muziek

Belgian National Orchestra & Collegium Vocale Gent olv. Hugh Wolff

za 10 nov 2018 / Grote podia / Blauwe zaal

20 uur / pauze ± 20.40 uur / einde ± 22.10 uur inleiding Arne Herman / 19.15 uur / Blauwe foyer internationaal symfonisch 2018-2019

Deutsches Symphonie-Orchester Berlin olv. Robin Ticciati zo 9 sep 2018 (Koningin Elisabethzaal) National Philharmonic of Russia olv. Vladimir Spivakov ma 29 okt 2018 (Blauwe zaal) Belgian National Orchestra & Collegium Vocale Gent olv. Hugh Wolff za 10 nov 2018 (Blauwe zaal) Swedish Radio Symphony Orchestra olv. Daniel Harding ma 12 nov 2018 (Koningin Elisabethzaal) Sydney Symphony Orchestra olv. David Robertson za 1 dec 2018 (Koningin Elisabethzaal) London Symphony Orchestra olv. Sir John Eliot Gardiner wo 30 jan 2019 (Koningin Elisabethzaal) Budapest Festival Orchestra & RIAS Kammerchor olv. Iván Fischer di 12 feb 2019 (Koningin Elisabethzaal) Wiener Philharmoniker olv. Adam Fischer di 19 feb 2019 (Koningin Elisabethzaal) Chamber Orchestra of Europe & Collegium Vocale Gent olv. David Afkham vr 15 mrt 2019 (Blauwe zaal) teksten programmaboekje Arne Herman coördinatie programmaboekje deSingel Belgian National Orchestra & Collegium Vocale Gent D/2018/5.497/104 Hugh Wolff muzikale leiding Sophie Karthäuser sopraan Thomas E. Bauer bariton

Annelies Van Parys (°1975) A War Requiem (wereldcreatie) 35’

pauze

Gustav Mahler (1860-1911) Symfonie nr 5 in cis 70’ Trauermarsch: In gemessenem Schritt. Streng. Wie ein Kondukt Stürmisch bewegt, mit größter Vehemenz Scherzo. Kräftig, nicht zu schnell Adagietto. Sehr langsam Rondo-Finale. Allegro

Concert in het kader van de herdenking van het einde van de Eerste Wereldoorlog, georganiseerd met de steun van de Nationale Loterij en het Federaal organisatie- comité met betrekking tot de herdenking van de Eerste Wereldoorlog.

Gelieve uw GSM uit te schakelen De inleidingen kan u achteraf beluisteren via Cd-verkoop Bij onze concerten worden occasioneel www.desingel.be cd’s te koop aangeboden door Selecteer hiervoor voorstelling / concert / La Boite à Musique / Coudenberg 74 / Brussel / +32 tentoonstelling van uw keuze. (0)2 513 09 65 / www.classicalmusic.be Annelies VanAnnelies Parys © Trui Hanoulle ‘Per aspera ad astra’- Door de doornen naar de sterren

Dit symfonische tweeluik verbindt een wereldcreatie aan een onverwoestbaar monument uit het repertoire. Hoewel beide werken meer dan een eeuw van elkaar verwijderd zijn, thematiseren ze een opvallend gelijkaardig gegeven. Mahlers ontnuchterende Vijfde Symfonie drijft de spot met de naïviteit van de romantiek, en Van Parys reflecteert met ‘A War Requiem’ op het collectieve oorlogstrauma dat het mensbeeld van de twintigste eeuw bepaalde. Zo leveren zowel Van Parys als Mahler een innerlijke strijd die het niveau van het individu overstijgt. Onder leiding van dirigent Hugh Wolff, en geflankeerd door sopraan Sophie Karthäuser en bariton Thomas Bauer, geven het Belgian National Orchestra en het Collegium Vocale Gent gestalte aan een schijnbaar universeel menselijke dynamiek: de voortdurende slingerbeweging tussen destructie en herstel.

