HET KEIZERRIJK JAPAN
Inleiding
Door mijn reizen naar Japan (vanaf 1986) ben ik zeer gefascineerd geraakt door Japan, Japanse cultuur, Japanse geschiedenis en de Japanse taal. Het is een feit dat de Japanners zichzelf over het algemeen als een uniek volk beschouwen maar de meeste westerse Japanologen dit weer ontkennen. Toch kan men m.i. de Japanners een zekere uniciteit niet ontzeggen. Tenslotte is Japan een eiland dat gedurende bijna de gehele Tokugawa periode (1600-1878) afgesloten is geweest van de rest van de wereld (totale afsluiting was van 1641- 1854), op een kleine uitzondering na. Deze uitzondering was Deshima, een kunstmatig eiland voor Nagasaki waar de Hollanders een handelspost hadden en via deze contacten liep alle informatie voor de Japanners. Het is dan ook niet verwonderlijk dat oude gewoontes en cultuurinvloeden lang bewaard zijn gebleven en ook heden ten dage nog in gebruik zijn. Het zijn deze oude gewoontes en tradities die het moderne Japan en de Japanners toch een zeker uniek karakter geven. Het geloof van sommige Japanners in hun eigen unieke karakter gaat echter nog iets verder. Van oudsher geloofden ze namelijk dat zij het uitverkoren volk waren, uitverkoren door de kami, maar die theorie wordt door weinigen buiten Japan ondersteund.
Voor de westerling is Japan in veel opzichten een uniek land.
1. Het is een zeldzaam schoon land. Stations, treinen, trottoirs, openbare gebouwen, wegen, straten, openbare toiletten, alles is er schoon. In welk land pakt een witgehandschoende conducteur in de trein een klein papiertje van de grond en gooit dit in een afvalbak? Kan iemand zich dat voorstellen in één van de NS-treinen? Treinen worden bij het eindpunt door een schoonmaakploeg onderhanden genomen. Niet door twee mensen, maar bij een lange trein als de shinkansen staan voor elke deur één of twee mensen klaar om alles schoon te maken. Op de foto rechts staat een schoonmaakploeg in keurige roze pakjes klaar om de trein te gaan schoonmaken. Met kleine handstoffertjes worden de stoelen schoongemaakt, terwijl de reiziger er in de trein er sowieso al geen bende van maakt. Niemand gooit zomaar wat op de grond. Iedereen doet z'n afval in de
beschikbare afvalbakken. Het unieke zit 'm ook in het feit dat deze netheid niet door maatregelen of wetten wordt afgedwongen, maar een onderdeel van de Een schoonmaakploeg staat volksaard is. klaar bij een shinkansen.
2. Het is een zeer veilig land. Het is een verademing voor een westerling om in Japan rond te lopen en niet steeds om je papieren of geld te hoeven denken. Je kunt er rustig met een open tas lopen met alle spullen, als portemonnee en mobiele telefoon, er in. In een restaurant kun je je spullen, zoals je jas met al je papieren, gewoon laten liggen en even naar het toilet gaan. Niemand zal iets wegnemen. In Japan is het niet ongewoon om met veel contant geld op zak te lopen, misschien omdat dit min of meer noodzakelijk is vanwege de geringe pinfaciliteiten in de winkels, maar vooral omdat de kans op diefstal minimaal is. De vakantieganger zou dus bijvoorbeeld vanuit Nederland gewoon contant geld voor de hele reis met zich mee kunnen nemen. Het enige risico is dan gewoon verlies, maar als je een beetje uitkijkt, is verlies toch niet nodig. Men kent er namelijk weinig grote of kleine criminaliteit. Natuurlijk gebeurt er ook in Japan wel het een en ander en is de Japanse maffia, de yakuza, daar wel actief, maar dat is een criminaliteit waar de toerist eigenlijk nooit mee in aanraking komt. De (kleine) straatcriminaliteit zal men daar nauwelijks aantreffen, alle (drank)automaten, en dat moeten er duizenden zijn in Japan, werken altijd en zien er piekfijn uit. Nooit wordt er iets vernield.
3. Het is een hygiënisch land. Veel Japanners gaan minimaal 1 x per dag in bad. Als het enigszins kan gaat men wel 2 of 3 x per dag. Men kent van oudsher een uitgebreide badcultuur. Als men verkouden is, doet men een mondkapje voor. Japan kent geen risicogebieden. Bij een reis naar Japan zijn vaccinaties en het slikken van malariapillen dan ook niet nodig.
4. De mensen zijn zeer vriendelijk en hulpvaardig, ook in winkels. Als je als buitenlander ergens een tijdje staat omdat je iets niet begrijpt, komt er binnen de kortste keren iemand op je af om te vragen of ze kunnen helpen. Weet hij of zij het ook niet, dan wordt er iemand bijgehaald. Men is zeer hulpvaardig en in de winkels is men zeer servicegericht. Stationsbeambten, winkelpersoneel, ieder doet zijn best om de klant (Japanner of buitenlander) op correcte wijze te helpen. Men zal z'n uiterste best doen om de klant een antwoord te geven, anders dan 'ik weet het niet'. In Japan is een klant nog steeds koning. Er wordt nooit gesnauwd en men is altijd zeer respectvol tegenover de medemens. Een conducteur die in de shinkansen een wagon binnenkomt om de kaartjes te controleren, zal zich eerst uitgebreid verontschuldigen voor het feit dat komt storen. Bij het verlaten van de wagon volgt meestal een identiek ritueel.
5. Men is zeer secuur en alles rijdt op tijd. De treinen en bussen rijden stipt op tijd, men ziet dit als een teken van respect tegenover de passagier. Een machinist of buschauffeur houdt de klok scherp in de gaten en op de seconde nauwkeurig rijdt hij weg.
Mede door het bewaren van oude gewoontes en tradities en tegelijkertijd het invoeren van de modernste technieken is Japan het land van de grote contrasten, zoals ook Ruth Benedict omschrijft in haar beroemde boek "The Chrysanthemum and the Sword". Het land van "enerzijds maar ook anderzijds". Enerzijds is de Japanner zeer beleefd en onderdanig maar anderzijds kan hij zeer onbeschaamd en aanmatigend zijn. Enerzijds heeft de Japanner een grote liefde en eerbied voor de natuur, maar anderzijds kan hij achteloos met de natuur omspringen en behoort Japan tot de groep van grote milieuvervuilers. Enerzijds is men star en zeer conservatief anderzijds is men zeer gewillig en bereid nieuwe gewoontes en technieken in te passen. Enerzijds hangt men nog zeer aan het traditionele eten maar anderzijds is ook de "hamburger cultuur", met name bij de jeugd, populair. Dit laatste is een duidelijk gevolg van de grote invloed die Amerika (mede door de bezetting van Japan na de Tweede Wereldoorlog) heeft gehad en nog heeft, denk aan de populariteit van honkbal in Japan. Men ziet hier ook weer de bereidheid terug om andere gewoontes over te nemen, aan te passen en te integreren, maar wel steeds met behoud van de eigen cultuur. De adaptatie van het boeddhisme in het shintoïsme en de integratie van de Chinese (hof)cultuur zijn hier goede voorbeelden van, evenals het overnemen van de Chinese karakters voor het Japanse schrift, met de noodzakelijke aanpassingen, die later volgden. Ook het overnemen van westerse kleren en gewoontes na de openstelling van Japan toont deze bereidheid. Deze openstelling voor buitenlanders werd afgedwongen door de Amerikanen in 1854. Na deze openstelling heeft Japan tijdens de Meiji restauratie (waarbij de keizer weer het hoofd van de natie werd i.p.v. de shôgun) weer zeer veel westerse zaken binnengehaald en heeft zijn leger op westerse (Duitse) leest geschoeid, ook al omdat Japan een krachtige invloedrijke natie in Azië wilde zijn en zich vergeleek met de grote westerse mogendheden. Eén van de laatste adaptaties is die van productietechnieken en kwaliteitscontroles geweest, die men, naar eigen zeggen, van de Amerikanen heeft geleerd. Door deze consequent toe te passen hebben de Japanse producten tegenwoordig een zeer goede naam gekregen. Denk hierbij maar aan de Japanse auto's en camera's, die kwalitatief zeer goed zijn. Na de Tweede Wereldoorlog, nog tijdens de Amerikaanse bezetting, is Japan, mede door de hierboven genoemde productietechnieken en kwaliteitscontroles, met een geweldige inhaalslag begonnen, die uiteindelijk resulteerde in een Japan als grote economische macht. Hiermee is Japan nu één van de belangrijkste landen geworden op het wereldtoneel. Dit is heel lang een grote droom geweest en is dus uiteindelijk gelukt, maar wel op het economisch vlak.
Japan is wel het land van de kopieerders genoemd en dat is weliswaar terecht geweest (vanuit onze optiek gezien) maar ook dat dient mede bekeken te worden vanuit de Japanse cultuur. Bij ons is het gebruikelijk om geleerde technieken in de praktijk te brengen, maar daarbij is vooral de eigen creativiteit een voorwaarde om nieuwe wegen in te slaan en zo voortdurend te vernieuwen. In de eeuwenoude Japanse traditie is het evenaren van "de meester" het ultieme doel, hetgeen alleen bereikt kan worden door onder zijn leiding hard te studeren en jarenlang praktische ervaring op te doen. Een feit is ook dat de meeste uitvindingen uit de westerse wereld komen maar dat Japan de toepassingsmogelijkheden beter inziet. Een bekend voorbeeld is de transistor. De uitvinders waren Amerikanen maar die zagen op dat ogenblik weinig emplooi voor deze nieuwe ontwikkeling. Het waren de Japanners die dat wel zagen en uit die hoek kwamen ook de meeste nieuwe toepassingen, zoals de transistorradio en walkman.
Het keizerrijk Japan
Japan is een keizerrijk. De eerste (mythische) keizer Jimmu of Jinmu (die Japan stichtte in 660 v. Chr) was een directe afstammeling van de zonnegodin Amaterasu en aangezien de volgende keizers door erfopvolging werden bepaald, stammen alle keizers direct af van de zonnegodin. Deze goddelijke status van de keizer werd door de Amerikanen direct na de Tweede Wereldoorlog afgeschaft. De rol van de keizer is nogal afwisselend geweest. In de vroegste geschiedenis speelde de keizer een belangrijke rol maar bezetten de leden van de clans, waarvan de keizer lid was, de sleutelposities en was het het hoofd van die clans die de echte macht in handen had, maar dit is zeer afwisselend geweest. Tijdens de meeste shôgun perioden, zoals bijv. tijdens de Edo periode (1600 - 1867), hadden de shôguns via het militaire apparaat (bakufu) de echte macht en speelde de keizer een zeer ondergeschikte rol. Hoewel dus officieel een monarchie, was het een dictatoriaal systeem met de macht bij de shôgun en niet bij de monarch, die overigens nog wel steeds officieel de shôgun moest benoemen.
