ANG SIMBAHAN NI JESUKRISTO SA MGA SANTOS SA ULAHING MGA ADLAW • NOBYEMBRE 2016

Mga Pakigpulong sa Kinatibuk-ang­ Komperensya “‘Ug siya kinsa nakadawat sa tanan nga mga butang uban pagpasalamatsa mahi- Asa Man ang Siyam? ni Walter Rane mo nga mahimayaon; ug ang mga butang dinhi sa yuta madugang ngadto kaniya, gani sa gatusan ka pilo-pilo,­ oo, labaw pa.’ [D&P 78:19; emphasis gidugang]. Tan-awa­ sa Lucas 17:11–19, diin si Jesus misaysay nga human Siya miayo sa 10 ka mga sanlahon, usa “Akong gibati nga ang transpormasyon sa naglambo nga pasalamat sa mga panala- lang ang mibalik aron sa pagpasalamat. ngin ug gugma sa Dios nagkadako sa tibuok kalibutan. Ingon og nagkapaspas kini tali sa mga miyembro sa Simbahan sa mga panahon ug mga dapit diin anaa ang mga pagsulay sa ilang pagtuo, diin kinahanglan silang mangamuyo sa Dios alang sa tabang gani sa pagpadayon.”

Presidente Henry B. Eyring, Unang Magtatambag sa Unang Kapangulohan, “Pagpasalamat sa Adlawng Igpapahulay,”Liahona, Nob. 2016, 101.

© WALTER RANE, DILI MAHIMONG PAKOPYAHAN Mga Sulod sa Nobyembre 2016 Volume 19 • Numero 11

Kinatibuk-ang Sesyon sa mga Babaye 52 Alang sa Atong Espirituhanong 110 Pagserbisyo 6 Akong Dad-on ang Kahayag Kalamboan ug Pagkat-on Elder Carl B. Cook sa Ebanghelyo sulod sa Akong Elder W. Mark Bassett 113 Kay Tingali Lamang Unya Panimalay 55 Pagmapanganduyon alang Mahakalimot Ka Jean B. Bingham Kristo Elder Ronald A. Rasband 9 Ang Gamhanan nga Tig-ayo Elder Kazuhiko Yamashita 116 Ang Dios Mopahid sa Tanang Carole M. Stephens 57 Pagpakigbahin sa Gipahiuli mga Luha 12 Barug diha sa Kalig-on, mga nga Ebanghelyo Elder Evan A. Schmutz Kaigsoonang Babaye sa Zion Elder Dallin H. Oaks 119 Walay Mas Labaw Pa Nga Kalipay Bonnie L. Oscarson Kay Sa Masayud Nga Sila Nasayud Kinatibuk-ang Sesyon sa Priesthood 15 Ikaupat nga Andana, Katapusang Elder K. Brett Nattress Pultahan 61 Mga Representante sa Simbahan 121 Paghinulsol: Usa ka Mahimayaon Presidente Dieter F. Uchtdorf Elder Jeffrey R. Holland nga Pagpili 68 Adunay Gahum sa Basahon Elder Dale G. Renlund Sesyon sa Sabado sa Buntag Elder LeGrand R. Curtis Jr. 19 O Unsa Kamahinungdanon sa 71 Magkat-on gikan ni Alma ug Amulek 64 Mga General Authority ug Laraw sa Atong Dios! Presidente Dieter F. Uchtdorf Kinatibuk-ang mga Opisyales sa Presidente Dieter F. Uchtdorf 75 Nga Siya Mamahimo nga Ang Simbahan ni Jesukristo sa mga Santos sa Ulahing mga Adlaw 22 “Umanhi ka, ug Sumunod Lig-on Usab Kanako” pinaagi sa Pagpakita Presidente Henry B. Eyring 125 Indeks sa mga Istorya sa og Kristohanong Paghigugma 78 Mga Baruganan ug Mga Saad Komperensya ug Pagserbisyo Presidente Thomas S. Monson 126 Mga Balita sa Simbahan Elder Robert D. Hales 25 Ang Sinsero nga Tinguha sa Kalag Sesyon sa Dominggo sa Buntag Carol F. McConkie 80 Ang Hingpit nga Dalan sa Kalipay 27 “Usa ka Pinili nga Manalagna Presidente Thomas S. Monson Ako Mopasanay” 81 Hingpit nga Kalipay ug Elder Craig C. Christensen Espirituhanon nga Pagsugakod 30 Ang Ginoo nga si Jesukristo Presidente Russell M. Nelson Nagtudlo Kanato nga Mag-ampo 85 Ang Sakrament Makatabang Kanato Elder Juan A. Uceda Nga Mahimong Balaan 32 Igo Ba Ang Akong Kamaayo? Elder Peter F. Meurs Makasulod Ba Ko Didto? 88 Ang Dako nga Laraw sa Katubsanan Elder J. Devn Cornish Linda S. Reeves 35 Usa ka Saksi sa Dios 90 Kang Kinsa Man Kami Moadto? Elder Neil L. Andersen Elder M. Russell Ballard Sesyon sa Sabado sa Hapon 93 Ang mga Panalangin sa Pagsimba Bishop Dean M. Davies 39 Ang Pagpaluyo sa mga 96 Ang Matarung nga Maghuhukom Opisyales sa Simbahan Elder Lynn G. Robbins Presidente Henry B. Eyring 99 Pagpasalamat sa Adlawng 40 Maisug diha sa Pagpamatuod Igpapahulay ni Jesus Presidente Henry B. Eyring Elder Quentin L. Cook 44 Tan-awa ang Basahon, Sesyon sa Dominggo sa Hapon Tan-awa ang Ginoo 102 “Kon Nakaila Pa Kamo Kanako” Elder Gary E. Stevenson Elder David A. Bednar 48 “Magpabilin Kamo sa 106 Ang Doktrina ni Kristo Akong Gugma” Brian K. Ashton Elder D. Todd Christofferson

NOBYEMBRE 2016 1 arr. Wilberg, pub. ni Jackman; “Taas Ibabaw sa Bukid,” Mga Himno ug mga Awit sa mga Ang Ika-186 nga Semiannual Bata, nu. 30; “I’ll Follow Him in Faith,” Perry, arr. Murphy, wala mamantala; “Let Us All nga Kinatibuk-ang Komperensya Press On,” Hymns, nu. 243, arr. Elliott. Ang mga Pakigpulong sa Komperensya Sabado sa Gabii, Septyembre 24, 2016, Bata, nu. 46, arr. Wilberg, wala mamantala; Anaa nga Mabasa ug Mapaminaw “Hope of Israel,” Hymns, nu. 259, arr. Schank, Kinatibuk-ang Sesyon sa mga Babaye Sa pag-access sa mga pakigpulong sa wala mamantala. Nagdumala: Presidente Thomas S. Monson. kinatibuk-ang komperensya diha sa Internet Conducting: Linda K. Burton. sa daghang mga pinulongan, bisitaha ang Pangbukas nga pag-ampo: Denise Lindberg. Sabado sa Gabii, Oktubre 1, 2016, Kinatibuk-ang Sesyon sa Priesthood conference.lds.​ org​ ug pagpili og pinulongan. Panapos nga pag-ampo: Sister Bonnie H. Ang mga pakigpulong anaa usab sa Gospel Cordon. Ang musika gidalit sa Young Women Nagdumala: Presidente Thomas S. Monson. Conducting: Presidente Henry B. Eyring. Library mobile app. Ang impormasyon sa choir gikan sa mga stake sa Ogden, Hunts- kinatibuk-ang komperensya sa format nga ville ug Morgan, Utah; si Cherilyn Worthen, Pangbukas nga pag-ampo: Elder Paul B. Pie- per. Panapos nga pag-ampo: Elder Bruce D. ma-access sa mga miyembro nga may kaku- direktor; Bonnie Goodliffe, organist: “Arise, langan, anaa sa disability.lds.org. O Glorious Zion,” Hymns, nu. 40, arr. Warby, Porter. Musika gidalit sa Melchizedek Pries- wala mamantala; “ If I Listen with My Heart,” thood choir gikan sa mga stake sa Siyudad sa Mga Mensahe sa Home ug Visiting DeFord, arr. Warby, wala mamantala; “Unsa West Valley ug sa Magna, Utah; Kenny Wiser, Teaching direktor; Richard Elliott, organist: “Ye Elders Kalig-on ang Tukuranan,” Mga Himno ug Para sa mga mensahe sa home ug visiting of Israel” (Men), Hymns, nu. 319, arr. Spiel, mga Awit sa mga Bata, nu. 6, arr. Kasen, teaching, palihug pagpili og mga pakigpu- wala mamantala; “Gugma sa Panimalay,” Mga pub. ni Jackman; “Ako Nasayud Akong long nga makatubag sa mga panginahanglan Himno ug mga Awit sa mga Bata, nu. 44, Manunubos Buhi” Mga Himno ug mga Awit sa inyong mga bisitahan. sa mga Bata, nu. 38. arr. Manookin, pub. ni Jackman; “Karon Kita Maglipay,” Mga Himno ug mga Awit sa mga Anaa sa Hapin Sabado sa Buntag, Oktubre 1, 2016, Bata, nu. 32; “You Can Make the Pathway Atubangan: Gilitratohan ni Ashlee Larsen. Kinatibuk-ang Sesyon Bright,” Hymns, nu. 228, arr. Zabriskie, pub. Luyo: Gilitratohan ni Ale Borges. pinaagi sa Holy Sheet Music. Nagdumala: Presidente Thomas S. Monson. Litrato sa Komperensya Conducting: Presidente Henry B. Eyring. Ang mga litrato sa Salt Lake City gikuha ni Cody Bell, Pangbukas nga pag-ampo: Joy D. Jones. Dominggo sa Buntag, Oktubre 2, 2016, Ale Borges, Randy Collier, Weston Colton, Nate Edwards, Panapos nga pag-ampo: Elder Marcus B. Kinatibuk-ang Sesyon Ashlee Larsen, Leslie Nilsson, Matt Reier, ug Christina Nash. Ang musika gidalit sa Tabernacle Nagdumala: Presidente Thomas S. Monson. Smith; sa building nga apartment sa Germany, ni Daniel G. Conducting: Presidente Dieter F. Uchtdorf. Dornelles; ni Harriet Uchtdorf pamilya ug mga misyonar- Choir; Mack Wilberg ug Ryan Murphy, mga yo, sa maayong kabubut-on sa pamilyang Uchtdorf. direktor; Andrew Unsworth ug Clay Chris- Pangbukas nga pag-ampo: Elder Christoffel tiansen, mga organist: “Sweet Is the Work,” Golden. Panapos nga pag-ampo: Devin G. Hymns, nu. 147; “ With Songs of Praise,” Durrant. Ang musika gidalit sa Tabernacle Hymns, nu. 71; “Salamat O Dios sa Propeta,” Choir; Mack Wilberg, direktor; Clay Mga Himno ug mga Awit sa mga Bata, nu. Christiansen ug Richard Elliott, organist: 36; “Manunubos sa Israel,” Mga Himno ug “My Redeemer Lives,” Hymns, nu. 135; “ mga Awit sa mga Bata, nu. 5; “Take Time to In Hymns of Praise,” Hymns, nu. 75, arr. Be Holy,” Longstaff, arr. Longhurst, gim. ni Wilberg; “On This Day of Joy and Gladness,” Jackman; “If the Way Be Full of Trial, Weary Hymns, nu. 64, arr. Wilberg, wala maman- Not,” Sweney, arr. Wilberg, wala mamantala. tala; “Ako Anak sa Dios,” Songbook sa mga Bata, nu. 2; “Gihigugma Ako sa Langitnong Sabado sa Hapon, Oktubre 1, 2016, Amahan,” Songbook sa mga Bata, 16, arr. Kinatibuk-ang Sesyon Hofheins ug Christiansen, wala mamantala; Nagdumala: Presidente Thomas S. Monson. “Come, Ye Thankful People,” Hymns, nu. 94, Conducting: Presidente Dieter F. Uchtdorf. arr. Wilberg, pub. ni Oxford. Pangbukas nga pag-ampo: Elder Daniel L. Johnson. Panapos nga pag-ampo: Elder Allen Dominggo sa Hapon, Oktubre 2, 2016, D. Haynie. Ang musika gidalit sa hiniusang Kinatibuk-ang Sesyon choir gikan sa Provo Missionary Training Nagdumala: Presidente Thomas S. Monson. Center; Ryan Eggett ug Elmo Keck, mga Conducting: Presidente Henry B. Eyring. direktor; Linda Margetts ug Bonnie Good- Pangbukas nga pag-ampo: Elder Enrique R. liffe, mga organist: “Ang Unang Pag-ampo Falabella. Panapos nga pag-ampo: Elder ni Joseph Smith,” Mga Himno ug mga Awit Erich W. Kopischke. Ang musika gidalit sa sa mga Bata, nu. 14, arr. Kasen, pub. ni Tabernacle Choir; Mack Wilberg ug Ryan Jackman; “Bunyag,” Songbook sa mga Bata, Murphy, mga direktor; Bonnie Goodliffe ug 53, arr. Gates, pub. ni Jackman; “Gitawag sa Linda Margetts, mga organist: “O Sulti Unsa Pagserbisyo,” Songbook sa mga Bata, nu. ang Kamatuoran?” Mga Himno ug mga Awit 94; “Ako Moadto asa Ikaw Buot Kanako nga sa mga Bata, nu. 31, arr. Longhurst, pub. ni Moadto,” Mga Himno ug mga Awit sa mga Jackman; “Lead, Kindly Light,” Hymns, nu. 97,

2 IKA-186 NGA SEMIANNUAL NGA KINATIBUK-ANG KOMPERENSYA | SEPTYEMBRE 24-OKTUBRE 2, 2016 NOBYEMBRE 2016 VOL. 19 NU. 11 LIAHONA 13291 853 Internasyonal nga magasin sa Ang Simbahan ni Jesukristo sa mga Santos sa Ulahing mga Adlaw nga giimprinta sa Cebuano Ang Unang Kapangulohan: Thomas S. Monson, Henry B. Eyring, Dieter F. Uchtdorf Korum sa Napulog Duha ka mga Apostoles: Russell M. Nelson, Dallin H. Oaks, M. Russell Ballard, Robert D. Hales, Jeffrey R. Holland, David A. Bednar, Quentin L. Cook, D. Todd Christofferson, Neil L. Andersen, Ronald A. Rasband, Gary E. Stevenson, Dale G. Renlund Editor: Joseph W. Sitati Luyo-luyo sa mga Editors: Randall K. Bennett, Carol F. McConkie Mga Adviser: Brian K. Ashton, Jean B. Bingham, LeGrand R. Curtis Jr., Christoffel Golden, Douglas D. Holmes, Erich W. Kopischke, Larry R. Lawrence, Carole M. Stephens Tigdumalang Direktor: Peter F. Evans Direktor sa mga Magasin sa Simbahan: Allan R. Loyborg Business Manager: Garff Cannon Tigdumalang Editor: Adam C. Olson Luyo-luyo sa Tigdumalang Editor: Ryan Carr Assistant sa Publikasyon: Megan Seitz Team sa Pagsulat ug Pag-edit: Bethany Bartholomew, Brittany Beattie, David Dickson, David A. Edwards, Matthew D. Flitton, Lori Fuller, Garrett H. Garff, LaRene Porter Gaunt, Charlotte Larcabal, Michael R. Morris, Eric B. Murdock, Sally Johnson Odekirk, Joshua J. Perkey, Jan Pinborough, Richard M. Romney, Mindy Anne Selu, Marissa Widdison Tigdumalang Direktor sa Art: J. Scott Knudsen Direktor sa Art: Tadd R. Peterson Team sa Pagdesinyo: Jeanette Andrews, Fay P. Andrus, Pagkabanhaw, 19 C. Kimball Bott, Thomas Child, David Green, Colleen Hinckley, Indeks sa Mamumulong Indeks sa Hilisgutan Eric P. Johnsen, Susan Lofgren, Scott M. Mooy, Mark W. Robison, Andersen, Neil L., 35 Apostasiya, 68 Pagkadisipulo, 90, 93, Rachel Smith, Brad Teare, K. Nicole Walkenhorst 102, 116 Coordinator sa Intellectual Property: Ashton, Brian K., 106 Balay ni Israel, 35 Collette Nebeker Aune Ballard, M. Russell, 90 Basahon ni Mormon, 27, 44, Pagkaginikanan, 22, 96, 119 Tigdumala sa Produksyon: Jane Ann Peters Team sa Produksyon: Glen Adair, Connie Bowthorpe Bridge, Bassett, W. Mark, 52 52, 68, 71, 119 Pagkainahan, 119 Julie Burdett, Bryan W. Gygi, Ginny J. Nilson, Gayle Tate Rafferty, Bednar, David A., 102 Bili sa kaugalingon, 32 Pagkakabig, 35, 57, 68 Derek Richardson Prepress: Joshua Dennis, Ammon Harris Bingham, Jean B., 6 Bunyag, 106 Pagkamabination, 6 Direktor sa Pag-imprinta: Steven T. Lewis Christensen, Craig C., 27 Diosnong kinaiya, 19, 48, 119 Pagkamasulundon, 48, 57, 80 Direktor sa Pagpang-apud-apod: Troy K. Vellinga Paghubad: Francisco M. dela Cruz Christofferson, D. Todd, 48 Disipulo, 61, 96 Pagkamaunungon, 90 Ipadala ang subskripsyon, mga pangutana, ug mga Cook, Carl B., 110 Espiritu Santo, 9, 25, 27, 30, Paglahutay, 15, 106, 116 taho ngadto sa Dateline Philippines sa Liahona, The Church of Jesus Christ of Latter-day Saints, Temple Drive, Cook, Quentin L., 40 44, 68, 85, 106 Paglaum, 93, 116 Greenmeadows Subdivision, Quezon City 1110, Metro , Pagpaaktibo, 71, 75 Philippines o sa P. O. Box 1505, Ortigas Center, Emerald Avenue, Cornish, J. Devn, 32 Gugma, 22, 48, 57, 61, Pasig 1600, Metro Manila, Philippines. Numero sa telepono 635- Curtis, LeGrand R., Jr., 68 99, 113 Pagpadayag, 52 9183. Presyo sa subskripsyon sa Pilipinas, P48 matag tuig, P4.00 matag gula, gawas sa mga espesyal nga isyu. Davies, Dean M., 93 Gugmang Putli, 6, 93 Pagpahiuli, 12, 27, 35, 44 Sa pag-subscribe ug pag-renew sa magasin, bisitahi ang http:// Eyring, Henry B., 39, 75, 99 Hingpit nga kalipay, 55, 81, Pagpamatuod, 27, 40, 44, store.lds.org. Palihug ayaw kalimti sa pagbutang sa imong ward/ branch isip address asa ipadala ang imong subskripsyon. Hales, Robert D., 22 88, 116, 121 68, 113 Kon dunay mga pangutana mahitungod sa subskripsyon palihug Holland, Jeffrey R., 61 Home teaching, 61 Pagpangandam, 85 tawag sa Church’s Global Service Center (GSC) sa 1800-8-680- 3950 alang sa mga subscriber sa PLDT ug Smart o 1800-1-441- McConkie, Carol F., 25 Hugot nga Pagtuo, 9, 12, 15, Pagpanghukom, 6, 96 0687 alang sa mga subscriber sa Globe. Meurs, Peter F., 85 25, 27, 30, 52, 90, 93, 102, Pagpangulo, 71, 75 Isumiter ang mga manuskrito ug mga pangutana online sa liahona.lds.org; kon ipadala ngadto sa Liahona, Room 2420, Monson, Thomas S., 78, 80 106, 110, 113, 116 Pagsalig, 15, 52 50 East North Temple Street, Salt Lake City, UT 84150-0024, USA; Nattress, K. Brett, 119 Igpapahulay, 93, 99 Pagsimba, 93 o i-e-mail sa: [email protected] Liahona (usa ka termino sa Basahon ni Mormon nga nagpasabut Nelson, Russell M., 81 Jesukristo, 6, 9, 12, 22, 25, Pagtudlo, 12, 22 nga “kompas o direktor”) gimantala sa Albanian, Armenian, Pagtuon sa kasulatan, 52, Bislama, Bulgarian, Cambodian, Cebuano, Chinese, Chinese Oaks, Dallin H., 57 30, 32, 35, 40, 44, 48, 55, (simplified), Croatian, Czech, Danish, Dutch, English, Estonian, Oscarson, Bonnie L., 12 80, 81, 85, 88, 90, 93, 96, 68, 119 Fijian, Finnish, French, German, Greek, Hungarian, Icelandic, Indonesian, Italian, Japanese, Kiribati, Korean, Latvian, Lithuanian, Rasband, Ronald A., 113 102, 106, 110, 113, 116, Pag-ula, 9, 19, 22, 32, 40, 48, Malagasy, Marshallese, Mongolian, Norwegian, Polish, Reeves, Linda S., 88 119, 121 88, 96, 106, 116, 119, 121 Portuguese, Romanian, Russian, Samoan, Slovenian, Spanish, Swahili, Swedish, Tagalog, Tahitian, Thai, Tongan, Ukrainian, Renlund, Dale G., 121 Joseph Smith, 12, 27, 35, 44, Pakigsaad, mga, 12, 99 Urdu, ug Vietnamese. (Ang kasagad magkalahi sa pinulongan.) Robbins, Lynn G., 96 93, 96, 99, 113 Pamilya, 119 © 2016 sa Intellectual Reserve, Inc. Tanang mga katungod gigahin. Gigamit sa Ang Simbahan ni Jesukristo sa mga Santos sa Schmutz, Evan A., 116 Kababayen-an, 12 Panaghiusa, 110 Ulahing mga Adlaw nga may pagtugot. Gi-imprinta sa Tinipong Bansa sa Amerika. Gi-imprinta sa Pilipinas. Stephens, Carole M., 9 Kabubut-on, 15 Panagna, Propesiya, 27 Copyright nga impormasyon: Gawas kon sa laing paagi Stevenson, Gary E., 44 Kakulangan, mga, 55 Panalangin, mga, 78, 110 gipasabut, ang mga indibidwal mahimong mokopya sa materyal gikan sa Liahona alang sa ilang personal, dili pangkomersyo nga Uceda, Juan A., 30 Kalisdanan, 6, 9, 12, 22, 40, Pasalamat, 19, 75, 99 paggamit (lakip sa mga calling sa Simbahan). Kini nga katungod Uchtdorf, Dieter F., 15, 19, 71 55, 68, 81, 99, 113, 116 Plano sa kaluwasan, 12, 19, mahimong kuhaon pag-usab sa bisan unsang panahon. Ang biswal nga material dili mahimong kopyahan kon kini adunay mga Yamashita, Kazuhiko, 55 Langitnong Amahan, 48, 102 80, 81, 88, 90 pagdili diha sa linya sa kredito sa maong artwork. Ang copyright Priesthood, 61, 75 nga mga pangutana kinahanglan ipadala ngadto sa Intellectual Mga calling sa Simbahan, 40, Property Office, 50 E. North Temple St., FL 13, Salt Lake City, UT 99, 110 Propeta, mga, 27 84150, USA; email: [email protected]. Pulong sa Kaalam, 78 For Readers in the United States and Canada: Misyonaryo nga buhat, 15, November 2016 Vol. 19 No. 11. LIAHONA (USPS 311-480) 35, 55, 57, 80 Sakrament, 85, 99, 106 Cebuano (ISSN 1096-5114) is published monthly by The Church of Jesus Christ of Latter-day Saints, 50 East North Temple, Salt Musika, 85 Sakrament miting, 85 Lake City, UT 84150. USA subscription price is $10.00 per year; Pag-ampo, 25, 30, 35, 57 Sakripisyo, 96 Canada, $12.00 plus applicable taxes. Periodicals Postage Paid at Salt Lake City, Utah. Sixty days‘ notice required for change of Pagduha-duha, 90, 113 Serbisyo, 22, 55, 61, 71, 75, address. Include address label from a recent issue; old and new address must be included. Send USA and Canadian subscriptions Paghinulsol, 9, 32, 40, 48, 71, 99, 102, 110 to Salt Lake Distribution Center at address below. Subscription 88, 106, 121 Templo, mga, 12 help line: 1-800-537-5971. Credit card orders (Visa, MasterCard, American Express) may be taken by phone. (Canada Poste Pagkaayo, 9 Information: Publication Agreement #40017431) POSTMASTER: Send all UAA to CFS (see DMM 507.1.5.2). NONPOSTAL AND MILITARY FACILITIES: Send address changes to Distribution Services, Church Magazines, P.O. Box 26368, Salt Lake City, UT 84126-0368, USA. NOBYEMBRE 2016 3 Gihatagan og gibug-aton nga mga pagtulun-an gikan sa Ika-186 nga Semiannual nga Kinatibuk-ang Komperensya

i Presidente Thomas S. Monson Gatusan ka libo ka mga kababa- niadtong Hulyo 26, 2016 (tan-awa sa mipakigbahin og duha ka direk- yen-an, batan-ong mga babaye, ug pahina 121). Stang mensahe atol sa kinatibuk- gani apil ang mga batang babaye nga Ang kinatibuk-ang mga kompe- ang komperensya. Sa Dominggo sa otso anyos nagkatigom sa Conference rensya sa Simbahan mahitabo matag buntag, siya mipamatuod sa talagsa- Center ug sa tibuok kalibutan sa unom ka bulan, nga manukad gikan ong plano sa kalipay alang sa tanang pag-abli sa unom ka mga sesyon sa sa Conference center sa Siyudad sa katawhan. Gitudlo niya ang mahitu- kinatibuk-ang komperensya sa kinati- Salt Lake, Utah nga mosulod og 21,000 ngod sa mahinungdanong bahin ni buk-ang sesyon sa mga babaye. ka tawo, ug gipaabut usab ngadto sa Jesukristo sa plano sa kaluwasan ingon Atol sa sesyon sa Sabado sa hapon, minilyong katawhan sa tibuok kali- man sa atong tahas aron maangkon upat ka General Authority Seventy butan. Ang komperensya gihubad ug ang kalipay nga mao ang tuyo sa ang gihatagan og emeritus status, usa mabati pinaagi sa internet sa kapin sa Dios. (Tan-awa sa pahina 80.) Atol sa ka Area Seventy ang gi-release, ug 80 ka mga pinulongan ug gimantala sa kinatibuk-ang sesyon sa priesthood, si duha ka Area Seventy ang gitawag 34 ka mga pinulongan sa mga maga- Presidente Monson mipasabut og maa- (tan-awa sa pahina 39). Sa Dominggo, sin sa Simbahan. ◼ yo sa mga panalangin nga maggikan si Elder Dale G. Renlund sa Korum sa pagsunod sa mga sugo sa Ginoo ug sa napulog duha Ka mga apostoles Alang sa sugyot sa paggamit niini nga sa matinud-anong pagsunod sa Pulong mipasidungog ni Elder Per G. Malm, isyu, tan-awa sa indeks sa mga istorya sa sa Kaalam (tan-awa sa pahina 78). sakop sa Seventy kinsa namatay pahina 125.

4 IKA-186 NGA SEMIANNUAL NGA KINATIBUK-ANG KOMPERENSYA | SEPTYEMBRE 24-OKTUBRE 2, 2016 NOBYEMBRE 2016 5 Kinatibuk-ang­ Sesyon sa mga Babaye | Septyembre 24, 2016 sa tibuok mong kalag, ug sa tibuok mong salabutan. “Mao kana ang dako ug ang unang sugo. “Ug ang ikaduha sulosama ra, Higugmaa ang imong silingan sama sa imong kaugalingon.” 3 Usa ka makahuluganong paagi nga Ni Jean B. Bingham mapalambo ug ikapakita ang gugma Unang Magtatambag sa Kinatibuk-ang­ Kapangulohan sa Primary para sa atong mga silingan mao ang kamabination diha sa atong hunahuna ug mga pulong. Mga tuig ang milabay, usa ka pinanggang higala nakabantay nga “Ang pinakatalagsaong matang sa Akong Dad-­on ang gugmang putli mao ang dili paghu- kom.” 4 Kini mao gihapon karon. Bag-o­ lang, dihang ang tres anyos Kahayag sa Ebanghelyo nga si Allyssa nagtan-aw­ og salida kau- ban sa iyang mga igsoon, miingon siya nga naglibug, “Ma, kana nga manok kalain ba niana!” sulod sa Akong Mitan-aw­ ang iyang mama sa screen ug mipahiyom nga nag-ingon,­ “Mahal, peacock man kana.” Panimalay Sama nianang wala kaila nga tres anyos, usahay kita motan-aw­ sa uban Kita makadala sa kahayag sa ebanghelyo sulod sa atong mga panimalay, sa dili kompleto o dili tukma nga pana- eskwelahan, ug sa mga trabahoan kon kita mangita ug mopaambit og but. Mahimo kitang magtutok sa kalai- positibong mga butang mahitungod sa uban. nan ug makita ang mga sipyat niadtong nagpalibut kanato samtang ang atong Langitnong Amahan nakakita sa Iyang mga anak, milalang kanila sa mahang- gig tubag sa pagdapit ni Sister makapuyo uban sa Langitnong Ama- turon Niyang panagway, uban sa talag- Linda K. Burton sa milabayng han sa celestial nga gingharian. Misulat saon ug mahimayaong potensyal. Abril nga kinatibuk-ang­ kompe- siya nga: “Gawas kon kamo adunay Si Presidente James E. Faust mahi- A 1 rensya, daghan kaninyo ang naapil sa gugma nga putli kamo dili mahimo nga numduman nga miingon, “Dili na kaa- mahunahunaon ug manggihatagong maluwas sa gingharian sa Dios.” 2 yo ko manghukom, sa nagkatigulang mga buhat sa gugmang putli nga Dayag lang nga si Jesukristo mao ang ko.” 5 Nagpahinumdom kana kanako sa nagtutok sa pagsulbad sa panginahang- hingpit nga ehemplo sa gugmang putli. obserbasyon ni Apostol Pablo: lan sa mga refugee sa inyong lokal Ang Iyang pagtanyag sa premortal nga “Sa bata pa ako, nagsulti ako nga nga dapit. Gikan sa yano, tinagsang mahimo natong Manluluwas, ang Iyang ingon og bata, nagpanghunahuna ako paningkamot hangtud sa dagkong mga pakig-inter-­ aksyon­ sa tibuok Niyang mor- nga ingon og bata, nagpangatarungan programa sa komunidad, nahimo kana tal nga kinabuhi, ang Iyang langitnong ako nga ingon og bata: apan sa [nagka- tungod sa gugma. Samtang mipaam- gasa sa Pag-ula,­ ug ang Iyang padayon tigulang] na ako, gihiklin ko ang mga bit kamo og panahon, mga talento, nga paningkamot sa pagdala kanato paaging binata” ug kapanguhaan, ang inyo—ug ang og balik ngadto sa atong Langitnong “Kay sa karon, kita nagasud-ong­ kasingkasing—sa mga refugee nahu- Amahan mao gayud ang mga ekspres- sa mga hanap nga panagway daw pay. Ang pagtukod og paglaum ug yon sa gugmang putli. Naglihok Siya nga pinaagi ug salamin, apan nakita ra nato hugot nga pagtuo ug bisan ang mas usa ra ang tumong: gugma para sa Iyang kini unya sa laktud nga nawong ug dakong gugma tali sa nagdawat ug sa Amahan nga gipahayag pinaagi sa Iyang nawong. Sa karon, bahin lamang ang naghatag maoy dili malikayang mga gugma para kanatong tanan. Dihang akong nahibaloan.” 6 resulta sa tinuod nga gugmang putli. gipangutana bahin sa pinakamahinung- Kon makita nato sa klaro ang kau- Si propeta Moroni misulti kana- danong sugo, mitubag si Jesus: galingon natong mga imperpeksyon, to nga ang gugmang putli usa ka “Higugmaa ang Ginoo nga imong lagmit dili kita motan-aw­ sa unsay dili mahinungdanong kinaiya niadtong Dios sa tibuok mong kasingkasing, ug maayo nga naa sa uban.” Tinguha natong

6 KINATIBUK-­ANG SESYON SA MGA BABAYE | SEPTYEMBRE 24, 2016 gamiton ang kahayag sa ebanghelyo aron makita ang uban sama sa pagtan-­ aw sa Manluluwas—uban sa kalooy, paglaum, ug gugmang putli. Moabut ang adlaw nga may kompleto na kitang panabut sa kasingkasing sa uban, ug magpasalamat nga gikaloy-an­ kita—sama sa atong paghatag og manggiloy-ong­ mga hunahuna ug pulong ngadto sa uban atol niining kinabuhia. Pipila ka tuig ang milabay mikuyog ko nga magsakayan kauban sa pundok sa mga young women. Ang lawom asul nga linaw napalibutan sa mga bungtod nga may baga nga kakahuyan ug bato- on nga mga pangpang nga hilabihan ka nindot nga tan-awon. Misidlak ang tubig sa among bugsay dihang gibug- say namo kini sa tin-awng­ tubig, ug ang adlaw init nga midan-ag­ samtang naglawig kami sa linaw. Apan, ang mga panganod sa wala madugay mipangitngit sa langit ug ang kusog nga hangin nagsugod sa paghuros. Aron makairog kami, kina- hanglan nga itunlod namo og lawom o classmate, tanan nagsuplay og lab-as­ sa usa ka batang babaye nga nagpuyo ang bugsay nga dili mohunong sa nga “hangin sa atong mga layag” sam- sa bungtod sa pikas kilid sa walog. pagbugsay. Human sa makaluya nga tang makigbatok kita sa mga hagit sa Matag hapon mabantayan niya ang usa mga oras sa lisud nga trabaho, sa kata- kinabuhi! Gipasabut kini ni Presidente ka bungtod sa atbang sa walog ang usa pusan nakaliko kami sa usa ka kilid sa Thomas S. Monson niini nga paagi: ka balay nga dunay nagsidlak, bula- dakong linaw ug sa among katingala “Dili nato makontrol ang hangin, apan wan nga mga bintana. Ang iyang balay ug kalipay nakabantay kami nga ang atong mapahiangay ang mga layag. gamay ug kagubaon na, ug nangan- hangin naghuyop sa direksyon sa gusto Alang sa tumang kalipay, kalinaw, ug doy ang bata nga makapuyo nianang namong adtoan. katagbawan, kita unta mopili og usa ka matahum nga balay nga may bulawang Diha-diha­ dayon, gipahimuslan positibo nga kinaiya.” 7 mga bintana. namo kini nga gasa. Mikuha kami Ang mga pulong adunay makatinga- Usa ka adlaw gitugutan ang bata og gamayng trapal, gihigot ang duha la nga gahum, kini mao ang pagdasig nga magbisiklita tabok sa walog. Lipay ka kilid ngadto sa gunitanan sa mga ug ang pagpaluya. Tingali mahinumdu- kaayo siyang mipadagan hangtud bugsay ug ang laing mga kilid sa tiilan man nato ang negatibong mga pulong miabut siya sa balay nga may bulawang sa akong bana, nga iyang giinat ngadto nga magpaluya kanato ug ang uban mga bintana nga iyang ganahan kaayo sa pikas kilid sa sakayan. Ang hangin litukon uban sa gugma nga makada- sa dugayng panahon. Apan dihang mihuyop sa hinimo nga layag, ug pas- sig sa atong espiritu. Ang pagpili nga nanaog siya sa bisiklita, nakita niya nga pas kaming nakalawig! positibo ra ang isulti—ug ang—uban ang balay gibiyaan na ug guba na, may Dihang ang mga young women mobayaw ug molig-on­ sa mga anaa tag-as­ nang sagbut sa nataran ug ang sa laing sakayan nakakita sa paspas sa palibut kanato ug makatabang mga bintana yano ra ug hugaw. Nasu- namong paglawig, naghimo-himo­ sa uban sa pagsunod sa pamaagi sa bo, ang bata gilingi sa bata ang iyang dayon sila og mga layag. Nahupay kami Manluluwas. balay. Sa iyang katingala, nakita niya ug naghudyaka sa kalipay, nagpasala- Sa gamay pa ko sa Primary, nagku- ang usa ka balay nga dunay nagsidlak, mat bisan sa mga hagit nianang adlawa. gi ko nga mogansilyo og simple nga bulawang mga bintana dapit sa bung- Sama niadtong mahimayaon nga panultihon nga mabasa, “Dad-on­ nako tod tabok sa walog, ug wala madugay hangin mao ang sinserong pagdayeg ang kahayag sa ebanghelyo ngadto sa nakamatikod nga iya kadtong balay! 8 gikan sa usa ka higala, malipayong akong panimalay.” Usa ka hapon sa Usahay, sama niining batang babaye, pagtimbaya sa usa ka ginikanan, semana samtang kaming mga babaye motan-aw­ kita unsay naa sa uban og yango sa pag-uyon­ sa usa ka igsoon, naggansilyo, ang among magtutudlo kon unsa kaha sila ug mobati nga kita o mapuslanong pahiyom sa katrabaho misugilon kanamo og sugilanon bahin ubos ra nga ikumpara. Natutukan ra

NOBYEMBRE 2016 7 nato ang ilang kinabuhi nga nakapatik naaktibo sa Simbahan. Kini nga pana- Ang atong obligasyon ug pribilihiyo sa social media o nalinga sa panubrang hon sa iyang kinabuhi puno sa talagsa- mao ang paghangop sa kalamboan pakigkompetinsya sa eskwela o sa tra- on malampusong mga kasinatian. diha sa tanan samtang maningkamot baho. Apan, kon gahinan nato’g pana- Paglabay sa pipila ka tuig mibalik kita nga mas mahisama sa Manluluwas hon ang “pag-ihap­ sa daghan natong siya sa iyang yutang natawhan. Apan, nga si Jesukristo. Makahinam gayud panalangin,” 9 makakita kita uban sa ang mga tawo midumili sa pag-ila­ sa nga makita ang kahayag sa mga mata tinuod nga panglantaw ug mahibalo- iyang paglambo ug pag-­uswag. Para niadtong nakasabut sa Pag-ula­ ni an ang pagkamaayo sa Dios sa tanan nila, “mao ra gihapon siya” ug mao ra Jesukristo ug naghimo og tinuod nga Niyang mga anak. kana ang ilang pagtan-­aw kaniya. Sa mga kausaban sa iyang kinabuhi! Ang Mag-edad­ man kita og 8 o 108, katapusan, ang hapit tanang miaging mga misyonaryo nga nakasinati og makadala kita og kahayag sa ebang- kalampusan niining maayo nga tawo kalipay sa pagkakita og kinabig nga helyo sa kaugalingon natong palibut, nagkaanam og kahanaw nga wala mosulod sa mga tubig sa bunyag ug diha man sa taas kaayo nga apartment magamit ang iyang talagsaong talento dayon mosulod sa mga pultahan sa sa Manhattan, sa balay nga mga tuod nga napalambo sa pagpanalangin sa templo mao ang mga saksi sa panala- sa Malaysia, o sa mga tolda sa Mongo- mga tawo nga kanhi mibugal-­bugal ngin gumikan sa pagtugot—ug pag-­ lia. Mahimo kitang mopili sa pagtan-­ ug misalikway na usab kaniya.10 awhag—sa uban nga mag-usab.­ Ang aw unsay maayo sa uban ug sa mga Kadako nga trahedya, kaniya ug sa mga miyembro nga mohangop sa mga kahimtang sa atong palibut. Ang mga komunidad! kinabig kinsa tingali gikonsiderar nga batan-on­ ug dili kaayo batan-ong­ mga Si Apostol Pedro mitudlo, “Labaw lahi kay sa kasagarang mga bunyaga- babaye bisan asa makapakita og gug- sa tanan, batoni nga mainiton sa kanu- nan alang sa gingharian makakaplag mang putli samtang magpili sila sa pag- nay ang inyong gugma sa usa ug usa, og katagbawan sa pagtabang kanila gamit og mga pulong nga makamugna sanglit ang gugma magatabon man sa nga mobati nga gihigugma sa Ginoo. og pagsalig ug pagtuo sa uban. kapid-an­ ka mga sala.” 11 Ang maini- Ang talagsaong katahum sa ebanghel- Si Elder Jeffrey R. Holland misulti ton nga gugmang putli, buot ipasabut yo ni Jesukristo mao ang reyalidad sa bahin sa usa ka batan-ong­ lalaki kinsa “hingpit nga gugma,” gipakita pinaagi mahangturon nga pag-uswag—wala­ bugal-bugalan­ ra sa iyang mga kaedad sa paghikalimot sa mga sayop ug sipyat lamang kita tuguti nga mausab alang sa eskwela. Pipila ka tuig ang milabay, sa uban kay sa magtinir og kayugot o sa pagka mas maayo apan giawhag, ug mibalhin siya og nagpalayo, nahimong magpahinumdom kanato ug sa uban sa gani gisugo, nga ipadayon ang pagti- sundalo, nakahuman og eskwela, ug mga imperpeksyon nga nanglabay. nguha og kalamboan ug, sa katapusan, sa pagkaperpekto. Si Presidente Thomas S. Monson mitambag: “Sa usa ka gatus nga ginag- mayng pamaagi, tanan kamo nagsul-­ob sa kupo sa gugmang putli. . . . Kay sa magmahukmanon ug isig saway sa usag usa, unta anaa kanato ang tiunay nga gugma ni Kristo alang sa atong isigka bumabiyahe niini nga panaw sa kinabuhi. Hinaut nga kita makahibalo nga ang matag usa naghimo sa iyang pinakamaayo sa pag-atubang­ sa mga hagit nga moabut sa [iyang] agianan, ug hinaut nga maningkamot kita sa atong pinakamaayo sa pagtabang.” 12 Ang tawo nga may gugmang putli, mapailubon, mabination, ug konten- to. Ang tawo nga may gugmang putli mouna sa uban, mapaubsanon, mag- pugong sa kaugalingon, maayo ang pagtan-­aw sa uban, ug malipay kon ang uban makahimo og maayo.13 Isip mga igsoon sa Zion, mopa- salig ba kitang “tanan nga magtam- bayayong . . . sa paghimo sa unsay malumo ug tawhanon, sa pagdasig ug

8 KINATIBUK-­ANG SESYON SA MGA BABAYE | SEPTYEMBRE 24, 2016 pagpanalangin sa pangalan [sa Man- luluwas]”? 14 Kita ba, uban sa gugma ug sa dakong paglaum, mangita ug mohangop sa mga maayong kinaiya nga naa sa uban, magtugot ug mag- dasig og kalamboan? Magmaya ba kita sa mga nahimo sa uban samtang padayon kitang maningkamot sa kau- Ni Carole M. Stephens galingon natong kalamboan? Unang Magtatambag sa Kinatibuk-ang­ Oo, kita makadala sa kahayag Kapangulohan sa Relief Society sa ebanghelyo sulod sa atong mga panimalay, eskwelahan, ug sa mga trabahoan kon kita mangita ug mopaambit og positibong mga butang bahin sa uban ug dili magtutok sa Ang Gamhanan nga mga imperpeksyon. Puno gayud ang akong kasingkasing sa pasalamat kon maghunahuna ko bahin sa paghinul- Tig-ayo­ sol nga gihimong posible sa atong Manluluwas nga si Jesukristo alang sa Dili kinahanglan nga makasinati ka sa kasub-anan­ gumikan sa sala, sa tanan nga dili makalikay nga makasa- la niining imperpekto ug usahay lisud kasakit tungod sa binuhatan sa uban, o sa sakit nga mga reyalidad sa nga kalibutan! pagkamortal—nga mag-inusara.­ Ako mosaksi nga kon sundon nato ang Iyang hingpit nga ehemplo, atong madawat ang gasa sa gugmang putli, nga maghatag kanato og kalipay sa sa akong labing magantihon moingon nganha kaninyo, Wala; kay niining kinabuhia ug sa gisaad nga nga mga oportunidad mao ang kamo wala pa makaabut niini nga gilay-­ panalangin sa kinabuhing dayon uban Upagbiyahe—ang makat-on­ sa on gawas kon kini pinaagi sa pulong ni sa atong Amahan sa Langit. Sa panga- akong mga sister sa tibuok kalibutan. Kristo uban sa dili matarug nga hugot lan ni Jesukristo, amen. ◼ Walay sama ang makigtambayayong, nga pagtuo diha kaniya, mosalig sa makigtinan-away,­ ug madugtong sa hingpit diha sa mga maayo nga buhat MUBO NGA MGA SULAT 1. Tan-­awa sa Linda K. Burton, emosyonal nga paagi uban kaninyo. kaniya kinsa gamhanan sa pagluwas. “Nadumuluong Ako,” Liahona, Mayo Atol sa usa niana nga kasinatian, usa “Busa, kamo kinahanglan gayud 2016, 13–15. ka lider sa Relief Society nangutana, mopadayon sa unahan uban ang pag- 2. Moroni 10:21. 3. Mateo 22:37–39. “Duna bay piho nga butang nga kina- kamakanunayon kang Kristo, magba- 4. Sandra Rogers,“Hearts Knit Together,” sa hanglang tutukan sa mga babaye?” ton sa usa ka hingpit nga kahayag sa Hearts Knit Together: Mga Pakigpulong Mitubag ko, “Oo!” samtang ang paglaum, ug usa ka gugma sa Dios gikan sa 1995 nga Komperensya sa Kababayen-an­ [1996], 7. pakigpulong ni Presidente Russell M. ug sa tanan nga mga tawo. Busa, kon 5. James E. Faust, in Dallin H. Oaks, “‘Judge Nelson nga “Usa ka Hangyo ngadto kamo mopadayon sa unahan, magbu- Not’ and Judging,” Ensign, Ago. 1999, 13. sa Akong mga Sister” misantup sa sog sa pulong ni Kristo, ug molahutay 6. 1 Mga Taga-Corinto­ 13:11–12. 7. Thomas S. Monson, “Pagpuyo og akong hunahuna. Si Presidente Nelson hangtud sa katapusan, tan-awa,­ sa Mabungahon nga Kinabuhi,” Liahona, nagtudlo, “Kita nagkinahanglan og mga ingon miingon ang Amahan: Kamo Ene. 2012, 4. babaye nga adunay lig-ong­ panabut sa makabaton og kinabuhi nga dayon. 8. Gikuha gikan sa Laura E. Richards, The 1 Golden Windows: A Book of Fables for doktrina ni Kristo.” “. . . Kini mao ang agianan; ug walay Young and Old (1903), 1–6. Si Nephi mihulagway sa doktrina ni lain nga agianan ni ngalan nga gihatag 9. “Ipha ang Inyong mga Panalangin,” Mga Kristo niini nga paagi: ubos sa langit diin ang tawo maluwas Himno ug mga Awit sa mga Bata, nu. 8. 10. Tan-­awa sa Jeffrey R. Holland, “Ang “Kay ang ganghaan diin kamo kina- diha sa gingharian sa Dios. Ug karon, Labing Maayo Moabut Pa,” Liahona, Ene. hanglan nga mosulod mao ang pag- tan-awa,­ kini mao ang doktrina ni 2010, 18–19. hinulsol ug bunyag pinaagi sa tubig; Kristo.” 2 11. 1 Pedro 4:8. 12. Thomas S. Monson, “Ang Gugmang Putli ug unya mosunod ang kapasayloan sa Nganong nagkinahanglan kita Dili Gayud Mopakyas,” Liahona, Nob. inyong mga sala pinaagi sa kalayo ug og lig-ong­ panabut niini nga mga 2010, 125. sa Espiritu Santo. . . . baruganan? 13. Tan-­awa sa 1 Mga Taga-­Corinto 13:4–6. 14. “As Sisters in Zion,” Hymns, nu. 309; “Ug karon . . . ako mangutana kon Pirme kong makasugat og mga empasis gidugang. ang tanan natuman ba? Tan-awa,­ ako babaye nga mga Santos sa Ulahing

NOBYEMBRE 2016 9 unta kaniya ug ikaw hatagan niyag buhi nga tubig. Nakasabut sa katapu- san, ang babaye mitubag uban sa hugot nga pagtuo ug mihangyo, “Senyor, hatagi ra ko nianang tubiga aron dili na ako uhawon. Human ang babayeng Samarianhon nakasinati niini uban sa Manluluwas, “gibiyaan sa babaye ang iyang banga ug miadto siya sa lungsod ug miingon sa mga tawo, “Umari kamo, tan-awa­ ninyo ang usa ka tawo, nga mitug-an­ kanako sa tanang nabuhat ko: mao ba kaha kini ang Kristo?” mga Adlaw kinsa desperado alang hugot nga pagtuo kang Jesukristo Nakadawat siya og saksi—misugod sa tabang, apan wala sila modangup makatabang nato sa pagsagubang sa siya sa pag-ambit­ sa buhi nga tubig— ngadto sa Usa kinsa makahatag og bisan unsa nga hagit. ug nagtinguha siya nga mosaksi sa mahangturong panabang. Kasagaran Kita, sa pagkatinuod, kanunayng Iyang kabalaan ngadto sa uban.9 magtinguha sila og panabut pinaagi makabantay nga nalig-on­ ang atong Kon moduol kita Kaniya uban sa sa pagsiksik sa “dako ug lapad nga pagtuo ug ang atong relasyon uban sa mapainubsanon ug matudloan nga gambalay.” 3 Langitnong Amahan ug sa Iyang Anak mga kasingkasing—bisan kon ang Samtang mopalambo kita sa atong nalunsay diha sa kalisdanan. Mopakig- atong mga kasingkasing bug-at­ sa panabut sa doktrina ni Kristo, atong bahin ko og tulo ko mga ehemplo. mga sayop, mga sala, ug mga kala- madiskubrihan sa dili madugay nga Una, ang Manluluwas, ang Gam- pasan—Siya makausab kanato, “kay nagpalambo kita og mas lawom nga hanan nga Tig-­ayo, adunay gahum siya gamhanan sa pagluwas.” 10 Ug panabut sa “mahinungdanon nga laraw sa pag-usab­ sa atong mga kasing- uban sa nausab nga mga kasingkasing, sa kalipay.” 4 Mahibaloan usab nato nga kasing ug sa paghatag kanato og kita, sama sa babayeng Samarianhon, ang atong Manluluwas, si Jesukristo, permanenteng kahupayan gikan sa makaadto sa atong kaugalingong mga anaa sa sentro sa plano. kasubo nga resulta sa kaugalingon dakbayan—atong mga panimalay, mga Kon masayud kita unsaon paggamit natong mga sala. Sa dihang gitud- eskwelahan, ug mga trabahoan—aron sa doktrina ni Kristo sa atong indi- loan sa Manluluwas ang babaye nga mosaksi Kaniya. bidwal nga mga kahimtang, molam- Samarianhon sa atabay, nakahibalo Siya Ikaduha, ang Gamhanan nga bo ang atong gugma alang sa atong sa iyang bug-at­ nga mga sala. Hinoon, Tig-ayo­ makahupay ug makalig-­ Manluluwas. Ug atong mahibaloan “ang Ginoo nagatan-aw­ sa kasingka- on kanato kon makasinati kita og “nga bisan unsay mga kalahian, tanan sing,” 8 ug nasayud Siya nga dali siyang kasakit tungod sa dili matarung kita nagkinahanglan sa samang walay matudloan. nga mga binuhatan sa uban. Kadag- kinutuban nga Pag-­ula.” 5 Makaamgo Sa pag-abut­ sa babaye sa atabay, si han na ko nakig-istorya­ sa mga babaye kita nga Siya mao ang atong pundas- Jesus—ang representasyon sa buhi nga nga nanglimbasug sa lisud nga mga yon—“ang lig-on­ nga sukaranan sa tubig—yanong miingon, “Paimna ra pagsulay. Ang pagsunod sa ilang mga atong Manunubos, . . . ang tinuod nga ko.” Ang atong Manluluwas sa samang pakigsaad sa templo nahimong lisud tukuranan . . . diin kon [kita] magtukod paagi mosulti kanato sa tingog nga nga panaw sa pagkaayo. Nag-antus­ dili [kita] mapukan.” 6 atong mailhan kon kita moduol Kaniya sila sa napakyas nga mga pakigsaad, Sa unsang paagi nga kini nga —kay nakaila Siya kanato. Tagbuon masulub-on­ nga mga kasingkasing, doktrina makapanalangin kanato kon kita Niya kon asa kita. Ug tungod sa ug nawagtang nga pagsalig. Daghan magtinguha kita sa kalinaw ug panabut Iyang pagkasiya ug sa unsay Iyang kanila ang biktima sa pagpanapaw ug ug maningkamot sa paglahutay nga nabuhat alang kanato, makasabut Siya. pagpang-abuso­ sa pinulongan, sek- malipayon diha sa atong talagsaon nga Tungod kay nasinati Niya ang atong swal, ug emosyonal nga paagi, nga mortal nga mga panaw? kasakit, makahatag Siya kanato og buhi kanunay maoy resulta sa pagkaadik Mosugyot ko nga magsugod kita, nga tubig kon magtinguha kita niini. sa ubang mga tawo. sama sa gisulti ni Nephi, “uban sa dili Gitudlo Niya kini sa babayeng Samari- Kini nga mga kasinatian, bisan og matarug nga hugot nga pagtuo diha anhon“ sa dihang miingon Siya, “Kon dili nila kaugalingong sayop, naka- [ni Jesukristo], mosalig sa hingpit diha nasayud ka pa lamang sa gasa sa Dios, hatag sa kadaghanan og pagbati sa sa mga maayo nga buhat kaniya kinsa ug kon kinsa kining nagaingon kani- kahasol sa konsensya ug kaulaw. Wala gamhanan sa pagluwas.” 7 Ang atong mo, ‘Paimna ra ko;’ mangayo ka gayud makasabut kon unsaon sa pagdumala

10 KINATIBUK-­ANG SESYON SA MGA BABAYE | SEPTYEMBRE 24, 2016 sa kusganong mga pagbati nga ilang sa kasinatian nga labing makahadlok. nasinati, daghan kanila misulay sa pag- Makahinumdom ko nga naghilak, baliwala niini, sa pagkalimot niini. ang mga luha midagayday sa akong Ang paglaum ug pagkaayo dili nawong samang naghangos ko. Apan makit-an­ pinaagi sa pagtago niini bisan ang ingon ka grabeng pag-­antus apan diha sa kahayag ug gugma sa dili makakumpara sa sakit nga misu- atong Manluluwas, si Jesukristo.11 nod sa dihang nabantayan nako nga Si Elder Richard G. Scott mitambag, nataranta ang akong inahan, desperado “Kon kamo sa inyong kaugalingon kaayong motabang nako. walay nahimong grabe nga sala, ayaw “Magul-anon­ siyang makita nga nag-­ antosa sa walay hinungdan ang mga antus ko. Apan wala mi makahibalo sangputanan sa sala sa laing tawo. . . . nga bisan pa sa nagkagrabeng sitwas- Kamo makabati og kalooy. . . . Apan yon, hapit na diay namo masinati ang kinahanglang dili ninyo hunahunaon usa ka dakong milagro. nga kamo adunay tulubagon. . . . Kon ‘Samtang nagpadayon ang taas nga kamo nakabuhat na sa unsay angay oras, balik-­balik nga mihunghong ang aron matabangan ang tawo nga inyong akong mama, ‘Buhaton nako ang tanan gimahal, itugyan ngadto sa Manluluwas aron makuha kini gikan nimo.’ ang inyong palas-anon. . . .­ Sa inyong “Sa samang panahon, misamot ang pagbuhat niini, dili lamang kamo sitwasyon, ug sa dihang nagtuo ko nga makakita og kalinaw apan makapakita dili na nako maagwanta, adunay - sa inyong pagtuo sa gahum sa Manlu- bulongang nahitabo. luwas aron tangtangon ang palas-­anon nga pag-inum­ gikan sa atabay sa buhi “Usa ka talagsaon ug maanindot nga sa sala sa minahal sa kinabuhi pinaagi nga tubig sa Manluluwas. Salig diha gahum kalit nga miabut sa akong lawas. sa iyang paghinulsol ug pagsunod.” sa pagtuga sa gahum nga magamit sa Dayon, uban sa ‘kalig-on­ nga lapas sa Mipadayon siya: “Ang hingpit nga matag usa kanato pinaagi sa mga ordi- akong kaugalingon,’ 14 kusganon nakong pagkaayo moabut pinaagi sa inyong nansa ug mga pakigsaad. Ug tuguti ang gideklarar sa akong mama ang pito hugot nga pagtuo kang Jesukristo ug sa makaayo nga gahum sa Manluluwas ug ka makapausab sa kinabuhi nga mga Iyang gahum ug kasarang, pinaagi sa sa Iyang Pag-ula­ nga mosulod sa inyong pulong isip tubag sa iyang balik-balik­ Iyang Pag-ula,­ sa pag-ayo­ sa samad nga kinabuhi. nga tinguha nga maoy modala sa akong nagagikan sa dili makiangayon ug dili Ikatulo, ang Gamhanan nga Tig-­ sakit. Miingon ko, ‘Dili na kinahanglan; angay dawaton.” 12 ayo makahupay ug makasuporta Duna nay nikuha nini. Kon mabantayan ninyo ang inyong kanato samtang kita nakasinati og Gikan sa malisud nga sitwasyon kaugalingon nga anaa niini nga sakit nga “mga reyalidad sa pagka- sa makaluya nga sakit sa pangisip, si sitwasyon, mga sister, ang pagkaayo mortal” 13 sama sa mga kalamidad, Josie nakakuha og kalig-on­ aron sa mahimong usa ka taas nga proseso. sakit sa pangisip, balatian, grabe pagpamatuod ni Jesukristo ug sa Iyang Magkinahanglan kini nga mainampuon nga sakit, ug kamatayon. Bag-o­ lang Pag-ula.­ kamong magtinguha sa giya ug angay ko nga nakaila og talagsaon nga batan-­ Wala siya maayo sa hingpit nianang nga tabang, lakip ang pagpangayo og ong babaye nga ginganlan og Josie nga adlawa, apan iyang nadawat ang kaha- tambag ngadto sa tukma nga gi-orden­ nag-antus­ sa sakit nga bipolar disorder. yag sa paglaum sa panahon sa hilabihan nga mga naghupot sa priesthood. Sam- Aniay gamay lang nga parte sa iyang nga kangitngit. Ug karon, nasupor- tang magkat-on­ kamo sa pakig-istorya­ panaw ngadto sa pagkaayo nga iyang tahan sa lig-ong­ panabut sa doktrina nga dayag, paghimo og angay nga gipakigbahin kanako: ni Kristo ug nalig-on­ kada adlaw sa mga limitasyon ug tingali pagtinguha “Ang labing lisud nga mga panahon buhi nga tubig sa Manluluwas, si Josie og propesyonal nga pagtambag. Ang mahitabo sa unsay gitawag namo sa nagpadayon sa iyang panaw ngadto sa pagmentinar og espirituhanong kalig-on­ akong pamilya isip ‘mga adlaw diha sa pagkaayo ug nagpakita og dili matarug sa tibuok proseso importante! Hinum- salog.’ Nagsugod kini sa grabe kaayo nga pagtuo diha sa Gamhanan nga Tig-­ dumi ang inyong balaanong pagkatawo: nga pagkasensitibo ug pagsalikway ayo. Mitabang siya sa ubang tawo. Ug kamo hinigugmang anak nga babaye sa bisan unsang matang sa tingog, miingon siya, “Kon ang kangitngit daw sa Langitnong Ginikanan. Salig sa paghikap, o kahayag. Naghatag kini makanunayon, mosalig ko sa panum- mahangturong plano sa inyong Amahan og hilabihang kasakit sa pangisip. duman sa Iyang malumong mga kalooy. alang kaninyo. Padayon kada adlaw sa Dunay usa ka adlaw nga dili gyud nako Nagsilbi kining giya sa kahayag sam- pagpalambo sa inyong panabut bahin sa makalimtan. tang nagsagubang ko sa lisud nga mga doktrina ni Jesukristo. Ipakita ang hugot “Bag-o­ pa lang ako niadtong nag- sitwasyon.” 15 nga pagtuo kada adlaw sa tinud-anay­ sagubang sa akong sakit, nga naghimo Mga sister, ako mopamatuod nga—

NOBYEMBRE 2016 11 Dili kinahanglan nga mopada- yon ka sa pagdala sa palas-anon­ sa kasub-anan­ gumikan sa sala—nga mag-inusara.­ Dili kinahanglan nga modala ka sa sakit gumikan sa dili matarung nga mga binuhatan sa uban—nga mag-inusara.­ Dili kinahanglan nga makasinati ka Ni Bonnie L. Oscarson sa sakit nga mga reyalidad sa pagka- Kinatibuk-ang­ Presidente sa Young Women mortal—nga mag-inusara.­ Nangamuyo ang Manluluwas: “Dili ba kamo mobalik ngari kana- ko, ug maghinulsol sa inyong mga sala, ug makabig, nga aron unta Ako Barug diha sa Kalig-­on, moayo kaninyo?” “. . . Kon kamo moduol ngari kanako kamo makaangkon og kina- mga Kaigsoonang buhi nga dayon. Tan-awa,­ ang akong bukton sa kalooy gitunol nganha kaninyo, ug kinsa kadto nga modu- ol Ako modawat kaniya.” 16 Babaye sa Zion “[Siya] mohimo sa tanan aron makuha kini gikan kaninyo.” Gani, Aron mahimong nakabig nga mga tigtuman sa pakigsaad, kinahanglan “[Siya] mibuhat na niini.” Sa pangalan kitang magtuon sa mahinungdanong mga doktrina sa ebanghelyo ug ni Jesukristo, ang Gamhanan nga Tig-­ magbaton og dili matarug nga pagpamatuod sa katinuod niini. ayo, amen. ◼

MUBO NGA MGA SULAT 1. Russell M. Nelson, “Usa ka Hangyo ngadto sa Akong mga Sister,” Liahona, nsa ka dakong kalipay nga kahimtang sa atong panahon kina- Nob. 2015, 96–97. magpundok dinhi niining hanglan nga dili makapahibulong 2. 2 Nephi 31:17, 19–21; emphasis gidugang. Conference Center uban sa mga kanato. Gipanagna na kini sulod sa 3. 1 Nephi 11:36. U 4. Alma 42:8. batang babaye, mga batan-ong­ babaye, kaliboan ka mga tuig isip pahimangno 5. Dale G. Renlund, “Ang mga Santos sa ug mga kababayen-an­ sa Simbahan. ug pagtambag aron makapangan- Ulahing mga Adlaw Magpadayon sa Pagpa- Kita usab nahibalo gayud nga adunay dam kita. Ang ika-­8 nga kapitulo sa ningkamot,” Liahona, Mayo 2015, 57–58. 6. Helaman 5:12. liboan sa ubang mga grupo sa mga Mormon naghatag og makapaguol 7. 2 Nephi 31:19. sister, nagpundok sa tibuok kalibutan, nga tukmang paghulagway sa mga 8. 1 Samuel 16:7. nagtan-aw­ niining mga kahimoan, ug kahimtang sa atong panahon. Niini 9. Tan-­awa sa Juan 4:5–30, 39–42. 10. Alma 34:18. ako mapasalamaton sa oportunidad ug nga kapitulo, nag-­ingon si Moroni nga 11. Alang sa dugang tabang alang sa mga mga pamaagi nga nagtugot kanato sa iyang nakita ang atong panahon, ug indibidwal, mga kapikas ug mga pamilya, pagtipon diha sa panaghiusa ug katu- kini naglakip sa mga gubat ug mga ug mga lider sa Simbahan, tan-­awa sa OvercomingPornography.​org ug yoan niining gabhiona. hungihong sa gubat, dagkong mga mentalhealth.lds.​ org.​ Pagka-Oktubre­ 2006, si Presidente kahugawan, mga pagbuno, pagpanu- 12. Richard G. Scott, “Aron Luwas sa Gordon B. Hinckley mihatag og pakig- lis, ug mga tawo kinsa magsulti kanato Mabug-­at nga mga Palas-­anon,” Liahona, Nob. 2002, 88. pulong nga giulohan og “Barug, O mga nga walay husto o sayop diha sa mata 13. Tan-­awa sa Paul B. Pieper, “Gipadayag Kalalakin-an­ sa Dios,” nga gibase sa usa sa Dios. Naghulagway siya og mga nga mga Reyalidad sa Pagkamortal,” ka himno nga gisulat niadtong 1911.1 tawo kinsa puno sa garbo, madasigon Liahona, Ene. 2016, 44. 14. “Lord, I Would Follow Thee,” Hymns, Usa kadto ka panawagan alang sa mga sa pagsul-­ob og mahalon nga panaput, nu. 220. kalalakin-an­ sa Simbahan nga mobarug ug kinsa nagbugal-­bugal sa relihiyon. 15. Alang sa dugang pa mahitungod sa ug mopalambo sa ilang kaugalingon. Nakakita siya og mga tawo kinsa nali- panaw ni Josie padulong sa pagkaayo, tan-­awa sa Morgan Jones, “Bipolar Kana nga pakigpulong akong gihunahu- nga sa kalibutanong mga butang nga Disorder Can’t Stop LDS Woman from na samtang ako nag-ampo­ aron mahiba- sila nagtugot “sa mga timawa, ug sa Spreading Light, Joy through the 444 lo kon unsay akong ipakigbahin kaninyo. mga hubo, ug sa mga masakiton ug sa Project,” Deseret News, Mar. 21, 2016, 3 deseretnews.com. Mga sister, kita nagpuyo sa “mga mga sinakit nga molabay” nga wala 16. 3 Nephi 9:13–14. panahon nga malisud.” 2 Ang mga mahimatnguni.

