de nationale assemblee van de republiek suriname De zevende Assemblée VERSLAG OVER DE ZITTINGSPERIODE 2015 -2020 de nationale assemblee van de republiek suriname 1 Colofon: Tekst: Imro L. Smith Opmaak: Graficom Druk: Suriprint Foto's: Communicatie & Informatie DNA Aan dit verslag hebben meegewerkt: Geertruida Loseng, Filia Enser, Marilva Jacques, Frederico Saridin, Consuela Raalte, Stephanie Sairoen, Fidesha Pinas-Djemesi, Timmy Tawjoeram, Giovanni Kartopawiro ISBN: 978-99914-7-071-9 Juli 2020 2 Inhoudsopgave Voorwoord van de Voorzitter van DNA 5 Inleiding 10 Samenvatting zittingsperiode 2015 -2020 11 Hoofdstuk 1 - Algemeen 13 1.1 De leden van De Nationale Assemblée 13 1.2 Fracties 27 1.3 Griffiers 2015 -2020 27 1.4 Personeel DNA 28 Hoofdstuk 2 - Parlementaire activiteiten 30 2.1 Vergaderingen 30 2.2 Commissies 32 2.3 Wetgeving 41 Hoofdstuk 3 - Andere parlementaire activiteiten 61 3.1 Parlementaire missies 62 3.1.1 Nationaal 62 3.1.2 Internationaal 64 3.2 Workshop, conferenties, en informatievergaring 80 3.3 Communicatie met de samenleving 88 3.4 Bezoeken 90 3.5 Institutionele versterking 95 Addendum 96 • Constitionele taken van DNA • DNA-personeel de nationale assemblee van de republiek suriname 3 Drs. Jennifer Geerlings-Simons, voorzitter van De Nationale Assemblée van Suriname Zittingstermijn 2015- 2020 4 Voorwoord van de Voorzitter van DNA De realisatie van live streaming en vooral van DNA Nadat DNA in de periode 2010 - 2015 het besluit TV waren belangrijke stappen in het betrekken van nam om aan een traject van verbetering en profes- de samenleving bij de processen in DNA. Het invoeren sionalisering van het instituut te beginnen, werden de van DNA-App in augustus 2017 is zeker een van de eerste stappen gezet op de weg naar steeds betere ver- hoogtepunten geweest in het proces naar een Open vulling van de Grondwettelijke aan de volksvertegen- Parlement. De jeugd is bijzonder belangrijk bij het verder woordiging opgedragen taken. versterken van het democratisch proces in Suriname en daarom is in dit deel van het programma bijzondere Lag in die eerste periode de nadruk op het leggen van aandacht besteed aan deze doelgroep. een solide basis voor het traject van versterking, in de voortzetting van het verbeterproces waaraan ik vanaf De verwerking van het geplande beleid in een meer 2015 opnieuw leiding mocht geven was het doel naast projectmatig ingerichte en op de Grondwettelijke taken versterking van capaciteit en processen, het verder ver- afgestemde begroting was de volgende stap naar het in- zelfstandigen van DNA en werken naar een volledig tegreren van reeds gerealiseerde institutionele versterking in Open Parlement. het reguliere programma van DNA. Daartoe werden onder andere meer mogelijkheden Met behulp van externe deskundigen kon een aanvang geschapen voor het horen van actoren bij het proces worden gemaakt met de transformatie van interne ad- van wetgeving en het regelmatig informeren van de ministratieve processen voor verdere verbetering van leden door deskundigen, over diverse voor het land verslaglegging en verantwoording. Deze fase van het belangrijke zaken zoals klimaatverandering en rampen- proces kon met brede ondersteuning van het totale bestrijding. college worden afgerond met de instelling bij wet van het Bureau van DNA, waaraan voortaan de technische Er is in deze periode daarom sterk de nadruk gelegd en administratieve taken ten behoeve van het werk van op het verder toegankelijk maken van informatie over de volksvertegenwoordiging zijn opgedragen. het werk dat in naam van het volk in DNA gedaan wordt, inzage in het wetgevingsproces en het beschik- Bijzonder heuglijk was het opstarten van de herbouw baar maken van de informatie die wordt verkregen bij van het in 1996 door brand verwoeste historische gebouw de uitoefening van de Grondwettelijke taken van de van DNA aan de Henck Arronstraat. volksvertegenwoordiging. de nationale assemblee van de republiek suriname 5 Het is vanaf de brand in 1996, altijd het streven ge- Dankbaar dat ik leiding heb mogen geven aan een weest van DNA, om dit gebouw in de oorspronkelijke volksvertegenwoordiging die zich breed heeft gecom- glorie te herstellen. Na de definitieve goedkeuring van mitteerd aan versterking, transparantie en capaciteits- het ontwerp en de bijbehorende begroting, kon het versterking, dank ik de vicevoorzitter de heer Melvin lang voorbereide moment van de eerste steenlegging Bouva en alle andere leden voor de ondersteuning van op 4 november 2019 worden gerealiseerd. dit proces. Internationaal heeft DNA op positieve manier gepar- Mijn bijzondere dank gaat eveneens uit naar allen ticipeerd en in de regionale en internationale parlemen- binnen de Griffie van DNA, die zich onvermoeibaar taire organisaties een belangrijke bijdrage geleverd, hebben