Pdf, Stand 15.09.2019, 10:36 Uhr

Total Page:16

File Type:pdf, Size:1020Kb

Pdf, Stand 15.09.2019, 10:36 Uhr RWTH Aachen Abteilung Zoologie und Humanbiologie Institut für BiologieⅡ ____________________________________________________________ Bachelorarbeit Sommersemester 2019 ____________________________________________________________ Untersuchungen zu Wechselbeziehungen zwischen Phänologie und Futterpflanzenspezifität von ausgewählten, sich im Frühjahr an Laubgehölzen entwickelnden Makrolepidopteren-Raupen A study on the interrelations between phenology and food plant preferences of selected macrolepidopteran caterpillars developing in spring on deciduous trees 1. Prüfer: Univ.-Prof. Dr. rer. nat. Johannes Bohrmann 2. Prüferin: Dr. rer. nat. Ingeborg Heil Vorgelegt von Sarah Gürtler Aachen, den 29.09.2019 Matrikelnummer: 368239 Inhaltsverzeichnis 1. Einleitung ............................................................................................................................ 4 2. Material und Methoden ...................................................................................................... 7 2.1. Erfassungsmethoden .................................................................................................... 7 2.2. Quantifizierung .............................................................................................................. 8 2.2.1. Klopfproben ................................................................................................................ 9 2.3. Untersuchungsgebiete .................................................................................................. 9 2.4. Botanische Bestimmungen .......................................................................................... 10 2.5. Probenbearbeitung und Bestimmung der Raupen ....................................................... 11 2.5.1. Raupenbestimmung ............................................................................................. 11 2.5.2. Probenaufbewahrung ........................................................................................... 12 2.6. Methodenanwendung an Laubgehölzen ...................................................................... 13 3. Ergebnisse ........................................................................................................................ 20 3.1. Methodenvergleich ...................................................................................................... 23 3.1.1. Probenaufbewahrung ........................................................................................... 32 3.2. Methodenkritik ............................................................................................................. 34 3.2.1. Klopfproben .......................................................................................................... 34 3.3. Phänologie .................................................................................................................. 37 3.3.1. Herbsteulen der Gattungen Xanthia und Agrochola sowie Eupithecia tenuiata..... 37 3.3.2. Wintereulen .......................................................................................................... 39 3.3.3. Blütenspanner der Gattung Rhinoprora und Eupithecia inturbata ......................... 41 3.3.4. Frühlingseulen der Gattung Orthosia .................................................................... 43 3.4. Futterpflanzenspezifität in Zusammenhang mit der Blühphänologie ............................ 45 3.4.1. Herbsteulen der Gattungen Xanthia und Agrochola sowie Eupithecia tenuiata..... 47 3.4.2. Wintereulen .......................................................................................................... 52 3.4.3. Blütenspanner der Gattung Rhinoprora sowie Eupithecia inturbata ...................... 56 3.4.4. Frühlingseulen der Gattung Orthosia .................................................................... 57 4. Diskussion ........................................................................................................................ 58 4.1. Herbsteulen sowie Eupithecia tenuiata ........................................................................ 58 4.2. Raupen der Gattung Conistra und Eupsilia transversa ................................................ 71 4.3. Frühlingseulen der Gattung Orthosia ........................................................................... 76 4.4. Blütenspanner der Gattung Rhinoprora sowie Eupithecia inturbata ............................. 78 5. Zusammenfassung ........................................................................................................... 81 2 6. Fachdidaktische Aufarbeitung der wissenschaftlichen Erkenntnisse ......................... 84 6.1. Allgemeine Einleitung .................................................................................................. 84 6.2. Geförderte Kompetenzen ............................................................................................ 