12 KINATIBUK-­ANG SESYON SA MGA BABAYE | SEPTYEMBRE 24, 2016 Nangutana si Moroni og tinuoray Anak, nga si Jesukristo, sa atong hugot nga sukna sa atong kaugalingon —kita nga pagtuo ug kaluwasan. Si Jesukristo kinsa buhi niining panahona. Nag-­ mao ang atong Manluluwas ug Manu- ingon siya, “Ngano nga kamo maulaw nubos. Kinahanglan natong tun-­an ug sa pagdala diha kaninyo sa ngalan ni sabton ang Iyang Pag-ula­ ug unsaon Kristo?” 4 Kini nga pasangil tukma nga sa paggamit niini kada adlaw; ang naghulagway sa nagtubo nga sekular paghinulsol usa sa labing dakong mga nga kahimtang sa atong kalibutan. panalangin natong tanan aron magpa- Ang Joseph Smith—Mateo nag- bilin diha sa dalan sa pagkamatarung. tudlo nga sa katapusang mga adlaw Kinahanglan nga atong tan-awon­ si bisan ang labing “pinili . . . sumala sa Jesukristo isip nag-una­ natong modelo pakigsaad” 5 malingla. Kadto nga anaa sa buhat ug ang ehemplo kon unsay sa pakigsaad naglakip sa mga batang angayan natong makab-ot.­ Kinahang- babaye, mga batan-ong­ babaye, ug lan kitang padayong magtudlo sa atong mga sister sa Simbahan kinsa nabunya- mga pamilya ug mga klase mahitungod gan ug mihimo og mga pakigsaad uban sa mahinungdanong plano sa atong sa ilang Langitnong Amahan. Bisan kita Amahan bahin sa kaluwasan, nga nag- anaa sa risgo nga malingla pinaagi sa lakip sa doktrina ni Kristo. sayop nga mga pagtulun-an.­ Ikaduha, kinahanglan nga atong Mga sister, dili ko motuo nga ang og mga babaye nga adunay kaisug ug sabton ang panginahanglan sa pag- mga kahimtang padulong sa paglambo panglantaw sama sa atong Inahan nga pahiuli sa doktrina, organisasyon, ug paingon sa unahan. Kon ang kasam- si Eva.” 7. sa mga yawe sa awtoridad niining tangang panghitabo mga ilhanan, Kini nga mensahe nagmatuod ulahing mga adlaw. Kinahanglan kitang kinahanglan kitang mangandam alang pag-usab­ kanako nga bisan pa sa mga magbaton og pagpamatuod nga si sa mga pagsulay nga nag-atang­ sa kahimtang sa atong panahon, kita Propeta Joseph Smith balaang napili unahan. Sayon ra nga mawad-­an og adunay daghang mga rason nga magli- ug gitudlo sa Ginoo sa pagpahinabo paglaum, apan isip mga tawo sa pakig- pay ug magmalaumon. Nagtuo ako sa niining pagpahiuli ug sa pag-ila­ nga saad kinahanglan nga dili gayud kita tibuok kong kasingkasing nga kitang iyang gi-organisar­ ang kababayen-an­ mawad-an­ og paglaum. Sama sa gii- mga sister adunay dala sa pagkatawo sa Simbahan sumala sa organisasyon sa ngon ni Elder Gary E. Stevenson, “Ang nga kalig-on­ ug hugot nga pagtuo karaang Simbahan ni Kristo.9 buhong nga panalangin sa Langitnong nga motugot kanato sa pagbuntog sa Ug ikatulo, kinahanglan nga atong Amahan alang sa atong pagpakabuhi mga hagit sa pagpuyo sa katapusang tun-an­ ug sabton ang mga ordinansa sa lisud nga panahon mao nga kita mga adlaw. Gisulat ni Sister Sheri Dew, ug mga pakigsaad sa templo. Ang tem- nagpuyo usab sa kahingpitan sa pana- “Ako nagtuo nga sa panahon nga kita plo naghupot og dapit diha gayud sa hon.” 6 Ganahan ko sa kahupayan niana makakat-on­ sa paglihok sa hingpit nga sentro sa atong labing sagrado nga mga nga pamahayag. impluwensya sa nakabig, nagtuman sa gituohan, ug ang Ginoo naghangyo Gisulti ni Presidente Russell M. pakigsaad nga kababayen-an,­ ang ging- nga kita motambong, mamalandong, Nelson kanato sa miaging tuig: “Ang harian sa Dios mausab og dali” 8 motuon, ug mangita sa personal nga mga pag-ataki­ sa Simbahan, sa doktrina Kini nagkinahanglan og tinabangay kahulugan ug paggamit sa indibidwal niini, ug sa atong paagi sa pagpaka- nga paningkamot nga makabig ug nga paagi. Atong masabtan nga pina- buhi magkadaghan. Tungod niini, kita magtuman sa atong mga pakigsaad. Sa agi sa mga ordinansa sa templo, ang nagkinahanglan og mga babaye nga pagbuhat sa ingon, kinahanglan kitang gahum sa pagka-diosnon­ makita diha adunay lig-ong­ panabut sa doktrina ni mahimo nga mga batang babaye ug sa atong kinabuhi 10 ug tungod sa mga Kristo ug mogamit niana nga panabut kababayen-an­ kinsa magtuon sa mahi- ordinansa sa templo, kita masangkapan sa pagtudlo ug pagtabang sa pagpa- nungdanong mga doktrina sa ebang- sa gahum sa Dios, ug ang Iyang ngalan dako og henerasyon nga makabatok helyo ug magbaton og dili matarug maanaa kanato, ang Iyang himaya sa sala. Nagkinahanglan kita og mga nga pagpamatuod sa katinuod niini. magaliyok kanato, ang Iyang mga babaye kinsa makaila sa pagpanglingla Adunay tulo ka mga area nga gituohan anghel magabantay kanato.11 Naghu- sa tanang matang niini. Nagkinahang- ko nga sukaranan ngadto sa lig-­ong nahuna lang ko kon hingpit ba kitang lan kita og mga babaye kinsa nasayud mga pagpamatuod ug nga akong misalig sa gahum niadto nga mga saad. kon unsaon sa paggamit sa gahum nga gikonsiderar nga mahinungdanon sa Mga sister, bisan ang labing bata giandam sa Dios alang sa mga nagtu- atong panabut. niini nga pundok sa tigpaminaw maka- man sa pakigsaad ug kinsa nagpahayag Una, kinahanglan natong ilhon ang barug diha sa hugot nga pagtuo ug sa ilang mga gituohan uban sa pagsalig kamahinungdanon sa Dios nga atong makabuhat og mahinungdanong tahas ug gugmang putli. Nagkinahanglan kita Mahangturong Amahan ug sa Iyang sa pagtukod sa gingharian sa Dios. Ang

NOBYEMBRE 2016 13 kabataan magsugod sa pagbaton og unsay kahulugan sa pagpalambo sa Giawhag kita sa pagtudlo ug paggamit kaugalingong mga pagpamatuod pina- iyang calling uban sa hugot nga pag- niini nga mga kapanguhaan isip ang agi sa pagbasa o pagpaminaw ngadto tuo. Si Marfissa Maldonado gitawag nga sukdanan sa pagpabilin kanato diha sa sa mga kasulatan, pag-ampo­ kada motudlo og klase sa Sunday School higpit ug pig-ot­ nga dalan. adlaw, ug sa pag-ambit­ sa sakrament sa kabatan-onan­ tulo ka tuig na ang Mga usa ka tuig na ang milabay, sa makahuluganong paagi. Ang tanang milabay. Duna siyay 7 ka estudyante nakig-istorya­ ko og usa ka inahan sa kabataan ug mga batan-ong­ babaye nga nagtambungan sa dihang gitawag gagmayng mga bata kinsa mihukom sa makaawhag og mga family home siya, apan karon duna na siyay 20 nga paghimo og maawhagon nga paagi sa evening ug mahimong hingpit nga kanunayng nagtambungan. Gipangu- pagpanalipod sa iyang mga anak batok mga sumasalmot. Makaluhod kamo tana nako siya, sa kahibulong, kon sa daghang negatibong mga impluwen- og una samtang ang inyong pamilya unsay iyang gihimo sa pagpahinabo sya nga sila nabantang diha sa internet magpundok alang sa pag-ampo­ sa sa maong pagsaka sa gidaghanon. ug sa eskwelahan. Magpili siya og pamilya. Bisan kon ang inyong mga Mapaubsanon siyang miingon, “Oy, dili hilisgutan matag semana, kasagaran usa panimalay dili ang labing hingpit, ang lang kay ako ra. Ang tanang sakop sa nga makapahimo og daghang hilisgu- inyong personal nga mga ehemplo sa klase mitabang.” Nag-uban,­ ilang nakit-­ tan sa internet, ug magpasiugda siya og matinud-anong­ pagsunod sa ebanghel- an ang mga ngalan sa mga less-active­ makahuluganong mga panaghisgot sulod yo makaimpluwensya sa kinabuhi sa diha sa lista ug misugod sa pagkuyog sa semana diin ang iyang mga anak inyong pamilya ug mga higala. og pamisita ug sa pagdapit kanila makapangutana ug siya makasiguro nga Ang mga batan-ong­ babaye sa Sim- nga mobalik sa simbahan. Sila usab ilang makuha ang balanse ug maayo nga bahan kinahanglang makakita sa ilang dunay bunyag tungod sa ilang mga panglantaw sa kasagarang lisud nga mga kaugalingon nga mahimong mahi- paningkamot. isyu. Naghimo siya sa iyang panimalay nungdanong mga sumasalmot diha sa Naghimo si Sister Maldonado og nga usa ka luwas nga dapit sa pagpangu- buhat nga gidumala sa priesthood ug social media site alang lamang sa iyang tana ug pagbaton og makahuluganon dili lamang mga tumatan-aw­ ug mga mga sakop sa klase nga gitawag og “I nga panudlo sa ebanghelyo. tigsuporta. Naghupot kamo og mga Am a Child of God,” ug nagbutang siya Naguol ko nga nagpuyo kita sa calling ug gi-set­ apart pinaagi niadtong og makadasig nga mga panghunahuna ingon nga kahimtang nga naglikay nga naghupot sa mga yawe sa priesthood ug mga kasulatan makadaghan sa usa makasilo nga usahay likayan na hinoon nga molihok isip mga lider nga may ka semana. Kanunay siyang mag-text­ nato ang pagtudlo sa hustong mga gahum ug awtoridad niini nga buhat. sa iyang mga estudyante nga may baruganan. Napakyas kita sa pagtudlo Samtang kamo nagpalambo sa inyong mga buluhaton ug nag-awhag.­ Nagtuo sa atong mga batan-ong­ babaye nga mga calling diha sa mga kapangulohan siya nga importante ang pagbinay- ang pagpangandam nga mahimong sa klase ug nag-andam­ sa espirituha- loay og hunahuna sa mga paagi nga inahan mao ang labing mahinungda- nong paagi, nagtinambagay, nagtina- mas masabtan nila, ug kini epektibo. non tungod kay kita dili gustong maka- bangay sa pagpangalagad sa inyong Miingon siya kanako sa yano, “Gihigug- pasilo niadtong dili minyo o niadtong mga sakop sa klase, ug nagtudlo sa ma nako ang akong mga estudyante.” dili makabaton og anak, o makita nga usag usa sa ebanghelyo, kamo nag-­ Gibati nako kana nga gugma samtang nagpugong sa umaabut nga mga pag- angkon sa inyong dapit niini nga buhat gisultihan ko niya sa ilang mga paning- pili. Sa laing bahin, mahimo usab nga ug kamo ug ang inyong mga kauban kamot, ug ang iyang ehemplo mipahi- mapakyas kita sa paghatag og gibug-­ mapanalanginan. numdom kanako og unsay mahimo sa aton sa kaimportante sa edukasyon Ang tanang kababayen-an­ kinahang- usa ka tawo nga dunay hugot nga pag- tungod kay dili kita gustong mohatag lang makakita sa ilang kaugalingon tuo ug lihok niini nga buhat inubanan og mensahe nga mas importante pa isip mahinungdanong mga sumasal- sa panabang sa Ginoo. kini kay sa kaminyoon. Naglikay kita sa mot diha sa buhat sa priesthood. Ang Ang atong kabatan-onan­ napaban- pagpahayag nga ang atong Langitnong kababayen-an­ niini nga Simbahan mga tang ngadto sa lisud nga mga pangu- Amahan nagpasabut sa kaminyoon nga presidente, mga counselor, mga magtu- tana kada adlaw, ug kadaghanan nato tali sa usa ka lalaki ug babaye tungod tudlo, mga sakop sa mga council, mga adunay mga minahal kinsa nanlimba- kay kita dili gustong makapasilo niad- igsoong babaye, ug mga inahan, ug sug sa pagpangita sa mga tubag. Ang tong kinsa nagsinati og pagkaibug sa ang gingharian sa Dios dili makalihok maayong balita mao nga adunay mga sama nga sekso. Ug tingali atong bation gawas kon kita mobarug ug motuman tubag sa mga gipangutana. Paminaw sa ang pagkadili komportable sa paghis- sa atong mga katungdanan uban sa bag-ohay­ nga mga mensahe gikan sa got og mga isyu sa sekso o maayong hugot nga pagtuo. Usahay gikinahang- atong mga lider. Kita giawhag sa pag- sekswalidad. lan lamang nato ang pagbaton og mas tuon ug pagsabut sa plano sa kalipay Sa pagkatinuod, mga sister, kina- dako nga panabut sa unsay posible. sa atong Langitnong Amahan. Gipa- hanglan nga gamiton nato ang pagka- Bag-ohay­ lang nakahimamat ko og hinumduman kita sa mga baruganan mabination, apan gamiton usab nato sister sa Mexico kinsa nakasabut kon diha sa pamahayag bahin sa pamilya.12 ang atong sentido komon ug ang atong

14 KINATIBUK-­ANG SESYON SA MGA BABAYE | SEPTYEMBRE 24, 2016 pagsabut sa plano sa kaluwasan nga maisugon ug prangka kon kini mahitungod sa pagtudlo sa atong mga anak ug kabatan-onan­ sa mahi- nungdanon nga mga baruganan sa ebanghelyo nga kinahanglan gayud nilang masabtan aron sa paglawig sa kalibutan nga ilang gipuy-an.­ Kon dili nato tudloan ang atong mga kaba- Ni Presidente Dieter F. Uchtdorf taan ug kabatan-onan­ sa tinuod nga Ikaduhang Magtatambag sa Unang Kapangulohan doktrina—ug itudlo kini sa klaro— ang kalibutan motudlo kanila sa mga bakak ni Satanas. Gihigugma nako ang ebanghelyo ni Jesukristo, ug ako mapasalama- Ikaupat nga Andana, ton sa hangtud alang sa direksyon, gahum, ug inadlaw nga tabang nga akong nadawat isip usa ka anak nga Katapusang Pultahan babaye sa pakigsaad sa Dios. Ako nagpamatuod nga ang Ginoo mipana- Ang Dios “moganti niadtong magmatinguhaon sa pagpangita kaniya,” langin kanato, isip kababayen-an­ kin- sa nagpuyo niining malisud nga mga mao nga kinahanglan kitang magpadayon sa pagpanuktok. Mga sister, panahon, uban sa tanang gahum, mga ayaw paghunong. Pangitaa ang Dios sa tibuok ninyong kasingkasing. gasa, ug kalig-on­ nga gikinahanglan aron sa pag-andam­ sa kalibutan alang sa Ikaduhang Pag-anhi­ ni Ginoong Jesukristo. Nag-ampo­ ko nga kitang inahal nakong mga sister, mga apo nga babaye—tanan niining mga tanan makakita unta sa atong tinuod higala, pagkabulahan nato nga indibidwal nahimong positibo nga mga nga potensyal ug mobarug nga mahi- Mnagkapundok pag-usab­ niining impluwensya ngari nako. Sa tinuod mong kababayen-an­ nga dunay hugot tibuok kalibutan nga komperensya sila ang kalipay sa akong kinabuhi. Sila nga pagtuo ug kaisug nga gikinahang- ubos sa direksyon ug pagdumala sa ang nagdasig aron mahimo kong mas lan sa atong Langitnong Amahan atong mahal nga propeta ug Presiden- maayo nga tawo ug mas masinabtanon nga kita mahimo. Sa pangalan ni te, si Thomas S. Monson. President, isip lider sa Simbahan. Pagkalahi ra sa Jesukristo, amen. ◼ ikaw among gihigugma ug gipaluyo- akong kinabuhi kon wala sila! han! Nasayud kami nga gihigugma Tingali ang nagpaubos gayud kana- MUBO NGA MGA SULAT 1. Tan-­awa sa “Rise Up, O Men of God,” nimo ang mga sister sa Simbahan. ko mao ang kahibalo nga ang samang Hymns, nu. 324. Ganahan ko nga motambong impluwensya walay puas nilang giga- 2. 2 Timoteo 3:1. niining talagsaong sesyon sa kinatibuk-­ mit sa tibuok Simbahan pinaagi sa mga 3. Mormon 8:39; tan-­awa usab sa mga bersikulo 26–38. ang komperensya nga gigahin para sa abilidad, talento, kaalam, ug pagpa- 4. Mormon 8:38. mga sister sa Simbahan. matuod sa kababayen-an­ nga puno sa 5. Joseph Smith—Mateo 1:22. Sisters, kon makakita ko ninyo, pagtuo sama kaninyo. 6. Gary E. Stevenson, “Yano ug Bililhon nga mga Kamatuoran,” Liahona, Nob. mahunahunaan dayon nako ang mga Karon, ang uban tingali mibati nga 2015, 92. babaye nga impluwensyal kaayo dili angayan sa ingon kataas nga pag- 7. Russell M. Nelson, “Usa ka Hangyo sa akong kinabuhi: ang akong lola dayeg. Tingali magtuo mo nga ordi- ngadto sa Akong mga Sister,” Liahona, Nob. 2015, 96–97. ug mama, kinsa unang midawat sa naryo ra kaayo mo aron makahimo og 8. Sheri Dew, Women and the Priesthood: imbitasyon nga moadto ug mosusi kon makahuluganong impluwensya ngadto What One Mormon Woman Believes unsa kini nga Simbahan.1 Anaa ang sa uban. Tingali wala gani ninyo ikon- (2013), 163. 9. Tan-awa­ sa Anak nga mga Babaye sa pinangga nakong asawa, si Harriet, siderar ang inyong kaugalingon nga Akong Gingharian: Ang Kasaysayan ug kinsa akong gihigugma una pa lang “babayeng puno sa pagtuo” kay usahay Buhat sa Relief Society (2011), 7. nakong pagkakita niya. Anaa ang nagsagubang mo og pagduha-duha­ o 10. Tan-­awa sa Doktrina ug mga Pakigsaad 84:20. mama ni Harriet, kinsa mipasakop sa kahadlok. 11. Tan-­awa sa Doktrina ug mga Pakigsaad Simbahan wala madugay human nama- Karon, mamulong ko sa tanan nga 109:22. tay ang iyang bana tungod sa kanser. mibati gayud og sama niini—ug tingali 12. Tan-­awa sa “Ang Pamilya: Usa Ka Pamahayag ngadto sa Kalibutan,” Dayon ang akong igsoong babaye, naglakip kini natong tanan sa bisan Liahona, Nob. 2010, 129. akong anak nga babaye, akong mga unsang paagi. Mamulong ko bahin sa

NOBYEMBRE 2016 15 pagtuo—kon unsa kini, unsay mahimo ug dili mahimo niini, ug unsay kina- hanglan gayud natong buhaton aron magamit nato ang gahum sa pagtuo dinhi sa atong kinabuhi.

Unsa Ang Pagtuo Ang pagtuo usa ka lig-ong­ kombik- syon sa butang nga atong gituohan— usa ka kombiksyon nga lig-on­ kaayo nga kini mopalihok nato sa pagbuhat og mga butang nga kon wala kini, kita dili makahimo. “Ang hugot nga pagtuo maoy kasiguroan sa mga butang nga atong ginapaabut ug kasiguroan sa mga butang nga dili nato makita.” 2 Samtang kini may kahulugan para sa matuohong mga tawo, kasagaran makalibug kini sa mga dili tumutuo. Molingo-lingo­ ra sila ug mangutana, usa tingali mobati sa pagsaksi sa Espiri- gahum sa pagtuo sa atong kinabuhi “Unsaon pagsiguro sa tawo sa butang tu samtang ang usa wala. mas kusog. Gitudlo kanato sa mga nga dili nila makita?” Para nila, ebi- Sa laing bahin, sa atong mga paning- kasulatan nga pinaagi sa pagtuo ang densya kini nga ang relihiyon dili kamot nga matabangan ang atong mga mga kalibutan nalalang, ang katubigan makatarunganon. minahal aron masinati ang tingog sa nabahin, mga patay gipabangon, mga Unsay wala nila masabti mao nga Espiritu ug sa halapad, mahangturon, suba ug kabukiran nabalhin sa ilang dunay daghan pang paagi sa pagtan-­ ug labihan nga kanindot sa ebanghelyo nahimutangan.5 aw gamit ang atong mga mata, daghan ni Jesukristo, ang pagsulti kanila nga Sa gihapon mangutana ang uban, pang paagi sa pagbatyag gamit ang “paminawa’g maayo” basin dili maoy “Kon gamhanan ang pagtuo, nganong atong mga kamot, daghan pang paagi pinakamaayong paagi. dili man ko makadawat og tubag sa nga makadungog gamit ang atong mga Tingali ang mas maayong tambag— kinasingkasing nga pag-ampo?­ Wala dalunggan. sa tanan nga gustong mopalambo og nako kinahanglana nga mabahin ang Sama kini sa kasinatian sa batang pagtuo—mao ang pagpaminaw sa lahi dagat o mabalhin ang bukid. Gusto babaye nga naglakaw kauban sa iyang nga paagi. Gidasig kita ni Apostol Pab- lang kong mawala ang akong sakit o lola. Labihan katahum sa huni sa lo sa pagpangita sa tingog nga nagsulti magpasayloay ang akong mga ginika- kalanggaman para sa bata, ug gipadu- sa atong espiritu, dili lang sa atong mga nan o moabut sa pultahan ang akong ngog niya ang matag huni ngadto sa dalunggan. Nagtudlo siya, “Ang tawo mahangturong kapares bitbit ang pung- iyang lola. nga wala ang Espiritu dili modawat sa pong sa mga bulak sa usa ka kamot ug “Nakadungog ka ana lola?” balik-­ mga igatudlo sa Espiritu sa Dios apan sa pikas gunit ang engagement ring. balik nga nangutana ang bata. Apan mohunahuna niini nga binuang, ug Nganong ang akong pagtuo dili man naglisud sa pagdungog ang iyang lola siya dili arang makasabut niini tungod makapatuman niana?” ug dili makadungog sa mga huni. kay kini kinahanglan mang pagatug- Ang pagtuo gamhanan, ug sagad Sa katapusan, miupo ang lola ug karon sa espirituhanon nga paagi.” 3 kining moresulta og mga milagro. miingon, “Pasayloa ko, pangga. Si lola O tingali atong ikonsiderar ang mga Apan bisan unsa pa kadako ang atong dili kaayo makadungog.” pulong sa Little Prince ni Saint-Exupéry,­ pagtuo, dunay duha ka butang nga dili Nasagmuyo ang bata, gigunitan ang nga miingon: “Ang tawo makakita og mabuhat sa pagtuo. Ang usa, dili kini nawong sa iyang lola, gitutukan ang klaro pinaagi lamang sa kasingkasing. mosupak sa kabubut-on­ sa laing tawo. iyang mga mata, ug miingon, “Lola, Ang bisan unsang butang nga mahi- Usa ka babaye nag-ampo­ sulod sa paminawa’g maayo!” nungdanon dili makita sa mga mata.” 4 katuigan nga ang badlungon niyang Dunay mga leksyon niini nga istorya anak nga babaye mobalik sa pundok para sa dili tumutuo ug sa tumutuo. Ang Gahum ug mga Limitasyon sa Hugot ni Kristo ug nasagmuyo nga daw wala Dili tungod kay kita dili makadungog nga Pagtuo tubaga ang iyang mga pag-ampo.­ Sakit wala magpasabut nga walay angayang Usahay dili sayon ang pagpalam- kaayo kini dihang nadungog niya ang paminawon. Ang duha ka tawo mahi- bo og pagtuo sa espirituhanong mga istorya bahin sa ubang masupilong mong maminaw sa samang mensahe o butang samtang nagpuyo sa kalibutan. mga anak kinsa naghinulsol sa ilang magbasa sa samang kasulatan, ug ang Apan igo ang paningkamot kay ang mga nahimo.

16 KINATIBUK-­ANG SESYON SA MGA BABAYE | SEPTYEMBRE 24, 2016 Dili kakulang sa pag-ampo­ o kaku- kong maminaw sa tingog sa air traffic batan-ong­ mga misyonaryo nga nagser- lang sa pagtuo ang problema. Kina- control. Kinahanglan nakong sundon bisyo sa Europe, sa dapit nga diyutay ra hanglan lang nga masabtan niya nga ang giya nga gikan sa tawo nga may ang bunyag. Moingon ko nga masab- bisan og masakitan ang atong Amahan mas tukmang impormasyon kay kana- tan ra nga maghunahuna sila nga ang sa Langit, dili Siya mopugos ni bisan ko. Tawo nga dili nako makita apan ilang gihimo dili makahimo og dakong kinsa sa pagpili sa dalan sa pagkamata- nakat-on­ ko nga akong masaligan. kalainan. rung. Wala mamugos ang Dios sa Iyang Tawo nga makakita sa dili nako makita. Apan kining duha ka mga misyo- kaugalingong mga anak sa pagsunod Kinahanglan kong mosalig ug molihok naryo adunay pagtuo, ug masaligon Kaniya didto sa premortal nga kalibu- sa tukma aron moabut nga luwas sa sila. Duna silay kinaiya nga kon tan. Sigurado nga dili Siya mopugos akong destinasyon. walay maminaw sa ilang mensa- nato karon samtang ania kita niining Ang pagtuo nagpasabut nga misalig he, kana dili tungod kay wala nila kinabuhia. kita dili lang sa kaalam sa Dios apan mahatag ang ilang labing maayo nga Ang Dios modapit, moawhag. Ang misalig usab kita sa Iyang gugma. Nag- paningkamot. Dios motabang nga walay pagkalu- pasabut kini sa pagsalig nga ang Dios Usa ka adlaw nakahukom sila nga ya uban sa gugma ug inspirasyon ug hingpit nga nahigugma kanato, nga makig-istorya­ sa mga residente sa maa- pagdasig. Apan ang Dios dili gayud ang tanan nga Iyang gihimo—tanang nindot nga upat ka andana nga apart- mamugos—moguba kana sa Iyang panalangin nga Iyang gihatag ug ment. Gisugdan nila sa unang andana dakong plano alang sa mahangturon tanang panalangin nga sa usa ka pana- ug gituktok ang matag pultahan, natong pag-uswag.­ hon, Iyang gipugngan—tanan alang sa nagpresentar sa ilang makaluwas nga Ang ikaduhang butang nga dili atong mahangturong kalipay.8 mensahe ni Jesukristo ug sa Pagpahiuli mahimo sa pagtuo mao ang pagpugos Uban niini nga matang sa pagtuo, sa Iyang Simbahan. sa atong gusto ngadto sa Dios. Dili bisan dili kita makasabut nganong Walay usa sa unang andana ang gus- kita makapugos sa Dios aron matu- mahitabo ang pihong mga butang o tong maminaw nila. man unsay atong mga tinguha—bisan nganong dili matubag ang pihong Pagkasayon ra unta sa pag-ingon­ og nagtuo kitang sakto kaayo kita mga pag-ampo,­ mahibaloan ra nato nga, “Gisulayan na nato. Kutob na lang o sinsero kaayo kitang nag-ampo.­ nga sa katapusan ang tanang butang ‘ta dinhi. Manglakaw na ‘ta ug mosulay Hunahunaa ang kasinatian ni Pablo, may kapuslanan. “Matag-­usa ka butang sa laing building.” kinsa sa makadaghan nangamuyo sa [magabuhat] og maayo uban kanila nga Apan kining duha ka mga misyo- Ginoo nga mahaw-­as gikan sa personal nahigugma sa Dios.” 9 naryo dunay pagtuo ug andam sila sa nga pagsulay—nga gitawag niya og Ang tanan mainsakto ra. Ang tanan paglihok, mao nga gituktok nila ang “tunok dinhi sa lawas.” Apan dili kana maayo ra. matag pultahan sa ikaduhang andana. ang kabubut-on­ sa Dios. Sa katapusan, Makasiguro kita nga ang mga tubag Sa gihapon, walay usa nga maminaw. naamguhan ni Pablo nga ang iyang moabut, ug magmasaligon kita nga dili pagsulay usa ka panalangin, ug gipasa- lang kay makontento kita sa mga tubag lamatan niya ang Dios tungod sa wala apan mapuno usab kita sa grasya, pagtubag sa iyang mga pag-­ampo sa kalooy, kabuhong, ug gugma sa atong paagi nga iyang gilauman.6 Langitnong Amahan alang kanato, nga Iyang mga anak. Pagsalig ug Hugot nga Pagtuo Dili, ang katuyoan sa pagtuo dili ang Padayon Lang sa Pagpanuktok pag-usab­ sa kabubut-on­ sa Dios apan Hangtud nianang higayuna, kita aron kita makalihok sa kabubut-on­ sa magpakabuhi pinaagi sa atong pag- Dios. Ang pagtuo usa ka pagsalig— tuo,10 nga magtinguha kanunay nga pagsalig nga nakakita ang Dios sa wala molambo ang atong pagtuo. Usahay nato makita ug nga Siya nahibalo sa dili kini sayon. Kadtong walay pai- wala nato mahibaloi.7 Usahay, ang pag- lub, dili masaligon, o nagpasagad ra salig sa kaugalingon natong panan-aw­ mahimong mobati nga lisud pangitaon ug paghukom dili igo. ang pagtuo. Kadtong dali rang maluya Nakat-unan­ nako kini isip piloto o mabalda maglisud sa pagsinati niini. sa panahon nga magpalupad ko sa Ang pagtuo moabut sa mapaubsanon, baga kaayong gabon o panganod ug sa kugihan, sa makalahutay. mubo ra kaayo ang akong makita sa Moabut kini ngadto niadtong moba- unahan. Mosalig ra ko sa mga instru- yad sa bugti sa pagkamatinud-anon.­ Ang building nga apartment sa Germany diin mento nga magsulti kanako kon asa na Kini nga kamatuoran gihulag- ang duha ka matinud-anon nga mga misyonar- ko ug asa ko padulong. Kinahanglan way diha sa kasinatian sa duha ka yo nanuktok sa matag pultahan.

NOBYEMBRE 2016 17 Ang ikatulong andana mao ra usa nga mihangyo sa iyang mama nga kasingkasing. Gamita ang pagtuo. Mag- gihapon. Ug mao gihapon sa ikau- maminaw sa mga misyonaryo—dunay lakaw sa pagkamatarung. pat—hangtud nga gituktok nila ang nindot nga ngalan nga Harriet. Gimahal Mosaad ko nga kon buhaton ninyo katapusang pultahan sa ikaupat nga siya sa tanan nga nakahimamat niya kini—gani hangtud sa ikaupat nga anda- andana. samtang siya mokuyog nako sa akong na, sa katapusang pultahan—madawat Dihang miabli kanang pultahan, usa mga biyahe. Napanalanginan niya ang ninyo ang mga tubag nga inyong gipa- ka batang babaye mipahiyom kanila ug kinabuhi sa daghang tawo pinaagi ngita. Makakaplag kamo og pagtuo. Ug mihangyo sa paghulat samtang istorya- sa iyang gugma sa ebanghelyo ug sa ugma damlag mapuno kamo sa kahayag hon niya ang iyang mama. malipayon niyang personalidad. Siya nga mag-anam­ og “kahayag hangtud sa Ang iyang mama 36 anyos pa lang, mao gayud ang tinubdan sa kalipay sa hingpit nga adlaw.” 13 nga bag-o­ lang nawad-an­ sa iyang akong kinabuhi. Minahal kong mga igsoon ni Kristo, bana, ug walay gana nga makig-istory­ Kanunay nga nabayaw ang akong ang Dios anaa gayud. sa mga Mormon nga misyonaryo. kasingkasing sa pagpasalamat alang Siya buhi. Giingnan niya ang iyang anak nga sa duha ka mga misyonaryo nga wala Siya nahigugma kaninyo. babaye nga palakton na sila. mohunong sa unang andana! Kanunay Siya nakaila kaninyo. Apan ang anak mihangyo kaniya. nakong bation ang pagpasalamat sa Siya makasabut kaninyo. Maayo kaayo kining mga batan-ong­ ilang pagtuo ug buhat. Kanunay kong Siya nasayud sa hilum nga mga lalaki, miingon siya. Ug mogahin ra sila nagpasalamat nga sila mipadayon— pangamuyo sa inyong kasingkasing. og pipila lang ka minutos. hangtud sa ikaupat nga andana, sa Siya wala mobiya kaninyo. Busa, bisan nagpanuko, miuyon ang katapusang pultahan. Siya dili mosalikway kaninyo. mama. Gihatag sa mga misyonaryo ang Ako kining pagpamatuod ug ilang mensahe ug gihatagan ang mama Kini Pagaablihan alang Kaninyo apostolikanhong panalangin sa matag og basahon—ang Basahon ni Mormon. Sa atong pagsiksik sa molahutay usa kaninyo nga inyong bation diha Sa nakabiya na sila, nakahukom ang nga pagtuo, sa atong pagpangita nga sa inyong kasingkasing ug hunahuna mama nga mobasa og pipila ka pahina. makonektar ngadto sa Dios ug sa Iyang kining matahum nga kamatuoran alang Nahuman niya ang tibuok basahon mga katuyoan, hinumduman nato ang sa inyong kaugalingon. Magpakabuhi sulod lang sa pipila ka adlaw. saad sa Ginoo: “Pagtuktok, ug kamo sa hugot nga pagtuo, minahal nga mga Wala madugay, kining talagsaong pagaablihan.” 11 higala, ug “ang Ginoo nga [atong] Dios, pamilya nga usa na lang ang ginikanan Mohunong na ba kita human maka- [mo]palambo kaninyo sa makadaghan nagpabunyag. tuktok og usa o duha? Usa ka andana ug magapanalangin kaninyo sama sa Dihang ang gamayng pamilya o duha? iyang gisaad!” 14 mitambong sa lokal nilang branch sa O padayon ba kitang mangita hang- Akong ibilin kaninyo ang akong Frankfurt, Germany, usa ka batan-­ong tud sa ikaupat nga andana, sa katapu- pagtuo, kombiksyon, ug kasiguroan ug deacon ang nakabantay sa katahum sa sang pultahan? dili matarug nga pagsaksi nga kini ang usa sa mga anak ug nakaingon sa iyang Ang Dios “[moganti] ra sa mga maga- buhat sa Dios. Sa sagradong pangalan kaugalingon, “Maayo og agi kining mga pangita kaniya,” 12 apan kana nga ganti sa atong hinigugma nga Manluluwas, misyonaryoha!” sa kasagaran wala sa luyo sa unang sa pangalan ni Jesukristo, amen. ◼ Ang ngalan nianang batan-ong­ pultahan. Busa ipadayon nato ang pag- MUBO NGA MGA SULAT deacon mao si Dieter Uchtdorf. Ug ang panuktok. Mga sister, ayaw paghunong. 1. Tan-­awa sa Dieter F. Uchtdorf, “The matahum nga batan-ong­ babaye—ang Pangitaa ang Dios sa tibuok ninyong Opportunity to Testify,” Liahona, Nob. 2004, 74; Sister Eternal (2005). 2. Mga Hebreohanon 11:1, New International Version (1984). 3. 1 Mga Taga-­Corinto 2:14, New International Version (2011). 4. Antoine de Saint-­Exupéry, The Little Prince, gihubad ni Richard Howard (2000), 63. 5. Tan-­awa sa Mga Hebreohanon 11:3, 5, 29, 35; Ether 12:30; Moises 7:13. 6. Tan-­awa sa 2 Mga Taga-­Corinto 12:7–10. 7. Tan-­awa sa Isaias 55:8–9. 8. Tan-­awa sa 2 Nephi 26:24. 9. Tan-­awa sa Mga Taga-Roma­ 8:28. 10. Tan-­awa sa 2 Mga Taga-­Corinto 5:7. 11. Mateo 7:7. Si Sister Harriet Uchtdorf (tunga) isip usa ka Si Sister Uchtdorf miuban ni Presidente Ucht- 12. Mga Hebreohanon 11:6, New International batan-ong babaye uban sa iyang inahan, dorf sa iyang mga biyahe ug mipanalangin sa Version (1984). 13. Doktrina ug mga Pakigsaad 50:24. iyang igsoong babaye, ug full-time nga mga mga kinabuhi samtang mipakigbahin sa iyang 14. Deuteronomio 1:11, New International misyonaryo. gugma sa ebanghelyo. Version (2011).

18 KINATIBUK-­ANG SESYON SA MGA BABAYE | SEPTYEMBRE 24, 2016 Sesyon sa Sabado sa Buntag | Oktubre 1, 2016 Gikan sa pagsugod, ang computer ug ako dili magkasinabut. Ang mga tawo nga makamao sa tek- nolohiya misulay sa pagtudlo nako kon unsaon paggamit sa computer. Nagba- rug gyud sila sa akong likod, nagkab-­ ot ibabaw sa akong abaga, ang ilang mga tudlo paspas ug angayan kaayong Ni Presidente Dieter F. Uchtdorf midukdok sa keyboard. Ikaduhang Magtatambag sa Unang Kapangulohan “Tan-awa­ ra gud?” mapagarbuhon silang mosulti. “Ingon anion nimo kini sa paghimo.” Wala ko makakita. Lisud kadto nga transisyon. O Unsa Naglisud gyud ko sa pagkat-on­ kon unsaon. Nagkinahanglan gayud kadto og Kamahinungdanon sa dakong panahon, pagbalik-balik,­ pagpailub; hilabihan nga paglaum ug pagtuo; kanunay nga kasigurohan gikan sa akong asawa; ug daghang litro Laraw sa Atong Dios! sa softdrinks nga dili nako nganlan. Karon, 22 ka tuig human niana, Gilibutan kita sa ingon ka makapatingala nga gidaghanon sa kahayag gilibutan ko sa teknolohiya sa compu- ug kamatuoran nga naghunahuna ko kon tinuod ba gayud kitang ter. Duna na koy email address, Twitter nagpasalamat sa unsay anaa kanato. account, ug Facebook page. Duna koy smart phone, tablet, laptop, ug digital camera. Ug, samtang ang akong kaha- nas dili ingon ka maayo nianang siyete nsa kita ka bulahan nga magka- Sa akong kakurat, ang nag-­unang anyos, alang sa usa ka tawo nga sobra pundok pag-usab­ niining tibuok himan aron maorganisar ang akong tra- na sa setenta anyos, maayo na ko. Ukalibutan nga komperensya ubos baho mao ang kaugalingong computer. Apan nakabantay ko og usa ka sa direksyon ug pagpangulo sa atong Sa unang higayon sa akong kina- butang nga makapainteresado. Sam- minahal nga propeta ug Presidente, buhi, kinahanglan kong mapamilyar tang nagkahanas na ko sa teknolohiya, si Thomas S. Monson. President, ikaw sa paggamit niini nga wala gyud ko ako na kining nabaliwala. among gihigugma ug gipaluyohan sa mahibalo kon unsaon. Kasagaran sa kasaysayan sa tibuok namong kasingkasing! Atol sa akong propesyonal nga kinabuhi isip piloto, nagsalig gyud ko sa katukma ug kasaligan nga mga computer system apan panagsa ra nga magtrabaho sa kaugalingon nakong computer. Sa akong trabaho sa opisina isip executive, duna koy mga assistant ug mga secretary mabinationg mita- bang nako sa mga buluhaton. Kining tanan nausab niadtong 1994, sa dihang gitawag ko isip General Authority. Ang akong calling naglangkob sa daghang talagsaon nga mga oportunidad sa pagpangalagad, apan naglakip usab kini og daghang trabaho sa opisina sa Simbahan— labaw pa kay sa akong nahunahuna- an nga posible.

NOOBYEMBRE 2016 19 katawhan, ang komunikasyon nahi- atong tugutan ang atong kaugalingon tabo sama ka paspas sa kabayo. Ang nga mabalda sa pagkadili hingpit sa pagpadala og mensahe ug pagdawat atong isigka miyembro imbis nga og tubag mokabat og pipila ka adlaw mosunod sa ehemplo sa atong Agalon. o gani mga bulan. Karon ang atong Nagyatak kita sa dalan nga napuno sa mga mensahe mobiyahe og liboan ka mga diyamante, apan naglisud kita sa kilometro ngadto sa kawanangan o pag-­ila sa kalainan niini sa ordinaryo liboan ka metro ilawom sa kadagatan nga mga bato. aron moabut sa usa ka tawo sa pikas bahin sa kalibutan, ug kon dunay Usa ka Pamilyar nga Mensahe kalangay bisan og pipila ka segundo Sa batan-on­ pa ko, ang akong mga lang, masagmuyo kita ug mawad-­an higala mangutana nako bahin sa akong og pailub. relihiyon. Kasagaran sugdan nako sa Morag kinaiya na sa tawo: kon pagpasabut sa mga kalainan, sama mapamilyar na ta sa usa ka butang, sa Pulong sa Kaalam. Sa laing higa- bisan sa butang nga milagruso ug yon hatagan nako og gibug-aton­ ang makapadasig, mawala kanato ang kahi- pagkasusama ngadto sa ubang mga ngangha ug tagdon na lang kini nga relihiyong Kristiyano. Walay usa niini ordinaryo. ang makapadayeg kaayo nila. Apan kon maghisgot ko bahin sa mahinung- Gibaliwala Lang Ba Nato ang danong plano sa kalipay sa atong Espirituhanong mga Kamatuoran? Amahan sa Langit alang kanato nga Ang pagbaliwala sa atong moder- Iyang mga anak, makuha nako ang nong mga teknolohiya ug kaharuhay ilang atensyon. mahimong gamay ra nga butang. Apan, sa atong celestial nga panimalay sa Nahinumdom ko nga misulay og subo lang, kita usahay dunay susama ibabaw. drowing sa plano sa kaluwasan diha sa nga kinaiya ngadto sa mahangturon ug Labaw sa tanan, hunahunaa kon pisara sa usa ka classroom sa among makapalambo sa kalag nga doktrina sa unsay inyong gibati sa dihang sa unang chapel sa Frankfurt, Germany. Mihimo ebanghelyo ni Jesukristo. Sa Simbahan higayon mituo ug nakasabut mo nga ko og mga lingin nga nagrepresentar sa ni Jesukristo, nahatagan kita og daghan tinuod gyud mo nga anak sa Dios; nga premortal nga kinabuhi, mortalidad, ug kaayo. Gilibutan kita sa ingon ka maka- si Jesukristo andam nga miantus alang sa pagbalik ngadto sa atong Langitnong patingala nga gidaghanon sa kahayag sa inyong mga sala aron malimpyo mo Ginikanan human niining kinabuhia. ug kamatuoran nga naghunahuna ko pag-usab;­ nga ang gahum sa pries- Isip usa ka tin-edyer,­ ganahan kaayo kon tinuod ba gayud kitang nagpasala- thood tinuod ug makabugkos ninyo kong mopakigbahiin niining makapa- mat sa unsay anaa kanato. sa inyong mga minahal sa karon ug sa hinam nga mensahe. Sa dihang akong Hunahunaa kadtong unang mga kahangturan; nga dunay buhi nga pro- gipasabut kini nga mga baruganan sa disipulo kinsa nakiglakaw ug nakig-­ peta sa yuta karon. Dili ba kana nindot kaugalingon nakong yano nga mga istorya sa Manluluwas atol sa Iyang ug talagsaon? pulong, mapuno ang akong kasingka- pangalagad dinhi sa yuta. Hunahunaa Magkonsiderar niining tanan, sing sa pasalamat alang sa usa ka Dios ang pasalamat ug balaang pagtahud nganong posible man nga kita sa nga nahigugma sa Iyang mga anak ug nga mipuno sa ilang kasingkasing ug tanang katawhan dili magmadasigon sa usa ka Manluluwas nga mitubos hunahuna sa dihang ila Siyang nakita bahin sa pag-­atiman sa atong tuluma- kanatong tanan gikan sa kamatayon ug nga nabanhaw, sa dihang nahikapan non sa pagsimba diha sa Simbahan? sa impyerno. Mapasigarbuhon kaayo nila ang mga samad sa Iyang mga O kapuyan nang mobasa sa balaang ko niining mensahe sa gugma, hingpit kamot. Ang ilang kinabuhi dili na mga kasulatan? Siguro mahimo lang nga kalipay, ug paglaum. gayud susama sa una! kining posible kon ang atong kasing- Ang uban nakong mga higala Hunahunaa ang unang mga Santos kasing walay pagbati nga makasinati moingon nga morag pamilyar kini nga niini nga dispensasyon kinsa nakaila ni og pasalamat ug kahingangha alang mensahe, bisan kon ang maong mga Propeta Joseph Smith ug nakadungog sa sagrado ug talagsaong mga gasa butang wala gayud matudlo sa ilang niya nga nagsangyaw sa gipahiuli nga nga gihatag sa Dios kanato. Ang pagkat-on­ sa relihiyon. Morag kanu- ebanghelyo. Hunahunaa kon unsa mga kamatuoran nga makapausab sa nay nilang nahibaloan nga kining mga kaha ang ilang gibati nga masayud nga kinabuhi anaa sa atong atubangan ug butanga tinuod, nga ingon og yano ra ang tabil tali sa langit ug yuta nabuksan sa tumoy sa atong tudlo, apan usahay kong mipahibalo nila sa butang nga ila pag-usab,­ nga naghatag og katin-awan­ wala kita hingpit nga malambigit diha nang nahibaloan ug natisok sa ilang ug kahibalo nganhi sa kalibutan gikan sa dalan sa pagkadisipulo. Kasagaran kasingkasing.

