GÖNGUBÓK UMFÍ 2020 GÖNGUM UM ÍSLAND

FRÍTT EINTAK WAPPIÐ 20 gönguleiðir 258 stuttar gönguleiðir 38 LÉTTAR fjallgönguleiðir FYRIR ALLA FYRIR FJÖLSKYLDUNA 1 Pei auðveldar þér gönguna www.pei.is

Þú færð allt í útvistina hjá eftirfarandi samstarfsaðilum Pei 2 GÖNGUM AF STAÐ Göngum Göngubók UMFÍ, Göngum um Ísland 2020, hefur að Það sem mestu skiptir um geyma lýsingar á fjölda stuttra gönguleiða fyrir alla er að Einar er höfundur Ísland fjölskylduna. smáforritsins Wapp, sem Göngubók UMFÍ kom fyrst út sumarið 2002 og hafði geymir mikið safn fjölbreyttra þá að geyma 144 stuttar gönguleiðir víða um land. GPS-leiðarlýsinga um allt Ísland. Leiðunum hefur fjölgað mikið eftir það og endurspeglar Í Wappinu eru jafnframt ljósmyndir og teikningar af bókin aukinn áhuga fólks á ferðum um landið. gönguleiðum auk upplýsinga um árstíðabundinn Markmiðið með útgáfu Göngubókar UMFÍ hefur frá aðgang, bílastæði og almenningssalerni, og ef ástæða upphafi verið að vekja athygli á aðgengilegum gönguleið- er til að vara við hættum eða kynna önnur varúðar- um og hvetja til samveru fjölskyldunnar úti í náttúrunni. sjónarmið á leiðunum er það gert. Göngubók UMFÍ var á sínum tíma afrakstur vinnu Vel er hægt að mæla með Wappinu umhverfisnefndar UMFÍ sem vildi, þegar verkefnið fór fyrir þá sem hafa gaman af göngu- af stað fyrir 18 árum, auka þekkingu fólks á landinu, ferðum. Við mælum með því við bæta umhverfisvitund og hvetja fólk til útivistar og göngugarpa, sem vilja fræðast góðrar umgengni um náttúruna. betur um ákveðnar slóðir og rata betur um stikaða stíga, að opna Nýtum tæknina á gönguferðum Wappið og finna þá leið sem Göngubók UMFÍ er unnin í samstarfi við göngugarpinn ætlunin er að ganga. Einar Skúlason. Líklega hafa fáir stiklað jafn mikið um Reimum nú á okkur skóna stokka og steina á Íslandi og Einar, er stofnaði göngu- og höldum af stað út í hópinn Vesen og vergang sem þúsundir fylgjast með náttúruna. á Facebook. Góða ferð!

Wapp Wapp Android Apple

3 EFNISYFIRLIT Göngum af stað...... 3 Njótum landsins saman...... 6 Reykjavík og nágrenni ...... 10 Suðurnes...... 20 Vesturland ...... 24 Vestfirðir ...... 34 Norðvesturland ...... 42 Norðausturland ...... 48 Austurland ...... 58 Göngubókin 2020 Suðausturland ...... 66 Útgefandi: Suðurland ...... 70 Ungmennafélag Íslands, júní 2020 Ráð í útivist með börnum...... 80 Þjónustumiðstöð UMFÍ, Leiðbeiningar um Wapp ...... 82 Sigtúni 42, 105 Reykjavík Fróðleiksmolar um göngu og gönguferðir ...... 84 Prentun: Prentmet Oddi Einar Skúlason...... 86

Göngum um Ísland

4 5 NJÓTUM LANDSINS SAMAN

Góðir ferðafélagar Gott að njóta landsins Í Göngubók UMFÍ eru yfir 300 gönguleiðir víðs vegar Við hjá UMFÍ miðum Göngubók UMFÍ að þessu sinni um landið. Leiðirnar eru fjölbreyttar og miserfiðar, við þetta blessaða sumar, tímann þegar landsmenn hvort heldur er um að ræða langa leið eða hátt yfir ferðast innanlands. Í samræmi við það eru gönguleið- sjó, fyrir þá sem eru vanir göngu eða ekki. Nú er irnar fjölbreyttar, sumar hæfilega erfiðar fyrir spor- tíminn til að ganga um landið á ferðalaginu innan- drjúga en aðrar eru fyrir styttri fætur, fyrir fjölskyldur lands í sumar. Ég býst við að ferðalöngum verði vel sem vilja ganga saman. Þetta er einmitt tíminn fyrir tekið hvar sem þeir koma. fjölskylduna til að njóta ferðalagsins saman, ganga um landið og tækifærið fyrir afa og ömmur og for- Hreyfing fyrir búk og sinni eldrana til að kynna landið fyrir næstu kynslóð. Hreyfing er öllum mikilvæg. Við þurfum öll að stunda Íslensk náttúra er rómuð, hún er sérlega fjölbreytt líkamsrækt af einhverju tagi, helst á hverjum degi eða og fögur og það er ástæða til að hvetja Íslendinga til í það minnsta eins reglulega og mögulegt er. Hver og að kynnast henni og njóta. Það verður best gert með einn þarf auðvitað að finna þá hreyfingu sem honum því að ganga um hana eftir merktum gönguleiðum. eða henni hentar. Hið sama á við um hreyfingu og Margt getur borið fyrir augu, fossa og gil, fjölbreyttar líkamsrækt og allt annað sem maðurinn tekur sér fyrir og forvitnilegar jarðmyndanir og skemmtileg örnefni hendur: Hreyfingin þarf að vera skemmtileg og fjöl- sem tengja má Íslandssögunni. breytt og sá sem hreyfir sig þarf að njóta þess að stunda Ég vil sérstaklega nefna eitt sem náttúran býður upp hana. á. Það er kyrrðin og friðsældin, hvort heldur er uppi Regluleg hreyfing eins og gönguferðir styrkir líkam- í sveit eða á fjöllum. Sú upplifun er í raun óviðjafnan- ann og eflir mótstöðuafl hans gegn flestum sjúkdóm- leg. Ég hvet landsmenn til að finna friðsælan stað og um. Öll þurfum við að stunda líkamsrækt í einhverri njóta hans fjarri iði og asa daglegs lífs. Sú upplifun er mynd. Ég mæli með því að þið gerið hreyfingu að yndisleg. hluta af mynstri daglegs lífs ykkar. Ég óska ykkur gleðilegs sumars og vona Gönguferðir, hvort heldur er í borg eða úti í guðs- að þið verðið fyrirmyndir barna ykkar og grænni náttúrunni, fanga einmitt það sem við þurfum annarra í umgengni um landið okkar. á að halda. Þær veita vellíðan. Gönguferðir hafa ekki Það er skylda okkar að skila landinu í aðeins góð áhrif á líkamann og bæta virkni líkamans, jafngóðu eða í betra ástandi til afkom- heldur hafa þær líka áhrif á sinnið, andlegu hliðina. enda okkar, kynslóðarinnar sem Göngufólk er að mínu viti með betra geð og mun feta í fótspor okkar um meiri þolinmæði en aðrir. Þar held ég að gönguleiðir landsins. lengd gönguleiða skipti máli. Langar leiðir reyna á þolmörk. Þær krefjast þolinmæði Njótum Íslands saman og eru því ákveðið form af hugleiðslu. og góða ferð, Gönguferðir eru því upplagðar til að bæta heilsuna. Þær veita ánægju og Haukur F. gleði hvort heldur sem göngugarpur- Valtýsson, inn er einn á ferð eða í hópi. formaður UMFÍ

6 7 @BRANDSONACTIVEWEAR

@BRANDSON.DESIGN

@BRANDSON.DESIGN

UNGLINGALANDSMÓT UMFÍ Unglingalandsmót UMFÍ hafa verið haldin frá Unglingalandsmót UMFÍ er vímuefnalaus fjöl- árinu 1992. Mótin hafa vaxið og sannað gildi skylduhátíð þar sem börn og unglingar á aldrin- sitt sem glæsilegar fjölskyldu- og íþróttahátíðir um 11–18 ára reyna með sér í fjölmörgum íþrótta- þar sem saman koma þúsundir barna og ung- greinum. Samhliða er boðið upp á fjölbreytta menna ásamt fjölskyldum sínum og taka þátt í afþreyingu, leiki og skemmtun fyrir alla fjölskyld- fjölbreyttri dagskrá. una. Unglingalandsmót UMFÍ verður næst haldið á Selfossi um verslunarmannahelgina 2020.

Ungt fólk og lýðræði

UMFÍ og Ungmennaráð UMFÍ hafa staðið fyrir ráð- stefnunni Ungt fólk og lýðræði árlega frá árinu 2009. Á ráðstefnunum er lögð áhersla á að efla lýðræðislega þátttöku ungs fólks í leik og starfi. Einnig að einstaklingar geti styrkt sjálfsmynd sína Ráðstefnan Ungt fólk og lýðræði er fyrir ungt fólk og tekið upplýstar ákvarðanir um eigið líf og lífs- á aldrinum 16–25 ára og verður næst haldin á VANDAÐUR ÆFINGAFATNÐUR - ÍSLENSK HÖNNUN stíl. Ráðstefnan hefur fest sig í sessi á meðal mikil- Laugarvatni dagana 16.–18. september 2020. BRANDSON.IS vægustu viðburða fyrir ungt fólk á Íslandi. Nánari upplýsingar um Ungt fólk og lýðræði Aðalstyrktaraðili ráðstefnunnar er Erasmus+. eru á www.umfi.is. 8 @BRANDSONACTIVEWEAR

@BRANDSON.DESIGN

@BRANDSON.DESIGN

VANDAÐUR ÆFINGAFATNÐUR - ÍSLENSK HÖNNUN

BRANDSON.IS

9 Reykjavík og nágrenni

RE-1 Styttur bæjarins RE-7 Kópavogsdalur – frá íþróttahúsinu 1½–2 klst. Létt ganga milli útilistaverka í miðborg Smáranum Reykjavíkur. Sjá í Wappinu. ½–2 klst. Margar fjölbreyttar gönguleiðir um Kópa- vogsdal. Fræðsluskilti. Upphafskort við Smárann á RE-2 Miðborgarganga íþróttasvæðinu í Kópavogsdal. 1½–2 klst. Létt ganga milli bygginga og sögustaða í miðborginni. Hefst í Aðalstræti og endar á Arnarhóli. RE-8 Kópavogur – frá Sundlaug Kópavogs við Borgarholtsbraut RE-3 Garðasöguleið ½–2 klst. Fjölbreyttar gönguleiðir um vestur- og suður- Létt ganga þar sem gengið er á milli skrúðgarða borg- hluta Kópavogs, m.a. eftir ströndinni og um Kársnesið. arinnar. Hefst í Aðalstræti og endar á Arnarhóli. Fræðsluskilti. Upphafskort við Sundlaug Kópavogs.

RE-4 Gönguleiðir í Reykjavík RE-9 Fossvogsdalur Sextán frábærar gönguleiðir, m.a. í Viðey, Elliðaárdal, ½–2 klst. Fjölbreyttar, skemmtilegar gönguleiðir um Öskjuhlíð, Fossvogsdal, Nauthólsvík, Laugardal og Fossvogsdal. Fræðsluskilti. Upphafskort við íþróttahús Örfirisey. Snælandsskóla.

RE-5 Bókmenntaganga RE-10 Skíðabrekka til Maríuvalla 1½–2 klst. Létt ganga milli nokkurra staða í miðborg- ½–1 klst. 2,5 km. Gengið er af bílastæði gömlu skíða- inni. Skyggnst er inn í heim íslenskra sagna, aðallega brekkunnar um lækjarstíg sunnan Vífilsstaða í átt að nýlegra, en einnig eldri úr norrænni goðafræði. Vífilsstaðahlíð, að gönguhliði Maríuvalla. Þessi leið er tenging frá byggð að útmörk, t.d. að Heiðmörk. RE-6 Kópavogur – frá íþróttahúsinu í Digranesi RE-11 Vífilsstaðahlíð ½–2 klst. Fjölbreyttar og skemmtilegar gönguleiðir um 1½ –2 klst. 7 km. Gengið er frá gönguhliði við Maríu- Kópavogsdal og suðurhlíðar Kópavogs. Fræðsluskilti. velli, inn Vífilsstaðahlíð og til baka. Farið er um skóg- Upphafskort við íþróttahúsið í Digranesi. ræktarsvæði sem er hluti Heiðmerkur, m.a. trjásýnireit fyrir miðri hlíðinni. Grillaðstaða og áning á leiðinni.

REYKJAVÍK OG NÁGRENNI Gönguleiðir: RE 1–31

28

30 29

1 2 3 5 27 9 8 6 4 7 12 20 21 10 19 23 1118 16 24 2213 14 15 25 17 26

10 20 HOT WINGS 8 ORIGINAL LUNDIR 10 ORIGINAL LEGGIR ÞÚ VELUR EINA FÖTU OG SÓSA FYLGIR MEÐ TIL AÐ DÝFA Í 2.590 kr.

ÍSLENSKT Í 40 ÁR 11 Reykjavík og nágrenni

RE-12 Golfvöllur GKG – hringleið finna mörg útilistaverk sem gaman er að skoða. Farið 1–1½ klst. 3,7 km. Gengið er af Vetrarbraut sunnan er yfir Hjallabraut og út á Sævang, gegnt skátaheimil- Hnoðraholts, með fram golfvelli, um skógræktarsvæðið inu, og gengið eftir Sævangi, Herjólfsgötu, Flókagötu, Smalaholt og með Elliðavatnsvegi, Vífilsstaðavegi og Hraunbrún og Garðavegi. Vetrarbraut. Að hluta um reiðveg og með fram akbraut. RE-21 Hellisgerði – Vitinn og Lækurinn RE-13 Grunnuvötn – Vífilsstaðahlíð 1–2 klst. Róleg ganga sem hefst við Byggðasafn Hafn- 1½–2 klst. 6,8 km. Gengið er af bílastæði við Vífils- arfjarðar að Vesturgötu 8. Reykjavíkurvegur, Hverfis- staðavatn um Grunnuvatnaskarð á slóða – Grunnu- gata, Smyrlahraun, Vitastígur, Álfaskeið, Smyrlahraun, vötn – línuveg niður Vífilsstaðahlíð – niður fyrir Vífils- Klettahraun (göngustígur í gegnum hraunið, hefst við staðahlíð að bílastæði. hús nr. 12 við Klettahraun), Mánastígur, Tjarnarbraut, Skólabraut, Lækjargata og Strandgata. Sjá í Wappinu. RE-14 Hnoðraholt 1 klst. 2,8 km. Hringleið austur Hnoðraholt, með fram RE-22 Hamarinn – Karmelklaustur golfvelli GKG, í Vetrarmýri og upp með Hnoðraholts- – Suðurbæjarlaug braut. Gott útsýni af Hnoðraholti. Að hluta um reiðstíg. 1–2 klst. Róleg ganga sem hefst við Flensborgarskóla. Hamarinn, Hringbraut, Selvogsgata, Ölduslóð, Jófríð- RE-15 Hnoðraholt um Smalaholt arstaðavegur, Staðarhvammur, Lækjarhvammur, að 1–1½ klst. 4,2 km. Hringur um Hnoðraholt, Smalaholt, Suðurbæjarlaug, Suðurgata, Selvogsgata og stígur meðfram Vífilsstaðavegi, Vetrarbraut og Hnoðraholts- upp að Flensborg (eða Brekkugata og upp Flens- braut. Skemmtileg leið, að mestu um reiðstíga. borgartröppurnar).

RE-16 Sandahlíð RE-23 Fjörukráin – Flensborgarhöfn 1 klst. 2,4 km. Gengið er af bílastæði innan skóg- – Hringbraut ræktarsvæðis í Sandahlíð, frá Elliðavatnsvegi. Haldið 1–2 klst. Róleg ganga sem hefst við Fjörukrána. Strand- inn Sandahlíð um skógræktarsvæði að mörkum Kópa- gata, Flensborgarhöfn, Hvaleyrarbraut, Ásbúðartröð, vogs og til baka. Falleg leið – gott útsýni. Suðurbraut, Hringbraut, Selvogsgata yfir Suðurgötu, inn á Hellubraut og síðan niður tröppurnar niður á RE-17 Gjáarrétt Strandgötu. ½–1 klst. 2,3 km. Gengið er frá austurenda Vífilsstaða- hlíðar, niður Hjallamisgengi eftir tröppum og inn Búr- RE-24 Safnahringurinn fellsgjá að Gjáarrétt, að mestu um göngustíg. Hægt er 1–2 klst. Róleg ganga sem hefst við Byggðasafn Hafn- að ganga áfram eftir Búrfellsgjá og á Búrfell sem er í arfjarðar, Vesturgötu 8. Vesturgata að Vesturgötu 32 Reykjanesfólkvangi. Þaðan er gott útsýni. (Bungaló) og svo aftur til baka og upp Vesturbraut, Hellisgata, Kirkjuvegur, Austurgata, Lækjargata, Suður- RE-18 Vífilsstaðahlíð – Urriðavatn gata og Strandgata (Hafnarborg). Frítt er inn á söfnin 1–1½ klst. 4,2 km. Gengið er af hringleið frá göngu- í Hafnarfirði. hliði við Maríuvelli, inn eftir Vífilsstaðahlíð og fram hjá trjásýnireit. Þá er sveigt yfir í Urriðahraun og gengið RE-25 Ástjörn og Ásfjall þar um hrauntröð og áningarsvæðið Námuna, fram 1–2 klst. Róleg ganga sem hefst við Haukahúsið á hjá Maríuhellum og að gönguhliði. Leiðin um hraunið Ásvöllum og er gengið vestan íþróttasvæðis niður af er mjög athyglisverð. tengibrú stígsins sem liggur kringum Ástjörn og að Ásfjalli. RE-19 Vífilsstaðavatn 1 klst. 2,6 km. Gengið er umhverfis Vífilsstaðavatn. RE-26 Hvaleyrarvatn Þrjár aðkomur eru að vatninu en best er að ganga af ½–1 klst. Létt ganga um svæði Skógræktar Hafnar- bílastæði við Elliðavatnsveg. Þar er skýli. Mjög fjarðar í kringum vatnið . Nánar á korti í þjónustuveri skemmtileg leið með upplýsingaskiltum um fugla, Hafnarfjarðar, upplýsingamiðstöð ferðamanna. gróður og lífríki vatnsins. Friðland fugla og er bannað að vera með hunda á svæðinu. RE-27 Fræðslustígur í Mosfellsbæ 2 klst. 6,5 km. Gengið er frá bæjarmörkum við Úlfarsá RE-20 Sjávarsíðan – Víðistaðir – Malirnar að Íþróttamiðstöð að Varmá í Mosfellsbæ, um 3,5 km. 1–2 klst. Róleg ganga þar sem meðal annars er gengið Áfram að Reykjum, um 3 km. Mörg fræðsluskilti. eftir nýjum göngustíg með fram sjávarsíðunni. Gangan Góður bæklingur fæst í íþróttamiðstöðinni. Um 1 klst. hefst við Víðistaðakirkju eða Víðistaðatún en þar er að hvor leiðarhluti.

12 Andaðu léttar í sumar

Actavis 914040-1 Við ofnæmi án lyfseðils Lóritín er ofnæmislyf sem dregur úr ofnæmiseinkennum og er ætlað til meðferðar á einkennum ofnæmiskvefs og langvarandi ofsakláða af óþekktum toga. Fyrir fullorðna og börn eldri en 12 ára: 1 tafla á dag. Vinsamlegast skoðið fylgiseðil lyfsins vegna skammta fyrir annan aldur. Töfluna má taka hvenær sem er, án tillits til matmálstíma. Lesið vandlega upplýsingar á umbúðum og fylgiseðli fyrir notkun lyfsins. Leitið til læknis eða ly afræðings sé þörf á frekari upplýsingum um áhættu13 og aukaverkanir. Sjá nánari upplýsingar um lyfið á www.serly askra.is Reykjavík og nágrenni

RE-28 Á skáldaslóð; Gljúfrasteinn RE-30 Tungufoss í Köldukvísl, neðan – Mosfellskirkja Vesturlandsvegar 1–1½ klst. 3,5 km. Fjölskylduganga frá Gljúfrasteini í 1 klst. Gengið er frá Íþróttamiðstöðinni að Varmá í Mos- Mosfellsdal að Mosfellskirkju. Upplýsingar á fræðslu- fellsbæ. Góður malarstígur liggur að fossinum. Tungu- skiltum á leiðinni. Góður fótabúnaður er æskilegur. foss var virkjaður um 1930 og má sjá ummerki virkjun- ar þar. Góður bæklingur fæst í Íþróttamiðstöðinni að RE-29 Mosfellsdalur Varmá. 2 klst. 6,5 km. Gengið er frá þróttamiðstöðinni að Varmá í Mosfellsbæ að Gljúfrasteini. Fræðsluskilti á RE-31 í Hvalfirði leiðinni. Malbikaður stígur alla leið. Góður bæklingur 1 klst. Um 4 km. Gengið er af bílastæðinu í Botnsdal fæst í Íþróttamiðstöðinni. að fossinum Glym. Nokkrar mislangar gönguleiðir. Gott kort á staðnum. Leiðarlýsingar og leiðsögn má fá hjá Ferðaþjónustunni á Bjarteyjarsandi í Hvalfirði.

FJÖLSKYLDAN Á FJALLIÐ Esja (UMSK/ÍBR) Aðalgönguleiðin á Þverfellshorn liggur af bílastæði heilsubótar og njóta líkamsræktar í náttúrulegu um- og upp að útsýnisskífu á Þverfellshorni, í um 780 hverfi. Flestir ganga þó upp að Steini sem kallað er metra hæð yfir sjávarmáli. Gönguleiðin er vel merkt en margir alla leið á hornið. Þar geta þó aðstæður og heildarlengd Þverfellsleiðar frá og til bílastæðis verið erfiðar, brattar skriður en búið að er að setja er um 8 km. Gönguleiðin á Þverfellshorn er fjöl- höld til stuðnings. Skilti er við gönguleiðina, gert breytt og reynir með víðtækum hætti á líkamann. með öryggi göngufólks í huga og til þess að fólk Fjölmargir fara leiðina nokkrum sinnum í viku sér til átti sig á hvar það er statt á leið sinni á tindinn.

Gönguhátíð í Reykjavík 13.–16. ágúst

Gönguhátíð verður haldin í Reykjavík 13.–16. ágúst. Seld verða gönguarmbönd fyrir þátttakendur sem Vesen og vergangur og Einar Skúlason göngugarpur veita aðgang að göngum að eigin vali og sundlaug- standa að hátíðinni í samvinnu við Reykjavíkurborg. um í Reykjavík á meðan hátíðinni stendur.

Á Gönguhátíðinni verður boðið upp á fullt af skipu- Gengið verður í Fossvogsdal, upp að Steini á Esjunni, lögðum göngum fyrir ýmis getustig: Fjölskyldu- í Gullbringur við Kleifarvatn, um Hólms- göngur, sögugöngur, hægar göngur, léttar göngur heiði að Reynisvatni, íBúrfellsgjá, að og erfiðar göngur, ásamt því að gengnar verða Glym í Hvalfirði, yfir Leggjabrjót, inn þjóðleiðir. í Heiðmörk, um Viðey og víðar.

14 GÓÐUR BÚNAÐUR SKIPTIR MÁLI

Gel sem myndar varnarfilmu á húð Ekkert nudd vatnshelt Lauflétt þægileg hlífðarföt vatnsheld og anda frábærlega

LÉTTIR OG ÞÆGILEGIR UTANVEGASKÓR FRÁ BROOKS Frábært grip, stöðugir og með grjótvörn í sólanum

Cascadia Gtx, vatnsheldir Cascadia

GÖNGUGREINING Fyrir verki í ökklum, hnjám, mjöðmum og baki Bókaðu tíma á faeturtoga.is eða í síma 55 77 100

Bæjarlind 4 Kringlan 3. hæð Sími: 5577100 faeturtoga.is

15 Sambandsaðilar UMFÍ í Reykjavík og nágrenni eru Ungmennasamband Kjalarnesþings, Íþróttabandalag Reykjavíkur, Ungmennafélagið Vesturhlíð og Ungmennafélagið Víkverji.

Ungmennasamband Kjalarnes- þings (UMSK) var stofnað árið 1922. UMSK byggir á Fjórðungssambandi Sunnlendingafjórðungs (FS) sem varð til árið 1908 og náði frá Borgarfirði, austur í Grímsnes og yfir Reykjavík og Hafnarfjörð og suður á Vatnsleysuströnd. Ungmennafélagið Aftureld- ing í Mosfellssveit varð fyrsta félagið af svæði Kjalnes- inga til að ganga í raðir FS. Fyrir voru Ungmennafélag Reykjavíkur og Ungmennafélagið Drengur. Þetta urðu svo þrjú af stofnfélögum UMSK.

