Verlegging leidingen ten behoeve van het project

Dijkversterking Noord, drie locaties

in de gemeente (aangepast plangebied)

Ruimtelijk advies op basis van een verkennend inventariserend veldonderzoek

Rapportnummer: V1202 (= aangepast rapport V1178)

Projectnummer: V14-2891 (Hollandse Delta)/ V14-2907 (Gasunie) (eerder projectnummer V14-2850)

ISSN: 1573 - 9406

Status en versie: Definitief 2.0

In opdracht van: Waterschap Hollandse Delta/Gasunie

Rapportage: E. Louwe, K. Klerks

Plaats en datum: Amersfoort, 18 september 2014

Niets uit dit werk mag worden verveelvoudigd en/of openbaar gemaakt worden door middel van druk, fotokopie of op welke andere wijze dan ook, daaronder mede begrepen gehele of gedeeltelijke bewerking van het werk, zonder voorafgaande schriftelijke toestemming van Vestigia BV

Vestigia BV Spoorstraat 5 3811 MN Amersfoort telefoon 033 277 92 00 [email protected]

V14-2891/2907: Verlegging leidingen ten behoeve van het project Dijkversterking Hoeksche Waard Noord (aangepast plangebied)

Projectgegevens Initiatief Leidingverlegging t.b.v. dijkversterking en aanleg rioolpersleiding (aangepast plangebied) Toponiem / locatie Hoeksche Waard Noord Plaats , ’s-Gravendeel Gemeente Binnenmaas Provincie Zuid-Holland Opdrachtgever Waterschap Hollandse Delta Postbus 4103 2980 GC RIDDERKERK Contactpersoon opdrachtgever Mw. M.H. Meerburg; (088) 974 3155 Oppervlakte deelgebieden Ca 6,8 ha Diepte grondwerkzaamheden 2,1 m - mv Huidig grondgebruik Grasland, bos / bosschage Onderzoeksmelding 61.427 Soort onderzoek Verkennend booronderzoek RD-hoekcoördinaten van het plangebied 099.370/424.330 101.810/422.940 100.340/423.210 100.440/423.410 Kaartblad (1:25.000) 43F, 44A Uitvoerder en documentatie Vestigia BV Archeologie & Cultuurhistorie Projectleider/Senior archeoloog Dr. R.M. van Heeringen Projectmedewerkers Drs. R. Schrijvers (fysisch geograaf) Drs. K. Klerks (fysisch geograaf) Drs. E. Louwe (archeoloog) Uitvoering booronderzoek 14 & 15 april 2014, 2 september 2014 Bevoegd gezag Gemeente Binnenmaas Deskundige namens BG Drs. C. Cohen Stuart Gecontroleerd door Dr. R.M. van Heeringen d.d. 16 september 2014 Geaccordeerd door Drs. C. Cohen Stuart d.d. 17 september 2014

VESTIGIA BV Archeologie & Cultuurhistorie , rapportnummer V1202, definitief 2.0, d.d. 18 september 2014 2

V14-2891/2907: Verlegging leidingen ten behoeve van het project Dijkversterking Hoeksche Waard Noord (aangepast plangebied)

Inhoudsopgave

Samenvatting en advies ...... 5 Onderbouwing advies ...... 7 1 Inleiding ...... 7 1.1 Projectomgeving ...... 7 2 Bureauonderzoek ...... 9 2.1 Beknopte bewoningsgeschiedenis ...... 9 2.2 Landschappelijke context ...... 10 2.3 Archeologische verwachting ...... 11 3 Verkennend booronderzoek ...... 13 3.1 Vraagstelling ...... 13 3.2 Onderzoeksmethode ...... 13 3.3 Resultaten veldonderzoek...... 14 3.4 Conclusies veldonderzoek ...... 17 Literatuur ...... 19 Digitale bronnen ...... 19

VESTIGIA BV Archeologie & Cultuurhistorie , rapportnummer V1202, definitief 2.0, d.d. 18 september 2014 3

V14-2891/2907: Verlegging leidingen ten behoeve van het project Dijkversterking Hoeksche Waard Noord (aangepast plangebied)

Afbeelding 1 Foto van het dichtbegroeide deel van het plangebied langs de Gorsdijk (west).

VESTIGIA BV Archeologie & Cultuurhistorie , rapportnummer V1202, definitief 2.0, d.d. 18 september 2014 4

V14-2891/2907: Verlegging leidingen ten behoeve van het project Dijkversterking Hoeksche Waard Noord (aangepast plangebied)

Samenvatting en advies

In opdracht van Waterschap Hollandse Delta en de Gasunie heeft Vestigia Archeologie & Cultuurhistorie op 3 juni 2014 een archeologisch inventariserend veldonderzoek door middel van verkennende boringen opgeleverd voor een onderzoeksgebied te Puttershoek en ’s-Gravendeel, gemeente Binnenmaas (Vestigia- rapport V1178).1 De opdrachtgever ter plaatse is betrokken bij het project Dijkversterking Hoeksche Waard Noord, waarbij onder andere grondroerende werkzaamheden plaatsvinden ten behoeve van de aanleg van nieuwe watergangen rond de betreffende dijkvakken.

In een eerder stadium is door Vestigia Archeologie & Cultuurhistorie in 2013 reeds een archeologisch bureau- en booronderzoek uitgevoerd in het kader van dit project (Vestigia rapport V1091). Het bureauonderzoek uit 2013 heeft gediend als basis voor het bureauonderzoek in de rapportage in 2014. Het onderzoek in 2014 heeft ten eerste betrekking op een drietal aanvullende onderzoeksgebieden binnen of vlak naast het oude plangebied uit 2013, te weten:

• een aanvullend plangebied ( deelgebied A ) bij het Simonsdijkje, waar ten behoeve van de aanleg van een nieuwe rioolpersleiding grondroerende werkzaamheden gaan plaatsvinden ( kaart 1, 4a ). Hier zijn op 14 maart 2014 6 boringen uitgevoerd. • een aanvullend plangebied ( deelgebied B, C ) ten westen en ten oosten van het plangebied/dijkvak langs de Gorsdijk. Op deze locaties zullen ten behoeve van de aanleg van een rioolpersleiding, hogedruk- gasleiding en een watergang grondwerkzaamheden plaatsvinden (kaart 1, 4b, 4c ). In deelgebied B zijn op 13 en 14 maart 2014 22 boringen uitgevoerd, in deelgebied C zijn er 6 boringen uitgevoerd.

Daarnaast is in het onderzoek in 2014 en het advies ook het reeds onderzochte dijkvak 3 meegenomen, dat is gelegen langs de Gorsdijk. Op deze locaties zullen eveneens grondwerkzaamheden plaatsvinden ten behoeve van de aanleg van een rioolpersleiding, hogedruk- gasleiding en een watergang ( kaart 1 ).

In september 2014 kon op enkele percelen waar aanvankelijk geen betredingstoestemming voor was verververkregen,ver kregen, alsnog verkennend worden geboord. Op 2 septseptembeembeemberr 2014 zijn zes aanvullende boringen uitgevoerd ten zuiden van plangebied A. Op 2 september zijn vijf boringen uitgevoerd in deelgebied C die vanwege het ontbreken van betredingstoestemming niet eerder konden worden uitgevoerd. Deze boringen zijn verwerkt in het huidige rapport V1202. De inhoudinhoud en het adviadvieses ten opzichte van het rapport van 3 juni 2014 (V1178) zijn op deze aanvulling na niet gewijzigd.gewijzigd.

Tijdens het booronderzoek zijn binnen het bereik van de geplande verstoringen (2,1 m onder maaiveld) vier verschillende bodempakketten aangetroffen in de deelgebieden met hieraan gekoppeld een bepaalde archeologische verwachting, te weten:

• een geheel verstoorde en/of opgebrachte toplaag zonder archeologische verwachting; • een pakket kreekafzettingen behorend tot het Laagpakket van Walcheren. Op dit niveau kan in theorie bewoning worden aangetroffen vanaf de Nieuwe Tijd (na St. Elizabethsvloed van 1421). Bij een vindplaats uit deze periode zou men echter een hoeveelheid vondstmateriaal verwachten, die niet is aangetroffen. De kans dat bij de gebruikte boormethode geen archeologische indicatoren zijn opgeboord, terwijl zich wel een vindplaats uit de Nieuwe Tijd in

1 Louwe/Klerks 2014.

VESTIGIA BV Archeologie & Cultuurhistorie , rapportnummer V1202, definitief 2.0, d.d. 18 september 2014 5

V14-2891/2907: Verlegging leidingen ten behoeve van het project Dijkversterking Hoeksche Waard Noord (aangepast plangebied)

de ondergrond bevindt, worden zeer laag geschat. De archeologische verwachting voor het pakket kreekafzettingen is daarom laag; • een pakket komklei behorend tot de Formatie van Echteld, waarvan de datering onbekend is. In dit pakket ontbreken sporen van (mogelijkheden tot) bewoning (bodemvorming) en bovendien is de top verstoord en vergraven voor de aanleg van een slibdepot. Dit pakket heeft daarom lage archeologische verwachting; • een pakket veen behorend tot het Hollandveen Laagpakket, waarop in theorie bewoning kan worden aangetroffen vanaf de Late IJzertijd tot in de Late Middeleeuwen. Vastgesteld is dat de top van het veen verstoord is door natuurlijke erosie (kreekbedding). Ook op plaatsen waar het veen niet in de boring is aangetroffen wordt verwacht dat de top van het veen is geërodeerd, het (erosief afgezette) zandige pakket is hier overal aanwezig. In het veenpakket zijn binnen het bereik van de geplande verstoringen ook geen andere aanwijzingen voor menselijke beïnvloeding aangetroffen. De archeologische verwachting voor het veenpakket is daarom laag.

Op basis van de resultaten van onderhavig onderzoek is de archeologische verwachting voor alle lagen (in alle deelgebieden) binnen bereik van de geplande verstoringen daarom ‘laag’. Vestigia Archeologie & Cultuurhistorie adviseert daarom geen vervolgstappen in het kader van de Archeologische Monumentenzorg (AMZ). Aangezien het nooit volledig is uit te sluiten dat tijdens eventueel grondverzet een archeologische ‘toevalsvondst’ wordt gedaan, is het wenselijk de uitvoerder van dit grondwerk te wijzen op de plicht om hiervan zo spoedig mogelijk melding te doen bij het bevoegd gezag, de Gemeente Binnenmaas.

VESTIGIA BV Archeologie & Cultuurhistorie , rapportnummer V1202, definitief 2.0, d.d. 18 september 2014 6

V14-2891/2907: Verlegging leidingen ten behoeve van het project Dijkversterking Hoeksche Waard Noord (aangepast plangebied)

Onderbouwing advies

1 Inleiding

1.1 Projectomgeving In opdracht van Waterschap Hollandse Delta en de Gasunie heeft Vestigia Archeologie & Cultuurhistorie op 3 juni 2014 een archeologisch inventariserend veldonderzoek door middel van verkennende boringen opgeleverd voor een onderzoeksgebied te Puttershoek en ’s-Gravendeel, gemeente Binnenmaas (Vestigia- rapport V1178).2 De opdrachtgever ter plaatse is betrokken bij het project Dijkversterking Hoeksche Waard Noord, waarbij onder andere grondroerende werkzaamheden plaatsvinden ten behoeve van de aanleg van nieuwe watergangen rond de betreffende dijkvakken.

In een eerder stadium is door Vestigia Archeologie & Cultuurhistorie in 2013 reeds een archeologisch bureau- en booronderzoek uitgevoerd in het kader van dit project (Vestigia rapport V1091). Het bureauonderzoek uit 2013 heeft gediend als basis voor het bureauonderzoek in de rapportage in 2014. Het onderzoek in 2014 heeft ten eerste betrekking op een drietal aanvullende onderzoeksgebieden binnen of vlak naast het oude plangebied uit 2013, te weten:

• een aanvullend plangebied (deelgebied A ) bij het Simonsdijkje, waar ten behoeve van de aanleg van een nieuwe rioolpersleiding grondroerende werkzaamheden gaan plaatsvinden ( kaart 1, 4a ). Hier zijn op 14 maart 2014 6 boringen uitgevoerd. • een aanvullend plangebied (deelgebied B, C ) ten westen en ten oosten van het plangebied/dijkvak langs de Gorsdijk. Op deze locaties zullen ten behoeve van de aanleg van een rioolpersleiding, hogedruk- gasleiding en een watergang grondwerkzaamheden plaatsvinden (kaart 1, 4b, 4c ). In deelgebied B zijn op 13 en 14 maart 2014 22 boringen uitgevoerd, in deelgebied C zijn er 6 boringen uitgevoerd.

Daarnaast is in het onderzoek in 2014 en het advies ook het reeds onderzochte dijkvak 3 meegenomen, dat is gelegen langs de Gorsdijk. Op deze locaties zullen eveneens grondwerkzaamheden plaatsvinden ten behoeve van de aanleg van een rioolpersleiding, hogedruk- gasleiding en een watergang (kaart 1 ).

In september 2014 kon op enkele percelen waar aanvankelijk geen betredingstoestemming voor was verkverkverkregen,verk regen, alsnog verkennend worden geboord. Op 2 septeseptemmmberber 2014 zijn zes aanvullende boringen uitgevoerd ten zuiden van plangebied A. Op 2 september zijn vijf boringen uitgevoerd in deelgebied C die vanwege het ontbreken van betredingstoestemming niet eerder konden worden uitgevoerd. Deze boringen zijn verwerkverwerktt in het huidige rapport V1202. De inhoudinhoud en het adadviesvies ten opzichte van het rapport van 3 juni 2014 (V1178) zijn op deze aanvulling na niet gewijzigd.gewijzigd.

Voor de werkzaamheden zal de bodem tot maximaal 2,1 m ondermaaiveld worden geroerd. Voorafgaand aan de ontwikkelingen dient in kaart gebracht te worden of zich binnen het onderzoeksgebied behoudenswaardige archeologische resten (zouden kunnen) bevinden, die tegen de achtergrond van de bodemingrepen gevaar lopen.

2 Louwe/Klerks 2014.

VESTIGIA BV Archeologie & Cultuurhistorie , rapportnummer V1202, definitief 2.0, d.d. 18 september 2014 7

V14-2891/2907: Verlegging leidingen ten behoeve van het project Dijkversterking Hoeksche Waard Noord (aangepast plangebied)

VESTIGIA BV Archeologie & Cultuurhistorie , rapportnummer V1202, definitief 2.0, d.d. 18 september 2014 8

V14-2891/2907: Verlegging leidingen ten behoeve van het project Dijkversterking Hoeksche Waard Noord (aangepast plangebied)

2 Bureauonderzoek

2.1 Beknopte bewoningsgeschiedenis De bewoning in het Maasmondingsgebied vertoont grote samenhang met de oorspronkelijke gesteldheid van het natuurlijke landschap. Vanouds is de bewoning in het gebied geconcentreerd op de hoogste delen in het landschap, zoals oeverwallen en kreekruggen. In de Hoeksche Waard zijn bewoningssporen bekend die teruggaan tot de Bronstijd en ouder (Stroomgordel Binnenmaas).3 Het gebied van de Zeeuwse en Zuid-Hollandse eilanden, zo ook de Hoeksche Waard, was in de Romeinse tijd grotendeels een uitgestrekt veengebied. Alleen langs de oude loop van de Maas (Binnenbedijkte Maas) is uit deze periode bewoning aangetoond. Er wordt beweerd dat bij ‘s-Gravendeel een groot Romeins legerkamp was gevestigd, hiervoor zijn vooralsnog echter nog geen overtuigende bewijzen gevonden. 4 Door inbraken vanuit zee veranderde de huidige Hoeksche Waard in de latere eeuwen (Vroege Middeleeuwen; 450-950 na Chr.) in een eilandenrijk, waarvan de eilanden bestonden uit kleigronden of klei-op-veengronden. Een aanzienlijk deel van de huidige Hoeksche Waard werd gemoerneerd; dit houdt in dat men veen uitgroef ten behoeve van de zoutwinning. Deze buitendijkse moerneringswerkzaamheden waren een riskante bezigheid, daar de zee hierdoor gemakkelijker tot de dijk kon doordringen en een doorbraak kon veroorzaken. 5 Dit gebeurde meerdere malen, maar de definitieve klap kwam op 18 of 19 november 1421: de St. Elizabethsvloed spoelde grote delen van het gebied rond de monding van de Maas weg. De zee kreeg vrij spel in het gebied en in vrij korte tijd verdwenen vele dorpen en veranderde de ligging van de waterlopen in het Maasmondingsgebied drastisch.

Na deze catastrofe, die veel slachtoffers moet hebben gemaakt, duurde het lange tijd voor de mens begon met de herovering van het land op de zee. Pas vanaf de 16 e eeuw werd de Hoeksche Waard weer bedijkt en werden delen van het gebied in de loop der jaren weer bewoonbaar. 6 De te onderzoeken gebieden / dijken met de achterliggende polders, hebben de volgende datering:7 - het Simonsdijkje ( deelgebied A) en Polder het Nieuweland uit 1617; - de Gorsdijk (deelgebied B, C en dijkvak 3 ) en Polder de Mijl uit 1617.

In een aantal polders werden snel na de overstroming weer nieuwe nederzettingen gesticht. De meeste van deze nederzettingen waren zogenaamde voorstraatdorpen; onder andere Oud-Beijerland (ca. 1557) en ’s-Gravendeel (ca. 1593) zijn voorbeelden van dit type dorpen. De meeste overige dorpen in de Hoeksche Waard zijn weg- of dijkdorpen (lintbebouwing). In de Hoeksche Waard bestaat dus een sterke samenhang tussen het verspreidingspatroon van dorpen, wegen en dijken.8 Op de kadastrale minuutkaart van 1811-1832 is te zien dat de percelen het Simonsdijkje en de Gorsdijk te boek staan als bouwland ( kaart 3.1 tot en met kaart 3.3 ). De bebouwingslinten van Puttershoek, Oud- Beijerland en Goidschalksoord liggen duidelijk niet langs de te onderzoeken dijksecties en binnen het plangebied is dan ook geen bebouwing weergegeven. 9

3 Van Heeringen et al. 1998. 4 Website Nationaal Landschap (www.natlan.nl). 5 Baas et al. 2001. 6 Oudhof, W.J./E. Louwe/L. Haaring 2008, 11-4. 7 www.hwl.nl : Structuurvisie Hoeksche Waard, 16. 8 Baas et al 2001. 9 www.hetgna.nl ; www.watwaswaar.nl .

VESTIGIA BV Archeologie & Cultuurhistorie , rapportnummer V1202, definitief 2.0, d.d. 18 september 2014 9

V14-2891/2907: Verlegging leidingen ten behoeve van het project Dijkversterking Hoeksche Waard Noord (aangepast plangebied)

2.2 Landschappelijke context In het onderzoeksgebied komt het Pleistocene oppervlak voor tussen 10 m –NAP en 15 m –NAP. Het Pleistocene oppervlak bestaat uit rivierafzettingen (Formatie van Kreftenheye), gevormd in een groot oost-west gericht dal door brede vlechtende rivieren (Rijn en Maas) in de laatste ijstijd. Langs vrijwel het gehele tracé ligt het Pleistocene oppervlak dieper dan de diepste geplande verstoringdiepten. Ongeveer 10.000 jaar gelden eindigde de laatste ijstijd en begon een relatief warme periode, het Holoceen. Door deze temperatuurstijging kon het landijs uit het Weichselien afsmelten waardoor de zeespiegel sterk steeg. Door de stijgende zeespiegel steeg ook de grondwaterspiegel, hierdoor trad vernatting op en kon vanaf ongeveer 9000 jaar veenvorming plaatsvinden (Basisveen Laag – onderdeel van de Formatie van Nieuwkoop). Vanaf ongeveer 8500 jaar geleden raakte het gebied bedekt met rivierklei van de Rijn en de Maas (Formatie van Echteld). Dit pakket is ongeveer 5 tot 8 m dik. Vanaf 7000 BP (voor 1950) werd ten westen van het plangebied de invloed van de zee duidelijk merkbaar. Op basis van nieuwe informatie (GEOtop, nieuwe profielen) is bekend dat ten westen van het plangebied, en mogelijk in het meest westelijk deel van het plangebied, een breed estuarium van de Maas kwam te liggen ( bijlage 4 ). 10 Het estuarium van de Maas is naderhand zandig opgevuld en naast het estuarium zijn wad- en kwelderafzettingen gevormd.

Al deze mariene en estuariene afzettingen worden tot het Laagpakket van Wormer gerekend en komen voor tussen 4 m en 6 m -NAP. Het Laagpakket van Wormer is in het plangebied onder natte omstandigheden afgezet in een periode met een sterk stijgende zeespiegel. Daarom zijn deze afzettingen zelf vermoedelijk niet aantrekkelijk geweest voor bewoning. Uitzondering vormt de bovenkant van de afzettingen van het Maasestuarium. Mogelijk heeft het zandig opgevulde Maasestuarium een tijdje hoger in het landschap gelegen. Een aanwijzing hiervoor is dat de veenvorming en dus de vernatting op het Laagpakket van Wormer hier later begon (ongeveer 5000 jaar geleden op het Maasestuarium, rond 6500 jaar geleden in de omgeving van het plangebied). In potentie was deze zone aantrekkelijk voor bewoning rond het einde van het Neolithicum. Dit niveau ligt rond 5 m –NAP. Na opvulling van dit Maasestuarium vond afzetting plaats vanuit nabije meanderende rivieren in de vorm van kleiige of siltige kom- en oeverafzettingen.

Het onderzoeksgebied ligt in een gebied waar boven het Pleistocene terras oever-, kom- en beddingafzettingen liggen van elkaar opvolgende meanderende rivieren. Dijkvak 3 kruist de bedding van de Brakel verlengd waarvan de oeverafzettingen zich waarschijnlijk nog op enige meters onder maaiveld bevinden. Deze rivierafzettingen worden afgedekt met een oorspronkelijke metersdik veenpakket dat ontstaan is vanaf het begin van de IJzertijd. Dit veengebied is in de loop van de Middeleeuwen ontgonnen en vormde een belangrijk landbouwgebied in deze periode.

Tijdens en na de Sint. Elizabethsvloed van 1421 is in het hele gebied grootschalige erosie opgetreden als gevolg van een serie inbraken van de zee. Het gebied heeft daarna nog vele eeuwen onderwater gestaan en is deels weer opgevuld met perimariene sedimenten. In de Hoeksche Waard is, met uitzondering van enkele plaatsen waar getijdengeulen en getijdenkreken voorkomen, volgens de geologische kaarten restanten van oorspronkelijke Hollandveen Laagpakket nog aanwezig.

10 Hijma et al 2009.

VESTIGIA BV Archeologie & Cultuurhistorie , rapportnummer V1202, definitief 2.0, d.d. 18 september 2014 10

V14-2891/2907: Verlegging leidingen ten behoeve van het project Dijkversterking Hoeksche Waard Noord (aangepast plangebied)

2.3 Archeologische verwachting Het onderzoeksgebied heeft volgens de archeologische beleidskaart van de gemeente Binnenmaas een middelhoge archeologische verwachting, hetgeen betekent dat bij ingrepen groter dan 500 m 2 en dieper dan 50 cm archeologisch onderzoek noodzakelijk is. 11 Sinds het onderzoek uit 2013 zijn geen nieuwe archeologische vondsten of waarnemingen binnen of nabij het plangebied geregistreerd. 12

11 Huizer/Benjamins/Van der A 2009. 12 http://archis2.archis.nl/archisii/html/index.html .

VESTIGIA BV Archeologie & Cultuurhistorie , rapportnummer V1202, definitief 2.0, d.d. 18 september 2014 11

V14-2891/2907: Verlegging leidingen ten behoeve van het project Dijkversterking Hoeksche Waard Noord (aangepast plangebied)

VESTIGIA BV Archeologie & Cultuurhistorie , rapportnummer V1202, definitief 2.0, d.d. 18 september 2014 12

V14-2891/2907: Verlegging leidingen ten behoeve van het project Dijkversterking Hoeksche Waard Noord (aangepast plangebied)

3 Verkennend booronderzoek

3.1 Vraagstelling Aan de hand van het verkennend archeologisch booronderzoek zijn voor zover mogelijk de volgende onderzoeksvragen beantwoord: - wat zijn de geo(morfo)logische en bodemkundige kenmerken van de ondergrond van het plangebied? En in hoeverre is de oorspronkelijke bodemopbouw intact met het oog op de eventuele aanwezigheid en gaafheid van archeologische vindplaatsen? - geven de resultaten van het veldonderzoek aanleiding tot vervolgstappen in het kader van de planontwikkeling in relatie tot de archeologische monumentenzorg?

3.2 Onderzoeksmethode Door middel van een booronderzoek (VS03) zijn de fysisch-geografische en bodemkundige gegevens getoetst (verkennend booronderzoek). Tijdens het onderzoek is geboord met een edelmanboor (diameter 7 cm); onder het grondwaterniveau zijn de boringen voortgezet met een gutsboor (diameter 3 cm). Getracht is om de boringen door te zetten tot circa 20 cm onder de geplande verstoringdiepte (ca. 2,1 m – mv). Voor het begrip van de landschappelijke situatie, zijn enkele boringen doorgezet tot 4,0 á 5,0 m onder maaiveld. De opgeboorde grond is handmatig (macroropisch) onderzocht op de aanwezigheid van archeologische indicatoren zoals houtskool, aardewerkfragmenten, vuursteen, (verbrand) bot en het voorkomen van fosfaatvlekken.

