poterunt, cum per eam iisdem derogamus omnibus. Nemini praeterea haec voluntatis Nostrae documenta vel scindere vel corrumpere liceat; quin immo huius Constitutionis exemplis et locis, sive typis impressis sive manu exaratis, quae sigillum viri praeferant in ecclesiastica digni­ tate constituti simulque ab aliquo publico tabellione sint subscripta, eadem omnino habenda erit fides, quae huic haberetur, si ostenderetur. Datum Romae, apud S. Petrum, die vicesimo mensis Iunii, anno Domini millesimo nongentesimo septuagesimo secundo, Pontificatus Nostri nono.

££l ALOISIUS Card. TRAGLIA gß CAROLUS Card. CONFALONIERI S. R. E. Cancellarius S. Congr. pro Episcopis Praefectus

Franciscus Tinello Apostolicam Cancellariam Regens

Ioannes Calieri, Proton. Apost. Ioannes Coppa, Proton. Apost. s.n. Loco £ß Plumbi

In Ap. Cane, tab., vol. CXLI, n. 66. Acta Pauli Pp. VI 545

LITTERAE APOSTOLICAE

I In Republica Litoris Eburnei Apostolica Nuntiatura constituitur, cuius sedes in urbe Dakar collocatur.

PAULUS PP. VI

Ad perpetuam rei memoriam. — Iussum, quo Christus Dominus praecepit apostolis suis ut universum terrarum orbem peragrantes divina hominibus monita traderent (cf. Me. 16, 15), tam instat, ut Nos, toto animo in eas rationes atque consilia incumbamus, quae ad sanctis­ simam religionem latius propagandam gentibusque inferendam con­ ducant. Cui sane rei cum Romanae Sedis ceterarumque nationum mutua amicitia prosit admodum, idcirco sancta Christi Ecclesia curam hanc egit usquequaque ut cum populis necessitudines coniungeret. Cumque, opitulante Deo, qui omnia temperat, apostolica haec Sedes et Res publica Litoris Eburnei secundo rerum cursu in vicem volunta­ tem sibi conciliaverint, visum est cum utriusque commodo fieri, si ibi loci Apostolica Nuntiatura constitueretur, cuius sedes, nunc quidem, in urbe Dakar collocaretur. Quod per has Litteras facimus, datis iuri­ bus omnibus. Ceterum quod iussimus sive nunc in posterum robur suum habeat, contrariis nihil obstantibus. Datum Romae, apud S. Petrum, sub anulo Piscatoris, die xix men­ sis Iunii, anno MCMUXXII, Pontificatus Nostri nono.

83 ALOISIUS Card. TRAGLIA, 8. R. E. Cancellarius

Loco © Sigilli

In Ap. Cane, tab., vol. II, n. 81.

35 - A. A. S. 546 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale

II Templum S. Teresiae, in finibus Vicariatus Apostolici Heliopolis in Aegypto, ad gradum Basilicae Minoris evehitur.

PAULUS PP. VI

Ad perpetuam rei memoriam. — Catholica Ecclesia sanctorum cul­ tum eorumque honorem apud homines reddendum quasi viam ac ratio­ nem semper habuit, quibus summo Dei Numini plus laudis atque honoris praestaretur. Ecclesia enim cum sanctos laude, gloria, amplitudine accumulât, non solum in eis virtutes celebrat, sed praecipue divinae gratiae et benevolentiae fructus, quae est sanctitatis cuiuslibet causa, fons, origo. Qua re, cum venerabilis Fratris Amand Hubert rogatu, Vicarii apostolici Heliopolis in Aegypto, eiusque cleri et populi, Sacra Congregatio pro Cultu Divino, factis a Nobis olim potestatibus benigne concesserit ut templum S. Teresiae a Iesu Infante in eiusdem Vicaria­ tus finibus, in Basilicarum Minorum ordinem eveheretur, factis nempe iuribus atque liturgicis concessionibus quae ad huiusmodi templa com­ petunt, servatis tamen iis quae iuxta decretum « De titulo Basilicae Minoris », die vi mensis iunii, anno MDCCCCLXVIII factum, servanda sunt, Nos haec omnia probantes, libenter petitis concedimus : agitur enim de templo omnibus numeris venerabili, in quo ignis divinae pie­ tatis alitur et gloria Dei per Sanctae Teresiae religionem quaeritur. Contrariis minime obstantibus. Quae autem per has Litteras manda- vimus sive nunc sive in posterum firma et valida esse statuimus, suos­ que effectus obtinere. Datum Romae, apud S. Petrum, sub anulo Piscatoris, die VIII men­ sis Iulii, anno MCMLXXII, Pontificatus Nostri decimo.

SB ALOISIUS Card. TRAGLIA, 8. R. E. Cancellarius

Loco iii Sigilli

In Ap. Cane, tab., vol. II, n. 81. Acta Pauli Pp. VI 547

III S. Franciscus a Camporubeo patronus principalis provinciae Genuensis Ordinis Fratrum Minorum Capuccinorum nominatur.

PAULUS PP. VI

Ad perpetuam rei memoriam. — Quanto semper usui pietas fuerit ad alendam fidem et virtutem populi christiani, res est in medio posita, modo breviter consideretur. Sancti enim, cum sint divinae gratiae fructus laetissimi, et amici Dei (cf. Io. 15, 15), non solum Christi fide­ les in petitione gratiarum plurimum adiuvare possunt, quibus flexuo- sum ac terrestre hoc iter tutius fiat, verum etiam iis exemplo virtutum insigni esse possunt, quas ad beati Pauli apostoli exhortationem (cf. Phil. 3, 17), presso vestigio, imitentur. Quandoquidem ergo dilectus Filius Rosarius Franciscus Pasquale, Procurator Generalis Ordinis Fratrum Minorum Capuccinorum, datis litteris ab hac apostolica Sede petiit, ut electio et approbatio, a Ministro provinciali eiusdem Ordinis suo suorumque Fratrum nomine rite facta, qua S. Franciscus a Cam­ porubeo, olim ex eodem Ordine Sodalis in totaque provincia summe cultus, patronus principalis provinciae religiosae Genuensis Ordinis Fratrum Minorum Capuccinorum designatus est ad normam instructio­ nis (( De Calendariis particularibus atque Officiorum et Missarum Pro­ priis recognoscendis », confirmaretur, Nos re attente reputata actisque a S. Congregatione pro Cultu Divino probatis, aequo animi expostula­ tionibus concedimus. Placet ergo S. Franciscum a Camporubeo, S. Bar- nabae loco, patronum principalem provinciae religiosae Genuensis Or­ dinis Fratrum Minorum Capuccinorum renuntiari, cuius festum in tota provincia gradu « festi » celebrari, in templo vero B. M. V. Imma­ culatae, ubi sacrum eius corpus in Christi pace quiescit, gradu sollem­ nitatis. Spem autem non ex incerto concipimus, fore ut per hanc rem sive fides et religio, sive studium erga summum Dei numen, tum populi tum maxime Fratrum religiosorum, crescant, augescant, adolescant. Contrariis nihil obstantibus. Ceterum, haec quae iussimus, nunc et in posterum diligentissime serventur, suosque effectus habeant. Datum ex Arce Gandulfi, prope Romam, sub anulo Piscatoris, die XXVIII mensis Iulii, anno MCMLXXII, Pontificatus Nostri decimo.

£B ALOISIUS Card. TRAGLIA, 8. R. E. Cancellarius

Loco SB Sigilli

In Ap. Cane, tab., vol. II, n SS. 548 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale

IV Templum Dei Genetricis titulo « Misericordiarum », in dioecesi S. Rosae de Osos, ad gradum et dignitatem Basilicae Minoris evehitur.

PAULUS PP. VI

Ad perpetuam rei memoriam. — Si fuit umquam titulus, seu appel­ latio, quo populus christianus maiore opportunitate Mariam invoca- verit, Matrem Christi amabilissimamque cunctorum fidelium parentem, fuit haec profecto quae per haud inane « Matris misericordiarum » vocabulum exprimitur. Nam sacra Christi plebs, quamquam est ab adorando Dei Filio redempta atque gratia munita, in hoc tamen ter­ restri itinere ad beatam illam et immortalem patriam tam multipli­ cibus periculis saepitur, tam turbidis rebus premitur, tanto maiorum gurgite abripitur, ut matre facile carere non possit, quae misericordia affluât, ad quam confugiat, cui fidat. Quam ob rem, cum venerabilis Frater Ioachimus Garcia Ordonez, Episcopus Sanctae Rosae de Osos, suo suique cleri atque populi nomine, id petierit ut templum B. M. V. titulo « Misericordiarum », in eadem dioecesi situm, Basilicae Mino­ ris honore atque dignitate decoraretur, Nos, iis probatis quae Sacra Congregatio pro Cultu Divino censuerit, rati posse privilegium hoc fidem atque religionem christiani populi augere, quam aequissimo animo petita concedimus. Est enim sacra illa aedes nobilis forma, ampla, aëria, decora, in qua, praesertim, pietas erga Deum eiusque Matrem alitur quasi ignis, ingenti studio doctrina sancta traditur. Placet ergo templum hoc titulo Basilicae Minoris insigniri, cum iuribus et li­ turgicis concessionibus, servatis tamen iis, quae iuxta Decretum « De titulo Basilicae Minoris », die vi mensis iunii factum anno MDCcccLxviii, servanda sunt. Contrariis minime obstantibus. Ceterum volumus ut quae per has Litteras iussimus sive nunc sive in posterum serventur, suosque effectus habeant. Datum ex Arce Gandulfi, prope Romam, sub anulo Piscatoris, die xxvin mensis Iulii, anno MCMLXXII, Pontificatus Nostri decimo.

SB-ALOISIUS Card. TRAGLIA, S. B. E. Cancellarius

Loco £g Sigilli In Ap. Cane, tab., vol. II, n. 32. Acta Pauli Pp. VI 549

ALLOCUTIONES

I Ad Excellentissimum Virum Iulianum Zamora Dobles, Costaricanae Rei­ publicae cum auctoritate Legatum, Summo Pontifici Litteras commissi muneris testes tradentem. *

Señor Embajador: Hemos escuchado con ánimo grato las deferentes palabras que acaba de pronunciar Vuestra Excelencia en este acto de presentación de las Cartas que lo acreditan como Embajador Extraordinario y Plenipo­ tenciario de Costa Rica ante la Santa Sede. En sus devotas expresiones hemos podido percibir el eco de las convicciones y de los sentimientos que, profundamente arraigados en el alma y en la conducta de los costarriqueños, han contribuido a con­ formar la trayectoria histórica de su País en sus más nobles manifesta­ ciones humanas y espirituales. Ha querido poner de relieve Vuestra Excelencia la labor constante, solícita, de la Iglesia en favor del progreso y de la paz, ideales que reflejan de una manera palpable las más hondas inquietudes y aspira­ ciones de los hombres de nuestro tiempo. No podía ser de otro modo. La Iglesia, siempre fiel al mandato de su divino Fundador, se siente íntima y realmente solidaria del género humano, y continúa, con esfuerzo renovado, su misión de servicio leal y vigilante a la humanidad : ella proclama la dignidad inviolable de la persona, depositaria de valores eternos ; señala los cauces legítimos a una expansión dinámica y ordenada de la libertad ; fomenta un diálogo fecundo, a nivel de personas y de instituciones, para lograr esa armonía de mentes y de corazones, capaz de realizar en seno a la familia humana la vocación universal al destino común y sobrenatural del hombre, es decir, a su perfección, a su salvación. ¿No es esto edificar el bien común? De ahí que nos procure íntimo gozo todo cuanto se realiza por purificar y estrechar más los vínculos de fraternidad, de estima recí­ proca y de cooperación en un clima, despejado de intereses meramente terrenos, donde el individuo pueda desarrollar integralmente toda su personalidad, ver satisfechas sus legítimas aspiraciones no sólo mate-

* Die 7 mensis augusti a. 1972. 550 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale ríales, sino también morales y religiosas, y convertirse así en sujeto consciente y responsable de progreso dentro de la comunidad. Sabemos con cuánto empeño y constancia se ha adelantado en Costa Rica esta tarea de promoción, con especial interés por la educación de la juventud, como base de una genuina igualdad, con sentido de justicia social, y garantía de una próspera y pacífica convivencia. A cuantos en Costa Rica dedican sus mejores energías a esta tarea de formación y de programación vaya nuestro atestado de paterna estima y reconocimiento. Al corresponder con nuestro más respetuoso saludo al que, por mediación de Vuestra Excelencia, nos ha trasmitido el Presidente de su Nación, formulamos también, Señor Embajador, los mejores votos y le aseguramos nuestra benevolencia por el feliz cumplimiento de la noble y alta misión que ahora comienza. Con estos sentimientos invocamos sobre Vuestra Excelencia, sobre su familia y los amados hijos de Costa Rica continuos y copiosos favores divinos.

II Ad Excellentissimum Virum Sayed Salah-El-Din Osman Hashim, Suda- nensis Reipublicae apud Sedem Apostolicam primum liberis cum man­ datis Legatum, qui Summo Pontifici Litteras concrediti muneris fidem facientes tradidit. *

Mr. Amoassador, It is with pleasure that we accept your Letters of Credence and assure you of our gratitude for the greetings which you have conveyed to us on behalf of President Nimeiry and the Government and people of the Démocratie Republic of the Sudan. We thank you also for your kind words concerning the work of the Church in developing nations and in your own country, especially in the Southern Region. This is indeed a significant occasion because, as you have pointed out, you are the first Ambassador of the Sudan to présent Credentials to the Holy See. We are confident that this event marks yet another stage in a new climate of mutuai understanding. Furthermore, we hope that the exchange of diplomatie représentatives will be beneficiai for the good of your country and for the promotion of the well-being

* Die 10 mensis augusti a. 1972. Acta Pauli Pp. VI 551

of all your people. In particular, we trust that it will benefit the Christian communities and that it will further the dialogue happily being carried on between Christians and Moslems. We are indeed pleased to note the dispositions recently agreed upon, whereby your Citizens are to be assured of religious liberty and freedom of éducation. We are convinced that these guarantees render honour to your country and are greatly advantageous also to the civil life of the Sudan. We are happy that reconciliation has taken place in your country and it is our hope that your Government and your people will indeed succeed in establishing increasingly satisfactory conditions of life and security so that ali the Citizens can see in their nation the guardián of their well-being and of their tranquil future. In this regard we willingly give assurance of the Church's desire not only to work for the spiritual welfare of the people of the Sudan, but also to collaborate for the promotion of their full human dignity and material good. The Church will lend the full measure of her energy to further those initiatives that will help to make this world a place where discrimination and violence will be no more and where justice and peace will reign. We would ask you, Mr. Ambassador, kindly to convey this assurance, together with our cordial greetings, to the President and people of your belo ved country. T o you personally we express our good wishes for the successful fulfilment of the mission which you are now happily beginning. Upon ali the Sudanese we invoke in abundance blessings from God.

III Ad Excellentissimum Virum Varnerium De Merode, Belgicae Nationis cum auctoritate Legatum, Summo Pontifici Litteras concrediti muneris testes tradentem. *

Monsieur l'Ambassadeur, Nous sommes très sensible aux aimables paroles que vous venez de prononcer et Nous vous en remercions vivement. Nous vous confions le soin de transmettre notre salut respectueux et cordial à Sa Majesté le Roi des Belges et à Sa Majesté la Reine, dont vous vous êtes fait Pinter- prète auprès de Nous.

* Die 12 mensis augusti a. 1972. 552 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale

Au moment où vous assumez la charge de représenter ici votre noble pays comme Ambassadeur extraordinaire et plénipotentiaire, Nous formons les meilleurs vœux pour l'accomplissement de votre haute mis­ sion, afin qu'elle contribue à accroître les liens de mutuelle confiance dont vous avez souligné l'existence entre la Belgique et le Saint-Siège. Comment les orientations fondamentales que vous avez brièvement rappelées ne justifieraient-elles pas une telle confiance? Rien n'est plus important, en effet, dans le concert actuel des nations, qu'une action loyale et persévérante en faveur du développement et de la paix. Dans ce domaine, l'édification de la Communauté européenne, à laquelle par­ ticipe votre pays, peut se révéler riche d'espérances à condition, Nous avons eu plusieurs fois l'occasion de le rappeler, que cette Communauté sache mettre ses forces croissantes au service des buts élevés que la Providence et l'histoire lui assignent. Œuvre de longue haleine, une telle entreprise ne manque pas d'exiger, de la part de chaque commu­ nauté nationale, une claire vision du bien commun, jointe à l'ouver­ ture au reste du monde. C'est pourquoi l'amour profond de la paix et le sens de la communauté internationale que vous, Monsieur l'Ambas­ sadeur, avez si heureusement soulignés ne peuvent demeurer vivants et efficaces s'ils ne s'alimentent pas constamment aux véritables sources du sens de l'homme et ne sauvegardent pas toutes les dimensions de la personne appelée à accomplir, au sein de la communauté humaine, sa haute destinée spirituelle. L'Eglise catholique porte la responsabilité du message de salut adressé à tous les hommes. Lui seul assure à l'idéal humain sa pleine portée et sa justification dernière. Nous n'oublions pas que nos fils catholiques, très nombreux dans votre cher pays, ont depuis longtemps fait la preuve de leur grande générosité pour répondre à leur vocation chrétienne et répandre, souvent bien au delà de leurs frontières, avec le souci de la paix, la lumière de l'Evangile. Ils tiennent une place importante dans la vie intellectuelle et dans divers secteurs de la vie sociale. Nous Nous en réjouissons et Nous sommes persuadé qu'ils continueront à apporter, en ces divers domaines, une contribution efficace au bien de leur patrie comme à celui de l'Eglise universelle et de toute la communauté humaine. C'est vous dire dans quel esprit Nous vous accueillons en ce jour. Nous prions le Seigneur pour la prospérité du cher peuple de Belgique et Nous vous donnons de grand cœur, cher Monsieur l'Ambassadeur, au seuil de votre haute mission auprès du Saint-Siège, notre paternelle Bénédiction Apostolique. Sacra Congregatio pro Episcopis 553

ACTA SS. CONGREGATIONUM

SACRA CONGREGATIO PRO EPISCOPIS

i BAGENSIS - SANCTAE MARIAE

DECRETUM De mutatione finium

Spirituali bono christifidelium in paroeciis vulgo nuncupatis Mata et Sao Vincente do Sul degentium consulere cupiens, Exc.mus P. D. Angelus Felix Mugnol, Episcopus Bagensis consensu Exc.mi P. D. Erici Ferrari, Episcopi S. Mariae, Apostolicae Sedi proposuit ut terri­ torium praefatarum paroeciarum a dioecesi Bagensi distraheretur et dioecesi Sanctae Mariae adnecteretur. Sacra Congregatio pro Episcopis, praehabito favorabili voto Exc.mi P. D. Humberti Mozzoni, Archiepiscopi titularis Sidetani et in Brasilia Nuntii Apostolici, rata huiusmodi immutationem finium aeternae ani­ marum saluti profuturam, vigore specialium facultatum sibi a Summo Pontifice Paulo, Divina Providentia Pp. VI, tributarum, oblatis pre­ cibus annuere censuit. Quapropter suppleto, quatenus opus sit, eorum interesse habentium vel habere praesumentium consensu, praesenti Decreto distrahit a dioe­ cesi Bagensi territorium paroeciarum Mata et Suo Vincente do Sul illudque tribuit dioecesi S. Mariae. Omnia acta et documenta praefatas paroecias respicientia a tabu­ lario Curiae Bagensis ad tabularium Curiae S. Mariae transmittantur. Ad haec omnia perficienda Sacra Congregatio pro Episcopis memo­ ratum Exc.mum P. D. Humbertum Mozzoni deputat, necessarias et opportunas eidem tribuens facultates etiam subdelegandi ad effectum de quo agitur quemlibet virum in ecclesiastica dignitate constitutum, onere imposito ad eandem S. Congregationem authenticum exemplar actus peractae executionis remittendi. 554 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale

Quibus super rebus praesens edit Decretum perinde valiturum ac si Apostolicae sub plumbo Litterae datae forent. Contrariis quibuslibet minime obstantibus. Datum Romae, ex Aedibus Sacrae Congregationis pro Episcopis, die 19 mensis Iunii 1972.

£g CAROLUS Card. CONFALONIERI, Praefectus

L. © S.

£ß Ernestus Civardi, Archiep. tit. Serdicen., a Secretis

II MORELIENSIS - TACAMBARENSIS DECRETUM De finium mutatione

Maiori Christifidelium spirituali bono apprime studens, Exc.mus P. D. Carolus Martini, Archiepiscopus titularis Abaritanus, in Ditione Mexicana Delegatus Apostolicus, audita Conferentia Episcopali, ab Apo­ stolica Sede expostulavit ut limites quibus in praesens archidioecesis Mo- reliensis et dioecesis Tacambarensis circumscribuntur aliquantulum im­ mutarentur ac aptius disponerentur ita quidem ut ecclesiastici fines cum civilibus limitibus deinde conveniant. Sacra Congregatio pro Episcopis, attento favorabili voto Exc.morum quorum interest Ordinariorum, rata petitam immutationem aeternae animarum saluti cessuram, vigore specialium facultatum sibi a Summo Pontifice Paulo, Divina Providentia Pp. VI, tributarum, oblatis pre­ cibus annuendum censuit. Quapropter, suppleto, quatenus opus sit, eorum interesse habentium vel habere praesumentium consensu, praesenti Decreto ab archidioecesi Moreliensi distrahit territorium civilium districtuum vulgo Enandio et Quanoro, intra fines municipii cui nomen Benito Juárez exstans, illudque dioecesi Tacambarensi adnectit. Quamobrem documenta et acta memorati territorii clericos, fideles et bona temporalia forte respicientia a Curiae Moreliensis tabulario ad Curiae Tacambarensis archivum, quam primum, transmittantur. Sacra Congregatio pro Episcopis 555

Ad clerum quod attinet, simul ac praesens Decretum ad effectum deductum fuerit, sacerdotes Ecclesiae illi adscripti censeantur in cuius territorio ecclesiasticum beneficium aut ofiicium detinent; ceteri autem sacerdotes, clerici seminariique tirones dioecesi illi incardinati ma­ neant vel incardinentur in cuius territorio legitimum habent domicilium. Ad haec perficienda Sacra Congregatio pro Episcopis praefatum Exc.mum P. D. Carolum Martini deputat, necessarias et opportunas eidem tribuens facultates, etiam subdelegandi, ad effectum de quo agitur, quemlibet virum in ecclesiastica dignitate constitutum, onere imposito ad eandem Sacram Congregationem, cum primum fas erit, authenticum exemplar actus peractae executionis remittendi. Quibus super rebus praesens edit Decretum perinde valiturum ac si Apostolicae sub plumbo Litterae datae forent. Datum Romae, ex Aedibus Sacrae Congregationis pro Episcopis, die 22 mensis iunii anno 1972.

£B CAROLUS Card. CONFALONIERI, Praefectus

L. © S.

£g Ernestus Civardi, Archiep. tit. Serdicen., a Secretis 556 Acta Apostolicae Sectis - Commentarium Officiale

SACRA CONGREGATIO PRO GENTIUM EVANGELIZATIONE SEU DE PROPAGANDA FIDE

i TONGANAE - RAROTONGANAE

DECRETUM De mutatione finium

Cum ad bonum animarum provehendum expostulatum sit ut Insula vulgo Niue Dioecesi Rarotonganae adscribatur, Sacrum Consilium Christiano Nomini Propagando, accepto favorabili voto Exc.mi ac Rev.mi Domini Raymundi Philippi Etteldorf, Archiepiscopi titulo Tyndaritani atque Apostolici in Nova Zelandia et Insulis Oceani Paci­ fici Delegati, consensu Exc.morum Ordinariorum quorum interest prae oculis habito, re mature perpensa, vigore facultatum sibi a Sanctissimo Domino Nostro Paulo Divina Providentia Pp. VI concessarum, oblatis precibus obsecundare censuit. Qua de re idem Sacrum Dicasterium statuit ut Insula vulgo Niue, usque adhuc pertinens ad Dioecesim Tonganam, ab ipsa separetur atque Dioecesi Rarotonganae uniatur in perpetuum, et praesens ad rem Decretum confici iussit. Datum Romae, ex Aedibus Sacrae Congregationis pro Gentium Evangelizatione seu de Propaganda Fide, die tricésima prima mensis Maii anno Domini 1972.

AGNELLUS Card. Rossi, Praefectus

£B D. S. Lourdusamy, a Secretis Sacra Congregatio pro Gentium Evangelizatione 557

II LULUABURGENSIS (KAN\ANGANAE)

DECRETUM

De mutatione nominis archidioecesis

Cum Exc.mus ac Rev.mus Dominus Martinus Bakole, Archiepi­ scopus Luluaburgensis, proposuisset ut praesens denominatio suae ar­ chidioecesis ita permutaretur ut deinde Kananganae nuncuparetur, iuxta novum nomen civitatis vulgo Kananga ubi sedes archiepi­ scopalis extat, Sacra haec Congregatio pro Gentium Evangelizatione seu de Propaganda Fide, re mature perpensa auditoque favorabili voto Exc.mi ac Rev.mi Domini Brunonis Torpigliani, Archiepiscopi titulo Mallianensis et Apostolici in Zaire Nuntii, optatis praelaudati Ordi­ narii inhaerendum esse censuit. Itaque eadem Sacra Congregatio, vigore facultatum sibi a Ss.mo Domino Nostro Paulo Divina Providentia Papa VI concessarum, supra- memoratam propositionem adprobavit ac praesens ad rem Decretum confici iussit. Datum Romae, ex Aedibus Sacrae Congregationis pro Gentium Evangelizatione seu de Propaganda Fide, die 14 mensis iunii a. D. 1972.

AGNELLUS Card. Rossi, Praefectus

© D. S. Lourdusamy, a Secretis

III ELDORETENSIS - NAKURENSIS

DECRETUM

De mutatione finium

Cum ad bonum animarum provehendum expostulatum sit ut di­ strictus vulgo (( Baringo » Dioecesi Nakurensi adscribatur, Sacrum Consilium Christiano Nomini Propagando, accepto favorabili voto Exc.mi ac Rev.mi Domini Petri Aloisii Sartorelli, Archiepiscopi titulo Seminaensis atque Apostolici in Kenya Pro-Nuntii, necnon Conferentiae 558 Acta, Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale

Episcoporum Kenyae, itemque consensu Exc.morum Ordinariorum, quorum interest, prae oculis habito, re mature perpensa, vigore facul­ tatum sibi a Sanctissimo Domino Nostro Paulo Divina Providentia Pp. VI concessarum, oblatis precibus obsecundare censuit. Qua de re idem Sacrum Dicasterium statuit ut districtus vulgo « Baringo », usque adhuc pertinens ad Dioecesim Eldoretensem, ab ipsa separetur atque Dioecesi Nakurensi uniatur et praesens ad rem De­ cretum confici iussit. Datum Romae, ex Aedibus Sacrae Congregationis pro Gentium Evangelizatione seu de Propaganda Fide, die 28 mensis iunii a D. 1972.

AGNELLUS Card. Rossi, Praefectus

SB D. S. Lourdusamy, a Secretis

IV RAROTONGANAE

DECRETUM De transitione ad aliam provinciam ecclesiasticam

Quo eificacius animarum curae intra limites Dioeceseos Raroton­ ganae provideretur, preces ad hanc Sacram Congregationem porrectae sunt ut eadem Dioecesis a provincia ecclesiastica Vellingtonensi sepa­ retur et provinciae ecclesiasticae Suvanae aggregetur. Quas preces Sacrum hoc Consilium Christiano Nomini Propagando benigne excipiens, attento favorabili voto Exc.mi ac Rev.mi Domini Raymundi Philippi Etteldorf, Archiepiscopi titulo Tyndaritani atque Apostolici in Nova Zelandia et Insulis Pacifici Oceani Delegati, vigore facultatum sibi a Sanctissimo Domino Nostro Paulo Divina Providen­ tia Pp. VI tributarum, Dioecesim Rarotonganam a provincia ecclesia­ stica Vellingtonensi seiunxit et provinciae ecclesiasticae Suvanae in perpetuo aggregavit atque hoc ad rem Decretum confici mandavit. Datum Romae, ex Aedibus Sacrae Congregationis pro Gentium Evangelizatione seu de Propaganda Fide, die prima mensis Iulii anno Domini 1972.

AGNELLUS Card. Rossi, Praefectus

£B D. S. Lourdusamy, a Secretis Sacra Congregatio pro Gentium Evangelizatione 559

V ARCIS ARCHAMBAULT (SARBENSIS)

DECRETUM De mutatione nominis

Cum Exc.mus ac Rev.mus Dominus Henricus Veniat, Episcopus Arcis Archambault, proposuisset ut praesens denominatio suae dioecesis ita permutaretur ut deinde Sarhensis nuncuparetur, iuxta novum nomen civitatis vulgo Sarh ubi sedes episcopalis extat, Sacra haec Congre­ gatio pro Gentium Evangelizatione seu de Propaganda Fide, re mature perpensa auditoque favorabili voto Exc.mi ac Rev.mi Domini Marii Tagliaferri, Archiepiscopi titulo Formiani et Apostolici in Ciad Dele­ gati, optatis praelaudati Ordinarii inhaerendum esse censuit. Itaque eadem Sacra Congregatio, vigore facultatum sibi a SS.mo Domino Nostro Paulo Divina Providentia Papa VI concessarum, supra- memoratam propositionem adprobavit ac praesens ad rem Decretum confici iussit. Datum Romae, ex Aedibus Sacrae Congregationis pro Gentium Evangelizatione seu de Propaganda Fide, die 22 mensis augusti a. D. 1972.

£8 D. S. LOURDUSAMY, a Secretis

Titianus Scalzotto, Mai. Off.

VI BALD ULNOPOLITANAE - KALEMIENSIS-KIRUNGUENSIS

DECRETUM De mutatione nominis

Cum Exc.mus ac Rev.mus Dominus Ioseph Mulolwa, Episcopus Balduinopolitanus, proposuisset ut praesens denominatio suae dioe­ cesis ita permutaretur ut deinde Kalemiensis-Kirunguensis nuncupa­ ntur, iuxta novum nomen civitatis ubi sedes episcopalis extat, Sacra 560 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale haec Congregatio pro Gentium Evangelizatione seu de Propaganda Fide, re mature perpensa auditoque favorabili voto Exc.mi ac Rev.mi Domini Brunonis Torpigliani, Archiepiscopi titulo Mallianensis et Apo­ stolici in Zaire Nuntii, optatis praelaudati Ordinarii inhaerendum esse censuit. Itaque eadem Sacra Congregatio, vigore facultatum sibi a SS.mo Do­ mino Nostro Paulo Divina Providentia Papa VI concessarum, suprame- moratam propositionem adprobavit ac praesens ad rem Decretum confici et expediri iussit. Datum Romae, ex Aedibus Sacrae Congregationis pro Gentium Evan­ gelizatione seu de Propaganda Fide, die 22 mensis augusti a. D. 1972.

AGNELLUS Card. Rossi, Praefectus

© D. S. Lourdusamy, a Secretis

VII KANANGANAE - MUEKAENSIS

DECRETUM De mutatione finium

Quo facilius et efficacius aeternae dominici gregis saluti eiusque regi­ mini consuli possit, Exc.mi ac Rev.mi Ordinarii archidioecesis Kanan- ganae et dioecesis Muekaënsis novam eamque aptiorem inter easdem dioeceses finium definitionem nuper ab Apostolica Sede expostulaverunt. Quapropter, Sacrum hoc Consilium Christiano Nomini Propagando, praehabito favorabili voto Exc.mi ac Rev.mi Brunonis Torpigliani, Ar­ chiepiscopi titulo Mallianensis et Apostolici in Zaire Nuntii, ratum huiusmodi immutationes in bonum animarum cessuras, vigore specia­ lium facultatum sibi a SS.mo Domino Nostro Paulo Divina Providentia Papa VI tributarum, oblatas preces accipiendas esse censuit ac inter memoratas circumscriptiones ecclesiasticas hos, qui sequuntur, fines constituendos esse decernit : « Le diocèse de Mweka cédera à Parchidiocèse de Kananga la Mission de Dibinga (Bena-Tshiadi). Les limites entre ces deux circonscriptions ecclésiastiques seront dorénavant à ce sujet les suivantes : au Nord) la frontière entre les circonscriptions civiles de Mweka et de Demba, à Sacra Congregatio pro Cultu Divino 561 l'Est, la rivière Lombelo, au Sud, la rivière Lulua, à l'Ouest, la rivière Luele ». Sacrum hoc Consilium Christiano Nomini Propagando in perpetuam rei memoriam praesens Decretum confici iussit et expediri. Datum Eomae, ex Aedibus Sacrae Congregationis pro Gentium Evan­ gelizatione seu de Propaganda Fide, die 24 mensis augusti a. D. 1972.

AGNELLUS Card. Rossi, Praefectus

© D. S. Lourdusamy, a Secretis

SACRA CONGREGATIO PRO CULTU DIVINO

DECLARATIO DE CONCELEBRATIONE

In celebratione Missae « unusquisque ius habet et officium participa­ tionem suam afferendi diverso modo pro diversitate ordinis et muneris ... ita ut ex ipsa celebrationis ordinatione appareat Ecclesia in suis diversis ordinibus et ministeriis constituta »-1 Presbyteri, ob speciale sacra­ mentum Ordinis, munere sibi proprio in celebratione Missae funguntur cum ipsi, sive singulariter sive una simul cum aliis presbyteris, sacri­ ficium Christi actu sacramentali conficiunt et offerunt idemque per Communionem participant.2 Consentaneum ergo est ut sacerdotes Missam celebrent aut conce­ lebrent, quo plenius et modo sibi proprio Missam participent, nec tantum laicorum more communicent.3 Cum vero plures petitiones delatae sint de recta interpretatione

1 Institutio generalis Missalis Romani, n. 58. Cfr. Conc. Oec. Vat. II, Const. de sacra Liturgia, Sacrosanctum Concilium, n. 28: A.A.S. 56 (1964), p. 107. 2 Cfr. S. Congr. Rituum, Decr. generale Ecclesiae semper, 7 martii 1965: A.A.S. 57 (1965), pp. 410-411. 5 Cfr. S. Congr. Rituum, Instr, de cultu mysterii eucharistici, Eucharisticum myste­ rium, 25 maii 1967, n. 48: A.A.S. 59 (1967), p. 564.

36 - A. A. S. 562 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale

Institutionis generalis Missalis Romani (nn. 76, 158), Sacra Congre­ gatio pro Cultu Divino haec, quae sequuntur, declarat :

1. Capitulares atque sodales communitatum cuiusvis instituti per­ fectionis, qui officio in bonum pastorale fidelium celebrandi tenentur, Missam quoque conventualem vel (( communitatis » 4 eodem die conce­ lebrare possunt. Magni enim aestimanda est concelebratio eucharistiae in communitatibus. Concelebratio fraterna presbyterorum inter se5 atque totius communitatis vincula significat et firmat, quia in huius­ modi sacrificii celebratione, quam omnes conscie, actuose atque modo uniuscuiusque proprio participant, clarius apparet actio totius com­ munitatis atque praecipua habetur manifestatio Ecclesiae in unitate sacrificii et sacerdotii, in unica gratiarum actione circa unum altare.6

2. Qui in Missa principali occasione oblata visitationis pastoralis aut peculiaris coetus sacerdotum, v. gr. conventus de re pastorali, con­ gressus, peregrinationis, ad mentem n. 158 Institutionis generalis Missalis Romani concelebrat, Missam ad utilitatem fidelium iterum celebrare potest.

3. Haec tamen quae sequuntur servanda sunt :

a) Episcopi et Superiores competentes 7 sedulo curent, ut conce­ lebratio in communitatibus et in conventibus sacerdotum cum dignitate et vera pietate peragatur. Ad hunc finem et ad bonum spirituale plenius assequendum, concelebrantium libertati semper consulatur eorumque interior et exterior participatio foveatur per genuinam et integram celebrationis ordinationem iuxta normas Institutionis generalis Mis­ salis Romani, omnium Missae partium secundum propriam earum natu­ ram executionem,8 munerum et officiorum distinctionem, ad cantus et sacri silentii momentum attendendo.

4 Cfr. Institutio generalis Missalis Romani, n. 76.

5 Cfr; Conc. Oec. Vat. II, Const. dogm. de Ecclesia Lumen gentium, n. 28: A.A.S. 57 (1965), p. 53; Decr. de presbyterorum ministerio et vita Presbyterorum ordinis, n. 8: A.A.S. 58 (1966), pp. 1003-1005. 6 Cfr. S. Congr. Rituum, Decr. gen. Ecclesiae semper, 7 martii 1965: A.A.S. 57 (1965), pp. 410-412; Cfr. S. Congr. Rituum, Instr, de cultu mysterii eucharistici, Eucha­ risticum mysterium, 25 maii 1967, n. 47: A.A.S. 59 (1967), pp. 565-566. 7 Cfr. Institutio generalis Missalis Romani, n. 155. 8 Cfr. S. Congr. Rituum, Instr, de musica in sacra Liturgia , 5 martii 1S67, n. 6: A.A.S. 59 (1967), p. 302. Sacra Congregatio pro Cultu Divino 563

h) Sacerdotibus, qui in bonum pastorale fidelium celebrant et alteram Missam concelebrant, nullo titulo pro Missa concelebrata stipendium percipere licet. c) Quamvis concelebratio forma sit praeclara celebrationis eucha­ risticae in communitatibus habendae, ipsa quoque celebratio sine fide­ lium participatione (( manet tamen centrum totius Ecclesiae et veluti cor exsistentiae sacerdotalis ».9 Quapropter salva sit oportet cuique sacerdoti Missae singularis celebrandae facultas ; 10 ad quam libertatem fovendam omnia illa prae­ stentur, quoad tempus, locum, ministri auxilium et alia celebrationis adiuncta, quae hanc celebrationem facilem reddant. Hanc declarationem, collatis consiliis cum Sacris Congregationibus, ad quas res pertinet, apparatam, Summus Pontifex Paulus VI, die VII mensis augusti, anno MCMLXXII, ratam habuit et confirmavit atque publici iuris fieri iussit.

Ex aedibus Sacrae Congregationis pro Cultu Divino, die 7 mensis augusti anno 1972.

ARTURUS Card. TABERA, Praefectus

£g H. Bugnini, Archiep. tit. Diocletianen., a Secretis

9 Cfr. Synodus Episcoporum, De sacerdotio ministeriali, pars altera, n. 4: A.A.S. 63 (1971), p. 914. 10 S. Congr. Rituum, Instructio de cultu mysterii eucharistici, Eucharisticum myste­ rium, 25 maii 1967, n. 47: A.A.S. 59 (1967), pp. 565-566. 564 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale

SACRA CONGREGATIO PRO CAUSIS SANCTORUM

i IANUENSIS

Beatificationis et canonizationis Servae Dei Baptistae Vernazza, Monialis professae Ordinis Canonissarum Regularium S. Augustini Congregatio» nis Lateranensium.

SUPER DUBIO

An constet de virtutibus theologalibus Fide, Spe et Caritate cum in Deum tum in proximum, necnon de cardinalibus Prudentia, Iu­ stitia, Fortitudine et Temperantia, earumque adnexis, in gradu heroico, in casu et ad effectum de quo agitur.

Vita vestra abscondita est cum Christo in Deo (Col. 3, 3) : his verbis Paulus Apostolus condicionem eius declarat, qui fide penitus imbutus, mysterium paschale accipit, quo ut membrum cum corpore vel ut palmes cum vite coniungitur; quo quidem mysterio efficitur, ut, cum ei benigne datum sit adoptionis dono frui, vitam ipsam divinam par­ ticipando vivat, atque adeo verba eiusdem Apostoli possit iterare : Vivo autem iam non ego, vivit vero in me Christus (Gal. 2, 20). Homi­ nes, qui peculiari munere divino pulchritudine fidei, qua haec co­ niunctio cum Christo suscitato creditur, alliciuntur, mundo quasi mortui sunt in hac ipsa vita terrestri, sive sensibili, sive affectiva sive intellectuali. Ii profecto ea omnia sponte abiciunt, quae mundus ma­ gni aestimat, neque solum non exquirunt sed etiam contemnunt ea, quae saeculum sola bona esse arbitratur. Quod eo consilio faciunt, ut intimam cum Christo necessitudinem magis in dies ineant atque in huiusmodi secreto soli Patri innotescant, a quo ut praemium vitae, absconditae quidem sed non inertis, exspectant gaudia sanctissima amoris eius divini. Baptista Vernazza in colloquiis suis atque scriptis saepe hanc refert Apostoli doctrinam; sed tota eius vita, etiam quatenus exterius agebatur, admirabile fuit exemplum modi illius moriendi mundo et Sacra Congregatio pro Causis Sanctorum 565 nobismet ipsis atque exsequendi actionem nostram vitalem, dum Chri­ sto in Deo coniungimur. Thomasina, — ita Serva Dei appellabatur antequam in Monaste­ rium se abderet, ubi nomen Baptistae ei inditum — Genuae nata est mense Martio vel Aprili anno 1497 ab Hectore Vernazza, notario et cancellario Rei publicae. Salutaribus aquis ablutae matrina fuit S. Ca­ tharina Fieschi Adorno, quam pater quasi filius spiritualis studioso animo observabat. Hic eo inclaruit, quod hospitia condidit pro aegro­ tis, qui sanari non poterant, et instituta excipiendis puellis, quae auxiliis enrisque indigebant, idque Genuae et aliis locis. Maxime vero dignus fuit admiratione, quod populi mores, quod attinet sive ad religionem sive ad rem socialem, sollicite emendare nitebatur ; quod peragebat navitate apostolica, a strepitu aliena, cui incumbebat in (( Societate a Divino Amore », quam Genuae condiderat atque Romam deinde, Neapolim, Venetias propagavit. Haec incepta, quibus refor­ matio erat proposita et quae urbes frequentiores maiorisque momenti pervagabantur, conferebant ad fidem saeculo xv in Italia vividam servandam. Sub patris ductu Thomasina teneros vitae annos innocenter transegit. Caelesti gratia praeventa, ardere coepit desiderio Deo se devovendi ; ac, vix tredecim annos nata, postquam repugnationem quorundam propin- quorum matris, paulo ante mortuae, superavit, nomen dedit monasterio S. Mariae a Gratiis, Canonissarum Regularium Lateranensium, ea mente, ut, quemadmodum ipsa scripsit, « sine macula » Deo adhae- reret. Verumtamen, cum esset proclivis ad amandum et redamaretur cum benevolentia et amicitia a cunctis sororibus, religiosa adulescens inde quandam cepit oblectationem. Tunc, ponderans hunc sensum amicitiae, naturalem et honestum, pro amplitudine propositi sui Deum amandi sine admixtione creaturarum et se abnegandi parvis quidem sed continuis paenitentiae exercitiis, animum suum fortissime abstra- xit ab huiusmodi oblectamentis lieitis ; ac tandem, virgo cum esset un­ deviginti annorum, gratiam, quam tam flagranter exoptaverat, a Deo est consecuta : etenim ex illa aetate, in omni actione vitali nihil aliud quaerebat quam Deum, nulla alia re delectabatur nisi eius amore. Affirmari licet conversationem eius claustralem per 77 annos fuisse unam seriem actuum cultus divini. Praeter horas, secundum monasterii obser­ vantiam orationi destinatas, Serva Dei tempus ab officiis vacuum aut in adoratione privata Sanctissimi Eucharistiae Sacramenti aut in lectione, cum meditatione sociata, Sacrae Scripturae et Sanctorum Ecclesiae Pa- 566 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale trum insumebat. Cum esset circiter quadraginta annos nata, haec virgo sapiens impulsionem quandam interiorem persensit, qua move- batur, ut de quodam argumento scriberet, quod plerumque ex meditatione loci alicuius Sacrae Scripturae menti eius occurrebat. Quapropter, non sine aerumna, ei pertractandae erant imperscrutabiles veritates fidei aut altissima mysteria illius coniunctionis, qua anima cum Deo per amorem unitur; notionibus usae intellectus sui, terminis satis circum - scripti, mysteria illa significanda erant verbis imparibus, cum litterarum ac disciplinae theologicae rudimenta tantum didicisset. Initio huic scri­ bendi operi interdum se dabat, sed postremis vitae annis, cum quovis re­ gendi ofiicio esset soluta, id summa industria faciebat ; qua de causa affir­ mari licet eam, quasi apem impigram, a choro ad mensam scriptoriam transisse et versa vice. Haec eius scripta vim salutarem habebant ad omnes ac quidem modo continuo et universali ; siquidem eiusdem « Opera Spiritualia » post mortem ipsius pluries edita, statim divendita sunt (Venetiis-Vero­ nae, 1588-1602 ; Bononiae, 1636 ; Genuae, 1754-1755) : propter haec opera, vernáculo sermone insignia, Baptista Vernazza ut magistra iis aucto­ ribus Italicis saeculi xvi accensetur, qui de doctrina spirituali scrip­ serunt. Sed, patris exemplum secuta, magnanimiter etiam in bonum proximi se impendit : fuit enim ab anno 1527 usque ad annum 1537 magistra novitiarum, religiosas instituens, sanctimonia vitae conspi­ cuas; ab anno 1537 usque ad 1544 administratricèm monasterii egit; eodem anno vicaria est electa atque anno 1547 priorissa, quod munus usque ad 1553 gessit; cum iam esset octogenaria, onus regiminis ut priorissae ei in triennium 1577-1580, quamvis lacrimabunda obnitere­ tur, est impositum. Etiamsi a regendi munere vacaret, nihilominus propter prudentiam alios moderandi, consilium, patientiam, scientiam ab omnibus expetebatur habebaturque monasterii ductrix et magistra. Inexhaustae caritatis suae beneficiis etiam cives Baptista locuple­ tavit; ad crates eos excipiebat, consiliis suis ac praesertim precibus eos confortans, utpote quae magis pro aliis quam pro se orare consue- visset. Inter eos, qui eam adierunt, non pauci genere ac virtute erant conspicui, veluti homines e gente Spinola, Doria, Centurione, Lomel- lini. Quin immo externos moderabatur et confirmabat per epistulas, bona spe repletas, eo quod ad amorem Dei legentes continenter instan­ terque adhortabatur. Satis est memorare litterarum commercium, quod Servae Dei fuit cum S. Andrea Avellino, quem ad pergendum apostola­ tum actuosum permovit, et cum Sororibus Augustinianis urbis Iriae ¡Sacra Congregatio pro Causis Sanctorum 567

(vulgo ((Voghera» appellatae), et cum Canonicis Regularibus Placen­ tiae alibique degentibus. Servae Dei vires postremis quinque vitae annis ita imminuebantur, ut pedibus constare iam non posset; nihilominus, qua erat instituti religiosi observantia, aliarum bracchiis fultam iussit se in chorum por- tari ne umquam Liturgiae eucharisticae et horarum deesset. Cum ex­ tremis mensibus pluribus aegritudinibus vexaretur, omnem cruciatum vultu hilari toleravit. Vitae termino impendente, de Deo solum cogita­ vit et nihil aliud est locuta nisi quod ad excitandum amorem Dei perti­ neret, verba e Sacra Scriptura depromens. Maxima cum pietate Sacra­ menta animam agentium suscepit, ad preces sacri ritus ipsa respon­ dens. Usque ad vitae exitum plane compos sui, singulis salutares adhi­ buit hortationes. Denique, quasi revelans mysterium paschale diuturnae vitae suae, quam Christo intime iuncta transegerat, haec verba Iesu Domini iteravit : Exivi a Patre et reni in mundum, iterum relinquo mundum et vado ad Patrem (Io. 16, 28) ; deinde tota in Deum intenta obticuit atque non ita multo post, vespere diei 9 mensis Maii a. 1587, animam placidissime exspiravit. Spiritualis velut imago Baptistae Vernazza caritate in Deum ut nota peculiari est insignis : cum colloquia serit cum monialibus vel ad crates cum iis, qui eam invisebant, sermo non est de alio quam de Deo ; quod quidem tam sponte facit et modo paene naturali, ut non solum non fastidium ingerat sed circum se spiritualem quandam auram dif­ fundat, qua omnes cum ipsa agentes accenduntur et illuminantur eorumque animi pace serena et gaudio iucundantur. Cum aliquem sola­ tur, qui dubitatione vel scrupulo cruciatur, eum monet, ne sollicita perscrutatione propriae conscientiae angatur, sed ut sordidos <( pannos )) omnium peccatorum in ignem puriflcantem amoris miserentis Dei iniciat. Cum vero alicui scribit, eius mentem et cor ad Deum elevat, et argumen­ tum pertractat irradiante luce amoris divini. Cum adulescentem aliquem hortatur, ut vocationi obsequatur, cui propinqui renituntur, legitimo amori terrestri immensa gaudia opponit, quae ex amore Iesu Christi animo obveniunt. Caritatis eius erga proximos proprium est de eiusmodi necessitudine ratione supernaturali aestimare, ita ut illa fiat universalis atque humanos sensus, quos vitae vicissitudines excitant, prorsus egrediatur. Animadvertendum quoque est hanc virginem vigilem studium cultui et amori Dei se devovendi putavisse officium, quo plane astringeretur, adeo ut omnem alium affectum, qui inde ipsam abstraheret, prorsus de- 568 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale trectaret. Persuasum enim habebat se ut monialem, in monasterii clau­ stro inclusam, cunctos christianos modo ecclesiali repraesentare; qui quidem, externis occupationibus distentí, peragere non possent id, quod continenter ipsis esset faciendum, id est Deum laudare, benedicere, amare. Itaque haec mulier, doctrina suo et exemplo, universos Eccle­ siae filios monet de iuribus Dei, a quo horum temporum inclinatio ad saeculum se accommodandi, seu « saecularizatio », eos disiungere ni­ titur. Huius etiam aetatis christianos illa docet ascesim vere efficacem et sanctificatricem, quam omnes possint exercere, in eo positam esse, ut quis ex toto corde Deum amet, devitans quidquid ab Eo possit ipsum separare. Hoc autem munus ecclesiale, quod Baptista Vernazza tanti faciebat, id est vitam uni contemplationi et amori Dei deditam, Concilium Vatica­ num Secundum egregie confirmavit; quod necessitatem apostolatus actuosi omnino agnovit quidem, tamen amplissimum etiam locum praedicavit, quem ii in Ecclesia obtinerent, qui in religioso statu tantum Deo et orationi sine intermissione vacarent : hi enim Ec­ clesiae decus exstant et caelestium scatebra gratiarum iidemque po­ pulum Dei sanctitatis uberrimis fructibus collustrant atque exemplo movent (Decr. Perfectae caritatis, 7). Sanctitatis fama, magna et late pervagata, qua Serva Dei, dum viveret, fruebatur (ipsa enim illorum temporum imperatrix et S. Andreas Avellino eam inviserunt; S. Carolus Borromaeus eam adire statuerat, sed fuit morte interceptus), statim post obitum eius vehementius erupit, quasi signum illius gloriae, quae secundum Apostolum Paulum apud Christum, mortis victorem, iis tribuitur, quorum vita abscondita erat in Deo (cfr. Col. 3, 4). Tantus enim fuit concursus civium Genuensium, Famulae Dei honorem adhibere cupientium, ut funus in octo dies esset differendum. Quae sanctitatis fama aucta est etiam magisque pervulgata editione « Operum » ipsius. Qua de causa paulo post vitae eius res memorabiles et facta collecta sunt eo consilio, ut Beatificationis pro­ cessus posset institui. Propter peculiaria adiuncta processus ordinarii coepti sunt anno 1634 et Causae introductio ab Urbano Pp. VIII die 8 mensis Aprilis anno 1639 obsignata. Verumtamen ob rationes externas Processus Apo­ stolici instructio est valde retardata itemque totius actionis continuatio. Denique, postquam omnia acta Processuum et cuncta documenta, sive iudiciaria sive historica, ad Causam attinentia, sunt debite in unum congesta, « Positio » Sacrae Rituum Congregationi, ut olim appella- Sacra Congregatio pro Causis Sanctorum 569 batur, exhibita est, ut de gradu heroico virtutum disceptaretur. Quod quidem factum est die 7 mensis Decembris anno 1971 in peculiari Coetu Sacrae Congregationis pro Causis Sanctorum. Cum idem Coetus pecu­ liaris rei favisset, Congregatio Plenaria Patrum Cardinalium, prae­ dicti Sacri Dicasterii Membrorum, convocata est die 21 Martii anno 1972 in Aedibus Vaticanis : omnes autem circa dubium propositum sin­ gulatim sententiam dixerunt, Causae Relatore seu Ponente Silvio Car­ dinali Oddi. Facta postmodum de praedictis omnibus Summo Pontifici relatione per infra scriptum Cardinalem in Audientia diei 4 Maii huius anni eidem concessa, Sanctitas Sua sententiam Sacrae Congregationis pro Causis Sanctorum ratam habuit et confirmavit et decretum super heroicis virtutibus Servae Dei apparari mandavit. Quod cum factum esset, idem Summus Pontifex, accitis subscripto Cardinali Praefecto necnon Silvio Cardinali Oddi, Causae Ponente, meque Antistite a secretis aliisque vocari solitis, iisque adstantibus, sol­ lemniter edixit : Constare de virtutibus theologalibus Fide, Spe et Cari­ tate cum in Deum tum in proximum, necnon de cardinalibus Prudentia, Iustitia, Fortitudine et Temperantia, earumque adnexis, in gradu heroico, Venerabilis Servae Dei Baptistae Vernazza, monialis professae Congregationis Lateranensis Ordinis Canonissarum Regularium S. Au­ gustini, in casu et ad effectum de quo agitur. Hoc autem Decretum publici iuris fieri et in acta huius Sacrae Congregationis referri iussit. Datum Romae, die 22 Iunii a. D. 1972.

PAULUS Card. BERTOLI, Praefectus

L. © S.

Ferdinandus Antonelli, Archiep. tit. Idicren., a Secretis 570 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale

II MONTIS PESSULANI

Beatificationis et canonizationis Servi Dei Ioannis Gailhac, Sacerdotis, Fundatoris Instituti Sororum a Sacro Corde Mariae.

SUPER DUBIO

An constet de virtutibus theologalibus Fide, Spe et Caritate cum in Deum tum in proximum, necnon de cardinalibus Prudentia, Iustitia, Fortitudine et Temperantia, earumque adnexis, in gradu heroico, in casu et ad effectum de quo agitur.

Deus ita operatur in animabus eorum quos diligit, ut opus perfi­ ciant quod in terris faciendum iis commisit. Quorum igitur gloria lausque haec est, ut divino consilio respondeant per spectatam virtutum exercitationem. Haec autem res mire illustratur etiam vita et operibus sacerdotis Ioannis Gailhac. Natus est ille Bitteris intra fines dioeceseos Montis Pessulani in Gallia die 13 mensis Novembris anno 1802 atque postridie Baptismate sacro renatus. Erat quidem maximus natu septem filiorum quos Anto­ nius Iosephus Gailhac agricola et Ioanna Elisabeth Crouzillac, raris­ simi exempli materfamilias, genuerant. Septennis puer summo mane etiam hieme templum sacrum petebat ut Missarum Sacrificio inser­ viret, ac vestes parvis pauperibus dividere saepius est visus. A parocho suo admonitus ut secum ipse deliberaret de capessendo aliquando sacerdotio, animi pendebat veritus ut dignus esset qui altari Dei appropinquaret. At opportuna demum occasio capiendi certi con­ silii data est cum videlicet apud patruum in urbe Tolosae medicamen- tarium sex menses commoraretur ut eius addisceret artem ; quo quidem tempore probe intellexit se ad munera sacra a Deo vocari. Hoc deinde in proposito a parocho confirmatus, anno 1818 dioecesanum intravit Seminarium Maius, seque ad presbyteratus ordinem suscipiendum magno animo et studiis et pietate paravit. Ibi vero tanto erat in honore et numero, ut moderatorum iussu vix subdiaconus munus philosophiae tradendae sacrorum alumnis expleret. Sacerdoti initiato die 23 mensis Septembris a. 1826, ut soli Deo famularetur, statim ipsi ofiicium de­ mandatum est theologiae docendae, quod duos annos gessit. Reseravit tunc sui ingenii integritatem suaeque maturitatis et moderationis ex- Sacra Congregatio pro Causis Sanctorum 571

cellentiam. Verumtamen contra usitatum eo tempore morem recusabat laico parere regimini, quod Seminariorum magistros quattuor illos arti­ culos gallicanos docere ac profiteri per iusiurandum cogebat ; etenim arti­ culos eos Apostolicae Sedis iuribus nimis contrarios putabat. In urbe autem episcopali pulchrum emetiri potuerat vitae curriculum omnesque adipisci honores Famulus Dei, sed multis iam ante annis se a Deo destinari sen tiebat ad egenorum et afflictorum ministerium, eorum scilicet quos homines despiciunt et velut fastidiosos et molestos in societatis limites extremos relegant. Porro faustus quidam eventus viam ei aperuit quam persequi omni contentione cupiebat. Nam scho­ lasticis feriis a. 1828 Famulus Dei partes aegrotantis Curionis valetu- dinarii Bitterensis libenter sustinebat; et, ubi idem curio suo se abdi­ cavit officio, protinus officium illud demisse sibi expetivit. Interroganti autem episcopo quid ibidem agere vellet, respondit se paradisum assequi studere. Die igitur 12 Septembris eiusdem anni curae Servi Dei valetu- dinarium Bitterense est commendatum ; in quam ipse ita ad annum usque 1848 sub signo : Au Bon Dieu sans réserve et sans partage, incubuit ut versatissimum exercitatissimumque se praebuerit in condendis ope­ ribus de quibus infra est sermo. Viginti igitur per annos Ioannes Gailhac caritatis divitias, quibus abunde ipse affluebat, in salutem ac levationem infirmorum effundebat et omni genere abnegationis utebatur praesertim vero a. 1832 Bitteris chólerica grassante lue, cum vere se herois instar gessit. Praeterea quid­ quid ei supererat temporis in studium conferebat et precationem et sacras contiones necnon in augmentum pietatis animarum, quas ad virtutem mirabiliter perducebat. Quapropter magna erat auctoritate etiam apud Congregationum religiosarum sodales et moderatores. In valetudinario autem, ubi invigilabat aegrotis, binam deprehendit plagam, quae cor eius sacerdotale acriore prae ceteris pungebat dolore, mulierum nempe et puellarum, quae egestate pressae perdi­ tionis viam ingressae erant, necnon puerorum derelictorum et orpha­ norum. Quorum proinde miserrimae condicioni succurrere totus eniti et laborare constituit. Episcopo igitur annuente neque ullis difficultatibus eum impe­ dientibus sive a familia sive a clero, Famulus Dei anno 1834 Refu­ gium a Bono Pastore nuncupatum aperuit quod lapsis mulieribus victum, occupationem atque religiosam curam provideret. Eius apo­ stolatus in hac regione adeo fuit salutaris et fructuosus ut, aliquae sodales ad meliorem frugem conversae religiosam vitam amplexatae 572 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale sint in ipsa Congregatione Sororum Oblatarum ab eodem Servo Dei anno 1851 fundata. Excipiendis vero puellis, orphanis aut derelictis, domum pupillarem anno 1834 instituit. Utrique huic operi, quod plus propria diligebat anima, suas tenues opes aliorumque benefactorum facultates atque ipsius municipii Bitterensis adiumenta submini- s trahat. Quo autem melius inceptis suis consuleret a. 1848 officium Curio- nis valetudinarii deposuit, ut totis viribus fundando Instituto Soro­ rum a Sacro Corde Mariae Virginis Immaculatae sese dederet. Quod Institutum episcopus dioecesanus die 8 Aprilis a. 1850 probavit, eodem­ que tempore implicite Congregationem quoque Sacerdotum et Fratrum Missionariorum a Bono Pastore agnovit. Cum harum Congregationum institutione Famulus Dei opportunum duxit novum dare ordinem operibus a se excitatis. Anno 1850 hospitium pro puellis inauguravit et, Refugio clauso, anno 1851 novam domum pupillarem duabus partibus constantem, altera quidem vocata a Pre- servatione pro adulescentulis, altera vero a Providentia appellata pro puellulis. Anno denique 1853 orphanotrophinm pueris excipiendis edu- candisque apud Baissan-le-Baut prope Bitteras fundavit. Congregatio autem Sororum, cui omnia instituta pro feminis concre­ didit, suam operam statim explicare coepit; altera vero Sacerdotum et Fratrum a Bono Pastore legibus instrui et temperari potuit die demum 3 Novembris anno 1862, impetrata scilicet ultima Ordinarii approba­ tione. Ea autem varias ob causas a. 1887 dispersa atque a. 1912 post novissimi sodalis mortem exstincta est. Ad natalis loci spiritualibus necessitatibus occurrendum, quae illi videbantur a Deo ipso denotatae, Servus Dei difficultates quasdam maximas supervadere debebat. Consolatione hinc leniebatur Ob velocem sui Instituti a Sacro Corde Mariae propagationem, dolore vero inde afficiebatur quod Societatem Sacerdotum et Fratrum Missionalium una cum colonia agricola interire conspiceret. Ab anno 1834 ad annum usque 1886 plerique omni ex parte consiliis Servi Dei acerrime obstiterunt; quibus in adiunctis, nisi heroicas exercuisset virtutes, ab inceptis suis apostolicis destitisset. Atqui spretis difficultatibus rebusque cunctis adversis, opus Dei pro­ secutus est et feliciter ad effectum perduxit. Omne studium et curam -, ultimis praesertim vitae suae annis, in egregie informandas Christo sacratas iuvenes easque innumeras impendit. Quo factum est ut earum Congregatio firmiter stabilietur et ab Apostolica Sede approbata late Sacra Congregatio pro Causis Sanctorum 573 diffunderetur, ita ut nunc disseminata per totum ferme terrarum orbem, Ecclesiae salutares fructus importet, praesertim adulescentulis insti­ tuendis atque christiana doctrina informandis, Ingravescente aetate et laboribus fractus experiri coepit omne genus incommoda. Cum autem officio satisfecisset condendi confirmandique sui Instituti, nihil ei restitit nisi ut opus suum documento cumularet pientissimae mortis. Re quidem vera, quamquam doloribus corporibus vexabatur, laetus iterabat verba : Voluntas fiat Dei. Die tandem 25 mensis Ianuarii anno 1890 extremis Ecclesiae sacramentis propriique episcopi benedictione refectus Servus Dei de vita decessit in festo Sacri Cordis Mariae, et sanctum sacerdotem mortuum esse proclamavit turba. Nuntius et sensus ex vita Servi Dei eiusque operibus collectus amo­ ris quidem est in Deum Invisibilem, qui agit per amorem in proximos visibiles, praesertim pauperes et quos mundus ex materiali et morali eorum condicione reiecit. Haec est via quam secutus est hic Famulus Dei ut regnum caelorum ingrederetur. Sanctitatis fama post eius obitum non defervente eaque supernis si­ gnis confirmata, factum est ut Causa de Beatorum Caelitum honoribus eidem tribuendis agi coepta sit. Post igitur processus ordinaria aucto­ ritate in Curia ecclesiastica Montis Pessulani ac, per rogatoriam, in ipsa Urbe ab anno 1949 ad annum 1951 instructus, atque edito decreto super scriptis eidem tributis die 22 mensis Maii a. 1952, Pius Papa XII commissionem introductionis Causae die 26 mensi Iulii a. 1953 obsi- gnavit. Deinde, eadem in Curia Montis Pessulani apostolici processus adornati sunt super virtutibus in specie; de omnium harum inquisitio­ num iuridica validitate latum est decretum die 22 mensis Iulii anno 1956. Cum autem processus tam ordinaria quam apostolica potestate con­ structi fuerint post dimidium ab obitu Servi Dei saeculum, ad proba­ tiones omnino plenas, prouti ius exigit, reddendas, necesse fuit ut Sectio Historica Sacrae Rituum Congregationis, ut olim appellabatur, am­ plissimam concinnaret Inquisitionem super documentis vitam, apo­ stolicam actuositatem ac virtutes Servi Dei respicientibus. Servatis itaque omnibus de iure servandis, quaestio est agitata super virtutibus theologalibus et cardinalibus earumque adnexis prae­ dicti Servi Dei, et quidem primum in Congressu Peculiari die 26 men­ sis Octobris anno 1971 habito, et deinde, in Congregatione Plenaria ad Vaticanum celebrata die 18 mensis Ianuarii huius anni, Rev.mo Car­ dinali Carolo Confalonieri Ponente seu Relatore. Et Patres Cardinales, Sacrae Congregationi pro Causis Sanctorum praepositi, cuncti unanimi Ì •i

574 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale

consensu affirmando responderunt Faniulum Dei heroum in modum coluisse omnes christianas virtutes. De hisce omnibus Summo Pontifici Paulo VI subscriptas Cardinalis fecit relationem die 4 mensis Maii hoc eodem anno; et Sanctitas Sua affirmativam sententiam Patrum Cardinalium ratam habuit et confir­ mavit, iubens decretum hac de re apparari. Quod cum factum esset, hodierna die Summus idem Pontifex infra­ scriptum Cardinalem Praefectum necnon Rev.mum Cardinalem Caro­ lum Gonfalonieri, Causae Ponentem, meque a secretis ceterosque vocari solitos, ad se accivit, iisque adstantibus praesens Decretum promulgavit edicens : Constare de virtutibus theologalibus Fide, Spe et Caritate cum in Deum tum in proximum, necnon de cardinalibus Prudentia, Iustitia, Temperantia et Fortitudine earumque adnexis Servi Dei Ioannis Gailhac, in gradu heroico, in casu et ad effectum de quo agitur. Hoc autem Decretum publici iuris fieri et in acta Sacrae Congre­ gationis pro Causis Sanctorum referri mandavit. Datum Romae, die 22 Iunii a. D. 1972.

PAULUS Card. BERTOLI, Praefectus L. $ S. £B Ferdinandus Antonelli, Archiep. tit. Idicren., a Secretis

III NEAPOLITANA

Beatificationis et canonizationis Servi Dei Ioannis Baptistae Jossa, Viri laici.

SUPER DUBIO

An constet de virtutibus theologalibus Fide, Spe et Caritate cum in Deum tum in proximum, necnon de cardinalibus Prudentia, Iustitia, Fortitudine et Temperantia, earumque adnexis, in gradu heroico, in casu et ad effectum de quo agitur.

« Maximum mandatum in lege est diligere Deum ex toto corde et proximum suum sicut seipsum (cf. Mt. 22, 37-40). Hoc vero mandatum caritatis erga proximum Christus proprium fecit novaque significa­ tione ditavit, dum seipsum idem ac fratres tamquam obiectum carita­ tis esse voluit, dicens : " quamdiu fecistis uni ex his fratribus meis Sacra Congregatio pro Causis Sanctorum 575

minimis, mihi fecistis" (Mt. 25, 40). Ipse enim assumendo naturam humanam, totum genus humanum supernaturali quadam solidaritate in familiam sibi colligavit, et ut signum suorum discipulorum consti­ tuit caritatem ... Quapropter misericordia erga egenos et infirmos at­ que sic dicta opera caritativa et mutui auxilii ad sublevandas omní­ modas necessitates humanas, praecipuo in honore habentur ab Eccle­ sia » (Apostolicam Actuositatem, 8). Quae Concilium Vaticanum II de ratione finibusque apostolatus laicorum opportune recolit, testimonio illustrantur Ioannis Baptistae Jossa, viri laici, qui totam vitae institutionem in operibus posuit mise­ ricordiae exercendis, quae sane eius animae ascensiones fuerunt quibus ad evangelicae perfectionis apicem perveniret. Is mense Ianuario anno 1767 Neapoli primam aspexit lucem, atque die 21 eiusdem mensis baptismalibus aquis ablutus nomen Ioannem Baptistam accepit. Inter domesticos parietes religiose institutus, mature in adversis divino consilio se conformare didicit. Circiter annum 1780,, decimum tertium aetatis annum agens, orbatus patre, qui custodis seu ianitoris officio apud Tribunal Sacri Regis Consilii fungebatur, eidem benevolentia Tribunalis praesidis successit. Quo in explendo munere tam egregie se gessit tantamque meritus est aestimationem, ut officii socii Ioanni commiserint administranda omnia lucra, quorum deposi- tarium constituerunt. Praesidem, Oficiales et aequales adeo veritus est,, ut non solum a quoquam reprehendí unquam potuerit, sed potius maxi­ mam omnium benevolentiam sibi conciliaverit et sodalium obiurgatio­ nes, quae aliquando per lusum fiebant, patienter sustinuerit. Anno 1799 politicarum eversionum causa, quae mores Neapolitani Regni turbaverunt, inductis novis legibus, quae Ecclesiae libertati et iuribus adversari videbantur, quaeque omnibus publicis officialibus iusiurandum de earum legum fideli observantia imponebant, Ioannes protinus custodis seu ianitoris se abdicavit munere. Sanctioris deinde vitae rationi anhelans, ab anno 1799 ad mortem usque, relicta quoque apud germanos fratres cohabitatione, Divinae Pro­ videntiae se totum commisit. Hoc altero vitae tempore virtutes Famuli Dei magis magisque enituerunt. Integram fidem, solidam spem, since­ ram caritatem virtute Spiritus Sancti in dies corroboravit assiduas ora­ tiones diu noctuque fundendo, frequentando tum Missae sacrificium tum adorationem, et cotidie Eucharistiam sumendo. Id agebat etiam tenerri­ ma pietate erga Deiparam Virginem, quam per singulos dies honorabat sacri Rosarii recitatione sive privatim sive cum infirmis; diuturna ac 576 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale vigilanti voluntate vitandi etiam venialem mandatorum transgressio­ nem, spem assequendi Paradisum aiens, unice confisus in Dei miseri­ cordia meritisque Passionis D. N. Iesu Christi; studio adipiscendi christianam perfectionem prudenti moderamine usus Sancti Francisci Xaverii Bianchi. Genuinam autem Ioannis Baptistae Jossa perfectionem effingit asceticum principium Ioannis Papae XXIII rec. mem. : « Exercitatione trium virtutum theologalium et quattuor cardinalium, adaucto quat­ tuordecim operum misericordiae exercitio, quae fundamentum christia­ nae humanitatis constituunt, pervenitur ad eminentem perfectionis gradum qua quisque Christo fit conformis » (Discorsi, messaggi, col­ loqui del S. Padre Giovanni XXIII, vol. II, Città del Vaticano 1961, p. 588). Ee quidem vera fuit Famulus Dei indefessus tam in spiritualibus quam in corporalibus misericordiae operibus exercendis. Quamvis humi­ litatis causa se ineptum constanter reputaret ad spiritualia misericor­ diae opera praestanda, ad quae et sacerdotes et quos magis idoneos censeret hortabatur, tamen oblata sibi occasione numquam destitit igno­ rantes docere, consilia dubitantibus dare, afflictos solari, peccatores cor­ ripere, parcere inimicis, molestos patientissime tolerare ac praesertim omnes a peccati occasionibus amovere. Sollicite vero sibi servavit corporalia misericordiae opera onus exer­ cendi. Assidue per tuguria discursabat ut aegrotis necessaria ad susten­ tationem offerret remedia et ad promiscuam cohabitationem vitandam. Derelictis, puellis periclitantibus, orphanis eleemosynas, quas ipse labo­ riose emendicabat, distribuit. Domicilium suum in nosocomiis elegit et collocavit ut noctu praesto esset ad serviendum aegrotis. In carceribus detentos visitabat eorumque aerumnis occurrit tum vestibus cum oppor­ tunis eleemosynis. Anxius quoque auxilium praestabat operibus cari­ tatis senibus aliisque indigentibus. Díceres totam Servi Dei vitam nihil aliud fuisse nisi constans heroicae misericordiae exercitium erga cuius­ cumque generis miseros. Diuturnis paenitentiis fractus ac simul acerrimo cruciatus morbo, quem mira patientia et firma fortitudine iugiter toleravit, pauperibus, quos uti fratres dilexerat, etiam lectulum in quo ipse moriturus iacebat, donavit. Cupiens dissolvi et esse cum Christo, postrema Sacramenta pientis- sime suscepit atque, die 4 Iulii anno 1828, aetatis suae sexagesimo primo, caducam hanc vitam cum aeterna commutavit. Relicta singulari sanctitudinis fama, ob quam a Sancto Francisco Xaverio Bianchi sanctus iam vivens appellatus fuit, Actores Causae Sacra Congregatio pro Causis Sanctorum 577 citius statuerunt Dei Famulo caelitum honores ab Apostolica Sede impe­ trare. Iuridicae igitur ordinaria auctoritate inquisitiones super eadem sanctitatis fama instructae fuere Romamque ad S. Rituum Congrega­ tionem transmissae. Servatis omnibus de iure servandis, Pius Papa IX commissionem introductionis causae die 21 Aprilis anno 1853 obsignavit. De obtempe- ratione legibus praestita Urbani VIII cultum Servorum Dei prohiben­ tibus actum fuit per decretum diei 8 Februarii a. 1855. Confectis deinde apostolicis processibus aa. 1857-1868 super virtutibus in specie, editoque decreto super processuum validitate anno 1877, iam ab elapso saeculo omnia ad Causae prosecutionem in promptu habebantur ; sed ob extrín­ secas rationes Causa ad novissimos usque annos siluit. Novo demum Summario confecto apparataque Positione super vir­ tutibus, habita est, primum in Congressu Peculiari diei 12 Octobris a. 1971, deinde in plenario Coetu ad Vaticanum coadunato die 8 Fe­ bruarii anni huius 1972, Causae Ponente Rev.mo Cardinali Silvio Oddi, disceptatio super dubio : An constet de virtutibus theologalibus fide, spe et caritate cum in Deum tum in proximum, necnon de cardinalibus prudentia, iustitia, temperantia et fortitudine, earumque adnexis, in gradu heroico, in casu et ad effectum de quo agitur. Et Patres Cardi­ nales, huic Congregationi praepositi, omnes affirmativum tulerunt suf­ fragium. Facta postmodum, die 4 mensis Maii hoc anno, Summo Pon­ tifici Paulo VI per infrascriptum Cardinalem relatione, hic sententiam eorundem Cardinalium ratam habuit et confirmavit iussitque decretum super heroicis virtutibus Servi Dei concinnari. Quod cum factum esset, Summus idem Pontifex hoc die subscriptum Cardinalem Praefectum necnon Rev.mum Cardinalem Silvium Oddi, Causae Ponentem seu Relatorem, meque a secretis Congregationis cete­ rosque vocari solitos ad Se accivit, iisque adstantibus sollemniter edixit : Constare de virtutibus theologalibus Fide, Spe et Caritate cum in Deum tum in proximum, necnon de cardinalibus Prudentia, Iustitia, Fortitudine et Temperantia, earumque adnexis, in gradu heroico, Servi Dei Ioannis Baptistae Jossa, in casu et ad effectum de quo agitur. Hoc autem Decretum publici iuris fieri et in acta huius Congrega­ tionis referri mandavit. Datum Romae, die 22 Iunii a. D. 1972.

PAULUS Card. BERTOLI, Praefectus

L- © S. £g Ferdinandus Antonelli, Archiep. tit. Idicren., a Secretis

37 - A. A. S. 578 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale

IV PORTUS LUDOVICI SEU EBROICENSIS

Beatificationis et canonizationis Servi Dei Iacobi Desiderati Laval, Sacer­ dotis missionarii Congregationis S. Spiritus et Immaculati Cordis Mariae.

SUPER DUBIO

An constet de virtutibus theologalibus Fide, Spe et Caritate cum in Deum tum in proximum, necnon de cardinalibus Prudentia, Iustitia, Fortitudine et Temperantia, earumque adnexis, in gradu heroico, in casu et ad effectum de quo agitur.

Salvator noster misericors secundum suam promissionem semper adest Ecclesiae usque ad saeculi consummationem (cfr. Mt. 28, 20), divinumque ei adfert auxilium quo providet et efficit, ut suis apte tem­ poribus viri sanctitate conspicui exoriantur, qui ut novi Apostoli euntes in universum mundum Evangelium gratiae Dei testificentur (cfr. Act. Apost. 20, 24) atque ethnicis gentibus trophaeum crucis et Christi vexillum impavida inferant manu. Huiusmodi apostolis optimo iure adnumeratur Servus Dei Iacobus Desideratus Laval, sodalis Congregationis S. Spiritus sub tutela Im- maculati Cordis B. M. V., et missionalis sacer in Insula Mauriciana, ubi eo consilio munera apostolatus caritatis inter Nigritas paulo ante in libertatem vindicatos explevit, ut peccatorum etiam vitiorumque compedibus eos expediret. Is videlicet in Galliae oppido, cui nomen vernaculum Groth, in finibus dioecesis Ebroicensis die 18 mensis Septembris anno 1803 natus est parentibus religionis pietate magis et morum honestate quam vitae et victus magnificentia insignibus. Domi ac praesertim a matre, quam puer octo annorum amisit, observantiam et amorem in pauperes ac miseros penitus didicit. Nihil proinde mirum si peractis studiis, quae apud patruum sacerdotem inchoaverat et in Collegio Parisiensi S. Sta- nislai sacro prosecutus erat, consilium cepit exercendae medicinae, qua egentibus plenius se devovere posset. Lauream in ea disciplina consecutus, primum apud Saint-André deinde apud 1vry-la-Bataille, Sacra Congregatio pro Causis Sanctorum 579 in sua provincia natali quinque circiter annos eandem artem facti- tabat. At animum eius pauperibus deditum saepius homines haud recte interpretabantur ; unde adducebatur ipse in aliquod etiam spi­ ritus discrimen, ex quo paulatim se a Deo vocari et allici ad sacerdo­ tium intellegebat. Anno igitur 1835, aetatis suae trigesimo secundo, Seminarium S. Sulpitii Parisiense ingressus est et sacerdotio deinde initiatus die 2 Decembris a. 1838, parvae paroeciae loci Pinterville curio praefectus est. Cum vero paroeciani cultum religionis plerumque neglegerent, Dei Famulus statim suum esse duxit pro iis precari, pae­ nitentiae actus implere atque inter eos caritatem testificari. Ita factum est ut vix biennio fidelium mores in melius ille correxisset, et tum simul animo se persentiret inclinare ad Evangelium in longinquis orbis terrarum plagis disseminandum. Iam vero eo tempore, cum studia obibat theologica, quosdam co­ gnovit sacrorum alumnos qui meditabantur sese vitamque suam ali­ quando spirituali curae servorum Nigritarum in Sancti Dominici et Reunionis insulis condonare. Quod quidem propositum et optatum paulatim crescebat ac firmabatur, donec anno 1840 Venerabilis Fran­ ciscus M. Paulus Libermann, qui veluti personam gerebat eorundem iuvenum, ab ipso Sacro Consilio propagandae fidei incitatus est ad Institutum aliquod condendum, cuius esset apostolatui incumbere inter Nigritas colonicos. Interea autem Vicarius Apostolicus Insulae Mauricii, Rev.mus Dominus Collier O. S. B., certior factus de Vene­ rabilis Libermann eiusque sociorum consilio, promisit se novi Insti­ tuti curam ac tutelam suscepturum, ut sodales missionales adflictam religionis morumque condicionem sui Vicariatus érigèrent. Aliquis autem moderatorum Sancti Sulpitii cum meminisset Servum Dei Laval sibi quondam concupiscere se adfirmasse ad ethnicas gentes, si ita Deo placuisset, proficisci, eum ut Lutetiam Parisiorum veniret ad spiritualia exercitia peragenda invitavit. Quibus modo exactis, consi­ lium initum est veniam proprii episcopi poscere ut ad Insulam Mauri- cianam missionalis appellerei. Qua potestate concessa, Dei Famulus supellectilem pauperibus largitus se viae commisit ad novum aposto­ latus curriculum et campum, quo die 14 Septembris a. 1841 pervenit. In antecessum autem condicio tacita ea lata erat, ut ipse sodalis fieret novae Congregationis a S. Corde Mariae, cuius prima communitas constituta est die 28 Septembris a. 1841 apud Neuville prope urbem Ambianensem in Gallia ab eodem Francisco Libermann, qui aliquot ante dies sacerdotalem ipse receperat dignitatem. Praecursor itaque 580 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale profectus, reliquorum sodalium adventum exspectare debuit ad annum usque 1847, cum politicae difficultates tamdiu obstitissent, quominus Gallici sacerdotes Mauricii insulam, ex Gallica in Britannicam interea factam coloniam, ingrederetur. Antequam vero expeditionem sacram capesseret, narrationem vitae - rerumque gestarum S. Petri Claver lectitaverat Servus Dei et ad imitandum sibi proposuerat, qui deinde omnia omnibus factus in sectando illo praeclaro Nigritarum apostolo defixus erat totus. Multi enim manebant eum labores et res adversae. Nigritarum multitudo immensa recens servitute liberata omnino destituebatur spirituali cura. Et quamquam Baptismi aquis fere omnes expiati erant, in plena tamen vivebant Religionis veritatum ac praeceptorum ignorantia morumque pravitate. Novem sacerdotes insulam iam incolentes cum Servus Dei advenit, providebant et consulebant fidelibus tantum albi coloris; nigri vero christicolae, cum contemni se ac neglegi sentirent, ab illis abhorrebant. Vicarius vero Apostolicus pro illis ministris alios paulatim sacerdotes ad hoc electos substituebat. Famulus autem Dei animo minime fractus se statim operi tradidit. Nec tempori deinceps nec labori viginti tres annos parcebat, dummodo eiusmodi servis bonum exoptabileque perferret nuntium liberationis vitii et peccati. Indefessa fides, spes non confusa et caritas ad omnia parata fortem eum reddebant ne animo labaret, etsi opus iam inchoatae conversionis iterum atque iterum ab integro suscipere debebat. Prae­ terea aspergebantur ei molestiae a civibus albi coloris, qui sacerdotem vivere cum nigritis, humanitatem erga eos ostendere eosque habere tamquam fratres criminabantur. Dies noctesque interea ipse aegrotos invisebat leniebatque, adultos et pueros Christiana doctrina institue- bat, longum tempus coram Ss.mo Sacramento traducebat. Sciens autem apostolo non licere commissi sibi gregis bonum temporale praeterire, omnia quaecumque poterat officia hac etiam in re praestabat. Suo studio et amore carcere quoque detentos amplectebatur et creatus eorum curio pluries capite damnatis in ultimo vitae discrimine adsistebat. Sodalium autem adventus in insulam anno 1847 Famuli Dei actuosam navitatem missionalem non modo non diminuii aut refrigeravit, verum inflammavit et auxit quoniam novorum aedificatio sacellorum ei prae­ buit, unde ad maiorem numerum animarum aditum haberet. Exitiosa saeviente pestilentia, quae saepius insulam vastavit ingentemque fecit eaedem nigritarum praesertim anno 1854, omnes suas vires opesque in eorum salutem et commoditatem conferebat : per integras hebdomadas Sacra Congregatio pro Causis Sanctorum 581 peccata confitentibus aures sine intermissione praebebat, baptismate sancto abluebat, infirmorum oleum ministrabat, plurima conubia san- ciebat, ac vespere immemor laboris sepulcreta pererrabat precans pro defunctis. Anno 1848 pro sua humilitate repugnans ipse praefectus est parvo missionalium agmini. Dei voluntati in explendo munere semper obse­ cutus, suam auctoritatem cum affectu animoque servitii pro fratribus exercebat; quod ofiicium usque ad annum 1859 explebat. Eodem autem anno 1848 Sancta Sedes in unam redegit Congregationem S. Cordis Ma­ riae et illam a Spiritu Sancto ob similes earum fines. Quam sententiam libenter accepit Dei Famulus, quamquam aliquantum conturbatus est, cum ignoraret omnino quid evenisset. Novum ipse Institutum toto pec­ tore dilexit et, postquam illud ad iuris normam factum est Congregatio religiosa, laetus perpetua vota a. 1859 emisit, etiamsi re vera religiosi viri instar vitam semper duxerat. Tum apostolici labores tum etiam voluntaria vitae eius asperitas valetudinem Servi Dei admodum debilitarunt. Viribus erat fere ab- sumptis et confectis ; nihilominus a missionali opere animum et studium non remittebat, sodalibus etiam ut in Europam rediret ad reiiciendas vires suadentibus. Anno 1856 apoplexia percussus in sacro Paenitentiae tribunali procubuit; exinde usque ad mortem apostolicae con­ tentioni modum constituere debuit, assiduus tamen fuit in audiendis confessionibus et in omnibus, qui eum adire cupiverant, benigne exci­ piendis. Quidquid temporis supererai, orationi divinisque meditandis mysteriis impendebat. Ab omnibus observatus et cultus, atque adeo ab iis qui primis apostolatus annis ei adversabantur, amatus quoque uti pater a nigritis quos ipse filios appellabat, fiducia magna cohortatus sodales aliosque in insulam accitos sacerdotes ad opus inceptum bene producendum, ac denique laetatus de sibi commissi gregis progressibus obdormivit in pace Domini die 9 mensis Septembris anno 1864, in festo die Sancti Petri Claver. Ab omnibus defleto iusta sunt illi persoluta funera coram frequen­ tissima multitudine. Apud locum quem vocant Sainte-Croix conditus est, cuius dein sepulcrum fama prodigiorum inclaruit gloriosum ad quod fideles Mauriciani peregrinorum ritu innumerabiles adhuc con­ fluunt. Verumtamen excelsitatem nominis eius et magnitudinem animi vitaeque praestantiam non tantopere illustrat et amplificai inanima sepulchri memoria, quam flos et vigor et viriditas Catholicae fidei indi­ genarum, quorum maiores ipse suis manibus sacro fonte litavit, et qui 582 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale hodie exstant atque eminent in Ecclesia uti splendidum quoddam mo­ numentum aere profecto perennius ab eo exactum et exstructum. Ab eo autem qui non sua quaerens sed quae Iesu Christi erant viginti tres annos continuos caritate et laboribus complevit, ut innumerabiles homines Deum verum cognoscerent et adoptionem atque hereditatem filiorum Dei adipiscerentur, missionales huius nostrae aetatis ductum et incitamentum suscipere valent ad dominicum persequendum man­ datum : (( Euntes in mundum universum, praedicate evangelium omni creaturae )) (Me. 16, 15). Sanctimoniae fama, qua vivens Famulus Dei innotuerat, post obitum ipsius aucta magis atque diffusa est, cuius quidem rei probatio ac docu­ mentum sunt etiam saecularia sollemnia anno 1964 ad eius honorem adparata. Quare, ut huic Mauricianae Insulae Apostolo beatorum caelitum honores decernerentur, canonicae coeptae sunt instrui inquisitiones in Curiis ecclesiasticis Portus Ludovici et Ebroicensi, quibus a S. Rituum Congregatione expensis, Benedictus XV commissionem introductionis causae die 26 Iunii a. 1918 signavit. Constitutis deinde et peractis apo­ stolicis processibus in Curiis Portus Ludovici, Ebroicensi, Parisiensi et Burdigalensi, quaestio agitata est de eiusdem Famuli Dei virtutibus, et quidem primum in Coetu, quem dicebant, antepraeparatorio S. Rituum Congregationis, die 15 Octobris a. 1957 celebrato. Tum, novo edito iure in huiusmodi Causis servando, Congressus Peculiaris huius S. Congre­ gationis pro Causis Sanctorum die 17 Novembris a. 1970 coactus est, quem die 21 Decembris a. 1971 secuta est Congregatio Plenaria, in qua, Rev.mo Cardinali Ioanne Villot a Secretis Status Causaeque ipsius Po­ nente seu Relatore, iterum disceptatum est utrum Dei Famulus heroi- cum attigisset culmen christianarum virtutum necne. Et omnes affir­ mantes responderunt. Summus autem Pontifex, cui praedicta omnia relata sunt die 7 Ianuarii anni huius, sententiam eorundem Patrum Cardinalium ratam habuit iussitque decretum super heroicis virtutibus Servi Dei conscribi. Hoc denique die Sanctitas Sua, accitis Cardinalibus infrascripto Praefecto et Ioanne Villot, Causae Ponente, meque a secretis aliisque vocari solitis, iisque adstantibus edixit : Constare de virtutibus theolo­ galibus Fide, Spe et Caritate cum in Deum tum in proximum, necnon de cardinalibus Prudentia, Iustitia, Fortitudine et Temperantia, earum- Sacra Congregatio pro Institutione Catholica 583 que adnexis, in gradu heroico. Servi Dei Iacobi Desiderati Laval, in casu et ad effectum de quo agitur. Hoc autem Decretum publici iuris fieri et in acta huius Congre­ gationis referri mandavit. Datum Romae, die 22 Iunii a. D. 1972.

PAULUS Card. BERTOLI, Praefectus L. $ S.

£8 Ferdinandus Antonelli, Archiep. tit. Idicren., a Secretis

SACRA CONGREGATIO PRO INSTITUTIONE CATHOLICA

DECRETUM Facultas Theologica penes studiorum Universitatem Fluminis Ianuarii canonice erigitur.

Sacra Theologia, quae saeculis ante actis ceteras disciplinas cuiusvis studiorum Universitatis excitabat atque provehebat, coepit temporibus proxime superioribus a publicis Athenaeis sensim removeri ob rationes, a quibus prope nunquam aliena fuit mens religioni infensa. Hodie vero plures provide animadvertunt praecipuas scientiarum quaestiones non modo sine ea apte solvi non posse, sed immo homines universos adducere ad insanabilia sibi afferenda detrimenta. Ideo multi libenter probant, atque adeo necessarium censent, Theologiam, prae­ sertim catholicam, Universitati studiorum esse restituendam, ut in ipso scientiarum sacrario ratio et divina revelatio inter se prudenter com­ parentur et salubriter compleantur, atque ita certam tutamque viam commonstrent hominibus ineundam. Nullibi enim melius quam in Universitate studiorum quaestiones attingi percipique possunt, quae nostra aetate agitantur, neque aptius potest necessitatibus subveniri, quas assidua variarum disciplinarum renovatio proponit. Ideo Pontificia Universitas Catholica S. Sebastiani Fluminis Ianua­ rii impensius nunc quammaxime contendit esse investigationis sedes, 1 584 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale

in qua scientiae plenam in Christo lucem accipiant; officina forma­ tionis secundum spiritum Evangelii; locus in quo divinitus revelata conferantur et concilientur cum novissimis scientiarum repertis et cum doctrinis, quibus novae formae vitae socialis nituntur. Haec studiorum Universitas, a duobus condita brasiliensibus viris de patria optime meritis — Patribus Leonello Franca S.I. et Sebastiano Lerne, qui po­ stremus Archiepiscopus ipsius Fluminensis Dioecesis fuit et dein S. R. Ecclesiae Cardinalis — a Sancta Sede canonice erecta est die 20 ianua­ rii 1947 et moderationi Societatis Iesu commissa. Itaque brasilienses Episcopi, signa temporum interpretantes cupien- tesque doctis nostrae aetatis hominibus — et imprimis suae gentis — efficax exhibere instrumentum utilis comparationis cum scientiis con- gruensque cum severioribus hodiernae scientiae postulatis, oculos in Catholicum Fluminis Ianuarii Athenaeum iniecerunt, cum illud cen­ serent idoneam esse posse sedem altiorum theologiae studiorum, quippe quod sufficienter sit illis didacticae et inquisitionis instrumentis orna­ tum, quae ad fructuosam actuositatem scientificam in Ecclesiae et societatis bonum requiruntur, ut hominum intellegentia et scientia ad Eum reducantur, qui « in historiam mundi intravit, eam in Se assu­ mens et recapitulans » (Gaudium et spes, 38). Hac de causa Brasiliensis Episcoporum Conferentia, de re quid sentiret rogata, persuasum se habere significavit, in supra dicto Fluminis Ianuarii Athenaeo condi­ ciones exsistere requisitas ad Theologicam Facultatem condendam. Iam enim ab anno 1968 quaedam Sacrae Theologiae Sectio ((( Dipar- timentum » vocant) in eo viget, quae et Professores numerat insignis doctrinae et frequentatur a studentibus sive laicis sive utriusque cleri candidatis ad sacerdotium. Die autem 10 februarii 1971 Societas Iesu, quae hanc partem in se recepit, petiit a Sacra Congregatione pro Insti­ tutione Catholica ut in hac studiorum Universitate canonice erigeretur proprie dicta facultas Theologiae, praedita igitur potestate concedendi congruentes academicos gradus ecclesiasticos. Rebus omnibus perpensis habitaque ratione responsi tum Conferentiae Episcopalis Brasiliensis, tum Nuntii Apostolici in Brasilia, tum Ar­ chiepiscopi Fluminis Ianuarii, hoc ipsum Sacrum Dicasterium com­ mune votum Summo Pontifici Paulo VI proposuit, qui illud benigne assensu suo probavit. Eadem igitur Sacra Congregatio, ad normas art. 1 Constitutionis « Deus scientiarum Dominus )), <( Sectionem Theolo­ gicam » sic dicti (( Centro de Teologia e Ciencias Humanas (CTCH) » praesenti Decreto erigit et canonice erectam declarat in Sacra Congregatio pro Institutione Catholica 585

FACULTATEM SACRAE THEOLOGIAE PONTIFICIAE UNIVERSITATIS CATHOLICAE SANCTI SEBASTIANI FLUMINIS IANUARII ius ei tribuens conferendi in Theologia gradus : a) Baccalaureatus: studentibus qui, peracto curriculo philoso­ phico-theologico saltem per quinquennium seu decem semestria et supe­ ratis examinibus scripto et ore habendis omnium eiusdem curriculi disciplinarum, felici exitu peculiare examen subierint de praecipuis quinquennii disciplinis theologicis; b) Licentiae seu Prolytatus (« Mestrado ») : studentibus qui sal­ tem per aliud biennium seu quattuor semestria operam dederint cursi­ bus monographicis et exercitio inquisitionis scientificae, idoneam dis­ sertationem conscripserint, peculiareque examen de potioribus disci­ plinis in biennio traditis superaverint ; c) Doctoratus : studentibus qui, post congruum tempus a propriis statutis definitum, in accuratiores inquisitiones scientificas incubue­ rint typisque ediderint saltem partem dissertationis doctoralis « quae vere ad scientiae profectum conducat ». Facultatis autem structura, accuranda prout « Normae quaedam » praescribunt, Magni Cancellarii munus — quod substitui prorsus nequit — agnoscet in loci Archiepiscopo « pro tempore », bene defi­ nitis normis ei praestituens ius officiumque invigilandi (( nomine Sanctae Sedis » toti actuositati didáctico-investigativae Facultatis, curando prudentem assiduamque doctrinae inspectionem, atque opportunis cer­ tisque normis indicando viam rationemque procedendi. Huiusmodi enim actuositas praecipue et natura sua ecclesialis est et proxime pertinet ad Magnum Universitatis Cancellarium qui, in casu de quo agitur, in se cumulat omnes auctoritatis partes Ordinario loci ex iure competentes. Pertinebit igitur ad Ordinarium loci praevium dare assensum no­ minando — ex ternis designatis — Moderatori Sectionis seu Facultatis, ac pariter nominandis omnibus et singulis in ea Docentibus ; eorum pro­ fessionem fidei quotannis accipere; probare graviores Consilii Facul­ tatis deliberationes, antequam subdantur Consilio « Centri Theologiae Scientiarumque Humanarum » vel Consilio Universitario vel « Conselho de Ensino e Pesquisa » Universitatis. Quod denique attinet ad programmata rationesque studiorum, prae- 586 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale sertim vero ad activam studentium participationem optimamque eorum formationem spiritualem, sacerdotalem et pastoralem, definietur quam primum in propriis peculiaribus Statutis — examini probationique Sacrae Congregationis subiciendis —, ita ut ipsi Facultati corpus nor­ marum suppeditetur, quo illa possit totam Athenaei Fluminensis actuo­ sitatem religiosam excitare ac promovere, quasi sidus omnibus in Bra­ silia praelucens et proprium verae scientiae sacrarium. Romae, ex aedibus Sacrae Congregationis, die 20 ianuarii, vigesimo recurrente anno a canonica Fluminensis Universitatis erectione, anno Domini 1972.

GABRIEL MARIA Card. GARRONE, Praefectus

£B Iosephus Schroffer, Archiep. tit. Volturnen., a Secretis Diarium Romanae Curiae 587

DIARIUM ROMANAE CURIAE

Lunedì 7 Agosto 1972, il Santo Padre Paolo VI ha ricevuto in solenne Udienza, per la presentazione delle Lettere Creden­ ziali, Sua Eccellenza il Prof. JULIAN ZAMORA DOBLES, Amba­ sciatore Straordinario e Plenipotenziario di Costa Rica.

Giovedì 10 Agosto 1972, il Santo Padre Paolo VI ha ricevuto in solenne Udienza, per la presentazione delle Lettere Creden­ ziali, Sua Eccellenza il Signor SAYED SALAH-EL-DIN OSMAN HASHIM, primo Ambasciatore Straordinario e Plenipotenziario del Sudan.

Sabato 12 Agosto 1972, il Santo Padre Paolo VI ha ricevuto in Solenne Udienza, per la presentazione delle Lettere Creden­ ziali, Sua Eccellenza il Principe WERNER DE MERODE, Amba­ sciatore Straordinario e Plenipotenziario del Belgio.

SEGRETERIA DI STATO

NOMINE

Con Biglietti della Segreteria di Stato il Santo Padre Paolo VI ha nominato : Protonotari Apostolici soprannumerari; 13 gennaio 1972. Mons. Cabias Antonio (San Vicente). 4 maggio » Mons. Vosnitza Francesco (Köln). » » » Mons. Mejía Fajardo Luigi Enrico (Managua). 28 luglio » Mons. Corazza Giovanni (Treviso).

Prelati d'onore di Sua Santità. 29 marzo 1972. Mons. Díaz Plata Emeterio (Facatativá). Mons. Flatten Enrico (Köln). » Mons. Rodilla Zanon Antonio (Valencia). 20 maggio Mons. Forn Casamitjana Antonio (San José de Costa Rica). » Mons. Troyo Calderón Antonio (San José De Costa Rica). 21 Mons. Calne Martin (Buffalo). Mons. Galigiuri Antonio (Buffalo). » Mons. Coughlin Giuseppe (Buffalo). 588 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale

21 maggio 1972. Mons. Digiovanni Lorenzo (Buffalo). » » » Mons. Dineen Patrizio (Buffalo). » » » Mons. Foley Giacomo (Buffalo). » » » Mons. Hogan Roberto (Buffalo). » » » Mons. Hanna Francis (Buffalo). » » » Mons. Kazmierczak Edward (Buffalo). » » » Mons. Klein Stanley (Buffalo). » » » Mons. Kolb Eugene (Buffalo). » » » Mons. Marcinkiewicz Eugene (Buffalo). » » » Mons. Neylon Giovanni (Buffalo). » » » Mons. Nugent Riccardo (Buffalo). » » » Mons. Schwartz Francesco (Buffalo). » » » Mons. Sutherland William (Buffalo). » » » Mons. Walker Edward (Buffalo). 6 giugno » Mons. Fischer Enrico (München und Freising). 7 » » Mons. Wolf Francesco Xaverio (Regensburg). 17 » » Mons. Gantert Giuseppe (Rottenburg). 21 » » Mons. Mirabella Francesco (Palermo). 3 luglio » Mons. De Simpliciis Giuseppe (Brooklyn). 4 » » Mons. Siciliano Francesco (San Marco e Bisignano). 12 » » Mons. D'Elia Italo (Campagna). 17 » » Mons. Giudicelli Angelo Francesco (Ajaccio). 1 agosto » Mons. Fogas Stefano (Kosice). » » » Mons. Conti Luigi (Veroli-Frosinone). 24 » » Mons. Squicciarini Donato (Altamura ed Acquavi va delle Fonti). » » » Mons. Meile Adriano (Basel). » » » Mons. Ceirano Giovanni (Saluzzo).

Cappellani di Sua Santità: 10 gennaio 1972. Mons. Kockel Alfredo (Köln). 12 » » Mons. Barahona Oscar (San Vicente). 29 marzo » Mons. Berger Ugo (Köln). 11 aprile » Mons. Tönnies Augusto (Köln). 8 maggio » Mons. Andermartl Walter (Essen). » » » Mons. Grewer Guglielmo Augusto (Essen). 12 » » Mons. Römer Wolfango (Aachen). » » » Mons. Schmitz Lodovico (Aachen). » » » Mons. Crusco Domenico (San Marco e Bisignano). 13 giugno » Mons. Latina Carmine (Teano). 21 » » Mons. Cuti Antonino (Palermo). » » » Mons. Piazza Ignazio (Palermo). » » » Mons. Trentacoste Antonino (Palermo). 4 luglio » Mons. Wichmann Francesco Giuseppe (Essen). 12 » » Mons. Fiasconaro Francesco (Caltanissetta). » » » Mons. Mendola Pietro (Caltanissetta). » » » Mons. Volpe Mario (Caltanissetta). » » » Mons. Gasperini Giovanni (Imola). » » » Mons. Ceci Giovanni (L'Aquila). » » » Mons. Cinque Gustavo (L'Aquila). Diarium Romanae Curiae 589

12 luglio 1972. Mons. Equizi Cesare (L'Aquila). » » » Mons. Mancini Giacomo (L'Aquila). » » » Mons. Navarra Arnaldo (L'Aquila). » » » Mons. Saint-Hilaire Guido (Québec). 17 Mons. Zarzelli Giuseppe (Ajaccio). 19 » Mons. Jarque y Jutglar Giovanni E. (Barcellona) » )) » Mons. Bolonek Gennaro (Loda). » » Mons. Gatt Lorenzo (Malta). 29 » » Mons. Di Domenico Carmine (Cava e Sarno). » » » Mons. Sorrentino Luigi (Cava e Sarno). 9 agosto » Mons. Coveney Patrizio (Cork). 23 » Mons. De Marinis Ettore (Chieti).

Gentiluomini di Sua Santità: 3 luglio 1972. Sig. Coppa Gino Maria (Penne-Pescara). » » » Sig. Gelsi Candido (Roma).

ONORIFICENZE

Con Brevi Apostolici il Santo Padre Paolo VI ha conferito : La Gran Croce dell'Ordine Piano: 20 maggio 1972. A S. E. Khalyl - Abou - Hamad (Libano). 21 giugno » A S. E. Hattori Hisaji (Giappone). » » » A S. E. Penaìierrera Luis Antonio (Ecuador). » » » A S. E. Pompei Gian Franco (Italia). » » » A S. E. Raondry Philibert (Madagascar). » » » A S. E. Robbins John (Canada). » » » A S. E. Teolock Leckraz (Mauritius).

La Commenda con Placca dell'Ordine di san Gregorio Magno, classe civile: 15 febbraio 1972. Al sig. Bosch Federico Guglielmo (Köln). » » » Al sig. Scheurer Ulrico (Köln). 28 maggio » Al sig. Mohamed Mahmoud Hassib (Repubblica Araba d'Egitto). 6 giugno » Al sig. Agnello Giuseppe (Siracusa).

La Placca dell'Ordine di san Gregorio Magno, classe civile: 12 maggio 1972. Al sig. Marini Piero (Roma). 21 giugno » Al sig. Borri Silvio (Roma).

