Lilypond Algemene Informatie
Total Page:16
File Type:pdf, Size:1020Kb
LilyPond De muziekzetter Algemene informatie Het LilyPond ontwikkelteam Copyright ⃝c 2009–2020 by the authors. This file documents the LilyPond website. Permission is granted to copy, distribute and/or modify this document under the terms of the GNU Free Documentation License, Version 1.1 or any later version published by the Free Software Foundation; with no Invariant Sections. A copy of the license is included in the section entitled “GNU Free Documentation License”. Voor LilyPond versie 2.21.82 1 LilyPond ... muzieknotatie voor iedereen Wat is LilyPond? LilyPond is een muzieknotatieprogramma en beoogt het produceren van bladmuziek van de hoogst mogelijke kwaliteit. Het integreert de esthetiek van traditioneel gegraveerde bladmuziek in computer printouts. LilyPond is vrije software en is onderdeel van het GNU Project (http:// gnu.org). Lees meer in onze [Inleiding], pagina 2! [News], pagina 92, [News], pagina 92, [News], pagina 92, ([News], pagina 92) i Inhoudsopgave Inleiding ................................................... ......... 2 Functies ................................................... ............................. 2 Voorbeelden ................................................... ......................... 4 Vrijheid................................................... ............................. 19 Achtergrond ................................................... ........................ 20 Producties ................................................... .......................... 20 Recenties ................................................... ........................... 21 Tekstinvoer ................................................... ......................... 25 Eenvoudiger bewerken ................................................... .............. 32 Download ................................................... ....... 38 Unix................................................... ................................ 38 MacOS X ................................................... ........................... 41 Windows ................................................... ........................... 47 Broncode ................................................... ........................... 52 Oude downloads ................................................... .................... 53 GPL................................................... ................................ 53 Handleidingen................................................... .. 63 Beginnen ................................................... ........................... 63 Terminologie................................................... ........................ 64 Essay ................................................... ............................... 64 Notatie ................................................... ............................. 65 Gebruik ................................................... ............................ 65 Snippers ................................................... ............................ 65 FAQ ................................................... ................................ 66 Web ................................................... ................................ 66 Veranderingen ................................................... ...................... 67 Uitbreidingen ................................................... ....................... 67 Internals ................................................... ............................ 67 Vertaald ................................................... ............................ 68 Alles................................................... ................................ 69 FDL ................................................... ................................ 69 Community................................................... ..... 77 Contact................................................... ............................. 77 Tiny examples ................................................... ...................... 79 Bug reports................................................... ......................... 80 Help us ................................................... ............................. 81 Sponsoring................................................... .......................... 82 Development................................................... ........................ 82 Google Summer of Code ................................................... ............ 84 Authors ................................................... ............................ 88 Publications ................................................... ........................ 91 News ................................................... ............................... 