Jurnal №3 2016
Total Page:16
File Type:pdf, Size:1020Kb
№ 3 - 2016 -2016 3 № | ТЕХНОЛОЭИЙАЛАР ВЯ ЕЛМ SU PROBLEMLƏRİ: ELM VƏ TEXNOLOGİYALAR WATER PROBLEMS: SCIENCE AND TECHNOLOGY n Su ehtiyatlarının tədqiqi və inteqrasiyalı idarəetmə problemləri Beynəlxalq resenziyalı elmi jurnal International refereed academic journal n № 3 | 2016 № 3 | 2016 Su təchizatı, tullantı və yağış suları sistemlərinin idarə olunması Çapa imzalanıb: 06.09.2016. It is sent for the press: 06.09.2016 n İçməli su emalı və tullantı suların təmizlənməsində innovativ Tiraj: 250 Circulation: 250 texnologiyalar PROBLEMLЯRИ: n Sudan istifadənin ekoloji problemləri SU “Su nəinki həyat mənbəyidir, hətta həyatın özüdür”. Heydər Əliyev “Təmiz içməli su insan sağlamlığına verilən ən böyük töhfədir”. İlham Əliyev ISSN 2414-5742 SU PROBLEMLƏRİ ВОДНЫЕ ПРОБЛЕМЫ WATER PROBLEMS ELM VƏ TEXNOLOGİYALAR НАУКА И ТЕХНОЛОГИИ SCIENCE AND TECHNOLOGY Beynəlxalq resenziyalı elmi jurnal Международный рецензируемый научных журнал International refereed academic journal 3/2016 TƏSİSÇİ учредитель PUBLİSHED BY “AZƏRSU” ASC “Kütləvi informasiya vasitələri haqqında” Established by the Law Azərbaycan Respublikası “On Mass Media” Qanununa müvafiq şəkildə of the Republic of Azerbaijan. təsis edilmişdir. Reyestr № 3961 Registry № 3961 Rübdə bir dəfə nəşr edilir. It is published quarterly. 2015-ci ilin mart ayından Published in nəşr edilir. March, 2015. Redaksiya ünvanı: Editorial office address: AZ 1012 Bakı, Azərbaycan, Moskva prospekti 73. 73, Moskow street, Baku, AZ 1012. Tel: (+99412) 430-08-25/35 (daxili: 27-37) Phone: Tel: (+99412) 430-08-25/35 (ext.: 27-37) e-mail: [email protected] e-mail: [email protected] SU PROBLEMLƏRİ: ELM VƏ TEXNOLOGİYALAR REDAKSİYA EDITORIAL NƏŞRİN İdEYA MÜƏLLİfİ: Qorxmaz Hüseynov “Azərsu” ASC-nin sədri REDAKSIYA HEYƏTI: Yaşar Kəlbiyev (baş redaktor, iqtisad elmləri doktoru, prof.), Teyyub Cabbarov (“Azərsu” ASC- nin sədrinin birinci müavini), Köçərli Həsənov (“Azərsu” ASC-nin sədrinin istismar üzrə müavini), Mahir Məmmədov (“Azərsu” ASC-nin sədrinin iqtisadi məsələlər üzrə müavini), Seymur Seyidov (“Azərsu” ASC-nin sədrinin tikinti üzrə müavini), Etibar Məmmədov (“Azərsu” ASC-nin sədrinin müavini - “Birləşmiş Sukanal” MMC-nin direktoru), İlqar Tağıyev (“Azərsu” ASC-nin sədrinin ümumi məsələlər üzrə müavini), Çingiz Abdullayev (kultrologiya elmləri doktoru, prof., Azərbay- can), Firuz Bəşirov (texnika elmləri doktoru, prof., Azərbaycan), Elşad Cavadzadə (texnika üzrə fəlsəfə doktoru, Azərbaycan), Pierre Çantrel (Fransanın su üzrə Beynəlxalq İdarəsinin Beynəlxalq əməkdaşlıq Departamenti, Fransa), Covan Despotovic (Belqrad Universiteti, Serbiya), Fazil Əbilov (texnika elmləri doktoru, Azərbaycan), Fərda İmanov (coğrafiya elmləri doktoru, prof., Azərbaycan), Murad İmanov (riyaziyyat elmləri doktoru, Azərbaycan), Yusif İsrafilov (geologiya-mineralogiya elmləri doktoru, Azərbaycan), Rəşail İsmayılov (coğrafiya üzrə fəlsəfə doktoru, Azərbaycan), Asif Kəngərli (texnika üzrə fəlsəfə doktoru, Azərbaycan), Elçin Qurbanov (fizika üzrə fəlsəfə doktoru, Azərbaycan), Nidal Salim (Beynəlxalq Su, Ətraf Mühit və Sağlamlıq İnstitutunun baş direktoru, İsveçrə), Oleq Podolnıy (geologiya-minerologiya elmləri