86 6.3. Fachliche Klärung ....................................................................................................... 88 6.4. Vorwissen der Schülerinnen und Schüler .................................................................... 92 6.5. Lehr-Lern-Labor .......................................................................................................... 93 6.5.1. Einleitung ............................................................................................................. 93 6.5.2. Zeitraum der Durchführung .................................................................................. 94 6.5.3. Materialien ........................................................................................................... 95 6.5.4. Vorbereitung der Durchführung ............................................................................ 96 6.5.5. Durchführung ....................................................................................................... 97 6.5.6. Nachbereitung .................................................................................................... 101 7. Literaturverzeichnis ....................................................................................................... 103 8. Verzeichnis über Bildaufnahmen .................................................................................. 105 9. Anhang ............................................................................................................................ 106 3 1. Einleitung Mit dem Klimawandel und der damit einhergehenden heute präsenten Veränderung des Klimas steht die Wissenschaft vor der wichtigen Aufgabe des Schutzes der bestehenden Biodiversität und der Eindämmung des durch anthropogenen Einflusses zustande gekommenen sechsten großen Massenaussterbens in der Geschichte (vgl. CEBALLOS& EHRLICH, 2015). Da falsche oder unüberlegte Maßnahmen zum Schutz von Arten fatale und zum Teil dem Ziel konträre Folgen verursachen können, ist es von entscheidender Bedeutung die Wechselwirkung einer Art mit ihrem Lebensraum in allen Facetten zu begreifen, um diese letztendlich sinnvoll schützen zu können. Diese Arbeit soll einen Teil zum Verständnis der Wechselbeziehungen zwischen Phänologie und Futterpflanzenspezifität von ausgewählten, sich im Frühling an Laubgehölzen entwickelnden, Schmetterlingsraupen beitragen, um Rückschlüsse darüber ziehen zu können, ob und inwieweit diese möglicherweise vom Klimawandel beeinflusst oder gefährdet werden könnten bzw. imstande sind auf die Erwärmung zu reagieren. Die Annahme, dass eventuell eine Gefährdung bestehen könnte, rührt unter Anderem daher, dass sich durch die Erwärmung des Planeten die Blühzeiten von für die Raupen wichtigen Futterpflanzen verschieben (vgl. RAMMERT & CASSENS, 2007/8). Die Frage ist nun, inwieweit die hier betrachteten Larven der Großschmetterlinge überhaupt auf relativ konstante Blühzeiten angewiesen sind und ob sie in der Lage sind, sich entsprechend den veränderten Blühzeiten anzupassen. Zu untersuchen ist also, ob und in welcher Form es Unterschiede zwischen Futterpflanzenpräferenzen der betrachteten Arten gibt und inwieweit die Raupenphänologie vom Blütezustand der jeweiligen Futterpflanzen abhängt. Sämtliche in dieser Arbeit erfasste Raupen ernähren sich im Frühling zumindest zeitweise an Laubgehölzen und dennoch haben die Raupen eine unterschiedliche Phänologie. Ein Grund hierfür ist die unterschiedliche Form der Überwinterung im Lebenszyklus der Raupen, denn die erfassten Raupenarten überwintern entweder als Ei, Raupe, Puppe oder Falter. Zu den Eiüberwinterern zählen in und an Weidenkätzchen erfasste Herbsteulen der Gattungen Agrochola und Xanthia, sowie auch einige Blütenspanner (vgl. STEINER & GÜNTER, 1997; STEINER & GÜNTER, 1998; BARTSCH et al. 2003). Bei diesen Herbsteulen handelt es sich um eine systematische Gruppe mit ähnlicher Lebensweise, denn sie fliegen und legen ihre Eier im Herbst und ernähren sich dann als Raupen nach dem Schlupf im Frühling, im jungen Stadium, häufig vorzugsweise von Weiden- und Pappelkätzchen (Primärfutterpflanzen) und dann in späteren Stadien laut Literatur weitestgehend recht polyphag von den niederen Pflanzen der Krautschicht (Sekundärfutterpflanzen) (vgl. FORSTER & WOHLFAHRT, 1971). Gemeinsamkeit der als Ei überwinternden Raupen ist, dass der Falter durch seine Eiablage im Vorjahr bereits die Auswahl 4 über die primäre Futterplanze trifft. Von entscheidender Bedeutung ist die Pflanze, an der die Eier abgelegt wurden, da an ihr im Frühling die jungen Raupen der Art schlüpfen und direkt auf Nahrung angewiesen sind. Wären entsprechende Raupen
Recommended publications
  • Recerca I Territori V12 B (002)(1).Pdf