Aðildarfélög UMSK eru: Mosfellsbær: Knattspyrnufélagið Vatnaliljur Ungmennafélagið Afturelding Dansfélagið Hvönn Golfklúbbur Mosfellsbæjar Íþróttafélagið Glóð Hestaíþróttafélagið Hörður Álftanes: Motosmos – Vélíþróttaklúbbur Mosfellsbæjar Hestamannafélagið Sóti Kraftlyftingafélag Mosfellsbæjar Ungmennafélag Álftaness Hvíti Riddarinn Golfklúbbur Álftaness Garðabær: Seltjarnarnes: Ungmennafélagið Stjarnan Íþróttafélagið Grótta Golfklúbbur Kópavogs og Garðabæjar NK - Golfklúbbur Ness Golfklúbburinn Oddur Skylmingafélag Seltjarnarness Íþróttafélagið Stjarnan Rugbyfélagið Stormur Júdófélag Garðabæjar Knattspyrnufélagið Krían Tennisfélag Garðabæjar Kjósarhreppur: Dansfélagið Rúbin Hestamannafélagið Adam Knattspyrnufélag Bjarnastaða Kópavogur: Ungmennafélagið Vesturhlíð var Breiðablik ungmennafélag stofnað árið 1987 og hugsað fyrir ung- Íþróttafélagið Gerpla mennafélaga utan af landi sem flust Handknattleiksfélag Kópavogs höfðu á mölina. Hvatamaður að stofn- Siglingafélagið Ýmir un félagsins var Pálmi Gíslason, fyrrver- ÍAK - Íþróttafélag aldraðra í Kópavogi andi formaður UMFÍ. Um tíma sá félagið um svæði Dansíþróttafélag Kópavogs Þrastaskógar. Íþróttafélagið Stál-úlfur Knattspyrnufélagið Augnablik Krikketfélag Kópavogs Ungmennafélagið Víkverji var Hnefaleikafélag Kópavogs stofnað árið 1964 og var það um skeið Knattspyrnufélagið Ísbjörninn eina ungmennafélagið í Reykjavík. Mark- Skotíþróttafélag Kópavogs mið þess var ástundun íslenskrar glímu Tennisfélag Kópavogs og tilgangur að gefa fólki á höfuðborgar- Lyftingafélag Kópavogs svæðinu kost á að starfa innan vébanda ungmenna- Knattspyrnufélagið Skandinavia félagshreyfingarinnar. Tæpum tveimur áratugum síðar Taekwondofélag Kópavogs fékk hópur Víkverja leyfi til að stofna knattspyrnudeild Knattspyrnufélagið Smári innan félagsins. Allmargir Framarar komu að stofnun Bogfimifélagið Boginn félagsins. Víkverjar tefldu fyrst fram knattspyrnuliði árið Hestamannafélagið Sprettur (Kópavogi/Garðabæ) 1983 en tóku síðast þátt í deildarkeppni árið 1993. 16 Höfuðborgarsvæðið

Úlfarsfell er þægilegt og skemmtilegt fell til göngu undir Haukafjöllum. Best allt árið og upplagt að hefja göngu frá bílastæðinu við er að komast þessa leið á Leirtjörn sunnan megin við fellið. Skammt vestan við sumrin og haustin en oft er ófært inn afleggjarann á Leirtjörn má sjá aðstöðu Fisfélags Reykjavíkur og norð- veturna og í aurbleytum á vorin. Þægilegast er að an við Leirtjörn er æfingasvæði Slökkviliðs höfuðborg- ganga frá miðju sumri, þegar allt frost er farið úr jörðu, arsvæðisins. Gengið er eftir slóðum sunnan og suð- og þangað til fer að snjóa í upphafi vetrar. Á veturna vestan megin og þaðan yfir á Stórahnúk þaðan sem er og vorin er vissara að vera vel búinn, með ísöxi og fallegt útsýni yfir höfuðborgarsvæðið og Sundin auk jöklabrodda og vel klæddur. fjallahringsins frá Esju í norðri til Hengils í austri, Blá- fjalla og vestur eftir Reykjanesfjallgarði. Gengið er aft- Mosfell Gangan hefst við kirkjuna á Mosfelli. Gengið ur niður eftir vegarslóðum. Ganga á Úlfarsfell er við er upp meðfram Kirkjugili og þaðan með jafnri hækkun flestra hæfi, en auðvitað þarf fólk að vera útbúið í upp á hæsta punkt Mosfells, þaðan sem er gott út- samræmi við veður. sýni yfir á Kistufell í Esjunni og Móskarðshnúka. Þaðan er stutt á brúnirnar vestan megin og sést vel þaðan Móskarðshnúkar eru yngsti hluti Esjunnar, mynd- yfir Sundin og höfuðborgarsvæðið. Ganga á Mosfell- aðir við líparítgos undir jökli og þess vegna ljósir á að ið er þægileg fyrir flesta en leiðin niður suðvestan- líta. Austasti hnúkurinn er hæstur en hann er 807 m á megin er brattari en uppgönguleiðin og þar er gott hæð. Hnúkarnir eru þægilegir uppgöngu og þaðan að fara vestar en stikurnar. Á sumrin og haustin er er víðsýnt í góðu skyggni. Ekið er upp í Mosfellsdal, tilvalið fyrir alla fjölskylduna að ganga á Mosfellið . fram hjá Gljúfrasteini en beygt til vinstri við Selholt og Gleymið ekki að svipast um eftir silfri Egils sem gæti ekið á holóttum vegi í áttina að sumarhúsabyggðinni leynst þarna einhvers staðar!

Göngum um Ísland

Wapp Wapp Android Apple 17 Íþróttabandalag Reykjavíkur (ÍBR) er heildarsamtök íþróttafélaga í Reykjavík. Það var stofnað árið 1944. Skráð eru 78 íþróttafélög í ÍBR en innan þeirra eru yfir 150 deildir.

Aðildarfélög ÍBR eru: Aikikai Reykjavík Bifreiðaklúbbur Reykjavíkur Borðtennisklúbburinn Örninn Dansfélag Reykjavíkur Dansfélagið Bíldshöfði Fenrir Fisfélag Reykjavíkur Keilufélag Reykjavíkur Frisbígolffélag Reykjavíkur Klifurfélag Reykjavíkur Glímufélag Reykjavíkur Knattspyrnufélag Reykjavíkur Glímufélagið Ármann Knattspyrnufélag Vesturbæjar Golfklúbbur Brautarholts Knattspyrnufélagið Afríkuliðið Golfklúbbur Reykjavíkur Knattspyrnufélagið Berserkir Glímufélag Reykjavíkur Knattspyrnufélagið Breiðholt Glímufélagið Ármann Knattspyrnufélagið Elliði Golfklúbbur Brautarholts Knattspyrnufélagið Fram Golfklúbbur Reykjavíkur Knattspyrnufélagið Hlíðarendi Gullfálkinn Knattspyrnufélagið Kóngarnir Hafna- og mjúkboltafélag Reykjavíkur Knattspyrnufélagið Midas Háskóladansinn Knattspyrnufélagið Miðbær Hestamannafélagið Fákur Knattspyrnufélagið Úlfarnir Hjólaskautafélagið Knattspyrnufélagið Valur Hjólreiðafélag Reykjavíkur Knattspyrnufélagið Víkingur Hjólreiðafélagið Tindur Knattspyrnufélagið Þróttur Hnefaleikafélag Reykjavíkur Kórdrengir Hnefaleikafélagið Æsir Kraftlyftingafélag Reykjavíkur Íþróttafélag Breiðholts Lyftingafélag Reykjavíkur Íþróttafélag fatlaðra í Reykjavík Rathlaupafélagið Hekla Íþróttafélag kvenna Rugbyfélag Reykjavíkur Íþróttafélag Reykjavíkur Siglingafélag Reykjavíkur − Brokey Íþróttafélag stúdenta Skautafélag Reykjavíkur Íþróttafélagið Carl Skautafélagið Björninn Íþróttafélagið Drekinn Skíðagöngufélagið Ullur Íþróttafélagið Freyja Skotfélag Reykjavíkur Íþróttafélagið Fylkir Skvassfélag Reykjavíkur Íþróttafélagið Fylkir Skylmingafélag Reykjavíkur Íþróttafélagið Leiknir Sundfélagið Ægir Íþróttafélagið Léttir Sundknattleiksfélag Reykjavíkur Íþróttafélagið Ösp Svifflugfélag Íslands Íþróttafélagið Styrmir Tennis- og badmintonfélag Reykjavíkur Jaðar íþróttafélag Ungmennafélag Kjalnesinga Jiu Jitsufélag Reykjavíkur Ungmennafélagið Fjölnir Júdófélag Reykjavíkur Ungtemplarafélagið Hrönn Karatefélag Reykjavíkur Vélhjólaíþróttaklúbburinn Karatefélagið Þórshamar Vængir Júpíters Kayakklúbburinn

18 C

M

Y

CM

MY

CY

CMY

K

19 Suðurnes

RN-1 Vogar RN-7 Garðskagi 1 klst. Létt ganga frá Kálfatjörn, þar sem stendur glæsi- ½–1 klst. Ferðin hefst við Garðskagavita. Fjöruskoðun leg kirkja, ein af stærstu sveitakirkjum landsins, að Stað- og byggðasafn. Kort af Reykjanesi fæst víða. arborg, fornri fjárborg. Hún er mjög athyglisvert hleðslu- mannvirki. RN-8 Eldborgir undir Geitahlíð Eldborgir eru austan Krísuvíkur, fyrir ofan Suðurstrandar- RN-2 Krýsuvík – Grænavatn – Austurengjar veg (427). Best er að skilja bílinn eftir fyrir neðan veg- 1½–2 klst. 3 km. Gangan hefst við Grænavatn. Lifandi inn að Litlu-Eldborg. Hægt er að ganga upp að Stóru- hverasvæði. Kort fæst í Þjónustuveri Hafnarfjarðar, Eldborg, sem margir telja fegursta gíg Suðvestur- upplýsingamiðstöð ferðamanna. lands, og þaðan niður í Litlu-Eldborg þar sem hægt er að sjá ofan í gíginn. RN-3 Hafnarberg 1½–2 klst. Ferðin hefst við Reykjanesvita. Gengið er RN-9 Stampar frá bílastæðinu við veginn milli Hafna og Reykjanes- Leiðin hefst við Valahnúk á Reykjanesi og liggur m.a. vita. Skemmtileg leið, frábært fuglaskoðunarsvæði. um háhitasvæðið á Reykjanesi, fram hjá gjall- og klepra- Kort af Reykjanesi fæst víða. gígum og móbergsfjallinu Sýrfelli að Stampagígunum. Þaðan er gengið um úfið helluhraun og sandskafla og RN-4 Grímshóll þræðir leiðin sig frá vesturhlið gígsins sem er næst 1 klst. Létt ganga af Stapavegi á Grímshól, hæsta veginum, áfram eftir gígaröðinni, sjávarmegin við punkt á Stapanum (Vogastapa). Útsýnisskífa og mjög Reykjanesvirkjun. Gígarnir, sem gengið er með fram, víðsýnt. Kort af Reykjanesi fæst víða. eru fjölmargir og viðkvæmir. Leyfilegt er að ganga á gíginn sem er nær veginum. Mikilvægt er þó að hafa í RN-5 Hópsnes huga að raska ekki viðkvæmum jarðminjum. 1½–2 klst. Ferðin hefst við smábátahöfnina í Grindavík. Skýrar götur liggja um nesið. Á leiðinni má sjá skipsflök, RN-10 Gunnuhver Hópsnesvita (byggðan 1927) og Nesbyggðina í Þór- Rétt austan við Reykjanesvita er mikið jarðhitasvæði, kötlustaðanesi. Kort fæst í Kvikunni í Grindavík. eitt af mörgum á Reykjanesi. Gunnuhver er þekktasti hverinn þar en hann dregur nafn sitt af Guðrúnu nokk- RN-6 Básendar urri sem gekk aftur til að hefna harma sinna og olli mikl- 1 klst. Létt ganga að Básendum, fyrrum útræði og forn- um usla í byggðarlaginu. Göngupallar og útsýnispall- um verslunarstað dönsku einokunarverslunarinnar fyrir ar eru við hverinn og er því aðgengi fyrir alla. sunnan Stafnes. Kort af Reykjanesi fæst víða.

SUÐURNES Gönguleiðir: RN 1–10

7

6 1 4 8

3 2 9 10 5

20 suðurnes

Þorbjörn er bæjarfjall Grindavíkur og mjög áber- Keilir er einkennisfjall andi frá Reykjanesbrautinni þar sem hann rís yfir gufu- Voga og Reykjanes Geopark. Hin sérstaka keilulaga stróka Svartsengis, sem fleiri þekkja sem svæði Bláa lögun fjallsins gerir það mjög áberandi og það sést lónsins. Fellið myndaðist í tveimur goshrinum á að- víða að. Til að komast að Keili þarf að keyra grófan skildum ísaldartímabilum og merki þess eru augljós og holóttan malarveg. Hann er þó fær flestum í sigdæld sem gengur í gegnum fellið. Við förum bílum á sumrin en minni bíla þarf að keyra mjög norðan megin og leggjum upp frá Baðsvöllum. Þeg- hægt þessa rúmu 8 km að bílastæðinu við nyrðri ar komið er upp sjást ummerki braggabyggðar frá enda Oddafells. Gangan sjálf er við flestra hæfi. því á stríðsárunum, einnig má virða fyrir sér útsýnið Byrjað er á því að ganga nokkuð greiðfæra 3 km og fara ofan í hina djúpu Þjófagjá. leið að fjallinu og svo tekur við ganga upp eftir Svo er gengið niður sunnan slóðum í skriðunum í hlíðum Keilis upp á tindinn megin og meðfram fellinu þaðan sem útsýnið er Göngum að vestanverðu til baka á mjög fallegt. um upphafsstað. Leiðin er Ísland fær flestum og þar er snjó- létt á veturna miðað við Wapp Wapp flesta staði á landinu. Android Apple

ÞÚ VERÐUR AÐ PRÓFA!

21 Sambandsaðilar UMFÍ á Suðurnesjum eru Keflavík, íþrótta- og ungmennafélag, Ungmennafélag Grindavíkur, UPPLIFÐU Ungmennafélag Njarðvíkur og Ungmennafélagið Þróttur í Vogum. Keflavík, íþrótta- og ungmenna- félag var stofnað 29. september árið NÝ ÆVINTÝRI Á 1929. Það er fjölgreinafélag og þar er boðið upp á badminton, blak, fimleika, knattspyrnu, körfubolta, þar er skot- REYKJANESI deild, sunddeild og æft taekwondo. Félagið er með beina aðild að UMFÍ.

Ungmennafélag Grindavíkur (UMFG) var stofnað árið 1935. Það er með knattspyrnulið kvenna og karla og hefur hampað Íslandsmeistaratitli kvenna og karla í körfuknattleik. Félagið er með knattspyrnudeild, körfuknattleiksdeild, fimleika, sund, júdó og tae- kwondo. Félagið er með beina aðild að UMFÍ.

Ungmennafélag Njarðvíkur (UMFN) var stofnað árið 1944. Félagið er með knattspyrnudeild, körfuknattleiksdeild, sund, lyftingar, júdó og þríþraut. Félagið er með beina aðild að UMFÍ.

Ungmennafélagið Þróttur í Vogum (UMFÞ) var stofnað árið 1932. Áður var þó starfandi ungmennafélag í Vatns- leysustrandarhreppi. Það var starfandi um aldamótin 1900 en lagðist af árið 1920. Hjá Þrótti er boðið upp á knattspyrnu, sund og júdó. Félagið er með beina aðild að UMFÍ. United Nations Reykjanes Educational, Scientific and UNESCO Cultural Organization Global Geopark reykjanesgeopark.is — visitreykjanes.is reykjanesgeopark.is 22 UPPLIFÐU NÝ ÆVINTÝRI Á REYKJANESI

United Nations Reykjanes Educational, Scientific and UNESCO Cultural Organization Global Geopark reykjanesgeopark.is — visitreykjanes.is reykjanesgeopark.is 23 Vesturland

VL-1 Glanni – Paradísarlaut VL-6 Varmalækjarmúli – Stóll í miðju ½ klst. Ekinn er stuttur afleggjari um 1 km suður frá Borgarfjarðar Háskólanum á Bifröst. Af bílastæði (64°45,34– Beygt af Borgarfjarðarbraut við Fossatún, inn veg -21°32,86), sem er þar, er létt ganga að fossinum nr. 512 sem liggur norðanvert í Lundarreykjadal. Glanna og áfram í Paradísarlaut. Göngukort fæst víða. Eftir 1 km er komið að hliði á reiðvegi á vinstri hönd (norðurátt). Þaðan liggur gönguleiðin upp á Múlann. VL-2 Grábrók Bílum er lagt fyrir utan hliðið. Leiðin liggur í sveig upp ½–1 klst. Gengið er af bílastæði austan við Grábrók. fjallið eftir suðurhlíð þess. Mikið útsýni er yfir Borgar- Þetta er góð, merkt leið frá áningarstaðnum austan fjörð þegar komið er upp. Grábrókar (64°46.29-21°31.90), að hluta til upp stiga. Gott útsýni yfir Borgarfjörð. Göngukort fæst víða. VL-7 Húsafell ½ klst. Létt ganga frá sundlauginni á Húsafelli, yfir Kald- VL-3 Jafnaskarðsskógur – austan Hreðavatns ána að Draugarétt og áfram að Húsafellskvíum. Göngu- 1½–2 klst. Skammt sunnan við Háskólann á Bifröst er kort fást víða. ekinn vegurinn að bænum Hreðavatni og síðan með vatninu vestanverðu. Mjög falleg leið um fallegt skóg- VL-8 Nýrækt – Stykkishólmur ræktarsvæði. Gott útsýni. Göngukort fæst víða. 1 klst. Gengið frá Borgarbraut út í Nýrækt, skógrækt Hólmara. Gengið út í Vík, um Grensásinn og með VL-4 Svignaskarð að Gljúfurá fram golfvellinum. Fjölbreyttur gróður og fuglalíf. Í 2 klst. Gengið er frá Svignaskarði. Vel stikuð falleg Nýrækt eru borð, bekkir og grillaðstaða. leið. Göngukort fæst víða. VL-9 Helgafell á Þórsnesi VL-5 Hestfjall í Andakíl ½ klst. 700 m, hækkun 70 m. Áður en komið er að 1–2 klst. Hækkun 150 m. Fjölskylduganga. Gengið bænum og kirkjunni á Helgafelli í Helgafellssveit er af Skorradalsvegi, af melnum ofan við Syðstu-Fossa. skúr á leiðinni. Þar skal stöðva bílinn og ganga frá Lágreist fjall, undir 200 m á hæð, en falleg fjallasýn honum. Gengið er eftir greinilegum göngustíg og er yfir Borgarfjörð. Um 16 km frá Borgarnesi. gönguleiðin þægileg. Mjög gott útsýni er til Stykkis- hólms og út á Breiðafjörð.

VESTURLAND 27 Gönguleiðir: VL 1–27 26

8 10 9 13 25 14 11 23 1912 21 22 20 15 2416 18 17 2 3 1 4 7

6 5

24 Sjúkrakassar í bílinn - fyrir sumarið

Aðstoðum fólk að velja í sjúkrakassann. Erum auk þess með gott úrval af öllum helstu ofnæmislyfjum fyrir sumarið.

Afgreiðslutími: Virka daga 9-18 Laugardaga 10-14 Sunnudaga 12-14

Alltaf í leiðinni!

Smiðjuvellir 32, Akranesi - Sími 431 5090 - www.apvest.is

25 Vesturland

VL-10 Stykkishólmur VL-16 Sölvahamar Gengið með leiðsögn um gamla bæinn. Gangan byrjar 1 klst. Gengið er frá Arnarstapa. Þaðan liggur gamla við húsið Sjávarborg á hafnarbakkanum. Lesin er saga þjóðleiðin undir Jökul um Sölvahamar. Þar er mikið úr húsum og umhverfi. Endað á Þinghúshöfða þaðan fuglalíf og við leiðina eru bæjarrústir. sem er fögur eyjasýn. VL-17 Arnarstapi – Hellnar VL-11 Klakkstjörn 1 klst. Gengið er frá Arnarstapa eftir Neðstugötu, um 2 klst. 2,5 km, hækkun 250 m. Stórt skilti á bílastæði Helluhraun, með ströndinni milli staðanna. Stórfeng- rétt norðan við bæinn Suður-Bár á nesinu austan legar klettamyndanir, gjár og gatklettar. Grundarfjarðar. Örnefni merkt á leiðinni. Í meðallagi erfið leið, m.a. upp einstigi. Árleg Jónsmessuganga. VL-18 Djúpalónssandur – Dritvík 1–1½ klst. 1 km. Ekið afleggjara frá þjóðvegi að bíla- VL-12 Merarhvammur stæði. Þaðan er stutt ganga um Nautastíg niður í 1 klst. Gengið er af bílastæði við Fossá. Merarhvammur skemmtilega fjöru á Djúpalónssandi. Hugið að því er skammt austan við Ólafsvík. Gengið er að Merar- að aldan getur verið þung og sterk við sandinn. Við hvammi eftir stikaðri leið við rætur Baugsmúla og yfir Nautastíg eru hin þekktu steintök Fullsterkur, Hálf- í Tæpugötugil. sterkur, Hálfdrættingur og Amlóði. Frá Djúpalóns- sandi er vinsæl gönguleið til Dritvíkur. VL-13 Hrói 1½–2 klst. Hækkun 200 m. Gengið er af tjaldsvæðinu VL-19 Klukkufoss í Ólafsvík eða af Jökulhálsvegi. Fjallið Hrói er fyrir ofan ½ klst. Gengið er af Eysteinsdalsvegi. Haldið frá Útnes- Ólafsvík. Gengið af Jökulhálsvegi sunnan Ólafsvíkur. vegi upp með Móðulæk um Eysteinsdalsveg í átt að Gott útsýni. Snæfellsjökli. Þaðan er stikuð leið að þessum fallega fossi, umluktum stuðlabergi. VL-14 Rjómafoss 2 klst. Létt ganga af bílastæði við sumarbústaði í Fögru- VL-20 Hreggnasi hlíð og upp með Holtsá. 2 klst. Gengið er af Eysteinsdalsvegi. Leiðin liggur af Útnesvegi upp með Móðulæk um Eysteinsdalsveg VL-15 Frambúðir í átt að Snæfellsjökli. Í Eysteinsdal er göngubrú yfir ½ klst. Gengið frá kirkjunni á Búðum á Snæfellsnesi. Móðulæk og þaðan er stikuð leið á fjallið Hreggnasa Andi liðinna tíma svífur yfir vel grónum fornminjum. (469 m). Skemmtileg leið.

26 S n æ f e l l s b æ r Þa r s e m J ö k u l i n n be r v i ð l o f t

Snæfellsbær er bæjarfélag á utanverðu Snæfellsnesi. Það er ansi víðfemt, um 680 ferkílómetrar að stærð, og er því auðvelt að komast í snertingu við óspillta náttúru innan bæjarmarkanna.

Þjóðgarðurinn Snæfellsjökull liggur einnig innan Snæfellsbæjar og í og við hann er að finna margar og fjölbreyttar gönguleiðir. Allir ættu að geta fundið leið við sitt hæfi.

Það sem einkennir Snæfellsbæ öðru fremur er hin stórkostlega náttúra sem þar er að finna og leitun að hentugra svæði til að stunda útivist.

Verið velkomin í Snæfellsbæ.

Upplýsingamiðstöð Gestastofa Þjóðgarðsins Kirkjutún 2, Ólafsvík Malarrifi +354 433 6929 +354 436 6888 [email protected]

27 Vesturland

VL-21 Vatnsborg fjallinu rétt við gjána og fellur í nokkrum fallegum 2–4 klst. Leiðin liggur af Öndverðarnesvegi. Frá vegin- fossum. Mikilvægt er að fara varlega í öllum gjám. Þær um að Öndverðarnesi er stikuð leið að Vatnsborg eru þröngar og dimmar og alltaf er hætta á hruni. sem er hömrum girtur gígur með miklum burknagróðri. Þegar komið er inn í gjána sést Sleggjubeina steypast Hægt er að ganga áfram að Öndverðarneshólum og niður í fossi. Sagan segir að Bárður Snæfellsás hafi Grashólshelli. Ævintýraleg leið. kastað Rauðfeldi bróður sínum í gjána.

VL-22 Sjónarhóll VL-25 Írskrabrunnur – Gufuskálavör ½–1 klst. Haldið er um Eysteinsdalsveg í átt að Snæ- ½ klst. Skammt sunnan Gufuskála liggur vegur að fellsjökli. Austan við dalinn er Sjónarhóll (383 m). Gufuskálavör og Írskrabrunni. Milli Gufuskálavarar og Sunnan í honum er merkt og stikuð leið á hólinn. Stór- Írskrabrunns er stikuð gönguleið. brotið útsýni til jökulsins og út á Breiðafjörð. VL-26 Kollar við botn Hvammsfjarðar VL-23 Rauðhóll 2 klst. Hækkun 200 m. Létt leið eftir vegarslóða frá ½–1 klst. Haldið er um Eysteinsdalsveg í átt að Snæ- Laugum í Sælingsdal. Hringur gæti endað við Svörtu- fellsjökli. Skammt frá gatnamótunum við þjóðveginn kletta ofan Lauga. Einnig er erfiðari stikuð leið frá Laug- er stikuð leið á Rauðhól (186 m) þaðan sem er fallegt um að Svörtuklettum. Gott útsýni yfir söguslóðir Lax- útsýni. Í hólnum austanverðum er mikil gjá eða sprunga. dælu.

VL-24 Rauðfeldsgjá í austanverðu VL-27 Tungustapi í Dölum Botnsfjalli 1 klst. 3 km. Frá Laugum í Sælingsdal er gengið með ½–1 klst. Gengið er af bílastæði við ána Sleggjubeinu. fram íþróttavellinum og upp á Tungustapa en hann er Þarna getur verið allmikil umferð. Gjáin er í austan- sagður álfakirkja og er um hann fræg þjóðsaga. Leiðar- verðu Botnsfjalli, um 5 km norðan við Arnarstapa, og lýsing fæst á Hótel Eddu að Laugum og í upplýsinga- liggur langt inn í fjallið. Áin Sleggjubeina kemur undan miðstöðinni í Búðardal.