doktoru, prof., Qazaxıstan), Həsən Sarıkaya (Beynəlxalq Sarayevo Universitetinin şura sədri, prof., Bosniya və Hersoqovina), Eniko Anna Tamas (Hidravlika Mühəndisliyi və Su İnstitutunun professoru, Macarıstan), İslam Tağıyev (geologiya-minerologiya üzrə fəlsəfə doktoru, Azərbaycan). [ AuThOR Of ThE IdEA: Gorkhmaz J. Huseynov Chairman of “Azersu” OJSC EDITORIAL BOARD: Yashar Kalbiyev (editor-in-chief, prof., doctor of economics), Teyyub Jabbarov (first deputy chair- man of “Azersu” OJSC), Kocharli Hassanov (deputy chairman for operation of “Azersu” OJSC), Mahir Mammadov (deputy chairman for economic affairs of “Azersu” OJSC), Seymur Seyidov (deputy chairman for construction “Azersu” OJSC), Etibar Mammadov (deputy chairman of “Az- ersu” OJSC - director of United Sukanal LLC), Ilgar Tagiyev (deputy chairman for common issues “Azer su” OJSC), Chingiz Abdullayev (prof., doctor kultrologiya, Azerbaijan), Firuz Bashirov (prof., doctor of technical sciences, Azerbaijan), Elshad Cavadzadeh (PhD of technical sciences, Azerbaijan), Pierre Chantrel (The International Office for Water in France Department of Inter- national Cooperation, France), Jovan Despotovic (The University of Belgrade, Serbia), Fazil Abilov (doctor of technical sciences, Azerbaijan), Farda Imanov (prof.,doc., of geographical sci- ences, Azerbaijan), Murad Imanov (doc., of mathematical sciences, Azerbaijan), Yusif Israfilov (doctor geology and mineralogy, Azerbaijan), Rashail Ismayılov (PhD of geographical sciences, Azerbaijan), Asif Kangarli (PhD of technical sciences, Azerbaijan), Elçin Gurbanov (PhD of physics sciences, Azerbaijan), Nidal Salim (health director, of the International Water, Environment and Institute, Switzerland), Oleg Podolnıy (prof., doctor geology and mineralogy, Kazakhstan), Hassan Sarıkaya (prof., International University of Sarajevo, Bosnia and Herzegovina), Eniko Anna Tamas (prof., Institute for Hydraulic engineering and Water, Hungary), Islam Tagiyev (PhD of geology and mineralogy, Azerbaijan). 2 3/2016 SU PROBLEMLƏRİ: ELM VƏ TEXNOLOGİYALAR MÜNDƏRİCAT CONTENTS n Rəsmi xəbərlər n Official news Prezident İlham Əliyevin sədrliyi ilə Nazirlər President Ilham Aliyev chaired meeting Kabinetinin 2016-cı ilin birinci yarısının of Cabinet of Ministers on results of sosial-iqtisadi inkişafının yekunlarına və socio-economic development in first half qarşıda duran vəzifələrə həsr olunan of 2016 and future objectives .......................... 5 iclası keçirilib ................................................. 5 Prezident İlham Əliyev: “heç bir böhran, President Ilham Aliyev: “No crisis or other dünyada baş verən heç bir hadisə bizə təsir events taking place in the world edə bilməz” ................................................... 7 can affect us” ................................................... 7 Salyan şəhərinə Şirvan-Muğan magistral Opening ceremony of a new drinking water line kəmərindən çəkilmiş yeni içməli su xəttinin which laid from Shirvan-Mugan intergrated açılışı olub .................................................... 8 water line to the city Salyan was held .............. 