DOCSLIB.ORG

Lokale Energie Monitor 2017

Total Page：16

File Type：pdf, Size：1020Kb

Download full-text PDF Read full-text
Lokale Energie Monitor 2017 lokale energie monitor 2017 NAAR INHOUD COLOFON Uitgave november 2017 Inhoud Opdrachtgever: RVO.nl Onderzoeker: Anne Marieke Schwencke In opdracht van: HIER opgewekt 3 VOORWOORD Met medewerking van RVO.nl | PBL | Alliander | 4 SAMENVATTING Stedin | Enplus | VNG Regionale experts: Frank Boon | Onno Eigeman | 5 1 INLEIDING Jornt Elzinga | Marlous Goeman | Manuel den Hollander | Wijnand Jonkers | 7 2 BURGERCOLLECTIEVEN Wilma Paalman-Vloedgraven | Arien Scholtens | Jan Snelders | Christiaan Teule | Richard Ton | 19 3 PRODUCTIE: COLLECTIEVE ZON Hanna de Vries | Siward Zomer 42 4 PRODUCTIE: COLLECTIEVE WIND Onze dank gaat nadrukkelijk uit naar alle initiatieven, regionale experts, koepel- 60 5 ENERGIEBESPARING, WARMTETRANSITIE organisaties en projectontwikkelaars die hebben meegeholpen aan de totstandkoming van deze 64 6 LOKALE ENERGIE: LEVERING EN HANDEL Monitor. 73 BIJLAGEN HIER opgewekt is een samenwerking tussen het HIER klimaatbureau en ODE decentraal. HIER opgewekt wordt mede mogelijk gemaakt door Alliander, Enpuls, Stedin en de VNG. TERUG NAAR INHOUD Voorwoord Deze derde versie van de Lokale Energie Monitor biedt niet alleen maar in de praktijk gaat het om een proces van jaren. een kwantitatief beeld van de beweging van energiecoöperaties en Het nieuwe kabinet biedt veel perspectief. Lokale energie opwek- andere lokale energie initiatieven. Dankzij de vele voorbeelden laat king, energiebesparing en de warmtetransitie zijn belangrijke priori- ze ook een goed beeld zien van het vele werk dat coöperaties doen teiten. De komende jaren moeten 50.000 woningen per jaar aard- op het gebied van zon, wind, besparing en de warmtetransitie. gasvrij worden gemaakt, oplopend naar tenminste 200.000 in de Dit jaar zijn honderd nieuwe coöperatieve zonprojecten gereali- jaren daarna. Bewonersinitiatieven gaan samen met gemeente en seerd en het dubbele aantal zit in de pijplijn. De postcoderoosrege- netbeheerder aan de slag om hun wijk aardgasvrij te maken. De eer- ling begint te lopen, de grotere projecten maken ook gebruik van de ste initiatieven zijn er om ook in ons land warmtecoöperaties op te SDE+ en crowdfunding. Coöperatieven bundelen krachten en wer- richten. Een nieuwe tak van sport, waar in andere Europese landen ken samen met commerciële partijen. We zien bij zon vergelijkbare al ervaring mee is opgedaan. ontwikkelingen als eerder bij wind. Het zijn belangrijke ontwikkelin- En ook moeten landelijk, maar zeker ook lokaal voorwaarden worden gen die er ook voor zorgen dat de coöperatieve beweging een blij- geschapen om vanaf 2030 te kunnen stoppen met de verkoop van vertje wordt en daarmee structureel kan bijdragen aan de verduur- benzine- en dieselauto’s. Een snel groeiend aantal coöperaties zaming van de eigen omgeving en aan draagvlak voor de speelt hierop in. Elektrische infrastructuur en elektrische deelauto’s energietransitie. worden gangbaar. Het aantal leden van coöperaties ligt momenteel rond de 60.000. De Lokale Energie Monitor is van groot belang om de beweging van Als we kijken naar alle voorlichtings- en wervingsactiviteiten van de energiecoöperaties en andere initiatieven op de kaart te zetten bij coöperaties en de vele aandacht in de media kan het bereik van de de verschillende overheden, de netwerkbedrijven en de partijen van lokale energie beweging op het tienvoudige hiervan worden het Energieakkoord. De Monitor kan alleen gemaakt worden met de geschat. input van alle coöperaties en samenwerkende partijen. Dank aan Naar schatting drie van de vier coöperaties richt zich ook op ener- iedereen die een bijdrage leverde aan de totstandkoming van deze giebesparing via wijkgerichte besparingscampagnes en advisering monitor en in het bijzonder aan Anne Marieke Schwencke, die de aan bewoners. We zien veel samenwerking met Buurkracht en de monitor ook dit jaar weer samenstelde. HOOM coöperatie telt inmiddels 17 leden. De Lokale Energie Moni- tor heeft dit jaar geprobeerd om de energiebesparingsactiviteiten Sible Schöne van de energiecoöperaties en andere lokale energie initiatieven in Directeur kaart te brengen. Dat is nog geen eenvoudige opgave. De samen- HIER opgewekt werking met de energieloketten en het (lokale) bedrijfsleven komt op veel plaatsen van de grond, maar het meten van resultaat blijft lastig. Het lijkt soms simpel als je de besparingsmogelijkheden ziet, 3 TERUG NAAR INHOUD Samenvatting De beweging van energiecoöperaties in Nederland blijft groeien. De collectieve zon en windprojecten leveren inmiddels genoeg De trends van vorig jaar zetten door. stroom op voor 85.000 huishoudens. Zo groeit het aantal coöperaties nog steeds. We tellen in 2017 100 nieuwe collectieve zonprojecten. 