ingezet om de processen van verandering te mede door actief te participeren in de leiding van ondersteunen teneinde het hoogste orgaan van de Staat ParlAmericas en de IPU. Hoogtepunten in de inter- in staat te stellen om steeds beter de in de Grondwet nationale contacten zijn zeker de bilaterale contacten opgedragen taken te vervullen. geweest met verschillende parlementen, waaronder de Contactplannen met de parlementen van Brussel, Ik ben ervan overtuigd dat ook na deze zittingsperiode Guyana en de landen Curaçao, Aruba en Sint Maarten. verder zal worden gewerkt aan de transformatie van onze volksvertegenwoordiging naar een steeds meer Ook dit verslag is een teken van voortschrijdende deskundig en open parlement, door inzet van allen die openheid en verbeterde administratieve vastlegging. bij het bijzondere werk in De Nationale Assemblée zijn Het maken van verslagen is nu in de wet op het Bureau betrokken. van DNA opgenomen, waardoor verdere verbetering van verslaglegging over de toekomstige zittingsperioden is gegarandeerd. Paramaribo, juli 2020 Ondanks de sinds 2015 heersende economische crisis is Drs. Jennifer Geerlings – Simons er duidelijk vooruitgang geboekt in het proces waaraan Voorzitter van De Nationale Assemblée DNA in 2010 begon en de kamerbrede ondersteuning voor de institutionele versterking van de volksver- tegenwoordiging en een Open parlement, heeft aan de successen bijgedragen. Hoewel dus vooruitgang is geboekt, is er nog veel ruimte voor verbetering op ver- schillende gebieden. 6 Melvin Bouva MPA LLB, vicevoorzitter van De Nationale Assemblée van Suriname Zittingstermijn 2015- 2020 “Tevreden blik ik terug op mijn ambtsperiode als werk van het hoogste orgaan van de Staat. Ik ben bij- ondervoorzitter van het parlement. Onder leiding van zonder dankbaar dat ik mijn land en volk op dit niveau en in samenwerking met de voorzitter, mevrouw Jennifer heb mogen dienen en dat ik vanuit de leiding samen Geerlings-Simons, heb ik mede een structureel-funda- met anderen een bijdrage heb kunnen leveren om mentele basis gelegd voor diverse verbeteringen in het DNA toegankelijk te maken voor jong en oud”. de nationale assemblee van de republiek suriname 7 Griffie Ruth de Windt, Griffier van De Nationale Assemblée 8 Mr. Dino Oedit, Mr. Agatha Ramdass Substituut-griffier van Substituut-griffier van De Nationale Assemblée De Nationale Assemblée de nationale assemblee van de republiek suriname 9 Inleiding Voor u ligt het verslag van de zittingperiode 2015 – griffie die deskundigen, consultants en het personeel 2020 van De Nationale Assemblée (DNA). Dit verslag van DNA ter beschikking heeft. Dit is de reden waar- is onderverdeeld in drie blokken: in het eerste blok om in dit deel ook aandacht wordt besteed aan de onder de noemer ‘Algemeen’ wordt in grote lijnen inge- ondersteunende diensten. gaan op de taken en verrichtingen van het parlement. Dit deel omvat een uittreksel van de Grondwet over In het derde, tevens laatste blok, wordt aandacht de constitutionele taken van De Nationale Assemblée besteed aan de parlementaire activiteiten, waaronder en een beknopte inhoudsweergave van dit verslag met de vergaderingen, wetgeving, communicatie met de name over de verrichtingen van het parlement over de samenleving, de parlementaire missies zowel nationaal gehele zittingsperiode 2015 - 2020. als internationaal, de internationale betrekkingen die het parlement onderhoudt met parlementen van be- In het tweede blok van dit verslag onder de noemer vriende naties, de participatie van het parlement in re- ‘Samenstelling Parlement en ondersteunende diensten’ gionale en internationale parlementen en de programma’s treft u aan een overzicht van de leden van het parlement die zijn uitgevoerd voor zowel de parlementariërs als naar kiesdistrict en fracties alsook een overzicht van het personeel van DNA ter versterking van het parle- de bemensing van de vaste parlementaire commissies. mentair werk en het beter functioneren van de onder- De bemensing van de commissies van Rapporteurs is steunende diensten. te vinden bij de samenvattingen over de verschillende wetten die zijn aangenomen in deze zittingsperiode. Het parlementair werk wordt ondersteund door de 10 Samenvatting zittingsperiode 2015 - 2020 In de zittingsperiode, 2015 - 2020, heeft DNA de ef- De internationale betrekkingen hebben primair tot ficiëntie van de parlementaire activiteiten opgevoerd doel: vrede, democratie, gendergelijkheid, acties tegen door de introductie van de ‘openbare Commissiever- klimaatsverandering en duurzame ontwikkeling te gaderingen’. Hiermee is de mogelijkheid gecreëerd om bevorderen. Het beleid van DNA met betrekking tot het werktempo met betrekking tot wetgeving op te voeren. de internationale betrekkingen heeft onder andere ge- De Openbare