Langs de Gorsdijk (Dijkvak 3 ) is in 2013 al een verkennend booronderzoek uitgevoerd door Vestigia.13 De boringen die binnen het huidige plangebied vallen zijn voor de interpretatie van dit onderzoek gebruikt. Het gaat daarbij met name om de boringen in en tussen de deelgebieden B en C (boringen 61 t/m 102). Voor dit booronderzoek is destijds in principe KNA-zoekoptie D2 voor karterend booronderzoek gevolgd (huisplaatsen Bronstijd / Middeleeuwen, met een geadviseerd grid van 30x35 m). Omdat het onderzoek is verricht binnen lineaire plangebieden, zijn de boringen gezet in losse raaien in plaats van in een verspringend driehoeksgrid. Op locaties met een middelhoge / hoge archeologische verwachting zijn de boringen gezet met een onderlinge afstand (in de raai) van circa 35 m. In gebieden met een lage verwachting zijn enkele controleboringen gezet met een onderlinge afstand van circa 50 m.

Voor het aanvullende onderzoek (fase 2) is qua methodiek aangesloten bij het boorgrid van het onderzoek uit 2013, dat wil zeggen een raai met een onderlinge afstand van circa 35 m of een grid van 30 x 35 m. Zodoende was het volgende aantal boringen (nummer 201 tot en met 234) gepland: - bij het Simonsdijkje 7 boringen ( deelgebied A; kaart 4A); - aan de westzijde van het plangebied bij de Gorsdijk (ontvangstlocatie boring Gasunie) 27 boringen ( deelgebied B; kaart 4B); - aan de oostzijde van het plangebied bij de Gorsdijk (Gorsdijk/Griendweg) 12 boringen, in twee delen uitgevoerd (deelgebied C; kaart 4C).

De laatste fase van het onderzoek is uitgevoerd in september 2014: - Er zijn vijf boringen gezet in een aanvullende gebied en in een eerder ontoegankelijk gebied (nummer 301 tot en met 314, kaart 4C): - zes aanvullende boringen ten zuiden van deelgebied A (nummers 301 t/m 306, kaart 4A);

13 Louwe/Van Munster 2013.

VESTIGIA BV Archeologie & Cultuurhistorie , rapportnummer V1202, definitief 2.0, d.d. 18 september 2014 13

V14-2891/2907: Verlegging leidingen ten behoeve van het project Dijkversterking Hoeksche Waard Noord (aangepast plangebied)

In totaal zijn 45 aanvullende boringen uitgevoerd in fase 2. Onder meer door de aanwezigheid van een bestaande gasleiding in het westelijk plangebied (Simonsdijkje) is één boring komen te vervallen. Daarnaast bleek de ontvangstlocatie boring Gasunie ( deelgebied B ) grotendeels dicht begroeid met bosschages (waaronder wilde roos en meidoorn), waardoor het zeer slecht of niet begaanbaar was (afbeelding 1 ). Door de slechte toegankelijkheid (3 boringen) en aanwezigheid van bestaande leidingen in de ondergrond (2 boringen) zijn in totaal vijf boringen komen te vervallen. In het centrale deel van het deelgebied B is daarom een iets ruimer grid aangehouden van 40 x 50 m.

Bij de laatste fase (2 september 2014) kwamen drie boringen (307 t/m 309) te vervallen vanwege mogelijke vervuiling in de ondergrond. 14 Vanwege het initiële ontbreken van betredingstoestemming voor een deel van het terrein aan de Gorsdijk / Griendweg (percelen dhr. Schaap) zijn deze vijf boringen op 2 september 2014 uitgevoerd (nummer 310 tot en met 314).

NAP-hoogtes zijn via het Actueel Hoogtebestand Nederland (AHN) verkregen. 15 De boorpunten zijn met Global Positioning System (GPS) ingemeten en op een boorpuntenkaart geplot. De boorstaten zijn beschreven conform de NEN 5104 16 , de horizontbeschrijving volgens De Bakker/Schelling. 17 Het onderzoek is uitgevoerd conform de gemeentelijke richtlijnen en de in de beroepsgroep algemeen geldende richtlijnen vastgelegd in de Kwaliteitsnorm Nederlandse Archeologie (KNA versie 3.2). 18

3.3 Resultaten veldonderzoek Er is duidelijk onderscheid in bodemopbouw tussen de deelgebieden A, B, C en dijkvak 3 (zie kaart 4A t/m 4C). In deelgebied A is gemiddeld tot 2,5 m onder maaiveld geboord. Er is daarbij geen veen aangetroffen. In twee boringen binnen deelgebied A (225 en 226) en in zes boringen ten zuiden van het deelgebied (301 t/m 306) is natuurlijk afgezet materiaal aangetroffen onder een verstoorde bovenlaag met een dikte van tussen de 40 en 60 cm. Dit natuurlijk materiaal bestaat matig grof, oplopend tot zeer grof, grindhoudend zand tot een diepte van 2,7 tot 3,0 m onder maaiveld, welke zijn geïnterpreteerd als (kreek) beddingafzettingen behorend tot het Laagpakket van Walcheren (Formatie van Naaldwijk) en behoren tot het pakket dat in de Middeleeuwen is afgezet na de St. Elizabethsvloeden. 19 Een geologisch profiel gedocumenteerd ten oosten van dit deelgebied, bevestigt dat deze middeleeuwse afzettingen dicht bij de Oude Maas tussen 2,5 en 4,0 m dik zijn ( bijlage 4 ). 20 Daarnaast is het, gezien de ligging in de zeer directe omgeving van de loop van de Oude Maas (inbraakgeul St. Elizabethsvloeden) in een hoog- dynamisch milieu (zeer zandige afzettingen), de verwachting dat de top van het veen (sterk) is geërodeerd. In boringen 223 en 224 is verstoord materiaal aangetroffen tot op een diepte van 2,7 m onder maaiveld, bestaande uit zwak humeus, matig grof zand met veel kleilagen. De aard van de verstoring is niet duidelijk vast te stellen, maar hangt mogelijk samen met graafwerkzaamheden in verband met het nabije gelegen eindstation van de gasleiding van de Gasunie. Boringen 227 en 228 zijn ten noorden van de sloot in de teen van de dijk afgezet ( kaart 4A). Hier kan verwacht worden dat de teen van de dijk tot op een diepte van 2,5 m onder maaiveld doorloopt, dit is dan ook terug te zien in de boringen. Boringen 51 tot en met 59 uit het eerdere onderzoek laten een vergelijkbaar beeld zien.

14 Voormalige vuilstort/slibdepot, zie www.bodemloket.nl. 15 www.ahn.nl . 16 Nederlands Normalisatie Instituut 1989. 17 De Bakker/Schelling 1989. 18 Huizer/Benjamins/Van der A 2009; Tol/Verhagen/Verbruggen 2006. 19 Westerhof et al 2003. 20 Hijma et al 2009.

VESTIGIA BV Archeologie & Cultuurhistorie , rapportnummer V1202, definitief 2.0, d.d. 18 september 2014 14

V14-2891/2907: Verlegging leidingen ten behoeve van het project Dijkversterking Hoeksche Waard Noord (aangepast plangebied)

In deelgebied B heeft gedurende een aantal jaar (waarschijnlijk van 2001 tot 2008) een slibdepot gelegen. Op topografische kaarten van 2008 is de contour van het depot nog te zien, maar is het al wel opgevuld. 21 Op de hoogtekaart uit 2001 (AHN-1) is het slibdepot herkenbaar als een verlaagd gebied. 22 Het is niet duidelijk op welke wijze het slibdepot is ingericht, maar het is aannemelijk dat (een deel van) de schone bovengrond is ontgraven voorafgaand aan de storting van het slib. In de boringen is het opgespoten materiaal duidelijk terug te vinden als een grijze, slecht gesorteerde zandige laag die naar boven toe oploopt naar een zandige klei. Onder deze verstoorde laag met een dikte tussen 1,9 en 2,5 m bevindt zich intact natuurlijk materiaal. De grens met het onderliggende materiaal is scherp en dus vrijwel zeker erosief (zie afbeelding 2 ). In boringen 201, 206, 207, 212, 213, 214, 218, 219, 220 en 222 wordt veen aangetroffen. In het veen bevinden zich geen sporen van oxidatie of veraarding. In boringen 201, 202, 207, 212 en 216 bevindt zich onder het zand, en in sommige gevallen boven het veen, een dunne intacte laag komklei (Formatie van Echteld). Deze kleilaag bevindt zich in deze boringen op een diepte van 1,9 tot maximaal 2,5 m onder maaiveld. Er bevinden zich in de kleilaag net als in het veen geen sporen van bodemvorming of rijping. Het gaat om slappe klei, afgezet in een reducerend milieu onder laag- dynamische omstandigheden.

In dijkvak 3 (het gebied tussen deelgebied B en C) is in de meeste boringen alleen zandig pakket aangeboord, waarvan de top zich binnen 70 tot 120 cm onder maaiveld bevindt. In een aantal boringen (77, 85, 87, 88, 89, 92) wordt de top van het zandige pakket al binnen 50 cm onder maaiveld bereikt; zeer waarschijnlijk is dit het gevolg van (af)graafwerkzaamheden in het gebied, waarbij het bovenliggende sediment is afgegraven. Op het zandige pakket ligt een pakket uiterst siltige tot zandige kleien met een aflopend profiel (zandiger naar de basis toe). De bovenste 50 cm van het siltige kleipakket bestaat uit de huidige bouwvoor. Het zandige pakket wordt waargenomen in grote delen van de Hoekse Waard en de Biesbosch en vertegenwoordigt een hoog-dynamische fase in de periode na de st-Elizabethsvloeden. Het hele gebied stond onder invloed van eb en vloed en kreeg grote hoeveelheden sediment en rivierwater uit het achterland te verwerken. In deze periode ontstaan snelstromende getijdegeulen en afvoergeulen die het landschap bepalen. De zandige afzettingen zijn gedeponeerd onder snelstromende omstandigheden en hebben vrijwel zeker geleid tot erosie van de onderliggende lagen. Deze geul- of beddingafzettingen en het bovenliggende kleiige pakket (oeverafzettingen) worden tot het Laagpakket van Walcheren van de Naaldwijk Formatie gerekend en zijn afgezet in de Late Middeleeuwen. Het Hollandveen Laagpakket is in boring 89, 80 en 101 aangeboord onder het Laagpakket van Walcheren. De top van het veenpakket vormde het maaiveld rond het begin van de jaartelling totdat het gebied in de Late Middeleeuwen overstroomde. Dit zal zeker hebben geleid tot veraarding en bodemvorming in de top van het veen. De bovenkant van het veen vertoont hier echter geen sporen van bodemvorming of veraarding, hetgeen doet vermoeden dat het bovenste deel van de veenafzettingen is geërodeerd. Niet overal is tot op de diepte van de veenafzetingen geboord, onder andere vanwege het dichtlopen van het boorgat door de aanwezigheid van zand onder de grondwaterspiegel. Het is echter aannemelijk dat de hoog-dynamische omstandigheden die in het gebied heersten hebben geleid tot erosie van de top het veen op grote schaal. Onder het Hollandveen worden hier kleiige komafzettingen van de Formatie van Echteld aangetroffen, op een diepte van 370 cm onder maaiveld. Boorlocaties met bovengenoemde opbouw zijn op kaart 4B en 4C in het groen aangeven. In boring 63 en 82 wordt eveneens op grotere diepte (resp. 3,7 en 1,9 m onder maaiveld) een kleiige afzettingen gevonden (groen op kaart 4B en 4C ). Hier is geen directe verklaring voor, anders dan dat deze afzettingen zijn ontstaan in een rustiger milieu. Omdat het Hollandveen Laagpakket hier ontbreekt, zouden ze stratigrafisch gezien tot het Laagpakket van Walcheren moeten worden gerekend. Het zou dan gaan om de opvulling van een diepere geul die ontstaan is tijdens of na de overstromingen die bekend staan als de St. Elizabethsvloeden. Waarschijnlijk gaat het echter om oudere komafzettingen behorende

21 www.watwaswaar.nl . 22 www.ahn.nl .

VESTIGIA BV Archeologie & Cultuurhistorie , rapportnummer V1202, definitief 2.0, d.d. 18 september 2014 15

V14-2891/2907: Verlegging leidingen ten behoeve van het project Dijkversterking Hoeksche Waard Noord (aangepast plangebied)

tot de Formatie van Echteld. Deze kunnen tot vlak voor de bedijking in de 12 e eeuw zijn afgezet. In de top van de afzettingen zijn geen sporen van bodemvorming aangetroffen. Boring 79 en 80 laten eveneens een afwijkend beeld zien. Deze boringen zijn gelegen op de oudere stroomrug van de Brakel Verlengd (nr 264, kaart 2.1 ). De stroomrug is gevormd tussen 6515 en 5100 14 C jaren BP. De stroomrug zelf is niet aangeboord, maar doordat op oudere en dieper gelegen stroomruggen minder inklinking heeft plaatsgevonden in vergelijking met het omliggende gebied, ligt het Hollandveen Laagpakket van de Formatie van Nieuwkoop hier hoger. De kleiige en zandige afzettingen tot de 90 en 140 m onder maaiveld worden tot het Laagpakket van Walcheren gerekend. De venige en humeuze afzettingen hieronder worden tot het Hollandveen Laagpakket van de Formatie van Nieuwkoop gerekend. In boring 80 zijn mogelijk ook kleiige komafzettingen van de Formatie van Echteld aangetroffen onder het Hollandveen Laagpakket. De laatste boringen in de raai (boring 102, 103) laten tot op het zandige pakket een verstoord beeld zien.

Afbeelding 2 erosief contact op overgang van het (perimarien) zand naar het veen (boring 230 boven en 314 onder).

In deelgebied C is de verstoorde bovenlaag doorgaans niet dikker dan 40 tot 60 cm, behalve in één geval waar de verstoring tot 90 cm onder maaiveld reikt. Daaronder bevindt zich een dikke laag zandig materiaal tot een diepte van 1,8 tot 2,8 m onder maaiveld. De overgang naar het onderliggende veen is scherp en erosief. Het zand bestaat uit gelaagd, matig fijn tot matig grof zand, bruingrijs tot grijs van kleur en bevat vaak schelpfragmenten. Lithologisch komt het zeer sterk overeen met afzettingen die in het hele gebied tot in de Biesbosch te vinden zijn en geassocieerd worden met afzettingen vanuit de rivieren na de St-Elizabethsvloeden. Na de verschillende dijkdoorbraken vanaf 1421 kregen wind en water steeds meer vrij spel in het gebied. Er ontstond gaandeweg een gebied met diepe kreken en tussenliggende slikken en schorren. Met name ter plekke van de kreken werd het oorspronkelijke oppervlak in de eeuwen daarna lokaal tot enige meters onder het oorspronkelijke maaiveld geërodeerd. Na verloop van tijd verlandde het gebied onder invloed van aanvoer van grote hoeveelheden zand uit de grote rivieren. Dit zand is zeer herkenbaar en wordt ook hier aangetroffen. Het veen, behorend tot het Hollandveen laagpakket, dat onder het zand wordt aangetroffen heeft zeker niet aan het oorspronkelijke oppervlak gelegen. Het ontbreken van enige sporen van oxidatie of veraarding wijst er op dat de kans zeer klein is dat (delen) van het veen, zoals aangetroffen in de boringen, is bewoond of ontgonnen.

VESTIGIA BV Archeologie & Cultuurhistorie , rapportnummer V1202, definitief 2.0, d.d. 18 september 2014 16

V14-2891/2907: Verlegging leidingen ten behoeve van het project Dijkversterking Hoeksche Waard Noord (aangepast plangebied)

In een eerder onderzoek binnen hetzelfde gebied ( deelgebied C ) is melding gemaakt van intacte en gerijpte fluviatiele afzettingen op (deels) veraard veen. 23 In de beschrijvingen in de boorstaten van dit onderzoek zijn deze interpretaties niet te koppelen aan lithologische kenmerken. De aanwijzingen voor rijping zijn doorgaans echter duidelijk lithologisch te herkennen. In het huidige aanvullende onderzoek is in de boringen geen spoor gevonden van gerijpte fluviatiele klei of veraard veen. Indien de interpretaties uit het eerdere onderzoek toch correct zijn, kan het alleen maar gaan om zeer kleinschalige erosieresten. In het door ons onderzochte plangebied zijn deze eventuele erosieresten zeker niet aangetroffen.

3.4 Conclusies veldonderzoek Wat zijn de geo(morfo)logische en bodemkundige kenmerken van de ondergrond van het plangebied en in hoeverre is de oorspronkelijke bodemopbouw intact met het oog op de eventuele aanwezigheid en gaafheid van archeologische vindplaatsen? In deelgebied A bevindt zich een grote zone met diepe verstoring tot onder de voorgenomen diepte van de verstoringen (2,1 m –mv). In het oostelijk deel van deelgebied A is de natuurlijke ondergrond nog wel intact en geïnterpreteerd als (kreek) beddingafzettingen behorend tot het Laagpakket van Walcheren (Formatie van Naaldwijk), afgezet na de St. Elizabethsvloeden (1421). 24 De onderkant van deze afzettingen is niet bereikt, maar deze zetten zich in elk geval voort tot onder de verstoringsdiepte. Op dit zandige kleipakket kan in principe bewoning worden aangetroffen vanaf de Nieuwe Tijd (na 1421), maar hiervoor zijn geen aanwijzing aangetroffen in de vorm van archeologische indicatoren (zoals keramiek, botmateriaal glas etc.); bij een vindplaats uit de Nieuwe Tijd zou men echter wel een grote hoeveelheid en spreiding van vondstmateriaal verwachten. De kans dat met de gebruikte boormethode geen archeologische indicatoren zijn opgeboord, terwijl zich wel een vindplaats uit de Nieuwe Tijd in de ondergrond bevindt, is nihil. Daarom kan de archeologische verwachting voor dit pakket op basis van het veldonderzoek worden teruggebracht tot laag.

Deelgebied B is vrijwel in zijn geheel verstoord tot onder aanlegdiepte (2,1 m –mv), als gevolg van aanleg van een slibdepot. In drie boringen komt een dun laagje natuurlijke en intacte komklei (Formatie van Echteld) voor op een diepte van 1,9 tot 2,5 m onder maaiveld. Gezien het ontbreken van sporen van bodemvorming of rijping in dit kleipakket, is het niet aannemelijk dat op dit niveau bewoning heeft kunnen plaatsvinden. Deze constatering komt overeen met de natte en voor bewoning ongunstige omstandigheden, die doorgaans met een rivierkom(klei) worden geassocieerd. Bovendien is het slibdepot vermoedelijk uitgegraven tot in de bewuste komkleilaag en is hiermee de top en een eventueel oud oppervlak verloren gegaan. Op basis van het booronderzoek heeft dit pakket daarom eveneens een lage archeologische verwachting.

In dijkvak 3 en deelgebied C is onder de bouwvoor een zandig pakket behorende tot het Laagpakket van Walcheren aangetroffen, dat vergelijkbaar is met de eerder besproken Walcheren-afzettingen in deelgebied A . Op dit zandige kleipakket kan dus in principe bewoning worden aangetroffen vanaf de Nieuwe Tijd (na 1421), maar hiervoor zijn geen aanwijzing aangetroffen in de vorm van archeologische indicatoren (zoals keramiek, botmateriaal glas etc.). Zoals hierboven reeds genoemd zou men bij een vindplaats uit deze periode wel een hoeveelheid vondstmateriaal verwachten. De kans dat zich toch een vindplaats in de ondergrond bevindt, die tijdens het booronderzoek niet is aangetroffen, wordt zeer klein geschat. De archeologische verwachting voor het Walcheren-pakket kan ook hier op basis van het veldonderzoek worden teruggebracht tot laag.

23 Bosch/Mientjes 2012. 24 Westerhof et al 2003.

VESTIGIA BV Archeologie & Cultuurhistorie , rapportnummer V1202, definitief 2.0, d.d. 18 september 2014 17

V14-2891/2907: Verlegging leidingen ten behoeve van het project Dijkversterking Hoeksche Waard Noord (aangepast plangebied)

Onder het Laagpakket van Walcheren is het Hollandveen Laagpakket aangetroffen op een diepte van 1,8 tot 2,8 m onder maaiveld. In het veen zijn geen fenomenen aangetroffen die er een aanwijzing voor vormen dat het veen in het verleden gedurende enige periode geschikt is geweest voor bewoning, zoals bodemvorming of veraarding. Daarnaast is tussen het veen en het bovenliggende zandige pakket sprake van een zeer scherpe (erosieve) overgang. Het bovenliggende zandige pakket getuigt van erosieve omstandigheden op grote schaal. De top van het veen zal vrijwel overal zijn geërodeerd. Het veen dat is aangetroffen in de boringen is altijd te nat en ongeschikt geweest voor bewoning. In beide gevallen moet de archeologische verwachting voor dit veenpakket als laag worden ingeschat.

Bevinden zich in de boormonsters archeologische indicatoren en zo ja, waaruit bestaan deze? Samenvattend zijn binnen het bereik van de geplande verstoringen (2,1 m onder maaiveld) in het plangebied dus vier verschillende bodempakketten aangetroffen, met hieraan gekoppeld een bepaalde archeologische verwachting, te weten:

• een geheel verstoorde en/of opgebrachte toplaag zonder archeologische verwachting; • een pakket kreekafzettingen behorend tot het Laagpakket van Walcheren. Op dit niveau kan in theorie bewoning worden aangetroffen vanaf de Nieuwe Tijd (na St. Elizabethsvloed van 1421). Bij een vindplaats uit deze periode zou men echter een aanzienlijke hoeveelheid vondstmateriaal verwachten, die niet is aangetroffen. De kans dat bij de gebruikte boormethode geen archeologische indicatoren zijn opgeboord, terwijl zich wel een vindplaats uit de Nieuwe Tijd in de ondergrond bevindt, wordt zeer laag geschat. De archeologische verwachting voor het pakket kreekafzettingen is daarom laag; • een pakket komklei behorend tot de Formatie van Echteld, waarvan de datering onbekend is. In dit pakket ontbreken sporen van (mogelijkheden tot) bewoning (bodemvorming) en bovendien is de top verstoord en vergraven voor de aanleg van een slibdepot. Dit pakket heeft daarom lage archeologische verwachting; • een pakket veen behorend tot het Hollandveen Laagpakket, waarop in theorie bewoning kan worden aangetroffen vanaf de Late IJzertijd tot in de Late Middeleeuwen. Vastgesteld is dat de top van het veen verstoord is door natuurlijke erosie (kreekbedding). Ook op plaatsen waar het veen niet in de boring is aangetroffen wordt verwacht dat de top van het veen is geërodeerd, het (erosief afgezette) zandige pakket is hier overal aanwezig. In het veenpakket zijn binnen het bereik van de geplande verstoringen ook geen andere aanwijzingen voor menselijke beïnvloeding aangetroffen. De archeologische verwachting voor het veenpakket is daarom laag.

Samenvattend kan worden geconcludeerd dat binnen het bereik van de geplande verstoringen alleen maar lagen zijn aangeboord met een lage verwachting voor het aantreffen van een archeologische vindplaats. De resultaten geven derhalve geen aanleiding tot het nemen van vervolgstappen in het kader van de archeologische monumentenzorg.

VESTIGIA BV Archeologie & Cultuurhistorie , rapportnummer V1202, definitief 2.0, d.d. 18 september 2014 18

V14-2891/2907: Verlegging leidingen ten behoeve van het project Dijkversterking Hoeksche Waard Noord (aangepast plangebied)

Literatuur

BAKKER , H. DE /J. SCHELLING , 1989 : Systeem van bodemclassificatie voor Nederland. De hogere niveaus , Wageningen (Staring Centrum). BERENDSEN , H.J.A., 1999 : Handleiding voor fysisch geografisch veldwerk in het laagland , Universiteit Utrecht (Vakgroep fysische geografie). BOSCH , J.E. VAN DEN /A.C. MIENTJES , 2012: Inventariserend veldonderzoek door middel van grondboringen ‘bedrijventerrein Mijlpolder’, ’s-Gravendeel, gemeente Binnenmaas , (SOB-rapport). GEEL , B. VAN /S.J.P. BOHNCKE /H. DEE , 1980/1981 : A palaeoecological study of an upper late glacial and holocene sequence from “de Borchert”, The Netherlands, Review of Palaeobotany and Palynology 31 , 367- 392. HIJMA , M.P./ K.M. COHEN / G. HOFFMANN / A.J.F. VAN DER SPEK / E. STOUTHAMER , 2009: From river valley to estuary: the evolution of the Rhine mouth in the early to middle Holocene (western netherlands, Rhine-Meuse delta). Netherlands Journalof Gesoscience – Geologie en Mijnbouw 88-1. HOEK , W. Z., 2001 : Vegetation response to the ~14.7 and ~11.5 ka cal. BP climate transitions: is vegetation lagging climate?, Global and Planetary Change 30 (1-2) , 103-115. HOEK , W. Z., 2008 : The Last Glacial-Interglacial transition, Episodes 31(2) , 226-229. HUIZER , J./M. BENJAMINS /S. VAN DER A, 2009 : De archeologische verwachtings- en beleidsadvieskaart voor de Hoeksche Waard; Rapportage behorende bij de archeologische verwachtings- en beleidsadvieskaart van de Hoeksche Waard , Amersfoort (ADC-H 034). LOUWE , E./K. KLERKS , 2014: Verlegging leidingen ten behoeve van het project Dijkversterking Hoeksche Waard Noord, drie locaties in de gemeente Binnenmaas. Ruimtelijk advies op basis van een verkennend inventariserend veldonderzoek , Amersfoort (Vestigia-rapport V1178). LOUWE , E/B. VAN MUNSTER , 2013: Dijkversterking drie dijkvakken Hoeksche Waard Noord, gemeenten Binnenmaas en Oud-Beijerland, Ruimtelijk advies op basis van een verkennend en karterend booronderzoek, Amersfoort (Vestigia-rapport V1091). LOUWE KOOIJMANS , L.P./P.W. VAN DEN BROEKE /H. FOKKENS /A. VAN GIJN , 2005 : Nederland in de prehistorie , Amsterdam. NEDERLANDS NORMALISATIE INSTITUUT , 1989 : Geotechniek: Classificatie van onverharde grondmonsters , Delft (NEN 5104). RASMUSSEN , S.O./K.K. ANDERSEN /A.M. SVENSSON /J.P. STEFFENSEN /B.M. VINTHER /H.B. CLAUSEN /M.-L. SIGGAARD - ANDERSEN /S.J. JOHNSEN /L.B. LARSEN /D. DAHL -JENSEN /M. BIGLER /R. RÖTHLISBERGER /H. FISCHER /K. GOTO - AZUMA /M.E. HANSSON /U. RUTH , 2006 : A new Greenland ice core chronology for the last glacial termination, Journal of Geophysical Research 111 , D06102. TOL , A/P. VERHAGEN /M. VERBRUGGEN , 2006 : Leidraad Inventariserend Veldonderzoek, deel karterend booronderzoek (uitgave SIKB). WATERSCHAP HOLLANDSE DELTA , 2013 : Projectnota / Milieueffectrapport (PN/MER); Dijkversterking Hoeksche Waard Noord. WESTERHOFF , W.E./T.E. WONG /E.F.J. DE MULDER , 2003 : Opbouw van de ondergrond – Opbouw van het Neogeen en Kwartair, in: E.F.J. de Mulder/M.C. Geluk/I.L. Ritsema/W.E. Westerhoff/T.E. Wong (red.), De ondergrond van Nederland , Houten.

