URZĄD GMINY

ANALIZA STANU GOSPODARKI ODPADAMI KOMUNALNYMI W GMINIE JEJKOWICE 2014 ROK 1.1. CHARAKTERYSTYKA OGÓLNA GMINY JEJKOWICE Jejkowice jest gminą wiejską, liczącą 4.045 mieszkańców. Powierzchnia gminy obejmuje obszar 7,6 km², co stanowi ok. 3,5% powierzchni powiatu rybnickiego. Siedzibą gminy jest miejscowość Jejkowice. Obszar gminy położony jest w środkowo-zachodniej części województwa śląskiego, wchodzi w skład powiatu rybnickiego i znajduje się w jego centralnej części. Umiejscowiona jest 6 km w kierunku zachodnim od Rybnika, 30 km od miasta Gliwice w kierunku północno-wschodnim i 26 km od Jastrzębia Zdroju w kierunku południowo-wschodnim oraz od Raciborza 15 km. graniczy od południowego zachodu z gminą Rydułtowy, a od zachodu z gminą Gaszowice. Pod względem ukształtowania powierzchni, teren gminy jest łagodnie pagórkowaty i obfituje w liczne lasy ( które stanowią ok. 24 % powierzchni gminy ) z przewagą drzew liściastych: dębów, buków i brzóz. kruszyw i iłów ceramicznych. Gmina Jejkowice leży na terenach węglonośnych; blisko 60% powierzchni gminy to tereny górnicze leżące nad Kopalnią Węgla Kamiennego „Rydułtowy”. Taka sytuacja stwarza zagrożenie powierzchni ziemi oraz zmiany stosunków wodnych. Mimo to w chwili obecnej nie obserwuje się większych szkód górniczych jak osiadanie gruntów. Obszar gminy Jejkowice leży na obszarze mezoregionu „Płaskowyż Rybnicki”, stanowiącego południowo-zachodnią część makroregionu Wyżyny Śląskiej. Obszar Gminy Jejkowice leży w granicach otuliny Parku Krajobrazowego - Cysterskie Kompozycje Krajobrazowe Rud Wielkich. Park Krajobrazowy wchodzi w skład Zespołu Parków Krajobrazowych Województwa Śląskiego. Gmina Jejkowice położona jest w dorzeczu Odry – dział wodny I - rzędu. Przez teren Gminy przepływają potok Gzel i jego dopływ Struga Leśna. Potok Gzel o długości ok. 4,5 km uchodzi do zalewu o tej samej nazwie znajdującym się przy Zbiorniku Rybnickim na Rudzie. Gęstość zaludnienia w 2014 r. wynosiła 533 osób/km2 , jest ona dość wysoka jak na gminywiejskie, między innymi ze względu na znaczny wpływ bezpośredniego sąsiedztwa Rybnika oraz uwarunkowania regionalne. Obecnie największa liczba ludności napływa z miast, która stanowi około 88% ludności napływającej ogółem. Gmina Jejkowice ma charakter rolniczy. Użytki rolne stanowią tu ok. 60% powierzchni, użytki leśne – ok. 24%. Gminę można zakwalifikować do obszarów o średnio dobrych warunkach do produkcji rolnej. Gmina Jejkowice leży na pograniczu dwóch regionów Płaskowyżu Rybnickiego, który odznacza się urozmaiconą rzeźbą szczególnie w południowej jej części, deniwelacje wynoszą około 60 metrów, od 220 do 280 m n.p.m. Oprócz naturalnych form morfologicznych, aktualne ukształtowanie powierzchni jest również skutkiem działalności antropogenicznej w wyniku której powstały formy wypukłe: nasypy drogowe i kolejowe, wały przeciwpowodziowe oraz zagłębienia po wyrobiskach. Na terenie gminy nie ma gazociągów dostarczających gaz do gospodarstw domowych i innych jednostek organizacyjnych. Pojedynczo spotykane są przypadki wykorzystywania gazu gromadzonego w zbiornikach przy domach jednorodzinnych. Przez obszar gminy nie przebiega żadna magistrala cieplna. Podstawowym źródłem zaopatrzenia w ciepło na terenie Gminy Jejkowice są indywidualne kotłownie w budynkach. W przeważającej mierze są to tradycyjne kotłownie węglowe. Istnieje rozbudowany układ sieci elektroenergetycznych średniego i niskiego napięcia zapewniający pełne zaopatrzenie w energię elektryczną Podstawowym źródłem zasilania Gminy Jejkowice w energię elektryczną jest bezpośrednie powiązanie z siecią krajowego systemu elektroenergetycznego. Na trenie gminy działają dwie filie banków, urząd pocztowy, ośrodek zdrowia, apteka, biblioteka, szkoła podstawowa, gimnazjum oraz obiekt sportowo-kulturalny. Pomimo znacznego udziału funkcji usługowych w strukturze gospodarczej gminy sektor rolniczy jest także znaczącą gałęzią gminnej gospodarki. Najwięcej jest gospodarstw małych; rolnictwo na przedmiotowym terenie jest bardzo rozdrobnione. Przeważają małe gospodarstwa rolne, zajmujące się głównie uprawą ziemi oraz hodowlą. Gmina Jejkowice charakteryzuje się bardzo przeciętnymi warunkami do produkcji rolniczej, natomiast zauważalny jest wzrost przedsiębiorczości. Ilość wpisanych podmiotów gospodarczych do centralnej ewidencji i informacji działalności gospodarczej wynosi 229. Przeważającą ilość firm stanowią osoby fizyczne prowadzące działalność gospodarczą. Działalność gospodarcza prowadzona jest w następujących branżach: usługowej czyli budowlanej, motoryzacyjnej, stolarskiej, tartacznej i przetwórstwa mięsnego; handlowej tj. hurtownie i sklepy spożywcze, hurtownie materiałów budowlanych i sklepy branży przemysłowej; produkcyjnej - produkcja maszyn, produkcja opakowań spożywczych, produkcja betonu i elementów betonowych; pozostałe drobne usługi.

