Państwowy Powiatowy Inspektor Sanitarny w Pabianicach 95-200 , ul. Kilińskiego 10/12

tel./fax. (0-42) 215-27-76, tel. (0-42) 215-35-89 e-mail: [email protected]



Informacja o stanie bezpieczeństwa sanitarnego powiatu pabianickiego za rok 2018

Pabianice, 15.03.2019 r.

1

Spis treści

I. Wstęp 3 II. Nadzór przeciwepidemiczny 4 III. Nadzór nad warunkami zdrowotnymi żywności i żywienia. 8 IV. Nadzór w zakresie higieny środowiska 11 1. Nadzór nad warunkami pracy 11

2. Nadzór nad środkami zastępczymi 13

3. Higiena Komunalna 15

4. Ocena stanu sanitarnego nadzorowanych placówek nauczania i wychowania 25

V. Oświata Zdrowotna i Promocja Zdrowia 29

VI. Zapobiegawczy Nadzór Sanitarny 32

2 WSTĘP

Informacja o stanie bezpieczeństwa sanitarnego powiatu pabianickiego w roku 2018 oparta jest na analizie działalności kontrolnej Powiatowej Stacji Sanitarno - Epidemiologicznej w Pabianicach wynikającej z ustawowych obowiązków Państwowej Inspekcji Sanitarnej na szczeblu powiatowym.

Działalność Powiatowej Stacji Sanitarno – Epidemiologicznej w Pabianicach zgodnie z Ustawą z dnia 14 marca 1985 r. o Państwowej Inspekcji Sanitarnej (tekst jednolity: Dz. U. z 2019r. poz. 59) – skierowana jest na ochronę zdrowia przed niekorzystnym wpływem czynników szkodliwych i/lub uciążliwych, a w szczególności zapobieganiu powstawania chorób, w tym chorób zakaźnych i zawodowych oraz cywilizacyjnych na obszarze powiatu pabianickiego.

Dla realizacji tej polityki w Pionie Nadzoru Sanitarnego w roku 2018 kontynuowano wdrożony system zarządzania jakością na zgodność z normą PN-EN ISO/IEC 17020/2012 „Ocena zgodności – wymagania dotyczące działania różnych rodzajów jednostek przeprowadzających inspekcje”.

W 2018 r. pod nadzorem Państwowego Powiatowego Inspektora Sanitarnego w powiecie pabianickim były 2214 obiektów. W Powiatowej Stacji Sanitarno –Epidemiologicznej w Pabianicach w sprawowanie nadzoru nad obiektami zaangażowanych jest 19 pracowników merytorycznych.  Liczba kontroli przeprowadzonych w roku 2018 – 2160  Liczba pobranych próbek w roku 2018 – 460

3

II. NADZÓR PRZECIWEPIDEMICZNY

Informacje opracowano korzystając z:

- danych zawartych w sprawozdaniach na drukach GUS - danych liczbowych zawartych w kwartalnych informacjach dotyczących nadzoru nad placówkami służby zdrowia - wyników z kontroli sanitarnych przeprowadzonych w ciągu całego roku przez pracowników sekcji epidemiologicznej - wywiadów i dochodzeń epidemiologicznych

Liczba mieszkańców z danych GUS z dnia 30.06.2018r.

Powiat Pabianicki - 119 304 Miasto Pabianice - 65 547 Miasto Konstantynów - 18 094 wieś(gminy) - 35 663

W 2018 wykonano:

- kontrole sanitarne placówek służby zdrowia - 109 - kontrole stałych nosicieli - 0 - kontrole punktów szczepień - 46 - wywiady epidemiologiczne i dochodzenia p/epidemiczne - 699 - przyjęto od 855 osób próbki na badanie w kierunku Salmonelli i Shigelli. - przyjęto 219 próbek na badanie w kierunku Salmonelli i Shigelli od osób chorujących i ich otoczenia

Nadzór nad zakładami służby zdrowia

Na terenie Powiatu Pabianickiego objęto nadzorem 149 placówek służby zdrowia. Wykonano 155 kontroli sanitarnych ( razem z kontrolami punktów szczepień ).

Decyzje wykonane w 2018r.

Decyzja nr 07 z dnia 01.10.2018r. przedłużająca. Pabianickie Centrum Medyczne Pabianice ul. Jana Pawła II 68 poradnia lekarza rodzinnego wykonana została w ustalonym terminie ( kontrola sprawdzająca dnia 04.12.2018r. )

4

Decyzja nr 04 z dnia 06.04.2018r. Pabianickie Centrum Medyczne Pabianice ul. Jana Pawła II 68 oddział dziecięcy decyzja została wykonana w ustalonym terminie ( kontrola sprawdzająca dnia 11.07.2018r. )

Decyzja nr 03 z dnia 15.11.2017r. Pabianickie Centrum Medyczne Pabianice ul. Jana Pawła II 68 oddział urologii, termin wykonania decyzji 30.09.2018r. po wystawieniu upomnienia dnia 18.10.2018r. Decyzja została wykonana 26.10.2018r.

Decyzja nr 04 z dnia 30.11.2017r. Pabianickie Centrum Psychiatrii Pabianice ul. Jana Pawła II 68 termin wykonania decyzji 30.09.2018r. - nie wykonano decyzji w ustalonym terminie, wystawiono upomnienie i tytuł wykonawczy z terminem realizacji 31.12.2018r. Decyzję wykonano w całości zgodnie z terminem.

Decyzje wydane w 2018r.

Wydano 2 decyzje przedłużające.

Decyzja nr 06 z dnia 12.07.2018r. Pabianickie Centrum Medyczne Pabianice ul. Jana Pawła II 68 pion położniczo-ginekologiczno-noworodkowy-blok porodowy. Termin wykonania decyzji 30.09.2019r. W 2018 roku wykonano remont oddziału położnictwa, noworodków, patologii ciąży i ginekologii. Do wykonania pozostała modernizacja bloku porodowego, którego remont jest uzależniony od remontu szpitalnego oddziału ratunkowgo.

Decyzja nie 08 z dnia 05.11.2018r. Pabianickie Centrum Medyczne Pabianice ul. Jana Pawła II 68 korytarz poradni specjalistycznej, termin wykonania decyzji 31.10.2019r.

Miasto Pabianice

W 2018 roku objętych nadzorem były 94 placówki służby zdrowia . Przeprowadzono 70 kontroli.

Miasto Konstantynów

W 2018 roku objętych nadzorem było 25 placówek służby zdrowia przeprowadzono 19 kontrole sanitarne.

Gminy

W 2018 roku w 5 gminach ( Pabianice, Ksawerów, , Dobroń, Dłutów) objętych nadzorem sanitarnym były 30 placówki służby zdrowia, przeprowadzono 20 kontrole sanitarne.

Działalność w zakresie szczepień ochronnych

Nadzorem objęto 24 placówek w których wykonywane są szczepienia ochronne. Zaplanowano kontroli 42 - wykonano 46 kontrole.

5 W poszczególnych placówkach wykonawstwo przedstawia się następująco:

Lp Nazwa placówki Ilość planowano wykonano placówek kontroli kontroli 1 Oddział noworodków 1 1 1 2 SOR 1 1 1 3 Publiczne ZOZ-y 6 12 13 4 Niepubliczne ZOZ-y 16 28 31 RAZEM 26 42 46

Na dzień 31.12.2018r. osoby zaszczepione p/WZW B profilaktycznie otrzymały: 1476 dawek szczepienia podstawowego ( pierwotne + uzupełniające ) 196 dawek szczepienia przypominającego.

U dzieci urodzonych w 2018 r. wykonano:

- szczepienie B.C.G. 96 % - szczepienie p/ błonicy i tężcowi 37 % i poliomyelitis 36 % - szczepienie p/krztuścowe 37 % - szczepienie p/WZW pierwotne 38 % - szczepienie p/WZW uzupełniające 37 %

Uodpornienie przeciwko poszczególnym chorobom na dzień 31.12.2018r. bez rocznika 2018 przedstawia się następująco: - krztusiec - 97 % - błonica - 97 % - tężec - 97 % - poliomyelitis - 95 % - odra, świnka, różyczka - 92 %  Hemophilus typu b – 93 %

Wzorem lat ubiegłych podczas kontroli punktów szczepień przeprowadzono bieżący instruktaż o prawidłowym wykonywaniu szczepień, zachowaniu łańcucha chłodnic, przechowywaniu szczepionek i prowadzeniu dokumentacji.

Pokąsania

W 2018 roku przeprowadzono 91 wywiadów z ludźmi pokąsanymi przez zwierzęta. Z tej liczby to 64 przypadki pokąsań w mieście , a 27 na wsi. Szczepionych p/wściekliźnie zarejestrowanych pogryzionych było 26 osób ,z czego 17 osób z miasta i 9 ze wsi.

Borelioza

W roku sprawozdawczym 2018 odnotowano 64 przypadków boreliozy. 46 osób zamieszkałych w mieście i 18 osób zamieszkałych na wsi. W 5 przypadkach boreliozy pacjenci byli hospitalizowani.

6 Gruźlica

W roku 2018 nowych zarejerestrowanych przypadków gruźlict było 23. Współczynnik zapadalności dla powiatu pabianickiego wynosił 19,28/100000 mieszkańców.

