Het Temmen Van De Feeks

Het temmen van de feeks

William Shakespeare 1589 (volgens Brian Morris, inleiding bij Arden-uitgave) Vertaling Ruud Wessels 2011

© deze vertaling Ruud Wessels 2011 Alle rechten voorbehouden. Niets uit deze uitgave mag verveelvoudigd en/of openbaar gemaakt worden door middel van druk, fotocopie, microfilm of op welke wijze dan ook, zonder voorafgaande schriftelijke toestemming van de auteur, Ruud Wessels, te bereiken via [email protected] Toneelgroepen die deze tekst willen opvoeren, dienen hiervoor toestemming te verkrijgen van de auteur en met hem overeenkomst te sluiten over een auteursrechtelijke vergoeding. De auteur is bereikbaar via [email protected].

Leperd (Sly) Waardin Heer Dienaar 1 Dienaar 2 (Spelers) Lucentio Tranio Baptista Gremio Katherina Hortensio Bianca Petruchio Grumio Biondello Curtis Leraar Marskramer Kleermaker Vincentio Politieman Weduwe

SCENE 1

(Waardin smijt Leperd op straat)

LEPERD Ik sla je op je sodemieter, godsamme!

WAARDIN Aan de schandpaal met jou! Schoft!

LEPERD Nee, slet! De Leperds zijn geen schofte! Kijk maar na, wij kwamen binne met Filips de Zwijger. ‘k Maak ’r dus geen woorde meer aan vuil. De wereld gaat naar de ratsmodee. Sessa!

WAARDIN Je wil nie betale voor de glaze die je heb gebroke?

LEPERD Geen stuiver. Gaat weg, scheer je heen mens, ga toch naar je kouwe nest en verwarm jezelf.

WAARDIN Dan wee’k ’t goed gemaakt, dan haal ik de deurwaarder d’rbij. (Af)

LEPERD Deurwaarder, of raamwaarder, of nikswaarder, ik geef ‘m antwoord volgens de wet. Ik wijk geen centimeter. Lamaar kome, en vriendelijk. (valt in slaap)

(Jachthoorn. Heer op, terug van de jacht, met gevolg)

HEER Zorg goed voor de honden. Zag je hoe Zilver bij de heg ’t spoor weer oppikte, van bijna niets? Die hond is goud waard.

DIENAAR 1 Belman is minstens zo goed, vind ik.

HEER Je bent gek. Als Echo net zo snel was dan was die nog veel beter. Maar zorg goed voor ze, ik wil morgen weer jagen. Wat is dat? Is die dood, of dronken? Kijk eens of hij ademt.

HEER Kijk hem liggen als een varken. Wat ziet de schaduw van de dood er toch smerig uit. Wacht. Ik ga een grap met hem uithalen. Wat zou je ervan zeggen als hij in bed gelegd werd, met mooie kleren aan, ringen aan zijn vingers, een copieus ontbijt aan zijn bed, en fraai uitgedoste dienaren als hij wakker wordt? Zou de zwerver zichzelf dan niet vergeten?

DIENAAR 1 Nou meneer, ik denk dat-ie dan niet anders kan.

DIENAAR 2 Hij zou raar opkijken als-ie wakker wordt.

HEER Zoals een flatteuze droom, of dagdroom. Goed, til hem op, en laten we de grap dan wel goed uitvoeren. Breng hem naar de mooiste kamer, hang die vol met wulpse schilderijen. Was die kop met warm water, en brand wat jeneverbestakken om de kamer prettig te laten ruiken. Muziek als hij wakker wordt, lieflijke, hemelse klanken en als hij wat zegt, sta dan klaar om met een diepe buiging te zeggen “Waarmee kan ik Uwedele van dienst zijn?” Enzovoort. Zeg dat z’n vrouw zich zorgen om hem maakt. Overtuig hem ervan dat hij zijn verstand had verloren, en als hij zegt dat- ie nu gek is, zeg dat-ie droomt, want hij is niets anders dan een machtig heer. Doe ’t beschaafd heren, dan kunnen we ons kostelijk vermaken.

DIENAAR 1 Meneer, we gaan ’t zo spelen, dat hij van hoe gedienstig wij zijn gaat denken dat-ie niks minder is dan wat wij zeggen dat-ie is.

HEER Til hem zachtjes op, en naar bed met hem. En in je nieuwe rol als hij wakker wordt…! (Dienaren dragen Leperd af.Trompet) Hee, wie is daar?

DIENAAR 2 Het zijn toneelspelers, meneer, die hun diensten komen aanbieden.

HEER Laat ze eens hier komen. (Spelers op) Welkom, heren.

SPELER 1 Dank u wel, meneer.

HEER

SPELER 1 Als u van onze diensten gebruik zou willen maken…

HEER Jazeker wel. Hee, die herken ik. Die heeft ook een keer een dokter gespeeld, die een meisje moest helpen. Ik ben even je naam kwijt, maar die rol die speelde je heel natuurlijk. Paarse broek stond je ook mooi.

SPELER 2 Ik denk dat u Wouters bedoelt.

HEER Ja dat deed je uitstekend. Heel beweeglijk ook. Nou, jullie komen als geroepen. Ik heb namelijk net een soort grap omhanden waarin jullie listigheid mij goed van pas kan komen. Er is een heer die vanavond jullie stuk gaat zien. Maar ik twijfel aan jullie zelfbeheersing… Of jullie niet, als je zijn ietwat vreemde gedrag ziet – weet je, hij heeft nog nooit een toneelstuk gezien – dat jullie dan niet gaan lopen schmieren en geiten en hem dan beledigen met je melige ongein… Als je hem uitlacht, wordt hij ongeduldig, hè.

SPELER 2 U hoeft niet bang te zijn, meneer, wij kunnen ons inhouden, al was het Geert Wilders.

HEER Heren, u bent van harte welkom. Zorg dat het u aan niets ontbreekt in mijn huis. (Spelers af) En dan laat ik Bartje zich op alle punten als een dame verkleden. Dan gaat hij naar die kamer. Ik zal hem zeggen dat hij moet bewegen zoals hij dames van stand heeft zien doen bij hun heren. Zo moet hij tegen die dronkelap doen. Met een zoet stemmetje moet hij lispelen: “Wat gebiedt mijn heer, zodat uw nederige echtgenote haar toewijding en liefde kan tonen?” En dan moet hij met tedere omhelzingen en kusjes en zijn hoofd op diens schouder zijn tranen laten stromen, overweldigd van vreugde omdat ‘haar’ edele heer weer gezond is, die zeven jaar lang heeft gedacht dat hij een vieze arme zwerver was. Als hij niet op commando kan huilen gebruikt hij maar stiekem een ui, of Vick’s Blue. Ja die jongen kan wel een dame spelen. En dan moeten mijn mannen hun lachen inhouden, dat wil ik zien. Ik moet erheen, anders ben ik bang dat ze zich niet in kunnen houden.

SCENE 2 (IND 2)

LEPERD Godsamme, een flesje Alfa pils.

DIENAAR 1 Zou meneer misschien een glas sec willen nuttigen? 4

DIENAAR 2 Zou Uwedele misschien deze gekonfijte vruchtjes willen proeven?

DIENAAR 1 En welke combinatie zou meneer vandaag willen dragen?

LEPERD Ik ben Hendrikus Leperd, noem me geen ‘meneer’ of ‘Uwedele’. En ik heb nog nooit van mijn leve sec gedronke. Als je me wat te ete wil geve doe dan maar een frikadel. Vraag me nooit wat ik wil drage, want ik heb niet meer hemde dan rugge, niet meer broeke dan bene, niet meer schoene dan voete – eerder soms meer voete dan schoene, of van die schoene waar m’n tene verstoppertje in spele.

HEER Och hemel, laat toch deze waanbeelden bij meneer ophouden! Dat een machtig man, met zo’n afkomst, zo’n bezit, en zo’n aanzien, toch bezeten wordt door zo’n akelige hersenschim!

LEPERD Wou je me gek make? Ben ik niet Hendrik Leperd, zoon van de ouwe Leperd van Oud Ade, van geboorte marskramer, van opleiding kaartenmaker, door transmutatie bereherder en in mijn huidige betrekking ketellapper? Vraag maar aan Marjan Hekkers, ’t dikke bierwijf van Zoeterwoude, of ze me niet ken. Als ze zegt dat ik bij haar niet twee geeltjes in ’t krijt sta voor zuiver bier, dan mag je mij de grootste leugenaar van ’t westelijk halfrond noeme. (krijgt glas bier) Wat! Ik ben niet mesjogge. Op – (drinkt)

DIENAAR 1 O, hiervan wordt uw vrouw zo treurig.

DIENAAR 2 O, hiervan laten uw dienaren de moed in de schoenen zinken.

HEER Hier komt het van dat uw familie wegblijft – weggejaagd door uw vreemde waanzin. Edele heer, gedenk toch uw afkomst, roep uw oude gedachten terug uit ballingschap, en verban deze abjecte laagbijdegrondse dromen daarheen. Kijk toch hoe uw dienaren elk klaar staan om u op uw wenken te bedienen. Wilt u muziek? Hoor, Apollo speelt, en twintig nachtegaaltjes zingen. (Muziek) Of wilt u slapen? We leggen u op een divan, zachter en zoeter dan het lustbed van Semiramis. Wilt u wandelen? We bestrooien uw pad met veenbies. Of wilt u rijden? Uw paarden worden opgetuigd, de zadels bezaaid met goud en parels. Wilt u met de havik jagen? U hebt er die hoger vliegen dan de leeuwerik. Of met honden? Ze blaffen dat de hemel antwoordt en de holle aarde schril echoot.

DIENAAR 1 U kunt ook op hazen jagen, u hazewindhonden zijn vlugger dan een hertebok met wind mee, wat zeg ik, vlugger dan een ree. (Dienaar 1 af)

HEER We laten u Io zien als een maagd en hoe ze verschalkt werd en verrast, zo levendig geschetst als op ’t moment van de daad.

DIENAAR 2 Of Daphne dwalend door een een doornig woud, haar benen schrammend dat je zweert dat ze bloedt, waarop Apollo droevig weent, zo kunstig zijn bloed en tranen getekend.

HEER U bent een heer, en niets anders dan een heer. U hebt een echtgenote schoner dan welke vrouw ook tegenwoordig.

DIENAAR 2 Totdat de tranen die ze om u vergoot als afgunstige overstromingen over haar lieflijk gelaat gingen was zij het mooiste wezen op aarde; en nog doet ze voor niemand onder.

LEPERD Ben ik een heer, en heb ik zo’n dame? Of droom ik? Of heb ik tot nu toe gedroomd? Ik slaap niet. Ik zie, ik hoor, ik spreek. Ik ruik zoete geure en ik voel zachte dingetjes. Wel heb ik ooit, ik bèn een heer, geen ketellapper, geen Hendrik Leperd. Nou, breng mijn dame dan maar hier. En nog een flessie bier.

DIENAAR 2 Wil meneer zijn handen wassen? O, wij zijn zo blij dat u uw verstand weer heeft! Als u maar weer wist wie u bent! De laatste vijftien jaar hebt u in een droom verkeerd, als u wakker was, was ’t alsof u sliep.

LEPERD De laatste vijftien jaar! Da’s een goeie dut! Maar heb ik al die tijd niks gezegd?

DIENAAR 2 Ja meneer, maar grote onzin. U lag hier in deze mooie kamer en dan riep u toch dat u op straat was gesmeten, en maar schelden op de waardin, en u wou haar voor ’t gerecht slepen omdat haar glazen niet de officiële maat hadden. Soms riep u om Kelly Hekkers –

LEPERD Ja, die is daar barmeid in de kroeg.

HEER

LEPERD Nou, Godzijdank da’k dan nou beter ben.

HEER Amen.

(Dienaar 1 op met bier; verkleed als dame)

LEPERD Dank je wel, daar krijg je geen spijt van.

DIENAAR 1 Hoe maakt mijn edele heer het?

LEPERD Nou, ik maak het wel, het is hier wel gezellig. Waar is mijn vrouw?

DIENAAR 1 Hier, edele heer, wat wilt u van haar?

LEPERD Ben jij mijn vrouw, en je noemt me niet ‘man’? Mijn manne noemen me ‘heer’, maar ik ben je klorus.

DIENAAR 1 Mijn echtgenoot en mijn heer, mijn heer en echtgenoot. Ik ben uw immer gehoorzame vrouw.

LEPERD Ja, is goed. Wat zeg ik tegen haar?

HEER Mevrouw.

LEPERD Mevrouw Truus, of mevrouw Bep?

HEER Gewoon alleen ‘Mevrouw’, zo noemen heren dames.

LEPERD Mevrouw vrouw, ze zegge dat ik heb gedroomd en meer dan vijftien jaar heb geslape of meer.

LEPERD Ja, da’s lang. Bedienden, laat me met haar alleen. (Heer, Dienaar 2 af) Mevrouw, kleed je maar uit en kom in bed.

DIENAAR 1 Driewerf edele heer, mag ik u smeken, geeft u mij nog een of twee nachten respijt; of in ieder geval tot de zon ondergaat. Uw doktoren hebben uitdrukkelijk opgedragen, vanwege gevaar dat uw ziekte weer terugkomt, dat ik nog zou wegblijven uit uw bed. Ik hoop dat die reden voldoende overeind staat om mij te excuseren.

LEPERD Ja, die staat zo overeind dat ik nauwelijks zo lang kan wachte. Maar ik zou niet graag weer in mijn dromen terugvalle. Dus ik wacht, tegen vlees en bloed in.

DIENAAR 2 Uwedeles spelers, die van uw genezing hoorden, zijn gekomen om een leuke komedie te spelen. Uw doktoren vinden dat zeer geschikt omdat u van teveel triestigheid dik bloed hebt gekregen, en van die neerslachtigheid komt de gekte. Dus ze vonden het een goed idee dat u een stuk zou zien, waar u vrolijk en opgewekt van zou worden, wat duizend kwalen voorkomt en het leven verlengt.

LEPERD Nou, dat doen we dan. Een kermodie, is dat Kerstvermaak of een of andere goocheltruc?

DIENAAR 1 Nee heer, het is leukere stof.

LEPERD Katoen of wol?

DIENAAR 1 Het is een soort verhaal.

LEPERD Nou, we gaan ’t zien. Kom, mevrouw vrouw, kom bij me zitte en laat de wereld maar draaie, jonger worden we nooit.

SCENE 1 (I, 1)

(Lucentio en Tranio op)

LUCENTIO Tranio, aangezien ik, vanwege mijn grote verlangen om het mooie Padua te zien, bakermat van de kunsten, aangekomen ben in vruchtbaar Lombardije, de heerlijke tuin van het grote Italië, en door mijn vaders liefde en en toestemming toegerust ben met zijn goede wil en jouw goede gezelschap, laten we hier op adem komen en hopelijk een programma opstellen van kennisverwerving en vernuftige studies. Pisa, bekend om haar gewichtige burgers, riep mij in het leven en vóór mij mijn vader, een groot koopman, Vincentio, van de Bentivolii. Het past Vincentio’s zoon, getogen in Florence, om alle hoop te vervullen door zijn fortuin op te tuigen met voortreffelijke daden. Daarom, Tranio, zal ik de deugd bestuderen, en dat deel van de filosofie dat gaat over het geluk dat alleen door deugdzaamheid kan worden bereikt. Wat denk jij? Want ik heb Pisa verlaten en ben naar Padua gekomen als iemand die een ondiepe plas verlaat om in het diepe te duiken en z’n dorst wil lessen door verzadiging.

TRANIO Mi perdonate, meester, ik ben hetzelfde toegenegen, blij dat u vasthoudt aan uw besluit om de vruchten van de wijsbegeerte te plukken. Alleen, goede meester, laten we, terwijl we deze deugd en deze morele discipline bewonderen, geen asketen of… nerds zijn, alstublieft, zo toegewijd aan Aristoteles’ beheersing dat Ovidius een verstoten verschoppeling wordt. Scherp uw logica met uw kennissen, oefen de retorica in uw dagelijkse gesprekken, gebruik muziek en poëzie om u te verkwikken. Wiskunde en metafysica – zoveel als uw maag verdraagt. Zonder plezier wordt er niet veel geleerd. Om kort te gaan, meneer, studeer wat u het meeste ligt.

LUCENTIO Dank dank dank Tranio, dat is goede raad. Als Biondello ook geland is kunnen we ons meteen klaarmaken, en een onderkomen vinden waar we zulke vrienden kunnen onderhouden als Padua ons mettertijd zal bezorgen. Maar wacht eens, wat zijn dit voor mensen?

TRANIO Een show denk ik, meester, om ons welkom te heten in Padua. (beiden terzijde)

(Baptista, Katherina, Bianca, Gremio en Hortensio op)

BAPTISTA Heren, niet verder aandringen alstublieft, u weet hoe vastbesloten ik ben. Mijn jongste dochter trouwt niet voordat ik een man heb voor de oudste. Als één van u van Katherina houdt, dan staat het u vrij, omdat ik u ken en graag mag, om naar haar hand te dingen.

GREMIO Naar haar ding te - Nee, ze is te grof voor mij. Nou, Hortensio, wil jij geen vrouw?

KATHERINA Vader, alsjeblieft, wil je me nou in de uitverkoop doen bij die mannetjes?

HORTENSIO Hoezo, mannetjes? Niet voor jou, meid, of je moest zachter en aardiger zijn.

KATHERINA Meneer, echt, u hoeft niet bang te zijn. Mijn hoofd staat niet half naar trouwen. Maar was het wel zo, reken erop dat ik je haren kam met een kruk, en die tronie van je beschilder om je als clown te gebruiken!

HORTENSIO Here God, verlos ons van zulke duivels!