63 daarvan zijn gerealiseerd Verder zijn energiecoöperaties betrokken bij energieloketten, ener- met de postcoderoosregeling. Standaardisatie, specialisatie en giebesparingsacties, Buurkrachtwijken, maken eerste plannen voor krachtenbundeling is de trend. In totaal is er nu voor 37 MWp aan aardgasloze wijken en wijken van de toekomst en bundelen ze hier zon in collectief vermogen, dat is 53% meer dan in 2016. De ver- hun krachten in coöperatie Hoom. wachting is dat de groei ook komend jaar doorzet, minstens het dubbele aan aantal projecten staat al op de planning. Veel nieuwe Tot slot, lokaal opgewekte energie is een populair (stroom)product zonnedaken in de postcoderoos en een flink aantal grote zonne- aan het worden, onder andere bij de inkopers van gemeenten. weides. Lokaal opgewekt, een streekproduct uit eigen regio. Ook die trend zet onverminderd door. Er is nagenoeg evenveel coöperatieve wind als vorig jaar: 118 MW. De eerste windmolen met de postcoderoosregeling een feit. Grote windparken met coöperatieve turbines staan in de startblokken voor 2018/2019. Zoals Windpark Krammer (103 MW) en de windparken bij Geldermalsen en Tilburg. Het zijn vruchten van intensieve samenwerking tussen (vaak meerdere) coöperaties, commerciële partijen en overheden. Windturbines op land worden steeds meer met coöperaties ontwikkeld, mede omdat de gemeente dit als voor- waarde stelt. 4 TERUG NAAR INHOUD 1 Inleiding Dit is de derde Lokale Energie Monitor: editie LEM2017. De jaarlijkse voortgangs- rapportage van, voor en over energiecoöperaties en -collectieven in Nederland. In 2015 staken we voor de eerste keer de peilstok uit, dit jaar voor De monitor wordt gebruikt door: de derde keer. Hoe staat de coöperatieve energiebeweging er • door coöperaties als ondersteuning in de samenwerking met voor? elkaar, beleidsmakers, financiers en commerciële partners. • Hoeveel coöperaties zijn er? • door overheden voor nationale voortgangsrapportages, als input • Hoeveel projecten zijn er gerealiseerd en wat zit er nog in de voor beleid- en besluitvorming. pijplijn? • door marktpartijen • Wat is de impact van al die projecten? Hoeveel nieuwe duurzame energie levert het op (in MW)? Hoeveel mensen zijn er bij betrok- Jaarlijks wordt de ontwikkeling van coöperaties meegenomen in ken? Wat gebeurt er in de markt en bij overheden? nationale en regionale voortgangsrapportages, zoals: • Wat zijn de belangrijkste trends en ontwikkelingen? • De Nationale Energie Verkenning (NEV) van PBL, ECN, CBS en RVO, een breed en feitelijk overzicht van ontwikkelingen in WAAROM IS HET BELANGRIJK de Nederlandse energiehuishouding. Waarom willen we dit weten? De monitor is belangrijk omdat deze • De voortgangsrapportage van de SER borgingscommissie: een zo feitelijk mogelijk beeld geeft van de Nederlandse energie- Energieakkoord voor duurzame groei: voortgangsrapportage beweging. Burgers zijn overal in het land – in wijken, dorpen en 2017 (onder energieopwekking decentraal). steden – bezig met projecten. Pas als je al die lokale inspanningen • De voortgangsrapportages van regionale akkoorden, zoals het in beeld brengt en optelt, zie je wat dat landelijk betekent. Trends, Gelders Energie Akkoord, het Brabants Energie Akkoord, e.d ontwikkelingen worden zichtbaar. De monitor maakt landelijk zicht- baar wat er lokaal speelt. 