La Commenda dell'Ordine di san Gregorio Magno, classe civile: 25 gennaio 1972. Al sig. Sijthoff Alberto Giorgio (Rotterdam). 27 » » Al sig. Langer Adalberto (Rottenburg). 22 marzo » Al sig. Gelli Edo (Prato). » » » Al sig. Busby Mattia (Salford). 15 aprile » Al sig. Van Dam Guglielmo Francesco (Rotterdam). 590 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale

12 maggio 1972. Al sig. Falzoi Salvatore (Roma). » » » Al sig. Spaziani Mario (Roma). 21 » » Al sig. Basabe Manuel (Cuba). 6 giugno » Al sig. Mambor Felice (Roma). 17 » » Al sig. Chiarusi Giovanni (Roma). II Cavalierato dell'Ordine di san Gregorio Magno, classe civile: 14 ottobre 1971. Al sig. Finberg Erberto Patrizio Reginaldo (West­ minster). 1 dicembre » Al sig. Chenier Brierre Giovanni (Alexandria). » » » Al sig. Christof el Roy Adolfo (Alexandria). » » » Al sig. Crew Woödrow (Alexandria). » » » Al sig. Dailey Giovanni (Alexandria). » » » Al sig. Gremillion E. L. (Alexandria). » » » Al sig. Hebert Francesco Shirley (Alexandria). » » » Al sig. Hull Edgardo (Alexandria). » » » Al sig. Jones Lewis E. (Alexandria). » » » Al sig. Kauf man Giacomo Vernon (Alexandria). » » » Al sig. Kramer Caspar P. Jr. (Alexandria). » » Al sig. LaBorde Adras (Alexandria). » » » Al sig. LaBorde Cliffe E. (Alexandria). » » Al sig. Lemoine Albino M. (Alexandria). » Al sig. Lensing Giorgio (Alexandria). » » Al sig. Martzell Vittorio Giovanni (Alexandria). » » » Al sig. Medica Leone (Alexandria). » » Al sig. Moore Elmer V. (Alexandria). » » » Al sig. O'Brien Guglielmo J., Jr. (Alexandria). » » » Al sig. Thomas Giuseppe A. (Alexandria). » » » Al sig. Thornton Ealle W. (Alexandria). » Al sig. Williams Christen (Alexandria). 15 » » Al sig. Philp Roberto (Westminster). 21 » » Al sig. Finney-j- Clemente Jr. (Oakland). » » » Al sig. McKenbrock Federico (Oakland). » » » Al sig. Quittman D. Filippo (Oakland). 23 » » Al sig. Hesseltine Giorgio (Westminster). 30 gennaio 1972. Al sig. Cleveland Ralph Milton (Salisbury). 23 febbraio » Al sig. Nefkens Enrico Villibrordo Antonio (Rotterdam). 8 marzo » Al sig. Koch Francesco ('s-Hertogenbosch). 14 » » Al sig. Quint Giovanni Guglielmo (Roermond). 17 » » Al sig. Ambrosio Giuliano (Pesaro). 24 » Al sig. Mallet Giorgio (Bayeux et Lisieux). 27 » » Al sig. Mason Davide (Birmingham). 7 aprile » Al sig. Jaccoud Francesco (Annecy). 15 » » Al sig. Broadbent Francesco (Clifton). » » Al sig. Hargan Giacomo (Leeds). 20 » » Al sig. Van Campern Giuseppe Ferdinando (Haarlem). 26 » » Al sig. Goossens Engelberto ('s-Hertogenbosch). 4 maggio » Al sig. Ciotti Pasquale (Roma). » » » Al sig. Scarpellini Carlo (Roma).

O S » » Al sig. Otto - Goldschmidt Enny ('s-Hertogenbosch). Diarium Romanae Curiae 591

12 maggio 1972. Al sig. Lucibelli Filippo (Roma). » » » Al sig. Martignetti Virgilio (Roma). » » » Al sig. Tornassi Giuseppe (Roma). 21 » Al sig. Dentihger Federico (Buffalo). » » » Al sig. Marino Vincenzo (Buffalo). » » » Al sig. Valsh Giovanni (Buffalo). » » » Al sig. Urbanski Walter (Buffalo). » » » Al sig. Werick Giacomo (Buffalo), 24 » » Al sig. Gianni Fabrizio (Roma). » » Al sig. Pesciatini Aldo (Roma). 29 » » Al sig. Ottaggio Marco (Italia). 6 giugno Al sig. Pedretti Luigi (Como).

La Placca dell'Ordine di san Silvestro Papa: 6 maggio 1972. Al sig. Lancione Sergio (Roma),

La Commenda dell'Ordine di san Silvestro Papa: 25 gennaio 1972. Al sig. Ozernin Carlo (Gurk). 15 febbraio » Al sig. Cottausz Alfredo (Paderborn). 23 » » Al sig. Brusatti Luigi (Wien). » » » Al sig. Fussek Alessandro Walter Carlo (Wien) 20 aprile » Al sig. Arciello Domenico (Roma). 26 » » Al sig. Turcillo Renato (Napoli). » » Al sig. Valloni Sergio (Roma). 4 maggio » Al sig. Mulazzani Romolo (Rimini). » » » Al sig. Incardona Salvatore (Roma). » » Al sig. Capozucco Luigi (Chieti e Vasto). » » » Al sig. Brielli Ugo (Novara). » » » Al sig. Bertucci Giuseppe (Roma). » » » Al sig. Segala Umberto (Roma). 12 » » Al sig. Fabri Mauro (Roma). » » » Al sig. Loprete Umberto (Roma). » » Al sig. Cambiaggi Fedro (Siena). » » Al sig. Meoli Antonio (Siena). » » » Al sig. Porciani Alfredo (Siena). 24 » » Al sig. Pancioli Tullio (Pescia). » » » Al sig. Cantamessa Vittorio (Roma). 30 » » Al sig. Toschi Fulvio (Roma). 31 » » Al sig. Mustafa Somer (Turchia). » » » Al sig. Zazadze Paolo (Turchia). 17 giugno Al sig. Agostini Donato (Chiusi e Pienza). Il Cavalierato dell'Ordine di san Silvestro Papa: 4 dicembre 1971. Al sig. Pedersen Edoardo (Copenhagen). » » » Al sig. Costibolo Nemesio P. (Palo). » » » Al sig. Tismo Giovanni S. (Palo). 15 febbraio 1972. Al sig. Stoefzer Ermanno (Breda). » » » Al sig. Van Hoek Giovanni (Breda). » » » Al sig. Sassen van Vlierden Napoleone (Utrecht). 592 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale

16 febbraio 1972. Al sig. Köster Edoardo H. G. J. (Haarlem). 3 marzo » Al sig. Eiccardi Ciro (Napoli). 0 » » Al sig. Holland Enrico Alberto (Breda). » » Al sig. Gstettner Antonio (Eisenstadt). » » Al sig. Löschnauer Ruperto (Eisenstadt). )) » Al sig. Mersich Conrado (Eisenstadt). » » Al sig. Riedl Adalberto (Eisenstadt). » » Al sig. Sattler Antonio (Eisenstadt). » » » Al sig. Stelzer Paolo (Eisenstadt). » » Al sig. Wanitschek Carlo (Eisenstadt). 14 » » Al sig. Jongmans Teodoro Marino (Breda). » » » Al sig. Hageman Guglielmo (Roermond). » » » Al sig. Mey Alberto Vitale Maria (Roermond). 22 » » Al sig. Schuurman Guglielmo H. A. (Utrecht). 25 » » Al sig. Broccolo Giuseppe (Foligno). » » » Al sig. Casini Giuseppe (Foligno). » Al sig. Circi Ugo (Foligno). » » » Al sig. Santinelli Guglielmo (Foligno). » » » Al sig. Simeoni Gaetano (Foligno). 7 aprile » Al sig. Berone Luigi (Asmara). » » » Al sig. De Boni Antonio (Asmara). » » Al sig. Tanzi Mario (Asmara). 20 » » Al sig. De Zeeuw Gelico Endrigo (Haarlem). » » Al sig. Rovesti Fernando (Guastalla). » » Al sig. Prins Pietro (Haarlem). 26 » Al sig. Lodoli Enrico (Roma). » Al sig. Lodoli Luigi (Roma). » » » Al sig. Pelatelli Vittorio (Roma). 4 maggio Al sig. Roberts Francesco (Birmingham). » » » Al sig. Rizzi Giuseppe (Trieste). 6 Al sig. Crifò Domenico (Roma). » » Al sig. Karel vant't Hullehaar Antonino (Utrecht). 12 » » Al sig. Senatore Luigi (Amalfi). 17 » » Al sig. Pacifici Armando (Roma). 28 » » Al sig. Mair Antonio (Austria). 30 » Al sig. Lalle Ferdinando (Roma).

NECROLOGIO

14 agosto 1972. E.mo Signor Cardinale Giobbe Paolo, del titolo di S. Maria in Vallicella. 17 » » Mons. Zaya Dachtou, Vescovo di Urmyà, Urmia e Re- zayeh dei Caldei. 27 » » E.mo Signor Cardinale Dell'Acqua Angelo, Vicario Ge­ nerale di Sua Santità per la città di Roma. 30 » » Mons. Bertazzoni Augusto, già Vescovo di Potenza (Ar­ civescovo tit. di Temuniana). » » » Mons. Pulido Méndez Raffael, Arcivescovo di Merida. An. et vol. LXIV 30 Septembris 1972 N. 9

ACTA APOSTOLICAE SEDIS

COMMENTARIUM OFFICIALE

Directio: Palazzo Apostolico - Città del Vaticano — Administratio: Libreria Editrice Vaticana

ACTA PAULI PP. VI

EPISTULAE

I Ad Exc.mum P. D. Aloisium Carli, Signinum Episcopum, tertio et decimo expleto saeculo ab excessu Sancti Vitaliani Pontificis Maximi.

Signia, urbs vetustate monumentisque illustris, eo etiam non paulum commendatur, quod patria fuit S. Vitaliani, qui ab anno DCLVII ad annum DCLXXII ut Beati Petri in apostolico munere successor Eccle­ siam rexit. Quoniam igitur ab eius obitu xin saeculum expletur, hanc memoriam celebrare decrevisti, non solum ut eiusdem Pastoris velut imago ob oculos poneretur, sed etiam ut eiusmodi recordatio ad reli­ gionis studium excitandum fovendumque valeret. Profecto difficilibus temporibus ille supremum ministerium guber­ nandae Ecclesiae obiit; est tamen animadvertendum prudentia ac benevolentia eum effecisse, ut inter Apostolicam Sedem atque impera- torem necnon patriarcham Constantinopolitanum mutua consensio resti­ tueretur. Benignitas et mansuetudo eiusdem Pontificis Maximi tunc etiam effulsit, cum is quaestionem inter Paulum, archiepiscopum Cre- tensem, et Ioannem, episcopum Lappensem, obortam composuit. Sed et est summa laus S. Vitaliani, quod rei catholicae in Anglia provehendae recteque ordinandae consuluit. Hoc praesertim eo fecit, quod Theodorum, monachum, Cantuariensem episcopum consecravit. Quam ob rem Philippus Michael Ellis, Praesul Signinus, qui saeculo XVIII vixit, non dubitavit eum « coapostolum Angliae » una cum S. Gregorio Magno appellare.1

1 Cur. Sign., ms. vol. I, f. ÎMy.

38 - A. A. S. 594 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale

Itaque Sanctus hic Pontifex Maximus, quamvis aetate longe remota et caliginosa degerit, tamen clerum et fideles natalis soli sui, qui nunc sunt, in hac sacra celebritate quasi praesens confirmare videtur im­ primis ad fidelitatem erga Magisterium ecclesiasticum. Huic ergo li­ benter inhaereant, memores « Ecclesiam, cum a Conditore suo man­ datum accepisset nuntiandi Evangelium omnibus gentibus, ad huius­ modi munus rite implendum constitutam esse fidissimam veritatis Magistram et charismate indefectibilis veritatis pollere ».2 Navitatem quoque apostolicam S. Vitalianus exemplo suo suadere videtur ; ad quam, ut Concilium Vaticanum II aperte affirmavit, « om­ nes ab ipso Domino per baptismum et confirmationem deputantur ».3 Accendantur ergo animi ad amplificandum Regnum Dei in terra, me­ mores etiam horum verborum S. Augustini : « Non potestis osten­ dere quantum ametis Deus, nisi quantum apparueritis amare lucra Dei ».4 Hunc omnium bonorum Largitorem deprecantes, ut statuta sol­ lemnia exspectatos fructus spirituales afferant, Venerabili Fratri Nostro Perieli Cardinali Felici, qui illis praesidebit, tibimet ipsi, qui Signinam obtines sedem, sacerdotibus, religiosis cunctisque fidelibus, curae tuae commissis, Benedictionem Apostolicam, caelestium mune­ rum pignus, amanti animo impertimus. Ex Aedibus Vaticanis, die x mensis Augusti, anno MCMLXXII, Pontificatus Nostri decimo.

PAULUS PP. VI

II

Ad E.mum P. D. Antonium S. R. E. Cardinalem Poma, Archiepiscopum Bononiensem, quem mittit ad Eucharisticum Coetum, e tota Italia Utini habendum, ut celebritatibus praesideat. Venerabile Nostro Fratello, salute ed Apostolica Benedizione. — La nobile città di Udine brillerà di vivida luce nel prossimo mese di settembre, perché sarà sede del XVIII Congresso Eucaristico Italiano. Come è facile prevedere, si recheranno là numerosi i Vescovi, i sacerdoti,

2 Alloc, ad eos, qui Conventui de Theologia Concilii Vat. Il interfuerunt, l oct. 1966: A.A.S. 58 (1966), pp. 890-891. 3 Const. dogm. de Ecclesia Lumen gentium, n. 32. 4 Serm. 296, 10, 11; PL 38, 1338. Acta Pauli Pp. VI 595 i religiosi ed i laici per rendere pubblica testimonianza di fede all'inef­ fabile mistero del Corpo e del Sangue di Cristo, per offrirgli il tributo di devozione e di lode, per farlo intimamente penetrare nel loro cuore. Perché in una celebrazione di sì grande importanza ci sia un Nostro personale rappresentante, Noi eleggiamo, stabiliamo e nomi­ niamo come Nostro Inviato Straordinario, Lei, Signor Cardinale, che è Arcivescovo di Bologna, ed insieme Presidente della Conferenza Episcopale Italiana, afìidandoLe l'incarico di presiedere, a nome Nostro, ai sacri riti ed incontri. Per la conoscenza che abbiamo della sua pietà e del suo zelo pastorale, non dubitiamo che Ella adempirà con frutti lusinghieri un tale mandato. Quanto al tema generale, che è stato prescelto per il Congresso, esso si presenta di viva attualità per questi tempi : ha, infatti, per oggetto lo studio dell'Eucaristia nei suoi rapporti con la Comunità locale. Essendo questo Sacramento divino come il centro ed il cuore della vita della Chiesa, perché contiene realmente l'Autore stesso della grazia, la Comunità deve riunirsi intorno ad esso per ricavare soprat­ tutto di là le energie spirituali. Ora, il mistero eucaristico va considerato in tutta la sua ampiezza, cioè nella sua natura di sacrifìcio e di convito, ed in quanto alle sacre Specie, « che si conservano per estender la grazia dopo la Messa », viene tributato il culto di adorazione.1 Non c'è dubbio, dunque, che proprio da questa fonte inesauribile non solo la vita spirituale di cia­ scun fedele, ma anche quella della Comunità stessa potrà attingere nuovo e meraviglioso vigore ed intimamente trasformarsi : « Così in­ fatti diventiamo "cristiferi" (portatori di Cristo), essendosi nelle nostre membra diffuso il suo corpo e il suo sangue ».2 Ora una simile Comunità non vive più per se stessa, ma per una arcana comunica­ zione di energie spirituali, spinge il suo influsso nelle altre membra ed in tutta quanta la Chiesa. In realtà, l'Eucaristia, essendo derivata dall'amore infinito del Salvatore, il quale (( amò fino alla fine )) i suoi,3 è in modo eminente operatrice di carità e di unità. A proposito di questo « sacramento della mensa del Signore », Sant'Agostino fa questa bella osservazione : « Se l'avete ricevuto bene, voi divenite quel che avete ricevuto. L'Apo-

1 Istruz. intorno al eulto del mistero eucaristico, del 25 maggio 1967: A.A.S. 59 (1967), p. 543. 2 S. Cirillo di Gerusalemme, Catech. mystag., 4, 3; PO 33, 1100. 3 Giov. 13, 1. 596 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale stolo infatti afferma : C'è un soto pane, e noi pur essendo molti, for­ miamo un sol corpo ...4 Appunto con questo pane a voi è raccoman­ dato come dobbiate amare Vunità ».5 Pertanto, in ciascuna Comunità cristiana dev'essere come presente e risplendere la Chiesa stessa, una, santa e cattolica. Soprattutto nella preghiera e nell'azione eucaristica ogni Comunità deve trascendere i propri confini, ricordando ancora una volta le parole di Sant'Agostino : (( Estendi la carità in tutto il mondo, se vuoi amare Cristo, perché le membra di Cristo sono sparse per il mondo ».6 Uno storico famoso del mondo romano ha affermato giustamente che « con la concordia crescono le piccole cose, e con la discordia anche le più grandi vanno distrutte».7 Quanto più e meglio di altri uomini non potranno i fedeli, se si nutriranno e vivranno di questo cibo celeste, contribuire all'accordo degli animi, alla pacifica convivenza della società, al vero progresso ! Quanti, dunque, si dicono cristiani, sian pronti a riconoscere le responsabilità che loro incombono dal momento che si alimentano a questo « sacramento dell'unità ». E proprio perché dal Congresso Eucaristico di Udine si possan ricavare tali frutti tanto desiderati, Noi eleviamo a Dio la Nostra fervente preghiera. Son questi i pensieri che abbiamo voluto comunicarLe, Signor Cardinale, con animo affettuoso e sollecito, mentre, in auspicio della grazia e dell'aiuto celeste, Le impartiamo ben volentieri la Benedi­ zione Apostolica, che amiamo estendere ai Cardinali, ai Presuli, segna­ tamente a Mons. Giuseppe Zaffonato, Arcivescovo di Udine, ed a Mons. Emilio Pizzoni, suo Vescovo Ausiliare e Vicario Generale, alle Autorità, al Clero ed a tutti i fedeli, che parteciperanno al medesimo Congresso. Dato a Roma, presso S. Pietro, il 15 agosto dell'anno 1972, decimo del Nostro Pontificato.

PAULUS PP. VI

* 1 Cor. 10, 17. 5 Serm. 227; PL 38, 1099-1100. 6 In Ep. Ioann. ad Parth. 10, 5; PL 35, 2060. 7 Sallustio, Bell. Iug., 10. Acta, Pauli Pp. VI 597

NUNTIUS GRATULATORIUS

Ad E.mum P. D. Ferdinandum S. R. E. Cardinalem Cento, titulo Ecclesiae suburbicariae Veliternae, decem condentem lustra a suscepta ordinatione episcopali.

Quod fugaces labantur anni, conqueratur sane is, cui inertes fructu et aridi decurrerunt, at Deo, rerum et temporum aeterno auctori, num­ quam parem pro acceptis beneficiis, nec sine religiosa laetitia, exsolvat memoris hymnum laudis, is qui dum diu vixit, diu profecit, atque in virtute ac notitia rationeque rerum assequendis cotidianam suam posuit cogitationem. Haec tibi, Venerabilis Frater Noster, putamus perquam apte et congruenter convenire, qui in senecta uberi et intacto spirituali vigore quinquagesimum episcopatus tui mox celebrabis natalem. Pro benevolentia caritatis, qua in te ferimur, saepius, at num­ quam satis testatam, liceat Nobis communi ex iudicio hoc fausto die tibi bona promere verba, quae scito laudes et gratulationes sonare. Per hactenus demensa aetatis spatia in multimodo Ecclesiae famu­ latu versatus es : primo Maceratensis cathedralis aedis sacrae parochus, subinde Episcopus Iaciensis, postea Apostolicus Nuntius creatus, in America Australi et in Europae regionibus crebris atque honorificis legationibus es functus ; postremo Purpuratorum Patrum collegio ad­ lectus, Romanae Curiae, praesertim ut Paenitentiarius Maior, perutilia officia exsolvisti. Benigna ingenii vena praeditus, generosa indole animi instructus, ad perfectam speciem pulchri diligendam inclinis, ab ineunte adulescentia statuisti virtutem sequi, minime innominatam et vagam, sed gemino elemento firmam et decoram, scilicet in religione sapientiam et in sapientia religionem, addens quoque litterarum et humanitatis adsiduum studium. Cum eleganter et docte loqueris et scribis, praeci­ puum ab aestimatoribus tuis, quibus Nosmet fac interseras, accipis praeconium, idque etiam quod Dantis Aligherii divinum poema aman­ ter investigas, colis, calles. At non minus quam insigni fama conspicuos poetas, putamus tuis in deliciis esse legem Domini, caeleste gazophylacium, omni auro et argento pretiosius. Ergo quo magis ad solis occasum inclinat dies, discurre Sacram Scripturam, volve et revolve, versa et reversa : ab­ sconditus thesauros spiritualium charismatum inquirens in superni 598 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale

Sponsi horto, divitias degustabis plenioris sapientiae, simplicitatis, tranquillitatis, nullibi efficientius inveniendae quam in Dei mandatis prosequendis : « Nam in eius voluntate sita nostra est pax y).1 Deus spei repleat te omni gaudio,2 et virtute Spiritus Sancti com­ muniât, patrocinio opifero semper fultum Beatissimae Virginis Mariae, Reginae Apostolorum, cui te tuaque nunc et in posterum commendamus. Tibi denique, Venerabilis Frater Noster, Apostolicam Benedictionem, supernorum munerum pignus, peramanter impertimus, quam quidem volumus ad universos, qui episcopatus tui quinquagesimam anniversa­ riam memoriam recolent, pertinere. Ex Aedibus Vaticanis, die III mensis Augusti, anno MCMLXXII, Pontificatus Nostri decimo.

PAULUS PP. VI

ALLOCUTIONES

I Ad Excellentissimum Virum Mohammad Yousuf, Pachistanae Reipublicae liberis cum mandatis Legatum, Summo Pontifici Litteras commissi mune­ ris testes tradentem. *

Mr Ambassador,

It is our great pleasure to welcome you and to receive the Letters of Credence accrediting you as Ambassador Extraordinary and Pleni- potentiary of the Islande Republic of Pakistan to the Holy See. We appicciate very much the friendly greetings you bring from the Pres­ ident and people of your country, as well as the good wishes you have yourself extended to us. These sentiments of respect and goodwill have a special significance for us because, since the foundation of the Republic of Pakistan, our relations have always been most cordial. It is this that has made it possible for us to take a special interest in the welfare of your country and, as you have so kindly said, to make some contribution to it. As our mission demands of us a spiritual com-

1 Cfr. Divina Commedia, Parad. III, 85. 2 Cfr. Rom. 15, 13.

* Die 9 mensis septembris a. 1972. Acta Pauli Pp. VI 599

mitment to meet in every way we can the needs of mankind, we assure you of our continued regard and concern. You have spoken of the struggle in Pakistan to achieve a Detter Avay of life and of the desire of its people to be at peace. We would like to take this occasion to compliment your Government on the great efforts being made to build up your economy, especially through the harnessing of natural resources so as to increase the return from the land. We encourage too the efforts of Pakistan to establish lasting peace on the subcontinent and have learned with satisfaction of the recent agreements arri ved at in this regard. Greater politicai stability can only facilitate the arduous task of bettering the conditions of life within the country. We would also like you to know that the Church recognises the riches of the Islamic faith—a faith that binds us to the one God. How could we be indifferent to the fact that the Islamic religion is tolerant of other religious communities in your country? It is indeed by virtue of that tolérance that the has been able to work there and that Catholics in Pakistan are numbered among those most dedicated to the life of the nation. Because of the same tradition of Islam, we believe that the people of Pakistan will retain their deep concern for the spiritual quality of human living. May we ask you to accept the wärmest reciprocation of the greetings from your President, Mr Zulfikar Ali Bhutto, and your Government. Upon them and the beloved people of Pakistan we invoke from Al- mighty God the favours of his providence, his guidance and peace. T o you, Mr Ambassador, we extend our very best wishes for the happy accomplishment of your mission.

II Iis qui interfuerunt quinto et decimo internationali Coetui Operis « Apo­ stolatus Maris », quinquagesimo expleto anno ex quo Apostolica Sedes Opus adprobavit. *

C'est avec une joie toute particulière que Nous vous accueillons, vous tous, Evêques, Prêtres, Religieux, Religieuses et Laïcs, et tout particulièrement les marins ici présents, qui êtes engagés ensemble au service de tous ceux qui naviguent en mer et de leurs familles. Puissiez-vous leur faire entendre la Bonne Nouvelle que l'Eglise a

* Die 13 mensis septembris a. 1972. 600 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale mission de leur communiquer et puissent-ils eux-mêmes y répondre généreusement en y conformant leur vie, en lui rendant témoignage auprès de leurs frères et en travaillant de telle façon que le monde marin tout entier soit pénétré du ferment de l'Evangile. Soyez donc les bienvenus dans cette Maison qui abrite celui qui humblement s'efforce de suivre la trace de Pierre, le pêcheur que le Christ a appelé pour devenir « pêcheur d'hommes » et à qui II a confié le gouvernail de Son Eglise. C'est vous dire aussi combien Nous vous sommes unis, quelle place de prédilection les gens de la mer ont dans notre cœur et combien, avec vous, Nous désirons que la communauté chrétienne prenne con­ science de sa mission auprès des marins et des pêcheurs, qu'ils soient en mer, dans les ports ou auprès de leurs familles. Ne sont-ils pas ceux qui, dans la société d'aujourd'hui, connaissent souvent les cir­ constances de vie les plus douloureuses : séparés des leurs, soumis aux incertitudes économiques et sociales, culturellement abandonnés, mal insérés dans la communauté humaine et même parfois dans la communauté chrétienne? Vous célébrez le cinquantième anniversaire de l'approbation de l'(( Apostolatus Maris » par notre prédécesseur Pie XI qui, dans une visée prophétique, lui donnait mission de s'étendre sur « les côtes des deux hémisphères », et ceci en un temps où l'association ne com­ portait encore que douze centres, répartis dans six pays et encore peu unis entre eux. Nous rendons grâce au Seigneur qui a permis qu'au cours de ces cinquante années d'efforts apostoliques et caritatifs incessants, l'œuvre commencée si humblement, comme le grain de sénevé de l'Evangile, ait pu se répandre dans le monde entier et ait pu susciter, tant parmi les marins qu'au sein de toutes les communautés chrétiennes, des concours généreux au service des gens de la mer, au plan apostolique comme au plan humain. L'histoire de P« Apostolatus Maris » est un témoignage de l'Esprit de Dieu à l'œuvre dans Son Eglise. C'est un petit groupe de chrétiens laïcs qui, réuni à Glasgow en 1920 sous l'inspiration de Peter Ansor récemment converti au catholicisme, posa la première pierre de l'édifice, orienté vers le bien-être spirituel, moral et social des marins. Deux ans plus tard déjà, le Pape Pie XI donnait son approbation officielle. Ne pourrions-nous dire que cette approbation d'une association catholique à dimension internationale, Acta Pauli Pp. VI 601 a ouvert la voie au développement dans l'Eglise de nombreuses organi­ sations internationales? Constituées le plus souvent à partir de laïcs en communion étroite avec leurs Pasteurs, elles s'efforcent de répondre aux besoins des hommes de notre temps, de collaborer à la mission apostolique de l'Eglise et de pénétrer du ferment de l'Evangile d'im­ portants secteurs de la vie moderne. Aussi voudrions-Nous féliciter de tout cœur les pionniers, ceux de la première heure et ceux qui ont suivi leurs traces jusqu'à maintenant, pour le zèle apostolique qui les a ani­ més et pour le courant apostolique qu'ils ont déclenché dans toute l'Eglise, suscitant partout un nouvel intérêt pour la situation des navi­ gants et une action pastorale intense faite d'apostolat et de service. Vous le savez, la conscience croissante du fait que les marins cons­ tituent vraiment un monde international particulier, quoique dispersé et mouvant, se présentant comme une « unité apostolique » ayant des caractéristiques propres et irréductibles, a conduit progressivement la Hiérarchie — et le Saint-Siège en particulier — à mettre sur pied et à améliorer constamment des structures pastorales pour la servir dans sa mission pastorale propre. Nous n'en ferons pas l'historique. Qu'il Nous soit permis simple­ ment de vous rappeler, avec joie et gratitude, l'activité si louable dé­ ployée depuis trente ans par la Congrégation Consistoriale, devenue ensuite la Congrégation pour les Evêques, pour développer dans le monde entier une pastorale adaptée au service du monde naviguant et pour animer et inspirer F« Apostolatus Maris » dont la haute direction lui avait été confiée. Notre reconnaissance se tourne maintenant vers la Commission Pontificale pour la Pastorale des Migrants et du Tou­ risme, que Nous avons créée il y a seulement deux ans et qui a déjà tant fait pour 1'« aggiornamento », dans l'esprit du Concile Œcumé­ nique Vatican II, de la pastorale de l'Eglise vis-à-vis de tous ceux qui, pour des raisons diverses, sont en déplacement à travers le monde. Ce Congrès jubilaire de l'Apostolat de la Mer, convoqué et préparé à Rome par la Commission Pontificale pour la Pastorale des Migrants et du Tourisme est, Nous pouvons bien le dire, le fruit conjoint de l'ac­ tion pastorale de la Hiérarchie, tant du Saint-Siège à travers sa Com­ mission Pontificale que des Conférences Episcopales, et de l'action apostolique et caritative déployée à tous les niveaux par F« Aposto­ latus Maris », soit au sein de Mouvements apostoliques, de services caritatifs ou culturels, de clubs de marins, ou autres activités. Nous sommes heureux de cette fructueuse collaboration et Nous 602 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale

désirons vivement qu'elle puisse se poursuivre et se développer. Qu'elle reste toujours marquée par la conscience que chaque membre et chaque communauté prend de sa responsabilité propre au sein du peuple de Dieu ainsi que par la charité chrétienne qui inspire et domine tout ! Nous accueillons avec intérêt la recherche de votre Congrès pour saisir le « nouvel âge )) dans lequel entre le monde maritime, à la suite des bouleversements techniques qu'il connaît et qui font surgir un nouveau « type de marin ». Avec vous, Nous sommes soucieux de voir sauvegarder, à travers les transformations sociales et économiques en cours, le primat absolu de la dignité de la personne humaine du marin — qu'il soit pêcheur ou engagé dans la marine marchande —. A cet égard Nous faisons appel à tous ceux qui portent des responsabilités à ce niveau afin qu'ils ne se lassent pas de chercher des solutions qui ne sacrifient jamais la personne à la technique ou à l'intérêt matériel. Dans ce domaine, Nous comptons particulièrement sur l'organisation de 1'« Apostolatus Maris » afin que, en collaboration avec les autres organisations de marins, elle fasse entendre, opportunément mais vaillamment, par sa présence active dans la vie internationale, la voix de la conscience chrétienne vis-à-vis des grands problèmes de l'heure qui touchent le monde maritime. C'est ainsi que Nous Nous sommes réjoui de vous voir réfléchir, au cours de votre Congrès, sur la façon dont les grands principes de l'enseignement social de l'Eglise doivent s'appliquer concrètement au monde particulier de la navigation. Com­ ment ne pas Nous féliciter, par exemple, de votre préoccupation de voir les pays récemment parvenus à l'indépendance politique acquérir également une plus grande indépendance au niveau de l'exploitation de leurs richesses naturelles, aussi bien en disposant d'une marine de transport propre qu'en ayant une plus grande possibilité de s'assurer, par la pêche, une alimentation encore si souvent déficiente pour leurs populations? Votre Congrès, cependant, est particulièrement orienté vers la mise en valeur du rôle du laïcat. Cette préoccupation de développer un laïcat vraiment apostolique au sein du monde maritime mérite sans aucun doute notre encouragement le plus chaleureux. Comme tous les chré­ tiens, en effet, les gens de la mer sont, eux aussi, appelés à l'apostolat. Ils doivent être témoins de l'PJglise dans des circonstances qui sont, la plupart du temps, inaccessibles aux prêtres et à bien d'autres laïcs. Ils le seront, certes, par l'exemple de leur vie, mais aussi par l'annonce de la Parole de Dieu, dans leurs conversations, leur vie sociale, leur Acta Pauli Pp. VI 603 prière et leur travail. Là où manque le prêtre, ils peuvent inviter leurs camarades à prier, se souvenant de la Parole du Seigneur: «Là où deux ou trois sont réunis en mon nom, je suis au milieu d'eux )).x Oui, les laïcs sont appelés. Les marins ne sont pas uniquement les bénéficiaires d'un apostolat de l'Eglise ; il leur est donné, à eux aussi, d'y être engagés activement. Il appartient donc à votre assemblée de préciser, s'il en est besoin, comment peut se réaliser concrètement cet apostolat, tellement nécessaire auprès d'hommes coupés de leur com­ munauté durant une grande partie de leur existence. Mais ce laïcat a besoin de prêtres, de communautés chrétiennes — qu'elles soient de bord ou à terre — de mouvements apostoliques pour soutenir son effort. Comme le disait déjà, en 1961, notre prédé­ cesseur, le Pape Jean XXIII, à l'occasion de la Vème Conférence du Secrétariat International de l'Apostolat de la Mer : (( C'est le rôle irremplaçable de l'action catholique spécialisée de former des militants, de les épauler et de tenir en éveil leur conscience chrétienne pour que leur foi sache surmonter toutes les difficultés et se faire également conquérante dans ce milieu à gagner au Christ Jésus ». Vous ne négligerez pas non plus les multiples services d'ordre cari- tatif, social ou culturel tels que les clubs ou les centres <( Stella Maris » dans les villes portuaires. A travers tous ces moyens, l'Eglise témoigne de la charité omniprésente du Seigneur en essayant de répondre aussi généreusement que possible aux légitimes aspirations et aux multiples nécessités des marins. A vous de chercher, chers Fils, comment développer ces mouve­ ments et ces services, comment renforcer l'association « Apostolatus Maris » afin qu'elle réponde pleinement aux exigences de notre temps. Aussi sommes-Nous heureux, à ce propos, de savoir que votre Congrès désire que cette organisation, créée par des laïcs il y a cinquante ans, portée au cours de ce demi-siècle par les efforts incessants de tant de fidèles, prêtres et laïcs, soutenue de plus en plus au long des temps par la Hiérarchie, reprenne, en s'inspirant des directives du récent Concile, un nouvel élan au service de la promotion, au sein du monde marin, d'un véritable laïcat chrétien. Puisse cette association réviser opportunément ses multiples services en fonction des exigences actuelles et prendre à cœur son rôle de caractère représentatif comme Organisation

1 Mt. 18, 20. 604 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale

Internationale Catholique au sein de la société. Ainsi, grâce aux marins chrétiens eux-mêmes, l'Eglise sera présente au cœur des tâches d'animation du temporel, dont l'urgence est si grande pour le monde maritime. Soyez assurés que le Saint-Siège, par sa Commission Ponti­ ficale pour la Pastorale des Migrants et du Tourisme comme par son Conseil des Laïcs, est à votre service pour atteindre un si noble but. Nous ne voudrions pas conclure ces quelques paroles sans saluer cordialement encore tous les frères des autres Eglises Chrétiennes qui sont parmi vous et qui ont collaboré avec vous au cours de ce Congrès. Que notre Bénédiction paternelle, qui s'adresse tout d'abord à vous tous, s'étende à tous les marins du monde entier.

III Venetiis habita, ad sacerdotes atque religiosas communitates in Basilica Divo Marco Evangelistae dicata. *

Pace a voi, Fratelli e Figli, in nomine Domini!

Giunti felicemente a Venezia, nella Basilica di S. Marco — cuore della Città — rivolgiamo il nostro primo saluto a voi, cari sacerdoti, religiosi e religiose — parte eletta di questa amatissima comunità ecclesiale —. Non vi nascondiamo la gioia di questa sosta, di questa visita, desi­ derata e voluta; non vi nascondiamo il gaudio e il conforto di questo primo significativo incontro, che è stato fin dall'inizio nei nostri auspici e nelle nostre intenzioni. Sia per noi tutti, la presente riunione, mo­ mento di grazia, illuminante e corroborante. Che cosa vi dirà il Papa, dopo avervi manifestato la sua paterna affezione e la sua sincera riconoscenza per una presenza così cordiale e così numerosa? Vi parliamo nella cornice di un luogo tanto nobile ascoltandone noi stessi la voce misteriosa, carica di storia, risonante di echi con­ fluenti da civiltà diverse ; densa di sublimi espressioni artistiche, matu­ rate in tempi lontani, e pur sempre potentemente eloquenti nel corso dei secoli, fino ai nostri giorni; nel quadro di un luogo pieno di melodie e di armonie religiose — voce che certo voi, fors'anche meglio

* Die 16 mensis septembris a. 1972. Acta Pauli Pp. VI 605 di noi avvertite e cogliete con la vostra squisita ed abituata sensibilità spirituale—; è voce piena di sacertà e di cultuale grandezza — anche l'arte qui è sacra, e forma di culto —, e di testimonianze di fede, risa­ lenti alle origini cristiane, e tuttora, e proprio per questo, vibranti nel profondo delle anime nostre, suscitandovi un'ondata di intensa puris­ sima emozione. E come non menzionare subito esplicitamente San Marco, « evangelista meus », del quale l'umile successore di Pietro non può non ricordare i singolari legami col Principe degli Apostoli? E quale visione incantevole, questa che ci è concesso di poter ricreare nell'intimità del nostro spirito, evocatore di una meravigliosa e secolare esperienza cristiana, che ha qui costruito non solo e non tanto il suo monumento, quanto una sua viva e originale espressione, che racco­ glie ed unisce in un identico e ininterrotto palpito di fede e di amore le generazioni lontane alle generazioni presenti e a quelle avvenire. Vorremmo allora sottolineare l'importanza della tradizione; rac­ comandarvi di conservarne, di alimentarne il senso e il rispetto; incoraggiarvi a mantenere in essa la vostra fiducia : a capirla e ad usarla come potente forza ispiratrice, e come grave e responsabile impegno di ulteriori incrementi, di continuo progresso. Pensiamo che la bontà e la saggezza delle genti venete, a cui appartenete, insieme con la solidità e la serietà della vostra consa­ crazione sacerdotale e religiosa, vi rendano particolarmente aperti ad accogliere e a rendere fruttuosa questa nostra ovvia e paterna esorta­ zione : amate il tesoro dell'eredità spirituale che qui Venezia quasi in forma riassuntiva ed emblematica a voi consegna. Il problema della fedeltà al patrimonio religioso ricevuto non è soltanto di oggi, anche se oggi si presenta con qualche gravità, che maggiormente giustifica, ci pare, questa spontanea conversazione. Del resto, quale altra parola potreste, in una occasione come questa, aspettare da noi? Ricordate la preoccupazione di San Paolo? « Si quis vobis evangelizaverit praeter id quod accepistis, anathema sit » : 1 dove l'(( accipere », il ricevere, indica un momento essenziale della continuità e della fecondità del messaggio cristiano, cioè della tradi­ zione. Lo confermano, voi ricordate, le parole con cui l'Apostolo in­ trodusse la sua importante testimonianza circa il Mistero Eucaristico, che tra poche ore celebreremo a Udine : (( Ego enim accepi a Domino

1 Gal. 1, 9. 606 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale quod et tradidi vobis».2 Ricevere e trasmettere: ecco la tradizione, della quale San Paolo si mostra tanto geloso. Questo ricevere dal Signore, e quindi trasmettere, e ancora rice­ vere e continuare a trasmettere — con fedeltà e nella integrità : « depo­ situm custodi, devitans profanas vocum novitates »,3 senza alterazioni, senza distogliere l'ascolto dalla verità e indirizzarlo alle interpretazioni arbitrarie, o alle favole, ai miti di ieri e di oggi4 — costituisce u^.a catena che non può essere infranta. È il dovere del nostro momento storico. E riguarda anzitutto com'è ovvio, il contenuto immutabile della dottrina religiosa e morale della fede cattolica. Ma poi la tradizione è portatrice di tanti altri valori. Basti pensare a quelli riguardanti la disciplina ecclesiastica, il culto e la pietà cristiana, la spiritualità, l'ascesi ; a quelli concernenti la figura o, come oggi si usa dire — indulgendo talvolta ad un problematicismo spesso vano e pericoloso —, la identità del sacerdote e del religioso, venutasi definendo e consolidando nel corso dei secoli, sulla base degli elementi essenziali che risalgono alla volontà del Signore. Sono tutti valori sperimentati, comprovati, e variamente garantiti dagli insegnamenti e dalle direttive dell'Autorità ecclesiastica, dalla vita dei Santi, dal « sensus fidelium ». Quale ricchissimo e prezioso patrimonio !, che certa mentalità conformista, iconoclasta, mondanizzante e desacralizzante rischia ora di minare e di disperdere. È facile togliere, sopprimere ma non è facile sostituire, sempre che si cerchi e si voglia davvero non una sostituzione qualunque, ma una sostituzione che abbia un autentico valore. E considerazioni analoghe potremmo fare per taluni e non pochi valori umani, del pensiero, dell'arte, della vita e della convivenza civile. Non vuole essere, la nostra — badate bene —, una « laudatio temporis acti », ma il riconoscimento e l'accettazione — consapevole, giustificata, doverosa — di valori che trascendono la competenza umana e vincono il tempo, anche se la maturazione di alcuni di essi è avvenuta attraverso la storia. Riconoscere e apprezzare i valori della tradizione non è passività, ma un atteggiamento positivo, riflesso, critico, libero. È un modo di essere impegnati. Il rispetto, il senso e l'amore della tradizione non è immobilismo. Al contrario, richiede forza morale, disciplina nel pen-

2 1 Cor. 11, 23. 3 1 Tim. 6, 20. 4 Cfr. 2 Tim. 4, 4. Acta Pauli Pp. VI 607 siero e nel costume, solidità, profondità, capacità di resistenza alla effimera moda dei tempi ; richiede, in una parola, personalità : quella personalità, umana e cristiana, di cui tanto si discute, ma che non è tanto facile formarsi e possedere. Per i valori di cui essa è veicolo, e per l'impegno che essa esige da noi, è ovvio che la tradizione non può non essere elemento di pro­ gresso, tanto personale come comunitario. Essendo una realtà viva, la tradizione ha in se stessa una proiezione in avanti. Essa garantisce una crescita organica; assicura, del progresso, l'autentica, non ingan­ nevole, realizzazione ; assicura il genuino, e non solo apparente, svi­ luppo. Rispecchia, a noi pare, il problema di Venezia : durare e cre­ scere fedele a se stessa. Ed allora possiamo sinceramente rallegrarci degli sforzi che anche a Venezia si compiono, e incoraggiare quelli che è doveroso intrapren­ dere, per un sano aggiornamento sul piano della dottrina e della pastorale, allo scopo di ottenere una fede più profonda, più pura, più impegnata; una vita cristiana più intensa in tutte le sue dimensioni, individuali e sociali; una testimonianza di vita sacerdotale e religiosa maggiormente aderente al Vangelo e all'esempio di Gesù, nostro Si­ gnore, e quindi maggiormente efficace in ordine alla salvezza dell'uomo moderno. A quante grandi iniziative ha saputo dare impulso la Chiesa veneziana nel corso della sua storia, per affrontare e risolvere i problemi del tempo ! Quante e quali opere ha realizzato ! E com'è numerosa la schiera dei suoi Santi! Da ciò sappiate dunque prendere slancio ed entusiasmo per un balzo in avanti, mantenendo sveglia e rinnovando la vostra capacità creatrice, in vista di una adeguata e preveggente soluzione dei problemi di oggi e di domani. Nell'affidare alla vostra intelligenza e alla vostra buona volontà queste riflessioni, concludiamo esortandovi : Siate fedeli, generosa­ mente e dinamicamente fedeli a Cristo, alla Chiesa, alla vostra vocazione, alla vostra missione. Portate il nostro paterno ricordo ai confratelli e alle consorelle che non hanno potuto partecipare a questo incontro, specialmente a quelli che fossero ammalati e sofferenti. A tutti di gran cuore, la nostra confortatrice e propiziatrice Benedizione Apostolica. 608 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale

IV Ad Publicas Auctoritates in Venetiarum Patriarchae Aedibus coadti- natas. *

Onorevoli Signori,

Vi esprimiamo la nostra sentita riconoscenza per questo incontro, tanto gradito, e vi porgiamo il nostro deferente e cordiale saluto. Fin dal primo annuncio della nostra visita a Venezia, il vostro signorile senso dell'ospitalità si è cortesemente fatto interprete del­ l'attesa di tutti i Veneziani e delle gentili disposizioni d'animo con cui erano pronti a riceverci. Ora abbiamo visto come l'accoglienza che ci è stata riservata non smentisca le vostre nobili e grandi tradizioni civili. Di nuovo, a voi e all'intera popolazione il nostro grazie sincero e commosso. Parlando a responsabili della cosa pubblica, non possiamo non considerare la molteplicità delle gravi questioni, che domandano il vostro studio, la vostra dedizione, il vostro sacrificio. Sono davvero tanti i problemi d'ordine sociale ed economico, che interessano la civile convivenza di una città, di una provincia, di una regione; e di essi non debbono sfuggire le implicazioni e le dimensioni etiche, morali ed anche religiose, da rispettare e da curare quali imprescin­ dibili istanze dell'autentico e completo bene comune. Per talune manifestazioni, poi Venezia diventa spesso centro di attrazione e punto di riferimento a cui si guarda da tutta l'Italia e da altri Paesi del mondo; e a questo proposito lasciateci dire che tanto maggiore diventa anche l'obbligo di rendere testimonianza ai valori genuini, e di evitare tutto ciò che potrebbe offendere la sentita e vissuta tradi­ zione cristiana della Città di San Marco. Ma ora il nostro pensiero, che è insieme partecipazione ed augurio, va soprattutto a quello che possiamo chiamare « il problema di Vene­ zia », il problema, cioè, della conservazione, dell'esistenza, dell'essere stesso di questa meravigliosa e singolare città. Arduo è il vostro compito, grande la vostra responsabilità dinanzi al mondo e alla storia. Ma conosciamo la determinazione che vi anima, e la varietà di iniziative che avete promosso e secondato, e nelle quali è attiva la lodevole collaborazione di altre persone, enti ed istituzioni.

* Die 16 mensis septembris a. 1972. Acta Pauli Pp. VI 609

Vi sia di incoraggiamento il ricordo e l'esempio dei vostri avi, che alla difesa e alla protezione della città e della sua incantevole laguna hanno dedicato opere memorabili, prima fra esse i celebri Murazzi, costruiti « ausu romano, aere veneto » : scultorea e potente espres­ sione, della quale ci piace sottolineare la ben meritata esaltazione del­ l'audacia, l'appropriato e significativo accostamento a Roma, e il realistico richiamo alla necessità dei mezzi materiali, della cui effettiva disponibilità si poteva essere, allora, legittimamente orgogliosi. Venezia è vostra, ma, come Roma, appartiene anche alla umanità e alla civiltà, nelle sue più nobili ed alte espressioni. Per questo formu­ liamo fervido l'auspicio che non venga meno l'ardire e che non man­ chino i mezzi. La felice soluzione del problema di Venezia è e deve essere un impegno comune, da fomentare con motivazioni morali pro­ fonde e da assolvere nel nome della fraternità e della pace. L'impegno vostro è oggi tanto più difficile, ma insieme anche tanto più degno e stringente per i bisogni della Venezia odierna, avvolta anche essa dai problemi del lavoro moderno, dall'affluenza di nuove ondate di popo­ lazione meritevole delle cure più attente e più gravi : l'interesse per questi fenomeni sociali conferisce all'opera vostra il dovere e il merito d'un'ardua, ma indeclinabile missione umana e cristiana. Questi i nostri voti di prosperità e di progresso : che volentieri estendiamo alle vostre illustri persone e a tutte le vostre attività. Con la nostra Benedizione Apostolica.

V Utini, in foro v. d. « Primo Maggio » ad Christifideles quamplurimis qui Sacro a Beatissimo Patre concelebrato interfuerunt. *

Venerati Fratelli e Figli carissimi! Noi vi dobbiamo innanzi tutto il nostro saluto. Esso fa parte del mistero, che ora insieme vogliamo celebrare, mistero di carità e di unità.1 Alla Chiesa di Cristo, presente e vivente a Udine, promotrice e ospite del XVIII Congresso Eucaristico Italiano il nostro primo saluto acclamante e giulivo : alle Chiese della Regione Trivenèta qua convenute con i loro Pastori e con così cospicue schiere del loro Clero

* Die 16 mensis septembris a. 1972. 1 Cfr. S. Agostino, In Ioannem, tract. 26, 13; PL 35, 1613.

39 - A. A. S. 610 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale

e dei loro Fedeli ; alla Chiesa Italiana, che qui tutta si trova rappre­ sentata in modo tanto qualificato ed in così largo numero di fratelli; ed a quanti da regioni vicine e lontane sono qua accorsi pellegrini, chiamati dalla medesima fede e da emula devozione, il voto di grazia, di gaudio e di pace, da parte nostra, quale Vescovo della Chiesa Romana, Pastore dell'intera Chiesa Cattolica sparsa su tutta la terra, nel nome del Dio vivente, Padre del Signore Gesù Cristo e nostro, nello Spirito Santo vivificante ed unificante. Il nostro riverente e beneaugurante saluto si rivolge parimente alle Autorità della società civile qui presenti, ed a quanti con il con­ siglio e con l'opera hanno favorito il buon esito di questo Congresso; e nessuno inoltre di coloro che soffrono, lavorano, pregano, o perché piccoli, o tribolati, o bisognosi di misericordia, di assistenza e di con­ forto si creda da noi dimenticato ed escluso dalla nostra affettuosa benedizione. Un saluto particolare giunga a voi, Emigranti del Veneto e del Friuli specialmente, qua convenuti per questa felice circostanza; e a voi, Sloveni, che tanti vincoli storici ed etnici uniscono a questa regione, e che avete voluto con cotesta presenza saldare specialmente i vincoli spirituali che affratellano la vostra a questa popolazione. A tutti l'assicurazione del nostro ricordo in questa celebrazione euca­ ristica della presenza reale e sacrificale di Cristo, nostro Maestro e nostro Salvatore. Ora noi vi dobbiamo dire perché siamo venuti; e sarà questo tutto il nostro breve discorso. Siamo venuti per, adorare insieme con voi questo mistero eucari­ stico, che qui ora s'intende celebrare con quella intensità di riflessione interiore e di culto esteriore, che deve scuotere la nostra fede e farci meglio comprendere e in qualche misura gustare « l'abisso di ric­ chezza, di sapienza e di scienza di Dio )),2 palese nel segno, nascosto nella realtà, che si contiene nell'Eucarestia, non mai abbastanza esplorata, onorata, partecipata. Cotesto sforzo, che qui impegna i cat­ tolici d'una Nazione intera, nella quale noi pure siamo localmente, storicamente e spiritualmente inseriti, a celebrare con unanime ade­ sione e con cordiale solennità il mistero eucaristico, non poteva lasciarci materialmente e personalmente estranei, sebbene il venerato Cardinale, Presidente della Conferenza Episcopale Italiana, da noi

2 Cfr. Rom. 11, 33. Acta Pauli Pp. VI 611 espressamente Inviato a presiedere questo Congresso, già vi dimostri la nostra piena adesione. Dovevamo venire. Dovevamo venire nonostante gli ostacoli, che chi conosce un po' la nostra vita quotidiana può immaginare, non foss'altro quello di non far torto ad altri analoghi ed attraenti inviti, ai quali con nostro rammarico non possiamo sempre materialmente corrispondere. Ma al vostro invito, carissimi figli Udinesi, non potevamo non aderire, perché al merito della vostra Chiesa e all'affezione, che noi le portiamo, s'ag­ giungeva la scelta del tema prefisso, fra i tanti possibili, alla medita­ zione e alla celebrazione di questo Congresso ; un tema teologico e eccle­ siologico, che riguarda non soltanto l'attualità degli studi e delle discus­ sioni post-conciliari, ma tocca un aspetto del nostro ministero aposto­ lico, e cioè il rapporto della Chiesa locale con l'Eucarestia, perché essa a sua volta tocca l'unità della Chiesa; e dove è in gioco l'unità nella Chiesa e della Chiesa è chiamato in causa l'ufficio apostolico affidato a Pietro, e perciò anche all'ultimo nel merito dei suoi successori.3 Voi conoscete già tutto a questo riguardo. Egregi e piissimi Maestri vi hanno già illustrato questo immenso e essenziale capitolo della dot­ trina eucaristica. Noi vi esortiamo a fissare l'attenzione, e poi, in se­ guito, la memoria, sulla grazia specifica dell'Eucaristia, sulla (( res », dicono i teologi, di questo sacramento, cioè su l'intenzione centrale che Cristo ha avuto, al vertice del suo amore per noi, nel!'istituirla, la grazia specifica, che esso ci apporta ; ed è, voi lo sapete, l'unità del suo corpo mistico.4 La parola di San Paolo, scelta come punto focale della meditazione e della celebrazione di questo Congresso, lo dice con sem­ plicità scultorea e con profondità insondabile : ad un unico, medesimo Pane, cioè Cristo fattosi cibo per noi, deve corrispondere un unico medesimo Corpo, il suo corpo mistico, la Chiesa. Alla Eucaristia, sì, corrisponde la Chiesa; al Corpo personale e reale di Cristo, contenuto nei segni del pane e del vino, per raffigurare e perpetuare il suo sacri­ ficio salvifico nell'amoroso disegno di trasfondersi, per via di cibo, di alimento sacrificale, nei credenti in Lui, corrisponde il suo Corpo so­ ciale e mistico, che sono i cattolici, cioè l'umanità riunita nell'orga­ nismo unitario, che chiamiamo Chiesa. Il Capo, Cristo, effonde la vita nelle membra del suo corpo mistico. L'Eucaristia è segno e causa di questa nuova struttura umana, storica, universale, vivente dello Spirito

3 Cfr. Const. dogm. de Ecclesia Lumen gentium, n. 23. 4 Cfr. 8. Th. III, 73, 3. 612 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale di Cristo, perché da Cristo chiamata, a Lui unita e intimamente asso­ ciata, santificata perciò in ogni espressione della sua esistenza : « chi mangia di me, vivrà per me»;5 e sostenuta dalla speranza che non delude 6 della risurrezione finale.7 Notate a ricordo di questo Congresso, con premurosa attenzione, il genio unitario, suprema rivelazione del cuore del Signore 8 e caratte­ ristica espressione della fede cattolica : tutti dobbiamo essere una cosa sola, tutti dobbiamo costituire una società unanime, non solo compa­ ginata in virtù d'un identico pensiero, la fede, e da un'affezione comu­ nitaria, la carità, una società vivente e soprannaturale, in virtù d'un identico principio esistenziale, la grazia unificante che emana da Cristo eucaristico ; così che noi tutti dobbiamo formare il « corpo » del « Cri­ sto totale », Lui Cristo del Vangelo il Capo, noi, disseminati nel mondo e nella storia, le membra.9 Non dimenticheremo, no, come l'Eucaristia sia perfettiva del sin­ golo fedele che si nutre di questo pane divino, è come esso abbia per ciascuno di noi il dono adeguato d'una pienezza gaudiosa da conferire : omne delectamentum in se habentem, ma questo dono non è il termine completo e finale del nutrimento eucaristico; perché esso non è sol­ tanto dono personale, individuale; è dono che straripa dal singolo fedele e si riserva sui fratelli fedeli, destinato a fare di loro un orga­ nismo spirituale unificato; ripetiamo: il corpo mistico di Cristo, la Chiesa. E ciò che diciamo del singolo fedele diremo analogamente di quella porzione dell'unica Chiesa che chiamiamo Chiesa locale, quella sulla quale si è concentrata l'attenzione di questo Congresso, e nella quale la celebrazione sacramentale e liturgica dell'Eucaristia offre la visione unitaria della Chiesa, e acquista un duplice aspetto, l'uno e l'altro estremamente interessante. E nella Chiesa locale, — e qui il pensiero dal perimetro diocesano, che per eccellenza definisce il carattere pro­ prio d'una Chiesa locale, costituzionalmente riconosciuta come tale, si allarga e si ramifica nell'espressioni parrocchiali e nelle altre parti­ colari e legittime —, noi possiamo riconoscere il punto di effettivo contatto dove l'uomo incontra Cristo e dove gli è aperto l'accesso al

5 Io. 6, 57. 6 Rom. 5, 5, 7 Io. 6, 51-58. 8 Cfr. Io. 17, 21-22. 9 Cfr. S. Agostino, En. in Ps. 17, SI; PL 36, 154. Acta Pauli Pp. VI 613 piano concreto della salvezza : qui il ministero, qui la fede, qui la comunità, qui la parola, qui la grazia, qui Cristo stesso che si offre al fedele inserito nella Chiesa universale. La Chiesa locale è perciò nel­ l'economia religiosa cattolica il momento iniziale e terminale; e come il frutto rispetto alle radici, all'albero, ai rami ; la fase cioè della pienezza spirituale a tutti disponibile. Gesù stesso sembra descriverne la bellezza e la fecondità : (( Io sono la vite, Egli dice, voi i tralci ».10 Qui termina la struttura del suo disegno, e qui comincia la matura­ zione promessa del regno di Dio. Ascoltate il Concilio : « La diocesi, cioè la Chiesa locale, è una porzione del Popolo di Dio affidata alle cure pastorali del Vescovo, coadiuvato dal suo presbiterio, in modo che, aderendo al suo Pastore, e per mezzo del Vangelo e dell'Eucaristia, (quella porzione) da lui riunita nello Spirito Santo, costituisca una Chiesa particolare, nella quale è veramente presente ed opera la Chiesa di Cristo, Una, Santa, Cattolica ed Apostolica».11 La Chiesa locale come madre deve essere amata. Il proprio campa­ nile dev'essere preferito come il più bello di tutti. Ciascuno deve sen tirsi felice di appartenere alla propria Diocesi alla propria Parroc­ chia. Nella propria Chiesa locale ciascuno può dire : qui Cristo mi ha atteso e mi ha amato; qui l'ho incontrato, e qui io appartengo al suo corpo mistico. Qui io sono nella sua unità. Quanti qui siamo dob­ biamo essere inseriti in Cristo ed essere con Lui e fra noi una cosa sola. Ed è l'Eucaristia che ci dà, che ci deve dare questo senso di comunione. È l'Eucaristia la mensa del Signore : noi ci raccogliamo intorno al medesimo altare, come commensali di Cristo e commensali degli altri fedeli, che dobbiamo considerare come Fratelli. Perché ci indugiamo a fare l'elogio della Chiesa locale? Perché una rinnovata ed accresciuta stima della rispettiva Diocesi, della nostra propria Parrocchia, o della nostra legittima comunità, e di conseguenza di qualsiasi forma di onesto umano rapporto, dev'essere il frutto di questo Congresso. Cristo, nell'Eucaristia, Sacerdote, vitti­ ma e cibo della sua mensa sacrificale, ci è altresì maestro di carità e di unità. È dalla sua mensa ch'Egli ci ha lasciato in testamento l'esempio di perfino sconcertante umiltà di Lui, com'Egli stesso allora si definì, Signore e Maestro, che si curva a lavare i piedi dei suoi

10 Io. 15, 5. 11 Decr. cíe past. Episcop. munere in Ecclesia Christus Dominus, n. 11; e Const. dogm. de Ecclesia Lumen gentium, n. 26. 614 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale discepoli ; 12 ci ha lasciato il comandamento nuovo di volerci bene gli uni gli altri ; dove la novità, pare a noi, sta nel « come ». Egli ci ha voluto bene, un « come » senza fondo : « Io vi do un comandamento nuovo, Egli disse, che vi amiate a vicenda, come io vi ho amati ». Un comandamento, che dev'essere caratteristico e distintivo : « Tutti sa­ pranno che siete miei discepoli se vi amerete vicendevolmente ».13 Segno, pegno, impulso, fonte e forza di questa impensabile comunione fra noi seguaci ed alunni, fra noi cristiani, la comunione con Lui, l'Eucaristia. Una rinnovata coscienza della nostra socialità ecclesiale dev'essere, sì, la conseguenza d'un Congresso Eucaristico, intitolato alla comu­ nità locale; una conseguenza che non ci concede più di vivere la vita cristiana nel guscio chiuso e comodo del proprio individualismo, sia spirituale che pratico, e nel disinteresse dei bisogni, dei problemi, delle fatiche, delle gioie della propria comunità ; una conseguenza, che ci vieta di fomentare i difetti degli ambienti ristretti; le antipatie, le gelosie, le maldicenze, i dispetti, le contestazioni, le avversioni, le liti, che vegetano spesso anche nelle nostre comunità; una conseguenza invece che mette l'amor del prossimo come programma reale e generale delle nostre convivenze ecclesiali, e che lo applica con generosità ed umiltà in ogni vicenda della vita quotidiana; e che fa sentire a tutti e a cia­ scuno come propri i bisogni della comunità, quelli dei poveri, dei disoccupati, dei sofferenti, dell'infanzia e della gioventù, non che quelli della vita religiosa e della vita civile. Noi siamo lieti d'avere oggi con noi, quasi a conferma dell'amicizia di cui è capace una Chiesa locale, storicamente ed etnicamente caratterizzata come quella di Udine, d'accogliere come ospiti e fratelli, folle di Lavoratori, che personi­ ficano le passioni e le speranze sociali di tanta parte del popolo italiano, e di esprimere loro la nostra cristiana solidarietà. Unità nella Chiesa locale. Poi unità della Chiesa, cominciando anche su questo punto da una riaffermata coscienza della comunione con la Chiesa universale, e con la Chiesa che le sta alla base ed al centro, per volere di Cristo, la Chiesa di Pietro, la Chiesa Romana. Non parliamo per nostro orgoglio o per nostro egoistico vantaggio. Servo dei servi di Dio, investito della funzione pastorale di tutto il gregge di Cristo, noi parliamo per il nostro dovere e il vostro onore, citando una nota parola di San Giovanni Crisostomo : « Chi sta a Roma,

12 Io. 13. 13 Io. ib. Acta Pauli Pp. VI 615 sa che gli Indi son sue membra )) ; 14 parliamo per il vantaggio delle Chiese locali, per le quali sarebbe tristissima sorte perdere il senso della cattolicità dell'unico Popolo di Dio e di cedere alla tentazione del separatismo, dell'autosufficienza, del pluralismo arbitrario, dello scisma, dimenticando che per godere dell'autentica pienezza dello Spirito di Cristo è necessario essere inseriti organicamente nel Corpo di Cristo.15 Dall'Eucaristia l'unità comunitaria e gerarchica, che dalla convergenza verso il suo punto focale, visibile, il ministero apostolico, invisibile, il mistero dello Spirito di Cristo, si allarga a ventaglio senza confine nella cattolicità della Chiesa, estesa per tutta la terra, in uno slancio di amore missionario ed ecumenico: questo è l'orizzonte che si spalanca sopra di noi, se davvero nell'intimo cena­ colo della nostra Chiesa locale avremo celebrato il sacrificio eucari­ stico di Gesù offerto pro mundi vita, per la vita del mondo.16

VI Institutorum Saecularium moderatoribus qui Romae internationali Coetui interfuerunt. *

Diletti Figli e Figlie nel Signore,

Ancora una volta ci è data l'occasione di incontrarci con voi, Diri­ genti degli Istituti Secolari, che siete e rappresentate una porzione fiorente e rigogliosa della Chiesa, in questo momento della storia. La circostanza che vi ha ricondotto davanti a noi è questa volta il Con­ gresso Internazionale che avete svolto e state per concludere qui a Nemi, presso la nostra residenza estiva di Castel Gandolfo, e nel quale avete esaminato gli statuti della erigenda « Conferenza Mon­ diale degli Istituti Secolari » (C.M.I.S.). Noi non vogliamo entrare nel merito dei vostri lavori, certamente condotti con profondità e impegno, sotto la vigile cura e con la parte­ cipazione del Sacro Dicastero competente, ed ai quali auspichiamo frutti copiosi in ordine all'incremento delle vostre Istituzioni. Desideriamo piuttosto indugiare in alcune riflessioni circa quella

14 In Io. Som. 65, 1; PG 59, 361. 15 Cfr. 1 Cor. 12ss.; 1 Cor. 1, 9; Gal. 3, 28; Rom. 6, 5; 11, 17ss.; etc. 16 Io. 6, 51.

* Die 20 mensis septembris a. 1972 616 Acta Apostolicae Sedis ~ Commentarium Officiale

che potrebbe essere la funzione degli Istituti Secolari nel mistero di Cristo e nel mistero della Chiesa. Quando guardiamo a voi, e pensiamo alle migliaia e migliaia di uomini e di donne di cui fate parte, non possiamo non sentirci con­ solati, mentre ci invade nell'intimo un vivo senso di gioia e di rico­ noscenza al Signore. Come forte e fiorente appare in voi la Chiesa di Cristo! Questa Madre nostra veneranda, che oggi taluni, anche tra i suoi figli, fanno bersaglio di critiche aspre e impietose ; di cui qualcuno si diletta a descrivere fantasiosi sintomi di decrepitezza e a predire rovine; eccola, invece, divenire un gettito ininterrotto di gemme nuove, un fiorire insospettato di iniziative di santità. Noi sappiamo che dev'es­ sere così, e non potrebbe essere altrimenti che così, perché Cristo è la divina inesauribile fonte della vitalità della Chiesa ; e la vostra pre­ senza ce ne offre una ulteriore testimonianza, ed è per tutti noi occasione di rinnovata consapevolezza. Ma vogliamo guardare più da vicino il vostro volto, nella famiglia del Popolo di Dio. Anche voi riflettete un <( modo proprio » in cui si può rivivere il mistero di Cristo nel mondo, e un (( modo proprio » in cui si può manifestare il mistero della Chiesa. Cristo Redentore è una tale pienezza, che noi non potremo mai com­ prendere né esprimere al completo. Egli è tutto per la sua Chiesa e, in essa, quello che noi siamo lo siamo proprio per Lui, con Lui ed in Lui. Anche per gli Istituti Secolari Egli resta dunque l'esemplare ultimo, l'ispiratore, la sorgente da cui attingere. Basati su Cristo Salvatore e a suo esempio svolgete, in modo a voi proprio e caratteristico, un'importante missione della Chiesa. Ma anche la Chiesa, a suo modo, come Cristo, è una pienezza tale, è tale una ricchezza che nessuno da solo, nessuna istituzione da sola, potranno mai comprendere ed esprimere adeguatamente. Né sarebbe a noi possi­ bile scoprirne le dimensioni, perché la sua vita è Cristo, che è Dio. Dunque anche la realtà della Chiesa, e la missione della Chiesa, possono essere espresse completamente solo nella pluralità dei membri. ÏQ la dottrina del Corpo Mistico di Cristo, la dottrina dei doni e dei carismi dello Spirito Santo. Il discorso ci conduce qui, voi l'avete compreso, ad interrogarci sul modo a voi proprio di compiere la missione della Chiesa. Qual è il vostro dono specifico, il vostro ruolo caratteristico, il « quid novum » da voi apportato alla Chiesa di oggi? Oppure : in che modo siete voi Acta Pauli Pp. VI 617

Chiesa oggi? Voi lo sapete; l'avete ormai chiarito a voi stessi e alla comunità cristiana. Noi lo supponiamo. Voi siete ad una misteriosa confluenza tra le due poderose correnti della vita cristiana, accogliendo ricchezze dall'una e dall'altra. Siete laici, consacrati come tali dai sacramenti del battesimo e della cresima, ma avete scelto di accentuare la vostra consacrazione a Dio con la professione dei consigli evangelici, assunti come obblighi con un vin­ colo stabile e riconosciuto. Restate laici, impegnati nei valori secolari propri e peculiari del laicato,1 ma la vostra è una « secolarità consa­ crata »,2 voi siete (( consacrati secolari ».3 Pur essendo « secolare », la vostra posizione in certo modo diffe­ risce da quella dei semplici laici, in quanto siete impegnati negli stessi valori del mondo, ma come consacrati : cioè non tanto per affermare l'intrinseca validità delle cose umane in se stesse, ma per orientarle esplicitamente secondo le beatitudini evangeliche; d'altra parte non siete religiosi, ma in certo modo la vostra scelta conviene con quella dei religiosi, perché la consacrazione che avete fatto vi pone nel mondo come testimoni della supremazia dei valori spirituali ed esca­ tologici, cioè del carattere assoluto della vostra carità cristiana, la quale quanto più è grande tanto più fa apparire relativi i valori del mondo, mentre al tempo stesso ne aiuta la retta attuazione da parte vostra e degli altri fratelli. Nessuno dei due aspetti della vostra fisionomia spirituale può essere sopravvalutato a scapito dell'altro. Ambedue sono coessenziali. « Secolarità » indica la vostra inserzione nel mondo. Essa però non significa soltanto una posizione, una funzione, che coincide col vivere nel mondo esercitando un mestiere, una professione « secolare ». Deve significare innanzitutto presa di coscienza di essere nel mondo come « luogo a voi proprio di responsabilità cristiana ». Essere nel mondo, cioè essere impegnati nei valori secolari, è il vostro modo di essere Chiesa e di renderla presente, di salvarvi e di annunziare la salvezza. La vostra condizione esistenziale e sociologica diventa vostra realtà teologica, è la vostra via per realizzare e testimoniare la salvezza. Voi siete così un'ala avanzata della Chiesa « nel mondo » ; esprimete la

1 Const. dogm. de Ecclesia Lumen gentium, 31. 2 Paolo VI, Discorso ai Dirigenti e Membri degli Istituti Secolari nel XXV della «Provida Mater», A.A.S. 64 (1972), p. 208. * Paolo VI, Discorso ai partecipanti al Congresso Internazionale degli Istituti Secolari, 26 settembre 1970, A.A.S. 62 (1970), p. 623. 618 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale

volontà della Chiesa di essere nel mondo per plasmarlo e santificarlo (( quasi dall'interno a modo di fermento »,4 compito, anch'esso, affidato precipuamente al laicato. Siete una manifestazione particolarmente concreta ed efficace di quello che la Chiesa vuol fare per costruire il mondo descritto ed auspicato dalla Gaudium et spes. « Consacrazione )) indica invece l'intima e segreta struttura por­ tante del vostro essere e del vostro agire. Qui è la vostra ricchezza pro­ fonda e nascosta, che gli uomini in mezzo ai quali vivete non si sanno spiegare e spesso non possono neppure sospettare. La consacrazione battesimale è stata ulteriormente radicalizzata in seguito ad una accre­ sciuta esigenza di amore, suscitata in voi dallo Spirito Santo ; non nella stessa forma della consacrazione propria dei religiosi, ma purtuttavia tale da spingervi ad una opzione fondamentale per la vita secondo le beatitudini evangeliche. Così che siete realmente consacrati e realmente nel mondo. « Siete nel mondo e non del mondo, ma per il mondo », come altra volta noi stessi vi abbiamo descritti.5 Vivete una vera e propria consacrazione secondo i consigli evangelici, ma senza la pie­ nezza di (( visibilità » propria della consacrazione religiosa ; visibilità che è costituita, oltre che dai voti pubblici, da una più stretta vita comunitaria e dal « segno » dell'abito religioso. La vostra è una forma di consacrazione nuova e originale, suggerita dallo Spirito Santo per essere vissuta in mezzo alle realtà temporali, e per immet­ tere la forza dei consigli evangelici — cioè dei valori divini ed eterni — in mezzo ai valori umani e temporali. Le vostre scelte di povertà, castità e ubbidienza sono modi di parte­ cipazione alla croce di Cristo, perché a Lui vi associano nella priva­ zione di beni altrove pur leciti e legittimi ; ma sono anche modi di par­ tecipazione alla vittoria di Cristo risorto, in quanto vi liberano dal facile sopravvento che tali valori potrebbero avere sulla piena dispo­ nibilità del vostro spirito. La vostra povertà dice al mondo che si può vivere tra i beni temporali e si può usare dei mezzi della civiltà e del progresso, senza farsi schiavi di nessuno di essi; la vostra castità dice al mondo che si può amare con il disinteresse e l'inesauribilità che at­ tinge al cuore di Dio, e ci si può dedicare gioiosamente a tutti senza legarsi a nessuno, avendo cura soprattutto dei più abbandonati; la vostra ubbidienza dice al mondo che si può essere felici pur senza

4 Const. dogm. de Ecclesia Lumen gentium, 31 6 Paolo VI, Discorso ai partecipanti al Congresso Internazionale degli Istituti Secolari, 26 settembre 1970, A.A.S. 62 (1970), p. 623. Acta Pauli Pp. VI 619 fermarsi in una comoda scelta personale, ma restando pienamente di­ sponibili alla volontà di Dio, come appare dalla vita quotidiana, dai segni dei tempi e dalle esigenze di salvezza del mondo di oggi. Così, dalla vostra vita consacrata, anche la vostra attività nel mondo — sia personale che collettiva, nei settori professionali in cui siete singolarmente o comunitariamente impegnati — riceve un più spiccato orientamento verso Dio, restando in certo qual modo anch'essa come coinvolta e trasportata nella stessa vostra consacrazione. E in questa singolare e provvidenziale configurazione, voi arricchite la Chie­ sa di oggi di una particolare esemplarità nella sua vita « secolare )), vivendola come consacrati; e di una particolare esemplarità nella sua vita « consacrata », vivendola come secolari. A questo punto vorremmo soffermarci su un particolare aspetto di fecondità delle vostre Istituzioni. Vogliamo alludere al folto gruppo di coloro che, consacrati a Cristo nel sacerdozio ministeriale e desiderando di unirsi a Lui con ulteriore vincolo di donazione, abbracciano la pro­ fessione dei consigli evangelici, confluendo a loro volta negli Istituti Secolari. Noi pensiamo a questi nostri fratelli nel sacerdozio di Cristo, e li vogliamo incoraggiare, mentre ammiriamo in loro, ancora una volta, l'azione dello Spirito, instancabile nel suscitare l'ansia di sem­ pre maggiore perfezione. Quanto fin qui detto, vale certamente anche per loro, ma abbisognerebbe di altri approfondimenti e precisazioni. Essi infatti pervengono alla consacrazione nei consigli evangelici e all'impegno dei valori « secolari » non già come laici, bensì come chierici, cioè portatori di una mediazione sacra nel Popolo di Dio. Oltre al Battesimo e alla Cresima, che costituiscono la consacrazione di base del laicato nella Chiesa, essi hanno ricevuto una susseguente specificazione sacramentale nell'Ordine Sacro, che li ha costituiti tito­ lari di determinate funzioni ministeriali nei confronti dell'Eucaristia e del Corpo Mistico di Cristo. Ciò ha lasciato intatta l'indole « seco­ lare » della vocazione cristiana, ed essi possono quindi arricchirla, vivendola come (( consacrati » negli Istituti Secolari, ma ben diverse sono le esigenze della loro spiritualità, nonché certe implicanze este­ riori nella loro pratica dei consigli evangelici e nel loro impegno secolare. Vogliamo ora concludere rivolgendo a tutti un pressante e paterno invito : quello di coltivare e incrementare, di avere a cuore sempre e soprattutto, la comunione ecclesiale. Voi siete articolazioni vitali di questa comunione, perché anche voi siete la Chiesa; non vogliate 620 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale

giammai attentare alla loro efficienza. Non si potrebbe concepire né comprendere un fenomeno ecclesiale al di fuori della Chiesa. Non vi lasciate mai sorprendere, neppure sfiorare dalla tentazione oggi troppo facile, che sia possibile un'autentica comunione con Cristo senza una reale armonia con la comunità ecclesiale retta dai legittimi pastori. Sarebbe ingannevole e illusorio. Che cosa potrebbe contare un singolo o un gruppo, pur nelle intenzioni soggettivamente più alte e perfette, senza questa comunione? Cristo ce l'ha chiesta come garanzia per am­ metterci alla comunione con Lui, allo stesso modo che ci ha chiesto di amare il prossimo come documentazione del nostro amore per Lui. Voi siete dunque di Cristo e per Cristo, nella sua Chiesa; Chiesa è la vostra comunità locale, il vostro Istituto, la vostra parrocchia, ma sempre nella comunione di fede, di Eucaristia, di disciplina e di fedele e leale collaborazione con il vostro Vescovo e con la Gerarchia. Le vostre strutture e le vostre attività non dovranno mai condurvi — siate sacerdoti o laici — ad una « bipolarità » di posizioni, né ad un « alibi » di atteggiamento interiore ed esteriore, né tantomeno a posi­ zioni antitetiche con i vostri pastori. A questo vi invitiamo ; questo vi auguriamo, perché possiate essere in mezzo al mondo operatori autentici dell'unica missione salvifica della Chiesa, nel modo a voi proprio, a cui siete stati chiamati e inviati. Così il Signore vi aiuti a prosperare e fruttificare ancora, con la nostra Benedizione Apostolica.

VII Ad Excellentissimum Virum Ioannem Leone, Reipublicae Italicae Prae­ sidem. *

Signor Presidente, Con deferente pensiero, Ella ha desiderato che la prima visita uffi­ ciale da Lei compiuta fuori dei confini dello Stato Italiano, del quale la fiducia dei Suoi concittadini L'ha chiamato ad essere Capo, fosse riservata al Pastore Supremo di quella Chiesa Cattolica che in Roma ha il suo centro, al Servo dei Servi di Dio che a Roma ha la sua sede episcopale e da Roma trae una denominazione a volta a volta oggetto di venerazione e di ripulsa, ma pur sempre densa di una non oscura e non ingloriosa storia plurisecolare.

* Die 22 mensis septembris a. 1972. Acta Pauli Pp. VI 621

Di tale pensiero, di tanto riguardo, Le siamo profondamente grati, signor Presidente. E ciò, non solo per l'onore reso, nella nostra umile persona, alia spirituale e religiosa missione che ci è affidata, ma perché sappiamo che questo Suo gesto risponde ad un intimo convincimento del Suo animo di italiano : memore dei vincoli che hanno nei secoli stretto, ed oggi non meno che nel passato uniscono la Nazione italiana alla Chiesa Cattolica ed a questa Sede di Pietro. Sappiamo altresì dei sentimenti di affettuosa e cordiale considera­ zione che Ella nutre per noi personalmente e per la nostra pochezza. Desideriamo darLe pubblica conferma, in questa solenne occasione, che tali sentimenti, accompagnati da sincero apprezzamento, per le Sue esimie doti di uomo, di cristiano, di studioso, di statista, sono da noi sinceramente contraccambiati. Ma, al di là della Sua persona, e da Lei degnamente rappresentato, ci è caro vedere oggi particolarmente a noi vicino l'intero popolo italiano, del quale ci è gradito accogliere il saluto ed al quale ricam­ biamo i voti di ogni bene. La storia — ma perché non dire la Provvidenza? — ne ha legato in tanta misura le vicende a quelle del Papato, da quando l'umile Pescatore di Galilea è approdato nel cuore dell'Impero romano e vi ha posto la sua Cattedra di Pastore dell'Urbe e dell'Orbe. Preroga­ tiva singolare, per chi crede nel carattere divino della Chiesa di Cristo, ed anche, pensiamo, per chi ha il senso degli altissimi valori umani dei quali è portatrice la civiltà cristiana ; ma non privo di oneri ; non scevro, certo, di responsabilità. Di ciò consapevole, questa Sede Apostolica sente il dovere di cor­ rispondere auspicando lealmente e favorendo di cuore, nei limiti delle sue possibilità e nel rispetto delle sfere delle rispettive compe­ tenze, il progresso anche civile del Paese dal quale è come circondata ed al quale, anche per particolare titolo canonico, il Papa è debitore del suo ministero pastorale. Da un ormai notevole numero di anni i rapporti fra la Santa Sede e l'Italia, che avevano conosciuto, nelle epoche precedenti, periodi di aspre tensioni e di dolorose rotture, si sono composti in un'equa armo­ nia la cui validità sembra confermata dal suo stesso perdurare nei profondi variamenti che la situazione italiana ha sperimentato nel frattempo, e che il nuovo Stato democratico ha assunto fra le norme fondamentali che ne sostengono l'esistenza. Tale armonia, ed i Patti solenni che ne costituiscono la base giù- 622 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale ridica, la Santa Sede intende, per parte sua, fedelmente rispettare ed anzi promuovere, in spirito di riguardosa amicizia : fiduciosa che anche da parte dello Stato Italiano non mancherà un identico intento, non solo per quel che riguarda le disposizioni del Trattato, ma altresì per la esatta applicazione ed interpretazione delle norme — non meno essenziali ad assicurare regolarità e cordialità di rapporti — del Concordato. Circa quest'ultimo la Santa Sede si è detta e si ripete disposta ad esaminare, d'intesa con il Governo italiano e con aperta e sincera volontà, l'opportunità di quelle revisioni bilaterali che siano suggerite dalle mutate situazioni e dalle nuove esigenze dei tempi. Ancor più, però, che su strumenti giuridici, la Santa Sede vuole fondare la sua fiducia di sempre migliori, più cordiali e più positivi rapporti con l'Italia sui sentimenti cattolici del suo popolo, sull'im­ pegno dei suoi governanti nel rispondere alle legittime attese dei citta­ dini, sul rispetto delle libertà e dei diritti che la Costituzione dello Stato solennemente ed ampiamente assicura. A conservare, ad accrescere il patrimonio cristiano della Nazione italiana sono intesi gli sforzi costanti della Chiesa, rinvigoriti e resi più aderenti alle presenti necessità dall'impulso scaturito dal recente Concilio Ecumenico Vaticano II. Per il rispetto dei principii generali di libertà e di diritto sui quali, e non sul privilegio, la Chiesa è deter­ minata a contare, la Santa Sede fa affidamento sullo spirito affer­ matosi nella nuova Italia, e che tutti gli Italiani vorranno sentirsi impegnati a tutelare. Non abbiamo bisogno di dirLe, signor Presidente, che simile tutela, per essere durevole ed efficace, presuppone una salda e convinta forma­ zione morale, nella generazione presente e ancor più in quelle future. È questo un campo nel quale le preoccupazioni della Chiesa incon­ trano il più vero interesse dello Stato ; perché solo una solida struttura morale, quale particolarmente può offrire la religione cristiana, assi­ cura alle Nazioni quel concorso di apertura generosa ai più nobili ideali, di amore alla libertà, di sensibilità alle ragioni della giustizia e della solidarietà umana, di impegno disinteressato al servizio del bene comune che ne fa la grandezza e garantisce ai Popoli la pace interna, il progresso sociale e l'indipendenza. Noi crediamo pertanto di manifestare il nostro affetto per quest'Ita­ lia a noi tanto prossima, e non solo di adempiere ad un grave officio del nostro ministero, quando auspichiamo per essa, un ordinamento e Acta Pauli Pp. VI 623 un costume familiari che rispondano alle sue genuine tradizioni, reli­ giose non solo, ma laiche altresì, per i quali essa si senta, anziché debitrice di imitazione, chiamata semmai ad essere di modello ad altri ; o quando invochiamo, nella vita pubblica e privata, quel rispetto delle norme della moralità che è vanto e forza dei popoli e che si addice, per titolo del tutto speciale, ad una Nazione eminentemente cattolica, qual è l'Italia. Fedele alla sua identità storica, che ne fa l'erede del pensiero giuri­ dico dell'antica Eoma e delle ricchezze spirituali e religiose di quella cristiana, l'Italia potrà sempre meglio svolgere anche una preziosa missione in seno alla comunità internazionale, nel rafforzare la voce del diritto di fronte a quella deprecabile della licenza e della violenza e nel sostenere la causa della giustizia e della pace. Questi, signor Presidente, gli auspici, che, per l'Italia in Lei qui presente, ci sgorgano dal cuore in occasione della Sua visita gradita. Auspicio di grandezza religiosa e morale. Auspicio di continuate ami­ chevoli relazioni con questa Sede Apostolica e di utile servizio alla famiglia dei popoli. Auspicio, insieme, di pace, di benessere e di pro­ sperità per tutte le sue popolazioni, nella operosa collaborazione delle forze vive della Nazione, nel riconoscimento dei rispettivi diritti e delle mutue responsabilità, nell'attenzione prestata con generoso senso di dovere alle regioni e agli strati sociali più bisognosi e meno favoriti. Questi auspici, ai quali si accompagna quello che formuliamo per Lei, signor Presidente, e per la Sua alta missione, noi affidiamo a Dio, dal Quale invochiamo per l'Italia e per tutti i suoi figli le più elette benedizioni.

VIII Iis qui adfuerunt sexagesimo internationali Conventui a publicis legum- latorum coetibus ex universis nationibus Romae celebrato. *

Mesdames et Messieurs, Cette rencontre Nous apporte une double satisfaction. Tout d'abord, Nous aimons voir, dans votre démarche, un témoignage rendu à l'action de ce Siège Apostolique, et de l'Eglise Catholique, en faveur de la paix dans le monde. Votre visite Nous offre, de plus, une occa­ sion vraiment exceptionnelle de proposer certaines réflexions à un

* Die 23 mensis septembris a. 1972. 624 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale groupe de personnalités hautement qualifiées, investies de responsa­ bilités aussi nobles qu'importantes, puisqu'elles concernent l'action politique, dont l'objectif essentiel est la réalisation du bien commun. Nous ne croyons pas nécessaire de Nous attarder à décrire les élé­ ments qui composent ce bien commun, pour chaque peuple comme pour la famille humaine tout entière. Votre participation à un rassemble­ ment de caractère international manifeste, en effet, que vous avez plei­ nement conscience du lien entre le bien commun d'une nation et son accomplissement au niveau mondial. Comment pourrait-il en être autre­ ment, puisque certains de ses éléments appartiennent au patrimoine des valeurs universelles, dont Nous trouvons une affirmation, sons une forme explicite ou implicite, dans la Déclaration Universelle des Droits de l'homme, aujourd'hui reçue par tous — ou presque tous —, au moins sur le plan des principes. Jean XXIII, dans son Encyclique «Pacem in Terris», déclarait à ce propos : « Pour la pensée contemporaine, le bien commun réside surtout dans la sauvegarde des droits et des devoirs de la personne humaine; dès lors, le rôle des gouvernants consiste principalement à garantir la reconnaissance et le respect des droits, leur conciliation mutuelle, leur défense et leur expansion, et en conséquence à faciliter à chaque citoyen l'accomplissement de ses devoirs »-1 Cette affirmation n'a rien perdu de son prix ; mais si les droits de la personne, lorsqu'on les considère dans l'abstrait, demeurent invariables, leur contenu con­ cret doit être déterminé suivant la diversité des situations, c'est-à-dire de peuple à peuple et, dans un même peuple, d'un moment à l'autre de sa vie, d'une période à l'autre de son histoire. Il en est de même pour l'action politique qui, par définition, ne se développe pas dans l'abstrait, mais dans le contact avec la réalité humaine concrète pour y porter son empreinte. Aussi cette réalité doit- elle être considérée avec la plus grande attention, pour être exacte­ ment comprise dans son existence actuelle, dans sa constante évolu­ tion, dans la totalité de ses dimensions, dans ses exigences du moment présent, dans les besoins aujourd'hui ressentis, compte tenu des aspi­ rations et des attentes des hommes sur lesquels elle s'exerce, à travers le réseau des relations toujours plus complexe tissé entre eux par ces mêmes hommes. Car, Nous n'avons pas à vous le rappeler, l'action poli­ tique est menée dans le souci de contribuer à la satisfaction de ces

1 N. 60. A.A.S. 55 (1963), pp. 273-274. Acta, Pauli Pp. VI 625

besoins et de ces exigences, de fournir une réponse positive à ces aspi­ rations et à ces attentes, de développer la qualité des relations pour les rendre toujours plus porteuses de valeurs humaines. Une action politique détachée et comme étrangère à la réalité humaine sur laquelle elle prétend s'exercer n'est plus une action poli­ tique : c'est une action dans le vide, avec les périls qu'appelle ce vide : jamais les citoyens ne prennent autant conscience de la nécessité, de la fécondité et de la noblesse de l'action politique que lorsque celle-ci commence à perdre son identité ou l'a, de fait, déjà perdue. Et cepen­ dant des constatations s'imposent à l'observateur du monde contempo­ rain : des changements importants se font jour, notamment dans la conception et le rôle des Parlements. Chacun sait les principales fonctions qui constituent l'activité tra­ ditionnelle des Parlements : la représentation du pays et de la société nationale dans sa diversité ; le contrôle de l'exercice de l'autorité gouver­ nementale; la délibération collégiale sur la vie de la nation, l'infor­ mation du public ; dans bien des cas, la création ou une participation à la création de l'autorité gouvernementale; la fonction législative enfin, à l'origine la plus importante au point que le Parlement est qualifié de (( Pouvoir Législatif ». Ces fonctions sont exercées diver­ sement selon les Constitutions et les systèmes électoraux ; selon le sens civique des Parlementaires; selon la conception que le Pouvoir Exé­ cutif a lui-même de sa responsabilité. Ce sont ces diverses fonctions que concernent, de manière certes différentes, les transformations de la société d'aujourd'hui. Les tendances de l'évolution ne sont pas univoques. En tels cas, le Parlement occupe une place tout à fait prééminente dans le fonction­ nement des pouvoirs. Cependant, l'emploi qu'on fait parfois de cette prééminence arrive à entraîner, remarquent certains, une faiblesse et jusqu'à une impuissance de tout l'organisme politique : en effet, les difficultés contemporaines de réaliser un consensus national affectent la capacité du Parlement, alors qu'il en est responsable, de donner une stabilité et une autorité süffisantes au pouvoir gouvernemental, surtout lorsqu'il est lui-même chargé de l'établir. Trop faible et menacé, le Pouvoir exécutif ne peut alors s'acquitter suffisamment de la tâche que lui reconnaissent les Constitutions et qu'attendent légitimement les peuples. D'aucuns voudraient voir dans d'autres tendances et d'autres exem­ ples les signes d'un déclin du rôle et de l'autorité du Parlement au

40 - A. A. S. 626 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale

profit du Pouvoir exécutif. Dans son fonctionnement même, dit-on, le Parlement a souvent donné la preuve de son inefiicience, se montrant incapable de définir et de promouvoir le bien réel du pays, par-delà les divisions des partis politiques et le jeu des intérêts particuliers ou locaux : le Parlement serait, à leur avis, inapte à provoquer le (( con­ sensus )) de la nation et à soutenir une légitime continuité d'action gouvernementale. Le contre-coup des erreurs commises est un affai­ blissement de l'Institution parlementaire. Il arrive qu'on tente même de justifier cet affaiblissement par des raisons tirées de changements profonds de la vie politique et sociale qu'on ne peut ignorer : ces changements entraîneraient nécessairement la transformation de la fonction parlementaire elle-même. Dans quelle mesure par exemple, le Parlement assure-t-il aujour­ d'hui la fonction de représentativité de la nation? La démocratie libé­ rale, tout en proclamant l'égalité de tous les citoyens, ne réalise pas en fait cette égalité sur le plan économique et social : un vide se cons­ tituerait entre le Parlement et le peuple réel. Celui-ci, conscient de cette carence, se cherche alors, remarque-t-on, de nouveaux modes de représentation, qu'il juge plus authentiques : syndicats, organisations professionnelles, associations diverses. Il est vrai que ceux-ci peuvent se montrer plus efficaces, mieux organisés et plus proches des problè­ mes concrets des hommes. C'est une sorte de revanche des corps inter­ médiaires, trop négligés dans la démocratie représentative. N'est-ce pas, ajoute-t-on encore, le devoir de l'Etat d'intervenir dans le domaine économique et social? Face à la technicité des questions nouvelles, le Parlement ne paraît plus en état, faute de compétence et de rapidité de réaction, d'intervenir efficacement. Trop lentes, mal équipées, trop nombreuses et souvent encombrées de procédures forma­ listes, les assemblées parlementaires laisseraient s'étendre le domaine d'intervention du Pouvoir exécutif qui sait s'entourer de technocrates et de méthodes modernes d'action. L'on met enfin en parallèle la fonction d'information du public par le Parlement et l'effioraison multiple des autres centres de discussion et de délibération : conférences de presse, débats télévisés, congrès divers, sondages d'opinion. Le Gouvernement, par les moyens de com­ munication sociale, peut directement prendre contact avec l'ensemble du pays et pousser ses avantages sur le parlement. Force est bien de concéder que la place des Parlements dans la vie publique s'est profondément modifiée au cours d'un siècle. Presque Acta Pauli Pp. VI 627 partout Pon constate une crise de fonction et d'identité. On voit mal d'ailleurs pourquoi la révolution scientifique dans laquelle sont en­ trées nos Sociétés modernes et qui transforme du tout au tout les instruments de la vie sociale, économique et culturelle, laisserait dans leurs formes actuelles les instruments de la vie politique. Et comment la diversité des points de vue, fruit de la grande variété des situations sociales et professionnelles, de la multiplicité des idéologies, et, non moins, de la multiplicité des savoirs partiels, voire parcellaires, ne rendrait-elle pas malaisés la réalisation d'un accord national sufiisant pour le fonctionnement harmonieux des Par­ lements?

* * -X

Y-a-t-il des remèdes à cette crise, Mesdames et Messieurs? Nous n'avons pas compétence technique pour vous les présenter; Nous nous contenterons de poursuivre devant vous les réflexions que Nous a sug­ gérées notre rencontre. Nul ne devrait douter, Nous semble-t-il, du rôle salutaire d'une Institution comme le Parlement pour la sauvegarde de la démocratie : il lui revient d'équilibrer le Pouvoir exécutif, dont le domaine et les attributions peuvent tendre à s'élargir, comme de jouer un rôle com­ pensateur du nouveau Pouvoir technocratique dont l'influence ne cesse de croître. Sans nier les aspects positifs des instruments de dé­ mocratie directe comme des formules nouvelles de démocratie con­ certée, où le Gouvernement s'efforce d'établir le dialoque avec les « forces vives » de la nation, l'on voit difficilement les bénéfices de l'abandon de la voie de la démocratie représentative. Mais encore faut-il trouver des modalités d'exercice conformes aux exigences de la Société moderne et procéder à la rénovation adaptée qui est requise. L'une des données sociales sur lesquelles Nous avons voulu atti­ rer l'attention dans notre Lettre Apostolique au Cardinal Roy, de l'année dernière, est la double aspiration à l'égalité et à la partici­ pation, que Nous présentions comme « deux formes de la dignité de l'homme et de sa liberté )).2 Le monde actuel, si fortement opposé aux formalismes, met en cause un système où, dit-on, ne serait pas assurée la représentation de certains actes de sa vie concrète, au moyen d'un

2 Litt. Apost. Octogésima adveniens, n. 22. A.A.S. 63 (1971), p. 417. 628 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale

dialogue constant, d'une présence plus immédiate et plus continue. Comme Nous le signalions plus haut, l'écart entre le peuple et le Par­ lement — ou plus encore la disparition de ce dernier — crée un vide qui appelle soit les régimes autoritaires, voire dictatoriaux, soit les soubresauts révolutionnaires, spontanés, ou préparés dans la clandes­ tinité, ce qui, vous en conviendrez, n'est pas sans péril pour le bien public. Pour prévenir ces dangers, il est donc du devoir de l'institution parlementaire de s'entourer de moyens compétents et de donner les preuves de son efficacité. Elle s'imposera, en effet, tant au Gouverne­ ment qu'à l'opinion publique, dans la mesure où l'un et l'autre expé­ rimenteront le sérieux de ses connaissances et des ses débats. L'objet principal qui doit se dégager de l'affrontement des perspec­ tives doit être, il faut le répéter, le bien commun national. Qui pourrait nier que, trop fréquemment, les oppositions idéologiques, les querelles partisanes, le souci de prestige des personnes, la défense prioritaire d'intérêts particuliers, les vues à court terme et les motivations person­ nelles n'aient pas faussé les délibérations, au détriment de l'autorité du Parlement et des parlementaires? C'est pourquoi dans la crise actuelle, plus qu'en aucun autre moment, s'imposent un haut niveau de moralité collective et individuelle, la conscience d'une commune responsabilité à l'égard de l'avenir de la nation, la volonté d'aboutir à un « consensus » national. Le parlementaire doit apparaître comme l'artisan du bien de tous et non comme le porte-parole d'une clientèle. Résistant aux pres­ sions de groupes d'intérêts privés, plus ou moins légitimes, dont l'am­ bition est parfois d'annexer le pouvoir à leur profit, sans cependant rompre le contact avec les forces vives de la nation, le parlementaire doit chercher à satisfaire la totalité des besoins du peuple, avec une attention particulière aux catégories défavorisées et silencieuses, fussent-elles de moindre poids électoral. Il y aurait encore à rappeler la place de l'opposition dans un régime parlementaire, avec ses droits dans les limites du juste et de l'honnête, à l'expression, à l'exercice normal de sa participation à la mission de contrôle gouvernemental, à l'information de l'opinion pu­ blique. L'oubli de ces règles n'entraîne-t-il pas, presque fatalement, le recours de l'opposition aux moyens occultes pour faire valoir ses points de vue, au grand dommage du jeu régulier des institutions? Comment ne pas relever l'importance croissante des nouvelles voies de représentation, où les citoyens se regroupent pour exprimer leurs Acta Pauli Pp. VI 629 intérêts immédiats, leurs choix idéologiques et leurs projets d'avenir? De tels regroupements, lorsqu'ils se conforment aux règles démocrati­ ques, sont légitimes. Sans pour cela céder aux pressions démagogiques ni abdiquer son autorité ou ses hautes responsabilités de défenseur du bien de tous, le Parlement n'a-t-il pas intérêt à prendre conscience de leur poids, engager avec eux le dialogue, suivre leurs recherches, com­ prendre leurs aspirations pour les aider à aboutir sur le plan législatif? Nous ne voudrions pas terminer sans vous confier l'un des plus ardents souhaits de cette Eglise Catholique qui compte des membres dans toutes les parties du monde et vers laquelle converge l'expression du désarroi et de l'espérance d'une large fraction de l'humanité. Ce souhait, Nous l'avons récemment exprimé au Secrétaire Général de la CNUCED à l'occasion de la 3ème Conférence Mondiale des Nations- Unies sur le Commerce et le Développement : « Nous voudrions, écri­ vions-Nous, que soit entendue la voix des plus démunis, de ces centaines de millions d'hommes, de femmes et d'enfants vivant en marge de l'éco­ nomie moderne, souvent affectés par la maladie, la malnutrition, les mauvaises conditions de logement et de travail, le sous-emploi, l'anal­ phabétisme et tous ces autres maux qui les empêchent de participer en plénitude à une même condition humaine ».3 A vous, parlementaires de tant de Nations du monde, Nous nous permettons de faire la même recommandation, pour qu'attentifs aux solidarités qui s'établissent de plus en plus entre membres d'une même nation et membres de l'humanité tout entière, vous travailliez à réduire les injustes disproportions économiques, sociales et cultu­ relles par une généreuse contribution aux efforts, nationaux et inter­ nationaux, menés en ce sens. Notre humanité n'est-elle pas travaillée par un ferment qui la pousse à reconsidérer les rapports entre indi­ vidus, groupes et peuples pour les rendre plus conformes aux exigen­ ces de la justice et à la dignité de la personne? Votre Conférence inter­ parlementaire à Rome, et notre rencontre de ce jour, n'en sont-ils pas un signe, comme en témoignent aussi les thèmes de votre Ordre du jour? Nous nous faisons d'autant plus insistant que la famille humaine ne dispose pas encore des moyens adéquats pour mener avec efficience une action qui réponde aux exigences du temps présent. Ce serait mal Nous comprendre que de voir dans cette réflexion une moindre consi-

9 A.A.S. 64 (1972), p. 381. 630 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale

dération pour les Organisations déjà en place. Nous avons donné, et Nous ne cessons de donner, des signes non équivoques de notre grande appréciation pour l'œuvre qu'elles réalisent et dont les fruits n'appa­ raissent pas toujours à un jugement hâtif. Cependant, la réalité inter­ nationale est ce qu'elle est: ces Institutions disposent du pouvoir et des moyens que veulent bien leur concéder les Etats membres. C'est assez souligner la responsabilité des hommes politiques à qui incombe la tâche de régler les rapports entre les peuples ou de représenter leur pays au sein de ces Organisations : la marche de notre monde vers le progrès et l'unité exigent que les vues particularistes et les volontés d'hégémonie cèdent le pas à la contribution pour réaliser le bien com­ mun universel. Ces hommes politiques doivent avoir la nette conviction que le bien public de leur peuple ne peut être authentique que si, simulta­ nément, il se traduit par un bénéfice pour les autres peuples et la famille humaine. Cette terre, qui est (( une », demande de n'être plus exploitée égoïstement ou arbitrairement, mais d'être aimée de chacun et de tous pour le bien de chacun et de tous. Pour conclure, Nous vous disons, Mesdames et Messieurs, notre conviction que les Parlements gardent encore aujourd'hui un rôle important : ils sont, en effet, le seul lieu où les conflits de groupes peuvent trouver leur solution par la loi, et la loi juste, si elle est correctement conçue et appliquée — et c'est encore le noble rôle du Parlement d'y veiller —, assure à long terme l'égalité et la participa­ tion, auxquelles nos contemporains aspirent comme irrésistiblement. Le Parlement, en permettant à la vie démocratique de se dérouler — en son sein et à d'autres niveaux — favorise la recherche, la vie et les affrontements pacifiques dans un souci d'une meilleure justice. Le moment semble vraiment venu pour l'action politique, pour souve- garder ces valeurs, d'opérer les revisions souhaitées. Seul, l'avenir dira si cette ouverture de l'Institution parlemen­ taire à certaines interrogations dispensera la Société en gestation d'expérimenter de nouveaux mécanismes, institutions et systèmes de représentation. Notre souhait, à vous, Mesdames et Messieurs, et à tous vos collè­ gues, est que votre activité soit menée dans le sens du bien des hommes qui vous ont fait confiance en vous chargeant de les représenter : elle sera alors indubitablement porteuse de bien-être, de justice, de progrès Acta Pauli Pp. VI 631

et de paix. Nous assurons également tous les croyants de notre prière pour que Dieu Tout-Puissant les assiste de sa lumière et de sa force. We wish to say a word of greeting to the English-speaking par­ ticipants in the Interparliamentary Congress. Your visit has given us the occasion to underline the importance of your work for the cause of democracy and for the common good of your nations. We are sure that your dedication and your ability will meet the challenges that our times présent. In assuring you of our deep interest, we also invoke upon you abundant blessings from Almighty God. Al dirigir un defente saludo a los participantes de lengua castellana, nos complacemos en expresarles nuestros mejores votos con el fin de que su actividad constituya una valiosa contribución para el bien de sus propios Países y de toda la comunidad humana. Allen Kongressteilnehmern aus den Ländern deutscher Sprache entbieten Wir Unseren verehrungsvollen Gruss. Wir geben dem Wunsche Ausdruck, dass Gott Ihr verantwortungsvolles Wirken segnen möge und fruchtbar werden lasse zum Wohl Ihres eigenen Landes und für den Frieden der gesamten Menschheitsfamilie auf der Grund­ lage der Wahrheit, der Freiheit, der Gerechtigkeit und Liebe.