    Butterfly and moths in l’Empordà and their response to global change Recerca i territori Volume 12 NUMBER 12 / SEPTEMBER 2020 Edition Graphic design Càtedra d’Ecosistemes Litorals Mediterranis Mostra Comunicació Parc Natural del Montgrí, les Illes Medes i el Baix Ter Museu de la Mediterrània Printing Gràfiques Agustí Coordinadors of the volume Constantí Stefanescu, Tristan Lafranchis ISSN: 2013-5939 Dipòsit legal: GI 896-2020 “Recerca i Territori” Collection Coordinator Printed on recycled paper Cyclus print Xavier Quintana With the support of: Summary Foreword ......................................................................................................................................................................................................... 7 Xavier Quintana Butterflies of the Montgrí-Baix Ter region ................................................................................................................. 11 Tristan Lafranchis Moths of the Montgrí-Baix Ter region ............................................................................................................................31 Tristan Lafranchis The dispersion of Lepidoptera in the Montgrí-Baix Ter region ...........................................................51 Tristan Lafranchis Three decades of butterfly monitoring at El Cortalet ...................................................................................69 (Aiguamolls de l’Empordà Natural Park) Constantí Stefanescu Effects of abandonment and restoration in Mediterranean meadows .......................................87
    [Show full text]
  • Bosco Palazzi
    SHILAP Revista de Lepidopterología ISSN: 0300-5267 ISSN: 2340-4078 [email protected] Sociedad Hispano-Luso-Americana de Lepidopterología España Bella, S; Parenzan, P.; Russo, P. Diversity of the Macrolepidoptera from a “Bosco Palazzi” area in a woodland of Quercus trojana Webb., in southeastern Murgia (Apulia region, Italy) (Insecta: Lepidoptera) SHILAP Revista de Lepidopterología, vol. 46, no. 182, 2018, April-June, pp. 315-345 Sociedad Hispano-Luso-Americana de Lepidopterología España Available in: https://www.redalyc.org/articulo.oa?id=45559600012 How to cite Complete issue Scientific Information System Redalyc More information about this article Network of Scientific Journals from Latin America and the Caribbean, Spain and Journal's webpage in redalyc.org Portugal Project academic non-profit, developed under the open access initiative SHILAP Revta. lepid., 46 (182) junio 2018: 315-345 eISSN: 2340-4078 ISSN: 0300-5267 Diversity of the Macrolepidoptera from a “Bosco Palazzi” area in a woodland of Quercus trojana Webb., in southeastern Murgia (Apulia region, Italy) (Insecta: Lepidoptera) S. Bella, P. Parenzan & P. Russo Abstract This study summarises the known records of the Macrolepidoptera species of the “Bosco Palazzi” area near the municipality of Putignano (Apulia region) in the Murgia mountains in southern Italy. The list of species is based on historical bibliographic data along with new material collected by other entomologists in the last few decades. A total of 207 species belonging to the families Cossidae (3 species), Drepanidae (4 species), Lasiocampidae (7 species), Limacodidae (1 species), Saturniidae (2 species), Sphingidae (5 species), Brahmaeidae (1 species), Geometridae (55 species), Notodontidae (5 species), Nolidae (3 species), Euteliidae (1 species), Noctuidae (96 species), and Erebidae (24 species) were identified.
    [Show full text]
  • De Zwartvlekwinteruil
    Nachtvlinders De zwartvlekwinteruil Omdat de kans bevruchte klein leek, had- Tekst: De eerste aflevering van de nieuwe serie over nacht- op eitjes erg den al mislukte kweek Jeroen we ons neergelegd bij een en ons Voogd vlinders is gereserveerd voor de zwartvlekwinteruil om in uit enDick Groenendijk voorgenomen april rupsen te gaan kloppen** (Conistra Deze nachtvlinder steeds ver- (De Vlinderstichting) rubiginosa). lijkt sleedoorn op de vindplaats van de vlinders. De verras- was dan ook groot toen eind maart, begin april der naar het noorden op te rukken in Nederland (Vis, sing piepkleine rupsen op de bloemen en bladeren van de Ook de Veluwe de 2005). op zuidelijke is soort in- sleedoorn zaten. Dit betekent dat de eitjes toch bevrucht middels Zo werd in 2003 een exemplaar waargenomen. waren en, nog belangrijker, dat de vrouwtjes van de Ede zwartvlekwinteruil in staat om tenminste zes weken in gezien en in 2004 een exemplaar in Wageningen. zijn sperma te conserveren (en dat is iets wat geen man In de literatuur wordt aangegeven dat Prunus-soorten, kan!). In eerste instantie vraten de rupsen vooral van de zoals sleedoorn de voorkeur (Prunus spinosa), genieten bloeiwijze van de sleedoorn, maar al snel werden ook de bladeren was het enorme verschil als waardplant (Ebert & Steiner, 1997). genuttigd. Opvallend in groeisnelheid tussen de rupsen: sommige waren al het deel eind begin mei volgroeid maar overgrote pas Dit alles vormde de aanleiding om op 3 februari2005 mei. gewapend met een pot stroop* te gaan kijken of de zwartvlekwinteruil aanwezig is in de uiterwaarden van Overzomeren in een cocon de Nederrijn aan de voet van de Grebbeberg bij Rhenen.
