28 Stycznia 2016 R

Sejm Rzeczypospolitej Polskiej Kadencja VIII

Sprawozdanie Stenograficzne z 9. posiedzenia Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej

w dniu 28 stycznia 2016 r. (drugi dzień obrad)

Warszawa 2016

SPIS TREŚCI

9. posiedzenie Sejmu (Obrady w dniu 28 stycznia 2016 r.)

Wznowienie posiedzenia Sekretarz Stanu w Ministerstwie Sekretarz Poseł Wojciech Król ...... 111 Obrony Narodowej Bartosz Kownacki . . . . .124 Zmiana porządku dziennego Poseł Robert Telus ...... 125 Wicemarszałek Joachim Brudziński ...... 111 Minister Rolnictwa i Rozwoju Wsi Komunikaty Krzysztof Jurgiel ...... 125 Sekretarz Poseł Wojciech Król ...... 111 Poseł Robert Telus ...... 126 Punkt 5. porządku dziennego: Pytania Minister Rolnictwa i Rozwoju Wsi w sprawach bieżących Krzysztof Jurgiel ...... 126 Poseł Beata Mazurek ...... 112 Poseł Wojciech Ziemniak ...... 127 Podsekretarz Stanu w Ministerstwie Rodziny, Podsekretarz Stanu w Ministerstwie Sportu Pracy i Polityki Społecznej i Turystyki Ryszard Szuster ...... 127 Bartosz Marczuk ...... 112 Poseł Grzegorz Raniewicz ...... 128 Poseł Urszula Rusecka ...... 114 Podsekretarz Stanu w Ministerstwie Sportu Podsekretarz Stanu w Ministerstwie Rodziny, i Turystyki Ryszard Szuster ...... 128 Pracy i Polityki Społecznej Poseł Jacek Falfus ...... 128 Bartosz Marczuk ...... 114 Podsekretarz Stanu w Ministerstwie Sportu Poseł Bożena Borys-Szopa ...... 114 i Turystyki Ryszard Szuster ...... 129 Podsekretarz Stanu w Ministerstwie Rodziny, Poseł Kazimierz Moskal ...... 129 Pracy i Polityki Społecznej Podsekretarz Stanu w Ministerstwie Sportu Bartosz Marczuk ...... 114 i Turystyki Ryszard Szuster ...... 130 Poseł Tomasz Piotr Nowak ...... 115 Poseł Andrzej Jaworski ...... 130 Podsekretarz Stanu w Ministerstwie Środowiska Minister Rolnictwa i Rozwoju Wsi Mariusz Gajda ...... 115 Krzysztof Jurgiel ...... 131 Poseł Paweł Arndt ...... 116 Poseł Andrzej Jaworski ...... 131 Podsekretarz Stanu w Ministerstwie Środowiska Minister Rolnictwa i Rozwoju Wsi Mariusz Gajda ...... 116 Krzysztof Jurgiel ...... 131 Poseł Tomasz Piotr Nowak ...... 117 Podsekretarz Stanu w Ministerstwie Środowiska Poseł Włodzimierz Bernacki ...... 131 Mariusz Gajda ...... 117 Podsekretarz Stanu w Ministerstwie Nauki Poseł Paweł Grabowski ...... 117 i Szkolnictwa Wyższego Leszek Sirko . . . . . 132 Podsekretarz Stanu w Ministerstwie Środowiska Poseł Włodzimierz Bernacki ...... 133 Mariusz Gajda ...... 117 Podsekretarz Stanu w Ministerstwie Nauki Poseł Kamila Gasiuk-Pihowicz ...... 118 i Szkolnictwa Wyższego Leszek Sirko . . . . . 133 Podsekretarz Stanu w Ministerstwie Zdrowia Punkt 6. porządku dziennego: Informacja Krzysztof Łanda ...... 119 bieżąca Poseł Kamila Gasiuk-Pihowicz ...... 120 Poseł Andżelika Możdżanowska ...... 133 Podsekretarz Stanu w Ministerstwie Zdrowia Podsekretarz Stanu w Ministerstwie Finansów Krzysztof Łanda ...... 120 Hanna Majszczyk ...... 135 Poseł Dariusz Piontkowski ...... 120 Minister Edukacji Narodowej Sekretarz Stanu w Ministerstwie Edukacji Anna Zalewska ...... 135 Narodowej Teresa Wargocka ...... 120 Podsekretarz Stanu w Ministerstwie Zdrowia Poseł Dariusz Piontkowski ...... 121 Piotr Warczyński ...... 136 Sekretarz Stanu w Ministerstwie Edukacji Poseł Grzegorz Adam Woźniak ...... 136 Narodowej Teresa Wargocka ...... 122 Poseł Jacek Protas ...... 137 Poseł Sławomir Nitras ...... 122 Poseł Jan Łopata ...... 137 Sekretarz Stanu w Ministerstwie Poseł Ryszard Galla ...... 138 Obrony Narodowej Bartosz Kownacki . . . . .123 Poseł Krystyna Wróblewska ...... 138 Poseł Paweł Olszewski ...... 124 Poseł Tomasz Piotr Nowak ...... 139 Poseł Kazimierz Kotowski ...... 139 Wewnętrznych o rządowym projekcie Poseł Dariusz Starzycki ...... 139 ustawy o ponownym wykorzystywaniu Poseł Andrzej Maciejewski ...... 140 informacji sektora publicznego Poseł Krzysztof Gadowski ...... 140 Poseł Sprawozdawca Jerzy Polaczek ...... 163 Poseł Krystian Jarubas ...... 141 Poseł Jerzy Polaczek ...... 165 Poseł Anna Kwiecień ...... 141 Poseł Dorota Rutkowska ...... 165 Poseł Maria Małgorzata Janyska ...... 142 Poseł Bartosz Józwiak ...... 166 Poseł Krzysztof Paszyk ...... 142 Poseł Mirosław Suchoń ...... 167 Poseł Zbigniew Biernat ...... 143 Poseł Zbigniew Sosnowski ...... 168 Poseł Ryszard Wilczyński ...... 143 Poseł Gabriela Lenartowicz ...... 169 Poseł Aleksander Mrówczyński ...... 143 Poseł Jarosław Krajewski ...... 169 Poseł Marek Sowa ...... 144 Sekretarz Stanu w Ministerstwie Cyfryzacji Poseł Łukasz Schreiber ...... 144 Witold Kołodziejski ...... 170 Poseł Małgorzata Pępek ...... 145 Poseł Jerzy Polaczek ...... 171 Poseł Anna Paluch ...... 145 Zmiana porządku dziennego Poseł Wojciech Wilk ...... 146 Wicemarszałek Małgorzata Kidawa-Błońska . . . 171 Poseł Bernadeta Krynicka ...... 146 Poseł Bożena Kamińska ...... 146 (Przerwa w posiedzeniu) Poseł Jerzy Bielecki ...... 147 Wznowienie obrad Poseł Józefa Szczurek-Żelazko ...... 147 Punkt 9. porządku dziennego: Informacja Poseł Marek Polak ...... 147 dla Sejmu i Senatu Rzeczypospolitej Poseł Kazimierz Moskal ...... 148 Polskiej o udziale Rzeczypospolitej Pol- Poseł Andrzej Kryj ...... 148 skiej w pracach Unii Europejskiej Poseł Andżelika Możdżanowska ...... 148 w okresie lipiec–grudzień 2015 r. (prze- Minister Edukacji Narodowej wodnictwo Luksemburga w Radzie Anna Zalewska ...... 149 Unii Europejskiej) wraz ze stanowi- Podsekretarz Stanu w Ministerstwie Zdrowia skiem Komisji do Spraw Unii Europej- Piotr Warczyński ...... 150 skiej Punkt 7. porządku dziennego: Sprawozda- Sekretarz Stanu w Ministerstwie nie Komisji Obrony Narodowej Spraw Zagranicznych Konrad Szymański . . .172 o poselskim projekcie ustawy o zmianie Poseł Izabela Kloc ...... 176 ustawy o służbie wojskowej żołnierzy Poseł Konrad Głębocki ...... 177 zawodowych Poseł Rafał Trzaskowski ...... 179 Poseł Sprawozdawca Michał Jach ...... 151 Poseł Agnieszka Pomaska ...... 180 Poseł Wojciech Skurkiewicz ...... 151 Poseł Sylwester Chruszcz ...... 180 Poseł Paweł Suski ...... 152 Poseł Paweł Szramka ...... 153 Poseł Piotr Apel ...... 181 Poseł Radosław Lubczyk ...... 154 Poseł Michał Stasiński ...... 182 Poseł Paweł Bejda ...... 155 Poseł Andżelika Możdżanowska ...... 183 Poseł Małgorzata Pępek ...... 156 Poseł Robert Winnicki ...... 185 Poseł Zbigniew Sosnowski ...... 156 Poseł Mirosława Nykiel ...... 185 Poseł Marek Opioła ...... 156 Poseł Jacek Protasiewicz ...... 185 Poseł Paweł Suski ...... 156 Poseł Szymon Szynkowski vel Sęk ...... 186 Poseł Waldemar Andzel ...... 157 Poseł Michał Wojtkiewicz ...... 186 Poseł Czesław Mroczek ...... 157 Poseł Dominik Tarczyński ...... 186 Poseł Wojciech Skurkiewicz ...... 158 Poseł Andrzej Maciejewski ...... 187 Poseł Radosław Lubczyk ...... 158 Poseł Gabriela Masłowska ...... 187 Poseł Adam Cyrański ...... 158 Poseł Ewa Tomaszewska ...... 187 Poseł Jerzy Gosiewski ...... 159 Poseł Kamila Gasiuk-Pihowicz ...... 188 Poseł Jan Duda ...... 159 Poseł Józefa Hrynkiewicz ...... 188 Sekretarz Stanu w Ministerstwie Poseł Tomasz Jaskóła ...... 188 Obrony Narodowej Bartosz Kownacki . . . . .159 Sekretarz Stanu w Ministerstwie Spraw Poseł Czesław Mroczek ...... 161 Zagranicznych Konrad Szymański ...... 189 Poseł Adam Cyrański ...... 161 Poseł Izabela Kloc ...... 193 Sekretarz Stanu w Ministerstwie Punkt 10. porządku dziennego: Pierwsze Obrony Narodowej Bartosz Kownacki . . . . .161 czytanie obywatelskiego projektu usta- Poseł Michał Jach ...... 162 wy o zmianie ustawy o systemie oświaty Punkt 8. porządku dziennego: Sprawo- Przedstawiciel Komitetu Inicjatywy zdanie Komisji Administracji i Spraw Ustawodawczej Marcin Celiński ...... 193 Minister Edukacji Narodowej Poseł Ireneusz Raś ...... 210 Anna Zalewska ...... 196 Poseł Piotr Kaleta ...... 211 Poseł Marzena Machałek ...... 197 Poseł Gabriela Masłowska ...... 211 Poseł Urszula Augustyn ...... 199 Minister Edukacji Narodowej Poseł Tomasz Jaskóła ...... 200 Anna Zalewska ...... 212 Poseł Monika Rosa ...... 200 Poseł Krzysztof Mieszkowski ...... 214 Poseł Katarzyna Lubnauer ...... 201 Poseł Urszula Augustyn ...... 214 Poseł Krystian Jarubas ...... 201 Poseł Katarzyna Lubnauer ...... 214 Poseł Jan Klawiter ...... 202 Poseł Krystyna Szumilas ...... 214 Poseł Anna Cicholska ...... 202 Poseł Agnieszka Pomaska ...... 215 Poseł Gabriela Lenartowicz ...... 203 Poseł Piotr Kaleta ...... 215 Poseł Bogusław Sonik ...... 203 Minister Edukacji Narodowej Poseł Cezary Tomczyk ...... 204 Anna Zalewska ...... 215 Poseł Agnieszka Pomaska ...... 204 Przedstawiciel Komitetu Inicjatywy Poseł Bernadeta Krynicka ...... 205 Ustawodawczej Marcin Celiński ...... 216 Poseł Sylwester Tułajew ...... 205 Poseł Marzena Machałek ...... 220 Poseł Krystyna Wróblewska ...... 206 Przedstawiciel Komitetu Inicjatywy Poseł Piotr Uściński ...... 206 Ustawodawczej Marcin Celiński ...... 220 Poseł Andrzej Maciejewski ...... 206 Minister Edukacji Narodowej Poseł Kamila Gasiuk-Pihowicz ...... 206 Anna Zalewska ...... 221 Poseł Józefa Hrynkiewicz ...... 207 Punkt 15. porządku dziennego: Sprawo- Poseł Krzysztof Mieszkowski ...... 207 zdanie Komisji Regulaminowej Poseł Joanna Scheuring-Wielgus ...... 207 i Spraw Poselskich w sprawie wniosku Poseł Krystyna Szumilas ...... 208 komendanta głównego Policji z dnia Poseł Ewa Lieder ...... 208 17 listopada 2015 r. o wyrażenie zgody Poseł Anna Elżbieta Sobecka ...... 208 przez Sejm na pociągnięcie do odpowie- Poseł Tadeusz Dziuba ...... 209 dzialności karnej posła Jacka Żalka Poseł Adam Szłapka ...... 209 Poseł Sprawozdawca Włodzimierz Bernacki . . . 222 Poseł Marzena Machałek ...... 209 Zamknięcie posiedzenia Poseł Lech Sprawka ...... 210 Porządek dzienny

(Wznowienie posiedzenia o godz. 9 min 06)

(Na posiedzeniu przewodniczą wicemarszałkowie Sprzeciwu nie słyszę. Sejmu Joachim Brudziński, Ryszard Terlecki, Komisja do Spraw Unii Europejskiej przedłożyła Małgorzata Kidawa-Błońska i Barbara Dolniak) projekt uchwały dotyczący informacji o udziale Rze- czypospolitej Polskiej w pracach Unii Europejskiej w okresie lipiec – grudzień 2015 r. Wicemarszałek Joachim Brudziński: Projekt to druk nr 196. W związku z tym, po uzyskaniu jednolitej opinii Wznawiam posiedzenie. Konwentu Seniorów, marszałek Sejmu podjął decyzję Na sekretarzy dzisiejszych obrad powołuję posłów o uzupełnieniu porządku dziennego o punkt obejmu- Wojciecha Króla, Arkadiusza Marchewkę, Elżbietę jący rozpatrzenie tej sprawy. Borowską oraz Krystiana Jarubasa. Proponuję, aby w tym wypadku Sejm wyraził zgo- W pierwszej części obrad sekretarzami będą po- dę na zastosowanie art. 37 ust. 4 regulaminu Sejmu słowie Wojciech Król oraz Arkadiusz Marchewka. oraz w dyskusji nad tym punktem porządku dzien- Protokół i listę mówców prowadzić będą posłowie nego wysłuchał 10-minutowych oświadczeń w imie- Spis treści Wojciech Król oraz Krystian Jarubas. niu klubów. Proszę pana posła sekretarza o odczytanie komu- Jeżeli nie usłyszę sprzeciwu, będę uważał, że Sejm nikatów. propozycje przyjął. Sprzeciwu nie słyszę. Panie pośle, już z gardłem w porządku? To proszę Sekretarz Poseł Wojciech Król: o odczytanie komunikatów.

Posiedzenie Komisji Finansów Publicznych w dniu Sekretarz Poseł Wojciech Król: dzisiejszym odbędzie się o godz. 10… Przepraszam, czy mogę jeszcze chwilkę, bo mam Informuję, że w dniu dzisiejszym odbędą się po- problem z gardłem? siedzenia Komisji: — Finansów Publicznych – godz. 10, — Regulaminowej i Spraw Poselskich wspólnie z Ko- Wicemarszałek Joachim Brudziński: misją Sprawiedliwości i Praw Człowieka – godz. 10, — Rolnictwa i Rozwoju Wsi – godz. 10, Dobrze, panie pośle. W takim razie odczyta pan — Spraw Zagranicznych – godz. 10, komunikaty za chwilę. — do Spraw Kontroli Państwowej – godz. 11, Komisja Obrony Narodowej przedłożyła sprawo- — do Spraw Służb Specjalnych – godz. 11, zdanie o projekcie ustawy o zmianie ustawy o służbie — Gospodarki i Rozwoju – godz. 11, wojskowej żołnierzy zawodowych. — do Spraw Unii Europejskiej – godz. 11.30, Sprawozdanie to druk nr 206. — Edukacji, Nauki i Młodzieży wspólnie z Komi- W związku z tym, po uzyskaniu jednolitej opinii sją Samorządu Terytorialnego i Polityki Regionalnej Konwentu Seniorów, marszałek Sejmu podjął decyzję – godz. 12, o uzupełnieniu porządku dziennego o punkt obejmu- — Łączności z Polakami za Granicą – godz. 12, jący rozpatrzenie tego sprawozdania. — do Spraw Unii Europejskiej – godz. 13.30, Proponuję, aby w tym przypadku Sejm wyraził — Cyfryzacji, Innowacyjności i Nowoczesnych zgodę na zastosowanie art. 44 ust. 3 regulaminu Sej- Technologii – godz. 14, mu oraz w dyskusji nad tym punktem porządku — do Spraw Energii i Skarbu Państwa – godz. 14, dziennego wysłuchał 5-minutowych oświadczeń w imie- — Nadzwyczajnej do spraw zmian w kodyfika- niu klubów. cjach – godz. 14, Jeśli nie usłyszę sprzeciwu, będę uważał, że Sejm — Mniejszości Narodowych i Etnicznych – godz. 14, propozycje przyjął. — Kultury Fizycznej, Sportu i Turystyki – godz. 15, 9. posiedzenie Sejmu w dniu 28 stycznia 2016 r. 112 Pytania w sprawach bieżących

Sekretarz Poseł Wojciech Król Poseł Beata Mazurek:

— Polityki Senioralnej – godz. 16, Dziękuję, panie marszałku. — Polityki Społecznej i Rodziny – godz. 16.30, Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Panie Ministrze! — Infrastruktury – godz. 18, Program „Rodzina 500+” to systemowe wsparcie — Spraw Zagranicznych – godz. 18. polskich rodzin, to program, który tak naprawdę po W dniu dzisiejszym odbędą się także posiedzenia raz pierwszy od 1989 r. będzie dawał rodzinie tak następujących zespołów parlamentarnych: potężny zastrzyk gotówki. To dobrze, bo z badań spo- — Parlamentarnego Zespołu ds. zdrowia publicz- łecznych wynika, że główną barierą w posiadaniu nego – godz. 10, potomstwa jest brak stabilnej sytuacji materialnej — Parlamentarnego Zespołu ds. Wsparcia Pol- rodziny. Mam nadzieję, że to wsparcie, które rodziny skiego Przemysłu Obronnego – godz. 10.30, dostaną, ten zły trend, jeśli chodzi o przyrost natu- — Lubuskiego Zespołu Parlamentarnego – godz. ralny, po prostu wyhamuje. Zgodnie z projektem sko- 10.30, rzystają z niego rodzice oraz opiekunowie dzieci do — Parlamentarnego Zespołu Energii Odnawial- 18. roku życia. Każda rodzina z minimum dwojgiem nej – godz. 11, niepełnoletnich dzieci będzie mogła otrzymać 500 zł — Parlamentarnego Zespołu ds. ekonomii i przed- na drugie i kolejne dziecko. W przypadku rodzin siębiorczości społecznej – godz. 13, z dochodem poniżej 800 zł na osobę wsparcie otrzyma — Zachodniopomorskiego Zespołu Parlamentar- każde dziecko, także jedynak, a dla rodzin z dzie- nego – godz. 15, ckiem niepełnosprawnym kryterium dochodowe jest — Parlamentarnego Zespołu ds. rozwiązywania wyższe i wynosi 1200 zł netto. problemów mieszkańców tzw. „Polski powiatowo- To podstawy tego projektu. Wiemy, że zakończyły -gminnej” – godz. 15, się konsultacje społeczne. Moje pytanie brzmi: Jakie — Parlamentarnego Zespołu ds. Energetyki – są efekty tych konsultacji społecznych? Czy w tym godz. 17, programie będzie się coś zmieniało? Jeśli tak, to — Parlamentarnego Zespołu Przyjaciół Harcer- w jakim zakresie? stwa – godz. 17.15, Kolejna rzecz, o którą tak naprawdę wszyscy pyta- Spis treści — Karkonosko-Izerskiego Zespołu Parlamentar- ją: Czy rzeczywiście ten program ruszy 1 kwietnia? nego – godz. 17.30, To jest oczywiście związane z tym, w jaki sposób będą — Parlamentarnego Zespołu ds. Organizacji prowadzone prace w parlamencie. Dla mnie jako oso- Światowych Dni Młodzieży Kraków 2016 – godz. 18. by, która prowadzi komisję polityki społecznej, ważne Dziękuję bardzo. jest to, kiedy tak naprawdę ten projekt trafi do Sejmu. Czy mógłby nam pan powiedzieć coś na temat harmo- nogramu prac rządowych i, ewentualnie, jak będzie Wicemarszałek Joachim Brudziński: z wypłatą tych świadczeń? Czy samorządy zdążą się do tego przygotować, czy nie? O tym też ostatnio było Bardzo dziękuję, panie pośle. dosyć głośno, samorządy proszą o wydłużenie vacatio Przystępujemy do rozpatrzenia punktu 5. po- legis tego projektu. My, nie ukrywam, jesteśmy prze- rządku dziennego: Pytania w sprawach bieżących. ciw. Interesuje mnie stanowisko rządowe. Czy pań- Przypominam, że postawienie pytanie nie może stwo uwzględniacie tę propozycję samorządów, czy trwać dłużej niż 2 minuty, zaś udzielenie odpowiedzi nie? (Dzwonek) A przede wszystkim ważne jest to, czy nie może trwać dłużej niż 6 minut. Prawo do posta- samorządy poradzą sobie z wypłatą tych środków, na wienia pytania dodatkowego przysługuje wyłącznie które rodziny czekają. Dziękuję. posłowi zadającemu pytanie. Dodatkowe pytanie nie może trwać dłużej niż 1 minutę, a uzupełniająca od- powiedź nie może trwać dłużej niż 3 minuty. Marsza- Wicemarszałek Joachim Brudziński: łek Sejmu może wyrazić zgodę na wydłużenie czasu odpowiedzi na pytanie dodatkowe. Bardzo dziękuję. Jako pierwsze pytanie zadadzą panie posłanki Na pytanie odpowie pan podsekretarz stanu Bar- Beata Mazurek, Urszula Rusecka i Bożena Borys- tosz Marczuk. -Szopa, Klub Parlamentarny Prawo i Sprawiedli- wość, w sprawie projektu ustawy o pomocy państwa w wychowywaniu dzieci, czyli programu „Rodzina Podsekretarz Stanu w Ministerstwie 500+”, i tempa prac nad tym programem, skierowa- Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej ne do ministra rodziny, pracy i polityki społecznej. Bartosz Marczuk: Odpowiadać będzie podsekretarz stanu w Mini- sterstwie Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej pan Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Pani Poseł! Jeśli minister Bartosz Marczuk. chodzi o kwestie związane z tym, o czym pani mówi, Bardzo proszę o zabranie głosu panią poseł Beatę czyli z szerokim planem czy szerokim programem Mazurek. wsparcia, to rzeczywiście po 1989 r. jest to pierwszy 9. posiedzenie Sejmu w dniu 28 stycznia 2016 r. Pytania w sprawach bieżących 113

Podsekretarz Stanu w Ministerstwie wątpliwości. To znaczy uważamy, z co najmniej sied- Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej miu powodów, że nie będzie jakiegoś wielkiego prob- Bartosz Marczuk lemu, żeby od 1 kwietnia w samorządach rozpoczął się nabór wniosków. tak potężny program wsparcia rodzin wychowują- Powód pierwszy: samorządy mają już instrumen- cych dzieci, skierowany do młodych Polaków – na tarium wynikające z ustawy o świadczeniach rodzin- nich ogromnie nam zależy. Rzeczywiście badania nych do wypłaty tego rodzaju świadczenia, czyli nie wskazują, że jak pytamy Polaków, ile chcą mieć dzie- jest to dla nich zupełne novum, nie trzeba stawiać ci, to oni mówią, że chcą mieć zdecydowanie więcej, nowego systemu, mają system komputerowy. Dwa, niż mają, średnio ponad dwoje. Mamy tych dzieci… dostają na to dodatkowe pieniądze. To, co podkreśla- Realizacja jest na poziomie 1,3. To jeden z najniż- ła pani premier na posiedzeniu komisji wspólnej rzą- szych na świecie wskaźników dzietności i ta luka du i samorządu, że nie dajemy zadań dodatkowych pomiędzy realizowanymi a oczekiwanymi urodzenia- samorządom bez pieniędzy. 2%, i to jest wpisane mi jest jedną z największych na świecie. Jak później w ustawie, tej kwoty, która będzie wypłacona w for- pytamy Polaków, dlaczego tak się dzieje, to oni – diag- mie świadczenia, ląduje na kontach samorządów. noza społeczna, badanie Warsaw Enterprise Institu- Przypomnę, w tym roku jest to 340 mln zł, czyli 2% te, CBOS – mówią nam jasno: Boimy się o swoją eko- od kwoty 17 mld, a w przyszłym roku 460 mln zł, nomiczną przyszłość. W związku z tym ten program czyli 2% od kwoty 23 mld, kiedy program będzie dzia- celuje idealnie, jeżeli chodzi o kwestie związane z tym, łał już przez cały rok. Zobowiązaliśmy się też pub- jak odpowiadamy Polakom na te ich obawy: po prostu licznie – powód numer trzy – że przeprowadzimy jako te obawy redukujemy. Ministerstwo Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej Co do założeń to rzeczywiście jest tak, jak pani szkolenia we wszystkich województwach. Nasi pra- poseł mówi: na drugie dziecko i kolejne, bez progu cownicy będą prowadzić szkolenia samorządowców, dochodowego, wszystkie rodziny, do 18. roku życia po to żeby ten program sprawnie przeprowadzić. Pla- dziecka, na pierwsze dziecko, jeśli jest poniżej 800 zł nujemy je na marzec. Tam będą nasi eksperci, zarów- netto na osobę w rodzinie, a jeśli jest to dziecko nie- no z Departamentu Polityki Rodzinnej, jak i z Depar- pełnosprawne – 1200 zł. tamentu Informatyki. Cztery, ustawa przewiduje, że

Jakie są efekty konsultacji? Co się będzie zmienia- w pierwszym okresie, kiedy ludzie składają wnioski, Spis treści ło? Rzeczywiście konsultowaliśmy program bardzo mają na to trzy miesiące. Jeżeli złożą te wnioski na- szeroko, nie tylko w taki standardowy sposób, w jaki wet w trzecim miesiącu, nastąpi wyrównanie od zwykle przebiegają konsultacje społeczne, czyli wy- 1 kwietnia. Stąd można się spodziewać, że część osób syłaliśmy to do partnerów społecznych, do wielu or- nie pójdzie od razu, żeby ten wniosek złożyć, i w związ- ganizacji zajmujących się sprawami rodzin, ale rów- ku z tym nie będzie dramatycznego spiętrzenia. Pięć, nież, jak państwo doskonale wiecie, jeździliśmy po po konsultacjach w województwach samorządowcy, wszystkich województwach – pani minister Elżbieta których było naprawdę mnóstwo na tych spotka- Rafalska i wszyscy wiceministrowie – konsultowali- niach, mówili nam o mniej więcej 6-tygodniowym śmy ten program w województwach. Z tych konsul- vacatio legis, jeśli chodzi o kwestię przygotowań. My tacji dużo rzeczy będziemy uwzględniać, z tym że przewidujemy w ustawie, jak państwo wiecie, mini- – i to jest ważna informacja, jeżeli chodzi o harmo- mum miesiąc, czyli może okazać się, że to będzie ok. nogram, zaraz do niego przejdę – dziś projektem ma 5–6 tygodni. W stanowisku komisji wspólnej rządu się zająć stały komitet Rady Ministrów i tam będą i samorządu jest mowa o ok. 3 miesiącach. Stąd data zapadać rozstrzygnięcia. Mogę np. powiedzieć, że 1 lipca jest datą w cudzysłowie, eufemistycznie rzecz uwzględniliśmy uwagę – uwaga padła z Łodzi, bardzo biorąc, a nawet nie eufemistycznie, przekłamaną, konkretna, ale też bardzo pożyteczna – i w art. 8, ponieważ nawet jeżeli przewidujemy (Dzwonek), że który mówi o marnotrawieniu pieniędzy – chodzi ustawa wejdzie w życie czy zostanie opublikowana o to, żeby gminy mogły nie tylko kupować rzeczy, z końcem lutego, to 3 miesiące od tego dają nam ma- czyli udzielać tej pomocy w formie rzeczowej, w sytu- rzec, kwiecień, maj, a nie 1 lipca. Nie wychodzi acji kiedy dochodzą do wniosku, że jest marnotraw- w żaden sposób 1 lipca. stwo – dodaliśmy słowo „usługi”, czyli, innymi słowy, I jeszcze ostatnie słowo, w art. 43 ustawy przewi- gmina będzie też mogła zapłacić czesne czy wykupić dujemy, że po tygodniu od publikacji ustawy, a nie kolonie takiemu dziecku. wejścia w życie ustawy, samorządy otrzymają już I teraz najważniejsze, czyli harmonogram i przy- pieniądze na przygotowania, czyli to nie będzie tak, gotowanie samorządów. Jeśli chodzi o harmonogram, że samorządy dostaną dopiero pieniądze na przygo- to, tak jak powiedziałem, dziś projektem zajmuje się towania od 1 kwietnia. Stąd uznajemy, mamy nadzie- już stały komitet Rady Ministrów, jesteśmy po kon- ję… Oczywiście traktując samorządy jako partnerów, sultacjach, które skończyły się 22 stycznia. Na jed- zdajemy sobie sprawę z tego, że musimy tutaj bardzo, nym z najbliższych posiedzeń Rady Ministrów usta- bardzo ciężko z nimi pracować. To one będą ponosić wą będzie się już zajmować rząd. Teraz przygotowa- ciężar wdrażania tej ustawy. Ale uważamy, że data nia samorządów do wypłat. To jest chyba najważniej- 1 kwietnia jest datą, kiedy nabór wniosków można sza rzecz, bo tak naprawdę tutaj pojawia się wiele rozpocząć. Dziękuję serdecznie. 9. posiedzenie Sejmu w dniu 28 stycznia 2016 r. 114 Pytania w sprawach bieżących

Wicemarszałek Joachim Brudziński: tak naprawdę podstawą istnienia narodu i trudno, żeby tutaj urzędnicy wchodzili bardzo głęboko. Na- Dziękuję, panie ministrze. tomiast druga kwestia to są oczywiście publiczne Proszę o zadanie pytania dodatkowego panią po- pieniądze, to jest kwestia związana z jakimiś zagro- seł Urszulę Rusecką. żeniami. Nie zamykamy oczu na to, że jest część ro- Bardzo proszę, pani poseł. dzin dysfunkcyjnych, i w związku z tym zostawiamy sobie ten wentyl bezpieczeństwa, ale uznajemy, że to będzie stosowane w sytuacjach wyjątkowych. Co do Poseł Urszula Rusecka: praktyki, ponieważ wypłatą zajmują się gminy, to one mają już na radarze te rodziny, w których może ewen- Dzień dobry. tualnie dochodzić do jakichś dysfunkcji. Nie obawia- Panie Marszałku! Panie Ministrze! Wysoka Izbo! my się, żeby tutaj był ten przepis nadmiernie wyko- Ja mam pytanie już odnośnie do szczegółów samej rzystywany. To są małe środowiska lokalne. Ci ludzie ustawy. Wiemy, że duży niepokój w społeczeństwie po prostu już się tam znają i identyfikują. Dziękuję. budzi kwestia wykorzystywania tych środków. Czy w przygotowywanym przez ministerstwo projekcie ustawy znajduje się rozwiązanie, które w sposób jed- Wicemarszałek Joachim Brudziński: noznaczny przewiduje weryfikację sposobu wykorzystywania wypłacanych świadczeń? Czy to nie będzie Dziękuję. tak, że to będzie dowolność oceny pracownika socjal- Paniom zadającym pytanie pozostał jeszcze czas, nego? Dziękuję bardzo. więc bardzo proszę o uzupełnienie pytania panią po- seł Borys-Szopę. Tylko bardzo proszę zmieścić się Wicemarszałek Joachim Brudziński: w tym czasie, który paniom pozostał, pani posłanko.

Bardzo proszę, panie ministrze. Poseł Bożena Borys-Szopa:

Spis treści Podsekretarz Stanu w Ministerstwie Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej Oczywiście, dziękuję bardzo. Bartosz Marczuk: Panie Marszałku! Szanowny Panie Ministrze! Do programu 500+, którego start planowany jest na Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Pani Poseł! Prze- 1 kwietnia, niewątpliwie niezbędne będą różnego ro- widujemy w art. 8 w sytuacji marnotrawienia środ- dzaju akty wykonawcze. Chciałam się dowiedzieć, ków możliwość wypłaty tej pomocy albo w formie jaki jest harmonogram prac nad tymi aktami wyko- świadczenia rzeczowego, albo – o czym wcześniej nawczymi. wspomniałem – w formie usług. To jest efekt tych I drugi temat – 2700 tys. rodzin będzie objętych naszych konsultacji. W kolejnych artykułach… Art. 15 tym programem. Niewątpliwie szalenie istotny bę- mówi o tym, że gmina, gdy będzie miała informację dzie przepływ informacji pomiędzy ministerstwem o marnotrawieniu, będzie przeprowadzać wywiad a poszczególnymi gminami. Czy państwo już macie środowiskowy, z tym że to nie będzie ten szeroki wy- (Dzwonek) jakieś sygnały, które mogą niepokoić, wiad środowiskowy, który jest w pomocy społecznej, w sprawie wykonania tego ewentualnie na tych tylko rozporządzenie określi, które części tego wy- pierwszych etapach? Dziękuję bardzo. wiadu środowiskowego będą brane pod uwagę. My wychodzimy z takiego aksjologicznego założenia, że najlepszymi przyjaciółmi dzieci są rodzice. I nie ma Wicemarszałek Joachim Brudziński: powodu, żeby zakładać, że co do zasady rodzice za- chowują się w sposób irracjonalny albo patologiczny Bardzo dziękuję. w stosunku do własnych dzieci. Jest zaufanie do obywateli. To jest elementarny powód, dla którego też prowadzi się politykę społeczną. Ale oczywiście za- Podsekretarz Stanu w Ministerstwie kładamy taki wentyl bezpieczeństwa, ten art. 8, któ- Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej ry już opisałem. Ja przypomnę, że ten artykuł działa Bartosz Marczuk: też w świadczeniach rodzinnych, taka zasada działa w świadczeniach rodzinnych od 2004 r. i ona nie Panie Marszałku! Szanowni Państwo! Jeśli cho- wzbudza jakichś ogromnych kontrowersji. dzi o akty wykonawcze, to oczywiście zgodnie z do- Tu oczywiście mamy do czynienia z ważeniem brą procedurą legislacji będziemy jak najszybciej dwóch wartości. Z jednej strony to, co powiedziałem, starać się te akty przygotowywać, jednak musimy zaufanie do obywateli i kwestie związane z tym, że też pamiętać o tym, że pisząc taki akt wykonawczy, urzędnicy nie powinni mieć rysu paternalistycznego, powinniśmy już mniej więcej przynajmniej wiedzieć, żeby wszystko kontrolować w rodzinach. Rodzina jest jaki jest ostateczny kształt ustawy. Stąd pewnie za- 9. posiedzenie Sejmu w dniu 28 stycznia 2016 r. Pytania w sprawach bieżących 115

Podsekretarz Stanu w Ministerstwie Rodziny, szukujemy także pieniędzy na inwestycje związane Pracy i Polityki Społecznej Bartosz Marczuk z wykorzystaniem tego oto zasobu. Gdzie poszukujemy? Otóż w programie „Infrastruktura i środowi- czniemy te prace tuż po przyjęciu ustawy przez sko” w ramach zadania 1.1., czyli dotyczącego wyso- Radę Ministrów i będziemy je kontynuować stosow- kosprawnej kogeneracji – środki dedykowane budo- nie do tempa prac parlamentu. Natomiast oczywi- wie elektrociepłowni, lub zadania 1.4. – środki dedy- ście naszą intencją jest (Dzwonek) jak najszybsze kowane odnawialnym źródłom energii. To sprawa przygotowanie tych aktów. budowy elektrociepłowni. Natomiast pozostałe kwe- Jeżeli chodzi o kwestie związane z tym, czy gminy stie: balneologia, rekreacja, chcielibyśmy potrakto- sygnalizują już jakieś wątpliwości, to tak jak wyjaś- wać jako działalność komercyjną albo poszukać też niłem, sprawa podstawowa to jest sprawa vacatio środków w ramach programów operacyjnych. legis. Już mówiłem o tym. Sugerują one 6-tygodnio- Stąd pytanie: Jak i kiedy ogłoszone będą te pro- we vacatio legis. To jest to, co pojawiło się w konsul- gramy, np. Program Operacyjny „Infrastruktura tacjach. W komisji wspólnej samorządu i rządu jest i środowisko”, i czy te programy będą wysoko punk- mowa o około 3 miesiącach. Myślę, że rozsądny kom- towały właśnie źródła geotermalne? (Dzwonek) promis, który potrzebny jest tutaj pewnie, przy na- Druga sprawa to jest miasto Koło. I tutaj jest źród- szym wsparciu dla gmin, które deklarujemy – tych ło wody geotermalnej. Otwór wydobywczy powinien szkoleniach, i wyjaśnieniach, i wobec kwestii zwią- także być zrobiony na tej samej zasadzie jak w Koninie zanych z merytoryczną pomocą, ten rozsądny kom- po to, ażeby było władztwo miasta nad tym otworem promis to 5–6 tygodni. To będzie taki czas, który i ażeby ewentualne inne działania, już komercyjne, wystarczy. Dziękuję. (Oklaski) były realizowane, ale przy zachowaniu władztwa miasta nad otworem wydobywczym. W związku z tym pytanie: Czy program będzie kontynuowany w naro- Wicemarszałek Joachim Brudziński: dowym funduszu ochrony środowiska i czy ten program jest w zasięgu miast takich jak Koło? Bardzo dziękuję, panie ministrze. Kolejne pytanie zadadzą panowie posłowie To- masz Piotr Nowak i Paweł Arndt, klub Platforma Wicemarszałek Joachim Brudziński: Spis treści Obywatelska, w sprawie rozwoju energetyki geotermalnej w Polsce na przykładzie złóż wody geotermal- Dziękuję. nej w Koninie i w Kole, woj. wielkopolskie. Pytanie Bardzo proszę pana ministra o odpowiedź. kierowane jest do ministra środowiska. Odpowiadać będzie podsekretarz stanu w Mini- sterstwie Środowiska pan minister Mariusz Gajda. Podsekretarz Stanu w Ministerstwie Środowiska Jako pierwszy pytanie zada pan poseł Tomasz Mariusz Gajda: Piotr Nowak. Bardzo proszę, panie pośle. Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Bardzo się cieszę, że to pytanie zostało zadane. Rzeczywiście tak jest, jak mówił pan minister Szyszko na konferencji w Pa- Poseł Tomasz Piotr Nowak: ryżu, że geotermia jest wielką szansą dla Polski, wielką szansą w zakresie wykorzystania odnawial- Panie Marszałku! Panie Ministrze! Wysoka Izbo! nych źródeł energii. Trochę szkoda, że państwo COP 21 w Paryżu – postawienie na geotermię to do- z Platformy Obywatelskiej 8 lat temu wstrzymali bra decyzja. W Koninie w 2015 r. dowiercono się do rozwój geotermii toruńskiej, bo już byśmy mieli dużo wód geotermalnych o rekordowych w skali kraju pa- więcej doświadczeń. Chciałem powiedzieć, że w tej rametrach: 97°C, najwyższa temperatura wód geo- chwili cały program związany z geotermią będzie 3 termalnych w kraju, 150 m na godzinę – takie są jakby na nowo tworzony. Będzie on całkowicie apoli- zasoby. Badania fizykochemiczne mówią o wysoko tyczny i będzie służył temu, żeby to ciepło wykorzy- zmineralizowanej wodzie. stać przede wszystkim dla ludzi, dla mieszkańców. W związku z tym są pytania. Mamy oto odwiert, Można więc powiedzieć, że będą tworzone pewne który został wykonany za 15 mln zł z programu programy związane z kompleksowym wykorzysta- „Energetyczne wykorzystanie zasobów geotermal- niem tych źródeł geotermalnych, ale przede wszyst- nych” przy 50-procentowej dotacji z Narodowego kim na cele ciepłownicze. Tak jak zresztą pan poseł Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wod- mówił, będą to programy dla tych podmiotów, które nej. Teraz poszukujemy pieniędzy na drugi odwiert będą wykorzystywały źródła geotermalne dla celów – odwiert zatłaczający. Jest pytanie o możliwość po- ciepłowniczych. Nie może być tak, że będą te źródła zyskania środków z narodowego funduszu lub, jeśli tylko np. dla akwaparków. Takie parki oczywiście się myśli o geotermii jako wiodącej w kraju, z dedy- będą mogły powstawać, jeżeli tego ciepła wystarczy, kowanego programu rządowego na zatłaczanie. Po- ale generalnie chodzi o cele ciepłownicze. 9. posiedzenie Sejmu w dniu 28 stycznia 2016 r. 116 Pytania w sprawach bieżących

Podsekretarz Stanu w Ministerstwie Poseł Paweł Arndt: Środowiska Mariusz Gajda Bardzo dziękuję. Właśnie w tej chwili pracujemy nad specjalnymi Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Panie Ministrze! programami związanymi nie tylko z poszukiwaniem, Z pewnością zgodzimy się, że Polsce potrzebne są od- ale także z eksploatacją, bo do tej pory, jak państwo nawialne źródła energii i potrzebna jest energia ze doskonale wiecie, był program, który dotował w 50% źródeł geotermalnych. Tak jak pan minister powie- czy nawet czasem w 70% tylko i wyłącznie rozpozna- dział: Polska ma dobre warunki geotermalne i ponie geotermalne. Czyli były to otwory badawcze, na- winniśmy to wykorzystywać. Oczywiście nasze wa- tomiast nie było przewidziane wykonywanie otworów runki nie są takie dobre, jak na przykład na Islandii, zatłaczających. To jest system niejako zamknięty. gdzie udział energii geotermalnej w energii ogółem Polega on na tym, że wody geotermalne pobiera się wynosi powyżej 26%. Tak czy inaczej to, co mamy, – one mają, tak jak w Koninie, wysokie parametry, powinniśmy starać się wykorzystać. słyszałem, że nawet powyżej 100°C, pan poseł mówił Konin i Koło są dobrymi przykładami na to, że to o 95°C – następnie poprzez wymienniki ciepła to cie- są dobre warunki, i trzeba tym miastom pomóc. Pan pło jest oddawane do sieci ciepłowniczych, a następ- minister mówił o tym, że narodowy fundusz ochrony nie, ponieważ ta woda się ochładza, zostaje ona z powrotem zatłoczona do warstwy wodonośnej. Też środowiska stara się znaleźć takie rozwiązania, któ- trzeba pamiętać o tym, że nie możemy zubażać re między innymi w takich przypadkach pomogą. Ale warstw wodonośnych. Warstwy wodonośne są nie- chciałbym spytać, czy to stanie się w krótkim czasie, zwykle istotne nie tylko z punktu widzenia geoter- bo te miasta czekają – zresztą pewnie nie tylko te mii, ale także z punktu widzenia zasobów wodnych w Polsce, ale wiele, wiele innych. kraju, bo Polska akurat, na całe szczęście, ma dobre Chciałbym również dopytać: Czy narodowy fun- pokłady wód podziemnych, które są wykorzystywane dusz ochrony środowiska przewiduje, że to będą przede wszystkim w celu zaopatrzenia ludności (Dzwonek) dotacje, czy że to będą pożyczki? Czy w wodę. udział narodowego funduszu nie będzie mógł być Jeżeli chodzi o pewne konkrety, to chciałem po- większy aniżeli 50%, jak to było do tej pory? wiedzieć, że właśnie wczoraj odbyła się narada Spis treści w Narodowym Funduszu Ochrony Środowiska i Go- spodarki Wodnej na temat kompleksowego wykorzy- Wicemarszałek Joachim Brudziński: stania źródeł geotermalnych. Chcielibyśmy wspierać przede wszystkim samorządy, co powiedziałem Bardzo proszę, panie ministrze. wcześniej, w kompleksowym wykorzystaniu tych źró- deł. Tutaj, co podkreślam jeszcze raz, przede wszystkim to ma służyć ludziom. Polska ma naprawdę bar- Podsekretarz Stanu dzo bogate zasoby. w Ministerstwie Środowiska Jeżeli chodzi o programy operacyjne, to w osi, Mariusz Gajda: w perspektywie w ramach działania 1.1.1 znajduje się poddziałanie o nazwie: Wspieranie inwestycji do- Bardzo dziękuję za to dodatkowe pytanie. tyczących wytwarzania energii z odnawialnych źró- Przewidujemy, że ten program uruchomimy deł wraz z podłączeniem tych źródeł do sieci dystry- w ciągu najbliższych dwóch miesięcy. To jest pierw- bucyjnej i przesyłowej. I tutaj powinny być wspierane sza sprawa. przedsięwzięcia wykorzystujące energię geotermalną Druga sprawa jest taka. Prosiłbym też z tego o mocy powyżej 2 MWt. Jednak Ministerstwo Roz- miejsca, żeby już teraz odpowiednie wnioski do Na- woju jeszcze nie podjęło decyzji odnośnie do podmio- rodowego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospo- tu wdrażającego te źródła. Chcielibyśmy, żeby to był darki Wodnej skierowały te samorządy, które są tym narodowy fundusz, ponieważ narodowy fundusz po- zainteresowane, czyli miasto Konin i miasto Koło, siada środki z innych źródeł, między innymi z tak żeby przedstawiły one trochę większy plan działania, zwanych opłat zastępczych, które to w kogeneracji że to nie tylko chodzi o sam otwór, ale też o pewną z tymi środkami unijnymi mogłyby wspomagać te koncepcję wykorzystania tych źródeł wraz z pewny- większe programy. Tak że przewidujemy bardzo moc- mi wyliczeniami finansowymi. Te wyliczenia finan- ne wsparcie. Chcielibyśmy zrobić jak najszybciej pi- sowe pokażą tę przestrzeń, czy te działania wyma- lotażowe programy, żeby pokazać też innym samo- gają wsparcia w zakresie dotacji czy też pożyczki, bo rządom, jakie są możliwości wykorzystania geoter- proszę państwa, trzeba pamiętać o tym, że Narodowy malnych źródeł energii. Dziękuję bardzo. Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej nie ma niewyczerpanych zasobów finansowych i musi Wicemarszałek Joachim Brudziński: w taki sposób te działania prowadzić, żeby z jednej strony wspomóc różnego rodzaju przedsięwzięcia, Bardzo dziękuję, panie ministrze. a z drugiej strony żeby nie stracić tej bazy na dalsze Pytanie dodatkowe zada pan poseł Paweł Arndt. działania. Czyli będzie dokonana ocena pod wzglę- Bardzo proszę, panie pośle. dem finansowym. To są dość łatwe wyliczenia, czyli 9. posiedzenie Sejmu w dniu 28 stycznia 2016 r. Pytania w sprawach bieżących 117

Podsekretarz Stanu w Ministerstwie tego pytania, bowiem pierwotnie to pytanie kierowa- Środowiska Mariusz Gajda ne było do ministra rozwoju, a dotyczy ono kwestii budowy zabezpieczenia powodziowego w Brzegu na pokazanie, jakie w perspektywie, np. 10 lat będą Opolszczyźnie. Finalnie okazuje się, przynajmniej z tego tytułu przychody miasta, bo będą chociażby tak twierdzi Kancelaria Sejmu, że adresatem powi- opłaty za ogrzewanie, które nie mogą być oczywiście nien być minister środowiska, wobec tego do pana wyższe niż z klasycznych źródeł energii. Ta jakby kieruję to pytanie. różnica w tym systemie będzie mogła być sfinanso- Na jakim etapie obecnie znajduje się rozstrzygnię- wana w odpowiedni sposób, już ustalony przez fa- cie postępowania w sprawie rozpatrzenia odwołania chowców, przez ekonomistów, tak żeby właśnie z jed- od decyzji wojewody opolskiego, na mocy której do- nej strony wspomóc, a z drugiej strony nie stracić konano wywłaszczenia nieruchomości w celu wybu- płynności działania narodowego funduszu, bo przy- dowania na nich zabezpieczenia powodziowego? Tu puszczam, że jeżeli te działania się udadzą, to będą chodzi o Brzeg, konkretnie o osiedle Rataje. zaraz potem następne. Chcielibyśmy, żeby to powsta- I teraz cały problem polega na tym, taka jest isto- ło naprawdę możliwie jak najszybciej i w najbliższych ta sprawy, że od tej decyzji wojewody zostały złożone 2–3 latach. Dziękuję bardzo. trzy, z tego, co mi wiadomo, odwołania i one dotyczą nieruchomości, które nie są zamieszkałe. Teraz w gestii ministra środowiska pozostaje rozstrzygnię- Poseł Tomasz Piotr Nowak: cie tych odwołań i, co ciekawsze, tak naprawdę czekamy wyłącznie my jako mieszkańcy Brzegu na roz- Panie ministrze, jeszcze tylko, jeśli można, dodat- strzygnięcie tej sprawy, bowiem treść tego rozstrzyg- kowe pytanie. Jeśli się ma już otwór wydobywczy, to nięcia, czyli bądź uwzględnienie tego odwołania, czy można aspirować, starać się już tylko o otwór bądź jego nieuwzględnienie, nie wpłynie na to, czy zatłaczający w tym programie? dane zabezpieczenie powodziowe zostanie wybudo- wane, czy też nie. Ponieważ tak się składa, że te trzy Podsekretarz Stanu nieruchomości leżą w takim miejscu, że nawet gdyby minister środowiska wydał decyzję o tym, że uwzględ-

w Ministerstwie Środowiska Spis treści Mariusz Gajda: nia odwołanie, to ten wał może powstać, a ewentualnie na tych nieruchomościach, co do których to od- Tak, oczywiście, że tak. To będzie też finansowa- wołanie byłoby wniesione skutecznie, można by two- ne, jeśli chodzi o otwór zatłaczający, bo do tej pory rzyć, że tak powiem, zabezpieczenie doraźne, ponie- niestety było tak, że były pieniądze tylko na otwory waż jest więcej niż pewne, bo taka jest charaktery- wydobywcze, a na otwory zatłaczające nie było, co styka tegoż regionu, którego zabezpieczenie dotyczy, oznaczało, że jest rozpoznanie, ale nie ma dalszego że powódź prędzej czy później znów się tam pojawi. działania. Czyli niejako narodowy fundusz ponosił (Dzwonek) Dziękuję. pewne ryzyko, czy w ogóle tam jest ta woda geoter- malna, ale ona i tak (Dzwonek) nie mogła być wykorzystywana. Tak że chcemy rozwiązać to naprawdę Wicemarszałek Joachim Brudziński: kompleksowo. Bardzo proszę o zabranie głosu pana ministra Mariusza Gajdę. Wicemarszałek Joachim Brudziński:

Dziękuję, panie ministrze. Podsekretarz Stanu Kolejne pytanie zadadzą państwo posłowie Paweł w Ministerstwie Środowiska Grabowski i Agnieszka Ścigaj, klub Kukiz’15. Pytanie Mariusz Gajda: jest w sprawie wydania decyzji dotyczącej zabezpieczenia przeciwpowodziowego w Brzegu, województwo Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Na początku opolskie, i jest skierowane do ministra środowiska. chciałbym pewne rzeczy sprostować. Mianowicie to Odpowiadać będzie podsekretarz stanu w minister- nie minister środowiska jest organem odwoławczym stwie środowiska minister Mariusz Gajda. w zakresie tych decyzji, ale minister infrastruktury Bardzo proszę o zadanie pytania pana posła Pa- i budownictwa. I odwołania, co tam się znajdują… wła Grabowskiego. Oczywiście ponieważ było to pytanie skierowane do ministra środowiska, to zwróciliśmy się z prośbą do ministra infrastruktury i budownictwa, żeby prze- Poseł Paweł Grabowski: kazał nam, mi informacje, żebym mógł w miarę moż- liwości w pełni odpowiedzieć panu posłowi. Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Szanowny Panie Sprawa tych odwołań ma być rozstrzygnięta do Ministrze! Pragnę zadać pytanie w sprawie, której 29 stycznia. Co do meritum, to mi trudno powiedzieć, istotę problemu może obrazować sam tryb zadawania czy one będą uwzględnione, czy nie, to jest oczywiście 9. posiedzenie Sejmu w dniu 28 stycznia 2016 r. 118 Pytania w sprawach bieżących

Podsekretarz Stanu w Ministerstwie 1 mld zł, jeżeli chodzi o potrzeby krajowe sięgające Środowiska Mariusz Gajda rzędu kilkudziesięciu miliardów złotych. Dziękuję bardzo. decyzja ministra infrastruktury i budownictwa. Nie- mniej jednak decyzja o pozwoleniu na budowę, bo to właśnie dotyczy trybu pozwolenia na budowę, nie Wicemarszałek Joachim Brudziński: pozwolenia wodnoprawnego, tylko pozwolenia na bu- dowę, wydana przez wojewodę opolskiego ma rygor Bardzo dziękuję panu ministrowi. natychmiastowej wykonalności. Czyli nawet jeżeli te Pytanie dodatkowe zada pan poseł Paweł Gra- odwołania są złożone w tej chwili, to można wykony- bowski. wać roboty, można je wykonywać. (Poseł Paweł Grabowski: Dziękuję, nie będę za- Prawdopodobnie to jest ten tryb, że one zostaną dawał.) ewentualnie uwzględnione nie w formie takiej – bo Bardzo dziękuję. to jest specustawa podobnie jak specustawa drogowa W takim razie przechodzimy do kolejnego pytania. – że tam nie będzie można wykonywać robót, tylko Pani poseł Kamila Gasiuk-Pihowicz z klubu No- prawdopodobnie chodzi, jak zwykle w takich spra- woczesna pyta w sprawie listy leków refundowanych. wach, o jakieś pieniądze, o wysokość wykupu, o wy- Pytanie skierowane jest do ministra zdrowia. sokość odszkodowań. Odpowiadać będzie podsekretarz stanu w Mini- Przy tej okazji chciałbym państwu tutaj powie- sterstwie Zdrowia pan minister Krzysztof Łanda. Bardzo proszę, pani poseł. dzieć, że akurat miasto Brzeg stanowi taki, w piguł- ce niestety, przypadek, który pokazuje, jak są w Pol- sce nieuporządkowane sprawy ochrony przeciwpowo- Poseł Kamila Gasiuk-Pihowicz: dziowej. Bo to jest i planowanie przestrzenne w jednym resorcie, wały przeciwpowodziowe prowadzone Kilkaset złotych dopłaty albo zaprzestanie lecze- przez marszałka, przez wojewódzki zarząd melioracji nia – niestety takie skutki dla małych pacjentów po i urządzeń wodnych, z kolei jeśli chodzi o samą rzekę, transplantacjach przyniosła nowa lista refundacyjna.

Spis treści tam też powinny być wyremontowane te urządzenia Warto tutaj podkreślić, że problem dotyczy małych piętrzące, jest to w gestii ministra środowiska. pacjentów, którzy już przeszli bardzo wiele, miano- I tutaj mam jeszcze – przekażę je później panu wicie bardzo trudne operacje przeszczepu organów, posłowi – szczegółowe informacje dotyczące Brzegu. i do końca życia będą musieli brać leki immunosu- Tutaj głównym problemem jest część miasta – dziel- presyjne. Źródłem problemu są zapisy listy refunda- nica Rataje oraz obszar tzw. wyspy, gdzie znajduje się cyjnej, które dotyczą dwóch podstawowych leków m.in. oczyszczalnia ścieków, gdzie znajdują się tereny immunosupresyjnych. Jak podkreślają eksperci, je- przemysłowe. Aby zapewnić ochronę tych terenów, den z tych leków nie jest refundowany – w postaci zalecane jest wybudowanie polderu Brzeziny, no zawiesiny umożliwiającej podanie małym dzieciom. i oczywiście dokończenie budowy zbiornika Racibórz, Są tabletki. Ministerstwo Zdrowia już raz było bo ten zbiornik w znacznym stopniu obniży falę po- o to pytane, także przez media, nie padła tutaj żadna wodziową, która ewentualnie miałaby miejsce. odpowiedź, jak podać niemowlakowi tabletkę. Drugi I tutaj te wszystkie działania, które są przewidy- lek natomiast, który jest dostępny bez dodatkowej wane przez zarząd melioracji i urządzeń wodnych, odpłatności, jest dostępny wyłącznie w wersji o prze- a także przez Regionalny Zarząd Gospodarki Wodnej dłużonym działaniu. Jest to taki lek, którego sku- we Wrocławiu, są wpisane do planów zarządzania teczność nie została sprawdzona u dzieci i w ogóle nie ryzykiem powodziowym, czyli jest to prawnie usank- został dopuszczony do leczenia u dzieci. A zatem rodzice, którzy chcą skorzystać z tych leków, które są cjonowane, natomiast – jak zwykle – problemy są na najniższym poziomie odpłatności, będą zmuszeni w finansowaniu, bo to są zadania tak naprawdę… albo do podania tabletek niemowlakom, albo do po- W sumie jakby policzyć te wszystkie rzeczy z tym dania leków, które nie zostały dopuszczone do lecze- związane, pomijając zbiornik w Raciborzu, to jest ok. nia u dzieci. 100 mln zł na pełne zabezpieczenie Brzegu przed po- I tu są moje dwa pytania. Chciałabym zapytać: wodzią. Już jest to takie jakby, można powiedzieć Czy Ministerstwo Zdrowia zamierza poprawić ten – 100-procentowego nigdy nie ma, bo natura jest na- błąd w wykazie leków refundowanych, w szczególno- turą i nigdy nie wiadomo, co się wydarzy – 90-pro- ści poprzez wydzielenie leku walgancyklowir w po- centowe zabezpieczenie. To są takie kwoty. staci proszku do sporządzenia roztworu doustnego Oczywiście będziemy się starać, żeby uzyskać ta- do odrębnej grupy leków, grupy oddzielnej limitowej, kie pieniądze, ale nie mogę obiecać, kiedy to będzie, na podstawie art. 15 ust. 3 ustawy refundacyjnej? bo w tej chwili na tę ochronę przed powodzią jest też A jeżeli tak, to czy ogłoszenie tej decyzji nastąpi nie- pożyczka z Banku Światowego, z Banku Rozwoju zwłocznie, co przyniosłoby znaczącą ulgę małym pa- Rady Europy, jest trochę środków unijnych. To jest, cjentom, czy dopiero z wejściem w życie nowej listy można powiedzieć, że aż 1 mld zł, ale to jest tylko refundacyjnej, czyli dopiero za miesiąc? 9. posiedzenie Sejmu w dniu 28 stycznia 2016 r. Pytania w sprawach bieżących 119

Poseł Kamila Gasiuk-Pihowicz dzo istotnych zmian, i rzeczywiście te leki będą bardziej dostępne dla pacjentów od 1 marca, czyli wraz Dodatkowo chciałabym uzyskać informacje, jakie z ogłoszeniem nowego obwieszczenia. Niestety nie procedury wewnętrze Ministerstwo Zdrowia zamie- mogę, żałuję, ale nie mogę ujawnić państwu szczegó- rza wprowadzić, aby podobnym sytuacjom zapobie- łów, ponieważ musi do nas wpłynąć od producenta gać przy kolejnych zmianach na liście leków refun- formalny wniosek, bez którego po prostu nie mogę dowanych, tj. sytuacjom, gdy po wejściu w życie nowej takich rzeczy ogłaszać. (Dzwonek) właśnie edycji obwieszczenia Minister- Natomiast, proszę państwa, jeszcze raz mówię: stwa Zdrowia część pacjentów zostaje nagle pozba- pacjenci byli cały czas zabezpieczeni, również ci, któ- wiona dostępu do terapii w akceptowanej cenie przy rzy byli po przeszczepie serca, oraz mali pacjenci, po- braku odpowiedników. I chodzi mi tutaj o to, czy bę- nieważ w tej grupie dostępne są inne dwa preparaty, dzie przeprowadzony jakiś szczególny audyt, który które mają rejestrację po przeszczepie serca oraz dla rzeczywiście doprowadzi do sytuacji, że będą wpro- małych pacjentów, dla dzieci. Proszę państwa, w związ- wadzane zamienniki dokładnie odpowiadające po- ku z tym sytuacja, jakoby była konieczność dopłaty przednim wskazaniom leków. Dziękuję. kilkuset złotych lub zaprzestania leczenia, w ogóle nie miała miejsca. Te leki, te dwa leki, o których mó- Wicemarszałek Joachim Brudziński: wię, pozostały. Dopłata do nich wynosiła średnio ok. 10 i ok. 19 zł na miesięczną terapię. W związku z tym Bardzo dziękuję, pani poseł. taka sytuacja nigdy nie zaistniała. Proszę o zabranie głosu pana ministra Krzyszto- Natomiast, proszę państwa, jeśli chodzi o walgan- fa Łandę. cyklowir, czyli lek stosowany przeciwwirusowo, to wcześniej pacjenci byli leczeni tabletkami, rzeczywi- ście tylko i wyłącznie one były dostępne. Tak napraw- Podsekretarz Stanu dę preparat, zawiesina do sporządzania preparatu w Ministerstwie Zdrowia podawanego doustnie, w postaci zawiesiny, jest

Krzysztof Łanda: w wykazie leków refundowanych dokładnie dopiero Spis treści od 1 września 2015 r. Również dzieci były leczone tą Szanowny Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Odpo- substancją wcześniej, kiedy dostępna była tylko i wy- wiadam pokrótce, zaczynając od tego, że obydwa te łącznie tabletka. Tabletkę można przygotować, aku- tematy są w tej chwili, prawdę mówiąc, rozwiązane rat tę tabletkę można pokruszyć, przygotować zawie- przez Ministerstwo Zdrowia. I chcę podkreślić rów- sinę i tak było to stosowane również wcześniej, także nież, że nie popełniono absolutnie żadnych błędów u dzieci. A więc tak jak wcześniej, przed 1 września w tym zakresie i już tłumaczę dlaczego. Otóż, proszę 2015 r., nie było z tym problemu, tak samo w tej chwi- państwa, chodzi tutaj o dwa leki. Jeden lek to rzeczy- li nie powinno być problemu. wiście jest lek immunosupresyjny, natomiast drugi Ale, proszę państwa, znowu dobre wiadomości. lek, którego nazwa międzynarodowa to walgancyklo- Zakończyliśmy negocjacje z producentem tego leku, wir, to jest lek przeciwwirusowy. Proszę państwa, jeżeli chodzi o pierwszy lek – takrolimus, decyzja który ma roztwór doustny, i proszę państwa, lek bę- tutaj została podjęta, tak samo zresztą jak w przy- dzie dostępny na bardzo przystępnych warunkach. padku tego drugiego leku – chciałem przypomnieć Znowu jeszcze poczekam na ogłoszenie tego roz- – za poprzedniego kierownictwa resortu, a więc jesz- strzygnięcia. cze z upoważnienia pana ministra prof. Zembali. Natomiast, proszę państwa, dzięki tym negocja- Natomiast obydwie decyzje zostały podjęte prawid- cjom i dzięki tym zdarzeniom, które miały miejsce, łowo, w naszej ocenie. Proszę państwa, nigdy pacjen- Narodowy Fundusz Zdrowia i w jednym, i w drugim ci po przeszczepach nie byli zagrożeni, ani w jednym, przypadku będzie miał ogromne, idące w dziesiątki ani w drugim przypadku, z tego powodu, że w grupie milionów złotych oszczędności, bez jakiegokolwiek takrolimusów znajduje się wiele preparatów o róż- zagrożenia dla pacjentów i bez specjalnego wzrostu nym poziomie odpłatności. Rzeczywiście obecna dopłat, jeśli tylko pacjenci tego zechcieliby oraz leka- ustawa refundacyjna nie pozwala ministrowi zdro- rze przepisywali te leki, które były dostępne, na ry- wia zachowywać się inaczej niż w taki sposób, że jeśli czałt bądź z minimalną opłatą. Dziękuję państwu jest wniosek o stosowanie tańszego leku, który po- bardzo. zwala na utrzymanie tego samego poziomu substan- cji czynnej we krwi po mniejszych kosztach, to ustawa refundacyjna nie pozwala na żadne inne roz- Wicemarszałek Joachim Brudziński: strzygnięcia niż te, które były podjęte. Mogę natomiast państwa zapewnić, że wczoraj Bardzo dziękuję, panie ministrze. zakończyły się negocjacje, które doprowadzą do bar- Czy pani poseł zadaje pytanie dodatkowe? 9. posiedzenie Sejmu w dniu 28 stycznia 2016 r. 120 Pytania w sprawach bieżących

Poseł Kamila Gasiuk-Pihowicz: Odpowiadać będzie sekretarz stanu w Minister- stwie Edukacji Narodowej pani minister Teresa War- Tak. gocka. Dodatkowym problemem jest kwestia praktyczna, Bardzo proszę, pan poseł Dariusz Piontkowski. mianowicie brak dostępności fizycznej tych leków w aptekach. Wielu pacjentów podnosiło, że po prostu nie ma możliwości zakupienia tych leków, a zatem Poseł Dariusz Piontkowski: zakupienie tych leków, które mają ten najniższy poziom odpłatności, jest praktycznie niemożliwe. Panie Marszałku! Pani Minister! Wysoka Izbo! (Głos z sali: Również po tych wysokich. Ja miałem Jakiś czas temu pojawiła się w Polsce teoria, że nie- takie podwyższone.) mal całe roczniki młodzieży kończącej szkoły powinny kontynuować naukę w szkołach wyższych. Dopro- wadziło to do tego, że dziś ok. 80% rocznika kończy Wicemarszałek Joachim Brudziński: 3-letnie czy 5-letnie studia, co doprowadziło z kolei do tego, że w wielu zawodach techników zaczyna bra- Bardzo proszę, panie ministrze. kować osób, które posiadają kwalifikacje. Ma to oczy- wiście związek także z sytuacją szkół zawodowych, zasadniczych oraz techników, w których zmniejsza Podsekretarz Stanu w Ministerstwie Zdrowia się stopniowo liczba uczniów. Mimo że niedawno jesz- Krzysztof Łanda: cze ministerstwo edukacji pod rządami pani Kluzik- -Rostkowskiej ogłaszało jeden rok szkolny rokiem Szanowny Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Proszę szkół zawodowych, sytuacja zasadniczo się nie zmie- państwa, obawiam się, że państwo bazujecie na do- niła, wręcz przeciwnie – liczba uczniów w szkołach niesieniach prasowych… zawodowych zdecydowanie spada. (Poseł Kamila Gasiuk-Pihowicz: Tak, z przedsta- Stąd pytanie do pani minister: Czy obecny rząd wicielami organizacji pacjenckich…) zauważa problem związany ze szkolnictwem zawodowym, z liczbą uczniów? Czy ma zamiar podjąć jakieś Spis treści …a ja mam, po pierwsze, w tym momencie rzetelne dane związane z naszymi działaniami, departa- działania, które zmieniłyby ten bardzo niekorzystny mentu polityki lekowej, który sprawdził dostępność trend, trend, który zauważają także przedsiębiorcy, leków w aptekach, po drugie, mam tutaj deklarację, którzy mają problemy ze znalezieniem pracowników którą otrzymałem wczoraj, dotyczącą zabezpieczo- na polskim rynku pracy? Z jednej strony mamy więc nych dostaw tych leków, które wyznaczają limit taką paradoksalną sytuację, że duża część młodych w grupie takrolimusu. Mam te dane – lek jest dostęp- ludzi wyjeżdża, emigruje z Polski w poszukiwaniu ny w aptekach. Powiem więcej, są jego duże zapasy pracy, a z drugiej strony polscy pracodawcy nie mogą w hurtowniach i jeszcze, dodatkowo, jest deklaracja znaleźć pracowników, zwłaszcza tych niższego i śred- dużego zabezpieczenia tego leku na rynku. Jeśli tyl- niego szczebla. Czy ten problem może zostać rozwią- ko są jakieś rzetelne informacje o braku jednego czy zany w najbliższym czasie i jakie działania minister- drugiego leku, to bardzo proszę o informację do mi- stwo ma zamiar w tej sprawie podjąć? Dziękuję. nisterstwa ze wskazaniem konkretnych aptek, gdzie tego leku brakuje, a my państwu będziemy oczywi- ście pisemnie, rzetelnie na to odpowiadać. Ja nie Wicemarszałek Joachim Brudziński: mam żadnych informacji, żeby w tej chwili tych le- ków brakowało. Bardzo dziękuję, panie pośle. Proszę o zabranie głosu panią minister Teresę Wicemarszałek Joachim Brudziński: Wargocką.

Bardzo dziękuję. (Poseł Włodzimierz Nykiel: Ja krótko.…) Sekretarz Stanu Ale, panie pośle, bardzo dziękuję. w Ministerstwie Edukacji Narodowej (Poseł Włodzimierz Nykiel: Jasne, nie mam głosu.) Teresa Wargocka: No niestety. Kolejne pytanie zadadzą pan poseł Dariusz Piont- Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Problem kształ- kowski, pan poseł Lech Sprawka i pani poseł Marze- cenia zawodowego w Polsce jest problemem wielolet- na Machałek z Klubu Parlamentarnego Prawo i Spra- nim. W tym zakresie następują bardzo powolne wiedliwość. Pytanie jest w sprawie niepokojącego zmiany, ale od kilku dobrych lat najważniejszą tezą, zjawiska zmniejszania się liczby uczniów szkół zawo- która się przewija jako cel reformy kształcenia zawodowych i korelacji kształcenia zawodowego z zapo- dowego, jest dostosowanie kierunków kształcenia trzebowaniem rynku pracy. Pytanie kierowane jest w szkołach do rynku pracy. Ale odniosę się do tej do ministra edukacji narodowej. kwestii, która pokazuje stan faktyczny, od której 9. posiedzenie Sejmu w dniu 28 stycznia 2016 r. Pytania w sprawach bieżących 121

Sekretarz Stanu w Ministerstwie starczają wykwalifikowanej kadry robotniczej i usłu- Edukacji Narodowej Teresa Wargocka gowej na rynek. I, proszę państwa, tutaj tylko ok. 5% absolwentów gimnazjum podejmuje pracę, naukę pan poseł zaczął zadawanie pytania, że od pewnego w zasadniczych szkołach zawodowych, i to jest na- momentu polski system edukacji dryfował w kie- prawdę ogromny problem. Jeżeli nie podniesiemy runku kształcenia ogólnego, odkładając decyzję etosu pracy fizycznej, jeżeli nie przywrócimy godno- młodzieży o wykonywanym zawodzie na lata póź- ści osobistej ludziom, którzy wykonują proste zawody, niejsze. Problem ten został uchwycony w odpowied- naprawdę będziemy mieli sytuację, że będziemy mo- nim czasie. gli liczyć tylko na emigrantów. To są te wyzwania, Myślę, że możemy w tej chwili powiedzieć o pew- które stoją przed nami, na najbliższy czas. nych wskaźnikach, które mówią o tym, że pomimo Są modele kształcenia zawodowego w Europie, że liczba dzieci i młodzieży w wieku szkolnym w Pol- które są efektywne. Najbardziej wskazywany przez sce systematycznie spada, to liczba uczniów wybie- ekspertów jest model niemiecki. Tam w zasadzie każ- rających naukę w technikach bądź zasadniczych dy uczeń, który trafia do szkoły zawodowej, już ma szkołach zawodowych wzrasta. Posłużę się tylko jed- swojego patrona w postaci przedsiębiorstwa, praco- nym ogólnym wskaźnikiem, żeby nie przedłużać, jest dawcy, rzemiosła. Tam jest największe powiązanie to wskaźnik 8-procentowy. W roku szkolnym ucznia z pracodawcą. Tam jest najkrótszy okres po- 2006/2007 w technikach i zasadniczych szkołach za- szukiwania pracy od momentu zakończenia szkoły wodowych rozpoczęło naukę 47,5% absolwentów gim- do (Dzwonek) rozpoczęcia pierwszego zatrudnienia. nazjów, a we wrześniu 2015 r. – 55,5%. Pewna ten- Są modele, z których możemy korzystać, ale dencja została przełamana. Myślę, że uczniowie i przede musimy też zdać sobie sprawę, że kształcenie za- wszystkim rodzice wyciągnęli wniosek z tego, że wodowe jest kształceniem naprawdę kosztochłon- kształcenie ogólne, które duża część młodzieży wy- nym. I myślę… brała jeszcze kilkanaście lat temu, było bardzo nie- Jedną chwileczkę. efektywne. Kształcenie zawodowe w tej chwili stoi przed ogromnymi wyzwaniami. W systemie prawnym, Wicemarszałek Joachim Brudziński: w ustawie o systemie oświaty, w innych rozporządze- Spis treści niach zawodowych jesteśmy przygotowani do tego, Bardzo proszę. żeby w sposób dosyć elastyczny kształcić kadry dla rynku pracy. Głównym problemem, jaki stoi przed nami, problemem do rozwiązania, jest to, aby sektor Sekretarz Stanu gospodarki, aby przedsiębiorcy wzięli na siebie część w Ministerstwie Edukacji Narodowej odpowiedzialności za kształcenie zawodowe. Przede Teresa Wargocka: wszystkim musi pójść bardzo wyraźny sygnał z ryn- …że również w naszej sytuacji, w sytuacji w Pol- ku, w jakich zawodach kształcić. Nawet to, co w tej sce musimy kierować apele o lepsze kształcenie za- chwili mamy, dostępne badania rynku pracy, zawody wodowe nie tylko do pracodawców, lecz także do deficytowe podawane pół roku po badaniu, to jest pewnych branż, sektorów gospodarczych, do mini- zbyt późny sygnał, żeby dobrze zorganizować kształ- sterstw w sferze gospodarczej, aby zechciały party- cenie zawodowe. cypować w tej części kształcenia praktycznego. Druga rzecz to jest baza do nauki praktycznej zawodu, która jest u każdego pracodawcy, natomiast generuje bardzo wysokie koszty w systemie oświaty, Wicemarszałek Joachim Brudziński: jeżeli chcemy wyposażać pracownie, warsztaty w sprzęt o wysokiej jakości rynkowej. Dziękuję, pani minister. Trzecim ogromnym problemem w systemie oświa- Pan poseł Dariusz Piontkowski, pytanie dodatkowe. ty zawodowej jest kadra pedagogiczna. Dyrektorzy Bardzo proszę, panie pośle. szkół zgłaszają bardzo duży deficyt w tym zakresie. Wczoraj miałam spotkanie z dyrektorami szkół. Mó- wią, że większość naszych nauczycieli, egzaminato- Poseł Dariusz Piontkowski: rów to nauczyciele w wieku emerytalnym. To jest ogromne wyzwanie, również dla szkolnictwa zawo- Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Pani minister, po dowego i dla ministra edukacji, aby kształcić kadry pierwsze, cieszy to, że ministerstwo zauważa problem nauczycielskie do kształcenia zawodowego. Ogrom- i chce podjąć działania, które by tę sytuację zmieniły, nym problemem jest również fakt, że wizerunek natomiast mam pytania bardziej szczegółowe. Czy kształcenia zawodowego w Polsce został przez wiele w związku z tym ministerstwo przyjmie jakąś ogól- lat zniszczony. Największy deficyt, jeżeli chodzi o za- nopolską politykę dotyczącą chociażby centrów interesowanie uczniów kształceniem zawodowym, kształcenia praktycznego? Dotąd to raczej samorzą- dotyczy szkół zasadniczych zawodowych, które do- dy decydowały, co kupować, w co inwestować, a brak 9. posiedzenie Sejmu w dniu 28 stycznia 2016 r. 122 Pytania w sprawach bieżących

Poseł Dariusz Piontkowski utrzymany i będzie utrzymany. Wszystko to, co łączy się z jego organizacją, z czasem przeprowadzenia było jakiegoś kierunkowego działania ze strony mi- tych egzaminów, jest absolutnie do przedyskutowa- nisterstwa. Czy to się zmieni? Czy planuje się podję- nia w trakcie debaty, którą rozpoczynamy w I półro- cie jakichś działań, które by całościowo rozwiązywa- czu tego roku. Na pewno zagadnienia dotyczące ły ten problem? szkolnictwa zawodowego będą tam bardzo wyraźnie Po drugie, co ministerstwo ma zamiar zrobić, aby wyartykułowane i będą podlegały dyskusji. Rozu- uzupełnić lukę pokoleniową, która rzeczywiście po- miem, że do konsultacji dajemy pewien projekt, ale jawia się wśród nauczycieli zawodu? Czy będą jakieś my te konsultacje chcemy potraktować jako przed- dodatkowe środki na to, aby ci nauczyciele, zwłaszcza stawienie własnych propozycji. Przede wszystkim w nowo pojawiających się zawodach, tych, które wy- podkreślam dużą otwartość na propozycje tych, któ- musza dzisiaj rynek – wymusza, aby one się pojawiły rzy kształcenie zawodowe realizują i są w tej chwili – trafili do szkół i kształcili w tych zawodach, które najlepszymi recenzentami, ponieważ uczestniczą rzeczywiście są potrzebne? w tej części jako praktycy. I ostatni element. Część nauczycieli zauważa po- Temat jest naprawdę bardzo złożony. Myślę, że trzebę zmiany egzaminu praktycznego. (Dzwonek) – wczoraj podzieliłam się taką opinią (Dzwonek) Czy w tej sprawie będą podejmowane jakiś działania? z ekspertami w tym zakresie, dzisiaj z państwem Dziękuję. – w zasadzie trzeba byłoby przeprowadzać pewne rozwiązania na dwóch poziomach. Pierwszy poziom to najbliższe kilka lat: Co udoskonalić? Gdzie można Wicemarszałek Joachim Brudziński: zaradzić? Ale również trzeba myśleć o tym poziomie koncepcji kształcenia zawodowego, która wymaga Dziękuję panu posłowi. strategicznego myślenia i powiązania z tymi kierun- Proszę panią minister o udzielenie odpowiedzi. kami, o których mówił pan premier Morawiecki, i rozwojem gospodarczym Polski. To jest naprawdę trudna i długa debata. Dziękuję bardzo.