Annelies Van Parys A War Requiem

Annelies Van Parys (°1975) is al jaren een structurele schakel in het hedendaagse muzieklandschap. Als studen- te van compositorisch icoon Luc Brewaeys nam ze onder meer diens gevoel voor orkestrale kleur over en kweekte ze een scherpe neus voor formele organisatie en dramatiek. Ondanks haar onmiskenbare drang naar muzikale explora- tie, valt Van Parys niet eenduidig onder te brengen in de categorie ‘avant-garde’. Vanuit een affiniteit met wat ze het ‘grote romantische gebaar’ noemt, gaat ze bewust om met een compositorische traditie die vele eeuwen omspant. In ‘A War Requiem’ dat hier in wereldpremière gaat, drijft Van Parys haar dramatische schriftuur op de spits, keurig balancerend tussen modernistische vindingrijkheid en traditionele principes. In tegenstelling tot wat van een oratorium kan worden verwacht, krijgt het publiek hier geen concreet verhaal te horen, maar eerder een abstract relaas in zeventien tableaus, samengesteld uit twee teksten van de Duitse toneelschrijfster Dea Loher (°1964). De schrijfstijl van Loher kan met enige voorzichtigheid

6 7 afstandelijk worden genoemd: zonder een spoortje tonaal spectrum. Het requiem heeft dus geen overkoepe- dogmatiek laat ze haar lezers vanuit verschillende perspec- lende toonaard, zoals de meeste muzikale werken, maar tieven kritisch nadenken over de thema’s die ze aansnijdt. haalt haar tonale samenhang uit notengroepen die mathe- Haar theatertekst ‘Land ohne Worte’ is een monoloog over matisch berekend worden vanuit de toon van de Dies oorlog die wordt vertolkt door een vrouw. Van Parys brengt Irae-melodie. Het resultaat is dat af en toe enkele kwart- zo een onderbelicht aspect van oorlogvoeren naar voren, tonen klinken: een minieme toonsafstand die erg wrang of namelijk het feit dat de vrouw vaak het grootste slachtoffer zelfs vals aanvoelt - een extra muzikaal middel om dramati- blijkt van een oorlog. Ze staat weliswaar niet aan het front, sche momenten in de verf te zetten. De beginnoten van de maar maakt de hongersnood van dichtbij mee, en boven- melodie komen bovendien ook een aantal keren terug in dien worden verkrachtingen vaak als middel gebruikt om de oppervlaktestructuur, weliswaar bijna onmerkbaar. het overwonnen volk te vernederen. Voor vrouwen bete- kent dat een levenslang trauma. Dat vrouwelijke aspect, dat De geschiedenis herhaalt zich vooral in de sopraanpartij centraal staat, combineert Van In lijn met de bewust ingenieuze behandeling van de vorm, Parys met Lohers luisterspel ‘War Zone’, waaruit vooral de verbindt Van Parys ook een inhoudelijke component aan lijnen voor de bariton geput zijn. In ‘War Zone’ reflecteert haar muzikale structuur. Het centrale deeltje van ‘A War Loher op de impact van structureel geweld op het individu, Requiem’ is gebaseerd op de enige noot die uniek is in de na haar eigen confronterende bezoek aan Kosovo. Zo gaat Dies Irae-melodie. Daarom fungeert dit fragment als een ook ‘A War Requiem’ niet enkel over gesneuvelden, solda- pivot, die het volledige werk een soort van spiegelstructuur ten en strijd, maar eerder over het gegeven ‘oorlog’ op zich, verleent. De eerste twee delen van ‘A War Requiem’ dat voor vele mensen een destructieve ingreep in hun klinken aan het einde terug, weliswaar rond een ander leven is. Omwille van dat inhoudelijk motief is de naam tonaal centrum. Wat Van Parys daarmee wil beklemtonen, ‘requiem’ op zijn plaats, hoewel het eigenlijk een niet-litur- is dat de geschiedenis zichzelf herhaalt. De harde realiteit gisch werk betreft. Qua dramatiek werkt Van Parys haar leert ons dat oorlog iets is van alle tijden: telkens ligt de personages uit op een manier die sterk aan opera doet context net iets anders, maar eigenlijk is het altijd hetzelfde denken. Ze vraagt dan ook een uitzonderlijk grote emotio- liedje. Door bovendien het oorlogsgegeven te verinnerlij- nele betrokkenheid van de zangers, die doorheen het werk ken tot op het niveau van het individu, laat Van Parys ‘A War overigens verschillende identiteiten aannemen: de bariton Requiem’ niet zozeer draaien om een specifieke oorlog, kan nu eens een vader zijn, dan weer een oorlogsheld of maar eerder om de tragische onafwendbaarheid van het net een slachtoffer. De sopraan kan de moeder zijn, de destructieve in de mens. vrouw, enzovoort. Net zoals in de opera neemt ook het koor verschillende vormen aan: soms representeren ze het volk, dan weer het kritische onderbewuste van de personages.