KOLEFNSJAFNAÐU þér að kostnaðarlausu í sumar Skráðu þig á olis.is

Í allt sumar geta viðskiptavinir Olís valið um að kolefnisjafna eldsneytisviðskiptin sér að kostnaðarlausu. Olís greiðir þá fjórar krónur af hverjum lítra til Landgræðslunnar í fjölbreytt verkefni á sviði kolefnisbindingar – landgræðslu, skógrækt og endurheimt votlendis. Gildir út ágúst. Olís – í samstarfi við Landgræðsluna

28 FJÖLSKYLDAN Á FJALLIÐ Vaðalfjöll (UDN) 140 metra hækkun. Upp í miðja hlíð um 460 metrar. Lagt er af stað frá Hótel Bjarkalundi. Gangan er róleg Upp á tindinn um 700 metrar. Gönguvegalengd í fyrstu og lítil hækkun og gönguleiðin ágætlega (upp og niður): Tindur 7 km, upp í miðja hlíð 4 km, greinilegur vegarslóði. Þegar nær dregur verður upp að Stórasteini 2 km. nokkru brattara. Leiðin upp á Vaðalfjöllin er frekar Hafnarfjallshringur – Sjö tindar. Það er mjög brött en þó er ekki um klifur að ræða. Hægt er sömu- skemmtilegur möguleiki að ganga svokallaðan leiðis að ganga í kringum fjöllin og sú leið er falleg Hafnarfjallshring. Þá er gengið á sjö tinda. Þetta er og auðveld. Vaðalfjöll eru tveir blágrýtisstapar sem 15 km ganga sem tekur 5–7 tíma. rísa um 100 m upp úr Þorskafjarðarheiði. Hrun er úr stöpunum og því þarf að fara varlega ætli fólk sér Snóksfjall/Snókur í Skarðsheiði (UMSB) á tindinn. Ekki er merkt gönguleið þangað upp en Ekið er um hlaðið á bænum Neðra-Skarði að fjalls- þegar upp er komið er útsýni gott. Vegalengd 3,5 rótum. Gengið er upp slóða sem liggur í gili upp í km aðra leiðina. Hækkun rúmir 400 m. fjallið, að austanverðu við fjallið sjálft. Þegar ákveðinni hæð er náð er beygt til vesturs og stefnt á Snókinn Hestfjall (UMSB) sem er stuðlabergsstapi, mjög áberandi á fjallinu 1 klst. Lágreist fjall í Andakíl. Hestfjall er undir 200 m sjálfu. á hæð en þaðan er mjög falleg sýn um Borgarfjörð. Fjallið er um 16 km frá Borgarnesi. Gengið er frá Guðfinnuþúfa á Akrafjalli (ÍA) brekkunni ofan Syðstu-Fossa við mynni Skorradals. Guðfinnuþúfa er í 420 m hæð y.s. Greiðfær leið er Auðveld ganga fyrir alla fjölskylduna. frá bílastæði að Guðfinnuþúfu. Til að komast að bíla- stæðinu, þar sem gangan byrjar, er ekið þangað sem Hafnarfjall (UMSB) gámaþjónustan Terra er með starfsemi sína. Þar er Ferðin hefst rétt við þjóðveginn. Ekið er inn gamla skilti sem vísar á Akrafjall. Þegar komið er á bílastæð- Hvanneyrarveginn. Búið er að setja upp hlið við veg- ið er gengið spölkorn upp veginn í átt að fjallinu og inn og því ekki hægt að aka eins nærri fjallinu og beint upp á túnið. Gengið að hliði og þegar komið áður var gert. er þar yfir liggur leiðin upp Selbrekku þar sem hafa 1. leið: Að Stórasteini, um 2 km fram og til baka. verið settar tröppur/stígur upp brekkuna. Þegar 2. leið: Upp í miðja hlíð, 4 km fram og til baka. komið er upp á Selbrekku er farið til vinstri og komið Þegar komið er þangað er erfiðasti hjallinn í upp- að göngustíg sem auðvelt er að fylgja að Guðfinnu- göngunni að baki og ekki ýkja langt né erfitt að þúfu. Þegar komið er upp á túnið í upphafi er hægt „klára“ fjallið. að sjá og fylgja skiltum sem Rotary-félagar á Akra- 3. leið: Á tind Hafnarfjalls. Gengið upp norðurhrygg nesi settu upp og þeir settu einnig tröppurnar. Hafnarfjalls. Þar hefur myndast gönguslóð sem er Margar skemmtilegar gönguleiðir eru þarna, svo oftast greinileg. Ganga á tindinn tekur í heild um sem inn í Berjadal og að Berjadalsá, til að njóta úti- 4-5 tíma (upp og niður). Upp að Stórasteini er um verunnar.

TAKK FYRIR STUÐNINGINN

29 Sambandsaðilar UMFÍ á Vesturlandi eru Ungmennasamband Borgarfjarðar, Íþróttabandalag Akraness, Héraðssamband Snæfellsness- og Hnappadalssýslu og Ungmennasamband Dalamanna og Norður-Breiðfirðinga.

Ungmennasamband Borgar- fjarðar (UMSB) var stofnað árið 1912. Starfssvæði þess nær yfir Mýra- og Borgarfjarðarsýslu. Aðdraganda að stofnun UMSB má rekja til þess þegar hópur ungra manna var á bændanám- skeiði á Hvanneyri sem haldið var um mánaðamótin janúar–febrúar 1912.

Aðildarfélög UMSB eru: Dansíþróttafélag Borgarfjarðar (Borgarnesi) Frjálsíþróttafélag Borgarfjarðar (Borgarnesi) Golfklúbbur Borgarness Mótorsportfélag Borgarfjarðar (Borgarnesi) Ungmenna- og íþróttafélag Hvalfjarðarsveitar Skotfélag Vesturlands (Borgarnesi) Ungmennafélagið Björn Hítdælakappi (Hítardal) Hestamannafélagið Borgfirðingur (sameinuð Ungmennafélagið Dagrenning (Lundarreykjadal) hestamannafélögin Faxi og Skuggi í Borgarnesi) Ungmennafélagið Íslendingur (Andakílshreppi Ungmennafélagið Skallagrímur (Borgarnesi) (fyrrum) og Skorradalshreppi) Golfklúbbur Húsafells Ungmennafélag Reykdæla (Reykholti) Golfklúbburinn Glanni (Norðurárdal) Ungmennafélag Stafholtstungna (Varmalandi) Golfklúbburinn Skrifla (Reykholti)

Íþróttabandalag Akraness (ÍA) var stofnað 3. febrúar árið 1946 af knattspyrnufélögunum KA og Kára.

Aðildarfélög ÍA eru: Badmintonfélag Akraness Blakfélagið Bresi Fimleikafélag Akraness Golfklúbburinn Leynir Hestamannafélagið Dreyri Hnefaleikafélag Akraness Karatefélag Akraness Körfuknattleiksfélag ÍA Knattspyrnufélagið Kári Ungmennafélagið Skipaskagi Keilufélag Akraness Skotfélag Akraness Klifurfélag ÍA Sundfélag Akraness Knattspyrnufélag ÍA Vélhjólaíþróttafélag Akraness Kraftlyftingafélag Akraness Þjótur, íþróttafélag fatlaðra á Akranesi Sigurfari – siglingafélag Akraness

30 TAKK FYRIR STUÐNINGINN

LÁTTU ÞÉR LÍÐA VEL

KJARNAÐU ÞIG Í KRAUMA

Í Krauma náttúrulaugum kemstu í beina snertingu Fimm heitar laugar og ein köld umvefja þig með við kjarna íslenskrar náttúru þegar þú baðar þig upp úr hreinleika sínum sem er tryggður með miklu vatnsrennsli hreinu og tæru vatni úr Deildartunguhveri sem er kælt og engum sótthreinsandi efnum. Njóttu þín í gufu- með vatni undan öxlum Oks. Láttu líða úr þér. böðunum og útisturtunum eða í hvíldarherberginu við Við erum til staðar allan ársins hring. snark úr arineldi og fullkomnaðu daginn með notalegri stund á veitingastaðnum okkar sem býður upp á dýrindis rétti úr fersku hráefni úr héraði.

kjarnaðu þig í krauma @krauma_baths +354 555 6066 // krauma.is 31kraumageothermal Deildartunguhver, 320 Reykholt Héraðssamband Snæfellsness- og Hnappadalssýslu (HSH) er sam- tök ungmenna- og íþróttafélaga, og annarra slíkra félaga, sem vinna að sömu markmiðum á starfssvæði héraðsnefndar Snæfellinga.

Aðildarfélög HSH eru: Ungmennafélagið Snæfell (Stykkishólmi) Golfklúbburinn Mostri (Stykkishólmi) Ungmennafélagið Eldborg (Kolbeinsstaðahreppi) Ungmennafélag Staðarsveitar (Lýsuhóli) Íþróttafélag Miklaholtshrepps (Miklaholtshreppi) Íþróttadeild Snæfellsness (Grundarfjörður, Ungmennafélagið Víkingur (Ólafsvík) Helgafellssveit, Stykkishólmur, Snæfellsbær og Ungmennafélagið Reynir (Hellissandi) Eyja- og Miklaholtshreppur) Golfklúbburinn Jökull (Ólafsvík) Ungmennafélag Grundarfjarðar Skotfélag Snæfellsness (Grundarfjörður) Golfklúbburinn Vestarr (Grundarfirði) Golfklúbbur Staðarsveitar (Garðavöllum undir Jökli)

Ungmennasamband Dalamanna og Norður-Breiðfirðinga (UDN) var stofnað árið 1971. Saga UDN er þó mun lengri. Upphaflega hét það Hjeraðssamband Dalamanna, sem stofnað var árið 1918, af Ungmennafélaginu Ólafi pá, Ungmennafélaginu Unni djúpúðgu, Ungmennafélag- inu Dögun og Ungmennafélaginu Stjörnunni. Árið 1926 var nafni félagsins breytt í Ungmennasamband Dalamanna. Árið 1971 sameinaðist það svo Ung- mennasambandi Norður-Breiðfirðinga, sem stofnað var í Flatey árið 1936. Þá var tekið upp núverandi heiti. Starfssvæði UDN er Dalasýsla og Austur-Barðastrandar- sýsla. Glímufélag Dalamanna Hestamannafélagið Glaður Aðildarfélög UDN eru: Ungmennafélagið Ólafur pái Ungmennafélagið Afturelding Ungmennafélagið Stjarnan Ungmennafélagið Dögun Ungmennafélagið Æskan

TAKK FYRIR STUÐNINGINN

32 Góða ferð og njótið íslenska sumarsins

Kynntu þér vöruúrvalið okkar á www.ossur.is

ÖSSUR – VERSLUN & ÞJÓNUSTA Grjóthálsi 1-3 | S. 515 1300 Opið virka daga | kl. 8.30-16

33 Vestfirðir

VF-1 Barmahlíð, skógræktin hjá Reykhólum VF-5 Háabrún og niður Tungudal við Ísafjörð 1 klst. 2,3 km. Gengið er af áningarstað Vegagerðar- 2 klst. 3 km, hækkun 300 m. Gangan byrjar í Tungu- innar við þjóðveginn í Barmahlíð, um 9 km norðan við dal. Gengið er inn brúnirnar neðan Sandfells, að þéttbýlið á Reykhólum. Þarna má m.a. finna hæstu Hauganesi sunnan í Miðfelli. Þaðan liggur leiðin í grenitré á Vestfjarðakjálkanum. Þægileg leið, borð botn Tungudals. og bekkir. VF-6 Hringur við mynni Engidals VF-2 Einreykjastígur á Reykhólum 1 klst. 3 km. Gengið er úr mynni Engidals. Vinsæl 1½ klst. 3,5 km. Gengið er af tjaldstæði á Reykhólum. hringleið. Miklar leirur, mikið um fugla, einkanlega Auðveld hringleið, einstök fuglaskoðunarleið. Gott vaðfugla og endur. Göngukort Ísfirðinga. fuglaskoðunarhús þaðan sem fylgjast má með fuglun- um. Þar sjást m.a. uglur, flórgoðar og lómar og oft sjást VF-7 Arnarnes þar ernir. Malarstígur og trébrýr yfir votlendið. 1 klst. 2 km, hækkun 50 m. Gangan hefst á Arnarnesi. Við Arnardal austan Skutulsfjarðar er grófur vegarslóði VF-3 Um Stórurð og Bæjarhlíð upp á nesið. Þarna er víðsýnt og útsýnisskífa. Helsta 1½ klst. 3 km. Gengið er af Silfurtorgi á Ísafirði upp í kræklingafjara Ísfirðinga. Göngukort Ísfirðinga. Stórurð. Þaðan liggur leiðin gegnum skógræktarreit og niður á Seljalandsveg. Göngukort Ísfirðinga. VF-8 Naustahvilft 1 klst. Um 1 km. Gengið er af Kirkjubólshlíðarvegi. VF-4 Skógræktarsvæði í Tungudal við Hækkun 300 m. Hvilftin er í fjallinu gegnt Ísafjarðar- Ísafjörð kaupstað. Af Kirkjubólshlíðarvegi er hæg leið upp ½–1 klst. Gengið er af tjaldsvæðinu. Léttar, auðveldar með lækjunum úr hvilftinni. Göngukort Ísfirðinga. leiðir í skóginum, hækkun 70 m.

VESTFIRÐIR Gönguleiðir: VF 1–37

14 4 9 3 8 13 5 7 6 15 34 29 11 35 27 12 10 36 33 37 26 24 28 25 31 22 23 32 19 30 16 20 17 18 21

1 2

34 35 Vestfirðir

VF-9 Arnarnes og inn fjöruna VF-19 Vatnsdalur 2 klst. 4,5 km. Gengið af Vébjarnareyri austan Skutuls- 2 klst. Gengið er inn Vatnsdal sem gengur upp af Vatns- fjarðar, rétt vestan við hamarsgatið, og skoðað fugla- firði, um 3 km leið frá brú fyrir botni Vatnsfjarðar að lífið og fjaran. Síðan er fjöruganga inn að Básum. Lambagili, austan Vatnsdalsvatns. Aðrar leiðir að Göngukort Ísfirðinga. eigin vali.

VF-10 Gamla laugin í Reykjanesi við VF-20 Pennugil Ísafjarðardjúp ½ klst. Hækkun 50 m. Gangan hefst við Pennugil í ½ klst. 1,5 km. Gengið er frá sundlauginni á Reykja- Vatnsfirði sem er hrikalegt gljúfur með skemmtilegum nesi. Auðveld hringleið sem getur byrjað bak við skól- bergmyndunum, skammt frá Hótel Flókalundi. Í gilinu ann eða við tröppu við veginn. er volgra sem má baða sig í. Vegurinn upp á Dynjandis- heiði liggur upp frá Flókalundi og um Penningsdal. VF-11 Grettisvarða í Vatnsfirði við Djúp 1 klst. 1 km. Gengið er frá kirkjunni í Vatnsfirði, nokkuð VF-21 Hörgsnes bratt. Halda má áfram hjallana og ganga út að brúnni. ½–1 klst. Hækkun 50 m. Gangan hefst á Hörgsnesi Fallegt útsýni yfir Djúpið. austan Vatnsfjarðar. Þar eru Gíslahellir og sérkenni- legir klettar með ótal holum og skútum. Hörgurinn er VF-12 Valagil götóttur klettastapi. Stutt er í fallega fjöru. Oft má sjá 1½–2 klst. fram og til baka. Merkt leið í botni Álfta- seli á þessum slóðum. fjarðar, bláar stikur. Auðveld ganga á jafnsléttu með- fram ánni að gilinu. VF-22 Kollsvík – verbúðir ½ klst. 0,5 km. Gengið er um Kollsvík sunnan Patreks- VF-13 Fjörurölt fjarðar. Leiðin liggur að verbúðatóftum í Kollsvík. ½–1 klst. Fjörurölt hjá Sæbóli á Ingjaldssandi. Falleg Upplýsingaskilti og gestabók. miðnætursól. VF-23 Skógræktin á Tálknafirði VF-14 Flateyri ½ klst. Þægileg, stutt hringleið, byrjar á tjaldstæðinu ½ klst. 300 m, hækkun 50 m. Gangan hefst fyrir ofan við sundlaugina. bensínstöðina á Flateyri. Auðveld leið er að útsýnis- pallinum á varnargörðunum. Fallegt útsýni. VF-24 Verdalir í Arnarfirði 2 klst. Gangan hefst í Selárdal. Þetta er nokkuð þægi- VF-15 Önundarfjörður – fjaran leg leið eftir vegslóða. Mjög fallegt landslag. Gamalt 2 klst. Holt í Önundarfirði. Sandurinn er gullinn á að útræði og rústir. Kort fæst víða á Vestfjörðum. líta og upplagður til leikja með börnunum. Mikið æðar- varp. Göngukort Ísafjarðar. VF-25 Hvestudalur ½–1 klst. Gangan hefst í Hvestudal, skammt vestan VF-16 Fjörur í Breiðuvík við Bíldudal. Gengið um fjöruna og notið náttúrunn- ½–1 klst. Tilvalið er fyrir fjölskylduna að kanna saman ar. Mikið fuglalíf. leyndardóma fjörunnar í Breiðuvík. VF-26 Sandafell VF-17 Þingmannaá í Vatnsfirði ½ klst. 1 km, hækkun um 150 m. Gengið er frá Þing- 1 klst. Hækkun 200 m. Gangan byrjar við Þingmannaá. eyri eða af afleggjara við þjóðveginn. Frábært útsýni, Þar er skemmtilegt árgil um 3,5 km austan Flókalund- miðnætursól. ar, austan fjarðar, með fallegum fossum. Vel má ganga bak við einn þeirra. VF-27 Mýrafell í Dýrafirði 1½ klst. Hækkun 250 m. Gangan hefst við Mýrafell, á VF-18 Látrabjarg vegslóða við innanverðan hrygginn. Auðveld ganga Gengið er af bílastæði við Látrabjarg. Þar er vestasti upp á fellið sem er 312 m hátt. Frábært útsýni en ekki oddi Evrópu og stærsta fuglabjarg við Norður-Atlants- fyrir lofthrædda. Göngukort. haf. Hægt er að ganga eftir bjarginu eins langt og fólk vill. VF-28 ½–1 klst. Hækkun 200 m. Gengið er frá fallegum áningarstað við þjóðveginn við Dynjanda. Nokkuð auðveld leið upp með ánni að fossinum.

36 FJÖLSKYLDAN Á FJALLIÐ Bíldudalsfjall (HHF) Um ½ klst. Gengið er frá Lönguhlíð. Fyrir nokkrum árum var gerður snjóflóðavarnargarður í Búðargilinu í Bíldudalsfjalli. Göngustígur liggur upp að útsýnis- skífu á garðinum. Þaðan er gott útsýni yfir Arnarfjörð.

Tungufell (HHF) ½–1 klst. Tungufell er bæjarfjall Tálknafjarðar og er beint fyrir ofan byggðina. Merkt gönguleið er frá Móatúni og yfir á Bíldudal. Gengið er frá Móatúni 2 (efsta gatan í þorpinu) þar sem skiltið er. Hægt er að leggja bílum þar en plássið er ekki mikið. Gengið er upp með innsta húsinu í Móatúni en þegar komið er upp á fjallið er gengið til hægri. Bæjarfell við Drangsnes (HSS) Geirseyrarmúli (HHF) Um 1 klst. Þetta er kjörin gönguleið fyrir alla fjölskyld- Um ½ klst. Geirseyrarmúli í Patreksfirði er um una. Gengið er af stað af tjaldstæðinu Kvíabala á 180–200 m á hæð. Best er að leggja bíl sínum við Drangsnesi. Bæjarfell er 344 m hátt og upp á það kirkjugarðinn áður en gengið er af stað (kirkjugarð- er þægileg og góð gönguleið. Leiðin er merkt með urinn er við rætur Geirseyrarmúla) og ganga þaðan. stikum og mótar vel fyrir göngustíg upp á fellið. Á leiðinni eru nokkrir hjallar sem eru erfiðari en síðan Miðfell á Seljalandsdal (HSV) minni bratti á milli. Gangan er kjörin heilsurækt þar 1–1½ klst. Hækkun 300 m. Hægt er er að aka nýja sem skiptast á erfiðir og léttir kaflar. Leiðin er grasi skíðaveginn alveg upp undir syðri öxl fellsins. Þaðan gróin að mestu leyti. Af Bæjarfelli er víðsýnt og er gengið upp öxlina. Miðfell er um 600 m hátt. fallegt útsýni út á Steingrímsfjörð, Húnaflóa og til Frábært útsýni er af fellinu yfir Skutulsfjörð. Grímseyjar og norður Strandir.

DOMINOS.IS | DOMINO’S APP | 58 12345

37 VF-29 Skrúður VF-34 Kista – Kolgrafavík – Silfursteinn ½ klst. Gangan hefst í Skrúði. Auðveld ganga um (Grásteinn) jurta- og trjágarðinn Skrúð að Núpi í Dýrafirði. 1 klst. 2,5 km. Þægileg ganga frá Handverkshúsinu Kört í Árnesi og út með sunnanverðri Trékyllisvík að VF-30 Kirkjubólshringur klettagjánni Kistu og þaðan að Grásteini í túni í Ávík. 2 klst. 4,8 km, hækkun 220 m. Þægileg stikuð leið af Upplýsingar í handverkshúsinu Kört í Trékyllisvík. þjóðvegi, af áningarstað Vegagerðarinnar í fjörunni við bæinn Kirkjuból við sunnanverðan Steingríms- VF-35 Reykjarneshyrna fjörð. Örnefnaskilti á leiðinni. 1½ klst. 1 km, hækkun 200 m. Gengið af þjóðvegi nálægt símahúsi milli Gjögurs og Ávíkur. Fallegt útsýni, VF-31 Kálfanesborgir upplýsingaskilti á tindinum. 1 klst. 3 km, hækkun 100 m. Göngustígur liggur frá tjaldstæðinu á Hólmavík. Gengið er um Borgirnar um VF-36 Djúpavíkurhringur stíg ofan við þorpið og til baka um þéttbýlið. Gesta- 1½ klst. Um 5 km, hækkun 100 m. Hringleið sem hefst bók er í Háborgavörðu. við Hótel Djúpavík. Leiðin liggur fyrst upp nokkuð bratt gil en síðan eftir klettahjalla út með firðinum og VF-32 Bæjarháls til baka eftir þjóðvegi. Upplýsingar á Hótel Djúpavík. 2 klst. 6 km, hækkun 160 m. Upphafsskilti við Bæ á Selströnd. Vel vörðuð gömul póstleið frá Bæ yfir að VF-37 Naustvíkurskörð Kaldrananesi við Bjarnarfjörð. Ekki fyrir lofthrædda. 1½ klst. 3,5 km, hækkun 200 m. Nokkuð þægileg leið frá Naustvík við norðanverðan Reykjarfjörð til Tré- VF-33 Kúvíkur í Árneshreppi kyllisvíkur. Upphaf merkt með skiltum. Gömul kaup- 1 klst. 2 km. Leiðin liggur að Kúvíkum við sunnanverð- staðarleið. an Reykjafjörð í Árneshreppi, aðalkaupstað byggðar- innar fyrr á öldum. Upphafsskilti er á þjóðvegi norðan við Veiðileysuháls.

Gönguhátíð í Súðavík 29. júlí –1. ágúst Gönguhátíð verður haldin í Súðavík á Vestfjörðum um verslunarmannahelgina 29. júlí - 1. ágúst. Vesen og vergangur og Einar Skúlason göngugarpur standa að hátíð- inni í samvinnu við Súðavíkur- hrepp, Göngufélag Súðavíkur og Eyvind ehf. Gönguhátíðin er fyrir alla fjölskylduna.

Alla dagana verður hægt að fara í gönguferðir með Wappinu, kíkja í Raggagarð, á Ömmu Habbý eða Mel- rakkasetrið í minigolf og refaheimsókn.

