BADANIA ZAWARTOŚCI WYBRANYCH NIEORGANICZNYCH JONÓW, METALI ORAZ ZWIĄZKÓW ORGANICZNYCH W WODACH POWIERZCHNIOWYCH NA TERENACH WYBRANYCH UJĘĆ WODY GÓRNOŚLĄSKIEGO PRZEDSIĘBIORSTWA WODOCIĄGÓW S.A. W KATOWICACH

Autorzy

Rajmund Michalski, Joanna Kończyk, Magdalena Kozak, Joanna Kernert, Paulina Pecyna

Piotr Cieślik, Marta Nowicka, Agnieszka Sapalska

1

Spis treści

1. Wprowadzenie - streszczenia tematów realizowanych w okresie czerwiec 2017 - maj 2018

Temat 1 Badania zmienności stężeń metali i metaloidów w wodach powierzchniowych w wybranych punktach pomiarowych na terenie zlewni wód ujmowanych przez stacje Górnośląskiego Przedsiębiorstwa Wodociągów S.A. w Katowicach ……………..……………3

Temat 2 Wpływ wybranych organicznych zanieczyszczeń komunikacyjnych na jakość wody w zlewniach wód ujmowanych do uzdatniania przez stacje wodociągowe Górnośląskiego Przedsiębiorstwa Wodociągów S.A. w Katowicach ……………………………………………..………4

Temat 3 Główne nieorganiczne jony oraz chlorany(VII) w wodach powierzchniowych pobieranych w okolicach lotniska - …………..……..………………..…………5

2. Część eksperymentalna ...... 6 2.1 Punkty pobierania próbek…………..…………………………………………………………..………………..……6 2.2 Zastosowane metody badawcze…………………………………….………..…………………….………………7

3. Wyniki badań ……………..…………………………………………………………………………………………………8 3.1 Stężenia wybranych metali i metaloidów……………………………….……..…………..…………………..8 3.2 Stężenia substancji ropopochodnych i WWA..……………………….…………….….….……..………..17 3.3 Stężenia nieorganicznych anionów oraz kationów……………………………….……………….……..26 3.4 Raporty z badań

4. Podsumowanie i wnioski ……………………………………………………….….…………..…………………..31 4.1 Temat 1 …………………………………………………………………..………………….……….………………………31 4.2 Temat 2 ……………………………………………………………………………………………………………….………32 4.3 Temat 3 ……………………………………………………………………………………………………………………….33

5. Podziękowania ……………………………………………………………..……………………………………………..34

6. Dane surowe ……………………………………………………………….………………………………………………35 6.1 Tabela 1. Wyniki badań zawartości wybranych metali i metaloidów w wodach ……….….35 6.2 Tabela 2. Wyniki badań zawartości substancji ropopochodnych i WWA w wodach ……..42 6.3 Tabela 3. Wyniki badań zawartości nieorganicznych anionów oraz kationów w wodach47

2

1. Wprowadzenie

Streszczenia tematów realizowanych w okresie czerwiec 2017 - maj 2018 Temat 1 BADANIA ZMIENNOŚCI STĘŻEŃ METALI I METALOIDÓW W WODACH POWIERZCHNIOWYCH W WYBRANYCH PUNKTACH POMIAROWYCH NA TERENIE ZLEWNI WÓD UJMOWANYCH PRZEZ STACJE GÓRNOŚLĄSKIEGO PRZEDSIĘBIORSTWA WODOCIĄGÓW S.A. W KATOWICACH

Rajmund Michalski 1, Joanna Kończyk 1, Magdalena Kozak 2, Agnieszka Sapalska 3 1 Uniwersytet Humanistyczno-Przyrodniczy im. Jana Długosza w Częstochowie, Wydział Matematyczno-Przyrodniczy 2 Ekoenergia Silesia S.A.; 3 Górnośląskie Przedsiębiorstwo Wodociągów S.A, Katowice

Streszczenie Metale stanowią zdecydowaną większość pierwiastków występujących w przyrodzie, a ich rozprzestrzenienie, właściwości i zastosowania, a także oddziaływania na środowisko i organizmy żywe są silnie zróżnicowane. Z tego względu należą one do najczęściej oznaczanych substancji w różnego rodzaju próbkach, w tym w próbkach środowiskowych. Do oznaczania metali w wodach i ściekach wciąż stosowane są metody klasyczne (np. miareczkowe, kolorymetryczne, grawimetryczne, turbidymetryczne, elektrochemiczne), ale obecnie dominują metody instrumentalne, takie jak przede wszystkim atomowa spektrometria absorpcyjna (AAS), plazma indukcyjnie sprzężona (ICP), spektrometria mas ze wzbudzeniem w plazmie indukcyjnie sprzężonej (ICP-MS) a także metody przepływowe [1,2]. Spośród substancji chemicznych, które ze względu na swoje właściwości fizyczno-chemiczne i toksykologiczne są przedmiotem badań monitoringowych m.in. w próbkach środowiskowych są metale i metaloidy. Niektóre z nich (Fe, Mn, Cu, Zn, B, Ni, V, As, Cd, Cr, Pb, Se, Hg, Ba) są już normowane, a inne czekają na wprowadzenie na odpowiednie listy. Celem prowadzonych badań była ocena zagrożenia wynikającego z występowania wybranych metali i metaloidów (Pb, Cu, Cr, Cd, Ni, Ag, As, Se, Al, Fe, Mn, B, Ba, Sb, Sr, Zn, Wo i V) w wodach powierzchniowych, stanowiących dopływy do ujęć wody przeznaczonej do spożycia przez mieszkańców Aglomeracji Górnośląskiej, a będących w posiadaniu Górnośląskiego Przedsiębiorstwa Wodociągów S.A. w Katowicach. Badania takie wykraczały poza zakres rutynowych analiz i mogą być wykorzystane do oceny wpływu źródeł punktowych (w tym komunikacyjnych) na jakość ujmowanych wód. Wyniki badań zostały opublikowane w pracy [3] Literatura [1] Minczewski J., Marczenko Z., Chemia Analityczna , PWN, Warszawa, 2004. [2] Szczepaniak W., Metody instrumentalne w analizie chemicznej , PWN, Warszawa 2002. [3] Michalski R., Kończyk J, Kozak M, Sapalska A., Badania zmienności stężeń metali i metaloidów w wodach powierzchniowych w wybranych punktach pomiarowych na terenie zlewni wód ujmowanych przez stacje Górnośląskiego Przedsiębiorstwa Wodociągów S.A. w Katowicach, Laboratorium – Przegląd Ogólnopolski, 3, (2018), 34-38 3

Temat 2

WPŁYW WYBRANYCH ORGANICZNYCH ZANIECZYSZCZEŃ KOMUNIKACYJNYCH NA JAKOŚĆ WODY W ZLEWNIACH WÓD UJMOWANYCH DO UZDATNIANIA PRZEZ STACJE WODOCIĄGOWE GÓRNOŚLĄSKIEGO PRZEDSIĘBIORSTWA WODOCIĄGÓW W KATOWICACH

Rajmund Michalski 1, Joanna Kończyk 1, Magdalena Kozak 2, Piotr Cieślik 2, Marta Nowicka 2 1Uniwersytet Humanistyczno-Przyrodniczy im. Jana Długosza w Częstochowie, Wydział Matematyczno-Przyrodniczy, 2 Ekoenergia Silesia S.A.,

Streszczenie

W ostatnich latach duże zainteresowanie związane jest z badaniami wpływu zanieczyszczeń komunikacyjnych na jakość wód powierzchniowych, w szczególności tych ujmowanych do spożycia przez ludzi. Zagrożenie, jakie niesie transport samochodowy związane jest przede wszystkim z emisją do środowiska różnorodnych substancji nieorganicznych i organicznych, w tym aerozoli oraz gazów. W literaturze opisano zależność pomiędzy chorobami ludzi a miejscem zamieszkania w pobliżu ruchliwych szlaków komunikacyjnych, co jest związane nie tylko z obecnością i składem pyłów zawieszonych [4], ale i zanieczyszczeń wód powierzchniowych wykorzystywanych jako wody przeznaczone do spożycia [5]. Do grupy najczęściej oznaczanych substancji organicznych w wodach należą substancje ropopochodne i wielopierścieniowe węglowodory aromatyczne (WWA). Górnośląskie Przedsiębiorstwo Wodociągów S.A. (GPW) w Katowicach posiada kilka ujęć wody, dla których wpływ transportu na jakość ujmowanych wód może być potencjalnie duży. W pracy przedstawiono wyniki badań zawartości substancji ropopochodnych oraz WWA w wodach powierzchniowych pobieranych w pięciu miejscach stanowiących zlewnię wód wykorzystywanych przez GPW i rezerwuar wody przeznaczonej do spożycia przez ludzi. Celem badań było określenie zawartości substancji ropopochodnych oraz WWA, w tym: acenaftylenu, acenaftenu, fluorenu, fenantrenu, antracenu, pirenu, benzo(a)antracenu, benzo(b)fluorantrenu, benzo(k)fluorantrenu, benzo(a)pirenu, benzo(g,h,i)perylenu, indeno(1,2,3-c,d)pirenu, dibenzo(a,h)antracenu, naftalenu i chryzenu w wodach powierzchniowych stanowiących dopływy do ujęć wód wykorzystywanych przez GPW w Katowicach. Szczegółowe wyniki badań zostały opublikowane w pracy [6]

Literatura [4] Dubiella-Jackowska A., Wykorzystanie wyników badań składu wód atmosferycznych oraz powierzchniowych do oceny oddziaływania transportu drogowego na środowisko, Praca doktorska, Politechnika Gdańska, Wydział Chemiczny, Gdańsk 2008. [5] Michalski R., Zanieczyszczenia komunikacyjne, a jakość wody w zlewniach wód ujmowanych do uzdatniania , LAB, 1 (2016) 6-10. [6] Michalski R, Kończyk J., Kozak M, Cieślik P., Nowicka M., Wpływ wybranych organicznych zanieczyszczeń komunikacyjnych na jakość wody w zlewniach wód ujmowanych do uzdatniania przez stacje wodociągowe Górnośląskiego Przedsiębiorstwa Wodociągów w Katowicach , Chemistry.Environment. Biotechnology, 2018, w druku

4

Temat 3

GŁÓWNE NIEORGANICZNE JONY ORAZ CHLORANY(VII) W WODACH POWIERZCHNIOWYCH POBIERANYCH W OKOLICACH LOTNISKA KATOWICE-PYRZOWICE

Joanna Kończyk 1, Joanna Kernert 2, Paulina Pecyna 2, Magdalena Kozak 3, Rajmund Michalski 2 1Uniwersytet Humanistyczno-Przyrodniczy im. Jana Długosza w Częstochowie, Wydział Matematyczno-Przyrodniczy 2 Instytut Podstaw Inżynierii Środowiska PAN, Zabrze 3 Ekoenergia Silesia S. A.