5 TERUG NAAR INHOUD AANPAK Hiermee krijgt je een goed beeld van de trends en ontwikkelingen. Voor deze monitor verzamelden we een flink aantal gegevens over Tegelijkertijd is er meer gaande dan we op deze manier in beeld krijgen. de coöperaties, collectieve productie, projecten en –plannen en Veel burgercoöperaties zijn op tal van andere energievlakken actief. activiteiten. Dit is op verschillende manieren verzameld: Een kleine greep: ze organiseren energiebesparingacties in wijken, • met hulp van regiopartners werken mee aan aardgasloze wijken, ondersteunen gemeenten bij • via een vragenlijst onder energiecoöperaties in beleidsvorming en uitvoering, dragen bij aan regionale energie- • met hulp van partners van coöperaties: dienstverleners, strategieën, werken samen met netbeheerders en onderzoeks- ontwikkelaars en energiebedrijven instellingen aan technologische innovaties, ontwikkelen innovatieve • meldingen van coöperaties aan HIER opgewekt, persberichten financieringsconcepten en mobiliseren fondsen en financiële instel- en nieuwsberichten lingen en werken samen met waterschappen, woningcorporaties en • openbare bronnen (online research) partijen als Staatsbosbeheer, Rijkswaterstaat en Prorail. • door navragen bij de initiatiefnemers De coöperatieve beweging zet daarmee ook zaken in beweging die • door raadplegen van de subsidieregisters (SDE, provincies) misschien anders (nog) niet op gang zouden zijn gekomen. Grote vraag is: hoe maak je dat zichtbaar met cijfers en feiten? Dat is en De oproep voor de vragenlijst is begin september verstuurd aan blijft lastig. alle
Load more

Recommended publications
  • GEMEENTE LEMSTERLAND Frieslandpark-Brekkenweg
    GEMEENTE LEMSTERLAND bestemmingsplan Frieslandpark-Brekkenweg Toelichting september 2007 Inhoudsopgave 1. Inleiding 1 1.1. Algemeen.................................................................................................................... 1 1.2. De bij het plan behorende stukken ............................................................................. 1 1.3. Situering van het plangebied ...................................................................................... 1 1.4. Digitaal uitwisselbare ruimtelijke plannen ................................................................... 1 2. Onderzoek 3 2.1. Algemeen.................................................................................................................... 3 2.2. Bestaande situatie ...................................................................................................... 3 2.3. Milieuhygiënische aspecten........................................................................................ 4 2.3.1. Wet geluidhinder ......................................................................................................... 4 2.3.2. Hinder bedrijven.......................................................................................................... 5 2.3.3. Externe veiligheid........................................................................................................ 5 2.3.4. Luchtkwaliteit .............................................................................................................. 6 2.3.5. Bodemgesteldheid
    [Show full text]
  • Lemsterland in De Loop Der Tijden
    De schoolmeesters van Lemsterland in de loop der tijden. 1. Echten Op 1 jan. 1647 trouwde Meyne Kersten, schoolmeester te Echten met Wopck Annesdr. van Follega.a Hij vertrok eind 1647 naar Follega. In dec. 1655 ontving een mr. Claes Joannes (waarschijnlijk te Echten) schoolpenningen voor een weeskind.b In 1712 werd Jildert Claesen hier schoolmeester; hij noemde zich later naar dit dorp "Van Egten". Hij vertrok in 1716 naar Wanswerd. In 1744 was Jan Rommerts hier als schoolmeester. Hij vertrok in 1745 naar Steggerda en vandaar in 1746 naar Hindeloopen. In 1749 was Reyn Teunisz hier als schoolmeester. Hij ging in 1756 naar Witmarsum. In 1786 was de weduwe van wijlen meester Nanne Jans te Echten. In de herfst van 1811 kwam Merk Tjidsgers Oosterhof, 3de rang, van Nijesloot (Opst.). Zijn traktement bedroeg ƒ 150 plus de schoolpenningen. In 1814 trouwde hij met Annigje E. Boersma; zij is te Echten overleden op 25 april 1858, oud 63 jaar. Meester Oosterhof is te Echten overleden op 17 mei 1861, oud 68 jaar. Op 15 nov. 1861 werd Sikke Tillema van Bovenknijpe als zijn opvolger benoemd. Omstreeks 1 jan. 1862 trad hij in dienst. Als hulponderwijzer fungeerde in 1861 A. Lenstra en in 1865 was dat Marten Jans Bakker. Op 15 nov. 1867 werd er een nieuwe school ingewijd. In 1874 was Alle Kooistra hier als hulponderwijzer. Sikke Tillema is gepensioneerd in 1903. Zijn zoon was de bekende Indië-kenner H.F. Tillema. In 1903 werd T. Zwart hoofd van deze school. In 1924 werd hij opgevolgd door S. Koopmans. Deze werd op 1 juni 1930 hoofd van de openbare lagere schippersschool te Sneek.