38 vesturland

Akrafjall er bæjarfjall Akurnesinga. Það myndaðist á Hafnarfjall, bæjarfjall þeim tíma sem Hafnarfjallseldstöðin var virk og mótað- Borgnesinga, er reisulegt ist af jöklum ísaldar. Hæsti tindurinn er Geirmundar- og formfagurt en skriðurunnið og bratt á flestar hliðar. tindur 643 m og næsthæstur er Háihnúkur 555 m. Sú hlíð sem blasir við þeim er keyra Vesturlandsveginn Milli tindanna er dalur sem myndaðist við jökulrof, er t.d. snarbrött. Hafnarfjall er gömul óvirk megineld- Berjadalur, og úr honum rennur Berjadalsá. Við rætur stöð sem gaus síðast fyrir um 4 milljónum ára. Þetta er fjallsins er lítil stífla og vatnslón. Úr þessu lóni kemur þægileg leið sem hefst á bílastæði upp af Vesturlands- kalda vatnið sem rennur úr krönum bæjarbúa. Ganga vegi nokkurn veginn beint austur af Borgarfjarðar- á Akrafjall er við hæfi flestra í sæmilegu formi á sumrin brúnni og svo er gengið upp öxlina á fjallinu. Tiltölulega og haustin. Hækkunin er að mestu leyti þægileg að jafn bratti er alla leið upp á tind Gildalshnúks í 844 m Guðfinnuþúfu en leiðin verður aðeins brattari og erfið- hæð. Varist þó að fara á fjallið þegar vindasamt er. Á ari eftir það að Geirmundartindi. Á veturna þarf að veturna þarf að hafa fjallabrodda og ísöxi með í bak- hafa jöklabrodda og ísöxi með í farteskinu. pokanum ef harðfenni eða klaki hefur myndast á fjallinu. vestfirðir

Valagil Í botni Álftafjarðar er Seljadalur og þar eru hin Djúpalón í Dritvík Þórður frá Dagverðará sagði eitt fögru og stórbrotnu Valagil með sínum fallegu fossum. sinn að undir Jökli væri allt með svo miklum ólíkindum Líklega er nafnið þannig til komið að valur, öðru nafni að heimamenn gætu ekki logið neinu, sannleikurinn fálki, muni jafnan hafa orpið í giljunum. Aðrir segja sjálfur væri svo lygilegur. Hægt er að taka undir með nafnið til komið vegna konu einnar sem hrapaði þarna Þórði að náttúran er með miklum ólíkindum á Snæfells- til bana og kölluð var Vala. Í Seljadal var haft á seli fyrr á nesi en ekkert skal fullyrt um mannfólkið. Í Dritvík flétt- öldum og má finna tóftir í dalnum þar sem selin voru. ast saman ótrúleg náttúrufegurð þar sem hraunið mæt- Heimamenn minnast jafnan Bóthildar sem varð úti ir úthafsöldunni og úr verða bæði tröllamyndir og fín- ofan við Valagil árið 1604 en ársgamall sonur hennar pússuð fjörumölin. Kraftur náttúrunnar er greinilegur lifði af og þótti ganga kraftaverki næst. Ganga inn að og fólk verður fyrir miklum áhrifum af umhverfinu. Þægi- Valagiljum er þægileg og á færi allrar fjölskyldunnar leg ganga fyrir flesta en stígarnir geta þó orðið hálir í og gaman er að koma sér fyrir í ilmandi birkikjarrinu rigningu. Fólk er beðið um að fara ekki nálægt öldun- og fylgjast með fossunum. um á Djúpalónssandi og í Dritvík.

Göngum um Ísland Wapp Wapp Android Apple 39 Sambandsaðilar UMFÍ á Vestfjörðum eru Héraðssamband Vestfirðinga, Héraðssamband Bolungarvíkur, Héraðssambandið Hrafna-Flóki og Héraðssamband Strandamanna.

Héraðssamband Vestfirðinga (HSV) varð til við sameiningu Íþróttabandalags Ísafjarðar og Héraðssambands Vestur-Ísfirðinga 2000. Virk aðildarfélög eru 16 og félagsmenn á fjórða þúsund. Sambandssvæði HSV er Ísafjarðarbær (Ísa- fjarðarkaupstaður, Þingeyrarhreppur, Mýrahreppur, Mosvallahreppur, Flateyrarhreppur og Suðureyrar- hreppur) og Súðavíkurhreppur.

Aðildarfélög HSV eru: Golfklúbbur Ísafjarðar Hestamannafélagið Hending (Ísafirði) Íþróttafélagið Ívar (Ísafirði) Skotfélag Ísafjarðar Íþróttafélagið Vestri (Ísafirði) Golfklúbburinn Gláma (Þingeyri) Knattspyrnufélagið Hörður (Ísafirði) Hestamannafélagið Stormur (Þingeyri) Kubbi, íþróttafélag eldri borgara í Ísafjarðarbæ Íþróttafélagið Höfrungur (Þingeyri) Siglingaklúbburinn Sæfari (Ísafirði) Íþróttafélagið Grettir (Flateyri) Skíðafélag Ísfirðinga Íþróttafélagið Stefnir (Suðureyri)

Héraðssambandið Hrafna-Flóki (HFF) var stofnað árið 1971. Sambands- svæði þess er sveitarfélögin Vestur- byggð (Barðaströnd, Bíldudalur, Pat- reksfjörður, Breiðavík, Hænuvík, Ketil- dalir, Látrar, Rauðisandur og Suðurfirðir) og Tálknafjarðarhreppur.

Aðildarfélög HHF eru: Fimleikafélag Vestfjarða (Patreksfirði) Golfklúbbur Patreksfjarðar Íþróttafélagið Hörður (Patreksfirði) Skotíþróttafélag Vestfjarða (Patreksfirði) Golfklúbbur Bíldudals (Bíldudal) Ungmennafélag Tálknafjarðar (Tálknafirði) Íþróttafélag Bílddælinga (Bíldudal) Ungmennafélag Barðastrandar (Barðaströnd)

Héraðssamband Bolungavíkur Ungmennafélag Bolungavíkur var stofn- að árið 1907 en Héraðssamband Bolung- arvíkur (HSB) árið 1982. Starfssvæði þess er Bolungarvík. Samstarf HSB og HSV er tals- vert enda nágrannasveitarfélög. Sem dæmi spiluðu Bol- víkingar saman knattspyrnu með Boltafélagi Ísafjarðar undir heitinu BÍ/Bolungarvík ár árunum 2006–2016 áður en félögin sameinuðust í knattspyrnudeild Vestra.

Aðildarfélög HSB: Golfklúbbur Bolungarvíkur Ungmennafélag Bolungarvíkur 40 Hreyfivika UMFÍ UMFÍ hefur frá árinu 2012 tekið þátt í evrópskri lýðheilsu- herferð undir nafninu Now We Move eða Hreyfivika UMFÍ. Markmið verkefnisins var að að fá hundrað miljónir fleiri Evrópubúa til að hreyfa sig reglulega fyrir árið 2020. Rann- sóknir sýna að einungis þriðjungur íbúa í Evrópu hreyfir sig reglulega. Jafnframt er það markmið verkefnisins að kynna kosti þess að taka reglulega virkan þátt í hreyfingu og íþrótt- um. UMFÍ hvetur alla til að finna uppáhaldshreyfingu sína og stunda hana reglulega eða að minnsta kosti í 30 mínútur á hverjum degi.

Hreyfivika UMFÍ er ávallt í maí ár hvert. Allar upplýsingar á www.hreyfivika.is

Héraðssamband Strandamanna var stofnað árið 1944 á Hólmavík. Félagssvæði HSS nær frá Bitrufirði norður í Árneshrepp.

Aðildarfélög HSS eru: Golfklúbbur Hólmavíkur Skíðafélag Strandamanna Sundfélagið Grettir Ungmennafélagið Geislinn Ungmennafélagið Hvöt Ungmennafélagið Leifur heppni Ungmennafélagið Neisti

TAKK FYRIR STUÐNINGINN

41 Norðvesturland

NV-1 Draugagil NV-5 Illugastaðir á Vatnsnesi 1 klst. Gengið er af tjaldsvæðinu á Hvammstanga. Auð- 1–1½ klst. Selir, fuglar, saga og búrekstur. Gengið er veld ganga er upp með Syðri-Hvammsá. Gott útsýni. frá þjónustuhúsi. Góður göngustígur, fær hjólastólum (rúmlega 800 m) er að selaskoðunarhúsi, fram hjá NV-2 Gauksmýrartjörn Smiðjuskeri. Sögufrægur staður. Fagurt útsýni til 0,5 klst. Gengið er frá áningarstað við hringveginn, Strandafjalla. Athugið að stígurinn er lokaður á tíma- nærri bænum Gauksmýri (65°20,64-20°48,28). End- bilinu 30. apríl til 20. júní vegna æðarvarps. Öll umferð urheimt votlendi; fuglaskoðunarhús með upplýsing- um æðarvarpið er bönnuð. um, veggspjöldum og sjónauka. Meira en 40 fugla- tegundir hafa sést þarna. Gott aðgengi eftir timburstíg, NV-6 Tjörn á Vatnsnesi færan hjólastólum, er fyrir hreyfihamlaða. 2 klst. Gengið er frá Tjörn. Þægileg ganga með strönd- inni á gamalli slóð. Rekaviður, fuglar og fallegt útsýni NV-3 Káraborg til Strandafjalla. Eitt stærsta selalátur Norðurlands er 2 klst. Stuðlabergsklettaborg ofan við Hvammstanga. í Hindisvík. Gott göngukort fæst hjá ferðaþjónustu- Gengið er eftir vegslóða frá bænum Helguhvammi. aðilum. Gott útsýni. Hægt að halda göngunni áfram upp á Þrælsfell. NV-7 Bjarg í Miðfirði 1–1½ klst. Gengið er um staðinn Bjarg í Miðfirði. NV-4 Kolugljúfur Létt gönguleið um fæðingarstað kappans Grettis ½ klst. Gangan hefst innan við Víðidalstungu. Hrika- Ásmundarsonar. Saga Grettis birtist hér lifandi í legt 25–40 m djúpt gljúfur Víðidalsár. Tveir tilkomu- minnismerki, staksteinum með tilvísun til örnefna og miklir fossar, Kolufossar. Þægileg gönguleið vestan ótal Grettistökum. Söguskilti á tveimur stöðum. við Víðidalsá.

NORÐVESTURLAND Gönguleiðir: NV 1–25 21 20

12 13 11

22

24 23 6 10 5 1 14 25 7 15 18 3

2 8 4 19 16 9 17

42 NV-8 Kerafossar NV-12 Spákonufell ½ klst. Gengið er af Víðidalstunguvegi, skammt frá þjóð- 3–4 klst. 4 km, hækkun um 526 m. Mesta hæð 639 m. vegi 1. Fallegir fossar, flúðir og árrofsmyndanir. Laxa- Landslag er bratt, klettar efst, en þarf ekki að klifra. stigi. Göngufólk er beðið um að trufla ekki laxveiðina. Gestabók er í kistli á tindinum. Í góðu skyggni er mikið og fagurt útsýni yfir til Strandafjalla, inn til húnvetnsku NV-9 Ásdísarlundur dalanna og allt austur til Tröllaskaga. Gönguleiðabæk- 1 klst. Gengið er af Miðfjarðarvegi, vestan Miðfjarðar- lingur fæst á þjónustustöðvum á svæðinu. ár, á móti Bjargi. Skemmtilegt skógræktarsvæði og fornir sigkatlar (Króksstaðakatlar). Gott berjaland. NV-13 Laxá á Refasveit 1½ klst. 2x2,5 km. Létt ganga af þjóðvegi sunnan ár NV-10 Hrútey allt til sjávar. Laxá er um 9 km norðan við Blönduós. 1–1½ klst. Gengið er af tjaldstæðinu á Blönduósi. Eyj- Gott göngukort fæst víða. an er í Blöndu við Blönduós og er náttúruparadís. Þar er mikill trjágróður og fuglalíf. Hundar eru bannaðir. NV-14 Giljá – Ranafoss 1 klst. 2 km, hækkun 100 m. Giljá er um 12 km sunnan NV-11 Spákonufellshöfði á Skagaströnd Blönduóss. Í henni eru margir fallegir fossar, flúðir og 1–2 klst. 2,5 km, hækkun um 15 m. Létt ganga er um hyljir. Mjög víðsýnt er til vesturs og norðurs. Göngu- höfðann og eru tveir upphafsstaðir til að hefja gönguna; kort fæst víða. annar við suðurenda Spákonufellshöfða en hinn við Tjaldklauf sem þekkist á litlu skógræktarsvæði. Fallegar NV-15 Vatnsdalshólar bergmyndanir og fuglalíf. Í góðu skyggni er fallegt út- 2 klst. 5 km. Gengið er af þjóðvegi 1 við Þrístapa í Þór- sýni yfir til Strandafjalla og inn til húnvetnsku dalanna. dísarlund. Varúð ber að hafa við þjóðveginn. Gott Leiðin er merkt með litlum stikum. Gönguleiðabækl- göngukort fæst víða. ingur fæst á þjónustustöðvum á svæðinu.

Einfalt að velja hollara SMEllPAssAR í Nestisboxið

43 Norðvesturland

NV-17 Álkugil NV-22 Hegranesviti 2 klst. 2x3 km, hækkun 80 m. Ekið er frá Grímstungu 1½–2 klst. 5 km. Gengið er frá gömlu brúnni á Vest- í Vatnsdal eftir vegslóða um Úlfshrygg. Gengið frá urósi (65°45.03-19°33.10). Fallegt útsýni og mikið Þvergili (65°18.62-20°11.30) meðfram gljúfri Álfta- fuglalíf. Gott göngukort fæst víða. skálarár að Sílavatnslæk. Gott göngukort fæst víða. NV-23 Gvendarskál NV-18 Tunguhnjúkur 2–3 klst. Hækkun 380 m. Gengið er í Gvendarskál í 2 klst. 2x3 km, hækkun 290 m. Gengið er frá Skegg- Hólabyrðu frá upplýsingaskilti við Hólaskóla að Hólum stöðum (65°29.83-19°46.13) í Svartárdal. Fagurt út- í Hjaltadal. Stikuð leið sem er auðveld neðan til en sýni og víðsýnt. Gott göngukort fæst víða. brött efst og seinfarin. Útsýni úr skálinni er mikið um Hjaltadal. Göngukort fæst víða. NV-19 Tungumúli 2 klst. 2x2,5 km, hækkun 270 m. Gengið er af Vatns- NV-24 Molduxi dalsvegi sunnan Þórormstungu um vegslóða á Tungu- 1½ klst. Hækkun 240 m. Aka má á jeppa frá golfvelli múla. Gott göngukort fæst víða. GSS við Sauðárkrók upp í Molduxaskarð (65°42.72- 19°41.96) og ganga þaðan á koll Molduxa sem er NV-20 Kálfshamarsvík á Skaga 706 m y.s. Stikuð leið, nokkuð krefjandi. Gott göngu- 1 klst. Létt ganga um Kálfshamarsvík. Fagurlega lagað kort fæst víða. stuðlaberg og rústir horfinnar sjávarbyggðar. Upplýs- ingaskilti. Gott göngukort fæst víða. NV-25 Reykjarhóll við Varmahlíð ½ klst. Genginn er hringur frá skógræktarstöðinni NV-21 Kaldrani á Skaga – Selavíkurtangi ofan við þéttbýlið í Varmahlíð. Mjög gott útsýni yfir 1 klst. 2x2 km. Gengið er frá útsýnispalli við Kaldrana Skagafjörð, útsýnisskífa. Gott göngukort fæst víða. eftir slóð norður að Selavíkurtanga. Mikið sela- og fuglalíf.

FJÖLSKYLDAN Á FJALLIÐ Þrælsfell (USVH) Þrælsfell er hæsti hnjúkur Vatnsnesfjalls, 906 m y.s. Af Þrælsfelli sést yfir sjö sýslur í góðu skyggni. Efst er varða. Þverhnípt er til vesturs og varasamt í slæmu skyggni. Gangan af veginum sunnan við fellið tekur u.þ.b. 2 klst. upp og niður.

Tindastóll (UMSS) 3½–4 klst. 6 km, 660 m hækkun. Upphaf göngunn- ar er nálægt malarnámu við Hraksíðuá, skammt vestan við bæinn Skarð. Leiðin er stikuð og liggur eftir gróðurlitlum malarhryggjum og aflíðandi löng- um hlíðum. Hvergi er verulega bratt né torfarið og gangan ætti því að henta flestu fólki í sæmilegu formi. Leiðin liggur á tind Einhyrnings en hann er í 795 m hæð y.s. Af honum er frábært útsýni yfir Skaga- fjörð og fjöll umhverfis. Göngukort fæst víða.

44 Frítt

Wi-Fi á völdum N1 þjónustustöðvum Við tökum vel á móti þér um land allt

Á 95 stöðum um land allt

KAFFI & Kjötsúpa Croissant Alltaf góð Þú átt það skilið!

N1 kortið Hamborgari færir þér & Franskar bæði afslátt Sá allra besti og punkta

Sæktu um kortið á n1.is og byrjaðu að spara og safna.

Við erum með þétt net Þjónustustöðva um allt land. Þú finnur hver af þessum95 stöðvum er næst þér á www.n1.is. ALLA LEIÐ

45 Sambandsaðilar UMFÍ á Norðvesturlandi eru Ungmennasamband Vestur-Húnvetninga, Ungmannasamband Austur-Húnvetninga og Ungmennasamband Skagafjarðar. Ungmennasamband Vestur- Húnvetninga (USVH) var stofnað árið 1930. Sambandssvæði USVH er Húnaþing vestra.

Aðildarfélög USVH eru: Ungmennafélagið Kormákur (Hvammstanga) Hestamannafélagið Þytur (Hvammstanga) Ungmennafélagið Grettir (Miðfirði) Ungmennafélagið Dagsbrún (Hrútafirði) Ungmennafélagið Harpa (Borðeyri) Ungmennafélagið Víðir (Sólbakka)

Ungmennasamband Austur- Húnvetninga (USAH) var stofnað árið 1912.

Aðildarfélög USAH eru: Hestamannafélagið Neisti (Blönduósi) Skotfélagið Markviss (Blönduósi) Júdófélagið Pardus (Blönduósi) Ungmennafélagið Hvöt (Blönduósi) Golfklúbbur Skagastrandar Ungmennafélagið Fram (Skagaströnd) Golfklúbburinn Ós (Vatnahverfi) Ungmennafélag Bólstaðarhlíðarhrepps (Húnaveri) Ungmennafélagið Geislar (Uppsölum) Ungmennafélagið Vorboðinn (Engihlíðarhreppi)

Ungmennasamband Skaga- fjarðar (UMSS) var stofnað árið 1910.

Aðildarfélög UMSS eru: Bílaklúbbur Skagafjarðar Golfklúbbur Skagafjarðar Hestamannafélagið Skagfirðingur Íþróttafélagið Gróska (Íþróttafélag fatlaðra) Siglingaklúbburinn Drangey (tengist siglingum og hjólreiðum) Ungmenna- og íþróttafélagið Smári (Varmahlíð) Ungmennafélagið Hjalti (Hjaltadal) Ungmennafélagið Neisti (Hofsósi) Ungmennafélagið Tindastóll (Sauðárkróki) Vélhjólaklúbbur Skagafjarðar

46 Ungmenna- og tómstundabúðir UMFÍ á Laugarvatni

UMFÍ hefur starfrækt ungmenna- og Markmiðið með dvöl nemenda á tómstundabúðir fyrir nemendur Laugarvatni er að styrkja félags- 9. bekkjar grunnskóla um allt land færni unglinga og efla vitund frá árinu 2005. þeirra fyrir umhverfi sínu og samfélagi ásamt mikilvægi Árlega koma um 1.800 ung- þess að hafa heilbrigðan menni í tómstundabúðirnar lífsstíl að leiðarljósi. og njóta þær mikilla vinsælda. Þar er þeim gert lífið léttara án Allar upplýsingar um síma og aðgengi að samfélags- Ungmenna- og tómstunda- miðlum. búðir UMFÍ má finna á www.ungmennabudir.is

47 Norðausturland

NA-1 Grettisbæli NA-4 Hraunhafnartangi ½ klst. 1,1 km. Létt ganga er frá áningarstað (66°10,40- 1½ klst. Gengið er af þjóðvegi (66°31,46-16°01,98) 16°29,41) við þjóðveg vestan við Öxarnúp við austan- eftir jeppaslóð út að vitanum á einum nyrsta odda verðan Öxarfjörð. Grettisbæli er steinbyrgi á kletts- Íslands. Þar er m.a. grjóthrúga eða haugur, sem sagð- nefi í um 35 m hæð, kennt við kappann Gretti Ásmund- ur er vera dys kappans Þorgeirs Hávarssonar, en hann arson. Brött en auðveld uppganga er að byrginu. Mikið var veginn þarna að sögn Fóstbræðra sögu. Vottorð hefur runnið úr skriðunni þar sem gengið er upp og um ferðina fæst hjá öllum ferðaþjónustuaðilum á það er aðeins fært vönu göngufólki. Gott útivistarkort Raufarhöfn. Gott útivistarkort fæst víða. fæst víða. NA-5 Ásbyrgi 1 NA-2 Forvöð 1 klst. 3 km. Gengið er frá Gljúfrastofu að tjaldstæði, 1 klst. 2,4 km. Ekinn er afleggjari að Hafursstöðum, aust- með fram Eyjunni og inn í Ásbyrgi. Smárit og upplýs- an Jökulsár, og að bílastæði sem þar er. Þaðan er geng- ingar hjá landvörðum. Gott útivistarkort fæst víða. inn 1 km eftir vegslóða að læknum og þaðan 0,2 km eftir göngustíg að Vígabjargi. Stigi er reistur við bjargið NA-6 Ásbyrgi 2 til að auðvelda að komast upp á það en Vígabjarg er 1 klst. 3 km. Gengið er frá Gljúfrastofu undir barmi víða þverhnípt og brýn nauðsyn að fara varlega. Stór- Ásbyrgis að austanverðu, um gamalt skógræktar- kostlegt útsýni er yfir svæðið. Gott útivistarkort fæst svæði, áfram inn í Ásbyrgi. Smárit og upplýsingar hjá víða. landvörðum. Gott útivistarkort fæst víða.

NA-3 Rauðinúpur NA-7 Ásbyrgi 3 1½–2 klst. 4,5 km. Frá bænum Núpskötlu (66°30,42- ½ klst. 0,7 km. Genginn er hringur um innsta hluta 16°30,14) er genginn grófur malarkambur og síðan Ásbyrgis, Botnstjörn og Útsýnishæð. Smárit fæst hjá upp brekku að vitanum. Ástæða er til að fara varlega landvörðum. Gott útivistarkort fæst víða. því að víða er bratt niður. Mikið fuglalíf er í björgunum og kríuvarp umhverfis Núpskötlu. Gott útivistarkort fæst víða.

4 16 NORÐAUSTURLAND 3 17 18 Gönguleiðir: NA 1–26 21 22 20 1 19

9 8 56 7 10 2 23 1112 13 14 15

25 26 24

48 49 Norðausturland

NA-8 Áshöfðahringur NA-17 Höfðinn 2 klst. 6 km. Gengið er frá Gljúfrastofu, með fram Ás- 1 klst. 2 km. Gengið er frá upphafsstaur við veginn út á tjörn, að barnaheimilinu og þaðan hringinn um höfð- Höfðann við Raufarhöfn (66°27,52-15°56,30) og það- ann. Smárit og upplýsingar hjá landvörðum. Útivistar- an í hring um Höfðann og upp að vitanum. Upplýsing- kort fæst víða. ar hjá ferðaþjónustuaðilum á Raufarhöfn. Útivistarkort fæst víða. NA-9 Eyjan í Ásbyrgi 2 klst. 5 km. Gengið er frá Gljúfrastofu upp á eyjuna NA-18 Sjávarsíðan að norðan og suður á enda hennar. Gott útsýni er yfir 2 klst. 5 km. Skemmtileg ganga er frá tjaldstæðinu á Ásbyrgi og sandana til norðurs. Smárit og upplýsing- Raufarhöfn eftir sjávarsíðunni, upp á Höfðann og til ar hjá landvörðum. Útivistarkort fæst víða. baka. Útivistarkort fæst víða.

NA-10 Hljóðaklettar NA-19 Fossá 1 klst. 2,4 km. Hringganga frá bílastæðinu (66°01,56- ½–1 klst. Létt ganga frá vatnstönkum á Brekknaheiði 16°29,81) við Hljóðakletta. Einstakar bergmyndanir, (66°11,47-15°18,55) ofan við Þórshöfn, suður að stuðlaberg og kubbaberg. Komið er að Kirkjunni. Leið- Fossá og niður með henni að þjóðvegi skammt innan in er að hluta grýtt og fremur erfið yfirferðar. Smárit og við þéttbýlið. Gott útsýni er yfir þorpið og Þistilfjörð. upplýsingar hjá landvörðum. Útivistarkort fæst víða. NA-20 Rauðanes í Þistilfirði NA-11 Rauðhólar 2 klst. 7 km. Um 4 km norðan við Svalbarð í Þistilfirði er 2 klst. 5 km. Gengið er frá bílastæði (66°01,56- ekin heimreiðin í Velli, að merktri (66°14,56-15°42,64), 16°29,81) um Hljóðakletta og áfram norður á Rauðhóla. auðfarinni gönguleið um nesið. Umhverfis nesið er Þetta er skemmtileg leið með fjölda jarðfræðifyrir- mikið af fallegum bergmyndunum, dröngum og gat- brigða. Mjög gott útsýni er norður yfir gljúfrin og suð- klettum. Bæklingur fæst hjá ferðaþjónustuaðilum og í ur yfir Hljóðakletta. Leiðin er að hluta grýtt og fremur íþróttahúsinu á Þórshöfn. Gott útivistarkort fæst víða. erfið yfirferðar. Smárit og upplýsingar hjá landvörðum. Útivistarkort fæst víða. NA-21 Heiðarhöfn 1 klst. Hringur um nesið frá eyðibýlinu Heiðarhöfn NA-12 Karl og Kerling (66°17,08-15°05,75) á Langanesi, um 17 km frá Þórs- 0,5–1 klst. Gengið er frá bílastæði (66°01,56-16°29,81) höfn. Skemmtileg gönguleið er um fjörur á nesinu. við Hljóðakletta að tröllunum gömlu á eyrinni við Útivistarkort fæst víða. Jökulsá. Smárit og upplýsingar hjá landvörðum. Úti- vistarkort fæst víða. NA-22 Hrollaugsstaðir 1 klst. Genginn er vegarslóði frá Hrollaugsstöðum á NA-13 Hólmatungur Langanesi. Stikuð hringleið er milli fjalla og með strönd 1½–2 klst. 3,5 km. Hringur frá bílastæði norður með á Hrollaugsstöðum sunnan á Langanesi, um 23 km frá Hólmaá að Hólmaárfossum. Til baka með Jökulsá að Þórshöfn. Bærinn fór í eyði 1964. Útivistarkort. Urriðafossum. Smárit og upplýsingar hjá landvörðum. Útivistarkort fæst víða. NA-23 Fuglabjarganes 2 klst. 5,6 km. Gengið er frá Fuglabjarganesi við þjóð- NA-14 veg að Strandhöfn. Nesið er um 16 km norðan við 0,5 klst. Gengið er frá bílastæði við Dettifoss austan þéttbýlið í Vopnafirði. Auðveldur hringur um nesið frá ár að vatnsmesta fossi á Íslandi. Smárit og upplýsing- vegi (65°51.49-14°45.07), niður að sjó og til baka. ar hjá landvörðum. Útivistarkort fæst víða. Fallegar fjörur og afar fjölbreytt fuglalíf. Útivistarkort fæst víða. NA-15 Dettifoss – 1–1½ klst. 2,5 km. Hringur frá bílastæði að Dettifossi NA-24 Dimmuborgir og þaðan að Selfossi og endar á bílastæði. Smárit og Frá 15 mínútum að einni klst. Gönguleiðirnar í Dimmu- upplýsingar hjá landvörðum. borgum eru nokkrar og mislangar. Litli hringur er næst- ur aðalinngangi svæðisins og tekur um 15–20 mínútur NA-16 Ásinn að fara hann. Stóri hringur nær lengra inn í Borgirnar og ½–1 klst. Gengið er frá syðsta húsinu á Raufarhöfn tekur u.þ.b. 30–40 mínútur að ganga þá leið. Kirkju- (66°26,67-15°56,95) og norður Ásinn. Frábært útsýni hringur getur tekið rúmlega klukkustund, eftir því er yfir þéttbýlið og út á Þistilfjörð. Upplýsingar hjá ferða- hvaða leið er valin. Göngukort fæst hjá Gestastofu í þjónustuaðilum á Raufarhöfn. Útivistarkort fæst víða. Reykjahlíðarþorpi.