De grote ommekeer begon eind 1867 en dit had de Meiji restauratie in 1868 tot gevolg, die de macht van de keizer herstelde en het shogunaat liet verdwijnen. Mutsuhito (keizer van 1867-1912 en vanaf 1868 als keizer Meiji) was in februari 1867 al keizer geworden doordat zijn vader, de vorige keizer, was overleden maar het Meiji tijdperk wordt geacht te zijn begonnen in 1868. Japan was nu in principe een democratie en een eerste kabinet met Ito Hirobumi als eerste Japanse premier, trad aan in december 1885. Na keizer Meiji volgde keizer Taishô (1912 - 1926). Keizer Shôwa (Hirohito) volgde Taishô op en werd de langst regerende keizer van Japan (1926 - 1989). Deze periode wordt de Shôwa periode genoemd. De huidige periode (met keizer Akihito vanaf 7 januari 1989) wordt Heisei genoemd. Overigens hanteerde Japan de periode van de keizer als jaartelling. Shôwa 1 komt bijv. overeen met 1926. Heisei 2 bijv. is 1990. Tegenwoordig wordt meestal de westerse jaartelling aangehouden maar sporadisch gebruikt men nog de oude jaartelling. Toen de keizerlijke macht weer hersteld was werd de keizer ook weer gezien als de spil van het land, hierbij gesteund door de militairen en de grondwet van 1899. Zijn goddelijke status was nog steeds onaangetast. Dit werd anders in 1945 toen de Amerikanen Japan bezetten en door hen een nieuwe grondwet werd opgesteld, die op 3 mei 1947 van kracht werd. Hierbij verloor de keizer zijn goddelijke status. Hij is wel het symbool van de staat maar de soevereine macht berust bij het volk, d.w.z. bij het parlement of de Nationale Diet ('kokkai'). De keizer heeft dus geen invloed op de regering maar verricht slechts een aantal beperkte handelingen, zoals het benoemen van de minister-president en de president van het hooggerechtshof. Dat lijkt misschien belangrijk maar de minister-president is dan al aangewezen door de Diet en de president van het hooggerechtshof is door het kabinet aangewezen. Vanaf de Meiji periode tot aan 1947 is de macht van de keizer en dus het functioneren van de monarchie anders dan in sommige koninkrijken, die al een oudere democratie hadden. Na 1947 is de macht van de keizer vergelijkbaar met die van bijv. de Belgische en Nederlandse koningen, uiteraard met detailverschillen.
De keizerlijke familie De keizerlijke familie stamt uit een zeer oud geslacht dat, volgens de mythologie, teruggaat tot de godin Amaterasu. De eerste (mythische) keizer was Jimmu, die, alweer volgens de mythologie, Japan in 660 v. C. stichtte. De keizerlijke troon wordt ook wel de chrysantentroon genoemd, omdat de familie ooit deze bloem als embleem heeft gekozen. De chrysant (kiku) wordt in Japan als een zeer nobele bloem gezien. De keizer wordt wel aangeduid als tennô, hetgeen hemelse keizer betekent. De huidige keizer, de 125ste, van Japan is
keizer Akihito. Hij is geboren op 23 december 1933, als De huidige keizerlijke familie (december 2003). zoon van keizer Hirohito (29 april 1901 - 7 januari 1989) Vooraan v.l.n.r. kroonprinses Masako, prinses Aiko, en keizerin Nagako (6 maart 1903 - 16 juni 2000) en hij keizer Akihito, keizerin Michiko en kroonprins Naruhito. kreeg de naam prins Tsugo (Tsugo no miya). Op 10 Daarachter: prinses Sayako, prinses Mako, prins november 1951 werd hij officieel kroonprins Akihito. Hij Akishino, prinses Kako en prinses Akishino. is getrouwd met keizerin Michiko (Shôda Michiko, 20 (met dank aan de Japanse ambassade in Den Haag) oktober 1934) op 10 april 1959. Toen op 7 januari 1989 zijn vader keizer Hirohito stierf (einde Shôwa periode), volgde hij hem op als keizer van Japan (begin Heisei periode). De officiële installatie als keizer van Japan was op 12 november 1990.
Keizer Akihito en keizerin Michiko hebben drie kinderen, twee zonen en een dochter. 1. Kroonprins Naruhito is de oudste zoon, geboren op 23 februari 1960, als prins Hiro. Kreeg later de naam Naruhito (Hiro no miya Naruhito no shinnô). Hij trouwde op 9 juni 1993 met Masako Owada (9 december 1963), kroonprinses Masako. Zij hebben één
kind, een dochtertje, prinses Aiko (Toshi no miya Aiko Naishinnô), geboren op 1 december 2001. De chrysant als embleem 2. Prins Akishino, geboren op 30 november 1965 als prins Fumihito. Bij zijn trouwen van de keizerlijke familie. op 29 juni 1966 met Kawashiwa Kiko (11 september 1966), kreeg hij de titel prins Akishino (Akishino no miya Fumihito Shinnô) en zijn vrouw werd prinses Akishino, maar zij wordt ook wel prinses Kiko genoemd. Zij hebben twee dochters, prinses Mako (geboren 23 oktober 1991, Akishino no miya Mako Naishinnô) en prinses Kako (geboren op 29 december 1995, Akishino no miya Kako Naishinnô). Sinds 6 september 2006 hebben zij ook een zoon, prins Hisahito. 3. Prinses Nori, geboren op 18 april 1969. Op 27 april 1969 kreeg zij van keizer Hirohito de naam Sayako en hij gaf haar het recht de naam prinses Nori te dragen (Nori no miya Sayako Naishinnô). Zij wordt ook wel prinses Sayako genoemd. Zij heeft zich op 15 maart 2005 verloofd met Kuroda Yoshiki, een ambtenaar van de gemeente Tokyo. Door haar huwelijk met een gewone burger op 15 november 2005 heeft zij haar titels verloren en is geen lid meer van de keizerlijke familie. De bovengenoemde titels Shinnô en Naishinnô betekenen keizerlijke prins resp. keizerlijke prinses. Probleem van de troonopvolging De keizer met zijn lange afstammelingenlijn blijft natuurlijk een belangrijk symbool voor Japan. Men was echter bang voor een probleem bij de troonopvolging, omdat zowel de oudste zoon van keizer Akihito, kroonprins Naruhito, als zijn jongere broer, prins Akishino, tot voor kort geen zonen hadden en de huidige Japanse grondwet bepaalt nu eenmaal dat alleen mannen de troon mogen bestijgen. Kroonprins Naruhito heeft alleen een dochtertje, prinses Aiko en prins Akishino heeft twee dochters (maar sinds 6 september 2006 ook een zoon). Het van oorsprong gewone burgermeisje Masaka Owada (nu kroonprinses Masako) heeft het erg moeilijk gehad met het strakke keurslijf van het Japanse hof. Kroonprins Naruhito maakte hier tijdens een persconferentie zelfs een opmerking over, iets dat zeer ongebruikelijk is in Japan. Daarnaast kwam er een grote druk op prinses Masako te liggen om te zorgen voor een mannelijke troonopvolger. Dit alles bij elkaar maakte dat zij depressief raakte, iets dat overigens ook is gebeurd met de huidige keizerin. Men bestudeerde de mogelijkheid van adoptie van een verwant binnen de keizerlijke familie (een oud gebruik in Japan) of een grondwetswijziging, zodat ook vrouwen de keizerlijke troon kunnen bestijgen. Hierdoor zou bijv. prinses Aiko t.z.t. keizerin kunnen worden. Eigenlijk wordt zij dan keizer want in Japan worden alleen de echtgenotes van een keizer keizerin genoemd. In juli 2005 heeft een speciale commissie aanbevolen om ook vrouwelijke troonopvolgers toe te staan en in november 2005 kwam een regeringscommissie ook tot deze aanbeveling, die in het algemeen positief is ontvangen. Volgens schattingen steunt 80% van de bevolking een dergelijke wetswijziging. Maar natuurlijk zijn er ook weer conservatieve krachten die hier fel op tegen zijn, omdat dit een verzwakking van de keizerlijke status zou betekenen en vooral een breuk met de traditie. Vroeger was een mannelijke opvolger nooit een probleem omdat de keizer er meestal een aantal concubines op nahield. Keizer Meiji (1852-1912) bijvoorbeeld, had met zijn vrouw ook geen zonen, maar hij had bij 5 concubines 15 kinderen, waarvan 5 jongens. Weliswaar overleden er 4, maar er bleef er toch nog 1 over, die de volgende keizer werd (Yoshihito of Taishô). Keizer Hirohito, de vader van de huidige keizer, was echter degene die met deze traditie brak, hij wilde niets weten van concubines. Een andere mogelijkheid was vroeger om gebruik te maken van een aantal keizerlijke families, die allemaal bloedverwanten waren van de keizer. Zij konden een mannelijke troonopvolger leveren, indien dit nodig was. Na de Tweede Wereldoorlog verloren deze families echter de keizerlijke status. De leden van die families werden weer gewone burgers en daarmee verloren zij het 'recht' om te kunnen zorgen voor een troonopvolger. Een behandeling in het parlement van een noodzakelijke grondwetswijziging zou in de loop van 2006 plaatsvinden, maar dit werd voorlopig in de ijskast gezet omdat begin februari 2006 bekend werd dat prinses Kiko, de vrouw van prins Akishino, weer in verwachting was, hoewel dit officieel niet als reden werd opgegeven om de plannen in de ijskast te zetten. Men hoopte uiteraard op een zoon, zodat de troonopvolging via de mannelijke lijn weer veilig gesteld zou zijn. Prins Akishino en prinses Kiko hebben inderdaad een zoon gekregen, prins Hisahito. Hij is de derde in lijn, want pas na prins Naruhito en prins Akishino komt hij in aanmerking voor de bestijging van de Chrysantentroon, maar dit zal gezien zijn leeftijd zeker gaan gebeuren (bijzondere omstandigheden daargelaten).
Het probleem van de troonopvolging is natuurlijk nu maar tijdelijk opgelost. Het zal zich t.z.t. ongetwijfeld wel weer aandienen.
Bezoek Japans kroonprinselijk paar aan Nederland in 2006 Op 17 augustus 2006 begonnen de Japanse kroonprins Naruhito, zijn vrouw prinses Masako en hun dochtertje Aiko een veertiendaags vakantiebezoek aan Nederland. Zij logeerden als gasten van koningin Beatrix op het oude paleis Het Loo bij Apeldoorn. Het bezoek wordt gezien als een mogelijkheid voor prinses Masako om even te ontsnappen uit het Japanse keizerlijke keurslijf en aan de druk die er op haar rust. Tijdens de eerste fotosessie met koningin Beatrix, het Japanse paar, hun dochtertje Aiko, het Nederlandse kroonprinselijk paar en hun beide dochters, waren veel Nederlandse maar vooral ook veel Japanse verslaggevers en persfotografen aanwezig. De Japanse verslaggevers waren blij verrast dat zij het Japanse paar ook eens op deze wijze konden zien. De ongedwongen sfeer van de fotosessie was dan ook in schril contrast met de manier waarop in Japan dit soort contacten met de pers worden gehouden. De Nederlandse pers was verrast door de terughoudende wijze waarop de Japanse verslaggevers vragen beantwoordden van hun Nederlandse collega's over de Japanse troonopvolging, maar de openheid en ongedwongenheid waarmee dit soort zaken in Nederland worden besproken, zijn nou eenmaal niet gebruikelijk in Japan.
De problemen rond prinses Masako zijn natuurlijk niet uniek. Het blijkt sowieso erg moeilijk te zijn voor een gewoon burger(meisje) om in het keurslijf van welk hof dan ook te leven, zoals voorbeelden uit Nederland (prins Claus) en Engeland (Diana) laten zien. Dit geldt dan zeer zeker voor het Japanse hof met de zeer strakke, archaïsche protocollen en regels. Tijdens dit bezoek merkten de commentatoren op de Nederlandse tv dan ook terecht op dat met name het Japanse hof zich uiterst conservatief en rigide opstelt. Hierbij dient men wel te bedenken dat dit eigenlijk niet alleen voor het hof geldt, maar ook voor de hele Japanse samenleving. Zoals op andere pagina's al is vermeld, functioneert de hele Japanse samenleving volgens regels en normen. Het eiland Japan werd in de Edoperiode eeuwenlang van de buitenwereld afgesloten. Daarnaast is het Japanse hof eeuwenlang weer van de Japanse samenleving afgesloten en mede daardoor kon het hof de eeuwenoude regels en protocollen zolang handhaven. Dit kon ook makkelijk omdat de rigiditeit nog een onderdeel was en is van de Japanse samenleving, mede een erfenis uit het Tokugawa tijdperk. E.e.a. werd ook duidelijk vóór en tijdens de Tweede Wereldoorlog, toen de conservatieven in het leger en aan het hof voor een groot deel het beleid bepaalden. Men verbaast zich er wel eens over, dat een moderne en ontwikkelde natie nog zo conservatief kan zijn, maar deze moderne ontwikkelingen zijn vooral terug te vinden in industrie en technieken en niet of nauwelijks in de maatschappelijke omgangsvormen. We zien dit overigens vaker bij min of meer afgesloten gemeenschappen, hetgeen Japan als eiland altijd is geweest. Denk bijv. aan sommige van onze eigen (kleine) Nederlandse eilandjes, maar ook een groot eiland als Engeland is in bepaalde opzichten conservatief te noemen. Hoewel geen eiland, maar wel zeer ontwikkeld en modern, is ook een land als de Verenigde Staten uiterst conservatief, dus modern en conservatief kunnen kennelijk prima samengaan.