Zachorowania grypopodobne

W 2018r. w powiecie pabianickim placówki medyczne zgłosiły 25 703 zachorowania lub podejrzenia grypopodobne w tym, 4 przypadki grypy potwierdzone badaniem laboratoryjnym. Dla porównania zachorowalności na choroby grypopodobne w roku 2017 placówki medyczne zgłosiły 34 161 przypadki zachorowań .

Odra

W Polsce w 2018 roku zarejestrowano 272 przypadki zachorowań na odrę, w województwie łódzkim i w powiecie pabianickim – 0.

Sytuacja odmów szczepień dzieci w powiecie pabianickim

Populacja dzieci podlegająch obowiązkowym szczepieniom w powiecie pabianickim to 21730 osób. Liczba dzieci uchylających się od szczepień w 2018 roku 205 osób. Państwowy Powiatowy Inspektor Sanitarny w Pabianicach prowadzi postępowania w stosunku do rodziców dzieci uchylających się od szczepień. Wystawiono: - 80 upomnień - 32 tytuły wykonawcze - 32 wnioski do wojewody łódzkiego o egzekucję administracyjną obowiązku szczepień - 27 postanowień - 17 grzywien wystawionych Łódzkiego Wojewódzkiego Inspektora Sanitarnego. W związku z działaniami Państwowej Inspekcji Sanitarnej powiatu pabianickiego ( oświatoiwymi, edukacyjnymi i administracyjnymi) zaszczepionych zostało 11 dzieci.

7 III. Nadzór nad warunkami zdrowotnymi żywności i żywienia.

Nadzór nad warunkami zdrowotnymi żywności i żywienia.

W roku 2018 pod nadzorem sekcji HŻŻ i PU znajdowało się 1055 obiektów zlokalizowanych na terenie powiatu pabianickiego. Skontrolowano 361, zatwierdzono 87, przeprowadzono ogółem 575 kontroli sanitarnych (w tym 33 kontrole graniczne), w tym 89 kontroli interwencyjnych. Na podstawie arkusza oceny stanu sanitarnego oceniono 175 zakładów. W roku sprawozdawczym żaden obiekt nie oceniono jako niezgodny z wymaganiami.

Rodzaj obiektu Ilość wg Ilość Ilość Liczba Kwota ewidencji kontroli decyzji mandat mandatów administr ów w zł acyjnych

Wytwórnie żywności 98 76 10 7 1 800 Obiekty obrotu żywnością 611 258 19 17 3 150 Zakłady żywienia zbior. 94 75 13 17 5 000 otwarte Zakłady małej 101 29 7 - - gastronomii Zakłady żywienia zbior. 103 82 20 8 1 950 zamknięte Środki transportu 15 15 - - - żywności Wytw. kosmetyków, mat. i 33 7 - - - wyrobów do kontaktu z żywnością oraz miejsca obrotu tymi produktami

Ogółem 1055 542 69 49 11 900

Ogółem wydano 69 decyzji administracyjnych. Wydawane decyzje miały na celu poprawę stanu sanitarno-technicznego obiektów, jak również dotyczyły wyegzekwowania prowadzenia przez operatorów żywności kontroli wewnętrznej w zakładzie oraz jej dokumentowania, a także wprowadzenia i utrzymywania systemu kontroli wewnętrznej HACCP. Wydano 4 decyzje unieruchomienia zakładu (3 restauracje w Pabianicach, 1 zakład usług cateringowych) Niniejszym decyzjom nadano rygor natychmiastowej wykonalności. Obiekty zamykano z uwagi na rażący stan sanitarno-techniczny pomieszczeń zaplecza kuchennego.

8 W roku 2018 nałożono ogółem 49 mandatów karnych na sumę 11 900 zł. Uchybienia sanitarne, za które nakładano mandaty karne dotyczyły głównie: - wprowadzania do obrotu handlowego środków spożywczych niewłaściwej jakości zdrowotnej, - niewłaściwego stanu sanitarnego kontrolowanych obiektów,

W roku sprawozdawczym 2018 złożono do Państwowego Wojewódzkiego Inspektora Sanitarnego w Łodzi 8 wniosków o nałożenie kary pieniężnej za prowadzenie działalności niezgodnie z wydaną decyzją zatwierdzającą lub bez decyzji PPIS w Pabianicach oraz za naruszanie przepisów prawa żywnościowego w ofertach suplementów diety sprzedawanych za pośrednictwem stron internetowych. W roku 2018 przeprowadzono badania laboratoryjne krajowych środków spożywczych produkowanych w nadzorowanych zakładach oraz znajdujących się w obrocie w obiektach zlokalizowanych na terenie powiatu:

Ogółem zbadano 251 próbek żywności, z czego zdyskwalifikowano 10 próbek tj. 3,98% (w roku 2017 odsetek próbek zdyskwalifikowanych wyniósł 2,89%). Grupy produktów krajowych środków spożywczych według % próbek kwestionowanych oraz główne przyczyny zakwestionowania - 2018 rok

Sym. Ogółem Mikrobiologicznie Główne przyczyny Lp wg Mz % % Rodzaje próbek zbad. zakw. zbad. zakw. zakwestionowania 48 zakw. zakw. Przekroczona zawartość 1 4 Mleko i przetwory 49 5 10,20 45 5 11,11 bakterii Enterobacteriaceae Ziarna zbóż i Przekroczony poziom 2 5 przetwory 15 2 13,33 5 0 0 mykotoksyn (ochratoksyny zbożowo-mączne A)

Wyroby Nieprawidłowe 3 6 cukiernicze i 49 1 2,04 45 0 0 oznakowanie – brak pełnej ciastkarskie informacji o producencie

Środki spożywcze Nieprawidłowe znakowanie – 4 24 specjalnego 12 1 8,33 0 0 0 przeznaczenia przypisywanie właściwości żywieniowego leczniczych

W 2018 r. zarejestrowano 31 interwencji, w tym 9 interwencji anonimowych, 13 interwencji przesłanych drogą mailową, 5 interwencji od konkretnych konsumentów, 3 interwencje z kancelarii adwokackich i firm farmaceutycznych oraz 1 interwencja przekazana przez Łódzkiego Państwowego Wojewódzkiego Inspektora Sanitarnego

Interwencje zasadnych lub częściowo zasadnych było 7 (co stanowi 22,59%). Za nieuzasadnione uznano 24 interwencje (tj. 77,41%).

Interwencje dotyczyły:

niewłaściwej jakości zdrowotnej artykułów spożywczych wprowadzanych do obrotu handlowego, w tym stwierdzeniu ciała obcego w produktach spożywczych oraz zanieczyszczenia biologicznego,

9  wprowadzania do obrotu handlowego przeterminowanych środków spożywczych,  niewłaściwych warunków przechowywania środków spożywczych, w tym środków spożywczych nietrwałych mikrobiologicznie,  niewłaściwych warunków sanitarno-higienicznych podczas produkcji środków spożywczych oraz obrotu handlowego środkami spożywczymi,  braku orzeczeń lekarskich z badań przeprowadzonych dla celów sanitarno- epidemiologicznych pracowników mających kontakt z żywnością,  prowadzenia działalności niezgodnie z wydaną decyzją zatwierdzającą zakład,  nieprawidłowości w oznakowaniu, prezentacji, reklamie oraz kwalifikacji suplementów diety,  niewłaściwych warunków sanitarno-technicznych pomieszczeń, urządzeń oraz sprzętu  wprowadzenie do obrotu handlowego przeterminowanych środków spożywczych  wprowadzenie do obrotu handlowego tzw. nowej żywności niezgodnie z przepisami.

Konsumenci najczęściej składali skargi na miejsca obrotu handlowego środkami spożywczymi. Skargi dotyczyły głównie niewłaściwej jakości zdrowotnej środków spożywczych, o niewłaściwych cechach organoleptycznych, z obecnością ciał obcych, po upływie terminu przydatności do spożycia, czy daty minimalnej trwałości bądź niewłaściwych warunków przechowywania środków spożywczych. Większość interwencji była nieuzasadniona, w przypadku stwierdzenia nieprawidłowości stosowano karanie mandatowe.

Współpraca pomiędzy Państwowym Powiatowym Inspektorem Sanitarnym w Pabianicach a Powiatowym Lekarzem Weterynarii w Pabianicach prowadzona jest w oparciu o porozumienie z dnia 11.01.2008 r. o współdziałaniu i współpracy organów Państwowej Inspekcji Sanitarnej i Inspekcji Weterynaryjnej powiatu pabianickiego. W oparciu o ww dokument dwa razy do roku uaktualniane są w porozumieniu z Powiatowym Lekarzem Weterynarii w Pabianicach listy zakładów objętych wspólnym nadzorem. Uaktualnione listy zatwierdzane są i podpisywane przez obu inspektorów. Dodatkowo na początku roku sporządzany jest harmonogram kontroli tych obiektów, również zatwierdzany przez obie inspekcje. W roku 2018 pod wspólnym nadzorem Państwowej Inspekcji Sanitarnej i Inspekcji Weterynaryjnej pozostawało 9 obiektów produkujących żywność pochodzenia zwierzęcego, tj:  2 wytwórnie lodów produkujące lody na bazie mleka,  4 zakłady garmażeryjne,  2 magazyny hurtowe,  1 sklep spożywczy – supermarket. W związku z zagrożeniem rozprzestrzeniania się afrykańskiego pomoru świń oraz w z pismem Głównego Lekarza Weterynarii w tej sprawie, przeprowadzano wspólne kontrole z przedstawicielem Powiatowego Lekarza Weterynarii w Pabianicach na targowiskach, w sklepie oferującym do sprzedaży dziczyznę oraz w dwóch restauracjach, oferujących potrawy z dziczyzny. W sumie przeprowadzono 5 takich kontroli. W listopadzie 2018 r. w związku z nowym porozumieniem ramowym zawartym na szczeblu centralnym pomiędzy Głównym Inspektorem Sanitarnym a Głównym Lekarzem Weterynarii, w oparciu o ww. porozumienie ramowe zawarto porozumienie na szczeblu powiatowym.