50 s SLÖKUN i VELLÍÐAN

JARÐBÖÐIN VIÐ MÝVATN bodin . d UPPLIFUN r a

25% afsláttur af miðaverði gegn framvísun þessarar auglýsingar j Gildir til 30.09.2020 og gildir ekki með öðrum afsláttarkjörum

51 Norðausturland

NA-25 Kröfluleið NA-26 Dalfjallsleið 3–4 klst. Gengið er frá barnaskólanum í Reykjahlíð og 2–3 klst. Merktur göngustígur liggur frá þjóðveginum er haldið að Leirhnjúki suðvestanverðum, um gíga- og í Námaskarði að Leirhnjúki eftir Dalfjalli endilöngu með hraunsvæði frá 1984. Þaðan liggur leiðin um hraun og góðu útsýni alla leið. Haldið er yfir hraunbreiðu og mela að Hlíðarfjalli, eftir bökkum Eldár og niður að upp stórt misgengi alla leið að bílastæðinu við Leir- Gestastofu í Reykjahlíðarþorpi. Gangan er fremur auð- hnjúk. Gígar og misgengi í Dalfjalli gefa góða hug- veld. mynd um eldvirkni og jarðfræði svæðisins. Gangan er fremur auðveld.

FJÖLSKYLDAN Á FJALLIÐ Húsavíkurfjall (HSÞ) Húsavíkurfjall er fyrir ofan Húsavíkurbæ. Best er að út úr skóginum er gengið eftir vegarslóða upp á byrja á því að sækja göngukort í upplýsingamið- Skálamel neðri og síðan í kringum Skálamel efri að stöðina í Hvalasafninu á Húsavík. Hefjið gönguna Skálatjörn (tjörnin er oft uppþornuð á sumrum). frá bílastæði við íþróttahöllina en þaðan er gengið Þessi hluti leiðarinnar er vel merktur með staurum upp götuna Skálabrekku í áttina að Hvammi (dvalar- og skiltum. Þaðan er gengið inn á slóð sem er ekki heimili aldraðra) og hefst hin eiginlega gönguleið mjög skýr og þess vegna gott að vera með kortið. þar. Leiðin er merkt með staur sem bendir á göngu- Gengið er upp á Fjallshóla og þaðan út á malarveg- leið að Húsavíkurfjalli. Fyrst er gengið í gegnum inn sem liggur upp á Húsavíkurfjall. Hægt er að taka skógræktarsvæði sem heitir Garðarslundur og er smáhring þarna uppi (sjá kort) en að öðru leyti er leiðin vel merkt í gegnum skóginn. Þegar komið er farin sama leið til baka.

52 Norðurland

Spákonufell er bæjarfjall Skagastrandar og svo Múlakolla Ólafsfjarð- rækilega er það tengt Skagstrendingum að það er í armúlinn er svipmikill og merki sveitarfélagsins. Fellið er fallega formað með áberandi úti á Eyjafirði og eins og útvörður Ólafs- ávölum hlíðum og krýnt klettaborg efst sem kallast fjarðar. Hæsti tindur Múlans kallast Múlakolla og er Borgin. Fellið, hlíðarnar og Spákonufellshöfði eru vinsæl til göngu á sumrin og haustin en á veturna er allt útivistarsvæði sem er óspart nýtt af Skagstrend- algengara að fara upp með fjallaskíði og þá renna ingum og ferðamönnum. Spákonufellið er kennt menn sér niður. Af Múlakollu er útsýni stórkostlegt við Þórdísi spákonu og spunnust ýmsar misgóðar og sést vítt um fjöll og dali. Fyrir fótum liggja Ólafs- sagnir um hana. Sagt er að hún hafi komið fyrir fjár- fjörður og Eyjafjörður og hægt að sjá út til Grímseyj- sjóði í fellinu og að það þurfi konu til að finna hann. ar. Ef skyggni er sérstaklega gott má sjá reykina í Gangan er fyrir alla sem eru í sæmilegri þjálfun og Námaskarði liðast til himins í austri. Á sumrin er þessi er gengið í grónum hlíðum og framan af sumri á ganga fyrir flesta í ágætisþjálfun en gæta þarf þess snjó ofarlega. Af Borginni er útsýni mjög fallegt yfir að hafa viðeigandi öryggisbúnað ef farið er á þorpið og Húnaflóa. veturna.

Súlur í Eyjafirði eru bæjarfjall Akureyrar og tign- Mælifellshnjúkur er hæstur fjalla vestan megin í arlegar þar sem þær rísa ljósar að lit upp úr breiðum Skagafirði. Er það allajafna kallað vestan vatna enda blágrýtisstalli. Tindar fjallsins eru tveir. Syðri-Súla er skiptu Jökulsárnar vestari og austari byggðinni að 1213 m, en norðar er Ytri-Súla, um 1200 m. Austan fornu. Mælifellshnjúkur er tilkomumikill að norðan við Súlur er Glerárdalur. Hann opnast út í Eyjafjörð að sjá og hefur þá píramídalögun en þegar horft er við Akureyri. Vinsælt er að ganga á Súlur og á færi til hans að austan sést betur að hann er í raun fjalls- flestra sem eru í ágætis formi að ganga þar upp. hryggur. Gangan upp á Mælifellshnjúk er ekki eins Leiðin er stikuð og greiðfær en örlítið bratt efst en erfið og ætla mætti því að leiðin er greiðfær í góðu þó hvergi klifur í klettum eða slíkt. Gott útsýni er sumarveðri. Þó ber að gæta þess að skjótt skipast ofan af Ytri-Súlu yfir Eyjafjörð, Glerárdalinn, austur veður í lofti og því rétt að vera vel búinn og með yfir Vaðlaheiði og víðar. Í góðu færi er upplagt að gott nesti þegar lagt er á fjallið. Útsýnið er gríðar- fara yfir á Syðri-Súlu og bætist þá við útsýni til suðurs. fallegt og sést vel til allra átta í góðu skyggni.

Göngum Wapp Wapp Android Apple um Ísland

53 FJÖLSKYLDAN Á FJALLIÐ Gunnólfsvíkurfjall (HSÞ) Krossavíkurfjall (HSÞ) Gunnólfsvíkurfjall er 719 m hátt, rís þverhnípt úr sjó, Handan Vopnafjarðar, gegnt kauptúninu, blasir og af því er stórkostleg útsýn. Austarlega á Brekkna- Krossavíkurfjall við, rétt tæplega 1100 m hátt. Á heiði (Norðausturvegur nr. 85) liggur vegur upp fjallið er stikuð gönguleið upp með Grjótá, að vörðu á Gunnólfsvíkurfjall. Ekið er eftir honum spölkorn sem stendur framarlega á fjallinu og sést úr þorpinu þangað til komið er að keðju sem lokar veginum. ef horft er eftir henni. Gönguleiðin hefst rétt við Við keðjuna er hægt að leggja bílum og þar hefst þjóðveginn og liggur í mólendi upp að rótum fjalls- gangan. Einfaldast og öruggast er að ganga eftir ins. Þar tekur við talsverður bratti og er það erfið- veginum alla leið, eins og hann hlykkjast upp fjallið. asti hluti leiðarinnar. Þegar upp á fjallið er komið er Þá er upplagt að skoða plöntur meðfram veginum, þó leiðin alltaf á fótinn þar til komið er að vörðunni. hlusta á fuglana og heyra lækjarniðinn. Smátt og Má alveg gefa sér um 2–3 klst. til að komast upp smátt kemur útsýnið í ljós og er gaman að gægjast að vörðu, og það góða við það, þegar þangað er út á planið í beygjunni þar sem útsýni opnast komið, er að bakaleiðin er töluvert léttari. Nauðsyn- austur af, yfir Bakkaflóa. legt er að velja sér bjartan og þokulausan dag til að fara á Krossavíkurfjall, til að njóta hins fallega út- Eyjan í Ásbyrgi (HSÞ) sýnis sem það býður upp á. Þaðan er mjög víðsýnt Vegalengd er 4,5 km (fram og til baka). Göngutími er og má m.a. sjá Dyrfjöll, Herðubreið, Gunnólfsvíkur- 1½–2 klst. Upphaf gönguleiðar er við bílastæði fyrir fjall og Langanes, auk alls þess sem nær er. Fleiri framan stóra salernishúsið á tjaldsvæðinu í Ásbyrgi. gönguleiðir liggja á fjallið og er til dæmis heldur Leiðin liggur fyrst í norður og er farið upp á Eyjuna léttari leið upp úr Gljúfursárdal sem er rétt utan við þar sem klettaveggurinn er hentugur til uppgöngu. Grjótá, en fyrir vikið talsvert lengri. Þar er lítill stigi sem auðveldar uppgönguna. Fljót- lega er komið að gamalli vörðu og liggur leiðin þá Kollufjall við Kópasker (HSÞ) í suður, alveg að Eyjunefinu. Hægt er að fara lítinn Lagt er upp frá skólahúsinu á Kópaskeri. Farið er af hring á bakaleiðinni frá Eyjunefinu en að mestu er þjóðvegi 85 inn á afleggjara skammt norðan Snart- leiðin sú sama til baka. Þetta er auðveld gönguleið. arstaðalækjar, gegnum eitt hlið (eða yfir tröppur) og áfram upp á jarðbakkann og þar farið til vinstri. Snartarstaðanúpur (HSÞ) Gengið er eftir slóða á jarðbakkanum, með túnið á Snartarstaðanúpur er á Melrakkasléttu. Farið er út hægri hönd, gegnum hlið norðan túnsins og áfram fyrir Skörðin og lagt af stað eftir slóðanum upp á eftir slóðanum upp í fjallið, á NV-öxlina. Þá er farið til Núpinn, um 7 km norðan Kópaskers. Þaðan er upp- hægri og stefnt á tindinn. Athugið að fara þarf yfir lagt að ganga vestur á Núpinn til að fá enn betra rafmagnsgirðingu ofarlega í fjallinu. Hún er ekki há útsýni. og á einum stað eru steinar, sitt hvorum megin við hana, sem hægt er að stíga á. Gestabók er í kassa Nykurtjörn við Geitafell (HSÞ) við vörðu á fjallstindinum. Af Kollufjalli er gott útsýni Farinn er vegur 87, Hólasandur, og ekið að skilti með yfir Núpasveit. Í vestri blasir Axarfjörður/Öxarfjörð- áletruninni „Hringsjá á Geitafellshnjúk“, en það er ur við og sést vel til Tjörness og Kinnarfjalla. Í góðu rétt hjá eyðibýlinu Geitafelli. Gengið er sem leið skyggni er hægt að sjá allt vestur á Hornstrandir. liggur upp að Nykurtjörn sem liggur austan megin Í norðaustri og austri eru Leirhafnarfjöll og Hóla- í hlíð Geitafells. Ef farið er alla leið upp á Geitafells- heiði. hnjúk er það þriggja km ganga upp á tindinn þar sem er útsýnisskífa. Vindbelgjarfjall (HSÞ) 1 klst. Gangan hefst við bæinn Vagnbrekku. Eftir Gefla í Leirhafnarfjallgarði (HSÞ) stuttan aðdraganda hefst brattgangan en Vind- Farinn er vegurinn út á Melrakkasléttu til norðurs belgjarfjall er, eins og önnur skyld fjöll, harla bratt frá Kópaskeri, um 15 km. Lagt er af stað frá malar- efst og laust í sér en gróið neðan til. Hvergi er þó námu sem er rétt norðan við Leirhafnarvatn. Fjallið neitt klifur og leiðin er fær fyrir alla. Þegar upp er er 205 m hátt og er gönguvegalengd um 1,5 km komið geta göngumenn skoðað vel Mývatn og á tindinn. hinar mörgu eyjar og gervigíga.

54 Sambandsaðilar UMFÍ á Norðausturlandi eru Ungmenna- og íþróttasamband Fjallabyggðar, Ungmennasamband Eyjafjarðar, Íþróttabandalag Akureyrar og Héraðssamband Þingeyinga. Ungmenna- og íþróttasamband Fjallabyggðar (UÍF) var stofnað árið 2009 með sameiningu ÍBS (Íþrótta- bandalags Siglufjarðar) og UÍÓ (Ung- menna- og íþróttasambands Ólafs- fjarðar).

Aðildarfélög UÍF eru: Knattspyrnufélag Fjallabyggðar Snerpa, íþróttafélag fatlaðra Golfklúbbur Ólafsfjarðar (Ólafsfirði) Skíðafélag Ólafsfjarðar (Ólafsfirði) Skotfélag Ólafsfjarðar Vélsleðafélag Ólafsfjarðar Tennis- og badmintonfélag Siglufjarðar Hestamannafélagið Gnýfari (Ólafsfirði Ungmennafélagið Glói (Siglufirði) Golfklúbbur Siglufjarðar (Siglufirði) Hestamannafélagið Glæsir (Siglufirði) Skíðafélag Siglufjarðar

Ungmennasamband Eyjafjarðar (UMSE) var stofnað árið 1922. Aðildar- félög UMSE er þrettán og starfa þau innan fimm sveitarfélaga, þó einungis fjögur þeirra séu formlega innan starfs- svæðis UMSE. Sveitarfélögin eru Eyja- fjarðarsveit, Dalvíkurbyggð, Hörgársveit, Svalbarðsstrandar-hreppur og Grýtubakkahreppur.

Aðildarfélög UMSE eru: Blakfélagið Rimar (Dalvíkurbyggð) Golfklúbburinn Hamar (Dalvíkurbyggð) Hestamannafélagið Funi (Eyjafjarðarsveit) Hestamannafélagið Þráinn (Grýtubakkahreppi) Ungmennafélagið Þorsteinn Svörfuður Skíðafélag Dalvíkur (Dalvíkurbyggð) Sundfélagið Rán (Dalvíkurbyggð) Ungmennafélagið Samherjar (Eyjafjarðarsveit) Ungmennafélagið Reynir (Dalvíkurbyggð) Ungmennafélagið Smárinn (Hörgársveit) Ungmennafélagið Æskan (Svalbarðsstrandarhreppi)

55 Íþróttabandalag Akureyrar (ÍBA) var stofnað 20. desember 1944. ÍBA varð sambandsaðili UMFÍ árið 2019. Skráð eru 22 aðildarfélög innan ÍBA og eru yfir 40 íþróttagreinar eru í boði.

Aðildarfélög ÍBA eru: Bílaklúbbur Akureyrar Fimleikafélag Akureyrar Golfklúbbur Akureyrar Hamrarnir Hjólreiðafélag Akureyrar Hnefaleikafélag Akureyrar Íþróttafélagið Akur Siglingaklúbburinn Nökkvi Íþróttafélagið Eik Skautafélag Akureyrar Íþróttafélagið Þór Skíðafélag Akureyrar KA (Knattspyrnufélag Akureyrar) Skotfélag Akureyrar Karatefélag Akureyrar Sundfélagið Óðinn KKA Akstursíþróttafélag Svifflugfélag Akureyrar Kraftlyftingafélag Akureyrar Ungmennafélag Akureyrar Léttir Akureyri Ungmennafélagið Narfi (Hrísey)

Héraðssamband Þingeyinga (HSÞ) varð til við sameiningu Héraðs- sambands Suður-Þingeyinga og Ung- mennasambands Norður-Þingeyinga árið 2007. Þótt stutt sé frá sameiningu er haldið í eldri stofnun sambandsins sem var árið 1914. Sambandssvæðið nær yfir yfir sjö sveitar- félög, frá Langanesbyggð í austri að Grýtubakkahreppi í vestri. Þrettán aðildarfélaga HSÞ eru sérgreinafélög og tíu félaganna eru fjölgreinafélög. Af 30 aðildar- félögum HSÞ eru sjö félög óvirk og án starfandi stjórnar. Þeim er þó haldið hér til haga af sögulegum ástæðum. Um 20 greinar eru iðkaðar innan HSÞ: Knattspyrna, Hestamannafélagið Snæfaxi (Langanesbyggð) hestaíþróttir, skák, golf, blak, frjálsíþróttir, skotíþróttir, Hestamannafélagið Þjálfi (Mývatni) fimleikar, handbolti, íþróttir fatlaðra, leiklist, mótor- Íþróttafélagið Magni (Grenivík) hjóla- og vélsleðaíþróttir, sund, taekwondo, skíða- Íþróttafélagið Völsungur (Húsavík) íþróttir, bogfimi, bridds, glíma, karate og almennings- Mývetningar – íþrótta- og ungmennafélag íþróttir. Skákfélagið Huginn (Húsavík – Norðurþing) Skotfélag Húsavíkur (Húsavík) Aðildarfélög HSÞ eru: Skotfélag Þórshafnar og nágrennis Akstursíþróttafélag Mývatnssveitar Ungmennafélag Langnesinga (Þórshöfn) Golfklúbbur Húsavíkur Ungmennafélagið Austri (Raufarhöfn) Golfklúbbur Mývatnssveitar Ungmennafélagið Bjarmi (Fnjóskadal) Golfklúbburinn Gljúfri (Ásbyrgi) Ungmennafélagið Efling (Reykjadal) Golfklúbburinn Hvammur (Grenivík) Ungmennafélagið Einingin (Bárðardal) Golfklúbburinn Lundur (Akureyri) Ungmennafélagið Geisli (Aðaldal) Hestamannafélagið Feykir (Kópaskeri) Ungmennafélagið Leifur heppni (Kelduhverfi) Hestamannafélagið Grani (Húsavík)

56 Heimasíða Landmælinga hafsjór af fróðleik

Aðgengileg í snjalltækjum

Örnefnaleit

GPS staðsetning Kortasjá

Gögn frá mismunandi aðilum Örnefnasjá

Kortasafn

Landupplýsingagátt

57 www.lmi.is Austurland

AL-1 Vopnafjörður – þéttbýli (65°44.71-14°40.42), stikaða leið niður að og inn með 1,5 klst. 4,3 km. Gengið af tjaldstæði (65°45.46- sjó og upp á veg aftur. Fallegt gljúfur, fjörur, fornminj- 14°49.62) á Vopnafirði að Drangakerlingu (65°44.64- ar og sögustaðir. Gott útivistarkort fæst víða. 14°50.55) og til baka. Merkt gönguleið liggur að malarstíg um hraunin ofan byggðar á Tanganum og AL-5 Sundlaugarvegur um þorpið. Útivistarkort fæst víða. 1–1,5 klst. Gengið er frá skógræktarhliði (65°47.16- 14°51.48) um sumarbústaðaland hjá Fremra-Nýpi, AL-2 Vopnafjörður − Skjólfjörur um 6 km norðan þéttbýlisins á Vopnafirði. Gengið er Örstutt ganga frá veginum niður í Skjólfjörur við sunn- yfir að sundlauginni (65°48.11-14°54.63) á bökkum anverðan Vopnafjörð við mynni Böðvarsdals. Þar eru Selár. Fylgt skal stikuðum leiðum til að forðast bleytur. fallegir berggangar í sjó fram og stórfenglegt útsýni Útivistarkort fæst víða. yfir opið Atlantshafið. Ekki er heimilt að taka steina með sér úr fjörunni. Rétt undan Skjólfjörum stendur stein- AL-6 Álfkonusteinn – „með álfum og dranginn Ljósastapi upp úr sjónum. Ljósastapi gengur tröllum“ oft undir gælunafninu „Fíllinn“ á meðal Vopnfirðinga. 1 klst. Gengið af vegi (65°36.23-15°07.38) skammt innan Bustarfells í Hofsárdal. Sögubæklingur fæst í AL-3 Vopnafjörður – Þverárgil upplýsingamiðstöðinni í Kaupvangi og minjasafninu á 1,5-2 klst. Gengið er af Sunnudalsvegi. Í Þverárgili er Bustarfelli. Útivistarkort fæst víða. litríkt líparít, súrt innskotsberg frá gamalli eldstöð. Fuglalíf er mikið og útsýnið yfir Hofsárdalinn stórkost- AL-7 Böðvarsdalur legt. Gönguleiðin liggur aðeins upp á við. 2 klst. 2x3 km. Létt ganga frá fjárrétt (65°44,01- 14°34.08) skammt innan við brúna á Dalsá í Böðvars- AL-4 Drangsnes, austan Vopnafjarðar dal austan Vopnafjarðar og inn með ánni að Böðvars- 1 klst. 2,2 km. Gengin er hringleið frá Gljúfurárfossi haug. Útivistarkort fæst víða.

AUSTURLAND 1 5 2 Gönguleiðir: AL 1–44 4 7 17 3 6 16 31 28 30 27 13 14 29 11 15 23 25 26 8 12 24 9 3433 22 18 10 21 19 32 20 35 36 37 38 40 43 39 42 41 44

58 Hafrahvammagljúfur lætur engan ósnortinn. Falleg merkt gönguleið er meðfram gljúfrinu og niður að Magnahelli. Það þarf fjórhjóladrifsbíl til að keyra að gönguleiðinni en hægt er að sjá hluta gljúfursins frá Kárahjúkum og dugar venjulegur fólksbíll til að komast þangað.

Gönguparadísin Austurland Á east.is finnur þú upplýsingar um fjölda gönguleiða og viðburði tengda útivist á Austurlandi.

Austurland, ævintýri líkast.

