PAULINA ROMANOWICZ ŚWIADKOWIE MAŁEJ HISTORII ROZMOWY Z SENIORAMI STOŁCZYNA SZCZECIN 2019 Projekt dofinansowany z Programu Społecznik na lata 2019-2021 Recenzent: dr Eryk Krasucki Na okładce wykorzystano zdjęcie z archiwum Ireny Bokszczanin. Na zdjęciu Józefa Narbutt-Nike z dziećmi ze Szkoły Podstawowej nr 9. Stowarzyszenie Przyjaciół Stołczyna Forum stolczynforum.wordpress.com
[email protected] © Copyright by StowarzySzenie przyjaCiół StołCzyna Forum © Copyright by paulina romanowiCz Skład: Paulina Romanowicz Druk: Partner Poligrafia Andrzej Kardasz, Grabówka, ul. Szosa Baranowicka 77, 15-523 Białystok ISBN 978-83-955756-0-0 Szczecin 2019 Kto nie ma pamięci, ten niech ją sobie stworzy na papierze. Gabriel Garcia Marquez WSTĘP Stołczyn to jedno z osiedli Szczecina położonych na północnych jego rubieżach. Jego historia sięga okresu średnio- 1 wiecza, kiedy to na gliniastych ziemiach Doliny Dolnej Odry zo- stały założone trzy wsie: Stołczyn, Kraśnica i Glinki . Na Stoł- 2 czynie w XIII wieku został wybudowany kościół, najpierw drewniany, potem, w XV wieku, już murowany . Doskonałe po- łożenie oraz naturalne złoża gliny przyczyniły się do gwałtow- nego rozwoju wszystkich wsi w okresie rewolucji przemysłowej. W jej wyniku zabudowa tych trzech wsi tak mocno się do siebie zbliżyła, że zostały3 one połączone w jedną gminę Stolzenhagen- -Kratzwieck . Ten dość płynny rozwój został zaburzony w 1945 roku, kiedy w wyniku przegranej przez Niemców wojny Szczecin, a wraz z nim Stołczyn, znalazł się w granicach Polski. Powiedzieć, że rok 1945 był dla Stołczyna przełomowy, to jakby nic nie powiedzieć. Szczecin Stołczyn-Skolwin Strategiczne decyzje, które zapadły w gabinetach politycznych, 1 Łuczak M., , Szczecin 2018, s. 120, 168, 174. 2 Tamże, s.