Vlag en Volkslied Japan heeft de bekende vlag, een rode cirkel in een wit vlak. Deze vlag wordt 'Hinomaru' (zonneschijf) genoemd en heeft natuurlijk alles te maken met de betekenis van de naam 'Japan': 'het land van de rijzende zon'. De vlag is in ieder geval al sinds de 17e eeuw als nationaal symbool in gebruik maar mogelijk was dit ook al eerder. Eind 19e eeuw is er ook een andere vlag door de Japanse marine in gebruik genomen, een zon met 16 rode stralen. Deze vlag is tot het einde van de Tweede Wereldoorlog in gebruik geweest bij de marine en werd daarna verboden. Na 1954 is hij weer in gebruik genomen door de Japanse zelfverdedigingsmacht, een plaatsvervangend leger, omdat een 'echt' leger verboden was.
Hoewel het volkslied pas in 1880 door Hayashi Hiromori, een musicus aan het keizerlijk hof, op muziek is gezet, is de tekst al ruim duizend jaar oud. De tekst is een tanka (31 lettergrepig gedicht) en is afgeleid van een gedicht uit de Kokinshû, een bundel gedichten, voornamelijk tanka, uit de 10e eeuw. Naar de eerste woorden, heet dit volkslied Kimi ga yo. De tekst luidt:
Kimi ga yo wa Moge de keizers regering wel Chi yo ni yachi yo ni duizend en achtduizend generaties duren Sazare ishi no tot de kiezels tot rotsen Iwao to narite geworden zijn Koke no musu made en er mos op groeit
Geografie van Japan
Japan heet in het Japans 'Nihon' of 'Nippon', hetgeen 'de oorsprong van de zon' betekent. Het eerste van de twee onderstaande karakters betekent 'zon' en het tweede betekent 'oorsprong'.
= ni - hon = Nihon of Nippon
Nippon is een alternatieve uitspraak van Nihon. De uitgebreide naam is 'nippon koku', waarin 'koku' 'land' betekent en dus is de uitgebreide betekenis: 'land van de oorsprong van de zon' of 'land van de rijzende zon'. De eerste Chinezen die Japan bezochten, noemden in hun geschriften Japan "het land van Wa" (het land van de dwergen). De Japanners noemden het zelf tot ongeveer halverwege de 6e eeuw "Yamato", naar het gebied waar de meeste en belangrijkste clans huisden. Na de vele contacten met de Chinezen, die zelf de naam van hun eigen land met Japan een paar simpele karakters weergaven (met de betekenis "land van het midden" ofwel "het land waar alles om draait"), gingen de Japanners ook Chinese karakters gebruiken en kozen voor de hierboven getoonde twee karakters. Immers vanuit China gezien ligt Japan in het oosten, daar waar de zon opkomt, maar het heeft ook een betekenis als 'land van de bron van de zon' of 'het land waar de zon vandaan komt'. Hiermee wilden zij hun onafhankelijkheid en ook belangrijkheid aantonen, aangezien China Japan meer als een ondergeschikt landje zag dat eigenlijk schatting diende te betalen aan het machtige China. De Chinese uitspraak van deze twee gebruikte karakters was Jeupenn. Uit dit Jeupenn is dan de in het westen bekende naam Japan afgeleid, mogelijk via Marco Polo. De Japanners namen wel de karakters over maar gebruikten hun eigen uitspraak voor die karakters: Nihon of Nippon.
Japan bestaat uit vele eilanden, waarvan er vier de grootste en belangrijkste zijn. Dit zijn: -Honshu (eigenlijk Honshû), het hoofdeiland met steden als Tokyo, Kyoto, Osaka, Kobe en Hiroshima, -Hokkaido (Hokkaidô) in het noorden (met Sapporo), +Kyushu (Kyûshû) in het westen (met Oita, waar het schip De Liefde strandde in 1600, met Herado, Nagasaki en Fukuoka) en +Shikoku, het grote eiland zuidelijk van Hiroshima (met Takamatsu, Matsuyama en Kochi). Shikoku en Honshu zijn van elkaar gescheiden door de Setonaikai (de Japanse Binnenzee). Vlakbij het vaste land van Honshu, ten westen van Niigata, ligt in de Japanse zee nog een klein eiland, Sado, de vijfde in grootte. Het was vroeger een verbanningsoord. Naast de 5 genoemde eilanden omvat het nog eens zo'n 3900 kleine eilandjes. Van deze kleinere eilanden is het subtropische Okinawa (op ong. 600 km zuidwestelijk van Kyûshû), met hoofdstad Naha, het bekendste. Aanvankelijk kende Okinawa, net als Japan, kleine vorstendommetjes, die in begin 15e eeuw werden verenigd in een onafhankelijk koninkrijk Ryûkyû. Begin 17e eeuw werd het ingenomen door een Japanse clan maar het bleef vrij autonoom. In 1872 werd het definitief ingelijfd bij Japan. Na de Tweede Wereldoorlog werd het bezet door Amerika en pas in 1972 werd Okinawa weer teruggegeven aan Japan. Wel hield Amerika daar een zeer grote militaire basis, die in 2008 zou moeten worden gesloten. De eilandengroep waar Okinawa deel van uitmaakt heet Ryûkyû archipel en behoort in z'n geheel bij Japan. Ongeveer 160 km westelijk van de zuidelijkste Ryûkyû eilanden ligt Senkaku Shotô, de Senkaku archipel. Dit groepje kleine eilandjes is een twistpunt met China (zie hieronder). Een ander twistpunt zijn de Chishima Rettô (betekent 'ketting van duizend eilanden'), ofwel de Koerilen, tussen Japan en Rusland (zie hieronder). Een kleine onbekende groep van zo'n 30 eilandjes van Japan is de Osagawara groep. Deze ligt ongeveer 1000 km ten zuiden van Tokyo en maakt administratief deel uit van de prefectuur Tokyo. Deze subtropische groep, ook wel de Bonin-eilanden genoemd, bestaat uit kleine groepen van eilanden, zoals de Chichijimagroep, Hahajimagroep, de Mukojimagroep en de Kazangroep. Alleen de eerste twee zijn bewoond. De Kazangroep bestaat uit drie eilandjes en een van deze eilandjes, het onbewoonde Iwôjima, is het befaamde eilandje waar in de Tweede Wereldoorlog zo om is gevochten tussen de Japanners en de Amerikanen. Toegang tot de eilanden is beperkt omdat een veerboot met een beperkte dienstregeling (een of tweemaal per week) de enige verbinding met Japan is. Toegang tot Iwôjima is alleen mogelijk met speciale toestemming.
Hoewel Japan vaak als klein omschreven wordt, is dit zeer betrekkelijk. Het is met een lengte van 1600 km groter dan bijv. Engeland. Het totale grondoppervlak bedraagt ong. 377.800 km². Dit levert een bevolkingsdichtheid van rond de 330 personen per vierkante kilometer. Dit getal is al hoog (vergelijkbaar met Nederland en België) maar in werkelijkheid ligt dit getal in sommige streken van Japan veel hoger omdat 80% van het land onbewoonbaar is door bergen en bergachtig terrein. Bovendien trekken veel mensen naar de grote steden, m.n. Tokyo. Daar, maar ook in en bij steden als Osaka en Nagoya, is de bevolkingsdichtheid hoger dan 1000 mensen per vierkante kilometer. Met het bekende effect van de buitensporige grond- en huizenprijzen.
Vanaf ongeveer de hervormingen in de 7de eeuw is Japan verdeeld in provincies (rond de 60). Tot de Meiji restauratie heeft dit stand gehouden en in 1871 werden alle feodale domeinen officieel opgeheven en werd Japan opnieuw opgedeeld, nu in prefecturen. Behalve Hokkaido (dit is als geheel één prefectuur), zijn de eilanden opgedeeld in prefecturen, in totaal 47, vergelijkbaar met onze provincies. Deze prefecturen krijgen het achtervoegsel -ken. Men spreekt dan bijv. over Hiroshima-ken. Kyoto en Osaka krijgen als grootstedelijke prefectuur het achtervoegsel -fu, dus Osaka-fu en Tokyo krijgt als enige het achtervoegsel -to, dus Tokyo-to.
Vanuit de historie is het hoofdeiland Honshu al verdeeld in 7 gebieden, die zich uitstrekken van zuidwest naar noordoost. Van oudsher wordt Japan wel in regio's verdeeld. Dit is geen officiële indeling, maar wordt nog veel gebruikt. Als we een noordzij lijn trekken ergens tussen Matsue en Kyoto, wordt het gebied ten westen van deze lijn Chugoku genoemd. Van daaruit tot iets voorbij Nagoya heet Kansai en dit gebied speelde de grootste rol in de geschiedenis van Japan. Hier bevonden zich immers (tot 1868) de hoofdsteden als Kyoto en Nara enz. Het gebied rond Tokyo wordt Kanto genoemd. Uitgezonderd tijdens de Kamakura tijd was dit gebied vrij onderontwikkeld. Pas tijdens de Edo periode (met de vestiging van Tokugawa shogunaat in Edo, het latere Tokyo) kwam dit gebied tot ontwikkeling. Ten noorden en noordwesten hiervan liggen Hokuriku en Tokai. Grofweg het gebied vanaf Utsunomiya tot Hokkaido wordt Tohoku genoemd, dat verdeeld is in een Zuid Tohoku en een Noord Tohoku met de scheidslijn halverwege. Voor een weergave van deze regio's: Hokkaido, Tohoku, Kanto, Chubu, Kansai of ook wel Kinki genoemd, Chugoku, Shikoku en Kyushu zie onze pagina over de prefecturen.
Koerilen en Senkaku eilanden: twistpunten De Koerilen (Chishima Rettô) is een groep van eilanden die zich uitstrekt over ongeveer 1200 km tussen Hokkaido en Kamsjatka (Rusland). Zowel Rusland als Japan maken aanspraak op (een aantal van) deze eilanden. Oorspronkelijk was Sachalin ook een twistpunt, maar dat schiereiland is inmiddels aan Rusland toegewezen. De dichtstbijzijnde eilanden Koenasjir (Kunashiri), het ten noorden daarvan gelegen eiland Itoeroep (Etorofu), Shikotan en de Habomaigroep worden door Japan opgeëist, maar Rusland eist alle eilanden op. Dat betekent dat volgens Rusland de grens direct ten noorden van Hokkaidô ligt, terwijl Japan dat een stuk noordelijker wil, nl. ten noorden van het eiland Itoeroep en ten zuiden van het eiland Oeroep. Alle Koerileneilanden zijn aan het eind van de Tweede Wereldoorlog aan Rusland toegewezen (1945, verdrag van Jalta). Japan gaat hier niet mee akkoord, omdat dit land niet aanwezig was bij die besprekingen en bovendien stelt Japan dat deze eilanden van oudsher niet bij de Koerilen horen, maar gewoon een onderdeel zijn van Japan. Wat Japan betreft beginnen de Koerilen, die zij Chishima Rettô (Ketting van duizend eilanden) noemen, pas ten noorden van Itoeroep. Interessant detail is dat noch Rusland noch Japan aanspraak kan maken op de eilanden omdat een van hen als eerste daar een voet aan wal gezet zou hebben. Dat deed de Nederlander Maarten Gerritszoon de Vries in 1643.