59 Austurland

AL-8 Egilsstaðir AL-17 Húsey – útland 1–1½ klst. Þægileg bæjarganga, frá upplýsingamið- 2 klst. 6 km. Létt hringleið um sléttuna utan við bæinn stöðinni á tjaldstæðinu á Egilsstöðum. Útsýnisskífa (65°38.05-14°16.64) Húsey. Mikið fuglalíf og mikið uppi á Hömrunum. Gott kort fæst víða. af sel. Gott útivistarkort fæst víða

AL-9 Selskógur við Egilsstaði AL-18 Ljósárkinn ½–1 klst. Ganga hefst við bílastæði hjá Eyvindarárbrú ½ klst. 850 m (gular stikur). Í Hallormsstaðarskógi er við Seyðisfjarðarveg. Kjörið land til gönguferða á gengið af þjóðvegi, 500 m innan við Atlavík, að Ljósár- góðum stígum um skógi vaxið land. Fjöldi stíga, sá fossi sem er 16 m hár. Á leiðinni sjást ýmsar trjáteg- lengsti 3,2 km. undir, gróðursettar 1965–1967. Göngukort af skógin- um fæst víða. AL-10 Hengifoss 1½–2 klst. 4 km, hækkun 300 m. Frá áningarstað við AL-19 Jökullækur þjóðveginn (65°04,41-14°52,84) í Fljótsdal, nærri ½ klst. 200 m stígur, (brúnar stikur). Í Hallormsstaðar- suðurenda Lagarins, liggur góður stígur upp undir skógi er gengið af þjóðvegi rétt innan við Atlavík. Sjá fossinn. Neðar í ánni (um 1 km) er Litlanesfoss en þar má m.a. rauðgreni frá 1908 og fjölmargar aðrar tegund- er að finna eitt hæsta stuðlaberg landsins. Vinsæl fjöl- ir frá 1963. skylduganga. AL-20 Atlavíkurstekkur – Jónsskógur AL-11 Fardagafoss 1 klst. 1,5 km (rauðar stikur). Í Hallormsstaðarskógi er 1½–2 klst. Hækkun 350 m. Létt ganga frá áningarstað gengið ofan þjóðvegar upp af Atlavík um fjölbreytt við Seyðisfjarðarveg nærri Miðhúsaá (65°16,06- skógræktarsvæði, m.a. Jónsskóg frá 1951. Endað við 14°19,96). Fallegir fossar á leiðinni. Hægt er að ganga Trjásafn. bak við Fardagafoss. Þar er gestabók í skúta. Útivistar- kort. AL-21 Atlavík – trjásafn – söluskáli 1 klst.1,5 km (grænar stikur). Frá Atlavík í Hallorms- AL-12 Selfoss staðarskógi er fyrst gengið upp bratta brekku og svo 1 klst. Frá Sleðbrjótsseli, (65°36,18-14°30,52) í Jökuls- eftir stíg út í Trjásafnið en endað hjá söluskála. árhlíð er létt ganga að Selfossi, fallegum fossi í Fögru- hlíðará. Gott útivistarkort fæst víða. AL-22 Trjásafnið í Hallormsstaðarskógi ½ klst. Í Hallormsstaðarskógi er farin létt hringganga AL-13 Jökulsárbrýr af bílastæði við trjásafnið. Fjöldi upplýsingaskilta um 1 klst. Hringur frá áningarstað (65°25.86-14°35.96) plöntur og tré sem eru í safninu. hjá nýju brúnni að gömlu brúnni á Jökulsá á Dal, Jöklu, yfir hana, upp á Brúarásinn og þaðan þjóðveginn til AL-23 Hrafnafell baka að áningarstað. Gott útivistarkort fæst víða. 2 klst. 5 km. Af heimreiðinni í Staffell, skammt norðan við Fellabæ, er genginn vegslóði út að endurvarps- AL-14 Staðarárfoss mastri á Hrafnafelli. Síðan er gengið norður fellið og 1 klst. Gengið af þjóðvegi ofan Hofteigs á Jökuldal niður af því að norðan. Til baka mætti ganga austan (65°21.43-14°54.54) og upp með ánni að fossi. undir fellinu. Útivistarkort fæst víða. Fallegir fossar og stuðlaberg á leiðinni. Útivistarkort. AL-24 Seyðisfjörður – gamli bærinn AL-15 Rjúkandafossar 1–2 klst. Gamli bærinn og þróun byggðar 1850–1940. ½ klst. Gengið er af þjóðvegi við Ysta-Rjúkanda. Fall- Mjög gott sögukort og upplýsingar fást í Ferjuhúsi og egir fossar, um 2 km norðan við Skjöldólfsstaði, áður í Skaftfelli. Leiðsögn í boði. kallaðir Rjúkin. Stutt ganga frá áningarstað við þjóð- veginn (65°19.85-15°04.43). Útivistarkort. AL-25 Seyðisfjörður – Fjarðarsel 2 klst. Hækkun 70 m. Gengið er frá Fjarðarseli. Létt AL-16 Gerðisklettur og skemmtileg leið, að hluta á göngustíg, m.a. um ½ klst. Gengið frá þjóðvegi skammt norðan Surts- skógræktarsvæði og að tveim neðstu fossum Fjarðarár. staða í Jökuldalshlíð (65°36.18-14°30.52). Klettaþil með sérkennilegu gati í. Sagt er að þar búi huldufólk. AL-26 Dvergasteinn Gengið yfir móa. Útivistarkort fæst víða. ½ klst. Létt merkt leið niður að Dvergasteini, sérkenni- legum steini í fjörunni neðan við bæinn Dvergastein norðan Seyðisfjarðar. Upplýsingaskilti.

60 Hversu fallegt! omg

FjarÐabyggÐ ÞÚ ERT Á GÓÐUM STAÐ

Héraðsprent Í Fjarðabyggð eru stórbrotnir firðir og tignarleg fjöll aðeins brot af því besta. Menning og fjölbreytt mannlíf er ekki síður minnistætt þeim sem heimsækja sveitarfélagið. Eitt af öðru raða lágreist sjávarþorpin sér meðfram strandlengjunni, hvert með sínum bæjarbrag og áhugaverðu sérkennum. Í Fjarðabyggð er fjöldi skemmtilegra gönguleiða við allra hæfi, hvort sem um er að ræða krefjandi fjallgöngur eða styttri og auðveldari leiðir um fjörur og dali. Velkominn til Fjarðabyggðar!

kynntu þér hvað fjarðabyggð hefur upp á að bjóða inn á visitfjardabyggd.is FJARÐABYGGÐ 61 Austurland

AL-27 Á slóðum Kjarvals AL-36 Svartagil ½–1 klst. Frá Hólahorni á Borgarfirði eystri er gengin 2 klst. Gilið er innan við Breiðahjalla, sunnan Fáskrúðs- auðveld hringleið þar sem Kjarval málaði þekkt verk fjarðar. Gangan hefst við snúningsplan beint á móti sín. Sjá má eftirgerð tveggja verka hans á leiðinni. Gott þorpinu. Gengnar eru gamlar fjárgötur upp að Breiða- kort og upplýsingar í Kjarvalsstofu. Gott göngukort hjalla, inn með hlíðinni að Svartagili og yfir Króklæk fæst víða. á klöppum við lítinn foss ofan við gilið. Stuttur spölur ofan lækjar. Merkt er vestan með gilinu og niður með AL-28 Kúahjalli því að þjóðvegi. Aðgát skal höfð við gilið. Göngukort 2 klst. 3,5 km, hækkun 300 m. Farið frá minnisvarða fæst víða. um Kjarval ofan við Geitavík (65°32.56-13°49.60) í Borgarfirði eystri og genginn hluti gönguleiðar á AL-37 Nýgræðingur Hrafnatind. Frábært útsýni yfir Borgarfjörð. ½ klst. Gengið um skógræktarreit Stöðfirðinga og að Svartafossi. AL-29 Urðarhólar 1 klst. 2 km. Auðveld stikuð leið (65°26.83-13°48.30) AL-38 Torfnes – Kapalhaus af Loðmundarfjarðarvegi í Afrétt innst í Borgarfirði 1–1½ klst. 2,8 km. Hringur frá íþróttavelli Stöðfirðinga eystri að Urðarhólum, fallegri, gamalli líparíturð. Um út ströndina á Kapalhaus (höfða). Sömu leið til baka 10 km frá Bakkagerði. Fjölbreyttur gróður. eða með þjóðvegi. Í Bóndahöfn vex burnirót óvenju þétt. Fuglavarp með ströndinni. AL-30 Smalakofi Kjarvals 1 klst. 900 m. Frá minnisvarða Kjarvals (65°32.56- Al-39 Sjónarhraun – Gjá 13°49.60) er fyrst farið sömu leið og AL-28. Rústir af 1 klst. 2,6 km, hækkun 120 m. Gengið frá sjónvarps- kofanum eru við rætur Kúahjalla. Gott útsýni yfir Borg- sendi Stöðfirðinga 1,3 km út Landabrúnir og til baka. arfjörð. Kort og upplýsingar í Kjarvalsstofu. Gott útsýni yfir ströndina frá Löndum að Gvendarnesi.

AL-31 Geldingafjall AL-40 Jórvíkurskarð 1½–2 klst. Hækkun 210 m. Þægileg stikuð leið frá 2 klst. 5 km, hækkun 300 m. Gengið milli Jórvíkur í áningarstað á Vatnsskarði (65°33.71-13°59.56). Ein- Suðurdal í Breiðdal og Engihlíðar í Norðurdal, hæst í stakt útsýni yfir Njarðvík og Úthérað. Þetta er fyrsti 426 m. Þægileg gönguleið og gott útsýni yfir dalina. hluti leiðarinnar í Stórurð – fyrsta brekka (60 m) nokk- Göngukort fæst víða. uð brött en síðan aflíðandi halli upp á fjallið. Göngu- kort fæst víða. AL-41 Streitishvarf 1 klst. Gengið er frá fjarskiptamastri á Streitishvarfi. AL-32 Búðarárgil Mjög skemmtileg og létt ganga í báðar áttir frá Streit- 1 klst. Gengið af aðalgötunni á Reyðarfirði upp með isvita sunnan Breiðdalsvíkur. Fallegar víkur og gjár og Búðará, nokkuð upp fyrir Stríðsárasafn. Að hluta um undan ströndinni eru Breiðdalseyjar. skóglendi. Tilkomumikið árgljúfur ofan til og foss. Útsýni yfir Reyðarfjörð. AL-42 Breiðdalsvík ½ klst. Lagt af stað frá Hótel Bláfelli. Létt og þægileg AL-33 Urðir – Páskahellir ganga um Breiðdalsvík eftir merktum göngustígum. 1 klst. Þægileg ganga frá tjaldstæði utan byggðar í Gott útsýni af Hellum. Kort fæst á Hótel Bláfelli og N1 fólksvangi Neskaupstaðar. Fræðsluskilti víða á leiðinni. í Breiðdalsvík. Farið um stiga niður í fjöru við Páskahelli. AL-43 Dísastaðahjalli AL-34 Snjóflóðavarnargarður 2 klst. Upphaf göngu er um 2 km austan Ásgarðs. Létt 1 klst. Þægileg hringganga eftir stíg frá tjaldstæðinu í ganga frá merki við þjóðveg í Suðurdal í Breiðdal, út Neskaupstað um skógræktina og að snjóflóðavarnar- Dísastaðahjalla og á Bungu (345 m). Gott útsýni. Sama garðinum. Mjög gott útsýni yfir Norðfjörð. leið til baka.

AL-35 Rafstöðin í Skjólgili AL-44 Búlandsnes Stikuð leið af bílastæði á Kirkjubólsbraut (vegi) við 1½–2 klst. 5 km. Hringur frá Bóndavörðu á Djúpavogi Skjólgilsá, vestan við þéttbýlið á Fáskrúðsfirði. Enn út á nesið. Mikið fuglalíf, einkum við Breiðavog og sér fyrir stíflu og rörum og stöðvarhúsið er nokkuð Fýluvog. Kort fæst m.a. á Hótel Framtíðinni. heillegt en það er frá 1929. Göngukort.

62 Austurland

Stórurð – Borgarfirði eystri er eitt stórfengleg- Hátúna en það var asta náttúrufyrirbrigði á Austurlandi. Talið er að hinar myndarbýli í árdaga stóru steinblokkir sem einkenna hana hafi fallið niður Íslandsbyggðar og sjást þar enn merki um hlaðna á ís úr Dyrfjöllum og hann síðan flutt þær fram dalinn grjótgarða. Valtýshellir er lítill skúti innan við lítinn og mótað þannig þessa undraveröld. Hið sérstæða urðarrana skammt innan við og norður af Hjálpley- landslag Stórurðar er stórbrotið svo að vægt sé til suvatni. Friðsældin ríkir í Hjálpleysudalnum og gott orða tekið. Sléttir grasbalar og hyldjúpar tjarnir innan að dvelja þar um stund. um björg á hæð við fjölbýlishús. Yfir þessu ævintýra- lega landslagi gnæfa svo Dyrfjöll sem eru tignarleg Strútsfoss í Strútsá úr öllum áttum. Snjóþungt er í Stórurðinni og steypist fram af brúnum Villingadals sem gengur inn almennt ekki talið ráðlegt að fara þar um án leið- af Suðurdal. Fossinn er tvískiptur, neðri hluti hans sagnar fyrr en um miðjan júlí. er um 100 m hár og sá efri um 20 m. Neðan fossins fellur áin í djúpu gili, Strútsgili, og sameinast Fellsá Valtýshellir Hjálpleysa er dalur á mörkum Valla og litlu neðar. Áin og fossinn draga nafn sitt líklega af Skriðdals. Leiðin liggur upp í dalinn og að litlum strytulaga klettadrangi eða dröngum í gilinu. Þetta hellisskúta sem heitir Valtýshellir. Í hellisskútanum er ekki erfið ganga og hæfir flestum á sumrin og á „Valtýr á grænni treyju“ að hafa hafst við eftir að haustin en færðin getur orðið erfiðari á veturna og hann rændi og myrti sendimann Péturs sýslumanns snemma á vorin vegna snjóa. Þess má geta að foss- á Ketilsstöðum á fyrri hluta 18. aldar. Gengið er frá inn snýr í norðvestur, er því oft í skugga og best að þjóðvegi austan (utan) við Gilsá, farið hjá rústum skoða hann síðla nætur um hásumar.

Göngum um Ísland

Wapp Wapp Android Apple 63 TAKK FYRIR STUÐNINGINN Aðalverkstæði Grófargil ehf. bókhaldsþjónusta Samhentir Umbúðalausnir Aðalvík Gröfutækni ehf. Samstaða Stéttarfélag Aflhlutir ehf. Gröfuþjónusta Steins Samtals ehf. Akrahreppur Grýtubakkahreppur Samtök starfsmanna Aldan - Stéttarfélag Hafgæði sf. fjármálafyrirtækja Álfurinn sport bar Hagsæld ehf. Seaadventures Starnes ehf. Allt í járnum ehf. Hagtak ehf. Sel sf. ALM Verðbréf hf. Hörgársveit SHV Pípulagnir Áman Hótel Norðfjörður ehf. Síldarvinnslan AMP rafverktaki ehf. -Barnafoss ehf. Sjúkrahúsið Akureyri Armur ehf. Hrunamannahreppur Sjúkraliðafélag Íslands Árnes ferðaþjónusta Huginn ehf. Skagabyggð Ásklif Hús fasteignaviðhald ehf. Skalli ehf. ÁTVR Hvalfjarðarsveit Skelin Byggingarvörur ehf. B8 ehf. Hvalur hf. Skólaskrifstofa Austurlands Basalt Arkitektar Hveragerðisbær Skotfélag Reykjavíkur Bifreiðaverkstæðið Klettur ÍAV Íslenskir aðalverktakar ehf. Skrifstofuþjónusta Austurlands Bílasmiðurinn hf. Iðnsveinafélag Skagafjarðar Skútustaðahreppur Bjartur ehf. Ingileifur Jónsson Sparisjóður Strandamanna Blaðamannafélagið Ísblikk Steinsteypir ehf. Bókráð ehf. Íslands Apótek Stjórnendafélag Austurlands Bolungarvíkurkaupstaður Jarðverk ehf. Strendingur ehf. Danica sjávarafurðir ehf. Kjósarhreppur Súðavíkurhreppur Dignus ehf. KLM verðlaunagripir Suðulist Ýlir ehf. DK hugbúnaður ehf. Kökugerð HP Tengi ehf. DMM lausnir Kone ehf. TGT Hús DS Lausnir Króm og Hvítt ehf. Tjörneshreppur Dynkur ehf. Lagsmaður ehf. Topp Útlit Dýralæknirinn Breiðdalsvík Landslag ehf. Trackwell Ég og Jói ehf. Landssamband lögreglumanna Trésmiðjan Rein Einingaverksmiðjan ehf. Lifandi vísindi ehf. Trévangur Enor ehf. Mái Verktakar ehf. Trivium Ráðgjöf ehf. ESG veitingar ehf. Meitill GT Tækni ehf. Tryggingar og Ráðgjöf ehf. Eskja ehf. Melrakkasetur Íslands Umslag ehf. Eyjafjarðarsveit Miðstöðin ehf. Útfararstofa Reykjavíkur ehf. Fagverk Verktakar ehf. Mosfellsbakarí Útfararstofa Svavars og Hermans Félag skipstjórnarmanna Multimenn ehf. Vaskur ehf. Fish & Chips vagninn Mýrdalshreppur VDO ehf. Fiskmarkaður Þórshafnar Nonni litli ehf. Vegamót Bíldudal Fljótdalshérað Norðurorka Vélsmiðjan Sveinn Flóahreppur Ó Johnson & Kaaber ehf. Verbúðin 66 Franklin Covey - Vegferð ehf. Ökuland ehf. Verslun Haralds Júlíussonar Fúsi-Tom ehf. Ósal ehf. Verslunarskóli Íslands Garðsapótek Pick me up Verslunin Álfheimar Gastek ehf PingPong.is Vilko ehf. Geislatækni Prófíll tannréttingar slf. Vinnslustöðin hf. Gjögur hf. Rafmiðlun Vörubíll Þ. B. ehf. Goddi ehf. Reykjavík Z Bistro Grill 111 RH Endurskoðendur Þjónustustofan Grindavíkurbær RH Gröfur Þörungaverksmiðjan Grísinn ehf. Rima Apótek Þúsund fjalir ehf. Gróðrarstöðin Sólskógar ehf. Rjómabúið Erpsstöðum

64 FJÖLSKYLDAN Á FJALLIÐ Lolli í Norðfirði (UÍA) Laugarfell í Fljótsdal (UÍA) Frá þjóðveginum við Skuggahlíð er ekið út malarveg Gönguleið er upp á Laugarfellið og er hún um sex í suðurhlíð Norðfjarðar að heimreiðinni að bænum til sjö km stikaður hringur sem liggur þvert á fellið. Grænanesi. Þar er ágætt að leggja bíl. Haldið er af Þetta er þægileg gönguleið og þegar skyggni er stað upp brekkurnar og er bergstandurinn Lolli gott er glæsilegt útsýni af fellinu yfir jökulinn, Herðu- nær beint fyrir ofan Grænanes. Leiðin upp brekkurn- breið og Snæfell sem er mjög fallegt þaðan. Gang- ar er auðveld yfirferðar og stefnan tekin á tindinn an hefst austan megin við brúna yfir Laugarána. Er sem blasir við. Gönguleið er til Hellisfjarðar innan við gengið að Slæðufossi og þaðan er gengið upp á Lolla í Lollaskarði. Einnig er þægileg og skemmtileg Laugarfellið. Gengið er niður af því sunnan megin gönguferð að ganga út fjallgarðinn út á Hellisfjarð- og liggur leiðin að yfirlitsmynd sem Landsvirkjun lét armúla og útsýni á leiðinni er ægifagurt. gera en þetta er panoramamynd með nöfnum staða sem sjást frá henni. Þaðan er gengið að Vindrefnum sem er skúlptúr, svipaður og vindhreindýrið sem er hjá afleggjaranum að Laugarfelli. Þaðan er gengið aftur að Slæðufossi en farið er fyrir neðan Laugarfell.

Sambandsaðili UMFÍ á Austurlandi er Ungmenna- og íþróttasamband Austurlands.

Ungmenna- og íþróttasamband Austurlands (UÍA) var stofnað á Eið- um árið 1948 sem ungmennasamband fyrir Austurland. Sambandssvæði UÍA nær frá Vopnafirði og niður að Djúpavogi.

Aðildarfélög UÍA eru: Íþróttafélagið Huginn (Seyðisfirði) Íþróttafélagið Höttur (Egilsstöðum) Íþróttafélagið Þróttur (Norðfirði) Knattspyrnufélagið Spyrnir (Fljótsdalshéraði) Samvirkjafélag Eiðaþinghár (Fljótsdalshéraði) Skíðafélagið í Stafdal (á milli Fljótsdalshéraðs og Seyðisfjarðar) Ungmennafélagið Neisti (Djúpavogi) Ungmennafélag Borgarfjarðar (Borgarfirði eystri) Ungmennafélagið Súlan (Stöðvarfirði) Ungmennafélagið Austri (Eskifirði) Ungmennafélagið Valur (Reyðarfirði) Ungmennafélagið Einherji (Vopnafirði) Ungmennafélagið Þristur (Fljótsdal, Völlum og Ungmennafélagið Hrafnkell Freysgoði (Breiðdal) Skriðdal) Ungmennafélagið Leiknir (Fáskrúðsfirði)

65 Suðausturland

SA-1 Ósland og einnig má ganga bak við hann en gæta þarf ½ klst. Gengið er frá minnisvarðanum í Óslandi utan varúðar. Þetta er upphaf gönguleiðar um Bergárdal. við Höfn umhverfis Óslandstjörn. Friðlýst svæði. Fjöl- breytt fuglalíf. Upplýsingaskilti er á Óslandshæð. Afar SA-6 Meðalfell víðsýnt, meðal annars yfir innsiglinguna um Horna- ½ klst. Hækkun 100 m. Gangan hefst vestan Meðal- fjarðarós. fells sem er stakt, snoturt fell í mynni Laxárdals, skammt frá þéttbýlinu í Nesjum, en þaðan er ekið að fjallinu. SA-2 Ströndin hjá Höfn Gengið er á fellið norðanvert. Fagurt útsýni er þaðan ½ klst. Létt ganga eftir malbikuðum stíg eða grasi frá yfir Hornafjörð. Bærinn Meðalfell er landnámsjörð. golfskála í átt að hótelinu. Halda má áfram út í Ósland. SA-7 Steinboginn í Grjótárgljúfri SA-3 Ægissíða – Höfn ½ klst. 1 km. Auðveld ganga frá Möttuhraunum, við 1 klst. Létt ganga eftir greinilegum malarbornum stíg afleggjara að Setbergi. frá tjaldstæðinu á Höfn með ströndinni að rústum ver- búða og hring umhverfis nesið. Fjölbreytt fuglalíf. SA-8 Haukafell 1½–2 klst. Hækkun 150 m. Þarna er útivistarsvæði SA-4 Hvannagil Skógræktarfélags Austur-Skaftafellssýslu, milli Fláa- 1 klst. Gengið er frá Jökulsá í Lóni – sumarbústaðalandi jökuls og Viðborðsfjalls. Afleggjari frá þjóðvegi 1 (7 km) austan ár. Austan við brúna á Jökulsá er ekið 5 km eftir er skammt sunnan Viðborðssels. Gengið er af tjald- malarvegi sem liggur um sumarbústaðaland Stafafells- svæðinu upp hlíðina vestanverða, austur yfir heiðina fjalla, uns komið er að fallegu, ljósu líparítgili. Létt að Hálsdalsá og niður með henni. Fallegir fossar. ganga er inn í og um gilið. Fallegt útsýni er yfir Fláajökul, Kolgrafardal og Mýrar.

SA-5 Mígandafoss SA-9 Fláajökull ½ klst. Gengið er af þjóðvegi við vegamót til Hafnar. 1½–2 klst. Ekið er inn malarveg skammt austan Hólms. Ekið er eftir malarvegi sem byrjar við Lónsafleggjara Gengið er meðfram lóninu að Fláfjalli og inn að austur- og er ekið að fossinum. Ganga má upp fyrir fossinn sporði Fláajökuls. Göngukort fæst hjá Vatnajökuls- þjóðgarði. Stikuð leið.

4

8 7 9 6 5 12 3 2 11 1 13 10

SUÐAUSTURLAND Gönguleiðir: SA 1–24

66 SA-10 Eskey góð upplýsingaskilti með tilvitnunum í Þórberg og ½ klst. Hækkun 30 m. Gengið er af bílastæði upp á Steinþór, bróður hans. Eskey, stóra klettaborg, sem er við þjóðveg 1 vestan við Hólmsá á Mýrum. Gott útsýni yfir Mýrar og til jökla. SA-15 Kvíármýrarkambur ½ klst. Gengið er af áningarstað við Kvíá. Skemmtileg, SA-11 Nípur óstikuð gönguleið eftir greinilegum stíg af áningar- 1 klst. Gengið er frá varnargarði vestan Kolgrímu eftir staðnum upp með Kvíá, um 5 km vestan við bæinn léttri leið á sléttlendi, um mosavaxin hraun, mýri og Kvísker. Sérkennilegir nýir og gamlir jökulruðningar. valllendi. Fjölbreytt gróðurfar og fuglalíf. Vel sést til Kvíárjökuls.

SA-12 Almannaskarð SA-16 Skaftafellsjökull Lengd göngu er 1,1 km og hækkun 142 m eða 16% halli. 1–1½ klst. Malbikaður og malarborinn 1,9 km stígur Hægt er að ganga niður Skarðsdal, hinum megin við liggur frá tjaldsvæði í Skaftafelli að útsýnisstað við skarðið. Þannig er hægt að bæta 1,2 km við og hækk- jökulsporðinn. Göngukort fæst í Skaftafellsstofu. un á þeim hluta er 82 m. Upplýsingaskilti er við göngu- leiðina. Útsýnið af Almannaskarði er óviðjafnanlegt. SA-17 Lambhagi ½ klst. Gengið er af tjaldsvæði (64°00,99-16°57,96) í SA-13 Papós – Horn Skaftafelli. Í lok síðari heimsstyrjaldar voru gróðursett 4 klst. Engin hækkun. Gangan hefst frá Papósi eða grenitré í Lambhaga sem nú eru meðal hæstu trjáa sinn- Horni. Leiðin liggur um grýtta urð og lausar skriður á ar tegundar hérlendis. Göngukort fæst í Skaftafells- köflum en ætti að vera flestum fær. Á leiðinni er mikið stofu. um menningarminjar. Fjölbreytt fugla- og dýralíf. SA-18 SA-14 Landkynningarferðir með Þórbergi 1½ klst. Gengið er frá Skaftafellsstofu eftir góðum 1 klst. Velja má um tvær ratleiksgönguleiðir frá minn- göngustíg. Eftirtektarverðir eru óvenjureglulegir berg- ismerki um Halabræður sem stendur við áningarstað stuðlar sem mynda einstaka umgjörð um fossinn. ofan þjóðvegar við Hala í Suðursveit. Á leiðunum eru Göngukort fæst í Skaftafellsstofu.

14

17 16 18 19 20 21 15

23

24 22

25

67 Suðausturland

SA-19 Hundafoss SA-22 Hæðargarðsleið í Landbroti 1 klst. Gengið er frá Skaftafellsstofu. Fleiri fagrir fossar 2 klst. Létt gönguleið um Landbrotshóla, að hluta til eru í giljunum svo sem Heygötufoss, Þjófafoss og eftir gamalli þjóðleið. Bæklingur í upplýsingamiðstöð Magnúsarfoss. Göngukort fæst í Skaftafellsstofu. á Kirkjubæjarklaustri.