    [Show full text]
  • Bollettino Della Società Entomologica Italiana
    Poste Italiane S.p.A. ISSN 0373-3491 Spedizione in Abbonamento Postale - 70% DCB Genova BOLLETTINO DELLA SOCIETÀ ENTOMOLOGICA ITALIANA Volume 152 Fascicolo II maggio - agosto 2020 31 agosto 2020 SOCIETÀ ENTOMOLOGICA ITALIANA via Brigata Liguria 9 Genova SOCIETÀ ENTOMOLOGICA ITALIANA Sede di Genova, via Brigata Liguria, 9 presso il Museo Civico di Storia Naturale n Consiglio Direttivo 2018-2020 Presidente: Francesco Pennacchio Vice Presidente: Roberto Poggi Segretario: Davide Badano Amministratore/Tesoriere: Giulio Gardini Bibliotecario: Antonio Rey Direttore delle Pubblicazioni: Pier Mauro Giachino Consiglieri: Alberto Alma, Alberto Ballerio, Andrea Battisti, Marco A. Bologna, Achille Casale, Marco Dellacasa, Loris Galli, Gianfranco Liberti, Bruno Massa, Massimo Meregalli, Luciana Tavella, Stefano Zoia Revisori dei Conti: Enrico Gallo, Giuliano Lo Pinto Revisori dei Conti supplenti: Giovanni Tognon, Marco Terrile n Consulenti Editoriali PAOLO AUDISIO (Roma) - EMILIO BALLETTO (Torino) - MAURIZIO BIONDI (L’Aquila) - MARCO A. BOLOGNA (Roma) PIETRO BRANDMAYR (Cosenza) - ROMANO DALLAI (Siena) - MARCO DELLACASA (Calci, Pisa) - ERNST HEISS (Innsbruck) - MANFRED JÄCH (Wien) - FRANCO MASON (Verona) - LUIGI MASUTTI (Padova) - ALESSANDRO MINELLI (Padova) - JOSÉ M. SALGADO COSTAS (Leon) - VALERIO SBORDONI (Roma) - BARBARA KNOFLACH-THALER (Innsbruck) STEFANO TURILLAZZI (Firenze) - ALBERTO ZILLI (Londra) - PETER ZWICK (Schlitz). ISSN 0373-3491 BOLLETTINO DELLA SOCIETÀ ENTOMOLOGICA ITALIANA Fondata nel 1869 - Eretta a Ente Morale con R. Decreto 28 Maggio 1936 Volume 152 Fascicolo II maggio - agosto 2020 31 agosto 2020 REGISTRATO PRESSO IL TRIBUNALE DI GENOVA AL N. 76 (4 LUGLIO 1949) Prof. Achille Casale - Direttore Responsabile Spedizione in Abbonamento Postale 70% - Quadrimestrale Pubblicazione a cura di PAGEPress - Via A. Cavagna Sangiuliani 5, 27100 Pavia Stampa: Press Up s.r.l., via E.Q.