De Senkaku eilanden, die dichtbij Taiwan liggen, zijn weer onderwerp van een twist met China, dat aanspraak maakt op deze eilanden. Deze eilanden kwamen onlangs in het nieuws omdat een vuurtoren was overgedragen aan de Japanse regering. De vuurtoren was in 1978 gebouwd door Japanse nationalisten, juist om de Japanse soevereiniteit te benadrukken. Omdat het onderhoud te duur werd, is de vuurtoren overgedragen en daarmee stemt, volgens China, de Japanse regering in met de soevereiniteitseis en dat wordt door China niet op prijs gesteld. Wat het geheel ook actueel maakt is de opsporing van gas in zee door China, op korte afstand van deze eilanden, in een door beide landen opgeëist gebied. Overigens maakt ook Taiwan aanspraken op de Senkaku eilanden.
Hoofdsteden Japan heeft in zijn vroege historie lange tijd geen vaste hoofdstad gehad. In de vroege perioden waren er slechts clans met ieder een eigen clanhoofd. Later waren er koninkrijkjes, zoals het koninkrijk Wa. Nieuwe keizers bouwden steeds nieuwe paleizen op een plek die hen het beste uitkwam. Vanuit het volksgeloof, shintô, was immers alles wat met de dood te maken had onrein en als gevolg daarvan kon een nieuwe keizer niet in het paleis van een gestorven voorganger resideren. De residentie was wel steeds in het Yamato-gebied geweest (het gebied ten zuiden van Kyoto), en met name de plaats Asuka had voorkeur. De eerste keizer die in Asuka zetelde was keizer Ingyô (412- 453) en daarna vanaf keizerin Suiko (593-628) bijna alle keizers tot keizerin Genmei (707-715). Uitzonderingen hierop waren keizers Kôtoku, Saimei en Tenji. Kôtoku koos in 645, aan het begin van de Taika reformatie, voor Naniwa (waar nu Osaka ligt) als hoofdstad, weliswaar iets buiten het Yamato gebied maar aan het water zodat handel overzee (China) gestimuleerd zou kunnen worden. Van 667-673 was echter Ôtsu aan het Biwameer de hoofdstad. Vervolgens zijn nog kort Fujiwarakyô, Heijôkyô (Nara), Kuni, Naniwa en Nagaoka hoofdstad geweest, waarna in 794 Heiankyô hoofdstad werd (achtervoegsel -kyô betekent hoofdstad). Heiankyô werd ook wel Kyoto genoemd, de naam die het nog steeds heeft. Kyoto is tot de Meiji restauratie hoofdstad gebleven. Hoewel Kyoto al die tijd de hoofdstad was geweest, was Edo, als zetel van het Tokugawa shogunaat, één van de belangrijkste steden van Japan geworden. In september 1868 werd, als één van de gevolgen van de Meijirestauratie, de naam Edo veranderd in Tokyo, de oostelijke hoofdstad en op 26 maart 1869 verhuisden de keizer en de regering naar Tokyo. Van toen af was Tokyo de nieuwe hoofdstad.
Hoofdsteden van Japan
vóór 645 Asuka belangrijke plaats
645 - 667 Naniwa (huidig Osaka) eerste hoofdstad
667 - 673 Ôtsu
673 - 694 Asuka
694 - 710 Fujiwarakyô
710 - 784 Heijôkyô (Nara) met onderbrekingen:
740 - 744 Kunikyô
744 - 745 Naniwa
784 - 794 Nagaokakyô
794 - 1869 Heiankyô (Kyoto)
1869 - heden Tokyo
Prefecturen
Japan is verdeeld in een aantal regio's (acht) en deze zijn weer verdeeld in prefecturen, vergelijkbaar met onze provincies. In de onderstaande tabel komen de vermelde nummers overeen met de nummers op de kaart, terwijl de regiokleuren op de kaart (ongeveer) overeenkomen met de kleuren in de tabel. Regio's zijn geen officiële indelingen, maar zijn traditioneel ontstaan en de termen worden wel vaak gebruikt.
Men kent van noord naar zuid: Hokkaido (eiland, Hokkaido donkergroen), Tohoku (lichtgroen), Kanto (geelgroen),Chubu (bruin), Kansai of Kinki (grijs), Chugoku (paars), Sh ikoku (eiland, lichtpaars) en Kyushu (eiland, donkerblauw).
nr. Prefectuur Hoofdstad nr. Prefectuur Hoofdstad
Hokkaido
1 Hokkaido Sapporo
Tohoku
2 Aomori Aomori 3 Akita Akita
4 Iwate Morioka 5 Yamagata Yamagata
6 Miyagi Sendai 7 Fukushima Fukushima
Kanto
8 Ibaraki Mito 9 Tochiki Utsunomiya
10 Gunma Maebashi 11 Saitama Urawa
12 Tokyo 13 Chiba Chiba
14 Kanagawa Yokohama
Chubu
15 Yamanashi Kofu 16 Nagano Nagano
17 Niigata Niigata 18 Toyama Toyama
19 Ishikawa Kanazawa 20 Fukui Fukui
21 Gifu Gifu 22 Aichi Nagoya
23 Shizuoka Shizuoka
Kansai of Kinki
24 Mie Tsu 25 Nara Nara
26 Osaka Osaka 27 Wakayama Wakayama
28 Shiga Otsu 29 Kyoto Kyoto
30 Hyogo Kobe
Chugoku
31 Tottori Tottori 32 Okayama Okayama
33 Hiroshima Hiroshima 34 Shimane Matsue
35 Yamaguchi Yamaguchi
Shikoku
36 Tokushima Tokushima 37 Kagawa Takamatsu
38 Kochi Kochi 39 Ehime Matsuyama
Kyushu
40 Fukuoka Fukuoka 41 Saga Saga
42 Nagasaki Nagasaki 43 Oita Oita
44 Miyazaki Miyazaki 45 Kumamoto Kumamoto
46 Kagoshima Kagoshima 47 Okinawa Naha
Democratie en politiek
Kokkai: shugi-in en sangi-in Japan kent ook het tweekamer systeem: de 'kokkai' (meestal in het westen vertaald als de Diet of Nationale Diet). Deze bestaat uit het Huis van Afgevaardigden, de 'shugi-in', vergelijkbaar met onze Tweede Kamer en Het huis van Raden of Hogerhuis, de 'sangi-in', vergelijkbaar met onze Eerste Kamer. De kokkai is het hoogste machtsorgaan van Japan.
Shugi-in De leden voor de 480 zetels (in 2000, het waren er eerst meer) van het Huis van Afgevaardigden, shugi-in' worden voor 4 jaar gekozen (of minder) door 311 kiesdistricten. 11 kiesdistricten kiezen samen voor 180 zetels en 300 districten leveren ieder 1 zetel. De voorlaatste verkiezingen waren op 11 september 2005. De toenmalige premier, Koizumi Junichiro, tevens leider van de grootste politieke partij, de LDP, had in 2005 vervroegde Koizumi Junichiro verkiezingen uitgeschreven en zijn politieke lot Premier van 2001-2006 daaraan verbonden, wegens de door hem ©Roberto Barroso/ABr. gewenste hervormingen, zoals privatisering van (Agência Brasil) de posterijen. Als protest tegen deze privatisering Het parlementsgebouw in Tokyo zijn er nieuwe partijen opgericht, zoals de Kokumin Shintô, Shintô Nippon en Shintô Daichi. Koizumi is echter als grote overwinnaar uit deze verkiezingen gekomen en begint dan aan zijn derde termijn als premier van Japan. De coalitie bestond uit de LDP en de 'New Kômei-tô'. Zij hebben na de verkiezingen van 2005 een nog grotere meerderheid, 327 (was 271) van de 480 zetels en hoewel de LDP nu alleen al een absolute meerderheid heeft, wilde Koizumi toch deze coalitie continueren.
De meest recente verkiezingen voor de shugi-in waren op 30 augustus 2009. Daarbij heeft de regerende partij, de LDP, een verpletterende nederlaag geleden. De regerende coalitie kwam niet verder dan 140 van de 480 zetels. De oppositie, de DPJ, kreeg 308 zetels en heeft daarmee een absolute meerderheid. Op 16 september 2009 werd de leider van de DPJ, Hatoyama Yukio, door keizer Akihito beëdigd als nieuwe premier van Japan en daarmee kwam een eind aan zo'n 50 jaar premierschap van de LDP. De DPJ vormt een coalitie met de twee kleinere parijen, de sociaal democratische SDP en de Kokumin Shintô. Hatoyama Yukio belooft een nieuwe koers te gaan varen, o.a. in een minder slaafse samenwerking met Amerika, betere banden met China en, belangrijk voor de Japanners, betere sociale voorzieningen. Hij wil opkomen voor de belangen van de gewone Japanner.
Japan kent vele politieke partijen. De grotere zijn hieronder in de tabel aangegeven met de nieuwe zetelverdeling in de shugi-in, vergeleken met de uitslag van 2005.
Grootste politieke partijen en hun zetelverdeling in de shugi-in 2005 2009
Minshu-tô Democratische Partij van Japan (DPJ) liberaal 113 308
Jiyu Minshu-tô Liberaal Democratische Partij (LDP) conservatief 296 119
New Kômei-tô Schone Regeringspartij boeddhistisch 31 21
Nihon Kyôsan-tô Communistische partij (JCP) communisten 9 9
Shakai Minshu-tô Sociaal-Democratische partij (SDP) sociaal democraten 7 7
Minna no tô Partij voor iedereen - 5
Kokumin Shintô Nieuwe partij van het volk (PNP) 4 3
Shintô Nippon Nieuwe partij van Japan 1 1
Kleinere partijen - 1
Shintô Daichi Nieuwe partij van moeder Aarde 1 -
Onafhankelijken 18 6
Totaal 480 480
Premiers In september 2006 volgde Abe Shinzô Koizumi Junichiro op, die deze functie gedurende drie termijnen had vervuld. Abe stond qua politieke ideeën ongeveer op één lijn met Koizumi, maar er waren ook wel duidelijke verschillen: Abe was tegenstander van de grondwetswijziging ten gunste van een vrouwelijke troonopvolger en hij was voorstander van een hardere lijn, zoals bijv. t.o.v. Noord-Korea, hij was meer 'havik' dan Koizumi.