IX Membris et Consultoribus Pontificiae Commissionis Studiosorum a Iusti­ tia et Pace, Romae coetum habentibus. *

Monsieur le Cardinal, Messeigneurs, Mesdames et Messieurs, U y a un an, Nous avions le plaisir de recevoir les participants de l'assemblée générale de votre Commission. Cette réunion était la der­ nière d'une période expérimentale de cinq ans, pendant laquelle chacun, à son niveau de responsabilité, avait consacré son zèle et sa compé­ tence à traduire dans la réalité la sensibilité de l'Eglise aux « aspira­ tions majeures du temps présent, telles que les problèmes du déve­ loppement, la promotion de la justice entre les nations et la cause de la paix »-1 Nous avions dit alors notre vive appréciation de l'œuvre accomplie.

* Die 25 mensis septembris a. 1912. 1 Motu Proprio Catholicam Christi Ecclesiam. 632 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale

Au moment où la composition de cette Commission vient d'être en partie renouvelée pour une deuxième période expérimentale de trois ans, Nous sommes heureux de saluer ceux qui continuent d'offrir leurs services au Siège Apostolique et de souhaiter la bienvenue aux nouveaux membres et consulteurs, qui ont répondu à notre invitation à se joindre à eux. A tous, Nous exprimons notre reconnaissance. Cette collaboration d'anciens et de nouveaux n'est-elle pas à l'image de la vie de l'Eglise elle-même, s'adjoignant chaque jour de nouveaux membres et les unis­ sant aux anciens pour le bénéfice d'une communauté dont la stabilité et la vitalité reposent sur l'harmonieux concours de l'expérience et du renouveau? Nous sommes persuadé que, sous la conduite éclairée de sa Présidence, stimulée par son dynamique Secrétariat, la Commission Pontificale « Justice et Paix » rendra avec toujours plus de poids le témoignage de la « sympathie sans bornes » que l'Eglise porte à l'homme. Au mois de mai de l'année dernière, Nous adressions à votre Pré­ sident la Lettre Apostolique Octogésima Adveniens sur la question sociale. Nous constations, après un bref tableau général de la situa­ tion, que (( de partout monte une aspiration à plus de justice et s'élève le désir d'une paix mieux assurée dans un respect mutuel entre les hommes et entre les peuples ».2 Le monde politique, auquel Nous avons constamment assuré notre appui moral en ce domaine, avait voulu, il y a dix ans, répondre à ces appels en lançant la Décennie du Développement. D'aucuns estiment que les progrès économiques et sociaux n'ont pas répondu aux espérances que l'on avait nourries : un bilan positif doit cependant être dressé sur le plan moral, car des hommes ont été mis en mouvement, des esprits se sont ouverts à la solidarité mondiale, la conception du contenu du déve­ loppement a largement progressé et vous avez pu constater que la requête catholique d'un (( développement intégral )), exprimée solen­ nellement dans Populorum progressio, reçoit un accueil de plus en plus large. Le défi de cette deuxième Décennie du Développement est de rendre la terre plus habitable à tous par l'effort des personnes et des nations. Il a été exprimé avec éclat cette année tant à Santiago du Chili, à la troisième Conférence des Nations Unies sur le Commerce et le

1 iî. 2. A.A.S. 63 (1971), p. 402. Acta Pauli Pp. VI 633

Développement, qu'à Stockholm, à la Conférence des Nations Unies sur l'Environnement. Ce défi est encore chargé d'espérance. Nous devons tous travail­ ler à le relever, chacun à la place que le Seigneur lui a assignée : la hiérarchie et le clergé dans leur rôle de guide des consciences à la lumière des paroles inaltérables de l'Evangile; les laïcs dans leur rôle particulier d'animateurs et de rénovateurs de l'ordre temporel. En présence des problèmes gigantesques posés à nos contemporains, une mission d'écoute et d'étude a été confiée à la Commission Ponti­ ficale (( Justice et Paix » en vue, d'une part, de l'information de (( tous les organismes appropriés de l'Eglise )>3 et, d'autre part, de l'animation de l'action à entreprendre. Votre tâche est donc de déceler les appels de l'Esprit-Saint à l'Eglise dans les questions qui vous concernent à travers les signes des temps, et, dans la fidélité à cette voix, d'assurer au Peuple de Dieu l'éveil et l'éducation dont il a besoin pour donner sa contribution positive et spécifique à l'édi­ fication d'un monde plus juste et pacifique. Les sessions de diverses sortes, les publications, la collaboration œcuménique dans les domaines de votre compétence, le dialogue avec les hommes de bonne volonté sont aptes à favoriser la poursuite de ces objectifs, mais l'expérience postule que votre attention primor­ diale soit consacrée aux Commissions Nationales « Justice et Paix », mises en place à travers le inonde, sous l'autorité des épiscopats locaux. U revient à la Commission Pontificale, en accord avec la hiérarchie du lieu, de les multiplier, de les informer, de les docu­ menter, de les animer, de les aider au besoin à coordonner régiona- lement leurs efforts. Nous sommes persuadé qu'elle saura manifes­ ter, notamment dans l'exercice de cette forme large de patronage, sa liberté de discernement devant les pressions de toutes origines et les séductions d'idéologies ambiguës, « sous l'impulsion de l'Evan­ gile, comme source de renouveau ».4 Dieu seul, en effet, peut répondre intégralement à l'espérance humaine. Le salut est offert aux hommes en Jésus-Christ, terme et plénitude de l'Histoire. Poursuivez avec le même dynamisme que pendant la période précédente vos objectifs propres dans la ligne de cette perspective pastorale et apostolique et en coordination avec

3 Motu Proprio Catholicam Christi Ecclesiam. 4 Litt. Apost. Octogésima adveniens, n. 42. 634 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale les autres organismes de la Curie romaine, tout entière destinée au service de l'homme pour l'amour de Dieu. Ce faisant, vous irez, soyez- en persuadés, à la rencontre des aspirations profondes de vos frères. Nous vous renouvelons l'expression de notre confiance en priant Dieu de vous assister de sa Lumière, de sa Force et de sa Charité et très volontiers Nous vous accordons, ainsi qu'à tous les vôtres, notre paternelle Bénédiction Apostolique.

X Iis qui interfuerunt Coetui vigesimo secundo per hebdomadam Romae habito, biblicis studiis provehendis. *

L'odierno incontro con voi, cari Figli che, per iniziativa della bene­ merita Associazione Biblica Italiana, state celebrando l'ormai tradi­ zionale Convegno di studio, Ci riesce particolarmente gradito, perché, come studiosi di Sacra Scrittura, voi siete in continuo contatto con la Parola di Dio e, forse più degli altri, siete in grado di avvertire la somma delle responsabilità e dei doveri, che da essa derivano per il Nostro ministero apostolico. Noi vi sentiamo spiritualmente vicini, vicini nei sentimenti e nei pensieri, e per questo vi rivolgiamo un saluto affettuoso e paterno. Questa nuova « Settimana Biblica » si distingue, oltreché per l'im­ portanza del tema prescelto, per una simpatica e coraggiosa novità : la partecipazione di un numero ristretto, ma qualificato di moralisti, quasi a sollecitare, con la loro presenza, la riflessione degli studiosi di Sacra Scrittura sui fondamenti biblici della morale. ÏS questo — Ci sembra — un felice esempio di quella collaborazione interdisci­ plinare che, nel ramificarsi sempre più fìtto delle specializzazioni, viene ormai invocata da più parti come opportuna e necessaria. Né questa collaborazione può significare una contaminazione di discipline, ciascuna delle quali deve conservare il proprio statuto epistemologico e il suo particolare metodo investigativo ; voi avete proceduto in modo che i moralisti ponessero le istanze, sollecitando le risposte e rimanendo, poi, in ascolto di ciò che la vostra esperienza e l'indagine offrivano alla loro attenzione. Su tali premesse, avete avviato un dialogo, che, per il rigore scientifico e per la tempestività nel rispondere alle attese della Chiesa, Noi auspichiamo edificante e fecondo.

Die 29 mensis septembris a. 1972. Acta Pauli Pp. VI 635

Il Concilio Vaticano II, dopo aver rammentato che « lo studio della Sacra Scrittura deve essere come l'anima di tutta la teologia )),* ha esortato ad usare « una cura speciale nel perfezionare la teologia morale », affinché « la sua esposizione scientifica sia più riccamente nutrita dalla dottrina della Sacra Scrittura »,2 cioè delle « Parole di Dio, da cui — come spiega la Costituzione Gaudium et spes — vengono attinti i principi per l'ordine morale e religioso ».3 Ora, tra i molti argomenti ai quali poteva dirigersi la ricerca avete scelto quello oggi tanto sentito dell'epifania della Parola di Dio e, in particolare, delle sue indicazioni morali, nella concretezza, ma anche nella debolezza delle forme umane : ricorre qui quella legge misteriosa e provvida, che il Vaticano II, adottando un'espressione di S. Giovanni Crisostomo, ha chiamato con il termine di (( conde- scensio », come a dire un'ineffabile degnazione, in virtù della quale (( le parole di Dio, espresse nelle lingue umane, si son fatte simili al discorso umano, allo stesso modo che il Verbo dell'eterno Padre, con l'assunzione della debole carne umana, si è fatto simile agli uomini )).4 È questo l'aspetto forse più paradossale e commovente, che colpisce l'uomo contemporaneo, quando si confronta con la Parola di Dio e con la Chiesa stessa che la propone ed interpreta. Per l'acuirsi di questa percezione, sono state, certo, determinanti le esperienze straordinarie della nostra generazione. Da una parte, gli studi biblici, nel loro rigoglioso sviluppo, sono giunti a indicare nettamente il punto storico e geografico e la sequenza delle culture, in cui si è inserita la Parola di Dio nella sua rivelazione storica. Dal­ l'altra, l'irrefrenabile dinamismo della nostra epoca e l'incontro uni­ versale dei popoli, di cui siamo ad un tempo spettatori ed attori, de­ nunciano con sempre maggior persuasione il limite e la successione delle esperienze culturali, ponendo ai contemporanei, soprattutto nel settore dell'etica e della religione, interrogativi nuovi e inauditi, per la soluzione dei quali non è sempre sufficiente la materiale ripetizione delle formule pure sostanziose e valide del passato. Ci si domanda quindi da più parti : Dove sono le parole eterne del Signore? ;5 dove

1 Decr. de institutione sacerdotali Optatam totius, n. 16. 2 Ibid. 3 N. 33. 4 Const. dogm. de Divina Revelatione Dei Verbum, n. 13. 5 Cfr. Is. 40, S; 1 Pt. 1, 25. 636 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale

le parole della vita eterna, quelle parole che sono spirito e vita? ; 6 dove il segno universale ed immutabile della Parola di Dio? Di qui l'urgenza sempre più avvertita per la Chiesa di mettersi « in religioso ascolto della Parola di Dio » 7 e, insieme, degli interro­ gativi dell'uomo contemporaneo, il quale, come il misterioso Mace­ done a Paolo, le grida con accoratezza : « Vieni in nostro aiuto ».8 Nel campo degli studi biblici, questo appello dell'ora si è fatto sentire nell'avvenuta oscillazione da una ricerca esegetica filologica e lette­ raria (peraltro sempre necessaria) all'ermeneutica, cioè alla ricerca del genuino significato della Parola di Dio per l'uomo oggi, all'attua- lizzazione esistenziale del suo messaggio per l'illuminazione e il con­ forto dei contemporanei. Ma proprio l'attualizzazione della Parola, perché sia efficace an­ nuncio del Vangelo eterno nelle situazioni mutevoli del vivere quoti­ diano, esige una sincera e generosa congiunzione di sforzi tra tutti i cultori del sapere teologico ed umano. Per rimanere nell'ambito del tema, da voi trattato e del contributo specifico che la Chiesa attende da voi, studiosi e docenti di Sacra Scrittura, vorremmo indicare bre­ vemente quale possa essere rispettivamente la missione dell'esegeta e del moralista nell'indagine e nella illustrazione dei principi della morale cristiana. È compito dell'esegeta indicare con sicurezza il filo tagliente della Parola di Dio 9 nei segni semantici, in cui è espressa, nelle sintesi cul­ turali talora splendide, talora « imperfette e contingenti », come nota il Concilio, riferendosi all'Antico Testamento ; 10 additare il contenuto etico e la trascendente dinamica del messaggio rivelato, che supera le forme storiche e la stessa sensibilità culturale dell'ambiente, che l'ha recepito ed espresso; chiarire pazientemente, con tutti i mezzi scientifici della ricerca, i nessi letterari, psicologici e sociologici che lo collegano alla cultura dell'età in cui fu enunciato. Ma, esaurita questa funzione preliminare, l'esegeta si studierà di mettere in luce la novità, l'eccellenza, l'energia superiore e la portata universale della Parola di Dio e delle sue indicazioni morali, ed in questo si

6 Cfr. Gv. 6, 64, 69. 7 Const. dogm. de Divina Revelatione Dei Verbum, n. 1. 8 Atti, 16, 9. « Cfr. Ebr. 14, 12. 10 Const. dogm. de Divina Revelatione Dei Verbum, n. 15. Acta Pauli Pp. VI 637 atterrà « al contenuto e all'unità di tutta la Sacra Scrittura, tenendo conto della Tradizione viva di tutta la Chiesa e della analogia della fede ».1X Una volta raggiunto questo approdo, l'esegeta potrà affidare il succo autentico della Parola di Dio allo studioso di teologia morale, il quale, in base alla specifica sua competenza nelle cose che riguar­ dano l'uomo, la sua coscienza e la sua libertà (e qui si apre il vastis­ simo e rigoglioso campo del moralista, dove risuona un'altra Parola di Dio, non scritta sui libri ma nella creazione e nella retta ragione dell'uomo, immagine di Dio), in spirito di completa docilità a Cristo e alla Chiesa, (( colonna e fondamento della verità )),12 si studierà di applicare il timbro autentico della Parola di Dio, ((scritta)) e «non scritta )), alla vita e alle situazioni esistenziali del cristiano, perché questi sappia come «camminare e piacere a Dio)).13 Nella prospettiva di questa cooperazione, si realizzano le premesse perché la Parola di Dio diventi il vero fondamento della condotta morale dell'uomo, la luce e il conforto dei cristiani nelle incertezze del mondo. Lucerna pedibus meis verbum, tuum et lumen semitis meis : 14 nessuno meglio di voi, docenti di scienze bibliche e cultori di teologia morale, è in condizione di apprezzare il valore, il conforto e la pace, racchiusi in questa espressione. Siate degni delle scienze che trattate e della fiducia che la Chiesa e i cristiani, soprattutto i giovani, ripon­ gono in voi. Ritornando alle vostre scuole, nei Seminari, negli Studen- tati religiosi e nelle Università, abbiate sempre viva la consapevolezza dell'importante e delicato servizio ecclesiale, che assolvete come maestri della Parola e della Legge di Dio e vi accompagni nella quotidiana fatica la Nostra Benedizione Apostolica.

11 Const. dogm. de Divina Revelatione Dei Verbum, n. 12. 12 1 Tim. 3, 15. 13 Cfr. 1 Tess. 4, 1. 14 Salmo 118, 105. 638 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale

NUNTIUS RADIOPHONICUS

Christifidelibus Brasilianae Reipublicae, centesimo et quinquagesimo exacto anno ex quo ea Natio sui iuris esse coepit. *

Veneráveis írmeos e diletos Filhos. A graça e a paz a vos, da parte de Deus, nosso Pai, e do Senhor Jesus Cristo, que aqui vos congregou, no amor do seu Espirito, para afìrmardes a vossa fé e a vossa esperança ! Sesquicentenário da Independencia do Brasil : em solene ato reli­ gioso e num lugar significativo, Hierarquia e fiéis desse querido País evocam a grande efeméride. A convite da Conferencia Nacional dos Bispos, queremos afirmar-Nos presente, de algún modo, nessa assembleia eucaristica, a impetrar os favores celestiais sobre a Patria brasileira. Peregrina com a humanidade, no seio da historia, a Igreja nao se alheia dos acontecimentos e datas que marcam os destinos dos povos. E, dada a sua missâo propria, de ordern religiosa, ao inserir-se nas vicissitudes déste mundo, intenta eia iluminá-las com a luz do amor de Deus, manifestado em Cristo. O fato comemorado aqui — a independencia — nao é algo perfeito, alcançado de urna vez para sempre : é devir, aquisiçâo a renovar cada dia. Nesse processo vital, todos os interessados, e portanto também os filhos da Igreja, têm um papel, que nâo podem declinar, porque integra a sua fidelidade a Deus e influí no indispensável crescer na graça e conhecimento de Jesus Cristo. 0 Brasil recebeu o dom da Fé, ao tornar-se, desde os alvores da sua descoberta, parcela do novo Povo de Deus. Assinalado com marca inconfundível « Terra de Vera Cruz », começou a percorrer a sua historia fortalecido pela Eucaristía, na primeira Missa, nas plagas de Porto Seguro. E, graças à proteçâo do Altissimo, acha-se essa historia nimbada por gloriosa tradiçâo crista. Mas, a Fé, que ilumina todas as coisas com urna luz nova, e faz conhecer o designio divino acerca da vocaçâo integral do homen, é um compromisso : para as pessoas e para os grupos, o compromisso de « ficarem atentos a tudo o que Deus ordena » ; 1 depois, movidos pela

* Die 3 mensis septembris a. 1972. 1 Cfr. Ex. 34, 11. Acta Pauli Pp. VI 639 caridade, de cooperarem para o bem comuni, com sentido de responsa- bilidade, buscando sempre e em todas as coisas, a justiça do reino de Deus.2 JÉ assim que se ha-de corresponder, em fìdelidade, às exigencias da « vida nova », em Cristo, pois « fiel é Deus, que nos chamou à comunhâo de seu Filho »,3 a firn de sermos, também nos, filhos ; e, em familia, vivermos e proclamarmos as virtudes do seu reino, « procedendo como filhos da luz, porque o fruto da luz consiste em toda a sorte de bondade, de justiça e de verdade ».4 Ora, isto há-de refletir-se no comportamento individual e na vida social, na santidade da familia, e no esforço conjugado em promover a ordern e o progresso coletivos, para superar situaçôes de necessidade e para um equilibrio cada vez mais humano e fraterno, entre os mem- bros da comunidade, participantes, todos, ñas responsabilidades e nos direitos que cabem aos cidadäos. Que a Mae da Igreja e Padroeira do Brasil — Nossa Senhora Aparecida — alcance de Deus que, de acordó com a sua tradiçâo crista, cada brasileiro contribua, segundo os dons e as funçôes que lhe foram confiadas, para urna Naçâo cada vez mais próspera; e que ai, o reino de Cristo se afirme e cresca sempre, como « reino de verdade e de vida, reino de santidade e de graça, reino de justiça, de amor e de paz », a iluminar os caminhos de serena fraternidade, em progresso crescente e por todos comungado. Com saudaçôes cordiais e amigos, a todos os brasileiros, a Nossa Bênçao Apostólica : em nome do Pai, e do Filho, e do Espirito Santo. Amen !

NUNTIUS SCRIPTO DATUS

Ad clarissimum Virum Renatum Maheu, Moderatorem Generalem Insti­ tuti Internationalis v. d. UNESCO, ob quintum diem celebrandum litte­ rarum cognitioni provehendae per totum terrarum orbem dicatum.

A l'occasion de la célébration de la Journée internationale annuelle de l'alphabétisation, Nous tenons à vous redire tout l'intérêt que Nous portons à l'effort si remarquable de l'UNESCO en ce domaine, et à

2 Cfr. Concilio Ecuni. II do Vaticano, Decr. Apostolicam Actuositatem, n. 7. 3 1 Cor. 1, 9. 4 Ef. 5, 8-9. 640 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale vous renouveler l'assurance de notre appui et du concours que l'Eglise a le souci d'apporter à cette tâche qui répond à l'un des besoins majeurs de notre temps. Poursuivant avec ténacité, notamment par des projets-pilotes soi­ gneusement évalués, l'amélioration des méthodes de l'alphabétisation et son extension, l'UNESCO, bien loin de se laisser décourager par les difficultés rencontrées, y a trouvé une plus forte détermination dans la lutte contre l'analphabétisme et en a mieux mesuré l'enjeu. Nous sommes particulièrement attentif à la place que donne l'UNESCO, dans cette entreprise, à la formation des alphabétiseurs. Elle apparaît de plus en plus une condition essentielle d'efficacité et c'est pourquoi cette préoccupation est de plus en plus partagée, en de nombreux organismes catholiques, par ceux qui œuvrent en faveur de l'alphabétisation. En cette année du Livre, Nous nous plaisons à relever l'importance qu'attache votre Organisation à l'élaboration de textes, tant pour l'alpha­ bétisation elle-même que pour le maintien et le perfectionnement de la lecture des alphabétisés. Nous souhaitons vivement que ces textes, en même temps qu'ils apportent des connaissances utiles, soient aptes, par leur esprit et leur contenu, à contribuer au progrès moral et spi­ rituel des lecteurs. Nous nous réjouissons aussi de constater que, tout en s'attachant à l'alphabétisation en ce qu'elle a de spécifique, l'UNESCO est de plus en plus soucieuse de la situer et de l'intégrer dans l'ensemble des tâches éducatives. Celles-ci, en effet, constituent un tout, dont les éléments doivent être harmonisés en vue, à la fois, d'une plus grande efficacité et de la formation intégrale de l'homme. Nous vous disons donc, Monsieur le Directeur Général, notre appréciation des initiatives récemment prises en ce sens. En formulant nos meilleurs vœux pour le juste succès que mérite cette grande œuvre de l'alphabétisation, Nous appelons de grand cœur, sur ceux et celles qui lui consacrent leur générosité et leur compétence, l'abondance des divines Bénédictions. Du Vatican, le 4 Septembre 1972.

PAULUS PP. VI Sacra Congregatio pro doctrina Fidei 641

ACTA SS. CONGREGATIONUM SACRA CONGREGATIO PRO DOCTRINA FIDEI

Declaratio quoad interpretationem quarundam dispositionum, quae Nor­ mis, die XIII Ianuarii 1971 editis, statutae sunt.

Die XIII Ianuarii 1971 hoc Sacrum Dicasterium novas Normas statuit ad apparandas sive in Curiis Dioecesanis sive in Curiis Gene- ralitiis Religionum Clericalium causas reductionis sacerdotum ad sta­ tum laicalem cum dispensatione ab omnibus oneribus e Sacris Ordinibus manantibus. Memorata publicatione peracta nonnulla dubia ac difficultates huic Sacrae Congregationi propositae fuerunt praesertim quoad interpre­ tationem quarundam dispositionum in Normis statutarum. Ad dicta dubia seu difficultates solvendas vel devincendas, hoc Sacrum Dicasterium, Ordinariorum sollicitudinis particeps, haec con­ sideranda proponit authentico modo praedictas Normas interpretando in materia gravi et peculiariter ardua.

I. Hoc Sacrum Dicasterium Ordinarios enixe adhortatur ut, pro eorum laudanda prudentia, « opportune et importune )> Sacerdotibus qui in crisi vocationis versantur paterne assistere velint ne in re tam gravis momenti, tum pro eorum ipsorum futuro, tum pro bono Eccle­ siae, praecipitanter agant, nec dispensationem sine gravibus obiectivis rationibus petant. Revera praesertim his ultimis temporibus nonnulli qui ob repen- tinam crisim dispensationem expostulaverant postea propriam petitio­ nem revocabant cum iam Sacrum Dicasterium casum perpendebat. Alii autem post communicatum Rescriptum gratiae iam impertitae eam acceptare noluerunt ut sacerdotii exercitium servarent, divina gratia moti ac angoribus conscientiae cruciati. Sunt denique et qui, dispensatione obtenta et matrimonio coram Ecclesia celebrato, fidem etiam matrimonialem prodiderunt. Novae Normae non eum finem habent ut gratia dispensationis cuicumque petenti indiscriminatim concedatur, sed tantum ut ad

41 - A. A. S. 642 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale simpliciorem formam investigationes ab Ordinariis peragendae redu­ cantur.

II. Ad n. II, 3, 1, Normarum : « Causae et adiuncta seu circumstan­ tiae difficultatum quibus orator premitur », sunt elementa praecipua investigationis ab Ordinariis peragendae ut Sacro Dicasterio referre possint quibus rationibus oratoris petitio fulciatur. Hae autem rationes firmari debent etiam aliis notitiis et adiunctis ex ipsis investigationibus forte manantibus (cfr. n. II, 3, c, d, e) et Voto quo ipse Ordinarius circa ipsam petitionem propriam mentem manifestat. Dispensatio au­ tem non veluti « automatice » conceditur, sed rationes proportionate graves requiruntur. Huius S. Congregationis est allatas rationes perpendere et in sin­ gulis sententiam dicere, considerando non tantum ipsius Oratoris bonum spirituale, sed et bonum Ecclesiae Universae, integra servata lege sacri coelibatus. Hac de causa non quaecumque rationes propositae semper sufficien­ tes seu validae censendae sunt ad imploratam gratiam obtinendam. Ita sufficientes dici nequeunt : a) simplex voluntas nubendi, b) legis sacri coelibatus contemptus, c) attentatum matrimonium civile vel praestituta dies pro matrimonii celebratione cum spe dispensationem sic facilius obtinendi. Petitiones igitur quae unice memoratis rationibus fulciri apparent Ordinarii huic Sacrae Congregationi ne mittant, praesertim dum agitur de sacerdotibus qui tantum a paucissimis annis Sacram Ordinationem acceperint.

III. Ad propositum dubium an Ordinarii applicare possint can. 81 CIC etiam cum de dispensatione a sacro coelibatu agitur, « Negative » respondendum est. Haec enim dispensatio unice et personaliter Sum­ mo Pontifici reservatur (cfr. De Episcoporum muneribus, n. IX, 1). Proinde matrimonium forte celebratum quin concessa fuerit ab ipsa Sede Apostolica dispensatio quavis validitate caret.

IV. Rescriptum reductionis ad statum laicalem et dispensationis ab oneribus suam vim plene exercet immediate a momento notifica­ tionis ex parte Ordinarii, nec ulla acceptatio ex parte Oratoris requi­ ritur. Opportuna cautela, Sacra Congregatio numquam directe cum Oratore dispensationis Rescriptum communicat, sed semper Ordinario Sacra Congregatio pro doctrina Fidei 643 id mittit, ut occasione Rescripti executionis, ipsum Oratorem modo magis personali moneat quoad vitam christianam ducendam ad ani­ mae propriae aeternam salutem promerendam et christifidelium aedi­ ficationem. Si vero, Rescripto notificato, Orator poenitentia motus voluntatem manifestat perseverandi in exercitio sacerdotii, ipse pariter a quovis sacerdotali munere iure suspensus censendus est quia ipsa notificatione ad statum laicalem reductus est; attamen potest Sacrae Congregationi novam petitionem porrigere pro readmissione in statum clericalem. Ipsa autem Sacra Congregatio, post congruum probationis tempus, attento favorabili Voto Ordinarii, decernet de opportunitate proponendi novam gratiam Summo Pontifici.

V. Verbis (( similibus Institutis » quae in n. VI, 4, d, (( Normarum » inveniuntur, intelligi debent : a) Facultates, Instituta, Scholae etc., scientiarum ecclesiasti­ carum vel religiosarum (v. g. Facultates Iuris Canonici, Missionologiae, Historiae Ecclesiasticae, Philosophiae vel Instituta Pastoralia, Pae­ dagogiae Religiosae, Catecheticae, etc.). Apud memorata Instituta nul­ lum docendi munus sacerdotibus dispensatis committi potest, immo ipsi a dicto munere omnino recedant oportet ante dispensationis con­ cessionem. b) Quaevis alia superiora studiorum centra, etiam ab Ecclesiae auctoritate stricte non dependentia in quibus etiam theologicae vel reli­ giosae disciplinae doceantur. Apud haec Instituta memoratis sacerdo­ tibus dispensatis committi nequeunt disciplinae proprie theologicae vel ipsis intime conexae (e. g. paedagogia religiosa et catechetica). In dubio quoad disciplinas theologiae conexas, res a S. Congregatione pro Doctrina Fidei, collatis consiliis cum S. Congregatione pro Edu­ catione Catholica, dirimetur.

VI. Haec Sacra Congregatio confidit nonnullorum expectationes explevisse ut, difficultatibus solutis, faciliori via Normae datae integre servari possint.

Datum Romae, die 26 Iunii 1972.

FRANCISCUS Card. SEPER, Praefectus

£B Paulus Philippe, a Secretis 644 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale

SACRA CONGREGATIO PRO EPISCOPIS

i PROVISIO ECCLESIARUM

Sanctissimus Dominus Noster Paulus Divina Providentia Pp. VI, successivis decretis Sacrae Congregationis pro Episcopis, singulas quae sequuntur Ecclesias de novo Pastore dignatus est providere, nimirum :

die 5 Septembris 1972. — Titulari episcopali Ecclesiae Tisilitanae praefecit R. D. Iosephum Emmanuelem Estepa Llaurens, sacerdotem archidioecesis Matritensis-Complutensis, quem deputavit Auxiliarem E.mi P. D. Vincentii S. R. E. Cardinalis Enrique et Tarancón, Ar­ chiepiscopi Matritensis-Complutensis. — Titulari episcopali Ecclesiae Tubernucensi R. D. Albertum Iniesta Jiménez, sacerdotem dioecesis Albasitensis, quem deputavit Auxilia­ rem E.mi P. D. Vincentii S. R. E. Cardinalis Enrique et Tarancón, Archiepiscopi Matritensis-Complutensis. — Titulari episcopali Ecclesiae Limisensi R. D. Victorium Oliver Domingo, sacerdotem dioecesis Terulensis, quem deputavit Auxilia­ rem E.mi P. D. Vincentii S. R, E. Cardinalis Enrique et Tarancón, Archiepiscopi Matritensis-Complutensis. die 12 Septembris. — Coadiutorem c.i.s. Exc.mi P. D. Iosephi Heu- schen, Episcopi Hasseletensis, constituit Exc. P. D. Paulum Schruers, Episcopum tit. Sleptensem. die 15 Septembris. — Coadiutorem c.i.s. Exc.mi P. D. Renati Iosephi Piérard, Episcopi Catalaunensis, Exc. P. D. Lucianum Aemilium Bar- donne, Episcopum tit. Thimidorum regiorum. — Coadiutorem c.i.s. Exc.mi P. D. Rogeri Johan, Episcopi Agen- nuensis, Exc. P. D. Sabinum Saint-Gaudens, Episcopum tit. Lapden- sem. die 16 Septembris. — Titulari, pro hac vice archiepiscopali, Eccle­ siae Voncariensi praefecit Exc. P. D. Iosephum Ali Lebrun Moratinos, hactenus Episcopum Valentinum in Venetiola, quem constituit Coadiu­ torem cum iure successionis E.mi P. D. Iosephi Humberti S. R. E. Cardinalis Quintero, Archiepiscopi Caracensis. die 18 Septembris. — Titulari episcopali Ecclesiae Zamensis Mino- ¡Sacra Gongregatto pro Episcopis 645 ris R. D. Iosephum Mariam Setién Alberro, sacerdotem dioecesis Sancti Sebastiani, facultatis theologicae Pontificiae Universitatis Salmati- censis decanum, quem deputavit Auxiliarem Exc.mi P. D. Hyacinthi Argaya Goicoechea, Episcopi Sancti Sebastiani. die 25 Septembris. — Archiepiscopali Ecclesiae Amalphitanae Exc. P. D. Alfredum Vozzi, Episcopum Cavensem. — Cathedrali Ecclesiae Sarnensi Exc P. D. Iolandum Nuzzi, Epi­ scopum Nucerinum Paganorum. die 28 Septembris. — Cathedrali Ecclesiae Laudensi R. P. D. Iulium Oggioni, ex archidioecesi Mediolanensi. — Cathedrali Ecclesiae Auximanae Exc. P. D. Carolum Maccari, Archiepiscopum Anconitanum et Numanensem.

II MUTINENSIS ET PISTORIENSI

DECRETUM De mutatione finium dioecesium

Quo facilius christiani gregis fidelibus consuleretur fieretque sa­ crorum Antistitum fructuosior labor, nuper ab Apostolica Sede expo- stulatum est ut Ecclesiarum Mutinensis et Pistoriensis fines immuta­ rentur aptiusque disponerentur. Sacra autem Congregatio pro Episcopis, auditis quorum interest locorum Ordinariis, rata huiusmodi immutationem in bonum animarum cessuram, vigore specialium facultatum sibi a Summo Pontifice PAULO, Divina Providentia PP. VI, tributarum, porrectas preces accipiendas esse censuit. Quapropter, suppleto quatenus opus sit eorum interesse habentium vel habere praesumentium consensu, praesenti Sacrae Congregationis pro Episcopis decreto, perinde valituro ac si Apostolicae sub plumbo Litterae datae forent, statuit ut pars territorii paroeciae vulgo « Piu- malbo », in municipio quod dicitur « Abetone )) exstans et ad Muti- nensem archidioecesim pertinens, ab eadem archidioecesi Mutinensi separetur et ad paroeciam vulgo « S. Leopoldo in Boscolungo », quae in eodem municipio « Abetone » exstat et dioecesi Pistoriensi subiicitur, adnectetur. 646 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale

Proinde utriusque dioecesis fines in hoc loco ad amussim cum illis civilium provinciarum Mutinensis et Pistoriensis congruunt. Ad haec autem exsequenda Sacra Congregatio pro Episcopis deputat Exc.mum P. D. Marium Longo Domi, Episcopum Pistoriensem, eidem tribuens necessarias et opportunas facultates etiam subdelegandi, ad effectum de quo agitur, quemlibet virum in ecclesiastica dignitate constitutum, onere imposito quam primum remittendi ad eandem Sa­ cram Congregationem pro Episcopis authenticum exemplar actus pe­ ractae exsecutionis. Contrariis quibusvis minime obstantibus. Datum Romae, ex Aedibus Sacrae Congregationis pro Episcopis die 12 iulii 1972.

£g CAROLUS Card. CONFALONIERI, Praefectus L. © S. £8 Ernestus Civardi, Archiep. tit. Serdicen., a Secretis

SACRA CONGREGATIO PRO GENTIUM EVANGELIZATIONE SEU DE PROPAGANDA FIDE

i PROVISIO ECCLESIARUM

Sanctissimus Dominus Noster Paulus Divina Providentia Pp. VI, successivis decretis Sacrae Congregationis pro Gentium Evangeliza­ tione seu de Propaganda Fide, singulas quae sequuntur Ecclesias de novo Pastore dignatus est providere, nimirum : die 6 MaiA 1972. — Cathedrali Ecclesiae Diaiapuraënsi praefecit R. P. Hermannum Ferdinandum Mariam Münninghoff, ex Ordine Fra­ trum Minorum, Vicarium Generalem eiusdem nominis dioecesis. — Cathedrali Ecclesiae Lilongvensi, R. D. Patricium Augustinum Kalilombe, socium Missionariorum Africae, rectorem seminarii maio­ ris Sancti Antonii in Kachebere siti. — Cathedrali Ecclesiae Manonensi, R. D. Gerardum Kabwe, eius­ dem dioecesis Administratorem Apostolicum. Sacra Congregatio pro Gentium Evangelizatione 647

— Cathedrali Ecclesiae Portus Elizabethensis, R. D. Ioannem Pa- tricium Murphy, Vicarium Generalem eiusdem nominis dioeceseos. — Titulari episcopali Ecclesiae Horreacoeliensi R. D. Ambrogium Urna, e clero saeculari autochthone, Vicarium Generalem Isirensis- Mangaraënsis dioecesis, quem constituit Coadiutorem cum iure suc­ cessionis Exc.mi P. D. Francisci Oddonis De Wilde, Episcopi Isirensis- Mangaraënsis. — Titulari episcopali Ecclesiae Afufeniensi, R. P. D. Paulum An- dreotti, Ordinis Fratrum Praedicatorum, eorumque provinciae roma­ nae Superiorem, quem deputavit Auxiliarem Exc.mi P. D. Francisci Benedicti Cialeo, Episcopi Lyallpurensis. die 23 Maii. — Cathedrali Ecclesiae Arcis Rousset, R. D. Georgium Singha, cleri saecularis sacerdotem, Administratorem Apostolicum eiusdem dioecesis nominis. die 28 Maii. — Titulari episcopali Ecclesiae Urcitanae R. D. Philip­ pum Sulumeti, e clero saeculari autochthone, Vicarium Generalem Ki- sumuensis dioeceseos, quem deputavit Auxiliarem Exc.mi P. D. Ioannis de Reeper, Episcopi Kisumuensis. die 26 Iunii. — Metropolitanae Ecclesiae Meraukensi, R. P. Iaco­ bum Duivenvoorde, sodalem Sacratissimi Cordis Iesu Missionariorum, Vicarium Generalem eiusdem Archidioecesis. — Cathedrali Ecclesiae Dodomaènsi, R. D. P. Matthiam Iosephum Isuja, Vicarium Capitularem eiusdem dioecesis. — Titulari archiepiscopali Ecclesiae Velebusdiensi R. D. Petrum Jatau, sacerdotem dioecesis Iosensis, quem constituit Coadiutorem cum iure successionis Exc.mi P. D. Ioannis MacCarthy, Archiepiscopi Ka- dunaënsis. — Titulari episcopali Ecclesiae Lamphuensi R. P. Philippum Fran­ ciscum Smith, e Congregatione Missionariorum Oblatorum B. M. V. Immaculatae, quem deputavit Vicarium Apostolicum Vicariatus Apo­ stolici Ioloënsis. die 80 Iulii. — Cathedrali Ecclesiae Lokoianae Exc. P. D. Alexium Makozi, hactenus Episcopum titularem Fallabensem. — Cathedrali Ecclesiae Adoëkitiensi, noviter erectae, Exc. P. D. Michaelem Patricium Olatunji Fagun, hactenus Episcopum titularem Casanigrensem. — Titulari episcopali Ecclesiae Elephantariensi in Proconsulari R. P. Petrum Ioannem Butelezi, sodalem Missionariorum Oblatorum B. M. V. Immaculatae Congregationis, quem deputavit Auxiliarem Exc.mi P. D. Hugonis Boyle, Episcopi Iohannesburgensis. — Titulari episcopali Ecclesiae Tigamibenensi R. P. D. Patricium 648 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale

Ria Iuwle, e clero saeculari indigena, praelatum honorarium Sancti­ tatis Suae, quem deputavit Vicarium Apostolicum Capitis Palmensis. die 12 Augusti. — Cathedrali Ecclesiae Georgiopolitanae Exc. P. D. Benedictum Singh, hactenus Episcopum titularem Arsennaritanum. die 19 Septembris. — Titulari episcopali Ecclesiae Forconiensi, R. D. Paulum Lee, alias Ri Moun-Ke, e clero archidioecesis Taeguensis, quem deputavit Auxiliarem Exc.mi P. D. Ioannis Baptistae Bong-Kil Sye, Taeguensis Archiepiscopi.

II

NOMINATIONES

Decretis ut infra datis, Sacra Congregatio pro Gentium Evangeli­ zatione seu de Propaganda Fide ad suum beneplacitum renunciavit :

die 19 Maii 1972. — Exc. P. D. Irenaeum Wien Dud, Episcopum titularem Barcusenum, Administratorem Apostolicum « ad nutum Sanctae Sedis », vicariatus apostolici Rumbekensis. — R. D. Paulinum Doggale, e clero africano autochthone, Admini­ stratorem Apostolicum vicariatus apostolici Iubaensis. die 1 Septembris. — R. P. Dominicum Spinosi, in religione Lucam a Corde Mariae, Passionis Iesu Christi Congregationis sodalem, Prae­ fectum Apostolicum praefecturae apostolicae Sekadauensis. die 11 Septembris. — Exc. P. D. Dionisium Eugenium Hurley, Ar­ chiepiscopum Durbanianum, Administratorem Apostolicum (( sede va­ cante » dioecesis Umzimkulensis. die 19 Septembris. — Exc. P. D. Antonium Saliu Sanusi, Episcopum Iiebuodensem, Administratorem Apostolicum « sede vacante » Archi­ dioeceseos Lagosensis. — Exc. P. D. Antonium Okogie, Episcopum titularem Masculita- num, Auxiliarem Administratoris Apostolici Lagosensis, Exc.mi R. D. Antonii Saliu Sanusi, Episcopi liebuodensis. die 20 Septembris. — R. P. Hermann um Villelmum Teuben, Congre­ gationis Missionis sodalem, Administratorem Apostolicum (( ad nutum Sanctae Sedis » vicariatus apostolici Gimmaënsis. Sacra Congregatio pro Causis Sanctorum 649

SACRA CONGREGATIO PRO CAUSIS SANCTORUM

ROMANA SEU TIBURTINA

Beatificationis et canonizationis Servae Dei Augustinae Pietrantoni, soro­ ris professae Instituti Sororum a Caritate.

SUPER DUBIO

An et de quibus miraculis constet in casu et ad effectum de quo agitur.

Christum in proximis, ac potissimum in infirmis, amare, revereri ac servire, secundum illud Domini : Amen, dico vobis, quamdiu fecistis uni ex his fratribus meis minimis, mihi fecistis (Mt. 25, 40), proprium fuit vitae sororis Augustinae Pietrantoni. Cum enim Institutum Sororum a Caritate amplexata esset, totam se infirmorum curae et servitio impendit Romae, in nosocomio a S. Spi­ ritu in Saxia, iuge et absconditum quasi perficiens sacrificium. Nam, viribus non parcens suis, illis praecipue infirmis se devovit, qui morbis sive corporis sive animi magis laborabant. In qua perfecta humilique sui abnegatione morbum contraxit, in quo perferendo nullum quaesivit solamen, immo petiit ut in eodem officio prae ceteris servaretur. Pro­ fecto, in hoc caritatis officio occupatam, aetate adhuc florentem, mors deprehendit, quam vir quidam nefarius et ingratus, e nosocomio dimis­ sus, eidem intulit die 13 mensis Novembris anno 1894, tota Urbe vehementer commota. Nec tamen memoria eius periit, quin immo illius sanctitatis fama in dies increbruit, eamque Deus supernis signis illu­ strare visus est. Quapropter, instructis rite canonicis processibus, Pau­ lus Papa VI eamdem Famulam Dei heroicas exercuisse virtutes chri­ stianas die 19 mensis Septembris anno 1969 edixit. Ex quo autem huiusmodi decretum est editum, Causae actores in id toti incubuerunt, ut alteram actionem instituèrent, quae de miraculis est, a Deo per intercessionem eiusdem Venerabilis patratis. Duas autem, ut ius exigit, miras sanationes selegerunt et huic foro ad cognoscendum exhibuerunt, ut Venerabili ipsi Augustinae Pietrantoni beatorum caelitum honores decernerentur. 650 Acta, Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale

Quarum ordine propositionis prior contigit in oppido cui vulgo nomen O zzano Monferrato, intra fines dioeceseos Casalensis sito. Puellula Catharina Monzeglio, sub vesperum diei 7 mensis Martii anno 1952 gravi affecta est ustione corneae oculi sinistri. Postridie autem valde mane, fervidis Venerabili Augustinae precibus a parentibus adhibitis eiusque imagine oculo laeso admota, puellula perfecte sanata inventa est. Altera vero mira sanatione, invocata Venerabilis Augustinae Pietran­ toni intercessione, fruitus est Victorius Berti, sex annorum puer, in pago degens quem appellant Ravalle, in finibus dioeceseos Adriensis posito. Is enim, vespere diei 5 mensis Septembris anno 1950, ex agricolari curru patris casu adverso in terram cecidit et, violento rotae transitu intortus, letaliter in abdominali corporis parte vulneratus est. Infausta quoad vitam edita a perito medico prognosi, imploratum est Venerabilis patro­ cinium ; nec incassum, nam media nocte vix transacta, puer plene con- valuit. Cum praeter naturae vires huiusmodi sanationes accidisse duceren­ tur, canonici processus tempestive adornati sunt : super priore in Curia dioecesana Casalensi a die 26 Octobris anno 1953 ad diem 17 Februarii anno 1954; super altera in Curia dioecesana Adriensi a die 25 Octobris a. 1954 ad diem 21 mensis Martii a. 1955. Iuridicae hae inquisitiones S. Congregationi tunc Rituum appellatae fuerunt transmissae, quae de earum legitima forma die 22 Februarii a. 1969 constare decrevit. Adunatum est deinde huius Congregationis Consilium medicum die 14 mensis Aprilis a. 1970, quod de utriusque sanationis indole, constantia et perfectione pro sua competentia disceptavit ac censuit utramque praeter naturae leges et vires contigisse. Postea vero res tota theologorum studio ac iudicio subiecta est. Exquisitis prius trium Consultorum votis pro rei veritate, habitus est die 23 mensis Novembris a. 1971 Congressus Peculiaris huius Congregationis, quem secuta est die 29 Februarii huius anni in Vaticanis Aedibus Congregatio Plenaria Patrum Cardinalium in qua, referente Rev.mo Cardinali Aloisio Tra­ glia, Causae Relatore, disceptatum est super dubio : An et de quibus miraculis constet in casu et ad effectum de quo agitur. Et, qui conve­ nerant, Patres Cardinales affirmativum responsum dederunt. Quibus de rebus facta demum die 4 mensis Maii huius anni 1972 Sum­ mo Pontifici Paulo VI per infrascriptum Cardinalem relatione, Sancti­ tas Sua sententiam Sacrae Congregationis ratam habens, iussit decretum super duabus miris sanationibus concinnari. Quod cum factum esset, hodierna die Summus Pontifex subscriptum Sacra Congregatio pro Causis Sanctorum 651

Cardinalem Praefectum necnon Cardinalem Aloisium Traglia, Causae Ponentem, meque Antistitem a secretis Congregationis ceterosque vo­ cari solitos ad se accivit, eisque adstantibus praesens decretum confir­ mavit et promulgavit edicens : Constare de duobus miraculis, Vene­ rabili Augustina Pietrantoni intercedente, a Deo patratis, nimirum: instantaneae perfectaeque sanationis tum puellulae Catharinae Monze­ glio a gravi ustione corneae oculi sinistri, tum pueri Victorii Berti a gravissima contusione addominali, gravi et producto statu traumatico. Hoc autem Decretum publici iuris fieri et in acta huius Congrega­ tionis pro Causis Sanctorum referri mandavit. Datum Romae, die 22 Iunii a. D. 1972.

PAULUS Card. BERTOLI, Praefectus L. © S. © Ferdinandus Antonelli, Archiep. tit. Idicren., a Secretis 652 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale

ACTA TRIBUNALIUM

SACRA ROMANA ROTA

Citatio edictalis

VASHINGTONENSIS Nullitatis matrimonii (Hugin - Samorini)

Cum ignoretur locus actualis domicilii dominae Serenae Samorini, conventae in causa de qua supra, eandem citamus ad comparendum, aut per se aut per procuratorem legitime constitutum, coram Tribunali S. Romanae Rotae (Piazza della Cancelleria, 1 - Roma), in diem 13 de­ cembris 1972, hora decima, pro concordatione vel subsignatione sequen­ tis dubii :

An sententia Rotalis diei 23 novembris 1971 confirmanda vel infirmanda sit, in casu.

Ordinarii locorum, parochi, et fideles, qui notitiam habuerint actua­ lis commorationis praedictae dominae Serenae Samorini, curare debent ut ipsa de hac edictali citatione rite moneatur. *

Ovidius Bejan, Ponens

Ex Cancellaria Tribunalis S. R. Rotae, die 28 mensis septembris a. 1972. Raphael Funghini, Notarius

* Etant inconnu le lieu de la demeure actuelle de M.me Serena Samorini, défenderesse en cette cause, nous la citons à comparaître, par propre per­ sonne ou par un procureur légitimement constitué, au siège du Tribunal de la S. Rote Romaine (Roma, Palazzo della Cancelleria), le 13 décembre 1972, à 10 heures, pour concorder ou souscrire le doute ci-dessous rapporté : La sentence du Tribunal de la Bote en date du 23 novembre 1971, doit- elle être confirmée ou infirmée, dans le cas? Les Ordinaires des lieux, les curés, les fidèles ayant connaissance du lieu de la résidence de ladite M.me Serena Samorini devront, dans la mesure du possible, l'avertir de la présente citation. Diarium Romanae Curiae 653

DIARIUM ROMANAE CURIAE

Sabato 9 Settembre 1972, il Santo Padre Paolo VI ha rice­ vuto in solenne Udienza, per la presentazione delle Lettere Credenziali, Sua Eccellenza il Signor MOHAMMAD YOUSUF, Am­ basciatore Straordinario e Plenipotenziario del Pakistan.

Venerdì 22 Settembre 1972, il Santo Padre Paolo VI ha ricevuto in Visita Ufficiale Sua Eccellenza l'Onorevole Signor GIOVANNI LEONE, Presidente della Repubblica Italiana.

SEGRETERIA DI STATO

NOMINE

Con Biglietti della Segreteria di Stato il Santo Padre Paolo VI ha nominato : 6 settembre 1972. S. E. Rev.ma Mons. Pangrazio Andrea, Arcivescovo- Vescovo di Porto e Santa Rufina, Consultore della Sacra Congregazione per i Vescovi. 15 » » Il dott. Franz Pfyffer von Altishofen, Capitano Coman­ dante della Guardia Svizzera Pontificia.

Con Biglietti della Segreteria di Stato il Santo Padre Paolo VI ha nominato :

Prelati d'onore di Sua Santità: 12 gennaio 1972. Mons. Parsons Clemente Enrico (Westminster). 5 febbraio » Mons. Paypilly Francesco (Verapoly). 15 » » Mons. Bauer J. Lorenzo (Sioux City). » » » Mons. Brady Frank J. (Sioux City). 654 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale

15 febbraio 1972. Mons. Doherty Giovanni O. (Sioux City). » » Mons. Greteman Bernardo V. (Sioux City). » » » Mons. Hoffman Lorenzo J. (Sioux City). » » Mons. Joynt Roberto R. (Sioux City). » » Mons. Keleher Cleto L. (Sioux City). » » » Mons. Kelly Geraldo J. (Sioux City). » » » Mons. Koester Ottmar W. (Sioux City). » Mons. Lenz Leo (Sioux City). » » Mons. Ocken Antonio H. (Sioux City). » Mons. Sweeney Riccardo V. (Sioux City). » » Mons. Walker P. (Sioux City). 24 » Mons. Aschoff Ralph A. (Saint Cloud). » » » Mons. Furfaro Francesco J. (Syracuse). 13 marzo » Mons. Marusyn Mirosiao S. (Leopoli degli Ucraini). 14 » Mons. Di Sciascio Francesco (Chieti e Vasto). » » Mons. Donovan Guglielmo L. (Scranton). » » Mons. Drogowski Antonio W. (Scranton). » » Mons. Grogan Bernardo L. (Scranton). » » Mons. Horan Kenneth T. (Scranton). » » Mons. McGowan Andrea J. (Scranton). » » Mons. Meier Giuseppe F. (Scranton). » Mons. Quinn Giuseppe G. (Scranton). » » » Mons. Timlin Giacomo C. (Scranton). 17 » Mons. Allen Bernardo (Nottingham). » » Mons. McLean Giovanni Francesco (Nottingham). 15 aprile » Mons. Murat Alessandro (Lublino). 20 » » Mons. Grasso Rosario (Acireale). 22 » Mons. Caporello Egidio (Padova). » » Mons. Setian Nerse (Cilicia degli Armeni). 26 » Mons. Auer Giovanni (Regensburg). » Mons. Alonso Pinilla Tommaso (Zamora). » » Mons. De la Puente Gómez Eustacchio (Zamora). » » Mons. De Las Heras Hernández Davide (Zamora). 4 maggio » Mons. Borchi Sergio (Pisa). 5 » » Mons. Barra Giuseppe (Pinerolo). 6 giugno » Mons. Rodríguez Passos Emanuele Giuseppe (Facatativá). 21 » » Mons. Tarot Marcello (Le Mans).

Cappellani di Sua Santità: 23 gennaio 1971. Mons. McDonald Giovanni Francesco (Westminster). 1 novembre » Mons. Siwiec Ignazio (Katowice). 1 dicembre » Mons. Anderson Marcello (Alexandria). » » » Mons. Murphy Patrizio Giuseppe (Alexandria). » » » Mons. Pelletier Mozart (Alexandria). » » » Mons. Susi Giuseppe (Alexandria). Diarium Romanae Curiae 655

1 dicembre 1971. Mons. Thompson Enrico (Alexandria). » » » Mons. Walsh Walter (Alexandria). 22 gennaio 1972. Mons. Cardinali Alvaro (Roma). 25 » » Mons. Lambauer Antonio (Graz-Seckau). 15 febbraio » Mons. Gòbel Uberto (Paderborn). » » » Mons. Lafferty Giacomo K. (Sioux City). » Mons. Zenk Riccardo E. (Sioux City). » » » Mons. Ziegmann Leonardo M. (Sioux City). 23 » Mons. Moothedam Tommaso (Ernakulam). 22 marzo Mons. Baier Andrea (Krakow). 29 » » Mons. Michalski Stanislao (Sandomierz). 11 aprile Mons. Klinkosz Luigi (Chelmno). 15 » » Mons. Berger Enrico (Linz). » » Mons. Kersch Baummayer (Linz). » » Mons. Mayr Francesco (Linz). » » » Mons. Sacher Guglielmo (Linz). 20 » » Mons. Borzì Giuseppe (Acireale). » » Mons. Lanzafame Concetto (Acireale). » Mons. Magro Armando (Acireale). » » Mons. Mancini Vincenzo (Acireale). » » » Mons. Risiglione Giuseppe (Acireale). 22 » » Mons. Paci Vittorio (Fermo). » » » Mons. Mcolaas Guglielmo Agostino (Rotterdam) Mons. Kartowicz Waclaw (Warszawa). 6 maggio Mons. Beari Nereo (Trieste). » » » Mons. Colomban Libero (Trieste). » » » Mons. Dodi Virgilio (Trieste). » » » Mons. Lucis Mario (Udine). » Mons. Succaglia Zaccaria (Udine). 8 » » Mons. Klas Francesco (Ceské Budëjovice). » Mons. Krcal Giuseppe (Ceské Budéjovice). » » Mons. Maly Agostino (Ceské Budëjovice). » » Mons. Noska Giuseppe (Ceské Budëjovice). » Mons. Votruba Francesco (Ceské Budëjovice). » » Mons. Vystrcil Carlo (Ceské Budëjovice). 17 » » Mons. Orlandi Alessandro (Montalcino). 21 giugno Mons. Conf alono Clemente (Amalfi). 26 » Mons. Amato Pantaleone (Amalfi). 656 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale

NECROLOGIO

30 luglio 1972. Mons. Lizardi Ramón J., Vescovo tit. di Assava. 4 settembre » Mons. McNulty James Aloysius, Vescovo di Buffalo. 7 » » Mons. Schell Alejandro, Vescovo di Lomas de Zamora. 11 » Mons. Arnaud Jean, Vescovo tit. di Tentiri. 14 » Mons. McCarty William Tiburtius, già Vescovo di Rapid City. 17 » » Mons. Barbisotti Angelo, Vescovo tit. di Cauno, Vicario Apostolico di Esmeraldas. 21 » » Mons. Zohrabian Cirillo Giovanni, Vescovo tit. di Aci- lisene. » )) » Mons. Crespo Chiriboga Luis Alfonso, Vescovo di Loja. 27 » » Mons. Radossi Raffaele, Arcivescovo tit. di Equilio. An. et vol. LXIV 31 Octobris 1972 N. 10

ACTA APOSTOLICAE SEDIS

COMMENTARIUM OFFICIALE

Directio: Palazzo Apostolico - Città del Vaticano —- Administratio: Libreria Editrice Vaticana

ACTA PAULI PP, VI

CONSTITUTIONES APOSTOLICAE

I "VRATISLAVIENSIS.-BEROLINENSIS ET ALIARUM

Novae in Polònia dioeceses constituuntur, nomine Opoliensis, Gorzovien- sis, Sedinensis-Câminensis, Coslinénsis-Còlubreganae.

PAULUS EPISCOPUS SERVUS SERVORUM DEI

AD PERPETUAM REI MEMORIAM

Episcoporum Poloniae coetus cum, ad aptius propiusque christia­ num populum regendum, Apostolicae Sedi petierit ut quaedam eccle­ siasticae circumscriptiones, in septentrionali et occidentali eiusdem nationis parte sitae, opportuniore ratione disponerentur, optatis Nos libenti animo accedendum esse statuimus sequentiaque decernenda. Quattuor in regione quam diximus dioeceses condimus, Opoliensem, Gorzoviensem, Sedinensem-Caminensem et Coslinensem-Colubreganam appellandam, ita videlicet dispositas : Opoliensi dioecesi territoria assi­ gnandus civilis provinciae vulgo Opole, exceptis civilibus districtibus vul­ go Namislov et Brzeg, et ecclesiasticorum decanatuum vulgo Bytom, Do- brodzien, Gliwice, Labedy, Miechowice, Pyskowice, Toszek, Ujazd et Zabrze ad provinciam civilem Katowice pertinentium, ab archidioecesi Vratislaviensi distrahenda, atque insuper territoria decanatuum ec­ clesiasticorum vulgo Branice, Glubczyce et Kietrz ac paroeciae Owsiszcze,

42 - A. A. S. 658 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale ab archidioecesi Olomucensi seiungenda. Opoliensis dioecesis sedes epi­ scopalis in urbe vulgo Opole erit. Eadem praeterea Ecclesia suffraga­ nea erit metropolitanae Sedi Vratislaviensis eiusque Episcopus metro­ politano eiusdem Archiepiscopi iuri subdetur. Dioecesis Gorzoviensis territoria comprehendet, ab archidioecesi Vratislaviensis a dioecesi Berolinensi et a praelatura Schneidemuhlensi dismembrandam quae in­ tegram civilem provinciam vulgo Zielona Gòra constituunt ; insuper territorium civilis districtus Trzcianka et urbis Pila, pariter a praela­ tura Schneidemuhlensi seiungenda. Eius sedes episcopalis in urbe vulgo Gorzów Wlkp. ponetur. Erit praeterea et ipsa metropolitanae Sedi Vratislaviensi suffraganea, sic ut eius Episcopus metropolitano Vra­ tislaviensis Archiepiscopi iuri subdetur. Dioecesis Sedinensis-Cami- nensis in territoria integrae civilis provinciae vulgo Szczecin patebit, a dioecesi Berolinensi seiungenda; sedem episcopalem in urbe Szczecin habebit eritque suffraganea metropolitanae Ecclesiae Gnesnensi; eius­ dem item Episcopus metropolitano Archiepiscopi Gnesnensis iuri sub­ detur. Dioecesis Coslinensis-Colubregana comprehendet omnia territoria civilis provinciae Koszalin et civilis districtus Lebork necnon paroe­ ciarum Kostkowo et Wierzchucino, ad civilem provinciam Gdánsk pertinentium, a dioecesi Berolinensi et a praelatura Schneidemuhlensi separanda. Huius dioecesis sedes episcopalis in urbe Koszalin statuetur. Nova praeterea Ecclesia Sedi metropolitanae Gnesnensi suffraganea erit, eiusque Episcopus metropolitano Archiepiscopi Gnesnensis iuri obnoxius. Omnibus et singulis conditarum dioecesium Episcopis hono­ res et iura tribuimus congrua, eosdemque oneribus et obligationibus astringimus ad normam iuris communis. Insuper dioecesium quas dixi­ mus mensa episcopalis Curiae emolumentis efformabitur, a fidelibus sponte oblatis pecuniis bonisque iisdem obvenientibus ad normam ca­ nonis 1500 C.I.C. Mandamus etiam ut in utraque earum Canonicorum collegium condatur, per alias sub plumbo Litteras ; interea consultores dioecesani eligantur qui Episcopo consilio et opera iuvent. Ad Semina­ ria quod attinet, eadem struantur servatis praescriptis iuris communis, normis decreti Concilii Vaticani II « Optatam totius », et peculiaribus Sacrae Congregationis pro Institutione Catholica regulis. Quod vero spectat dioecesium regimen, administrationem, vicarii capitularis elec­ tionem, fidelium iura et onera, aliaque id genus, sacri canones ad amussim serventur. Insuper ab archidioecesi Pragensi territoria sepa­ ramus ecclesiasticorum decanatuum vulgo Bystrzyca Klodzka, Klodzko, Nowa Ruda et Polanica Zdroj; a dioecesi autem Misnensi, territoria Acta Pauli Pp. VI 659 paroeciarum vulgo Biedrzychowice, Bogatynia, Dzialoszyn, Krzewina, Opolno Zdrój et Zatonie, eaque archidioecesi Vratislaviensi perpetuo adnectimus. Simul autem ac dioecesium constitutio finiumque mutatio ad effectum adductae fuerint, eo ipso sacerdotes Ecclesiae illi censeantur incardinati, in cuius territorio ecclesiasticum beneficium vel ofiicium habeant; ceteri autem clerici seminariique tirones ei, in qua legitimo domicilio degant. Acta et documenta conditas dioeceses spectantia, cle­ ricos, fideles atque bona temporalia, ab earum Curiis a quibus sunt di- stractae ad istarum transmittantur, in tabulario religiose custodienda. Praecipimus denique ut cathedralis Ecclesia Varmiensis, a metropoli­ tano iure Vratislaviensis Sedis subtracta, metropolitanae Sedi Var- saviensi perpetuo subdatur; utque Ecclesia Gedanensis, hactenus Apo­ stolicae Sedi directo subiecta, suffraganea dehinc sit metropolitanae Sedi Gnesnensi, eiusque Episcopus, metropolitano Archiepiscopi Gne­ snensis iuri obnoxius. Ad haec perficienda venerabilis Frater Noster Stephanus S.R.E. Cardinalis Wyszynski, Archiepiscopus Gnesnensis et Varsaviensis, curet vel ab eo delegatus sacerdos ; qui autem negotium effecerit sueta documenta exaret ad Sacramque Congregationem pro Episcopis mittat, de more signata sigilloque impressa. Hanc autem Constitutionem nunc et in posterum efficacem esse et fore volumus, contrariis nihil obstantibus, etiam speciali mentione dignis. Datum Romae, apud S. Petrum, die duodetricesimo mensis Iunii, anno Domini millesimo nongentesimo septuagesimo secundo, Pontifi­ catus Nostri decimo.

£9 ALOISIUS Card. TRAGLIA £& CAROLUS Card. CONFALONIERI 8. R. E. Cancellarius 8. Congr. pro Episcopis Praefectus

Franciscus Tinello Apostolicam Cancellariam Regens

£8 Iosephus Rossi, Ep. tit. Palmyrenus, Proton. Apost. Iosephus Massimi, Proton. Apost.

Loco © Plumbi In Ap. Cane, tab., vol. CXLII, n. 10. 660 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale

II GARZONENSIS - NEIVENSIS (NEIVENSIS)

Territoriis quibusdam a dioecesi Garzonensi-Neivensi detractis nova con­ ditur, nomine « Neivensis ».

PAULUS EPISCOPUS

SERVUS SERVORUM DEI

AD PERPETUAM REI MEMORIAM

Ad aptius tutiusque Christianorum, bono consulendum, qui in regione vulgo Huila degunt, cum venerabilis Frater Iosephus de Iesu Pimiento Rodríguez, Episcopus Garzonensis-Neivensis, post auditum Episcopo­ rum Columbiae coetum, ab Apostolica Sede petierit ut e partito suae dioecesis territorio, quod amplissimum est, alia excitaretur ecclesia­ stica circumscriptio, precibus Nos accedendum esse statuimus; idque libentissime. De sententia ideo venerabilis Fratris Angeli Palmas, Ar­ chiepiscopi titulo Vibianensis et in Columbiana Republica Apostolici Nuntii, apostolica Nostra potestate sequentia decernimus ac iubemus. A dioecesi Garzonensi-Neivensi territoria separamus paroeciarum, qui­ bus per vulgus appellatio La Inmaculada, San José, Perpetuo Socorro, San Vicente de Paul, San Judas Tadeo et San Antonio Maria Claret atque in urbe vulgo Neiva exstantium; item territoria vulgo nuncu­ pata Aipe, Algeciras, Anaconia, Barava, Campoalegre, Colombia, El Gaguán, Hobo, Iquira, Palermo, Rivera, Santa Ana, Santa Maria, Tello, Teruel, Villavieja, Yaquará, Órganos et Praga, iisque novam dioecesim constituimus, nomine Neivensem, cuius hi erunt fines : ad septentrionem, dioecesis Espinalensis ; ad orientem solem, dioecesis Villavicentiensis ; ad occidentem solem, archidioecesis Popayanensis et praefectura apostolica Tierradentroënsis ; ad meridiem, dioecesis Garzonensis limitibus municipiorum vulgo Algeciras, Hobo, Yaguará et Iquira, ac vicariatus apostolicus Florentiae. Episcopi sedes in urbe vulgo Neiva erit; episcopalis vero magisterii cathedra, in templo Deo dicato in honorem Beatae Mariae Virginis a Conceptione Immaculata, dignitate concathedralis dioecesis Garzonensis-Neivensis aucto, cum Acta Pauli Pp. VI 661 iustis iuribus et privilegiis, Episcopo autem congruis impositis obliga­ tionibus. Eam praeterea suffraganeam facimus archidioecesi Popaya- nensi; ut in eadem consultores dioecesani ad normam iuris deligantur statuimus, usque dum Canonicorum collegium instituatur iuxta nor­ mas per alias apostolicas Litteras in posterum edendas; mensa episco­ palis Curiae emolumentis constituatur, fidelium sponte collatis pecu­ niis bonorumque portione, quae eidem dioecesi ob venient, ad normam canonis 1500 C.I.C. ; ad seminarii dioecesani aedificationem quod at­ tinet, normae serventur iuris communis atque decreti (( Optatam to­ tius » Concilii Vaticani II, itemque peculiares Sacrae Congregationis pro Institutione Catholica regulae, cuius selecti iuvenes Romam mit­ tantur, in Pontificium Collegium Pianum Latinum Americanum, phi­ losophicis theologicisque disciplinis imbuendi; simul ac hae Litterae Nostrae ad effectum adductae fuerint, eo ipso sacerdotes Ecclesiae illi ascribantur, in cuius territorio beneficium vel ofiicium habeant, ceteri autem sacerdotes, clerici seminariique tirones ei, in qua legitime degant ; acta et documenta conditam dioecesim spectantia a Curia Garzonensi- Neivensi ad Neivensem trasferantur, in tabulario religiose custodienda. Quod denique regimen spectat et administrationem dioecesis, Vicarii Capitularis electionem, fidelium iura et onera aliaque id genus, quae sacri canones praescribunt ad amussim serventur. Decernimus insuper ut dioecesis Garzonensis-Neivensis, atque eiusdem nominis cathedra­ lis sacra aedes, dehinc Garzonensis, ab urbe vulgo Garzón, appelletur, in qua et sedes Episcopi et eius magisterii cathedra erunt. Item Episcopi nuncupatio Garzonensis erit. Haec quae praescripsimus venerabilis Prater Angelus Palmas, quem diximus ad effectum adducat, vel ab eo delegatus sacerdos; qui autem negotium perfecerit congrua documenta de more conficiat ad Sacramque Congregationem pro Episcopis mittat, de more signata sigilloque impressa. Hanc vero Constitutionem nunc et in posterum efficacem esse et fore volumus ; ita quidem ut quae per eam decreta sunt ab iis quorum res est religiose serventur, atque igitur vim suam obtineant. Cuius Constitutionis efiicacitati nulla, cuiusvis generis, contraria praescripta officere poterunt, cum per eam iisdem derogemus omnibus. Nemini praeterea haec voluntatis Nostrae documenta vel scindere vel corruni- pere liceat; quin immo huius Constitutionis exemplis et locis, sive typis impressis sive manu exaratis, quae sigillum viri praeferant in ecclesiastica dignitate constituti simulque ab aliquo publico tabellione 662 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale sint subscripta, eadem omnino habenda erit fides, quae huic haberetur, si ostenderetur. Datum ex arce Gandulfi, prope Romam, die quarto et vicesimo mensis Iulii, anno Domini millesimo nongentesimo septuagesimo se­ cundo, Pontificatus Nostri decimo. gß ALOISIUS Card. TRAGLIA £g CAROLUS Card. CONPALONIERI S. R. E. Cancellarius S. Congr. pro Episcopis Praefectus

Franciscus Tinello Apostolicam Cancellariam Regens

£8 Iosephus Rossi, Ep. tit. Palmyrenus, Proton. Apost. Ioannes Calieri, Proton. Apost.

Loco © Plumbi In Ap. Cam. tab., vol. CXLII, n. 1.

III ONDOENSIS (ADOEKITIENSIS)

Detractis quibusdam territoriis ab Ecclesia Ondoënsi, nova dioecesis con­ ditur nomine « Adoëkitiensis ».

PAULUS EPISCOPUS SERVUS SERVORUM DEI AD PERPETUAM REI MEMORIAM

Divinum mandatum quo Christus Dominus iussit apostolos suos ire in mundum universum ad evangelium gentibus nuntiandum (cf. Me. 15, 16) et Nos vehementer impellit ut ubique maiorem in dies facultatem demus Dei verbum audiendi, eiusque sanctissimam adorandi maiestatem animumque virtute ac veritate excolendi. Quam ob rem, cum Sacra Congregatio pro Gentium Evangelizatione, audita sententia venerabilis Fratris Amelii Poggi, Archiepiscopi titulo Cercinitani atque Apostolici in Africa Media et Occidentali Delegati, id statuerit ut distractis qui­ busdam territoriis ab Ecclesia Ondoënsi, nova quaedam constitueretur dioecesis, Nos, hanc sententiam probantes ratamque habentes, sequentia decernimus et iubemus. Eorum omnium consensum supplentes qui hac Acta Pauli Pp. VI 663 super re aliquid iuris vel habeant vel se praesumant habere, ab Eccle­ sia Ondoënsi territorium regionis, cui nomen vulgo Ekiti distrahimus eamque in novae dioecesis formam redigimus, a civitate principe eiusdem regionis AdoëJcitiensis appellandam Constitutae Ecclesiae sedes Epi- scopique domicilium in ipsa urbe vulgo Ado-Elriti erit, eamque suffra­ ganeam facimus metropolitanae Sedi Lagosensi. Praecipimus insuper ut templum S. Patritii, in eadem urbe, sit cathedrale atque consultores dioecesani deligantur qui Episcopo assint. Quod autem ad Ecclesiae regimen administrationemque attinet, leges iuris canonici serventur atque regulae quas Sacra Congregatio pro Gentium Evangelizatione statuerit. Haec autem quae mandavimus venerabilis Frater Amelius Poggi fieri studebit, vel quem ipse delegaverit. Re vero acta, docu­ menta exarentur, quorum sincera exempla ad Sacram Congregationem pro Gentium Evangelizatione cito mittantur. Hanc vero Constitutionem nunc et in posterum efficacem esse et fore volumus ; ita quidem ut quae per eam decreta sunt ab iis quorum res est religiose serventur, atque igitur vim suam obtineant. Cuius Constitutionis eflicacitati nulla, cuiusvis generis, contraria praescripta officere poterunt, cum per eam iisdem derogemus omnibus. Nemini praeterea haec voluntatis Nostrae documenta vel scindere vel corrum- pere liceat; quin immo huius Constitutionis exemplis et locis, sive typis impressis sive manu exaratis, quae sigillum viri praeferant in ecclesiastica dignitate constituti simulque ab aliquo publico tabellione sint subscripta, eadem omnino habenda erit fides, quae huic haberetur, si ostenderetur. Datum ex Arce Gandulfi, prope Romam, die trigesima mensis Iulii, anno Domini millesimo nongentesimo septuagesimo secundo, Ponti­ ficatus Nostri decimo.

£8 ALOISIUS Card. TRAGLIA AGNELLUS Card. Rossi 8. R. E. Cancellarius S. Congr. pro Gentium Evangelizatione seu de Propaganda Fide Praefectus

Franciscus Tinello Apostolicam Cancellariam Regens

£& Iosephus Rossi, Ep. tit. Palmyrenus, Proton. Apost. Iosephus Massimi, Proton. Apost.

Loco £B Plumbi In Ap. Cane, tab., vol. CXLII, n. 12. 664 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale

IV ANCONITANAE

Provincia ecclesiastica Anconitana in Italia conditur

PAULUS EPISCOPUS

SERVUS SERVORUM DEI

AD PERPETUAM REI MEMORIAM

Qui apostolico officio instructi catholicae Ecclesiae gubernationi praeficimur, eo studio urgemur, ea voluntate quo aptius temporumque locorumque adiunctis accommodamus singularum Ecclesiarum regi­ men fiat. Quapropter, petitis accedendum esse censuimus ut Anconita- nam archiepiscopalem Sedem ad metropolitanae dignitatem evehere- mus, nova eiusdem appellationis provincia ecclesiastica constituta. Etenim, id esse animorum bono maximopere cessurum nemo est qui in dubium revocet. Apostolica igitur Nostra potestate, postque rite sacros Ordinarios auplitos, quorum negotium interesset, sequentia decernimus ac iubemus. Dioecesim Anconitanam, adhuc Apostolicae Sedi directo subiectam, ad metropolitanae Ecclesiae gradum attollimus, iustis iuri- Tbus et privilegiis concessis, ad normam iuris communis, cui dioeceses Aesina et Auximana suffraganeae erunt, prae oculis videlicet habita norma decreti Concilii Vaticani II « Christus Dominus », n. 40. Item Sacrum Anconitanum Antistitem dignitate Metropolitae perpetuo in- signimus, cui, una cum privilegiis, congrua simul officia et obligationes imponimus, eiusdem ordinis Praesulum propria. Haec autem quae decrevimus ad effectum adducat venerabilis Frater Romulus Carboni, Archiepiscopus titulo Sidoniensis et in Italia Nuntius Apostolicus, vel ab eo delegatus sacerdos. Qui vero negotium perfecerit sueta docu­ menta exaranda curet atque ad Sacram Congregationem pro Episcopis mittat, de more signata sigilloque impressa. Hanc vero Constitutionem nunc et in posterum efficacem esse et fore volumus; ita quidem ut quae per eam decreta sunt ab iis quorum res est religiose serventur, atque igitur vim suam obtineant. Cuius Constitutionis efficacitati nulla, cuiusvis generis, contraria praescripta officere poterunt, cum per eam iisdem derogemus omnibus. Nemini praeterea haec voluntatis Nostrae documenta vel scindere vel corrum- pere liceat; quin immo huius Constitutionis exemplis et locis, sive Acta Pauli Pp. VI 665 typis impressis sive manu exaratis, quae sigillum viri praeferant in ecclesiastica dignitate constituti simulque ab aliquo publico tabellione sint subscripta, eadem omnino habenda erit fides, quae huic haberetur, si ostenderetur. Datum ex Arce Gandulfi, prope Romam, die quintodecimo mensis Augusti, anno Domini millesimo nongentesimo septuagesimo secundo, Pontificatus Nostri decimo. jjß. ALOISIUS Card. TRAGLIA JJÈ CAROLUS Card. CONPALONIERI S. R. E. Cancellarius S. Congr. pro Episcopis Praefectus

Franciscus Tinello Apostolicam Cancellarium Regens

Ioannes Calieri, Proton. Apost. Iosephus Massimi, Proton. Apost.

Loco © Plumbi In Ap. Cane, tab., vol. CXLII, n. 6.

V AQUILANAE

Provincia ecclesiastica Aquilana in Italia conditur

PAULUS EPISCOPUS SERVUS SERVORUM DEI AD PERPETUAM REI MEMORIAM

Cum cognitum habeatur religiosarum rerum opus, si bene disper­ tiatur et designetur, magnos christifidelibus parere fructus ac valde prodesse ad christianae rei incrementum, idcirco, cum spes utilitatis emergat, nihil dubitamus aliquid de Ecclesiarum regimine et admini­ stratione immutare. Quam ob rem, cum ab Apostolica hac Sede postu­ latum fuerit ut archiepiscopalis Ecclesia Aquilana in Sedium metro­ politanarum ordinem redigeretur et nova eiusdem nominis ecclesiastica provincia constitueretur, Nos re bene reputata, haec quae sequuntur auctoritate Nostra, ante auditis Ordinariis quorum interesset, decer­ nimus. Aquilanam archidioecesim, adhuc Apostolicae Sedi directo subiectam, ad gradum metropolitanae Sedis tollimus, factis iuribus 666 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale

congruis; praeterea novam condimus provinciam ecclesiasticam, quae coalescet Ecclesia ipsa Aquilana, dioecesibus Marsorum, Valvensi et Sulmonensi, prae oculis videlicet habita norma decreti Concilii Vati­ cani II « Christus Dominus », n. 40. Item Sacrum Aquilanum Antistitem dignitate Metropolitae perpetuo insignimus, cum iuribus nempe quae talibus Praesulibus Iure Canonico fieri solent, cumque scilicet iustis obligationibus. Ceterum volumus ut haec omnia quae mandavimus venerabilis Frater Romulus Carboni, Archiepiscopus titulo Sidonien- sis atque in Italia Apostolicus Nuntius, rite perficiat, sive per se, sive per alium quem aptum iudicaverit virum in ecclesiastica dignitate constitutum. Re vero perfecta, documenta exarentur, quorum sincera exempla ad Sacram Congregationem pro Episcopis cito mittantur. Hanc vero Constitutionem nunc et in posterum efficacem esse et fore volumus ; ita quidem ut quae per eam decreta sunt ab iis quorum res est religiose serventur, atque igitur vim suam obtineant. Cuius Constitutionis efficacitati nulla, cuiusvis generis, contraria praescripta officere poterunt, cum per eam iisdem derogemus omnibus. Nemini praeterea haec voluntatis Nostrae documenta vel scindere vel corrum- pere liceat; quin immo huius Constitutionis exemplis et locis, sive typis impressis sive manu exaratis, quae sigillum viri praeferant in ecclesiastica dignitate constituti simulque ab aliquo publico tabellione sint subscripta, eadem omnino habenda erit fides, quae huic haberetur, si ostenderetur. Datum ex Arce Gandulfi, prope Romam, die quintodecimo mensis Augusti, anno Domini millesimo nongentesimo septuagesimo secundo, Pontificatus Nostri decimo.

£8 ALOISIUS Card. TRAGLIA £B CAROLUS Card. CONFALONIERI S. R. E. Cancellarius S. Congr. pro Episcopis Praefectus

Franciscus Tinello Apostolicam Cancellariam Regens

Ioannes Calieri, Proton. Apost. Iosephus Massimi, Proton. Apost. Loco £& Plumbi In Ap. Cane, tab., vol. CXLII, n. 7. Acta Pauli Pp, VI 667

VI PEEUSINAE

Provincia ecclesiastica Perusina in Italia conditur

PAULUS EPISCOPUS SERVUS SERVORUM DEI AD PERPETUAM REI MEMORIAM

Animorum utilitati praecipua cura consulentes, accedendum esse statuimus votis et precibus quibus petitum ab Apostolica Sede est ut, peculiari constitutae provinciae ecclesiasticae Perusina archidioecesis tamquam Sedes metropolitana praeficeretur ; eadem enim non solum antiquitate praestat, verum etiam egregiorum virorum copia catholicae- que rei consuetudine atque instituto. Auditis ideo sacris, quorum ne­ gotium interesset, Ordinariis, apostolica Nostra potestate sequentia decernimus ac iubemus : Perusinam archidioecesim, quae hactenus Apostolicae Sedi fuit directo subiecta, ad metropolitanae gradum attol­ limus, iustis datis ad normam C.I.C. privilegiis, eidemque cathe­ drales Ecclesias Assisiensem, Civitatis Castelli, Civitatis Plebis, Eu- gubinam, Fulginatensem, Nucerinam et Tadinensem suffraganeas faci­ mus, iuxta videlicet normam decreti Concilii Vaticani II « Christus Dominus », n. 40. Archiepiscopum praeterea Perusinum dignitate Me­ tropolitae perpetuo decoramus, cui et debita iura damus et proprias obligationes imponimus. Haec autem quae decrevimus efficiat venera­ bilis Frater Romulus Carboni, Archiepiscopus titulo Sidoniensis et in Italia Nuntius Apostolicus, vel ab eo delegatus sacerdos. Qui vero negotium perfecerit sueta documenta exaranda curet ad Sacramque Congregationem pro Episcopis mittat, de more signata sigilloque impressa. Hanc vero Constitutionem nunc et in posterum efficacem esse et fore volumus ; ita quidem ut quae per eam decreta sunt ab iis quorum res est religiose serventur, atque igitur vim suam obtineant. Cuius Constitutionis efficacitati nulla, cuiusvis generis, contraria praescripta officere poterunt, cum per eam iisdem derogemus omnibus. Nemini praeterea haec voluntatis Nostrae documenta vel scindere vel corrum- pere liceat; quin immo huius Constitutionis exemplis et locis, sive typis impressis sive manu exaratis, quae sigillum viri praeferant in 668 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale ecclesiastica dignitate constituti simulque ab aliquo publico tabellione sint subscripta, eadem omnino habenda erit fides, quae huic haberetur, si ostenderetur. Datum ex Arce Gandulfi, prope Romam, die quintodecimo mensis Augusti, anno Domini millesimo nongentesimo septuagesimo secundo, Pontificatus Nostri decimo.

£g ALOISIUS Card. TRAGLIA £g CAROLUS Card. CONPALONIBRI Si. R. E. Cancellarius S. Congr. pro Episcopis Praefectus

Franciscus Tinello Apostolicam Cancellariam Regens

Ioannes Calieri, Proton. Apost. Iosephus Massimi, Proton. Apost, Loco £g Plumbi In Ap. Cane, tab., vol. CXLII, n. 8.

EPISTULA

Exc.mo P. D. Rudolfo Graber, Ratisbonensi Episcopo, decimo exacto saeculo quo Sanctus Volfgangus ad episcopalem cathedram Ratisbonen- sem evectus est.

Sacrae celebritates, quae ut per annum in honorem Sancti Volf- gangi agerentur provido statuisti consilio, praeclaram sine dubio opportunitatem dant amplificandi studium pastorale ac dioecesim, cui vigilanter praees, ad ea revocandi, quae eximius ille vir, qui ante mille annos ad episcopalem cathedram Ratisbonensem est evectus, verbo vitaeque docuit exemplo. Quae quidem sollemnia Nos, qui egregia Praesulum incepta libenter fovemus, aliquo modo per hasce Litteras cupimus participare. Sanctus Volfgangus, qui difficilibus temporibus dioecesim istam rexit atque spiritualibus incrementis ornavit et auxit, non alienus putandus est ab hac aetate; quin immo filios suos, qui nunc sunt, quasi praesens monere videtur, ut oculos attollant ad Christum eique penitus adhaereant, qui « est veritas » 1 quique (( pro nobis patiendo non solummodo exemplum praebuit ut sequamur vestigia eius, sed

1 1 Io. 5, 6. Acta Pauli Pp. VI 669 et vitam instaura vit, quam dum sequimur, vita et mors sanctificatur novumque sensum accipiunt ».2 Christus responsum dat ad quaestio­ nes, quae ipsam humanam exsistentiam respiciunt et saepe mentes angunt atque sollicitant. Quodsi huic responso vita cuiusvis confor­ matus fieri non potest, quin ea transformetur et veluti fermentum evadat aliis utile ac salutare. Peculiari vero modo et nova quadam acti impulsione, religiosi et religiosae, in ista degentes dioecesi, ad illam Christi sequelam se allici sentiant per celebrationes honori Sancti Volfgangi decretas, qui renovationem vitae Deo consecratae alacer propugnavit. Itaque iis curae sit, ut hominibus authenticum reddant testimonium voca­ tionis suae, ex qua potissimum sanctitatem Ecclesiae manifestent oportet ; 3 ipsa enim Ecclesia maxime ut sanctam se mundo ostendere debet et sic eum salubriter instaurare. Si attenditur Sanctum hunc Caelilitem unum fuisse ex praeclaris- simis Episcopis Germaniae, ipsum momentum pastoralis eiusmodi muneris singulari quadam luce splendescit. Clerus ergo et fideles dioe­ cesis Ratisbonensis confirmantur ad servandam et coagmentandam con­ iunctionem cum Episcopo, qui est « visibile principium et fundamentum unitatis in sua Ecclesia particulari ».4 Ad hoc quod attinet, non est opus permagnas consensionis actionisque concordis utilitates, necnon discidii damna exponere, tunc facile oborientia, cum quis <( separatim ab Episcopo )) aliquid facit.5 Neque praetermitti licet apostolicum studium, quo Sanctus Volfgan- gus flagravit. Qui monachus sacerdos cum esset, in Hungariam se contulit, Christi lucra quaesiturus. Sed postquam sedi Ratisbonensi est praepositus, hic animi eius ardor multo clarius, latius, fructuosius inclaruit. Meminerint ergo sacrorum administri, hac praesertim aetate, geminandos sibi esse nisus ad salvandas singulas oves Christi et ad germanas communitates christianas efficiendas.6 Verumtamen etiam laici fideles apostolatus officio devinciuntur, quemadmodum Concilium Vaticanum II instanter monuit.7 Nos igitur Deum, omnium bonorum largitorem, enixe deprecamur,

2 Conc. Vat. II, Const. past. de Eccl. in mundo huius temporis Gaudium et spes, 22. 3 Cfr. Conc. Vat. II Const. dogm. de Ecclesia Lumen gentium, 39. 4 Conc. Vat. II, Const. dogm. de Ecclesia Lumen gentium, 25. 5 Cfr. S. Ignatius Antiochen., Ep. ad Polycarp., 8, 1; PG 5, 713. 6 Cfr. Conc. Vat. II, Decr. de Presbyt. ministerio et vita Presbyterorum ordinis, 6. 7 Cfr. Const. de Ecclesia Lumen gentium, 31; Decr. de apostolatu laicorum Aposto­ licam actuositatem. 670 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale ut eius munere spirituales fructus nec pauci nec leves e statutis sollem­ nibus percipiantur. Tibi demum, Venerabilis Frater, Auxiliaribus Episcopis tuis, sacer­ dotibus, religiosis et fidelibus, curae tuae commissis, Benedictionem Apostolicam, caelestis gratiae auspicem Nostraeque benevolentiae testem, libentissime impertimus. Ex Aedibus Vaticanis, die xvin mensis Augusti, anno MCMLXXII, Pontificatus Nostri decimo.

PAULUS PP. VI

NUNTII GRATULATOMI

I

Ad E.mum P. D. Antonium Mariam S.R.E. Cardinalem Barbieri, Archie­ piscopum Montisvidei, octogesimum diem natalem celebrantem.

Quodsi observantiae pietatis est nobile insigne Deo de innumeris beneficiis, quae liberalis eius manus largitur, gratias sine intermissu agere, quam maxime te, Venerabilis Frater Noster, summopere decet Patri luminum, a quo omne datum optimum et omne donum perfectum descendit,1 hymnum solvere laudis, memoris animi praestare obse­ quium, supernam adorando maiestatem, tibi occurret communi iudicio faustus quidem dies, scilicet octogesimus tuus natalis. Liceat sane Nobis in silenti solitudinis amato tuo recessu, in quo praeterita vitae in mentem revocas et singillatim recenses, grata et gratulabunda voce adesse, cuius hae Litterae sunt fida resonans imago. Exspectatam sane est Nobis hoc tibi impendere humanitatis ofii­ cium, cum tecum simus singulari caritate coniuncti, ac virtutis tuae spectatores et aestimatores, quemadmodum tibi aperte et diserte signi­ ficavimus, cum decem a suscepto sacerdotio lustra condidisti. Enimvero per longa emensa aetatis tuae spatia, in Ecclesiae famu­ latu, praesertim in moderanda archidioecesi Montisvidei, pervagato iudicio te praebuisti diligentiae plenum parentem, industrium ducto­ rem, magistrum doctrinae sanae et incorruptae, catholici nominis ama­ torem, cuius norma actionum boni communis et gloriae Dei fuit pro­ secutio. Lex viva fuit facundum os tuum et exemplum operosae soller-

1 Cf. Jac. 1, 17. Acta Pauli Pp. VI 67L tiae, cui vacasti, posteris quoque haud uno nomine profuturae. Uberem spiritualis ea edit fructus messem, ac tuo adscribitur merito, cui unus aeternus Iudex digna et immortalia praemia attribuat. Haec aliaque id generis in recordationem redigenti, tibi sane erit causa, cur in segrege degens vita, magis solitudini quam actioni nego- tiosae dedita, abunde fruaris sabbato delicato et sancto 2 interioris con­ templationis, contentioris precationis, franciscalis in bene agendo lae­ titiae, tranquillae mentis, et ad sabbatum aeternum, post porro lon- garum metam viarum, suspires, ubi gaudium sine tristitia, salus sine dolore, lux sine tenebris, pax sine turbatione, omne summatim bonum sine omni malo. Quod tibi ut prosperrime contingat, sollemni, quem agis, die Deus, providentissimus dispositor temporum, auspice Deipara Virgine Maria, certa spei columna, inexhausto dulcedinis fonte, copiosis suae gratiae te ditet muneribus. Haec imo e pectore ominatis, nihil reliquum Nobis est, nisi ut tibi, Venerabilis Frater Noster, sollertibus Antistitibus coadiutori et auxiliari, et universo clero et populo Archidioecesis Montisvidei Apostolicam Benedictionem, caelestis auxilii et praesidii pignus, per­ amanter impertiamus. Ex Aedibus Vaticanis, die xxx mensis Septembris, anno MCMLXXII, Pontificatus Nostri decimo.

PAULUS PP. VI

II Ad E.mum P. D. Petrum Thomam S. R. E. Cardinalem McKeefry, Vel- lingtonensem Archiepiscopum, quinque condentem lustra a suscepta ordinatione episcopali. Fugaciter se volvens temporis circulus tibi, Venerabilis Frater No­ ster, afferet diem memoriae recordatione apprime faustum : quinque enim condentur lustra, ex quo, episcopali consecratione auctus, annu- meratus es auctoribus et primoribus populi sancti Dei. Quod quidem cum pernoverimus, pro benevolentiae studio, quo erga te anici Nos animadvertimus, minime videtur oportere a Nobis tam felicis eventus commemoratio praetergrediatur, quin bene omi­ nante voce Nostra iucundior tibi illucescat.

2 Cf. Is. 58, 13. 672 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale

Quapropter religiosae laetitiae tuae atque clèri populique Archi­ dioecesis Vellingtonensis veluti cumulum sertumqüe addituri, quae­ cumque sunt iusta, sancta, amabilia, beneplacito divino congruentia tibi percupimus. De naviter ac diligenter ecclesiasticis muneribus, a te impenso labore gestis, deque inde maturatis fructibus, hanc nacti occasionem, tibi gratulamur. Episcopus titulo Dercensis creatus, ut coadiutor esses Archiepiscopi Vellingtonensis, ac paulo post eiusdem Archidioecesis ordinarius sacer pastor, de catholici nominis honore et incremento egregie meritus es, atque etiam ob id ipsum a Nobis Cardinalium col­ legio adscitus, in officio tuo fideliter constans, perspicua tui in Christum et Ecclesia amoris specimina edere pergis : nam in Apostolicam Roma­ nam Sedem reverentiae es plenus, doctrinae catholicae és assertor strenuus, concordiae fratrum ad plenitudinem fidei vOcandorum es diligens amator, humanitatis oris et moris gratia et elegantia exquisite flores. Praecipuae autem laudi tuae adscribendum putamus, quod Concilii Oecumenici Vaticani secundi placita accurate servas, et hac in negotiorum provincia de te in posterum maiora et praeclariora spondes, quia oculatum pastorem, virgam vigilantem in te videmus.1 Quapropter enixe te hortamur, ut generosi animi viribus alacer, fir­ mus in propositis, ad evangelicae perfectionis maiorem ascensum, ex actis et agendis tuis, Spiritus Sancti confisus virtute, incitamenta capias, cum peritus velis esse magister solidae disciplinae, eximia du­ cens forma consummatae sapientiae, nunquam sine interioris pacis placido manante nitore, directione cordis iudicium iudicans2 non interdum tantum, sed sine intermissione semper et ubique. Iubar igitur sit christifidelibus flamma sancta sacrorum Antistitis. Haec autem, quae tibi optamus, scito piarum precum votis, quae pro te, invocato patrocinio , Matris Ecclesiae, ad thronum divinae misericordiae attollimus, confirmari. Haec imo e pectore ominati, tibi, Venerabilis Frater Noster, et iis omnibus, qui sacris anniversariis sollemnibus tuis utcumque intere­ runt, Apostolicam Benedictionem, caritatis Nostrae pignus et auspi­ cem, libentissime impertimus. Ex Aedibus Vaticanis, die VII mensis Octobris, anno MCMLXXII, Pontificatus Nostri decimo.

PAULUS PP. VI 1 Cfr. Hier. 1, 11. 2 Sap. 9, S. Acta Pauli Pp. VI 673

ALLOCUTIONES

I Ad Excellentissimum Virum Danielem Narcis Mtonga Mloka, Tanza- nianae Reipublicae cum auctoritate Legatum, qui Summo Pontifici Lit­ teras tradidit commissi muneris fidem facientes. *

Mr Ambassador-} We are pleased to welcome you and to receive the Letters of Credence appointing you as Ambassador Extraordinary and Plenipo- tentiary of the United Republic of Tanzania to the Holy See. We thank you for the good wishes which you have expressed on behalf of your President, His Excellency Julius K. Nyerere, and ali the people of your country. We are very appréciative also of your words in regard to our efforts for peace. Peace is our constant concern, and together with all men of good will we lament its absence in so many areas of the world. But we must never forget that at the root of conflict and violence there often lies a history of injustice, It is against injustice of every sort, therefore, that we have dedicated so much of our effort. You have spoken kindly of the Church's contribution to the socio- economie development of man. We assure you of the Church's con- tinuing commitment to the work of freeing men and women every- where from the injustices and hardships that keep them from attaining the fulness of their dignity as human beings. This commitment man- ifests itself most concretely in initiatives that are undertaken on behalf of the developing nations. The Church continues the work of Christ, whose concern for man's spiritual welfare overflowed into deeds of compassion and love towards the hungry, the poor and the sick. In imitation of their Lord the followers of Christ rightly seek to help men and women everywhere free themselves from conditions that threaten to diminish the image of God in them. But we must also strive for the conversion of men's minds and hearts to the importance of the work of development. We hope and

* Die 2 mensis octobris a. 1972.

43 - A. A. S. 674 Acta Apostolicae Sedis ^ Commentarium Officiale

pray for a growing conviction and dedication to this on the part of ail, but especially among the Citizens of the richer nations. In expressing the Church's unswerving commitment to the eco­ nomie and social progress of man, we wish to assure your Government and your fellow-citizens of our prayerful good wishes for the success of your efforts to achieve a well-being that takes into account not only man's material needs, but also his needs as a spiritual and social being. We cordially invoke upon your President, your Gov­ ernment and ali the beloved people of Tanzania the guidance, the strength and the wisdom of Almighty God and to yourself we offer our special good wishes for the successful accomplishment of your mission.

II Ad Excellentissimum Virum Eduardum Heath, Magnae Britanniae Supremi Consilii publicae rei administrandae Praesidem. *

Mr Prime Minister, It is a great pleasure for us to receive you today, and we wish to assure you of our cordial appréciation of your visit. From the beginning of our Pontificate, one of our main aims has been to work for the establishment of justice and peace. We are well aware that Great Britain shares this ideal : that peace may finally reign throughout the world, and that violence, wherever it may mani­ fest itself and in whatever form, should be rejected and condemned. Great Britain is about to forge closer links with her European neigh- bours, to whom she Avili be able to offer her special historical and politicai expérience. In so doing, not only will she be furthering the cause of the brotherhood of all men, but she will also be bringing closer the day when the goal of universal peace and justice will finally be attained. We note with satisfaction the part played by Great Britain ori the international level, especially by her membership in worldwide organi­ sations. May the Lord favour every initiative which she may undertake for the benefit of the less fortunate members of the human family. It is likewise our prayerful hope that peace in justice may soon be established in Northern Ireland, concerning which our thoughts and our anxieties are well known to you. We trust that whatever obstacles hinder

* Die 4 mensis octobris a. 1972. Acta Pauli Pp. VI 675 the solution of the présent problem will speedily he eliminated. We extend our good wishes to all those authorities who are sincerely and patiently trying to solve this problem without violence and in a peaceful, just and fair way. We would ask you to convey our respectful greetings to Her Majesty the Queen, with the assurance of our prayer that God may ever assist her and endow her with every good gif t. Our greetings go also to the whole British people, which includes a flourishing Catholic community. We know that we can assure you that the members of that community, by their dedicated participation in the life of the nation, will ever continue to be among the first to favour every undertaking for the common good. In expressing once more our pleasure at this meeting, we invoke upon you, Mr Prime Minister, and upon your colleagues the abundance of God's blessings.

III Iis qui adfuerunt Coetui de adiutrice opera inter credentes, favente Secretariatu pro non-Christianis Romae habito. *

Monsieur le Cardinal, chers Fils et chers amis, Nous saluons avec joie et affection les participants du Congrès réuni à Rome par les soins du Secrétariat pour les non-chrétiens. Venus de tant de pays, vous voici rassemblés à Rome, ville antique et sacrée à tant de titres, pour progresser dans la connaissance des grandes traditions religieuses de l'Asie et de l'Afrique, pour analyser ensemble comment elles font face aux expériences singulières que vivent nos contemporains. Cette connaissance que vous recherchez, aussi importante qu'elle soit en elle-même, a essentiellement pour but d'établir l'amour, le dialogue et la coopération sincère et fraternelle entre les hommes. Vous ne l'ignorez pas, en effet, un tel dialogue avec les différentes formes de religion ou les divers patrimoines de sagesse de l'univers, a été l'un des soucis du Concile, tout comme Nous l'avions recommandé Nous-même dans notre encyclique (( Ecclesiam suam ». C'est en vue de le favoriser que Nous avons fondé, il y a huit ans, le Secrétariat pour les non-chrétiens, en en confiant la charge au cœur et à l'intelligence

* Die 5 mensis octobris a. 1972. 676 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale du vénéré et cher cardinal Paolo Marella. On peut constater, Nous semble-t-il, que ce Secrétariat, grâce à un labeur silencieux et fidèle, a contribué grandement à établir un climat nouveau dans les rapports entre l'Eglise catholique et les adeptes des autres grandes religions du monde. Le souvenir vivant que Nous avons gardé de notre récente ren­ contre avec le Suprême Patriarche Bouddhiste de Thaïlande en est un témoignage, et Nous espérons n'être encore qu'au début du chemin sur lequel tous sont appelés à progresser. Mais, c'est évident, ce chemin est onéreux pour tous : il n'y a pas de dialogue possible sans une compréhension approfondie de notre interlocuteur, ou, comme on se plaît à dire aujourd'hui, de l'autre. Ce noble programme exige un sens généreux de l'homme, un véritable ascétisme ! Il est nécessaire de dépasser les limites qu'impose tout lan­ gage, les réflexes culturels, même les polémiques et la méfiance, pour s'ouvrir au dépassement de soi et à l'universalité. Pour un chrétien, un tel effort peut représenter une partie du grand précepte de la charité qui invite « à porter les fardeaux les uns des autres pour accom­ plir ainsi la loi du Christ »-1 Oui, chacun attend légitimement de l'autre d'être pleinement reconnu et aimé pour lui-même, avec les valeurs et les différences de sa propre culture. Combien d'incompréhensions, de rancœurs, de conflits sont nés, au cours de l'histoire humaine, de cette orgueilleuse fermeture sur soi qui empêche de comprendre son frère ! La réussite, au contraire, de telles rencontres, est liée à une volonté résolue de respect et d'amour, avec toute la patience nécessaire. Car — la psychologie le montre et même la méthode de la recherche scientifique semble le requérir — sans amour, il n'y a pas de connaissance vraie. Et là-dessus, c'est notre conviction, l'Eglise catholique possède, dans son patrimoine spirituel et surtout dans l'exemple de son Fondateur, les raisons et le stimulant d'un amour efiîcace de l'homme, à quelque formation culturelle ou religieuse qu'il appartienne. Pour nous en effet, tout homme participe au mystère insondable de Dieu, est créé à son image,2 représente l'humanité du Christ.3 Chaque peuple est né de la Providence et de la bénédiction de Dieu,4 et Jésus est mort pour réconcilier les hommes dans l'unité.5 Le

1 Gai. 6, 2. 2 Gen. 1, 26. 3 Cf. Mat. 25, 40, 45. 4 Cf. Gen. 9, 7; Act. 17, 56. 5 Cf. Jn. 11, 52. Acta Pauli Pp. VI 677

récent Concile a largement invité les chrétiens à reconnaître, dans un dialogue sincère et patient, les richesses que Dieu, dans sa munificence, a dispensées aux nations.6 Mais, de notre côté, pourquoi cacher notre désir de voir les adeptes des grandes religions non chrétiennes manifester aussi le souci de con­ naître davantage l'Eglise, de la même façon que notre cœur s'est ouvert à leur égard? Car vous le savez, l'Eglise, par amour, ne désire rien tant que de faire connaître à tous les hommes « la sagesse multiforme de Dieu ))7 qui lui a été révélée pour la paix et le salut de tous. Nous reprenons à notre compte les paroles du Seigneur Jésus à la Samari­ taine : « Si tu savais le don de Dieu )).8 C'est dans cet esprit que nous faisons le premier pas dans le dialogue avec nos frères qui ne partagent pas notre foi. Mais cette estime et cet amour réciproques doivent trouver leur expression dans une collaboration pratique. Nous souhaitons voir pro­ chainement le jour où toutes les religions uniront concrètement leurs efforts au service de l'homme, de sa liberté, de sa dignité. Et là encore, l'Eglise catholique ne voudrait le céder à aucune autre sur ce terrain, à l'exemple du Seigneur qui est venu, « non pour être servi, mais pour servir, et donner sa vie » pour les hommes.9 Ne croyez-vous pas que l'humanité a besoin aujourd'hui plus que jamais de trouver une aide et une orientation près des hommes foncièrement religieux? Vous le savez, les religions contribuent à la paix, à la fraternité, à la justice; elles inspirent la morale, elles suscitent l'espérance. Même les rapports sociaux deviennent difficiles lorsque n'intervient plus cette référence aux forces vives de l'esprit, dont les religions sont l'expression la plus haute et la plus universelle. Cette collaboration pratique qui est à promouvoir, comme cette connaissance mutuelle dans le dialogue dont Nous avons parlé, ne doi­ vent évidemment pas être confondues avec un syncrétisme qui ferait fi du problème de la ,(( vraie Religion ». Ce problème demeure entier, et il est posé à la conscience de chaque homme et de chaque groupe humain, comme le précisait la Déclaration conciliaire sur la liberté religieuse.10 Nous serons d'ailleurs d'autant plus aptes à comprendre

6 Cf. Decr. de activ. mission. Ecclesiae Ad gentes divinitus, 11. 7 Eph. 3, 10. 8 Jn. 4, 10. 9 Marc .10, 45. 10 Decl. de libertate religiosa Dignitatis humanae, n. 1, § 2. 678 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale et à aimer les autres, que nous serons plus fidèles à la vérité unique et transcendante de notre Religion, qui puise sa certitude et son autorité dans la réalité de la Révélation, univoque et universelle. C'est dans cet esprit que Nous vous encourageons à poursuivre le dialogue engagé, à l'approfondir, à l'élargir. Et Nous invoquons de grand cœur sur vos travaux, et sur tous ceux qui vous sont devenus proches, les bénédictions abondantes du Très-Haut.