    [Show full text]
  • What Moths Fly in Winter? the Assemblage of Moths Active in a Temperate Deciduous Forest During the Cold Season in Central Poland
    J. Entomol. Res. Soc., 17(2): 59-71, 2015 ISSN:1302-0250 What Moths Fly in Winter? The Assemblage of Moths Active in a Temperate Deciduous Forest During the Cold Season in Central Poland Jacek HIKISZ1 Agnieszka SOSZYŃSKA-MAJ2* Department of Invertebrate Zoology and Hydrobiology, University of Lodz, Banacha 12/16, 90-237 Łódź, POLAND, e-mails: 1 [email protected], 2*[email protected] ABSTRACT The composition and seasonal dynamics of the moth assemblage active in a temperate deciduous forest of Central Poland in autumn and spring was studied in two seasons 2007/2008 and 2008/2009. The standard light trapping method was used and, in addition, tree trunks were searched for resting moths. 42 species of moths from six families were found using both methods. The family Geometridae was predominant in terms of the numbers of individuals collected. Two geometrid species - Alsophila aescularia and Operophtera brumata - were defined as characteristic of the assemblage investigated. Late autumn and spring were richest in the numbers of species, whereas the species diversity was the lowest in mid-winter. Regression analysis showed that a temperature rise increased the species diversity of Geometridae but that rising air pressure negatively affected the abundance of Noctuidae. Key words: Lepidoptera, Geometridae, Noctuidae, autumn-spring activity, winter, phenology, atmospheric conditions, regression, Central Poland. INTRODUCTION The seasonal weather changes in a temperate climate have a great impact on poikilothermic animals, as they have a limited ability to regulate their body temperature. Thus, the earliest and most easily detectable response to climate change is an adjustment of species phenology (Huntley, 2007).
    [Show full text]
  • Comparing Performance of Synthetic Sex Attractants and a Semisynthetic Bisexual Lure in Orthosia and Conistra Species (Lepidoptera: Noctuidae)
    Acta Phytopathologica et Entomologica Hungarica 55 (1), pp. 115–122 (2020) DOI: 10.1556/038.55.2020.008 Comparing Performance of Synthetic Sex Attractants and a Semisynthetic Bisexual Lure in Orthosia and Conistra Species (Lepidoptera: Noctuidae) SZ. SZANYI1*, I. SZARUKÁN1, A. NAGY1, J. JÓSVAI3, Z. IMREI3, Z. VARGA2 and M. TÓTH3 1Faculty of the Agricultural and Food Sciences and Environmental Management, Institute of Plant Protection, University of Debrecen, H-4002 Debrecen, P.O.Box 400, Hungary 2Department of Evolutionary Zoology, University of Debrecen, H-4010 Debrecen, Egyetem tér 1, Hungary 3Plant Protection Institute, Centre for Agricultural Research, Hungarian Academy of Sciences, H-1525 Budapest, P.O.Box 102, Hungary (Received: 22 January 2020; accepted: 3 February 2020) The performance of a semisynthetic bisexual lure (SBL, containing isoamyl alcohol, acetic acid and red wine) previously found attractive for a number of noctuids was compared with that of the respective syn- thetic sex attractants of Orthosia cerasi (=stabilis), O. cruda, O. gothica, O. incerta, Anorthoa munda and Conistra vaccini. The respective sex attractants performed significantly better in the Orthosia spp. than the SBL lure, which, although regularly catching low numbers of both females and males, did not differ signif- icantly from zero catch in unbaited control traps. On the other hand, the SBL lure performed as well as the sex attractant in C. vaccini. Sizeable catches of C. rubiginea, C. rubiginosa and C. erythrocephala were also recorded in traps with the SBL lure. The SBL lure can prove to be a useful tool in ecological and faunistical studies of Conistra and related hibernating Xylenini species.