Streszczenie Górny Śląsk jest najbardziej zniszczonym antropogenicznie obszarem w Polsce, na którym żyje kilka milionów ludzi. Ze względu na działalność przemysłową środowisko uległo poważnym, niekorzystnym przeobrażeniom. Obecnie sytuacja ta ulega systematycznej poprawie, ale wciąż jest złożona. Rzeki płynące przez ten rejon gromadzą duże ilości zanieczyszczeń. To samo dotyczy zbiorników wodnych, z których żaden nie jest naturalnego pochodzenia [7]. Górnośląskie Przedsiębiorstwo Wodociągów S.A. w Katowicach dysponuje ujęciami wody, spośród których kilka znajduje się w okolicach oddziaływania lotniska Katowice- Pyrzowice i szlaków komunikacyjnych do niego prowadzących. Do najczęściej oznaczanych substancji nieorganicznych w wodach należą nieorganiczne aniony i kationy. Obecnie najpopularniejszą metodą instrumentalną oznaczania głównych nieorganicznych anionów oraz kationów w wodach i w ściekach przemysłowych jest chromatografia jonowa [8]. Poza substancjami określonymi w odpowiednich rozporządzeniach dotyczących m.in. jakości wód powierzchniowych i przeznaczonych do spożycia przez ludzi istnieje potrzeba oznaczania nowych substancji, o których wiadomo, że są niebezpieczne dla ludzi i mogą być obecne w środowisku. - Takim przykładem są jony ClO 4 , które Północnoamerykańska Agencja Ochrony Środowiska (US EPA) umieściła na liście substancji, które powinny być w pierwszej kolejności przedmiotem badań, ze względu na ich negatywny wpływ na zdrowie. W Polsce dotychczas nie prowadzono badań w zakresie ich występowania w środowisku. Celem badań było określenie czasowej i przestrzennej zmienności stężeń wybranych - - - - 3- 2- - + + + nieorganicznych anionów (F , Cl , NO 2 , NO 3 , PO 4 , SO 4 i ClO 4 ) a także kationów (Li , Na , K , + 2+ 2+ NH 4 , Mg , Ca ) w wodach powierzchniowych pobieranych w 5-ciu miejscach na terenach zlewni wód pobieranych przez Górnośląskie Przedsiębiorstwo Wodociągów S.A. w Katowicach, a znajdujących się w okolicach lotniska Katowice-Pyrzowice i szlaków komunikacyjnych do niego prowadzących. Szczegółowe wyniki badań zostały opublikowane w pracy [9].

Literatura [7] Michalski R., Jabłońska-Czapla J., Szopa S., Łyko A., Grygoyć K., Variability in Different Antimony, Arsenic and Chromium Species in Waters and Bottom Sediments of Three Water Reservoirs in Upper Silesia (). Comparative Study , Inter. J. Environ. Anal. Chem., 96/7, (2016), 682-693 [8] Michalski R., Chromatografia jonowa , WN-T, Warszawa, 2015. [9] Kończyk J, Kernert J, Pecyna P, Kozak M, Michalski R, Główne nieorganiczne jony oraz chlorany(VII) w wodach powierzchniowych pobieranych w okolicach lotniska Katowice- Pyrzowice , Laboratorium – Przegląd Ogólnopolski, 3/2018, str. 34-38

5

2. Część eksperymentalna

2.1 Punkty pobierania próbek.

Próbki pobierano raz w miesiącu od lipca 2017 do maja 2018 roku w pięciu punktach pomiarowych, których lokalizację przedstawiono na Rysunku 1.

Rysunek 1 Punkty pobierania próbek

1 – Krupski Młyn ul. Główna Mała Panew 2 – ul. Częstochowska odwadnianie z lasu 3 – Zendek dopływ do Brynicy, rów odwadniający 4 – most Brynica dopływ do Zbiornika Kozłowa Góra 5 – Rów Ożarowicki

6

2.2 Zastosowane metody badawcze

W celu oznaczenia metali (Pb, Cu, Cr, Cd, Ni, Ag, As, Se, Al, Fe, Mn, B, Ba, Sb, Sr, Zn, Wo i V), próbki wody utrwalano za pomocą HNO 3 do pH = 2, a następnie przesączano przez sączek o średnicy porów 0,45 µm. Tak przygotowane próbki poddawano analizie metodą optycznej spektrometrii emisyjnej z plazmą wzbudzoną indukcyjnie (ICP-OES) za pomocą spektrometru ICP OES iCAP7000. Badania substancji ropopochodnych wykonano techniką FTIR po ekstrakcji PCE z użyciem spektrometru FT-IR Nicolet iS10. W pierwszej kolejności wykonywano pomiar tła na powietrzu, następnie pomiary rozpuszczalnika, wzorców oraz próbek. Wielopierścieniowe węglowodory aromatyczne oznaczano metodą HPLC przy użyciu chromatografu µHPLC+ firmy Dionex model Ultimate 3000 RS. Próbki wód powierzchniowych do analizy ropochodnych przygotowano w następujący sposób: 250 mL próbki wody zakwaszano do odpowiedniego pH przez dodawanie kroplami 50 % kwasu siarkowego (VI), a następnie ekstrahowano kolejno trzema porcjami (po ok. 15 mL) tetrachloroetylenu. Otrzymany ekstrakt dopełniano do 50 mL tetrachloroetylenem, a następnie osuszano przez odfiltrowanie przez watę szklaną z 1 g bezwodnego siarczanu(VI) sodu. Tak przygotowany roztwór rozcieńczano tertachloroetylenem do 50 mL w kolbie miarowej. Próbki do oznaczania WWA przygotowano za pomocą systemu do automatycznej ekstrakcji firmy Dionex - AutoTrace SPE Instrument. Do oznaczania anionów wykorzystano chromatograf jonowy firmy Thermo Scientific (Dionex ICS-3000) wyposażony w: detektor konduktometryczny DC-3000; automatyczny generator eluentu Dionex EGC KOH; supresor AERS TM300; system odgazowania próżniowego; automatyczny podajnik próbek (AS-AP) oraz program komputerowy Chromeleon 7. Do oznaczania kationów wykorzystano chromatograf jonowy firmy Thermo Scientific (Dionex ICS-1100) wyposażony w: detektor konduktometryczny oraz program komputerowy Chromeleon ®SE.

7

3. Wyniki badań

Stężenia metali i metaloidów

Zawartości Pb, Cu, Cr, Cd, Ni, Ag, As, Se, Al, Fe, Mn, B, Ba, Sb, Sr, Zn, Wo i V w badanych wodach przedstawiono na rysunkach 2-19.

Rys. 2. Wyniki oznaczeń ołowiu [µg/L]

Rys. 3. Wyniki oznaczeń miedzi [µg/L]

8

Rys. 4. Wyniki oznaczeń chromu [µg/L]

Rys. 5. Wyniki oznaczeń kadmu [µg/L]

9

Rys. 6. Wyniki oznaczeń niklu [µg/L]

Rys. 7. Wyniki oznaczeń srebra [µg/L]

10

Rys. 8. Wyniki oznaczeń arsenu [µg/L]

Rys. 9. Wyniki oznaczeń selenu [µg/L]

11

Rys. 10. Wyniki oznaczeń glinu [µg/L]

Rys. 11. Wyniki oznaczeń żelaza [µg/L]

12

Rys. 12. Wyniki oznaczeń manganu [µg/L]

Rys. 13. Wyniki oznaczeń boru [µg/L]

13

Rys. 14. Wyniki oznaczeń baru [µg/L]

Rys. 15. Wyniki oznaczeń antymonu [µg/L]

14

Rys. 16. Wyniki oznaczeń strontu [µg/L]

Rys. 17. Wyniki oznaczeń cynku [µg/L]

15

Rys. 18. Wyniki oznaczeń wolframu [µg/L]

Rys. 19. Wyniki oznaczeń wanadu [µg/L]

16

3.2 Stężenia substancji ropopochodnych i WWA.

Wyniki analiz wód powierzchniowych na zawartość substancji ropopochodnych i wybranych wielopierścieniowych węglowodorów aromatycznych (acenaftylenu, acenaftenu, fluorenu, fenantrenu, antracenu, pirenu, benzo(a)antracenu, benzo(b)fluorantrenu, benzo(k)fluorantrenu, benzo(a)pirenu, benzo(g,h,i)perylenu, indeno(1,2,3-c,d)pirenu, dibenzo(a,h)antracenu, naftalenu i chryzenu) przedstawiono na rysunkach 20-33.

Niezdara - rzeka Brynica Rów Ożarowicki Zendek - dopływ do Brynicy Zendek - odwodnienie z lasu Krupski Młyn - rzeka Mała Panew 20

18

16

14

12

10 stężenie, mg/L stężenie, 8

6

4

2

0 lip-17 sie-17 wrz-17 paź-17 lis-17 gru-17 sty-18 lut-18 mar-18 kwi-18 maj-18 Rysunek 20. Stężenie substancji ropopochodnych w badanych wodach

Niezdara - rzeka Brynica Rów Ożarowicki Zendek - dopływ do Brynicy Zendek - odwodnienie z lasu Krupski Młyn - rzeka Mała Panew 0,04

0,035

0,03 g/L

m 0,025

0,02 stężenie, 0,015

0,01

0,005

0 lip-17 sie-17 wrz-17 paź-17 lis-17 gru-17 sty-18 lut-18 mar-18 kwi-18 maj-18 Rysunek 21. Stężenie acenaftylenu w badanych wodach 17

Niezdara - rzeka Brynica Rów Ożarowicki Zendek - dopływ do Brynicy Zendek - odwodnienie z lasu Krupski Młyn - rzeka Mała Panew 0,04

0,035

0,03

0,025 g/L m 0,02

stężenie, 0,015

0,01

0,005

0 lip-17 sie-17 wrz-17 paź-17 lis-17 gru-17 sty-18 lut-18 mar-18 kwi-18 maj-18 Rysunek 22. Stężenie acenaftenu w badanych wodach

Niezdara - rzeka Brynica Rów Ożarowicki Zendek - dopływ do Brynicy Zendek - odwodnienie z lasu Krupski Młyn - rzeka Mała Panew 0,02

0,015 g/L m 0,01 stężenie,

0,005

0 lip-17 sie-17 wrz-17 paź-17 lis-17 gru-17 sty-18 lut-18 mar-18 kwi-18 maj-18 Rysunek 23. Stężenie fluorenu w badanych wodach

18

Niezdara - rzeka Brynica Rów Ożarowicki Zendek - dopływ do Brynicy Zendek - odwodnienie z lasu Krupski Młyn - rzeka Mała Panew 0,02

0,015 g/L m 0,01 stężenie,

0,005

0 lip-17 sie-17 wrz-17 paź-17 lis-17 gru-17 sty-18 lut-18 mar-18 kwi-18 maj-18 Rysunek 24. Stężenie fenantrenu w badanych wodach

Niezdara - rzeka Brynica Rów Ożarowicki Zendek - dopływ do Brynicy Zendek - odwodnienie z lasu Krupski Młyn - rzeka Mała Panew 0,005

0,004

g/L 0,003 m

0,002 stężenie,

0,001

0 lip-17 sie-17 wrz-17 paź-17 lis-17 gru-17 sty-18 lut-18 mar-18 kwi-18 maj-18 Rysunek 25. Stężenie antracenu w badanych wodach

19

Niezdara - rzeka Brynica Rów Ożarowicki Zendek - dopływ do Brynicy Zendek - odwodnienie z lasu Krupski Młyn - rzeka Mała Panew 0,02

0,015 g/L m 0,01 stężenie,

0,005

0 lip-17 sie-17 wrz-17 paź-17 lis-17 gru-17 sty-18 lut-18 mar-18 kwi-18 maj-18 Tytuł osi