8 Qusarın içməli su təchizatı və kanalizasiya Speech by Ilham Aliyev at the ceremony sistemlərinin yenidən qurulması layihəsi başa of launching a newly reconstructed water çatıb. Prezident İlham Əliyev bu münasibətlə supply and sewerage system keçirilən mərasimdə iştirak edib ................... 13 in the city of Qusar .......................................... 13 n ƏməkdaşlIq n Collaboration "Azərsu" ASC-nin sədri Qorxmaz hüseynov Chairman of “Azersu” OJSC Gorkhmaz dünya Su Şurasının İdarə heyətinin 59-cu huseynov participated at the 59th Board iclasında iştirak edib .................................... 19 of Governors meeting .................................... 19 "Azərsu" ASC-nin əməkdaşları Çində “Azersu” OJSC staff attended seminar keçirilmiş seminarda iştirak ediblər ............. 20 in China ............................................................. 20 n Layihələr n Projects Quba rayonunun Qəçrəş kəndinin drinking water supply in village Gechresh içməli su təchizatı yaxşılaşdırılıb .................21 of Guba has been improved ..............................21 Qobustan şəhərində içməli su təchizatı Implementation of the project on reconstruction və kanalizasiya sistemlərinin yenidən of drinking water and sanitation systems qurulması layihəsinin icrası uğurla in Gobustan is continued davam etdirilir ...............................................23 successfully ......................................................23 Badamdar qəsəbəsinin içməli su təchizatı drinking water supply and sewerage systems və kanalizasiya sistemləri yenidən qurulur ... 24 in Badamdar under reconstruction .................... 24 n Su ehtiyatlarının tədqiqi və inteqrasiyalı n The research on water resources and idarəetmə problemləri problems of integrated management Salmanov M.Ə., Ənsərova A.H. Arpaçay Salmanov M.A., Ansarova A.H. Characteriza- su anbarının sanitar-hidrobioloji və tion of sanitary - hydrobiological and microbio- mikrobioloji cəhətdən səciyyələndirilməsi .... 25 logical condition of Arpacay reservoir .............. 25 Qənbərov E.S. Çaylarda daşqın sularının Ganbarov E.Sh. Managing floods idarə olunması .............................................. 33 on rivers ......................................................... 33 Abduyev M.A., Teymurov M.Ə. Quba- Abduyev M.A., Teymurov M.A. Water quality Xaçmaz iqtisadi rayonunda çay sularının of rivers, development dynamics of water keyfiyyəti, su istehlak sahələrinin inkişaf consumption fields and opportunities dinamikası və su ehtiyatlarının yetərlilik of sufficiency of water resources imkanları ..................................................... 38 in Guba-Khachmaz economic region ................ 38 Əyyubov İ.A. Oğuz-Qəbələ ərazisi çaylarının Ayyubov İ.A. Analysis of hydrological regime hidroloji rejim xüsusiyyətlərinin təhlili .......... 47 characteristics of Oguz-Gabala region rivers ... 47 Əbdiyeva-Əliyeva G.Ə. Sel və daşqınların Abdiyeva-Aliyeva G.A.. Basics of modeling modelləşdirilməsinin əsasları və qısa müddətli mudflow and flooding and short-term mübarizə tədbirləri ...................................... 58 preventive measures ..................................... 58 3/2016 3 SU PROBLEMLƏRİ: ELM VƏ TEXNOLOGİYALAR MÜNDƏRİCAT Babayev N.İ., Rzayev R.T. Mingəçevir su Babayev N.I., Rzayev R.T. Estimating anbarı sahillərində