    [Show full text]
  • Een Historisch Overzicht Van Het Voorkomen Van De Donkere Winteruil, Conistra Ligula, in Nederland (Lepidoptera: Noctuidae)
    226 entomologische berichten 69 (6) 2009 Een historisch overzicht van het voorkomen van de donkere winteruil, Conistra ligula, in Nederland (Lepidoptera: Noctuidae) Marcel Prick Guido Smeets TREFWOORDEN Determinatie, habitat, levenscyclus, fenologie, verspreiding Entomologische Berichten 69 (6): 226-233 In dit artikel wordt eerst in het kort de status van de Nederlandse vlindersoorten van het genus Conistra besproken, waarna uitvoerig wordt ingegaan op de (momenteel) zeldzaamste vertegenwoordiger van dit geslacht: de donkere winteruil, Conistra ligula. Deze soort vertoont een grote gelijkenis met de nauw verwante en veel algemener voorkomende bosbesuil, Conistra vaccinii. Een juiste determinatie is vaak lastig. De verschillen tussen beide soorten, zowel vleugelkenmerken als genitale kenmerken, worden uitvoerig besproken. Vervolgens worden de habitat, levenscyclus en vliegtijd belicht. Het laatste deel van dit artikel is gewijd aan het voorkomen van deze soort in Nederland, zowel in het verleden als nu. De auteurs zijn sinds 2007 intensief bezig met het inventariseren van macro-nachtvlinders in Zuid-Limburg waardoor een goed beeld bestaat van het huidige voorkomen van Conistra ligula. Zowel in de Vijlener bossen als op de Putberg bij Ubachsberg blijkt momenteel een populatie van deze soort voor te komen. De Nederlandse soorten van het genus Conistra gedeelte van Limburg voorkwam (Lempke 1964), maar die zich In Nederland komen vijf soorten voor die tot het genus Conistra recent steeds verder naar het noorden en westen heeft uitge- behoren. Het zijn soorten die in de herfst beginnen te vliegen en breid zoals ook door Vis (2004) is geconstateerd. De hoogste aan- na de overwintering in het voorjaar weer actief worden. Verder tallen worden echter nog steeds in Zuid-Limburg waargenomen.
    [Show full text]
  • Download PDF ( Final Version , 606Kb )
    natuurhistorisch maandblad oktober 2013 jaargang 102 | 10 229 Het 1000-soortenproject in Nationaal Park De Meinweg Ed Colijn, European Invertebrate Survey - Nederland, Postbus 9517, 2300 RA Leiden, e-mail: [email protected] In 2012 werd in Nationaal Park De Meinweg een zeer suc- ders en gewervelden waren op verschillende tijdstippen gedurende het jaar actief en leverden daarmee een belangrijke bijdrage aan de cesvol 1000-soortenproject gehouden. Tijdens diverse kennis over de biodiversiteit van de Meinweg. soortgroepgerichte excursies werd de biodiversiteit van Over eerdere activiteiten van diverse onderzoekers in het gebied op het gebied in beeld gebracht. In totaal werden 2967 soor- het gebied van biodiversiteit was voor de start van het 1000-soor- tenproject al veel gepubliceerd (zie bijvoorbeeld Vossen, 1985a, b; ten vastgesteld waarvan twee zelfs nieuw waren voor de Hermans & van Buggenum, 1986; Hermans, 1992; Akkermans & Boeren, Nederlandse flora en fauna. In de geschiedenis van het 1997; Vorst et al., 2000; Cuppen, 2000; Vorst & Cuppen, 2003; Boeren & van Asseldonk, 2008). Aan het gebied zijn recent bovendien di- 1000-soortenproject werd niet eerder een dergelijk hoog verse themanummers van het Natuurhistorisch Maandblad ge- aantal bereikt. Dit artikel vat de resultaten van het project wijd: Meinweg (december 1999), Biodiversiteit in Nationaal Park kort samen. De Meinweg. Deel 1 (juni 2007), Biodiversiteit in Nationaal Park De Meinweg. Deel 2 (juli 2007), Natuur in het Grenspark Maas-Swalm- Nette (oktober 2011), Herpetologisch onderzoek in Nationaal Park De Meinweg (oktober 2012) en Bijzondere gewervelde dieren in Na- het 1000-soortenproject tionaal Park De Meinweg (april 2013). In totaal waren tot 2012 reeds ongeveer 5500 soorten planten en dieren geregistreerd (persoonlij- Wat meer dan tien jaar geleden begon als een onregelmatig, door di- ke mededeling Ton Lenders).
