LIFJELL RUNDT Forstudierapport FORORD
Total Page:16
File Type:pdf, Size:1020Kb
LIFJELL RUNDT Forstudierapport FORORD Dette forstudiet er laga for å gje kommunane eit breidt grunnlag for å gjere retningsval i kommunestrukturdebatten. Rapporten er bestilt av kommunane Notodden, Hjartdal, Seljord, Bø, Nome og Sauherad gjennom politiske vedtak. Arbeidet med utviklinga av rapporten er gjennomført som eit felles prosjekt som er leia av styringsgruppa som består av dei seks ordførarane. Prosjektgjennomføringa er gjort av prosjektleiar i samarbeid med prosjektgruppa som består av dei seks rådmennene. Det har vore ei referansegruppe i prosjektet som består av hovedtillitsvalgte og hovedverneombud frå kvar kommune. Prosjektansvarleg har vore Per Dehli, rådmann i Seljord og prosjektleiar har vore Erling Rønnekleiv, regionrådssekretær i Midt-Telemarkrådet. Sauland barnehage, Hjartdal kommune Helsesektor, Bø kommune Dyrskuplassen, Seljord kommune Fruktlandskapet, Sauherad kommune Telemark Teknologipark, Notodden kommune Ulefoss skole, Nome kommune Grafisk produksjon og trykk: Superlativ Media AS – www.superlativ.no BAKGRUNN Ein forstudie om mogeleg kommunesamanslåing mellom kommunane Nome, Bø, Seljord, Hjartdal, Notodden og Sauherad. Frå utgreiingsmandatet er følgjande leveranse bestilt: 1. Avklare kommunane sine posisjonar og vedtak 2. Avklare fordelar og ulemper med ei samanslåing 3. Avklare korleis innbyggjarane skal involverast 4. Avklare økonomiske tilhøve for den einskilde kommunen og den nye kommunen i grove trekk. 5. Greie ut prosess for gjennomføring til og med etablering av ny kommune. Klargjere korleis heile prosjektet kan gjennom- førast. 6. Vurdere stortingets kriterier opp mot områda teneste- yting, myndighetsutøvelse, samfunnsutvikling og demokratisk arena. Kriterier er: tilstrekkelig kapasitet, relevant kom- petanse, tilstrekkelig distanse, effektiv tenesteproduk- sjon, økonomisk soliditet, valfridom, funksjonelle samfunns- utviklingsområde, høy politisk deltakelse, lokal politisk styring og lokal identitet. Regjering og Storting har i år gitt kommunane ei klår bestilling om å utgreie kven dei ynskjer å slå seg saman med. Eit stort fleirtal på Stortinget har gjeve startsignal til ein felles prosess i kommune-noreg der ein har som klart mål å slå saman ei rekkje mindre kommunar. 3 Avklare kommunane sine posisjonar og vedtak Lifjell rundt består av 6 kommunar i Midt og Aust Telemark. Alle kommunane har slutta seg til mandat for felles forstudie for å skaffe seg kunnskapsgrunnlag for å drøfte aktuelle forslag til ny kommunestruktur. TINN VINJE HJARTDAL NOTODDEN SELJORD TOKKE BØ SAUHERAD KVITESEID SILJAN NOME SKIEN FYRESDAL NISSEDAL PORS- DRANGEDAL GRUNN BAMBLE KRAGERØ GEOGRAFI Folketal Areal Av dette Av dette Av dette by og Av dette km2 skog dyrka tettbygd industriareal Bø 5 834 263 201 23,72 1,53 0,25 Hjartdal 1 602 791 485 11,61 0,05 0,07 Nome 6 643 430 335 29 2,16 0,25 Notodden 12 609 