GREMIO Ja en mij ook!

TRANIO Ssst, meester, dit is vermaak. Die griet is knettergek, of knap brutaal.

LUCENTIO Maar in de stilte van die ander zie ik mildheid, nuchterheid. Rustig, Tranio.

TRANIO Goed gezegd, meester. Kijk je ogen uit!

BAPTISTA Heren, ik hoop dat ik spoedig mag waarmaken wat ik zei – Bianca ga naar binnen; en niet boos zijn, Bianca, want ik hou toch van je, meisje.

KATHERINA Een mooie meid. Ze zou eigenlijk moeten grienen, als ze begreep waarom.

BIANCA Zus, wees maar blij met mijn ontevredenheid. - Vader, ik zal nederig doen wat u verlangt. Mijn boeken en instrumenten houden me wel gezelschap. Daar oefen ik dan wel mee, in mijn eentje.

LUCENTIO Hoor je ‘t, Tranio? Alsof je Athena hoort praten…

HORTENSIO

GREMIO Waarom wilt u haar opsluiten, meneer, voor deze helleveeg, en háár laten boeten voor háár scherpe tong?

BAPTISTA Heren, rustig, ik heb mijn besluit genomen. – Ga naar binnen, Bianca – (Bianca af) En omdat ik weet dat ze erg houdt van muziek, en instrumenten, en poëzie, zal ik een paar leraren in huis halen die haar les kunnen geven. Als u, Hortensio, of u, meneer Gremio, er één kent, stuur ze naar me toe. Als ze goed zijn zal ik ze ruim belonen, dan ben ik ruim van geest in de opvoeding van mijn kinderen. Dus, goedendag. – Katherina, jij mag wel blijven, ik heb iets met Bianca te bespreken. (af)

KATHERINA O, en ik mag zeker ook wel gaan, of niet? Of krijg ik soms uren toegemeten, alsof ik verdomme zelf niet weet wat ik kan doen en laten? Ha! (loopt weg)

GREMIO Loop maar naar de duivel z’n moer, jouw gaven zijn zo groot dat niemand om je geeft. Liefde van vrouwen is niet zo bijzonder, Hortensio, dat we niet (blaast op zijn nagels) rustig kunnen afwachten en even zonder kunnen. Allebei onze cakejes zijn nog deeg. Tot ziens. Hoewel, vanwege wat ik voel voor mijn lieve Bianca, als ik op een of andere manier een man vindt die haar les kan geven in wat ze leuk vindt, dan zal ik ‘m naar haar vader sturen.

HORTENSIO Ik ook, meneer Gremio. Maar, even. Hoewel er over ons geschil nooit te praten viel, moet u luisteren, we hebben er nu wel beiden belang bij – om Bianca vrij te hebben en weer volop de strijd om haar te kunnen aangaan – om een bepaald ding voor elkaar te krijgen.

GREMIO Wat is dat dan?

HORTENSIO Nou, om een echtgenoot voor haar zus te vinden.

GREMIO Een echtgenoot? Een duivel.

HORTENSIO Ik zeg, een echtgenoot.

GREMIO

HORTENSIO Ssst, Gremio: hoewel jij en ik haar gekrijs niet kunnen verdragen, nou, wie weet zijn er wel goedzakken in de wereld, en kunnen we ze vinden, die haar met al haar gebreken willen nemen, en met een hoop geld d’rbij.

GREMIO Ik weet ’t niet; maar ik zou nog liever haar bruidsschat krijgen op voorwaarde dat ik elke morgen aan het kruis wordt gegeseld.

HORTENSIO Ja, tussen rotte appels is het slecht kiezen. Maar goed, deze hindernis maakt ons bondgenoten, en dat kunnen we blijven tot we Baptista’s oudste dochter aan een man geholpen hebben, Bianca is dan weer vrij en dan gaan we er weer fris tegenaan. Bianca! Wat een bofkont die jou krijgt. Wie ’t hardst loopt krijgt de ring. Wat zeg je d’rvan, Gremio?

GREMIO Ik ga akkoord, en zou het beste paard in Padua willen geven aan degene die haar grondig het hof maakt, met ‘r trouwt en met ‘r vrijt en het huis van haar bevrijdt. Kom. (Gremio en Hortensio af)

TRANIO Meneer, denkt u dat dat kan, dat je zo opeens verliefd wordt?

LUCENTIO Tranio, tot ik ontdekte dat het waar is, had ik nooit gedacht dat het kon. Maar kijk nou, terwijl ik hier zo maar stond te kijken voelde ik de werking van het “Zomaar liefde-kruid” en nu beken ik in alle eenvoud aan jou, die me net zo dierbaar is als Anna aan Dido van Carthago: Tranio, ik brand, ik verlang, ik verga, Tranio, als ik dit jonge bescheiden meisje niet kan krijgen. Geef me raad, Tranio, want dat kan je, help me, Tranio, want dat wil je!

TRANIO Meester, ik kan u beter niet uitlachen nou; zo’n gevoel laat zich niet uit ’t hart schelden. Als de liefde u aangeraakt heeft, nou dan maar het beste ervan gemaakt.

LUCENTIO Grotelijks bedankt vent. Ga door, dat gaat me troosten, want jij geeft wijze raad.

TRANIO Meester, u ging zo in die meid op dat u volgens mij niet door hebt wat er aan de knikker is.

LUCENTIO O jawel, ik zag dezelfde schoonheid in haar gezicht die Europa had, en die maakte dat Zeus zelf voor haar knielde op het strand van Kreta.

TRANIO Hebt u niks anders gezien? Had u niet door dat haar zuster begon te razen en zo’n kabaal maakte dat horen en zien je vergingen?

LUCENTIO Tranio, ik zag haar koraalrode lippen bewegen, en met haar adem parfumeerde ze de lucht; ik zag alleen maar zoets en heiligs in haar…

TRANIO Okee, genoeg gedroomd. Wakker worden, meneer. Als u verliefd bent op dat meisje, gebruik dan uw verstand om haar te krijgen. De zaken staan zo: Haar oudere zus is zo’n stuk ellende dat, tot d’r vader van háár af is, meester, uw geliefde kuis in huis moet leven. Dus hij heeft ‘r opgesloten, dat ze niet lastig gevallen wordt door aanbidders.

LUCENTIO Oh, Tranio, wat een wrede vader is dat! Maar had jij niet door dat hij goeie schoolmeesters zoekt om haar les te geven?

TRANIO Jazeker wel – en dit is mijn plan!

LUCENTIO Ik heb ‘t, Tranio!

TRANIO Ongelooflijk, meester, onze ideeën borrelen tegelijk op!

LUCENTIO Jij eerst.

TRANIO U wordt schoolmeester, en gaat het meisje les geven… Dat was uw plan ook.

LUCENTIO Klopt. Zou het lukken?

TRANIO Niet mogelijk. Wie moet dan uw rol spelen en hier in Padua Vincentio’s zoon zijn, salon houden, vrienden ontvangen, studeren?

LUCENTIO

Deze tekst is auteursrechtelijk beschermd en mag niet worden verveelvoudigd en/of openbaar gemaakt door middel van fotokopie, scan of welke wijze dan ook, zonder voorafgaande schriftelijke toestemming van de rechthebbende. Neem contact op met de auteur als u deze tekst wilt gebruiken. © Ruud Wessels [email protected] gedownload op 2 oktober 2021 Basta, rustig, want ik heb het voor elkaar. We zijn hier nog in geen enkel huis gezien, en aan onze gezichten kun je niet zien wie bediende of meester is. Dus: jij zult meester zijn, Tranio, in mijn plaats, en huis en bedienden houden zoals ik zou doen. Ik ben dan iemand anders, uit Florence of Napels. ’t Is rond, zo doen we ‘t. Trek dat meteen uit, en neem mijn hoed en mantel. Als Biondello komt dan is hij jouw bediende, maar ik zal hem eerst vleien dat-ie zijn mond houdt.

TRANIO Da’s nodig ook. Nou goed, meneer, omdat u dat wenst en ik gehoorzaamheid verschuldigd ben – want dat droeg uw vader me op bij ’t afscheid, “Wees mijn zoon van dienst” zei hij, al bedoelde hij ’t denk ik anders - zal ik Lucentio zijn, omdat ik Lucentio zo lief heb.

LUCENTIO Tranio, wees het, omdat Lucentio liefheeft. En laat mij een slaaf zijn om dat meisje te krijgen, omdat haar plotselinge aanblik mijn gewonde ogen verslaafd maakte. (Biondello op) Ah, daar is die boef. Gozer, waar bleef je?

BIONDELLO Waar bleef ik? Nee, kom nou, waar was u? Meester, heeft Tranio hier uw kleren gestolen, of u de zijne, of allebei? Hee, what’s up?

LUCENTIO Luister, kerel. Geen grappen nou, gedraag je. Om mijn leven te redden heeft Tranio mijn kleren aan, en ik de zijne, om te ontsnappen. Ik heb namelijk, toen ik aan land kwam, bij een ruzie een man gedood, en ik ben bang dat ik ben gezien. Bedien jij hem, dat draag ik je op, zoals het hoort, terwijl ik ervandoor ga om mijn leven te redden. Snap je me?

BIONDELLO Ik? Geen jota.

LUCENTIO En ‘Tranio’ komt niet meer uit je mond. Tranio is nu Lucentio.

BIONDELLO Die heeft mazzel. ‘k Wou dat ik dat was.

TRANIO Zo krijgen we, knul, de andere wens voor elkaar, dat Lucentio de jongste dochter van Baptista krijgt. Maar, niet voor mezelf maar voor mijn meester: gedraag je in gezelschap. Als we alleen zijn ben ik Tranio, maar anders: jouw meester Lucentio.

LUCENTIO Laten we gaan. Nog een ding, Tranio. Ik wil dat jij je onder de vrijers van Bianca mengt. Neem maar van me aan dat ik daar goede redenen voor heb. (Lucentio, Tranio, Biondello af)

LEPERD Ja, ja hoor, echt wel. Heel interessant. Komt er nog meer?

HEER Meneer, ’t is net begonnen.

LEPERD Het is een zeer uitstekend stuk. Ben benieuwd naar ’t einde.

SCENE 2 (I, 2)

(Petruchio en Grumio op)

PETRUCHIO Verona, ik verlaat je voor even, om mijn vrienden in Padua te zien, maar vooral mijn beste vriend Hortensio; en volgens mij is dit zijn huis. Hier Grumio, kloppen maar.

GRUMIO Kloppen, meneer? Wie moet er klop hebben? Heeft iemand u beledigd?

PETRUCHIO Nee man, ik zeg, klop me hier even.

GRUMIO U kloppen, meneer? Maar meneer, wie ben ik, dat ik u hier klop zou geven, meneer?

PETRUCHIO Lummel ik zeg klop me op die poort, en roffel goed of ik ram je op je boerenknar.

GRUMIO Aha, mijn meester zoekt ruzie. Ik moet u zeker eerst slaan, en dan mag u mij verrot meppen.

PETRUCHIO Doe je ’t niet? Ik zweer je, als jij niet klopt, dan trek ik wel aan je lellebel. Kijken hoe je dan zingt. (pakt Grumio’s oor)

GRUMIO Help! Mijn meester is gek geworden!

PETRUCHIO 15

HORTENSIO Hee ho, wat is hier aan de hand? Mijn ouwe vriend Grumio, en mijn goede vriend Petruchio? Hoe gaat het jullie in Verona?

PETRUCHIO Signor Hortensio, kom je de kemphanen uit elkaar halen? Con tutto il cuore ben trovato, mag ik wel zeggen.

HORTENSIO Alla nostra casa ben venuto, molto honorato signor mio Petrucio. Sta op, Grumio, we gaan deze ruzie bijleggen.

GRUMIO Nee, ’t is niet waar hoor, meneer, wat-ie daar in ’t Latijn zei. Als dit geen reden is om uit dienst te gaan… Hij vraagt mij om hem goed te kloppen en te roffelen! Is dat een manier voor een bediende om zijn meester zo te behandelen, als die een beetje, laa’k zeggen, van ’t padje is? Ik wou dat ik hem eerst goed had gemept, dan was Grumio d’r niet het slechtste af gekomen.

PETRUCHIO Een domme pummel. Hortensio, ik vroeg die knuppel om op je deur te kloppen, en hij verdomde het gewoon.

GRUMIO Op de deur te kloppen? Krijg nou wat! Hebt u niet duidelijk gezegd “Kerel, klop me hier, roffel me hier, klop me goed” en dan komt u nou met “klop op de deur”?

PETRUCHIO Wegwezen, man, of houd je mond, ik waarschuw je.

HORTENSIO Petruchio, wacht even, ik sta voor Grumio in. Dit is gewoon een ongelukkig misverstand tussen jou en hem, je oude, trouwe, aardige dienaar Grumio. En vertel me nou eens, welke gelukkige wind heeft jou naar Padua gedreven vanuit Verona?

PETRUCHIO De wind die jonge mannen over de hele wereld blaast om hun fortuin ergens anders te zoeken dan thuis, waar je weinig ervaring opdoet. Maar om kort te gaan, Hortensio: Antonio, mijn vader, is overleden, en ik ben op pad gegaan om te wijnen en trijnen. Ik heb pegels op zak, en spullen thuis, en ik kom wat van de wereld zien.

HORTENSIO

PETRUCHIO Horetensio, wij hebben niet veel woorden nodig. Dus als jij er een weet die rijk genoeg is om Petruchio’s vrouw te zijn – want rijkdom is het deuntje van mijn vrijersvoeten – laat ‘r dan maar afzichtelijk zijn, oud, en hatelijk als Xantippe, of erger. Dat boeit me niet, al was ze woest als de Adriatische Zee. Ik kom voor rijke vrouwen in Padua; rijk, dan trouwen in Padua.

GRUMIO Kijk meneer, hij zegt gewoon wat-ie denkt. Geef hem genoeg geld en hij trouwt een paspop of een PKT, of een tandeloos oud wijf met evenveel kwalen als 52 knollen. Geld maakt alles goed.

HORTENSIO Petruchio, nu we zo ver zijn, ga ik toch even verder in op wat ik daarnet als grap inbracht. Ik kan jou helpen aan een vrouw die rijk genoeg is, jong en knap, en opgevoed in de beste kringen. Het enige is, en dat is erg genoeg, het is een ongelooflijke bitch, een feeks, met zo’n buitensporige grote bek dat ik, al zat ik aan de grond, nog niet met haar zou willen trouwen als ik een goudmijn toe kreeg.

PETRUCHIO Rustig, Hortensio. Jij weet niet wat geld kan doen. Zeg me hoe haar vader heet, dat is genoeg. Ik krijg haar, al loeit ze als de donder in een herfststorm.

HORTENSIO Haar vader heet Baptista Minola. Een vriendelijke, hoffelijke man. Zij heet Katherina Minola, berucht in Padua om haar giftige tong.

PETRUCHIO Ik ken haar vader, hoewel ik haar niet ken, en hij kende mijn overleden vader goed. Hortensio, ik slaap niet vóór ik haar zie, dus ik ga heel lomp zijn en meteen weer bij je weg, tenzij je met me mee wilt gaan, daar naar toe.

GRUMIO Laat hem maar gaan, meneer, zolang-ie de geest heeft. Eerlijk, als ze hem zo goed kende als ik zou ze weten dat schelden bij hem weinig zin heeft. Ze kan ‘m misschien tien keer voor boerenlul uitmaken, maar dat is niks, als hij eenmaal begint dan smijt hij zijn ritteriek d’rin. Ik zal u zeggen, meneer, als ze hem effe z’n gang laat gaan dan gooit-ie d’r een stijlfiguur in d’r gezicht waar-ie d’r zo mee mismaakt dat ze niet meer ogen heb om mee te kijken dan een kat. Ik bedoel maar, meneer, u kent ‘m niet.

HORTENSIO Wacht, Petruchio, ik ga met je mee, want Baptista bewaakt mijn schat, zijn jongste dochter, de mooie Bianca, en houdt haar weg van mij en andere vrijers, rivalen in de liefde. Hij denkt dat ’t onmogelijk

GRUMIO Katherina de Kenau, ga je lekker mee nou? Liever niet.

HORTENSIO Nou gaat mijn vriend Petruchio mij een dienst bewijzen, en mij, verkleed in simpele kleren, aan de oude Baptista presenteren als een muziekleraar om Bianca les te geven. Op die manier kan ik tenminste bij haar komen en haar bij haar thuis proberen te versieren.

(Gremio op met Lucentio, verkleed als leraar)

GRUMIO Meester, kijk nou eens. Wie is daar, huh?

HORTENSIO Rustig, Grumio. Dat is mijn liefdesrivaal. Petruchio, wacht nog even.

GRUMIO Een knappe jongeling en eentje die verliefd is.

GREMIO O, heel goed; ik heb de lijst doorgenomen. Moet u luisteren, ik laat ze heel knap inbinden – alleen maar boeken over liefde, dat sowieso – en zorg ervoor dat u geen andere dingen aan haar voorleest. U begrijpt me. Bovenop Baptista’s vrijgevigheid zal ik u ruimschoots belonen. Neem uw lijstje ook mee, en laat me de boeken heel goed parfumeren, want ze is zoeter dan parfum, waar die naar toe gaan. Wat gaat u haar onderwijzen?

LUCENTIO Wat ik haar ook leer, ik zal voor u pleiten, weest u daar zeker van, alsof u daar zelf bij was, ja en wellicht met rakere woorden dan u, tenzij u natuurlijk zelf een geleerde bent.

GREMIO O, die geleerdheid, wat een ding is dat toch!

GRUMIO O, die ouwe, wat een lul is dat toch!

PETRUCHIO Stil, man.