20 SESYON SA SABADO SA BUNTAG | OKTUBRE 1, 2016 Kita Dunay mga Tubag! gayud ka importante alang kanato. Ah, Kanang Adlaw sa Paghukom Mituo ko nga ang matag tawo naglaum gayud kita nga dali natong mahimong usa ka adlaw sa kalooy ug nagdala diha sa iyang kasingkasing og makat-unan­ ang paghimo og husto gugma—usa ka adlaw diin ang masub-­ sukaranang mga pangutana kalabut sa nga mga pagpili, mobuntog sa mga anong mga kasingkasing mahupay, diin kinabuhi mismo. Diin man ako gikan? tintasyon ni Satanas, ug sa katapusan ang mga luha sa kasubo mailisan og Nganong ania ako dinhi? Unsay mahita- mobalik sa atong minahal nga mga mga luha sa pasalamat, diin ang tanan bo human ako mamatay? Ginikanan didto sa Langit. mahimong husto.3 Kining matang sa mga pangutana Nasayud kita nga makasala kita Oo, dunay hilabihan nga kasubo napangutana na sa mga mortal sukad ug makahimo og mga sayop—gani tungod sa sala. Oo, magmahay kita sa sinugdanan sa panahon. Ang mga basin mas dagko pa. Apan nasayud ug gani masubo tungod sa atong philosopher, mga iskolar, ug mga usab kita nga ang atong Manluluwas, mga sayop, sa atong mga kabuang, eksperto migahin sa ilang kinabuhi nga si Jesukristo, misaad nga moanhi ug sa atong kagahi og ulo nga maoy ug katigayunan sa pagpangita sa mga sa yuta, mipuyo og walay sala nga hinungdan nga mawad-an­ kita sa mga tubag. kinabuhi, ug boluntaryo nga mitugyan oportunidad alang sa mas nindot nga Mapasalamaton ko nga ang gipahi- sa Iyang kinabuhi sa usa ka mahangtu- kaugmaon. uli nga ebanghelyo ni Jesukristo dunay rong sakripisyo. Nasayud kita nga kon Apan masaligon ko nga dili lang kita mga tubag sa labing komplikado nga itugyan nato ang atong kasingkasing matagbaw sa paghukom sa Dios; mati- mga pangutana sa kinabuhi. Kini nga ngadto Kaniya, mosalig Kaniya, ug ngala usab kita ug mapuno sa Iyang mga tubag gitudlo sa Ang Simbahan maningkamot sa tibuok natong kalag walay kinutuban nga grasya, kalooy, ni Jesukristo sa mga Santos sa Ulahing nga maglakaw sa dalan sa pagkadisi- kamanggihatagon, ug gugma alang mga Adlaw. Kini tinuod, klaro, direkta, pulo, malimpyuhan kita ug makasulod kanato, nga Iyang mga anak. Kon ang ug sayon sabton. Kini dinasig, ug ato na usab sa presensya sa atong minahal atong mga tinguha ug mga binuhatan kining gitudlo sa atong mga tres anyos nga Amahan sa Langit. maayo, kon kita dunay pagtuo sa usa diha sa klase sa Sunbeam. Busa, uban sa pagtuo diha sa ka buhi nga Dios, nan makapaabut Mga kaigsoonan, mahangturon sakripisyo ni Jesukristo, kamo ug ako kita sa unsay gitawag ni Moroni nga kitang mga nilalang, nga walay sinug- midawat, sumala sa atong kabubut-on,­ “malipayon nga hukmanan sa halang- danan ug walay katapusan. Diha na sa plano sa Langitnong Amahan. don nga Jehova, ang Maghuhukom sa kita kanunay.1 Literal kita nga espiritu Mao kana nganong ania kita niining Kahangturan.” 4 nga mga anak sa balaan, imortal, ug matahum nga planeta—tungod kay makagagahum sa tanan nga Langitnong gitanyagan kita sa Dios og oportuni- Pro Tanto Quid Retribuamus Ginikanan! dad, ug mipili kita nga modawat niini. Akong minahal nga kaigsoonan, Naggikan kita sa langitnong gingha- Ang atong mortal nga kinabuhi, hino- akong mga higala, dili ba kini mopuno rian sa Ginoo nga atong Dios. Nahisa- on, temporaryo lang ug motapus sa sa atong kasingkasing ug hunahuna sa kop kita sa harianong balay ni Elohim, kamatayon sa atong pisikal nga lawas. katingala ug kahingangha nga mama- ang Labing Halangdon nga Dios. Apan ang kahulugan kon si kinsa kamo landong sa mahinungdanong plano sa Nakiglakaw kita uban Kaniya sa atong ug ako dili maguba. Ang atong mga kalipay nga giandam sa atong Langit- premortal nga kinabuhi. Nakadungog espiritu magpadayon nga mabuhi ug nong Amahan alang kanato? Dili ba kita nga namulong Siya, nakasaksi sa maghulat sa Pagkabanhaw—usa ka kini mopuno kanato og dili matukib Iyang kahalangdon, nakakat-on­ sa libreng gasa sa tanan pinaagi sa atong nga kalipay nga masayud sa mahima- Iyang mga paagi. mahigugmaong Langitnong Amahan yaong ugma nga giandam alang kanato Kamo ug ako miapil sa usa ka ug sa Iyang Anak, nga si Jesukristo.2 kinsa naghulat sa Ginoo? Dakong Konseho diin ang atong mina- Atol sa Pagkabanhaw, ang atong mga Kon wala pa gayud kamo mibati sa hal nga Amahan mipresentar sa Iyang espiritu ug mga lawas pagahiusahon ingon nga katingala ug kalipay, dapiton plano alang kanato—nga moanhi kita pag-usab,­ gawasnon sa kasakit ug pisi- ko kamo sa pagpangita, pagtuon, ug sa yuta, modawat og mortal nga lawas, kal nga pagkadili hingpit. pagpamalandong sa yano apan tulu- magkat-on­ sa pagpili tali sa maayo ug Human sa Pagkabanhaw, dunay kibong mga kamatuoran sa gipahiuli sa dautan, ug mouswag sa mga paagi Adlaw sa Paghukom. Samtang ang nga ebanghelyo. “Palandonga ang nga dili unta mahimong posible. tanan sa katapusan maluwas ug maka- mga kaligdong sa kahangturan diha sa Sa dihang miagi kita sa tabil ug panunod og gingharian sa himaya, kad- inyong mga hunahuna.” 5 Tuguti kini misulod niining mortal nga kinabuhi, tong mosalig sa Dios ug magtinguha sa nga mopamatuod nganha kaninyo sa nasayud kita nga dili na kita mahi- pagsunod sa Iyang mga balaod ug mga balaanong plano sa kaluwasan. numdom sa kinabuhi kaniadto. Dunay ordinansa makapanunod og kinabuhi Kon mibati na kamo niining mga oposisyon ug kalisdanan ug tintasyon. sa kahangturan nga dili mahunahu- butanga kaniadto, mangutana ko Apan nasayud usab kita nga ang pag-­ na diha sa himaya ug hilabihan nga ninyo karon, “Kamo mibati ba karon angkon og pisikal nga lawas hilabihan kahalangdon. sa mao?” 6

NOOBYEMBRE 2016 21 Bag-ohay­ lang duna koy opor- tunidad sa pagbiyahe ngadto sa Belfast, sa Northern Ireland. Samtang anaa didto, nakabantay ko sa Belfast Coat of Arms, nga naglakip sa motto nga “Pro tanto quid retribuamus,” o “Unsay atong mahatag agig bugti sa daghan kaayong nadawat?” 7 Gidapit nako ang matag usa Ni Elder Robert D. Hales kanato sa pagkonsiderar niini nga Sa Korum sa Napulog Duha ka mga Apostoles pangutana. Unsay atong mahatag agig bugti sa dakong kahayag ug kamatuoran nga gibu-­bu sa Dios ngari kanato? Ang atong minahal nga Amahan “Umanhi ka, ug mihangyo lamang nga magpakabuhi kita sumala sa kamatuoran nga atong nadawat ug atong sundon ang dalan Sumunod Kanako” nga Iyang giandam. Busa, magmai- sugon kita ug mosalig sa paggiya sa Espiritu. Ipakigbahin nato pinaagi sa pulong ug sa buhat ngadto sa atong pinaagi sa Pagpakita og isigkatawo ang talagsaon ug maka- padasig nga mensahe sa plano sa Dios bahin sa kalipay. Hinaut nga ang Kristohanong Paghigugma atong tinguha mao ang atong gugma alang sa Dios ug sa Iyang mga anak, kay sila atong mga igsoon. Kini ang ug Pagserbisyo sinugdanan sa unsay atong mabu- hat agig bugti sa daghan kaayong Isip mga disipulo sa Manluluwas sa ulahing mga adlaw, kita moduol ngadto nadawat. Kaniya pinaagi sa paghigugma ug pagserbisyo sa mga anak sa Dios. Moabut ang adlaw nga ang “matag tuhod moluhod, ug matag dila mokumpisal” nga ang mga paagi sa Dios makiangayon ug ang Iyang plano hingpit.8 Alang kaninyo ug i Nobel laureate Elie Wiesel didto tungod sa ngipon,” 2 apan ang Manlu- kanako, himoa kanang adlawa nga sa hospital nga nagpaayo gikan luwas mianhi sa pagtuman sa balaod karong adlawa. Atong isangyaw, uban Ssa operasyon sa kasingkasing sa pinaagi sa Iyang Pag-­ula. Siya mitud- ni Jacob sa karaan, “O unsa kamahi- dihang miduaw niya ang iyang singko lo og bag-­ong doktrina: “Higugmaa nungdanon sa laraw sa atong Dios!” 9 anyos nga apo nga lalaki. Samtang ang inyong mga kaaway, pagpanala- Niini ako mopamatuod sa hilabi- nagtan-aw­ ang bata sa mga mata sa ngin kanila nga nagtunglo kaninyo, han nga pasalamat ngadto sa atong iyang apohan, nakita niya ang kasakit pagbuhat og maayo ngadto kanila Langitnong Amahan, samtang ako nga gibati sa iyang lolo. “Lo,” nanguta- nga nagdumot kaninyo, ug pag-­ampo mobilin kaninyo sa akong panalangin, na siya, “kon higugmaon ka nako og alang kanila kinsa nag-­amung-­among sa pangalan ni Jesukristo, amen. ◼ maayo, [maminusan ba ang kasakit] kaninyo, ug nanggukod kaninyo.” 3 nga imong bation?” 1 Karon mangutana Ang mga disipulo gitudloan nga MUBO NGA MGA SULAT ko og susamang pangutana sa matag pulihan ang pagkanatural nga tawo 1. Tan-­awa sa Doktrina ug mga Pakigsaad 93:29. usa kanato: “Kon higugmaon nato og sa mahigugmaon ug maamumahon 2. Tan-­awa sa Juan 8:28–29. maayo ang Manluluwas, maminusan ba nga paagi sa Manluluwas pinaagi sa 3. Tan-­awa sa Pinadayag 21:4. ang atong pag-antus?”­ pagpuli sa panagbingkil og pagpasay- 4. Moroni 10:34. 5. Doktrina ug mga Pakigsaad 43:34. Sa dihang mitawag ang Manlulu- lo, kamabination, ug kapuangod. Ang 6. Alma 5:26. was sa Iyang mga disipulo sa pagsu- “bag-ong­ sugo” nga “maghigugmaay 7. Tan-­awa sa Salmo 116:12. nod Kaniya, nagsunod sila sa balaod kamo sa usag usa” 4 dili kanunayng 8. Mosiah 27:31. 9. 2 Nephi 9:13; tan-­awa usab sa mga ni Moises, nga naglakip sa pagtinguha sayon sundon. Sa dihang nabalaka bersikulo 8–12, 14–20. og “mata tungod sa mata, ug ngipon ang mga disipulo sa pagpakig-uban­ sa

22 SESYON SA SABADO SA BUNTAG | OKTUBRE 1, 2016 mga makasasala ug sa piho nga mga grupo sa katawhan, ang Manluluwas mapailubon nga mitudlo, “Maingon nga gibuhat ninyo kini ngadto sa usa sa mga labing gagmay niining akong mga igsoon, gibuhat ninyo usab kini kanako.” 5 O, sama sa gipasabut sa propeta Basahon ni Mormon nga, “Kon kamo anaa sa pag-alagad­ sa inyong mga isigkatawo kamo anaa lamang sa pag-alagad­ sa inyong Dios.” 6 Isip mga disipulo sa Manluluwas sa ulahing mga adlaw, kita moduol ngadto Kaniya pinaagi sa paghigugma ug pagserbisyo sa mga anak sa Dios. Kon atong buhaton, tingali dili nato malikayan ang mga kalisdanan, kasakit, ug pag-antus­ sa lawas, apan mas minus ang espiritwal natong pag-antus.­ Bisan sa atong mga pagsulay makasinati kati daghan nga atong mabuhat. Kita maka- pagpamatuod sa inyong nahibaloan nga og hingpit nga kalipay ug kalinaw. himo sa pagpahimulos sa mga higayon tinuod. Hunahunaa kon sa unsang paagi- Ang atong Kristohanong paghigugma sa pagtudlo sa atong kaugalingong mga ha milambo ang mga misyonaryo tungod ug pagserbisyo natural nga magsugod pamilya—nga nangahulugan nga karon kay matinud-anon­ silang mipahinungod sa panimalay. Mga ginikanan, kamo gita- na. Ayaw kini palabya. Kon ang opor- sa ilang kinabuhi—ginamit ang ilang wag aron mahimong mahigugmaong tunidad moabut aron sa pagpakigbahin panahon ug mga talento ug sa pagpama- mga magtutudlo ug mga misyonaryo sa sa inyong hunahuna bahin sa ebang- tuod sa pagserbisyo ug pagpanalangin inyong mga anak ug sa kabatan-onan.­ helyo ug sa mga leksyon sa kinabuhi, sa uban. Samtang magpamatuod kamo Inyo silang mga investigatior. Gidala hunonga ang tanan ninyong gibuhat, sa ebanghelyo, ang inyong pagtuo ug ninyo ang responsibilidad sa pagtabang panglingkod, ug pakig-istorya­ sa inyong kamasaligon molambo! nila nga makabig. Sa pagkatinuod, mga anak ug mga apo. Pipila sa atong Kristohanong kitang tanan nagtinguha nga mahimong Dili kita angayng mabalaka nga pangalagad nga dunay dakong epekto kinabig—nga nagpasabut nga mapuno wala kita mabansay nga mahimong mahatag diha sa pamilya nga pagtuon sa gugma sa atong Manluluwas. magtutudlo sa ebanghelyo sa propes- sa kasulatan, pamilya nga pag-ampo,­ ug Sa pagsunod nato ni Jesukristo, yunal nga paagi. Walay training class mga council miting sa pamilya. Kapin ang Iyang gugma nagdasig kanato sa o manwal nga sama ka mapuslanon sa usa ka gatus ka tuig, ang mga lider sa pagsuporta sa usag usa sa atong mortal sa personal nga pagtuon sa atong mga Simbahan nanawagan kanato sa pagga- nga panaw. Dili kita makahimo niini kasulatan, pag-ampo,­ pagpamalan- hin og oras nga dili mabalda sa matag nga mag-inusara.­ 7 Nadungog na ko dong, ug pagtinguha sa giya sa Balaang semana. Apan daghan kanato ang wala ninyo nga mipakigbahin kaniadto og Espiritu. Ang Espiritu mogiya kaninyo. gihapon makadawat sa mga panalangin. Quaker nga proverbio: Ikaw mobayaw Akong isaad kaninyo: ang calling sa Ang family home evening dili usa ka kanako, ako mobayaw kanimo, ug kita pagkaginikanan naglakip sa gasa sa lecture ni Mama ug Papa. Atoa kining mosaka og dungan.8 Isip mga disipu- pagtudlo sa mga paagi nga husto alang oras sa pamilya sa pagpakigbahin og lo, nagsugod kita sa paghimo niini sa ninyo ug sa inyong mga anak. Hinum- yanong espirituhanong mga konsepto dihang kita gibunyagan, nagpakita sa dumi, ang gahum sa Dios nga nag-­ ug mga kasinatian, sa pagtabang sa atong kaandam sa “pagtambayayong sa impluwensya nato sa matarung mao atong mga anak nga makat-on­ sa pag-­ usag usa nga mga alantuson, nga sila ang Iyang gugma. “Kita nagahigugma amuma ug sa pagpakigbahin, kauban mahimo nga magaan.” 9 kaniya, tungod kay siya mao man ang nga maglingaw-lingaw,­ kauban nga Ang “[pag]tudlo sa usag usa sa unang nahigugma kanato.” 11 magpamatuod, ug kauban nga molam- doktrina sa gingharian” 10 usa ka paagi Mga kabatan-onan,­ kamo ang pipila bo. Sa pagpahigayon nato og family sa paghigugma ug pagserbisyo sa usag sa among labing epektibong magtutud- home evening kada semana, ang atong usa. Mga ginikanan ug mga apohan, kita lo sa ebanghelyo. Mosimba kamo aron gugma sa usag usa mas malig-on­ ug dunay kalagmitan nga mopahayag og makakat-on­ aron mamauli kamo nga mas mominus ang atong pag-antus.­ kasagmuyo sa kahimtang sa kalibutan— magtudlo ug magserbisyo sa inyong Atong hinumduman, ang labing nga ang mga eskwelahan wala magtud- pamilya, mga silingan, ug mga higala. importante nga buhat nga atong lo og moral nga kinaiya. Apan adunay Ayaw kahadlok. Pagbaton og pagtuo sa himoon diha sa atong pamilya mao

NOOBYEMBRE 2016 23 ang pinaagi sa gahum sa Espiritu Santo. Kada Dominggo motabang siya sa sa paghigugma sa usag usa, ug sa pag-­ Kon mosingka kita sa kasuko, ang iyang pag-ilis­ og sinina para sa miting alagad sa usag usa.” 20 Espiritu mopahawa gikan kanato ug sa sa Simbahan, sudlayon ang iyang Sa wala pa ang Paglansang sa Krus sa pamilya. Kon mamulong kita pinaagi sa buhok, butangan og make-up,­ ug ari- Manluluwas, Siya mitudlo sa Iyang mga gugma, ang Espiritu makig-uban­ kana- yusan. Sa paghatag niini nga serbisyo, Apostoles: “Ako magahatag kaninyog to. Hinumduman nato nga ang atong usa siya ka ehemplo ngadto sa matag bag-ong­ sugo, nga kinahanglan maghi- mga anak ug mga apo mosukod sa lalaki ug babaye sa among ward—gani, gugmaay kamo sa usag usa; maingon atong gugma pinaagi sa gipahinungod sa tibuok kalibutan. Usa ka adlaw ang nga ako nahigugma kaninyo” 21 ug “Kon nga panahon nga atong gihatag kanila. iyang asawa misulti niya, “Gusto ko nga nahigugma kamo kanako, inyong paga- Labaw sa tanan, ayaw pagpakawala sa makita pag-usab­ ang akong bana ug tumanon ang akong mga sugo.” 22 pailub ug ayaw paghunong! makauban niya.” Ako mopamatuod nga ang tinuod Ang mga kasulatan nagsulti kana- Mitubag ang iyang bana, “Ako ang nga kinaiya sa Manluluwas ngari kana- to nga sa dihang ang ubang espiritu imong bana.” to mao ang gihulagway sa gituyhad nga mga anak sa Langitnong Amahan Ug malumo siyang mitubag, “Ah, nga mga bukton sa estatuwa nga hini- wala mosunod sa Iyang plano, ang maayo noon!” mo ni Thorvaldsen nga Christus. Siya kalangitan nagbakho.12 Pipila sa mga Dili ko makasulti bahin sa pagha- padayon nga mituyhad sa Iyang mga ginikanan nga nagmahal ug nagtudlo tag og pag-amuma­ kon dili ilhon ang kamot,23 nga nanawagan, “Umanhi ka, sa ilang mga anak magbakho usab espesyal nga tig-amuma­ sa akong ug sumunod kanako.” Mosunod kita kon ang ilang dagko na nga mga anak kinabuhi—ang espesyal nga disipulo Kaniya pinaagi sa paghigugma ug pag- dili mosunod sa plano sa Ginoo. Unsa sa Manluluwas alang nako—ang akong serbisyo sa usag usa ug sa pagtuman sa may mabuhat sa mga ginikanan? Dili mahangturong kompanyon, si Mary. Iyang mga sugo. kita mahimong mag-ampo­ og butang Iyang gihatag ang tanan diha sa mapu- Ako mohatag sa akong espesyal nga nga mosupak sa kabubut-on­ sa uban. angurong pag-amuma­ ug gugma. Ang pagsaksi nga Siya buhi ug naghigugma Hinumdumi ang amahan sa nawala nga iyang mga kamot nagpakita sa Iyang kanato sa hingpit nga gugma. Kini ang anak, kinsa mapailubong naghulat sa malumo, mabuligon nga pag-atiman.­ Iyang Simbahan. Si Thomas S. Monson iyang anak nga “[mahiulian] na siya sa Wala unta ko dinhi kon wala pa siya. Ug mao ang Iyang propeta sa kalibutan pamuot,” sa samang higayon nagtan-­ uban niya, makalahutay ko sa katapusan karon. Nga unta mas higugmaon pa aw kaniya. Ug “samtang didto pa siya ug makauban siya sa kinabuhing dayon. nato ang atong Langitnong Amahan ug sa halayo,” midagan paingon kaniya.13 Kon hilabihan ang inyong pag-­ ang Iyang Anak, ug maminusan ang Makaampo kita alang sa giya kon antus, kauban sa lain o nag-inusara,­ pag-antus,­ mao ang akong pag-ampo.­ kanus-a­ mosulti, unsay isulti, ug oo, sa moawhag ko ninyo nga tuguti ang Sa pangalan ni Jesukristo, amen. ◼ laing higayon, kon kanus-­a maghilum. Manluluwas nga mahimo ninyong tig-­ 15 MUBO NGA MGA SULAT Hinumdumi, ang atong mga anak ug amuma. Sandig diha sa Iyang bukton. 1. Sa Elie Wiesel, Open Heart, trans. Marion mga sakop sa pamilya nakapili na nga Dawata ang Iyang pasalig. “Dili ko Wiesel (2012), 70. mosunod sa Manluluwas sa premortal kamo pagabiyaan nga daw mga ilo: 2. Mateo 5:38. 16 3. Mateo 5:44; tan-­awa usab sa 3 Nephi 12:44. nga kinabuhi. Usahay pinaagi lamang ako mobalik ra kaninyo,” Siya misaad. 4. Juan 13:34 sa ilang kaugalingong mga kasinatian Mga kaigsoonan, kon wala pa 5. Mateo 25:40. sa kinabuhi nga kadtong sagradong nato kini hingpit nga mabuhat, mas 6. Mosiah 2:17. 7. Tan-­awa sa 1 Mga Taga-­Corinto 12:12. mga pagbati mapukaw pag-usab.­ Sa modangup kita ngadto sa pagpasaylo, 8. Gikuha gikan sa “A Story of the ‘Barefoot katapusan, ang pagpili sa paghigugma kamabination, ug paghigugma. Atong Boy’: Written for J. G. Whittier’s Seventieth ug pagsunod sa Ginoo kinahanglang isalikway ang pagbati sa kabangis nga Birthday,” The Poetical Works of John Townsend Trowbridge (1869), 227. buhaton nila nga sila gayud. sagad nga kabahin sa emosyon sa natu- 9. Mosiah 18:8 Dunay laing espesyal nga paagi nga ral nga tawo ug ipahayag ang Kristoha- 10. Doktrina ug mga Pakigsaad 88:77. ikapakita sa mga disipulo ang ilang nong pag-amuma,­ gugma, ug kalinaw.17 11. 1 Juan 4:19. 12. Tan-­awa sa Doktrina ug mga Pakigsaad gugma sa Manluluwas. Karon akong Kon “kamo nakakab-ut­ sa kasayuran 76:26; Moises 7:37. pasidunggan ang tanang nagserbisyo sa himaya [ug kamaayo] sa Dios” 18 ug 13. Lucas 15:17, 20. sa Ginoo isip mga tig-amuma.­ Gihi- usab “sa pag-ula­ diin giandam gikan sa 14. 3 Nephi 13:4; tan-­awa usab sa Mateo 6:4. 19 15. Tan-­awa sa “Lean on My Ample Arm,” gugma kamo pag-ayo­ sa Ginoo! Sa katukuran sa kalibutan,” “kamo dili Hymns, nu. 120. inyong hilum, tago nga pagserbisyo, makabaton og hunahuna sa pagpasa- 16. Juan 14:18. kamo nagsunod Kaniya kinsa misaad, kit sa usag usa, apan sa pagpuyo nga 17. Tan-­awa sa Doktrina ug mga Pakigsaad 98:16. “Ang Amahan kinsa nakakita sa tago, sa malinawon. . . . Ug kamo dili motu- 18. Mosiah 4:11. iyang kaugalingon moganti kaninyo sa got sa inyong mga anak nga . . . sila 19. Mosiah 4:7 dayag.” 14 molapas sa mga balaod sa Dios, ug 20. Mosiah 4:13–15: 21. Juan 13:34 Naghunahuna ko sa akong silingan manag-away­ ug managbingkil sa usag 22. Juan 14:15; tan-­awa usab sa Juan 15:10. nga ang asawa nasakit og Alzheimer. usa. . . . Apan kamo motudlo kanila . . . 23. Tan-­awa sa Jacob 6:4.

24 SESYON SA SABADO SA BUNTAG | OKTUBRE 1, 2016 Ang pag-­ampo nga dunay pagtuo moabli og paagi aron makadawat og mahimayaong mga panalangin gikan sa langit. Ang Manluluwas nagtudlo: “Pangayo, ug kamo pagahatagan; pangita, ug kamo makakaplag; pagtuk- Ni Carol F. McConkie tok, ug kamo pagaablihan: Unang Magtatambag sa Kinatibuk-ang­ “Kay ang tanan nga magapanga- Kapangulohan sa Young Women yo magadawat; ug ang magapangita makakaplag; ug ang magatuktok pagaablihan.” 5 Kon maghandum kita nga maka- dawat, kinahanglan kitang mangayo, Ang Sinsero nga Tinguha mangita, ug manuktok. Sa iyang pagpangita sa kamatuoran, si Joseph Smith nagbasa gikan sa mga kasu- sa Kalag latan: “Ug kon aduna man kaninyoy nakulangan og kaalam, papanga- Ang matag higayon sa bililhong pag-ampo­ mahimong sagrado nga yoa siya sa Dios, nga nagapangha- tag ngadto sa tanang mga tawo sa panahon nga gigahin uban sa atong Amahan, diha sa pangalan sa Anak, madagayaon gayud, ug sa walay pinaagi sa gahum sa Espiritu Santo. pagpamoyboy; ug kini igahatag kani- ya.” 6 Agig tubag sa iyang pag-­ampo nga dunay pagtuo, ang kalangitan nabuksan. Ang Dios nga Amahan ug a pakigbisog sa pagkamortal, nagatuwaw ngadto kaniya sa maadlaw ang Iyang Anak, nga si Jesukristo, wala gayud kita mag-­inusara sa ug sa magabii . . . ? mikunsad diha sa himaya ug nakig- Spagtuman sa atong buluhaton, “Sultihan ko kamo nga sa madali sulti ngadto ni Joseph Smith, nga sa pagpakig-­away sa atong gubat, iyang hatagan silag hustisya.” nagsugod sa dispensasyon sa kahing- sa pag-­atubang sa kalisdanan o sa Ug dayon ang Ginoo nangutana nii- pitan sa panahon. Alang kanato, ang wala matubag nga mga panguta- ni: “Ngani, inig-abut­ sa Anak sa Tawo, milagruso nga pagkaayo, gamhanang na. Nagtudlo si Jesukristo sa usa ka makakaplag ba kaha siyag pagtuo panalipod, balaang kahibalo, maka- sambingay “nga kinahanglan maga- dinhi sa yuta?” 1 palingkawas nga kapasayloan, ug ampo sila kanunay ug dili magkalu- Importante ang pag-­ampo sa pag- bililhong kalinaw mao ang pipila ka ya.” Nag-­istorya Siya bahin sa usa ka palambo sa pagtuo. Kon ang Ginoo mga tubag nga moabut kon moha- maghuhukom kinsa wala mopasidu- moanhi pag-­usab, makakita ba siya og lad kita og “sinsero nga tinguha sa ngog sa Dios ug walay pagtahud sa mga tawo kinsa nakahibalo unsaon kalag” 7 pinaagi sa pagtuo katawhan. Balik-­balik, usa ka balo sa pag-­ampo pinaagi sa pagtuo ug Mag-ampo­ kita sa atong Amahan ang miduol kaniya, nga nangamuyo kinsa andam sa pagdawat og kalu- sa pangalan ni Jesukristo, pinaagi sa nga panalipdan siya batok sa iyang wasan? “Kay ang tanan nga motawag gahum sa Espiritu Santo, sa ingon kaaway. Sa makadiyot, ang maghuhu- sa ngalan sa Ginoo pagaluwason.” 2 misangpit sa tulo ka mga sakop sa kom walay gitanyag nga kahupayan Mga anak kita sa mahigugmaong Dios nga Kapangulohan diha sa atong alang kaniya. Apan ang resulta sa Langitnong Amahan, ug mahimong pag-ampo.­ iyang matinud-­anon, makanunayong makatagamtam kita og personal nga Mag-ampo­ kita sa atong Langit- pangamuyo, ang maghuhukom sa pagpakigsulti Kaniya kon kita mag-­ nong Amahan ug Kaniya lamang kay katapusan naghunahuna, “Apan ampo “sa kinasingkasing, uban sa Siya ang “Dios sa langit, kinsa walay kay nagasamok man kanako kining tinuod nga katuyoan, nga may hugot kinutuban ug mahangturon, gikan sa babayeng balo, ako na lang siyang nga pagtuo ni Kristo” 3 ug dayon moli- kahangturan ngadto sa kahangturan panalipdan, basin unya hinoon hok sumala sa mga tubag nga atong . . . , ang tigtukod sa langit ug sa yuta, maugtas ako sa iyang kanunayng madawat pinaagi sa mga pag-­aghat sa ug sa tanan nga mga butang diin anaa pagbalik-balik.”­ Espiritu Santo. Pinaagi sa pagtuo mag-­ kanila.” Isip atong Tiglalang, mihatag Dayon si Jesus mipasabut: ampo kita, maminaw kita, ug mosu- Siya og mga sugo nga kita “kinahang- “Ug dili ba hatagan sa Dios og nod kita, aron kita makakat-­on nga lang maghigugma ug mag-alagad­ hustisya ang iyang mga pinili, nga mahiusa sa Amahan ug sa Anak.4 kaniya, ang bugtong buhi ug tinuod

NOOBYEMBRE 2016 25 nga Dios, ug nga siya lamang ang bug- o molahutay og daghan pang mga nga tingog ug mahimong isulat sa tong binuhat kinsa [kita] kinahanglan pagsulay kay sa gikinahanglan. Gusto kasingkasing.” 17 magsimba.” 8 Niya nga modangup kita Kaniya ug Sa dihang ang Manluluwas misulod Samtang mag-ampo­ kamo sa motugot Kaniya sa pagpagaan sa sa Tanaman sa Getsemani, masulub-­ Langitnong Amahan pinaagi sa pagtuo, atong mga palas-­anon, sa pag-­ayo sa on kaayo Siya, gani hangtud na sa “siya mohupay kaninyo sa inyong mga atong kasingkasing, ug sa paglimpyo kamatayon. Sa Iyang paghingutas, kasakit, . . . [ug kamo] magbusog sa sa atong mga kalag pinaagi sa Iyang ang bugtong Niyang madangpan mao iyang gugma.” 9 Si Presidente Henry B. makalimpyo nga gahum. Dili kita ang Iyang Amahan. Nangamuyo Siya, Eyring mipakigbahin nga ang mga buot mopasipala sa Iyang pangalan “Kon mahimo man, isaylo lang kanako pag-ampo­ sa iyang amahan atol sa pinaagi sa pagsag-­ulo ug pagbalik-­ kining kopa.” Apan midugang Siya, walay dag-anan­ nga pakigbugno sa balik sa mga pulong. Ang sinsero nga “Ngani, dili sumala sa akong pagbuot kanser nagtudlo kaniya og lawom nga mga pag-­ampo nga ihalad sa bala- kondili sa imo.” 18 Bisan og walay sala, personal nga relasyon tali sa Dios ug sa ang pangalan ni Jesukristo mao ang ang Manluluwas gitawag sa “[pag-­ Iyang mga anak: pagpahayag sa atong gugma, sa atong antus] sa mga sakit ug mga kasakit “Sa dihang migrabe na ang iyang mahangturong pasalamat, ug sa atong ug mga pagtintal sa matag matang,” sakit, nakita namo siya sa buntag nga lig-­ong tinguha sa pag-­ampo sama sa lakip sa mga sakit ug mga balatian sa miluhod dapit sa iyang higdaanan. Iyang pag-­ampo, sa pagbuhat sama Iyang mga katawhan. “[Siya] nag-antus­ Naglisud na kaayo siya sa pagbalik sa sa Iyang gibuhat, ug mahimong sumala sa unod nga siya unta modala iyang higdaanan. Gisultihan mi niya sama Kaniya. diha kaniya sa mga sala sa iyang mga nga nag-ampo­ siya aron mangutana sa Mag-­ampo kita pinaagi sa katawhan, nga siya unta mopapas sa Langitnong Amahan nganong kina- gahum sa Espiritu Santo tungod ilang mga kalapasan sumala sa gahum hanglan pa siyang mag-antus­ og maayo kay “siya nga nangayo pinaagi sa sa iyang pagluwas.” 19 Tulo ka higayon nga kanunay man unta siyang naning- Espiritu nangayo sumala sa kabubut-­ Siya nag-ampo,­ “Amahan, matuman kamot sa pagbinuotan. Siya miingon on sa Dios.” 14 Kon kita mag-­ampo ang Imong kabubut-on.”­ 20 Ang kopa nga usa ka malumo nga tubag ang uban sa pagtuo, ang Espiritu Santo wala kuhaa. Sa mapainubsanon, miabut: ‘Ang Dios nagkinahanglan og makagiya sa atong mga hunahuna matinud-anong­ pag-ampo­ nalig-on­ Siya maisug nga mga anak.’ aron nga ang atong mga pulong sa pagpadayon ug pagtuman sa Iyang “Ug siya milahutay hangtud sa motukma sa kabubut-­on sa Dios. balaan nga misyon sa pag-andam­ sa katapusan, misalig nga ang Dios nahi- “Ayaw pangayo, nga kamo mousik-­ atong kaluwasan, nga kita unta maghi- gugma kaniya, naminaw kaniya, ug usik niini diha sa inyong kahigal, nulsol, motuo, mosunod, ug makaang- mobayaw kaniya. Napanalanginan siya apan pangayo uban sa kaugdang nga kon sa mga panalangin sa kahangturan. nga sayo sa iyang kinabuhi nahibalo dili matarug, nga kamo dili magpada- Ang mga tubag nga atong mada- siya ug dili gayud makalimot nga ang la sa bisan unsa nga pagtintal, apan wat sa pag-ampo­ tingali dili mao ang mahigugmaong Dios sama ra kaduol sa nga kamo moalagad sa tinuod ug atong gitinguha. Apan sa panahon sa usa ka pag-ampo.”­ 10 buhi nga Dios.” 15 kasamok, ang atong mga pag-ampo­ Mag-­ampo kita pinaagi sa “Dili lang importante nga masa- mahimong usa ka suporta sa gugma pangalan ni Jesukristo tungod kay yud kita unsaon sa pag-ampo,­ apan ug malumo nga kalooy. Sa atong ang atong kaluwasan anaa ni Kristo, importante usab nga masayud kita pangamuyo, unta malig-on­ kita sa ug “walay bisan unsa pang lain nga unsaon sa pagdawat sa tubag sa atong pagpadayon ug pagtuman sa tanan nga ngalan sa silong sa langit nga gikaha- pag-ampo,­ aron makaila, aron maaler- gi-orden­ nga atong buhaton. Ngadto sa tag ngadto sa mga tawo, nga pinaagi to, aron makakita uban ang klaro nga Iyang mga Santos nga nagpuyo sa mali- niini maluwas kita.” 11 Makaduol kita panan-aw­ ug pagsabut uban sa klaro sud nga panahon, ang Ginoo miingon, sa Amahan pinaagi sa sagradong nga kabubut-on­ ug katuyoan sa Dios “Himoa nga ang inyong mga kasingka- pangalan ni Jesukristo12 tungod mahitungod kanato.” 16 sing mahupay . . . ; kay ang tanan nga kay Siya ang atong Manlalaban sa Si Presidente Eyring mipakigbahin: mga tawo ania sa akong mga kamot; Amahan ug Siya ang nangamuyo “Duna koy mga pag-ampo­ nga natu- pagmalinawon ug hibaloi nga Ako mao alang atong kawsa.13 Siya nag-­antus, bag. Kadto nga mga tubag nahimong ang Dios.” 21 nagkadugo, ug namatay aron sa klaro kaayo sa dihang ang akong gusto Bisan ang atong pag-­ampo gihalad paghimaya sa Iyang Amahan, ug ang napugngan pinaagi sa usa ka dili gayud sa pribado, uban sa atong pamilya, Iyang maloloy-­ong pangamuyo alang mapugngan nga panginahanglan aron diha sa simbahan, o sa templo; mag-­ kanato nag-­abli sa ganghaan sa matag masayud unsa ang gusto sa Dios. Niini ampo man kita uban sa masulub-­on usa kanato aron makaangkon og dayon nga higayon ang tubag gikan nga kasingkasing ug mahinulsu- kalinaw niining kinabuhia ug kinabu- sa usa ka mahigugmaong Langitnong lon nga espiritu sa pagpangayo og hing dayon sa kalibutan nga moabut. Amahan mahimo na nga isulti ngadto kapasayloan, langitnong kaalam o Dili Siya gusto nga kita mag-­antus pa sa hunahuna pinaagi sa ligdong, hinay kalig-­on sa paglahutay, mag-­ampo

26 SESYON SA SABADO SA BUNTAG | OKTUBRE 1, 2016 kita kanunay nga puno ang kasing- kasing, magpadayon sa pag-­ampo ngadto sa Dios sa kanunay alang sa atong kaayohan ug usab alang sa kaayohan niadtong kinsa naglibut kanato. Ang sinsero nga mga tinguha nga gihalad sa diwa sa pagpasalamat alang sa daghang mga panalangin ug pasalamat alang sa mga leksyon sa Ni Elder Craig C. Christensen kinabuhi magtisok sa atong kasing- Sa Kapangulohan sa Seventy kasing og makanunayon nga pagtuo diha ni Kristo, usa ka “kahayag sa paglaum, ug usa ka gugma sa Dios ug sa tanan nga mga tawo.” 22 Ang pag-ampo­ usa ka gasa gikan “Usa ka Pinili nga sa Dios. Dili kinahanglan nga mobati kita nga nawala o nag-inusara.­ Ako mopamatuod nga ang matag higayon Manalagna Ako sa bililhong pag-ampo­ mahimong sagrado nga panahon nga gigahin uban sa atong Amahan, diha sa pangalan sa Anak, pinaagi sa gahum Mopasanay” sa Espiritu Santo. Sa sagradong pangalan ni Jesukristo, amen. ◼ Tungod kay si Joseph usa ka propeta, kita adunay labaw sa limitado nga agianan ngadto sa langit—aduna kitay dako nga agianan sa mga MUBO NGA MGA SULAT panalangin sa kahangturan. 1. Tan-­awa sa Lucas 18:1–8; tan-­awa usab sa Hubad ni Joseph Smith, Lucas 18:8 (sa Lucas 18:8, footnote a). 2. Mga Taga-­Roma 10:13. 3. Moroni 10:4. 4. Tan-­awa sa Juan 17:21–23. Ang a unang pag-adto­ ni Moroni ni ug ang buotan, mangayo og tambag, Manluluwas nag-­ampo nga kita mahiusa Joseph Smith, siya mipasidaan nga ug pagtugot, ug mga panalangin gikan uban sa Amahan ug sa Anak ug ang kang Joseph nga “ngalan paga- sa imong kamot sa kanunay.” 2 mahimong hingpit. Makaangkon kita og S panaghiusa sa Amahan ug sa Anak kon gamiton alang sa maayo ug sa dautan Karon mohalad ko sa akong pagpa- kita motuo sa mga pulong ni Kristo ug sa tanan nga mga kanasuran.” 1 Atong matuod ngadto sa tanan kinsa nangita molihok inubanan sa pagtuo. nakita ang katumanan niana nga panag- og mas maayong pagsabut sa sagra- 5. Mateo 7:7–8. 6. Santiago 1:5. na. Sa gubat tali sa maayo ug sa dautan, dong misyon ni Joseph Smith, Jr., ang 7. “Prayer Is the Soul’s Sincere Desire,” ang Pagpahiuli sa ebanghelyo pinaagi Propeta sa Pagpahiuli. Hymns, nu. 145. ni Propeta Joseph Smith nakapadasig sa Dili kita kinahanglang maulaw sa 8. Doktrina ug mga Pakigsaad 20:17, 19. 9. Jacob 3:1–2. mga tumutuo kinsa nagsunod kaniya ug pagpamatuod sa misyon ni Joseph 10. Henry B. Eyring, “Mga Pamilya ug nakapasuko usab sa mga kaaway kinsa isip propeta, manalagna ug tigpada- Pag-​ ampo,”­ Liahona, Sept. 2015, 4. pintas nga nakig-away­ batok sa kaw- yag, tungod kay ang Ginoo kanunay 11. Mga Buhat 4:12. 3 12. Tan-­awa sa Doktrina ug mga Pakigsaad sa sa Zion ug batok ni Joseph mismo. nga milihok pinaagi sa mga propeta. 93:19–20. Kini nga away dili bag-o.­ Kini misugod Tungod sa mga kamatuoran nga gipa- 13. Tan-­awa sa Doktrina ug mga Pakigsaad dayon human ang batan-ong­ Joseph hiuli pinaagi ni Joseph Smith, nahibalo 45:3–5. 14. Doktrina ug mga Pakigsaad 46:30. miadto sa Sagradong Kakahoyan ug kita og mas daghan pa mahitungod sa 15. Mormon 9:28. nagpadayon karon uban sa nagtubo nga atong Langitnong Amahan ug sa Manlu- 16. Melvin J. Ballard, “Our Channels of pagkadayag diha sa Internet. luwas nga si Jesukristo. Nahibalo kita sa Power and Strength,” Improvement Era, Sept. 1923, 992; gikutlo sa M. Russell Ang Ginoo personal nga mipadayag Ilang balaan nga mga kinaiya, sa Ilang Ballard, Yesterday, Today, and Forever ngadto ni Joseph Smith: kalabutan ngadto sa usag usa ug ngari (2015), 133. “Ang lumulupyo sa yuta magpaki- kanato, ug ang mahinungdanong plano 17. Henry B. Eyring, “Write upon My Heart,” Liahona, Ene. 2001, 100. sayud sa imong ngalan, ug ang mga sa katubsanan nga nagtugot kanato sa 18. Mateo 26:39; tan-awa­ usab sa bersikulo 38. buang mobiay-biay­ kanimo; ug ang pagbalik ngadto sa Ilang presensya. 19. Alma 7:11, 13. impyerno makig-­away batok kanimo; Kabahin ni Joseph, mipadayag si 20. Tan-­awa sa Mateo 26:39–44. 21. Doktrina ug mga Pakigsaad 101:16. “Samtang ang putli og kasingkasing, Presidente Brigham Young: “Gipa- 22. 2 Nephi 31:20. ug ang maalamon, ug ang bantugan, mahayag na didto sa mga konseho

NOOBYEMBRE 2016 27 sa kahangturan, dugay na sa wala pa nga mga hunahuna ug mga pagbati.10 matukod ang pundasyon sa kalibutan, Pinaagi kini sa Espiritu Santo nga kita nga siya mao gayud ang tawo, niini nga mahimong “masayud sa kamatuoran sa katapusang dispensasyon sa kalibu- tanang mga butang.” 11 tan, nga modala sa pulong sa Dios Alang sa kadaghanan kanato, ang ngadto sa katawhan ug makadawat sa usa ka pagsaksi ni Propeta Joseph kinatibuk-an­ sa mga yawe ug gahum sa Smith nagsugod sa atong pagbasa sa Priesthood sa Anak sa Dios. Ang Ginoo Basahon ni Mormon. Una nakong nag-obserbar­ kaniya . . . [tungod kay nabasa ang Basahon ni Mormon gikan siya] gi-orden­ nang daan sa kahangtu- sa sinugdanan hangtud sa katapusan ran sa pagdumala niining katapusan isip usa ka batan-ong­ estudyante sa nga dispensasyon.” 4 sayo sa buntag nga seminary. Uban sa Agi og pagpangandam alang niining akong abtik nga imahinasyon, mihu- dakong buhat, si Joseph Smith gipaka- kom ko sa pagbasa ingon og ako mao tawo sa usa ka mahigugmaong pamilya si Joseph Smith, nagdiskubre og mga kinsa nakasinati sa daghang inadlaw kamatuoran diha sa Basahon ni Mor- nga mga palas-anon­ ug mga pagsulay mon sa una gayud nga higayon. Kini sa kinabuhi. Samtang si Joseph misu- dunay dakong impluwensya sa akong god sa pagkahingkod, ang iyang nga nag-anam­ og paubos hangtud kini kinabuhi nga ako nagpadayon sa pag- mga pagbati ngadto sa Dios “lawom midapat kanako. basa sa Basahon ni Mormon niana nga ug kasagaran makatandog,” 5 gani siya “. . . Sa diha nga ang kahayag mida- paagi. Kasagaran akong nahibaloan nalibug sa nagkasumpaki nga relihi- pat kanako ako nakakita og duha ka nga ang pagbuhat sa ingon nagdugang yusong mga ideya nga gitudlo sa mga Personahe, kansang kahayag ug hima- sa akong pagdayeg alang ni Propeta tigsangyaw sa iyang panahon. Maa- ya dili mahulagway, nagtindog ibabaw Joseph ug sa mga kamatuoran nga yo gani, ang batan-ong­ Joseph wala kanako diha sa kawanangan. Usa gipahiuli niining bililhong basahon. motugot sa iyang mga pangutana sa kanila misulti ngari kanako, nagtawag Sama pananglit, hunahunaa ang paghunong sa iyang hugot nga pagtuo. kanako sa akong ngalan ug miingon, mga pagbati ni Joseph sa dihang iyang Gipangita niya ang mga tubag diha nagtudlo ngadto sa lain—Kini mao ang gihubad ang mga tudling mahitungod sa Biblia ug nakit-an­ kini nga tambag: Akong Hinigugmang Anak. Paminaw sa bunyag alang sa kapasayloan sa “Kon aduna man kaninyoy nakulangan Kaniya! ” 9 mga sala. Si Joseph, kinsa gisultihan og kaalam, papangayoa siya sa Dios, Nakita ni Joseph Smith ang Dios, sa dili pagpasakop sa bisan hain diha nga nagapanghatag ngadto sa tanang ang Mahangturong Amahan, ug si nga mga simbahan, natural lang nga mga tawo sa madagayaon gayud, ug Jesukristo, ang Manluluwas ug Manu- adunay mga pangutana mahitungod sa walay pagpamoyboy; ug kini igaha- nubos sa kalibutan. Kini mao ang niining makaluwas nga ordinansa. tag kaniya.” 6 Unang Panan-awon­ ni Joseph. Sa mga Ang iyang mga pangutana miresulta sa Gihinumduman ni Joseph: “Wala tuig nga misunod, si Joseph mihubad makausa pa ngadto sa pag-ampo,­ ug pay bisan unsa nga tudling sa kasula- sa Basahon ni Mormon pinaagi sa kana nga pag-ampo­ miresulta sa usa ka tan nga mituhop uban sa labaw nga gasa ug gahum sa Dios. Daghan pang pagbisita gikan ni Juan Bautista, kinsa gahum ngadto sa kasingkasing sa tawo langitnong mga binuhat ang mibisita mipahiuli sa Aaronic Priesthood ug sa kay sa nahimo niini nga panahon ngari kaniya, nagpahiuli sa mga kamatuo- awtoridad sa pagbunyag.12 kanako. Kini ingon og misulod uban sa ran ug awtoridad nga nawala sulod sa O hunahunaa kon unsa kaha ang makusog nga gahum ngadto sa matag gatusan ka mga tuig. Kining balaan nga gibati ni Joseph sa dihang iyang nakat-­ tipik sa akong kasingkasing. Ako balik-­ mga komunikasyon ngadto ni Joseph unan sa unang higayon nga si Jesukris- balik nga namalandong niini.” 7 Smith naghatag kanato og agianan to mibisita sa mga katawhan sa Western Uban sa yanong hugot nga pagtuo, si sa mga panalangin gikan sa langit ug Hemisphere—nga Siya nagtudlo kanila, Joseph mibuhat pinasikad niining espi- sa mga kahimayaan sa kahangturan nag-ampo­ alang kanila, nag-ayo­ sa rituhanong mga pagbati. Nakakita siya sa atong panan-aw.­ Ang kinabuhi ni ilang masakiton, nagpanalangin sa og usa ka hilit nga lugar, miluhod, ug Joseph nagsilbi nga pagpamatuod nga ilang mga anak, nagtugyan sa awtori- “misugod sa pagtugyan sa mga tinguha bisan kinsa kanato nga nagkulang og dad sa priesthood, ug nangalagad sa sa [iyang] kasingkasing ngadto sa Dios.” 8 kaalam, makapangayo kita sa Dios diha sakramento ngadto kanila.13 Si Joseph Adunay dakong gahum sa paghulagway sa hugot nga pagtuo ug makadawat og tingali wala makaamgo niini niana nga ni Joseph sa unsay nahitabo: mga tubag—usahay gikan sa langit- panahon, apan unsa ang iyang nakat-­ “Ako nakakita og usa ka dako nga nong mga binuhat apan mas kasagaran unan mahitungod sa mga ordinansa ug gilis sa kahayag ibabaw gayud sa pinaagi sa gahum sa Espiritu Santo, sa organisasyon sa karaang Simbahan akong ulo, labaw sa kahayag sa adlaw, kinsa nagsulti kanato pinaagi sa dinasig ni Kristo miandam kaniya sa pagtabang

28 SESYON SA SABADO SA BUNTAG | OKTUBRE 1, 2016 sa Ginoo sa pagpahiuli nianang sama nga Simbahan nganhi sa yuta. Sa panahon sa paghubad sa Basa- hon ni Mormon, si Joseph ug ang iyang asawa nga si Emma nagbangutan sa pagkamatay sa ilang masuso nga anak nga lalaki. Niadtong panahona ang mga tigsangyaw kasagarang mitudlo nga ang mga bata kinsa namatay nga walay bunyag panghimarauton sa hangtud. Sa pagkonsiderar niini, huna- hunaa unsa kaha ang gibati ni Joseph samtang iyang gihubad kini nga mga pulong gikan sa propeta nga si Mor- mon: “Ang gagmay nga mga bata wala magkinahanglan sa paghinulsol, ni sa bunyag. . . . [Apan] ang gagmay nga mga bata buhi diha kang Kristo, bisan gikan sa katukuran sa kalibutan;” 14 Tingali ang labing makapahingang- ha nga tudling diha sa Basahon ni Mormon ngadto sa batan-ong­ Joseph mahimong ang ikatulong kapitulo sa 2 Nephi. Kini nga kapitulo naglangkob og karaang panagna mahitungod sa “pinili nga manalagna” kinsa pasanayon sa Ginoo sa ulahing mga adlaw—usa ka manalagna nga ginganlan og Joseph, sama sa ngalan sa iyang amahan. Kining umaabut nga propeta “pagatahuron wala pa ma-organisar.­ Walay mga ward propeta dili butang nga diha lamang sa og maayo” ug mohimo og buhat “nga o mga branch, walay mga misyonar- karaan. Ang “adlaw sa mga milagro”— labing bililhon” ngadto sa iyang mga yo, ug walay mga templo. Walay hapit sa mga panan-awon,­ mga pagpang-ayo,­ katawhan. Siya mahimo nga “bantugan nakadungog bahin ni Joseph Smith, ug ug pagpangalagad sa mga anghel— sama ngadto ni Moises” ug pagahata- ang pipila niadtong kinsa nakadungog, wala mohunong.16 gan og “gahum sa pagdala sa pulong aktibong misupak kaniya. Karon tan-­ Tungod kay si Joseph usa ka pro- sa [Dios].” 15 Hunahunaa unsa kaha ang awa ang importante nga buhat sa Ginoo peta, matag usa kanato makagamit sa gibati ni Joseph Smith sa pagkaamgo nga natuman pinaagi sa kamot sa Iyang gahum ug mga panalangin sa balaang nga kini nga panagna mahitungod diay sulugoon nga si Joseph, bisan pa man priesthood, lakip na sa bunyag, sa gasa kaniya! Wala lamang siya naghubad og sa pagsupak batok kaniya. Dili ba ang sa Espiritu Santo, ug sa sakrament. kasaysayan; naghubad siya og panan-­ katumanan niini nga panagna kusga- Tungod kay si Joseph usa ka prope- awon sa katapusang mga adlaw, sa nong ebidensya sa propetikanhong ta, kita adunay mga panalangin ug mga milagrusong Pagpahiuli sa ebanghelyo tawag ni Joseph Smith? ordinansa sa templo nga nagbugkos ni Jesukristo—ug si Joseph mismo mota- Ngadto ni bisan kinsa nga nagdu- kanato ngadto sa Dios, naghimo kana- bang sa pagtuman niini! da sa ilang pagpamatuod bahin ni to nga Iyang katawhan, ug nagpakita Karon, hapit 200 ka tuig na ang Joseph Smith o nanglimbasog sa sayop, kanato “sa gahum sa pagka-diosnon,”­ milabay, sayon ra kining makita kon makalibug, o bakak nga impormas- naghimo niini nga posible nga usa ka sa unsang paagiha natuman kini nga yon mahitungod sa iyang kinabuhi adlaw niana “makakita sa nawong sa panagna. Nasayud kita sa importante ug pangalagad, nagdapit ako kaninyo Dios, gani ang Amahan, ug mabuhi.” 17 nga mga butang nga natuman ni Joseph sa paghunahuna sa mga bunga—ang Tungod kay si Joseph usa ka prope- isip propeta sa Ginoo. Apan hinumdu- daghang mga panalangin nga niabut ta, nahibalo kita nga ang kaminyoon mi nga sa dihang gihubad ni Joseph kanato pinaagi sa milagrusong mis- ug pamilya mga mahinungdanong kini nga panagna, iyang nabuhat ang yon ni Joseph Smith, ang Propeta sa bahin sa plano sa Dios alang sa atong pipila sa mga butang nga gipanagna Pagpahiuli. kalipay. Nahibalo kita nga pinaagi sa sa mga propeta. Batan-on­ pa siya nga Tungod kay si Joseph usa ka pro- mga ordinansa ug mga pakigsaad diha anaa sa mga 20 anyos. Ang Simbahan peta, ang mga pagpadayag ug mga sa templo, ang atong gimahal nga mga

NOOBYEMBRE 2016 29 relasyon sa pamilya makalahutay sa kahangturan. Tungod kay si Joseph usa ka pro- peta, kita adunay labaw sa limitado nga agianan ngadto sa langit—aduna kitay dako nga agianan sa mga pana- langin sa kahangturan. Kita makahi- balo “sa bugtong tinuod nga Dios, ug kang Jesukristo, nga [Iyang] pinada- Ni Elder Juan A. Uceda la.” 18 Ang kinabuhing dayon maato. Sa Seventy Labaw sa tanan, tungod kay si Joseph usa ka propeta, kita adunay daghang pagsaksi, daghang pagpama- tuod, nga si Jesukristo mao ang Anak sa Dios ug ang Manluluwas sa kali- Ang Ginoo nga si butan. Kita adunay wala maputol nga linya sa linaing mga saksi ni Jesukris- to, lakip na sa atong propeta karon, Jesukristo Nagtudlo si Presidente Thomas S. Monson, sa mga magtatambag sa Unang Kapa- ngulohan; ug sa mga sakop sa Korum sa Napulog Duha ka mga Apostoles. Kanato nga Mag-­ampo Ngadto sa ilang pagsaksi, akong idugang ang akong mapainubsanon Kon kamo mag-­ampo, tinud-anay­ ba kamo nga nag-ampo­ o nagsulti lang apan tinuod nga pagpamatuod: si sa inyong mga pag-ampo?­ Jesukristo buhi ug nangulo sa Iyang Simbahan. Si Joseph Smith mao ang Propeta sa Pagpahiuli. Ang priesthood ug awtoridad sa Dios ania na usab sa iadtong 1977, nagserbisyo ko gisulti kanako sa Espiritu, misugot ko yuta. Hinaut nga kita dili mahadlok isip full-time­ nga misyonaryo sa sa pagpamugos sa mga kauban ug sa pagpadayag sa atong pagsaksi NCusco, Peru. Ang akong kom- miingon kanila nga mobisita mi sa ug sa atong pasalamat alang niining panyon ug ako nakadawat og pagtugot taytayan basta lang mag-­amping mi talagsaong propeta, manalagna, ug nga dad-on­ ang tanang mga misyonar- pag-ayo.­ tigpadayag sa Ginoo mao ang akong yo sa Cusco zone ngadto sa maanindot Misubay mi sa agianan padu- pag-ampo­ sa sagradong pangalan ni nga dapit nga nahabilin sa nangagu- long sa Inca Bridge nga anaa ko sa Jesukristo, amen. ◼ bang bahin sa Machu Picchu. katapusan sa grupo, ug sa sinugda- MUBO NGA MGA SULAT Sa hapit na mahuman ang among nan hinay nga naglakaw ang tanan, 1. Joseph Smith—Kasaysayan 1:33. pagbisita sa dapit nga nahabilin sa sama sa gikauyonan. Dayon ang mga 2. Doktrina ug mga Pakigsaad 122:1–2. 3. Tan-­awa sa Amos 3:7. nangagubang bahin, pipila ka mga misyonaryo misugod sa paglakaw 4. Brigham Young, “Remarks,” Deseret misyonaryo ang gustong moadto sa nga paspas kaayo ug gani nanagan News, Okt. 26, 1859, 266; tan-­awa usab sa Inca Bridge, kabahin sa usa ka agianan na. Gibaliwala nila ang akong mga Mga Pagtulun-­an sa mga Presidente sa Simbahan: Joseph Smith (2007), 659. sa bukid. Diha-diha­ dayon, gibati nako hangyo sa paghinay-­hinay. Naobligar 5. Joseph Smith—Kasaysayan 1:8. sa akong kasingkasing ang Espiritu nga ko sa paggukod nila, aron sultihan 6. Santiago 1:5. nagpugong kanako nga dili moadto. sila nga kinahanglan na nga mobalik 7. Joseph Smith—Kasaysayan 1:12. 8. Joseph Smith—Kasaysayan 1:15. Ang agianan anaa sa kilid sa bukid kami. Nabiyaan ko nila pag-­ayo, ug 9. Joseph Smith—Kasaysayan 1:16–17. nga dunay 2,000 ka pye (610 m) ang kinahanglang paspas ko nga moda- 10. Tan-­awa sa Doktrina ug mga Pakigsaad gilawmon sa pangpang. Sa pipila ka gan aron makaapas nila. 8:2. 11. Moroni 10:5 mga dapit ang gilapdon sa agianan Pag-abut­ nako sa usa ka likuon, sa 12. Tan-­awa sa Joseph Smith—Kasaysayan igo ra nga maagian og usa ka tawo. dapit nga pig-ot­ kaayo nga dili maagian 1:68–72. Ang akong kompanyon ug ako misulti og duha, nakita nako ang usa ka mis- 13. Tan-­awa sa 3 Nephi 11–20. 14. Moroni 8:11–12. kanila nga dili mi angay nga moadto sa yonaryo nga nagbarug nga ang iyang 15. Tan-­awa sa 2 Nephi 3:6–15. Inca Bridge. likod gisimpig sa kabatoan. Nangutana 16. Tan-­awa sa Moroni 7:35–37; Mga Artikulo Apan ang mga misyonaryo miin- ko niya nganong nagbarug siya didto. sa Hugot nga Pagtuo 1:7. 17. Doktrina ug mga Pakigsaad 84:21–22. sister nga moadto kami. Misamot Iya kong gisultihan nga nakadawat 18. Juan 17:3. ang mga paghangyo, ug bisan pa sa siya og impresyon nga mopundo sa

30 SESYON SA SABADO SA BUNTAG | OKTUBRE 1, 2016 makadiyot niana nga lugar ug nga kanunay kong mag-­ampo “sa kinasing- mamahimo ko nga mopadayon. kasing, uban sa tinuod nga katuyoan, Gibati nako nga kinahanglang mag- nga [magpakita og] hugot nga pagtuo dali aron makaapas niadtong nag-una­ kang Kristo.” kanamo, mao nga iya kong gitabangan Sa usa ka okasyon si Ginoong Jesu- nga malabyan siya, ug nakapadayon ko kristo “nag-ampo­ sa usa ka dapit”, ug sa unahan. Namatikdan nako nga ang “sa pag-undang­ niya, usa sa iyang mga yuta puno sa lunhaw nga mga tanom. tinun-an­ miingon kaniya, Ginoo, tudloi Gitunob nako ang akong tuo nga tiil sa kami sa pag-ampo”­ (Lucas 11:1). Dayon yuta, nakaamgo, samtang nahulog ko, Iyang gitudloan ang Iyang mga disi- nga walay yuta ilawom sa lunhaw nga pulo sa pag-ampo.­ Ug karon nagtudlo mga tanom. Dali-dali­ kong mikab-ot­ sa Siya kaninyo ug kanako sa pag-ampo­ mga sanga nga naa ubos sa agianan. sama nga ato Siyang makita diha sa Sa daklit akong nakita sa ilawom, mga atong mga hunahuna nga nag-ampo­ 2,000 ka pye ubos kanako, ang Suba sa Getsemani ug nag-ingon,­ “Hinoon, sa Urubamba, nga mitadlas sa Sagrado dili ang akong pagbuot maoy matuman nga Walog sa mga Inca. Gibati nako kondili ang imo” (Lucas 22:42). Kon nga daw nahutdan ko sa akong kusog, mag-ampo­ kamo, gusto ba gayud nin- ug sa dili madugay makabuhi na ko yo nga “dili ang akong pagbuot maoy sa akong gikuptan. Nianang higayuna, matuman kondili ang imo”? hugtanon ko nga nag-ampo.­ Mubo ra Si Pablo naghulagway kon sa kaayo kadto nga pag-ampo.­ Gibuka nga naminaw Siya sa akong tingog unsang paagi si Jesus nag-ampo­ nako ang akong ba-ba­ ug miingon, apan wala ko maminaw sa Iyang “sa mga adlaw sa tawhanon niyang “Amahan, tabangi ko!” tingog. Dihay lawom nga kasakit sa kinabuhi,” ilabi na didto sa Getsemani: Ang mga sanga dili igo ang kalig-­ akong kasingkasing tungod sa pag- “Uban sa makusog nga mga pagsinggit on aron makasuporta sa gibug-aton­ sa supak sa Iyang tingog ug sa samang ug paghilak, naghimog mga pag-ampo­ akong lawas. Nasayud ko nga hapit na higayon usa ka lawom nga pagpasala- ug pagpangamuyo ngadto kaniya nga ko mamatay. Niana gayud nga higayon mat alang sa Iyang kalooy. Wala Siya arang makaluwas kaniya gikan sa nga mahulog na unta ko, akong gibati mogamit sa Iyang kaangayan ngari kamatayon, ug siya gidungog tungod ang lig-ong­ kamot nga mikupot sa kanako, apan diha sa Iyang dako nga sa iyang diosnong kahadlok” (Mga akong bukton ug mibira kanako. Uban kalooy, Iyang giluwas ang akong kina- Hebreohanon 5:7). Kon kamo mag-­ niana nga tabang nakapadayon ko sa buhi (tan-awa­ sa Alma 26:20). ampo, tinud-anay­ ba kamo nga nag-­ pagpanglimbasug nga makasaka og Sa paghuman sa adlaw, dihang ampo o nagsulti lang sa inyong mga balik sa agianan. Ang misyonaryo nga oras na alang sa akong personal nga pag-ampo?­ Taphaw ra ba ang inyong nagpabilin mao ang tawo nga miluwas pag-ampo,­ nag-­ampo ko nga kina- mga pag-ampo?­ kanako. singkasing ngadto sa “Amahan sa mga Si Jesus nag-ampo­ sa hilabihan ug Apan sa pagkatinuod ang atong kalooy, ug Dios sa tanang [kahupayan]” nakig-istorya­ sa Iyang Amahan. “Sa Amahan sa Langit ang miluwas kana- (2 Mga Taga-Corinto­ 1:3). Nag-ampo­ ko diha nga si Jesus usab nabautismohan ko. Naminaw Siya sa akong tingog. “sa kinasingkasing, uban sa tinuod nga na ug nag-ampo,­ ang langit nabukas” Nakadungog ko sa tingog sa Espiritu katuyoan, nga may hugot nga pagtuo (Lucas 3:21). Kon mag-ampo­ kamo, tulo ka higayon sa wala pa kini, nag- kang Kristo” (Moroni 10:4). inyo bang bation nga daw naabli ang sulti kanako nga dili moadto sa Inca Sa sayong buntag nianang sama langit? Kanus-a­ man ang katapusang Bridge, apan wala ko motuman niana nga adlaw, nag-­ampo ko gamit ang higayon nga inyong gibati kana nga nga tingog. Nakuratan ko, nanglus- akong ngabil, ug sa dihang hapit na koneksyon sa langit? pad ko, ug wala ko masayud kon ko mamatay, nag-­ampo ko nga kina- Giandam ni Jesus ang Iyang kauga- unsay isulti. Dayon nahinumduman singkasing ngadto Kaniya. Namalan- lingon sa paghimo og importante nga nako nga ang ubang mga misyonar- dong ko sa akong kinabuhi hangtud mga desisyon pinaagi sa pag-ampo­ yo nag-­una kanamo, ug busa amo nianang puntoha. Akong nakita nga ngadto sa Iyang Amahan. silang gipangita hangtud amo silang sa daghang mga okasyon, ang atong “Siya miadto sa kabungturan aron sa nakit-­an ug gisultihan sila kon unsay Amahan sa Langit maloloy-­on kaa- pag-ampo;­ ug sa tibuok gabii siya nag- nahitabo kanako. yo kanako. Iya kong gitudloan og padayon sa pag-ampo­ ngadto sa Dios. Namalik mi sa Machu Picchu nga daghang mga leksyon nianang adlawa “Ug sa pagkaadlaw na, gitawag mainampingon kaayo ug naghilum. didto sa Machu Picchu ug sa Cusco, niya ang iyang mga tinun-an:­ ug gikan Sa among pagbalik nagpabilin kong Peru. Usa sa labing mahinungdanong kanila iyang gipili ang napulog duha” hilum, ug misantup sa akong hunahuna mga leksyon mao nga kinahanglang (Lucas 6:12–13).