1. GOSPODARKA ODPADAMI

Od właścicieli nieruchomości zamieszkałych i niezamieszkałych, w zamian za uiszczoną opłatę za zagospodarowanie odpadami komunalnymi odbierane są odpady komunalne wytworzone w gospodarstwie domowym oraz z firm, w każdej ilości wytworzonej na terenie danej nieruchomości. Punkt Selektywnej Zbiórki Odpadów Komunalnych organizowany był dwa razy w roku w postaci mobilnej. Gmina zapewnia mieszkańcom w ramach uiszczanej przez nich opłaty za wywóz odpadów komunalnych worki do selektywnego zbierania odpadów, które dostarczane są na posesje w momencie odbioru danego rodzaju odpadów. Ponadto worki dostępne są w Urzędzie Gminy. Wykonaniem realizowanego w okresie od 01.01.2014r. do 31.12.2014r. zadania pn.: „Odbiór i zagospodarowanie odpadów komunalnych z nieruchomości zamieszkałych, niezamieszkałych oraz w części zamieszkałych i niezamieszkałych na terenie Gminy Jejkowice zajmowało się wyłonione w drodze postępowania przetargowego Przedsiębiorstwo Usług Komunalnych Sp. z o.o. z Rudy Śląskiej, które przekształcone zostało w późniejszym czasie w "Tonsmeier Południe". W obowiązującym systemie gospodarki odpadami komunalnymi w Gminie Jejkowice, opłata za gospodarowanie tymi odpadami stanowi iloczyn liczby mieszkańców zamieszkujących daną nieruchomość oraz stawki opłaty – w przypadku nieruchomości zamieszkałych oraz iloczynu kwoty za pojemnik (w zależności od jego pojemności) i ilości kubłów w przypadku nieruchomości niezamieszkałych. Miesięczne stawki opłaty za gospodarowanie odpadami komunalnymi dla każdego mieszkańca kształtowały się na poziomie 17,0 zł za osobę zamieszkującą, a w przypadku wyboru przez mieszkańca metody selektywnej zbiórki odpadów, wynosiła ona 8,0 zł za mieszkańca. Opłaty za wywóz i unieszkodliwienie odpadów komunalnych dla firm i osób prawnych kształtowały się odpowiednio w zależności od zastosowanych przez nich pojemności kubłów, w wysokości za jeden pojemnik miesięcznie: o pojemności 110 litrów – 15,0 zł, o pojemności 120 litrów – 15,0 zł, o pojemności 210 litrów – 25,0 zł, pojemn. 240 litrów - 25,0 zł i o pojemn. 1100 litrów - 90,0 złotych miesięcznie. W przypadku, gdy odpady komunalne są zbierane i odbierane w sposób selektywny, ustalona była niższą stawka miesięcznej opłaty za pojemnik z odpadami komunalnymi w wysokości: opłata za jeden pojemnik o pojemności 110 litrów – 10,0 złotych miesięcznie, opłata za jeden pojemnik o pojemności 120 litrów – 10,0 złotych miesięcznie, opłata za jeden pojemnik o pojemności 210 litrów – 17,0 złotych miesięcznie, opłata za jeden pojemnik o pojemności 240 litrów – 17,0 złotych miesięcznie, opłata za jeden pojemnik o pojemności 1100 litrów – 75,0 złotych miesięcznie.