Rysunek 26. Stężenie fluorantenu w badanych wodach

Niezdara - rzeka Brynica Rów Ożarowicki Zendek - dopływ do Brynicy Zendek - odwodnienie z lasu Krupski Młyn - rzeka Mała Panew 0,01

0,008

g/L 0,006 m

0,004 stężenie,

0,002

0 lip-17 sie-17 wrz-17 paź-17 lis-17 gru-17 sty-18 lut-18 mar-18 kwi-18 maj-18 Rysunek 27. Stężenie pirenu w badanych wodach

20

Niezdara - rzeka Brynica Rów Ożarowicki Zendek - dopływ do Brynicy Zendek - odwodnienie z lasu Krupski Młyn - rzeka Mała Panew 0,0025

0,002

g/L 0,0015 m

0,001 stężenie,

0,0005

0 lip-17 sie-17 wrz-17 paź-17 lis-17 gru-17 sty-18 lut-18 mar-18 kwi-18 maj-18 Rysunek 28. Stężenie benzo(a)antracenu w badanych wodach

Niezdara - rzeka Brynica Rów Ożarowicki Zendek - dopływ do Brynicy Zendek - odwodnienie z lasu Krupski Młyn - rzeka Mała Panew 0,010

0,008

g/L 0,006 m

0,004 stężenie,

0,002

0,000 lip-17 sie-17 wrz-17 paź-17 lis-17 gru-17 sty-18 lut-18 mar-18 kwi-18 maj-18 Rysunek 29. Stężenie benzo(b)fluorantenu w badanych wodach

21

Niezdara - rzeka Brynica Rów Ożarowicki Zendek - dopływ do Brynicy Zendek - odwodnienie z lasu Krupski Młyn - rzeka Mała Panew 0,010

0,008

g/L 0,006 m

0,004 stężenie,

0,002

0,000 lip-17 sie-17 wrz-17 paź-17 lis-17 gru-17 sty-18 lut-18 mar-18 kwi-18 maj-18 Rysunek 30. Stężenie benzo(k)fluorantenu w badanych wodach

Niezdara - rzeka Brynica Rów Ożarowicki Zendek - dopływ do Brynicy Zendek - odwodnienie z lasu Krupski Młyn - rzeka Mała Panew 0,0012

0,0010

0,0008 g/L m 0,0006 stężenie, 0,0004

0,0002

0,0000 lip-17 sie-17 wrz-17 paź-17 lis-17 gru-17 sty-18 lut-18 mar-18 kwi-18 maj-18 Rysunek 31. Stężenie benzo(a)pirenu w badanych wodach

22

Niezdara - rzeka Brynica Rów Ożarowicki Zendek - dopływ do Brynicy Zendek - odwodnienie z lasu Krupski Młyn - rzeka Mała Panew 0,0030

0,0025

0,0020 g/L m 0,0015 stężenie, 0,0010

0,0005

0,0000 lip-17 sie-17 wrz-17 paź-17 lis-17 gru-17 sty-18 lut-18 mar-18 kwi-18 maj-18 Rysunek 32. Stężenie benzo(g,h,i)perylenu w badanych wodach

Niezdara - rzeka Brynica Rów Ożarowicki Zendek - dopływ do Brynicy Zendek - odwodnienie z lasu Krupski Młyn - rzeka Mała Panew 0,0030

0,0025

0,0020 g/L m 0,0015 stężenie, 0,0010

0,0005

0,0000 lip-17 sie-17 wrz-17 paź-17 lis-17 gru-17 sty-18 lut-18 mar-18 kwi-18 maj-18 Rysunek 33. Stężenie indeno(1,2,3-c,d)pirenu w badanych wodach

23

3.3 Stężenia nieorganicznych anionów oraz kationów

- - - - 3- 2- Wyniki analiz nieorganicznych anionów (F , Cl , NO 2 , NO 3 , PO 4 , SO 4 ) oraz kationów (Na +, K +, Mg 2+ , Ca 2+ ) przedstawiono na rysunkach 34-43. W badanych próbkach nie stwierdzono obecności jonów chloranowych(VII) na poziomach powyżej granic oznaczalności (> 2 µg/L).

Rys. 34. Wyniki uzyskane dla jonów F -

Rys. 35. Wyniki uzyskane dla jonów Cl -

24

- Rys. 36. Wyniki uzyskane dla jonów NO 2

- Rys. 37. Wyniki uzyskane dla jonów NO 3

25

3- Rys. 38. Wyniki uzyskane dla jonów PO4

2- Rys. 39. Wyniki uzyskane dla jonów SO 4

26

Rys.40. Wyniki uzyskane dla jonów Na +

Rys. 41. Wyniki uzyskane dla jonów K +

27

Rys. 42. Wyniki uzyskane dla jonów Mg 2+

Rys. 43. Wyniki uzyskane dla jonów Ca 2+

28

4. Podsumowanie i wnioski

4.1 Temat 1

Badania zmienności stężeń metali i metaloidów w wodach powierzchniowych w wybranych punktach pomiarowych na terenie zlewni wód ujmowanych przez stacje Górnośląskiego Przedsiębiorstwa Wodociągów S.A. w Katowicach

Na podstawie przeprowadzonych badań oraz uzyskanych wyników można stwierdzić, że badane wody w zdecydowanej większości spełniają wymagania określone w Rozporządzeniu [3]. Najwyższe stężenia ołowiu oznaczono w grudniu 2017 roku i styczniu 2018 w punkcie pomiarowym Rów Ożarowicki (odpowiednio około 48 µg/L i 56 µg/L, rys. 2). W pozostałym okresie pomiarowym stężenia ołowiu nie przekraczało 15 µg/L, przy wartości dopuszczalnej 50 µg/L. W przypadku miedzi, także najwyższe stężenia odnotowano w punkcie Rów Ożarowicki na przełomie lat 2017/2018 (rys. 3), ale są to wartości kilkakrotnie niższe od dopuszczalnej (50 µg/L). Ciekawym przypadkiem jest chrom, dla którego najwyższe stężenia odnotowano w kwietniu 2018 roku we wszystkich punktach pomiarowych (około 6-7 µg/L), przy wartości dopuszczalnej 20 µg/L. Na tle wartości średnich (< 1 µg/L) wyróżniał się także styczeń 2018 roku. Nie stwierdzono regularnych tendencji zmian sezonowych (rys.4). Dla kadmu i niklu najwyższe stężenia odnotowano w punkcie pomiarowym Niezdara most – rzeka Brynica w całym okresie badań (rys.5 i 6). Stężenia dopuszczalne to odpowiednio 5 µg/L (Cd) i 50 µg/L (Ni). Do metali nie będących przedmiotem regularnych analiz w wodach powierzchniowych, dla których nie określono wartości dopuszczalnych w Rozporządzeniu [3] należy srebro. Jedynie w marcu 2018 roku jego zawartość (około 0,5 µg/L) była znacznie wyższa niż w pozostałych miesiącach (rys.7), jednakże ze względu na brak wartości referencyjnych trudno o ocenę czy wartość ta może mieć istotne znaczenie dla konsumentów wody. Najwyższe stężenie toksycznego arsenu stwierdzono w punkcie pomiarowym Rów Ożarowicki (od 2 do 13 µg/L, rys. 8). Są to jednak wartości kilkakrotnie niższe od dopuszczalnej (50 µg/L). Zawartości selenu nie wykazywały żadnych regularnych zmienności czasowych w poszczególnych punktach pomiarowych i mieściły się od granic oznaczalności do około 3 µg/L (rys.9), przy wartościach dopuszczalnych 10 µg/L. W przypadku glinu średnie stężenia były na poziomie około 100 µg/L, poza przełomem lat 2017/2018 (od około 500 µg/L do 1000 µg/L, rys.10). Zawartość glinu w wodach powierzchniowych ujmowanych do celów spożywczych nie jest regulowana. Żelazo obecne było we wszystkim badanych próbkach, a jego stężenia mieściły się w granicach od około 200 µg/L do 5200 µg/L (rys.11). W Rozporządzeniu [3] określono dopuszczalne wartości dla żelaza w zależności od kategorii wody na 200 – 300 µg/L. Z kolei wartości dopuszczalne dla manganu mieszczą się w granicach od 50 do 1000 µg/L. Istotnie zostały one przekroczone w czerwcu i lipcu 2017 roku w punkcie pomiarowym Zdenek ul. Częstochowska, odwodnienie z lasu. Podobnie jak w przypadku żelaza nie stanowi to poważnego problemu, ponieważ ich wysokie zawartości mogą być relatywnie łatwo redukowane w procesach uzdatniania wody. Interesujące wyniki uzyskano dla boru, którego stężenia oscylowały w granicach od około 10 µg/L do 50 µg/L, poza punktem pomiarowym Niezdara most (80 µg/L – 250 µg/L, rys. 13), przy wartości dopuszczalnej 100 µg/L.

29

Bar oznaczono we wszystkich analizowanych próbkach wód, a jego stężenia nie przekraczały 170 µg/L, (rys.14), przy wartości dopuszczalnej od 100 µg/L (woda kategorii A1) do 1000 µg/L (woda kategorii A3). Do metali oznaczanych w ramach prowadzonych badań, nie regulowanych w Rozporządzeniu [3], należą także antymon, stront oraz wolfram. Duża zmienność stanowiskową oraz czasową odnotowano dla antymonu. Miesiącami, które wyróżniały się na tle innych były lipiec i listopad 2017 roku, kiedy to jego stężenia oscylowały w granicach 2 µg/L (rys.15). W przypadku strontu jego stężenia mieściły się w graniach od 80 do 250 µg/L. Wyjątkiem był kwiecień 2018 roku, kiedy to jego stężenia nie przekraczały 15 µg/L (rys.16). Obecność wolframu stwierdzono we wszystkich punktach pomiarowych (rys.18). Wartości średnie to 1-2 µg/L, a najwyższe 6,8 µg/L. Najwyższe stężenia cynku stwierdzono w punkcie pomiarowym Rów Ożarowicki oraz Niezdara most. Ostatnim analizowanym pierwiastkiem był wanad, dla którego ustanowiono dopuszczalną maksymalną zawartość 1000 µg/L. Wartości oznaczone nie przekraczały 4,5 µg/L, a średnie były na poziomie około 0,5 µg/L. Spośród 5-ciu punktów pomiarowych najgorsze parametry wody (ale poniżej wartości dopuszczalnych) stwierdzono w punktach Rów Ożarowicki oraz Niezdara most na Brynicy, która stanowi dopływ do zbiornika Kozłowa Góra. Nie stwierdzono istotnej zmienności czasowej i przestrzennej oznaczanych metali i metaloidów w badanych wodach, co może świadczyć o ich stabilności. Ma to istotne znaczenie w kontekście bezpieczeństwa wody spożywanej przez mieszkańców Aglomeracji Górnośląskiej. Badania prowadzone w skali roku pozwalają określić zmienność czasową oznaczanych pierwiastków i ocenić potencjalne ryzyko zdrowotne związane z dopływem do ujęć wód przeznaczonych do spożycia. Przyczynia się to do lepszego zrozumienia wpływu źródeł antropogenicznych i przemian zachodzących w środowisku na bezpieczeństwo zdrowotne wody spożywanej przez klientów Górnośląskiego Przedsiębiorstwa Wodociągów S.A. w Katowicach.