Digitale bronnen - ACTUEEL HOOGTEBESTAND NEDERLAND : www.ahn.nl . - ARCHEOLOGISCH INFORMATIESYSTEEM (A RCHIS ): http://archis2.archis.nl/archisii/html/index.html. - STICHTING INFRASTRUCTUUR KWALITEITSBORGING BODEMBEHEER : www.sikb.nl. - WAT WAS WAAR : www.watwaswaar.nl .

VESTIGIA BV Archeologie & Cultuurhistorie , rapportnummer V1202, definitief 2.0, d.d. 18 september 2014 19

V14-2891/2907: Verlegging leidingen ten behoeve van het project Dijkversterking Hoeksche Waard Noord (aangepast plangebied)

VESTIGIA BV Archeologie & Cultuurhistorie , rapportnummer V1202, definitief 2.0, d.d. 18 september 2014 20

V14-2891/2907: Verlegging leidingen ten behoeve van het project Dijkversterking Hoeksche Waard Noord (aangepast plangebied)

Kaarten en bijlagen

Kaart 1: Locatiekaart Kaart 2A: Geomorfogenetische kaart Kaart 2B: Geomorfologische kaart Kaart 3A: Historische kaart Simonsdijkje Kaart 3B: Historische kaart Gorsdijk Kaart 4A: Boorpuntenkaart gebied A Kaart 4B: Boorpuntenkaart gebied B Kaart 4C: Boorpuntenkaart gebied C

Bijlage 1: Overzicht van archeologische en geologische perioden Bijlage 2: Toelichting Bureauonderzoek en Inventariserend Veldonderzoek Bijlage 3: Boorstaten Bijlage 4: Geologisch profiel Hijma et al . 2009

VESTIGIA BV Archeologie & Cultuurhistorie , rapportnummer V1202, definitief 2.0, d.d. 18 september 2014 21

V14-2891/2907: Verlegging leidingen ten behoeve van het project Dijkversterking Hoeksche Waard Noord (aangepast plangebied)

VESTIGIA BV Archeologie & Cultuurhistorie , rapportnummer V1202, definitief 2.0, d.d. 18 september 2014 22

KAART 1 - LOCATIEKAART LEGENDA Onderzoeksgebied Project 2603 (2012) Onderzoeksgebied Project 2850 (2014) 425000

Aanvullend onderzoeksgebied Project 2891 (2014)

Profielen Hijma 2009

Gebouwen

Kassen

Akkerland

111 Deelgebied A Grasland Regionale weg

Lokale weg

424000 Spoorlijn

Waterloop 0,5 - 3 meter

Waterloop 3 - 6 meter

Water

222 Deelgebied B

Project: V14-2850/2891: Hoekse Waard Noord 333 Rapport: V1202 Datum: september 2014 Bron: Top25

423000 Deelgebied C Tekenaar: KK Schaal: 1:15.000 / A4

0 200 m

99000 100000 101000 KAART 2 A - GEOMORFOGENETISCHE KAART LEGENDA 206

385 / 206 / 315 Aangeleverde werkgrens 703 385 Profielen Hijma 2009

425000 384 49

STROOMRUGGEN RIJN-MAASDELTA

385 / 315 315 Oude Maas 2500-0 14C jaren BP 386 Maas Estuarium 4020-700 14C jaren BP 264 / 315 264 Brakel Verlengd 6515-5100 14C jaren BP 315 701 Laagterras Pleistoceen

Voor de overige eenheden inclusief dateringen 49 / 315 wordt verwezen naar Cohen et al. 2012 424000

702

264 423000

Project: V13-2850: Hoekse Waard Noord Rapport: V1178 387 Datum: mei 2014 701 702 Bron: Cohen et al. 2012

Tekenaar: KK Schaal: 1:65.000 / A4

387 / 386

422000 317 0 1.000 m

99000 100000 101000 102000 KAART 2 B - GEOMORFOLOGISCHE KAART LEGENDA

2M38 2M46 Aangeleverde werkgrens Profielen Hijma 2009 2M39 B

2M16 Stuifzandvlakte 4F12 2M19 Terrasafzettingsvlakte

2m35 Vlakte van getij-afzettingen

2M38 Aanwasvlakte, rel. laaggel. 425000 2M39 Aanwasvlakte, rel. hooggel.

2M46 Ontgonnen veenvlakte (+/- klei/zand)

2R10 Geul van vlechtend afwateringsstelsel

W 2R13 Getij-kreekbedding

3F12 Storthoop, opgehoogd of opgespoten

3K26 Rivier-inversierug

3K33 Getij-inversierug 2M19 3K34 Getij-oeverwal

3L20 Welvingen in getijafzettingen 424000 3N10 Laagte door veenafgraving

4F12 Storthoop, opgehoogd of opgespoten

W water

B Bebouwing

2R13 Project: V13-2850: Hoekse Waard Noord 2M35 Rapport: V1178 Datum: septemberi 2014 Bron: GKN/archis.nl 423000

Tekenaar: KK

3L20 Schaal: 1:65.000 / A4

3K26 0 500 m

98000 99000 100000 101000 102000 KAART 3 A - HISTORISCHE KAART SIMONSDIJKJE PUTTERSHOEK LEGENDA

Plangebied 425000 424000

Project: V13-2850: Hoekse Waard Noord Rapport: V1178 Datum: septemberi 2014 Bron: Nationaal Archief

Tekenaar: KK Schaal: 1:15.000 / A4 423000 0 100 m

98000 99000 100000 KAART 3 B - HISTORISCHE KAART GORSDIJK 'S GRAVENDEEL LEGENDA

Plangebied 424000 423000

Project: V13-2850: Hoekse Waard Noord Rapport: V1178 Datum: mei 2014 Bron: Nationaal Archief

Tekenaar: KK Schaal: 1:15.000 / A4

0 100 m

101000 102000 103000 KAART 4A - INTERPRETATIE BORINGEN LEGENDA

Deelgebied A /// Uitbreiding plangebied 2891 424400 Plangebied Vestigia-rapport 307 V1091 0 308 0 Topografie (GBKN)

309 (nummer) 0 Uitgevoerde boring (Verstorings diepte)

535353

404040 227227227

525252 250250250 404040 228228228 565656 515151 223223223 220220220 404040 404040 280280280 575757 224224224 505050 224224224 404040 595959 270270270 000 270270270 585858 224224224 707070 494949 404040 404040 000 424200 306 226226226

484848 35 606060

000 000 305 30 474747 304 000 30

303 30

302 Project: V14-2850/2891: Dijkversterking Hoekse 30 Waard Rapport: versie 1.0 301 Datum: september 2014 50 Bron:

Tekenaar: kk Schaal: 1:1500/ A3

0 40m

99200 99400 99600 KAART 4B - INTERPRETATIE BORINGEN LEGENDA

Deelgebied B

/// Aangeleverde werkgrens

Plangebied Vestigia-rapport V1091

Topografie (GBKN)

(nummer) Uitgevoerde boring (Verstorings diepte) 423500

Klei op veen 656565 666666 646464 808080 676767 606060 100100100 505050 686868 636363 696969 606060 909090 909090 303030 303030 707070 626262 717171 626262 404040 717171 217217217 404040 216216216 110110110 213213213 909090 110110110 737373 220220220 250250250 210210210 250250250 727272 210210210 616161 727272 808080 757575 808080 757575 219219219 909090 808080 747474 212212212 353535 210210210 210210210 218218218 100100100 200200200 100100100 777777 220220220 767676 220220220 220220220 767676 214214214 101010 214214214 222222222 101010 222222222 202020 200200200 202020 210210210 210210210 200200200 200200200 797979 221221221 787878 211211211 215215215 211211211 202020 230230230 909090 220220220 250250250 220220220 808080 818181 209209209 209209209 202202202 204204204 202202202 206206206 606060 454545 207207207 240240240 240240240 190190190 250250250 190190190 250250250 200200200 210210210 208208208 203203203 208208208 205205205 203203203 201201201 240240240 220220220 270270270 220220220 250250250 270270270 220220220

Project: V14-2850/2891: Dijkversterking Hoekse Waard Rapport: versie 1.0 Datum: september 2014 Bron:

Tekenaar: kk Schaal: 1:1500/ A3

0 50m

100500 101000 KAART 4C - INTERPRETATIE BORINGEN

423400 LEGENDA

Deelgebied C

/// Aangeleverde werkgrens

Plangebied Vestigia-rapport 797979 V1091

202020 Topografie (GBKN) 808080 818181 (nummer) 606060 454545 Uitgevoerde boring 828282 (Verstorings 606060 diepte) 838383 848484

707070 100100100 Klei op veen 858585

303030 868686

423200 707070 888888 707070 878787 404040 454545

898989 909090 919191 505050 505050 707070 939393 929292 939393

505050 505050 949494

202020 959595 404040 969696 989898 707070 979797 120120120 999999 606060 310 404040 404040 100100100 45 313 115115115 311 101101101 25 314 101101101 35 35 190190190 312 234234234 423000 234234234 35 234234234 233233233 102102102 404040 555555 229229229 140140140 230230230 232232232 103103103 303030 232232232 303030 707070 180180180

231231231

909090

Project: V14-2850/2891: Dijkversterking Hoekse Waard Rapport: versie 1.0 Datum: september 2014 Bron:

Tekenaar: kk Schaal: 1:1500/ A3 422800 0 50m

101200 101400 101600 101800 Bijlage 1 Overzicht archeologische en geologische perioden

GEOLOGISCHE PERIODEN ARCHEOLOGISCHE PERIODEN Kalender voor jaren heden Kalender v./na jaren Christus C14 jaren voor heden Nieuwe tijd 1.500 na Chr. Late-Middeleeuwen 1.050 na Chr. Laat Vroege-Middeleeuwen Subatlanticum Holoceen 450 na Chr. Romeinse tijd 12 v. Chr. IJzertijd 2.500 2.600 800 v. Chr.

Bronstijd

2.000 v. Chr. Subboreaal

Midden 5.000 5.700 Neolithicum Holoceen HOLOCEEN 4.900 v. Chr. Atlanticum 5.300 v. Chr.

7.900 8.700 Mesolithicum

Boreaal

Vroeg 9.150 10.250 Holoceen 8.800 v. Chr. Preboreaal

10.150 11.650

Jonge Dryas

10.950 12.850 Laat Glaciaal Allerød 11.700 13.900 12.100 14.030 Oude Dryas Bølling 12.500 14.640 15.000 Laat Pleniglaciaal 30.000 Paleolithicum Pleniglaciaal Midden Weichselien Pleniglaciaal

60.000 PLEISTOCEEN Vroeg Pleniglaciaal 75.000

Vroeg Glaciaal

117.000 Eemien 130.000 Saalien

C14 ouderdommen en gekalibreerde ouderdommen van het Holoceen volgens Van Geel et al. (1980/1981). C14 ouderdom van het Laat Glaciaal volgens Hoek (2001/2008) en gekalibreerde ouderdommen van het Laat Glaciaal volgens Rasmussen et al. (2006). Overige pleistocene chronostratigrafie volgens Westerhoff et al. (2003). Archeologische perioden van de prehistorie volgens Louwe Kooijmans et al. (2005) en overige archeologische perioden volgens Archis. Periode Van - tot Vroeg-Paleolithicum tot 300.000 voor Chr. Midden-Paleolithicum 300.000-35.000 voor Chr. Laat-Paleolithicum 35.000-8800 voor Chr. Vroeg-Mesolithicum 88.00-7100 voor Chr. Midden-Mesolithicum 7100-6450 voor Chr. Laat-Mesolithicum 6450-4900 voor Chr. Vroeg-Neolithicum 5300-4200 voor Chr. Midden-Neolithicum 4200-2850 voor Chr. Laat-Neolithicum 2850-2000 voor Chr. Vroege-Bronstijd 2000-1800 voor Chr. Midden-Bronstijd 1800-1100 voor Chr. Late-Bronstijd 1100-800 voor Chr. Vroege-IJzertijd 800-500 voor Chr. Midden-IJzertijd 500-250 voor Chr. Late-IJzertijd 250-12 voor Chr. Vroeg-Romeinse tijd 12 voor-70 na Chr. Midden-Romeinse tijd 70-270 na Chr. Laat-Romeinse tijd 270-450 na Chr. Vroege-Middeleeuwen 450-1050 na Chr. Late-Middeleeuwen 1050-1500 na Chr. Nieuwe Tijd A 1500-1650 na Chr. Nieuwe Tijd B 1650-1850 na Chr. Nieuwe Tijd C 1850-1950 na Chr. Bijlage 2: Toelichting archeologisch proces Bureauonderzoek

(KNA 3.2 DeelIIProtocol4002 )

H e t d o e l v a n e e n bureauonderzoek ishetverw erven van inform atie,aan dehand van bestaande bronnen,over bekende ofverw achte archeologische w aarden,binnen een om schreven gebied.H etresultaatiseen standaardrapportm eteen gespecificeerde archeologische verw achting , op basisw aarvan een beslissing genom en kan w orden ten aanzien van (eventueel)vervolgonderzoek.

Hetrapportbevat,w aarm ogelijk,gegevensover a a n - ofafw ezigheid,aard,om vang,ouderdom ,gaafheid, conservering en (relatieve)kw aliteitvan archeologische w aarden en aardw etenschappelijke eigenschappen (LS02t/m LS04) .Afhankelijk van de om vang van de toekom stige (planologische)ingreep en w erkzaa m h e d e n , d e aard van deaanleiding tothetbureauonderzoek en de vraagstelling ( L S 0 1 ) ,zullen aanvullende gegevensm oeten w orden verzam eld.Hierbijblijftde doelstelling van hetbureauonderzoek (hetkom en toteen gespecif i c e e r d e verw achting)overeind ( L S 0 5 ) . Ten aanzien van archeologisch onderzoek in debebouw de om geving kunnen ondergrondse bouw historische w aarden aangetastw orden.Hetisdaarom w enselijk om ook in hetarcheologisch bureauonderzoekaandachtteschenken aan debebouw deom geving en hetvoorko m en van ondergrondse bouw historische w aarden,en zo een gespecificeerde verw achting op te stellen op basisvan alle cultuurhistorische w aarden in hetonderzoeksgebied.Vervolgensw ordthetrapportopgesteld (LS06)en de gegevens aangeleverd bijA rchis,w aa rna hetproceskan w orden afgesloten.Daarnaastdientde digitale docum entatiebinnen tw ee jaarnaafronding van hetstandaardrapportovergedragen te w orden aan hete - D e p o t ( w w w .edna.nl ) ( D S 0 5 ) .

Hetbureauonderzoek geldt alsonderbouw ing voorhetdoor V e s t i g i a B V A rcheologie & Cultuurhistorie opgestelde advies.D itadvies gaatnader in op de eventuele risico’s en benodigde vervolgstappen bijde verdere ruim telijke ontw ikkeling.Uithetadvies kan volgen dathetarcheologi sche verw achtingsm odelnaderin hetveld getoetstdientte w orden .Ditkan doorm iddelvan een Inventariserend Veldonderzoek O verig ( booronderzoek ) e n / o f e e n Inventariserend Proefsleuvenonderzoek. D itveldonderzoek leidtoftot v r i j g a v e v a n h e t onderzoeksg e b i e d o f toteen adviesvoorbehoud van de vindplaatsen indien nietm ogelijk nader archeologisch onderzoek.Indien fysiek behoud n ietm ogelijk is,dient e e n opgraving ofarcheologische begeleiding uitgevoerd t e w o r d e n .

Vooreen Inventariserend Veldonderz oekOverig iseen Plan van Aanpakvereist,dat10 dagen van te voren ter inzage dientte liggen bijde Rijksdienstvoor hetCultureelErfgoed. V o o r de andere typen archeologisch onderzoekdienteersteen Program m avan Eisen opgesteld te w orden. D i t P r o g r a m m avan Eisen dient goedgekeurd te w orden doorhetbevoegd gezag (m eestaldebetreffendegem eente). Vestigia isbevoegd om het gehele archeologische proceste doorlopen.

Hetisaan hetbevoegd gezag om uiteindelijk te beslissen ofna hetbureauonderzoek n og andere archeologische w erkzaam heden verrichtdienen te w orden. H e t a d v i e s uitgebrachtdoorV estigia kan daarbijeen belangrijke rol spelen en alszodanig ingebrachtw orden bijbestem m ingsplanontw erpen of – w ijzigingen en aanvragen voor bouw vergunningen. Indien gew enst,draagtVestigia zorg vooreen adequate afstem m ing van de resultaten m et de betrokken gem eentelijke afdelingen.O p deze w ijze w ordtvoorkom en datin een laterstadium discussie ontstaatover de gem aakte analyses. Inventariserend V eldon d e r z o e k

( K N A 3 . 2 D e e l I I Protocol4003)

Hetdoelvan inventariserend veldonderzoek (IVO )ishetaanvullen en toetsen van de gespecifice e r d e archeologische verw achting d o o r m i d d elvan w aarnem ingen in hetveld,w aarbij(extra) inform atie w ordt verkregen ov erbekende en/ofverw achtearcheologische w aarden binnen een onderzoeksgebied.D itom vatde a a n - ofafw ezigheid,de aard,de om vang,de datering,de gaafheid,de conservering en de inhoudelijke kw aliteit van de archeologische w aarden.Hetresultaatvan een IVO iseen rapportm eteen waardering en een inhoudelijk (selectie - )advies(buiten norm en van tijd en geld),aan de hand w aarvan een beleidsbeslissing (m eestaleen selectiebesluit)genom en kan w orden (SP02,VS02t/m VS07,DS01t/m DS05) .Ditbetekentdat d e veldactiviteiten uitgevoerd w orden tothetniveau w aarop deze beslissing gefundeerd genom en kan w o r d e n .

Vestigia brengtnaaraanleiding van hetveldonderzoek een gespecificeerd advies uit,op basisw aarvan het b e v o e g d g e z a g een besluitkan nem en overd e w ijziging in hetbestem m ingsplan van hetonderzoeksgebied en e v e n t u e e l n o g te nem en vervolgstappen in hetonderzoek.

BijhetIVO kan een onderscheid aangebrachtw orden in een verkennende,karterende en w aarderende fase: D e verkennende fase h e e f t t o t d o elinzichtte krijgen in de gaafheid van vorm eenheden van hetlandschap,voor zoverdeze van invloed zijn op de locatiekeuze in hetverleden.Hetdoeliskansarm e zonesuitte sluiten en kansrijke zoneste selecteren voorde volgende fasen van onderzoek. D e karterende fase heefttotdoelhet onderzoeksterrein system atisch te onderzoeken op de aanw ezigheid van vondsten en/ofsporen. D e w aarderende fase heefttotdoelhetw aarnem ing s nette verdichten om deaard,om vang,datering,gaafheid, conservering en inh oudelijke kw aliteitvan de archeol ogische resten vastte stellen.

Cruciaalvoordeuitvoering van hetIVO isde keuzevooreen bepaaldeonderzoeksm ethode,w aarm eede gespecificeerde archeologische verw achting,gesteld in hetburea u onderzoeksrapportgetoet stkan worden in het v e l d . Ditdientin een Plan van Aanpakduidelijkgem aakttew orden (VS01,SP01). Alseisen gelden een verantw oording van alle gebruikte inform atie,w aarop de keuze gebaseerd w ordten een beschrijving van de veronderstelde kenm erken van de verw achte archeologische vindplaatsen m .b.t.diepteligging,om vang, archeologische indicatoren,ruim teli j ke verdelingen bi nnen de vindplaats,artefacten. B o o r - e n proefsleuvenonderzoekzijn op ditm om entdeenige karterendem ethoden voorhetopsporen v a n ( n i e t - zichtbare)sites buiten de historische kern die breed inzetbaar zijn.Andere prospectietechnieken zijn alleen in specifieke om standigheden toepasbaar (bv.grondradar) .Daarnaastkan de oppervlaktekartering een bijzonder w aardevolle aanvulling zijn o p e e n b o o r - ofproefsleuvenonderzoek,m etnam e daar w aar (plaatselijk)sprake is van hetaanploegen van vondstlagen ofdeaanw ezigheid van m olshopen en geschoondesloten.Booronderzoek is een geschikte prospectietechniek voor hetopsporen van sites die z ich kenm erken dooreen archeologische laag ofeen vondststrooiing m et een voldoende hoge dichtheid. Indien een op tesporen sitezich kenm erktdooreen lage vondstdichtheid (< 40 vondsten/m ²)isbooronderzoek m indergeschikt en kan een proefsleuvenonderzoe k een betere m ethode zijn . V oor detailsnaar verschillende boorm ethoden wordtverwezen naardeKNA Leidraad Inventariserend V eldonderzoek deelKarterend booronde r z o e k .