NOOBYEMBRE 2016 31 Giandam ba ninyo ang inyong kaugalingon sa paghimo og impor- tante nga mga desisyon pinaagi sa pag-ampo­ ngadto sa inyong Langit- nong Amahan? Giandam ba ninyo ang inyong kaugalingon alang sa panahon sa pag-ampo?­ Sa dihang si Jesus miabut sa kon- tinente sa Amerika, gitudloan Niya Ni Elder J. Devn Cornish ang katawhan sa pag-ampo.­ “Ug si Sa Seventy Jesus miingon ngadto kanila: Padayon sa pag-ampo;­ bisan pa niana sila wala mohunong sa pag-ampo”­ (3 Nephi 19:26). Si Jesus nagdapit kanato sa “pag-­ Igo Ba Ang Akong ampo kanunay” (D&P 10:5). Si Jesus nasayud nga ang atong Langitnong Amahan maminaw ug mohatag sa Kamaayo? Makasulod unsay labing maayo alang kanato. Ngano man nga usahay dili man kita gusto nga modawat? Ngano? Sa higayon gayud nga moingon Ba Ko Didto? kita, “Amahan sa Langit,” Siya mami- naw sa atong mga pag-ampo­ ug Kon kamo tinud-­anay nga maningkamot ug dili mangatarungan o mobati kanato ug sa atong mga mosukol—kanunay nga maghinulsol ug mangamuyo alang sa grasya— panginahanglan. Ug busa ang Iyang positibo nga mahimo kamong “igo ang kamaayo.” mga mata ug ang Iyang mga dung- gan nakatutok na karon kaninyo. Mabasa Niya ang atong mga huna- huna, ug mabati Niya ang atong mga inahal nga mga kaigsoonan, pagsulat sa mga admission order alang kasingkasing. Wala kamoy matago pagkadakong panalangin nga sa gamay nga batang lalaki nga dunay gikan Kaniya. Karon, ang maanindot Mmagkapundok kita aron matud- pulmonya. Wala pa ko sukad mobati nga butang mao nga Siya motan-aw­ loan sa mga sulugoon sa Ginoo. Dili ba og sama ka dismayado sa akong kina- kaninyo gamit ang mga mata sa gug- talagsaon ang kadaghan sa mga paagi buhi. Wala koy ideya unsaon pagtam- ma ug kalooy—gugma ug kalooy nga nga gigiyahan ug gipanalanginan kita bal sa pulmonya sa usa ka 10 anyos. dili nato hingpit nga masabtan. Apan sa atong mahigugmaong Langitnong Misugod ko sa paghunahuna kon ang gugma ug kalooy anaa Kaniya sa Amahan? Gusto gayud Niya nga maka- unsay akong gibuhat didto. higayon gayud nga kamo moingon, balik kita ngadto Kaniya. Nianang higayuna, usa sa mga seni- “Amahan sa Langit.” Pinaagi sa sunod-sunod­ nga or resident mibutang sa iyang kamot sa Mao nga ang panahon sa pag-­ malumong mga kalooy isip batan-­ akong abaga. Nangumusta siya nako, ampo hilabihan gayud ka sagrado nga ong doktor nga bag-­ong nahuman sa ug akong gipagawas ang akong mga panahon. Dili Siya tawo nga moingon, medical school, gidawat ko para sa kasagmuyo ug mga kahadlok. Ang “Dili, dili ko maminaw nimo karon pediatric residency training sa usa ka iyang tubag nakapausab sa akong kina- tungod kay moduol ka lang kanako kusganon, agresibong programa. Sa buhi. Gisultihan ko niya kon unsa siya kon magkaproblema na ka.” Mga dihang akong nahimamat ang ubang ka mapagarbuhon ug ang ubang mga tawo lamang ang mobuhat niana. Dili mga intern, gibati nako nga daw ako senior resident kanako ug sa ilang pag- Siya tawo nga moingon, “Ah, wala ang pinakadili kamao ug pinakadili bati nga mamahimo ko nga maayong lang ka kahibalo kon unsa ko ka-busy­ andam sa tanan. Gihunahuna nako doktor. Sa ato pa, misalig siya nako sa karon.” Mga tawo lamang ang moi- nga dili gyud ko angayan nga maapil panahon nga ako wala gani mosalig sa ngon niana. diha sa grupo. akong kaugalingon. Hinaut nga kitang tanan mag-ampo­ Sa sayong bahin sa among ikatulong Sama sa akong kaugalingong kasi- sama sa gitudlo ni Jesus kanato nga bulan, naglingkod ko sa nurse’s station natian, ang atong mga miyembro kanu- mag-ampo­ mao ang akong paglaum sa ospital sa lawom nang gabii, usahay nayng mangutana, “Igo ba ang akong ug ang akong pag-ampo­ sa pangalan mohilak sa akong kaugalingon ug kamaayo isip tawo?” o “Makasulod ba ni Ginoong Jesukristo, amen. ◼ makatulog samtang naningkamot ko sa gyud ko sa celestial nga gingharian?”

32 SESYON SA SABADO SA BUNTAG | OKTUBRE 1, 2016 Siyempre, walay matawag nga “igo ang kamaayo.” Walay usa nato nga mahimong “makakuha” o “angayan” sa atong kaluwasan, apan normal lang nga maghunahuna kita kon madawat ba kita sa Ginoo, nga maoy akong pag- sabut niini nga mga pangutana. Usahay kon mosimba kita, madis- maya kita bisan sa sinsero nga mga pagdapit sa pagpalambo sa atong kau- galingon. Maghunahuna kita sa hilum, “Dili ko makahimo niining tanan” o “Dili gayud ako mamahimong sama ka maayo niining mga tawhana.” Tingali mobati kita og sama sa akong gibati sa ospital nianang gabhiona. Palihug, minahal nga mga kaigso- onan, hunungon nato ang pagtandi sa atong kaugalingon ngadto sa uban. Gipaantus nato ang atong kaugalingon pinaagi sa walay pulos nga pakigkom- petensya ug pagtandi. Sayop natong aron dili kita malaglag apan makaba- nga alang usab diay sa mga santos ang gihukman ang bili sa atong kaugali- ton og kinabuhing walay katapusan! 1 Pag-ula. . . .­ ngon pinaagi sa mga butang nga atong Palihug tuo, ug palihug pagkuha og “. . . Ang Pag-ula­ naghatag og gibuhat o wala buhata ug pinaagi sa paglaum ug kahupayan gikan niining tabang kanato sa pagbuntog ug mga opinyon sa uban. Kon kinahang- mahangturong kamatuoran. Gusto sa paglikay sa dautan ug sa pagbuhat ug lan kitang motandi, atong itandi kon atong Langitnong Amahan nga maka- pagkahimong maayo. . . . unsa kita kaniadto ngadto sa unsa sulod kita didto! Kana ang Iyang buhat “‘. . . Pinaagi . . . sa grasya sa Ginoo kita karon—ug gani kon unsay gusto ug ang Iyang himaya.2 nga ang mga indibidwal . . . makada- natong mamahimo sa umaabut. Ang Ganahan ko sa paagi nga si Pre- wat og kalig-on­ ug tabang sa paghimo bugtong opinyon nga importante kana- sidente Gordon B. Hinckley mitudlo og maayong mga buhat nga dili nila to mao ang unsay hunahuna sa atong niini nga baruganan. Nakadungog ko [mabuhat]. . . . Kini nga grasya mao Langitnong Amahan kanato. Palihug niya nga miingon sa pipila ka okasyon, ang makaabag nga gahum . . .’ [Bible pangutan-a­ Siya sa kinasingkasing kon “Mga kaigsoonan, ang gipaabut lang Dictionary, “Grace”; emphasis gidu- unsay Iyang hunahuna bahin ninyo. sa Ginoo kanato mao ang pagpaning- gang] . . . o langitnong tabang nga giki- Mohigugma ug mokorihir Siya apan kamot, apan kinahanglang tinud-anay­ nahanglan kaayo sa matag usa kanato dili mopawala sa atong kadasig; buhat kamo nga maningkamot!” 3 aron mahimong sarang sa celestial nga kana ni Satanas. Ang “tinud-anay­ nga maningkamot” gingharian.” 6 Akong himoong direkta ug klaro. nagpasabut sa pagbuhat kutob sa atong Ang bugtong lang natong buhaton Ang mga tubag sa mga pangutana mahimo, mahibalo kon asa kita kina- aron makadawat niining langitnong nga “Igo ba ang akong kamaayo?” hanglang molambo, ug dayon maning- tabang mao ang pagpangayo niini ug ug “Makasulod ba ko didto?” mao kamot pag-usab.­ Pinaagi sa balik-balik­ dayon sa pagbuhat sumala sa mata- ang “Oo! Mahimong igo ang inyong nga paghimo niini, mas magkaduol kita rung nga mga pag-aghat­ nga atong kamaayo” ug “Oo, makasulod mo didto sa Ginoo; mas mabati nato ang Iyang madawat. basta padayon kamong maghinulsol ug Espiritu,4 ug mas makadawat kita sa Ang dakong balita mao nga kon dili mangatarungan o mosukol.” Ang Iyang grasya, o tabang.5 kita matinud-anong­ naghinulsol, ang Dios sa langit dili usa ka walay pagbati Usahay maghunahuna ko nga wala nangagi natong mga sala dili makapu- nga referee nga mangita og rason nga kita makaamgo kon unsa ka gusto sa gong kanato nga mahimaya. Si Moroni mapagawas kita sa dula. Siya ang atong Ginoo nga motabang kanato. Ganahan nagsulti kanato bahin sa mga malapa- hingpit nga mahigugmaong Amahan, ko sa mga pulong ni Elder David A. son sa iyang panahon: “Apan ingon nga nangandoy labaw sa tanan nga Bednar, kinsa miingon: sa kanunay nga sila maghinulsol ug ang tanan Niyang mga anak makauli “Kadaghanan nato klaro nga naka- mangayo og kapasayloan, uban sa tinu- ug makapuyo uban Kaniya isip mga sabut nga alang sa mga makasasala od nga katuyoan, sila pasayloon.” 7 pamilya sa kahangturan. Tinud-­anay ang Pag-­ula. Dili kaayo ko sigurado, Ug ang Ginoo Mismo miingon kaba- Siyang mihatag sa Iyang Bugtong Anak hinoon, nga kita nahibalo ug nakasabut hin sa makasasala:

NOOBYEMBRE 2016 33 “Kon siya mokumpisal sa iyang mga sa Espiritu, mawad-an­ sa kadasig, ug Kristo tungod kay gusto Niya nga sala sa atubangan kanimo ug kanako, dayon mohunong sa paghinulsol. Apan motabang ug mousab kanato. Sa pag- ug maghinulsol diha sa katim-os­ sa akong balikon, tungod sa Pag-ula­ sa katinuod, Siya nagtabang na kaninyo. iyang kasingkasing, kaniya ikaw mopa- Manluluwas, makahimo kita sa pag- Hunong lang kadali ug pamalandong saylo, ug Ako mopasaylo usab. hinulsol ug hingpit nga mapasaylo, ug ilha ang Iyang tabang sa inyong “Oo, ug ingon sa kanunay nga ang sa higayon nga sinsero ang atong kinabuhi. akong mga katawhan maghinulsol Ako paghinulsol. Mosaksi ko kaninyo nga kon kamo mopasaylo kanila sa ilang mga kalapa- Ang dili nato buhaton mao ang tinud-­anay nga maningkamot ug dili san batok kanako.” 8 pagpangatarungan imbis nga mag- mangatarungan o mosukol—kanunay Kon sinsero kitang maghinulsol, ang hinulsol. Dili magsilbi nga ipanga- nga maghinulsol ug mangamuyo alang Dios mopasaylo gayud kanato, bisan tarungan ang atong kaugalingon sa sa grasya, o sa tabang ni Kristo—posi- kon kita balik-balik­ nga nakabuhat atong pagpakasala pinaagi sa pag- tibo nga mahimo kamong “igo nga sa sama nga sala. Sama sa giingon ni sulti, “Nasayud ang Dios nga lisud kamaayo,” buot ipasabut, madawat sa Elder Jeffrey R. Holland: “Bisan pila pa kaayo kini alang kanako, busa Iya atubangan sa Ginoo; makasulod kamo ka mga oportunidad nga wala ninyo kong dawaton kon unsa ko karon.” sa celestial nga gingharian, nga mahi- mapahimusli, mga sayop nga inyong Ang “tinud-­anay nga maningkamot” mong hingpit diha kang Kristo; ug nahimo . . . , mopamatuod ko nga nagpasabut nga padayong maningka- inyong madawat ang mga panalangin wala pa kamo malayo sa balaanong mot samtang hingpit natong maabut ug himaya ug hingpit nga kalipay gugma. Imposible nga ang mahangtu- ang sumbanan sa Ginoo, nga klarong nga gitinguha sa Dios alang sa matag rong kahayag sa Pag-ula­ ni Kristo dili gipasabut diha sa mga pangutana nga usa sa Iyang bililhong mga anak— moabut kaninyo.” 9 ipangutana kanato aron makakuha og lakip na gayud kaninyo ug kanako. Wala kini magpasabut sa bisan temple recommend. Mopamatuod ko nga ang Dios buhi unsang paagi nga OK ra ang sala. Ang Ang laing butang nga siguradong ug gusto Niya nga makabalik kita sala kanunay nga adunay mga sangpu- mopugong kanato gikan sa langit ug ngadto Kaniya. Mopamatuod ko nga tanan. Ang sala kanunay nga makadaut mopahimulag kanato gikan sa tabang si Jesus buhi. Sa balaang pangalan ni ug makapasakit sa makasasala ug niad- nga atong gikinahanglan karon mao Jesukristo, amen. ◼ tong naapektuhan sa iyang mga sala. ang pagsukol. Gikan sa basahon ni MUBO NGA MGA SULAT Ug ang tinud-anay­ nga paghinulsol Moises, atong makat-unan­ nga si Sata- 1. Tan-­awa sa Juan 3:16. dili gayud sayon.10 Dugang pa, palihug nas gisalikway gikan sa langit tungod 2. Tan-­awa sa Moises 1:39. 13 3. Kining tukma nga mga pulong gikan ni sabta nga bisan kon kuhaon sa Dios sa pagsukol. Misukol kita sa matag Presidente Hinckley wala maimprinta, apan ang kahasol sa konsensya ug mantsa higayon nga moingon kita diha sa narekord ang mosunod: “Buhata lang ang sa atong mga sala kon kita sinserong atong kasingkasing, “Wala ko magkina- inyong pinakamaayo, apan siguroa nga mao kini ang inyong pinakamaayo” (“A maghinulsol, mahimong dili dayon hanglan sa Dios, ug dili kinahanglang Challenging Time—a Wonderful Time,” Niya kuhaon ang tanang sangputanan maghinulsol ko.” Teaching Seminary: Preservice Readings sa atong mga sala. Usahay magpabilin Isip usa ka pediatrician sa intensive [Manwal sa Church Educational System, 2004], 18). Miingon usab siya: “Palihug kini kanato sa tibuok natong kinabuhi. care, nasayud ko nga kon ang tawo ayaw basula ang inyong kaugalingon Ug ang labing grabe nga matang sa sayop nga mobalibad sa makaluwas sa sa paghunahuna sa kapakyasan. Ayaw sala mao ang giplano nga sala, diin kinabuhi nga pagtambal, mahimong paghimo og mga tumong nga sobra ra kaayo sa inyong kapasidad sa pagkab-­ot. ang tawo moingon, “Magpakasala ko mosangpot kini sa pisikal nga kama- Buhata lang ang unsay inyong mahimo, karon ug maghinulsol unya.” Nagtuo tayon. Sa samang paagi, kon mosukol sa labing maayong paagi nga inyong ko nga kini usa ka seryusong pagbiay-­ kita batok sa Dios, atong gisalikway nahibaloan, ug ang Ginoo modawat sa inyong paningkamot” (“Rise to the Stature biay sa sakripisyo ug mga pag-antus­ ni ang atong bugtong tabang ug paglaum, of the Divine within You,” Ensign, Nob. Jesukristo. kinsa mao si Jesukristo, nga moresulta 1989, 96). Ang Ginoo Mismo mideklarar, “Kay ngadto sa espiritwal nga kamatayon. 4. Tan-­awa sa Doktrina ug mga Pakigsaad 50:24. Ako ang Ginoo dili makatan-aw­ diha sa Walay usa kanato nga makahimo 5. Tan-­awa sa Ether12:27. sala uban sa labing gamay nga matang niini sa atong kaugalingong gahum. 6. David A. Bednar, “Ang Pag​-­ula ug ang sa pagtugot.” 11 Walay usa nato nga mahimong “igo Panaw sa Pagka-​ mortal,”­ Liahona, Abr. 2012, 14. Ug si Alma miproklamar, “Tan-awa,­ ang kamaayo,” gawas kon pinaagi 7. Moroni 6:8. ako moingon nganha kanimo, ang pag- sa maayong mga buhat ug kalooy ni 8. Mosiah 26:29–30. kadautan dili mahitabo nga mahimo Jesukristo,14 apan tungod kay ang Dios 9. Jeffrey R. Holland, “Mga Mamumuo sa 12 Ubasan,” Liahona, Mayo 2012, 33. nga kalipay.” nagtahud sa atong kabubut-on,­ dili 10. Tan-­awa sa Doktrina ug mga Pakigsaad Usa sa mga rason nga tinuod gayud usab kita maluwas kon wala ang atong 19:15–19. ang pamahayag ni Alma mao nga paningkamot. Mao kana ang paagi sa 11. Doktrina ug mga Pakigsaad 1:31. 12. Alma 41:10. pinaagi sa balik-balik­ nga pagpakasala, pagbalanse tali sa grasya ug mga buhat. 13. Tan-­awa sa Moises 4:3. gipalayo nato ang atong kaugalingon Makabaton kita og paglaum diha kang 14. Tan-­awa sa 2 Nephi 2:6–8.

34 SESYON SA SABADO SA BUNTAG | OKTUBRE 1, 2016 Gikan niining milagrusong pagpata- liwala sa Dios kang Daniel miabut ang pagpanagna sa umaabut nga ebanghel- yo ni Jesukristo nga gipahiuli sa yuta, usa ka gingharian, nga mopuno sa tibuok yuta . . . “[dili na] gayud malum- pag . . . [apan] molungtad sa walay katapusan.” Ni Elder Neil L. Andersen Ang gidaghanon sa mga miyembro Sa Korum sa Napulog Duha ka mga Apostoles sa Simbahan sa ulahing mga adlaw tingali diyutay ra, sigun sa gipanagna ni Nephi, apan maania kini sa ibabaw sa yuta, ug ang gahum ug mga ordi- nansa sa priesthood maanaa sa tanan Usa ka Saksi sa Dios nga magtinguha niini, mopuno sa yuta sigun sa gitagna ni Daniel.5 Mosugyot ko nga hunungon nimo ang pagbati nga sad-­an ka tungod kay Niadtong 1831, si Propeta Joseph nagkulang ka sa imong pagpaambit sa ebanghelyo. Hinoon, pag-ampo­ Smith nakadawat niini nga padayag: “aron makabarug ka nga [usa ka saksi] sa Dios.” Mas makadasig kini kay “Ang mga yawe sa gingharian sa Dios [ug ang pagpundok sa Israel gikan sa sa mobati nga sad-an.­ upat ka bahin sa yuta] itugyan ngadto sa tawo sa yuta, ug gikan dinhi ang ebanghelyo mokaylap ngadto sa mga kinatumyan sa yuta, ingon sa bato nga aghan sa importanting mga nga gidamgo sa hari gipadayag kang gipikas gikan sa bukid nga walay giga- buhat sa Dios dili makita sa Daniel. mit nga mga kamot mokaylap, hangtud Dmga mata sa kalibutan. Sa ika- Si Daniel gipadala ngadto sa hari. kini mopuno sa tibuok yuta.” 6 unom nga siglo sa wala pa si Kristo, “Makahimo ka ba pagpadayag kana- diha na ang respetadong maalamon ko sa damgo nga akong nakita, ug sa Usa ka Responsibilidad nga Atong nga mga tawo nga si Confucius sa kahulugan niini?” Giambitan China ug si Buddha sa Eastern India, Mitubag si Daniel: Ang pagpundok sa Israel usa ang gahum sa priesthood didto “Ang mga tawong manggialamon, ka milagro. Sama kini sa nagtipun-­ gitugyan kang Daniel, ang propeta ni mga maglalamat, ni mga mulo-­ og nga puzzle diin ang mga piraso nga nagpuyo sa pagkaulipon atol sa manalagna [dili makasulti unsay imong ibutang sa hustong dapit ngadto sa paghari sa Babelonia nga si haring gidamgo]. . . . mahimayaong hitabo sa Ikaduhang Nabucodonosor. “Apan adunay usa ka Dios sa langit Pag-­anhi. Sama nga malibug kita sa Nabalaka gumikan sa usa ka damgo [makapadayag niini ug Siya] mopahiba- nagtipun-­og nga piraso sa puzzle, nianang pagkagabii, si haring Naboco- lo kang . . . haring Nabucodonosor sa ang nag-­unang mga Santos nakakita donosor mimando nga sultihan siya mga butang nga manghitabo sa ulahing sa sugo sa pagdala sa gipahiuli nga sa iyang mga magician ug sa mga mga adlaw. . . . ebanghelyo sa tanang kalibutan nga tigtagna kon unsay iyang gidamgo ug “Ang Dios sa langit,” miingon si sama og lisud kaayong tahas. Apan sa hubad niana nga damgo. Siyempre, Daniel, “magatukod og usa ka gingha- gisugdan nila, usa ka tawo, usa ka dili sila makasulti sa hari unsay iyang rian, [gisapsap nga walay gigamit nga piraso sa puzzle sa usa ka higayon, gidamgo, ug mibalibad sila. “Walay kamot ang usa ka bato, nga mahimong mangita sa tul-­id nga kilid, sa pag- bisan usa ka tawo sa ibabaw sa yuta talagsaong bungtod ug mopuno sa tibu- trabaho aron maporma sa tukma ang nga [makahimo niini, o bisan kinsang ok yuta] dili [na] gayud malumpag . . . kwadro niining balaang buhat. Sa hari nga mohangyo] niining butanga.” 1 [apan] molungtad sa walay katapusan. hinay-­hinay, ang bato nga gisapsap Si Haring Nabucodonosor nasuko sa “. . . Ang damgo,” miingon si Daniel, nga walay gigamit nga kamot nag- ilang pagkapakyas ug masuk-­anong “matuod, ug ang kahulugan . . . dili sugod sa pagligid; gikan sa gatusan mideklarar nga pamatyon ang tanan kaduha-duhaan.”­ 3 ngadto sa liboan, napulo ka liboan, niyang magtatambag. Dihang napasabut na ug nahubad ug karon minilyon sa mga Santos sa Si Daniel, usa sa maalamong tawo ang iyang damgo, way lipud-lipud­ mii- Ulahing mga Adlaw sa pakigsaad sa sa Hari, nangamuyo og “kalooy sa . . . ngon ang hari, “Ang imong Dios mao tanang nasud ang nagkonektar sa Dios . . . bahin niining tinago.” 2 ang Dios sa mga dios, ug ang Ginoo sa mga piraso sa puzzle niining kahibu- Usa ka milagro nahitabo. Ang tinago mga hari.” 4 longan ug talagsaon nga buhat.

NOOBYEMBRE 2016 35 Ang matag usa kanato usa ka pira- Ang balaang pagkapili nga res- higala bahin sa Simbahan, apan diyutay so sa puzzle, ug ang matag usa kana- ponsibilidad nga sa una gipas-­an sa ra ang nagpakita’g interes ug sa matag to mitabang nga mapahimutang ang full-­time nga mga misyonaryo karon balibad, magpanuko na hinoon ko. ubang importante nga piraso. Kamo anaa na kanatong tanan. Tanan kita Nasayud kong angay pa kong mohimo importante niining dako nga kaw- kinahanglan nga mopaambit sa og daghan, apan wa na ko molihok ug sa. Ang talan-­awon sa unahan klaro ebanghelyo, ug makalipay, liboan ang mibati nga sad-an­ kaayo ko.” na. Atong makita nga nagpadayon nabunyagan matag semana. Apan Susihon nako kon makatabang ang milagro ug ang kamot sa Ginoo bisan niining talagsaong panalangin, ba ko. naggiya kanato samtang nagkomple- ang atong kabalaka alang sa atong Ang pagbati nga sad-an­ may impor- to kita sa mga lat-­ang nga nahibilin. mga kaigsoonan ug sa atong tinguha tanting tahas kay mopahinumdom kini Dayon, “ang Halangdong Jehova nga mapahimuot ang Dios nagkina- sa angay natong usabon, apan dunay moingon nga ang buhat nahuman hanglan og kadasig nga madali ang limit kon asa kutob kanang pagbati na,” 7 ug mobalik Siya sa kahalangdon pagpaambit ug paglig-­on sa ginghari- para makatabang kanato. ug himaya. an sa Dios sa tibuok kalibutan. Ang pagbati nga sad-an­ sama sa Si Presidente Thomas S. Monson, battery sa de gasolina nga sakyanan. miingon: “Karon ang panahon sa mga Ang mga Limit sa Pagbati nga Sad-­an Mohatag kini og kahayag sa sakyanan , miyembro ug misyonaryo sa pagtina- Bisan anaa ang dakong tinguha mopaandar, ug mopasiga sa mga suga bangay, sa pagtambayayong, pagdala sa pagpaambit sa ebanghelyo, tingali sa sakyanan, apan dili makahatag og og mga kalag ngadto Kaniya. . . . Siya mas minus ang inyong kalipay sa mga gasolina alang sa taas biyahe. Ang bate- motabang kanato kon molihok kita kalampusang milabay. Tingali mobati riya lang, dili gayud kaigo. Mao usab uban sa pagtuo nga matuman ang ka sama sa higala nga miingon, “nakig-­ ang pagbati nga sad-an.­ Iyang buhat.” 8 istorya na ko sa akong pamilya ug mga Mosugyot ko, ayaw pagbati nga sad-an­ ka tungod kay nagkulang ka sa imong pagpaambit sa ebanghelyo. Hinoon, pag-ampo,­ sama sa gitudlo ni Alma, sa mga oportunidad, “aron makabarug ka [nga usa ka] saksi sa Dios sa tanan nga mga panahon ug diha sa tanan nga mga butang, ug diha sa tanan nga mga dapit . . . nga [ang uban] matubos sa Dios, ug malakip uban niadto nga diha sa unang pagka- banhaw, [ug] makabaton og kinabuhi nga dayon.” 9 Mas makadasig kini kay sa mobati nga sad-an.­ Ang mahimong saksi sa Dios sa tanang panahon ug sa tanang dapit nagpakita kon giunsa nato sa pagpaka- buhi ug pagpanulti. Ipadayag ang imong pagtuo kang Kristo. Kon ang okasyon anaa, hisguti ang Iyang kinabuhi, Iyang pagtulun-­ an, ug Iyang dili makumpara nga gasa sa tanang tawo. Ipaambit ang Iyang puno sa gahum nga kamatu- oran gikan sa Basahon ni Mormon. Mihatag Siya kanato niining saad: “Bisan . . . kinsa kadtong moila kanako sa atubangan sa mga tawo, ilhon ko usab siya . . . sa atubangan sa akong Amahan . . . sa langit.” 10 Mosaad ko kaninyo nga kon kamo Ang pagpundok sa Israel sama sa dako kaayo nga puzzle kansang mga piraso ipahimutang sa dili mag-­ampo sa tinuoray ug kanunay pa ang Ikaduhang Pag-anhi. Ang matag usa kanato usa ka piraso sa puzzle, ug ang matag usa alang sa mga oportunidad sa “pag- kanato motabang sa pagpahimutang ang ubang importante nga piraso. barug nga saksi sa Dios,” moabut

36 SESYON SA SABADO SA BUNTAG | OKTUBRE 1, 2016 kana nga mga oportunidad, ug ang tawo nga magtinguha og dugang nga kahayag ug kahibalo ibutang ra sa imong atubangan. Samtang mosa- nong ka sa espirituhanong pag-­aghat, ang Espiritu Santo modala sa imong mga pulong sa kasingkasing sa uban, ug ugma damlag ang Manluluwas moangkon kanimo sa atubangan sa Amahan.

Usa ka Hinugpong nga Paningkamot Ang espirituhanong buhat sa pagtabang og tawo sa pag-­adto sa gingharian sa Dios usa ka tiningub Ang pagkakabig ni Diego Gomez (sa ibabaw, nga paningkamot. Pakigsabut sa mga atubangang laray, ikatulo gikan sa tuo) ug ni misyonaryo dayon kon mahimo, ug Kamla Persand (sa tuo uban sa iyang pamilya pag-ampo­ og langitnong tabang. Apan sa 25 ka tuig human sa iyang bunyag) miabut hinumdumi, ang tayming sa pagpakig-­ uban sa tabang ug suporta sa daghan kinsa istorya sa uban, dili kay ikaw ra ang mitabang kanila nga “mga saksi sa Dios.” magbuot.11 Si Kamla Persand taga isla sa Mauri- ninyo ang gugma sa Manluluwas ngad- tius, nag-eskwela­ sa medical school sa to sa uban, ang inyong grado kanunay Bordeaux, France, dihang nagkita kami nga A+. niadtong Pebrero 1991. Nag-ampo­ Ang ubang gobyerno midili sa buhat kami tibuok pamilya aron makapaam- sa mga misyonaryo, naghimo sa atong bit sa ebanghelyo ngadto sa tawo nga talagsaong mga miyembro nga mopaki- nangita sa kamatuoran, ug gitudloan ta og mas dakong kaisug nga mahi- namo siya sa among balay. Akong pri- mong “mga saksi sa Dios sa tanang bilehiyo ang pagbunyag kaniya, apan panahon ug sa tanang . . . dapit.” dili kami ang pinakaimpluwensyal sa Si Nadezhda nga taga Moscow pagpasakop ni Kamla sa Simbahan. kanunay nga mohatag og kopya sa Salt Lake City. Mitambong sila og open Mga higala, mga misyonaryo, ug gani Basahon ni Mormon nga iputos sa house sa templo uban namo apan mga sakop sa pamilya ang nahimong usa ka sudlanan sa regalo nga pali- mabinationg mibalibad sa among pag- “mga saksi sa Dios” sa iyang nasud butan og daghang candy. “Sultihan dapit nga magkat-on­ og dugang bahin nga gipuy-an,­ ug usa ka adlaw didto sa nako sila,” miingon siya, “nga kana sa Simbahan. Niining milabayng Mayo, France, dihang tukma na ang pana- ang pinakanindot nga gasa nga akong nakurat ko sa usa ka tawag gikan ni hon para ni Kamla, mihukom siya nga ikahatag kanila.” Diego. Ang mga hitabo sa iyang kina- magpabunyag. Karon, 25 ka tuig nang Wala madugay human gibunyagan buhi misangput sa iyang pagluhod sa milabay, ang mga panalangin niana didto sa Ukraine, si Svetlana dunay pag-ampo.­ Nakaplagan niya ang mga nga desisyon naglibut kaniya, ug ang pag-aghat­ nga mopaambit sa ebang- misyonaryo nga siya ra, naminaw sa iyang anak nga lalaki nagmisyon na sa helyo ngadto sa tawo nga kanunay diskusyon, ug andam na nga mabun- Madagascar. niyang makita sa bus, Dihang misakay yagan. Niining milabay nga Hunyo 11, Palihug ayaw tan-awa­ ang imong ang tawo, nangutana siya, “Gusto ka miubog ko sa mga tubig sa bunyag paningkamot sa pagpaambit sa gugma bang mahibalo pa’g daghan bahin sa kauban sa akong higala ug kaubang sa Manluluwas ngadto sa uban nga Dios?” Ang tawo miingon, “Oo.” Gitud- disipulo nga si Diego Gomez. Ang sama sa usa ka eksamin nga pasado o loan si Viktor sa mga misyonaryo, ug iyang pagkakabig dunay kaugalingon hagbong diin ang imong grado tinoon nabunyagan. Siya ug si Svetlana wala nga iskedyul ug miabut uban sa tabang kon giunsa pagsanong sa imong higala madugay na-seal­ sa Freiberg Germany ug suporta sa daghan nga mitabang ang imong mga pagbati o pagdapit Temple. kaniya isip “mga saksi sa Dios.” para makighimamat sa mga misyonar- Pagbantay; ang imong mga panala- yo.12 Gamit ang mortal natong mga ngin moabut sa wala damha. Usa ka Pagdapit sa Kabatan-­onan mata, dili nato mahukman ang epekto Pito ka tuig ang milabay, si Kathy Para sa talagsaon natong kabatan-­ sa atong mga paningkamot, o maestab- ug ako nakahimamat ni Diego Gomez onan ug young adults sa tibuok lisar nato ang iskedyul. Kon ipaambit ug sa iyang matahum nga pamilya sa kalibutan, mohatag ko og espesyal nga

NOOBYEMBRE 2016 37 8. Thomas S. Monson, “Welcome sa Komperensya,” Liahona, Nob. 2013, 4. 9. Mosiah 18:9. 10. Mateo 10:32. 11. Usa ka bulan ang milabay didto ko sa Santa Maria, Brazil. Giingnan ko ni Brother João Grahl nga, isip usa ka batan-­on, nagsimba na siya sulod sa duha ka tuig, gusto nga mabunyagan, apan dili motugot ang iyang papa. Usa ka adlaw gisultihan niya ang iyang igsoong babaye, kinsa mao gihapon og tinguha, nga kinahanglan silang moluhod ug mag-­ampo nga ang Dios mopahumok sa kasingkasing sa ilang papa. Nangluhod sila sa pag-­ampo ug dayon nangiskwela. Sa ilang pagpanguli nianang adlawa, makahibulong, ang usa nila ka uyoan, igsoon sa ilang papa, miabut gikan sa layo nga siyudad. Didto siya sa ilang balay nakigsulti sa ilang papa. Kauban sa ilang uyoan sulod sa kwarto, mihangyo og usab ang mga anak sa ilang papa kon mahimo ba silang magpabunyag. Ang ilang uyoan pagdapit ug hagit sa pagkahimong “mga diha niini unta modawat niini, ug miabante miagbay sa iyang manghod ug saksi sa Dios.” Ang mga nagpalibut kani- moandam alang sa mga adlaw nga miingon, “Reinaldo, tinuod kana. Tuguti sila nga magpabunyag.” Walay nahibalo mo abli para sa espirituhanong pangu- moabut, diin ang Anak sa Tawo nila, ang uyoan diay nabunyagan pipila ka tana. Nahinumdom mo sa puzzle? Dili manaog gikan sa langit, magsaput diha bulan na ang milabay. ninyo mahimo kini nga buhat nga walay sa kahayag sa iyang himaya, aron sa Ang uyoan nadasig sa pagbiyahe ngadto sa iyang igsoon, ug tungod kay siya “mibarug kapanguhaan, apan anaa ang teknolohi- pag-ipon­ sa gingharian sa Dios . . . sa nga saksi sa Dios” nianang adlawa, ang ya ug social media nga inyong magamit. ibabaw sa yuta.” 16 Sa ngalan ni Jesu- iyang duha ka pag-umangkon­ gitugutan nga Gikinahanglan namo kamo; ang Ginoo kristo, amen. ◼ magpabunyag. Paglabay sa pipila ka bulan, si Reinaldo ug ang iyang asawa nabunyagan. nagkinahanglan nga kamo mas mangila- MUBO NGA MGA SULAT Ang Dios mitubag sa mga pag-ampo­ but niining dako nga kawsa. 1. Daniel 2:10. niadtong mga bata sa milagrusong paagi Miingon ang Manluluwas “Busa 2. Daniel 2:18. pinaagi sa tawo kinsa andam nga mahimong 3. Daniel 2:26–28, 44–45; tan-­awa usab sa “usa ka saksi sa Dios.” panglakaw kamo ug himoa ninyong mga bersikulo 34–35. 12. “Molampus kamo kon modapit kamo, mga tinun-an­ ang tanang kanasuran, 4. Daniel 2:47. bisan unsa pa ang resulta” (Clayton M. sa pagpamautismo kanila sa ngalan 5. Tan-­awa sa 1 Nephi 14:12–14. Christensen, The Power of Everyday 6. Doktrina ug mga Pakigsaad 65:2; tan-­awa Missionaries [2012], 23; tan-­awa usab sa sa Amahan, ug sa Anak, ug sa Espiritu usab sa Doktrina ug mga Pakigsaad 110:11. everydaymissionaries.org). Santo.” 13 7. Mga Pagtulun-­an sa mga Presidente sa 13. Mateo 28:19. Dili sulagma nga natawo kamo sa Simbahan: Joseph Smith (2007), 167; 14. Mosiah 15:28. tan-­awa usab sa Boyd K. Packer, “Ang 15. Daniel 2:44–45; tan-­awa usab sa mga Africa; Asya; Europe; North; Central, o Sumbanan sa Kamatuoran Gipatindog,” bersikulo 34–35. South America; sa Pasipiko; o sa laing Liahona, Nob. 2003, 27. 16. Doktrina ug mga Pakigsaad 65:5. dapit sa kalibutan sa Dios, tungod kay ang ebanghleyo moabut gayud sa “matag kanasuran, mga kaliwatan, mga pinulongan, ug mga katawhan.” 14 “Ang Dios sa langit [nagatukod] og usa ka gingharian, [bato nga gisapsap nga walay gigamit nga kamot, nga mahimong talagsaong bungtod ug mopuno sa tibuok yuta] dili [na] gayud malumpag . . . [apan] molungtad sa walay katapusan. “. . . Ang damgo matuod, ug ang kahulugan . . . dili kaduha-duhaan.”­ 15 Akong tapuson pinaagi sa mga pulong gikan sa Doktrina ug mga Pakigsaad: “Pagtawag diha sa Ginoo, nga ang iyang gingharian masangyaw Kabatan-onan ug mga young adult sa kalibutan moduol sa lamesa sa uban sa teknolohiya ug diha sa yuta, nga ang mga lumulupyo social media nga ilang magamit.

38 SESYON SA SABADO SA BUNTAG | OKTUBRE 1, 2016 Sesyon sa Sabado sa Hapon | Oktubre 1, 2016 Gisugyot nga atong paluyohan ang mga magtatambag sa Unang Kapangu- lohan ug ang Napulog Duha ka mga Apostoles isip mga propeta, manalag- na, ug tigpadayag. Ang tanang uyon, palihug ipakita kini. Ang dili uyon, kon aduna, sa samang paagi. Gipresentar ni Presidente Henry B. Eyring Gisugyot nga atong i-release­ uban Unang Magtatambag sa Unang Kapangulohan sa pasalamat sa ilang maayo nga pagser- bisyo sila si Elders Daniel L. Johnson, Jairo Mazzagardi, Kent F. Richards, ug Francisco J. Viñas isip mga General Authority Seventy ug mohatag nila og Ang Pagpaluyo sa mga emeritus status. Gihinumduman nato ang pagserbisyo ni Elder Per G. Malm, kinsa namatay niadtong Hulyo 26, Opisyales sa Simbahan 2016. Atong ipadayag ang atong gugma ug kinasingkasing nga pahasubo ngad- to ni Sister Malm ug sa ilang mga anak ug mga apo. ga kaigsoonan, si Presidente Kadtong supak mahimong mopaki- Kadtong buot nga moapil kanamo Monson midapit kanako sa ta niini. sa pagpasalamat niining mga Kaigsoo- Mpagpresentar sa mga pangalan It Gisugyot nga atong paluyohan si nan sa ilang maayo kaayo nga serbisyo, sa General Officers ug mga Area Seven- Russell Marion Nelson isip Presidente palihug ipakita kini. ty alang sa inyong pagpaluyo nga boto. sa Korum sa Napulog Duha ka mga Gisugyot nga atong i-release­ si Gisugyot nga atong paluyohan si Apostoles ug ang mosunod isip mga Alan R. Walker isip usa ka Area Seven- Thomas Spencer Monson isip propeta, sakop niana nga Korum: Russell M. ty. Kadtong kinsa moapil kanamo sa manalagna, ug tigpadayag ug Presi- Nelson, Dallin H. Oaks, M. Russell pagpadayag og pasalamat ngadto ni dente sa Ang Simbahan ni Jesukristo Ballard, Robert D. Hales, Jeffrey R. Brother Walker sa iyang pagserbisyo, sa mga Santos sa Ulahing mga Adlaw; Holland, David A. Bednar, Quentin L. palihug ipakita kini. si Henry Bennion Eyring isip Unang Cook, D. Todd Christofferson, Neil L. Gisugyot nga atong paluyohan Magtatambag sa Unang Kapangulo- Andersen, Ronald A. Rasband, Gary E. ang mosunod isip mga Area Seventy: han; ug si Dieter Friedrich Uchtdorf Stevenson, and Dale G. Renlund. Bhanu K. Hiranandani ug Sandino isip Ikaduhang Magtatambag sa Unang Kadtong uyon palihug ipakita kini. Roman. Kapangulohan. Si bisan kinsa nga mosupak mahi- Ang tanang uyon, palihug ipakita kini. Kadtong uyon ipakita kini. mong mopakita niini. Kadtong supak, kon aduna. Gisugyot nga atong paluyohan ang ubang mga General Authority, mga Area Seventy, ug kinatibuk-ang­ mga kapangulohan sa auxiliary ingon nga naglangkob karon. Ang tanang uyon, palihug ipakita kini. Ang dili uyon, kon aduna, sa samang paagi. Presidente Monson, ang pagbotar narekord. Gidapit namo kadtong misupak sa bisan hain sa gisugyot sa pagkontak sa ilang mga presidente sa stake. Mga kaigsoonan, salamat sa inyong padayon nga hugot nga pagtuo ug mga pag-ampo­ alang sa mga lider sa Simbahan. ◼

NOBYEMBRE 2016 39 sa kamot, o pangkaligo. Dili na ko magsuga og kandila o lamparilya sa gabii aron makabasa. Gusto nakong makita kanang poste sa tungatunga sa bintana.” Ang akong amahan dunay lahi nga panlantaw sa poste kay sa akoa. Para niya kana nga poste nagrepresentar sa Ni Elder Quentin L. Cook malamboon nga kinabuhi, apan para Sa Korum sa Napulog Duha ka mga Apostoles nako usa kini ka babag sa maanindot kaayong talan-awon.­ Dakog bili sa akong papa, ang kuryente, suga, ug kalimpyo kaysa maanindot nga talan-­ awon. Dali ra nakong naamguhan nga Maisug diha sa samtang ang poste usa ka babag para nako, kini dunay praktikal, maka- huluganong simbolo para sa akong Pagpamatuod ni Jesus amahan. Ang babag mao ang “usa ka sagabal Dili kita makatugot nga ang atong mga pagpamatuod sa Amahan ug sa sa pagtuo o pagsabut” o “usa ka ali sa pag-uswag.”­ 4 Ang mapandol sa espiri- Anak mahimong libugon ug komplikahon sa mga babag. tuhanon nga paagi “mao ang pagpaka- sala o pagkabadlongon.” 5 Ang usa ka babag mahimong bisan unsang butang nga makabalda kanato sa pagkab-ot­ sa ng kinabuhi nga dayon mao Ang akong amahan, praktikal kaayo matarung nga mga tumong. ang labing mahinungdanon ug kalma nga tawo, mitubag siya inuba- Dili kita makatugot nga ang atong Asa tanan nga gasa sa Dios ug nan sa emosyon, “Quentin, kanang mga pagpamatuod sa Amahan ug sa ihatag niadtong “magsunod sa mga poste maoy kinanindutan nga butang Anak mahimong libugon ug kompli- sugo sa [Dios] ug molahutay hang- para nako dinhi sa ransohan!” Gihimo kahon sa mga babag. Dili kita mag- tud sa katapusan.” 1 Sa laing bahin, dayon niya kini nga sitwasyon: “Kon padala nianang laang. Ang atong mga ang kinabuhing dayon uban sa atong magtan-­aw ko sa poste, makaamgo ko pagpamatuod Kanila kinahanglan nga Langitnong Amahan ihikaw niadtong nga, dili sama sa panahon sa nagtubo magpabilin nga lunsay ug yano sama “kinsa dili mga maisug diha sa pagpa- pa ko dinhi, dili na ko kinahanglang sa yano nga depensa sa akong amahan matuod ni Jesus.” 2 Adunay gidaghanon magsag-ob­ pa og kinontiner nga sa poste sa kuryente sa ransohan diin ang babag sa atong kaisug nga maka- tubig gikan sa tubod hangtud sa balay siya nagdako. pugong nato sa pagkab-ot­ sa tumong para magamit sa pagluto, panghugas Unsa ang pipila ka mga babag nga sa kinabuhing dayon.3 Ang mga babag mahimong magkalainlain; tuguti ko sa paghulagway. Daghang katuigan ang milabay, ang akong amahan nagtukod og usa ka gamay nga payag sa usa ka bahin sa yuta diin siya nagdako. Ang talan-awon­ sa palibut talagsaon kaayo. Dihang nabungbungan na ang payag, mibisi- ta ko. Nasurprisa ko nga ang bintana direktang nag-atubang­ sa poste sa kur- yente nga duol ra gikan sa balay. Para nako, usa kadto ka babag sa maanindot kaayong talan-awon.­ Miingon ko, “Pa, nganong gitu- gutan nimo sila nga magbutang og poste direktang nag-atubang­ sa imong panan-aw­ gikan sa bintana?”

40 SESYON SA SABADO SA HAPON | OKTUBRE 1, 2016 molibog ug mokomplikar sa atong lunsay ug yano nga pagpamatuod sa Amahan ug Anak ug pugngan kita sa pagkamaisugon nianang pagpamatuod?

Ang Usa ka Babag Mao ang mga Pilosopiya sa Tawo Misalig kita sa kahibalo sa bisan unsang butang ug mituo nga “ang himaya sa Dios mao ang salabutan.” 6 Apan nasayud usab kita nga ang pinili nga paagi sa kaaway mao ang pagpa- hilayo sa katawhan gikan sa Dios ug mohimo nila nga mapandol pinaagi sa paghatag og gibug-aton­ sa mga piloso- piya sa tawo kay sa Manluluwas ug sa Iyang mga pagtulun-an.­ Si Apostol Pablo usa ka sigurado nga saksi ni Jesukristo tungod sa mila- gruso ug makapausab sa kinabuhi nga kasinatian sa Manluluwas.7 Ang lahi nga kaagi ni Pablo miandam kaniya sa paghulagway sa katawhan sa daghang kultura. Nagustohan niya ang “yanong kapranka” sa Mga Taga-­Tesalonica ug ang “malumo nga pagbati” sa Mga Taga-Filipos.­ 8 Iyang nasuta nga mas ang “Hallelujah Chorus,” kadaghanan mga kamatuoran ang nausab o nawala. lisud ang paghulagway ngadto sa maa- sa mga kasulatan nga gigamit gikan Sa pagkatinuod, ang pagka Kristiyano lam ug makalibutanon nga mga Greek. sa 1 Mga Taga-Corinto­ 15. Sa pipila gidawat sa pipila ka mga pilosopikan- Sa Mar’s Hill sa Athen, misulay siya sa niining mga bersikulo, nindot kaayong hon nga mga tradisyon sa Greek aron pilosopikanhon nga paagi ug gisalik- pagkahulagway ni Pablo ang pipila sa ang pagka Kristiyano mas mapareha way. Sa Mga Taga-Corinto,­ determinado nabuhat sa Manluluwas: sa anaa nila karon nga kultura. Ang siya nga itudlo sa kayano “ang doktrina “[Tungod] kay karon si Kristo giban- historian si Will Durant misulat: “Ang ni Kristo nga gilansang.” 9 Sa paggamit haw gikan sa mga patay, . . . ang naha- pagka Kristiyano wala mowagtang sa sa kaugalingong mga pulong ni Apos- unang gibanhaw sa mga nangamatay. paganismo; kini mipahiangay niini. Ang tol Pablo: “. . . Kay maingon nga pinaagi sa kultura sa Greek, nagkahanaw, apan “Ug ang akong pagsulti ug ang usa ka tawo miabut ang kamatayon, gibag-o­ sa mga mipahiangay niini.” 13 akong pagwali dili pinaagi sa makabi- pinaagi usab sa usa ka tawo nahiabut Sa kasaysayan, ug sa atong panahon bihag nga kaigmat sa mga pulong, kon- ang pagkabanhaw sa mga patay. karon, pipila sa mga tawo misalikway dili pinaagi sa pagpadayag sa Espiritu “Kay maingon nga diha kang Adan sa ebanghelyo ni Jesukristo tungod, ug sa gahum: ang tanan nangamatay, maingon kay sa ilang panlantaw, kini walay “Aron ang inyong pagtuo magasu- man usab diha kang Kristo ang tanan igong intelektwal nga kabatid. kad dili diha sa kaalam sa mga tawo mangabuhi. . . . Sa pagsugod sa Pagpahiuli, dag- kondili diha sa gahum sa Dios.” 10 “O kamatayon, hain na ang imong hang miangkon nga nagsunod sa mga Pipila sa labing maanindot nga ikot? O kamatayon, hain na ang imong pagtulun-­an sa Manluluwas. Daghang istorya sa kasulatan bahin sa Manlu- pagkamadaugon? . . . nasud mikonsiderar sa ilang kaugali- luwas ug sa Iyang misyon nahatag “Apan salamat sa Dios, [kinsa] mao ngon nga Kristiyanong nasud. Apan diha sa 1 Mga Taga-­Corinto. Usa ka ang nagahatag kanato sa kadaugan bisan kaniadto adunay panagna sa kapitulo—15—nakadawat og tibuok pinaagi sa atong Ginoong Jesukristo.” 12 usa ka mas lisud nga higayon sa atong kalibutan nga pagtagad pinaagi sa Nasayud kita nga nahitabo ang tipik panahon. mga pasundayag ni George Frideric sa Apostasiya tungod sa pilosopiya sa Si Heber C. Kimball mao ang usa sa Handel sa Messiah.11 Gilangkuban tawo nga gipatigbabaw kaysa suka- orihinal nga sakop sa Napulog Duha kini sa tulukibon nga doktrina mahi- ranang doktrina ni Kristo. Imbis ang ka mga Apostoles niining dispensasyon tungod sa Manluluwas. Sa ikatulo nga kayano sa mensahe sa Manluluwas ang ug Unang Magtatambag ni Presidente bahin sa Miseyas, misunod dayon gitudlo, daghang yano ug bililhon nga Brigham Young. Mipasidaan siya: “Ang

NOBYEMBRE 2016 41 panahon nagsingabut nga . . . lisud na Batan-on­ diha sa Basahon ni Mormon. kaugalingon; ug sa ingon, walay lain nga mailhan kon kinsa ang mga Santos Nalambigit siya sa bug-at­ nga imoral kon dili ang tinuod nga mahinulsulon kon kinsa ang mga kaaway batok sa nga buhat ug gitambagan ni Alma. mao ang maluwas.” 21 Nasabtan kon katawhan sa Dios. Dayon . . . ilain ang Napanalangin kita nga ang talagsaong unsa gayud kini, ang mahimayaong matarung gikan sa dautan, tungod propetang si Alma, kinsa personal panalangin sa paghinulsol ug kama- kay dunay kausaban sa panahon, ug nga nakasinati “sa kinangitngitan nga sulundon sa pagtulun-an­ sa Manlu- daghan ang madala.” Siya mitapos nga bahin sa kahiladman [ug] sa kahibulo- luwas mga importante gayud kaayo. adunay “PAGSULAY nga moabut.” 14 ngan nga kahayag,” 16 mirekord sa mga Angayan nga klarohon, sama ni Alma Sa atong panahon, ang impluwen- instruksyon nga iyang gihatag. Sa Ika-­ nga nagtudlo ni Corianton, bahin sa sya sa pagka Kristiyano sa daghang 39 nga kapitulo sa Alma, atong mabasa sangputanan sa malapason nga pagpili nasud, lakip sa Estados Unidos, dako kon giunsa niya pagtambag kini nga ug kakulang sa paghinulsol. Kini kanu- kaayo ang pagkunhod. Kon walay anak pinaagi sa proseso sa paghinulsol nayng gipamahayag, “Sa dili madugay relihiyuso nga pagtuo, walay pagbati sa ug unya gipasabut kon sa unsang paagi ang tanan mag-atubang­ sa mga sang- pagkamay-tulubagon­ sa Dios. Mao nga, si Kristo mianhi aron pagtangtang sa putanan sa ilang mga desisyon.” 22 lisud ang pag-establisar­ og universal mga sala. Siya mihimo sa paghinulsol Ang nindot kaayo ug ang celestial nga mithi kon unsaon sa pagpakabuhi. nga usa ka panginahanglan “walay nga panalangin sa Pag-ula­ sa Manlu- Mga pilosopiya nga sa kasagaran nag- mahugaw nga butang nga makapanu- luwas mao nga pinaagi sa paghinul- sumpaki sa usag usa. nod sa gingharian sa Dios.” 17 sol, ang pagkamakasasala mapapas. Sa walay palad, kini nahitabo usab Ang Alma 42 naglangkob sa pipila Human sa paghinulsol ni Corianton, si sa pipila sa mga miyembro sa Simbahan ka labing nindot nga doktrina sa Pag-­ Alma mitapos, “Dili motugot niini nga kinsa nahilayo sa nahibaloan nilang ula sa tanang kasulatan. Mitabang si mga butang nga mohasol pa kanimo, matarung ug naimpluwensya sa unsay Alma ni Corianton aron masabtan nga ug himoa nga ang imong mga sala naa sa ilang palibut—kadaghanan klaro “makiangayon nga ang makasasala mosamok kanimo, uban niana nga nga dili na matarung. kinahanglan itugyan ngadto sa usa ka paghasol diin modala kanimo ngadto Agi og pagpadayon sa panagna ni kahimtang sa pakauyamot.” 18 Apan sa paghinulsol.” 23 Heber C. Kimball, miingon si Elder iyang nabantayan nga sugod sa sinug- Neal A. Maxwell niadtong 1982: “Dag- danan uban ni Adan, ang maloloy-­on Ang Pagtan-­aw lapas sa Tumong Usa ka hang pag-ayag­ ang mahitabo tungod nga Dios mihatag og usa ka “higayon Babag sa wala mahinulsuli nga mga butang. sa paghinulsol” tungod kay kon walay Si propeta Jacob mipasabut ngadto Ang pipila moundang imbis molahu- paghinulsol, “ang mahinungdanong sa karaang Judeo isip usa ka “tikig og tay hangtud sa katapusan. Ang pipila laraw sa kaluwasan mahimo unya nga liog nga mga katawhan” kinsa mibiay-­ malingla sa mga miapostasiya. Ingon makawang.” 19 Giestablisar usab ni Alma biay sa kayano, “mipatay sa mga pro- man, ang uban masilo, tungod kay nga ang plano sa Dios mao ang usa ka peta, ug nangita niana nga mga butang adunay mga tukmang babag sa matag “laraw sa kalipay.” 20 nga sila dili makasabut. Busa, tungod dispensasyon!” 15 Ang mga pagtulun-­an ni Alma mao sa ilang pagkabuta, diin nga pagkabuta ang labing mapuslanon: “Kay tan-awa,­ midangat pinaagi sa pagtan-aw­ lapas Laing Babag Mao ang Pagdumili sa ang kaangayan mopatuman sa tanan sa tumong, sila kinahanglan gayud nga Pagtan-­aw kon Unsa ang Tinuod nga niya nga mga gipangayo, ug usab ang mapukan.” 24 Kahulugan sa Sala kalooy moangkon sa tanan diin iyang Samtang dunay daghang ehemplo Usa sa lahi ug makapasamok sa sa pagtan-aw­ lapas sa tumong,25 usa ka atong panahon mao nga daghang klaro kaayo sa atong panahon mao ang tawo ang nalambigit sa masalaypon pagkapanatiko. Ang pagkapanatiko nga buhat apan magdumili sa pagkon- sa ebanghelyo mao ang pagpasaka sa siderar nga kini sala. Wala silay mga bisan unsang baruganan nga ipalabaw pagbasol o kaandam sa pagdawat sa sa kasusama ra og importansyang mga ilang mga binuhatan nga sayop. Gani baruganan ug magtuo nga kana lapas ang pipila kinsa nangangkon nga may o sukwahi sa pagtulun-an­ sa mga lider pagtuo sa Amahan ug sa Anak sayop Simbahan. Usa ka pananglitan mao, kaayong nagtuo nga ang usa ka mahi- kon ang usa ka tawo magpasiugda sa gugmaong Amahan sa Langit walay pagdugang, pag-usab,­ o sa nag-unang­ ipahamtang nga mga sangputanan empasis sa usa ka bahin sa Pulong sa sa binuhatan nga sukwahi sa Iyang Kaalam. Ang uban mao ang sitwas- mga sugo. yon sa dakong gasto sa pagpangan- Mao kini ang klaro nga gituohan dam alang sa katapusan sa kalibutan. ni Corianton, ang anak ni Alma nga Sa duha ka pananglitan, ang uban