30

Temat 2

Wpływ wybranych organicznych zanieczyszczeń komunikacyjnych na jakość wody w zlewniach wód ujmowanych do uzdatniania przez stacje wodociągowe Górnośląskiego Przedsiębiorstwa Wodociągów S.A. w Katowicach

Motoryzacja i transport drogowy należą do najważniejszych źródeł, które przyczyniają się w sposób istotny do wzrostu zanieczyszczeń powietrza, gleby i wód. W związku z narastającymi wpływami komunikacyjnymi, na jakość naszego życia i zdrowia należy monitorować ujęcia wód przeznaczonych do spożycia przez ludzi, celem określenia skali zagrożeń i podejmowania odpowiednich kroków zabezpieczających. Opisane w pracy szczegółowe badania wód powierzchniowych stanowiących rezerwuary wody pitnej dla GPW S.A. w Katowicach nie były dotychczas prowadzone w tak szerokim zakresie. Zgodnie z Rozporządzeniem Ministra Środowiska z dnia 7 grudnia 2017 r. w sprawie wymagań, jakim powinny odpowiadać wody powierzchniowe wykorzystywane do zaopatrzenia ludności w wodę przeznaczoną do spożycia [14], maksymalne dopuszczalne sumaryczne stężenie WWA nie powinno przekraczać 0,2 µg/L oraz 1 µg/L, odpowiednio dla kategorii jakości wody A1 i A2 oraz A3. Z kolei środowiskowe normy jakości dla substancji priorytetowych oraz innych zanieczyszczeń wód, określone w Rozporządzeniu Ministra Środowiska z dnia 21 lipca 2016 r. [15], wskazują na maksymalne dopuszczalne stężenia antracenu (0,1 µg/L), fluorantenu (0,12 µg/L), naftalenu (130 µg/L), benzo(a)pirenu (0,27 µg/L), benzo(b)fluorantenu (0,017 µg/L), benzo(k)fluorantenu (0,017 µg/L) oraz benzo(g,h,i)perylenu (0,0082 µg/L) w wodach śródlądowych. Wymagania dla wód przeznaczonych do spożycia przez ludzi są bardziej restrykcyjne. Rozporządzenie Ministra Zdrowia [16] w tym przypadku określa maksymalną dopuszczalną ilość WWA, odpowiadającą sumie stężeń benzo(b)fluorantenu, benzo(k)fluoranten, benzo(g,h,i)perylenu i indeno(1,2,3-cd)pirenu na poziomie 0,1 µg/L. Obowiązujące obecnie przepisy prawne dla substancji szczególne szkodliwych dla środowiska [17] nie precyzują norm dotyczących substancji ropopochodnych, a jedynie wskazują na sumaryczne stężenie węglowodorów aromatycznych o długości łańcucha alkilowego w zakresie C10 – C40, wyrażonego indeksem oleju mineralnego, na maksymalnym poziomie 15 mg/L. Tę samą wartość najwyższego dopuszczalnego stężenia wskazywały wcześniejsze rozporządzenia dla substancji ropopochodnych o łańcuchach alkilowych o długości C7 – C35. Na podstawie przeprowadzonych badań oraz uzyskanych wyników można stwierdzić, że: 1. Stężenia substancji ropopochodnych nie były silnie zróżnicowane w poszczególnych punktach pomiarowych. Najwyższe stężenia przekraczające dopuszczalną wartość 15 mg/L stwierdzono w okresie wrzesień – grudzień 2017 roku w wodach pobranych w Krupskim Młynie oraz w wodach Rowu Ożarowickiego, rzece Brynica oraz dopływie do tej rzeki w grudniu 2017 roku. W pozostałych miesiącach praktycznie nie stwierdzono ich obecności w badanych wodach (rysunek 20). 2. Suma stężeń (b)fluorantenu, benzo(k)fluoranten, benzo(g,h,i)perylenu i indeno(1,2,3- cd)pirenu w poszczególnych punktach pobierania próbek w okresie prowadzenia badań nie przekroczyła dopuszczalnej normy dla wód przeznaczonych do spożycia przez ludzi. Maksymalną wartość 0,01 µg/L stwierdzono tylko w październiku 2017 w punkcie 5 – Krupski Młyn ul. Główna, rzeka Mała Panew. 3. W przypadku acenaftylenu i acenaftenu relatywnie wysokie stężenia (około 0,03 µg/L) stwierdzono w lipcu 2017 roku w punkcie pomiarowym Zdenek ul. Częstochowska,

31

odwodnienie z lasu. W pozostałych miesiącach ich stężenia były poniżej granicy wykrywalności (poza dwoma epizodami w październiku i listopadzie 2017 roku, kiedy to stwierdzono ok. 0,004 µg/L acenaftylenu). 4. Nie stwierdzono obecności fluorenu w wodach pobieranych w okresie luty – maj 2018 roku, a w pozostałych miesiącach stężenie tego węglowodoru było niewielkie (max. 0,014 µg/L w lipcu 2017 roku, Zdenek, ul. Częstochowska). 5. Odmienne wyniki, w porównaniu z wynikami dla fluorenu, otrzymano w przypadku fluorantrenu i antracenu, których obecność na maksymalnym poziomie 0,018 µg/L stwierdzono w większości punktów pomiarowych. 6. Najwyższe stężenia pirenu (0,008 µg/L) stwierdzono w punktach pomiarowych 5 (Krupski Młyn) oraz 3 (Zendek - dopływ do Brynicy). W miesiącach sierpień, wrzesień i listopad 2017 roku nie wykryto jego obecności w żadnym punkcie pomiarowym. 7. Stężenia benzo(a)antracenu, benzo(b)fluorantenu i benzo(k)fluorantenu wynosiły poniżej 0,005 µg/L, a ich obecność w badanych wodach stwierdzono przede wszystkim w kilku miesiącach wiosennych. 8. Nie stwierdzono obecności (na poziomie > LOQ) „wskaźnikowego” WWA za jaki jest uważany benzo(a)piren, z wyjątkiem października 2017 roku, kiedy stężenie tego węglowodoru było na granicy oznaczalności. 9. W przypadku benzo(g,h,i)perylenu i indeno(1,2,3-c,d)pirenu wyjątkowy był miesiąc październik 2017 roku, kiedy to stwierdzono ich obecność we wszystkich badanych wodach (na poziomie 0,002 µg/L). 10. W badanych wodach nie stwierdzono obecności dibenzo(a,h)antracenu, naftalenu i chryzenu w stężeniach wyższych niż granice ich oznaczalności. 11. Uzyskane zakresy stężeń oznaczanych związków organicznych są zgodne z wynikami innych autorów prowadzących swoje badania na terenie Górnego Śląska [18]. 12. Analizując liczbę przekroczeń maksymalnych stężeń badanych analitów w poszczególnych punktach pobierania próbek w ciągu 11 miesięcy, można stwierdzić, że w wodach z rowu odwadniającego w Zendku oraz Rowu Ożarowskiego zanotowano po 2 przekroczenia normy, w wodach dopływu do rzeki Brynica w Zendku oraz rzece Brynica w okolicach mostu w Niezdarze - 3 przekroczenia, natomiast w wodach w Krupskim Młynie – 7 przekroczeń, niemniej jednak oznaczone poziomy stężeń nieznacznie przekraczały maksymalne dopuszczalne stężenia badanych analitów, określone w obowiązujących w Polsce przepisach prawnych. 13. Nie stwierdzono istotnej zmienności czasowej i przestrzennej oznaczanych substancji, co może świadczyć o stabilności badanych wód powierzchniowych oraz o znikomym wpływie lotniska Katowice-Pyrzowice na ich jakość. 14. Większa liczba zanotowanych przekroczeń w przypadku wód rzeki Mała Panew w Krupskim Młynie, oddalonym od pozostałych punktów pobierania próbek o ok. 40 km, może wynikać z innych czynników antropogenicznych niż komunikacyjne.

32

Temat 3

Główne nieorganiczne jony oraz chlorany(VII) w wodach powierzchniowych pobieranych w okolicach lotniska Katowice-Pyrzowice

Zgodnie z Rozporządzeniem Ministra Środowiska z dnia 27 listopada 2002 r. w sprawie wymagań, jakim powinny odpowiadać wody powierzchniowe wykorzystywane do zaopatrzenia ludności w wodę przeznaczoną do spożycia (Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 27 listopada 2002 r. w sprawie wymagań, jakim powinny odpowiadać wody powierzchniowe wykorzystywane do zaopatrzenia ludności w wodę przeznaczoną do spożycia, Dz.U. 2002 nr 204 poz. 1728), spośród oznaczanych w niniejszej pracy jonów maksymalne dopuszczalne stężenia określono tylko dla: fluorków (1,5 mg/L), azotanów(V) (50 mg/L) oraz chlorków i siarczanów(VI) (po 250 mg/L każdy). Na podstawie przeprowadzonych badań oraz uzyskanych wyników można stwierdzić, że: 1. Średnie zawartości jonów F - w badanych wodach nie przekraczały 0,5 mg/L, poza czerwcem 2017 roku, kiedy to były one najwyższe, szczególnie w przypadku punktów pomiarowych zlokalizowanych na rzece Mała Panew w Krupskim Młynie (> 5 mg/L) oraz w Zdenku (rów odwadniający, ≈ 2 mg/L). 2. W przypadku jonów Cl - najniższe wartości odnotowano w punkcie Zdenek ul. Częstochowska (< 10 mg/L, poza majem 2018 roku), a najwyższe w Krupskim Młynie (od 40 mg/L do 70 mg/L). 3. W badanych próbkach wód tylko raz (maj 2018, Krupski Młyn) przekroczono wartość - dopuszczalną dla jonów NO 3 (64,79 mg/L), a w pozostałych punktach pomiarowych była - ona w granicach od 2 do 20 mg/L. W przypadku jonów NO 2 w większości przypadków średnie wartości stężeń były poniżej granic wykrywalności metody (0,01 mg/L), poza czerwcem 2017 roku, kiedy znacznie przekroczono wartość dopuszczalną we wszystkich punktach pomiarowych. 3- 4. Stężenia jonów PO 4 wynosiły od granic wykrywalności (0,01 mg/L) do około 2 mg/L, poza jednym wyjątkiem (styczeń 2018 roku, Zdenek, dopływ do Brynicy, 17 mg/L). 2- 5. Obecność jonów SO 4 stwierdzono we wszystkich punktach pomiarowych. Najniższe wartości były w Zdenku przy ul. Częstochowskiej (10-40 mg/L), a najwyższe w punkcie Rów Ożarowicki (od 100- 60 mg/L). 6. W przypadku nieorganicznych kationów, najwyższe stężenia jonów sodu stwierdzono w punkcie pomiarowym Rów Ożarowicki (do 45 mg/L), a w pozostałych były one na poziomie 2-3 krotnie niższym. 7. Kationy potasu wykryto w badanych próbkach w zakresie stężeń od 2-15 mg/L. Wyższe stężenia (> 30 mg/L) stwierdzono w punkcie pomiarowym Zdenek, dopływ do Brynicy. 8. Jony magnezu i wapnia były obecne w badanych wodach we wszystkich punktach pomiarowych, a ich stężenia nie przekraczały 40 mg/L (Mg 2+ ) i 120 mg/L (Ca 2+ ) w punkcie Rów Ożarowicki. 9. 9. Na 60 analizowanych próbek wód zaledwie w kilku przypadkach stwierdzono przekroczenia wartości dopuszczalnych. Może to być spowodowane błędami pobierania i analiz próbek lub incydentalnym zanieczyszczeniem tych wód.