Spis treści Sekretarz Stanu w Ministerstwie Edukacji Narodowej Teresa Wargocka: Wicemarszałek Joachim Brudziński:

Myślę, że naprawdę jest to temat na odrębną debatę Bardzo dziękuję, pani minister. – a przynajmniej na informację w sprawach bieżących Kolejni posłowie zadający pytanie to pan poseł – w Sejmie, o co proszę. Czy jest jakaś polityka ogólno- Sławomir Nitras i pan poseł Paweł Olszewski, klub krajowa w tym zakresie? Analizujemy takie rozwiąza- Platforma Obywatelska. Jest to pytanie w sprawie nie, aby decyzję o kształceniu w poszczególnych zawo- relokacji jednostek wojskowych w Polsce – do mini- dach przenieść na poziom wojewódzki, czyli na poziom stra obrony narodowej. regionalny. Tam powstają strategie rozwoju woje- Odpowiadać będzie sekretarz stanu w Minister- wództw, tam jest realizowana Strategia Rozwoju Kraju. stwie Obrony Narodowej pan minister Bartosz Kow- Tam powinna powstawać wizja, w jakich zawodach, nacki. w jakich kierunkach powinniśmy kształcić młodzież. Jako pierwszy pytanie zadaje pan poseł Sławomir Widzimy tutaj również rolę kuratora oświaty w opinio- Nitras. waniu zawodów, w których szkoła będzie kształciła na Bardzo proszę, panie pośle. terenie danego województwa. Jeżeli chodzi o centra kształcenia praktycznego, to sytuacja jest bardzo podobna, ale w tej chwili pienią- Poseł Sławomir Nitras: dze na doposażenie centrów kształcenia praktycznego są na poziomie programów w regionach. Są również Dziękuję. pieniądze na zakup sprzętu: ok. 20% tej puli musi być Panie Marszałku! Panie Ministrze! Do zadania przeznaczone na wyposażenie centrów kształcenia tego pytania skłoniły nas głównie publiczne wypo- praktycznego i pracowni. Samorząd województwa powiedzi pana ministra Macierewicza. Zacytuję jedną, winien mieć opracowaną – to są zalecenia minister- z 4 stycznia tego roku, z „Polski Zbrojnej”: Chcemy stwa – strategię rozwoju szkolnictwa zawodowego stworzyć trzy brygady obrony terytorialnej na naszej i tylko zgodnie z tą strategią kierować środki do sa- wschodniej granicy, wraz z jednoczesnym przesunię- morządów, przede wszystkim powiatowych. ciem w tym kierunku już istniejących Sił Zbrojnych. Czy będą zmiany w egzaminach praktycznych? Nie chcemy, aby wojsko było skupione na zachodniej Na chwilę obecną mogę na to pytanie odpowiedzieć granicy, niemal jak w 1989 r. w sposób ogólny. Założenie jest generalne: egzamin Szczerze przyznam, że porównanie obecnego sta- zewnętrzny w kształceniu zawodowym musi być nu, również lokacji Wojska Polskiego, do roku 1989 9. posiedzenie Sejmu w dniu 28 stycznia 2016 r. Pytania w sprawach bieżących 123

Poseł Sławomir Nitras Sekretarz Stanu w Ministerstwie Obrony Narodowej bardzo mnie zdumiało, dlatego że zmiany, jakie za- Bartosz Kownacki: szły w wojsku od 1989 r., również jeśli chodzi o to, gdzie wojska się znajdują, są ogromne. Wystarczy Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Może na począt- spojrzeć na to, ile baz jest zamkniętych na zachodzie ku przypomnę panu posłowi art. 26 konstytucji, któ- Polski. Wydaje mi się, że minister obrony narodowej ry określa zadania Sił Zbrojnych, które mają stać na powinien wiedzieć, jak te zmiany zaszły. Przypomnę straży niepodzielności całego terytorium Rzeczypo- panu również, że kiedy w październiku ubiegłego spolitej i ochrony jego granic. A wbrew temu, co pan roku publicznie mówiłem o tym, że państwo macie mówi, niestety, przez całe 25 lat ta dyslokacja wojsk takie plany, to m.in. obecnie prowadzący obrady pan w Polsce wyglądała w ten sposób, że większość była marszałek Brudziński dementował, mówił, że koali- przygotowana przed 1989 r. do ataku z zachodu Eu- cja czy Prawo i Sprawiedliwość nie ma takich planów. ropy, i to po 1989 r. nie zostało zmienione. Nie wiem, Dzisiaj okazuje się, że to jest jeden z podstawowych czy posłowie Platformy Obywatelskiej, politycy Plat- elementów państwa planów – relokacja polskich Sił formy Obywatelskiej, którzy przez 8 lat odpowiadali za taką sytuację, mieli jakieś plany ofensywne wzglę- Zbrojnych na wschód. dem Niemiec czy być może obawiali się ataku ze stro- Jestem posłem wybranym w województwie zany Niemiec – jakaś fobia niemiecka. Dlatego te jed- chodniopomorskim. Zadaję pytanie z panem posłem nostki także po roku 2000 tam stacjonowały, podczas Olszewskim, który jest z Bydgoszczy. Szczecin i Byd- gdy na wschodzie Polski, na wschód od Wisły nie było goszcz to są dwa najważniejsze miasta, jeśli chodzi praktycznie żadnych jednostek. Wedle naszej oceny o plany NATO-wskie, jeśli chodzi o siedziby do- zagrożenie, które dzisiaj się rysuje, rysuje się na wództw jednostek w Polsce. Stąd nasz niepokój. wschodzie i na północy Polski, a nie na zachodzie. Moje pytania: Czy może nas pan zapewnić, że Być może Platforma Obywatelska miała inną ocenę. obecna struktura trzech dywizji zlokalizowanych Również prosiłbym pana posła, przypomniałbym w Szczecinie, Żaganiu i Elblągu zostanie zachowana? panu posłowi, że posłowie są zobowiązani i ślubują Czy przewidują państwo jakąś istotną ingerencję względem narodu. Warto, żeby wznieśli się ponad ho- w ich strukturę? Czy posiadacie państwo analizę ryzonty radnego gminnego, chociażby najpiękniejsze- Spis treści kosztów i korzyści strategicznych relokacji wojsk na go miasta w Polsce. Bo interesy strategiczne Polski wschód? Czy te koszty uwzględniają konieczność ponie zawsze są tu tożsame. Nie będę referował i oceniał wstania pełnej infrastruktury – baz, poligonów, lot- sytuacji dyslokacji wojsk we Francji czy w Niemczech, nisk, szpitali specjalistycznych? Czy analizujecie bo pragnę zauważyć, że ani Francja, ani Niemcy nie państwo struktury rozmieszczenia wojsk w podob- są państwami granicznymi Sojuszu Północnoatlan- nych wielkością państwach członkach NATO? Czy tyckiego, więc dyslokacja wojsk w tych państwach pan np. wie, że siedziba wszystkich dywizji niemie- może wyglądać w sposób inny aniżeli ta w Polsce. ckich znajduje się w centralnych Niemczech i tak Mówił pan również w tym pytaniu – tu się to nie naprawdę odzwierciedla to nieistniejącą już we- wyróżniało, ale na piśmie – o tym, że jesteśmy człon- wnątrzniemiecką granicę? (Dzwonek) Na przykład kami NATO, w związku z czym możemy liczyć na we Francji na 16 brygad 8 znajduje się przy granicy wsparcie naszych sojuszników. z Belgią, Niemcami, Włochami, a 4 – w centrum kra- (Poseł Sławomir Nitras: Racja.) ju. Czy nie obawiacie się państwo, że relokacja w spo- Otóż, jakby pan rozumiał mechanizm działania NATO i art. 5, to miałby pan świadomość, że Polska, sób praktyczny uniemożliwi współpracę w ramach żeby móc liczyć na wsparcie naszych sojuszników, zintegrowanych struktur NATO? musi mieć szansę obrony przez kilka, może kilkana- I na koniec. Mamy informację o utworzeniu ście dni, i to w najbardziej optymistycznym scenariu- w Polsce 5 baz amerykańskich, magazynów: w Ła- szu. Nasze doświadczenia historyczne ostatnich stu- sku, Drawsku Pomorskim, Skwierzynie, Choszcznie leci wskazują, że te zagrożenia, jak powiedziałem, i Ciechanowie. Tylko Ciechanów znajduje się na mogą być na wschodzie, w bramie podlaskiej czy wschodzie, pozostałe miasta są na zachodzie. Czy w bramie smoleńskiej, inaczej bramie białoruskiej. państwa plany tak naprawdę nie są powodowane Warto, żeby pan sobie uświadomił, że między grani- ideologicznie? Czy może są powodowane praktycz- cą wschodnią Rzeczypospolitej a Warszawą, czyli nym doświadczeniem? Dziękuję uprzejmie. Dziękuję, stolicą bądź co bądź państwa, nie ma żadnej jednost- panie marszałku, za cierpliwość i wyrozumiałość. ki wojskowej, żadnej poważnej, liczącej się jednostki wojskowej. (Poseł Sławomir Nitras: Białystok, Siedlce.) Wicemarszałek Joachim Brudziński: Te jednostki, które są, są w stanie kompletowania, który nie pozwala podjąć jakichkolwiek realnych Dziękuję panu posłowi. działań obronnych. Tak wygląda sytuacja na wschód Głos zabierze pan minister Bartosz Kownacki. od Wisły. Jest to wynikiem m.in. działań państwa Bardzo proszę, panie ministrze. rządu przez ostatnie 8 lat. To nie oznacza jednakże, 9. posiedzenie Sejmu w dniu 28 stycznia 2016 r. 124 Pytania w sprawach bieżących

Sekretarz Stanu w Ministerstwie i pan poseł Nitras jesteśmy panu ministrowi bardzo Obrony Narodowej Bartosz Kownacki wdzięczni. (Poseł Sławomir Nitras: Tak jest. Ja też jestem że chcemy dokonywać zmian, które byłyby ze szkodą, wdzięczny.) tym bardziej dla jednostek, które są powiązane Zanim oddam głos panu posłowi Pawłowi Olszew- z NATO. skiemu, chciałbym poinformować Wysoką Izbę, że na Tę sytuację można rozwiązać na kilka sposobów. galerii gościmy dzisiaj młodzież ze Szkoły Podstawo- Po pierwsze, przez powołanie jednostek obrony tery- wej nr 289. torialnej, o czym od dawna mówimy. One w pierwszej (Poseł Sławomir Nitras: Skąd? 289, ale skąd?) kolejności muszą być powołane na wschodzie i na Pozdrawiamy naszych gości. północy kraju. To jest pierwsza możliwość. Druga W związku z powyższym bardzo proszę, żeby py- rzecz to jest kwestia sformowania nowych jednostek. tanie dodatkowe uwzględniało ten element pacyfi- Zakładamy wzrost liczebności Sił Zbrojnych, bo ona styczny – w związku z tą młodzieżą, która nas dzisiaj jest dzisiaj jedną z najniższych w Europie. Kolejna tutaj obserwuje. sprawa to zwiększenie ukompletowania tych jedno- Bardzo proszę, panie pośle. stek, które znajdują się na wschodzie kraju, bo – jak powiedziałem – są w takim stanie, że dzisiaj nie pozwala to podejmować żadnych działań obronnych. Poseł Paweł Olszewski: Wreszcie można wzmocnić potencjał bojowy tych jednostek, które są na wschodzie kraju, jak również Z całym szacunkiem, panie ministrze, ale o wia- postawić na priorytety w zakresie wyposażenia tych- rygodności sojuszniczej w kontekście tego, co zrobi- że jednostek. Nie będzie to wówczas ze szkodą dla liście z centrum kontrwywiadu i jak nadwyrężyliście jednostek ze Szczecina, Bydgoszczy czy też Elbląga. tymi działaniami nasze relacje, chyba nie ma co dys- Wspomniał pan również w swoim piśmie o prob- kutować. Nie będę się również odwoływał do tych lemach z infrastrukturą na wschodzie kraju, że tam ideologicznych sformułowań dotyczących fobii, bo tej infrastruktury nie ma, co generuje poważne koszty, jeżeli chcielibyśmy chociażby formować jednostki tyle fobii, ile jest w państwa rządzie: antyniemie- Spis treści we wschodniej części kraju. Rzeczywiście przez ostat- ckich, antyrosyjskich etc., to szkoda mówić. nie 8 lat rozgrabiono, rozkradziono tę infrastrukturę. Natomiast zmierzając do konkretnego pytania, To apel do pana, żeby rozliczyć swoich kolegów par- panie ministrze, cieszę się, że akurat pan jest adre- tyjnych. Dlaczego stało się tak, że te jednostki woj- satem tego pytania, bo nie jest pan, co prawda, rodo- skowe czy zaplecze infrastrukturalne, które było witym bydgoszczaninem, niemniej jest pan wybrany nawet po zmniejszeniu kompletowania… Dlaczego z Bydgoszczy. W kontekście tego, co mówił pan poseł zostało to rozkradzione? Nitras, i próby relokacji wojsk w ramach terytorium (Poseł Sławomir Nitras: Szczegóły.) Rzeczypospolitej mam pytanie dotyczące JFTC, czy- Mam nadzieję, że państwo to wyjaśnicie. Jak nie li Centrum Szkolenia Sił Połączonych NATO, które wy, to my będziemy musieli to zrobić. jest zlokalizowane w Bydgoszczy i jest wspierane Raz jeszcze, reasumując, chciałbym podkreślić, że przez 1. Pomorską Brygadę Logistyczną. Czy w tym nie ma zagrożenia dla żadnych jednostek, tym bar- obszarze, w tym zakresie (Dzwonek) mają państwo dziej jednostek ze Szczecina. Było również pytanie plany, aby dokonywać zmian lokalizacyjnych, szcze- o Bydgoszcz, żadnego zagrożenia w tym zakresie nie gólnie biorąc pod uwagę to, że to centrum jest bardzo ma. Co więcej, ja bym apelował, żeby w zakresie bez- zakorzenione w ramach byłego Pomorskiego Okręgu pieczeństwa państwa, a szczególnie współpracy z na- Wojskowego? Czy te plany, o których mówił pan mi- szymi sojusznikami, nawet nie myśleć o przesyłaniu nister Macierewicz, dotyczą również tej jednostki? takich nierozsądnych sygnałów, które mogą podawać w wątpliwość naszą wiarygodność sojuszniczą. Otóż te jednostki mają bardzo poważne zadania w ramach Wicemarszałek Joachim Brudziński: NATO i prosiłbym nie straszyć społeczeństwa, a przy okazji nie straszyć naszych partnerów z NATO jaki- Dziękuję. mikolwiek zmianami w tym zakresie. Dziękuję bar- Proszę o zabranie głosu pana ministra. dzo. (Oklaski) Sekretarz Stanu Wicemarszałek Joachim Brudziński: w Ministerstwie Obrony Narodowej Bartosz Kownacki: Bardzo dziękuję, panie ministrze. Wydaje mi się, że jeżeli pan minister, mówiąc Panie marszałku, jakkolwiek Szczecin jest rzeczy- o najpiękniejszym, jednym z najpiękniejszych miast wiście jednym z najpiękniejszych miast w Polsce, to w Polsce, miał na myśli Szczecin, to zarówno ja, jak również Bydgoszcz... 9. posiedzenie Sejmu w dniu 28 stycznia 2016 r. Pytania w sprawach bieżących 125

Wicemarszałek Joachim Brudziński: zwierzyna, zwierzęta, a szczególnie dziki, grasują po tych polach, niszcząc plony. Oczywiście. Druga rzecz to sprawa odszkodowań. Jest w tej chwili w Sejmie, została złożona przez grupę posłów Prawa i Sprawiedliwości, ustawa o odszkodowaniach, Sekretarz Stanu o innym mechanizmie, o powołaniu komisji przy wo- w Ministerstwie Obrony Narodowej jewodzie, o funduszu odszkodowawczym. Problem Bartosz Kownacki: odszkodowań byłby załatwiony tą ustawą, ale problem dużej populacji dzików nie jest załatwiony. Na ...do takich miast się zalicza. stronie ministerstwa ukazało się rozporządzenie mi- Odnośnie do naszej sojuszniczej wiarygodności nistra rolnictwa i rozwoju wsi w sprawie zarządzenia i centrum ekspertyz, to mógłby powiedzieć coś pana odstrzału sanitarnego dzików, z czego się bardzo i mój kolega z okręgu, pan poseł Brejza. Wiem, że cieszymy. płaczecie nad tym, że niestety już funkcjonariusze, Panie ministrze, chcielibyśmy się dowiedzieć, cze- czynni funkcjonariusze służb specjalnych nie będą go dotyczy to rozporządzenie, jakiego obszaru kraju mogli przygotowywać interpelacji dla opozycji, ale i jakiej populacji dzików. Dziękuję bardzo. wydaje się, że nie takie zadania powinny mieć służby specjalne w Polsce, jak również nie powinny na przy- kład w ramach prac oglądać filmów rysunkowych dla Wicemarszałek Joachim Brudziński: dzieci w języku rosyjskim. Tym zajmowali się eksperci z tegoż centrum, polscy eksperci. Bardzo dziękuję. Natomiast odnośnie do JFTC, panie pośle, uspo- Proszę o zabranie głosu pana ministra Krzyszto- kajam. Również jestem, jak pan wspomniał, wskazał, fa Jurgiela. posłem z Bydgoszczy, więc ta sprawa szczególnie leży mi na sercu. Nie ma jakichkolwiek zagrożeń w tym zakresie, nie ma jakichkolwiek planów zmian w tym Minister Rolnictwa i Rozwoju Wsi Krzysztof Jurgiel: zakresie. My bardzo wysoko cenimy JFTC, jesteśmy Spis treści dumni jako posłowie z Bydgoszczy, ale wszyscy, jako Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Przepisy prawne Polacy, że to centrum jest w Polsce i spełnia swoje za- umożliwiające ograniczenie lub redukcję pogłowia dania. Proszę być spokojnym, żadnych zmian w tym zwierząt wolno żyjących są rozproszone w wielu ak- zakresie nie będzie. Dziękuję bardzo. tach prawnych. Przykładowo ustawa Prawo łowie- ckie daje kompetencje w tym zakresie staroście, któ- ry w porozumieniu z Polskim Związkiem Łowieckim Wicemarszałek Joachim Brudziński: może wydać decyzję o odłowie lub odstrzale reduk- cyjnym w przypadku szczególnego zagrożenia dla Bardzo dziękuję. prawidłowego funkcjonowania obiektów produkcyj- Kolejni posłowie zapisani do zadania pytania to nych i użyteczności publicznej powodowanego przez panowie posłowie Robert Telus, Piotr Polak i Dariusz zwierzynę. Ustawa ta daje też kompetencje nadleśni- Bąk, Klub Parlamentarny Prawo i Sprawiedliwość. czemu, który działając z upoważnienia dyrektora Pytanie w sprawie rozporządzenia ministra rolni- regionalnej dyrekcji Państwowego Gospodarstwa ctwa dotyczącego sanitarnego odstrzału dzików kie- Leśnego Lasy Państwowe, może wydać postanowie- rowane jest do ministra rolnictwa i rozwoju wsi. nie o zastosowaniu odstrzału zastępczego zwierzyny, Odpowiadać będzie pan minister rolnictwa i roz- jeżeli dzierżawca obwodu łowieckiego nie realizuje woju wsi Krzysztof Jurgiel. planu łowieckiego. Kompetencje do ograniczenia po- Bardzo proszę, pan poseł Robert Telus. pulacji zwierząt w sytuacji nadzwyczajnego zagroże- nia życia, zdrowia i gospodarki człowieka daje też sejmikowi województwa ustawa o ochronie zwierząt. Poseł Robert Telus: Może on podjąć w tym zakresie stosowną uchwałę. Jak pokazuje praktyka, wykorzystanie wyżej wymie- Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Panie Mini- nionych instrumentów okazało się jak dotychczas strze! Od wielu już lat rolnicy zgłaszają się do na- niewystarczające, dlatego też przygotujemy zmianę szych biur z takim podstawowym problemem, który prawa w tym zakresie, jeśli chodzi o kompetencje, jest, to są właśnie szkody łowieckie, szkody wyrzą- aby prawo było bardziej skuteczne. dzane przez zwierzynę, przez zwierzęta, a szczegól- W opinii ekspertów poziomem gwarantującym nie przez dziki. To jest problem, szczególnie przy tej ograniczenie ryzyka związanego z rozprzestrzenia- chorobie ASF, która objęła część terytorium naszego niem się ASF we wschodnich regionach Polski, kraju, bardzo poważny. Rolnicy przez te dziki tracą w szczególności z terytorium Ukrainy, jest osiągnię- wiele swoich zasiewów, swoich plonów i jest to dla cie gęstości populacji dzików do poziomu 0,5 osobni- nich niesprawiedliwe. Niesprawiedliwe jest to, że ta ka na 1 km2. Tego rodzaju działania należałoby pod- 9. posiedzenie Sejmu w dniu 28 stycznia 2016 r. 126 Pytania w sprawach bieżących

Minister Rolnictwa i Rozwoju Wsi Poseł Robert Telus: Krzysztof Jurgiel Panie Marszałku! Panie Ministrze! Ja chcę bardzo jąć w pasie o szerokości ok. 50 km od granicy obsza- podziękować za te działania. To pokazuje, że minister- ru objętego ograniczeniami w województwie podla- stwo działa do przodu, wyprzedzająco, i takich działań skim oraz wzdłuż wschodniej granicy państwa. było potrzeba w ministerstwie wcześniej. I sprawa, tak Tymczasem populacja dzików, która stanowi poten- jak powiedziałem wcześniej, odszkodowań, która tra- cjalny rezerwuar tej choroby, na niektórych obsza- pi rolników od wielu, wielu lat, i sprawa odstrzału rach przewyższa znacznie poziom 1 osobnika na dzików, i sprawa też, panie ministrze, ostatniej pomo- 1 km2. Dlatego też, mimo że jak na razie nie stwier- cy, która jest skierowana na wieś, do hodowców trzody dzono w wyżej wymienionym pasie ognisk i przypad- chlewnej, jak również producentów mleka – takie dzia- ków ASF, a sytuacja epizootyczna jest stabilna, zde- łania pokazują, że ministerstwo, jeżeli chce, to może, cydowałem o podjęciu działań wyprzedzających, może pomóc polskiemu rolnikowi. I tutaj chcę bardzo które mają na celu jak najlepsze zabezpieczenie tery- serdecznie za te działania podziękować jako poseł, ale torium Polski przed wniknięciem choroby przez przede wszystkim jako rolnik, bo ja z rolnikami spo- wschodnią granicę, gdzie sytuacja epizootyczna nie tykam się bardzo często i na te tematy rozmawiamy. jest do końca znana. Podjęte przeze mnie działania mają charakter Tak że tutaj w imieniu rolników chcę bardzo serdecz- porządkujący kompetencje różnych organów związa- nie podziękować. ne z redukcją lub ograniczeniem pogłowia dzików, Dodatkowe pytanie chciałbym skierować takie: rozproszone w wielu aktach prawnych. W tym celu Panie ministrze (Dzwonek), na pewno pan minister do uzgodnień międzyresortowych i konsultacji spo- szacował, jakie będą kwoty przeznaczone z budżetu łecznych skierowałem projekt rozporządzenia w spra- państwa na odstrzał i w jakim terminie może to roz- wie zarządzenia odstrzału sanitarnego dzików, który porządzenie być wprowadzone. Dziękuję bardzo. zakłada redukcję populacji do bezpiecznego z naukowego punktu widzenia poziomu 0,5 osobnika na 1 km2. Utrzymanie gęstości populacji dzików na tak Wicemarszałek Joachim Brudziński: Spis treści niskim poziomie przyczyni się do ograniczenia moż- liwości przenoszenia wirusa afrykańskiego pomoru Bardzo dziękuję. świń między watahami dzików, a tym samym lepiej Bardzo proszę pana ministra o zabranie głosu. zabezpieczy przed wniknięciem wirusa na tereny, gdzie choroba do tej pory nie występowała. Takie po- stępowanie stanowi jeden z elementów zapobiegania Minister Rolnictwa i Rozwoju Wsi dalszemu szerzeniu się tej choroby i jest zgodne za- Krzysztof Jurgiel: równo z aktualną opinią EFSA dotyczącą afrykań- skiego pomoru świń, jak i ze strategią w sprawie ASF Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Koszt przewidy- dla wschodniej części Unii Europejskiej. W ramach wany: 12,6 mln zł, ok. 40 tys. sztuk według wyliczeń zaplanowanych działań zmierzających do osiągnięcia podanych przez powiatowych lekarzy weterynarii. gęstości populacji dzików na poziomie 0,5 osobnika Termin wejścia – myślę, że połowa lutego, jeśli nie na 1 km2 konieczne jest odstrzelenie w wyżej wymie- będzie zastrzeżeń i spraw wymagających wyjaśnie- nionym pasie ok. 40 tys. sztuk dzików. Szacunkowy nia, a myślę, że jest to przyjęte pozytywnie w wielu koszt tego zadania to ok. 12,6 mln zł. środowiskach. Tak że do połowy lutego powinno być Na koniec pragnę podkreślić, że moje działanie rozporządzenie wydane. Dziękuję bardzo. (Oklaski) zmierza do ograniczenia populacji dzików zdrowych, ponieważ stanowią one potencjalny rezerwuar choroby i istotny czynnik sprzyjający jej rozprzestrze- Wicemarszałek Joachim Brudziński: nianiu się. Pragnę przy tym podkreślić, że rozprze- strzenianie się ASF poza województwem podlaskim Bardzo dziękuję panu ministrowi. może mieć katastrofalne skutki ekonomiczne nie Kolejne pytanie zadadzą pan poseł Wojciech Ziem- tylko dla Polski, ale też dla całej Unii Europejskiej. niak i pan poseł Grzegorz Raniewicz z klubu Platfor- Dlatego też w kwestii redukcji populacji dzików trze- ma Obywatelska. Pytanie w sprawie ogłoszenia kon- ba moim zdaniem działać zdecydowanie. Dziękuję kursów z Funduszu Rozwoju Kultury Fizycznej jest bardzo. (Oklaski) kierowane do ministra sportu i turystyki. Odpowiadać będzie podsekretarz stanu w Mini- sterstwie Sportu i Turystyki pan minister Ryszard Wicemarszałek Joachim Brudziński: Szuster. Jako pierwszy pytanie zadaje pan poseł Wojciech Bardzo dziękuję panu ministrowi. Ziemniak. Pytanie dodatkowe – pan poseł Robert Telus. Bardzo proszę, panie pośle. 9. posiedzenie Sejmu w dniu 28 stycznia 2016 r. Pytania w sprawach bieżących 127

Poseł Wojciech Ziemniak: projekty. Chcę powiedzieć, że nowe kierownictwo resortu dokonuje teraz przeglądu programów, nato- Panie Marszałku! Panie Ministrze! Od wielu lat miast te dwa główne programy, o które pan był Ministerstwo Sportu i Turystyki w ramach wspiera- uprzejmy pytać, tzn. Igrzyska Młodzieży Szkolnej, nia sportu powszechnego ogłasza konkursy na różne a także projekt Mały Mistrz, będą wkrótce ogłoszone. projekty służące rozwojowi sportu wśród różnych Chcę też uspokoić. Jeśli chodzi o terminy, panie po- grup społecznych, w tym przede wszystkim dla dzie- śle, to nigdy nie było tak, że wszystkie te projekty ci i młodzieży. Jednym z realizatorów tych progra- były już w styczniu ogłaszane, bo w latach i 2014, mów jest Szkolny Związek Sportowy. Inne to m.in. i 2015 kwestia wielu projektów była rozstrzygana Akademicki Związek Sportowy, Ludowe Zespoły dopiero w marcu. Tak że chcę uspokoić, że termin Sportowe czy Towarzystwo Krzewienia Kultury Fi- rozstrzygnięć w sprawie naboru wniosków co do re- zycznej. Dzięki wsparciu ministerstwa wymienione alizacji zadań programu Sport dla Wszystkich nie organizacje mogą realizować wiele pożytecznych ak- będzie odbiegał w żaden sposób od terminów takich cji na rzecz upowszechniania sportu w swoich środo- rozstrzygnięć podejmowanych w latach ubiegłych. wiskach. Jeśli chodzi o program „Sport wszystkich dzieci”, W związku z tym zwracam się do pana ministra w ramach którego wspierane będą m.in. projekty Ju- z pytaniem, kiedy ministerstwo w ramach rozwijania nior Sport oraz Mały Mistrz, o które pan poseł pytał, sportu, poprzez wspieranie przedsięwzięć z zakresu to przewidziane jest to na pierwszą połowę lutego upowszechniania sportu dzieci i młodzieży, ogłosi roku 2016. Zaplanowaliśmy także ogłoszenie progra- konkursy z Funduszu Rozwoju Kultury Fizycznej mu animacyjnego, którego formuła realizacyjna bę- w programie „Sport wszystkich dzieci”. Styczeń jest dzie konsolidowała dotychczasowe programy ukie- miesiącem, w którym konkursy były już rozstrzyg- runkowane na bezpośrednie wsparcie osób prowa- nięte, tym bardziej że są już realizowane zawody, dzących zajęcia sportowe. W ramach programu „Sport m.in. w sportach zimowych. wszystkich dzieci” wspierana będzie organizacja szkol- Chciałbym również zapytać, jakiego rodzaju zanego współzawodnictwa sportowego, jak też różnorod- dania będą objęte dofinansowaniem. Czy w zadane przedsięwzięcia sportowe realizowane przez orga- niach konkursowych będą uwzględnione takie zada- nizacje pozarządowe. I oczywiście tutaj rola Szkolnego

nia, jak: współzawodnictwo sportowe szkół – Igrzyska Spis treści Związku Sportowego i zarządu głównego jest nie do Młodzieży Szkolnej – gimnazjada i licealiada; program przecenienia. Jesteście państwo operatorem tego pro- „Animator sportu dzieci i młodzieży” i program Mały gramu. Chcę także powiedzieć, jeśli chodzi o program Mistrz. Współzawodnictwo sportowe szkół organizo- „Animator”, że po analizie doszliśmy do wniosku, że wane jest od lat z powodzeniem i cieszy się w środo- ze względu na to, iż beneficjentami tego programu są wisku szkolnym dużą popularnością i zainteresowa- niem. Program igrzysk realizowany jest przez Szkol- z reguły szkoleniowcy i trenerzy polecani czy już re- ny Związek Sportowy od kilkudziesięciu lat, a „Ani- komendowani przez kluby sportowe i związki spor- mator” od roku 2002. W działania te zaangażowane towe, postanowimy włączyć ten program do progra- są wszystkie szczeble jednostek samorządu teryto- mu szerszego, który przygotowujemy. Prace nad tym rialnego, czyli gminy, powiaty, województwa. W pro- programem są obecnie w fazie finalizacji. Będzie to gramie co roku w ramach cyklu roku szkolnego program, którego robocza nazwa brzmi „Klub”. uczestniczy kilkanaście tysięcy szkół, 65–75% w ca- Chcemy, aby zwłaszcza kluby z małych miejscowości, łym kraju. Nakłady finansowe ministerstwa na małe kluby o niskich budżetach, mogły liczyć na współzawodnictwo sportowe szkół w kwocie 2800 tys. granty ze strony ministerstwa sportu w zależności wiążą się z generowaniem środków na to z samorzą- od tego, czy są jednosekcyjne, czy wielosekcyjne. dów, i to także (Dzwonek) powoduje ich wzrost, po- Przewidujemy, że w tym programie może uczestni- przez te samorządy. Chciałbym powiedzieć tyle, bo czyć nawet ok. 1500 klubów. Planujemy dotacje czas minął. w wysokości 10–15 tys. w zależności od ilości sekcji. I właśnie do tego programu, programu „Klub”, któ- rego założenia wkrótce przedstawimy, będzie włączo- Wicemarszałek Joachim Brudziński: ny program „Animator”. Myślę, że już w najbliższych tygodniach będziecie mogli państwo się z założenia- Bardzo dziękuję, panie pośle. mi tego programu zapoznać. Oczywiście, tak jak po- Proszę o zabranie głosu pana ministra Ryszarda wtarzaliśmy wielokrotnie, nowe kierownictwo resor- Szustera. tu analizuje wszelkie projekty, ponieważ jest ich bardzo dużo. Mamy pewne wątpliwości np. co do absorp- cji środków – tak jest chociażby w wypadku projektu Podsekretarz Stanu Mały Mistrz, gdzie mamy do czynienia z nieefektyw- w Ministerstwie Sportu i Turystyki ną absorpcją środków, ponieważ corocznie zaplano- Ryszard Szuster: wanych jest na to 6 mln zł, natomiast wykorzystuje się 3 mln zł – i w związku z tego typu faktami skła- Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Panie pośle, dzię- niamy się do wniosku, że należy przypatrywać się kuję za to pytanie. To są rzeczywiście bardzo ważne programom, które funkcjonują, bardzo dokładnie 9. posiedzenie Sejmu w dniu 28 stycznia 2016 r. 128 Pytania w sprawach bieżących

Podsekretarz Stanu w Ministerstwie Sportu tacji i poszczególnych zawodników do igrzysk w Rio, i Turystyki Ryszard Szuster stąd rzeczywiście drobny poślizg, chociaż, jak powie- działem, trudno tutaj mówić o poślizgu. i ewentualnie je w jakiś sposób modyfikować, tak aby Co do programów trzyletnich, to taki program, on środki społeczne, publiczne, które wydajemy na nazywa się „Kibice razem”, już realizujemy. Być sport, trafiały rzeczywiście do tych miejsc, gdzie będą może, w tej chwili nie odpowiem konkretnie na py- w 100% wykorzystywane. Tak że w najbliższych ty- tanie, stworzymy w przyszłości takie programy, któ- godniach będziemy ogłaszać programy, o które pan re będą funkcjonować w perspektywie rzeczywiście poseł pyta. Dziękuję bardzo. dwu- czy trzyletniej. Daje to możliwość opracowania pewnej strategii, być może nawet lepszej, dokładnej Wicemarszałek Joachim Brudziński: realizacji. Dziękuję bardzo.

Bardzo dziękuję panu ministrowi. Pytanie dodatkowe zada pan poseł Grzegorz Ra- Wicemarszałek Joachim Brudziński: niewicz. Bardzo proszę, panie pośle. Bardzo dziękuję, panu ministrowi. Kolejne pytanie zadadzą panowie posłowie Jacek Falfus, Adam Ołdakowski i Kazimierz Moskal, Klub Poseł Grzegorz Raniewicz: Parlamentarny Prawo i Sprawiedliwość. Pytanie w sprawie przebiegu współpracy ministerstwa ze Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Panie Ministrze! związkami sportowymi w kontekście przygotowań Bardzo ciekawa informacja, szczególnie o tym, że nie olimpijskich jest kierowane również do ministra spor- jest w pełni wykorzystana ta kwota 6 mln, bo nie tu i turystyki. wiedzieliśmy o tym. Ale kwestie techniczne są bardzo Odpowiadać będzie również podsekretarz stanu ważne przy tych programach, bo im później te pro- w Ministerstwie Sportu i Turystyki pan minister Ry- gramy są ogłaszane, tym jest trudniej z rozliczenia- szard Szuster.

Spis treści mi. Część zawodów sportowych jest realizowanych Jako pierwszy pytanie zadaje pan poseł Jacek wcześniej, chodzi o sporty zimowe. Czy to będzie Falfus. można zaliczyć potem, jeżeli nawet ktoś zostanie ope- Bardzo proszę, panie pośle. ratorem? Czy myślicie o czymś takim, żeby wprowa- dzać programy trzyletnie? To pozwalałoby na płynne przechodzenie w kolejnych latach do realizacji takich Poseł Jacek Falfus: programów. Myślę, że byłby to dobry kierunek, żeby pracę w tym zakresie lepiej zorganizować. Z moich Panie Marszałku! Szanowny Panie Ministrze! pytań to jeszcze… To jest prośba bardziej – żeby W roku olimpijskim szczególne istotne wydaje się za- w kolejnych latach, jeżeli pozostaniemy przy cyklu pewnienie naszym zawodnikom, mającym szansę jednorocznym, jednak starać się te konkursy na po- występu na olimpijskich arenach i będącym w trakcie czątku stycznia ogłaszać i rozstrzygać przede wszyst- przygotowań do tego najbardziej prestiżowego spor- kim, bo to bardzo (Dzwonek) poprawiłoby sposób towego wydarzenia, optymalnych warunków przygo- pracy. Dziękuję bardzo. towań. W związku z powyższym chciałem zadać pytanie: Jak przebiega współpraca ministra sportu ze związ- Wicemarszałek Joachim Brudziński: kami sportowymi w kontekście właśnie przygotowań olimpijskich na kilka miesięcy przed olimpiadą w Rio Bardzo dziękuję. de Janeiro? Drugie pytanie. Panie ministrze, bardzo Bardzo proszę, panie ministrze. cieszymy się, iż w swoim programie działalności resortu na bieżący rok pan minister kładzie bardzo Podsekretarz Stanu duży nacisk na wsparcie, przede wszystkim finanso- w Ministerstwie Sportu i Turystyki we, inwestycji infrastrukturalnych Centralnego Ryszard Szuster: Ośrodka Sportu i jego siedmiu ośrodków przygoto- wań olimpijskich. Są to ośrodki statutowo powołane Oczywiście przyjmujemy tę sugestię, że jeśli wcześ- do szkolenia i treningu kadr narodowych, w tym niej programy są ogłaszane, to tym lepiej, natomiast szczególnie naszej kadry olimpijskiej. Zatem chcia- ponieważ mamy do czynienia z rokiem 2016, rokiem łem zapytać: W jakim stopniu ta COS-owska specja- olimpijskim, nie ukrywam, że nowe kierownictwo re- listyczna baza sportowa jest wykorzystywana przez sortu w pierwszych tygodniach, a właściwie dniach związki sportowe w zakresie przygotowań kadry swojego urzędowania skupiło się na wprowadzeniu olimpijskiej na igrzyska w Rio de Janeiro? Dziękuję. programu dofinansowywania przygotowań reprezen- (Oklaski) 9. posiedzenie Sejmu w dniu 28 stycznia 2016 r. Pytania w sprawach bieżących 129

Wicemarszałek Joachim Brudziński: wielu ma potencjalne szanse, stąd bardzo istotna była kwestia przekazania środków. Na dzień dzisiej- Bardzo dziękuję. szy kwalifikacje imienne i dla kraju uzyskało 68 pol- Bardzo proszę, panie ministrze. skich sportowców w 40 kwalifikacjach, 30 kobiet i 38 mężczyzn – w pływaniu, żeglarstwie, wioślar- stwie, kajakarstwie, strzelectwie, boksie, łuczni- Podsekretarz Stanu ctwie, pięcioboju nowoczesnym, podnoszeniu cięża- w Ministerstwie Sportu i Turystyki rów, taekwondo i kolarstwie. Ryszard Szuster: Chciałem jeszcze powiedzieć tytułem uzupełnie- nia, że ten program, który dotyczy sportu wyczyno- Panie Marszałku! Panie Pośle! To jest bardzo wego, uzupełniliśmy już 25 stycznia nowym progra- istotne pytanie. Bardzo ważne, ponieważ rok 2016 to mem, który nazywa się „Program wspierania sportu jest oczywiście przede wszystkim rok igrzysk olim- młodzieżowego”. Jest to oczywiście naturalne zaple- pijskich, ale także wielu imprez najwyższej rangi, jak cze kadr olimpijskich. Środki będą przeznaczone na chociażby mistrzostwa Europy w piłce ręcznej, szko- szkolenia indywidualne, szkolenia grupowe młodzie- da, że z takim akcentem, jaki wczoraj oglądaliśmy, ży uzdolnionej w szkołach mistrzostwa sportowego później mistrzostwa świata w hokeju, mistrzostwa i w ośrodkach szkolenia sportowego młodzieży, a tak- świata juniorów w lekkiej atletyce w Bydgoszczy, mi- że przygotowania naszych reprezentacji do takich strzostwa świata w szermierce itd., ale zwłaszcza imprez jak mistrzostwa juniorów i młodzieżowców oczywiście igrzyska olimpijskie. To jest bardzo wiel- oraz mistrzostwa akademickie, a także uniwersjada. ki obowiązek, jeśli chodzi o budżet państwa i o mini- Chcę także powiedzieć, że igrzyska olimpijskie, sterstwo, dotyczący wsparcia przygotowań. które odbywają się w sierpniu, to nie jedyna impreza, Muszę powiedzieć, że po raz pierwszy w historii która odbędzie się w Rio, ponieważ we wrześniu bę- resortu sportu i turystyki już na początku grudnia dziemy mieli przyjemność oglądać 16. edycję para- gotowy był program dofinansowania ze środków bu- olimpiady, czyli musieliśmy jako resort zabezpieczyć dżetu państwa zadań związanych z przygotowaniem także środki na sport paraolimpijski. Oczywiście zawodników kadry narodowej do udziału zarówno tutaj również bardzo sprawnie poszło nam podpisy- w igrzyskach olimpijskich, jak i mistrzostwach Eu- Spis treści wanie umów i chcę powiedzieć tak, że na dofinansowa- ropy i mistrzostwach świata. Kwota, którą przezna- nie organizacji i przygotowań zawodników niepełno- czyliśmy na to zadanie, to 146 200 tys. zł. Kwota jest sprawnych we współzawodnictwie sportowym przewi- o 22 mln większa niż w roku 2015, co oczywiście jest dujemy z Funduszu Rozwoju Kultury Fizycznej 14 958 tys., uzasadnione właśnie startem w Rio de Janeiro. Jak mówię, jeszcze raz powtarzam, po raz pierwszy natomiast z budżetu państwa 8200 tys., co jest kwotą związki mogły już na początku stycznia przystąpić o 3 mln wyższą niż w roku poprzednim. do podpisywania umów. To było tym bardziej ważne, Konkludując, środki na przygotowania naszych że od nowego roku wszystkie reprezentacje, wszyst- sportowców do największych imprez są absolutnie kie kadry, wszystkie związki sportów olimpijskich zabezpieczone. Jeśli chodzi o reprezentację olimpij- miały już określony plan przygotowań, a ponieważ ską, te środki już zostały w części do związków prze- igrzyska olimpijskie to najważniejsza impreza cztero- kazane. Tak że wydaje się, że możemy tylko oczeki- lecia, więc nie może być żadnych poślizgów, jeśli cho- wać na dobre rezultaty na arenach międzynarodo- dzi o realizację planu szkoleniowego, tak więc mini- wych w tym roku. Dziękuję bardzo. sterstwo podjęło wszelkie kroki, aby te środki jak najszybciej uruchomić. Powiem tak, że na dzień 28 stycznia podpisaliśmy 17 umów w sportach indy- Wicemarszałek Joachim Brudziński: widualnych na łączną kwotę 87 934 tys., w styczniu do związków skierowano, wydatkowano już 11 mln. Czte- Bardzo dziękuję panu ministrowi. ry umowy w sportach zespołowych na łączną kwotę Pytanie dodatkowe zadaje pan poseł Kazimierz 11 648 tys., w styczniu wydatkowano ok. 1,5 mln. Sześć Moskal. umów w sportach zimowych, albowiem sporty zimowe oczywiście rozpoczęły sezon, na kwotę 10 711, w styczniu wydatkowaliśmy już 2400 tys. zł. Poseł Kazimierz Moskal: Uruchomiliśmy także decyzją ministra 1 stycznia 2016 r. projekt Klub Polska Rio 2016. Programem Panie Marszałku! Panie Ministrze! Wysoka Izbo! zostali objęci zawodnicy i zawodniczki, którzy speł- Pewno wszystkich nas tutaj cieszy fakt, że są zwięk- nili wyznaczone kryteria wynikowe. Do szkolenia szone środki na sport. Mam nadzieję, że jest to ten- w programach indywidualnych zakwalifikowano dencja chyba stała, ciągle będziemy więcej przezna- 23 zawodników i są 72 ścieżki indywidualne. Musimy czać na sport. To jest jedna rzecz. sobie zdawać sprawę, że ciągle jeszcze trwają kwali- Druga rzecz. Pan minister mówił o zawieranych fikacje w różnych dyscyplinach sportu i do końca nie umowach, mówił o przekazywaniu pewnych środków, wiemy, ilu sportowców do Rio wyjedzie, natomiast o uruchomieniu tych środków, natomiast mam pyta- 9. posiedzenie Sejmu w dniu 28 stycznia 2016 r. 130 Pytania w sprawach bieżących

Poseł Kazimierz Moskal Wicemarszałek Joachim Brudziński:

nie: Na ile te związki sportowe są zadowolone z tej Bardzo dziękuję panu ministrowi, panom posłom. decyzji i czy są związki, które może artykułują jakieś Kolejne pytanie zadadzą państwo posłowie: pani uwagi co do tej polityki, którą pan minister realizuje? poseł Jolanta Szczypińska, pan poseł Andrzej Jawor- To jest jedna rzecz. Druga sprawa: Czy są jakieś prob- ski i pan poseł Jan Kilian, Klub Parlamentarny Prawo lemy w związku z wyjazdami? Bo Rio de Janeiro czy i Sprawiedliwość. Pytanie w sprawie problemów na większe opłaty. Czy ktoś ten problem zgłaszał? Prze- Pomorzu w związku z bezprawnymi działaniami po- loty, przejazdy. (Dzwonek) I czy jest współpraca morskiego weterynarza wojewódzkiego opisywanymi w prasie, omawianymi w mediach ogólnopolskich z PKOl-em też w tej dziedzinie? Dziękuję bardzo. i braku reakcji ze strony odpowiednich instytucji kierowane jest do ministra rolnictwa i rozwoju wsi. Również na to pytanie będzie odpowiadał pan Wicemarszałek Joachim Brudziński: minister Krzysztof Jurgiel. Bardzo proszę, pan poseł Andrzej Jaworski. Bardzo dziękuję. Ponownie pan minister. Bardzo proszę. Poseł Andrzej Jaworski: Dziękuję. Panie Marszałku! Pani poseł niestety jest w tej Podsekretarz Stanu chwili na posiedzeniu komisji, jest ważne głosowanie, w Ministerstwie Sportu i Turystyki więc postaram się sam sprostać temu wyzwaniu. Ryszard Szuster: Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! 28 lipca 2015 r. ówczesny wojewoda pomorski kieruje do prokuratury Panie Pośle! Chcę powiedzieć tak, że mamy dość zawiadomienie o podejrzeniu popełnienia przestęp- komfortową sytuację jako resort, bowiem na ostat- stwa ściganego z urzędu przez wojewódzkiego wete- nim spotkaniu, kiedy zgłosiliśmy podział środków, rynarza w Gdańsku. Dokładnie 23 września Proku- Spis treści niemal czy nie niemal, ale nikt, żaden przedstawiciel ratura Rejonowa Gdańsk-Śródmieście wszczyna śledz- żadnej dyscypliny sportu nie zgłosił najmniejszych two w sprawie pomorskiego lekarza weterynarii, zastrzeżeń do podziału środków. Środki są wystar- a delegatura CBA w Gdańsku rozpoczyna przesłu- czające, a w niektórych przypadkach nawet pojawia- chania byłych lekarzy powiatowych, którzy składali ją się – takie głosy dochodzą ze związków – wątpli- oświadczenia w sprawie nieprawidłowości. Dochodzi wości kierownictw związków, na co racjonalnie te później zmiana wojewody. 18 grudnia nowy wojewoda pomorski Dariusz Drelich informuje, iż analizuje środki wydać, co jest sytuacją bardziej niż optymal- dokumentację dotyczącą zastrzeżeń do pracy dr. Wło- ną. My oczywiście wyciągamy wnioski z tego typu dzimierza Przewoskiego, pomorskiego lekarza wete- postaw i będziemy oczywiście te środki alokować rynarii, i podległego mu inspektoratu. To m.in. efekt w przyszłym roku. interwencji szefowej kancelarii premiera Beaty Kem- Czy natomiast środki będą w przyszłym roku py po liście otwartym skierowanym do pani premier większe, to oczywiście zależy od sytuacji budżetowej. Beaty Szydło. W tym samym czasie Program 2 Tele- Nie wyobrażamy sobie jako resort, żeby mogło być wizji Polskiej emituje reportaż o postępowaniu woje- inaczej, ale oczywiście to nie my o tym decydujemy. wódzkiego weterynarza. W mediach lokalnych i w me- Natomiast kwestia podstawowa to jest racjonalność diach ogólnopolskich pojawia się bardzo duża dysku- wydawania tych środków, tak? sja na temat tego, co się dzieje w pomorskiej wetery- Oczywiście nie ma jak na razie takiej decyzji narii, są pisane skargi przez poszczególnych lekarzy w resorcie, abyśmy dzielili dyscypliny sportu na waż- weterynarii, którzy skarżą się na mobbing, skarżą się na to, że są poddawani różnym naciskom. Do dnia niejsze i mniej ważne, ponieważ kwestią podstawową dzisiejszego w tej sprawie właściwie nic się nie dzieje. jest program igrzysk olimpijskich i przede wszystkim My nie jesteśmy oczywiście od tego, aby roztrząsać, oczywiście dyscypliny olimpijskie, w których repre- kto ma rację, natomiast przy tego typu zastrzeże- zentują nas przedstawiciele naszego kraju, muszą być niach wydawałoby się, że przynajmniej zawieszenie w odpowiedni sposób dofinansowywane. osoby, co do której jest takie duże zamieszanie, to Tak że środków nie brakuje, wszystkie związki byłoby minimum, które należałoby zrobić. (Dzwonek) zaakceptowały to, co, przedstawiliśmy. W tej chwili Dziękuję. będziemy tylko monitorować poszczególne związki, jeśli chodzi o przygotowania do igrzysk olimpijskich, Wicemarszałek Joachim Brudziński: ponieważ to jest impreza podstawowa, najważniejsza. Dziękuję bardzo. Bardzo dziękuję, panie pośle. (Poseł Jacek Falfus: Dziękujemy bardzo za bardzo Proszę o zabranie głosu pana ministra Krzyszto- obszerne wyjaśnienia.) fa Jurgiela. 9. posiedzenie Sejmu w dniu 28 stycznia 2016 r. Pytania w sprawach bieżących 131

Minister Rolnictwa i Rozwoju Wsi Wicemarszałek Joachim Brudziński: Krzysztof Jurgiel: Bardzo dziękuję panu ministrowi. Panie Marszałku! Wysoka Izbo! 23 stycznia br. I kolejne pytanie, już ostatnie w tym bloku, będą weszła w życie ustawa o zmianie ustawy o służbie zadawać panowie posłowie Włodzimierz Bernacki cywilnej, która obejmuje m.in. wojewódzkich lekarzy i Jerzy Żyżyński, Klub Parlamentarny Prawo i Spra- weterynarii oraz ich zastępców, którzy zgodnie z art. 52 wiedliwość. Pytanie w sprawie zmian, jakie wprowadzo- pkt 3 zaliczani są do wyższych stanowisk w służbie no w zakresie oceny jednostek naukowych w stosunku cywilnej. Wojewódzkiego lekarza weterynarii i jego do oceny przeprowadzonej w 2013 r., i zgodności ich zastępcę powołuje i odwołuje główny lekarz wetery- z uwagami i propozycjami zgłaszanymi przez środowisko narii w porozumieniu z właściwym wojewodą. W związ- naukowe w stosunku do poprzedniej oceny kierowane jest do ministra nauki i szkolnictwa wyższego. ku z zaistniałą sytuacją polecę głównemu lekarzowi Odpowiadać na to pytanie będzie podsekretarz weterynarii dokonanie oceny działań pomorskiego stanu w Ministerstwie Nauki i Szkolnictwa Wyższe- wojewódzkiego lekarza weterynarii, który po doko- go pan minister Leszek Sirko. naniu oceny w porozumieniu z wojewodą pomorskim Jako pierwszy pytanie zada pan poseł Włodzi- podejmie stosowne decyzje w tej sprawie. Dziękuję mierz Bernacki. bardzo. (Oklaski) A ja skorzystam z okazji, żeby przywitać na naszej galerii kolejną grupę młodzieży, tym razem ze Szko- ły Podstawowej nr 301, również z Warszawy. Pozdra- Wicemarszałek Joachim Brudziński: wiamy. (Oklaski) I bardzo proszę pana profesora, pana posła Ber- Bardzo dziękuję panu ministrowi. nackiego o zadanie pytania. Pan poseł Jaworski, bardzo proszę. Poseł Włodzimierz Bernacki:

Poseł Andrzej Jaworski: Panie Marszałku! Panie Ministrze! Wysoka Izbo! Spis treści W roku 2013 po raz pierwszy została przeprowadzo- Dziękuję. na kompleksowa ocena działalności naukowej i ba- Panie ministrze, dziękujemy za te wyjaśnienia, dawczo-rozwojowej jednostek naukowych według tylko problem polega na tym, że według informacji od zasad określonych w przepisach wydanych na pod- pana wojewody pomorskiego taka kontrola została już stawie ustawy z dnia 30 kwietnia 2010 r. o zasadach wszczęta i od tego momentu, jak nawet czytałem, mija finansowania nauki. Jednostki naukowe były ocenia- już ponad miesiąc i żadnych informacji nie ma, a sy- ne przez Komitet Ewaluacji Jednostek Naukowych tuacja się nasila. W związku z tym prosilibyśmy jed- według ściśle zdefiniowanych kryteriów i szczegóło- nak o szybsze działanie polegające na zakończeniu tej wych parametrów określonych w rozporządzeniu sprawy, ponieważ każdy kolejny dzień to jest tak na- ministra nauki i szkolnictwa wyższego z dnia 13 lipca prawdę tylko i wyłącznie udawanie, że coś się robi, 2012 r. w sprawie kryteriów i trybu przyznawania i niewyjaśnianie tego problemu. Dziękuję. kategorii naukowej jednostkom naukowym. Podsta- wą oceny były informacje przedstawione przez jednostki naukowe w ankiecie jednostki naukowej. Po- Wicemarszałek Joachim Brudziński: wyższa ocena była ściśle sparametryzowana. Do ustalenia kategorii naukowej dla poszczególnych jednostek naukowych stosowano algorytm oparty na Bardzo dziękuję panu posłowi. metodzie porównań parami jednostek naukowych, Ponownie proszę pana ministra Krzysztofa Jur- wykorzystujący ważoną relację przewyższania. giela. W stosunku do przyjętych zasad środowisko naukowe zgłaszało szereg zastrzeżeń, m.in. dotyczą- cych niezrozumiałego i skomplikowanego algorytmu. Minister Rolnictwa i Rozwoju Wsi Uwagi dotyczyły także problemów związanych z oce- Krzysztof Jurgiel: ną jednostek działających w różnych dziedzinach nauki oraz niedostatecznego uwzględnienia osiąg- Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Zalecam trochę nięć o charakterze utylitarnym. Uwagi krytyczne cierpliwości. 23 stycznia ustawa weszła w życie, są oraz doświadczenia wynikające z przeprowadzonej dokonywane oceny i głównego lekarza weterynarii, oceny spowodowały konieczność zmiany przepisów i wojewódzkich lekarzy weterynarii. Tak że decyzje dotyczących oceny jednostek naukowych i przyzna- w stosownym czasie, w ciągu tych 30 dni, które prze- wania kategorii naukowych. widuje ustawa, zostaną podjęte. (Oklaski) W związku z tym proszę o odpowiedź na następu- (Poseł Andrzej Jaworski: Dziękujemy.) jące pytania. Po pierwsze, jakie najważniejsze zmiany 9. posiedzenie Sejmu w dniu 28 stycznia 2016 r. 132 Pytania w sprawach bieżących

Poseł Włodzimierz Bernacki tzw. niejednorodnych jednostek naukowych. Jest to pierwsza rzecz, która już została wykonana. wprowadzono w zakresie ocen jednostek naukowych Następnie uproszczono algorytm służący do usta- w stosunku do oceny przeprowadzonej w roku 2013? lania kategorii naukowej jednostek naukowych. W po- Po drugie, czy wprowadzone zmiany są zgodne z uwa- przedniej kategoryzacji jednostki były porównywane gami i propozycjami zgłaszanymi przez środowisko parami i w grupach wspólnej oceny, było to zupełnie naukowe? Po trzecie, czy Ministerstwo Nauki i Szkol- nieprzezroczyste, nie można było w zasadzie później nictwa Wyższego planuje wprowadzenie zmian w tym dojść do końcowej oceny. Jednostki nie mogły znaleźć zakresie i jakie są dalsze perspektywiczne plany re- się same w określonej pozycji, która wynikała z ka- sortu, zwłaszcza w kontekście podstawowego dyle- tegoryzacji. Teraz jednostki będą porównywane z jed- matu, czy ocena jednostek naukowych powinna być nostką referencyjną, co jest rozsądną zmianą. parametryczna i w znacznym stopniu skwantyfiko- Zwiększono też rolę osiągnięć innowacyjnych. Mię- wana (Dzwonek), czy też powinna ewaluować w kie- dzy innymi wprowadzono nowe parametry oceny runku oceny eksperckiej? dotyczące przychodów jednostki naukowej z tytułu sprzedaży produktów, a także uwzględni się aplikacje wyników badań naukowych lub prac rozwojowych Wicemarszałek Joachim Brudziński: w ocenie jednostki. To, co jest także istotne i co było podnoszone Bardzo dziękuję, panie pośle. przez jednostki naukowe, to zmiana sposobu oceny I proszę o zabranie głosu pana ministra Leszka udziału jednostek w realizacji projektów obejmują- Sirkę. cych badania naukowe i prace rozwojowe. Otóż we- Bardzo proszę, panie ministrze. dług nowej propozycji będzie punktowana aktywność w koordynowaniu i realizacji tych projektów. Wiado- mo, że w różnych projektach różne jednostki odgry- Podsekretarz Stanu w Ministerstwie wają różną rolę – niektóre po prostu wykonują ten Nauki i Szkolnictwa Wyższego projekt i uczestniczą w jego realizacji, niektóre są Leszek Sirko: koordynatorami takich projektów. To są istotnie róż- Spis treści ne role, które oczywiście trzeba docenić i uwzględnić. Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Dziękuję bardzo Ponadto to, co jest istotne, zwłaszcza z punktu za te bardzo ważne pytania dotyczące oceny parame- widzenia obszaru humanistycznego nauk – wprowa- trycznej jednostek naukowych. Otóż, jak pan poseł dzono zwiększoną punktację za monografie i dzieła słusznie zauważył, te oceny parametryczne nie dość, artystyczne. Pojawiły się tzw. monografie wybitne, że wzbudziły zainteresowanie, to także częściowo zbul- czyli wyróżnione prestiżową nagrodą, za które we- wersowały środowisko naukowe, jeżeli chodzi o ocenę dług aktualnej propozycji i rozporządzenia można parametryczną z roku 2013, ponieważ wiele zastrze- otrzymać 50 pkt, to jest bardzo wysoka ocena. żeń dotyczących tamtej parametryzacji nie zostało Dodatkowo uwzględniono mobilność pracowni- uwzględnionych w ocenie parametrycznej. ków jednostki naukowej, a więc w ramach oceny pa- Podstawowe pytania, które postawiło środowisko rametrycznej oceniane będą także pobyty naukowe naukowe w sprawie oceny parametrycznej z roku pracowników. 2013, dotyczyły m.in. uproszczenia sposobu, algoryt- Zmiany dotyczą również wyłaniania kategorii A+. mu porównania parami, jeżeli chodzi o ocenę jedno- Zgodnie z rozporządzeniem kategoria A+ będzie wy- stek naukowych, a także modyfikacji sposobu oceny łaniana z jednostek kategorii A, czyli będzie podzbio- jednostek naukowych prowadzących działalność na- rem kategorii A, i będzie uwzględniała sześć nastę- ukową w różnych dziedzinach lub dyscyplinach na- pujących kryteriów: znaczenie osiągnięć uwzględnia- uki. Tutaj jeszcze przed rokiem 2013 w opinii środo- nych w ramach kryterium pierwszego, czyli wybitne wiska naukowego jednostki te nie były właściwie osiągnięcia naukowe czy też twórcze, udział w upo- ocenione. Sugerowano także zwiększenie znaczenia wszechnianiu osiągnięć naukowych, udział w two- w ocenie jednostek naukowych prowadzonej przez rzeniu strategicznej infrastruktury badawczej, zna- nie działalności innowacyjnej, a także uwzględnienie czenie wyników badań naukowych lub prac rozwojo- w ocenie projektów badawczych realizowanych przez wych dla rozwoju gospodarczego Polski, osiągnięcia jednostkę naukową roli jednostek w realizacji projek- naukowe i artystyczne oraz udział w realizacji mię- tów. Chodzi tutaj o koordynację czy też wykonanie dzynarodowych projektów badawczych. określonego zadania. Otóż chciałbym powiedzieć, że ministerstwo uwa- Otóż te zmiany i te propozycje zostały już adreso- ża, że pomimo że te zmiany idą w odpowiednim kie- wane, przynajmniej częściowo, w rozporządzeniu mi- runku, nie są one jeszcze wystarczające, ponieważ nistra nauki i szkolnictwa wyższego z dnia 27 paź- nie podkreśla się tutaj istotnej roli eksperckiej w oce- dziernika 2015 r. w sprawie kryteriów i trybu przynie instytucji naukowych. Dlatego też już w roku znawania kategorii naukowej jednostkom nauko- 2016 pojawi się nowe rozporządzenie (Dzwonek), któ- wym. W ramach tego rozporządzenia przyznano i po- re będzie brało pod uwagę właśnie ocenę ekspercką, wołano tzw. grupy wspólnej oceny w odniesieniu do a liczba osiągnięć, na podstawie których będzie wstęp- 9. posiedzenie Sejmu w dniu 28 stycznia 2016 r. Pytania w sprawach bieżących. Informacja bieżąca 133

Podsekretarz Stanu w Ministerstwie Nauki dyskutować o rzeczach w pewnym sensie nie tak bar- i Szkolnictwa Wyższego Leszek Sirko dzo ważnych jak ocena punktowa określonego czaso- pisma. Dziękuję bardzo. nie przyznawana kategoria A, B czy też C, będzie ograniczona z 3N do 2N. Chodzi o to, żeby po prostu (Przewodnictwo w obradach obejmuje wicemarszałek instytucje naukowe zajmowały się tworzeniem praw- Sejmu Ryszard Terlecki) dziwej nauki, prawdziwych dzieł, a nie publikowa- niem prac przyczynkowych, nieistotnych, które są robione tylko pod kątem przyszłej parametryzacji. Wicemarszałek Ryszard Terlecki: Jeżeli chodzi też o zmiany docelowe, które będzie- my wdrażać już w roku 2021, tutaj zdecydowanie Dziękuję panu ministrowi. jeszcze większy nacisk zostanie położony na ocenę Przechodzimy do następnego punktu. ekspercką, łącznie z ekspertami międzynarodowymi, Przystępujemy do rozpatrzenia punktu 6. po- co jest, jak się wydaje, standardem światowym i od rządku dziennego: Informacja bieżąca. czego nie możemy uciec. Przypominam, że na obecnym posiedzeniu Sejmu zostanie rozpatrzona informacja w sprawie sytuacji finansowej polskich samorządów, o której przedsta- Wicemarszałek Joachim Brudziński: wienie wnosił Klub Parlamentarny Polskiego Stron- nictwa Ludowego. Dziękuję panu ministrowi. Przypominam również, że przedstawienie uza- Pytanie dodatkowe jeszcze – pan poseł, bardzo sadnienia wniosku przez posła przedstawiciela wnio- proszę. skodawców nie może trwać dłużej niż 5 minut, a udzielenie odpowiedzi przez przedstawiciela Rady Mini- strów – dłużej niż 10 minut. Wystąpienia posłów Poseł Włodzimierz Bernacki: w dyskusji nie mogą trwać dłużej niż 2 minuty. Na zakończenie dyskusji głos zabierają kolejno przedsta- Tylko jedno, właściwie jednozdaniowe. wiciel wnioskodawców oraz przedstawiciel Rady Mi-

Panie ministrze, wśród pracowników nauki do- nistrów. Wystąpienie przedstawiciela wnioskodaw- Spis treści tychczas panowało przekonanie, że język polski nie ców nie może trwać dłużej niż 5 minut, a wystąpienie jest językiem naukowym, dlatego że publikacje w ję- przedstawiciela Rady Ministrów – dłużej niż 10 mi- zyku polskim były zdecydowanie niżej oceniane niż nut. Marszałek Sejmu może wyrazić zgodę na wydłu- analogiczne w językach zachodnich, nawet wtedy żenie wystąpienia przedstawiciela Rady Ministrów. kiedy te wydawnictwa były wydawnictwami polski- Czas przeznaczony na rozpatrzenie punktu: Informa- mi, ale anglojęzycznymi. Czy ministerstwo przewi- cja bieżąca nie może być dłuższy niż 90 minut. duje możliwość zmiany tego dotychczasowego, w mojej Proszę o zabranie głosu przedstawiciela wniosko- opinii złego pomysłu? dawców panią poseł Andżelikę Możdżanowską. Bardzo proszę, pani poseł.

Podsekretarz Stanu w Ministerstwie Nauki i Szkolnictwa Wyższego Poseł Andżelika Możdżanowska: Leszek Sirko: Dziękuję bardzo. Szanowny Panie Pośle! Otóż to jest bardzo istotny Wysoka Izbo! Panie Marszałku! Panie i Panowie problem. Już teraz mamy podział punktów przyzna- Posłowie! Uzasadnieniem składanego wniosku są wanych czasopismom na kategorie: A, B i C. C jest to ogromne obawy – nie tylko moje, ale również wielu część humanistyczna związana właśnie z tego typu samorządowców – zgłaszane w terenie. Dwa miesią- czasopismami, gdzie nie ma już istotnego rozróżnie- ce temu Prawo i Sprawiedliwość ogłaszało, że Polska nia pomiędzy polskojęzycznymi i niepolskojęzyczny- jest w ruinie, deklarując, że działania PiS z tych ruin mi. Jest to w pewnym sensie trochę dyskusja zastęp- Polskę podniosą. Dzisiaj obawy są ze strony Polski cza. Otóż wprowadzenie szerszej oceny eksperckiej lokalnej, Polski samorządowej, bowiem wszyscy, jak spowoduje, że punkty przyznawane za publikacje i wy- tutaj siedzimy, zgodzimy się z jednym, że samorząd- cena punktowa publikacji przestaną po prostu odgry- ność i samorządy to największy sukces demokracji po wać istotną rolę. 1989 r., który w dalszym ciągu prawidłowo funkcjo- Otóż eksperci, którzy będą oceniać, czy w tym nuje. Polska lokalna to gminy, powiaty i wojewódz- przypadku humaniści, którzy będą oceniać, powiedz- twa, Polska samorządna to Polska silnych lokalnych my, instytuty z obszaru humanistycznego, doskona- społeczności, z których wyrasta siła całego narodu. le wiedzą, co to znaczy wartościowa praca, co to zna- Niestety obserwuję od pewnego czasu działania czy wartościowa publikacja. Tak że zmniejszając Prawa i Sprawiedliwości zmierzające do zniszczenia liczbę N i zwiększając rolę oceny eksperckiej, po pro- tej ogromnej wartości. Jednym z pomysłów PiS przed- stu doprowadzimy do sytuacji, w której przestaniemy stawionym podczas kampanii wyborczej było pod- 9. posiedzenie Sejmu w dniu 28 stycznia 2016 r. 134 Informacja bieżąca

Poseł Andżelika Możdżanowska dzieć, że zgodnie z waszym pomysłem odpowiedzial- ność za zadłużenie samodzielnych publicznych zakła- wyższenie kwoty wolnej od podatku. Pomysł świetny, dów opieki zdrowotnej ma przejąć samorząd teryto- bo kto z nas nie chce płacić niższych podatków. Jed- rialny. W jaki sposób wyobraża sobie pani premier i nakże – jak już wcześniej zwracałam uwagę, jeszcze rząd pani premier Beaty Szydło, że odpowiedzialność raz to podkreślę – zgodnie z szacunkami mówimy za zadłużenia SPZOZ mają przejąć samorządy, któ- o zmniejszeniu wpływów do budżetu o blisko 18 mld zł. rym, o czym wspomniałam, wcześniej zamierzacie Ponieważ połowę wpływów z PIT zatrzymują samo- państwo zmniejszyć przychody podatkowe? rządy, mówimy o realnej stracie pieniędzy w wysoko- Poruszyłam zaledwie kilka najważniejszych kwe- ści blisko 9 mld zł, czyli o braku w samorządach za- stii dotyczących prawidłowego funkcjonowania pol- planowanych już wcześniej pieniędzy na szpitale, skiego samorządu. Mogłabym przytoczyć jeszcze infrastrukturę, wodociągi czy szkoły. więcej, ale, szanowni państwo, w obronie Polski silnej Jakże to wspaniałe, że pani premier jedzie do Ko- i samorządnej chcę się skupić tylko na tych najważ- niecpola i obiecuje wodociągi. Szkoda, że pani pre- niejszych, co do których są ogromne obawy ze strony mier nie przeprosi od razu tych gmin, które ewentu- terenu. Czy wasze zapowiedzi z kampanii wyborczej alnie nie będą miały zapotrzebowanych wydatków są aktualne, czy już nie? Kto zostanie obciążony na infrastrukturę wodociągową, z której będą mu- kosztami zwiększenia kwoty wolnej od podatku? Czy siały zrezygnować, bowiem zmniejszą im się plano- będzie to samorząd, czy budżet państwa? wane wpływy z PIT. Czy te gminy ktoś przeprosi? Czy zgodnie z obietnicą wyborczą pani premier Nie może być tak, że podniesienie kwoty wolnej zamierza likwidować gimnazja? Jeżeli tak, to kiedy od podatku zostanie zrealizowane kosztem samorzą- i czy zdaje sobie pani premier sprawę z tego, że będzie dów. Tu mówimy: Nie. To nie tylko kwestia straty po to decyzja brzemienna w skutkach zarówno dla ucz- stronie samorządów, ale w wielu przypadkach to niów, rodziców (Dzwonek), jak i samorządów? wręcz pozbawienie samorządów możliwości prawid- Jaki pomysł ma pani premier na prawidłowe funk- łowego funkcjonowania. Dlatego proszę o dokładną cjonowanie polskich szpitali zarówno tych specjali- informację: W jaki sposób i w jakim terminie rząd stycznych, jak i tych małych, znajdujących się w po- pani premier Beaty Szydło planuje zrekompensować wiatach? Według wstępnych założeń PiS tylko od samorządów będzie zależeć, czy znajdą one środki na

Spis treści samorządom znacząco niższe przychody podatkowe? Proszę pamiętać, że często są to środki już zaplano- pokrycie zadłużenia. Co będzie się działo w sytuacji, wane. Mam nadzieję, że nie będziecie państwo pró- gdy szpital jest zadłużony, a samorząd terytorialny bowali wracać do centralnego zarządzania. nie ma możliwości odpowiedniego wsparcia, ponie- Kwestia edukacji. W minionych latach samorządy waż został pozbawiony planowanych przychodów poniosły duże koszty funkcjonowania oświaty, zain- podatkowych? Jaki jest plan wsparcia zadłużonych westowały w dostosowanie swoich placówek do aktu- szpitali powiatowych ze strony budżetu państwa? alnych, bieżących i przyszłych potrzeb uczniów. To Ostatnie pytanie. Czy państwa strategia nie polega często nowe sale, wyposażenie, bo to na co dzień tam przypadkiem na tym, aby całą odpowiedzialność zrzu- dbają o mieszkańców. Prosiłabym o wskazanie tych cić na samorządowców? Pytam o to w kontekście… samorządów, z którymi skonsultowaliście państwo projekt zamykania i wygaszania gimnazjów. A może konsultowaliście to państwo ze Związkiem Nauczy- Wicemarszałek Ryszard Terlecki: cielstwa Polskiego, a może z organizacjami zrzesza- jącymi rodziców? Bardzo dziękuję, pani poseł. W gimnazjach uczy się ponad 1 mln uczniów, pracuje ponad 100 tys. nauczycieli i ponad 20 tys. pra- cowników administracyjno-obsługowych. W jaki spo- Poseł Andżelika Możdżanowska: sób rząd planuje zagospodarowanie tak znaczącej liczby pracowników? Jeśli planujecie państwo zwol- …cały czas realizowanej strategii, w której od sa- nienie tej 120-tysięcznej grupy osób, to proszę o kon- mego początku, szanowni państwo, jedyne, co słyszy- kretne informacje: Gdzie mają zgłaszać się osoby my, to zrzucanie wszelkiej odpowiedzialności na inne z likwidowanych gimnazjów? Związek Nauczyciel- partie polityczne, a teraz dodatkowo na samorządy. stwa Polskiego zebrał ostatnio ćwierć miliona podpi- sów w obronie gimnazjów. Samorządy, nauczyciele, rodzice i uczniowie nie są królikami doświadczalny- Wicemarszałek Ryszard Terlecki: mi. Nie straszcie zapowiedziami i hasłami oraz pla- nami, tylko powiedzcie otwarcie: Co z gimnazjum? Dziękuję bardzo. Kiedy i ewentualnie czy wasze zapowiedzi zmieniły się już? Z czego te zmiany wynikają? Ostatnim elementem poruszanego przeze mnie Poseł Andżelika Możdżanowska: zagadnienia jest służba zdrowia. Obiecywaliście pań- stwo w kampanii wyborczej, że zahamujecie proces Proszę także o wszystkie odpowiedzi na piśmie. komercjalizacji szpitali, tylko zapomnieliście powie- Dziękuję bardzo. (Oklaski) 9. posiedzenie Sejmu w dniu 28 stycznia 2016 r. Informacja bieżąca 135

Wicemarszałek Ryszard Terlecki: Oczywiście wszystko to będzie przedmiotem konsultacji. Projekt, który się pojawi, będzie przedmio- Bardzo dziękuję, pani poseł. tem konsultacji nie tylko międzyresortowych, ale Proszę o udzielenie odpowiedzi podsekretarz stanu również ze stroną samorządową, gdzie będą przed- w Ministerstwie Finansów panią Hannę Majszczyk. stawione równocześnie równoległe inne rozwiąza- Bardzo proszę, pani minister. nia, które z jednej strony będą prezentowały tę stro- nę dochodową dla jednostek samorządu terytorialnego, która niekoniecznie musi się wiązać stricte Podsekretarz Stanu z jakąś rekompensatą, ale z możliwością uzyskania w Ministerstwie Finansów dodatkowych dochodów wskutek zmian, które zo- Hanna Majszczyk: staną zaproponowane. Dziękuję bardzo i w dalszej części pytań już pozo- Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Pozwolicie pań- stali przedstawiciele Rady Ministrów. Dziękuję. stwo, że odniosę się do pierwszego pytania zadanego przez panią poseł, dotyczącego kwoty wolnej, ale może zanim konkretnie o projekcie zmian w tym za- Wicemarszałek Ryszard Terlecki: kresie, chciałabym powiedzieć, że 26 stycznia, czyli parę dni temu, odbyło się pierwsze posiedzenie Ko- Bardzo dziękuję, pani minister. misji Wspólnej Rządu i Samorządu Terytorialnego po Teraz proszę o udzielenie odpowiedzi minister wyborach, w którym uczestniczyła również pani pre- edukacji narodowej panią Annę Zalewską. mier, na którym to posiedzeniu zostało zadeklarowa- Bardzo proszę, pani minister. ne, że wszelkie rozwiązania o istotnym znaczeniu dla samorządów będą z samorządem konsultowane. Tak też dzieje się w przypadku kwoty wolnej. Nawet jesz- Minister Edukacji Narodowej cze przed pierwszym posiedzeniem Komisji Wspólnej Anna Zalewska: Rządu i Samorządu Terytorialnego w tym roku od- było się spotkanie w Ministerstwie Finansów w dniu Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Pani Poseł! Wie- 18 stycznia z przedstawicielami wszystkich organi- le emocji i wiele półprawd w pani wystąpieniu, bo Spis treści zacji samorządowych, w trakcie którego była dysku- rzeczywiście trzeba mieć dużo odwagi, żeby spojrzeć sja i przedstawiane były przez wszystkich uczestni- w oczy samorządom po 8 latach rządów PO–PSL, ków tego spotkania ze strony samorządowej obawy które doprowadziły do zadłużenia samorządów na i konsekwencje, jakie ich zdaniem mogą wywołać ponad 74 mld zł i na ponad 10 mld szpitali. Jedno- zmiany dotyczące kwoty wolnej od podatku. I oczy- cześnie trzeba mieć wiele odwagi, żeby w ten sposób wiście wszystkie te uwagi i wszystkie te obawy, któ- występować, kiedy przez 8 lat żadne zadanie zlecone re towarzyszyły tym informacjom dotyczącym zmianie zostało w żaden sposób zabezpieczone. ny kwoty wolnej, oprócz zapowiedzi, które padały (Poseł Andżelika Możdżanowska: Gimnazja.) wcześniej, już w ubiegłym roku, również wynikające Pani poseł nie wie, może nie pamięta, ale są po- z wyroku Trybunału Konstytucyjnego, będą rozpa- słowie, którzy pamiętają, że kilka miesięcy przed trywane. wyborami samorządowcy, nawet ci związani z Plat- Posiedzenie, które było w Ministerstwie Finan- formą Obywatelską i PSL-em, kulturalnie zorgani- sów, nie jest posiedzeniem ostatnim. Było to pierwsze zowali protest, dopominając się od 8 do 10 mld zł od posiedzenie z szeregu posiedzeń, które odbędą się rządu Platformy Obywatelskiej i PSL-u na zadania w zakresie dużych zmian, które są planowane, ale zlecone przez ten rząd, więc to jest prawda. pierwsza to właśnie ta zmiana dotycząca kwoty wol- Po drugie, podnosi pani kwestię gimnazjum. nej od podatku. Tak jak ustaliliśmy na tym posiedze- Mowa o 250 tys. podpisów zebranych przez ZNP, niu, taka informacja została stronie samorządowej przede wszystkim zebrali to nauczyciele, to inicjaty- przedstawiona, to oczywiście będziemy szukać rozwa m.in. toruńska. Mam również skargi rodziców, że wiązań, jak te zmiany, które będą wprowadzane, dzieci z płaczem przychodziły do domu i chodziły po powinny być odpowiednio wyważone w stosunku do babciach i dziadkach, żeby zbierać te podpisy, bo ro- samorządów, oczywiście w aspekcie wszystkich zmian dziców interesuje edukacja ich dzieci, a nie system, wprowadzanych równocześnie, również po przelicze- w którym funkcjonują. Jednocześnie państwo dobrze niu, jakie skutki, także te pozytywne, pojawią się po wiedzą, że nie ma projektu wygaszania gimnazjów stronie samorządowej z tytułu wprowadzenia cho- i nie możemy w związku z tym dyskutować o wyli- ciażby zmian w zakresie 500 zł na dziecko, które czeniach, które proponuje Związek Nauczycielstwa pozwolą również pobudzić rynek i jednocześnie spo- Polskiego, jest natomiast debata i jest decyzja o zmia- wodują, że będą wyższe wpływy podatkowe. nie systemu. Jeżeli chodzi o ministra finansów, ta informacja 2 lutego zapraszam na konferencję prasową do była już medialnie przedstawiana przez ministra, ministerstwa edukacji. Od lutego do końca czerwca ze swojej strony minister finansów jest zwolenni- będziemy stawiać diagnozę polskiej edukacji i pol- kiem stopniowego podnoszenia tej kwoty wolnej. skiego systemu. Będą dyskutować wszyscy, o każdym 9. posiedzenie Sejmu w dniu 28 stycznia 2016 r. 136 Informacja bieżąca

Minister Edukacji Narodowej Anna Zalewska go wyniku finansowego. Natomiast propozycje zawarte w projekcie założeń do projektu ustawy o zmia- elemencie. Zdiagnozowanych jest ponad 200 proble- nie ustawy o działalności leczniczej nie zwiększają mów w systemie edukacji. Jednocześnie zgłosiło się ani nie zmniejszają odpowiedzialności samorządów. 2700 społeczników, ekspertów, którzy chcą pracować Proponują jedynie uproszczenie i złagodzenie proce- nad zmianą podstawy programowej i nad progra- dury związanej z odpowiedzialnością organu tworzą- mem, tak jest on niespójny, tak dokucza dzieciom cego za funkcjonowanie jego własności, jego samo- i rodzicom. dzielnego publicznego zakładu opieki zdrowotnej, Jednocześnie po debacie zostaną wyciągnięte wnio- i wiążą się wyłącznie ze zmianą obowiązku, ze znie- ski, zostanie napisany projekt ustawy, będą napisane sieniem obowiązku przekształcenia samodzielnego podstawy programowe, które mają być takie, żeby publicznego zakładu opieki zdrowotnej w spółkę ka- dostrzegały ucznia od 6. roku życia do 18., 19., tak pitałową. Dziękuję bardzo. żeby żaden system zmieniany nie mógł dotknąć ucznia ani rodzica. Nauczyciele w projekcie i w pomyśle są tak zaprojektowani i wymyśleni, żeby nie stała się Wicemarszałek Ryszard Terlecki: im krzywda. Przypominam, że za państwa rządów zniknęło z powierzchni ziemi kilka tysięcy szkół Bardzo dziękuję panu ministrowi. i kilkadziesiąt tysięcy nauczycieli straciło pracę, Informuję, że zgłosili się posłowie do dyskusji. mimo że byli zatrudnieni na postawie Karty Nauczy- Czy ktoś z pań i panów posłów pragnie jeszcze ciela. (Poruszenie na sali) zapisać się do głosu? (Poseł Maria Małgorzata Janyska: Samorządy Nie. o tym decydowały.) Zamykam wobec tego listę mówców. Ten proces musi zostać zahamowany, tak żeby Otwieram dyskusję. odwrócić trend, który był trendem rządu Platformy Jako pierwszy głos zabierze pan poseł Grzegorz Obywatelskiej i PSL. Wtedy gdy będzie projekt doty- Woźniak z Klubu Parlamentarnego Prawo i Spra- czący zmiany systemu, będziemy odpowiadać na kon- wiedliwość. kretne pytania, będziemy razem liczyć. Za 2, 3 lata

Spis treści wyjdzie ostatni wyż z polskiej edukacji i trzeba się martwić o małe szkoły i martwić o nauczycieli. I pro- Poseł Grzegorz Adam Woźniak: szę Platformę Obywatelską, PSL szczególnie, bo odpowiada za ten stan edukacji, o współpracę. Dzięku- Panie Marszałku! Państwo Ministrowie! Każda ję. (Oklaski) debata w parlamencie, i nie tylko, dotycząca polskich samorządów jest bardzo ważna, tylko – tak jak pani minister edukacji wspomniała przed chwilą – wyty- Wicemarszałek Ryszard Terlecki: kanie pewnych błędów i zaniechań w chwili obecnej, w trzecim miesiącu rządów Prawa i Sprawiedliwości, Bardzo dziękuję, pani minister. tak nie do końca jest na miejscu. Mam tu bowiem Proszę o udzielenie odpowiedzi podsekretarza przed sobą jedno z wystąpień, tych wystąpień Związ- stanu w Ministerstwie Zdrowia pana Piotra War- ku Samorządów Polskich było bardzo wiele w ostat- czyńskiego. nich latach, w tym wypadku jest to wystąpienie związ- Bardzo proszę, panie ministrze. ku gmin i powiatów polskich, to akurat jest z 2012 r., ale te wystąpienia co chwilę były kierowane, i to poszczególnych przedstawicieli poszczególnych szczeb- Podsekretarz Stanu li samorządu, i to jak mantra przewijało się w po- w Ministerstwie Zdrowia szczególnych wystąpieniach do rządu, wtedy rządu Piotr Warczyński: PO i PSL, a samorządowcy pomimo że odpowiadają za samorządy, również występują z rekomendacji Panie Marszałku! Szanowni Państwo Posłowie! wielu środowisk, w tym środowisk politycznych. I to Zasada, w myśl której podmiot tworzący ponosi od- też byli samorządowcy, którzy reprezentowali i Plat- powiedzialność, w tym odpowiedzialność finansową, formę Obywatelską, i Polskie Stronnictwo Ludowe, za swój samodzielny publiczny zakład opieki zdrowot- zwracali uwagę na problemy, jakie narastały już nej, wynika wprost z aktualnie obowiązującej ustawy w 2012 r., w 2011 r. i w następnych latach, i wcześ- o działalności leczniczej i zasada ta, z niewielkimi niej, związane z brakiem możliwości finansowych modyfikacjami, obowiązuje od 1989 r., ponieważ zo- samorządów. Było dużo środków europejskich, samo- stała zapisana w ustawie o zakładach opieki zdrowot- rządy się angażowały, ale z drugiej strony przybywa- nej. Tak więc obowiązek ten istnieje od momentu ło zadań zleconych ze strony rządu, a zabrakło ich transformacji, od 1989 r., i trwa od 27 lat. Dlatego finansowania. I ten problem narastał. To nie jest dość niezrozumiała jest uwaga o obarczeniu w zmia- problem, który jest od dzisiaj, ten problem nie jest nie tych przepisów samorządów, jednostek samorzą- problemem nowym. My oczywiście, tak jak pani mi- du terytorialnego obowiązkiem pokrywania ujemne- nister powiedziała, będziemy ten problem rozwiązy- 9. posiedzenie Sejmu w dniu 28 stycznia 2016 r. Informacja bieżąca 137

Poseł Grzegorz Adam Woźniak założenia do nowego projektu tej ustawy. (Dzwonek) W tych założeniach również przewidywany był udział wać, będziemy konsultować rozwiązania z samorzą- samorządów w podatku VAT. Czy rząd Prawa i Spra- dowcami. Konsultacje już się rozpoczynają, również wiedliwości przewiduje dalszą dywersyfikację docho- w Ministerstwie Finansów ostatnio miały miejsce, dów jednostek samorządu terytorialnego, również ostatnie i pierwsze w tej kadencji, w ten poniedziałek. z uwzględnieniem podatku VAT, i czy organizacje Mam pytanie do pani minister, żeby pani minister samorządowe będą brały udział w pracach nad no- przedstawiła – tak jak powiedziała wcześniej, że przed- wym projektem ustawy? stawiła główne założenia i zmiany – w jakim kierunku my jako Prawo i Sprawiedliwość, jako rząd Prawa i Sprawiedliwości, w proponowanej ustawie pójdziemy, Wicemarszałek Ryszard Terlecki: jeśli chodzi o samorządy. Jakie zmiany są proponowane i jakie (Dzwonek) zmiany będą konsultowane z samo- Bardzo dziękuję, panie pośle. rządowcami. Dziękuję bardzo.