10

III. SEKCJA HIGIENY ŚRODOWISKA

1. Nadzór nad warunkami pracy w 2018 roku

W nadzorze Sekcji Higieny Środowiska w zakresie działalności Higieny Pracy PSSE w Pabianicach znajdowało się w 2018 r. 531 zakładów pracy, w których zatrudnionych było 15 502 pracowników. Zakładów zatrudniających do 9 pracowników było 295, od 10 do 49 pracowników - 173 zakłady, od 20 do 249 pracowników – 53, natomiast zakładów zatrudniających powyżej 250 pracowników było 10. Nadal najliczniejszą grupę nadzorowanych zakładów stanowią te prowadzące działalność zaklasyfikowaną w dziale PKD 14 – „Produkcja odzieży” – 119 zakładów nadzorowanych Kolejnymi pod względem liczby zakładów są: - PKD 13 – produkcja wyrobów tekstylnych – 49 zakładów. - PKD 45 - Handel hurtowy i detaliczny pojazdami samochodowymi; naprawa pojazdów samochodowych – 46 zakładów. Działalność kontrolna i represyjna W roku 2018 przeprowadzono 243 kontrole sanitarne, skontrolowano 232 zakłady pracy, w których zatrudnionych było 12 458 pracowników. W wyniku stwierdzonych podczas kontroli nieprawidłowości wystawiono 15 decyzji administracyjne, w tym 4 decyzje dotyczyły poprawy warunków pracy. Wystawiono również 15 decyzji płatniczych za czynności kontrolne, podczas których stwierdzono nieprawidłowości.

Choroby zawodowe

W roku 2018 zgłoszono 9 podejrzeń chorób zawodowych: - alergiczne zapalenie pęcherzyków płucnych (poz. 7 wykazu chorób zawodowych) na stanowisku fryzjerki; - wirusowe zapalenie wątroby typu C (poz. 26) na stanowisku lekarza chirurga; - alergiczne kontaktowe zapalenie skóry (poz. 18.1) na stanowisku laboranta kontroli jakości - astma oskrzelowa (poz. 6) na stanowisku piekarza; - przewlekła choroba obwodowego układu nerwowego wywołana sposobem wykonywania pracy pod postacią zespołu cieśni w obrębie nadgarstka (poz. 20.1) na stanowisku seniora produktów świeżych; - przewlekła choroba obwodowego układu nerwowego wywołana sposobem wykonywania pracy pod postacią zespołu cieśni w obrębie nadgarstka (poz. 20.1) na stanowisku sterylizator, operator ciśnieniowych sterylizatorów gazowych i parowych; - przewlekła choroba obwodowego układu nerwowego wywołana sposobem wykonywania pracy pod postacią zespołu cieśni w obrębie nadgarstka – (poz. 20.1) na stanowisku podinspektora; - przewlekła choroba obwodowego układu nerwowego wywołana sposobem wykonywania pracy pod postacią zespołu cieśni w obrębie nadgarstka – (poz. 20.1) na stanowisku laboranta;

11 - przewlekła choroba obwodowego układu nerwowego wywołana sposobem wykonywania pracy pod postacią zespołu cieśni w obrębie nadgarstka – (poz. 20.1)na stanowisku konfekcjoner, operator gumiarki;

Liczba chorób zawodowych stwierdzonych w powiecie pabianickim w latach 2004 – 2018. 2004 r. – 8 chorób zawodowych, 2005 r. – 9 chorób zawodowych , 2006 r. – 1 choroba zawodowa, 2007 r. – nie stwierdzono chorób zawodowych, 2008 – 6 chorób zawodowych, 2009 – 4 choroby zawodowe, 2010 r. – 1 choroba zawodowa, 2011 – 3 choroby zawodowe, 2012 – nie stwierdzono chorób zawodowych, 2013 r. – 1 choroba zawodowa, 2014 – 3 choroby zawodowe, 2015 – 2 choroby zawodowe, 2016 r. – 3 choroby zawodowe, 2017 r. – 2 choroby zawodowe. 2018 r. – 3 choroby zawodowe.

Współpraca z Państwową Inspekcją Pracy, Służbą Medycyny Pracy oraz innymi instytucjami. PPIS w Pabianicach w roku 2018 prowadził współpracę z następującymi podmiotami:

- WOMP w Łodzi i IMP w Łodzi – przekazywanie kart oceny narażenia zawodowego oraz decyzji w sprawie chorób zawodowych i kart stwierdzenia choroby zawodowej; - Przekazywanie do Państwowej Inspekcji Pracy decyzji o stwierdzeniu chorób zawodowych. - przekazywanie informacji do właściwych Inspektorów Sanitarnych na temat stwierdzonych nieprawidłowości w zakresie kart charakterystyki i oznakowania produktów chemicznych; - ZUS – przekazywanie informacji o terminie, w którym decyzja o stwierdzeniu choroby zawodowej stała się prawomocna;

12 Promocja Zdrowia w zakładach pracy w 2018 r.

W roku 2018 prowadzono na terenie powiatu pabianickiego następujące działania promocyjne w zakładach pracy:

- informowano o szkodliwości palenia tytoniu oraz obowiązywania zakazu palenia tytoniu; - rozpowszechniano broszury i ulotki na temat: „Prowadź zdrowy styl życia i bądź niezależny! Nie pozwól odlecieć swojemu szczęściu!” - rozpowszechniano informację o dopalaczach „STOP DOPALACZOM!”, - w zakładach pracy, w których zatrudniani są pracownicy z Ukrainy rozpowszechniano ulotkę w języku rosyjskim o odrze, - rozpowszechniano ulotki i przewodniki po kampanii „Zdrowe i bezpieczne miejsce pracy. Substancje niebezpieczne pod kontrolą”, - udzielano informacji i wyjaśnień dotyczących bezpieczeństwa i higieny pracy podczas wykonywania prac usuwania azbestu.

2. Nadzór nad zakazem wprowadzania do obrotu środków zastępczych

W 2018 roku przeprowadzono 33 kontrole w zakresie przestrzegania zakazu wprowadzania do obrotu środków zastępczych, wydano 12 decyzji administracyjnych, 8 postanowień, zabezpieczono 24 opakowania jednostkowe środków zastępczych o łącznej wadze 57,6 g (materiały przekazane przez Policje), pobrano do badań 2 próbki, które poddano badaniom. Nałożono 4 kary na łączną kwotę 95 000 zł.

Państwowy Powiatowy Inspektor Sanitarny w Pabianicach prowadził również liczne postępowania administracyjne wobec firm i osób prywatnych, które wprowadzały do obrotu środki zastępcze za pośrednictwem przesyłek pocztowych, wszczęte na podstawie dokumentów i wyników badań przekazanych przez Państwowych Powiatowych Inspektorów Sanitarnych w terenu Polski.

Intensywne działania kontrolne i administracyjne Państwowego Powiatowego Inspektora Sanitarnego w Pabianicach przy wsparciu funkcjonariuszy Komendy Powiatowej Policji w Pabianicach oraz Prezydenta Miasta Pabianic doprowadziły do likwidacji w lutym 2018 r. ostatniego sklepu z „dopalaczami” znajdującego się w Pabianicach przy ul. Zielonej 5.

13

Wnętrze sklepu przy ul. Zielonej 5

Pancerne drzwi wejściowe do sklepu przy ul. Zielonej 5.

Monitoring podejrzeń zatruć środkami zastępczymi

Od roku 2015 prowadzimy systematyczny, codzienny monitoring podejrzeń zatruć środkami zastępczymi w oparciu o zgłoszenia z FALCK, SOR PCM i Pabianickiego Centrum Psychiatrycznego.

14 ROK <18 18 - 30 31-40 >40 K M RAZEM 2016 12 84 50 13 17 142 159 2017 3 63 23 5 12 82 94 2018 3 63 31 2 19 80 99

2019 2 2 2 do 01.02

Liczba zgłoszeń podejrzeń zatruć dopalaczami z podziałem na wiek i płeć w latach 2016 - 2019

2018 <18 18 - 30 31-40 >40 K M RAZEM do 21.08 2 48 20 1 18 53 71 od 21.08 1 15 11 1 1 27 28

Liczba podejrzeń zatruć w roku 2018 przed i po wprowadzeniu zmian w przepisach

niehospitalizowany (w tym 1 zgon) 3 ambulatoryjne świadczenie drowotne (AA) 0 obserwacja w szpitalnym oddziale ratunkowym (SOR) 12 pobyt do 8 godzin w szpitalnym oddziale ratunkowym lub izbie (SOR/IP) 7 przyjęć (SOR/IP), hospitalizacja powyżej 24 godzin (H) 8 razem 30

Analiza zatruć oraz rodzaju udzielonego świadczenia zdrowotnego po nowelizacji ustawy o p.n. i ustawy o PIS od 21.08.2018 do 01.02.2019

3. Higiena Komunalna

Nadzór nad jakością wody W skład powiatu pabianickiego wschodzi pięć gmin wiejskich, miasto Pabianice i Konstantynów Łódzki z gminą. Pod nadzorem Powiatowej Stacji Sanitarno – Epidemiologicznej w Pabianicach w roku 2018 znajdowało się 14 wodociągów zbiorowego zaopatrzenia w wodę oraz 1 wodociąg lokalny.