33

Podsumowując można stwierdzić, że w określonym zakresie badań analizowane wody powierzchniowe, które potencjalnie mogą stanowić zagrożenie dla ujęć będących w dyspozycji GPW S.A. w Katowicach są czyste i bezpieczne dla użytkowników. Zawartości nieorganicznych anionów i kationów są typowe dla tego rodzaju wód. W badanych próbkach nie stwierdzono + + - obecności jonów Li i NH 4 oraz toksycznych jonów ClO 4 powyżej granic wykrywalności, odpowiednio 0,05 mg/L; 0,1 mg/L i 0,002 mg/L. Nie można jednoznacznie stwierdzić wpływu zanieczyszczeń komunikacyjnych oraz lotniska w Katowicach-Pyrzowicach na jakość monitorowanych wód. Nie stwierdzono także istotnej zmienności czasowej i przestrzennej oznaczanych substancji, co może świadczyć o stabilności tych wód powierzchniowych, co ma istotne znaczenie w kontekście bezpieczeństwa wody spożywanej przez Klientów GPW S.A. w Katowicach.

5. Podziękowania

Autorzy pracy dziękują Parkowi Technologicznemu „EkoEnergia - Woda – Bezpieczeństwo” w Katowicach za sfinansowanie tych badań.

34

6. Dane surowe

6.2 Tabela 1. Wyniki badań zawartości wybranych metali i metaloidów w wodach

An alit 06.2 07.2 08.2 09.2 10.2 11.2 12.2 01.2 02.2 03.2 04.2 05.2 Pobór [g 017 017 017 017 017 017 017 018 018 018 018 018 /L] Krupski Młyn ul. 6,4 5,2 5,2 10,4 4,9 7,7 6,5 12,1 14,2 8,9 6,8 9,2 Główna Zendek ul. 2,5 1,8 2,2 3,3 0,7 1,3 1,5 4,3 2,8 7,6 2,9 0,8 Częstoch owska Zendek dopływ < 2,0 2 10,1 3,6 0,9 0,9 4,7 1,4 1,5 4 0,8

Ołów Ołów do LOQ Brynicy Niezdara most - 3,3 2,9 2,2 8,3 2,8 1,6 2,1 4,9 4,1 14 4,8 2,6 Rzeka Brynica Rów Ożarowic 10,6 9,4 6,9 4,8 6 1,2 47,5 56,7 23,9 1,2 3 9,2 ki Krupski Młyn ul. 2,3 2,4 1,9 3,4 2,5 2,4 1,1 4,5 4,1 3 1,8 1,1 Główna Zendek ul. 0,8 1,4 3,8 2,4 1,2 1,2 0,5 2,1 2,2 1,8 0,9 2,8 Częstoch owska Zendek dopływ 1,1 1,6 2,2 2,5 2,2 1,2 0,3 1,9 1,6 1 1,9 1,2 do Miedź Miedź Brynicy Niezdara most - 0,8 2,8 1,1 2,4 1,1 1,3 0,4 1,6 1,6 3,8 1,1 1,7 Rzeka Brynica Rów Ożarowic 2,2 3,5 2,3 2,1 2,1 1,6 5,3 9,1 4,5 1,1 1,4 1,4 ki Krupski < Młyn ul. 0,2 0,3 0,6 0 0,8 0,8 2,9 1,2 0,6 6,7 0,2 LOQ Główna Zendek Chrom Chrom < ul. 1,0 0,4 0,2 0 0,9 0,7 2,6 1,3 0,4 7,3 0,3 LOQ Częstoch

35

owska

Zendek dopływ < < < < < 0,5 0,6 0,1 1,6 0,6 0,4 6,4 do LOQ LOQ LOQ LOQ LOQ Brynicy Niezdara most - < < < 0,3 0,4 0,1 0,5 1,9 0,8 0,4 6,3 0,7 Rzeka LOQ LOQ LOQ Brynica Rów < < Ożarowic 0,6 0,2 0,1 0,3 1,3 6,5 1,1 0,3 6,3 0,3 LOQ LOQ ki Krupski Młyn ul. 1,4 1,6 1,5 7,1 3,9 4,6 3,1 4,7 4,4 3,6 2,6 3,7 Główna Zendek ul. < 0,2 0,3 0,5 0,5 0,5 0,6 0,9 0,7 1,7 0,5 0 Częstoch LOQ owska Zendek dopływ < 0,1 0,3 0,8 0,4 0,6 0,5 0,5 0,3 0,3 0,4 0,1 do LOQ Kadm Kadm Brynicy Niezdara most - < 0,1 0,1 0,5 0,2 0,3 0,4 0,5 0,4 0,8 0,3 0,1 Rzeka LOQ Brynica Rów Ożarowic 0,2 0,4 0,4 0,3 0,4 0,2 3,2 3,5 1,3 0,1 0,2 0,4 ki Krupski Młyn ul. 0,8 1,4 1,8 3 2,4 2,7 2,5 2,8 2,3 2,4 2 2,5 Główna Zendek ul. 1,6 1,2 0,5 1,7 1,4 1,6 1,5 1,2 1,3 1,5 1,3 1,2 Częstoch owska Zendek dopływ 0,6 0,8 1 1,4 1,4 1,2 1,5 1 1 1,2 1,2 1,2 do Nikiel Nikiel Brynicy Niezdara most - 0,6 0,9 1 2,2 1,6 1,8 1,8 1,5 1,3 1,8 1,5 1,6 Rzeka Brynica Rów Ożarowic 0,3 0,3 1 1,1 1,1 1,1 2,8 3,6 1,1 0,7 0,5 1,1 ki

Krupski < < < < < < < < < < <

o 0,6

Srebr Młyn ul. LOQ LOQ LOQ LOQ LOQ LOQ LOQ LOQ LOQ LOQ LOQ

36

Główna

Zendek ul. < < < < < < < < < 0,4 0,3 0,2 Częstoch LOQ LOQ LOQ LOQ LOQ LOQ LOQ LOQ LOQ owska Zendek dopływ < < < < < < < < < < 0,2 0,5 do LOQ LOQ LOQ LOQ LOQ LOQ LOQ LOQ LOQ LOQ Brynicy Niezdara most - < < < < < < < < 0,1 0,1 0,6 0,1 Rzeka LOQ LOQ LOQ LOQ LOQ LOQ LOQ LOQ Brynica Rów < < < < < < < < < < < Ożarowic 0,9 LOQ LOQ LOQ LOQ LOQ LOQ LOQ LOQ LOQ LOQ LOQ ki Krupski < Młyn ul. 1,6 3 2,1 2,3 1,9 0,6 0,7 1,5 0,4 1,6 1,8 LOQ Główna Zendek ul. 0,4 0,8 1,7 2,1 0,9 1,7 0,8 1,7 1,4 1,3 1,7 2,4 Częstoch owska Zendek dopływ 1,7 1,6 2,9 2,6 0,8 1,4 1,5 0,6 0,4 1,8 2,2 1,9 do Arsen Arsen Brynicy Niezdara most - < 2,0 1,8 1 2,4 1,8 0,7 0,6 1,3 0,8 0,3 0,7 Rzeka LOQ Brynica Rów Ożarowic 6,0 5,0 6,6 4,4 3,6 2,6 10,2 13,4 6,2 2,1 4,2 4,3 ki Krupski < < < < < < < Młyn ul. 1,5 0,1 0,1 1,4 1,2 LOQ LOQ LOQ LOQ LOQ LOQ LOQ Główna Zendek ul. < < < < < < < 3,0 2,2 0,8 0,1 0,6 Częstoch LOQ LOQ LOQ LOQ LOQ LOQ LOQ owska Zendek Selen Selen dopływ < < < < < < < < 0,4 0,6 0,5 0,2 do LOQ LOQ LOQ LOQ LOQ LOQ LOQ LOQ Brynicy Niezdara most - < < < < < 0,3 0,2 1,7 1 0,6 0,3 0,2 Rzeka LOQ LOQ LOQ LOQ LOQ Brynica

37

Rów < < < < Ożarowic 1,0 2,2 0,3 1,4 0,3 0,5 0,9 0,7 LOQ LOQ LOQ LOQ ki Krupski Młyn ul. 64,4 79 66,5 112 97,6 173 162 239 173 145 82,1 70 Główna Zendek ul. 46,6 88,4 103 125 93,5 246 277 340 352 656 142 46,8 Częstoch owska Zendek dopływ 42,1 54,4 84,7 69 56,7 50,5 53,1 87,5 66,4 54,8 104 27 Glin Glin do Brynicy Niezdara most - 50,4 125 36,2 130 76,3 92 112 139 89,8 129 97 30,2 Rzeka Brynica Rów Ożarowic 141 126 84,0 63,7 102 34,4 512 982 294 30,6 49,8 73,0 ki Krupski Młyn ul. 1029 993 937 1020 954 755 1020 1470 1460 1390 1200 570 Główna Zendek ul. 1088 1480 2970 472 811 532 795 1380 1690 5320 2760 427 Częstoch owska Zendek dopływ 316 391 286 342 332 214 657 831 938 958 1120 369 do Żelazo Żelazo Brynicy Niezdara most - 515 505 318 468 601 326 562 712 801 811 1200 222 Rzeka Brynica Rów 564, Ożarowic 515 376 262 434 142 2230 3270 1330 99 223 246 9 ki Krupski Młyn ul. 178 158 158 219 181 164 216 292 287 280 260 267 Główna Zendek ul. 5039 2070 925 63,6 99,9 69,2 111 382 351 1030 1030 524 Częstoch

Mangan Mangan owska Zendek dopływ 56,8 45,8 28,1 46,8 40 94,4 597 318 323 339 119 53 do Brynicy

38

Niezdara most - 158 115 50 68,3 110 56,7 107 163 220 220 259 212 Rzeka Brynica Rów Ożarowic 295 196 98,2 91,3 85,4 52,2 450 598 217 36,2 79,7 140 ki Krupski Młyn ul. 91,9 102 189 156 251 97,6 128 142 143 193 141 123 Główna Zendek ul. 15,7 23,4 29 34,2 23,8 23,6 21,5 18,1 29,8 29,9 24,1 13,5 Częstoch owska Zendek dopływ 17,4 21,7 27,5 51,6 28,6 31,9 28,5 17,5 26,6 23,6 24,7 12 Bor Bor do Brynicy Niezdara most - 14,1 20,8 28,4 42,6 28,7 27,5 26 18,7 26,6 23,8 24,7 9,8 Rzeka Brynica Rów Ożarowic 16,3 21 31,9 46 32,3 32,5 34 24,5 37 21,2 26,7 2,8 ki Krupski Młyn ul. 109 99,9 106 120 108 99,4 102 123 125 108 101 108 Główna Zendek ul. 69,9 70 78,2 67,3 57,2 56,8 52,4 52,8 49,5 65,4 66,5 63,9 Częstoch owska Zendek dopływ 162 156 140 174 154 145 149 130 134 122 171 128 Bar Bar do Brynicy Niezdara most - 129 129 107 130 116 95,4 92 94,3 96,7 99,9 121 114 Rzeka Brynica Rów Ożarowic 164 142 144 132 146 127 158 170 142 126 129 138 ki Krupski < < < < < < < Młyn ul. 1,8 1,7 0,6 0,6 0,1 LOQ LOQ LOQ LOQ LOQ LOQ LOQ Główna Zendek ul. < < < < < Antymon Antymon 0,9 1,1 0,5 0,8 0,6 0,4 0,1 Częstoch LOQ LOQ LOQ LOQ LOQ owska