Vestigia BV A rcheologie & Cultuurhistorie isbevoeg d tothetdoen van allefasen van bo oronderzoek. T e n aanzien van de rapportage en aanleveringseisen totdeponering gelden dezelfde eisen alsbijeen bureauonderzoek m ethetverschildateventueelvondstm ateriaal(vondsten,m onsters)binnen tw ee jaar na afronding van hetveldw erkconform de e isen van hetdepotbijhetaangew ezen depotw ordtaangeleverd (DS01 t / m D S 0 5 ) . Bijlage 3: Boorstaten

VESTIGIA Archeologie en Cultuurhistorie

044 Projectnaam : HOEKSCHE WAARD NOORD Projectnummer : 2603 Soort boring : Archeologische boring Coordinaatsysteem : Rijksdriehoeksmeting X-coordinaat (m) : 99060 Y-coordinaat (m) : 424099 Locatiebepaling : Gemeten, GPS Referentievlak : Normaal Amsterdams Peil Maaiveld (cm) : 0 Bepaling maaiveldhoogte : Actueel Hoogtebestand Nederl. Datum boring : 16-5-2013 Uitvoerder : EL/BM Lithologie

Diepte (cm) Omschrijving Grondsoort Opm. 0 - 90 klei sterk siltig, grijs-bruin, spoor roestvlekken, Opm.: bst in bovenste 20 cm bst in bovenste 20 cm 90 - 180 zand matig siltig, grijs, Zand: matig fijn, spoor plantenresten

045 Projectnaam : HOEKSCHE WAARD NOORD Projectnummer : 2603 Soort boring : Archeologische boring Coordinaatsysteem : Rijksdriehoeksmeting X-coordinaat (m) : 99085 Y-coordinaat (m) : 424124 Locatiebepaling : Gemeten, GPS Referentievlak : Normaal Amsterdams Peil Maaiveld (cm) : 0 Bepaling maaiveldhoogte : Actueel Hoogtebestand Nederl. Datum boring : 16-5-2013 Uitvoerder : EL/BM Lithologie

Diepte (cm) Omschrijving Grondsoort Opm. 0 - 50 klei sterk siltig, grijs-bruin, spoor roestvlekken 50 - 70 klei uiterst siltig, grijs-bruin, spoor roestvlekken 70 - 90 klei sterk siltig, bruin-grijs, spoor roestvlekken 90 - 120 zand matig siltig, grijs, Zand: matig fijn, Schelpen: spoor schelpmateriaal

046 Projectnaam : HOEKSCHE WAARD NOORD Projectnummer : 2603 Soort boring : Archeologische boring Coordinaatsysteem : Rijksdriehoeksmeting X-coordinaat (m) : 99110 Y-coordinaat (m) : 424146 Locatiebepaling : Gemeten, GPS Referentievlak : Normaal Amsterdams Peil Maaiveld (cm) : 0 Bepaling maaiveldhoogte : Actueel Hoogtebestand Nederl. Datum boring : 16-5-2013 Uitvoerder : EL/BM Lithologie

Diepte (cm) Omschrijving Grondsoort Opm. 0 - 30 klei sterk siltig, grijs-bruin 30 - 100 klei sterk zandig, bruin-grijs, spoor roestvlekken

1 / 23 VESTIGIA Archeologie en Cultuurhistorie

Diepte (cm) Omschrijving Grondsoort Opm. 100 - 115 klei uiterst siltig, bruin-grijs, spoor plantenresten, spoor roestvlekken 115 - 140 klei matig siltig, zwak humeus, donker-grijs, spoor plantenresten 140 - 150 zand zwak siltig, grijs, Zand: matig fijn

047 Projectnaam : HOEKSCHE WAARD NOORD Projectnummer : 2603 Soort boring : Archeologische boring Coordinaatsysteem : Rijksdriehoeksmeting X-coordinaat (m) : 99138 Y-coordinaat (m) : 424163 Locatiebepaling : Gemeten, GPS Referentievlak : Normaal Amsterdams Peil Maaiveld (cm) : 0 Bepaling maaiveldhoogte : Actueel Hoogtebestand Nederl. Datum boring : 16-5-2013 Uitvoerder : EL/BM Lithologie

Diepte (cm) Omschrijving Grondsoort Opm. 0 - 35 klei sterk siltig, grijs-bruin, spoor roestvlekken 35 - 70 klei sterk zandig, bruin-grijs, spoor roestvlekken 70 - 110 klei uiterst siltig, donker-grijs, spoor roestvlekken 110 - 140 klei matig siltig, zwak humeus, donker-grijs, Schelpen: spoor schelpmateriaal 140 - 150 geen monster Opm.: zand gevoeld zand gevoeld

048 Projectnaam : HOEKSCHE WAARD NOORD Projectnummer : 2603 Soort boring : Archeologische boring Coordinaatsysteem : Rijksdriehoeksmeting X-coordinaat (m) : 99170 Y-coordinaat (m) : 424186 Locatiebepaling : Gemeten, GPS Referentievlak : Normaal Amsterdams Peil Maaiveld (cm) : 0 Bepaling maaiveldhoogte : Actueel Hoogtebestand Nederl. Datum boring : 16-5-2013 Uitvoerder : EL/BM Lithologie

Diepte (cm) Omschrijving Grondsoort Opm. 0 - 50 klei matig siltig, grijs-bruin, Schelpen: spoor schelpmateriaal, spoor roestvlekken 50 - 60 klei sterk zandig, zwak humeus, bruin-grijs, Zand: zeer grof, spoor plantenresten, omgewerkte grond 60 - 120 klei matig siltig, zwak humeus, bruin-grijs, Schelpen: spoor schelpmateriaal 120 - 190 klei sterk siltig, zwak humeus, donker-grijs, Schelpen: spoor schelpmateriaal, zandlagen

2 / 23 VESTIGIA Archeologie en Cultuurhistorie

049 Projectnaam : HOEKSCHE WAARD NOORD Projectnummer : 2603 Soort boring : Archeologische boring Coordinaatsysteem : Rijksdriehoeksmeting X-coordinaat (m) : 99199 Y-coordinaat (m) : 424203 Locatiebepaling : Gemeten, GPS Referentievlak : Normaal Amsterdams Peil Maaiveld (cm) : 0 Bepaling maaiveldhoogte : Actueel Hoogtebestand Nederl. Datum boring : 16-5-2013 Uitvoerder : EL/BM Lithologie

Diepte (cm) Omschrijving Grondsoort Opm. 0 - 30 klei sterk siltig, grijs-bruin 30 - 50 klei sterk zandig, bruin-grijs, spoor roestvlekken 50 - 60 zand sterk siltig, grijs, Schelpen: spoor schelpmateriaal, spoor roestvlekken 60 - 110 klei sterk siltig, bruin-grijs, spoor roestvlekken 110 - 140 klei matig siltig, zwak humeus, donker-grijs, Schelpen: spoor schelpmateriaal 140 - 160 zand matig siltig, donker-grijs, Zand: matig grof, Schelpen: spoor schelpmateriaal, Opm.: hout hout

050 Projectnaam : HOEKSCHE WAARD NOORD Projectnummer : 2603 Soort boring : Archeologische boring Coordinaatsysteem : Rijksdriehoeksmeting X-coordinaat (m) : 99230 Y-coordinaat (m) : 424219 Locatiebepaling : Gemeten, GPS Referentievlak : Normaal Amsterdams Peil Maaiveld (cm) : 0 Bepaling maaiveldhoogte : Actueel Hoogtebestand Nederl. Datum boring : 16-5-2013 Uitvoerder : EL/BM Lithologie

Diepte (cm) Omschrijving Grondsoort Opm. 0 - 40 klei sterk siltig, grijs-bruin 40 - 60 klei uiterst siltig, bruin-grijs, Schelpen: spoor schelpmateriaal, spoor roestvlekken 60 - 100 klei uiterst siltig, bruin-grijs, Schelpen: spoor schelpmateriaal, spoor roestvlekken 100 - 140 klei sterk siltig, donker-grijs, Schelpen: spoor schelpmateriaal 140 - 160 zand matig siltig, donker-grijs, Zand: matig grof, spoor plantenresten, Schelpen: spoor schelpmateriaal

051 Projectnaam : HOEKSCHE WAARD NOORD Projectnummer : 2603 Soort boring : Archeologische boring Coordinaatsysteem : Rijksdriehoeksmeting X-coordinaat (m) : 99261 Y-coordinaat (m) : 424237 Locatiebepaling : Gemeten, GPS Referentievlak : Normaal Amsterdams Peil Maaiveld (cm) : 0 Bepaling maaiveldhoogte : Actueel Hoogtebestand Nederl. Datum boring : 16-5-2013 Uitvoerder : EL/BM Lithologie

3 / 23 VESTIGIA Archeologie en Cultuurhistorie

Diepte (cm) Omschrijving Grondsoort Opm. 0 - 40 klei sterk siltig, grijs-bruin, doorworteling

40 - 100 klei uiterst siltig, bruin-grijs, Schelpen: spoor schelpmateriaal, spoor roestvlekken 100 - 130 klei uiterst siltig, donker-grijs, spoor plantenresten, Schelpen: spoor schelpmateriaal 130 - 160 zand matig siltig, grijs, Zand: matig grof, Schelpen: spoor schelpmateriaal, Opm.: grovere zand laagjes grovere zand laagjes

052 Projectnaam : HOEKSCHE WAARD NOORD Projectnummer : 2603 Soort boring : Archeologische boring Coordinaatsysteem : Rijksdriehoeksmeting X-coordinaat (m) : 99290 Y-coordinaat (m) : 424257 Locatiebepaling : Gemeten, GPS Referentievlak : Normaal Amsterdams Peil Maaiveld (cm) : 0 Bepaling maaiveldhoogte : Actueel Hoogtebestand Nederl. Datum boring : 16-5-2013 Uitvoerder : EL/BM Lithologie

Diepte (cm) Omschrijving Grondsoort Opm. 0 - 40 klei sterk siltig, grijs-bruin, doorworteling 40 - 100 klei uiterst siltig, bruin-grijs, Schelpen: spoor schelpmateriaal, spoor roestvlekken 100 - 140 klei uiterst siltig, donker-grijs, Schelpen: spoor schelpmateriaal, Opm.: enkele enkele dunne laagjes zand dunne laagjes zand 140 - 160 zand zwak siltig, grijs, Zand: matig grof, Schelpen: spoor schelpmateriaal

053 Projectnaam : HOEKSCHE WAARD NOORD Projectnummer : 2603 Soort boring : Archeologische boring Coordinaatsysteem : Rijksdriehoeksmeting X-coordinaat (m) : 99318 Y-coordinaat (m) : 424272 Locatiebepaling : Gemeten, GPS Referentievlak : Normaal Amsterdams Peil Maaiveld (cm) : 0 Bepaling maaiveldhoogte : Actueel Hoogtebestand Nederl. Datum boring : 16-5-2013 Uitvoerder : EL/BM Lithologie

Diepte (cm) Omschrijving Grondsoort Opm. 0 - 40 klei sterk siltig, grijs-bruin 40 - 120 klei uiterst siltig, bruin-grijs, Schelpen: spoor schelpmateriaal, spoor roestvlekken 120 - 140 klei sterk siltig, donker-grijs, zandlagen 140 - 160 zand zwak siltig, donker-grijs, Zand: matig grof, spoor plantenresten

4 / 23 VESTIGIA Archeologie en Cultuurhistorie

056 Projectnaam : HOEKSCHE WAARD NOORD Projectnummer : 2603 Soort boring : Archeologische boring Coordinaatsysteem : Rijksdriehoeksmeting X-coordinaat (m) : 99360 Y-coordinaat (m) : 424242 Locatiebepaling : Gemeten, GPS Referentievlak : Normaal Amsterdams Peil Maaiveld (cm) : 0 Bepaling maaiveldhoogte : Actueel Hoogtebestand Nederl. Datum boring : 16-5-2013 Uitvoerder : EL/BM Lithologie

Diepte (cm) Omschrijving Grondsoort Opm. 0 - 40 klei sterk siltig, grijs-bruin 40 - 110 klei uiterst siltig, bruin-grijs, spoor plantenresten, Schelpen: spoor schelpmateriaal, spoor sch bandje 60 roestvlekken, Opm.: sch bandje 60 110 - 140 zand zwak siltig, donker-grijs, Zand: matig grof, Opm.: onder zeer grof onder zeer grof

057 Projectnaam : HOEKSCHE WAARD NOORD Projectnummer : 2603 Soort boring : Archeologische boring Coordinaatsysteem : Rijksdriehoeksmeting X-coordinaat (m) : 99383 Y-coordinaat (m) : 424223 Locatiebepaling : Gemeten, GPS Referentievlak : Normaal Amsterdams Peil Maaiveld (cm) : 0 Bepaling maaiveldhoogte : Actueel Hoogtebestand Nederl. Datum boring : 16-5-2013 Uitvoerder : EL/BM Lithologie

Diepte (cm) Omschrijving Grondsoort Opm. 0 - 40 klei sterk siltig, grijs-bruin 40 - 90 klei uiterst siltig, bruin-grijs, spoor roestvlekken, zandlagen 90 - 130 zand zwak siltig, Zand: matig grof, spoor plantenresten, Schelpen: spoor schelpmateriaal, onder zeer gof spoor roestvlekken, Opm.: onder zeer gof

058 Projectnaam : HOEKSCHE WAARD NOORD Projectnummer : 2603 Soort boring : Archeologische boring Coordinaatsysteem : Rijksdriehoeksmeting X-coordinaat (m) : 99401 Y-coordinaat (m) : 424211 Locatiebepaling : Gemeten, GPS Referentievlak : Normaal Amsterdams Peil Maaiveld (cm) : 0 Bepaling maaiveldhoogte : Actueel Hoogtebestand Nederl. Datum boring : 16-5-2013 Uitvoerder : EL/BM Lithologie

Diepte (cm) Omschrijving Grondsoort Opm. 0 - 35 klei sterk siltig, grijs-bruin

5 / 23 VESTIGIA Archeologie en Cultuurhistorie

Diepte (cm) Omschrijving Grondsoort Opm. 35 - 80 klei uiterst siltig, donker-bruin-grijs, spoor plantenresten, Schelpen: spoor schelpmateriaal, spoor roestvlekken 80 - 120 zand zwak siltig, bruin-grijs, Zand: matig grof, weinig roestvlekken, Opm.: onder zeer grof onder zeer grof

059 Projectnaam : HOEKSCHE WAARD NOORD Projectnummer : 2603 Soort boring : Archeologische boring Coordinaatsysteem : Rijksdriehoeksmeting X-coordinaat (m) : 99421 Y-coordinaat (m) : 424215 Locatiebepaling : Gemeten, GPS Referentievlak : Normaal Amsterdams Peil Maaiveld (cm) : 0 Bepaling maaiveldhoogte : Actueel Hoogtebestand Nederl. Datum boring : 16-5-2013 Uitvoerder : EL/BM Lithologie

Diepte (cm) Omschrijving Grondsoort Opm. 0 - 40 klei sterk siltig, grijs-bruin, omgewerkte grond 40 - 70 klei sterk zandig, grijs-bruin, spoor roestvlekken, omgewerkte grond 70 - 80 klei sterk siltig, bruin-grijs, spoor roestvlekken, omgewerkte grond 80 - 90 klei sterk siltig, zwak humeus, donker-grijs 90 - 140 klei uiterst siltig, donker-grijs, spoor roestvlekken, zandlagen 140 - 165 zand sterk siltig, grijs, Schelpen: spoor schelpmateriaal, kleilagen

061 Projectnaam : HOEKSCHE WAARD NOORD Projectnummer : 2603 Soort boring : Archeologische boring Coordinaatsysteem : Rijksdriehoeksmeting X-coordinaat (m) : 100581 Y-coordinaat (m) : 423374 Locatiebepaling : Gemeten, GPS Referentievlak : Normaal Amsterdams Peil Maaiveld (cm) : 0 Bepaling maaiveldhoogte : Actueel Hoogtebestand Nederl. Datum boring : 16-5-2013 Uitvoerder : EL/BM Lithologie

Diepte (cm) Omschrijving Grondsoort Opm. 0 - 30 klei sterk siltig, bruin, bouwvoor 30 - 50 klei uiterst siltig, bruin, bouwvoor 50 - 90 klei sterk zandig, bruin-grijs, Schelpen: spoor schelpmateriaal, spoor roestvlekken 90 - 105 zand matig siltig, bruin-grijs, Zand: matig fijn, spoor roestvlekken

6 / 23 VESTIGIA Archeologie en Cultuurhistorie

Diepte (cm) Omschrijving Grondsoort Opm. 105 - 120 zand matig siltig, zwak gelaagd, nette overgang. humeuze laagjes. naar onder toe gelaagd pakket zand humeus, donker-grijs, Zand: matig fijn, Opm.: gelaagd, nette overgang. humeuze laagjes. naar onder toe gelaagd pakket zand

062 Projectnaam : HOEKSCHE WAARD NOORD Projectnummer : 2603 Soort boring : Archeologische boring Coordinaatsysteem : Rijksdriehoeksmeting X-coordinaat (m) : 100587 Y-coordinaat (m) : 423404 Locatiebepaling : Gemeten, GPS Referentievlak : Normaal Amsterdams Peil Maaiveld (cm) : 0 Bepaling maaiveldhoogte : Actueel Hoogtebestand Nederl. Datum boring : 16-5-2013 Uitvoerder : EL/BM Lithologie

Diepte (cm) Omschrijving Grondsoort Opm. 0 - 35 klei uiterst zandig, bruin, bouwvoor 35 - 70 klei uiterst zandig, bruin-grijs, spoor roestvlekken 70 - 90 zand zwak siltig, grijs, Zand: matig grof, Opm.: bont zand, goed gesorteerd, bont zand, goed gesorteerd, 90 - 120 zand matig siltig, bruin-grijs, weinig roestvlekken, kleilagen

063 Projectnaam : HOEKSCHE WAARD NOORD Projectnummer : 2603 Soort boring : Archeologische boring Coordinaatsysteem : Rijksdriehoeksmeting X-coordinaat (m) : 100590 Y-coordinaat (m) : 423434 Locatiebepaling : Gemeten, GPS Referentievlak : Normaal Amsterdams Peil Maaiveld (cm) : 0 Bepaling maaiveldhoogte : Actueel Hoogtebestand Nederl. Datum boring : 16-5-2013 Uitvoerder : EL/BM Lithologie

Diepte (cm) Omschrijving Grondsoort Opm. 0 - 40 klei uiterst siltig, bruin, bouwvoor 40 - 70 klei matig zandig, bruin-grijs, Schelpen: spoor schelpmateriaal, spoor roestvlekken 70 - 90 klei sterk zandig, bruin-grijs, Schelpen: spoor schelpmateriaal, spoor roestvlekken 90 - 110 zand zwak siltig, Zand: matig grof, Schelpen: spoor schelpmateriaal, spoor roestvlekken

7 / 23 VESTIGIA Archeologie en Cultuurhistorie

Diepte (cm) Omschrijving Grondsoort Opm. 110 - 200 klei matig siltig, zwak humeus, wat humeus geband. rov1 tot 150 cm donker-grijs, spoor plantenresten, Opm.: wat humeus geband. rov1 tot 150 cm 200 - 370 klei matig siltig, matig humeus, gelaagd. guts van 2 tot 3 m erg humeus in midden, net geen veen. donker-grijs, spoor plantenresten, Opm.: gelaagd. guts van 2 tot 3 m erg humeus in midden, net geen veen.

064 Projectnaam : HOEKSCHE WAARD NOORD Projectnummer : 2603 Soort boring : Archeologische boring Coordinaatsysteem : Rijksdriehoeksmeting X-coordinaat (m) : 100612 Y-coordinaat (m) : 423455 Locatiebepaling : Gemeten, GPS Referentievlak : Normaal Amsterdams Peil Maaiveld (cm) : 0 Bepaling maaiveldhoogte : Actueel Hoogtebestand Nederl. Datum boring : 16-5-2013 Uitvoerder : EL/BM Lithologie

Diepte (cm) Omschrijving Grondsoort Opm. 0 - 40 klei uiterst siltig, bruin, bouwvoor 40 - 80 klei sterk zandig, bruin-grijs, spoor roestvlekken 80 - 100 zand zwak siltig, bruin-grijs, Zand: matig grof, spoor roestvlekken, Opm.: goed gesorteerd goed gesorteerd 100 - 120 zand matig siltig, bruin-grijs, Zand: matig grof, spoor roestvlekken

065 Projectnaam : HOEKSCHE WAARD NOORD Projectnummer : 2603 Soort boring : Archeologische boring Coordinaatsysteem : Rijksdriehoeksmeting X-coordinaat (m) : 100636 Y-coordinaat (m) : 423464 Locatiebepaling : Gemeten, GPS Referentievlak : Normaal Amsterdams Peil Maaiveld (cm) : 0 Bepaling maaiveldhoogte : Actueel Hoogtebestand Nederl. Datum boring : 17-5-2013 Uitvoerder : EL/BM Lithologie

Diepte (cm) Omschrijving Grondsoort Opm. 0 - 40 klei uiterst siltig, bruin, bouwvoor 40 - 60 klei matig zandig, bruin-grijs, spoor roestvlekken 60 - 80 klei sterk zandig, bruin-grijs, spoor roestvlekken 80 - 110 zand zwak siltig, bruin-grijs, Zand: matig grof, spoor roestvlekken, Opm.: goed sort goed sort

8 / 23 VESTIGIA Archeologie en Cultuurhistorie

066 Projectnaam : HOEKSCHE WAARD NOORD Projectnummer : 2603 Soort boring : Archeologische boring Coordinaatsysteem : Rijksdriehoeksmeting X-coordinaat (m) : 100668 Y-coordinaat (m) : 423459 Locatiebepaling : Gemeten, GPS Referentievlak : Normaal Amsterdams Peil Maaiveld (cm) : 0 Bepaling maaiveldhoogte : Actueel Hoogtebestand Nederl. Datum boring : 17-5-2013 Uitvoerder : EL/BM Lithologie

Diepte (cm) Omschrijving Grondsoort Opm. 0 - 25 klei uiterst siltig, bruin, bouwvoor 25 - 60 leem sterk zandig, bruin-grijs, Zand: matig fijn, Schelpen: spoor schelpmateriaal, spoor roestvlekken 60 - 130 zand matig siltig, grijs, Zand: matig fijn, spoor plantenresten, Opm.: gel siltig en hum gel siltig en hum

067 Projectnaam : HOEKSCHE WAARD NOORD Projectnummer : 2603 Soort boring : Archeologische boring Coordinaatsysteem : Rijksdriehoeksmeting X-coordinaat (m) : 100701 Y-coordinaat (m) : 423451 Locatiebepaling : Gemeten, GPS Referentievlak : Normaal Amsterdams Peil Maaiveld (cm) : 0 Bepaling maaiveldhoogte : Actueel Hoogtebestand Nederl. Datum boring : 17-5-2013 Uitvoerder : EL/BM Lithologie

Diepte (cm) Omschrijving Grondsoort Opm. 0 - 30 klei uiterst siltig, bruin, bouwvoor 30 - 50 klei sterk zandig, grijs, spoor roestvlekken 50 - 110 zand matig siltig, grijs, Zand: matig fijn, spoor roestvlekken

068 Projectnaam : HOEKSCHE WAARD NOORD Projectnummer : 2603 Soort boring : Archeologische boring Coordinaatsysteem : Rijksdriehoeksmeting X-coordinaat (m) : 100733 Y-coordinaat (m) : 423439 Locatiebepaling : Gemeten, GPS Referentievlak : Normaal Amsterdams Peil Maaiveld (cm) : 0 Bepaling maaiveldhoogte : Actueel Hoogtebestand Nederl. Datum boring : 17-5-2013 Uitvoerder : EL/BM Lithologie

Diepte (cm) Omschrijving Grondsoort Opm. 0 - 60 klei uiterst siltig, bruin 60 - 80 klei matig zandig, bruin-grijs, spoor roestvlekken

9 / 23 VESTIGIA Archeologie en Cultuurhistorie

Diepte (cm) Omschrijving Grondsoort Opm. 80 - 120 zand zwak siltig, oranje-grijs, Zand: matig grof, weinig roestvlekken

069 Projectnaam : HOEKSCHE WAARD NOORD Projectnummer : 2603 Soort boring : Archeologische boring Coordinaatsysteem : Rijksdriehoeksmeting X-coordinaat (m) : 100765 Y-coordinaat (m) : 423430 Locatiebepaling : Gemeten, GPS Referentievlak : Normaal Amsterdams Peil Maaiveld (cm) : 0 Bepaling maaiveldhoogte : Actueel Hoogtebestand Nederl. Datum boring : 17-5-2013 Uitvoerder : EL/BM Lithologie

Diepte (cm) Omschrijving Grondsoort Opm. 0 - 30 klei uiterst siltig, bruin-grijs, spoor roestvlekken, bouwvoor 30 - 100 klei sterk zandig, bruin-grijs, spoor roestvlekken, Opm.: k z laagjes k z laagjes 100 - 120 zand sterk siltig, donker-grijs, Zand: matig grof, spoor plantenresten

070 Projectnaam : HOEKSCHE WAARD NOORD Projectnummer : 2603 Soort boring : Archeologische boring Coordinaatsysteem : Rijksdriehoeksmeting X-coordinaat (m) : 100799 Y-coordinaat (m) : 423415 Locatiebepaling : Gemeten, GPS Referentievlak : Normaal Amsterdams Peil Maaiveld (cm) : 0 Bepaling maaiveldhoogte : Actueel Hoogtebestand Nederl. Datum boring : 17-5-2013 Uitvoerder : EL/BM Lithologie

Diepte (cm) Omschrijving Grondsoort Opm. 0 - 40 klei sterk siltig, bruin, spoor roestvlekken, bouwvoor 40 - 60 klei uiterst siltig, bruin, spoor roestvlekken 60 - 100 klei sterk zandig, bruin-grijs, spoor roestvlekken, zandlagen 100 - 130 zand matig siltig, grijs, Zand: matig grof

071 Projectnaam : HOEKSCHE WAARD NOORD Projectnummer : 2603 Soort boring : Archeologische boring Coordinaatsysteem : Rijksdriehoeksmeting X-coordinaat (m) : 100832 Y-coordinaat (m) : 423405 Locatiebepaling : Gemeten, GPS Referentievlak : Normaal Amsterdams Peil Maaiveld (cm) : 0 Bepaling maaiveldhoogte : Actueel Hoogtebestand Nederl. Datum boring : 17-5-2013 Uitvoerder : EL/BM

10 / 23 VESTIGIA Archeologie en Cultuurhistorie

Lithologie

Diepte (cm) Omschrijving Grondsoort Opm. 0 - 50 klei uiterst siltig, bruin, spoor roestvlekken 50 - 80 zand uiterst siltig, Zand: matig fijn, spoor roestvlekken 80 - 110 leem matig zandig, zwak humeus, donker-grijs, spoor plantenresten 110 - 120 zand matig siltig, grijs, Zand: matig fijn

072 Projectnaam : HOEKSCHE WAARD NOORD Projectnummer : 2603 Soort boring : Archeologische boring Coordinaatsysteem : Rijksdriehoeksmeting X-coordinaat (m) : 100850 Y-coordinaat (m) : 423377 Locatiebepaling : Gemeten, GPS Referentievlak : Normaal Amsterdams Peil Maaiveld (cm) : 0 Bepaling maaiveldhoogte : Actueel Hoogtebestand Nederl. Datum boring : 17-5-2013 Uitvoerder : EL/BM Lithologie

Diepte (cm) Omschrijving Grondsoort Opm. 0 - 80 klei zwak zandig, bruin, omgewerkte grond 80 - 90 klei sterk zandig, bruin-grijs, spoor plantenresten, spoor roestvlekken 90 - 120 zand sterk siltig, grijs, Zand: matig fijn, spoor roestvlekken, kleilagen

073 Projectnaam : HOEKSCHE WAARD NOORD Projectnummer : 2603 Soort boring : Archeologische boring Coordinaatsysteem : Rijksdriehoeksmeting X-coordinaat (m) : 100888 Y-coordinaat (m) : 423389 Locatiebepaling : Gemeten, GPS Referentievlak : Normaal Amsterdams Peil Maaiveld (cm) : 0 Bepaling maaiveldhoogte : Actueel Hoogtebestand Nederl. Datum boring : 17-5-2013 Uitvoerder : EL/BM Lithologie

Diepte (cm) Omschrijving Grondsoort Opm. 0 - 50 klei uiterst siltig, donker-bruin, spoor roestvlekken, omgewerkte grond 50 - 80 klei uiterst siltig, donker-grijs, spoor plantenresten 80 - 110 zand matig siltig, Zand: matig grof, Schelpen: spoor schelpmateriaal

11 / 23 VESTIGIA Archeologie en Cultuurhistorie

074 Projectnaam : HOEKSCHE WAARD NOORD Projectnummer : 2603 Soort boring : Archeologische boring Coordinaatsysteem : Rijksdriehoeksmeting X-coordinaat (m) : 100914 Y-coordinaat (m) : 423357 Locatiebepaling : Gemeten, GPS Referentievlak : Normaal Amsterdams Peil Maaiveld (cm) : 0 Bepaling maaiveldhoogte : Actueel Hoogtebestand Nederl. Datum boring : 17-5-2013 Uitvoerder : EL/BM Lithologie

