Eredivisie-trainers zoeken steeds vaker specialistische hulp halen. We hebben geen euro beschikbaar om jaren gebruik van een coach die zich richt iets extra’s te doen. De fysiotherapeut komt alleen op mentale begeleiding en teamprocessen. Bij ’s ochtends. We betalen hem via de verzeke- FC Groningen werkte hij jaren geleden intensief ringen van de spelers. Een verzorger en dokter samen met René Felen. In Zwolle krijgt hij hebben we alleen op wedstrijddagen.’ assistentie van Sander Roege. Ruim baan voor de ment al coach Boogers is druk op zoek naar een manier Dankzij zijn ruime ervaring als voetbalcoach om zijn spelersgroep toch een extra vorm van is Jans naar eigen zeggen goed in staat om aandacht te kunnen schenken. Hij waakt echter bepaalde facetten van niet-voetbal-coaching voor goudzoekers die willen profiteren van de voor zijn rekening te nemen. ‘Als je al zo lang met Mental coaching is niet langer een hulpmiddel voor voetballers met een zwakke maag. zeker nog niet overal. Wat opvalt is dat mental we met paintballen de boel weer op gang krijgen. armlastige situatie in Dordrecht. ‘We willen het mensen werkt kun je goed inschattingen maken Het gros van de trainers schakelt heel bewust de hulp in van specialisten of zou dat graag coaching bij behoorlijk veel clubs nog vooral Zeg het maar…’ wel goed doen en ik ga zeker niet iedereen de als het gaat om het groepsproces’, vertelt Jans. incidentenpolitiek is. De meest openhartige voetbaldirecteur van ruimte geven. We willen hier geen dansende ‘Individuele gevallen moet je aan de specialist (vaker) willen. VI ging de Eredivisie-clubs langs en zet alles op een rijtje. TEKST: THIJS SLEGERS Dat blijkt bijvoorbeeld in Dordrecht. ‘Ik Nederland denkt zelf dat mentale hulp een mafkezen in de kleedkamer, zoals die gozer overlaten, is mijn mening.’ zie zeker wel iets in mental coaching of hoe je barrière kan wegnemen. ‘Ik zie dat sommigen (John Troost, red.) die John van den Brom De gelouterde oefenmeester kiest ervoor om het ook wil noemen. Er zit iets in de koppies worstelen met de druk. Maar het kan ook angst destijds bij Anderlecht hielp.’ Roege in de voorbereiding wat vaker in te schake- mgaan met de druk, beter leren focussen en als deel van de prestatie die hij bij SC Cambuur van onze spelers dat wij er zelf niet uit kunnen zijn. Ik heb daar geen verstand van en de staf ook len dan tijdens de reguliere competitie. In de concentreren, het maximale uit je kwaliteiten wil leveren. Hij schakelt hem niet alleen in als er krijgen’, zegt technisch directeur Marco Boogers. niet. We hebben zelf geen kennis in huis op dit Zaak-Toivonen loop van het seizoen heeft Roege, oud-speler van Ohalen en tegenslagen verwerken. Een worste- problemen zijn in de Friese hoofdstad, maar ziet ‘De eerste vijf wedstrijden ging alles goed, de vlak. Dat maakt het lastig om het bespreekbaar te Schakelen op het moment dat het niet goed PEC Zwolle en Alemannia Aachen, individueel ling met het zelfvertrouwen en de manier waarop diens input als onderdeel van zijn werkwijze. Dat laatste zes gaat er heel veel fout. De ene roept dat maken bij spelers. Onze financiële beperkingen gaat, dat is niet des Ron Jans’. Zeker niet als het contact met spelers. Zo af en toe organiseert hij mensen elkaar benaderen. Het maken van de is iets wat vaker voorkomt in Nederland, maar we harder moeten gaan trainen, de ander zegt dat maken het weer moeilijk om hulp van buiten te gaat om mental coaching. De trainer maakt al samen met Jans een groepsbijeenkomst. ‘Naar juiste keuzes, iemands positie in het FOTO: VI IMAGES aanleiding van situatie van Ola Toivonen (hij team, het ontwikkelen van een team… weigerde bij PSV bij te tekenen en kwam in Ajax-trainer Frank de Boer, hier te midden van zijn spelers, is een Stuk voor stuk onderdelen die van voorstander van mentale begeleiding door specialisten. ‘Wij nemen conflict met zijn club, red.) hebben we onder belang zijn voor het functioneren van het onderwerp zeer serieus. Dat doen we eigenlijk al jaren.’ leiding van Sander een themabijeenkomst over een profvoetballer en het team waarin de transferwindow georganiseerd. Daarin stonden hij speelt, maar waar geen bal of veld aan te pas komt. De ontwikkeling speelt zich namelijk af tussen de oren, op men- taal gebied. Langzaam en onopvallend Martin van Geel: ‘De druk op heeft er binnen de voetballerij een flinke de steeds jongere spelers Frank de Boer: ‘Voor neemt niet af, maar juist toe. sommige zaken moet je Daar moeten we op de goede gewoon specialisten manier mee omgaan’ inschakelen’ zaken centraal als: hoe ga je met belangstelling om? Dat is heel leerzaam.’ Bij PEC Zwolle zouden ze graag vaker beschik- ontwikkeling plaatsgevonden op dit ken over Roege. En niet alleen bij het eerste elftal, gebied. Ook de Nederlandse coaches in maar ook bij de jeugd. ‘Maar daar is geen budget de grootste sport ter wereld hebben nu voor’, zegt de trainer van de nummer vijf van de echt bijna allemaal ingezien dat er al Eredivisie. ‘Het budget van PEC Zwolle moet niet jaren bijna geen Olympische medaille overschat worden. We hebben bijvoorbeeld ook wordt gewonnen zonder een bepaalde geen geld voor een fulltime fysiotherapeut.’ vorm van mental coaching. Niet voor niets maken hun collega’s bij de grote Vertrouwen clubs in Europa massaal gebruik van In de buurt van de Brienenoordbrug is mental specialisten op mentaal gebied. coaching volledig ingeburgerd. Feyenoord werkt No nonsense-trainer Henk de Jong al jaren met sportpsycholoog Paul van Zwam. van SC Cambuur zag de waarde van deze Daarnaast was teamontwikkelaar René Felen ten manier van coaching lang geleden al in. tijde van het Ronald Koeman-regime een vaste Hij laat zich al een jaar of negen bijstaan gast en dat is hij gebleven nu Fred Rutten de door teamontwikkelaar René Felen, een A-selectie traint. ‘Het mentale is nauw met het naam die tijdens dit onderzoek vaker fysieke verbonden’, zegt technisch directeur naar voren komt. ‘Ik spreek René zelf Martin van Geel. ‘We onderzoeken momenteel iedere week’, zegt De Jong. ‘Ik krijg van de opties om op dit vlak stappen te maken. De hem tips over bijvoorbeeld de omgang druk op de steeds jongere spelers neemt niet af, met mijn selectie. Wat doe je op welk maar juist toe. Daar moeten we op de goede moment? Het is heel waardevol voor mij.’ manier mee omgaan. Ik sluit niet uit dat we in de De Jong ziet de ondersteuning van Felen toekomst een fulltime mental coach aan de staf 100 week 47 VI www.vi.nl week 47 VI www.vi.nl 101 FOTO: VI IMAGES Positiviteitsgoeroe John Troost (met paars overhemd) werd door coach John van den Brom in 2013 Jong Oranje-ploegen van Foppe de Haan om te naar Anderlecht gehaald. Ondanks de landstitel wekte de mental coach Marco Boogers: ‘Wij hebben zelf de kennis niet bij FC Dordrecht, maar leren omgaan met druk en verwachting. vooral verwondering op. Bij veel grote clubs in het buitenland maken we willen hier geen dansende mafkezen in de kleedkamer’ sportpsychologen, academisch opgeleide mental coaches, deel uit van de medische staf. Van Borussia Dortmund en Bayern München tot toevoegen. Het toverwoord is, hoe we het ook niet meer hoe hij heet.’ Dat zegt genoeg over de Bondspsycholoog Chelsea en Liverpool, zonder twijfel maken ze gaan invullen, vertrouwen. Daarom geven we interesse van de ervaren oefenmeester in dit Lodeweges is echter een uitzondering. tonnen per jaar vrij voor de mentale begeleiding onze spelers ook de ruimte om buiten de club om onderdeel van de coaching. Steeds meer clubs gaan overstag. Of willen over- van spelers. In Nederland lopen we ook op dit iemand te gebruiken die ze op dit FOTO: VI IMAGES stag gaan, maar ontberen de mid- onderdeel zeker niet voorop. Toch heeft perfor- onderdeel helpt.’ delen, zoals FC Dordrecht, Willem II mance manager Sander Roege, werkzaam voor PSV’er Memphis Depay brak het afgelopen SC Heerenveen-trainer Dwight jaar door in de Eredivisie, geholpen door de en NAC Breda. Ook in Noorwegen de jeugdafdeling van PSV en de A-selectie van Lodeweges heeft een totaal andere adviezen van mental coach Joost Leenders. liepen voetbalclubs tegen hetzelfde PEC Zwolle, het gevoel dat er stappen zijn en visie op het fenomeen mental financiële obstakel aan, maar dat is worden gezet. Net als zijn vakbroeders blijft coaching. ‘Ik stop mijn energie liever op een handige manier getackeld. De Roege graag op de achtergrond. Vertrouwelijk in zaken waar ik wel grip op heb zoals voetbalbond heeft daar een samen- werken en publiciteit vormen een conflicterende training, video-analyse, tegenstanders werking opgetuigd met de Norwegian combinatie. Roege, zelf voormalig profvoetballer, bekijken, mijn spelers leren kennen’, School of Sport Sciences. Via die wil wel een belangrijk onderdeel van zijn metho- zegt Lodeweges. ‘Ik heb niet het idee constructie kunnen alle clubs beschik- de aanstippen. ‘We proberen de academische dat ik wat mis. Voor mij is het dus ken over de kennis van wetenschapper teksten die vaak gebruikt worden als de psycho- blijkbaar niet interessant genoeg om Geir Jordet. De vooraanstaande sport- logie ter sprake komt, eigenlijk volledig plat te me erin te verdiepen. Ervaring heb psycholoog werkte in het verleden slaan. Vervolgens bieden we de informatie aan in ik er niet mee. Bij NEC was er wel voor de Universiteit van Groningen een voor iedereen begrijpbare taal’, zegt Roege. iemand, maar ik weet eerlijk gezegd en hielp in die periode ook de ‘En dat werkt. Als je het zo doet, dan ontstaat er De situatie bij de clubs FC GRONINGEN groepssessies en in individuele Staf Geen ondersteuning.