42 SESYON SA SABADO SA HAPON | OKTUBRE 1, 2016 giawhag sa pagdawat og pribadong mga interpretasyon. “Kon atong himo- on ang usa ka balaod sa panglawas o bisan unsa nga baruganan ngadto sa pagkapanatiko, kita nagtan-­aw lapas sa tumong.” 26 Sa paghisgut og importanting dok- trina, ang Ginoo namahayag, “Kinsa kadto nga nagpahayag og kapin o kulang kay niini, ang mao dili sakop kanako.” 27 Kon kita mopasaka sa bisan unsang baruganan sa paagi nga makapaminus sa atong kamasaligon sa ubang kasusama ra kaimportanting baruganan o magtuo nga kana sukwahi o milapas sa pagtulun-an­ sa mga lider sa Simbahan, kita nagtan-aw­ lapas sa tumong. Agi og dugang, ang pipila sa miyembro mopasaka sa mga hinung- dan, kadaghanan niini maayo, ngadto sa kahimtang nga pinakalabaw sa sukaranang doktrina sa ebanghelyo. Ilang pulihan ang ilang pagtuo ngadto sa kawsa isip ilang pasalig ug paubsan ang ilang pasalig ngadto sa Manluluwas ug sa Iyang mga pagtulun-an­ ngadto sa ikaduha nga posisyon. Kon kita mopa- saka sa bisan unsang butang nga lapas sa atong debosyon sa Manluluwas, kon ang atong binuhatan mag-ila­ Kaniya nga sama lang sa laing magtutudlo ug dili balaan nga Anak sa Dios, nan kita mitan-aw­ lapas sa tumong. Si Jesukristo mao ang tumong! kang Kristo, magbusog sa Iyang pulong, Ang akong amahan nakakita sa Ang Ika-76­ nga seksyon sa Doktrina ug molahutay sa katapusan.30 poste isip tinubdan sa kuryente, suga, ug mga Pakigsaad miklaro niini nga ang ug daghang tubig alang sa pagluto ug “mga maisug diha sa pagpamatuod ni Panapos pagpanglimpyo. Mao kadto ang naka- Jesus” 28 mao ang yano, mahinungdanon Kon kita magmaisugon sa pagpamatu- tabang sa paglambo sa iyang kinabuhi. nga pagsulay niadtong makapanunod sa od kang Jesus, kinahanglang likayan nato Usa ka tagsulat misugyot nga ang panalangin sa celestial nga gingharian ang mga babag nga molaang ug moba- babag mahimong “tikanganang bato ug niadtong anaa sa mas ubos nga ter- bag sa pag-uswag­ sa daghang dungga- ngadto sa usa ka halangdong kinaiya restrial nga gingharian. Aron mahimong nong lalaki ug babaye. Atong sigurohon ug sa Langit.” 31 maisug, kita kinahanglang magtutok nga kanunayng maana sa Iyang pag- Alang nato, ang pagkamaisugon sa gahum ni Jesukristo ug sa Iyang serbisyo. Samtang mangita sa kahibalo, sa atong pagpamatuod ni Jesus mao maulaon nga sakripisyo sa pagbuntog kinahanglan kitang maglikay sa pilosopi- ang tikanganang bato sa pagkwali- sa kamatayon ug, pinaagi sa paghinul- ya sa mga tawo nga makapakunhod sa pay alang sa kalooy sa Manluluwas sol, aron malimpyo kita gikan sa sala atong pasalig sa Manluluwas. Kinahang- ug sa celestial nga gingharian. Ang ug mosunod sa doktrina ni Kristo.29 lan atong tan-awon­ unsa gayud ang sala Jesukristo mao lamang ang pangalan Nagkinahanglan usab kita sa kahayag ug dawaton ang Pag-ula­ sa Manluluwas nga gihatag ubos sa langit diin ang ug kahibalo sa kinabuhi sa Manluluwas pinaagi sa paghinulsol. Kinahanglang tawo maluwas.32 Ako mopamatuod sa ug sa mga pagtulun-­an nga maggiya likayan nato ang pagtan-aw­ lapas sa akong sigurado nga pagsaksi sa Iyang nato sa dalan sa pakigsaad, lakip sa tumong ug mag-focus­ kang Jesukristo, kabalaan ug sa Iyang balaanon nga sagradong mga ordinansa sa templo. ang atong Manluluwas ug Manunubos, katungdanan sa plano sa Amahan. Sa Kinahanglan kitang magmakanunayon ug mosunod sa Iyang doktrina. ngalan ni Jesukristo, amen. ◼

NOBYEMBRE 2016 43 MUBO NGA MGA SULAT 1. Doktrina ug mga Pakigsaad 14:7; tan-­awa usab Juan 17:3. 2. Doktrina ug mga Pakigsaad 76:79. 3. Tan-awa­ sa Matinud-­anon sa Tinuhoan: Usa ka Pakisayran sa Ebanghelyo (2004), 41. 4. Merriam-­Webster’s Collegiate Dictionary, 11th ed. (2003), “stumbling block.” 5. Merriam-­Webster’s Collegiate Dictionary, “stumble.” 6. Doktrina ug mga Pakigsaad 93:36. Ni Elder Gary E. Stevenson 7. Tan-­awa sa Mga Buhat 9:1–9; 26:13–18. Sa Korum sa Napulog Duha ka mga Apostoles 8. Tan-­awa sa Frederic W. Farrar, The Life and Work of St. Paul (1898), 319. 9. Tan-­awa sa Farrar, Life and Work of St. Paul, 319–20. 10. 1 Mga Taga-­Corinto 2:4–5. 11. Tan-­awa sa George Frideric Handel, Messiah, ed. T. Tertius Noble (1912). Tan-­awa ang Basahon, 12. 1 Mga Taga-­Corinto 15:20–22, 55, 57. 13. Will Durant, The Story of Civilization, vol. 3, Caesar and Christ (1944), 595. 14. Heber C. Kimball, in Orson F. Whitney, Tan-­awa ang Ginoo Life of Heber C. Kimball (1945), 446. 15. Neal A. Maxwell, “Be of Good Cheer,” Ensign, Nob. 1982, 68. Makita ba ninyo ang Basahon ni Mormon isip inyong sukaranan, inyong 16. Mosiah 27:29. 17. Alma 40:26. sentro sa espirituhanong kalig-on?­ 18. Alma 42:1. Sa doktrina sa mga Santos sa Ulahing mga Adlaw, ang probisyon gihimo alang sa tanang katawhan, lakip niadtong wala makadungog ni Kristo niining kina- buhia, mga bata nga namatay sa wala pa ang edad sa pagkamay tulubagon, ug kad- Mary Elizabeth Rollins og usa ka karaan nga rekord ngadto sa tong dili makasabut (tan-awa­ sa Doktrina Sulod sa akong hunahuna, nag- usa ka batan-ong­ lalaki nga ginganlan ug mga Pakigsaad 29:46–50; 137:7–10). 19. Alma 42:5. hunahuna ko ninyo mga bag-ong­ og Joseph Smith, usa ka rekord nga 20. Alma 42:8. henerasyon nga nagtan-­aw o naminaw iyang gihubad pinaagi sa gahum sa 21. Alma 42:24. Hinumdumi nga ang niini nga sesyon sa komperensya sa Dios. Ang duha sa mga bisita, si Oliver personal nga pronoun alang sa hustisya siya (lalaki) ug ang personal nga usa ka dapit sa kalibutan. Gusto kong Cowdery ug John Whitmer, tinuod pronoun sa kalooy siya (babaye). mopakigbahin og tinuod nga istorya nga nakakita sa kaugalingon nilang 22. Robert Louis Stevenson, in Carla Carlisle, kaninyo, usa ka istorya nga mahimong mga mata sa kinulit nga mga pahina “A Banquet of Consequences,” Country Life, Hulyo 6, 2016, 48. Si Mrs. Carlisle usa ka ehemplo ug usa ka leksyon. sa metal nga karaang rekord, ug si credits Robert Louis Stevenson alang Mopakita kini kaninyo unsaon sa pag- Whitmer misaksi nga nakagunit siya sa sa mga kinutlo. Ang pipila naghatag og paduol ngadto sa Ginoo ug sa pagkuha mga palid nga bulawan sa iyang kau- kredito ngadto sa uban. 23. Alma 42:29. og mas dako nga gahum sa pagbatok galingong mga kamot. Kini nga rekord 24. Jacob 4:14. sa tintasyon. 25. Sa usa ka artikulo nga akong gisulat Istorya kini kabahin sa usa ka alang sa mga magasin sa Simbahan niad- tong 2003, akong gihatagan og gibug-­ batang babaye, nga nagpuyo sa New aton ang upat ka dapit nga mahimong York, kinsa sa wala pa mag-tres­ anyos makamugna og teyolohikal nga pagkabu- nawad-an­ sa iyang amahan sa diha ta ug ang babag nga gihulagway sa Jacob: pagpuli sa mga pilosopiya sa tawo alang nga ang iyang barko nalunod sa usa sa kamatuoran sa ebanghelyo, pagka- ka dakong lanaw. Siya, iyang inahan, panatiko sa ebanghelyo,mga lihok sa pagkabayani isip usa ka puli sa inadlaw magulang nga lalaki, ug manghud nga nga pagpabalaan, ug pagpasaka sa lagda babaye mibalhin ngadto sa bag-ong­ sa doktrina (tan-­awa sa “Looking beyond siyudad sa laing estado aron mopu- the Mark,” Liahona, Mar. 2003, 21–24). 26. Quentin L. Cook, “Looking beyond the yo uban sa iyang tiya ug tiyo. Usa ka Mark,” Liahona, Mar. 2003, 22. adlaw human miabut ang pamilya, ang 27. Doktrina ug mga Pakigsaad 10:68. mga misyonaryo ug mga sakop sa usa 28. Doktrina ug mga Pakigsaad 76:79. 29. Tan-­awa sa 2 Nephi 31:17–21. ka bag-ong­ giorganisar nga relihiyon 30. Tan-­awa sa 2 Nephi 31:20–21. miabut sa ilang dapit uban sa mahima- 31. Henry Ward Beecher, sa Tryon Edwards, yaong balita sa Pagpahiuli sa ebanghel- comp., The New Dictionary of Thoughts (1891), 586. yo. Misugilon sila og talagsaong istorya 32. Tan-­awa sa 2 Nephi 31:21; Mosiah 3:17. kabahin sa usa ka anghel nga mitugyan

44 SESYON SA SABADO SA HAPON | OKTUBRE 1, 2016 bag-ohay­ lang nga namantala, ug si Brother Whitmer midala sa basahon. Siyempre, ang ngalan sa basahon mao ang Basahon ni Mormon. Dihang ang 12 anyos nga si Mary nakadungog sa mga misyonaryo nga namulong kabahin sa basahon, aduna siyay espesyal nga pagbati diha sa iyang kasingkasing. Bisan tuod baga sa daghang mga pahina ang Basahon ni Mormon, nangandoy si Mary nga mobasa niini. Sa pagbiya ni Brother Whitmer, mihatag siya og bililhong kopya sa basahon ngadto ni Brother Isaac Morley, kinsa higala sa uyoan ni Mary ug usa ka lokal nga lider sa bag-­ ong simbahan. Nasayud siya nga tinuod kini ug nga batan-ong­ mga babaye, ug mga bata Si Mary sa wala madugay mirekord: gikan kini sa Langitnong Amahan. makabaton sa samang mga pagbati nga “Miadto ko sa balay [ni Brother Morley] Sa iyang pagtan-­aw sa basahon, siya iyang naangkon. Kon mobasa kamo . . . ug mihangyo nga motan-­aw sa nagtan-aw­ sa Ginoo. sa Basahon ni Mormon ug mag-ampo­ Basahon; [iya] kining gibutang sa Paglabay sa usa ka bulan usa ka uban sa tinguha nga masayud kon akong kamot, [ug] samtang nagtan-­aw espesyal nga bisita ang miabut sa iyang tinuod kini, madawat usab ninyo ang ko niini, mibati ko og dakong tinguha balay. Mao kini ang gisulat ni Mary samang impresyon diha sa inyong sa pagbasa niini, nga wala ko maka- kabahin sa iyang dili malimtan nga kasingkasing nga nadawat ni Mary. pugong nga mohangyo kaniya nga panagtagbo niana nga adlaw: “Dihang Makita usab ninyo nga samtang moba- tugutan ako nga dad-on­ kini sa balay [si Joseph Smith] nakakita kanako rug ug mopamatuod kamo sa Basahon ug basahon kini. . . . Siya miingon . . . madasigon siyang mitutok kanako. . . . ni Mormon, mabati ninyo ang samang halos wala siyay panahon nga moba- Human sa pipila ka gutlo siya . . . espiritu nga nagkumpirmar sa kamatu- sa mismo og usa ka kapitulo niini, ug mihatag kanako og talagsaong panala- oran niini. Ang Espiritu Santo mamu- pipila lang sa mga kaigsoonan ang ngin . . . ug giregalo kanako ang basa- long nganha sa inyong kasingkasing. nakakita niini, apan mihangyo ko og hon, ug miingon nga mohatag siya og Mabati usab ninyo kining sama nga maayo nga sa katapusan miingon siya, lain [nga kopya] kang Brother Morley. espiritu nga nagkumpirmar kon madu- ‘day, kon iuli nimo kini nga basahon sa . . . Kaming tanan mibati nga siya usa ngog ninyo ang uban nga mopakigba- wala pay tingpamahaw ugma sa bun- ka tawo sa Dios, kay siya namulong hin sa ilang pagpamatuod sa Basahon tag, mahimo nimo kining dad-on.’”­ uban sa gahum, ug isip usa nga adunay ni Mormon. Ang matag usa niining Midagan si Mary pauli ug giganahan awtoridad.” espirituhanong mga saksi moresulta sa kaayo sa basahon nga nagpulaw siya Kining batan-ong­ babaye, si Mary Basahon ni Mormon nga mahimo nga sa hapit tibuok gabii sa pagbasa niini. Elizabeth Rollins, nakakita og daghan sukaranan sa inyong pagpamatuod. Pagkasunod buntag, sa pag-uli­ niya sa pa nga mga milagro sa iyang kinabu- Tuguti ko sa pagpasabut. Si Pro- basahon, si Brother Morley miingon, hi ug kanunayng nagbaton sa iyang peta Joseph Smith, kinsa mihubad sa “Tingali wala kaayo kay nabasa ani” ug pagpamatuod sa Basahon ni Mormon.1 Basahon ni Mormon pinaagi sa “gasa “Nagtuo ko nga wala kay masulti bisan Kini nga istorya adunay espesyal nga ug gahum sa Dios”, mihulagway sa usa ka pulong niini kanako.” Mitarung kahulugan kanako tungod kay igso- Basahon ni Mormon nga “ang labing sa pagbarug si Mary ug gisulti gikan sa on siya sa lolo sa lolo sa akong papa. tukma sa bisan hain nga basahon dinhi panumduman ang unang bersikulo sa Pinaagi sa ehemplo ni Mary, lakip sa yuta, ug ang sukaranan sa atong Basahon ni Mormon. Gisultihan dayon ang ubang mga kasinatian sa akong tinuohan.” 2 niya siya sa istorya ni propeta Nephi. Si kinabuhi, akong nakat-unan­ nga bisan Sukad sa unang pag-imprinta­ sa Mary misulat sa wala madugay, “Mitan-­ ang bata mahimong magtinguha ug Basahon ni Mormon niadtong 1830, aw siya nako nga nasurprisa, ug miingon, makadawat og personal nga pagpama- sobra sa 174 ka milyon ka mga kopya ‘day, dad-a­ sa inyoha kini nga basahon tuod sa Basahon ni Mormon. ang namantala sa 110 ka lain-laing­ ug humana kini, makapaabut ra ko.’” mga pinulongan, nagpakita nga ang Human sa mubong panahon, nati- Ang Sukaranan sa Inyong Pagpamatuod Basahon ni Mormon mao gihapon ang was ni Mary pagbasa ang basahon ug Adunay personal nga leksyon alang sukaranan sa atong relihiyon. Apan siya ang unang tawo sa iyang lung- kaninyo diha sa istorya ni Mary. Matag unsay ipasabut niini alang sa matag usa sod nga nakabasa sa tibuok basahon. usa kaninyo batan-ong­ mga lalaki, kaninyo?

NOBYEMBRE 2016 45 [nag]tudlo kanato sa kamatuoran [ug] ka kusganong paagi nga ang Basahon [nag]pamatuod kang Kristo. . . . Apan ni Mormon sa tinuod pulong sa Dios. adunay mga butang nga mas labaw pa. Nianang higayona kusog kaayo ang Adunay gahum sa basahon nga magsu- akong mga pagbati nga milugmaw ang god sa pagdagayday sa inyong kinabuhi mga luha sa akong mga mata samtang sa higayon nga sugdan ninyo ang tinu- nakigsulti ko niining Hapon nga lola. oray nga pagtuon sa basahon. Makapla- Wala gayud nako makalimti ang espes- gan ninyo ang mas dako nga gahum sa yal nga pagbati nianang adlawa. pagpakigbatok sa pagsulay. . . . Makap- lagan ninyo ang gahum nga magpabilin Imong Personal nga Saksi sa higpit ug pig-ot­ nga dalan.” 3 Ang matag usa kaninyo makada- wat usab og usa ka personal nga saksi Akong Personal nga Saksi niini nga basahon! Nakaamgo ba kamo Sa akong sitwasyon ang Basahon ni nga ang Basahon ni Mormon gisulat Mormon nahimong sukaranan sa akong alang kaninyo—ug sa inyong panahon? pagpamatuod sulod sa mga katuigan ug Kini nga basahon maoy usa sa mga pinaagi sa daghang mga kasinatian. Usa panalangin sa pagpuyo sa unsay atong Ang Basahon ni Mormon, sama sa usa ka ka gamhanang kasinatian sa paghulma gitawag nga dispensasyon sa kahingpi- tukurang bato sa usa ka arko nga ganghaan, sa akong pagpamatuod nahitabo sam- tan sa panahon. Bisan og ang Basahon mahimo nga ang sukaranang bato sa atong tang usa ko ka batan-ong­ misyonaryo ni Mormon gisulat sa dinasig, karaan pagpamatuod. nga nagserbisyo sa una nakong area sa: nga mga tigsulat—nga kadaghanan Kumamoto, Japan. Ang akong kauban mga propeta—sila ug ang mga tawo Sa arkitektura nga termino ang ug ako nag-proselyte­ sa mga kabalayan. sa ilang panahon wala makaangkon sa sukaranan nga bato maoy labing Nahimamat nako ang usa ka lola nga benepisyo nga makahupot sa tibuok importanteng elemento sa gipa-arko­ mabinationg midapit kanamo sa pagsu- basahon. Karon dali na lang kaayo nin- nga ganghaan. Mao kini ang porma lod sa iyang balay, nga gitawag og gen- yong makab-ot­ ang sagradong rekord og bangil nga bato sa pinakasentro ug kan sa Hinapon. Mitanyag siya kanamo nga gibahandi, gihangup, ug gipre- kinatas-ang­ punto sa arko. Kini ang og bugnaw nga mainom nianang init serbar sa mga propeta, mga pari, ug labing importante sa mga bato tungod nga adlaw. Dili pa ko dugay sa Japan, mga hari! Aduna kamoy benepisyo nga kay nagbangil kini sa matag kilid sa ug bag-o­ lang nakong nahuman og basa mahuptan sa inyong mga kamot ang arko, nagpugong sa pagkahugno. Ug ang Basahon ni Mormon ug nag-ampo­ kompleto nga Basahon ni Mormon. Sa mao kini ang elemento sa istraktura aron masayud uban sa kasigurohan nga makapainteres nga paagi, usa sa mga nga nagsiguro sa ganghaan, o agianan tinuod kini. propeta sa Basahon ni Mormon, si sa ubos, nga mahimong maagian. Tungod sa akong kabag-o­ sa Japan, Moroni, nakakita sa atong panahon— Sa mga termino sa ebanghelyo, usa dili ko maayong mosulti og Hinapon. inyong panahon. Nakakita pa gani siya kini ka gasa ug panalangin sa Ginoo Gani, nagtuo ko nga wala kaayoy kaninyo, sa panan-awon,­ gatusan ka nga ang sukaranan sa atong relihiyon nasabtan kini nga babaye sa akong tuig ang milabay! Si Moroni misulat: usa ka butang nga mahikap ug magu- gipanulti. Misugod ko sa pagtudlo “Tan-awa,­ ang Ginoo nakapakita nitan sama sa Basahon ni Mormon ug kaniya kabahin sa Basahon ni Mormon, ngari kanako niini nga mahinungda- nga inyo kining makuptan ug maba- naghulagway sa unsang paagi nadawat non ug kahibulongan nga mga butang sa. Makita ba ninyo ang Basahon ni ni Joseph Smith gikan sa usa ka anghel mahitungod . . . niana nga adlaw sa Mormon isip inyong sukaranan, inyong ang usa ka karaang rekord nga gikulit panahon nga kini nga mga butang,” sentro sa espirituhanong kalig-on?­ sa mga palid ug giunsa niya kini pag- nagpasabut sa Basahon ni Mormon, Si Presidente Ezra Taft Benson mipa- hubad pinaagi sa gahum sa Dios. “moabut diha kaninyo. sabut niadto nga mga pagtulun-an­ ni Samtang mihatag ko kaniya sa “Tan-awa,­ ako namulong nganha Joseph Smith. Miingon siya: “Adunay akong pagpamatuod nga ang Basahon kaninyo ingon og kamo ania, ug gani tulo ka mga pamaagi diin ang Basahon ni Mormon mao ang pulong sa Dios ug kamo wala. Apan tan-awa,­ si Jesukristo ni Mormon mao ang sukaranang bato lain nga tugon ni Jesukristo, nakadawat mipakita kaninyo ngari kanako, ug ako sa atong tinuohan. Kini mao ang suka- ko og labing kusog nga impresyon, nasayud sa inyong binuhatan.” 5 ranang bato sa atong pagsaksi kang inubanan sa usa ka mainit nga pag- Aron sa pagtabang sa Basahon ni Kristo. Kini mao ang sukaranang bato bati sa kahupayan ug kalinaw sulod Mormon nga mahimong sukaranan sa atong doktrina. Kini mao ang suka- sa akong dughan, nga gihulagway sa inyong pagpamatuod, mohatag ranang bato sa atong pagpamatuod.” sa kasulatan nga ang “imong dughan ako kaninyo og usa ka hagit. Bag-o­ Si Presidente Benson dugang nga [nag-init]­ diha sulod kanimo.” 4 Kini nga lang nakong nasayran nga daghang mitudlo: “Ang Basahon ni Mormon . . . pagbati mipamatuod kanako sa usa kabatan-onan­ kasagaran mogahin og ISTOCK.COM/ADRIANO PECCHIO

46 SESYON SA SABADO SA HAPON | OKTUBRE 1, 2016 pito ka oras kada adlaw nga magtan-­ aw sa mga screen sa TV, computer, ug smartphone.6 Sa paghunahuna niini, mohimo ba kamo og gamay nga kausa- ban? Ilisan ba ninyo ang pipila nianang inadlaw nga panahon sa pagtan-aw­ sa screen—ilabi na kanang gigahin sa social media, sa internet, pagdula, o telebisyon—ngadto sa pagbasa sa Basahon ni Mormon? Kon sakto ang mga pagtuon nga akong gihisgutan, dali ra kamong makakita og oras alang sa inadlaw nga pagtuon sa Basahon ni Mormon bisan kon sulod lang sa 10 ka minutos matag adlaw. Ug makatuon kamo sa paagi nga kamo malingaw nii- ni ug makasabut niini—sa inyo ba nga device o sa basahon mismo. Si Presi- dente Nelson bag-ohay­ lang mitambag, “Dili gayud nato himoon ang pagbasa sa Basahon ni Mormon nga daw bug-at­ nga katungdanan, sama sa pagtumar sa ang imong Dios buhi kini tinuod.” 9 Sulod sa mga pahina sa basahon, lain og lami nga medisina nga dalion Mapasalamaton ko sa pagdapit ug inyong makaplagan ang walay kata- pagtulon aron mahuman.” 7 saad nga gitanyag sa Ginoo pinaagi ni pusang gugma ug dili matugkad nga Alang sa pipila kaninyo nga mas propeta Moroni ngadto sa matag usa grasya sa Dios. Samtang maningkamot gagmayng mga bata, mahimo kamong kaninyo—ug sa tanan nga mobasa sa kamo sa pagsunod sa mga pagtulun-­an mobasa niini uban sa usa ka ginika- Basahon ni Mormon. Tapuson nako nga inyong makit-an­ diha, modako ang nan, apohan, o minahal. Kon ang usa pinaagi sa pagbasa niini nga pagdapit inyong kalipay, molambo ang inyong ka kapitulo, bersikulo, o porsyon may ug saad ug pagdugang sa akong pag- panabut, ug ang mga tubag nga inyong igong kalisud nga mawagtang ang pamatuod: “Ug kon kamo makadawat gipangita alang sa daghang mga hagit inyong kadasig sa pagbasa, padayon niini nga mga butang, ako moawhag sa mortalidad maabli diha kaninyo. lang ngadto sa sunod ug sa sunod pa. kaninyo nga kamo mangutana sa Dios, Samtang nagtan-aw­ kamo sa basahon, Akong makita nga kamo nagsunod sa ang Amahan sa Kahangturan, sa ngalan nagtan-aw­ kamo sa Ginoo. Ang Basa- ehemplo ni Mary. Akong mahanduraw ni Kristo, kon kini nga mga butang dili hon ni Mormon mao ang gipadayag nga kamo mahinamong nagpangita og ba tinuod; ug kon kamo mangutana nga pulong sa Dios. Niini ako mopa- panahon ug hilum nga dapit sa pag- sa kinasingkasing, uban sa tinuod nga matuod, sa tibuok nakong kasingkasing basa sa Basahon ni Mormon. Akong katuyoan, nga may hugot nga pagtuo ug kalag, sa pangalan ni Jesukristo, makita nga kamo nagdiskubre og mga kang Kristo, siya mopakita sa kamatu- amen. ◼ tubag, mibati og giya, ug nag-angkon­ oran niini nganha kaninyo, pinaagi sa MUBO NGA MGA SULAT og kaugalingon ninyong pagpamatu- gahum sa Espiritu Santo.” 10 1. Tan-­awa sa “Mary Elizabeth Rollins od sa Basahon ni Mormon ug usa ka Ako mopamatuod sa Pagpahiuli sa Lightner,” Utah Genealogical and Historical Magazine, Hulyo 1926, 193–95. pagpamatuod kabahin ni Jesukristo. ebanghelyo niining ulahing mga adlaw 2. Pasiuna sa Basahon ni Mormon. Samtang nagtan-aw­ kamo sa basahon, ug sa Basahon ni Mormon isip mahikap 3. Ezra Taft Benson, “Ang Basahon ni nagtan-aw­ kamo sa Ginoo. nga ebidensya niana nga Pagpahiuli. Mormon—Sukaranang Bato sa Atong Tinuohan,” Liahona, Okt. 2011, 54, 56–57. Basaha ninyo ang mga tudling Sama nga ang mga pulong niini nga 4. Doktrina ug mga Pakigsaad 9:8. niining bililhon nga basahon ug inyong basahon midasig sa usa ka 12 anyos nga 5. Mormon 8:34–35. masugatan ang inyong minahal nga babaye sa pagdawat sa gipahiuli nga 6. Tan-­awa sa American Academy of Pediatrics, “Media and Children,” aap.org. Manluluwas, ang Ginoong Jesukristo Simbahan ni Jesukristo sa hapit duha ka 7. Russell M. Nelson, “Strengthen the diha sa hapit matag pahina. Gibana-­ siglo ang milabay, ang mga kamatuoran Shepherds” (pakigpulong nga gihatag bana nga gigamit ang lain-laing­ porma nga inyong makaplagan niini mobayaw atong mga miting sa pagkapangulo, Sept. 28, 2016). sa Iyang ngalan sa kasagad nga kausa ug modasig kaninyo sa samang paagi. 8. Tan-­awa sa Susan Easton Black, Finding matag 1.7 nga mga bersikulo.8 Bisan si Kini molig-on­ sa inyong pagtuo, mopu- Christ through the Book of Mormon (1987), Kristo Mismo nagpamatuod sa katinu- no sa inyong kalag uban sa kahayag, ug 16–18. 9. Doktrina ug mga Pakigsaad 17:6. od niining ulahing mga adlaw, nag-­ moandam kaninyo alang sa umaabut 10. Moroni 10:4; tan-­awa usab sa mga ingon, “Samtang ang imong Ginoo ug kon maglisud kamo sa pagsabut. bersikulo 3, 5.

NOBYEMBRE 2016 47 atong mga sala, pagpabunyag alang sa kapasayloan sa mga sala, pagdawat sa Espiritu Santo, ug padayon sa dalan sa kamasulundon.9 Sa kanunay ang Dios nahigugma kanato, apan dili Siya makaluwas kanato sa atong mga sala.10 Hinumdumi ang mga pulong ni Amulek ngadto ni Zeez- Ni Elder D. Todd Christofferson rom nga ang Manluluwas dili moluwas Sa Korum sa Napulog Duha ka mga Apostoles sa Iyang katawhan sa ilang mga sala apan gikan sa ilang mga sala,11 tungod kay kon naa kana nga sala hugaw kita ug “walay hugaw nga butang nga makapanunod sa gingharian sa langit” 12 “Magpabilin Kamo sa o makapuyo sa presensya sa Dios. “Ug si [Kristo] adunay gahum nga gihatag ngadto kaniya gikan sa Amahan aron sa Akong Gugma” pagtubos sa [Iyang katawhan] gikan sa ilang mga sala tungod sa paghinulsol; Ang gugma sa Dios walay sukod ug kini mohangtud, apan kon unsay busa siya mipadala sa iyang mga anghel sa pagpahayag sa maayo nga mga balita kahulugan niini sa matag usa kanato mag-agad­ kon unsaon nato sa sa mga kinahanglanon sa paghinulsol, pagsanong ang Iyang gugma. nga nagdala ngadto sa gahum sa Manu- nubos, ngadto sa kaluwasan sa ilang mga kalag.” 13 Gikan sa Basahon ni Mormon atong ag-ingon­ ang Biblia kanato nga walay kondisyon, o ang Dios walay nakat-unan­ nga ang tuyo sa pag-­ ang “Dios gugma.” 1 Siya ang pangayoon gikan kanato tungod kay antus ni Kristo—sa pinakatalagsaong Nhingpit nga ehemplo sa gugma, ang Iyang gugma walay kondisyon, pagpakita sa Iyang gugma—mao “ang ug misalig gayud kita sa padayon ug o ang tanan luwas na sa langitnong pagpagawas sa mga kasingkasing sa kamalukpanon niana nga gugma. Sama gingharian sa Dios tungod kay ang kalooy, diin mobuntog sa kaanga- sa gipahayag ni Presidente Thomas S. Iyang gugma walay kondisyon. Ang yan, ug modala og mga kahigayunan Monson: “Ang gugma sa Dios anaa gugma sa Dios walay sukod ug kini ngadto sa mga tawo nga sila mahimo alang kaninyo dili igsapayan kon mohangtud, apan kon unsay kahulu- nga makabaton og hugot nga pagtuo mobati man kamo nga angayan o dili gan niini sa matag usa kanato mag-­ ngadto sa paghinulsol. sa gugma. Anaa ra kini kanunay.” 2 agad kon unsaon nato sa pagsanong Anaay daghang paagi sa paghu- ang Iyang gugma. lagway ug pagsulti bahin sa balaang Si Jesus miingon: gugma. Usa sa mga termino nga sagad “Sama sa paghigugma kanako sa natong mabati karon mao nga ang gug- Amahan, ako sa ingon nahigugma ma sa Dios “walay kondisyon.” Samtang kaninyo: pabilin kamo diha sa akong sa usa ka pagsabut tinuod kana, ang gugma. paghulagway nga walay kondisyon dili “Kon tumanon ninyo ang akong makita sa kasulatan. Kondili, ang Iyang sugo, magapabilin kamo sa akong gug- gugma gihulagway sa kasulatan isip ma; maingon nga gituman ko ang mga “dako nga katingalahan nga gugma,” 3 sugo sa akong Amahan ug nagapabilin “hingpit nga gugma,” 4 “matubsanon ako diha sa iyang gugma.” 7 nga gugma,” 5 ug “gugma nga walay Ang “magpadayon” o “magpabi- katapusan.” 6 Mas maayo kini nga mga lin diha” sa gugma sa Manluluwas termino tungod kay ang pulong nga nagpasabut sa pagdawat sa Iyang walay kondisyon maghatud og sayop grasya ug mahingpit pinaagi niini.8 nga mga impresyon mahitungod sa Aron madawat ang Iyang grasya, balaang gugma, sama sa, mouyon ra kinahanglan nga duna kitay pagtuo ang Dios sa tanang butang ug dili ra kang Jesukristo ug motuman sa Iyang kita hukman kay ang Iyang gugma mga sugo, lakip ang paghinulsol sa

48 SESYON SA SABADO SA HAPON | OKTUBRE 1, 2016 “Ug sa ingon ang kalooy motag- baw sa mga gipangayo sa kaangayan, ug gakson sila diha sa mga bukton sa kaluwasan, samtang siya nga walay hugot nga pagtuo ngadto sa paghinul- sol walay panalipod sa tibuok balaod nga gipangayo sa kaangayan; busa ngadto lamang kaniya nga adunay hugot nga pagtuo sa paghinulsol mapa- hinabo ang mahinungdanon ug walay katapusan nga laraw sa katubsanan.” 14 Ang paghinulsol, Iya nga gasa kanato, nga gipalit sa dako kaayong kantidad. Ang uban molalis nga ang Dios mopanalangin sa tanan nga walay pagpinig—sama pananglit sa gisulti kasayuran sa atong hingpit nga poten- lamang usa ka pagtimbang-timbang­ sa ni Jesus sa Wali sa Bukid: “[Ang Dios] syal, sa pagkahimong sama Kaniya.19 gidaghanon sa maayo ug dautan—nga mihimo sa adlaw nga mosilang sa mga Sama sa gisulti ni Presidente Dieter F. atong nahimo. Usa kini ka pagdawat dautan ug sa mga matarung.” 15 Sa pag- Uchtdorf: “Ang grasya sa Dios wala sa katapusang sangputanan sa atong katinuod, ang Dios mobu-bu­ og pana- lamang nagpahiuli kanato ngadto sa mga buhat ug hunahuna—kon unsa langin sa tanan Niyang mga anak kutob atong kanhiay nga inosenteng kahim- ang atong nakab-ot.­ ” 25 sa Iyang mahimo—tanang panalangin tang. . . . Ang iyang tumong mas taas Ang istorya bahin ni Helen Keller nga itugot sa gugma, balaod, hustisya pa: Gusto Niya nga ang iyang mga susama sa pasumbingay nga nagsug- ug kalooy. Ug kita usab Iyang gisugo sa anak mahimo nga sama Kaniya.” 20 yot kon giunsa sa balaang gugma sa pagkamanggihatagon: Ang pagpabilin diha sa gugma sa pag-usab­ sa andam nga kalag. Si Helen Magaingon ako kaninyo, higugmaa Dios niini nga kahimtang nagpasabut natawo sa estado sa Alabama Estados ninyo ang inyong mga kaaway, ug pag-­ sa hingpit nga pagtugyan ngadto sa Unidos niadtong 1880. Sa edad pa lang ampo kamo alang sa mga magalutos Iyang kabubut-on.­ Nagpasabut kini nga nga 19 ka bulan nag-antus­ siya og wala kaninyo; dawaton ang Iyang pagkorihir kon giki- ma-diagnose­ nga sakit nga naghimo “Nga kamo mahimo nga mga anak sa nahanglan, “kay ang Ginoo nagapanton kaniyang bungol ug buta. Labihan ang inyong Amahan nga anaa sa langit.” 16 kaniya nga iyang ginahigugma.” 21 Nag- iyang kaintelehente ug nasagmuyo Bisan pa, ang mas dagkong pana- pasabut kini sa paghigugma ug pagser- dihang gisulayan niya sa pagsabut langin sa Dios mag-agad­ sa pagka- bisyo sa usag usa sama sa paghigugma ug paghatag og kahulugan ang iyang masulundon. Si Presidente Russell M. ug pagserbisyo ni Jesus kanato.22 Nag- palibut. Dihang nabatyagan ni Helen Nelson mipasabut nga: “Ang gugma ug pasabut kini sa pagkat-on­ “sa pagsunod nga molihok ang mga ngabil sa iyang panalangin nga gitanyag sa Dios—lakip sa balaod sa celestial nga gingharian” pamilya ug mogamit sila sa ilang ang kinabuhing dayon—naglakip sa aron kita “makalahutay sa celestial nga ba-ba­ aron mosulti kay sa mosinyas mga panalangin diin kita kinahanglang himaya.” 23 Alang Kaniya aron makab-ot­ sama sa iyang gihimo, “hilabihan ang mokwalipay, dili magpaabut og pana- ang posible natong makab-ot,­ mihangyo iyang kasagmuyo [tungod kay] dili siya langin bisan dili kita angay. Ang mga ang atong Langitnong Amahan kanato makaapil sa ilang pag-istoryahanay.”­ 26 makasasala dili makapugos sa Iyang sa pagtugyan “ngadto sa mga pagdani sa Sa nag-edad­ na si Helen og unom, ang kabubut-on­ nga mahiuyon sa ilaha ug Balaang Espiritu, ug isalikway ang kina- panginahanglan ni Helen nga makasulti magbuot nga Siya mopanalangin kanila iyanhong pagkatawo ug [mamahimo] ug ang iyang kasagmuyo misamot nga sa ilang sala [tan-awa­ sa Alma 11:37]. nga usa ka santos pinaagi sa pag-ula­ siya hinoon “maglagot na kada adlaw, Kon tinguha nila ang pagtagamtam sa ni Kristo ang Ginoo, ug [mamahimong] usahay kada oras.” 27 matag panalangin nga Iyang gitanyag, sama sa usa ka bata, manunuton, Nagsuhol ang mga ginikanan ni kinahanglan silang maghinulsol.” 17 maaghup, mapainubsanon, mapailubon, Helen og usa ka teacher alang sa ilang Human mahimo sa tawong mahinul- puno sa gugma, andam nga motugyan anak, usa ka babaye nga ginganlan og sulon ang pagwagtang sa lama uban sa tanang butang nga nakita sa Ginoo Anne Sullivan. Sama sa Manluluwas nga sa saad nga “ituboy sa katapusan nga nga angay ipahamtang nganha kaniya, makasabut sa atong mga kahuyang,28 adlaw,” 18 adunay ikaduhang impor- sama sa pagtugyan sa usa ka bata ngad- si Anne nanglimbasug sa kaugalingon tanting aspeto ang pagpabilin diha sa to sa iyang amahan.” 24 niyang kakulangan ug kalisdanan ug gugma sa Dios. Ang pagpabilin diha Si Elder Dallin H. Oaks nakabantay nakasabut sa mga kahuyang ni Helen. sa Iyang gugma magdala kanato og nga: “Ang Katapusang Paghukom dili Sa edad nga lima, si Anne nasakit nga

NOBYEMBRE 2016 49 naghatag og kahapdos sa iyang mata ug naghatag og kahayag sa iyang kalag ug hapit siya mabuta. Dihang otso anyos na naghimo niining gawasnon. Tanan kita si Anne, namatay ang iyang mama; siya makahigugma ug makaserbisyo sa Dios ug ang iyang manghud si Jimmie gibiya- ug matugahan og gahum sa pagpa- an sa iyang papa” ug gipadala sila ngadto nalangin sa atong isigkatawo. “Apan sa “balay ampunan” diin ang kahimtang ingon sa nahisulat: Ang wala makita sa labihan kalooy nga namatay si Jimmie mata, ni madungog sa dalunggan, ni paglabay lang sa tulo ka bulan. Pinaagi sa mosantop sa kasingkasing sa tawo, ang kaugalingon niyang paninguha, nakaes- gikatagana sa Dios alang kanila nga kwela si Anne sa Perkins School for the nahigugma kaniya.” 35 Blind ug sa may problema sa panan-aw,­ Hunahunaon nato ang kantidad sa diin malampuson kaayo siya. Usa ka bililhong gugma sa Dios. Gipadayag operasyon mipalambo sa iyang panan-­ ni Jesus nga ang pag-­ula sa atong aw ug makabasa na siya ug makasulat. mga sala ug pagtubos kanato gikan sa Dihang ang papa ni Helen Keller mikon- kamatayon, sa pisikal ug sa espiritwal, tak sa Perkins School nangita og tawo Iyang pag-­antus, naghimo Kaniya nga mahimong teacher sa iyang anak, “gani ang Dios, ang labing halangdon si Anne ang napili.29 sa tanan sa pagkurog tungod sa kasa- Dili kadto sayon nga kasinatian kit, ug sa pag-­agas sa dugo sa matag sa pagsugod. Si Helen “manghapak, lungag sa panit, ug sa pag-­antus sa mangusi, ug gipatiran ang iyang lawas ug sa espiritu—ug buot nga Ako teacher ug natangtangan og usa ka unta dili moinom sa mapait nga kopa, ngipon. [Si Anne] sa katapusan nakako- tanan dunay pangalan, ug ang matag ug mobiya.” 36 Ang Iyang pag-­antus trolar ra pinaagi sa pagbalhin ni [Helen] ngalan nagbunga og bag-ong­ hunahu- sa Getsemani ug dayon sa krus mas ngadto sa gamayng cottage nga ila sa na. Dihang namalik mi sa balay[,] ang labaw kay sa maantus sa tawo.37 Bisan mga Kellers. Pinaagi sa pailub ug pag- matag butang . . . nga akong mahika- pa, tungod sa Iyang gugma sa Iyang lahutay, sa katapusan iya rang nakuha pan ingon og aduna nay kinabuhi.’” 32 Amahan ug kanato, Siya milahutay ug, ang pagsalig ug kasingkasing sa bata.” 30 Dihang si Helen Keller nahingkod isip sangputanan, makatanyag Siya Sa samang paagi, kon kita makat-on­ na, nailhan siya sa iyang gugma sa kanato sa pagka-­imortal ug kinabu- sa pagsalig kay sa pagbatok sa atong pinulongan, sa iyang kahanas isip tig- hing dayon. balaang Magtutudlo, Siya makalihok sa sulat, ug sa iyang kahanas isip mamu- Simbolikanhon kaayo nga ang pagdan-ag­ ug pagbayaw kanato ngadto mulong sa publiko. “dugo [migawas] gikan sa matag lungag sa bag-ong­ reyalidad.31 Sa salida nga naghulagway sa kina- sa panit” 38 samtang nag-antus­ si Jesus Aron makat-unan­ ni Helen ang buhi ni Helen Keller, ang iyang mga sa Getsemani, sa dapit sa pugaanan sa mga pulong, isulat ni Anne ang ngalan ginikanan gihulagway nga nalipay sa oliba. Aron makahimo og lana niad- sa pamilyar nga mga butang ngadto nahimo ni Anne Sullivan dihang iya tong panahon sa Manluluwas, ang mga sa palad ni Helen gamit ang iyang nga napakalma ang bangis nilang anak, oliba unahon og dugmok nga paligiran tudlo. “Nalingaw si [Helen] niining nga si Helen buotan nang maglingkod kini og dakong bato. Ang mga “kupog” ‘dula sa kamot’, apan wala siya maka- sa pagpangaon, normal na nga moka- ibutang sa humok, dili kaayo hugot sabut hangtud miabut ang gibantog on, ug mohipos sa iyang trapo human nga pagkalala nga mga basket nga nga panahon nga gisulat ni Anne ang sa pagpangaon. Apan nasayud si Anne ipatong-patong.­ Ang gibug-aton­ niini ‘t-u-­ b-­ i-­ g’­ samtang mipaagas og tubig nga si Helen makahimo pa og mas maoy makapagula sa una ug pina- sa kamot ni [Helen]. [Si Helen] sa wala daghan, nga daghan pa siya’g ikatampo kanindot nga lana. Dayon dugangan madugay misulat: nga makahuluganon.33 Kita usab, ingon ang pagpuga pinaagi sa pagbutang “‘Sa kalit akong gibati ang pag- og kontento na sa unsay atong nahimo og dakong tuod o kahoy sa ibabaw sa kahibalo og butang nga ingon og sa atong kinabuhi ug nga kita ingon na gipatong-patong­ nga mga basket, aron nakalimtan na nako . . . ug gumikan lamang niini, samtang ang atong bala- makapagula og daghan pa nga lana. Sa niini ang misteryo sa lingwahe napa- ang Magtutudlo makasabut sa mahi- katapusan, aron makuha ang pinakata- dayag diri kanako. Nasayud na ko nga mayaong potensyal nga nakita lamang pusang mga tulu, ang tuod pabug-atan­ ang “t-u-­ b-­ i-­ g”­ diay mao ang talagsa- nato “sa hanap nga panagway.” 34 pa gyud og mga bato sa isig ka tumoy ong bugnawng butang nga nag-agas­ Tanan kita makasinati sa labihang aron mahimo ang kinabug-atang­ dat-­ sa akong kamot. Kadtong buhi nga kalipay bahin sa balaang potensyal og.39 Ug oo, ang lana sama og dugo sa pulong mipahigmata sa akong kalag, nga nagkaklaro diha kanato susama unang pag-agas­ niini. mihatag og kahayag, paglaum, kali- sa gibati ni Hellen Keller dihang ang Naghunahuna ko sa giistorya ni pay, naghimong gawasnon! . . . Ang mga pulong nahimong may kinabuhi, Mateo bahin sa Manluluwas dihang

50 SESYON SA SABADO SA HAPON | OKTUBRE 1, 2016 misulod Siya sa Getsemani nianang mapait nga kagabhion—nga Siya “nag- sugod sa pagkasubo ug nabug-atan­ kaayo. . . . “Ug sa nakalakaw siya sa unahan ug diyutay, siya mihapa ug nag-ampo­ nga nag-ingon,­ “Amahan ko, kon mahimo man, isaylo lang kanako kining kopa; ngani, dili sumala sa akong pagbuot kondili sa imo.” 40 Dayon, sa akong paghunahuna nga ang kapait nag-anam­ og kagrabe, nangaliyupo Siya og kahupayan sa ika- duhang higayon ug, sa katapusan, tinga- li sa kinagrabihan sa Iyang pag-antus,­ sa ikatulong higayon. iyang nalahutay ang pag-antus­ hangtud ang kaangayan nahatagan og katagbawan ngadto sa nga anaa Kaniya ngadto sa tino gayud nga Mateo 5:48; 3 Nephi 12:48. katapusang patak.41 Kini Iyang gihimo pagkahingpit, Siya dili unta Dios. 20. Dieter F. Uchtdorf, “Ang Gasa sa Grasya,” sa pagtubos kanimo ug kanako. 2. Thomas S. Monson, “Wala Kita Liahona, Mayo 2015, 108. Mag-​ inusara,”­ Liahona, Nov. 2013, 121. 21. Mga Hebreohanon 12:6; tan-­awa usab sa Ang balaang gugma bililhon kaayo 3. Doktrina ug mga Pakigsaad 138:3. Mga Hebreohanon 12:5, 7–11; Juan 15:1–8. nga gasa! Napuno niana nga gugma, 4. 1 Juan 4:18; Moroni 8:16. 22. Tan-­awa sa Juan 15:12. nangutana si Jesus, “Dili ba kamo moba- 5. (Alma 5:26). 23. Doktrina ug mga Pakigsaad 88:22. 6. Jeremias 31:3. 24. Mosiah 3:19. lik ngari kanako, ug maghinulsol sa 7. Juan 15:9–10. 25. Dallin H. Oaks, “The Challenge to inyong mga sala, ug makabig, nga aron 8. Tan-­awa sa Moroni 10:32–33 Become,” Liahona, Ene. 2001, 40; empasis unta Ako moayo kaninyo?” 42 Uban sa 9. Tan-­awa sa 2 Nephi 31:11–21; 3 Nephi sa original. 27:16–20; tan-awa­ usab sa Doktrina ug mga 26. “Helen Keller,” perkins.org/history/people/ kalumo Siya mipaniguro, “Tan-awa,­ ang Pakigsaad 20:29–34. helen-keller.­ akong bukton sa kalooy gitunol nganha 10. Tan-­awa sa Alma 11:32–37; tan-­awa usab sa 27. “Helen Keller,” perkins.org/history/people/ kaninyo, ug kinsa kadto nga moduol Alma 42:13, 15, 22–27. helen-keller.­ 11. Tan-­awa sa Helaman 5:10–11. 28. Tan-­awa sa Mga Hebreohanon 4:15. Ako modawat kaniya; ug bulahan kadto 12. Alma 11:37; tan-­awa usab sa Moises 6:57. 29. Tan-­awa sa “Anne Sullivan,” perkins.org/ kinsa moduol ngari kanako.” 43 13. Helaman 5:11. history/people/anne-sullivan.­ Dili ba ninyo higugmaon Siya nga 14. Alma 34:15–16. 30. “Helen Keller,” perkins.org/history/people/ 44 15. Mateo 5:45; tan-­awa usab sa 3 Nephi 12:45. helen-keller.­ unang nahigugma kaninyo? Dayon 16. Mateo 5:44–45; tan-­awa usab sa 3 Nephi 31. Tan-­awa, alang sa pananglitan, Doktrina motuman sa Iyang mga sugo.45 Dili 12:44–45. ug mga Pakigsaad 93:28: “Siya nga ba ninyo higalaon Siya nga mitugyan 17. Russell M. Nelson, “Divine Love,” Liahona, maghupot sa iyang mga sugo makadawat Peb. 2003, 16. Ug usab “dili ang tanang og kamatuoran ug kahayag, hangtud siya sa Iyang kinabuhi para sa Iyang mga magaingon kanako, Ginoo, Ginoo,` pagahimayaon diha sa kamatuoran ug higala? 46 Dayon motuman sa Iyang makasulod sa gingharian sa langit, kondili masayud sa tanan nga mga butang.” mga sugo.47 Dili ba kamo magpabilin ang nagatuman sa kabubut-­on sa akong 32. “Helen Keller,” perkins.org/history/people/ Amahan nga anaa sa langit.” (Mateo 7:21; helen-keller.­ diha sa Iyang gugma ug modawat sa tan-­awa usab sa 3 Nephi 14:21). 33. Tan-­awa sa William Gibson, The Miracle tanan nga mabination Niyang gitanyag Kita usab gitudloan: Worker (motion picture, 1962). kaninyo? Dayon motuman sa Iyang “Adunay usa ka balaod, nga dili mausab 34. 1 Mga Taga-­Corinto 13:12. 48 nga sugo didto sa langit sa wala pa ang 35. 1 Mga Taga-­Corinto 2:9. mga sugo. Akong pag-ampo­ nga kita mga katukuran niini nga kalibutan, nga 36. Doktrina ug mga Pakigsaad 19:18. mobati ug hingpit nga magpabilin diha diha ang tanan nga mga panalangin 37. Tan-­awa sa Mosiah 3:7. sa Iyang gugma, sa pangalan ni Jesu- gipasikad— 38. Mosiah 3:7. “Ug kon kita makadawat og bisan 39. Tan-­awa sa Richard Neitzel Holzapfel and kristo, amen. ◼ unsa nga panalangin gikan sa Dios, kini others, Jesus Christ and the World of the tungod sa pagsunod niana nga balaod diin New Testament (2006), 18; Richard Neitzel MUBO NGA MGA SULAT diha kini gipasikad” (Doktrina ug mga Holzapfel and others, Jehovah and the 1. 1 Juan 4:8. Ang mahimayaon ug Pakigsaad 130:20–21). World of the Old Testament (2009), 281. makapaniguro sama sa gugma ni Ang uban makalimot nga ang Dios “dili 40. Mateo 26:37, 39. Jesukristo, dili lamang maoy Iyang hiyas. makatan-­aw diha sa sala uban sa labing 41. Tan-­awa sa Doktrina ug mga Pakigsaad Ang Iyang “kinaiya, pagkahingpit, ug gamay nga matang sa pagtugot” (Doktrina 19:19. mga hiyas” (Lectures on Faith [1985], ug mga Pakigsaad 1:31). Sa samang 42. 3 Nephi 9:13 . 38) naglakip usab og hustisya, kalooy, higayon, Iyang gipaniguro kanato nga “siya 43. 3 Nephi 11:17. pagkamaayo, kamatuoran, ug walay nga maghinulsol ug magbuhat sa mga sugo 44. Tan-­awa sa 1 Juan 4:19. pagkausab—Siya mao gihapon sa sa Ginoo mapasaylo” (Doktrina ug mga 45. Tan-­awa sa Juan 14:15. kagahapon, karon ug sa hangtud (tan-­awa Pakigsaad1:32). 46. Tan-­awa sa Juan 15:13. sa Lectures on Faith, 41). Kon wala kini 18. 3 Nephi 27:22. 47. Tan-­awa sa Juan 15:14. ug ang ubang mga hiyas ug mga kalidad 19. Tan-­awa sa 3 Nephi 27:27; tan-­awa usab sa 48. Tan-­awa sa Juan 15:10.