HORTENSIO Ssst, Grumio! Een zeer goedendag, meneer Gremio!

HORTENSIO Mooi. En ik heb iemand ontmoet die me heeft beloofd een andere leraar voor haar te vinden, een musicus. Zo blijf ik niets achter in toewijding voor Bianca, door mij zo geliefd.

GREMIO Door mij zo geliefd, hetgeen mijn daden zullen bewijzen.

GRUMIO Hetgeen zijn buidels zullen bewijzen.

HORTENSIO Gremio, ’t is niet het moment om de liefde te verklaren. Luister, niet doorvertellen, dan heb ik goed nieuws voor ons allebei. Dit hier is een heer die ik toevallig tegenkwam en die, als we het eens kunnen worden over de voorwaarden, bereid is Katherina het hof te maken en , als de bruidsschat hem bevalt, met haar te trouwen.

GREMIO Zo zo, kijk aan, da’s mooi. Hortensio, heb je hem al haar euvels verteld?

PETRUCHIO Ik hoor dat ze een irritante schreeuwlelijk is. Als dat alles is, heren, dan zie ik geen probleem.

GREMIO Nee, je meent ‘t, kerel ? Waar kom je van weg?

PETRUCHIO Verona, zoon van Antonio. Mijn vader is dood, mijn vermogen werkt voor mij, en ik hoop op en verwacht een mooie tijd.

GREMIO Nou met zo’n vrouw zou dat een wonder zijn, meneer. Maar als u een sterke maag heeft, ga uw gang. Mijn steun en zegen hebt u. Maar gaat u deze boskat werkelijk het hof maken?

PETRUCHIO Ga ik leven?

GRUMIO Gaat hij haar het hof maken? Natuurlijk, anders hang ik haar op.

Deze tekst is auteursrechtelijk beschermd en mag niet worden verveelvoudigd en/of openbaar gemaakt door middel van fotokopie, scan of welke wijze dan ook, zonder voorafgaande schriftelijke toestemming van de rechthebbende. Neem contact op met de auteur als u deze tekst wilt gebruiken. © Ruud Wessels [email protected] gedownload op 2 oktober 2021 PETRUCHIO Waarvoor kwam ik anders hier? Denk je dat een beetje lawaai mijn oren afschrikt? Alsof ik in mijn tijd geen leeuwen heb horen brullen! Alsof ik niet de door de winden opgejaagde zee heb horen razen als een kwaad, schuimend, zwetend zwijn! Alsof ik geen zwaar geschut heb gehoord op het slagveld, en de hemelse kanonnen heb horen donderen in de lucht. Alsof ik niet in geregelde veldslagen de alarmsignalen heb gehoord, en hinnikende rossen, en het geschetter van trompetten! En jij vertelt me over een vrouwentong, die nog niet half de knal geeft van een kastanje die knapt in een vuurtje? Ga weg man. Maak jongetjes bang met die onzin.

GRUMIO Hij is niet bang hoor.

GREMIO Hortensio, hoor eens. Deze heer is gelukkig gearriveerd, veronderstel ik, voor zijn eigen bestwil en het jouwe.

HORTENSIO Ik heb beloofd dat wij zouden bijdragen en de kosten die hij maakt zouden vergoeden, wat dan ook.

GREMIO En dat zullen we ook, mits hij haar krijgt.

GRUMIO Was ik maar zo zeker van een goed maal.

(Tranio (als Lucentio) en Biondello op)

TRANIO Heren, goedendag. Als ik zo vrij mag zijn, vertelt u mij alstublieft, wat is de kortste weg naar het huis van Baptista Minola?

BIONDELLO Bedoelt u die met die twee mooie dochters?

TRANIO Dat is ‘m, Biondello.

GREMIO Luister eens, u wilt haar toch niet ook -?

TRANIO Misschien haar en hem, meneer. Wat bedoelt u eigenlijk?

PETRUCHIO Toch niet die ene die zo scheldt, meneer, mag ik hopen.

TRANIO Aan schelden heb ik een hekel, meneer. Biondello, we gaan.

LUCENTIO Mooi begin, Tranio.

HORTENSIO Meneer, momentje. Bent u nou een vrijer van dat meisje waar u ’t over heeft, ja of nee?

TRANIO En als ik dat zou zijn, meneer, is er dan een probleem?

GREMIO Nee hoor, als u er verder als de wiedeweerga vandoor gaat.

TRANIO Waarom, meneer? Zijn de straten niet net zo vrij voor mij als voor u?

GREMIO Maar dat is zij niet.

TRANIO Hoezo?

GREMIO Wel hierom, dat zij de uitverkorene is van Signor Gremio.

HORTENSIO Dat zij de uitverkorene is van Signor Hortensio.

TRANIO Rustig, heren. Als u heren bent, luistert u dan geduldig. Baptista is een edele heer, voor wie mijn vader geen onbekende is. Als zijn dochter mooier was dan zou ze meer vrijers hebben, waaronder ik. Leda’s dochter (Helena) had duizend aanbidders, nou dan kan de schone Bianca er nog wel eentje meer hebben. Dus. Lucentio is er een, zelfs als Paris eraan kwam.

GREMIO Ai ai ai, die kletst ons er allemaal uit!

LUCENTIO Laat hem maar gaan, meneer. Geloof me, die houdt ’t niet lang vol.

HORTENSIO Meneer, mag ik zo vrij zijn om te vragen of u Baptista’s dochter al eens gezien heeft?

TRANIO Nee, meneer, maar ik heb gehoord dat hij er twee heeft, de een zo bekend om haar scherpe tong als de ander om haar knappe bescheidenheid.

PETRUCHIO Meneer, meneer, die eerste is voor mij, laat die maar lopen.

GREMIO Ja, laat dat werk maar aan de grote Herakles, zoiets als die Augiasstallen…

PETRUCHIO Meneer, in alle eerlijkheid: de jongste dochter waar u op uit bent, die wordt door haar vader weggehouden van alle vrijers. Hij laat haar niet vrij voordat haar oudste zuster is getrouwd.

TRANIO Als het waar is, meneer, dat u de man bent die ons moet redden, mijzelf inbegrepen, en als u het ijs breekt en dit voor elkaar krijgt, de oudste winnen, en de jongste bevrijden; dan zal de gelukkige die Bianca krijgt toch wel zo fatsoenlijk zijn om niet ondankbaar te zijn.

HORTENSIO Goed gesproken, meneer, en u heeft ’t door. En aangezien u dus ook een aanbidder zegt te zijn, moet u net als wij deze man belonen, naar wie wij met spanning blijven kijken.

TRANIO Ik zal niet achterblijven. Om meteen te beginnen stel ik voor dat we de middag doorbrengen met drinken op de gezondheid van onze meesteres, en doen zoals juristen doen: elkaar machtig bestrijden, maar eten en drinken als vrienden.

GRUMIO Erg goed idee!

BIONDELLO Mijn idee, laten we gaan.

HORTENSIO Uitstekend idee, dat doen we. Petruchio, jij trekt bij mij in.

TWEEDE BEDRIJF

(Katherina en Bianca op)

BIANCA Lieve zus, doe niet zo rot tegen me, ik ben toch geen slaaf! Ik haat dat. Als je die andere dingen wil, maak dan mijn handen los, dan trek ik ze zelf van me af, ja, al mijn kleren ook tot mijn ondergoed, ik doe alles wat je me opdraagt, jij bent mijn grote zus immers.

KATE Van al die aanbidders, zeg me welke je ’t leukste vindt. Niet liegen!

BIANCA Echt waar, zus, ik heb tussen alle mannen nog nooit dat ene gezicht gezien dat ik leuker vind dan alle andere.

KATE Schatje… je liegt! Is ’t niet Hortensio?

BIANCA Als je hèm leuk vindt, zus, ik zweer bij deze dat ik voor je ga pleiten, je zult ‘m krijgen!

KATE Okee, dus je gaat meer voor het geld. Je wilt Gremio om je goed te onderhouden.

BIANCA Ben je om hèm zo jaloers? Nee, nou ben je ’n grap aan ’t maken, nou zie ik ook dat je de hele tijd grapjes maakt. Kate, alsjeblieft, maak mijn handen los.

KATE (slaat haar) Als dat een grap was, dan was de rest ’t ook.

(Baptista op)

BAPTISTA Zeg hoor eens dame, wat is dit voor brutaliteit? Bianca, aan de kant. Arm kind, ze huilt. Ga maar borduren, en jij laat haar met rust. Schaam je, jij hork, waarom doe je haar iets aan terwijl ze jou nog nooit iets heeft gedaan? Wanneer heeft ze jou ooit tegengesproken?

KATHERINA Ze zit me zwijgend te bespotten, en ik zal haar krijgen! (vliegt Bianca aan)

BAPTISTA Voor mijn ogen? Bianca, ga naar binnen. (Bianca af) 23

KATHERINA O, ik mag m’n gang niet gaan? Nee, nou zie ik het, ze is je schatje, zij moet een man krijgen, ik moet op blote voeten op haar bruiloft dansen, en omdat je zo van haar houdt apen naar de hel leiden. Praat niet tegen me, ik ga wel ergens zitten huilen, tot ik een kans zie om wraak te nemen. (Af)

BAPTISTA Heeft ooit een heer zulke toestanden gehad? Maar wie is daar?

(Gremio, Lucentio (als Cambio), Petruchio, Hortensio (als Litio), Tranio (als Lucentio) en Biondello op)

GREMIO Goedemorgen, buurman.

BAPTISTA Goedemorgen, buurman. Goedendag, heren.

PETRUCHIO En u, heer. Zeg, hebt u niet een dochter die Katherina heet, mooi en voortreffelijk?

BAPTISTA Ik heb een dochter, meneer, die Katherina heet.

GREMIO Je bent te bot, pak het netjes aan.

PETRUCHIO U vergist u in mij, meneer Gremio, laat mij maar. Ik kom uit Verona, meneer, waar ik zo vaak hoorde praten over haar schoonheid en spitsvondigheid, haar opgeruimde karakter en verlegen bescheidenheid, haar bijzondere kwaliteiten en vriendelijke gedrag, dat ik zo vrij ben om mezelf als vrijpostige gast in uw huis te presenteren om met eigen ogen getuige te zijn van deze berichten. En als entreebewijs voor mijn ontvangst stel ik u een van mijn mannen voor, (duwt Hortensio naar voren) die heel goed is in muziek en wiskunde, en haar volledig kan onderwijzen daarin, want ik weet dat ze daar talent voor heeft. U zou me beledigen als u hem niet zou aannemen. Hijn heet Litio, uit Mantua.

BAPTISTA U bent welkom, meneer, en hij ook dan. Maar wat mijn dochter Katherina betreft, ik weet één ding: ze is niet voor u, het spijt me zeer.

PETRUCHIO Ik zie dat u haar niet kwijt wilt, of mijn gezelschap bevalt u niet.

BAPTISTA

PETRUCHIO Petruchio is mijn naam, zoon van Antonio, welbekend in heel Italië.

BAPTISTA Die ken ik goed. Dan bent u welkom.

GREMIO Als u uw verhaal even uitstelt, Petruchio, wij arme smekelingen willen ook graag iets zeggen. Teruggio! U bent ongelooflijk voortvarend.

PETRUCHIO Neem me niet kwalijk, signor Gremio, ik doe het zo graag.

GREMIO Daar twijfel ik niet aan, meneer, maar u zult spijt krijgen. Buurman, dit geschenk is ongetwijfeld zeer behoorlijk. Om u evenzeer mijn genegenheid te tonen – want ik ben u meer dan wie ook erkentelijk – heb ik hier deze jonge geleerde voor u (schuift Lucentio naar voren) die lang in Reims heeft gestudeerd; net zo goed in Grieks, Latijn en de andere talen als die ander is in muziek en wiskunde. Hij heet Cambio. Neemt u alstublieft zijn diensten aan.

BAPTISTA Duizendmaal dank, signor Gremio. Welkom, Cambio. (tegen Tranio) Maar, meneer, u loopt, dunkt me, als een vreemdeling. Mag ik zo vrij zijn te vragen waar u voor komt?

TRANIO Pardon, meneer, ik ben zelf vrij dat ik, als vreemdeling in deze stad, mezelf aanmeld als aanbidder van uw dochter, de mooie en deugdzame Bianca. Ook is uw ferme besluit met betrekking tot de oudste dochter mij niet onbekend. Alles wat ik van u vraag is dat u, zodra u weet van mijn afkomst, mij welkom heet tussen de andere vrijers, en ik mag delen in toegang en gunsten. Voor het onderwijs van uw dochters schenk ik u hier een eenvoudig instrument, en dit kleine pakketje Griekse en Latijnse boeken. Als u ze aanvaardt zijn ze veel waard.

BAPTISTA Lucentio is uw naam? En waarvandaan?

TRANIO Uit Pisa, meneer, zoon van Vincentio.

BAPTISTA Een machtig man in Pisa. Ik ken hem goed, van horen zeggen. U bent zeer welkom, meneer. (tegen Hortensio) Neemt u de luit, en (tegen Lucentio) u de stapel boeken, dan kunt u meteen naar uw leerlingen. Mijn bedienden daar zullen u naar ze toe brengen. (Hortensio, Lucentio, Biondello af)

PETRUCHIO Meneer Baptista, mijn zaak verlangt spoed, en ik kan niet elke dag het hof maken. U kende mijn vader goed, en door hem mij, de enige erfgenaam van zijn land en goederen, die ik nog heb laten toenemen. Vertelt u mij, als ik de liefde van uw dochter win, welke bruidsschat zal ik dan bij haar krijgen?

BAPTISTA Na mijn dood de helft van mijn land, en aan vermogen twintigduizend kronen.

PETRUCHIO En voor die bruidsschat verzeker ik dat zij als weduwe, als ze mij overleeft, de enige erfgenaam is van mijn land en bezit. Laten we de overeenkomst meteen opstellen, zodat beide partijen zeker zijn.

BAPTISTA Ja, àls dat ene speciale is veroverd, namelijk, haar liefde; dat is waar ’t om draait.

PETRUCHIO O, da’s niks. Ik zeg u, vader, ik ben zo onbuigzaam als zij hooghartig; en waar twee vuren elkaar ontmoeten, verteren ze wat hun razernij voedt. Een klein vuurtje groeit bij een zacht windje, maar een storm blaast het hele vuur uit. Zo ben ik, en zo geeft ze toe aan mij, want ik ben ruw en vrij niet als een baby.

BAPTISTA U mag haar ’t hof maken, en veel geluk ermee. Maar weest u klaar voor een paar stekelige woorden.

PETRUCHIO Geheel en al, zoals bergen zijn voor winden, die schudden niet, al blazen ze eindeloos door. (Hortensio op, aan zijn hoofd gewond)

BAPTISTA Vriend, wat nu, waarom kijk je zo bleek?

HORTENSIO Uit angst, denk ik.

BAPTISTA En, wordt mijn dochter een goede muzikant?

HORTENSIO Eerder een soldaat. IJzer houdt bij haar stand. Luiten niet.

BAPTISTA

HORTENSIO Ze sloeg de luit aan stukken op mijn hoofd. Ik zei alleen maar dat ze de verkeerde frets had, en ik boog haar hand voor de juiste vingerzetting, toen werd ze razend en sloeg me op mijn kop, dat mijn kruin door het instrument heen kwam, en toen stond ik daar even, verbijsterd, terwijl ze me “vunzige fiedelaar” noemde en “Pinkeltje” en nog twintig scheldwoorden, alsof ze d’rop had gestudeerd om mij te beledigen.

PETRUCHIO Dat is nog eens een meid met pit. Ik hou nog tien keer meer van d’r. Ik zou d’r graag eens spreken.

BAPTISTA Goed, kom maar mee, en niet zo wanhopig. Oefent u maar verder met mijn jongste dochter, die is leergierig en dankbaar voor een goede les. Signor Petruchio, gaat u met ons mee, of zal ik mijn dochter Kate naar u toesturen?

PETRUCHIO Doet u maar, graag.

(Allen af behalve Petruchio)

Ik zal hier op haar wachten. En haar met enige geestdrift versieren als ze komt. Stel dat ze tekeergaat, dan zeg ik gewoon dat ze zingt als een nachtegaal; als ze fronst zeg ik dat ze straalt als dauwfrisse roosjes. Als ze geen woord zegt, prijs ik haar rappe tong en haar vlijmscherpe welsprekendheid. Als ze me wegstuurt, bedank ik haar alsof ze me uitnodigt om een week te blijven. Als ze niet wil trouwen, hunker ik naar de dag dat ik ons huwelijk kan aankondigen. Daar is ze. Okee, Petruchio, praten. (Kate op) Goeiemorgen Kate, want ik heb gehoord dat je zo heet.

KATHERINA Je hebt wel wat gehoord, maar je bent een beetje doof. Ik word ‘Katherina’ genoemd.

PETRUCHIO Je liegt, want je wordt gewoon Kate genoemd, en ‘lieve Kate’ en soms ‘Kate de feeks’. Maar Kate, de knapste Kate in het Westen, Kate, luister naar me, Kate mijn troost: Toen ik in elke stad hoorde praten over hoe lief jij bent en hoe knap, en hoe jouw schoonheid werd geprezen – hoewel niet zoveel als je echt verdient – toen ben ik hierheen getogen om jou te vragen mijn vrouw te worden.

KATHERINA ‘Getogen’, ja hoor. Laat degene die jou hierheen heeft lopen tuigen je ook weer aftuigen; ik zag meteen dat jij afgetuigd moet worden.

PETRUCHIO Hoezo moet ik afgetuigd worden? Ben ik een paard?

PETRUCHIO Nou, je treft het. Kom op me zitten.

KATHERINA Ezels moeten dragen. En jij dus ook.