Poseł Jacek Protas: Wicemarszałek Ryszard Terlecki: Już kończę, panie marszałku. Bardzo dziękuję. Podkreślam: Czy będą brały udział w pracach Głos zabierze teraz pan poseł Jacek Protas, Klub bezpośrednio, nie czy będzie to konsultowane, tylko Parlamentarny Platforma Obywatelska. czy będą aktywnie mogły brać udział w pracach nad nowym projektem ustawy o dochodach jednostek sa- morządu terytorialnego? (Oklaski) Poseł Jacek Protas:

Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Zanim zadam Wicemarszałek Ryszard Terlecki: pytanie, muszę odnieść się do wypowiedzi pani minister Zalewskiej, która – jak zwykle zresztą – nie Dziękuję bardzo. Spis treści mówi o tym, co sama ma zamiar i co rząd Prawa Głos zabierze pan poseł Andrzej Maciejewski, i Sprawiedliwości ma zamiar w najbliższym czasie klub Kukiz‘15. zrobić, tylko mówi o tym, czego rzekomo poprzedni Nie ma pana posła. rząd nie zrobił. Nawiązała pani do inicjatywy orga- Pani poseł Kamila Gasiuk-Pihowicz, klub Nowo- nizacji samorządowych i do inicjatywy obywatelskiej czesna. dotyczącej projektu ustawy o zmianie ustawy o do- Też nie ma pani poseł. chodach jednostek samorządu terytorialnego. Pan poseł Jan Łopata, Klub Parlamentarny Pol- Proszę sobie wyobrazić, że dysponuję materiałem skiego Stronnictwa Ludowego. podpisanym przez panią premier Beatę Szydło, która Bardzo proszę, panie pośle. tak konkluduje ten projekt: Projekt obywatelski nie przedstawia bilansu rozwiązań, które w latach 2005– 2011 miały lub mogły mieć wpływ na kształtowanie Poseł Jan Łopata: się wielkości dochodów. Przedstawione w obywatelskim projekcie rozwiązania odzwierciedlają tylko Bardzo dziękuję, panie marszałku. jedną stronę rachunku. Takie zaś przedstawienie Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Państwo Ministro- sytuacji nie uprawnia zatem do postawienia tezy wie! Kiedy pod koniec ubiegłego roku, druk sejmowy o ubytku dochodów na kwotę 8 mld zł. I ostatnie nr 24, pod datą 19 listopada, marszałek Sejmu wpro- zdanie w tym dokumencie: Uwzględniając powyższe, wadził pod obrady Sejmu obywatelski projekt ustawy nie można pozytywnie odnieść się do przedłożonego o zmianie ustawy o dochodach JTS, zapanowało – nie projektu. To tyle, jeśli chodzi o rzekomą troskę rządu ukrywam – zdziwienie, ale była i pewna doza nadziei, pani Beaty Szydło o finanse samorządowe. rzecz dotyczy bowiem propozycji wyrównania docho- Natomiast, szanowni państwo, chcę zadać kon- dów utraconych przez samorządy. Od roku 2005 ta kretne pytanie, jako że do tego problemu, problemu kwota niedofinansowania szacowana jest na 8 mld zł, finansowania jednostek samorządu terytorialnego w tym z tytułu zmiany opodatkowania PIT w latach należy podejść dzisiaj systemowo i kompleksowo. 2006–2007. Ta informacja, w szczególności mówię do Punktowe i nieskoordynowane interwencje legisla- pani minister Zalewskiej, która mnie w tej chwili nie cyjne już nie wystarczą. Zatem pytam: Czy w Mini- słucha, ale bardzo bym prosił, żeby pani… sterstwie Finansów będą kontynuowane prace nad (Minister Edukacji Narodowej Anna Zalewska: nowym projektem ustawy o dochodach jednostek Mam bardzo podzielną uwagę, słucham z najwyższą samorządu terytorialnego? Te prace się rozpoczęły. uwagą.) Pani minister Majszczyk uczestniczyła w pracach ze- Bo nie wierzę, żeby pani tego nie pamiętała, tylko społu samorządowo-rządowego, który przygotował pani nie chce pamiętać, że w latach 2006–2007 to 9. posiedzenie Sejmu w dniu 28 stycznia 2016 r. 138 Informacja bieżąca

Poseł Jan Łopata chody jednostek samorządu, czy też będzie wpro- wadzał inne rozwiązania, o których przecież mie- premier pani rządu pani Zyta Gilowska poprzez liśmy okazję słyszeć już w poprzedniej kadencji? zmianę ustawodawstwa PIT-owskiego doprowadziła Czy w tej kadencji będzie pewna kontynuacja i efekt do zachwiania równowagi w finansowaniu samorzą- zakończenia tych prac? dów, chodzi o blisko 7 mld zł. Warto o tym pamiętać, Mogę powiedzieć, że w ostatnich latach samorzą- kiedy tak się tutaj zwraca do naszej koalicji, naszej dy w obszarze dochodów własnych są bardzo ograni- kadencji. czone, a ilość zadań, które są dokładane samorządom W kampanii wyborczej PiS obiecywał, że zadba bez zabezpieczenia finansowego, powoduje coraz gor- o samorządy, więc pytania są ze wszech miar zasad- szą sytuację samorządów. Dzisiaj mogę powiedzieć, ne i wydaje się, że na czasie: ani za wcześnie, ani za że udział środków unijnych, czy to na poziomie sa- późno. No i tak po kolei. Kwestia wiodąca to projekt morządów województwa, a może szczególnie, powo- wyborczy PiS-u 500+. Utrzymywana jest w tajemni- duje, że samorządy nie odczuwają jeszcze tych prob- cy techniczna i praktyczna, a również finansowa lemów, ale co by się stało, patrzę w kierunku pana strona obsłużenia tego projektu. Według zapowiedzi marszałka Protasa, w samorządach wojewódzkich, zostały 2 miesiące do uruchomienia projektu. Już kiedy nie byłoby środków z tzw. pomocy technicznej? oczami wyobraźni widzę tytuł, że oto dobry rząd, (Dzwonek) Jak funkcjonowałyby te samorządy? Dla- może bardzo dobry, a samorządy torpedują program. tego też wydaje mi się, że temat dochodów własnych Kiedy można liczyć na konkrety? samorządów jest rzeczą bardzo ważną. (Oklaski) Poza tym, jako autor realizowanego od 2009 r. narodowego programu przebudowy dróg lokalnych – teraz jest trochę zmieniona nazwa – stawiam Wicemarszałek Ryszard Terlecki: (Dzwonek) pytanie: Czy jest to program, który znaj- Bardzo dziękuję. dzie wsparcie w rządzie PiS, i czy ten dobry program, Głos zabierze pani poseł Krystyna Wróblewska, przynoszący wiele potrzebnych inwestycji, będzie Klub Parlamentarny Prawo i Sprawiedliwość. kontynuowany? Bardzo dziękuję. (Oklaski) Spis treści Poseł Krystyna Wróblewska: Wicemarszałek Ryszard Terlecki: Panie Marszałku! Panie i Panowie Ministrowie! Bardzo dziękuję, panie pośle. Szanowni Parlamentarzyści! Rewolucyjne orzeczenie Teraz głos zabierze pan poseł Ryszard Galla, poseł Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej z wrześ- niezależny. nia 2015 r. powoduje wiele zmian w funkcjonowaniu Bardzo proszę. samorządów. Gminy będą musiały m.in. przejąć obo- wiązek rozliczenia VAT-u swoich jednostek budżeto- wych i zakładów budżetowych, składać jedną dekla- Poseł Ryszard Galla: rację dla gminy wraz z jednostkami organizacyjny- mi, tymi bez osobowości prawnej, pochylić się nad Dziękuję bardzo. podatkiem VAT w zadaniach realizowanych przy Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Państwo Mini- udziale środków Unii Europejskiej. strowie! Ja będę jakby kontynuatorem tej serii py- Przed jednostkami samorządu terytorialnego ry- tań, które zadawali moi poprzednicy, a dotyczy to sują się problemy odnośnie do rozliczenia VAT-u, ustawy o dochodach jednostek samorządu teryto- gdzie VAT, zgodnie z przepisami, może być wydat- rialnego. Jak wiemy, w tej części szczególnie doty- kiem niekwalifikowalnym, czyli takim, który nie czącej samorządów, budżetów wojewódzkich mamy podlega refundacji ze środków unijnych, a gmina sytuację taką, że ta nowelizacja obowiązuje do koń- miała możliwość jego rozliczania z urzędem skarbo- ca 2016 r., a więc jesteśmy akurat w takim okresie, wym. W związku z tym gmina powinna zwrócić od- kiedy należy rozpocząć w samorządach prace nad powiednią część dotacji do budżetu unijnego. przygotowaniem budżetu na 2017 r., czy też wielo- W odczuciu samorządów projekt ustawy o zasa- letniej prognozy finansowej, a tak naprawdę samo- dach rozliczeń w podatku VAT oraz dokonywania rządy nie wiedzą, na podstawie czego, jakich doku- zwrotu środków europejskich pozostawia gminom mentów będą mogły nad tym pracować. Dlatego też zbyt mało czasu, bo tylko do 1 marca 2016 r., na chciałbym zapytać panią minister, panią premier, przedłożenie informacji o własnej sytuacji i złożenie czy przewidujemy przedłożenie nowelizacji czy też deklaracji, że nie rozlicza VAT-u z urzędem skarbo- nowego projektu ustawy o dochodach jednostek sa- wym i dotacja Unii Europejskiej pozostaje bez zmian, morządu terytorialnego, kiedy taki projekt wypły- bądź że rozlicza VAT z urzędem skarbowym i musi nąłby do laski marszałkowskiej i jakie zadania bę- zwrócić dotację wraz z odsetkami. dzie obejmował. Czy on będzie jakby utrzymywał Dużo wątpliwości budzi kwestia odsetek, ponie- tę zasadę, jaka dzisiaj funkcjonuje, jeśli chodzi o do- waż problem zwrotu dotacji powstał nie z winy sa- 9. posiedzenie Sejmu w dniu 28 stycznia 2016 r. Informacja bieżąca 139

Poseł Krystyna Wróblewska Wicemarszałek Ryszard Terlecki: morządów. Kolejną sprawą jest krótki termin zwrotu Dziękuję. dotacji unijnej w części VAT do 1 marca 2016 r. Sa- Głos zabierze pan poseł Kazimierz Kotowski, Klub morząd najpierw musi zaangażować własne środki Parlamentarny Polskiego Stronnictwa Ludowego. i czekać na ich zwrot z urzędu skarbowego. Zmiana przepisów może powodować m.in. zwiększenie zatrudnienia pracowników i konieczność dostosowania Poseł Kazimierz Kotowski: systemów finansowo-księgowych do nowych wymo- gów. Wszystkie wymienione pociągną za sobą nakła- Szanowny Panie Marszałku! Szanowni Państwo dy finansowe. Ministrowie! Wysoka Izbo! Dlatego, szanowni państwo, szanowna pani mini- Jeśli mówimy dzisiaj o sytuacji finansowej samo- ster, samorządy proszą o jasną interpretację przepi- rządów, to pozwólcie, że skupię się na tym, jakie po- sów, co pozwoli uniknąć kosztów i błędów z tym noszą one konsekwencje finansowe, które ciążą na związanych. Dziękuję bardzo. (Oklaski) samorządach w związku z wypełnianiem obowiąz- ków organów prowadzących czy założycielskich jednostek służby zdrowia. Mam pytanie do pana ministra. Panie ministrze, Wicemarszałek Ryszard Terlecki: wiemy, że jest realizowana przez ministerstwo pierwsza mapa potrzeb zdrowotnych. Na jakim etapie te Bardzo dziękuję, pani poseł. prace obecnie się znajdują? To się wiąże z drugim Teraz głos zabierze pan poseł Tomasz Nowak, pytaniem dotyczącym funkcjonowania komitetu ste- Klub Parlamentarny Platforma Obywatelska. rującego, który w tym okresie programowania – chodzi o te decyzje, ustalenia, zaangażowanie prac – umożliwiać będzie uruchomienie wsparcia finanso- Poseł Tomasz Piotr Nowak: wego zadań inwestycyjnych polegających na modernizacji i doinwestowaniu, zakupie sprzętu w jednost-

Panie Marszałku! Państwo Ministrowie! Wysoka kach szpitalnych. Spis treści Izbo! Program 500+ jest i będą się zmagać z nim Wiemy, że ta sytuacja ma również związek z tym, samorządy, z kosztem obsługi tego programu. Rząd co przyjął Wysoki Sejm kilka tygodni temu. Przedło- proponuje, ażeby 2% wartości zadania pokryło fak- żyliśmy wtedy możliwość nawiązywania i wprowadza- tyczne koszty jego obsługi. To wydaje się niewystar- nia aneksem umów kontraktowych na procedury me- czające, o czym świadczy chociażby to, że 3% na ob- dyczne. Pojawia się zatem pytanie, czy ten czas, który sługę wypłat z funduszu alimentacyjnego, świadczeń pozostaje nam do 30 czerwca 2017 r., spożytkujemy na rodzinnych nie wystarcza na realizację zadań typowo przygotowanie nowej wyceny procedur medycznych, administracyjnych. które będą uwzględniały zmianę realiów, i jak dalece są zaawansowane prace prowadzone nad ustaleniem Samorządy postulują, żeby te 2% zostało podnie- map szpitali. Dziękuję bardzo. (Oklaski) sione i to co najmniej do 3%. Przypomnę, że każde wydanie decyzji administracyjnej to koszt ok. 30 zł. Wydanie samej decyzji nie kończy postępowania w spra- Wicemarszałek Ryszard Terlecki: wie, gdyż każdego miesiąca sporządzana jest dla każ- dego świadczeniobiorcy lista wypłat w formie papie- Dziękuję bardzo. rowej, co generuje takie koszty, jak wydatki na papier, Proszę teraz pana posła Dariusza Starzyckiego tusz, energię, wynagrodzenia pracownicze, a także ob- z Klubu Parlamentarnego Prawo i Sprawiedliwość. sługę wypłat świadczeń w kasie. Zasadne byłoby ujednolicenie przepisów dotyczących kosztów obsługi świadczeń rodzinnych i z funduszu alimentacyjnego Poseł Dariusz Starzycki: oraz świadczeń wychowawczych do 5%, i to postulu- ją samorządowcy. Panie Marszałku! Pani Minister! Panowie Mini- Jak samorządy będą mogły teraz, w tym roku, strowie! Wysoka Izbo! Od wielu lat jednym z najistot- organizacyjnie i finansowo przygotować się do wdro- niejszych problemów, jeśli chodzi o finanse samorzą- żenia programu? Czy rząd przygotuje jakąś promesę dów, jest temat wysokości subwencji oświatowej. Co w związku z pieniędzmi, które trzeba będzie w tym do zasady powinna w całości pokrywać wydatki na roku uruchomić? Ale też jest sprawa, kiedy już pro- zadania z zakresu oświaty w części niebędącej zada- gram będzie funkcjonował, jak będzie wyglądała niami własnymi samorządów. Jednak od lat jest za kontrola wykonawcza programu 500+? Co będzie, niska, natomiast kwoty, które dokłada samorząd, gdy kontrola zakwestionuje wydatkowanie środków, systematycznie się zwiększają. A rządzący przez i czy samorządy będą obciążane skutkami finanso- ostatnie dwie kadencje rząd PO–PSL nie zrobił nic, wymi stwierdzonych nieprawidłowości i funkcjono- aby taką sytuację zmienić. wania programu? Dziękuję bardzo. (Oklaski) (Poseł Maria Małgorzata Janyska: Pogłębiacie.) 9. posiedzenie Sejmu w dniu 28 stycznia 2016 r. 140 Informacja bieżąca

Poseł Dariusz Starzycki ustawą, czy dyskusją, jakie są dochody, bo jakie są kompetencje, to wszyscy wiedzą. Natomiast dzisiaj słyszę, że przedstawiciele tych Dzisiaj samorząd jest takim swoistym workiem do partii stają się największymi obrońcami polskich tzw. trudnych i niewygodnych zadań, których nikt gmin. Szkoda tylko, że przez ostatnie 8 lat tak inten- nie chce i które spycha się do samorządów. Tylko sa- sywnie o nie nie zabiegali, a wręcz przeciwnie. morządowcy mówią krótko: skoro dajecie nam zada- (Poseł Małgorzata Pępek: Ciekawe, co wy zrobicie.) nia, dajcie realne – jeszcze raz powtarzam: realne – Postulaty rozmaitych organizacji zrzeszających środki, które pozwolą te zadania realizować i wyko- samorządy były systematycznie ignorowane. Na przy- nywać jak najlepiej dla obywateli. kładzie mojego rodzinnego miasta Jaworzna wygląda Z drugiej strony pamiętajmy, że za brak środków to tak, że łączna suma wydatków na oświatę w roku w konsekwencji i tak płacą podatnicy, czyli miesz- 2015, odliczając środki na realizację zadania własne- kańcy. Mieszkańcy są tymi, którzy i tak to wszystko go w postaci prowadzenia przedszkoli, to 124 mln. pokryją w imię zasady realizacji konkretnych zadań. Poziom subwencji oświatowej to 82 mln. Czyli miasto A zatem moja gorąca prośba, aby mimo wszystko, ze swoich środków dołożyło 42 mln. Ten sam poziom mimo tego spotkania u pana ministra Szałamachy inwestycji… Przepraszam, na realizację zaplanowa- i rozpoczętych działań wspólnej komisji, pochylić się nych w 2015 r. inwestycji gmina zaciągnęła 38 mln nad ustawą o dochodach JST i na serio zacząć ten kredytu. Ten sam poziom inwestycji, nawet powięk- temat realizować. Dziękuję bardzo. szony o 4 mln bez jakiegokolwiek kredytu, mogłaby ta gmina zrealizować, gdyby nie środki wydane na realizację zadania, której finansowanie winno być Wicemarszałek Ryszard Terlecki: zabezpieczone w subwencji. Podobna sytuacja jest w setkach polskich gmin Dziękuję bardzo. i miast. To efekt całkowitego zaniedbania kwestii Teraz proszę o głos pana posła Krzysztofa Gadow- sposobu finansowania oświaty przez poprzednią ko- skiego, klub Platformy Obywatelskiej. alicję. Tak niska subwencja może doprowadzić do zakłócenia prawidłowego realizowania zadań włas- Spis treści nych samorządów, jak również maksymalnego wyko- Poseł Krzysztof Gadowski: rzystania środków z obecnej perspektywy unijnej. Dlatego też zwracam się z pytaniem do pani mi- Dziękuję. nister: Czy w ramach zapowiedzianej dyskusji z sa- Panie Marszałku! Szanowna Pani Minister! Pa- morządami nad systemem oświaty planuje również nowie Ministrowie! Wysoka Izbo! Pani minister, dyskusję nad nowym modelem finansowania oświaty może wrócę do tego, co pani powiedziała na począt- w samorządach? Dziękuję. (Oklaski) ku. To ważne, że państwo macie program i chcecie go realizować. Macie do tego prawo. My chcemy, że- byście go realizowali, bo praktycznie przystępując do Wicemarszałek Ryszard Terlecki: wyborów, państwo w swoim programie wyborczym obiecywali Polakom kwotę wolną od podatku 8 tys. Bardzo dziękuję. zł. Obiecywaliście również zmniejszenie wieku przed- Bardzo proszę, pan poseł Andrzej Maciejewski, szkolnego. Mówiliście o wielu rzeczach, które doty- klub Kukiz’15. kają bezpośrednio samorządy. I takie jest wasze prawo. Nikt tego prawa nie zabiera dzisiaj Prawu i Spra- wiedliwości. Ale chcemy, żebyście państwo, realizując Poseł Andrzej Maciejewski: rzetelnie te swoje założenia programowe, ba, nawet konkretne programy… Bo przecież pamiętamy, jak Panie Marszałku! Pani Minister! Tak się składa, pani premier przynosiła teczkę i mówiła, że to są że brałem udział w tym wspólnym posiedzeniu komi- gotowe programy. Państwo wstępujecie, przychodzi- sji rząd – samorząd, po którym tak naprawdę samo- cie i rządzicie, to od razu kładziecie te projekty. I co rząd wyszedł z bardzo mieszanymi uczuciami, bo się okazuje? Że państwo właściwie mieliście tylko z jednej strony dobra i słuszna deklaracja pani pre- tytuł, myśl, a za tymi myślami nie szedł, nie pojawiał mier na początku, że nie będzie złych praktyk, czyli się żaden konkretny projekt. Tak było też z projek- zadań bez środków, ale tak naprawdę na tym skoń- tem ustawy o zmianie ustawy o podatku dochodo- czyły się dobre wiadomości, było tylko 500+ i pyta- wym od osób fizycznych złożonym przez pana prezy- nie, co dalej. Bo pamiętajmy, że tyle władzy, ile pie- denta, który miał to uzgadniać ze społeczeństwem, niędzy. w tym przypadku z jednostkami samorządu teryto- W rozmowach z samorządami, z samorządowcami rialnego. I nie było nic, nie było konkretnej rozmowy. wszyscy mówią: jesteśmy pod ścianą. Dzisiaj mamy Dzisiaj samorządy rzeczywiście czują się zaniepo- negatywną opinię Rady Ministrów o projekcie oby- kojone i mają ku temu prawo, bo nagle tracą prawie watelskim. Jest cisza, co dalej z dochodami JST. Py- 8 mld zł. Kto im to zrekompensuje? Platforma Oby- tanie, czy naprawdę nie warto się pochylić nad nową watelska złożyła w grudniu projekt ustawy, w któ- 9. posiedzenie Sejmu w dniu 28 stycznia 2016 r. Informacja bieżąca 141

Poseł Krzysztof Gadowski którzy zapowiadają zmiany organizacyjne w oświa- cie, w tym likwidację gimnazjów… Pani minister, rym wyraźnie wskazuje, że istnieje formuła rekom- bardzo proszę jeszcze poczekać, jest pytanie do pani. pensowania tych utraconych środków z budżetu (Minister Edukacji Narodowej Anna Zalewska: państwa przez zmianę kwoty podatku z PIT, zmie- Ale przewodniczący komisji edukacji mnie wzywa.) niając jego części i proporcje, żeby w jakiś sposób Bardzo dziękuję, już kończę. Proszę o jasną i kla- zrekompensować te dodatki. Nie ukrywam, że dziś rowną odpowiedź, jaki macie plan na gimnazja, ilu samorządy z niepokojem piszą do nas różne pisma. nauczycieli straci pracę, jak to się odbije na jakości (Dzwonek) U mnie związek subregionu zachodniego kształcenia ponad miliona uczniów. z siedzibą w Rybniku wyraźnie wskazuje, ile straci (Poseł Anna Paluch: Proszę nie straszyć nauczy- środków finansowych, kiedy pani wprowadzi tę swo- cieli, nic innego nie umiecie.) ją reformę związaną z likwidacją gimnazjów. Już są W Polsce mamy, szanowni państwo, ponad 200 zaniepokojeni tym, co padło, zgodnie z ustawą zwią- gimnazjów im. Jana Pawła II. Co zamierzacie z nimi zaną z przywróceniem wieku szkolnego od 7 lat czy zrobić? Czy przerobicie je na magazyny? Bardzo pro- ograniczeniem ilości uczniów. Mówię o konkretnych szę o odpowiedź na piśmie. cyfrach. Ale jeszcze jedno pytanie, jeszcze mam czas. Sły- szymy dziś, że samorządy postulują przesunięcie ter- minu wdrożenia programu 500+. Ja pytam dziś, czy Wicemarszałek Ryszard Terlecki: 500 zł na każde dziecko, na każde dziecko, powtarzam, będzie wypłacane od 1 kwietnia i czy będzie Bardzo dziękuję, panie pośle. też wyrównanie od 1 stycznia, jak państwo obiecy- waliście. Dziękuję bardzo.

Poseł Krzysztof Gadowski: Wicemarszałek Ryszard Terlecki: W Jastrzębiu to są 4 mln zł, w Rybniku to jest prawie 10 mln zł, w gminach mniejszych, do 10 tys., Dziękuję. Spis treści to jest 600 tys., od liczby 20 tys. mieszkańców to jest Pani poseł Anna Kwiecień, klub Prawo i Spra- kwota ponad 1200 tys. zł. To są konkretne kwoty, wiedliwość. które tracą samorządy z budżetów swoich gmin. Bardzo proszę. Skąd je mają wziąć? Znowu mają opodatkować swoich mieszkańców? Poseł Anna Kwiecień: Wicemarszałek Ryszard Terlecki: Panie Marszałku! Szanowni Panowie Posłowie Dziękuję, panie pośle. i Panie Posłanki! W sierpniu weszły nowe przepisy dotyczące opłat z tytułu oświetlenia dróg krajowych i dróg ekspresowych. Wydawało się, że odciążenie Poseł Krzysztof Gadowski: gmin z tego tytułu stało się faktem i stało się, że tak powiem, wielką ulgą dla gmin. Natomiast, proszę Taka jest opieka, troska rządu o mieszkańców, państwa, okazało się, że problem nadal funkcjonuje, o samorządy, a mówi się, że rzeczywiście wielką tro- dlatego że niestety w przepisach są dosyć duże roz- ską otacza się samorząd. Dziękuję, panie marszałku. bieżności. Dzisiaj trwa spór pomiędzy generalną dy- (Oklaski) rekcją dróg i autostrad a częścią gmin – nie wszystkimi gminami, ale częścią gmin – czym jest teren zabudowy, a czym jest teren zabudowany, dlatego że Wicemarszałek Ryszard Terlecki: w prawie drogowym teren zabudowany to jest ten teren, który rozpoczyna się od tzw. białej tablicy, i tu- Panie pośle, dziękuję bardzo. taj jest to dosyć jasno sprecyzowane, natomiast w tym Bardzo proszę, teraz pan poseł Krystian Jarubas, niby-nowym… w zmianie dotyczącej Prawa energe- Polskie Stronnictwo Ludowe. tycznego użyto sformułowania: teren zabudowy. Dzi- siaj na tym tle jest spór i chciałabym spytać, kiedy zostanie doprecyzowane, czym jest teren zabudowy, Poseł Krystian Jarubas: czym jest teren zabudowany, po to żeby po prostu zniwelować ten spór i żeby gminy, przez które prze- Szanowny Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Pani biegają drogi ekspresowe i drogi krajowe, wiedziały, Minister! Klub Parlamentarny PSL z dużym niepo- czy faktycznie mają płacić za oświetlenie, czy też nie. kojem wsłuchuje się w wypowiedzi polityków PiS, Dziękuję bardzo. 9. posiedzenie Sejmu w dniu 28 stycznia 2016 r. 142 Informacja bieżąca

Wicemarszałek Ryszard Terlecki: Poseł Maria Małgorzata Janyska:

Bardzo dziękuję. …i cały czas nogami tkwi w tym systemie, i tak Pani poseł Maria Małgorzata Janyska, klub Plat- nazywa nasz kraj. (Oklaski) forma Obywatelska.

Wicemarszałek Ryszard Terlecki: Poseł Maria Małgorzata Janyska: Dziękuję. Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Ja mam pytanie Pan poseł Krzysztof Paszyk, Polskie Stronnictwo właściwie chyba do pani premier. Chciałam zapytać, Ludowe, dlaczego zwijacie państwo, rząd Prawa i Sprawiedli- wości, Polskę lokalną. W kampanii wyborczej słysze- liśmy nieustająco, że Polska, ta lokalna, jest w ruinie Poseł Krzysztof Paszyk: i że Polska powiatowa się zwija. I proszę państwa, należałoby oczekiwać od rządu w takim razie na sa- Panie Marszałku! Panie i Panowie Posłowie! Ja mym początku przedstawienia systemowego modelu z czterema krótkimi pytaniami do pani premier. Czy finansowania samorządów gminnych, powiatowych, jest opracowany i gotowy tryb kierowania środków wojewódzkich, tak aby się ten samorząd nie zwijał. z programu „Rodzina 500+”? Bo mówimy tu o kosz- A tu, proszę państwa, mamy co chwilę strzał w od- tach obsługi tego programu, o środkach, które mają powiednią dziedzinę, który powoduje, że ten samo- być skierowane do samorządów gminnych, natomiast rząd teraz dopiero zaczyna się zwijać. Słyszeliśmy już o niedoszacowanych kosztach ob- nie mamy pokazanej procedury dystrybuowania tych sługi kwoty 500+, słyszeliśmy już tutaj o obawach, środków, a od tego dopiero można zacząć mówić o kosz- zagrożeniu, milionach wyliczonych z tytułu zwiększe- tach realizacji tego programu po stronie samorządu nia ulgi podatkowej bez zrekompensowania jej samo- gminnego. rządom. Proszę państwa, było już również dużo infor- Drugie pytanie: Co z funduszem drogowym? Na Spis treści macji na temat kosztów, jakie dotykają samorządy środki z tego funduszu liczy wiele samorządów, i do- z tytułu podwyższenia wieku rozpoczynania nauki tychczas mogły one liczyć. Wiele drogowych inwesty- szkolnej, czyli cofnięcia sześciolatków do przedszkoli. cji było realizowanych z tego funduszu w minionych Jest mało czasu, podam choćby dwa przykłady z wielu, 8 latach, niejednokrotnie już przywoływanych. które do mnie docierały, z konkretnymi wyliczeniami Trzecie pytanie: Co z finansowaniem dróg powia- od samorządów. Proszę państwa, Piła, stolica mojego towych? Jak wiemy, samorządy powiatowe otrzymu- okręgu wyborczego – 3,5 mln zł z tytułu cofnięcia ją tzw. środki znaczone, wiele dróg powiatowych zo- sześciolatków do przedszkoli. Będzie to kosztowało stało zdegradowanych poprzez realizację większych budżet tego miasta, proszę państwa, 10% budżetu in- inwestycji typu autostrady, drogi ekspresowe, i sa- westycyjnego i, proszę państwa, równowartość budże- morządy powiatowe bardzo liczą na kontynuowanie tu obywatelskiego. To jest bardzo ważne, bo gminy wsparcia w tym zakresie. zaczęły z wielkim powodzeniem, z bardzo dobrym I czwarte, bodajże najistotniejsze pytanie w kon- skutkiem, wprowadzać budżety partycypacyjne, czyli tekście doniesień, które od wczoraj do nas docierają: metodę demokracji bezpośredniej. Proszę państwa, Kto pokryje samorządom koszty obsługi zadłużenia, w tej chwili będą mieć zamknięte drogi. Kolejne mia- rosnące w wyniku działań, które państwo podjęliście sto, Chodzież – 800 tys. zł, to jest 30% zaplanowanych jako większość rządowa wobec sektora bankowego? wydatków inwestycyjnych. Proszę państwa, kto zre- To przełoży się, niestety, i to bardzo dotkliwie w wie- kompensuje gminom te pieniądze? W jaki sposób? Jaki lu samorządach, na drastyczny wzrost obsługi zadłu- macie państwo na to plan? I czy w takim razie (Dzwo- nek) nie uważacie, że mamy bardzo poważnie zagro- żenia, które zostało podjęte i dzięki któremu wiele żoną możliwość korzystania przez samorządy ze środ- fantastycznych inwestycji w ostatnich 8 latach zosta- ków europejskich, bo nie będą one mieć pieniędzy na ło zrealizowanych i po tych inwestycjach chyba naj- wkład, udział własny? lepiej – odpowiadając pani minister Zalewskiej – na- Proszę państwa, ja myślę, że zwijacie Polskę lo- leży oceniać kondycję polskich samorządów. (Dzwo- kalną, być może celowo, po to żeby powrócić do sy- nek) Dziękuję bardzo. (Oklaski) stemu PRL, do tzw. centralizmu demokratycznego, co do którego zresztą jeden z waszych posłów jeszcze się myli… Wicemarszałek Ryszard Terlecki:

Dziękuję bardzo. Wicemarszałek Ryszard Terlecki: Pan poseł Zbigniew Biernat, Klub Prawo i Spra- wiedliwość. Bardzo dziękuję, pani poseł. Bardzo proszę. 9. posiedzenie Sejmu w dniu 28 stycznia 2016 r. Informacja bieżąca 143

Poseł Zbigniew Biernat: w Polsce od 65 do 100 mln ludzi, a biorąc pod uwagę rozstrzygnięcia studiów zagospodarowania prze- Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Protest samorzą- strzennego, jest to od 165 do 325 mln mieszkańców. dów w ubiegłej kadencji to było swoiste wotum nie- Oczywiste jest, że zdecydowana większość tych tere- ufności dla rządów PSL–PO. Tak naprawdę przeno- nów nigdy zabudowana nie będzie. Nadmiar terenów szenie kolejnych zadań i obowiązków na samorządy budowlanych jest jednym z podstawowych proble- lokalne bez finansowania musiało się tym skończyć, mów rozwojowych kraju. Sugerowany przeze mnie skończyć się zmianą władzy w Polsce. i przez wielu urbanistów progresywny podatek od Proszę państwa, zadłużenie samorządów sięga nieruchomości od gruntów budowlanych niezabudo- 74 mld zł, a nikt inny, tylko koalicja PO–PSL wpro- wanych pozwoliłby zwiększyć dochody gmin, a jed- wadziła kuriozalny współczynnik indywidualnej nocześnie doprowadziłby do odzyskania przez rękę spłaty zadłużenia, rocznej spłaty zadłużenia. Co to publiczną prawa zabudowy. powoduje? Nawet jeśli samorządy mogą spłacić dług, Trzeba wspomnieć, iż Polska jest krajem, w któ- który zaciągnęły, nie mogą go spłacić właśnie po- rym rentę planistyczną wynikłą z przekwalifikowa- przez takie ustawodawstwo. To nic innego, jak napę- nia gruntów na budowlane w całości przechwytują dzanie środków dla banków, które tylko na to czeka- właściciele tych gruntów, a więc proponowane roz- ły. Jednocześnie ustawa, która została wprowadzona wiązanie jest społecznie sprawiedliwe. Zatem czy w 2003 r., tak naprawdę w żaden sposób nie przysta- wobec zarysowanej przez rząd tendencji do zwiększa- je do realiów dzisiejszej Polski. Nie zauważyliście nia przychodów finansów publicznych Ministerstwo państwo przez 8 lat rządów, że zostały wprowadzone Finansów i Ministerstwo Rozwoju są zainteresowane środki unijne… podjęciem prac w tym kierunku? Jestem gotów do (Poseł Maria Małgorzata Janyska: Tak, wprowa- współpracy. dziliśmy te środki, zauważyliśmy.) Pragnę zauważyć, że problem tak czy inaczej jest …a małe wiejskie gminy czy gminy miejsko-gmin- do podjęcia, albowiem na gruncie ustawy o rewitali- ne nie dostają dotacji na program obszarów wiej- zacji (Dzwonek) pojawiła się niespójność związana skich, tylko muszą zaciągać kredyty, żeby realizować z bilansem gruntów budowlanych, która zablokuje te zobowiązania. zmiany w planach miejscowych. Bardzo dziękuję. Tak że moje pytania brzmią: Czy trwa praca nad (Oklaski) Spis treści nową ustawą o finansowaniu jednostek samorządu terytorialnego? Czy ona zakłada fundamentalne zmiany dotyczące udziałów w PIT, CIT i ewentualnie Wicemarszałek Ryszard Terlecki: w podatku VAT, jak również czy dojdzie do zniesienia tego kuriozalnego współczynnika indywidualnej Dziękuję. spłaty rocznego zobowiązania? Dziękuję bardzo. Teraz pan poseł Aleksander Mrówczyński, klub (Dzwonek) Prawo i Sprawiedliwość.

Wicemarszałek Ryszard Terlecki: Poseł Aleksander Mrówczyński:

Dziękuję bardzo. Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Jeśli ktoś próbo- Pan poseł Ryszard Wilczyński, klub Platforma wałby dzisiaj mówić, że sytuacja finansowa polskich Obywatelska. samorządów jest niezła, to grubo się myli. Wspomnia- ne zadłużenie na poziomie ok. 74 mld zł stanowi ok. 39% dochodów bieżących. Fakt, że w latach 2013– Poseł Ryszard Wilczyński: 2015 nastąpiło wyhamowanie, mianowicie skutkiem tego, że było aż 42% zadłużenia dochodów bieżących. Panie marszałku, czy prawdą jest, że pani mini- Przez 9 lat byłem radnym powiatowym... ster Anna Zalewska ma dzisiaj zły dzień? (Oklaski) (Poseł Maria Małgorzata Janyska: Ile bankructw Bo sposób, w jaki do nas mówiła, na to wskazuje. jest?) A ja nie chcę powiedzieć ani słowa krytyki. Szkoda, Proszę nie przeszkadzać. Nie uchodzi. Bardzo że pani minister nie ma. Moje pytanie jest zarazem proszę. propozycją i dotyczy możliwości wykorzystania po- Przez 9 lat byłem radnym powiatowym. Obserwo- tencjału podatkowego, jaki tkwi w gruntach wyzna- wałem rosnące zadłużenie i rzeczywiście to, co powie- czonych w miejscowych planach zagospodarowania działem, drobne zahamowanie tego wzrostu, no bo przestrzennego pod zabudowę, a niezabudowanych, trzeba było zahamować. Dokąd to prowadziło? Część, i to od wielu lat. Otóż grunty te objęte są podatkiem moim zdaniem, uważam, realizowanych inwestycji, od nieruchomości o stawce 44 gr za m2. Według obli- dotyczy to wszystkich bądź prawie wszystkich samo- czeń urbanistów Polska ma dramatyczny nadmiar rządów, po prostu była zbędna. O tym się nie mówi. terenów pod zabudowę, teoretycznie. W zakresie pla- Rada w danej gminie, mając większość, przegło- nów miejscowych pozwalają one na osiedlenie się sowywała projektowaną inwestycję bądź przedsię- 9. posiedzenie Sejmu w dniu 28 stycznia 2016 r. 144 Informacja bieżąca

Poseł Aleksander Mrówczyński w ubiegłym roku w imieniu woj. małopolskiego skła- dałem stosowny wniosek. (Dzwonek) Wygraliśmy wzięcie. Kusiły dofinansowania, niekiedy bardzo w całości, nie została zakwestionowana ani jedna wysokie, zewnętrzne i skutkiem tego dosłownie moż- złotówka. Złożyliśmy go za kolejne 5 lat do tyłu. To na by było na rynku X miasta pobudować złotą wieżę. pokazuje, że jeśli tego resort finansów nie ureguluje, Też by przeszło. By zadłużać się bardziej na zbędne będziemy mieli do czynienia z gigantyczną skalą po- inwestycje, trzeba po prostu mieć zagwarantowane zwów i zaostrzeniem relacji samorząd – rząd. (Oklaski) własne środki, i to w 100%. Kieruję więc pytanie: Czy w najbliższej przyszło- ści, i to bardzo bliskiej, nastąpi zdecydowanie więk- Wicemarszałek Ryszard Terlecki: sza kontrola samorządów dotycząca wydatkowania środków finansowych? Dziękuję bardzo. Oklaski( ) Bardzo dziękuję, panie pośle. Pan poseł Łukasz Schreiber, Klub Parlamentarny Prawo i Sprawiedliwość. Wicemarszałek Ryszard Terlecki:

Dziękuję. Poseł Łukasz Schreiber: Pan poseł Marek Sowa, klub Platforma Obywa- telska. Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Chciałem skiero- wać pytanie do przedstawicieli resortu Ministerstwa Finansów. Czy w ciągu tej kadencji odbyło się już Poseł Marek Sowa: spotkanie ministra finansów z samorządowcami, a jednocześnie jak wiele takich spotkań odbyło się Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Szanowni Pań- przez ostatnich 8 lat, bo nie możemy abstrahować od stwo! Jeśli chodzi o dostęp do środków na inwestycje tej dzisiejszej dyskusji, sprowadzać jej tylko do kon- przez ostatnie lata rządów Platformy Obywatelskiej tekstu ostatnich 2 miesięcy? i Polskiego Stronnictwa Ludowego, to było istne el- (Poseł Maria Małgorzata Janyska: Do 26.)

Spis treści dorado. Mógł się o tym przekonać pan poseł Zbigniew Rząd koalicyjny Platformy Obywatelskiej i Pol- Biernat, bo to był jego najlepszy okres w czasie, gdy skiego Stronnictwa Ludowego miał wiele czasu i miał pełnił przez 16 lat funkcję burmistrza Zatora. wiele pilnych zadań, które były... Ale chcę wrócić i poruszyć... (Poseł Małgorzata Pępek: Zobaczymy, co wy zro- (Głos z sali: Co wy opowiadacie?) bicie.) ...temat, który dotyczy relacji samorząd – rząd …deklarowane także w exposé pana premiera w zakresie realizacji zadań zleconych. Ten problem Tuska. Pozwoliłem sobie wynotować parę takich z finansowaniem, a właściwie brakiem finansowania fragmentów z 2007 r.: Społeczności lokalne staną się zadań zleconych narasta od wielu lat i dotyczy prawdziwymi gospodarzami na swoim terenie, a wo- wszystkich samorządów. Skala niedoszacowania wy- jewoda będzie tym, czym powinien być – reprezen- nosi ok. 50%. Prawdą jest, że niemal przez cały okres tantem rządu, a nie konkurentem politycznym. I wi- ten problem był całkowicie negowany przez Minister- działem, jak w Bydgoszczy, w moim mieście, rola tego stwo Finansów. Problemy z finansowaniem zadań wojewody sprowadzała się tylko do roli konkurenta zleconych zostały zauważone w wielu wystąpieniach politycznego niezależnego prezydenta miasta Byd- pokontrolnych NIK-u. Zdaniem NIK-u zadania te nie goszczy. mogą być finansowane z budżetów samorządów te- Inny cytat: Jak już wspomniałem, cały czas ob- rytorialnych. serwujemy taki zły proces, w którym samorząd do- Minister Szczurek podjął się tego i wyraził taką staje coraz więcej zadań, a nie otrzymuje pieniędzy. gotowość szukania rozwiązania w tym zakresie, nie- Po czym wprowadzaliście takie rzeczy jak ustawa stety proponowane przez samorządy rozwiązania po śmieciowa i dokładaliście w dalszym ciągu coraz wię- pełnej weryfikacji, również przez wojewodów, nie cej zadań samorządom. zostały zaakceptowane. Zmierzały one do tego, aby I wreszcie ostatni: Dzisiaj w Polsce mało kto wie- odejść od historycznego podejścia w tym zakresie, rzy w to, że politycy idą do władzy, do parlamentu, a przygotować nowe i wypracować nowe standardy do samorządu po to, aby bezinteresownie służyć Po- realizacji zadań zleconych z rzeczywistym kosztem lakom i Polsce. Trzeba ten stan rzeczy zmienić. Po ich realizacji, uwzględniające niezbędne koszty wy- czym tak zmieniliście ten stan rzeczy, że po ostatnich nagrodzeń, ilość spraw, niezbędny czas na rozpatrze- wyborach samorządowych wielu Polaków miało ponie tych spraw. ważne zastrzeżenia czy wątpliwości, jeżeli chodzi Dzisiaj trzeba bardzo wyraźnie powiedzieć: samo- o ich uczciwość. rządy coraz częściej idą z pozwami do sądów i robią Powiem tak. Pan premier Tusk, premier waszego to skutecznie. Wygrywają należne im środki finan- rządu, podczas pierwszego exposé 21 razy użył słowa sowe w sądach. To w interesie państwa leży, aby ta samorząd. Podczas drugiego exposé, 4 lata później, kwestia jak najszybciej została uregulowana. Sam ani (Dzwonek) jednego razu. 9. posiedzenie Sejmu w dniu 28 stycznia 2016 r. Informacja bieżąca 145

Poseł Łukasz Schreiber ny rządu nie widzę zainteresowania. A zachowanie pani minister to już odrębny temat. Dziękuję bardzo. Dzisiaj na czele rządu stoi premier, która była sa- (Oklaski) morządowcem. (Poseł Maria Małgorzata Janyska: Nikogo z rządu nie ma. Nikogo.) Wicemarszałek Ryszard Terlecki: Premier, która... (Poseł Małgorzata Pępek: A gdzie ten rząd jest?) Dziękuję. ...wie jako jedyna, co tak naprawdę znaczy samo- Pani poseł Anna Paluch, Prawo i Sprawiedliwość. rząd, i rozumie to. I myślę, że jesteśmy...

Poseł Anna Paluch: Wicemarszałek Ryszard Terlecki: Dziękuję bardzo. Dziękuję, panie pośle. Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Państwo Mini- strowie! Mam pytanie: Czy – i jakie – w ostatnich latach były podejmowane przez rząd działania, aby Poseł Łukasz Schreiber: gminy zachowywały równowagę finansową, inwesto- wały zgodnie ze zdrowym rozsądkiem, z zasadami ...pod tym względem w dobrych rękach. Dziękuję. zrównoważonego rozwoju? Trzeba powiedzieć, że (Poseł Maria Małgorzata Janyska: Tak się intere- rząd ma w tym zakresie stosowne instrumenty. Przy- sujecie – gdzie ten rząd?) pomnę tutaj kompetencje ministra rozwoju regional- nego opisane w ustawie o zasadach prowadzenia polityki rozwoju. Nie będę tych kwestii rozwijała. Dzia- Wicemarszałek Ryszard Terlecki: łają izby obrachunkowe itd. Tych instrumentów nadzoru nad gminami w zakresie sensownego wyda- Dziękuję bardzo. wania pieniędzy i niezadłużania się nadmiernego

Pani poseł Małgorzata Pępek, Platforma Obywa- rząd ma wiele. Spis treści telska. A jakie są obrazki z samorządowej niwy? No, pro- szę państwa, jesienią ubiegłego roku żeśmy czytali informacje np. o narastających w ubiegłych latach Poseł Małgorzata Pępek: kłopotach gminy Wierzchosławice, która nieopatrz- nie zainwestowała w farmę fotowoltaiczną, po czym Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Art. 167 Konsty- ratowała się kredytami w parabankach, nie płaciła tucji Rzeczypospolitej Polskiej stanowi, że jednost- ZUS-u. Teraz, po roku, mieszkańcy chcą odwołać kom samorządu terytorialnego zapewnia się udział nowego wójta… w dochodach publicznych odpowiednio do przypada- (Poseł Marek Sowa: Z PiS-u.) jących im zadań, a dochodami jednostek samorządu …bo w ciągu roku nie zlikwidował wieloletnich terytorialnego są ich dochody własne oraz subwencje kłopotów finansowych gminy. ogólne i dotacje celowe z budżetu państwa. Niestety, Dochodzą kolejne informacje, np. o ok. 90-procen- aby zrealizować zadania zlecone, na które rząd nie towym zadłużeniu miasta Szczawnica, które przygo- przekazuje adekwatnych środków finansowych, sa- towuje inwestycje, angażując przyszłe dochody, czyli morządy corocznie dokładają znaczne kwoty z włas- teraz rozważa się np. umowę najmu pomieszczeń nych budżetów. Zatem chciałabym zapytać: Czy na w budynku, który ma powstać za pieniądze inwesto- szczeblu rządowym będą opracowywane, przy współ- ra zewnętrznego – w budynku ośrodka zdrowia – i dzier- pracy z samorządami, postulowane przez nie stan- żawę tych pomieszczeń na 30 lat do przodu za jakąś dardy dotyczące realizacji zadań zleconych, z uwzględ- podejrzanie wysoką cenę. nieniem rodzaju zadań, okresu ich realizacji, efektów Inne sytuacje nawiązujące do pytań państwa po- oraz kosztów? słów. W moim okręgu przeciwko gimnazjom najgłoś- Standaryzacja umożliwiłaby sprawiedliwy po- niej protestuje wójt, który przez minione 8 lat wybu- dział środków dla poszczególnych jednostek samo- dował chyba ze cztery gimnazja, i dopóki był człon- rządu terytorialnego, ich obecna sytuacja wpływa kiem PO, cały czas otrzymywał pieniądze na te gim- bowiem m.in. na szpitale, które są wysoko zadłużone. nazja, na te inwestycje, chociaż protestowali nauczy- Jednostki samorządu terytorialnego nie są w stanie ciele i niektórzy rodzice. udzielić im wystarczającego wsparcia, a zadłużenie Krótko mówiąc, pytania posłów opozycji sprawiają rośnie. Co w tej sytuacji proponuje rząd? W jaki spo- wrażenie (Dzwonek), że państwo się urodzili wczoraj… sób doprowadzić do oddłużenia szpitali, by mogły (Poseł Maria Małgorzata Janyska: Chcielibyśmy, normalnie funkcjonować i przyjmować pacjentów? ale niestety… Chcielibyśmy!) Na zakończenie powiem, że to bardzo dziwna sy- …i kompletnie nie wiedzieli, w jak drastyczny spo- tuacja: omawiamy tak bardzo ważny temat, a ze stro- sób wasz rząd przez minione 8 lat wymuszał na gmi- 9. posiedzenie Sejmu w dniu 28 stycznia 2016 r. 146 Informacja bieżąca

Poseł Anna Paluch Wicemarszałek Ryszard Terlecki:

nach dokładanie do zadań zleconych drogą ustawo- Bardzo dziękuję, panie pośle. wą. Więcej refleksji, proszę państwa. Apeluję o dyscyplinę, jeśli chodzi o czas, bo nie (Poseł Maria Małgorzata Janyska: Sama refleksja.) wszyscy posłowie zdążą wystąpić. Pani poseł Bernadeta Krynicka, klub Prawo i Spra- wiedliwość. Wicemarszałek Ryszard Terlecki:

Bardzo dziękuję, pani poseł. Poseł Bernadeta Krynicka: Pan poseł Wojciech Wilk, Platforma Obywatelska. Panie Marszałku! Wysoka Izbo! W „Programie budowy dróg i autostrad na lata 2014–2022” nie ma Poseł Wojciech Wilk: ani jednej drogi krajowej czy autostrady, która leża- łaby na terenie miast na prawach powiatu. Program Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Chciałbym zadać budowy dróg krajowych uwzględnia różne środki dwa konkretne pytania dotyczące kondycji finanso- dodatkowe i samorządowcy nie widzą uzasadnienia, wej samorządów w kontekście zmian proponowanych aby dodatkowymi środkami nie mogły być objęte dro- przez Prawo i Sprawiedliwość. gi krajowe na ich terenie. Biorąc pod uwagę zadłuże- Moje pierwsze pytanie dotyczy programu 500+, nie samorządów, fatalny stan techniczny wielu dróg który faktycznie będą realizować samorządy, co wią- krajowych w miastach, koszt remontu czy budowy tych dróg, samorządy nie są w stanie udźwignąć tak że się z dodatkowymi kosztami, chociażby w związku ogromnego ciężaru finansowego. Jest to często 1/3, z zatrudnieniem osób, które będą ten program obsłu- a nawet więcej, ich budżetu, całego miasta. giwać. Posłużę się tutaj przykładem: w Lublinie może Mam pytanie, panie ministrze: Czy rząd przewi- to być dodatkowo ok. 35 osób, których płace roczne duje dofinansowywanie remontów, budowy dróg kra- wyniosą ok. 1,8 mln zł. A to nie wszystko, bo sprzęt jowych na terenie miast na prawach powiatu? Jeżeli Spis treści informatyczny czy reorganizacja miejsc pracy rów- tak, to jak duże będzie dofinansowanie? Dziękuję nież wymagają nakładów finansowych. Mimo zwra- bardzo. cania przez budżet państwa środków na wypłatę świadczeń, które obecnie wypłaca lubelski miejski ośrodek pomocy rodzinie, miasto Lublin i tak dokła- Wicemarszałek Ryszard Terlecki: da 900 tys. zł. Mam obawę, czy tak nie będzie i tym razem, tym bardziej że według zapowiedzi samorzą- Dziękuję bardzo. dy mają otrzymać 2% wypłacanych kwot na pokrycie Głos ma pani poseł Bożena Kamińska, klub Plat- kosztów obsługi programu, a to raczej na pewno nie forma Obywatelska. wystarczy. I moje drugie pytanie. Nowelizacja ustawy o systemie oświaty wprowadziła zmianę, która może Poseł Bożena Kamińska: mieć konsekwencje finansowe dla działalności samo- rządów, szczególnie tych małych. Chodzi o przywró- Panie Marszałku! Panie Ministrze! Wysoka Izbo! cenie kontroli kuratorów nad kształtowaniem sieci Decentralizacja była fundamentalną reformą 25-le- szkół i przedszkoli. W myśl tych przepisów kuratorzy cia polskiej niepodległości. Strona samorządowa zyskali prawo zgłoszenia sprzeciwu wobec decyzji musi być traktowana poważnie i po partnersku. samorządu o likwidacji szkoły. Od razu zaznaczę, że Zmiany sprowadzające się do zwiększenia udziałów procentowych w podatkach dochodowych są zdecy- nie jestem zwolennikiem likwidacji szkół, to jest osta- dowanie niekorzystne dla województw o małej bazie teczna ostateczność, natomiast zdaniem samorzą- podatkowej, w tym w szczególności dla województw dowców za takim rozwiązaniem powinny pójść rów- tzw. Polski wschodniej, czyli województwa warmiń- nież środki finansowe skierowane do budżetu jed- sko-mazurskiego, województwa podlaskiego, lubel- nostki samorządu terytorialnego. Chciałbym zapy- skiego. tać: Czy samorządy mogą liczyć na dodatkowe środki Mam pytanie do pana ministra finansów: Dlacze- z tego tytułu? Czy przewidziane są jakieś zmiany go projekt budżetu państwa na rok 2016 przewiduje w finansowaniu z budżetu państwa małych szkół, spadek w części regionalnej subwencji ogólnej dla w przypadku których subwencja jest zbyt niska? samorządów województw o blisko 2%, tj. 1,9%? Sa- (Dzwonek) Chodzi nie o to, żeby pokryć koszty ich morządy wojewódzkie są przecież obciążone dodat- funkcjonowania, ale o to, aby zbliżyć się do ich zbi- kowymi wydatkami, których wcześniej nie ponosiły, lansowania, tak aby z jednej strony odciążyć organ a na które same muszą znaleźć źródła finansowania, prowadzący, a z drugiej – szkoła mogła funkcjonować m.in. dotyczyć to będzie teraz braku pomocy tech- bez zakłóceń. Dziękuję bardzo. nicznej do obsługi środków Unii Europejskiej, na 9. posiedzenie Sejmu w dniu 28 stycznia 2016 r. Informacja bieżąca 147

Poseł Bożena Kamińska dów w kontekście prowadzenia podmiotów leczniczych przez te jednostki. którą obecnie samorządy wojewódzkie muszą zabez- Pani poseł Możdżanowska wspomniała tutaj, pieczyć 15-procentowy wkład własny, a wcześniej z wielką obawą określiła oczekiwania związane z re- miały zabezpieczenie w 100% dodatkowych zadań alizacją, z propozycją nowej ustawy o działalności zlecanych przez rząd, np. wydatków ponoszonych na leczniczej, która zakłada, przepraszam bardzo, która wycinkę drzew. zobowiązuje samorządy lokalne do nieprzekształca- Również mam takie pytanie do pana ministra: nia tych podmiotów leczniczych w spółki w przypad- Czy można wykonać zadanie bez czegoś tak trywial- ku negatywnej sytuacji finansowej. I tutaj jest takie nego jak pieniądze, których samorządy wojewódz- pytanie: W jaki sposób samorządy działały, że dopro- kie naprawdę mają coraz mniej? Dziękuję bardzo. wadziły do takiej niekorzystnej sytuacji finansowej (Oklaski) w swoich zakładach? To poprzez działalność właśnie tych samorządów, która była, poprzez działalność tych samorządów, brak działalności, brak reakcji, ta Wicemarszałek Ryszard Terlecki: sytuacja finansowa się pogarszała. Pani poseł wyra- ziła obawę, że zakaz prywatyzacji spowoduje pogłę- Dziękuję bardzo. bienie tej sytuacji finansowej, czyli jak gdyby wska- Głos ma pan poseł Jerzy Bielecki, klub Prawo zała, że jedyną receptą na poprawę sytuacji finansowej i Sprawiedliwość. podmiotów leczniczych jest ich prywatyzacja, czyli pozbycie się tego obowiązku, a ten obowiązek wynika wprost z ustawy. W ostatnim okresie przeprowadzono Poseł Jerzy Bielecki: szereg prywatyzacji zakładów opieki zdrowotnej, któ- re rodziły różnego rodzaju wątpliwości co do celowo- Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Ze zdziwieniem ści, jak i formy przeprowadzenia tej prywatyzacji. wysłuchałem pierwszego wystąpienia tutaj pani po- W związku z powyższym chciałabym zapytać, czy seł, która pyta, kiedy rząd, który powstał w zasadzie ministerstwo posiada informację, ile podmiotów lecz- 2 miesiące temu, przeprosi samorządowców. Myślę, niczych prowadzonych przez samorządy regionalne, Spis treści że to pytanie powinniśmy skierować do PSL-u i Plat- powiatowe zostało sprywatyzowanych, jaka jest kon- formy Obywatelskiej, kiedy oni przeproszą samorzą- dycja finansowa tychże podmiotów leczniczych i jaki dowców za te 8 lat rządu, kiedy zabierali, kiedy da- był koszt przeprowadzenia tej prywatyzacji (Dzwo- wali zadania bez pieniędzy, kiedy przyjmowali nek), ponieważ ta prywatyzacja często kosztowała, ustawę o pieczy zastępczej i nie dawali pieniędzy. Do procedury kosztowały więcej niż efekty, jakie to spo- tej pory brakuje pieniędzy na tę ustawę, a samorządy wodowało. Dziękuję. (Oklaski) w zasadzie realizują ją tylko sporadycznie, kiedy do- staną pieniądze z jakichś projektów. Chciałbym zapytać, kiedy nastąpi poważne finan- Wicemarszałek Ryszard Terlecki: sowanie powiatów, zwłaszcza powiatów ziemskich – od czasu uruchomienia tych jednostek żyją one w za- Dziękuję bardzo. sadzie na prowizorce budżetowej. Kiedy znajdą się Głos ma teraz pan poseł Marek Polak, klub Prawo pieniądze na finansowanie dróg powiatowych? Kiedy i Sprawiedliwość. starostowie przestaną prosić wójtów o wspólne re- alizacje inwestycji? Dziękuję. (Oklaski) Poseł Marek Polak:

Wicemarszałek Ryszard Terlecki: Dziękuję bardzo. Szanowny Panie Marszałku! Panie i Panowie Po- Dziękuję bardzo. słowie! Z danych resortu finansów i regionalnych izb Pani poseł Bożena Henczyca, Platforma Obywa- obrachunkowych wynika, że zadłużenie jednostek telska. samorządu terytorialnego systematycznie wzrasta Nie ma pani poseł. i tylko w 2014 r. w porównaniu do roku 2013 wzrosło Pani poseł Józefa Szczurek-Żelazko, klub Prawo o ok. 3 mld zł, a już w roku 2015 – o ponad 4 mld zł i Sprawiedliwość. w stosunku do roku poprzedzającego. Analitycy Bardzo proszę. wskazują, że często banki bez należytej ostrożności udzielają samorządom pożyczek, wiedząc, że ewentualne zagrożone zobowiązania spłaci Skarb Pań- Poseł Józefa Szczurek-Żelazko: stwa, ale i władze samorządowe nierzadko podejmu- ją ryzykowne decyzje i nie mając wiarygodności w ban- Szanowny Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Chcia- kach, szukają ratunku w parabankach. Zdarza się łabym zadać pytanie o kondycję finansową samorzą- też, że w zastaw niejednokrotnie oferują ważne i cen- 9. posiedzenie Sejmu w dniu 28 stycznia 2016 r. 148 Informacja bieżąca

Poseł Marek Polak zajmują się m.in. realizacją zadań z zakresu administracji rządowej, wynikających w szczególności z usta- ne obiekty oraz inne nieruchomości będące dziełem wy Prawo geodezyjne i kartograficzne, ustawy o sca- i dorobkiem wielu pokoleń. laniu i wymianie gruntów oraz stosownych rozporzą- Dlatego chciałbym zapytać pana ministra: Czy dzeń wykonawczych. Na przykładzie powiatu ostro- rząd poza nadzorem regionalnych izb obrachunko- wieckiego można stwierdzić, że środki, które budżet wych dostrzega potrzebę większej kontroli zadłuże- państwa przeznacza na realizację tych zadań, są nia samorządów przez organy państwa? Dziękuję dalece niewystarczające. W ubiegłym roku tylko Sta- państwu za uwagę. (Oklaski) rostwo Powiatowe w Ostrowcu Świętokrzyskim do- płaciło do realizacji tych zadań ponad 0,5 mln zł. Oczywiście w ostatnim roku i w poprzednich latach Wicemarszałek Ryszard Terlecki: powiat ostrowiecki zwracał się w tej sprawie do pani wojewody reprezentującej rząd Platformy Obywatel- Bardzo dziękuję. skiej i Polskiego Stronnictwa Ludowego, ale odpo- Wyczerpaliśmy czas, ale jeszcze te trzy wystąpie- wiedź była negatywna. Gdyby nie te środki, które nia, bardzo krótkie. zostały przeznaczone z dochodów własnych powiatu, Proszę bardzo, pan poseł Kazimierz Moskal, Pra- nastąpiłby paraliż wydziału geodezji i kartografii wo i Sprawiedliwość. starostwa powiatowego. Jakie przynosiłoby to utrud- nienia dla mieszkańców, łatwo sobie wyobrazić, ale zahamowane zostałyby pewne procesy gospodarcze, Poseł Kazimierz Moskal: bo także przedsiębiorcy planujący inwestycje znaleź- liby się nagle w sytuacji bardzo trudnej. Dziękuję bardzo. I tu, proszę państwa, mam pytanie: Czy w najbliż- Szanowny Panie Marszałku! Pani Minister! Wy- szym czasie można liczyć, że wreszcie ten głos powia- soka Izbo! Bardzo krótko zapytam może wniosko- tu ostrowieckiego i innych powiatów zostanie do- dawców, ale to pytanie jest kierowane do ministra, strzeżony? Bo przez te 8 lat była po prostu rozmowa może ironiczne pytanie: Jak to się stało, że w ciągu z głuchą ścianą. Dziękuję bardzo. Spis treści 2 miesięcy okazało się, że ci, którzy przez 8 lat dzia- łali przeciwko samorządom, dostrzegają ten problem? Czy to jest uczciwe? Przez 8 lat rządów czy współrzą- Wicemarszałek Ryszard Terlecki: dów nie widzieliście problemu finansów samorządu terytorialnego, a teraz rozdzieracie szaty. To jest Bardzo dziękuję. pierwsza sprawa. Proszę teraz o zabranie głosu przedstawiciela wnio- Druga rzecz. Szanowni państwo, szanowna pani skodawców panią poseł Andżelikę Możdżanowską. minister, mam pytanie: Czy zrównoważony rozwój będzie realizowany i biedniejsze samorządy mogą liczyć na wsparcie, nie tak jak za koalicji poprzedniej, Poseł Andżelika Możdżanowska: PO–PSL, kiedy rozwój dyfuzyjny był tutaj brany pod uwagę? Mam nadzieję, że te biedniejsze samorządy Dziękuję bardzo. mogą liczyć na nasze wsparcie. Dziękuję bardzo. Panie Marszałku! Pani Minister! Szanowni Pań- (Oklaski) stwo! Żadnych konkretów, żadnych wiążących odpowiedzi, wszystko to dzisiaj mgliste informacje i deklaracje. A skoro ja nie uzyskałam informacji i odpowie- Wicemarszałek Ryszard Terlecki: dzi, skoro państwo nie uzyskali informacji, to znaczy, że Polacy również nie uzyskali tych informacji. Bardzo dziękuję, panie pośle. (Poseł Anna Paluch: Pani jest odporna na fakty, Pana posła Wojciecha Murdzka nie ma chyba na pani poseł.) sali. Szanowni państwo parlamentarzyści, my dzisiaj Pan poseł Andrzej Kryj, Prawo i Sprawiedliwość. zadaliśmy pytania o obawy, o te deklaracje, czyli konkretnie: kwotę wolną od podatku, czy będzie rekom- pensata, gimnazja, czy będą, czy będzie likwidacja, Poseł Andrzej Kryj: jeżeli tak, to kiedy, i wszystkie konsekwencje, oraz służbę zdrowia. I na odpowiedzi na te konkretne za- Panie Marszałku! Pani Minister! Szanowni Pań- dane pytania liczyłam w imieniu Polaków, Rzeczy- stwo! Rzeczywiście, słuchając wypowiedzi pań posła- pospolitej Polskiej. nek i posłów Platformy Obywatelskiej i PSL-u, moż- Szanowni państwo, państwo cały czas jesteście na stwierdzić, że przez 8 lat nie rządzili, nie mieli na w trakcie kampanii wyborczej, która minęła 3 mie- nic wpływu. Ale prawda jest zupełnie inna i podam siące temu. Miesiąc miodowy minął, 100 dni także tutaj przykład następujący. Starostwa powiatowe za chwilę minie. Proszę o konkretną odpowiedzial- 9. posiedzenie Sejmu w dniu 28 stycznia 2016 r. Informacja bieżąca 149

Poseł Andżelika Możdżanowska Wicemarszałek Ryszard Terlecki: ność, a nie zrzucanie tylko całej odpowiedzialności Bardzo dziękuję. na opozycję, bo to państwo rządzicie, państwo macie Poproszę teraz o odpowiedź panią minister Annę teraz prawo realizować swój program wyborczy. Ale Zalewską, minister edukacji narodowej. my chcemy go znać i chcemy, aby była pełna odpowie- dzialność za te deklaracje i aby umieć udzielić informacji na te pytania, które pojawiają się. Dzisiaj samo- Minister Edukacji Narodowej rządy czują zagrożenia nie dlatego, że wiedzą, co bę- Anna Zalewska: dzie realizowane – dlatego że nie wiedzą, co będzie. (Wypowiedź poza mikrofonem) Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Na większość py- Nie, jeżeli były zadania realizowane, to były kon- tań oczywiście odpowiemy na piśmie, choć większość kretne informacje. była nieprecyzyjna, dlatego że trudno mówić o pre- Realizujecie i zrzucacie państwo wszystko na opo- cyzyjności w przypadku planu, którego nie skonsu- zycję. A ja przedstawię tylko gorzką konkluzję. Właś- mowaliśmy w postaci projektu ustawy, właśnie dla- nie dzisiaj Ministerstwo Finansów wydało negatyw- tego, że szanujemy samorządy, właśnie dlatego, że ną opinię o programie 500+. Szanowni państwo, tam chcemy przeprowadzić debatę publiczną i społeczną, nie macie opozycji, w Ministerstwie Finansów nie ma której państwo przez 8 lat nie potrafili przeprowa- opozycji. Z tego, co wiem, to państwo sami współrzą- dzić. Gdyby pani nie opuszczała tego miejsca, ale dzicie. mam mniejszą pretensję, bo ja również musiałam być Szanowni państwo, pani minister, bardzo proszę na posiedzeniu komisji, choć koleżanki i koledzy pro- o udzielenie nam na te wszystkie pytania precyzyj- wadzili notatki, mam nadzieję, że pani opiera się na nych odpowiedzi na piśmie, bo to nie jest tak, że… notatkach swoich kolegów… my zadajemy pytania, a otrzymujemy tylko mglistą (Poseł Andżelika Możdżanowska: Tak, również, opinię dotyczącą tego, co być może będzie przewidy- pani minister.) wane. Samorządy zabiegają również o własną stabi- …to pewnie wybrzmiałoby tutaj sformułowanie lizację finansową i muszą dostosowywać się do tych dotyczące jednak rzetelnego czytania programu Pra- Spis treści zapowiedzi, które dzisiaj są zapowiedziami, a nie jest wa i Sprawiedliwości, który realizujemy. W tej chwi- to procedowane. I tak naprawdę stąd wynikają te li możemy mówić o sześciolatkach, możemy mówić o zintegrowanym systemie kwalifikacji. Przypomi- obawy. nam, uratowałam projekt państwa rządu, na który Szanowni Państwo! Dzisiaj gospodarka rozwija w starej perspektywie wydano 69 mln, a było zagro- się świetnie. Słyszymy to od pani premier Beaty żonych 2 mld w następnej perspektywie. Możemy Szydło, słyszymy to od wicepremiera Morawieckiego, mówić o godzinach karcianych, na które czekają na- słyszymy to od ministra finansów. Ale chyba zgodzą uczyciele. Możemy mówić o zlikwidowaniu testu po VI się państwo, że to nie po 3 miesiącach państwa rzą- klasie. Możemy mówić wreszcie o odwołaniu od matu- dów, tylko właśnie po 8 latach rządów Platformy ry. To są projekty ustaw, które są projektami rządo- Obywatelskiej i Polskiego Stronnictwa Ludowego. wymi. Jeden jest już w konsultacjach społecznych. Ale dzisiaj już są obawy dotyczące rynków finanso- Proszę państwa, chodzi o rzetelne czytanie pro- wych, braku wiarygodności u inwestorów, a także wi- gramu Prawa i Sprawiedliwości. Moja deklaracja, zerunku Polski za granicą. I stąd, jedynie stąd z ży- która padła na spotkaniu m.in. z metropoliami, któ- czeniami dobrych rządów wynikają nasze pytania re udają, że tego nie słyszały, więc musi to wybrzmieć o przyszłość i stabilizację Polski lokalnej, Polski sa- tutaj, jest taka, że bardzo szanujemy pieniądze samo- morządowej, Polski tej, która buduje Rzeczpospolitą rządowców. Po raz pierwszy będziemy rozmawiać Polską, bo ona jest siłą lokalnych samorządów. I pro- o subwencji oświatowej. Od 2003 r. nikt z nimi na ten szę do nas o to nie mieć pretensji. Pani minister, to temat nie rozmawiał. I w związku z tym, że nasza właśnie jest idealny czas na zadawanie takich pytań, odpowiedzialność polega na tym, że jak mówimy, to idealny czas. Dlatego proszę o zawsze konkretne od- robimy, a w dodatku zabezpieczamy środki, chcemy powiedzi, tak jak są konkretne pytania. objąć subwencją oświatową w następnym roku… (Poseł Anna Paluch: Pytania są mało konkretne.) Oczywiście trzeba policzyć pieniądze. Ja nie jestem I jeszcze jedno, myślę, że najbardziej gorzka kon- jeszcze gospodynią subwencji do końca na 2016 r. Ra- kluzja. Ciągle widzę jednak na twarzy rządzących towałam tylko te miejsca, gdzie wycieka, skutecznie, taką ignorancję, pychę, butę. Nie tylko w stosunku różnego rodzaju instytucje, zgromadzone zresztą do opozycji, ale w stosunku nawet do tych, którzy przy ministerstwie edukacji, wyciągały pieniądze. troszczą się, zadając owo pytanie. To państwo mówi- A więc mówimy jednoznacznie o objęciu subwencją li, że właśnie taka pycha i buta kroczą przed upad- oświatową co najmniej sześciolatków. Docelowo chce- kiem. Myślę, że te słowa były życzeniem dla nas, ale my, żeby to były przedszkolaki. Przypominam słowa to państwo dzisiaj rozpoczęli swoje rządy. Dziękuję pani premier Beaty Szydło, które są absolutnie od- bardzo. (Oklaski) wrotne do tego, co mówił Donald Tusk, że dzieci to (Poseł Anna Paluch: Z językiem polskim 0:1.) inwestycja, a nie koszt. Pan Donald Tusk generalnie 9. posiedzenie Sejmu w dniu 28 stycznia 2016 r. 150 Informacja bieżąca

Minister Edukacji Narodowej Anna Zalewska w Grecji, proszę państwa. Ale nie na tym w tej chwili polega dyskusja. A to będzie długa dyskusja, kiedy mówił, że rodzina jest obciążeniem dla budżetu, co przeanalizuje się, jak było wtedy, kilkanaście lat państwo zresztą systematycznie realizowali. To taki temu, kiedy Grecja była największym beneficjentem news, który żył 48 godzin. środków europejskich, i jak te środki europejskie Jeżeli mówimy o dyskusji o subwencji z samorzą- były wydawane. My już mamy wstępną analizę, jak dami – już to zapowiedzieliśmy i będziemy to powta- to wyglądało. rzać, bo jednym z elementów debaty jest właśnie Mówicie państwo o tym, że są potrzebne pieniądze subwencja. Mówimy o wszystkim, co dotyczy eduka- na oświatę również w samorządzie. Ale powiedzcie cji, podczas tej debaty. Mówimy o pieniądzach dla to swoim mieszkańcom, rodzicom dzieci, tym, którzy małych ośrodków, dlatego że ministerstwo rolni- przebywają na terenie państwa okręgów. Jak można ctwa też w zakresie swojego obszaru chce razem spojrzeć w oczy tymże rodzicom, kiedy mówi się: nie z nami współpracować, żeby właściwie docenić te stać mnie na szkołę, do której chodzi twoje dziecko, małe szkoły. Kiedy pokażemy państwu gotowy pro- ale stać mnie na to, aby przez 30 lat spłacać zadłuże- jekt, będziemy mówić już o konkretnych kwotach. nie wynikające z wybudowania kolejnego akwaparku I to jest uczciwe, a nie rzucanie w powietrze haseł, za 90 mln, do którego będę dokładać 2, 3 mln, nie które są hasłami powtarzanymi przez jeden ze związ- tylko jeżeli chodzi o spłatę zadłużenia, ale również ków. Jednocześnie po raz pierwszy od 8 lat polski jeżeli chodzi o utrzymanie. O kanalizacji można by- rząd mówi, że chce realizować najambitniejszy pro- łoby powieści pisać, o tym, jak obywatele w podatku gram od 8 lat, który jest standardem w Unii Euro- od nieruchomości muszą w cenie wody zapłacić co do pejskiej – 500 zł na dziecko. I po pierwsze, mówi, że złotówki za to wszystko, co dostaliśmy w Unii Euro- da pieniądze, a po drugie, że będzie czuwał nad wpro- pejskiej. wadzeniem tejże reformy. Jednocześnie, proszę państwa, jeżeli dyskutujemy (Poseł Andżelika Możdżanowska: Nie ma, pani o zadłużeniu... Padło tutaj pytanie dotyczące regio- minister.) nalnych izb obrachunkowych, bo rzeczywiście Plat- Kiedy ja słyszę, że jeden z posłów mówi o tym, że forma Obywatelska doprowadziła do takiego wyna- nie ma komputerów, to jest to dyskwalifikacja dodat- turzenia regionalnych izb obrachunkowych, że jest Spis treści kowa rządów Platformy Obywatelskiej i PSL. Podob- to instytucja, która bawi się tylko w dodawanie ną sytuację, proszę państwa, mamy w oświacie. i odejmowanie, liczenie, czy słupki się zgadzają, a żad- Mamy z jednej strony e-podręcznik, a z drugiej strony brak możliwości w większości szkół zastosowania nej siły, mocy nie ma. One z pełnym spokojem przy- e-podręcznika, dlatego że nauczyciel nie ma w sali glądały się zadłużaniu się poszczególnych gmin. Mało komputera ani tablicy multimedialnej. Przypomnieć tego, przyglądały się, jak kilkadziesiąt gmin w Polsce państwu miliardy wydawane na „Cyfrową szkołę” sięgnęło do parabanków i wpadło w spiralę zadłuże- i CBA, które jeszcze za waszych rządów weszło do nia. To rzeczywiście ogromne wyzwania. My z tych ministerstw i które bada, w jaki sposób tworzyliście wyzwań zdajemy sobie sprawę. Rozpoczęliśmy bar- państwo e-państwo? dzo intensywne rozmowy z samorządem. Dla nas jest Jednocześnie mówimy o samorządach i przypo- to partner, a dla was był to wykonawca waszych po- minamy, że jesteśmy partnerami dla samorządów leceń. Dziękuję bardzo. (Oklaski) również w edukacji. Jeszcze raz przypominam, że my stanowimy dwa organy: organ prowadzący i organ nadzorujący i że te dwa organy dają pieniądze, Wicemarszałek Ryszard Terlecki: a biorą je z wpływów z podatków obywateli. Jeżeli chodzi o subwencje, to rzeczywiście analizujemy to Bardzo dziękuję. i będziemy rozmawiać z samorządami, jak to inaczej Proszę teraz o zabranie głosu podsekretarza sta- uporządkować. Natomiast, proszę państwa, przypo- nu w Ministerstwie Zdrowia pana ministra Piotra mnijmy również definicję, która wynika z ustawy Warczyńskiego. o samorządzie, tego, czym jest samorząd – jest wspólnotą, która wzajemnie za siebie odpowiada, nie jest firmą, nie musi przynosić zysków. Właśnie Podsekretarz Stanu tam jest, z jakiego tytułu tego zysku nie można osią- w Ministerstwie Zdrowia gać. To po pierwsze. Piotr Warczyński: A po drugie, proszę państwa, jeżeli chodzi o to, co państwo cały czas mówią, to pokazujecie państwo, że Panie Marszałku! Szanowni Państwo! Mam nie- zrujnowaliście budżety samorządów przez absolutnie całe 2 minuty, ale na szczęście tylko trzy pytania w większości wypadków dyskusyjne projekty euro- dotyczyły ochrony zdrowia, służby zdrowia. pejskie. Na przykładach będziemy sobie to udowad- Pan poseł Kotowski zadał ważne pytanie dotyczą- niać, pewnie nie teraz. Ale rzeczywiście samorządy ce map potrzeb zdrowotnych, tego, na jakim etapie nie mają siły, mocy, nie mają wkładu własnego, aby w tej chwili są trwające w tym zakresie prace. Chciał- sięgnąć po następną perspektywę. Tak samo było bym przypomnieć, że mapy kardiologiczna i onkolo- 9. posiedzenie Sejmu w dniu 28 stycznia 2016 r. Projekt ustawy o zmianie ustawy o służbie wojskowej żołnierzy zawodowych 151

Podsekretarz Stanu w Ministerstwie Zdrowia wej o poselskim projekcie ustawy o zmianie ustawy Piotr Warczyński o służbie wojskowej żołnierzy zawodowych, druk nr 171. giczna, czyli dwóch największych obszarów medycy- Marszałek Sejmu, zgodnie z art. 37 ust. 1 i art. 40 ny, zostały już opracowane. ust. 1 regulaminu Sejmu, skierował w dniu 12 stycz- (Minister Edukacji Narodowej Anna Zalewska: nia 2016 r. powyższy projekt ustawy do Komisji Panie marszałku, ale ja nie wymieniłam...) Obrony Narodowej do pierwszego czytania. Komisja Nad resztą trwają intensywne prace i do kwietnia Obrony Narodowej po przeprowadzeniu pierwszego tego roku te prace mają się zakończyć. czytania oraz rozpatrzeniu tego projektu ustawy na Pani poseł Małgorzata Pępek pytała o zadłużenie. posiedzeniu w dniu 27 stycznia 2016 r. wnosi, aby Mówiła o tym, że większość szpitali jest zadłużona. Wysoki Sejm raczył uchwalić przedmiotowy projekt Chciałbym to skorygować. Jeżeli chodzi o SPZOZ, to ustawy. w 78% SPZOZ w Polsce wszystko się bilansuje, nie W trakcie procedowania do komisji wpłynęły dwie generują one ujemnego wyniku finansowego. Tak opinie – Sądu Najwyższego i Prokuratury General- więc problem zadłużenia dotyczy mniejszej części nej, w obu opiniach nie wnoszono żadnych uwag. tych podmiotów. Pytanie to było kontynuowane. Do- Podczas procedowania nad projektem ustawy zgło- pytywano o to, w jaki sposób ten problem zostanie szono sześć poprawek do projektu ustawy, w tym trzy rozwiązany. Chcę zwrócić uwagę, że w Agencji Oceny redakcyjne, dwie merytoryczne i jedną dotyczącą Technologii Medycznych i Taryfikacji trwają prace przepisów przejściowych. Komisja proponuje przyję- nad wyceną procedur medycznych. Już w tej chwili cie tej ustawy. Dziękuję, panie marszałku. część tej wyceny została zmieniona. To jest obszar pediatrii, psychiatrii czy też opieki długoterminowej. Teraz oceniane są zgodnie z planem kolejne dziedzi- Wicemarszałek Ryszard Terlecki: ny medycyny. Pani poseł Szczurek-Żelazko pytała o przekształ- Dziękuję panu posłowi. cenia, o to, ile podmiotów (Dzwonek) i w jakim zakre- Sejm ustalił, że w dyskusji nad tym punktem posie się przekształciło. Chciałbym króciutko już tylko rządku dziennego wysłucha 5-minutowych oświad- powiedzieć, że jeżeli chodzi o SPZOZ, to przekształ- czeń w imieniu klubów. Spis treści ciło się ich na przestrzeni ostatnich lat 183, z czego Otwieram dyskusję. w 127 podmioty publiczne zachowały 100% udziałów Jako pierwszy głos zabierze pan poseł Wojciech albo akcji, w sześciu z nich publiczne podmioty po- Skurkiewicz, Klub Parlamentarny Prawo i Sprawied- siadają większościowe udziały bądź pakiety akcji, liwość. w 14 posiadają mniejszościowe udziały albo pakiety akcji, natomiast jeżeli chodzi o 36 pozostałych, to zostały one w całości zbyte na rzecz podmiotów pry- Poseł Wojciech Skurkiewicz: watnych. Dziękuję, panie marszałku. (Oklaski) Panie Marszałku! Panie Ministrze! Wysoka Izbo! W imieniu klubu Prawo i Sprawiedliwość chciałbym Wicemarszałek Ryszard Terlecki: przedstawić stanowisko w sprawie ustawy o zmianie ustawy o służbie wojskowej żołnierzy zawodowych, Bardzo dziękuję, panie ministrze. zwanej ustawą pragmatyczną. Wypowiedź ta kończy rozpatrywanie tego punktu Szanowni państwo, ta nowelizacja ustawy, która porządku dziennego. została złożona przez grupę posłów, wychodzi naprze- (Poseł Andżelika Możdżanowska: A jeszcze chcia- ciw oczekiwaniom żołnierzy służących w korpusie łam jedno słowo...) szeregowych. Przez ostatnie 8 lat za rządów Platformy Przystępujemy do rozpatrzenia punktu 7. po- Obywatelskiej, niestety, nikt nie pochylił się nad losem rządku dziennego: Sprawozdanie Komisji Obro- tych żołnierzy, choć ustalono okres 12 lat służby dla ny Narodowej o poselskim projekcie ustawy o zmia- tegoż korpusu. Polski nie stać na to, żeby po 12 latach nie ustawy o służbie wojskowej żołnierzy zawo- pozbywać się ze służby dla ojczyzny, ze służby dla Rze- dowych (druki nr 171 i 206). czypospolitej tych bardzo dobrze wyszkolonych żołnie- Proszę pana posła Michała Jacha o przedstawie- rzy, bardzo często zaprawionych w bojach, służących nie sprawozdania komisji. w misjach w Afganistanie i w Iraku, którzy dzielnie Bardzo proszę, panie pośle. służyli dla dobra Rzeczypospolitej. Podczas naszych wielokrotnych spotkań z żołnie- rzami, tak sejmowej Komisji Obrony Narodowej, jak Poseł Sprawozdawca Michał Jach: i senackiej Komisji Obrony Narodowej, z której prze- wodniczącym w poprzedniej kadencji wielokrotnie Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Panie Ministrze! spotykaliśmy się z żołnierzami i wielokrotnie wsłu- Mam zaszczyt w imieniu Komisji Obrony Narodowej chiwaliśmy się w ich potrzeby, to oni wskazywali na przedstawić sprawozdanie Komisji Obrony Narodo- konieczność zmian tychże przepisów, to oni również 9. posiedzenie Sejmu w dniu 28 stycznia 2016 r. 152 Projekt ustawy o zmianie ustawy o służbie wojskowej żołnierzy zawodowych