    [Show full text]
  • Actieplan Verkeersveiligheid Fietsverkeer De Friese Meren
    Actieplan Verkeersveiligheid fietsverkeer De Friese Meren Steller: E. Wietses/R.F. Sterk-Bokma Afdeling: Ruimtelijke ontwikkeling Datum: 15 april 2014 Inhoudsopgave 1. Inleiding 3 1.1 Aanleiding 3 1.2 Aanpak fietsonveiligheid De Friese Meren 3 1.3 Opbouw rapport 3 2. Verankering in vigerend beleid 4 3. Acties korte termijn 5 4. Maatregelen 7 4.1 Onderdeel A, Obstakels 7 4.1.1 Is er een probleem? 7 4.1.2 Urgentie 7 4.1.3 Oplossingsrichting 7 4.1.4 Maatregelen en kosten 8 4.2 Onderdeel B, Paaltjes 10 4.2.1 Functionaliteit en oplossingsrichting 10 4.2.2 Urgentie 10 4.2.3 Maatregelen en kosten 11 4.3 Onderdeel C, Hobbels 14 4.3.1 Is er een probleem? 14 4.3.2 Urgentie 14 4.3.3 Oplossingsrichting 14 4.3.4 Maatregelen en kosten 14 4.4 Onderdeel D, Overige knelpunten 16 4.4.1 Is er een probleem? 16 4.4.2 Maatregelen en kosten 16 4.5 Onderdeel E, Olifantenpaadjes 17 4.6 Onderdeel F, 50 km/uurwegen 18 4.6.1 Probleem en oplossing 18 4.6.2 Urgentie 18 4.6.3 Maatregelen en kosten 18 4.7 Overzicht kosten totaal en bijlage geïnventariseerde knelpunten 20 2 van 51 1. Inleiding 1.1 Aanleiding In een brief van de minister van 21 september 2012 aan de tweede kamer wordt aandacht gevraagd voor de ontwikkeling van het aantal verkeersdoden en –gewonden in Nederland. Om de dalende trend van het aantal verkeersdoden door te zetten en de stijgende trend van ernstig verkeersgewonden onder fietsers en ouderen te keren is een aantal maatregelen gepresenteerd onder de noemer Beleidsimpuls Verkeersveiligheid.
    [Show full text]
  • Websitebijenpact Gemeente Waadhoekedef
    BIJENPACT Gemeente Waadhoeke 1. Bermbeheer De 1200 kilometer bermen van de gemeente willen we zo veel mogelijk maaien en afvoeren in plaats van twee keer per jaar klepelen. 2. Dorpsbosjes Veel dorpsgroen/bosjes kunnen biodiverser worden ingericht en beheerd. Bijvoorbeeld met jaarrond bloeiende inheemse planten en gefaseerde snoei. 3. Grote aaneengesloten stedelijke groengebieden De grote aaneengesloten stedelijke groengebieden worden op dit moment nog intensief beheerd. Mede voor het ‘nette’ straatbeeld. Hier willen we een extensiever beheer toepassen. Om dergelijke gebieden visueel plezierig te maken denken we wel aan het inzaaien van inheemse, jaarrond bloeiende bloemenmengsels. 4. Stedelijk water en oevers Ons stedelijk water en de bijbehorende oevers worden momenteel intensief beheerd. Ook deze intensieve beheermethode willen we aanpassen. Zo willen we bijvoorbeeld per keer de helft van de sloten baggeren in plaats van hele sloten. We denken ook aan het veranderen van hellingshoeken van oevers om de groei van meer verschillende vegetatie mogelijk te maken. Waar mogelijk optimaliseren we de oevers om nestgelegenheid voor bijen* te verbeteren. 5. Communicatie We willen de burgers het belang van biodiversiteit leren. Hiermee willen we bijvoorbeeld het belang van een minder ‘net’ straatbeeld legitimeren (zie punt 4). Daarnaast willen we vertellen wat we doen en waarom we doen wat we doen. We denken aan de inzet van nieuwsbrieven, communicatie op social media, informatie op onze website etc. 1 6. Burgers activeren We willen burgers handvatten geven om zelf aan de slag te gaan. Bijvoorbeeld met biodiversiteit verhogende tips and tricks voor het eigen erf - hierbij willen we gebruik maken van bestaande campagnes en beschikbare informatie.