PETRUCHIO Vrouwen moeten dragen, en jij dus ook.

KATHERINA Maar niet zo’n scharminkel als jij, als je mij bedoelt.

PETRUCHIO Lieve Kate, ik zal je niet belasten, want wetend dat je jong en licht bent –

KATHERINA Te licht om gevangen te worden door een boerenkinkel als jij. Maar gewichtig genoeg in jouw bijzijn.

PETRUCHIO Mijn ‘bij’ zijn – bzzzzz

KATHERINA Erg gevat, voor een bzzzerd.

PETRUCHIO O duifje, kan deze buizerd jou vatten?

KATHERINA Ik denk dat een duif een bzzzerd vat – hap.

PETRUCHIO Kom kom, wesp, je bent te boos.

KATHERINA Als ik een wesp ben, kijk dan maar uit voor mijn angel.

PETRUCHIO O die trek ik er altijd uit.

KATHERINA Uhuh, als de gek hem weet te vinden.

KATHERINA In de tong.

PETRUCHIO Wiens tong?

KATHERINA Ja die van jou, als je sprookjes vertelt. Dus toedeloe.

PETRUCHIO Met mijn tong in jouw onderlijf? Hee, kom terug. (pakt haar in zijn armen) Mooie Kate, ik ben een heer –

KATHERINA Dat zullen we zien - (slaat hem)

PETRUCHIO Ik bind je vast, als je nog een keer slaat, ik zweer ‘t.

KATHERINA Dan ben je wel je wapen kwijt. Als je me slaat, ben je geen heer. Als je geen heer bent, heb je geen wapenschild.

PETRUCHIO Een wapenschild? Hee, zet me in jouw adelboek!

KATHERINA Wat is je teken? Een hanekam?

PETRUCHIO Een haan zonder kam, met Kate als kippetje.

KATHERINA Geen haan voor mij, je kraait als een lafbek.

PETRUCHIO Kom nou Kate, niet zo zuur kijken.

KATHERINA Dat krijg je als ik een zure appel zie.

KATHERINA Die is er wel, die is er wel.

PETRUCHIO Laat zien dan.

KATHERINA Als ik een spiegel had.

PETRUCHIO Bedoel je mijn gezicht?

KATHERINA Zooo! Slim hoor, voor zo’n jong ventje.

PETRUCHIO Ja, ik ben te jong voor jou.

KATHERINA En toch al zo verlopen.

PETRUCHIO Door de zorgen.

KATHERINA Zal mij een zorg zijn.

PETRUCHIO Nee, luister Kate. Je gaat echt niet ontsnappen.

KATHERINA Nee, ik hits je teveel op als ik blijf. Nou laat me los! (worstelt)

PETRUCHIO Nee hoor, ik vind jou ontzettend aardig, ze zeiden dat jij lomp was, en schuw en chagrijnig, maar ik zie nu dat ze logen, want jij bent leuk, speels, hoffelijk, niet al te ad rem maar zoet als lentebloesem… jij kunt niet fronsen, of achterdochtig kijken, of pruilen, zoals boze wichten doen, je schept ook geen genoegen in gescheld, maar met mildheid onderhoud je je aanbidders, met zachte en innemende woorden. (laat haar los) Waarom zeggen ze nou dat Kate mank loopt? Laster! Kate is recht en rank als een hazelaar, met een amandelteint. Loop nog es wat. Zie je wel, je loopt niet mank.

KATHERINA

PETRUCHIO Deed ooit Diana een bos eer aan, zoals Kate deze kamer eer aandoet met haar vorstelijke loopje? Wees jij Diana, en zij dan Kate, en dat Kate dan kuis is en Diana sportief!

KATHERINA Waar heb je al die mooipraterij vandaan?

PETRUCHIO ’t Is improvisatie, het vernuft heb ik van mijn moeder.

KATHERINA Een vernuftige moeder, een knurftige zoon.

PETRUCHIO Ben ik geen wijze?

KATHERINA Ja, uit ’t Oosten zeker, zorg dat je hier geen kou vat.

PETRUCHIO Me warm houden? Dat was ik van plan, lieve Kate, in jouw bed; dus genoeg gepraat, even duidelijk: je vader vindt ’t goed dat je mijn vrouw wordt, we zijn ’t eens over de bruidsschat, dus of je wilt of niet, ik ga met je trouwen. Kate, ik ben een man die bij je past, want, bij dit licht waarin ik jouw schoonheid zie, je schoonheid waardoor ik je leuk vind; je moet met geen andere man trouwen dan met mij, want ik ben geboren om je te temmen Kate, om van een wilde Kate een Kate te maken die geen keet meer wil schoppen. Daar is je vader, ga niet ontkennen: ik moet en zal Katherina als vrouw hebben.

(Baptista, Gremio, Tranio op)

BAPTISTA En, Signor Petruchio, hoe vaart u met mijn dochter?

PETRUCHIO Hoe anders dan ‘goed’, meneer? Hoe anders dan ‘goed’? Onmogelijk dat ik zou falen.

BAPTISTA Wat is dat, dochter? Beetje sip?

KATHERINA Noem je mij dochter? Ik zeg je dat je heel teder je vaderlijke liefde hebt getoond door me te willen laten trouwen met een halve gek, een woesteling met een narrenkap, een schunnige flapdrol, die denkt dat-ie met vloeken zijn zin wel krijgt.

PETRUCHIO Vader, het zit zo: Uzelf en iedereen die het over haar had, had ’t mis. Als ze feeksig doet, dan is dat een pose, want ze is niet dwars, maar bescheiden als een duif. Ze is niet heet, maar gematigd als de morgen. Ze heeft ’t geduld van moeder Teresa en de kuisheid van een Vestaalse maagd. En om af te ronden, het klikte zo goed dat zondag de trouwdag is.

KATHERINA Ik zie je nog eerder hangen op zondag.

GREMIO Hoor je dat, Petruchio, ze zegt dat ze je nog eerder ziet hangen.

TRANIO Is dit uw succes? Nou, dan kunnen wij ons deel wel op onze buik schrijven.

PETRUCHIO Geduld, heren, ik kies haar voor mezelf. Als zij en ik er lol aan beleven, wat hebt u daarmee te maken? Het is afgesproken tussen ons tweeën, toen we alleen waren, dat ze in gezelschap nog net zo feeksig zou zijn. Ik zeg je, ’t is ongelooflijk te zien hoeveel ze van me houdt. Liefste Kate! Ze hing om mijn nek, en het regende kussen, en beloften, en in een oogwenk won ze mij voor haar liefde. Jullie zijn beginners! ’t Is werelds om te zien hoe, als man en vrouw alleen zijn, een makke loser de hatelijkste feeks kan temmen. Geef me je hand, Kate, ik ga naar Venetië om spullen voor de bruiloft te kopen. Organiseer het feest, vader, en nodig de gasten uit. Ik weet zeker dat het goed komt met Katherina.

BAPTISTA Ik weet niet wat ik moet zeggen, maar geef me je handen. God geve je geluk, Petruchio, het is gesloten.

GREMIO, TRANIO Amen. Wij zijn getuigen.

PETRUCHIO Vader, vrouw, heren, adieu. Ik ga naar Venetië. Het is al gauw zondag. We zullen ringen hebben, en dingen en mooie aankleding. Kus me Kate, we gaan zondag trouwen.

(Petruchio en Kate af)

GREMIO Was d’r ooit een huwelijk zo snel beklonken?

BAPTISTA Nou, heren, ik ben nu een koopman die wel heel hoog spel speelt op een wanhopige markt.

BAPTISTA De enige winst die ik zoek is de rust van een huwelijkscontract.

GREMIO Dat gaat vast lukken. Maar nu over uw jongste dochter; dit is de dag waar we lang naar uit hebben gekeken. Ik ben uw buurman, en ik was eerder al haar aanbidder.

TRANIO En ik hou meer van Bianca dan woorden kunnen getuigen of uw gedachten kunnen raden.

GREMIO Jongmens, jij kunt haar niet zo liefhebben als ik.

TRANIO Grijsaard, jouw liefde doet haar bevriezen.

GREMIO Maar de jouwe verschroeit haar. Achteruit, bootsman, ’t is levenservaring die voedt.

TRANIO Maar jeugd die het in de ogen van de meisjes goed doet.

BAPTISTA Beheers u, heren, ik zal deze strijd beslechten. Geen woorden maar daden, dus wie van u mijn dochter de grootste bruidsschat kan verzekeren die krijgt Bianca’s liefde. Dus, Signor Gremio, wat kunt u haar bieden?

GREMIO Ten eerste, zoals u weet, mijn huis in de stad is rijkelijk voorzien van zilver en goud, met marmeren wastafels om haar poezelige handjes te wassen, en allemaal Perzische tapijten aan de wanden. Mijn kronen bewaar ik in ivoren kistjes, mijn Vlaamse spreien in kisten van cypressenhout. Verder kostbare spullen, tenten, plafondkleden, ’t fijnste linnen, Turkse kussens met parels bezet, bedgordijnen met Venetiaans gouden borduurwerk, en alles wat bij het huishouden hoort. Dan op mijn boerderij heb ik honderd melkkoeien, honderdtwintig vette ossen in de stallen en alles wat daarbij gaat. Ik ben zelf nogal op jaren, moet ik toegeven, en als ik morgen doodga is het allemaal van haar, als zij zolang ik leef alleen van mij wil zijn.

TRANIO Ja, dat ‘alleen’ is dan nog maar de vraag. Meneer, luister: ik ben de enige zoon en erfgenaam van mijn vader. Als ik uw dochter als vrouw mag, dan laat ik haar drie of vier huizen in het rijke Pisa na

GREMIO terzijde Tweeduizend dukaten! Mijn land is in zijn geheel nog niet eens zoveel waard. Dat krijgt ze allemaal, en daarnaast een groot koopvaardijschip, dat nu in Marseille ligt. Wat, krijg je ’t benauwd van een koopvaardijschip?

TRANIO Gremio, het is bekend dat mijn vader niet minder dan drie van die koopvaardijschepen heeft, naast twee galjoenen en twaalf waterdichte galeien. Deze verzeker ik u, en twee keer zoveel van wat u daarnaast nog te bieden hebt.

GREMIO Nee, ik heb alles al geboden wat ik heb, ik heb niets meer. Ze kan niet meer krijgen dan alles wat ik heb. Als u mij aardig vindt, dan krijgt ze mij en wat van mij is.

TRANIO Nou, dan is ze van mij alleen, door uw belofte. Gremio is overboden.

BAPTISTA Ik moet bekennen dat uw aanbod het beste is, en als uw vader haar de verzekering geeft dan is ze de uwe; zo niet, vergeef me, als u zou overlijden vóór hem, waar is dan haar weduwenpensioen?

TRANIO Dat is muggenzifterij. Hij is oud, ik ben jong.

GREMIO En kunnen jonge mannen niet net zo goed dood gaan als oude?

BAPTISTA Goed, heren, dit is mijn besluit: zondag trouwt mijn dochter Katherina, de zondag daarop zal Bianca uw bruid zijn, als de bevestiging komt, zo niet, van Signor Gremio. Dank u beiden. (Af)

GREMIO Dag, buurman. Ik ben niet bang voor jou. Zo, kerel, jonge playboy, je vader zou een dwaas zijn om alles aan jou na te laten, en z’n poten onder jouw tafel te moeten schuiven. Puh, een speeltje. ’n Oude Italiaanse vos is niet zo gewillig, jongetje. (Af)

TRANIO De schurft aan je verweerde vel! Goed, maar ik heb me erdoorheen gebluft. Alles voor mijn meester. Nu zie ik geen andere mogelijkheid of de veronderstelde Lucentio moet een vader krijgen, de veronderstelde Vincentio. En

LEPERD Wanneer komt die nar nou weer op?

HEER Ja, die komt zo weer, meneer.

LEPERD Geme nomaar watte drinke hierzo, waar is die waardin eigenlijk, hier eet wat van die dinge.

HEER Ja dat doe ik, meneer.

LEPERD Hierzo, ik drink op jou.

HEER Daar komen de spelers weer, meneer.

LEPERD Ah mooi, ik zie twee mooie dames.

DERDE BEDRIJF

SCENE 1 (III, 1)

(Lucentio, Hortensio, Bianca)

LUCENTIO (als de leraar Cambio, met boeken) Genoeg, fiedelaar! U wordt een beetje vrijpostig, meneer! Bent u zo snel vergeten hoe haar zuster Katherina u ontving?

HORTENSIO (als de leraar Litio, met luit) Maar, kijvend pedant mannetje, dit is de beschermvrouwe van hemelse harmonie. Dus laat u mij vóórgaan alstublieft, en als we een uur aan muziek besteed hebben, dan mag u net zo lang bezig zijn met dat gelees van u.

LUCENTIO

HORTENSIO Zeg vent, ik ga dat gezwets van jou niet tolereren.

BIANCA Heren, u doet mij dubbel onrecht, om te willen bepalen wat volgens mij mijn eigen keus is. Ik ben geen studiebol op school, ik ga me niet vastleggen op een rooster, maar ik leer dingen als ’t mij uitkomt. En om aan het geruzie een eind te maken: we gaan hier zitten, u pakt uw instrument en speelt een stukje; zijn voorlezen is al klaar als u eenmaal gestemd bent.

HORTENSIO Dus u bent klaar met zijn gelees zodra ik gestemd ben?

LUCENTIO Dat nooit! Stem je instrument.

BIANCA Waar waren we gebleven?

LUCENTIO Hier, mevrouw. “Hic ibat Simois, hic est Sigeia tellus, Hic steterat Priami regia celsa senis.”

BIANCA Nou, leg uit.

LUCENTIO “Hic ibat”, zoals ik al eerder zei; “Simois”, ik ben Lucentio; “hic est”, zoon van Vincentio van Pisa; “Sigeia tellus”, vermomd om uw liefde te veroveren; “Hic steterat”, en die Lucentio die u het hof komt maken; “Priami”, is mijn bediende Tranio; “regia”, die mijn rol heeft aangenomen; “celsa senis”, zodat we de oude hansworst kunnen bedotten.

HORTENSIO Mevrouw, mijn instrument is gestemd.

BIANCA Laat ’s horen. (hij speelt) Ai, die snaar is vals. Die, die dis-snaar. Nee die snaar.

LUCENTIO Stem maar opnieuw, vent. (Hortensio stemt opnieuw)

BIANCA

HORTENSIO Mevrouw, nu is ie gestemd. (hij speelt)

LUCENTIO Helemaal goed, alleen de c-snaar nog.

HORTENSIO De c-snaar is goed, je bent zelf vals. (terzijde:) Wat een vrijpostig schoolmeestertje! Die schoft probeert mijn liefje te versieren, ik ga jou nog beter in de gaten houden, frik.

BIANCA Ik zou ’t kunnen geloven, maar ik heb zo mijn twijfels.

LUCENTIO Twijfel niet – nee echt, Aeacides was Ajax, zo genoemd naar zijn grootvader.

BIANCA Ik moet mijn meester geloven, anders zou ik, geloof me, nog steeds discussiëren over dit punt van twijfel. Maar laat het rusten. Nou, Litio. U neemt het me hoop ik niet kwalijk dat ik me zo met u beiden vermaakt heb.

HORTENSIO Gaat u maar wandelen, en geef me de ruimte: ik doe niet aan muzikale trio’s.

LUCENTIO Bent u zo formeel, meneer? Okee, ik wacht hier wel. (terzijde:) en houd ‘m in de gaten, want als ik me niet vergis begint ons muzikantje verliefd te worden. (gaat verderop)

HORTENSIO Mevrouw, voordat u het instrument aanraakt om de vingerzetting te leren moet ik met de basis beginnen, om u de toonsoorten te leren op een snellere manier, prettiger, bondiger en effectiever dan ooit door mijn vakbroeders gedaan is. Ik heb het hier op papier, fraai opgetekend.

BIANCA De toonsoorten? Die ken ik al lang.

HORTENSIO Maar toch, leest u de toonsoorten van Hortensio.

BIANCA (leest) “Toonsoort” ben ik, de grondtoon van elk akkoord

Deze tekst is auteursrechtelijk beschermd en mag niet worden verveelvoudigd en/of openbaar gemaakt door middel van fotokopie, scan of welke wijze dan ook, zonder voorafgaande schriftelijke toestemming van de rechthebbende. Neem contact op met de auteur als u deze tekst wilt gebruiken. © Ruud Wessels [email protected] gedownload op 2 oktober 2021 “ A re”, om Hortensio’s liefde te verklaren “B mi”, Bianca, neem hem als je man, “C fa do”, die jou met alle kracht liefheeft, “D sol re”, een sleutel, twee noten heb ik, “E la mi”, heb meelij, of ik sterf. Noem je dat toonsoorten? Puh! Ik hou d’r niet van. De oude manier beviel me ’t best; ik ben niet zo modieus, om goede regels te vervangen door rare uitvindingen. Meesters, tot ziens, ik moet gaan, mijn vader heeft gevraagd of ik de kamer van mijn zus wil helpen versieren – morgen is de bruiloft! (Af)

LUCENTIO Goed, mevrouw, dan heb ik geen reden om te blijven. (Af)

HORTENSIO Maar ik heb wel reden om dit leraartje eens door te lichten. Volgens mij ziet-ie d’ruit alsof-ie verliefd is. Maar Bianca, als jij zo smakeloos wilt shoppen bij elke kerel die langs fladdert, nou veel plezier dan. Als ik merk dat je vreemd gaat, dan laat Hortensio je mooi uit z’n gedachten varen. (Af)

SCENE 2 (III, 2)

(Baptista, Gremio, Tranio, Katherina, Bianca, Lucentio (als Cambio) op)

BAPTISTA (tegen Tranio) Meneer Lucentio, dit is de afgesproken dag dat Katherina en Petruchio zouden moeten trouwen, en we horen maar niets van onze schoonzoon. Wat zullen de mensen daar niet over zeggen? Wat een blamage zal dat zijn dat we de bruidegom missen terwijl de priester klaar staat om de huwelijkseed af te nemen! Wat zegt Lucentio van deze schande?