Poseł Wojciech Skurkiewicz simy zwiększać potencjał naszego wojska, także poprzez zwiększanie potencjału osobowego. słali dziesiątki, a nawet setki pism, maili do naszych W imieniu klubu Prawo i Sprawiedliwość reko- biur poselskich i do naszych biur senatorskich, Pra- menduję państwu przyjęcie ustawy o zmianie ustawy wo i Sprawiedliwość również w swojej kampanii wy- o służbie wojskowej żołnierzy zawodowych. Dziękuję borczej wskazywało na konieczność zmian przepisów bardzo. (Oklaski) w tymże zakresie... W polskiej armii obecnie służy ok. 38 żołnierzy w korpusie szeregowych. Wicemarszałek Ryszard Terlecki: (Poseł Paweł Suski: Tysięcy chyba…) Do tej pory pozbyliśmy się, rząd Platformy Oby- Bardzo dziękuję. watelskiej i Polskiego Stronnictwa Ludowego w cią- W imieniu klubu Platforma Obywatelska pan po- gu ostatnich lat pozbył się 8 tys. żołnierzy z korpu- seł Paweł Suski. su szeregowych. Mam nadzieję, że to było powrotne Bardzo proszę. pozbycie się i oni będą mogli ponownie służyć dla dobra Polski, dla dobra ojczyzny, dla dobra polskiego wojska. Poseł Paweł Suski: Podczas posiedzenia sejmowej Komisji Obrony Narodowej padał również zarzut, co będzie w sytua- Dziękuję. cji, gdy ci żołnierze zechcą odejść na emeryturę po Panie Marszałku! Panie Ministrze! Wysoka Izbo! odsłużeniu 15 lat w polskim wojsku. Absolutnie nic Mam przyjemność w imieniu klubu Platforma Oby- bardziej mylnego, szanowni państwo, szeregowy w pol- watelska przedstawić stanowisko klubu w sprawie skim wojsku otrzymuje uposażenie w wysokości 3500 zł ustawy o zmianie ustawy o służbie wojskowej żołnie- brutto. Jeżeli ci żołnierze chcieliby odchodzić z woj- rzy zawodowych. ska po 15 latach służby, otrzymywaliby tylko 40% Wysoka Izbo, nowelizacja tej ustawy to kolejny przy- tego uposażenia, co daje około 1400 zł brutto, na rękę kład regulacji, która psuje państwo. Założeniem tej to 1200 zł, 1100 zł, to są naprawdę bardzo niewielkie zmiany jest z jednej strony uległość ministra obrony Spis treści środki finansowe i nikt nie będzie w stanie przeżyć narodowej wobec części korpusu szeregowych, a z dru- za te pieniądze, mając możliwość służenia dla ojczy- giej kontynuacja polityki czystek kadrowych, obsadza- zny w lepszych warunkach i oczywiście za o wiele nie ważnych stanowisk wiernymi i oddanymi sobie wyższe uposażenie. ludźmi. Reasumując, przyjmowana klasycznie już Stwarzajmy możliwość, aby ci żołnierze mogli się w ekspresowym tempie nowelizacja ma na celu osiąg- rozwijać dalej w wojsku, stwarzajmy możliwość, aby nięcie doraźnych korzyści politycznych przez PiS. ci żołnierze mogli zasilać również korpus podofice- Ale do rzeczy. To jest krótka nowelizacja, która rów. Takie możliwości będą stwarzane w najbliższym dotyczy w zasadzie dwóch obszarów. Ona je demolu- czasie, nie tylko dla tych wybranych, bo bardzo czę- je. W pierwszym obszarze pozwala wyznaczyć żołnie- sto spotykaliśmy się z zarzutem, że przejście do korpusu podoficerów jest właśnie tylko dla wybranych, rza zawodowego, podkreślam, każdego żołnierza a ci, którzy nie mają tzw. pleców czy nie mają tzw. zawodowego na stanowisko służbowe wyższe o dwa układów w wojsku, są pozbawieni możliwości awansu i więcej stopni wojskowych bez awansu, czyli nawet w polskiej armii. Na to nie może być zgody i dlatego porucznik będzie mógł piastować stanowisko puł- musimy zwiększać możliwości czy dawać szansę tym kownika. Jest to klasyczny mechanizm do przepro- właśnie młodym żołnierzom. wadzenia szybkich, sprawnych zwolnień doświadczo- Szanowni państwo, Prawo i Sprawiedliwość w swo- nych dowódców, doświadczonych żołnierzy. Jest to im programie wyborczym wskazuje na konieczność również narzędzie do przyspieszenia karier wojsko- zwiększenia liczby żołnierzy w polskiej armii, i to wych wiernych sobie ludzi. Niesamowite jest też to, właśnie ci, którzy zostali wykluczeni z polskiego woj- że dotyczy to również podoficerów. Minister obrony ska przez rząd Platformy Obywatelskiej i Polskiego narodowej niemalże jak król będzie mógł sobie wy- Stronnictwa Ludowego, będą mogli również znaleźć znaczać, jak mu się będzie podobało, swoich ludzi. miejsce w polskiej armii. Oni również będą mogli Nawiasem mówiąc, dwukrotnie już to się dokonało, służyć polskiemu wojsku i polskiemu narodowi. Dla- bo pułkownik Jarosław Kraszewski trafił w podobnej tego mam nadzieję, że zapowiedzi pana ministra An- sytuacji do Biura Bezpieczeństwa Narodowego i w ostat- toniego Macierewicza, który mówił o konieczności nim czasie pułkownik Król z dowódcy Brygady Wspar- zwiększenia liczby żołnierzy, tych żołnierzy zawodo- cia Korpusu Północno-Wschodniego stał się wicedo- wych, będą dotyczyły również korpusu szeregowych, wodzącym korpusem w Szczecinie. bo to są właśnie ci, którzy zawsze stoją na pierwszej Jeszcze skutki finansowe, o czym też warto wspo- linii frontu, to są ci, którzy zawsze będą bronić pol- mnieć, bo takie będą. Ci wyznaczeni będą odchodzić skiej ojczyzny. W sytuacji kryzysu na wschodniej na emeryturę. A z jakiego stanowiska będzie ona Ukrainie, w sytuacji kiedy mówimy o zaangażowaniu naliczana? Oczywiście, że z ostatniego. Tego w uza- i obecności NATO w naszym kraju, my również mu- sadnieniu nie ujęto. 9. posiedzenie Sejmu w dniu 28 stycznia 2016 r. Projekt ustawy o zmianie ustawy o służbie wojskowej żołnierzy zawodowych 153

Poseł Paweł Suski Poseł Paweł Suski:

W drugim obszarze projekt dotyczy rozmontowa- Jeśli kogoś chcecie zniewolić, to dajcie mu wszyst- nia pragmatyki w zakresie służby kontraktowej ko. Platforma Obywatelska nie poprze tego projektu. w korpusie szeregowych. Ta pragmatyka jest oparta Dziękuję bardzo. (Oklaski) na ograniczeniu czasowym tej służby do 12 lat. Dziś obowiązuje rozwiązanie dające szansę na stworzenie bardzo sprawnego, młodego wiekiem i duchem, za- Wicemarszałek znaczam, dobrze wyszkolonego korpusu szeregowych, Małgorzata Kidawa-Błońska: motywowanych do utrzymywania wysokiej zdolności Dziękuję bardzo, panie pośle. bojowej, angażowania się w służbę, ludzi, którzy mają Zapraszam pana posła Pawła Szramkę, klub Ku- 12 lat na to, aby awansować na kaprala, do stopnia kiz’15. kaprala. Czy to jest aż tak wiele? Przy czym oczywi- Bardzo proszę. ście te szanse są utrzymywane i mogą awansować do korpusu podoficerskiego, w przeciwieństwie do tego, co państwo mówiliście, że korpus podoficerski jest Poseł Paweł Szramka: zasilany w inny sposób. Nie, zasilany jest on absolutnie z korpusu szeregowych i to daje szanse na utrzy- Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Ogromnie cieszy manie wysokiego poziomu wyszkolenia. mnie fakt, iż tą ustawą zajęliśmy się tak szybko. Tak Wy natomiast zdejmujecie to ograniczenie czaso- naprawdę nie było innego wyjścia, ponieważ głupotą byłoby, gdybyśmy pozwalali, żeby z armii odchodzili we, czyli dajecie rozwiązanie kompletnie nieprzemy- kolejni żołnierze, podczas gdy za naszą wschodnią ślane, perspektywicznie nieprzemyślane. Istotą rze- granicą toczy się otwarty konflikt, a Europa zmaga czy jest to, że to rozwiązanie, które obowiązuje do się z falą imigrantów, która stwarza realne zagroże- dziś, daje dalekosiężną szansę utrzymania wysokiej nie terrorystyczne. zdolności bojowej. Zaś wasze rozwiązanie, które nie Obronność naszego kraju jest sprawą prioryteto- jest utrzymywane w żadnej z sił zbrojnych Paktu Pół- wą. Obowiązkiem każdego z nas na tej sali jest dąże- Spis treści nocnoatlantyckiego, spowoduje, że to będzie utrzy- nie do stworzenia takich rozwiązań, które zapewnią mywanie absolutnie sztucznej pozycji tego korpusu, Polakom poczucie bezpieczeństwa. Dlatego do tej starzejącego się, niewyszkolonego do końca w zakre- pory nie jestem w stanie zrozumieć, czym kierował sie, jaki powinien być promowany. Tworzycie kolejną się rząd PO i PSL przy zmianach w ustawie o służbie mundurową grupę uprzywilejowaną, bo ona przecież wojskowej, gdy ministrem obrony narodowej był jesz- też będzie sięgać po emerytury i – o czym nie wspo- cze pan Bogdan Klich. Kto wam podrzucił ten idio- tyczny pomysł, żeby pozbywać się żołnierzy dobrze mniał poseł wnioskodawca – po odprawy mieszkanio- wyszkolonych, z doświadczeniem, wyrzucać ich na we. Przypomnijmy, że średnia odprawa mieszkanio- bruk po 12 latach? Jeszcze parę miesięcy temu byłem wa to jest ok. 180–200 tys. zł. W związku z tym uza- żołnierzem. sadnienie jest również nieprzygotowane w zakresie Korpus szeregowych najbardziej odczuł zmiany skutków ekonomicznych. Takie na pewno będą, i to w tej ustawie. To był wręcz dramat, gdy świetnie dużo wyższe, niż państwo tu piszecie. wyszkoleni żołnierze, którzy akurat wrócili z misji, To są absolutnie doraźne korzyści polityczne, to musieli pożegnać się z mundurem, a zyskane przez jest rozdanie olbrzymich pieniędzy. Przecież nie wie- nich doświadczenie oraz poświęcenie służbie nie mia- cie, ilu tak naprawdę (Dzwonek) skorzysta z tego ły tu żadnego znaczenia. Rola szeregowych została przywileju pójścia na emeryturę. Nikt w trakcie pro- zrównana poziomem do mięsa armatniego, podczas cedowania nie powiedział, jaka to będzie grupa ludzi. gdy korpus szeregowych jest de facto fundamentem My nie zgadzamy się na takie rozwiązania. Nie wszystkich działań wojskowych, bo każdy, nawet najlepszy dowódca przyzna, że nie jest w stanie nic wiemy, panie ministrze, jakie są np. rozwiązania do- zdziałać bez żołnierzy. tyczące powrotu do służby żołnierzy kontraktowych. Jestem w kontakcie z szeregowymi z całej Polski. W tym projekcie nie ma na ten temat ani słowa. Oni chcą służyć, chcą bronić granic naszego kraju, ale przepisy im na to nie pozwalają. Szkolą się, zdo- (Przewodnictwo w obradach obejmuje wicemarszałek bywają wykształcenie, uczestniczą w kursach oraz Sejmu Małgorzata Kidawa-Błońska) wyjeżdżają na misje zagraniczne, jednak nie daje to efektu, ponieważ tylko niewielki procent ma szansę na to, żeby zakwalifikować się na kurs podoficerski. Wicemarszałek Podczas przeprowadzania tych zmian przez PO Małgorzata Kidawa-Błońska: i PSL zabrakło dialogu, a prawdę mówiąc, ostatnie 8 lat było pokazem tego, jak olewać społeczeństwo. Bardzo proszę kończyć. W tym przypadku mieliście dodatkowo ułatwione 9. posiedzenie Sejmu w dniu 28 stycznia 2016 r. 154 Projekt ustawy o zmianie ustawy o służbie wojskowej żołnierzy zawodowych

Poseł Paweł Szramka zapisu. Jest to rozwiązanie, które umożliwi wyzna- czenie żołnierza zawodowego na stanowiska wyższe zadanie, ponieważ w wojsku nie ma związków zawo- o dwa stopnie lub więcej, ale mam nadzieję, że to nie dowych, a żołnierze nie mają prawa protestować. będzie nigdy wykorzystywane, jak w przypadku pana Zamiast dbać o polskich żołnierzy, woleliście zabez- płk. Króla, do awansów politycznych. Bo jeśli tak to pieczyć się, wprowadzając ustawę o bratniej pomocy. będzie wyglądało, to oczywiście jesteśmy przeciwko Argumenty, które były podawane podczas zmian temu zapisowi. w tej ustawie, potwierdzały tylko brak wyobraźni Kolejny punkt jest logicznym dopełnieniem doda- oraz oderwanie od rzeczywistości osób odpowiedzial- wanego art. 42d. nych za bezpieczeństwo w naszym kraju. Zakładali- Zmiany w art. 80 również nie budzą naszych za- ście, że jesteśmy bezpieczni, że w razie zagrożenia strzeżeń. pomogą nam sojusznicy. Zapomnieliście jednak, że Natomiast w kwestii art. 2 poselskiego projektu historia już nie raz pokazała, że musimy liczyć prze- ustawy o zmianie ustawy Nowoczesna mówi stanow- de wszystkim na siebie. Trudno jednak było oczeki- czo: nie jakimkolwiek przywilejom. A ten artykuł wać zmian na lepsze, skoro dla pana Donalda Tuska niestety takie przywileje daje żołnierzom, którzy najlepszym kandydatem na ministra obrony narodo- przystępując do służby, nie mieli prawa do tych przy- wej był psychiatra. (Oklaski) Zostało podjętych wiele wilejów, tj. nabycia prawa do emerytury po 15 latach. złych decyzji, które teraz będzie trzeba odkręcić… (Poseł Krystyna Skowrońska: A ten?) Następstwem art. 2 waszego projektu ustawy nie (Poseł Radosław Lubczyk: Ten psychiczny.) będzie przede wszystkim potrzeba gromadzenia re- …decyzji, które z pewnością nie poprawiły bezpie- zerw. Wiadomo jest, że żołnierze po upływie 12 lat czeństwa, a także doprowadziły do destabilizacji woj- dalej chcieliby pozostawać w wojsku. Spowoduje to ska. blokowanie miejsca nowym żołnierzom. Mało tego, (Poseł Krystyna Skowrońska: Jaki ma zawód?) żołnierze, którzy odeszli ze służby, zgodnie z waszym Obecny projekt ustawy wprowadza pozytywne projektem zmian będą mogli wrócić, co już w ogóle zmiany. Mam nadzieję, że będzie on wstępem do prac zakrawa na marazm w służbie. Nie będzie nowych nad odbudowaniem silnej armii w Polsce. Dziękuję. naborów, to oczywiste jest, że nie będzie wolnych

Spis treści (Oklaski) etatów w wojsku. (Poseł Krystyna Skowrońska: A jakie ma wykształ- Czy uważacie, że wprowadzając zmianę z art. 2 cenie?) waszego projektu, ratujecie szeregowych i starszych szeregowych, bo nie mają przyszłości w wojsku? Tak nisko cenicie naszych żołnierzy? Szeregowi i starsi Wicemarszałek szeregowi mają możliwość dalszego rozwoju. Kto po- Małgorzata Kidawa-Błońska: wiedział, że najlepsi żołnierze nie będą mogli zmienić korpusu? Jeśli żołnierz spełni warunki, tj. ocena bar- Dziękuję bardzo, panie pośle. dzo dobra z opiniowania oraz zdany WF, ma możli- Zapraszam pana posła Radosława Lubczyka, klub wość dalszego kształcenia w szkole podoficerskiej, Nowoczesna. a nawet oficerskiej, bo jak wiemy, są wśród nich bardzo często osoby z wyższym wykształceniem. Nie po- niżajmy żołnierzy, nie poniżajmy Wojska Polskiego. Poseł Radosław Lubczyk: Prawną część mamy już za sobą. Wnioskodawcy wskazują, że celem zmiany ustawy jest uzyskanie Pani Marszałek! Panie Ministrze! Wysoka Izbo! przez nich prawa do zaopatrzenia emerytalnego, któ- Mam zaszczyt przedstawić stanowisko klubu Nowo- re przysługuje po 15 latach służby powołanym przed czesna dotyczące poselskiego projektu ustawy o zmia- 1 stycznia 2013 r. Ponadto pozwoli to na uzyskanie nie ustawy o służbie wojskowej żołnierzy zawodo- prawa do odprawy mieszkaniowej, która przysługuje wych, druk nr 171. Przedstawiając pokrótce art. 1 pkt 1, na mocy żołnierzom, którzy nabyli prawo do zaopatrzenia którego chcecie uchylić art. 13 ustawy z dnia 11 wrześ- emerytalnego. Co do liczby żołnierzy według wnio- nia 2003 r. o służbie wojskowej żołnierzy zawodo- skodawców, którzy nabędą nowe uprawnienia w la- wych, mam pytanie: Dlaczego chcecie zlikwidować tach 2019–2025, o ile można zgodzić się z tym, że 12-letnią służbę korpusu szeregowych? Dlaczego w okresie pierwszych lat zmiana ustawy nie wywoła żołnierze nie będą służyli okresowo, a jedyną możli- skutków finansowych dla budżetu państwa, o tyle wością zwolnienia ich ze służby będzie brak zdanego oszacowana przez was kwota w ciągu 10 lat ok. WF-u i nieodpowiednia ocena z opiniowania? Czy nie 1,5 mld zł jest dla nas kwotą niewiarygodną. wpłynie to na liczebność wojsk rezerwy? Za niezbędne uznajemy pełne i rzetelne przedsta- Bez uwag pozostawiam art. 1 pkt 2 projektu po- wienie oceny skutków finansowych nowej regulacji selskiego. z wyraźnym podziałem na świadczenia emerytalne Następnie jest pkt 3, w którym dodaje się art. 42d i odprawy mieszkaniowe oraz sposób wyliczenia po- ust. 1, 2 i 3. Klub Nowoczesna przychyla się do tego wyższej kwoty. Wnioskodawcy uważają, że projekt 9. posiedzenie Sejmu w dniu 28 stycznia 2016 r. Projekt ustawy o zmianie ustawy o służbie wojskowej żołnierzy zawodowych 155

Poseł Radosław Lubczyk przypadkach minister obrony narodowej będzie mógł mianować żołnierza na stanowisko służbowe wyższe wywołuje pozytywne skutki społeczne, gospodarcze o dwa lub więcej stopni wojskowych niż stopień po- i prawne. Wnosimy o wykazanie pozytywnych siadany przez danego żołnierza bez konieczności skutków, zwłaszcza ich pozytywnego oddziaływa- mianowania go na wyższy stopień. Większe obowiąz- nia w aspekcie finansowym i gospodarczym. W spo- ki miałby rekompensować specjalny dodatek, który sób ogólny oceniamy, że projekt jest nakierowany na pokryje różnice między posiadanym stopniem i zaj- dalsze uprzywilejowanie służb mundurowych, działa mowanym stanowiskiem. Przykładowo żołnierz w stop- w partykularnym interesie wybranych grup kosztem niu majora będzie mógł być mianowany na stanowi- wszystkich innych gospodarstw domowych, które sko pełnego pułkownika, a jednocześnie nie będzie z takich przywilejów skorzystać nie mogą. awansowany, pozostanie w stopniu majora. Rekom- Projekt przyczyni się do dalszego usztywnienia pensatą za większe obowiązki będzie dodatek kom- wydatków budżetowych, prowadząc do dalszego pensacyjny, który wprowadza ten projekt. Tak więc zwiększenia deficytu i długu publicznego, o które żołnierz na stanowisku pułkownika będzie w stopniu opozycja musi dbać, bo partia rządząca w dniu wy- majora, ale przez czas pełnienia obowiązków na sta- borów już o nich zapomniała. Przed wyborami dług nowisku pułkownika będzie uzyskiwał rekompensa- publiczny rósł (Dzwonek) w zastraszającym tempie. tę równą różnicy pomiędzy tymi stopniami. Uzyski- Teraz, jak widać, na wszystko macie pieniądze. Czas mi się kończy. Długo by jeszcze o tym mówić. wanie stopni wojskowych jest bowiem w wojsku wa- Nowoczesna nie poprze tego projektu ustawy. Bardzo runkowane zdobywaniem kolejnych szczebli wy- dziękuję. (Oklaski) kształcenia, umiejętności, kolejnymi ćwiczeniami. Chodziło o to, aby daną jednostką dowodził oficer mający określone kompetencje. Wicemarszałek Podobnie to wygląda w przypadku zajmowania Małgorzata Kidawa-Błońska: stanowisk w dowództwach i sztabach. Nowelizacja otwiera w tej zasadzie furtkę. W ustawie jest co praw- Bardzo dziękuję, panie pośle. da zabezpieczenie, że nie może dochodzić do sytuacji, Spis treści Bardzo proszę pana posła Pawła Bejdę, klub PSL. gdy w jednostce są żołnierze wyżsi stopniem od prze- łożonego, ale można to łatwo uzyskać, np. zwalniając całe dowództwo danej jednostki czy struktury orga- Poseł Paweł Bejda: nizacyjnej. Dziwi nas fakt, że tak ważny projekt ustawy zmie- Pani Marszałek! Panowie Ministrowie! Wysoka niającej czy wnoszącej zmiany ustrojowe w wojsku Izbo! Mam zaszczyt w imieniu klubu Polskiego polskim jest projektem poselskim, a nie rządowym. Stronnictwa Ludowego wyrazić opinię o poselskim Poselski projekt oznacza brak stanowiska rządu projekcie ustawy o zmianie ustawy o służbie wojsko- w tej sprawie temacie, brak uzgodnień resortowych, wej żołnierzy zawodowych. brak szczegółowych wyliczeń obciążeń budżetu pań- Funkcjonujące przepisy ustawy z dnia 11 wrześ- stwa. W uzasadnieniu możemy czytać, że projekt nia 2003 r. o służbie wojskowej żołnierzy zawodowych w perspektywie 3 lat nie wywołuje skutków finanso- w zakresie pełnienia przez żołnierza służby kontrak- wych dla budżetu państwa i jednostek samorządu te- towej określają, że może ona być pełniona maksymal- rytorialnego, a w perspektywie 10 lat szacuje się, że nie przez okres 12 lat. Pierwsza ważna zmiana doty- koszty wejścia w życie dla budżetu projektowanej czy żołnierzy pełniących służbę kontraktową i ma ustawy będą oscylowały wokół kwoty ponad 1,5 mld zł. znieść ograniczenie wynoszące maksymalnie 12 lat Dla nas są to wyliczenia wzięte absolutnie z sufitu. jako czas pełnienia takiej służby. Wedle projektu żoł- nierz będzie mógł przedłużać służbę do osiągnięcia Nie można dokładnie określić, jakie to będzie stano- wieku emerytalnego, czyli tak jak każdy inny żoł- wiło obciążenie, bo nie wiecie państwo, ile procent nierz zawodowy. W ten sposób po uzyskaniu odpo- żołnierzy odejdzie po 15 latach na emeryturę. wiedniego wieku otrzyma prawo do emerytury, do Polskie Stronnictwo Ludowe, pani marszałek, odprawy mieszkaniowej i innych świadczeń. Dotyczy wnosi, zgłasza poprawki do poselskiego projektu to głównie żołnierzy szeregowych, ponieważ to oni ustawy o zmianie ustawy o służbie wojskowej żołnie- najczęściej są w służbie kontraktowej. rzy zawodowych. Te poprawki, ten wniosek o popraw- Druga część projektu dotyczy zmiany w przepisie ki składam na ręce pani marszałek. określającym zasady mianowania żołnierzy na wyż- Polskie Stronnictwo Ludowe przychyla się do punk- sze stanowiska służbowe. Dotychczasowe przepisy tu pierwszego, a co do punktu drugiego (Dzwonek), regulują, że żołnierz mianowany na wyższe stanowi- gdzie znowuż pełnię władzy oddaje się jednej osobie, sko otrzymuje również mianowanie na wyższy sto- w tym przypadku ministrowi obrony narodowej, jest pień wojskowy, który jest przypisany do danego sta- pełne wątpliwości. Stąd nasza poprawka. Dziękuję nowiska. Nowelizacja zakłada, że w szczególnych bardzo. (Oklaski) 9. posiedzenie Sejmu w dniu 28 stycznia 2016 r. 156 Projekt ustawy o zmianie ustawy o służbie wojskowej żołnierzy zawodowych

Wicemarszałek są osoby pełniące także służbę na misjach poza gra- Małgorzata Kidawa-Błońska: nicami kraju? Jeśli tak, to jaka jest tu skala? Pytanie trzecie. Czy osoby, które odbyły 12-letnią służbę woj- Dziękuję bardzo, panie pośle. skową i posiadają odpowiedni stan zdrowia, będą Dziękuję bardzo. miały priorytet przy ponownym przyjęciu do armii? Do zadania pytań zapisało się 10 posłów. Ostatnie pytanie. Czy w najbliższym czasie przewi- Czy jeszcze ktoś chce zadać pytanie? duje się zwiększenie liczebności korpusu szerego- Jeżeli nie, zamykam listę. wych? Dziękuję za uwagę. Pierwsza pytanie zada pani poseł Małgorzata Pę- pek, klub Platforma Obywatelska. Czas na zadanie pytania – 2 minuty. Wicemarszałek Małgorzata Kidawa-Błońska:

Poseł Małgorzata Pępek: Dziękuję bardzo, panie pośle. Pan poseł Marek Opioła, Prawo i Sprawiedliwość. Pani Marszałek! Wysoka Izbo! W przedkładanym projekcie przewiduje się wprowadzenie możliwości wyznaczenia przez ministra obrony narodowej żoł- Poseł Marek Opioła: nierza zawodowego na stanowisko służbowe wyższe o dwa stopnie wojskowe lub o więcej stopni wojsko- Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Panie Ministrze! wych, bez mianowania na wyższy stopień wojskowy. Mam trzy pytania. Pierwsze pytanie. Panie mini- Obecnie w wojsku mamy tożsamość stopnia ze sta- strze, chciałbym się dowiedzieć – ponieważ w uzasad- nowiskiem. Uzyskiwanie stopni wojskowych jest uwa- nieniu nie ma o tym informacji – ilu szeregowych, runkowane zdobywaniem kolejnych szczebli wykształ- zawodowych żołnierzy odeszło w roku 2015 z korpu- cenia, kolejnych ćwiczeń i umiejętności. Chodzi o to, su, ilu może odejść w roku 2016, tak żeby jasno to aby daną jednostką dowodził oficer o określonych wybrzmiało na tej sali. To jest pierwsze pytanie. Dru- kompetencjach. Podobnie jest w przypadku zajmowa- gie pytanie. Wszyscy obrońcy całego systemu funk- Spis treści nia stanowisk w dowództwach i sztabach. Noweliza- cjonowania – tu od samego początku się zgadzaliśmy cja otwiera w tym momencie w zasadzie furtkę. W uza- – mówią tutaj, że tak powinien on wyglądać, ale sadnieniu ustawy wskazano, że zasady przewidziane chciałbym też, żeby pan minister powiedział, jak on w projekcie dotyczyłyby głównie nielicznych przypad- realnie funkcjonuje, tzn. jaka jest tu droga, czy ist- ków osób zajmujących kierownicze stanowiska w Mi- nieje możliwość, żeby ci żołnierze przechodzili póź- nisterstwie Obrony Narodowej. niej z innych korpusów do wyższych korpusów, w ko- Proszę o wskazanie, jakie konkretne stanowiska lejności do szkół oficerskich czy podoficerskich. Po- kierownicze będą uwzględniane w tej ustawie i jakie skutki finansowe z mocy tej ustawy poniesie budżet nieważ wczoraj na posiedzeniu Komisji Obrony Na- państwa. Dziękuję bardzo. (Oklaski) rodowej padła informacja, że jest zarządzenie z 2014 r. ministra obrony narodowej, które mówi o tym, że w roku 2015 do studiów oficerskich, do korpusu ofi- Wicemarszałek cerskiego mogło przystąpić tylko 15 żołnierzy z całe- Małgorzata Kidawa-Błońska: go korpusu starszych szeregowych. W związku z tym chciałem się dowiedzieć: Czy ta decyzja będzie nadal Dziękuję bardzo, pani poseł. obowiązywała, czy będzie się zmieniała? I to są Do zadania pytania zapraszam pana posła Marka wszystkie pytania, na które oczekuję odpowiedzi. Opiołę, klub Prawo i Sprawiedliwość. Dziękuję. (Oklaski) Nie ma pana posła. Proszę pana posła Zbigniewa Sosnowskiego, klub PSL. Wicemarszałek Małgorzata Kidawa-Błońska:

Poseł Zbigniew Sosnowski: Dziękuję bardzo, panie pośle. Proszę pana posła Pawła Suskiego, klub Platfor- Szanowna Pani Marszałek! Panie i Panowie Po- ma Obywatelska. słowie! Szanowny Panie Ministrze! Czy resort obrony narodowej posiada, nawet w przybliżeniu, dane obra- zujące stan zwolnień ze służby kontraktowej, tj. po Poseł Paweł Suski: 12 latach służby, na przestrzeni okresu obowiązywa- nia tzw. ustawy pragmatycznej? Pytanie drugie. Czy Dziękuję. wśród żołnierzy, którzy po odbyciu 12-letniej służby Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Mam pytanie, pa- wojskowej musieli opuścić szeregi Wojska Polskiego, nie ministrze: Dlaczego nie zapytaliście dowódców? 9. posiedzenie Sejmu w dniu 28 stycznia 2016 r. Projekt ustawy o zmianie ustawy o służbie wojskowej żołnierzy zawodowych 157

Poseł Paweł Suski 10 lat? Mówi się tutaj o 1,5 mld zł. Czy to może być zagrożeniem dla modernizacji technicznej Wojska Do tego projektu w zasadzie nie ma żadnych opinii. Polskiego lub innych ważnych wydatków Minister- Dlaczego nie rozmawialiście z dowódcami? Oni mo- stwa Obrony Narodowej? Prosiłbym ministra jeszcze gliby wam naświetlić perspektywicznie dalekosiężne raz, żeby wyartykułowano, na jaką emeryturę może skutki tej regulacji. Niezwykle istotne jest to, żeby oczekiwać żołnierz po 15 latach, a na jaką płacę tak móc przewidzieć, jak będzie wyglądał korpus szere- naprawdę może oczekiwać. Te różnice są olbrzymie gowych, korpus podoficerów, szczególnie podoficerów i myślę, że w zdecydowanej większości… całkowicie młodszych, w jakim kierunku to wszystko pójdzie, nikt nie będzie chciał przechodzić po 15 latach na bo my dziś z dużą dozą prawdopodobieństwa możemy emeryturę. Ale ważne, aby to zostało jeszcze raz wy- ocenić, że te regulacje spowodują całkowite zahamo- artykułowane ze strony Ministerstwa Obrony Naro- wanie fluktuacji kadr, przepływu żołnierzy pomiędzy dowej. Dziękuję bardzo. tymi korpusami. Będzie to miało bardzo katastrofalne skutki dla utrzymania wysokiej zdolności bojowej właściwie trzonu Sił Zbrojnych, 1/3 zasobu osobowe- Wicemarszałek go polskich Sił Zbrojnych. Małgorzata Kidawa-Błońska: Ponadto mam takie pytania. Ta regulacja przewiduje powrót do służby tych, którzy odeszli. Na ja- Dziękuję bardzo, panie pośle. kich zasadach? Nie ma ani słowa na ten temat. Jak Zapraszam pana posła Czesława Mroczka, klub to ma wyglądać? Jak to będzie wyglądało formalnie? Platforma Obywatelska. Czy to będzie zgodne z jakąś ideą sprawiedliwości społecznej, równości w ramach tych stanowisk, które będą pełnione, czy nie? Przecież wiadomo, że żołnie- Poseł Czesław Mroczek: rze pełnią określone stanowiska i nie ma tutaj dowol- Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Ten projekt usta- ności. Kolejne pytanie. Jak zamierzacie zachować wy przyniesie złe skutki dla Sił Zbrojnych. Z modelu, automatyzm – czy może będzie tu brak automatyzmu w którym w korpusie szeregowych służą osoby mło- – w przedłużaniu kontraktów? Wczoraj na posiedze- de, jeżeli dobrze służą, to mogą przechodzić do kor- Spis treści niu komisji ten element został uwypuklony przez pusu podoficerów, a zatem rozwijają się… Z szerego- przedstawiciela Ministerstwa Finansów. Przecież to wych są mianowani na stanowiska, na stopnie ka- też jest niezwykle istotne z punktu widzenia obaw, prala, sierżanta. Realizują coraz większy zakres że ten korpus będzie się definitywnie starzał. Dzię- odpowiedzialności, pozostają w wojsku. Ponieważ kuję bardzo. (Oklaski) korpus szeregowych i korpus podoficerski to są kor- pusy w wojsku porównywalne, to ustanowienie tego motywacyjnego systemu było najtrafniejszym roz- Wicemarszałek wiązaniem. Chodzi o to, żeby ci wszyscy aktywni Małgorzata Kidawa-Błońska: z korpusu szeregowych, dobrzy żołnierze, którzy chcą pozostać w wojsku, awansowali. Wy dzisiaj mó- Dziękuję bardzo, panie pośle. wicie: nie musicie się starać, po co wam awansować, Zapraszam pana posła Waldemara Andzela, klub do końca życia bądźcie szeregowymi, my wam to Prawo i Sprawiedliwość. gwarantujemy. Znosimy limit służby na kontrakcie 12-letnim. A zatem skutki będą takie, że będziemy mieli szeregowych czterdziestokilkuletnich, pięćdzie- Poseł Waldemar Andzel: sięciokilkuletnich, do sześćdziesięciu lat. Przez całe życie zawodowe, jeżeli będą chcieli w wojsku pozo- Pani Marszałek! Panie Ministrze! Wysoka Izbo! stać, realizujących się na jednym bardzo wąskim Na tę ustawę czekają tysiące żołnierzy służby kon- stanowisku. Mówicie, że dotychczasowe zasady prze- traktowej, którzy chcą służyć wojsku i naszej ojczyź- chodzenia z korpusu szeregowych do korpusu podofi- nie – Polsce. Korpus szeregowych jest fundamentem cerów nie działają. To je poprawcie, jak nie działają. naszego wojska i musimy o nich zadbać, ponieważ Ale waszą metodą działania jest dobra zmiana, która sami nie mogą protestować, nie mają związków za- polega na tym, że skreślacie wszystkie zasady, wpro- wodowych. Platforma i Nowoczesna opowiadają ja- wadzacie totalny chaos. Ten projekt ustawy jest od- kieś bzdury z mównicy sejmowej o czystkach poli- powiedzią na niezadowolenie rzeczywiście niektó- tycznych i awansach politycznych w wojsku. Pan rych szeregowych z tego powodu, że muszą być ak- minister jednoznacznie powinien odpowiedzieć na te tywni w służbie wojskowej, że muszą dobrze wykony- pomówienia ze strony Platformy i Nowoczesnej, te wać swoje zadania, by przejść dalej do korpusu pod- insynuacje z mównicy sejmowej. oficerskiego. Tak odpowiadacie na to niezadowolenie. Do przedstawicieli wnioskodawców mam pytanie. Tylko skutki będą opłakane. To pokazuje waszą Na ile Ministerstwo Obrony Narodowej szacuje wy- nieznajomość rzeczy. (Dzwonek) Projekt poselski, datki w związku z odejściem na emeryturę w ciągu a gdzie jest rząd? Czym się zajmuje w tym czasie 9. posiedzenie Sejmu w dniu 28 stycznia 2016 r. 158 Projekt ustawy o zmianie ustawy o służbie wojskowej żołnierzy zawodowych

Poseł Czesław Mroczek Wicemarszałek Małgorzata Kidawa-Błońska: rząd? Żadnych wyliczeń, stanowiska rządu nie ma. Tak co tydzień, codziennie na tej sali mamy do czy- Dziękuję bardzo, panie pośle. nienia z dobrą zmianą, która polega na wprowadza- Proszę pana posła Radosława Lubczyka, klub No- niu totalnego chaosu i bałaganu. (Oklaski) woczesna.

Wicemarszałek Poseł Radosław Lubczyk: Małgorzata Kidawa-Błońska: Pani Marszałek! Panie Ministrze! Mam dwa pyta- Dziękuję bardzo, panie pośle. nia do pana ministra i do pana posła wnioskodawcy. Pan poseł Wojciech Skurkiewicz, klub Prawo i Spra- Mam nadzieję, że ten projekt jednak jeszcze wró- wiedliwość. ci do komisji dzięki tej poprawce. Zaprosimy genera- łów i innych przedstawicieli wojska, żeby ich wysłu- chać. Jestem po kilkunastu spotkaniach i ci panowie Poseł Wojciech Skurkiewicz: mają kompletnie inne zdanie od waszego zdania. A drugie moje pytanie jest takie. Chciałbym za- Pani Marszałek! Panie Ministrze! Wysoka Izbo! Panie pośle, panie ministrze, gdyby Platforma Oby- pytać, ilu obecnych rezerwistów, obecnych szerego- watelska zechciała się wsłuchać choćby minimalnie wych, starszych szeregowych, którzy odeszli z tego w słowa korpusu szeregowych, to ten problem dawno korpusu przed 12. rokiem służby, czyli odchodzili po rozwiązalibyście. Te setki pism, setki próśb, które prostu do lepszych prac po 4, 6, 8 latach służby, ilu docierały do ministra obrony narodowej, które docie- takich szeregowych i ile starszych osób, jak przewi- rały do naszych biur poselskich i senatorskich, wska- dujecie, wróci do armii. Dziękuję. (Oklaski) zują na to, że to jest palący problem, który musi być jak najszybciej rozwiązany. Rozumiem, że państwo

Spis treści wymyśliliście sobie taką swoją strategię funkcjono- Wicemarszałek wania Sił Zbrojnych, polskiego wojska, ale to jest zła Małgorzata Kidawa-Błońska: strategia i trzeba ją zmieniać, a przynajmniej na po- czątku udoskonalać. Jeżeli państwo uważacie, że ci Dziękuję bardzo. młodzi ludzie w wieku 30, 35 lat będą chcieli odcho- Zapraszam pana posła Adama Cyrańskiego, klub dzić z wojska i otrzymywać emeryturę w wysokości Nowoczesna. 1 tys. zł brutto, to się mylicie. Co oni będą robić w cywilu? Uważacie państwo, że to jest słuszne, żeby zasilili agencje ochrony i pracowali po nocach za Poseł Adam Cyrański: 4 czy 5 zł brutto za godzinę? Oni na pewno dobrze służyli Polsce, oni będą dobrze służyć Polsce, ale Pani Marszałek! Panowie Ministrowie! Wysoka stwarzajmy im też możliwość awansu. Stwarzajmy Izbo! Na początku odniosę się do stwierdzenia pana możliwość przechodzenia do korpusu podoficerskie- posła Andzela, żeby odwołał się do stenogramu, bo go, stwarzajmy również możliwość przechodzenia do na posiedzeniu komisji pan minister powiedział, że korpusu oficerskiego, jeżeli spełnią określone wymo- będzie robił, co chce. To tak puentując, bo była dys- gi, ale nie zamykajcie im możliwości rozwoju. Bo to, kusja na temat przenoszenia żołnierzy na wyższe co państwo zrobiliście przez ostatnie lata, to jest to, stanowiska, a więc to tak à propos. że wprowadzaliście wyłącznie, czy może nie wyłącz- Przysłuchiwałem się w komisji wystąpieniom nie, ale wprowadzaliście także kolesiostwo, że ten, posłów. Padło stwierdzenie, że do cywila ze służby który miał porządne plecy, mógł awansować. Były też szeregowej odchodzi tylko 3% szeregowych po okre- takie osoby, które miały kursy językowe, które miały sie 12-letnim. Jestem w stanie postawić tezę, że je- dobre przygotowanie, nie były tzw. podpadziochami, ale nie miały możliwości awansu. Takich przypad- żeli po 3 latach szeregowi ci nabędą uprawnienia do ków mamy dziesiątki, setki, a może nawet tysiące zasiłku mieszkaniowego w wysokości 200 tys. zł, w skali całego kraju. 100% tych żołnierzy odejdzie do cywila, bo na te Panie ministrze, kończąc, zadam trzy pytania. Ilu pieniądze musieliby pracować prawie 12 czy 14 lat. szeregowych (Dzwonek), ilu żołnierzy z korpusu sze- Przeciwstawia się temu tezę, że ci żołnierze, pozosta- regowych musiało odejść z armii w ostatnich latach? jąc w służbie, będą zarabiać 3,5 tys. zł, a nie 1,5 tys. zł, Ilu szeregowych mogło zasilić czy zasiliło korpus pod- więc robiąc proste wyliczenia, przyjmując, że 100% oficerski w ostatnich latach? Trzecie pytanie. Ilu osób i w ciągu 7 lat, odprawy mieszkaniowe tylko żołnierzy z korpusu szeregowych miało możliwość dla tych żołnierzy będą kosztowały budżet państwa podjęcia nauki w szkołach oficerskich, a tym samym, prawie 4 673 400 tys. zł. To jest prosty rachunek, bo po ich ukończeniu, zasilenia szeregów oficerów Woj- ci żołnierze zgodnie z proponowaną przez państwa ska Polskiego? Dziękuję bardzo. (Oklaski) ustawą mogą za pół roku, za rok wrócić do służby, 9. posiedzenie Sejmu w dniu 28 stycznia 2016 r. Projekt ustawy o zmianie ustawy o służbie wojskowej żołnierzy zawodowych 159

Poseł Adam Cyrański wersalskich mogła funkcjonować tylko armia zawo- dowa. Tam przede wszystkim postawiono na szkole- czyli biorąc dodatek mieszkaniowy, wracają do służ- nie korpusu podoficerskiego. O skutkach i efektyw- by, zaczynają dalej służyć i zaczynają karierę, kon- ności tych decyzji mogliśmy się przekonać nie tylko tynuują swoją karierę. (Dzwonek) Postawię teraz my, ale i mogła się przekonać cała Europa. Mam dwa pytania. Jakie mechanizmy zostaną wprowa- pytanie: Czy zostaną stworzone jasne i obiektywne dzone, aby żołnierze masowo nie odchodzili do cy- – obiektywne przede wszystkim – kryteria dotyczące wila? Proszę o szczegółowe wyliczenia dotyczące przechodzenia żołnierzy zawodowych do korpusu kwoty 1,5 mln zł. podoficerskiego? I drugie pytanie: Czy przewiduje się, (Poseł Czesław Mroczek: Miliarda.) aby przechodzący na emeryturę żołnierze zawodowi 1,5 mld zł. Proszę o odpowiedź na piśmie. (Oklaski) zasilali jednostki służby przygotowawczej, np. jako instruktorzy? Dziękuję bardzo. (Oklaski)

Wicemarszałek Małgorzata Kidawa-Błońska: Wicemarszałek Małgorzata Kidawa-Błońska: Dziękuję bardzo, panie pośle. Zapraszam pana posła Jerzego Gosiewskiego, Dziękuję bardzo, panie pośle. klub Prawo i Sprawiedliwość. Na pytania odpowie sekretarz stanu w Minister- stwie Obrony Narodowej pan Bartosz Kownacki. Bardzo proszę. Poseł Jerzy Gosiewski:

Szanowna Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Sza- Sekretarz Stanu nowny Panie Ministrze! Zgodnie z proponowanym w Ministerstwie Obrony Narodowej art. 2 procedowanej ustawy wprowadzona jest zmia- Bartosz Kownacki: na, zgodnie z którą żołnierz zawodowej służby wojskowej w związku z upływem kontraktu związanego Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Może na wstępie Spis treści z osiągnięciem 12 lat służby może wystąpić z wnio- odniosę się do głosów, które płynęły ze strony Nowo- skiem o zawarcie kolejnego kontraktu. Oczywiście czesnej, która bardzo krytykuje te projekty zmian. pozwala to na uzyskanie przez nich prawa do zaopa- Jakkolwiek rozumiem Platformę Obywatelską – de trzenia emerytalnego, które przysługuje po 15 latach facto ona broni tego, czego nie zrobiła przez 8 lat, służby wojskowej powołanym przed 1 stycznia 2013 r. i mogę z tym się nie zgadzać, ale rozumiem – to po- Są jednak przypadki żołnierzy, którzy są w pełni słowie Nowoczesnej chcą być tacy nowocześni, tak zdrowi i sprawni i chcieliby dłużej niż 15 lat być żoł- otwarci i tak merytoryczni, i tak związani z bizne- nierzami zawodowymi. W związku z tym chciałbym sem, tak rozumiejący prawidła rynku, że później na- zapytać pana ministra, czy proponowane zmiany wet nie wiedzą, jaka jest kwota wolna od podatku. zdaniem rządu wystarczą, by umożliwić im kolejną Wobec tego zadam wam pytanie. Troszczycie się o pie- służbę wojskową powyżej 15 lat, i czy przewiduje się niądze, o to, ile będzie kosztowała ta zmiana, a czy inne procedury przed zawarciem kolejnego kontrak- zastanowiliście się, ile kosztowało najpierw przeszko- tu na te kolejne okresy. Bardzo dziękuję. (Oklaski) lenie, wyszkolenie tych żołnierzy, z których później polska armia rezygnuje? (Poseł Paweł Suski: Oni zasilają rezerwę.) Wicemarszałek Czy się nad tym zastanowiliście? Podam taki Małgorzata Kidawa-Błońska: przykład. Jeżeli pan prowadzi przedsiębiorstwo czy pan Petru prowadziłby bank i wiedział, że będzie Dziękuję bardzo, panie pośle. miał za chwilę ogromne zlecenia, to czy zwolniłby Jako ostatni pytanie zada pan poseł Jan Duda, wszystkich najlepszych pracowników, których szkolił klub Prawo i Sprawiedliwość. przez 12 lat, a przyjął z rynku, czy raczej wiedząc, że takie dobre zlecenia będą w banku, zatrzymałby ich i jeszcze awansował? To jest myślenie o kosztach. Poseł Jan Duda: Rzeczywiście nieprawdą są kwoty, które państwo podajecie, mówiąc o rzekomo 200 tys. związanych Pani Marszałek! Panie Ministrze! Wysoka Izbo! z odprawą mieszkaniową. Te kwoty będą dużo niż- Żołnierz zawodowy tak naprawdę staje się prawdzi- sze. Ale rzeczywiście będą, bo to są koszty utrzyma- wym żołnierzem dopiero wtedy, gdy powącha proch nia tychże żołnierzy. Nie będzie też tak, że będą ma- na polu walki. Do tej pory my właśnie takich między sowo odchodzili po 15 latach, bo doświadczenia in- innymi żołnierzy pozbywaliśmy się. To jest zwyczaj- nych służb wskazują, że to jest rzeczywiście rzadki ne marnotrawstwo. Powołam się tu na historyczną przypadek. Można kwestionować, czy to jest słuszne, rzecz. W Republice Weimarskiej po ograniczeniach żeby to było 15 lat, ale tak to przez lata funkcjono- 9. posiedzenie Sejmu w dniu 28 stycznia 2016 r. 160 Projekt ustawy o zmianie ustawy o służbie wojskowej żołnierzy zawodowych

Sekretarz Stanu w Ministerstwie Obrony cownik, który odchodzi, nie otrzymuje. Oczekuję od Narodowej Bartosz Kownacki Nowoczesnej zmian w tym zakresie. Pan poseł, chyba poseł Opioła pytał, ile osób ode- wało, teraz wydłużyliśmy to już do następnych rocz- szło w ostatnich latach w wyniku tejże wcześniej ników, do 25 lat, a w większości nie będą odchodzili, przeprowadzonej reformy i dlaczego proponujemy te dlatego że kwoty, które otrzymują, nie są satysfak- zmiany. Otóż ponieważ te zmiany są wprowadzone, cjonujące. Jeżeli taki żołnierz może zarobić ok. 3500 zł, ta służba kontraktowa jest od 2008 r., więc jeszcze a miałby dostać 1500 zł emerytury, to jemu po prostu na tym etapie to są pojedyncze osoby, bo kulminacja to odejście, poza nadzwyczajnymi sytuacjami, zwy- nastąpi w latach 2019–2020… czajnie, ekonomicznie się nie opłaca. Chociaż rzeczy- (Poseł Czesław Mroczek: Kulminacja czego?) wiście być może pewne zmiany można byłoby w za- …i wtedy mogłoby dopiero dojść do tych odejść. kresie lat służby już wcześniej podjąć, nie przed okre- Dzisiaj to jeszcze nie jest tak duży problem. Więcej, sem, kiedy rządziła Platforma Obywatelska. oni wszyscy nie mogliby odejść ze służby, nie mogliby Odnośnie do pozostałych kwestii, to bardzo wy- odejść jako oficerowie lub podoficerowie. No nie ma raźnie była tutaj podnoszona możliwość wyznaczenia takiej możliwości, bo armia, okazałoby się, miałaby na stanowisko służbowe inne aniżeli stopień wojsko- ponad 50% oficerów czy podoficerów. Byłoby to nie- wy. To ja państwu podam przykład, bo byście chcieli prawidłowe rozwiązanie. samych generałów i pułkowników w armii – rozu- Pan poseł Mroczek mówił o tym, że my przez tę miem, że oni dzisiaj są zatrwożeni i przerażeni tym, propozycję zmiany doprowadzamy do sytuacji, w któ- co się dzieje – ale podam dane. W Ministerstwie Obro- rej żołnierze nie będą chcieli się rozwijać, będą mieli ny Narodowej, ja nie mówię o jednostkach liniowych, bardzo zawężone kompetencje. Jeżeli jest tak, że pan jest 264 pułkowników i 421 podpułkowników na to diagnozuje jako wiceminister obrony narodowej, ogólną liczbę 843 żołnierzy. Szanowni państwo, sami to ja się pytam, co pan zrobił przez ostatnie lata, dla- pułkownicy są w tym ministerstwie. Czy uważacie, tego że nie oceniam, że sytuacja tak wygląda, ale że to jest normalne? Czy uważacie, że dzisiaj to jest jeżeli wojsko dostrzegało, że są żołnierze, którzy się normalne, że na przykład radca prawny musi być nie chcą rozwijać, którzy tak naprawdę są tylko po pułkownikiem? Bo dzisiaj jest tak, że aby zostać rad- to, żeby brać pensję, to te 12 lat było na to, żeby im Spis treści cą prawnym w wojsku i zajmować odpowiednie sta- podziękować. Po co trzymano ich do 12. roku? To po nowisko, trzeba być pułkownikiem. Absurd. Osoba, roku, po dwóch latach, po trzech można było im po- która skończyła aplikację, która ma 27 lat, żeby mo- dziękować i nie przedłużać tej służby. Pan dobrze gła być pozyskana przez armię i mogła zajmować wie, że tak nie jest. To są często bardzo dobrze wy- odpowiednie stanowisko, musi zostać pułkownikiem. szkoleni i przygotowani żołnierze, którym zabloko- wano możliwość dalszego przejścia, a w sytuacji, Otóż w naszej ocenie sytuacja, w której w armii są w której my zwiększamy ilość etatów, kiedy potrze- sami pułkownicy, nie może być i nie jest do zaakcep- bujemy więcej, a państwo to praktycznie w Polsce towania. Co więcej, ta wasza walka z żołnierzami zlikwidowaliście, to jest najlepszy rezerwuar. Odnoś- służby kontraktowej do tego się sprowadza. nie do osób, które odeszły ze służby wcześniej, będą Inne dane. Mamy dzisiaj w Polsce 20 tys. oficerów, one przyjmowane na zasadach ogólnych, oczywiście 36 tys. podoficerów i 39 tys. żołnierzy służby kon- będzie to zawsze brane pod uwagę, że wcześniej byli traktowej. Czy was to nie rusza? Ponad 20% to są żołnierzami służby kontraktowej. Duża część tych oficerowie, z czego większość to są oficerowie starsi. osób, też padło takie pytanie, właśnie duża część tych No nie takie powinny być proporcje w armii. I jeżeli osób była na misjach i dlatego są tak wartościowi dla mówimy o kosztach, to mówimy o kosztach właśnie armii. dotyczących tych ludzi, bo to są najwyższe stanowi- Czy przewiduje się zwiększenie korpusu szerego- ska, to są najlepiej płatne stanowiska. Jeżeli mianu- wych? Jeżeli mówimy o zwiększeniu armii, to nie ję porucznika na stanowisko radcy prawnego, które chcielibyśmy mieć samych generałów, bo my dzisiaj jest stanowiskiem pułkownikowskim, to rzeczywi- mamy ogromną ilość generałów, oficerów, i to ofice- ście, żeby go utrzymać, płacę mu pensję, ale później rów starszych, a tych, którzy mieliby pełnić funkcje, w przypadku jego odejścia on już tych wszystkich dość trudno znaleźć. I niestety, jeżeli jakaś niepra- uprawnień w kwocie należnej pułkownikowi nie widłowość jest w armii, to właśnie na poziomie gene- otrzymuje. rałów i oficerów starszych, którzy nie są zaintereso- (Poseł Czesław Mroczek: Co to ma wspólnego z pro- wani żadnym rozwojem, nie są zainteresowani żad- jektem?) nym awansem, bo jak ktoś już w wieku trzydziestu Cieszę się, że państwo tak martwicie się o pienią- paru lat zostanie tym pułkownikiem, to go już wię- dze. Może zaproponujecie zmiany i wtedy rząd podej- cej nic nie interesuje. Nie interesuje go, żeby służyć dzie do nich z uwagą, zmiany chociażby dotyczące w armii, tylko bardzo często interesuje go to, żeby spraw urlopów, ekwiwalentu za urlopy, które otrzy- pobierać pieniądze i więcej się nie wychylać. Tak więc mują żołnierze. Rekordziści otrzymują za niewyko- proszę nie stawiać zarzutu tym osobom, które dopie- rzystany urlop po kilkaset tysięcy. Pracownikowi po ro zaczynają swoją służbę albo są zwykłymi szerego- 3 latach urlopy przepadają. Tego ekwiwalentu pra- wymi, że to są najbardziej leniwe i najmniej chcące się 9. posiedzenie Sejmu w dniu 28 stycznia 2016 r. Projekt ustawy o zmianie ustawy o służbie wojskowej żołnierzy zawodowych 161

Sekretarz Stanu w Ministerstwie Obrony Poseł Adam Cyrański: Narodowej Bartosz Kownacki Ja chciałem się odnieść do tego, co pan minister rozwijać jednostki w wojsku. W mojej ocenie jest do- wywołał… kładnie odwrotnie. To są ludzie, którzy chcą służyć w armii, którzy chcą się rozwijać, którzy chcą awan- sować, wielu z nich chce przejść do korpusu podofi- Wicemarszałek cerskiego lub oficerskiego, ale nie każdy z różnych Małgorzata Kidawa-Błońska: względów, ze względu na wykształcenie, na zdolności, ma szansę przejść do tego korpusu i dlatego chcemy Ale nie... to może pozwolimy, dobrze. zachować ich dla armii. Dziękuję bardzo. (Oklaski) Poseł Adam Cyrański: Wicemarszałek Małgorzata Kidawa-Błońska: …że Nowoczesna chce, żeby w Wojsku Polskim służyły tysiące, tyle ile potrzeba, szeregowych. Dzi- Dziękuję bardzo. siaj wprowadzamy ustawę w dość szybkim tempie, Pan poseł Czesław Mroczek w trybie sprostowania. która de facto dotyczy 924 żołnierzy, a rozciąga się Bardzo proszę, panie ministrze. na 6 lat konsekwencji dla budżetu, na 4700 mln przy prostych rozliczeniach. Pan minister też prosił o ja- kiś pomysł. Wystarczy, żeby ci szeregowi, którzy od- Poseł Czesław Mroczek: chodzą po tych 12 latach, mieli możliwość np. pracy, rozpoczynania jeszcze raz kontraktu, pracy za więk- Dziękuję bardzo. sze pieniądze. I oni zostaną, ale wtedy dla budżetu Pani Marszałek! Panie Ministrze! Pan nie zrozu- to będzie zdecydowanie mniej. miał, ja nie mówiłem, że obecnie nie ma chęci rozwoju w korpusie szeregowych, że szeregowi nie chcą się Spis treści Wicemarszałek rozwijać. Wprost przeciwnie, mówiłem, że się rozwi- Małgorzata Kidawa-Błońska: jają, że ponieważ przyjęliśmy zasadę, że do korpusu podoficerskiego można się dostać tylko z korpusu Dziękuję bardzo. szeregowych, że co do zasady nie ma przyjęcia do korpusu podoficerskiego z zewnątrz, to mamy naturalny przepływ. Ja mówiłem co innego, że ponieważ Poseł Adam Cyrański: zdejmujecie system motywacyjny, to w efekcie dopro- wadzicie do tego, że nie będzie motywacji do rozwoju, Czyli oni mogą przyjść za 4,5 tys. i pracować dalej. i dlatego ta ustawa jest szkodliwa. (Oklaski) Ze smutkiem dzisiaj biorę udział w tej debacie, bo ta debata pokazała, jak niedobre rozwiązanie wprowadzacie, jak nie znacie zagadnień związanych z funk- Wicemarszałek cjonowaniem Sił Zbrojnych. Prosiłem o to – ponieważ Małgorzata Kidawa-Błońska: był to projekt poselski – żeby przynajmniej powołać Dziękuję bardzo, panie pośle. do tego podkomisję, żebyśmy mogli podyskutować. Aha, jeszcze tutaj pan poseł wnioskodawca… W trakcie tej dyskusji byłaby jakaś szansa na zmiany. Panie ministrze, to bardzo proszę. Gdybyście nas przekonali, że ten system, o którym Pan minister Bartosz Kownacki. mówię, przechodzenia z korpusu szeregowych do korpusu podoficerskiego, działa źle, tobyśmy go popra- wili. Projekt poselski, by uniknąć wszystkich uzgod- Sekretarz Stanu nień. No i udało wam się uniknąć. Nie trafiliście na w Ministerstwie Obrony Narodowej osobę, która rozumie ten system, we własnym gronie Bartosz Kownacki: i robicie taki fatalny projekt. (Oklaski) Pani Marszałek! Panie Pośle! Chciałem tylko panu zwrócić uwagę, że Wojsko Polskie pozbywa się Wicemarszałek najlepiej przygotowanych żołnierzy, tych, w których Małgorzata Kidawa-Błońska: zainwestowano ogromne pieniądze. Pan tego być może jeszcze nie rozumie. Ogromne pieniądze zain- Dziękuję bardzo, panie pośle. westowano w to, w wyszkolenie i przygotowanie ich W trybie sprostowania jeszcze pan poseł… w tej armii. I teraz chcemy się ich ot tak, lekką ręką 9. posiedzenie Sejmu w dniu 28 stycznia 2016 r. 162 Projekt ustawy o zmianie ustawy o służbie wojskowej żołnierzy zawodowych

Sekretarz Stanu w Ministerstwie Obrony gdybyśmy uwzględnili te liczby, które są podane Narodowej Bartosz Kownacki w uzasadnieniu, ilu szeregowych w określonym czasie osiągnie te 15 lat, to być może byłoby te 4,5 mld. pozbyć. Nie dotyczy to 900 czy 1 tys. żołnierzy, tylko Czy to zagrozi finansom, budżetowi obrony naro- – jeżeli pan chce konkretnych danych – w 2016 r. to dowej? Pragnę, proszę państwa, przypomnieć, że to byłoby 850 osób, w 2017 r. – 1085, w 2018 r. – 1871, jest 1,5 mld zł. Pragnę przypomnieć, że przez 8 lat 2019 r. – 4850, w 2020 r. – 7500. rządów koalicji PO–PSL Ministerstwo Obrony Naro- (Poseł Czesław Mroczek: Kończących, osiągają- dowej nie wydatkowało 11,1 mld zł przydzielonych cych ten wiek, a nie odchodzących.) w budżecie. A więc o jakich tutaj mówimy… Czyli Ta kwota by rosła, więc nie dotyczy to jakiejś bar- przez 6 lat pełnych budżetów Platformy Obywatel- dzo wąskiej grupy ludzi, tylko problemu, który jesz- skiej nie wydatkowano ponad 11 mld zł. Nie ma oba- cze nie dzisiaj, ale za chwilę by powstał, i tych wy o zagrożenie programu modernizacji technicznej najbardziej wartościowych z polskiej armii byśmy stracili. I nie jest tak, że my nagle im zamykamy przynajmniej z tego tytułu ani żadnych innych waż- drogę i powiemy, że nie będą mogli z korpusu szere- nych wydatków obrony narodowej. gowych przejść do korpusu podoficerskiego, ale nie Teraz odnosząc się do drugiego argumentu, jakim każdy z nich… Ci, którzy będą chcieli, będą przecho- jest totalne zniszczenie wypracowanego przez wspa- dzili, ale nie każdy z nich może przejść, nie każdego niałe lata systemu pragmatyki kadrowej. Proszę pań- też polskie wojsko jest w stanie wchłonąć i pan do- stwa, zapewne tak jak wielu posłów, przynajmniej brze o tym wie. Nie można mówić, że ten, który nie z Platformy, przepraszam, z Komisji Obrony Naro- załapał się do korpusu, nie zakwalifikował się do dowej, spotykało się z przedstawicielami różnych korpusu oficerskiego lub podoficerskiego, musi korpusów, tak ja miałem bardzo wiele tych spotkań. odejść, a do tego sprowadza się ustawa. Części ludzi Żołnierze szeregowi, którzy zostali w ostatnich la- się mówi: dziękuję, do widzenia, służyliście 12 lat, tach przyjęci do służby kontraktowej, opowiadali: a teraz to sobie szukajcie pracy na rynku. To jest też Panie pośle, tam bez znajomości praktycznie nikt nie nieuczciwe, nie mówiąc już o stratach ekonomicz- może zostać szeregowym zawodowym. Na dziesięciu nych, to jest po prostu nieuczciwe względem tych może jeden, góra dwóch. Ci, co się nie… Bo jak ci Spis treści ludzi. żołnierze opowiadają na poligonach, to wychodzi, że jeden czy dwóch, a być może ci się nie chcą tylko przyznać. Wicemarszałek Jeżeli chodzi o przechodzenie do wyższych korpu- Małgorzata Kidawa-Błońska: sów, właśnie przedwczoraj dostałem informację, że szkołę podoficerską w styczniu rozpoczęła grupa ko- Dziękuję bardzo, panie ministrze. lejnych kandydatów na przyszłych podoficerów. Jak Głos jeszcze zabierze sprawozdawca komisji pan wiadomo, prawo ubiegania się o przekwalifikowanie poseł Michał Jach. do wyższego korpusu ustawa przewiduje dla szerego- Bardzo proszę. wego, który przesłużył 5 lat. Tam większość to są ci, którzy służyli 8–9 lat, a jeden 2 lata. Ja to sobie wy- jaśnię, dlatego nie podaję, w której to szkole. Spraw- Poseł Michał Jach: dzę tę informację, czy to rzeczywiście ma miejsce, ale patrząc na zasady promowania, awansowania ofice- Dziękuję. rów, mogę zakładać z dużym prawdopodobieństwem, Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Panie Ministrze! Wysoka Izbo! Do przedstawiciela wnioskodawców że to jest możliwe. było skierowane jedno pytanie dotyczące zagrożeń Proszę państwa, jest wniosek, żeby poprosić ge- dla budżetu wynikających z kosztów, jakie ewentu- nerałów, wysłuchać w sprawie tej ustawy 12+. Panie alnie poniesie Ministerstwo Obrony Narodowej w sy- pośle, ja bym chciał zapytać, jakich generałów. Czy tuacji, kiedy ci szeregowi po osiągnięciu wieku eme- tych, którzy przyczynili się do zdewastowania syste- rytalnego, czyli po 15 latach służby zawodowej, przej- mu kierowania i dowodzenia Siłami Zbrojnymi? Czy dą na emeryturę. No kwota, jaką zacytował pan poseł też tych, którzy są odpowiedzialni za fatalną realizację z Nowoczesnej, ma się nijak do szacunków, jakie tutaj programu modernizacji technicznej Sił Zbrojnych? zostały opracowane na podstawie danych z minister- Ta ustawa, proszę państwa, pozwoli naprawdę stwa, gdzie mówi się, że w ciągu 10 lat ta kwota to rozwiązać problemy kadrowe w Siłach Zbrojnych. jest ok. 1,5 mld zł, dokładnie 1571 mln zł. Jeszcze raz apeluję do innych klubów, żeby jeszcze (Poseł Paweł Suski: Bo nie ma odpraw mieszka- raz przemyślały tę decyzję, bo te dwie istotne zmiany niowych.) w pragmatyce kadrowej, o których dzisiaj debatuje- Szanowni państwo, jest to kwota szacowana na my, są bardzo istotne z punktu widzenia przyszłości podstawie oceny, jaka część szeregowych zechce być kadr, czyli esencji i podstawy dobrze funkcjonującej może skorzystać z takiej możliwości. Oczywiście, armii. Dziękuję bardzo. (Oklaski) 9. posiedzenie Sejmu w dniu 28 stycznia 2016 r. Projekt ustawy o ponownym wykorzystywaniu informacji sektora publicznego 163

Wicemarszałek wadziła dziewięć zmian, zarówno merytorycznych, Małgorzata Kidawa-Błońska: redakcyjnych, jak i legislacyjnych. Pragnę również Wysoką Izbę poinformować, iż Dziękuję bardzo. minister spraw zagranicznych wydał w dniu dzisiej- Zamykam dyskusję. szym opinię w sprawie zgodności projektu ustawy W związku z tym, że w czasie drugiego czytania z prawem Unii Europejskiej, w której stwierdził, iż zgłoszono do przedłożonego projektu ustawy popraw- przepisy zawarte w omawianym projekcie ustawy ki, proponuję, aby Sejm ponownie skierował ten pro- o ponownym wykorzystywaniu informacji sektora jekt do Komisji Obrony Narodowej w celu przedsta- publicznego, są zgodne z prawem europejskim. wienia sprawozdania. Jakie są kluczowe rozwiązania przewidziane w pro- Jeżeli nie usłyszę sprzeciwu, będę uważała, że jekcie ustawy o ponownym wykorzystywaniu infor- Sejm propozycję przyjął. macji sektora publicznego? Sprzeciwu nie słyszę. Po pierwsze, nowa ustawa o ponownym wykorzy- Przystępujemy do rozpatrzenia punktu 8. po- stywaniu informacji sektora publicznego implemen- rządku dziennego: Sprawozdanie Komisji Admi- tuje dyrektywę europejską 2013/37/UE Parlamentu nistracji i Spraw Wewnętrznych o rządowym Europejskiego i Rady z 26 czerwca 2013 r., która projekcie ustawy o ponownym wykorzystywaniu zmieniała dyrektywę 2003/98/WE Parlamentu Eu- informacji sektora publicznego (druki nr 141 i 199). ropejskiego i Rady z 17 listopada 2003 r. w sprawie Proszę pana posła Jerzego Polaczka o przedsta- ponownego wykorzystywania informacji sektora pub- wienie sprawozdania komisji. licznego. Po drugie, ustawa będzie określać zasady i tryb udostępniania i przekazywania informacji sektora Poseł Sprawozdawca Jerzy Polaczek: publicznego w celu ponownego wykorzystywania, podmioty, które udostępniają lub przekazują te infor- Pani Marszałek! Panie Ministrze! Panie i Pano- macje, warunki ponownego wykorzystywania oraz wie Posłowie! Mam zaszczyt zaprezentować sprawo- zasady ustalania opłat za ponowne wykorzystywanie. zdanie Komisji Administracji i Spraw Wewnętrznych Po trzecie, ustawa rozszerzy możliwość ponowne- Spis treści o rządowym projekcie ustawy o ponownym wykorzy- go wykorzystywania o zasoby archiwów, muzeów i bi- stywaniu informacji sektora publicznego, druk nr 141. bliotek, do których prawa autorskie wygasły. Jest to Pragnę jednak dość szczegółowo zapoznać Wyso- tzw. domena publiczna. Dotychczas zasady ponowne- ką Izbę z tym ważnym aktem prawnym omawianym go wykorzystywania były uregulowane w rozdziale dzisiaj, na dzisiejszym posiedzeniu parlamentu. 2a ustawy z dnia 6 września 2001 r. o dostępie do Komisja Administracji i Spraw Wewnętrznych, informacji publicznej i dotyczyły wyłącznie informa- wykonując decyzję marszałka Sejmu, rozpatrywała cji publicznej. ów rządowy projekt ustawy o ponownym wykorzy- Po czwarte, ustawa zawiera wyłączenia i ograni- stywaniu informacji sektora publicznego oraz zasięg- czenia stosowania przepisów ustawy adekwatne do nęła w tej sprawie opinii Komisji Kultury i Śródków wspomnianej przeze mnie przed chwilą dyrektywy Przekazu, która to opinia dla tego projektu była po- europejskiej, np. ze względu na prywatność osoby zytywna. Powołała następnie podkomisję nadzwy- fizycznej bądź gdy prawa własności intelektualnej czajną do rozpatrzenia tego projektu ustawy, która przysługują osobom trzecim. analizowała przedmiotowy projekt na dwóch posie- Po piąte, ustawa wprowadza definicję informacji dzeniach – 12 i 14 stycznia br. sektora publicznego, która podlegać będzie ponowne- W pracach komisji i podkomisji oprócz członków mu wykorzystywaniu, oraz definicję ponownego wy- uczestniczyli przedstawiciele Ministerstwa Cyfryza- korzystywania. Przez te tzw. ponowne wykorzysty- cji z obecnym tutaj panem sekretarzem stanu Witol- wanie należy rozumieć wykorzystywanie przez osoby dem Kołodziejskim, a także przedstawiciele Mini- fizyczne, osoby prawne i jednostki organizacyjne sterstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego, gene- nieposiadające osobowości prawnej informacji sekto- ralnego inspektora ochrony danych osobowych i or- ra publicznego w celach komercyjnych lub niekomer- ganizacji pozarządowych. Prace skupiały się wokół cyjnych innych niż pierwotny publiczny cel, dla któ- problematyki dostępu do informacji publicznej i po- rego informacja została wytworzona. Natomiast nownego wykorzystywania tejże informacji. W spra- przez informację sektora publicznego należy rozu- wie projektu wpłynęła również opinia Biura Analiz mieć każdą treść, niezależnie od sposobu jej utrwa- Sejmowych, zresztą bardzo wnikliwie analizowana lenia – w postaci papierowej, elektronicznej, dźwię- w trakcie prac legislacyjnych. kowej, wizualnej czy audiowizualnej – będącą w po- W dniu 26 stycznia Komisja Administracji i Spraw siadaniu podmiotów sektora publicznego, które są Wewnętrznych rozpatrzyła sprawozdanie podkomi- enumeratywnie wymienione w niniejszym projekcie. sji. Prace te – co podkreślam – były bardzo szczegó- Po szóste, ze względu na specyficzny charakter łowe i merytoryczne. Do sprawozdania podkomisji zasobów będących w posiadaniu archiwów, muzeów Komisja Administracji i Spraw Wewnętrznych wpro- i bibliotek instytucje te będą miały możliwość okre- 9. posiedzenie Sejmu w dniu 28 stycznia 2016 r. 164 Projekt ustawy o ponownym wykorzystywaniu informacji sektora publicznego

Poseł Sprawozdawca Jerzy Polaczek Po piąte, Komisja Administracji i Spraw We- wnętrznych doprecyzowała zakres upoważnienia dla ślania warunków ponownego wykorzystywania oraz ministra właściwego do spraw informatyzacji do wy- ustalania opłat w szerszym zakresie niż pozostałe dania rozporządzenia w sprawie zasobów informa- podmioty, ale zgodnie z przepisami cytowanej przeze cyjnych przeznaczonych do udostępnienia w central- mnie na wstępie dyrektywy europejskiej 2013/37/UE. nym repozytorium informacji publicznej. Warto odnotować, że nowa ustawa upoważnia mini- I po szóste, w trakcie konsultacji pomiędzy Biu- stra kultury i dziedzictwa narodowego do wydania rem Legislacyjnym a administracją rządową, w szcze- rozporządzenia określającego maksymalne stawki gólności Ministerstwem Cyfryzacji, wyeliminowano opłat za komercyjne ponowne wykorzystywanie moż- niekonstytucyjne przepisy ustawy z dnia 16 lutego liwe do określania przez np. muzea. 2007 r. o zapasach ropy naftowej, produktów nafto- Po siódme, ustawa będzie określała procedurę wych i gazu ziemnego oraz zasadach postępowania udostępniania informacji sektora publicznego na w sytuacjach zagrożenia bezpieczeństwa paliwowego wniosek i elementów tego wniosku oraz wprowadzi państwa i zakłóceń na rynku naftowym, stanowiące, możliwość ponownego wykorzystywania w sposób że dane jednostkowe zawarte w rejestrze, z wyjąt- stały i bezpośredni, w czasie rzeczywistym, informa- kiem oznaczenia producenta i handlowca, nie stano- cji sektora publicznego gromadzonych i przechowy- wią informacji publicznej i podlegają udostępnieniu wanych w systemie teleinformatycznym podmiotu w trybie ustawy z dnia 6 września 2001 r. o dostępie zobowiązanego. do informacji publicznej. Zgodnie ze zmianami dane Po ósme, w celu zwiększenia dostępu do zasobów te stanowią tajemnicę prawnie chronioną i mogą być publicznych znowelizowane zostaną także przepisy udostępniane określonym podmiotom w określonych ustawy z 6 września 2001 r. o dostępie do informacji w tych przepisach celach. publicznej w zakresie centralnego repozytorium in- Tyle z mojej strony, jeśli chodzi o przedstawienie formacji publicznej oraz przepisy ustawy z 14 lipca w miarę szczegółowych informacji odnoszących się do 1983 r. o narodowym zasobie archiwalnym i archi- prac poprzedzających dzisiejsze drugie czytanie ustawy. wach. Chciałbym w imieniu pań i panów posłów, człon- Następnie: Jakie były kluczowe zmiany wprowa- ków Komisji Administracji i Spraw Wewnętrznych Spis treści dzone do projektu ustawy na skutek posiedzeń komi- oraz podkomisji, z którymi żeśmy wszyscy razem współpracowali, podziękować za bardzo merytorycz- sji i podkomisji? ną i wnikliwą analizę poszczególnych przepisów tej- Po pierwsze, było to rozszerzenie zakresu podmio- że ustawy, ze strony zarówno Ministerstwa Cyfryza- towego projektu ustawy o Instytut Meteorologii i Go- cji, jak i Ministerstwa Środowiska. Tutaj przedsta- spodarki Wodnej oraz Państwowy Instytut Geolo- wiłem kilka takich kluczowych zmian, które zostały giczny, a także wprowadzenie w ustawie z dnia 18 lipca wprowadzone w toku prac. W szczególności również 2001 r. Prawo wodne odpowiednich zmian, które chciałbym podziękować za bardzo aktywną współ- umożliwiają bezpłatne udostępnianie danych meteo- pracę organizacjom pozarządowym, które licznie i bar- rologicznych do ponownego wykorzystywania. Te prze- dzo, bym powiedział, skutecznie, a przede wszyst- pisy, co chcę podkreślić, wejdą w życie z dniem 1 stycz- kim merytorycznie współpracowały z Komisją Ad- nia 2017 r. ministracji i Spraw Wewnętrznych w toku proce- Pragnę w tym miejscu podziękować za bardzo dowania niniejszego projektu. twórczą pracę ze strony środowisk organizacji poza- Tak że z satysfakcją mogę stwierdzić na koniec, rządowych, które od 20 lat podnosiły kwestię udo- iż na pewno ten projekt ustawy, która mam nadzieję, stępniania tychże danych, i przede wszystkim za zostanie uchwalona niebawem przez parlament, bę- bardzo skuteczną współpracę Ministerstwa Cyfryza- dzie dobrą ofertą zarówno dla obywateli, jak i dla cji oraz Ministerstwa Środowiska. Jest to bardzo przedsiębiorców w obszarze np. innowacji, kreowania istotna zmiana, umożliwiająca również szereg dzia- nowych rozwiązań, które będą przyjazne obywate- łań istotnych dla praktycznego funkcjonowania oby- lom. Dziękuję bardzo. (Oklaski) watela, organizacji pozarządowych i przede wszystkim przedsiębiorców. Po drugie, wyłączono stosowanie przepisów usta- Wicemarszałek wy do informacji sektora publicznego przekazywanych Małgorzata Kidawa-Błońska: pomiędzy podmiotami wykonującymi zadania publiczne w celu realizacji zadań określonych prawem. Dziękuję bardzo, panie pośle. Po trzecie, komisja doprecyzowała pojęcie infor- Sejm ustalił, że w dyskusji nad tym punktem po- macji sektora publicznego. rządku dziennego wysłucha 5-minutowych oświad- Po czwarte, komisja określiła prawną formę, w ja- czeń w imieniu klubów. kiej ma następować ustalenie przez podmioty zobo- Otwieram dyskusję. wiązane warunków lub opłat dotyczących ponowne- Jako pierwszy głos zabierze pan poseł Jerzy Pola- go wykorzystywania informacji sektora publicznego czek, Klub Parlamentarny Prawo i Sprawiedliwość. udostępnianej bezwnioskowo. (Poseł Mirosław Suchoń: Jeszcze raz to samo.) 9. posiedzenie Sejmu w dniu 28 stycznia 2016 r. Projekt ustawy o ponownym wykorzystywaniu informacji sektora publicznego 165

Poseł Jerzy Polaczek: ten projekt ustawy, w związku z tym nie zgłaszamy w drugim czytaniu poprawek do omawianego dzisiaj Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Myślę, że tym ra- projektu. Dziękuję bardzo za uwagę. (Oklaski) zem krócej przedstawię stanowisko Klubu Parlamen- tarnego Prawo i Sprawiedliwość. Mam zaszczyt przedstawić stanowisko wobec omawianego projektu Wicemarszałek ustawy o ponownym wykorzystywaniu informacji Małgorzata Kidawa-Błońska: sektora publicznego. Chcę stwierdzić, iż projekt ustawy omawiany na Dziękuję bardzo, panie pośle. dzisiejszym posiedzeniu Sejmu będzie stanowił istot- Zapraszam panią poseł Dorotę Rutkowską, klub ny postęp, zmianę w dostępie, jego warunkach i po- Platforma Obywatelska. nownym wykorzystywaniu informacji sektora publicznego. Możliwość wykorzystywania informacji sektora publicznego to naprawdę po tych zmianach Poseł Dorota Rutkowska: dobra propozycja i szansa dla przedsiębiorców, którzy chcą na ich podstawie, na podstawie tych przepisów, Pani Marszałek! Panie i Panowie Posłowie! Klub stworzyć nowe produkty i nowe usługi. Kluczowym Parlamentarny Platforma Obywatelska, którego sta- beneficjentem szerszego udostępniania informacji nowisko zaprezentuję Wysokiej Izbie, będzie głosował sektora publicznego będą firmy działające np. w sek- za przyjęciem tego projektu ustawy. torach kultury czy kreatywnym. Proponowane roz- Ze społecznego punktu widzenia zaproponowane wiązania są i będą korzystne z punktu widzenia oby- przepisy tej zupełnie nowej ustawy, które normują watela, bo po pierwsze, rozszerzają dostęp do infor- ponowne wykorzystanie informacji sektora publicz- macji sektora publicznego, a po drugie, standaryzują nego, mają bardzo istotne znaczenie. także ogólne zasady jej ponownego wykorzystywania. Projekt, który złożył do laski marszałkowskiej W przypadku zdigitalizowanych zasobów obywa- obecny rząd, tak naprawdę został stworzony przez tele odczują bezpośrednie korzyści w dwóch wymia- rząd Platformy Obywatelskiej i PSL. Jest to efekt rach. Po pierwsze, oszczędzą czas dzięki możliwości wielomiesięcznej pracy. Projekt poddany był szero- dotarcia do cyfrowej wersji zasobu. Po drugie, oszczę- kim konsultacjom publicznym. Odbyło się wiele dys- Spis treści dzą środki, które musieliby wydać, aby dotrzeć do kusji ze wszystkimi zainteresowanymi podmiotami. miejsca przechowywania zbioru. Tak patrząc na na- Odbyły się też dwie konferencje uzgodnieniowe. Moż- sze kuluary Sejmu, widząc liczną reprezentację mło- na powiedzieć, że jest to niejako taki gotowiec prze- dych ludzi, myślę, że akurat ta ustawa jest również jęty od poprzedniej ekipy, co, jak myślę, nie jest ni- adresowana jak najbardziej do młodego pokolenia, do czym złym, bo pokazuje, że są wyjątki w kwestii pokolenia uczniów, studentów, ludzi interesujących kontynuacji władzy. Decyzja o rozdzieleniu ustawo- się życiem publicznym, i nie tylko. wym problematyki dostępu do informacji publicznej Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Omawiana dzi- i ponownego wykorzystywania informacji publicznej, siaj ustawa zwiększa możliwość ponownego wykorzy- naszym zdaniem, była jak najbardziej słuszna ze stywania informacji sektora publicznego np. w posta- względu na zróżnicowany charakter tych zagadnień. ci lepszego dostępu do map, zdjęć satelitarnych, pra- Z jednej strony mamy prawo dostępu do informacji wodawstwa, orzecznictwa, danych o spółkach, da- jako przejaw naszych wolności. Każdy ma prawo wie- nych meteorologicznych, zapewnia lepsze możliwości dzieć, co robi władza publiczna, ma możliwość spraw- i warunki tworzenia przez przedsiębiorców innowa- dzania tego. Z drugiej, prawo do ponownego wyko- cyjnych aplikacji oraz produktów i usług opartych na rzystywania informacji otwiera Polakom, otwiera danych. Przykładowo mogą to być takie usługi jak naszym przedsiębiorcom dostęp do wielu danych, usługa nawigacji samochodowej, systemu informacji których użycie ma przede wszystkim cel rynkowy, prawnej, aplikacje na smartfony, które pozwalają wy- gospodarczy. Ustawa ma ułatwić stosowanie rozwią- tyczyć dogodne trasy dojazdu środkami komunikacji zań dotyczących ponownego wykorzystywania infor- publicznej czy znaleźć ciekawe miejsca, takie jak mu- macji publicznych do różnych celów, również do celów zea czy teatry, można też będzie w lepszy sposób komercyjnych. Nowością jest wprowadzenie tych sprawdzić prognozę pogody. przepisów w odniesieniu do instytucji kultury, takich Raz jeszcze w imieniu Klubu Parlamentarnego jak: biblioteki, archiwa, muzea, które do tej pory nie Prawo i Sprawiedliwość dziękuję za bardzo aktywną udostępniały swoich zasobów do ponownego wyko- pracę. I naprawdę nie waham się w tym aspekcie do- rzystywania. Tutaj warto zaznaczyć, że ustawa gwa- stępu do danych meteorologicznych, jeśli chodzi o pew- rantuje poszanowanie prawa własności intelektual- ne, w cudzysłowie, myślę, że ważne uzgodnienia, nej. W efekcie jest to tworzenie przyjaznych warunków które zapadły, powiedzieć o rozwiązaniu choćby tego do rozwoju ekonomicznego, naukowego, informatycz- zagadnienia, które czekało na treść tego projektu co nego państw Unii Europejskiej. Uchwalając ustawę najmniej kilkanaście lat. o ponownym wykorzystywaniu informacji sektora Ze swojej strony oczywiście Klub Parlamentarny publicznego, w ten właśnie cel wpisujemy się jako Prawo i Sprawiedliwość w pełnym zakresie poprze kraj. Ustawa powstała bowiem w wyniku konieczno- 9. posiedzenie Sejmu w dniu 28 stycznia 2016 r. 166 Projekt ustawy o ponownym wykorzystywaniu informacji sektora publicznego

Poseł Dorota Rutkowska Europejskiego i Rady z dnia 26 czerwca 2013 r. zmie- niającej dyrektywę 2003/98 Parlamentu Europejskie- ści wdrożenia do polskiego prawa dyrektywy 2013/37/ go i Rady z dnia 17 listopada 2003 r. w sprawie po- UE Parlamentu Europejskiego i Rady z 26 czerwca nownego wykorzystywania informacji sektora pub- 2013 r., o czym wspominał mój przedmówca. Takie licznego, oraz nowy sposób wdrożenia zmienianej rozwiązanie przyjęło 13 krajów Unii, m.in. Belgia, dyrektywy w polskim porządku prawnym, który Hiszpania, Niemcy, Wielka Brytania, Włochy. Oczy- zapewni bardziej przejrzyste i łatwiejsze stosowanie wiście projekt wymagał dalszych prac legislacyjnych. rozwiązań dotyczących ponownego wykorzystywa- Uważamy, że kierunki zmian przyjęte w Komisji nia informacji sektora publicznego. Jak do tej pory Administracji i Spraw Wewnętrznych oraz podkomi- w ustawie o dostępie do informacji publicznej kwe- sji, w której miałam możliwość pracować, są właści- stia ponownego wykorzystywania, użycia wspo- we. Czekaliśmy z niecierpliwością na opinię Mini- mnianych informacji była unormowana w art. 1.1. sterstwa Środowiska dotyczącą bezpłatnego otwarcia mówiącym o tym, że każda informacja o sprawach baz danych Instytutu Meteorologii i Gospodarki publicznych stanowi informację publiczną w rozu- Wodnej oraz Państwowego Instytutu Geologicznego. mieniu ustawy i podlega udostępnieniu i ponowne- Wiąże się to ze znacznymi uszczupleniami wpływów mu wykorzystywaniu na zasadach i w trybie okre- do IMGW, a co za tym idzie, do Skarbu Państwa. ślonym w niniejszej ustawie. Ze względu na posze- Zdecydowano się na stosowne poprawki, które popie- rzony zakres ponownego wykorzystywania celowe ramy. Gwarantują one bowiem nieodpłatny dostęp do stało się wyodrębnienie przepisów o ponownym wy- informacji o stanie atmosfery, stanie wód, stanie za- korzystywaniu z ustawy z dnia 6 września 2001 r. sobów wód podziemnych podmiotom odpowiedzial- o dostępie do informacji publicznej, zawartych w jej nym za bezpieczeństwo. O takie przepisy zabiegali rozdziale 2a, i uregulowanie zasad i trybu ponowne- m.in. klimatolodzy, których badania i przewidywania go wykorzystywania informacji sektora publicznego prowadzą do skutecznego ostrzegania przed klęska- w projektowanej ustawie. Nie można w zasadzie mi żywiołowymi. uznać, iż dokumenty – w rozumieniu art. 2 dyrekty- Otwarcie baz danych dla służb, instytucji i orga- wy 2003/98 Parlamentu Europejskiego dokumentem nizacji wiąże się ze zmianami budżetowymi, natu- jest treść lub część treści niezależnie od sposobu