Obowiązujący „Plan gospodarki odpadami dla województwa śląskiego 2014” przyjęty uchwałą Sejmiku Województwa Śląskiego 24 sierpnia 2012 r. (z kolejnymi zmianami) wyznaczył cztery regiony gospodarki odpadami komunalnymi. Jejkowice zostały zaliczone do Regionu III, który tworzy 47 gmin zlokalizowanych w południowo- zachodniej części województwa. Bliska lokalizacja powiatowego miasta z pewnością ma zasadniczy wpływ na ilość towarów kupowanych przez mieszkańców gminy, co z kolei przekłada się na większą ilość wytwarzanych odpadów, niż na terenie innych gmin wiejskich położonych w większym oddaleniu od dużych aglomeracji miejskich.

Ilość segregowanych odpadów komunalnych odebranych z terenu gminy Jejkowice w 2014r.

Wytworzona ilość odpadów [Mg] Lp Rodzaj odpadów 2014 1. Papier i tektura 5,1 2. Szkło 45,0 3. Metale b.d. 4. Tworzywa sztuczne 26,0 5. Odpady wielomateriałowe b.d. 6. Odpady wielkogabarytowe 73,0 Odpady ulegające 7. 124,0 biodegradacji Razem 273,1 Liczba mieszkańców 4045

W roku 2014 wytworzono na terenie gminy 1.232,0 tony odpadów niesegregowanych, gromadzonych pojemnikach, co łącznie z odpadami segregowanymi daje ilość 1.505,1 ton. Zmieszane odpady wywożone były do regionalnej instalacji w Knurowie "KOMART" oraz do P.S.T."TRANSGÓR" S.A. w Rybniku, COFINCO w Jastrzębiu Zdr. i na SEGO Sp. z o.o. w Rybniku.

2. GOSPODARKA ODPADAMI ZAWIERAJĄCYMI AZBEST

Problem utylizacji azbestu znalazł osobne miejsce w rządowym „Programie usuwania azbestu i wyrobów zawierających azbest stosowanych na terytorium Polski” z 2002 roku oraz w Programie Oczyszczania Kraju z Azbestu na lata 2009 – 2032 z roku 2009, stanowiącym aktualizację Programu z 2002 roku. Zgodnie z tym programem, przyjmuje się oczyszczenie do roku 2032, terytorium Polski z azbestu i usunięcie stosowanych od wielu lat wyrobów zawierających azbest. Gmina Jejkowice w 2014 r. opracowała „Program usuwania wyrobów zawierających azbest z terenu gminy Jejkowice wraz ze szczegółową inwentaryzacją”.

WYNIKI INWENTARYZACJI Zdecydowana większość stosowanych w badanych obiektach wyrobów zawierających azbest należy do grupy pokryć dachowych budynków. Są to głównie azbestowo-cementowe płyty faliste występujące na budynkach jednorodzinnych, wielorodzinnych i budynkach gospodarczych. Również obiekty podziemne typu wodociągi i kanalizacja poddane zostały badaniom ankietowym. Na terenie gminy Jejkowice nie stwierdzono obecności rur azbestowo-cementowych w sieci wodnokanalizacyjnej. W wyniku przeprowadzonych badań inwentaryzacyjnych na obszarze gminy Jejkowice uzyskano: 1) wśród budynków będących własnością osób fizycznych (gospodarstw indywidualnych) 74 ankiety, w których wykazano łącznie 90 obiektów z wbudowanymi wyrobami zawierającymi azbest; łącznie oszacowano 9920 m2, tj. 109 Mg wyrobów budowlanych zawierających azbest, 2) wśród budynków będących własnością Gminy Jejkowice 1 ankietę, w których wykazano łącznie 1 obiekt z wbudowanymi wyrobami zawierającymi azbest; łącznie oszacowano 300 m2, tj. 3,3 Mg wyrobów budowlanych zawierających azbest, 3) wśród budynków firm, przedsiębiorstw i innych instytucji 4 ankiety, w których wykazano 6 obiektów z wbudowanymi wyrobami zawierającymi azbest w ilości 1640 m2, tj. 18,0 Mg wyrobów budowlanych zawierających azbest.

Zbiorcze zestawienie wyników badań inwentaryzacyjnych na obszarze gminy Jejkowice z podziałem na poszczególne grupy obiektów podano w poniższej tabeli.