Miasto Pabianice Wodociąg publiczny w Pabianicach zasilany jest przez 2 stacje uzdatniania wody, które znajdują się przy ul. Wodnej 8 i ul. 15 PP ”Wilków” 12 w Pabianicach.

15 Zaopatrują w wodę miasto Pabianice oraz miejscowość z gminy Pabianice, Dobroń. Za produkcję i jakość wody odpowiedzialny jest: Zakład Wodociągów i Kanalizacji Spółka z o.o. z siedzibą w Pabianicach ul. Warzywna 3. Produkcja wody w 2018 roku wynosiła: 7 835 m3/dobę. Liczba ludności zaopatrywanej w wodę z sieci miejskiej to 61 600 osób. Proces uzdatniania wody z ujęć zasilających stacje uzdatniania oparty jest na odżelazianiu i odmanganianiu. Prowadzona jest stała dezynfekcja wody podchlorynem sodu. W 2018 roku nie zgłoszono do Państwowego Powiatowego Inspektora Sanitarnego w Pabianicach wystąpienia niepożądanych reakcji związanych z spożyciem wody na zaopatrywanym terenie z wodociągu publicznego. W badaniach monitoringowych jakości wody prowadzonych przez Powiatową Stację Sanitarno- Epidemiologiczną w Pabianicach w ramach kontroli urzędowej oraz wewnętrznej prowadzonych przez producenta wody zgodnie z ustalonym harmonogramem nie stwierdzono przekroczeń dopuszczalnych wartości wskaźników fizykochemicznych i mikrobiologicznych. Nie prowadzono żadnego postępowania administracyjnego mającego na celu poprawę jakości wody do spożycia. W badanym zakresie jakość wody pod względem bakteriologicznym i fizykochemicznym nie budziła zastrzeżeń i była zgodna z rozporządzeniem Ministra Zdrowia z dnia 07.12.2017 r. w sprawie jakości wody przeznaczonej do spożycia przez ludzi (Dz. U. z 2017r. poz. 2294).

Miasto Konstantynów Łódzki

- Wodociąg publiczny w Konstantynowie Łódzkim zasilany jest w wodę przez stację uzdatniania wody przy ul. Wodociągowej 7 w Konstantynowie Łódzkim i zaopatruje w wodę Gminę Konstantynów Łódzki, miejscowość z gminy Lutomiersk oraz Aleksandrów Łódzki. Za produkcję i jakość wody odpowiedzialne jest: Przedsiębiorstwo Komunalne Gminy Konstantynów Łódzki Spółka z o.o. z siedzibą ul. Jana Pawła II 44 w Konstantynowie Łódzkim. Produkcja wody w 2018 roku wynosiła: 3798 m3/dobę. Liczba ludności zaopatrywanej z sieci miejskiej to 17 250 osób. Proces uzdatniania wody z ujęć zasilającego stację uzdatniania oparty jest na odżelazianiu i odmanganianiu. W 2018 roku nie zgłoszono do Państwowego Powiatowego Inspektora Sanitarnego w Pabianicach wystąpienia niepożądanych reakcji związanych z spożyciem wody na zaopatrywanym terenie z wodociągu publicznego. W badaniach monitoringowych jakości wody prowadzonych przez Powiatową Stację Sanitarno- Epidemiologiczną w Pabianicach w ramach kontroli urzędowej oraz wewnętrznej prowadzonych przez producenta wody zgodnie z ustalonym harmonogramem nie stwierdzono przekroczeń dopuszczalnych wartości wskaźników fizykochemicznych i mikrobiologicznych Nie prowadzono żadnego postępowania administracyjnego mającego na celu poprawę jakości wody do spożycia. W badanym zakresie jakość wody pod względem bakteriologicznym i fizykochemicznym nie budziła zastrzeżeń i była zgodna z rozporządzeniem Ministra Zdrowia z dnia 07.12.2017 r. w sprawie jakości wody przeznaczonej do spożycia przez ludzi (Dz. U. z 2017r. poz. 2294).

16 Gmina Dobroń Za produkcję i jakość wody odpowiedzialna jest: Gmina Dobroń z siedzibą w Dobroniu ul. 11 Listopada 9.

Wodociąg publiczny w Dobroniu zasilany jest w wodę przez stację uzdatniania wody w Markówce i zaopatruje w wodę miejscowości: Brogi, Chechło Pierwsze , Chechło Drugie, Dobroń, Dobroń Duży, Dobroń Mały, Ldzań, Kolonia Ldzań, Markówka, Mogilno Duże, Mogilno Małe, Morgi, Orpelów, Orpelów Numerki, Poleszyn, Róża, Wincentów, Wymysłów Francuski, Wymysłów Enklawa, Wymysłów Piaski, Zimne Wody. Liczba ludności zaopatrywanej w wodę z wodociągu to 7 105 osób. Produkcja wody w 2018 roku wynosiła: 1 180m3/dobę. Proces uzdatniania wody z ujęć zasilających stację uzdatniania oparty jest na odżelazianiu i odmanganianiu. W 2018 roku nie zgłoszono do Państwowego Powiatowego Inspektora Sanitarnego w Pabianicach wystąpienia niepożądanych reakcji związanych z spożyciem wody na zaopatrywanym terenie z wodociągu publicznego. W badaniach monitoringowych jakości wody prowadzonych przez Powiatową Stację Sanitarno- Epidemiologiczną w Pabianicach w ramach kontroli urzędowej oraz wewnętrznej prowadzonych przez producenta wody zgodnie z ustalonym harmonogramem nie stwierdzono przekroczeń dopuszczalnych wartości wskaźników fizykochemicznych i mikrobiologicznych. Nie prowadzono żadnego postępowania administracyjnego mającego na celu poprawę jakości wody do spożycia. W badanym zakresie jakość wody pod względem bakteriologicznym i fizykochemicznym nie budziła zastrzeżeń i była zgodna z rozporządzeniem Ministra Zdrowia z dnia 07.12.2017 r. w sprawie jakości wody przeznaczonej do spożycia przez ludzi (Dz. U. z 2017r. poz. 2294).

Gmina Ksawerów - Wodociąg publiczny w Ksawerowie zasilany jest w wodę przez stację uzdatniania wody w Ksawerowie oraz w Nowej Gadce i zaopatruje miejscowości : Nowa Gadka, Ksawerów, Wola Zaradzyńska, Kolonia Wola Zaradzyńska. Za produkcję i jakość wody odpowiedzialna jest: Gminna Jednostka WOD – KAN Ksawerów z siedzibą ul. Kościuszki 3h w Ksawerowie. Liczba ludności zaopatrywanej w wodę z wodociągu 5 838 osób. Produkcja wody w 2018 roku wynosiła: 1 079 m3/dobę. Proces uzdatniania wody z ujęć zasilających stację uzdatniania w Ksawerowie i Nowej Gadce oparty jest na odżelazianiu i odmanganianiu. W 2018 roku nie zgłoszono do Państwowego Powiatowego Inspektora Sanitarnego w Pabianicach wystąpienia niepożądanych reakcji związanych z spożyciem wody na zaopatrywanym terenie z wodociągu publicznego. W badaniach monitoringowych jakości wody prowadzonych przez Powiatową Stację Sanitarno- Epidemiologiczną w Pabianicach w ramach kontroli urzędowej oraz wewnętrznej prowadzonych przez producenta wody zgodnie z ustalonym harmonogramem nie stwierdzono przekroczeń dopuszczalnych wartości wskaźników fizykochemicznych i mikrobiologicznych. Nie prowadzono żadnego postępowania administracyjnego mającego na celu poprawę jakości wody do spożycia. 17 W badanym zakresie jakość wody pod względem bakteriologicznym i fizykochemicznym nie budziła zastrzeżeń i była zgodna z rozporządzeniem Ministra Zdrowia z dnia 07.12.2017 r. w sprawie jakości wody przeznaczonej do spożycia przez ludzi (Dz. U. z 2017r. poz. 2294).