Spis treści ralnie w pełni zrozumiałymi. Na podkreślenie zasłu- utrwalenia (w postaci papierowej, elektronicznej, guje też aprobata sugestii Polskiej Izby Informatyki dźwiękowej, wizualnej lub audiowizualnej), będąca i Telekomunikacji, aby informacje sektora publiczne- w posiadaniu podmiotu zobowiązanego – stanowią go w formacie przeznaczonym do odczytu kompute- informację publiczną w rozumieniu ustawy o dostę- rowego udostępniane były z metadanymi. Metadane pie do informacji publicznej. są niejako taką metryczką właściwej informacji i dużo Główna zmiana wśród projektowanych zmian po- łatwiej dotrzeć do nich w sieci. lega na poszerzeniu zakresu podmiotowego, jeśli cho- Proponowana ustawa (Dzwonek) jest więc kom- dzi o dostęp do informacji publicznej, o wybrane za- pleksowym rozwiązaniem kwestii dostępu do infor- soby bibliotek oraz muzeów i archiwów, które mają macji publicznej z możliwością ponownego jej wyko- podlegać ponownemu wykorzystaniu. Następuje też rzystywania, określającym również sposób i formę, jednoczesne poszerzenie zakresu przedmiotowego w jakiej je należy udostępniać. W związku z tym katalogu dokumentów udostępnianych w celu po- Platforma Obywatelska poprze ten projekt. Dziękuję nownego wykorzystania, to jest będących w posiada- bardzo. niu bibliotek, archiwów i muzeów państwowych. Wszystkie dokumenty udostępniane przez organy sektora publicznego mogą być zatem ponownie wy- Wicemarszałek korzystywane do dowolnego celu, czy to celu komer- Małgorzata Kidawa-Błońska: cyjnego, czy niekomercyjnego, chyba że są one zabezpieczone prawami własności intelektualnej osób Dziękuję bardzo, pani poseł. trzecich, co zapewnia utrzymanie praw autorskich Zapraszam pana posła Bartosza Józwiaka, klub i ochronę praw autorskich. Kukiz’15. Ustawie nie podlegają zasoby znajdujące się w posiadaniu m.in. jednostek publicznej radiofonii i telewizji, państwowych i samorządowych instytucji kul- Poseł Bartosz Józwiak: tury, z wyjątkiem muzeów, bibliotek i archiwów, o któ- rych wspomniano wcześniej, ale również zasoby Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Mam przyjemność uczelni, jednostek naukowych oraz przedszkoli, szkół, przedstawić stanowisko klubu Kukiz’15 w sprawie ośrodków wychowawczych itd., chyba że informacje projektu ustawy o wykorzystywaniu informacji sek- te stanowiły już wcześniej informację publiczną pod- tora publicznego wraz z projektem aktu wykonaw- legającą udostępnieniu w Biuletynie Informacji Pub- czego. Według wnioskodawcy założeniem i celem licznej. projektu jest wdrożenie prawa Unii Europejskiej, tj. Projektowana ustawa ujednolica procedury dostę- implementacja dyrektywy 2013/37/UE Parlamentu pu do nowych kategorii informacji sektora publicz- 9. posiedzenie Sejmu w dniu 28 stycznia 2016 r. Projekt ustawy o ponownym wykorzystywaniu informacji sektora publicznego 167

Poseł Bartosz Józwiak Poseł Mirosław Suchoń: nego, co zdecydowanie ułatwi i zestandaryzuje tę Szanowna Pani Marszałek! Panie Ministrze! Wy- procedurę, ułatwi również dostęp. Prowadzi to oczy- soka Izbo! W imieniu Klubu Poselskiego Nowoczesna wiście do zwiększenia liczby dokumentów czy proce- mam przyjemność przedstawić stanowisko w sprawie dur, wprowadza pewne obowiązki związane z udo- ustawy o ponownym wykorzystywaniu informacji stępnianiem informacji sektora publicznego, w tym sektora publicznego z druku nr 199. m.in. z obsługą wniosków, wskazywaniem warunków Szanowni Państwo! Kiedy w 1989 r. wchodziła ponownego wykorzystania etc. Według wnioskodaw- w życie tzw. ustawa Wilczka, prawdopodobnie nie- cy koszty całej procedury to jednorazowo ok. 100–120 wiele osób zdawało sobie sprawę z tego, jak wielki to krok na ścieżce rozwoju gospodarczego naszego pań- tys. zł, one są w skali całego projektu dość niskie i wią- stwa. Dziś wiemy, że tamta ustawa stworzyła podwa- żą się głównie z wydaniem podręcznika poświęcone- liny naszego sukcesu gospodarczego. Podobnie, oczy- go nowym regulacjom dotyczącym ponownego wyko- wiście z zachowaniem odpowiednich proporcji, jest rzystania informacji sektora publicznego, którego w przypadku ustawy o ponownym wykorzystywaniu odbiorcami będą zarówno podmioty objęte regulacją, informacji sektora publicznego. Dziś jeszcze nie do jak i podmioty zainteresowane wykorzystaniem za- końca zdajemy sobie sprawę z tego, jak wielkie kon- sobów. sekwencje w naszym życiu i w gospodarce będzie Projekt ustawy o wykorzystaniu informacji sek- miało uchwalenie tych przepisów, ale już dziś wiemy, tora publicznego wraz z projektem aktu wykonaw- że potencjał jest ogromny. czego niesie ze sobą bardzo wiele pozytywnych skut- Przejdę do kwestii merytorycznych. W demokra- ków społecznych i finansowych, wśród których nale- tycznych państwach we współczesnym świecie prawo ży wymienić m.in. łatwiejszy dostęp ogólnie do infor- obywateli do każdej informacji o sprawach publicz- macji publicznej, do zasobów czy dzieł polskiej kultu- nych jest uznawane za standard. Podobnie jest w Pol- ry, umożliwia również dotarcie z nią do krajów i śro- sce, gdzie prawo to gwarantowane jest już na poziomie konstytucji, a szczegółowe rozwiązania zostały dowisk zewnętrznych, do środowisk polonijnych, jak zawarte w ustawie o dostępie do informacji publicz-

również do innych krajów Unii Europejskiej, dostęp Spis treści nej. W praktyce wykorzystujemy to najczęściej w ten do szerszego zakresu informacji sektora publicznego sposób, że zwracamy się do urzędów o udzielenie niż dotychczas, zmniejsza koszty bezpośrednio zwią- szczegółowych informacji w interesujących nas spra- zane z wykorzystaniem informacji sektora publicz- wach. Jednak dotychczasowe uregulowania tylko nego czy też zwiększa możliwości tworzenia nowych w niewielkim stopniu uwzględniały zakres i wartość, modeli biznesowych w oparciu o informacje sektora którą mają informacje będące w posiadaniu całego publicznego. sektora publicznego. Bo przecież sektor publiczny to O tym, że jest to dobry projekt, świadczy chociaż- nie tylko urzędy odpowiadające na nasze wnioski, ale by to, że przyznają się do jego ojcostwa przynajmniej również inne jednostki, w tym właśnie wymienione dwa dotychczas dość skonfrontowane ze sobą kluby. wcześniej muzea, biblioteki, instytucje posiadające W związku z powyższym Klub Poselski Kukiz’15 bę- dane meteorologiczne, geodane czy dane statystycz- dzie głosował za przyjęciem wymienionej ustawy. ne. A przecież zasoby wszystkich tych instytucji to Dziękuję bardzo. jedna wielka baza danych posiadająca naprawdę wielki potencjał ekonomiczny i gospodarczy. I właś- nie konsekwencją uchwalenia tej ustawy będzie nie- Wicemarszałek mal całkowicie nowa sytuacja, w której dane tworzo- Małgorzata Kidawa-Błońska: ne czy też gromadzone przez różnego rodzaju jednostki sektora publicznego określone w ustawie, czyli urzędy, biblioteki państwowe i samorządowe, Dziękuję bardzo, panie pośle. muzea, Instytut Meteorologii i Gospodarki Wodnej, Zapraszam pana posła Mirosława Suchonia, klub Państwowy Instytut Geologiczny, będą mogły zostać Nowoczesna. wykorzystane przez osoby i firmy w celach komercyjnych i niekomercyjnych. Oczywiście w części będzie się to działo za odpłatnością. Poseł Mirosław Suchoń: Tu muszę wtrącić, powiedzieć o dwóch sprawach. Po pierwsze, składam podziękowania na ręce pana Jak jest dobry projekt, to jest wielu ojców. ministra za uwzględnianie uwag, które zgłaszała strona społeczna, również Nowoczesna, zresztą chyba wszystkie kluby. Myślę, że to powoduje, iż ten Wicemarszałek projekt jest naprawdę dobry. I po drugie, chcę powie- Małgorzata Kidawa-Błońska: dzieć o tym, czego nie ma w tej ustawie. Na etapie procedowania pojawiły się propozycje szczecińskiego Ale matka jest zawsze jedna. To jest najważniejsze. Instytutu Otwartego Społeczeństwa, m.in. tego in- 9. posiedzenie Sejmu w dniu 28 stycznia 2016 r. 168 Projekt ustawy o ponownym wykorzystywaniu informacji sektora publicznego

Poseł Mirosław Suchoń Poseł Zbigniew Sosnowski:

stytutu, które dotyczyły ujęcia w ustawie modelu do Szanowna Pani Marszałek! Szanowny Panie Mi- pomiaru jakości udostępnianych informacji. To waż- nistrze! Wysoka Izbo! Komisja Administracji i Spraw ne zagadnienie, bo nie wiem, czy państwo wiedzą, że Wewnętrznych na swych posiedzeniach poddała ana- potencjał tego całego zbioru danych ocenia się na ok. lizie rządowy projekt ustawy o ponownym wykorzy- 2% PKB. Tyle możemy dodatkowo mieć w PKB, je- stywaniu informacji sektora publicznego. żeli te informacje będą wykorzystywane, więc jakość Projekt zakłada, że informacja publiczna stanowi tych informacji jest ważna. Na tym etapie tego nie ważny materiał wyjściowy dla produktów i usług uwzględniamy, natomiast klub parlamentarny No- związanych m.in. z zasobami cyfrowymi o niewyko- woczesna zobowiązuje się do zorganizowania za rok rzystanym dotychczas potencjale. Podmioty publiczne wytwarzają, gromadzą oraz przechowują ogromną takich konsultacji, gdzie ocenimy, czy ta ustawa speł- ilość informacji i treści, poczynając od danych staty- nia te wszystkie pokładane w niej nadzieje i co ewen- stycznych, gospodarczych, środowiskowych, poprzez tualnie trzeba poprawić. Na te konsultacje już dzisiaj materiały archiwalne, a także księgozbiory. Prawo zapraszam zarówno naszych partnerów z parlamen- do informacji postrzegane jest jako jedno z podsta- tu, jak i stronę rządową, żebyśmy mogli o tym bardzo wowych praw człowieka. Ponowne wykorzystywanie szeroko dyskutować. informacji sektora publicznego może nosić cechy o cha- Wracając – otóż udostępniane dane, np. meteoro- rakterze gospodarczym, jak i społecznym. I te właś- logiczne, statystyczne, mapy cyfrowe, będą mogły nie intencje legły u podstaw procedowanego przedło- zostać twórczo wykorzystane, czyli przetworzone, żenia rządowego. zagregowane, a następnie udostępnione obywatelom Jak słusznie zauważa prawodawca Unii Europej- w postaci zupełnie nowych usług, produktów, np. skiej, ponowne wykorzystywanie informacji obok aplikacji na komputery, aplikacji na smartfony. Co innych pozytywnych skutków przyczynia się do więcej, ustawa przewiduje możliwość udostępnienia transparentności funkcjonowania administracji pub- danych w postaci elektronicznej i posiada regulacje licznej. precyzujące zasady dostosowania danych do automa- W tym miejscu podkreślić należy, iż w rozumieniu Spis treści tycznego przetwarzania, czyli w praktyce do korzy- zapisów projektu ustawy poprzez prawne wykorzystania on-line w czasie rzeczywistym. Mówiąc obra- stywanie informacji sektora publicznego nie definiuje się sytuacji, gdy jeden sektor wykonujący zadania zowo, nasze państwo udostępni elementy, z których publiczne informacje te przekazuje innemu podmio- obywatele i firmy będą mogli tworzyć całkowicie towi również wykonującemu zadania publiczne. nowe usługi i produkty. Jest to w pewien sposób fa- Panie i Panowie Posłowie! Zapisy projektu ustawy scynujące, szanowni państwo, ponieważ oznacza to, ujęte w sprawozdaniu komisji określają tryb i warun- iż dzisiaj procedujemy projekt, dzięki któremu powin- ki udostępniania informacji posiadanych lub wytwo- na powstać zupełnie nowa gałąź gospodarki, może rzonych na przestrzeni określonego okresu. W pro- na początek gałązka, oferująca usługi czy też produk- jekcie różnicuje się także tryb udostępniania infor- ty oparte na informacjach sektora publicznego. To macji publicznych zarówno w celach niekomercyj- też, w części oczywiście, impuls dla organizacji spo- nych, jak i komercyjnych. Udostępnianie informacji łecznych, które zresztą, jak wspomniałem, brały ak- nawet w najbardziej szczytnych celach nie może po- tywny udział w procedowaniu tego projektu, i za to zostawać poza jakąkolwiek kontrolą lub nie podlegać należą im się podziękowania (Dzwonek), ale również jakimkolwiek ograniczeniom. dla miłośników rzeczy wszelakich – do realizacji jesz- Wspomnieć należy, że ograniczenia co do podmio- cze ciekawszych i użytecznych społecznie projektów. tów ze względu na ich prywatność nie będą dotyczyć Szanowni państwo, dziś otwieramy nową ścieżkę osób pełniących funkcje publiczne, a także osób, któ- kariery dla ludzi kreatywnych i przemysłów krea- re zrezygnują z przysługującego im prawa do ochrony prywatności. Godzi się także zauważyć, iż przepi- tywnych. Znając naszych obywateli, mamy pewność, sy ustawy, jeśli chodzi o dane osobowe, nie narusza- że szybko zbierzemy tego owoce. Dlatego Klub Posel- ją ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. o ochronie da- ski Nowoczesna będzie popierał projekt tej ustawy. nych osobowych. Dziękuję bardzo. (Oklaski) Regulacji ustawowej poddany został także tryb, w tym i możliwość pobierania opłat w odniesieniu do podmiotu zobowiązanego, który udostępnia informa- Wicemarszałek cje niezawarte w Biuletynie Informacji Publicznej. Małgorzata Kidawa-Błońska: Koszty pobranych opłat muszą być rzeczywiście adekwatne do nakładu pracy i zużycia materiałów ko- Dziękuję bardzo. niecznych w celu realizacji udostępniania danej in- Zapraszam posła Zbigniewa Sosnowskiego, klub formacji. PSL. Wysoki Sejmie! Znaczne ograniczenie czasowe nie Bardzo proszę, panie pośle. pozwala mi na bardziej szczegółowe rozwinięcie tej 9. posiedzenie Sejmu w dniu 28 stycznia 2016 r. Projekt ustawy o ponownym wykorzystywaniu informacji sektora publicznego 169

Poseł Zbigniew Sosnowski stytucja publiczna jest dosyć słabym partnerem, jeśli chodzi o stosunek cywilny. problematyki. Muszę jednak zwrócić uwagę na kwe- Moje pytanie jest pytaniem o to, w jaki sposób usta- stie udostępniania tak wrażliwych informacji jak np. wodawca zechce rozwiać te wątpliwości wnioskodaw- dokumentacji ksiąg wieczystych, ksiąg stanu cywil- cy dla dobra przekazywania i jak najszerszego udo- nego, indywidualnej dokumentacji medycznej czy stępniania informacji oraz bezpieczeństwa obywateli, wreszcie akt i dokumentacji spraw sądowych i postę- którzy w dobrej wierze w innych celach te informacje powań karnych. W powyżej wymienionych kwestiach powierzają instytucjom publicznym. Dziękuję. ustawodawca przewiduje udostępnianie tych informacji poprzez obłożenie ich wydłużoną cezurą czasową. Panie i Panowie Posłowie! Klub Parlamentarny Wicemarszałek Polskiego Stronnictwa Ludowego w głosowaniu opo- Małgorzata Kidawa-Błońska: wie się za przyjęciem projektu ustawy. Dziękuję za uwagę. (Oklaski) Dziękuję bardzo. Zapraszam pana posła Jarosława Krajewskiego, klub Prawo i Sprawiedliwość. Wicemarszałek Bardzo proszę. Małgorzata Kidawa-Błońska:

Dziękuję bardzo, panie pośle. Poseł Jarosław Krajewski: Do zadania pytań zapisało się dwoje posłów. Czy ktoś jeszcze chce się zapisać? Pani Marszałek! Panie Ministrze! Wysoka Izbo! Jeżeli nie, zamykam listę. Na początku chciałbym serdecznie podziękować or- Czas na zadanie pytania – 2 minuty. ganizacjom pozarządowym, które wzięły udział w pra- Jako pierwsza pani poseł Gabriela Lenartowicz, cach parlamentarnych i konsultacjach dotyczących klub Platforma Obywatelska. projektu ustawy. To państwa konstruktywne uwagi i propozycje przyczyniły się do wypracowania dobrej

zmiany, zmierzającej do ułatwienia dostępu do infor- Spis treści Poseł Gabriela Lenartowicz: macji sektora publicznego, m.in. do danych Instytutu Meteorologii i Gospodarki Wodnej. Wysoka Izbo! Jestem przekonany, że jesteśmy na Pani Marszałek! Koleżanki i Koledzy Posłowie! początku prac w tej kadencji parlamentu nad zwięk- Moje pytanie adresowane jest do posła sprawozdaw- szeniem wpływu obywateli na życie publiczne po- cy i wiąże się z wątpliwością, która została już pod- przez sprzyjanie szerokiemu dostępowi obywateli do niesiona w opinii pierwszego prezesa Sądu Najwyż- informacji sektora publicznego, zarówno poprzez szego, a dotyczy udostępniania informacji publicznej ponowne wykorzystanie informacji sektora publiczna wniosek i pewnej kolizji dwóch prawnych reżimów. nego, jak i dostęp do informacji publicznej określony Z jednej strony wnioskodawca, który chce, by udzie- w ustawie o dostępie do informacji publicznej. Projekt lono mu informacji publicznej, ma obowiązek złoże- ustawy w obecnym kształcie jest krokiem w dobrym nia oferty i ta relacja między wnioskodawcą a insty- kierunku i zasługuje na poparcie. Ale w związku tucją zobowiązaną do udzielenia informacji publicz- z tym, że dyrektywa unijna nie wprowadza mecha- nej ma charakter relacji cywilnoprawnej, z drugiej nizmu monitorowania ponownego wykorzystywania strony odmowa udzielenia tejże informacji, tak jak informacji sektora publicznego, zwracam się z prośbą pozostałe kwestie związane z udostępnianiem infor- do pana ministra o udzielenie odpowiedzi na dwa macji publicznej, są procedowane w reżimie admini- pytania. stracyjnym i odmowa ma charakter decyzji admini- Po pierwsze, w jaki sposób Ministerstwo Cyfryza- stracyjnej. cji zamierza monitorować ponowne wykorzystanie Już pierwszy prezes Sądu Najwyższego zwrócił informacji sektora publicznego w praktyce, po wej- uwagę na to, że ten stosunek cywilny, który będzie ściu w życie omawianej ustawy? I drugie pytanie. Czy łączył wnioskodawcę, czyli tego, kto będzie tę infor- zostanie przygotowany raport dotyczący efektów mację przetwarzał i to w dużym zakresie, także agre- wprowadzenia ustawy dla innowacyjności w Polsce? gując dane i tworząc niejako nowe byty, też w celach Dziękuję bardzo. komercyjnych… Będzie to stosunek cywilny, który będzie polegał na przyjęciu bądź nieprzyjęciu oferty. Ustawodawca nie precyzuje kształtu tej oferty, a prze- Wicemarszałek de wszystkim nie precyzuje relacji między tymi pod- Małgorzata Kidawa-Błońska: miotami w sytuacji, kiedy ta umowa de facto nie zostanie dotrzymana. Wiemy, że w dzisiejszym świe- Dziękuję bardzo panu posłowi. cie informacja jest dobrem najcenniejszym, sposób Na pytania odpowie sekretarz stanu w Minister- korzystania, de facto (Dzwonek) ryzyko manipulowa- stwie Cyfryzacji pan Witold Kołodziejski. nia informacją może rodzić ogromne problemy, a in- Bardzo proszę, panie ministrze. 9. posiedzenie Sejmu w dniu 28 stycznia 2016 r. 170 Projekt ustawy o ponownym wykorzystywaniu informacji sektora publicznego

Sekretarz Stanu W ostatnich tygodniach, miesiącach pojawiła się w Ministerstwie Cyfryzacji kolejna bardzo fundamentalna zmiana, fundamen- Witold Kołodziejski: talna poprawka i chciałem z tego miejsca bardzo po- dziękować za ten szybki tryb. Liczymy, że w 2 mie- Szanowna Pani Marszałek! Szanowni Panie Po- siące – przy normalnym rządowym trybie prowadze- słanki i Panowie Posłowie! Jedno pytanie było skie- nia procesu legislacyjnego – zamkniemy cały proces, rowane do pana posła sprawozdawcy… ze wszystkimi konsultacjami i pracami sejmowymi. Chciałem bardzo podziękować panu przewodni- czącemu Jerzemu Polaczkowi za sprawne poprowa- Wicemarszałek dzenie komisji, podkomisji. Rzeczywiście tam było Małgorzata Kidawa-Błońska: kilkanaście poprawek i czułem dobrą wolę ze wszystkich stron, to, że wszyscy pracujemy nad tym, żeby Ale to na końcu odpowie na to pytanie. tę ustawę ulepszyć i było to ostatnie właściwie posie- Bardzo proszę, panie ministrze. dzenie komisji, na które Ministerstwo Środowiska, pan minister Mariusz Gajda przyniósł tę bardzo do- brą, myślę, dla nas wiadomość o udostępnieniu da- Sekretarz Stanu nych meteorologicznych pochodzących z Instytutu w Ministerstwie Cyfryzacji Meteorologii i Gospodarki Wodnej. Tam była zmiana Witold Kołodziejski: ustawy o Prawie wodnym i szeregu innych jeszcze odniesień prawnych. To rzeczywiście był przełom, to Dobrze. już był przełom tych ostatnich tygodni prac. To jest Jeśli chodzi o tę kwestię, rzeczywiście kwestię tak, że dane meteorologiczne, proszę państwa, to są prawną dosyć szczegółowo analizowaną przez sąd, to dane, na które jest jedno z większych zapotrzebowań, tak, tak jest rzeczywiście, ten problem jest w tej jeśli chodzi o Internet, od tej strony obywatelskiej. chwili analizowany. Nie było w tej sprawie orzeczenia To znaczy wszyscy najczęściej po nie sięgamy, jeżeli Trybunału Konstytucyjnego, to było jednym z ele- wszystko policzyć, dane meteorologiczne są tymi da- mentów wskazanych przez sąd. Przede wszystkim nymi, z których najczęściej korzystamy, do tej pory Spis treści kwestia ta dotyczy innej ustawy, ustawy o dostępie najczęściej to były dane pochodzące od innych służb meteorologicznych, innych państw, a nie z Polski, bo do informacji publicznej, więc tam, na tamtym grun- te były zamknięte, właściwie od 1981 r., więc jest to cie trzeba by ją rozstrzygać. dosyć istotna decyzja, również niosąca konsekwencje Ze swojej strony powiem, że zdajemy sobie z tego budżetowe. Tym większe podziękowania dla Mini- sprawę. Nie ma propozycji innego rozwiązania, czyli sterstwa Środowiska, że resort zrozumiał ten prob- jakby połączenia tych dwóch dróg. W praktyce nie lem i tak szeroko się otworzył na te prośby, również obserwujemy jakiegoś silnego konfliktu, to znaczy do nasze – mówię o Ministerstwie Cyfryzacji, bo to jest tej pory nie spełniły się – i oby się nie spełniły – te jeden z kamieni milowych na drodze budowy społe- obawy, które mogą się pojawić, ale na razie pojawiają czeństwa nowoczesnego, obywatelskiego społeczeń- się teoretycznie. W każdym razie musimy mieć to na stwa cyfrowego, społeczeństwa informacyjnego. uwadze. Zmiana będzie dotyczyła przede wszystkim Jeśli chodzi o metody kontroli, to rzeczywiście ani innej ustawy, innej propozycji. Nie ma też w skali w dyrektywie, ani w innych rozwiązaniach nie ma rozwiązań europejskich innej regulacji. wprowadzonego mechanizmu, ponieważ tak napraw- Jeśli chodzi o tryb przygotowania ustawy, to oczy- dę trzeba by wymyślić jakąś instytucję, więc tego wiście ta ustawa nie powstała w miesiąc po objęciu mechanizmu nie ma wprowadzonego. Zresztą w ko- rządu przez nową ekipę. Ona jest kontynuacją. misji nie miało to formy zgłoszonej poprawki, była to Żmudny proces, właściwie 3-letni proces dochodzenia tylko propozycja w dyskusji, ale my jako Minister- do wyklarowania tej ustawy miał swoje burzliwe stwo Cyfryzacji czujemy się, oczywiście, odpowie- dzieje. Przypominam, że to, co wprowadza ustawa, dzialni za nadzorowanie całego procesu wdrażania taka najistotniejsza zmiana tej ustawy to jest wpro- tej ustawy. Po pierwsze, będziemy badać, analizować, wadzenie pewnych elementów podlegających sferze jaki jest stan realizacji, czyli udostępniania, powtór- komercyjnej, z którymi było najwięcej problemów, nego udostępniania informacji, ile podmiotów z tego czyli kwestia udostępniania danych archiwów, mu- korzysta, a stosunkowo łatwo to wyliczyć, bo to będą zeów i bibliotek. Ta rozmowa, te dyskusje toczyły się konkretne instytucje, które się zaangażowały, i ruch w poprzedniej kadencji Sejmu, rządu z organizacjami w Internecie, który można zmierzyć. Ale dodatkowo pozarządowymi, ale przede wszystkim z minister- mamy inne narzędzia, mianowicie mamy Centralne stwem kultury ten dialog dosyć intensywnie był pro- Repozytorium Informacji Publicznej, czyli jest taki wadzony. Jest wypracowany jakiś kompromis, który, portal, domena publiczna, DanePubliczne.gov.pl, z któ- mam nadzieję, zadowoli wszystkich: i odbiorców, rego sami będziemy korzystać, to znaczy to jest por- obywateli, którzy uzyskają dostęp, i twórców, których tal, którym administrujemy, i sami będziemy z tych prawa też są jednak respektowane. To jest bardzo danych publicznych, dostępnych publicznie korzy- ważne. To jest przełom tej ustawy. stać. Myślę, odpowiadając na pytanie pana posła Kra- 9. posiedzenie Sejmu w dniu 28 stycznia 2016 r. Projekt ustawy o ponownym wykorzystywaniu informacji sektora publicznego 171

Sekretarz Stanu w Ministerstwie Cyfryzacji sowana na dzisiejszym posiedzeniu Sejmu, jeśli nie Witold Kołodziejski zostały wniesione do tego projektu poprawki. Oczy- wiście o tym zadecyduje pan marszałek Sejmu. jewskiego, że to jest najlepszy sposób monitorowania. Z mojej strony jeszcze raz dziękuję, jak podkreśla- Sami będziemy prosić różne instytucje o udostępnie- łem to już kilkakrotnie w moim wystąpieniu, za bar- nie danych i wtedy będziemy wiedzieli, na ile to jest dzo aktywną i twórczą pracę nad tym projektem. skuteczne. To chyba wszystkie z pytań, które były Myślę, że można powiedzieć w sposób lapidarny: do- zgłaszane. bry projekt ustawy, adresowany do obywateli i adre- Szanowni państwo, chciałem jeszcze raz podzię- sowany również do przedsiębiorców, którzy na pewno kować za dobrą pracę, bardzo sprawną. Przypomi- w części będą na podstawie tego, można powiedzieć, nam, że procedujemy nad ustawą, która powinna być kreować dobre rozwiązania, przyjazne obywatelom już dawno wprowadzana, bo chodzi o implementację w różnych aspektach, powiedziałbym, nie tylko życia prawa unijnego. W ciągu 2 miesięcy pełną, standar- codziennego, ale również w niektórych elementach dową, normalną ścieżkę legislacyjną, z istotnym kształtujących nowe innowacyjne rozwiązania w pol- wkładem komisji sejmowej, udało nam się przejść, skiej gospodarce. Zresztą niektórzy z państwa wystę- więc myślę, że tak sprawne działanie zasługuje na pujących w trakcie tej debaty, również ze mną jako szczególne uznanie. Jeszcze raz panu przewodniczą- posłem sprawozdawcą i reprezentantem Klubu Par- cemu Polaczkowi chciałem podziękować za prowadze- lamentarnego Prawo i Sprawiedliwość, na to wska- nie komisji, a wszystkim państwu za efektywną zywali. Dziękuję za uwagę. współpracę. Dziękuję bardzo. (Oklaski)

Wicemarszałek Wicemarszałek Małgorzata Kidawa-Błońska: Małgorzata Kidawa-Błońska: Dziękuję bardzo. Dziękuję, panie ministrze. Proszę o zabranie głosu i odpowiedzenie na pyta- Zamykam dyskusję nad tym punktem. Do trzeciego czytania projektu ustawy przystąpi- nie pana posła Jerzego Polaczka, sprawozdawcę ko- Spis treści misji. my na następnym posiedzeniu Sejmu. Po zasięgnięciu opinii Konwentu Seniorów mar- szałek Sejmu podjął decyzję o skreśleniu z porządku Poseł Jerzy Polaczek: dziennego bieżącego posiedzenia punktów od 11. do 14. dotyczących uchylenia immunitetów panu posło- Pani Marszałek! Pani Poseł! Może tylko dopo- wi Kazimierzowi Moskalowi i panu posłowi Piotrowi wiem to, co już, można powiedzieć, przed chwilą zre- Babinetzowi. ferował pan minister. Mianowicie, po pierwsze, po- Sprawozdania komisji to druki nr 184, 185, 186 winniśmy ocenić ten problem na kanwie przyszłego i 187. orzeczenia Trybunału Konstytucyjnego, które odno- Ogłaszam teraz 10-minutową przerwę do godz. 15. si się do tych wątpliwości, jakie pierwszy prezes Sądu Dziękuję bardzo. Najwyższego zgłosił w zakresie ustawy o dostępie do informacji publicznej. Pan minister również wskazał (Przerwa w posiedzeniu od godz. 14 min 51 na to, iż w tych rozwiązaniach, zarówno w polskim do godz. 15 min 01) ustawodawstwie, jak i w rozwiązaniach europejskich, które dotyczą tej problematyki, nie ma jakiegoś innego mechanizmu. W ocenie rządu, zresztą praktyka Wicemarszałek stosowania ustawy o dostępie do informacji publicz- Małgorzata Kidawa-Błońska: nej też na to wskazywała, iż należy odróżniać samą ofertę, która jest, można powiedzieć, związana z pra- Wznawiam obrady. wem cywilnym… Czym innym jest po prostu odmo- Przystępujemy do rozpatrzenia punktu 9. powa udzielenia informacji publicznej w trybie prawa rządku dziennego: Informacja dla Sejmu i Sena- administracyjnego, ale myślę, że tutaj można zade- tu Rzeczypospolitej Polskiej o udziale Rzeczy- klarować z poziomu Komisji Administracji i Spraw pospolitej Polskiej w pracach Unii Europejskiej Wewnętrznych, że po orzeczeniu Trybunału Konsty- w okresie lipiec–grudzień 2015 r. (przewodni- tucyjnego, na orzeczenie którego w tej sprawie tutaj ctwo Luksemburga w Radzie Unii Europejskiej) czekamy, ta kwestia w sposób naturalny powstanie (druk nr 181) wraz ze stanowiskiem Komisji do po to, aby również przeanalizować ten problem na Spraw Unii Europejskiej (druk nr 196). kanwie tych dwóch ustaw: tej, która już tutaj obowią- Proszę o zabranie głosu sekretarza stanu w Mi- zuje, o której wszyscy wiemy, ustawy o dostępie do nisterstwie Spraw Zagranicznych pana Konrada Szy- informacji publicznej oraz tej, która jest dzisiaj oma- mańskiego w celu przedstawienia informacji. wiana w parlamencie i która, jak myślę, będzie gło- Bardzo proszę. 9. posiedzenie Sejmu w dniu 28 stycznia 2016 r. 172 Informacja dla Sejmu i Senatu RP o udziale Rzeczypospolitej Polskiej w pracach UE

Sekretarz Stanu które mają bardzo długą tradycję i olbrzymie do- w Ministerstwie Spraw Zagranicznych świadczenie w zakresie procesów migracyjnych, były Konrad Szymański: prace nad stworzeniem mechanizmu, który miałby w sposób biurokratyczny i dość silnie zcentralizowa- Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Mam przyjemność ny zarządzać grupami migrantów wewnątrz Unii i zaszczyt przedstawić państwu informację rządu na Europejskiej. Zdecydowano się, w moim przekonaniu temat polityki polskiej wobec Unii Europejskiej, nieszczęśliwie, na użycie procedury, podejmowanie w Unii Europejskiej w trakcie trwania prezydencji decyzji w drodze większości kwalifikowanej, co otwo- luksemburskiej. rzyło drogę do izolacji interesów i opinii niektórych Prezydencja to jest tylko 6 miesięcy, większość państw członkowskich Unii Europejskiej, co stworzy- ważkich procesów, skomplikowanych procesów decy- ło poczucie olbrzymiego kosztu politycznego podjęcia zyjnych, politycznych, legislacyjnych w Unii Europej- tej decyzji, której efektem było wprowadzenie tzw. skiej trwa oczywiście znacznie dłużej, ale myślę, że mechanizmu relokacji, który pomimo olbrzymich to jest bardzo dobry moment, aby na chwilę zatrzy- kosztów politycznych, które trwają do dziś, nie przy- mać się i spojrzeć z pewnej perspektywy na całość niósł żadnych ze spodziewanych efektów, a efekty od spraw europejskich, na całość polityki polskiej w Unii początku były określone w sposób bardzo skromny. Europejskiej, również po to, aby przywrócić pewną Skala tego procesu nigdy nie odpowiadała realnej proporcję postrzegania naszych relacji w Unii Euro- presji migracyjnej, z jaką spotkaliśmy się w Unii Eu- pejskiej, która czasami bywa zaburzona przez mniej ropejskiej. Mimo tej relatywnie skromnej skali i pod- lub bardziej spektakularne wydarzenia. Myślę, że ta jęcia mechanizmu, który obiecywał, zapowiadał roz- debata i ta informacja jest bardzo dobrą okazją, żeby wiązanie nierównomiernej presji migracyjnej na to zauważyć. wybrane państwa członkowskie Unii Europejskiej, Jest to również bardzo dobra okazja, żeby odno- problem w ten sposób, oczywiście zgodnie z naszymi tować, że program prezydencji, przygotowany przez przewidywaniami, nie został rozwiązany. Dzisiaj de- bardzo doświadczoną administrację, przez bardzo cyzja ta nie jest wykonywana nie tylko przez pań- doświadczony rząd kraju, który ma bardzo długi czas stwa, które od początku zgłaszały wątpliwości co do członkowski w Unii Europejskiej, dobrze oddawał takiego trybu i takiego mechanizmu podejmowania Spis treści pewną równowagę polityczną, równowagę rozmai- decyzji i ukształtowania tej polityki, ale przez wszyst- tych celów, które Unia Europejska stawia przed sobą, kie państwa, również na czele z tymi, które od po- które oferuje państwom członkowskim, jednakże czątku pokładały olbrzymie nadzieje w realizacji program ten, będąc wykonany i dobrze zaplanowany, takiej polityki opartej na tym mechanizmie. był w oczywisty sposób naruszony przez wydarzenia Szczęśliwie wraz z kolejnymi tygodniami agenda zewnętrzne, których zaplanować nikt nie mógł. Mam Unii Europejskiej w tym obszarze przesuwała się na myśli przede wszystkim dwa zagadnienia, które w kierunku rozwiązań, które są zdecydowanie bliż- spadły na barki prezydencji luksemburskiej, które do sze polskiej polityce w tym obszarze, polskim prefe- tej pory pozostają nie do końca rozwiązane i które rencjom, polskim przekonaniom w tym obszarze. w istotnym stopniu zdominowały energię całego sy- Mam na myśli wzmocnienie dyskursu politycznego, stemu decyzyjnego polityków unijnych, ministrów często również decyzji prawodawczych w obszarze w poszczególnych sektorach, także szefów państw, identyfikacji osób ubiegających się o ochronę między- rządów. Mam tu na myśli przede wszystkim sprawę narodową. Mam na myśli wzmocnienie uwagi wokół utraty kontroli nad procesem migracyjnym w grani- zagadnień bezpieczeństwa tego procesu. Mam w koń- cach Unii Europejskiej i na granicach Unii Europej- cu na myśli wyraźnie wzmocnioną uwagę wokół pro- skiej, a z drugiej strony tragiczne wydarzenia w Pa- cesów readmisji, a także, co najważniejsze, uszczel- ryżu, które przywróciły nam poczucie głębokiej kon- nienia granic zewnętrznych Unii Europejskiej oraz centracji, zdecydowanej koncentracji nad zagadnie- nasilenia współpracy z krajami trzecimi, w szczegól- niami bezpieczeństwa wewnętrznego. ności tymi, które są źródłem fali migracyjnej, często To są zagadnienia, nad którymi warto się zatrzy- fali uchodźczej, która z kolei pośrednio wpływa na mać także z tego powodu, że przynajmniej w tym poczucie utraty kontroli nad wieloma procesami po- pierwszym obszarze w trakcie prezydencji luksem- litycznymi w Unii, w końcu źródłem istotnej desta- burskiej podejmowano decyzje, które wywołały duże bilizacji politycznej w kluczowych państwach Unii napięcia polityczne, także w Polsce, i które do dziś Europejskiej. nie dały nam jasnego wskazania, w jaki sposób radzić To jest pozytywna ewolucja, natomiast musimy sobie z tym najbardziej poważnym, najbardziej klu- pamiętać, że żadna z tych dróg, żadna z tych koncep- czowym problemem, w moim przekonaniu proble- cji nie została zamknięta i Polska pozostaje dzisiaj mem egzystencjalnym, jaki stoi przed Unią Europej- w intensywnym, w bardzo intensywnym dialogu po- ską, a jaki jest powiązany z utratą kontroli nad pro- litycznym, tak aby ukształtować tę finalną politykę cesami migracyjnymi do Unii i wewnątrz Unii. w tym obszarze. Z jednej strony politykę przywraca- Pierwszą falą tych decyzji, które były bezpośred- nia kontroli nad falą migracyjną, z drugiej strony nią reakcją na załamanie się zdolności państw do za- przywracania zaufania obywateli do własnych rządzania procesem migracyjnym, nawet tych państw, państw we właściwy sposób. 9. posiedzenie Sejmu w dniu 28 stycznia 2016 r. Informacja dla Sejmu i Senatu RP o udziale Rzeczypospolitej Polskiej w pracach UE 173

Sekretarz Stanu w Ministerstwie Spraw Po pierwsze, pojawił się kolejny raport o stanie Zagranicznych Konrad Szymański rynku wewnętrznego. Polska od zawsze, od początku swego członkostwa przywiązywała olbrzymią wagę Druga osobna sprawa, która w istotny sposób do tego aspektu członkostwa, widząc w rynku we- wpłynęła na bieg spraw politycznych, legislacyjnych wnętrznym największą szansę na nie tylko rzeczową, w Unii Europejskiej w czasach prezydencji luksem- wyrównaną konkurencję na dużym rynku europej- burskiej, to oczywiście tragiczne wydarzenia w Pa- skim, ale również na przyspieszenie procesów moder- ryżu. Niestety dopiero atak terrorystyczny spowodo- nizacyjnych, przyspieszenie procesów podwyższania wał, że mogliśmy przywrócić właściwy bieg spraw konkurencyjności polskiej gospodarki. Z zadowole- w zakresie dyrektywy o danych pasażerskich. Ta niem przyjęliśmy zainteresowanie Luksemburga tą dyrektywa przez bardzo wiele lat na skutek politycz- sprawą, z zadowoleniem przyjęliśmy fakt, że prezy- nego nieporozumienia między instytucjami unijny- dencja, oferując, przedstawiając całą grupę przepisów mi, a także między niektórymi państwami, czekała zwanych paszportem usługowym, pewną koncepcję na przyjęcie. Została przyjęta dopiero po tych tragicz- paszportu usługowego, zwróciła uwagę na istotną nych wydarzeniach i w istotny sposób wyposaża rolę małych i średnich przedsiębiorstw na rynku właściwe instytucje państw członkowskich w te in- wspólnotowym. Rynek wspólnotowy w tym obszarze, formacje, które mogą pomóc w faktycznym, wzmoc- w szczególności w obszarze usług, jest wciąż sprawą nionym przeciwdziałaniu działalności terrorystycz- niedokończoną i wszystkie starania wszystkich uczest- nej. Drugim aspektem tej sprawy jest oczywiście ników tego procesu, by ten rynek był możliwie dalece współpraca z krajami trzecimi, również w obszarze dokończony, będą przez Polskę zawsze popierane. przeciwdziałania terroryzmowi. Unia Europejska Istotnym nowym aspektem rynku wewnętrznego w znacznym stopniu za sprawą pani Federici Mog- jest oczywiście rynek cyfrowy. To jest olbrzymia gru- herini i jej odpowiedzialności w obszarze polityki pa projektów legislacyjnych. One dotyczą bardzo sze- zewnętrznej, zagranicznej Unii Europejskiej zdecy- rokiego obszaru zagadnień, które powinny być wy- dowała się na podjęcie współpracy z krajami regionu regulowane chociażby z tego powodu, że rynek ten Bliskiego Wschodu, Afryki Północnej, także Turcji się bardzo szybko rozwija i rosnąca grupa konsumen- w obszarze pomocy technicznej, ale również finanso- tów europejskich chętnie odwołuje się do tego aspek- wej, która by pomagała tym państwom, oczywiście tu rynku jako miejsca realizacji swoich oczekiwań. Spis treści w szczególności tym, które tego sobie życzą, bo nie Istnieje uzasadniona potrzeba, aby Europa ze swoimi wszystkie państwa w równym stopniu są tym zain- 500 mln konsumentów była w stanie ukształtować teresowane, w istotny sposób poprawić stan spraw takie standardy, jakie odpowiadają naszym wymaga- wewnętrznych i kontroli w zakresie sprawiedliwości, niom, naszym przekonaniom co do właściwej relacji między stronami rynku cyfrowego. spraw wewnętrznych oraz bezpieczeństwa wewnętrz- Trzecia rzecz, która na pewno jest warta wspo- nego. To jest ważny kierunek, który oczywiście, li- mnienia, to jest pakiet na rzecz mobilności. To jest czymy, będzie kontynuowany w najbliższych latach. pakiet, który jest bardzo dobrze nazwany. Ten tytuł Podjęto również, przywrócono wzmocnioną uwa- robi bardzo pozytywne wrażenie, natomiast treść gę wokół dyrektywy o broni. Ta dyrektywa dzisiaj przynosi pewną dozę kontrowersji. Pakiet na rzecz jest przedmiotem prac, prace nad nią są kontynuo- mobilności, który ma odnieść się do rewizji rozporzą- wane. Ona wywołuje uzasadnione wątpliwości w nie- dzenia o koordynacji systemów zabezpieczeń społecz- których obszarach. Jestem przekonany, że dobry nych, z drugiej strony ma odnieść się do ukierunko- kompromis, który zrównoważy różne racje w tej spra- wanej zmiany dyrektywy o delegowaniu pracowni- wie, jeżeli chodzi generalnie o zagadnienie dostępno- ków, jeżeli miałby być przyjęty w kształcie, który jest ści broni, jest osiągalny, tak aby z jednej strony kon- proponowany, przyniósłby nam środki nieproporcjo- trola nad obrotem bronią miała realny wymiar w Unii nalne z punktu widzenia celów, jakie chce pakiet Europejskiej, ale z drugiej strony, aby nie odbywało osiągnąć, celów zasadniczo słusznych: lepszej ochro- się to kosztem tych osób, które mają uzasadnione ny praw socjalnych, lepszej pozycji tych, którzy prawo do posiadania i używania broni, takich jak np. świadczą prace bądź usługi na rynku wspólnotowym. obrona terytorialna w niektórych państwach człon- Jednak te nieproporcjonalne środki mogą oznaczać, kowskich czy też grupy rekonstrukcyjne w niektó- że w efekcie otrzymamy rynek, który będzie obarczo- rych państwach członkowskich. ny instrumentami protekcjonizmu, instrumentami, Powróćmy do regularnych elementów, do regular- które zamiast rozwijać rynek wspólnotowy, ograni- nego planu prac luksemburskiej prezydencji, tak jak czają go kosztem oczywiście Europy Środkowej w pierw- został on stworzony, ogłoszony i wdrożony w czerwcu szym rzędzie, ale w istocie kosztem całego wspólno- ubiegłego roku. Myślę, że warto wspomnieć o kilku towego rynku. W tej sprawie toczy się dalsze postę- inicjatywach. Większość z nich będzie z pewnością powanie i polityczny dialog, ale także postępowanie podjęta twórczo przez kolejną holenderską prezyden- legislacyjne. cję. Wspomnę o tych, które mają istotne, kluczowe Ważnym wymiarem tych 6 miesięcy było oczywi- znaczenie również z polskiego punktu widzenia i ot- ście bezpieczeństwo energetyczne. To jest temat, któ- wierają pewną możliwość również politycznej debaty. ry od wielu lat dla Polski jest bardzo kluczowy. Upa- 9. posiedzenie Sejmu w dniu 28 stycznia 2016 r. 174 Informacja dla Sejmu i Senatu RP o udziale Rzeczypospolitej Polskiej w pracach UE

Sekretarz Stanu w Ministerstwie Spraw założenia możliwości podwyższania lokalnego, regio- Zagranicznych Konrad Szymański nalnego celu redukcyjnego czy unijnego celu redukcyjnego powyżej tych wartości, które były uzgodnio- trujemy w instytucjach unijnych i w prawie unijnym ne w ramach specjalnego szczytu Rady Europejskiej, istotnego wzmocnienia architektury bezpieczeństwa który odnosił się do nowej polityki klimatycznej do energetycznego w Unii Europejskiej. W trakcie tej roku 2030. prezydencji pojawił się pakiet letni, który w przewa- W końcu prezydencja luksemburska odpowiadała żającej mierze odnosi się do nowego ukształtowania za sposób przeprowadzenia polskiej – unijnej, a tym wspólnotowego rynku energii elektrycznej. Co do samym też polskiej – reprezentacji w ramach konfe- kierunku jest to założenie słuszne, natomiast biorąc rencji klimatycznej w Paryżu. Zakończyła się ona pod uwagę bardzo zróżnicowany stan miksu energe- wnioskami, które są zadowalające z polskiego punk- tycznego, zróżnicowany stan polityk energetycznych tu widzenia głównie dlatego, że uwzględniają one poszczególnych państw, często państw w najbliższym naszym sąsiedztwie, zróżnicowany system finanso- możliwość bardzo zróżnicowanej partycypacji w tym wania tej zmiany energetycznej, trzeba uniknąć sy- porozumieniu, zgodnie z preferencjami poszczegól- tuacji, w której wspólny rynek energii elektrycznej nych uczestników porozumienia globalnego i zdol- przyniesie nam efekt w postaci tego, że Polska stanie nościami poszczególnych uczestników porozumienia się krajem importującym energię elektryczną. Jest globalnego. Gdyby zastosować podobną logikę na to istotny wymiar, przykuwa on uwagę rządu i skom- forum samej Unii Europejskiej, z całą pewnością czu- plikowane prace legislacyjne w tym obszarze na pew- libyśmy się dużo bardziej komfortowo, jeśli chodzi no będą koncentrowały się na tym szczególnym o kwestię polityki klimatycznej, która budzi uzasad- aspekcie takiego ukształtowania rynku energii elek- niony niepokój. I również w tej sprawie wewnętrznej trycznej, aby on był korzystny z punktu widzenia za prezydencji luksemburskiej rozpoczęliśmy prace również odbiorców energii elektrycznej w Europie nad implementacją już prawną konkluzji Rady Euro- Środkowej czy też w Polsce. pejskiej w zakresie polityki klimatycznej. Rozpoczęły Istotnym aspektem polityki bezpieczeństwa ener- się prace legislacyjne nad zmianą dyrektywy o euro- getycznego była kwestia stosowalności czy też akty- pejskim systemie handlu emisjami, ETS. To są prace,

Spis treści wizacji Komisji Europejskiej, a także innych instytu- które w moim przekonaniu są areną problemu numer cji unijnych w obszarze inwestycji infrastruktural- jeden z polskiego punktu widzenia w zakresie relacji nych. Co do zasady Polska od zawsze podkreślała, że gospodarczych regulacyjnych między Warszawą wszystkie inwestycje infrastrukturalne bez względu a Brukselą. Ta sprawa na pewno będzie wracała, ale na to, w jaki sposób są finansowane, w jaki sposób są swój początek miała w ramach prezydencji luksem- organizowane od strony inwestycyjnej, powinny pod- burskiej. legać w równym stopniu wymogom europejskiego Warto odnotować jeszcze przynajmniej dwie spra- prawa w obszarze rynku energii. To wiąże się przede wy. Po pierwsze, szczyt Partnerstwa Wschodniego wszystkim z planowaną dziś inwestycją Nord Stream w Rydze. On oczywiście rutynowo i we właściwym 2. Uważamy, że Komisja Europejska powinna zacho- kierunku zaznaczył nasze oczekiwanie, wspólne, eu- wywać się w sposób bardziej aktywny w tej sprawie. ropejskie, ale szczególnie ważne w Polsce oczekiwa- Przez ostatnie 6 miesięcy prezydencji luksemburskiej nie, by umowy o wolnym handlu i proces uwalniania wiele się działo, jeżeli chodzi o kontakt polskiego rzą- ruchu bezwizowego wobec państw, które są do tego du odchodzącego i nowego, by Komisję Europejską przygotowane i chętne, czyli Gruzji i Ukrainy, był uwrażliwić na ten problem, ponieważ istnieje oczy- przyspieszony, żeby te zapisy były implementowane. wiście bardzo poważne ryzyko, że Komisja Europej- Natomiast pewnego typu zawód można odnotować ska ulegnie sugestiom, by w tej sprawie zachowywać w warstwie politycznej konkluzji tego szczytu. Szczyt się w sposób pasywny. Polski postulat aktywizacji ten w sposób niezwykle pasywny odniósł się do naj- Komisji Europejskiej co do stosowalności prawa unijnego wobec tej inwestycji był wyraźnie podkreślony ważniejszego faktu w naszym Partnerstwie Wschod- w intensywnym kontakcie z Komisją Europejską, ale nim czy w naszym sąsiedztwie wschodnim, jakim była również został podkreślony w konkluzjach szczytu agresja Rosji wobec Ukrainy, z olbrzymimi konse- Rady Europejskiej, który odbył się w grudniu. kwencjami dla kondycji wschodniego aspektu polityki Także w obszarze polityki klimatycznej mieliśmy sąsiedztwa, z którym wiążemy tak daleko idące na- do czynienia z ważnymi wydarzeniami, które w istot- dzieje. Mam nadzieję, że kolejny szczyt w tej sprawie ny sposób wpływają również na nasz wewnętrzny pozwoli w lepszy sposób zrozumieć i ocenić to, co się dyskurs o polityce klimatycznej. Po pierwsze, przy- dzieje na granicy rosyjsko-ukraińskiej. jęto mandat europejski na konferencję klimatyczną Ostatnia sprawa, z całą pewnością nie najmniej paryską o charakterze globalnym. Ten mandat był istotna, to kwestia nowego ukształtowania zasad przyjęty na poziomie unijnym z uwagi na to, że na członkostwa Wielkiej Brytanii w Unii Europejskiej. poziomie globalnym Unia jest regionalnym partne- W trakcie prezydencji luksemburskiej rozpoczął się rem tego porozumienia w wielu obszarach. Ten man- ten proces już na poziomie dużo bardziej instytucjo- dat, zgodnie z polskimi oczekiwaniami, nie zawierał nalnym. Odpowiedzialność za przeprowadzenie tego 9. posiedzenie Sejmu w dniu 28 stycznia 2016 r. Informacja dla Sejmu i Senatu RP o udziale Rzeczypospolitej Polskiej w pracach UE 175

Sekretarz Stanu w Ministerstwie Spraw na rynku wewnętrznym, w szczególności na rynku Zagranicznych Konrad Szymański brytyjskim. Wielka Brytania zdecydowała się na to, żeby ry- procesu w sposób gładki w dużym stopniu dziś wciąż nek pracy otworzyć bardzo szybko i otworzyć go na- spoczywa na Radzie Europejskiej. Natomiast z całą prawdę, w przeciwieństwie do bardzo wielu innych pewnością prezydencja i kolejne prezydencje będą krajów w Unii Europejskiej. Przypuszczalnie to był odgrywały istotną rolę, by ukształtowany kompro- jeden z powodów, dla których tak wielu migrujących mis polityczny zastosować w praktyce. Większość pracowników zdecydowało się na to, żeby tam właś- postulatów, jak państwo wiedzą, zgłaszanych przez nie szukać pracy i nowych możliwości, ponieważ bar- Wielką Brytanię jest w Polsce postrzeganych jako nie dzo wiele innych rynków narodowych, mimo akcesji tylko postulaty, które można przyjąć do akceptacji, wszystkich nowych państw w Europie Środkowej, ale postulaty po prostu pożyteczne. Mam tutaj na otwartymi nie było. myśli ukształtowanie, lepsze gwarancje dla relacji Natomiast Polska niezmiennie będzie opowiadała między strefą euro a krajami, które do strefy euro się za tym, aby przy każdej reformie, przy każdym nie zdecydowały się przyłączyć. kompromisie w tym obszarze było pełne poszanowa- Polska jest dziś w takim położeniu, jest de facto kra- nie zasady niedyskryminacji. My rozumiemy brytyj- jem spoza strefy euro. Zależy nam na tym, podobnie jak skie potrzeby w tej sprawie, w szczególności są to i Wielkiej Brytanii, aby wszystkie działania, konieczne potrzeby wynikające z pewnego typu percepcji pro- i potrzebne działania antykryzysowe w strefie euro nie cesów, ponieważ w statystykach przekonanie, że pra- uderzały w integralność rynku wspólnotowego, aby cownicy imigrujący są jakimś nadmiernym obciąże- były one transparentne i otwarte dla krajów, które niem dla systemów socjalnych, nie znajduje potwier- z różnych powodów w dłuższej lub krótszej perspek- dzenia. Polacy, Węgrzy, Litwini, którzy migrują do tywie w Unii Gospodarczej i Walutowej nie będą bra- Wielkiej Brytanii, są zaktywizowani zawodowo po- ły udziału. Z całą pewnością bardzo słuszna jest intui- cja brytyjska, by proces integracji europejskiej osadzić wyżej średniej brytyjskiej, są podatnikami i pracow- znacznie mocniej w realiach prawdziwej demokracji nikami, którzy tworzą dobrobyt tego kraju. Jednak- że percepcja tego procesu, pewien poziom niezadowo- europejskiej, a jej miejscem są parlamenty narodowe, Spis treści takie jak polski Sejm. To jest jedyna droga, która może lenia w ogóle ze swobody przemieszczania się i z tego efektywnie prowadzić do osadzenia procesu integracji aspektu wspólnego rynku powoduje, że istnieje poli- europejskiej, procesu europejskiego we właściwej legi- tyczna potrzeba po stronie brytyjskiej, aby w tej spra- tymizacji demokratycznej. wie dokonać zmian. Jakiekolwiek zmiany, które będą To jest oczywiście bardzo długi temat. Dla wielu proponowane nam w tym procesie, muszą spełnić tę przez bardzo długi czas wystarczającą instytucją jedną zasadę, zasadę niedyskryminacji, chociażby dbającą o legitymizację demokratyczną, obywatelską z tego powodu, nie tylko bardzo egoistycznego i wą- tego procesu był Parlament Europejski. Dzisiaj wie- skiego, ale chociażby z tego powodu, że akurat w spra- my i widzimy wyraźnie, że jeżeli chcemy naprawdę wie wspólnego rynku nie powinniśmy zawierać kom- osadzić ten proces w świadomości obywateli państw promisów, które będą ten wspólny rynek ograniczały. członkowskich Unii Europejskiej, jeżeli chcemy na- Poniekąd od zawsze z Wielką Brytanią mówiliśmy prawdę poddać go kontroli demokratycznej, to ta tym samym głosem, zwracając uwagę na to, że jeżeli kontrola w efektywny sposób może przebiegać tylko coś przynosi oczywisty, jednoznaczny i olbrzymi poprzez parlamenty narodowe, ze znacząco większą, zytywny skutek dla europejskich obywateli, europej- istotniejszą rolą parlamentów narodowych. skich przedsiębiorstw, to właśnie wspólny rynek i po- Również w zakresie zarządzania gospodarczego szerzająca się swoboda świadczenia pracy, usług, brytyjskie postulaty zmierzają do tego, aby Unia Eu- transferu kapitału na wspólnym rynku. Ta kwestia ropejska ograniczyła swoją działalność normotwór- jest dzisiaj na pewno centralnym punktem negocjacji czą, prawotwórczą, aby zwracała istotną uwagę na w tej sprawie. koszty przyjmowanych przez siebie regulacji, dość To jest panorama spraw, które w moim przynaj- chętnie przyjmowanych. Ten punkt widzenia biorący mniej przekonaniu były najbardziej kluczowe w trak- się bezpośrednio z doświadczenia brytyjskiego, dere- cie tych sześciu miesięcy dobrze przygotowanej pre- gulacyjnego doświadczenia brytyjskiego jest jak naj- zydencji luksemburskiej, prezydencji, która – myślę, bardziej godny poparcia i Unii Europejskiej może że można tak powiedzieć – zdołała odpowiedzieć na przynieść tylko wyraźne zyski. To nie jest problem wyzwania, które spadły nagle. Nie wszystkie z tych dla Unii Europejskiej, to jest rozwiązanie dla Unii odpowiedzi były zadowalające, na pewno nie były one Europejskiej, natomiast niezmiennie problemem, pełne, ale dlatego właśnie oczekujemy, że kontynua- który jest istotnym kłopotem negocjacyjnym w tym cja tych procesów, w szczególności w zakresie migra- całym czterokoszykowym zestawie spraw, których cji, w czasie prezydencji holenderskiej przyniesie nam Wielka Brytania oczekuje, jest kwestia ukształtowa- rozwiązania dużo bardziej kompletne. Dziękuję bar- nia, usytuowania pozycji pracowników migrujących dzo. (Oklaski) 9. posiedzenie Sejmu w dniu 28 stycznia 2016 r. 176 Informacja dla Sejmu i Senatu RP o udziale Rzeczypospolitej Polskiej w pracach UE

Wicemarszałek dzaniu migracją, ale również pan minister zwrócił Małgorzata Kidawa-Błońska: uwagę na kwestie jednolitego rynku cyfrowego, pakietu na rzecz mobilności czy też nowej pozycji Wiel- Dziękuję bardzo panu ministrowi. kiej Brytanii w Unii Europejskiej. Proszę panią poseł Izabelę Kloc o przedstawienie Na działania podejmowane przez prezydencję uzasadnienia projektu uchwały. wpływ mają również bieżące wydarzenia, które trud- Bardzo proszę, pani poseł. no przewidzieć na etapie wyznaczania priorytetów. Jak wszyscy wiemy, prezydencja luksemburska zo- stała zdominowana przez kwestię masowych migra- Poseł Izabela Kloc: cji do krajów Unii Europejskiej. Migracje okazały się problemem bardzo poważnym, Unia stanęła przed Szanowna Pani Marszałek! Panie Ministrze! Wy- ogromnym wyzwaniem, a Komisja do Spraw Unii soka Izbo! Jest mi bardzo miło w imieniu Komisji do Europejskiej poprzedniej kadencji na swoim posie- Spraw Unii Europejskiej, po raz pierwszy robię to dzeniu 11 września 2015 r. wspólnie z Komisją Spraw jako przewodnicząca tej komisji, przedstawić sprawo- Wewnętrznych odbyła dyskusję na temat przygoto- zdanie i zaprezentować projekt uchwały Sejmu wania Polski do narastającego kryzysu związanego w sprawie udziału Rzeczypospolitej Polskiej w pra- z falą uchodźców w Europie. cach Unii Europejskiej w okresie lipiec–grudzień Kolejnym wyzwaniem, z jakim musiała zmierzyć 2015 r. w ramach prezydencji luksemburskiej w Ra- się prezydencja luksemburska, były ataki terrory- dzie Unii Europejskiej. styczne w Europie. W ramach walki z terroryzmem Informacja Rady Ministrów na temat działań Pol- prezydencji luksemburskiej udało się osiągnąć poro- ski podczas prezydencji Luksemburga została przy- zumienie polityczne w Radzie Unii Europejskiej od- jęta przez Komitet do Spraw Europejskich w dniu nośnie do treści projektu dyrektywy w sprawie wy- 11 stycznia br. i w tym samym dniu przekazana Wy- korzystania danych dotyczących przelotu pasażera sokiej Izbie. Szybkie przekazanie informacji przez w celu zapobiegania przestępstwom terrorystycznym rząd do Sejmu pozwala nam w parlamencie dyskuto- i poważnej przestępczości, ich wykrywania, prowa- wać o wydarzeniach prezydencji niemal bezpośrednio dzenia dochodzeń w ich sprawie, ich ścigania. Komi- Spis treści po jej zakończeniu. sja do Spraw Unii Europejskiej przyjęła w tej sprawie Informacja rządu, tak jak we wcześniejszych la- informację w dniu 25 listopada 2015 r. tach, została przygotowana we współpracy wszyst- W obszarze funkcjonowania rynku wewnętrznego kich ministrów i urzędów centralnych, a za jej pre- Unii Europejskiej Polska aktywnie wspierała proces zentację odpowiada Ministerstwo Spraw Zagranicz- tworzenia jednolitego rynku cyfrowego. Komisja do nych. Jest to już 24. półroczne sprawozdanie Rady Spraw Unii Europejskiej poprzedniej kadencji w dniu Ministrów dla Sejmu i Senatu z udziału Rzeczypo- 23 lipca 2015 r. odbyła dyskusję odnośnie do komu- spolitej Polskiej w pracach Unii Europejskiej w okre- nikatu Komisji Europejskiej w sprawie strategii jed- sach kolejnych prezydencji. nolitego rynku cyfrowego dla Europy. Komisja do Spraw Unii Europejskiej rozpatrzyła Priorytetem Polski pozostała nadal ochrona swo- informację przedstawioną w druku nr 181 na 19. po- body przepływu osób i świadczenie usług. W dalszym siedzeniu komisji w dniu 27 stycznia 2016 r. W tym ciągu Polska sprzeciwiała się podjętym przez Niemcy miejscu chciałam podziękować również panu marszał- i Francję indywidualnym działaniom służącym obję- kowi za zgodę na wprowadzenie tego punktu do po- ciu zagranicznych przedsiębiorstw transportowych rządku dziennego obecnego posiedzenia. Pozwala nam przepisami o pracownikach delegowanych, a co za to na bieżąco przedstawić Wysokiej Izbie informację tym idzie, objęciu ich przepisami o minimalnych wa- omawianą na wczorajszym posiedzeniu komisji. runkach zatrudnienia. Informację w imieniu Rady Ministrów zaprezento- Jako przewodnicząca Komisji do Spraw Unii Eu- wał pan Konrad Szymański, sekretarz stanu w Mini- ropejskiej chciałabym przekazać Wysokiej Izbie, że sterstwie Spraw Zagranicznych. Obecna informacja czas prezydencji luksemburskiej to kolejny czas ak- prezentowana jest w specyficznym momencie, bo- tywnej pracy również Komisji do Spraw Unii Europej- wiem za jej realizację odpowiadają dwa rządy. W li- skiej. W czasie przewodnictwa Luksemburga w Radzie stopadzie nastąpiła zmiana rządu, a pan minister Unii Europejskiej komisja odbyła 27 posiedzeń. W po- Konrad Szymański zaprezentował nam działania równaniu do poprzednich półrocznych okresów pre- zarówno obecnego rządu, jak i poprzedniej kadencji. zydenckich liczba odbytych posiedzeń naszej komisji Minister przedstawił przebieg i dokonania prezyden- była nieco mniejsza, ale wynika to przede wszystkim cji luksemburskiej przez pryzmat jej priorytetów oraz z faktu ponadmiesięcznej przerwy w związku z wy- kwestii kluczowych z punktu widzenia Polski. Pre- borami parlamentarnymi. zydencja luksemburska koncentrowała się na nastę- Komisja rozpatrzyła 292 dokumenty Unii Euro- pujących zagadnieniach: stymulowaniu inwestycji pejskiej, przyjęła 7 opinii, w tym 4 opinie w sprawie w celu pobudzenia wzrostu gospodarczego, pogłębie- dokumentów unijnych. W przypadku jednego z doku- niu społecznego wymiaru Unii Europejskiej, zarzą- mentów komisja stwierdziła niezgodność projektu 9. posiedzenie Sejmu w dniu 28 stycznia 2016 r. Informacja dla Sejmu i Senatu RP o udziale Rzeczypospolitej Polskiej w pracach UE 177

Poseł Izabela Kloc Poseł Konrad Głębocki: aktu ustawodawczego z zasadą pomocniczości, a opi- Pani Marszałek! Panie Ministrze! Wysoka Izbo! nia komisji została przesłana do przewodniczących Mam zaszczyt w imieniu Klubu Parlamentarnego Komisji Europejskiej, Parlamentu Europejskiego Prawo i Sprawiedliwość przedstawić nasze stanowi- i Rady w ramach dialogu politycznego. Komisja za- sko w sprawie udziału Rzeczypospolitej Polskiej opiniowała również wiele kandydatur na stanowiska w pracach prezydencji luksemburskiej. w instytucjach Unii Europejskiej, w tym też w tej W ramach tego półrocza dokonał się w Polsce kadencji kandydaturę Janusza Wojciechowskiego na przełom związany z ustąpieniem rządu PO–PSL stanowisko członka Europejskiego Trybunału Obra- i objęciem władzy, a zatem przejęciem także odpowie- chunkowego. dzialności w sprawach Unii Europejskiej przez nowy Komisja w trakcie swoich posiedzeń odbyła dys- rząd Prawa i Sprawiedliwości w wyniku zwycięskich kusje m.in. na temat wyników szczytu państw strefy demokratycznych wyborów. Z uwagi na wagę kryzy- euro, który odbył się 12 lipca 2015 r., sprawozdania, su migracyjnego i sprawy bezpieczeństwa wewnątrz tzw. raportu pięciu przewodniczących, dotyczącego Unii Europejskiej właśnie do tych kwestii nawiążę dokończenia budowy europejskiej unii gospodarczej w pierwszej kolejności, a potem odniosę się do kilku i walutowej, wyników 21. konferencji stron ramowej innych wybranych zagadnień. konwencji Narodów Zjednoczonych w sprawie zmian Wśród priorytetów prezydencji luksemburskiej klimatu, która odbyła się w Paryżu, stanu wykorzy- znalazł się m.in. priorytet nazwany „zarządzanie stania przez Polskę funduszy europejskich. migracją”. Już sam sposób sformułowania tego prio- W ramach komisji działała podkomisja nadzwyczaj- rytetu zawiera w sobie pasywność, jest wyrazem po- na do spraw umów handlowych Unii Europejskiej dejścia, w którym brakuje woli zahamowania fali z państwami trzecimi. Komisja w dniu 8 października imigrantów, a jedynie wyrażona jest wola jakiejś 2015 r. przyjęła sprawozdanie z prac tej podkomisji. próby sterowania tym procesem. Brakło w ramach Może jeszcze dodam, że w okresie prezydencji prezydencji luksemburskiej głębszej analizy sytuacji, Luksemburga Sejm uchwalił 40 ustaw wykonujących podejścia bardziej strategicznego, które implikowa- prawo Unii Europejskiej. Ustawa z dnia 8 paździer- łoby odpowiedź na podstawowe pytanie: Jaki jest Spis treści nika 2010 r. o współpracy Rady Ministrów z Sejmem główny cel Unii, jeżeli chodzi o kryzys imigracyjny? i Senatem, czyli tzw. ustawa kooperacyjna, pozwala- Czy celem tym jest zatrzymanie fali imigrantów ła na pozyskiwanie kolejnych informacji o działa- i uchodźców, czy też w Unii realizowany jest jakiś niach rządu na arenie europejskiej, z czego Komisja inny cel, np. uczynienie z narodów europejskich masy do Spraw Unii Europejskiej zarówno w poprzedniej multikulti, w której powrót na większą skalę do kadencji, jak i w tej kadencji racjonalnie i sumiennie chrześcijańskich korzeni kontynentu nie będzie już korzystała. możliwy. Mając na uwadze rzetelnie przygotowaną informa- (Poseł Cezary Tomczyk: Nie ten temat.) cję pisemną przedstawioną przez Ministerstwo Spraw Stanowisko Prawa i Sprawiedliwości wobec kry- Zagranicznych oraz dziękując panu ministrowi za rze- zysu migracyjnego od początku było jasne. W czasie czowy dialog z członkami komisji, Komisja do Spraw słynnej wielkiej debaty, która odbyła się w Sejmie Unii Europejskiej postanowiła rekomendować Wysokiej 16 września, prezes Jarosław Kaczyński podkreślił, Izbie przyjęcie uchwały Sejmu, w której Sejm Rzeczy- że wobec kryzysu migracyjnego trzeba stosować za- pospolitej Polskiej przyjmuje informację Rady Mini- sadę: ordo caritatis, której stosowanie niejako przy- strów o udziale Rzeczypospolitej Polskiej w pracach wraca właściwy porządek rzeczom. Najpierw trzeba Unii Europejskiej w okresie od lipca do grudnia 2015 r. się zająć bezpieczeństwem najbliższych, rodziny, pod przewodnictwem Luksemburga w Radzie Unii Eu- własnego narodu, a potem całego świata. ropejskiej. Dziękuję bardzo. (Oklaski) Jednocześnie… (Poseł Cezary Tomczyk: Robicie to w spółkach Skarbu Państwa. Nie wiem, czy dokładnie to...) Wicemarszałek (Poseł Michał Wojtkiewicz: Proszę nie przeszka- Małgorzata Kidawa-Błońska: dzać.) Gdyby pan poseł mi nie przeszkadzał, to byłoby Dziękuję bardzo, pani poseł. dobrze. Sejm podjął decyzję o wysłuchaniu w dyskusji nad tym punktem porządku dziennego 10-minutowych oświadczeń w imieniu klubów. Wicemarszałek Otwieram dyskusję. Małgorzata Kidawa-Błońska: Pierwszy zabierze głos pan poseł Konrad Głębo- cki, Klub Parlamentarny Prawo i Sprawiedliwość. Bardzo proszę o spokój. Bardzo proszę. Bardzo proszę. 9. posiedzenie Sejmu w dniu 28 stycznia 2016 r. 178 Informacja dla Sejmu i Senatu RP o udziale Rzeczypospolitej Polskiej w pracach UE

Poseł Konrad Głębocki: dotyczących przelotu pasażera, o czym już była mowa. W przyszłości podobnych inicjatyw powinno być wię- Jednocześnie prezes, premier Kaczyński wska- cej, zresztą są te inicjatywy. Podczas dzisiejszych ob- zał też na to, że powinniśmy wraz z innymi pań- rad Komisji do Spraw Unii Europejskiej został zapre- stwami pomóc w rozwiązaniu kryzysu migracyjne- zentowany w tej sprawie projekt dużo szerszy. go, ale po pierwsze, ta pomoc powinna być propor- Jednym z głównych priorytetów prezydencji luk- cjonalna do naszego udziału w PKB Unii, a po dru- semburskiej było wzmocnienie wymiaru społecznego gie, wsparcie powinno być udzielane poza granicami Unii Europejskiej. W tym obszarze odbyły się spot- Unii Europejskiej. kania właściwych ministrów w ramach Rady ds. Za- W trakcie prezydencji luksemburskiej próbowano trudnienia, Polityki Społecznej, Zdrowia i Ochrony z marnym skutkiem reagować na bezprecedensową Konsumentów. Za pozytywne należy uznać wzmoc- falę imigrantów ekonomicznych i uchodźców. Ustę- nienie sieci EURES czy też inne elementy. pujący rząd PO–PSL zasadniczo starał się płynąć Natomiast niezależnie od agendy tych spotkań w głównym nurcie. Podczas obrad nieformalnej rady zastrzeżenia Polski budził fakt zorganizowania nie- Unii Europejskiej ds. wymiaru sprawiedliwości i spraw formalnego spotkania w ramach eurogrupy, sektoro- wewnętrznych, która miała miejsce 20 lipca 2015 r., wego spotkania. Takie spotkania w przyszłości nie ówczesny rząd określił poziom swojego zaangażowa- powinny się odbywać. Budowanie Europy dwóch nia – zadeklarowano gotowość relokowania 1100 osób prędkości nie jest wskazane. oraz przyjęcia 900 uchodźców w ramach przesiedleń. Ponieważ czas mi szybko płynie, odniosę się jesz- Już jednak 22 września ub.r. przedstawiciele rządu cze tylko do kilku wybranych wątków. Istotny prio- PO–PSL wyrazili zgodę na przyjęcie kolejnej, znacz- rytet prezydencji dotyczył polityki klimatycznej, nie większej liczby imigrantów i uchodźców. Zgodnie w tym przygotowań do szczytu ONZ w Paryżu. Za z tym zobowiązaniem ma być relokowane do Polski ważne należy uznać odejście w ostatecznych konklu- kolejne ponad 5 tys. osób. Krytycznie oceniamy dzia- zjach w ramach mandatu na szczyt w Paryżu od sfor- łania rządu PO–PSL w tej kwestii. Jeśli ktoś szukał- mułowania „dekarbonizacja” i zastąpienie go sfor- by przykładów prowadzenia wasalnej polityki zagra- mułowaniem „neutralność węglowa”. nicznej, to jest to właśnie jeden z przykładów, ponie- Podkreślić należy jednak, że korzystne dla Polski Spis treści waż mieliśmy do czynienia z coraz dalej idącym rozwiązania dające wprost podstawy do wykorzysta- uginaniem się pod presją głównie Niemiec w sprawie nia lasów i ich zdolności do pochłaniania CO w ra- uchodźców. Jeśli przedstawiciele rządu PO–PSL nie- 2 mach rozliczeń emisji CO to był sukces już w trakcie co usztywniali swoje stanowisko, to był to raczej 2 samej konferencji w Paryżu pani premier Beaty efekt zdecydowanego sprzeciwu ze strony ówczesnej Szydło i obecnego ministra środowiska prof. Jana opozycji, czyli Prawa i Sprawiedliwości, aniżeli efek- Szyszki. ty własnej polityki. Kolejny ważny obszar, w którym prezydencja luk- Prezydencja nie zapobiegła niestety praktycznej semburska była aktywna, to polityka handlowa w od- likwidacji strefy Schengen, z czym mamy obecnie do czynienia. Pod koniec prezydencji luksemburskiej niesieniu do Transatlantyckiego Partnerstwa w dzie- doszło do zmiany rządu i obecny rząd Polski, prowa- dzinie Handlu i Inwestycji. Trzeba tutaj podkreślić, że dząc własną, podmiotową politykę, będzie brał pod Polska w ramach tych negocjacji dąży do tego, żeby uwagę i bierze pod uwagę przede wszystkim interes zostały zniesione ograniczenia w sprawie sprzedaży i bezpieczeństwo Polaków. gazu ze Stanów Zjednoczonych Ameryki. To byłby Kilka państw w sposób zdecydowany sprzeciwia- bardzo ważny krok w zakresie dostępu do źródeł ta- ło się narzucanym rozwiązaniom, w szczególności niego surowca. Także w zakresie ochrony przemysłu przyjęciu przez Radę Unii Europejskiej jakichkolwiek chemicznego należy wiele zrobić w przyszłości. kwot, choćby deklarowanych przez same państwa W programie prezydencji luksemburskiej nie zna- członkowskie. Opór tych państw, wśród których były lazło się zasadniczo Partnerstwo Wschodnie. Dzisiaj Węgry, Czechy, Słowacja, a także Rumunia, był nie- zadałem pytanie ambasadorowi Holandii, ponieważ, stety zmarnowaną okazją do wzmocnienia więzi nie wyświetlając slajdy, przekazał taką informację, że tylko w ramach Grupy Wyszehradzkiej, ale także Partnerstwo Wschodnie będzie istotne dla nowej pre- szerzej, jeśli chodzi o Rumunię. Jak wiele nas łączy, zydencji, jednak w broszurze informacyjnej ten potwierdza sukces szczytu, który odbył się w Rumu- punkt się nie znalazł. Ambasador Holandii zapewnił, nii, który był współorganizowany przez dwóch pre- że tym bardziej sprawa Partnerstwa Wschodniego zydentów: prezydenta Polski Andrzeja Dudę i prezy- będzie dla tej prezydencji istotna. denta Rumunii Klausa Iohannisa. Klub Parlamentarny Prawo i Sprawiedliwość jest Po atakach terrorystycznych w Paryżu prezyden- za przyjęciem informacji rządu o udziale Rzeczypo- cja luksemburska była skoncentrowana na wypraco- spolitej Polskiej w pracach prezydencji luksembur- waniu instrumentów do walki z terroryzmem. Za skiej, co nie zmienia faktu, że krytycznie oceniamy ważne i zgodne z interesem Polski należy uznać udział rządu PO–PSL w prezydencji, w szczególności osiągnięcie kompromisu w Radzie Unii Europejskiej w odniesieniu do kryzysu migracyjnego. Dziękuję. co do dyrektywy w sprawie wykorzystania danych (Oklaski) 9. posiedzenie Sejmu w dniu 28 stycznia 2016 r. Informacja dla Sejmu i Senatu RP o udziale Rzeczypospolitej Polskiej w pracach UE 179

Wicemarszałek Od samego początku mówiliśmy: jeżeli ktoś nie Małgorzata Kidawa-Błońska: będzie miał potwierdzonej tożsamości, jeżeli nie bę- dzie chciał przyjechać do Polski i jeżeli będzie jaki- Dziękuję, panie pośle. kolwiek ślad niebezpieczeństwa, to taka osoba do Głos zabierze teraz pan poseł Rafał Trzaskowski, Polski nie przyjedzie. Dzisiaj widzimy, że ponieważ Klub Parlamentarny Platforma Obywatelska. Włosi ani Grecy nie wykonują swojej części umowy Swój głos podzieli z panią poseł Agnieszką Pomaską. w pełni, nie powstały centra weryfikacyjne w takiej Bardzo proszę. liczbie, w jakiej miały powstać, ten plan po prostu nie (Poseł Cezary Tomczyk: Nie jest trudno występo- może być realizowany, co nie znaczy, że należy się wać po takim przemówieniu.) z niego wycofać, jeżeli te warunki zostaną spełnione. Tak jak mówię, nawet te kilka tysięcy uchodźców – jeżeli oni będą mieli potwierdzoną tożsamość, jeże- Poseł Rafał Trzaskowski: li będą zweryfikowani podwójnie pod względem bez- pieczeństwa – nie stanowi żadnego zagrożenia dla Szanowna Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Myślałem, Polski. Natomiast w tej chwili w tym kształcie, jeże- że po wystąpieniu pana ministra będziemy mieli szan- li nie ma tych centrów weryfikacyjnych, trudno mó- sę na spokojną i rzeczową rozmowę, natomiast, nieste- wić o wykonaniu tejże decyzji w pełni. Zobaczymy, ty, po tych ostatnich supozycjach pana posła Głębockie- czy te wszystkie warunki się pojawią. go będziemy znowu musieli mówić o polityce. Od samego początku twardo sprzeciwialiśmy się W kwestiach dotyczących preferencji prezydencji, temu i walczyliśmy z tym, żeby nie było żadnego me- priorytetów prezydencji chcę się odnieść do kilku rze- chanizmu permanentnego, stałego. Poprzedni rząd czy. Przede wszystkim oczywiście do kryzysu migra- Polski był przeciwko temu od samego początku. Moc- cyjnego, wyzwania walki z terroryzmem, które tak no przyczyniliśmy się do tego, że w tej chwili ta dys- naprawdę przesłoniły wszystko, co działo się w Unii kusja na szczęście została odsunięta na później. Może Europejskiej przez te ostatnie miesiące. Kilka słów być w ogóle ten plan nie będzie realizowany. Tak że może o rynku cyfrowym i o polityce wobec tych wy- chciałbym, żebyśmy tutaj zachowali proporcje i sku- zwań, które obserwujemy na wschodzie Europy. pili się rzeczywiście, tak jak i my mówiliśmy, na za- Jeżeli chodzi o kwestię migracji, cały plan polskie- bezpieczaniu granic zewnętrznych, na walce ze źród- Spis treści go rządu polegał na tym, żebyśmy mieli całościowy łami problemu. Gdyby jednak nie ten całościowy plan plan radzenia sobie z wyzwaniem migracyjnym. Od i to porozumienie, to w ogóle Unia Europejska nie samego początku mówiliśmy dokładnie to, co mówi zaczęłaby sobie z tym problemem radzić. Woleliśmy, dzisiejszy rząd, że najważniejsze jest zabezpieczenie zamiast na pustych gestach, skupić się na tym, żeby granic zewnętrznych. Musimy zabezpieczyć granice ta decyzja w jak największym stopniu zabezpieczyła zewnętrzne po to, żeby radzić sobie z wyzwaniem interesy Polski. migracji. Mówiliśmy również o walce ze źródłami Drugą bardzo ważną rzeczą, o której chcę powie- tejże migracji. Mówiliśmy twardo o polityce powro- dzieć, jest rynek cyfrowy. Przede wszystkim prezy- towej, bez której trudno ten problem rozwiązać. Naj- dencji luksemburskiej udało się doprowadzić do po- ważniejsze jednak jest to, żeby tworzyć centra wery- rozumienia w dwóch niesłychanie istotnych kwe- fikacyjne, w których będzie można weryfikować, kto stiach. To bezpieczeństwo danych osobowych, pełne jest emigrantem ekonomicznym, na przyjmowanie zabezpieczenie danych osobowych, bo ta dyrektywa których to emigrantów nas nie stać, a kto jest z lat 90. nie przystaje do wyzwań rzeczywistości. uchodźcą. Uchodźcom, którzy uciekają przed śmier- Przede wszystkim ważne są: zgoda obywatela na cią, przed prześladowaniami, Unia Europejska po- przetwarzanie danych, regulacja profilowania, rów- stanowiła pomóc. nowaga pomiędzy z jednej strony modelem bizneso- Ta wyjątkowa jedna, jednostkowa decyzja o relo- wym, który potrzebny jest w Internecie, a twardym kacji 100 tys. osób, podzielona na dwie części, była zabezpieczeniem ochrony danych osobowych, co rów- częścią planu. Gdyby nie ona, nic by się w Unii Eu- nież wiąże się z wykonaniem wyroku Europejskiego ropejskiej nie wydarzyło, nie byłoby mowy o zabez- Trybunału Sprawiedliwości, jeżeli chodzi o retencję pieczeniu granic. Włosi, Grecy powiedzieli: jeżeli danych, z czym obecny rząd będzie miał problem, nam pomożecie, pokażecie choćby odrobinę solidar- jeżeli przeprowadzi swój projekt inwigilacji w Inter- ności, wtedy będziemy rozmawiali o tym, żeby zapre- necie. Ważne, że to się stało w Unii Europejskiej. zentować plan, dzięki któremu będziemy mogli sobie Unia Europejska wyznacza tutaj trendy i tutaj to radzić z wyzwaniem migracji. prawo Unii powinno być wcielane w życie. Od samego początku skupiliśmy się nie na pu- Do tego coś, na czym nam najbardziej zależało stych gestach, dlatego że nawet gdybyśmy z Grupą i co rząd Polski wprowadził do konkluzji Rady, a mia- Wyszehradzką próbowali blokować ten plan w głoso- nowicie: dyrektywa o bezpieczeństwie sieci, po to, waniu większościowym, i tak byśmy go nie zabloko- żebyśmy mogli wspólnie w Unii Europejskiej walczyć wali w żadnej wersji głosowania. Skupiliśmy się na z cyberprzestępczością, żeby cyberprzestępcy nie tym, żeby ta decyzja odzwierciedlała to, co najważ- mogli wykorzystywać tych państw, które stanowią niejsze, czyli bezpieczeństwo naszych obywateli. najsłabsze ogniwo w sieci i żebyśmy byli w stanie 9. posiedzenie Sejmu w dniu 28 stycznia 2016 r. 180 Informacja dla Sejmu i Senatu RP o udziale Rzeczypospolitej Polskiej w pracach UE