Płyty azbestowo-cementowe Liczba Ilość wbudowanych obiektów wyrobów zawierających Ilość z azbest Lokalizacja ankiet wyrobami azbestowy [m2] [Mg] [m3] mi Budynki będące własnością osób 74 89 9740 107,1 87,9 fizycznych Budynki będące własnością JST, 1 1 300 3,3 2,7 w tym: Placówki oświatowe 0 0 0 0,0 0,0

Firmy i przedsiębiorstwa, w tym: 4 6 1640 18,0 14,8

budynki będące własnością 0 0 0 0,0 0,0 PKP budynki będące własnością 0 0 0 0,0 0,0 MON

Razem gmina Jejkowice 79 96 11680 128,5 105,4

Inwentaryzacja obiektów zawierających azbest, będących we władaniu Gminy Jejkowice:

Liczba Ilość Ilość wyrobów obiekt wyrobów wg. stopnia Właściciel/ ów zawierając pilności zarządca/ Obiekt Lokalizacja pokryt ych azbest użytkownik ych azbest [m2] [Mg] I II III em Ośrodek Jejkowice Gmina Pomocy 1 300 3 300 0 0 Społecznej ul. Główna 38

Razem Gmina Jejkowice 1 300 3 300 0 0

Zgodnie z oceną stanu i możliwościami bezpiecznego użytkowania wyrobów zawierających azbest na terenie gminy Jejkowice wśród budynków należących do osób fizycznych (gospodarstw indywidualnych), do pierwszego stopnia pilności zaliczono 1570m2 wyrobów zawierających azbest, do II stopnia zaliczono 4340 m2, a do III stopnia 4010 m2 wyrobów zawierających azbest, a ww. ilości ze względu na stopień pilności przedstawiają się procentowo: 27 % zinwentaryzowanych wyrobów zaliczono do I stopnia pilności; 39 % zinwentaryzowanych wyrobów zaliczono do II stopnia pilności i 34 % zinwentaryzowanych wyrobów zaliczono do III stopnia pilności.

Procentowy udział stopni pilności w całkowitej ilości wyrobów zawierających azbest wbudowanych w poszczególnych budynkach na terenie gminy Jejkowice

Zgodnie z obowiązującą uchwałą nr V/14/2011 Rady Gminy Jejkowice z dnia 21 marca 2011r. w sprawie zasad udzielania dotacji celowych na dofinansowanie kosztów inwestycji podmiotów określonych w art. 403 ust.4 ustawy prawo ochrony środowiska w Gminie Jejkowice, udzielane są dotacje na usuwanie z budynków elementów azbestowych lub materiałów zawierających azbest w zakresie składowania i utylizacji materiału na składowisku odpadów. Osoba fizyczna ubiegająca się o dotację składa wniosek do Wójta Gminy wraz z dokumentami określonymi w uchwale. Wnioski o udzielenie dotacji w danym roku składa się w terminie do dnia 15 grudnia. Dotacji udziela się w kwocie odpowiadającej 100% kosztów związanych ze składowaniem i utylizacją materiałów zawierających azbest na składowisku odpadów, ale nie więcej niż 800,00zł. Z dotacji w roku 2014 skorzystało trzech właścicieli nieruchomości. Łącznie usunięto 4,8 ton materiałów zawierających azbest z pokryć dachowych w budynkach mieszkalnych oraz 0,65 tony z pokrycia dachowego z budynku gospodarczego. Na terenie województwa śląskiego na koniec 2014r. eksploatowano sześć składowisk odpadów zawierających azbest, zlokalizowanych w: Knurowie, Jastrzębiu Zdroju, Świętochłowicach i Sosnowcu (ogólnodostępne) oraz dwa zakładowe w Dąbrowie Górniczej (w hucie i koksowni).

3. DANE OGÓLNE:

1. Liczba właścicieli nieruchomości, od których zostały odebrane odpady komunalne: 931 (od osób prywatnych) oraz łącznie od 85 przedsiębiorców (firm, jednostek), w tym z 38 posesji niezamieszkałych i 47 posesji w części zamieszkałych i w części niezamieszkałych. 2. Liczba właścicieli nieruchomości, którzy nie zawarli umowy, w imieniu których gmina powinna podjąć działania: 0 3. Ilość mieszkańców segregujących (na dzień 31.12.2014r.): 3793 4. Ilość mieszkańców niesegregujących (na dzień 31.12.2014r.): 2 5. Ilość posesji niesegregujących odpady komunalne: 1 6. Koszty poniesione w związku z odbieraniem, odzyskiem, recyklingiem i unieszkodliwianiem odpadów komunalnych: 237.342,74 zł 7. OSIĄGNIĘTY POZIOM OGRANICZENIA MASY ODPADÓW KOMUNALNYCH ULEGAJĄCYCH BIODEGRADACJI KIEROWANYCH DO SKŁADOWANIA

TR = 0 8. OSIĄGNIĘTY POZIOM RECYKLINGU, PRZYGOTOWANIA DO PONOWNEGO UŻYCIA NASTĘPUJĄCYCH FRAKCJI ODPADÓW KOMUNALNYCH: PAPIERU, METALI, TWORZYW SZTUCZNYCH I SZKŁA

[%] P PMTS = 21,3

Podstawa prawna opracowania: Art. 9tb ustawy z dnia 13 września 1996 r. o utrzymaniu czystości i porządku w gminach (tekst jednolity Dz.U. z 2013 r. poz. 1399)