Gmina Dłutów Za jakość i produkcję wody w wodociągu publicznym w Dłutowie, w Ślądkowicach i w Czyżeminie na terenie gminy Dłutów odpowiedzialny jest: Zakład Usług Komunalnych z siedzibą w Dłutowie ul. Główna 11. - Wodociąg publiczny w Dłutowie zasilany jest w wodę przez stację uzdatniania w Dłutowie ul. Wysoka 8. Z wody z wodociągu w Dłutowie korzystało 2 833 osób z miejscowości: Dłutów, Budy Dłutowskie, Borkowice, Dłutówek, Piętków, Łaziska, Orzk, Huta Dłutowska, Stoczki- Porąbki, Redociny, Świerczyna, Kociołki Las, Jastrzębiec, Leszczyny Małe, Tążewy, Lesieniec. Produkcja wody w 2018 roku wynosiła: 453 m3/dobę. Proces uzdatniania wody z ujęć zasilająca stację uzdatniania oparty jest na odżelazianiu i odmanganianiu. W badaniach monitoringowych jakości wody prowadzonych przez Powiatową Stację Sanitarno- Epidemiologiczną w Pabianicach w ramach kontroli urzędowej oraz wewnętrznej prowadzonych przez producenta wody zgodnie z ustalonym harmonogramem nie stwierdzono przekroczeń dopuszczalnych wartości wskaźników fizykochemicznych i mikrobiologicznych. W 2018 roku nie prowadzono żadnego postępowania administracyjnego mającego na celu poprawę jakości wody do spożycia. W badanym zakresie jakość wody pod względem bakteriologicznym i fizykochemicznym nie budziła zastrzeżeń i była zgodna z rozporządzeniem Ministra Zdrowia z dnia 07.12.2017 r. w sprawie jakości wody przeznaczonej do spożycia przez ludzi (Dz. U. z 2017r. poz. 2294).

- Wodociąg publiczny w Ślądkowicach zasilany jest w wodę przez stację uzdatniania w Ślądkowicach. Ogólna liczba zaopatrywanych z tego wodociągu wynosiła 972 osoby z miejscowości Ślądkowice, Mierzączka Duża, Drzewociny, Dąbrowa, Pawłówek. Produkcja wody w 2018 roku wynosiła: 124 m3/dobę. Proces uzdatniania wody z ujęcia zasilającego stację uzdatniania oparty jest na dwustopniowej filtracji w celu wyeliminowania żelaza i manganu. W badaniach monitoringowych jakości wody prowadzonych przez Powiatową Stację Sanitarno- Epidemiologiczną w Pabianicach w ramach kontroli urzędowej w miesiącu lipcu w 2 próbkach wody stwierdzono przekroczenie liczby bakterii escherichia coli. Bakteria Escherichia coli jest parametrem wskaźnikowy informującym , iż nastąpiło skażenie ujęcia ściekami zawierającymi odchody ludzkie lub zwierzęce (względnie przedostała się bezpośrednio do rurociągu podczas usuwania awarii, bądź przez nieszczelności). Zanieczyszczenie wody pod względem mikrobiologicznym może stanowić zagrożenie dla zdrowia ludzkiego. Woda w pewnych okolicznościach może być czynnikiem chorobotwórczym a nawet epidemicznym głównie chorób zakaźnych przewodu pokarmowego wywołanych przez bakterie, wirusy, i pasożyty.

18 W związku z tym Państwowy Powiatowy Inspektor Sanitarny w Pabianicach wydał decyzję o braku przydatności wody w wodociągu. Producent wody po informacji telefonicznej o przekroczeniach przełączył wodociąg na zasilanie ze stacji uzdatniania wody w Dłutowie. Działania naprawcze w celu doprowadzenia wody do właściwych parametrów polegały na przepłukaniu sieci wodociągowej wodą zez stacji uzdatniania w Dłutowie, dokonano przeglądu studni, urządzeń do uzdatniania wody oraz zbiornika retencyjnego. Po podjęciu działań naprawczych przez producenta wody zostały wykonane badania wody w ramach kontroli wewnętrznej w których nie stwierdzono przekroczeń. Nie stwierdzono również przekroczeń w ramach kontroli urzędowej w próbkach wody pobranych w celu sprawdzenia wykonania decyzji przez Pracowników Powiatowej Stacji Sanitarno- Epidemiologicznej i oznaczonych w laboratorium Wojewódzkiej Stacji Sanitarno- Epidemiologicznej w Łodzi. Mieszkańcy przez 28 dni korzystali z zastępczego zaopatrzenia w wodę jakim był wodociąg publiczny w Dłutowie. Do Państwowego Powiatowego Inspektora Sanitarnego w Pabianicach nie zgłoszono niepożądanych reakcji w związku z przekroczeniem jakości wody do spożycia. Do końca roku sprawozdawczego w badaniach wykonanych przez producenta wody Zakład Usług Komunalnych w Dłutowie nie stwierdzono przekroczeń w badanym zakresie.

- Wodociąg publiczny w Czyżeminie Woda z ujęcia podawana jest bez uzdatniania w sieć wodociągową. Ogólna liczba zaopatrywanych z tego wodociągu wynosiła 542 osoby z miejscowości Czyżemin, Leszczyny Duże, Borkowice, Budy Dłutowskie. Produkcja wody w 2018 roku wynosiła: 126 m3/dobę. W 2018 roku nie zgłoszono do Państwowego Powiatowego Inspektora Sanitarnego w Pabianicach wystąpienia niepożądanych reakcji związanych z spożyciem wody na zaopatrywanym terenie z wodociągu publicznego. Nie prowadzono żadnego postępowania administracyjnego mającego na celu poprawę jakości wody do spożycia. W badanym zakresie jakość wody pod względem bakteriologicznym i fizykochemicznym nie budziła zastrzeżeń i była zgodna z rozporządzeniem Ministra Zdrowia z dnia 07.12.2017 r. w sprawie jakości wody przeznaczonej do spożycia przez ludzi (Dz. U. z 2017r. poz. 2294).

Gmina Pabianice Za jakość i produkcję wody w wodociągu publicznym w Rydzynach, w Górce Pabianickiej i w Żytowicach odpowiada z siedzibą w Pabianicach ul. Torowa 21.

- Wodociąg publiczny w Rydzynach. Zasilany jest w wodę przez stację uzdatniania w Rydzynach. Produkcja wody w 2018 roku wynosiła: 345,3 m3/dobę. Liczba ludności zaopatrywanej z wodociągu 2 265 osób z miejscowości , Hermanów Jadwinin, Władysławów, Pawlikowie, Terenin, - częściowo, Pawłówek. Proces uzdatniania wody z ujęć zasilających stację uzdatniania w Rydzynach oparty jest na odżelazianiu i odmanganianiu.

19 W 2018 roku nie zgłoszono do Państwowego Powiatowego Inspektora Sanitarnego w Pabianicach wystąpienia niepożądanych reakcji związanych z spożyciem wody na zaopatrywanym terenie z wodociągu publicznego. Nie prowadzono żadnego postępowania administracyjnego mającego na celu poprawę jakości wody do spożycia. W badanym zakresie jakość wody pod względem bakteriologicznym i fizykochemicznym nie budziła zastrzeżeń i była zgodna z rozporządzeniem Ministra Zdrowia z dnia 07.12.2017 r. w sprawie jakości wody przeznaczonej do spożycia przez ludzi (Dz. U. z 2017r. poz. 2294).

- Wodociąg publiczny w Górce Pabianickiej Zasilany jest w wodę przez stację uzdatniania w Górce Pabianickiej. Produkcja wody w 2018 roku wynosiła: 192,5 m3/dobę. Liczba ludności zaopatrywanej w wodę z wodociągu – 1 102 osób z miejscowości: II, Szynkielew III, , Górka Pabianicka, Petrykozy. Proces uzdatniania wody z ujęć zasilających stację uzdatniania oparty jest na odżelazianiu i odmanganianiu. W 2018 roku nie zgłoszono do Państwowego Powiatowego Inspektora Sanitarnego w Pabianicach wystąpienia niepożądanych reakcji związanych z spożyciem wody na zaopatrywanym terenie z wodociągu publicznego. Nie prowadzono żadnego postępowania administracyjnego mającego na celu poprawę jakości wody do spożycia. W badanym zakresie jakość wody pod względem bakteriologicznym i fizykochemicznym nie budziła zastrzeżeń i była zgodna z rozporządzeniem Ministra Zdrowia z dnia 07.12.2017 r. w sprawie jakości wody przeznaczonej do spożycia przez ludzi (Dz. U. z 2017r. poz. 2294).

-Wodociąg publiczny w Żytowicach Zasilany jest w wodę przez stację uzdatniania w Żytowicach. Produkcja wody w 2018 roku wynosiła: 452,8 m3/dobę. Liczba ludności zaopatrywanej z wody z wodociągu – 2 990 osoby z miejscowości Janowice, , , Majówka, Konin, Kurowice, Piątkowisko, Huta Janowska, , Świątniki, Wola Żytowska, Żytowice, Osiedle Petrykozy. Proces uzdatniania wody z ujęć zasilających stację uzdatniania oparty jest na odżelazianiu i odmanganianiu. W 2018 roku nie zgłoszono do Państwowego Powiatowego Inspektora Sanitarnego w Pabianicach wystąpienia niepożądanych reakcji związanych z spożyciem wody na zaopatrywanym terenie z wodociągu publicznego. Nie prowadzono żadnego postępowania administracyjnego mającego na celu poprawę jakości wody do spożycia. W badanym zakresie jakość wody pod względem bakteriologicznym i fizykochemicznym nie budziła zastrzeżeń i była zgodna z rozporządzeniem Ministra Zdrowia z dnia 07.12.2017 r. w sprawie jakości wody przeznaczonej do spożycia przez ludzi (Dz. U. z 2017r. poz. 2294).