Poseł Rafał Trzaskowski Wicemarszałek Barbara Dolniak:

wymieniać się najważniejszymi informacjami, jeżeli Pani poseł Agnieszka Pomaska złoży oświadcze- chodzi o naruszenia bezpieczeństwa w sieci. W końcu nie w imieniu klubu Platforma Obywatelska. częścią tego pakietu, który jest niewątpliwym sukce- Bardzo proszę, pani poseł. sem prezydencji luksemburskiej, jest zapowiedź zniesienia opłat roamingowych w 2017 r. W końcu nie będzie w Europie roamingu. Poseł Agnieszka Pomaska: Dwie ostatnie kwestie, bardzo krótko. Jeżeli chodzi o to, co dzieje się na Wschodzie, bo to jest funda- Bardzo dziękuję. mentalna sprawa dla polskiego bezpieczeństwa, agre- Pani Marszałek! Panie Ministrze! Panie i Panowie sje Rosji na Ukrainę, udało się przez ten cały okres Posłowie! Chciałam przypomnieć, że jesteśmy w punk- ostatnich miesięcy utrzymać jedność Unii Europej- cie: Informacja dla Sejmu i Senatu o udziale Rzeczy- skiej, mimo że różne państwa członkowskie czasami pospolitej Polskiej w pracach Unii Europejskiej w okre- zajmowały różne stanowiska werbalne, na końcu sie lipiec–grudzień 2015 r., co de facto definiuje nam jednak wszyscy solidarnie głosowali za sankcjami, tę debatę i sprawia, że powinniśmy koncentrować się cała Unia Europejska mówiła jednym głosem. I jak przede wszystkim na aktywności rządu, a w zasadzie na Unię Europejską i na procedury we wspólnej po- rządów w tym przypadku, w tym okresie. lityce zagranicznej bezpieczeństwa, udało się tę jed- Rzeczywiście informacja pana ministra była pra- ność utrzymać, co było niewątpliwym sukcesem powie pełna, bo, myślę, że żeby była pełna, to warto przedniego rządu i, mam nadzieję, życzę tego przy- wspomnieć jeszcze o jednym wydarzeniu z tego okre- szłemu rządowi, żeby ta jedność została w najbliż- su, tak chociażby dla porządku, dlatego że na prze- szych miesiącach i latach podtrzymana, bo to jest łomie, a w zasadzie w październiku, w tym okresie niesłychanie istotne, jeżeli chodzi o sygnał, który powyborczym, na przełomie października i listopada wysyłamy do naszych partnerów. mieliśmy jeszcze do czynienia z jednym wydarze- Na końcu kwestia Wielkiej Brytanii. Właściwie niem, które, niestety, trzeba przypisać temu rządowi, podzielam wszystko to, co powiedział pan minister. a mianowicie awantura o szczyt maltański i o to, kto Spis treści Najważniejsze jest to, żeby nie pozwolić, żeby w jaki- pojedzie na nieformalny szczyt europejski na Maltę. Najpierw w tym okresie pojawiła się wersja, że szczyt kolwiek sposób jednolity rynek był kwestionowany, jest nieważny, później, że na szczyt może jechać ktoś czy chodzi o swobodę przemieszczania się, czy o swo- inny. Kiedy okazało się, że z formalnego punktu wi- bodę świadczenia usług. To jest najważniejsze, to jest dzenia jest to niemożliwe, powstał pomysł, żeby re- ten zdrowy kręgosłup, najzdrowszy kręgosłup inte- prezentowało nas inne państwo. Mówię o tym i przy- gracji europejskiej. Jeżeli będziemy próbowali go pominam o tym, bo w takich sytuacjach nie tyle kwestionować, jeżeli doprowadzilibyśmy do jakiejś cierpi wizerunek Polski, co przede wszystkim pozycja wyrwy w tym systemie, miałoby to niesłychane kon- Polski. Myślę, że przypadek sporu o to, kto ma jechać sekwencje dla całego procesu integracji. na szczyt, jest przede wszystkim takim ostrzeże- Na koniec chcę powiedzieć, że te wyzwania, które niem, mam nadzieję, że ostrzeżeniem skutecznym, stały przed Unią, zwłaszcza migracyjne, i wyzwanie, także dla tego rządu, że politykę zagraniczną, w tym jakim jest walka z terroryzmem, są niesłychanie politykę europejską, trzeba prowadzić w sposób roz- trudne, niesłychanie poważne. Udało się zbudować ważny, że dyplomacja ma znaczenie, że minister do tego typu system, który ma przynajmniej szansę po- spraw europejskich, ale i minister spraw zagranicz- wodzenia. W tej chwili rzeczywiście trzeba się kon- nych musi jednak być dyplomatą i także w takich centrować na zabezpieczeniu granic zewnętrznych, przypadkach powinien o tym pamiętać. Bardzo dzię- ale tutaj też trzeba wykazywać otwartość na argu- kuję. (Oklaski) menty naszych partnerów w Unii Europejskiej, zwłaszcza że, jak się wydaje, akurat ten postulat wszystkie siły polityczne w Polsce popierają i dobrze Wicemarszałek Barbara Dolniak: by było, żeby nie straszyć obywateli, nie próbować zbijać na tym kapitału politycznego, bo teraz to wy Bardzo dziękuję, pani poseł. rządzicie, to wy bierzecie za to wszystko odpowie- O wystąpienie w imieniu klubu Kukiz’15 popro- dzialność i to się obróci przeciwko wam, jeżeli będzie- szę pana posła Sylwestra Chruszcza. cie to robić, więc postulowałbym, żeby jednak nie Bardzo proszę. przerzucać się tego typu politycznymi epitetami, tylko raczej zastanowić się, jak rozwiązać problem, któ- ry jest najbardziej poważnym problemem w tej chwi- Poseł Sylwester Chruszcz: li w Unii Europejskiej. Dziękuję. (Oklaski) Pani Marszałek! Panie Ministrze! Wysoka Izbo! (Przewodnictwo w obradach obejmuje wicemarszałek Może na początku pozdrowię osoby na galerii w pa- Sejmu Barbara Dolniak) triotycznych koszulkach. Witam państwa. (Oklaski) 9. posiedzenie Sejmu w dniu 28 stycznia 2016 r. Informacja dla Sejmu i Senatu RP o udziale Rzeczypospolitej Polskiej w pracach UE 181

Poseł Sylwester Chruszcz się na to, że wydaliśmy 3 mld euro na Turcję, tak? Czyli też nie chcieliśmy kiedyś z nimi rozmawiać, ale Wracam do sedna. dopuściliśmy ich do stołu, ponieważ ich głos był waż- Szanowni Państwo! Pamiętam referendum w 2003 r., ny. My jako Polacy wydaliśmy ponad 70 mln euro, referendum akcesyjne, kiedy to i Platforma Obywa- czyli 250–300 mln zł. I cóż? Czy jesteśmy dzisiaj pew- telska, i Prawo i Sprawiedliwość, partie euro, które ni, że przypilnowaliśmy granicy tureckiej? Czy jeste- wprowadzały nas do euro na tych warunkach, mówi- śmy pewni, że dobrze się dzieje na tej granicy, jeśli ły, że nasza pozycja w Unii Europejskiej będzie bar- chodzi o sprawy związane z kryzysem imigranckim? dzo silna, nasz głos będzie równy z głosem Niemiec, Moim zdaniem kompletnie nie. Jestem przekonany, bo mamy traktat z Nicei. W tym czasie doprowadzi- że na wiosnę ruszy kolejna fala imigrantów, kolejna liście do tego, że nasza siła zeszła bardzo, bardzo, ale fala, która przejdzie także do Polski. Czyli wydaliśmy to bardzo nisko, przyjęliśmy traktat lizboński, i właś- 3 mld euro, a zyskamy 1 mln, 2 mln, 3 mln nowych nie prezydencja luksemburska w 2015 r. pokazała imigrantów. To był zysk i sposób myślenia w czasie nam, jaką mamy realną siłę. Otóż w sposób histo- tej prezydencji. ryczny, bezprecedensowy daliśmy sobie narzucić Dalej, kolejne rzeczy, które już tutaj moi szanow- kwoty imigranckie, łamiące naszą suwerenność. Wbrew ni przedmówcy poruszali. Sprawa Nord Stream – po- opinii społecznej, wbrew większości Polaków dopro- dejście Unii Europejskiej za prezydencji było co naj- wadzono do tego, że polityka kanclerz Niemiec, poli- mniej pasywne, co zapowiada nam, że Nord Stream tyka herzlich willkommen narzuciła nam kwoty imi- 2 powstanie. Niestety widać, że my nie mamy opar- granckie, czyli nasza realna siła, nasze realne zna- cia, nie ma sposobu myślenia, nie ma narracji pol- czenie w Unii Europejskiej zostało bardzo szybko skiej, nie ma narracji, która mogłaby przesunąć tę zweryfikowane. granicę polskiego wpływu na Nord Stream 2. Moim A cóż się działo w czasie prezydencji luksembur- zdaniem decyzja już zapadła w Unii Europejskiej. skiej? Dochodziło do bezprecedensowych decyzji. Dalej, sprawa polityki wschodniej. Tu też i mini- Przecież na ulicach europejskich miast pojawiło się ster Trzaskowski, i minister Szymański podkreślali, wojsko, przestała działać strefa Schengen, zaczęli- że nie było zrozumienia dla spraw wschodnich w cza- śmy budować mury, płoty. Przecież to, do czego do- sie prezydencji. Czy my, Unia Europejska, czy my szło teraz, do czego doszło w Paryżu czy doszło także jako Polska mieliśmy wpływ na sprawy wojny w Don- Spis treści w Kolonii… Czy prezydencja luksemburska odpowie- basie? Moim zdaniem minimalny, jeśli nie żaden. Czy działa na te wyzwania? Czy prezydencja luksembur- pokazaliśmy w Luksemburgu narrację, że na Ukra- ska pokazała realną siłę? Nie. Podjęła działania do- inie szerzy się banderyzm, czyli najgorsza forma czy raźne, nie zaś całościowe, to trzeba podkreślić, to jest jedna z form faszyzmu? Nie, kompletnie to się nie prawdziwy obraz Unii Europejskiej za prezydencji przebiło. luksemburskiej. Już na końcu chciałbym podkreślić, że prezyden- Przedstawię konkretne działania ze strony pre- cja luksemburska nie powstrzymała zgubnej polityki zydencji. Dyrektywa o broni – pełne kuriozum. Czy- herzlich willkommen pani kanclerz Merkel. Komplet- li mamy zamachy, mamy terrorystów w Paryżu, nie nie. mamy ofiary, a Unia Europejska za tej prezydencji, Dalej. Jaka była prezydencja luksemburska? Nie podkreślam, mówi: Musimy się rozbroić, musimy powstrzymała na pewno w żaden sposób kryzysu ograniczyć dostęp do broni, musimy badać tych, któ- imigranckiego, łamała suwerenność krajów narodo- rzy są w zespołach rekonstrukcyjnych, tych, którzy wych, nakazując im przyjęcie kwot imigranckich, co mają broń sportową. Czyli jak prezydencja odpowie- jest wydarzeniem historycznym bez precedensu. I te- działa na zagrożenie? Kuriozalnie, niewyobrażalnie raz cała ta prezydencja dla mnie odchodzi z niechlub- głupio, podkreślę. ną kartą do historii. Dziękuję. (Oklaski) Dalej. Cieszę się – podkreślił to minister Trza- skowski i minister Szymański, pomysł stałego mechanizmu relokacji – że my wszyscy jako Polacy Wicemarszałek Barbara Dolniak: w dużej grupie nie zgadzamy się na ten mechanizm. Ale znowu on jest symbolem, który pokazuje, jaki jest Bardzo dziękuję. sposób myślenia w Unii Europejskiej. Jedni nabroili, O wystąpienie w imieniu klubu Kukiz’15 popro- zaprosili do Europy, do nas imigrantów, mówili: tak, szę jeszcze pana posła Piotra Apela. przyjeżdżajcie, jakoś sobie poradzimy, a potem przez Bardzo proszę. system mechanizmu relokacji wpycha się ich do nas, do Polski. Na to nie ma kompletnie zgody. Dalej, Turcja. Mieliśmy – to był dobry kierunek Poseł Piotr Apel: – zgasić problem tam, przy źródle, czyli mieliśmy, tak w domyśle, stworzyć drugi plan Marshalla, budować Pani Marszałek! Panie Ministrze! Wysoka Izbo! fabryki, tak sobie myślałem, budować tam szkoły, Program prezydencji luksemburskiej miał się opierać zatrzymać Syryjczyków czy innych imigrantów tam, na tych siedmiu zasadach, które już tu były wymie- w ich krajach. My jako Unia Europejska zgodziliśmy nione, więc pozwolę ich sobie nie wymieniać. Nato- 9. posiedzenie Sejmu w dniu 28 stycznia 2016 r. 182 Informacja dla Sejmu i Senatu RP o udziale Rzeczypospolitej Polskiej w pracach UE

Poseł Piotr Apel cza – kampania wyborcza, w której wykorzystano kryzys w Unii, jaki wywołała fala migracji. Ale pa- miast efektem tego półrocza był kryzys europejski, miętajmy, że ta migracja nie jest kwestią kilku ostat- który może skutkować w najbliższych miesiącach nich miesięcy. Ten gwałtowny napływ migrantów nie nawet rozpadnięciem się Unii. Nie chodzi tylko o imi- rozpoczął się następnego dnia po wypowiedzi pani grantów, ale też kwestie Wielkiej Brytanii. Wydaje Merkel – ta migracja trwała i setki tysięcy ludzi nami się, że prezydencja luksemburska zrobiła stanow- pływały do Unii Europejskiej. czo za mało, by zawalczyć o Wielką Brytanię, by za- Myślę, że podstawowy problem, jaki miał poprzed- walczyć o jej obecność w Unii Europejskiej, a to dla ni rząd w ramach tej prezydencji i jaki ma obecny Polski oznacza bardzo poważne zagrożenie, bo za- rząd, to przede wszystkim kwestia komunikacji. Nie- wsze to Wielka Brytania była tym naturalnym so- wątpliwie należy się zgodzić z ministrem Trzaskow- jusznikiem dobrej zmiany w Unii Europejskiej. skim, że wynegocjowane przez rząd zabezpieczenia W najbliższym czasie planuje się, że najprawdo- dla Polski dotyczące napływu migrantów… Pan poseł podobniej w drugiej połowie 2016 r., czyli za pół roku, Chruszcz odnosił się tutaj do migrantów, a ja chciał- referendum w Wielkiej Brytanii może wypaść według bym zapytać… Na razie w Polsce nie ma ani jednego sondaży w ten sposób, że Wielka Brytania wycofa się migranta. Dlatego nie mówmy o migrantach, ponie- z Unii Europejskiej. Tymczasem w międzyczasie zo- waż mechanizm, jaki w tej chwili funkcjonuje, sku- stały zgłoszone postulaty, które Wielka Brytania tecznie zabezpiecza nas przed przyjęciem migrantów, wystawia jako taką formę negocjacji ewentualnego których nie chcemy. Czy widział pan jakiegoś mi- pozostania. Akurat tak dobrze się składa, że duża granta, który jest w Polsce w ramach tej relokacji? część tych postulatów wydaje mi się bardzo pożytecz- Bo ja nie. To jest pierwsza uwaga. na również dla Polski. Myślę tutaj głównie o wypra- (Poseł Sylwester Chruszcz: Ale już ich odsyłamy cowaniu zasad współpracy między strefą euro a pań- z granicy polsko-ukraińskiej.) stwami pozostającymi poza strefą euro, tak by za- Kampania wyborcza tak naprawdę została wyko- pewnić równe traktowanie państw posiadających rzystana do wywołania wielu upiorów – upiorów kse- własną walutę i państw, które tej własnej waluty nie nofobii, w dużym stopniu, upiorów rasizmu – i nie- posiadają, tylko – powiedzmy – walutę wspólną. My- stety te upiory cały czas funkcjonują. Nie chciałbym, Spis treści ślę, że to są słuszne postulaty, i mam nadzieję, że żeby one świadczyły o Polsce w ramach Unii Euro- zostaną usłyszane w Unii oraz że Polska pomoże pejskiej. Pan, panie ministrze, powoływał się na za- Wielkiej Brytanii zostać w Unii Europejskiej. To jest sadę niedyskryminacji. Jesteśmy narodem migran- myślenie na przyszłość i mam nadzieję, że przyszła tów. Mamy ogromną rzeszę migrantów: w Holandii, prezydencja zawalczy o to bardziej niż prezydencja w Wielkiej Brytanii, w Niemczech, w Norwegii. Wszę- luksemburska. dzie w tych krajach domagamy się tego, aby być na Mam wrażenie, że ta prezydencja, to pół roku równych prawach z ich mieszkańcami. Mówimy bar- w Luksemburgu było takim grzechem zaniedbania, dzo jasno i wprost o zasadzie niedyskryminacji. Nie- niedopieszczenia i niedopilnowania kwestii Wielkiej stety, w drugą stronę, kiedy patrzymy na tych, którzy Brytanii i kwestii jej bytności w Unii Europejskiej. mogą się u nas pojawić, ta zasada niedyskryminacji, Mam nadzieję, że ten grzech nie okaże się grzechem myślę, jest stosowana przez nas bardzo słabo. śmiertelnym dla całej Unii. Dziękuję. Wracam do problemu. Problemem jest komunikacja. Dlaczego? Dlatego że chaos informacyjny, jaki widzieliśmy u poprzedniego rządu w kwestiach mi- Wicemarszałek Barbara Dolniak: gracji, jest w tej chwili kontynuowany. Pan minister – jeszcze jako kandydat na ministra – zaczął od wy- Bardzo dziękuję. powiedzi, że Polska wycofa się z tych kwot. Była to I o wystąpienie w imieniu klubu Nowoczesna po- dosyć nieszczęśliwa wypowiedź, ale wtedy jeszcze nie proszę pana posła Michała Stasińskiego. był pan funkcjonariuszem rządowym. Myślę, że tutaj Bardzo proszę. tak naprawdę dobra komunikacja i szeroki zakres przekazywanych do społeczeństwa informacji o tym, jak wygląda ten problem, są szalenie istotne. Poseł Michał Stasiński: Jeśli mowa o prezydencji luksemburskiej w innym wymiarze, o którym żaden z przedmówców nie mó- Szanowna Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Będę wił, zwróciłbym państwa uwagę na kwestie budżeto- starał się mówić merytorycznie, aczkolwiek – podob- we. Należy zdecydowanie pochwalić wynegocjowany nie jak ministra Trzaskowskiego – kusi mnie, aby budżet na rok 2016. On zawiera wiele istotnych dla odnieść się do kilku wypowiedzi przedmówców. Polski rozwiązań, natomiast pytanie, jakie sobie po- Prezydencja luksemburska dla naszego kraju była stawimy… To, przed czym stoimy na koniec tej pre- dosyć specyficzna, dlatego że mieliśmy dwa rządy, zydencji, to niewątpliwie osłabienie pozycji Polski które w niej funkcjonowały, a na to, o czym nie nale- w Unii, to zmiana kierunku ze zdecydowanie proeu- ży zapominać, nałożyła się również kampania wybor- ropejskiego na jednak eurosceptyczny. Pytanie, czy 9. posiedzenie Sejmu w dniu 28 stycznia 2016 r. Informacja dla Sejmu i Senatu RP o udziale Rzeczypospolitej Polskiej w pracach UE 183

Poseł Michał Stasiński Wicemarszałek Barbara Dolniak: to jest zamiar pana urzędu i rządu, w którym pan Bardzo dziękuję panu posłowi. działa, czy to jest tylko – znowu – zły przekaz. O wystąpienie w imieniu Klubu Parlamentarnego Na posiedzeniu komisji Unii i spraw zagranicz- Polskiego Stronnictwa Ludowego poproszę panią po- nych, w którym uczestniczyliśmy wspólnie – było to seł Andżelikę Możdżanowską. łączone posiedzenie – poseł Cymański, zwracając się Bardzo proszę, pani poseł. do pana, powiedział: Całe szczęście, że to pan, a nie kto inny, jest naszym przedstawicielem w Unii. Po- nieważ było to krótko po wypowiedziach o wegeta- Poseł Andżelika Możdżanowska: rianach i cyklistach, ten „kto inny” gdzieś tam w tle stoi. Ja się bardzo cieszę, że to pan nas reprezentuje Dziękuję bardzo. w Unii Europejskiej, i we wszystkich istotnych kwe- Pani Marszałek! Panie Ministrze! Wysoki Sejmie! stiach, w których dojdziemy do porozumienia, będzie W imieniu klubu Polskiego Stronnictwa Ludowego pan miał nasze poparcie. pozwolę sobie przedstawić stanowisko w sprawie informacji Ministerstwa Spraw Zagranicznych dla Sej- Co więcej? Mówił pan o Europie dwóch prędkości. mu i Senatu Rzeczypospolitej Polskiej o udziale Rze- Pytanie, czy końcówka tej prezydencji i początek no- czypospolitej Polskiej w pracach Unii Europejskiej wej, holenderskiej, wyzwania, przed jakimi stoimy… w okresie lipiec–grudzień 2015 r. A są to ogromne wyzwania. Widzimy, jak poszczegól- Przeczytałam dokładnie to, co ta informacja zane kraje Unii Europejskiej starają się sobie poradzić wiera, jak przekazano, przedstawiono szereg działań z problemem migracji, jak niewątpliwie globalny jest polskiego rządu, dlatego że ta dyskusja odbywa się to problem. Rozwiązanie w Syrii, Turcji, Grecji po- tutaj na zasadzie także teraźniejszości. krywa się z polityką wielkich mocarstw, o czym rów- Panie ministrze, z zadowoleniem przyjmuję ten nież nikt nie mówi. Czyli mamy politykę Unii na linii dokument, bo jest on potwierdzeniem… To jest opra- Unia Europejska – Stany Zjednoczone, co również cowany materiał dotyczący wszystkich aspektów należałoby podkreślić. Tutaj należałoby rozmawiać prezydencji luksemburskiej, który – szanując pań- Spis treści także z tymi partnerami. Jest polityka na linii Unia stwa czas – trudno jest omówić, bo ma 116 s. Zdaję Europejska – Rosja, która również stała się silnym sobie sprawę, że wszyscy się państwo z nim zapozna- partnerem, jeżeli mówimy o globalnym rozwiązaniu li. Chociaż słuchając sprawozdawcy Prawa i Spra- problemu uchodźców syryjskich. Unia sobie nie radzi. wiedliwości, zastanawiam się, czy rzeczywiście czy- Ja bym tutaj nie obciążał winą prezydencji luksem- tał pan dokładnie ten dokument. burskiej, ponieważ to, co się stało – gdyby to Polska (Poseł Konrad Głębocki: Ja akurat przeczytałem miała w tym okresie prezydencję – byłoby wielkim cały.) wyzwaniem również dla Polski. Dlatego z tą krytyką Ale z drugiej strony muszę szczerze przyznać, za- byłbym bardzo ostrożny. Jest to wyzwanie, które tak pytać, analizując przygotowaną przez pana ministra naprawdę łączy rządy wszystkich krajów unijnych Konrada Szymańskiego informację, czy pan minister i łączy wszystkich obywateli unijnych. Musimy sobie nie obawia się, że jednak może mieć problemy z peł- zadać pytanie, jak się do tego odnieść. Naprawdę jest nioną funkcją, ponieważ bardzo merytorycznie, rze- to bardzo ważny moment dla Europy i jest to bardzo telnie – i świadczy to o pana profesjonalizmie – uwy- ważny moment dla świata. Dlatego tak istotne jest, puklił pan całe stanowisko i udział Rzeczypospolitej aby zachować umiar, aby zachować dobre relacje Polskiej w ostatnim czasie, od lipca do grudnia. A jest to jednak obiektywna ocena rządu PO–PSL. z naszymi najbliższymi partnerami. Nie da się ukryć, Od kilku miesięcy od parlamentarzystów Prawa że naszym najbliższym partnerem w rozwiązywaniu i Sprawiedliwości ciągle słyszymy, jak niewiele zrobił problemów są Niemcy i tworzenie świadomie drugie- poprzedni polski rząd, jak zaniedbane zostały sprawy go frontu czy drugiej prędkości złożonej z Węgier, polskie w Unii Europejskiej, czy też jak źle prowa- Polski i ewentualnie Wielkiej Brytanii, która może dzone były wszystkie możliwe negocjacje. Aż tu nag- na skutek referendum w ogóle wyłączyć się z Unii, le na każdej stronie przygotowanej przez ministra z pewnych działań, z pewnych obszarów, nie jest po informacji jest tak, że w zdecydowanej większości prostu dla Polski korzystne. tematów to właśnie Polska obroniła swoje stanowi- Rozmawiajmy, bądźmy otwarci, dyskutujmy na sko czy też wręcz przekonała pozostałe kraje Unii temat tych problemów. Do sprawozdania pana mini- Europejskiej do przyjęcia sugerowanych przez nas stra z tymi uwagami co do kwestii merytorycznych rozwiązań. Jakby tego było mało, w planach przed- absolutnie tutaj nie mamy uwag i będziemy je popie- stawionych przez poszczególnych ministrów Prawa rać. Namawiam do większego otwarcia się na rozmo- i Sprawiedliwości słyszymy w głównej mierze o utrzy- wy, na dyskusje. Nowoczesna, tak jak już powiedzia- maniu przyjętych kierunków działania i kontynua- łem, poprze to i będzie głosować za. Dziękuję bardzo. cji przyjętych stanowisk. A więc mamy dwie różne (Oklaski) informacje. 9. posiedzenie Sejmu w dniu 28 stycznia 2016 r. 184 Informacja dla Sejmu i Senatu RP o udziale Rzeczypospolitej Polskiej w pracach UE

Poseł Andżelika Możdżanowska cjatywach mających na celu zwrócenie szczególnej uwagi Komisji Europejskiej i Rady Europejskiej na Informacja zawiera wiele kluczowych spraw, ale projekt budowy tego gazociągu. Jak to się ma do tego, skupię się zaledwie na kilku. Problemy imigracyjne, co niestety słyszymy od obecnej władzy, polityków o czym już była mowa. W tym zakresie, jak wskazu- PiS, którzy twierdzą, że władza nie zrobiła nic, aby je pan minister Szymański, Polska w trakcie toczą- przeciwdziałać budowie gazociągu Nord Stream II? cych się na forum Rady Unii Europejskiej w ostatnim Czy zdaje sobie pan minister sprawę z tego, na ile półroczu dyskusji podkreślała konieczność poszuki- przygotowany przez niego dokument pokrzyżował wania rozwiązań problemu migracyjnego poza gra- szyki w tym zakresie tak naprawdę, bo widzimy nicami Unii Europejskiej, zagwarantowania bezpie- w sprawozdaniu Prawa i Sprawiedliwości, że rzeczy- czeństwa granic i obywateli Unii Europejskiej oraz wiście nie zgadza się z opinią pana ministra? Czy wzmocnienia Schengen. Biorąc pod uwagę jedno- ciągle trzeba narzekać i wskazywać, jak zrujnowany znaczne i zdecydowane stanowisko Polski w zakresie jest nasz kraj? Jestem ciekawa, dlaczego w kontek- konieczności poszukiwania rozwiązań problemu mi- ście bezpieczeństwa energetycznego dziś Prawo i Spra- gracyjnego poza granicami Unii, a jednocześnie bar- wiedliwość nie podnosi kwestii podpisania przez dzo silną krytykę rozwiązań przyjętych przez po- PKN Orlen umowy na dostawę rosyjskiej ropy naf- przedni rząd, rozumiem, że pan minister podtrzymu- towej, co powoduje uzależnianie Polski od Rosjan je wszelkie krytykowane w kampanii wyborczej i ich ropy. Czyżby znaczenie miał fakt, że to były rozwiązania i zarówno poszukiwanie rozwiązań polityk i minister z Prawa i Sprawiedliwości, dziś programu migracyjnego poza granicami Unii Euro- zarządzający PKN Orlenem, podejmuje taką decyzję? pejskiej, jak i ustalone limity osób, które zostaną Ile byłoby jadu, biadolenia i podejrzeń, gdyby taką przyjęte przez Polskę, nie ulegną zmianie. umowę podpisał ktokolwiek inny spoza Prawa i Spra- Co w takim razie ma wpływ na to, że planujecie wiedliwości. I jeszcze jedna informacja z ostatniej państwo kontynuować tak mocno krytykowany chwili, z ostatniego tygodnia tak naprawdę. „Nieocze- w kampanii wyborczej kierunek działań w zakresie kiwanie grupa Lotos przedłużyła i zwiększyła kon- rozwiązania kryzysu migracyjnego? Czy powodem trakt na zakup ropy naftowej od rosyjskiego giganta”. chęci kontynuacji jest brak własnego pomysłu na roz- O co tu chodzi? Cała ropa, która trafia do Polski, bę-

Spis treści wiązania tego problemu, czy też jego wcześniejsza dzie pochodzić z Rosji? Czyżbyście państwo naprawdę krytyka była tylko i wyłącznie całkowicie bezpod- dążyli do putinizacji naszego kraju? Myślę, że to pyta- stawna i stanowiła wyłącznie element wyrafinowanej nie, na które wkrótce otrzymamy odpowiedź. gry politycznej? Na zakończenie zwrócę jeszcze uwagę na dwa ele- Kolejny aspekt to jednolity rynek cyfrowy. Pan menty: okresy przejściowe i rynki wieprzowiny, mle- minister podkreśla, że jednym z ważnych czynników ka i rolnictwa ekologicznego. Dzięki twardym nego- służących ożywieniu rynku wewnętrznego były we- cjacjom uzyskaliśmy akceptację wszystkich – podkre- dług prezydencji luksemburskiej kwestie cyfrowe. ślam: wszystkich – zgłaszanych przez Polskę postu- Polska aktywnie wspierała proces tworzenia jednoli- latów co do okresów przejściowych dla najbardziej tego rynku cyfrowego jako skutecznego narzędzia wrażliwych produktów rolnych i energochłonnych. umożliwiającego równomierny, spójny wzrost gospo- Jestem ciekawa, co uda się w tym zakresie nowej wła- darczy wszystkich regionów Unii Europejskiej. Prace dzy. Ostatnim przytoczonym przeze mnie przykła- prezydencji opierały się na założeniach strategii Ko- dem, a w dokumencie jest ich naprawdę bardzo dużo, misji Europejskiej dotyczących jednolitego rynku będzie rynek wieprzowiny, mleka i rolnictwa ekolo- cyfrowego z maja 2015 r. Z punktu widzenia Polski gicznego. Najpierw codzienna krytyka postępowania najważniejsze kwestie to rozwój sieci infrastruktury poprzedniego rządu w tym zakresie, a teraz w przy- telekomunikacyjnej, ochrona prywatności użytkow- gotowanej informacji przedstawianej przez pana mi- ników Internetu i usług cyfrowych, budowanie zdol- nistra podkreślenie i wskazywanie konkretnych ności w zakresie cyberbezpieczeństwa, tworzenie działań i osiągniętych sukcesów na ponad czterech przyjaznego dla rozwoju gospodarki cyfrowej otocze- stronach. nia prawnego, finansowego, społecznego, budowanie Szanowni państwo, mogłabym tak jeszcze długo sprawnej e-administracji, podnoszenie kompetencji wymieniać, bo jest to naprawdę rzetelny, obiektywny cyfrowych społeczeństwa. dokument ta informacja przygotowana przez mini- Jak w kontekście tych priorytetów traktować stra spraw zagranicznych, który ocenia realizację wprowadzone już przez rząd, teraz, przez obecną działań i udział w nich polskiego rządu podczas pre- władzę rozwiązania, w których prywatność użytkow- zydencji luksemburskiej, rządu PO–PSL. Ponieważ ników Internetu nie tylko nie jest chroniona, ale – kładę nacisk na te zwroty – „Polska była zaanga- wprost przeciwnie – całkowicie pozbawiona jakiejkol- żowana”, „Polska uczestniczyła”, „Polska aktywnie wiek ochrony, również w zakresie tajemnic adwoka- wspierała”, to czy wtedy podkreślaliście państwo ckich czy medycznych. nieuprawnione i godzące w Polskę i Polaków opinie? I odsyłam na 36 s. informacji, w której pan mini- W ciągu pięciu miesięcy prezydencji luksemburskiej ster wyraźnie wskazuje w kwestii Nord Stream II, że saldo rozliczeń między Unią Europejską a Rzecząpo- Polska przynajmniej dwukrotnie uczestniczyła w ini- spolitą Polską wyniosło netto ponad 8 mld zł. Widać 9. posiedzenie Sejmu w dniu 28 stycznia 2016 r. Informacja dla Sejmu i Senatu RP o udziale Rzeczypospolitej Polskiej w pracach UE 185

Poseł Andżelika Możdżanowska przeciwko dwóm plagom, które Europę dotykają, czyli najazdowi obcych imigrantów i dyktatowi lewicowo- więc wyraźnie, że jesteśmy beneficjentami funduszy -liberalnych elit Unii Europejskiej. (Oklaski) Unii Europejskiej. Otrzymujemy więcej, niż wnosimy. Wykorzystujemy, przynajmniej na razie, środki bardzo dobrze. Widać w polskich miastach i mia- Wicemarszałek Barbara Dolniak: steczkach efekty działania Funduszu Spójności. Dla- tego proszę o jednoznaczną odpowiedź: Czy nadal Panie pośle, czas minął. chcecie zablokować unijne dotacje przez nieprzemy- Bardzo dziękuję. ślane i niepotrzebne dzielenie mapy administracyjnej Na listę posłów zadających pytania zapisało się Polski tylko po to, aby zaspokoić własne polityczne trzynaście osób. ambicje? Dlaczego nie myślicie o mieszkańcach tych Czy ktoś jeszcze chce zadać pytanie? gmin i powiatów, którym chcecie swoimi działaniami Nie widzę. Zamykam więc listę i przystępujemy do zadawa- blokować dostęp do nich? W kampanii wielokrotnie nia pytań. słyszałam, że trzeba wyrównywać nasze dopłaty rol- Proszę o zadanie pierwszego pytania panią poseł nicze z dopłatami rolników z Unii Europejskiej. Mirosławę Nykiel z klubu Platforma Obywatelska. A teraz co? Poczekamy. Teraz, po wyborach, okazuje Bardzo proszę. się, że nasze dopłaty są na wysokim poziomie, że (Poseł Jacek Protasiewicz: A czas?) w niektórych państwach Zachodu rolnik otrzymuje Czas – 1 minuta. jeszcze niższe. Głośno krzyczycie o obronie polskiej Mamy naprawdę dzisiaj dużo różnych rzeczy. My- ziemi, a wprowadzacie zakaz jej sprzedaży polskim ślę, że 1 minuta to jest wystarczający czas, by zadać rolnikom. pytanie w tej sprawie. Podsumowując przygotowaną przez Ministerstwo Bardzo proszę. Spraw Zagranicznych informację, stwierdzam, że jest ona nie tylko rzetelnym i obiektywnie opracowanym dokumentem, ale dodatkowo stanowi rzeczowy do- Poseł Mirosława Nykiel: wód na wiele kłamliwych insynuacji przedstawia- Spis treści nych codziennie przez posłów Prawa i Sprawiedliwo- Dziękuję bardzo, pani marszałek. ści. Dziękuję bardzo. (Oklaski) Panie Ministrze! Wysoka Izbo! Mam pytanie do- (Poseł Konrad Głębocki: Manipulacja. Manipulacja.) tyczące „Planu inwestycyjnego dla Europy”, zwanego planem Junckera, którego głównym celem ma być pobudzenie wzrostu gospodarczego w Europie. Pol- Wicemarszałek Barbara Dolniak: ska bardzo aktywnie uczestniczy w przygotowaniu tego planu od początku. Przypomnę, że poparła two- Bardzo dziękuję. rzenie EFIS, którego zadaniem jest mobilizowanie I jeszcze w imieniu klubu Kukiz’15 wystąpi pan sektora prywatnego do inwestowania w projekty klu- poseł Robert Winnicki. czowe dla gospodarki. Mam pytanie o polskie projek- Bardzo proszę, panie pośle. ty, które będą realizowane w ramach tego planu. Jakie to będą projekty i które sektory gospodarcze będą wzmacniać? Dziękuję. Poseł Robert Winnicki:

Pani Marszałek! Panie Ministrze! Wysoka Izbo! Wicemarszałek Barbara Dolniak: Dzisiaj w Unii Europejskiej mamy trzy siły. Pierwsza Bardzo dziękuję. siła to lewicowo-liberalne elity państw Zachodu i bruk- Jak widać, idealnie, nawet został jeszcze czas. selskie struktury. Druga siła to ta, z którą mamy do Można się zatem zmieścić z pytaniem w tej minucie. czynienia zwłaszcza od roku, choć przecież ten na- Proszę bardzo, pan poseł Jacek Protasiewicz, jazd, najazd obcych cywilizacji na Europę, nie trwa klub Platforma Obywatelska. od roku. To jest druga siła, która w tej chwili zmienia Bardzo proszę. kształt, oblicze Europy i przyczyni się prawdopodobnie do upadku wielu zachodnich narodów i społe- czeństw. I trzecia siła, którą mamy, to siła państw Poseł Jacek Protasiewicz: narodowych, głównie państw Europy Środkowej. Pa- nie ministrze, apeluję z tego miejsca o to, żeby Polska Dziękuję, pani marszałek. tę prezydencję, te nadchodzące miesiące, wykorzysta- Panie Ministrze! Panie i Panowie Posłowie! Zga- ła do tego, by stanąć na czele takiego właśnie frontu dzam się z opiniami wypowiedzianymi w trakcie de- państw narodowych, narodowo-konserwatywnego baty wcześniej, mówiącymi o tym, że wystąpienie frontu państw Europy Środkowej (Dzwonek), walcząc pana ministra Szymańskiego było bardzo kompeten- 9. posiedzenie Sejmu w dniu 28 stycznia 2016 r. 186 Informacja dla Sejmu i Senatu RP o udziale Rzeczypospolitej Polskiej w pracach UE

Poseł Jacek Protasiewicz wany i czy będzie podejmowany w trakcie prezydencji holenderskiej? Dziękuję bardzo. tne, ale również zgadzam się z tą opinią, że było nie- pełne, ponieważ rzeczywiście punkt brzmi: Informa- cja rządu o udziale Rzeczypospolitej Polskiej w pra- Wicemarszałek Barbara Dolniak: cach Unii Europejskiej. Jedna rzecz zdarzyła się z udziałem Rzeczypospolitej Polskiej definitywnie, Dziękuję bardzo. chociaż wcześniej nie była planowana i nie była ob- Proszę o zadanie pytania pana posła Michała jęta programem prezydencji luksemburskiej, nie- Wojtkiewicza, klub Prawo i Sprawiedliwość. mniej jednak ewidentnie miała miejsce – debata Bardzo proszę. w Parlamencie Europejskim poprzedzona decyzją Komisji Europejskiej o rozpoczęciu procedury spraw- dzania funkcjonowania państwa prawa w Polsce. Poseł Michał Wojtkiewicz: (Poseł Izabela Kloc: To nie w tym czasie.) Nie chcę wracać do dyskusji, kto wypadł lepiej. Dziękuję bardzo. Nie ma wątpliwości, że to było dla Polski szkodliwe Pani Marszałek! Panie Ministrze! Szanowni Pań- zdarzenie, ale jedno pytanie mam do pana ministra. stwo! Głównym dzisiaj zagrożeniem dla całej Unii (Poseł Izabela Kloc: To było po czasie tej prezy- Europejskiej, dla nas wszystkich, jest przede wszyst- dencji. To nie na temat.) kim migracja, ruch migracyjny. Rada Unii Europej- Czy zalecenia Komisji Weneckiej będą (Dzwonek) skiej absolutnie nie podjęła takiego badania, dojścia przez rząd przyjęte, czy nie? Powtarzam pytanie, do sedna sprawy, kto jest głównym inspiratorem które padło z ust jednego z eurodeputowanych. tego, że ten ruch migracyjny z Południa, z Państwa Islamskiego, jest główną przyczyną ataku na całą Unię Europejską. Głównie Niemcy, Francja, Holan- Wicemarszałek Barbara Dolniak: dia – to są te państwa, w których najwięcej uchodź- ców się umieszcza. Szanowni państwo, tak samo

Spis treści Dziękuję bardzo. trzeba sobie powiedzieć o sprawie, że nie podjęła żad- Poproszę o zadanie pytania pana posła Szymona nych, jakichkolwiek działań co do sprzedaży broni Szynkowskiego vel Sęka. dla Państwa Islamskiego, jak również handlu ropą Bardzo proszę, panie pośle. naftową. To jest główne zagrożenie, Unia Europejska prawdopodobnie będzie miała bardzo duży z tym problem (Dzwonek) i kryzys. Czy polski rząd prowa- Poseł Szymon Szynkowski vel Sęk: dzi w tym kierunku jakiekolwiek badania? Bo musimy patrzeć w przyszłość, jak będzie się zachowywała Dziękuję. cała Europa i jaki będzie wpływ islamu na cywiliza- Pani Marszałek! Szanowni Panie i Panowie Po- cję europejską. Dziękuję bardzo. słowie! Pewnie warto byłoby niektórym przypo- mnieć, kiedy skończyła się prezydencja luksemburska, ale to pewnie zrobi pan minister. Natomiast Wicemarszałek Barbara Dolniak: moje pytanie chciałem sformułować w nawiązaniu do tego, o czym dzisiaj rozmawialiśmy w Komisji do Bardzo dziękuję, panie pośle. Spraw Unii Europejskiej. Mianowicie w deklaracjach, Poproszę o zadanie pytania pana posła Andrzeja… jak będzie wyglądała prezydencja holenderska, am- Nie, pana Dominika Tarczyńskiego – przepra- basador mówił o tym, że ogólne zadeklarowane cele szam bardzo – klub Prawo i Sprawiedliwość. dotyczące wzmacniania ochrony praw człowieka, promocji praw człowieka przez Unię na zewnątrz, na całym świecie, będą również – w odpowiedzi na moje Poseł Dominik Tarczyński: pytanie padła taka deklaracja – uwzględniały zagwa- rantowanie wolności wyznania w kontekście prześla- Pani Marszałek! Panie Ministrze! Wysoka Izbo! dowań chrześcijan. Jest to zjawisko, z którym nieste- Moje pytanie jest odpowiedzią w pewnym sensie na ty Unia moim zdaniem nie potrafi się w sposób sku- to, co powiedział pan poseł Stasiński z Nowoczesnej, teczny zmierzyć. który porównał islamistów, imigrantów islamskich, Chciałem zapytać pana ministra, czy w okresie do Polaków pracujących legalnie w krajach Unii Eu- prezydencji luksemburskiej problem migracyjny… ropejskiej, co uważam za skandaliczne. Żaden z pol- On rzeczywiście zaciążył nad wieloma innymi spra- skich emigrantów ekonomicznych nigdy nie domagał wami, ale czy problem zwracania uwagi, interwenio- się, przepraszam za to, bezpłatnych prostytutek, nie wania przez Unię (Dzwonek) i obrony praw chrześci- chciał bezpłatnego mieszkania, nie oczekuje socjalu, jan prześladowanych na całym świecie był podejmo- ale ciężko pracuje. Sam przez pięć lat… 9. posiedzenie Sejmu w dniu 28 stycznia 2016 r. Informacja dla Sejmu i Senatu RP o udziale Rzeczypospolitej Polskiej w pracach UE 187

Wicemarszałek Barbara Dolniak: Wicemarszałek Barbara Dolniak:

Panie pośle, to jest czas na zadanie pytania, a nie Dziękuję bardzo. na komentowanie. Kolejne pytania zada pani poseł Gabriela Masłow- ska, klub Prawo i Sprawiedliwość. Bardzo proszę. Poseł Dominik Tarczyński:

…ciężko pracowałem – zadaję pytanie, za chwi- Poseł Gabriela Masłowska: leczkę, pani marszałek, chciałbym wyrazić też swoje oburzenie, bo to jest skandal – ja sam przez pięć lat Dziękuję, pani marszałek. pracowałem i mieszkałem w Londynie. Wiem, jak Panie ministrze, ja mam pytanie, które może nie ciężko Polacy pracują, nie dlatego, że chcą, tylko dla- wiąże się bezpośrednio z tematem, ale korzystając tego, że Platforma ich wypchnęła z Polski. (Oklaski) z pana obecności jako osoby bardzo dobrze zoriento- wanej w kwestiach europejskich, chciałam zapytać, czy w planach Komisji Europejskiej przeznaczono Wicemarszałek Barbara Dolniak: rzeczywiście kilka miliardów euro na budowę korytarza transportowego łączącego Bałtyk z Adriaty- Proszę przejść do pytania, bo się panu czas kończy. kiem, a następnie z Morzem Czarnym. I czy prawdą jest, że w ramach tych funduszy zaplanowana jest budowa transportu lotniczego, kolejowego i innego, Poseł Dominik Tarczyński: natomiast drogi wodne zostały wyłączone? I czy prawdą jest, że w tych sprawach, ponieważ Francja Moje pytanie jest bardzo proste i bardzo podsta- i inne państwa mają swoje korytarze wodne, w tych wowe. Panie ministrze, czy ta prezydencja luksem- planach pominięto akurat Polskę, a jeśli tak, to dla- burska faktycznie zdała egzamin, jeżeli chodzi o pod- czego? Czy to jest kwestia braku dostatecznej aktyw- stawowe zadania związane z imigracją? Dziękuję ności ze strony poprzedniego rządu, poprzedniej eki- Spis treści bardzo. (Oklaski) py, bo znam i takie (Dzwonek) stwierdzenia, czy też ktoś się temu sprzeciwiał, bo nieoficjalnie docierają do nas też informacje, że były sprzeciwy wobec włą- Wicemarszałek Barbara Dolniak: czenia Polski w te plany? I czy obecny rząd włączy…

Dziękuję bardzo. Proszę o zadanie pytania pana posła Andrzeja Wicemarszałek Barbara Dolniak: Maciejewskiego, klub Kukiz’15. Pani poseł, skończył się czas. Bardzo proszę.

Poseł Gabriela Masłowska: Poseł Andrzej Maciejewski: …odbudowę polskich dróg wodnych do aktualne- Pani Marszałek! Panie Ministrze! Wysoka Izbo! go planu gospodarczego Unii Europejskiej? Czy przy- Tak naprawdę dzisiejsze wystąpienie powinno być najmniej podejmiecie państwo jakieś działania w tym poświęcone dwóm osobom i one powinny to zrobić, kierunku? (Oklaski) pan Konrad Szymański i pan Trzaskowski, bowiem polityka zagraniczna jest pewną formą ciągłości. To nie jest działanie jednego tygodnia, dnia. To jest cią- Wicemarszałek Barbara Dolniak: głość i kontynuacja. Bo młodzież na to, co się działo w ostatnim półroczu, ma jedno określenie: masakra, Dziękuję bardzo. a nie sukces. Tutaj mamy za dużo do czynienia z tzw. Kolejne pytanie zada pani poseł Ewa Tomaszew- emigrantami, z tymi kwotami itd. ska, klub Prawo i Sprawiedliwość. Ja składam bardzo konkretny wniosek, panie mini- Bardzo proszę. strze, otóż wnioskuję o upublicznienie, ujawnienie ste- nogramów z negocjacji na temat tzw. uchodźców, od rządu pani Kopacz do dzisiaj. Jak wyglądały te nego- Poseł Ewa Tomaszewska: cjacje? Jakie były warunki? Jakie ustępstwa? Jeżeli to jest tajne, mamy kancelarię tajną. Myślę, że w końcu Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Panie Ministrze! posłowie mają prawo do dostępu do tzw. informacji Chciałabym zapytać, czy w trakcie prezydencji Luk- pierwszej, żeby nie opierać swojej wiedzy na mediach, semburga były w Unii Europejskiej podejmowane na doniesieniach medialnych. Dziękuję bardzo. działania na rzecz cyfryzacji bibliotek naukowych 9. posiedzenie Sejmu w dniu 28 stycznia 2016 r. 188 Informacja dla Sejmu i Senatu RP o udziale Rzeczypospolitej Polskiej w pracach UE

Poseł Ewa Tomaszewska W takim razie proszę panią poseł Józefę Hrynkie- wicz, klub Prawo i Sprawiedliwość. i ich wzajemnej dostępności? Program ten został roz- poczęty w VI kadencji Parlamentu Europejskiego. Zda- ję sobie sprawę, że wobec problemów migracyjnych, tak Poseł Józefa Hrynkiewicz: niesłychanie dla nas wszystkich ważnych, nie jest to kwestia priorytetowa, ale jeśli mogłabym uzyskać taką Pani Marszałek! Wysoki Sejmie! Panie Ministrze! informację, byłabym wdzięczna. (Oklaski) 8 stycznia odbyło się posiedzenie OECD w Paryżu, na którym informowano o tym, że większość środków Wicemarszałek Barbara Dolniak: socjalnych przeznaczy się na zatrudnienie imigran- tów, którzy przybędą z Azji Mniejszej i Afryki Pół- Dziękuję bardzo. nocnej. Moje pytanie jest następujące: Ile jest tych Proszę o zadanie pytania pana posła Roberta środków i z jakich źródeł one pochodzą? Winnickiego, klub Kukiz’15. Drugie moje pytanie. Chciałam zapytać, jakie pra- Nie ma pana posła. ce programowe dotyczące migracji, imigrantów pro- W takim razie pan poseł Bartosz Józwiak, rów- wadzone są w Radzie Europy lub w Komisji Europej- nież klub Kukiz’15. skiej. To, że materiały dotyczące sytuacji demogra- Nie ma. ficznej we wszystkich krajach, także w krajach euro- W takim razie proszę o zadanie pytania panią pejskich, są bardzo dobrze zbierane, bardzo dobrze poseł Kamilę Gasiuk-Pihowicz, Nowoczesna. dokumentowane, o tym wiem, chcę wobec tego wie- dzieć, jakie prace w tym zakresie są prowadzone i co z tych prac wynika także dla Polski. Poseł Kamila Gasiuk-Pihowicz: Trzecie moje pytanie, bardzo króciutkie, pani marszałek, dotyczy tego, co robią ci, którzy przybyli Wysoka Izbo! Mam pytanie dotyczące polskiego do Polski (Dzwonek) w II, III i IV kwartale 2015 r. stanowiska, stanowiska polskiego rządu w odniesie- z byłych krajów Związku Radzieckiego. Przybyło po- niu do rozwiązania problemu migracyjnego na pozio- nad 1 mln osób. (Oklaski)

Spis treści mie europejskim. Zważywszy skalę tego kryzysu, należałoby oczekiwać, że polski rząd podejmie kon- struktywny dialog z państwami członkowskimi i in- Wicemarszałek Barbara Dolniak: stytucjami europejskimi. Dialog ten powinien być nakierowany na osiągnięcie skutecznego rozwiąza- Dziękuję bardzo, pani poseł. nia z punktu widzenia państw najgłębiej dotkniętych I widzę, że wszedł na salę pan poseł Tomasz Ja- kryzysem migracyjnym, ale równocześnie, co bardzo skóła, klub Kukiz’15. ważne, uwzględniającego interes i specyfikę naszego Proszę więc jeszcze o zadanie pytania. kraju. W związku z tym chciałabym zapytać, czy polski rząd, oprócz krytykowania idei algorytmu podziału Poseł Tomasz Jaskóła: migrantów, podjął jakiekolwiek działania, żeby algorytm ten został zdefiniowany w sposób korzystny dla Bardzo dziękuję, pani marszałek. Polski, uwzględniając uwarunkowania i czynniki Zawsze, kiedy pani marszałek prowadzi posiedze- istotne z punktu widzenia naszego kraju. Jakie kon- nie, mam wybitne szczęście i zadaję dobre pytania. kretnie stanowisko zajmował rząd w tym zakresie Do pana ministra Szymańskiego chciałbym skie- w negocjacjach z Komisją? Chciałabym również za- rować następujące pytania. Jak rząd polski prowadzi pytać, czy rząd podjął konkretne rozmowy z Komisją negocjacje dotyczące tego słynnego TTiP, czyli trans- Europejską na temat mechanizmów pozwalających atlantyckiego porozumienia? My nie wiemy w zasa- na przyjęcie w Polsce uchodźców o takim profilu, któ- dzie, ani kto je prowadzi, ani na jakim etapie one się ry dawałby największe szanse na integrację w pol- znajdują, jakie ewentualnie zagrożenia dla polskich skim społeczeństwie i na rynku pracy. Czy ostatecz- przedsiębiorców będzie miało to porozumienie. Ono nie rząd podjął działania zmierzające do wymiany jest dosyć tajne. Drugą sprawą jest patent europejski. doświadczeń z innymi państwami (Dzwonek) człon- On się zresztą bardzo mocno wiąże z TTiP. Czy kowskimi w celu stworzenia skutecznego systemu mamy tutaj ochronę dla polskich firm? Bo to jest przyjmowania i integracji imigrantów? wielki problem, ja rozmawiałem z osobami z urzędu patentowego. One się czują zagrożone. Trzecią sprawą Wicemarszałek Barbara Dolniak: jest stanowisko rządu wobec referendum. Czy referendum – kiedy przeprowadzimy takie referendum Dziękuję. jako ruch Kukiz wobec imigrantów – można uzasad- Proszę o zadanie pytania pana posła Tomasza nić i przedstawić jako stanowisko wiążące w Unii Jaskółę, klub Kukiz’15. Europejskiej? I czwarte pytanie: Czy rząd zamierza Nie ma. podjąć działania (Dzwonek) – to już ostatnie – w celu 9. posiedzenie Sejmu w dniu 28 stycznia 2016 r. Informacja dla Sejmu i Senatu RP o udziale Rzeczypospolitej Polskiej w pracach UE 189

Poseł Tomasz Jaskóła kalnej polemiki w zakresie celów, jakie stawiają sobie wobec Unii Europejskiej. To są uwagi dotyczące ram ujawnienia tzw. Luks-Wiki, czyli afery związanej tej debaty. Myślę, że nie byłoby dobrze, abyśmy z rządem luksemburskim, który pozwolił 300 firmom – w szczególności na siłę – szukali elementów, które drenować ogromne pieniądze... powinny polską politykę i jej ciągłość w nadmierny sposób rozsadzać. To nie znaczy, że zmiana politycz- na w Polsce ma oznaczać całkowitą ciągłość, zero Wicemarszałek Barbara Dolniak: zmian w obszarze relacji między Warszawą a Bruk- selą. Niektóre z głosów w tej debacie w gruncie rzeczy Panie pośle, skończył się nam czas. odnosiły się z nieskrywaną dyssatysfakcją do tej zmiany, sugerując jakieś takie bardzo zagregowane opinie, dotyczące tego, czy jesteśmy entuzjastami, Poseł Tomasz Jaskóła: czy jesteśmy sceptykami. Wydaje mi się, że to wykracza poza ramy tej dyskusji, bo to jest metadyskusja, Owszem, bardzo dziękuję. która toczy się od czasu do czasu w niektórych zakąt- kach Europy. Wydaje mi się, że kiedy mówimy w parlamencie Wicemarszałek Barbara Dolniak: o bardzo konkretnym raporcie z działalności kraju w Unii Europejskiej, powinniśmy skupiać się na kon- Proszę o zabranie głosu sekretarza stanu w Mi- kretach i nie szukać tam potwierdzenia jakiejś hipo- nisterstwie Spraw Zagranicznych pana Konrada Szy- tezy bardzo, bardzo generalnej. Mówiąc wprost, lite- mańskiego, a potem przedstawiciela komisji panią ralnie rzecz biorąc, są w Unii Europejskiej rzeczy, poseł Izabelę Kloc. wobec których ja zachowuję duży entuzjazm, i są takie rzeczy, wobec których zachowuję daleko posunięty sceptycyzm. To się nie składa na żaden zagregowany Sekretarz Stanu pogląd, który by przesądzał o stanowisku wobec w Ministerstwie Spraw Zagranicznych 100 różnych spraw, które pojawią się przed nami. Konrad Szymański: Spis treści Wydaje mi się, że taka polityka predefiniowania stanowiska, powiedzmy, że będziemy zawsze zadowo- Na pewnym etapie przyszło mi do głowy, że część leni albo zawsze niezadowoleni, była objawem raczej z tych komplementów, które słyszałem, nie była cał- kiem szczera. Okazało się, że były one zupełnie nie- głupoty polskiej polityki niż jej rafinacji. Myślę, że szczere. Myślę, że państwo powinni czytać ten doku- rafinacja polskiej polityki europejskiej jest ważnym ment w określony sposób. To jest informacja rządu elementem i powinna być cennym wymiarem, ponie- na temat prac rządu, tak naprawdę dwóch rządów waż Polska nie ma powodu, aby redukować swoje sta- w okresie półrocza. Jeżeli więc państwo odnoszą się nowisko w jakiś tandetny sposób do płytkiego „tak” do sformułowań tej informacji, które mówią o reali- lub „nie”. Polska ma w Unii Europejskiej 100 różnych zacji stanowiska rządu czy też o takim lub innym spraw do załatwienia, Polska musi przedstawiać sta- stanowisku rządu, to trzeba pamiętać, że one odno- nowisko, które będzie dobrze rozumiane przez na- szą się do stanowiska rządu w danym momencie. szych partnerów, i oczywiście bardzo jasno deklaro- Trudno byłoby, aby informacja rządu z prac zawiera- wać, co nam się podoba, a co nie. Wydaje mi się, że ła wątki polemiczne i jakieś ocenne ex post. To jest cały sens polityki Prawa i Sprawiedliwości przez po prostu rejestr spraw, które były podejmowane bardzo długie lata, poczynając od referendum akce- przez poszczególne gabinety. syjnego, polegał właśnie na tym, aby rozbijać takie Faktem jest, być może to niektórych na tej sali zagregowane, uogólnione, płytkie wobec Unii Euro- uwiera, ale faktem jest, że członkostwo Polski w Unii pejskiej czy wobec Europy zachowania. Europejskiej jest objęte stosunkowo szerokim kon- Wydaje mi się również, że dojrzałość krajów Unii sensusem politycznym, w szczególności w poszcze- Europejskiej polega na tym, że są one w stanie po- gólnych, sektorowych sprawach. Wydaje mi się, że to wiedzieć o Unii Europejskiej coś więcej niż „tak” lub raczej buduje siłę naszej polityki europejskiej, niż jest „nie”, „podoba się” bądź „nie podoba się”. Są różne jej jakimś niedostatkiem czy słabością. sprawy w Unii Europejskiej, są takie, które są war- W wielu obszarach regulacyjnych – to wybrzmiało tością dodaną dla naszej polityki, są takie, które nie w tej debacie, myślę, bardzo wyraźnie – takich jak są wartością dodaną dla naszej polityki, i kraj, doj- wspólny rynek, polityka wobec Wschodu, mam nadzie- rzały kraj musi umieć się wobec tego po prostu za- ję, że również polityka wobec migracji, rozwiązanie chować. problemu migracji, będziemy w stanie utworzyć, po- Jednym z wymiarów zmian w całej Unii Europej- szerzyć konsensus Polski, tak aby polskie stanowisko skiej, ale również w Polsce, jest zapewne narastający było możliwie silne na forum europejskim. sceptycyzm wobec jakichkolwiek prób centralnego, Zwykle jest tak, że państwa, które osiągają sukces biurokratycznego z poziomu Brukseli, w dodatku w Unii Europejskiej, to są te, które nie toczą rady- z użyciem bardzo specyficznych procedur, mówiąc 9. posiedzenie Sejmu w dniu 28 stycznia 2016 r. 190 Informacja dla Sejmu i Senatu RP o udziale Rzeczypospolitej Polskiej w pracach UE

Sekretarz Stanu w Ministerstwie nymi, obawy społeczeństw Holandii czy Niemiec o to, Spraw Zagranicznych Konrad Szymański czy ten stan kontroli granicy zewnętrznej daje podstawy do utrzymania strefy Schengen, są w pełni najoględniej, mało transparentnych, zarządzania uzasadnione. My nie możemy ustawić się bokiem kryzysem migracyjnym. i uznać, że my chcemy Schengen, bo chcemy. Jeżeli Myślę, że na pytanie, czy poradziliśmy sobie z tym chcemy Schengen, musimy udowodnić, że jesteśmy kryzysem, nie trzeba długo szukać odpowiedzi. Kry- faktycznie zaangażowani, konstruktywnie zaanga- zys migracyjny jest kryzysem nierozwiązanym w Unii żowani w to, by granica zewnętrzna była chroniona. Europejskiej. Dzisiaj szczęśliwie granica, która pękła, to nie jest ta Te moje słowa, ta opinia nie jest adresowana do granica, za którą my jesteśmy bezpośrednio odpowie- prezydencji luksemburskiej, ponieważ żadna prezy- dzialni. Ale to nie oznacza, że to jest sprawa zupełnie dencja jako organ, który w gruncie rzeczy organizu- neutralna z naszego punktu widzenia. To, że granica je prace Unii, nie będzie w stanie sobie poradzić z tym południowa dzisiaj jest w takim stanie, w jakim jest, egzystencjalnym, skomplikowanym, bardzo poważ- to jest również polskie zmartwienie. Dlatego Polska nym, w moim przekonaniu największym kryzysem, od początku oferowała pomoc techniczną, już zreali- jaki mieliśmy do tej pory w Europie. To jest odpowie- zowaną, od początku oferowała pomoc finansową, dzialność nas wszystkich. Wbrew temu, co sądzą również w dużej części zrealizowaną. Niebawem, osoby, których opinie są niezwykle płytkie co do kon- 4 lutego, pani premier Beata Szydło wybiera się na strukcji Unii Europejskiej, w Unii Europejskiej poli- konferencję donorów w sprawie funduszu na rzecz tykę tworzą państwa członkowskie, przynajmniej te, Syrii dokładnie w tym samym celu, żeby powtórzyć które mają na to ochotę, które mają ochotę mówić polskie stanowisko w tej sprawie. Jesteśmy bardzo własnym głosem i jasno, czego chcą. Ten proces nie zaangażowani, bardzo gotowi do współpracy kon- jest zawieszony w jakiejś próżni politycznej, nie zale- struktywnej na poziomie unijnym w tych dwóch ob- ży on od prezydencji, nie zależy nawet od Komisji szarach, natomiast równie zdecydowanie jesteśmy Europejskiej, ten proces w coraz większym stopniu oponentami mechanizmów relokacji czy jakichkol- – możemy mieć do tego taki lub inny stosunek – za- wiek innych tego typów mechanizmów. Jesteśmy leży od aktywnych państw, które chcą wziąć sprawy przekonani, że państwa członkowskie powinny kon-

Spis treści w swoje ręce. Polska dzisiaj jest krajem, który chce trolować swoją politykę migracyjną, swoją politykę wziąć sprawy w swoje ręce. uchodźczą. To nie oznacza, że gdzieś na horyzoncie Odpowiadając na pytanie o aktywną politykę ma nam się pojawić polityka imigracyjna i uchodźcza w obszarze migracji, mogę powiedzieć, że myślę, że w postaci jednego wielkiego zero. To byłby absurd, widać to gołym okiem. Debiut nowego rządu i debiut powiedzmy sobie szczerze. Polska 25 lat prowadzi pani premier Beaty Szydło na poziomie szczytów odpowiedzialną, wąską, ale jednak politykę uchodź- Rady Europejskiej zdarzył się przy okazji szczytu czą, ponieważ rozumiemy, że mamy obowiązki hu- nadzwyczajnego Unii Europejskiej i Turcji, i był kon- manitarne wobec osób, które naprawdę potrzebują tynuowany w ramach szczytu regularnego w grud- ochrony międzynarodowej. Polska prowadzi, a będzie niu. Oba te szczyty są odpowiedzią na nasze własne prowadziła pewnie jeszcze szerszą politykę imigra- oczekiwania w obszarze rozwiązywania problemu cyjną, ponieważ takie są okoliczności rynku pracy migracyjnego. Oba te szczyty bardzo mocno zakorze- w Europie, także w Polsce. To jest nasza własna in- niły w agendzie Unii Europejskiej faktycznie nie tencja i nikt do tego nas nie musi zmuszać, natomiast nowy, ale zakorzeniły bardzo fundamentalnie po- Polska nie będzie zgadzała się na mechanizmy, które gląd, który jest nam bliski w zakresie rozwiązywania de facto ograniczają możliwość stosowania instru- kryzysu migracyjnego. Pierwsza sprawa to współpra- mentów krajowych w zakresie implementowania tej ca z krajami trzecimi, u źródła. To jest poważna spra- polityki. Polska w tym sensie, odpowiadając na pyta- wa. Wrócę do tego przy okazji komentowania tych nia o kryteria, zachowuje wszystkie dotychczasowe głosów o Turcji. Druga sprawa to oczywiście umoc- instrumenty polityki uchodźczej. Ma prawo, i skorzy- nienie granicy zewnętrznej, które to umocnienie ma sta z tego prawa, do ukształtowania kryteriów przyj- znaczenie nie tylko dla przywrócenia kontroli nad mowania osób, również w ramach systemu relokacji, ruchem migracyjnym, to ma fundamentalne znacze- wg własnych preferencji, wg własnych przekonań, wg nie również dla przetrwania strefy Schengen. My własnego oglądu sytuacji, z jaką mamy do czynienia możemy się zżymać na to, że politycy, którzy dzisiaj na Bliskim Wschodzie. To jest sytuacja bezpreceden- mówią o mini-Schengen, nie mają czystego sumienia sowa nawet dla tych krajów, które mają olbrzymie w tej sprawie, ponieważ część polityków tak napraw- doświadczenie migracyjne. Nigdy u bram Europy dę nigdy nie chciała szerokiej Unii, nie chciała szero- albo w samej Europie nie znalazło się tyle osób, któ- kiego Schengen i dzisiaj wykorzystuje okazję do tego, re dzisiaj w sposób zupełnie oczywisty ubiegają się żeby ten temat odgrzać. o status uchodźcy, ubiegają się o ochronę międzyna- Ale lęki, obawy, wątpliwości społeczeństw niejako rodową. Do tej pory byliśmy przyzwyczajeni wszędzie jądra tych państw, które są położone głębiej w Unii w Europie, że udzielamy tego typu statusu osobom Europejskiej i w gruncie rzeczy nie zarządzają, może pojedynczym, co do których wiemy, jaka jest ich do- z wyjątkiem portów lotniczych, granicami zewnętrz- kładnie kondycja. Dzisiaj mamy do czynienia z tego 9. posiedzenie Sejmu w dniu 28 stycznia 2016 r. Informacja dla Sejmu i Senatu RP o udziale Rzeczypospolitej Polskiej w pracach UE 191

Sekretarz Stanu w Ministerstwie punktu widzenia, rozmawiamy o tym w dniu wizyty Spraw Zagranicznych Konrad Szymański prezydenta Chorwacji w Polsce, jest projektem obie- cującym, ponieważ on może oznaczać, gdyby był zre- typu oczekiwaniem ze strony olbrzymich grup ludzi. alizowany pod względem transportowym, ale w szcze- To jest sytuacja, na którą Europa nie jest przygoto- gólności pod względem połączeń systemów energe- wana. To, co my komunikujemy również naszym tycznych, możliwość stworzenia korytarza północ partnerom zachodnim, to zwracanie uwagi, że my – południe także dla surowców energetycznych. To wszyscy, nawet te kraje, które są najbardziej do- jest istotny element. Punktem odniesienia dla tego świadczone w tym obszarze, nie poradzimy sobie projektu jest oczywiście Polskie LNG. z taką skalą. To wymaga innych zapewne środków. Szczegółowe elementy dotyczące dróg wodnych Jeśli chodzi o Turcję, wbrew temu, co zostało tu- nie są mi znane, ale przedstawimy takie informacje taj powiedziane, nikt nie zapłacił Turcji 3 mld euro, drogą pisemną, podobnie jak informacje dotyczące tym samym również Polska nie zapłaciła Turcji żad- cyfryzacji, bibliotek cyfrowych. W Programie Opera- nych 70 mln euro. Ten mechanizm jest troszeczkę cyjnym „Polska cyfrowa” oczywiście takie elementy bardziej skomplikowany. My zadeklarowaliśmy goto- są, natomiast szczegóły muszą być sprawdzone przez wość realizacji takiego planu, jeżeli będziemy mieli konkretny resort, który jest za to odpowiedzialny. ofertę i rzeczowe podstawy, by sądzić, że Turcja wy- MSZ bezpośrednio nie jest, nie uczestniczy w tym wiąże się ze swoich obowiązków. Fakty są takie, że przedsięwzięciu. Europa straciła możliwość kontroli granicy ze- Migracja na poziomie europejskim. Mam wraże- wnętrznej na Morzu Egejskim. To jest bardzo przynie, że odpowiedziałem, co się w tej sprawie dzieje. kra wiadomość, ponieważ obiecywaliśmy sobie wza- Jeżeli chodzi o doświadczenia, to jest oczywiście na- jemnie, że będziemy to robili, ale niestety nie umiemy turalny sposób reakcji, prawda. Jeżeli mamy jakiś tego zrobić. To oznacza, że musimy stać się, powiedz- problem, mamy poczucie, że mamy w oczywisty spo- my, partnerami – jak sądzę, w niektórych oczach sób mniejsze doświadczenie w tym obszarze niż inne klientami – państw trzecich, które mniej lub bardziej kraje. W związku z tym to, co się zwykle w takich chętnie podchodzą do tego typu ofert i starają się to sytuacjach sugeruje, to wymiana doświadczeń. Ale wyzyskać, a przy tej okazji załatwić rozmaite swoje powiedzmy sobie szczerze, nie wykluczając wymiany interesy. W tym nie ma niczego nadzwyczajnego, to doświadczeń z tym lub innym krajem, w Europie nie Spis treści jest naturalna sytuacja, jeżeli słabniemy, a w tej spra- ma dobrych przykładów, nie ma dobrych doświad- wie okazaliśmy słabość, która jest widoczna gołym czeń w zakresie zarządzania tym problemem. Kraje, okiem w każdym zakątku świata. W związku z tym które bardzo długo uczestniczą w tym procesie, któ- myślę, że nie ma powodu się oburzać na fakt, że do- re mogły, miały czas na to, żeby nie tylko uczyć się szło do porozumienia z Turcją, wstępnego porozu- na własnych błędach, ale miały multum czasu, żeby mienia, które zakłada również całą masę mechani- rewidować podstawy swojej polityki, poniosły poraż- zmów kontrolnych, mechanizmów warunkujących kę w tej sprawie. Poczucie porażki polityki imigra- nie tylko wypłacanie tych środków, które mają być cyjnej, która początkowo była traktowana jako tech- adresowane na poszczególne, konkretne potrzeby nokratyczny trik związany z rynkiem pracy, jest – nie są to środki do dowolnego wykorzystania – ale gołym okiem widoczne. Coś nam nie poszło w tej również warunkowanie, ocieplanie procesu polityczne- sprawie i wydaje mi się, że Polska jest akurat w bar- go. W tym sensie uważam to porozumienie za sen- dzo komfortowej pozycji, by nauczyć się na tych błę- sowne, zrównoważone i bezpieczne, także z polskiego dach. To są powody, dla których polskie stanowisko, punktu widzenia. Dzisiaj bardzo wiele osób chce oce- bardzo sceptyczne wobec tak zbudowanej polityki nić to porozumienie po kilku tygodniach i powie- imigracyjnej, mam wrażenie, jest coraz lepiej rozu- dzieć, że ono po prostu nie działa. Mam nadzieję, że miane w Europie. to nie jest prawda, i radziłbym również tym, którzy Co do zasadniczej kwestii polityki europejskiej mają dzisiaj już takie wyrobione zdanie w sprawie padły tutaj słowa, że powinniśmy się oprzeć o Niem- porozumienia z Turcją, poczekać chociaż chwilę. My- cy, a nie budować drugiej prędkości w Wyszehradzie. ślę, że to wymaga czasu. Tak naprawdę właściwym Powiem tak: Polska jest zbyt dużym i zbyt dojrzałym punktem, momentem pomiaru tego, czy to porozu- krajem, żeby redukować swoją politykę europejską mienie coś dało, czy nie dało, będzie tak naprawdę do jednego czy drugiego kraju, bez względu na to, czy wiosna, kiedy ruchy imigracyjne nie będą powstrzy- to są Niemcy, czy to są Węgry. My dostrzegamy całą mywane przez warunki atmosferyczne. mapę Unii Europejskiej i ona jest trochę bardziej po- Jeśli chodzi o pytania dotyczące już spraw bardzo jemna. Nie ma żadnego powodu znowu, żeby prede- szczegółowych, które tutaj padły, korytarz północ finiować swoje stanowisko i nakładać sobie jakieś – południe. To jest oczywiście korytarz północ – po- limity w tym obszarze. Unia jest bogatsza. Polska łudnie łączący Bałtyk, Morze Północne, Adriatyk. To oczywiście rozumie znaczenie Niemiec, w szczegól- jest duży projekt, w ramach którego są elementy, ności w naszym regionie, dla przyszłości Unii Euro- które są zapewne na liście inwestycji priorytetowych pejskiej. Rozumiemy również znaczenie i pewien Unii Europejskiej. To jest projekt, który z polskiego niedostatek reprezentacji regionu Europy Środkowej, 9. posiedzenie Sejmu w dniu 28 stycznia 2016 r. 192 Informacja dla Sejmu i Senatu RP o udziale Rzeczypospolitej Polskiej w pracach UE

Sekretarz Stanu w Ministerstwie alnego wykorzystania tego nowego instrumentu, no- Spraw Zagranicznych Konrad Szymański wego sposobu zarządzania pieniędzmi unijnymi. Ge- neralnie to jest pewna trudność dla polskiego rządu, rozumianej szeroko, od Tallina po Sofię, w procesie ponieważ zmiana sposobu finansowania czy zmiana decyzyjnym i politycznym Unii Europejskiej, ale pro- sposobu wydatkowania pieniędzy unijnych w kierun- szę naprawdę na siłę nie sugerować, że mamy ochotę ku funduszowego sposobu wydatkowania tych pie- na to, żeby zredukować polską politykę tu czy tam. niędzy będzie stanowiła trudność, ale jesteśmy przy- Polska będzie zachowywała stanowisko otwarte wo- gotowani do tego, żeby brać w tym udział. Mamy bec wszystkich państw członkowskich, ponieważ gotowość wydania 1 mld w ciągu najbliższych 2 lat. w bardzo różnych sprawach mamy bardzo różne sy- Mamy pierwsze kontrakty – Mlekovita jest takim nergie polityczne. Myślę, że naprawdę nie ma żadne- przykładem – które są zawierane, i wysokie zainte- go powodu, żeby nakładać sobie tego typu limity. resowanie sektora energetycznego, transportu i sa- Dwa słowa o TTIP. To nie ma związku tak silne- morządu, by w tym programie wziąć udział, ale to go z prezydencją, ta sprawa trwa dłużej, będzie trwa- jest oczywiście sam początek drogi. ła bardzo długo. TTIP jest porozumieniem, którego Pytania dotyczące debaty na temat stanu standar- stronami będą Unia Europejska i Stany Zjednoczone. dów praworządności i demokracji w Polsce wykracza- To nie zmienia faktu, że z uwagi na gęstość tego po- ją zdecydowanie poza informację rządu o prezydencji rozumienia – ono dalece wykracza poza porozumie- luksemburskiej z uwagi na niezborność czasową tego nie czysto handlowe, ono będzie tworzyło również zagadnienia z prezydencją luksemburską. Być może standardy regulacyjne, które będą obowiązywały będziemy wciąż mieli ochotę rozmawiać na ten temat, również w Polsce – będziemy mieli do czynienia, pań- kiedy będziemy podsumowywali prezydencję holen- stwo będą mieli do czynienia z ratyfikacją narodową derską, choć mam nadzieję, że będzie to ginęło gdzieś tego porozumienia. W tym sensie, myślę, można mieć w odmętach pamięci tylko tych najbardziej skrupulat- pewne poczucie bezpieczeństwa tego procesu i nie nych obserwatorów sceny europejskiej. oczekiwać jakichś nadmiernych niespodzianek w mo- Sprawa chrześcijan, ważna sprawa. Chrześcijanie mencie, kiedy będzie ono zawierane, ponieważ Polska na Bliskim Wschodzie, w Afryce Północnej są naj- siłą rzeczy musi być włączona w cały ten proces. Ina- częściej ofiarą przynajmniej podwójnej dyskrymina- Spis treści czej byśmy ryzykowali porażkę ratyfikacyjną tej umowy, a tego, mam wrażenie, nikt nie chce. Co do cji. Nie tylko są ofiarą generalnej destabilizacji poli- zasady Polska jest zainteresowana istotnymi, inten- tycznej i bardzo trudnych, często wojennych warun- sywnymi więziami między Europą a Stanami Zjed- ków w tym regionie, co dotyka wszystkich mieszkań- noczonymi, ponieważ jedność świata Zachodu to jest ców tych ziem, ale bardzo często są ofiarą wtórnej ważna rzecz dla Polski. To jest przesłanka dobroby- dyskryminacji ze strony swoich współbraci w biedzie. tu, to jest również przesłanka bezpieczeństwa. To, że To jest bardzo trudna sytuacja, niestety powtarza się ta jedność świata Zachodu dzisiaj się chwieje, czasa- ona również na terenie Europy, w obozach uchodź- mi z powodów poważnych, a czasami z powodów czych dochodzi do aktów dyskryminacji chrześcijan, mniej poważnych, to jest raczej przedmiotem troski, którzy w tych obozach są, ze strony ich bliskich, ze a nie satysfakcji. Natomiast to nie zmienia faktu, że strony osób, które dzielą ten sam los. To powinno być tak dokładna, tak szczegółowa umowa musi uwzględ- przedmiotem zainteresowania Unii Europejskiej. Był niać nie tylko polskie, ale i regionalne interesy, które czas, kiedy ta sprawa była podnoszona, ona powinna są związane chociażby z dysproporcją cen surowców wrócić do agendy unijnej, bo jest to po prostu istotny energetycznych, a co za tym idzie z ceną energii. To wymiar polityki ochrony praw człowieka. Na pewno jest jeden z kluczowych elementów, który Europę, ta sprawa, generalnie sprawa mniejszości religijnych całą Europę, na skutek zresztą naszej własnej nie w tym regionie jest widoczna w pracach Urzędu do całkiem przemyślanej polityki, odróżnia od Stanów Spraw Cudzoziemców. Zjednoczonych, to się przekłada na konkurencyjność Dyrektywa o broni, to już ostatnia uwaga, bo wy- również polskiego przemysłu, w szczególności che- daje mi się, że już skomentowałem wszystkie rzeczy. micznego, ten głos i opinia tych sektorów są dosko- Ona na początku… (Poruszenie na sali) nale słyszane w polskim rządzie i będą się przekła- Mam o tym nie mówić? dały na polskie stanowisko w tej sprawie. (Poseł Andrzej Maciejewski: Nie, moje pytanie Drugą sprawą są oczywiście standardy w zakresie jeszcze jest.) rolnictwa. Polska nie jest jedynym na szczęście rol- A pańskie pytanie o co było? niczym krajem w Unii Europejskiej, krajem, który (Poseł Andrzej Maciejewski: O ujawnienie steno- przywiązuje istotną wagę do kształtu polityki rolni- gramów negocjacji Unia – Polska.) czej, i ta sprawa jest w oczywisty sposób obecna Jeżeli jakiekolwiek dokumenty dotyczące negocja- w procesie negocjacyjnym. cji tej sprawy są, to one są zdeponowane w Radzie Jedno słowo o funduszu strategicznym, tzw. fun- Unii Europejskiej, więc nie jesteśmy dysponentami duszu Junckera. W Banku Gospodarstwa Krajowego takich dokumentów. Znaczna część tych dokumen- jest platforma, która jest dedykowana małym i śred- tów, jak sądzę, jest publiczna, natomiast myślę, że nim przedsiębiorstwom, które są chętne do ewentu- znaczna część tych negocjacji to były negocjacje ust- 9. posiedzenie Sejmu w dniu 28 stycznia 2016 r. Informacja dla Sejmu i Senatu RP o udziale Rzeczypospolitej Polskiej w pracach UE 193