NOBYEMBRE 2016 51 maguba ang gagmayng puthaw. Maayo nalang kay wais kaayo mi nga wala magbilin og ilhanan sa among pag- kakuryoso. Sa among kasagmuyo ug kalagot, kining pagsulay sa “pagligwat sa mga palid” wala molampus. Wala gihapon ko kahibalo unsa— kon duna may—nakatago sa ilawom Ni Elder W. Mark Bassett sa gisilyuhan nga porsyon. Apan ang Sa Seventy makaulaw nga bahin sa istorya mao nga hangtud karon, wala koy ideya unsa ang nasulat sa porsyon sa mga puthaw nga palid nga angayang basahon. Makahu- nahuna lang ko nga kining mga pahina Alang sa Atong dunay mga istorya sa Pagpahiuli ug mga pagpamatuod ni Propeta Joseph Smith ug sa Tulo ug Walo ka mga Saksi, kinsa Espirituhanong nakakita sa tinuod nga mga palid nga gihatag ni Moroni. Sukad sa paglalang niining yuta, ang atong mahigugmaong Amahan sa Kalamboan ug Pagkat-­on Langit naghatag og direksyon, nangu- lo, ug nagtudlo sa Iyang mga anak Ang mga misteryo sa Dios ibutyag lamang diri kanato sumala sa Iyang pinaagi sa mga propeta. Ang iyang kabubut-on­ ug pinaagi sa gahum sa Espiritu Santo. mga pulong gihatag niining mga propeta ug gitagana isip kasulatan alang sa atong kalamboan ug pagkat-­ on. Mihulagway si Nephi sa ingon a bata pa ko, nakadawat og gasa buhaton. Bisan og nakasabut gyud mi niining paagi: ang akong mga ginikanan diin nga dili kini mao ang tinuod nga mga “Kay ang akong kalag nalipay sa Sako ug ang akong manghud nga palid nga gihatag ni Moroni, gusto mga kasulatan, ug ang akong kasingka- si David ginindutan kaayo. Ang gasa namong makita ang gisilyuhan nga sing namalandong kanila, ug nagsulat usa ka gamayng modelo sa bulawan porsyon. Mao nga sa pipila ka higayon, kanila alang sa kasayuran ug kaayohan nga mga palid nga nadawat ni Propeta ang akong manghud ug ako misulay sa sa akong mga anak. Joseph Smith gikan ni anghel Moroni. paggamit og kutsilyo, karaang kutsara, “Tan-awa,­ ang akong kalag nalipay Sa akong nahinumduman, ang modelo ug bisan unsang among mahunahu- sa mga butang sa Ginoo; ug ang akong sa mga palid adunay mga 10 ka pahina naan nga maligwat ang gisilyuhan nga kasingkasing nagpalandong sa kanunay nga may mga gisulat niini. Hinoon, dili porsyon sa palid igo lang gyud nga diha sa mga butang diin ako nakakita kadtong mga pahina ang nakakuha sa makita unsay sulod niini—apan dili ug nakadungog.” 2 akong pagtagad. Gimatuto kami sa pagpaminaw sa mga istorya sa Pagpahiuli. Nakahibalo ug nakakanta kami diha sa Primary bahin sa bulawang palid nga gitago ilawom sa bukid ug gihatag ni anghel Moroni ngadto ni Joseph Smith.1 Sam- tang nakuryuso ang batan-on­ namong hunahuna, dunay gusto gyud namong makita: unsa ang nasulat sa gamay nga seksyon sa modelo nga mga palid nga maayong pagkasilyo sa duha ka puthaw? Ang mga palid gibutang sa tumoy sa lamesa sulod sa pipila ka adlaw nga sa among kakuryuso naa gyud mi

52 SESYON SA SABADO SA HAPON | OKTUBRE 1, 2016 Agi og dugang, atol sa miaging mga dispensasyon ug niining katapusang dispensasyon sa kahingpitan sa mga panahon, ang takus nga mga miyembro sa Simbahan sa Ginoo napanalanginan sa makanunayon nga pakig-uban­ sa Espiritu Santo, nga mitabang sa atong espirituhanong paglambo ug pagkat-on.­ Nakahibalo sa kakugihan sa akong manghud, akong gihunahuna nga siya nakabasa sa tanang mga pulong nga nasulat sa modelo nga mga palid sa balay sa among ginikanan. Hinoon, akong gibaliwala kadtong mga yano ug bililhon nga mga kamatuoran ug hinoon naningkamot ko sa pagpangita niadtong mga butang nga dili angayang ipadayag. Subo lang, ang atong paglambo ug pagkat-on­ mahimong usahay mohinay o mahunong pinaagi sa dautan nga tinguha sa “pagligwat sa mga palid.” niini, sumala sa iyang kabubut-on­ ug Niining bag-­ong panahon, makapa- Kining mga buhat makadala nato kahimuot? abut kita nga ang kahibalo makaabut nga mag-apas­ sa mga butang nga dili “Busa, mga kaigsoonan, ayaw ug maangkon dihadiha dayon; kon angayan masabtan sa pagkakaron, nga pagsulay sa pagtambag sa Ginoo, apan ang kasayuran dili sayon mahibaloan mabaliwala ang matahum nga kama- pangayo og tambag gikan kaniya.” 5 o makuha, sa kanunay kini isalikway tuoran nga angayan nato ug sa atong Aron masabtan ang mga misteryo o dili saligan. Tungod sa kadaghan sa mga kahimtang—ang kamatuoran nga sa Dios, o ang mga butang nga masa- impormasyon, dili tuyuon sa uban nga gihulagway ni Nephi gisulat alang sa but lang pinaagi sa pagpadayag, kita mahatagan og mas dakong pagsalig atong pagkat-on­ ug kaayohan. kinahanglang mosunod sa ehemplo ang usa ka wala mahibaloi nga tinub- Ang igsoon ni Nephi si Jacob ni Nephi, kinsa miingon, “Tungod sa dan kay sa pagsalig sa naestablisar mitudlo, “Tan-awa,­ mahinungdanon ug akong kabatan-on,­ apan dako ug taas nga sumbanan sa Ginoo sa pagdawat kahibulongan ang mga buhat sa Ginoo. ang pamarug, ug usab adunay dako nga og personal nga pagpadayag. Si Jacob Unsa pagkatulukibon ang giladmon sa tinguha nga mahibalo sa mga misteryo tingali mihulagway sa atong pana- mga misteryo diha kaniya; ug kini dili sa Dios, busa, ako nangamuyo ngad- hon sa dihang siya miingon: “Apan mahimo nga ang tawo makakaplag sa to sa Ginoo; ug tan-awa­ siya miduaw tan-­awa, [sila] mga tikig og liog nga tanan niya nga mga paagi.” 3 kanako, ug nalumoy ang akong kasing- mga katawhan; ug sila mibiay-biay­ sa Ang mga pulong ni Jacob nagtud- kasing nga ako mituo sa tanan nga mga kayano sa mga pulong . . . ug nangita lo kanato nga dili kita molampos sa pulong nga gilitok sa akong amahan.” 6 niana nga mga butang nga sila dili “pagligwat sa mga palid” o pugson ang Ang Ginoo mismo mipadayon sa makasabut. Busa, tungod sa ilang pag- mga misteryo sa Dios nga ipadayag pagpasabut nga si Nephi mipakita sa kabuta, diin nga pagkabuta midangat ngari nato. Hinoon, ang mga misteryo pagtuo, kanunayng naningkamot uban pinaagi sa pagtan-­aw lapas sa tumong, sa Dios ibutyag lamang diri kanato sa kamapinubsanon sa kasingkasing, ug sila kinahanglan gayud nga mapukan; sumala sa Iyang kabubut-on­ ug pinaagi naghupot sa Iyang mga sugo.7 kay ang Dios mibawi sa iyang kaya- sa gahum sa Espiritu Santo.4 Ang ehemplo ni Nephi sa pagpangita no gikan kanila, ug mitugyan ngadto Si Jacob mipadayon: og kahibalo naglakip sa (1) sinsero nga kanila og daghan nga mga butang nga “Ug walay tawo nga masayud tinguha, (2) pagpaubos, (3) pag-ampo,­ sila dili makasabut, tungod kay sila sa iyang mga paagi gawas kon kini (4) pagsalig sa propeta, ug pagpakita mitinguha niini.” 8 ipadayag diha kaniya; busa, mga og (5) hugot nga pagtuo, (6) kakugi, ug Agig sukwahi mao ang tambag ni kaigsoonan, ayaw pagbiay-biay­ sa mga (7) kamasulundon. Kini nga pamaagi sa Presidente Dieter F. Uchtdorf. Namu- pagpadayag sa Dios. pagpangita mao ang dakong kalainan long siya sa mga misyonaryo, apan ang “Kay tan-awa,­ pinaagi sa gahum sa sa akong “pagligwat sa mga palid” o iyang mga pulong magamit sa tanang iyang pulong ang tawo mitungha sa sa pagsulay sa pagpugos sa pagsabut nangita sa espirituhanong kamatuoran. ibabaw sa yuta. . . . O unya, ngano nga sa mga butang nga angayng ipadayag “Kon . . . ang mga misyonaryo adu- dili makasugo sa yuta, o ang kahimoan sumala sa takna sa Ginoo ug pinaagi sa nay hugot nga pagtuo diha ni Kristo,” sa iyang mga kamot diha sa ibabaw gahum sa Espiritu Santo. siya miingon, “sila mosalig og igo sa

NOBYEMBRE 2016 53 tanan nga mga butang ingon nga usa ka pagpamatuod nga sila mga tinuod; ug kamo usab aduna sa tanan nga mga butang ingon nga usa ka pagpa- matuod nganha kanimo nga sila mga tinuod. . . . “. . . Ang mga kasulatan gibukhad sa imong atubangan, oo, ug ang tanan nga mga butang nagpakita nga adunay Dios; oo, bisan ang yuta, ug ang tanan nga mga butang nga anaa sa ibabaw niini, oo, ug ang paglihok niini, oo, ug usab ang tanan nga mga planeta diin naglihok sa ilang naandan nga paagi nagsaksi nga adunay Makagagahum nga Tiglalang.” 17 Sa atong pag-ila­ nga kita mao ang Ginoo aron sa pagsunod sa Iyang mga Ang hugot nga pagtuo ug pagsalig binuhat sa usa ka maalamon ug mapa- sugo—bisan kon wala nila masabti sa sa Ginoo nagkinahanglan nga atong hinunguron nga Amahan sa Langit, hingpit ang mga rason niini. Ang ilang ilhon nga ang Iyang kaalam labaw “O unya,” ngano nga dili kita motugot pagtuo makita pinaagi sa pagkugi ug kay sa atoa mismo. Kinahanglan usab Kaniya sa paggiya sa atong espirituwal pagtrabaho.” 9 natong ilhon nga ang Iyang plano nga kalamboan ug pagkat-on­ “sumala Sa milabayng Abril nga kinatibuk-­ naghatag sa labing dako nga potensyal sa iyang kabubut-on­ ug kahimuot” kay ang komperensya, si Elder Dallin H. sa espirituhanon nga paglambo ug sa atong mga kaugalingon? 18 Oaks mipasabut: “Ang Simbahan pagkat-on.­ Siya buhi. Si Jesukristo mao ang naghimo og dakong paningkamot nga Wala gayud kita laumi nga “maka- Iyang Bugtong Anak ug ang Manu- mahimong dayag nga anaa sa atong angkon og hingpit nga kasayuran nubos sa katawhan. Tungod sa walay mga rekord, apan human nato maman- sa mga butang” niining kinabuhia. kinutuban nga Pag-­ula ni Kristo, Siya tala ang tanan, usahay ang atong mga Hinoon, kita gilauman nga “molaum sa adunay kaalam ug panglantaw sa pag- miyembro dunay importanting mga mga butang diin dili makita, diin mga giya kanato niining ulahing mga adlaw. pangutana nga dili masulbad pinaagi tinuod.” 14 Si Joseph Smith Iyang Propeta, napili sa pagtuon. . . . Ang ubang butang Bisan sa talagsaong pagtuo ni sa pagpahiuli sa Iyang gingharian sa makat-unan­ lamang pinaagi sa hugot Nephi, siya miila sa kalimitado sa iyang yuta sa kahingpitan niini. Si Thomas S. nga pagtuo.” 10 salabutan sa dihang mitubag siya sa Monson mao ang buhi nga propeta ug Ang karaang mga propeta nagtudlo anghel nga nangutana kaniya, “Nasa- tigpamaba karon. Niini ako mohatag sa og samang baruganan, gipakita nga yud ka ba sa pagpakig-angay­ sa Dios?” balaan nakong pagsaksi sa pangalan ni paglabay sa panahon ang kinaiyahan Si Nephi mitubag, “Ako nasayud nga Jesukristo, amen. ◼ sa tawo wala mausab ug ang sumba- siya nahigugma sa iyang mga anak; MUBO NGA MGA SULAT nan sa Ginoo sa pagkat-on­ walay kinu- bisan pa niana, ako wala masayud 1. Tan-­awa sa “Ang Bulawang mga Palid,” tuban. Ikonsiderar kining Sambingay sa kahulugan sa tanan nga mga Songbook sa mga Bata, 61. sa Daang Tugon: “Sumalig ka sa Ginoo butang.” 15 2. 2 Nephi 14:15–16. 3. Jacob 4:8. sa bug-os­ mong kasingkasing; ug Sa samang paagi, si Alma mipaha- 4. Tan-­awa sa 1 Nephi 10:19. ayaw pagsalig sa imong kaugalingong yag ngadto sa iyang anak si Helaman, 5. Jacob 4:8–10. salabutan.” 11 “Karon kini nga mga misteryo wala pa 6. 1 Nephi 2:16. 7. Tan-­awa sa 1 Nephi 2:19–20. Mipasabut si Isaias, namulong alang sa hingpit ipahibalo ngari kanako; busa 8. Jacob 4:14. sa Ginoo, “Kay maingon nga ang mga ako magpugong.” 16 9. Dieter F. Uchtdorf, “The Lord’s Work” langit hataas kay sa yuta, mao man ang Ako mopadayag sa akong pagsaksi (address given at the seminar for new mission presidents, Hunyo 25, 2016), 6. akong mga dalan labi pang hataas kay nga ang atong Langitnong Amahan 10. Dallin H. Oaks, “Oposisyon sa Tanang mga sa inyong mga dalan, ug ang akong nahigugma sa Iyang anak, ug gani, Butang,” Liahona, Mayo 2016, 117. mga hunahuna kay sa inyong mga sama ni Nephi ug Alma, wala ko masa- 11. Mga Proverbio 3:5. 12 12. Isaias 55:9. hunahuna.” yud sa kahulugan sa tanang butang. 13. 2 Nephi 4:34. Midugang si Nephi og laing saksi Wala sab ko makahibalo sa tanang 14. Alma 32:21. sa dihang siya namahayag, “O Ginoo, butang; Ako usab kinahanglan mopu- 15. 1 Nephi 11:16–17; emphasis gidugang. 16. Alma 37:11. ako misalig kanimo, ug ako mosalig gong ug mapailubon nga mohulat sa 17. Alma 30:41, 44. kanimo sa kahangturan.” 13 Ginoo, nasayud nga “ako aduna sa 18. Jacob 4:9.

54 SESYON SA SABADO SA HAPON | OKTUBRE 1, 2016 Unsa man ang ipasabut sa “pagma- panganduyon alang kang Kristo”? Ang magmapanganduyon alang kang Kristo nagpasabut nga madasigon, nakatutok, ug mapahinunguron ngadto sa Iyang buhat. Ang pagkamapanganduyon alang kang Kristo panagsa rang magpa- sabut nga gipili kita nga pasidunggan Ni Elder Kazuhiko Yamashita sa publiko. Ang pagkamapangandu- Sa Seventy yon alang kang Kristo nagpasabut nga matinud-anon­ ug makugihon kitang nagserbisyo sa atong mga ward ug mga branch nga walay pagbagulbol ug malipayon nga kasingkasing. Pagmapanganduyon Ang atong mga misyonaryo nga nagserbisyo sa tibuok kalibutan maoy maayong mga ehemplo niadtong tinud-­ alang kang Kristo anay nga nagmapanganduyon alang kang Kristo. Pipila ka tuig ang milabay, Mapanganduyon kita alang kang Kristo kon matinud-­anon kitang si Sister Yamashita ug ako nagserbisyo sa Japan Nagoya Mission. Ang among moserbisyo, mapainubsanong modawat, dungganong molahutay, mga misyonaryo mapanganduyon kaa- kinasingkasing nga mag-ampo,­ ug takus nga moambit. yo alang kang Kristo. Usa niadto nga mga misyonaryo mao ang batan-­ong lalaki nga ginganlan og Elder Cowan. Si Elder Cowan walay tuo nga tiil inahal kong mga kaigsoonan, lalaki, pagmapanganduyon kamo!”— tungod sa usa ka aksidente sa bisikle- gusto kong mamulong karon “Pagmapanganduyon kamo alang kang ta sa batan-on­ pa. Pipila ka semana Mngadto sa mga batan-on­ sa Sim- Kristo.” 3 Ang iyang sugo nga “magmapa- human sa pagsugod sa iyang misyon, bahan lakip ang atong talagsaong mga nganduyon alang kang Kristo” maka- nakadawat ko og tawag sa telepo- misyonaryo. Siyempre, ang mga kaigso- tabang sa paggiya sa inadlaw nga mga no gikan sa iyang kompanyon. Ang onan nga batan-on­ og kasingkasing desisyon sa mga Santos sa Ulahing mga artipisyal nga tiil ni Elder Cowan nabali mainitong gidapit sa pagpaminaw. Adlaw karon. samtang nagsakay siya sa iyang bisi- Sa miaging Agosto 21, si Presidente kleta. Gidala namo siya sa maayo nga Russell M. Nelson mipahinungod sa pasilidad sa pagpang-ayo,­ ug didto sa matahum nga Sapporo Temple—ang usa ka pribado nga kwarto, nakita nako ikatulo nga templo sa Japan. Ang ang iyang tiil sa unang higayon. Naka- Sapporo Temple gitukod sa amihanang amgo ko unsa ka grabe sa kasakit ang Japan sa dapit nga gitawag og Hokkai- iyang gi-antus.­ Ang iyang artipisyal nga do. Sama sa Utah, ang Hokkaido gipuy-­ tiil giayo, ug mibalik siya sa iyang area. an sa mapaningkamuton, kugihan, nga Apan, paglabay sa mga semana, ang mga pioneer. artipisyal nga till magsigi na og kabali. Niadtong 1876, usa ka inila nga mag- Ang Area Medical Adviser mireko- tutudlo nga ginganlan og Dr. William mendar nga papaulion si Elder Cowan Clark 1 gidapit nga moadto sa Hokkaido alang sa posible nga pagbalhin og aron sa pagtudlo. Mipuyo siya sa Japan misyon. Misupak ko niini nga tambag sulod lang sa walo ka bulan, apan ang tungod kay si Elder Cowan usa ka iyang Kristohanong kinaiya nagbilin og talagsaong misyonaryo, ug dako ang malungtarung impresyon diha sa iyang iyang tinguha nga magpabilin sa Japan. mga batan-ong­ estudyante nga dili mga Sa hinay-hinay­ hinoon, nagpalisud Kristiyano. Sa wala pa mobiya, mihatag na gyud ni Elder Cowan ang pisikal siya sa iyang mga estudyante og men- Bronze nga estatuwa sa inila nga magtutudlo niyang limitasyon. Bisan pa niini, wala sahe sa pagpanamilit nga gihimoan og nga si Dr. William Clark, kinsa nag-awhag siya magbagulbol o moreklamo. handumanan dinhi niining bronse nga sa batan-ong lalaki sa “Pagmapanganduyon Gitambagan na sab ko nga tugutan estatuwa.2 Miingon siya, “Mga batan-ong­ ni Kristo.” si Elder Cowan nga moserbisyo sa usa

NOBYEMBRE 2016 55 ka dapit nga wala magkinahanglan Elder Cowan mipauli sa iyang mahi- “Pagpakigtambag uban sa Ginoo sa nga magbisikleta siya. Namalandong gugmaong panimalay ug gi-reassign­ tanan nimo nga buhaton, ug siya moa- ko niini nga sitwasyon. Naghunahuna nga moserbisyo sa misyon diin maka- gak kanimo alang sa kaayohan.” 4 ko ni Elder Cowan ug sa iyang uma- gamit siya og sakyanan sa iyang pagbi- Ang among ikaduhang anak nga abut, ug nag-ampo­ mahitungod niini yahe. Mapasigarbuhon ako dili lamang lalaki migahin sa hapit tibuok niyang nga butang. Gibati nako nga, oo, si ni Elder Cowan apan sa tanang mga kabatan-onan­ nga layo sa Simbahan. Sa Elder Cowan kinahanglang mopauli ug misyonaryo sa tibuok kalibutan kinsa iyang pag-20,­ duna siyay kasinatian nga magpaabut nga ma-reassign.­ Gitawa- andam nga miserbisyo nga walay pag- nakapahimo niya nga gustong mag-­ gan nako siya ug gipahayag ang akong bagulbol o reklamo. Salamat, mga elder usab sa iyang kinabuhi. Uban sa gug- gugma ug kabalaka ug misulti kaniya ug sister, sa inyong hugot nga pagtuo, ma, mga pag-ampo,­ ug tabang gikan sa akong desisyon. Wala siyay gisulti sa inyong pagtutok, ug sa inyong lig-­on sa iyang pamilya ug mga miyembro bisan unsa agi og tubag. Nakadungog nga pangandoy alang kang Kristo. sa Simbahan, ug sa katapusan pinaagi ra ko niya nga naghilak sa pikas bahin Ang Basahon ni Mormon naglang- sa kalooy ug grasya sa Ginoo, mibalik sa telepono. Miingon ko, “Elder Cowan, kob og daghang mga istorya niadtong siya sa Simbahan. dili ka kinahanglang motubag nako mapanganduyon alang kang Kris- Wala madugay gitawag siya sa karon. Motawag ko nimo ugma. Pali- to. Si Alma nga Batan-on,­ migukod pagserbisyo sa Washington Seattle hug hunahunaa ang akong rekomen- sa Simbahan ug sa mga miyembro Mission. Sa sinugdanan nag-antus­ dasyon uban sa sinsero nga pag-ampo.”­ niini sa dihang batan-on­ pa siya. Wala siya og dakong kadismaya. Matag Dihang gitawagan nako siya sa pag- madugay nasinati niya ang talagsaong gabii sa unang tulo ka bulan, moadto kasunod buntag, mapaubsanon siyang kausaban sa kasingkasing ug miser- siya sa banyo ug mohilak. Sama miingon nga mosunod siya sa akong bisyo isip gamhanan nga misyonaryo. ni Elder Cowan, nagtinguha siya tambag. Gitinguha niya ang giya sa Ginoo, ug nga makasabut, “Nganong nia man Atol sa akong katapusan nga pag-­ gipanalanginan niya ang iyang mga ko dinhi?” interbyu kaniya, nangutana ko niya: kauban samtang miserbisyo siya uban Human siya miserbisyo og usa ka “Elder Cowan, mihangyo ka ba sa kanila. Ang Ginoo milig-on­ kaniya, ug tuig, nakadawat kami og email nga imong missionary application nga ipa- mibuntog siya sa mga pagsulay nga maoy tubag sa among mga pag-ampo.­ dala ka ngadto sa usa ka misyon diin iyang giatubang. Misulat siya: “Sa pagkakaron mabati dili ka kinahanglang magbisikleta?” Si Alma mihatag sa iyang anak na gayud nako ang gugma sa Dios ug Miingon siya, “Oo, President, nga si Helaman niining mosunod nga ni Jesus. Motrabaho ko og maayo aron mihangyo ko.” tambag: mahimong sama sa mga propeta sa Mitubag ko, “Elder Cowan, gita- “Kinsa ang mobutang sa ilang pag- karaan. Bisan kon nagsinati usab ko og wag ka sa Japan Nagoya Mission diin salig diha sa Dios pagabuligan sa ilang daghang kalisdanan, tinud-anay­ ko nga kinahanglan ka nga magbisikleta. mga pagsulay ug sa ilang mga kasa- malipayon. Ang pagserbisyo ni Jesus Imo ba kining gisulti sa imong stake mok, ug sa ilang mga kasakit. . . . mao gayud ang labing maayong butang president?” “. . . Paghupot sa mga sugo sa sukad. Walay sama ka nindot niini. Nasurprisa ko sa iyang tubag. Mii- Dios. . . . Malipayon kaayo ko.” ngon siya, “Wala, wala nako buhata. Determinado ko nga kon diha ko gitawag sa Ginoo, mag-gym­ ko ug bansayon nako ang akong lawas aron makahimo sa pagbisikleta.” Sa pagtapos sa among interbyu, iya kong gipangutana niini nga naglu- ha ang iyang mga mata, “President Yamashita, nganong naabut man ko sa Japan? Nganong nia man ko dinhi?” Mitubag ko niya sa walay pagduha-­ duha, “Elder Cowan, may nahibaloan kong usa ka rason nganong naabut ka dinhi. Mianhi ka alang sa akong kaayo- han. Nasabtan na nako unsa ka talag- saon nga batan-ong­ lalaki ang akong gikauban sa pagserbisyo. Bulahan ako nga nakaila kanimo.” Malipayon ko nga moreport nga si

56 SESYON SA SABADO SA HAPON | OKTUBRE 1, 2016 Mibati siya sama sa gibati ni Alma: “Ug, unsa nga hingpit nga kalipay, ug unsa ka kahibulongan nga kahayag ang akong nakita; oo, ang akong kalag napuno sa hingpit nga kalipay labaw sa akong kasakit!” 5 Sa atong kinabuhi makasinati kita og mga pagsulay, apan kon kita mapanganduyon alang kang Kristo, Ni Elder Dallin H. Oaks makatutok kita diha Kaniya ug mobati Sa Korum sa Napulog Duha ka mga Apostoles sa hingpit nga kalipay bisan pa sa taliwala niini. Ang atong Manunubos mao ang kinamaayuhang ehemplo. Nakasabut Siya sa Iyang balaang mis- yon ug nagmasulundon sa kabubut-­ Pagpakigbahin sa on sa Dios nga Amahan. Pagkanindot niini nga panalangin nga atong hinumduman ang Iyang talagsaong Gipahiuli nga Ebanghelyo ehemplo samtang moambit kita sa sakrament matag semana. Ang atong gitawag og “buhat sa member missionary” dili usa ka programa Mga kaigsoonan, mapanganduyon kita alang kang Kristo kon matinud-­ apan kinaiya sa gugma ug pagtabang niadtong naglibut kanato. anon kitang moserbisyo, mapai- nubsanong modawat, dungganong molahutay, kinasingkasing nga mag-­ ampo, ug takus nga moambit. I. balita ngadto sa tibuok kabuhatan” Hinaut nga magmapanganduyon Sa nagkaduol na ang katapusan (Marcos 16:15). Ang tanang mga kita alang kang Kristo samtang moda- sa Iyang yutan-ong­ pagpangalagad, Kristyanos ubos niini nga mando sa wat kita sa atong mga kalisud ug mga ang atong Manluluwas, si Jesukristo, pagpakigbahin sa ebanghelyo ngadto pagsulay uban sa pagpailub ug hugot misugo sa Iyang mga disipulo:“Busa sa tanan. Daghan ang motawag niini og nga pagtuo ug makakaplag og kalipay panglakaw kamo himoa ninyong mga “ang dakong sugo.” diha sa atong dalan sa pakigsaad. tinun-an­ ang tanang kanasuran” (Mateo Sama sa gihulagway ni Elder Neil L. Mopamatuod ko nga ang Ginoo 28:19) ug “Panglakaw kamo sa tibuok Andersen sa buntag nga sesyon, ang nakaila kaninyo. Nahibalo Siya sa kalibutan ug iwali ninyo ang maayong mga Santos sa Ulahing mga Adlaw inyong mga panlimbasug ug mga sigurado nga mao gayud kadtong kabalaka. Nasayud Siya sa inyong pinaka-mapasaligon­ niining dako nga mga tinguha sa pagserbisyo Kaniya responsibilidad. Kinahanglang mapasa- uban sa debosyon ug, oo, gani sa ligon kita tungod kay nasayud kita nga pagpangandoy. Hinaut nga mogiya ug ang Dios nahigugma sa tanan Niyang mopanalangin Siya kaninyo samtang mga anak ug nga niining katapusang magbuhat kamo sa ingon. Sa panga- mga adlaw gipahiuli Niya ang dugang lan ni Jesukristo, amen. ◼ pa nga importanting kahibalo ug MUBO NGA MGA SULAT gahum sa pagpanalanginan kanilang 1. Si William Smith Clark (1826–86) usa ka tanan. Gitudlo sa Manluluwas kanato professor sa chemistry, botany ug zoology ug miserbisyo isip kolonel panahon ang paghigugma sa tanan isip atong sa Gubat Sibil sa America. Usa siya ka mga igsoon, ug gitahud nato kana nga lider sa edukasyon sa agrikultura ug pagtulun-­an pinaagi sa pagpakigba- presidente sa Massachusetts Agricultural College. (Tan-­awa sa “William S. Clark,” hin sa saksi ug mensahe sa gipahiuli wikipedia.com.) nga ebanghelyo “nganha sa tanan nga 2. Ang estatuwa nahimutang sa Sapporo mga kanasuran, mga kaliwatan, mga Hitsujigaoka Observation Hill. 3. William S. Clark, sa Ann B. Irish, pinulongan, ug mga katawhan” (D&P Hokkaido: A History of Ethnic Transition 112:1). Usa kini ka importanting bahin and Development on Japan’s Northern sa unsay gipasabut nga mahimong usa Island (2009), 156. 4. Alma 36:3; 37:35, 37. ka Santos sa Ulahing mga Adlaw. Gitan-­ 5. Alma 36:20. aw nato kini isip usa ka makalipay

NOBYEMBRE 2016 57 nga pribilehiyo. Unsa pay labaw nga ingon man sa mga tawo kinsa wala pa sa 88 ka mga key [tikla] sa piano nga makalipay kay sa pagpaambit sa mga gayud makadungog sa Iyang ngalan, panagsa rang patukaron; importante kamatuoran sa kahangturan ngadto sa uban sa mga tawo kinsa kontento ra kaayo kini nga tapi o chord sa melo- mga anak sa Dios? sa ilang kinabuhi karon ingon man sa diya nga kinahanglang padayon nga Karon kita adunay daghang mga tawo kinsa naningkamot sa pag- patukaron sa atong tibuok kinabuhi kapanguhaan sa pagpakigbahin sa palambo sa ilang kaugalingon. kon kita gustong magpabilin nga nahi- ebanghelyo nga wala sa unang mga Unsa man ang akong ikasulti nga uyon sa atong pasalig sa Kristyanismo henerasyon. Kita adunay TV, internet, makatabang sa inyong pagpakigbahin ug sa ebanghelyo ni Jesukristo.” 2 ug mga channel sa social media. Kita sa ebanghelyo, sa bisan unsay inyong adunay daghang bililhon nga mga sitwasyon? Kita nagkinahanglan sa II. mensahe aron ikapaila ang gipahiuli tabang sa tanang miyembro, ug ang Adunay tulo ka butang nga mahimo nga ebanghelyo. Kita adunay nail- tanang miyembro makatabang, tungod sa tanang miyembro aron makatabang han kaayo nga Simbahan sa daghang kay dunay daghang mga buluhaton sa pagpakigbahin sa ebanghelyo, walay kanasuran. Kita adunay nagkadaghang nga himuonon samtang ipakigbahin pagsapayan sa sitwasyon diin sila misyonaryo. Apan kita ba migamit nii- nato ang gipahiuli nga ebanghelyo nagpuyo ug nagtrabaho. Tanan kanato ning tanan nga kapanguhaan sa pina- ngadto sa tanang nasud, kaliwatan, kinahanglang mobuhat niini. kaepektibo gayud? Sa akong pagtuo pinulongan, ug katawhan. Una, tanan kita mahimong mag-­ kadaghanan kanato moingon nga wala. Kita nasayud nga ang partisipasyon ampo alang sa usa ka tinguha aron Atong tinguha nga kita mahimong mas sa mga miyembro sa misyonaryo nga makatabang niining importanting bahin epektibo sa pagtuman sa gisangon buhat importante aron molampus sa sa buhat sa kaluwasan. Ang tanang mga kanato nga balaang responsibilidad sa pagkabig ug sa retensyon. Si Presidente paningkamot magsugod sa tinguha. pagsangyaw sa gipahiuli nga ebanghel- Thomas S. Monson nag-ingon:­ “Karon Ikaduha, kita mismo makahimo sa yo sa tibuok kalibutan. ang panahon sa mga miyembro ug pagtuman sa mga sugo. Ang matinud-­ Adunay daghang maayong mga mga misyonaryo sa pagtinabangay . . . anon, masulundon nga mga miyembro ideya sa pagpakigbahin sa ebanghel- [ug] sa paghago sa ubasan sa Ginoo sa mao ang labing madanihong mga saksi yo nga epektibo para sa tagsa-tagsa­ pagdala og mga kalag ngadto Kaniya. sa kamatuoran ug bili sa gipahiuli nga ka stake o nasud. Apan, tungod kay Giandam Niya ang mga paagi aron ebanghelyo. Gani mas importante, kita usa man ka tibuok kalibutan nga atong ikabahin ang ebanghelyo sa dag- ang matinud-anong­ mga miyembro Simbahan, nagtinguha ko sa pagsulti hang paagi, ug Siya motabang kanato makabaton kanunay sa Iyang Espiritu og mga ideya nga epektibo bisan asa, sa atong mga kahago kon molihok nga magauban kanila sa paggiya kanila gikan sa labing bag-o­ nga unit ngadto kita uban sa pagtuo nga matuman ang samtang sila naninguha sa pag-apil­ sa sa labing dugay na, gikan sa mga kul- Iyang buhat.” 1 talagsaong buhat sa pagpakigbahin sa tura nga karon modawat sa ebanghelyo Ang pagpakigbahin sa gipahiuli gipahiuli nga ebanghelyo ni Jesukristo. ni Jesukristo ngadto sa mga kultura ug nga ebanghelyo mao ang atong tibuok Ikatulo, kita mahimong mag-ampo­ nasud nga nagkagrabe ang pagsupak kinabuhi nga katungdanan ug pribile- alang sa inspirasyon kon unsay atong sa relihiyon. Gusto kong mosulti og hiyo isip Kristiyano. Si Elder Quentin L. mahimo sa atong indibidwal nga mga mga ideya nga inyong magamit sa mga Cook mipahinumdom kanato: Ang sitwasyon sa pagpakigbahin sa ebang- tawo kinsa mga tumutuo ni Jesukristo misyonaryo nga buhat dili lamang usa helyo ngadto sa uban. Kini lahi kay sa mag-ampo­ alang sa mga misyonaryo o mag-ampo­ alang sa unsay mahimo sa uban. Kinahanglan kita mag-ampo­ alang sa unsay atong personal nga mahimo. Kon kita mag-ampo,­ kina- hanglan atong hinumduman nga ang mga pag-ampo­ alang niini nga matang sa inspirasyon matubag kon inubanan sa pasalig—butang nga gitawag sa mga kasulatan og “tinuod nga katuyoan” o hingpit nga katuyoan sa kasingkasing.” Mag-ampo­ uban ang pasalig nga lihu- kon ang inspirasyon nga inyong nada- wat, mosaad sa Ginoo nga kon Siya modasig kaninyo sa pagsulti ngadto sa usa ka tawo mahitungod sa ebanghel- yo, kini inyong buhaton.

58 SESYON SA SABADO SA HAPON | OKTUBRE 1, 2016 Kita nagkinahanglan sa giya sa Ginoo tungod kay sa bisan unsa nga panahon ang uban andam—ug ang uban dili—andam sa dugang nga kamatuoran sa gipahiuli nga ebanghel- yo. Kinahanglan nga dili nato ibutang ang atong mga kaugalingon isip mga maghuhukom kon kinsa ang andam ug kinsa ang dili. Ang Ginoo nahibalo sa mga kasingkasing sa tanan Niyang mga anak, ug kon kita mag-­ampo alang sa inspirasyon, Siya motabang kanato sa pagpangita og mga tawo nga nahibalo- an Niya nga “[andam] sa pagpamati sa pulong” (Alma 32:6). Isip usa ka Apostol sa Ginoo, nagsugyot ako sa tanang miyembro 1. Kinahanglan natong hinumduman Simbahan.7 Kita gusto nga ang mga ug pamilya diha sa Simbahan sa pag-­ nga ang “katawhan makakat-on­ kon tawo makabig sa ebanghelyo. Mao ampo sa Ginoo nga matabangan sila sa sila andam sa pagkat-on,­ dili kay kana ang talagsaong tahas sa Basa- pagpangita og mga tawo nga giandam kon kita andam sa pagtudlo kanila.” 5 hon ni Mormon. Ang mga pagbati nga modawat sa mensahe sa gipahiuli Ang atong interes, sama sa dugang mahitungod sa atong Simbahan nga ebanghelyo ni Jesukristo. Si Elder nga importanting doktrinal nga sundan sa pagkakabig ngadto ni M. Russell Ballard mihatag niining pagtulun-­an sa gipahiuli nga Sim- Jesukristo; ang pagkakabig dili mag-­ importanting tambag, diin ako miuyon: bahan, sa kasagaran dili ang unsay una niini. Daghan nga madudahon “Salig sa Ginoo. Siya ang Maayong Mag- gusto sa uban. Ang uban gusto sa sa mga simbahan bisan pa niana balantay. Nakaila Siya sa Iyang karnero. mga resulta sa doktrina, dili ang adunay gugma alang sa Manluluwas. . . . Ug kon wala kita moapil, daghan doktrina. Samtang sila nag-obserbar­ Unaha ang mga butang nga kina- niadtong maminaw unta sa mensahe o nagsinati sa mga epekto sa gipa- hanglang unahon. sa Pagpahiuli ang malabyan. . . . Ang hiuli nga ebanghelyo ni Jesukristo 3. Kon kita maninguha nga mapaila sa mga baruganan yano ra—pag-ampo,­ sa atong kinabuhi, ilang bation ang katawhan ang gipahiuli nga ebang- sa personal ug diha sa inyong pamilya, Espiritu ug magsugod nga ma-­ helyo, kinahanglan nga buhaton nato alang sa pang-misyonaryo­ nga mga interesado sa doktrina. Sila mahimo kini sa mga paagi nga katuohan ug oportunidad.” 3 Samtang kita nagpakita usab nga ma-interesado­ kon sila sa mahigugmaong pagkabalaka alang sa atong hugot nga pagtuo kini nga mga nangita og dugang nga kalipay, sa indibidwal. Kini mahitabo kon kita oportunidad moabut nga walay bisan pagkasuod ngadto sa Dios, o mas naninguha sa pagtabang sa uban nga unsang “pinugos o . . . tinuyo nga pag- maayong panabut sa katuyoan sa may problema nga ilang nahibaloan tubag. Natural ra kini nga moabut agig kinabuhi.6 Busa, kinahanglan gayud o kon kita nagtrabaho uban nila sa resulta sa atong gugma alang sa atong nga mabinantayon kita ug mainam- mga kalihokan sa pagserbisyo sa mga kaigsoonan.” 4 puon sa pagpangita og panabut kon komunidad, sama sa paghupay sa Nasayud ko nga tinuod kini. Akong unsaon sa pagpakisayud mahitu- nag-antus,­ pag-amuma­ sa mga kabus idugang ang akong saad nga uban sa ngod sa interes sa uban sa pagkat-­ ug timawa, o pagpalambo sa kalidad hugot nga pagtuo sa tabang sa Ginoo, on og dugang. Kini mag-agad­ sa sa kinabuhi sa uban. kita giyahan, dasigon, ug makakaplag daghang butang, sama sa kahimtang 4. Ang atong mga paningkamot sa og dakong kalipay niining mahangtu- karon sa ubang mga tawo ug sa pagpakigbahin sa ebanghelyo ron importanting buhat sa gugma. Kita atong relasyon ngadto kaniya. Kini kinahanglang dili limitado sa atong makasabut nga ang kalampusan sa usa ka maayong hilisgutan nga mga higala o mga kauban lang. Atol pagpakigbahin sa ebanghelyo mao ang ihisgot diha sa mga council, mga sa Olympics among nahibaloan ang pagdapit sa katawhan uban sa gugma korum, ug Relief Society. mahitungod sa LDS nga taxi driver ug tinuod nga katuyoan sa pagtabang 2. Samtang kita makigsulti sa uban, sa Rio de Janeiro kinsa midala og kanila, bisan unsa pa ang ilang tubag. kinahanglan natong hinumdu- mga kopya sa Basahon ni Mormon man nga ang usa ka pagdapit sa sa pito ka lainlaing mga pinulongan III. pagkat-on­ og dugang mahitungod ug mihatag og usa ngadto ni bisan Aniay ubang mga butang nga atong ni Jesukristo ug sa Iyang ebanghel- kinsa nga modawat niini. Gitawag mahimo sa pagpakigbahin sa ebang- yo palabihon kay sa pagdapit nga niya ang iyang kaugalingon og ang helyo nga epektibo: magkat-on­ pa mahitungod sa atong “misyonaryong taxi driver.” Miingon

NOBYEMBRE 2016 59 Kabatan-onan­ ipakigbahin ang ebanghelyo pinaagi sa social media!

Ang pagpakigbahin sa ebanghel- yo dili palas-anon­ apan kalipay. Ang atong gitawag og “buhat sa member missionary” dili usa ka programa apan kinaiya sa gugma ug pagtabang niad- tong naglibut kanato. Kini usa usab ka oportunidad sa pagsaksi kon unsa ang atong gibati mahitungod sa gipahiuli nga ebanghelyo sa atong Manluluwas. Sama sa gitudlo ni Elder Ballard, “Usa ka labing mahinungdanong ebidensya sa atong pagkakabig ug kon unsay atong gibati mahitungod sa ebanghelyo sa atong kinabuhi mao ang atong pag- kaandam nga makigbahin niini ngadto sa uban.” 11 Ako nagpamatuod kang Jesukristo, kinsa mao ang kahayag ug kinabuhi sa kalibutan (tan-awa­ sa 3 Nephi 11:11). Ang Iyang gipahiuli nga ebanghelyo nagbanwag sa atong dalan dinhi sa mortalidad. Ang Iyang Pag-ula­ nagha- siya, “Ang kadalanan sa Rio de gipahiuli nga ebanghelyo sa dihang tag kanato sa kasigurohan sa kinabuhi Janeiro . . . mao ang [akong] natad usa ka karaang classmate mitawag human sa kamatayon ug sa kalig-on­ sa misyon.” 8 sa telepono kaniya sa pagpakisa- nga molahutay ngadto sa imortalidad. Si Clayton M. Christensen, kinsa yud mahitungod sa usa ka sakit Ug ang Iyang Pag-ula­ naghatag kanato adunay dalaygong kasinatian isip nga iyang nasinati. Misulat siya: sa oportunidad nga mapasaylo sa usa ka member missionary, mipaha- “Ako nalamdagan sa paagi sa iyang atong mga sala ug, ubos sa mahimaya- yag nga “kapin sa milabay nga bayn- pagpresentar sa iyang kaugalingon ong plano sa kaluwasan sa Dios, nga te ka tuig, among naobserbahan nga ngari kanako. Human [sa] pipila ka makasarang sa kinabuhing dayon, ang dili konektado ang sukod sa kasuod mga bulan sa pagkat-on­ gikan sa labing mahinungdanon sa tanang mga sa paghigalaay ug ang posibilidad mga misyonaryo, ako gibunyagan. gasa sa Dios” (D&P 14:7). Sa ngalan ni nga kana nga higala ma-interesado­ Ang akong kinabuhi nausab sukad Jesukristo, amen. ◼ sa pagkat-on­ sa ebanghelyo.” 9 niana.” 10 Nasayud kitang tanan kon MUBO NGA MGA SULAT 5. Ang mga ward bishopric makaplano kinsang kinabuhi ang mouswag 1. Thomas S. Monson, “Welcome sa Komperensya,” Liahona, Nob. 2013, 4. og espesyal nga miting sa sakrament pinaagi sa gipahiuli nga ebanghelyo. 2. Quentin L. Cook, “How to Be a Member diin ang mga miyembro giaghat sa Kinahanglan nga tabangan nato sila. Missionary,” New Era, Peb. 2015, 48. pagdala og interesadong mga tawo. 7. Ang atraksyon ug pagkahanas sa 3. M. Russell Ballard, “Ibutang ang Inyong Pagsalig diha sa Ginoo,” Liahona, Nob. Ang mga miyembro sa ward dili atong batan-ong­ mga miyembro 2013, 44. kaayo magpanuko sa pagdala sa sa social media naghatag kanila og 4. M. Russell Ballard, “Ibutang ang Inyong ilang mga kaila ngadto sa mao nga talagsaong mga oportunidad nga Pagsalig diha sa Ginoo,” 44. 5. Clayton M. Christensen, The Power of miting tungod kay sila mas nasiguro makatabang aron ma-interesado­ ang Everyday Missionaries (2012), 30. nga ang hisgutan sa miting maa- uban sa ebanghelyo. Gihulagway 6. Tan-­awa sa Christensen, Power of Everyday yong pagkaplano aron makuha ang ang pagpakita sa Manluluwas ngadto Missionaries, 26–27. 7. Tan-­awa sa Gary C. Lawrence, How interes ug marepresentar usab ang sa mga Nephite, misulat si Mormon, Americans View Mormonism: Seven Steps to Simbahan. “Siya mitudlo ug mialagad ngadto Improve Our Image (2008), 34–35. 6. Adunay daghang mga oportunidad sa anak . . . , ug siya miluag sa ilang 8. Tan-­awa sa Ashley Kewish, “Cab Driver Hands Out Copies of the Book of Mormon sa pagpakigbahin sa ebanghelyo. mga dila . . . aron sila makasulti” to Rio Visitors,” Ago. 8, 2016, ksl.com. Sama pananglit, karon lang nga (3 Nephi 26:14). Karon makaingon 9. Christensen, Power of Everyday ting-init­ nakadawat ko og makalipay ko nga kita mahimong moingon nga Missionaries, 21. 10. Personal nga sulat, Ago. 21, 2016. nga sulat gikan sa bag-ong­ miyem- “[maluagan] ang ilang [mga kumagko 11. M. Russell Ballard, “Now Is the Time,” bro kinsa nahibalo mahitungod sa nga pang-text]­ aron sila makasulti.” Liahona, Jan. 2001.

60 SESYON SA SABADO SA HAPON | OKTUBRE 1, 2016 Kinatibuk-­ang Sesyon sa Priesthood | Oktubre 1, 2016 ba ko nila o hatagan sila og ipangtra- po, miingon sila, ‘Molly, sorry. Nakita namong busy ka. Dili mi gustong mosamok; mobalik na lang nya mi.’ Ug nanglakaw sila.” “Kinsa to?” misinggit ang iyang higa- la nga didto sa basement. “Gusto unta kong moingon nga, ‘Dili Ni Elder Jeffrey R. Holland gyud to mga Three Nephites,’” mitug- Sa Korum sa Napulog Duha ka mga Apostoles an si Molly, “apan gipugngan nako ang akong kaugalingon ug kalma kaayong miingon, ‘mga home teacher to nako, apan gibati nilang dili ron maayong tay- ming sa pagbilin sa ilang mensahe.’” 1 Mga Representante Mga igsoon, susihon kaha nato og kadiyot ang katungdanan sa priesthood nga gihulagway isip “unang kapangu- sa Simbahan haan sa tabang sa Simbahan” sa mga indibidwal ug pamilya.2 Ang tibuok Kami naghangyo kaninyo isip mga home teacher nga mahimong mga kalasangan gisakripisyo nga puohon aron himoong papel nga magamit sa representante sa Dios ngadto sa Iyang mga anak, sa paghigugma ug pag-organisar niini. Liboan ka pakigpu- pag-ampo sa mga tawo nga gisangon kaninyo. long gihimo sa pagdasig niini. Sigura- dong walay laing ahensya o kalihokan bisan asa ang makapahimatngon gawas sa home teaching. Sa gihapon naglisud ili pa lang dugay usa ka single niya sa wala madugay. Milagro kini sa pa gihapon kita sa pagkab-ot sa stan- nga sister, tawagon nako og home teaching,” miingon siya, “susama dard nga performance bahin sa sugo sa Molly, miuli gikan sa trabaho nga sa gipaambit sa mga Kaigsoonan sa Dios “sa pagbantay diha sa simbahan D 3 nakita ang duha ka pulgada (5 cm) nga kinatibuk-ang komperensya!” Apan, sa kanunay” pinaagi sa priesthood nga gilawmon sa tubig mibanaw sa salog sa samtang naghunahuna ko kon mo-kiss home teaching. iyang basement. Diha dayon nasayud siya nga ang iyang mga silingan, nga kasumpay ra sa kanal, tingali nasubra- han sa pagpanglaba ug kaligo nianang adlawa kay didto man sa iya miawas ang tanang tubig. Human si Molly mitawag og higala nga moadto ug motabang, nagsugod sila sa pagkabo ug pagtrapo. Dayon mibag- ting ang doorbell. Misinggit ang iyang higala, “Imong mga home teacher kana!” Mikatawa si Molly. “Karon mao ang katapusan sa bulan,” mitubag siya, “apan sigurado kong dili kana akong mga home teacher.” Nagtiniil lang, basa na ang gisul-ob, naka-bandana, may nindot nga parisan sa gwantes, miadto si Molly sa pulta- han. Apan ang lahi niyang hitsura dili ikapareha sa lahi niyang nakita sa mga anaa sa iyang atubangan. Sila kadto ang iyang mga home teacher! “Maayo unta kon may kauban mong higala nga tubero! giingnan ko

NOBYEMBRE 2016 61 Ang usa ka bahin sa hagit nga atong kaayohan sa ilang mga kalag.” 6 Dugang giatubang mao ang mausabon nga pa, atong tawagan, padalhan og email kinaiya sa mga miyembro. Sa mem- ug text, gani timbayaon sila gamit ang bership nato karon nga may kapin daghang matang sa social media nga sa 30,000 ka mga ward ug branch, sa atong magamit. Aron matabangan sa 188 ka mga nasud ug teritoryo, mas importanting mga panginahanglan, mahagiton ang pagbisita sa mga balay mahimo nga mopadala kita og mga sa atong mga kaigsoonan kay sa unang kutlo gikan sa kasulatan o tudling mga panahon sa Simbahan dihang ang gikan sa pakigpulong sa kinatibuk-ang silingan motudlo sa silingan nga gita- komperensya o sa Mormon Message wag og “block teaching.” gikan sa daghang materyal sa LDS.org. Dugang pa, sa daghang unit sa Sim- Sa pulong sa Unang Kapangulohan, bahan, dunay limitadong gidaghanon buhaton gayud nato ang tanang sa mga naghupot sa priesthood nga mahimo sa mga kahimtang nga atong mohimo og home teaching, nga dunay giatubang gamit ang mga kapanguhaan bisitahanan nga 18 o 20 ka pamilya—o nga atong magamit. daghan pa—aron atimanon. May prob- Mga igsoon, ang hangyo nga akong lema usab sa lagyong distansya nga gihimo karon para kini kaninyo aron biyahion, sa mahal nga plete ug minus mapatas-an ang inyong panan-awon nga transportasyon, ug sa gipatas-an sa home teaching. Palihug, pinaagi nga inadlaw ug sinemana nga trabaho. sa mas bag-o, mas maayong pamaagi Pun-an pa sa mga kultural nga limi- tan-awa ang inyong kaugalingon isip tasyon ug sa mga isyu sa kasiguroan Mga igsoon, kon sa akong ward o mga representante sa Ginoo para sa nga anaa sa daghang kasilinganan sa branch nag-atubang ko sa ingon niining Iyang mga anak. Nagpasabut kana nga kalibutan—karon, sugdan nato og susi lisud nga kahimtang, ang akong Aaronic wad-on na ang tradisyon nga sama sa ang kakomplikado sa problema. Priesthood nga kompanyon ug ako makapahadlok nga balaod ni Moises, Mga igsoon, sa tanang pinakamaayo mogamit sa tambag sa Unang Kapangu- pangkatapusan ra sa bulan nga sa tibuok kalibutan o sa tanang kahim- lohan (nga karon polisiya na sa hand- iskedyul diin magdali-dali kamo sa tang diin kini pwedeng himoon, ang book) niining paagiha: Una, ipadayon kinopya nga mensahe sa Simbahan nga binulan nga pagbisita sa matag panima- nato ang sugo sa kasulatan aron makab- nabasa na sa pamilya. Hinoon, mang- lay mao gihapon ang pinakamaayo nga ot kini, kinahanglan nga ipadayon nato hinaot kami, nga i-establisar ninyo paningkamutan sa Simbahan. Apan kay ang sugo sa kasulatan “sa pagduaw sa ang panahon sa tinuod, pinasubay sa namatikdan nga sa daghang dapit sa balay sa matag miyembro,” 5 mohimo og ebanghelyo nga pag-atiman sa mga tibuok kalibutan ang pagkab-ot sa mao iskedyul aron mabisita ang panimalay miyembro, pagbantay ug pag-atiman nga sumbanan dili posible ug atong kon mahimo ug praktikal. Lakip niana sa usag usa, motabang sa espiritwal ug gihatagan og pagbati ang atong mga nga iskedyul mao ang paghimo og temporal nga panginahanglan kutob sa kaigsoonan nga nangapakyas kon hang- prayoridad sa magamit nato nga oras ug mahimo nga mapuslanon. yoon nato sila sa paghimo sa dili gayud kanunayng pagkontak niadtong nagki- Karon, mahitungod sa unsay “kahi- nila mahimo, ang Unang Kapangulohan nahanglan gayud kanato—mga investi- moan” sa home teaching, ang matag misulat sa mga lider sa Priesthood sa gator nga gitudloan sa mga misyonaryo, maayong butang nga imong buhaton Simbahan niadtong Disyembre 2001 bag-ong nabunyagan nga mga konbert, may “kahimoan,” busa ireport ang tanan! naghatag niining dinasig, mapuslanong masakiton, masulub-on, single nga mga Sa katinuod, ang report nga impor- tambag: “Dunay pipila ka lokasyon sa ginikanan nga may mga bata sa balay, tante gayud mao kon giunsa ninyo sa Simbahan,” misulat sila, “diin . . . ang ug uban pa. pagpanalangin ug pag-atiman ang mga pag-home teaching sa matag balay dili Samtang mohimo sa atong iskedyul tawo nga gitugyan kaninyo, nga wala posible tungod kay dili paigo ang akti- sa pagbisita sa tanang panimalay, nga magkinahanglan og piho nga iskedyul bong mga igsoon nga priesthood ug sa mokabat og pipila ka bulan sa pagtu- o lokasyon. Ang pinakaimportante mao uban pang lain nga lokal nga proble- man, maghimo kita og laing matang nga inyong gihigugma ang inyong mga ma.” Gihisgutan namo ang uban niini. sa pagkontak sa mga indibidwal ug tawo ug gituman ang sugo sa “pagban- “Kon ang ingon niining mga kahimtang pamilya nga naa sa atong lista pinaagi tay diha sa simbahan sa kanunay.” 7 mopatigbabaw, kinahanglan nga ang sa bisan unsang paagi nga gihatag sa Niadtong Mayo 30 sa miaging tuig, mga lider mohimo sa pinakamaayo sa Ginoo. Bantayan gayud nato ang atong ang higala nakong si Troy Russell paggamit sa mga kapanguhaan nga mga pamilya diha sa simbahan ug, hinay-hinayng mipagawas sa iyang anaa kanila alang sa pagbantay ug pag- sama sa giingon sa kasulatan, sa “pag- pickup truck sa iyang garahe padulong lig-on sa matag miyembro.” 4 pakigsulti sa usag usa mahitungod sa sa pagdonar og mga pagkaon ngadto

62 KINATIBUK-­ANG SESYON SA PRIESTHOOD | OKTUBRE 1, 2016

Mga General Authority ug Kinatibuk-ang mga Opisyal sa Ang Simbahan ni Jesukristo sa mga Santos sa Ulahing mga Adlaw

ANG UNANG KAPANGULOHAN

Henry B. Eyring Thomas S. Monson Dieter F. Uchtdorf Unang Magtatambag Presidente Ikaduhang Magtatambag ANG KORUM SA NAPULOG DUHA KA MGA APOSTOLES

Russell M. Nelson Dallin H. Oaks M. Russell Ballard Robert D. Hales Jeffrey R. Holland David A. Bednar

Quentin L. Cook D. Todd Christofferson Neil L. Andersen Ronald A. Rasband Gary E. Stevenson Dale G. Renlund

ANG KAPANGULOHAN SA SEVENTY

L. Whitney Clayton Donald L. Hallstrom Richard J. Maynes Craig C. Christensen Ulisses Soares Lynn G. Robbins Gerrit W. Gong GENERAL AUTHORITY SEVENTY (sa alpabetikal nga pagkahan-ay)

Marcos A. Aidukaitis Jose L. Alonso Wilford W. Andersen Ian S. Ardern Mervyn B. Arnold W. Mark Bassett David S. Baxter Randall K. Bennett Shayne M. Bowen Mark A. Bragg Craig A. Cardon Yoon Hwan Choi Kim B. Clark Weatherford T. Clayton Carl B. Cook Lawrence E. Corbridge

Valeri V. Cordón J. Devn Cornish Claudio R. M. Costa Joaquin E. Costa LeGrand R. Curtis Jr. Massimo De Feo Benjamín De Hoyos Edward Dube Kevin R. Duncan Timothy J. Dyches Larry J. Echo Hawk Stanley G. Ellis David F. Evans Enrique R. Falabella Bradley D. Foster Randy D. Funk

Eduardo Gavarret Robert C. Gay Carlos A. Godoy Christoffel GoldenJr. Walter F. González C. Scott Grow O. Vincent Haleck Kevin S. Hamilton James J. Hamula Allen D. Haynie Paul V. Johnson Larry S. Kacher Patrick Kearon Von G. Keetch JörgKlebingat Erich W. Kopischke

Larry R. Lawrence Hugo E. Martinez James B. Martino Peter F. Meurs Hugo Montoya Marcus B. Nash K. Brett Nattress S. Gifford Nielsen Brent H. Nielson Adrián Ochoa Allan F. Packer S. Mark Palmer Kevin W. Pearson Anthony D. Perkins Paul B. Pieper Rafael E. Pino

Bruce D. Porter Michael T. Ringwood Gary B. Sabin Evan A. Schmutz Gregory A. Schwitzer Joseph W. Sitati Steven E. Snow Vern P. Stanfill Michael John U. Teh José A. Teixeira Juan A. Uceda Arnulfo Valenzuela Terence M. Vinson Scott D. Whiting Larry Y. Wilson Chi Hong (Sam) Wong

ANG PRESIDING BISHOPRIC

Kazuhiko Yamashita Jorge F. Zeballos Claudio D. Zivic W. Craig Zwick

Dean M. Davies Gérald Caussé W. Christopher Waddell Unang Magtatambag Presiding Bishop Ikaduhang Magtatambag

KINATIBUK-ANG MGA OPISYAL SUNDAY SCHOOL BATAN-ONG MGA BABAYE RELIEF SOCIETY PRIMARY BATAN-ONG MGA LALAKI

Devin G. Durrant Tad R. Callister Brian K. Ashton Carol F. McConkie Bonnie L. Oscarson Neill F. Marriott Carole M. Stephens Linda K. Burton Linda S. Reeves Jean B. Bingham Joy D. Jones Bonnie H. Cordon Douglas D. Holmes Stephen W. Owen M. Joseph Brough Unang Magtatambag Presidente Ikaduhang Magtatambag Unang Magtatambag Presidente Ikaduhang Magtatambag Unang Magtatambag Presidente Ikaduhang Magtatambag Unang Magtatambag Presidente Ikaduhang Magtatambag Unang Magtatambag Presidente Ikaduhang Magtatambag

Oktubre 2016 sa lokal nga Deseret Industries. Gibati niyang may naligsan ang luyo nga ligid. Naghunahuna nga dunay karga nga nahulog sa trak, nanaog siya ug nakita ang pinangga niyang nuwebe anyos nga anak, si Austen nga naghigda na sa agia- nan. Ang mga pagsinggit, panalangin sa priesthood, mga doktor, mga trabahante sa ospital, niining sitwasyuna, walay kahimoan. Patay na si Austen. Dili makatulog, walay makaplagan nga kalinaw, walay kahupayan si Troy. Miingon siya nga lapas na kini sa iyang makaya ug dili na siya makapadayon. Apan nianang labihan kasubo nga panahon miabut ang tulo ka matubsa- non nga pwersa. Una mao ang gugma ug makapani- guro nga espiritu sa Langitnong Ama- han, ang presensya nga gihimo pinaagi sa Espiritu Santo nga mihupay ni Troy, mitudlo kaniya sa mahigugmaong paagi, ug mihunghong nga ang Dios nahibalo sa pagkawala sa gwapo ug hingpit nga Anak. Ikaduha mao ang iyang asawa, si Deedra kinsa migunit ni Troy ug nahigugma kaniya ug mipahinumdom kaniya nga siya usab nawad-an ug anak ug mitino nga dili sab siya gustong mawad-an og bana. Ang ikatulo niini nga sugilanon mao si John Manning, “Dili ko gustong molakaw,” miingon teaching o pagbantay o personal nga home teacher nga labihan kamaayo. si Troy nako wala madugay, “tungod pagpangalagad sa priesthood—bisan Ambot kon unsay iskedyul ni kay magkauban mi ni Austen kanunay unsay inyong tawag niini—mao kini John ug sa iyang junior companion nianang mga buntaga ug nasayud ko ang atong gihisgutan. Kami naghangyo sa pagbisita sa balay sa pamilyang nga ang panumduman sakit kaayo. kaninyo isip mga home teacher nga Russell, o unsay ilang mensahe dihang Apan miinsister si John, mao nga mahimong mga representante sa Dios miabut sila, o giunsa nila sa pagreport miadto ko. Sukad niadtong adlawa ug ngadto sa Iyang mga anak, sa paghigug- ang ilang kasinatian. Ang nahibaloan sa sunod, nag-istorya mi—o ako ang ma ug pag-ampo sa mga tawo nga gisa- ra gayud nako mao nga sa miaging mag-istorya—ug si John maminaw. Ako ngon kaninyo. Hinaut magmabinantayon tigtugnaw si Brother Manning mitabang ang mag-istorya sa tibuok namong pag- kamo sa pag-atiman sa panon sa Dios sa ug mipalig-on ni Troy Russell gikan sa biyahe ngadto sa simbahan ug hangtud paagi nga haum sa inyong mga kahim- trahedya sa driveway sama nga iyang sa among pagpamauli. Usahay mois- tang, akong pag-ampo sa pangalan sa gipunit mismo ang bata nga si Austen. torya ko samtang mag-parking ko sa Maayong Tigbalantay natong tanan, gani Sama sa home teacher o tigbalantay driveway ug magtan-aw sa nagsubang ang Ginoo nga si Jesukristo, amen. ◼ o igsoon sa ebanghelyo nga maoy nga adlaw sa Las Vegas. Sa pagsugod MUBO NGA MGA SULAT iyang buhatunon, gihimo ni John ang lisud, apan paglabay sa panahon akong 1. Personal nga pagpakigsulti, Hunyo 2016. priesthood nga pag-atiman ug pag- namatikdan nga nagkalig-on ko sama 2. Melchizedek Priesthood Leadership Handbook (1990), 5. bantay ni Troy Russell. Gisugdan niya sa hinay kaayong 6-foot-2-inch (1.88 m) 3. Doktrina ug mga Pakigsaad 20:53. sa pag-ingon, “Troy, si Austen gusto nga basketball player sa Simbahan, 4. Sulat sa Unang Kapangulohan, Dis. 10, nga magpadayon ka—lakip diha sa labihan ka hinay nga mo-jump shot, 2001; kini nga tambag gilakip na sa Handbook 2: Administering the Church basketball court—mao nga moanhi ko apan siya nahigugma ug naminaw (2010), 7.4.3. matag buntag alas 5:15. Pangandam kanako hangtud nga ang adlaw mibalik 5. Doktrina ug mga Pakigsaad 20:47, 51. kay dili ko gustong mamukaw nimo— sa pagsubang sa akong kinabuhi.” 8 6. Moroni 6:5. 7. Doktrina ug mga Pakigsaad 20:53. ug nasayud ko nga si Deedra dili sab Akong mga kaigsoonan sa pries- 8. Personal nga pakig-istorya ug pagsinulatay gusto niana.” thood, kon maghisgot kita og home sa email, Abr. 2016.