IV Moderatoribus ac Membris e « Consilio de Laicis », qui undecimo ple­ nario Coetui Romae interfuerunt. *

Monsieur le Cardinal, Chers amis, Nous avons déjà eu plusieurs fois l'occasion d'accueillir ce Conseil depuis son institution, le 6 janvier 1967, et sa première réunion en avril de la même année. Nous avons alors exprimé l'espérance que le Saint-Siège mettait dans ce jeune organisme, et précisé abondamment les grandes lignes, encore mouvantes, de son action, de son rôle au sein de la Curie romaine, en soulignant la place essentielle des laïcs, hommes et femmes, dans l'Eglise. Aujourd'hui, Nous n'aurons donc pas besoin d'y insister à nouveau. Mais c'est une joie particulière que Nous éprouvons à vous recevoir, au cours de cette sixième Session plénière. D'abord, vous inaugurez une nouvelle période expérimentale de trois ans, et Nous tenons à vous manifester hautement notre satisfac­ tion pour le travail accompli jusqu'ici, de recherche, de coordination, d'initiative, en liaison étroite avec le Saint-Siège. Et Nous avons la confiance, mieux, la conviction, que ce Conseil va s'affirmer de plus en plus comme un instrument irremplaçable et efficient pour la promo­ tion du laïcat dans l'Eglise. Par ailleurs, le Conseil a été en grande partie renouvelé dans sa composition. Nous sommes heureux de souhaiter la plus cordiale bien­ venue aux nouveaux membres et consulteurs, aux côtés des anciens à qui Nous redisons notre estime. C'est un fait qui, espérons-le, n'échap­ pera à personne : le visage de ce Conseil manifeste davantage les diffé-

* Die 9 mensis octobris a. 1972. Acta Pauli Pp. VI 679 rents continents, les différentes cultures, les différents âges et sexes du Peuple de Dieu. Sans doute n'a-t-il pas été possible d'y inclure l'expres­ sion de toutes les situations et de toutes les diversités sociales de l'hu­ manité, Nous en avons bien conscience. Mais tel qu'il est, ce Conseil doit s'efforcer de représenter l'universalité du laïcat. Et Nous, Pasteur de l'Eglise universelle, chargé de confirmer nos Frères dans la foi, d'assurer la communion ecclésiale et d'authentifier la mission des différents membres de l'Eglise, qu'attendons-Nous de vous? Nous vous le disons très franchement et simplement : le témoi­ gnage de la foi, le souci de toute la vie de l'Eglise, une collaboration active, une réflexion approfondie. Vous êtes d'abord des témoins du Christ, et de l'Eglise qui ne sau­ rait en être dissociée, comme son Epouse. Un témoin vous le savez, ce n'est pas un propagandiste, le colporteur d'un message extérieur, c'est un apôtre qui doit lui-même s'efforcer de mener sa propre vie en liaison intime avec le Seigneur, comme s'il voyait l'invisible dans la trame du quotidien; il doit se nourrir de sa Parole, de son Pain de vie, entrer dans son grand dessein de salut qui demeure souvent ignoré de nos compagnons de route — et nous en souffrons —, rechercher la volonté actuelle de Dieu, pour écrire, avec l'assistance de l'Esprit Saint, une nouvelle page d'histoire sainte. Cette foi, nous ne l'inventons pas, nous la recevons tous ; elle est une, malgré la diversité des cultures : « un seul Seigneur, une seule foi, un seul baptême )).x C'est une Bonne Nou­ velle que l'Eglise doit proposer à toutes les nations. Et si, de fait, elle a déjà retenti aujourd'hui dans tous les pays — comment ne pas saluer en passant le zèle des pionniers missionnaires ! — il reste maintenant aux laïcs de tous les continents, avec l'aide de leurs évêques, de leurs prêtres, des religieux et religieuses, à en faire pénétrer le levain dans toutes les réalités temporelles, dans tous les milieux sociaux, dans le réseau, chaque jour plus complexe, des relations internationales. Voilà la foi qui doit vous animer vous-mêmes, voilà la mission que vous par­ tagez à une place privilégiée. L'action de l'Esprit Saint, ou son appel, se manifeste déjà dans les secteurs les plus variés de la vie de l'Eglise, et même chez les hommes qui paraissent en dehors d'elle. Vous devez donc également être ici les témoins objectifs de ces manifestations de foi ou de ces aspirations. Les populations autochtones doivent trouver en ce Conseil le lieu où

1 Cf. Eph. 4, 5. 680 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale s'expriment ces diversités légitimes et bénéfiques ; et donc trouver en lui une constante ét bienveillante attention aux événements et problè­ mes de leur vie. Sans doute l'appartenance à un mouvement d'apostolat apporte à cet égard ouverture et soutien. Mais, pour chacun dé vos pays ou continents, vous n'êtes pas pour autant les représentants d'un seul mouvement ou d'une seule option. Aucune forme de vie ou d'action reli­ gieuse et apostolique ne doit vous laisser indifférents. Vous êtes ici, pöurrait-on dire, le miroir des joies et des souffrances, des efforts, des échecs et des espérances de tous vos frères.2 Cette écoute ne s unit pas : vous ne sauriez rester des témoins passifs. Il revient à chacun de vous de porter, dans vos divers pays et continents, la préoccupation de la mission confiée au Conseil des Laïcs. Sans pré­ tendre bien sûr donner les directives qui relèvent de l'épiscopat, ni sup­ planter les initiatives locales des laïcs, vous pouvez être, dans un dialogue amical avec eux, l'intermédiaire toujours disponible pour connaître et faire connaître les besoins, les difficultés, les efforts au regard des­ quels le Conseil des Laïcs pourrait offrir ses services. De cette manière, ce Conseil contribuera effectivement à ce que les expressions cultu­ relles de chaque milieu, de chaque peuple, de chaque région, leurs traditions, leurs charismes et leur génie inventif, éclairés par la lumière de l'Evangile, soient assumés vraiment dans l'unité catholique de l'Eglise.3 Le temps est venu, dans le sillage du Concile Vatican II, de hâter cette manifestation de la vitalité multiform« de l'unique Corps du Christ. C'est le mystère de la Pentecôte, avec le rayonnement de sa diversité et la cohésion de son unité, qu'il s'agit de vivre, dans l'espé­ rance que donne l'Esprit Saint. Mais votre rôle, pensons-Nous, ne s'arrête pas à ce labeur aposto­ lique vécu dans l'immédiat. Devant la gigantesque mutation que nous pressentons ou constatons déjà, de graves problèmes d'ensemble se posent sous un jour nouveau. Le Conseil des Laïcs a plus que d'autres la mission d'y réfléchir en commun. Il a déjà mis à son programme cer­ taines questions majeures que soulèvent, au plan international, des événements significatifs. Citons, à titre d'exemple : les remises en ques­ tion des jeunes, l'évolution de la cellule familiale, le respect de la vie, la participation de la femme dans la société et dans l'Eglise, l'influence grandissante et le conditionnement des mass media qui touchent la vie

2 Cf. Const. past. de Eccl. in mundo huius temporis Gaudium et spes, 1. 3 Cf. Decr. de activ. mission. Ecclesiae Ad gentes divinitus, 22. Acta Pauli Pp. VI 681 religieuse elle-même, dans la présentation de l'information ... Nous n'oublions pas l'aménagement des structures sociales, économiques et politiques dont se préoccupe plus spécialement notre Commission Justice et Paix, et qui suppose précisément une évangélisation des personnes et des mentalités collectives. Il s'agit, fondamentalement, de préparer un humanisme ouvert sur l'absolu; tout en maintenant une autonomie légitime du temporel, on ne saurait, d'un cœur léger, négliger les moyens de référence directe au Dieu personnel dans un monde sécularisé. Ce doit être pour vous une grave préoccupation. Car la marche de l'humanité, dont vous vou­ lez et devez être partie prenante, demeure pour nous croyants une histoire du Salut, dont l'accomplissement dépasse les perspectives de la cité terrestre. Et parfois, Nous nous posons cette question : les admi­ rables Constitutions conciliaires Lumen gentium et Gaudium et spes, l'une et l'autre s'éclairant mutuellement, ont-elles été suffisamment lues, méditées, approfondies par les chrétiens dans toutes leurs dimen­ sions, non seulement morales, mais théologales, disons même eschato- logiques? C'est là sans doute aujourd'hui une tâche primordiale des théologiens professionnels, fidèles à la foi de l'Eglise : ils ont un éclai­ rage particulier à vous apporter en rapport avec la Révélation trans­ cendante de Dieu et toute la Tradition de l'Eglise; mais vous avez une place irremplaçable à leurs côtés, avec tout le laïcat chrétien, pour que la lumière évangélique saisisse vraiment le contexte temporel dans lequel vous êtes plongés par vocation. Ainsi vous contribuerez à pré­ parer un monde qui soit inséparablement celui de frères et de fils de Dieu. Est-ce trop dire qu'ici, à Rome où Nous vous avons appelés, le Conseil des Laïcs pourra susciter toujours davantage, au sein de la Curie comme au dehors, l'attention et la considération pour le rôle des laïcs dans l'unique service de l'Eglise? Votre loyal attachement au Siège de Pierre est un gage, n'en doutez pas, de l'authenticité et de la fécondité de cet apostolat. Soyez assurés, en retour, de l'affection et de l'espérance avec lesquelles Nous vous bénissons, vous et tous ceux que vous représentez en ce Conseil des Laïcs. 682 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale

V Membris Commissionis Theologicae Internationalis quartum plenarium Coetum habentibus. *

Nous sommes heureux de vous rencontrer, ne serait-ce que quelques instants, avant la clôture de votre réunion annuelle. Nous désirons Nous-même vous saluer tous, tandis que vous êtes en train d'accom­ plir la fonction que l'Eglise, par notre mandat, vous a confiée. Cette fonction consiste à lui présenter les conclusions de vos études et de vos discussions sur les questions actuelles concernant la foi, ce qui est le propre de votre haute qualification de théologiens. Nous entendons, de cette manière, reconnaître l'utilité et la di­ gnité de votre activité, qui s'exerce au sein de l'Eglise et de la Curie romaine; nous entendons vous remercier de votre précieuse colla­ boration et voulons vous assurer de notre estime, vous apportant en même temps, dans votre labeur patient et sage, le réconfort de notre encouragement et de notre bénédiction. Nous nous réjouissons de voir ainsi mis en honneur et confirmé le lien spirituel et agissant, qui vous unit à ce Siège apostolique, et goûtons avec vous l'expérience vécue de l'unité de la foi et de la charité, propre à notre appartenance à l'Eglise Catholique; c'est vers cette unité que, moyennant la diver­ sité même de nos ministères respectifs, et la légitime pluralité des expressions culturelles et pastorales contingentes de la théologie, tous doivent converger pour l'unification du Corps du Christ, comme l'en­ seigne l'Apôtre saint Paul.1 Nous aurions, vous le pensez bien, beaucoup de choses à dire : d'abord en ce qui concerne le ministère que Nous exerçons à votre égard, comme héritier qualifié, gardien responsable et interprète auto­ risé de la foi authentique, qui est le centre de vos études; puis en ce qui concerne les besoins particuliers que l'Eglise vous manifeste aujour­ d'hui, à vous qui êtes les spécialistes de la science et de l'intelligence de la foi, comme il convient précisément à des théologiens catholiques. Mais ce n'est pas ici le moment de s'étendre sur ces très vastes domaines. Nous ne voulons pas toutefois laisser passer l'occasion, qui nous est offerte par cette brève rencontre, de vous donner une preuve de

* Die 11 mensis octobris a. 1972. 1 Cfr. Eph. 4, 7-13. Acta Pauli Pp. VI 683 notre confiance, tout en vous rappelant la nécessité, que vous con­ naissez bien, du reste, d'étudier la question de la réceptivité de la foi par l'homme moderne, dont l'aptitude à accueillir le message de la foi semble très affaiblie. Il reste, en effet, enfermé dans sa propre mentalité, qui est toute tournée vers la connaissance phénoménologique des choses, et n'est plus éduquée à l'intelligence métaphysique de la Vérité, à la perception profonde de la Parole de Dieu qui apporté à l'homme l'annonce des réalités mystérieuses du Royaume de Dieu. C'est à vous qu'il appartient, autant qu'à ceux qui cultivent l'art de bien penser, c'est-à-dire aux philosophes, de faire comprendre à l'homme moderne la nécessité de posséder ces (( prolegomena fidei », qui sont les normes fondamentales de la pensée et sans lesquels l'accueil de la foi se dégrade dans les formes imparfaites et caduques du nominalisme, du pragmatisme ou du sentimentalisme. Il faut redonner à l'esprit de l'homme, à sa pensée et à son cœur, cette aptitude fondamentale qui fait de lui comme un écran sur lequel la lumière de la foi puisse se projeter, donnant ainsi naissance, dans la certitude comme dans la joie ou même dans l'anxiété d'une vigilante recherche, à ce rapport original et salvifique qui est propre à notre religion, centrée sur le Christ Maître et Seigneur. Laissons tout le reste pour le moment. Cela devrait suffire pour sti­ muler vos efforts dans l'étude des problèmes religieux multiples et nouveaux auxquels est affronté l'homme de notre temps, et même le fidèle de notre génération à qui l'Eglise doit apporter une réponse. Votre aide dans ce domaine s'avère indispensable. Elle mérite, de la part de l'autorité même de notre magistère, reconnaissance, encoura­ gement et bénédiction.

VI Iis qui ex Europae nationibus Symposio interfuerunt de pastorali munere inter operarios exercendo Romae habito. *

Chers Frères, chers Fils et Filles, chers amis, Vous terminez aujourd'hui ce (( Colloque européen de pastorale en monde ouvrier », qui fait suite à plusieurs rencontres à Paris et Eribourg, et qui marque une étape importante dans votre recherche apostolique. Vous avez choisi Rome pour partager avec l'Eglise uni-

* Die 12 mensis octobris a. 1972. 684 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale

verseile votre préoccupation de l'évangélisation des travailleurs d'Eu­ rope. Est-il besoin de vous dire que Nous sommes très sensible à cette intention? Soyez les bienvenus dans cette Maison où Nous nous efforçons de porter le souci de toutes les Eglises, et d'encourager plus particu­ lièrement ceux qui ne craignent pas d'affronter une mission difficile et urgente comme la vôtre. Oui, Nous sommes conscient, croyez-le, du profond amour que vous portez à vos frères et à nos frères ouvriers, de votre souci d'écouter, d'analyser leurs préoccupations et aspirations; de votre accueil bien­ veillant de leur histoire et de leur culture originales ; de votre impa­ tience de les voir à part entière dans l'Eglise; de votre regard de foi qui veut discerner et développer les valeurs évangéliques latentes ou déjà florissantes chez nombre d'entre eux; de votre espérance de les voir réaliser, à leur façon, leur vocation de fils de Dieu. Et ce qui Nous réjouit encore, c'est cette recherche commune et cette concer­ tation, onéreuse sans doute, mais féconde, où les différents membres du Peuple de Dieu prennent leur place spécifique dans la Mission ouvrière : laïcs ouvriers, bien sûr — car rien ne remplacera l'apostolat du milieu par le milieu —, mais aussi religieuses et prêtres, dans une collaboration loyale avec vos Evêques. Sans cette unité, et sans cet envoi authentifié par les Successeurs des Apôtres, vous le savez, il n'y aurait pas de mission véritable, pas d'apostolat fructueux, pas d'Eglise en un mot. Bref, vous nous semblez animés par cette passion de saint Paul qui le poussait à annoncer Jésus-Christ dans tous les milieux, particulièrement dans ceux qui étaient étrangers à la foi. Ce vaste monde ouvrier s'est surtout développé comme tel en Eu­ rope depuis le phénomène massif de l'industrialisation. Et il a pris une conscience de plus en plus vive de sa misère commune, et aussi de la possibilité d'une situation plus humaine dans une solidarité grandissante, internationale, qui n'empêche pas une certaine diver­ sité. Encore maintenant, bien des conditions de vie laissent à désirer, surtout chez les migrants. Ce n'est pas seulement une question de pau­ vreté matérielle, mais aussi de participation, à tous les niveaux. De plus, le matérialisme pratique constitue un risque grave auquel n'échap­ pent pas les travailleurs eux-mêmes. Quant à l'attitude religieuse pro­ prement dite, sans doute beaucoup d'entre eux n'ont-ils pas cessé de côtoyer l'Eglise dans nos pays de vieille chrétienté, et la plupart du temps de lui demander le baptême ; mais il faut bien le constater, dans son ensemble, le monde ouvrier en demeure assez loin. Comment Acta Pauli Pp. VI 685

l'Eglise pourrait-elle se résoudre à cet état de fait, quand le signe de sa mission est de voir la Bonne Nouvelle annoncée aux pauvres? Vous comprenez par là l'importance capitale que Nous accordons à votre apostolat, comme notre prédécesseur Pie XI l'a fait pour le vénéré abbé Cardjin. Mais cet apostolat, vous le savez comme Nous, est difficile et exi­ geant. Il requiert des qualités et des conditions que Nous ne nous estimons pas le droit de passer sous silence, sans prétendre épuiser un sujet qui demeure immense. Un tel apostolat exige d'abord, de la part des prêtres et des reli­ gieuses notamment, une formation pastorale spécialisée. La bonne volonté n'y suffit pas. Comme tout apôtre, celui qui veut faire oeuvre d'évangélisation dans le monde ouvrier doit évidemment puiser son inspiration et sa force dans le dessein de Dieu, « comme s'il voyait l'invisible ». Mais il doit aussi posséder une connaissance sérieuse des doctrines, des systèmes sociaux, économiques, philosophiques, qui mar­ quent le monde et le mouvement ouvrier; tout ce qui caractérise ou influence l'âme ouvrière doit lui devenir familier. Il est bon qu'il ait quelque expérience de sa vie, qu'il la partage dans une certaine mesure, dans la fraternité, en s'efforçant de garder toujours le recul nécessaire pour porter un jugement avec compétence et discernement. Faut-il parler, à ce propos, d'une assimilation nécessaire au monde ouvrier? Dans une certaine mesure, oui, sur le plan pastoral. On peut invoquer en ce sens la parole de saint Paul : « Libre à l'égard de tous, je me suis fait l'esclave de tous, afin d'en gagner le plus grand nombre. Je me suis fait juif avec les juifs ... Je me suis fait tout à tous ».x La première démarche est donc de chercher à bien comprendre du dedans, Nous le disions à l'instant, les réactions de l'âme ouvrière. Cette com­ préhension se fera dans la bienveillance, toujours dans l'amour. Et elle manifestera sa solidarité dans la recherche des conditions réalistes qui assureraient mieux la dignité humaine, la justice, la responsabilité, la fraternité, avec le souci d'une promotion collective qui semble caracté­ riser le monde ouvrier. Mais, il faut le préciser, la conformité à un milieu de vie pour un chrétien ne saurait être inconditionnelle, pas plus dans le milieu dit indépendant que dans le milieu ouvrier. Elle ne l'était pas aux débuts de l'Eglise, pas plus dans le monde des esclaves sollicités par la révolte

1 1 Cor. 9, 19-22. 686 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale que dans le monde des maîtres enclins à la dureté et au profit. Le Christ, il est vrai, a partagé totalement notre vie humaine, hormis le péché.2 Son humanité, sa proximité, ne laissaient planer aucun doute sur la transcendance du Royaume de Dieu qu'il annonçait. « Il était impossible d'expulser le Christ de l'humanité et impossible de l'y réduire ».3 De même son disciple, laïc ou prêtre, garde une originalité dans sa façon de rechercher la justice, de pratiquer l'amour, de vivre la solidarité, bref, de témoigner authentiquement des béatitudes. A plus forte raison le prêtre doit-il demeurer l'homme des exigences évangéliques, et le témoin de l'accueil universel, même si son ministère l'attache plus spécialement à tel milieu social. En ce sens, la mentalité et les mœurs du monde ouvrier ne peuvent constituer, en soi, les modèles idéaux de notre ministère. Elles sont plutôt, comme pour saint Paul, l'objet de notre souci, de notre travail apostolique. Nous voulons servir et honorer ce prochain bien aimé; et ce respect, ce service nous poussent précisément à demeurer très fidèles à la ligne doctrinale qui est la nôtre, à chercher le moyen apostolique de transmettre ce message religieux et chrétien, d'en témoigner de façon convaincante, pour que les personnes, les milieux, les structures soient imprégnés par son esprit, et soulevés par son levain. Avons-nous suffisamment la conviction que notre foi, avec toute la doctrine théo­ logale, morale et sociale qui s'y rattache, n'est pas une simple idéo­ logie parmi d'autres? Vous le savez, elle est vie et source inépuisable de vie dans tous les domaines. Dans une véritable évangélisation, la foi demeure à la racine du dynamisme de la mission. A ce sujet, vous êtes de plus en plus confrontés à un large espoir de « libération », qui fait souvent appel à la « révolution », parfois à la (( violence », du moins aux « moyens forts », qui paraissent les seuls efficaces pour obtenir cette libération. Ici, le chrétien, surtout le prê­ tre et le militant, doivent faire œuvre de discernement; ils doivent demeurer des hommes libres, qui ne soient esclaves d'aucun mythe, fût- il marqué d'une grande charge affective. Ils doivent voir loin et pro­ fond. Nous ne nions pas la nécessité d'une libération, mais elle doit être celle de toutes les souffrances et de tous les maux, y compris le péché, la haine, l'égoïsme. Nous le disions dans notre allocution du 16 août dernier : « Et l'Eglise, que n'a-t-elle pas fait dans son domaine

2 Cf. Prière eucharistique 4. 3 P. de Montcheuil, Problèmes de vie spirituelle, éd. de l'Epi, 1963, p. 42. Acta Pauli Pp. VI 687 pour que cette théologie (de la libération) qui est celle de la charité, toujours nouvelle et toujours vivante, soit efficace )).4 H y a des chan­ gements, et parfois assez radicaux, à apporter aux structures; mais il est des moyens que les chrétiens ne sauraient faire leurs. La fin ne justifie pas les moyens; certains d'entre eux portent en eux-mêmes — nous en avons des exemples récents — une inhumanité qui ne peut que retarder l'avènement de la société juste que l'on voudrait cons­ truire; de tels moyens sont, en tout cas, contraires à l'apostolat et au ministère catholiques. Ces précisions capitales étant faites, le problème pastoral demeure entier de rendre la vie religieuse possible, compréhensible, abordable pour le monde ouvrier. Et c'est là l'enjeu et le mérite de votre apostolat spécifique, pour lequel l'Eglise vous fait grande confiance. Il faut avant tout habituer les chrétiens à un regard de foi sur les événements qu'ils vivent, et à un témoignage évangélique de qualité. Laïcs, prê­ tres et religieuses au service du monde ouvrier, sans jamais perdre leur identité chrétienne, sauront alors, par leur amitié profonde et fidèle avec leurs frères et sœurs, frayer pour eux un chemin vers le Christ et vers l'Eglise, à travers les relations de leur vie quotidienne. Ils auront soin aussi de sensibiliser les autres membres de leur com­ munauté chrétienne à leur souci apostolique concernant le monde ouvrier. Il est certain que celui-ci doit se trouver à l'aise dans l'Eglise de Jésus-Christ. Et même, selon votre expression, il faut que l'Eglise naisse authentiquement dans le monde ouvrier, que celui-ci puisse s'y exprimer avec sa culture propre, sans bien sûr former une Eglise à part : il y a un seul Peuple de Dieu en marche vers le salut dont l'ac­ complissement dépasse les perspectives terrestres. Nous rendons hommage au travail patient déjà accompli, aux expériences nombreuses déjà tentées dans ce souci de fidélité à l'Eglise, et que Nous suivons avec intérêt. Nous vous encourageons à les pour­ suivre, à raviver les formes d'apostolat qui ont déjà fait leurs preuves, à en inventer de nouvelles. A tous, il est demandé de purifier sans cesse le témoignage d'amour et de foi que doit donner le disciple du Christ. Nous ne nous étonnerons pas de la lente croissance de la semence évan­ gélique, ni du sacrifice qui marque tout apostolat. Mais que l'espérance pascale vous illumine et vous réconforte. C'est dans cet esprit que Nous vous bénissons de grand cœur.

4 Cfr. L'Osservatore Romano, édition hebdomadaire en langue française, 25 août 1972, p. 8. 688 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale

VII Ad Moderatores Nationalium Coetuum Maiorum Antistitum Institutorum Religiosorum, favente Sacra Congregatione pro Religiosis et Institutis Saecularibus Romae coadunatos. *

Chers Fils et chères Filles, Laissez-Nous d'abord vous exprimer la joie et l'émotion que Nous éprouvons à vous recevoir. Vous portez avec Nous l'honneur et le poids d'une grande responsabilité : celle de l'orientation, de l'authenticité, de la vie religieuse aujourd'hui. Au-delà de vos personnes, Nous évo­ quons ces milliers d'hommes et de femmes qui consacrent leur vie à suivre le Christ dans la pratique des conseils évangéliques. Ils repré­ sentent pour Nous, pour l'Eglise entière, une immense espérance. Vous avez répondu à l'appel de notre Congrégation pour les Reli­ gieux et les Instituts séculiers, afin de faire le point, durant ces quelques jours, de « l'aggiornamento » que le Concile et vos chapitres ont suscité et mis en oeuvre, notamment sur le plan de la prière et de la vie commune. Vous avez cherché comment surmonter les tensions qui se font jour — et qui sont sans doute inévitables — au sein de vos diverses congré­ gations, comment vivre, dans un certain pluralisme, l'unité profonde dont doivent témoigner les disciples du Christ. Nous nous félicitons de cette collaboration avec le Dicastère chargé de veiller et de présider à la solution de ces problèmes, et en ce sens, de vous servir. Nous souhai­ tons qu'une telle collaboration soit de plus en plus fréquente, confiante et fructueuse. Il n'est pas question pour Nous, dans le cadre de cette brève ren­ contre, de reprendre l'ensemble des questions que pose le renouveau adapté de la vie religieuse. Nous vous avons livré l'an dernier, dans notre Exhortation Apostolique '« Evangelica testificatio », nos soucis et nos espoirs à ce sujet. Au nom du Seigneur, Nous avons dégagé les critères de discernement susceptibles de vous guider sur ce chemin exigeant, mais combien fascinant, d'une vie plus évangélique. Nous vous prions de garder devant les yeux, de méditer, ces divers éléments de la vie religieuse que Nous avons mis en lumière, sans en négliger aucun. Ce matin, Nous voulons seulement raviver en vous l'(( esprit reli-

* Die 19 mensis octobris a. 1972. Acta Pauli Pp. VI 689 gieux )) qui doit marquer vos personnes et vos communautés, ainsi que votre adhésion positive à l'Eglise. Oui, vous avez choisi de vivre votre vocation baptismale dans le cadre particulier de la vie religieuse; ou plutôt, vous avez accepté de servir le Seigneur de cette façon radicale qui correspond profondément à un appel évangélique, qui a fait ses preuves dans l'Eglise depuis des siècles, et que celle-ci a authentifiée comme un témoignage hors pair et indispensable des béatitudes. Nous vous le disons sans ambage : soyez conséquents avec vous-mêmes, montrez-vous fidèles à votre voca­ tion, ne laissez pas se dissoudre, en théorie comme en pratique, ce caractère essentiel de la vie religieuse, qui est votre lot. La plupart des chrétiens sont appelés à affirmer leur foi et à exercer leur charité comme laïcs, avec toutes les responsabilités temporelles qui leur incombent, et leur témoignage est essentiel, Nous l'avons souvent souligné; certains le font aujourd'hui, avec l'appui et selon les exigences d'un Institut séculier, et Nous avons récemment encore loué cette nouvelle initiative. Mais les uns et les autres ont précisément besoin de votre fidélité à votre vocation spécifique de religieux et de religieuses. Elle comporte, vous le savez, outre la profession des vœux de chasteté consacrée, de pauvreté et d'obéissance, une vie commune vécue dans une fraternité intégrale. Elle requiert une ascèse particulière qui vous fait renoncer librement et joyeusement aux biens de ce monde, comme signe de votre attachement au Seigneur Jésus aimé pour lui même, par-dessus tout et jusqu'à la Croix. Elle se manifeste dans une obéissance qui vous rend foncièrement disponibles à la volonté de notre Père des cieux, à travers les appels concrets de l'Eglise et de vos supérieurs, comme le Christ a vécu l'obéissance à son Père à travers les servitudes de son incarnation.1 Bref, vous devez tendre à la perfection évangélique 2 de manière à être en permanence les signes vivants de la transcendance du Royaume de Dieu. Certes ce signe ne sera pas toujours compris, non seulement du « monde » au sens où l'entend saint Jean, mais même des hommes de bonne volonté, voire de vos frères et sœurs chrétiens. Et vous en souf­ frirez. Car ce monde, non seulement subit l'attrait — et parfois l'es­ clavage — de l'avoir, du pouvoir et de la chair, mais il est devenu hypersensible à la requête de l'épanouissement personnel, dans le cadre

1 Cf. Jacques Guillet, Jésus-Christ hier et aujourd'hui; Desclée de Brouwer 1963, pp. 109-125. 2 Cf. Matt. 5, 48.

44 - A. A. S. 690 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale d'une autonomie complète. Votre vie peut revêtir à ses yeux quelque chose de mystérieux, d'étrange, voire, selon certains, d'inhumain. Et pourtant, vous le savez, vous, ce qui est folie aux yeux des hommes est sagesse aux yeux de Dieu.3 D'ailleurs, le vrai scandale ne serait-il pas de percevoir que, sous prétexte d'adaptation, vous renoncez à ces exigences de prière, d'humilité, de pauvreté, de partage, de pureté, de simplicité, de service désintéressé que le Christ a demandées à ses disciples? Entendons-nous bien : la forme de vie religieuse ne doit pas faire fi des talents naturels ni des charismes personnels; elle doit servir la vocation de chaque personne. Et c'est une lourde charge pour vous, supérieurs, de veiller à ce que chacun de vos frères et sœurs s'y épa­ nouisse, soit traité avec égard, y soit reconnu et aimé, et puisse apporter à sa communauté et au monde le meilleur de lui-même. Mais on ne saurait oublier le paradoxe de l'Evangile, que vous avez, plus que d'autres, la mission de réaliser pleinement : « Qui veut sauver sa vie la perdra, mais qui perdra sa vie à cause de moi la retrouvera ».4 Soyez-en bien convaincus : cet amour du Seigneur, vécu jusqu'au re­ noncement de vous-mêmes, ne saurait demeurer sans fruit. En vous apportant une joie profonde et l'espérance de la vie éternelle, il frayera mystérieusement aux âmes le chemin vers le Dieu d'amour. Oui, en ce sens, ne craignez pas d'être pleinement religieux. Nous abordons brièvement le deuxième thème de notre entretien. Un tel amour de Dieu ravivé dans une prière intime et stimulé par la vie fraternelle ne saurait vous éloigner, bien au contraire, du souci mis­ sionnaire qui vous anime aujourd'hui et qui Nous réjouit vivement. Que vous meniez une vie contemplative ou directement apostolique, l'amour de l'Eglise sera au cœur de vos préoccupations. Evidemment, vous adhérerez sans réserve à la foi véritable qu'elle professe; vous accueillerez avec confiance les orientations qu'elle précise, les décisions qu'elle prend, dans les divers domaines, pour le bien de tous : en cette heure, ce témoignage de fidélité de l'ensemble des religieux unis au Siège de Pierre Nous paraît capital. Regardez l'histoire : il fut toujours déterminant aux époques où l'Eglise entreprit ses grandes réformes. Mais vous partagerez aussi, selon le charisme propre de votre Institut, sa volonté de rejoindre en vérité ce monde, nouveau à tant d'égards;

3 Cf. 1 Cor. 1, 25-27. * Matt. 16, 25. Acta Pauli Pp. VI 691 il ne s'agit pas de vous conformer à lui, mais de l'accueillir, de le com­ prendre et de l'aimer jusqu'au point de lui annoncer Jésus-Christ, avec la patience évangélique et selon les moyens adaptés à son enten­ dement. Or, dans chacun de vos diocèses, de vos régions, de vos pays, les Evêques sont chargés, avec les conseils presbytéraux et pastoraux, de discerner les besoins prioritaires, d'orienter les efforts pastoraux, de les coordonner. Chaque Institut doit bien préciser son identité personnelle, pour s'insérer dans ce service avec sa vocation propre : il n'est pas question d'absorber cette richesse de vos charismes mul­ tiformes, traditionnels, dans un regroupement autoritaire ou un ni­ vellement appauvrissant. Néanmoins, chacun doit participer, en toute disponibilité, à la mission de l'Eglise, en harmonie avec l'apostolat exercé dans l'ensemble du peuple de Dieu, sous la responsabilité de la Hiérarchie. Vous vous souviendrez toujours que F« exemption )) elle-même regarde surtout les structures internes de vos congréga­ tions : 5 elle ne doit jamais faire obstacle à la réalisation d'une com­ munion intime, profonde, cordiale, de sentiments et d'action, avec vos Evêques. Chers Fils et chères Filles, Nous pensions à vous ces jours-ci en célébrant la messe en l'honneur de saint Luc. Vous êtes de ces disciples que le Seigneur envoie aujourd'hui devant lui. Nous prions le Maître de la moisson de vous adjoindre de nombreux compagnons et compagnes, d'une fidélité éprouvée. Et déjà, il Nous semble que le moment est venu d'une reprise en profondeur de la vie religieuse. Allez donc par le monde entier. Portez-y la paix du Christ. Annoncez sa bonne nouvelle, par votre propre vie consacrée : (( C'est le Royaume de Dieu qui vient jusqu'à vous ».6 Avec Marie, tournez-vous vers le Seigneur, dans l'action de grâces et avec une parfaite disponibilité. Et Nous, de grand cœur, Nous vous bénissons.

5 Cf. Evangelica testificatio, n. 50. 6 Lue. 10, 9. 692 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale

ACTA SS. CONGREGATIONUM

SACRA CONGREGATIO PRO EPISCOPIS

Sanctissimus Dominus Noster Paulus Divina Providentia Pp. VI, successivis decretis Sacrae Congregationis pro Episcopis, singulas quae sequuntur Ecclesias de novo Pastore dignatus est providere, nimirum : die 7 Octobris 1972. — Titulari, pro hac vice, archiepiscopali Eccle­ siae Castellanae praefecit Exc. P. D. Petrum Aloisium Sartorelli, Pro Nuntium Apostolicum in Kenya, hactenus Archiepiscopum titulo Semi- nensem. die 21 Octobris. — Cathedrali Ecclesiae Hieracensi-Locrensi Exc. P. D. Franciscum Tortora, hactenus Episcopum tit. Liviadensem et Praelatum S. Luciae.

SACRA CONGREGATIO PRO CULTU DIVINO

DECRETUM

De nomine Episcopi in prece eucharistica proferendo.

Cum de nomine Episcopi in prece eucharistica proferendo nihil in Missali Romano indicetur, plures Ordinarii et etiam Conferentiae Epi­ scopales ab hac Sacra Congregatione petierunt quinam essent in eadem prece nominandi. Episcopus in prece eucharistica memoratur non tantum vel non praecipue honoris gratia, sed ob causam communionis et caritatis, sive ad significandum oeconomum gratiae summi sacerdotii,1 sive ad divina auxilia pro eius persona et ministerio impetranda in ipsa cele­ bratione eucharistiae, quae est totius actionis virtutisque Ecclesiae culmen et fons.2

1 Of. Conc. Vat. II, Const. dogm. de Ecclesia Lumen gentium, n. 26: A.A.S. 57 (1965), pp. 31-32. 2 Cf. Conc. Vat. II, Const. de S. Liturgia Sacrosanctum Concilium, n. 10: A.A.S. 56 (1964), p. 102. Sacra Congregatio pro Cultu Divino 693

Patet profecto multas ex his rationibus pro iis quoque valere, qui, sive charactere episcopali insigniti sunt sive non, portionem populi Dei, non ut dioecesim ordinatam, gubernant. Quapropter sequentia sta­ tuuntur : I. In prece eucharistica nominari debent : a) Episcopus dioecesanus; b) Episcopus, qui ad aliam sedem translatus, prioris retinet administrationem ; c) Administrator Apostolicus « sede plena » aut sede vacante, tum permanens tum ad tempus constitutus, qui sit Episcopus et revera toto munere fungatur praesertim in spiritualibus; d) Vicarius et Praefectus Apostolicus; e) Praelatus et Abbas nullius cui commissa est iurisdictio in ter­ ritorium ab aliqua dioecesi seiunctum.

II. Praeter supra dictos, nominari licet in prece eucharistica Epi­ scopos Coadiutores et Auxiliares, qui Episcopo dioecesano in dioecesi regenda dant operam, aliosque, dummodo sint charactere episcopali insigniti. Qui si plures sunt, post nomen proprii Ordinarii, de quo in num. I, prolatum, omnes simul memorantur, reticitis nominibus.

III. In aliis omnino peculiaribus adiunctis Apostolica Sedes adeatur.

IV. Quoad formulas adhibendas : a) formula in memoria agenda sive Episcopi sive Vicarii et Prae­ fecti Apostolici, sive etiam Praelati et Abbatis nullius, erit iuxta varia adiuncta : (( una cum Episcopo (Vicario, Praelato, Praefecto, Abbate) nostro N. » ; b) si simul sunt cumulanda nomina, nomen Episcopi dioecesani semper prius pronuntietur, deinde alterum nomen, hac formula : « una cum Episcopo nostro N. et ...» vel, quando plures sunt nominandi, formula generali : « una cum Episcopo nostro N. eiusque Episcopis adiutoribus » ; c) quando Missa celebratur a sacerdote in alieno territorio sed pro coetu fidelium propriae dioecesis (Vicariatus aut Praefecturae, Praelaturae aut Abbatiae nullius), verbi gratia occasione data pere­ grinationis, formula erit : « una cum Episcopo (Vicario, Praelato, Praefecto, Abbate) nostro N. et Episcopo huius Ecclesiae N. »; d) Quando Missa celebratur ab Episcopo: — infra fines propriae Ecclesiae, Episcopos Coadiutores vel Auxi- 694 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale

liares sibi sociare potest hac formula : « una mecum indigno famulo tuo et cum meis Episcopis adiutoribus»; — extra fines propriae Ecclesiae, formula erit : « una cum fratre meo N., Episcopo (vel Praelato, Praefecto, etc.) huius Ecclesiae et me indigno famulo tuo ». Haec statuta, quae Sacra Congregatio pro Cultu Divino, collatis con­ siliis cum Sacra Congregatione pro Episcopis et cum Pontificia Commis­ sione Codici Iuris Canonici recognoscendo, decrevit, Summus Pon­ tifex Paulus VI, die v mensis Septembris, anno MCMLXXII, approbavit et auctoritate Sua confirmavit, mandans ut ab omnibus ad quos spectat servarentur. Contrariis quibuslibet minime obstantibus. Ex aedibus Sacrae Congregationis pro Cultu Divino, die 9 mensis Octobris 1972.

ARTURUS Card. TABERA, Praefectus

83 H. Bugnini, Archiep. tit. Diocletianen., a Secretis

SACRA CONGREGATIO

PRO CAUSIS SANCTORUM

i ROMANA SEU VIEDMÈNSIS

Beatificationis et canonizationis Servi Dei Zephyrini Namuncurá, iuvenis laici alumni Societatis S. Francisci Salesii.

SUPER DUBIO

An constet de virtutibus theologalibus Fide, Spe et Caritate cum in Deum tum in proximum, necnon de cardinalibus Prudentia, Iustitia, Fortitudine et Temperantia, earumque adnexis, in gradu heroico, in casu et ad effectum de quo agitur.

Omnes christifideles ad sanctitatem propriique status perfectionem prosequendam invitantur et tenentur (Lumen gentium, 42). Hoc Con­ cilii Vaticani II pronuntiatum doctrinam Ecclesiae Catholicae transía- Sacra Congregatio pro Causis Sanctorum 695 tieiam repetit, quae praeterea non adultos solos attingit eosve qui ad consilia Evangelica profitenda vocantur, verum etiam iuvenes, qui spes sunt Ecclesiae (Gravissimum educationis, 2) quosque ipsa nunc praesertim fidenter amanterque contuetur et cohortatur : Magno estote animo, corde puri, reverentes, sinceri (Conc. Vat. II ad Iuvenes Nuntium). Quorum ad iuvenum agmen, qui in regno quoque caelorum « amicti stolis albis ... sunt ante thronum Dei» (Apoc. 7, .13-15), merito perti­ net Zephyrinus Namuneurá civis illius Araucanae gentis bellica vir­ tute praestantia, quae in Christi ovili sub finem superioris saeculi est ingressa. Natus est ipse die 26 mensis Augusti anno 1886 in oppido orae Flu­ minis Mgri cui nomen Chimpay, in septemtrionali Patagonia, eo sci­ licet tempore cum inter Rei Publicae Argentinae magistratus et tribus indigenarum, qui multa saecula a vitae humanioris cultu christiana­ que fide arcebantur, pax conciliabatur et coagmentabatur optata. Pater eius Emmanuel nomine Pamparum ducum maximus simulque suae gentis caput supremum — vulgari sermone cacico — erat ; mater autem naturalis Rosaria Burgos. Hi vero omnes, quamquam baptismate sancto abluti, ethnicorum plane ritu moreque vitam ducebant, cum in remotis iis ac longinquis locis Evangelii deessent praecones, qui Dei verbum praedicarent et instituta Christiana animis inculcarent. Araucana gente imperio demum subdita Rei Publicae, Dominicus Milanesio, mis­ sionalis Salesianus atque Araucanorum apostolus, in pervigilio Nati­ vitatis Domini anno 1888 Servum Dei sacro fonte lustravit, qui ad undecimum dein aetatis annum domi suae deversatus est patremque tum secutus ad occidentem solem commigrantem in Andium nempe iugum montium. Etsi infans et puer ad christianam doctrinam perduci haud potuerat, tamen ab ineunte aetate mitem et lenem, impigram et navam ostendebat indolem, praesertim in paternis gregibus custodiendis et pascendis. Parentes summo amplectebatur amore itemque suam uni­ versam nationem, quae morum emendatione luceque Evangelii tam indigebat. Anno 1897 Zephyrinus, quippe qui unus esset in quo spem Araucana tribus poneret, a senescente iam patre deductus est in urbem Bonaêren- sem, ubi pro aliquorum olim Rei Publicae magistrorum benevolentia, is veluti delibatus flos et autochtonum meridianorum legatus sodalibus Salesianae Societatis concreditur instituendus et perdocendus. Ibi profecto divina eum exspectabat gratia, quem quidem virtuti- 696 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale

bus, quae christianos iuvenes decerent, penitus informaret. Araucanus enim hic adolescens suorum aequalium longe dissimilis insolitam vim ingenii aciemque exhibebat, et promptum ad discendum atque oboe­ diendum se ipse praebebat. Sua fere sponte cor eius ad pietatem in Deum et ad superna trahebatur, dum librum christianae doctrinae praecepta continentem ceteris omnibus anteferebat. Caelestis insuper convivii diu particeps fieri sitienter concupiverat ; cuius voti die 8 Sep­ tembris a. 1898 demum compos est factus. Postero anno, die 5 Novem­ bris, sacro chrismate obsignatus est. Fervor autem quo haec Sacra­ menta recepit — ita testes fide digni confirmant in eius animo ac vultu resedit, eique imaginem paene angelicam indidit, atque auxilio fuit ut aequalibus semper pietate et diligentia, seseque gerendi modo et grato erga superiores animo antecelleret. Tales praeterea ac tanti fue­ runt per quinque annos in urbe Bonaerensi eius progressus, ut aemulus habitus sit optimorum Salesiani instituti adolescentium. Anno 1903, iam valetudine minus commoda utens sed vehementi ardens studio Christi sacerdotii suscipiendi, ut propriae genti Evangelii lumen adferret, a Rev.mo Ioanne Cagliero, Patagoniae Vicario Apostolico et patris Servi Dei amico, in urbem Viedmam Vicariatus principem se­ dem translatus est. Ibi una cum aliis sodalibus, qui Salesianorum In­ stitutum intrare cogitabant, gymnasii, ut aiunt, studia iniit et in eodem collegio virtutum exercitatione eminuit, praesertim caritate, oboediens tia, mansuetudine et perfecta castitate, Araucanae genti propemodum ignota. Quo autem suae valetudini aptius certiusque consuleret et studiis facilius operam daret, anno 1904 Rev.mus D. Cagliero Famulum Dei in Italiam duxit eumque Venerabili Michaeli Rua et S. Pio Decimo, capitibus nempe Societatis Salesianae et Ecclesiae, tamquam gemmam et proprii apostolatus inter autochtonas Patagoniae trophaeum, fami­ liarem fecit. Tum Servus Dei studia Augustae Taurinorum prosequebatur apud primariam Salesianorum domum, in qua memoria Dominici Savio, qui ibidem scholas obiverat, adhuc vigebat vehementerque adulescen­ tes alumnos ad perfectionem christianam adipiscendam inflammabat. Inde autem paulo post transiit in Collegium, cui nomen (( Villa Sora », in amoenis Tusculanis collibus situm. Utrisque tum moderatoribus tum aequalibus praeluxit suae probitatis virtutisque exemplo, praesertim vero eucharistico fervore et cotidiani officii perdiligenti functione et mirabili patientia in tuberculorum tabe, qua laborabat, toleranda. Quo Sacra Congregatio pro Causis Sanctorum 697 quidem ingravescente morbo, die 28 Martii a. 1905, studiis relictis, in Romanum Fratrum S. Ioannis a Deo valetudinarium delatus est, ubi dolores hilari vultu et animo pertulit, totum se Dei voluntati permit­ tens. Mox morientium sacramentis pie munitus hic adolescens et sancti­ tatis fama exornatus, die 11 mensis Maii, aetatis undevicesimo nondum expleto anno, obdormivit in Domino. Religioso funere facto, corpus eius in Urbis sepulcreto ad agrum Veranum prius humatum est ; deinde, anno 1924 in patriam transvectum, nunc apud Fortin Mercedes, in antiqua Salesiana Missione requiescit magnaque fidelium honoratur et celebratur frequentia. Sanctitatis fama, qua Dei Famulus vivens honestabatur, post eius obitum late diffusa atque caelestibus signis confirmata est. Quapropter de beatorum caelitum honoribus eidem decernendis agi coeperunt. Instructis processibus ordinariis in Curia Vicariatus Urbis et, per rogatorias, in Curiis ecclesiasticis Taurinensi, Viedmensi et Bonaerensi, atque edito super scriptis decreto, Pius Papa XII commissionem intro­ ductionis causae die 3 Martii a. 1957 obsignavit. Apostolici deinde pro* cessus instituti sunt in Curiis Viedmensi, Taurinensi, Moronensi et apud Urbis Vicariatum super virtutibus in specie, atque de eorundem iuridica vi decretum prodiit die 29 Ianuarii a. 1962. Servatis itaque omnibus de iure servandis, die 6 Aprilis a. 1971 Pecu­ liaris Congressus S. Congregationis pro Causis Sanctorum habitus est, in quo dubium discussum est : An constet de virtutibus theologalibus Fide, Spe et Caritate cum in Deum tum in proximum, necnon de cardi­ nalibus Prudentia, Iustitia, Fortitudine et Temperantia earumque ad­ nexis, in gradu heroico, in casu et ad effectum de quo agitur. Quod du­ bium iterum, die 6 Iulii eodem anno, in Congregatione Plenaria Patrum Cardinalium, Ponente seu Relatore Aloisio Cardinali Traglia, expensum fuit, iique cuncti unanimi consensu affirmando responderunt. Facta de praemissis omnibus Summo Pontifici Paulo VI relatione per infrascriptum Cardinalem in Audientia eidem concessa die 7 Ianua­ rii anni huius 1972, Sanctitas Sua sententiam S. Congregationis pro Causis Sanctorum ratam habens, iussit decretum super Servi Dei heroi­ cis virtutibus apparari. Hoc denique die idem Summus Pontifex, accitis subscripto Cardinali Praefecto necnon Rev.mo Cardinali Aloisio Traglia, Causae Ponente, meque a secretis ceterisque vocari solitis, iisque adstantibus praesens decretum promulgavit, edicens : Constare de virtutibus theologalibus Fide, Spe et Caritate cum in Deum tum in proximum, necnon de cordi- 698 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale nalïbus, Prudentia, Iustitia, Fortitudine et Temperantia earumque ad­ nexis, in gradu heroico, Bervi Dei Zephyrini Namuneurá, in casu et ad effectum de quo agitur. Hoc autem decretum publici iuris fieri et in acta huius Congregationis referri mandavit. Datum Romae, die 22 Iunii a. D. 1972.

PAULUS Card. BERTQLI, Praefectus h. % S. £ß Ferdinandus Antonelli, Archiep. tit. I dicren., a Secretis

II TOLETANA

Beatificationis et canonizationis Servae Dei Mariae a Iesu (Mariae López De Rivas )^ monialis professae Ordinis Carmelitarum Discalceatarum.

SUPER DUBIO

An constet de virtutibus theologalibus Fide, Spe et Caritate cum in Deum tum in proximum, necnon de cardinalibus Prudentia, Iustitia, Fortitudine et Temperantia, earumque adnexis, in gradu heroico, in casu et ad effectum de quo agitur.

Institutorum religiosorum suapte natura ad contemplationem plane adspirantium eorumque sodalium pernecessariam et perutilem operam medio in Populo Dei Concilium Vaticanum II summis idcirco laudibus effert, quod, cum in solitudine ac silentio, in assidua prece et alacri poenitentia soli Deo vacent ... Deo ... eximium laudis sacrificium offe­ runt, populum Dei sanctitatis uberrimis fructibus collustrant atque exemplo movent necnon arcana fecunditate apostolica dilatant (Per­ fectae Caritatis, 7). Quae quidem verba speciem atque imaginem Car- melitidis Servae Dei Mariae a Iesu proprie praeclareque effingere videntur. Nata est ipsa Antonio López de Rivas et Elvira Martínez Rubio die 18 mensis Augusti anno 1560 in oppidulo Tartanedo appellato, dioe­ cesis Seguntinae iii Hispania, ac die 25 eiusdem mensis sacro fonte lustrata. Cum quartum nondum annum agebat, patre orbata est ; quam ob Sacra Congregatio pro Causis Sanctorum 699 rem mox deinde una cum matre in avorum paternorum domum Moli- nam de Aragón sese recepit, ubi ad annum usque 1577 mansit primum matris ipsius tutelae, tum, ut haec anno 1568 viro alteri nupsit, curae patruorum commendata. A natura ingenio bono instructa atque a suis ad christianos mores informata iam puellula ipsa virtutum fructus iucundos et laetitia permixtos ferebat, dum oboedientiam et caritatem agendo cogitate exsequebatur, poenitentiae usum appetebat et intimum cum Deo com­ mercium ab aetate septem annorum inibat ; quibus laudibus singu­ larem erga Virginem Mariam pietatem addebat, a qua quinquennis ex Galli fluminis undis traditur esse erepta. Circiter annum 1574 Dei Serva ad religiosam vitam amplectendam vehementer se invitari et allici sensit, id quod impedimentis pluribus feliciter superatis firmiter est constanterque prosecuta. Optatum de­ nique cum impetravisset, habitum Carmelitarum Discalceatarum in monasterio Toletano S. Ioseph sacro die 12 Augusti anno 1577 induit, et postero anno die 8 Septembris religiosa vota nuncupavit. Ei interea Carmeli Reformatrix Sancta Teresia ipsa gratiam et favorem monia­ lium asceterii Toletani studiosa laudatione conciliavit. Ab anno 1579 ad annum 1582 prima in Ordine suo obiit munera. Ut enim vicesimum quartum annum explevit, magistra noviciarum est creata, quod scilicet officium tanto cum discipularum emolumento et spiritali totius communitatis bono peregit, ut ad idem septies dein revocata sit. Mense Iulio anno 1585 ad novum excitandum coenobium profecta est in castellum Cuerva nominatum ; attamen quinque vix mensibus transactis a proprii monasterii sodalibus invocata Toletum revertit. Die 24 mensis Iulii anno 1587 Maria a Iesu Pro-Antistita illius domus Toletanae electa est easdemque regiminis partes bis postmodum suscepit. Hoc autem munere fungens tantum studium tamque multam operam in ordinandis moderandisque divinis laudibus et liturgicis acti­ bus ponebat, ut ceteris sociis suis in exemplum ardoris sancti praelu­ ceret. Exacto rite triennio ipsam annos dumtaxat triginta et unum natam instituerunt Antistitam coenobii, cui quidem ad diem 24 Februa­ rii anno 1595 praefuit, ac deinde trium annorum intervallo rursus eam, etsi adversabatur strenue et repugnabat, gubernatricem destinaverunt supremam. Novum vero imperium illud necopinato est interpellatum. Etenim mense Iunio anno 1600 Pater Alfonsus a Iesu Maria, Carmelitarum 700 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale

Discalceatorum Castellae visitator provincialis, inductus monialis cuius­ dam ealumniis abrogavit illi omnem antistitae auctoritatem vetuitque ne proximis viginti annis illud officium ei iterum committeretur. Res autem istas adversas pertulit caritate patientia humilitate profecto mira et eximia, oculis nempe animoque defixis in Christi summorum dolorum cruciatibus. Tandem aliquando anno 1620 ipse Pater Alfonsus, factus interim Praepositus Generalis Ordinis in Hispania, Servam Dei in antiquum locum gratiae et honoris et dignitatis restituit ab eaque errati sui veniam impetravit. Anno 1624 tertium adlegerunt eam Antistitam summa voluntatum et sententiarum consensione, quae potestatem sibi credi­ tam, uti consueverat, amanter ac prudenter gessit. Tribus denique post annis octavum recepit curationis noviciarum mandatum, in quo usque ad obitum perstitit. Postremis decem vitae annis perpetuo conflictabatur Serva Dei valetudinis aegrae et infirmae acerbissimis molestiis, quas tamen pro insignium quorundam peccatorum reditu ad Deum perpetiebatur aequis- simo animo. Longae itaque vitae cursum tot virtutum luminibus di­ stinctum et illustratum Maria a Iesu pretiosa morte Abluti corona honesta vit. Extremis Ecclesiae sacramentis pie munita animam Deo reddidit die 13 mensis Septembris anno 1640 aetatis suae octogesimo. Nuntio autem illius rei periato cunctus Toletanus populus turmatim atque certatim ad monasterii claustra adcucurrit, ut mortuum eius corpus in medio positum colerent et venerarentur. Postridie vero coram permagna civium frequentia celebratum est funus sollemnibus exse­ quiis et Servae Dei reliquiae inter binas sacelli chori crates conditae sunt. Nihil hinc dubitari potest quin propter inusitata sanctimoniae do­ cumenta, quibus in vitae suae perpetuitate universis conspicua enituerit, Maria a Iesu in numerum clarorum Familiae Carmelitanae exemplorum adgreganda. Namque in ea simul cum morum probitate excellebat et eminebat flagrantissimum precationis studium ac praestabilis erga sanctissimam Christi Humanitatem, maxime vero erga sacrum Cor eius et pretiosissimum Sanguinem, pietatis adfectus, tum etiam adsidua miserendi peccatorum consuetudo et moribundos defunctosque adiu­ vandi, postremum animus sollers ac sagax poenitentiae deditus. Quibus omnibus de causis perappositam perque accommodatam ne­ cessitatibus atque condicionibus hodiernis doctrinam et nuntium adfert haec Dei Serva. Siquidem hominibus ad speciem a Deo aberrantibus, Sacra Congregatio pro Causis Sanctorum 701 reapse tamen immutabilem veritatem sitientibus, viam certam salutis ipsa factis suis magis quam dictis inveniri demonstrat in summae fami­ liaritatis coniunctione cum « dulci Hospite animae », in quam per sublimem liturgiae cultum penitus intretur. Sanctitatis fama et existimatio Mariae a Iesu adhuc viventis in ore erat omnium qui eam cognoverant. Ita eam praedicabant moniales conventus Toletani et plerique ecclesiastici ac religiosi viri, praesertim Sanctus Ioannes de Ribera, Doctor Mysticus Sanctus Ioannes a Cruce, atque imprimis Carmeli legifera mater Sancta Teresia, quae videlicet hanc Servam Dei sine fuco ac fallaciis sanctam aperte vocitabat et the­ saurum scientiae adeo locupletem esse putabat, quam et in quaestionibus difficilioribus et in spiritalibus disputationibus libenter consuleret cuique subtilissimum et celsissimum opus suum Las Moradas inscriptum tam­ quam suae « parvulae magistrae » fidenter traderet perscrutandum. Nomine Mariae a Iesu eiusque praestantiae post mortem cito percre- brescente, moderatores supremi Carmelitarum Discalceatorum iuridi­ cam quaestionem de vita et virtutibus et miraculis eius annis 1640 et 1645 intra Ordinem instituerunt. Complura autem deinde variaque im­ pedimenta plane prohibuerunt, ne in canonicum iudicium causa haec tempestive deduceretur. Factum est demum ut anno 1914-1915 ordina­ rius processus in Curia Toletana instrueretur et, cum super scriptis ei tributis die 26 Iunii anno 1918 decretum esset, Pius Papa XI die 10 Decembris a. 1926 commissionem introductionis causae signaret. Causa tunc apostolica de virtutibus in specie apud eandem Toleta­ nam Curiam anno 1928-1929 acta est. Ut vero idem Summus Pontifex Pius XI postero anno apud Sacram Rituum Congregationem Sectionem Historicam pro causis antiquis composuit, illi munus comparandae Posi­ tionis de virtutibus Famulae Dei delatum est. Postquam igitur servatis omnibus de iure servandis et diligentissima investigatione plures annos producta opus totum feliciter absolutum est, res apud Sacram Congrega­ tionem pro Causis Sanctorum deliberata est et multum agitata de vir­ tutibus theologalibus et cardinalibus eiusdem Servae Dei, et quidem primum, die 22 mensis Iunii anno 1971 in Congressu Peculiari, deinde die 21 Decembris eodem anno in Plenaria Congregatione, in qua Emi­ nentissimi Patres, Mario Cardinali Nasalli Rocca di Corneliano Ponente seu Relatore praeeunte, censuerunt atque edixerunt Servam Dei heroicum in modum virtutes cunctas coluisse. Haec omnia postmodum Summo Pontifici Paulo VI Cardinalis qui infra scriptus est die 7 Ianuarii anno 1972 nuntiavit, qui vicissim sen- 702 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale tentiam Sacrae Congregationis pro Causis Sanctorum ratam habuit et confirmavit iussitque decretum apparari super Servae Dei virtutum heroica natura. Hodierno autem die idem Summus Pontifex, arcessitis Cardinali Praefecto huius Congregationis atque Reverendissimo Cardinali Mario Nasalli Rocca di Corneliano, Causae Relatore, meque a secretis aliisque vocari solitis, edixit adstantibus : Constare de virtutibus theologalibus Fide, Spe et Caritate cum in Deum tum in proximum, necnon de cardi­ nalibus Prudentia, Iustitia, Temperantia et Fortitudine earumque ad­ nexis, in gradu heroico, Servae Dei Mariae a Iesu López de Rivas, monialis professae O. C. D., in casu et ad effectum de quo agitur. Hoc autem Decretum publici iuris fieri et in acta Sacrae Congrega­ tionis pro Causis Sanctorum referri praecepit. Datum Romae, die 22 Iunii a. D. 1972.

PAULUS Card. BERTOLI, Praefectus

L. £8 S.

£8 Ferdinandus Antonelli, Archiep. tit. Idicren., a Secretis Diarium Romanae Curiae 703

DIARIUM ROMANAE CURIAE

Lunedì 2 Ottobre 1972, il Santo Padre Paolo VI ha rice­ vuto in solenne Udienza, per la presentazione delle Lettere Credenziali, Sua Eccellenza il Signor DANIEL NARCIS MTONGA MLOKA, Ambasciatore Straordinario e Plenipotenziario di Tan­ zania.

Mercoledì 4 Ottobre 1972, il Santo Padre Paolo VI ha rice­ vuto in udienza il Primo Ministro di Gran Bretagna S. E. EDWARD HEATH.

SEGRETERIA DI STATO

NOMINE

Con Brevi Apostolici il Santo Padre Paolo VI ha nominato: 13 ottobre 1972. S. E. Mons. Poletti Ugo, Arcivescovo tit. di Cittanova, Suo Pro-Vicario Generale per la Città di Roma e distretto. 20 » » Il Rev.mo Archimandrita Baad Ignazio, Prelato Uditore del Tribunale della Sacra Romana Rota.

Con Biglietto della Segreteria di Stato il Santo Padre Paolo VI ha nominato : 21 ottobre 1972. S. E. Mons. Poletti Ugo, Suo Pro-Vicario Generale, Presidente della Pontificia Opera per la Pre­ servazione della Fede e per la Provvista di nuove Chiese in Roma.

Con Biglietti della Segreteria di Stato il Santo Padre Paolo VI ha nominato : Prelati d'onore di Sua Santità: 23 febbraio 1972. Mons. Homeyer Giuseppe (Münster). 14 marzo » Mons. Fichter Augusto Beniamino (Evansville). » » » Mons. Kilfoil Giacomo Patrizio (Evansville). » » » Mons. Schroeder Othmar Enrico (Evansville). 22 » » Mons. Van-Ommeren Guglielmo (Spokane). 4 maggio » Mons. Murdick Olin Giovanni (Saginaw). 6 » » Mons. Powers Bernardo A. (Owensboro). 21 » » Mons. Fasti Antonio (Graz). 704 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale

22 maggio 1972. Mons. Castermans Alfonso Maria E. A. (Roermond). » » » Mons. Chavez Gilberto (San Diego). » » » Mons. Cooney William (San Diego). » » » Mons. Mimnagh Peter F. (San Diego). 30 » » Mons. Celiesius Petras (Kaiéiadorys). » » » Mons. Gizinskas Leonardo (Kaunas). » » » Mons. Hopf Linns J. (Vicariato Oastrense - U.S.A.). » » » Mons. Mayer William (Vicariato Oastrense - U.S.A.). » » » Mons. Plocki Robert (Vicariato Oastrense - U.S.A.). » » » Mons. Russell John J. (Vicariato Oastrense - U.S.A.). 17 giugno » Mons. Mullen Timoteo (Baltimore). 21 » » Mons. Saxer Vittorio (Fréjus-Toulon). 15 luglio » Mons. Greco Raffaele (Lecce). 29 » » Mons. Marszal Giovanni (Krakow). 2 agosto » Mons. Sorge Giovanni (Ohieti e Vasto). » » » Mons. Oscar Enrico (Mariannhill). 23 » » Mons. Acerra Leopoldo (Oaiazzo). 25 » » Mons. Florenzani Umberto (Veroli-Frosinone).

Cappellani di Sua Santità: 6 maggio 1972. Mons. Lescher Sidney G. (Liverpool). 21 » » Mons. Klamminger Carlo (Graz). » » » Mons. Wiess Giuseppe (Graz). 6 giugno » Mons. Kaladjian Giuseppe (Detroit). 15 luglio » Mons. Politano Francesco (Mondovì). 29 » » Mons. Czekaj Stanislao (Krakow). » » » Mons. Protopapa Luigi (Lecce). » » » Mons. Galeniewski Taddeo (Plock). 17 agosto » Mons. Brown Ralph (Westminster). 23 » » Mons. De Marinis Ettore (Chieti). 8 settembre » Mons. Travaglino Luigi (Nola). 9 ottobre » Mons. Di Giannicola Luigi (Norcia).

NECROLOGIO

11 agosto 1972. Mons. Viola Alfredo, già Vescovo di Salto. 1 ottobre » Mons. Conduru Pacheco Felipe, Vescovo tit. di Deco- riana. 8 » » Mons. Cuenco José María, Arcivescovo di Jaro. » » » Mons. Ricote Alonso Juan, Vescovo di Teruel. 13 » » Mons. Sena de Oliveira Ernesto, già Arcivescovo-Ve­ scovo di Coimbra. 21 » » Mons. Olaechea Loizaga Marcellino, già Arcivescovo di Valencia. » » » Mons. Jauffrés Augustin, già Vescovo di Tarentaise. An. et vol. LXIV 30 Novembris 1972 N. 11

ACTA APOSTOLICAE SEDIS

COMMENTARIUM OFFICIALE

Directio: Palazzo Apostolico - Città del Vaticano — Administratio: Libreria Editrice Vaticana

ACTA PAULI PP. VI

LITTERAE APOSTOLICAE

I S. Ioseph, Sponsus B. M. V., princeps patronus dioecesis Civitatis Guz- manae declaratur.

PAULUS PP. VI

Ad perpetuam rei memoriam. — Sancti Ioseph, Beatae Mariae Vir­ ginis sponsi castissimi, eiusdemque fidelissimi Christi custodis, vice patris, tanta dignitas tantaque Ecclesiae religio, ut non solum eadem eius cultum, maxime his temporibus, et aluerit et ingentibus pietatis incrementis ampliaverit, sed etiam, verba Scripturae sanctae de Iosepho Hebraeo sibi accommodans, quae sunt « Ite ad Ioseph » (Gen. 41, 55), non intermisit christianum populum quasi ad principem sui tutorem, et custodem, et defensorem mittere, cui custodiendum tradere. Quandoquidem ergo clerus ac populus universus dioecesis Civitatis Guzmanae in Mexico, amore ducti, quo iam pridem afficerentur, erga hunc Sanctum, illum praecipuum dioecesis suae patronum sibi elege­ rint, venerabilisque Frater Leonardus Viera, eiusdem dicionis Episco­ pus id probaverit, litterisque datis petierit ut ad normam Instructionis De Calendariis particularibus atque Officiorum et Missarum Propriis recognoscendis n. 30, tum electio, tum probatio confirmaretur, Nos, ea rata habentes quae Sacra Congregatio pro Cultu Divino statue­ rit, factis a Nobis facultatibus, quam aequissime optatis concedimus, certa spe fore, ut ea res Ecclesiae sanctae bono cedat. Quare placet

45 - A. A. S. 706 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale

S. Ioseph, B. M. V. sponsum, patronum principalem dioecesis Civi­ tatis Guzmanae declarari et haberi, cum omnibus iuribus et privi­ legiis liturgicis iuxta rubricas. Ceterum volumus ut hae Litterae Nostrae sive nunc sive in posterum firmae sint effectumque habeant, contrariis nihil obstantibus. Datum Romae, apud S. Petrum, sub Anulo Piscatoris, die ix men­ sis Octobris, anno MCMLXXII, Pontificatus Nostri decimo.

83 ALOISIUS Card. TRAGLIA, 8. R. E. Cancellarius

Loco £B Sigilli In Ap. Cano, tab., vol. II, n. 84.

II Templum S. Nicolai, in oppido Ijsselstein in archidioecesi Ultraiectensi, ad honorem et dignitatem Basilicae Minoris evehitur.

PAULUS PP. VI

Ad perpetuam rei memoriam. — Quamvis salus nostra omnis in Christo, adorando Dei Filio eodemque hominum Redemptore, sit unice ponenda, consuevit tamen Ecclesia, ut inde a maioribus institutum tenet et mos fert, etiam sanctos illos viros studio, honore, veneratione prosequi singulari, quos animi virtus in caelestium sede collocavit; quorum sane integerrima vitae ratio, divinis amplissimasque cumulata donis, cum sit ipsa laudanda, tum exemplo esse potest ad imitandum, tum etiam subsidio in hoc terrestri itinere ad caelum. Quam ob rem, cum venerabilis Frater Noster Bernardus S. R. E. Cardinalis Alfrink, Archiepiscopus Ultraiectensis, idemque coetus Episcoporum Hollan­ diae Praeses, suo suorumque fidelium nomine, id ab hac Petri Sede petierit, ut templum S. Nicolai, in oppido Ijsselstein situm, in suae archidioecesis finibus, titulo Basilicae Minoris honestaretur, Nos, sive tanti viri dignitatis ratione habita, sive ipsius templi momento consi­ derato, hoc est historia, maiestate, splendore, fide, pietate in Deum in Eiusque sanctos, aequo animo optatis concedimus, certa spe fore, ut ibidem sanctissima Christi religio maiora usque incrementa capiat. Quare placet templum illud titulo ac dignitate Basilicae Minoris insi- gniri, cum iuribus omnibus atque liturgicis concessionibus rite compe­ tentibus, servatis tamen quae iuxta decretum « De titulo Basilicae Minoris », die vi mensis iunii datum, anno MDCCCCLXVIII, servanda sunt. Acta Pauli Pp. VI 707

Ceterum volumus ut hae Litterae Nostrae religiose serventur vimque suam sive nunc sive in posterum habeant, contrariis minime obstantibus. Datum Romae, apud S. Petrum, sub anulo Piscatoris, die xi men­ sis Novembris, anno MCMLXXII, Pontificatus Nostri decimo.

£8 ALOISIUS Card. TRAGLIA, 8. R. E. Cancellarius

Loco £B Sigilli In Ap. Cane, tab., vol. II, n. 86.

EPISTULAE

I Exc.mo P. D. Henrico Mariae Janssen, Hildesiensi Episcopo, millesimo centesimo exacto anno ex quo ea cathedralis ecclesia exstructa est.

Hildesiae decus eximium merito praedicatur ecclesia cathedralis, Beatae Mariae Virgini sacra, quae structurae genere est praeclara, pretiosis artis operibus conspicua, potissimum vero religione com­ mendatur. Cum vero in praesenti millesimus centesimus annus explea­ tur, ex quo a Sancto Altfrido, episcopo, est exstructa, ea nova quasi luce splendescit. Iuvat etiam memorare huius aedificii molem, saeculo XI incendio vastatam ac deinde refectam, bello vero, quod non ita pridem per orbem terrarum desaeviit, miserrime disiectam et postea restitutam, esse testimonium invicti amoris, quo Hildesienses Prae­ sules et fideles in hoc pietatis primarium domicilium ferantur. Provido igitur consilio, Venerabilis Frater, statuisti, ut ad hanc recolendam memoriam sollemnia per annum agerentur ; quae animo et mente participantes, probe confidimus ea ad vitam christianam promovendam plurimum esse valitura. Novimus quidem tibi admo­ dum cordi esse, ut unitas illa, maxime in his sacris celebritatibus, firmetur et vigeat, qua Apostolicae Sedi et Romano Pontifici ut Petri successori haereatur. Re quidem vera hoc aperte et significanter iam declaratum est, cum praeterito mense Maio cum nonnullis sacerdoti­ bus et multis laicis, curae tuae pastorali commissis, Romam petivisti, ut principum Apostolorum viseres sepulcra et Nosmet adirés. Est quidem ad Nos allatum Hildesiensis dioecesis fideles turmatim etiam ad istud templum cathedrale, per hoc tempus, accedere, ut 708 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale divite haustu pietatem alant et augeant. Hi omnes, praesertim vero ii — sunt quidem permulti —, qui in ampla regione, pastorali diligentiae tuae credita, nova domicilia invenerunt aut in dispersione degunt, incitari, quemadmodum prorsus speramus, se sentient, ut eandem aulam Dei habeant principem ac vere suam in illa plaga religionis catholicae sedem et in unum gregem vere coalescant. Praeterea arcana eiusdem loci reventia iidem adducantur, ut tem­ pli imaginem ad suam referant vitam ; videlicet noverint se esse debere lapides vivos, domum spiritalem.1 Animas ergo suas, quae sint templa Dei, ornent virtutibus, in eas recipiant Christum, ita ut tota ipsorum conversatio sit quasi aedificium excultum, cuius omnes partes apte venusteque inter se conveniant. Si hoc feliciter contingit, « habitat ut ait Sanctus Augustinus, in singulis Deus tamquam in templis suis, et in omnibus simul in unum congregatis tamquam in templo suo ».2 Ita e multis membris in unum corpus coalescit Ecclesia particularis, ita viribus pollet et, dum Ecclesiam universalem repraesentat, fit signum Christi iis, qui alieni sunt ab eo.3 Denique hoc templum animos convertit ad Sanctos : imprimis ad Almam Deiparam, cui, ut supra diximus, est dedicatum, deinde ad Ínclitos Praesules Altfridum, Bernvardum, Godehardum, qui eius ca­ thedram obtinuerunt. Hi, humanitatis nostrae consortes, viam osten­ dunt, qua itur ad illam sempiternam domum Dei, quae templo ter­ restri significatur et in qua illis licet perfrui bonis, quae neque aspectu oculorum comprehendi, neque auribus percipi, neque ulla cogitatione queunt adumbrari. Illorum deprecatione expeditius est iter in hac peregrinatione, quae saepe tot tantisque difficultatibus praepeditur. Hac profecto mente dum fausta proferimus vota, tibi, Venerabilis Frater, Auxiliaribus Episcopis tuis, sacerdotibus necnon toti gregi, ad quem in latissime patente dioecesi Hildesiensi tua pertinet sol­ licitudo, Benedictionem Apostolicam, caelestium munerum auspicem et paternae dilectionis Nostrae testem, libenter impertimus. Ex Aedibus Vaticanis, die xvi mensis Octobris anno MCMLXXII, Pontificatus Nostri decimo.

PAULUS PP. VI

1 Cfr. 1 Petr. 2, 5. 2 Ep. 187, 13; PL. 33, 847. 3 Cfr. Conc. Vat. II, Decr. de activ. mission. Ecclesiae Ad gentes divinitus, n. 20. Acta Pauli Pp. VI 709

II Ad E.mum P. D. Iulium S. R. E. Cardinalem Döpfner, Archiepiscopum Monacensem et Frisingensem, Conferentiae Episcoporum Germaniae Prae­ sidem, annuo eiusdem Conferentiae Conventu Fuldae celebrato.

Tot inter curas, quibus in supremo obeundo ministerio apostolico premimur, non paulum laetitiae ex humanissimis cepimus litteris, quas tu, Venerabilis Frater Noster, alii Patres Cardinales necnon ceteri Praesules Germaniae, sueto more ad sepulcrum Sancti Bonifatii coe­ tum agentes, nuper ad Nos dedistis. Etenim praeter sinceri obsequii significationes gratulationesque ob natalem Nostrum, multae conti­ nebantur eadem epistula res prorsus praeclarae, veluti inconcussa, quam confirmastis, voluntas communionis cum hac Apostolica Sede servan­ dae et unitatis catholicae coagmentandae. Haec profecto unitas, cui, quemadmodum ipsi animadvertistis, hac aetate tot insidiae parantur, tot impendent pericula, omni ope est in tuto collocanda et provehenda. Iuvat hortatoria iterare verba, qui­ bus Sanctus Augustinus est usus : <( Teneamus ergo unitatem, fra­ tres mei : praeter unitatem, et qui facit miracula nihil est »-1 Neque immerito mentionem iniecistis etiam de decimo expleto anno, ex quo Concilii Oecumenici Vaticani II initium est factum. Quo anni­ versario die sic fideles, coram Nobis congregatos, sumus allocuti : « No­ vimus autem memoriam Concilii in omnium animis insidere ut even­ tum, cuius pondus in dies augeatur, quippe quod sit quasi pars viva spiritualis historiae Ecclesiae et mundi, ac quidem hodie et futuris temporibus ».2 Vis ergo eiusdem Concilii nedum imminuatur, ut quidam forsitan arbitrentur, sed maior evadit, et Pastorum praesertim impul­ sione in totam compagem Ecclesiae salubriter penetret oportet. Ab illo etiam Communis dioecesium Reipublicae Foederatae Ger­ maniae Synodus quodammodo manat; ac vota facimus Deumque de­ precamur, ut haec prospero exitu in veri nominis bonum dilecti po­ puli catholici vestrae patriae vertat. Actionem pastoralem vestram his temporibus difficiliorem reddi neminem latet. Est tamen nihil omittendum, quominus Ecclesia homi­ nes, maxime adulescentes, proxime contingat, qui pravis doctrinis

1 In Io. Ev., 13, 17; PL. 35, 1501. 2 Cfr. L'Osservatore Romano, 12 oct. 1972. 710 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale

commentisque opinionum, turpibus scriptis et spectaculis, venenis con­ citan tibus ac similibus illecebris a recta via abducuntur. Non dubita­ mus, quin, vobis praeeuntibus, nisus geminentur, ut tot animabus, quae sic misere periclitantur — quod quidem in aliis quoque regionibus acci­ dere videmus — efficaciter consulatur. Nec minore studio persequenda est navitas apostolica, ad eos per­ tinens, qui, profugi, novas sedes in dioecesibus vestris reppererunt vel aliter ob bellicas calamitates passi sunt iacturam. Est hoc sane gratis­ simum Nobis, qui singulari amore in illos ferimur filios Nostros, quo­ rum novimus casus adversos et fidelitatem erga Ecclesiam dilaudamus ; ac fore confidimus, ut, iisdem dioecesibus vestris inserti, communi profectui alacres cooperentur. Vobismet ipsis denique fraternam caritatem testificantes asseve- rentesque Nos strenuos labores vestros studiose contueri, tibi, Vene­ rabilis Frater Noster, dilectisque S.R.E. Cardinalibus, Archiepisco­ pis, Episcopis Germaniae Benedictionem Apostolicam, caelestis robo­ ris et solacii pignus, libenter impertimus. Ex Aedibus Vaticanis, die iv mensis Novembris, anno MCMLXXII, Pontificatus Nostri decimo.

PAULUS PP. VI

NUNTIUS GRATULATORIOS

Ad E.mum P. D. Rufinum S. R. E. Cardinalem Santos, Archiepiscopum Manilensem, quinque condentem lustra ab episcopali ordinatione suscepta.

Laeti laetum nuntium accepimus, mense Octobri huius qui vertit anni apprime fausti eventus tibi, Venerabilis Frater Noster, contingere rite recolendam recordationem : quinque enim condes lustra ab episco­ pali ordinatione suscepta. Ut praeclara fert et exigit occasio, huiusmodi sollemne una cum clero populoque Manilensis Archidioecesis, tuae curae, celebrabis, qui, sui ductoris et magistri pia participantes gaudia, obsequii et amoris tui praebebunt publicas significationes. Nos, qui hisce festis coetibus adesse cupimus, bene ominantia verba praesentibus Litteris concre­ dimus, e quibus argui poterit non novo, sed conspectiore testimonio mutuam fidei et caritatis communionem solidari et apertam fieri. Acta Pauli Pp. VI 711

Manilensi Ecclesiae sacer pastor datas, et a Decessore Nostro Ioanne XXIII Patrum Cardinalium Romana purpura decoratus, osten­ disti animi laudes, quibus exornaris, scilicet religionis sanctissimae tutandae et amplificandae studium, catholicae unitatis fidam custo­ diam, in dulcem patriam numquam languentem operosamque pieta­ tem. Acie versatilis ingenii praeditus, incepta rei sacrae et rei civili quoque profutura aggressus es et perficis. Quid vero tibi nunc exoptandum orandumque, quod tibi et sacro­ sanctae causae, pro qua militas, et communitatis quoque istius civili consortio prosit? Te veteranum militem Crucis, pontificem, virtutum opificem, dilecti Nobis Philippinarum Insularum incolae, in quarum bono vigilat sollicitudo tua, colant virum bonum et benignum, cui praeesse sit prodesse, quem nitidis moribus et exemplis sapientiae adde- ceat biblicum elogium : « Hic est fratrum amator et populi Israel : hic est qui multum orat pro populo et sancta civitate ))," atque adeo solidioribus caritatis vinculis eos qui tui, imo Christi sunt, deme- reberis. Largius in te effundat divitias bonitatis suae Dei dignatio, scuto circumdet te veritas eius 2 et diligentem sui diu te servet semper in exemplum pium, in quiete operosum, in navitate tranquillum, super- nam beatitatem sine nube et occasu praestolantem, longam porro post annorum seriem, quam tibi cupimus bonis operibus et meritis locu- pletandam, auspice beatissima Virgine Maria Matre Ecclesiae, sancti­ tatis archetypo rutilantissimo, cuius misericordi patrocinii obtutui te magnis precibus commendamus, ut feliciter tibi cuncta eveniant. Haec imo e pectore ominati, tibi, Venerabilis Prater Noster, ac per te sollertibus Episcopis Auxiliaribus tuis, et Christi gregis ovibus, moderamini tuo commissis, Apostolicam Benedictionem, superni auxi­ lii et praesidii auspicem, peramanter impertimus. Ex Aedibus Vaticanis, die xn mensis Octobris, anno MCMLXXII, Pontificatus Nostri decimo.

PAULUS PP. VI

1 Cfr. 2 Macc. 15, 14. 2 Cfr. Ps. 90, 5. 712 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale

ALLOCUTIONES

I E.mis Patribus et Exc.mis Praesulibus e Consilio Secretariae generalis Synodi Episcoporum, qui Conventui Romae habito interfuerunt. *

Venerabiles Fratres, Libenter vos iterum salutamus, qui in Urbem convenistis, ut ne­ gotia, ad Synodum Episcoporum pertinentia, simul tractaretis. Ex animo gaudemus de navitate vestra, quae etiam vigorem et efficaci­ tatem Consilii vestri testatur. Praedicta Synodus Episcoporum iam praeclarum quoddam evasit institutum ecclesiale : fruimur sane adhuc recordatione coetus anno praeterito celebrati, sed iam ad proximum eiusmodi conventum mens convertitur. Interest igitur scire, qui sit exitus consultationis de defi­ nito tempore, quo hic agatur. Quo quidem in conventu Patres etiam sententiam rogabuntur circa certa intervalla inter futuros Synodi coetus interponenda. Consultatio, cuius modo mentionem fecimus, spectat insuper ad argumentum aut ad argumenta proximi eiusdem conventus et ad muta­ tiones in methodum Synodi fortasse inducendas. Ita profecto ad vitae usum deducitur collegialis indoles Episcopo­ rum, qui (( non solum — ut ait Concilium Vaticanum Secundum — pro aliqua dioecesi, sed pro totius mundi salute consecrati sunt)).1 Sic episcopale munus extenditur et magis ministerium regendae Eccle­ siae universalis quodam modo participat, quatenus Episcopi Romano Pontifici, ab eo asciti, arctius cooperantur in ipsius exercendo officio. Inde elucent et alia, quae sunt solacii causa, veluti maior mentium et voluntatum coniunctio in applicandis normis canonicis, consensio in operando, adiumentum fraternum secundum illud : (( alter alterius onera portate »,2 unitas spiritus in fide et caritate, optatissimus ille (( sensus Ecclesiae », animi magis conscii nos esse (( corpus mysticum » et Christum esse in nobis et inter nos. Hic late patens prospectus nihil detrahit, ut liquet, de momento, quod singulis Episcopis ut dioecesium moderatoribus iure meritoque

* Die 27 mensis octobris a. 1972. 1 Decr. de activ. mission. Ecclesiae Ad gentes divinitus, n. 38. 2 Gal. 6, 2. Acta Pauli Pp. VI 713 tribuitur; immo dignitas et potestas eorum, ad hoc quod attinet, a Concilio prorsus agnitae sunt et in sua luce collocatae. Itaque mutua necessitudo mutuique auxilii ratio inter Ecclesiam particularem et universalem ante oculos ponunt vitam ipsam corporis mystici Christi. Hanc visionem Ecclesiae, modo tam egregio et vitali compaginatae, vos, Venerabiles Fratres, Nobis praebetis. Operi ergo, in quod nunc diligenter incumbitis, illum eventum precantes, qui in verum bonum et profectum Ecclesiae vertat, vobis amanti animo Benedictionem Apo­ stolicam impertimus.

H In Basilica Vaticana habita a Beatissimo Patre Sacrum concelebrante, ad eos qui sollemni Beatificationi Ven. Servi Dei Michaelis Rua, sacer­ dotis professi, Rectoris Maioris Piae Societatis S. Francisci Salesii, interfuerunt. *

Venerabili Fratelli e Figli carissimi! Benediciamo il Signore ! Ecco : Don Rua è stato ora da noi dichiarato (( beato » ! Ancora una volta un prodigio è compiuto : sopra la folla della umanità, sollevato dalle braccia della Chiesa, quest'uomo, invaso da una levitazione che la grazia accolta e secondata da un cuore eroica­ mente fedele ha reso possibile, emerge ad un livello superiore e lumi­ noso, e fa convergere a sé l'ammirazione e il culto, consentiti per quei fratelli, che, passati all'altra vita, hanno ormai raggiunta la beati­ tudine del regno dei cieli. Un esile e consunto profilo di prete, tutto mitezza e bontà, tutto dovere e sacrificio, si delinea sull'orizzonte della storia, e vi resterà ormai per sempre : è Don Michele Rua, « beato )) ! Siete contenti? Superfluo chiederlo alla triplice Famiglia Salesiana, che qui e nel mondo esulta con noi, e che trasfonde la sua gioia in tutta la Chiesa. Dovunque sono i Figli di Don Bosco, oggi è festa. Ed è festa specialmente per la Chiesa di Torino, patria terrena del nuovo Beato, la quale vede inserita nella schiera possiamo dire mo­ derna dei suoi eletti una nuova figura sacerdotale, che ne documenta le virtù della stirpe civile e cristiana, e che certo ne promette altra futura fecondità.

* Die 29 mensis octobris a. 1972. 714 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale

Don Rua, (( beato ». Noi non ne tracceremo ora il profilo bio­ grafico, né faremo il suo panegirico. La sua storia è ormai a tutti ben nota. Non sono certamente i bravi Salesiani, che lasciano mancare la celebrità ai loro eroi; ed è questo doveroso omaggio alle loro virtù che, rendendoli popolari, estende il raggio del loro esempio e ne mol­ tiplica la benefica efficacia; crea l'epopea, per l'edificazione del nostro tempo. E poi, in questo momento nel quale la commozione gaudiosa riem­ pie i nostri animi, preferiamo piuttosto meditare che ascoltare. Ebbene meditiamo, un istante, sopra l'aspetto caratteristico di Don Rua, l'aspet­ to che lo definisce, e che con un solo sguardo ce lo dice tutto, ce lo fa capire. Ohi è Don Rua? È il primo successore di Don Bosco, il Santo Fondatore dei Sale­ siani. E perché adesso Don Rua è beatificato, cioè glorificato? è beatifi­ cato e glorificato appunto perché suo successore, cioè continuatore : figlio, discepolo, imitatore; il quale ha fatto con altri ben si sa, ma primo fra essi, dell'esempio del Santo una scuola, della sua opera personale un'istituzione estesa, si può dire, su tutta la terra ; della sua vita una storia, della sua regola uno spirito, della sua santità un tipo, un modello; ha fatto della sorgente, una corrente, un fiume. Ricordate la parabola del Vangelo : « il regno dei cieli è simile a grano di senapa, che un uomo prende e semina nel suo campo; esso è tra i piccoli di tutti i semi, ma quando è cresciuto è tra i più grandi di tutti gli erbaggi e diventa pianta, tanto che gli uccelli del cielo vengono a riposarsi fra i suoi rami».1 La prodigiosa fecondità della famiglia Salesiana, uno dei maggiori e più significativi fenomeni della perenne vitalità della Chiesa nel secolo scorso e nel nostro, ha avuto in Don Bosco l'origine, in Don Rua la continuità. È stato questo suo seguace, che fin dagli umili inizi di Valdocco, ha servito l'opera Salesiana nella sua virtualità espansiva, ha capito la felicità della formula, l'ha svi­ luppata con coerenza testuale, ma con sempre geniale novità. Don Rua è stato il fedelissimo, perciò il più umile ed insieme il più valoroso dei figli di Don Bosco. Questo è ormai notissimo; non faremo citazioni, che la documen­ tazione della vita del nuovo Beato offre con esuberante abbondanza; ma faremo una sola riflessione, che noi crediamo, oggi specialmente,

1 Mt. 13, 31-32. Acta Pauli Pp. VI 715 molto importante; essa riguarda uno dei valori più discussi, in bene ed in male, della cultura moderna, vogliamo dire della tradizione. Don Rua ha inaugurato una tradizione. La tradizione, che trova cultori e ammiratori nel campo della cul­ tura umanistica, la storia, per esempio, il divenire filosofico, non è invece in onore nel campo operativo, dove piuttosto la rottura della tradizione, — la rivoluzione, il rinnovamento precipitoso, l'originalità sempre insofferente dell'altrui scuola, l'indipendenza dal passato, la liberazione di ogni vincolo, — sembra diventata la norma della moder­ nità, la condizione del progresso. Non contestiamo ciò che vi è di salutare e di inevitabile in questo atteggiamento della vita tesa in avanti, che avanza nel tempo, nella esperienza e nella conquista delle realtà circostanti; ma metteremo sull'avviso circa il pericolo e il danno del ripudio cieco dell'eredità che il passato, mediante una tradi­ zione saggia e selettiva, trasmette alle nuove generazioni. Non tenendo nel debito conto questo processo di trasmissione, noi potremmo per­ dere il tesoro accumulato della civiltà, ed essere obbligati a ricono­ scerci regrediti, non progrediti, e a ricominciare da capo un'estenuante fatica. Potremmo perdere il tesoro della fede, che ha le sue radici umane in determinati momenti della storia che fu, per ritrovarci nau­ fraghi nel pelago misterioso del tempo, senza più avere né la nozione, né la capacità del cammino da compiere. Discorso immenso, ma che sorge alla prima pagina della pedagogia umana, e che ci avverte, se non altro, quale merito abbia ancora il culto della sapienza dei nostri vecchi, e per noi, figli della Chiesa, quale dovere e quale bisogno noi abbiamo di attingere dalla tradizione quella luce amica e perenne, che dal lontano e prossimo passato proietta i suoi raggi sul nostro pro­ grediente sentiero. Ma per noi il discorso, davanti a Don Rua, si fa semplice ed elementare, ma non per questo meno degno di conside­ razione. Che cosa c'insegna Don Rua? Come ha egli potuto assurgere alla gloria del paradiso e all'esaltazione che oggi la Chiesa ne fa? Pre­ cisamente, come dicevamo, Don Rua c'insegna ad essere dei continua­ tori; cioè dei seguaci, degli alunni, dei maestri, se volete, purché discepoli d'un superiore Maestro. Amplifichiamo la lezione che da lui ci viene : egli insegna ai Salesiani a rimanere Salesiani, figli sempre fedeli del loro fondatore; e poi a tutti egli c'insegna la riverenza al magistero, che presiede al pensiero e alla economia della vita cristiana. Cristo stesso, come Verbo procedente dal Padre, e come Messia esecu- 716 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale tore e interprete della rivelazione a lui relativa, ha detto di Sé : « la mia dottrina non è mia, ma è di Colui che mi ha mandato )).2 La dignità del discepolo dipende dalla sapienza del Maestro. L'imi­ tazione nel discepolo non è più passività né servilità; è fermento, è perfezione.3 La capacità dell'allievo di sviluppare la propria persona­ lità deriva infatti da quell'arte estrattiva, propria del precettore, la quale appunto si chiama educazione, arte che guida l'espansione lo­ gica, ma libera e originale delle qualità virtuali dell'allievo. Vogliamo dire che le virtù, di cui Don Rua ci è modello e di cui la Chiesa ha fatto titolo per la sua beatificazione, sono ancora quelle evangeliche degli umili aderenti alla scuola profetica della santità; degli umili ai quali sono rivelati i misteri più alti della divinità e dell'umanità.4 Se davvero Don Rua si qualifica come il primo continuatore del­ l'esempio e dell'opera di Don Bosco, ci piacerà ripensarlo sempre e venerarlo in questo aspetto ascetico di umiltà e di dipendenza; ma noi non potremo mai dimenticare l'aspetto operativo di questo piccolo- grande uomo, tanto più che noi, non alieni dalla mentalità del nostro tempo, incline a misurare la statura d'un uomo dalla sua capacità d'azione, avvertiamo d'avere davanti un atleta di attività apostolica, che, sempre sullo stampo di Don Bosco^ ma con dimensioni proprie e crescenti, conferisce a Don Rua le proporzioni spirituali ed umane della grandezza. Infatti missione grande è la sua. I biografi ed i critici della sua vita vi hanno riscontrato le virtù eroiche, che sono i requi­ siti che la Chiesa esige per l'esito positivo delle cause di beatificazione e di canonizzazione, e che suppongono e attestano una straordinaria abbondanza di grazia divina, prima e somma causa della santità. La missione che fa grande Don Rua si gemina in due direzioni esteriori distinte, ma che nel cuore di questo poderoso operaio del regno di Dio s'intrecciano e si fondono, come di solito avviene nella forma dell'apostolato che la Provvidenza a lui assegnò : la Congrega­ zione Salesiana e l'Oratorio, cioè le opere per la gioventù, e quante altre fanno loro corona. Qui il nostro elogio dovrebbe rivolgersi alla triplice Famiglia religiosa che da Don Bosco dapprima e poi da Don Rua, con lineare successione ebbe radice, quella dei Sacerdoti Sale­ siani, quella delle Figlie di Maria Ausiliatrice, e quella dei Coope-

2 Io. 7, 16. 3 Cfr. 1 Cor. 4, 16. * Cfr. Mt. 11, 25. Acta Pauli Pp. VI 717 ratori Salesiani, ognuna delle quali ebbe meraviglioso sviluppo sotto l'impulso metodico e indefesso del nostro Beato. Basti ricordare che nel ventennio del suo governo da 64 case salesiane, fondate da Don Bosco durante la sua vita, esse crebbero fino a 314. Vengono alle lab­ bra, in senso positivo, le parole della Bibbia : « Qui vi è il dito di Dio!».5 Glorificando Don Rua, noi rendiamo gloria al Signoresche ha voluto nella persona di lui, nella crescente schiera dei suoi Confra­ telli e nel rapido incremento dell'opera Salesiana manifestare la sua bontà e la sua potenza, capaci di suscitare anche nel nostro tempo l'inesausta e meravigliosa vitalità della Chiesa e di offrire alla sua fatica apostolica i nuovi campi di lavoro pastorale, che l'impetuoso e disordinato sviluppo sociale ha aperto davanti alla civiltà cristiana. E salutiamo, festanti con loro di gaudio e di speranza, tutti i Figli di questa giovane e fiorente Famiglia Salesiana, che oggi sotto lo sguardo amico e paterno del loro nuovo Beato rinfrancano il loro passo sulla via erta e diritta dell'ormai collaudata tradizione di Don Bosco. Poi le opere Salesiane si accendono davanti a noi illuminate dal Santo Fondatore e con novello splendore del Beato continuatore. È a voi che guardiamo, giovani della grande scuola Salesiana ! Ve­ diamo riflesso nei vostri volti e splendente nei vostri occhi l'amore di cui Don Bosco e con lui Don Rua e tutti i loro Confratelli di ieri e di oggi, e certo di domani, vi ha fatto magnifico schermo. Quanto siete a noi cari, quanto siete per noi belli, quanto volentieri vi ve­ diamo allegri, vivaci e moderni ; voi siete giovani cresciuti e crescenti in cotesta multiforme e provvidenziale opera Salesiana! Come preme sul cuore la commozione delle straordinarie cose che il genio di carità di San Giovanni Bosco e del Beato Michele Rua e dei mille e mille loro seguaci ha saputo produrre per voi; per voi, specialmente, figli del popolo, per voi, se bisognosi di assistenza e di aiuto, di istruzione e di educazione, di allenamento al lavoro e alla preghiera ; per voi, se figli della sventura, o confinati in terre lontane aspettate chi vi venga vicino, con la sapiente pedagogia preventiva dell'amicizia, della bontà, della letizia, chi sappia giocare e dialogare con voi, chi vi faccia buoni e forti facendovi sereni e puri e bravi e fedeli, chi vi scopra il senso e il dovere della vita, e vi insegni a trovare in Cristo l'armo­ nia d'ogni cosa! Anche voi oggi noi salutiamo, e vorremmo tutti voi,

8 Ex. 8, .19. 718 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale alunni piccoli e grandi della gioconda studiosa e laboriosa palestra Salesiana, e con voi tanti vostri coetanei delle città e delle campagne, voi delle scuole e dei campi sportivi, voi del lavoro e della sofferenza, e voi delle nostre aule di catechismo e delle nostre chiese, sì, vor­ remmo tutti un istante chiamarvi sull'cc attenti ! », ed invitarvi a sollevare gli sguardi verso questo nuovo Beato Don Michele Bua, che vi ha tanto amati e che ora per mano nostra, la quale vuol essere quella di Cristo, a uno a uno, e tutti insieme vi benedice.

III Ad Excellentissimum Virum Toshio Yoshioka, Iaponiae cum auctoritate Legatum, Summo Pontifici Litteras concrediti muneris testes tradentem. *

Monsieur V Ambassadeur, Nous accueillons avec gratitude les aimables paroles que Votre Excellence Nous adresse en ce jour de présentation de ses Lettres de créance, et le message délicat dont elle se fait l'interprète de la part de Sa Majesté l'Empereur du Japon. Nous vous confions le soin d'exprimer à Sa Majesté les vœux défé­ rents que Nous formons à notre tour pour elle, comme pour le bonheur et la prospérité de son cher pays. Et à vous-même, Monsieur l'Am­ bassadeur, qui prenez place dans la lignée des Représentants diplo­ matiques du Japon auprès du Saint-Siège, Nous souhaitons une cor­ diale bienvenue, et un heureux accomplissement de cette mission assez particulière, auprès d'une Autorité dont la raison d'être est avant tout d'ordre spirituel et moral. Ce souci spirituel, destiné à promouvoir les rapports des hommes avec leur Créateur, engage précisément l'Eglise catholique à oeuvrer également pour la paix, qui fait partie intégrante du dessein de Dieu sur le monde et des exigences de l'Evangile chrétien. Votre Excellence a eu la bonté de souligner l'intérêt que ses compatriotes portent à nos efforts incessants pour la paix, une paix inséparable du souci de développement solidaire, inséparable aussi de l'établissement de la iustice. Oui, Nous savons que l'opinion publique de votre pays y fait un large écho et Nous nous réjouissons de voir cette grave préoccupa­ tion, non seulement accueillie avec bienveillance, mais partagée pro-

* Die 9 mensis novembris a. 1972. Acta Pauli Pp. VI 719 fondement par les populations japonaises. Les visites courtoises que Nous recevons fréquemment nous en apportent un témoignage sup­ plémentaire auquel Nous sommes sensible. Le Saint-Siège a été amené à nouer avec votre noble pays des rela­ tions étroites qui se révèlent cordiales et fructueuses de part et d'autre. Il a conscience des valeurs humaines singulières vécues par le peuple japonais ; il apprécie sa créativité, son esprit de curiosité intellec­ tuelle qui se manifeste particulièrement dans la jeunesse d'aujourd'hui, et son ouverture au progrès, dans le respect des traditions du passé. L'Eglise, qui a ici son Centre, et dont la sollicitude aimante est uni­ verselle, n'a pas pu demeurer étrangère à cette culture japonaise. Votre Excellence sait d'ailleurs les efforts accomplis par les institu­ tions catholiques pour contribuer à cette promotion culturelle. Et l'Eglise a aussi la conviction que les hautes valeurs spirituelles dont elle témoigne, dans le respect des consciences, peuvent favoriser cette « écologie matérielle et morale )) que vous avez si justement mention­ née, aider l'approfondissement d'un humanisme véritable ouvert sur l'Absolu. L'humanité n'a-t-elle pas besoin, plus que jamais, de lumière et de force morale pour se consacrer au bien qu'elle pressent et qu'elle désire? Tel est l'esprit de service que recherchent nos Frères et Fils catho­ liques. Tel est l'esprit qui anime le Saint-Siège dont vous serez dés­ ormais le proche témoin. En vous redisant, Monsieur l'Ambassadeur, ainsi qu'à votre famille, nos vœux les plus cordiaux, Nous implorons sur votre personne et sur votre mission les Bénédictions du Très-Haut.