KATHERINA ’t Is alleen mijn blamage. Ik moest zonodig gedwongen worden om mijn hand te geven, tegen mijn hart in, aan een krankzinnige lomperik, vol fratsen, die haastig wilde vrijen en op zijn gemak trouwen. Ik zei het, ik, dat ’t een gestoorde gek was, die z’n gemene grappen verborg onder bot gedrag. En om een een vrolijk man te heten maakt hij duizend meisjes ’t hof, tot ’t punt van trouwen, organiseert een feest, nodigt vrienden uit, kondigt het huwelijk aan, maar is uiteindelijk niet van plan te trouwen. Nu wordt arme Katherina nagewezen, en wordt gezegd: “Kijk, daar is de vrouw van gekke Petruchio, als hij zin had om te komen en met haar te trouwen.”

TRANIO Geduld, Katherina, en Baptista ook. Echt, Petruchio bedoelt het goed, hij moet gewoon ergens door opgehouden zijn. Hij is misschien bot, maar ik ken hem als wijs; en hij is vrolijk, maar wel oprecht.

KATHERINA Toch wou ik dat Katherina hem nooit had gezien. (Huilend af, met Bianca)

BAPTISTA Ga maar, meisje, ik kan ’t je nu niet kwalijk nemen dat je huilt. Hier zou een heilige gek van worden, laat staan zo’n driftkikker als jij. (Biondello op)

BIONDELLO Meester, meester, nieuws! En oud nieuws dat u nog nooit hebt gehoord!

BAPTISTA Nieuw en oud tegelijk? Hoe kan dat?

BIONDELLO Is ’t geen nieuws dat Petruchio eraan komt?

BAPTISTA Is hij gekomen?

BIONDELLO Ehm, nee, meneer.

BAPTISTA Wat dan?

BIONDELLO Hij komt eraan.

BAPTISTA Wanneer is hij hier dan?

BIONDELLO Als hij hier staat waar ik nu sta en u daar ziet.

BAPTISTA Maar, wat is dan je oude nieuws?

BIONDELLO Nou, Petruchio komt eraan met een nieuwe hoed en een oud jasje, een versleten broek, laarzen die als plantpot waren gebruikt, de een met veters de ander met een riem; een roestig zwaard uit het stadsmuseum, met een gebroken heft, zonder schede, gescheurde bretels; op een hinkend brekebeen van een paard – met een mottig zadel en twee verschillende stijgbeugels – dat lijdt aan Afrikaanse paardenpest, stembandverlamming, droes, hoefbevangenheid, kolieken, maanblindheid, maandagziekte, rooie mok, lymfoedeem en staart- en maneneczeem, naast een doorgezakt ruggenmerg en ontwrichte schouder, met een halster van schapenvacht, drie keer aan elkaar geknoopt, een zes keer gerepareerde singel en een fluwelen damesstaartriem, met pakdraad bij elkaar gehouden.

BAPTISTA Is-ie alleen?

BIONDELLO Nee, z’n knecht is bij hem, hetzelfde opgetuigd als z’n paard, met een linnen kous aan het ene been en een geitenwollen oversok aan het andere, met rode en blauwe jarretels, een ouwe hoed met een bosje paardenbloemen als veer, hij ziet er gewoon monsterlijk uit, niet echt als de knecht van een heer.

TRANIO Vreemd gevoel voor humor. Maar hij gaat vaak heel eenvoudig gekleed hoor.

(Petruchio en Grumio op)

PETRUCHIO Nou, waar zijn die vrijers? Wie is er thuis?

BAPTISTA Welkom, meneer.

PETRUCHIO Hoewel ik niet “wel” kom.

BAPTISTA Toch bent u d’r niet niet.

TRANIO Niet zo mooi gekleed als ik zou wensen.

PETRUCHIO Beter zo dan helemaal niet, toch? Maar waar is Kate, waar is mijn heerlijke bruid? Hoe gaat ‘t, pa? Heren, volgens mij kijkt u zuur. Waarom staren jullie alsof je een komeet ziet of een wereldwonder?

BAPTISTA Meneer, zoals u weet is dit uw trouwdag. Eerst waren we bang dat u helemaal niet zou komen, en nu is ’t nog erger, dat u zo onvoorbereid komt. Foei, trek die rotzooi uit, ’t is een schande, dat is toch geen gezicht op een plechtig feest als dit!

TRANIO En wat was er zo belangrijk dat u uw vrouw zo lang heeft laten wachten?

PETRUCHIO

TRANIO Ga niet zo, met die kleren naar haar toe, is niet respectvol. Ga naar mijn kamer, trek wat van mij aan.

PETRUCHIO Ik niet, hoor. Ik ga zo naar haar toe.

BAPTISTA Maar u gaat toch niet zó met haar trouwen!?

PETRUCHIO Ja hoor. Genoeg gepraat, ze trouwt met mij, niet met m’n kleren. Kon ik maar herstellen wat ze aan mij verslijt zoals ik deze armzalige kloffie kan vervangen, dat zou beter zijn. Maar wat sta ik nou als een halve zool met jullie te kletsen, ik moet goeiemorgen zeggen tegen mijn bruid en de zaak beklinken met een lekkere smakkerd. (Petruchio en Grumio af)

TRANIO Hij is iets van plan met die rare outfit. We gaan ‘m overtuigen om, als ’t even kan, iets anders aan te trekken voor de kerk.

BAPTISTA Ik ga kijken wat hiervan komt. (Allen af. Donker)

(Tranio en Lucentio op, tijdsprong)

TRANIO Maar meester, dat ze van u houdt is niet genoeg, we moeten de goedkeuring van haar vader hebben, en daarom, zoals ik al zei, heb ik dus een man nodig - hij hoeft niet veel te kunnen, we maken er wel wat van - en dat wordt dus Vincentio van Pisa, die hier in Padua een garantie afgeeft van nog grotere bedragen dan ik heb beloofd. En dan komt ’t goed.

LUCENTIO Als mijn mede-schoolmeester niet de hele tijd zo op Bianca zou letten dan zou ik stiekem met haar trouwen; als ’t eenmaal gedaan is mag de hele wereld over me heen vallen - hebben is hebben.

TRANIO Dat gaan we stap voor stap onderzoeken, kijken wat ons ’t beste uitkomt. We gaan die ouwe Gremio overtroeven, die vader Minola die alles in de gaten wil houden, die rare verliefde muzikant Litio – alles voor mijn meester Lucentio. (Gremio op) Signor Gremio, komt u net uit de kerk?

GREMIO Ja, net zo lief als ik vroeger uit school kwam.

TRANIO En komen de echtgenoten thuis?

GREMIO Echtgenoten? Nou hij heeft echt genoten, ja. Wat een rauwdouwer is dat.

TRANIO Erger dan zij? Nee, dat kan niet.

GREMIO Het is een ploert, een fielt, een schobbejak!

TRANIO Zij is een haaibaai, een heks, een serpent!

GREMIO Pfuh! Zij is een lammetje, een duifje, een onnozele hals vergeleken met hem. Ik zeg u, meneer Lucentio, toen de priester vroeg of Katherina zijn vrouw moest worden, zei-die: “Godverdomme ja!” waarop de priester stomverbaasd zijn boek liet vallen en toen hij het weer wilde oprapen gaf de bruidegom hem een rotschop, dat priester en boek, en boek en priester op de grond lagen. “Durf eens onder d’r jurk te kijken!” zei-die toen.

TRANIO Wat zei ’t kind toen hij weer opstond?

GREMIO Ze beefde helemaal, want hij stond te vloeken en te tieren alsof de pastoor ‘m wilde naaien. Maar goed, alle plechtigheden gedaan roept hij om wijn. “Proost!” riep-ie, alsof-ie met zijn maten aan boord aan ’t zuipen was. Hij slobbert de muscadet in één keer leeg en gooit de bruidscakejes zo in de koster z’n gezicht, alleen maar omdat z’n baard er dun uitzag en ‘honger leek te hebben’. Toen pakte hij de bruid in d’r nek en gaf ‘r zo’n klapzoen dat de hele kerk echoode. Ik heb me maar uit de voeten gemaakt, en de menigte kwam me achterna. Ik heb nog nooit zo’n idiote bruiloft gezien. Hoor je de muziek? (Muziek)

(Petruchio, Katherina, Bianca, Baptista, Hortensio en Grumio op)

PETRUCHIO Heren en vrienden, dank voor jullie moeite. Ik weet dat u nu denkt met mij te gaan dineren, en dat u een hoop bruilofstplezier hebt voorbereid, maar zoals de zaken staan roept mijn haast me hiervandaan, en moet ik hier dus afscheid van u nemen.

BAPTISTA Is dat mogelijk, dat u vanavond weggaat?

Deze tekst is auteursrechtelijk beschermd en mag niet worden verveelvoudigd en/of openbaar gemaakt door middel van fotokopie, scan of welke wijze dan ook, zonder voorafgaande schriftelijke toestemming van de rechthebbende. Neem contact op met de auteur als u deze tekst wilt gebruiken. © Ruud Wessels [email protected] gedownload op 2 oktober 2021 PETRUCHIO Ik moet vandaag weg, voor ’t donker wordt. Niet verbaasd zijn. Als u mijn zaken kende dan zou u me aansporen om te gaan en niet te blijven. En, geacht gezelschap, ik dank u allen dat u hebt willen aanschouwen hoe ik mezelf heb weggegeven aan deze zeer geduldige, lieve en deugdzame vrouw. Dineert u met mijn vader, drinkt u op mijn gezondheid, want ik moet ervandoor, en het ga u goed.

TRANIO Blijf dan in ieder geval tot na het eten.

PETRUCHIO Dat zal niet gaan.

GREMIO Blijf, ik smeek je.

PETRUCHIO Dat kan niet.

KATHERINA Ik smeek je, blijf.

PETRUCHIO Ik vind het goed.

KATHERINA Je vindt het goed, je blijft?

PETRUCHIO Ik vind het goed dat je me smeekt te blijven; maar ik blijf niet, hoe je ook smeekt.

KATHERINA Als je van me houdt, blijf dan.

PETRUCHIO Grumio! Mijn paard.

GRUMIO Ja, meneer, ze zijn volgevreten.

KATHERINA Goed dan. Doe wat je niet laten kan, maar ik ga niet vandaag, en ook niet morgen, totdat ik daar zelf zin in heb. De deur staat open, meneer, ga je gang. Stap een lekker eind weg zolang je zolen heel zijn. Ik ga niet weg voor ik er zin in heb. Het zit erin dat je een nogal gemelijke echtgenoot wordt, en je doet je best om ’t meteen te bewijzen.

PETRUCHIO Kate, rustig aan, alsjeblieft niet boos zijn.

KATHERINA Ik ben boos, wat wou je d’raan doen? Papa, stil! Hij wacht maar tot ik klaar ben.

GREMIO Jaja, daar begint ’t al, meneer.

KATHERINA Heren, gaat u naar het trouwdiner. Volgens mij kan een vrouw gek gemaakt worden als ze niet het lef heeft om zich te verzetten.

PETRUCHIO Ze zullen gaan, Kate, op jouw woord. Luister naar de bruid, ga naar het feest, ga brassen, ga zuipen, proost op haar maagdenvlies, doe gek, doe vrolijk, of hang jezelf op. Maar mijn lieve Kate hier blijft bij mij. Nee, geen grote ogen opzetten, niet stampen, staren of kniezen; ik ben de baas over wat van mij is. Het is mijn spul, mijn vee, het is mijn huis, mijn huisraad, mijn velden, mijn schuren, mijn paard, mijn os, mijn ezel, mijn alles, en daar staat het. Raak haar eens aan als je durft! Ik klaag iedereen aan die mij dwarszit hier in Padua. Grumio, trek je zwaard, er zijn hier dieven, bescherm je meesteres als je een vent bent. Niet bang zijn, meiske, ze zullen niet aan je komen, Kate, ik verdedig je tegen een miljoen. (Petruchio, Katherina, Grumio af)

BAPTISTA Nee, laat ze gaan. Even rust.

GREMIO Als ze niet zo snel weg waren dan bestierf ik ’t van ’t lachen.

TRANIO Nog nooit zo’n krankzinnige bruiloft meegemaakt.

LUCENTIO Juffrouw, wat vindt u van uw zus?

BIANCA Ze is zelf gek, en heeft nu een gek als man.

GREMIO Ik zeg je, Petruchio is ‘geKeet’.

BAPTISTA

TRANIO Dan kan lieve Bianca alvast oefenen?

BAPTISTA Inderdaad. Kom, heren, laten we gaan.

VIERDE BEDRIJF

SCENE 1 (IV, 1)

GRUMIO Weg met versleten knollen, weg met idiote meesters, met al hun trucs! Is een man ooit zo geslagen? Is een man ooit zo besmeurd? Was iemand ooit zo moeoeoeoe? Ik ben vooruit gestuurd om een vuur te maken, dan kunnen zij zich zo warmen. Als ik van mezelf niet zo heetgebakerd was dan zouden m’n lippen aan m’n tanden vastvriezen, m’n tong aan m’n gehemelte, m’n hart aan m’n buik voordat ik een vuurtje zou vinden om me te ontdooien. Maar ik ga warm worden door ’t vuurtje aan te blazen. Hee! Ho! Curtis!

CURTIS Wie roept daar zo koud?

GREMIO Een stuk ijs, als je ’t niet gelooft mag je van m’n schouder naar m’n hiel glijden. Gebruik m’n hoofd maar als opstapje. Vuur, Curtis!

CURTIS Zijn mijn meester en zijn vrouw onderweg, Grumio?

GRUMIO Ja, Curtis, ja en daarom: vuur, vuur, geen water d’rop gooien!

CURTIS Is ’t zo’n karonje als ze allemaal zeiden?

GRUMIO Dat was ze, ja, vóór deze vorst. Maar je weet dat de winter man, vrouw èn dier temt; hij heeft mijn meester, m’n nieuwe meesteres èn mij getemd, maat Curtis.

CURTIS Ach ga weg, bolle! Ik ben geen dier.

GRUMIO Ben ik een bolle? Nou, daar zitten tenminste geen hoorntjes op, zoals bij jou – en ga je nou nog een vuur maken, of moet ik over je klagen bij de nu op handen zijnde meesteres, wier ijzige hand jij weldra zult voelen omdat je zo sloom bent met je vurige taak?

CURTIS Hee man, ouwe Grumio, hoe staat ’t leven?

GRUMIO Koud, overal behalve in jouw baan. Dus: vuur. Doe je werk want mijn meester en meesteres zijn bijna doodgevroren.

CURTIS Er is al vuur. Dus: het nieuws!

GRUMIO This is not the nine-o-clock news. Dat was het nieuws.

CURTIS Houdt dat een keer op met die flauwe grappen van jou?

GRUMIO En daarom vuur, want ik sta te vernikkelen. Waar is de kok? Is het eten klaar, het huis versierd, bloemblaadjes gestrooid, spinnewebben geveegd, bedienden in hun nieuwe tenue, witte handschoenen aan, iedereen in z’n trouwkloffie? Zijn de tapijten uitgerold, is alles op orde?

CURTIS Alles klaar, dus vertel het nieuws nou eerst es.

GRUMIO Allereerst, mijn paard is moe, meester en meesteres zijn gevallen.

CURTIS Hoe?

GRUMIO Uit hun zadels, in de modder, en daar hangt knaller van een verhaal aan.

CURTIS Kom maar op, Grumio.

CURTIS Hier.

GRUMIO Daar. (slaat hem)

CURTIS Dat is een knal, geen knaller.

GRUMIO Alleen even aankloppen om te vragen of je wil luisteren. Goed, ik begin. We reden een lastige heuvel af, mijn meester achter mijn meesteres –

CURTIS Samen op één paard?

GRUMIO Wat maakt dat nou uit?

CURTIS Nou, één paard.

GRUMIO Vertel jij ’t dan. Maar goed, als je me niet onderbroken had had je gehoord hoe haar paard viel, zij d’ronder, in de modder, hoe smerig ze d’ruit zag, hoe hij haar liet liggen met het paard bovenop d’r en mij begon te slaan omdat haar paard struikelde, hoe ze door de modder waadde om hem van mij af te plukken, hoe hij vloekte, hoe zij bad (die nog nooit gebeden had), hoe ik schreeuwde, hoe de paarden wegrenden, hoe haar teugel brak, hoe ik mijn singel verloor en nog vele memorabele dingen, die nu echter in de vergetelheid zullen vergaan en jij keert terug naar je graf zonder ervaring.

CURTIS Zo te horen is hij nog feekseriger dan zij.

GRUMIO Ja, en dat zullen jullie allemaal merken als hij thuiskomt. Maar wat sta ik nou te ouwehoeren? Roep Alessio, Benito, Dario, Enzio, Fausto, Luigi, Matteo, Wentelteef en de anderen. Laat ze hun haartjes kammen, hun blauwe jassen borstelen, en twee dezelfde sokken dragen. Zijn ze klaar? Godskonijne! Ik hoor mijn meester!

(Petruchio en Katherina op)

PETRUCHIO

CURTIS Komen d’raan, meneer.

PETRUCHIO Komen d’raan, meneer, komen d’raan meneer! Stompzinnige, onbehouwen knechten! Wat is dit, geen ontvangst? Geen respect? Geen plichtsbesef? Waar is die droplul die ik vooruit had gestuurd?