Diepte (cm) Omschrijving Grondsoort Opm. 0 - 70 klei uiterst siltig, zwak humeus, donker-bruin, omgewerkte grond 70 - 90 klei uiterst siltig, zwak humeus, donker-grijs 90 - 100 klei matig zandig, zwak humeus, donker-grijs, kleilagen 100 - 120 klei sterk zandig, donker-grijs 120 - 130 zand matig siltig, donker-grijs, Zand: matig grof

075 Projectnaam : HOEKSCHE WAARD NOORD Projectnummer : 2603 Soort boring : Archeologische boring Coordinaatsysteem : Rijksdriehoeksmeting X-coordinaat (m) : 100952 Y-coordinaat (m) : 423366 Locatiebepaling : Gemeten, GPS Referentievlak : Normaal Amsterdams Peil Maaiveld (cm) : 0 Bepaling maaiveldhoogte : Actueel Hoogtebestand Nederl. Datum boring : 17-5-2013 Uitvoerder : EL/BM Lithologie

Diepte (cm) Omschrijving Grondsoort Opm. 0 - 35 klei uiterst siltig, matig humeus, donker-bruin, bouwvoor 35 - 75 klei matig zandig, bruin-grijs, spoor roestvlekken 75 - 100 klei matig zandig, grijs, spoor plantenresten, Opm.: gel cm gel cm 100 - 140 klei sterk zandig, grijs, spoor plantenresten, Schelpen: spoor schelpmateriaal, Opm.: gel cm gel cm zand zand

076 Projectnaam : HOEKSCHE WAARD NOORD Projectnummer : 2603 Soort boring : Archeologische boring Coordinaatsysteem : Rijksdriehoeksmeting X-coordinaat (m) : 100986 Y-coordinaat (m) : 423334 Locatiebepaling : Gemeten, GPS Referentievlak : Normaal Amsterdams Peil Maaiveld (cm) : 0 Bepaling maaiveldhoogte : Actueel Hoogtebestand Nederl. Datum boring : 17-5-2013 Uitvoerder : EL/BM Lithologie

12 / 23 VESTIGIA Archeologie en Cultuurhistorie

Diepte (cm) Omschrijving Grondsoort Opm. 0 - 20 klei uiterst siltig, bruin, bouwvoor

20 - 60 klei uiterst siltig, bruin-grijs, Schelpen: spoor schelpmateriaal, spoor roestvlekken 60 - 80 klei sterk zandig, grijs, spoor roestvlekken, kleilagen 80 - 140 zand zwak siltig, grijs, Zand: matig grof, Schelpen: spoor schelpmateriaal

077 Projectnaam : HOEKSCHE WAARD NOORD Projectnummer : 2603 Soort boring : Archeologische boring Coordinaatsysteem : Rijksdriehoeksmeting X-coordinaat (m) : 101018 Y-coordinaat (m) : 423341 Locatiebepaling : Gemeten, GPS Referentievlak : Normaal Amsterdams Peil Maaiveld (cm) : 0 Bepaling maaiveldhoogte : Actueel Hoogtebestand Nederl. Datum boring : 17-5-2013 Uitvoerder : EL/BM Lithologie

Diepte (cm) Omschrijving Grondsoort Opm. 0 - 10 klei zwak zandig, bruin-grijs, spoor roestvlekken, Opm.: in laagte, afgegraven? in laagte, afgegraven? 10 - 40 klei sterk zandig, grijs, spoor plantenresten, spoor roestvlekken 40 - 120 zand matig siltig, zwak humeus, donker-grijs, spoor plantenresten, Schelpen: spoor schelpmateriaal, kleilagen

078 Projectnaam : HOEKSCHE WAARD NOORD Projectnummer : 2603 Soort boring : Archeologische boring Coordinaatsysteem : Rijksdriehoeksmeting X-coordinaat (m) : 101044 Y-coordinaat (m) : 423305 Locatiebepaling : Gemeten, GPS Referentievlak : Normaal Amsterdams Peil Maaiveld (cm) : 0 Bepaling maaiveldhoogte : Actueel Hoogtebestand Nederl. Datum boring : 17-5-2013 Uitvoerder : EL/BM Lithologie

Diepte (cm) Omschrijving Grondsoort Opm. 0 - 65 klei uiterst siltig, matig humeus, zwart-bruin, omgewerkte opgevulde sloot, in laagte paralel aan sloor grond, Opm.: opgevulde sloot, in laagte paralel aan sloor 65 - 90 klei uiterst siltig, zwak humeus, donker-grijs, Schelpen: spoor schelpmateriaal 90 - 120 zand sterk siltig, grijs, Zand: matig fijn, kleilagen

13 / 23 VESTIGIA Archeologie en Cultuurhistorie

079 Projectnaam : HOEKSCHE WAARD NOORD Projectnummer : 2603 Soort boring : Archeologische boring Coordinaatsysteem : Rijksdriehoeksmeting X-coordinaat (m) : 101090 Y-coordinaat (m) : 423309 Locatiebepaling : Gemeten, GPS Referentievlak : Normaal Amsterdams Peil Maaiveld (cm) : 0 Bepaling maaiveldhoogte : Actueel Hoogtebestand Nederl. Datum boring : 17-5-2013 Uitvoerder : EL/BM Lithologie

Diepte (cm) Omschrijving Grondsoort Opm. 0 - 20 klei sterk zandig, in laagte bruin-grijs, spoor roestvlekken, Opm.: in laagte 20 - 90 zand matig siltig, bruin-grijs, Zand: matig grof, Schelpen: spoor schelpmateriaal, spoor roestvlekken 90 - 120 zand sterk siltig, 110 cm 5 cm verslagen veen donker-grijs, Zand: matig fijn, spoor plantenresten, Opm.: 110 cm 5 cm verslagen veen 120 - 140 klei matig siltig, matig humeus, donker-grijs 140 - 160 veen zwak kleiig, bruin 160 - 190 klei matig siltig, matig humeus, bruin, spoor plantenresten 190 - 210 veen zwak kleiig, matig siltig, bruin 210 - 260 klei matig siltig, matig humeus, donker-grijs, spoor plantenresten 260 - 370 veen sterk kleiig, bruin, afwisseling zwaar humeuze klei en kleiig veen. cm/dm. enkele wittige bandjes mm Opm.: afwisseling zwaar humeuze klei en kleiig veen. cm/dm. enkele wittige bandjes mm 370 - 390 veen mineraalarm, bruin

14 / 23 VESTIGIA Archeologie en Cultuurhistorie

080 Projectnaam : HOEKSCHE WAARD NOORD Projectnummer : 2603 Soort boring : Archeologische boring Coordinaatsysteem : Rijksdriehoeksmeting X-coordinaat (m) : 101107 Y-coordinaat (m) : 423280 Locatiebepaling : Gemeten, GPS Referentievlak : Normaal Amsterdams Peil Maaiveld (cm) : 0 Bepaling maaiveldhoogte : Actueel Hoogtebestand Nederl. Datum boring : 17-5-2013 Uitvoerder : EL/BM Lithologie

Diepte (cm) Omschrijving Grondsoort Opm. 0 - 25 veen zwak kleiig, bruin 25 - 60 zand sterk siltig, donker-grijs, weinig plantenresten, Schelpen: spoor schelpmateriaal 60 - 80 klei zwak siltig, sterk humeus, bruin, weinig plantenresten 80 - 100 veen sterk kleiig, bruin 100 - 300 klei matig siltig, matig humeus, donker-grijs, weinig plantenresten, Opm.: hout. hout. 240-250 veen k3 br 240-250 veen k3 br

081 Projectnaam : HOEKSCHE WAARD NOORD Projectnummer : 2603 Soort boring : Archeologische boring Coordinaatsysteem : Rijksdriehoeksmeting X-coordinaat (m) : 101147 Y-coordinaat (m) : 423281 Locatiebepaling : Gemeten, GPS Referentievlak : Normaal Amsterdams Peil Maaiveld (cm) : 0 Bepaling maaiveldhoogte : Actueel Hoogtebestand Nederl. Datum boring : 17-5-2013 Uitvoerder : EL/BM Lithologie

Diepte (cm) Omschrijving Grondsoort Opm. 0 - 45 klei uiterst siltig, bruin, bouwvoor 45 - 60 klei uiterst siltig, bruin-grijs, spoor roestvlekken 60 - 90 klei sterk siltig, bruin-grijs, spoor plantenresten, Schelpen: spoor schelpmateriaal 90 - 120 zand matig siltig, grijs, Zand: matig grof, Schelpen: spoor schelpmateriaal

082 Projectnaam : HOEKSCHE WAARD NOORD Projectnummer : 2603 Soort boring : Archeologische boring Coordinaatsysteem : Rijksdriehoeksmeting X-coordinaat (m) : 101172 Y-coordinaat (m) : 423253 Locatiebepaling : Gemeten, GPS Referentievlak : Normaal Amsterdams Peil Maaiveld (cm) : 0 Bepaling maaiveldhoogte : Actueel Hoogtebestand Nederl. Datum boring : 17-5-2013 Uitvoerder : EL/BM Lithologie

15 / 23 VESTIGIA Archeologie en Cultuurhistorie

Diepte (cm) Omschrijving Grondsoort Opm. 0 - 10 klei uiterst siltig, zwak humeus, bruin, bouwvoor

10 - 60 zand matig siltig, licht-bruin-grijs, Zand: matig fijn, Schelpen: spoor schelpmateriaal, spoor roestvlekken, kleilagen 60 - 95 zand sterk siltig, grijs, Zand: matig grof, kleilagen 95 - 130 klei sterk siltig, matig humeus, donker-grijs, Schelpen: spoor schelpmateriaal 130 - 190 klei matig siltig, zwak humeus, donker-grijs, spoor plantenresten, Opm.: geband geband humeuze kleien humeuze kleien

083 Projectnaam : HOEKSCHE WAARD NOORD Projectnummer : 2603 Soort boring : Archeologische boring Coordinaatsysteem : Rijksdriehoeksmeting X-coordinaat (m) : 101209 Y-coordinaat (m) : 423238 Locatiebepaling : Gemeten, GPS Referentievlak : Normaal Amsterdams Peil Maaiveld (cm) : 0 Bepaling maaiveldhoogte : Actueel Hoogtebestand Nederl. Datum boring : 17-5-2013 Uitvoerder : EL/BM Lithologie

Diepte (cm) Omschrijving Grondsoort Opm. 0 - 30 klei uiterst siltig, zwak humeus, bruin, bouwvoor 30 - 70 klei uiterst siltig, bruin-grijs, spoor plantenresten, spoor roestvlekken 70 - 110 zand sterk siltig, grijs, Schelpen: spoor schelpmateriaal 110 - 120 zand matig siltig, grijs, Zand: matig fijn

084 Projectnaam : HOEKSCHE WAARD NOORD Projectnummer : 2603 Soort boring : Archeologische boring Coordinaatsysteem : Rijksdriehoeksmeting X-coordinaat (m) : 101242 Y-coordinaat (m) : 423236 Locatiebepaling : Gemeten, GPS Referentievlak : Normaal Amsterdams Peil Maaiveld (cm) : 0 Bepaling maaiveldhoogte : Actueel Hoogtebestand Nederl. Datum boring : 17-5-2013 Uitvoerder : EL/BM Lithologie

Diepte (cm) Omschrijving Grondsoort Opm. 0 - 100 klei uiterst siltig, bruin, spoor roestvlekken, omgewerkte grond 100 - 120 klei zwak zandig, bruin-grijs, spoor roestvlekken 120 - 140 klei sterk zandig, grijs, spoor roestvlekken 140 - 220 zand matig siltig, grijs, Schelpen: spoor schelpmateriaal, Opm.: afcen toe kleiig laagje afcen toe kleiig laagje

16 / 23 VESTIGIA Archeologie en Cultuurhistorie

085 Projectnaam : HOEKSCHE WAARD NOORD Projectnummer : 2603 Soort boring : Archeologische boring Coordinaatsysteem : Rijksdriehoeksmeting X-coordinaat (m) : 101276 Y-coordinaat (m) : 423211 Locatiebepaling : Gemeten, GPS Referentievlak : Normaal Amsterdams Peil Maaiveld (cm) : 0 Bepaling maaiveldhoogte : Actueel Hoogtebestand Nederl. Datum boring : 17-5-2013 Uitvoerder : EL/BM Lithologie

Diepte (cm) Omschrijving Grondsoort Opm. 0 - 30 klei uiterst siltig, zwak humeus, bruin, spoor plantenresten, bouwvoor 30 - 120 zand sterk siltig, grijs, Schelpen: spoor schelpmateriaal, Opm.: op 90 veen insp op 90 veen insp laagje laagje

086 Projectnaam : HOEKSCHE WAARD NOORD Projectnummer : 2603 Soort boring : Archeologische boring Coordinaatsysteem : Rijksdriehoeksmeting X-coordinaat (m) : 101301 Y-coordinaat (m) : 423200 Locatiebepaling : Gemeten, GPS Referentievlak : Normaal Amsterdams Peil Maaiveld (cm) : 0 Bepaling maaiveldhoogte : Actueel Hoogtebestand Nederl. Datum boring : 17-5-2013 Uitvoerder : EL/BM Lithologie

Diepte (cm) Omschrijving Grondsoort Opm. 0 - 20 klei uiterst siltig, zwak humeus, bruin, spoor roestvlekken, bouwvoor 20 - 40 klei uiterst siltig, grijs, spoor plantenresten, Schelpen: spoor schelpmateriaal 40 - 70 klei sterk zandig, grijs, zandlagen 70 - 80 klei sterk zandig, matig humeus, zwart-grijs, weinig plantenresten, Schelpen: spoor schelpmateriaal 80 - 120 zand matig siltig, grijs, spoor plantenresten, Schelpen: spoor schelpmateriaal, kleilagen

087 Projectnaam : HOEKSCHE WAARD NOORD Projectnummer : 2603 Soort boring : Archeologische boring Coordinaatsysteem : Rijksdriehoeksmeting X-coordinaat (m) : 101338 Y-coordinaat (m) : 423184 Locatiebepaling : Gemeten, GPS Referentievlak : Normaal Amsterdams Peil Maaiveld (cm) : 0 Bepaling maaiveldhoogte : Actueel Hoogtebestand Nederl. Datum boring : 21-5-2013 Uitvoerder : EL/BM Lithologie

Diepte (cm) Omschrijving Grondsoort Opm. 0 - 25 klei sterk zandig, grijs-bruin, spoor roestvlekken, bouwvoor

17 / 23 VESTIGIA Archeologie en Cultuurhistorie

Diepte (cm) Omschrijving Grondsoort Opm. 25 - 45 klei matig zandig, matig humeus, zwart-grijs, weinig plantenresten, Schelpen: spoor schelpmateriaal 45 - 120 zand matig siltig, grijs, Zand: matig fijn, Schelpen: spoor schelpmateriaal

088 Projectnaam : HOEKSCHE WAARD NOORD Projectnummer : 2603 Soort boring : Archeologische boring Coordinaatsysteem : Rijksdriehoeksmeting X-coordinaat (m) : 101370 Y-coordinaat (m) : 423188 Locatiebepaling : Gemeten, GPS Referentievlak : Normaal Amsterdams Peil Maaiveld (cm) : 0 Bepaling maaiveldhoogte : Actueel Hoogtebestand Nederl. Datum boring : 21-5-2013 Uitvoerder : EL/BM Lithologie

Diepte (cm) Omschrijving Grondsoort Opm. 0 - 15 klei matig zandig, grijs-bruin, bouwvoor 15 - 40 klei sterk zandig, matig humeus, donker-grijs, weinig plantenresten 40 - 120 zand matig siltig, grijs, Zand: matig fijn, detrituslagen

089 Projectnaam : HOEKSCHE WAARD NOORD Projectnummer : 2603 Soort boring : Archeologische boring Coordinaatsysteem : Rijksdriehoeksmeting X-coordinaat (m) : 101398 Y-coordinaat (m) : 423158 Locatiebepaling : Gemeten, GPS Referentievlak : Normaal Amsterdams Peil Maaiveld (cm) : 0 Bepaling maaiveldhoogte : Actueel Hoogtebestand Nederl. Datum boring : 21-5-2013 Uitvoerder : EL/BM Lithologie

Diepte (cm) Omschrijving Grondsoort Opm. 0 - 15 klei matig zandig, matig humeus, bouwvoor 15 - 50 klei sterk zandig, zwak humeus, donker-grijs, spoor plantenresten 50 - 120 zand sterk siltig, grijs, kleilagen

091 Projectnaam : HOEKSCHE WAARD NOORD Projectnummer : 2603 Soort boring : Archeologische boring Coordinaatsysteem : Rijksdriehoeksmeting X-coordinaat (m) : 101468 Y-coordinaat (m) : 423148 Locatiebepaling : Gemeten, GPS Referentievlak : Normaal Amsterdams Peil Maaiveld (cm) : 0 Bepaling maaiveldhoogte : Actueel Hoogtebestand Nederl. Datum boring : 21-5-2013 Uitvoerder : EL/BM

18 / 23 VESTIGIA Archeologie en Cultuurhistorie

Lithologie

Diepte (cm) Omschrijving Grondsoort Opm. 0 - 30 klei uiterst siltig, bruin, bouwvoor 30 - 70 klei sterk zandig, grijs, spoor roestvlekken 70 - 110 klei matig zandig, bruin-grijs, weinig roestvlekken 110 - 120 klei sterk zandig, grijs, spoor roestvlekken, zandlagen 120 - 130 geen monster Opm.: zand zand

092 Projectnaam : HOEKSCHE WAARD NOORD Projectnummer : 2603 Soort boring : Archeologische boring Coordinaatsysteem : Rijksdriehoeksmeting X-coordinaat (m) : 101490 Y-coordinaat (m) : 423125 Locatiebepaling : Gemeten, GPS Referentievlak : Normaal Amsterdams Peil Maaiveld (cm) : 0 Bepaling maaiveldhoogte : Actueel Hoogtebestand Nederl. Datum boring : 21-5-2013 Uitvoerder : EL/BM Lithologie

Diepte (cm) Omschrijving Grondsoort Opm. 0 - 15 klei sterk zandig, matig humeus, bruin, bouwvoor 15 - 50 klei sterk zandig, matig humeus, zwart-grijs, weinig plantenresten 50 - 120 zand sterk siltig, grijs, Zand: uiterst fijn, Schelpen: spoor schelpmateriaal, kleilagen

093 Projectnaam : HOEKSCHE WAARD NOORD Projectnummer : 2603 Soort boring : Archeologische boring Coordinaatsysteem : Rijksdriehoeksmeting X-coordinaat (m) : 101527 Y-coordinaat (m) : 423127 Locatiebepaling : Gemeten, GPS Referentievlak : Normaal Amsterdams Peil Maaiveld (cm) : 0 Bepaling maaiveldhoogte : Actueel Hoogtebestand Nederl. Datum boring : 21-5-2013 Uitvoerder : EL/BM Lithologie

Diepte (cm) Omschrijving Grondsoort Opm. 0 - 20 klei uiterst siltig, bruin, bouwvoor 20 - 50 klei uiterst siltig, grijs-bruin, weinig roestvlekken 50 - 80 klei matig zandig, bruin-grijs, spoor plantenresten, spoor roestvlekken 80 - 120 zand matig siltig, grijs, Zand: matig fijn, Schelpen: spoor schelpmateriaal, kleilagen

19 / 23 VESTIGIA Archeologie en Cultuurhistorie

094 Projectnaam : HOEKSCHE WAARD NOORD Projectnummer : 2603 Soort boring : Archeologische boring Coordinaatsysteem : Rijksdriehoeksmeting X-coordinaat (m) : 101533 Y-coordinaat (m) : 423103 Locatiebepaling : Gemeten, GPS Referentievlak : Normaal Amsterdams Peil Maaiveld (cm) : 0 Bepaling maaiveldhoogte : Actueel Hoogtebestand Nederl. Datum boring : 21-5-2013 Uitvoerder : EL/BM Lithologie

Diepte (cm) Omschrijving Grondsoort Opm. 0 - 20 zand sterk siltig, grijs, spoor roestvlekken, bouwvoor, omgewerkte grond 20 - 70 klei matig zandig, bruin-grijs, spoor plantenresten, spoor roestvlekken 70 - 120 zand sterk siltig, grijs, Zand: uiterst fijn, spoor plantenresten, Schelpen: spoor schelpmateriaal, kleilagen

095 Projectnaam : HOEKSCHE WAARD NOORD Projectnummer : 2603 Soort boring : Archeologische boring Coordinaatsysteem : Rijksdriehoeksmeting X-coordinaat (m) : 101559 Y-coordinaat (m) : 423091 Locatiebepaling : Gemeten, GPS Referentievlak : Normaal Amsterdams Peil Maaiveld (cm) : 0 Bepaling maaiveldhoogte : Actueel Hoogtebestand Nederl. Datum boring : 21-5-2013 Uitvoerder : EL/BM Lithologie

Diepte (cm) Omschrijving Grondsoort Opm. 0 - 20 klei matig zandig, zwak humeus, bruin, spoor plantenresten, spoor roestvlekken, bouwvoor 20 - 40 klei matig zandig, matig humeus, donker-zwart-grijs, weinig plantenresten 40 - 110 leem sterk zandig, donker-grijs, Schelpen: spoor schelpmateriaal, zandlagen, Opm.: hum hum band /pl band /pl 110 - 120 zand sterk siltig, donker-grijs, Zand: uiterst grof, Schelpen: spoor schelpmateriaal

096 Projectnaam : HOEKSCHE WAARD NOORD Projectnummer : 2603 Soort boring : Archeologische boring Coordinaatsysteem : Rijksdriehoeksmeting X-coordinaat (m) : 101589 Y-coordinaat (m) : 423079 Locatiebepaling : Gemeten, GPS Referentievlak : Normaal Amsterdams Peil Maaiveld (cm) : 0 Bepaling maaiveldhoogte : Actueel Hoogtebestand Nederl. Datum boring : 21-5-2013 Uitvoerder : EL/BM Lithologie

Diepte (cm) Omschrijving Grondsoort Opm. 0 - 10 klei sterk zandig, bruin-grijs, spoor plantenresten, bouwvoor

20 / 23 VESTIGIA Archeologie en Cultuurhistorie

Diepte (cm) Omschrijving Grondsoort Opm. 10 - 120 klei sterk zandig, donker-grijs, spoor plantenresten, Schelpen: spoor schelpmateriaal, Opm.: 50-70 50-70 h2 h2

097 Projectnaam : HOEKSCHE WAARD NOORD Projectnummer : 2603 Soort boring : Archeologische boring Coordinaatsysteem : Rijksdriehoeksmeting X-coordinaat (m) : 101620 Y-coordinaat (m) : 423066 Locatiebepaling : Gemeten, GPS Referentievlak : Normaal Amsterdams Peil Maaiveld (cm) : 0 Bepaling maaiveldhoogte : Actueel Hoogtebestand Nederl. Datum boring : 21-5-2013 Uitvoerder : EL/BM Lithologie

Diepte (cm) Omschrijving Grondsoort Opm. 0 - 30 klei matig zandig, bruin-grijs, spoor plantenresten, spoor roestvlekken, bouwvoor 30 - 90 klei sterk zandig, donker-grijs, spoor plantenresten, Opm.: 60 pl laag 60 pl laag 90 - 120 zand matig siltig, donker-grijs, Zand: matig grof, Schelpen: spoor schelpmateriaal

098 Projectnaam : HOEKSCHE WAARD NOORD Projectnummer : 2603 Soort boring : Archeologische boring Coordinaatsysteem : Rijksdriehoeksmeting X-coordinaat (m) : 101656 Y-coordinaat (m) : 423069 Locatiebepaling : Gemeten, GPS Referentievlak : Normaal Amsterdams Peil Maaiveld (cm) : 0 Bepaling maaiveldhoogte : Actueel Hoogtebestand Nederl. Datum boring : 21-5-2013 Uitvoerder : EL/BM Lithologie

Diepte (cm) Omschrijving Grondsoort Opm. 0 - 120 klei uiterst siltig, grijs-bruin, spoor roestvlekken, omgewerkte grond 120 - 140 klei uiterst siltig, matig humeus, zwart-bruin, spoor plantenresten 140 - 160 klei sterk zandig, bruin-grijs, spoor roestvlekken 160 - 180 klei sterk zandig, donker-grijs, Schelpen: spoor schelpmateriaal

099 Projectnaam : HOEKSCHE WAARD NOORD Projectnummer : 2603 Soort boring : Archeologische boring Coordinaatsysteem : Rijksdriehoeksmeting X-coordinaat (m) : 101689 Y-coordinaat (m) : 423058 Locatiebepaling : Gemeten, GPS Referentievlak : Normaal Amsterdams Peil Maaiveld (cm) : 0 Bepaling maaiveldhoogte : Actueel Hoogtebestand Nederl. Datum boring : 21-5-2013 Uitvoerder : EL/BM

21 / 23 VESTIGIA Archeologie en Cultuurhistorie

Lithologie

Diepte (cm) Omschrijving Grondsoort Opm. 0 - 40 klei matig zandig, grijs-bruin, omgewerkte grond, bouwvoor 40 - 80 klei uiterst siltig, zwak humeus, bruin, Schelpen: spoor schelpmateriaal, spoor roestvlekken 80 - 120 zand sterk siltig, grijs, Zand: uiterst fijn, spoor plantenresten, Schelpen: spoor schelpmateriaal, spoor roestvlekken