Als de LDP dan fors verliest bij de verkiezingen voor de sangi-in in juli 2007, zegt Abe nog dat hij zal aanblijven als premier, maar op 12 september 2007 kondigt hij toch zijn vertrek aan, min of meer gedwongen door allerlei schandalen. Dit vertrek volgt inderdaad een paar weken later en dan wordt op 25 september 2007 de 71- jarige Fukuda Yasuo de nieuwe premier van Japan. Door problemen ziet Fukuda zich echter genoodzaakt om zich alweer in september 2008 terug te trekken als leider van de LDP en dus als premier. Op 22 september 2008 wordt de 68-jarige Aso Taro (voormalig minister van Buitenlandse Zaken) gekozen als nieuwe leider. Hij staat bekend als zeer conservatief en nationalistisch. Hij wordt op 24 september aangesteld als premier van Japan. Een dag later kondigt de 66-jarige Koizumi Junichiro zijn vertrek uit de Japanse politiek aan, zodra zijn huidige termijn in de shugi-in is afgelopen. Van de laatste premiers was hij ongetwijfeld de meest populaire en invloedrijkste. Na de verkiezingen van augustus 2009 met het enorme verlies van de LDP vertrekt Aso Taro als premier en wordt Hatoyama Yukio van de DPJ de nieuwe premier. Dit is echter van korte duur want begin juni 2010 vertrekt Hatoyama Yukio alweer als premier van Japan. Zijn populariteit is aanzienlijk gedaald omdat hij zijn belofte om de Amerikaanse militaire basis op Okinawa te sluiten dan wel te verplaatsen niet kan nakomen. Dat kon niet vanwege de crisis met Noord-Korea, zo was zijn motivatie. Met het oog op de naderende verkiezingen in juli voor de sangi-in (Eerste kamer) werd er al op zijn vertrek aangedrongen. Als opvolger is de (tot dan toe) vice-premier en minister van Financiën gekozen: Kan Naoto (DPJ). Eind augustus 2011 dient Kan zijn ontslag in en wordt zijn partijgenoot Yoshihiko Noda de nieuwe premier. Hieronder een overzicht van de laatste 6 premiers van Japan.
Familienaam Voornaam van tot
Abe Shinzô (LDP) 9-2006 9-2007
Fukuda Yasuo (LDP) 9-2007 9-2008
Aso Taro (LDP) 9-2008 9-2009
Hatoyama Yukio (DPJ) 9-2009 6-2010
Kan Naoto (DPJ) 6-2010 8-2011
Yoshihiko Noda (DPJ) 8-2011 >
Sangi-in De sangi-in (dus als onze Eerste Kamer), heeft 242 zetels. De leden hiervan worden voor zes jaar gekozen, waarbij om de drie jaar de helft wordt vervangen. Van deze 242 leden worden er 96 direct door het volk gekozen en de overige 146 door de kiesdistricten. Tijdens verkiezingen van 11 juli 2004 was de ene helft gekozen en voor de andere helft waren de laatste verkiezingen op 29 juli 2007. Door allerlei schandalen heeft de LDP, van de huidige premier Abe Shinzô, het vertrouwen verloren en daardoor nu bij de verkiezingen van 2007, ook de meerderheid in de sangi-in. De DPJ kwam als grote overwinnaar uit de bus. Van de 121 nieuwe zetels heeft de LDP er maar 37 gekregen en komt nu totaal op 83 zetels (was 110). De DPJ heeft 60 nieuwe zetels gekregen en komt daarmee op 109 zetels (was 81), een ruime meerderheid dus. Abe Shinzô (LDP) heeft wel gezegd aan te zullen blijven als premier, maar treedt toch af op 25 september 2007. De grote winst van DPJ in de verkiezingen van 2007 was ongetwijfeld te danken aan een aantal factoren. Zo waren er verschillende (corruptie)schandalen rond functionarissen van de LDP. Een andere factor is waarschijnlijk het feit dat de man in de straat eigenlijk weinig merkte van de economische opbloei van Japan. De bedrijven maakten wel grote winsten, maar de salarissen waren juist minder geworden. Er heerste dus onvrede over de situatie. De DPJ beloofde meer aandacht voor het dagelijks leven van de gewone man en dat heeft de mensen kennelijk aangesproken. Met die leus heeft de DPJ, met hun leider Ozawa Ichiro, ook steun gezocht en gevonden op het platteland, waar de dagelijkse nood soms erg hoog is. Het platteland was trouwens traditioneel LDP gericht, maar heeft in 2007 kennelijk de voorkeur aan de DPJ hebben gegeven. In juli 2010 zijn er weer verkiezingen voor een helft van de sangi-in geweest. Uit angst voor stemmenverlies was Hatoyama Yukio (DPJ) al teruggetreden als premier en had Kan Naoto het stokje overgenomen, maar desondanks heeft de DPJ toch een ferme klap gekregen. Zij verloren 16 zetels en komen nu op 106. Samen met hun coalitiegenoten komen zij op 110 zetels en dat is geen meerderheid meer.
Regering (naikaku) De eerste minister wordt door de 'kokkai' (of Diet) gekozen en deze eerste minister kiest max. 20 ministers. Zo heeft men nu naast de premier, een vicepremier, een minister van buitenlandse zaken, een minister van justitie, een minister van financiën, een minister van onderwijs, een minister van gezondheid en welzijn, een minister van landbouw, bosbouw en visserij, een minister van handel en industrie (van het beroemde MITI, ministry of International Trade and Industry), een minister van transport, een minister van posterijen en telecommunicatie, een minister van werkgelegenheid, een minister van binnenlandse zaken en een minister van wederopbouw. Net als bij ons komt de regering met wetsvoorstellen die door de kokkai goedgekeurd moeten worden.
Verkiezingen (senkyo) en kiesrecht In de Meiji periode (1868-1912), mochten alleen mannen stemmen, die ouder waren dan 25 jaar en meer dan een bepaalde hoeveelheid belasting per jaar betaalden. In 1925 werd dit uitgebreid, zodat alle volwassen mannen mochten stemmen maar het stemrecht voor vrouwen kwam pas na de Tweede Wereldoorlog en is nu geregeld door de grondwet. Volgens deze wet hebben alle volwassenen, vanaf 20 jaar passief stemrecht en heeft iedereen boven de 30 jaar actief stemrecht voor het Huis van Raden. Voor andere gekozen functies geldt 25 jaar als leeftijdsgrens voor het actieve stemrecht. Overigens geldt het hier genoemde stemrecht uitsluitend voor personen met de Japanse nationaliteit, ook voor de lagere overheden zoals gemeenteraad.
Grondwet (kenpo) De eerste grondwet in Japan kwam tijdens de Meiji periode (1868-1912) in 1889 maar het grootste deel van de macht lag bij de keizer en was dus nog geen echte democratische grondwet. Pas na de Tweede Wereldoorlog hebben de Amerikanen een (westerse) grondwet opgesteld en die is in 1946 van kracht geworden. Hierin ligt de macht bij het volk via verkiezingen en een democratisch gekozen Huis van Raden en Huis van Afgevaardigden. De keizer kreeg uitsluitend een symboolfunctie. Ook werd het Japan verboden een leger te hebben. Amerikanen zorgden aanvankelijk voor de veiligheid van Japan maar dit is later overgenomen door een 'zelfverdedigingsmacht'. Het verschil met een leger is natuurlijk erg vaag. Het niet hoeven onderhouden van een krijgsmacht heeft Japan veel geld opgeleverd en dit heeft waarschijnlijk mede bijgedragen aan de snelle groei van de economie.
Demografie van Japan
Bevolkingsgroei Natuurlijk zijn er uit de vroegste geschiedenis geen exacte cijfers bekend over de grootte van de bevolking van Japan, maar Irene Taeuber meldt in haar (min of meer standaard)boekwerk 'The population of Japan' uit 1958 dat er in het jaar 610, op bevel van keizerin Suiko (in Japan heet een keizerin overigens ook 'keizer') een volkstelling moest worden gehouden. Men kwam uit op 4.988.842 mensen. Hoe betrouwbaar dit is, is niet bekend. Vreemd is hierbij wel dat dit dan ongeveer 2 miljoen mannen zijn tegen 3 miljoen vrouwen. Aan de hand van kronieken over belastingen e.d. schat men dat dit aantal 600 jaar later is gestegen tot nog geen 10 miljoen en aan het begin van de Tokugawaperiode denkt men aan 18 miljoen inwoners. Deze periode onder het regime van het Tokugawa shogunaat bracht rust en stabiliteit, hetgeen een verdere groei van de bevolking met zich meebracht. Rond 1720 wordt de bevolking op 26,5 miljoen mensen geschat. In het laatste deel van de Tokugawaperiode, die afloopt in 1868, is de macht van de shôgun verzwakt, de autoriteiten verhogen de belastingen (het oogstdeel dat door de boeren moet worden afgedragen), maar door misoogsten ontstaat er veel armoede en hongersnood. De arme gezinnen, die nog net genoeg hebben om niet dood te gaan, grijpen naar 'mabiki', ofwel kindermoord en in 1792 is het aantal inwoners gezakt naar 24,9 miljoen. Natuurlijk wordt dit niet alleen veroorzaakt door 'mabiki' maar is dit in het algemeen het gevolg van de limieten die men bereikt had bij de productie van voedsel, in casu de rijst, door beperkte beschikbare landbouwgronden en daarnaast nog eens door tegenslagen bij de oogsten. Na een lichte stijging tot 27 miljoen in 1828 blijft het inwoneraantal lang constant. Pas na de omwenteling (Meiji restauratie in 1868) ontstaat een stijging. In 1878 telt men ruim 34 miljoen Japanners en in 1900 bijna 45 miljoen en in 1926 zijn het er 60 miljoen.
Bevolking van Japan (x 1000)
Jaar Aantal inw. Jaar Aantal inw. Jaar Aantal inw. Jaar Aantal inw.
610 5.000 1930 64.450 1970 104.665 2002 127.480
~1300 9.750 1935 69.250 1975 111.940 2003 127.690
~1590 18.000 1940 71.930 1980 117.060 2004 127.780
1750 25.900 1945 72.150 1985 121.050 2005 127.768
1800 25.500 1950 84.115 1990 123.610 2006 127.770
1872 27.200 1955 90.080 1995 125.570 2007 127.771
1920 55.960 1960 94.300 2000 126.930 2008 127.692
1925 59.740 1965 99.210 2001 127.310 2010 127.176
Emigratie Door de snelle bevolkingsgroei voorzag de Japanse overheid een aantal problemen en men begon wegen te zoeken om die groei wat te beperken. Een van de maatregelen die men kon bedenken was (naast industrialisatie) emigratie. In feite had men vanaf de Meiji-omwenteling de grenzen t.b.v. emigratie open gezet, maar dit begon pas aan het eind van de 19e eeuw daadwerkelijk op gang te komen. Landen die in aanmerking kwamen waren Amerika en Canada maar ook Hawaii en Australië waren in trek. In Hawaii kon men op de suikerplantages werken en in 1886 kwam er een overeenkomst tussen de Japanse overheid en de suikerplantages om te zorgen voor 180.000 Japanners tegen 1909 (bron: The American Immigration Law Foundation en de State of Hawaii Encyclopedia). Hoewel het werk zwaar was en er ook veel Japanners vóór de afloop van hun contract weggingen, werd het contingent Japanners in Hawaii erg belangrijk. In 1924 was 40% van de bevolking van Hawaii van Japanse afkomst. Ook in Californië vestigde zich een groot aantal Japanners, maar de lokale bevolkingen keerden zich echter tegen de grote groep Japanners. Enerzijds was dit ontstaan door hun geringe assimilatie maar daarnaast vormden zij door hun werklust en succes een potentiële dreiging voor de autochtonen op de arbeidsmarkt. Het resultaat was het instellen van een quotum, waardoor de Japanners andere emigratielanden moesten zoeken. Men richtte zich nu op Zuid-Amerika, op landen als Brazilië en later Peru. Naar Peru trokken zo'n 50.000 Japanners en naar Brazlië waren het honderdduizenden, doordat de emigratie nog steeds door de overheid werd gestimuleerd. Later werden dat er minder want ook in Brazilië werden quota ingesteld, maar in 1940 zaten er nog steeds 20.000 Japanners in Peru en 193.000 in Brazilië
Moderne tijd Vlak na de Tweede Wereldoorlog kreeg men in Japan, net als in de westerse landen, te maken met een baby- boom. In diezelfde tijd kregen de Japanners van de Amerikaanse bezetter medische en sociaal-economische hulp, hetgeen resulteerde in een sterke bevolkingsgroei. Zeker in een tijd zo vlak na de Tweede Wereldoorlog, waarin men nog weinig toekomstperspectieven zag, leek dat niet gewenst en vanaf 1949 werd abortus niet alleen gelegaliseerd maar zelfs gestimuleerd. We zien dan ook in onderstaande grafiek een sterke afname van de bevolkingsgroei, vanaf 1950 tot ongeveer 1957. Dan stabiliseert het zich met een lichte opleving rond 1973. Dit is een tweede baby-boom effect: de baby-boomers krijgen dan kinderen. Daarna wordt de groei weer steeds kleiner en komt zelfs rond de nul in 2005. Deze laatste daling is voornamelijk het gevolg van het stijgende gebruik van anticonceptiemiddelen. Vanaf 2005 zien we een daling in het inwoneraantal van Japan. Was het in 2005 nog 127.760.000, in juli 2006 schatte men het aantal inwoners op 127.463.600.