GRUMIO Hier meneer, nog even stuurs, d’rop of d’ronder.

PETRUCHIO Jij boerenstinkzwam! Jij hoerenzoon van een werkezel! Had ik jou niet gevraagd om me in het park tegemoet te komen en die stomme heikneuters mee te nemen?

GRUMIO Alessio’s jas was nog niet hersteld, meneer, en Nicolo’s lakschoentjes hadden nog geen gaatjes bij de hielen, en er was geen roet om Gabrieles hoed bij te kleuren –

PETRUCHIO Opzouten, knuppels, ga mijn eten halen. (Curtis en Grumio af) Yesterday, all my troubles seemed so far away – Ga zitten Kate, en welkom. Eten eten eten! (Curtis en Grumio brengen eten op) Komt er nog wat van? - Ontspan je, lieve Kate. Hee! Trek mijn laarzen uit, lummels! Wat zeg ik nou, kaffers? Zij was zigeunerkoningin, je kon d’r met – Weg, vlegel! Je trekt mijn voet uit de kom. Hier! (slaat hem) En doe die andere beter! - Voel je thuis, Kate. Water, hier! Ho! Waar is mijn cockerspaniel Kokker? Jij daar, ga mijn neef Ferdinand halen. - Die moet je zien, Kate, en zoenen ook. Waar zijn mijn slippers? Krijg ik nog wat water?! - Hier, Kate, was jezelf even, en hartelijk welkom. Wel godverdomme klootzak, laat je dat nou vallen? (slaat hem)

KATHERINA Doe rustig, alsjeblieft, hij deed ’t niet expres.

PETRUCHIO Hoerenzoon met flaporen en een smoel als een apekut! - Hier Kate, kom zitten. Ik weet dat je trek hebt. Moet je nog bidden vooraf, zal ik dat doen? Wat is dit, schaap?

CURTIS Ja.

CURTIS Ik.

PETRUCHIO ’t Is verbrand, en al dat vlees ook. Wat een honden! Waar is die schijtkok? Hoe durven jullie stinkhonden ons dit voor te schotelen? Hier heb je ‘t! (gooit het eten naar ze) Waardeloze prutskerels! Wat, had je wat!? Ik kom zo bij jullie! (Curtis, Grumio af)

KATHERINA Alsjeblieft, wees niet zo opgefokt. Dat vlees was goed, als je niet zo kieskeurig was.

PETRUCHIO Ik zeg je, Kate, het was verbrand en uitgedroogd. En dat mag ik van de dokter absoluut niet eten, want daar krijg je ziektes van en het voedt de agressie. We kunnen trouwens beter allebei vasten, want wij zijn allebei nogal driftig, dan die agressie te voeden met verbrand vlees. Heb geduld, morgen wordt ’t goedgemaakt, en vannacht vasten we dan samen. Kom, ik breng je naar je bruidskamer. (Petruchio, Katherina af, Grumio en Curtis op)

GRUMIO Waar is-ie?

CURTIS In haar kamer, in een tirade over zelfbeheersing; hij raast en vloekt en tiert, en zij, ’t arme kind, weet niet hoe ze moet staan, hoe ze moet kijken, wat ze moet zeggen, ze zit op de rand van haar bed alsof ze net uit een droom ontwaakt. Weg, weg, hij komt hierheen! (Grumio, Curtis af, Petruchio op)

PETRUCHIO Zo ben ik ingenieus mijn bewind begonnen, en ik hoop het tot een goed eind te brengen. Mijn valk staat nu op scherp, ze is hongerig, en tot haar duikvlucht moet ze niet volgepropt zitten, want dan heeft ze geen oog voor het aas. Een andere manier om mijn havik te temmen, om haar te laten komen en de roep van haar meester herkennen, is door haar wakker te houden, net als we die valken wakker houden die maar fladderen en niet willen luisteren. Ze heeft vandaag geen vlees gegeten, en dat krijgt ze ook niet; de afgelopen nacht heeft ze niet geslapen, en dat zal ze vannacht ook niet. Net als bij het vlees zal ik een of andere fout ontdekken bij het opmaken van het bed, en dan smijt ik het kussen hierheen, de dekens en lakens daarheen, en het matras uit het raam, en intussen houd ik vol dat het allemaal is uit zorg voor haar, met als gevolg dat ze de hele nacht op moet blijven, en als ze even wegdommelt dan begin ik te razen en houd ik haar met mijn herrie wakker. Op die manier kun je een vrouw met genegenheid smoren, en zo zal ik haar dwarse nukkigheid eronder krijgen. Als iemand een betere manier weet om een feeks te temmen, laat maar horen, we zijn heel benieuwd.

(Tranio en Hortensio op.)

TRANIO Meen je nou werkelijk, Litio, dat Bianca iemand anders leuk vindt dan Lucentio? Dan weet ze me verdomd goed te belazeren.

HORTENSIO Meneer, om u te bewijzen wat ik zei, moet u even hier staan en opletten hoe hij haar les geeft.

(Bianca en Lucentio op)

LUCENTIO Goed, meesteres, leert u iets van wat u leest?

BIANCA Wat leest u dan. meester? Vertel me dat eerst eens.

LUCENTIO Ik lees wat ik beoefen, Ars Amatoria, De Kunst Van Het Liefhebben.

BIANCA En ik hoop dat u een meester in uw kunst zult blijken te zijn.

LUCENTIO En dat u, liefste, dan meesteres van mijn hart bent.

HORTENSIO Zo, dat zijn vlugge leerlingen! Vertel me nou nog eens wat u zweerde, dat Bianca van niemand zo houdt als van Lucentio.

TRANIO Boosaardige liefde, grilligheid van het vrouwmens! Ik zeg je, Litio, dit is ongelooflijk.

HORTENSIO Vergis je niet – ik ben niet Litio, en ook geen muzikant, maar iemand die erop neerkijkt om zo vermomd te gaan voor iemand die een heer versmaadt en zo’n lamzak adoreert. Weet, meneer, dat ik Hortensio heet.

TRANIO Signor Hortensio, ik heb vaak gehoord van uw diepe genegenheid voor Bianca, en nu mijn ogen getuigen zijn van haar lichtzinnigheid zal ik graag met u, als u wilt, Bianca en haar liefde voor altijd afzweren.

TRANIO En hier zweer ik hetzelfde, geheel ongeveinsd, om nooit met haar te trouwen al zou ze me erom smeken. Foei! Kijk toch hoe ze hem zit te befoezelen.

HORTENSIO O, ik wou dat niemand in de wereld haar nog wilde behalve deze knecht! Ik ga me zeker aan mijn eed houden, ik trouw binnen drie dagen met een weduwe die al zo lang van me houdt als ik achter deze trotse hooghartige havik aan loop. Vaarwel, Signor Lucentio. Ik geef mijn hart aan een vrouw met een goed hart, niet aan een mooi hartediefje. Tot ziens, ik ben vastberaden. (Af)

TRANIO Meesteres Bianca, alle zegen van Cupido voor u! Nee, ik heb je betrapt, lieve, en heb je samen met Hortensio afgezworen.

BIANCA Tranio, je bent me aan ’t dollen. Maar hebben jullie me allebei afgezworen?

TRANIO Dat hebben we inderdaad.

LUCENTIO Dan zijn we Litio kwijt.

TRANIO Echt, hij mikt nu op een wellustige weduwe, die hij gaat vrijen en trouwen binnen een dag.

BIANCA Nou, veel plezier ermee.

TRANIO Ja, en hij zal d’r temmen.

BIANCA Ja, dat zegt-ie.

TRANIO Echt waar, hij heeft de tem-opleiding gevolgd.

BIANCA De tem-opleiding? Bestaat die dan?

TRANIO Ja, en Petruchio is daar meester. Hij leert je alle trucs om een feeks te temmen en het giftige geratel van haar tong te remmen.

(Biondello op)

BIONDELLO Meester, meester, ik heb zo lang op de uitkijk gezeten dat ik hondsmoe ben, maar eindelijk zag ik een bejaarde engel van de heuvel komen die kan voldoen.

TRANIO Wat is ’t voor iemand, Biondello?

BIONDELLO Een zakenman, of een schoolfrik, ik weet het niet, meester, maar hij ziet er deftig uit, echt als een vader.

LUCENTIO Wat moet je daar dan mee, Tranio?

TRANIO Als hij d’r in trapt dan laat ik hem Vincentio spelen, om een garantie af te geven aan Baptista Minola. Neem je liefje mee naar binnen, en laat me alleen.

(Lucentio en Bianca af. Leraar op)

LERAAR Goedendag, meneer.

TRANIO En u, meneer. U bent welkom. Reist u nog verder, of bent u ver genoeg?

LERAAR Ver genoeg voor een week of twee, maar dan weer verder, helemaal naar Rome, en zo naar Tripoli, als de tijd me gegund is.

TRANIO Waar komt u vandaan?

LERAAR Uit Mantua.

TRANIO Uit Mantua? En dan naar Padua reizen, met doodsverachting?

LERAAR Doodsverachting? Hoezo? Dat klinkt heel ernstig.

TRANIO Het is dodelijk, voor iedereen, om van Mantua naar Padua te komen. Weet u niet waarom? Jullie schepen worden vastgehouden in Venetië, en de hertog heeft het, vanwege een persoonlijke vete tussen hem en jullie hertog, openbaar afgekondigd. Het is dat u net bent aangekomen, anders had u ’t wel ergens gehoord.

LERAAR Dan ziet het er nog slechter voor me uit, want ik heb cheques uit Florence bij me, die ik hier moet inwisselen!

TRANIO Goed, meneer, ik zal u een dienst bewijzen, ik lever die cheques voor u in, en dan geef ik u een goede raad: - eerst even, bent u wel eens in Pisa geweest?

LERAAR Ja meneer, Pisa daar ben ik vaak geweest, Pisa met z’n gewichtige inwoners.

TRANIO Ja, van die, kent u ene Vincentio?

LERAAR Ik ken hem niet, maar ik heb over hem gehoord, een onmetelijk rijke koopman.

TRANIO Dat is mijn vader, meneer, en… hij lijkt wel wat op u.

BIONDELLO (terzijde) Ongeveer net als een appel op een oester lijkt.

TRANIO Om uw leven te redden wil ik u deze gunst bewijzen - omdat u zo op hem lijkt, wat niet uw grootste pech is… U neemt zijn naam en positie aan, en u bent van harte welkom in mijn huis. Speelt u de rol zo zorgvuldig mogelijk. Begrijpt u me, meneer. Dat blijft u doen tot u uw zaakjes in de stad hebt afgehandeld. Wilt u dit alstublieft van me aannemen?

LERAAR Nou heel graag meneer, en u bent voor altijd mijn beschermengel.

TRANIO

SCENE 3 (IV, 3)

(Katherina op, praat tegen Grumio, offstage)

GRUMIO (offstage) Nee, echt niet, dat durf ik van mijn leven niet.

KATHERINA Hoe groter mijn onrecht, hoe kwader hij wordt. Is hij met me getrouwd om me uit te hongeren? Bedelaars aan de deur van mijn vaders huis krijgen tenminste nog te eten. Ik heb nooit hoeven bedelen, ik zou niet weten hoe! Maar ik word uitgehongerd, uit mijn slaap gehouden en het ergste is nog dat-ie het allemaal zogenaamd uit liefde doet. Alsof ’t mijn dood zou worden om iets te eten of even te slapen! Alsjeblieft, haal me wat te eten, maakt niet uit wat, als ’t maar gezond eten is.

GRUMIO (op) Wat dacht je van een kalfspoot?

KATHERINA Geweldig, breng maar hier.

GRUMIO Ai, ik ben bang dat dat teveel rood vlees is, dat is te cholerisch. Een stuk rolpens dan, lekker gebraden?

KATHERINA Is prima. Doe maar, breng maar.

GRUMIO Ik weet niet, dat is misschien ook te cholerisch. Anders een biefstuk met mosterd?

KATHERINA Biefstuk met mosterd, daar ben ik dol op.

GRUMIO Tja. Maar de mosterd is een beetje te scherp.

KATHERINA Goed dan, de biefstuk, en laat die mosterd maar zitten.

KATHERINA Dan allebei, of een van tweeën, of wat je maar wil.

GRUMIO Okee, dan de mosterd zonder de biefstuk.

KATHERINA Sodemieter op, vuile naaier van een lamzak! (slaat hem) Je geeft me alleen de menukaart. Krijg de ziekte, jullie allemaal die je zitten te verkneukelen over mijn ellende! Weg, rot op zei ik!

(Hortensio en Petruchio op, met vlees)

PETRUCHIO Hoe gaat het met mijn Kate? Hee, schatje, beetje down?

HORTENSIO Meesteres, hoe is ‘t?

KATHERINA Koud. Koud. Koud.

PETRUCHIO Nou, kop op en kijk eens vrolijk naar me. Hier, lief, je ziet hoe zorgzaam ik ben, ik heb zelf je vlees klaargemaakt en kom ’t je brengen. Dat is toch wel een bedankje waard, niet? (stilte) Wat, geen woord? Okee dan, je houdt er niet van, mijn moeite was voor niets. Haal dat bord maar weg.

KATHERINA Laat alsjeblieft staan.

PETRUCHIO Zelfs voor de eenvoudigste dienst zeggen mensen “dankjewel”, dus dat doe jij ook voor je dat vlees aanraakt.

KATHERINA Dankjewel, meneer.

HORTENSIO Foei, Signor Petruchio, u bent te erg. Kom, mevrouw Kate, ik houd u gezelschap.

Deze tekst is auteursrechtelijk beschermd en mag niet worden verveelvoudigd en/of openbaar gemaakt door middel van fotokopie, scan of welke wijze dan ook, zonder voorafgaande schriftelijke toestemming van de rechthebbende. Neem contact op met de auteur als u deze tekst wilt gebruiken. © Ruud Wessels [email protected] gedownload op 2 oktober 2021 PETRUCHIO (terzijde) Eet jij ’t allemaal op, alsjeblieft, Hortensio. - Moge het je wel bekomen. Wel dooreten, Kate. (stilte) En nu, mijn lieve schat, gaan we weer naar je vaders huis om daar geweldig uit ons dak te gaan, met zijden jassen en hoeden, gouden ringen, kragen, manchetten, petticoats en dingen, met sjaals en waaiers, en twee keer omkleden, met armbanden van amber en kralenkettingen! Nou, heb je gegeten? De kleermaker vraagt belet om je lichaam te bedekken met zijn geplooide schatten… (Kleermaker op) Hier, kleermaker, laat die versiersels maar zien. Leg de jurk maar uit. (Marskramer op) Zeg het eens, meneer?

MARSKRAMER Hier is de muts die Uwedele had besteld.

PETRUCHIO Wat, die is gemaakt naar een soepkom! Een fluwelen nap! Jezus! Het is goedkope rotzooi. Het is een schelp, een walnoot, een prul, een speeltje, een babymuts. Weg d’rmee! Ik wil een grotere.

KATHERINA Ik wil geen grotere. Deze is in de mode, vrouwen met smaak dragen zulke.

PETRUCHIO Als jij in de smaak valt krijg je d’r ook een, niet eerder.

HORTENSIO (terzijde) Dat zal niet gauw zijn.

KATHERINA Meneer, ik ga ervan uit dat ik kan spreken. En ik zal spreken. Ik ben geen kind, geen baby. Uw meerderen hebben verdragen dat ik me uitsprak, en als u dat niet kunt, dan stopt u maar uw oren dicht. Mijn tong zal de woede van mijn hart vertellen, want anders zal mijn hart van het verbergen breken; en liever dan dat zal ik vrij zijn, helemaal vrij, om woorden te gebruiken.

PETRUCHIO Nee, je hebt helemaal gelijk. ’t Is een armzalig ding, die muts, een pasteikorst, een lor, een zijden pudding. Ik hou van je, omdat je ’m stom vindt.

KATHERINA Hou van me of niet, ik vind die muts leuk. En ik zal ‘m hebben, of anders helemaal geen.

PETRUCHIO Ah, je jurk! Kom hier, kleermaker, laat eens zien. (Marskramer af) O mijn hemel, genade! Wat is dit voor maskerstof? Wat is dit? Een mouw? Het lijkt wel een half kanon. Wat, op en neer, gesneden als een appeltaart? Het is snip en snap en knip en snij en scheur als een schaar in een kapperswinkel. Hoe durf je dit te noemen, kleermaker?

KLEERMAKER U vroeg mij om het fatsoenlijk en degelijk te maken, volgens de laatste seizoensmode.

PETRUCHIO Inderdaad. Maar als je ’t nog weet, ik heb je niet gevraagd om ‘m naar de laatste seizoensmode van de vorige eeuw te verklooien! Hup, ren maar door de goot naar huis, mijn klandizie ben je kwijt. Ik moet er niks van. Opzouten, doe d’r maar iets leuks mee.

KATHERINA Ik heb nog nooit een modieuzere jurk gezien, origineler, mooier, aantrekkelijker. Je wilt me zeker aankleden als een pop.

PETRUCHIO Nou, inderdaad, hij wil een pop van je maken.

KLEERMAKER Ze zegt dat uwedele een pop van haar wil maken.

PETRUCHIO De arrogantie! Je liegt, jij draad, jij vingerhoed, jij halve el en drie duim, jij vlo, jij luis, jij winterkrekel jij! In mijn huis beledigd worden door een klosje garen? Weg, jij lor, jij monster zonder waarde, stuk restafval, of ik zal je zo met je duimstok afmeten dat je je gebazel de rest van je leven niet meer vergeet. Ik zeg jou – ik! – dat jij haar jurk verkloot hebt.

KLEERMAKER Uwedele heeft het mis; de jurk is precies gemaakt volgens de instructies die mijn meester heeft gekregen. Grumio heeft opgegeven hoe die gemaakt moest worden.