39

Zendek dopływ < < < < < < 0,6 0,2 0,3 0,5 2,4 0,7 do LOQ LOQ LOQ LOQ LOQ LOQ Brynicy Niezdara most - < < < < < 1,2 0,9 0,4 1,1 0,5 0,1 0,3 Rzeka LOQ LOQ LOQ LOQ LOQ Brynica Rów < < < < Ożarowic 0,6 1,9 0,4 1,1 0,7 0,1 0,1 0,4 LOQ LOQ LOQ LOQ ki Krupski Młyn ul. 261 253 299 246 269 232 240 250 233 246 25,6 274 Główna Zendek ul. 118 131 140 89,8 84,7 74,7 71,2 77,5 71,5 73,9 8,8 84,5 Częstoch owska Zendek dopływ 211 205 173 197 172 177 182 170 172 196 22,2 178 do Stront Stront Brynicy Niezdara most - 146 178 174 158 152 130 125 133 131 132 16,7 181 Rzeka Brynica Rów Ożarowic 144 139 188 206 170 179 181 173 149 147 16,4 143 ki Krupski Młyn ul. 69,6 76,3 80,5 251 230 186 162 208 175 221 198 210 Główna Zendek ul. 40,9 38,6 44,9 146 122 127 132 142 155 163 38,0 28,7 Częstoch owska Zendek dopływ 8,8 11,0 29,9 83,2 43,2 81,8 78,5 73,3 44,1 41,5 35,0 16,9

Cynk Cynk do Brynicy Niezdara most - 13,5 32,0 18,2 74,1 31,9 62,1 67,3 72,8 49,5 75,4 35,6 18,8 Rzeka Brynica Rów Ożarowic 45,3 56,9 35,6 39,5 41,7 36,9 387 391 141 29,8 25,2 57,9 ki

Krupski < < < < Młyn ul. 0,7 1,1 1,5 0,9 1,9 1,7 0,1 0,1 LOQ LOQ LOQ LOQ Główna Wolfram

40

Zendek ul. < < < < < 1,3 0,2 0,2 0,9 2,1 0,3 1,2 Częstoch LOQ LOQ LOQ LOQ LOQ owska Zendek dopływ < < 1,0 2 3,2 0,8 2,8 2 0,5 0,9 1,3 1,4 do LOQ LOQ Brynicy Niezdara most - < < < 6,8 0,5 2,2 2,8 1,1 0,7 0,5 1,5 0,3 Rzeka LOQ LOQ LOQ Brynica Rów < < Ożarowic 2,3 2 1,5 4,4 2,6 2,4 1,2 0,2 0,2 1,7 LOQ LOQ ki Krupski Młyn ul. 0,8 0,2 0,6 0,8 0,5 0,4 0,3 0,5 0,2 0,9 0,7 0,6 Główna Zendek ul. 2,3 0 0,4 0,3 0 0,5 0,2 0,4 0,2 1,4 1 0,1 Częstoch owska Zendek dopływ < 1,0 0,5 0,7 0,4 0,7 0,6 0,1 0,7 0,5 1 0,7 do LOQ Wanad Wanad Brynicy Niezdara most - < 1,0 0,5 0,7 1,3 0,5 0,2 0,5 0,7 0,7 1,2 0,9 Rzeka LOQ Brynica Rów Ożarowic 2,0 0,7 1,2 0,5 1 0,4 3,5 4,3 1,1 0,4 0,8 0,8 ki

< LOQ - poniżej granicy oznaczalności (Limit of Quantification)

41

6.2 Tabela 2. Wyniki badań zawartości substancji ropopochodnych i WWA w wodach

Ana 07.20 08.20 09.20 10.20 11.20 12.20 01.20 02.20 03.20 04.20 05.20 Pobór lit 17 17 17 17 17 17 18 18 18 18 18 Krupski < < < < < < < Młyn ul. 17,03 15,82 15,69 16,86 LOQ LOQ LOQ LOQ LOQ LOQ LOQ Główna Zendek ul. < < < < < < < Częstocho 5,23 15,08 14,66 14,66 LOQ LOQ LOQ LOQ LOQ LOQ LOQ wska Zendek < < < < < < < < < dopływ do 0,54 16,21 LOQ LOQ LOQ LOQ LOQ LOQ LOQ LOQ LOQ Brynicy Niezdara most - < < < < < < < 0,16 6,2 16,53 0,24 Rzeka LOQ LOQ LOQ LOQ LOQ LOQ LOQ Brynica Substancje ropopochodne [mg/L] [mg/L] ropopochodne Substancje Rów < < < < < < < < 0,26 0,98 16,22 Ożarowicki LOQ LOQ LOQ LOQ LOQ LOQ LOQ LOQ Krupski < < < < < < < < < Młyn ul. 0,005 0,004 LOQ LOQ LOQ LOQ LOQ LOQ LOQ LOQ LOQ Główna Zendek ul. < < < < < < < < Częstocho 0,037 0,004 0,003 LOQ LOQ LOQ LOQ LOQ LOQ LOQ LOQ wska Zendek < < < < < < < < < dopływ do 0,002 0,002 LOQ LOQ LOQ LOQ LOQ LOQ LOQ LOQ LOQ Brynicy Niezdara

Acenaftylen [ Acenaftylen g/L] most - < < < < < < < < < < < Rzeka LOQ LOQ LOQ LOQ LOQ LOQ LOQ LOQ LOQ LOQ LOQ Brynica Rów < < < < < < < < < 0,004 0,003 Ożarowicki LOQ LOQ LOQ LOQ LOQ LOQ LOQ LOQ LOQ Krupski < < < < < < < < < < Młyn ul. 0,003 LOQ LOQ LOQ LOQ LOQ LOQ LOQ LOQ LOQ LOQ Główna Zendek ul. < < < < < < < < < Częstocho 0,029 0,001 LOQ LOQ LOQ LOQ LOQ LOQ LOQ LOQ LOQ wska Zendek < < < < < < < < < < dopływ do 0,002 LOQ LOQ LOQ LOQ LOQ LOQ LOQ LOQ LOQ LOQ Brynicy Niezdara

Acenaften [ Acenaften g/L] most - < < < < < < < < < < < Rzeka LOQ LOQ LOQ LOQ LOQ LOQ LOQ LOQ LOQ LOQ LOQ Brynica Rów < < < < < < < < < < 0,001 Ożarowicki LOQ LOQ LOQ LOQ LOQ LOQ LOQ LOQ LOQ LOQ

42

Krupski < < < < < < < < Młyn ul. 0,001 0,001 0,004 LOQ LOQ LOQ LOQ LOQ LOQ LOQ LOQ Główna Zendek ul. < 0< < < < < < < Częstocho 0,014 0,001 0,002 LOQ LOQ LOQ LOQ LOQ LOQ LOQ LOQ wska Zendek < < < < < < dopływ do 0,004 0,005 0,001 0,001 0,005 LOQ LOQ LOQ LOQ LOQ LOQ Brynicy Niezdara Fluoren [ Fluoren g/L] most - < < < < < < < < < 0,002 0,006 Rzeka LOQ LOQ LOQ LOQ LOQ LOQ LOQ LOQ LOQ Brynica Rów < < < < < < 0,002 0,001 0,003 0,001 0,003 Ożarowicki LOQ LOQ LOQ LOQ LOQ LOQ Krupski < < Młyn ul. 0,01 0,003 0,004 0,002 0,007 0,004 0,003 0,008 0,018 LOQ LOQ Główna Zendek ul. < < Częstocho 0,005 0,002 0,003 0,002 0,01 0,004 0,004 0,009 0,006 LOQ LOQ wska Zendek < < < dopływ do 0,005 0,003 0,002 0,019 0,013 0,005 0,008 0,009 LOQ LOQ LOQ Brynicy Niezdara

Fenantren [ Fenantren g/L] most - < < < < 0,004 0,001 0,012 0,006 0,005 0,01 0,006 Rzeka LOQ LOQ LOQ LOQ Brynica Rów < < < 0,004 0,002 0,001 0,002 0,004 0,004 0,008 0,007 Ożarowicki LOQ LOQ LOQ Krupski < < < < < Młyn ul. 0,001 0,001 0,001 0,001 0,003 0,001 LOQ LOQ LOQ LOQ LOQ Główna Zendek ul. < < < < < < < < < Częstocho 0,002 0,001 LOQ LOQ LOQ LOQ LOQ LOQ LOQ LOQ LOQ wska Zendek < < < < < < < < dopływ do 0,001 0,004 0,001 LOQ LOQ LOQ LOQ LOQ LOQ LOQ LOQ Brynicy Niezdara Antracen [Antracen g/L] most - < < < < < < < < 0,001 0,002 0,002 Rzeka LOQ LOQ LOQ LOQ LOQ LOQ LOQ LOQ Brynica Rów < < < < < < < < 0,001 0,002 0,001 Ożarowicki LOQ LOQ LOQ LOQ LOQ LOQ LOQ LOQ Krupski < < <

Młyn ul. 0,012 0,004 0,013 0,006 0,009 0,002 0,006 0,008 LOQ LOQ LOQ Główna g/L]

 Zendek ul.

[ < < < <

Fluoranten Fluoranten Częstocho 0,005 0,002 0,002 0,006 0,003 0,005 0,005 LOQ LOQ LOQ LOQ wska 43

Zendek < < < dopływ do 0,004 0,004 0,003 0,014 0,009 0,007 0,006 0,006 LOQ LOQ LOQ Brynicy Niezdara most - < < < < 0,003 0,002 0,002 0,006 0,003 0,006 0,004 Rzeka LOQ LOQ LOQ LOQ Brynica Rów < < < < 0,004 0,003 0,004 0,002 0,005 0,003 0,007 Ożarowicki LOQ LOQ LOQ LOQ Krupski < < < Młyn ul. 0,004 0,008 0,006 0,004 0,001 0,002 0,003 0,006 LOQ LOQ LOQ Główna Zendek ul. < < < < Częstocho 0,001 0,002 0,002 0,003 0,001 0,001 0,004 LOQ LOQ LOQ LOQ wska Zendek < < < dopływ do 0,001 0,002 0,002 0,008 0,006 0,005 0,004 0,003 LOQ LOQ LOQ Brynicy

Piren [Piren g/L] Niezdara most - < < < < < < < 0,005 0,002 0,003 0,002 Rzeka LOQ LOQ LOQ LOQ LOQ LOQ LOQ Brynica Rów < < < < < 0,004 0,003 0,004 0,002 0,002 0,004 Ożarowicki LOQ LOQ LOQ LOQ LOQ Krupski < < < < < < < < Młyn ul. 0,002 0,001 0,001 LOQ LOQ LOQ LOQ LOQ LOQ LOQ LOQ Główna Zendek ul. < < < < < < < < < < < Częstocho LOQ LOQ LOQ LOQ LOQ LOQ LOQ LOQ LOQ LOQ LOQ wska Zendek < < < < < < < < < dopływ do 0,001 0,001 LOQ LOQ LOQ LOQ LOQ LOQ LOQ LOQ LOQ Brynicy Niezdara most - < < < < < < < < < < 0,001