    [Show full text]
  • Wandel Het Jabikspaad De Friese Camino!
    Wandel het Jabikspaad de Friese Camino! Het Jabikspaad (Fries voor Jacobspad) is een pelgrimsroute van ongeveer 130 kilometer. En loopt van Sint Jacobiparochie in Noordwest Friesland, via Leeuwarden of Franeker naar Heerenveen tot het eindpunt: Hasselt (Overijssel). Je loopt verschillende etappes, haalt stempels bij vriendelijke bewoners en ontdekt eeuwenoud erfgoed en prachtige natuurgebieden. De kracht van pelgrimeren Pelgrimeren is een actieve manier om onder de in - druk te raken van de stilte en schoonheid die de natuur en het landschap je biedt. Het dagelijkse tempo gaat omlaag, wat voor veel pelgrims een methode is om eigen levenservaringen toe te laten, te verwerken of tot rust te komen. Tijdens het wandelen en tijdens ontmoetingen er - vaar je de rijkdom van het leven. Het leven na een pelgrimsreis is dan ook altijd anders dan ervoor! ^ Wolkom yn Fryslan Wandelen in Friesland betekent: frisse lucht, een goed verzorgd wandelnetwerk, een gevarieerd land - schap, prachtige dorpen en Elfsteden, spontane ont - moetingen en hartelijke gastvrijheid. Deze natuur kom je tegen: * UNESCO Werelderfgoed De Waddenzee * Weidevogelreservaat De Lionserpolder * Natuurgebied De Deelen * Natuurgebied Lendevallei * Nationaal Park Weerribben-Wieden De Friese Camino de Santiago Volgens de legende droomde keizer Karel de Grote van een sterrenweg, beginnend bij de Friese Zee en eindi - gend in Spanje. De heilig verklaarde Jacobus verscheen in zijn droom en beloofde hem: Tot het einde der tijden, zullen pelgrims van zee tot zee trekken. Voor de keizer een reden om verschillende culturen van landen en volken te verbinden. Een groot netwerk van Europese Jacobswegen was ontstaan. Sinds 2000 is de Friese Camino voorzien van bewegwijzering en zijn er stempelposten voor wandelaars.
    [Show full text]
  • Uitnodiging Voor De Ledenvergadering
    Notulen ledenvergadering 31 maart 2017 van Plaatselijk Belang Nij Altoenae, Oude- en Nieuwebildtdijk 1. Opening Voorzitter Klaas Dijkstra opent de vergadering om 20.01 uur en heet de aanwezigen welkom. Aantal personen aanwezig 39. Vanuit de politiek en gemeente aanwezig: Gemeentebelangen; Herre Hof (Franekeradeel) en Kees Arendz (Menaldumadeel), CDA; Klaske Wijbenga en Wietske van der Veen, wethouder Gemeente ’t Bildt; Hillie Blaak 2. Notulen van de ledenvergadering 2016 De notulen zijn goedgekeurd met dank aan de secretaris. 3. Mededelingen bestuur; Klaas Dijkstra -Verslag verkeersonderzoek (verlichting Schuringaweg); toch wat zaken niet juist maar niet in die mate dat er iets aan moet worden gedaan. -Stand van zaken picknickbank; mag niet worden gegraven in de dijk. De dijk is een waterkering. -Extra straatnaambordje ’t Putstik; is niet gehonoreerd. Henk Fennema geeft aan dat er nu geen verwarring meer is, men heeft ook navigatie die nu ook ’t Putstik herkend. -Het Plaatselijk belang had met de Bildtse Post gesproken over het feit dat een klein dorp achtergesteld word bij de gemeente. Aan de hand van het artikel werd het Plaatselijk Belang ontboden bij de gemeente. In een gesprek met de wethouders gaven zij aan dat zij het niet juist vonden dat we met de media hadden gesproken. Verzoek om altijd eerst met de gemeente te overleggen. -Camperplaats De Zwarte Haan in Sint Jacobiparochie is vernieuwd. Het anderhalf hectare grote terrein achter het restaurant aan de Nieuwe Bildtdijk had voorheen geen voorzieningen. Er zijn nu twintig afgebakende, half verharde camperplaatsen met sanitaire voorzieningen, stroom en wifi. -Er is sprake van dat er een Sterrekijkershut wordt gerealiseerd bij De Zwarte Haan.