GRUMIO Ik heb niks opgegeven, alleen doorgegeven.

KLEERMAKER Maar hoe wilde u dan dat ’t gemaakt werd?

GRUMIO Nou, nogal wiedes, met naald en draad.

KLEERMAKER Maar heeft u niet gevraagd om het in een pasvorm te snijden?

GRUMIO U heeft zeker heel vaak iets op een mouw gespeld?

KLEERMAKER Dat heb ik.

GRUMIO Probeer mij maar niks op de mouw te spelden! Ik zeg je, ik heb jouw meester gevraagd om de jurk te snijden, maar niet IN STUKKEN! Dus, je liegt.

KLEERMAKER Goed, hier heb ik de opdrachtbon.

PETRUCHIO Lees voor.

GRUMIO Ik ram die bon door z’n keel als-ie zegt dat ik het zo zei.

KLEERMAKER “Allereerst, een ruimvallende jurk.

GRUMIO Meester, als ik ooit heb gezegd een ruimvallende jurk, naai me dan in de rokken en sla me dood met een klosje bruin garen. Ik zei een jurk.

PETRUCHIO Ga door.

KLEERMAKER “Met een kleine cirkelvormige cape.”

GRUMIO De cape geef ik toe.

KLEERMAKER “Met een ruime mouw.”

GRUMIO Twee mouwen, geef ik toe.

KLEERMAKER “De mouwen nauwgezet gesneden.”

PETRUCHIO Ai, daar zit ‘m de kneep.

KLEERMAKER Dit is de waarheid, wat ik zeg; en je was er zelf bij, je zou ’t moeten weten.

GRUMIO Je bent van mij. Neem jij die bon, geef mij je duimstok, and spaar me niet.

HORTENSIO Godallemachtig, Grumio, dan heeft-ie toch geen enkele kans!

PETRUCHIO Nou, om kort te gaan, meneer, die jurk is niet voor mij.

GRUMIO Nee, u hebt gelijk, meneer, hij is voor mijn meesteres.

PETRUCHIO Nou, til die jurk maar op voor je meester.

GRUMIO Van je levensdagen niet, schurk! De jurk van mijn meesteres optillen voor je meester!

PETRUCHIO Hoezo, waar doel jij op?

GRUMIO Waar doel ik op, waar doel ik op?

PTERUCHIO (terzijde) Hortensio, kun jij ervoor zorgen dat die kleermaker betaald krijgt. - Ga weg, neem ‘m mee, en geen woord meer.

HORTENSIO (terzijde) Kleermaker, ik kom je jurk morgen wel betalen. Trek ’t je maar niet aan. Ga nu, en de groeten aan je meester. (Kleermaker af)

PETRUCHIO Nou, kom, Kate, dan gaan we maar naar je vader met deze simpele, eerlijke kloffie. Onze beurzen puilen uit, maar onze kleren zijn eenvoudig, want het is de geest die het lichaam rijk maakt; en zoals de zon door de donkere wolken kan breken, zo schijnt eer door de soberste kleren heen. is soms een

Deze tekst is auteursrechtelijk beschermd en mag niet worden verveelvoudigd en/of openbaar gemaakt door middel van fotokopie, scan of welke wijze dan ook, zonder voorafgaande schriftelijke toestemming van de rechthebbende. Neem contact op met de auteur als u deze tekst wilt gebruiken. © Ruud Wessels [email protected] gedownload op 2 oktober 2021 Vlaamse gaai meer waard dan een leeuwerik omdat hij mooiere veren heeft? Of een adder beter dan een aal omdat de schildering op zijn huid het oog bevalt? Nee, kate, en zo ben jij ook geen haar minder door deze armoedige kleren. Als je ’t een blamage vindt, geef mij dan maar de schuld. Dus: opgewekt! We gaan meteen, om te feesten en ons uit te leven in je vaders huis. (tegen Grumio) Roep mijn mannen bij elkaar, en laten we meteen gaan. Breng de paarden naar Langelaan, dan stijgen we daar op, dat stukje lopen we dan. Even kijken, ’t is nu één uur, dan zijn we daar wel voor het diner.

KATHERINA Ik kan je verzekeren dat ’t al vijf uur is, dus we zijn daar pas tegen tienen.

PETRUCHIO Ik ga niet voor één uur te paard. Zie je nou dat je wat ik ook zeg, of doe, of van plan ben, de hele tijd dwars zit? Heren, laat maar zitten, ik ga vandaag niet, en als ik ga, dan is het de tijd DIE IK ZEG DAT HET IS.

HORTENSIO Dus deze knappe jongen wil de zon commanderen.

SCENE 4 (IV, 4)

(Tranio en de Leraar verkleed als Vincentio op)

TRANIO Dit is het huis, meneer. Zal ik even roepen?

LERAAR Natuurlijk. En als ik me niet vergis herinnert Signor Baptista zich mij misschien wel van twintig jaar terug in Genua, toen we allebei in de Pegasus logeerden.

TRANIO Ja, is goed, en gedraagt u zich in alle gevallen met het gezag dat bij een vader hoort.

LERAAR Jazeker. (Biondello op) Maar daar is uw knaapje, meneer. Hij moet ook instructies krijgen.

TRANIO Maak u geen zorgen om hem. Biondello, doe je plicht grondig, raad ik je aan. Stel je voor dat ’t de echte Vincentio was.

BIONDELLO Ja, rustig maar.

BIONDELLO Ik zei hem dat uw vader in Venetië was, en dat u hem vandaag in Padua verwachtte.

TRANIO Je bent een echte vent. Hier, drink wat. Daar komt Baptista. Gezicht in de plooi, meneer. (Baptista en Lucentio op) Signor Baptista, fijn dat we u tegenkomen, - Vader, dit is de heer waar ik u over vertelde. Ik smeek u, wees een goede vader voor mij en geef me Bianca voor mijn erfdeel.

LERAAR Zachtjes, mijn zoon. Met permissie, meneer, ik was in Padua om wat schulden te innen, toen mijn zoon Lucentio mij inlichtte over een gewichtig geval van liefde tussen uw dochter en hemzelve. En, vanwege de goede berichten die ik over u hoor, en de liefde die hij uw dochter toedraagt, en zij naar hem, om hem niet te lang te laten wachten, ben ik bereid, zoals een goede vader betaamt, om hem een verbintenis te laten aangaan; en als u er niet slechter over denkt dan ik, tot zekere overeenkomst vindt u mij bereid en genegen met toestemming om haar zo weg te geven. Want bij u ga ik niet pingelen, Signor Baptista, zoveel goeds over u gehoord hebbende.

BAPTISTA Meneer, neem me niet kwalijk voor wat ik nu moet zeggen. Uw oprechtheid en bondigheid vind ik heel aangenaam. Het is helemaal waar dat uw zoon Lucentio hier mijn dochter liefheeft, en zij hem, of ze doen allebei heel goed alsof. Dus als u alleen maar dit zegt, dat u hem als vader zult behandelen, en mijn dochter een toereikende bruidsschat zult schenken, dan is de verbintenis daar, dan is ’t klaar, en krijgt uw zoon mijn dochter met mijn instemming.

TRANIO Dank u, meneer, en waar wilt u dan dat wij ons verloven en het contract getekend wordt met goedkeuring van beide partijen?

BAPTISTA Niet in mijn huis, Lucentio, je weet: muren hebben oren en ik heb veel bedienden. Bovendien ligt de oude Gremio op de loer en we zouden zo maar gestoord kunnen worden.

TRANIO Dan in mijn appartement, met uw goedvinden. Mijn vader logeert daar, daar kunnen we vanavond de zaken regelen. Laat uw bediende hier uw dochter halen. Ik stuur mijn jongen voor de griffier. (Biondello af) Alleen, het is zo kort dag, ik vrees dat we niet erg ruim voorzien zijn…

BAPTISTA Dat geeft niets. Cambio, ga naar huis en vraag Bianca om zich meteen klaar te maken. En, als je wilt, vertel haar dat Lucentio’s vader in Padua is, en dat ze Lucentio’s vrouw wordt. (Lucentio af)

(Lucentio en Biondello op)

BIONDELLO Cambio.

LUCENTIO Wat zeg jij, Biondello?

BIONDELLO Zag u hoe mijn meester naar u stond te knipogen?

LUCENTIO Ja, en?

BIONDELLO Nou, niks, maar hij heeft me hier achtergelaten om u de bedoeling en de moraal van zijn tekens en signalen te duiden.

LUCENTIO Nou duid eens even dan.

BIONDELLO Het zit zo: Baptista is veilig, hij praat met de zogenaamde vader van een vermomde zoon.

LUCENTIO Ja, dus?

BIONDELLO U moet zijn dochter voor het diner brengen.

LUCENTIO En dan?

BIONDELLO De oude priester van de Sint Lucaskerk staat op elk moment tot uw beschikking.

LUCENTIO En wat moet dat allemaal dan?

BIONDELLO

LUCENTIO Luister, Biondello –

BIONDELLO Nee, ik moet weg. Ik ken een meid die getrouwd is op een achternamiddag toen ze naar de tuin ging voor peterselie om een konijn te vullen. Dat kunt u ook, meneer. Dus toedeloe, meneer. Mijn meester heeft me gevraagd naar de Sint Lucaskerk te gaan om de priester te vragen om klaar te staan voor als u eraan komt met uw aanhangsel. (Af)

LUCENTIO Dat wil ik en doe ik, als zij ook wil. Dat wil ze ook, waarom zou ik twijfelen? Wat er ook gebeurt, ik vraag haar gewoon rechtuit. Het moet raar lopen wil Cambio haar niet krijgen .

LEPERD Moeten ze nou trouwen?

HEER Ja, meneer.

LEPERD O kijk daar heb je de nar weer.

SCENE 5 (IV, 5)

(Petruchio, Hortensio, Grumio en Katherina op)

PETRUCHIO Kom op, in godsnaam, nog een keer naar onze vader. Mijn hemel, wat staat die maan daar lekker helder te schijnen!

KATHERINA De maan? De zon! Dit is geen maanlicht.

PETRUCHIO Ik zeg dat het de maan is die zo helder schijnt.

KATHERINA Ik weet dat het de zon is die zo helder schijnt.

HORTENSIO Zeg wat hij zegt, anders gaan we nooit.

KATHERINA Laten we verder gaan alsjeblieft, we zijn al zo ver, al is het de maan, of de zon, of wat je maar wilt. En als jij het graag een nachtkaars noemt, dan is dat het voortaan voor mij.

PETRUCHIO Ik zeg dat het de maan is.

KATHERINA Ik weet dat het de maan is.

PETRUCHIO Nee, je liegt. Het is onze mooie zon.

KATHERINA Dan, God-in-de-hemel, is het de mooie zon. Maar het is geen zon, als jij zegt dat ’t geen zon is, en de maan verandert net als jouw stemming. Geef wat je maar wilt een naam, en dat is ’t dan, en dat zal ’t zijn voor Katherina.

HORTENSIO Petruchio, ga verder, je hebt gewonnen.

PETRUCHIO Okee, verder, verder. Zo moet de bal rollen, en niet verdraaid tegen z’n natuur in. Zachtjes, we hebben gezelschap. (Vincentio op) Goedemorgen, edele dame, waar gaat gij henen? Zeg me, lieve Kate, en naar waarheid: heb jij ooit een frissere dame gezien? Hoe rood en wit om de voorrang strijden op haar wangen! Welke sterren fonkelen aan het firmament met zo’n schoonheid als deze twee ogen dat hemelse gezicht sieren? Schone lieflijke dame, nogmaals goedemorgen. Kate, kus haar, omdat ze zo mooi is.

HORTENSIO Hij maakt die vent gek, om d’r een vrouw van te maken.

KATHERINA Jonge ontluikende maagd, schoon, fris en zoet, waar gaat gij henen, of waaraleer verblijft gij? Gelukkig zijn de ouders van zo’n mooi kind, nog gelukkiger de man aan wie het gunstig gesternte jou toewijst als beminnelijke bedgenoot.

PETRUCHIO Ho wacht even Kate, je bent toch niet gek? Dit is een man, oud, gerimpeld, verweerd, en niet een maagd, zoals jij zei.

KATHERINA O, oude heer, neem mijn falende ogen niet kwalijk, ze zijn zo verblind door de zon dat alles wat ik zie jong en fris lijkt. Nu zie ik het, u bent een eerbiedwaardige vader. Excuseert u mij voor mijn dwaze vergissing.

PETRUCHIO Doet u dat, opa, en vertelt u meteen waar u naar toe reist; als u dezelfde kant opgaat dan verheugen wij ons op uw gezelschap.

VINCENTIO Edele heer, en u, vrolijke dame die me zeer verbaasd heeft met uw vreemde begroeting, mijn naam is Vincentio, ik kom uit Pisa, en ik ben op weg naar Padua, om een van mijn zonen na lange tijd weer te zien.

PETRUCHIO Wat is zijn naam?

VINCENTIO Lucentio, meneer.

PETRUCHIO Aangenaam, en nog fijner voor uw zoon. En ik mag u nu van wetswege, en ook wegens uw eerbiedwaardige leeftijd, mijn liefhebbende vader noemen. Want de zus van mijn vrouw hier is getrouwd met uw zoon. Weest u niet verbaasd of ontriefd, ze staat goed bekend, met een rijke bruidsschat en van goede komaf en in het algemeen geheel geschikt als vrouw van een edelman. Laat mij de oude Vincentio omhelzen, en laten we samen verder lopen om uw kranige zoon te ontmoeten, die erg blij zal zijn met uw komst.

VINCENTIO Maar, is dit nou waar, of heeft u er gewoon plezier in, jolig van het onderweg zijn, om grappen uit te halen met iedereen die u inhaalt?

HORTENSIO Ik verzeker u, meneer, dat het waar is.

PETRUCHIO Kom mee en zie of het waar is! Onze eerste vrolijkheid had u argwaan gegeven. (Petruchio, Katherina, Grumio, Vincentio af)

HORTENSIO

VIJFDE BEDRIJF

SCENE 1 (V, 1)

(Biondello, Lucentio (niet langer verkleed) en Bianca. Gremio is er al eerder)

BIONDELLO Zachtjes en vlug, meester, de priester is klaar.

LUCENTIO Ik vlieg. Maar ze hebben jou misschien thuis nodig, dus ga. (Af met Bianca)

BIONDELLO Nee, ik ga jullie in de kerk zien en dan ben ik zo snel mogelijk terug bij mijn meester. (Af)

GREMIO Ik vraag me af waar die Cambio al die tijd blijft. (Petruchio, Katherina, Vincentio en Grumio op)

PETRUCHIO Hier is de deur, meneer, dit is Lucentio’s huis. Dat van mijn vader ligt meer naar de markt. Ik moet daarheen, dus tot ziens.

VINCENTIO Je gaat niet voor je wat hebt gedronken. Ik denk dat je dankzij mij wel welkom bent hier, en volgens mij is er een feestje gaande.

GREMIO Ze zijn bezig daarbinnen. U kunt beter wat harder kloppen. (Leraar kijkt uit het raam)

LERAAR Wie klopt daar alsof-ie de deur in wil rammen?

VINCENTIO Is Signor Lucentio binnen, meneer?

LERAAR Ja, die is binnen, maar hij kan niet gestoord worden.

VINCENTIO En als een man ‘m honderd pond komt brengen, of twee?

LERAAR Houd je honderd pond maar zelf. Dat heeft-ie niet nodig zo lang als ik leef.

PETRUCHIO Ik zei toch dat uw zoon heel geliefd is in Padua, hoort u het? Even alle gekheid op een stokje, zegt u tegen Signor Lucentio dat zijn vader uit Pisa is gekomen, en dat hij hier aan de deur staat om hem te spreken.

LERAAR Je liegt. Zijn vader is uit Mantua gekomen, en kijkt hier uit het raam.

VINCENTIO Ben jij zijn vader?

LERAAR Ja, meneer, dat zegt z’n moeder, als ik haar mag geloven.

PETRUCHIO (tegen Vincentio) Nou ja zeg, mannetje, dit is gewoon oplichting, om iemand anders zijn naam aan te nemen!

LERAAR Arresteer die boef. Volgens mij wil hij iemand hier in de stad bedriegen met mijn voorkomen. (Biondello op)

BIONDELLO Ik heb ze samen in de kerk gezien. Dat ze een behouden vaart hebben! Maar wie is dat? Mijn oude meester Vincentio! Nu zijn we gezien en naar de ratsmodee.

VINCENTIO Kom hier jij, galgenaas.

BIONDELLO Ik hoop dat ik een keus heb, meneer.

VINCENTIO Hier komen, schurk. Wat, ben jij mij vergeten?

BIONDELLO Ik u vergeten? Nee, meneer. Ik kan u niet vergeten, want ik heb u van mijn leven nog nooit gezien.

BIONDELLO Mijn eerbiedwaardige oude meester? Ja, natuurlijk, kijk, hij kijkt daar uit het raam.

VINCENTIO O ja, is dat zo? (slaat Biondello)

BIONDELLO Help! Help! Deze gek wil me vermoorden! (Af)

LERAAR Zoon, help! Signor Baptista, help! (gaat uit raam)

PETRUCHIO Kate, we gaan hier aan de zijkant staan, ik wil wel zien hoe dit afloopt.

(Leraar, Baptista, Tranio op)

TRANIO Meneer, wie denkt u dat u bent dat u mijn dienaar durft te slaan?

VINCENTIO Wie denk ik dat ik ben? Nee, wie denk je dat jij bent? Wel alle goden! Fraaie schurk! Een zijden vestje, een fluwelen broek, een purperen mantel en een pofhoed! Ik word niet goed! Terwijl ik me uit de naad werk thuis, draaien mijn zoon en zijn knecht alles erdoorheen aan de universiteit.