Cantus firmus In veel van haar werken zoekt Van Parys een coördinerend principe om zo de macro-structuur (of overkoepelende vorm) aan de micro-structuur (of de hoorbare oppervlakte) te verbinden. In ‘A War Requiem’ neemt de componiste een eeuwenoude melodie, de Dies Irae-melodie uit de gregoriaanse requiemmis, als structurele basis voor het hele werk, vergelijkbaar met het zogenaamde cantus firmus-principe uit de renaissance. ‘A War Requiem’ bestaat uit zeventien delen, niet toevallig het precieze aantal noten van de Dies Irae-melodie. De tableaus lopen weliswaar in elkaar over, maar elk deel zit op een ander

8 9 Gustav Mahler - Vijfde Symfonie De worsteling van Gustav Mahler (1860-1911) met de thematiek van de dood heeft een pijnlijk autobiografische kant: tijdens zijn kinderjaren verloor hij acht van zijn broers en zussen. Ondanks het feit dat de thematiek hier dus een tastbare vorm aanneemt, bleef Mahler altijd ver weg van een expliciete verklanking van buitenmuzikale gebeurtenis- sen. Het cliché wil dan wel dat Mahler met elk van zijn tien monumentale symfonieën “de wereld wilde verklanken”, die verklanking gebeurde niet op een letterlijke manier, maar eerder op abstracte wijze. Mahler geloofde, volledig in lijn met de laatromantische muziekfilosofie, dat de muziek emoties kan overbrengen die het gesproken woord of zelfs het verstand overstijgen. Voor Mahler geldt muziek met andere woorden als een abstractere en hogere vorm

Alma en Gustav Mahler in Toblach, 1909 © Kaplan Foundation New York van filosofie. In zijn symfonische werken maakt hij een studie van de moderne mens in een groeiend nieuw bewustzijn, namelijk de aanvaarding van de onmacht en de onrechtvaardigheid als noodzakelijk onderdeel van het menselijke bestaan. Het uitwerken van die idee in de muziek, verleent aan Mahlers muziek een op het eerste gezicht bijna humoristisch kantje, dat eigenlijk eerder als sarcasme bedoeld is. In de muziek van Mahler worden de helderheid en diatoniek van de vroege romantiek verstoord door pastiche-achtige opwellingen die met een ruwe ondertoon de naïviteit van de romantiek aan de kaak stellen. Die tweeslachtigheid van Mahlers muziek weer- spiegelt op die manier de gespletenheid van de culturele context in Wenen rond het einde van de negentiende eeuw. De welvaart en decadentie van de Habsburger-monarchie ontmoet hier de groeiende twijfel aan de houdbaarheid van de fragiele politieke luchtkastelen waarop die welvaart rond de eeuwwisseling was gefundeerd. De gevolgen van die politieke en ideologische instabiliteit zijn in de twintig- ste eeuw pijnlijk zichtbaar geworden.

Een nieuwe stijl Mahlers Vijfde Symfonie is zijn eerste volledig instrumenta- le symfonie, en meteen ook de eerste die afwijkt van de stijl van zijn zogenaamde ‘Wunderhorn-symfonieën’ (de Tweede, Derde en Vierde, die eigenlijk eerder symfonische cantates zijn). Mahler hanteert een stijl die veel meer geënt is op technische virtuositeit in orkestratie, die zelfs te rade gaat bij de polyfonie. De Vijfde was grotendeels het