IV In Basilica Vaticana habita a Beatissimo Patre Sacrum celebrante ad eos qui sollemni Beatificationi Ven. Servae Dei Augustinae Pietrantoni, soro­ ris professae Instituti Sororum a Caritate, interfuerunt. *

O Fratelli! O Sorelle! Poesia dovrebbe essere il nostro discorso ! Parola che cede al si­ lenzio la pienezza ineffabile del suo significato. Poiché l'atto liturgico e ufficiale che noi ora abbiamo compiuto, quello di autorizzare la famiglia religiosa delle Suore della Carità, e con lei la Chiesa Romana e la Chiesa di Dio a celebrare Beata

* Die 12 mensis novembris a. 1972. 720 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale

l'umile suora Agostina Pietrantoni, ci riempie di ammirazione e di commozione, che superano la capacità espressiva del linguaggio ordi­ nario, e narrando una storia, che pare leggenda, tanto è semplice? limpida, pura, amorosa, e alla fine tanto è dolorosa e tragica, anzi, ancor più, tanto è simbolica, la parola vorrebbe farsi canzone, come quella che lascia intravedere il profilo di una fanciulla innocente, d'una vergine candida e taciturna, di una sposa votata all'Amore asso­ luto, d'una donna forte, che fa dono della propria vita alla carità dei poveri e degli infermi, d'una vittima inerme del proprio quoti­ diano eroico servizio, paga che a soli trent'anni si compia il suo intimo voto di fare della propria vita martirio a Gesii, testimonianza a quanti hanno occhi per vedere, cuore per comprendere, a noi dun­ que, a noi tutti. Ma poeti non siamo. Ciascuno di voi, che conosca il profilo bio­ grafico della nuova Beata, e ciascuna di voi sorelle sue specialmente, che per tanti titoli ne seguite gli esempi e ne condividete le esperienze, può comporre questo cantico dolce e pio. La prima strofa è un ritmo geórgico. C'era una volta, e ancora c'è con volto nuovo, un villaggio chiamato Pozzaglia, nei colli della Sabina, circondato da poveri campi e da ulivi d'argento; c'era una parrocchia, oggi gloriosa, che dava a quel popolo buono fede e pre­ ghiera, un'anima cristiana; e c'era là una casa benedetta, nido pieno di voci infantili, tra le quali, precocemente saggia, quella di Oliva, chiamata poi Livia, che cambierà il nome domestico in quello reli­ gioso di Agostina, la nostra Beata; una casa dove, secondo una rustica, ma espressiva testimonianza, « tutti badavano a far bene e si pregava spesso ». Qui piacerebbe sostare, e ascoltare la lezione del paesaggio e quella del focolare, e incontrare lei, vederla e conoscerla alla scuola della vita vissuta; quadro idilliaco, se non sapessimo quanto aggravato di cure familiari e di pesante lavoro. Poi il canto si fa sommesso, e sembra un segreto respiro, un monologo, un dialogo da innamorati. Dobbiamo attingerlo alla Sacra Scrittura per indovinarne alcune sillabe : « La voce del mio diletto ! Ecco egli viene, a salti per i monti, a balzi per i poggi ... Parla il mio diletto e mi dice : sorgi, affrettati, amica mia, colomba mia, bella mia, e vieni!».1 Il Cantico dei Cantici ci insegna certi sentieri della lirica amorosa, che trascendono dall'orizzonte dei sentimenti umani

1 Oant. 2, 8, 10. Acta Pauli Pp. VI 721 a quello del colloquio contemplativo. Livia schiva, timida e pudica, ma fatta audace dalla voce che parla dentro, la vocazione, si arrende : Cristo sarà l'amore, Cristo lo Sposo, Qui la vostra attenzione si fa più avida, e quasi indiscreta! Livia, Suor Agostina, di' a noi qualche cosa di cotesto segreto : che cosa è una vocazione? come sorge, come Si ascolta, come può una vocazione tutto chiedere, tutto dare e riempire il cuore d'una ragazza pia, onesta, laboriosa, ma priva di cultura più che elementare e senz'altra assistenza spirituale che quella ordi­ naria e comune ad una fedele parrocchiana, come riempirlo di tanta sicurezza, di tanto coraggio, di tanta incomprensibile felicità? L'interesse di questo caso agiografico sveglia in noi quello d'ogni altro caso simile, e non più poetico, ma un interesse psicologico e scientifico. La vocazione religiosa, che qui troviamo quasi in un pronunciamento spontaneo, come si spiega? Incantesimo devoto, fa­ vorito dalla estrema semplicità dell'esperienza esteriore? follia gio­ vanile, sempre predisposta a scelta fuori della normalità? intuizione dell'Amore assoluto, che supera il linguaggio nativo dell'istinto, della passione, dell'imitazione, dell'interesse, e si pone come necessario e sufficiente? donde questa magìa interiore e che spinge, fuori d'ogni pavidità, al rischio e all'avventura dell'eroismo? quali sono i vincoli dell'amore, i funiculi caritatis,2 che hanno spezzato i vincoli della vanità, i funiculi vanitatis,* che sembrano per un cuore di giovane donna infrangibili? L'interrogazione rimane sospesa e attende eru­ dita adegnata risposta dai maestri di spirito ; ma intanto riprende­ remo il nostro canto menzionando, non fosse che con note troppo fugaci, due coefficienti d'una vocazione virginale e generosa, quale ammiriamo nella Beata Agostina; uno esteriore, l'ambiente propizio, per Livia Pietrantoni, arcaico ed agreste, nel quale il costume cri­ stiano aveva espressione tanto spoglia di agi moderni, quanto adorna di umane virtù ; l'altro coefficiente è interiore e misterioso, la grazia ; la grazia specifica della vocazione, un carisma, una voce, « che non tutti sanno cogliere ».4 Oggi questi due coefficienti difficilmente si accordano; ambiente esteriore e voce interiore: ed è il loro disaccordo una delle cause che fanno registrare la diminuzione delle anime valorose, che offrono

2 Cfr. Os. 11, 4. 3 Is. 5, 18. 4 Mt. 10, 11; 1 Cor. 7, 7.

46 A. A. S 722 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale

a Dio e al servizio del prossimo la loro vita. Ma non è da sperare che l'esempio di Suor Agostina renda sensibili, anche in mezzo al fragore febbrile e alle provocazioni profane del costume moderno, ani­ me nuove al richiamo incessante e incomparabile del divino Maestro da un lato, del fratello bisognoso dall'altro? Livia aveva ascoltato e partì. Qui il canto intreccia l'elegia al salmo. Livia bacia la porta della sua casa, vi traccia un segno di croce, e corre via. Sembra che l'eco delle parole di Gesù risuoni nell'aria : Se uno non lascia « suo padre e sua madre e la moglie e i figli e i fratelli e le sorelle, e perfino la propria vita, non può essere mio discepolo ». Questo primo momento è il più acutamente sentito per chi vuol essere seguace della vocazione ; e la piaga dello strappo rimarrà quòta, ma aperta tutta la vita. E a tanto dolore non è, lì per lì, rimedio il genere di esistenza che comincia e che non finirà più, la vita religiosa, con l'abito impossibile, con l'orario inflessibile, con l'obbedienza implacabile, con la vita comune spesso intollerabile, con il lavoro umiliante e incessante. L'eco continua : « e chi non porta la sua croce e non mi segue, non può essere mio discepolo ».5 Ma dov'è arrivata questa ingenua fuggitiva? Oh ! chi non lo sa? è arrivata fra le Suore della Carità di S. Giovanna Antida Thouret. E qui il canto squilla di vivacità, di entusiasmo e di gioia. Sono le Suore che ben conosciamo, della Carità, le quali anch'esse nel nome di San Vincenzo de Paul, emule e sorelle delle Figlie della Carità, hanno, com'è stato ben detto, (d'intelligenza del povero»! Parola del salmo : « Beato colui che ha l'intelligenza del misero e del povero ».6 Vaticinio che precede le beatitudini evangeliche e ne prolunga nei secoli la risonanza suscitando nella Chiesa di Cristo opere come questa della Thouret, educatrice delle sue religiose, col grido di « Dio solo ! » ad un paradossale proposito : volare ! « Le suore — dice la santa fonda­ trice — voleranno a soccorrere l'indigenza con tutto il loro potere!». Ed ecco sorgere una delle più fiorenti famiglie religiose del catto­ licesimo in questi ultimi tempi, che col benessere della nuova società hanno ad essa svelato ed anche in parte prodotto innumerevoli soffe­ renti, bisognosi, derelitti, piccoli ed anziani, da assistere, da ospita­ re, da curare, da amare e, come suona l'impegno delle Suore della Carità, da glorificare. Il programma non era nuovo nella Chiesa;

6 Le. 14, 26-28. 6 Ps. 40, 2. Acia Pauli Pp. VI 723 l'ospedale di Santo Spirito, primo nel suo genere, lo attesta; e qui, eredi d'una tradizione secolare, le Suore della Carità trovarono un campo di lavoro estremamente fecondo di dolore umano, di perizia medica e di amore evangelico. Qui Agostina ebbe ciò che desiderava : consumarsi nel sacrifìcio di se per il bene del prossimo sofferente; qui condivise con i suoi malati tubercolotici la loro condanna, allora inguaribile, qui per sette anni si prodigò, umile, gentile, indefessa, col presentimento, anzi col preannuncio, della sua perfida e tragica fine : il 13 novembre 1894. Conoscete la barbara storia che spegne sotto le coltellate la sua giovane e candida vita, e intreccia sul suo capo la duplice corona di vergine e martire. Ritornano alla mente le parole celebri di Sant'Ambrogio in onore di Sant'Agnese : « (oggi) è il giorno natalizio d'una vergine ; seguia­ mone la purezza. È il giorno natalizio d'una martire : offriamo il nostro culto al Signore ».7 Roma allora si scosse, ritrovò il suo epico fervore, e tributò all'ignota Agostina, vittima del suo dovere, del suo amore a Cristo ed alla sofferenza degli altri, un improvviso trion­ fo. Oggi la Chiesa lo ratifica e lo celebra, e autorizzando il culto dell'umile ed impavida Agostina Pietrantoni presenta in lei chi sia la Suora di Carità. Sì, è il giorno della Suora di Carità, il vostro giorno, seguaci di Santa Giovanna Antida, e con voi di quante religiose, con pari pietà religiosa, con pari cuore generoso s'immo­ lano fino al totale sacrifìcio di sè, per la vita e per la morte, sul­ l'altare di Cristo con la formula evangelica sua propria : servire per amore, sacrificarsi per il bene altrui, nulla chiedere per sè, se non quel centuplo, che solo la vita oltre questa vita garantisce per la eternità. Onoriamo Agostina. Salutiamo tutte le sue Sorelle, e quante figlie della santa Chiesa, con analoga oblazione, fanno sacrificio di sè per conforto dell'umano dolore. Invitiamo il popolo a riconoscere in queste povere e grandi donne, tanto spesso deprezzate e disprezzate, le più pure, le più valenti, le più buone figlie della nostra terra, resa ancora da loro, piae hostiae castitatis, altare della fede e della carità.8

7 De virginibus, 2. 8 S. Ambrogio, Exil. Virg., 94. .724 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale

* * * . .,.

Aux Filles de sainte Jeanne-Antide Thouret, qui se réjouissent aujourd'hui de voir l'une des leurs élevée sur les autels, sont venus se joindre aujourd'hui des religieuses de divers instituts — que nous encourageons avec affection à suivre la voie des conseils évangéliques — et de nombreux pèlerins que nous tenons également à saluer. Nous savons leur souci de fidélité à la foi catholique, à l'Eglise, au Siège de Pierre. Aussi est-ce de grand cœur que nous les invitons à rejoindre, parmi leurs frères et sœurs catholiques et en collaboration confiante avec leurs Evêques — qui gardent la responsabilité de l'ensemble de la pastorale — l'immense effort conciliaire auquel toute l'Eglise est invitée. Celui-ci doit s'accomplir dans la vérité et la charité, • avec une volonté de ressourcement spirituel et de témoi­ gnage apostolique, pour redonner sans cesse à l'Eglise son authen­ tique visage et lui permettre d'annoncer la Bonne Nouvelle du Sauveur à ceux qui sont proches d'elles comme à ceux qui sont loin.9

V Ad Excellentissimum Virum Leonidairt Munyanshongore a Ruandensi Republica ad Apostolicam Sedem missum cum auctoritate Legatum, qui Summo Pontifici commissi muneris fidem facientes Litteras tradidit. *

Monsieur V Ambassadeur, Nous tenons à vous dire combien Nous avons été sensible aux aima­ bles paroles avec lesquelles, au seuil de vos nouvelles responsabilités, vous nous avez apporté le salut et les vœux de Son Excellence Monsieur le Président Kayibanda. Nous avons particulièrement apprécié la cha­ leur et la hauteur de vue de ces propos, et vous demandons de bien vouloir lui transmettre nos remerciements les plus vifs. Comment, en effet, ne pas désirer avec lui que la compréhension mutuelle et la coopération se maintiennent et s'accroissent entre l'Eglise et la République Rwandaise? Si les autorités d'un Etat ont pour rai­ son d'être le service du bien commun, la mission première de l'Eglise est d'œuvrer jusqu'à la fin des temps, en vue du salut, au développe-

s Cfr. Actes 2, 39.

* Die 20 mensis novembris a. 1972. Acta Pauli Pp VI 725 ment spirituel de l'homme, c'est-à-dire à l'éveil et à l'affirmation de ce qu'il possède, en propre, de plus élevé. Nous voyons là une con­ vergence, qui nous pousse à rechercher ensemble, à susciter éventuelle­ ment, à soutenir toujours, les germes de paix, de charité et de justice dont les hommes ont tant besoin. A cet égard, le Saint-Siège se réjouit de reconnaître, dans certaines des plus instantes requêtes, au plan international, de votre noble pays, des valeurs sur lesquelles il ne cesse d'attirer l'attention des peuples du monde. Nous voulons parler ici de l'instauration progressive du désarmement général, et de l'Utilisation des ressources naturelles et des énergies humaines en faveur des nations moins favorisées^ afin que l'harmonie et la fraternité régnent effectivement dans l'univers. Dans la même ligne encore, Nous exprimons le souhait que les res­ ponsables et les fidèles de l'Eglise catholique du Rwanda continuent, de manière toujours plus efficace, à promouvoir la cause si importante de la concorde à l'intérieur de l'Etat, et poursuivent aussi l'établisse­ ment de rapports de bon voisinage avec tous, dans le respect dès intérêts de chacun. Nous savons que Nous pouvons compter sur eux, sur leur dévouement et sur leur zèle. Monsieur l'Ambassadeur, en vous accueillant aujourd'hui avec joie, Nous pouvons vous assurer que notre pensée et notre prière s'étendent souvent à vos chërs compatriotes. Rien de ce qu'ils vivent, rien de ce qu'ils espèrent, n'est étranger à notre sollicitude, ni à nos préoccupa­ tions. En invoquant sur eux une nouvelle fois les grâces du Seigneur, Nous vous donnons de grand cœur, pour l'heureux accomplissement de votre haute mission, notre paternelle Bénédiction Apostolique.

NUNTIUS SCRIPTO DATUS

Ad E.mum P. D. Alexandrum S. R. E. Cardinalem Renard, Archiepiscopum Lugdunensem, centesimo quinquagesimo exacto anno ex quo « Opus a Propagatione Fidei » constitutum est.

Monsieur le Cardinal, A l'occasion du cent-cinquantième anniversaire de la fondation de l'Œuvre de la Propagation de la Foi et du cinquantième anniversaire de son érection en Œuvre pontificale, vous avez la joie d'accueillir eh votre ville episcopale la Conférence Internationale Missionnaire. Le 726 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale choix de la cité lyonnaise qui vit naître et mourir Marie-Pauline Jaricot est un nouvel et légitime hommage à cette authentique fille de l'Eglise, si radicalement dévouée à la cause des Missions lointaines, et en même temps si préoccupée par les problèmes du monde ouvrier qui l'entourait. Nous considérons comme un devoir de notre ministère apostolique de vous adresser, Monsieur le Cardinal, ainsi qu'aux participants nombreux et qualifiés qui vous entourent, notre salut affectueux et nos encouragements. Nous avons déjà souvent eu l'occasion, surtout cette année, d'exhorter tous nos Frères et Fils à ce sujet, mais cette importante commémoration nous incite, de façon particulière, à les confirmer dans cette foi et cet engagement missionnaires, qui appellent aujourd'hui un ressaisissement de toute l'Eglise. Nous souhaitons ar­ demment que, dans une atmosphère de joyeuse fraternité, d'écoute attentive, de laborieuse réflexion, de vivante prière, ces assises inter­ nationales apportent à l'action missionnaire de l'Eglise les éclairages propres à susciter un élan nouveau. Et comment pourrions-Nous ne pas apprécier le thème que vous abordez : le rôle des Œuvres Pon­ tificales Missionnaires comme instruments privilégiés du Collège epis­ copal uni au Successeur de Pierre et responsable avec lui du Peuple de Dieu, lui-même tout entier missionnaire? Puisse le souvenir et l'intercession de saint Irénée et des martyrs de Lyon entraîner les congressistes à un sage discernement, au niveau de leurs responsa­ bilités respectives, entre ce qui est essentiel, relié à la vivante tradition de l'Eglise et chargé d'avenir, et ce qui serait anachronique, ambigu, voire capable de faire obstacle à l'évangélisation ! Nous vous laissons le soin d'évoquer plus amplement la figure, la vie et le rôle spécifique de Marie-Pauline Jaricot. Cette jeune fille sut faire face, dès 1819, à un besoin pressant de l'Eglise et y associer tout le peuple de Dieu : ses vues se sont révélées perspicaces et vérita­ blement prophétiques. A bon droit, l'Œuvre de la Propagation de la Foi, fondée en 1822, reconnaît aujourd'hui toute la part qui revient à l'intuition, à l'initiative et à la méthode de cette laïque lyonnaise. Et si, avec abnégation, elle laissa à d'autres le soin de développer cette Œuvre, elle n'en fut pas moins, selon ses propres paroles, « la première allumette pour allumer le feu ». Mais cette constatation ne saurait suffire. Encore fait-il discerner le source de cette flamme. On sait combien son zèle missionnaire s'ali­ mentait à une vie intérieure profonde : elle se voulait toute disponible Acta Pauli Pp. VI 727

à l'amour de Dieu, avec un esprit d'enfance qui préfigurait celui de sainte Thérèse de Lisieux. Et cette générosité mystique, fruit d'une grâce du Sauveur, s'enracinait dans tout un contexte providentiel d'évé­ nements et de relations qui l'aidèrent à épanouir cette vocation. Elle lui permit de trouver et d'exécuter sans retard des gestes concrets et courageux : qui ne connaît l'adoption du « sou )) sacrifié chaque semaine pour les missions, puis cette organisation géniale des dona­ teurs par dizaines, par centaines, par milliers? Plus que bien d'autres enfin, elle devait rencontrer, accepter et dépasser dans l'amour une somme de contestations, d'échecs, d'humiliations, d'abandons, qui donnèrent à son oeuvre la marque de la croix et sa fécondité mysté­ rieuse. Les Congressistes de Lyon sauront reconnaître, dans cette of­ frande au Christ, ce partage d'Eglise, cet engagement effectif et cette patience évangélique, les caractéristiques essentielles et irremplaça­ bles de l'apostolat. La semence, modestement jetée en terre par Marie-Pauline Jaricot, est devenue un grand arbre. L'Œuvre de la Propagation de la Foi s'est étendue sans cesse, avec le souci catholique, c'est-à-dire universel, de toutes les missions. Aujourd'hui, elle est organisée en plus de soixan­ te-quinze pays, des cinq continents. C'est une entraide spirituelle et matérielle aux dimensions de l'Eglise. Avec les Œuvres pontificales de la Sainte-Enfance, de Saint-Pierre Apôtre et de l'Union missionnaire du Clergé, reliées à la Congrégation pour l'Evangélisation des peuples* elle constitue, sans exclusivisme, l'expression et l'instrument privilégié de la mission inaliénable de l'Eglise : « répandre sur tous les hommes la clarté du Christ qui resplendit sur le visage de l'Eglise ».1 Le grand rassemblement de Lyon en prendra, Nous n'en doutons pas, une vive conscience, et Nous nous unissons de tout cœur à son action de grâces. Mais vous n'êtes pas réunis seulement pour célébrer les mérites du passé. Avec la même ardeur et le même réalisme qui ont présidé à la naissance et au développement de ces Œuvres, il vous faut regarder en face la situation globale des problèmes missionnaires par rapport à ces Organisations internationales. La Mission connaît aujourd'hui des difficultés sérieuses. Elle est bloquée en certaines régions, pour des causes extérieures à l'Eglise, qui n'y connaît pas la liberté religieuse qu'elle serait en droit d'attendre. Elle manque aussi d'ouvriers et de ressources. Depuis la première pré-

1 Const. dogm. de Ecclesia Lumen gentium, n. 1. 728 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale dicàtion apostolique, il est vrai, ces handicaps furent de tous les temps. Mais ce qui serait plus redoutable, ce serait l'affaiblissement de la conscience missionnaire du peuple chrétien lui-même, aggravé par une incertitude, voire par un criticisme exacerbés. Dans la charge qu'il Nous est donné d'assumer, Nous n'ignorons rien en effet des griefs périodiquement formulés contre les activités missionnaires de l'Eglise et, par voie de conséquence, contre les Œuvres pontificales qui s'efforcent de les appuyer : un prosélytisme incompa­ tible avec la liberté religieuse, une inattention aux valeurs socio-cul­ turelles des jeunes nations, une sacramentalisation hâtive et excessive, une absence de formation d'un laïcat responsable, une assistance pater­ naliste, une occidentalisation imposée aux Eglises d'Afrique et d'Asie, etc.. Si toutes ces accusations ne sont pas toujours totalement dénuées de fondement et méritent examen, elles ne vont pas non plus sans ambiguïté, parfois même sans injustice. Il est trop facile de juger le passé avec l'absolutisme de certaines analyses sociologiques modernes et, s'il y a crise dans le secteur missionnaire, beaucoup peuvent obser­ ver qu'elle se situe moins dans les pays dits de mission que dans les peuples de longue tradition chrétienne. Pour notre part, grâce aux informations régulières de notre Di- eastère pour l'Evangélisation des peuples, mais aussi par les confi­ dences directes et nombreuses que Nous recevons, Nous avons des raisons sérieuses d'être rempli d'admiration et de reconnaissance pour le travail intense, rénové, concerté, persévérant de ceux qui se con­ sacrent à l'apostolat missionnaire. Et notre gratitude est aussi vive pour les fidèles qui les aident de leur amitié, de leurs offrandes, de leurs prières, de leurs souffrances. Il serait singulièrement étrange que les chrétiens laissent à d'autres le soin de bien connaître l'histoire de leur Eglise, et d'apprécier tout le positif de ses activités. Si l'on regarde maintenant les objectifs à promouvoir, la première fin des Œuvres Pontificales Missionnaires demeure la formation de la conscience missionnaire du Peuple de Dieu. Dans le contexte d'une dévaluation de cet apostolat et d'une intense diffusion d'idéologies et de mœurs qui ignorent l'Evangile ou même le combattent, les disci­ ples du Christ gardent-ils suffisamment la certitude de foi qu'ils ont reçu une Bonne Nouvelle, salvatrice pour tous? Comment accepte­ raient-ils de la taire? 2 La Conférence internationale de Lyon voudra

2 Cfr. Actes 4, 20. Acta Pauli Pp. VI 729 contribuer, Nous en sommes sûr, à remettre cette conviction au cœur de toute activité missionnaire. Il suffit de méditer la fin de chaque évangile 3 ou le début des Actes : l'envoi en mission, jusqu'aux extré­ mités de la terre, vers tous les peuples, jusqu'à la fin du monde, est présenté comme la conclusion nécessaire de l'expérience privilégiée que les apôtres ont connue avec leur Maître et Seigneur. Le récent Concile y fait si largement écho qu'il est superflu de le citer.4 Oui, l'Eglise est missionnaire par mandat de son Seigneur et par sa nature même, comme sacrement universel de salut. Cette mission doit s'ac­ complir dans l'humilité et le respect de la liberté religieuse bien com­ prise ;5 elle n'est ni contrainte ni propagande indiscrète ; elle est témoi­ gnage actif. Elle vise à susciter la foi, à rassembler les croyants en communautés chrétiennes, les invitant à leur tour à témoigner, bref à enraciner l'Eglise dans tous les milieux. Les Evêques, successeurs des Apôtres, ont une responsabilité de premier plan dans cette tâche missionnaire,6 comme (( les Douze » l'ont manifesté à l'aurore de l'Eglise.7 Au corps episcopal, uni au Succes­ seur de Pierre, incombe donc la charge d'éduquer l'esprit missionnaire du Peuple de Dieu tout entier et de coordonner au mieux ses activités, afin d'annoncer l'Evangile à la totalité des hommes. C'est pourquoi Nous sommes reconnaissant à nos Frères dans l'Episcopat d'avoir, au niveau des conférences episcopales, des régions apostoliques ou des diocèses, créé des organismes compétents et dynamiques, aptes à réveil­ ler les communautés chrétiennes mal informées ou assoupies, et à ouvrir celles qui sont trop uniquement soucieuses de leurs propres problèmes. Notre joie est d'autant plus grande que Nous voyons des pays d'Afrique, d'Asie ou d'Amérique latine, encore aux prises avec de grosses difficultés d'évangélisation, apporter leur propre contribu­ tion aux Œuvres Pontificales Missionnaires. Souligner la charge particulière des Pasteurs, pour eux « très im­ portante et très sacrée )),8 ce n'est en rien diminuer la responsabilité

3 Cfr. Matth. 28, 18-20; Marc 16, .15 20; Luc 24, 47; Jean 20, 21. 4 Cfr. Const. dogm. de Ecclesia Lumen gentium, n. 17; Decr. de activ. mission. Ecclesiae Ad gentes divinitus, nn. 1, 29, 35. 6 Cfr. Decl. de libertate religiosa Dignitatis humanae, n. 14. 6 Cfr. Decr. de activ. mission. Ecclesiae Ad gentes divinitus, n. 6. 7 Actes 2, 14. 8 Cfr. Decr. de activ. mission. Ecclesiae Ad gentes divinitus, m 29. 730 Acta Apostolicae Sectis - Commentarium Officiale

apostolique de tous et chacun des membres du peuple de Dieu, prê­ tres, religieux, religieuses, laïcs. Notre message pour la Journée mis­ sionnaire mondiale du 22 octobre de cette année le rappelait en termes pressants. C'est avec l'appui de tous et le charisme spécifique de cha­ que catégorie de fidèles ou de « mouvements » que pourra s'accomplir la Mission de l'Eglise. Le baptême et la confirmation y appellent cha­ que membre de l'Eglise. Trop longtemps, et aujourd'hui encore, en s'en est remis aux clercs ou aux âmes consacrées, aux missionnaires, qui ont certes et doivent garder un rôle de premier rang. Mais dans la primitive Eglise, la Bonne Nouvelle a été souvent portée de ville en ville par des chrétiens impatients de partager leur joie et d'aider leurs frères. Faut-il souligner que l'initiative de Marie-Pauline Jaricot était celle d'une jeune fille laïque? Quand l'esprit missionnaire fait défaut dans une communauté chrétienne, c'est non seulement l'Eglise tout entière qui pâtit de ce manque de soutien et de communion, mais c'est cette communauté elle-même qui se voue à l'asphyxie spirituelle. Quels que soient les autres tensions ou problèmes internes, raviver cette flamme demeure un objectif pastoral prioritaire. Cette urgence de la Mission requiert toutefois un approfondisse­ ment continuel qui conduit aux adaptations nécessaires de l'attitude missionnaire traditionnelle. Nous sommes l'heureux témoin de ces efforts et les encourageons de grand cœur. Tout d'abord, les chrétiens ont davantage pris conscience des « pier­ res d'attente » contenues dans les diverses cultures ou religions. Ils ont appris à les apprécier; ils réalisent mieux que c'est à travers ce contexte concret que l'Esprit Saint appelle à la foi, bien plus, qu'il est déjà à l'œuvre d'une certaine façon chez ceux qui cheminent loya­ lement (( dans la nuit ». Leur prédication, sans rien voiler de la Révé­ lation d'en haut, s'accompagne d'abord d'une attention bienveillante à ce que vivent les personnes et leurs milieux, et d'une patience évan- gélique pour accompagner leurs longs cheminements et respecter l'au* thenticité de leurs démarches. N'est-ce-pas le but que le Concile fixait à la Mission de l'Eglise : (( Tout ce qu'il y a de germes de bien dans le cœur et la pensée des hommes ou dans leurs rites propres et leur culture, non seulement ne pas le laisser perdre, mais le guérir, l'élever, l'achever, pour la gloire de Dieu, la confusion du démon et le bonheur de l'homme ».9

9 Const. dogm. de Ecclesia Lumen gentium, n. 17. Acta Pauli Pp. VI 731

Par ailleurs, l'action missionnaire de l'Eglise ne saurait demeurer insensible aux besoins et aspirations des peuples en voie de dévelop­ pement. Les finalités religieuses ne peuvent faire abstraction des de­ voirs fondamentaux de la justice et de la charité humaine.10 L'histoire le montre suffisamment: l'activité missionnaire s'est toujours préoc­ cupée de ceux qui avaient besoin de pain, de toit, d'instruction, de soins. Aujourd'hui cependant, il est demandé aux chrétiens de colla­ borer avec les autres à ce gigantesque effort de développement que Nous avons encouragé de toutes nos forces dans l'encyclique Populo­ rum Progressio. Nul doute que l'activité missionnaire trouve là un champ d'action plus étendu:11 elle doit entraîner un authentique dé­ veloppement. Mais actuellement il serait aussi périlleux de confondre évangéli- sation et développement que de les opposer. Toutes les valeurs de justice, de paix, de respect des personnes et des minorités, d'harmo­ nisation des diversités culturelles et raciales, que les chrétiens doivent reconnaître, admirer, promouvoir avec les autres, sont susceptibles de conduire à leur véritable source qui est Dieu. Et un développement intégral postule cette dimension spirituelle. A quoi servirait un pro­ grès technique ou économique, s'il n'était lui-même (( converti » selon les principes évangéliques de dignité humaine et d'union fraternelle, si l'homme y venait à « perdre son âme )),12 s'il y oubliait sa vocation plénière, ouverte sur l'absolu? Les pays en voie de développement, qui correspondent souvent aux pays de mission, sont eux-mêmes capables d'enrichir le patrimoine universel de la qualité de leurs relations humai­ nes et de leur sens de Dieu. Limiter volontairement l'action mission­ naire aux seuls aspects économiques, sociaux ou culturels du déve­ loppement serait manquer gravement, non seulement à la vocation de l'apôtre, mais aussi à l'aspiration qui surgit des profondeurs du cœur humain, et en définitive mener l'homme vers une impasse. Est-il besoin de répéter ici ce que Nous étions amené à préciser dans le message pour la journée missionnaire de 1970 : « Nous ne saurions concevoir, nous autres croyants, une activité missionnaire qui ferait de la réalité terrestre son but unique ou principal, et perdrait de

10 Cfr. Message pour la Journée missionnaire mondiale du 18 octobre 1970, A.A.8. 62 (1970), p. 537; trad. dans Documentation catholique, t. 67, Paris 1970, p. 810. 11 Cfr. Decr. de activ. mission. Ecclesiae Ad gentes divinitus, n. 12. 12 Cfr. Message aux peuples de l'Afrique, du 29 octobre 1967, n. 13, et Litt. Encycl. Populorum Progressio, nn. 40 et 41. 732 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale

vue sa fin essentielle : porter à tous les hommes la lumière de la foi, les régénérer par le baptême, les unir au Corps mystique du Christ, l'Eglise, leur apprendre ce qu'est la vie chrétienne, les ouvrir à l'espé­ rance de la vie de l'au-delà ».13 C'est dire que l'évangélisation doit assurer ou rechercher une annonce explicite de Jésus-Christ. L'assi­ stance technique ne remplace pas l'activité missionnaire. Bref, celle-ci, sans préjuger de l'opportunité des méthodes et des délais, garde comme «fin propre l'évangélisation et l'implantation de l'Eglise»;14 elle perdrait sa raison d'être si elle s'éloignait dé l'axe religieux qui la conduit. Et les générations qui viennent nous le reprocheraient à bon droit. Si l'on envisage maintenant les réalisations pratiques^ la Confé­ rence missionnaire internationale de Lyon va être un moment privi­ légié pour partager les très nombreuses expériences suscitées ou encou­ ragées par les Œuvres Pontificales Missionnaires. Nous vous encourageons, entre autres, à donner une place toujours plus grande aux journées missionnaires. Sérieusement préparées, elles permettent aux chrétiens de porter un regard neuf sur les missions, en font pressentir les besoins, amènent à envisager l'évangélisation locale et l'évangélisation lointaine comme intégrées dans une même pastorale missionnaire dont la source unique est le Christ, éveillent des vocations proprement missionnaires de plus en plus diversifiées, prêtres,, religieux, religieuses, membres d'instituts séculiers, laïcs céli­ bataires ou foyers, appelés à coopérer selon la diversité et la com­ plémentarité des ministère et des dons spirituels.15 Nous apprécions aussi les liens concrets qui vont se multipliant entre les Eglises anciennes et celles qui viennent de naître. Combien d'éyêques ont communiqué le souffle missionnaire à leurs diocésains, après être allés partager quelques semaines la vie des communautés chrétiennes d'Afrique, d'Asie ou d'Amérique du Sud! Combien de prêtres, répondant à l'appel de l'encyclique (( Fidei donum », de reli­ gieux, de laïcs missionnaires ou assistants techniques, aident leurs pays d'origine à s'ouvrir aux besoins matériels et spirituels des jeunes Eglises, tandis que celles-ci communiquent de plus en plus aux Eglises qui les ont initiées à la foi leurs propres richesses spirituelles.

13 A.A.S. 62 (1970), p. 537; trad. dans Documentation catholique, t. 67, Paris 1970, p. 810. • ' * 14 Deer. de activ. mission. Ecclesiae Ad gentes divinitus, n. 6. 15 Cfr. 1 Cor. 12, 4-11. Acta Pauli Pp. VI 733

L'entraide spirituelle reprend alors toute sa vigueur, et vous savez le rôle prépondérant, à cet égard, de l'Œuvre de la Propagation de la Foi. Cette solidarité dans la prière traduit, dans toute sa profondeur, la merveilleuse communion des saints : c'est là que s'alimente la flamme missionnaire. Qui pourrait évaluer la fécondité mystérieuse des prières montant chaque jour du cœur des fidèles ou des âmes con­ sacrées, des épreuves acceptées avec amour, des renoncements volon­ taires offerts au Seigneur, pour qu'il bénisse le travail inlassable des apôtres de l'Evangile, pour que le règne de Dieu arrive en plénitude? Que les Pasteurs ne cessent de rappeler aux Eglises particulières cette communion dans l'intercession et l'action de grâces. N'est-ce-pas l'exhortation que saint Paul adressait déjà à ses correspondants dans chacune de ses épîtres.16 Enfin, au plan des ressources matérielles, les Œuvres Pontificales Missionnaires n'ont pas à rougir de solliciter les paroisses, les instituts religieux, les diocèses, qui ont souvent de grandes facilités d'existence par rapport à ceux qui sont dénués de tout, même du minimum indis­ pensable pour assurer le départ ou le soutien de la catéchèse. Il va sans dire que ces collectes doivent être accomplies en parfaite entente avec les responsables de ces communautés et avec un souci de véritable éducation évangélique. A ce niveau toujours délicat des appels à la charité concrète, l'Eglise primitive nous donne encore de précieuses leçons. L'annonce des insondables richesses du Christ ne fut-elle pas la préoccupation majeure de saint Paul? Et pourtant, qui fut plus soucieux d'entraîner ses communautés chrétiennes au partage de leurs biens temporels? 17 L'Apôtre, dans son réalisme pastoral, estimait capital de susciter la générosité joyeuse des premiers chrétiens, don­ nant selon leurs moyens et même au-delà de leurs moyens, pour les <( saints )) de Jérusalem, à l'image de la libéralité du Seigneur Jésus. N'est-ce pas le même élan de solidarité qui anima Marie-Pauline Jaricot, et les premiers collaborateurs de la Propagation de la Foi, lorsqu'ils prirent conscience des besoins des Eglises d'Extrême-Orient et d'Amérique du Nord, grâce à la Société des Missions Etrangères et à la Compagnie de Saint-Sulpice? A ce moment-là, comme souvent aujourd'hui, les pauvres ont su sacrifier de leur nécessaire, plus que les riches de leur superflu.

16 Cfr. Eph. 6, 18-20. 17 Cfr. Rom. 15, 25-32; 1 Cor. 16, 1-5; 2 Cor. 8, 7-15; 9, 1-15. 734 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale

Depuis lors — et c'est le mérite des premiers fondateurs de la Propagation de la Foi dès 1822 — le partage s'est élargi à toutes lés nations, et au bénéfice de toutes les missions. S'il devait se ralentir, ce serait un grand dommage pour la vitalité missionnaire, alors que le nombre des diocèses pris en ebarge par la Congrégation pour l'Evan- gélisation des Peuples est passé, en l'espace de vingt-cinq ans, de 560 à 840. Nous devons vous le confier : dans l'exercice de l'année passée, faute de ressources, de très nombreuses requêtes missionnaires ont dû être ajournées. Une telle situation comporte, pour les diocèses et insti­ tuts qui connaissent l'aisance, un appel évangélique à mesurer encore davantage leurs propres dépenses. Nous les exhortons de façon pres­ sante à cette révision de vie; le Saint-Siège lui-même, pour sa part, s'efforce et s'efforcera toujours plus d'accorder cette aide prioritaire aux Missions. S'il s'avère difficile d'obtenir, au niveau du monde, cette réduction des inégalités criantes, en faveur d'un développement solidaire, comme nous l'avons souhaité dans Populorum Progressio,1* serait-il donc impossible de l'envisager entre frères chrétiens, mem­ bres du même Corps mystique du Sauveur? 19 Dans le sillage de Marie- Pauline Jaricot, toute l'Eglise est invitée à cet engagement concret. Et les hommes croiront plus facilement à une Eglise qui fait ce qu'elle dit.20 C'est en définitive ce sens de l'universalisme que veulent promou­ voir les Œuvres Pontificales Missionnaires, rénovées dans leurs struc­ tures conformément aux orientations pastorales du Concile Vatican II. C'est cet universalisme que la Conférence internationale de Lyon est appelée à mettre en lumière. N'est-ce pas la raison qui décida notre Prédécesseur Pie XI, en 1922, à faire de l'Œuvre de la Propagation de la Foi, déjà maintes fois encouragée, une « Œuvre pontificale », un (( organe propre du Siège Apostolique »,21 manifestant ainsi son étroite union avec celui qui porte, à la tête du Collège episcopal, la sollicitude de toutes les Eglises? Et aujourd'hui plus que jamais, dans le contexte des nations récemment parvenues à l'indépendance — de très nombreux témoignages des jeunes Eglises Nous le confirment — cette décision, ainsi que le transfert subséquent à Rome du Siège de l'Œuvre, se sont révélés d'une importance capitale. Une telle situa-

18 Cfr. nn. 51, 64, 80. 19 Cfr. Jean 17, 21. 20 Cfr. Matth. 23, 1-4. 21 Motu Proprio Romanorum Pontificum. A.A.S. 14 (1922), p. 324. Acta Pauli Pp. VI 735 tion permet en effet d'éviter des équivoques, de garantir l'indispen­ sable liberté des communautés chrétiennes au plan national et ethnique, de recueillir et de répartir plus équitablement l'ensemble des subsides, avec la gratuité, le désintéressement, l'indépendance, l'universalisme qui conviennent à l'Eglise. De notre côté, Nous avons tenu à ce que les Œuvres Pontificales Missionnaires exercent ce service en liaison avec tous nos Frères dans l'épiscopat, et avec la participation active de leurs représentants. Au terme de ce Message, où Nous avons voulu vous faire partager simplement notre reconnaissance, nos soucis et notre espérance de Pasteur universel, Nous invitons tous les participants de la Conférence Internationale Missionnaire à s'élever au-dessus des visions partielles, à surmonter les difficultés inhérentes à la Mission et à regarder ensem­ ble l'œuvre positive d'évangélisation que le Seigneur confie aujourd'hui à toute son Eglise. Puissent-ils raviver en eux les sentiments de l'Apô­ tre des Nations, au seuil de la Macédoine !22 Puissent-ils reprendre à leur compte et redire à leur frères l'appel symbolique que Nous lan­ cions au monde des Iles Samoa, le 29 novembre 1970, au milieu des valeureux missionnaires d'Oceanie !2& C'est l'amour du Seigneur qui nous convoque et nous envoie, comme en une nouvelle Pentecôte. « Ca­ ritas urget nos )). Nous vous remercions, Monsieur le Cardinal, d'être notre fidèle interprète auprès de tous les Congressistes. Avec nos vœux cordiaux, Nous vous adressons, comme à tous ceux qui vous entourent et, à travers eux, à tous ceux qui apportent leur généreuse collaboration aux Œuvres Pontificales Missionnaires, notre Bénédiction Apostolique. Du Vatican, le 22 octobre 1972.

PAULUS PP. VI

22 Cfr. Actes 16, 9. 23 Cfr. A.A.S. 63 (1971), pp. 48-50; trad. dans Documentation catholique, t. 67, Paris 1970, p. 1122. 736 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale

ACTA SS. CONGREGATIONUM

SACRA CONGREGATIO PRO EPISCOPIS

i PROVISIO ECCLESIARUM

Sanctissimus Dominus Noster Paulus Divina Providentia Pp. VI, successivis decretis Sacrae Congregationis pro Episcopis, singulas quae sequuntur Ecclesias de novo Pastore dignatus est providere, nimirum : die 13 Iulii 1912. — Titulari episcopali Ecclesiae Epagrensi praefecit R. P. D. Iacobum P Mahoney, vicarium generalem archidioecesis Neo-Eboracensis, quem deputavit Auxiliarem E.mi P. D. Terentii S. R. E. Cardinalis Cooke, Archiepiscopi Neo-Eboracensis. — Titulari episcopali Ecclesiae Siccessitanae R. P. D. Iacobum S. Sullivan, vice-cancellarium dioecesis Lansingensis, quem deputavit Auxiliarem Exc.mi P. D. Alexandri M. Zaleski, Episcopi Lansin­ gensis. die 25 Iulii. — Cathedrali Ecclesiae Insulae Grandis R. P. D. Ioan­ nem I. Sullivan, e dioecesi Oklahomensi et Tulsensi, curionem ad S. Mariam Magdalenam in oppido vulgo « Tulsa ». die 25 Septembris. — Titulari episcopali Ecclesiae Zarnensi Exc. P. D. Emmanuelem S. Salvador, hactenus Episcopum Palensem, quem constituit Coadiutorem E.mi P. D. Iulii S. R. E. Cardinalis Rosales, Archiepiscopi Caebuani. die 11 Octobris. — Cathedrali Ecclesiae Kilmorensi R. D. Franci­ scum McKierman, sacerdotem dioecesis Kilmorensis, praesidem scholae catholicae vulgo (( St. Felim's College ». die 12 Octobris. — Titulari episcopali Ecclesiae Trecalitanae R. P. D. Carolum Iosephum Henderson, vicarium generalem archidioece­ sis Southvartensis, quem deputavit Auxiliarem Exc.mi P. D. Cyrilli C. Cowderoy, Archiepiscopi Southvartensis. die 16 Octobris. — Coadiutorem cum iure successionis Exc.mi P. D. Mauritii Baudoux, Archiepiscopi Sancti Bonifacii, constituit Exc. P. D. Antonium Hacault, Episcopum tit. Mediensem. Sacra Congregatio pro Episcopis 737

die 21 Octobris. — Titulari episcopali Ecclesiae Dumiensi Exc. P. D. Emmanuelem Ferreira Gabrai, Episcopum olim Beirensem, Auxilia­ rem Exc.mi P. D. Francisci M. da Silva, Archiepiscopi Bracarensis. die 21¡. Octobris. — Cathedrali Ecclesiae Ebroieensi R. P. D. Ioan­ nem Honoré, ex archidioecesi Rhedonensi, praelatum honorarium San­ ctitatis Suae, moderatorem Instituti Catholici Andegavensis. die 28 Octobris. — Titulari episcopali Ecclesiae Tabaicarensi R. D. Valerianum Zondaks, moderatorem seminarii archidioecesis Rigensis^ quem deputavit Auxiliarem Exc.mi P. D. Iuliani Vaivods, Administra­ toris Apostolici Rigensis et Liepaiensis. die 8 Novembris. — Cathedrali Ecclesiae Puniensi Exc. P. D. Iesum Calderón Barrueto, hactenus Episcopum titularem Mevaniensem. die 7 Novembris. — Cathedrali Ecclesiae Clivi Zamoerensis Exc. P. D. Desiderium Elsum Collino, hactenus Episcopum titularem Buxentinum. die 9 Novembris. — Cathedrali Ecclesiae Valentinae in Venetiola Exc. P. D. Aloisium Eduardum Henríque Jiménez, hactenus Episco­ pum titularem Lamdiensem.

II

VRATISLAVIENSIS

DECRETUM De erectione Administrationis Apostolicae Gorliciensis

Quo aptius spiritualibus necessitatibus Christifidelium versantium in parte archidioecesis Vratislaviensis quae in territorio Reipublicae Democraticae Germanicae invenitur provideretur, opportunum visum est, ut nova pro ipsis circumscriptio ecclesiastica erigeretur. Quapropter Summus Pontifex Paulus, Divina Providentia Pp. VI, de plenitudine Apostolicae potestatis, praesenti Sacrae Congregationis pro Episcopis decreto, perinde valituro ac si Apostolicae sub plum­ bo Litterae datae forent, praefatum territorium ab ipsa archidioecesi Vratislaviensi distrahit et in eo Administrationem Apostolicam, Qor- liciensem appellandam, erigit. Praelato Ordinario novae erectae Administrationis Apostolicae, cuius sedes in urbe vulgo Görlitz erit, tribuit omnia iura, facultates et officia quae Episcopis dioecesanis, congrua congruis referendo, ad normam iuris communis, competunt.

47 - A. A. S. 738 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale

Ad haec perficienda Sanctitas Sua Em.um P. D. Alfredum S. R. E. Cardinalem Bengsch, Archiepiscopum-Episcopum Berolinensem, de­ putat eidem tribuens necessarias et opportunas facultates etiam sub­ delegandi, ad effectum de quo agitur, quemlibet virum in ecclesiastica dignitate constitutum, onere imposito ad Sacram Congregationem pro Episcopis authenticum exemplar actus peractae exsecutionis remittendi. Datum Romae, ex Aedibus Sacrae Congregationis pro Episcopis, die 28 mensis Iunii anno 1972.

£8 CAROLUS Card. CONPALONIERI, Praefectus L. $ S. 83 Ernestus Civardi, Archiep. tit. Serdicen., a Secretis

/ SACRA CONGREGATIO

/ PRO ECCLESIIS ORIENTALIBUS

DECRETUM

Facultates Religiosis Orientalibus conceduntur.

Orientalium Religiosorum Supremi Moderatores, renovationem vitae ac disciplinae religiosae ad mentem Concilii Vaticani II expeditius efficaciusque perficere cupientes, Apostolicae Sedi supplices porrexe- runt preces ut ipsis quaedam ampliores facultates concederentur. Quas preces Sacra Congregatio Ecclesiis Orientalibus praeposita, attentis Institutorum Religiosorum Orientalium diversitate atque ri­ tuum varietate, Summo Pontifici Paulo Pp. VI subiicere peropportune duxit, Qui statuit ut res examini Plenarii Patrum Coetus committeretur. Propterea, Sacra Congregatio, auditis Supremis Moderatoribus atque opera Consultorum adhibita, elenchum facultatum parare curavit, quo nonnullas normas iuris canonici vigentis de Religiosis perficere necnon huius temporis necessitatibus aptare sategit, ut eae magis consonae congruentesque vitae et profectui Institutorum evangelicae perfectio­ nis fierent, proponens mutationem vel suspensionem quorumdam ca­ nonum, qui in Motu Proprio « Postquam Apostolicis Litteris » conti­ nentur. Huiusmodi elenchum, a Plenario Patrum Coetu rite emen- Sacra Congregatio pro Ecclesiis Orientalibus 739 datum, Summus Pontifex benigne excipere dignatus est, ea tamen mente ut opportuna clausula, quoad Religiosarum confessiones, ad­ necteretur. Quibus adamussim expletis, Summus Pontifex omnia quae acta sunt rata habuit atque adprobavit, simul mandans ut integer elenchus facul­ tatum publici iuris fieret, salvis Patriarcharum iuribus. Quapropter, haec Sacra Congregatio pro Ecclesiis Orientalibus, de mandato Summi Pontificis Pauli Pp. VI, has quae sequuntur, Reli­ giosis Orientalibus facultates concessas, publici iuris facit : 1. Cuiusvis Instituti Religiosi iuris pontificii erit constitutas iam provincias coniungere vel aliter circumscribere, novas condere condi­ tasve supprimere, firma manente pro prima divisione in provincias aut pro totali earumdem suppressione, obligatione recurrendi ad Sedem Apostolicam (cfr. M. P. « Postquam Apostolicis Litteris », can. 15, § 1). Synaxis seu Capitulum Generale statuat normas servandas in erectio­ ne et innovatione provinciarum Constitutionibus inserendas. 2. Pro Religionibus pontificia exemptione fruentibus, exceptis ta­ men Monasteriis, obligatio suspenditur Sedis Apostolicae beneplacitum petendi ad domum religiosam constituendam vel supprimendam (cfr. cann, 8, § 3; 10, § 2; 19, § 1, n. 2 et 20, § 1), salvis iis quae ad normam iuris Hierarchis locorum competunt. 3. Firmis proprii cuiusvis Instituti Constitutionibus, quae potiorem aetatem aliaque requisita exigant, ad munus Supremi Religionis Mo­ deratoris inhabiles sunt qui eandem Religionem professi non sint per decem saltem annos a prima professione computandos et annos tri­ ginta quinque non expleverint (cfr. can. 31, n. 2 et 5). Pro aliis Su­ perioribus maioribus, praeter professionem perpetuam, sufficiunt tri­ ginta anni (cfr. can. 31, n. 3). Pro ceteris vero officiis ius particulare aetatis requisitum determinare valet, ita tamen ut pro Magistro Novi­ tiorum, praeter professionem perpetuam, aetas saltem triginta anno­ rum requiratur (cfr. can. 92, § 1). 4. Supremis Moderatoribus Religionum laicalium iuris pontificii facultas conceditur dispensandi, de consensu sui Consilii, admittendos in Religionem super illegitimitate natalium, dummodo ne sint sacri­ legi vel adulterini. 5. Institutis Religiosis relinquitur facultas aptius determinandi tem­ pus et locum praeviae probationis seu postulatus, etiam extra domum novitiatus, non exclusa facultate eam extra domum propriae Reli­ gionis peragendi (cfr. cann. 71-73). 740 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale

6. Religiosi, de propria coniunctione cum Deo fovenda solliciti, bis saltem in mense ad Paenitentiae Sacramentum accedere satagant (cfr. can. 138, § 1, n. 3) ; Superiores vero frequentiam huiusmodi pro­ movere studeant atque provideant ut sodales alternis saltem hebdo­ madis ac etiam saepius, si id cupiunt, sacramentalem confessionem peragere possint (cfr. can. 138, § 2). 7. Quod ad confessiones Religiosarum nominatim attinet, statuitur : a) Religiosae omnes atque novitiae, ut in hac re debita libertate fruantur, confessionem sacramentalem valide et licite instituere pos­ sunt apud quemcumque sacerdotem ad confessiones audiendas in loco approbatum, firma semper disciplina religiosa communitatis; Hierar­ cha loci tamen invigilet ne in re abusus irrepant, quod si irrepserint, eos caute et prudenter eliminet, salva conscientiae libertate; b) Quo melius autem communitatum bono consulatur, Monaste­ riis vitae contemplativae, domibus formationis et communitatibus nu­ merosioribus confessarius ordinarius detur ; et saltem Monasteriis prae­ dictis necnon domibus formationis etiam extraordinarius, nulla vero facta obligatione ad illos accedendi; c) Pro aliis communitatibus confessarius ordinarius nominari potest, si adiuncta peculiaria iudicio Hierarchae loci id suadeant; d) Hierarcha loci confessarios accurate seligat, qui congruenti maturitate aliisque necessariis qualitatibus polleant; ipse iudicet de numero, aetate et duratione in munere, necnon ad illos nominandos vel ulterius confirmandos procedat collatis consiliis cum communitate cuius interest; e) Praescripta canonum, quae praecedentibus determinationibus contraria sunt, vel quae cum illis componi nequeunt, vel quae, illis perspectis, ratione et applicatione carent, suspensa manent. 8. Quae praecedenti numero statuuntur, valent quoque pro com­ munitatibus laicalibus virorum quatenus ipsis applicari possunt. 9. Supremis Moderatoribus Religionum laicalium iuris pontificii facultas fit concedendi, de consensu sui Consilii, iusta de causa, ut bona propriae Religionis alienari, oppignerari, hypothecae nomine obligari, emphyteusi redimi possint, utque personis moralibus propriae Religionis aes alienum contrahere liceat usque ad eam pecuniae sum­ mam quam Synodus Patriarchalis aut coetus Nationalis vel Regionalis Episcoporum proposuerit et Apostolica Sedes approbaverit. 10. Supremus Instituti Religiosi Moderator, de consensu sui Con­ silii, non requisito beneplacito Sedis Apostolicae, valet : Sacra Congregatio pro Ecclesiis Orientalibus 741

a) sedem novitiatus constituere in aliqua domo Instituti Religiosi vel etiam plures in una provincia, servatis praescriptis iuris commu­ nis et particularis (cfr. can. 87, § 1, n. 3) ; ö) transferre, vel in perpetuum vel ad tempus, sedem novitiatus, ad normam iuris iam erectam, in aliam domum, praemonitis Hierar­ chis locorum quorum interest et servatis de iure servandis; c) permittere ut novitiorum coetus, per certa temporis spatia, in alia Instituti domo, a se designata, commoretur pro bono institu­ tionis eorundem novitiorum; d) si exiguus novitiorum numerus ad vitam communem promo­ vendam non aptus esse videatur, collocare novitiatum apud Instituti communitatem quae ad formationem parvi eiusmodi coetus novitiorum fovendam idonea sit. 11. Circa tempus novitiatus, serventur praescripta Constitutionum proprii Instituti Religiosi. Attamen : a) Ad validitatem requiritur ut novitiatus 12 menses, non neces­ sario continuos, complectatur, in domo ad hoc rite designata (cfr. can. 88, § 1, nn. 3 et 4) ; b) Absentia a coetu et a domo novitiatus, quae tres menses sive continuos sive intermissos superet, ipsum novitiatum invalidum red­ dit (cfr. can. 89, § 1) ; c) Absentia tribus mensibus brevior, apta prorogatione completur auctoritate Superioris Maioris audito Novitiorum Magistro ; brevissima vero, dispositione Superioris Maioris solvitur (cfr. can. 89, § 2) ; d) Experimenti causa, Synaxis seu Capitulum (Genérale maiori­ tate duarum partium suffragiorum e tribus decernere potest ut, ad complendam novitiorum institutionem unum vel plura temporis spatia, actuositati formativae, cum indole Instituti congruenti, tribuenda extra novitiatus domum peragantur, dummodo neque primos tres menses post initium, neque unum ante finem impediant, et novitiatus 2 annos non excedat. Quae spatia actuositatis formativae 12 mensibus novitiatus adduntur (cfr. can. 89, §§ 3-4) ; e) Iusta de causa, Superior Maior permittere potest, ut prima votorum professio anticipetur, non tamen ultra 15 dies nec non ut extra novitiatus domum emittatur (cfr. can. 110, § 1). 12. Synaxeos seu Capituli Generalis est determinare tempus proba­ tionis ad emittendam professionem votorum perpetuorum, quod tamen tribus annis ne sit brevior, neque novem annos continuos excedat (cfr. can. 110, §§ 1-2). 742 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale

13. Supremus Instituti Religiosi Moderator, de consensu sui Con­ silii, potest sodalem, qui Religionem legitime deseruit sive expletis votis temporaneis sive ab eisdem exemptus, readmittere etiam sine obligatione iterum novitiatum peragendi, praescripto tamen quodam probationis tempore (cfr. can. 74, § 1, n. 6 et can. 191, § 2). 14. Ordinationibus particularibus cuiusque Instituti reliquitur re­ collectionis spiritualis temporis , antequam candidati no­ vitiatum incipiant vel novitii vota temporaria nuncupent, de qua in canonibus 73 et 105, § 3, cauto tamen ut minimum quinque dierum statuatur. 15. Voluntatis explorationis obligatio, de qua in can. 84, suspenditur. 16. Testamenti condendi obligatio, quae nunc in can. 103, § 3 sta­ tuitur, ad tempus quod immediate vota perpetua praecedit transferri potest. 17. Synaxes seu Capitula Generalia Religionum clericalium possunt : a) concedere sodalibus non clericis perpetuo professis vocem acti­ vam et passivam ad Synaxes cuiusque gradus, sive electionum sive negotiorum, secundum condiciones a Synaxi Generali statuendas ; b) statuere ut sodales non clerici perpetuo professi, admitti va­ leant ad munera excercenda mere administrativa quae cum ministerio proprie sacerdotali relationem directam non habeant; c) statuere insuper, secundum condiciones ab ipsis determinatas, ut sodales non clerici perpetuo professi fungi valeant munere consi­ liarii cuiusque gradus, non autem munere Superioris vel Vicarii cuius­ que gradus. 18. Supremis Moderatoribus Religionum laicalium iuris jponuficii facultas fit, de consensu sui Consilii, concedendi suis subditis prpfes- sione minore perpetua adstrictis, id petentibus, licentiam cedendi sua bona patrimonialia, iusta de causa et salvis normis prudentiae. 19. Supremi Moderatores Ordinum virorum, Monachis exceptis, pro­ priam clausuram temperare possunt ad normam canonis 150. „• 20. Vetitum ne religiosae singulae e domo exeant suspenditur, firmo tamen vigilandi onere ne incommoda oriantur (cfr. can. 153). 21. Supremis Moderatoribus Religionum laicalium virorum et mu­ lierum iuris pontificii facultas tribuitur, de consensu proprii Consilii, sodales vota temporaria professos, id petentes, in saecularem condi­ cionem restituendi. Quo in casu vota temporaria ipso facto cessabunt. 22. Religiosus qui cardinalatum, patriarchatum vel episcopatum di- ¡Sacra Congregatio pro Gentium Evangelizatione 743 miserit et in domum religiosam redierit, voce activa gaudere potest (cfr. can. 178, §2). 23. Sacerdotes religiosi, qui a Superiore Maiore Religionis cleri­ calis exemptae facultatem obtinuerint audiendi confessiones, ea uti possunt quoad religiosos et novitios in omnibus domibus Religionis et extra eas. Datum Romae, ex Aedibus Sacrae Congregationis pro Ecclesiis Orien­ talibus, die 27 mensis Iunii, anno 1972.

M. Card. DE FÜRSTENBERG, Praefectus L. © S. Marius Brini, Archiepiscopus tit. Algizen., a Secretis

SACRA CONGREGATIO

PRO GENTIUM EVANGELIZATIONE

SEU DE PROPAGANDA FIDE

NOMINATIO

Decreto ut infra dato, Sacra Congregatio pro Gentium Evangeli­ zatione seu de Propaganda Fide ad suum beneplacitum renunciavit:

die 6 Octobris 1972. — R. P. Gervasium Aeby, ex Ordine Fratrum Minorum Capuccinorum, Administrat orent Apostolicum « sede vacante et ad nutum Sanctae Sedis)) dioecesis Portus Victoriae seu Seychellarum. 744 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale

DIARIUM ROMANAE CURIAE

Giovedì 9 Novembre 1972, il Santo Padre Paolo VI ha ricevuto in solenne Udienza, per la presentazione delle Let­ tere Credenziali, Sua Eccellenza il Signor TOSHIO YOSHIOKA, Ambasciatore Straordinario e Plenipotenziario del Giappone.

Lunedì 20 Novembre 1972, il Santo Padre Paolo VI ha rice­ vuto in solenne Udienza, per la presentazione delle Lettere Cre­ denziali, Sua Eccellenza il Signor LEONIDAS MUNYANSHONGORE, Ambasciatore Straordinario e Plenipotenziario del Rwanda.

SEGRETERIA DI STATO

NOMINE

Con Brevi Apostolici il Santo Padre Paolo VI ha nominato: 17 novembre 1972. S. E. Mons. Rotoli Ippolito, Arcivescovo tit. di Tibinca, Pro-Nunzio Apostolico in Etiopia. 20 » » Il Rev.do Egan Edward, dell'arcidiocesi di Chicago, Prelato Uditore del Tribunale della Sacra Ro­ mana Rota.

Con Biglietti della Segreteria di Stato il Santo Padre Paolo VI ha nominato : 9 novembre 1972. L'Accademico pontifìcio Carlos Chagas, Presidente della Pontificia Accademia delle Scienze. 16 » » Il Rev.do Padre di Rovasenda Enrico, O.P., Direttore Aggiunto della Cancelleria della Pontificia Accademia delle Scienze. » » » S. E. Rev.ma il Signor Cardinale Parecattil Giuseppe, Membro della Pontificia Commissione per la revisione del Codice di Diritto Canonico. Diarium Romanae Curiae 745

21 novembre 1972. Il Eev.do Padre Heiser Basilio, dell'Ordine dei Frati Minori Conventuali, Sotto-Segretario della Sa­ cra Congregazione per i Religiosi e gli Istituti Secolari. » » » Il Bev.do Padre Gambari Elio, della Compagnia di Ma­ ria (Monfortani), Sotto-Segretario aggiunto della Sacra Congregazione per i Religiosi e gli Istituti Secolari.

Con Biglietti della Segreteria di Stato il Santo Padre Paolo VI ha nominato :

Protonotario Apostolico soprannumerario: 22 marzo 1972. Mons. O'Connor William (Santa Rosa di California).

Prelati d'onore di Sua Santità: 22 marzo 1972. Mons. Donohue Ugo P. (S. Rosa di California). » » » Mons. Fleming Vincenzo A. (S. Rosa di California). » » » Mons. Monaghan Giorgio D. (S. Rosa di California). » » » Mons. Walsh Giacomo E. (S. Rosa di California). 3 luglio » Mons. Breslin Lorenzo K. (Cincinnati). » » » Mons. Mattowald Riccardo Giacomo C Sioux Falls). 28 » » Mons. Armstrong Peterg. (San Francisco). » » » Mons. Bums Cornelius J. (San Francisco). » » Mons. Cahill Daniel R. (San Francisco). » » » Mons. Cronin Bernard C. (San Francisco). » » » Mons. Cummins Bernard A. (San Francisco). » » » Mons. Dullea Edward M. (San Francisco). » » » Mons. Du Maine R. Pierre (San Francisco). » » Mons. Flynn James B. (San Francisco). » » » Mons. Gallagher Eugene A. (San Francisco). » » Mons. Hayburn Robert F. (San Francisco). » » » Mons. Holleran J. Warren (San Francisco). » » » Mons. Keane James P. (San Francisco). » » » Mons. Knapp Richard S. (San Francisco). » » » Mons. Mäher James F. (San Francisco). » » » Mons. Mckay James P. (San Francisco). » » » Mons. Murphy John J. (San Francisco). » » » Mons. O'Brien Timothy E. (San Francisco). » » » Mons. O'Shea Patrick J. (San Francisco). » » Mons. Quinn Francis A. (San Francisco). » » » Mons. Thompson Chester J. (San Francisco). » » » Mons. Walsh Donell A. (San Francisco). 28 agosto » Mons. Dordett Alessandro (Wien). 746 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale

29 agosto 1972. Mons. Coletti Arturo (Roma). 9 ottobre » Mons. Di Iulio Michelino (Chieti). 25 » » Mons. Di Nardo Andrea (Amalfi). 14 novembre » Mons. Cziza Ferdinando (Timisoara). » » » Mons. Fodor Giuseppe (Timisoara). » » » Mons. Heber Giovanni (Timisoara). » » Mons. Schulter Antonio (Timisoara). » » Mons. Waltner Giuseppe (Timisoara).

G appellarvi di Sua Santità:

15 luglio 1972. Mons. Raggi Andrea (Innsbruck). 12 agosto » Mons. Paviensky Giovanni (Wien). 4 ottobre » Mons. Maselli Cesare (Sovana-Pitigliano). 5 » » Mons. Rieger Alfredo (Hildesheim). » » Mons. Tosi Giuseppe (Verona). 9 » Mons. Berdondini Giuseppe (Faenza). 19 » » Mons. Antares Pietro (Udine). » » » Mons. Comoretto Achille (Udine). » » Mons. De Santa Ermenegildo (Udine) » » Mons. Rossi Angelo (Udine). » » » Mons. Sandri Lodovico (Udine). 25 » » Mons. Ferraioli Alfonso (Amalfi). Mons. D'Acunzi Gaetano (Nocera de' Pagani). » » » Mons. D'Alessio Carmine (Nocera de' Pagani). 30 » » Mons. Meazzini Aldo (San Sepolcro). » » » Mons. Zanchini Domenico (San Sepolcro). 11 novembre Mons. Meszaros Tiburzio (Veszprem). 14 » » Mons. Birkovs Lodovico (Liepaja). » » » Mons. Cakuls Giovanni (Riga). » » Mons. Pujats Giovanni (Riga). » » » Mons. Samuss Giuliano (Riga). » » » Mons. Trops Enrico (Riga). » » Mons. Hauptmann Ferdinando (Timisoara). » » » Mons. Krauter Francesco (Timisoara). » » » Mons. Lackner Paolo (Timisoara). » » Mons. Olah Francesco (Timisoara). » » Mons. Pazmany Pietro (Timisoara). - » » Mons. Schmidt Giovanni (Timisoara). 21 » » Mons. Farina Pietro (Caserta). Diarium Romanae Curiae 747

ONORIFICENZE

Con Brevi Apostolici il Santo Padre Paolo VI ha conferito :

II Collare dell'Ordine Piano:

21 settembre 1972. A S. E. Leone Giovanni (Italia).

La Cran Croce dell'Ordine Piano: 21 settembre 1972. AIP On. Medici Giuseppe (Italia). » » » Al dr. Picella Nicola (Italia).

La Gran Croce dell'Ordine di san Gregorio Magno, classe civile: 21 settembre 1972. Al sig. Orlandi Contucci Corrado (Italia). » » » Al sig. Staderini Ettore (Italia).

La Gran Croce dell'Ordine di san Silvestro Papa: 6 maggio 1972. Al sig. Niederl Federico (Graz). 21 settembre » Al sig. Morozzo della Rocca Antonino (Italia). » » » Al sig. Scotto Lavina Ugo (Italia).

Con Biglietti della Segreteria di Stato il Santo Padre Paolo VI ha conferito :

La Commenda con Placca dell'Ordine Piano: 21 settembre 1972. Al sig. D'Arienzo Enrico (Italia).

La Commenda con Placca dell'Ordine di san Gregorio Magno, classe civile:

27 gennaio 1972. Al sig. Pielmeyer Francesco Enrico (Köln). 6 maggio Al sig. Wegart Francesco (Graz). 30 » » Al sig. Lugger Luigi (Innsbruck). 2 agosto » Al sig. Beckel Albrecht (München und Freising). 31 » » Al sig. Müller-Dethard Helmut (Germania). 21 settembre » Al sig. Bottai Bruno (Italia). » » » Al sig. Bozzini Uberto (Italia). » » » Al sig. Martinelli Amedeo (Italia). » » » Al sig. Mezzalama Francesco (Italia). » » » Al sig. Tonci Ottieri della Ciaia Francesco (Italia) » » » Al sig. Valentino Nino (Italia). 30 » Al sig. Mouton-Brady Giovanni (Francia). 748 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale

La Placca dell'Ordine di san Gregorio Magno, classe civile.

1 maggio 1972. Al sig Miehelini-Tocci Luigi (Roma). 9 giugno Al sig. Dauvillier Giovanni (Toulouse). 28 » Al sig. Ramadori Alessandro (Roma). » » Al sig. Vian Nello (Roma). 5 luglio Al sig. Chiapparelli Giovanni (L'Aquila). 25 » Al sig. Cerreti Oreste (Italia). 10 agosto Al sig. Bringman Carlo (Paris). 29 » Al sig. Arrigoni Angelo Giacomo (Lugano). 21 settembre Al sig. Nevóla Saturno (Italia). 12 ottobre Al sig. Pélissier Giovanni (Rodez).

La Commenda dell'Ordine di san Gregorio Magno, classe civile:

27 gennaio 1972. Al sig. Müller Adolfo (Köln). » » » Al sig. Reif Guglielmo (Köln). 16 febbraio » Al sig. Moccia Giuseppe (Napoli). 8 marzo » Al sig. Ronse Pietro (Mechelen-Brussel). 17 aprile » Al sig. De Micheli Tito (Roma). » » » Al sig. Zumini Curio (Roma). » » » Al sig. Arlotti Mario (Sabina e Poggio Mirteto). 6 maggio » Al sig. Schoos Giovanni (Köln). 24 » » Al sig. Cosulich Alberto (Venezia). 30 » » Al sig. Arnold Roberto (Köln). » » » Al sig. Sauvaigo Lazzaro (Monaco Principato). 21 giugno » Al sig. Zogbi Elia Antonio (Nossa Senhora do Libano em Sâo Paulo per i Maroniti). » » » Al sig. Malmezat Giovanni (Paris). 26 » » Al sig. Montagna Olindo (Milano). 28 » » Al sig. Del Re Nicolò (Roma). » » » Al sig. Ronzello Edmondo (Roma). 2 luglio » Al sig. Hafez Mahmoud (Repubblica Araba d'Egitto). 4 » » Al sig. Cramer Paolo (Essen). » » » Al sig. Linten Alfredo (Essen). » » » Al sig. Favuzzi Enrico (Italia). 19 agosto » Al sig. Duynstee Giovanni Antonio (Rotterdam). » » » Al sig. Van Eekelen Alberto Guglielmo Antonio (Rot­ terdam). 25 » » Al sig. Flores d'Arcáis Enrico (Padova). » » » Al sig. Stasi Stellio (Padova). 28 » » Al sig. Jacono Giorgio (Sorrento). 17 settembre » Al sig. Irbinger Franz (Austria). 21 » » Al sig. Guerrini Maraldi Guglielmo (Italia). » » » Al sig. Osio Bernardino (Italia). » » » Al sig. Piscitello Sergio (Italia). » » » Al sig. Ripandelli Francesco (Italia). 24 » Al sig. Winckler Denis (Francia). Diarium Romanae Curiae 749

La Commenda dell'Ordine di san Gregorio Magno, classe militare: 12 luglio 1972. Al sig. Chiti Gianfranco (Italia). » » » Al sig. Mazzotto Alvise (Italia). 21 settembre » Al sig. Faruflini di Sezzadio Pietro Vittorio (Italia).

Il Cavalierato dell'Ordine di san Gregorio Magno, classe civile: 5 febbraio 1972. Al sig. Turner Bruno (Westminster). 24 » » Al sig. Keenan Lorenzo Francesco (Westminster). » » » Al sig. O'Connell Daniele (Westminster). 26 » » Al sig. Breuner Umberto (Münster). 8 marzo Al sig. Drum Giovanni (Westminster). 17 » » Al sig. Mertens Enrico (Mechelen-Brussell). 22 » » Al sig. Alfonso Augusto (Natchez-Jackson). 17 maggio » Al sig. Hogan Tommaso (Arundel and Brighton). » » » Al sig. Andriessen Teodoro Giovanni (Breda). 21 » Al sig. Van Henkelum Stuyt Endrigo Pietro Maria (Haarlem). 22 » » Al sig. Meijs Pietro Ermanno fs-Hertogenbosch). » » » Al sig. Smits Giuseppe Maria ('s-Hertogenbosch). 30 » » Al sig. Van Melick Ferdinando Augusto Willen-Hubert (Breda). 13 giugno » Al sig. Willems Pietro Uberto (Rotterdam). » » » Al sig. Tanaka Tadao Isidoro (Takamatsu). 17 » » Al sig. Lengert Alfonso (Münster). 21 » » Al sig. Huijben Servazio Giuseppe Uberto (Roermond). » » » Al sig. Douglas Ives Reginaldo (Westminster); 27 » » Al sig. Mirri Guido (Cortona). 4 luglio » Al sig. Schimpf Anselmo (Strasbourg). 6 » » Al sig. Backer Albano (Limburg). 13 » » Al sig. Mäher Abou El Nour Hai (Repubblica Araba d'Egitto). 19 » » Al sig. Champion Giuseppe (Paris). 21 » » Al sig. Hermens Enrico Giovanni Antonio (Utrecht). 5 agosto » Al sig. Heffron Tommaso (Nottingham). 19 » » Al sig. De Groot Antonio Francesco ('s-Hertogenbosch). » » » Al sig. Pias Enrico Antonio Emilio (Rotterdam). 21 settembre » Al sig. Capitani Mario (Italia). » » » Al sig. Costanzo Stefano (Italia). » » » Al sig. De Curtís Italo (Italia). » » » Al sig. Gori Alessandro (Italia). » » » Al sig. Peano Francesco (Italia). 2 ottobre » Al sig. Asensio Wunderlich Carlo (Guatemala). 750 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale

La Commenda con Placca dell'Ordine di san Silvestro Papa: 7 aprile 1972. Al sig. Holzapfel Enrico (Köln). 17 » » Al sig. Nervi Vittorio (Roma). 6 giugno » Al sig. Hoensbroech Von Und Zu Eugenio (Köln). 4 luglio » Al sig. Federici Vittorio (Roma).

La Placca dell'Ordine di san Silvestro Papa: 12 luglio .1972. Al sig. Borghi Giacomo (Roma).

La Commenda dell'Ordine di san Silvestro Papa: 24 febbraio 1972. Al sig. Tognetti Pio (Macerata). 30 maggio » Al sig. Bulaitis Petras V. (Westminster). 31 » » Al sig. Jardaq Abdel-Nous (Iraq).

O S giugno » Al sig. Guerra Alberto (Roma). 4 luglio » Al sig. Brandi Luigi (Roma). » » Al sig. Agresta Raffaele (Italia). » » Al sig. Scigliano Francesco (Italia).

c u » » Al sig. Moschella Genesio Florindo (L'Aquila). » » Al sig. Tomesani Bruno (Roma). 15 » » Al sig. Abdul-Ahad Iskandar Kajaji (Babilonia dei Caldei). » » » Al sig. Bashir Iskandar Kajaji (Babilonia dei Caldei). 16 » » Al sig. Ghanem Akrawi (Iraq). 27 » » Al sig. Testa Iginio (Roma). 29 » Al sig. Giuliano Antonio (Cava e Sarno). 5 agosto » Al sig. Spinelli Domenico (Chieti e Vasto). » » » Al sig. Cucchi Vittorio (Roma). 28 » Al sig. Testa Giovanni (Teramo e Atri). » » » Al sig. Testa Primo (Teramo e Atri). » Al sig. Saliva Giovanni (Viterbo). 5 ottobre Al sig. Talotti Vinicio (Udine).

Il Cavalierato dell'Ordine di san Silvestro Papa: 1 febbraio 1972. Al sig. Meunier Carlo (Aachen). 13 » » Al sig. Nied Giuseppe (Köln). 23 » » Al sig. Stüttgen Luigi (Aachen). 8 marzo » Al sig. Du Bus de Warnaffe Edmond (Mechelen-Brussel). » » » Al sig. Heesen Guglielmo (Trier). » » » Al sig. Malmen Pietro (Trier). 7 aprile » Al sig. Peeters Edoardo (Antwerpen). 11 » » Al sig. Schmitz Giovanni (Köln). 20 » » Al sig. Richter Rodolfo (Berlin). 26 » » Al sig. Bouquet André (Mechelen-Brussel). » » » Al sig. Cattoir Frédéric (Mechelen-Brussel). » » Al sig. Javaux René (Mechelen-Brussel). Diarium Romanae Curiae 751

11 maggio 1972. Al sig. De Santis Vincenzo (Roma). 21 » » Al sig. Keuss Giovanni Gerardo (Haarlem). » » » Al sig. Schutijser Oamiel Edoardo Maria (Haarlem). 22 » » Al sig. Nouwens Cornelio ('s-Hertogenbosch). » » » Al sig. Bistorbosch Emerico H. J. (Utrecht). » » » Al sig. Bossers Antonio Cornelio (Utrecht). » » » Al sig. Van Haaren Giuseppe W. E. (Utrecht). 24 » » Al sig. Centi Giovanni (Roma). 30 » » Al sig. Dereau Louis (Mechelen-Brussel). » » » Al sig. Hufnagel Max Giuseppe (München und Freising). 13 giugno » Al sig. Pongerscheg Rodolfo (Graz-Seckau). » » » Al sig. Ciarenbeek Martino Giovanni (Rotterdam). » » » Al sig. Van Haag Guglielmo (Rotterdam). » » Al sig. Van Roestel Giuseppe Giovanni Marie ('s-Herto­ genbosch). » » » Al sig. Schmidt Augusto (Washington). 17 » » Al sig. O'Riordan Guglielmo (Armagh). » » » Al sig. Piazza Vincenzo (Civita Castellana). 21 » » Al sig. Joosten Ermanno Uberto (Roermond). » » Al sig. De Arcangelis Nello (Roma). » » » Al sig. Vermeulen Gublielmo J. E. ('s-Hertogenbosch). 26 » » Al sig. Leoni Carlo (Milano). » » Al sig. Leoni Filippo (Milano). 28 » » Al sig. Balìa Giacobbe (Roma). » » » Al sig. Rossi Alceste (Roma). 12 luglio » Al sig. Canaponi Giuseppe (Firenze). 15 » » Al sig. Mora Guido (Adria). » » » Al sig. Baratta Gino (Carpi). » » » Al sig. Bertoni Saverio (Pesaro). » Al sig. Walsh Giovanni (Salford). 21 » » Al sig. Van Den Bernd Lorenzo Francesco Adriano (Breda). » » Al sig. Delange Giovanni Francesco Giuseppe (Haarlem). » » » Al sig. Sangen Guglielmo Giuseppe (Roermond). » » » Al sig. Bakke Ryckholt Teodoro (Utrecht). 22 » » Al sig. Paniccia Cesare (Roma). 27 Al sig. Grandi Ciro (Vigevano). 9 agosto » Al sig. Salamech Käme Emilio (Saida dei Maroniti). 19 » Al sig. Schreurs Giovanni Giacomo Maria (Roermond). » » » Al sig. Steinmann Carlo Riccardo (Roermond). » » Al sig. Heijmerink Pietro B. M. (Utrecht). 25 » » Al sig. Maccioni Alfredo (Camerino). » » » Al sig. Alejos Arzu Giuseppe (Guatemala). » » Al sig. Cardoza Yaragon Raffaele (Guatemala). » » Al sig. Castañeda Fernandez Oscar (Guatemala). » » » Al sig. Castejon Garcia-Prendes Mario (Guatemala). » » » Al sig. Casteñon de la Peña Giovanni (Guatemala). » » Al sig. Chang Leon Giuseppe (Guatemala). 752 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale

25 agosto 1972. Al sig. De la Riva Lafargue Giovanni Emmanuel (Guatemala). Al sig. Gali Atlas Francesco (Guatemala). Al sig. Martínez Dighero Oscar Alfonso (Guatemala). Al sig. Quintana Barrera Emilio (Guatemala). Al sig. Sandoval Figueroa Mario (Guatemala). Al sig. Teruzzi Giacomo (Mogadiscio), settembre » Al sig. Moretuzzo Luigi Francesco (Udine). Al sig. Bonini Michele (Italia). Al sig. Finateri Arnaldo (Italia). Al sig. Micheli Secondo (Italia). ottobre » Al sig. Oisneros Ettore (San Salvador). Al sig. Orantes Guiseppe (San Salvador). Al sig. Paredes Mario (San Salvador).

NECROLOGIO

6 novembre 1972. Mons. Caminada Costantino, Vescovo di Ferentino. 17 » » Mons. Sani Paul, Vescovo di Denpasar. 24 » » Mons. Grimm Peter G., Vescovo di Tsinchow, Tienshui (China). An. et vol. LXIV 23 Decembris 1972 N. 12

ACTA APOSTOLICAE SEDIS

COMMENTARIUM OFFICIALE

Directio: Palazzo Apostolico - Città del Vaticano — Administratio: Libreria Editrice Vaticana

ACTA PAULI PP. VI

NUNTIUS

Ad universos homines, praesertim Christifideles, calendis ianuariis diem fovendae paci per totum terrarum orbem dicatum celebraturos.

A voi, uomini responsabili degli interessi supremi dell'umanità, governanti, diplomatici, rappresentanti delle nazioni, politici, filosofi e scienziati, pubblicisti, industriali, sindacalisti, militari, artisti, ope­ ratori tutti nelle sorti delle relazioni fra i popoli, fra gli stati, fra le tribù, fra le classi, fra le famiglie umane. A voi, uomini cittadini del mondo, a voi, giovani della genera­ zione che sale, studenti, maestri, lavoratori, donne; a voi, gente che pensa, che spera e dispera, che soffre; a voi, poveri e orfani e vittime dell'odio, dell'egoismo e dell'ingiustizia che ancora prevale. Osiamo rivolgere ancora una volta la nostra voce, umile e forte, profeta come siamo d'una Parola che ci sovrasta e c'invade, avvocato vostro, e non d'alcun nostro interesse, fratello d'ogni persona di buona volontà, samaritano appiedato accanto a chiunque piange e at­ tende soccorso, servo, come ci dichiariamo, dei servi di Dio, della verità, della libertà, della giustizia, dello sviluppo e della speranza, per parlarvi, anche in questo nuovo anno 1973, della Pace. Sì, della Pace! non ricusate di ascoltarci, anche se di questo tema voi tutto conoscete, o credete conoscere. Il nostro annunzio è semplice come un assioma : la pace è possibile. Un coro di voci ci assale : lo sappiamo ; anzi ci incalza e ci soffoca : non solo è possibile, è reale. La pace è già stabilita, ci si risponde.

48 - A. A. R. 754 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale

Portiamo ancora il lutto per le innumerevoli vittime delle guerre, che hanno insanguinato, ancor più che i secoli passati, questo secolo apice del progresso; ancora sono solcate sul volto della nostra generazione adulta le cicatrici orribili degli ultimi conflitti bellici e civili ; e ancora le ultime piaghe rimaste aperte rinnovano nelle membra del popolo nuovo il brivido di spavento all'affacciarsi della sola ipotesi d'una guerra. La saggezza ha finalmente trionfato : le armi tacciono e si arrugginiscono nei depositi, come ormai inutili strumenti della demenza superata; istituzioni solenni e universali garantiscono a tutti l'inco­ lumità e la indipendenza, la vita internazionale è organizzata con documenti ormai indiscussi e con strumenti subito operanti per risol­ vere con le tavole del diritto e della giustizia ogni possibile contro­ versia ; il dialogo fra i popoli è quotidiano e leale ; e per di più un tes­ suto formidabile di comuni interessi rende solidali i popoli fra di loro. La pace è ormai acquisita alla civiltà. Non turbate la pace, ci si risponde, mettendola in discussione. Abbiamo altre questioni nuove ed originali da trattare; la pace è reale, la pace è sicura; ormai è fuori discussione ! Davvero? Così fosse ! Ma poi la voce di questi assertori della pace vittoriosa sopra ogni sua contraria realtà si fa più timida e incerta, e ammette che vera­ mente, e purtroppo, vi sono qua e là situazioni dolorose, dove la guerra ancora divampa feroce. Ahimè ! non si tratta di conflitti sepolti negli annali della storia, ma attuali; non sono episodi eflimeri, perché si tratta di conflitti che durano da anni ; non superficiali, perché incidono profondamente nelle file di eserciti armatissimi, e nelle folle inermi delle popolazioni civili; non di facile composizione, perché tutte le arti delle trattative e delle mediazioni vi si sono esaurite impotenti; non innocui all'equilibrio generale del mondo, perché covano un cre­ scente potenziale di prestigio ferito, di vendetta implacabile, di disor­ dine endemico e organizzato ; non trascurabili, quasi che il tempo fosse loro naturale rimedio, perché il loro tossico penetra negli animi, corrode le ideologie umanitarie, diventa contagioso e si trasmette alle più gio­ vani generazioni, con fatale impegno ereditario di riscossa. La violenza ritorna di moda, e si riveste perfino della corazza della giustizia. Si propaga come un costume, favorito da tutti gli ingredienti della delin­ quenza proditoria e da tutte le astuzie della viltà, del ricatto, della complicità, e si profila come uno spettro apocalittico armato di inauditi strumenti di micidiali distruzioni. Acta Pauli Pp. VI 755

Rinascono gli egoismi collettivi, familiari, sociali, tribali, nazio­ nali, razziali. Il delitto non fa più orrore. La crudeltà diventa fatale, come la chirurgia d'un odio dichiarato legittimo. Il genocidio si prospetta come il mostro possibile del rimedio radicale. E dietro questi orribili fantasmi si pianifica gigantesca, con impassibili e infallibili calcoli, l'economia degli armamenti e dei mercati affamatori. La politica allora riprende i suoi programmi irrinunciabili di potenza. E la Pace? Oh ! sì, la pace. Essa, si sussume, può egualmente sopravvivere e convivere in qualche misura anche nelle più sfavorevoli condi­ zioni del mondo. Anche nelle trincee della guerra, o nelle pause della guerriglia, o nelle rovine d'ogni ordine normale vi sono angoli e momenti di tranquillità; la pace subito vi si adatta, e, a suo modo, vi fiorisce. Ma è questo residuo di vitalità, che possiamo dire vera pace, ideale dell'umanità? È questa modesta e prodigiosa capacità di ricu­ pero e di reazione, è questo disperato ottimismo che può placare la suprema aspirazione dell'uomo all'ordine e alla pienezza della giu­ stizia? Chiameremo pace le sue contraffazioni? Ubi solitudinem faciunt pacem appellant! (C. Tacito). Ovvero daremo ad una tregua il nome di pace? Ad un semplice armistizio? ad una prepotenza passata in giudicato? ad un ordine esteriore fondato sulla violenza e sulla paura? oppure ad un equilibrio transitorio di forze contrastanti? ad un braccio di ferro nella tensione immobile di opposte potenze? Un'ipocrisia necessaria, di cui la storia è piena. Certo, tante cose possono pacifica­ mente prosperare anche in precarie ed ingiuste situazioni. Bisogna essere realisti, dicono gli opportunisti : soltanto questa è la pace possi­ bile ; una transazione, un accomodamento fragile e parziale. Gli uomini non sarebbero capaci di pace migliore. Dunque, alla fine del secolo ventesimo, l'umanità dovrebbe accon­ tentarsi d'una pace risultante da un equilibrismo diplomatico e da una certa regolazione d'interessi antagonisti, e nulla più? Noi ammettiamo che una perfetta e stabile tranquillitas ordinis, cioè una pace assoluta e definitiva fra gli uomini, anche se progrediti ad un alto e universale livello di civiltà, non può essere che un sogno, non falso, ma incompiuto; un ideale non irreale, ma da realizzarsi; per­ ché tutto è mobile nel corso della storia, e perché la perfezione del­ l'uomo non è né univoca, né fissa. Le passioni umane non si spengono. L'egoismo è una mala radice, che non si riesce mai a svellere del tutto dalla psicologia dell'uomo. In quella dei popoli essa assume cornu- 756 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale

nemente la forma e la forza della ragion d'essere; funge da filosofìa ideale. E perciò ecco per noi la minaccia d'un dubbio, che può essere fatale : è mai possibile la pace? e il dubbio si trasforma in taluni assai facilmente in disastrosa certezza : la pace è impossibile ! Una nuova, anzi una vecchia antropologia risorge : l'uomo è fatto per combattere l'uomo : homo homini lupus. La guerra è inevitabile. La corsa agli armamenti, come evitarla? è un'esigenza primaria della politica. E poi è una legge dell'economia internazionale. È una questione di prestigio. Prima la spada, poi l'aratro. Sembra che questa convinzione pre­ valga su ogni altra, anche per alcuni popoli, in via di sviluppo, che si inseriscono faticosamente nella civiltà moderna, e che s'impongono sacrifici enormi sul bilancio indispensabile alla vita elementare, lesi­ nando in essi il nutrimento, la medicina, l'istruzione, la viabilità, l'abitazione, e perfino la vera indipendenza economica e politica, pur d'essere armati e di incutere timore ed imporre servitù ai propri vicini, spesso non più pensando ad offrire amicizia, non collaborazione, non comune benessere, ma un truce aspetto di superiorità nell'arte dell'offesa e della guerra. La pace, da molti si pensa e si afferma, sia come ideale, che come realtà, è impossibile. Ecco invece il nostro messaggio; il vostro, o uomini di buona volontà, il messaggio dell'umanità universale : là pace è possibile ! deve essere possibile! Sì, perché questo è il messaggio che sale dai campi delle due guerre mondiali e dagli altri recenti conflitti armati da cui è stata insangui­ nata la terra; è la voce misteriosa e formidabile dei caduti e delle vittime dei conflitti passati, è il gemito pietoso delle tombe innumere­ voli dei cimiteri militari e dei monumenti sacri ai Militi Ignoti : la pace, la pace, non la guerra. La pace è la condizione e la sintesi del­ l'umana convivenza. Sì, perché la pace ha vinto le ideologie, che le sono contrarie. La pace è innanzi tutto una condizione di spirito. Finalmente essa è pene­ trata come una necessità logica ed umana nelle coscienze di tante persone e, in modo speciale, delle giovani generazioni : deve essere pos­ sibile, esse dicono, vivere senza odiare e senza uccidere. Una pedago­ gia nuova ed universale s'impone, la pedagogia della pace. Sì, perché la maturità della saggezza civile ha espresso questo ovvio proposito : invece di anidare la soluzione delle contese umane all'irra- Acta Pauli Pp. VI 757 zionale e barbaro duello della forza cieca ed omicida delle armi, fon­ deremo istituzioni nuove, dove la parola, la giustizia, il diritto si espri­ mano e facciano legge severa e pacifica fra i rapporti internazionali. Queste istituzioni, prima fra esse l'Organizzazione delle Nazioni Unite, sono state fondate; un umanesimo nuovo le sostiene e le onora; un impegno solenne rende solidali i membri che vi aderiscono ; una spe­ ranza positiva e universale le riconosce come strumenti di ordine inter­ nazionale, di solidarietà e di fratellanza fra i popoli. La pace vi trova la propria sede e la propria officina. Sì, ripetiamo, la pace è possibile, perché in queste istituzioni essa ritrova i suoi caratteri fondamentali, che un'errata concezione della pace facilmente fa dimenticare : la pace dev'essere razionale, non passionale, magnanima, non egoista; la pace dev'essere non inerte e passiva, ma dinamica, attiva e progressiva a seconda che giuste esigenze dei dichiarati ed equanimi diritti dell'uomo ne reclamano nuove e migliori espressioni ; la pace non dev'essere debole, inetta e servile, ma forte sia per le ragioni morali che la giustificano, e sia per il compatto consenso delle Nazioni che la devono sostenere. Questo è un punto estremamente importante e delicato : se questi moderni organi, da cui la pace deve avere ragione e tutela, non fossero idonei alla propria funzione, quale sarebbe la sorte del mondo? La loro inefficienza po­ trebbe generare una delusione fatale nella coscienza dell'umanità; la pace ne uscirebbe sconfitta, e con lei il progresso della civiltà. La nostra speranza, la nostra convinzione — la pace è possibile — sarebbe soffocata dal dubbio prima, dall'irrisione, dallo scetticismo poi, dalla negazione alla fine : quale fine ! Eipugna pensare ad un simile crollo ! Bisogna invece risollevare l'affermazione fondamentale circa la possibilità della pace in queste altre due affermazioni com­ plementari : la pace è possibile, se veramente voluta; e se la pace è possibile, essa è doverosa. Il che significa scoprire quali forze morali sono necessarie per risolvere positivamente il problema della pace. Occorre avere, noi altra volta dicemmo, il coraggio della pace. Un coraggio di altissima qualità : quello non della forza bruta, ma quello dell'amore : ogni uomo è mio fratello, non vi può essere pace senza una nuova giustizia, ripetiamo. Oh ! uomini forti e coscienti, che, mediante la vostra collaborazione, avete il potere e il dovere di costruire e di difendere la pace ! oh ! voi specialmente, guide e maestri dei popoli ! se mai l'eco di questo cor- 758 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale diale messaggio giunge ai vostri orecchi, scenda anche ai vostri cuori, e conforti insieme le vostre coscienze con rinnovata certezza circa la possibilità della pace. Abbiate la sapienza di fissare su questa parados­ sale certezza la vostra attenzione, impegnatevi la vostra energia, accor­ datele, nonostante tutto, la vostra fiducia, fatene tema con la vostra virtù persuasiva per la pubblica opinione, non per infiacchire gli animi della giovane generazione, ma per corroborarli a più umano e virile sentimento; fondate, costruite nella verità, nella giustizia, nella carità e nella libertà la pace per i secoli nuovi, cominciando dall'anno 1973 a rivendicarla possibile, col salutarla reale ! Era il programma che trac­ ciava il Nostro Predecessore Giovanni XXIII nella sua Enciclica (( Pacem in terris », di cui si compirà il decennio nell'aprile del 1973 : e come dieci anni fa ne avete accolto con rispetto e con gratitudine la voce paterna, così confidiamo che il ricordo di quella grande fiamma, ch'Egli accese nel mondo, conforti i cuori a nuovi e più fermi propositi di pace. Noi siamo con voi. E a voi, Fratelli e Figli nella comunione cattolica e a quanti ci sono uniti nella fede cristiana, ripetiamo l'invito alla riflessione sulla possibilità della pace indicando i sentieri lungo i quali tale riflessione può enormemente approfondirsi : sono i sentieri d'una realistica cono­ scenza dell'antropologia umana, nella quale le ragioni misteriose del male e del bene nella storia e nel cuore dell'uomo ci svelano perché la pace sia un problema sempre aperto, sempre minacciato di pessimi­ stiche soluzioni, e insieme sempre confortato non solo dal dovere, ma altresì dalla speranza di felici soluzioni. Noi crediamo in un indeci­ frabile spesso, ma reale governo d'una Bontà infinita, che chiamiamo Provvidenza e che sovrasta le sorti dell'umanità; noi sappiamo le strane, ma stupende reversibilità d'ogni umana vicenda in una storia di salvezza; 1 noi portiamo scolpita nella memoria la settima beati­ tudine del Discorso della montagna : (( Beati i promotori di pace, perché saranno chiamati figli di Dio » ;2 noi ascoltiamo, assorti in una speranza che non delude,3 l'annunzio natalizio di pace per gli uomini del buon volere ;4 noi abbiamo continuamente la pace sulle labbra e nel cuore come dono e saluto ed augurio biblico, derivante dallo

1 Cf. Rom. 8, 28. 2 Mt. 5, 9. 3 Of. Rom. 5, 5. 4 Cf. Lc. 2, 14. Acta Pauli Pp. VI 759

Spirito, perché noi possediamo la fonte segreta ed inesauribile della pace, che è (( Cristo nostra pace »,5 e se la pace esiste in Cristo e per Cristo, essa è possibile fra gli uomini e per gli uomini. Non lasciamo decadere l'idea della pace, non la speranza delia pace, non l'aspirazione, non l'esperienza ; ma rinnoviamone sempre nei cuori il desiderio, a tutti i livelli : nel cenacolo segreto delle coscienze, nella convivenza familiare, nella dialettica dei contrasti sociali, nei rapporti fra le classi e fra le nazioni, nel sostegno alle iniziative e alle istituzioni internazionali che hanno la pace per loro bandiera. Rendiamola possibile, la pace, predicando l'amicizia e pra­ ticando l'amore del prossimo, la giustizia ed il perdono cristiano; apriamole le porte, ove fosse estromessa, con trattative leali e rivolte a sincere conclusioni positive; non rifiutiamo qualche sacrifìcio, che, senza offendere la dignità di chi si fa generoso, renda la pace più rapida, cordiale e duratura. Alle smentite tragiche e insuperabili, che sembrano costituire la spietata realtà della storia dei nostri giorni, alle seduzioni della forza pugnace, alla violenza cieca che colpisce gli innocenti, alle insidie nascoste ed operanti per speculare sui grossi affari della guerra e per opprimere ed asservire le genti più deboli, all'angosciosa domanda infine, che sempre ci incalza : è mai possibile fra gli uomini la pace? una vera pace? facciamo balzare dal nostro cuore, pieno di fede e forte d'amore, la semplice e vittoriosa risposta : Sì ! Una risposta che ci spinge ad essere promotori di pace con sacrificio, con sincero e perseverante amore per l'umanità. Eco alla nostra risposta, benedicente e beneaugurante nel nome di Cristo : Sì ! Dal Vaticano, 8 dicembre 1972.

PAULUS PP. VI

5 Eph. 2, 14. 760 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale

ALLOCUTIONES

I Ad delegatos Commissionum « pro Oecumenismo » Conferentiarum Epi­ scopalium et Catholicorum Orientalium Patriarchatuum Synodorum par­ tem agentes. *

Chers Frères et chers Fils,

« Ecce quam bonum et quam iucundum fratres habitare in unum ». C'est une grande joie pour des frères, pour une famille, de se retrouver et de vivre ensemble durant quelques jours. Venus de cinquante-six pays, répartis dans les cinq continents, vous éprouvez en ces jours cette joie fraternelle dont parle le psalmiste. Plus encore, représentants de Conférences episcopales localement très distantes les unes des autres, vous faites l'expérience de la communion qui les unit ; vous faites l'expé­ rience de l'unité de l'Eglise dans sa variété. Aussi sommes-Nous très heureux de vous recevoir aujourd'hui et, en Nous trouvant parmi vous, de participer à cette joie familiale. Cette joie nous porte tout spontanément à rendre grâce à Dieu pour cette unité qu'il nous a donnée. Ce don, comme tous les dons de Dieu d'ailleurs, nous avons à le recevoir toujours mieux, à nous y ouvrir toujours davantage. Nous avons et aurons toujours à progresser dans l'unité. Nous voudrions nous arrêter quelque peu sur ces pensées aujourd'hui : vous êtes précisément réunis par la préoccupation de travailler à la réintégration de tous les chrétiens dans l'unité ecclésiale voulue par le Christ. Vous êtes en effet venus à Rome, auprès des tombeaux des saints apôtres Pierre et Paul, pour faire le point avec Nous, par l'intermédiaire de notre Secrétariat pour l'unité, sur votre effort œcuménique, et rechercher ensemble les voies les meilleures pour le poursuivre et l'intensifier. Découlant en grande partie du deuxième Concile du Vatican, l'actuel engagement de l'Eglise catholique dans le mouvement oecuménique doit non seulement se poursuivre selon les directives du Concile, mais encore il doit être inspiré du même esprit conciliaire de solidarité et d'entraide mutuelle qui nous ouvre et nous rend dociles à l'action de l'Esprit-Saint. Quelles que soient les difficultés rencontrées, les succès, ou parfois

* Die 22 mensis novembris a. 1972. Acta Pauli Pp. VI 761 même les insuccès, nous devons continuer notre effort, car nous savons que c'est l'Esprit qui nous guide dans l'accomplissement de cette œuvre pour laquelle le Père a envoyé son Fils dans le monde : ras­ sembler dans l'unité les enfants de Dieu dispersés.1 La mission pre­ mière de l'Eglise n'est-elle pas d'appeler les hommes à entrer en com­ munion avec Dieu, par le Christ, dans l'Esprit-Saint, puis de les aider à vivre dans cette communion qui les sauve et qui établit entre eux une unité aussi profonde et mystérieuse que celle du Père et du Fils? 2 Dans ces perspectives, cette unité apparaît comme un don tout gra­ tuit de Dieu et nous devons croître sans cesse en cette unité, en même temps que nous devons croître sans cesse dans cette vie divine. Nous avons, tout au long de notre vie, comme l'Eglise tout au long de son pèlerinage terrestre, à progresser dans l'unité, à la manifester, à la défendre. Unité de la foi vécue et proclamée; unité du culte qui, dans la diversité de ses formes, est centré sur la célébration eucharistique rendant présent parmi nous et pour nous l'unique sacrifice du Christ; unité nourrie et approfondie par les sacrements qui rendent plus étroite ou rétablissent notre union avec le Christ ; unité de notre vie commune sous la conduite des evêques groupés autour de l'évêque de Rome, cha­ cun, selon sa responsabilité propre, étant chargé d'assurer la fidélité au don de Dieu et de faire régner la charité; unité catholique fortifiée et mise en lumière par la diversité des charismes, des cultures, des men­ talités, des traditions, des coutumes et des disciplines qui, dans un même corps, par l'action du même Esprit, deviennent comme une immense symphonie à la louange de la gloire de Dieu. Ce ministère de la réconciliation, cette tâche de l'Eglise, cette construction de l'unité dureront autant que l'existence terrestre de l'Eglise, jusqu'au jour où tout étant réuni dans le Christ, le Christ soumettra tout à son Père, où Dieu sera tout en tous.3 Nous, chrétiens, nous sommes tendus de tout notre être vers ce but magnifique. Nous avons reçu ce ministère de réconciliation. L'incroyance de beaucoup de nos contemporains doit nous faire prendre une nou­ velle conscience de l'urgence de porter remède à notre actuelle division : l'unité des disciples du Christ n'est-elle pas le grand signe qui doit solliciter la foi du monde? N'est-ce pas la raison pour laquelle le deuxième Concile du Vatican demandait que l'action œcuménique soit

1 Cfr. Jn. 11, 32. 2 Cfr. Jn. 17, 21-23. 3 Cfr. 1 Cor. 15, 28 762 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale promue de telle sorte que la coopération entre les catholiques et les autres chrétiens, en matière sociale et technique, culturelle et religieuse, s'établisse (( non seulement entre les personnes privées, mais aussi, au jugement de l'Ordinaire du lieu, entre les Eglises ou communautés eccle­ siales, et entre leurs œuvres »? 4 Le Concile souhaitait également « que tous les chrétiens, face à l'ensemble des nations, confessent leur foi en Dieu un et trine, en le Fils de Dieu incarné, notre Rédempteur et Seigneur, et par un com­ mun effort, dans une estime mutuelle, qu'ils rendent témoignage à notre espérance qui ne sera pas confondue.5 La collaboration de tous les chrétiens exprime vivement l'union déjà existante entre eux, et elle met en plus lumineuse évidence le visage du Christ Serviteur ».6 L'en­ seignement conciliaire nous sera un guide pour découvrir localement les domaines où cette collaboration est possible, les formes qu'elle peut revêtir, les écueils qu'elle doit éviter. Nous ne pouvons pas esquiver, mais nous devons assumer les uns et les autres, avec lucidité et courage, notre responsabilité devant l'incroyance. Malheureusement, dans la situation actuelle de division des chrétiens, nos divergences sur le contenu du témoignage que nous devons donner empêchent que cette responsabilité commune se traduise toujours par des actions communes. Plus notre accord est grand, plus cette collaboration peut se développer. Avec les Eglises orthodoxes, par exemple, nous sommes en communion presque totale, et les possi­ bilités de collaboration pastorale sont à la mesure des liens étroits qui nous unissent. Dans tous les cas il faut veiller à ce que, dans l'exercice de cette responsabilité commune, il y ait l'émulation spirituelle qui convient entre frères animés d'une vraie charité et soucieux, non seulement d'éviter toute vaine compétition, mais avant tout de promouvoir ce qui peut étendre le règne du Christ, leur unique Maître et Seigneur. Entre chrétiens passionnés de la vérité, il n'y a point de rivaux, il ne peut y avoir que des émules et des amis. Dans ces sentiments, Nous voudrions saluer tout particulièrement nos frères les observateurs qui sont ici et les remercier très sincère­ ment et cordialement de leur intérêt et de leur collaboration. Nous rendons grâce à l'Esprit de Dieu de ce qu'il a accompli parmi

* Decr. de aetir. mission. Ecclesiae Ad gentes divinitus, n. 15. 5 Cfr. Rom. 5, 5. 6 Decr. de Oecumenismo Unitatis redintegratio, n. 12. Acta Pauli Pp. VI 763 nous, en ces dernières années, des progrès, de très grands progrès réa­ lisés dans la voie de la compréhension réciproque et de la charité fra­ ternelle. Celui qui a commencé parmi nous cette œuvre merveilleuse saura la mener à son terme. Aussi est-ce avec générosité, dans une confiance fondée sur l'espérance, que nous devons aller de l'avant, « in nomine Domini ».