Hi-no-e uma Een vreemde neerwaartse piek in de groei is in 1966 te zien. 1966 was het jaar van 'hi-no-e uma', hetgeen 'oudere broer van vuur' met het jaar van het 'paard' betekent. Dit is een aanduiding van een jaar volgens de oude Japanse kalender, waar veel Japanners overigens nog rekening mee houden. Elke jaaraanduiding komt om de 60 jaar terug. Een meisje dat in een 'hi-no-e uma' jaar wordt geboren, zou een ongelukkige toekomst hebben, vandaar het geringere aantal geboortes, want al geloof je er niet echt in, je kunt er voor de zekerheid toch rekening mee houden.
De toekomst en de vergrijzing Japan heeft natuurlijk, waarschijnlijk zelfs in grotere mate dan de westerse landen, te maken met de vergrijzing. Dit heeft een aantal oorzaken. Japan laat nauwelijks immigranten toe en normaal gesproken zijn dit meestal jonge mensen. Het geboortecijfer is al jaren erg laag. Hierboven in de grafiek staat het aantal geboortes per 1000 inwoners, maar als we die uitdrukken in kinderen per vrouw, komen we voor Japan op 1,25 terwijl 2,1 nodig is om de bevolking op hetzelfde niveau te houden (in Nederland is dit 2,66). De levensverwachting in Japan is erg hoog. Op dit moment is de levensverwachting in Japan voor mannen 79 jaar en voor vrouwen bijna 86 jaar. Eén op de vijf Japanners is ouder dan 65 jaar en hiervan zijn zelfs al meer 36000 Japanners ouder dan 100 jaar. Deze aantallen stijgen alleen maar. Dit kan allerlei problemen oproepen, zowel financiële als sociale. Een typisch Japans probleem kan ontstaan doordat de ouderen vroeger, veel meer dan bij ons, bij de kinderen kwamen of bleven wonen en door de kinderen werden verzorgd. De laatste tijd blijven steeds meer ouderen op zichzelf wonen maar hebben wel hulp nodig. Onderstaande afbeelding toont duidelijk de verwachte vergrijzing. In 2050 bestaat, volgens deze verwachting, de Japanse bevolking voor ongeveer 1/3 deel uit 65-plusssers en volgens een andere (hier niet getoonde) extrapolatie zou deze groep in het jaar 2100 dan zelfs de helft van de totale bevolking uitmaken. Volgens deze verwachtigen zouden er in het jaar 2100 slechts 64 miljoen Japanners wonen in Japan. Of dit inderdaad zo zal gaan, is natuurlijk afhankelijk van allerlei factoren, maar het zou goed zijn om daar rekening mee te houden, hetzij door dit bijtijds proberen om te buigen of door er rekening mee te houden in de sociaal- economische structuren, maar het eerste zal ongetwijfeld de voorkeur verdienen.
Geologie van Japan
Het mag als bekend worden verondersteld dat de aardkost in en rondom Japan fors in beweging is. Dagelijks worden er in Japan kleine aardschokken gevoeld (rond de duizend per jaar) en om de zoveel tijd (hele) grote. Japan is een vulkanische eilandengroep en groepen van vulkanen liggen meestal op of naast een scheur in de aardkorst, die ontstaan is door de schollentektoniek. Japan ligt op een drie- schollen-punt. Hier komen de euraziatische schol, de filippijnenschol en de pacifische schol bij elkaar. Deze aardschollen of platen drijven op stromende, gesmolten aardmassa (magma) en de aardschollen bewegen dus mee in de richting van deze stromingen. Doordat de onderliggende stromingen in verschillende richtingen kunnen bewegen, schuiven ook de aardschollen in verschillende richtingen. In het geval van Japan schuift de pacifische schol onder de twee andere schollen. Tevens schuift op zijn beurt de filippijnenschol ook onder euraziatische schol. Hierbij zijn op de plekken waar de de ene schol onder de andere schuift, diepe troggen ontstaan van wel 10 km diep. Hoewel de verschuivingen langzaam gaan, bijv. zo'n 5 cm per jaar, kunnen er grote spanningen ontstaan als deze verschuivingen geen continu vloeiende beweging zijn. De opgebouwde spanningen kunnen zich dan plotseling ontladen in een grotere beweging, hetgeen aan de oppervlakte gemerkt wordt als een aardbeving. Dit geeft ook weer verderop in de aardlaag allerlei spanningen die zich dan ook weer vroeger of later kunnen ontladen via aardbevingen. Veelal ontstaat langs de rand van een trog een rij vulkanen. De schol die daar naar beneden wordt geduwd, gaat namelijk smelten en er ontstaat een grote hoeveelheid magma, die een uitweg naar boven zoekt en dat via vulkanen kan bereiken. Japan is in feite een lange rij van vulkanen, die lang geleden zijn gevormd maar waarvan sommige nog in meer of mindere mate actief zijn. In die vroege periode vormden de huidige eilanden van Japan nog één langgerekt stuk land en het deel dat nu Hokkaido is zat aan Sachalin vast, dat zelf weer aan het continent vast zat. Ook in het zuiden was het land verbonden met het continent en aldus was de huidige Japanse zee toen een soort binnenmeer. Zo'n 20.000 jaar geleden begonnen de gletsjers te smelten en steeg de zeespiegel. De verschillende zeestraten ontstonden en Japan werd een eilandengebied. Daarnaast komt Japan langzaam omhoog als gevolg van het feit dat de twee genoemde schollen onder de euraziatische schol schuiven en deze omhoog duwen. Het gevolg van dit alles is wel dat Japan tot de meest actieve seismische gebieden van de aarde behoort.
Japan wordt jaarlijks getroffen door duizenden aardbevingen, waarvan de meeste echter nauwelijks voelbaar zijn. Statistisch gesproken wordt Tokyo echter eens in de 70 jaar getroffen door een grote aardbeving. In 1923 was er een die meer dan 100.000 levens kostte. Er wordt dus rond deze tijd een nieuwe grote aardbeving verwacht en aanvankelijk dacht men dat de grote aardbeving van maart 2011 ten oosten van Sendai de verwachte aardbeving geweest was, maar het epicentrum lag hiervoor teveel naar het noorden. De verwachte grote aardbeving zou meer bij het punt moeten liggen waar de 3 platen of schollen bij elkaar komen, dus meer ten zuiden van Tokyo. Hoewel de grote gebouwen in Tokyo aardbevingsbestendig gebouwd zijn (in maart 2011 gingen de hoge gebouwen in Tokyo heftig heen en weer maar bleven toen verder ongeschonden) is het de vraag of datzelfde gebeurt als een vergelijkbare aardbeving als in 1923 Tokyo weer treft. Daarbij komt dan dat Tokyo economisch gezien wereldwijd veel belangrijker is dan in 1923 en dan rijst de vraag of, als Tokyo inderdaad voor een deel verwoest zou worden, de wereldeconomie een dergelijke klap kan opvangen.
De grote aardbeving van 11 maart 2011, 9.0 op de schaal van Richter, wordt door de meesten niet gezien als de grote klap voor Tokyo, daarvoor lag deze te noordelijk. Wel was deze aardbeving bijzonder omdat hij gepaard ging met een grote tsunami die het grote aantal slachtoffers veroorzaakte. Zie kader hieronder.
Eind mei 2011 menen Amerikaanse geofysici te hebben ontdekt waarom er na de grote aardbeving van 11 maart 2011 een grote tsunami was ontstaan, groter dan men had verwacht op basis van de aardbeving zelf. Op de betreffende plek, oostelijk van Sendai, schuift de oostelijke pacifische schol westwaarts onder de euraziatische schol. Dat gebeurt schoksgewijs en vindt plaats als de opgebouwde spanning groot genoeg is. Dat was wat er op 11 maart gebeurde. Daarbij wordt de euraziatische schol opgetild en gaat schudden en trillen. Dit wordt in Japan gevoeld als de aardbeving. In dit bijzondere geval was nu echter ook, als een soort reactie, de euraziatische schol aan het schuiven gegaan, maar dan in tegengestelde richting, oostwaarts. Hierbij schraapte en schoof de euraziatische schol dus over de pacifische schol heen en daarbij werd plotseling een enorme watermassa weggeduwd. De makkelijkste weg voor dit water was de weg omhoog en dit resulteerde in de tsunami die de Japanse kust overspoelde.
Hieronder een (niet complete) lijst van aardbevingen in Japan.
Datum M*) Plaats Bijzonderheden
01-09-1923 7,9 Tokyo (Kanto aardbeving) Meer dan 100.000 doden.
28-06-1948 7,3 Fukui 5400 doden.
16-06-1964 7,4 Niigata 26 doden.
17-01-1995 6,9 Kobe (Hanshin aardbeving) 6.000 doden, 415.000 gewonden.
26-05-2003 7,0 In zee bij Sendai 104 gewonden.
26-09-2003 8,3 In zee, ten zuiden van Hokkaido bijna 600 gewonden.
31-10-2003 7,0 In zee, ten oosten van Honshu geen doden of gewonden.
23-10-2004 6,6 Niigata (Chuetsu aardbeving)) 48 doden, 2200 gewonden.
20-03-2005 6,6 Bij Fukuoka (in zee) 150 gewonden op eiland Genkaijimade
16-08-2005 7,2 100 km oostelijk van Sendai (in zee) 45 gewonden
13-01-2007 8,3 500 km ONO van Koerileneilanden Niet of nauwelijks merkbaar in Japan.
25-03-2007 6,7 In zee, 75 km N van Kanazawa 1 dode, ong. 170 gewonden.
16-07-2007 6,8 Niigata en Nagano 9 doden en ong. 1000 gewonden.
14-06-2008 7,2 Prefectuur Miyagi. 9 doden en bijna 200 gewonden.
24-07-2008 6,8 Prefectuur Iwate en Aomori. 108 km diepte. 131 gewonden. 11-08-2009 6,5 Omgeving Tokyo getroffen door aardbeving. 64 gewonden.
11-03-2011 9,0 In N-O Japan, omgeving prefectuur Miyagi, > 12.000 doden en > 15.000 180 km oostelijk van Sendai op diepte van vermisten, grote delen zonder elektra, 32 km. Duur: 3-5 minuten. Wekenlang water en gas. Branden, instortingen en worden veel naschokken gevoeld. Tsunami beschadigingen. Overstromingen door langs de oostkust tot gevolg. tsunami met 13-15 m hoge golven waardoor complete dorpen zijn verwoest. Problemen rond kerncentrale in Fukushima.
12-03-2011 6,6 Omgeving Nagano. Grote brand ten noorden van Tokyo.
14-03-2011 6,2 Nieuwe aardschok gevoeld omgeving Tokyo Openbaar vervoer weer stilgelegd.
8-04-2011 7,1 Nieuwe aardschok op ongeveer dezelfde 2 doden en tientallen gewonden. plaats als die van 11 maart.
14-05-2011 6,2 Weer een nieuwe aardschok op ongeveer Geen slachtoffers gemeld. dezelfde plaats als die van 11 maart, nu op 32 km diepte. Blijft onrustig.