10 11 product van de voor Mahler erg vruchtbare zomer van 1901, hoofdthema van het ‘Adagietto’ en het ‘liefdesblikmotief’ zowel op muzikaal vlak (hij componeerde drie delen van uit Wagners muziekdrama ‘Tristan und Isolde’ - een wat zijn Vijfde Symfonie zou worden, en ook enkele muzikale hint die Alma, zelf ook muzikante, niet zal ontgaan liederen), maar ook op persoonlijk vlak. Tijdens die zomer zijn. De finale van Mahlers Vijfde Symfonie is in alle ontmoette hij immers Alma Schindler, de dochter van een opzichten tegenovergesteld aan het openingsdeel. Het landschapsschilder uit de kennissenkring van onder meer exclusieve gebruik van grote tertstoonaarden getuigt van Gustav Klimt. Het is erg waarschijnlijk, althans volgens de een grenzeloze energie die gerust als optimistisch mag legendarische Mahler-dirigent Willem Mengelberg, dat het worden beschreven. Extra interessant is het feit dat Mahler beroemde ‘Adagietto’ een liefdesverklaring is aan Alma. voor dit muzikale optimisme (voornamelijk) thematische flarden gebruikt van het liefdevolle ‘Adagietto’ dat aan de Van treuren naar triomferen finale voorafgaat. Op die manier kan deze symfonie geïnter- De Vijfde Symfonie van Mahler bestaat uit vijf delen in preteerd worden als een echt product van Mahlers muziek- plaats van de gebruikelijke vier. Het eerste deel kreeg de metafysica. De componist verwerkt geen concrete buiten- titel ‘Treurmars: als een begrafenisstoet’ mee. Door een muzikale betekenis in zijn symfonie, maar steunt wel op werk van dergelijke epische proporties te openen met een een abstract programma dat als het ware verinnerlijkt is. treurmars maakt Mahler overigens een statement van De overkoepelende structuur van het werk laat inderdaad formaat. De symfonie wordt ingezet door de solotrompet, de lezing toe van de symfonie als een groot crescendo van die met een herkenbaar motief de aandacht van de de treurmars naar de triomfalistische finale; van de mens luisteraar vraagt. Dan volgt de eigenlijke treurmars, die bij die de aardse obstakels overwint en heil vindt in het momenten stroperig tot ronduit sentimentalistisch klinkt: transcendente, het bovenmenselijke. Het werk is echter een eerste voorbeeld van Mahlers typische sarcasme. geen vlucht voor het aardse leven, maar biedt troost aan Mahler beschouwde de tweede beweging, ‘Stormachtig, de gedachte dat ook het lijden, en de dood, onderdeel met de grootste hevigheid’, als het fundament van zijn uitmaken van de zingeving van het leven. ‘Per aspera ad symfonie. In een breed uitgestrekte sonatevorm valt hier astra’: door de doornen naar de sterren. vooral het grote contrast op tussen de twee thema’s: het hoofdthema (overigens vol motivische flarden uit het openingsdeel) is ronduit explosief, terwijl het elegische neventhema de hele andere kant van het spectrum bestrijkt. Die strijd tussen extremen mondt uit in een hoopvol koraal, dat evenwel snel getemperd wordt door een dramatische slotpassage. In het Scherzo komt Mahlers contrapuntisch vernuft tamelijk uitgesproken naar boven. Het complexe kluwen van contrasterende passages is nauwkeurig gecoördineerd met de precisie van een architect. In meer dan enkel de plaatsing vormt het Scherzo het centrale deel van de vijfdelige symfonie. Mahler baseerde zich waarschijnlijk op Goethes gedicht ‘An Schwager Kronos’, waarin Kronos, de personificatie van de tijd, wordt aangespoord om het rad van het leven sneller te doen draaien, over alle obstakels heen. Van uitzonderlij- ke kwaliteit is het delicate ‘Adagietto’ voor strijkers en harp, dat het eigenlijke hart uitmaakt van deze symfonie. Eerder een lied zonder woorden, is dit deel inderdaad bedoeld als liefdesverklaring van Mahler voor Alma Schindler. In die richting wijst ook de thematische verwantschap tussen het