    [Show full text]
  • Brug Over Het Stroomkanaal Te Lemmer
    4583458 Projectnummer: 0113GPR3466 Onderzoekslocatie: brug over het Stroomkanaal te Lemmer Inhoudsopgave Lijst van bijlagen ................................................................................................... 3 1 Het onderzoek ................................................................................................. 4 1.1 Achtergrond ............................................................................................... 4 1.2 Projectdoel ................................................................................................ 4 1.3 Praktijkgericht gebruiken rapportage ............................................................ 5 2 Het onderzoeksgebied ...................................................................................... 6 2.1 Gegevens onderzoekslocatie ........................................................................ 6 2.2 Informatie van opdrachtgever ...................................................................... 6 3 Fase 1: Inventarisatie van het bronnenmateriaal ................................................. 7 3.1 Literatuurstudie .......................................................................................... 7 3.2 Archiefonderzoek ........................................................................................ 7 3.2.1 Gemeentearchief .................................................................................. 8 3.2.2 Nederlands Instituut voor Militaire Historie ............................................... 8 3.2.3 Nationaal Archief Den
    [Show full text]
  • 70 Bus Dienstrooster & Lijnroutekaart
    70 bus dienstrooster & lijnkaart 70 Minnertsga - Leeuwarden Bekijken In Websitemodus De 70 buslijn (Minnertsga - Leeuwarden) heeft 2 routes. Op werkdagen zijn de diensturen: (1) Leeuwarden Busstation: 06:25 - 23:51 (2) Minnertsga Mooie Paal: 06:18 - 23:20 Gebruik de Moovit-app om de dichtstbijzijnde 70 bushalte te vinden en na te gaan wanneer de volgende 70 bus aankomt. Richting: Leeuwarden Busstation 70 bus Dienstrooster 19 haltes Leeuwarden Busstation Dienstrooster Route: BEKIJK LIJNDIENSTROOSTER maandag 06:25 - 23:51 dinsdag 06:25 - 23:51 Minnertsga, Mooie Paal 1B Moaije Peal, Minnertsga woensdag 06:25 - 23:51 Sint Jacobiparochie, Zuideinde donderdag 06:25 - 23:51 Zuideinde, Sint Jacobiparochie vrijdag 06:25 - 23:51 Sint Jacobiparochie, Sint Jacobiparochie zaterdag 08:51 - 23:50 39 Oosteinde, Sint Jacobiparochie zondag Niet Operationeel Sint Jacobiparochie, Oosteinde 65 Oosteinde, Sint Jacobiparochie Sint Jacobiparochie, Noordzigt 222 Middelweg-West, Sint Jacobiparochie 70 bus Info Route: Leeuwarden Busstation Sint Jacobiparochie, Koudeweg Haltes: 19 225 Middelweg-West, Sint Jacobiparochie Ritduur: 30 min Samenvatting Lijn: Minnertsga, Mooie Paal, Sint Sint Annaparochie, Azc Jacobiparochie, Zuideinde, Sint Jacobiparochie, Sint Jacobiparochie, Sint Jacobiparochie, Oosteinde, Sint Sint Annaparochie, Statenweg Jacobiparochie, Noordzigt, Sint Jacobiparochie, Middelweg-West, Sint Annaparochie Koudeweg, Sint Annaparochie, Azc, Sint Annaparochie, Statenweg, Sint Annaparochie, Van Sint Annaparochie, Van Harenstraat Harenstraat, Sint Annaparochie,
    [Show full text]
  • Lezersprofiel