Gmina Lutomiersk Za jakość i produkcję wody w wodociągu publicznym w Lutomiersku, Prusinowicach, Kazimierzu, Szydłowie odpowiada z siedzibą w Lutomiersku Pl. Jana Pawła II 11 w Lutomiersku. 20

- Wodociąg publiczny w Lutomiersku Zasilany jest w wodę przez stację uzdatniania w Lutomiersku. Produkcja wody w 2018 roku wynosiła: 432 m3/dobę. Liczba ludności zaopatrywanej w wodę z wodociągu - 2 466 osoby z miejscowości Lutomiersk, Wrząca, Czołczyn. Proces uzdatniania wody z ujęć zasilających stację uzdatniania oparty jest na odżelazianiu i odmanganianiu. W 2018 roku nie zgłoszono do Państwowego Powiatowego Inspektora Sanitarnego w Pabianicach wystąpienia niepożądanych reakcji związanych z spożyciem wody na zaopatrywanym terenie z wodociągu publicznego. Nie prowadzono żadnego postępowania administracyjnego mającego na celu poprawę jakości wody do spożycia. W badanym zakresie jakość wody pod względem bakteriologicznym i fizykochemicznym nie budziła zastrzeżeń i była zgodna z rozporządzeniem Ministra Zdrowia z dnia 07.12.2017 r. w sprawie jakości wody przeznaczonej do spożycia przez ludzi (Dz. U. z 2017r. poz. 2294).

- Wodociąg publiczny w Kazimierzu. Zasilany jest w wodę przez stację uzdatniania w Kazimierzu. Produkcja wody w 2018 roku wynosiła: 359 m3/dobę. Liczba ludności zaopatrywanej w wodę z wodociągu - 1805 osób z miejscowości Kazimierz, a miejscowości Babice, Babiczki, Mirosławice w okresie zimowo-wiosennym. Proces uzdatniania wody z ujęć zasilającego stację uzdatniania oparty jest na odżelazianiu i odmanganianiu. W 2018 roku nie zgłoszono do Państwowego Powiatowego Inspektora Sanitarnego w Pabianicach wystąpienia niepożądanych reakcji związanych z spożyciem wody na zaopatrywanym terenie z wodociągu publicznego. Nnie prowadzono żadnego postępowania administracyjnego mającego na celu poprawę jakości wody do spożycia. W badanym zakresie jakość wody pod względem bakteriologicznym i fizykochemicznym nie budziła zastrzeżeń i była zgodna z rozporządzeniem Ministra Zdrowia z dnia 07.12.2017 r. w sprawie jakości wody przeznaczonej do spożycia przez ludzi (Dz. U. z 2017r. poz. 2294).

- Wodociąg publiczny w Prusinowicach Zasilany jest w wodę przez stację uzdatniania w Prusinowicach. Produkcja wody w 2018 roku wynosiła: 459 m3/dobę. Liczba ludności zaopatrywanej w wodę z wodociągu – 1 632 osoby z miejscowości: Prusinowice, Florentynów , Bechcice, Bechcice Wieś, Bechcice Parcela, Mikołajewice, Zalew, Dziektarzew, Antoniew, Florentynów, Legendzin, Prusinowiczki, Wygoda Mikołajewska, Antoniew. Proces uzdatniania wody z ujęć zasilających stację uzdatniania oparty jest na odżelazianiu i odmanganianiu. W 2018 roku nie zgłoszono do Państwowego Powiatowego Inspektora Sanitarnego w Pabianicach wystąpienia niepożądanych reakcji związanych z spożyciem wody na zaopatrywanym terenie z wodociągu publicznego. Nie prowadzono żadnego postępowania administracyjnego mającego na celu poprawę jakości wody do spożycia. 21 W badanym zakresie jakość wody pod względem bakteriologicznym i fizykochemicznym nie budziła zastrzeżeń i była zgodna z rozporządzeniem Ministra Zdrowia z dnia 07.12.2017 r. w sprawie jakości wody przeznaczonej do spożycia przez ludzi (Dz. U. z 2017r. poz. 2294).

- Wodociąg publiczny w Szydłowie Zasilany jest w wodę przez stację uzdatniania w Szydłowie Produkcja wody w 2018 roku wynosiła: 449 m3/dobę. Liczba ludności zaopatrywanej w wodę z wodociągu – 2 136 osoby z miejscowości: Albertów, , Charbice Górne, Franciszków, Jerwonice, Madaje Nowe, Malanów, Mianów, Orzechów, , Puczniew Leonów, Szydłów, Szydłówek, Stanisławów Nowy, Stanisławów Stary, , Zdziechów, Żurawieniec. Proces uzdatniania wody z ujęć zasilających stację uzdatniania oparty jest na odżelazianiu i odmanganianiu. W 2018 roku nie zgłoszono do Państwowego Powiatowego Inspektora Sanitarnego w Pabianicach wystąpienia niepożądanych reakcji związanych z spożyciem wody na zaopatrywanym terenie z wodociągu publicznego. Nie prowadzono żadnego postępowania administracyjnego mającego na celu poprawę jakości wody do spożycia. W badanym zakresie jakość wody pod względem bakteriologicznym i fizykochemicznym nie budziła zastrzeżeń i była zgodna z rozporządzeniem Ministra Zdrowia z dnia 07.12.2017 r. w sprawie jakości wody przeznaczonej do spożycia przez ludzi (Dz. U. z 2017r. poz. 2294).

Wodociągi lokalne na terenie powiatu pabianickiego znajdujące się pod nadzorem PSSE w Pabianicach.

Miasto Konstantynów Łódzki Wodociąg lokalny w Zakładzie Poprawczym i Schronisku dla Nieletnich Konstantynów Łódzki ul. Ignacew 9 Za jakość wody odpowiada Zakład Poprawczy i Schronisko dla Nieletnich w Konstantynowie Łódzkim. Produkcja wody w 2018 roku wynosiła ok. 12 m3/dobę. Woda zasilająca placówkę jest nieuzdatniania i pochodzi z 2 studni głębinowych pracujących na zmianę. Z wody z wodociągu korzysta ok. 20 wychowanków przebywających czasowo oraz personel placówki, który jest tam zatrudniony. W 2018 roku nie zgłoszono do Państwowego Powiatowego Inspektora Sanitarnego w Pabianicach wystąpienia niepożądanych reakcji związanych z spożyciem wody na zaopatrywanym terenie z wodociągu lokalnego. W 2018 roku nie prowadzono żadnego postępowania administracyjnego mającego na celu poprawę jakości wody do spożycia. W badanym zakresie jakość wody pod względem bakteriologicznym i fizykochemicznym nie budziła zastrzeżeń i była zgodna z rozporządzeniem Ministra Zdrowia z dnia 13.11.2015 r. w sprawie jakości wody przeznaczonej do spożycia przez ludzi ( Dz. U. 2015 r. poz. 1989).

Baseny i kąpieliska

Pod nadzorem PSSE w Pabianicach znajdują się: 22

Pływalnie kryte  Pabianice ul. Grota Roweckiego 3;  Konstantynów Łódzki ul. Kilińskiego 75a;  Pabianice ul. Zamkowa 2 - basen hotelowy w „Fabryce Wełny”; Państwowy Powiatowy Inspektor Sanitarny w Pabianicach nie wydawał w roku 2018 żadnej decyzji dotyczącej jakości wody w niecce basenowej ani złego stanu sanitarnego –technicznego basenu.

Kąpieliska

W 2018 r. na terenie powiatu pabianickiego funkcjonowało 1 kąpielisko „ Lewityn” przy ul. Bugaj 110 w Pabianicach oraz 1 miejsce okazjonalnie wykorzystywane do kąpieli: „Ośrodek Nad Stawem” w Konstantynowie Łódzkim ul. Łaska 62/64;

W kąpielisku „Lewityn” w Pabianicach przy ul. Bugaj 110 przed sezonem kapieliskowym zostało wykonane badanie wody w ramach kontroli urzędowej. Pozostałe 3 badania zostały wykonane przez organizatora kąpieliska. Pod względem mikrobiologicznym woda odpowiadała parametrom zawartym w rozporządzeniu. W trakcie sezonu Państwowy Powiatowy Inspektor Sanitarny w Pabianicach wydał 2 decyzje o braku przydatności wody do kąpieli z powodu zakwitu sinic. Organizator miejsca okazjonalnie wykorzystywanego do kąpieli w Konstantynowie Łódzkim wykonywał badania wody przed otwarciem jak i w trakcie trwania sezonu kąpieliskowego. Jakość wody nie budziła zastrzeżeń.

Nadzór nad obiektami użyteczności publicznej.

Pod nadzorem Sekcji Higieny Środowiska PSSE w Pabianicach w 2018 r. znajdowało się ogółem 457 obiektów. Przeprowadzono ogółem 200 kontroli sanitarnych. W ramach nadzoru nad obiektami użyteczności publicznej w okresie sprawozdawczym skontrolowano pod względem sanitarno-porządkowym place zabaw, parki, skwery, dworzec PKP, przystanki autobusowe, ubikacje publiczne. Kontrole te przeprowadzono przy udziale przedstawicieli miasta oraz jednostek samorządowych. W wyniku lustracji wyżej wymienionych obiektów nie stwierdzono zaniedbań sanitarno - porządkowych. Skontrolowano bazę noclegową na terenie powiatu pabianickiego. Kontroli poddano 22 obiekty świadczące usługi w tym zakresie. Stan sanitarno-techniczny oraz sanitarno-porządkowy skontrolowanych obiektów nie budził zastrzeżeń. Pod nadzorem PSSE w Pabianicach znajduje się 1 ubikacja publiczna:  Konstantynów Łódzki, Plac Kościuszki

23 Stan sanitarno – porządkowy skontrolowanej ubikacji w Konstantynowie Łódzkim nie budził zastrzeżeń. W ramach nadzoru nad toaletami publicznymi znajdującymi się w takich obiektach jak centra handlowe, stacje paliw, przeprowadzono kontrole w 15 obiektach. Stan sanitarno- porządkowy oraz sanitarno-techniczny toalet nie budził zastrzeżeń.