12 13 Belgian National Orchestra

muzikale leiding Hugh Wolff

concertmeester Alexei Moshkov

1ste viool altviool fluit hoorn Sophie Causanschi Vladimir Babesko Baudoin Giaux Ivo Hadermann Isabelle Chardon Mihoko Kusama Denis-Pierre Gustin Anthony Devriendt Sarah Guiguet Dmitri Ryabinin Laurence Dubar* (& piccolo) Jan Van Duffel Maria Elena Boila Marc Sabbah Jérémie Fevre (& piccolo) Katrien Vintioen Nicolas de Harven Sophie Destivelle Nil Tena Bernard Wasnaire Françoise Gilliquet Katelijne Onsia Philip Handschoewerker Peter Pieters hobo trompet Akika Hayakawa Marinella Serban Dimitri Baeteman Leo Wouters Ariane Plumerel Silvia Tentori Montalto Arnaud Guittet Ward Opsteyn Ara Simonian Edouard Thise Martine Buyens Davy Taccogna Serge Stons Bram Nolf Dirk Van de Moortel cello trombone Yolande Van Puyenbroeck Olsi Leka klarinet Luc De Vleeschhouwer Tine Muylle Jean-Michel Charlier Bruno De Busschere 2de viool Lesya Demkovych Massimo Ricci Guido Liveyns Filip Suys Philippe Lefin (& esklarinet) Nathalie Lefin Uros Nastic Julien Bénéteau tuba Marie-Daniëlle Turner Harm Van Rheeden (& basklarinet) Jozef Matthessen Sophie Demoulin Taras Zanchak Isabelle Deschamps fagot harp Hartwich D’haene contrabas Luc Loubry Annie Lavoisier Pierre Hanquin Robertino Mihai Bob Permentier Anouk Lapaire Svetoslav Dimitriev Bert Helsen slagwerk Gabriella Paraszka Sergej Gorlenko Filip Neyens Guy Delbrouck Jacqueline Preys Ludo Joly Katia Godart Ana Spanu Dan Ishimoto Nico Schoeters Miguel Meulders Gergana Terziyska

14 15 Collegium Vocale Gent Annelies Van Parys (°1975) studeer- ereambassadeur van het Koninklijk de aan het conservatorium van Gent Conservatorium van Gent. Annelies 1ste sopraan 1ste tenor piano bij Johan Duijck en compositie Van Parys werkt momenteel aan een Viola Blache Malcolm Bennett bij Jan Rispens, Octaaf Van Geert, orkestwerk voor het Koninklijk Sylvie De Pauw Benjamin Glaubitz Godfried-Willem Raes en Luc Concertgebouworkest Amsterdam in Magdalena Podkościelna Tomas Lajtkep Brewaeys. Ze kreeg de prijs 2019. Daarnaast staan er nog muziek- Cécile Dibon Vincent Lesage Vlaanderen-Québec en de prijs Jeugd theaterproducties op stapel met Neue Elisabeth Rapp Hitoshi Tamada en Muziek voor compositie en was Vocalsolisten Stuttgart en Opera laureate van het Tactus Internationaal Vlaanderen. 2de sopraan 2de tenor Compositieseminarie met ‘Einklang’ www.anneliesvanparys.be Bobbie Blommesteijn Benjamin Durrant voor orkest. Haar composities worden Kerstin Dietl Oliver Kringel uitgevoerd door gerenommeerde Het Belgian National Orchestra, tot Gunhild Lang-Alsvik Dan Martin Belgische ensembles zoals Ictus, voor kort bekend als het Nationaal Charlotte Schoeters Tom Phillips Nadar, Spectra, Oxalys, … en ensem- Orkest van België, werd opgericht in Mirjam Striegel René Veen bles in het buitenland zoals SMCQ 1936. Het orkest is de geprivilegieerde Montreal, NYNME New York, partner van BOZAR. Het staat onder 1ste alt 1ste bas Recherche Freiburg, ... Haar muziek de muzikale leiding van Hugh Wolff en Carla Babelegoto Nikolaus Fluck werd gedirigeerd door onder meer treedt op met solisten van wereldfor- Anne-Lou Bissières Philipp Kaven Otto Tausk, Sian Edwards, James maat als Vadim Repin, Gidon Kremer, Ursula Ebner Martin Schicketanz Wood en Arturo Tamayo. Haar Boris Berezovski en Rolando Villazón, Sara GutvillGudrun Köllner Kai-Rouven Seeger Tweede Symfonie opende de ISCM alsook met jong talent. Verder inves- Peter Strömberg World Music Days in 2012. Sinds 2007 teert het orkest in de toekomstige 2de alt is Annelies Van Parys huiscomponist generatie luisteraars en deinst het niet Marlen Herzog 2de bas bij Muziektheater Transparant. Hier terug voor vernieuwende projecten, Anna Molnár Erks Jan Dekker schreef ze haar kamermuziekarrange- zoals met pop-rock-artiest Ozark Lucia Napoli Georg Finger ment van ‘Pelléas et Mélisande’ van Henry. In 2018-19 treedt het Belgian Cécile Pilorger Gareth Thomas Debussy en muziek voor ‘Index of National Orchestra op met solisten als Matylda Staśto-Kotuła Bart Vandewege Memories’, ‘An Oresteia’ en ‘RUHE’, Sergej Khachatryan, Nelson Freire, Vytautas Vepstas dat wereldwijd meer dan 100 keer Elisabeth Kulman, Alexander werd opgevoerd. In 2014 componeer- Gavrylyuk en Lorenzo Gatto en met de zij in opdracht van Muziektheater dirigenten als Kazushi Ono en Transparant haar eerste opera ‘Private Hartmut Haenchen. Tot de bekroonde View’. Deze opera won de eerste discografie, voornamelijk op het label FEDORA - Rolf Liebermann Prize for Fuga Libera, behoren o.m. 6 opnames Opera 2014 en werd één van de 14 onder leiding van voormalig chef-diri- winnaars van Music Theatre NOW gent . 2015, een internationale wedstrijd voor www.nationalorchestra.be vernieuwend muziektheater georgani- seerd door het International Theatre Collegium Vocale Gent werd Institute. Ze ontving eveneens voor opgericht in 1970, op initiatief van ‘Private View’ de Sabam Award 2015 in Philippe Herreweghe en enkele de categorie hedendaagse klassieke bevriende studenten. Het ensemble muziek. Sinds 2008 is Van Parys paste als één van de eerste de nieuwe verbonden aan het Koninklijk inzichten inzake de uitvoering van Conservatorium van Brussel waar ze barokmuziek toe op de vocale muziek. de vakken orkestratie, vormanalyse en Deze authentieke, tekstgerichte en compositie doceert. Ze is ook retorische aanpak zorgde voor een