TRANIO Ehm, wat is er aan de hand?

BAPTISTA Is die man soms gek?

TRANIO Meneer, u ziet eruit als een keurige oude heer, maar u slaat wartaal uit. Wat gaat het u aan dat ik parels en goud draag? Dankzij mijn goede vader kan ik me dat veroorloven.

VINCENTIO Je vader? Vuile smeerlap! Je vader is een zeilmaker in Bergamo.

BAPTISTA U vergist u, meneer, u vergist u. Hoe denkt u dat hij heet?

VINCENTIO

LERAAR Ga toch weg, ga toch weg, gekke ezel! Hij heet Lucentio en hij is mijn enige zoon, en erfgenaam van mijn landerijen, van mij, Signor Vincentio.

VINCENTIO Lucentio? O, hij heeft zijn meester vermoord! Grijp hem, ik beveel het je, in naam van de hertog. Mijn zoon, mijn zoon! Zeg op, schoft, waar is mijn zoon Lucentio?

TRANIO Roep de politie. (Politieman op) Sluit deze gevaarlijke gek op. Vader Baptista, zorgt u ervoor dat hij voor het gerecht verschijnt.

VINCENTIO Mij opsluiten?

GREMIO Wacht even, agent. Hij moet niet naar het gevang.

BAPTISTA Stil, meneer Gremio, ik zeg dat hij naar het gevang gaat.

GREMIO Kijk uit, meneer Baptista, dat u hier niet bedrogen wordt. Ik zou zweren dat dit de echte Vincentio is.

LERAAR Zweer dan, als u durft.

GREMIO Nee, ik durf niet te zweren.

TRANIO Dan kun je net zo goed zeggen dat ik niet Lucentio ben.

GREMIO Ja, ik weet dat jij Signor Lucentio bent.

BAPTISTA Weg met die ouwe gek, gooi hem in een cel!

VINCENTIO Dus zo worden vreemdelingen hier weggesleept en mishandeld. Vuile vieze schoften! (Biondello, Lucentio en Bianca op)

LUCENTIO (knielt) Vergeef me, vader.

VINCENTIO Leeft mijn zoon? (Biondello, Tranio en Leraar af zo snel als ze kunnen)

BIANCA Vergeef me, vader.

BAPTISTA Waarvoor dan? Waar is Lucentio?

LUCENTIO Hier is Lucentio, de echte zoon van de echte Vincentio, die door een huwelijk uw dochter de zijne heeft gemaakt, terwijl u verblind werd door vermommingen.

GREMIO Dit is een complot, zeker weten, om ons allemaal te bedotten.

VINCENTIO Waar is die vervloekte schurk Tranio, die me zo tartte en uitdaagde?

BAPTISTA Maar zeg eens, is dit niet mijn Cambio?

BIANCA Cambio is veranderd in Lucentio.

LUCENTIO Het komt door de liefde. Vanwege Bianca’s liefde heb ik van plaats geruild met Tranio, die in de stad deed alsof hij mij was, en ik heb uiteindelijk mijn begeerde liefste gevonden. Wat Tranio deed, moest hij van mij doen, dus vergeeft u hem, vader, alstublieft.

VINCENTIO Ik snij die boef z’n neus af die mij wilde laten opsluiten.

BAPTISTA Maar hoort u dat? Ben jij met mijn dochter getrouwd zonder mijn permissie te vragen?

VINCENTIO Wees niet bang, Baptista, we maken het goed met u, toe maar. Maar ik ga naar binnen, ik wil genoegdoening. (Af)

BAPTISTA Ik ook, ik wil precies weten hoe het zit. (Af)

LUCENTIO Niet zo bleek, Bianca; je vader zal niet boos zijn. (Lucentio en Bianca af)

GREMIO D’r zit niks meer in voor mij, maar ik ga toch naar binnen. Het enige wat me rest is een feessie. (Af)

KATHERINA Ga mee, man, om het eind van het verhaal te zien.

PETRUCHIO Kus me eerst, Kate, en dan gaan we.

KATHERINA Wat, hier midden op straat?

PETRUCHIO Schaam je je voor mij?

KATHERINA Nee, welnee zeg; maar ik schaam me om te zoenen.

PETRUCHIO Goed, dan gaan we weer naar huis. (roept naar offstage) Toe maar, mannen!

KATHERINA Nee, ik geef je wel een kus. Blijf alsjeblieft. (Ze kussen)

PETRUCHIO Is dat niet mooi? Kom, lieve Kate. Beter laat dan nooit.

HEER Wie is daar binnen? Kom even helpen, hij slaapt weer. Til hem op, trek hem zijn ouwe kloffie weer aan, en leg hem terug op de plek waar we ‘m gevonden hebben. Maar maak ‘m niet wakker.

SCENE 2 (V, 2)

(Baptista, Vincentio, Gremio, Lucentio & Bianca, Petruchio & Katherina, Hortensio & Weduwe, Tranio, Biondello en Grumio op. Diner wordt geserveerd.) 71

LUCENTIO Te langen leste is de strijd gestreden en is het tijd te lachen om overwonnen gevaren. Lieve Bianca, heet mijn vader welkom, dan doe ik dat met de jouwe. Broer Petruchio, zus Katherina, en jij Hortensio met je liefhebbende weduwe, welkom in mijn huis, en laat het je smaken. Neem plaats, tijd om te babbelen en te smikkelen.

PETRUCHIO Niks dan zitten en zitten, en eten en eten!

BAPTISTA Dat is gastvrijheid van Padua, mijn zoon.

PETRUCHIO Padua is niets anders dan gast-vrij.

HORTENSIO Was dat maar waar, voor ons allebei.

PETRUCHIO O, Hortensio is benauwd voor zijn weduwe.

WEDUWE Mij kan niks overkomen hoor.

PETRUCHIO Heel gevat, maar u vat ‘m niet. Ik bedoel dat Hortensio bang voor u is.

WEDUWE De pot verwijt de ketel, of zoals de waard is…

PETRUCHIO Ja, die zit. Voor wat ’t waard is.

KATHERINA Hoe bedoelt u dat?

WEDUWE Nou, zo vat ik ‘m.

PETRUCHIO Vat u mij? Wat vindt Hortensio daarvan?

HORTENSIO Ze vat de koe bij horens, zegt ze.

PETRUCHIO Mooi gered. Geef ‘m een kus daarvoor, weduwe.

KATHERINA ‘De pot verwijt de ketel’, vertel me alstublieft wat u daarmee bedoelde.

WEDUWE Nou, uw echtgenoot, die bang is voor zijn feeks van een vrouw, denkt dat mijn echtgenoot daar dan ook last van moet hebben. En nou weet u dus wat ik wilde zeggen.

KATHERINA Heel gemeen wilde zeggen.

WEDUWE Inderdaad, ik meende het, over jou.

KATHERINA En ik ben natuurlijk heel gemeen, vergeleken met jou.

PETRUCHIO Pak haar, Kate!

HORTENSIO Pak haar, weduwe!

PETRUCHIO Honderd pond dat Kate ’r zo neerlegt.

HORTENSIO Nee, da’s mijn taak.

PETRUCHIO Jouw taak, mooi! Proost, man. (drinkt op Hortensio)

BAPTISTA Wat vindt meneer Gremio van deze gevatte heren?

GREMIO Nou, meneer, volgens mij zijn ze lekker aan ’t stoeien.

BIANCA Lekker aan ’t stoeien! Je zou haast zeggen dat u zo mee zou willen doen.

VINCENTIO

BIANCA Ja, maar niet geïnteresseerd, dus ik ga weer slapen.

PETRUCHIO Nee, dat ga je niet. Je bent begonnen, dus je kunt er een paar krijgen.

BIANCA O, ben ik je vogel? Nou ik vlieg net weg naar een andere tak, kom maar achter me aan met je pijl en boogje. U bent allemaal welkom. (Bianca, Katherina en Weduwe af)

PETRUCHIO Ze is met net te vlug af. Hier, Signor Tranio, op die vogel mikte je, al raakte je d’r niet; proost op allen die schoten en misten!

TRANIO Nou, Lucentio joeg mij eropaf, als ’n jachthond, die zelf rent, maar vangt voor zijn meester.

PETRUCHIO Mooie, snelle vergelijking, een beetje kwijlerig.

TRANIO Het is goed, meneer, dat u voor uzelf jaagde. Men denkt dat uw hert u op afstand houdt.

BAPTISTA Ai ai, Petruchio! Tranio heeft je te pakken.

LUCENTIO Da’s een goeie, Tranio, bedankt.

HORTENSIO Geef toe, geef toe, deed dat geen pijn?

PETRUCHIO Heeft me een beetje pissig gemaakt, moet ik bekennen, en omdat de grap van mij afketste heeft-ie jullie twee, tien tegen een, VERMINKT.

BAPTISTA Even serieus, Petruchio, ’t is erg genoeg, maar jij hebt toch wel de ergste feeks van ’t stel.

PETRUCHIO

HORTENSIO Akkoord. Wat zetten we in?

LUCENTIO Twintig kronen.

PETRUCHIO Twintig kronen? Dat zet ik op mijn valk, of mijn honden. Op mijn vrouw zet ik twintig keer zoveel.

LUCENTIO Honderd dan.

HORTENSIO Akkoord.

PETRUCHIO Afgesproken!

HORTENSIO Wie begint?

LUCENTIO Ik. Biondello, ga je meesteres vragen om bij me te komen.

BIONDELLO Ik ga. (Af)

BAPTISTA Zoon, ik doe met je mee voor de helft, dat Bianca komt.

LUCENTIO Nee ik doe niet aan helften, ’t is allemaal voor mij. (Biondello op) En?

BIONDELLO Meneer, mijn meesteres laat u weten dat ze ’t druk heeft en dat ze niet kan komen.

PETRUCHIO Wat? Ze heeft het druk en kan niet komen? Is dat een antwoord?

GREMIO Ja, en best aardig ook. U mag blij zijn, meneer, als u niet een veel erger antwoord terugkrijgt.

PETRUCHIO Ik hoop beter.

HORTENSIO Biondello, ga en verzoek mijn vrouw of ze meteen hier wil komen. (Biondello af)

PETRUCHIO Oho, “verzoek”! Nee, dan moet ze natuurlijk meteen komen.

HORTENSIO Ik ben bang, meneer, wat je ook doet, dat de jouwe zich niet laat verzoeken. (Biondello op) Nou, waar is mijn vrouw?

BIONDELLO Ze zegt dat u waarschijnlijk een grap aan ’t uithalen bent. Ze komt niet. Kom maar naar haar toe, zegt ze.

PETRUCHIO Erger en erger, ze komt niet! Afschuwelijk, onverdraaglijk, niet te verteren! Grumio, ga naar je meesteres, zeg dat ik haar beveel hier te komen. (Grumio af)

HORTENSIO Ik weet al wat ze gaat zeggen.

PETRUCHIO Wat dan?

HORTENSIO Ze komt niet.

PETRUCHIO Dat zou beroerd zijn voor mij.

(Katherina op)

BAPTISTA Bij de heilige maagd, daar heb je Katherina.

KATHERINA Wat wilt u, heer, dat u me hebt laten roepen?

PETRUCHIO Waar is je zus, en Hortensio’s vrouw?

PETRUCHIO Haal ze hierheen. Als ze niet willen, dan sla je ze hier naar hun mannen toe. Hup, weg, en breng ze meteen hier naar toe. (Katherina af)

LUCENTIO Als dat geen wonder is.

HORTENSIO Zeg dat wel. Vraag me af wat dat voorspelt.

PETRUCHIO Nou, dat voorspelt vrede, en liefde, en een rustig leven, verschrikkelijk gezag en terechte heerschappij, om kort te gaan, alles wat fijn en goed is.

BAPTISTA Veel geluk, goede Petruchio! Die weddenschap heb je gewonnen, en ik voeg daar nog twintigduizend kronen aan toe, als nog een bruidsschat voor nog een dochter, want ze is veranderd zoals nooit tevoren.

PETRUCHIO Nee, ik zal die weddenschap nog beter winnen, en nog meer laten zien van haar gehoorzaamheid, haar nieuwe kwaliteit en gehoorzaamheid. (Katherina, Bianca en Weduwe op) Kijk daar komt ze, en brengt jullie eigenwijze vrouwen mee die zij als vrouw overtuigd heeft. – Katherina, die muts die staat je niet. Zet dat vod af, en ga d’rop staan. (Ze doet het)

WEDUWE Nou, als ik ooit reden had om te zuchten dan was het wel om deze domme actie.

BIANCA Wat is dit voor stom gedoe?

LUCENTIO Ik wou dat jij net zo ‘stom’ deed. Hoe jij je plicht opvat, mooie Bianca, heeft me na het eten honderd kronen gekost.

BIANCA Moet je maar niet zo stom zijn om op mijn plichtsbesef in te zetten.

PETRUCHIO Katherina, vertel jij deze koppige vrouwen wat zij aan hun echtgenoten verplicht zijn, wil je.

WEDUWE

PETRUCHIO Jawel. Begin maar met haar.

WEDUWE Dat doet ze niet.

PETRUCHIO Dat doet ze wel. Begin maar met haar.

KATHERINA (afwisselend tegen de weduwe en tegen Bianca) Foei, foei! Haal die dreigende frons van je gezicht, en schiet geen minachtende blikken uit die ogen om je heer, je vorst, je regeerder pijn te doen. Het maakt vlekken op je schoonheid, zoals de vorst op de weiden, het maakt je reputatie kapot, zoals een wervelwind fraaie bloemknoppen kapot schudt, en het is gewoon op geen enkele manier gepast of vriendelijk. Een kwaaie vrouw is als een troebele fontein, modderig, drabbig, beroofd van haar schoonheid; niet één, hoe droog en dorstig ook, zal daar een druppel van willen drinken. Je echtgenoot is je heer, je leven, je verzorger, je hoofd, je vorst, hij zorgt voor je en onderhoudt je; hij geeft zijn lichaam over aan zware arbeid, ter land en ter zee, om ’s nachts bij storm te waken, en overdag in de kou, terwijl jij lekker warm thuis ligt, veilig en geborgen. En hij hoeft geen andere beloning van jou dan liefde, dat je er goed uitziet, en ware gehoorzaamheid; wat een koopje! Wat de onderdaan verschuldigd is aan de vorst, precies hetzelfde is een vrouw verschuldigd aan haar man; en als ze eigenwijs is, knorrig, stuurs en zuur, en niet gehoorzaam aan zijn oprechte wens, wat is ze dan anders dan een smerige opstandeling, een onbeschaamde verrader van haar liefhebbende heer? Ik schaam me dat vrouwen zo simpel zijn, dat ze de strijd aangaan waar ze zouden moeten knielen om vrede, of heerschappij, gezag en macht zoeken, terwijl ze gemaakt zijn om te dienen, lief te hebben en te gehoorzamen. Waarom zijn onze lichamen zacht, en zwak, en teer, ongeschikt om daarbuiten te zwoegen, als ons binnenste, ons hart, daar niet mee overeen zou moeten komen? Kom nou, koppige, domme wormen; mijn geest was net zo groot als die van jullie, mijn hart ook, en mijn verstand nog het grootste, daarom gaf ik iedereen lik op stuk… Maar nu zie ik dat onze lansen maar strootjes zijn, onze kracht maar slap, onze zwakheid enorm, als we dat het meest willen lijken wat we in feite het minste zijn. Dus strijk je zeilen, het heeft geen zin, en leg je hand onder de voet van je echtgenoot. Als blijk van dat plichtsbesef, als het hem belieft, mijn hand is klaar; dat hij er steun aan heeft.

PETRUCHIO Kijk eens, dat is mijn meissie! Kom, geef me een kus, Kate.

LUCENTIO Ga je gang, kerel, ’t is je gegund.

VINCENTIO

LUCENTIO Maar slecht om te horen als vrouwen weerspannig zijn.

PETRUCHIO Kom Kate, we gaan naar bed. We zijn alle drie getrouwd, maar jullie twee zijn genaaid. Truste! (Petruchio en Katherina af)

HORTENSIO Ga je gang, jij hebt een feeks getemd.

LUCENTIO Neem me niet kwalijk, het is een wonder dat ze zo getemd is.

INDUCTIE

SCENE 3

(Twee spelers dragen Leperd op, weer in zijn oude kleren, leggen hem neer, en gaan af. De waardin komt op)

WAARDIN De donk’re nacht is heengegaan, en aan ‘t kristallen zwerk daagt de morgenstond, dus moet ik dra d’ruit – maar wat is dit? Leperd! Heb die nou de hele nacht hier gelegen? Ik maak ‘m wakker, die mot wel uitgehongerd weze behalve dat z’n buik vol met bier zit. Hee, ho! Leperd! Wakker worre!

LEPERD Genomawawijn. Wat, zijn die toneelspelers weg? Ben ik geen heer?

WAARDIN Een heerschap ben je zeker. Ben je nou nog steeds dronke?

LEPERD Wiezda? Meneer, meneer, ik heb de raarste droom gehad vannacht die je ooit in je leve gehad heb.

WAARDIN Dat zal best maar je ken beter naar huis, want je vrouw die ken je wel schiete dat je hier heb legge drome.

LEPERD O ja? Maar ik weet nou hoe je een feeks mot temme, ik heb ‘r de hele nacht van gedroomd, en jij maakte me wakker uit de beste droom die ‘k ooit heb gehad van me leve, maar ik gaat nou naar me wijf en ik gaat haar ook temme alsdat wanneer ze mijn kwaad maak.

WAARDIN Wach effe, Leperd, ik ga wel met je mee, dan ken je mijn de rest van die droom ook vertelle.

E I N D E