SA-20 Sel SA-23 Ástarbrautin 1½ klst. Gengið er frá Skaftafellsstofu að Selinu, einum 1½ klst. Frá þéttbýlinu á Kirkjubæjarklaustri er gengið Skaftafellsbæja, frá öðrum áratug 20. aldar. Þar er fjós- upp á fjallið við Systrafoss og er leiðin þar upp nokkuð baðstofa sem var þekkt byggingarlag fyrrum en örfáar brött. Þaðan er síðan gengið norður yfir heiðina og slíkar hafa varðveist. Selið fór í eyði 1946 og er nú í niður Bjarnarklif og að Kirkjugólfi. Mjög gott útsýni. vörslu Þjóðminjasafns Íslands. Göngukort fæst í Skafta- Bæklingur í upplýsingamiðstöð á Kirkjubæjarklaustri. fellsstofu. SA-24 Systrastapi SA-21 Sjónarsker 1–1½ klst. 4 km. Gengið er frá þéttbýlinu á Kirkjubæj- 1½–2 klst. Gengið er frá Skaftafellsstofu að útsýnis- arklaustri, að hluta til eftir vegi. Bæklingur í upplýsinga- skífu á Sjónarskeri en þaðan sést vel til Austur- og miðstöð á Kirkjubæjarklaustri. Vesturheiðar, tignarlegra fjalla, og yfir víðáttumikla sanda. Göngukort fæst í Skaftafellsstofu.

68 Sambandsaðili UMFÍ á Suðausturlandi er Ungmennasambandið Úlfljótur. Ungmennasambandið Úlfljótur (USÚ) var stofnað árið 1932. Sambands- svæðið er Sveitarfélagið Hornafjörður og nær yfir alla Austur-Skaftafellssýslu, frá Skeiðarársandi í vestri að Lónsheiði í austri.

Aðildarfélög USÚ eru: Akstursíþróttafélag Austur-Skaftafellssýslu Golfklúbbur Hornafjarðar Hestamannafélagið Hornfirðingur Ungmennafélag Öræfa Ungmennafélagið Hvöt (Lóni) Ungmennafélagið Máni (Nesjum) Ungmennafélagið Vísir (Suðursveit) Ungmennafélagið Sindri (Höfn) Skotfélag Austur-Skaftafellssýslu Ungmennafélagið Valur (Mýrum)

TAKK FYRIR STUÐNINGINN

Bláskógabyggð Seyðisfjarðar- kaupstaður

Skaftárhreppur

SYTRA ehf

69 Suðurland

SL-1 Selfoss – Hellisskógur SL-5 Þrastaskógur ½–1 klst. Gengið er um Hellisskóg. Fjölbreyttar Merktar leiðir eru í skóginum, aðgengilegir stígar og gönguleiðir eru í Hellisskógi sem er á austurbakka vegalengdir við allra hæfi. Umhverfið er einstaklega Ölfusár, um 1 km frá þjóðvegi 1. fallegt og dýralíf fjölbreytt í nágrenni við Sogið. Kort af svæðinu er við bílastæði. Þrastaskógur er í eigu SL-2 Reykholt í Biskupstungum UMFÍ. Kort má finna inn á www.sveitir.is > Upplýsing- ½–1 klst. Gengið er af Skólaveginum, eftir malarvegi ar > Gönguleiðir. upp á holtið sem er á bak við íþróttahúsið í Reykholti. Þaðan er fallegt útsýni yfir Tungufljót. SL-6 Haukadalur ½–1 klst. Göngur hefjast á bílastæði í Haukadals- SL-3 Grafningur skógi. Í Haukadalsskógi eru margar merktar leiðir og Á Hengilssvæðinu má finna margar skemmtilegar upplýsingaskilti um plöntur o.fl. Kort er á bílastæði leiðir, langar og stuttar. Gönguleiðabæklingur fæst á í Haukadal og á upplýsingamiðstöðvum. Blá leið (1) upplýsingarmiðstöðvum. Kort má finna inni á www. 800 m, græn leið (2) 1 km, rauð leið 2,5 km. Göngu- sveitir.is > Upplýsingar > Gönguleiðir. stígur fyrir fatlaða. Kort má finna inni á www.sveitir.is > Upplýsingar > Gönguleiðir. SL-4 Þingvellir Í þjóðgarðinum eru fjölmargar leiðir við allra hæfi. Kort SL-7 Alviðra, austan Ingólfsfjalls fæst m.a. í þjónustumiðstöðinni á Þingvöllum. Skipu- Stikaðar 1–2 klst. leiðir. Þar sem göngur hefjast í Alviðru lagðar eru gönguferðir með leiðsögn í boði. Vefsjá, eru upplýsingaskilti um viðkomandi leiðir. Umhverfið sem sýnir gönguleiðir og veitir aðrar upplýsingar, má er einstaklega fallegt og dýralíf fjölbreytt í nágrenni finna undir „Þjónusta“ á www.thingvellir.is. við Sogið. Kort má finna inni á www.sveitir.is > Upp- lýsingar > Gönguleiðir.

6 11

4 20 21 3 2 10 22 23 18 15 5 12 7 14 8 13 9 1

17 19 16 26 24 29 27 28 30

25

32 34 SUÐURLAND 31 Gönguleiðir: SL1–34 33

70 71 Suðurland

SL-8 Öndverðarnes – niður með Soginu SL-10 Þjórsárdalur Stikaðar 1–2 klst. leiðir eru í Öndverðarnesi. Bílastæði Frá tjaldsvæðinu í Sandártungu eru merktar nokkrar er rétt austan við brúna yfir Sogið, gegnt innkeyrslunni léttar leiðir. Rauð leið; frá tjaldsvæði að Selfit, um 5 km. að Þrastalundi. Upplýsingaskilti eru við upphaf göngu Gul leið; frá tjaldsvæði um Lambhöfða, um 1 km. og eins þar sem leiðir greinast. Umhverfið er einstak- Græn leið; Selfit og nágrenni, um 1,5 km. Auk þess lega fallegt og dýralíf fjölbreytt í nágrenni við Sogið. eru ótal skógarstígar. Göngustígur fyrir fatlaða. Yfir- Kort má finna inni á www.sveitir.is. litskort er á tjaldsvæðinu.

SL-9 Ingólfsfjall SL-11 Úthlíð – Kóngsvegur – Andalækur 2 klst. Gengið er frá Alviðru en þaðan er merkt göngu- Gengið er í austur frá sundlauginni í Úthlíð, niður eftir leið á fjallið. Leiðin er nokkuð brött. Við upphaf HVEgöngu- Kóngsveginum.RAGE Við fyrstuR „vegamót“ÐI er hægt að stefna leiðar í Alviðru er upplýsingaskilti um leiðina á fjallið. eftir kindastígum til norðurs og ganga upp að Miðfelli. Alviðra stendur undir Ingólfsfjalli við Sog, gegnt Þrasta- Annars- erblómstrandi Kóngsveginum fylgt bær! niður að Andalæk og lundi. Kort má finna inni á www.sveitir.is. er þá komið á þjóðveginn. LEPPALÚÐI

HENGLADALIR HLÍÐARHAGI

HESTHÚSAHVERFI, GOLFVÖLLUR,

FÓTBOLTAVÖLLUR,

GRÝLA

VARMÁ 2

VARMÁ 1

BREIÐAMÖRK

ÁLFAFELL GISTIHEIMILIÐ ÁLFAHVAMMUR FROST OG FUNI HVERAHVAMMURHVERAHVAMMUR TRJÁSAFN HVERHAMAR

SPARKVÖLLUR LAUFSKÓGAR

KLETTAHLÍÐ

KAMBAHRAUN

KAMBAHRAUN

KAMBAHRAUN

KAMBAHRAUN BRATTAHLÍÐ VARMAHLÍÐ ÞVERHLÍÐ HEIÐMÖRK KLETTAHLÍÐ

BORGARHR

BREIÐAMÖRK HRAUNTUNGA KAMBAHRAUN BORGARHR HRAUNBRÚN HVERAHLÍÐ GARÐYRKJUSKÓLI RÍKISINS BORGARHR DYNSKÓGAR KAMBAHRAUN BRATTAHLÍÐ

BORGARHR

KJARRHEIÐI HEIÐMÖRK

KJARRHEIÐI LAUFSKÓGAR HVERAHLÍÐ BORGARHR ÁS HJÚKRUNARHEIMILI LYNGHEIÐI REYKJAFOSS KIRKJA LAUGASKARÐ 2 ÞELAMÖRK LYNGHEIÐI BORGARHR FRUMSKÓGAR LEIKSKÓLI

REYKJAMÖRK HEIÐMÖRK HVERAMÖRK LYNGHEIÐI LAUGASKARÐ B SUNDLAUG LAUFSKÓGAR LYSTIGARÐUR ORKUVEITA REYKJAVÍKUR HVERASVÆÐI SKÓLAMÖRK BRÚARHVAMMUR 1 VALSHEIÐI BORGARHEIÐI HEIÐMÖRK MÓTTÖKUHÚS ÞELAMÖRK ARNARHEIÐI FINNMÖRK BLÁSKÓGAR VALSHEIÐI GRUNNSKÓLI ARNARHEIÐI ÍÞRÓTTAHÚS FAGRIHVAMMUR 1 BORGARHEIÐI SMYRLAHEIÐI FINNMÖRK HVERAMÖRK FLJÓTSMÖRK FINNMÖRK BREIÐAMÖRK FAGRIHVAMMUR SMYRLAHEIÐI BREIÐIHVAMMUR HEIÐMÖRK FAGRIHVAMMUR 2 LEIKSKÓLI GRÓÐURMÖRK RÉTTARHEIÐI B

REYKJAMÖRK BIRKIMÖRK LITLAMÖRKPLÖNTUSALA ÞÓRSMÖRK RÉTTARHEIÐI PLÖNTUSALA BJARKARHEIÐI B HRAUNBÆR

RÉTTARHEIÐI BJARKARHEIÐI HEIÐMÖRK

ÞELAMÖRK

HRAUNBÆR B

REYKJAMÖRK

IÐJUMÖRK B C HÓTEL ÖRK HEIÐMÖRK B C

BREIÐAMÖRK C ÞELAMÖRK LISTASAFN ÁRNESINGA PLÖNTUSALA H.N.L.F.Í. REYKJAV SUNNUMÖRK AUSTURMÖRK ÍK 38 KM LEIKHÚS BÓKASAFN HVERAGERÐISBÆR LÆKJARBRÚN HEILSUHRINGUR BÆJARSKRIFSTOFUR IÐAVELLIR

ÞELAMÖRK GRÆNAMÖRK SELFOSS 12 KM HEIÐARBRÚN Styttri 2.6 km – Lengri 4 km LÆKJARBRÚN MÁNAMÖRK ÁKSHÖFN 20 KM ÖLFUSBORGIR

ÞORL SUNNUMÖRK HEIÐARBRÚN HEIÐARBRÚN

HEIÐARBRÚN

SKÝRINGAR DALSBRÚN

Upplýsingaspjöld SUNNUMÖRK

Goshver/Hverasvæði

Falleg svæði/garðar

Plöntusala 0 100 200 300 400 500 1000

Heilsuhringurinn í Hveragerði Æfingastöðvar eru við göngustíg í hlíðum Reykja- skarði. Við stíginn eru fræðsluskilti með æfing- fjalls. Heilsuhringurinn er 2,6 km eða 4 km löng um sem reyna á mismunandi vöðvahópa, bæði gönguleið með æfingastöðvum við stíginn. Upphaf vöðvaþol og vöðvastyrk. og lok göngustígsins eru við sundlaugina í Lauga- Kort af Heilsuhringnum: www.hveragerdi.is.

72 TAKK FYRIR STUÐNINGINN

C75 M10 Y0 K0

R0 G174 B230

C80 M50 Y20 K10

R59 G108 B148

Símon Pípari 664-8892

Austurlands

Suðurhrauni 2 210 Garðabær [email protected]

73

Suðurland

SL-12 Hveragerði – Skáldaleiðin SL-19 Kampurinn 1–2 klst. Leið um sögulega staði í Hveragerði, m.a. um Frá golfvellinum í Þorlákshöfn liggur slóði þar sem göturnar sem mynduðu „listamannahverfið“. „Hvera- gengið er með Kampinum. Hægt er að ganga inn í leiðin“ er 1–2 klst. leið um helstu hverasvæðin í bænum landið og niður í fjörunni. Fjölskylduvæn ganga í og nágrenni. Kort og nánari upplýsingar fást í Upplýs- ½–2 klst. Upplýsingar eru veittar í Upplýsingamið- ingamiðstöð Suðurlands í Hveragerði. Kort má jafn- stöðinni í Þorlákshöfn. Leiðin er ekki stikuð en slóði er framt nálgast á www.hveragerdi.is. sjáanlegur.

SL-13 Hveragerði – Hveraleiðin SL-20 Laugarvatn 1–2 klst. Gengið frá hverasvæðinu í miðbæ Hvera- Finna má 5–6 áhugaverðar gönguleiðir við Laugar- gerðis (Hveramörk) um helstu hverasvæðin í bænum vatn. Þær eru ýmist niðri við vatnið, í birkiskóginum og nágrenni. Kort og nánari upplýsingar fást í Upplýs- eða uppi á fjalli. Kort má finna inni á www.sveitir.is. ingamiðstöð Suðurlands í Hveragerði. Kort má jafn- framt nálgast á www.hveragerdi.is. SL-21 Miðfell 1-2 klst. Leiðin hefst á bílastæði austan við fellið og SL-14 Hveragerði – Hamarinn þegar upp er komið deilist leiðin, önnur liggur í kring- 2 klst. Merkt leið. Gangan hefst í Hveragerði. Gott um vatnið en hin liggur upp á hæsta punkt. Miðfell útsýni er yfir Hveragerði og Suðurlandsundirlendið. er 253 m á hæð. Fremur auðveld leið, ekki brött en nokkuð á fótinn. Kort má finna inni á www.sveitir.is. SL-15 Reykjadalur – Grensdalur 1½–2 klst. Gönguferð um Reykjadal og Grensdal. SL-22 Högnastaðaás Gönguleiðin er vel merkt að heitum læk. Efst í Ölfusdal, Létt útsýnisganga, 1–2 klst. Tvær leiðir eru í boði og fyrir ofan Hveragerði, eru bílastæði. Volgar laugar og byrja báðar út frá Högnastíg. Önnur leiðin er að litrík hverasvæði gera landsvæðið einstakt. Sundföt ganga Kóngsveginn sem liggur til norðurs undir eru nauðsynleg með í för en heiti lækurinn er helsta ásnum en hin liggur eftir vegslóða upp á ásinn. Kort aðdráttaraflið í dalnum. Kort og upplýsingar fást í Upp- má finna inni á www.sveitir.is. lýsingamiðstöð Suðurlands í Hveragerði. SL-23 Langholtsfjall SL-16 Þorlákshöfn Gengið af tjaldsvæðinu á Álfaskeiði um Hellisskarð. ½ klst. Gengið um hverfisverndarsvæðið í Þorláks- Létt, um 1 klst. ganga, hækkun um 150 m. Frábært út- höfn þar sem sjá má minjar gamalla verbúða. Við upp- sýni. Leiðsögn í boði. Leiðin er ekki stikuð en slóði er haf göngunnar er upplýsingaskilti með mynd af svæð- sjáanlegur. inu. Upplýsingar í Upplýsingamiðstöðinni á staðnum. Leiðin er ekki stikuð. SL-24 Hvolsfjall Göngustígur liggur upp á Hvolsfjall. Lagt er af stað frá SL-17 Arnarker við Hlíðarendafjall Stórólfshvolskirkju. Velja má um mislangar og erfiðar Við veginn út í Selvog er upplýsingaskilti merkt Arnar- leiðir. ker. Þar er stikuð ca. 20 mín. gönguleið að hellinum Arnarkeri. Upplýsingar fást í Upplýsingamiðstöðinni í SL-25 Skógafoss Þorlákshöfn. Merkt gönguleið liggur upp með Skógaá þar sem margir fallegir fossar eru. Þarna er upphaf gönguleið- SL-18 Eldborgir austan Meitla ar yfir Fimmvörðuháls sem endar í Básum í Þórsmörk. Farið er af Þrengslavegi við suðurenda Meitla. Þaðan er hægt að velja ½–2 klst. göngu um vegarslóða sem SL-26 Krappi nær að Eldborgum. Gönguleiðakort fæst í Upp- Krappi er hrauntunga á milli Fiskár og Eystri-Rangár. lýsingamiðstöðinni í Þorlákshöfn. Leiðin er ekki stikuð Þar er gamall skógarreitur sem gaman er að ganga í. en slóði er sjáanlegur.

74 Suðurland

Ármannsfell er þekkt fell enda áberandi frá þing- Búrfell í Grímsnesi staðnum á Þingvöllum og fólk hefur því virt það fyrir Margir koma reglulega sér frá stofnun Alþingis árið 930 eða jafnvel fyrr. Þjóð- í Grímsnes og njóta þess að dvelja í einhverjum af sagan segir að Ármann þurs hafi búið í Ármannsfelli þeim sumarhúsum sem þar eru. Búrfell er sjáanlegt og skipulagt glímur á Hofmannaflöt undir Meyjarsæti frá flestum þessara sumarhúsa enda nær það 540 austan við fellið. Gangan er ekki mjög erfið, mest er metra hæð og því afar sýnilegt á svæðinu. Fallegt gengið á smágrýttum melum en ofarlega er aðeins útsýni er ofan af tindinum og ekki spillir stöðuvatnið grýttara. Útsýnið er dásamlegt í allar áttir, bæði inn efst í gígnum og nykurinn sem þar býr þegar hann til landsins og yfir Þingvelli og Þingvallavatn. Þing- er ekki í Kerinu eins og þjóðsagan segir. Gangan er vallasigdældin sést mjög vel ofan af Ármannsfelli. ekki mjög erfið, því að hækkun er jöfn og brekkur á Gætið þess að vera vel búin til vetrarferða ef farið leiðinni ekki mjög brattar. er á þeim árstíma og vissara að hafa jöklabrodda og ísöxi með í bakpokanum. Landbrotshólar er víðáttumesta gervigígasvæði á Íslandi, um 50 km² að flatarmáli. Hólarnir eru ótelj- Hjörleifshöfði er móbergshöfði á Mýrdalssandi andi, fjölbreytilegir að stærð, lögun og útliti. Flestir og áberandi þar sem hann rís ríflega 200 m upp úr þeirra eru gíglaga en aðrir keilulaga. Hæstur hólanna flatneskjunni. Hann mun hafa verið eyja eftir að ísöld er Digriklettur í landi Hátúna, 20 m hár. Gervigígar lauk, verið orðinn landfastur á landnámsöld en náð myndast þegar hraun rennur yfir ár, stöðuvötn eða út í sjó syðst og Kerlingarfjörður legið að honum. vatnsrík setlög. Þegar heitt hraunið rennur yfir vatn- Nú er höfðinn hins vegar umlukinn sandi og nærfellt sósa undirlag verða miklar gufusprengingar í hraun- 2 km niður að sjó á svonefndum Kötlutanga. Búið rásinni. Við það þeytist gjóska upp í loftið og miklir var við Hjörleifshöfða til 1721 en eftir að bærinn hólar hlaðast upp sem nefnast gervigígar. Gervigíg- eyddist í Kötluhlaupi það ár var byggður nýr bær ar eru þekktir á votlendissvæðum víðar um landið. uppi á höfðanum og þar var búið til ársins 1936. Talið er að Landbrotshólar hafi myndast í hrauni sem Ganga upp á hann er þægileg og skemmtileg og rann úr Eldgjá á árunum 934–938. Gangan er við hæfir flestum. flestra hæfi.

Göngum um Ísland

Wapp Wapp Android Apple

75 Suðurland

SL-27 Tunguskógur SL-31 Eldfell Í Tungu- og Tumastaðaskógi í Fljótshlíð eru margar ½–1 klst. Létt leið frá Upplýsingamiðstöð Vestmanna- mislangar gönguleiðir. Kort af stígum og slóðum er á eyja. Eldfell er yngsta fjall á Íslandi, frá 1973. Frábært þremur stöðum neðan skógarins. útsýni yfir Vestmannaeyjar. Gott göngukort fæst víða.

SL-28 Stóra-Dímon SL-32 Dalfjall Létt gönguleið er upp á fjallið að sunnanverðu og er 2 klst. Gengið frá Friðarhöfn með fjöllunum inn í Herj- lagt upp frá upplýsingaskilti. Slóðin upp sést greini- ólfsdal og upp afmarkaðan stíg úr botni dalsins. Gott lega og niðurleiðin er að eigin vali eftir vindátt og útsýni er yfir Heimaey og til meginlandsins. sólarstefnu. SL-33 Stórhöfði SL-29 Flókastaðagil ½ klst. 0,5 km. Genginn er hringur um höfðann en 1–2 klst. Lagt er upp frá Breiðabólstað. Þetta er létt og þar er mikið fuglalíf, m.a. talin stærsta lundabyggð í skemmtileg ganga upp með gilinu. heimi. Stórhöfði er syðsti oddi Heimaeyjar og þaðan er gott útsýni til úteyja. Gott göngukort fæst víða. SL-30 Mögugil Mögugil er í sunnanverðu Þórólfsfelli. Neðarlega í SL-34 Ofanleitishamar gilinu er sérstæður hellir og ofar í gilinu eru mjög 1½ klst. Auðveld ganga frá Kaplagjótunni í Herjólfs- skemmtilegar bergmyndanir. dal og suður með fram Hamrinum. Endar í Klaufinni, sandfjöru við Stórhöfða. Lengja má gönguna með því að taka Stórhöfðahringinn.

76 FJÖLSKYLDAN Á FJALLIÐ Reynisfjall (USVS) Valahnúkur í Langadal (HSK) Gangan hefst frá efsta húsinu í Vík í Mýrdal. Þaðan Gönguleiðin hefst við skála Ferðafélags Íslands í er vegi fylgt alla leið upp á fjallið. Á leiðinni er mjög Langadal í Þórsmörk. Þaðan liggur merkt og ágæt gott útsýni yfir Vík og til austurs að Hjörleifshöfða. leið á tind hnjúksins. Sama leið er gengin til baka. Er upp er komið blasir við ljómandi útsýni. Vel sést Hellisfjall á Landmannaafrétti (HSK) yfir í Fljótshlíð, til Einhyrnings og Tindfjalla, og ekki Hellisfjall á Landmannafrétti er grasi gróið fjall sem síður fram eftir Markarfljótsaurum að Stóru-Dímon. er auðvelt uppgöngu. Til að komast að fjallinu frá Til norðausturs sést yfir Almenninga, að Rjúpnafelli þjóðvegi 1 er besta að fara upp Landveg nr. 26 við og upp að Emstrum. Til suðurs blasa bræðurnir Landvegamót. Eknir eru 50 km á malbiki þar til kom- Eyjafjallajökull og Mýrdalsjökull við. Fyrir þá sem ið er að Dómadalsleið, fjallvegi númer F225. Frá vilja ekki fara sömu leið til baka má benda á leið er vegamótum Landvegar og Dómadalsleiðar eru 30 liggur niður til suðurs, yfir Merkurrana, ofan í Húsa- km að Landmannahelli. Aka þarf yfir eina á á leið- dal og eftir þeim slóðum til baka. Fari menn þá leið inni og því er nauðsynlegt að vera á fjórhjóladrifs- er vert að staldra við í Valahnúksbóli sem er vestan bíl. Merkt gönguleið er upp á Hellisfjall en upphaf í hnjúknum. göngunnar er við hestagerðin við Landmannahelli. Galtafell í Hrunamannahreppi (HSK) Reykjafjall í Ölfusi (HSK) Um 1–2 klst. Hægt er að velja tvær leiðir á Galtafell. Reykjafjall er vel gróið fjall og skógi vaxið fyrir ofan Efri leiðin byrjar við Hrunakirkju eða við Hrunalaug, Hveragerði. Best er að ganga á fjallið fyrir ofan Ölfus- er 11 km löng, liggur upp á Galtafell og kemur niður borgir. Lagt er af stað frá Sundlauginni í Laugaskarði við Núpstún eða Hrepphóla. Neðri leiðin byrjar nær og haldið eftir göngustíg með fram fjallinu. Á leiðinni bænum Sólheimum og er styttri og léttari enda er er gengið fram hjá gömlu fjósi og við fjallsræturnar reiðgötum fylgt. Kort með leiðarlýsingu má finna á má sjá gamlar tóftir á hægri hönd. Síðan er gengið www.sveitir.is. fram hjá Stórkonugili og áfram austur með fjallinu. Á slóðanum má finna styrktartæki sem tilheyra Heilsu- Arnarfell við Þingvallavatn (HSK) hringnum. Gengið er upp á fjallið rétt áður en komið Arnarfell er grasi gróið fjall við Þingvallavatn. Best er að Ölfusborgum og er fallegt útsýni yfir Ölfusið er að ganga á fjallið norðanvert, þ.e.a.s. upp þá öxl og ströndina. Reykjafjall nær um 420 m hæð yfir sem snýr að Þingvöllum. Slóði að fellinu liggur af sjávarmáli og er brún þess í um 140–160 m hæð Þingvallavegi nr. 36 og liggur vel við að leggja bíl- ofan við byggðina í Hveragerði. Gaman er að ganga um inni á slóðanum eða í útskoti við upplýsinga- yfir fjallið til vesturs og koma niður ofan við Landbún- skilti Vegagerðarinnar á Þingvallaveginum. Útsýni er aðarháskólann á Reykjum. Reykjafjall er til vesturs í ótrúlega mikið af fjallinu. Arnarfell er móbergshrygg- námunda við Hengilssvæðið, sem er eitt af stærstu ur með margvíslegum bergmyndunum og gróðri. jarðhitasvæðum landsins, og til austurs við Ingólfs- Suðvestan undir fjallinu er eyðibýlið Arnarfell en fjall. þar var búið fram á seinni hluta síðustu aldar. Á síð- ustu árum hefur örn sést á flugi við fjallið.