Ponadto na terenie powiatu pabianickiego skontrolowano 15 środków transportu drogowego miejskiego służące do przewozu osób, 3 autobusy turystyczne oraz 4 środki transportu służące do przewozu chorych. Stan sanitarny nie budził zastrzeżeń.

Skontrolowano dworzec PKP w Pabianicach ul. Łaska 37. Obiekt wyposażony jest w wodę bieżącą ciepłą i zimną, nieczystości płynne odprowadzane są do sieci kanalizacyjnej. Na terenie dworca oraz przy peronie znajdują się pojemniki na zbieranie odpadów komunalnych. Pomieszczenia dworca utrzymane są w dobrym stanie sanitarno-porządkowym oraz sanitarno- technicznym. Sanitariat dla podróżnych nie budził zastrzeżeń. W skontrolowanym obiekcie nie stwierdzono nieprawidłowości.

Pracownicy Powiatowej Stacji Sanitarno-Epidemiologicznej w Pabianicach wspólnie z przedstawicielami gmin i miast powiatu pabianickiego dokonali kontroli podległych terenów i obiektów w związku z akcją dotyczącą utrzymania czystości i porządku na terenie miast i gmin. Kontrolą objęto tereny :  Gminy Miejskiej Pabianice (parki, skwery, działki, place zabaw, przystanki, ciągi komunikacyjne i piesze)  Gminy Miejskiej Pabianice (skwery, przystanki, plac zabaw, ciągi komunikacyjne i piesze)  Gminy Pabianice (ciągi komunikacyjne i piesze, przystanki)  Gminy Miejskiej Konstantynów Łódzki ( park, drogi gminne ciągi komunikacyjne piesze, teren przy stawach)  Gminy Dobroń ( park gminny, boisko gminne, osiedle mieszkaniowe, boisko przy Szkole Podstawowej i Gimnazjum)  Gminy Dłutów ( drogi gminne, ulice)  Gminy Ksawerów ( przystanki, działka gminna, park gminny, teren zielony, boisko przy Szkole Podstawowej i Gimnazjum)  Gminy Lutomiersk ( przystanki, gminny plac targowy, place zabaw, parki, drogi gminne) Stan sanitarno-porządkowy skontrolowanych terenów nie budził zastrzeżeń.

W ramach nadzoru nad obiektami użyteczności publicznej skontrolowano zakłady fryzjerskie, kosmetyczne, salony tatuażu, solaria, odnowy biologicznej – łącznie skontrolowano 76 takich obiektów. Stan sanitarno-techniczny oraz sanitarno- porządkowy skontrolowanych zakładów nie budził zastrzeżeń. W skontrolowanych obiektach nie wydawano decyzji administracyjnych oraz nie nałożono mandatów.

W 2018 r. prowadzono nadzór nad zakładami pogrzebowymi oraz środkami transportu do przewozu zwłok i szczątków ludzkich. Skontrolowano 15 samochodów do przewozu zwłok i szczątków ludzkich.

24 Zaniedbań sanitarno-porządkowych i sanitarno- technicznych nie stwierdzono. Tab. 1 Zestawienie działalności w latach 2015; 2016 r., 2017 r.,2018 Nazwa 2015 r. 2016 r. 2017 r. 2018 r. Liczba obiektów pod nadzorem 436 432 437 457 Decyzje 39 30 32 34 Interwencje 23 27 11 22 Tytuły wykonawcze - - - -

Decyzje wydane ogółem – 34, w tym: -decyzje na ekshumacje – 28; - decyzje anulujące ekshumacje – 1; - decyzje na stan sanitarno-techniczny – 1; - decyzja zatwierdzająca laboratorium – 1; - decyzja doprowadzenie wody cieplej -1 - decyzja dotycząca braku przydatności wody do kąpieli w kąpielisku – 2;

Działalność kontrolno – represyjna: Liczba nadzorowanych obiektów –457; Liczba przeprowadzonych kontroli –250; Liczba wydanych decyzji płatniczych – 2;

Liczba wydanych postanowień – 19, w tym: - 2 postanowienia w sprawie zaopiniowania regulaminu utrzymania czystości i porządku w gminie - 17 postanowień na sprowadzenie zwłok lub szczątków ludzkich z zagranicy.

Liczba wydanych opinii: - 5 opinii na imprezę masową;

Rozpatrzono 22 interwencje od ludności, w związku z interwencjami nie wydano decyzji administracyjnych, nie nałożono mandatów.

4. Ocena stanu sanitarnego nadzorowanych placówek nauczania i wychowania w powiecie pabianickim za rok 2018

Higiena Dzieci i Młodzieży w PSSE w Pabianicach funkcjonuje w ramach Sekcji Higieny Środowiska w której skład wchodzą również Higiena Komunalna i Higiena Pracy. Zagadnieniami HDM zajmuje się Paweł Wojdal st. asystent. W powiecie pabianickim objętych nadzorem sanitarnym w roku 2018 było 120 placówek, w tym: 94 obiekty stałe tj.: 7 żłobków, 3 kluby malucha, 34 przedszkoli, 10 samodzielnych oddziałów przedszkolnych, 2 punkty przedszkolne, 25 szkół podstawowych, , 1 szkoła artystyczna, 6 zespołów szkół, internat, zakład poprawczy, młodzieżowy ośrodek kultury, hala sportowa, 2 placówki wsparcia + obiekty sezonowe. W w/w obiektach przeprowadzono 128 kontroli. 25

Żłobki/ klub malucha (7/3) Od września funkcjonuje: 1. Nowy żłobek „Pluszakowo” w Pabianicach, ul. Wyszyńskiego 4E W oddziale Żłobka Miejskiego w Pabianicach, ul. P. Skargi trwają prace remontowe i termmodernizacyjne. Stan sanitarno-higieniczny i techniczny w pozostałych skontrolowanych obiektach nie budzi zastrzeżeń.

Przedszkola/ inne formy wychowania przedszkolnego (44/2) : Zakończyło działalność : 1. Niepubliczne Przedszkole w Pabianicach, ul. Ossowskiego 22 W pozostałych skontrolowanych obiektach podczas kontroli ustalono

W Przedszkolach miejskich Nr 4, 6, 11, 13, 14, 16 w Pabianicach przeprowadzono prace remontowe i termmodernizacyjne w ramach których wykonano: wyminę okien, przebudowano instalację CO, elektryczną, docieplono ściany.

W Przedszkolu Nr 3 w Pabianicach, ul. Moniuszki 163 – wymieniono piec CO, wykładzinę na schodach, pomalowano dwie sale

W Przedszkolu Nr 5 w Pabianicach, ul. Zamkowa 48/50 – wymieniono posadzki w salach na parterze

W Przedszkolu Nr 10 w Pabianicach, ul. Warszawska 36a – wyremontowano sanitariaty.

W Niepublicznym Przedszkolu „Czarodziejska Akademia” w Pabianicach, ul. Zielona/ Dąbrowskiego uruchomiono kuchnię.

W Niepublicznym Przedszkolu „Magnolki” w Konstantynowie, ul. Zgierska 12 uruchomiono plac zabaw.

W Przedszkolu Nr 1 w Konstantynowie, ul. Daszyńskiego 3/5 – wyremontowano kuchnię

W Przedszkolu Nr 2 w Konstantynowie, ul. Sadowa 8 – wymieniono parkiet w trzech salach, wymieniono oświetlenie na holu i sanitariatach

W Gminnym Przedszkolu w Widzewie, ul. Rzepakowa 12 – wybudowano parking przed przedszkolem

W Pawlikowicach przeniesiono odział przedszkolny z Szkoły Podstawowej do nowo wyremontowanego budynku, samodzielnego (dawny dom nauczyciela)

26

Szkoły Podstawowe (25) W Szkołach Podstawowych Nr 3, 14, 16, 17 w Pabianicach przeprowadzono prace remontowe i termmodernizacyjne w ramach których wykonano: wymianę okien, przebudowano instalację CO, elektryczną, docieplono ściany.

W Szkołach Podstawowych w Dobroniu, Chechle i Mogilnie Dużym – przeprowadzono prace remontowe i termmodernizacyjne.

Przy szkole Podstawowej w Chechle trwa budowa Sali gimnastycznej i pomieszczeń przeznaczonych na odziały przedszkolne.

W Szkole Podstawowej Nr 1 w Pabianicach, ul. Pułaskiego – wymieniono podłogę I p., zdjęto boazerię i wykonano tynki żywiczne.

W Szkole Podstawowej Nr 8 w Pabianicach, ul. P. Skargi 30 - uruchomiono nową pracownię komputerową.

W Szkole Podstawowej Nr 9 w Pabianicach, ul. Partyzancka – pomalowano dwie pracownie.