    [Show full text]
  • Lepidoptera: Macrolepidoptera)
    Ecologica Montenegrina 30: 1-27 (2020) This journal is available online at: www.biotaxa.org/em http://dx.doi.org/10.37828/em.2020.30.1 Contribution to knowledge of the Balkan Lepidoptera (Lepidoptera: Macrolepidoptera) STOYAN BESHKOV1 & ANA NAHIRNIĆ2 1, 2National Museum of Natural History, Tsar Osvoboditel Blvd.1, 1000 Sofia, Bulgaria E-mails: [email protected] 1; [email protected] Received 17 March 2020 │ Accepted by V. Pešić: 2 April 2020 │ Published online 6 April 2020. Abstract One species Caradrina draudti (Boursin, 1936) is reported here as a new for continental Europe, one species is new for the Balkan Peninsula and Bulgaria, one species is confirmed for the Balkan Peninsula, two species are new for the Republic of North Macedonia and two others are reported for the second time from this country. One species is new for Serbia; another one is reported for the second time from Serbia. Six genera and 18 species are new for Albania and 4 species are reported for the second time from this country. Three genera and six species are new for Montenegro. Data for some other interesting species and species of conservation value are also presented. Most specimens are collected at light in 2019. With illustrations of specimens and their genitalia when necessary. With new taxonomical notes for Charissa pentheri (Rebel, 1901). Key words: Lepidoptera, Macrolepidoptera, Europe, Balkan Peninsula, Balkan countries. Introduction The Balkan Peninsula is relatively explored in term of Macrolepidoptera, especially for Papilionoidea, however it is still possible to find new taxa for Europe and the Balkans there, even for science.
    [Show full text]
  • Geometridae, Noctuidae) Del Parque Natural De Cebollera (La Rioja)
    ZUBIA. Monográfico 11 157-185 Logroño 1999 CONTRIBUCIÓN AL CONOCIMIENTO DE LEPIDÓP- TEROS INVERNALES (GEOMETRIDAE, NOCTUIDAE) DEL PARQUE NATURAL DE CEBOLLERA (LA RIOJA) Tomás Latasa Asso* Andrés Garzón Sánchez* RESUMEN A lo largo del año 2000 (abril a diciembre), los autores desarrollaron un proyecto financiado por el Centro Europeo de Información y Promoción (CEIP) y por la Dirección del Medio Natural del Gobierno de La Rioja, con el fin de elaborar un catálogo de Lepidópteros del Parque Natural "Sierra de Cebollera" en La Rioja, ubicado en los términos municipales de Villoslada de Cameros y Lumbreras. Se clasificaron 353 especies de Macrolepidópteros. Habiendo continuado las salidas de campo durante el año 2001, el presente trabajo describe especies invernales capturadas los meses de enero, febrero y marzo de 2001, que complementan el catálogo del Parque. Se citan 11 especies de Geometridae y 11 Noctuidae, de las que 18 especies son nuevas para el Parque, por lo que el total de especies censadas desde mayo del año 2000 hasta marzo de 2001 asciende a 371, lo que supone el 20, 43% de la fauna de la Península Ibérica y Baleares. Palabras clave: Contribución, Lepidópteros, invernales, Geometridae, Noctuidae, Cebollera, La Rioja. During 2000 (from April to December), the authors developed a project financed by the CEIP and the DGMN (department belonging to the Government of La Rioja) in order to elaborate a catalogue of butterflies Macrolepidóptera living in the Natural Park of Sierra Cebollera, in La Rioja, situated in the counties of Villoslada de Cameros * ADEMAR. C/ Milicias 1-bis, 26.003 LOGROÑO 157 TOMÁS LATASAASSO y ANDRÉS GARZÓN SÁNCHEZ and Lumbreras.