Sekretarz Stanu w Ministerstwie siaj możemy powiedzieć, że głos Polski faktycznie jest Spraw Zagranicznych Konrad Szymański bardzo mocno słuchany i słyszany w Europie. Dzię- kuję bardzo. (Oklaski) ne, bo tak wygląda proces polityczny w Unii Euro- pejskiej, że ludzie często do siebie mówią po prostu, a dopiero to, co jest efektem tych negocjacji, ma swój Wicemarszałek Barbara Dolniak: ślad na papierze, więc nie wiązałbym z tym jakichś nadmiernych oczekiwań. Bardzo dziękuję. Jeśli chodzi o dyrektywę o broni, to wzbudziła ona Zamykam dyskusję. pewien niepokój w Finlandii, w Czechach, także Proponuję, aby Sejm niezwłocznie przystąpił do w Polsce. Rząd bierze pod uwagę te uwagi, które są drugiego czytania projektu uchwały. zgłaszane przez różnych interesariuszy. Mogę dzisiaj Jeżeli nie usłyszę sprzeciwu, będę uważała, że powiedzieć jedno: ta dyrektywa nie będzie przyjęta Sejm propozycję przyjął. w tym kształcie, w jakim została zaproponowana. Sprzeciwu nie słyszę. Nowy kompromis w tej sprawie rysuje się, jest znacz- Przystępujemy zatem do drugiego czytania pro- nie bliżej stanowisk, które były wyrażane na polskim jektu uchwały. gruncie. Czy ktoś z pań i panów posłów pragnie zabrać głos Myślę, że to generalnie wszystko, od ogółu do w drugim czytaniu projektu uchwały? szczegółu, mam nadzieję, że zaspokoiłem państwa Nikt się nie zgłasza. ciekawość w tym obszarze. Do głosowania nad projektem uchwały przystąpi- Mam nadzieję, że przy okazji podsumowywania my na następnym posiedzeniu Sejmu. prezydencji holenderskiej będziemy mieli mniej am- Przystępujemy do rozpatrzenia punktu 10. po- biwalencji co do tego, jak traktować ten dokument, rządku dziennego: Pierwsze czytanie obywatel- będziemy mieli jaśniejszy stosunek i unikniemy nie- skiego projektu ustawy o zmianie ustawy o syste- szczerych komplementów, których byłem dzisiaj mie oświaty (druk nr 48). adresatem. Dziękuję bardzo. (Oklaski) Proszę zastępcę pełnomocnika Komitetu Inicja- (Poseł Grzegorz Długi: Ha, ha, ha.) tywy Ustawodawczej pana Marcina Celińskiego o przedstawienie uzasadnienia projektu ustawy. Spis treści Bardzo proszę. Wicemarszałek Barbara Dolniak: Proszę pana Marcina Celińskiego o zabranie głosu. (Poseł Kamila Gasiuk-Pihowicz: Właśnie idzie.) Bardzo dziękuję. O zabranie głosu poproszę panią przedstawiciel komisji poseł Izabelę Kloc. Przedstawiciel Komitetu Bardzo proszę. Inicjatywy Ustawodawczej Marcin Celiński:

Pani Marszałek! Wysoki Sejmie! Projekt nie jest Poseł Izabela Kloc: długi, więc i moje uzasadnienie nie zabierze państwu zbyt wiele czasu. Pani Marszałek! Panie Ministrze! Jednak pozwo- Reprezentuję obywateli, którzy zauważają dyso- li pan minister, że ja również dołączę się do tych kom- nans w polskim prawie, dysonans dotyczący finanso- plementów w pana kierunku, dlatego że rzeczywiście wania przez państwo działalności Kościołów i związ- muszę powiedzieć jako szefowa Komisji do Spraw ków wyznaniowych. Reprezentuję obywateli, którzy Unii Europejskiej, że nasza współpraca układa się zdecydowali się poddać rozwiązanie tego dysonansu bardzo dobrze, jest prowadzona w sposób taki, że rozwadze Wysokiej Izby. rzeczywiście członkowie Komisji Europejskiej uzy- Kiedy 25 lat temu wprowadzano religię do szkół, skują wszelkie informacje, jakie są istotne dla polity- był to gest wymierzony w walczący z religią poprzed- ki europejskiej. Za to bardzo dziękuję. ni system. Ten akt był próbą zadośćuczynienia nie- Dziękuję również wszystkim członkom Komisji do zaprzeczalnym szkodom, jakie ponosiły środowiska Spraw Unii Europejskiej, którzy dzisiaj przysłuchi- wierzących, szczególnie wiernych Kościoła katoli- wali się tej debacie, szczególnie tym, którzy zadawa- ckiego, w okresie PRL-u. Uzgodniony wówczas model li pytania, z każdej strony politycznej. Myślę, że właś- nie niósł jednak szczególnych obciążeń dla podatni- nie ta dzisiejsza debata jest takim przyczynkiem do ka. Sam prymas Józef Glemp deklarował: Kościół nie jutrzejszej debaty, tak to czasowo nam się złożyło chce ani złotówki z budżetu państwa za nauczanie – jutro będziemy rozmawiać o polityce zagranicznej, religii w szkołach publicznych. My do szkół nie idzie- dzisiaj rozmawiamy o europejskiej. my po pieniądze, my tam idziemy z misją. Wszystkim bardzo dziękuję za wszystkie głosy, Tak też było w pierwszych latach katechezy. a panu ministrowi za tak wyważony sposób prezen- Kościół był obecny w szkołach ze swoją misją formo- towania polityki europejskiej. Ale jednocześnie dzi- wania wierzących, nie rościł sobie praw większych, 9. posiedzenie Sejmu w dniu 28 stycznia 2016 r. 194 Projekt ustawy o zmianie ustawy o systemie oświaty

Przedstawiciel Komitetu Inicjatywy chodniej ewoluował w stronę zajęć poświęconych sy- Ustawodawczej Marcin Celiński stemom wartości, i wtedy jest finansowany przez państwo, ale realizuje program ustalany przez pań- niż wynikałoby to z gwarantowanej w Polsce swobo- stwo. Taki model jest w Finlandii, Danii, Estonii. Są dy wyznania. też modele pośrednie, oparte na porozumieniu pań- Dziś jest inaczej. Dziś katecheza oznacza 30 tys. stwa ze związkami wyznaniowymi, np. w Niemczech etatowych pracowników z tzw. misją, to jest w prak- czy w Wielkiej Brytanii, gdzie program, wyznaczanie tyce wyłączonych spod nadzoru kuratoryjnego, rea- nauczycieli, nadzór nad realizacją programu religii lizujących programy, które nie są zatwierdzane ani są wspólne: państwa i zainteresowanych związków też kontrolowane przez finansujące całe przedsię- wyznaniowych w konkretnych miejscach. W Niem- wzięcie państwo polskie. czech, jak wiadomo, jest jeszcze zróżnicowanie lan- Art. 12 ust. 2 konkordatu podpisanego ze Stolicą dowe z tym związane. Apostolską stanowi wprost: „Program nauczania re- Uznajemy zadekretowane w ustawie o systemie ligii katolickiej oraz podręczniki opracowuje władza oświaty finansowanie konfesyjnej formy katechezy kościelna i podaje je do wiadomości kompetentnej w państwie, które nie ma Kościoła państwowego, nie władzy państwowej”. Zgodnie z podpisaną umową ma religii panującej, a takim państwem jest Rzecz- międzynarodową państwo polskie nie ma wpływu na pospolita Polska deklarująca bezstronność w spra- program przedmiotu nauczanego w polskiej szkole. wach światopoglądowych i rozdział Kościoła od pań- Rzeczpospolita Polska nie może zgodnie z konkorda- stwa, za niespójność systemu. Pozwolę sobie przy tym tem przejąć odpowiedzialności za kształt lekcji religii zwrócić uwagę na pewną konsekwencję dzisiejszego w szkole. modelu finansowania, czyli finansowania katechezy Zgodnie z uregulowaniami konkordatu państwo konfesyjnej, gdzie nie mamy nadzoru nad progra- polskie zobowiązało się do organizowania lekcji reli- mem nauczania i sposobem nauczania. Kilka dni gii w szkołach, nie znajdujemy tam jednak zapisu temu prasa opisywała kontrowersje związane z orga- o zobowiązaniu finansowym. Gdyby taki był, w na- nizacją i finansowaniem nauczania islamu w Często- szym odczuciu byłby niekonstytucyjny, niezgodny chowie. Wobec tego, co dzieje się obecnie w Europie, z zasadą światopoglądowej bezstronności państwa czy na pewno ten model finansowania i niepytania

Spis treści zapisaną w art. 25 konstytucji, który stanowi: „Wła- o to, co się dzieje w trakcie nauczania, jest docelowo dze publiczne w Rzeczypospolitej Polskiej zachowują korzystny? Przypominam, że zasady zawarte w usta- bezstronność w sprawach przekonań religijnych, wie o systemie oświaty obowiązują w stosunku do światopoglądowych i filozoficznych, zapewniając swo- wszystkich zarejestrowanych wyznań na terenie bodę ich wyrażania w życiu publicznym”. Rzeczypospolitej Polskiej. Ani konkordat, ani tym bardziej konstytucja nie Dzięki naszej akcji i wskazaniu problemu po raz nakłada na państwo polskie obowiązku finansowania pierwszy od lat pracownie badań opinii publicznej kosztów katechezy. Podnoszenie przez przeciwników zadały w swoich sondażach Polakom pytanie o finan- naszego projektu zapisu o bezpłatności edukacji jest sowanie katechezy. Wynika z nich, że w zależności nieporozumieniem – nie można uznać za edukację od badania od 49% do 66% Polaków jest zdania, że publiczną zajęć nieobjętych państwowym programem katecheza powinna być finansowana ze środków koś- nauczania, wyłączonych z nadzoru metodycznego i dy- cielnych, nie powinna być finansowana z budżetu daktycznego odpowiednich organów państwa, reali- państwa. Biorąc pod uwagę dominujący odsetek Po- zowanych przez osoby, które nie podlegają ogólnym laków deklarujących się jako wierzący, postulat nasz zasadom dotyczącym kwalifikacji, jakim podlega znalazł poparcie właśnie w gronie wierzących. Więk- nauczyciel w szkole publicznej. Żadnego przedmiotu szość popierających nasz postulat, z prostej arytme- w szkole publicznej nie może prowadzić osoba bez tyki wynika, stanowią ludzie wierzący. To nas nie wyższego wykształcenia – katechezę mogą prowadzić dziwi, bo zgodne jest to z nauką społeczną Kościoła, alumni seminariów duchownych, a katecheci nie który absolutny prymat w wychowaniu przyznaje podlegają obowiązkom dokształcania i doskonalenia rodzicom i Kościołowi. związanym z awansem zawodowym. Skoro, jak W deklaracji o wychowaniu chrześcijańskim So- twierdzą zwolennicy państwowego opłacania kate- boru Watykańskiego II „Gravissimum educationis” chetów, są to nauczyciele jak wszyscy inni, to dlacze- napisano: „Rodzice, ponieważ dali życie dzieciom, go stosujemy do nich zupełnie inne zasady niż do w najwyższym stopniu są obowiązani do wychowania wszystkich pozostałych nauczycieli? potomstwa i dlatego muszą być uznani za pierwszych Wiemy, że są możliwe dwa modele prowadzenia i głównych jego wychowawców. To zadanie wycho- takich zajęć: konfesyjny, taki jak w Polsce, ściśle wawcze jest tak wielkiej wagi, że jego ewentualny związany z misją formowania wyznawcy, obecny tak- brak z trudnością dałoby się zastąpić”. Jest tam też że w takich krajach jak Bułgaria – i wtedy wydaje się o roli Kościoła: „W szczególny wreszcie sposób obo- naturalne, że ten model konfesyjny powinien być fi- wiązek wychowawczy należy do Kościoła nie tylko nansowany przez związek wyznaniowy – i niekonfe- dlatego, że winno się go uznać również za społecz- syjny, który nie służy konkretnej religii, nauczaniu ność ludzką zdolną do pełnienia funkcji wychowaw- konkretnego Kościoła, który dawno w Europie Za- czej, lecz nade wszystko dlatego, że ma on zadanie 9. posiedzenie Sejmu w dniu 28 stycznia 2016 r. Projekt ustawy o zmianie ustawy o systemie oświaty 195

Przedstawiciel Komitetu Inicjatywy Z uwagą zapoznaliśmy się z opiniami dotyczący- Ustawodawczej Marcin Celiński mi naszego projektu, które wpłynęły do Sejmu. W peł- ni szanujemy pogląd komisji do spraw nauczania wskazywania wszystkim ludziom drogi zbawienia, religii prawosławnej Polskiego Autokefalicznego a wierzącym udzielania życia Chrystusowego i wspo- Kościoła Prawosławnego. Nie negujemy znaczenia magania ich ustawiczną opieką, aby mogli osiągnąć katechezy i innych form ewangelizacyjnych prowa- pełnię tego życia”. dzonych przez ten Kościół. Wierzymy, że Kościół (Poseł Marzena Machałek: Bardzo ładnie.) prawosławny przykłada wielką wagę do wykształ- W dokumencie tym też występuje państwo: „(…) cenia katechetów, sposobu prowadzenia przez nich pewne obowiązki i prawa przysługują państwu, po- zajęć i dbałości o merytoryczny poziom podręczni- nieważ do niego należy organizowanie tego, czego ków. Nasz projekt w żaden sposób w sfery działal- wymaga wspólne dobro doczesne. Do jego zadań na- ności opisane w opinii nie ingeruje. Zajmujemy się leży popieranie różnymi sposobami wychowania mło- jedynie finansowo-prawnym, a nie aksjologicznym dzieży, a mianowicie: ochrona obowiązków i praw aspektem katechezy. rodziców oraz innych, którzy mają udział w wycho- Ambiwalentne uczucia wzbudziła w nas opinia waniu, i dopomaganie im, przejmowanie wedle zasa- prokuratora generalnego. Nie do końca rozumiemy, dy pomocniczości wychowania w wypadku braku dlaczego prokurator wypowiada się w sprawie syste- inicjatywy ze strony rodziców i innych społeczności”. mu edukacji. Kojarzy się to raczej z systemami tota- Czy w Polsce mamy do czynienia ze zjawiskiem litarnymi. Tam prokuratury przeważnie mają włas- braku inicjatywy rodziców w wychowaniu lub słaboś- ne ośrodki, nazywane reedukacyjnymi. Na szczęście cią społeczności, jakimi są Kościoły? Myślę, że takie w Polsce takich nie ma. Z drugiej strony prokurator stwierdzenie byłoby obraźliwe zarówno dla Kościo- generalny w swojej opinii stara się przedstawić dosyć łów, jak i dla rodzin. Z całą pewnością zjawisko to nie specyficzną interpretację konstytucji, do czego, we- występuje, i rodzina, i Kościół są dalekie od kryzysu, dług naszej wiedzy, nie posiada kompetencji konsty- który powodowałby zastąpienie ich w rolach wycho- tucyjnych czy ustawowych. Wiem, że ta opinia po- wawczych przez państwo. Nie proponujemy zatem wstała przed kryzysem związanym z Trybunałem wprowadzenia modelu niekonfesyjnego, w którym Konstytucyjnym, ale na tle tego kryzysu prokurator państwo kreowałoby proces wychowania religijnego. przypisujący sobie prawo do stwierdzania niekonsty- Spis treści Przytaczam powyższe, aby zadać kłam opiniom, tucyjności pomysłu legislacyjnego, przyznacie pań- jakoby nasz projekt wpisywał się jakkolwiek w kon- stwo, nie wygląda najlepiej. Ponieważ to jednak opi- flikty ideologiczne czy wyznaniowe. Te nie są przed- nia prokuratora, za którym stoi cały Kodeks karny, miotem naszego zainteresowania. Jedyna aksjologia, przytoczę jedno zdanie z tej opinii, z którym zgadza- jaka nam towarzyszy, to aksjologia państwowa, któ- my się w 100%. Cytuję: „Materia projektu nie dotyczy ra z założenia łączy wszystkich patriotów bez wzglę- ustawowych zadań prokuratora generalnego i proku- du na wyznanie. Nie wnioskujemy o usunięcie religii ratury”. ze szkół, nie kwestionujemy prawa wierzących do Do opinii rządu, którą znam jedynie częściowo kultu, a Kościołów do formowania młodych wyznaw- z przekazów medialnych, ustosunkuję się po jej wy- ców, kwestionujemy jedynie rolę państwa i pieniędzy słuchaniu. publicznych w tym procesie. (Poseł Marzena Machałek: Jest dostępna.) Drugim naszym postulatem jest doprecyzowanie, Nie miałem, niestety, możliwości, ale rozumiem, kto podejmuje decyzję o uczestnictwie w katechezie że będzie prezentowana. w szkołach ponadgimnazjalnych. Mówimy zatem o tzw. (Poseł Marzena Machałek: Jest dostępna.) starszej młodzieży, szesnasto-, siedemnastolatkach. Szanowni państwo, nasz projekt jest pierwszym Konstytucja Rzeczypospolitej w art. 48 stanowi: „Ro- projektem obywatelskim wprowadzonym pod obrady dzice mają prawo do wychowania dzieci zgodnie z włas- Sejmu w tej kadencji. W kadencjach poprzednich róż- nymi przekonaniami. Wychowanie to powinno uwzględ- nie z tymi projektami bywało. W kampanii wyborczej niać stopień dojrzałości dziecka, a także wolność jego obecnie rządzący słusznie piętnowali swoich poprzed- sumienia i wyznania oraz jego przekonania”. Wycho- ników za odrzucanie inicjatyw obywatelskich w pierw- wanie to ma uwzględniać stopień dojrzałości, a także szym czytaniu bez poddania merytorycznej debacie wolność jego sumienia i wyznania. W naszym odczu- w komisjach. Wierzę, że ta praktyka to przeszłość. ciu szesnastolatek jest już na tyle dojrzałym i ukształ- Zapewne dziś nasz projekt może nie mieć poparcia towanym człowiekiem, że sam może dokonywać wy- większości posłów na tej sali, taka jest istota projek- borów aksjologicznych. Dodatkowo należy zauważyć, tów obywatelskich. Gdyby wynikały one z programu że żadne inne zajęcia poza tymi zagrażającymi życiu rządzących, nie trzeba byłoby organizować komitetu, i zdrowiu w szkolnictwie ponadgimnazjalnym nie zbierać podpisów i korzystać z prawa inicjatywy oby- wymagają zgody rodziców, uczeń przystępuje do nich watelskiej. zgodnie z decyzją własną. Granice pełnoletności są Chcę podziękować wszystkim tym, którzy popar- umowne, ustanawiane przez prawo. W tym przypad- li podpisany projekt – spontanicznie organizującym ku proponujemy uznać podmiotowość uczniów szkół się w trakcie akcji wolontariuszom, niektórzy z nich ponadgimnazjalnych i pozostawić im decyzję. są z nami dzisiaj tutaj, na galerii, chcę podziękować 9. posiedzenie Sejmu w dniu 28 stycznia 2016 r. 196 Projekt ustawy o zmianie ustawy o systemie oświaty

Przedstawiciel Komitetu Inicjatywy prezentacja stanowiska tylko i wyłącznie pojedynczej Ustawodawczej Marcin Celiński osoby. Obywatelski projekt ustawy o zmianie ustawy inicjatorowi, niestety nieobecnemu, Leszkowi Jaż- o systemie oświaty dotyczy zmiany treści art. 12 dżewskiemu, którego tu zastępuję, za to, że nie pod- ustawy z dnia 7 września 1991 r. o systemie oświaty. daliśmy się dominującemu imposybilizmowi. Zgodnie z obecnym brzmieniem ust. 1 wymienionego (Poseł Marzena Machałek: Ha, ha, ha.) artykułu naukę religii organizuje się w publicznych Przekonywano nas, że na pewno się nie uda. Do- przedszkolach, szkołach podstawowych i gimnazjach tarliśmy z projektem tutaj i jesteśmy z nim na forum na życzenie rodziców, w publicznych szkołach ponad- parlamentu. Wierzę, że obietnice z kampanii wybor- gimnazjalnych na życzenie bądź rodziców, bądź ucz- czej mają swoją wartość i projekt nasz nie zostanie niów, a po osiągnięciu pełnoletności o pobieraniu odrzucony w pierwszym czytaniu, że zostanie prze- nauki religii decydują samodzielnie uczniowie. kazany do rozpatrzenia w komisjach. O to wnoszę nie Warunki i sposób organizowania nauki religii tylko w imieniu 155 tys. popierających nasz projekt, i etyki w publicznych przedszkolach i szkołach okre- ale także w imieniu każdej inicjatywy obywatelskiej śla, wydane na podstawie upoważnienia zawartego – istniejącej, powstającej, a może nawet jeszcze nie- w art. 12 ust. 2 ustawy z dnia 7 września 1991 r. o sy- utworzonej. Pokażcie obywatelom, że ich inicjatywy stemie oświaty, rozporządzenie ministra edukacji traktujecie poważnie. Obywatele na to zasługują. narodowej z dnia 14 kwietnia 1992 r. w sprawie wa- Dziękuję bardzo. (Oklaski) runków i sposobu organizowania nauki religii w publicznych przedszkolach i szkołach. Zaproponowana w projekcie obywatelskim zmia- Wicemarszałek Barbara Dolniak: na treści ust. 1 w art. 12 ustawy o systemie oświaty polega na przyznaniu prawa do decydowania o udzia- Bardzo dziękuję za przedstawienie uzasadnienia le w nauce religii w szkołach ponadgimnazjalnych projektu ustawy. wyłącznie uczniom, z pominięciem praw rodziców, Sejm ustalił, że w dyskusji nad tym punktem po- oraz wprowadzeniu zakazu finansowania organizacji rządku dziennego wysłucha 5-minutowych oświad- nauki religii w szkołach publicznych ze środków pub-

Spis treści czeń w imieniu klubów. licznych w rozumieniu przepisów o finansach pub- Otwieram dyskusję. licznych. Natomiast zmiana w ust. 2 wymienionego O zabranie… artykułu polega na uzupełnieniu treści zawartego Pani minister musi chwileczkę poczekać. w tym przepisie upoważnienia do wydania rozporzą- Proszę o zabranie głosu w imieniu Klubu Parla- dzenia określającego warunki i sposób wykonywa- mentarnego Prawo i Sprawiedliwość poseł Marzenę nia przez szkoły zadań związanych z organizowa- Machałek. niem nauki religii o określenie sposobu rozliczania Momencik, proszę zaczekać chwilę, nie wiem. i pokrycia kosztów z tym związanych. Czy pani minister chce teraz przedstawić swoje W uzasadnieniu projektu przywołano art. 12 Kon- stanowisko? kordatu między Stolicą Apostolską i Rzecząpospolitą (Minister Edukacji Narodowej Anna Zalewska: Polską, podpisanego w Warszawie dnia 28 lipca 1993 r. Tak.) Według autorów projektu w wymienionym postano- Pani poseł, proszę o zajęcie miejsca… wieniu konkordatu Rzeczpospolita Polska zobowią- (Poseł Marzena Machałek: To ja poczekam.) zała się do organizowania lekcji religii w szkołach, …a poprosimy panią minister. nie powinna ich jednak finansować w imię zasady światopoglądowej bezstronności państw wynikającej z art. 25 ust. 2 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej Minister Edukacji Narodowej z dnia 2 kwietnia 1997 r. Autorzy projektu nie Anna Zalewska: uwzględnili faktu, że przepisy art. 12 ustawy z dnia 7 września 1991 r. o systemie oświaty są podstawą Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Przepraszam bar- organizowania, na życzenie rodziców, nauki religii dzo za zmianę obyczajów i standardu, że stanowisko wielu wyznań chrześcijańskich oraz religii niechrześ- rządu jest prezentowane dopiero po wysłuchaniu sta- cijańskich, których nie dotyczą przepisy konkordato- nowisk klubów i pytań, natomiast wydaje mi się, że we, zatem projektowany zakaz finansowania zajęć odpowiedzi na pytania i odpowiedzi na wystąpienia z religii organizowanych w szkołach i grupach mię- klubów są czymś innym niż stanowisko rządu, dzyszkolnych dotyczyłby wszystkich Kościołów i in- a w związku z tym, żeby państwo mieli też i jasność, nych związków wyznaniowych o uregulowanej sy- i możliwość odnoszenia się do jednego i drugiego, tuacji prawnej, uczących obecnie – w liczbie ok. 30 później ja również pozwolę sobie na taką propozycję – lub planujących w przyszłości zorganizowanie dla państwa. takich zajęć. Bardzo przepraszam, to w moim wypadku jest Odnosząc się do proponowanego w projekcie za- rzadkością, ale będę to stanowisko odczytywać, właś- kazu finansowania zajęć religii ze środków publicznie z szacunku, że jest to stanowisko rządowe, a nie nych, należy stwierdzić, że wprowadzenie zasady fi- 9. posiedzenie Sejmu w dniu 28 stycznia 2016 r. Projekt ustawy o zmianie ustawy o systemie oświaty 197

Minister Edukacji Narodowej Anna Zalewska informacji na temat tego, w jaki sposób w poszcze- gólnych krajach europejskich jest ta kwestia rozwią- nansowania tych zajęć przez Kościoły lub inne związ- zana. ki wyznaniowe, czyli praktycznie przez rodziców, Propozycja autorów projektu ustawy dotycząca którzy są członkami tych wspólnot religijnych, naru- organizowania lekcji religii i etyki w szkołach ponad- szałoby dwie zasady konstytucyjne: zasadę wolności gimnazjalnych wyłącznie na życzenie uczniów, uza- religii oraz zasadę bezpłatności nauki. W świetle art. 53 sadniona stwierdzeniem, że są na to wystarczająco ust. 1 i 2 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej na- dojrzali, budzi zastrzeżenia ze względu na istotne uczanie religii stanowi immanentny składnik zagwa- naruszenie praw rodziców. W związku z tym należy rantowanej w ustawie zasadniczej wolności religii. zauważyć, że przepis art. 48 ust. 1, powiązany z art. Dopełnieniem tej zasady jest regulacja zawarta 53 ust. 3 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej, gwa- w art. 53 ust. 4 konstytucji, określająca, że religia rantuje rodzicom prawo do wychowywania dzieci Kościoła lub innego związku wyznaniowego o uregu- zgodnie z własnymi przekonaniami. Przywoływane lowanej sytuacji prawnej może być przedmiotem na- prawo rodziców nie pozbawia ich dzieci prawa do ko- uczania w szkole, przy czym nie może być naruszona rzystania z wolności sumienia i wyznania oraz do wolność sumienia i religii innych osób. Gwarancja posiadania własnych przekonań, na miarę stopnia wolności religii jest bezwarunkowa w tym znaczeniu, ich dojrzałości. Rodzice w wypełnianiu swej funkcji że państwo nie może wprowadzać pozakonstytucyj- wychowawczej powinni uwzględniać stopień dojrza- nych warunków korzystania z jej form wskazanych łości dziecka, a także jego wolność sumienia i prze- w art. 53 ust. 2 konstytucji, które stanowiłyby ogra- konań, co nie oznacza naruszenia ich praw rodziciel- niczenie tej wolności, np. wprowadzać odpłatności za skich. Regulacja zawarta w art. 12 ustawy z dnia 7 uczestniczenie w nauczaniu religii organizowanym września 1991 r. o systemie oświaty służy tworzeniu w szkole publicznej. prawidłowych relacji w rodzinie, stwarzając pole do W związku z regulacją zawartą w art. 53 ust. 4 dialogu i poszerzając możliwości współuczestniczenia Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej należy wska- dziecka w podejmowaniu decyzji w miarę pogłębiania zać jej art. 70 ust. 2, który ustanawia zasadę bezpłat- się stopnia jego dojrzałości. ności nauczania w szkołach publicznych, dopuszcza- Gwarancje konstytucyjne umożliwiające respek- jąc od niej tylko jeden wyjątek, a mianowicie – usta- towanie praw zarówno rodziców, jak i uczniów prze- Spis treści lenie w ustawie zwykłej możliwości pobierania od- mawiają za negatywną oceną proponowanej zmiany płatności za świadczenie niektórych usług edukacyj- jako nieuprawnionego wprowadzenia ustawowego nych przez publiczne szkoły wyższe. Trzeba też za- ograniczenia praw rodziców nieletniego dziecka znaczyć, że nauczyciele w publicznych przedszkolach w kwestiach związanych ze sferą światopoglądową. i szkołach zatrudniani są na podstawie ustawy z dnia Reasumując, rząd wyraża negatywne stanowisko wo- 26 stycznia 1982 r. Karta Nauczyciela. Osoba prowa- bec propozycji zmian zawartych w obywatelskim pro- dząca lekcje religii, bez względu na to, czy jest osobą jekcie ustawy o zmianie ustawy o systemie oświaty. duchowną, czy świecką, jest nauczycielem tego Z przyjemnością i z ogromną uwagą będę śledziła przedszkola lub szkoły. W związku z powyższym na- dyskusję, mając nadzieję na powagę i merytoryczne uczyciel religii pozostaje w stosunku pracy z jednost- wystąpienia, służąc państwu i odpowiadając na pań- ką – przedszkolem lub szkołą – która go zatrudnia. stwa pytania. Dziękuję bardzo. (Oklaski) Zgodnie z definicją stosunku pracy pracownik zobo- wiązuje się do wykonywania pracy określonego rodzaju na rzecz pracodawcy i pod jego kierownictwem Wicemarszałek Barbara Dolniak: oraz w miejscu i czasie wyznaczonych przez praco- dawcę, a pracodawca – do zatrudnienia pracownika Tak więc przystępujemy do dyskusji. za wynagrodzeniem. Nie jest możliwe świadczenie Przypominam, że czas na wystąpienie w imieniu pracy przez pracownika bez ekwiwalentu w postaci klubu to 5 minut. wynagrodzenia wypłacanego przez pracodawcę. I jeszcze raz proszę panią poseł Marzenę Macha- W większości krajów europejskich nauczanie re- łek o zabranie głosu w imieniu klubu Prawo i Spra- ligii organizowane w szkole, w formule i według za- wiedliwość. sad wynikających z systemu oświatowego danego Bardzo proszę. państwa, jest finansowane ze środków publicznych: z budżetu państwa lub samorządu, w zależności od specyfiki ustrojowej poszczególnych państw. Na mar- Poseł Marzena Machałek: ginesie dodam, że na 28 państw 24 finansują lekcje religii, w dodatku w taki sposób, o jakim polski Koś- Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Pani Minister! ciół mógłby sobie pomarzyć. Szanowni Przedstawiciele Wnioskodawców! Istotą, Propozycja autorów projektu ustawy… celem omawianego dziś projektu jest zniesienie fi- Jestem do dyspozycji silnie komentujących wolon- nansowania ze środków publicznych przez państwo tariuszy, dla których wyrażałam swój szacunek, nauczania religii w szkołach. Warto zaznaczyć, że mam nadzieję – z wzajemnością, co do szczegółowych organizatorzy akcji zbierania podpisów pod projek- 9. posiedzenie Sejmu w dniu 28 stycznia 2016 r. 198 Projekt ustawy o zmianie ustawy o systemie oświaty

Poseł Marzena Machałek to z przykrością, uderza w to, co stanowi fundament naszego bezpieczeństwa wynikającego z poczucia tem domagającym się właśnie zaprzestania finanso- naszej wspólnoty narodowej. Strzeżmy tych wartości, wania religii z budżetu państwa sami chętnie korzy- które zapewniają nam bezpieczeństwo. Podkreślę stają z dotacji państwowych. W 2013 r. czasopismo jeszcze raz: tarczą bezpieczeństwa w każdym wy- „Liberté!”, z którym związany jest pełnomocnik tzw. miarze jest wspólnota oparta na tożsamości narodo- świeckiej szkoły, zasilono kwotą 70 tys., a w 2015 r. wej, kulturowej i religijnej. – kwotą 53 tys. W ostatnich latach wprost lub podstępnie, pod Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Pani Minister! płaszczykiem szczytnych haseł próbuje się naszą Szanowni Przedstawiciele Wnioskodawców! Przypo- wspólnotę rozmontowywać, podcinając korzenie, lan- mnę, już o tym dzisiaj mówiono, że gwarancje bez- sując bądź wprowadzając, obficie finansując ideologie płatnego nauczania religii wynikają zarówno z kon- uderzające w tradycję, rodzinę i religię. To nie może stytucji, jak i umowy międzynarodowej, jaką jest się skończyć dobrze. Są na to smutne przykłady. Nie konkordat między Stolicą Apostolską a Rzecząpospo- ma na to naszej zgody. Apeluję do tych, którzy będą litą Polską. Są one również zapisane w ustawie o sy- forsować ten szkodliwy projekt uderzający w naszą stemie oświaty. Szczegółowe uregulowania znajdują wspólnotę narodową, którą zawdzięczamy pielęgno- się w rozporządzeniach wydanych przez ministra waniu naszej kultury opartej na jednorodności religij- edukacji narodowej. Można by na tym skończyć, nej: zastanówcie się, do czego to prowadzi. (Dzwonek) uznając, że przedstawiony projekt jest niezgodny Ostatnie zdania. Ujmę to tak: uderzanie w religię z polskim porządkiem prawnym. Potwierdza to do- jest nieracjonalne, koszt – zbyt duży. Ostatni rok dał bitnie opinia prokuratora generalnego, w której czy- na to wiele dowodów. Niech dotrze do waszej… tamy, że nauczanie religii stanowi immanentny składnik zagwarantowanej w ustawie zasadniczej Wicemarszałek Barbara Dolniak: wolności religii i należy przyjąć, że zniesienie finansowania przez państwo nauki religii w szkołach sta- Pani poseł, proszę kończyć. Pani czas się skończył. nowiłoby naruszenie konstytucji. Warto jednak sprawdzić, jak się sprawy mają

Spis treści z nauczaniem religii w państwach Unii Europejskiej. Poseł Marzena Machałek: I tak w 24 krajach z 28 krajów Unii Europejskiej religia jest nauczana w szkołach publicznych. W 9 Już kończę. krajach udział w lekcjach religii jest obowiązkowy, …świadomości fakt, że brnąc w odmęty nadpo- a w 15 krajach – dobrowolny. Nawet w laickiej Fran- prawności politycznej, bierzecie odpowiedzialność za cji na terenie dwóch departamentów, Alzacji i Lota- niebezpieczne przesuwanie wszelkich granic. Tam, ryngii, nauczanie religii jest obecne w publicznych gdzie to nastąpiło, skutki bywają tragiczne. Nie daj szkołach. We wszystkich krajach Unii Europejskiej, Boże, by do Polski to dotarło. gdzie nauczanie religii jest obecne w państwowym Będziemy głosować za odrzuceniem tego projektu. systemie edukacji, zarówno dobrowolne, jak i obo- Przekazuję stosowny wniosek pani marszałek. wiązkowe, jest ono finansowane ze środków publicznych. Jest to zatem normalna, akceptowana zasada demokratycznego państwa prawa, które to państwo Wicemarszałek Barbara Dolniak: gwarantuje rodzicom edukację ich dzieci zgodnie z wyznawanymi przez nich wartościami. Ale jest Tutaj nie trzeba, wystarczy zgłosić. jeszcze jeden, naszym zdaniem, najistotniejszy aspekt dzisiejszej dyskusji nad rolą nauczania religii w szko- łach, bo nikt nie ma wątpliwości, że uderzenie w fi- Poseł Marzena Machałek: nansowanie nauczania religii to jest tak naprawdę Dziękuję bardzo. (Oklaski) uderzenie w religię. Chodzi o edukację, w której wychowanie do wartości powinno być fundamentem budowania wspólnoty narodowej, wspólnoty, która Wicemarszałek Barbara Dolniak: w naszej ojczyźnie istnieje w oparciu o spójność na- rodową, kulturową i religijną. I nie są to przebrzmia- Bardzo proszę. łe, patetyczne treści. Dziś, kiedy widzimy, co dzieje O zabranie… (Gwar na sali) się w Europie, na przykład we Francji czy ostatnio Proszę państwa zgromadzonych na widowni o spo- w Niemczech, treści te są szczególnie aktualne i ży- kój. wotne. Miksowanie na siłę kultur i religii skończyło (Poseł Cezary Tomczyk: Skandal, naprawdę.) się tam tragicznie. Bycie wspólnotą narodową, kul- W związku z tym przechodzimy do wystąpienia turową i religijną daje osłonę, jest swoistą tarczą następnego posła, mianowicie w imieniu klubu Plat- bezpieczeństwa, ale też nakłada zobowiązania na forma Obywatelska wystąpi pani poseł Urszula Au- każdego człowieka we wspólnocie, by przestrzegał gustyn. praw i zasad tej wspólnoty. Ten projekt, stwierdzam Bardzo proszę. 9. posiedzenie Sejmu w dniu 28 stycznia 2016 r. Projekt ustawy o zmianie ustawy o systemie oświaty 199

Poseł Urszula Augustyn: Jeśli mówimy o samym finansowaniu… Dzisiaj wnioskodawca projektu powoływał się na badania, Dziękuję bardzo. z których wynika, że finansowanie nie powinno być Pani Marszałek! Pani Minister! Szanowni Pań- z budżetu państwa. A więc rozmawiajmy o tym, jakie ma stwo! Chciałoby się zacząć od porzekadła – porzekad- być. Bo jeśli nie z budżetu, to co? Z budżetu Kościołów? ła to mądrość narodu – słowo się rzekło, kobyłka (Poseł Marzena Machałek: Tak jest napisane u płotu. A rzekło się tych słów naprawdę bardzo wie- w projekcie.) le w trakcie kampanii wyborczej. Nie sądzę, żebyśmy Oprócz dużego Kościoła mamy Kościołów i wspól- znaleźli kogokolwiek na tej sali, kto by nie pamiętał, not wyznaniowych bardzo wiele. Czy one są w stanie jak dzisiejsza pani premier w trakcie kampanii mó- finansować takie nauczanie? Żeby się nie okazało, że wiła: Będziemy słuchać Polaków… cofniemy się do kieszeni rodziców. Platforma Obywa- telska wielokrotnie pokazywała, że stara się pomóc (Głos z sali: Słuchamy.) rodzicom w finansowaniu edukacji, ulżyć ich portfe- …i będziemy rozmawiać z Polakami. lom. Wprowadziliśmy projekt bezpłatnego podręcz- (Głos z sali: Rozmawiamy.) nika. Do 2017 r. ten projekt powinien zafunkcjono- No to voilà, proszę państwa, mamy znakomitą wać we wszystkich szkołach podstawowych i gimna- okazję. To jest pierwszy projekt obywatelski w tej zjach. Pomagamy rodzicom, odciążamy ich od finan- kadencji, projekt, który przynieśli obywatele po to, sowania edukacji. To samo z przedszkolem za złotów- żeby ich posłuchać, i po to, żeby z nimi rozmawiać. kę i z wieloma innymi projektami, które pokazaliśmy (Poseł Piotr Kaleta: Mądry projekt.) do tej pory. Ale to, że staramy się odciążyć rodziców Myślę więc, że jest to znakomita okazja do tego, od finansowania, nie znaczy, że dzisiaj tak bezkry- żeby Prawu i Sprawiedliwości pomóc w realizowaniu tycznie byśmy powiedzieli: okej, to niech rodzice so- jednej z obietnic wyborczych, tego, że będą słuchać bie zapłacą. Nie. Ale to, proszę państwa, z drugiej i będą z Polakami rozmawiali. strony jest jednak jakaś przestrzeń, jakaś płaszczy- To jeszcze nie koniec mojego wystąpienia, ale żeby zna do debaty, do rozmawiania o tym, co naprawdę mi nie umknęło, chciałam, pani marszałek, zadekla- w tej edukacji powinno być zawarte. rować, że będę wnosiła o skierowanie tego projektu do Reasumując, temat bardzo szeroki i bardzo waż- Komisji Edukacji, Nauki i Młodzieży właśnie po to,

ny. Warto więc wykorzystać tę okazję, proszę koleża- Spis treści żeby o nim rozmawiać, i właśnie po to, żeby można nek i kolegów z Prawa i Sprawiedliwości, słuchać było wsłuchać się w to, co Polacy mają do powiedzenia. Polaków i rozmawiać z Polakami bez względu na to, Żeby też nie było wątpliwości, chcę bardzo mocno jakie tutaj konkluzje wypracujemy. Warto więc przed podkreślić jeszcze jeden fakt. Absolutnie zgadzam się zakończeniem pierwszego czytania wnieść wniosek z tą częścią wypowiedzi pani poseł Machałek, w któ- o wysłuchanie publiczne. To jest doskonała arena do rej mówiła ona o tym, że bardzo ważne jest wycho- debaty dla Polaków, którzy mogliby wypowiedzieć wanie do wartości i że na wartościach edukacja i wy- swoje zdanie. Wtedy szukajmy rozwiązań kompromi- chowanie muszą być oparte. Zgadzam się z tym ab- sowych, wtedy szukajmy takiego rozwiązania, które solutnie. Tu nie ma wątpliwości. Co więcej, właśnie będzie najlepsze. Jeśli to będzie takie rozwiązanie, chrześcijaństwo jest taką ostoją wartości. To są war- że finansujemy naukę religii dalej z budżetu, niech tości trwałe, ogólnoludzkie, ponadczasowe, uniwer- to będzie takie rozwiązanie, ale na miły Bóg, dajcie salne. Wszystko okej. sobie sami szansę zrealizować to, coście dawno obie- (Poseł Marzena Machałek: O czym tu dyskutować?) cali. Słuchajcie Polaków. Bardzo się z tym zgadzamy, ale debata na temat W imieniu klubu Platforma Obywatelska wnoszę o to, aby projekt obywatelski skierować do Komisji finansowania nauczania religii, debata na temat Edukacji, Nauki i Młodzieży, tam nad nim debato- tego, jak to nauczanie przebiega, jakie są stosowane wać, zapytać o ekspertyzy, sprawdzić, wyszacować metody, czy dobre, czy niedobre, myślę, że jest po- koszty (Dzwonek) i dopiero wtedy rozmawiać o tym trzebna. I ważne jest to, żebyśmy w takiej debacie naprawdę poważnie. Raz jeszcze na zakończenie swo- posłuchali Polaków, którzy chcą mieć swoje zdanie jego wystąpienia chciałabym bardzo mocno to pod- na ten temat. Deklarowaliście to państwo w trakcie kreślić. Uważamy, że wychowanie do wartości jest kampanii wyborczej. Dzisiaj sytuacja prawna jest bardzo ważne, ale jakość tego wychowania już pod- taka, że decydują rodzice. Chcielibyśmy, żeby tak zo- lega dyskusji. Dziękuję. (Oklaski) stało. To rodzice, ewentualnie dorośli uczniowie, de- (Poseł Marzena Machałek: Pokrętna ta wypo- cydują o tym, czy biorą udział w lekcjach religii w szko- wiedź.) le, czy też nie, czy korzystają z lekcji etyki, czy też w ogóle z nich nie korzystają. To jest decyzja rodzi- ców. My byśmy bardzo chcieli, żeby tak to właśnie Wicemarszałek Barbara Dolniak: pozostało. To rodzic, ewentualnie dorosły uczeń, de- cyduje o tym, w jaki sposób jego edukacja religijna Dziękuję bardzo. przebiega, ale wszystko to, co się na tę edukację re- W imieniu Klubu Poselskiego Kukiz’15 pan poseł ligijną składa, podlega już debacie, podlega już dys- Tomasz Jaskóła. kusji i o tym rozmawiamy. Bardzo proszę. 9. posiedzenie Sejmu w dniu 28 stycznia 2016 r. 200 Projekt ustawy o zmianie ustawy o systemie oświaty

Poseł Tomasz Jaskóła: wierzący, a drugie jest możliwe, nawet przy odrobinie koncyliacji. Bardzo dziękuję. Pierwsze to bon, bon oświatowy. Oddajmy rodzi- Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Szanowni Państwo com władzę nad tym, które związki, i czy w ogóle, na Galerii! Na początek gratuluję. 150 tys. to bardzo mają finansować. Jest to bardzo dobre rozwiązanie. duże osiągnięcie. Mamy nadzieję, że kiedyś się spełni. Wiemy, że będzie Prostuję: to trzeci wniesiony projekt obywatelski, trudno, w związku z tym przejdę do drugiej propozy- szanowni koledzy i koleżanki. Jeden jeszcze niepro- cji, która jest możliwa w dalszym procedowaniu. Dru- cedowany, jeden już procedowany, więc to jest trzeci gą propozycją jest ulga w PIT, w podatku od osób projekt obywatelski. fizycznych. Niech rodzice decydują, na który związek Prezentuję dzisiaj stanowisko klubu Kukiz’15 wyznaniowy i czy w ogóle będą przeznaczać na to w sprawie obywatelskiego projektu zmian w ustawie pieniądze. o systemie oświaty dotyczących nauczania religii Dzisiaj oczywiście mamy sytuację finansowania w szkołach publicznych i sposobu finansowania. Mu- lekcji religii lub etyki przez państwo i samorządy. szę państwu powiedzieć, że znowu socjaliści wierzą- Proszę na to zwrócić uwagę. Akurat jestem posłem cy i socjaliści niewierzący, nawet jeśli wywodzą się częstochowskim i ta kwestia zgłoszenia się do samo- z obywateli, wiedzą lepiej niż rodzice. My proponujemy rządu częstochowskiego tzw. Ligi Muzułmańskiej koncyliacyjne wyjście, mianowicie wygląda ono tak. o nauczanie religii islamskiej mnie bezpośrednio Zanim do niego przejdę, pokażę dość problema- w jakiś sposób dotyczy. Tłumaczę osobom, że oczy- tyczne tezy, które pojawiły się w uzasadnieniu. Przy- wiście ma do tego prawo, tylko proszę zwrócić uwagę, znam, że są dość niespójne i trzeba byłoby to uzasad- czym, a raczej jakie osoby stoją za Ligą Muzułmań- nienie, szczerze mówiąc, trochę poprawić. Bo w uza- ską, to po pierwsze, po drugie, jednak należy zwrócić sadnieniu mamy coś takiego: o konstytucyjnej zasa- uwagę na pewien aspekt, że Francuzi też finansowa- dzie rozdziału Kościoła od państwa i powoływanie li budowę meczetów, w których uczono nienawiści do podstawowych wartości europejskich, jak wolność, się na tę zasadę. tolerancja i prawo. Szanowni Państwo! Otóż w Polsce nie obowiązu- Dlatego, reasumując, klub Kukiz’15, szanujący je zasada rozdziału Kościoła od państwa, tylko zasa- Spis treści wolę obywateli, ale szanujący też stan i porządek, da autonomii. Reguluje to art. 25 ust. 3 konstytucji. który istnieje, bo on nie jest wcale aż tak wielkim Pozwolę sobie go zacytować: „Stosunki między pań- zagrożeniem, bo przyznaję, że ze zdziwieniem czy- stwem a kościołami i innymi związkami wyznanio- tam, szczerze mówiąc, określenia, jako nauczyciel, wymi są kształtowane na zasadach poszanowania ich pana sprawozdawcy: w polskiej szkole katecheta jest autonomii oraz wzajemnej niezależności każdego nieformalnym wicedyrektorem szkoły lub naddyrek- w swoim zakresie, jak również współdziałania dla torem… (Dzwonek) To nieprawda, jestem nauczycie- dobra człowieka i dobra wspólnego”. lem. Nie wiem, kiedy pan ostatni raz był w szkole. Jest jeszcze jeden problematyczny zapis. Widzę, Chciałbym podkreślić jedną rzecz, że prosimy że w tym projekcie bardzo szczególnie jest prefero- bardzo o skierowanie tego projektu do procedowania wany tylko jeden Kościół, to zainteresowanie jest do odpowiednich komisji. Nie przeszkadza nam, skierowane wobec jednego Kościoła, niewątpliwie wnioskujemy również o wysłuchanie publiczne, sza- Kościoła Rzymskokatolickiego, natomiast trzeba pa- nując wolę obywateli. Bardzo dziękuję. (Oklaski) miętać o tym, że działamy na podstawie prawa i zgodnie z art. 53 wolność religijna jest zapewniona każ- demu związkowi wyznaniowemu i każdemu Kościo- Wicemarszałek Barbara Dolniak: łowi, który ma uregulowanie prawne. Tam jest od- niesienie do konkordatu. Przypominam państwu, że Dziękuję bardzo. akurat Stolica Apostolska jest jedynym podmiotem W imieniu Klubu Poselskiego Nowoczesna wystą- duchownym, który ma prawo do zawierania umów pi pani poseł Monika Rosa. międzynarodowych, stąd jest to uregulowane w kon- Bardzo proszę. kordacie, nie jest drogą ustawową uregulowany stosunek państwo – Kościół. Szanowni Państwo! Jakie są w takim razie pro- Poseł Monika Rosa: pozycje naszego ruchu, Kukiz’15? Takie, które są koncyliacyjne, bo szanujemy tę wolę, ale jednocześnie Szanowna Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Przyja- uważamy, że należy w komisji przedyskutować wiele zny rozdział Kościoła od państwa, z szacunkiem, ze problemów nowego, być może, finansowania. Nie zga- wsparciem, z autonomią. Głos Kościoła w życiu pub- dzam się z wieloma aspektami dotyczącymi bezpłat- licznym jest bardzo ważny, ale powinien być to głos ności. Oczywiście w art. 70 konstytucji istnieje zapis właściwy Kościołowi – nieantagonizujący, niestron- o bezpłatności, ale my chcielibyśmy zaproponować niczy i budujący. Państwo zaś winno szanować auto- dwa wyjścia. Oczywiście jedno jest niemożliwe, nie- nomię Kościołów, powinno słuchać głosów obywateli, stety, do zrobienia, bo rządzą socjaliści wierzący i nie- a większość polskiego społeczeństwa opowiada się 9. posiedzenie Sejmu w dniu 28 stycznia 2016 r. Projekt ustawy o zmianie ustawy o systemie oświaty 201

Poseł Monika Rosa stwo wiele mówią o tym, o trosce, o niedojadających dzieciach w polskich rodzinach. Również w Parla- przeciwko finansowania katechezy z budżetu pań- mencie Europejskim stawała ta sprawa. Wierzę, że stwa. Dlaczego? jest to dla państwa ważna sprawa. Moglibyśmy sfi- Przypomnijmy, religię do szkół wprowadzono nansować wszystkim dzieciom dwie dodatkowe go- w 1990 r. Prawo organizacji zajęć katechetycznych dziny języka angielskiego, tak żeby wyrównać szan- w placówkach szkolnych gwarantowane jest w konse tych dzieci, których rodziców stać na te dwie do- stytucji i na mocy konkordatu między Stolicą Apo- datkowe godziny, i tych, których na nie nie stać. Ale stolską i Rzecząpospolitą Polską. To jest dobre i prak- możemy też spojrzeć rodzicom w oczy – a wiem, tyczne rozwiązanie. Dobre, że szkoła udostępnia że dla państwa rozmowa z Polakami jest bardzo waż- swoje pomieszczenia na lekcje religii, to wygodne dla na – i powiedzieć: nie będzie tych obiadów w szkole, dzieci, dla rodziców. Natomiast ważne jest to, żeby te nie będzie pracowni i nie będzie dwóch dodatkowych zajęcia były finansowane przez Kościół. Po pierwsze, lekcji języka angielskiego. Wydamy je na lekcje reli- 1350 mln zł. 1 tys. zł miesięcznie dla zdolnego ucznia. gii, tak jak robiliśmy to dotychczas. Bo co roku prze- Pomnóżmy to przez 12, żeby dostawał je przez cały znaczamy na lekcje religii 1350 mln zł. Dla pełnej rok. Pomnóżmy to przez 100 tys., 100 tys. dzieci rocz- jasności: nieobowiązkowe lekcje religii w polskich nie otrzymujących takie stypendium. 100 tys. przy- szkołach odbywające się po lekcjach to dobry pomysł szłych odkrywców, twórców, edukatorów i fachow- i warto to rozwiązanie zachować. Jest to rozwiązanie ców. Po drugie, szacunek. Zajęcia z religii są trakto- przyjazne dla rodziców i dla dzieci. Nie muszą wtedy wane przez uczniów często jako te drugoplanowe. chodzić do kościoła, do salek parafialnych, rodzice nie Dobry ksiądz to jest taki, który nie wymaga za dużo, muszą ich prowadzać. Rodzice są bardzo w dzisiej- nie przeszkadza. Traktowanie katechezy na takich szych czasach zapracowani, dlatego ważne jest dla zasadach, jak każdej innej lekcji, umniejsza jej status. nich to proste rozwiązanie. Zajęcia z katechezy powinny mieć wymiar duchowy. Ale mamy wybór: albo pracownie biologiczne, che- Ich celem jest wszak, jak całej nauki Kościoła, dopro- miczne, dodatkowe lekcje języków, albo finansowanie wadzenie do zbawienia. Ale to nie jest celem pań- obiadów dla dzieci, albo zamiast tego – finansowanie stwa, zachowujmy tu przyjazny rozdział. Po trzecie, z budżetu dwóch lekcji religii tygodniowo w każdej nauka. Rodziców często zastanawia fakt, że religia klasie. Za chwilę zdecydują państwo, czego bardziej Spis treści wpleciona jest w plan lekcji w wymiarze np. 2 godzin potrzebują polskie dzieci i jak rozumiecie nowoczesną tygodniowo. Czy nie lepiej ten czas, te pieniądze, po- edukację. święcić na naukę języka, biologii, chemii czy mate- (Poseł Marzena Machałek: No właśnie.) matyki, na rozwijanie pasji i zainteresowań uczniów? Wierzę, że zarówno dla państwa, jak i dla nas ten Traktujmy katechezę wyjątkowo, ale pozwólmy ucz- wybór jest oczywisty. Dlatego Nowoczesna jest prze- niom zdobywać wiedzę. ciwna finansowaniu lekcji religii z budżetu państwa. Wysoka Izbo! Nie ma potrzeby, by władza udo- (Oklaski) wadniała swoją lojalność Kościołowi, a Kościół w za- mian za to wspierał władzę. Dziś możemy sobie po- zwolić na przyjazny rozdział Kościoła i państwa. Wicemarszałek Barbara Dolniak: Możemy sobie pozwolić na to, by Kościół nie musiał polegać na państwie w swojej misji. Powyższy projekt Bardzo dziękuję. jest dobrym kierunkiem do rozmowy, dlatego prosi- W imieniu klubu Polskiego Stronnictwa Ludowe- my o skierowanie projektu do komisji. (Oklaski) go proszę o wystąpienie pana posła Krystiana Jaru- basa. Bardzo proszę. Wicemarszałek Barbara Dolniak:

Bardzo dziękuję. Poseł Krystian Jarubas: W imieniu klubu Nowoczesna wystąpi jeszcze pani poseł Katarzyna Lubnauer. Szanowna Pani Marszałek! Pani Minister! Wyso- Bardzo proszę. ka Izbo! Szanowni Wnioskodawcy! W imieniu Klubu Parlamentarnego Polskiego Stronnictwa Ludowego mam przyjemność przedstawić stanowisko odnośnie Poseł Katarzyna Lubnauer: do obywatelskiego projektu ustawy o zmianie ustawy o systemie oświaty, druk nr 48. Panie i Panowie Posłowie! Moglibyśmy sfinanso- Szanowni państwo, projekt zakłada, że publiczne wać 25 tys. pracowni biologicznych, chemicznych, przedszkola, szkoły podstawowe i gimnazja będą or- przyrodniczych, fizycznych w szkołach co roku. ganizowały naukę religii na życzenie rodziców, a pub- Oznacza to 100 tys. pracowni w ciągu 4 lat. Mogliby- liczne szkoły ponadgimnazjalne – na życzenie sa- śmy sfinansować dla ponad 500 tys. dzieci corocznie mych uczniów. Najważniejszą zmianą w przygotowa- obiady w szkole przez cały rok szkolny. Myślę, że pań- nym przez Komitet Inicjatywy Ustawodawczej pro- 9. posiedzenie Sejmu w dniu 28 stycznia 2016 r. 202 Projekt ustawy o zmianie ustawy o systemie oświaty

Poseł Krystian Jarubas realizację procesu wychowania młodego człowieka. Podstawą procesu wychowania jest zachęcenie ucz- jekcie jest sposób finansowania ekcjil religii. W usta- niów do kierowania się w życiu systemem wartości. wie znalazł się zapis, który zakłada, że nie będzie Młodzież poszukuje wartości, na których mogłaby można finansować ich w części ani w całości ze środ- budować swój rozwój, wartości, w których może się ków publicznych w rozumieniu przepisów o finansach zakorzenić. Źródłem tych wartości dla chrześcijan publicznych. jest Bóg. Zgodnie z projektem minister właściwy do spraw Obecny system umożliwia tego typu działanie. oświaty i wychowania w porozumieniu z władzami Ponieważ nie wolno nam rezygnować z wychowania Kościoła katolickiego i Polskiego Autokefaliczne- do wartości, powinniśmy zadbać o to, aby młodzież, go Kościoła Prawosławnego oraz innych Kościołów która nie uczestniczy w lekcjach religii, uczestniczy- i związków wyznaniowych będzie określał w drodze ła w lekcjach etyki. Jest nonsensem, żeby rodzice rozporządzenia warunki i sposób wykonywania dzieci uczących się etyki płacili za lekcje etyki, a ro- przez szkoły zadań, a także sposób rozliczenia i po- dzice uczących się religii płacili za lekcje religii. Moż- krycia kosztów związanych z organizacją nauki na np. sobie wyobrazić, że rodzice niezadowoleni na religii. przykład z przedmiotu przysposobienie do życia Obecnie w myśl ustawy o systemie oświaty na- w rodzinie nie posyłaliby swoich dzieci na takie za- uka religii w publicznych przedszkolach, podsta- jęcia, a potem oczekiwaliby, że ci, którzy posyłają wówkach i gimnazjach odbywa się na życzenie ro- dzieci na te zajęcia, powinni za te zajęcia płacić. Do- dziców, przynajmniej w teorii, zaś w szkołach po- prowadziłoby to też do solidnego bałaganu. W związ- nadgimnazjalnych – na życzenie rodziców bądź sa- ku z tym, ponieważ powinniśmy wychowywać dzieci mych uczniów. Zgodnie z rozporządzeniem ministra w określonych systemach wartości, nie możemy edukacji narodowej rodzice mogą wybrać, czy dzie- z tego rezygnować. Przeto zasadne jest, żeby te lekcje cko będzie chodzić na lekcje etyki, religii czy nie odbywały się tak, jak się odbywają, tylko żeby dzie- będzie uczestniczyć ani w jednych, ani w drugich ciom niechodzącym na lekcje religii też dać lepszą zajęciach. Przepisy te dotyczą wszystkich Kościołów możliwość korzystania z lekcji etyki, bo wiem, że i związków wyznaniowych. z tym są problemy. Dziękuję.

Spis treści Szanowni państwo, na wynagrodzenia dla nauczycieli religii z budżetu państwa przeznaczanych jest ok. 1365 mln zł rocznie. Co do tego, kto miałby Wicemarszałek Barbara Dolniak: pokryć te koszty, projekt przewiduje, że w osobnym rozporządzeniu miałby się tym zająć minister edu- Bardzo dziękuję. kacji. Ale oczywiste, szanowni państwo, jest, że po- Na liście posłów, którzy zapisali się do zadania winny to być związki wyznaniowe lub, w przypadku pytania, są 23 osoby. gdy one nie będą tym zainteresowane, bezpośrednio Czy ktoś jeszcze z państwa chce się wpisać na li- rodzice. Szanowni państwo, rodzice czekają na te stę? 500 zł, które mają obiecane, które miały być wypła- Nie widzę. Tym samym zamykam listę zapisa- cane od stycznia. Nie możemy obciążyć ich kolejną nych do zadania pytania. opłatą. O zadanie pierwszego pytania poproszę panią po- Dlatego też Klub Parlamentarny Polskiego Stron- seł Annę Cicholską z klubu Prawo i Sprawiedliwość. nictwa Ludowego nie akceptuje takich rozwiązań, Bardzo proszę. w związku z czym nie poprze obywatelskiego projek- Czas – 1 minuta. tu ustawy o zmianie ustawy o systemie oświaty. Dzię- kuję bardzo. (Poseł Agnieszka Pomaska: Nie macie popierać, Poseł Anna Cicholska: macie nie odrzucać.) Szanowna Pani Marszałek! Pani Minister! Pań- stwo Wnioskodawcy! Wysoka Izbo! Nauczanie religii Wicemarszałek Barbara Dolniak: w szkole jest nauczaniem odpowiedzialności za drugiego człowieka. W ubiegłym roku była 25. rocznica W tej części dyskusji wystąpi jeszcze pan poseł powrotu religii do szkół. Jak wynika z danych, na Jan Klawiter, niezrzeszony. lekcje religii w szkołach uczęszcza od 85 do 90% ucz- Bardzo proszę. niów. Nauczanie religii to nie tylko nauczanie mod- litwy czy zachęcanie do praktyk religijnych, ale przede wszystkim wychowanie całego człowieka. Jest ono Poseł Jan Klawiter: wychowaniem ku wartościom, które powinny, to najwyższa pora, w pełni wrócić do polskiej szkoły. Prawica Rzeczypospolitej. Kilka lat temu w sali kolumnowej wybrzmiały słowa Religia w szkole to rezultat realizacji naturalnego „szkoła z wartościami”, „powrót wartości do szkoły” prawa rodziców do decydowania o wychowaniu swo- (Dzwonek), a lekcje religii jak żadna inna uczą takich ich dzieci. W działaniu szkoły musi być miejsce na wartości. 9. posiedzenie Sejmu w dniu 28 stycznia 2016 r. Projekt ustawy o zmianie ustawy o systemie oświaty 203

Wicemarszałek Barbara Dolniak: i nad jego jakością, a także pochylić się nad aspektem bezpieczeństwa. To także dzisiaj jest sprawa otwarta, Pani poseł, proszę zmierzać do zadania pytania. również w wieloreligijnej, jak do tej pory, Europie. Religia zepchnięta poza oficjalny obieg staje się czę- sto, może być, niestety, czego doświadczamy w Euro- Poseł Anna Cicholska: pie, narzędziem siania nienawiści, a nie miłości bliź- niego. (Dzwonek) Katecheci są dobrze przygotowani do pracy w szkole. Jedno pytanie do pani poseł Machałek: Czy wy Według konstytucji nauka w szkołach publicz- naprawdę uważacie, że uderzenie w finansowanie jest nych jest bezpłatna. uderzeniem w religię? (Poseł Sylwester Tułajew: Oczywiście, że tak.)

Wicemarszałek Barbara Dolniak: Wicemarszałek Barbara Dolniak: Pani poseł, proszę zmierzać do zadania pytania, bo wyłączę mikrofon. Proszę zmierzać do zakończenia.

Poseł Anna Cicholska: Poseł Gabriela Lenartowicz:

Ludzie należący do Kościoła też decydują o podat- Czy pieniądze są warunkiem tego, żebyście pozo- kach. Obywatele są w większości członkami Kościoła stali wierzący? (Oklaski) katolickiego. (Poseł Marzena Machałek: Ja chciałam się od- I mam pytanie do wnioskodawcy: Czy pan wie, że nieść, pani marszałek.) religia jest nauczana w szkołach publicznych w 24 krajach Unii Europejskiej, w dziewięciu z nich udział… Wicemarszałek Barbara Dolniak: Spis treści Wicemarszałek Barbara Dolniak: Proszę o zadanie pytania pana posła Bogusława Sonika z klubu Platforma Obywatelska. Pani poseł, uprzedzam panią po raz ostatni i wy- Bardzo proszę. łączę mikrofon. Przypominam państwu, że czas to jest 1 minuta. (Poseł Bogusław Sonik: Za mało.) Przykro mi bardzo, tyle jest, proszę zadać. Poseł Anna Cicholska: (Poseł Marzena Machałek: Pani marszałek, ja zo- stałam wymieniona, chciałabym sprostować.) …jest obowiązkowy i są to wysoko cywilizowane państwa: Austria, Cypr, Dania… (Poseł Anna Cicholska przemawia przy wyłączo- Poseł Bogusław Sonik: nym mikrofonie, oklaski) Dziękuję, pani marszałek. Inicjatorzy tego wniosku o zaprzestanie finanso- Wicemarszałek Barbara Dolniak: wania nauki religii w szkołach z budżetu są jak sta- rzy generałowie, którzy zawsze są przygotowani do Dziękuję bardzo. poprzedniej wojny, a nie do tej, której mają stawić Proszę o zadanie pytania kolejnego posła, panią Ga- czoła. Dzisiaj, kiedy Europa przeżywa kryzys tożsa- brielę Lenartowicz z klubu Platforma Obywatelska. mości, a w wielu krajach opuszczone kościoły wysta- Bardzo proszę. wiane są na licytacje, Polsce proponuje się, by weszła na tę samą drogę rugowania chrześcijaństwa z przestrzeni publicznej. To właśnie takie podejście otwie- Poseł Gabriela Lenartowicz: ra drogę do pustki ideowej, a ponieważ rzeczywistość nie toleruje pustki, to pustka ta zapełnia się prądami Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Chciałabym zwró- religijnymi i ideowymi, które nie mają nic wspólnego cić uwagę na jeden aspekt, który powoduje, że warto z przesłaniem miłości, tolerancji, wzajemnej solidar- będzie podyskutować o kwestii nauczania religii ności i pokoju, czyli wartościami, które legły u pod- w szkole i warto skierować ten projekt do dalszych staw budowania wspólnoty europejskiej po 1945 r. debat. Osobiście jestem za nauczaniem religii w szko- Nauczanie religii to nie tylko zwykłe katechetycz- le, ale warto to zrobić z powodów innych niż tu są ne przekazywanie prawd wiary, ale to uwrażliwienie przedstawiane. Między innymi po to, żeby pochylić na całą sferę kultury, w której się wychowują dzieci się nad tym nauczaniem, sposobem tego nauczania i młodzież, to pokazanie, w jaki sposób (Dzwonek) 9. posiedzenie Sejmu w dniu 28 stycznia 2016 r. 204 Projekt ustawy o zmianie ustawy o systemie oświaty

Poseł Bogusław Sonik o państwa rządzie – będzie szanował inicjatywy obywatelskie. (Dzwonek) Praktyka polegająca na tym, że religia kształtowała świat, w którym dorastają – hi- nie uwzględnia się postulatów obywateli, nie prowadzi storii, sztuki, literatury, architektury, wrażliwości do niczego dobrego. I z tym przesłaniem państwa zo- estetycznej. stawiam. Dziękuję bardzo. (Oklaski) Pytanie do zwolenników likwidacji finansowania z budżetu. Wicemarszałek Barbara Dolniak:

Wicemarszałek Barbara Dolniak: Dziękuję bardzo. (Poseł Piotr Kaleta: Wyjdziesz? Wychodzisz?) Proszę kończyć. (Poseł Cezary Tomczyk: Do pana? A jesteśmy na ty?) (Poseł Piotr Kaleta: Miałbyś za dużo…) (Dzwonek) Proszę panią poseł Agnieszkę Pomaską, klub Poseł Bogusław Sonik: Platforma Obywatelska. Bardzo proszę. Czy państwo wiedzą, że we Francji, prekursorze pojęcia laickości, państwo finansuje z budżetu pen- sje wszystkich nauczycieli w szkołach katolickich? (Oklaski) Poseł Agnieszka Pomaska: (Poseł Marzena Machałek: Ciekawe, jak zagłosują posłowie PO.) Bardzo dziękuję. (Poseł Arkadiusz Marchewka: Zgodnie z sumieniem.) Pani Marszałek! Pani Minister! Panie i Panowie Posłowie! Przyjęcie tej propozycji będzie wyrazem szacunku dla demokracji bezpośredniej i respektu Wicemarszałek Barbara Dolniak: dla inicjatorów działań obywatelskich… (Poseł Cezary Tomczyk: Nie jesteśmy na ty, a ty jesteś rycerzem rządu.)

Spis treści Bardzo dziękuję. Proszę o zadanie pytania pana posła Cezarego (Poseł Piotr Kaleta: A ty nawet szkapą nie jesteś.) Tomczyka, klub Platforma Obywatelska. Bardzo proszę. Wicemarszałek Barbara Dolniak:

Poseł Cezary Tomczyk: Panowie posłowie, proszę o spokój.

Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Panie i Panowie Posłowie! Najpierw cytat: Bez ciebie, ojcze dyrektorze, Poseł Agnieszka Pomaska: nie byłoby tego zwycięstwa. To są słowa Jarosława Kaczyńskiego z 5 grudnia (Oklaski), zresztą 2015 r. Takimi słowami Prawo i Sprawiedliwość propo- Tylko zapytam przewrotnie wnioskodawców o od- nowało dokonanie nowelizacji regulaminu Sejmu, rzucenie projektu w pierwszym czytaniu: Czy nie tak by obywatelski projekt ustawy nie mógł być od- sądzicie państwo, że dając, zamiast najpierw 500 zł rzucony już w pierwszym czytaniu. To są słowa wana dziecko, 20 mln na Kościół, tylko ten w Toruniu… szego posła Kazimierza Ujazdowskiego. Chciałam (Głos z sali: A co to ma wspólnego z nauką religii?) zapytać: Co się stało? Co się stało z waszym stosun- …powodujecie, że tego typu projekty i tego typu kiem do inicjatyw obywatelskich? postawy są zgłaszane? (Poseł Cezary Tomczyk: Dobra zmiana.) (Poseł Sylwester Tułajew: Do rzeczy, do rzeczy.) (Poseł Marzena Machałek: Pytania mają być do Właśnie mówię o projekcie, że tego typu projekty wnioskodawców.) są zgłaszane. (Poseł Cezary Tomczyk: Ale wy rządzicie, macie (Poseł Piotr Kaleta: I ty byłeś rzecznikiem rządu? większość.) Wstyd.) Czy naprawdę posłowie Prawa i Sprawiedliwości Czy to jest efekt nie tylko tego, że doszliście do uważają, że takimi rzeczami, takimi poprawkami władzy, ale też waszej buty i arogancji? przysługują się Kościołowi? (Poseł Kinga Gajewska: Dobrej zmiany.) (Poseł Kinga Gajewska: Tak myślą.) Czy to jest efekt tego, że teraz chcecie wziąć Druga sprawa jest taka: Czy odrzucenie obywa- wszystko i nie liczycie się z nikim i z niczym, a prze- telskiego projektu w pierwszym czytaniu nie kłóci się de wszystkim nie liczycie się z obywatelami tego kra- z waszymi deklaracjami? Mówiła o tym pani poseł, ju? (Dzwonek) Czy to jest efekt właśnie tego? ale zacytuję również bardzo ważnego obywatela, (Poseł Piotr Kaleta: Boże, i kto to mówi, dziecko.) pierwszego obywatela w tym kraju, czyli pana prezy- (Poseł Marzena Machałek: Pani nie wie, co pani denta Dudę: Liczę, że nowy rząd – rozumiem, że to mówi.) 9. posiedzenie Sejmu w dniu 28 stycznia 2016 r. Projekt ustawy o zmianie ustawy o systemie oświaty 205

Wicemarszałek Barbara Dolniak: wnioskodawcom w tym, aby młody człowiek właści- wie zrozumiał i postępował zgodnie z dekalogiem, Proszę… w którym tylko trzy przykazania dotyczą Boga, a sie- dem dotyczy samego człowieka? Czcij ojca swego i mat- kę swą. Nie zabijaj. Nie cudzołóż. Nie kradnij. Nie Poseł Agnieszka Pomaska: mów fałszywego świadectwa. Nie pożądaj. To prze- cież najbardziej pożądane wartości w każdym społe- I krótkie pytanie do wnioskodawców, bo mam czeństwie, są one niepodważalnym fundamentem ładu wrażenie, że… rodzinnego i międzyludzkiego. Cóż złego jest w Ewan- gelii, która uczy relacji międzyludzkich w oparciu Wicemarszałek Barbara Dolniak: o miłość do bliźniego, o poszanowanie prawa, porząd- ku społecznego, która uczy służebności wobec drugiego człowieka, która często ułatwia poukładanie Pani poseł, czas się skończył. Proszę kończyć, bo sobie życia? Wpojenie młodym ludziom tych wartości wyłączę mikrofon. jest pomocą i dla rodziców, i dla szkoły, i dla społe- czeństwa. Dziękuję. (Oklaski) Poseł Agnieszka Pomaska:

Krótkie pytanie do wnioskodawców. Chciałam się Wicemarszałek Barbara Dolniak: upewnić… (Poruszenie na sali) Dziękuję bardzo. (Głos z sali: Dziękujemy pani bardzo.) Kolejne pytania zada pan poseł Sylwester Tuła- (Poseł Marzena Machałek: Czas się pani skończył.) jew, klub Prawo i Sprawiedliwość. …czy obywatelski projekt ustawy zakłada likwi- Bardzo proszę. dację… (Poseł Krystyna Wróblewska: Czas, koniec czasu.) Ale proszę mi nie przerywać… Poseł Sylwester Tułajew:

Dziękuję. Spis treści Wicemarszałek Barbara Dolniak: Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Wczytując się w treść projektu ustawy, nie sposób nie odnieść wrażenia, że Pani poseł, skończył się pani czas. grupa obywateli skupiona wokół inicjatywy „Świecka szkoła” nie ma rzetelnego rozeznania i pełnej wiedzy Poseł Agnieszka Pomaska: o wpływie nauczania religii na kształtowanie właś- ciwych postaw dzieci i młodzieży i na przyszłość na- …zakłada likwidację religii… szego kraju. (Poseł Agnieszka Pomaska przemawia przy wyłą- (Poseł Kinga Gajewska: To wysłuchanie publiczne.) czonym mikrofonie) (Poseł Cezary Tomczyk: To wysłuchanie publiczne w takim razie.) Ten projekt jest nieprzychylny Kościołowi, ten Wicemarszałek Barbara Dolniak: projekt rozpoczyna walkę z Kościołem. Kiedy skła- daliśmy ślubowanie podczas pierwszego posiedzenia Skończył się pani czas. Sejmu, prawie wszyscy posłowie dodali sformułowa- (Poseł Kinga Gajewska: 30 sekund pani mówiła nie: „Tak mi dopomóż Bóg”. dłużej.) (Poseł Joanna Borowiak: Święta prawda.) (Poseł Cezary Tomczyk: Ale przerywają!) Ja chciałbym dzisiaj zapytać, gdzie są te wartości, (Poseł Marzena Machałek: Pani się uspokoi, niech które wtedy przedstawialiście, które wtedy prezen- się pani pomodli.) towaliście? Dlaczego dzisiaj Platforma Obywatelska, Proszę następnego posła, panią Bernadetę Kry- dlaczego dzisiaj posłowie Kukiz’15 rozpoczynają ten nicką z klubu Prawo i Sprawiedliwość. rok od walki z Kościołem, od walki z religią? Zwra- Bardzo proszę. cam również uwagę, że projekt ten jest niezgodny z kon- Proszę państwa, niezachowywanie minuty będzie stytucją – z art. 70 ust. 2 oraz art. 53 ust. 3. (Dzwo- powodować wyłączenie mikrofonu. Już więcej nie nek) Dlaczego państwo składacie projekty, które są będę na to zwracać uwagi, bardzo proszę. niezgodne z konstytucją? (Oklaski) (Poseł Cezary Tomczyk: Ale przerywali, pani mar- szałek, przerywali cały czas.) Wicemarszałek Barbara Dolniak:

Poseł Bernadeta Krynicka: Dziękuję bardzo. Proszę o zadanie pytania panią poseł Krystynę Pani Marszałek! Pani Minister! Wysoka Izbo! Wróblewską, klub Prawo i Sprawiedliwość. Mam pytanie do wnioskodawców. Co przeszkadza Bardzo proszę. 9. posiedzenie Sejmu w dniu 28 stycznia 2016 r. 206 Projekt ustawy o zmianie ustawy o systemie oświaty

Poseł Krystyna Wróblewska: Poseł Piotr Uściński:

Pani Marszałek! Pani Minister! Panie i Panowie …które posyłają dzieci do szkoły na lekcje religii, Posłowie! Ja chciałam się odnieść i zadać pytanie wobec czego nie zabraniajcie tego również tym ludziom, panu wnioskodawcy: Czy pan wie, że katecheci mają nie tylko wierzącym. Dziękuję bardzo. (Oklaski) obowiązek doskonalenia i robią to systematycznie? (Poseł Agnieszka Pomaska: Tylko nieskutecznie.) (Poseł Kinga Gajewska: To jest projekt obywatel- Wicemarszałek Barbara Dolniak: ski.) (Dzwonek) (Poseł Marzena Machałek: Skąd wiecie, skoro nie Proszę o zabranie głosu i zadanie pytania pana chodzicie na katechezę?) posła Andrzeja Maciejewskiego, klub Kukiz’15. Podnoszą swoje kwalifikacje i robią to bardzo sku- Bardzo proszę. tecznie. Ja osobiście jako dyrektor wojewódzkiej pla- cówki doskonalenia nauczycieli za to odpowiadałam i wiem, że jest to robione bardzo dobrze. Poseł Andrzej Maciejewski: (Poseł Kinga Gajewska: Proszę przeczytać pro- Pani Marszałek! Szanowni Wnioskodawcy! Panie jekt.) i Panowie Posłowie! W klubie Kukiz’15 mamy wol- Religia jest takim samym przedmiotem jak każdy ność sumienia, mamy prawo wyboru i głosowania inny przedmiot, ale zawiera oprócz tego jeszcze sferę według sumienia, a nie dyscypliny. Jako poseł mogę duchową. Nauczyciel katecheta jest wychowawcą pogratulować inicjatywy i faktu zebrania podpisów, szkoły, może być dyrektorem, jest pełnoprawnym ale jako poseł katolik chcę powiedzieć, że nie podnio- członkiem rady pedagogicznej i uważam, że to, że sę ręki. Nie podniosę ręki, bo tego by nie chcieli nasi konkordat właśnie zapewnia nam religię w szkole, przodkowie, którzy za lekcje religii byli szykanowani jest ogromnym osiągnięciem naszych 25 lat wolności. w czasach zaborów, tego by nie chcieli moi dziadkowie Dziękuję bardzo. (Oklaski) w okresie międzywojennym, u których widziałem (Poseł Marzena Machałek: Bardzo pięknie.) świadectwa szkolne z religią, tego by nie chcieli moi rodzice, którzy w okresie PRL, jeszcze przed decyzją Spis treści wyprowadzenia lekcji religii ze szkoły, także mieli na Wicemarszałek Barbara Dolniak: świadectwie lekcje religii. I tego też nie chcę ja jako człowiek, katolik, wierzący. Bo pytanie: Co w za- Dziękuję bardzo. mian? Jak kończy Europa laicka, dzisiaj widzimy. Kolejne pytanie zada pan poseł Piotr Uściński, (Poseł Marzena Machałek: Właśnie.) klub Prawo i Sprawiedliwość. Pytanie: Czy takiego losu chcecie w Polsce? (Dzwo- Bardzo proszę. nek) 1050 lat…

Poseł Piotr Uściński: Wicemarszałek Barbara Dolniak:

Szanowna Pani Marszałek! Pani Minister! Wyso- Czas się skończył, panie pośle. ka Izbo! Drodzy Wnioskodawcy! Próba ograniczenia finansowania religii z budżetu państwa jest de facto próbą wypchnięcia religii ze szkoły, jest próbą walki Poseł Andrzej Maciejewski: z Kościołem, katolickim głównie. Ja mam takie re- fleksje, że mitologia grecka, mitologia rzymska to są …pokazuje, że to jest nasz fundament. Dziękuję. pewne rzeczy nauczane na lekcjach historii, na lek- (Oklaski) cjach języka polskiego. Kto zdaniem wnioskodawców powinien to finansować? Mitologia jest związana z głównymi filarami cywilizacji europejskiej, z kultu- Wicemarszałek Barbara Dolniak: rą, filozofią grecką i rzymską. Podobnie jest z chrześ- cijaństwem. Chrześcijaństwo jest najważniejszym Proszę o zadanie pytania panią poseł Kamilę filarem naszej kultury i naszej cywilizacji. Dlaczego Gasiuk-Pihowicz, klub Nowoczesna. chcecie walczyć z chrześcijaństwem, z nauczaniem (Poseł Józefa Hrynkiewicz: Prosimy się nie krępować.) tego? Religii w szkołach nie uczą się tylko wierzący. Nie uczą się tylko wierzący. (Dzwonek) Sam znam i pewnie państwo znacie osoby niewierzące… Poseł Kamila Gasiuk-Pihowicz:

Wysoka Izbo! Odbieranie polskiej szkole świeckie- Wicemarszałek Barbara Dolniak: go charakteru następowało systematycznie i krok po kroku… Panie pośle, ale czas się skończył. (Poseł Marzena Machałek: Ojej…) 9. posiedzenie Sejmu w dniu 28 stycznia 2016 r. Projekt ustawy o zmianie ustawy o systemie oświaty 207

Poseł Kamila Gasiuk-Pihowicz Poseł Józefa Hrynkiewicz:

…niekoniecznie z otwartą przyłbicą. Najpierw Pytanie: Po co państwo to robicie? Przecież Pali- zajęcia były na ostatnich godzinach, finansowane ze kota już nie ma. (Oklaski) środków Kościoła i bez oceny na świadectwie. Obec- (Poseł Marzena Machałek: Bardzo dobrze, super.) nie mamy do czynienia z sytuacją paradoksalną, w której państwo w pełni finansuje zajęcia z religii, ale nie ma żadnego wpływu na program tych zajęć Wicemarszałek Barbara Dolniak: i dobór kadr. Dyrektorzy szkół nie mają żadnych możliwości kontrolowania tego, co dzieje się na zaję- Dziękuję bardzo. ciach z religii. Proszę posła Krzysztofa Mieszkowskiego, klub (Poseł Krystyna Wróblewska: Mają nadzór.) Nowoczesna, o zadanie pytania. (Głosy z sali: Nieprawda!) (Poseł Krystyna Wróblewska: Pani poczyta.) Czy mają państwo informacje na temat tego, w ilu krajach Unii Europejskiej funkcjonuje taki model Poseł Krzysztof Mieszkowski: i czy funkcjonuje w jakimkolwiek innym kraju Unii Europejskiej? Pani Marszałkini! Wysoka Izbo! Państwa projekt (Poseł Anna Cicholska: Trzeba pojeździć i zoba- jest bardzo ciekawy, ważny i potrzebny polskiej de- czyć.) mokracji. Dziękuję za tę propozycję. Myślę, że dzisiaj (Poseł Krystyna Wróblewska: Mówiłam o nadzorze.) powinniśmy bardzo istotnie i uważnie rozmawiać Dziękuję. (Oklaski) o rozdziale państwa od Kościoła. Dzisiaj ten rozdział jest zaburzony. Właściwie dzisiaj mamy do czynienia z coraz bardziej intensywnie istniejącym państwem Wicemarszałek Barbara Dolniak: wyznaniowym. W związku z tym uważam, że trzeba wprowadzić do szkół edukację kulturalną, eliminując Bardzo dziękuję. z niej edukację religijną. To jest, myślę, również wa- Spis treści O kolejne pytanie proszę panią poseł Józefę Hryn- runek tego, żebyśmy mogli być w pełni Europejczy- kiewicz, klub Prawo i Sprawiedliwość. Bardzo proszę. kami i proponować wartości europejskie. Polska kultura oczywiście ma także wymiar reli- gijny, natomiast istotne jest to, żebyście państwo Poseł Józefa Hrynkiewicz: mieli świadomość tego, że jeżeli nie będzie edukacji kulturalnej, a wyłącznie religijna, będziemy mieli do Pani Marszałek! Wysoki Sejmie! Żadne społeczeń- czynienia z państwem pana Rydzyka. (Oklaski) stwo nie rozwijało się bez religii. Europy, cywilizacji (Poseł Piotr Kaleta: Jesteś genialny.) świata kultury chrześcijańskiej nie da się zrozumieć bez znajomości religii. Nauka religii wprowadza w hi- storię cywilizacji i kultury. Wicemarszałek Barbara Dolniak: (Poseł Joanna Borowiak: Dokładnie, to prawda.) Kto tego nie rozumie, tego nie przekonam w 1 mi- Bardzo dziękuję. nutę, bo jednym świat lepiej objaśnia się z Bogiem, Pytanie zada poseł Joanna Scheuring-Wielgus, a innym bez Boga. I tak powinno być w społeczeń- klub Nowoczesna. stwie, i to jest podstawa demokracji, tolerancji i wza- jemnego szacunku. Wiara oczywiście musi być mą- Bardzo proszę. dra, więc trzeba ją dobrze znać, a żeby znać, to, pani poseł, potrzebny jest wysiłek intelektualny (Oklaski) i tylko przez wysiłek intelektualny, przez przemyśle- Poseł Joanna Scheuring-Wielgus: nia, a także przez wysiłek moralny, którym jest dobre życie otwarte na wartości, które niesie ludzka mą- Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Szanowni Pań- drość zawarta w naukach, literaturze, sztuce, także stwo! Szanowni państwo, najpierw chciałabym sko- w takich księgach, pani poseł, jak księgi objawienia mentować państwa zachowanie. czy księgi natury, które człowiek wykształcony (Poseł Sylwester Tułajew: Proszę zadać pytanie.) (Dzwonek) powinien znać. Troszkę się państwu jednak chyba pomieszało…