23-06-2011 5,1 Twee nieuwe aardschokken gevoeld. Eerste Nog geen slachtoffers gemeld. en met kracht van 5,1 om 5.43 uur (lokale tijd) 6,7 weer oostelijk van Sendai, op 11 km diepte. Daarna om 6.50 uur een zwaardere met een kracht van 6,7. Deze was op 32 km diepte en was dichtbij de kust van Honshu, iets oostelijk van Morioka. Aanvankelijke tsunami waarschuwing, werd later ingetrokken.
10-07-2011 7,0 Nieuwe aardschok in zelfde gebied als die Nog geen slachtoffers of schade gemeld. van 11 maart 2011. Was op 18 km diepte. Een tsunami- waarschuwing werd later weer ingetrokken.
25-07-2011 6,2 Nieuwe aardschok weer oostelijk van Geen slachtoffers of schade gemeld. Fukushima. Tot voorbij Tokyo gevoeld.
19-08-2011 6,5 Nieuwe aardschok, op ongveer zelfde plek Geen slachtoffers of schade gemeld. als die van 11 maart. Tot ver voorbij Tokyo gevoeld.
30-05-2015 7,8 Japan wordt om 20.24 uur lokale tijd opgeschrikt door een aardbeving. Deze lag echter 1000 km ten zuiden van Tokyo en op een diepte van 590 km. Hierdoor beperkten de gevolgen zich tot enkele stroomstoringen. 14-04-2016 6,2 Een redelijk lichte aardbeving treft het eiland 9 doden en 1000 gewonden. Ook zijn er Kyushu, recht onder de stad Mashiki veel gebouwen beschadigd of zelfs (dichtbij Kumamoto). Hierdoor en door de ingestort. geringe diepte van de beving (maar 10 km) vielen er 9 doden en 1000 gewonden.
16-04-2016 7,4 Om 1.25 uur (lokale tiijd) is er opnieuw een Men spreekt een paar dagen na de ramp aardbeving bij de stad Kumamoto op 40 km over 40 doden, meer dan 1500 gewonden diepte. Een half uur later nog een naschok en 69.000 mensen moesten hun huis van 6,0 op de schaal van Richter. De nabij verlaten. gelegen krater van Mt. Aso is ook actief geworden met een kleine uitbarsting.
*) Magnitude uitgedrukt in grootte op de schaal van Richter.
Japan in cijfers
Geografische gegevens
Ligging: Gemiddeld: 36° NB en 138° OL Noordelijkste punt Hokkaido ligt op ong. 45° NB (vergelijkbaar met Montreal of Milaan) Zuidelijkste punt van Kyushu ligt op ong. 31° NB (vergelijkbaar met Cairo of noorden van Florida). Als alle eilanden worden meegerekend strekt Japan zich ong. uit: van 45° tot 25° NB (dus incl. Ryukyu archipel) en van 122° tot 146° OL
Het gebied is aardbevingsgevoelig omdat het op het kruispunt van 3 platen ligt met nog een 4de plaat dichtbij. Dit zijn de Euraziatische plaat, de Philipijnse plaat, de Noord Amerikaanse plaat en de Pacifische plaat. Deze platen duwen richting Japan, waardoor het land omhoog wordt getild.
Oppervlakte (totaal) 377.835 km² hiervan is wateroppervlak: 3.091 km²
Kustlijn: 29750 km
Hoogste punt: de berg Fuji (Fujisan) = 3776 m.
Laagste punt: Hachirogata = - 4m
Natuurlijke bronnen van gevaar: Aardbevingen, tyfoons en tsunami's. Men meet ongeveer 1500 (kleine) aardbevingen per jaar (dus ruim 4 per dag). Japan ligt praktisch op het meest actieve gebied van de aardkost, doordat daar drie aardschollen bij elkaar komen. Een gevolg daarvan zijn ook de vele vulkanen. Er zijn veel slapende maar ook nog een paar actieve vulkanen. De kans op een tyfoon is het grootst rond september. Een tsunami is het gevolg van aardbeving in zee (zeebeving) en kan het hele jaar door plaatsvinden.
Demografie
Staatsvorm Democratisch keizerrijk
Staatshoofd Keizer Akihito (sinds 7 januari 1989). Geboren: 23-12-1933
Hoofd van de regering Premier Yoshihiko Noda (sinds 8-2011). Lid van de DPJ
Hoofdstad (zetel regering) Tokyo (officieel: Tôkyôto)
10 grootste steden in Japan:
Tokyo (Tôkyô) 8.021.500 inw. (groot Tokyo: 30.988100 inw.)
Yokohama 3.518.000 inw. (valt onder groot Tokyo)
Osaka (Ôsaka) 2.641.400 inw.
Nagoya 2.243.400 inw. (groot Nagoya: 8.642.800 inw.)
Sapporo 1.777.000 inw.
Kyoto (Kyôto) 1.488.800 inw.
Kobe (Kôbe) 1.461.600 inw.
Fukuoka 1327.400 inw.
Kawasaki 1.279.500 inw.
Hiroshima 1.128.300 inw.
Prefecturen Men heeft 47 prefecturen (soort provincies). Voor een kaartje zie de pagina Prefecturen. Het zijn: Aichi, Akita, Aomori, Chiba, Ehime, Fukui, Fukuoka, Fukushima, Gifu, Gumma, Hiroshima, Hokkaido, Hyogo, Ibaraki, Ishikawa, Iwate, Kagawa, Kagoshima, Kanagawa, Kochi, Kumamoto, Kyoto, Mie, Miyagi, Miyazaki, Nagano, Nagasaki, Nara, Niigata, Oita, Okayama, Okinawa, Osaka, Saga, Saitama, Shiga, Shimane, Shizuoka, Tochigi, Tokushima, Tokyo, Tottori, Toyama, Wakayama, Yamagata, Yamaguchi, Yamanashi
Bevolking
Inwoners totaal in Japan: 126.475.660 (geschat voor medio 2011)
0 - 14 jarigen 13,1 % (geschat voor 2011)
15 - 64 jarigen 64 % (Idem)
65 jaar en ouder 22,9 % (Idem) Geboortecijfer 0,96 %
Sterftecijfer 0,88 %
Kindersterfte 0,33 %
Levensverwachting mannen 79,59 jaar (2009)
Levensverwachting vrouwen 86,44 jaar (Idem)
Etnische groepen:
Japans 99 %
Koreaans 0,4 %
Chinees 0,2 %
Braziliaans 0,1 %
Anderen 0,3 %
Religies:
Shintô 84 % v.d. Japanners
Boeddhisme 71 % v.d. Japanners (velen combineren beide geloven)
Christenen 2 %
Som van anderen geloven 8 %
Analfabetisme: < 1% (mensen ouder dan 15 jaar)
Werkzaam in:
Dienstensector 70 %
Industrie 25 % (auto's, motoren, schepen, elektronische apparatuur)
Landbouw 5 % (rijst, groenten, fruit, vis en suikerbieten)
Werkloosheid 5,6 % (geschat voor 2009, was in 2005 nog 4,4 %)
Klimaat Japan is langgerekt, daardoor koud in het Noorden en tropisch in het zuiden. Het hoofdeiland Honshu kent milde winters en hete, vochtige zomers (niet aangenaam). Veel regen in juli. Fijn voor- en najaar, maar ook kans op regen. In september is er kans op tyfoons. Het grote noordelijke eiland Hokkaido kent korte warme zomers en koude lange winters. Okinawa heeft een subtropisch klimaat.
Het klimaat van Japan
Japan is een lang land. Als we het verschuiven naar de oostkust van Noord Amerika, ligt de noordpunt van Hokkaido ongeveer bij Montreal, de noordpunt van Honshu bij New York en de zuidpunt van Kyushu vlak boven Florida. De 4 grote eilanden strekken zich uit van 31º tot 45º NB en een eiland als Okinawa ligt nog veel zuidelijker. Dit betekent dat Japan een grote verscheidenheid aan klimaatsoorten kent, mede door de noordwestelijke luchtstromen vanaf het vasteland van Azië, met name in de winter, en door de zuidoostelijke luchtstromen vanaf de Stille Oceaan, vooral 's zomers. De temperaturen zijn erg afhankelijk van het gebied. Over het algemeen zijn de winters mild maar Hokkaido kent lange en strenge winters met sneeuw en vorst maar kent geen regenperiode. Tokyo kent een milde winter, vaak erg droog maar de zomer is erg vochtig en warm, met veel regen, het is er dan niet echt aantrekkelijk. In het algemeen kan men stellen dat de meeste regen valt in de maanden juni, juli, augustus, september en soms nog in oktober. De temperatuur ligt in de maanden april/mei in het gebied rond Tokyo bijv. rond de 15-20°C en is meestal heel aangenaam. In de maanden juli, maar vooral in augustus kan de temperatuur stijgen tot boven de 30°C en tegelijkertijd stijgt veelal ook de vochtigheid naar grote hoogte dat kan het allemaal zeer onaangenaam maken. Men spreekt dan in het nieuws over de 'fukai shisû'. Dit is een soort onbehaaglijkheidsindex, die men berekent uit de temperatuur en de vochtigheid. Bij een fukai shisu van 75 voelt ongeveer de helft van de mensen zich onbehaaglijk en bij 80 vindt bijna iedereen het zeer onprettig. Natuurlijk is er verschil tussen het noorden en het zuiden. Sapporo in het noorden kent in augustus gemiddeld 4 'manatsubi' (dagen met een temperatuur > 30°C). Tokyo kent gemiddeld 22 manatsubi en Osaka telt dan gemiddeld 28 van die dagen in de maand augustus. In september is de kans op orkanen met veel regen erg groot.
Het meest aantrekkelijke weertype vindt men tijdens het voorjaar en het najaar. Japan is dan ook op z'n mooist. Dat vinden de Japanners ook en tijdens de "Golden Week" (eind april-begin mei) hebben de Japanners massaal vrij en dus is het overal erg druk, maar dat is eigenlijk alleen van belang bij hotel- en treinreserveringen.
In april-mei volgt men met spanning de nieuwsberichten omdat dan steeds wordt verteld waar de 'sakura' (kersenbloesem) bloeit. De bloei vormt een soort front dat tijdens deze maanden van zuid naar noord Japan opschuift. Ook in het najaar (oktober-november) wil het nog wel eens druk zijn als er feesten (matsuri) zijn en ook als in november de Japanse esdoorns van groen naar rood en geel verkleuren.
Keizers en keizerinnen van Japan
De jaartallen van de eerste 32 keizers zijn slechts uit overleveringen bekend en zijn dus niet betrouwbaar. Indien een jaartal ontbreekt is deze niet bekend. De namen die hier en ook in het algemeen voor de keizers worden gebruikt zijn postume namen, namen dus, die ze na hun dood ontvingen. Als een naam al een keer eerder gebruikt is, krijgt deze nu het voorvoegsel 'Go' ervoor, zoals bijv. Go-Shirakawa. 'Go' betekent 'later', dus hier de 'latere-Shirakawa. Een derde keer komt niet voor. .
sterfte- Nr. Naam Geboorte jaar jaar bestijging troon jaar afstand troon . jaar
1 Jimmu 711 vC 660 vC 585 vC 585 vC Mythische eerste keizer, (Jinmu) mythische stichter van Japan. 2 Suizei 632 vC 581 vC 549 vC 549 vC Mythische keizer 3 Annei 577 vC 549 vC 511 vC 511 vC Mythische keizer 4 Itoku 553 vC 510 vC 477 vC 477 vC Mythische keizer 5 Kôshô 506 vC 475 vC 393 vC 393 vC Mythische keizer 6 Kôan 427 vC 392 vC 291 vC 291 vC Mythische keizer 7 Kôrei 342 vC 290 vC 215 vC 215 vC Mythische keizer 8 Kôgen 273 vC 214 vC 158 vC 158 vC Mythische keizer 9 Kaika 193 vC 158 vC 98 vC 98 vC Mythische keizer 10 Sujin 148 vC 98 vC 30 vC 30 vC Mythische keizer 11 Suinin 69 vC 29 vC 70 nC 70 nC Mythische keizer 12 Keikô 13 nC 71 nC 130 nC 130 nC Mythische keizer 13 Seimu 84 131 190 190 Mythische keizer 14 Chûai 149 192 200 200 Mythische keizer Jingô Kôgô 170 201 269 269 Weduwe van Chûai, regentes.