W Szkole Podstawowej w Woli Zaradzyńskiej – wyremontowano sanitariaty

W Szkole Podstawowej w Szydłowie – uruchomiono nowe boisko

W Szkole Podstawowej w Pawlikowicach – wymieniono podłogę (panele) w pracowni informatycznej i klasie „0”

Gimnazja Zakończyło działalność : 1. Gimnazjum w Ksawerowie

Zespoły Szkół Ogólnokształcących(2) : W Zespole Szkolno-Przedszkolnym w Dłutowie – przeniesiono przedszkole do nowo wybudowanego obiektu

Zespoły Szkół Ponadpodstawowych(4) : Zespół Szkół prywatnych „Heureka” przeniósł się do nowo wyremontowanych pomieszczeń w Pabianicach, ul Ś. Jana 33

27 W ciągu roku szkolnego występował problem z wszawicą u dzieci szkół i przedszkoli. Podczas kontroli placówek zostały przekazane informacje na temat zapobiegania i zwalczania wszawicy u dzieci i młodzieży.

28 V. OŚWIATA ZDROWOTNA I PROMOCJA ZDROWIA

REALIZACJA INTERWENCJI PROGRAMOWYCH

W roku 2018 na terenie powiatu pabianickiego realizowano ogólnopolski program edukacyjny „Trzymaj Formę!”, którego celem jest edukacja w zakresie trwałego kształtowania prozdrowotnych nawyków wśród młodzieży szkolnej, poprzez promocję zasad aktywnego stylu życia i zbilansowanej diety. W programie wzięło udział 704 uczestników.

Z zakresu profilaktyki palenia tytoniu realizowane były następujące programy:

- „Czyste Powietrze Wokół Nas”, czyli program przedszkolnej edukacji antytytoniowej. W programie wzięło udział 655 uczestników. - „Bieg po zdrowie”, czyli program antytytoniowej edukacji zdrowotnej skierowany do dzieci z IV klas szkół podstawowych. W programie wzięło udział 510 uczniów.

W roku 2018 realizowano również Wojewódzką Kampanię Edukacyjną „Dopalaczom Mówimy STOP-wybieramy zdrowie”, której celem jest obniżenie wśród uczniów tendencji do podejmowania ryzykownych zachowań generowanych przez grupę rówieśniczą prowadzących do sięgania po różnego rodzaju substancje psychoaktywne. W kampanii uczestniczyło 393 uczniów.

W ramach realizacji Profilaktycznego programu w zakresie przeciwdziałania uzależnieniu od alkoholu, tytoniu i innych środków psychoaktywnych realizowano program edukacyjny pt. ”ARS, czyli jak dbać o miłość?” w którym udział wzięło 102 uczestników.

W ramach realizacji Krajowego Programu Zapobiegania Zakażeniom HIV i Zwalczania AIDS z okazji Światowego Dnia AIDS Powiatowa Stacja Sanitarno-Epidemiologiczna w Pabianicach wspólnie z Ośrodkiem Profilaktyki i Integracji Społecznej Miejskiego Centrum Pomocy Społecznej w Pabianicach zorganizowała punkt informacyjno edukacyjny z materiałami oświatowymi w Pabianickim Centrum Medycznym. Punkt informacyjny odwiedziło 150 osób. Ponadto do szkół z terenu powiatu trafiła prezentacja multimedialna na temat HIV/AIDS. W lokalnych mediach ukazał się również artykuł na temat HIV/AIDS.

REALIZACJA INTERWENCJI NIEPROGRAMOWYCH

W roku 2018 w zakresie profilaktyki używania narkotyków, w tym środków zastępczych zrealizowano następujące działania:

20.02.2018 r. w Centrum Konferencyjnym „Impresja” w Pabianicach odbyła się konferencja szkoleniowa pt. „Nowe narkotyki-zagrożenia dla zdrowia publicznego”. Konferencja skierowana była do przedstawicieli podmiotów, które, na co dzień borykają się z problemami związanymi z środkami psychoaktywnymi.

Państwowy Powiatowy Inspektor Sanitarny w Pabianicach wspólnie ze Stowarzyszeniem Piłki Ręcznej PABIKS działa na rzecz walki z zagrożeniem, jakim są środki zastępcze zwane dopalaczami. Działania te realizowane są w kampanii STOP DOPALACZOM. Na meczach piłki

29 ręcznej, które cyklicznie odbywają się w sezonie utworzony jest punkt informacyjno-edukacyjny z materiałami oświatowymi.

W roku 2018 Powiatowa Stacja Sanitarno-Epidemiologiczna w Pabianicach wspólnie z Ośrodkiem Profilaktyki i Integracji Społecznej w Pabianicach zorganizował dla uczniów klas VI- VII szkoły podstawowej warsztaty „Próbujesz-ryzykujesz”.

Podczas debaty, „Dlaczego nie jest tak, jak powinno być?!” zorganizowano punkt informacyjno-edukacyjny z materiałami oświatowymi. Debata zorganizowana była przez Komendę Powiatową Policji w Pabianicach oraz Kuratorium Oświaty w Łodzi.

Podczas miejskiego pikniku rodzinnego zorganizowano stoisko informacyjno-edukacyjne z materiałami oświatowymi .

W działaniach w zakresie profilaktyki używania narkotyków, w tym środków zastępczych udział wzięło 1263 uczestników.

Profilaktyka palenia tytoniu

W ramach obchodów Światowego Dnia Bez Tytoniu w Zakładzie Poprawczym i Schronisku dla Nieletnich w Konstantynowie Łódzkim zorganizowany został konkurs plastyczny oraz wystawa pod tytułem „Cała prawda o papierosie”. W obchodach udział wzięło 44 uczestników.

Obchody Światowego Dnia Rzucania Palenia zrealizowane zostały poprzez organizacje punktu informacyjno-edukacyjnego z materiałami oświatowymi. W akcji udział wzięło 50 uczestników.

Promocja szczepień ochronnych

W ramach „Europejskiego Tygodnia szczepień” w Przedszkolu Miejskim Nr 6 w Pabianicach zorganizowana została prelekcja „Żyj zdrowo i radośnie”, której wysłuchało 46 przedszkolaków.

Bezpieczeństwo dzieci podczas wypoczynku letniego i zimowego

W ramach Akcji Lato przedstawiciele Powiatowej Stacji Sanitarno-Epidemiologicznej w Pabianicach przeprowadzili pogadankę dla uczestników półkolonii i kolonii w Ośrodku Szkoleniowo-Jeździeckim „De La Sens” w Czołczynie.

Pod Patronatem Starosty Pabianickiego zorganizowana została impreza prozdrowotna , pn. „Akcja Lato”. Celem imprezy było podniesienie świadomości z zakresu profilaktyki zdrowotnej oraz bezpieczeństwa podczas wakacji, ze szczególnym uwzględnieniem kształtowania właściwych postaw prozdrowotnych wśród najmłodszych. Podczas imprezy odbyły się warsztaty, gry i zabawy z nagrodami, pokaz sprzętu ratowniczego oraz pokaz sprzętu policyjnego.

„Baw się razem z nami” – w ramach Akcji Lato 2018 realizowany był streetworking, czyli gry i zabawy dla dzieci zorganizowane na terenie parków i skwerów. Streetworking realizowany był wspólnie z Ośrodkiem Profilaktyki i Integracji w Pabianicach.

„Kręci mnie bezpieczeństwo nad wodą”- w ramach Akcji Lato 2018 podczas imprezy prozdrowotnej zorganizowanej prze Komendę Powiatową Policji w Pabianicach pt. „Kręci mnie bezpieczeństwo nad wodą” zorganizowane zostało stoisko z materiałami oświatowymi.

30

W ramach Akcji Zima przedstawiciele Powiatowej Stacji Sanitarno-Epidemiologicznej w Pabianicach przeprowadzili pogadankę dla uczestników półkolonii i kolonii w Ośrodku Szkoleniowo-Jeździeckim „De La Sens” w Czołczynie.

W działaniach realizowanych w ramach bezpieczeństwa dzieci podczas wypoczynku letniego i zimowego udział wzięło 238 uczestników.

31 VI. ZAPOBIEGAWCZY NADZÓR SANITARNY

Liczba wydanych postanowień, decyzji i opinii. 1. Uzgodnienia zakresu i stopnia szczegółowości informacji wymaganych w prognozie oddziaływania na środowisko: -- 13  Gmina Pabianice -- 03  Miasto Pabianice -- 02  Miasto Konstantynów Łódzki -- 03  Gmina Ksawerów -- 01  Gmina Dłutów -- 03  Gmina Lutomiersk -- 01

2. Uzgodnienia studium oraz projektów planów zagospodarowania przestrzennego wraz z prognozą oddziaływania na środowisko: -- 21  Miasto Konstantynów Łódzki -- 06  Miasto Pabianice -- 04  Gmina Lutomiersk -- 05  Gmina Pabianice -- 05  Gmina Dłutów -- 01

3. Wydanie opinii co do potrzeby przeprowadzenia oceny oddziaływania przedsięwzięcia na środowisko: -- 33 4. Uzgodnienia dokumentacji projektowych -- 39 5. Dopuszczenia do użytkowania obiektów budowalnych: -- 102

W 2018 roku w powiecie pabianickim dopuszczone do użytkowania zostały m.in.biekty budowlane: - Dom opieki nad osobami starszymi w Kudrowicach - Budynek starej wozowni i stajni adaptowany na lokale usługowe w Pabianicach, - Pawilon handlowy BricoMarche w Konstantynowie Łódzkim, - Rozbudowa Centrum Magazynowo-Logistycznego w Pabianicach.

32