919 701 19,95 3,83 0,6 Sauherad 4 325 320 248 27,65 1,15 0,04 Seljord 2 989 715 450 12,4 0,56 0,19 Lifjell rundt 34 002 3 438 2 420 124,33 9,28 1,4 4 Befolkningsutvikling og arbeidsplassutvikling Lifjell rundt Mange av illustrasjonane i rapporten nedanfor er henta frå KMD sitt verktøy for å sjå på mo- gelege nye kommunar på nykommune.no. Modellen for våre kommunar finn du her. Samla folketal 1.1.14 er 34002. Med SSB midlane framskriving vil folketalet i 2040 vere over 38 000. I følge SSB vil veksten i hovudsak skje i Notodden, Bø og Seljord. Samla vekst er lågare enn landsgjennomsnittet. Per 1. januar 2014 er samla befolkning i den nye kommunen 34 002 Kommune 2000 2007 2014 SAMLET 32 910 32 959 34 002 NOME 6 648 6 576 6 643 BØ 4 964 5 333 5 834 SAUHERAD 4 411 4 277 4 325 SELJORD 2 928 2 933 2 989 HJARTDAL 1 587 1 619 1 602 NOTODDEN 12 272 12 221 12 609 Tala for utviklinga av befolkninga er henta frå SSB. Dei har også berekna framskrivingar av folketalet på landsbasis og brote dei ned på kommunenivå etter ulike scenarier. Desse blir klassifisert som lågt, middels eller høgt anslag. For modellen øverst reknar ein at Lifjell rundt vil ha 38 008 innbyggjarar i 2040, dette er då etter den midlare utrekninga. 5 2020 Kommune LÅGT MIDDELS HØGT SAMLET 34 233 34 909 35 627 NOME 6 565 6 688 6 816 BØ 6 067 6 187 6 325 SAUHERAD 4 272 4 357 4 456 SELJORD 2 988 3 052 3 102 HJARTDAL 1 575 1 607 1 641 NOTODDEN 12 766 13 018 13 287 Næringsstruktur Tabellen viser prosentdel sysselsette i dei ulike næringane i kommunane i 2013. Tal frå SSB 6 Utvikling i antall arbeidsplasser Sidan år 2000 er det Bø og Seljord som har hatt størst arbeidsplassvekst Lifjell rundt. Den relativt svake arbeidsplassveksten i Grenland er ei viktig årsak til manglande vekst i store delar av fylket. Både Nome, Notodden og Hjartdal har mista arbeidsplassar sidan 2000. Den sterke arbeidsplassveksten på Kongsberg er også viktig for Telemark – særleg for Notodden. Kjelde: Telemarksbarometeret. 2000 2006 2013 Sysselsatte Sysselsatte Sysselsatte Utvikling i % personer med personer med personer med 2000 til 2013 arbeidssted i arbeidssted i arbeidssted i KOMMUNE regionen regionen regionen Bamble 5 470 5 442 5 029 -8,06 Bø 2 364 2 563 2 783 17,72 Drangedal 1 157 1 170 1 233 6,57 Fyresdal 551 577 530 -3,81 Hjartdal 612 590 583 -4,74 Kragerø 4 318 4 436 4 454 3,15 Kviteseid 1 111 1 113 1 206 8,55 Nissedal 543 580 656 20,81 Nome 2 455 2 314 2 381 -3,01 Notodden 5 578 5 467 5 380 -3,55 Porsgrunn 17 582 17 691 17 992 2,33 Sauherad 1 380 1 470 1 391 0,80 Seljord 1 415 1 589 1 624 14,77 Siljan 475 505 484 1,89 Skien 23 120 23 921 25 086 8,50 Tinn 3 049 2 946 2 828 -7,25 Tokke 1 074 1 073 1 080 0,56 Vinje 1 679 1 721 1 737 3,45 Lifjell rundt 13 804 13 993 14 142 2,45 Telemark 73 933 75 168 76 457 3,41 Midt-Telemark 6 199 6 347 6 555 5,74 Kongsberg 12909 14323 16809 30,21 7 Pendling 8 Frå Knut Vareide – Telemarksforskning har vi fått følgjande oppstilling