16 17 Hugh Wolff © Veerle Vercauteren transparant klankidioom waardoor het Vocale Gent bouwde onder leiding ensemble in nauwelijks enkele jaren van Philippe Herreweghe een om- tijd wereldfaam verwierf en te gast vangrijke discografie op met meer dan was op alle belangrijke podia en 100 opnamen, voornamelijk bij de muziekfestivals van Europa, de labels Harmonia Mundi France en Verenigde Staten, Rusland, Zuid- Virgin Classics. In 2010 startte een Amerika, Japan, Hong-Kong en nieuw opnameproject waarbij Philippe Australië. Sinds 2017 organiseert het Herreweghe samen met Outhere- ensemble in het Italiaanse Toscane Music zijn eigen label φ (PHI) opricht- een eigen zomerfestival: Collegium te om in volledige artistieke vrijheid Vocale Crete Senesi. Collegium een rijke en gevarieerde catalogus uit Vocale Gent is uitgegroeid tot een te bouwen. Ondertussen zijn een uiterst flexibel ensemble met een ruim twintigtal opnamen beschikbaar met repertoire uit verschillende stijlperio- vocale werken van Bach, Byrd, des. Voor elk project wordt een Beethoven, Brahms, Dvorak, Gesualdo, geoptimaliseerde bezetting bijeenge- Haydn en Victoria. Recente opnames bracht. Muziek uit de renaissance omvatten onder meer Carlo wordt uitgevoerd door een solistisch Gesualdo’s Zesde Madrigaalboek en ensemble. De Duitse barokmuziek, en ‘Du treuer Gott’ met cantates van meer specifiek de vocale werken van J.S.Bach. Daarnaast nam het ensem- J.S. Bach, waren en blijven een ble ook Leos Janáceks ‘Rikadla’ op kroondomein. Collegium Vocale Gent met Reinbert de Leeuw voor het label brengt deze muziek bij voorkeur met Alpha. Het Collegium Vocale Gent een klein ensemble, waarin de geniet de steun van de Vlaamse zangers zowel de koor- als solopartij- Gemeenschap, de stad Gent en de en voor hun rekening nemen. Nationale Loterij. Collegium Vocale Gent legt zich ook www.collegiumvocale.com toe op het klassieke, romantische en hedendaagse oratoriumrepertoire, Hugh Wolff werd in 1953 geboren in uitgevoerd in een symfonische Parijs uit Amerikaanse ouders. Hij bezetting tot 80 zangers. Tenslotte studeerde compositie aan Harvard en verleent het ensemble zijn medewer- later in Parijs bij ; bij king aan verschillende muziektheater- Charles Bruck volgde hij orkestdirec- voorstellingen. Voor de realisatie van tie. In de Verenigde Staten studeerde deze projecten werkt het Collegium hij piano bij Leon Fleischer. Zijn Vocale Gent samen met diverse carrière begon in 1989 als assistent historisch geïnformeerde ensembles van Mstislav Rostropovitsj bij het zoals het eigen barokorkest van National Symphony Orchestra in Collegium Vocale Gent, het Orchestre Washington DC. Hij was muziekdirec- des Champs-Élysées, het Freiburger teur van het New Jersey Symphony Barockorchester of de Akademie für Orchestra (1986-1993) en The Saint Alte Musik Berlin. Ook met vooraan- Paul Chamber Orchestra (1992-2000), staande symfonische orkesten zoals en ook chef-dirigent van het hr-Sinfo- het Antwerp Symphony Orchestra, het nieorchester van Frankfurt (1997- Budapest Festival Orchestra of het 2006). In september 2017 werd hij Koninklijk Concertgebouworkest aangesteld als muziekdirecteur van worden projecten opgezet. Collegium het Belgian National Orchestra. Hugh