    SCHIERMONNIKOOG AMELAND EEMSMOND TERSCHELLING DE MARNE DONGERADEEL LOPPERSUM FERWERDERDIEL WINSUM APPINGE- Nieuwebildtzijl Zwarte Haan DAM Oudebildtzijl Nij Altoenae TEN BOER DELFZIJL Vrouwenparochie BEDUM Sint Jacobiparochie Hijum KOLLUMERLAND C.A. Dag van verschijning: woensdag Westhoek Sint Annaparochie Oude Leije ZUIDHORN HET BILDT Finkum DANTUMADEEL Oplage: 27.750 exemplaren Wier LEEUWAR- Minnertsga SLOCHTEREN Firdgum DERADEEL Gemiddeld bereik: 72% Oosterbierum Bitgummole VLIELAND Berltsum Bitgum OLDAMBT Contactmomenten print: 33.800 GRONINGEN Sexbierum Boer MENALDUMADEEL GROOTEGAST FRANEKERADEEL Rie Menaam Ingelum ACHTKARSPELEN Wijnaldum Peins Slappeterp Zweins Skingen LEEUWARDEN Midlum Marssum TYTJERKSTERADIEL FRANEKER Schalsum Dronryp LEEK Herbaijum Blessum Deinum HARLINGEN Boksum Hitzum Wjelsryp HARLINGEN Tzum LEEUWARDEN HOOGEZAND- MENTERWOLDE Techum MARUM HAREN Achlum Winsum SAPPEMEER Baard Weidum Kimswert Spannum Wytgaard Arum Easterlittens Lollum Mantgum Kûbaard LITTENSERADIEL Penjum SMALLINGERLAND Wiuwert Raerd Surch Wommels TYNAARLO NOORDENVELD VEENDAM BELLINGWEDDE TEXELLezersprofiel Franeker Courant PEKELA OPSTERLAND GESLACHT WELSTAND LEEFTIJD STADSKANAAL W1-W2 (hoog):27% 13-34 jaar: 18% ASSEN AA EN HUNZE VLAGTWEDDE OOSTSTELLINGWERF W3: 26% SÚDWEST FRYSLÂN 35-64 jaar: 67% HEERENVEEN DEN DE FRIESE MEREN HELDER W4-W5 (laag): 47% BORGER-ODOORN WESTSTELLINGWERF 65+ jaar: 15% MIDDEN-DRENTHE 50% 50% WESTERVELD HOLLANDS KROON GEZINSFASE OPLEIDING SCHAGEN Laag: 27% EMMEN STEENWIJKERLAND Alleenstaand 22% NOORDOOSTPOLDER COEVORDEN
    [Show full text]
  • Dorpshuizen Vergaderruimtes Versie 6.Xlsx
    Vergaderruimtes Dorpshuizen Fryslân Versie 6, 08-02-2021 Kunt u eventueel Op welke dagdelen kunt u eventueel vergaderruimte beschikbaar stellen (conform RIVM additioneel een Plaats Naam en adres dorpshuis maatregelen)? lunch en/of buffet Contactpersoon lunch In het dorpshuis is het volgende Kosten gebruik digitale Contactpersoon Opmerkingen en vragen En voor hoeveel personen (<5, >5, >10, >15, >20)? verzorgen en/of buffet aanwezig: middelen Prijsopgave inclusief koffie/thee/water. (conform RIVM maatregelen)? Er zijn diverse ruimtes: - het café, momenteel beschikbaar voor maximaal 10 personen à € 13,50 per uur. In het café is een beamer en een scherm aanwezig. Wifi, Beamer, Projectiescherm/ Opmerkingen: de beamer kan alleen worden gebruikt bij Dorpshuis "De Singel" Ida van der Werf Achlum - de grote zaal met of zonder kleine zaal (vouwwand), maximaal 20 personen à € 9,00 per uur. Ja Ida van der Werf witte muur, In overleg kan er gebruik een kleine groep van ± personen in verband met de beschikbare ruimte U.P. Draismastraat 2, 8806 KL Achlum 06-30054535 of 06-42428085 - voor grote groepen, maximaal 75 personen, is een gymzaal beschikbaar. De kosten hiervoor zijn worden gemaakt van een geluidsinstallatie. in die zaal. € 8,50 per uur en eenmalige kosten à € 75,00 voor het leggen van een houten vloer. Koffie/thee à € 1,50. mindervalide toilet aanwezig. Extra bovenzaal. Ruime Henk Torensma Mevrouw Gatske Kraak Wifi, Beamer, Projectiescherm parkeergelegenheid. Gastheer/gastvrouw aanwezig, maar kan in Iedere dag van de week. Zaalhuur 40 euro (dag) , koffie en thee per kan a 7,50 euro Alde Leie Ons Gebouw / Us Gebou [email protected] Ja (penningmeester/agenda beheer) /witte muur, Geluidsinstallatie (boxen en gratis overleg Zaalruimte geschikt voor max 25 personen/ ook kleinere ruimte voor max 5 personen 0625652949 0623936504 microfoon), digitale microfoon(s)/ (bijvoorbeeld bij besloten vergaderingen) overdracht dagbeheer aan ringleiding huurder verzorgen.