over pendling og arbeids- plassutvikling Pendlingsmatrise 2013 Arbeidssted Kongsberg Porsgrunn Skien Notodden Nome Bø Sauherad Hjartdal Seljord Utenfor Sysselsatte Kongsberg 11376 6 12 132 9 6 2 2360 13903 Porsgrunn 46 9394 4164 24 25 27 7 7 3420 17114 Skien 61 4616 17192 68 159 52 26 1 28 3484 25687 Notodden 608 64 96 4132 12 68 91 114 13 666 5864 Nome 6 137 410 38 1762 294 98 1 31 335 3112 Bosted Bø 27 36 102 119 153 1668 234 1 109 339 2788 Sauherad 64 51 104 316 112 372 858 3 26 222 2128 Hjartdal 21 2 14 180 2 4 4 427 37 117 808 Seljord 6 21 29 28 9 60 11 9 995 316 1484 Utenfor 4594 3665 2963 343 147 229 56 24 378 11259 71404 Arbeidsplasser 16809 17992 25086 5380 2381 2783 1391 583 1624 74029 Pendlingsmatrise 2000 Arbeidssted Kongsberg Porsgrunn Skien Notodden Nome Bø Sauherad Hjartdal Seljord Utenfor Sysselsatte Kongsberg 9891 7 10 128 1 3 3 3 2051 12097 Porsgrunn 10 9850 2998 17 10 3 4 4 2710 15606 Skien 21 4075 16654 49 96 33 22 1 6 3185 24142 Notodden 301 77 107 4315 17 49 100 114 10 608 5698 Nome 7 130 419 41 1951 235 62 16 303 3164 Bosted Bø 16 50 99 99 153 1522 183 1 75 326 2524 Sauherad 32 49 9 358 93 281 916 10 15 223 2068 Hjartdal 16 6 11 197 1 2 14 434 20 95 796 Seljord 8 17 46 26 12 57 8 15 1024 288 1501 Utenfor 2607 3321 2685 348 121 179 68 34 245 9789 66095 Arbeidsplasser 12909 17582 23120 5578 2455 2364 1380 612 1415 9 Pendling, andel av sysselsettinga 2013 Arbeidssted Kongsberg Porsgrunn Skien Notodden Nome Bø Sauherad Hjartdal Seljord Utenfor Sysselsatte Kongsberg 81,8 0,0 0,1 0,9 0,0 0,1 0,0 0,0 0,0 17,0 13903 Porsgrunn 0,3 54,9 24,3 0,1 0,1 0,2 0,0 0,0 0,0 20,0 17114 Skien 0,2 18,0 66,9 0,3 0,2 0,2 0,1 0,0 0,1 13,6 25087 Notodden 10,4 1,1 1,6 70,5 0,2 1,2 1,6 1,9 0,2 11,4 5861 Nome 0,2 4,4 13,2 1.2 56,6 9,4 3,1 0,0 1,0 10,8 3112 Bosted Bø 1,0 1,3 3,7 4,3 5,5 59,8 8,4 0,0 3,9 12,2 2788 Sauherad 3,0 2,4 4,9 14,8 5,3 17,5 40,3 0,1 1,2 10,4 2128 Hjartdal 2,6 0,2 1,7 22,3 0,2 0,5 0,5 52,8 4,6 14,5 808 Seljord 0,4 1,4 2,0 1,9 0,6 4,0 0,7 0,6 67,0 21,3 1484 Utenfor 27,3 20,4 11,8 6,4 6,2 8,2 4,0 4,3 23,3 72888 Arbeidsplassar 16809 17992 25086 5380 2381 2783 1391 583 1624 74029 Endringar frå 2000 til 2013, prosent av sysselsetting i 2000, unntatt vekst arbeidsplassar som er prosent av arbeidsplassar 2000. Arbeidssted Kongsberg Porsgrunn Skien Notodden Nome Bø Sauherad Hjartdal Seljord Utenfor Vekst Sysselsatte Kongsberg 0,1 0,0 0,0 -0,1 0,0 0,0 0,0 0,0 0,0 0,0 14,9 Porsgrunn 0,2 -8,2 5,1 0,0 0,1 0,1 0,0 0,0 0,0 2,6 9,7 Skien 0,2 1,1 -2,1 0,1 0,2 0,1 0,1 0,0 0,1 0,4 6,4 Notodden 5,1 -0,3 -0,2 -5,3 -0,1 0,3 -0,2 -0,1 0,0 0,7 2,9 Nome 0,0 0,3 -0,1 -0.1 -5,0 2,0 1,2 0,0 0,5 1,2 -1,6 Bosted Bø 0,3 -0,7 -0,3 0,3 -0,6 -0,5 1,1 0,0 0,9 -0,8 10,5 Sauherad 1,5 0,0 0,5 -2,5 0,8 3,9 -4,0 -0,3 0,5 -0,4 2,9 Hjartdal 0,6 -0,5 0,4 -2,5 0,1 0,2 -1,3 -1,7 2,1 2,5 1,5 Seljord -0,1 0,3 -1,1 0,2 -0,2 0,2 0,2 -0,4 -1,2 2,1 -1,1 Utenfor 7,1 1,5 0,2 0,1 1,2 0,7 -0,9 -1,3 6,0 0,0 Vekst arb.pl.