100 Projectnaam : HOEKSCHE WAARD NOORD Projectnummer : 2603 Soort boring : Archeologische boring Coordinaatsysteem : Rijksdriehoeksmeting X-coordinaat (m) : 101724 Y-coordinaat (m) : 423043 Locatiebepaling : Gemeten, GPS Referentievlak : Normaal Amsterdams Peil Maaiveld (cm) : 0 Bepaling maaiveldhoogte : Actueel Hoogtebestand Nederl. Datum boring : 21-5-2013 Uitvoerder : EL/BM Lithologie

Diepte (cm) Omschrijving Grondsoort Opm. 0 - 115 klei uiterst siltig, grijs-bruin, omgewerkte grond 115 - 120 zand sterk siltig, bruin-grijs, weinig roestvlekken, Opm.: bst op 115 bst op 115

101 Projectnaam : HOEKSCHE WAARD NOORD Projectnummer : 2603 Soort boring : Archeologische boring Coordinaatsysteem : Rijksdriehoeksmeting X-coordinaat (m) : 101754 Y-coordinaat (m) : 423019 Locatiebepaling : Gemeten, GPS Referentievlak : Normaal Amsterdams Peil Maaiveld (cm) : 0 Bepaling maaiveldhoogte : Actueel Hoogtebestand Nederl. Datum boring : 21-5-2013 Uitvoerder : EL/BM Lithologie

Diepte (cm) Omschrijving Grondsoort Opm. 0 - 55 klei uiterst siltig, grijs-omgewerkte grond 55 - 190 klei zwak zandig, zwak humeus, donker-grijs, spoor plantenresten, basis scherp, omgewerkte grond 190 - 370 veen sterk kleiig, bruin, bosveen, basis geleidelijk, Opm.: top geerodeerd, niet top geerodeerd, niet veraard veraard 370 - 500 klei sterk siltig, sterk humeus, donker-grijs, veel plantenresten, Opm.: onder onder s4, venige banden s4, venige banden

22 / 23 VESTIGIA Archeologie en Cultuurhistorie

102 Projectnaam : HOEKSCHE WAARD NOORD Projectnummer : 2603 Soort boring : Archeologische boring Coordinaatsysteem : Rijksdriehoeksmeting X-coordinaat (m) : 101781 Y-coordinaat (m) : 422983 Locatiebepaling : Gemeten, GPS Referentievlak : Normaal Amsterdams Peil Maaiveld (cm) : 0 Bepaling maaiveldhoogte : Actueel Hoogtebestand Nederl. Datum boring : 21-5-2013 Uitvoerder : EL/BM Lithologie

Diepte (cm) Omschrijving Grondsoort Opm. 0 - 70 klei zwak zandig, grijs-bruin, spoor roestvlekken, omgewerkte grond 70 - 140 klei uiterst siltig, zwak humeus, donker-grijs, Schelpen: spoor schelpmateriaal, omgewerkte grond 140 - 180 zand sterk siltig, grijs, Schelpen: spoor schelpmateriaal

103 Projectnaam : HOEKSCHE WAARD NOORD Projectnummer : 2603 Soort boring : Archeologische boring Coordinaatsysteem : Rijksdriehoeksmeting X-coordinaat (m) : 101814 Y-coordinaat (m) : 422962 Locatiebepaling : Gemeten, GPS Referentievlak : Normaal Amsterdams Peil Maaiveld (cm) : 0 Bepaling maaiveldhoogte : Actueel Hoogtebestand Nederl. Datum boring : 21-5-2013 Uitvoerder : EL/BM Lithologie

Diepte (cm) Omschrijving Grondsoort Opm. 0 - 60 klei uiterst siltig, bruin, bouwvoor 60 - 180 klei uiterst siltig, zwak humeus, donker-grijs, omgewerkte grond 180 - 200 zand sterk siltig, grijs, Zand: uiterst fijn, Schelpen: spoor schelpmateriaal, kleilagen

23 / 23 VESTIGIA Archeologie en Cultuurhistorie

201 Projectnaam : Hoekse Waard Projectnummer : 2850 Soort boring : Archeologische boring Coordinaatsysteem : Rijksdriehoeksmeting X-coordinaat (m) : 100503 Y-coordinaat (m) : 423235 Locatiebepaling : Gemeten, GPS Referentievlak : Normaal Amsterdams Peil Maaiveld (cm) : -23 Bepaling maaiveldhoogte : Actueel Hoogtebestand Nederl. Datum boring : 14-4-2014 Uitvoerder : EL/RS Lithologie

Diepte (cm) Omschrijving Grondsoort Opm. 0 - 20 klei zwak zandig, zwak humeus, grijs-bruin, bouwvoor 20 - 60 klei zwak zandig, bruin-grijs, weinig roestvlekken, omgewerkte grond 60 - 80 klei sterk zandig, grijs, spoor roestvlekken, omgewerkte grond 80 - 150 zand kleiig, grijs, Zand: zeer fijn 150 - 180 zand matig siltig, grijs, spoor roestvlekken 180 - 220 klei matig siltig, bruin-grijs, matig stevig, Opm.: recent gecompacteerd? recent gecompacteerd? 220 - 250 klei matig siltig, grijs, matig stevig 250 - 270 veen sterk kleiig, bruin, weinig plantenresten 270 - 300 klei matig siltig, grijs, weinig plantenresten, Opm.: hout hout

202 Projectnaam : Hoekse Waard Projectnummer : 2850 Soort boring : Archeologische boring Coordinaatsysteem : Rijksdriehoeksmeting X-coordinaat (m) : 100485 Y-coordinaat (m) : 423268 Locatiebepaling : Gemeten, GPS Referentievlak : Normaal Amsterdams Peil Maaiveld (cm) : -82 Bepaling maaiveldhoogte : Actueel Hoogtebestand Nederl. Datum boring : 14-4-2014 Uitvoerder : EL/RS Lithologie

Diepte (cm) Omschrijving Grondsoort Opm. 0 - 30 klei matig siltig, donker-grijs-bruin, bouwvoor 30 - 60 zand zwak siltig, bruin-grijs, weinig roestvlekken, omgewerkte grond 60 - 100 klei zwak zandig, donker-bruin-grijs 100 - 140 klei sterk zandig, grijs, weinig roestvlekken 140 - 190 zand sterk siltig, grijs, basis scherp 190 - 200 klei matig siltig, donker-grijs 200 - 250 klei matig siltig, matig humeus, donker-bruin-grijs

1 / 14 VESTIGIA Archeologie en Cultuurhistorie

203 Projectnaam : Hoekse Waard Projectnummer : 2850 Soort boring : Archeologische boring Coordinaatsysteem : Rijksdriehoeksmeting X-coordinaat (m) : 100466 Y-coordinaat (m) : 423237 Locatiebepaling : Gemeten, GPS Referentievlak : Normaal Amsterdams Peil Maaiveld (cm) : -134 Bepaling maaiveldhoogte : Actueel Hoogtebestand Nederl. Datum boring : 14-4-2014 Uitvoerder : EL/RS Lithologie

Diepte (cm) Omschrijving Grondsoort Opm. 0 - 30 klei zwak zandig, zwak humeus, grijs-bruin, bouwvoor 30 - 60 klei zwak zandig, bruin-grijs, weinig roestvlekken, omgewerkte grond 60 - 120 zand kleiig, grijs, Zand: matig fijn 120 - 170 klei sterk zandig, grijs 170 - 270 zand kleiig, grijs, kleilagen, zandlagen

204 Projectnaam : Hoekse Waard Projectnummer : 2850 Soort boring : Archeologische boring Coordinaatsysteem : Rijksdriehoeksmeting X-coordinaat (m) : 100448 Y-coordinaat (m) : 423266 Locatiebepaling : Gemeten, GPS Referentievlak : Normaal Amsterdams Peil Maaiveld (cm) : -126 Bepaling maaiveldhoogte : Actueel Hoogtebestand Nederl. Datum boring : 14-4-2014 Uitvoerder : EL/RS Lithologie

Diepte (cm) Omschrijving Grondsoort Opm. 0 - 30 zand kleiig, grijs-bruin, spoor roestvlekken, omgewerkte grond 30 - 90 zand kleiig, grijs, spoor roestvlekken, omgewerkte grond 90 - 130 klei sterk zandig, donker-grijs, Schelpen: spoor schelpmateriaal 130 - 250 zand kleiig, grijs, zandlagen, kleilagen

205 Projectnaam : Hoekse Waard Projectnummer : 2850 Soort boring : Archeologische boring Coordinaatsysteem : Rijksdriehoeksmeting X-coordinaat (m) : 100433 Y-coordinaat (m) : 423236 Locatiebepaling : Gemeten, GPS Referentievlak : Normaal Amsterdams Peil Maaiveld (cm) : -150 Bepaling maaiveldhoogte : Actueel Hoogtebestand Nederl. Datum boring : 14-4-2014 Uitvoerder : EL/RS Lithologie

2 / 14 VESTIGIA Archeologie en Cultuurhistorie

Diepte (cm) Omschrijving Grondsoort Opm. 0 - 30 klei zwak zandig, bruin-grijs, weinig roestvlekken, bouwvoor

30 - 90 klei zwak zandig, bruin-grijs, spoor roestvlekken 90 - 150 zand kleiig, licht-bruin-grijs, spoor roestvlekken 150 - 250 zand kleiig, grijs, zandlagen, kleilagen

206 Projectnaam : Hoekse Waard Projectnummer : 2850 Soort boring : Archeologische boring Coordinaatsysteem : Rijksdriehoeksmeting X-coordinaat (m) : 100516 Y-coordinaat (m) : 423266 Locatiebepaling : Gemeten, GPS Referentievlak : Normaal Amsterdams Peil Maaiveld (cm) : 5 Bepaling maaiveldhoogte : Actueel Hoogtebestand Nederl. Datum boring : 14-4-2014 Uitvoerder : EL/RS Lithologie

Diepte (cm) Omschrijving Grondsoort Opm. 0 - 40 klei zwak zandig, zwak humeus, grijs-bruin, bouwvoor 40 - 70 klei sterk zandig, licht-grijs, spoor roestvlekken 70 - 120 zand kleiig, grijs, spoor roestvlekken 120 - 220 zand kleiig, grijs, kleilagen, zandlagen 220 - 250 zand sterk siltig, grijs, basis scherp 250 - 300 veen zwak kleiig, bruin, bosveen

207 Projectnaam : Hoekse Waard Projectnummer : 2850 Soort boring : Archeologische boring Coordinaatsysteem : Rijksdriehoeksmeting X-coordinaat (m) : 100417 Y-coordinaat (m) : 423262 Locatiebepaling : Gemeten, GPS Referentievlak : Normaal Amsterdams Peil Maaiveld (cm) : -140 Bepaling maaiveldhoogte : Actueel Hoogtebestand Nederl. Datum boring : 14-4-2014 Uitvoerder : EL/RS Lithologie

Diepte (cm) Omschrijving Grondsoort Opm. 0 - 40 klei zwak zandig, grijs-bruin, spoor roestvlekken, bouwvoor 40 - 70 klei sterk zandig, donker-grijs, spoor roestvlekken 70 - 80 zand zwak siltig, licht-bruin-grijs 80 - 90 klei zwak zandig, donker-grijs, spoor roestvlekken 90 - 200 zand kleiig, grijs, kleilagen, zandlagen 200 - 210 klei sterk siltig, matig humeus, donker-bruin-grijs 210 - 250 veen zwak kleiig, bruin, bosveen, spoor plantenresten

3 / 14 VESTIGIA Archeologie en Cultuurhistorie

208 Projectnaam : Hoekse Waard Projectnummer : 2850 Soort boring : Archeologische boring Coordinaatsysteem : Rijksdriehoeksmeting X-coordinaat (m) : 100396 Y-coordinaat (m) : 423237 Locatiebepaling : Gemeten, GPS Referentievlak : Normaal Amsterdams Peil Maaiveld (cm) : -145 Bepaling maaiveldhoogte : Actueel Hoogtebestand Nederl. Datum boring : 14-4-2014 Uitvoerder : EL/RS Lithologie

Diepte (cm) Omschrijving Grondsoort Opm. 0 - 50 klei sterk zandig, matig humeus, grijs-bruin, bouwvoor 50 - 100 klei zwak zandig, grijs-bruin, weinig roestvlekken, omgewerkte grond 100 - 120 klei sterk siltig, donker-bruin-grijs, spoor zwarte vlekken, spoor roestvlekken 120 - 220 zand kleiig, grijs, Zand: matig fijn, kleilagen, zandlagen

209 Projectnaam : Hoekse Waard Projectnummer : 2850 Soort boring : Archeologische boring Coordinaatsysteem : Rijksdriehoeksmeting X-coordinaat (m) : 100382 Y-coordinaat (m) : 423271 Locatiebepaling : Gemeten, GPS Referentievlak : Normaal Amsterdams Peil Maaiveld (cm) : -142 Bepaling maaiveldhoogte : Actueel Hoogtebestand Nederl. Datum boring : 14-4-2014 Uitvoerder : EL/RS Lithologie

Diepte (cm) Omschrijving Grondsoort Opm. 0 - 40 klei matig zandig, zwak humeus, grijs-bruin, bouwvoor 40 - 90 klei zwak zandig, zwak humeus, grijs-bruin, spoor roestvlekken, omgewerkte grond 90 - 120 klei sterk zandig, licht-grijs-bruin, spoor roestvlekken 120 - 140 zand kleiig, grijs, spoor roestvlekken 140 - 240 zand kleiig, grijs, kleilagen, zandlagen

210 Projectnaam : Hoekse Waard Projectnummer : 2850 Soort boring : Archeologische boring Coordinaatsysteem : Rijksdriehoeksmeting X-coordinaat (m) : 100367 Y-coordinaat (m) : 423244 Locatiebepaling : Gemeten, GPS Referentievlak : Normaal Amsterdams Peil Maaiveld (cm) : -135 Bepaling maaiveldhoogte : Actueel Hoogtebestand Nederl. Datum boring : 14-4-2014 Uitvoerder : EL/RS Lithologie

4 / 14 VESTIGIA Archeologie en Cultuurhistorie

Diepte (cm) Omschrijving Grondsoort Opm. 0 - 60 klei zwak zandig, matig humeus, donker-grijs-bruin, stevig, omgewerkte grond, Opm.: zeer stug zeer stug

60 - 130 klei zwak zandig, grijs-bruin, stevig, spoor roestvlekken, omgewerkte grond, Opm.: zeer stug zeer stug 130 - 180 zand kleiig, licht-bruin-grijs, Zand: matig fijn, spoor roestvlekken 180 - 240 zand kleiig, grijs, spoor zwarte vlekken, kleilagen, zandlagen

211 Projectnaam : Hoekse Waard Projectnummer : 2850 Soort boring : Archeologische boring Coordinaatsysteem : Rijksdriehoeksmeting X-coordinaat (m) : 100361 Y-coordinaat (m) : 423298 Locatiebepaling : Gemeten, GPS Referentievlak : Normaal Amsterdams Peil Maaiveld (cm) : 6 Bepaling maaiveldhoogte : Actueel Hoogtebestand Nederl. Datum boring : 14-4-2014 Uitvoerder : EL/RS Lithologie

Diepte (cm) Omschrijving Grondsoort Opm. 0 - 20 klei zwak zandig, zwak humeus, donker-bruin-grijs, bouwvoor 20 - 50 klei zwak zandig, grijs-bruin, spoor zwarte vlekken, omgewerkte grond 50 - 70 zand kleiig, licht-bruin-grijs, spoor roestvlekken 70 - 90 zand kleiig, grijs 90 - 120 zand kleiig, licht-bruin-grijs, spoor roestvlekken 120 - 250 zand kleiig, grijs, Schelpen: spoor schelpmateriaal, zandlagen

212 Projectnaam : Hoekse Waard Projectnummer : 2850 Soort boring : Archeologische boring Coordinaatsysteem : Rijksdriehoeksmeting X-coordinaat (m) : 100364 Y-coordinaat (m) : 423355 Locatiebepaling : Gemeten, GPS Referentievlak : Normaal Amsterdams Peil Maaiveld (cm) : 17 Bepaling maaiveldhoogte : Actueel Hoogtebestand Nederl. Datum boring : 14-4-2014 Uitvoerder : EL/RS Lithologie

Diepte (cm) Omschrijving Grondsoort Opm. 0 - 50 klei zwak zandig, matig humeus, donker-grijs-bruin, stevig, omgewerkte grond, Opm.: zeer stug zeer stug 50 - 80 klei zwak zandig, donker-bruin-grijs, spoor roestvlekken 80 - 170 zand kleiig, licht-grijs, spoor roestvlekken 170 - 200 klei matig siltig, donker-grijs, stevig 200 - 240 klei matig siltig, grijs 240 - 300 veen zwak kleiig, bruin, bosveen

5 / 14 VESTIGIA Archeologie en Cultuurhistorie

213 Projectnaam : Hoekse Waard Projectnummer : 2850 Soort boring : Archeologische boring Coordinaatsysteem : Rijksdriehoeksmeting X-coordinaat (m) : 100378 Y-coordinaat (m) : 423390 Locatiebepaling : Gemeten, GPS Referentievlak : Normaal Amsterdams Peil Maaiveld (cm) : -71 Bepaling maaiveldhoogte : Actueel Hoogtebestand Nederl. Datum boring : 14-4-2014 Uitvoerder : EL/RS Lithologie

Diepte (cm) Omschrijving Grondsoort Opm. 0 - 40 klei matig zandig, zwak humeus, grijs-bruin, bouwvoor 40 - 70 klei zwak zandig, donker-bruin-grijs, spoor roestvlekken 70 - 110 zand kleiig, bruin-grijs, spoor roestvlekken 110 - 120 zand kleiig, grijs, spoor roestvlekken 120 - 210 zand kleiig, grijs, Zand: matig fijn 210 - 300 veen zwak kleiig, bruin, bosveen

214 Projectnaam : Hoekse Waard Projectnummer : 2850 Soort boring : Archeologische boring Coordinaatsysteem : Rijksdriehoeksmeting X-coordinaat (m) : 100384 Y-coordinaat (m) : 423327 Locatiebepaling : Gemeten, GPS Referentievlak : Normaal Amsterdams Peil Maaiveld (cm) : -114 Bepaling maaiveldhoogte : Actueel Hoogtebestand Nederl. Datum boring : 14-4-2014 Uitvoerder : EL/RS Lithologie

Diepte (cm) Omschrijving Grondsoort Opm. 0 - 50 klei matig zandig, zwak humeus, grijs-bruin, bouwvoor 50 - 80 klei zwak zandig, donker-bruin-grijs, spoor roestvlekken 80 - 140 zand kleiig, grijs, spoor roestvlekken 140 - 210 zand kleiig, grijs, Zand: matig fijn 210 - 220 veen zwak kleiig, bruin, bosveen

215 Projectnaam : Hoekse Waard Projectnummer : 2850 Soort boring : Archeologische boring Coordinaatsysteem : Rijksdriehoeksmeting X-coordinaat (m) : 100418 Y-coordinaat (m) : 423300 Locatiebepaling : Gemeten, GPS Referentievlak : Normaal Amsterdams Peil Maaiveld (cm) : -25 Bepaling maaiveldhoogte : Actueel Hoogtebestand Nederl. Datum boring : 14-4-2014 Uitvoerder : EL/RS Lithologie

6 / 14 VESTIGIA Archeologie en Cultuurhistorie

Diepte (cm) Omschrijving Grondsoort Opm. 0 - 40 klei matig zandig, zwak humeus, grijs-bruin, bouwvoor

40 - 80 klei zwak zandig, zwak humeus, grijs-bruin, spoor roestvlekken, omgewerkte grond 80 - 120 klei sterk zandig, licht-grijs-bruin, spoor roestvlekken 120 - 150 zand kleiig, grijs, spoor roestvlekken 150 - 220 zand kleiig, grijs, kleilagen, zandlagen

216 Projectnaam : Hoekse Waard Projectnummer : 2850 Soort boring : Archeologische boring Coordinaatsysteem : Rijksdriehoeksmeting X-coordinaat (m) : 100449 Y-coordinaat (m) : 423392 Locatiebepaling : Gemeten, GPS Referentievlak : Normaal Amsterdams Peil Maaiveld (cm) : 86 Bepaling maaiveldhoogte : Actueel Hoogtebestand Nederl. Datum boring : 15-4-2014 Uitvoerder : EL/KK Lithologie

Diepte (cm) Omschrijving Grondsoort Opm. 0 - 60 klei sterk zandig, bruin-grijs, spoor gele vlekken, spoor roestvlekken, omgewerkte grond 60 - 100 klei matig zandig, licht-bruin-grijs, Schelpen: spoor schelpmateriaal, spoor roestvlekken, omgewerkte grond 100 - 250 zand sterk siltig, grijs, Schelpen: spoor schelpmateriaal, kleilagen, detrituslagen 250 - 290 klei sterk zandig, grijs, zandlagen, detrituslagen, Opm.: natuurlijk natuurlijk

217 Projectnaam : Hoekse Waard Projectnummer : 2850 Soort boring : Archeologische boring Coordinaatsysteem : Rijksdriehoeksmeting X-coordinaat (m) : 100413 Y-coordinaat (m) : 423399 Locatiebepaling : Gemeten, GPS Referentievlak : Normaal Amsterdams Peil Maaiveld (cm) : -74 Bepaling maaiveldhoogte : Actueel Hoogtebestand Nederl. Datum boring : 15-4-2014 Uitvoerder : EL/KK Lithologie

Diepte (cm) Omschrijving Grondsoort Opm. 0 - 70 klei sterk zandig, zwak humeus, bruin-grijs, spoor roestvlekken, omgewerkte grond 70 - 120 klei sterk zandig, bruin-grijs, stevig, spoor mangaanconcreties, spoor roestvlekken, omgewerkte grond 120 - 220 zand sterk siltig, grijs, spoor plantenresten, Schelpen: spoor schelpmateriaal, kleilagen, detrituslagen, omgewerkte grond

7 / 14 VESTIGIA Archeologie en Cultuurhistorie

218 Projectnaam : Hoekse Waard Projectnummer : 2850 Soort boring : Archeologische boring Coordinaatsysteem : Rijksdriehoeksmeting X-coordinaat (m) : 100467 Y-coordinaat (m) : 423347 Locatiebepaling : Gemeten, GPS Referentievlak : Normaal Amsterdams Peil Maaiveld (cm) : -66 Bepaling maaiveldhoogte : Actueel Hoogtebestand Nederl. Datum boring : 15-4-2014 Uitvoerder : EL/KK Lithologie

Diepte (cm) Omschrijving Grondsoort Opm. 0 - 60 klei sterk zandig, bruin-grijs, spoor roestvlekken, omgewerkte grond 60 - 120 klei sterk zandig, zwak humeus, donker-grijs, Schelpen: spoor schelpmateriaal, zandlagen, detrituslagen, omgewerkte grond 120 - 200 zand sterk siltig, grijs, Schelpen: spoor schelpmateriaal, kleilagen, omgewerkte grond 200 - 220 klei zwak zandig, donker-grijs, spoor plantenresten, matig stevig 220 - 290 veen mineraalarm, bruin, bosveen, matig stevig

219 Projectnaam : Hoekse Waard Projectnummer : 2850 Soort boring : Archeologische boring Coordinaatsysteem : Rijksdriehoeksmeting X-coordinaat (m) : 100402 Y-coordinaat (m) : 423363 Locatiebepaling : Gemeten, GPS Referentievlak : Normaal Amsterdams Peil Maaiveld (cm) : -20 Bepaling maaiveldhoogte : Actueel Hoogtebestand Nederl. Datum boring : 15-4-2014 Uitvoerder : EL/KK Lithologie

Diepte (cm) Omschrijving Grondsoort Opm. 0 - 70 klei sterk zandig, zwak humeus, bruin-grijs, omgewerkte grond 70 - 90 klei uiterst siltig, zwak humeus, donker-grijs, stevig, omgewerkte grond 90 - 160 zand kleiig, grijs, spoor bruine vlekken, Zand: matig grof, kleilagen, omgewerkte grond 160 - 210 klei sterk siltig, matig humeus, donker-zwart-grijs, spoor grijze vlekken, omgewerkte grond 210 - 320 veen sterk kleiig, grijs-bruin, bosveen, spoor plantenresten

220 Projectnaam : Hoekse Waard Projectnummer : 2850 Soort boring : Archeologische boring Coordinaatsysteem : Rijksdriehoeksmeting X-coordinaat (m) : 100437 Y-coordinaat (m) : 423332 Locatiebepaling : Gemeten, GPS Referentievlak : Normaal Amsterdams Peil Maaiveld (cm) : -18 Bepaling maaiveldhoogte : Actueel Hoogtebestand Nederl. Datum boring : 15-4-2014 Uitvoerder : EL/KK Lithologie

8 / 14 VESTIGIA Archeologie en Cultuurhistorie

Diepte (cm) Omschrijving Grondsoort Opm. 0 - 80 klei sterk zandig, zwak humeus, grijs, stevig, opgebrachte grond

80 - 160 zand sterk siltig, zwak humeus, grijs, kleilagen, opgebrachte grond 160 - 200 klei sterk zandig, zwak humeus, donker-grijs, opgebrachte grond 200 - 300 veen sterk kleiig, bruin-bruin, bosveen, weinig plantenresten, kleilagen

221 Projectnaam : Hoekse Waard Projectnummer : 2850 Soort boring : Archeologische boring Coordinaatsysteem : Rijksdriehoeksmeting X-coordinaat (m) : 100470 Y-coordinaat (m) : 423305 Locatiebepaling : Gemeten, GPS Referentievlak : Normaal Amsterdams Peil Maaiveld (cm) : -16 Bepaling maaiveldhoogte : Actueel Hoogtebestand Nederl. Datum boring : 15-4-2014 Uitvoerder : EL/KK Lithologie