Wicemarszałek Barbara Dolniak: Wicemarszałek Barbara Dolniak:

Pani poseł, czas się skończył. Pani poseł, to jest czas na zadanie pytania. 9. posiedzenie Sejmu w dniu 28 stycznia 2016 r. 208 Projekt ustawy o zmianie ustawy o systemie oświaty

Poseł Joanna Scheuring-Wielgus: Poseł Ewa Lieder:

Dobrze, już mówię. Szanowna Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Sza- nowni Wnioskodawcy! Najpierw apeluję do wszyst- Wicemarszałek Barbara Dolniak: kich państwa o staranne wysłuchanie uzasadnienia tego projektu nowelizacji ustawy… Bardzo proszę. (Poseł Sylwester Tułajew: Wysłuchaliśmy prze- cież.) …nieodrzucanie go w pierwszym czytaniu, właś- Poseł Joanna Scheuring-Wielgus: nie dlatego że jest to wniosek obywatelski i podpisa- ło się pod nim 155 tys. obywateli i obywatelek. Nale- Moje pytanie jest do pani minister. Państwo tak ży im się wielki szacunek i wysłuchanie, które pań- wiele mówicie o dialogu, o rozmowie, o debacie i macie bardzo dużą szansę na to, żeby zrobić krok do stwo obiecaliście. przodu i wyjść naprzeciw obywatelom. Chciałabym (Poseł Marzena Machałek: Wysłuchaliśmy.) zapytać: Czego się boicie? Co powiecie 150 tys. osób, Moje pytanie brzmi: Czy nie lepiej dla rozwoju które chcą z wami rozmawiać? młodego człowieka, rozwoju jego duchowości, wolno- (Poseł Sylwester Tułajew: Będziemy się za nich ści sumienia i poczucia podmiotowości jednostki, by modlić.) szesnastolatek dobrowolnie i świadomie uczęszczał Dlaczego nie chcecie tego wniosku dać do komisji, na lekcje religii, czyli katechizację… do wysłuchania publicznego? Dlaczego jest u was ten (Głos z sali: Tak jest.) lęk? Chciałabym wam przypomnieć, że głosowało na …a nie często przymuszany decyzją rodziców was tylko 18% wyborców… bądź ze strachu przed gorszą średnią ocen? (Poseł Sylwester Tułajew: A na was ile?) (Poseł Marzena Machałek: Dobrowolnie.) (Poseł Piotr Kaleta: Czyli więcej niż 150 tys.) W Gdańsku np. szesnastolatki mogą głosować na …a 82% osób to są zupełnie inne osoby, pamiętaj- projekty w budżecie obywatelskim. Myślę, że są też cie o tym. (Oklaski) Spis treści na tyle dojrzali, by mogli decydować o swoim rozwoju duchowym. Dziękuję. (Oklaski) Wicemarszałek Barbara Dolniak:

Proszę o zadanie pytania panią poseł Krystynę Wicemarszałek Barbara Dolniak: Szumilas, klub Platforma Obywatelska. Bardzo proszę. Bardzo dziękuję. Kolejne pytanie zada pani poseł Anna Elżbieta Poseł Krystyna Szumilas: Sobecka, klub Prawo i Sprawiedliwość. Bardzo proszę. Pani Marszałek! Pani Minister! Wysoka Izbo! W stanowisku rządu pani minister podkreślała bardzo mocno prawo rodziców do wychowania swoich Poseł Anna Elżbieta Sobecka: dzieci zgodnie z własnym światopoglądem, i ja też uważam, że to jest bardzo ważna wartość, że rodzice Dziękuję. mają to prawo i to prawo powinni mieć. Dlatego chcia- Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Szanowni Pań- łam zapytać panią minister o lekcje etyki, ponieważ stwo! Katolicy stanowią największą część podatni- to dość ściśle wiąże się z tematem dzisiejszej debaty. ków. Dlaczego zatem zabraniacie im państwo finan- Poprzednia pani minister wprowadziła obowiązek or- sowania religii z budżetu państwa? ganizowania lekcji etyki na życzenie rodziców nawet (Poseł Piotr Kaleta: Ale nikt nie zabrania, nie dla jednego ucznia i chciałam zapytać panią minister, mają szans.) czy rząd pani premier Szydło będzie to prawo respek- Drugie pytanie. Czy prawdą jest, że podpisy pod tował i jak to dzisiaj wygląda w szkołach. Każdy rodzic obywatelskim projektem zbierane były niezgodnie ma prawo (Dzwonek) do wychowania swoich dzieci z prawem? Bowiem dopuszczalne jest zbieranie pod zgodnie z własnym światopoglądem. Dziękuję. - (Głos z sali: Dlaczego nie klaszczecie?) pisów przez 3 miesiące, natomiast te podpisy były zbierane przez 6 miesięcy, o czym informuje Funda- cja Pro – Prawo do Życia. Wicemarszałek Barbara Dolniak: (Poseł Marzena Machałek: To prawda.) (Poseł Cezary Tomczyk: O faktycznie, to są już Proszę panią poseł Ewę Lieder o zadanie pytania, inne podpisy, gorsze.) klub Nowoczesna. Czy to jest prawdą? Dziękuję. (Oklaski) 9. posiedzenie Sejmu w dniu 28 stycznia 2016 r. Projekt ustawy o zmianie ustawy o systemie oświaty 209

Wicemarszałek Barbara Dolniak: Chciałbym się odnieść do tego, co powiedziała pani Marzena Machałek z Prawa i Sprawiedliwości… Bardzo dziękuję. (Poseł Sylwester Tułajew: Pani poseł.) Proszę o zadanie pytania pana posła Tadeusza (Poseł Marzena Machałek: Dzień dobry.) Dziubę, klub Prawo i Sprawiedliwość. …pani poseł, mówiąc, że kultura polska jest opar- Bardzo proszę. ta na jednorodności religijnej. (Poseł Marzena Machałek: Między innymi.) Otóż trochę historii, pani poseł. Czy kojarzy pani Poseł Tadeusz Dziuba: takie nazwisko: Adam Kisiel, senator, wielki patrio- ta Rzeczypospolitej, prawosławny? Pani Marszałek! Szanowni Państwo! W uzasad- (Poseł Piotr Kaleta: Ale to jest chrześcijaństwo.) nieniu do projektu projektodawcy twierdzą, cytat, że: Takie nazwisko, nazwiska jak np. Stanisław Lem, „religia w szkołach z symbolu wolności dla wielu sta- panie pośle Kaleta, bo pan… Janusz Korczak, Julian ła się symbolem opresji”. To poważne oskarżenie, Tuwim. Kojarzycie państwo takie nazwiska? Nie więc pytam: W czym ta rzekoma opresja się przeja- każdy, kto czuje się Polakiem, jest katolikiem (Dzwo- wia? Czy w tym, że rodzice wychowani w duchu ka- nek), a wy chcecie… tolickim chcą, by ich dzieci były wychowane w tym samym duchu? Kolejne pytanie. Na jakiej podstawie wysuwacie Wicemarszałek Barbara Dolniak: państwo wniosek, że lekcje religii w obecnym kształ- Panie pośle, skończył się czas. cie mają charakter wyznaniowy i służą, cytuję, „for- mowaniu wyznawców”? Polska nie jest krajem wyznaniowym. Panuje u nas wolność sumienia i wyznania, jednakże ponad 90% Polaków deklaruje się jako Poseł Adam Szłapka: katolicy. Normalne jest więc, że umożliwia się ucz- …wykluczać ze wspólnoty ludzi, którzy… niom zgłębianie wiedzy o swojej religii. Nie jest też (Poseł Marzena Machałek: Ale większość…) zrozumiałe (Dzwonek), dlaczego projektodawcy… Dziękuję bardzo. (Oklaski) Spis treści

Wicemarszałek Barbara Dolniak: Wicemarszałek Barbara Dolniak:

Panie pośle, czas się skończył. Bardzo dziękuję. Proszę o zadanie pytania panią poseł Marzenę Machałek. Poseł Tadeusz Dziuba: Pani poseł jeszcze w kwestii sprostowania, w związ- ku z tym ten czas będzie trochę dłuższy, acz proszę …kwestionują lekcje etyki jako alternatywę dla tego nie przeciągać za wiele. lekcji religii. Krytyka ta nie powinna… (Oklaski) Poseł Marzena Machałek:

Wicemarszałek Barbara Dolniak: Dziękuję. Pani Marszałek! Pani Minister! Wysoka Izbo! O zadanie kolejnego pytania proszę pana posła Szanowni Przedstawiciele Wnioskodawców! Tutaj Adama Szłapkę, klub Nowoczesna. okazuje się, że obrońcą obywateli stała się Platforma Bardzo proszę. Obywatelska, która w tej chwili wychodzi z sali. A panu posłowi dziękuję. (Poseł Cezary Tomczyk: Ale cała?) Troszczycie się o projekt obywatelski, który wpły- nął w poprzedniej kadencji, trzeba było go przegło- Poseł Adam Szłapka: sować, skoro wpłynął jeszcze wtedy, kiedy mieliście większość. (Oklaski) Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Dyskutujemy dzi- Dziś udajecie, że jesteście zatroskani sprawami siaj o projekcie obywatelskim. W kampanii wyborczej obywatelskimi, a kilka milionów podpisów wrzucili- Prawo i Sprawiedliwość zapowiadało, że nie odrzuci ście do kosza. Taka jest prawda. (Oklaski) nigdy żadnego projektu obywatelskiego w pierwszym Natomiast zwracam się do przedstawicieli inicja- czytaniu. Widać, gdzie macie, jak traktujecie swoje tywy ustawodawczej. Pochyliliśmy się nad tym pro- obietnice, to też widać w projekcie 500+. Obiecywa- jektem, bardzo szczegółowo go przeanalizowaliśmy liście, że żadnego nie odrzucicie. Czy naprawdę chce- i niestety, z bólem serca musimy przyznać, że musicie wyrzucić projekt, który jest podpisany przez my go odrzucić, ponieważ – jak już uzasadniałam – 150 tys. osób, do kosza, bez żadnej rozmowy, bez po pierwsze, jest niekonstytucyjny, niezgodny z po- chwili nawet pochylenia się nad tym projektem? rządkiem prawnym, nawet nie jest w głównym nurcie 9. posiedzenie Sejmu w dniu 28 stycznia 2016 r. 210 Projekt ustawy o zmianie ustawy o systemie oświaty

Poseł Marzena Machałek Wicemarszałek Barbara Dolniak:

prawnym Unii Europejskiej, co jest dziwne, to jeszcze Pan poseł Lech Sprawka – proszę o zadanie kolej- poza tym uderza w coś, co jest naprawdę naszą war- nego pytania. tością, a więc jednorodność kulturowa, religijna, któ- Dziękuję, pani poseł, to wszystko na tym etapie, ra buduje nasze bezpieczeństwo. I to, że lekcje religii ponieważ dałam pani 2,5 minuty. mają ważny walor wychowawczy, edukacyjny w na- (Poseł Marzena Machałek: Miałam minutę na py- szych szkołach. Chcę tutaj dodać, że ktoś powiedział, tanie i 2 minuty na sprostowanie, pani marszałek mi że prostuje też moją błędnie zrozumianą wypowiedź. przerwała i uważam, że to jest nie w porządku.) Oczywiście, że jest tak, że lekcje religii i finansowa- Proszę pana posła Lecha Sprawkę, klub Prawo nie lekcji religii przez państwo jest ważnym elemen- i Sprawiedliwość. tem umacniania się tychże lekcji i budowania warto- ści w polskiej szkole. Uderzenie w finansowanie religii to jest… Hipokryzją jest mówienie, że nie mamy Poseł Lech Sprawka: nic przeciwko religii. (Poseł Joanna Borowiak: Dokładnie.) Pani Marszałek! Pani Minister! Wysoka Izbo! Mu- Jak to nie macie, kiedy cały czas stawiacie taką szę powiedzieć, że w roku 1050. rocznicy chrztu Pol- alternatywę, że albo będziemy finansować religię, ski, aktu, któremu zawdzięczamy powstanie państwa albo inne przedmioty? To nie jest prawdziwa alter- polskiego, a być może to, że dzisiaj tu w języku pol- natywa. To jest fałszywa alternatywa. (Dzwonek) skim mówimy, z zażenowaniem słucham wypowiedzi I teraz posłom Platformy rzekomo Obywatelskiej, posłów Nowoczesnej. Sprowadziliście państwo deba- którzy wyrzucili kilka milionów podpisów do kosza, tę na poziom kasy, na poziom tego, ile to różnych chcę powiedzieć, że myśmy przygotowali pakiet de- potrzeb można byłoby zaspokoić, gdyby zrezygnować mokratyczny, w którym było zapisane, że inicjatywy z finansowania lekcji religii. Na tej zasadzie można obywatelskie, które… podważyć finansowanie z budżetu państwa wielu innych zajęć w szkole i wręcz przedmiotów. Zapomina- Wicemarszałek Barbara Dolniak: cie państwo o wartości tego przedmiotu w budowaniu Spis treści m.in. postaw etyczno-moralnych. Wychodzi jawnie Pani poseł, dołożyłam pani jeszcze 1 minutę i my- państwa kompletna nieznajomość zarówno prawa ślę, że na sprostowanie i zadanie pytania było wy- oświatowego w zakresie nadzoru pedagogicznego, starczająco czasu. awansu zawodowego nauczycieli, któremu też podle- gają nauczyciele katechezy (Dzwonek), jak i podstawy programowej katechezy Kościoła katolickiego 2010. Poseł Marzena Machałek: Przeczytajcie sobie państwo – zrozumiecie niedo- rzeczność swoich wypowiedzi. Dziękuję. (Oklaski) Tak, zakończę, pani marszałek, oczywiście, że zakończę, już właściwie nawet zmierzałam do puen- ty swojej wypowiedzi, natomiast w tej chwili muszę Wicemarszałek Barbara Dolniak: wrócić do swojej myśli. Wyrzucono kilka milionów podpisów do kosza i od- Panie pośle, skończył się czas. Bardzo dziękuję. rzucono nasz pakiet demokratyczny, w którym gwa- Odnosząc się jeszcze do pani poseł Marzeny Ma- rantowaliśmy, że… Tu można było o tym dyskuto- chałek – to nie jest tak, pani poseł, że są 2 minuty na wać, ile, ale proponowaliśmy milion podpisów pod sprostowanie. wnioskiem obywatelskim – ten wniosek, niezależnie (Poseł Sylwester Tułajew: Zawsze pan marszałek od poglądów Wysokiej Izby, będzie kierowany do dru- dawał 2 minuty.) giego czytania. Ten czas ustala marszałek w danym momencie. Ja pani dałam aż 1,5 minuty na wystąpienie. A teraz proszę o zadanie pytania pana posła Ire- Wicemarszałek Barbara Dolniak: neusza Rasia z klubu Platforma Obywatelska. Bardzo proszę. Proszę o zadanie kolejnego pytania pana posła Lecha Sprawkę z klubu Prawo i Sprawiedliwość. Poseł Ireneusz Raś:

Poseł Marzena Machałek: Panie Marszałek! Pani Minister! Wysoki Sejmie! Przysłuchując się tej debacie, mam wrażenie, że z jed- Moje pytanie: Jak się ma w świetle wystąpienia nej strony jest przesadna nadgorliwość ze strony PiS- jednej z pań... -u w tych tezach. Kolegom powiem, że religia i etyka (Wicemarszałek Barbara Dolniak wyłącza mikro- sama broni się, bo na tę formę opłacaną przez pań- fon poseł Marzenie Machałek) stwo 80–90% rodziców wysyła dzieciaki. Ale z dru- 9. posiedzenie Sejmu w dniu 28 stycznia 2016 r. Projekt ustawy o zmianie ustawy o systemie oświaty 211

Poseł Ireneusz Raś Wicemarszałek Barbara Dolniak: giej strony rzeczywiście kolega Sprawka uprzedził Panie pośle, przypominam panu o właściwym wy- mnie trochę, bo nie jest elegancko, jeśli proces wy- borze słów. chowania dzieci, bo za taki przecież ci rodzice go uważają… Uważają, że jeżeli poślą dzieciaki na lekcje religii czy etyki, tutaj nie rozdzielam, czy do Kościo- Poseł Piotr Kaleta: ła katolickiego, czy prawosławnego, to jednak one coś uzyskają w tym procesie i niczego złego się tam nie Jasne, tylko ucieka mi czas, pani marszałek. Pani nauczą. Mierzenie tego ilością obiadów nie jest ele- mi go zabiera. ganckie. (Oklaski) Można by było odnieść wrażenie, to znaczy to jest Ale chciałbym powiedzieć, że w tym projekcie jest fakt, że walka dobra ze złem trwa od samego zarania pewien niepokój… dziejów. 10 sekund chciałem prosić, pani marszałek. Nie chciałbym mówić o tych rzeczach, które już (Dzwonek) tutaj wielokrotnie zostały powiedziane przez moich …na który pani minister nie odpowiedziała wy- kolegów i koleżanki, z Prawa i Sprawiedliwości prze- starczająco… de wszystkim, chociaż pan poseł Sonik przywraca mi (Minister Edukacji Narodowej Anna Zalewska: Ja wiarę, że także w Platformie są ludzie o dobrych po- jeszcze nie odpowiadałam.) glądach. …a pewnie zakończycie tę debatę za chwilę. (Głosy z sali: Dobrych?) Chciałbym, żeby pani powiedziała, jaki jest nadzór Proszę państwa, jeden z nieobecnych już tutaj kuratoryjny i państwa nad jakością tych lekcji i jaki posłów powiedział, wnioskował, że należałoby pomy- jest nadzór dyrektora, bo to nie wybrzmiało tutaj, śleć o tym, żeby wycofać lekcje religii, a wprowadzić a w uzasadnieniu dość mocno to postawili wniosko- lekcje kultury. Jakiej kultury? Pornokultury? dawcy. (Poseł Anna Cicholska: Pseudokultury.) Zastanówcie się. (Dzwonek) Ewangelia to księga

mądrości i ktoś kiedyś powiedział, to wam dedyku- Spis treści Wicemarszałek Barbara Dolniak: ję: Idźcie i nie grzeszcie więcej. Dziękuję bardzo. (Oklaski) Panie pośle, to już jest prawie 30 sekund.

Wicemarszałek Barbara Dolniak: Poseł Ireneusz Raś: Proszę o zadanie kolejnego pytania panią poseł Uważam, że wiele tych elementów mogłaby pani Gabrielę Masłowską, klub Prawo i Sprawiedliwość. wyjaśnić, jeżeli przedstawiłaby pani tutaj te informacje. Dobrze? (Poseł Joanna Borowiak: Nad wszystkimi przed- Poseł Gabriela Masłowska: miotami szkolnymi jest taki sam nadzór.) (Gwar na sali) Dziękuję, pani marszałek. Jeden z państwa, pan poseł Mieszkowski, proponuje, żeby naukę religii w szkołach zastąpić nauką Wicemarszałek Barbara Dolniak: kultury. No to właśnie mieliśmy przykład kultury w pana wydaniu. W polskiej kulturze, w polskiej tra- Proszę o zadanie kolejnego pytania pana posła dycji, w polskim narodzie każdemu należy się szacu- Piotra Kaletę, klub Prawo i Sprawiedliwość. nek i odpowiedni zwrot. Do osób duchownych Polacy Bardzo proszę. zwracają się „ksiądz”, a nie „pan”, panie Mieszkow- ski. To mieliśmy właśnie w tym wydaniu kulturę, którą państwo chcecie zaproponować. Poseł Piotr Kaleta: Poza tym chcę państwu powiedzieć, że jest mi bardzo państwa żal, jak się przysłuchuję tej debacie. Bardzo dziękuję, pani marszałek. Bardzo mi jest państwa żal – i tych państwa, i tutaj Umiłowani Siostry i Bracia! Chłopcy i Dziewczę- obecnych. Dlaczego? Dlatego że, proszę państwa, sta- ta! Można by odnieść wrażenie, że swąd szatana roz- wianie pieniądza, korzyści materialnych ponad war- nosi się po tej Izbie. (Wesołość na sali) tościami Bożymi, ponad Panem Bogiem nigdy się (Głos z sali: Ooo… zaczyna się.) dobrze dla nikogo nie skończyło. (Dzwonek) Służenie Ale taka jest przecież kolej rzeczy. Od zarania złotemu cielcowi nigdy się dobrze nie skończyło, nie dziejów… skończy się także dla… 9. posiedzenie Sejmu w dniu 28 stycznia 2016 r. 212 Projekt ustawy o zmianie ustawy o systemie oświaty

Wicemarszałek Barbara Dolniak: rodowej. Konstytucja stanowi, art. 181, że wynagrodzenia i emerytury duchownych są finansowane Pani poseł, skończył się czas na zadanie pytania. przez państwo. Oprócz tego z budżetu państwa wy- płacane są wynagrodzenia świeckim pracownikom kościelnym traktowanym jako tzw. słudzy kultu. Poseł Gabriela Masłowska: Lokalne samorządy natomiast mają obowiązek za- pewniania i pokrycia kosztów mieszkań osobom du- Czy nie obawiacie się państwo, że podzielicie los chownym. Bardzo rozwinięty jest system szkolnictwa Palikota? Bo tutaj już byli tacy, którzy walczyli z Koś- katolickiego, którego personel wynagradzany jest ciołem i z religią w szkołach. przez państwo. 60% belgijskich uczniów szkół śred- nich uczęszcza do szkół pozostających w sieci szkolnictwa katolickiego. Ta liczba sięga 75% we Flandrii Wicemarszałek Barbara Dolniak: i jest jednocześnie najwyższym wskaźnikiem w Eu- ropie. Obowiązujący w Belgii system oferuje także Pani poseł, skończył się czas. Kościołowi korzyści podatkowe, wyłączenie spod opodatkowania dochodów uzyskiwanych z własności budynków bądź ich części, w których odprawiane są Poseł Gabriela Masłowska: nabożeństwa. W szkołach państwowych obowiązko- we są zajęcia z religii lub etyki, koszty zajęć pokrywa Czy nie obawiacie się państwo? (Oklaski) ministerstwo edukacji. (Poseł Joanna Borowiak: Tak.) Dlaczego posłużyłam się tym przykładem? Bo szczególnie w głosach posłów Nowoczesnej wybrzmie- wa taki kompleks, chcą słowo „europejskość” odmie- Wicemarszałek Barbara Dolniak: niać przez przypadki. (Poseł Anna Cicholska: Kompleks.) Dziękuję bardzo. Przypominam panu posłowi Mieszkowskiemu, bo Lista posłów zapisanych do głosu została wyczer- nawet jak się kończy szkołę średnią, ma się lekcje

Spis treści pana. języka polskiego, gdzie mówi się o tym, jest taki bar- Proszę o zabranie głosu minister edukacji naro- dzo rozbudowany temat, że są dwa źródła europej- dowej panią Annę Zalewską. skiej kultury: mitologia i Biblia. Jesteśmy zbudowani Bardzo proszę. na wartościach chrześcijańskich i na Kościele. Koś- ciół średniowieczny to ten Kościół, który m.in. wpro- wadzał języki ojczyste i dbał o to, żeby rzeczywiście Minister Edukacji Narodowej dbać o naukę. Anna Zalewska: Proszę Państwa! Padały różne pytania, różne oczywiście zarzuty, w tym pytania do ministerstwa Pani Marszałek! Wysoka Izbo! edukacji, więc pozwolę sobie bardzo szybko na odnie- (Poseł Joanna Borowiak: A tego pana, co zapytał, sienie się do kilku kwestii, łącznie z tymi, o których to już nie ma?) już powiedział pan poseł Sprawka i pani poseł Ma- Pan poseł Raś opuścił już parlament, Izbę. rzena Machałek. Jest nadzór pedagogiczny nad lek- (Poseł Joanna Borowiak: No właśnie…) cjami religii. Naprawdę, to są podstawowe zapisy (Poseł Anna Cicholska: Uciekł, uciekli.) ustawy o systemie oświaty. Przygotowując się do tej Chcę tylko powiedzieć, że nie zdążyłam odpowie- debaty, warto jest rzeczywiście sięgnąć do takich za- dzieć na pytanie. pisów. Jest również edukacja kulturalna. To również (Poseł Jakub Rutnicki: Ale przekażemy.) wynika z ustawy i z ramowych planów nauczania. Mam nadzieję, że zaangażowani koledzy przeka- Platforma Obywatelska rzeczywiście ma kłopot żą odpowiedź na pytania, które zadał. z cytatami, wykorzystuje je w sposób dowolny. Jesz- (Poseł Jakub Rutnicki: Oczywiście.) cze nie tak dawno wasz przewodniczący Grzegorz Ja przedstawiłam tylko stanowisko rządu. Za- Schetyna, jedyny kandydat, który ogłosił swoje zwy- cznę, proszę państwa, od takiego jednego przykładu. cięstwo w sposób radosny, ostatnio na łamach gazet, Myślę, że każdy z państwa był w Brukseli. To rzeczy- telewizji i podczas spotkania klubu powiedział: Mu- wiście takie miasto, które mieni się być centrum Eu- simy wrócić do rozmowy z Kościołem. Źle się stało, ropy, bo nawet zrezygnowali z napisu na lotnisku że w ostatnim czasie staliśmy się takim czarnym „Witamy w Brukseli”, tak jak każdy wita na lotnisku ludem. Dzisiaj właśnie pokazujecie państwo, w jaki w Warszawie, we Wrocławiu, w Paryżu. „Witamy w sposób realizujecie zalecenia, pomysły swojego pana Europie”. To à propos tych wszystkich, którzy mają przewodniczącego. Jednocześnie myślę, że niepo- jakieś kłopoty, żeby nie czuć się Europejczykami. trzebnie rywalizujecie państwo z posłami z Nowo- I właśnie w Belgii, proszę państwa, przeczytam: Koś- czesnej, która ogranicza się do krytykowania, do ciół, w szczególności katolicki, w Królestwie Belgii epatowania epitetami, sama nie składa żadnych traktowany jest jako istotna instytucja kultury na- wniosków, a właściwie wnosi wyłącznie o przerwę, 9. posiedzenie Sejmu w dniu 28 stycznia 2016 r. Projekt ustawy o zmianie ustawy o systemie oświaty 213

Minister Edukacji Narodowej Anna Zalewska ...nie przechodziły. Chciałabym tylko pani Poma- sce przypomnieć to, co powiedziała pani... przedłużając obrady Sejmu, po to, żeby powiedzieć, (Poseł Agnieszka Pomaska: Pomaskiej, pani mi- że obrady Sejmu toczą się w nocy. Jednocześnie pani nister.) Lubnauer, jedna z inicjatorek i wolontariuszek – gra- Pomaskiej. tuluję zebrania 150 tys. podpisów – razem ze swoją koleżanką z ław poselskich rzeczywiście epatuje sfor- mułowaniami i wyliczeniami, że te 1400 mln można Wicemarszałek Barbara Dolniak: byłoby przeznaczyć na dożywianie dzieci. Przypomi- nam, że są na to pieniądze. Platforma Obywatelska Pani minister, ja mam prośbę... i PSL rzeczywiście nie potrafiły tych pieniędzy wy- korzystać i mieliśmy do czynienia z dramatycznymi wskaźnikami, a przy tym jednocześnie z głodującymi Minister Edukacji Narodowej dziećmi. Mówi się o tym, ile można było uruchomić Anna Zalewska: pracowni biologicznych, chemicznych, ale proszę państwa, tyle kosztują poloniści, matematycy, fizycy. W wypadku nazwisk to właściciel nazwiska… To nauczyciele. Nie widzę powodu, dla którego w spo- sób dyskryminujący wypowiadamy się o jednej grupie nauczycieli, którzy rzeczywiście funkcjonują Wicemarszałek Barbara Dolniak: w systemie edukacji. Mówimy: pozwólmy uczniom zdobywać wiedzę, mówiąc o tym ekwiwalencie, że …byśmy się skupili na odpowiedziach, bo mi tu zamiast lekcji religii mogłaby być fizyka, chemia. lista rośnie w kwestii sprostowań… Prawo i Sprawiedliwość rzeczywiście myśli o tym, (Poseł Anna Cicholska: A co tu sprostowywać?) żeby zrujnowaną siatkę godzin, szczególnie w liceum, zmienić… (Poseł Anna Cicholska: Rozbudować…) Minister Edukacji Narodowej …i spowodować, żeby młodzież miała więcej lekcji Anna Zalewska: fizyki, chemii, historii, przede wszystkim po to, żeby liceum nie stało się kursem przygotowującym do ma- Spis treści Bardzo proszę… tury, a rzeczywiście szkołą kształcącą. (Oklaski) Ale przecież na lekcjach religii dzieci się uczą. To są znowu wartościujące i dyskwalifikujące oceny, zupełnie niepotrzebne w merytorycznej dyskusji. Wicemarszałek Barbara Dolniak: Kiedy zestawimy te pieniądze, o których państwo chcą tutaj dyskutować, z równą troską bardzo proszę …więc bardzo proszę. nowych posłów z Nowoczesnej Polski, z Nowoczesnej.pl, przepraszam, z kropką na przodzie, żebyście państwo zweryfikowali wydatkowanie funduszy europejskich. Minister Edukacji Narodowej To są miliony, setki milionów złotych na absurdal- Anna Zalewska: ne projekty z „Kapitału ludzkiego”, z których wielu z państwa korzystało jako fundacje i stowarzyszenia. …w związku z tym będziemy dyskutować długo. Jednocześnie, proszę państwa, kiedy mówimy o tym, Która też pokazała swoją tolerancję, twittując że nauczyciel religii jest bez nadzoru pedagogicznego podczas swojej wycieczki rowerowej, kiedy przeszka- – tu odnoszę się do poszczególnych pytań – chcę po- dzały jej ołtarze na drodze Bożego Ciała. wiedzieć, że Episkopat jest jednym z najpoważniej- (Poseł Agnieszka Pomaska: Słusznie.) szych i najbardziej wyważonych partnerów, który Proszę państwa, pani minister Szumilas, to rze- właśnie pokazuje swoją tolerancję i szacunek. I chcia- czywiście prawie prowokacyjne pytanie, mówi o lek- łabym tej tolerancji nauczyć między innymi panią cjach etyki, bo rzeczywiście one są niezrealizowane poseł Pomaskę… dlatego, że państwo nie zabezpieczyli środków na (Poseł Agnieszka Pomaska: Pomaską.) realizację lekcji etyki. …która kiedy była przewodniczącą Komisji do (Poseł Agnieszka Pomaska: Sprostowanie.) Spraw Unii Europejskiej, nawet na posiedzeniach Oczywiście, proszę państwa, postarałam się zare- komisji blokowała możliwość zabierania głosu. agować na państwa wypowiedzi, jednak przypomi- (Poseł Piotr Kaleta: Naprawdę?) nając, jak brzmi ustawa o systemie oświaty, jak brzmi Każdy projekt ostatnich 8 lat był przepychany konstytucja. I to nie jest, proszę państwa, kwestia w sposób… szacunku czy nie, bo szacunek dla osób, które zbie- (Poseł Piotr Kaleta: Wstyd.) rały podpisy, jak najbardziej się należy, wielki. Nie- …dyskusyjny, właściwie poprawki opozycji... zgoda wynika po prostu z tego, że jest to niekonsty- (Poseł Piotr Kaleta: Tak to jest, jak dzieci do Sej- tucyjne i niezgodne z Kodeksem pracy. Dziękuję mu idą.) bardzo. (Oklaski) 9. posiedzenie Sejmu w dniu 28 stycznia 2016 r. 214 Projekt ustawy o zmianie ustawy o systemie oświaty

Wicemarszałek Barbara Dolniak: Wicemarszałek Barbara Dolniak:

Bardzo dziękuję. Pani poseł Katarzyna Lubnauer, bardzo proszę, O sprostowanie poprosił pan poseł Krzysztof też w kwestii sprostowania. Mieszkowski. Bardzo proszę. Minuta, po tym czasie wyłączę mikrofon. Bardzo proszę. Poseł Katarzyna Lubnauer: Poseł Krzysztof Mieszkowski: Pani minister, nie mówiłabym z takim lekcewa- Pani Marszałkini! Wysoka Izbo! Pani Minister! żeniem o 1350 mln, dlatego że to są całkiem duże Ja jeszcze bym dorzucił do tej naszej tradycji kulturę pieniądze. Przypomnę państwu, że jeszcze dzisiaj rzymską, o której pani nie wspomniała. rano mieli państwo problem z 200 mln, czyli znacznie (Minister Edukacji Narodowej Anna Zalewska: mniejszą kwotą, na program 500+. Rozumiem, że to Która jest kontynuacją greckiej, wiele z niej wzięła. Proszę czytać mitologię.) blokuje między innymi uruchomienie go już w I kwar- O tym warto pamiętać, bo całkiem niedawno pan tale, mimo że inne ustawy udało się przepchnąć dużo premier Gliński na inauguracji Europejskiej Stolicy szybciej. Kultury zechciał zapomnieć o tym, że kultura rzym- Natomiast przypomnę państwu, że rząd nie ma ska i kultura grecka były naszym fundamentem ak- swoich pieniędzy, ma pieniądze publiczne i powinien sjologicznym. pochylać się z troską nad ich wydatkowaniem. Za- (Głos z sali: Do rzeczy.) uważmy również, że może nie ma w tej chwili kłopo- Nie będę odnosił się do prymitywnych konstatacji tu z obiadami dla dzieci, chociaż zauważyłam, że o tym i refleksji, bo pana posła Kality… mówiła wiele pani premier Szydło w Parlamencie (Głos z sali: Kalety.) Europejskim, zwracając uwagę, jak dzieci polskie Kalety, przepraszam. głodują, ale niewątpliwie w polskich szkołach braku- (Poseł Piotr Kaleta: Ale genialnie, czytałem spro- je pracowni chemicznych, biologicznych i fizycznych. Spis treści stowanie.) Kality, Kalety – wszystko jedno, jak pan się nazy- (Głos z sali: Ale nie z powodu religii.) wa. Bardzo ładnie pan się nazywa… Nie zauważyłam w budżecie państwa na przyszły (Poseł Piotr Kaleta: Ale pan nie.) rok żadnych pieniędzy przeznaczonych na ten cel. …ale proszę pamiętać o tym, że nie można w taki W związku z tym, jak widać, nie ma wolnych pienię- sposób uprawiać demokracji. Pan rozwala, pan burzy, dzy, które moglibyśmy przeznaczyć na takie działania. pan podważa etykę demokratyczną. (Oklaski) (Oklaski)

Wicemarszałek Barbara Dolniak: Wicemarszałek Barbara Dolniak: Proszę panią poseł Urszulę Augustyn. Też jedna minuta. Pani poseł Krystyna Szumilas w kwestii sprosto- (Poseł Anna Cicholska: To ile będzie tych sprostowania. wań?) Bardzo proszę. (Poseł Marzena Machałek: Nie była wymieniona.)

Poseł Krystyna Szumilas: Poseł Urszula Augustyn: Pani minister, dziwne, że pani nie zrozumiała Dziękuję bardzo, pani marszałek. mojego pytania, bo ono było bardzo proste: Czy rząd Pani minister, ja chciałam sprostować, ponieważ będzie dalej wspierał edukację i prawo rodziców do najwyraźniej nie zrozumiała pani stanowiska klubu wyboru lekcji etyki? To było proste pytanie. Nato- Platforma Obywatelska i mimo swojej bardzo dow- miast szkoda, że pani minister nie zna zasad finan- cipnej wypowiedzi na temat naszego przewodniczą- sowania lekcji i finansowania samorządów terytorial- cego i naszego klubu, chciałabym raz jeszcze powie- dzieć, że Platforma Obywatelska w swoim stanowi- nych. Pytanie mam takie: Ile na 2016 r. rząd pani sku podkreślała wagę nauki religii w szkole. Proszę Szydło, pani minister przeznaczył… jedną rzecz zważyć. To mianowicie, że proponując debatę, nie mówimy, że jesteśmy przeciw. Proponu- jemy rozmowę. Dziękuję. (Oklaski) Wicemarszałek Barbara Dolniak: (Głos z sali: Była okazja.) (Poseł Marzena Machałek: Była okazja w zeszłej Pani poseł, to był czas na sprostowanie, a nie ko- kadencji.) lejne pytanie. 9. posiedzenie Sejmu w dniu 28 stycznia 2016 r. Projekt ustawy o zmianie ustawy o systemie oświaty 215

Poseł Krystyna Szumilas: Poseł Piotr Kaleta:

…na naukę etyki w szkołach? Wystarczy. Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Z żalem stwierdzam, że już pana, któremu chciałem odpowiedzieć Wicemarszałek Barbara Dolniak: na jego złośliwości, nie ma. Powiedział mniej więcej takie słowa, że nie będzie odpowiadał na moje pry- Pani poseł Agnieszka Pomaska w kwestii sprosto- mitywne wystąpienia. Proszę państwa, to jest rzecz wania. ocenna. Rzeczywiście można powiedzieć, że niektóre Bardzo proszę. wystąpienia są merytoryczne, niemerytoryczne, pry- mitywne bądź nie, ale ja może w ten sposób odpowiem: czasami ludziom prymitywnym trzeba prymi- Poseł Agnieszka Pomaska: tywnie odpowiadać. (Poruszenie na sali) Głos z sali Pani Marszałek! Pani Minister! Po pierwsze, po ( : I vice versa.) raz pierwszy z tej mównicy mam możliwość o tym (Głos z sali: Pani minister była prymitywna?) powiedzieć, ale korzystając z obecności minister edukacji, pozwolę sobie. Moje nazwisko odmienia się jak Wicemarszałek Barbara Dolniak: nazwisko przymiotnikowe, czyli Pomaskiej, nie Po- masce. Bardzo proszę panią minister o zabranie jesz- (Minister Edukacji Narodowej Anna Zalewska: cze głosu, a potem przedstawiciela wnioskodawców. Dlatego się poprawiłam.) (Gwar na sali, dzwonek) Dziękuję bardzo. Po drugie, pani minister, pracowałyśmy razem w Komisji do Spraw Unii Europejskiej, ale wydawało Minister Edukacji Narodowej mi się, że konkluzja tej współpracy była taka, że jed- Anna Zalewska: Spis treści nak trzymanie się pewnych ram, trzymanie się regulaminu to jest dobry wzorzec. I muszę powiedzieć, Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Rzeczywiście już że tych wzorców trzyma się również moja następczy- bardzo krótko do pani poseł Augustyn. Tylko przyni dzisiaj, przewodnicząca Izabela Kloc, w tej komisji. pominam, że mieliście państwo szansę – projekt zo- Zapraszam na te obrady. Muszę przyznać, że korzy- stał złożony 5 października 2015 r. – na dyskusję, sta z tych wzorców nawet w sposób dosyć mocno prze- debatę i pokazanie swojej obywatelskości, którą jesz- rysowany, nie dopuszczając często posłów do głosu, cze macie w nazwie. ale nie mam jakichś szczególnych pretensji o to. (Głos z sali: Zamiast wybierać sędziów trybunału.) W wypadku pani poseł Lubnauer to jest rzeczy- wiście lekceważenie nauczycieli religii… Wicemarszałek Barbara Dolniak: (Głos z sali: Bardzo śmieszne, pani minister.) …dlatego że pani uważa, że tym nauczycielom nie Pani poseł, ale to nie jest sprostowanie. Bardzo proszę przejść do sprostowania, bo odbiorę głos. trzeba zapłacić, a innym tak. A więc nie lekceważę, bo miliard złotych jest właśnie na zapłatę za naukę religii tym… Poseł Agnieszka Pomaska: (Głos z sali: Kościół zapłaci.) …którym, prawda, ta zapłata się należy. (Poru- I po trzecie, po trzecie, wszystko należy robić z gło- szenie na sali) wą. Tak samo stawiać ołtarze w dniu Bożego Ciała, Pani poseł Szumilas, my właśnie dopiero zacznie- tak samo prowadzić i nadzorować prowadzenie lekcji my to robić, tzn. wspierać między innymi wybory religii. Dziękuję bardzo. uczniów. (Oklaski) (Poseł Piotr Kaleta: I jeździć rowerem.)

Wicemarszałek Barbara Dolniak: Wicemarszałek Barbara Dolniak: Bardzo dziękuję. Proszę bardzo, jeszcze w kwestii sprostowania Proszę o wystąpienie przedstawiciela Komitetu pan Piotr Kaleta. Inicjatywy Ustawodawczej pana Marcina Celińskiego. Też 1 minuta. Bardzo proszę. Jeżeli ten czas zostanie przekroczony… (Poseł Piotr Kaleta: A kysz!) 9. posiedzenie Sejmu w dniu 28 stycznia 2016 r. 216 Projekt ustawy o zmianie ustawy o systemie oświaty

Przedstawiciel Komitetu tem naszego wniosku to, dlaczego 85–90% uczniów Inicjatywy Ustawodawczej uczęszcza na katechezę, oczywiście przyjmując za Marcin Celiński: poprawne te dane mimo pochodzenia ze źródła bez- pośrednio zainteresowanego wskazaniem, że jest to Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Pani Minister! duża liczba. Ja w tę dyskusję nie dam się wciągnąć. Bardzo dziękuję za wszystkie państwa wystąpienia. Doskonale wiem – i państwo doskonale wiecie – na Postaram się może, ponieważ pewne tezy się pojawia- czym polega dobrowolność udziału w zajęciach reli- ły, w swojej wypowiedzi odnieść się do każdego prob- gii, szczególnie w małych ośrodkach. Ale to nie doty- lemu, a niekoniecznie do każdej wypowiedzi, jeśli to czy naszego wniosku, to nie jest sprawa, która by było połączone. Przede wszystkim chcę… była w jego zakresie. (Minister Edukacji Narodowej Anna Zalewska: Bardzo znamienny jest głos pana posła Sonika, Do tych skierowanych do pana.) który mówił o kryzysie tożsamości Europy, o pustości Słucham? ideowej. No właśnie trzeba na ten kryzys patrzeć (Minister Edukacji Narodowej Anna Zalewska: i trzeba zwracać uwagę na to, kto w naszym pań- Do tych kierowanych do pana.) stwie i jakimi treściami może wypełniać te lekcje. Tak, tak, oczywiście, za panią minister nie odwa- Wspomniałem o przykładzie częstochowskim. Jeżeli żyłbym się wypowiadać. państwo go nie znają, to zajrzyjcie, doczytajcie. Sy- (Minister Edukacji Narodowej Anna Zalewska: stem, w którym państwo nie ma kontroli nad rodza- Dziękuję.) jem katechezy, nie jest systemem dobrym, nie jest Bardzo serdecznie dziękuję przedstawicielom klu- systemem, który obroni nas w przyszłości, który bów Platformy Obywatelskiej, Kukiz’15 i Nowoczes- obroni te wartości, które są wam bliskie. Nad tym nej. Bardzo doceniam to, że bez względu na to, czy powinniście się mocno zastanowić na przyszłość. zgadzacie się merytorycznie w tym momencie z naszą Pytanie pani poseł Pomaskiej: Czy projekt oby- propozycją czy nie, stoicie na stanowisku, że 155 tys. wateli zakłada likwidację religii? Nie. Proszę pań- podpisów nie należy wyrzucić do kosza i że warto by stwa, to się trochę wiąże z głosem pani poseł Masłow- było doprowadzić do merytorycznej dyskusji w komi- skiej: Jeżeli te pieniądze są ważniejsze od Boga, to sji edukacji i pozwolić nam nie w debacie takiej, jaka brońcie tych pieniędzy. A kto wtedy obroni Boga? Spis treści ma miejsce dzisiaj, skrótowej i bardzo politycznej, My mówimy o pieniądzach i mam wrażenie, że opowiedzieć o tym, czego obywatele chcą. To jest z waszej strony nie ma chęci wysłuchania czy dowie- - oczywiście ustawowe prawo Sejmu i większości sej dzenia się tego, co my chcemy powiedzieć. Usłysza- mowej, czy zechce słuchać, czy nie zechce słuchać. łem tu bardzo dużo ciężkich słów mówiących o tym, Kwestia dotrzymywania obietnic nie jest kwestią jakim to zagrożeniem dla bytu narodu polskiego są prawną, jest kwestią honoru. O honorze się nie dys- pomysły takie jak nasz. W domyśle: jesteśmy zagro- kutuje, albo się go ma, albo się go nie ma. żeniem dla narodu polskiego. Drodzy państwo, po- Odpowiadam na pytania, przynajmniej na te, któ- patrzcie na przykład amerykański – bardzo często re udało mi się wyłowić. się do tego odwołujemy – na patriotyzm amerykań- Pani poseł zabierająca głos w imieniu klubu PiS pyta mnie, czy wiem, że religia jest w 24 krajach. ski, na bardzo religijne społeczeństwo, w którym Tak, proszę państwa, wiem, sami przygotowaliśmy odległość systemu edukacji i państwa od religii jest opracowanie, tylko czy państwo są uprzejmi badać, na skalę niespotykaną w Europie. Nie ma stanu ame- co oznacza religia w każdym z tych 24 krajów, bo ten rykańskiego, w którym byłaby religia w szkołach. charakter katechezy, jaki jest w Polsce, jest obecny (Poseł Lech Sprawka: Prezydent na Biblię ślubuje.) w siedmiu krajach. (Poruszenie na sali) Służę opra- Zgadza się. Ale zna pan, panie pośle, stan amery- cowaniem – jak skończę, to go oddam pani poseł kański, w którym byłaby religia w szkołach? Nie. – gdzie zestawiliśmy te 24 kraje tabelarycznie, jeżeli Mało tego, jest zakaz. Religia jest organizowana… chodzi o sposób finansowania, jeżeli chodzi o sposób (Minister Edukacji Narodowej Anna Zalewska: tworzenia programów, jeżeli chodzi o nadzór mery- Dlatego że jest podstawowa edukacja prywatna.) toryczny, pedagogiczny i wyznaczanie nauczycieli W szkołach publicznych, pani minister. W Sta- tego przedmiotu. To jest, proszę państwa, mówienie nach Zjednoczonych są także szkoły publiczne. W szko- o 24 krajach, to jest mówienie o całym asortymencie łach publicznych nie ma religii i jest zakaz prowadze- warzywniaka, a nie wszystkie z tych warzyw są mar- nia tych zajęć. chewkami, marchewki to są tylko niektóre z tych (Poseł Anna Cicholska: Niech pan Niemcy przy- warzyw, to jest cała paleta warzyw. To jest cała pa- woła.) leta zajęć z programami państwowymi nauki o syste- Proszę państwa, w Niemczech… mach wartości. Nie pamiętam już w tej chwili, kto (Poseł Anna Cicholska: My jesteśmy w Europie.) – może jest to w notatkach – przytoczył przykład Jesteśmy w Europie, bardzo się cieszę. Im częściej Francji. We Francji nie ma religii, we Francji jest słyszę od państwa, że jesteśmy w Europie, tym bar- przedmiot, który nazywa się fakty religijne. To jest dziej się cieszę. zupełnie co innego niż katecheza w Polsce. Proszę (Poseł Marzena Machałek: Zawsze byliśmy.) państwa, nie będę tego rozwijał, bo nie jest przedmio- (Oklaski) 9. posiedzenie Sejmu w dniu 28 stycznia 2016 r. Projekt ustawy o zmianie ustawy o systemie oświaty 217

Przedstawiciel Komitetu Inicjatywy (Poseł Lech Sprawka: To jest system, tylko nikt Ustawodawczej Marcin Celiński nie chce z niego korzystać.) Proszę państwa, kolejne pytanie, od pani poseł W Niemczech, proszę państwa, jest… Wróblewskiej z PiS-u. Co przeszkadza wnioskodaw- (Poseł Anna Cicholska: Obowiązkowa. Hospito- com w tym, że młody człowiek przestrzega dekalogu, wałam lekcje religii. Jest obowiązkowa.) i co jest złego w Ewangelii? Odpowiadam: Nic nie Jasne. W Niemczech, proszę państwa, jest usta- przeszkadza i nie widzimy nic złego w Ewangelii. wowy system, który powoduje, że państwo niemie- Nasz projekt nie dotyczy, nie zmienia Ewangelii, jak ckie razem ze związkami wyznaniowymi ustala pro- również nie proponuje zmian w Dekalogu. gram nauczania religii… Pytanie pana posła Tułajewa: Dlaczego składamy (Poseł Anna Cicholska: Zgadza się, z budżetu pań- projekty niezgodne z konstytucją? To jest takie, wie- stwa.) cie państwo, bardzo fajne pytanie. Ono polega mniej A więc, jak pani poseł hospitowała, to doskonale więcej na tym: „Dlaczego jesteśmy za tym, żeby ko- pani wie, że tam jest system zupełnie różny od na- goś bić?”, „Dlaczego jesteśmy za tym, żeby kogoś szego, bo w naszym przypadku związek wyznaniowy krzywdzić?”. Nie, proszę państwa. Złożyliśmy projekt jest zobligowany tylko do tego, żeby podać do wiado- w naszej ocenie w pełni zgodny z konstytucją. Jeżeli mości to, co zamierza zrobić. pan poseł Tułajew uważa, że tenże projekt jest nie- W wielu głosach pojawia się sprawa jakości. Pań- zgodny z konstytucją, to rozumiem – jakkolwiek ry- stwo często mówią, że ta katecheza jest znakomita, zykowne to powiedzenie będzie na tej sali – że są znakomicie prowadzona. Ja państwu powiem w ten odpowiednie organy państwa, które taką zgodność sposób: tak naprawdę ani wy tego nie wiecie, ani ja z konstytucją sprawdzają. Na pewno nie pojedynczy tego nie wiem. Bazujecie na pewnych swoich ograni- poseł. czonych informacjach, ja też, ponieważ w Polsce nie Kolejne pytanie. Kto powinien finansować mito- ma systemu kontroli jakości tych lekcji. Nie ma. Co- logię i dlaczego chcecie zwalczać chrześcijaństwo? kolwiek by pani minister w tej chwili powiedziała – Proszę państwa, nie jestem specjalistą od dzisiej- takiego systemu nie ma, nie ma systemu porówny- szych programów szkolnych, ale przypominam sobie walnego z nadzorem nad matematykami. Nie ma swój program licealny, w którym przerabiałem za- równo mitologię, jak i Pismo Święte jako element li- Spis treści nawet o czym mówić. Nie ma sytuacji, w której moż- teratury, który był w programie szkolnym. Nie wiem, na dyskutować z przydzieloną bądź odebraną nauczy- jak jest dzisiaj. Nie widzę nic złego w tym, żeby na cielowi misją. Nie opowiadajcie państwo, że tutaj… języku polskim i na historii to przerabiać, szczególnie (Poseł Lech Sprawka: Nieprawda.) że to są – poza wartością aksjologiczną – bardzo do- (Poseł Joanna Borowiak: Oczywiście, że niepraw- bre źródła historyczne i bardzo wiele mówią o naszej da.) przeszłości, o przeszłości ludzi, więc w sposób oczy- Panie pośle, ja wiem, że pan pracował w oświacie wisty pewien poziom, pewna wiedza dotycząca reli- i pan doskonale wie, że nie ma innej jak towarzyska gii, różnych systemów wartości, jak również historii formy uzgadniania tego typu… religii powinna w szkole być podana i przeciwko temu (Poseł Lech Sprawka: Za moją sprawą katecheta przecież nie protestujemy, protestujemy przeciwko odszedł ze szkoły.) finansowaniu misji ewangelizacyjnej Kościoła, a nie (Poseł Anna Cicholska: Dyrektor ma nadzór nad wykładaniu historii religii. katechezą.) Dlaczego chcecie zwalczać chrześcijaństwo? Pro- szę państwa, jeżeli ktoś znajdzie w naszym projekcie (Przewodnictwo w obradach obejmuje wicemarszałek słowo o tym, że chcemy zwalczać kogokolwiek, a chrześ- Sejmu Małgorzata Kidawa-Błońska) cijaństwo w szczególności, jestem w stanie natych- miast ufundować jakąś dużą nagrodę. Słucham? (Gwar na sali) Wicemarszałek (Poseł Piotr Kaleta: Czy jest pan człowiekiem wie- Małgorzata Kidawa-Błońska: rzącym?) A jakie to ma znaczenie, szanowny panie pośle? Ja bardzo proszę… Teraz głos zabiera pan wnio- (Poseł Piotr Kaleta: Tak po prostu, z ciekawości.) skodawca. Konstytucja obowiązująca nie nakazuje… (Poseł Piotr Kaleta: Oczywiście nie musi pan od- powiadać.) Przedstawiciel Komitetu Po pierwsze, ja nie muszę odpowiadać, po drugie, Inicjatywy Ustawodawczej pan nie bardzo ma prawo pytać. (Oklaski) Marcin Celiński (Poseł Piotr Kaleta: Po prostu z grzeczności i cie- kawości pytam. Nie pytam, w co pan wierzy.) A więc rozumiem, że zapiszemy to w annałach Proszę państwa, pytanie pani poseł Pihowicz, dobrych uczynków, ale nie możemy z tego uczynić w ilu krajach funkcjonuje model taki jak w Polsce. systemu. Niestety, panie pośle. W siedmiu krajach europejskich jest model taki jak 9. posiedzenie Sejmu w dniu 28 stycznia 2016 r. 218 Projekt ustawy o zmianie ustawy o systemie oświaty

Przedstawiciel Komitetu Inicjatywy Pan może deklarować, czy pan wierzy, czy nie Ustawodawczej Marcin Celiński wierzy. Jak pan wie, ja jestem liberałem, absolutnie przyjmuję tę deklarację, lubię pana nadal... w Polsce, czyli katechezy konfesyjnej prowadzonej (Poseł Piotr Kaleta: Ja pana nie znam.) przez związki wyznaniowe, a finansowanej przez ...mimo że jest pan ateistą. państwo. My nie twierdzimy, że Polska jest jedynym Pieniądz ponad Bogiem, ktoś coś takiego powie- krajem na świecie z tym systemem. My twierdzimy, dział. Aha, padł jeszcze chyba ze strony pani poseł że ten system jest zły. Oczywiście tego typu analiza reprezentującej stanowisko PiS-u, jeśli dobrze pamię- wymagałaby jeszcze czegoś, czego myśmy nie zrobili, tam, a jeśli się mylę, to przepraszam, zarzut dotyczą- bo to duże przedsięwzięcie, pogłębienia pewnej wie- cy inicjatora i pełnomocnika naszego komitetu pana dzy konstytucyjnej związanej z tymi krajami – czy Leszka Jażdżewskiego, że korzysta on jakoby z ja- w tych siedmiu krajach zapisy konstytucyjne doty- kichś dotacji finansowych. Powiem państwu tak: to czące neutralności państwa w sprawach światopoglą- jest taka próba deprecjonowania naszej inicjatywy, dowych są sformułowane w sposób podobny jak w Pol- próba tak naprawdę trochę odgrzewana, bo od po- sce, bo mogą być sformułowane inaczej i np. wyzna- czątku była o tym mowa. Tam na galerii siedzi nie- czać jakąś religię dominującą bądź może istnieć tam liczna część wolontariuszy, którzy z pismem, którym Kościół państwowy. Takie przykłady są w Europie. kieruje Leszek Jażdżewski, przecież nie mają nic To jest pytanie chyba pani poseł Hryniewicz wspólnego. Mówimy tu o komitecie obywatelskim, z PiS-u: po co to państwo robicie? Z wewnętrznej mówimy tu o pewnej spontaniczności działania. W tym potrzeby, proszę państwa, i z powodu znalezienia komitecie obywatelskim, proszę państwa, byli leka- niespójności w systemie. Robimy to dla naprawy Rze- rze, byli nauczyciele, byli przedstawiciele różnych czypospolitej, jak bardzo by się to większości sejmo- zawodów, ale gdybyśmy mieli uznać, że nasza inicja- wej nie podobało. tywa finansowana była ze składek na fundusz zdro- Pytanie pani poseł Sobeckiej, czy prawdą jest, że wia, ponieważ uczestniczyli w niej lekarze, to chyba podpisy były zbierane niezgodnie z prawem. Pani po- jednak byłaby retoryczna przesada. To chyba jest seł, nieprawdą jest. Nieprawdą jest. To jest trochę retoryczna przesada. Nie jest żadną tajemnicą, że odgrzewanie zarzutu, który pojawił się we wrześniu wydawca pisma „Liberté!”, którym kieruje Leszek, Spis treści czy w październiku. Ja nie mam pełnej wiedzy na startuje w konkursach o granty, nie tylko zresztą temat postępowania, ale wiem, że osoby stawiające w Ministerstwie Kultury i Dziedzictwa Narodowego, ten zarzut zgłaszały go w trybie przewidzianym dla natomiast dowodzenie związku pomiędzy tą dotacją zgłaszania takiego zarzutu, co się nie potwierdziło, a działalnością w ramach tej inicjatywy to chyba jest wniosek został przyjęty, czego dowodem jest moja już taka konstrukcja, wedle której Ryszard Petru jest obecność na tej sali. Oczywiście, proszę państwa, szpiegiem GRU. można by było powiedzieć, że były wątpliwości co do (Poseł Lech Sprawka: Nie zrozumiał pan porów- wyniku ostatnich wyborów parlamentarnych, ponie- nania.) waż były zgłoszone protesty do Państwowej Komisji To jest ta konstrukcja: ktoś kiedyś przechodził. Wyborczej, można tak powiedzieć, ale to nie zmienia (Poseł Marzena Machałek: Mogę sprostować?) postaci rzeczy, że państwo jesteście wybrani. W związ- Proszę państwa, komitet finansował się z datków ku z czym z faktu, że określone środowisko chciało własnych, komitet przedstawi… podważyć nasz wniosek, podnosząc jakieś domnie- (Poseł Lech Sprawka: Nie o to chodzi.) mane nieprawidłowości formalne, nie wynika, że te …w ustawowym terminie swoje sprawozdanie. nieprawidłowości miały miejsce. Nie było ich, dlatego Nasza działalność, wszystkich, którzy w tym komi- przed państwem stoję. tecie brali udział, była działalnością pro bono, nie Proszę państwa, kolejne pytanie, pana posła Dziu- miała związku z żadną dotacją publiczną. Jeżeli pani by, to pytanie, w czym przejawia się opresja i na jakiej poseł twierdzi, że to miało coś wspólnego, jestem podstawie twierdzimy, że religia jest konfesyjna. Sza- skłonny, jeżeli ktokolwiek mi dowiedzie, że w ciągu nowni państwo, ja rozumiem, że możemy się różnić ostatnich 10 lat otrzymałem chociażby złotówkę z pie- co do tego, czy religia powinna być konfesyjna, czy niędzy publicznych, jestem skłonny dziesięciokrot- nie powinna być konfesyjna, czy powinna być finan- ność tej kwoty wpłacić na dowolnie wskazany cel. sowana z budżetu państwa, czy nie, możemy się róż- Zostało to podniesione nie przeze mnie. Uważam, że nić, ale przynajmniej nie oszukujmy sami siebie i sie- jest to… bie nawzajem. Jaka religia jest w polskich szkołach, (Poseł Lech Sprawka: Źle pan to zrozumiał. To nie każdy widzi i każdy wie. o to chodzi.) (Poseł Lech Sprawka: Tak jak matematyka i język …nieuczciwe postawienie sprawy. polski.) Proszę państwa, nie wiem, czy wyczerpałem Podobnie, podobnie, zgadza się, panie pośle. wszystkie pytania, bo było ich dużo, ale myślę, że Swędu szatana nie skomentuję, nie jestem przy- podniosłem wszystkie zagadnienia. Powiem też, że gotowany, przepraszam. (Wesołość na sali) nie przyszedłem tutaj, proszę państwa, z myślą, że (Poseł Piotr Kaleta: A ja nie wierzę.) was przekonam do swoich poglądów, bo gdybyśmy 9. posiedzenie Sejmu w dniu 28 stycznia 2016 r. Projekt ustawy o zmianie ustawy o systemie oświaty 219

Przedstawiciel Komitetu Inicjatywy (Poseł Lech Sprawka: To musiałaby być obowiąz- Ustawodawczej Marcin Celiński kowa.) Nie musiałaby być obowiązkowa, nie musiałaby mieli takie same poglądy, jeszcze raz powtórzę, to ja być, panie pośle, obowiązkowa. Państwo świadczy bym tu nie przychodził, bobyście sami robili ustawy, bardzo wiele usług, które nie są obowiązkowe, np. jakie mnie się marzą, i nie musielibyśmy zbierać pod- opieka medyczna jest powszechnie dostępna i gwa- pisów po to, żeby one się pojawiły. Przyszedłem do rantowana, bezpłatna, natomiast czy pan z niej ko- państwa dzisiaj prosić o to, żebyśmy mogli meryto- rzysta, czy nie, to jest pańska decyzja. rycznie pogadać na pewien temat, który na tyle zmo- Zmiany, które należałoby przeprowadzić w pra- bilizował 155 tys. obywateli, że złożyli ten wniosek. wie, aby zmienić charakter katechezy, aby logiczne Merytorycznie możemy porozmawiać oczywiście, było, że jest ona finansowana, są dużo głębsze niż te, w przypadku gdy państwo przekażecie to do komisji i zechcecie nie mówić okrągłymi zdaniami, że to są które proponujemy. 24 kraje, tylko zastanowić się np. w trakcie prac w ko- Teraz ta druga rzecz, granica wiekowa. Przy- misji, jak to w tych krajach wygląda. To jest napraw- znam uczciwie, że nie spodziewaliśmy się, że ta spra- dę bardzo ciekawa wiedza. wa może wzbudzić aż takie emocje. Wydawało nam Odnosząc się do opinii rządowych. Różnimy się, się, że jest rzeczą dosyć naturalną i powszechnie ak- nie znajdujemy logicznego związku pomiędzy finan- ceptowaną, że szesnasto- czy siedemnastolatek nie sowaniem przez związki wyznaniowe katechezy a na- jest rocznym dzieckiem, za które rodzice podejmują ruszeniem jakiejkolwiek wolności sumienia i religii. wszelkie decyzje. Żaden zapis konstytucji ani ustaw z tego zakresu nie (Poseł Marzena Machałek: Roczne dziecko nie nakłada na państwo obowiązku finansowania każ- chodzi do szkoły.) dego z przyznanych praw obywatelskich. Z zapisu Nie jest 7-letnim dzieckiem. Jest człowiekiem zu- i ducha konstytucji wynika wolność wyboru, a nie pełnie ukształtowanym i chcę państwu zwrócić… finansowanie każdego z wyborów obywateli w sferze (Poseł Joanna Borowiak: No właśnie jeszcze nie.) aksjologicznej. Doskonale zdajemy sobie sprawę z tego, …uwagę, że mówicie, to duże słowa, o naruszeniu że wynikające z ustawy finansowanie dotyczy wszyst- jakichś praw. To są wszystko granice umowne. Chcę kich zarejestrowanych związków wyznaniowych, co państwu przypomnieć albo poinformować, że polskie Spis treści jest podnoszone, oczywiście, że tak. prawo karne uznaje piętnastolatka, który dopuścił Przepraszam, tu jeszcze któryś z pytających się przestępstwa ciężkiego, za zdolnego do ponosze- wspominał o konkordacie. Konkordat jest o tyle waż- nia odpowiedzialności na zasadach przewidzianych ny, że stanowi normę w stosunkach także z innymi dla dorosłych. Ustanowiona granica dla zdolności do związkami wyznaniowymi. Natomiast zaletą nasze- współżycia płciowego to 15 lat. Naprawdę państwo go rozwiązania jest to, że dotyczyć będzie także wy- uważacie, że odpowiedzialność karna i współżycie znawców religii niezarejestrowanych, jak również płciowe to są takie nieważne decyzje, które można osób religijnie obojętnych czy niewierzących. Naszą powierzyć piętnastolatkowi, a decyzja o tym, czy bę- propozycję składamy w wierze, że jest to propozycja dzie chodził na lekcje katechezy, przerasta umysłowo poprawiająca standard równości i realizująca zapisy szesnastolatka? (Oklaski) o neutralności światopoglądowej państwa. (Poseł Piotr Kaleta: Czyli trzeba podwyższyć, ma W przedstawionym w poprzednim wystąpieniu pan rację.) uzasadnieniu do naszego projektu odnosiłem się do Rozumiem, że pan poseł zajmie… charakteru katechezy w Polsce. Porównywanie jej do (Poseł Piotr Kaleta: Absolutnie się zgadzam.) niekonfesyjnych zajęć o charakterze religioznaw- …się nowelizacją Kodeksu karnego i prawa ro- czym w innych krajach jest nieuzasadnione, jeszcze dzinnego w tym zakresie. raz powtórzę, z tych 24 krajów tylko 7 ma model ana- logiczny do polskiego. Specjalne traktowanie i usy- (Poseł Piotr Kaleta: Pan mnie poprze.) tuowanie konkordatowe katechezy jako miejsca rea- Póki co, niestety tylko pozaparlamentarnie. lizowania misji Kościoła, niezależność Kościoła (Poseł Piotr Kaleta: Nie poprze mnie pan?) w kształtowaniu programów nauczania i w wyzna- Nie jestem pewien, panie pośle, bo myślę, że trak- czaniu osób realizujących te programy, brak nadzoru towanie dzieci, traktowanie dorastającej młodzieży państwa nad tymi zajęciami nie pozwalają uznać na zasadzie własności rodziców jednak nie jest tym, katechezy w takiej formie za integralny element edu- co da nam dobrą przyszłość i dobre wychowanie mło- kacji objęty zapisem o bezpłatnym do niej dostępie. dych ludzi. To jest nasza opinia. Aby religia, aby katecheza (Poseł Piotr Kaleta: To obniżmy.) w Polsce stała się elementem takiej bezpłatnej edu- Panie pośle, wszystko w pańskich rękach. Jeszcze kacji konstytucyjnie gwarantowanej, powinna stać 14 i złoży pan… się religią niekonfesyjną, czyli z programami kształ- (Poseł Piotr Kaleta: W pana. Niech pan się całko- towanymi jeśli nie przez samo państwo, to przy de- wicie objawi, kim pan jest.) cydującym udziale państwa. Zakładamy… Różnica pomiędzy nami polega na tym… 9. posiedzenie Sejmu w dniu 28 stycznia 2016 r. 220 Projekt ustawy o zmianie ustawy o systemie oświaty

Wicemarszałek Poseł Marzena Machałek: Małgorzata Kidawa-Błońska: Dziękuję. Proszę o spokój i nieprowadzenie polemiki, do- Pani Marszałek! Tutaj się zwracam do przedsta- brze? Słuchamy. wiciela wnioskodawców. Szanujmy siebie nawzajem. (Poseł Urszula Augustyn: Pani marszałek, niech Jeśli pan cytuje wypowiedzi tej pani, to ta pani to pan…) jest poseł Marzena Machałek, czyli ja. (Poseł Piotr Kaleta: Przepraszam, pani marsza- (Przedstawiciel Komitetu Inicjatywy Ustawodaw- łek, ale…) czej Marcin Celiński: Bardzo przepraszam.) Ja bardzo pana proszę. W związku z tym odniosę się do tego, co pan po- (Poseł Urszula Augustyn: Nie ma żadnego „ale”.) wiedział. Pan nie zrozumiał albo celowo nie chce pan Proszę o spokój na sali. rozumieć wypowiedzi. Wy tutaj bardzo mocno apelu- jecie, że w związku z tym, że religia to są jakieś po- Przedstawiciel Komitetu glądy, ideologia, wyznanie, nie należy jej finansować Inicjatywy Ustawodawczej z budżetu państwa, a sami, co powiedziałam, bardzo Marcin Celiński: obficie z niego korzystacie do promowania ideologii lewackich, m.in. w piśmie „Liberté!”. W związku Proszę państwa, zakończę w takim razie kwestie z tym warto byłoby tutaj precyzyjnie to przekazywać. merytoryczne nie ze strachu, że w końcu zostanę roz- To rzeczywiście jest wyjątkowo nie w porządku i to szyfrowany, kim jestem, ale dlatego, że chyba je wy- jest wyjątkowa hipokryzja, że z jednej strony się ko- czerpałem. rzysta obficie z budżetu państwa do propagowania Proszę państwa, mówiłem o tym wcześniej. Istotą swoich ideologii, a z drugiej strony atakuje się finan- projektu obywatelskiego jest wprowadzenie do deba- sowanie religii w szkołach. Dziękuję. ty publicznej spraw, których parlamentarzyści nie zauważają, nie uznają za element swojego programu. Spis treści Przez ostatnie kadencje parlamentu projekty obywa- Wicemarszałek telskie z zasady były odrzucane w pierwszym czyta- Małgorzata Kidawa-Błońska: niu bez możliwości merytorycznego rozpatrzenia w dalszej procedurze. Powodem ich odrzucania było Dziękuję, pani poseł. to, że nie wpisywały się w program rządzących, cza- Pan wnioskodawca jeszcze w trybie sprostowania sem domniemana, stwierdzana a priori niekonstytu- cyjność. Przedstawiciele obecnej rządzącej większości i pani… Ale bardzo bym prosiła, żeby to już były sprawę lekceważenia projektów zgłaszanych w trybie sprostowania, drodzy państwo… obywatelskim uczynili jednym z motywów przewod- (Poseł Marzena Machałek: Ale tu nie ma co pro- nich swojej kampanii. Nie obecna pani premier Szyd- stować.) ło, ale inni przedstawiciele Prawa i Sprawiedliwości …bo chciałam, żeby głos zabrała pani minister. obiecywali, że zniknie nieformalna reguła, wedle której pierwsze czytanie dla obywatelskiego projektu jest czytaniem ostatnim. Nie ma tych osób na sali, Przedstawiciel Komitetu ale chcę do nich zaapelować, żeby mur, jakim Sejm Inicjatywy Ustawodawczej się odgrodził od projektów obywatelskich, zniknął. Marcin Celiński: O to apeluję w imieniu własnym, w imieniu wszystkich, którzy będą chcieli wnosić inicjatywę obywatel- Prostuję. Pismo „Liberté!” nie jest dotowane z bu- ską do tego Sejmu. Apeluję przede wszystkim do nie- dżetu państwa. Wydawca „Liberté!” startuje w kon- obecnego, ale mam nadzieję, że państwo to przeka- kursach. Jeżeli Kościół katolicki będzie startował żecie, lidera rządzącej większości: Panie Kaczyński, w konkursach… niech pan zburzy ten mur. (Poseł Marzena Machałek: Ministerstwo kultury (Poseł Piotr Kaleta: Nie przekażemy.) i dziedzictwa… To jest nieprawda.) Oklaski Dziękuję bardzo. ( ) …nie mamy nic przeciwko temu. (Poseł Lech Sprawka: Ale to są pieniądze…) Wicemarszałek Porównywanie katechezy do wydawania pisma Małgorzata Kidawa-Błońska: i idei jest nietrafione. W tej chwili deklaruję, że fun- duję pani roczną prenumeratę „Liberté!”. Będzie W trybie sprostowania zgłosiła się pani poseł przychodziło na pani adres, żeby się pani przekonała, Marzena Machałek. że to co innego. Dziękuję bardzo. (Oklaski) Bardzo proszę. (Poseł Marzena Machałek: Dziękuję bardzo.) 9. posiedzenie Sejmu w dniu 28 stycznia 2016 r. Projekt ustawy o zmianie ustawy o systemie oświaty 221

Wicemarszałek jest słaby, tak jak nad polskim, matematyką? Tak, Małgorzata Kidawa-Błońska: bo Platforma Obywatelska i PSL nadzór pedagogiczny wyrugowały z systemu edukacji. (Oklaski) Proszę o zabranie głosu panią minister edukacji (Poseł Urszula Augustyn: No chyba jednak nie, narodowej Annę Zalewską. pani poseł.) Bardzo panią proszę. Chcemy ten nadzór przywrócić. (Poseł Marek Ruciński podaje rękę Przedstawicie- Jednocześnie podkreśla pan – i dalej staram się lowi Komitetu Inicjatywy Ustawodawczej Marcinowi utrzymać ten szacunek, on nie zniknie, mimo tego Celińskiemu) zgrzytu w pana wypowiedzi – że pan nie chce, żeby (Poseł Marek Ruciński: Chciałem bardzo podzię- cokolwiek deprecjonować. Proszę powiedzieć: Czy kować za lekcję kultury wypowiedzi w tym Sejmie.) nazwanie lekcji religii warzywniakiem nie jest depre- Bardzo proszę salę o spokój. Proszę, dajmy szansę cjonowaniem przedmiotu? pani minister. (Głos z sali: No właśnie.) (Poseł Marek Ruciński: Ronaldo, Ronaldo.) Chciałabym też zwrócić uwagę na to, co dotyka słuchających pana. Metafory, symbolika, oczywiście, są jak najbardziej potrzebne po to, żeby i fraza była Minister Edukacji Narodowej łagodniejsza, i lepiej się słuchało, natomiast, niestety, Anna Zalewska: w wypadku niektórych słów trzeba je po prostu ważyć. Jednocześnie – proszę państwa, dosłownie ostatnie Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Szanowny Wnio- odniesienia – zachwycił się pan, że jedna z posłanek skodawco! Z dużym skupieniem i wielkim szacun- powiedziała, że jesteśmy w Europie. Pan dobrze wie, kiem słuchałam pana wystąpienia. Odniosę się do bo jest pan bardzo inteligentnym człowiekiem, bardzo wielu kwestii, bo czytam pana bloga. Pana uwagi na wykształconym, że jesteśmy w Europie od 966 r., od temat systemu edukacji są bardzo wartościowe. Z wie- zawsze tam jesteśmy. W dodatku w środkowej Euro- loma się zgadzam. Dlatego ze zdziwieniem… To był pie, w dodatku w cudownym miejscu, na szlaku wielu duży zgrzyt w pana wystąpieniu, kiedy w narracji dróg, łączymy Wschód i Zachód. I pewnie pamięta pan, Nowoczesnej zaczepił pan prezesa Jarosława Kaczyń- dlaczego przyjęliśmy chrzest, dlaczego dążyliśmy do skiego. Posłowie tego ugrupowania razem z PR-ow- tego, żeby była jedna religia. To była jedna z podsta- Spis treści cem ćwiczą tego rodzaju metodę, starając się, praw- wowych wartości, bo to był długi proces, jak pan pada, żeby to był motyw przewodni. To jest brak sza- mięta. Mieszko I wiedział jedno: że po to, żeby stwo- cunku. W związku z tym pozostańmy przy uszano- rzyć tożsamość i państwo, musi być nie tylko jeden waniu tego, choć w niezgodzie na to, co mówimy czy król i jeden pieniądz, ale też jedna religia i jedna wia- jak oceniamy rzeczywistość, przy poszanowaniu ra. Jego mądrość pewnie będzie przypominana, 1050 prawa. Deklaruje pan, czy sugeruje pan, że odesłanie lat, w rocznicę chrztu. Wystarczy z tej mądrości ko- do komisji byłoby wartościowsze w wypadku tego rzystać. Ona się nie starzeje. Są to tzw. wartości uni- projektu. Nie. Proszę zauważyć, że pozwalamy, par- wersalne, o których mówimy na lekcjach języka pol- lament pozwala mówić każdemu na każdy temat. skiego i historii, kiedy podkreślamy to, skąd nasze Pan ma nieograniczony czas. Budzą państwo dzisiaj korzenie. Ano z Grecji i z chrześcijaństwa. Rzym jest zainteresowanie mediów. Dziennikarze, nawet kiedy byłam na konferencji dotyczącej szerokopasmowego po drodze, w różnych odmianach. Internetu, uważali, że ważniejsze jest, żeby zapytać (Głos z sali: Inkwizycja!) o państwa projekt. To dowodzi, że rzeczywiście sku- Ostatnia kwestia. Również kiedy dyskutujemy piliście uwagę. Wszyscy mamy szansę się na ten te- o Europie, przypominam państwu traktat z Lizbony, mat wypowiedzieć. W komisji takiej szansy państwo jest to nasze prawo stanowienia o tym, jaki mamy by nie mieli. światopogląd, jak rozwiązujemy kwestie religii i swo- (Poseł Agnieszka Pomaska: Jak nie?) jej własnej wiary. Nie tylko traktat nie uzurpuje sobie Jeżeli w związku z tym mówi pan, przy całej swo- prawa do tego, żeby w to ingerować. Przypominam jej ogromnej wiedzy o edukacji, bo naprawdę doce- o protokole brytyjskim, zaproponowanym przez śp. niam ją, czytając pana bloga, bo rzeczywiście przy- Lecha Kaczyńskiego, który szczególnie wyróżnił gotowujemy się do bardzo dużych zmian i pan też właśnie tę sferę polskiego życia. Uszanujmy się na- konieczność takich bardzo dużych zmian w systemie wzajem, choć być może nie będziemy się zgadzać. edukacji widzi… Uznaję, że to było celowe w pana Dziękuję bardzo. (Oklaski) wystąpieniu, że pan nie zauważał, że nadzór pedagogiczny jest sprawowany nad lekcjami religii. Mało tego, nauczyciele religii są członkami rady pedago- Wicemarszałek gicznej. Dobrze pan wie, że programy już są w tro- Małgorzata Kidawa-Błońska: chę luźniejszym relacjach z państwem. Spowodowała to m.in. Platforma Obywatelska i PSL. Są podstawy Dziękuję, pani minister. programowe. W związku z tym proszę, żeby pan jed- Zamykam dyskusję. nak przyjął tę poprawkę i to upomnienie, że nadzór W dyskusji złożono wniosek o odrzucenie w pierw- pedagogiczny jest sprawowany nad religią. A że on szym czytaniu projektu ustawy. 9. posiedzenie Sejmu w dniu 28 stycznia 2016 r. 222 Wniosek komendanta głównego Policji o wyrażenie zgody na pociągnięcie do odpowiedzialności karnej posła Jacka Żalka

Wicemarszałek Małgorzata Kidawa-Błońska jak powiedziałem, debacie, postanowiła rekomendo- wać Wysokiej Izbie odrzucenie wniosku komendanta Do głosowania nad tym wnioskiem przystąpimy głównego Policji o wyrażenie zgody na pociągnięcie na następnym posiedzeniu Sejmu. do odpowiedzialności karnej posła Jacka Żalka. Dzię- (Poseł Marek Ruciński: W trybie sprostowania, kuję bardzo. (Oklaski) pani marszałek.) Już za późno, nie był pan wymieniany i... Punkt rozpatrzony, trzeba było wcześniej. Wicemarszałek Przepraszam, nie był pan wymieniany, panie pośle. Małgorzata Kidawa-Błońska: Bardzo przepraszam. Przystępujemy do rozpatrzenia punktu 15. Dziękuję bardzo, panie pośle. porządku dziennego: Sprawozdanie Komisji Re- Przypominam, że Sejm zgodnie z art. 133 ust. 6 gulaminowej i Spraw Poselskich w sprawie regulaminu Sejmu rozpatruje sprawozdanie komisji, wniosku komendanta głównego Policji z dnia wysłuchując jedynie sprawozdawcy. 17 listopada 2015 r. o wyrażenie zgody przez Sejm Prawo do zabrania głosu przysługuje posłowi, któ- na pociągnięcie do odpowiedzialności karnej rego wniosek dotyczy. posła Jacka Żalka (druk nr 188). Nad sprawozdaniem tym nie przeprowadza się Proszę pana posła Włodzimierza Bernackiego dyskusji. o przedstawienie sprawozdania komisji. Ponieważ nie widzę pana posła Jacka Żalka, in- formuję, że do głosowania w tej sprawie przystąpimy na następnym posiedzeniu Sejmu. Poseł Sprawozdawca Włodzimierz Bernacki: Na tym wyczerpaliśmy porządek dzienny 9. posiedzenia Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej. Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Mam zaszczyt przed- Informacja o wpływie interpelacji, zapytań oraz stawić sprawozdanie Komisji Regulaminowej i Spraw odpowiedzi na nie dostępna jest w Systemie Informa- Poselskich, druk nr 188, dotyczące sprawy pana po- cyjnym Sejmu. Spis treści sła Jacka Żalka. Na tym kończymy 9. posiedzenie Sejmu Rzeczy- Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Komendant głów- pospolitej Polskiej. ny Policji za pośrednictwem prokuratora generalne- Protokół posiedzenia będzie wyłożony do przej- go zwrócił się do marszałka Sejmu w sprawie wyra- rzenia w Sekretariacie Posiedzeń Sejmu. żenia zgody o pociągnięcie do odpowiedzialności za Porządek dzienny 10. posiedzenia Sejmu, zwoła- wykroczenie posła Jacka Żalka – w sprawie o czyn nego na dni 28 i 29 stycznia 2016 r., został paniom popełniony w dniu 21 czerwca 2015 r. Komisja Regu- i panom posłom doręczony. laminowa i Spraw Poselskich w dniu 13 stycznia Początek posiedzenia o godz. 20. 2016 r. po przeprowadzeniu debaty, a wcześniej po Zamykam posiedzenie. wysłuchaniu stanowiska przedstawiciela komendan- (Wicemarszałek trzykrotnie uderza laską marszał- ta głównego Policji oraz pana posła Jacka Żalka, po, kowską)

(Koniec posiedzenia o godz. 19 min 27) Porządek dzienny*)

9. posiedzenia Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej w dniach 27 i 28 stycznia 2016 r.

1. Sprawozdanie Komisji Finansów Publicznych o rządowym projekcie ustawy budżetowej na rok 2016 (druki nr 146 i 194). 2. Sprawozdanie Komisji Sprawiedliwości i Praw Człowieka o poselskim projekcie ustawy Prawo o prokuraturze (druki nr 162, 162-A i 197). 3. Sprawozdanie Komisji Sprawiedliwości i Praw Człowieka o poselskim projekcie ustawy Przepisy wprowadzające ustawę Prawo o prokuraturze (druki nr 163 i 198). 4. Pierwsze czytanie rządowego projektu ustawy o przeciwdziałaniu zagrożeniom prze- stępczością na tle seksualnym (druk nr 189). 5. Pytania w sprawach bieżących. 6. Informacja bieżąca. 7. Sprawozdanie Komisji Obrony Narodowej o poselskim projekcie ustawy o zmianie ustawy o służbie wojskowej żołnierzy zawodowych (druki nr 171 i 206). 8. Sprawozdanie Komisji Administracji i Spraw Wewnętrznych o rządowym projekcie ustawy o ponownym wykorzystywaniu informacji sektora publicznego (druki nr 141 i 199). 9. Informacja dla Sejmu i Senatu Rzeczypospolitej Polskiej o udziale Rzeczypospolitej Polskiej w pracach Unii Europejskiej w okresie lipiec–grudzień 2015 r. (przewodnictwo Luk- semburga w Radzie Unii Europejskiej) (druk nr 181) wraz ze stanowiskiem Komisji do Spraw Unii Europejskiej (druk nr 196). 10. Pierwsze czytanie obywatelskiego projektu ustawy o zmianie ustawy o systemie oświa- ty (druk nr 48). 15. Sprawozdanie Komisji Regulaminowej i Spraw Poselskich w sprawie wniosku komendanta głównego Policji z dnia 17 listopada 2015 r. o wyrażenie zgody przez Sejm na pociągnię- cie do odpowiedzialności karnej posła Jacka Żalka (druk nr 188).

Obecni posłowie według załączonej do protokołu listy obecności

*) Punkty 11., 12., 13. i 14. zostały skreślone z porządku dziennego – patrz str. 171. TŁOCZONO Z POLECENIA MARSZAŁKA SEJMU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

KANCELARIA SEJMU: redakcja i skład – Sekretariat Posiedzeń Sejmu, druk – Wydawnictwo Sejmowe. Nakład 41 egz. PL ISSN 0867-2768. Cena 6,30 zł + 5% VAT