II

Medicae artis peritis, qui e variis Oeconomicae Europae Communitatis Nationibus Coetui Romae habito interfuerunt. *

Mesdames et Messieurs, L'Assemblée plénière qui vous réunit à Rome, au siège actuel de votre Comité, Nous vaut ce matin une visite qui Nous réjouit vivement. Nous saluons en vous les représentants qualifiés de l'Ordre des médecins des divers pays de la Communauté Européenne. Il Nous plaît de vous exprimer l'estime profonde que Nous éprouvons envers ceux dont la voca­ tion est de guérir et de soulager, comme à l'égard de leur science et de leur art. Et Nous savons bien que la profession de médecin requiert un recours croissant à l'aide des juristes et des experts. En vous assurant les uns et les autres de notre cordiale sympathie, Nous tenons à vous signifier l'intérêt que Nous portons aux travaux de votre Comité permanent, et l'appui spécifique que l'Eglise peut ap­ porter à votre noble tâche. Pendant que la Communauté européenne poursuit laborieusement son œuvre d'unification aux plans économique, culturel et politique, vous vous employez activement, en vos multiples groupes de travail, à partager vos expériences et vos soucis, bien plus, à établir un certain ordre international susceptible de protéger à la fois votre pro­ fession et les malades qu'elle veut servir. C'est ainsi que vous étudiez, entre autres, les problèmes concernant l'enseignement et l'exercice de la médecine, l'équivalence des diplômes à l'intérieur des pays du Marché commun, la formation permanente des médecins et leur libre circulation, l'accès des médecins migrants aux fonctions du secteur public, le maintien d'une certaine médecine générale, l'uniformisation des législations de sécurité sociale, et plus fondamentalement, toutes les questions de déontologie médicale. Une telle organisation interna-

* Die 24 mensis novembris a. 1972. 764 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale

tionale Nous apparaît de nature à promouvoir un progrès humain authentique. Elle peut favoriser une saine émulation dans ce champ immense où l'ingéniosité des chercheurs et la mise en œuvre technique des soins médicaux ne doivent connaître aucun relâchement. Elle permet une collaboration qui a déjà porté ses fruits. Les services et les institutions sanitaires pourront ainsi bénéficier d'un développement plus poussé et plus homogène dans les régions très diverses de cette vieille Europe, sans oublier les peuples les plus démunis du Tiers-Monde. Enfin et surtout, vous prenez ensemble une conscience plus appro­ fondie des problèmes professionnels posés par l'art médical, comme des exigences éthiques qu'il requiert. Vous pouvez ainsi vous encourager mutuellement, par une solide discipline, comme elle existe dans l'Ordre des médecins de chaque nation, à respecter et à faire respecter les fina­ lités de l'assistance médicale : prévenir, soulager, guérir. C'est ce que notre Prédécesseur Pie XII appelait, en recevant les membres de l'As­ sociation médicale mondiale, « le code d'honneur du médecin et celui de ses devoirs A.1 Mais, comme il le souhaitait déjà lui-même, ce droit médical a besoin d'être affirmé, défendu, promu, précisé, au plan inter­ national, au regard de toutes les questions neuves que posent à l'homme la recherche médicale et ses applications. Les solutions vraiment humaines requièrent sans doute aujourd'hui un surcroît d'imagination, d'organisation, de conscience, de courage, de générosité. Est-il besoin d'ajouter que ces questions neuves ne sau­ raient entamer en rien le noble idéal médical qui, dans la grande tra­ dition plurimillénaire exprimée par le serment d'Hippocrate, fait du médecin le défenseur de toute vie humaine? Porter atteinte à ce principe constituerait une redoutable régression dont vous êtes, mieux que qui­ conque, capables d'évaluer les funestes conséquences. Dès lors, le corps des médecins que vous représentez, agissant avec la compétence qui lui est propre et selon les principes positifs qui doivent guider son action désintéressée au service des personnes, peut se faire le témoin de ces exigences auprès des plus hautes instances politiques chargées du bien commun. C'est ce qui vous amène à présenter aux Etats membres du Marché commun européen les avis et recommandations éla­ borés par votre Comité. Comment ne pas souhaiter que ces initiatives contribuent au progrès de l'hygiène, de la législation et des mœurs? Dans cette gigantesque mobilisation pour venir au secours des hom-

1 A.A.S. 46 (1954). p. 595. Acta Pauli Pp. VI 765 mes souffrants ou garantir leur santé, les médecins trouveront toujours dans l'Eglise un appui chaleureux. D'instinct, vous le savez, tout au long de l'histoire, une foule de chrétiens, d'institutions chrétiennes, ont considéré le soin des malades comme une part privilégiée de leur minis­ tère, comme un exercice de choix de leur charité. Le Christ n'a-t-il pas été salué comme celui qui « enlevait nos infirmités, emportait nos maladies »? 2 Plus encore que cette collaboration de fait à l'assistance médicale, l'Eglise offre au monde une vision intégrale de l'homme. A ses yeux, l'homme demeure un être fragile, certes, d'autant plus qu'il est mar­ qué par le péché ; mais il n'en constitue pas moins le centre et le som­ met de la création; son corps lui-même, créé par Dieu et appelé à la gloire, exige respect et soin.3 Toute la personne humaine est, pour la foi chrétienne, revêtue d'une dignité qui interdit de la réduire à un objet : par l'entremise et au-delà de ses activités corporelles, affectives, intellectuelles, elle est capable de nouer avec d'autres des relations interpersonnelles d'une profondeur merveilleuse; bien plus, elle peut entrer en contact, par la fine pointe de l'âme, avec Dieu lui-même, ou plutôt devenir le temple de sa présence et le lieu où se déploie l'action de son Esprit. C'est dire le mystère qui entoure chaque personne humaine et le respect avec lequel tout médecin du corps ou de l'âme doit s'en approcher. A plus forte raison l'homme qui souffre jouit-il, à nos yeux de croyants, d'une considération particulière. Ce n'est pas seulement un frère en humanité que le Christ nous demande d'aimer comme nous- mêmes, ou plutôt comme il nous a aimés. C'est un membre souffrant de Jésus-Christ : il nous offre le visage de Celui qui, tout en étant Fils de Dieu, s'est fait familier de nos souffrances et les a prises sur lui, pour nous libérer de toute servitude. Dès lors, comment hésiter à le rencontrer, à l'aider, à le soulager, à cheminer avec lui dans les conditions éprouvantes de notre vie terrestre? L'amour évangélique, dont le Christ a donné le goût au monde, devient une source incom­ parable d'énergie au service des malades. Et quand bien même nos mains seraient impuissantes à guérir le corps, qui dira le bienfait de cet amour qui s'adresse au cœur même des personnes? Puissent ces considérations encourager les chrétiens à œuvrer har-

2 Cf. Mt. 8, 17. 3 Cf. Const. Past. de Eccl. in mundo huius temporis Gaudium et spes, n. 14. 766 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale diment, avec tous les homines de bonne volonté, aux progrès de la médecine et de la législation médicale ! Et vous tous, soyez assurés de nos vœux ardents pour la poursuite et la fécondité de vos travaux. En témoignage de notre estime et de notre confiance, Nous implorons de grand cœur, sur chacun de vous et sur ceux qui vous sont chers, les Bénédictions de Celui qui est l'Auteur de la Vie.

III Ad Excellentissimum Virum Suharto, Indonesianae Reipublicae Prae­ sidem. *

Signor Presidente, Siamo onorati della visita che Ella Ci fa oggi : anzitutto perché riceviamo in Lei l'alto rappresentante di un popolo a Noi carissimo, com'è quello dell'Indonesia ; e perché la sua presenza riporta al Nostro ricordo, con intatta freschezza, gli incontri che abbiamo avuto con Lei e con i suoi connazionali a Djakarta, in una luminosa gior­ nata del Nostro viaggio in Estremo Oriente, il 3-4 dicembre del 1970. Ci si offre ora la gradita possibilità di riceverla nella Nostra Casa, com'Ella ebbe già ad accoglierci nella sua, e di ricambiare quell'acco­ glienza gentilissima e cordiale, che l'Indonesia ebbe ad offrirci in quel­ l'occasione. Ella sta per ritornare in patria dopo un lungo giro compiuto at­ traverso l'Europa. Nel formare un augurio per il fruttuoso risultato di questi numerosi incontri, Ci piace assicurarLe che seguiamo con vivo interesse gli sforzi che si stanno compiendo nel suo Paese per incrementare il progresso civile e sociale, e per favorirne gli interessi all'interno e all'estero. Amiamo rilevare come l'Indonesia, come molte altre nazioni dell'Emisfero Meridionale, sia impegnata in un vasto programma di più larga partecipazione all'economia internazionale. Noi non possiamo non incoraggiare tali intenti. In molte occasioni abbiamo parlato della necessità di stabilire una più profonda giustizia sul piano dei rapporti tra le nazioni, sottolineando in particolare nella Lettera Apostolica Octogésima Adveniens che (( negli scambi mondiali bisogna superare i rapporti di forza per arrivare a intese concertate in vista del bene di tutti »-1 Ci auguriamo pertanto che gli sforzi, di-

* Die 25 mensis novembris a. 1972. 1 N. 43. A.A.S. 63 (1971), p. 431. Acta Pauli Pp. VI 767 retti a promuovere un crescente sviluppo del suo Paese, siano coronati dal successo che meritano. Sappiamo altresì che l'anelito della pace è caratteristica che tanto onora i popoli della sua nobile patria, non solo entro i confini dell'am­ pio arcipelago, che la compongono, bensì anche oltre di essi, verso l'orizzonte di tutta la tormentata regione del Sud-Est Asiatico. Vo­ gliamo congratularCi sinceramente anche per quanto finora si è com­ piuto, e si sta facendo, per diffondere e confortare il beneficio inesti­ mabile della pace nel mondo. Nell'accennata occasione del Nostro viaggio in Estremo Oriente e in Oceania, abbiamo espresso la Nostra convinzione sull'importanza dell'Asia manifestando viva sollecitudine per il destino, la prosperità e il progresso dei suoi popoli immensi e laboriosi. E una delle Nostre maggiori preoccupazioni è stata quella di incoraggiare la Chiesa, che estende le sue propaggini anche in quei misteriosi e smisurati conti­ nenti, a collaborare a tale sviluppo in maniera concreta, e al massimo delle sue pur limitate possibilità. La Chiesa cattolica, che ha una missione essenzialmente spirituale, tesa all'annuncio e alla realizza­ zione del messaggio di salvezza, porta anche nell'ordine sociale un contributo efficace, sia nel campo della educazione, come in quello della assistenza sanitaria e ospedaliera, contributo che discende diret­ tamente dal suo impegno per l'elevazione dell'uomo. Come i Nostri fratelli Vescovi in Indonesia hanno dichiarato, se è vero che Cristo non ha dato alla sua Chiesa uno specifico compito in campo sociale, perché il suo è espressamente religioso, da questo compito nascono tuttavia luce e forza che spronano a impegnarsi per il bene del proprio Paese, cercando la promozione di tutta la comunità nazionale. Ci piace perciò ripetere a tale riguardo quanto abbiamo detto ai cattolici di Djakarta : che cioè la Chiesa è presente per servire, ovun­ que e sempre; ma non come straniera, perché essa è Asiatica tra gli Asiatici, Indonesiana tra gli Indonesiani, e non v'è perciò motivo perché un cattolico debba mutare i suoi onesti usi tradizionali o amare meno degli altri connazionali la propria terra. Egli dovrà anzi essere sulle prime linee per spendersi e pagare di persona, proprio a motivo della sua fede, che lo fa sentire direttamente responsabile delle sorti dei propri fratelli, per amore di Dio e di Cristo Gesù. Ci sia altresì consentito esprimere il Nostro vivo apprezzamento per la libertà che la Repubblica d'Indonesia ha sempre accordato ai 768 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale

seguaci del proprio credo religioso. Questo atteggiamento di apertura, frutto dei cinque grandi principi — i cinque Pilastri — sui quali poggia la Costituzione, deriva di per sé dalla tradizione religiosa della Nazione; e Noi nutriamo fiducia che questa tradizione offra sempre il terreno fecondo da cui si sviluppi l'albero della pace e della pro­ sperità, ricordando peraltro che il destino segnato da Dio agli uomini va ben al di là dei confini del mondo terreno. Con questo auspicio Noi chiediamo a Dio di benedire Lei, signor Presidente, la Sua Consorte, e tutta la popolazione della splendida terra indonesiana, a cui porgiamo il Nostro saluto e il Nostro augurio più affettuoso.

IV E.mo Patri Card. Gabrieli M. Garrone, S. Congregationis pro Institutione Catholica Praefecto, delegatisque qui Coetui interfuerunt Romae habito a Consociatione Catholicarum Studiorum Universitatum. *

Monsieur le Cardinal, Vénérables Frères et chers Fils,

Nous avions la joie d'accueillir, il y a trois ans déjà, les repré­ sentants de la Fédération internationale des Universités Catholiques, réunis pour élaborer, à l'invitation de la Congrégation pour l'éducation catholique, un document de travail susceptible d'assurer une plus parfaite collaboration avec elle et de promouvoir une meilleure adap­ tation aux exigences de notre époque, selon les voies conciliaires. Nous voici de nouveau en présence de votre délégation hautement qualifiée, au moment où elle poursuit et achève cette mise au point, avec le concours de nos Frères dans l'épiscopat. Nous sommes particulière­ ment heureux de vous redire combien Nous apprécions l'existence de cette Fédération, ses activités au service du monde universitaire, ainsi que le fructueux dialogue qu'elle entretient avec la Congrégation chargée de veiller à la solution de tels problèmes. A tous, Nous adres­ sons un salut chaleureux. Votre Congrès s'est fixé principalement un double but : approfon­ dir les rapports qui doivent exister, dans une Université catholique, entre le Magistère ecclésiastique et l'enseignement universitaire, étu-

* Die 27 mensis novembris a. 1972. Acta Pauli Pp. VI 769 dier les diverses possibilités de collaboration scientifique entre Uni­ versités. Nous ne voulons pas consacrer cet entretien à l'examen de ces deux thèmes. Nous vous laissons le soin d'exprimer ce que votre expérience et votre sens de l'Eglise vous amèneront à préciser, dans le ferme espoir que vos travaux contribueront à clarifier ces problè­ mes, et à donner une impulsion nouvelle et féconde à votre travail, dans un climat de confiance réciproque. Pour notre part, Nous relevons avec intérêt la manière dont vous décrivez, dans l'étude préparatoire, les notes essentielles qui définis­ sent la véritable Université catholique. La fidélité au message du Christ, tel qu'il est transmis par l'Eglise, constitue la raison d'être de son effort continu de réflexion et de son engagement institutionnel ; au service du Peuple de Dieu, elle est ainsi en mesure d'aborder les conquêtes incessantes du savoir humain à la lumière de la foi et.de manifester la fin transcendante qui, seule, donne à la vie son sens plénier. Nous prenons note également de l'analyse pénétrante que vous avez préparée sur les relations des Universités avec la Hiérarchie de l'Eglise, comme des observations suggérées par la Congrégation pour en perfectionner les termes. Ces formules, minutieusement élaborées, riches d'expérience et de doctrine, manifestent heureusement une grande sensibilité aux besoins majeurs de notre époque. Nous voudrions seulement, ce matin, répondre à un appel que Nous avons relevé dans votre document préparatoire. Les Universités Catho­ liques attendent de la Hiérarchie de l'Eglise, disiez-vous, ((une inspi­ ration, une impulsion et un encouragement ». Cette aide, Nous désirons de grand cœur vous la prodiguer. Nous sommes bien conscient eii effet de vos soucis, Nous apprécions votre courage face aux difficultés de l'heure et Nous nous réjouissons de vous voir associés avec nous dans cette pastorale de la pensée, si urgente et si indispensable aujourd'hui. Et tout d'abord, demeurez bien convaincus de la vocation singulière des Universités catholiques dans la société moderne. Au moment où le monde universitaire dans son ensemble s'efforce de s'insérer davantage dans la cité, à la fois pour permettre largement l'accès d'un plus grand nombre à la culture et pour préparer la jeunesse à ses tâches futures, économiques ou techniques, la signification propre de vos établissements n'en apparaît que plus claire. Il appartient à l'Université catholique, déjà engagée avec raison dans ce mouvement, de prendre en outre, dans les divers secteurs de la recherche et de l'enseignement, le recul qui permet de situer le savoir et l'effort intellectuel dans leur pleine lumière.

49 - A. A. S 770 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale

Montrer dans les faits que l'intelligence n'est jamais amoindrie, mais est au contraire stimulée et fortifiée par cette source interne de com­ préhension profonde qu'est la Parole de Dieu, par la hiérarchie des valeurs qui en découle, par la cohérence, en définitive, de la pensée et de l'action qui en est le fruit : voilà, Nous semble-t-il, le témoignage spécifique attendu d'une Université catholique. A sa manière originale, elle contribue à manifester la supériorité de l'esprit, qui ne peut jamais, sous peine de se perdre lui-même, accepter de se mettre entièrement au service d'autre chose que la recherche de la vérité. Certes, on assiste aujourd'hui à un foisonnement du savoir, à l'inté­ rieur des cercles spécialisés du monde universitaire, où la culture est comme institutionnalisée, mais aussi en dehors de l'Ecole, où les grands courants de pensée imprègnent l'opinion publique plus ou moins pro­ fondément, grâce à la puissance des moyens de communication sociale, et suscitent des questions ou des prises de position sur les problèmes fondamentaux de l'existence. Beaucoup d'hommes sont ainsi confron­ tés à la recherche laborieuse de la vérité sur eux-mêmes, sur leur histoire, sur les raisons de vivre, sur l'éthique capable de guider sûrement leur vie. Dans cette conjoncture, vous êtes embarqués avec eux dans cette poursuite passionnante, dont la foi ne saurait vous dispenser. Mais la Lumière qui est venue dans le monde 1 doit soutenir votre recherche, inspirer votre enseignement, orienter votre engagement. Ne mettez pas, ne tolérez pas qu'on mette cette lumière sous le boisseau. Le monde a besoin d'expérimenter près de vous la véritable liberté de l'esprit. Le Peuple de Dieu a besoin de trouver en vous des témoins de la foi qu'il professe et des guides avisés sur les chemins de la vie. Les Pasteurs attendent votre concours pour remplir pleinement leur charge, comme il leur revient de garantir l'authenticité du Message révélé. Est-il nécessaire de souligner ici que les uns et les autres sont au service de la même cause, dans la même soumission au Christ et à son Eglise? Puissent les Universités catholiques se présenter à nos contemporains comme cette lampe dont parle l'Apôtre Pierre, qui brille dans un lieu obscur, jusqu'à ce que le jour commence à poindre et que l'astre du matin se lève dans les cœurs !2 Dans le renouveau du monde que tous espèrent, l'éternelle jeunesse

1 Cf. Jn. 1, 9. 2 Cf. 2 Pierre 1, 19. Acta Pauli Pp. VI 771 de l'Eglise, pour une grande part, vous est confiée. Il vous appartient particulièrement d'initier ceux qui seront appelés demain à d'impor­ tantes responsabilités aux rigoureuses exigences de la pensée; de ma­ nifester en profondeur l'harmonie entre l'étude des diverses sciences, l'activité professionnelle et la conquête des valeurs spirituelles. Une telle pédagogie devrait permettre la reconnaissance de Dieu, l'accueil de la foi, le désir de la grâce qui est répandue dans nos cœurs. Nous vous invitons donc à mettre toutes vos forces au service de ce qui apparaît de plus en plus comme une tâche urgente de la pensée : montrer comment l'(( homme intérieur », tendu tout entier vers la rencontre transcendante de son Seigneur et vers l'accomplissement eschatologique du Royaume, est voué aussi, sans contradiction, au bien de ses frères et au progrès de la société, et qu'il trouve sa plus haute réalisation dans ce service. Bref, l'Université catholique apparaît dès lors, non seulement comme un creuset de la pensée, mais comme une école de la vie. Que ces paroles apportent à chacun de vous le témoignage de notre estime et de la confiance que l'Eglise met en vous ! Que l'Esprit de Dieu vous fortifie dans l'accomplissement de ce dessein ! Nous vous donnons de grand cœur, à vous-mêmes et à ceux que vous représentez ici, notre Bénédiction Apostolique. We wish to express our warm greetings to the English-speaking représentatives of the Fédération of Catholic Universities. We deeply appreciate your concern for the work of Catholic universities in the Church and in the world of today. Certainly this concern has motivated your délibérations, but we know that an even more profound motive has been the living faith of the Church itself. You seek that ali human knowledge be illumined and integrated through this faith. We pray that the learning which is imparted and received in Catholic universities will always be enriched by the contemplation of the Gospel ; for the Gospel is at the root of all authentic wisdom and service. 772 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale

V Moderatoribus et membris e Consilio Instituti « Caritas Internationalis » appellati, Romae Coetum habentibus. *

Chers Fils et Filles,

Vous avez souhaité Nous rencontrer, à l'occasion de la quaran­ tième session de votre Comité Exécutif, et Nous manifester ainsi votre attachement. Nous sommes sensible à votre démarche filiale. Comment ne pas vous exprimer notre appréciation et nos encouragements après tant de signes de votre généreuse activité au service de tous nos frères et tant de preuves de votre attachement à l'Eglise? Vous portez un nom qui est un idéal en même temps qu'un stimulant de tous les ins­ tants : Caritas ! Il signifie que (( la charité du Christ vous presse » ; 1 que vous ne passez pas indifférents à celui qui gît exténné le long du chemin ;2 que vous avez pitié de la fatigue des foules.3 Mais il vous met aussi en demeure d'être longanimes, serviables, sans envie, sans irritation, sans tenir compte du mal ; que vous comptez parmi ceux qui donnent avec joie et non d'une manière chagrine ou contrainte.4 On reproche parfois aux organisations d'assistance et de secours, même à celles qui se disent et se veulent chrétiennes, de devenir trop sou­ cieuses de réussite technique, de bonne comptabilité, de résultats soli­ dement établis. Vous serez toujours à l'abri de ce reproche, non en négligeant les indispensables compétences et la sage disposition de vos moyens, auxquelles vous exhorte le Concile,5 mais en mettant tout au service de la seule charité. Que vos actes, aussi bien sur le terrain que dans vos services permanents et vos sessions, ne démentent jamais votre nom : Caritas. Votre passé, vos activités présentes Nous per­ mettent de vous adresser une telle exhortation sans crainte qu'elle ne soit pas fidèlement écoutée et suivie. Le zèle avec lequel votre Com­ mission Jeunesse travaille à adapter ses méthodes pour gagner les jeunes au témoignage de la charité dans le Christ; la preuve que vous

* Die 29 mensis novembris a. 1972. 1 2 Cor. 5, 14. 2 Cf. Lc. 10, 31-32. 3 Cf. Mt. 15, 32. * Cf. 1 Cor. 13, et 2 Cor. 9, 7. 5 Cf. Const. past. de Eccl. in mundo huius temporis Gaudium et spes, n. 88. Acta Pauli Pp. VI 773 avez donnée de votre zèle efficient, lorsque Nous avons eu recours à vous, Nous assurent d'un avenir prometteur pour votre Organisation. Aussi vous exhortons-Nous paternellement aujourd'hui à vous ou­ vrir, plus encore que par le passé, à une pleine coopération avec tous ceux qui dans l'exercice de l'amour, de la justice, des oeuvres de misé­ ricorde, portent aussi le témoignage de la Charité. Les initiatives du mal sont hélas ! nombreuses, mais quelle joie de recenser de non moins nombreuses initiatives qui surgissent de partout pour le bien. Par ailleurs, toute action de promotion suppose aujourd'hui partage de responsabilités entre tous les partenaires. La pauvreté, la faim, la souffrance ne se combattent qu'à un niveau très large, dans une colla­ boration de tous ; disons un niveau « catholique », celui de l'Eglise, du moins pour Nous qui vivons de l'Evangile et de la connaissance du Christ. C'est pourquoi l'an dernier, Nous avons appelé toutes les orga­ nisations catholiques d'aide et d'assistance, tout le Peuple de Dieu aussi, à une concertation plus consciente et plus cohérente dans le cadre du Conseil Pontifical Cor Unum. Caritas Internationalis, deux Caritas nationales, plusieurs encore de ceux qui sont ici, font partie de cet organisme qui cherche à assurer et renforcer au mieux cette concertation. Nous sommes assuré que vous êtes tous disposés à y apporter un concours loyal, généreux et désintéressé, afin que (( nos seigneurs les pauvres », dans les conditions nouvelles de notre civilisa­ tion dite « planétaire », restent pour l'Eglise les premiers et les mieux servis. Dans cette confiance, Nous vous accordons de tout cœur notre paternelle Bénédiction Apostolique.

VI Moderatoribus et membris Pontificii Consilii « Cor Unum » qui Romae alteri plenario Coetui adfuerunt. *

Messieurs les Cardinaux, Messeigneurs, Chers Amis,

Nous vous adressons la plus cordiale bienvenue à vous, membres, consulteurs et experts du conseil Pontifical « Cor Unum » qui, pour la seconde fois, êtes réunis à Rome en session plénière. Nous vous rappe­ lions, en vous recevant au début de l'année, les raisons qui Nous

* Die 1 mensis decembris a. 1972. 774 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale

avaient poussé à instituer cet organisme et les espoirs que Nous met­ tions en lui. Tout au cours de l'an, le Conseil a fait ses premiers pas; vous avez ces jours-ci l'occasion et le devoir de juger à partir de cette jeune expérience, mais surtout à partir de votre familiarisation pro­ gressive avec son sens, sa portée, ses possibilités, comment contribuer à ce que (( Cor Unum » prenne consistance pour mieux assurer le témoi­ gnage de toute l'Eglise engagée dans les tûches que comporte sa mis­ sion divine de charité, de solidarité et de justice. C'est sur cet aspect que Nous voudrions brièvement Nous entrete­ nir aujourd'hui avec vous. L'Eglise doit aux hommes le témoignage de l'Amour du Christ, témoignage fait d'une abondante générosité mais aussi de l'unité de son inspiration et de la pieine concorde dans ses réalisations. Aussi avons-Nous pu donner à votre concertation d'Eglise autour des actions d'aide, de secours et d'assistance, le nom de « Cor Unum », « un sel Cœur », mais un cœur qui batte au rythme de celui du Christ dont la pitié pour les foules qui ont faim les atteint jusque dans leur faim spirituelle. Sans mépris des autres, sans prosélytisme déplacé, sans le moindre refus de collaboration avec tous les hommes de bonne volonté, tout acte de solidarité du Peuple de Dieu ou d'une de ses parties revêt cette note propre : la Bonne Nouvelle du Royaume est annoncée aux pauvres, souvent de façon plus convain­ cante par le geste et l'action que par la parole. Mais de cette évangéli- sation aussi vaut le mot de l'Apôtre : « Malheur à moi, si je n'évangélise pas ... ». Or, la responsabilité du témoignage du Christ appartient à l'Eglise et le témoignage ne revêt toute sa portée que s'il est rendu au nom du Christ dans l'Eglise. C'est pourquoi, dans la Lettre d'Institution de votre Conseil, Nous Nous sommes dit mû par la conscience que Nous avions du devoir qui pesait très particulièrement sur Nous à cet égard : « Il Nous semble, en vérité, que ce devoir appartient au pre­ mier chef, au Successeur de Pierre et relève de la charge apostolique qui Nous a été confiée par la volonté divine, car celle-ci Nous a établi Pasteur de l'Eglise romaine qui préside à l'assemblée universelle de la charité ». De cette Assemblée universelle vous êtes, à des titres divers, des membres particulièrement qualifiés pour traiter des meil­ leures réalisations du témoignage de la charité. Mais vos compétences ne prennent pas tout leur sens chrétien si vous n'en situez pas l'exer­ cice aux dimensions du Corps du Christ qui est l'Eglise. Loin de Nous l'idée, — le Saint Siège n'a cessé de le répéter à propos de la Acta Pauli Pp. VI 775 création de « Cor Unum » —, que la splendide diversité des initiatives et des actions de la Charité chrétienne ne vienne à être centralisée, uniformisée, voire gérée, d'en haut et d'un seul lieu. Mais combien Nous souhaitons que chacune de ses manifestations, dans leur origi­ nalité, dans leur cadre, dans leur forme, porte toujours la marque d'un engagement de l'Eglise tout entière et d'une fidélité pleine à tout le Message évangélique. C'est pour marquer effectivement cette présence de l'Eglise que par trois fois, au cours des mois écoulés, Nous avons voulu qu'un membre du Secrétariat de « Cor Unum » se rende sur les lieux mêmes où de grands malheurs avaient frappé nos frères. Et dans ce contexte, Nous pouvons vous répéter» à vous aussi ce que Nous disions de l'action missionnaire dans Notre récente lettre à l'occasion du cent-cinquantième anniversaire de l'Œuvre de la Pro­ pagation de la Foi : « Limiter volontairement l'action mission­ naire », — disons ici l'action chrétienne de secours et d'assistance —, « aux seuls aspects économiques et sociaux ou culturels du dévelop­ pement serait manquer gravement, non seulement à la vocation de l'apôtre, mais aussi à l'aspiration qui surgit des profondeurs du cœur humain, et en définitive mener l'homme vers une impasse ». Aussi, après avoir relevé avec intérêt que dans les Orientations de travail mises au point par votre Première session vous tombiez d'ac­ cord que le principe général de toute assistance était le développement de tout l'homme, Nous vous félicitons d'avoir prévu dans le plan de vos travaux une mise en commun de vos diverses conceptions du (( développement intégral ». Nous savons que c'est précisément le souci d'agir pleinement en chrétiens qui vous a amenés à inscrire ce point à votre Ordre du Jour. A la lumière de telles concertations, vous arriverez progressive­ ment à harmoniser sans imposer, à coordonner sans commander, à unir sans unifier, tâche paradoxale et seulement possible si, en fils d'une seule Eglise, en membres du même corps, vous vous témoignez une mutuelle sollicitude.1 Et cela Nous le disons maintenant de vos plans et de vos projets, de vos aspirations et de vos intentions, des légitimes demandes des uns et des généreuses intentions des autres. Nous avons créé et mis à la disposition de tout le Peuple de Dieu ce cadre du Conseil « Cor Unum » afin que l'esprit de charité de tous per­ mette de réaliser cette coordination fraternelle, condition de l'authen-

1 Cf. 1 Cor. 12, 25. 776 Acta Apostolicae Sedis .-. Commentarium Officiale ticité plus manifeste du témoignage auquel on reconnaît, dans l'exer­ cice de la charité, les disciples du Christ. Ce témoignage, ils sont nombreux ceux qui le portent en des acti­ vités trop diverses pour être énumérées ici: tous servent l'épanouis­ sement de la charité chrétienne et Notre rencontre avec le Conseil « Cor Unum » est une occasion bienvenue de les féliciter et des les en­ courager. Notre pensée s'étend au-delà d'eux également à tous ceux, plus nombreux encore, qui leur fournissent de quoi aider. Ne perdons jamais de vue, dans l'exercice de la charité chrétienne, que seules la rendent possible d'infinies générosités dont il nous faut respecter tou­ jours l'intention et le prix. C'est constamment, Nous le savons, que se répète dans l'Eglise l'obole de la veuve louée par le Seigneur. Your présence here dear Sons is a manifestation of your deep désiré to respond to Our invitation to render the Church ever more resplendent and effective in its mission of Charity. We thank you one and ail for ail your endeavours during thèse days to ensure that « Cor Unum » becomes towards that end, an efficient and harmonious instrument. Each of yoü will be contributing of his personal expérience to the common exchange of views since you live in places so différent and since your organisations have aims and objectives which reflect the différent facets and concern of Christian Charity. It is by placing ail this richness at the level of the universal Church that you give it its full value as an authentic witness. It is our fervent wish that the work of thèse days, like ali the activities of « Cor Unum », be permeated by an anxious desire for ail to act in common as brothers, members of the same People of God. Dans la joie donc de vous trouver ici réunis pour un travail nécessaire mais fraternel, Nous vous accordons de tout cœur notre paternelle Bénédiction Apostolique.

VII Ad itálicos Iuris peritos catholicos qui XXIII Conventui, eorum favente Societate habito, interfuerunt. *

Illustri Signori e Figli carissimi, Salutiamo con paterna effusione di stima e di affetto la vostra assemblea che partecipa in questi giorni al XXIII convegno nazionale dell'Unione Giuristi Cattolici Italiani. Questa visita ci offre la gradita

* Die 9 mensis decembris a. 1972. Acta Pauli Pp. VI 777 opportunità di riprendere ancora una volta contatto con la vostra benemerita associazione e di compiacerci con voi, che nei vostri convegni nazionali e nelle vostre riunioni locali, sulla vostra rivista Iustitia e sui vostri bollettini mensili, seguite e trattate con spirito cristiano e con alta competenza scientifica i problemi del mondo contemporaneo. Il desiderio che avete manifestato di ricevere da noi una parola che vi guidi e vi illumini nei vostri lavori e nella vostra opera, è la conferma della viva coscienza che voi avete degli obblighi a voi imposti dalla vostra professione di giuristi, e più ancora dei doveri che deri­ vano dalla vostra fede cristiana. Tanto più volentieri aderiamo al vostro desiderio, in quanto il téma dell'aborto che voi avete scelto quest'anno come argomento del vostro convegno nazionale riveste un carattere di grande interesse ed attua­ lità. Si tratta di un tema oggi molto discusso, ma assai spesso male impostato e trattato; correttamente voi, perciò, avete dato ad esso la giusta impostazione di difésa del diritto alla nascita. Voi ben sapete come la Chiesa abbia sempre condannato l'aborto, sì che gl'insegnamenti del nostro Predecessore di ven. mem. Pio XII 1 e del Concilio Vaticano II2 non han fatto che confermare la mai mutata ed immutabile sua dottrina morale. A voi pure è noto che contro le recenti leggi o proposte di legge, che in vari Stati attuano o tendono ad attuare la cosiddetta « liberalizzazione dell'aborto», si è levato l'epi­ scopato di tutto il mondo, proponendo rimedi più idonei per eliminare o contenere al massimo questa così diffusa piaga sociale. « L'aborto come l'infanticidio — ha ribadito il Concilio — sono abo­ minevoli delitti ».3 La ragione teologica fu ben precisata nel discorso sopra ricordato di Pio XII : « Ogni essere umano, anche il bambino nel seno materno, ha il diritto alla vita immediatamente da Dio, non dai genitori, né da qualsiasi società o autorità umana. Quindi non vi è nessun uomo, nessuna autorità umana, nessuna scienza, nessuna "indi­ cazione " medica, eugenica, sociale, economica, morale, che possa esibire o dare un valido titolo giuridico, per una diretta deliberata disposi­ zione sopra una vita umana innocente, vale a dire una disposizione che miri alla sua distruzione, sia come a scopo, sia come a mezzo per un altro scopo, per sé forse in nessun modo illecito ».

1 Discorso del 29 ottobre 1951. A.A.S. 43 (1951), pp. 835-854. 2 Const. past. de Eccl. in mundo huius temporis Gaudium et spes, nn. 27 e 51. 3 Loc. cit., n. 51. 778 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale

Nella Costituzione Gaudium et spes il Concilio, rivolgendosi a tutti gli uomini e non ai soli cristiani, apporta anche le ragioni di diritto naturale e sociale. Anzitutto la dignità della persona umana, che viene lesa non solo nella innocente vittima dell'uccisione, ma nella madre stessa che volontariamente a ciò si adoperi, ed in quanti — medici od infermieri — cooperino all'aborto volontario. Non meno gravi, poi, sono le ragioni di diritto sociale, oggi particolarmente valide e di più stretta competenza di voi giuristi. Se, come ammonisce il Concilio, « Dio, padrone della vita, ha affidato agli uomini l'altissima missione di proteggere la vita : missione che deve essere adempiuta in modo degno dell'uomo »,4 su ogni uomo, sulle comunità intermedie (a comin­ ciare dalla famiglia) e soprattutto sulla comunità politica poggia questa missione, che è a un tempo dovere e potere. Se lo Stato sociale contemporaneo va assumendo sempre più anche su di sé questo com­ pito di protezione e di promozione della vita umana in modo degno dell'uomo, e ciò in conformità delle Dichiarazioni universali dei diritti dell'uomo e del fanciullo, nessun dubbio che tale protezione debba avere inizio, non dalla nascita o dalla maggiore età della persona umana, ma sin dal concepimento, come quello che è l'inizio di un solo ed univoco processo vitale, che si conclude nella nascita di un nuovo essere umano. Nella civiltà occidentale questa protezione del nascituro ha inizio ben presto, sebbene a scopi particolari. Come in favore di lui sono i risalenti istituti del «curator ven tris »,5 della mutazione delle suc­ cessioni e della revoca delle donazioni, così oggi le disposizioni sul trattamento di favore fatto alle donne incinte, in caso di arresto o di condanna penale, dimostrano non solo l'interesse pubblico alla vita del concepito, ma che a lui lo stesso diritto positivo riserva dei diritti. Come negare, allora, che egli abbia sin dal primo istante di vita quella titolarità di diritti che oggi — ben distinta dalla semplice capacità di agire — coincide con lo stesso concetto giuridico di persona? Ora, il primo e più fondamentale dei diritti dell'uomo è quello alla vita, ossia alla protezione della sua vita ; e nessuno può avere un diritto contrario, quando si tratta di un innocente. Più debole è il soggetto, più bisognoso di protezione egli è, e più incombe a tutti il dovere di proteggerlo, massimamente alla madre, finché lo ha nel suo seno.

4 Loc. cit., n. 51. s Of. Dig. 26, 27, 42. Acta Pauli Pp. VI 779

Falsi e alienanti sono in proposito certi distorcimenti dell'odierna e per sé giusta istanza della emancipazione femminile, o della cosid­ detta libertà sessuale, come quelli che ripugnano non solo alla morale cattolica, ma alla stessa etica universalmente umana. Mentre il pro­ blema dell'aborto, come si è detto, non può venir impostato sulla sola considerazione individualistica della donna, ma deve esserlo anche sotto il profilo del bene comune e soprattutto sotto quello della perso­ nalità del nascituro, la vera emancipazione femminile non sta in una formalistica o materialistica eguaglianza con l'altro sesso, ma nel riconoscimento di ciò che la personalità femminile ha di essenzialmente specifico, la vocazione della donna ad essere madre. In tale vocazione, infatti, è implicito, è destinato a concretarsi il primo e più fondamen­ tale dei rapporti costitutivi di personalità : il rapporto tra quel singolo nuovo essere umano e quella singola donna, come sua propria madre. Ora, chi dice rapporto dice diritto; chi dice rapporto fondamentale dice correlazione tra un diritto e un dovere parimente fondamentali; chi dice rapporto fondamentale umano, dice valore umano universale, degno di essere protetto come contenuto del bene comune appunto universale, giacché ogni individuo è anzitutto e costitutivamente nato di donna. Su queste linee, pertanto, i giuristi hanno un compito a nessun altro inferiore di difendere nella società questo universale valore umano che è alle sorgenti stesse della vita, alle radici della civiltà non solo cristiana, ma semplicemente ed universalmente umana. Tale è, del resto, la linea che voi vi sforzate di seguire, e noi ce ne congratuliamo con voi, facendo voti che i risultati del vostro con­ vegno sappiano dare alle questioni proposte le risposte adeguate, equilibrate, chiarificatrici, che le persone oneste e pensose del vero bene della nazione oggi si attendono. Con questi sentimenti, noi invochiamo con fiducia l'assistenza divina sui vostri sforzi, aftinché la grazia del Signore li faccia frutti­ ficare pienamente, mentre di gran cuore accordiamo a voi qui presenti e a tutti quelli che voi qui rappresentate la propiziatrice Apostolica Benedizione. 780 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale

VIII iis qui in Gregoriana Studiorum Universitate « Cursui renovationis cano­ nicae pro iudicibus aliisque Tribunalium administris » interfuerunt. *

Dilecti filii. Iuvat Nos ex animo salutem vobis impertire, qui in hanc Urbem convenistis, ut operam daretis alteri « cursui renovationis canonicae pro iudicibus aliisque Tribunalium administris », a Nostra Universi­ tate Gregoriana sollerter instituto. Quod quidem inceptum feliciter progredi videmus, ut ipsa praesentia vestra testatur : sunt enim inter vos vicarii generales, iudices, defensores vinculi, advocati aliique regio­ nalibus iudiciis addicti, ac quidem ex Europa, America, Africa. Hoc gaudii bonaeque spei praebet materiam, ac vota facimus, ut e seminibus, quae hic iaciuntur, laetissimi fructus ad utilitatem Eccle­ siarum particularium, in quibus mandata vobis munera obitis, ex­ oriantur. Nos visendi causa adire voluistis hanc Apostolicam Sedem, cui supremum magisterium, atque adeo praecipua legum latio et custodia, a Christo Domino sunt commissa. Hoc opportunitatem Nobis dat vim et momentum iuris canonici breviter perpendendi; id enim, ut probe novistis, his temporibus saepe in discrimen vocatur. Num auferendum est? Sunt quidem nonnulli, qui eo progrediantur, ut Ecclesiam carere velint huiusmodi instituto. Sunt autem et alii, qui id obtrectent, spernant, neglegant, immo nocivum arbitrentur. Hi errores a falsis opinationibus proficiscuntur, quae circa doctrinam de Ecclesia a quibusdam disseminantur, quasi haec sit solum charismatica ideoque legum vinculis, ut aiunt, non coer­ cenda. Aliis autem nimius ille « iuridismus », quem vocant, sic prae- ponderare videtur, ut pars spiritualis Ecclesiae extenuetur ; quapropter illi ius ipsum impugnant. Alii denique, amorem extollentes, afiirmant leges cum eo non congruere posse, quasi iustitia, in iure fundata, non sit et ipsa virtus, cum caritate coniuncta et reapse colenda. Vos plane intellegitis haec omnia a vero esse prorsus aliena et fun­ damentum compaginis ecclesiasticae subvertere. Libet sententiam ite­ rare, de doctrina Concilii Vaticani Secundi depromptam : « Unicus Mediator Christus Ecclesiam suam sanctam, fidei, spei et caritatis com­ munitatem his in terris ut compaginem visibilem constituit... Haec Ecclesia, in hoc mundo ut societas constituta et ordinata, subsistit in

* Die 13 mensis decembris a. 1972. Acta Pauli Pp. VI 781

Ecclesia catholica, a successore Petri et Episcopis in eius communione gubernata ... »-1 Cum ergo sit societas visibilis, Ecclesia necesse est potestatem et officium habeat leges condendi et curandi, ut iis obtem­ peretur. Membra autem Ecclesiae obligatione conscientiae devinciuntur iisdem legibus obsequendi. Utrique, auctoritas et fideles, hoc modo Deo eiusque Ecclesiae deserviunt. Quod quidem ius est fundamentum natu­ rale huiusce societatis visibilis, quo rectus eius ordo constituitur et sine quo perturbatio, confusio, modus ad cuiusvis arbitrium se gerendi irrepunt. Ius autem canonicum est ius societatis visibilis quidem, sed super­ naturalis, quae verbo et sacramentis aedificatur et cui propositum est homines ad aeternam salutem perducere. Ipse conditor Dominus Iesus Christus voluit, ut eadem sic dispone­ retur et compaginaretur ; quod ex verbis eius patefit, velut ex his, quibus Apostolos est allocutus : « Amen, dico vobis, quaecumque alligaveritis super terram, erunt ligata et in caelo, et quaecumque solveritis super terram, erunt soluta et in caelo » ;2 vel : « Data est mihi omnis potestas in caelo et in terra. Euntes ergo docete omnes gentes ... docentes eos servare omnia quaecumque mandavi vobis ».3 S. Paulus in prima Epistola ad Corinthios verum tractatum de hac re, , composuit.4 Ex his consequitur, ut iuridica ordinatio et compages Ecclesiae ad Revelationem pertineant ideoque aboleri nullatenus possint, et ut doctrina iuris canonici sit disciplina cum theologia solido consociata foedere. Notum est praeterea Apostolos ius ecclesiasticum re vera exer­ cuisse; satis est memorare Apostolum gentium, qui quendam gravis­ simo crimine foedatum iudicavit in eumque animadvertit,5 et negotia seu lites inter ipsos fideles seu « sanctos )) voluit expediri.6 Quapropter sive e Revelatione sive e iuris exercitatione, quae apud Apostolos cernitur, liquet ius canonicum esse ius sacrum, prorsus distinctum a iure civili. Est quidem ius generis peculiaris, hierar­ chicum, idque ex ipsa voluntate Christi. Id totum inseritur in actionem salvificam, qua Ecclesia opus redemptionis continuat. Quae cum ita sint, iuridica instituta societatis civilis nequeunt sine discrimine in Ecclesiam transferri.

1 Const. dogm. de Ecclesia Lumen gentium, n. 8. 2 Matth. 18, 18. 3 Matth. 28, 18-20. 4 Cfr. et 1 Thess, o, 12-13. 5 Cfr. 1 Cor. 5, 3-5. 6 Cfr. 1 Cor. 6, 1. 782 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale

Quis denique ignorat ingens opus traditionis, quo factum est, ut per saeculorum decursum mirabile quoddam erigeretur monumentum, collectanea dicimus legum, quibus Ecclesia ut provida mater pro tem­ porum necessitatibus bono fidelium consulere studuit? Reverenter ergo intuemur illud veluti aedificium ordinationis, legi­ bus innixae, qua haec societas visibilis simul et spiritualis regitur. Oportet autem ius canonicum instrumentum efficax et vitale evadat; quapropter animis penitus figamus hortationem Concilii Vaticani Secundi: «in iure canonico exponendo... respiciatur ad mysterium Ecclesiae ».7 Renovato ergo spiritu opus est in iure canonico docendo et — hoc etiam addatur — ad usum deducendo, ita ut eiusmodi actio numquam careat vigore pastorali, quo serviatur populo Dei. Si quid vero pro humana fragilitate minus rectum gestum est in legibus ferendis et applicandis, id humiliter libenterque emendare conemur. Eo profecto contendamus, ne charisma et ius, quorum utrumque ex uno supremo fonte, qui est Deus, provenit, sibi invicem adversentur, sed ut, illo impellente et hoc protegente, christiana fami­ lia proficiat in peregrinatione terrena et finem sibi praestitutum, aeter­ nam beatitatem, consequi valeat. Haec habuimus, quae vobis, iuris canonici studiosis et peritis, pro ipso iure canonico diceremus. Deum denique rogantes, ut vobis gratiae suae lumine et robore propitius adsit, singulis, qui adestis, nominatim etiam professoribus vestris, Benedictionem Apostolicam, amantis animi Nostri testimonium, in Domino largimur.

IX Ad Excellentissimum Virum Apadit Pachariyangkun, Thailandiae apud Sedem Apostolicam cum auctoritate Legatum, Summo Pontifici Litteras commissi muneris testes tradentem. *

Monsieur V Ambassadeur, Nous sommes heureux de vous accueillir. Oui, c'est pour Nous une joie de saluer en votre personne le peuple thaïlandais si cher à notre cœur, en même temps que le représentant hautement qualifié de Sa Majesté le Roi Bhumibol Adulyadej. L'aimable adresse de Votre

7 Decr. de institutione sacerdotali Optatam totius, n. 16.

* Die 14 mensis decembris a. 1972. Acta Pauli Pp. VI 783

Excellence, dont Nous avons apprécié la teneur, ainsi que les vœux de votre vénéré souverain, se chargent par là d'une signification toute particulière. Nous tenons à vous le dire, en vous offrant nos vifs remer­ ciements. Dans le concert des nations asiatiques, Nous connaissons la place spécifique de votre pays au passé prestigieux, aux traditions multi- séculaires et à la culture admirable. A côté de ses ressources et de sa potentialité économiques, appelées à concourir de plus en plus au bien-être des populations, grâce à un essor harmonieux accompli dans la justice et le partage équitable du profit, ce pays possède en effet une richesse humaine et spirituelle, une grande civilisation. Nous en voyons pour preuve, entre autres, l'esprit de tolérance auquel vous faisiez allusion : n'est-ce pas une étape capitale de la construction de la paix dans un continent tourmenté? C'est aussi la marque d'hom­ mes réalistes, de trouver un bienfait dans les contacts loyaux avec leurs frères du monde. C'est encore la perspective de l'Eglise catholique, lorsqu'elle mul­ tiplie les dialogues avec toutes les philosophies, les courants de pensée et surtout ceux qui témoignent de préoccupations d'ordre transcen­ dant. Vous voyez ici comme une explication de l'attitude de ses mem­ bres, soucieux de collaborer spécialement, par-delà leur contribution à l'effort social et éducatif entrepris pour le meilleur développement de la Thaïlande, à la promotion du respect et de l'estime mutuels de ses habitants, et à l'affirmation commune des valeurs les plus élevées. Tels sont, vous ne l'ignorez pas, le désir et la ligne de conduite du clergé et des fidèles catholiques. Au moment où débute ainsi, sous des auspices très favorables, votre importante mission, vous Nous savez personnellement tout acquis à la faciliter selon nos moyens, pour continuer à faire de l'amitié et de l'entente cordiale, le fondement des relations entre le Saint-Siège et votre noble pays. Sur lui et sur vous-même, Monsieur l'Ambassadeur, Nous invoquons de grand cœur l'abondance des bénédictions du Tout- Puissant. 784 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale

ACTA SS. CONGREGATIONUM

SACRA CONGREGATIO PRO EPISCOPIS

i PROVISIO ECCLESIARUM

Sanctissimus Dominus Noster Paulus Divina Providentia Pp. VI, successivis decretis Sacrae Congregationis pro Episcopis, singulas quae sequuntur Ecclesias de novo Pastore dignatus est providere, nimirum :

die 2 Novembris 1972. — Cathedrali Ecclesiae Quicensi praefecit Exc. P. D. Iosephum Iulium Aguilar García, hactenus Episcopum titularem Bononiensem et Praelatum EscuintlenSem. die 4 Novembris. — Metropolitanae Ecclesiae Cincinnatensi Exc. P. D. Iosephum L. Bernardin, hactenus Episcopum titularem Lugu- rensem. die 7 Novembris. — Cathedrali Ecclesiae Lafayettensi Exc. P. D. Gerardum L. Frey, hactenus Episcopum Savannensem. die 8 Novembris. — Titulari episcopali Ecclesiae Maxitensi R. P. D. Iosephum L. Howze, e clero dioecesis Carolinanae, curionem ad S. Laurentium in oppido vulgo Asheville, quem deputavit Auxiliarem Exc.mi P. D. Iosephi B. Brunini, Episcopi Natchetensis-Jackso- niensis. die 10 Novembris. — Cathedrali Ecclesiae Cabralopolitanae R. P. Aloisium Gonzaga Ferreira da Silva, Societatis Iesu, moderatorem seminarii dioecesis Tetiensis. die 16 Novembris. — Titulari episcopali Ecclesiae Phelbesianae Exc. P. D. Walmor Battu Wichrowski, hactenus Episcopum Crucis Altae. — Cathedrali Ecclesiae Crucis Altae R. D. Nei Paulum Moretto, e dioecesi Caxiensi Australi, rectorem seminarii interregionalis vulgo nuncupati « Viamâo )). die 22 Novembris. — Titulari Episcopali Ecclesiae Ammeniensi R. P. D. Franciscum Favreau, Vicarium Generalem Pictaviensem, Sacra Congregatio pro Episcopis 785 quem deputavit Auxiliarem Exc.mi P. D. Ioannis Pauli Mariae Vin­ cent, Episcopi Baionensis. die 23 Novembris. — Cathedrali Ecclesiae Grandfallensi R. P. D. Alphonsum L. Penney, Vicarium Generalem S. Ioannis Terrae Novae. die 21} Novembris. — Cathedrali Ecclesiae Sancti Ludovici Poto- siensis R. D. Ezechielem Perea Sánchez, canonicum Capituli cathe­ dralis eiusdem dioecesis. die SO Novembris. — Cathedrali Ecclesiae Oranensi R. D. Hen­ ricum Teissier, sacerdotem archidioecesis Algeriensis. die 5 Decembris. — Titulari episcopali Ecclesiae Carianensi Exc. P. D. Martialem Augustum Ramírez Ponce, hactenus Episcopum Guairensem, quem constituit Auxiliarem Exc.mi P. D. Iosephi Ali Lebrún Moratinos, Archiepiscopi titularis Voncariensis, Coadiutoris cum iure successionis et Administratoris Apostolici (( sede plena » archidioecesis Caracensis. die 9 Decembris. — Titulari episcopali Ecclesiae Vazaritanae Did- densi R. D. Gilbertum Valbuena, curionem paroeciae vulgo Izúcar de Matamoros, in archidioecesi Angelorum, quem deputavit Auxilia­ rem Exc.mi P. D. Iosephi Abrahae Martínez Betancourt, Episcopi Tacambarensis. die 11 Decembris. — Cathedrali Ecclesiae Loianae Exc. P. D. Albertum Zambrano Palacios, O.P., hactenus Episcopum titularem Casensem in Numidia et Vicarium Apostolicum Canelosensem. die IS Decembris. — Metropolitanae Ecclesiae Utinensi R. P. D. Alfredum Battisti, Vicarium Generalem Pata vinum. — Metropolitanae Ecclesiae Oklahomensi, nuper erectae, Exc. P. D. Ioannem R. Quinn, hactenus Episcopum Oklahomensem-Tulsensem. — Cathedrali Ecclesiae Tulsensi, noviter erectae, R. P. D. Ber­ nardum I. Ganter, Cancellarium dioecesis Galvestoniensis-Housto- niensis. — Titulari episcopali Ecclesiae Foropopuliensi R. P. D. Ioannem J. Snyder, e clero dioecesis Bruklyniensis, quem deputavit Auxiliarem Exc.mi P. D. Francisci I. Mugavero, Episcopi Bruklyniensis. die 18 Decembris. — Cathedrali Ecclesiae Monteriensi Exc. P. D. Samuelem Silverium Buitrago, hactenus Episcopum titularem Aquae- novensem in Numidia.

50 - A. A. S. 786 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale

II MUTILENSIS - FOROLIVIENSIS

DECRETUM

De mutatione finium dioecesium

Quo aptius christiani gregis fidelibus consuleretur fieretque sacro­ rum Antistitum fructuosior labor, visum est aetatis nostrae necessita­ tibus consentaneum si Ecclesiarum Mutilensis et Foroliviensis terri­ torium aptius disponeretur. Auditis ideo hoc super negotio locorum Ordinariis, quorum id interesset, Sacra Congregatio pro Episcopis, rata huiusmodi immuta tionem in bonum animarum vere cessuram, vigore specialium faculta­ tum sibi a Summo Pontifice Paulo, Divina Providentia Pp. VI tribu­ tarum, haec quae sequuntur decernit praesenti Decreto, perinde vali­ turo ac si apostolicae sub plumbo Litterae datae forent. A dioecesi Mutilensi separat territorium municipiorum vulgo Por­ tico e San Benedetto in Alpe, Rocca San Casciano, Dovadola, Castro- caro Terme e Terra del Sole atque territorium vicariatus Premilcuore- Fantella cognominati, eaque dioecesi Foroliviensi, mutatis ibidem utriusque dioecesis finibus, adnectit. Pars territorii paroeciarum vulgo San Giacomo in Converselle et Santa Maria in Ciola vel Zola, quae in municipio vulgo Brisighella invenitur, a dioecesi Mutilensi separat et dioecesi Faventinae adnectit. Paroeciae autem vulgo Santa Maria in Cuzzano et San Biagio in Sar- tiirano, ad municipium vulgo Tredozio pertinentes, necnon paroeciam vulgo San Pietro in Sentano et partem territorii paroeciae vulgo Santa Maria in Limisano, ad municipium vulgo Modigliana pertinentes, a dioecesi Mutilensi abstrahit et dioecesi Foroliviensi adscribit. Statuit quoque eadem Sacra Congregatio, ut una cum territorio municipiorum, ecclesiae adnectantur, oratoria, domus et coemeteria paroecialia, piae fundationes et quaecumque alia ecclesiastica bona quomodocumque ad paroecias vel ecclesias illorum municipiorum spec­ tantia. Documenta et acta, singulas de quibus agitur paroecias respicientia, a Curia a qua ad Curiam dioecesis, cui paroeciae aggregandae sunt, tradantur. Sacra Congregatio pro Gentium Evangelizatione 787

Ad Clerum vero quod attinet, simul ac praesens Decretum ad effectum deductum fuerit, sacerdotes dioecesi illi censeantur adscripti in cuius territorio beneficium aut officium legitime detinent ; ceteri autem Clerici dioecesi illi incardinati maneant, in cuius territorio legi­ timum habent domicilium. Utriusque tamen dioecesis Episcopis Ordi­ nariis fas erit — ob congruas rationes — collatis consiliis cum sacerdo­ tibus et clericis quorum interest, aliter eorum incardinationem dispo­ nere. Ad haec omnia perficienda Sacra Congregatio pro Episcopis deputat Exc.mum Ioannem Proni, Episcopum Brittinoriensem atque Coadiu­ torem c.i.s, et Administratorem Apostolicum Foroliviensem, eidem necessarias et opportunas tribuens facultates etiam subdelegandi, ad effectum de quo agitur, quemlibet virum in ecclesiastica dignitate con­ stitutum, onere ipsi imposito ad eandem Sacram Congregationem quam primum remittendi authenticum exemplar actus peractae executionis. Contrariis quibusvis minime obstantibus. Datum Romae, ex Aedibus Sacrae Congregationis pro Episcopis, die 7 Octobris 1972.

£g CAROLUS Card. CONFALONIBRI, Praefectus L. © S. Ernestus Civardi, Archiep. tit. Serdicen., a Secretis

SACRA CONGREGATIO PRO GENTIUM EVANGELIZATIONE SEU DE PROPAGANDA FIDE

ADOEKITIENSIS (EKITIENSIS)

DECRETUM

De mutatione nominis

Cum Exc.mus ac Rev.mus Dominus Michael Patricius Fagun, Epi­ scopus Adoekitiensis, proposuisset ut praesens denominatio suae dioe­ cesis ita permutaretur ut deinde Ekitiensis nuncuparetur, Sacra haec 788 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale

Congregatio pro Gentium Evangelizatione seu de Propaganda Fide, re mature perpensa, auditoque favorabili voto Exc.mi ac Rev.mi Domini Amelii Poggi, Archiepiscopi tit. Cercinitani et Apostolici in Africa Medio-Occidentali Delegati, optatis praelaudati Ordinarii inhaerendum esse censuit. Itaque eadem Sacra Congregatio, vigore facultatum sibi a SS.mo Domino Nostro Paulo Divina Providentia Pp. VI concessarum, supra- memoratam propositionem adprobavit ac praesens ad rem Decretum confici iussit. Datum Romae, ex Aedibus Sacrae Congregationis pro Gentium Evangelizatione seu de Propaganda Fide, die 11 mensis Decembris a. D. 1972.

AGNELLUS Card. Rossi, Praefectus L. © S. £8 D. S. Lourdusamy, a Secretis

SACRA CONGREGATIO PRO CAUSIS SANCTORUM

i

ATREBATENSIS

Beatificationis et canonizationis Servi Dei Georgii Beilanger, Sacerdotis Congregationis Religiosorum S. Vincentii a Paulo.

SUPER DUBIO

An introducenda sit eius Causa

Quod ut sacrae doctrinae caput Concilium Vaticanum II statuit de salutifero munere Beatae Mariae Virginis, quae (( in caelis assumpta, multiplici intercessione sua pergit in aeternae salutis donis nobis conci- liandis )) et « materna sua caritate de fratribus Filii sui adhuc peregri- nantibus necnon in periculis et angustiis versantibus curat, donec ad felicem patriam perducantur » (Lumen gentium, n. 62), hoc Servus Dei Georgius Bellanger toto vitae suae tempore vivida fide et pietate Sacra Congregatio pro Causis Sanctorum 789 singulari in Deiparam Virginem expertus est, sive in propriae sancti­ ficationis opere, sive in apostolica navitate. Is die 24 Maii anno 1861, Virgini Auxiliatrici sacro, in vico Bour- bourg, dioecesis Cameracensis, nunc Insulensis, ortus est et post biduum fonte baptismali Deo renatus : quem piissima mater mox SS.mae Virgini in eius sanctuario a Miraculis devovit. Patre ob immaturam mortem orbatus, in pagum Monile, dioecesis Atrebatensis, ubi hodie eius corpus in spe resurrectionis requiescit, una cum matre et fratribus decennis se contulit, eximiae pietatis iam tunc indicia praebens. Mense Maio a. 1876 gravi coxalgiae morbo in vitae discrimen adductus, miro modo, instantibus precibus Virgini Deiparae admotis, uti ferunt, saluti restitutus est. Anno aetatis duodevicesimo Seminarium maius Atrebatense ingres­ sus, sodalibus virtutis exemplo praefulsit. Die 12 Iulii 1885 sacerdos ordinatus, munus magistri in Seminario minore suscepit, alumnorum animis tum scientia tum pietate informandis incumbens. Post biennium ab episcopo suo Instituti « Les Saints Anges », praedicto Seminario adiuncti, rector est renuntiatus, quo etiam alumni externi studiorum causa et S. Communionis primo suscipiendae conveniebant; cui muneri maximo cum zelo incubuit. Pietatis magister militum subinde constitutus, indefesso ardore et numquam fracta caritate tironibus Dei timorem simul et amorem infundere studuit. Cultum quidem eucharisticum inter iuvenes promo­ vit tum Missa dominicali in sacello Circuli militaris, mox, crescente numero participantium, in praegrandi sanctuario Virginis v. « Notre- Dame des Ardents » celebrata, tum frequenti adorationis SS. Sacramenti sive diurnae sive nocturnae exercitio. Devotionem vero erga Virginem Deiparam, sub titulo Matris Boni Consilii invocatam, Servus Dei prae­ cipue assidua SS. Rosarii recitatione fovit. His duobus gratiae auxiliis plurimorum animas a via salutis aberrantes in semitam virtutis reduxit. Dum autem aliis copiose dona spiritualia largiretur propriae per­ fectionis non est oblitus. Quapropter altioris viae desiderio incensus, annos natus triginta quinque vitam religiosam amplexus est inter Fra­ tres (hodie Religiosos) Sancti Vincentii a Paulo, pauperum necnon opificum servitio dicatos. Novitiatum die 2 Iulii 1896 ingressus, vota temporanea anno 1898 eodem recurrente die nuncupavit. Ad curam spiritualem militum superiorum mandato rediens, novo animo ipsorum saluti promovendae se dedit; sed mox indefesso labore et frequentibus vigiliis fractus, a moderatoribus suis Novitiorum 790 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale institutioni Lutetiae Parisiorum Magister praefectus est, mense Octo­ bri a. 1900. Quo munere per duos fere annos frugifere functus est, adulescentes efficaciter ad religiosam perfectionem erudiens, omni cura annitens ut novitii Ss. Altaris Sacramentum impenso amore proseque­ rentur ac Virginem Mariam veluti praecipuam Novitiatus Magistram peculiari dilectione colerent, per Matrem ad Filium properantes. Viribus tamen corporis denuo imminutis, medicorum praescripto, Superioribus ipsius annuentibus, ad locum Monile m domum familia­ rium suorum ad recuperandae valetudinem, divinae voluntati obsecutus, mense Aprili anno 1902 se recepit. Sed iam meritis plenus, Servus Dei post quatuor menses ad supe- ros evolavit, postridie sollemnitatis Assumptionis B. Mariae Virginis, die sabbati, ut optarat, ad sonum aeris sacri vespertinam Virginis salutationem nuntiantis. Statim ut supremum spiritum exhalavit, sacri Rosarii recitatio, ut ipse petierat, apud eius exuvias incoepta est eamque continenter per qua­ tuor dies prosecuti sunt, iisque ad sacra funebria, quibus frequens popu­ lus interfuit, corpus ad coemeterium loci comitans, quod dein in tumulo condiderunt. Fama sanctitatis qua Servus Dei adhuc vivens communiter frue­ batur, post eius obitum in dies crevit, plurimis tum ex eius Familia religiosa, tum e dioecesi Atrebatensi instantibus, ut Causa de eius glorificatione promovenda institueretur. Quapropter Processus Ordi­ narius in urbe episcopali Atrebatensi annis 1938-1941 celebratus est, cuius Acta ad S. Rituum Congregationem sunt delata. Accesserunt variis temporibus Litterae Postulatoriae quibus tum Cardinales, Ar­ chiepiscopi et Episcopi, tum Supremi Ordinum aut Congregationum Moderatores sive Antistitae suppliciter efflagitabant, ut Sedes Apo­ stolica hunc Dei Famulum Beatorum honoribus condecoraret. Servatis itaque omnibus de iure servandis, ac scriptis Dei Servi rite examinatis, Sacra Rituum Congregatio, Pio Papa XII appro­ bante, die 20 Februarii a. 1950 nihil obstare edixit quominus ad ulte­ riora procedi posset. Quapropter, instante Rev. P. Ernesto Mura, sodali Religiosorum S. Vincentii, huius Causae Postulatore, die 28 Martii anno 1972 cele­ bratus est Congressus Peculiaris S. Congregationis pro Causis Sanc­ torum, quem secuta est Congregatio Peculiaris diei 23 Maii eiusdem anni, in qua Em.mus Cardinalis Pericles Felici, huius Causae Ponens seu Relator, dubium proposuit disceptandum : An introducenda sit Sacra Congregatio pro Causis Sanctorum 791

causa beatificationis in casu et ad effectum de quo agitur, et de ea rettulit. Et Em.mi Patres Cardinales qui convenerant, omnibus mature perpensis, suffragium tulerunt affirmativum, scilicet Causam esse intro­ ducendam, si Sanctissimo placuisset. Facta postmodum, die 22 Iunii huius anni, de praemissis omnibus Paulo VI per infrascriptum Cardinalem relatione, Sanctitas Sua sen­ tentiam Em.morum Patrum ratam habuit et confirmavit. Datum Romae, ex Aedibus S. Congregationis pro Causis Sanctorum, die 22 Iunii a. D. 1972.

PAULUS Card. BERTOLI, Praefectus

L. © S.

©F. Antonelli, Archiep. tit. Idicren., a Secretis

II BRIXIENSIS Beatificationis et canonizationis Servae Dei, Annuntiatae Cocchetti, Fun­ datricis Sororum a S. Dorothea de Cemmo.

SUPER DUBIO An introducenda sit eius Causa

Salvatoris nostri Iesu Christi cohortatio : Sinite parvulos venire dd me (Me. 10, 15) et qui susceperit ... parvulum ... in nomine meo, me suscipit (Mt. 18, 5) complures Dei Servos proximo saeculo impulit ut praeclara mirent opera adulescentibus utriusque sexus ad humanitatem doctrinamque informandis. Iis autem merito adnumeratur Annuntiata Cocchetti, utpote quae seipsam dediderit ad puellis auxiliandum praesertim ruricolis quas Deo servaret atque muliebribus vitae muneribus aptiores redderet, opusque idem apostolicum religiosae Congregationi a se excitatae in aevum reliquerit producendum. Ipsa in oppido, cui vulgare nomen Rovato, in dioecesis Brixiensis finibus, die 9 mensis Maii anno 1800 nata est Marco Antonio et Iulia Alborelli, vitae genere morumque probitate cognitis, ac triduo inter­ misso salutari lavacro expiata. Cum ex pueris modo excedens utroque 792 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale parente orbata esset, paterna avia libenter puellam tecto recepit atque incohatum educationis opus est diligenter prosecuta et quidem cum felici rerum exitu, quoniam neptis mox aequalibus praestabat ingenio virtutibusque antecellebat. Adulescens iuxta temporis consuetudinem sacro chrismate roborata est atque eucharistico pane animae vitam sustentabat et alebat. Progrediente autem aetate, puellarum ignoran­ tiam et pericula quibus exponebantur miserata, permissu aviae ludum litterarum nulla impensa illis aperuit. Verumtamen cum lege prohibe­ atur ne disciplinas traderet sine publica docendi facultate, Serva Dei ita in studia sedulo incubuit ut viginti et duos annos nata legiti­ mum diploma impetraverit. Sed Deo sic permittente, apostolicum quod pedetentim confidebat iter repente obstrui ei visum est. Etenim, avia tunc mortua, in tutelam venit patrui, qui Mediolani medicinam exer­ cebat. Is Famulam Dei ad se anno 1825 arcessivit atque eo consilio ad mundana traduxit colloquia et oblectamenta ut occasio ei offerretur nubendi. Annuntiata vero, quae precationi, castigationi sui ipsius et officiis semper intenta vacaverat et, avia amissa, trepida sed fidens se Deiparae Virgini commendaverat quaeque beatae Magdalenae de Canossa Institutum ingredi cupiverat, diuturnum ac grave periculum ita supe­ ravit ut tamen de reverentia patruo debita nihil omnino detraxerit. Tandem sex post annos divino firmata praesidio e patrui domo fortiter aufugit et ad Brixiense oppidum vulgo appellatum Gemmo se contulit ut suam operam praestaret piae dominae Herminiae Panzerini, quae et ipsa privatum instruxerat pauperibus puellis erudiendis litterarum ludum. Voti sic compos facta iam uni virtutum progressioni et infantium curae vitam impendebat, ut a desidia puellas revocaret, solida imbueret doctrina, artes domesticas doceret ac praecipue ad pietatem ceterasque virtutes inclinaret. Curavit quoque graviores tradere disciplinas, ut agmen magistrarum compararetur, quae praesertim animarum saluti iuvenum prospicerent. In tam salutari incepto Serva Dei magistrum habuit et consiliarium sacerdotem praeclarum atque nobilem et Evangelii praeconem Lucam Passi. Qui pium opus a S. Dorothea nuncupatum condiderat pro puel­ larum educatione illudque late diffuderat dum crebris expeditionibus sacris dabat operam; quin imo auctor exstiterat ut paulo ante exorta Instituta Sororum Vicentiae, Ianuae et Venetiis, assumpta S. Doro- theae appellatione, illum sibi ut praecipuum finem proponerent. Cum Sacra Congregatio pro Causis Sanctorum 793 vero memorata domina Panzerini anno 1842 vita excessisset et Annun- tiatam heredem domus et tam benefìci muneris testamento reliquisset, Dei Famula hortatu ipsius sacerdotis Passi eodem anno Venetiis habi­ tum religiosum induit inter Sorores a S. Dorothea, ac novitiatus annum sancte explevit sacrisque Deo votis, ut iamdiu optaverat, perpetuo se devinxit. Vixdum religiosa vota nuncupaverat, cum Cem- mum rediit et iuvenes, quotquot id appetiverant, in Congregationem religiosam cooptavit. Deinde autem in Sororibus et puellis ad pietatem informandis perpetuo elaborabat libenterque operam navabat etiam finitimis paroeciis, et sic prudens, sancta et summorum beneficiorum auctor a clero et fidelibus habita est. Aedificium postmodum ampliavit, sacellum extruxit, multas ludi magistras doctrina praestantes studio­ que flagrantes excitavit, quae plurimum sunt utiliterque in vinea Do­ mini versatae. Ad iustorum praemia presbytero Luca Passi vocato, Famula Dei et eius religiosa communitas legitimum superiorem habe­ bant solum Ordinarium Brixiensem. Increvit autem exinde Institutum in novam Congregationem, cuius Famula Dei ab omnibus legifera mater est agnita. Ipsa sane in Deum mente et corde semper spectans exemplo magis quam verbo ceteris anteibat neque oculorum quidem caligine adflictata ab opere cessabat. Senio tandem et labore confecta, cum adventum animadverteret Sponsi, morientium sacramenta multa prece flagitavit atque spiritua­ les filias ad pietatem, obedientiam et ad puellarum curam ultimum adhortata, die 23 mensis Martii anno 1882, placide animam efflavit. Sanctitatis fama, qua in vita et morte clamerai, magis in dies percrebuit atque anno 1951 in Curia Brixiensi processus coepti sunt instrui super eadem sanctimoniae fama, super scriptis et super publico cultu eidem non praestito, quorum acta anno 1955 Romam transmissa sunt. Interim plures epistolae Cardinalium, Episcoporum ac praesertim Sacerdotum et Laicorum ad Summum Pontificem pervenerunt, quibus postulabatur ut Causa beatificationis Servae Dei recte apud Aposto­ licam Sedem introduceretur. Servato iuris ordine prodiit die 25 Februarii a. 1959 decretum super Famulae Dei scriptis, quo S. Rituum Congregatio edixit nihil Causae progressioni obstare. Deinde, instante Rev. P. Ioanne a Iesu Maria, Ordinis Carmelitarum Discalceatorum et Causae legitime constituto postulatore, die 15 Februarii a. 1972 habitus est Congressus Peculiaris S. Congregationis pro Causis Sanctorum, qui adfirmando adnuendoque respondit. Quod Patres Cardinales sua sententia sanxerunt in Congre- 794 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale gatione Peculiari diei 23 Maii eodem anno, relatore Silvio Cardinali Oddi, rati Causam esse introducendam, si Summo Pontifici placuisset. Referente demum de praemissis omnibus infrascripto Cardinali, Paulus Papa VI eam sententiam ratam habuit et confirmavit. Datum Romae, ex Aedibus S. Congregationis pro Causis Sanctorum, die 22 Iunii a. D. 1972.

PAULUS Card. BERTOLI, Praefectus L. $ S.

SB" F. Antonelli, Archiep. tit. Idicren., a Secretis

III ANTIOCHENA MARONITARUM Canonizationis Beati Sarbeli Makhlouf a Beqà Kafra, Sacerdotis et Monachi professi Ordinis Antoniani Baladitarum Syro-Maronitarum modo Ordinis Libanensis Maronitarum.

SUPER DUBIO

An resumenda sit eius Causa

Orientalis Ecclesiae filium, gloriam Libani, universae catholicae familiae ut virtutis exemplar proponere, Beatorum Caelitum ordinibus sollemni ritu adscribendos die 5 mensis Decembris anno 1965, sub exitum Concilii Oecumenici Vaticani II, summo fuit gaudio Romano Pontifici Paulo VI ; Beatum dicimus Sarbelnm Makhlouf, sacerdotem et monachum Ordinis Libanensis Maronitarum, cuius quidem egregii Christi sectatoris opera Orientem et Occidentem veluti caelestis arcus tunc coniungere videbatur (cfr. A.A.S. 57 [1965], pp. 955 ss.). Nova exinde atque iterata spiritualia ac temporalia beneficia et signa, quorum nonnulla miraculi speciem praeseferunt, eiusdem noven- sili Beati invocato nomine, impetrata esse dicuntur. Quae sane divi­ nam significare videntur voluntatem eundem Beatum ad summos hono­ res evehendi. Quapropter Em.mus Dominus Paulus Petrus Cardinalis Méouchi, Patriarcha Antiochenus Maronitarum, aliique potissimum Ecclesiae Orientalis Archiepiscopi et Episcopi, quibus adiunguntur et Generales religiosorum quorundam Ordinum Moderatores necnon Exc.mus Libani Sacra Congregatio pro Causis Sanctorum 795 apud Sanctam Sedem Legatus, preces porrexerunt enixas Summo Pon­ tifici ut Causa canonizationis Beati Sarbeli Makhlouf resumeretur. Instante igitur Bev. P. Nëmétallah Helou, Ordinis Libanensis Maro­ nitarum postulatore generali, Em.mus Dominus Aloisius Cardinalis Traglia, Causae huius Ponens seu Relator, in Congregatione Peculiari diei 11 Iulii anni huius 1972, sequens dubium discutiendum proposuit : An resumenda sit Causa canonizationis in casu et ad effectum de quo agitur, et super ea rettulit. Et Patres Cardinales, attenta quoque favo­ rabili opinione Ordinarii Congressus huius Congregationis pro Causis Sanctorum die 1 Iulii hoc eodem anno celebrati, omnibus mature per­ pensis, unanimi consensu affirmando responderunt de resumenda Causa, si Summo Pontifici placuisset. Quibus de rebus factus certus, Summus Pontifex Paulus VI senten­ tiam Patrum Cardinalium ratam habuit et confirmavit eamque per litteras Secretariae Status diei 25 Iulii 1972 cum hac Sacra Congrega­ tione communicavit. Datum Romae, ex Aedibus S. Congregationis pro Causis Sanctorum, die 25 Iulii a. D. 1972.

PAULUS Card. BERTOLI, Praefectus L. © S. F- Antonelli, Archiep. tit. Idicren., a Secretis 796 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale

DIARIUM ROMANAE CURIAE

Sabato 25 Novembre 1972, il Santo Padre Paolo VI ha ricevuto in Visita Ufficiale Sua Eccellenza il Generale SUHARTO, Presidente della Repubblica d'Indonesia.

Giovedì 14 Dicembre 1972, il Santo Padre Paolo VI ha ricevuto in solenne Udienza, per la presentazione delle Lettere Credenziali, Sua Eccellenza il Signor APADIT PACHARIYANGKUN, Ambasciatore Straordinario e Plenipotenziario di Thailandia.

SEGRETERIA DI STATO

NOMINE

Con Biglietti della Segreteria di Stato il Santo Padre Paolo Vi ha nominato : 9 dicembre 1972. S. E. il sig. Cardinale Cooke Terence J., Arcivescovo di New York; S. E. il sig. Cardinale Léger Paul Emile; S. E. Mons. Echeverría Ruiz Bernar­ dino, Arcivescovo di Guayaquil; S. E. Mons. dos Reis Rodrigues Antonio, Vescovo tit. di Madarsuma; S. E. Mons. Mensa Albino, Arci vescovo di Vercelli; Membri della Pontificia Commissione per la Pastorale delle Migrazioni e del Turismo. » » » S. E. Mons. Collin Bernardin, Vescovo di Digne; S. E. Mons. McKeon Myles, Vescovo di Bunbury; S. E. Mons. Rubin Wìadyslaw, Vescovo tit. di Serta; S. E. Mons. Brand Charles, Vescovo tit. di Utina; Mons. Wittenauer Bruno; P. Pe- rotti Antonio, O.S. ; P. Arrighi Giovanni, O.P. ; P. Schönig Heinz-Peter; Sac. Loncke Joseph; Sig.na Monnet Marie Louise; Dott. Alberti Poja Antonio; Dott. Margue George; Consul­ tori della Pontificia Commissione per la Pa­ storale delle Migrazioni e del Turismo. Diarium Romanae Curiae 797

Con Biglietti della Segreteria di Stato il Santo Padre Paolo VI ha nominato : Protonotari Apostolici soprannumerari: 29 novembre 1972. Mons. Sygnatowicz Ladislao (Gorzów). » » » Mons. Pawelczak Ladislao (Poznan). » » » Mons. Padacz Vladislao (Warszawa).

Prelati d'onore di Sua Santità. 25 agosto 1972. Mons. Dimpel Gottardo (Begensburg). » » » Mons. Spiessl Lodovico (Regensburg). » » » Mons. Weinhof er Lorenzo (Regensburg). 9 ottobre » Mons. Mallagray Germano (Jujuy). » » » Mons. Perez de San Roman Saverio (San Sebastian). 30 » » Mons. Colom Freixa Amadeo (Lérida). 10 novembre » Mons. Kuczera Giuseppe (Katowice). » » » Mons. Tobóla Edoardo (Katowice). 21 » Mons. Dunphy Giacomo (Gallup), » » Mons. Gomez Leo (Gallup). » » Mons. Lindenmeyer Giacomo (Gallup). 24 » Mons. Sgreccia Elio (Fossombrone). 29 » Mons. Jagodziúski Edoardo (Gorzów). » » Mons. Marszalik Miecislao (Gorzów). » » Mons. Nowicki Ladislao (Gorzów). » » Mons. Haendschke Luciano (Poznan). » Mons. Winkler Edmondo (Poznan). » » Mons. Dejciñski Sigismondo (Warszawa). 10 dicembre » Mons. Quilici Oriano (Sovana-Pitigliano).

Cappellani di Sua Santità: 22 luglio 1972. Mons. Eding Simone (Augsburg). » » » Mons. Huttler Guglielmo (Augsburg). » » » Mons. Lidel Alberto (Augsburg). » » » Mons. Wiedemann Ernesto (Augsburg). 9 ottobre » Mons. Häfner Francesco (Freiburg im Breisgau). » » » Mons. Hauck Giovanni (Freiburg im Breisgau). » » » Mons. Sauer Giuseppe (Freiburg im Breisgau). 19 » » Mons. Barecchia Gastone (Venezia). » » » Mons. Carli Antenore (Venezia). » » » Mons. Molin Giuseppe (Venezia). » » » Mons. Mero Antonio (Venezia). » » » Mons. Zanardi Primo (Venezia). 30 » » Mons. Posa Felice (Bisceglie). 10 novembre » Mons. Ricci Lino (Pergola). » » » Mons. Tedeschi Antonio (Reggio Emilia). 24 » » Mons. Pini Ettore (Modena). 29 » » Mons. Glemp Giuseppe (Gniezno). » » » Mons. Chlewinski Zdislao (Gorzów). » » » Mons. Kutzan Zbignievo (Gorzów). 798 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale

29 novembre 1972. Mons. Stankiewicz Antonio (Gorzów). Mons. Hinz Giovanni (Koszalin). » Mons. Jarnicki Giuseppe (Koszalin). » Mons. Ratajczak Sigismondo (Koszalin). » » Mons. Szymczukiewicz Vitoldo (Koszalin). » » » Mons. Volek-Waclawski Antonio (Koszalin). » » » Mons. Dolla Giovanni (Opole). » » » Mons. Gade Bernardo (Opole). » Mons. Schenk Venceslao (Opöle). » » » Mons. Sossalba Giovanni (Opole). » » Mons. Swider Feiice (Opole). » » » Mons. Okoniewski Vladimiro (Poznan). » » Mons. Pielatowski Casimiro (Poznan). » » Mons. Rogalewski Leone (Poznan). Mons. Jaszczur Alessandro (Szczecin). Mons. Kostynowicz Romano (Szczecin). » » Mons. Kotula Francesco (Szczecin). » » » Mons. Nowotarski Agostino (Szczecin). » » Mons. Borowiec Vladislao (Warszawa). Mons. Dankowski Casimiro (Warszawa). » Mons. Greta Antonio (Warszawa). » » Mons. Siwak Casimiro (Warszawa). » Mons. Urbanczyk Stanislao (Warszawa).

ONORIFICENZE

Con Brevi Apostolici il Santo Padre Paolo VI ha conferito : La Gran Croce dell'Ordine di san Silvestro Papa: 26 aprile 1972. Al sig. Mayer Gunthof Francesco (Wien). » » » Al sig. Schmitz Wolfango (Wien). 30 maggio » Al sig. Adam Ernesto Maria (Mechelen-Brussel).

Con Biglietti della Segreteria di Stato il Santo Padre Paolo VI ha conferito : La Commenda con Placca dell'Ordine di san Gregorio Magno, classe civile: 13 giugno 1972. Al sig. Burkgolder Carlo Andrea (San Antonio). » » » Al sig. Garza Rodolfo Giuseppe (San Antonio). » » » Al sig. Kunt Giovanni Giuseppe (San Antonio). 3 ottobre » Al sig. Musa Fernando (Roma).

La Placca dell'Ordine di san Gregorio Magno, classe civile: 30 maggio 1972. Al sig. Schot Maurizio (Mechelen-Brussel). Diarium Romanae Curiae 799

La Commenda dell'Ordine di san Gregorio Magno, classe civile: 13 giugno 1972. Al sig. Bówen Francesco Giuseppe (San Antonio). » » Al sig. Ooffey Edmondo Norman (San Antonio). » Al sig. Heck Alberto Marco (San Antonio). » Al sig. Hinchey Giovanni Giacomo (San Antonio). Al sig. Mueller Edwin Leone (San Antonio). Al sig. Necker Leslie Max (San Antonio). » Al sig. Richter Rodolfo Guglielmo (San Antonio). » » Al sig. Scharmann Giovanni Alberto (San Antonio) » Al sig. Seng Roberto Edwin (San Antonio). » Al sig. Whalen Giacomo Alfonso (San Antonio). 15 luglio Al sig. Falcioni Alf redo (Roma). 22 settembre » Al sig. Latreille Andrea (Lyon). o s ottobre » Al sig. Manfredi Manfredo (Albenga). )) » Al sig. Bottoni Giuseppe (Ferrara). 25 » Al sig. Di Lieto Nicola (Amalfi). » Al sig. Milano Nicola (Amalfi).

Il Cavalierato dell'Ordine di san Gregorio Magno, classe civile. 5 agosto 1972. Al sig. Cremona Giovanni (Malta). 30 » » Al sig. Menezes Armando (Belgaum). 9 settembre » Al sigsig.. Oostvogel Federico Giovanni Gerardo (Rotter- dam). Al sig. Van der Linden Gerardo Adriano Antonio ('s-Her­ togenbosch). » Al sig. Van der Zanden Pietro Giovanni Antonio ('s-Her­ togenbosch) . 22 » Al sig. Courbier Giovanni (Lyon). 2 ottobre Al sig. Fillinger Antonio (Paris). 9 » Al sig. Longhi Giorgio (Ferrara).

La Commenda con Placca dell'Ordine di san Silvestro Papa, 26 aprile 1972. Al sig. Fetzer Francesco Curtió (Wien). 10 agosto » Al sig. Bödiker Giorgio (Osnabrück). 12 » » Al sig. Morawek Roberto (Wien).

La Placca dell'Ordine di san Silvestro Papa: 9 ottobre 1972. Al sig. Rovigatti Gian Carlo (Ferrara).

La Commenda dell'Ordine di san Silvestro Papa: 11 agosto 1972. Al sig. Kretschmann Sigfrido (Köln). 12 » » Al sig. Vinnicki Edmondo (Wien). 9 ottobre » Al sig. Bolognesi Ferdinando (Ferrara). » » » Al sig. Rovigatti Paolo (Ferrara). 18 » » Al sig. Romanini Giorgio (Roma). » » » Al sig. Romanini Pio (Roma). 19 » » Al sig. Vannini Antonio (Roma). 800 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale

11 ottobre 1972. Al sig. Croce Carlo (Roma). 25 » » Al sig. Amorino Angelo (Amalfi). » » ». Al sig. Mandara Alfredo (Amalfi). » » » Al sig. Alfonso Giovanni (Nocera dei Pagani). » » » Al sig. D'Acunzi Salvatore (Nocera dei Pagani). » » » Al sig. Gallano Giuseppe (Nocera dei Pagani). » » » Al sig. Gallano Saverio (Nocera dei Pagani). » » » Al sig. Guida Giovanni (Nocera dei Pagani).

Il Cavalierato dell'Ordine di san Silvestro Papa: 13 giugno 1972. Al sig. Maislinger Antonio (Salzburg). 5 agosto » Al sig. Formosa Carmelo (Malta). » » » Al sig. Saliba Francesco (Malta). » » » Al sig. Saliba Paolo (Malta). » » » Al sig. Velia Oscar (Malta). 12 » » Al sig. Schilder Otto (Wien). 25 » » Al sig. Curtis Bernardo (Cork). 9 settembre » Al sig. Osendarp Giacomo Nicola (Haarlem). » » » Al sig. Kok Antonio Endrigo ('s-Hertogenbosch). 4 ottobre » Al sig. Cillerai Plinio (Grosseto). 9 » » Al sig. Saporito Michele (Albano Laziale). 25 » » Al sig. Celsi Angelo (Italia). » » » Al sig. La Morticella Giovanni (Italia). 30 » » Al sig. Occelli Carlo (Cuneo).

NECROLOGIO

2 dicembre 1972. Mons. Bolognini Danio, Vescovo di Cremona. 6 » » Mons. Baroncelli Emilio, Vescovo tit. di Monterano. » » » Mons. Dupont Henri, Vescovo tit. di Dorileo e Ausiliare di Lille. 9 » » Mons. Catarella Antonino, già Vescovo di Piazza Arme­ rina. 13 » » Mons. Jan Jean Marie, già Vescovo di Cap Haïtien. 18 » » Mons. Rossi Francesco, Vescovo tit. di Aliezira, Ausi­ liare di Milano. » » » Mons. Zambrano Camader Raul, Vescovo di Facatativá. An. et vol. LXIV 31 Decembris 1972 N. 13

ACTA APOSTOLICAE SEDIS

COMMENTARIUM OFFICIALE

I INDEX GENERALIS ACTORUM

(AN. ET VOL. LXIV)

I - ACTA PAULI PP. VI 230, 287, 292, 293, 298, 302, 303, 307, 344, 347, 349, 355, 357, 360, 370, 424, 425, 428, 429, 430, 432, LITTERAE DECRETALES, 257. 436, 487, 496, 506, 507, 549, 550, 551, 598, 599, 604, 608, 609, 615, 620, 623, 631, 634, 673, 674, 675, LITTERAE APOSTOLICAE MOTU PROPRIO 678, 682, 683, 688, 712, 713, 718, DATAE, 529, 534. 719, 724, 760, 763, 766, 768, 772, 773, 776, 780, 782. CONSTITUTIONES APOSTOLICAE, 5, 7, 8, 10, 12, 270, 271, 274, 408, 409, 411, NUNTII RADIOTELEVISIFICI , 232, 372. 413, 415, 416, 418, 419, 422, 465, 467, 541, 543, 657, 660, 662, 664, NUNTII RADIOPHONICI, 58, 234, 440, 665, 667. 638.

LITTERAE APOSTOLICAE, 14, 15, 16, 17, NUNTII SCRIPTO DATI, 235, 309, 310, 276, 277, 278, 279, 280, 401, 470, 312, 374, 379, 381, 443, 446, 639, 471, 472, 473, 474, 475, 476, 477, 725, 753. 545, 546, 547, 548, 705, 706.

II - ACTA CONSILII CONVENTIO, 478. PRO PUBLICIS ECCLESIAE NEGOTIIS EPISTULAE, 177, 178, 337, 339, 482, 593, 594, 668, 707, 709. NORMAE, 386, 387.

NUNTII GRATULATORII, 18, 19, 183, 184, 186, 187, 281, 282, 341, 342, 343, 483, 484, 486, 597, 670, 671, III - ACTA 710. SS. CONGREGATIONUM

HOMILIA, 283. SACRA CONGREGATIO PRO DOCTRINA FIDEI : ALLOCUTIONES, 21, 23, 25, 26, 28, 31, Declarationes, 237, 641. 40, 43, 46, 49,188,192,193,195,198, 202, 206, 212, 214, 216, 217, 221, Normae pastorales, 510.

51 - A. A. S. 802 Index generalis actorum

SACRA CONGREGATIO PRO EPISCOPIS : SACRA CONGREGATIO PRO INSTITUTIONE CATHOLICA : Decreta, 64, 66, 67, 69, 70, 71, 316, 317, 318, 319, 553, 554, 645, Decretum, 583. 737, 786. Provisiones Ecclesiarum, 61, 242, 314, 392, 453, 515, 644, 692, 736, IV - ACTA TRIBUNALIUM 784. SACRA ROMANA ROTA : SACRA CONGREGATIO PRO ECCLESIIS ORIENTALIBUS : Citationes edictales, 92, 93, 253, 329, 395, 652. Decretum, 738. TRIBUNAL VICARIATUS URBIS : SACRA CONGREGATIO DE DISCIPLINA SACRAMENTORUM : Citationes edictales, 254, 396, 454. Instructio, 244.

SACRA CONGREGATIO PRO CLERICIS : V - ACTA SECRETARIATUUM Directorium, 97. SECRETARIATUS AD CHRISTIANORUM UNI­ TATEM FOVENDAM : SACRA CONGREGATIO PRO RELIGIOSIS ET INSTITUTIS SAECULARIBUS : Instructio, 518. Decretum, 393. VI - ACTA COMMISSIONUM SACRA CONGREGATIO PRO GENTIUM EVANGELIZATIONE SEU DE PROPAGAN­ DA FIDE: PONTIFICIA COMMISSIO DECRETIS CON­ CILII VATICANI II INTERPRETANDIS : Decreta, 74, 75, 76, 394, 556, 557, 558, 559, 560, 787. Responsa ad proposita dubia, 397, 526. Provisiones Ecclesiarum, 73, 321, 646. Nominationes, 74, 322, 648, 743. DIARIUM ROMANAE CURIAE

SACRA CONGREGATIO PRO CULTU DIVINO : Audientiae sollemniores, 94, 255, Decreta, 77, 252, 692. 330, 398, 527, 587, 653, 703, 744, 796. Declaratio, 561. SECRETARIA STATUS : SACRA CONGREGATIO PRO CAUSIS SANC­ TORUM : Nominationes,* 94, 255, 330, 398, 455, 527, 587, 653, 703, 744, 796. Decreta, 78, 80, 83, 88, 323, 325, 327, 564, 570, 574, 578, 649, 694, Necrologia, 96, 256, 336, 400, 698, 788, 791, 794. 464, 528, 592, 656, 704, 752, 800.