Diepte (cm) Omschrijving Grondsoort Opm. 0 - 60 zand kleiig, zwak humeus, grijs-bruin, spoor roestvlekken, opgebrachte grond 60 - 120 klei sterk zandig, zwak humeus, bruin-grijs, spoor grijze vlekken, spoor roestvlekken, opgebrachte grond 120 - 150 klei matig zandig, zwak humeus, donker-grijs, stevig, opgebrachte grond 150 - 230 klei sterk zandig, zwak humeus, grijs, weinig plantenresten, opgebrachte grond, gestuit op baksteen omgewerkte grond, Opm.: gestuit op baksteen

222 Projectnaam : Hoekse Waard Projectnummer : 2850 Soort boring : Archeologische boring Coordinaatsysteem : Rijksdriehoeksmeting X-coordinaat (m) : 100504 Y-coordinaat (m) : 423324 Locatiebepaling : Gemeten, GPS Referentievlak : Normaal Amsterdams Peil Maaiveld (cm) : -83 Bepaling maaiveldhoogte : Actueel Hoogtebestand Nederl. Datum boring : 15-4-2014 Uitvoerder : EL/KK Lithologie

Diepte (cm) Omschrijving Grondsoort Opm. 0 - 60 klei sterk zandig, zwak humeus, grijs-bruin, omgewerkte grond 60 - 110 zand sterk siltig, bruin-grijs, spoor roestvlekken, opgebrachte grond 110 - 180 zand zwak siltig, donker-grijs, opgebrachte grond 180 - 200 klei matig zandig, zwak humeus, bruin-grijs, omgewerkte grond 200 - 275 veen mineraalarm, bruin, bosveen

9 / 14 VESTIGIA Archeologie en Cultuurhistorie

223 Projectnaam : Hoekse Waard Projectnummer : 2850 Soort boring : Archeologische boring Coordinaatsysteem : Rijksdriehoeksmeting X-coordinaat (m) : 99342 Y-coordinaat (m) : 424238 Locatiebepaling : Gemeten, GPS Referentievlak : Normaal Amsterdams Peil Maaiveld (cm) : -80 Bepaling maaiveldhoogte : Actueel Hoogtebestand Nederl. Datum boring : 15-4-2014 Uitvoerder : EL/KK Lithologie

Diepte (cm) Omschrijving Grondsoort Opm. 0 - 40 klei uiterst siltig, zwak humeus, bruin-grijs, bouwvoor 40 - 60 klei zwak zandig, bruin-grijs, spoor roestvlekken 60 - 280 zand zwak siltig, zwak humeus, donker-grijs, kleilagen, omgewerkte grond

224 Projectnaam : Hoekse Waard Projectnummer : 2850 Soort boring : Archeologische boring Coordinaatsysteem : Rijksdriehoeksmeting X-coordinaat (m) : 99364 Y-coordinaat (m) : 424220 Locatiebepaling : Gemeten, GPS Referentievlak : Normaal Amsterdams Peil Maaiveld (cm) : -80 Bepaling maaiveldhoogte : Actueel Hoogtebestand Nederl. Datum boring : 15-4-2014 Uitvoerder : EL/KK Lithologie

Diepte (cm) Omschrijving Grondsoort Opm. 0 - 40 klei uiterst siltig, zwak humeus, grijs-bruin, bouwvoor 40 - 60 klei matig zandig, bruin-grijs, spoor roestvlekken 60 - 100 zand zwak siltig, licht-bruin, Zand: matig grof 100 - 270 zand matig siltig, zwak humeus, donker-grijs, Zand: matig grof, kleilagen, omgewerkte grond

225 Projectnaam : Hoekse Waard Projectnummer : 2850 Soort boring : Archeologische boring Coordinaatsysteem : Rijksdriehoeksmeting X-coordinaat (m) : 99381 Y-coordinaat (m) : 424207 Locatiebepaling : Gemeten, GPS Referentievlak : Normaal Amsterdams Peil Maaiveld (cm) : -68 Bepaling maaiveldhoogte : Actueel Hoogtebestand Nederl. Datum boring : 15-4-2014 Uitvoerder : EL/KK Lithologie

Diepte (cm) Omschrijving Grondsoort Opm. 0 - 40 klei zwak zandig, grijs-bruin, bouwvoor 40 - 100 zand zwak siltig, licht-bruin, Zand: matig grof, spoor roestvlekken

10 / 14 VESTIGIA Archeologie en Cultuurhistorie

Diepte (cm) Omschrijving Grondsoort Opm. 100 - 270 zand zwak siltig, zwak grindig, donker-grijs, Zand: matig grof

226 Projectnaam : Hoekse Waard Projectnummer : 2850 Soort boring : Archeologische boring Coordinaatsysteem : Rijksdriehoeksmeting X-coordinaat (m) : 99400 Y-coordinaat (m) : 424193 Locatiebepaling : Gemeten, GPS Referentievlak : Normaal Amsterdams Peil Maaiveld (cm) : -67 Bepaling maaiveldhoogte : Actueel Hoogtebestand Nederl. Datum boring : 15-4-2014 Uitvoerder : EL/KK Lithologie

Diepte (cm) Omschrijving Grondsoort Opm. 0 - 40 klei uiterst siltig, grijs-bruin, bouwvoor 40 - 60 klei matig zandig, bruin-grijs, spoor roestvlekken 60 - 125 zand zwak siltig, bruin-grijs, spoor roestvlekken, kleilagen 125 - 180 zand zwak siltig, donker-grijs, Zand: matig grof, Schelpen: spoor schelpmateriaal 180 - 300 zand zwak siltig, zwak grindig, donker-grijs, Zand: zeer grof, Schelpen: spoor schelpmateriaal

227 Projectnaam : Hoekse Waard Projectnummer : 2850 Soort boring : Archeologische boring Coordinaatsysteem : Rijksdriehoeksmeting X-coordinaat (m) : 99394 Y-coordinaat (m) : 424264 Locatiebepaling : Gemeten, GPS Referentievlak : Normaal Amsterdams Peil Maaiveld (cm) : 205 Bepaling maaiveldhoogte : Actueel Hoogtebestand Nederl. Datum boring : 15-4-2014 Uitvoerder : EL/KK Lithologie

Diepte (cm) Omschrijving Grondsoort Opm. 0 - 30 klei zwak zandig, zwak humeus, grijs-bruin, bouwvoor 30 - 100 klei zwak zandig, grijs-bruin, spoor roestvlekken, omgewerkte grond 100 - 170 klei matig zandig, zwak humeus, donker-grijs, spoor plantenresten, Schelpen: spoor schelpmateriaal, omgewerkte grond 170 - 250 zand matig siltig, donker-grijs, Zand: matig fijn, omgewerkte grond

11 / 14 VESTIGIA Archeologie en Cultuurhistorie

228 Projectnaam : Hoekse Waard Projectnummer : 2850 Soort boring : Archeologische boring Coordinaatsysteem : Rijksdriehoeksmeting X-coordinaat (m) : 99416 Y-coordinaat (m) : 424245 Locatiebepaling : Gemeten, GPS Referentievlak : Normaal Amsterdams Peil Maaiveld (cm) : 453 Bepaling maaiveldhoogte : Actueel Hoogtebestand Nederl. Datum boring : 15-4-2014 Uitvoerder : EL/KK Lithologie

Diepte (cm) Omschrijving Grondsoort Opm. 0 - 50 klei zwak zandig, grijs-bruin, bouwvoor 50 - 100 klei zwak zandig, bruin-grijs, spoor roestvlekken, omgewerkte grond 100 - 170 klei sterk zandig, zwak humeus, donker-grijs, spoor plantenresten, Schelpen: spoor schelpmateriaal, omgewerkte grond 170 - 220 zand matig siltig, zwak humeus, donker-grijs, omgewerkte grond

229 Projectnaam : Hoekse Waard Projectnummer : 2850 Soort boring : Archeologische boring Coordinaatsysteem : Rijksdriehoeksmeting X-coordinaat (m) : 101704 Y-coordinaat (m) : 422971 Locatiebepaling : Gemeten, GPS Referentievlak : Normaal Amsterdams Peil Maaiveld (cm) : -61 Bepaling maaiveldhoogte : Actueel Hoogtebestand Nederl. Datum boring : 15-4-2014 Uitvoerder : EL/KK Lithologie

Diepte (cm) Omschrijving Grondsoort Opm. 0 - 30 klei uiterst siltig, zwak humeus, grijs-bruin, bouwvoor 30 - 60 klei sterk zandig, bruin-grijs, spoor roestvlekken 60 - 90 zand matig siltig, bruin-grijs, Zand: matig fijn, spoor roestvlekken 90 - 210 zand zwak siltig, grijs, Zand: matig grof, basis scherp 210 - 300 veen mineraalarm, bruin, bosveen

230 Projectnaam : Hoekse Waard Projectnummer : 2850 Soort boring : Archeologische boring Coordinaatsysteem : Rijksdriehoeksmeting X-coordinaat (m) : 101731 Y-coordinaat (m) : 422962 Locatiebepaling : Gemeten, GPS Referentievlak : Normaal Amsterdams Peil Maaiveld (cm) : -58 Bepaling maaiveldhoogte : Actueel Hoogtebestand Nederl. Datum boring : 15-4-2014 Uitvoerder : EL/KK Lithologie

12 / 14 VESTIGIA Archeologie en Cultuurhistorie

Diepte (cm) Omschrijving Grondsoort Opm. 0 - 30 klei zwak zandig, donker-grijs, omgewerkte grond, bouwvoor

30 - 80 klei sterk zandig, grijs, Schelpen: spoor schelpmateriaal, spoor roestvlekken, zandlagen 80 - 160 zand zwak siltig, bruin-grijs, Zand: matig fijn 160 - 250 zand zwak siltig, grijs, Zand: matig fijn, Schelpen: spoor schelpmateriaal, basis scherp 250 - 280 veen mineraalarm, bruin, bosveen

231 Projectnaam : Hoekse Waard Projectnummer : 2850 Soort boring : Archeologische boring Coordinaatsysteem : Rijksdriehoeksmeting X-coordinaat (m) : 101752 Y-coordinaat (m) : 422935 Locatiebepaling : Gemeten, GPS Referentievlak : Normaal Amsterdams Peil Maaiveld (cm) : -49 Bepaling maaiveldhoogte : Actueel Hoogtebestand Nederl. Datum boring : 15-4-2014 Uitvoerder : EL/KK Lithologie

Diepte (cm) Omschrijving Grondsoort Opm. 0 - 40 zand sterk siltig, grijs-bruin, bouwvoor 40 - 90 klei zwak zandig, zwak humeus, donker-grijs, stevig, omgewerkte grond 90 - 120 zand matig siltig, grijs, Zand: matig fijn, spoor roestvlekken 120 - 160 zand sterk siltig, grijs, Schelpen: spoor schelpmateriaal, spoor roestvlekken, kleilagen 160 - 280 zand zwak siltig, grijs, Zand: matig fijn, Schelpen: spoor schelpmateriaal, basis scherp 280 - 300 veen mineraalarm, bruin, bosveen

232 Projectnaam : Hoekse Waard Projectnummer : 2850 Soort boring : Archeologische boring Coordinaatsysteem : Rijksdriehoeksmeting X-coordinaat (m) : 101761 Y-coordinaat (m) : 422961 Locatiebepaling : Gemeten, GPS Referentievlak : Normaal Amsterdams Peil Maaiveld (cm) : -50 Bepaling maaiveldhoogte : Actueel Hoogtebestand Nederl. Datum boring : 15-4-2014 Uitvoerder : EL/KK Lithologie

Diepte (cm) Omschrijving Grondsoort Opm. 0 - 40 klei sterk zandig, zwak humeus, bruin-grijs, bouwvoor 40 - 70 klei sterk zandig, bruin-grijs, spoor roestvlekken, omgewerkte grond 70 - 110 zand matig siltig, bruin-grijs, Zand: matig fijn, spoor roestvlekken 110 - 240 zand zwak siltig, grijs, Zand: matig fijn, Schelpen: spoor schelpmateriaal 240 - 280 veen mineraalarm, bruin, bosveen

13 / 14 VESTIGIA Archeologie en Cultuurhistorie

233 Projectnaam : Hoekse Waard Projectnummer : 2850 Soort boring : Archeologische boring Coordinaatsysteem : Rijksdriehoeksmeting X-coordinaat (m) : 101742 Y-coordinaat (m) : 422990 Locatiebepaling : Gemeten, GPS Referentievlak : Normaal Amsterdams Peil Maaiveld (cm) : -85 Bepaling maaiveldhoogte : Actueel Hoogtebestand Nederl. Datum boring : 15-4-2014 Uitvoerder : EL/KK Lithologie

Diepte (cm) Omschrijving Grondsoort Opm. 0 - 55 klei zwak zandig, zwak humeus, bruin-grijs, bouwvoor 55 - 180 zand matig siltig, grijs, Zand: matig fijn, Schelpen: spoor schelpmateriaal, kleilagen, basis scherp 180 - 280 veen mineraalarm, bruin, bosveen

234 Projectnaam : Hoekse Waard Projectnummer : 2850 Soort boring : Archeologische boring Coordinaatsysteem : Rijksdriehoeksmeting X-coordinaat (m) : 101715 Y-coordinaat (m) : 422991 Locatiebepaling : Gemeten, GPS Referentievlak : Normaal Amsterdams Peil Maaiveld (cm) : -67 Bepaling maaiveldhoogte : Actueel Hoogtebestand Nederl. Datum boring : 15-4-2014 Uitvoerder : EL/KK Lithologie

Diepte (cm) Omschrijving Grondsoort Opm. 0 - 40 klei sterk zandig, zwak humeus, bruin-grijs, bouwvoor 40 - 90 zand zwak siltig, bruin-grijs, Zand: matig fijn, spoor roestvlekken 90 - 200 zand zwak siltig, grijs, Zand: matig fijn, Schelpen: spoor schelpmateriaal, basis scherp 200 - 230 veen sterk kleiig, grijs-bruin, Veen: zwak amorf 230 - 300 veen mineraalarm, bruin, basis scherp

14 / 14 Vestigia archeologie en cultuurhistorie

2891301 Soort boring : Archeologische boring Coordinaatsysteem : Rijksdriehoeksmeting X-coordinaat (m) : 99218 Y-coordinaat (m) : 424102 Locatiebepaling : Gemeten, GPS Referentievlak : Normaal Amsterdams Peil Maaiveld (cm) : -79 Bepaling maaiveldhoogte : Actueel Hoogtebestand Nederl. Datum boring : 2-9-2014 Uitvoerder : EL/RS Projectnummer : 2891 Projectnaam : Hoekse Waard Lithologie

Diepte (cm) Omschrijving Opm. Grondsoort Zand 0 - 30 klei zwak zandig, grijs-bruin, bouwvoor 30 - 50 klei zwak zandig, licht-grijs-bruin, omgewerkte grond 50 - 70 klei zwak zandig, licht-bruin-grijs, weinig roestvlekken 70 - 90 zand zwak siltig, bruin-weinig roestvlekken 90 - 120 zand kleiig, grijs, Zand: matig fijn, Schelpen: spoor schelpmateriaal matig fijn 120 - 150 zand sterk siltig, grijs, Zand: matig fijn matig fijn 150 - 200 zand matig siltig, grijs, spoor plantenresten, Schelpen: spoor schelpmateriaal, Opm.: brokje hout brokje hout 200 - 250 zand sterk siltig, grijs, spoor plantenresten, Schelpen: spoor schelpmateriaal

2891302 Soort boring : Archeologische boring Coordinaatsysteem : Rijksdriehoeksmeting X-coordinaat (m) : 99245 Y-coordinaat (m) : 424119 Locatiebepaling : Gemeten, GPS Referentievlak : Normaal Amsterdams Peil Maaiveld (cm) : -75 Bepaling maaiveldhoogte : Actueel Hoogtebestand Nederl. Datum boring : 2-9-2014 Uitvoerder : EL/RS Projectnummer : 2891 Projectnaam : Hoekse Waard Lithologie

Diepte (cm) Omschrijving Opm. Grondsoort Zand 0 - 15 klei zwak zandig, grijs-bruin, bouwvoor 15 - 30 zand zwak siltig, licht-bruin-grijs, Zand: matig grof, matig grof omgewerkte grond, opgebrachte grond 30 - 50 klei zwak siltig, donker-grijs 50 - 60 klei zwak siltig, bruin-grijs, weinig roestvlekken, spoor ijzerconcreties 60 - 70 klei matig siltig, licht-bruin-grijs, Schelpen: spoor schelpmateriaal, weinig roestvlekken, spoor ijzerconcreties 70 - 110 zand matig siltig, licht-bruin-grijs, spoor roestvlekken 110 - 120 zand kleiig, grijs 120 - 190 zand zwak siltig, licht-bruin-grijs 190 - 200 zand uiterst siltig, grijs, Schelpen: spoor schelpmateriaal 200 - 235 zand matig siltig, Zand: matig grof, Schelpen: spoor matig grof schelpmateriaal 235 - 240 zand kleiig, grijs, Opm.: onderin 2 humeuze bandjes v onderin 2 humeuze bandjes v 2-4mm 2-4mm 240 - 250 zand zwak siltig, grijs, Zand: matig fijn matig fijn

1 / 5 Vestigia archeologie en cultuurhistorie 2891303 Soort boring : Archeologische boring Coordinaatsysteem : Rijksdriehoeksmeting X-coordinaat (m) : 99275 Y-coordinaat (m) : 424139 Locatiebepaling : Gemeten, GPS Referentievlak : Normaal Amsterdams Peil Maaiveld (cm) : -72 Bepaling maaiveldhoogte : Actueel Hoogtebestand Nederl. Datum boring : 2-9-2014 Uitvoerder : EL/RS Projectnummer : 2891 Projectnaam : Hoekse Waard Lithologie

Diepte (cm) Omschrijving Opm. Grondsoort Zand 0 - 30 klei zwak zandig, grijs-bruin, spoor roestvlekken, bouwvoor 30 - 55 klei sterk zandig, bruin-grijs, weinig grijze vlekken, Schelpen: spoor schelpmateriaal, weinig roestvlekken 55 - 80 zand matig siltig, licht-bruin-grijs, Zand: matig grof, Schelpen: spoor matig grof schelpmateriaal, weinig roestvlekken 80 - 120 zand kleiig, licht-bruin-grijs, Zand: matig fijn, Schelpen: spoor matig fijn enkel humeus brokje schelpmateriaal, Opm.: enkel humeus brokje 120 - 150 zand kleiig, licht-bruin-grijs, Zand: matig fijn, Schelpen: spoor matig fijn schelpmateriaal 150 - 250 zand matig siltig, grijs, Zand: matig grof, Schelpen: spoor schelpmateriaal matig grof

2891304 Soort boring : Archeologische boring Coordinaatsysteem : Rijksdriehoeksmeting X-coordinaat (m) : 99305 Y-coordinaat (m) : 424158 Locatiebepaling : Gemeten, GPS Referentievlak : Normaal Amsterdams Peil Maaiveld (cm) : -59 Bepaling maaiveldhoogte : Actueel Hoogtebestand Nederl. Datum boring : 2-9-2014 Uitvoerder : EL/RS Projectnummer : 2891 Projectnaam : Hoekse Waard Lithologie

Diepte (cm) Omschrijving Opm. Grondsoort Zand 0 - 30 klei sterk zandig, grijs-bruin, bouwvoor 30 - 40 klei matig zandig, licht-bruin-grijs, weinig roestvlekken 40 - 80 zand kleiig, licht-bruin-grijs, Zand: matig fijn matig fijn 80 - 105 zand kleiig, licht-bruin-grijs, Zand: matig grof, spoor roestvlekken matig grof 105 - 120 zand zwak siltig, grijs, Zand: matig grof matig grof 120 - 195 zand matig siltig, grijs, Zand: matig grof, Opm.: een kleibrokje op 175 matig grof een kleibrokje op 175 195 - 220 zand zwak siltig, grijs, Zand: matig grof, Schelpen: spoor schelpmateriaal matig grof 220 - 240 zand zwak siltig, grijs, Zand: matig grof matig grof

2 / 5 Vestigia archeologie en cultuurhistorie 2891305 Soort boring : Archeologische boring Coordinaatsysteem : Rijksdriehoeksmeting X-coordinaat (m) : 99335 Y-coordinaat (m) : 424175 Locatiebepaling : Gemeten, GPS Referentievlak : Normaal Amsterdams Peil Maaiveld (cm) : -82 Bepaling maaiveldhoogte : Actueel Hoogtebestand Nederl. Datum boring : 2-9-2014 Uitvoerder : EL/RS Projectnummer : 2891 Projectnaam : Hoekse Waard Lithologie

Diepte (cm) Omschrijving Opm. Grondsoort Zand 0 - 30 klei matig siltig, grijs-bruin, bouwvoor 30 - 45 zand zwak siltig, licht-bruin-grijs, Zand: matig fijn matig fijn 45 - 70 zand kleiig, licht-bruin-grijs, weinig roestvlekken 70 - 110 zand kleiig, donker-grijs, Zand: matig fijn, Opm.: humeuze brokjes matig fijn humeuze brokjes 110 - 145 zand kleiig, licht-bruin-grijs, Zand: matig grof matig grof 145 - 160 zand zwak siltig, donker-grijs, Zand: zeer grof zeer grof 160 - 230 zand zwak siltig, grijs, Zand: matig grof matig grof

2891306 Soort boring : Archeologische boring Coordinaatsysteem : Rijksdriehoeksmeting X-coordinaat (m) : 99362 Y-coordinaat (m) : 424193 Locatiebepaling : Gemeten, GPS Referentievlak : Normaal Amsterdams Peil Maaiveld (cm) : -84 Bepaling maaiveldhoogte : Actueel Hoogtebestand Nederl. Datum boring : 2-9-2014 Uitvoerder : EL/RS Projectnummer : 2891 Projectnaam : Hoekse Waard Lithologie

Diepte (cm) Omschrijving Opm. Grondsoort Zand 0 - 25 klei zwak zandig, grijs-bruin, spoor roestvlekken, bouwvoor 25 - 35 klei zwak zandig, grijs-bruin, weinig ijzerconcreties, weinig roestvlekken, bouwvoor 35 - 65 klei sterk siltig, licht-bruin-grijs, spoor roestvlekken 65 - 90 zand zwak siltig, oranje-grijs, Zand: matig grof matig grof 90 - 110 zand kleiig, grijs, Zand: matig fijn matig fijn 110 - 180 zand zwak siltig, grijs, Zand: matig grof, Opm.: kleibrokjes matig grof kleibrokjes 180 - 250 zand zwak siltig, grijs, Zand: matig grof, Opm.: enkel kleibrokje matig grof enkel kleibrokje

2891310 Soort boring : Archeologische boring Coordinaatsysteem : Rijksdriehoeksmeting X-coordinaat (m) : 101643 Y-coordinaat (m) : 423049 Locatiebepaling : Gemeten, GPS Referentievlak : Normaal Amsterdams Peil Maaiveld (cm) : -54 Bepaling maaiveldhoogte : Actueel Hoogtebestand Nederl. Datum boring : 2-9-2014 Uitvoerder : EL/RS Projectnummer : 2891 Projectnaam : Hoekse Waard

3 / 5 Vestigia archeologie en cultuurhistorie

Lithologie

Diepte (cm) Omschrijving Opm. Grondsoort Zand 0 - 45 klei zwak zandig, grijs-bruin, bouwvoor 45 - 130 zand matig siltig, licht-bruin-grijs, Schelpen: spoor schelpmateriaal, spoor roestvlekken 130 - 205 zand matig siltig, grijs, Zand: matig fijn, basis scherp matig fijn 205 - 208 veen zwak kleiig, bruin, weinig plantenresten 208 - 245 veen sterk kleiig, bruin, spoor plantenresten 245 - 270 veen zwak kleiig, bruin, weinig plantenresten, Opm.: houtbrokje houtbrokje

2891311 Soort boring : Archeologische boring Coordinaatsysteem : Rijksdriehoeksmeting X-coordinaat (m) : 101658 Y-coordinaat (m) : 423021 Locatiebepaling : Gemeten, GPS Referentievlak : Normaal Amsterdams Peil Maaiveld (cm) : -57 Bepaling maaiveldhoogte : Actueel Hoogtebestand Nederl. Datum boring : 2-9-2014 Uitvoerder : EL/RS Projectnummer : 2891 Projectnaam : Hoekse Waard Lithologie

Diepte (cm) Omschrijving Opm. Grondsoort Zand 0 - 35 klei zwak zandig, grijs-bruin, bouwvoor 35 - 60 klei zwak zandig, bruin-grijs, spoor roestvlekken 60 - 90 zand kleiig, licht-bruin-grijs, Zand: matig fijn, spoor roestvlekken matig fijn 90 - 120 zand matig siltig, licht-bruin-grijs, Zand: matig fijn, spoor roestvlekken matig fijn 120 - 180 zand kleiig, grijs, Zand: matig fijn, matig slap matig fijn 180 - 250 zand kleiig, grijs, Zand: matig fijn, Schelpen: spoor schelpmateriaal matig fijn

8888 Soort boring : Archeologische boring Coordinaatsysteem : Rijksdriehoeksmeting X-coordinaat (m) : 101677 Y-coordinaat (m) : 422998 Locatiebepaling : Gemeten, GPS Referentievlak : Normaal Amsterdams Peil Maaiveld (cm) : -65 Bepaling maaiveldhoogte : Actueel Hoogtebestand Nederl. Datum boring : 2-9-2014 Uitvoerder : EL/RS Projectnummer : 2891 Projectnaam : Hoekse Waard Lithologie