NOBYEMBRE 2016 67 Sa unang higayon nga gipunit niya kini, gibasa niya ang tibuok 1 Nephi. Sa ikaduhang higayon, gibasa niya ang tibuok 2 Nephi. Sa dihang miabut siya sa 2 Nephi kapitulo 25, iyang nabasa ang mosunod: “Ug kami naghisgot mahitungod kang Kristo, kami nalipay diha kang Kristo, kami nagsangyaw Ni Elder LeGrand R. Curtis Jr. mahitungod kang Kristo, kami nanagna Sa Seventy mahitungod kang Kristo, ug kami nag- sulat sumala sa among mga panagna, nga ang among mga anak mahimo nga masayud sa unsa nga tinubdan sila mahimo nga mangita alang sa kapasay- Adunay Gahum sa loan sa ilang mga sala.” 2 Nianang puntoha nabati ni Nicholas ang Espiritu nga kusog kaayo nga Basahon nagsugod siya sa pagbakho. Nakaamgo siya nga sa iyang pagbasa nakadawat Ang labing dako nga gahum sa Basahon ni Mormon mao ang epekto niini siya og daghang espirituhanong mga pag-aghat nga kini nga basahon usa ka sa pagdala nato nga mas mahiduol ngadto ni Jesukristo. kasulatan, ang labing sakto nga iyang nabasa sukad. Nakaamgo siya nga ang mga Santos sa Ulahing mga Adlaw, lahi sa unsay iyang nadungog, nagtuo iadtong Hunyo 14, 1989, tungod Ang mga miyembro nga nagpuyo gayud ni Jesukristo. Human sa paghu- sa sayop nga impormasyon bahin sa Ghana sa panahon sa paghunong nong [freeze] mibalik ang mga misyo- Nsa Simbahan, ang gobyerno sa [freeze] dali nga makasulti sa mga naryo ngadto sa Ghana, si Nicholas, Ghana mi-ban sa tanang mga kalihokan panalangin nga miabut tungod niana ang iyang asawa ug mga anak miapil sa sa Ang Simbahan ni Jesukristo sa mga nga dili kasagaran nga panahon. Ang Simbahan. Sa dihang nakita nako siya Santos sa Ulahing mga Adlaw niana nga pagtuo sa kadaghanan nalig-on pinaagi sa miaging tuig, usa siya ka kumander nasud sa Africa. Gisakmit sa gobyerno sa kalisdanan nga ilang giatubang. sa pulis ug nagserbisyo isip presidente ang tanang kabtangan sa Simbahan, ug Apan usa sa panalangin nga miabut sa Tamale Ghana District sa Simbahan. ang tanang kalihokan sa misyonaryo tungod sa paghunong [freeze] sa dili Miingon siya: “Ang Simbahan miusab sa gipahunong. Ang mga miyembro sa kasagaran nga paagi. akong kinabuhi. . . . Nagpasalamat ako Simbahan, kinsa mitawag niini nga “ang Si Nicholas Ofosu-Hene Opare usa sa Makagagahum nga Dios sa paggiya paghunong [freeze],” mihimo sa ilang ka batan-ong pulis nga naggwardya sa nako ngadto niini nga ebanghelyo.” 3 labing maayo sa pagsunod sa ebang- usa ka LDS nga meetinghouse atol sa Si Alibert Davies, laing taga-Ghana, helyo nga walay mga miting sa branch paghunong [freeze]. Ang iyang katung- mikuyog sa usa ka higala ngadto sa meetings o suporta sa mga misyonaryo. danan mao ang pagbantay sa building atong meetinghouse diin ang higa- Adunay daghang makapadasig nga mga sa gabii. Sa dihang si Nicholas unang la adunay miting sa kapangulohan. istorya mahitungod kon giunsa sa mga miabut sa meetinghouse, nakita niya Samtang naghulat siya sa iyang higala, miyembro pagpadayon sa kahayag sa nga ang mga butang nagkatag, mga si Alibert mibasa og basahon nga iyang ebanghelyo nga mosanag pinaagi sa papel, mga basahon, ug furniture. Sa nakit-an sa duol. Sa dihang nahuman pagsimba diha sa ilang mga panimalay taliwala sa nagkatag, nakita niya ang ang miting, gusto ni Alibert nga dad-on ug nag-atiman sa usag usa isip mga kopya sa Basahon ni Mormon. Giba- ang basahon sa ilang balay. Gitugutan home ug visiting teacher. liwala niya ang basahon tungod kay siya dili lamang dad-on ang basahon Sa katapusan ang walay pagkasinab- giingnan siya nga kini dautan. Apan apan usab mihatag ug usa ka kopya sa tanay nasulbad, ug niadtong Nobyem- gibati niya nga nadani ngadto niini. Basahon ni Mormon. Pag-abut niya sa bre 30, 1990, ang paghunong [freeze] Sa katapusan, dili na mabaliwala ni ilahang balay, gisugdan niya pagbasa natapos ug normal nga mibalik ang Nicholas ang basahon. Gipunit niya ang Basahon ni Mormon. Dili na siya mga kalihokan sa Simbahan.1 Sukad kini. Gibati niya nga kinahanglan makahunong. Nagbasa siya gamit ang niadto, diha nay nindot kaayo nga niyang basahon kini. Gibasa niya sa kandila hangtud sa alas 3:00 sa buntag. relasyon tali sa Simbahan ug sa gobyer- tibuok gabii, miagas ang iyang mga Gibuhat niya kini sulod sa daghang no sa Ghana. luha samtang siya nagbasa. mga gabii, natandog sa unsay iyang

68 KINATIBUK-­ANG SESYON SA PRIESTHOOD | OKTUBRE 1, 2016 nabasahan ug gibati. Si Alibert miyem- bro sa karon sa Simbahan. Si Angelo Scarpulla nagsugod sa iyang pagtuon sa teyolohiya sa iyang yutang natawhan sa Italy sa dihang 10 anyos pa siya. Siya nahimong pari sa mahalarong nagserbisyo sa iyang sim- bahan. Miabut ang higayon nga nag- duha-duha na siya sa iyang pagtuo, ug mao nga siya nagtinguha ug nakadawat og mga oportunidad alang sa dugang nga pagtuon. Sa nagkadaghang ang iyang naton-an, mas nagkadako ang iyang kabalaka. Unsay iyang nabasa ug gibati nakakombinser niya nga adunay dakong apostasiya gikan sa tinuod nga doktrina nga gitudlo ni Jesus ug sa unang mga Apostoles. Gipangita ni Angelo ang tinuod nga relihiyon sa Dios sa nagkalain-laing mga tinuhoan apan wala matagbaw sulod sa daghang mga katuigan. mokaon, wala na koy tinguha alang sa akong pagbasa. Kana nga pagbati nag- Usa ka adlaw nakasugat siya og pagkaon; langay na gani ang pagkatu- padayon hangtud niining adlaw. Matag duha ka miyembro sa Simbahan kinsa log . . . dihang miabut na ang gabii, kay higayon nga ablihan nako ang Basahon nagtabang sa mga misyonaryo sa pag- mas ganahan ko nga magbasa kay sa ni Mormon, sama kini nga gi-on ang pangita og mga tawo nga katudloan. matulog. usa ka switch—ang Espiritu mosulod Gibati niya nga nadani ngadto nila ug “Samtang ako nagbasa, ang espiritu sa akong kasingkasing ug kalag. malipayon nga naminaw sa ilang men- sa Ginoo diha kanako, ug ako nasayud Apan sa uban, ang pagpamatuod sa sahe. Gidawat ni Angelo ang kopya sa ug nakasabut nga ang basahon tinuod, Basahon ni Mormon moabut sa hinay- Basahon ni Mormon. ingon ka yano ug ka tataw ingon sa hinay, human sa daghang pagtuon ug Nianang gabhiona gisugdan niya usa ka tawo nga nakasabut ug nasayud pag-ampo. Duna koy higala nga miba- pagbasa ang basahon. Gibati niya nga nga siya buhi. Ang akong kalipay karon sa sa Basahon ni Mormon naninguha gidaug sa kalipay. Pinaagi sa Espiritu, ingon og hingpit, ug ang akong kalipay nga masayud kon kini tinuod ba. mihatag ang Dios og kasiguroan ni labaw pa nga nakabayad sa tanan nga Gihimo niya ang imbitasyon ni Moroni Angelo nga sa Basahon ni Mormon mga kasub-anan, mga sakripisyo, ug sa pagpangutana sa Dios nga kinasing- makita niya ang kamatuoran nga iyang mga kahago sa akong kinabuhi.” 5 kasing, tinuod nga katuyoan ug hugot gipangita sulod na sa daghang mga Ang ubang tawo adunay ingon nga pagtuo kang Kristo, kon tinuod ba katuigan. Napuno siya sa nindot nga kagamhanan nga kasinatian uban sa ang Basahon ni Mormon.6 Apan wala mga pagbati. Unsay iyang nabasa ug Basahon ni Mormon sa unang higayon dayon siya makadawat sa gisaad nga unsay iyang nakat-unan gikan sa mga nga giablihan nila kini, apang alang sa espirituhanong tubag. Hinoon, usa misyonaryo nakakumpirmar sa iyang uban ang saksi sa kamatuoran moabut niana ka adlaw, samtang naghunahuna gituohan nga dunay dakong apostasiya, sa hinay-hinay samtang sila magbasa siya og lawom, nagdrayb, ang Espiritu apan nakat-unan usab niya nga ang ug mag-ampo mahitungod niini. Mao mipamatuod kaniya sa kamatuoran sa tinuod nga Simbahan sa Dios napahiuli kana ang nahitabo nako. Una nakong Basahon ni Mormon. Nalipay kaayo na sa yuta. Sa wala madugay, si Angelo gibasa ang Basahon ni Mormon isip tin- nga iyang gipaubos ang bintana sa nabunyagan ngadto sa Simbahan.4 Sa edyer nga estudyante sa seminary. Mao sakyanan ug misinggit, walay gitumong una nakong pagkahimamat niya, siya kini ang kopya sa Basahon ni Mormon nga tawo apan sa tibuok kalibutan, ang presidente sa Rimini Italy Branch nga akong nabasa. Dili ko makasulti “Tinuod kini!” sa atong Simbahan. ninyo sa sakto nga oras ug lugar nga Bisan og ang atong pagpamatuod Unsay nasinati nila ni Nicholas, Ali- nahitabo kini, apan atol sa akong sa Basahon ni Mormon moabut sa bert, ug Angelo sa Basahon ni Mormon pagbasa, aduna dayon koy nabatyagan unang higayon nga miabli kita niini susama sa kasinatian ni Parley P. Pratt: nga usa ka butang. Dihay mainit ug o sa dugay nga panahon, makaim- “Giablihan nako [ang basahon] sa espiritu nga miabut matag higayon nga pluwensya kini sa atong tanang mga inubanan sa kaikag. . . . Nagbasa ko ablihan nako ang basahon. Milambo adlaw kon mopadayon kita sa pagbasa sa tibuok adlaw; langay na gani ang ang pagbati samtang nagpadayon ko sa ug mogamit sa mga pagtulun-an niini.

NOBYEMBRE 2016 69 kon mobasa kita sa Basahon ni Mor- mon.11 Si Presidente Marion G. Romney miingon: “Akong gibati ang kasigura- do nga kon, sa atong mga panimalay, ang mga ginikanan mainampoon ug kanunay nga mobasa gikan sa Basahon ni Mormon, kanilang duha ug kauban sa ilang mga anak, ang diwa nianang talagsaon nga basahon moabut aron mopuno sa atong mga panimalay ug sa tanan nga nagpuyo didto. . . . Ang diwa sa panagbingkil mopalayo. Ang mga ginikanan motambag sa ilang mga anak uban sa mas dako nga gugma ug kaalam. Ang mga anak mas mosanong ug manunuton sa tambag sa ilang mga ginikanan. Ang pagkamatarung molambo. Hugot nga pagtuo, paglaum, ug gugma nga putli—ang tiunay nga gugma ni Kristo—maanaa sa atong mga panimalay ug kinabuhi, makahimo sa ilang pagmata nga adunay kalinaw ug hingpit nga kalipay.” 12 Karon, daghang mga katuigan na human mobiya ang mga anak sa Si Presidente Ezra Taft Benson mitudlo: sa yuta karon. Kana nga pagpamatuod panimalay ug nagpadako sa ilang “Adunay gahum niana nga basahon nga makatabang ninyo sa pagpakigbatok kaugalingong mga pamilya, klaro magsugod sa pagdagayday sa inyong sa tintasyon.9 Makapaandam kini ninyo namong nakita ang katumanan sa saad mga kinabuhi sa higayon nga sugdan “sa importanting tawag sa pagkugi . . . ni Presidente Romney. Ang among ninyo ang tinuoray nga pagtuon sa sa paghago sa ubasan sa Ginoo.” 10 pamilya layo pa kaayo nga mahingpit, basahon. Makaplagan ninyo ang mas Mobarug kini nga lig-on nga tinubdan apan makapamatuod kami sa gahum sa dakong gahum sa pagsagubang sa tin- kon ang mga pag-akusar o bakak nga Basahon ni Mormon ug sa mga panala- tasyon. Makaplagan ninyo ang gahum mga pamahayag gamiton sa paghagit sa ngin nga gikahatag sa pagbasa niini ug sa paglikay sa panglingla. Makaplagan inyong pagtuo ug mahimong lig-on nga nagpadayon nga gihatag sa kianbuhi sa ninyo ang gahum nga magpabilin sa pundasyon kon kamo pangutan-on og among tibuok pamilya. higpit ug pig-ot nga dalan.” 7 mga pangutana nga dili ninyo matubag, Ang labing dako nga gahum sa Awhagon nako ang tanan nga diha-diha dayon. Makahimo kamo sa Basahon ni Mormon mao ang epekto nakadawat niini nga mensahe, lakip pag-ila sa kamatuoran gikan sa sayop niini sa pagdala nato nga mas mahiduol ang naghupot sa Aaronic Priesthood ug mobati kamo og kasiguroan nga ang ngadto ni Jesukristo. Usa kini ka lig-on nga nagpundok niini nga miting karong Espiritu Santo nagkumpirmar sa inyong nga saksi Kaniya ug sa Iyang matubsa- gabhiona, sa pagdiskubre sa gahum sa pagpamatuod pag-usab kon kamo nong misyon.13 Pinaagi niini maksabut Basahon ni Mormon. Sama sa giawhag magpadayon sa pagbasa sa Basahon ni kita sa kaharianon ug sa gahum sa ni Presidente Thomas S. Monson: “Basa- Mormon sa inyong tibuok kinabuhi. Iyang Pag-ula.14 Klaro kining nagtudlo ha ang Basahon ni Mormon. Pama- Awhagon usab nako ang tanang sa Iyang doktrina.15 Ug tungod sa kaa- landongi ang mga pagtulun-an niini. mga ginikanan nga naminaw o nagbasa nindot nga mga kapitulo nga naghu- Pangutan-a ang Langitnong Amahan niini nga mensahe sa paghimo sa Basa- lagway sa pagbisita sa nabanhaw nga kon tinuod ba kini.” 8 Panahon niana nga hon ni Mormon nga importante nga Kristo ngadto sa mga Nephite, makita proseso mabati ninyo ang Espiritu sa bahin sa inyong panimalay. Sa nagtu- nato ug masinati Siya nga naghigugma, Dios sa inyong kinabuhi. Kana nga Espi- bo pa ang among mga anak, mobasa nanalangin, ug nagtudlo niadtong mga ritu mahimong kabahin sa inyong pag- kami sa Basahon ni Mormon samtang tawo ug nakasabut nga Siya mobuhat pamatuod nga ang Basahon ni Mormon mangaon kami sa pamahaw. Mao kini sa samang butang alang nato kon kita tinuod, nga si Joseph Smith usa ka pro- ang bookmark nga among gigamit. Sa moduol ngadto Kaniya pinaagi sa pag- peta sa Dios, ug nga Ang Simbahan ni atubangan mao ang kinutlo gikan ni puyo sa Iyang ebanghelyo.16 Jesukristo sa mga Santos sa Ulahing mga Presidente Benson nagsaad nga ang Kaigsoonan, ako mopamatuod Adlaw mao ang tinuod nga Simbahan Dios mobu-bu og panalangin kanato sa gahum sa Basahon ni Mormon.

70 KINATIBUK-­ANG SESYON SA PRIESTHOOD | OKTUBRE 1, 2016 Magbasa man ako niini sa English, Italian, o French, sa giprinta o sa electronic device, akong nakapla- gan ang samang talagsaong espiritu nga anaa sa mga kapitulo ug mga bersikulo ngari sa akong kinabuhi. Mopamatuod ko sa abilidad niini sa pagtabang nato nga mahiduol ni Kristo. Mag-ampo ko nga ang matag Ni Presidente Dieter F. Uchtdorf usa nato mopahimulos sa gahum nga Ikaduhang Magtatambag sa Unang Kapangulohan anaa niining talagsaong basahon sa kasulatan. Sa pangalan ni Jesukristo, amen. ◼

MUBO NGA MGA SULAT 1. Tan-awa sa “‘You Can’t Close My Heart’: Magkat-on gikan ni Alma Ghanaian Saints and the Freeze,” Ene. 6, 2016, history.lds.org. 2. 2 Nephi 25:26. 3. Email gikan ni Nicholas Ofosu-Hene, ug Amulek Okt. 27, 2015. 4. Tan-awa sa Angelo Scarpulla, “My Search for the Restoration,” Tambuli, Hunyo Naglaum ko nga kadtong nahisalaag gikan sa dalan sa pagkadisipulo 1993, 16–20; email from Ezio Caramia, moabli sa ilang kasingkasing ug magkat-on gikan ni Alma ug Amulek. Sept. 16, 2016. 5. Autobiography of Parley P. Pratt, ed. Parley P. Pratt Jr. (1938), 37. 6. Tan-awa sa Moroni 10:4–5. 7. Mga Pagtulun-an sa mga Presidente sa Simbahan: Ezra Taft Benson (2014), 169. Alma ang Batan-on sa Ginoo ug namulong ingon uban 8. Thomas S. Monson, “Magmaisugon sa Pagabrug nga Mag-inusara,”​ Liahona, Sa mga dili gayud malimtan nga sa usa ka tingog sa dugdog. Sulod sa Nob. 2011, 62; tan-awa usab sa Thomas S. mga karakter sa kasulatan mao si Alma tulo ka adlaw ug tulo ka gabii, si Alma Monson, “Priesthood Power,” Liahona, ang Batan-on. Bisan og anak siya sa “gisakit uban sa walay katapusan nga Mayo 2011, 67; A Prophet’s Voice: Messages from Thomas S. Monson (2012), 490–94. usa ka halangdong propeta, nahisalaag kahasol, . . . gani uban sa mga kasakit 9. Si Presidente Thomas S. Monson mitudlo: gihapon siya ug nahimong “hilabi- sa usa ka gipanghimaraut nga kalag.” “Ang matag naghupot sa priesthood han ka dautan ug usa ka tigsimba sa Ug unya, tungod niini, nahinumdom kinahanglan nga mobuhat sa pagbasa sa kasulatan kada adlaw. . . . Ako mosaad mga dios-dios nga tawo.” Tungod sa siya sa kahasol niining panahona—usa kaninyo, kon kamo naghupot sa Aaronic mga rason nga wala ta masayud, siya ka mahangturon nga kamatuoran, o sa Melchizedek priesthood, kon aktibong misupak sa iyang amahan ug gitudlo sa iyang amahan: nga si Jesu- ikaw makugihon nga magtuon sa mga kasulatan, ang inyong gahum sa paglikay mitinguha sa pagguba sa Simbahan. kristo moanhi “aron sa pag-ula sa iyang sa tintasyon ug pagdawat og direksyon Ug tungod sa iyang ka maayo manulti dugo alang sa mga sala sa kalibutan.” gikan sa Espiritu Santo sa tanan ninyo ug kamadanihon, nakasinati siya og Si Alma dugay nang misalikway sa nga gibuhat motubo.” (“Himoa ang 1 Imong Kaugalingon nga Labing Maayo,” dakong kalampusan. maong mga konsepto, apan karon Liahona, Mayo 2009, 68). Apan nausab ang kinabuhi ni Alma iyang “hunahuna naghinuktok niini nga 10. Alma 28:14. sa dihang mipakita kaniya ang anghel panumduman,” ug siya mapaubsanon, 11. “Mosaad ako kaninyo nga gikan niini nga higayon hangtud sa unahan, kon kita kanunay nga mobasa gikan sa mga pahina niini ug mosunod sa mga lagda niini, ang Dios mobu-bu og panalangin diha sa matag anak sa Zion ug sa Simbahan nga wala pa sukad makita” (Mga Pagtulun-an: Ezra Taft Benson, 127). 12. Marion G. Romney, “The Book of Mormon,” Ensign, Mayo 1980, 67. 13. Tan-awa, pananglitan, sa ulohan nga pahina sa Basahon ni Mormon; 1 Nephi 11; 2 Nephi 25; Mosiah 16; 18; Alma 5; 12; Helaman 5; 3 Nephi 9; Mormon 7. 14. Tan-awa, pananglitan, 2 Nephi 2; 2Nephi 9; Mosiah 3; Alma 7; 34. 15. Tan-awa, pananglitan, 2 Nephi 31; 3 Nephi 11; 27. 16. Tan-awa sa 3 Nephi 11–28.

NOBYEMBRE 2016 71 higayona, si Amulek mapainubsanong midawat sa mensahe ni Alma, ug usa ka kahibulongang kausaban miabut kaniya. Siya wala lamang mituo; siya nahimong tigpanalipod sa kamatuoran. Sa paglakaw og balik ni Alma aron sa pagtudlo sa mga katawhan sa Ammoni- hah, siya aduna nay ikaduhang saksi sa iyang kiliran—si Amulek, ilang kauban. Ang mga panghitabo nga misunod naglangkob og usa sa labing makalipay ug makaguol nga istorya sa tanang kasulatan. Mabasa nato kini sa Alma mga kapitulo 8–16. Karon, gusto ko nga mokonsiderar kamo niining duha ka pangutana: matinguhaon, misalig sa maulaong sa priesthood. Mibiaybiay sila kaniya, Una: “Unsa ang akong makat-unan gahum ni Kristo.2 mitamay kaniya, ug mipagawas kaniya gikan ni Alma?” Sa dihang nakat-on si Alma niini sa ilang dakbayan. Ikaduha: “Sa unsang paagi ako sama nga kasinatian, nausab na siya. Sukad Nasubo, si Alma mitalikod sa dakba- ni Amulek?” adto, iyang gihalad ang iyang kinabu- yan sa Ammonihah.4 hi sa pag-ayo sa kadautan nga iyang Apan usa ka anghel ang miingon Unsa ang Akong Makat-unan gikan nabuhat. Siya ang labing gamhanang kaniya sa pagbalik. ni Alma? ehemplo sa paghinulsol, pagpasaylo, Hunahunaa lang: giingnan siya sa Tuguti ko nga mosugod sa pagpa- ug paglahutay sa pagkamatinud-anon. pagbalik ngadto sa mga katawhan ngutana sa tanang nangagi, sa kasam- Si Alma sa katapusan maoy napili nga nasuko kaniya ug mga kaaway sa tangan, o sa umaabut nga mga lider nga mosunod sa iyang amahan isip Simbahan. Makuyaw kadto ug tinga- sa Simbahan ni Jesukristo, “Unsa ang pangulo sa Simbahan sa Dios. li makahulga sa kinabuhi nga tahas. inyong nakat-unan gikan ni Alma?” Matag tawo sa nasud sa Nephite Apan wala magduha-duha panuko si Si Alma usa ka talagsaon may kaha- nahibalo gayud sa istorya ni Alma. Sa Alma. “Siya mibalik pagdali.” 5 nas ug sarang nga tawo. Tingali sayon mga Twitter, Instagram, ug Facebook Si Alma nagpuasa sulod sa daghang ra hunahunaon nga wala siya magkina- sa iyang panahon napuno sa mga mga adlaw sa dihang siya misulod sa hanglan og tabang ni bisan kinsa. Apan hulagway ug mga istorya kabahin dakbayan. Mihangyo siya ngadto sa usa unsa man ang gibuhat ni Alma pagba- niya. Tingali regular siyang makita sa ka estranghero kon “mohatag ba ikaw lik niya sa Ammonihah? tabon sa Zarahemla Weekly ug mao ngadto sa usa ka mapainubsanon nga Nakita ni Alma si Amulek ug nanga- ang gihisgutan sa mga editoryal ug sa sulugoon sa Dios og makaon.” 6 yo og tabang. telebisyon. Sa laktud nga pagkasulti, Ug nakadawat og tabang si Alma. tingali siya ang labing sikat nga tawo sa Amulek Sa bisan unsa nga rason, usahay iyang panahon. Ang pangalan niini nga tawo mao si kitang mga lider magpanuko sa pagpa- Apan sa dihang nakita ni Alma nga Amulek. ngita ug pagpanghangyo sa atong mga ang iyang katawhan nalimot sa Dios ug Si Amulek adunahan, ilado sa Amulek. Tingali naghunahuna kita nga nahimong mapagarbuhon ug malalison, Ammonihah. Bisan og gikan siya sa mahimo ra nato ang buluhaton nga mipili siya sa paghunong sa iyang traba- kaliwatan sa mga tumutuo, ang iyang kita ra, o nagpanuko kita nga mahasol ho ug mihalad sa iyang kaugalingon “sa kaugalingong pagtuo milubad. Dayon ang uban, o nagdahum nga dili sila “kinatibuk-an ngadto sa halangdon nga siya mikumpisal, “Ako gitawag sa motabang. Kasagaran magpanuko kita pagkapari sa balaan nga kapunongan sa makadaghan ug ako wala mopataling- sa pagdapit sa mga tawo sa paggamit Dios,” 3 nagsangyaw og paghinulsol tali hug; busa ako nasayud mahitungod sa hinatag sa Dios nga mga talento sa mga Nephite. niini nga mga butang, apan ako wala ug motabang sa dakong trabaho sa Sa sinugdanan, nakasinati si Alma magpakasayud; busa ako nagpadayon kaluwasan. og dakong kalampusan—nga, hangtud sa pagsukol batok sa Dios.” 7 Paghunahuna sa Manluluwas— mibiyahe siya ngadto sa dakbayan sa Apan giandam sa Dios si Amulek, ug gisugdan ba Niya og establisar ang Ammonihah. Ang katawhan niana nga sa dihang iyang nakita si Alma, iyang Iyang Simbahan nga nag-inusara? dakbayan nasayud nga si Alma dili na gidawat ang suluguon sa Ginoo sa Wala. ilang lider sa politika, ug gamay ra ang iyang panimalay, diin si Alma nagpabilin Ang Iyang mensahe dili ang “Diha ilang pagrespeto sa iyang awtoridad sulod sa daghang mga adlaw.8 Nianang ka lang. Ako ray bahala ini.” Kon dili

72 KINATIBUK-­ANG SESYON SA PRIESTHOOD | OKTUBRE 1, 2016 “Umanhi ka ug sumunod kanako.” 9 Siya midasig, midapit, mitudlo, ug unya misalig sa Iyang mga sumusunod sa “pagbuhat sa mga butang nga inyong makita nga akong gibuhat.” 10 Niini nga paagi, si Jesukristo miestablisar dili lamang sa Iyang Simbahan apan sa Iyang mga sulugoon usab. Sa bisan unsa nga posisyon kamo kasamtangang nagserbisyo—ma-pre- sidente man sa korum sa mga deacon, presidente sa stake, o Presidente sa Area—aron magmalampuson, kina- hanglan kang mangita sa inyong mga Amulek. Tingali usa kini ka tawo nga hilu- mon ra o gani dili ra makit-an kanunay sa mga miyembro. Tingali usa kini ka tawo kinsa ingon og dili andam o dili moserbisyo. Ang inyong mga Amulek mahimong batan-on o edaran, lalaki o babaye, walay kasinatian, gikapoy, o Sa Unsang Paagi Ako Mahisama Paminaw sa mga pagbati sa inyong dili aktibo sa Simbahan. Apan ang wala ni Amulek? kasingkasing ug sunda ang mga pag- ninyo damha mao nga sila malaumon Samtang ang uban kanato nangita aghat sa Espiritu. nga maminaw ninyo sa mga pulong og Amulek, alang sa uban ang pangu- “Ang Ginoo nagkinahanglan kanimo! tana mao ang “Sa unsang paagi ako Panaw sa Usa ka Miyembro Gikinahanglan ko kamo!” sama ni Amulek?” Natandog ko sa panaw sa usa ka Sa ilang kaugalingon, daghang Tingali kamo, sa mga katuigan, igsoon nga nangutana sa iyang kau- gustong moalagad sa ilang Dios. Gusto dili na kaayo mapasaligon sa inyong galingon, “Kon motawag ang Ginoo, nilang mamahimong himan sa Iyang pagkadisipulo. Tingali ang kalig-on makadungog kaha ko?” Tawagon ko ni mga kamot. Gusto silang moduso sa sa inyong pagpamatuod mihuyang. nga maayong igsoon og David. ilang galab ug moani uban sa ilang Tingali midistansya kamo gikan sa Si David nakabig sa Simbahan mga kusog sa pag-andam sa yuta alang sa lawas ni Kristo. Tingali nahiubos kamo 30 na ka tuig ang milabay. Mialagad pagbalik sa atong Manluluwas. Gusto o gani nasuko. Sama sa ubang kara- siya og misyon ug dayon mieskwela silang motukod sa Iyang Simbahan. an nga Simbahan sa Ephesus, mibiya og abogasya. Samtang nag-eskwela Apan nagpanuko sila sa pagsugod. kamo tingali sa inyong “unang gug- siya ug nagtrabaho aron masuportaan Kasagaran naghulat sila nga hangyoon. ma” 12—ang madungganon, mahangtu- ang gamay pa nga pamilya, nakasugat Modapit ako kaninyo sa paghuna- ron nga kamatuoran sa ebanghelyo ni siya og impormasyon bahin sa Simba- huna niadtong anaa sa inyong mga Jesukristo. han nga nakapalibog niya. Sa pagsige branch ug mga ward, sa inyong mga Tingali, sama ni Amulek, nasayud niya og basa niining negatibo nga misyon ug mga stake, kinsa kina- mo sa inyong kasingkasing nga ang mga materyal, nabalaka siya pag-ayo. hanglang makadungog og tawag aron Ginoo “mitawag [kanimo] sa makadag- Sa ngadto ngadto mihangyo siya nga molihok. Ang Ginoo nagtrabaho uban han” apan ikaw “wala maminaw.” tangtangon ang iyang ngalan gikan sa kanila—nag-andam kanila, nagpahu- Bisan pa man, nakita sa Ginoo rekord sa Simbahan. mok sa ilang mga kasingkasing. Pangi- diha kaninyo unsay iyang nakita kang Sukad niadto, sama ni Alma sa iyang taa sila pinaagi sa imong pagbati. Amulek—ang potensyal sa maisug nga kamasinupakon, si David nagsige og Tabangi sila. Tudloi sila. Dasiga sila. sulugoon nga may mahinungdanong pakigdebate sa mga miyembro sa Sim- Hangyoa sila. buhaton. May mga tawo nga nagki- bahan, nakig-istorya sa online sa tuyo Ipakigbahin kanila ang mga pulong nahanglan nga maminaw sa inyong sa paghagit sa ilang mga pagtuo. sa anghel ngadto kang Amulek—nga pagpamatuod. Adunay pangalagad Maayo kaayo siya niana. ang panalangin sa Ginoo modangat nga walay laing makahatag sa samang Usa sa mga miyembro nga iyang kanila ug sa ilang balay.11 Matingala paagi. Ang Ginoo misalig kaninyo kadebate akong tawgon og Jacob. Si ka unya nga makadiskubre og usa ka sa Iyang balaang priesthood, nga Jacob kanunay nga mabination ug maisug nga sulugoon sa Ginoo nga naghupot sa balaang potensyal sa matinahuron ni David, apan lig-on natago ra unta. pagpanalangin ug pagbayaw sa uban. usab sa iyang pagdapig sa Simbahan.

NOBYEMBRE 2016 73 Panapos Minahal kong mga kaigsoonan, mangita kita, modasig, ug mosalig sa mga Amulek sa atong mga ward ug mga stake. Adunay daghang Amulek sa Simbahan karon. Tingali naa kay nailhan. Tingali usa ka niana. Tingali ang Ginoo naghunghong kaninyo, naghangyo kaninyo sa pag- balik sa inyong gibiyaan nga paghi- gugma nga diha kaninyo kaniadto, mohatag sa inyong mga talento, takus nga mogamit sa priesthood, ug mangalagad uban sa inyong kauban nga mga Santos sa pagpaduol ni Jesu- kristo ug pagtukod sa gingharian sa Dios dinhi sa yuta. Ang atong hinigugma nga Manlu- luwas nasayud hain ka. Nasayud Siya Sa katuigan, si David ug Jacob walay pagpamoyboy; ug kini igahatag sa inyong kasingkasing. Gusto Siya mipalambo og pagrespeto ug panaghi- kaniya.” 13 Nag-ampo siya, “Mahal nga nga moluwas kaninyo. Gusto Siya nga galaay sa usag usa. Ang wala nahibaloi Dios, gusto kong mamahimo nga San- motabang kaninyo. Ablihi lang ang ni David mao nga si Jacob nagsugod sa tos sa Ulahing mga Adlaw pag-usab, inyong kasingkasing ngadto Kaniya. pag-ampo alang kang David ug matinud- apan aduna koy mga pangutana nga Naglaum ko nga kadtong nahisalaag anong mibuhat niini sobra na sa usa nagkinahanglan og mga tubag.” gikan sa dalan sa pagkadisipulo— ka dekada. Iyang gisulat ang pangalan Nagsugod siya sa pagpaminaw bisan og gamay lang—mamalandong sa iyang higala sa prayer roll sa mga sa mga hunghong sa Espiritu ug sa sa kaayo ug grasya sa Dios, moabli sa templo sa Ginoo ug naglaum nga ang dinasig nga mga tubag sa mga higala, ilang kasingkasing, magkat-on gikan kasingkasing ni David mahumok. nga wala niya sukad madunggi. Usa ni Alma ug Amulek, ug dunggon ang Sulod sa dugay nga panahon, sa human sa lain, ang iyang mga pagduda makapausab sa kinabuhi nga mga hinayhinay, nausab si David. Nagsugod nahimong pagtuo, hangtud sa katapu- pulong sa Manluluwas: “Umanhi ka, siya sa paghinumdom uban sa pagbati san nakaamgo siya nga, sa makausa ug sumunod kanako.” sa iyang espiritwal nga mga kasinatian pa, makabati na siya og pagpamatuod Moawhag ko kaninyo sa pagpami- sa una, ug nahinumdom siya sa kalipay ni Jesukristo ug sa Iyang gipahiuli nga naw sa Iyang tawag, kay sigurado nga nga iyang nabati niadtong miyembro Simbahan. kadtong mobuhat niini makadawat pa siya sa Simbahan. Nianang puntoha, nasayud siya og ganti sa langit. Ang panalangin sa Sama ni Alma, si David wala gayud nga iyang mabuntog ang iyang garbo Ginoo moabut kaninyo ug sa inyong sa hingpit malimot sa mga kamatuoran ug mobuhat sa bisan unsa aron lang balay.14 sa ebanghelyo nga iyang gihangop makabalik sa Simbahan. Niini ako mopamatuod ug mobilin sa una. Ug sama ni Amulek, si David Sa katapusan, nagpabunyag si David kaninyo sa akong panalangin sa panga- mibati sa Ginoo nga nagtabang kaniya. ug dayon misugod sa pag-ihap sa mga lan ni Jesukristo, amen. ◼ Si David anaa na karon sa usa ka law adlaw hangtud nga mapahiuli ang firm—usa ka maanindot nga trabaho. iyang mga panalangin. MUBO NGA MGA SULAT 1. Tan-awa sa Mosiah 27:8–10. Nakapalambo na siya og reputasyon Malipayon ko nga moreport nga 2. Tan-awa sa Alma 36:6–20. nga tigsaway sa Simbahan, ug hilabihan niining milabay nga summer, napahi- 3. Alma 4:20. na kaayo ang iyang garbo sa pagbalik. uli na ngadto ni David ang iyang mga 4. Tan-awa sa Alma 8:24. 5. Alma 8:18. Bisan pa man, mipadayon siya sa panalangin. Aktibo na usab siya sa 6. Alma 8:19. pagbati sa pagbitad sa Magbalantay sa Simbahan ug nag-alagad isip magtutud- 7. Tan-awa sa Alma 10:2–6. karnero. lo sa Doktrina sa Ebanghelyo sa iyang 8. Tan-awa sa Alma 8:27. 9. Lucas 18:22. Mituo gayud siya sa kasulatan: “Kon ward. Nangita siya og kahigayunan nga 10. Hubad ni Joseph Smith, Mateo 26:25 aduna man kaninyoy nakulangan og makasulti sa uban kabahin sa iyang (sa Giya ngadto sa mga Kasulatan). kaalam, papangayoa siya sa Dios, nga pagka-usab, sa pag-ayo sa iyang nagu- 11. Tan-awa sa Alma 10:7. 12. Tan-awa sa Pinadayag 2:4. nagapanghatag ngadto sa tanang mga ba, ug sa pagpamatuod sa ebanghelyo 13. Santiago 1:5. tawo sa madagayaon gayud, ug sa ug sa Simbahan ni Jesukristo. 14. Tan-awa sa Alma 10:7.

74 KINATIBUK-­ANG SESYON SA PRIESTHOOD | OKTUBRE 1, 2016 samtang naghupot sa office sa usa ka Teacher, ug ilabi na samtang nagduma- la sa simbahan isip usa ka Priest, ingon gayud usab ako isip usa ka Apostol. Walay kalainan niini basta nagbuhat lang kita sa atong katungdanan.” 1 Kanang maanindot nga espirituha- nong posibilidad nga walay kalainan Ni Presidente Henry B. Eyring mao ang gisugyot nga paghulagway sa Unang Magtatambag sa Unang Kapangulohan Ginoo sa Aaronic nga Priesthood isip “sumpay” sa Melchizedek Priesthood.2 Ang pulong sumpay nagpasabut nga ang duha konektado. Kini nga kone- ksyon importante sa priesthood nga Nga Siya Mamahimo nga mahimong pwersa ug panalangin, niining kalibutan ug sa kahangturan, tungod kay kini “walay sinugdanan sa Lig-on Usab mga adlaw o katapusan sa mga tuig.” 3 Ang koneksyon yano lang. Ang Ako nag-ampo nga kita motuman sa atong tawag sa pagbayaw sa uban Aaronic nga Priesthood nag-andam sa batan-ong lalaki alang sa mas sagrado ug pag-andam nila sa ilang mahimayaong pagserbisyo. nga pagsalig. “Ang gahum ug pagtugot sa labaw, o Melchizedek nga Pagkapari, mao ang paghupot sa mga yawe sa tanan nga kong gibati nga napanalanginan koy kompanyon, ug migikan kami nga espirituhanon nga mga panalangin sa nga naa niining miting uban sa walay dalang puyo ug puntil. Nag- simbahan— Amga naghupot sa priesthood inusara ko nga mibiyahe og daghang “Aron makaangkon sa kahigayu- sa Dios. Ang debosyon, ang hugot milya ug nagsangyaw sa Ebanghelyo, nan sa pagdawat sa mga misteryo sa pagtuo, ug dili hinakog nga pagserbis- ug nakabunyag og daghan nga dili gingharian sa langit, aron maabli ang yo niining pundok sa kalalakin-an ug nako makumpirmar sa Simbahan, kay kalangitan ngadto kanila, makahima- kabataan mao ang usa ka modernong Priest lang ko. . . . Nakabyahe ko pila ka mat sa kinatibuk-an nga pundok ug milagro. Mamulong ko karon sa mga higayon sa pagsanyaw sa Ebanghelyo sa sa simbahan sa Una nga Natawo, ug naghupot sa priesthood, batan-on ug wala pa ko gi-orden sa pagka-Elder. . . . aron makasinati sa pakig-ambit ug sa tigulang, kinasingkasing nga nagkahi- “[Karon] mga singkwentay kwatro pagtambong sa Dios nga Amahan, ug usa sa pagserbisyo ngadto sa Ginoong nako ka tuig nga sakop sa Napulog ni Jesus ang tigpataliwala sa bag-o nga Jesukristo. Duha ka Apostoles. Nakig-uban ko pakigsaad.” 4 Ang Ginoo mihatag sa Iyang gahum nianang biyahe ug sa ubang korum Kadtong mga yawe sa priesthood sa tanang office sa priesthood nga karon sulod sa saisyenta ka tuig; ug nga hingpit nga gamiton sa usa ka takus nga mosebisyo sa ilang katung- gusto nakong isulti niining katiguman tawo lamang, ang Presidente ug ang danan sa priesthood. nga ako gipaluyohan sa gahum sa Dios tigdumalang high priest sa Simbahan sa Si Wilford Woodruff, isip Presiden- te sa Simbahan, mihulagway sa iyang kasinatian sa mga office sa priesthood: “Nadunggan nako ang una gayud nga wali niining Simbahan. Pagkasunod adlaw nabunyagan ko. . . . Gi-orden ako sa pagka-Teacher. Ang akong misyon misugod na dayon. . . . Nagserbisyo ako niana nga misyon isip usa ka Tea- cher. . . . Sa komperensya gi-orden ko ngadto sa pagka-Priest. . . . Human nga gi-orden ko sa pagka-Priest gipadala ko sa . . . usa ka misyon sa habagatang nasud. Tinglarag kadto sa 1834. Aduna

NOBYEMBRE 2016 75 Ginoo. Unya, pinaagi sa pagdiligar sa makaatiman dili lang sa iyang kaugali- Usa ka gabii, pipila ka tuig nang Presidente, ang kada tawo nga nag- ngon apan usab sa uban. milabay, human nga na-orden ko nga hupot sa Melchizedek nga Priesthood Sunod namong giadto ang duha ka usa ka Apostol, ang propeta sa Dios ma-endowed sa awtoridad ug sa pri- gagmayng batang babaye nga naa sa mitawag nako ug mihangyo nako sa bilehiyo sa pagpamulong ug paglihok kalisud aron mahupay sa ilang sitwas- pagbasa sa butang nga nasulat bahin sa pangalan sa Makagagahum. Walay yon. Sa among pagbiya, mihilom siya sa doktrina sa Simbahan. Migahin siya kinutuban kana nga gahum. May kala- pag-ingon nako, “Kadtong mga bataa dili og gabii sa pagbasa sa mga kapitulo sa butan kini sa kinabuhi ug kamatayon, gayud makalimot nga miadto kita nila.” libro. Miingong siya nga nagngisi, “Dili uban sa pamilya ug sa Simbahan, sa Sa sunod nga balay, nakita nako nako matiwas og basa kining tanan. Dili talagsaong kinaiyahan sa Dios Mismo kon unsaon sa pagdapit ang dili kaayo ka angayng mopahulay samtang nagtra- ug sa Iyang mahangturon nga buhat. aktibo nga tawo sa pagbalik sa Ginoo baho ko.” Ug dayon migamit siya hapit Ang Ginoo nag-andam sa mga pinaagi sa pagkumbinser niya nga ang samang mga pulong sa akong amahan tighupot sa Aaronic nga Pagkapari sa mga miyembro sa ward nagkinahang- mga katuigan nang milabay: “Hal, ikaw pagkahimong elder nga magserbisyo lan niya. ang angayan nga mobasa niini. Masayud uban sa hugot nga pagtuo, gahum, ug Kato nga bishop usa ka tighupot sa ka kon husto ba kini nga imantala.” pasalamat sa mahimayaon Melchizedek Melchizedek Priesthood nga mitabang Kanang sama mga sumbanan sa Priesthood. nako nga makita ang akong potensyal tighupot sa Melchizedek Priesthood Sa mga Elder, ang dakong pasalamat ug nagdasig nako pinaagi sa ehemplo. mitabang nga makita ang potensyal mahinungdanon sa pagbuhat sa inyong Nagtudlo siya nako sa pagnaton og ug nakahatag og pagsalig miabut diha bahin sa hingpit nga pagserbisyo sa gahum ug kaisug sa pag-adto bisan sa usa ka pakigpulong sa kasaulugan priesthood. Mahinumduman ninyo ang asang dapit sa pagserbisyo sa Ginoo. nga gipaluyohan sa Simbahan. Pagka inyong mga adlaw isip deacon, teacher, Dugay na siyang namatay ug nakada- 17 anyos, gihangyo ko nga mamulong o priest sa dihang kadtong naghupot wat na sa iyang ganti, apan makahi- diha sa dakong pundok. Wala koy ide- sa mas taas nga priesthood mitabang numdom gihapon ko niya tungod kay ya og unsa ang gipaabut kanako. Wala sa pagbayaw ug sa pagdasig ninyo sa mitabang siya nako sa dihang wala pa ko hatagi og hilisgutan, ug mao nga inyong biyahe sa priesthood. koy kasinatian nga tighupot sa Aaronic nag-andam ko og usa ka pakigpulong Kada tighupot sa Melchizedek Pries- Priesthood. Ulahi nakong nahibaloan nga layo ra kaayo sa akong nahibaloan thood may ingon nga panumduman, nga iya akong nakita sa umaabut nga mahitungod sa ebanghelyo. Samtang apan ang pagbati sa pagpasalamat may dakong responsibilidad sa pries- namulong ko, nakabantay ko nga nasa- mahimong mikunhod sa mga katui- thood, nga sa una wala nako masabti. yop ko. Makahinumdom pa gihapon gan. Ang akong panghinaut mao nga Ingon usab ang gihimo sa akong ko, human sa akong pagpamulong, mabag-o kana nga pagbati ug uban sa amahan diri nako. Hanas na siya ug gibati nako nga napakyas. determinasyon sa paghatag kutob sa maalamon nga tighupot sa Melchize- Ang sunod ug katapusang namu- inyong mahimo sa samang matang nga dek Priesthood. Kausa gihangyo siya long mao si Elder Mateo Cowley sa tabang nga inyong nadawat. sa usa ka Apostol sa pagsulat og usa Korum sa Napulog Duha ka mga Nakahinumdom ko og usa ka ka mubo nga sulat bahin sa siyentipi- Apostoles. Usa siya ka talagsaon nga bishop nga mitagad nako nga daw kong ebidensya sa pangidaron sa yuta. mamumulong—pinangga sa tibuok nakab-ot na nako ang potensyal nga Maampingon siya nga misulat niini, Simbahan. Makahinumdom pa gihapon gahum sa priesthood. Mitawag siya nakahibalo nga tingali ang makabasa ko nga magtan-aw kaniya gikan sa nako usa ka Dominggo sa dihang niini adunay kusog nga pagbati nga akong gilingkoran tupad sa rostrum. usa pa ko ka priest. Miingon siya nga ang yuta mas bag-o pa kay sa ebiden- Nagsugod siya diha sa gamhanan nagkinahanglan siya nako nga mahi- sya nga gisugyot. kaayo nga tingog. Miingon siya nga sa mo niyang kauban sa pagbisita sa Makahinumdom gihapon ko nga akong pagpamulong nakapahimo niya ubang miyembro sa among ward. Iya ang akong amahan mihatag nako sa nga mobati nga anaa siya sa talagsaong kining gihimo nga daw ako nalang ang iyang nasulat ug nag-ingon, “Hal, duna komperensya. Mipahiyom siya samtang bugtong paglaum alang sa kalampu- kay espirituhanong kaalam nga masa- misulti siya niini. Ang akong gibati sa san. Siya wala magkinahanglan nako. yud kon angay ba kini ipadala ngadto kapakyas mibiya ug napulihan sa kama- Aduna siyay maayo kaayong mga mag- sa apostoles ug mga propeta.” Dili na saligon nga tingali ugma damlag mahi- tatambag sa iyang bishopric. kaayo ko makahinumdom unsay nasul- mo kong unsay naa sa iyang hunahuna. Among gibisita ang usa ka biyuda ti didto sa papel, apan dad-on nako sa Ang panumduman nianang gabhi- nga walay kwarta ug gutom. Gusto kahangturan ang pasalamat nga akong una nakagiya gihapon nako sa pag- niya nga motabang ko sa pagtandog sa gibati tungod sa talagsaong tighupot sa paminaw nga maampingon kon ang iyang kasingkasing, mohagit kaniya sa Melchizedek Priesthood nga nakakita tighupot sa Aaronic nga Priesthood paghimo ug paggamit og budget, ug sa akong espirituhanong kaalam nga mamulong. Tungod sa nabuhat ni Elder misaad niya nga siya molambo aron dili nako makita. Cowley alang nako, kanunay kong

76 KINATIBUK-­ANG SESYON SA PRIESTHOOD | OKTUBRE 1, 2016 makapaabut nga akong madungog ang pulong gikan sa Dios. Panagsa ra kaayo ko nga masagmuyo ug kanunayng mahingangha, ug dili kapugngang makapahiyom kon buhaton kini ni Elder Cowley. Daghang butang ang makatabang sa atong mga batan-ong kaigsoonan sa pagtuman nila sa priesthood, apan walay mas gamhanan pa kay sa atong pagtabang nila nga palamboon ang pagtuo ug pagsalig nga makakuha sila sa gahum sa Dios sa ilang pagserbisyo sa priesthood. Ang pagtuo ug pagsalig dili magpa- bilin kanila gikan sa usa lang ka kasina- tian nga nabayaw pinaagi sa tinugahan nga tighupot sa Melchizedek Pries- thood. Ang abilidad sa pagkuha niad- sa unsay inyong nadungog mahitu- Priesthood modawat sa oportunidad tong mga gahum kinahanglan ugmaron ngod sa pag-anhi sa atong Ginoo, gani nga gitanyag sa Ginoo: pinaagi sa pagpakita sa pagsalig gikan ngadto sa katapusan sa inyong mga “Ug kon adunay tawo uban kaninyo niadtong mas sinati na sa priesthood. kinabuhi, kamo gayud malaglag. Ug nga lig-on diha sa Espiritu, himoa nga Ang mga tighupot sa Aaronic karon, O tawo, hinumdumi, ug ayaw siya modala kaniya nga nagluya, nga Priesthood magkinahanglan usab og pagkalaglag.” 6 siya unta mahatagan og kaayohan sa inadlaw ug gani inuras nga pag-awhag Nasayud kitang tanan sa nagdilaab tanan nga kaaghup, aron siya mahimo ug pagkorehir gikan sa Ginoo Mismo nga pana sa kaaway sa pagkamatarung nga malig-on usab. pinaagi sa Espiritu Santo. Kana maga- nga gipadala sama sa makusog nga “Busa, dad-a uban kaninyo kadto mit nila kon sila mopili nga magpabilin hangin batok sa batan-ong tighupot kinsa gi-orden ngadto sa ubos nga nga takus niini. Mag-agad kini sa ilang sa priesthood nga atong gimahal og pagkapari, ug sila ipadala sa inyong mga pagpili nga ilang himoon. maayo. Kanato, daw sama sila sa atubangan sa paghimo og mga pag- Mao nga kita kinahanglan gayud batang-ong manggugubat, nga mita- tudlo, ug sa pag-andam sa agianan, ug nga magtudlo pinaagi sa ehemplo ug wag sa ilang kaugalingon og mga anak sa pagsangkap sa mga pagtudlo nga sa pagpamatuod nga ang mga pulong nga lalaki ni Helaman. Makalahutay kamo sa inyong mga kaugalingon dili sa talagsaong lider sa Melchizedek kaha sila, sama sa mga manggugubat, makahimo sa pagsangkap. Priesthood nga si Haring Benjamin kon ilang ipabilin ang ilang kaugali- “Tan-awa, kini mao ang paagi nga tinuod.5 Kini mga pulong sa gugma ngon nga luwas, sumala sa giawhag ni ang akong mga apostoles, sa karaan nga gipamulong sa pangalan sa Ginoo, Haring Benjamin nga ilang buhaton. nga mga adlaw, mitukod sa akong sim- nga tag-iya sa priesthood. Si Haring Ang mga anak nga lalaki ni Hela- bahan ngari kanako.” 9 Benjamin nagtudlo unsa ang gikina- man wala magduhaduha. Maisug silang Kamo mga lider sa priesthood ug hanglan nato aron magpabiling putli nakig-away ug nakab-ot ang kadaugan mga Amahan sa Aaronic Priesthood aron makadawat sa pag-awhag ug batok sa manlulupig tungod kay sila makahimo og mga milagro. Makata- pagkorehir sa Ginoo: mituo sa mga pulong sa ilang mga bang kamo sa Ginoo nga malakip sa “Ug sa katapusan, ako dili makasulti inahan.7 Nakasabut kita sa gahum sa mga matinud-anong mga elder uban kaninyo sa tanan nga mga butang diin hugot nga patuo sa usa ka mahigugma- sa mga batan-ong lalaki nga midawat kamo mahimo nga makabuhat og sala; ong inahan. Ang mga inahan nagsang- sa tawag sa pagsangyaw sa ebanghel- kay adunay daghan nga mga paagi ug kap nianang talagsaong pagtabang sa yo ug mihimo niini nga masaligon. mga hinungdan, gani hilabihan kadag- iyang anak nga lalaki karon. Kita mga Daghan sa inyong gibayaw ug giawhag han nga ako dili na makaihap kanila. naghupot sa priesthood makahimo ug magpabiling matinud-anon, takus nga “Apan kini igo na nga ako makasulti kinahanglan moabag uban sa atong maminyo sa templo, ug agi og balos, kaninyo, nga kon kamo dili magban- determinasyon sa pagtubag nianang mobayaw ug moandam sa uban. tay sa inyong mga kaugalingon, ug sa sugo nga kon kita nakabig, kinahang- Dili kini magkinahanglan og bag- inyong mga hunahuna, ug sa inyong lan kitang motabang sa pagpalig-on sa ong mga programa sa kalihokan, mga pulong, ug sa inyong mga buhat, atong mga kaigsoonan.8 gipalambo nga materyal sa pagtudlo, ug magbantay sa mga sugo sa Dios, ug Akong pag-ampo mao nga ang o mas maayong social media. Dili magpadayon diha sa hugot nga pagtuo matag naghupot og Melchizedek kini magkinahanglan og bisan unsang

NOBYEMBRE 2016 77 tawag nga molabaw sa unsay naa ninyo karon. Ang panumpa ug pakigsaad sa priesthood naghatag og gahum, katungod, ug direksyon. Ako nag-ampo nga kamo mopauli ug tun-an sa maampingon nga paagi ang panumpa ug pakigsaad sa pries- thood, nga makita sa Doktrina ug mga Pakigsaad seksyon 84. Kitang tanan naglaum nga mas Ni Presidente Thomas S. Monson daghan pang batan-ong lalaki ang makasinati og sama kang Wilford Woodruff, kinsa isip tighupot sa Aaro- nic Priesthood nagtudlo sa ebanghel- yo ni Jesukristo uban sa makapakabig Mga Baruganan ug nga gahum. Ako nag-ampo nga kita motuman sa atong tawag sa pagbayaw sa uban Mga Saad ug pag-andam nila sa ilang mahima- yaong pagserbisyo. Nagpasalamat Hinaut atong amumahon ang atong mga lawas ug atong mga hunahuna ko sa tibuok nakong kasingkasing sa maanindot nga mga tawo kinsa miba- pinaagi sa pagtuman sa mga baruganan nga gitakda diha sa Pulong sa yaw nako ug mipakita nako unsaon Kaalam, usa ka balaanong hinatag nga plano. paghigugma ug pagbayaw sa uban. Mopamatuod ko nga si Presidente Thomas S. Monson naghupot sa mga yawe sa priesthood sa yuta niining arong gabhiuna, kaigsoonan, nag- bahin sa kalan-on nga atong gikaon, ug panahon. Mohatag ko sa akong ampo ko alang sa giya sa atong nagdili sa paggamit og mga butang nga pagpamatuod nga siya, sa tibuok KLangitnong Amahan samtang ako makadaot sa atong lawas. kinabuhi nga pagserbisyo, nahimong mopaambit sa akong mensahe kaninyo. Kadtong nagmasulundon sa mga ehemplo kanatong tanan sa pagtabang Niadtong 1833 ang Ginoo mipada- sugo sa atong Ginoo ug nagmatinud- sa pagbayaw sa uban isip tighupot yag ngadto ni Propeta Joseph Smith og anon, nagtuman sa Pulong sa Kaalam sa Melchizedek Priesthood. Personal usa ka plano alang sa piskay nga pag- gisaaran og partikular nga mga pana- akong mapasalamaton sa paagi nga puyo. Kana nga plano makita sa Ika-89 langin, lakip niana ang kapiskay ug siya mibayaw nako ug mipakita nako nga seksyon sa Doktrina ug mga pakig- dugang kusog sa lawas.1 unsaon sa pagbayaw sa uban. saad ug naila isip Pulong sa Kaalam. Bag-uhay lang nakabasa ko og Ang Dios nga Amahan buhi. Si Naghatag kini og piho nga direksyon tinuod nga istorya sa madulaon nga Jesus mao ang Kristo. Mao kini ang Iyang Simbahan ug gingharian. Kini Iyang priesthood. Nasayud ako niini mismo pinaagi sa gahum sa Espiritu Santo. Sa pangalan ni Ginoong Jesu- kristo, amen. ◼

MUBO NGA MGA SULAT 1. Wilford Woodruff, “The Rights of the Priesthood,” Deseret Weekly, Mar. 17, 1894, 381. 2. Tan-awa sa Doktrina ug mga Pakigsaad 84:30; 107:14. 3. Doktrina ug mga Pakigsaad 84:17. 4. Doktrina ug mga Pakigsaad 107:18–19. 5. Alma 13:6–9 nagsugyot nga ang mga propeta sa Basahon ni Mormon naghupot og Melchizedek nga Priesthood. 6. Mosiah 4:29–30: 7. Tan-awa sa Alma 56:47. 8. Tan-awa sa Lucas 22:32. 9. Doktrina ug mga Pakigsaad 84:106–8.