    [Show full text]
  • Checklist of the Fauna of La Selva Forest (Radicondoli, Siena, Tuscany, Italy)
    Checklist of the fauna of La Selva Forest (Radicondoli, Siena, Tuscany, Italy) Fondazione Ethoikos, Progetto Biodiversità Compiled by Nicholas Moray Williams Fondazione Ethoikos Convento dell'Osservanza I-53030 Radicondoli (SI), Italia [email protected] Fauna Checklist, La Selva Forest, Radicondoli, Siena PHYLUM MOLLUSCA CLASS GASTROPODA Order NEOTAENIOGLOSSA Family Pomatiidae Round-mouthed snail Pomatias elegans (O.F. Müller, 1774) Order PULMONATA Family Clausiliidae Cochlodina incisa (Küster, 1876) Papillifera bidens (Linnaeus, 1758) Family Helicidae Garden snail Cornu aspersum (O.F. Müller, 1774) Family Hygromiidae Cernuella neglecta (Draparnaud, 1805) Cernuella virgata (Da Costa, 1778) Monacha cantiana (Montagu, 1803) Monacha cartusiana (O.F. Müller, 1774) Xerotricha conspurcata (Draparnaud, 1801) Family Limacidae Striped Greenhouse Slug Ambigolimax valentiana (A. Ferussac, 1822) Cellar slug Limacus flavus (Linnaeus, 1758) Limax gr. corsicus Linnaeus, 1758 Family Milacidae Milax nigricans (Philippi, 1836) Family Patulidae Discus rotundatus (O.F. Müller, 1774) Family Subulinidae Rumina decollata (Linnaeus, 1758) Family Zonitidae Oxychilus sp. Fitzinger, 1833 www.ethoikos.it Fondazione Ethoikos www.ethoikos.myspecies.info 16 set 2021 © All rights reserved Page 1 Fauna Checklist, La Selva Forest, Radicondoli, Siena PHYLUM ARTHROPODA CLASS ARACHNIDA Order SCORPIONES Family Chactidae Euscorpius carpathicus (Linnaeus, 1767) Order OPILIONES Family Phalangiidae Metaphalangium cirtanum (C. L. Koch, 1839) Phalangium opilio Linnaeus, 1761 Order ARANEAE Family Agelenidae Giant house spider Eratigena atrica C. L. Koch, 1843 Family Araneidae Cross spider Araneus diadematus Clerck, 1757 Argiope bruennichi (Scopoli, 1772) Gibbaranea bituberculata (Walckenaer, 1802) Neoscona adianta (Walckenaer, 1802) Zilla diodia Walckenaer, 1802 Silver-sided Sector Spider Zygiella x-notata (Clerck, 1757) Family Dysderidae Dysdera crocata C. L. Koch, 1838 Family Filistatidae Filistata insidiatrix Forskål, 1775 Family Lycosidae Pardosa sp.
    [Show full text]
  • Of the Nowa Dęba Military Training Area in the Sandomierz Primeval Forest (South-Eastern Poland)
    FRAGMENTA FAUNISTICA 58 (1): 21–36, 2015 PL ISSN 0015-9301 © MUSEUM AND INSTITUTE OF ZOOLOGY PAS DOI 10.3161/00159301FF2015.58.1.021 Noctuid moths (Lepidoptera: Noctuoidea: Nolidae, Erebidae, Noctuidae) of the Nowa Dęba Military Training Area in the Sandomierz Primeval Forest (south-eastern Poland) Janusz NOWACKI1 and Krzysztof PAŁKA2 1Department of Entomology and Environmental Protection, Poznań University of Life Sciences, Dąbrowskiego 159, 60-594 Poznań, Poland; e-mail: [email protected] 2Institute of Biology, University of Maria Curie-Sklodowska, Akademicka 19, 20-033 Lublin, Poland; e-mail: [email protected] Abstract: The paper presents the results of faunistic research on noctuid moths (Lepidoptera, Noctuoidea: Nolidae, Erebidae, Noctuidae) occurring in the ecosystems of the Nowa Dęba Military Training Area in the Sandomierz Primeval Forest in the years 1999–2013. The study yielded 273 species, i.e. 55 % of the Polish Noctuoidea. Its results clearly indicate that the study area is of crucial importance to the conservation of noctuid biodiversity, not only in Poland, but also in Europe. This area is inhabited by a number of stenotopic species, considered to be rare and threatened with extinction in Poland as well as in central Europe as a whole, e.g.: Idia calvaria, Meganola togatulalis, Diachrysia zosimi, Syngrapha microgamma, Abrostola asclepiadis, Acronicta menyanthidis, Heliothis ononis, Hoplodrina respersa, Lithophane lamda, Xylomoia graminea, Hydraecia ultima, Diarsia florida, Lycophotia molothina, Paradiarsia punicea, Xestia castanea, Coenophila subrosea and Euxoa vitta. Key words: Noctuids, SE Poland, Sandomierz Basin, diversity, hygrophilous and psammophilous species, distribution INTRODUCTION Moths are the group of insects which, in the history of entomological research, has been collected and studied the most often.
    [Show full text]