De moeder van Ôjin. 15 Ôjin 201 270 310 310 Van Ôjin wordt gezegd dat hij de oorlogsgod Hachiman is geworden.
16 Nintoku 257 313 399 399 . 17 Richû 319 400 405 405 . 18 Hanshô 351 406 411 411 . 19 Ingyô 376 412 453 453 . 20 Ankô 401 453 456 456 . 21 Yûryaku 418 456 479 479 . 22 Seinei 444 479 484 484 . 23 Kenzô 450 485 487 487 . 24 Ninken 448 488 498 498 . 25 Buretsu 489 498 506 506 . 26 Keitai 450 507 531 531 . 27 Ankan 466 531 536 536 . 28 Senka 467 536 539 539 . 29 Kinmei 509 539 571 571 . 30 Bidatsu 538 572 585 585 . 31 Yômei 540 585 587 587 . 32 Sushun 521 587 592 592 . 33 Suiko 554 592 628 628 keizerin. Shôtoku Taishi regent *)
34 Jomei 593 629 641 641 . 35 Kôgyoku 594 642 645 661 keizerin, zie ook 37 36 Kôtoku 596 645 654 654 keizer in Naniwa 37 Saimei 594 655 661 661 keizerin, zelfde als Kôgyoku 38 Tenji 626 662 672 672 = prins Naka no Ôe. Zoon van Jomei (34) en Kôgyoku (35) 39 Kôbun 648 672 672 672 = zoon van Tenji (38) 40 Tenmu 622 673 686 686 = broer van Tenji (38) 41 Jitô 645 686 697 702 keizerin
42 Monmu 683 697 707 707 . 43 Genmei 661 707 715 721 keizerin, moeder van Monmu (42), dochter van Tenji (38) 44 Genshô 680 715 724 748 keizerin
45 Shômu 701 724 749 756 . 46 Kôken 718 749 758 770 keizerin, dochter van Shômu (45)
47 Junnin 733 758 764 765 . 48 Shôtoku 718 764 770 770 keizerin, is dezelfde als 46 49 Kônin 709 770 781 781 kleinzoon van Tenji (38) 50 Kanmu 737 781 806 806 zoon van Kônin (49)
51 Heizei 774 806 809 824 . 52 Saga 786 809 823 842 zoon van Kanmu (50)
53 Junna 786 823 833 840 . 54 Ninmyô 810 833 850 850 . 55 Montoku 827 850 858 858 . 56 Seiwa 850 858 876 880 . 57 Yôzei 868 876 884 949 . 58 Kôkô 830 884 887 887 . 59 Uda 867 887 897 931 . 60 Daigo 885 897 930 930 . 61 Suzaku 923 930 946 952 zoon van Daigo (60) 62 Murakami 926 946 967 967 . 63 Reizei 950 967 969 1011 . 64 Enyû 959 969 984 991 . 65 Kazan 968 984 986 1008 . 66 Ichijô 980 986 1011 1011 . 67 Sanjô 976 1011 1016 1017 . 68 Go-Ichijô 1008 1016 1036 1036 . 69 Go-Suzaku 1009 1036 1045 1045 . 70 Go-Reizei 1025 1045 1068 1068 . 71 Go-Sanjô 1034 1068 1072 1073 . 72 Shirakawa 1053 1072 1086 1129 . 73 Horikawa 1079 1086 1107 1107 . 74 Toba 1103 1107 1123 1156 . 75 Sutoku 1119 1123 1141 1164 . 76 Konoe 1139 1141 1155 1155 . Go- 77 1127 1155 1158 1192 . Shirakawa
78 Nijô 1143 1158 1165 1165 . 79 Rokujô 1164 1165 1168 1176 . 80 Takakura 1161 1168 1180 1181 . 81 Antoku 1178 1180 1183 1185 . 82 Go-Toba 1180 1183 1198 1239 . 83 Tschimikado 1195 1198 1210 1231 . 84 Juntoku 1197 1210 1221 1234 . 85 Chûkyô 1218 1221 1221 1234 . 86 Go-Horikawa 1212 1221 1232 1234 . 87 Shijô 1231 1232 1242 1242 . 88 Go-Saga 1220 1242 1246 1272 . 89 Go-Fukakusa 1243 1246 1259 1304 . 90 Kameyama 1249 1259 1274 1305 . 91 Go-Uda 1267 1274 1287 1324 . 92 Fushimi 1265 1287 1298 1317 . 93 Go-Fushimi 1288 1298 1301 1336 . 94 Go-Nijô 1285 1301 1308 1308 . 95 Hanazono 1297 1308 1318 1348 . 96 Go-Daigo 1288 1318 1339 1339 Eerste keizer zuidelijk hof tijdens periode van de twee hoven
97 Go-Murakami 1328 1339 1368 1368 . 98 Chôkei 1343 1368 1383 1394 . Go- 99 1350 1383 1392 1424 . Kameyama N1 Kôgon 1313 1331 1334 1364 Eerste keizer noordelijk hof, door Hôjô clan aangesteld. N2 Kômyô 1322 1336 1348 1380 Door Ashikaga aangestelde keizer. Nambokuchô.
N3 Sûkô 1334 1348 1352 1398 . N4 Go-Kôgon 1338 1353 1371 1374 . N5 Go-En'yû 1359 1372 1381 1393 . N6 Go-Komatsu 1377 1382 1392 1433 Laatste keizer van noordelijk hof 100 Go-Komatsu 1377 1392 1412 1433 In 1392 werd zuidelijk hof opgeheven.
101 Shôkô 1401 1412 1428 1428 . Go- 102 1419 1428 1464 1470 . Hanazono Go- 103 1442 1464 1500 1500 . Tsuchimikado Go- 104 1464 1500 1526 1526 . Kashiwabara
105 Go-Nara 1496 1526 1557 1557 . 106 Ôgimachi 1517 1557 1586 1593 . 107 Go-Yôzei 1571 1586 1611 1617 . 108 Go-Mizunoo 1596 1611 1629 1680 . 109 Meishô 1623 1629 1643 1696 keizerin
110 Go-Kômyô 1633 1643 1654 1654 . 111 Gosai 1637 1654 1663 1685 . 112 Reigen 1654 1663 1687 1732 . 113 Higashiyama 1675 1687 1709 1709 . 114 Nakamikado 1701 1709 1735 1737 . 115 Sakuramachi 1720 1735 1747 1750 . 116 Momozono 1741 1747 1762 1762 . Go- 117 1740 1762 1770 1813 keizerin Sakuramachi Go- 118 1758 1770 1779 1779 . Momozono
119 Kôkaku 1771 1779 1817 1840 . 120 Ninkô 1800 1817 1846 1846 . 121 Kômei 1831 1846 1867 1867 . Mutsuhito 122 1852 1867 1912 1912 . (Meiji) Yoshihito 123 1879 1912 1926 1926 . (Taishô) 124 Hirohito 1901 1926 1989 1989 Hirohito was ook regent van 1921- (Shôwa) 1926 voor zijn vader Taishô. Akihito 125 1933 1989 . . . (Heisei)
*) Een keizerin heet in Japan eigenlijk ook keizer. Alleen de vrouw van een keizer heet keizerin.
Alle premiers van Japan
Familienaam Voornaam van tot
Ito Hirobumi (eerste premier van Japan) 12-1885 4-1888
Kuroda Kiyotaka 4-1888 12-1889
Yamagata Aritomo 12-1889 5-1891
Matsukata Masayoshi 5-1891 8-1892
Ito Hirobumi 8-1892 9-1896
Matsukata Masayoshi 9-1896 1-1898
Ito Hirobumi 1-1898 6-1898
Okuma Shigenobu 6-1898 11-1898
Yamagata Aritomo 11-1898 10-1900
Ito Hirobumi 10-1900 6-1901
Katsura Taro 6-1901 1-1906
Saionji Kimmochi 1-1906 7-1908
Katsura Taro 7-1908 8-1911
Saionji Kimmochi 8-1911 12-1912
Katsura Taro 12-1912 2-1913
Yamamoto Gonbei (Gonbee of Gonnohyoe) 2-1913 4-1914
Okuma Shigenobu 4-1914 10-1916
Terauchi Masatake 10-1916 9-1918
Hara Takashi 9-1918 11-1921
Takahashi Korekiyo 11-1921 6-1922
Kato Tomosaburo 6-1922 9-1923
Yamamoto Gonnohyoe 9-1923 1-1924
Kiyoura Keigo 1-1924 6-1924
Kato Takaaki 6-1924 1-1926
Wakatsuki Reijiro 1-1926 4-1927
Tanaka Giichi 4-1927 7-1929
Hamaguchi Osachi 7-1929 4-1931
Wakatsuki Reijiro 4-1931 12-1931
Inukai Tsuyoshi 12-1931 5-1932
Saito Makoto 5-1932 7-1934
Okada Keisuke 7-1934 3-1935
Hirota Koki 3-1935 2-1937 Hayashi Senjuro 2-1937 6-1937
Konoe Fumimaro 6-1937 1-1939
Hiranuma Kiichiro 1-1939 8-1939
Abe Nobuyuki 8-1939 1-1940
Yonai Mitsumasa 1-1940 7-1940
Konoe Fumimaro 7-1940 10-1941
Tojo Hideki 10-1941 7-1944
Koiso Kuniaki 7-1944 4-1945
Suzuki Kantaro 4-1945 8-1945
Higashikuni Naruhiko (eerste na WO II) 8-1945 10-145
Shidehara Kijuro 10-1945 5-1946
Yoshida Shigeru 5-1946 5-1947
Katayama Tetsu 5-1947 3-1948
Ashida Hitoshi 3-1948 10-1948
Yoshida Shigeru 10-1948 12-1954
Hatoyama Ichiro 12-1954 12-1956
Ishibashi Tanzan 12-1956 2-1957
Kishi Nobusuke 2-1957 7-1960
Ikeda Hayato 7-1960 11-1964
Sato Eisaku 11-1964 7-1972
Tanaka Kakuei 7-1972 12-1974
Miki Takeo 12-1974 12-1976
Fukuda Takeo 12-1976 12-1978
Ohira Masayoshi 12-1978 7-1980
Suzuki Zenko 7-1980 11-1982
Nakasone Yasuhiro 11-1982 11-1987
Takeshita Noboru 11-1987 6-1989
Uno Sosuke 6-1989 8-1989
Kaifu Toshiki 8-1989 11-1991
Miyazawa Kiichi 11-1991 8-1993
Hosokawa Morihiro 8-1993 4-1994
Hata Tsutomu 4-1994 6-1994
Murayama Tomiichi 6-1994 1-1996
Hashimoto Ryutaro 1-1996 7-1998 Obuchi Keizo 7-1998 4-2000
Mori Yoshiro 4-2000 4-2001
Koizumi Junichiro 4-2001 9-2006
Abe Shinzô 9-2006 9-2007
Fukuda Yasuo 9-2007 9-2008
Aso Taro 9-2008 9-2009
Hatoyama Yukio 9-2009 6-2010
Kan Naoto 6-2010 8-2011
Yoshihiko Noda 8-2011 12-2012
Abe Shinzô 12-2012 >