* Ad maius inquirentium commodum haec ponitur distincta recensio: Officiales renuntiati: in S. O. pro Doctrina Fidei, 255; in S. C. pro Episcopis, 653; in S. O. pro Ecclesiis Orientalibus 256; in S. C. de Disciplina Sacramentorum, 256; in S. C. pro Clericis, 95; in S. O. pro Religiosis et Institutis Saecularibus, 527, 745; in S. O. pro Gentium Evangelizatione, 94, 95, 527; in S. C. pro Cultu Divino, 255, 331; in Ecclesiis Suburbicariis, 330; in S. Romana Rota, 94, 255, 703, 744; in Consilio de Laicis, 455; in Pont. Consilio «a Iustitia et Pace», 456, 527; in Pont. Consilio C. I. C. reco- Index generalis actorum 803 gnoscendo, 255, 744; in Pont. Comm, de Instrumentis Communicationis Socialis, 255; in Commissione Theologica, 256; in Pont. Consilio pro neo-Vulgata, 527; in Praefectura rebus oeconomicis S. Sedis pertractandis, 255; in Consilio artis atque historiae Sanctae Sedis monumentis custodiendis praeposito, 330; in Pont. Opera Fidei tuendae, 703; in Pont. Academia Scientiarum, 744; in Pontificia Cohorte Helvetica, 653; in Sacro Con­ sistorio, 256; in Nuntiaturis Apostolicis, 94, 255, 398, 455, 744; in Pontificali Domo, 95; in Civitate Vaticana, 331. Episcopi adsistentes Solio: 457. Protonotari Apostolici supra numerum: 331, 457, 745. Praelati honoris: 331, 457, 528, 587, 653, 703, 745. Cappellani S. S.: 332, 459, 588, 654, 704, 746. Honorati Viri Summo Pontifici Astantes: 589. Ex Ordine Piano: Collare, 747; Gran Croce, 334, 589, 747; Commenda con placca, 461, 747; Commenda, 461; Cavalierato, 461. Ex Ordine S. Gregorii Magni: Gran Croce, ci. civ., 334, 460, 747; Commenda con placca, ci. civ., 334, 461, 589, 747; Placca, ci. civ., 335, 461, 589, 748; Commenda, ci. civ., 335, 461, 590, 748; Commenda, cl. mil., 749; Cavalierato, ci. civ., 335, 461, 590, 749. Ex Ordine S. Silvestri Papae: Gran Croce, 334, 460, 747 ; Commenda con placca, 398, 462, 750; Placca, 398, 462, 591, 750; Commenda, 398, 463, 591, 750; Cavalierato, 95, 339, 463, 591, 750. 804 Index documentorum chronologico ordine digestus

n INDEX DOCUMENTORUM CHRONOLOGICO ORDINE DIGESTUS

I - ACTA PAULI PP. VI

I - LITTERAE DECRETALES PAG. 1970 Oct. 25 Ecclesiae filiorum. - Beatis Quadraginta Martyribus Angliae et Cambriae, Sanctorum honores decernuntur 257

II - LITTERAE APOSTOLICAE MOTU PROPRIO DATAE

1972 Aug. 15 Ministeria quaedam. - Disciplina circa Primam Tonsuram, Ordi­ nes Minores et Subdiaconatum in Ecclesia Latina innovatur 529 » » » Ad pascendum. - Nonnullae normae ad sacrum Diaconatus ordi­ nem spectantes statuuntur . 534

III - CONSTITUTIONES APOSTOLICAE

1971 Iun. 5 EANCHIENSIS (Daltonganiensis). Supremi Ecclesiae. - Ab archi­ dioecesi Ranchiensi quibusdam detractis territoriis dioecesis conditur, nomine « Daltonganiensis » 5 » » 28 KWANGIUENSIS (Cheiudoensis). Quoniam supremi. - Quibusdam detractis territoriis ab archidioecesi Kwangiuensi nova prae­ fectura apostolica constituitur, nomine « Cheiudoensis » . 7 » » » PRAETORIENSIS (Rustenburgensis). Inter rerum. - In Africa Me­ ridionali nova praefectura conditur, « Rustenburgensis » nomine 8 » Sept. 14 BONFIMENSIS (Paulalfonsanensis). Pastorale munus. - Detrac­ tis quibusdam territoriis a dioecesi Bonfimensi alia con­ ditur nomine «Paulalfonsanensis» 10 » » » S. LUDOVICI IN MARAGNANO (Breiensis). Pro apostolico. - De­ tractis quibusdam territoriis ab archidioecesi S. Ludovici in Maragnano, alia conditur dioecesis, appellatione «Breien­ sis » 12 » Oct. 15 KATIOLAËNSIS (Korhogoënsis). Christi mandatum. - Detractis quibusdam territoriis ab Ecclesia Katiolaënsi, nova dioe­ cesis conditur, Korhogoënsis nomine 270 » Nov. 12 RALEIGHIENSIS (Carolinanae). Qui divino. - Detractis nonnullis territoriis a dioecesi Raleighiensi, nova Ecclesia constitui­ tur, Carolinana cognominanda 271 » » » ZAMBOANGENSIS (Pagadianensis). Ut fidelium. - Detractis qui­ busdam territoriis ab archidioecesi Zamboangensi, nova con­ ditur dioecesis, nomine «Pagadianensis» 274 » » 29 DOMINAE NOSTRAE LIBANENSIS. Quod providenter. - Eparchia Do­ minae Nostrae Libanensis pro Maronitis in Brasilia conditur 408 » » » DOMINAE NOSTRAE PARADISI. Saec romana. - In Brasilia Eparchia Index documentorum chronologico ordine digestus 805

PAG. Dominae Nostrae Paradisi constituitur, pro Melkitis ritus Byzantini 409 1971 Nov. 29 SANCTI IOANNIS BAPTISTAE CURITIBENSIS UCRAINORUM. Eius Vica­ rius. - Apostolicus Exarchatus pro fidelibus Ucrainis in Bra­ silia degentibus, ad dignitatem Eparchiae evehitur ... 411 » » » SANCTI MARONIS DETROITENSIS. Quae spes. - Exarchatus apostoli­ cus pro fidelibus ritus Antiocheni Maronitarum, in Foede­ ratis Americae Septemtrionalis Civitatibus, ad gradum Epar­ chiae evehitur 413 » Dec. 6 DE IULLUNDUR (Iullundurensis). Officium Apostolicum. - Prae­ fectura apostolica de Iullundur ad gradum dioecesis tollitur, Iullundurensis nomine 415 1972 Mart. 23 MEERUTENSIS. In beatorum. - Nonnullis territoriis detractis a dioecesi Meerutensi, efficitur novus Exarchatus apostolicus ritus malabarensis nomine « Bijnorensis » 446 » » » RAIPURENSIS (Iagdalpurensis). Indorum gentes. - Detracto terri­ torio cognomine Bastar a Praefectura apostolica Raipu- rensi, apostolicus Exarchatus «Iagdalpurensis» conditur ritus malabarensis 418 » » 25 GUADALAIARENSIS - COLIMENSIS (Ioannopolitanae a Lacubus et Gusmanopolitanae). Qui omnium. - Detractis quibusdam territoriis ab Ecclesiis Guadalaiarensi et Colimensi duae dioeceses constituuntur, nomine « Ioannopolitana a Lacu­ bus » et « Gusmanopolitana » 419 » » » TABORAËNSIS ET ALIARUM (Singidaënsis). In primaeva. - Detractis nonnullis territoriis a Taboraënsi aliisque dioecesibus, nova conditur dioecesis Singidaënsis appellanda 422 » Apr. 20 CAIENSIS (Ieremiopolitanae). Qui, Beati. - Detractis quibusdam territoriis a dioecesi Caiesensi alia conditur, nomine «Ie- remiopolitana » 465 » » » GONAYVESENSIS - CAPITIS HAITIANI (Hinchensis). Animorum Chri­ stifidelium. - Detractis quibusdam territoriis a dioecesibus Gonayvesensi et Capitis Haitiani nova efficitur dioecesis, nomine «Hinchensis» 467 » Maii 16 VALENTTNAE IN VENETIOLA (S. Caroli in Venetiola). In vertice. - Detracta quadam parte a dioecesi Valentina in Venetiola, nova inde dioecesis conditur, « S. Caroli in Venetiola » appellanda 541 » Iun. 20 MANILENSIS (Lipensis). Qui summi. - Separatis Ecclesiis Li- pensi, Lucenensi, Infantensi atque Calapanensi a provincia ecclesiastica Manilensi, nova conditur, Lipensis cognomi- nanda 543 » » 28 VRATISLAVIENSIS - BEROLINENSIS ET ALIARUM. Episcoporum Polo­ niae. - Novae in Polonia dioeceses constituuntur, nomine Opoliensis, Gorzoviensis, Sedinensis - Caminensis, Coslinen- sis - Colubreganae 657 » Iul. 24 GARZONENSIS - NEIVENSIS (Neivensis). Ad aptius. - Territoriis qui­ busdam a dioecesi Garzonensi - Neivensi detractis nova con­ ditur, nomine « Neivensis » 660 » » 30 ONDOËNSIS (Adoëkitiensis). Divinum mandatum. - Detractis qui­ busdam territoriis ab Ecclesia Ondoënsi, nova dioecesis conditur nomine «Adoëkitiensis» 662 » Aug. 15 ANCONITANAE. Qui apostolico. - Provincia ecclesiastica Anconi­ tana in Italia conditur 664 » » » AQUILANAE. Cum cognitum. - Provincia ecclesiastica Aquilana in Italia conditur 665 » » » PERUSINAE. Animorum utilitati. - Provincia ecclesiastica Peru­ sina in Italia conditur 667 806 Index documentorum chronologico ordine digestus

IV - LITTERAE APOSTOLICAE PAG. 1071 Iun. 21 Qui secreto. - Confirmatur electio B. M. V. de Guadalupe patro­ nae principalis dioecesis Phoenicensis 14 » » 29 Magnum semper. - In Republica Dahomeyana Apostolica Nun­ tiatura constituitur, cuius sedes in urbe Dakar collocabitur 477 » Iul. 16 Beatissimam Dei. - Templum Beatae Mariae Virginis de Mon- teserrato, in Miletensi dioecesi, ad gradum Basilicae Minoris attollitur 15 » » 29 Propenso et sollicito. - Peculiaris Commissio Almo Collegio Ca- pranieensi in Urbe gubernando constituitur 16 » Sept. 18 Quantum utilitatis. - In Republica vulgo «Niger» Nuntiatura Apostolica constituitur 17 » Oct. 13 Adsidua semper. - Dioecesis Portus Victoriae a Nuntiatura Apo­ stolica Daressälaamensi ad Nairobiensem transfertur . . 276 » » 17 Divinum illud. - Maximiliano Mariae Kolbe, presbytero Ordinis Fratrum Minorum Conventualium, beatorum honores decer­ nuntur 401 » » 21 Siquidem cura. - Curiale templum S. Thomae, Neofori situm in dioecesi Culmensi, ad dignitatem Basilicae Minoris eve­ hitur 277 » » » Quam prope. - Templum Beatae Mariae Virginis Consolatricis Afflictorum dioecesis Toletanae in America, Basilica Minor efficitur . 278 » Nov. 4 Cum venerabilis. - Beata Virgo Maria sub titulo « Nossa Senhora da Conceicäo da Praia » principalis Patrona constituitur dioe­ cesium provinciae ecclesiasticae vulgo de Bahía .... 279 » » 28 Rhegium urbs. - Templum Beatae Mariae Virginis Matris Con­ solationis ad dignitatem Basilicae Minoris attollitur . . 280 1972 Ian. 21 Quoniam animorum. - Sacra curialis aedes sancto Ioseph dicata in oppido vulgo Alameda, dioecesis Quercopolitanae, ad gra­ dum Basilicae Minoris evehitur 470 » Mart. 25 Sollemne semper. - S. Thomas apostolus « Indiae apostoli » titulo decoratur cuius festum datur gradu sollemnitatis cele­ brari in ea dicione 473 » Apr. 13 Cum sit. - Nuntiatura Apostolica Reipublicae Algeriensis consti­ tuitur 471 » » » Quantopere aestimanda. - In Republica Tunetana Apostolica Nuntiatura constituitur, cuius sedes in urbe Icosio seu Al­ ger, ut gallica lingua, collocatur 471 » » 14 Cum beatissima. - Tarnoviensis cathedralis ecclesia ad gradum Basilicae Minoris evehitur 472 » » 29 Maiores Nostri. - In Republica Sudanensi Apostolica Nuntiatura constituitur 474 » Maii 15 Cum de beata. - Beata Maria Virgo, quam populus cognominai «Nuestra Señora de la Paz» patrona praecipua dioecesis Carthadensis in Columbia confirmatur 475 » » 19 Quantopere sint. - Curialis sacra aedes Sancti Benedicti, in dioecesi Augustana Vindelicorum, ad Basilicae Minoris dignitatem evehitur 476 » Iun. 19 Iussum, quo. - In Republica Litoris Eburnei Apostolica Nuntia­ tura constituitur, cuius sedes in urbe Dakar collocatur . 545 » Iul. 8 Catholica Ecclesia. - Templum S. Teresiae, in finibus Vicariatus Apostolici Heliopolis in Aegypto, ad gradum Basilicae Mino­ ris evehitur 546 » » 28 Quanto semper. - S. Franciscus a Camporubeo patronus princi­ palis provinciae Genuensis Ordinis Fratrum Minorum Ca- puccinorum nominatur 547 » » » Si fuit. - Templum Dei Genetricis titulo «Misericordiarum», in dioecesi S. Rosae de Osos, ad gradum et dignitatem Basi­ licae Minoris evehitur 548 Index documentorum chronologico ordine digestus 807

PAG. 1972 Oct. 9 Sancti Ioseph. - S. Ioseph, Sponsus B. M. V., princeps patronus dioecesis Civitatis Guzmanae declaratur 705 » Nov. 11 Quamvis salus. - Templum S. Nicolai, in oppido Ijsselstein in archidioecesi Ultraiectensi, ad honorem et dignitatem Basi­ licae Minoris evehitur 706

V - CONVENTIO 1971 Mart. 8 Inter Sanctam Sedem et Rempublicam Austriacam de scholis catholicis 478

VI - EPISTULAE 1972 Febr. 10 We are pleased. - Ad Exc.mum P. D. Stanislaum Brzana, Og- densburgensem Episcopum, centesimo expleto anno ex quo ea dioecesis condita est 177 » » 16 Incliti caelitis. - Ad Rev.mum P. Benedictum Calati, Congrega­ tionis Monachorum Eremitarum Camaldulensium Priorem Generalem, novies centenaria redeunte memoria pientissimi obitus Sancti Petri Damiani, Ecclesiae doctoris .... 178 » Mart. 18 Quemadmodum traditio. - Ad E.mum P. D. Villelmum S. R. E. Cardinalem Conway, Archiepiscopum Armachanum, quem Legatum deligit ut celebritatibus praesideat in urbe Indica v. d. Madras peragendis, ob undevicesimum volventem saeculum ex quo S. Thomas Apostolus martyrium subiit . 337 » Apr. 12 «.Verona fidelis». - Exc.mo P. D. Iosepho Carraro, Veronensi Episcopo, cum sextum et decimum expleretur saeculum ex quo S. Zeno, civitatis Episcopus atque Patronus, in Domino obiit .339 » Iul. 22 Susceptum iamdiu. - Ad E.mum P. D. Aloisium S. R. E. Car­ dinalem Concha, Archiepiscopum Bogotensem, moderatione illius archidioecesis se abdicantem 482 » Aug. 10 Signia, urbs. - Ad Exc.mum P. D. Aloisium Carli, Signinum Episcopum, tertio et decimo expleto saeculo ab excessu Sancti Vitaliani Pontificis Maximi 593 » » 15 La nobile città. - Ad E.mum P. D. Antonium S. R. E. Cardina­ lem Poma, Archiepiscopum Bononiensem, quem mittit ad Eu­ charisticum Coetum, e tota Italia TJtini habendum, ut cele­ britatibus praesideat 594 » » 18 Sacrae eelebritates. - Exc.mo P. D. Rudolfo Graber, Ratisbo- nensi Episcopo, decimo exacto saeculo ex quo Sanctus Volf­ gangus ad episcopalem cathedram Ratisbonensem evectus est 668 » Oct. 16 Hildesiae decus. - Exc.mo P. D. Henrico Mariae Janssen, Hilde- siensi Episcopo, millesimo centesimo exacto anno ex quo ea cathedralis ecclesia exstructa est 707 » Nov. 4 Tot inter curas. - Ad E.mum P. D. Iulium S. R. E. Cardina­ lem Döpfner, Archiepiscopum Monacensem et Frisingensem, Conferentiae Episcoporum Germaniae Praesidem, annuo eiusdem Conferentiae Conventu Fuldae celebrato . . . 709

VII - NUNTII GRATULATORII 1971 Nov. 22 Ad E.mum P. D. Antonium Mariam S. R. E. Cardinalem Bar­ bieri, Archiepiscopum Montisvidei, decem a suscepto sacer­ dotio condentem lustra 18 » Dec. 4 Ad E.mum P. D. Iosephum S. R. E. Cardinalem Lefebvre, quin­ quagesimo exacto anno ex quo sacerdotio est auctus . . 19 1972 Ian. 28 Ad E.mum P. D. Iosephum S. R. E. Cardinalem Slipyi, Archie­ piscopum Maiorem Leopolitanum Ucrainorum, octogesimum natalem peragentem 183 808 Index documentorum chronologico ordine digestus

PAG. 1972 Febr. 3 Ad E.mum P. D. Leonem Stephanum S. R. E. Cardinalem Duval, Archiepiscopum Algeriensem, quinque condentem lustra a suscepta ordinatione episcopali 184 » » 10 Ad E.mum P. D. Alfredum Vincentium S. R. E. Cardinalem Seherer, Archiepiscopum Portalegrensem in Brasilia, quin­ que condentem lustra ex quo episcopalem suscepit ordina­ tionem 186 » » 15 Ad E.mum P. D. Iosephum S. R. JE. Cardinalem Garibi et Ri­ vera, duodecim implentem lustra ex quo ad sacri presbyte­ ratus gradum evectus est 187 » Mart. 2 Ad E.mum P. D. Antonium S. R. E. Cardinalem Caggiano, Bo- naërensem Archiepiscopum, duodecim condentem lustra ex quo sacerdotio auctus est 283 » » 21 Ad E.mum P. D. Laurentium S. R. E. Cardinalem Jaeger, Ar­ chiepiscopum Paderbornensem, decem condentem lustra ex quo sacerdotio est auctus 341 » » 22 Ad E.mum P. D. Iosephum S. R. E. Cardinalem Mindszenty, Strigoniensem Archiepiscopum, octogesimum diem natalem celebrantem 282 » Apr. 5 Ad E.mum P. D. Iosephum S. R. E. Cardinalem Lefebvre, octogesimum diem natalem celebrantem ...... 342 » » 8 Ad E.mum P. D. Caesarem S. R. E. Cardinalem Zerba, octoge­ simum diem natalem celebrantem 343 » Iun. 3 Ad E.mum P. D. Ioannem Iosephum S. R. E. Cardinalem Wright, Sacrae Congregationis pro Clericis Praefectum, quin­ que condentem lustra a suscepta ordinatione episcopali . . 483 » » 10 Ad E.mum P. D. Gabrielem Mariam S. R. E. Cardinalem Gar­ rone, Sacrae Congregationis pro Institutione Catholica Praefectum, diem anniversarium vicesimum quintum ex­ plentem, ex quo Episcopus est consecratus 484 » » 27 Ad E.mum P. D. Ioannem Patricium S. R. E. Cardinalem Cody, Archiepiscopum Chicagiensem, quinque condentem lustra ex quo episcopalem ordinationem suscepit 486 » Aug. 3 Ad E.mum P. D. Ferdinandum S. R. E. Cardinalem Cento, titulo Ecclesiae suburbicariae Veliternae, decem condentem lustra a suscepta ordinatione episcopali 597 » Sept. 30 Ad E.mum P. D. Antonium Mariam S. R. E. Cardinalem Bar­ bieri, Archiepiscopum Montisvidei, octogesimum diem nata­ lem celebrantem 670 » Oct. 7 Ad E.mum P. D. Petrum Thomam S. R. E. Cardinalem McKeefry, Vellingtonensem Archiepiscopum, quinque con­ dentem lustra a suscepta ordinatione episcopali .... 671 » » 12 Ad E.mum P. D. Rufinum S. R. E. Cardinalem Santos, Archie­ piscopum Manilensem, quinque condentem lustra ab epi­ scopali ordinatione suscepta 710

VIII - HOMILIA 1972 Mart. 30 In Patriarchali Archibasilica Lateranensi habita, feria quinta «in Cena Domini», Beatissimo Patre Sacrum pontificali ritu peragente 283

IX - ALLOCUTIONES 1971 Dec. 10 Ad Excellentissimum Virum Laurentium Cyrillum Faboumy, Reipublicae vulgo «Dahomey» appellatae primum cum auctoritate Legatum, Summo Pontifici Litteras concrediti muneris testes tradentem . . 21 » » 13 Iis qui apud Gregorianam studiorum Universitatem, «Cursui renovationis canonicae» interfuerunt 23 Index documentorum chronologico ordine digestus 809

PAG. 1971 Dec. 16 Ad Excellentissimum Virum Medhi Vakil, Iraniani Imperii 25 apud Sedem "Apostolicam cum auctoritate Legatum, Summo Pontifici Litteras concrediti muneris testes tradentem . . 25 » » 20 Ad Excellentissimum Virum Ferdinandum Gómez Martínez, Oolumbianae Reipublicae cum auctoritate Legatum, Summo Pontifici Litteras commissi muneris testes tradentem . . 26 » » » Sodalibus e Societate Sancti Francisci Salesii, qui religiosae suae communitatis generali Coetui interfuerunt .... 28 » » 23 Ad E.mos Patres Cardinales, ad Romanae Curiae Pontifica­ lisque Domus Praelatos, per E.mum Cardinalem Ferdi­ nandum Cento Summo Pontifici felicia ac fausta ominatos, Nativitatis Domini nostri Iesu Christi festo recurrente . 31 » » 25 In Aede Sixtina habita ad Excellentissimos Viros e Legatorum Coetu apud Sedem Apostolicam, qui nocte Nativitatis Do­ mini nostri Iesu Christi Sacro interfuerunt a Beatissimo Patre peracto 40 1972 Ian. 1 Romae habita, in sacra aede pagi vulgo «Città dei Ragazzi» appellati, Summo Pontifice Sacrum per agente, die per totum terrarum orbem fovendae paci inter gentes dicato . 43 » » 8 Iis qui interfuerunt II Internationali Conventui, Romae per hebdomadam habito, de quaestionibus ad scholam per­ tinentibus 46 » » 10 Ad Excellentissimos Viros e Legatorum Coetu apud Sedem Apo­ stolicam, novo ineunte anno Beatissimo Patri fausta ac feli­ cia ominantes 49 » » 13 Membris e Pontificio Consilio « Cor Unum » de humana et christiana progressione fovenda Romae primum coetum ha­ bentibus 188 » » 15 Membris e Consilio Internationalis Consociationis Communita­ tum Christianae colendae vitae 192 » » 24 E.mo Patri Melitone, Calcedonensi Metropolitae, qui nomine Athenagoras, Oecumenici Patriarchae, Beatissimo Patri vo­ lumen, quod «Thomas Agápis» inscribitur, dono dedit . . 193 » » » In patriarchali Archibasilica Lateranensi habita cum oecume­ nicus ritus celebraretur ad unitatem Christianorum implo- randam atque fovendam 195 » » 27 Romanae Civitatis Magistro et Administratorum Coetui, novo ineunte anno Beatissimo Patri fausta ominantibus . . . 198 » » 28 Ad Praelatos Auditores et Officiales Tribunalis Sacrae Romanae Rotae, a Beatissimo Patre novo litibus iudicandis ineunte anno coram admissos 202 » Febr. 2 Institutorum Saecularium sodalibus qui Romae, coetui inter­ fuerunt, quinto et vigesimo exacto anno ab edita Constitu­ tione Apostolica «Provida Mater» 206 » » 3 Iis qui interfuerunt Coetui XXXIX Romae habito a v. d. «N.A.T.O. Defence College» 212 » » 5 Ad Excellentissimum Virum Kurt Waldheim, Consilii Conso- ciatarum Nationum Secretarium Generalem 214 » » 7 Ad Exc.mum P. D. Filaret, Dmitroviensem Archiepiscopum, Academiae Theologicae in urbe Mosqua Moderatorem . . 216 » » 13 Habita in Basilica Vaticana Exc.mis Praesulibus a Beatissimo Patre ad sacrum Episcopatus ordinem sollemni ritu as­ sumptis 217 » » 17 In Aede Sixtina habita, Romanae dioecesis curionibus et qua­ dragesimali temporis in Urbe oratoribus 221 » » 28 Ad Excellentissimum Virum Stane Kolman, liberis cum man­ datis Foederatarum Reipublicae Iugoslaviae Civitatum Le­ gatum, qui Summo Pontifici Litteras commissi muneris fidem facientes tradidit 230 810 Indem documentorum chronologico ordine digestus

PAG. 1972 Mart. 1 Membris Consilii Eucharisticis ex omnibus Nationibus conven­ tibus moderandis 287 » » 3 E.mis Patribus et Exc.mis Praesulibus e Consilio Secretariae generalis Synodi Episcoporum, qui Conventui Romae habito interfuerunt 292 » » 4 Iis qui interfuerunt annuo plenario Coetui habito a Pontificio Consilio instrumentis Communicationis Socialis praeposito . 293 » » 22 Membris Consociationis v. d. «Centre chrétien des patrons et dirigeants d'entreprise français » 298 » » 23 Ad Excellentissimum "Virum Franciscum Guillaume, Haitianae .Reipublicae cum auctoritate Legatum, Summo Pontifici Lit­ teras demandati muneris testes tradentem 302 » » 25 Ad clarissimum Virum Renatum Maheu, Moderatorem Genera­ lem Instituti Internationalis v. d. UNESCO, E.mos Patres Cardinales, Praesules, Excellentissimus Viros e Legatorum Coetu, ceterosque qui expositioni Publicorum codicum inau- gurandae, in Bibliotheca Vaticana apparatae, interfuerunt . 303 » » 27 Ad Excellentissimum Virum Franciscum Romero Lobo, Vene- tiolanae Reipublicae liberis cum mandatis Legatum, Summo Pontifici Litteras commissi muneris testes tradentem . . 307 » Apr. 8 Iis qui interfuerunt secundo internationali Conventui, Romae habito, a Consociatione v. d. « Fraternité Catholique des malades et handicapés» 344 » » » Iis qui interfuerunt Coetui Romae habito a moderatoribus Soda­ litatis v. d. «Union européenne démocrate chrétienne» . 347 » » 15 Ad sodales Pontificii Sophorum Collegii, per hebdomadam Coe­ tum habentes, proposita quaestione: «L'impiego dei ferti­ lizzanti per l'incremento dei raccolti in rapporto alla qualità e all'economia » 349 » » 22 Ad Excellentissimum Virum Tahar Belkhodja, Tunetanae Rei­ publicae apud Sedem Apostolicam primum cum auctoritate Legatum, qui Summo Pontifici Litteras concrediti muneris fidem facientes tradidit 355 » Maii 12 Iis qui interfuerunt Coetui nono generali, Romae habito ab Instituto «Caritas Internationalis» appellato .... 357 » » 13 Ad moderatores, doctores auditoresque Gregorianae studiorum Universitatis, quarto volvente saeculo ex quo Gregorius XIII Antistes sacrorum Maximus ad Summi Pontificatus fasti­ gium evectus est 360 » » 15 Iis qui conventui a Sodalitate v. d. «Top European Advertising Media», Romae habito, interfuerunt 370 » » 18 Moderatoribus et membris e Consilio Consociationis vulgo «In­ ternationale Raiffesein-Union», Romae coetum habentibus . 424 » » 19 Moderatoribus e singulis nationibus et membris summorum Consiliorum Pont. Operum Missionalium, Romae annuum Coetum habentibus 425 » » 20 Sodalibus e Congregatione Missionariorum Oblatorum B. M. V. Immaculatae, qui generali Coetui religiosae suae commu­ nitatis interfuerunt 428 » » » Sodalibus e Congregatione Fratrum Christianorum, qui generali Coetui religiosae suae communitatis interfuerunt . . . 429 » » 25 Iis qui, e variis nationibus, interfuerunt Conventui de mutua conspiratione et opera in colendis agris 430 » Iun. 1 In Aede Sixtina habita, Beatissimo Patre sacrum celebrante, sodalibus Instituti v. d. « International College of Surgeons », qui Romae, e variis nationibus, Conventum habuerunt . . 432 » » 12 Sodalibus ex Ordine Fratrum Minorum Conventualium qui generali Coetui religiosae suae communitatis interfuerunt . 436 » » 17 E.mis Patribus Cardinalibus et Exc.mis Praesulibus ex Italico Episcopali Coetu, qui generali Conventui Romae interfuerunt 487 Index documentorum chronologico ordine digestus 811

PAG. 1972 Iun. 23 E.mis Sacrae Collegii Cardinalium Patribus, Summo Pontifici die Eius nominali felicia ac fausta ominantibus ..... 496 » Iul. 6 Ad Excellentissimum Virum Henricum F. Sánchez Salinas, Nicaraquanae Reipublicae liberis eum mandatis Legatum, qui Summo Pontifici Litteras concrediti muneris fidem fa­ cientes tradidit 506 » » 10 Ad Excellentissimum Virum Raouf Mustapha Boudjakdji, Rei­ publicae Algeriensis apud Sedem Apostolicam primum cum auctoritate Legatum, Summo Pontifici Litteras commissi mu­ neris testes tradentem 507 » Aug. 7 Ad Excellentissimum Virum Iulianum Zamora Dobles, Costari- canae Reipublicae cum auctoritate Legatum, Summo Ponti­ fici Litteras commissi muneris testes tradentem .... 549 » » 10 Ad Excellentissimum Virum Sayed Salah-El-Din Osman Hashim, Sudanensis Reipublicae apud Sedem Apostolicam primum liberis cum mandatis Legatum, qui Summo Pontifici Litteras concrediti muneris fidem facientes tradidit 550 » » 12 Ad Excellentissimum Virum Varnerium De Merode, Belgicae Nationis cum auctoritate Legatum, Summo Pontifici Litte­ ras concrediti muneris testes tradentem 551 » Sept. 9 Ad Excellentissimum Virum Mohammad Yousuf, Pachistanae Reipublicae liberis cum mandatis Legatum, Summo Ponti­ fici Litteras commissi muneris testes tradentem .... 598 » » 13 Iis qui interfuerunt quinto et decimo internationali Coetui Operis «Apostolatus Maris», quinquagesimo expleto anno ex quo Apostolica sedes Opus adprobavit 599 » » 16 Venetiis habita, ad sacerdotes atque religiosas communitates in Basilica Divo Marco Evangelistae dicata 604 » » » Ad Publicas Auctoritates in Venetiarum Patriarchae aedibus coadunatas 608 » » » Utini, in foro v. d. «Primo Maggio» ad Christifideles quam- plurimos qui Sacro a Beatissimo Patre concelebrato inter­ fuerunt 609 » » 20 Institutorum Saecularium moderatoribus qui Romae interna­ tionali Coetui interfuerunt 615 » » 22 Ad Excellentissimum Virum Ioannem Leone, Reipublicae Ita­ licae Praesidem 620 » » 23 Iis qui adfuerunt sexagesimo internationali Conventui a pu­ blicis legumlatorum coetibus ex universis nationibus Romae celebrato 623 » » 25 Membris et Consultoribus Pontificiae Commissionis Studiosorum a Iustitia et Pace, Romae coetum habentibus . . . . . 631 » » 29 Iis qui interfuerunt Coetui vigesimo secundo per hebdomadam Romae habito, biblicis studiis provehendis 634 » Oct. 2 Ad Excellentissimum Virum Danielem Narcis Mtonga Mloka, Tanzanianae Reipublicae cum auctoritate Legatum, qui Sum­ mo Pontifici Litteras tradidit commissi muneris fidem fa­ cientes 673 » » 4 Ad Excellentissimum Virum Eduardum Heath, Magnae Britan­ niae Supremi Consilii publicae rei administrandae Praesidem 674 » » 5 Iis qui adfuerunt Coetui de adiutrice opera inter credentes, favente Secretariatu pro non-Christianis Romae habito . 675 » » 9 Moderatoribus ac Membris e «Consilio de Laicis», qui unde­ cimo plenario Coetui Romae interfuerunt 678 » » 11 Membris Commissionis Theologicae Internationalis quartum ple­ narium Coetum habentibus 682 » » 12 Iis qui ex Europae nationibus Symposio interfuerunt de pasto­ rali munere inter operarios exercendo Romae habito . . 683 » » 19 Ad Moderatores Nationalium Coetuum Maiorum Antistitum In- 812 Index documentorum chronologico ordine digestus

statutorum Religiosorum, favente Sacra Congregatione pro Religiosis et Institutis Saecularibus Romae coadunatos . . 688 1972 Oct. 27 E.mis Patribus et Exc.mis Praesulibus e Consilio Secretariae generalis Synodi Episcoporum, qui Conventui Romae ha­ bito interfuerunt 712 » » 29 In Basilica Vaticana habita a Beatissimo Patre Sacrum cele­ brante, ad eos qui sollemni Beatificationi Ven. Servi Dei Michaelis Rua, sacerdotis professi, Rectoris Maioris Piae Societatis S. Francisci Salesii, interfuerunt 173 » Nov. 9 Ad Excellentissimum Virum Toshio Yoshioka, Iaponiae cum auctoritate Legatum, Summo Pontifici Litteras concrediti mu­ neris testes tradentem . 718 » » 12 In Basilica Vaticana habita a Beatissimo Patre Sacrum cele­ brante ad eos qui sollemni Beatificationi Ven. Servae Dei Augustinae Pietrantoni, sororis professae Instituti Sororum a Caritate, interfuerunt 719 » » 20 Ad Excellentissimum Virum Leonidam Munyanshongore a Ruan- densi Republica ad Apostolicam Sedem missum cum aucto­ ritate Legatum, qui Summo Pontifici commissi muneris fidem facientes Litteras tradidit 724 » » 22 Ad delegatos Commissionum « pro Oecumenismo » Conferentia­ rum Episcopalium et Catholicorum Orientalium Patriarcha­ tuum Synodorum partem agentes 760 » » 24 Medicae artis peritis, qui e variis Oeconomicae Europae Com­ munitatis Nationibus Coetui Romae habito interfuerunt . 763 » » 25 Ad Excellentissimum Virum Suharto, Indonesianae Reipublicae Praesidem .766 » » 27 E.mo Patri Card. Gabrieli M. Garrone, S. Congregationis pro Institutione Catholica Praefecto, delegatisque qui Coetui in­ terfuerunt Romae habito a Consociatione Catholicarum Stu­ diorum Universitatum 768 » » 29 Moderatoribus et membris e Consilio Instituti «Caritas Inter­ nationalis» appellati, Romae Coetum habentibus . . . 772 » Dec. 1 Moderatoribus et membris Pontificii Consilii «Cor Unum» qui t Romae alteri plenario Coetui adfuerunt 773 » » 9 Ad itálicos Iuris peritos catholicos qui XXIII Conventui, eorum eorum favente Societate habito, interfuerunt 776 » » 13 Iis qui in Gregoriana Studiorum Universitate «Cursui reno­ vationis canonicae pro iudicibus aliisque Tribunalium ad­ ministris» interfuerunt 780 » » 14 Ad Excellentissimum Virum Apadit Pachariyangkun, Thai- landiae apud Sedem Apostolicam cum auctoritate Legatum, Summo Pontifici Litteras commissi muneris testes tradentem 782

X - NUNTII RADIOTELEVISIFICI 1972 Febr. 16 Catholicarum Scholarum in Foederatis Americae Septemtrionalis Civitatibus alumnis, ad illorum excitandam caritatem in egentes quarundam Orbis regionum pueros 232 » Apr. 2 Universis Urbis et Orbis Christifidelibus cunctisque hominibus, die Pascatis Resurrectionis Domini nostri Iesu Christi, ante­ quam ex externo Petrianae Basilicae podio Beatissimus Pater Apostolicam impertiit Benedictionem 372

XI - NUNTII RADIOPHONICI 1971 Dec. 25 Die festo Nativitatis Domini nostri Iesu Christi datus, ante­ quam ex externo Basilicae Vaticanae podio Urbi et Orbi Beatissimus Pater Apostolicam impertiit Benedictionem . . 58 1972 Febr. 21 Christifidelibus Brasilianis eum annuum ibidem Fraternitati Conciliandae Coeptum initium habuit 234 Index documentorum chronologico ordine digestus 813

PAG. 1972 Maii 28 Christifidelibus Hispaniae, octavum ex universa Natione Eucha­ risticum Conventum Valentiae celebrantibus 440 » Sept. 3 Christifidelibus Brasilianae Reipublicae, centesimo et quinqua­ gesimo exacto anno ex quo ea Natio sui iuris esse coepit . 638

XII - NUNTII SCRIPTO DATI

1971 Oct. 30 Australasiae Episcopis, annua, quadragesimali tempore, ea in regione stipe collecta 235 1972 Ian. 8 Episcopis Civitatum Foederatarum Americae Septemtrionalis, annua, quadragesimali tempore, ea in Natione stipe collecta 309 » Febr. 22 Ad. E.mum P. D. Ioannem S. R. E. Cardinalem Krol, Episcopalis Conferentiae Civitatum Foederatarum Americae Septemtrio­ nalis Praesidem, centesimo quinquagesimo volvente anno ex quo Consociatio v. d. «Pontificai Society for the Pro­ pagation of the Faith» constituta est 310 » Mart. 6 Ad E.mum P. D. Villelmum S. R. E. Cardinalem Conway, Arma- chanum Archiepiscopum, Hiberniae Primatem, annua Sancti Patricii recurrente memoria 312 » » 18 Universis Christifidelibus cunctoque Clero, ob diem celebran­ dum ecclesiasticis iuvandis vocationibus per totum terrarum orbem dicatum 374 » Apr. 7 Ad Excellentissimum Virum Emmanuelem Pérez-Guerrero, Con­ silii Consociatarum Nationum populorum negotiationibus at­ que progressioni provehendis (UNCTAD) tertio coacto Coetu in urbe S. Iacobi de Chile 379 » » 21 Universis Christifidelibus et bonae voluntatis hominibus, die recurrente recto instrumentorum communicationis socialis usui provehendo per totum terrarum orbem dicato . . . 381 » Maii 21 Universis sacris Praesulibus et catholicis Christifidelibus, die rei missionali provehendae per totum Orbem dicato recur­ rente 446 » Iun. 1 Ad Excellentissimum Virum Mauricium Strong, secretarium generalem Conventus internationalis Consociatarum Natio­ num de ambitu humano, Holmiae habiti ...... 443 » Sept. 4 Ad clarissimum Virum Renatum Maheu, Moderatorem Generalem Instituti Internationalis v. d. UNESCO, ob quintum diem celebrandum litterarum cognitioni provehendae, per totum terrarum orbem dicatum 639 » Oct. 22 Ad E.mum P. D. Alexandrum S. R. E. Cardinalem Renard, Ar­ chiepiscopum Lugdunensem, centesimo quinquagesimo exacto anno ex quo « Opus a Propagatione Fidei » constitutum est . 725 » Dec. 8 Ad universos homines, praesertim Christifideles, calendis ianua­ riis diem fovendae paci per totum terrarum orbem dica­ tum celebraturos 753

II - ACTA CONSILII PRO PUBLICIS ECCLESIAE NEGOTIIS

1972 Mart. 25 De promovendis ad Episcopatum in Ecclesia Latina .... 386 » » » Normae de promovendis ad episcopale ministerium in Ecclesia Latina 387 814 Index documentorum chronologico ordine digestus

III - ACTA SS. CONGREGATIONUM

I - SACRA CONGREGATIO PRO DOCTRINA FIDEI PAG. 1972 Febr. 21 Declaratio ad fidem tuendam in mysteria Incarnationis et Sanc­ tissimae Trinitatis a quibusdam recentibus erroribus . . . 237 » Iun. 16 Normae pastorales circa absolutionem sacramentalem generali modo impertiendam . 510 » » 26 Declaratio quoad interpretationem quarundam dispositionum, quae Normis, die xin Ianuarii 1971 editis, statutae sunt . 641

II - SACRA CONGREGATIO PRO EPISCOPIS

1971 Iun. 18 TÉMTJCENSIS - S. MARIAE ANGEIA>BUM - ARAUCANIAËNSIS. - Decre­ tum de finium mutatione 64 » Oct. 28 BARRANCABERMEIENSIS - SONSONENSIS RIVI NIGRI. - Decretum de finium mutatione 66 » » » FACATATIVENSIS - ZIPAQUIRENSIS. - Decretum de finium mutatione . 67 » » 30 DIACOVENSIS SEU BOSNENSIS ET SIRMIENSIS - QUINQUE ECCLESIEN­ SIS. - Decretum de mutatione finium 69 » Nov. 24 DUITAMENSIS. - Decretum de Concathedralis erectione . . 70 » » 27 LABACENSIS - GORITIENSIS ET GRADISCANAE. - Decretum de mu­ tatione finium 71 1972 Ian. 21 SALTENSIS - NOVORANIENSIS - HUMAHUACENSIS. - Decretum de finium mutatione 316 » » 25 TAMPICENSIS - CIVITATIS VICTORIENSIS. - Decretum de mutatione finium 317 » Febr. 18 AMBIANENSIS - ATREBATENSIS. - Decretum de mutatione finium . 318 » Mart. 15 VICTORIENSIS. - Decretum de concathedralis erectione . . . 319 » Iun. 19 BAGENSIS - SANCTAE MARIAE. - Decretum de mutatione finium . 553 » » 22 MORELIENSIS - TACAMBARENSIS. - Decretum de finium mutatione . 554 » » 28 VRATISLAVIENSIS. - Decretum de erectione Administrationis Apo­ stolicae Gorliciensis 737 » Iul. 12 MUTINENSIS ET PiSTORiENSis. - Decretum de mutatione finium . 645 » Oct. 7 MUTILENSIS-FOROLIVIENSIS. - Decretum de mutatione finium . 786

III - SACRA CONGREGATIO PRO ECCLESIIS ORIENTALIBUS 1972 Iun. 27 Decretum. - Facultates Religiosis Orientalibus conceduntur . 738

IV - SACRA CONGREGATIO DE DISCIPLINA SACRAMENTORUM 1972 Mart. 7 Instructio de quibusdam emendationibus circa normas in pro­ cessu super matrimonio rato et non consummato servandas . 244

V - SACRA CONGREGATIO PRO CLERICIS 1971 Apr. 11 Directorium Catechisticum Generale 97

VI - SACRA CONGREGATIO PRO RELIGIOSIS ET INSTITUTIS SAECULARIBUS 1972 Febr. 2 Decretum circa regiminis ordinarii rationem et religiosi saecula­ rizati accessum ad officia et beneficia ecclesiastica . . . 393

VII - SACRA CONGREGATIO PRO GENTIUM EVANGELIZATIONE SEU DE PROPAGANDA FIDE

1971 Dec. 3 ARABIAE - MOGADISCIOËNSIS. - Decretum de finium mutatione . . 74 » » » LIVINGSTONENSIS-VINDHOEKENSIS. - Decretum de finium mutatione 75 Index documentorum chronologico ordine digestus 816

PAG. 1971 Dec. 11 KINSHASANAE. - Decretum translationis cathedrae episcopalis . . 76 1972 Apr. 28 CALABABENSIS - UMUAHIAENSIS. - Decretum de finium mutatione . 394 » Maii 31 TONGANAE - RAROTONGANAE. - Decretum de mutatione finium . . 556 » Iun. 14 LULUABURGENSIS (Kananganae). - Decretum de mutatione no­ minis archidioecesis 557 » » 28 ELDORETENSIS - NAKURENSIS. - Decretum de mutatione finium . 557 » Iul. 1 RAROTONGANAE. - Decretum de transitione ad aliam provinciam ecclesiasticam 558 » Aug. 22 ARCIS ARCHAMBAULT (Sarhensis). - Decretum de mutatione nominis 559 » » » BALDUINOPOLITANAE - KALEMIENSIS - KIRUNGUENSIS. - Decretum de mutatione nominis 559 » » » KANANGANAE-MTXEKAËNSIS. - Decretum de mutatione finium . . 560 » Dec. 11 ADOEKITIENSIS (Ekitiensis). - Decretum de mutatione nominis 787

VIII - SACRA CONGREGATIO PRO CULTU DIVINO

1971 Aug. 22 Decretum. - Novus Ordo Confirmationis promulgatur eiusque editio typica declaratur 77 1972 Ian. 6 Decretum. - De «ordine initiationis Christianae adultorum» . 252 » Aug. 7 Declaratio de concelebratione 561 » Oct. 9 De nomine Episcopi in prece eucharistica proferendo .... 692

IX - SACRA CONGREGATIO PRO CAUSIS SANCTORUM

1971 Maii 31 PIACENTINA. - Decretum introductionis causae pro beatifica­ tione Servae Dei Birgittae a Iesu, fundatricis Domus S. Ur- sulae de Placentia 78 » Iun. 14 PISANA. - Decretum de virtutibus pro beatificatione Servi Dei Iosephi Toniolo, in Pisano Atheneo professoris .... 80 » » » MEDIOLANENSIS. - Decretum de virtutibus pro beatificatione Servi Dei Ludovici Necchi Villa, medici chirurgi, patris familias e Tertio Ordine S. Francisci, Confundatoris Universitatis Ca­ tholicae a SS. Corde Iesu 83 » » » BARCINONENSIS. - Decretum de virtutibus pro beatificatione Ser­ vae Dei Petrae a S. Ioseph Pérez Florido, Fundatricis Con­ gregationis Matrum Derelictorum 88 1972 Ian. 7 FLAVIOBRIGENSI. - Decretum introductionis Causae pro beati­ ficatione Servae Dei Mariae a Corde Iesu (Sancho de Guerra), fundatricis Congregationis Sororum Servorum Iesu 323 » » » SERENENSIS. - Decretum introductionis Causae pro beatificatione Servi Dei Mariani Avellana, Congregationis Missionariorum Filiorum Immaculati Cordis B. M. V 325 » » » VERULANA. - Decretum reassumptionis Causae pro canonizatione Beatae Mariae Fortunatae Viti, monialis Ordinis Sancti Benedicti 327 » Iun. 22 IANUENSIS. - Decretum de virtutibus pro beatificatione Servae Dei Baptistae Vernazza, monialis professae Ordinis Cano- nissarum Regularium S. Augustini Congregationis Latera­ nensium 56 i » » » MONTIS PESSULANI. - Decretum de virtutibus pro beatificatione Servi Dei Ioannis Gailhac, sacerdotis, fundatoris Instituti Sororum a Sacro Corde Mariae 570 » » » NEAPOLITANA. - Decretum de virtutibus pro beatificatione Servi Dei Ioannis Baptistae Jossa, viri laici 574 » » » PORTUS LUDOVICI SEU EBROICENSIS. - Decretum de virtutibus pro beatificatione Servi Dei Iacobi Desiderati Laval, sacerdotis missionarii Congregationis S. Spiritus et Immaculati Cordis Mariae 578 816 Index documentorum chronologico ordine digestus

PAG. 1972 Iun. 22 ROMANA SEU TIBURTINA. - Decretum de miraculis pro beatifica­ tione Servae Dei Augustinae Pietrantoni, sororis professae Instituti Sororum a Caritate 649 » » » ROMANA SEU VIEDMENSIS. - Decretum de virtutibus pro beatifi­ catione Servi Dei Zephyrini Namuneurá, iuvenis laici alumni Societatis S. Francisci Salesii 694 » » » TOUSTANA. - Decretum de virtutibus pro beatificatione Servae Dei Mariae a Iesu (Mariae López de Rivas), monialis professae Ordinis Carmelitarum Discalceatarum 698 » » » ATREBATENSIS. - Decretum introductionis causae pro beatificatione Servi Dei Georgii Bellanger, sacerdotis Congregationis Religiosorum S. Vincentii a Paulo 7S8 » » » BRIXIENSIS. - Decretum introductionis causae Servae Dei, An- nuntiatae Cocchetti, Fundatricis Sororum a S. Dorothea de Cemmo 791 » Iul. 25 ANTIOCHENA MARONITARUM. - Decretum reassumptionis causae pro canonizatione Beati Sarbeli Makhlouf a Beqà Kafra, sacerdotis et monachi professi Ordinis Antoniani Bala- ditarum Syro-Maronitarûm modo Ordinis Libanensis Ma­ ronitarum 794

X - SACRA CONGREGATIO PRO INSTITUTIONE CATHOLICA

1972 Ian. 20 Decretum. - Facultas Theologica penes studiorum Universita­ tem Fluminis Ianuarii canonice erigitur 583

IV - ACTA TRIBUNALIUM

I - SACRA ROMANA ROTA

Citationes edictales: 1971 Dec. 7 BOSTONIENSIS. - Nullitatis matrimonii (Spera-Mangan) 92 » » 9 CONCHENSIS. - Nullitatis matrimonii (Marchan Calderón-Vásquez 93 1972 Febr. 1 VESTMONASTERIENSIS. - Nullitatis matrimonii (Millard-Ostrander) 253 » Apr. 12 ROMANA. - Nullitatis matrimonii (De Luca-D'Agostino) . 329 » Maii 3 SYDNEYENSIS. - Nullitatis matrimonii (Caley-Gale) .... 395 » Sept. 28 VASHINGTONENSIS. - Nullitatis matrimonii (Hugin-Samorini) 652

II - TRIBUNAL VICARIATUS URBIS

Citationes edictales: 1972 Febr. 29 ROMANA. - Nullitatis matrimonii (Bergamini-Patrioli) . . . 254 » Maii 3 ROMANA. - Nullitatis matrimonii (Longobardi-Licciardi) . . 396 » Iun. 10 ROMANA. — Nullitatis matrimonii (Dunand-Frezard) .... 454

V - ACTA SECRETARIATUUM

SECRETARIATUS AD CHRISTIANORUM UNITATEM FOVENDAM 1972 Iun. 1 Instructio de peculiaribus casibus admittendi alios christianos ad communionem eucharisticam in Ecclesia Catholica . . 518 Index documentorum chronologico ordine digestus 817

VI - ACTA COMMISSIONUM

PONTIFICIA COMMISSIO

DECRETIS CONCILII VATICANI II INTERPRETANDIS PAG. 1972 Febr. 11 Responsa ad proposita dubia 397 » Iun. 9 Responsum ad propositum dubium 526

52 - A. A. S. 818 Index nominum personarum

HI INDICES NOMINUM

I - INDEX NOMINUM PERSONARUM

(OMITTUNTUR NOMINA ACTIS SUBSCRIPTA)

A Amorino A., 800. B Andermartl W., 588. Aangenendt G. G., 461. Anderson M., 654. Bachelet V., 455. Abarca S., 528. Andreotti P., 647. Backer A., 749. Abdel Hamid Kamel, 463. Andriessen T. G., 749. Baffa G., 751. Abdul-Ahad Iskandar Ka­ Angénor I. C, 465. Baggio Card. S., 315. ja j i, 750. Annicchiarieo B., 96. Baier A., 655. Abele E., 515. Año veros Ataun A., 62. Bakke Ryckholt T., 751. Ablewicz G., 472. Anstoetz E., 459. Bakole M., 557. Antares P., 746. Acerra L., 704. Bakose G., 461. Anzai Shin C, 455. Balle N., 455. Acosta Arteaga E., 457. Apap-Bologna A., 336. Barahona O., 588. Adam E. M., 798. Arambarri R., 334. Baratta G., 751. Adames Rodríguez R., 456. Arango Henao B., 66. Barbieri Card. A. M., 18, f Adrian W. L., 256. Arbogast S., 459. 670. Aeby G., 743. Arcangeli G., 463. t Aggey J. K. A., 256. t Barbisotti A., 656. Arce Vivas M. A., 63. Bardecki A., 334. Agnello G., 589. Arciello D., 591. Agniel A., 336. Barden A., 332. Arduino B., 460. Bardonne L. A., 644. Agostini D., 591. f Arduino M. A., 464. Agresta R., 750. Barecchia G., 797. Argaya Goicoeehea H., 645. Bargiotti C, 336. Aguilar García I. I., 784. Arlotti M., 748. Ahrweiler T., 463. f Baroncelli E., 800. Armstrong P., 745. Barone P., 335. Alberti Poja A., 796. f Arnaud J., 656. Barra G., 654. Alborno C, 455. Arnold R., 748. Barthe A. H., 63. Alcaraz Figueroa E., 516. Arns P. E., 61. Basabe M., 590. Alejos Arzu G., 751. Arokiasamy P., 321. Bashir Iskandar Kajaji, Alessandrini F., 331. Arpad F., 243. 750. Alfonso A., 749. Arrighi G., 796. Basili L., 400. Alfonso G., 800. Arrigoni A. G., 748. Bassi G., 461. Alfrink Card. B., 706. Arseneau G. E., 458. Bastioni U., 399. Al-Janabi Khaldoun, 461. Aschoff Ralph A., 654. Battaglia O., 334. Allen B., 654. Asensio Wunderlich C, 749. Battisti A., 785. Al-Nayan Zaid Bin Sultan, Asiana Bitwedded Wolde- 461. Batto Wiehrowski W., 784. mikael, 460. Baudoux M., 736. Alonso Pinilla T., 654. Askew P., 460. Bauer J. L., 653. Alves de Mello Franco B., Asta A., 464. Bäuerlein S., 69. 455. Athenagoras {Patriarcha), Bazzoni G., 335. Al ves Ferreira da Silva A. 193. Beari N., 655. C, 243. Auer G., 654. Beccaria G., 459. Amadeo M., 456. Avellana M. (S. D.), 325. f Beccaro F., 256. Amato P., 655. Avenido T., 331. Beckel A., 747. Ambrosio G., 590. Ayoub Helem-Ameen, 462. Beckers E., 528. Amoje A., 463. Azoury A. 455. Begin L. F., 470. Index nominum personarum 819

Begley M. I., 61. Bolognesi F., 799. Busby M., 589. Belkhodja Tañar, 355, 398. f Bolognini D., 800. Butelezi P. I., 647. Bellanger G. (S. D.), 788. Bolonek G., 589. Byrne W. G., 456. Bellemo M., 335. Bong-Kil Sye I. B., 648. Bellini A., 464. Bonini M., 752. Bellini R., 399. Borchi S., 654. Bellucci G., 334. Borgatti V., 464. C Beltrami G. V., 400. Borghi Giacomo, 750. Benaglio V., 460. Borghi Guido, 461. Cabias A., 587. Benedetti G., 460. Borgognoni C. L., 458. Cabrera Urdangarin H. L., t Benedetti T. V., 400. Borowiee V., 798. 244. Bengsch Card. A., 527. f Borra D., 96. Caggiano Card. A., 281. Bennett G. K., 458. Borri S., 589. Cahill D. R., 745. Benoit A. E., 462. Borzi G., 655. Caine M., 587. Berdondini G., 746. Bosch F. G., 589. Cakuls G., 746. Berg C, 95. Bosch U., 461. Calabresi U., 398. Bergamini, 254. Bossers A. C, 751. Calati B., 178. f Bergan G. T., 528. Botondi E., 399. Calderón I. G., 475. Berger E., 655. Bottai B., 747. Calderón Barrueto I., 737. Berger U., 588. Bottoni G., 799. f Calderón y Padilla O. J., Bergonzoni L., 463. Bouchex R., 243. 256. Bernacchi O., 399. Boudjakdji R. M. 507, 527. Caley, 395. Bernacki Zbignievo S., 331. Bouquet A., 750. Camacho Fernández G., 333. Bernard I., 242. Bowen F. G., 799. Camadini G., 461. Bernardin I. L., 784. Boyle H., 647. Cambiaggi F., 591. Berone L., 592. Bozzini U., 747. f Caminada C, 752. f Bertazzoni A., 592. Brady F. J., 653. Campman A., 400. Berti Marini M., 400. Brand C, 63, 796. Canaan A., 463. Bertoli Card. P., 255. Brand G. M. T., 95. Canaponi G., 751. Bertoni S., 751. Brandäo Vuela A., 279. Canonne M. H., 322. Bertram H., 463. Brandi L., 750. Cantamessa V., 591. Bertucci G., 591. Bratta M., 400. Canti M., 335. Besten A., 333. f Bréheret A., 528. Capitani C, 462. Beusse R., 255. Breslin L. K., 745. Capitani M., 749. Beuzelin R., 462. Bret P., 462. Caporello E., 654. Bézac R., 314. Breuner U., 749. Capozucco L., 591. Bianchedi D., 459. f Brezanóczy P., 256. Cappelli A., 463. Bianchi D., 459. Brielli TL, 591. Cappon G., 399. Bianchi P., 459. Brigandi P. A., 458. Carberry Card. I., 392. Birgitta A Iesu (S. D.), 78. Brighi M., 463. Carbonara P., 330. Birkovs L., 746. Bringman C, 748. Cardinali A., 655. Bista S., 333. Broadbent F., 590. Cardoza Yaragon R., 751. Bistorbosch E. H. J., 751. Broccolo G., 592. Caretta A., 459. Bizun S., 332. Brocki A., 333. Carey G. E., 458. Blasi S., 398. Brogi I., 462. Carli Aloisius, 593. Carli Antenore, 797. Bleijenberg J., 400. Broos V., 399. Carnevale Maffé C, 334. Bober E., 333. Brown R., 704. Caroli M., 460. Bocchieri G., 96. Brunini I. B., 784. Carpi G., 398. Bocci R., 464. Bruno F., 94. Oarraro I., 339. Bodewig G. A., 459. Brusatti L., 591. Carroll C. F., 62. Bödiker G., 799. Brzana S., 177. Cases Deordal I. M., 63. Boelens G. C, 95. Bugnini H., 64. Casey A. R., 458. Bogels G. C. B., 95. Buitrago S. S., 785. Casini G., 592. Bohner G., 459. Bulaitis Petras V., 750. Casoria I., 63. Bokenfohr I., 321. Burdisso G., 333. Cassandra A., 459. Boland M. M., 457. Burke A., 457. Casserly G. J., 332. Bolaflos y Domínguez A., Burkgolder C. A., 798. Castañeda Fernández O., 333. Burns C, 460. 751. Burns O. J., 745. Bolatti V., 242, 315. Burrus G., 460. Castejon García-Prendes Bolhaar G. J. A., 464. M., 751. 820 Index nominum personarum

Casteñon de la Peña G., Cleveland R. M., 590. Crew W., 590. 751. Cocchetti A. (S. D.), 791. Crifò D., 592. Castermans A. M. E. A., Coeco P., 460. Croce C, 800. 704. Cody Card. I. P., 255, 486. Cronin B. C, 745. t Catarella A., 800. Coffey E. N., 799. Crudo G., 332. Catenelli L., 94. Coffey P., 331. Crusco D., 588. t Catry H., 256. f Cognata G., 528. Cserháti I., 69. Cattoir F., 750. Coirò L., 399. Cucchi V., 750. Cauchi N., 516. Colaiacono E., 462. t Cuenco L M., 64, 704. Cavalieri A., 96. Coletti A., 746. Commins B., 745. Cavalletti O., 460. Coletto P., 459. Curcuy Cadena P., 333. Cavalletti V., 461. Collin B., 796. Curley U., 332. Cave E., 461. Collino D. E., 212, 737. Curtis B., 800. Ceci G., 588. Colom Freixa A., 797. Curzi P., 463. Ceirano G., 588. Colomban L., 655. Cuti A., 588. Celiesius P., 704. Comandu A., 399. Cyr G. E., 457. Celsi A., 800. Comoretto A., 746. Cyr G. E., 457. Centi G., 751. Compagnone H. R., 314. Czekaj S., 704. Cento Gard. F., 31, 597. Concha Card. I. P., 486. Czernin C, 591. Cérica A., 462. f Conduru Pacheco F., 704. Cziza F., 746. Cerquitella E., 464. Confalonieri Card. C, 330. Cerreti O., 748. Conf alono C, 655. Chagas C, 744. Connors G. J., 332. D Constant E., 467 . Chaloult G. G., 457. f da Cunha Vasconcellos Conti A., 460. Champion G., 749. César, 528. Conti L., 588. Chang L. G., 751. D'Acunzi G., 746. Conway P., 528. Chavez G., 704. D'Acunzi g., 800. Conway Card. V., 312, 337. Checchi E., 335. f Da Fonseea A. V., 256. Cooke Card. T., 736, 796. Chehanski S., 331. D'Agostino E., 329. Cool A., 456. Chenier Brierre G., 590. Dailey G., 590. Cooney W., 704. Cherubini E., 330. Dalery G., 336. Coppa G. M., 589. Chiapparelli G., 748. D'Alessio C, 746. Corazza G., 459, 587. Chiarusi G., 590. Damiani P. (S.), 178. Cordero Lanza di Monte- Chiasson D., 392. D'Amico E., 96. Ohiavazza C, 331. zemolo A., 527. Dankowski C, 798. Chidzero B., 456. Cordoncillo O., 332. D'Antonio E., 459. Chimenti C, 399. Corsini F., 460. D'Arienzo E., 747. Chiti G., 749. Corsoi E., 335. Darmancier M., 322. Chlewinski Z., 797. Coscia B. D., 453. Da-Rugna B., 463. Christofe! Roy A., 590. Cosimi A., 463. Da Silva F. M., 737. Chwila S., 333. Cosme do Amaral A., 516. Da Silva I. A., 516. Ciäcci R., 74. Costa F., 256. Daubrey A., 455. Cialeo F. B., 647. Costanzo S., 749. Dauvillier G., 748. Ciancuti G., 460. Costello T. J., 458. Davern R. B., 458. Cianfoni G., 460. Costibolo N. P., 591. Dávila TJzcáteguei R., 453. Ciciarelli V. F., 458. Cosulich A., 748. Da vino E., 94. Cicognani Card. A. G., 331. Cotiangco Pastor E., 528. Davis M. P., 457. Ciffo L., 461. Cotini I., 460. de Andrade e Silva F., 516. Cillerai P., 800. Cottausz A., 591. De Angelis d'Ossat G., 330. Cilleros Hernandes B., 332. Coughlin G., 587. De Arcangelis N., 751. Cinense A., 515. Courbier G., 799. De Boni A., 592. Cimetta T., 464. Cousineau A. F., 467. de Castro Xavier Monteiro Cinque G., 588. Coveney P., 589. Cinti V., 464. A., 515. Cowderoy C, 736. Ciotti P., 590. De Chiara V., 15. Coyle F., 459. Cirarda Lachiondo I. M., Décoste I. B., 315. Cramer P., 748. 62. De Curtís L, 749. Cremasehi G., 460. De Decker A., 95. Circi U., 592. Cremona G., 799. de Fürstenberg Card. M., Crenna G., 399. Cisneros E., 752. 527. f Crespo Chiriboga L. A., Clarenbeek M. G., 751. De Groot A. F., 749. Clementi M., 94. 656. De Groot C, 95. Index nominum personarum 821

de Habicht M., 455. Di Nardo A., 746. Enrique et Tarancón Card. Deignan F. G., 331. Dineen P., 588. V., 62, 644. Deissler A., 527. Dini G., 463. Equizi C, 589. Dejeinski S., 797. Dirks E., 95. Espitalier Noel G., 463. de la Costa H., 456. Di Rovasenda E., 744. Esposito A., 336. Delange G. F. G., 751. Di Sciascio F., 654. Estepa Llaurens I. E., 644. De la Puente Gómez E., Di Stasi P., 400. 654. Djebarus V., 322. De la Riva Lafargue G. Dodi V., 655. F E., 752. Dodson G., 463. De Las Heras Hernández Doggale P., 648. Faboumy L. C, 21, 94. D., 654. Dolía G., 798. Fabri M., 591. Del Debbio E., 335. Domaranczyk G., 331. Fagiolo D., 457. Delhaye P., 256. Donatelli P., 399. Fagun M. P., 787. D'Elia I., 588. Dondeo V., 516. Fahey C. J., 458. f Dell'Acqua Gard. A., 592. Donkers G., 336. Faiz Wadjih, 461. Delle Donne A., 333. Donohue U. P., 745. Falcäo Freiré L, 61. Dell'Olmo L, 64. Donovan G. J., 458. Falcioni A., 799. Del Monte A., 64. Donovan G. L., 654. Fallani G., 330. Delogu S., 315. Donovan I. A., 278. Falzoi S., 590. Dei Re N., 748. Donse E., 462. Farina P., 746. De Luca, 329. Döpfner Card. L, 242, 709. Faruffini di Sezzadio P. De Lucia G., 463. Dordett A., 745. V., 749. Del Val Gallo I. A., 62. Dorigo A., 398. Fasolis C, 459. De Marinis E., 589. dos Reis Rodrigues A., 796. Fasti A., 703. De Mei F., 460. Dossing G., 456. Favreau F., 784. De Merode W., 551, 587. Douglas Ives R., 749. Favuzzi E., 748. Do vera M., 400. De Micheli T., 748. Fawzi Abd AI Aal Ibra­ Drewes H. L., 459. de Mota et Albuquerque hin, 399. Driscoll R. P., 458. Federici V., 750. I. L, 12. Drogowski A. W., 654. Feng G., 528. Den Boogert C. G., 335. Drum G., 749. Fernandes A. I., 456. Denti C. J., 458. Drzazga I., 515. f Fernández Pérez C. M., Dentinger F., 591. Du Bus de Warnaffe E., 256. de Oliveira Lima A., 61. 750. De Nicolò P., 460. Ferraioli A., 746. De Panfllis M., 398. f Dudas M., 528. Ferrandiz Morales A., 322. De Petris F., 462. Duivenvoorde I., 647. Ferrari E., 553. de Provenchères C, 244. Dullea E. M., 745. Ferraron A., 331. D'Ercole L. M., 399. Du Maine R. P., 745. Ferreira Cabrai E., 737. Dereau L., 751. Dunand, 454. Ferreira da Silva A., 784. de Reeper I., 647. du Noday A. M., 243. Ferrerò O., 463. de Rosen L., 456. Dunphy G., 797. Ferrerò Secondo O. E., 334. De Santa E., 746. f Dupont H., 800. Ferri A., 462. De Sanus V., 751. Durczok S., 333. Ferrini B. T., 335. f Descuffi J., 96. Duri S., 335. Ferro I., 280. De Simpliciis G., 588. Düsemberg G., 399. Fetzer F. C, 799. de Ulhôa Vieira B., 61. Duval Card. L. S., 181. Fiaccadori P., 460. De Vecchi P., 400. Duynstee G. A., 748. Fiasconaro F., 588. Devlin G. M., 332. Fichter A. B., 703. De Wilde F. O., 647. Filaret, 216. De Zeeuw G. E., 592. Fillinger A., 799. Dias Nogueira E., 243. E Finateri A., 752. Díaz Plata E., 587. Finberg E. P. R., 590. Di Domenico C, 589. Echeverria Ruiz B., 315, Finley Everett F., 457. Di Fabio A., 332. 796. Finney-j- C. Jr., 590. Di Giannicola L., 704. Eding S., 797. Fischer E., 588. Digiovanni L., 588. Egan E., 744. f Fitzgerald E. A., 256. Di Iulio M., 746. Eggert H. L., 458. Fitzpatrick D. K., 457. Di Lieto N., 799. Eigenmann G., 464. Flanagan N.," 527. Di Martino E., 335. Eijkemans M. A., 462. Flanagan P. G., 457. Dimpel G., 797. Ellis E., 243. Flatten E., 587. 822 Index nominum personarum

Fleming V. A., 745. f García y Suárez M. A., Grajnert G. P., 332. Flick M., 255. 528. Grandi C, 751. Flint G. D., 528. f Garibi y Rivera Card. I., Grandoni D. L., 516. Florenzani U., 704. 187, 400. Granjean E., 462. Flores Bedoya M., 457. Garrone Card. G. M., 484, Grasso R., 654. Flores d'Arcais E., 748. 768. Grechi M., 516. Flynn J. B., 745. Gartland T. A., 332. Greco R., 704. Fodor G., 746. Garza R. G., 798. Gregorius XIII, 360. Fogas S., 588. Gasbarri A., 462. Gremillion E. L., 590. Foley G., 588. Gasperini G., 588. Gremillion J., 456. Formosa G., 800. Gasperoni A., 400. Greta A., 798. Forn Casamitjana A., 587. Gatt L., 589. Greteman B. V., 654. Fourre T. E., 335. Gattermeyer K., 398. Grewer G. A., 588. Fox L., 515. Gauly O., 400. Grichting P., 333. Franceschini R., 460. Gaviria Restrepo M., 457. Griffin F. X., 332. Francia E., 330. Geiger W., 333. f Grimm P. G., 752. Franco Arango I., 70. Gelinau L. E., 62. f Grimmelsman H., 464. Frense G., 458. Gelli E., 589. Grogan B. L., 654. Frey F. A., 332. Gelsi O., 589. Groo E. G., 462. Frey G. L., 784. f Geromini O. L., 256. Groot L. M. G., 336. Frezard A., 454. Ghanem Akrawi, 750. Gstettner A., 592. Friend R., 528. Ghizzoni P., 315. Guarino G., 459. Frings E. G., 462. Giaccone E., 462. Guerra A., 750. Froehlich H., 61. Giacomazzo L., 334. Guerrini Maraldi G., 748. Frontini F. R., 399. Giacomotti R., 464. Guevarra O., 515. Guggenberger V., 392. Fuahea L., 322. Gianni F., 591. Guida G., 800. Fuenzalida y Fuenzalida Giannini L., 462. Guillaume F., 302, 330. O., 64. Giglio P., 332. Gijsen I. B., 242. Guirao E., 316. Fulco P., 461. Gillon L., 331. f Gunnarsson J., 464. Fumagalli E., 400. Gingras N. J., 462. Gurda L, 242. Furfaro F. J., 654. f Giobbe Card. P., 592. Furia F., 335. Giordani P. L., 463. Fusilier A. G., 464. Giordano M., 314. Fussek A. W. C., 591. Girotti O., 96. H Girotti R., 335. Haag A., 464. Giudicelli A. F., 588. Hacault A., 736. G Giuliani V., 461. Hache E. G., 457. Giuliano A., 750. Haddox G. E., 462. Gade B., 798. Giustetti M., 516. Haendschke L., 797. Gaiazzo F., 336. Gizinskas L., 704. Hafez Mahmoud, 748. Gailhac I. (S. D.), 570. Glave A., 399. Häfner F., 797. Gale A. J., 395. Gleeson E. G., 462. Hageman G., 592. Galeazzi E., 330. Glemp G., 797. Häglsperger G., 458. Galeniewski T., 704. Göbel U., 655. Hailu P., 459. Galichon A., 455. Goldie R., 455. Hakim Max. V (Patriar­ Galigiuri A., 587. Gómez Aristizabal I., 517. cha), 409. Gaii Atlas F., 752. Gómez Ledo A., 332. Halla B., 334. Gallagher E. A., 745. Gómez L., 797. Hallett H. L. P., 74. Gallagher F. P., 331. Gómez Martínez F., 26, 94. Hamamdjian R., 456. Gallano G., 800. Gómez Serrano O. A., 517. Hamp V., 527. Gallano S., 800. Gonzaga y Rasdesales L., Hanna F., 588. Galli G., 336. 274. Gambari E., 745. Harding G., 336. Ganter B. I., 785. Gonzales Martín M., 62. Hargan G., 590. Gantert G., 588. Goossens E., 590. Hartl C. V., 65. Ganuza Garcia I. A., 243. Gori A., 749. Hattori Hisaji, 589. Garbarino A., 461. Gosselin E. V., 462. Hauck G., 797. Garcia Barberena T., 332. Gottardi L, 244. Hauptmann F., 746. García Cataño A., 457. Graber R., 392, 668. Hay G., 457. García Gonzales R., 516. Gracias Card. V., 473. Hayali L, 461. García Ordónez I., 548. Gracida R. H., 62. Hayburn R. F., 745. Index nominum personarum 823

Hayes E. J., 458. f Hurtado y Robles A., K Hayes T. J., 458. 256. Heath E., 674, 703. Huttler G., 797. Kabwe G., 646. Heber G., 746. Huyghe G., 318. Kaczmarek L., 62, 392. Hebert F. S-., 590. Kadar L., 243. Hecht H., 321. Kaladjian G., 704. Heck A. M., 799. Kalilombe P. A., 646. Heckmanns G., 463. I Kane C. G., 332. Heesen G., 750. Kane G. D., 459. Hefel E., 334. Iglesias Navarri R., 256. Kane R. J., 332. Heffron T., 749. Ignoto A., 463. Kantor A. A., 458. Heijmerink P. B. M., 751. Illing E., 464. Karcz A., 333. Heiser B., 745. Illuminati A., 335. Karel vant't Hullehaar A., Helca A., 333. Ilwicki P., 333. 592. Henderson C. I., 736. Imbrighi P. G., 96. Karlik W., 332. Hendker G., 463. Incardona M., 398. Kartowicz W., 655. Henriques A., 243. Incardona S., 591. Kaspar J., 463. Henríquez Jiménez A. E., Iniesta Jiménez A., 644. Kat A. G. M., 333. 737. Irbinger F., 748. Katula F., 800. Henry N. J., 459. Irizar Campos M., 322. Katzenmueller C, 460. Hermens E. G. A., 749. Isuia M. I., 647. Kauf man G. V., 590. Hesseltine G., 590. Kavanagh I., 74. Heston E., 63. Kaya P., 456. Heuschen I., 644. Kazmierczak E., 588. Hicks A. E., 332. J Keane J. P., 745. Hildebrand G., 399. Keen G., 461. Hildebrandt C, 335. Jaccoud F., 590. Keenan L. F., 749. Hinchey G. G., 799. Jackanich G., 331. Keeprath S. T., 321. Hink F., 463. Jacono G., 748. Keleher C. L., 654. Hinz G., 798. Jacqueline B. E. R., 459. Kelly G. J., 654. f Hlouch J., 464. Jaeger Card. L., 341. Kennedy H. I., 73, 321. Hoeffner Card. J., 255. Jagodzinski E., 797. Kenney L., 333. Hoelen F. Q., 95. Jakab A., 63. Kersch Baummayer, 655. Hoensbroech Von Und Zu t Jan J. M., 800. Ketelaars P. G. A., 95. E., 750. Jankowski C, 335. f Kettel G., 528. Hoff man L. J., 654. Janssen H. M., 707. Keuss G. G., 751. Hogan B,., 588. Janssens E., 463. Khalyl-Abou-Hamad, 589. Hogan T., 749. Janssens L., 463. Khamo Gibrail, 461. Holihan E. M., 458. Jardaq Abdel-Nous, 750. Kidane Le Fitawrari Ma­ Holland E. A., 592. Jarnicki G., 798. riam Hailé, 334. f Holland I. G., 336. Jaroszewiez I., 242. Kilfoil G. P., 703. Holleran J. W., 745. Jarque y Jutglar G. E., Kilpatrick S., 459. Holzapfel E., 750. 589. Kimbondo P., 73. Kla Iuwle P., 648. Homeyer G., 703. Jaszczur A., 798. Klamminger C, 704. Honoré I., 737. Jatau P., 647. Klas F., 655. Hooper A., 461. f Jauffrés A., 704. Klein S., 588. Hopf L. J., 704. Jáuregui Prieto B., 67. Kleisterlee C. F., 399. Horan K. T., 654. Javaux R., 750. Klempa C. A., 243. Horrigan F. E., 458. Javierre A., 255. Klinkosz L., 655. Horsfield F .G., 459. Jaworski M., 333. Klompé M., 456. Houlihan G. E., 457. Jenko I., 71. Klos G., 333. Howze I. L., 784. Jez I., 515. Kluz C, 392. Hubert A., 546. Johan R., 644. Knapp R. S., 745. Hudacek S. J., 332. Jones Lewis E., 590. Koch F., 590. Hufnagel M .G., 751. Jongmans T. M., 592. Kockel A., 588. Hugin, 652. Joniak S., 333. Koester O. W., 654. Huhn B., 61. Joosten E. U., 751. Kok A. E., 800. Huijben g. G. U., 749. Jossa I. B. (S. D.), 574. Kolb E., 588. Hull E., 590. Joynt R. R., 654. Kolbe M. M., (B.), 401. Huot D. M., 255. Jubany Arnau N., 62. Koleczek P. J., 458. Hurley D. E., 648. Jung T., 63. 824 Index nominum personarum

Kolman S., 230, 255. Leecn G., 61. Luzardo R. M., 392. Kominek B., 456, 515. Lee Kap-Sou G., 322. Lyonnet S., 255. Konieezny L., 333. Leemaerts G. A. F., 95. Lyons F., 527. Koowenhoven U. C. G., 399. Lefebvre Card. I., 19, 342. Köster E. H. G. J., 592. Léger Card. P. E., 527, 796. Kostynowicz R., 798. f Leibold P., 464. M Kotula P., 798. Lekai L., 243. Koval G., 331. Lemoine A. M., 590. Maassen F. C. G. M., 95. Kowalczyk G. M., 458. Lemos G., 335. Mabula B., 322. f Kowalski C. I., 277, 400. Lengert A., 749. Maccari O., 645. Kowsky G. J., 332. Lensing G., 590. Maccari G., 460. Kozak G., 333. Lenz L., 654. MacOarthy L, 647. Kraichieh G., 398. Leone I. (Praeses), 620, 653, Macchi del Sette F., 336. Krajewski V., 332. 747. Maccioni A., 751. Kramer C. P. Jr., 590. Leoni C, 751. Macey Rodgers I. H., 321, Krauter F., 746. Leoni D. G. A., 457. 322, 457. Krcal G., 655. Leoni F., 751. Macharski F., 334. Kretschmann S., 799. Lescher Sidney G., 704. f Macheiner E., 528. Kreutz g. A., 453. Leuliet G., 318. Machman M., 455. Krochmalny A., 333. f Leverman A. B., 336. Maclurcan D., 335. Krol Card. I., 310. Levi V., 331. Madden G., 331. Krupinski G., 334. Lew Fai P., 455. Madden G. F., 457. Ktaft G., 463. Lewen P., 457. Madras, 337. Kuczera G., 797. f Ley F., 96. Madriaga M., 64. Kuijte A. G. E., 95. Ley L., 463. Maffaccini E., 400. Kulikowski G., 332. Lezana M., 333. Magi F., 330. Kunt G. G., 798. L'Heureux E., 243. Magnani R., 334. Kurzak S., 333. Licciardi F., 396. Magro A., 655. Kutzan Z., 797. Lidel A., 797. Maguire I., 62. Kwaaitaal R., 528. Limon F., 64. Mäher Abou El Nour Hai, Lindenmeyer G., 797. 749. Linten A., 748. Mäher J. F., 745. L Lisibach A., 95. Maheu R., 303, 639. f Lizardi R. J., 656. Mahieu G. D., 95. LaBorde A., 590. Lodoli E., 592. Mahmoud Mohamed Has- LaBorde Cliffe E., 590. Lodoli L., 592. sib, 589. Laekner P., 746. Lombardi G., 398. Mahoney G. B., 462. Laczek M., 334. Loncke J., 796. Mahoney G. P., 331. Lafferty G., 655. Long A. M., 458. Mahoney I., 736. Lalle F., 592. Long E., 332. Mair A., 592. Lambauer A., 655. Longhi G., 799. Maislinger A., 800. Lamma V., 461. Longobardi, 396. Maisonrouge G., 462. La Morticella G., 800. Lopacinski S., 333. Makhlouf S. (B.), 794. Lancione S., 591. Lopes A., 460. Makozi A., 647. Langer A., 589. López G. E., 315. Mala vasi A., 463. Lanzafame O., 655. López De Rivas M. (S. D.), Malerba G., 464. Lapenna E., 335. 698. Mallagray G., 797. La Perna G., 399. López Fitoria L., 516. Mallet G., 590. f Lara Mejia H., 464. López Martínez N., 458. Malmen P., 750. Larnaud J., 456. Loprete U., 591. Malmezat G., 748. Latina C., 588. Lorscheider A., 453. Malpeli V., 463. Latreille A., 799. Löschnauer R., 592. Malula Card. L, 76. Laubach E., 459. Lubberdink G. G. A., 399. Malusardi O., 462. Laurent P., 456. Lucibelli F., 591. Maly A., 655. Laval I. D., 578. Lucis M., 655. Mancini G., 589. Lavoie R. G., 458. Luedke R. A., 332. Mancini V., 655. Lebrun Moratinos A. L, Lugaro N. M., 335. Mancino R., 400. 541, 644, 785. Lugger L., 747. Mandara A., 800. Le Giere B., 462. Lugli L., 527. Manfredi M., 799. Leddy P. L., 457. Luig T., 458. Mangan M., 92. Lee P. (Ri Moun-Ke), 648. Luna O. O., 315. t Mangers J., 96. Index nominum personarum 825

Maraglino F. A., 459. Mazierski g., 333. Michelini-Tocci L., 748. Mare L. M., 456. Mazzotto A., 749. Milano N., 799. Marcel R., 457. McCarthy E. A., 14. Millard, 253. Marchan Calderón, 93. f McCarthy W. T., 656. Miller M., 458. Marehisano F., 459. MeCloskey G. A., 458. Mimnagh P. F., 704. Marchisio G., 459. McDermott G. M., 332. Mindszenty Card. I., 282. Marciano V., 457. McDonald A. I., 516. Mirabella F., 588. Mareinkiewicz E., 588. McDonald G., 457. Mirri G-, 749. Marcocci G., 335. McDonald G. F., 654. Mocchiutti F., 459. Marconi G., 96. McDonough T. U., 459. Moccia G., 748. Marella Card. P., 330. McGowan A. N. J., 654. Modica G. P., 461. Margue G., 796. McGraw G. T., 458. f Modrego y Casaus G., Maria a Corde Iesu (San- Me Guckin G., 459. 96. eho de Guerra), (S. D.), McGuinnes I., 243. Moffarts P., 335. 323. McKay J. P., 745. Moizo I., 64. Maria a Iesu (S. D.), 698. McKeefry Card. P. T., 671. Molin G., 797. Mariani G., 255, 455. McKenbrock F., 590. t Moll y Salord M., 256. Mariani U., 464. McKeon M., 796. Monaghan G. D., 745. Marini P., 589. McKierman F., 736. Monnet M. L., 796. Marino G., 399. McLean G. F., 654. Montagna O., 748. Marino V., 591. McMahon G. J., 332. Montagnani G., 399. Marklowski C, 333. McManus M. G., 462. Montanari Gauci A., 336. Márquez Bernal I. M., 316. McMullan Seamus O., 458. Monte N., 61. Marshall I. A., 63. McNamara P., 336. Montemayor J. U., 455. Marszal G., 704. f McNulty J. A., 656. Monti G., 460. Marszalik M., 797. Meacci F., 400. Moore E. V., 590. Marszowski g., 334. Mealey M., 455. Moothedam T., 655. Martel G., 462. Meazzini A., 746. Mora G., 751 . Martignetti V., 591. Medeiros H. S., 62. Morales G., 457. Martin R., 462. Medica L., 590. Morales P., 528. f Martin del Campo Padil­ Medici G., 747. Morawek R., 799. la M., 336. f Medina y Medina M. A., Moreira Ne ves L., 455. Martinelli A., 747. 400. Moretto N. P., 784. Martínez G., 528. Mehdi Vakil, 25, 94. Moretuzzo L. F., 752. Martínez Betancourt I. A., Meier G. F., 654. Morganti M., 460. 785. Meijs P. E., 749. Morgia S., 95. Martínez Dighero O. A., Meile A., 588. Morozzo della Rocca A., 752. Mejia Fajardo L. E., 587. 747. Marton A., 63. Melato T., 460. f Morta Figuls A., 464. Martos Cabeza C, 332. Melchiorri A., 96. Moschella G. F., 750. Martzell V. G., 590. Melichar E., 462. Mouton-Brady G., 747. Marulli A., 462 . Melitone, 193. Mtonga Mloka D. N., 673, Marzorati C, 335. Mendes de Almeida C, 456. 703. Mascólo L., 462. Méndez Asensio I., 62. Mudyna B., 333. Maselli C, 746. Mendoça Monteiro A., 10. Mueller E. L., 799. Masi F., 335. Mendola P., 588. Muga vero F. I., 785. Masina E., 335. Menegaldo R. A., 459. Mugnol A. F., 553. Masón D., 590. Menezes A., 799. Muhoho Kamau G., 334. Masperi F., 334. Mensa A., 796. Mukenge G., 73. Massara L., 399. Meoli A., 591. Mulazzani R., 591. Massone A., 95. Merino Puente M., 398. Mulheron E. G., 331. Matarazzo G., 461. Mersich C, 592. Müllen K., 460. Mattowald R. G., 745. Mertens E., 749. Mullen T., 704. Maxwell G., 456. Mervyn A., 314. Mullin C, 244. Mayala A., 73. Meszaros T., 746. Müller A., 748. Mayer A., 64. Meunier C, 750. Müller Gerardo, 333. Mayer Georgius, 453. Mey A. V. M., 592. Müller Gerardo, 334. Mayer Giovanni, 463. Mezzalama F., 747. Müller Gustavo, 463. Mayer Gunthof F., 798. Michalski S., 655. Müller M., 242. Mayer W., 704. Michaud Neil D., 462. Muller-Dethard H., 747. Mayr F., 655. Micheli S., 752. Mulolwa I., 559. 826 Index nominum personarum

Münninghoff H. F. M., 646. O Pachariyangkun Apadit, Muñoz Ramos R., 516. 782, 796. Munyanshongore L., 724, f Obert I., 256. Paci V., 655. Pacifici A., 592. 744. Oberti A., 400. Pacifici B., 95. Murât A., 654. O'Brien D. B., 458. Padacz V., 797. Murdick O., 703. O'Brien G. J. Jr., 590. Paffen A., 399. Murphy C. M., 458. O'Brien T. E., 745. Pagani C, 64. Murphy G. J., 332. Obviar et Aranda A., 63. Palacio Velez A. M., 457. Murphy I. P., 647. Occelli C., 800. Murphy J. J., 745. Palmerini A., 314. Ocken A. H., 654. Palombella I., 314. Murphy P. G., 654. O'Oonnell D., 749. Murray F., 462. Paloschi E., 399. O'Connor Cormac M., 459. Paneioli T., 591. Musa F., 798. O'Connor H. P., 73. Mushakodji Kinhide, 456. Pangrazio A., 653. O'Connor M. F., 458. Panicela C, 751. Musolino E., 398. O'Connor W., 745. Mustafa Somer, 591. Paolella C, 399. O'Donnell P., 528. Parado C. G., 528. O'Donohue G. J., 332. Pareeattil G., 744. O'Flaherty G., 333. Paredes M., 752. Oggioni I., 645. N Parson C. E., 653. Ohler G., 457. Pascali G., 96. Okogie A., 648. Namaganda E., 455. Pascual F., 95. Okoniewski V., 798. Pasquale R. F., 547. Namuncurá Z. (S. D.), 694. t Olaechea Loizaga M., 704. Napoli P., 398. Pasquariello R., 460. Olah F., 746. Patricius (S.), 312. Nars El-Din Hohammed, Olalia A., 515. 398. Patrioli B., 254. Olatunnji Fagun M. P., 647. Pavesi D., 335. Natali C., 460. Olejnik S., 333. Pavesi F., 334. Navarra A., 589. Oliver Domingo V., 644. Paviensky G., 746. Ndetiko S., 459. f Olwell Q.C.B., 256. Pawelczak L., 797. Ndingi R., 73. O'Meara E. T., 392. Paypilly F., 653. Nebbia G., 456. Onderwater G. L., 96. Pazdur G., 333. Necchi Villa L. (S. D.), 83. O'Neil G., 335. Pazmany P., 746. Necker Leslie M., 799. Oomen C. G. F., 336. Peano F., 749. Nefkens E. V. A., 590. Oostvogel F. G. G., 799. Pecoraio E., 63, 94. Nelen E., 463. Orantes G., 752. Peda A., 462. Nepomuceno G., 95. O'Reilly M. E., 331. Pedersen E., 591. Neri R., 464. O'Riordan G., 751. Pedretti L., 591. Nervi V., 750. Orlandi Alessandro, 655. Pedrolli L., 460. Nevóla S., 748. Orlandi Alfredo, 460. Peeters E., 750. Ney V., 95. Orlandi Contucci C, 747. Pelatelli V., 592. Neylon G., 588. Orlando G., 335. Pélissier G., 748. Nicolaas G. A., 655. Orlando L., 400. Pelletier M., 654. Nied G., 750. Orrù C, 458. Penados del Barrio P., 62. Niederl F., 747. Orrù N., 400. Pefíaherrera L. A., 589. Niero A., 797. Oscar E., 704. Penney A. L., 785. Nimo J., 455. Osendarp G. N., 800. Peralta y Ballabriga F., Niza Ribeiro F., 243. O'Shea P. J., 745. 320. Nobou A., 73. Osio B., 748. Perea Sánchez E., 785. Normandeau R. E., 458. Ostermann G., 463. Pereira de Almeida C, 242. Norris J., 456. Ostrander I., 253. Pérez de San Roman Save­ North G., 334. f O'Sullivan J. A., 464. rio, 797. Noska G., 655. Ortaggio M., 591. Nouwens C., 751. Pérez Esclava C. M., 316. Otto-Goldschmidt E., 590. Pérez-Guerrero E., 379. Novelli P., 400. Owens P. J., 459. Nowak F., 333. Peri I., 459. Nowieki L., 797. Perik T. G., 464. Nowotarski A., 798. Perotti A., 796. Nugent R., 588. P Perrone M., 462. Nünlist R., 461. Pesciatini A., 591. Nuno Guerrero F. X., 392. Pabeschitz R., 334. Peter A., 527. Nuzzi I., 645. t Pace I., 256. Peter M., 333. Index nominum personarum 827

Peters C. E., 315. f Pusic M., 400. Richter R. G., 799. Petra a S. Ioseph Pérez Pfyffer von Altishofen F., t Ricote A. J., 704. Florido (g. D.), 88. 653. Riedl A., 592. Philips F. G. M., 336. Rieger A., 746. Philp R., 590. t Riesco Carba jo A., 528. Phunou-ki-Hinifo Finan P., O Rijpert G. M. A., 95. 321. Riley L. I., 62. Pianta C., 336. Quadraginta Martyres An­ Rinschler G. J., 332. Piazza I., 588. gliae et Cambriae (Sg.), Ripandelli F., 748. Piazza V., 751. 257. Risiglione G., 655. Picella N., 747. Quadri g., 95. Rivera Mejia P. I., 517. Pielatowski C., 798. Quaglia Martínez E., 244. Rizzi G., 592. Pielmeyer F. E., 747. Quattrino L., 399. Robbins J., 589. Piérard R. I., 644. Quezada Toruno R., 314. Roberts F., 592. Pierson F. J., 458. Quianzon F., 528. Robinson R. C, 462. Pieters L. A., 399. Quilici O., 797. Rodilla Zanon A., 587. Pietrantoni A. (g. D.), Quinn F. A., 745. Rodriguez D., 455. 649; (B.), 719. Quinn G. G., 654. Rodríguez Passos E. G., Pignatelli F., 398. Quinn I. R., 61, 785. 654. f Pillai J. E., 528. Quint G. G., 590. Rogalewski L., 798. Pimiento Rodríguez I., 660. Quintana Barrera E., 752. Rojas Ramírez F., 315. Pidiera Carvallo B., 64. Quintero I. H., 644. Rolly V., 515. Pini E., 797. Quittman D. F., 590. Romani L., 463. Pinto P., 459. Romanini G., 799. Pinzenöhler G., 332. Romanini P., 799. Piola A., 256. R Römer W., 588. Piola V., 314. Romero Lobo F., 307, 330. Pironìo E., 315. Raad L, 703. Romero Lozano G. F., 457. Piscitello S., 748. Raezka L., 333. Ronse P., 748. Pizzoferrato L., 335. f Radossi R., 656. Ronzello E., 748. Pias E. A. E., 749. Raggi A., 746. Rooney B., 74. Pliya J., 456. Rakotondrabe R. I., 322. Rosales Card. I., 736. Plocki R., 704. Rakotondravahatra I. V., Rosi F., 400. Pluta G., 515. 322. Rosner I., 321. f Pobozny R., 464. Ramadori A., 748. Rossi Card. A., 256. Pock G., 459. Ramírez Gómez L., 243. Rossi Alceste, 751. Pogaènick I., 71. Ramírez Ponce M. A., 785. Rossi Angelo, 746. Poletti U., 703. Raondry P., 589. t Rossi F., 800. Politano F., 704. f Raspini M., 336. Rossi G., 459. Pollio G., 457. Ratajczak g., 798. Rossi R., 460. Poma Card. A., 594. Râteau G., 528. Rotelle J., 331. Pompei G. F., 589. Rauch A., 459. Rotoli I., 744. Pongerscheg R., 751. Rayappa P. F., 457. Rovestì F., 592. Pope R. i., 331. Razafindrazaka H., 322. Rovigatti G. C, 799. Porciani A., 591. Redig de Campos D., 330. Rovigatti P., 799. Portalupi g., 255. Reginelli TJ., 460. Roy Card. M., 455, 456. Porte F., 96. Reif G., 748. Roy R., 392. Posa F., 797. Renard Card. A., 725. Rua M. (B.), 713. Poupard P., 332. Rencricca M., 400. Rubin W., 796. Powers B. A., 703. Renno Assad Khalil, 96. Rudderham I. E., 314. Prete g., 461. Res G. P., 463. Ruggiero F., 96. Prins P., 592. Reyes y Domínguez R. A., Ruijssenaars G. P., 399. Prinz E., 95. 331. Ruiseco C. I., 62. Proietti G., 459. Ribeiro A., 516. Ruiz A. I., 322. Protopapa L., 704. Ribeiro de Santana A., 243. Russell J. J., 704. Proulx A. W., 458. Riccardi C, 592. Ruvo G., 333. Przybszewski B., 334. Ricci L., 797. Ryan Barry, 355. Puczka L., 334. Riccio M., 399. Puhac G., 335. Ryan Dermot, 63. Riccomini D. F., 458. Pujats G., 746. Ryan E. J., 458. Rice A., 462. f Pulido Méndez R., 592. Ryan K., 335. Richter R., 750. Rypar F., 459. 828 Index nomvimm personarum

S t Schell A., 656. Siwiec I., 654. Schenk V., 798. Skrobisz F., 333. Sabbadini F., 464. Scherer Card. A. V., 186. Skrzypczak S., 333. Sabri Naon Ghazzi, 400. Scheurer U., 589. Skrzypiec A., 332. Sacchetti G., 330. Scheveling G., 462. Slipyj Card. L, 183. Sacher G., 655. Schiarea A., 460. Smandzich G., 333. Sagaz Zubelzu A., 460. Schilder O., 800. f Smit J., 464. Saier A., 392. Schimpf A., 749. Smith P. F., 647. Saint-Gaudens S., 644. Schlags W., 463. Smits G. M., 749. Saint-Hilaire G., 589. Schmid R., 242. Snyder I. J., 785. Salah Sabry, 399. Schmidt A., 751. Soares Costa A., 61. Salamech Käme E., 751. Schmidt G., 746. Sokol A., 331. Salazar López L, 419, 516. Schmidt M., 453. Sorge G., 704. Saliu Samisi A., 648. Schmitz G., 463, 750. Sorrentino L., 589. Saliba F., 800. Schmitz L., 588. Sossalba G., 798. Saliba P., 800. Schmitz W., 798. Spampinato G., 464. Saliva G., 750. Sehönig H.-P., 796. Spanedda F., 314. Salvador E. S., 736. Schoos G., 748. Spaziani M., 590. Salvagno B., 463. Schorer L., 459. Spera, 92. Saminini Arulappa, 321. Schot M., 798. Spera E., 96. Sammons F. L., 458. Schreurs G. G. M., 751. Speranza A., 399. Samorè Card. A., 255. Schroeder O. E., 703. Spiessl L., 797. Samorini S., 652. Schruers P., 644. Spiller M., 457. Samuss G., 746. Schuermans R., 335. Spinelli A., 332. Sánchez I. T., 63. Schulter A., 746. Spinelli D., 750. Sánchez Gonzales R., 517. Sehutijser O. E. M., 751. Spinosi D., 648. Sánchez Salinas E. F., 506, Schuurman G. H. A., 592. Squicciarini D., 588. 527. Schwartz F., 588. Srzednicki A. G., 332. Schwarzenbek F., 242. Sandoval Figueroa M., 752. Stack Kenedum G., 527. Sehwenk G. G., 335. Sandri L., 746. Staderini E., 747. Seigliano F., 750. Sangen G. G., 751. Stadler L., 461. Scotto Lavina U., 747. f Sani P., 752. Stäkinger G., 458. Segala U., 591. Sansotta G., 459. Stankiewicz A., 798. f Segura E., 256. Santarelli L., 463. Stasi S., 748. Séjourné R., 460. Santinelli G., 592. Steger L., 458. Selten G. P. R., 399. Santos Card. R., 710. Steinmann C. R., 751. f Sena de Oliveira E., 704. Sapienza G. A., 399. Stelzer P., 592. Senatore L., 592. Saporito M., 800. Stimpfle L, 242, 476. Seng R. E., 799. Sarmiento Peralta R., 517. Stingi C, 463. Senso A., 400. Sarna B., 334. f Stock J., 464. f Serena O., 528. Sarpong Kwasi P., 456. Stoefzer E., 591. Setian Nerse, 654. Sartorelli P. A., 692. Storme G., 462. Sewall H. C., 459. Sassen van Vlierden N., Stroba G., 515. Sgreccia E., 797. 591. Strong M., 443. Shannon F. G., 462. Stüttgen L., 750. Sastre R., 322. Sheehan L. J., 458. Subhiyan Badia W., 461. Sattler A., 592. Shiggins G. J., 332. Succaglia Z., 655. Sauer C., 459. f Shoupy K., 256. Sudaryono Martosudarmo Sauer G., 797. Siciliano F., 588. Sauvaigo L., 748. Sijthoff A. G., 589. P., 461. Saxer "V., 704. Silla F., 400. Sugranyes de Franch R., Sayed Marei, 460. Silveira Ribeiro M., 460. 456. Sayed Salah-El-Din Osman Silvestri S., 516. Suharto (Praeses), 766, 796. Hashim, 550, 587. Simcic M., 334. Sullivan D. L., 332. Scallon Belton A., 528. Simeoni A., 28. Sullivan I. I., 736. Scalzotto T., 95. Simeoni Gaetano, 592. Sullivan I. S., 736. Scannapieco D., 400. Simeoni Guglielmo, 334. Sulumeti P., 647. Scarpellini C, 590. Sin L, 64. Susi G., 654. Scerch A., 464. Singh B., 648. Sutherland W., 588. Scharmann G. A., 799. Singha G., 647. Swanstrom E. E., 456. Schaufele H., 392. Siwak C, 798. Swarts G. A., 400. Scheider C, 335. Sweeney R. V., 654. Index nominum personarum 829

Swider F., 798. Travaglino L., 704. Van Henkelum Stuyt E. Sygnatowicz L., 797. Trentaeoste A., 588. P. M., 749. Szelag C, 399. Trigilia Caracciolo G., 461. Van Hoek G., 591. Szurlej G., 333. Trocchi V., 330. Van Kaag G., 751. Szymanski Ramírez A., Trocha G., 332. Van-Kempen E. G. G., 95. 317. Trochta S., 255. Van Mackelenbergh A. A. Szymezukiewicz V., 798. Trops E., 746. M., 336. gzymecki S., 332. Troyo Calderón A., 587. Van Melick F. A. W. H., Tuelen L. A., 335. 749. Tumbocon C., 331. Vannini A., 799. T Turcillo R., 591. Van-Noten G. B., 335. Turner B., 749. Van-Ommeren G., 703. Tabera Araoz A., 256. Turri E., 400. Van Roestel G. G. M., 751. Talotti V., 750. Tyrrell M. J., 528. Van Thuan Nguyen F. X., Tanaka T. L, 749. 456. Tanzi M., 592. Vanura G., 335. Tarchi F., 400. U Van-Wijngaarden G., 464. Tarot M., 654. Vásquez Ochoa Ochoa H., Ta vares Rebimbas I., 516. Undegger C, 95. 315. Tedeschi A., 797. Urbanczyk S., 798. Vásquez Ramírez R. D., Teheux I., 463. Urbanski W., 591. 93. Teissier H., 785. Uribe Jaramillo A., 66. Vela Chiriboga R., 315. Teolock Leckraz, 589. Urna A., 647. Velásquez Lotero F., 63. Teruzzi G., 752. Uylenbroek M., 455. Velásquez Sierra R., 457. Testa G., 750. Velia O., 800. Testa I., 750. Vendrik M. H. C. 455. Testa P., 750. V Testoni E., 334. Venezia P., 315. Teuben H. V., 648. Veniat H., 559. Vacchini F., 330. Ventura F., 457. Tewfi Oweida Mohammed, Vaivods I., 737. 334. Verkley A. G., 463. Valbuena G., 785. Verklij G. C, 464. Thevenet E., 336. Valdes L. G., 462. Vermeulen G. J. E., 751. Thiesen G. F., 458. f Valencia Cano G., 96. Vernazza B. (S. D.), 564. Thomas G. A., 590. Valentino N., 747. Veronese V., 256, 456. Thomas I. C, 314. Valenzuela Rios F. B., 315. f Versiani Velloso J. F., Thompson E., 655. Valleri G., 400. 400. Thompson Chester J., 745. Valloni S., 591. Thornton Ealle W., 590. Valsh G., 591. Verweij G. A., 95. Timlin G., 654. Van Aaken A., 517. Vian N., 748. Tirado Pedraza I., 317. Van Beukering P. F., 400. Vidal A., 315. Tiradritto F., 462. Van Campern G. F., 590. Viera L., 705. Tismo G. S., 591. Van Dam G. F., 589. Viera Contreras L., 392, f Tisserant Card. E., 256. Van de Goor P., 399. 419. Tobóla E., 797. Vanden Abeele, 95. Vieri M., 458. Tognetti P., 750. Van Den Bernd L. F. A., f Viesen L, 256. Togni P., 399. 751. Villa Gaviria G., 62. Tomassi G., 591. Van-Den Hout F. A., 336. Villa-Villa L. M., 457. Tomesani B., 750. Van-Der-Laan, 463. Vincent I. P. M., 785. Tonci Ottieri della Ciaia Van der Linden G. A. A., Vink F. G., 400. F., 747. 799. Vinnicki E., 799. Toniolo I. (S. D.), 80. Van-Der-Meer A. J. M., 95. f Viola A., 704. Tonna E., 336. Van-Der-Pouw T. A., 95. Visuvasam E., 321. Tönnies A., 588. Van der Sandt E. J., 464. Vitalianus (S.), 593. Torrella y Cascante R., Van der Zanden P. G. A., Viti F. (B.), 327. 455, 456. 799. Vizio A., 463. Tortora F., 692. Van Doren C, 96. Vogler C, 335. Toschi F., 591. Van Eekelen A. G. A., 748. Volek-Wacìawski A., 798. Tosi G., 746. Van-Emmerik G. E. M., Volfgangus (S.), 668. Traglia Card. L., 330, 331. 399. Volk H., 515. Trasi D., 400. Van Haaren G. W. E., Volpe M., 588. Traut G., 463. 751. Von-Inamasternegg G., 95. 830 Index nominum dioecesium, vicariatuum, etc. von Soden-Fraunhofen H., Werick G., 591. Yousuf Mohammad, 598, 242. Westhoff F., 461. 653. Vosnitza F., 587. Weyres G., 460. Votruba F., 655. Whalen G. A., 799. Ysern de Arce I. A., 315. Vozzi A., 645. Wichmann F. G., 588. Vystrcil O., 655. Wiedemann E., 797. Wielgus Wojtechus, 333. Z Wien Dud I., 648. Zaleski A. M., 736. Wierzbowski G., 332. f Zambrano Camader R. W r Wiess G., 704. 67, 800. Waike A., 455. Willems P. G., 95. Zambrano Palacios A., 785. Wakeman G., 528. Willems P. U., 749. Zamora Dobles J., 549, 587. Waldheim K., 214. Willenburg F. J., 458. Zanardi P., 797. Walen A., 334. Williams Christen, 590. Zanchini D., 746. Walker D. P., 654. Winckler D., 748. Zanotti A., 459. Walker E., 588. Winkler E., 797. Zaralli A., 460. Wallner G., 333. Wittenauer B., 796. Zarzelli G., 589. Walsh G., 751. Wludyga S., 331. f Zaya Dachtou, 592. Walsh G. E., 745. Wojas S., 332. Zazadze P., 591. Walsh G. J., 332. Wojtyla Card. K., 455. Zeelen G. G. F., 399. f Walsh J., 464. Wolf F. X., 588. Zeleznock P., 335. Walsh W., 655. Work M. H., 456. Zenk R. E., 655. Walsh Donell A., 745. Worlock D., 456. Zeno (S.), 339. Waltner G., 746. Woronowski F., 333. Zeppa E., 460. Wanitschek O., 592. Wright Card. I. I., 483. Zerba Card. C, 343. Ward M., 457. Zichem A., 73. Ward Jackson B., 456. Ziegmann L. M., 655. Waters V. S., 272. Zizzo C, 400. Wayne Hayes G., 458. Znamirowski E., 334. Wciorka L., 333. Y Zoa J., 456. Wegart F., 747. Zucchetta A., 74. Zógbi E. A., 748. Weijers G. M., 399. Yarce E., 457. Weinberger F., 331. t Zohrabian C. G., 656. Yepés Portugal V., 459. Zondaks V., 737. Welnhofer L., 797. Yoshioka Toshio, 718, 744. Welsh D. B., 332. Zumini C, 748. f Youakim E., 400. Zurleni D., 399.

II - INDEX NOMINUM DIOECESIUM VICARIATUUM, ETC.

A Algerien. (Resp.), 471, 507, Antioehen. Maronitarum, 527. 794. Antofagasten., 315. Abellinen., 315. Algerien., 184. Alien., 62. Aquaenoven. in Numidia, Absiritan., 392. 785. Achyraën., 517. Alleghen., 61. Amalphitan., 645. Aqua viven., 64. Acren, et Puruen., 516. Aquén., 64. Acuflden., 71. Ambianen., 318. Americae Septemtrionalis Aquén, in Gallia, 244. Adamanteae, 61. Aquilan., 665. Foeder. Civit., 232, 309, Adoëkitien., 647, 662, 787. Arabia, 74. Aesernien. et Venafran., 310. Aradien., 515. 314. Ammenien., 62, 784. Araucaniaën., 64. Afufenien., 647. Anagnin., 314. Arcis Archambault, 559. Agennuen., 644. Anconitan., 664. Arcis Rousset, 647. Alameda, 470. Anconitan. et Numanen., Arianen, et Laquedonien., Albae Iulien., 63. 645. 315. Alben. Maritimus, 515. Angelopolitana 453. Armachan., 312, 337. Algaren., 314. Angelorum, 785. Armenien., 243. Alger, 471. Anglia et Cambria, 257. Armidalen., 73, 321. Index nominum dioecesium, vicariatuum, etc. 831

Arsennaritan., 648. C Daltonganien., 5. Assisien., 517. Daulien., 515. Cabralopolitan., 243, 784. Astigitan., 63. Davligen., 62. Caebuan., 736. Atellan., 314, 516. De Parania Superiore, 517. Caeciritan., 315. Diacoven. seu Bosnen. et Atrebaten., 318, 788. Oaesarien. in Mauretania, Sirmien., 69. Aturen.-Aquae Augustae, 64. 314. Diaiapuraën., 646. Caiesen., 465. Aucen., 315. Diocletianen., 64. Calabaren., 394. Dionysianen., 242. Augustan. Vindelicorum, Calapanen., 543. 242, 476. Dodomaën., 647. Calaritan., 315. Dominae Nostrae Libanen., Aurusulianen., 321, 453. Camplen., 242. Ausafen., 315. Canelosen., 785. 408. Australasia, 235. Cannen., 315. Dominae Nostrae Paradisi, Austriaca (Resp.), 478 ss. Capitis Haitian., 467. 410. Auximan., 645. Capitis Palmen., 648. Dublinen., 63. Caput Cillen., 322. Duitamen., 70. Caracen., 644, 785. Dumien., 737. Carianen., 785. Durbanian., 648. B Carolinan., 61, 271, 784. Carthaden., 475. E Casanigren., 647. Bagaien., 322. Ebroicen., 578, 737. Casen, in Numidia, 785. Eldoreten., 557. Bagen., 553. Castellan. 692. Baionen., 785. Ekitien., 787. Castellan. in Numidia, 63 . Elephantarien. in Procon­ Balduinopolitan., 559. Castellomedianitan., 315. Banatus Iugoslavi, 63. sulari, 647. Catabitan., 322. Eleplen., 517. Bangaloren., 321. Catalaunen., 644. Barcinonen., 62, 88. Einen., 243. Caven., 645. Elotonen., 322. Barcusen., 648. Caxien. Austral., 784. Barrancabermeien., 66. Elven., 243. Celenen., 243, 516. Epagren., 736. Barranquillen., 62. Cheiudoen., 7. Basticen., 243. Equialben., 73. Chicagien., 486. Escuintlen., 784. Beiren., 243, 737. Cincinnaten., 784. Belatinan., 242. Espinalen., 315. Civitatis Castelli, 64 . Euehaiten., 515. Belgium, 551, 587. Civitatis Regin. seu Queen- Bellicastren., 244. Eugubin., 64. Belopolitan., 243. stovnen., 321. Berolinen., 657. Civitatis Victorien., 317. F Bijnoren., 416. Cliftonien., 314. Birthen., 244. Clivi Zamoeren., 737. Faeatativen., 67. Bitecten., 61. Clypien., 243. Fallaben., 647. Bogoten., 482. Coimbaturen., 321 . Febianen., 62. Bombayen., 473. Colimen., 392, 419, 517. Fidolomen., 322. Bonaëren., 281. Columbiana (Resp.), 26, 94. Flaviobrigen., 62, 323. Bonaventuren., 322. Conimbricen., 516. Flenucleten., 73. Bonfimen., 10. Conchen., 93. Fodinen., 244. Bononien., 594. Corduben., 62. Forconien., 648. Bononien. (tit.), 784. Cornubien., 243. Foroiulien.-Tolonen., 63, Bosanen., 314. Comenten., 315. 515. Bosnen., 69. Coslinen.-Colubregan., 515, Forolivien., 786. Bostonien., 62, 92. 657. Foronovan., 63. Bracaren., 737. Costaricana (Resp.), 549, Foropopulien., 785. (Brasiliae Foeder. Civi­ 587. Fortisventurae, 73. tati, 234, 638. Crucis Altae, 784. Friburgen., 392. Brieien., 12, 61. Culmen., 277. Fulda, 709. Brixien., 791. Cuman., 63. Fulginaten., 516. Bruklynien., 785. Funchalen., 516. Buceae Taurinae, 243. D Bugellen., 314. G Burlingtonen., 62, 63. Dahomeyana (Resp.), 21, Buxentin., 242, 737. 94, 477. Gadiaufalen., 314. Dakar, 545. Gadieen. et Septen., 62. 832 Index nominum dioecesium, vicariatuum, etc.

Garben., 63. Insulae Grandis, 736. Liviaden., 692. Garellen., 392. Ioannopolitan. a Lacubus, Livingstonen., 75. Garzonen., 660. 392, 419. Loian., 785. Gaudisien., 516. Iohannesburgen., 647. Lokoian., 647. Gedanen., 62, 392. Ioloën., 647. Lokossaën., 321. Gemellen. in Numidia, 314. lomniten., 61. Lucenen., 63, 543. Genuen., 547. Iranianum (Imperium), 25, Ludovican., 73. Georgiopolitan., 648. 94. Lugdunen., 725. Gerunden., 62, 63. Isiren.-Niangaraën., 647. Luguren., 784. Gimmaen., 648. Italica (Resp.), 620, 653. Luluaburgen., 557. Girardoten., 517. Iubaen., 648. Lyallpuren., 647. Giren. Tarasii, 243. Iubaltianen., 242. Gonayvesen., 467. Iugoslaviae Reipublicae Goritien., 71. Foeder. Civitates, 230, M Gorlieien., 737. 255. Machakosen., 73, 74. Gorzovien., 515, 657. Iullunduren., 321, 415. Mactaritan., 62. Gradiscan., 71. Magna Britannia (Regnum), Granaden., 516. 674, 703. Grandfallen., 785. K Malta, 94. Gravinen. et Montis Pelu­ Kadunaën., 647. Manilen., 543, 710. sa, 314. Kalemien., 559. Manonen., 646. Guadalaiaren., 419, 516. Kalumburun., 74. Marazanen., 315. Guairen., 785. Kanangan., 557, 560. Maris Platen., 315. Guardien., 315. Katiolaën., 270. Maronanen., 453. Guayaquilen., 315. Kielcen., 242. Masculi tan., 648. Gusmanopolitan., 392, 419, Kilmoren., 736. Massalubren., 64. 705. Kimberleyen., 321. Masuccaben., 62. Kinshasan., 76. Materanan., 314. H Kirunguen., 559. Matriten.-Compluten., 62, Kisantuen., 73. 644. Haitiana (Resp.), 302, 330. Kisumuen., 647. Mauren., 515. Harrisburgen., 61. Korhogoën., 73, 270. Maxiten., 784. Hasseleten., 644. Kwangiuen., 7. Medellen., 63. Heliopolis in Aegypto, 546. Medien., 736. Heliosebasten., 516. Mediolanen., 83, 645. Hieracen.-Locren., 692. Meeruten., 416. Hildesien., 707. L Melita (Insula), 63. Hilten., 392. Labacen., 71. Meneven., 515. Hinchen., 315, 467. Lafayetten., 784. Merauken., 647. Hispania, 440. Lagosen., 648. Mercedanian., 244. Holmia, 443. Lamacen., 243. Mevanien., 737. Horreacoelien., 647. Lamaecen., 515. Miamien., 62. Humahuacen., 317. Lamdien., 737. Mileten., 15. Hyderabaden., 321. Lamphuen., 647. Mitylen., 515, 516. Lansingen., 736. Mogadiscioën., 74. Lapden., 644. Moguntin., 515. I Laritan., 314. Monacen, et Frisingen., Lauden., 645. 242, 709. Iagdalpuren., 418. Leirien., 516. Monotonen., 392. Ianuen., 564. Leopolitan. Ucrainorum, Monoecen., 515. Iaponia, 718, 744. 183. Monterien., 785. Iaren., 64. Leptimagnen., 515. Montis Alti, 63. lataien., 453. Lesvitan., 63. Montis Pessulan., 570. Ieosium, 471. Lilongven., 646. Montisvidei, 18, 670. Ieremiopolitan., 315, 465. Limisen., 644. Morelien., 516, 554. Ihosien., 322. Limoëiren., 61. Mosqua, 216. Iiebuoden., 648. Lingayen.-Dagupanen., 64. Muekaën., 560. India, 473. Lipen., 515, 543. Mustitan., 64. Indonesiana (Resp.), 766, Lisbonen., 516. Mutilen., 786. 796. Litoris Eburnei (Resp.), Mutinen., 645. Infanten., 543. 545, Mutugennen., 453. Index nominum dioecesium, vicariatuum, etc. 833

N Portus Elizabethen., 647. Sancti Caroli in Venetiola, Portus Ludovici, 578. 392, 541. Nakuren., 73, 557. Portus Nationalis, 243. Sancti Ferdinandi, 515. Nanceien., 242. Portus Victoriae, 276. Sancti Ferdinandi Apuren., Natalen., 61. Portus Victoriae seu Sey- 453. Natcheten.-Iacksonien., 784. cellarum, 743. Sancti Iacobi in Chile, 379. Neapolitan., 574. Praetorien., 8. Sancti Ioannis Baptistae Neiven., 517, 660. Privernen. et Setin., 314. Curitiben. Ucrainorum, Neo-Eboracen., 736. Providentien., 62. 411. Nicaragua (Resp.), 506, Punien., 737. Sancti Ludovici, 392. 527. Pusanen., 322. Sancti Ludovici in Mara­ Nigerensis (Resp.), 17. gnano, 12. Nottinghamen., 243 . Sancti Ludovici Potosien., Novae Lisbonae, 243. O 516, 785. Novae Nursiae, 74. Queenstovnen., 321. Sancti Marci in Guatima- Novarien., 64. Quercopolitan., 470. la, 62. Novoranien., 316. Quicen., 784. Sancti Maronis Detroiten., Nucerin. et Tadinen., 517. Quinque Ecclesien., 69. 413. Nucerin. Paganorum, 645. Sancti Miniati, 315. Numiden., 63. Sancti Pauli in Alberta, R 392. Sancti Pauli in Brasilia, O Raipuren., 418. 61. Raleighien., 61, 271. Sancti Salvatoris in Bra­ Obben., 64, 321. Ranchien., 5. silia, 279. Ocanien., 517. Rarotongan., 556, 558. Sancti Sebastiani, 645. ' Ogdensburgen., 177. Ratisbonen., 392, 668. Sancti Sebastiani Fluminis Oklahomen., 61, 785. Rheginen., 280. Ianuarii, 583. Oklabomen. et Tulsen., Rigen, et Liepaien., 737. Santanderien., 62. 736, 785. Roma, 16, 23, 43, 46, 188, Sarnen., 559. Oleastren., 315. 198, 206, 212, 292, 344, Sarnen., 645. Ondoën., 662. 347, 357, 370, 424, 425, Satrianen., 64. Ootacamunden., 321. 432, 487, 615, 623, 631, Savannen., 784. Opolien., 515, 657. 634, 675, 678, 683, 688, Sedinen.-Caminen., 515,657. Oranen., 785. 712, 763, 768, 772, 773. Segorbicen. - Castellionen., Roman., 221, 254, 329, 396, 63. 454, 649, 694. Sekadauen., 648. P Rosarien., 242, 315. Selendeten.. 315. Pachistana (Resp.), 598, Ruanden. (Resp.), 724, 744. Seminen., 692. 653. Rubicen., 392. Serenen., 325. Paderbornes, 341. Rumbeken., 648. Sfasferien., 74. Pagadianen., 274. Ruremonden., 242. Siccessitan., 736. Palen., 736. Rustenburgen., 8, 74. Signin., 593. Pampilonen., 62. Rutengen., 322. Siguitan., 315. Paramariboën., 73. Simingitan., 73, 321. Paula lfonsanen., 10. Singidaën., 322, 422. Pauzeren., 243. S Sinianden., 515. Perusin., 667. Sadabandeiropolitan., 243. Sinnaden, in Mauretania, Petriculan., 516. Salten., 316. 61. Pharaonen., 516. Sanctae Iustae, 62. Sinus Albi, 453. Phelbesian., 784. Sanctae Luciae, 692. Sitaben., 243. Phoenicen., 14. Sanctae Mariae, 553. Slepten., 644. Pictavien., 784. Sanctae Mariae Angelo­ Sonsonen. Rivi Nigri, 66. Pinerolien., 516. rum, 64. Southvarten., 736. Pinhelen., 314. Sanctae Rosae de Osos, Stratonicen. in Caria, 65. Pisan., 80. 548. Strigonien., 282. Pistorien., 645. Sanctae Rosae in Argen­ Succursen. et Sancti Aegi- Placentin., 78. tina, 453. dii, 517. Popayanen., 63. Sancti Andreae et Provi­ Sudanen. (Resp.), 474, 550, Portalegren, in Brasilia, dentiae, 322. 587. 186. Sancti Bonifacii, 736. Sydneyen., 395.