18 19 Wolff stond eerder al aan het hoofd begeleiding van pianisten Graham Land’, met pianist Eugene Asti, Herreweghe en geeft hij concerten van de grote Noord-Amerikaanse Johnson, Eugene Asti, David Lively en verschenen bij Harmonia Mundi in met het Auckland Philharmonic symfonieorkesten (Chicago, New York, Cédric Tiberghien. Daarnaast is ze 2016, bevat liederen van Hugo Wolf en Orchestra in Mahlers ‘Lieder eines Boston, Philadelphia, Los Angeles, een veelgevraagde concertsoliste. Ze werd door de internationale pers fahrenden Gesellen’ olv. Giordano San Francisco en Cleveland) en zong onder meer met The Academy of warm onthaald. Bellincampi, met het Leipzig MDR Europa (Gewandhausorchester Ancient Music, Collegium Vocale RSO in Jörg Widmanns ‘Das heiße Leipzig, London Symphony Orchestra, Gent, Les Arts Florissants, La Petite Thomas E. Bauer Herz’ olv. Simone Young, met het Philharmonia Orchestra en City of Bande, Akademie für Alte Musik Thomas E. Bauer begon zijn muzikale Frankfurt HR RSO en componist Peter Birmingham Symphony Orchestra). Berlin, Freiburger Barockorchester en opleiding bij de Regensburger Ruzicka die zijn eigen ‘Benjamin Zijn repertoire gaat van de barokperio- het Gewandhaus Leipzig olv. dirigen- Domspatzen. Later studeerde hij zang Symphony’ zal dirigeren en met de de tot de hedendaagse muziek. Hij ten als Riccardo Chailly, Nikolaus in München. Als concertzanger is hij Bamberger Symphoniker in Rimski- kan ook terugblikken op een hele Harnoncourt, Thomas Hengelbrock, veelgevraagd. Hij gaf onder meer Korsakovs ‘Mozart en Salieri’ olv. reeks cd-opnames. Daarvoor werkte Philippe Herreweghe, René Jacobs, concerten met Boston Symphony olv. Ainars Rubikis. Verder staan tournees hij samen met onder meer Mstislav Louis Langrée, Marc Minkowski, Kent Bernard Haitink, Concentus Musicus op stapel met Anima Eterna, Musik Rostropovitsj, Yo-Yo Ma, , Nagano, Kuzushi Ono, Jérémie Rohrer, olv. Nikolaus Harnoncourt, Podium Stuttgart, Ensemble en Jean-Yves Thibaudet. Christophe Rousset en Christian Filarmonica della Scala olv. Zubin Pygmalion en Les Violons du Roy. Hij geeft tevens les aan het New Zacharias. Hoogtepunten van het Mehta, Leipzig Gewandhausorchester England Conservatory of Music in voorbije seizoen waren Mozarts ‘Don olv. Herbert Blomstedt, Riccardo Boston. Giovanni’ met de Bamberger Chailly en Sir John Eliot Gardiner, www.hughwolff.com Symphoniker olv. Jakub Hrůša, Amsterdam Concertgebouworkest olv. Mendelssohns ‘Elias’ met het Philippe Herreweghe en National Sophie Karthaüser Freiburger Barockorchester olv. Pablo Symphony in Washington olv. Iván Sopraan Sophie Karthäuser voltooide Heras-Casado, Mozarts Mis in c met Fischer. Recent zong Bauer de haar studies bij Noelle Barker in de Concentus Musicus Wien olv. Stefan wereldpremière van Jörg Widmanns Guildhall School of Music and Drama. Gottfried