77 Sambandsaðilar UMFÍ á Suðurlandi eru Ungmennasamband Vestur-Skaftafellssýslu, Héraðssambandið Skarphéðinn og Ungmennafélagið Óðinn.

Héraðssambandið Skarphéðinn (HSK) er samband allra íþrótta- og ung- mennafélaga í Árnessýslu og Rangárvalla- sýslu. HSK var stofnað í Hjálmholti árið 1910. Fyrsta héraðsmót HSK fór fram í Þjórsártúni 9. júlí árið 1010.

Aðildarfélög HSK eru: Akstursíþróttafélag Hreppakappa Golfklúbbur Ásatúns Golfklúbburinn Dalbúi Golfklúbburinn Flúðir Golfklúbburinn Geysir Golfklúbbur Hellu Körfuknattleiksfélag Selfoss Golfklúbbur Hveragerðis Lyftingafélagið Hengill Golfklúbbur Kiðjabergs Skotíþróttafélag Suðurlands Golfklúbbur Selfoss Skotfélagið Skyttur Golfklúbburinn Tuddi Torfæruklúbbur Suðurlands Golfklúbburinn Úthlíð Ungmennafélag Ásahrepps Golfklúbbur Þorlákshafnar Ungmennafélagið Baldur (Hvolsvelli) Golfklúbburinn Þverá Ungmennafélag Biskupstungna Golfklúbbur Öndverðarness Ungmennafélagið Dagsbrún Hestamannafélagið Geysir Ungmennafélagið Eyfellingur Hestamannafélagið Háfeti Ungmennafélag Eyrarbakka Hestamannafélagið Ljúfur Ungmennafélagið Framtíðin Hestamannafélagið Logi Ungmennafélag Gnúpverja Hestamannafélagið Sleipnir Ungmennafélagið Hekla Hestamannafélagið Smári Ungmennafélag Hrunamanna Hestamannafélagið Trausti Ungmennafélagið Hvöt Íþróttafélagið Dímon Ungmennafélagið Ingólfur Íþróttafélagið Garpur Ungmennafélag Laugdæla Íþróttafélagið Gnýr Ungmennafélagið Merkihvoll Íþróttafélagið Hamar Ungmennafélag Selfoss Íþróttafélagið Mílan Ungmennafélag Skeiðamanna Íþróttafélagið Mímir Ungmennafélag Stokkseyrar Íþróttafélagið Suðri Ungmennafélagið Trausti Karatefélag Suðurlands Ungmennafélagið Þór Knattspyrnufélag Árborgar Ungmennafélagið Þórsmörk Knattspyrnufélag Rangæinga Ungmennafélagið Þjótandi Knattspyrnufélagið Ægir TAKK FYRIR STUÐNINGINN

78 FJÖLSKYLDAN Á FJALLIÐ Fagrafell (HSK) Dalaskarð í Reykjadal en þar eru heitir lækir sem 1 klst. Hækkun um 118 m. Gengið er frá Hamragörð- hægt er að baða sig í. Þaðan er svo gengið niður um, um 0,5 km frá þjóðvegi 1 þegar Þórsmerkurveg- Reykjadalinn, þangað sem gangan byrjaði. Þessi ur er ekinn (nr. 249). Leiðin liggur frá Hamragörðum hringur er um 8 km. og upp á Hamragarðaheiði. Þar tekur við göngu- stígur upp á Fagrafell. Stígurinn er vel sýnilegur en Búrfell (HSK) ekki stikaður. Þetta er nokkuð létt útsýnisganga. Búrfell í Grímsnesi er grasi gróið fjall í Grímsnesinu, Einnig er hægt að aka upp í Hamragarðaheiðina 536 m yfir sjávarmáli. Best er að ganga á fjallið af og ganga þaðan. Búrfellsvegi, skammt frá bænum Búrfelli. Göngu- leiðin hefst rétt austan við túnið við bæinn Búrfell Dalafell í Ölfusi (HSK) og fylgir vegarslóða til að byrja með en síðan er Dalafell er innan við Hveragerði. Til að komast að gengið upp hálsinn sem er sunnan í fjallinu. Ef ekið því er best að aka gegnum Hveragerði og inn að er frá Selfossi er farið um Biskupstungnabraut. Þaðan bílastæðunum þar sem er upphaf göngu í Reykja- er ekið inn á Þingvallaveg eða Sogsveg og síðan dal. Þaðan er best að ganga upp Rjúpnabrekkur og er beygt inn á Búrfellsveg nr. 531. Fjallið er auðvelt upp á Dalafellið. Byrjunarhæð er um 80 m. Ef fólk uppgöngu en gera má ráð fyrir um 2–3 klst. göngu. vill það er hægt að ganga inn eftir Dalafelli og niður Ef ekið er frá Selfossi eru 18 km að Búrfelli.

Ungmennasamband Vestur- Skaftafellssýslu (USVS) var stofnað árið 1948 en endurreist árið 1970.

Aðildarfélög USVS eru: Hestamannafélagið Sindri (Vík í Mýrdal) Hestamannafélagið Kópur (Kirkjubæjarklaustri) Ungmennafélagið Ármann (Kirkjubæjarklaustri) Ungmennafélagið Katla (sameinað félag Umf. Drangs og Umf. Dyrhólaeyjar í Mýrdalshreppi) Ungmennafélagið Skafti (Skaftárhreppi)

Ungmennafélagið Óðinn (UMFÓ) var stofnað 6. mars 1989. Félagið lagði stund á frjálsíþróttir. Í september 2012 var nafni félagsins breytt í Frjálsíþrótta- félag ÍBV. Fyrir þann tíma var félagið engu að síður hluti af ÍBV-héraðssambandi. Félagið er með beina aðild að UMFÍ.

Litur: CMYK 100, 83, 29, 15 RGB 26, 63,112

79 Ráð í útivist með börnum Fátt er skemmtilegra en að fara út í náttúruna með fjöl- klukkustundir virðast langur tími fyrir suma – en ágætt skyldunni. Enda öllum hollt að njóta útiveru daglega. er að hafa það bak við eyrað að útiveran er gulls ígildi. Heilinn græðir á því. Sýnt hefur verið fram að þrjár Allt er betra en ekkert og nauðsynlegt að gera eitthvað klukkustundir af útiveru á dag bæta einbeitingu barna alla daga. Frjáls leikur barna úti í náttúrunni felur í sér og gefa þeim gott veganesti inn í grunnskólann. Þrjár meiri líkamlega virkni en í hreyfingu þeirra innan dyra.

Úti að leika: • Rúlla t.d. dagblöðum upp í spjót og fara út í spjótkast. Skapandi efniviður • Nota dagblöð í flekahlaup og komast frá A til B Ein leið að auka útivist/útiveru barna er að leyfa á blöðum. þeim að fá „rusl“ eða skapandi efnivið til að leika • Útbúa sjónauka úr salernispappírshólkum eða sér með úti í náttúrunni. Þar sem við erum orðin svo eldhúsrúllum. dugleg að flokka má alveg hugsa út fyrir kassann • Binda band í innkaupapoka og búa til flug- og nýta sumt af því sem til fellur í leik með börnum. dreka. Það er um að gera að láta hugmyndaflugið ráða • Stilla plastflöskum upp og skjóta niður með för og flokka svo ruslið og ganga frá að leik loknum. bolta eða steinvölu.

80 Nokkur ráð sem gott er að hafa á bak við eyrað í útivist með börnum: # 1 Byrjið smátt – sérstaklega ef þið eruð ekki vön #4 Kannið nýjar slóðir. Farið á svæði sem þið hafið að fara mikið út saman. Setjið ykkur markmið ekki kannað áður. Spyrjið börnin hvort þau viti um hve oft í vikunni þið ætlið að fara út og í um „leynistaði“ í nágrenninu. Skiptist á um að byrjun eru 15–20 mínútur á dag frábært. velja staði, gönguleiðir, brekkur, fell, hóla, vötn, strandir eða annað sem ykkur dettur í hug til #2 Þegar ferðast er með börnum eða farið í lengri að kanna. útivist með þeim þarf að staldra oftar við. Leyfðu barninu að ráða för. Það eru ótrúleg- 5# Finnið staði þar sem þið getið leyft börnunum ustu hlutir sem fanga huga forvitinna barna. að leika sér frjáls og ögra sjálfsprottinni þörf Veröldin verður líka miklu skemmtilegri staður sinni fyrir leik sem hefur síðan jákvæð áhrif á þegar hún er skoðuð með augum barnsins. alla þroskaþætti þeirra. Takið þátt í þessu sjálf, það er svo miklu skemmtilegra. #3 Talaðu ávallt vel um náttúruna, nánasta um- hverfi þitt og helst um eitthvað áþreifanlegt í #6 Leyfið börnunum að reyna á sig og taka áhættu. nánasta umhverfi. Rifjaðu upp minningar frá Að klifra, ögra sjálfum sér, prófa sig áfram og stundunum sem þið verjið saman úti í náttúr- reka sig á. Við lærum nú einu sinni öll heilmikið unni – og ræddu ennfremur um jákvæðan á því að reyna á okkur og börn verða að ávinning af útiverunni. Þannig eykur þú líkurn- hreyfa sig til að þroskast. ar á því að þið barnið viljið verja meiri tíma #7 Bjóðið vini með – það er góð leið til að fá saman úti í nánasta umhverfi. barnið til að vera meira úti með ykkur og njóta Sem dæmi má nefna: útivistar að bjóða vini/vinkonu með í útiveru. • manstu hvað við sváfum vel eftir að við #8 Skapið eftirvæntingu og búið til minningar fórum í kvöldgönguna? þegar kemur að útivist/útiveru. Það er til • mikið var nú gott að skilja símann eftir heima. dæmis upplagt að halda afmælisveislu utan- • eigum við að fara aftur út og gefa dyra, jafnvel úti í skógarrjóðri. Að bjóða gest- smáfuglunum mat um helgina? um að mæta vel klæddum í veisluna og eftir • veistu að hjartað okkar vill fá að dansa skemmtilega leiki fá allir heitt kakó og góðar alla daga? veitingar. • ofsalega var gaman að sjá og heyra fuglana á tjörninni kvaka.

81 LEIÐBEININGAR UM WAPP

Wapp-Walking app hefur GPS að geyma safn fjölbreyttra Í snjallsímum er GPS-staðsetningartæki (Global Posi- GPS-leiðarlýsinga fyrir snjall- tioning System) sem getur fundið út staðsetningu síma, um allt Ísland, með upp- símtækisins með því að tengjast gervihnöttum. Þjón- lýsingum um örnefni, sögur, ustan kostar ekkert og er ekki í tengslum við áskrift náttúru og umhverfi, til að hjá símafyrirtækjum. Símatækið þarf því ekki að vera ferðamaðurinn njóti ferðar- í gagnasambandi (t.d. 4G) til að nýta þessa tækni. innar sem best. Leiðarlýsing- Athugið þó að gefa Wappinu leyfi til að tengjast stað- arnar notast við kortagrunn setningarbúnaði símans þegar Wappinu er hlaðið Samsýnar og er þeim hlaðið niður. fyrirfram inn í símann og svo notaðar án gagnasambands (offline). Ljósmyndir eru LEIÐARLÝSING OG KORT í öllum leiðarlýsingum. Einnig má finna upplýsingar Notandi þarf að skrá inn notendanafn sitt í Apple eða um árstíðabundinn aðgang, bílastæði, almennings- Google til að geta hlaðið inn leiðum. Viðkomandi salerni, og ef ástæða er bent á, hættur og kynnt önnur eignast leiðarlýsinguna með korti eftir fyrstu kaup og varúðarsjónarmið sem þörf er á. getur ekki keypt sömu leið tvisvar. Hægt er að nýta Upplýsingapunktar koma fram á hverri leið sem er leiðarlýsinguna í öðrum tækjum sem sami notandi hef- merkt sem leiðsögn og vísa í lífríki, jarðfræði og örnefni ur yfir að ráða og hann nýtir notendanafn sitt úr Apple eða annað sögulegt sem tengist umhverfinu. Leiðar- eða Google. Ef leiðarlýsing er fjarlægð úr tæki er hægt lýsingar, sem eru merktar sem hreyfing, innihalda ekki að hlaða henni aftur inn síðar án þess að greiða fyrir. upplýsingapunkta. Leiðarlýsingarnar eru ýmist í boði Mælt er með því að fjarlægja leiðir úr tækinu öðru styrktaraðila eða þær seldar notendum á vægu verði. hverju því að stundum eru leiðir uppfærðar ef þörf krefur, með auknum upplýsingum eða leiðin færð til á kortinu. Sumar leiðarlýsingar eru ókeypis og merktar þannig á Wapp-Walking app. Vegna reglna hjá Apple og Google þurfa sömu skilaboð að koma fram við kaup á leið sem kostar og hleðslu á leið sem er ókeypis. Not- endur eru því spurðir hvort þeir vilji örugglega kaupa leið, hvort sem hún er ókeypis eða ekki. Notendur geta verið öruggir um að ef leið er merkt ókeypis munu þeir ekki þurfa að greiða neitt.

ÖRYGGI Wappið er í samstarfi við Neyðarlínuna þar sem not- andi getur sent tilkynningu um staðsetningu sína með textaskilaboðum úr símanum til Neyðarlínunnar þegar hann leggur af stað. Þetta er valkvætt og einungis til öryggis og ekki er farið í að skoða gögnin nema við- komanda sé saknað.

82 Landsmót UMFÍ 50+ Landsmót UMFÍ 50+ er blanda af íþróttakeppni Ekki er krafa um að þátttakendur á mótinu séu og annarri keppni, hreyfingu og því að fá fólk á skráðir í íþrótta- eða ungmennafélag. besta aldri til að hafa gaman saman. Mótið hefur Mótið verður haldið næst í Borgarnesi 2021. farið fram árlega síðan 2011 og er öllum opið sem verða 50 ára á árinu og eldri. Oft er líka opið Nánari upplýsingar má finna á í greinar fyrir þátttakendur 18 ára og eldri. www.umfi.is

Sýnum karakter Sýnum karakter er átaksverkefni um þjálfun sálrænnar og félagslegrar færni barna og ung- menna í íþróttum. Hugmyndafræði verkefnisins byggir á að hægt sé að þjálfa og styrkja sálræna og félagslega færni iðkenda eins og líkamlega færni.

Sýnum karakter er samstarfsverkefni ÍSÍ og UMFÍ. Styrktaraðilar verkefnisins eru Íslensk Getspá og Nánari upplýsingar má finna á vefsíðunni Mennta- og menningarmálaráðuneytið. www.synumkarakter.is

83 FRÓÐLEIKSMOLAR UM GÖNGUFERÐIR

Þyngd bakpoka í löngum Út að ganga gönguferðum Okkur líður vel ef við göngum rösklega á degi Óhætt er að reikna með að á jafnsléttu geti mað- hverjum. Það er ekki aðeins þjálfun okkar sem ur gengið 3–4 km á klst. með 15–20 kílóa bak- verður betri – beinabyggingin styrkist og liðirnir poka. Rétt er að reikna með 1 klst. aukalega fyrir mýkjast, vöðvakrafturinn í fótunum eykst, jafn- hverja 6–700 metra uppávið. Vanur maður ber vægið batnar og hættan á að detta og fótbrotna auðveldlega um fjórðung eigin þyngdar og get- minnkar. Flestir hafa tekið eftir því, að gönguferð, ur farið í þriðjung eigin þyngdar um skamman jafnvel á hóflegum hraða, örvar blóðrásina í öll- tíma. Þetta þýðir í rauninni að bakpoki má aldrei um líkamanum; líka í heilanum. Þessi líkamlega verða þyngri en 24–26 kíló. Algengasta þyngd- áreynsla losar svokölluð endorfin sem gera það in er 15–18 kíló. (Heimild: Gönguleiðir eftir Pál að verkum að við slökum á og finnum til vellíð- Ásgeir Ásgeirsson, Mál og menning, 1998). unar. Daglega gangan jafnar líka fitu- og kolvetn- isefnaskiptin og auðveldar okkur að hafa stjórn Gönguhækkun á líkamsþyngdinni. Ganga er þægileg og að- Gönguhækkun gefur til kynna hæðarmismun gengileg íþrótt sem hægt er að stunda næstum milli upphafs leiðar og hæsta tinds leiðarinnar. hvar sem er, einn síns liðs eða í hópi fjölskyldu og/eða vina. Ganga hefur ekki síður áhrif á Göngutími andlega líðan en líkamlega. Sýnt hefur verið Áætlaður göngutími er aðeins viðmið því að fram á að ganga bætir sjálfstraust og dregur úr verulegur munur er á gönguhraða fólks. Göngu- depurð og kvíða. tími getur lengst og/eða styst eftir aðstæðum hverju sinni. Ágætt er að miða við 3–5 km á klst. Ganga styrkir beinabygg- lárétt og um 15–20 mín á hverja 100 m hækkun. inguna Marghliða, fjölbreytt og reglubundin líkamleg Göngum af stað hreyfing er mikilvæg til þess að viðhalda beina- – Ganga er auðveld, þægileg og heilnæm. byggingu okkar. Hún þarf álag og viðnám til – Við finnum til vellíðunar ef við göngum þess að haldast sterk og fjaðurmögnuð. Allur reglulega. þrýstingur (þungi), snúningur, teygingar, smá- – Þol okkar verður betra. högg og hnykkir sem beinabyggingin verður – Beinabyggingin styrkist og liðirnir mýkjast. fyrir þegar við göngum, endurnýjar og styrkir – Vöðvakraftur í fótunum eykst og jafnvægið hana og fyrirbyggir beinþynningu sem er orðin sömuleiðis eitt af okkar mestu þjóðarmeinum. – Ganga örvar blóðrásina í öllum líkamanum; líka heilanum. Gönguaðferðir – Ganga auðveldar okkur að hafa stjórn á (walking technique) líkamsþyngdinni. Að ganga er flestum mjög eðlislæg athöfn – Ganga hentar öllum ungum sem öldnum. þannig að það kann að hljóma andkannalega – Ganga er fyrir þig. þegar talað er um mismunandi gönguaðferðir. Sumir ganga með hámarksárangri án þess að hafa verið kennt það en sumir gera sér þetta erfiðara en það þarf að vera með lélegri líkams- stöðu og slæmri tækni.

84 Gott er að hafa eftirfarandi í maga, inn um nef og út um munn. í huga – Ef þið eruð með bakpoka, munið þá að hafa – Haldið höfðinu hátt en þó afslöppuðu. hann rétt stilltan. Bestu bakpokarnir eru með Hakan á að vera lárétt eða halla örlítið stillanlegum ólum fyrir mjaðmir og bak. niður að bringunni. Axlir afslappaðar og Meginþunginn á að hvíla á mjöðmum og því maginn inndreginn. Verið bein í baki án þess er best að ólin sé vel bólstruð. að vera stíf eða sperrt. – Gott er að teygja á vöðvum eftir göngu en – Gleymið ekki önduninni. Andið djúpt niður passa skal upp á að líkaminn sé vel heitur.

Brennsla Það hversu mörgum kaloríum þú brennir við ólíkar líkamsæfingar fer eftir þyngd þinni, hvers konar hreyfingu þú ert að stunda og af hvaða ákafa þú stundar hana. Eftirfarandi tafla gefur örlitla hug- mynd um brennslu mismunandi þjálfunar. Ath.: Miðað er við 10 mínútur nema annað sé tekið fram.

Líkamshreyfing og kaloríur/10 mín. 65 kg kona 85 kg karl Aerobic (rólegur tími) 80 kal 105 kal Aerobic (hraður tími) 94 kal 124 kal Blak 28 kal 39 kal Fótbolti 78 kal 107 kal Ganga (róleg – um 3,2 km á klst) 148 kal (á klst) 216 kal (á klst) Ganga (upp í móti – um 5,6 km á klst) 354 kal (á klst) 518 kal(á klst) Ganga (rösk – um 6,4 km á klst) 236 kal (á klst) 345 kal (á klst) Gönguskíði 80 kal 106 kal Hjóla (um 8,8 km á klst) 36 kal 49 kal Hjóla (um 15,0 km á klst) 56 kal 74 kal Hjóla (af fullum krafti) 95 kal 130 kal Hlaup (8 mín./1,6 km) 113 kal 150 kal Hlaup (11,5 mín./1,6 km) 76 kal 100 kal Körfubolti 77 kal 106 kal Lyftingar (stöðvaþjálfun) 104 kal 137 kal Lyftingar (styrktarþjálfun) 45 kal 60 kal Sippa (hægt) 82 kal 116 kal Sippa (hratt) 100 kal 142 kal Skíði og bretti 62 kal 76 kal Sund (hratt sund) 94 kal 127 kal Sund (rólegra sund) 71 kal 96 kal Tennis 61 kal 81 kal Trappa 88 kal 122 kal Veggtennis 76 kal 107 kal

85 Komdu og vertu með! ÍSÍ og UMFÍ vinna saman að því tungumálum þar sem komið er að ná betur til barna og ung- á framfæri hagnýtum upplýsing- menna af erlendum uppruna um um starfsemi íþrótta- og ung- og fjölga þeim í skipulögðu mennafélaga landsins, upplýs- töku foreldra í ástundun barna. íþróttastarfi. Liður í verkefninu ingar um æfingagjöld og frí- Þar að auki hafa íþróttafélög víða var útgáfa á bæklingum á sex stundastyrki og mikilvægi þátt- um land verið styrkt til að leita leiða að ná betur til fólks sem af af erlendu bergi brotið. ÍSÍ og UMFÍ hafa haldið ráðstefnur og fundi þar sem árangurinn er me- tinn og leiðir ræddar til að gera betur. Upplýsingabæklingarnir eru aðgengilegir á íslensku, en- sku, pólsku, tælensku, litháísku og filippseysku.

EINAR SKÚLASON Einar Skúlason göngugarpur hefur lengi gengið um fjöll og firnindi. Margir þekkja hann sem stofnanda gönguhópsins Vesens og vergangs sem er með næstum 11.000 meðlimi á Facebook. Einar er ötull málsvari fyrir gönguferðum. Í október árið 2016 fetaði Einar í fótspor gömlu landpóstanna og gekk frá Reykjavík til Ísafjarðar. Hann gekk meðal annars með bréf frá Hauki Valtýssyni, formanni UMFÍ, til bæjar- stjóra Ísafjarðar en þar þakkaði hann fyrir móttökurnar þegar Landsmót UMFÍ 50+ var haldið þar í bænum þá um sumarið. Leiðin var um 400 km löng og var Einar tvær vikur á leiðinni fótgangandi.

86 87 Sagnasjóður handa nýrri öld Íslendingasögur og þættir í nýrri og glæsilegri fimm binda heildarútgáfu

„Íslendingasögurnar eru úrvalsverk heimsbókmenntanna og fá enn nýtt líf í þessari vönduðu útgáfu Saga forlagsins. Þær hafa öllu öðru fremur skapað og styrkt vitund Íslendinga sem þjóðar við útmörk Evrópu og verið okkur siðferðis- legur leiðarvísir og vísidómsbrunnur. Enn eru þær sístarfandi að mótun okkar og mikilvægi þeirra er augljóst á hvaða tímum sem er - og kannski sérstaklega nú á okkar dögum.“ Arnaldur Indriðason:

„Við Íslendingar eigum engar fornar borgir með höllum og höfuðkirkjum, listasöfnum eða háskólum. En við eigum fornar bækur með listaverkum á borð við Íslendingasögur og það eru okkar dýrgripir, hallir og höfuðkirkjur, listasöfn og háskólar.“ Einar Kárason:

„Íslendingasögurnar bjóða okkur að setjast við fótskör formæðra okkar og forfeðra þar sem við heyrum þau sjálf segja frá sigrum sínum og sorgum, vonum og ótta. Enn berst þaðan hvinur af sverðum og gustur hnífbeittra orða.“

Gerður Kristný: Ritstjórar útgáfunnar eru Aðalsteinn Eyþórsson, Bragi Halldórsson, Jón Torfason, Sverrir Tómasson og Örnólfur Thorsson. Útgáfan er skreytt 40 myndum eftir dönsku listakonuna Karin Birgitte Lund. Útgáfan er aðgengileg og læsileg, sögurnar 40 og þætt- sagnalykill sem nýtist þeim sem vilja skyggnast dýpra í irnir 51 eru á nútímastafsetningu og þeim fylgja ítarlegir sagnaheiminn, skoða sambærilega þætti í fleiri en einni formálar sem greiða götur um veröld sagnanna, vandaðar sögu, hvort sem áhuginn beinist að bardögum og vígum, orðskýringar, vísnaskýringar og nafnaskrá auk greina haugum, dysjum og helgum fjöllum eða útræði og hlunn- og mynda sem varpa ljósi á húsakost og híbýli, skip og indum, aflraunum og líkamsburðum eða draugum og siglingar, vopn og verjur. Þá fylgir útgáfunni reimleikum, svo nokkur dæmi séu nefnd. Bækurnar fimm eru einstaklega vandaðir prentgripir

SUMARTILBOÐ! Upplýsingar s:8937719 [email protected] sími: 8937719 • 5627950 88 www.sagaforlag.is