    [Show full text]
  • Ontgonnen Verleden
    Ontgonnen Verleden Regiobeschrijvingen provincie Friesland Adriaan Haartsen Directie Kennis, juni 2009 © 2009 Directie Kennis, Ministerie van Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit Rapport DK nr. 2009/dk116-B Ede, 2009 Teksten mogen alleen worden overgenomen met bronvermelding. Deze uitgave kan schriftelijk of per e-mail worden besteld bij de directie Kennis onder vermelding van code 2009/dk116-B en het aantal exemplaren. Oplage 50 exemplaren Auteur Bureau Lantschap Samenstelling Eduard van Beusekom, Bart Looise, Annette Gravendeel, Janny Beumer Ontwerp omslag Cor Kruft Druk Ministerie van LNV, directie IFZ/Bedrijfsuitgeverij Productie Directie Kennis Bedrijfsvoering/Publicatiezaken Bezoekadres : Horapark, Bennekomseweg 41 Postadres : Postbus 482, 6710 BL Ede Telefoon : 0318 822500 Fax : 0318 822550 E-mail : [email protected] Voorwoord In de deelrapporten van de studie Ontgonnen Verleden dwaalt u door de historisch- geografische catacomben van de twaalf provincies in Nederland. Dat klinkt duister en kil en riekt naar spinnenwebben en vochtig beschimmelde hoekjes. Maar dat pakt anders uit. Deze uitgave, samengesteld uit twaalf delen, biedt de meer dan gemiddeld geïnteresseerde, verhelderende kaartjes, duidelijke teksten en foto’s van de historisch- geografische regio’s van Nederland. Zo geeft het een compleet beeld van Nederland anno toen, nu en de tijd die daar tussen zit. De hoofdstukken over de deelgebieden/regio’s schetsen in het kort een karakteristiek per gebied. De cultuurhistorische blikvangers worden gepresenteerd. Voor de fijnproevers volgt hierna een nadere uiteenzetting. De ontwikkeling van het landschap, de bodem en het reliëf, en de bewoningsgeschiedenis worden in beeld gebracht. Het gaat over de ligging van dorpen en steden, de verkavelingsvormen in het agrarisch land, de loop van wegen, kanalen en spoorlijnen, dijkenpatronen, waterlopen, defensielinies met fortificaties.
    [Show full text]
  • Monumenten Inventarisatie Project
    Monumenten Inventarisatie Project MONUMENTEN INVENTARISATIE PROJECT Beschrijvingen van de inventarisatiegebieden : NOORD-FRIESLAND ZUID-WEST FRIESLAND DE FRIESE WOUDEN Monumenten Inventarisatie Project INHOUD Inleiding Beschrijving Noord-Friesland Beschrijving Zuid-West Friesland Beschrijving De Friese Wouden Geraadpleegde Literatuur Geraadpleegd Kaartmateriaal Lijst van Kaarten Kaarten De gebiedsbeschrijvingen bevatten afzonderlijke, meer gedetailleerde inhoudsopgaven. Monumenten Inventarisatie Project INLEIDING Het zogenaamde Monumenten Inventarisatie Project (M.I.P.) is door de Rijks- dienst voor de Monumentenzorg opgezet met het doel een landelijk overzicht te krijgen van de jongere bouwkunst en stedebouw uit de periode 1850-1940 Een voor dit project ontwikkelde inventarisatie-methodiek werd in het gehele land toegepast. De inventarisatie is gericht op het bevorderen van de kennis van en waarde- ring voor historische stads- en dorpsgezichten en monumenten van geschiede- nis en kunst uit de genoemde periode. De resultaten kunnen dienen als basis voor publicaties en wetenschappelijk onderzoek en voor planologische en stedebouwkundige afwegingen in het kader van de ruimtelijke ordening, stads- en dorpsvernieuwing en monumentenzorg. De inventarisatie dient bouwstenen aan te dragen voor selectie- en bescher- mingsactiviteiten van de overheden. Ten behoeve van de uitvoering van het Monumenten Inventarisatie Project in Friesland is deze provincie verdeeld in drie onderzoeksgebieden, die samen- vallen met de drie bestuurlijke samenwerkingsgebieden,
    [Show full text]