Benzo(a)antracen [ Benzo(a)antracen g/L] Rzeka LOQ LOQ LOQ LOQ LOQ LOQ LOQ LOQ LOQ LOQ Brynica Rów < < < < < < < < < 0,001 0,001 Ożarowicki LOQ LOQ LOQ LOQ LOQ LOQ LOQ LOQ LOQ Krupski < < < < < Młyn ul. 0,001 0,001 0,001 0,004 0,001 0,005 LOQ LOQ LOQ LOQ LOQ Główna Zendek ul. < < < < < < < Częstocho 0,001 0,003 0,001 0,003 LOQ LOQ LOQ LOQ LOQ LOQ LOQ wska Zendek < < < < < < < < dopływ do 0,003 0,001 0,004 LOQ LOQ LOQ LOQ LOQ LOQ LOQ LOQ Brynicy Niezdara < < < < < < < Benzo(b)fluoranten [ Benzo(b)fluoranten g/L] most - 0,00 0,003 0,001 0,004 LOQ LOQ LOQ LOQ LOQ LOQ LOQ Rzeka 44

Brynica

Rów < < < < < < < 0,002 0,003 0,001 0,005 Ożarowicki LOQ LOQ LOQ LOQ LOQ LOQ LOQ Krupski < < < < < Młyn ul. 0,002 0,001 0,005 0,001 0,001 0,002 LOQ LOQ LOQ LOQ LOQ Główna Zendek ul. < < < < < < < < < Częstocho 0,001 0,001 LOQ LOQ LOQ LOQ LOQ LOQ LOQ LOQ LOQ wska Zendek < < < < < < < dopływ do 0,002 0,001 0,001 0,001 LOQ LOQ LOQ LOQ LOQ LOQ LOQ Brynicy Niezdara most - < < < < < < < < 0,001 0,002 0,001 Rzeka LOQ LOQ LOQ LOQ LOQ LOQ LOQ LOQ Benzo(k)fluoranten [ Benzo(k)fluoranten g/L] Brynica Rów < < < < < < < < < 0,003 0,001 Ożarowicki LOQ LOQ LOQ LOQ LOQ LOQ LOQ LOQ LOQ Krupski < < < < < Młyn ul. 0,001 0,001 0,001 0,004 0,001 0,005 LOQ LOQ LOQ LOQ LOQ Główna Zendek ul. < < < < < < < Częstocho 0,001 0,003 0,001 0,003 LOQ LOQ LOQ LOQ LOQ LOQ LOQ wska Zendek < < < < < < < < dopływ do 0,003 0,001 0,004 LOQ LOQ LOQ LOQ LOQ LOQ LOQ LOQ Brynicy Niezdara most - < < < < < < < 0,00 0,003 0,001 0,004 Rzeka LOQ LOQ LOQ LOQ LOQ LOQ LOQ Benzo(b)fluoranten [ Benzo(b)fluoranten g/L] Brynica Rów < < < < < < < 0,002 0,003 0,001 0,005 Ożarowicki LOQ LOQ LOQ LOQ LOQ LOQ LOQ Krupski < < < < < Młyn ul. 0,002 0,001 0,005 0,001 0,001 0,002 LOQ LOQ LOQ LOQ LOQ Główna Zendek ul. < < < < < < < < < Częstocho 0,001 0,001 LOQ LOQ LOQ LOQ LOQ LOQ LOQ LOQ LOQ wska Zendek < < < < < < < dopływ do 0,002 0,001 0,001 0,001 LOQ LOQ LOQ LOQ LOQ LOQ LOQ Brynicy Niezdara most - < < < < < < < < 0,001 0,002 0,001 Rzeka LOQ LOQ LOQ LOQ LOQ LOQ LOQ LOQ Brynica Rów < < < < < < < < < 0,003 0,001 Ożarowicki LOQ LOQ LOQ LOQ LOQ LOQ LOQ LOQ LOQ Krupski < < < < < < < < < < 0,001 ten ten

o(k)fl Młyn ul. LOQ LOQ LOQ LOQ LOQ LOQ LOQ LOQ LOQ LOQ uoran 45

Główna

Zendek ul. < < < < < < < < < < < Częstocho LOQ LOQ LOQ LOQ LOQ LOQ LOQ LOQ LOQ LOQ LOQ wska Zendek < < < < < < < < < < dopływ do 0,001 LOQ LOQ LOQ LOQ LOQ LOQ LOQ LOQ LOQ LOQ Brynicy Niezdara most - < < < < < < < < < < 0,001 Rzeka LOQ LOQ LOQ LOQ LOQ LOQ LOQ LOQ LOQ LOQ Brynica Rów < < < < < < < < < < 0,001 Ożarowicki LOQ LOQ LOQ LOQ LOQ LOQ LOQ LOQ LOQ LOQ Krupski < < < < < < < < Młyn ul. 0,001 0,002 0,001 LOQ LOQ LOQ LOQ LOQ LOQ LOQ LOQ Główna Zendek ul. < < < < < < < < < Częstocho 0,001 0,001 LOQ LOQ LOQ LOQ LOQ LOQ LOQ LOQ LOQ wska Zendek < < < < < < < < < dopływ do 0,001 0,001 LOQ LOQ LOQ LOQ LOQ LOQ LOQ LOQ LOQ Brynicy Niezdara most - < < < < < < < < < Benzo(a)piren [ Benzo(a)piren g/L] 0,001 0,001 Rzeka LOQ LOQ LOQ LOQ LOQ LOQ LOQ LOQ LOQ Brynica Rów < < < < < < < < < < 0,002 Ożarowicki LOQ LOQ LOQ LOQ LOQ LOQ LOQ LOQ LOQ LOQ Krupski < < < < < < < < Młyn ul. 0,001 0,002 0,001 LOQ LOQ LOQ LOQ LOQ LOQ LOQ LOQ Główna Zendek ul. < < < < < < < < Częstocho 0,002 0,001 0,001 LOQ LOQ LOQ LOQ LOQ LOQ LOQ LOQ wska Zendek < < < < < < < dopływ do 0,001 0,002 0,001 0,001 LOQ LOQ LOQ LOQ LOQ LOQ LOQ Brynicy Niezdara most - < < < < < < < < < 0,003 0,001 Rzeka LOQ LOQ LOQ LOQ LOQ LOQ LOQ LOQ LOQ

Indeno(1,2,3-c,d)piren [ Indeno(1,2,3-c,d)piren g/L] Brynica Rów < < < < < < < 0,002 0,001 0,001 0,002 Ożarowicki LOQ LOQ LOQ LOQ LOQ LOQ LOQ Krupski < < < < < < < < < < < g/L] Młyn ul.

 LOQ LOQ LOQ LOQ LOQ LOQ LOQ LOQ LOQ LOQ LOQ Główna Zendek ul. < < < < < < < < < < < Częstocho

Dibenzo(a,h)- LOQ LOQ LOQ LOQ LOQ LOQ LOQ LOQ LOQ LOQ LOQ

antracen [ antracen wska

46

Zendek < < < < < < < < < < < dopływ do LOQ LOQ LOQ LOQ LOQ LOQ LOQ LOQ LOQ LOQ LOQ Brynicy Niezdara most - < < < < < < < < < < < Rzeka LOQ LOQ LOQ LOQ LOQ LOQ LOQ LOQ LOQ LOQ LOQ Brynica Rów < < < < < < < < < < 0,001 Ożarowicki LOQ LOQ LOQ LOQ LOQ LOQ LOQ LOQ LOQ LOQ Krupski < < < < < < Młyn ul. 0,027 0,013 0,01 0,027 0,006 LOQ LOQ LOQ LOQ LOQ LOQ Główna Zendek ul. < < < < < < < Częstocho 0,003 0,004 0,004 0,008 LOQ LOQ LOQ LOQ LOQ LOQ LOQ wska Zendek < < < < < < dopływ do 0,019 0,024 0,018 0,013 0,003 LOQ LOQ LOQ LOQ LOQ LOQ Brynicy Niezdara Naftalen [Naftalen g/L] most - < < < < < < < < 0,008 0,011 0,006 Rzeka LOQ LOQ LOQ LOQ LOQ LOQ LOQ LOQ Brynica Rów < < < < < < < 0,008 0,008 0,009 0,023 Ożarowicki LOQ LOQ LOQ LOQ LOQ LOQ LOQ Krupski < < < < < < < < < < < Młyn ul. LOQ LOQ LOQ LOQ LOQ LOQ LOQ LOQ LOQ LOQ LOQ Główna Zendek ul. < < < < < < < < < < < Częstocho LOQ LOQ LOQ LOQ LOQ LOQ LOQ LOQ LOQ LOQ LOQ wska Zendek < < < < < < < < < < < dopływ do LOQ LOQ LOQ LOQ LOQ LOQ LOQ LOQ LOQ LOQ LOQ Brynicy Niezdara Chryzen [Chryzen g/L] most - < < < < < < < < < < < Rzeka LOQ LOQ LOQ LOQ LOQ LOQ LOQ LOQ LOQ LOQ LOQ Brynica Rów < < < < < < < < < < 0,001 Ożarowicki LOQ LOQ LOQ LOQ LOQ LOQ LOQ LOQ LOQ LOQ < LOQ - poniżej granicy oznaczalności (Limit of Quantification)

47

6.3 Tabela 3. Wyniki badań zawartości nieorganicznych anionów oraz kationów w wodach

Ana lit 06.2 07.2 08.2 09.2 10.2 11.2 12.2 01.2 02.2 03.2 04.2 05.2 Pobór [mg 017 017 017 017 017 017 017 018 018 018 018 018 /L] Krupski Młyn ul. 5,08 1,08 0,86 0,37 0,38 0,36 0,07 0,25 0,38 0,27 0,78 0,6 Główna Zendek ul. 1,98 0,25 0,17 0,21 0,21 0,16 0,12 0,07 0,09 0,26 0,12 0,13

- Częstoch owska Zendek dopływ 0,31 0,12 0,12 0,21 0,17 0,13 0,05 0,03 0,04 0,07 0,03 0,02 do Brynicy Niezdara Aniony fluorkowe F fluorkowe Aniony most - < 0,29 0,11 0,1 0,19 0,16 0,12 0,05 0,04 0,08 0,02 0,02 Rzeka 0,03 Brynica Rów < Ożarowic 1,09 0,12 0,12 0,19 0,18 0,14 0,07 0,07 0,07 0,04 0,03 0,03 ki Krupski 38,8 45,1 71,7 45,3 38,6 24,9 40,5 35,3 47,6 68,1 Młyn ul. 49,3 46,6 5 2 1 6 8 9 1 3 5 1 Główna Zendek ul. 10,5 12,3 10,8 11,2 10,2 60,4 5,82 6,11 5,67 7,86 9,08 8

- Częstoch 3 9 6 4 4 4 owska Zendek dopływ 42,9 36,9 34,5 27,8 26,8 25,0 26,8 25,2 28,6 28,4 36,8 36,8 do 7 1 1 7 8 8 9 6 7 8 8 5 Brynicy Niezdara