en Mozarts ‘Le nozze di oratorium ‘Arche’ olv. Kent Nagano bij Wereldwijd gekend als een van de Figaro’ olv. René Jacobs. Dit seizoen de opening van de nieuwe verfijndste Mozart-interpreten, kreeg was ze in de Munt te horen als Elbphilharmonie in Hamburg. Als Sophie Karthäuser veel lof toen ze Pamina in Mozarts ‘Zauberflöte’ olv. liedzanger treedt Bauer regelmatig op voor de eerste keer Pamina uit Antonello Manacorda. Komende met Jos van Immerseel en met pianist/ Mozarts ‘Zauberflöte’ vertolkte, onder hoogtepunten zijn concerten met componist Kit Armstrong. Als opera- leiding van René Jacobs in De Munt, Bach Consort Wien olv. Ruben zanger zong Bauer de rol van Stolzius alsook voor haar debuut als Susanna Dubrovsky in Brucknerhaus Linz, met in Zimmermanns ‘Die Soldaten’ in de onder leiding van William Christie in Swedish Radio Symphony Orchestra Scala van Milaan olv. Ingo de Opéra de Lyon. Daarnaast ver- olv. Daniel Harding in Stockholm, met Metzmacher. Bauer verleende zijn scheen ze in verschillende het Ensemble Correspondances in medewerking aan een groot aantal Mozartrollen, zoals Tamiri in het Parijs, Londen en Gdansk, met cd-opnamen die met verschillende Théâtre de Champs-Élysées, Serpetta Concentus Musicus olv. Stefan prijzen werden bekroond, waaronder in Konzerthaus Berlin, Despina en Gottfried in het Musikverein in Wenen, de Orphée d`Or en La Musica Korea Zerlina in De Munt en Ilia op het en een tournee met B’Rock Orchestra voor ‘Winterreise’,de Stanley Sadie Aix-en-Provence Festival alsook in het olv. René Jacobs. Sophie Karthäuser is Handel Recording Prize en een Théâtre des Champs-Elysées samen te horen op talrijke cd-opnamen. Haar Gramophone Recording of the Month met Jérémie Rhorer en in het Theater cd met de Lalandes ‘Leçons de voor Händels ‘Apollo e Dafne’ en de an der Wien, opnieuw onder leiding Ténèbres’ (Harmonia Mundi) met Echo Klassik Preis voor van René Jacobs. Sinds ze de pu- Ensemble Correspondances en Mendelssohns ‘Elias’. Dit seizoen is blieksprijs won op de Wigmore Hall Sébastien Daucé uit 2015 werd Bauer onder meer te gast op het Song Competition, wordt Karthäuser bekroond met een Diapason d´Or. Gstaad Menuhin Festival in Brahms’ veel gevraagd voor liedrecitals onder Haar meest recente cd ‘Kennst du das ‘Deutsches Requiem’ olv. Philippe

20 21 binnenkort in deSingel

Cello Octet Amsterdam Arvo Pärt za 17 nov 2018 20 uur / Blauwe zaal Solfeggio € 25, 20 (basis) Silouan’s Song € 20, 15 (-25/65+) Da pacem Domine € 8 (-19 jaar) Psalom Missa Brevis Summa O-Antiphonen Pari Intervallo

filmdocumentaire over Arvo Pärt

‘Even if I lose everything’ za 17 nov 2018 18 uur / Muziekstudio regie Dorian Supin ondertiteling Engels / 90’ inbegrepen in concertticket www.desingel.be T +32 (0)3 248 28 28 Desguinlei 25 B-2018 Antwerpen

deSingel is een kunstinstelling van de Vlaamse Overheid mediasponsors