Diepte (cm) Omschrijving Opm. Grondsoort Zand 0 - 35 klei zwak zandig, grijs-bruin, bouwvoor 35 - 80 zand kleiig, licht-bruin-grijs, Zand: matig fijn, weinig roestvlekken matig fijn 80 - 125 zand sterk siltig, licht-bruin-grijs, Zand: matig fijn, Schelpen: spoor matig fijn schelpmateriaal, spoor roestvlekken 125 - 140 zand kleiig, donker-grijs, Zand: matig fijn, Schelpen: spoor schelpmateriaal matig fijn 140 - 230 zand sterk siltig, grijs, Zand: matig fijn, basis scherp, Opm.: enkel humeus matig fijn enkel humeus brokje brokje 230 - 250 veen zwak kleiig, bruin, weinig plantenresten, Opm.: hout hout

4 / 5 Vestigia archeologie en cultuurhistorie 2891313 Soort boring : Archeologische boring Coordinaatsysteem : Rijksdriehoeksmeting X-coordinaat (m) : 101682 Y-coordinaat (m) : 423028 Locatiebepaling : Gemeten, GPS Referentievlak : Normaal Amsterdams Peil Maaiveld (cm) : -63 Bepaling maaiveldhoogte : Actueel Hoogtebestand Nederl. Datum boring : 2-9-2014 Uitvoerder : EL/RS Projectnummer : 2891 Projectnaam : Hoekse Waard Lithologie

Diepte (cm) Omschrijving Opm. Grondsoort Zand 0 - 25 klei zwak zandig, grijs-bruin, bouwvoor 25 - 65 zand sterk siltig, grijs, Zand: matig fijn, weinig roestvlekken matig fijn 65 - 100 zand sterk siltig, grijs, Zand: matig fijn, spoor roestvlekken, Opm.: humeus matig fijn humeus brokje brokje 100 - 130 zand kleiig, grijs, Zand: matig fijn, Schelpen: spoor schelpmateriaal, spoor matig fijn roestvlekken 130 - 170 zand kleiig, donker-grijs, Zand: matig fijn, Schelpen: spoor schelpmateriaal matig fijn 170 - 220 zand matig siltig, grijs, Zand: matig fijn, basis scherp, Opm.: enkel veenbrokje matig fijn enkel veenbrokje 220 - 270 veen zwak kleiig, bruin, aan de basis kleiig, Opm.: houtbrokjes houtbrokjes

2891314 Soort boring : Archeologische boring Coordinaatsysteem : Rijksdriehoeksmeting X-coordinaat (m) : 101712 Y-coordinaat (m) : 423016 Locatiebepaling : Gemeten, GPS Referentievlak : Normaal Amsterdams Peil Maaiveld (cm) : -61 Bepaling maaiveldhoogte : Actueel Hoogtebestand Nederl. Datum boring : 2-9-2014 Uitvoerder : EL/RS Projectnummer : 2891 Projectnaam : Hoekse Waard Lithologie

Diepte (cm) Omschrijving Opm. Grondsoort Zand 0 - 35 klei matig siltig, grijs-bruin, bouwvoor 35 - 50 zand sterk siltig, grijs, Zand: matig fijn, weinig roestvlekken matig fijn 50 - 100 zand sterk siltig, licht-bruin-grijs, Zand: matig fijn, spoor roestvlekken matig fijn 100 - 135 zand sterk siltig, licht-bruin-grijs, Zand: matig fijn, spoor roestvlekken matig fijn 135 - 205 zand matig siltig, donker-grijs, Zand: matig fijn matig fijn 205 - 245 zand matig siltig, grijs, Zand: matig fijn, basis scherp matig fijn 245 - 290 veen zwak kleiig, bruin, weinig plantenresten, aan de basis kleiig, Opm.: bovenin houtbrokjes bovenin houtbrokjes

5 / 5 Bijlage 4: Geologisch profiel Hijma et al. 2009

Geological cross sections across the river-mouth area Addendum 1

60 80 100 120 of the Rhine-Meuse system, The Netherlands Dutch coordinate system (km) 1° E 3° E 5° E 7° E

Leiden North Sea C' Netherlands 53° N B' ± A' 460 Addendum to Hijma, M.P. (2009) Germany Oude Rijn Utrecht Holocene The Hague Rhine-Meuse delta 51° N Belgium From river valley to estuary: the early-mid Holocene trangression of the Rhine-Meuse valley, The Netherlands France 010050 Km

ssel Delft he IJ Hoek van Holland ndsc Ph.D.-thesis Utrecht University Holla Netherlands Geographical Studies 389 North Sea Lek 440 Rotterdam

0 5 km A A’ H Gorinchem Waal ar Oude Maas 0 km 5 km 10 km 15 km 20 km 25 km 30 km 35 km 40 km 45 km 50 km ing A-A’ D D P,D vli et

Dordrecht

B 07 06.09.030 06 0 0

0 B3 B 06 07 B 0 0

06.09.009 06.09.031 06.09.032 06.09.028 0 06.09.026 06.09.027

2. 2.

6. 6

Nessedijk 6. 37

N’kerk a/d IJssel 6 38

07.09.006 07.09.007 07.09.015 Ridderkerk Krimpen a/d IJssel Capelle a/d IJssel 38 Nesselande Waddinxveen Boskoop

. .0

.0 .0 .0 .

S Gorsdijk Nieuwe Maas 8 N

05 05 0

09

09.

09

H02

A A A

9 9.

9. 9.

+5 (m) 9. +5 (m)

.0 .0 .

0 1 03 .

~1900 .

016 02

00 02 01 02

Lindtse Dijk 0

Oude Maas 0 34

Gedempte Devel Oude Waal 8

01 02

2

0

5 4

7

1

9

8 4 3 2

~1625 2

Molendijk 420

9 0 6 Strijense Dijk 2351-595 1710-619 4 Hollandsche IJssel (68) ~1700 - 650 P,D A Fig. A4.2 Fig. A4.7 O.D. O.D. Westringdijk B31C1166 G B 21 re ~ 400 m off profile velingen Hollan Bergsche Maas 22 06.09.010 ds ch Diep 12 11 ~ 200 m off profile ~6400 - 725 010205kmC -5 (185?) 13 -5 (133) 23 (52) 14 17 48 ~7400-6400 ? 48 43 49 ~7400-6400 (67?) 38 43 LEGEND 1 18 ~7600-6800 Younger part 44,45 ~7700-7300 2 30 39 40,41 46 ~7700-7300 ~7700-7300 ~7300-6400 -10 (135) 50 -10 ~7635 - 7312 (204) 15 ~7700-7300 Inland aeolian dunes Coversand area Fault line Cross sections

47 (204) (204) (177)

(204) (204) ~8000-7600

31 Older part (204) 31 32 (53/204) 32 (53/204) 16 19 33 <7300 10 20 (16?) (53/204) (53) <8000 -15 34 <7500 d -15 HR-b? a Bolnes 35-37 42 dune 42 WM-a WM-b WR-a WR-b HM-a WR-b HR-c b e HR-a -20 c End of core B31C1166 -20 Modified cross-section from Gouw (2002) Eemian erosial remnant? 1. UtC-13825; 6800 ± 80; 7826 - 7509 11. GrN-10862; 3770 ± 60; 4406 - 3975 17. GrN-2829; 5885 ± 70; 6885 - 6504 21. GrN-8433; 3510 ± 90; 4078 - 3565 31. UtC-14226; 6470 ± 70; 7507 - 7260 38. GrN-8656; 5615 ± 45; 6484 - 6305 43. UtC-15284; 5768 ± 45; 6288 - 6056* 48. UtC-15334; 5390 ± 70; 6300 - 5995 50. GrN-8914; 7035 ± 45; 7960 - 7759 Naaldwijk Formation - Shallow marine deposits Eem Formation - Shallow marine deposits 2. UtC-13818; 6229 ± 47; 7258 - 7005 12. GrN-10863; 3730 ± 70; 4349 - 3880 18. GrN-2354; 6535 ± 100; 7589 - 7264 22. GrN-8434; 3820 ± 90; 4509 - 3933 32. UtC-14227; 6620 ± 70; 7616 - 7421 39. GrN-8732; 5860 ± 40; 6780 - 6561 44. UtC-15285; 5950 ± 60; 6507 - 6250* 49. UtC-15335; 5800 ± 70; 6750 - 6440 (~ 1 km nearby) 3. UtC-13819; 6740 ± 50; 7678 - 7510 13. GrN-10864; 4280 ± 70; 5044 - 4584 19. GrN-2832; 7240 ± 90; 8303 - 7870 23. GrN-8921; 5280 ± 60; 6208 - 5921 33. UtC-14228; 6900 ± 80; 7928 - 7594 45. UtC-15286; 5972 ± 44; 6485 - 6282* d. NCL-4207129; 7.07 ± 0.52 Walcheren Member Undifferentiated erosional remnant 4. UtC-13820; 7000 ± 50; 7938 - 7711 14. GrN-10865; 5210 ± 60; 5993 - 5725 20. UtC-15338;7400 ± 60; 8363 - 8047 24. GrN-8931; 6320 ± 35; 7316 - 7168 34. UtC-14229; 7490 ± 80; 8432 - 8066 40. UtC-14949; 6441 ± 40; 7428 - 7279 46. UtC-15287; 5899 ± 42; 6406 - 6220* e. NCL-4207130; 8.34 ± 0.45 5. UtC-13821; 7120 ± 80; 8160 - 7787 15. GrN-10866; 6700 ± 70; 7673 - 7442 25. GrN-8916; 6245 ± 35; 7260 - 7022 35. UtC-14230; 8250 ± 70; 9496 - 9129 41. UtC-14951; 6560 ± 49; 7570 - 7340 47. UtC-15341; 6450 ± 50; 7435 - 7269 (core B31C1166; ~ 400 m upstream) Undifferentiated 6. UtC-13822; 7050 ± 50; 7972 - 7760 16. UtC-15340; 7420 ± 70; 8382 - 8049 26. GrN-8917; 6325 ± 45; 7414 - 7163 36. UtC-14231; 8330 ± 70; 9423 - 9031 42. UtC-14957; 7909 ± 43; 8978 - 8598 a. NCL-4207131; 8.86 ± 0.45 Time lines 7. UtC-13823; 7060 ± 50; 7981 - 7887 27. GrN-8930; 6550 ± 40; 7564 - 7417 37. UtC-14232; 8380 ± 70; 9531 - 9143 b. NCL-4207132; 8.11 ± 0.44 Wormer Member 2500 cal yr BP 8. UtC-13824; 7143 ± 49; 8045 - 7850 28. GrN-8929; 6495 ± 40; 7481 - 7318 c. NCL-4207133; 36.01 ± 1.88 Mud dominated intertidal flat 9. UtC-13817; 7390 ± 60; 8347 - 8044 29. GrN-8928; 6670 ± 35; 7606 - 7476 10. UtC-13816; 7670 ± 60; 8582 - 8382 30. GrN-8927; 6670 ± 70; 7656 - 7434 (clay with silt/very fine sand layers) 5000 cal yr BP Sand dominated intertidal flats 6500 cal yr BP (sand/silt with clay layers) 7500 cal yr BP Tidal channel deposits (predominantly sand) 8000 cal yr BP

Nieuwkoop Formation - Autochtoneous organics 8500 cal yr BP Oligotrophic peat (sphagnum, erica) 9000 cal yr BP

Fen wood peat Miscellaneous (mainly alnus, salix) Older Pleistocene Formations Fen peat (undifferentiated) (mainly phragmites, carex) B 0 5 km B’ Vegetation horizon Lacustrine deposits 0 km 5 km 10 km 15 km 20 km 25 km 30 km 35 km 40 km 45 km 50 km 55 km B-B’ P,D (gyttja, detritus) Water 07.09.027 07.09.031 07.09.030 B37H0549 P,D P,D D S 07.09.002 07.09.003 07.09.004 07.09.005 07.09.026 07.09.032 07.09.028 07.09.029 Barendrecht Rotterdam Nieuwe Maas Rotterdam 07.09.037 A12 Highway 07.09.034 Westeinde 07.09.035 N Echteld Formation - Estuarine/deltaic Rhine-Meuse deposits +5 (m) ~1900 +5 (m) Middelsluisse Dijk OZ Fig. A4.3 07.09.201 Groenendijk Flood basin deposits Boomdijk Oudendijk Blaaksedijk 07.09.036 Anthropogenic Oude Maas ~ 1100 m off profile ~160 m off profile ~170 m off profile (humic clay) Ritselaarsdijk Binnenbedijkte Maas Mollekade ~1625 O.D. ~2000 O.D. Achterlaan Flood basin deposits Borehole location

(147) (silty clay and clay) N209-road 80 85 51

5599 - 4565 Mentioned or self executed coring -5 -5 Rijswijk-Zoetermeer Voorschoten tidal system 84 Terbregge Member: upper estuarine flood basin deposits (with corenumber) tidal system ~6400 - 725 43E0245 7582 - 6800 52 7582 - 6800 (silty clay with abundant tree debris) (133) (135) ? (135) 61 63 P: Pollen analysis available for core (Appendix 1)

-10 ~7700-7300 -10 Natural levee and crevasse deposits D: Diatom analysis available for core (Appendix 1)

(204) P, D 62 76 (204) (204) 79 (silty and sandy clay) Late Glacial 53 64 fluvial deposits (B6a?) 77 54 57 65 (53/204) Cone penetration test

<7300 <8000 56 (53) Channel fill deposits (53?) (53/204) -15 HR-b? 78 -15 55 <7300 58 66-70 (clastic or organic) Middle-Late Pleniglacial fluvial deposits (B3-B5) 71 (53) Pleniglacial fluvial deposits Pleniglacial fluvial deposits Penetration depth 60 # $ ff HM-a? 72 WR-a/Hr-a WR-b HR-c Channel belt deposits -20 g -20 (sand and gravel) Construction pits: HR-d h #) Central Station (P,D) Core continues deeper $) Blijdorp (P,D) Estimated base of fluvial -25 -25 channel sands 14 73-75 1 C-sample (Appendix 2) (lab number; radiocarbon age; range in cal yr BP) Fluvial-tidal channel deposits -30 -30 (sand alternating with clay) 2 OSL-sample (Appendix 3) (lab number; range in ka BP Bay-head delta deposits (sand and clay) (133) Aggrading channel belt ID period of activity (cal yr BP) 51. GrN-15934; 3980 ± 40; 4567 - 4296 56. UtC-15339; 7710 ± 70; 8608 - 8385 67. GrN-30067; 7560 ± 40; 8428 - 8224 76. GrN-11311; 5915 ± 45; 6877 - 6642 79. GrN-8915; 7020 ± 70; 7965 - 7695 ~6400-725 52. GrN-2823; 5770 ± 75; 6737 - 6408 57. UtC-14941; 7211 ± 40; 8160 - 7955 68. GrN-30068; 7740 ± 40; 8591 - 8431 77. GrN-11312; 7225 ± 45; 8161 - 7965 80. GrN-8084; 3435 ± 35; 3829 - 3590 Kreftenheye/Urk Formation - Valley Rhine-Meuse deposits 53. GrN-2949; 7410 ± 65; 8375 - 8048 58. UtC-14940; 7486 ± 41; 8383 - 8199 69. UtC-14953; 7610 ± 60; 8545 - 8327 78. GrN-11313; 8490 ± 80; 9606 - 9296 81. GrN-8085; 3730 ± 60; 4283 - 3898 Channel fill deposits HR-a Incisive channel belt (introduced in this paper) 54. GrN-2347; 7900 ± 75; 8993 - 8559 59. UtC-14939; 7817 ± 43; 8724 - 8457 70. UtC-14952; 7730 ± 42; 8590 - 8425 From core 446-094-0015, ~ 100 m off profile) 82. GrN-8086; 4250 ± 60; 4967 - 4584 (clastic or organic) (Late Glacial - EH) 55. GrN-2177; 8130 ± 70; 9299 - 8779 60. UtC-14942; 8243 ± 43; 9402 - 9033 71. UtC-14954; 8210 ± 50; 9396 - 9020 83. GrN-8087; 4350 ± 60; 5271 - 4827 (56 taken from core 07.09.201; ~ 1100 m nearby) 72. UtC-14955; 8300 ± 50; 9442 - 9132 84. GrN-8088; 4780 ± 60; 5609 - 5324 61. GrA-30061; 5625 ± 45; 6490 - 6309 73. GrN-30404; 11350 ± 80; 13368 - 13090 85. GrN-8093; 4405 ± 40; 5271 - 4860 Floodbasin deposits: Wijchen Member Late Glacial-Early Holocene active fault 62. GrN-28993; 5420 ± 35; 6295 - 6126 74. GrN-30405; 11320 ± 80; 13349 - 13062 (silty or sandy clay, clay) 63. GrN-28991; 4730 ± 40; 5585 - 5325 75. GrN-30406; 11380 ± 80; 13390 - 13108 64. GrA-32037; 7180 ± 45; 8156 - 7882 f. NCL-4107126; 9.97 ± 0.55 Channel deposits Fig. 2.5 Figure that displays the core 65. GrA-32101; 7160 ± 45; 8150 - 7868 g. NCL-4107127; 8.67 ± 0.75 (sand and gravel) 66. GrN-30066; 7560 ± 40; 8428 - 8224 h. NCL-4107128; 9.09 ± 0.51 Boxtel Formation - Aeolian and local deposits Mainly aeolian deposits (fine sand and silt)

Delwijnen Member: aeolian deposits (sand)

C 0 5 km C’ C-C’ 0 km 5 km P,D 10 km 15 km 20 km 25 km 30 km 35 kmPP,D 40 kmP 45 km 50 km 55 kmP,D 60 km P,D 65 km 70 km B43E0245 B30F0518 07.09.009 07.09.008 07.09.011 Tiengemeten 07.09.038 07.09.039 N-Beijerland 07.09.017 07.09.018 Spijkenisse B37G0432 D Hoogvliet Pernis B37G0436 Schiedam B37E0549 07.09.033 B37E0562 07.09.001 B37E0570 Delft Ypenburg B30G0862 Leidschenveen 07.09.022 B30G0627 07.09.023 B30H0369 07.09.014 07.09.013 07.09.012 07.09.010 B30H0277 B30H0276 S Zwartsluisje N +5 (m) Oude Maas ~300 m upstream Zoeterwoude-Dorp Leiden +5 (m) N59 Haringvliet Hitsertsche- Spui ~1625 Figs. A4.4-5 Fig. 2.5 ~800 of Vuile Gat Zuidzijdsedijk Oosthoek Toldijk B37G0548 ~500 m upstream O.D. O.D. Nieuwe Maas Voorweg 88 ~1900 104 112 87 90 99 -5 87 108 117 122 -5 100 123 126 107 109 Rijswijk-Zoetermeer sands 124 91 ~6800 - 6100 (133) 118 Rijswijk-Zoetermeer main channel 121 Voorschoten tidal system 101 116 118 Maximum size: ~6800-6400 101 116 119 Stompwijk tidal 134 110 system 133 -10 120 -10 86 102 138 Bay-head delta? 136 ? 125 137 ii 103 135 96 -15 96 -15 jj 92 147 97 Late Pleniglacial 93 98 Late Pleniglacial ? (53?) Middle to Late Pleniglacial Pleniglacial fluvial deposits Pleniglacial fluvial deposits k fluvial deposits (B4) Late Glacial p 111 fluvial deposits (B5) (B5) fluvial deposits (B6a) Late Glacial (53?) x fluvial deposits (B4) ll n q -20 fluvial deposits (B6a) y -20 Late Glacial YD-EH (B6b) WR-a/HR-a YD-EH 94 YD-EH WM-a HM-a r WR-b/HR-b/c Late Pleniglacial Middle Pleniglacial fluvial deposits (B6a) ? o older phase? YD-EH (B6a) fluvial deposits (B6b) fluvial deposits m ? EH Meuse younger phase? older phase? (B6b) Late Pleniglacial fluvial deposits (B5) z Early Pleniglacial fluvial deposits (B3) ? 95 fluvial deposits (B2) s fluvial deposits (B5) -25 ? Late Pleniglacial fluvial deposits (B5) -25 tt Younger Dryas - Early Holocene part of u Older sandy deposits HR-a? fluvial deposits (B6b) -30 v -30 w Older sandy deposits Deposits with clay, loam or peat at the top -35 -35

86. UtC-14956; 6877 ± 42; 7821 - 7617 87. GrN-5918; 5435 ± 60; 6393 - 6005 88. GrN-289; 3100 ± 200; 3822 - 2793 91. GrN-2825; 5740 ± 65; 6715 - 6400 94. UtC-11763; 8420 ± 80; 9545 - 9150 p.De1; 11.1 ± 0.6 104. GrN-6494; 4290 ± 60; 5042 - 4645 112. GrN-12847; 4580 ± 45; 5448 - 5057 x. Lei1; 47.7 ± 4 121. GrN-2268; 5890 ± 80; 6903 - 6497 126. UtC-14456; 5570 ± 60; 6160 - 5839* 134. UtC-15336; 5800 ± 50; 6731 - 6488 136. UtC-14221; 7090 ± 90; 8154 - 7698 i. NCL-603032; Go7; 38.3 ± 4 89. GrN-296; 3325 ± 110; 3845 - 3346 92. GrN-2180; 7940 ± 75; 8997 - 8601 95. UtC-11764; 9200 ± 60; 10516 - 10237 q.De2; 15.9 ± 1.6 105. GrN-6495; 4685 ± 60; 5583 - 5310 113. GrN-12846; 5350 ± 80; 6290 - 5942 y. Lei2; 52.7 ± 4.6 (From a temporary quarry, ~300 m off profile) 127. UtC-14455; 5630 ± 60; 6178 - 5899* 135. UtC-15337; 6910 ± 60; 7922 - 7622 137. UtC-14222; 6840 ± 70; 7830 - 7575 j. NCL-603033; Go9; 34.1 ± 2.7 90. GrN-286; 3820 ± 180; 4813 - 3723 From coring B37G0309, ~500 m upstream 96. UtC-15342; 7290 ± 60; 8282 - 7971 r. De3; 22.9 ± 1.9 106. GrN-6496; 4995 ± 60; 5894 - 5609 114. GrN-12848; 5610 ± 70; 6565 - 6283 z. Lei3; 62.7 ± 11.7 122. GrN-9428; 4400 ± 40; 5270 - 4857 128. UtC-14454; 5500 ± 90; 6114 - 5657* 138. UtC-14223; 6840 ± 60; 7818 - 7578 k. NCL-603034; Go11; 24.8 ± 2.6 93. UtC-14224; 7880 ± 70; 8982 - 8548 97. UtC-15405; 7030 ± 130; 8156 - 7616 s.De4; 22.8 ± 2.0 107. GrN-6497; 5470 ± 60; 6405 - 6031 115. GrN-12849; 5560 ± 60; 6475 - 6221 (From coring 30G0863; ~670 m off profile) 123. GrN-9429; 5045 ± 40; 5905 - 5663 129. UtC-14453; 5866 ± 60; 6415 - 6167* 130. UtC-14452; 5935 ± 56; 6481 - 6244* n. NCL-1104016; Po10; 10.2 ± 0.6 (Dated peat layers at similar depths; ~1600 m off profile) 124. GrN-9807; 5625 ± 45; 6490 - 6309 l. NCL-603035; Go13; 25.8 ± 1.4 98. UtC-10757; 8220 ± 60; 9401 - 9021 t. De5; 60.5 ± 5.3 116. GrN-13490; 5390 ± 60; 6293 - 6001 131. UtC-14451; 5711 ± 69; 6268 - 5949* m. NCL-603036; Go18; 58.2 ± 6.1 o. NCL-1104017; Po13; 11.1 ± 0.6 99. GrN-13471; 4395 ± 40; 5262 - 4855 u.De6; 73.8 ± 4.6 108. GrN-14443; 4270 ± 60; 5033 - 4618 (From an exposure; ~1600 m off profile) 125. GrN-9808; 6345 ± 40; 7415 - 7170 132. UtC-14458; 6030 ± 60; 7154 - 6698 From coring B37G0548 in the same unit, ~500 m upstream 100. GrN-13472; 4965 ± 40; 5875 - 5601 v. De7; 196 ± 21 109. GrN-14444; 4710 ± 40; 5582 - 5321 117. UtC-9900; 5834 ± 40; 6345 - 6170* 133. UtC-14457; 6210 ± 60; 7258 - 6960 101. GrN-13473; 5730 ± 40; 6638 - 6414 w. De8; 190 ± 38 110. GrN-13478; 6040 ± 45; 7004 - 6749 118. UtC-9899; 6089 ± 36; 6622 - 6415* 102. GrN-13474; 6335 ± 45; 7415 - 7166 Dates from core B37E0586; ~2300 m off profile 111. GrN-13479; 8250 ± 50; 9409 - 9032 119. UtC-9894; 6205 ± 47; 6773 - 6515* 103. GrN-13475; 7265 ± 45; 8176 - 7998 (From core 30G0861; ~300 m off profile) 147. GrA-42323; 7725 ± 45; 8589 - 8421 120. UtC-9892; 6327 ± 44; 6910 - 6668* (From core 30G0860; ~500 m off profile) This text was set using the following freely available font software:

Allerta Copyright (c) 2010, Matt McInerney (http://pixelspread.com), with Reserved Font Name Allerta.

Inconsolata_dz Copyright (c) 2006, Raph Levien (http://www.levien.com), with Reserved Font Name . Copyright (c) 2009, David Zhou (http://blog.nodnod.net/) with Reserved Font Name .

Molengo_Vestigia Copyright (c) 2007, Denis Moyogo Jacquerye, with Reserved Font Name . Copyright (c) 2011, Vestigia BV Archeologie & Cultuurhistorie (www.vestigia.nl), with Reserved Font Name ; available at www.vestigia.nl/fonts.

This Font Software is licensed under the SIL Open Font License, Version 1.1. ofl The license is available with a FAQ at: http://scripts.sil.org/OFL