53 - A. A. s. 834 Index nominum religionum

Tudertin., 516. Velitern., 597. Tulearen., 322. Vellingtonen., 671. Tabaicaren., 737. Tulsen., 61, 785. Venetiae, 604, 608. Taboraën., 422. Tunetana (Resp.), 355, 398. Venetiolana . (Resp.), 307, Taborenten., 515. Tunetan., 471. 330. Ta cambaren., 554, 785. Veronen., 339. Taeguen., 648. Verulan., 327. Tagarién., 516. U Vestmonasterien., 253. Tamataven., 322. Veszprimien., 243. Tampicen., 317. Ultraiecten., 706. Vico Angusti (a), 516. Tanzaniana (Resp.), 673, Umbriaticen., 322. Vicoturren., 242.

703. Umuahiaen., 394. Victorien. r 319. Tarnovien., 472. Umzimkulen., 648. Viedmen., 694. Tasaccoren., 61- Urbevetan., 516. Vigornien., 63. Temucen., 64. Urbis Salviae, 516. Vindhoeken., 75. Teresian., 61. Urcitan., 647. Voncarien., 644, 785. Terracinén.-Latinien., 314. Uthineh., 63. Vratislavien., 515, 657, 737. Tetien., 243. Utinen., 785. Thailandia, 782, 796. Utinum, 594, 609. Thasbälten., 242. Thenitan., 315. .Thimidorum règiorum, 644. Yurimaguaen., 322. Thisiduen., 61, 392. Tiburtin., 649. Vageaten., 242. Tigamibenen., 647. Valentia, 440. Tirasonen., 62. Valentin, in Venetiola, 541, TisilLtan., 644. 644, 737. Zacapen., 315. Toletan., 62, 698. Vallisien. et Futunen., 322. Zacatecen., 516. Toletan, in America, 278. Vanniden., 515. Zámbóangen., 274. Tongan., 321, 322, 556. Varmien., 515. Zamen. Minor, 644. Trecalitan., 736. , ; Vashingtonen., 652. Zanoren. in Mexico, 517. Triventin., 314. Vazaritan. Didden., 785. Zarnen., 736. Tubernucen., 644. Velebusdien., 647. Zipaguiren., 67.

III - INDEX NOMINUM RELIGIONUM

Virorum: Ordo Fratrum Minorum Congregatio Sororum Ser­ Capuccinorum, 547. vorum Iesu, 323. Societas S. Francisci Sale­ Congregatio S. Spiritus sub sii, 28, 713. Ordo Sancti Benedicti, 327. tutela Immaeulati Cor­ Congregatio Monachorum Ordo Canonistarum Regu­ dis Beatissimae Virginis Eremitarum Camaldulen- larium S. Augustini Con­ Mariae, 578. sium, O. S. B., 178. gregationis Lateranen­ Congregatio Religiosorum Congregatio Missionario­ sium, 564. S. Vincentii â Paulo, 788. rum Filiorum Immacula­ Institutum Sororum a Sa­ Ordo Libanensis Marònita- ti Cordis B. M. V., 325. cro Corde Mariae, 570. tarum, 794. Ordo Fratrum Minorum Institutum Sororum a Ca­ Conventualium, 401, 436. ritate, 649, 719. Mulierum : Congregatio Missionario­ Ordo Carmelitarum Discal- rum Oblatorum B. M. V. Domus S. Ursulae de Pla­ ceatarum, 698. Immaculatae, 428. centia, 78. Institutum Sororum a Congregatio Fratrum Chri­ Congregatio Matrum Dere- S. Dorothea de Gemmo, stianorum, 429. lietorum, 88. 791. Index rerum analyticus 835

TV INDEX RERUM ANALYTICUS

A fert illi, decem a suscepto sacerdotio condenti lustra, 18; iterum octogesimum Absolutio sacramentalis generali modo im­ diem natalem celebranti, 670. pertienda. Normae quaedam statuuntur a S. Congregatione pro Doctrina Fi­ Basilicae Minores declarantur templa: dei, 510. B. Mariae Virginis de Monteserrato, in V. Normae. Miletensi dioecesi, 15; Curiale S. Tho­ mae, Neofori situm, in dioecesi Cul- Administratio Apostolica; mensi, 277 ; B. Mariae Virginis Conso- — erigitur : Goritiensis, 737. latrieis Afflictorum dioecesis Toletanae in America, 278; B. Mariae Virginis Ma­ Ambitus humanus. B. P. nuntius ad tris Consolationis in urbe Rhegio, 280; Exc.mum Virum Mauricium Strong, se­ Curiale S. Ioseph in oppido v. Alameda, cretarium generalem conventus inter­ dioecesis Quercopolitanae, 470; Cathe­ nationalis Consociatarum Nationum de drale in urbe Tarnoviensi, 472; Curiale ambitu humano Holmiae habiti, 443. S. Benedicti, in dioecesi Augustana Vin­ delicorum, 476; S. Teresiae in finibus Vb- Anglia et Gambria. Litterae decretales de cariatus Apostolici Heliopolis in Ae- canonizatione Beatorum Quadraginta gypto, 546; Dei Genetricis titulo «Mise­ Martyrum: recensio eorum vitae ac vir­ ricordiarum», in dioecesi S. Rosae de tutum, 257 ss. ; causae canonizationis Osos, 548; S. Nicolai, in oppido Ijssel- historia, 264, ss. stein in archidioecesi Ultraiectensi, 706.

Antistiti Maiores. Belkhodja Tahar, Tunetanae Reipublicae V. Religiosa Instituta. apud Sedem Apostolicam primus cum auctoritate Legatus, B. P. Litteras con­ « Apostolatus Maris ». B. P. coram admit­ crediti muneris fidem facientes tradit, tit et alloquitur eos qui interfuerunt 355. quinto et decimo, internationali coetui, quinquagesimo expleto anno ex quo Apo­ Bellanger Georgius (S, D.), sacerdos Con­ stolica Sedes Opus adprobavit, 599. gregationis Religiosorum S, Vincentii a V. Conventus. Paulo. Decretum introductionis causae - pro illius beatificatione, 788. Avellana Marianus (S. D.), Congregationis Missionariorum Filiorum Immaculati Biblia sacra. B. P. alloquitur clarissimum Cordis B. M. V. Decretum introductio­ Virum Renatum Maheu, moderatorem nis causae pro illius beatificatione, 325. generalem Instituti Internationalis v. d. UNESCO, E.mos Patres Cardinales, Australasia. B.. P. nuntium mittit Austra- Praesules, Excellentissimus Viros e Le­ lasiae episcopis, annua, quadragesimali gatorum Coetu, ceterosque qui expo- tempore, et in regione stipe collecta, 235. sitioni Biblicorum codicum inauguran- V. Quadragesimale tempus. dae, in Bibliotheca Vaticana apparatae, interfuerunt, 303, B Biblica studia. Illorum studiorum cultores Barbieri Card. Antonius Maria, archiepi­ B. P. coram admittit, eisdem gratula­ scopus Montisvidei. B. P. omina pro­ tur de navata opera, 634. 836 Index rerum analyticus

Birgitta a Iesu (S. D.), Decretum intro­ Catechesis. ductionis causae pro illius beatificatio­ V. Christiana tradenda doctrina. ne, 78. BoudjaTcdji Raouf Mustapha, Reipublicae Cathedrae episcopalis translatio. In urbe Algeriensis apud Sedem Apostolicam Kinshasa episcopalis cathedra ab eccle­ primus cum auctoritate Legatus, B. P. sia Deo in honorem S. Annae dicata, Litteras commissi muneris testes tra­ ad templum honori B. Mariae Virginis dit, 507. Dominae Nostrae dicatum translata est, Brasiliani Christifideles. Eis B. P. nuntium 76. mittit cum annuum ibidem Fraternitati Conciliandae Coeptum initium habuit, 234; denuo radiophonicum nuntium cen­ Causae reductionis sacerdotum ad statum tesimo et quinquagesimo exacto anno ex laicalem. Declaratio S. Congregationis quo Brasiliana natio sui iuris esse coe­ pro Doctrina Fidei quoad interpretatio­ pit, 638. nem quarundam dispositionum, quae V. Centenariae commemorationes. Normis, die xiii Ianuarii a. 1971 edi­ tis, statutae sunt, 641. Br zana Stanislaus, Ogdensburgensis episco­ V. Normae. pus. Ei B. P. scribit centesimo expleto anno ex quo ea dioecesis condita est, 177. Centenariae commemorationes : V. Centenariae commemorationes. — centesimo expleto anno ex quo Og­ densburgensis dioecesis condita est, 177; — novies centenaria redeunte memoria C pientissimi obitus S. Petri Damiani, Ecclesiae doctoris, 178; Caggiano Card. Antonius, Bonaërensis ar­ — centesimo quinquagesimo volvente anno chiepiscopus. B. P. omina profert illi, ex quo Consociatio v. d. «Pontifical duodecim condenti lustra ex quo sacer­ Society fór the Propagation of the dotio auctus est, 281. Faith» constituta est, 310; —• undevicesimo volvente saeculo ex quo Calati Benedictus, Congregationis Monacho­ S. Thomas Apostolus martyrium subiit, rum Eremitarum Camaldulensium prior 337; generalis. Ei B. P. scribit novies cen­ — sexto et decimo expleto saeculo ex quo tenaria redeunte memoria pientissimi S. Zeno, Veronensis episcopus, in Do­ obitus Sancti Petri Damiani, Ecclesiae mino obiit, 339; doctoris, 178. — quarto volvente saeculo ex quo Grego­ V. Centenariae commemorationes. rius XIII, Antistes sacrorum Maximus, ad Summi Pontificatus fastigium evectus Capranicense Almum Collegium in Urbe. est, 360; Peculiaris commissio ad illum guber­ — tertio et decimo expleto saeculo ab ex­ nandum constituitur, 16. cessu S. Vitaliani Pontificis Maximi, 593; « Caritas Internationalis ». Eos qui inter­ — centesimo et quinquagesimo exacto an­ fuerunt coetui nono generali, Romae no ex quo Brasiliana natio sui iuris habito, B. P. coram admittit et allo­ esse coepit, 638; quitur, 357; moderatores et membra e — decimo exacto saeculo ex quo S. Volf­ consilio Instituti, Romae coetum habent gangus ad episcopalem cathedram Ra- et a B. P. excipiuntur, 772. tisbonensem evectus est, 668; — millesimo centesimo exacto anno ex Carli Aloisius, Signinus episcopus. Ei B. quo cathedralis ecclesia Hildesiensis ex­ P. scribit tertio et decimo expleto sae­ structa est, 707 ; culo ab excessu S. Vitaliani Pontificis — centesimo quinquagesimo exacto anno Maximi, 593. ex quo «Opus a Propagatione Fidei» V. Centenariae commemorationes. constitutum est, 725. Carraro Iosephus, Veronensis episcopus. Ei B. P. scribit cum sextum et deci­ Cento Card. Ferdinandus, titulo Ecclesiae mum expleretur saeculum ex quo S. Ze­ suburbicariae Veliternae. Illi decem no, civitatis episcopus atque patronus, condenti lustra a suscepta ordinatione in Domino obiit, 339. episcopali, B. P. gratulationes profert V. Centenariae commemorationes. ac vota, 597. Index rerum analyticus 837

Christiana tradenda doctrina. Directorium Conferentia Italicorum Episcoporum, Ro­ Catechisticum Generale editur a .S. Con­ mae conventum generalem habet et gregatione pro Clericis, quo aptius dirigi B. P. praesules alloquitur, 487. atque ordinari possit actio pastoralis mi­ nisterii verbi, 97 ss. Confirmationis Sacramentum. Novus ordo promulgatur eiusque editio typica de­ Cicognani Card. Hamletus Ioannes, titulo claratur, 77; responsum ad propositum Ecclesiae Suburbicariae Tusculanae, dubium Circa modum conferendi sacra­ Sacri Cardinalium Collegii Decanus eli­ mentum, 526. gitur, 331. Congregatio Fratrum Christianorum (Chri­ Cocchetti Annuntiata (S. D.), fundatrix So­ stian Brothers). B. P. coram admissos rorum a S. Dorothea de Cemmo. Decre­ sodales alloquitur qui generali coetui re­ tum introductionis causae pro illius bea­ ligiosae suae communitatis interfue­ tificatione, 791. runt, 429. Congregatio Missionariorum Oblatorum B. Cody Card. Ioannes Patricius, Chicagien­ M. V. Immaculatae. Sodales coram ad­ sis archiepiscopus. Illi quinque condenti missos qui generali coetui religiosae lustra ex quo episcopalem ordinationem suae communitatis interfuerunt B. P. suscepit, B. P. vota ac salutares adpre- alloquitur, 428. cationes profert, 486. Congregatio Monachorum Eremitarum Ca- Collegium Sacrum Cardinalium. Eligun­ maldulensium O. S. B. Novies cente­ tur: Decanus, E.mus Hamletus Ioan­ naria redeunte memoria pientissimi obi­ nes Cicognani, titulo Ecclesiae Subur­ tus S. Petri Damiani, Ecclesiae doctoris, bicariae Tusculanae; Subdecanus, E.mus B. P. epistulam mittit P. Benedicto Ca­ Aloisius Traglia, titulo Ecclesiae Su­ lati, eiusdem Congregationis priori ge­ burbicariae Albanensis. nerali, 178. V. Centenariae commemorationes. Commissio Pontificia Studiosorum a Iustitia et Pace. Membra, Romae, coetum ha­ Consilium Consociatarum Nationum. Se­ bentia, B. P. coram admittit et allo­ cretarium generalem, Kurt Waldheim, quitur, 631. B. P. comiter excipit at alloquitur, 214. V. Conventus. Consilium Consociatarum Nationum popu­ Commissio Theologica Internationalis. lorum negotiationibus atque progres­ Quartum plenarium coetum habet. B. P. sioni provehendis (UNCTAD). S. Ia­ coram admittit illius membra, 682. cobi de Chile tertium coetum habet. V. Conventus. B. P. nuntium mittit ad exc. virum Emmanuelem Pérez-Guerrero, eiusdem Communicationis socialis instrumenta. B. Consilii secretarium generalem, 379. P. nuntius, ob celebrandum diem recto V. Conventus. horum instrumentorum usui provehendo per totum terrarum orbem dicatum, 381. Consilium de Laicis. Undecimum plena­ rium coetum habet et B. P. coram ad­ Concathedrale templum: dioecesis Duita- mittit illius moderatores et membra, mensis efficitur ecclesia S. Martini in 678. urbe Sogamoso, 70; dioecesis Victorien- V. Conventus. sis ecclesia B. Mariae Virginis in urbe Victoria, 319. Consilium Pont. « Cor Unum ». Primum coetum Romae habet eiusdemque mem­ Concha Card. Aloisius, Bogotensis archie­ bra B. P. coram admittit et alloquitur, piscopus. B. P. epistulam mittit ad eum, 188; moderatores qui alteri plenario moderatione archidioecesis se abdican- coetui adfuerunt a B. P. excipiuntur, tem, 482. 773. V. Conventus. Conferentia Episcoporum Germaniae, An­ nuo Conferentiae conventu Fuldae cele­ Consilium Pont. Instrumentis Communi­ brato, B. P. epistulam mittit E.mo Iulio cationis Socialis praepositum. Annuum Döpfner, Monacensi et Frisingensi ar­ plenarium coetum habet, cui qui inter­ chiepiscopo, eiusdem Conferentiae Prae­ fuerunt a B. P. coram admittuntur, 293. sidi, 709. V. Conventus. 838 Index rerum analyticus

Consociatio Catholicarum studiorum Uni­ proposita quaestione «L'impiego dei versitatum. Coetum Romae habet eius­ fertilizzanti per l'incremento dei rac­ demque delegatos B. P. coram admittit, colti in rapporto alla qualità e all'eco­ 768. nomia», 349; V. Conventus. — nonus generalis, Romae habitus, ab Instituto « Caritas internationalis » ap­ Consociatio v. d. « Centre chrétien des pa­ pellato, 357; trons et dirigeants d'entreprise fran­ çais ». Membra eiusdem B. P. coram — Romae habitus a Sodalitate v. d. «Top European Advertising Media», 370; admittit et alloquitur, 298. — tertius Consilii Consociatarum Natio­ Consociatio v. d. « Fraternité Catholique num populorum negotiationibus atque des malades et handicapés y>. B. P. co­ progressioni provehendis (UNOTAD), ram admittit et alloquitur éos qui in­ S. Iacobi de Chile habitus, 379; terfuerunt secundo internationali con­ — Romae habitus a Consilio Consociatio­

ventui Romae habito, 344. nis v. ; « Internationale Raiffesein- Consociatio v. « Internationale Raiffesein- Union», 424; Unioni). Moderatores et membra Con­ — internationalis de mutua conspiratione silii eiusdem B. P. coram admittit, 424. et opera in colendis agris, 430; —• internationalis, Romae habitus, a so­ Consociatio internationalis Communitatum dalibus Instituti v. d. «International Christianae edendae vitae. Eiusdem College af Surgeons», 432; membra Consilii B. P. coram admittit, — internationalis Consociatarum Nationum 192. de ambitu humano, Holmiae habitus, 443; Consociatio v. d. «-Pontifical Society for — generalis, Romae habitus, a Conferen­ the Propagation of the Faith ». Cente­ tia itaìicorum Episcoporum, 487; simo quinquagesimo volvente anno ex — quintus et decimus internationalis Ope­ quo eadem Consociatio constituta est, ris «Apostolatus Maris», quinquage­ B. P. nuntium mittit E.mo Ioanni Card. simo expleto anno ex quo Apostolica Krol, Episcopalis Conferentiae Civita­ Sedes Opus adprobavit, 599; tum Foederatarum Americae Septem­ trionalis Praesidi, 310. — internationalis, Romae habitus, a mo­ V. Centenariae commemorationes. deratoribus Institutorum Saecularium, 615; Conventio: — sexagesimus internationalis a publicis -—inter Sanctam Sedem et Rempublicam legumlatorum coetibus ex universis na­ Austriacam de scholis catholicis, 478. tionibus Romae celebratus, 623; — Romae habitus, a Pontificia Commis­ Conventus : sione Studiosorum a Iustitia et Pace, — secundus internationalis, per hebdoma­ 631; dam Romae habitus, de quaestionibus —- vigesimus secundus per hebdomadam ad scholam pertinentibus, 46; Romae habitus, biblicis studiis prove­ — primus, Romae habitus, a Pontificio hendis, 634; Consilio «Cor Unum, 18S; r— Romae habitus, de adiutrice opera in­ — Romae habitus a sodalibus Institutorum ter credentes, favente Secretariatu pro Saecularium, quinto et vigesimo exacto non-Christianis, 675; anno ab edita Constitutione Apostolica <— undecimus plenarius, a moderatoribus «Provida Mater», 206; ac membris e Consilio de Laicis, Romae — undequadragesimus a v. d. «N.A.T.O. habitus, 678; Defence College», 212; — quartus plenarius Commissionis Theolo­ — annuus plenarius, habitus a Pont Con­ gicae Internationalis, 682; silio Instrumentis Communicationis So­ — Symposium ex Europae nationibus Ro­ cialis praeposito, 293; mae habitum, de pastorali munere in­ — secundus internationalis, Romae habi­ ter operarios exercendo, 683; tus, a Consociatione v. d. «Fraternité Romae habitus Nationalium Coetuum Catholique des malades et handicapés», Maiorum Antistitum Institutorum Re­ 344; ligiosorum, favente Sacra Congrega­ — Romae habitus ä moderatoribus Sodali­ tione pro Religiosis et Institutis Sae­ tatis V; d. « Union européenne démocra­ cularibus, 688; te chrétienne», 347; — Romae habitus a medicae artis peritis, — Romae, per hebdomadam habitus a so­ e variis Oeconomicae Europae Commu­ dalibus Pontificii Sophorum Collegii, nitatis Nationibus, 763; Index rerum analyticus 839

— Romae habitus a Consociatione Catho­ in Venetiola, 541; Opoliensis, Gorzovien- licarum Studiorum Universitatum, 768; sis, Sedinensis-Caminensis, Coslinensis- — secundus, Romae habitus, a Pontificio Colubregana, 657; Neivensis, 660; Adoe- Consilio «Cor Unum», 773; kitiensis, 662. — tertius et vicesimus a Societate Catho­ — metropolitana effecta: Lipensis, 543. licorum Italiae Iuris Peritorum, Romae — dismembratae: Ranchiensis, 5; Kwan- habitus, 776. giuensis, 7; Praetoriensis, 8; Bononien­ sis, 10; S. Ludovici in Maragnano, 12; Conway card. Villelmus, Armachanus ar­ Katiolaënsis, 270; Raleighiensis, 271; chiepiscopus, Hiberniae Primas. Illi Zamboangensis, 274; Meerutensis, 416; B. P. nuntium mittit annua S. Patricii Guadalaiarensis, Colimensis, 419; Tabo- recurrente memoria, 312; eum B. P. raënsis, Mbulnensis, Dodomaënsis, Mbe- Legatum deligit ut celebritatibus prae­ yaënsis, 423; Caiesehsis, 465; Gonayve- sideat in urbe Indica v. d. Madras per­ sensis, Capitis Haitiani, 467; Valentina agendis, ob undevicesimum volventem in Venetiola, 541; Vratislaviensis, 657, saeculum ex quo S. Thomas Apostolus 737; Berolinensis, 657; Olomucensis, 658; martyrium subiit, 337. Garzonensis-Neivensis, 660 ; Ondoënsis, V. Centenariae commemorationes. 662. Curia Romana. Nativitatis D. N. I. Ch. — suffraganeae: Daltonganiensis, metropo­ festo adventante, B. P. felicia ac fau­ litanae Ranchiensi, 6 ; Paulalfonsanen­ sta ominatur, 31. sis, metrop. S. Salvatoris in Brasilia, 10; Breiensis, metrop. S. Ludovici in Maragnano, 12; Korhogoënsis, metrop. D Abidjanensi, 270; Carolinana, metrop. Damiani Petrus (S.), Ecclesiae doctor. Zamboangensi, 274; Iullundurensis, me­ Novies centenaria redeunte memoria trop. Delhiensi, 415; Ioannopolitana a eius pientissimi obitus, B. P. nuntium Lacubus, Gusmanopolitana, metrop. mittit p. Benedicto Calati, Congrega­ Guadalaiarensi, 421; Singidaënsis, archi- tionis Monachorum Eremitarum Camal- dioec. Taboraënsi, 423; Ieremiopolitana, dulensium priori generali, 178. metrop. Portus Principis, 468; S. Ca­ roli in Venetiola, metrop. Caracensi, V. Centenariae commemorationes. 541; Lucenensis, metrop. Lipensi, 543; Declarationes : Opoliensis, metrop. Vratislaviensis 658; — S. Congregationis pro Doctrina Fidei, Gorzoviensis, metrop. Vratislaviensi, de fide tuenda in mysteria Incarnatio­ 658; Sedinensis-Caminensis, metröp. Gne­ j nis et Sanctissimae Trinitatis a qui­ snensi, 658; CoslinensisColubregana, busdam recentibus erroribus, 237; metrop. Gnesnensi, 658; Varmiensis, me­ — S. Congregationis pro Cultu Divino de trop. Varsaviensi, 659; Gedanensis, me­ Missae concelebratione, 561; trop. Gnesnensi, 659; Neivensis, metrop. — S. Congregationis pro Doctrina Fidei Popayanensi, 661; Adoëkitiensis, metrop. quoad interpretationem quarundam di­ Lagosensi, 663. spositionum, quae Normis, die xiii Ia­ — quarum fines mutantur: Temucensis, nuarii 1971 editis, statutae sunt, 641. S. Mariae Angelorum, 64; Barrancaber- V. Normae. meiensis, Sonsonensis, Rivi Nigri, 66; Facatativensis-Zipaquirensis, 67 ; Dia- De Merode Varnerius, Belgicae nationis covensis seu Bosnensis et Sirmiensis, cum auctoritate Legatus, B. P. Litteras Quinque Ecclesiensis, 69; Labacensis- concrediti muneris testes tradit, 551. Goritiensis et Gradiscanae, 71; Living- Diaconatus. Nonnullae normae ad sacrum stonensis, 75 ; Saltensis-Novoraniensis, Diaconatus ordinem spectantes statuun­ 316; Tampicensis-Civitatis Vietoriensis, tur, 534. 317; Ambianensis-Atrebatensis, 318; Ca- V. Normae. labarensis, Umuahiaensis, 394; Bagen- sis, Sanctae Mariae, 553; Moreliensis- Dioeceses : Tacambarensis, 554; Tonganae-Raroton- — noviter erectae: Daltonganiensis, 5; ganae, 556; Eldoretensis, Nakurensis, Paulalfonsanensis, 10; Breiensis, 12; 557 ; Kananganae-Muekaënsis, 560; Mu- Korhogoënsis, 270; Carolinana, 272; tinensis, Pistoriensis, 645; Pragensis, Pagadianensis, 274; Iullundurensis, 415; Misnensis, Vratislaviensis, 658-59; Mu- Ioannopolitana a Lacubus, Gusmanopo- tilensis, Foroliviensis, 786. litana. 419; Singidaënsis, 423; Ieremio- — quarum nomen mutatur: Luluaburgen- politana, 465; Hinchensis, 467; S. Caroli sis, in posterum Kanangana appellabi- 840 Index rerum analyticus

tur, 557; Arcis Archambault, deinde Eucharistia (SS.ma). Perenne Domini Iesu Sarbensis nuncupantur, 559; Balduino- Christi memoriale, de quo loquitur B. politana, in posterum Kalemiensis-Ki- P. in homilia habita feria quinta maio­ runguensis cognominabitur, 559; Garzo- ris hebdomadae, 238; instructio de pe­ nensis-Neivensis, in posterum Garzonen- culiaribus casibus admittendi alios chri­ sis appellabitur, 661; Adoëkitiensis, stianos ad communionem eucharisticam deinde Ekitiensis nuneupabitur, 787. in Ecclesia Catholica, 518. — ad aliam provinciam ecclesiasticam translata: Rarotongana, 558. Eucharistici Congressus: — octavus ex universa natione Hispanica Directorium Catechisticum Generale, a Valentiae celebratus, 440; S. Congregatione pro Clericis editur — e tota Italia Utini habendus, 594; quo aptius dirigi atque ordinari possit Membra Consilii Eucharisticis ex om­ actio pastoralis ministerii verbi, 97 ss. nibus nationibus conventibus moderan­ V. Normae. dis B. P. coram admittit et alloquitur, 287. Döpfner Card. Iulius, Monacensis et Fri­ singensis archiepiscopus, Conferentiae Exarchatus : Episcoporum Germaniae praeses. Ei — noviter erecti: Bijnorensis, 416; Iagdal­ B. P* epistulam mittit, annuo Episco­ purensis, 418. porum Conferentiae Conventu Fuldae — in Eparchiam evecti: pro fidelibus celebrato, 709. Ucrainis in Brasilia, 411; pro fidelibus ritus Antiocheni Maronitarum, in Foe­ Duval Card. Leo Stephanus, Algeriensis deratis Americae Septemtrionalis Civi­ archiepiscopus. B. P. omina profert tatibus, 413. illi, quinque condenti lustra a suscepta — suffraganei: Bijnorensis, metropolita­ ordinatione episcopali, 184. nae Agrensi, 417; Iagdalpurensis, me­ trop. Bhopalensi, 418.

E F

Ecclesia. De praesenti eius condicione dis­ Faboumy Laurentius Cyrillus, Reipubli­ serit B. P., 32, 496; praecipuae notae cae vulgo «Dahomey» appellatae pri­ in munere suo obeundo, 51 ss. mus cum auctoritate Legatus, B. P. Eparchiae: Litteras concrediti muneris testes tra­ — noviter erectae: Dominae Nostrae Liba­ dit, 21. nensis, pro Maronitis in Brasilia, 408 ; Dominae Nostrae Paradisi, pro Mel- Facultas theologica. Canonice erigitur pe­ kitis ritus Byzantini in Brasilia, 409; nes Studiorum Universitatem Fluminis S. Ioannis Baptistae Curitibensis Ucrai­ Ianuarii, 583. norum, 411; S. Maronis Detroitensis, 413. Filaret, Dmitroviensis archiepiscopus, Aca­ demiae Theologicae in urbe Mosqua — Apostolicae Sedi directe subiectae: Do­ moderator, a B. P. comiter excipitur, minae Nostrae Paradisi, pro Melkitis 216. ritus Byzantini in Brasilia, 410; S. Ma­ ronis Detroitensis, 413. Foederatae Americae Septemtrionalis Ci­ vitates. Indigentes e variis nationibus — suffraganeae : Dominae Nostrae Libanen­ caritate adiuvantur alumnorum schola sis pro Maronitis in Brasilia, metropo­ rum in Americae Septemtrionalis Foe­ litanae S. Pauli, 408; S. Ioannis Bap­ deratis Civitatibus, B. P. inceptum pro­ tistae Curitibensis Ucrainorum metrop. bante, 232; Episcopis B. P. nuntium Curitibensi, 411. mittit, annua, quadragesimali tempore, Episcopus. Normae editae a Consilio pro ea in Natione, stipe collecta, 309. Publicis Ecclesiae Negotiis de promo­ vendis ad episcopale ministerium in G Ecclesia Latina, 387; Normae a S. Con­ gregatione pro Cultu Divino editae de Gailhac Ioannes (S. D.), sacerdos fundator nomine Episcopi in prece eucharistica Instituti Sororum a Sacro Corde Mariae. proferendo, 692. Decretum de virtutibus pro illius beati­ V. Normae. ficatione, 570. Index rerum analyticus 841

Garibi y Rivera Card. Iosephus. B. P. omi­ I na profert illi, duodecim implenti lustra ex quo ad sacri presbyteratus gradum India. S. Thomas Apostolus titulo deco­ evectus est, 187. ra tus «Indiae apostoli», 473. Initiatio Christiana adultorum. Novus or­ Garrone Card. Gabriel Maria, S. Congrega­ do a B. P. adprobatur eiusque editio tionis pro Institutione Catholica Prae­ typica declaratur, 252. fectus. B. P. omina profert illi, diem anniversarium vicesimum quintum ex- Instituta Saecularia. Sodales qui Romae, pienti, ex quo Episcopus est consecra­ coetui interfuerunt, quinto et vigesimo tus, 484. exacto anno ab edita Constitutione Apostolica «Provida Mater» B. P. co­ « Giornata mondiale dell'alfabetizzazione ». ram admittit et alloquitur, 206. Mode­ V. Maheu Renatus. ratores qui Romae, internationali coetui interfuerunt, a B. P. coram admittun­ tur Eiusque sermonem audiunt, 615. Gómez Martínez Ferdinandus, Columbia- nae Reipublicae cum auctoritate Lega­ Instructio exarata a S. Congregatione de tus, B. P. Litteras commissi muneris Disciplina Sacramentorum, de quibus­ testes tradit, 26. dam emendationibus circa normas in processu super matrimonio rato et non Graber Rudolfus, Ratisbonensis episcopus. consummato servandas, 244. Ei B. P. epistulam mittit decimo exacto V. Normae. saeculo ex quo S. Volfgangus ad episco­ palem cathedram Ratisbonensem evec­ Iossa Ioannes Baptista (S. D.), vir laicus. tus est, 668. Decretum de virtutibus pro illius beati­ V. Centenariae commemorationes. ficatione, 574.

Guillaume Franciscus, Haitianae Reipu­ Im canonicum. Auditores qui in Grego­ blicae cum auctoritate Legatus, B. P. riana studiorum Universitate «cursui Litteras demandati muneris testes tra­ renovationis canonicae» interfuerunt B. dit, 302. P. coram admittit et alloquitur, 23, 780.

H J Jaeger Card. Laurentius, Paderbornensis Heath Eduardus, Magnae Britanniae Su­ archiepiscopus. B. P. omina profert illi, premi Consilii publicae rei administran­ decem condenti lustra ex quo sacerdo­ dae Praeses. Beatissimum Patrem in­ tio est auctus, 341. visit et ab Eo comiter excipitur ac salutatur, 674. Janssen Henricus Maria, Hildesiensis epi­ scopus. Ei B. P. epistulam mittit, mil­ Hispaniae Christifideles, octavum ex uni­ lesimo centesimo exacto anno ex quo ea versa natione Eucharisticum Conven­ cathedralis ecclesia exstructa est, 707. tum Valentiae celebrantes, a B. P. V. Centenariae commemorationes. nuntium accipiunt, 440.

K Homiliae. In patriarchali archibasilica La­ teranensi habita a B. P. cum oecume­ Kolbe Maximilianus Maria (B.), presby­ nicus ritus celebraretur ad unitatem ter ordinis Fratrum Minorum Conven­ Christianorum implorandam, adstante tualium. Litterae Apostolicae de illius E.mo Melitone, Calcedonensi Metropoli­ beatificatione: recensio eius vitae ac ta, 195; in basilica Vaticana habita virtutum, 401. Exc.mis Praesulibus a B. P. ad sacrum Episcopatus ordinem sollemni ritu as­ Kolman Stane, liberis cum mandatis Foe­ sumptis, 217; in patriarchali archiba­ deratarum Reipublicae iugoslaviae Ci­ silica Lateranensi habita, feria quinta vitatum Legatus, qui B. P. Litteras «in Cena Domini», Beatissimo Patre commissi muneris fidem facientes tra­ Sacrum pontificali ritu peragente, 283. dit, 230. g42 Index rerum analyticus

Krol Card. Ioannes, Episcopalis Confe­ tiohi Biblicorum codicum inaugurandae, rentiae Civitatum Foederatarum Ame­ in Bibliotheca Vaticana apparatae, in­ ricae Septemtrionalis Praeses. Ei B. terfuerunt, B. P. alloquitur, 303; nun­ P. nuntium mittit, centesimo quinqua­ tium ei mittit B. P. ob diem celebran­ gesimo volvente anno ex quo Conso­ dum litterarum cognitioni provehendae ciatio v. d. «Pontifical Society for thé per totum terrarum orbem dicatum, 639. Propagation of the Faith» constituta est, 310. Makhlouf Sarbelus a Bega Eafra (B.), sa­ V. Centenariae commemorationes. cerdos et monachus professus Ordinis Antoniani Baladitarum Syro-Maronita- rum modo Ordinis Libanensis Maronita­ L rum. Decretum reassumptionis causae pro illius canonizatione, 794. Laval Iacobus Desideratus (S. D.), sacer­ dos missionarius Congregationis S. Spi­ Maria a Corde Iesu (Sancho de Guerra) (S. ritus et Immaculati Cordis Mariae. De­ D.), fundatrix Congregationis Sororum cretum pro illius beatificatione, 578. Servorum Dei. Decretum introductionis causae pro illius beatificatione, 323. Lefebvre Card Iosephus. Illi, quinquage­ simo exacto anno a suscepta ordinatione Maria a Iesu (Maria López de Rivas) (S. sacerdotali, B. P. omina ac vota pro­ D.), monialis professa Ordinis Carme­ fert, 19; denuo octogesimum diem na­ litarum Discalceatarum. Decretum de talem celebranti, 342. virtutibus pro illius beatificatione, 698.

Legatorum coetus apud Sedem Apostoli­ Maria Virgo (B.). cam. Nocte Nativitatis D. N. I. Ch. Sa­ V. Patroni caelestes. cro adsistit a B. P. peracto Eiusque ser­ monem audit, 40; novo ineunte anno Martyres Angliae et Cambriae. Litterae B. P. felicia ac fausta ominatur, 49. decretales de illorum canonizatione: re­ censio eorum vitae ac virtutum, 257 ss. ; Legumlatorum publici coetus. B. P. coram causae canonizationis historia, 264 ss. admittit et alloquitur eos qui adfuerunt sexagesimo internationali conventui ex Matrimonium. Quaedam emendationes a universis nationibus Romae celebrato, S. Congregatione de Disciplina Sacra­ 623. mentorum editae circa normas in pro­ V. Conventus. cessu super matrimonio rato et non consummato servandas, 244. Leone Ioannes, Reipublicae Italicae Prae­ V. Normae. ses. Beatissimum Patrem invisit et ab Eo comiter excipitur ac salutatur, 620. Me Keefry Card. Petrus Thomas, Velling- tonensis archiepiscopus. Illi quinque con­ López de Rivas Maria (S. D.). denti lustra a suscepta ordinatione epi­ V. Maria a Iesu. scopali, B. P. gratulationes ac vota profert, 671.

M Medhi Vakil, Iraniani Imperii apud Sedem Apostolicam cum auctoritate Legatus, Madras. Celebri tatibus ob unde vicesimum B. P. Litteras tradit eoncrediti muneris volventem saeculum ex quo S. Thomas testes, 25. Apostolus martyrium subiit, praesidet Card. Villelmus Conway, Armachanus Medicae artis periti. Romae coetum habent archiepiscopus, Beatissimi Patris Le­ e variis Oeconomicae Europae Commu­ gatus, 337. nitatis Nationibus. B. P. eos coram ad­ V. Centenariae commemorationes. mittit et alloquitur, 763.

Maheu Renatus, moderator generalis In­ Meliton, Calcedonensis Metropolita. Eum, stituti internationalis v. d. UNESCO. qui nomine Athenagoras, Oecumenici Eum atque E.mos Patres Cardinales, Patriarchae, Paulo VI Volumen, quod Praesules, Excellentissimus Viros e Le­ «Tomos Agápis» inscribitur, dono de­ gatorum Coetu, ceterosque qui exposi- dit, B. P. coram admittit, 193. Index rerum analyticus 843

Mindszenty Card. Iosephus, Strigoniensis Normae: archiepiscopus. Illi octogesimum diem — a S. Congregatione pro Clericis editae, natalem celebranti, B. P. gratulatio­ quibus aptius dirigitur atque ordinatur nes profert ac vota, 282. actio pastoralis ministerii verbi, 97; — a S. Congregatione pro Doctrina Fi­ Missa. Declaratio S. Congregationis pro dei editae ad fidem tuendam in myste­ Cultu Divino circa Missae concelebra­ ria Incarnationis et Sanctissimae Tri­ tionem, 561. nitatis a quibusdam recentibus errori­ bus, 237; Missionalia Pontificia Opera. Moderato­ '—- quaedam emendationes a S. Congrega­ res illorum Operum, Romae, annuum tione de Disciplina Sacramentorum edi­ tae circa normas in processu super coetum habentes, B. P. coram admit­ matrimonio rato et non consummato tit, 425. servandas, 224; — a Consilio pro Publicis Ecclesiae Ne­ Missiones catholicae. B. P. nuntium mit­ gotiis editae, de promovendis ad epi­ tit ob diem celebrandum, per totum or­ scopale ministerium in Ecclesia Lati­ bem catholicum rei missionali pro­ na, 387; vehendae dicatum, 446. — a S. Congregatione pro Religiosis et Institutis Saecularibus circa regiminis Monachi. ordinarii rationem et religiosi saeculari­ V. Ordo S. Benedicti. zati accessum ad officia et beneficia ec­ clesiastica, 393; Mtonga Mloka Danielis N arcis, Tanza- — a S. Congregatione pro Doctrina Fidei nianae Reipublicae cum auctoritate Le­ editae circa absolutionem sacramenta­ gatus, B. P. Litteras tradit commissi lem generali modo impertiendam j 510; muneris fidem facientes, 673. — a Secretariatu ad Christianorum unita­ tem fovendam, de peculiaribus casibus Munyanshongore Leonidas, a Ruandensi admittendi alios christianos ad commu­ Republica ad Apostolicam Sedem mis­ nionem eucharisticam in Ecclesia Ca­ sus cum auctoritate Legatus, B. P. tholica, 518; commissi muneris fidem facientes Lit­ — Disciplina circa Primam Tonsuram, Or­ teras tradit, 724. dines Minores et Subdiaconatum in Ec­ clesia Latina innovatur, 529; Mysteria Incarnationis et Sanctissimae — Nonnullae normae ad sacrum Diacona­ Trinitatis. S. Congregationis pro Doc­ tus ordinem spectantes statuuntur, 534; trina Fidei declaratio, de fide tuenda — S. Congregationis pro Cultu Divino de­ a quibusdam recentibus erroribus, 237. claratio de concelebratione, 561; — S. Congregationis pro Doctrina Fidei declaratio quoad interpretationem qua­ rundam dispositionum, quae Normis die N XIII Ianuarii 1971 editis, statutae sunt, 641; Namuneurá Zephyrinus (S. D.), iuvenis — a S. Congregatione pro Cultu Divino laicus Societatis S. Francisci Salesii. editae de nomine Episcopi in prece eu­ Decretum de virtutibus pro illius bea­ charistica proferendo, 692. tificatione, 694. Nuntiaturae Apostolicae : Nativitatis D.N.I. Ch. festum. B. P. omi­ — constituuntur: in Republica vulgo «Ni­ na et benedictio Romanis civibus et ger», 17; in Republica Algeriensi, 471; universis Christifidelibus, hunc diem in Republica Tunetana, 471; in Repu­ celebrantibus, 58. blica Sudanensi, 474; in Republica Da­ homeyana, 477; in Republica Litoris «N.A.T.O. Defence, College». Eius mem­ Eburnei, 545. bra, qui Romae uhdequadragesimo coe­ tui interfuerunt, B. P. excipit et al­ loquitur, 212. O

Necchi Villa Ludovicus (S. D.). Decretum Oecumenismus. Melitonem, Calcedonensem de virtutibus pro illius beatificatione, metropolitam, qui nomine Athenagoras, 83. Oecumenici Patriarchae, Paulo VI vo- 844 Index rerum analyticus

lumen, quod «Tomos Agápis» inscri­ eiusdem Ordinis, 401; B. P. coram ad­ bitur, dono dedit, B. P. coram admittit missos sodales alloquitur, qui generali atque alloquitur, 193; In patriarchali Ar- coetui religiosae suae communitatis in­ chibasilica Lateranensi B. P. praesen­ terfuerunt, 436. tes alloquitur cum oecumenicus ritus celebratur ad unitatem Christianorum implorandam, 195; Dmitroviensis ar­ chiepiscopus Filaret, Academiae Theo­ P logicae in urbe Mosqua moderator, a B. P. comiter excipitur, 216; instructio Pachariyangkun Apadit, Thailandiae apud de peculiaribus casibus admittendi alios Sedem Apostolicam cum auctoritate Le­ christianos ad communionem euchari­ gatus, B. P. Litteras commissi muneris sticam in Ecclesia Catholica, 518; B. P. testes tradit, 782. coram admittit et alloquitur eos qui adfuerunt coetui de adiutrice opera in­ Pascha Resurrectionis D.N.I.Ch. Beatissi­ ter credentes, favente Secretariatu pro mi Patris omina ac benedictio Christi­ non-Christianis, 675; B. P. coram ad­ fidelibus Urbis et Orbis eo festo die qui mittit delegatos Commissionum «pro nuntium spei atque gaudii affert, 372. Oecumenismo» Conferentiarum Episco­ palium et Catholicorum Orientalium Pa­ Patricius (S.). Annua eiusdem Sancti Pa­ triarchatuum Synodorum partem agen­ troni recurrente memoria, B. P. nun­ tes, 760. tium mittit E.mo Villelmo Conway, Armachano archiepiscopo, Hiberniae Officia et beneficia ecclesiastica. Normae a Primati, 312. a S. Congregatione pro Religiosis et Institutis Saecularibus editae, circa re­ Patroni caelestes : ligiosi saecularizati accessum ad officia — declarantur: B. Maria Virgo sub titulo et beneficia ecclesiastica, 393. «Nossa Senhora da Conceicäo da V. Normae. Praia », dioecesium provinciae eccle­ siasticae vulgo de Bahía, 279; S. Fran­ Ogdensburgensis dioecesis. Centesimo ex­ ciscus a Camporubeo, provinciae Ge­ pleto anno ex quo condita est, B. P. epi­ nuensis Ordinis Fratrum Minorum Ca- stulam mittit Ogdensburgensi Episcopo puccinorum, 547; S. Ioseph, Mariae Vir­ Stanislao Brzana, 177. ginis sponsus, dioecesis Civitatis Guz- V. Centenariae commemorationes. manae, 705. — confirmantur: B. Maria Virgo de Gua­ Operarii. B. P. coram admittit et alloqui­ dalupe, dioecesis Phoenicensis, 14; B. tur eos qui ex Europae nationibus Maria Virgo, quam populus cognomi­ Symposio interfuerunt de pastorali mu­ nai «Nuestra Señora de la Paz», dioe­ nere inter operarios exercendo, 683.. cesis Carthadensis in Columbia, 475. a Opus a Propagatione Fidei». Centesimo Paulus Pp. VI. Diem celebrans nominalem, quinquagesimo exacto anno ex quo con­ Sacri Collegii fausta excipiens omina, stitutum est, B. P. nuntium scribit de praesenti Ecclesiae Christi condicio­ E.mo Alexandro Renard, Lugdunensi ne disserit, 496. Archiepiscopo, 725. V. Centenariae commemorationes. Pax. Dies provehendae paci per totum ter­ rarum orbem dicatus, 43, 753; sollici­ Ordines Minores. Innovatur in Ecclesia tudo ac navata a B. P. opera paci pro­ Latina disciplina circa Minores Ordi­ vehendae tuendaeque inter gentes, 36, nes, 529. 43, 312, 674. V. Normae. Pérez-Guerrero. Ei B. P. nuntium mittit, Ordo Fratrum Minorum Capuccinarum. tertio coacto coetu, in urbe S. Iacobi S. Franciscus a Camporubeo patronus de Chile, Consilii Consociatarum Na­ principalis nominatur provinciae Ge­ tionum populorum negotiationibus atque nuensis eiusdem Ordinis, 547. progressioni provehendis (UNCTAD), 379. Ordo Fratrum Minorum Conventualium. Litterae Apostolicae de beatificatione Pérez Florido Petra (S.D.). Maximiliani Mariae Kolbe, presbyteris V. Petra a 8. Ioseph. Index rerum analyticus 845

Petra a 8. Ioseph Pérez Florido (S.D.), pore ineunte, B. P. curiones oratores- Decretum de virtutibus pro illius bea­ que in Urbe coram admittit in Aede tificatione, 88. Sixtina et alloquitur, 221.

Pietrantoni Augustina (S.D.), soror pro­ fessa Instituti Sororum a Caritate. De­ R cretum de miraculis pro illius beati­ ficatione, 649; in Basilica Vaticana Regimen ordinarium. Normae a S. Congre­ Summus Pontifex eos alloquitur qui gatione pro Religiosis et Institutis Sae­ sollemni Beatificationi Ven. Servae Dei cularibus editae, circa regiminis ordi­ interfuerunt, Beatissimo Patre Sacrum narii rationem, 393. celebrante, 719. V. Normae.

Poma Card. Antonius, Bononiensis archie­ Religiosa Instituta. Moderatores Nationa­ piscopus. Ei B. P. epistulam mittit ut lium Coetuum Maiorum Antistitum In­ celebritatibus praesideat Eucharistici stitutorum Religiosorum, favente Sacra Coetus, e tota Italia Utini habendi, 594. Congregatione pro Religiosis et Insti­ tutis Saecularibus, Romae coadunatos, Portus Victoriae (dioecesis). A Nuntia­ B. P. coram admittit, 688. tura Apostolica Daressalaamensi trans­ fertur ad Nairobiensem Nuntiaturam, Religiosi. Normae editae a S. Congrega­ 276. tione pro Religiosis et Institutis Sae­ cularibus, circa religiosi saecularizati Praefecturae Apostolicae: accessum ad officia et beneficia eccle­ — noviter constitutae: Cheiudoensis, 7; siastica, 393. Rustenburgensis, 8. V. Normae. — dismembrata: Raipurensis, 418. — in dioecesim evecta: de Iullundur, 415. Religiosi Orientales. Facultates eis conce­ duntur, quibus nonnulli canones qui in Praelaturae : Motu Proprio «Postquam Apostolicis — dismembrata: Schneidemuhlensis, 658. Litteris» continentur, mutantur vel su­ —- suffraganea: Infantensis, metropolita­ spenduntur, 738. nae Lipensi, 543. — cuius fines mutantur: Humahuacen- Renard Card. Alexander, Lugdunensis ar­ sis, 316. chiepiscopus. B. P. nuntium ei mittit centesimo quinquagesimo exacto anno Prex eucharistica. Normae editae a S. Con­ ex quo «Opus a Propagatione Fidei» gregatione pro Cultu Divino de nomine constitutum est, 725. Episcopi in prece eucharistica profe­ V. Centenariae commemorationes. rendo, 692. Romanae Civitatis magister et administra­ Provinciae ecclesiasticae : torum coetus. Novo ineunte anno B. P. — noviter constitutae: Lipensis, 543; An­ fausta ominantur, 198. conitana, 664; Aquilana, 665; Perusina, 667. Romanus clerus. Quadragenario tempore — dismembrata: Manilensis, 543. ineunte, B. P. curiones oratoresque in Urbe coram admittit in Aede Sixtina, Pueri. Indigentes e variis nationibus cari­ 221. tate adiuvantur alumnorum Scholarum Catholicarum in Americae Septemtrio­ Romero Lobo Franciscus, Venetiolanae nalis Foederatis Civitatibus, B. P. in­ Reipublicae liberis cum mandatis Le­ ceptum probante, 232. gatus, B. P. Litteras commissi muneris testes tradit, 307.

O Rota 8. Romana. Quadragesimale tempus. B. P. nuntium V. Tribunal 8. Romanae Rotae. mittit Australasiae Episcopis, annua, quadragesimali tempore, ea in regione Rua Michael (S. D.), sacerdos professus, stipe collecta; 235; item Praesulibus Piae Societatis S. Francisci Salesii rec­ Civitatum Foederatarum Americae Sep­ tor maior. In Basilica Vaticana Sum­ temtrionalis, 309: quadragenario tem­ mus Pontifex eos alloquitur qui sollem- 846 Index rerum analyticus

ni Beatificationi Ven. Servi Dei inter­ Sophorum Pont. Collegium. Sodales per fuerunt, Beatissimo Padre Sacrum con­ hebdomadam coetum habentes B. P. co­ celebrante, 713. ram admittit et alloquitur, 349.

S Strong Mauricius. Illi, secretario generali conventus internationalis Consociatarum Sánchez Salinas Henricus F., Nicaragua- Nationum de ambitu humano, Holmiae nae Reipublicae liberis eum mandatis habiti, B. P. nuntium mittit, 443. Legatus, B. P. Litteras concrediti mu­ neris fidem facientes tradit, 506. Subdiaconatus. Innovatur in Ecclesia La­ tina disciplina circa Subdiaconatum, Sancho de Guerra (S. D.). 529. V. Maria a Corde Iesu. V. Normae. Santos Card. , Manilensis archie­ Suharto, Indonesianae Reipublicae Prae­ piscopus. Illi, quinque condenti lustra ses, Beatissimum Patrem invisit et ab ab episcopali ordinatione suscepta, B. Eo comiter excipitur ac salutatur, 766. P. gratulationes profert.ac vota, 710.

Sayed Salah-El-Din Osman Hashim, Su- Synodus Episcoporum. E.mos Patres et danensis Reipublicae apud Sedem Apo­ Exc.mos Praesules e Consilio Secreta­ stolicam primus liberis cum mandatis riae generalis, Romae coetum habentes, Legatus, B. P. Litteras concrediti mu­ B. P. coram admittit et alloquitur, neris fidem facientes tradit, 550. 292, 712.

Scherer Card. Alfredus Vincentius, Porta­ T legrensis in Brasilia archiepiscopus. B. P. omina profert illi, quinque condenti Thomas Apostolus (S.). «Indiae apostoli» lustra ex quo episcopalem suscepit or­ titulo decoratur, 473; B. P. Legatum dinationem, 186. deligit E.mum Card. Villelmum Conway ut celebritatibus praesideat in urbe Schola. Romae, conventus internationalis Indica v. d. Madras peragendis, ob un- per hebdomadam habetur, de quaestio­ devicesimum volventem saeculum ex nibus ad scholam pertinentibus, 46; quo S. Thomas apostolus martyrium caritate alumnorum scholarum in Ame­ subiit, 337. ricae Septemtrionalis Foederatis Civita­ V. Centenariae commemorationes. tibus adiuvantur indigentes e variis na­ tionibus, B. P. inceptum probante, 232. Toniolo Iosephus (S. D.). Decretum de vir­ Slipyi Card. Iosephus, Leopolitanus Ucrai­ tutibus pro illius beatificatione, 80. norum archiepiscopus maior. Illi octo­ gesimum natalem peragenti, B. P. gra­ Tonsura. Disciplina circa Primam Tonsu­ tulationes profert ac vota, 183, ram in Ecclesia Latina innovatur, 529.

Societas Catholicorum Italiae Iuris Peri­ Traglia Card. Aloisius, titulo Ecclesiae torum. Sodales qui tertio et vicesimo Suburbicariae Albanensis, Sacri Cardi­ conventui Romae adfuerunt, B. P. co­ nalium Collegii Subdecanus eligitur, 331. ram admittit, 776. ' Tribunal S. Romanae Rotae. Praelatos Societas S. Francisci Salesii. B. P. coram auditores, officiales et advocatos, novo admissos sodales alloquitur, qui gene­ litibus iudicandis ineunte anno, B. P. rali coetui religiosae suae communitatis coram admittit et alloquitur, 202. interfuerunt, 28.

Sodalitas v. d. «Top European Advertis­ U ing Media». Romae coetum habet eius­ demque membra B. P. coram admittit UN CT AD. et alloquitur, 370. V. Consilium Consociatarum Nationum populorum negotiationibus atque pro­ .Sodalitas v. d. « Union européenne démo­ gressioni provehendis. crate chrétienne ». Coetum Romae habet eiusdemque membra B. P. coram admit­ U.N.E.S.C.O. tit et alloquitur, 317. . V. M ah eu Renatus, Index rerum analyticus 847

« Unione Avvocati Cattolici Italiani». cessit, B. P. epistulam mittit Exc.mo V. Societas Catholicorum Italiae Iuris Aloisio Carli, Signino episcopo, 593. Peritorum ». V. Centenariae commemorationes.

« Unione interparlamentare mondiale ». Viti Maria Fortunata (B.), Ordinis Sancti V. Legumlatorum publici coetus. Benedicti. Decretum reassumptionis causae pro illius canonizatione, 327. Universitates Studiorum : — Gregoriana in Urbe. Auditores qui Vocationes ecclesiasticae. B. P. nuntius «Cursui renovationis canonicae» inter­ ob diem celebrandum vocationibus iu­ fuerunt, B. P. coram admittit, 23, 780; vandis per totum catholicum orbem B. P. coram admittit et alloquitur mo­ dicatum, 374. deratores, auditoresque, quarto volvente saeculo ex quo Gregorius XIII, Anti­ Volfgangus (S.). B. P. epistulam mittit stes sacrorum Maximus, ad Summi Pon­ Exc.mo Rudolfo Graber, Ratisbonen- tificatus fastigium evectus est, 360; si episcopo, decimo exacto saeculo ex — Facultas theologica canonice erigitur pe­ quo S. Volfgangus ad episcopalem ca­ nes Studiorum Universitatem Fluminis thedram Ratisbonensem evectus est, Ianuarii, 583. 668. V. Consociatio Catholicarum studiorum V. Centenariae commemorationes. Universitatum.

U Unum. Celebrità tibus Eucharistici Coetus W e tota Italia habendi, praesidet Card. Antonius Poma, Bononiensis archiepi­ Waldheim Kurt, Consilii Consociatarum scopus, B. P. Legatus, 594 ; in foro v. d. Nationum secretarium generalem, B. P. « Primo Maggio » Summus Pontifex comiter excipit et alloquiutr, 214. Christifideles quamplurimos alloquitur qui Sacro a B. P. concelebrato interfue­ Wright Card. Ioannes Iosephus, S. Con­ runt, 609. gregationis pro Clericis Praefectus. Ei quinque condenti lustra a suscepta or­ V dinatione episcopali, B. P. gratulatio­ nes profert ac vota, 483. Venetiae. In basilica divo Mareo Evange­ listae dicata, B. P. Sacerdotes atque re­ ligiosas communitates alloquitur, iti­ Y nere parumper intermisso, cum ipse Utinum petit ad Eucharisticum coetum Yoshioka Toshio, Iaponiae cum auctori­ celebrandum, 604; publicas Auctorita­ tate Legatus, B. P. Litteras concrediti tes in patriarchalibus aedibus coaduna- muneris testes tradit, 718. tas, B. P. comiter alloquitur, 608. Yousuf Mohammad, Pachistanae Reipu­ Vernazza Baptista (S. D.), monialis pro­ blicae liberis cum mandatis Legatus, fessa Ordinis Canonissarum Regula­ B. P. Litteras commissi muneris tradit rium S. Augustini Congregationis Late­ testes, 598. ranensium. Decretum de virtutibus pro illius beatificatione, 564. Z Vicariatus Apostolici: — suffraganeus: Calapanensis, metropoli­ Zamora Dobles Iulianus, Costaricanae Rei­ tanae Lipensi, 543. publicae cum auctoritate Legatus, B. — quorum fines mutantur: Araucaniaën­ P. Litteras commissi muneris testes sis, 64; Arabiae, Mogadiscioënsis, 74; tradit, 549. Vindhoekensis, 75. Zerba Card. Caesar, Illi, octogesimum Vitalianus (S.), Pontifex Maximus. Tertio diem natalem celebranti, B. P. gratula­ et decimo expleto saeculo ab eius ex­ tiones profert ac vota, 343. ADDENDA ET CORRIGENDA

in vol. LXIV (1972) Commentarii ACTA APOSTOLICAE SEDIS

pag. 262, linea vigesima quarta, ante verbum « Suffolciensis », insere nomen Henricus Morse; pag. 392, linea vigesima quinta, loco : in civitate Genadensi, legatur Gedanensi; linea vigesima sexta, loco : Episcopi Genadensis, legatur Gedanensis.

SEXAGESIMUM QUARTUM VOLUMEN COMMENTARII OFFICIALIS « ACTA APOSTOLICAE SEDIS» ABSOLVITUR DIE XXXI M. DECEMBRIS A. MCMLXXII TYPIS POLYGLOTTIS VATICANIS Anno XLIII Città del Vaticano, martedì 22 febbraio 1972 Num. 1 ACTA APOSTOLICAE SEDIS

SUPPLEMENTO PER LE LEGGI E DISPOSIZIONI DELLO STATO

DELLA CITTA DEL VATICANO

Pontificato di S. S. Paolo VI - Anno IX

NT. LXXYI - Ordinanza della Pontificia Commissione per lo Stato della Città del Vaticano con la quale è autorizzata la emissione di una serie di francobolli dedicata all'architetto Donato Bra­ mante. 22 febbraio 1972

LA PONTIFICIA COMMISSIONE PER LO STATO DELLA CITTÀ DEL VATICANO

Vista la legge 24 giugno 1969, n. LI; Visti gli art. 2 e 20 lett. c n. 5 della legge sulle fonti del diritto, 7 giugno 1929, n. II;

ORDINA

Art. 1. -• È autorizzata la emissione di una serie di tre francobolli dedicata all'architetto Donato Bramante, da valere per il pagamento delle tasse relative alle corrispondenze in partenza dalla Città del Vaticano. Art. 2. - I francobolli di cui all'articolo precedente, stampati in cal­ cografia in nero e fondo rotocalcografico giallo su carta bianca, hanno le seguenti caratteristiche: dimensioni: mm. 30x40, compresa la dentellatura, formato verticale; 2 Acta Apostolicae Sedis - Supplemento

valori: L. 25, L. 90, L. 130; soggetti: il valore da L. 25 riproduce il progetto bramantesco della cupola di S. Pietro in Vaticano; il valore da L. 90 rappresenta il ritratto del Bramante, con la scritta « BRAMANTES ASDRUVALDINUS », tratto da una medaglia; il valore da L. 130 riproduce la sezione della scala a chiocciola del Belvedere di Innocenzo VIII in Vaticano; i tre valori recano la scritta comune «celebrazioni bramantesche», che nel valore da L. 90 si trova, su due righe, sotto il soggetto, e negli altri francobolli sui due lati; in basso, i francobolli recano la scritta « POSTE VATICANE » e, in alto, l'indicazione dei rispettivi valori in cifre arabiche. Art. 3. - I francobolli di cui agli articoli precedenti hanno validità illimitata agli effetti postali, dalla data di entrata in vigore della pre­ sente ordinanza. La tiratura è di 1.600.000 serie complete. Art. 4. - La presente ordinanza sarà pubblicata, oltre che nei modi ordinari, mediante affissione nel Cortile di S. Damaso, alla porta degli Uffici del Governatorato e negli uffici postali dello Stato, ed entrerà in vigore nel giorno stesso della sua pubblicazione.

Città del Vaticano, ventidue febbraio millenovecento settantadue.

GIOVANNI Card. VILLOT, Presidente

SERGIO Card. GUERRI, Pro Presidente

LUIGI Card. TRAGLIA

MASSIMILIANO Card, DE FÜRSTENBERG

GIOVANNI GIUSEPPE Card. WRIGHT

GIUSEPPE Card. PAUPINI

GIACOMO Card. VIOLARDO

Anno XLIII Gitta del Vaticano, lunedì 28 febbraio 1972 Nom. 2 ACTA APOSTOLICAE SEDIS

SUPPLEMENTO PER LE LEGGI E DISPOSIZIONI DELLO STATO

DELLA CITTA DEL VATICANO

Pontificato di S. S. Paolo VI - Anno IX

ST. LXXVI! - Decreto della Pontificia Commissione per lo Stato della Città del Vaticano con il quale sono definite le norme per il periodo di maternità del personale femminile di ruolo in servizio presso il Governatorato.

28 febbraio 1972

LA PONTIFICIA COMMISSIONE PER LO STATO DELLA CITTÀ DEL VATICANO

Vista la legge sul governo dello Stato della Città del Vaticano, 24 giugno 1969, n. LI;

DECRETA

Il periodo di maternità del personale femminile di ruolo in servizio presso il Governatorato dello Stato della Città del Vaticano è disci­ plinato dalle norme seguenti. Art. 1. - Il collocamento in aspettativa di cui all'articolo 98 del Regolamento Generale per il personale di ruolo dipendente dallo Stato della Città del Vaticano, viene concesso anche per la maternità della dipendente di ruolo coniugata secondo la legge canonica, salvo quanto dispone il successivo articolo 7. Il periodo della suddetta aspettativa ha inizio quattro mesi prima della presunta data del parto. Nel caso che questo avvenga oltre la data prevista, il periodo successivo che lo precede non viene computato. 6 Acta Apostolicae Sedis - Supplemento

Il periodo di aspettativa continua per due mesi dopo il parto, per il puerperio. Art. 2. - Il provvedimento di collocamento in aspettativa per mater­ nità viene concesso dalla Pontificia Commissione per lo Stato della Città del Vaticano a seguito di domanda dell'interessata, sulla base di certificato medico e previo accertamento della Direzione dei Servizi Sanitari della Città del Vaticano, e viene comunicato all'interessata dal Delegato Speciale. Art. 3. - Dopo l'avvenuto parto, la dipendente dovrà inviare al- PUfficio del Personale, tramite l'Ufficio da cui dipende, il certificato di nascita del bambino, per il conteggio del successivo periodo di aspettativa. Art. 4. - Per tutta la durata dell'aspettativa, il Governatorato potrà richiedere eventuali accertamenti sanitari. Art. 5. - In caso di allattamento diretto o misto, da documentare con certificato medico da esibirsi all'Ufficio del Personale, alla dipen­ dente viene altresì concessa una riduzione di orario che non superi le due ore giornaliere, fino al compimento di un anno di età del bambino. Art. 6. - Durante il periodo di aspettativa, si applicano gli articoli 101 e 102 del Regolamento Generale per il personale di ruolo dipen­ dente dallo Stato della Città del Vaticano. Art. 7. - L'aspettativa di cui al presente decreto è concessa anche alla dipendente assunta con contratto speciale, coniugata secondo la legge canonica, esclusivamente nel periodo della durata del contratto.

Art. 8. - Gli effetti del presente decreto decorrono dal Io marzo 1972.

Città del Vaticano, ven tolto febbraio millenovecentosettantadue.

GIOVANNI Card. VILLOT, Presidente SERGIO Card. GUERRI, Pro Presidente

LUIGI Card. TRAGLIA

MASSIMILIANO Card, DB FÜRSTENBERG

GIOVANNI GIUSEPPE Card. WRIGHT

GIUSEPPE Card. PAUPINI

GIACOMO Card. VIOLARDO

Anno XLIII Città del Vaticano, martedì 14 marzo 1972 Num. 3 ACTA APOSTOLICAE SEDIS

SUPPLEMENTO PER LE LEGGI E DISPOSIZIONI DELLO STATO

DELLA CITTA DEL VATICANO

Pontificato di S. S. Paolo VI - Anno IX

E". LXXVIII - Legge che autorizza la coniazione ed emissione di monete per Panno 1971.

11¡ marzo 1972

PAOLO PP. VI

Di Nostro moto proprio e certa scienza, con la pienezza della Nostra sovrana autorità; Vista la legge monetaria 31 dicembre 1930, n. XXI; Vista la legge 30 dicembre 1959, n. XI, con cui sono determinate nuove caratteristiche per le monete vaticane; Vista la Convenzione monetaria sottoscritta il 9 agosto 1971 nella Città del Vaticano tra lo Stato della Città del Vaticano e Vitalia e il Protocollo tra le stesse Parti sottoscritto nella Città del Vaticano il 18 novembre 1971; Abbiamo ordinato e ordiniamo quanto appresso, da osservarsi come legge dello Stato:

Art. 1. - È autorizzata la coniazione e la emissione di monete me­ talliche del valore nominale di L. 1, L. 2, L. 5, L. 10, L. 20, L. 50, L. 100, L. 500, aventi le caratteristiche tecniche di cui all'articolo 2 della legge 30 dicembre 1959, n. XI. 10 Acta Apostolicae Sedis - Supplemento

Art. 2. - Le caratteristiche artistiche delle monete di cui all'ar­ ticolo 1 sono le seguenti :

nel diritto : lo stemma del Regnante Pontefice, con intorno la scritta : * PAULUS * VI * P. M. * A. IX * MCMLXXI * ;

nel rovescio : per le monete da L. 500 : il soggetto è rappresentato da una spiga e un grappolo d'uva; per le monete da L. 100 : il soggetto è rappresentato da una colomba che stringe col becco un ramoscello di olivo; per le monete da L. 50 : il soggetto è rappresentato da un ramo di olivo con foglie e frutti ; per le monete da L. 20 : il soggetto è rappresentato da un cervo che si disseta ad una fonte; per le monete da L. 10 : il soggetto è rappresentato da un pesce; per le monete da L. 5 : il soggetto è rappresentato da un pellicano in atto di imboccare i piccoli ; per le monete da L. 2 : il soggetto è rappresentato da un agnello; per le monete da L. 1 : il soggetto è rappresentato da rami di palma; tutte le monete recano intorno al soggetto la scritta : CITTÀ DEL VATICANO e in basso l'indicazione del valore. Le parole della dicitura sono intervallate da asterischi.

Le monete da L. 100, L. 50, L. 2, hanno il bordo circolare esterno godronato; le monete da L. 20, L. 10, L. 5, L. 1, hanno il bordo circo­ lare esterno liscio ; la moneta da L. 500 reca, sul bordo circolare esterno, la scritta in rilievo : IN • NOMINE • DOMINI +++. Leggi e disposizioni dello Stato della Città del Vaticano 11

Art. 3. - Le monete di cui agli articoli precedenti saranno emesse nei quantitativi di cui appresso :

Monete da L. 1 pezzi 110.000 pari a L. 110.000 Monete da L. 2 pezzi 110.000 pari a L. 220.000 Monete da L. 5 pezzi 110.000 pari a L. 550.000 Monete da L. 10 pezzi 160.000 pari a L. 1.600.000 Monete da L. 20 pezzi 170.000 pari a L. 3.400.000 Monete da L. 50 pezzi 700.000 pari a L. 35.000.000 Monete da L. 100 pezzi 966.200 pari a L. 96.620.000 Monete da L. 500 pezzi 125.000 pari a L. 62.500.000

L. 200.000.000

Art. 4. - La presente legge entrerà in vigore il giorno della sua pubblicazione.

Comandiamo che Vorìgìnale della presente legge, munito del sigillo dello Stato, sia depositato nell'Archivio delle leggi dello Stato della Città del Vaticano, e che il testo corrispondente sia pubblicato nel Supplemento degli Acta Apostolicae Sedis, mandando a chiunque spetti di osservarla e di farla osservare.

Data dal Nostro Palazzo Apostolico Vaticano il quattordici marzo millenovecentosettantadue, anno IX del Nostro Pontificato.

PAOLO PP. VI 10 Acta Apostolicae Sedis - Supplemento

Art. 2. - Le caratteristiche artistiche delle monete di cui all'ar­ ticolo 1 sono le seguenti :

nel diritto : lo stemma del Regnante Pontefice, con intorno la scritta : * PAULUS * VI * P. M. * A. IX * MCMLXXI * ;

nel rovescio : per le monete da L. 500 : il soggetto è rappresentato da una spiga e un grappolo d'uva; per le monete da L. 100 : il soggetto è rappresentato da una colomba che stringe col becco un ramoscello di olivo ; per le monete da L. 50 : il soggetto è rappresentato da un ramo di olivo con foglie e frutti; per le monete da L. 20 : il soggetto è rappresentato da un cervo che si disseta ad una fonte ; per le monete da L. 10 : il soggetto è rappresentato da un pesce ; per le monete da L. 5 : il soggetto è rappresentato da un pellicano in atto di imboccare i piccoli ;

per le monete da L. 2 : il soggetto è rappresentato da un agnello ; per le monete da L. 1 : il soggetto è rappresentato da rami di palma ; tutte le monete recano intorno al soggetto la scritta : CITTÀ DEL VATICANO e in basso l'indicazione del valore. Le parole della dicitura sono intervallate da asterischi.

Le monete da L. 100, L. 50, L. 2, hanno il bordo circolare esterno godronato; le monete da L. 20, L. 10, L. 5, L. 1, hanno il bordo circo­ lare esterno liscio ; la moneta da L. 500 reca, sul bordo circolare esterno, la scritta in rilievo: IN • NOMINE • DOMINI +++. Leggi e disposizioni dello Stato della Città del Vaticano 11

Art. 3. - Le monete di cui agli articoli precedenti saranno emesse nei quantitativi di cui appresso :

Monete da L. 1 pezzi 110.000 pari a L. 110.000 Monete da L. 2 pezzi 110.000 pari a L. 220.000 Monete da L. 5 pezzi 110.000 pari a L. 550.000 Monete da L. 10 pezzi 160.000 pari a L. 1.600.000 Monete da L. 20 pezzi 170.000 pari a L. 3.400.000 Monete da L. 50 pezzi 700.000 pari a L. 35.000.000 Monete da L. 100 pezzi 966.200 pari a L. 96.620.000 Monete da L. 500 pezzi 125.000 pari a L. 62.500.000

L. 200.000.000

Art. 4. - La presente legge entrerà in vigore il giorno della sua pubblicazione.

Comandiamo che Voriginale della presente legge, munito del sigillo dello Stato, sia depositato nell'Archivio delle leggi dello Stato della Città del Vaticano, e che il testo corrispondente sia pubblicato nel Supplemento degli Acta Apostolicae Sedis, mandando a chiunque spetti di osservarla e di farla osservare.

Data dal Nostro Palazzo Apostolico Vaticano il quattordici marzo millenovecentosettantadue, anno IX del Nostro Pontificato.

PAOLO PP. VI

Anno XLIII Città del Vaticano, martedì 2 maggio 1972 Num. 4 ACTA APOSTOLICAE SEDIS

SUPPLEMENTO PER LE LEGGI E DISPOSIZIONI DELLO STATO

, 8 ¡ DELLA CITTA îwmm DEL VATICANO ìÉiilfi!

Pontificato di S. S. Paolo VI - Anno IX

N. LXXIX — Ordinanza della Pontificia Commissione per lo Stato della Città del Vaticano con la quale è autorizzata la sovrastampa di aerogrammi. 2 maggio 1972

LA PONTIFICIA COMMISSIONE PER LO STATO DELLA CITTÀ DEL VATICANO

Vista la legge sul governo dello Stato della Città del Vaticano 24 giugno 1969, n. LI; Visti gli art. 2 e 20 lett. c, n. 5, della legge sulle fonti del diritto, 7 giugno 1929, n. II; Vista l'ordinanza 10 gennaio 1950, n. LVI, con la quale è autorizzata la emissione di aerogrammi ; Vista l'ordinanza 18 novembre 1954, XCIII, con la quale è auto­ rizzata la emissione in un nuovo tipo di aerogrammi; Vista la ordinanza 1 settembre 1966, n. XXVIII, con la quale è autorizzata la emissione di aerogrammi;

ORDINA

Art. 1. - È autorizzata la « sovrastampa » con il valore da L. 110 degli aerogrammi recanti sull'impronta del valore postale la indicazione L. 130 aventi le caratteristiche di cui all'art. 1 della ordinanza 18 no­ vembre 1954, n. XCIII. 14 Acta Apostolicae Sedis - Supplemento

Art. 2. - Tutte le altre disposizioni di cui alla ordinanza 10 gen­ naio 1950, n. LVI, non in contrasto con la presente, restano in vigore. Art. 3. - La presente ordinanza sarà pubblicata, oltre che nei modi ordinari, mediante affissione alla porta degli Unici del Governatorato, nel Cortile di S. Damaso e negli Unici postali dello Stato, ed entrerà in vigore nel giorno stesso della sua pubblicazione.

Città del Vaticano, due maggio millenovecentosettantadue.

GIOVANNI Card. VILLOT, Presidente SERGIO Card. GUERRI, Pro Presidente

LUIGI Card. TRAGLIA

MASSIMILIANO Card, DE FÜRSTENBERG

GIOVANNI GIUSEPPE Card. WRIGHT

GIUSEPPE Card. PAUPINI

GIACOMO Card. VIOL ARDO

Anno XLIII Città del Vaticano, mercoledì, 10 maggio 1972 Num. 5 ACTA APOSTOLICAE SEDIS

SUPPLEMENTO PER LE LEGGI E DISPOSIZIONI DELLO STATO

DELLA CITTA DEL VATICANO Pili

Pontificato di S. S. Paolo VI - Anno IX

NT. LXXX - Ordinanza della Pontificia Commissione per lo Stato della Città del Vaticano con la quale si disciplina l'ora estiva per il 1972.

10 maggio 1972

LA PONTIFICIA COMMISSIONE PER LO STATO DELLA CITTÀ DEL VATICANO

Vista la legge 21¡. giugno 1969, n. LI ; Vista la ordinanza 16 maggio 1966, n. XXVI, della Pontificia Com­ missione per lo Stato della Città del Vaticano, con la quale si istituisce Vora estiva;

ORDINA

Art. 1. - Dalle ore zero del 28 maggio 1972 alle ore una del Io otto­ bre 1972, l'ora normale è anticipata, a tutti gli effetti, di sessanta minuti primi. Art. 2. - La presente ordinanza sarà pubblicata, oltre che nei modi 18 Acta Apostolicae Sedis - Supplemento ordinari, mediante affissione nel Cortile di S. Damaso, alia porta degli Uffici del Governatorato e negli Uffici postali dello Stato, ed entrerà in vigore nel giorno stesso della sua pubblicazione.

Città del Vaticano, dieci maggio millenovecentosettantadue.

GIOVANNI Card. VILLOT, Presidente SERGIO Card. GUERRI, Pro Presidente

LUIGI Card. TRAGLIA

MASSIMILIANO Card, DE FÜRSTENBERG

GIOVANNI GIUSEPPE Card. WRIGHT

GIUSEPPE Card. PAUPINI

GIACOMO Card. VIOL ARDO

Anno XLIII Città del Vaticano, martedì 6 giugno 1972 Num. 6 ACTA APOSTOLICAE SEDIS

SUPPLEMENTO PER LE LEGGI E DISPOSIZIONI DELLO STATO

DELLA CITTA DEL VATICANO

Pontificato di S. S. Paolo VI - Anno IX

N. LXXXI - Ordinanza della Pontificia Commissione per lo Stato della Città del Vaticano con la quale è autorizzata la emissione di una serie di francobolli dedicata alla città di Venezia.

6 giugno 1972

LA PONTIFICIA COMMISSIONE PER LO STATO DELLA CITTÀ DEL VATICANO

Vista la legge 24 giugno 1969, n. LI; Visti gli art. 2 e 20 lett. c n. 5 della legge sulle fonti del diritto, 7 giugno 1929, n. II ;

ORDINA

Art. 1. - È autorizzata la emissione di una serie di sei francobolli, quattro dei quali riuniti in quartina ed aventi identico valore, dedi­ cata alla città di Venezia, da valere per il pagamento delle tasse relative alle corrispondenze in partenza dalla Città del Vaticano. Art. 2. - I francobolli di cui -all'articolo precedente, stampati in rotocalco a più colori su carta bianca, hanno le seguenti caratteristiche : dimensioni : mm. 48 x 40, compresa la dentellatura, per i valori da L. 25 e da L. 180, e mm. 80 x 60, compresa la dentellatura, per i quattro valori da L. 50; formato : orizzontale ; valori : L. 25, quattro valori da L. 50, L. 180 ; 22 Acta Apostolicae Sedis - Supplemento

soggetti : il valore da L. 25 riproduce un mosaico esistente nella Basilica di S. Marco a Venezia, raffigurante un episodio della leg­ genda del Santo; i valori da L. 50, riuniti in quartina, raffigurano una pianta di Venezia del 1581, tratta da un affresco esistente in Vaticano nella Galleria delle Carte geografiche; il valore da L. 180 riproduce un dipinto raffigurante il prospetto della Basilica di S. Marco a Venezia, sotto un sole stilizzato; i valori da L. 25 e da L. 180 recano, in alto a sinistra, la scritta « PAX TIBI MARCE », e, sotto al soggetto, la dicitura « POSTE VATICANE », seguita dalla indicazione dei rispettivi valori in cifre arabiche; i valori della quartina recano sui lati, verso l'esterno, verticalmente la scritta « PAX TIBI MARCE », orizzontalmente la dicitura « POSTE VATICANE L. 50 ». Art. 3. - I valori sono riuniti in fogli da dieci quartine dei valori da L. 50 e da 10 esemplari di ciascuno dei valori da L. 25 e da L. 180. I sei valori della serie sono, anche, raccolti in un « foglietto » con lo stemma dello Stato della Città del Vaticano e con la dicitura « VENEZIA 1972 ». Art. 4. - I francobolli di cui agli articoli precedenti hanno vali­ dità illimitata agli effetti postali, dalla data di entrata in vigore della presente ordinanza. La tiratura è di n. 1.200.000 serie complete e di n. 1.000.000 di « foglietti ». Art. 5. - La presente ordinanza sarà pubblicata, oltre che nei modi ordinari, mediante affissione nel Cortile di S. Damaso, alla porta degli Uffici del Governatorato e negli Uffici postali dello Stato, ed entrerà in vigore nel giorno stesso della sua pubblicazione.

Città del Vaticano, sei giugno millenovecentosettantadue.

GIOVANNI Card. VILLOT, Presidente

SERGIO Card. GUERRI, Pro Presidente

LUIGI Card. TRAGLIA

MASSIMILIANO Card, DE FÜRSTENBERG

GIOVANNI GIUSEPPE Card. WRIGHT

GIUSEPPE Card. PAUPINI

GIACOMO Card. VIOLARDO

Anno XLIII Città del Vaticano, mercoledì 28 giugno 1972 Num. 7 ACTA APOSTOLICAE SEDIS

SUPPLEMENTO PER LE LEGGI E DISPOSIZIONI DELLO STATO

DELLA CITTA DEL VATICANO

Pontificato di S. S. Paolo VI - Anno X

N. LXXXII - Decreto della Pontificia Commissione per lo Stato della Città del Vaticano relativo all'uso di macchine per l'affran­ catura delle corrispondenze postali.

28 giugno 1972

LA PONTIFICIA COMMISSIONE PER LO STATO DELLA CITTA DEL VATICANO

Vista la legge 24 giugno 1969, n. LI ; Visti gli art. 2 e 20 lett. c n. 5 della legge sulle fonti del diritto, 7 giugno 1929, n. II ; Vista l'ordinanza 30 luglio 1929, n. VIII, relativa al servizio postale; Vista l'ordinanza 10 ottobre 1942, n. XVII, relativa all'uso di mac­ chine per l'affrancatura delle corrispondenze postali; Ritenuta l'opportunità di emettere nuove disposizioni sul medesimo oggetto ; Ha emanato il seguente

DECRETO

Art. 1. - L'affrancatura delle corrispondenze in partenza dalla Città del Vaticano può essere effettuata dai mittenti, all'uopo autorizzati, mediante applicazione, sui singoli effetti postali, di impronte impresse 26 Acta Apostolicae Sedis - Supplemento con macchine affrancatrici e recanti l'indicazione del valore corrispon­ dente ai diritti dovuti, in base alle tariffe vigenti, all'Amministrazione. Art. 2. - L'autorizzazione all'acquisto e all'uso delle macchine affran­ catrici è data dalla Pontifìcia Commissione per lo Stato della Città del Vaticano, su domanda degli interessati, alle condizioni previste dal presente decreto. Art. 3. - Le caratteristiche delle impronte affrancatrici sono deter­ minate, nei singoli casi, con deliberazione della Pontifìcia Commissione per lo Stato della Città del Vaticano. Art. 4. - È riservata alla Pontifìcia Commissione per lo Stato della Città del Vaticano la fornitura dei punzoni per le macchine affrancatrici. Art. 5. - Le eventuali riparazioni delle macchine affrancatrici sono curate dall'Ufficio delle Poste e del Telegrafo che ne addebita le spese al proprietario. Art. 6. - La vendita o permuta delle macchine affrancatrici è consentita previa comunicazione alla Pontifìcia Commissione per lo Stato della Città del Vaticano. Art. 7. - Copia dei documenti relativi alla vendita o permuta do­ vrà essere trasmessa alla Pontifìcia Commissione per lo Stato della Città del Vaticano. Art. 8. - In caso di rinuncia all'uso delle macchine affrancatrici il proprietario dovrà restituire i punzoni alla Pontifìcia Commissione per lo Stato della Città del Vaticano. Art. 9. - L'ordinanza del 10 ottobre 1942, n. XVII, è revocata. Art. 10. - Il presente decreto entrerà in vigore nel giorno stesso della sua pubblicazione.

Città del Vaticano, ventotto giugno millenovecentosettantadue.

GIOVANNI Card. VILLOT, Presidente SERGIO Card. GUERRI, Pro Presidente

LUIGI Card. TRAGLIA

MASSIMILIANO Card, DE FÜRSTENBERG

GIOVANNI GIUSEPPE Card. WRIGHT

GIUSEPPE Card. PAUPINI

GIACOMO Card. VIOLARDO !

Anno XLIII Città del Vaticano, sabato 1 loglio 1972 Nom. 8 ACTA APOSTOLICAE SEDIS

SUPPLEMENTO PER LE LEGGI E DISPOSIZIONI DELLO STATO

DELLA CITTA DEL VATICANO

Pontificato di S. S. Paolo VI - Anno X

N. LXXXIII - Decreto della Pontificia Commissione per lo Stato della Città del Vaticano con il quale è approvata la nuova de­ nominazione delle strade e piazze della Città del Vaticano.

1 luglio 1972

LA PONTIFICIA COMMISSIONE PER LO STATO DELLA CITTÀ DEL VATICANO

Vista la legge sul governo dello Stato della Città del Vaticano in data 24 giugno 1969, n. LI ; Visti gli art. 2 e 20 lett. d della legge sulle fonti del diritto, 7 giu­ gno 1929, n. II ; Visto il decreto del Governatore dello Stato in data 14 maggio 1932, n. XXIX;

DECRETA

Art. 1. - Sono approvate le denominazioni attribuite alle strade e piazze della Città del Vaticano, secondo l'elenco, i riferimenti e le delimitazioni risultanti dalla pianta allegata al presente decreto. Art. 2. - Il decreto del Governatore dello Stato n. XXIX, in data 14 maggio 1932, è abrogato. 30 Acta Apostolicae Sedis - Supplemento

Art. 3. - Il presente decreto ed annessa pianta saranno pubblicati, oltre che nei modi ordinari, mediante affissione alla porta degli Unici del Governatorato, nel Cortile di S. Damaso e negli Uffici postali dello Stato. Art. 4. - Il decreto entrerà in vigore nel giorno stesso della sua pubblicazione.

Città del Vaticano, primo luglio millenovecentosettantadue.

GIOVANNI Card. VILLOT, Presidente

SERGIO Card. GUERRI, Pro Presidente

LUIGI Card. TRAGLIA

MASSIMILIANO Card, DE FÜRSTENBERG

GIOVANNI GIUSEPPE Card. WRIGHT

GIUSEPPE Card. PAUPINI

GIACOMO Card. VIOLARDO Anno XLIII Città del Vaticano, martedì 28 novembre 1972 Nom. 12 ACTA APOSTOLICAE SEDIS

SUPPLEMENTO PER LE LEGGI E DISPOSIZIONI DELLO STATO

DELLA CITTÀ DEL VATICANO

Pontificato di S. S. Paolo VI - Anno X

N. LXXXVII - Decreto delia Pontificia Commissione per lo Stato della Città del Vaticano con il quale vengono apportate alcune modifiche al Regolamento generale per il personale di molo dipendente dallo Stato della Città del Vaticano.

28 novembre 1972

LA PONTIFICIA COMMISSIONE PER LO STATO DELLA CITTÀ DEL VATICANO

vista la legge sul governo dello Stato della Città del Vaticano del 24 giugno 1969, N. LI ; visto il decreto del Io luglio 1969, N. LII, con il quale veniva pro­ mulgato il Regolamento generale per il personale di ruolo dipendente dallo Stato della Città del Vaticano, approvato, con i relativi allegati, a titolo di esperimento e per una durata triennale ; vista la legge per lo scioglimento del Corpo della Gendarmeria Pontificia e per la istituzione di un Ufficio centrale di vigilanza, del 15 dicembre 1970, N. LXVII ; »

46 Acta Apostolicae Sedis - Supplemento

ha emanato il presente decreto, in forza del quale viene confermata l'efficacia giuridica del Regolamento generale promulgato con il de­ creto del Io luglio 1969, N. LIT, con le seguenti modifiche :

art. 1

l'articolo 1 del decreto Io luglio 1969, N. LII, è modificato come segue : Gli Uffici e i Servizi del Governatorato sono così denominati e ri­ partiti :

I - SEGRETERIA GENERALE, dalla quale dipendono :

1 - Ufficio legale. 2 - Ufficio del personale e stato civile. 3 - Ufficio della ragioneria centrale. 4 - Ufficio filatelico e numismatico. 5 - Ufficio delle poste e del telegrafo. 6 - Ufficio merci. .7 - Personale amministrativo dei Tribunali. 8 - Ufficio centrale di vigilanza. 9 - Ufficio informazioni pellegrini e turisti.

II - DIREZIONE GENERALE DEI MONUMENTI, MUSEI E GALLERIE PON­ TIFICIE, dalla quale dipendono : 1 - Direzioni di reparto. 2 - Laboratori.

III - DIREZIONE GENERALE DEI SERVIZI TECNICI, dalla quale dipendono : 1 - Servizi generali. 2 - Servizio dell'edilizia. 3 - Servizio dei laboratori e impianti. 4 - Servizio della florería. 5 - Servizio dell'autoparco. 6 - Servizio dei telefoni.

IV - DIREZIONE GENERALE DELLA RADIO VATICANA, dalla quale dipen­ dono le seguenti Direzioni : 1 - Direzione tecnica. 2 - Direzione dei programmi. 3 - Direzione del radiogiornale. Leggi e disposizioni dello Stato della Città del Vaticano

V - DIREZIONE DEI SERVIZI ECONOMICI.

VI - DIREZIONE DEI SERVIZI SANITARI.

VII - DIREZIONE DELLA SPECOLA VATICANA.

VIII - DIREZIONE DEGLI STUDI E RICERCHE ARCHEOLOGICHE.

IX - DIREZIONE DELLE VILLE PONTIFICIE.

art. 2

In modifica dell'articolo 2 del decreto del IO luglio 1969, N. LII, la ripartizione e la denominazione degli Unici e Servizi del Governatorato sono sostituiti dalle norme del presente decreto e dalla tabella ad esso allegata sotto la lettera « A », che sostituisce la tabella allegata sotto la lettera « A » al citato decreto del IO luglio 1969, N. ETI.

art. S

l'articolo 9 del citato decreto è abrogato.

art. 4 l'articolo 10 del citato decreto è modificato come segue : (( Il personale civile è ripartito, in relazione ai titoli di studio e alle attribuzioni, nei seguenti ruoli :

- AMMINISTRATIVO - AMMINISTRATIVO DI VIGILANZA - TECNICO - ARTISTICO-SCIENTIFICO

L'assegnazione del personale ai diversi ruoli è deliberata dalla Pon­ tificia Commissione per lo Stato della Città del Vaticano ».

art. 5

In modifica dell'articolo 13 del decreto del IO luglio 1969, N. LII, le qualifiche del personale nelle singole carriere e nei distinti ruoli (amministrativo, amministrativo di vigilanza, tecnico, artistico-scienti- fìco) sono indicate nella tabella allegata al presente decreto sotto la lettera « B », che sostituisce la tabella allegata sotto la lettera « B » al citato decreto del 1° luglio 1969, N. LII. 48 Acta Apostolicae Sedis - Supplemento

art. 6 l'articolo 20 del citato decreto è modificato come segue: « L'impiegato assunto è soggetto ad un periodo di prova della durata di un anno ».

art. 7

l'ultimo capoverso dell'articolo 22 del citato decreto è modificato come segue : ((All'impiegato dimesso durante la prova, o, ai sènsi del successivo articolo 23, al termine di essa, spetta il rimborso delle ritenute sulla retribuzione, non computati gli interessi, ed è concessa una indennità commisurata a dodicesimi della retribuzione mensile in proporzione al periodo di servizio prestato ».

art. 8

l'articolo 49 del citato decreto è abrogato.

art. 9 l'ultimo capoverso dell'articolo 56 del citato decreto è modificato come segue : (( Per le prestazioni straordinarie in giorni festivi e di vacanza e durante le ore notturne, il compenso di cui al precedente comma è aumentato del venti per cento ».

art. 10 il primo capoverso dell'articolo 75 del citato decreto è modificato come segue : (( Il personale amministrativo di vigilanza e ausiliario, al quale, a tenore dei regolamenti speciali, sono fornite uniformi o abiti di fatica e calzature, ha l'obbligo di curarne la buona conservazione per il pre­ scritto periodo d'uso ».

art. 11 l'articolo 125, lettera a), del citato decreto è modificato come segue : (( per effetto della dimissione durante il periodo di prova o al termine di essa, a norma degli articoli 22 e 23 ». Leggi e disposizioni dello Stato della Città del Vaticano 49

art. 12 Ogni disposizione contraria al presente decreto è abrogata. Per quanto non contemplato nel presente decreto, resta in pieno vi­ gore il Regolamento generale per il personale di ruolo dipendente dallo Stato della Città del Vaticano promulgato con il decreto del Io luglio 1969, N. LII. Restano altresì in vigore il Regolamento per il personale dell'Uffi­ cio centrale di vigilanza, promulgato con il decreto del 12 febbraio 1971, N. LXIX, e il Regolamento interno della Direzione Generale dei Monu­ menti, Musei e Gallerie Pontifìcie, approvato con lettera N. 189377 del 31 luglio 1971 dell'Em.mo Cardinale Segretario di Stato.

art. 13

Il presente decreto entrerà in vigore il Io gennaio 1973.

U originale del presente decreto, munito del sigillo dello Stato, sarà depositato nell'Archivio delle leggi dello Stato della Città del Vaticano e il testo corrispondente sarà pubblicato nel Supplemento degli Acta Apostolicae Sedis, mandandosi a chiunque spetti di osservarlo e di farlo osservare.

Città del Vaticano, ventotto novembre millenovecentosettantadue.

GIOVANNI Card. VILLOT, Presidente

SERGIO Card. GUERRI, Pro Presidente

LUIGI Card. TRAGLIA

MASSIMILIANO Card, DE FÜRSTENBERG

GIOVANNI GIUSEPPE Card. WRIGHT

GIUSEPPE Card. PAUPINI

GIACOMO Card. VIOLARDO

/ Allegato A al decreto della Pontificia Commissione per \ Stato della Città del Vaticano 28 novembre 1972, N. LXXXVII

DENOMINAZIONE E RIPARTIZIONE DEGfy UFFICI E SERVIZI DEL GOVERNATORATO

IV II III V VI VII VIII IX DIREZIONE GEK, DIREZIONE SEGRETERIA DIREZIONE GEN. DIREZIONE GEN. DIREZIONE DIREZIONE DIREZIONE DIREZIONE DELLA GENERALE DEI MONUMENTI DEI DEI DEI DELLA DEGLI DELLE RADIO VATICAN MUSEI SERVIZI TECNICI SERVIZI SERVIZI SPECOLA STUDI VILLE E GALLERIE ECONOMICI SANITARI VATICANA E RICERCHE PONTIFICIE PONTIFICIE ARCHEOLOGICHE

1. Ufficio legale 1. Direzioni di 1. Servizi gene­ 1. Direzione Reparto rali tecnica 2. Ufficio del 2. Laboratori 2. Servizio del­ 2. Direzione dei personale e l'edilizia programmi stato civile 3. Ufficio della 3. Servizio dei 3. Direzione dìl ragioneria laboratori e radiogior- centrale impianti nale 4. Ufficio filate­ 4. Servizio del­ lico e numi­ la florería smatico 5. Servizio del­ 5. Ufficio delle l'autoparco poste e del telegrafo 6. Ufficio merci 6. Servizio dei telefoni 7. Personale amministra­ tivo dei Tri­ bunali 8. Ufficio cen­ trale di vigi­ lanza 9. Ufficio infor­ mazioni pel­ legrini e tu­ risti TABELLA DELLE UALIFICHE

Allegato B al decreto della Pontificia Commissione per l0 'tato della Città del Vaticano 28 novembre 1972, N. LXXXVII

CARRIERA DI CONCETTA CARRIERA DIRETTIVA CARRIERA ESECUTIVA CARRIERA DEL PERSONALE AUSILIARIO

RUOLO RUOLO RUOLO RUOLO RUOLO RUOLO RUOLO RUOLO RUOLO RUOLO RUOLO RUOLO RUOLO RUOLO ARTISTICO AMMINI­ AMM. M ARTISTICO AMMINI­ AMM. DI RUOLO RUOLO AMMINI­ AMM. DI TECNICO TECNICO ARTISTICO AMMINI­ AMM. DI TECNICO STRATIVO VIGILANZA SCIENTIFICO STRATIVO ARTISTICO STRATIVO VIGILANZA SCIENTIFICO VIGILANZA SCIENTIFICO STRATIVO TECNICO VIGILANZA SCIENTIFICO

DI D -1 D - I

D - II D-II D - II D - II

O -1 D - III D - III D - III O - I C - I O - I

O - II O-II C - II E - I E -1 E - I E - I

E - II E - II E - II

E - III E - III E-III E - III

E - IV E - IV E - IV E - IV A - I A - I A - I

A - II A - II A - II

A - III A - III A - III

A - IV A - IV A - IV Anno XLHI Gitta del Vaticano, sabato 30 dicembre 1972 Num. 13 ACTA APOSTOLICAE SEDIS

SUPPLEMENTO PER LE LEGGI E DISPOSIZIONI DELLO STATO

DELLA CITTA DEL VATICANO

Pontificato di S. S. Paolo VI - Anno X

TS, LXXXVIÏI - Legge che autorizza la coniazione ed emissione di monete per l'anno 1972.

30 dicembre 1972

PAOLO PP. VI

Di Nostro moto proprio e certa scienza, con la pienezza della Nostra sovrana autorità; Vista la legge monetaria 31 dicembre 1930, n. XXI; Vista la legge 30 dicembre 1959, n. XI, con cui sono determinate nuove caratteristiche per le monete vaticane; Vista la Convenzione monetaria sottoscritta il 9 agosto 1971 nella Città del Vaticano tra lo Stato della Città del Vaticano e Vitalia e il Protocollo tra le stesse Parti sottoscritto nella Città del Vaticano il 10 maggio 1972; Abbiamo ordinato e ordiniamo quanto appresso, da osservarsi come legge dello Stato;

Art. 1. - È autorizzata la coniazione e la emissione di monete metal­ liche del valore nominale di L. 1, L. 2, L. 5, L. 10, L. 20, L. 50, L. 100, L. 500, aventi le caratteristiche tecniche di cui all'articolo 2 della legge 30 dicembre 1959, n. XI. 54 Acta, Apostolicae Sedis - Supplemento

Art. 2. - Le caratteristiche artistiche delle monete di cui all'articolo 1 sono le seguenti :

nel diritto : lo stemma del Regnante Pontefice, con intorno la scritta : * PAULUS * VI * P. M. * A. X * MCMLXXII * ;

nel rovescio : per le monete da L. 500 : il soggetto è rappresentato da una spiga e un grappolo d'uva; per le monete da L. 100 : il soggetto è rappresentato da una colomba che stringe col becco un ramoscello di olivo; per le monete da L. 50 : il soggetto è rappresentato da un ramo di olivo con foglie e frutti ; per le monete da L. 20 : il soggetto è rappresentato da un cervo che si disseta ad una fonte; per le monete da L. 10: il soggetto è rappresentato da un pesce; per le monete da L. 5 : il soggetto è rappresentato da un pellicano in atto di imboccare i piccoli ; per le monete da L. 2 : il soggetto è rappresentato da un agnello ; per le monete da L. 1 : il soggetto è rappresentato da rami di palma; tutte le monete recano intorno al soggetto la scritta : CITTÀ DEL VATICANO e in basso l'indicazione del valore. Le parole della dicitura sono intervallate da asterischi.

Le monete da L. 100, L. 50, L. 2, hanno il bordo circolare esterno godronato; le monete da L. 20, L. 10, L. 5, L. 1, hanno il bordo cir­ colare esterno liscio; la moneta da L. 500 reca, sul bordo circolare esterno, la scritta in rilievo: IN • NOMINE • DOMINI +++. Leggi e disposizioni dello Stato della Città del Vaticano 55

Art. 3. - Le monete di cui agli articoli precedenti saranno emesse nei quantitativi di cui appresso:

Monete da L. 1 pezzi 110.000 pari a L. 110.000 Monete da L. 2 pezzi 110.000 pari a L. 220.000

Monete da L. Ol pezzi 110.000 pari a L. 550.000 Monete da L. 10 pezzi 160.000 pari a L. 1.600.000 Monete da L. 20 pezzi 170.000 pari a L. 3.400.000 Monete da L. 50 pezzi 700.000 pari a L. 35.000.000 Monete da L. 100 pezzi 966.200 pari a L. 96.620.000 Monete da L. 500 pezzi 125.000 pari a L. 62.500.000

L. 200.000.000

Art. 4. - La presente legge entrerà in vigore il giorno della sua pubblicazione.

Comandiamo che l'originale della presente legge, munito del sigillo dello Stato, sia depositato nell'Archivio delle leggi dello Stato della Città del Vaticano, e che il testo corrispondente sia pubblicato nel Supplemento degli Acta Apostolicae Sedis, mandando a chiunque spetti di osservarla e di farla osservare.

Data dal Nostro Palazzo Apostolico Vaticano il trenta dicembre millenovecentosettantadue, anno X del Nostro Pontificato.

PAOLO PP. VI