92 Attic ................................................... ............................... 92 2 Inleiding Ons Doel De inspiratie voor LilyPond ontstond toen twee muzikanten meer wilden dan de ontzielde aanblik van met de computer geprinte bladmuziek. Muzikanten lezen het liefst mooie muziek dus waarom zouden programmeurs geen software kunnen schrijven waarmee je prachtige partijen kunt afdrukken? Het resultaat is een systeem waarin muzikanten geen omkijken meer hebben naar layout- details, maar zich kunnen concentreren op het maken van muziek. LilyPond biedt hen de mo- gelijkheid om partijen te maken van publicatiekwalteit, volgens de beste tratities van klassieke muziekgravure. Wat LilyPond doet • [Functies], pagina 2: Wat kan LilyPond? • [Voorbeelden], pagina 4: Ik wil muziek zien! • [Vrijheid], pagina 19: LilyPond is Vrije Software. • [Achtergrond], pagina 20: Onze berekende esthetiek. LilyPond in gebruik • [Producties], pagina 20: Daadwerkelijke gebruik van LilyPond. • [Recenties], pagina 21: Wat zeggen anderen over LilyPond? Hoe LilyPond werkt • [Tekstinvoer], pagina 25: Jullie schrijven muziek als tekst?! • [Eenvoudiger bewerken], pagina 32: Andere manieren van werken met LilyPond. Functies Elegantie Prachtige klassieke muziekgravure Met LilyPond kunnen muzikanten elegante bladmuziek produceren die gemakkelijk leest. De community van ontwikkelaars heeft duizenden uren ge¨ınvesteerd in het ontwikkelen van krachtige muzieknotatie-software die prachtige gegraveerde muziek oplevert. Alle stijlinstellingen, het spe- ciaal ontworpen muziekfont en algoritmes zijn ge¨ınspireerd op de mooiste handgegraveerde blad- muziek. De LilyPond-uitvoer ziet er net zo krachtig en harmonisch uit als de best gegraveerde klassieke partituren. Dit wordt verder uitgewerkt in ons [Essay], pagina 64. Inleiding 3 Effectieve layout-keuzes Verlies minder tijd met het verfraaien van het resultaat; LilyPond verzint zelf de beste layout. Het bepaalt de spati¨ering en het afbreken van regels en pagina’s, zodat een strakke en regel- matige layout ontstaat. Het voorkomt botsingen tussen liedteksten, noten en akkoorden en zet legatobogen en waardestrepen automatisch op de juiste manier! Gebruiksgemak Tekstgebaseerde invoer LilyPond werkt met ASCII-invoer die je kunt aanleveren met jouw favoriete teksteditor, snel en comfortabel. De invoer bevat alle informatie, dus het onthouden van ingewikkelde reeksen com- mando’s is niet nodig: sla gewoon je invoerbestand op en je kunt alles later opnieuw raadplegen. Combineer muziek en tekst Voeg muziekfragmenten aan teksten toe zonder het knippen en plakken van plaatjes. Integreer A muziek naadloos in LTEX of HTML, of voeg muziek toe aan OpenOffice.org met behulp van OOoLilyPond. Plugins zijn ook beschikbaar voor het gebruik van LilyPond-code in verschillende blogs and wiki’s, wat online-samenwerking mogelijk maakt. Toegankelijkheid Tekstgebaseerde invoer maakt het schrijven van partituren ook toegankelijk voor gebruikers met ernstige lichamelijke beperkingen. Gebruikers met motorische beperkingen die niet kunnen typen of een muis kunnen besturen, kunnen spraakherkenningssoftware gebruiken om LilyPond- bestanden te bewerken. Zelfs blinde gebruikers kunnen voorleessoftware gebruiken voor het schri- jven van LilyPond-bestanden – een onmogelijke taak in grafisch-gebaseerde muziekprogramma’s. Uitbreidbaar ontwerp Alle instellingen kunnen worden aangepast aan je eigen persoonlijke typografische voorkeuren. Als dat niet voldoende is, bestaat er nog altijd de ingebouwde scriptingtaal Scheme, een di- Inleiding 4 alect van de krachtige programmeertaal LISP. Instellingen, variabelen en functies zijn allemaal beschreven in de uitvoerige referentiehandleiding van het programma. Omgeving Vrije software LilyPond kan kostenloos worden gedownload! Ja hoor - het is gratis. Je kunt het downloaden van de downloadpagina. Bovendien is het ook vrije software. Wat betekent dat je de broncode erbij krijgt, plus toestem- ming om deze te veranderen en te kopi¨eren. Dus als je je ergert aan een fout, of als er iets in het programma ontbreekt, kun je het zelf oplossen of iemand anders inhuren om het voor je te doen. Uitstekende ondersteuning LilyPond werkt op alle bekende besturingssystemen: GNU/Linux, MacOS X, en Windows. Er is een zeer uitgebreide handleiding met honderden voorbeeldbestandjes. Er is een actieve gebruik- ersgroep die antwoorden geeft op de lilypond-user mailinglijst, terwijl het ontwikkelingsteam ervoor zorgt dat problemen snel worden opgelost. Verbeterde editors Verscheidene ontwikkelaars, zelf actieve gebruikers van LilyPond, hebben ook gereedschappen geschreven die speciaal bedoeld zijn om het invoeren van LilyPond-bestanden sneller en effec- tiever te maken. Een aantal voorbeelden is te vinden in [Eenvoudiger bewerken], pagina 32. En nu? Nog steeds