Aniony chlorkowe Cl chlorkowe Aniony most - 28,8 29,5 30,0 26,7 22,5 22,8 25,5 25,1 25,4 27,1 27,9 22,8 Rzeka 2 8 7 4 5 8 1 5 1 4 8 Brynica Rów 41,0 38,7 38,5 42,4 42,6 39,0 63,4 41,7 56,3 57,4 41,4 Ożarowic 54,7 9 5 9 4 1 6 6 2 5 6 1 ki Krupski 10,4 19,9 11,4 21,4 18,9 13,4 16,3 64,7 Młyn ul. 6,9 9,03 18 8,22

- 2 3 8 9 8 2 8 9

3 Główna

NO Zendek Aniony Aniony < ul. 0,84 0,67 0,61 0,46 1,35 1,63 1,82 1,6 2,98 1,3 0,78

azotanowe (V) (V) azotanowe 0,08 Częstoch

48

owska

Zendek dopływ < 1,4 2,97 1,78 9,58 6,19 6,13 2,35 3,57 1,98 4,7 3,15 do 0,02 Brynicy Niezdara most - 10,7 13,1 11,0 12,9 10,7 12,7 12,2 11,5 12,3 11,4 12,1 13 Rzeka 5 9 2 1 1 3 7 4 3 7 Brynica Rów 11,0 15,7 16,4 18,3 17,2 24,6 23,2 24,9 22,4 21,2 20,9 Ożarowic 16,3 7 8 7 1 9 7 1 1 5 9 4 ki Krupski < < < < < < < < Młyn ul. 3,92 0,07 0,47 0,23 0,03 0,03 0,03 0,03 0,03 0,03 0,03 0,03 Główna Zendek

-

2 ul. < < < < < < < < < 7,83 0,09 0,25 Częstoch 0,03 0,03 0,03 0,03 0,03 0,03 0,03 0,03 0,03 owska Zendek dopływ < < < < < < < < < 6,6 0,03 0,33 do 0,03 0,03 0,03 0,03 0,03 0,03 0,03 0,03 0,03 Brynicy Niezdara most - < < < < < < < < 2,76 0,07 0,42 0,12 Aniony azotanowe (III)NO azotanowe Aniony Rzeka 0,03 0,03 0,03 0,03 0,03 0,03 0,03 0,03 Brynica Rów < < < < < < < < Ożarowic 2 0,1 0,53 0,07 0,03 0,03 0,03 0,03 0,03 0,03 0,03 0,03 ki Krupski < < < < < < Młyn ul. 1,7 1,73 0,63 0,23 0,15 1,25 0,02 0,02 0,02 0,02 0,02 0,02 Główna Zendek

3-

4 ul. < < < < < < 0,41 1,69 0,61 0,09 0,19 0,12 Częstoch 0,02 0,02 0.02 0,02 0,02 0,02 owska Zendek dopływ < < < < < 16,9 < < < < 1,79 0,52 do 0,02 0,02 0,02 0,02 0,02 5 0,02 0,02 0,02 0,02 Brynicy Niezdara most - < < < < < < 1,94 1,76 0,64 0,1 0,61 0,26

Aniony fosforanowe (V) PO (V) fosforanowe Aniony Rzeka 0,02 0,02 0,02 0,02 0,02 0,02 Brynica Rów < < < < < < < Ożarowic 1,99 1,89 0,2 0,15 0,05 0,02 0,02 0,02 0,02 0,02 0,02 0,02 ki Krupski 55,9 61,9 84,7 63,0 61,5 54,9 57,4 63,3 59,5 68,1 y y 72 67,2

siarcz anow Młyn ul. 1 3 5 1 6 6 1 8 1 3

49

Główna

Zendek ul. 26,9 43,1 29,5 30,4 29,7 30,0 30,7 26,0 18,4 14,3 6,95 21,1 Częstoch 2 5 1 6 2 4 6 4 3 3 owska Zendek dopływ 74,3 77,4 67,9 63,4 65,2 12,0 66,5 65,0 79,6 62,5 63,1 68,3 do 3 1 5 4 2 7 9 2 Brynicy Niezdara most - 71,6 70,0 75,2 72,1 63,7 64,9 66,3 71,0 63,8 73,6 67,8 76,8 Rzeka 2 3 5 9 1 5 2 6 7 1 Brynica Rów 109, 102, 113, 160, 154, 134, 136, 133, 119, 119, 142, 109, Ożarowic 53 55 49 11 2 09 85 3 24 09 73 04 ki Krupski < < < < < < < < < < < < Młyn ul. 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 Główna 2 2 2 2 2 2 2 2 2 2 2 2 Zendek

- < < < < < < < < < < < < 4 ul. 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 Częstoch 2 2 2 2 2 2 2 2 2 2 2 2 owska Zendek < < < < < < < < < < < < dopływ 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 do 2 2 2 2 2 2 2 2 2 2 2 2 Brynicy Niezdara < < < < < < < < < < < < most - 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00

Aniony chloranowe (VII) ClO (VII) chloranowe Aniony Rzeka 2 2 2 2 2 2 2 2 2 2 2 2 Brynica Rów < < < < < < < < < < < < Ożarowic 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 ki 2 2 2 2 2 2 2 2 2 2 2 2 Krupski 29,7 34,2 28,9 33,0 22,1 27,1 38,6 30,2 27,2 38,5 32,5 29,7 Młyn ul. 2 2 3 9 2 0 0 7 0 0 1 0 Główna Zendek

+ ul. 35,9 39,2 5,00 4,20 8,67 4,26 9,34 28,3 4,94 4,70 3,96 4,20 Częstoch 7 0 owska Zendek dopływ 7,30 7,60 6,83 8,30 6,72 7,23 7,10 7,67 8,40 8,50 8,10 8,30 do Kationy sodu Na sodu Kationy Brynicy Niezdara most - 16,2 17,8 11,9 15,9 13,9 12,9 16,3 13,6 15,4 16,6 14,4 15,5 Rzeka 0 0 0 0 5 0 0 6 0 0 0 0 Brynica

50

Rów 18,1 40,2 31,2 21,0 44,2 32,0 37,7 20,4 32,7 30,9 31,9 Ożarowic 19,2 6 8 0 1 8 0 8 0 0 0 0 ki Krupski 10,9 11,7 11,7 12,7 10,6 10,6 11,9 12,5 11,9 13,6 13,0 14,8 Młyn ul. 1 7 0 0 0 0 0 5 0 0 9 0 Główna Zendek ul. 2,02 1,94 2,07 1,80 1,92 1,19 2,20 1,56 1,89 2,80 1,14 2,80 Częstoch

+ owska Zendek dopływ 33,2 33,0 29,8 5,59 6,29 8,83 6,06 8,10 6,62 9,30 7,33 7,50 do 9 0 9 Brynicy

Kationy potasu K potasu Kationy Niezdara most - 4,87 4,53 8,55 3,82 4,18 9,30 2,70 7,48 5,27 4,20 3,75 4,90 Rzeka Brynica Rów 16,9 14,6 Ożarowic 8,12 7,46 14,2 7,77 7,27 6,60 9,12 8,40 6,78 8,50 0 6 ki Krupski 10,2 11,8 10,6 11,4 Młyn ul. 8,81 8,43 9,70 9,43 9,18 9,20 8,62 9,10 0 0 0 0 Główna Zendek ul. 21,2 20,1 12,9 12,3 10,2 11,8 14,6

9,10 9,30 23,5 12,9 17,8

2+ Częstoch 2 4 0 8 0 0 9 owska Zendek dopływ 31,9 30,5 23,9 26,2 25,3 22,2 29,3 25,5 35,5 25,8 27,5 28,8 do 3 9 0 0 9 0 0 7 0 0 8 0 Brynicy Niezdara

Kationy magnezu Mg magnezu Kationy most - 20,8 19,2 18,6 19,8 18,5 16,3 22,4 15,2 23,9 23,7 18,8 20,7 Rzeka 2 8 0 0 4 0 0 8 0 0 7 0 Brynica Rów 25,5 26,3 30,2 32,2 32,7 27,5 36,2 28,2 29,4 34,3 32,7 38,9 Ożarowic 5 6 0 0 2 0 0 0 0 0 5 0 ki Krupski 46,3 44,4 48,2 59,2 46,7 55,7 50,3 54,8 48,5 51,2 Młyn ul. 50,4 43,2

2 8 0 8 0 5 0 0 0 0

2+ Główna Zendek ul. 59,0 57,7 33,2 37,2 37,4 29,4 39,2 32,5 60,2 32,8 39,0 40,3 Częstoch 3 4 0 0 7 0 0 4 0 0 0 0 owska Zendek

Kationy wapnia Ca wapnia Kationy dopływ 95,8 91,9 78,2 90,4 83,0 80,5 96,3 81,5 101, 95,4 88,7 89,3 do 6 9 0 0 9 0 0 4 8 0 7 0 Brynicy

51

Niezdara most - 69,4 78,4 66,8 88,2 81,4 65,8 89,5 71,3 62,6 90,7 80,2 88,4 Rzeka 5 3 0 5 8 0 0 4 0 0 6 0 Brynica Rów 89,3 95,6 98,5 112, 115, 100, 118, 100, 85,3 107, 117, 121, Ożarowic 7 3 0 60 59 30 20 04 0 40 49 60 ki Krupski < < < < < < < < < < < < Młyn ul. 0,05 0,05 0,05 0,05 0,05 0,05 0,05 0,05 0,05 0,05 0,05 0,05 Główna Zendek ul. < < < < < < < < < < < < Częstoch 0,05 0,05 0,05 0,05 0,05 0,05 0,05 0,05 0,05 0,05 0,05 0,05

+ owska Zendek dopływ < < < < < < < < < < < < do 0,05 0,05 0,05 0,05 0,05 0,05 0,05 0,05 0,05 0,05 0,05 0,05 Brynicy Niezdara JKatKaiiony lituLi JKatKaiiony most - < < < < < < < < < < < < Rzeka 0,05 0,05 0,05 0,05 0,05 0,05 0,05 0,05 0,05 0,05 0,05 0,05 Brynica Rów < < < < < < < < < < < < Ożarowic 0,05 0,05 0,05 0,05 0,05 0,05 0,05 0,05 0,05 0,05 0,05 0,05 ki Krupski < < < < < < < < < < < < Młyn ul. 0,10 0,10 0,10 0,10 0,10 0,10 0,10 0,10 0,10 0,10 0,10 0,10 Główna Zendek ul. < < < < < < < < < < < <

+ Częstoch 0,10 0,10 0,10 0,10 0,10 0,10 0,10 0,10 0,10 0,10 0,10 0,10 4 owska Zendek dopływ < < < < < < < < < < < < do 0,10 0,10 0,10 0,10 0,10 0,10 0,10 0,10 0,10 0,10 0,10 0,10 Brynicy Niezdara Kationy amonu NH amonu Kationy most - < < < < < < < < < < < < Rzeka 0,10 0,10 0,10 0,10 0,10 0,10 0,10 0,10 0,10 0,10 0,10 0,10 Brynica Rów < < < < < < < < < < < < Ożarowic 0,10 0,10 0,10 0,10 0,10 0,10 0,10 0,10 0,10 0,10 0,10 0,10 ki

< LOQ - poniżej granicy oznaczalności (Limit of Quantification)

52