78 KINATIBUK-­ANG SESYON SA PRIESTHOOD | OKTUBRE 1, 2016 panghitabo kabahin niining mga saad. Si John, dunay bug-at nga radyo nga mga panalangin sa dugang kapiskay ug Usa ka matinud-anon nga miyem- gikabiba sa iyang luyo, nagkumbitay kusog, nga gisaad sa Pulong sa Kaalam, bro sa Simbahan, si John A. Larsen, sa tumoy sa kwarenta ka pye (12 m) iyang naangkon. Nagpasalamat siya nagserbisyo atol sa Ikaduhang Gubat nga pisi, diha sa kilid sa barko nga sa Langitnong Amahan, ug sa tibuok sa Kalibutan diha sa barko sa United padulong sa lawod. Naningkamot siya niyang kinabuhi, alang sa tubag sa iyang States Coast Guard USS Cambria. Atol sa pagsaka, nasayud nga kon maka- pag-ampo alang sa tabang.2 sa gubat sa Pilipinas, miabut ang balita buhi siya, sigurado siya nga mamatay. Kaigsoonan, hinaut atong amuma- bahin sa nagpadulong nga tigpamom- Human makasaka og gamay, mibati hon ang atong mga lawas ug atong ba ug kamikaze nga pang-away nga nga sakit na kaayo iyang kamot sa pag- mga hunahuna pinaagi sa pagtuman eroplano. Mga mando gihatag sa panggunit. Naluya na siya nga iyang sa mga baruganan nga gitakda diha sa pagbiya dayon. Tungod kay nawala na gibati nga dili na siya makaagwanta. Pulong sa Kaalam, usa ka balaanong ang USS Cambria si John ug ang tulo Padulong na nga mahutdan sa hinatag nga plano. Sa tibuok kong ka mga kompanyon mipundok sa ilang kusog, naghunahuna siya sa iyang kasingkasing ug kalag, ako mopama- kagamitan ug midali sa pag-adto sa dangatan, si John hilom nga nag-am- tuod sa mahimayaong mga panalangin baybayon, nanghinaut nga makasakay po sa Dios, misulti ngadto Kaniya nga nga naghulat kanato kon atong buha- sa lumargahay na nga barko. Maayo kanunay niyang gituman ang Pulong sa ton. Nga kini mahimo, akong pag- gani, kay ang usa ka barko nga pang- Kaalam ug nagpakabuhi nga limpyo— ampo, sa pangalan sa atong Ginoo ug kargamento mipasakay nila ug daling ug karon gikinahanglan kaayo niya ang Manluluwas, si Jesukristo, amen. ◼ nakabiya sa pantalan. Ang mga kala- gisaad nga panalangin. lakin-an diha sa milarga nga barko, sa Miingon si John nga pagkahuman sa MUBO NGA MGA SULAT 1. Tan-awa sa Doktrina ug mga Pakigsaad paningkamot nga makabiya sa labing iyang pag-ampo, nabati niya nga nakus- 89:18–21. dali kutob sa mahimo, nabisi diha sa gan. Misugod na usab siya sa pagkatkat 2. Tan-awa sa John A. Larsen, in Robert C. barko ug igo lang makalabay og pisi sa ug daling nakasaka sa pisi. Dihang naa- Freeman ug Dennis A. Wright, comps., Saints at War: Experiences of Latter-day upat ka lalaki, nga unta makasaka sila but na siya sa barko, normal ang iyang Saints in World War II (2001), 350–51; sa barko. pagginhawa—wala mihangos. Ang gigamit nga may pagtugot.

NOBYEMBRE 2016 79 Sesyon sa Dominggo sa Buntag | Oktubre 2, 2016 Miabut ko sa wala pa ipasalida ang pelikula sa Simbahan Man’s Search for Happiness, usa ka pasundayag sa plano sa kaluwasan nga nahimong usa ka Church classic. Naglingkod ko tupad sa usa ka batan-ong lalaki nga tingali mga 35 anyos. Nag-istorya mi og kadiyot. Dili siya miyembro sa atong simbahan. Dayon napalong ang suga, ug nagsu- Ni Presidente Thomas S. Monson god ang salida. Naminaw mi sa tingog sa narrator samtang siya nangutana sa makahu- luganon ug mga pangutana nga may kalabutan sa tanang tawo: “Diin ako Ang Hingpit nga Dalan gikan? Nganong ania man ako dinhi? Asa ako paingon human ako mobi- ya niini nga kinabuhi”? Mahinamong sa Kalipay naminaw ang tanan sa mga tubag, ug ang tanan mitutok pag-ayo sa salida. Ako mopamatuod sa dakong gasa nga mao ang plano sa atong Amahan Usa ka deskripsyon sa atong kinabuhi nga wala pa dinhi sa yuta ang gipakita, alang nato. Usa kini ka hingpit nga dalan sa kalinaw ug kalipay. uban sa pagpasabut sa atong katuyoan dinhi sa yuta. Nasaksihan namo ang makapatandog nga pasundayag sa pagkamatay sa usa ka tigulang na nga inahal kong mga kaigsoonan, Singkwentay dos ka tuig na ang apohan ug sa iyang mahimayaong pag- dinhi sa Conference Center ug milabay, niadtong Hulyo 1964, duna hiusa sa mga minahal nga nag-una niya Msa tibuok kalibutan, mapasa- koy assignment sa Siyudad sa New didto sa kalibutan sa espiritu. lamaton kaayo ko sa oportunidad sa York City atol sa World’s Fair nga gipa- Sa katapusan niining maanindot nga pagpakigbhin sa akong mga hunahuna higayon didto. Sayo sa buntag mibisita salida sa plano sa atong Langitnong nganha kaninyo karong buntaga. ko sa Mormon Pavilion didto sa fair. Amahan alang kanato, ang mga tawo hilom nga migawas, klaro nga daghan ang natandog sa mensahe sa salida. Ang batan-ong bisita tupad nako wala motindog. Nangutana ko kon nalingaw ba siya sa pasundayag. Ang iyang tubag: “Kini ang kamatuoran!” Ang plano sa atong Amahan alang sa atong kalipay ug sa atong kaluwasan gipakigbahin sa atong mga misyonar- yo sa tibuok kalibutan. Dili tanan nga nakadungog niining balaan nga men- sahe midawat niini. Hinoon, ang mga lalaki ug mga babaye bisan asa, sama sa akong batan-ong higala sa New York World’s Fair, nakahibalo sa kamatuo- ran niini, ug sila ligdong nga mipili sa pagsubay sa dalan nga modala kanila sa luwas nga pagpauli sa panimalay. Ang ilang mga kinabuhi nausab sa kahangturan. Ang mahinungdanog bahin sa plano mao ang atong Manluluwas, si Jesukristo. Kon wala ang Iyang maulaong sakri- pisyo, ang tanan mawala. Hinoon, dili

80 SESYON SA DOMINGGO SA BUNTAG | OKTUBRE 2, 2016 igo, ang magtuo lamang Kaniya ug sa Iyang misyon. Kinahanglan kitang molihok ug magkat-on, mangita ug mag-ampo, maghinulsol ug molambo. Kinahanglan kitang masayud sa mga balaod sa Dios ug mosunod niini. Kinahanglan kitang makadawat sa Iyang makaluwas nga mga ordinansa. Pinaagi lamang sa pagbuhat nga kita Ni Presidente Russell M. Nelson makaangkon sa tinuod, nga mahang- Presidente sa Korum sa Napulog Duha ka mga Apostoles turon nga kalipay. Bulahan kita nga anaa ang kama- tuoran. Kita adunay katungdanan sa pagpakigbahin sa kamatuoran. Atong sundon ang kamatuoran aron atong Hingpit nga Kalipay maangkon ang tanan nga anaa sa Amahan alang nato. Wala Siyay laing gibuhat gawas sa atong kaayohan. ug Espirituhanon nga Miingon Siya, “Kini ang akong buhat ug ang akong himaya—ang pagpahi- nabo sa pagka-imortal ug sa kinabuhi nga dayon sa tawo.” 1 Pagsugakod Gikan sa kahiladman sa akong kalag ug kamapainubsanon, ako Kon ang sentro sa atong kinabuhi mao si Jesukristo ug ang Iyang mopamatuod sa dakong gasa sa ebanghelyo, mobati kita og kalipay bisan unsa pay mahitabo—o wala plano sa atong Amahan alang kanato. mahitabo—sa atong kinabuhi. Mao kini ang usa ka hingpit nga dalan sa kalinaw ug kalipay dinhi ug sa kalibutan nga moabut. Akong mga kaigsoonan, ibilin ga kaigsoonan, karon gusto Kini ang ulahing mga adlaw, mao nako ang akong gugma ug ang akong kong maghisgot og usa ka nga walay usa kanato ang angay nga panalangin sa akong pagtapos, ug Mbaruganan nga mahinungda- masurprisa kon makakita kita og panag- buhaton nako pinaagi sa pangalan non sa atong espirituhanon nga pag- na nga natuman. Daghan kaayong mga sa atong Manluluwas ug Manunubos, sugakod. Usa kini ka baruganan nga propeta, lakip ni Isaias, Pablo, Nephi, gani si Jesukristo, amen. ◼ mahimong mas importante lamang kon ug Mormon, nakakita nang daan nga MUBO NGA MGA SULAT ang mga trahedya ug mga pagtuis nga moabut ang makuyaw nga mga pana- 1. Moises 1:39. naglibut kanato modaghan hon,1 nga sa atong panahon ang tibuok

NOBYEMBRE 2016 81 kalibutan magkaguliyang,2 nga ang Ang kinabuhi puno sa mga pagtipas Walay lain gawas sa mga santos ang mga tawo “magamahigugmaon man sa ug kapakyasan, mga pagsulay ug mga mahimong magmalipayon sa bisan ilang kaugalingon, . . . walay pagbati sa hagit sa tanang matang. Malagmit ang unsang kahimtang.” 8 paghigugma, . . . nagahigugma sa kali- matag usa kanato dunay mga panahon Mao kana! Ang mga santos mahi- payan inay sa Dios,” 3 ug nga daghan nga ang kaguol, kasakit, ug kawalay mong magmalipayon sa bisan unsang ang mahimo nga sulugoon ni Satanas paglaum halos mosanap kanato. Unya kahimtang. Mahimo kitang mobati og kinsa mosuporta sa buhat sa kaaway.4 ania kita dinhi aron makabaton og kalipay bisan og bati ang atong adlaw, Sa pagkatinuod, kamo ug ako “[na] hingpit nga kalipay? bati ang semana, o bisan bati ang tuig! kigdumog . . . batok sa mga labawng Oo! Ang tubag usa ka lanog nga oo! Mga kaigsoonan, ang kalipay nga agalon niining mangitngit nga kalibu- Apan sa unsang paagi kana posible? atong gibati dili kaayo konektado sa tan karon, [ug] batok sa mga dautan Ug unsay kinahanglan natong buha- mga sirkumstansya sa atong kinabuhi nga espirituhanong panon diha sa mga ton aron maangkon ang hingpit nga apan konektado kaayo sa gitutokan sa dapit sa kalangitan.” 5 kalipay nga giandam sa Langitnong atong kinabuhi. Samtang nagkagrabe ang mga Amahan alang kanato? Kon ang sentro sa atong kinabuhi panagbangi tali sa mga nasud, samtang Si Eliza R. Snow, ikaduha nga anaa sa plano sa Dios sa kaluwasan, ang talawan nga mga terorista mopa- Kinatibuk-ang Presidente sa Relief nga gitudlo ni Presidente Thomas S. tay sa mga inosente, ug samtang ang Society, mihatag og makapaikag nga Monson, ug ni Jesukristo ug sa Iyang korapsyon sa tanan gikan sa patigayon tubag. Tungod sa salawayong mando ebanghelyo, mobati kita og kalipay hangtud sa gobyerno mas nagkako- sa pagpatay diha sa Missouri, gihatag bisan unsa pay mahitabo—o wala mon, unsay makatabang kanato? Unsay sa pagsugod sa grabing tingtugnaw sa mahitabo—sa atong kinabuhi. Ang makatabang sa matag usa kanato diha 1838,7 siya ug ang ubang mga Santos kalipay moabut gikan ug tungod sa atong kaugalingong mga problema napugos sa pagbiya sa dapit niana Kaniya. Siya ang tinubdan sa tanang ug sa lisud nga mga hagit sa pagpuyo gayud nga tingtugnaw. Usa ka gabii, kalipay. Mobati kita niini panahon niining ulahing mga adlaw? ang pamilya ni Eliza natulog sa usa ka sa Pasko sa dihang manganta kita Si propeta Lehi mitudlo og usa gamayng troso nga payag nga gigamit og, “Kalipay sa kalibutan, ang Ginoo ka baruganan alang sa pagsugakod sa mga Santos nga refugee. Kadagha- miabot na.” 9 Ug ato kining mabati sa sa espirituhanong paagi. Una, ikon- nan sa tapak sa kal-ang sa mga troso tibuok tuig. Alang sa mga Santos sa siderar ang iyang mga kahimtang: gipanguha na ug gigamit isip sugnod Ulahing mga Adlaw, si Jesukristo mao Gigukod siya tungod sa pagsangyaw niadtong nag-una kanila, mao nga ang hingpit nga kalipay! sa kamatuoran diha sa Jerusalem ug dunay mga lungag sa kal-ang sa mga Mao kana nganong ang atong mga gisugo sa Ginoo sa pagbiya sa iyang troso nga dagko kaayo nga pwedeng misyonaryo mobiya sa ilang mga pani- mga kabtangan ug paglayas kuyog sa maagian og iring. Tugnaw kaayo kadto, malay aron sa pagsangyaw sa Iyang iyang pamilya ngadto sa kamingawan. ug ang ilang pagkaon mikaging. ebanghelyo. Ang ilang tumong dili mao Nagpuyo siya sa ka tolda ug nabuhi sa Nianang gabhiona mga 80 ka tawo ang pagdugang sa gidaghanon sa mga bisan unsang pagkaon nga makit-an ang nagpunsisok sulod nianang gamay miyembro sa Simbahan. Hinoon, ang diha sa dalan padulong sa wala hibaloi nga payag, nga 20 lang ka pye kwadra- atong mga misyonaryo nagtudlo ug nga destinasyon, ug iyang nakita ang do (6.1 metro kwadrado). Kadaghanan nagbunyag 10 aron sa pagdala og kali- duha sa iyang mga anak nga lalaki, si naglingkod o nagbarug sa tibuok gabii pay ngadto sa mga tawo sa kalibutan! 11 Laman ug Lemuel, nga misukol batok aron magpabiling init. Sa gawas, usa Sama nga ang Manluluwas mitanyag sa mga pagtulun-an sa Ginoo ug miata- ka grupo sa mga lalaki nagpalabay sa og kalinaw nga “lapaw sa tanang pagpa- ke sa ilang mga igsoong si Nephi gabii nga nag-alirong sa nagdahunog nabut,” 12 Siya usab mitanyag og gikus- ug Sam. nga kalayo, nga ang pipila nanganta gon, giladmon, ug gilapdon sa kalipay Klaro, si Lehi nahibalo sa oposis- og mga himno ug ang uban nagsugba nga lapas sa tawhanong pangatarungan yon, kabalaka, kaguol, kasakit, kasag- sa mikaging nga mga patatas. Si Eliza o mortal nga panabut. Sama pananglit, muyo, ug kasubo. Apan maisugon ug mirekord: “Walay usa ka reklamo ang daw dili posible nga mobati og kalipay walay pagpanagana siyang mipahayag nadungog—ang tanan malipayon, ug kon nag-antus ang inyong anak og sa usa ka baruganan nga gipadayag sa kon ibase sa mga panagway, ang mga walay kaayohan nga sakit o kon nawag- Ginoo: “Ang mga tawo naingon, nga langyaw tingali magtuo nga grupo tangan kamo sa inyong trabaho o kon unta sila makabaton og hingpit nga kami sa mga naglingaw-lingaw imbis giluiban kamo sa inyong kapikas. Apan kalipay.” 6 Hunahunaa! Sa tanang mga nga grupo sa katawhan nga gi-abug sa mao gayud kana ang kalipay nga gitan- pulong nga mahimo niyang gamiton gobernador.” yag sa Manluluwas. Ang Iyang kalipay sa paghulagway sa matang ug katuyo- Ang report ni Eliza nianang maka- makanunayon, nagsiguro kanato nga an sa atong kinabuhi dinhi sa mortali- paluya, makapakurog sa bukog nga ang atong “mga kasakitan sulod lamang dad, iyang gipili ang mga pulong nga kagabhion positibo kaayo. Mideklarar sa mubo nga higayon” 13 ug ipahinu- hingpit nga kalipay ! siya: “Sadya kaayo kadto nga gabii. ngod ngadto sa atong kaayohan.14

82 SESYON SA DOMINGGO SA BUNTAG | OKTUBRE 2, 2016 Nan, sa unsang paagi kita maka- Ug unsa man ang kalipay nga mahitungod sa iyang problema sa por- angkon niana nga kalipay? Makasugod giandam diha sa Iyang atubangan? nograpiya ug sa iyang pagkamaluibon. kita pinaagi sa “[pag]tutok kang Jesus Siguradong naglakip kini sa kalipay Nagbuhat na siya karon sa tanan nga nga mao ang mag-uugmad ug maghi- sa paglimpyo, pag-ayo, ug paglig- gitambag sa iyang bishop nga iyang hingpit sa atong pagtuo” 15 “sa matag on kanato; sa kalipay gumikan sa buhaton, naningkamot uban sa tibuok hunahuna.” 16 Makapasalamat kita pagbayad sa mga sala sa tanan kinsa niyang kasingkasing nga mahibalik ang Kaniya diha sa atong mga pag-ampo maghinulsol; sa kalipay sa paghimong pagsalig sa iyang asawa. ug pinaagi sa pagsunod sa mga pakig- posible alang kaninyo ug kanako nga Usa ka batan-ong babaye nagtutok saad nga atong gihimo uban Kaniya makauli—limpyo ug takus—aron nga sa kalipay nga magpabiling putli sa ug sa atong Langitnong Amahan. mopuyo uban sa atong Langitnong sekswal nga paagi, aron sa pagtabang Samtang ang Manluluwas nag-anam mga Ginikanan ug mga pamilya. kaniya sa paglahutay sa mga pagbiay- sa pagkahimong tinuod ngari kanato Kon motutok kita sa kalipay nga biay sa mga higala samtang mibiya siya ug samtang mangamuyo kita nga ang moabut kanato, o ngadto niadtong gikan sa usa ka sikat ug makapadani, Iyang kalipay ihatag ngari kanato, atong gimahal, unsay atong malahu- apan kuyaw sa espirituhanong paagi, modako ang atong kalipay. tay nga karon ingon og bug-at, sakit, nga sitwasyon. Ang kalipay gamhanan, ug ang makahadlok, dili makiangayon, o Usa ka tawo nga kanunayng mopa- pagtutok sa kalipay modala sa gahum imposible gayud? kaubos sa iyang asawa ug mangasaba sa Dios diha sa atong kinabuhi. Sama Usa ka amahan nga naa sa sitwas- sa iyang mga anak nagtutok sa kalipay diha sa tanang butang, si Jesukristo yon sa espirituhanong kakuyaw nga mahimong takus nga makabaton mao ang atong labing halangdong nagtutok sa kalipay nga sa katapusan sa Espiritu Santo isip iyang kanunayng ehemplo, “nga tungod sa kalipay nga mahimong limpyo ug takus diha sa kauban. Kana nga pagtutok midasig gibutang sa iyang atubangan miantus Ginoo—ang kalipay nga maluwas kaniya sa pagsalikway sa kinaiyanhon sa krus.” 17 Hunahunaa kana! Aron gikan sa kahasol sa konsensya ug nga tawo,18 diin kanunay siya nga nag- Iyang malahutay ang pinakasakit nga kaulaw—ug ang kalipay nga makaba- padala, ug mihimo sa gikinahanglan kasinatian nga nalahutay sukad dinhi ton og kalinaw sa hunahuna. Kana nga nga mga kausaban. sa yuta, ang atong Manluluwas nagtu- pagtutok mihatag kaniya og kaisug nga Usa ka minahal nga kauban bag-o tok sa kalipay ! mokumpisal sa iyang asawa ug bishop lang misulti kanako sa iyang bug-at nga mga pagsulay sa milabayng dekada. Mii- ngon siya, “Nakat-on ko sa pag-antus— uban sa kalipay. Ang akong pag-antus nabuntog sa hingpit nga kalipay ni Kristo.” 19 Unsa man ang malahutay ninyo ug nako samtang motutok kita sa kalipay nga “gibutang sa . . . atubangan” nato? 20 Unsa nga paghinulsol ang mahimo dayon nga posible? Unsang nga kahu- yang ang mahimong kalig-on? 21 Unsa nga pagpanton ang mahimong panala- ngin? 22 Unsa nga mga kasagmuyo, gani mga trahedya, ang mahimong atong kaayohan? 23 Ug unsa nga mahagitong pagserbisyo ngadto sa Ginoo ang mahimo natong mahatag? 24 Samtang makugihon kitang motutok diha sa Manluluwas ug dayon mosu- nod sa Iyang sumbanan sa pagtutok sa kalipay, kinahanglan natong likayan ang mga butang nga makabalda sa atong kalipay. Nahinumdom mo ni Korihor, ang anti-Kristo? Nagsulti og daghang mga bakak mahitungod sa Manluluwas, si Korihor miadto og lain- laing mga dapit hangtud nga gidala siya sa atubangan sa usa ka high priest

NOBYEMBRE 2016 83 11. Ta-awa sa Alma 13:22. 12. Mga Taga-Filipos 4:7. 13. Doktrina ug mga Pakigsaad 121:7. 14. Tan-awa sa 2 Nephi 2:2. 15. Mga Hebreohanon 12:2. 16. Doktrina ug mga Pakigsaad 6:36. 17. Mga Hebreohanon 12:2. 18. Tan-awa sa Mosiah 3:19. Pahinumdom: ang “kinaiyanhon nga tawo” dili lamang usa ka kaaway sa Dios; siya usa usab ka kaaway sa iyang asawa ug mga anak. 19. Tan-awa sa Alma 31:38. 20. Mga Hebreohanon 12:2. 21. Tan-awa sa Ether12:27. 22. Tan-awa sa Mga Hebreohanon 12:6. 23. Tan-awa sa Doktrina ug mga Pakigsaad 122:7. 24. Tan-awa sa Mateo 19:26; Marcos 10:27. 25. Alma 30:22. Ang Basahon ni Mormon puno sa mga ehemplo sa mga lalaki ug babaye kinsa nangutana kaniya: “Ngano nga mga balaod, matag adlaw nga motu- kinsa nakasinati og kalipay ug pagmaya ikaw naglibut-libut aron sa pagtuis sa man kita sa atong mga pakigsaad ug tungod kay mipili sila sa pagsunod ni Jesukristo. Ang bisan unsang lain nga pagpili, mga paagi sa Ginoo? Ngano nga ikaw motabang sa uban sa pagbuhat sa sama sa sitwasyon ni Korihor, mosangput sa nagtudlo niini nga mga katawhan nga ingon, maato ang hingpit nga kalipay. katapusan ngadto sa kalaglagan. walay Kristo, aron sa pagsumo sa ilang Patalinghugi kini nga mga pulong 26. Ang pasangil, nga nangahulugan nga 25 pagtuis, nagpasabut isip usa ka sayop ug mga kalipay?” sa Salmista: “Ang Ginoo gibutang ko sa malisyusong pamahayag nga gihimo aron Bisan unsa nga mosupak ni Kristo kanunay sa atubangan nako: tungod sa pagdaut sa reputasyon sa usa ka tawo o o sa Iyang doktrina mobalda sa kay ania siya sa akong tuong kamot, butang. Ang pasangil nahitabo sa panahon ni Korihor, ug nagpanghitabo kini karon. atong kalipay. Naglakip kana sa mga ako dili matarug. . . . Sa [Iyang] presen- Si Propeta Joseph Smith namulong kabahin pilosopiya sa tawo, nga daghan kaayo sya anaa ang kahingpitan sa kalipay.” 33 sa pagkadili matarug sa simbahan bisan diha sa internet ug sa mga blog, nga Samtang kini nga baruganan makulit pa sa mga pasangil. Miingon siya: “Ang Sumbanan sa Kamatuoran natukod; walay nagbuhat sa unsa gayud ang gibuhat diha sa atong mga kasingkasing, ang dili balaan nga kamot ang makapugong ni Korihor.26 matag adlaw mahimong usa ka adlaw sa buhat sa paglambo; mga panggukod Kon motan-aw kita diha sa kalibutan sa kalipay ug kamaya.34 Sa ingon ako mahimong magkakusog, ang mga manggugubot mahimong maghiusa, mga ug mosunod sa mga pormula niini sa mopamatuod sa sagradong pangalan ni kasundaluhan magpundok, mga pasangil kalipay,27 dili gayud kita makaila og Jesukristo, amen. ◼ mahimong modaut sa kadungganan, apan hingpit nga kalipay. Ang dili matarung ang kamatuoran sa Dios magpadayon MUBO NGA MGA SULAT nga maisugon, halangdon, ug gawasnon mahimong mosinati og daghang mga 1. Tan-awa sa 2 Timoteo 3:1–5. hangtud nga kini makasulod sa matag emosyon ug mga pagbati, apan dili 2. Tan-awa sa Doktrina ug mga Pakigsaad yuta, makabisita sa matag dapit, molukop gayud sila makasinati og hingpit nga 45:26; 88:91. sa matag nasud, ug makasulti sa matag 28 3. 2 Timoteo 3:2–4. dunggan hangtud ang mga katuyoan sa kalipay! Ang hingpit nga kalipay usa 4. Tan-awa sa Doktrina ug mga Pakigsaad 10:5. Dios matuman, ug ang Halangdong Jehova ka gasa alang sa matinud-anon.29 Mao 5. Mga Taga-Efeso 6:12. moingon nga ang buhat nahuman na” (Mga kini ang gasa nga moabut gikan sa 6. 2 Nephi 2:25. Pagtulun-an: Joseph Smith, 538). 7. Si Gobernador Lilburn W. Boggs sa 27. Ang kalibutan nagtudlo nga ang tinuyo nga paningkamot sa pagpuyo Missouri mihatag sa mando sa pagpatay pagpamalit og mga butang makahatag og matarung nga kinabuhi, sama sa sa mga Mormon niadtong Oktubre 27, og kalipay. Ug kon dili kana mosalir, palit gitudlo ni Jesukristo.30 1838 (tan-awa sa Mga Pagtulun-an sa mga pa og dugang! Nagtudlo usab kini nga Presidente sa Simbahan: Joseph Smith mahimo kamo nga magpakasala padulong Siya mitudlo kanato unsaon sa [2007], 423). sa kalipay. Ug kon dili kana mosalir, pagkaangkon og hingpit kalipay. Kon 8. Tan-awa sa Eliza R. Snow, sa Edward W. pagpakasala pa og dugang! Ang saad mao mopili kita sa Langitnong Amahan Tullidge, The Women of Mormondom nga makaangkon kamo og dakong kalipay 31 (1877), 145–46. kon buhaton ninyo ang bisan unsa nga nga maoy atong Dios ug kon atong 9. “Joy to the World,” Hymns, nu. 201. inyong gusto. Dili kana tinuod! mabati ang Pag-ula sa Manluluwas nga 10. Ang mga misyonaryo nagbuhat sa 28. Dili niining kalibutana o sa kalibutan miepekto sa atong kinabuhi, mapuno unsay gisugo sa Ginoo: sila nagsangyaw, nga moabut. 32 nagtudlo, ug namunyag diha sa Iyang 29. Ang matarung nga mga Santos “kinsa kita sa kalipay. Matag higayon nga pangalan (tan-awa sa Mateo 28:19; Marcos nakaantus sa mga kasakit sa kalibutan . . . moamuma kita sa atong kapikas ug 16:15; Mormon 9:22; Doktrina ug mga makapanunod sa gingharian sa Dios, . . . mogiya sa atong mga anak, matag Pakigsaad 68:8; 84:62; 112:28). Sa Iyang ug ang ilang hingpit nga kalipay mahingpit Pag-ampo alang sa Iyang mga disipulo, sa kahangturan” (2 Nephi 9:18). higayon nga mopasaylo kita og tawo miproklamar si Jesus sa Iyang relasyon 30. Alang sa mga ehemplo, tan-awa sa 2 Nephi o mangayo sa ilang pagpasaylo, atong ngadto sa kalipay sa Iyang mga disipulo. 27:30; Alma 27:16–18. mabati ang hingpit kalipay. Miingon Siya, “Kining mga butanga gisulti 31. Tan-awa sa 1 Nephi 17:40. ko dinhi sa kalibutan aron makabaton 32. Tan-awa sa Mosiah 4:2–3. Matag adlaw nga kamo ug ako sila sa akong kalipay nga matuman diha 33. Salmo 16:8, 11. mopili sa pagsunod sa celestial nga kanila” ( Juan 17:13; emphasis gidugang). 34. Tan-awa sa Isaias 35:10; 2 Nephi 8:3.

84 SESYON SA DOMINGGO SA BUNTAG | OKTUBRE 2, 2016 makaangkon sa akong Espiritu uban kaninyo” (3 Nephi 18:11). Gidapit ko kamo sa pagkonsiderar og lima ka mga paagi sa pagdugang sa epekto ug gahum sa atong regular nga pag-apil sa sagradong ordinansa sa sak- rament, usa ka ordinansa nga makata- bang kanato nga mahimong balaan. Ni Elder Peter F. Meurs Sa Seventy 1. Pangandam Daan Makasugod kita sa atong pagpa- ngandam alang sa sakrament sa dili pa magsugod ang sakrament miting. Ang Sabado mahimong usa ka maa- Ang Sakrament yong panahon sa pagpamalandong sa atong espirituhanong pag-uswag ug pagpangandam. Makatabang Kanato Ang mortalidad usa ka mahinung- danon nga gasa sa atong panaw aron mahimong sama sa atong Langitnong Amahan. Tungod sa panginahanglan, Nga Mahimong Balaan gilakip niini ang mga pagsulay ug mga hagit nga naghatag og mga opotuni- Ikonsiderar ang lima ka mga paagi sa pagdugang sa epekto ug gahum sa dad aron kita mausab ug molambo. Si atong regular nga pag-apil sa sagradong ordinansa sa sakrament. Haring Benjamin nagtudlo nga “ang kinaiyanhon nga tawo mao ang usa ka kaaway sa Dios, . . . ug mahimo, hangtud sa kahangturan, gawas kon sa sa akong unang mga handuma- Ang Manluluwas nagtudlo: “Ug kini siya motugyan ngadto sa mga pagdani nan mao ang mga miting sa sak- kamo mobuhat kanunay ngadto kanila sa Balaang Espiritu, ug isalikway ang Urament didto sa among panimalay kinsa naghinulsol ug nagpabunyag sa iyang kinaiyanhon nga pagkatawo ug sa Warrnambool, Australia. Mga 10 akong ngalan; ug kamo mobuhat niini mahimo nga usa ka santos pinaagi sa ngadto sa 15 ka mga tawo ang mitam- agi og handumanan sa akong dugo, pag-ula ni Kristo ang Ginoo” (Mosiah bong sa among branch, ug ang akong diin Ako mipaagas alang kaninyo, 3:19). Ang atong pag-apil sa ordinansa papa, nga usa sa tulo ka naghupot sa nga kamo unta makasaksi ngadto sa sa sakrament naghatag og oportuni- priesthood, regular nga dunay oportu- Amahan nga kamo sa kanunay mahi- dad nga mas matugyan ang atong nidad sa pagpanalangin sa sakrament. numdom kanako. Ug kon kamo sa mga kasingkasing ug mga kalag ngad- Nahinumdom ko sa akong mga pagbati kanunay mahinumdom kanako kamo to sa Dios. samtang mapaubsanon ug mabinan- tayon niyang gibasa ang mga pulong sa mga pag-ampo sa sakrament. Sa kasagaran magkurog ang iyang tingog samtang gibati niya ang Espiritu. Usahay kinahanglan siyang mohunong aron makontrolar ang iyang mga emosyon sa dili pa makompleto ang pag-ampo. Isip usa ka singko anyos, wala ko kasabut sa hingpit nga kahulugan sa unsay gisulti o gibuhat; hinoon, nasa- yud ko nga dunay espesyal nga butang nga nahitabo. Mabati nako ang kalma ug mapasaligon nga impluwensya sa Espiritu Santo samtang namaIandong ang akong amahan sa gugma sa Manlu- luwas alang kanamo.

NOBYEMBRE 2016 85 sa gamhanang doktrina nga gitudlo. Daghan kita og makat-unan gikan sa mga pulong sama sa “Samdan, nasaki- tan, nag-antus alang kanato,” 3 “Atong hinumduman ug siguruon nga ang atong mga kasingkasing ug mga kamot limpyo ug putli,” 4 ug “Diin ang kaa- ngayan, gugma, ug kalooy balaanong naghiusa!” 5 Samtang manganta kita sa himno agig pagpangandam sa pag-ambit sa mga ilhanan sa sakrament, ang mga pulong mahimong kabahin sa atong pasalig sa pakigsaad. Ikonsiderar, sama pananglit, “Gihigugma ka namo, Ginoo; ang among mga kasingkasing napuno. Maglakaw kami sa gipili nimo nga dalan.” 6

4. Espirituhanong Moapil sa mga Pag-ampo sa Sakrament (Tan-awa sa Moroni 4–5) Imbis mobaliwala sa pamilyar nga mga pulong sa mga pag-ampo sa sakrament, daghan kita og makat-unan ug mas mobati pa og dugang samtang espirituhanon kitang moapil pinaagi sa pagkonsiderar sa mga pasalig ug may kalabutan nga mga panalangin nga nalakip niining sagradong mga pag-ampo. Ang pan ug tubig gipanalanginan ug gibalaan alang sa atong mga kalag. Nag- pahinumdom kini kanato sa sakripisyo Sa atong pagpangandam, ang atong nga dunay balaanong pagtahud, sa Manluluwas ug nga makatabang Siya mga kasingkasing magmapaubsanon makahatag og espirituhanong kalig-on. kanato aron mahimong balaan. samtang mopahayag kita og pasalamat Nagdapit kini og inspirasyon.” 1 “Dili Ang mga pag-ampo nagpasabut nga sa Pag-ula ni Kristo, maghinulsol sa kini usa ka panahon,” si Presidente moambit kita sa pan agi og paghi- atong kasaypanan ug mga kahuyang, Russell M. Nelson mipasabut, “alang numdom sa lawas sa Anak, nga Iyang ug mangayo og tabang sa Amahan sa sa panag-istoryahanay o pagpadala og gihatag isip bugti aron makwalipikado atong padayon nga panaw aron mas mga mensahe apan usa ka panahon sa ang tanan alang sa pagkabanhaw, ug mahimong sama Kaniya. Makapaaabut mainampuong pagpamalandong sam- moinum kita sa tubig agi og paghinum- dayon kita sa oportunidad nga mahatag tang ang mga lider ug mga miyembro dom sa dugo sa Anak, nga gawasnon sa sakrament aron mahinumdom sa espirituhanong nangandam alang sa Niyang gipaagas aron matubos kita sa Iyang sakripisyo ug mabag-o ang atong sakrament.” 2 kondisyon nga maghinulsol. pasalig ngadto sa tanang mga pakigsa- Ang mga pag-ampo mipaila sa mga ad nga atong gihimo. 3. Kanta ug Pagkat-on gikan sa mga Pulong pakigsaad uban sa mga pulong nga sa Himno sa Sakrament “Nga sila andam.” (Moroni 4:3). Kining 2. Sayo nga Moabut Ang himno sa sakrament usa ka mga pulong dunay dakong potensyal Ang atong kasinatian sa sakrament importante gayud nga bahin sa atong nga gahum alang kanato. Andam ba mapalambo kon moabut kita sa wala kasinatian sa sakrament. Ang musika kita nga moserbiyo ug moapil? Andam pa ang miting ug mamalandong sam- mopalambo sa atong hunahuna ug ba kita nga mag-usab? Andam ba kita tang gitukar ang prelude music. mga pagbati. Ang himno sa sakrament nga maningkamot nga mabuntog ang Si Presidente Boyd K. Packer nag- dunay mas dako pa nga impluwensya atong mga kahuyang? Andam ba kita tudlo: “Ang prelude music, kon gitukar kon mag-focus kita sa mga pulong ug nga motabang ug mopanalangin sa

86 SESYON SA DOMINGGO SA BUNTAG | OKTUBRE 2, 2016 uban? Andam ba kita nga mosalig sa tanan, nga sila unta dili mag-antus kon • Mas makatampo ba ko sa balaang Manluluwas? sila maghinulsol; . . . pagtahud ug pagpadayag nga mahi- Samtang ang mga saad gipahayag “Kansang pag-antus nakapahimo sa mong mag-uban sa pagsugod sa ug samtang kita nag-ambit, atong akong kaugalingon, gani ang Dios, ang sakrament miting? gikumpirmar sa atong mga kasingka- labing halangdon sa tanan sa pagkurog • Unsa nga doktrina ang gitudlo diha sing nga kita andam nga: tungod sa kasakit, ug sa pag-agas sa sa himno sa sakrament? dugo sa matag lungag sa panit, ug sa • Unsay akong nadungog ug gibati • Modala diha sa atong mga kaugali- pag-antus sa lawas ug sa espiritu—ug samtang naminaw ko sa mga pag- ngon sa pangalan ni Jesukristo. buot nga Ako unta dili moinom sa ampo sa sakrament? • Maningkamot nga motuman sa mapait nga kopa, ug mobiya” (D&P • Unsay akong gihunahuna samtang tanan Niyang mga sugo. 19:16, 18). gipakigbahin ang sakrament? • Kanunay nga mohinumdom Kaniya. Atong mahinumduman nga Siya midala “diha kaniya sa [atong] mga Si Elder David A. Bednar nagtudlo: Ang pag-ampo gitapos pinaagi sa kahuyang, nga ang iyang kasingkasing “Ang ordinansa sa sakrament usa ka talagsaon nga pagdapit ug saad: “Nga mahimo nga mapuno uban sa kalo- balaan ug binalik-balik nga pagda- sila unta sa kanunay makabaton sa oy, sumala sa unod, nga siya mahimo pit nga sinserong maghinulsol ug iyang Espiritu uban kanila” (Moroni 4:3). nga masayud sumala sa unod unsaon mabag-o sa espirituhanon. Ang pag- Si Pablo misulat, “Ang bunga sa pagtabang ang iyang mga katawhan ambit sa sakrament, sa kaugalingon Espiritu mao ang gugma, kalipay, sumala sa [atong] mga kahuyang” niini, dili makapasaylo sa mga sala. kalinaw, pailub, pagkamapuanguron, (Alma 7:12). Apan kon tinuoray kitang mangandam pagkamaayo, pagkamatinumanon, Sa atong pagkonsiderar sa atong ug moapil niining balaan nga ordinan- kaaghop, [ug] pagpugong sa kauga- kasinatian sa sakrament, mahimo sa uban sa mapainubsanong kasing- lingon.” (Mga Taga-Galacia 5:22–23). natong pangutan-on ang atong kasing ug mahinulsulong espiritu, nan Ang maanindot nga mga panalangin ug kaugalingon: ang saad nga kita kanunayng maka- mga gasa ang maato kon tumanon nato baton sa Espiritu sa Ginoo maanaa ang atong mga pakigsaad. • Unsay akong buhaton karong sema- kanato. Ug pinaagi sa makapabalaan naha aron mas maandam alang sa nga gahum sa Espiritu Santo isip pada- 5. Mamalandong ug Mohinumdumi Kaniya sakrament? yon natong kompanyon, kita kanu- samtang Gipakigbahin ang mga Ilhanan sa nayng makabaton og kapasayloan sa Sakrament atong mga sala.” 7 Ang balaang mga gutlo samtang Ako mopamatuod sa daghang mga gipakigbahin sa mga naghupot sa panalangin nga maato samtang palam- priesthood ang sakrament mahimong buon nato ang atong pagpangandam sagrado ngari kanato. ug espirituhanong pag-apil diha sa Samtang gi-apud-apod ang pan, ordinansa sa sakrament. Ako mopa- mahimong mamalandong kita nga matuod og dugang nga kining mga sa kinatas-ang buhat sa gugma alang panalangin maato tungod sa gugma sa kanato, ang Manluluwas midala “diha atong Amahan sa Langit ug sa walay kaniya sa kamatayon, nga siya mahi- kinutuban nga maulaong sakripisyo sa mo nga mohubad sa mga higot sa Iyang Pinalanggang Anak, nga si Jesu- kamatayon diin naghigot sa iyang mga kristo. Sa Iyang sagradong pangalan, katawhan” (Alma 7:12). nga mao si Jesukristo, amen. ◼ Hinaut nga atong hinumduman ang MUBO NGA MGA SULAT mahimayaong panalangin sa Pagkaban- 1. Boyd K. Packer, “Personal Revelation: The Gift, the Test, and the Promise,” Ensign, haw nga “modangat sa tanan, . . . ulipon Nob. 1994, 61. ug gawasnon, lalaki ug babaye, dautan 2. Russell M. Nelson, “Worshiping at Sacrament ug matarung; ug gani walay buhok sa Meeting,” Liahona, Ago. 2004, 13. 3. “Jesus of Nazareth, Savior and King,” ilang mga ulo nga mawala; apan ang Hymns, nu. 181. matag butang ipahiuli ngadto sa iyang 4. “While of These Emblems We Partake,” hingpit nga bayanan” (Alma 11:44). Hymns, nu. 173. 5. “How Great the Wisdom and the Love,” Apan samtang gipakigbahin ang Hymns, nu. 195. tubig, mahimo natong mahinumduman 6. “As Now We Take the Sacrament,” Hymns, ang hangyo sa Ginoo: nu. 169. 7. David A. Bednar, “Kanunay nga Magbaton “Kay tan-awa, Ako, ang Dios, nag- og Kapasayloan sa Inyong mga Sala,” antus niini nga mga butang alang sa Liahona, Mayo 2016, 61–62.

NOBYEMBRE 2016 87 sa Israel. Ang kamatuoran, hinoon, mao nga ang dili hinakog ug Kristohanon nga butang nga buhaton mao ang pag- kumpisal ug paghinulsol. Mao kini ang mahinungdanong plano sa Langitnong Amahan bahin sa katubsanan. Sa katapusan, kining minahal nga Ni Linda S. Reeves tawo mikumpisal sa iyang mga sala Ikaduhang Magtatambag sa Kinatibuk-ang ngadto sa iyang matinud-anong asawa Kapangulohan sa Relief Society ug sa iyang mga lider sa Simbahan, nagpadayag og dakong pagbasol. Bisan og kadto ang kinalisuran nga iyang nabuhat, ang pagbati og kahupay, kalinaw, pagpasalamat, gugma sa atong Ang Dako nga Laraw Manluluwas, ug ang kahibalo nga ang Ginoo mikuha sa iyang bug-at nga palas-anon ug sa pagdala kaniya naka- sa Katubsanan hatag og kalipay nga dili mahulagway, walay bali kon unsa man ang sangpu- Nakahibalo ko, nga kon kita tinuod nga naghinulsol, ang atong mga sala tan ug sa iyang umaabut. Nakasiguro siya nga ang iyang asawa sa pagkatinuod mawala—walay timailhan! ug mga anak mahugno—ug mao gayud; ug adunay mahitabo nga pagdisiplina ug ang pagkarelease sa calling—ug mao gyuy nahitabo. Nakasiguro siya nga ang ipila ka bulan sa wala pa mopa- mipadayag nga siya andam sa pag- iyang asawa magmagul-anon, masa- naw si Presidente Boyd K. Packer, biya sa iya mismong mahangturon kitan, ug masuko—ug mao gayud. Ug Pang kinatibuk-ang priesthood ug nga kaluwasan kay sa mabutang ang ang bana nakombinser nga mobiya ang mga lider sa auxiliary nakaangkon og iyang asawa o mga anak sa kagul- asawa , dad-on ang mga bata—apan bililhong oportunidad sa iyang pagpa- anan, kaulaw, o sa ubang sangputanan wala buhata sa asawa. mulong kanamo. Wala pa ko mohu- nga tingali maoy hinungdan sa iyang Usahay ang seryoso nga kalapasan nong sa paghunahuna bahin sa iyang pagkumpisal. mosangput sa diborsyo, ug depende sa gisulti. Misulti siya namo nga iyang Kon kita nakasala, si Satanas kanu- mga sirkumstansya, nga tingali gikina- gitan-aw og balik ang iyang tibuok nayng mosulay sa pagkombinser kanato hanglan. Apan sa katingala niinini nga kinabuhi, nangita og ebidensya sa nga ang dili hinakog nga buhaton mao tawo, ang iyang asawa migakos kaniya mga sala nga iyang nahimo ug sinsero ang pagpanalipod sa uban gikan sa pag- ug mipahinungod sa iyang kaugali- nga nahinulsulan ug walay nakitang kadaut sa pagkahibalo sa atong mga sala, ngon sa pagtabang kaniya kutob sa timailhan niini. Tungod sa maulaong lakip ang pagkumpisal ngadto sa atong iyang mahimo. Paglabay sa panahon, sakripisyo sa atong pinalanggang bishop, kinsa makapanalangin sa atong hingpit na siyang nakapasaylo kaniya. Manluluwas, si Jesukristo, ug pinaagi sa kinabuhi pinaagi sa iyang yawe sa pries- Iyang nabati ang makaayo nga gahum sinsero nga paghinulsol, ang iyang mga thood isip gikauyonang maghuhukom sa Pag-ula sa Manluluwas nga alang sala hingpit nga nawala, daw wala kini nahitabo. Dayon si Presidente Packer mimando kanamo isip mga lider nia- nang adlawa sa pagpamatuod nga kini tinuod alang sa matag usa nato nga sinserong naghinulsol. Nasayud ko og usa ka tawo kinsa nalambigit sa moral nga kalapasan pipila ka tuig nang milabay. Sa dugayng higayon, kining tawo mibati og kaulaw ug nahadlok kaayo nga motug-an sa iyang asawa ug sa iyang mga lider sa priesthood. Gusto niyang hingpit nga makahinulsol apan sa pagkatinuod

88 SESYON SA DOMINGGO SA BUNTAG | OKTUBRE 2, 2016 niya. Milabay ang baynte-singko ka tuig, “. . . Bisan unsa pa ka sakit ang pag- kining managtiayon ug ang ilang tulo ka hinulsol, kini matabunan sa hingpit nga anak lig-on ug matinud-anon. Ang bana kalipay sa pagpasaylo.” 2 ug asawa nagserbisyo sa templo ug adu- Kini nga kasinatian nagpahinumdom nay lig-on, ug mahigugmaong kamin- nako ni Enos sa Basahon ni Mormon, yoon. Ang kaladmon sa pagpamatuod kinsa “nangamuyo ngadto [sa Ginoo] sa niining tawhana ug ang iyang gugma ug hilabihan nga pag-ampo,” dayon nadu- pasalamat sa Manluluwas ug Iyang Pag- ngog ang tingog nga nag-ingon, “Enos, ula makita kaayo sa iyang kinabuhi. ang imong mga sala gipasaylo na. . . . Si Amulek mipamatuod, “Oo, ako “Ug ako, si Enos, nasayud nga ang buot nga kamo moduol ug dili magpa- Dios dili magbakak; busa, ang akong tig-a sa inyong mga kasingkasing; . . . kasaypanan nakuha sa hingpit. kon kamo maghinulsol . . . , diha-di- “Ug ako miingon: Ginoo, giunsa kini ha ang mahinungdanon nga laraw pagbuhat? sa katubsanan mapadangat nganha “Tungod sa imong hugot nga pag- kaninyo.” 1 tuo ni Kristo. . . . Makalakaw ka na, ang Sa dihang nagserbisyo ko uban sa imong hugot nga pagtuo nakahimo akong bana sa iyang pagdumala sa Sa pagtandi, nakaila ko og laing mis- kanimo nga hinlo.” 3 usa ka misyon, miadto kami sa airport yonaryo kinsa, nasayud sa iyang wala Sa pagpangadam sa iyang pagpa- aron tagboon ang dakong grupo sa nakompisal nga sala sa wala pa siya mulong, gusto nakong mabati kon mga misyonaryo usa ka buntag. Usa nagmisyon sigurado nga maoy hinung- unsay nasabtan sa among mga apo sa ka partikular nga batang-ong lalaki dan nga mapauli og sayo, nagplano nga paghinulsol ug unsa ang ilang pagbati ang among namatngonan. Mura siya motrabaho og maayo sa iyang misyon bahin sa atong Manluluwas, mao nga og nagguol, nagbug-atan, hapit wala ug mokompisal ngadto sa presidente mihangyo ko sa among mga anak nga mahimutang. Maampingon kami nga sa misyon mga pila ka adlaw lang sa ipangutana ang mosunod. Natandog ko nagtan-aw niya nianang hapona. dili pa makompleto ang iyang misyon. sa mga tubag sa among mga apo. Pagkagabii, kining batan-ong lalaki Nagkulang siya og diosnon nga kasubo Unsa ang paghinulsol? “Kon maka- mihimo og ulahi na nga pagkumpisal, ug misulay sa paglikay sa plano nga dasmag ka og tawo, mahimong kang ug ang iyang mga lider determinado gitanyag sa mahigugmaong Manluluwas moingon ‘pasayloa ko’ tabangi siya nga nga kinahanglan siya nga mapauli. alang sa matag usa kanato. makabarug.” Bisan og subo kaayo mi nga wala siya Atol sa among misyon, gikuyogan Unsa ang imong bation kon ikaw magmatinuoron ug wala siya maghinul- nako ang akong bana sa dihang nag- maghinulsol? “Mabati nimo Siya; mabati sol sa wala pa magmisyon, paingon sa interbyu siya og usa ka lalaki alang nimo ang Iyang kainit, ug ang bati nga airport sinsero kami ug mahigugmaong sa bunyag. Samtang nag-interbyu ang mga pagbati mahanaw.” midayeg kaniya sa kaisug sa pagtug-an, akong bana, naghulat ko sa gawas Unsa ang imong gibati bahin ni Jesus ug misaad nga mokontak kaniya. uban sa mga misyonaryo nga mga ug sa Langitnong Amahan kon ikaw Kining talagsaon nga batan-ong lala- sister nga nagtudlo niining lalaki. Pag- maghinulsol? “Mabati nako nga bation ki napanalanginan nga nakabaton og kahuman sa interbyu, ang akong bana ni Jesus nga angay lang nga gibuhat ang maanindot nga ginikanan, talagsaong mipahibalo nga ang lalaki mabunya- Pag-ula, ug Siya malipayon nga makau- mga lider sa priesthood, ug maabagon gan. Kining buotan nga tawo mibakho ban kita Kaniya pag-usab.” ug mahigugmaon nga ward. Human sa samtang mipasabut nga sigurado siya Nganong gusto ni Jesus ug sa Langit- usa ka tuig nga pagpaningkamot aron nga ang grabing sala iyang nabuhat sa nong Amahan nga ako maghinulsol? hingpit nga makahinulsol ug moambit iyang kinabuhi makapugong niya nga Matud pa sa akong 17-anyos nga apo sa Pag-ula sa Manluluwas, nakabalik mabunyagan. Talagsa ra kaayo ko nga nga babaye: “Tungod kay sila nagmahal siya sa among misyon. Lisud ihulagway makasaksi sa kalipay sa usa ka tawo kanako! Aron mouswag ug mahimong ang kalipay nga among gibati samtang nga mogawas gikan sa kangitngit ug sama Nila, kinahanglan kita nga maghi- among gitagbo kining batan-ong lalaki ngadto sa kahayag sama ang akong nulsol. Gusto usab ako nga ang Espiritu sa airport. Puno siya sa Espiritu, mali- nasaksihan nianang adlawa. magauban kanako, mao nga kinahang- payon, masaligon atubangan sa Ginoo, Elder D. Todd Christofferson testified: lan maghinulsol ko sa kada adlaw aron ug mahinangpon nga makatuman og “Pinaagi sa hugot pagtuo sa [atong] maangkon ang Iyang maanindot nga matinud-anon nga misyon. Nahimo maloloy-ong Manunubos ug sa Iyang pakig-uban. Dili paigo ang akong kama- siyang talagsaon nga misyonaryo, ug gahum, ang potensyal nga kadespirado pasalamaton ngadto Nila.” sa kaulahian ang akong bana ug ako mahimong pag-laum. Ang pagtawo ug Sa dihang nakadungog sa pangu- nakapribilehiyo sa pagtambong sa tinguha mausab, ug kanhi madanihon tana ang kwatro anyos nga si Brynlee, iyang temple sealing. nga sala mahimong magkangil-ad. . . . miingon siya, “ambot lang, Pa. Tudloi ko.”

NOBYEMBRE 2016 89 Sa milabayng general conference, si Elder Jeffrey R. Holland namahayag: “Bisan nagtuo ka nga ulahi ka na, bisan pila pa ka mga oportunidad ang wala ninyo mapahimusli, mga sao nga inyong nahimo . . . , o unsa ka kalayo sa panimalay ug pamilya ug sa Dios, mopamatuod ko nga wala pa kamo malayo sa balaanong gugma. Impo- Ni Elder M. Russell Ballard sible nga ang mahangturong kaha- Sa Korum sa Napulog Duha ka mga Apostoles yag sa Pag-ula ni Kristo dili moabut kaninyo.” 4 O, pagkagusto gayud nako nga ang matag usa sa akong mga anak, apo, ug matag usa ninyo, mga kaigsoonan Kang Kinsa Man Kami ko, sa pagbati og kalipay ug kasuod sa Langitnong Amahan ug sa Manluluwas samtang maghinulsol kita kada adlaw Moadto? sa atong mga sala ug kahuyang. Matag may tulubagon nga anak sa Langitnong Sa katapusan, ang matag usa kanato kinahanglang motubag sa Amahan nagkinahanglan og paghinul- sol. Ikonsiderar unsa nga mga sala ang pangutana sa Manluluwas: “Buot ba usab kamong mobiya kanako?” kinahanglan natong hinulsolan? Unsa ang nakapugong kanato? Unsa nga paa- gi nga kinahanglan kita nga molambo? Nakahibalo ko, sama sa nasinati ipila ka tuig ang milabay, ang akong higala, sa Ginoo, ug sa Iyang gipahiuli ni Presidente Packer ug gipamatuod, pamilya ug ako mibisita sa Balaan nga Simbahan apil sa mga butang nga nga kon kita tinuod nga naghinulsol, Pnga Yuta. Usa sa akong tataw nga labing mahinungdanon sa kinabuhi. ang atong mga sala sa pagkatinuod panumduman gikan sa among biyahe Tungod kay kini nga mga pakigrelasyon mawala—walay timailhan! Personal mao ang pagbisita ngadto sa ibabaw nga importante kaayo, kinahanglan kining nakong nabati ang gugma, kalipay, kwarto sa Jerusalem, ang tradisyonal nga panggaon, panalipdan, ug amumahon. kahupay, ug kamasaligon atubangan dapit sa Katapusang Panihapon. Usa sa labing makaguol nga mga sa Ginoo samtang ako sinsero nga Samtang nagbarug kami niana nga istorya sa kasulatan nahitabo sa dihang naghinulsol ug napasaylo. dapit, mibasa ako ngadto kanila gikan “daghan sa mga tinun-an [sa Ginoo]” Kanako, ang labing dakong sa Juan 17, diin nangamuyo si Jesus maglisud sa pagdawat sa Iyang mga milagro niining kinabuhi dili ang sa Iyang Amahan alang sa Iyang mga pagtulun-an ug doktrina, ug sila “mita- pagkabahin sa Pulang Dagat, ang disipulo: likod, ug wala na managpanglakaw paglihok sa bukid, o gani ang pag-ayo “Ako nangamuyo alang kanila . . . uban kaniya.” 2 sa lawas. Ang labing dakong milagro aron sila ma-usa sama kanato. . . . Sa pagbiya niini nga mga disipulo, si mahitabo samtang kita mapainubsa- “Nangamuyo ako dili lamang Jesus milingi ngadto sa Napulog Duha nong moduol sa atong Langitnong alang kanila ra, kondili alang usab sa ug nangutana, “Buot ba usab kamong Amahan ug tiunay nga mangamuyo mga mosalig kanako pinaagi sa ilang mobiya kanako?” 3 aron mapasaylo sa atong mga sala pulong; Mitubag si Pedro: ug dayon malimpyo niadtong mga “Aron silang tanan ma-usa; maingon “Ginoo, kang kinsa man kami sala ug mausab pinaagi sa maulaong nga ikaw, Amahan, ania kanako, ug moadto? Ikaw mao ang may mga pulong sakripisyo sa atong Manluluwas. Sa ako anaa kanimo, aron sila usab maa- mahitungod sa kinabuhing dayon. sagradong pangalan ni Jesukristo, nia kanato.” 1 “Ug kami nagatuo, ug among nasi- amen. ◼ Natandog ko pag-ayo samtang nati, nga ikaw mao [kanang Kristo, ang nagbasa niini nga mga pulong ug Anak sa buhi nga Dios].” 4 MUBO NGA MGA SULAT nag-ampo ko nianang sagradong dapit Nianang higayuna, sa dihang ang 1. Alma 34:31. 2. D. Todd Christofferson, “Ang Balaanong nga kanunay akong mahiusa sa akong uban nakatutok sa unsay dili nila Gasa sa Paghinulsol,” Liahona, Nob. pamilya ug sa akong Langitnong Ama- madawat, ang mga Apostoles mipili 2011, 40. han ug uban sa Iyang Anak. sa pagtutok sa unsay ila gayud nga 3. Enos 1:4–8 4. Jeffrey R. Holland, “Mga Mamumuo sa Ang atong bililhon nga mga paki- gituohan ug nahibaloan, ug isip resulta, Ubasan,” Liahona, Mayo 2012, 33. grelasyon sa mga pamilya, sa mga nagpabilin sila kang Kristo.

90 SESYON SA DOMINGGO SA BUNTAG | OKTUBRE 2, 2016 Wala madugay, sa adlaw sa Pente- pagbalik ngadto sa Ilang mahangtu- costes, ang Napulog Duha nakadawat rong presensya? sa gasa sa Espiritu Santo. Nahimo silang Asa man kamo moadto aron matud- maisugon sa ilang pagsaksi kang Kristo loan mahitungod sa usa ka Manluluwas ug nagsugod nga mas hingpit nga kinsa inyong labing suod nga higala, makasabut sa mga pagtulun-an ni Jesus. nga mi-antus dili lamang alang sa Mao ra gihapon kini sa atong pana- inyong mga sala apan usab nag-antus hon. Alang sa uban, ang imbitasyon ni sa “mga sakit ug mga kasakit ug mga Kristo sa pagtuo ug pagpabilin pada- pagtintal sa matag matang” aron “nga yon nga malisud—o lisud dawaton. ang iyang kasingkasing mahimo nga Pipila sa mga disipulo nanglimbasug mapuno uban sa kalooy, sumala sa sa pagsabut sa piho nga polisiya o unod, nga siya mahimo nga masayud pagtulun-an sa Simbahan. Ang uban sumala sa unod unsaon pagtabang ang makakita og problema sa kasaysayan sa iyang mga katawhan sumala sa ilang Simbahan o sa mga apan sa pipila ka mga kahuyang,” 7 lakip, nagtuo ko, ang mga miyembro ug mga lider, kaniadto kahuyang sa pagkawala sa pagtuo? ug karon. Ang uban maglisud usab sa Asa man kamo moadto aron dugang pagsunod og relihiyon nga nagkina- nga makat-on mahitungod sa plano hanglan og sakripisyo. Sa katapusan, sa Langitnong Amahan alang sa atong ang uban “[na]luya diha sa maayo nga mahangturong kalipay ug kalinaw, buhat.” 5 Tungod niini ug ubang mga Ayaw biyai ang mahinungdanon nga usa ka plano nga puno sa talagsaong rason, ang ubang mga miyembro sa mga kamatuoran nga gipadayag pina- mga posibilidad, mga pagtulun-an, Simbahan dili sigurado sa ilang pagtuo, agi ni Propeta Joseph Smith. Ayaw og ug paggiya alang sa atong mortal ug naghunahuna kon tingali angay silang hunong sa pagbasa, pagpamalandong, mahangturong kinabuhi? Hinumdumi, mosunod niadtong “mitalikod ug wala ug paggamit sa doktrina ni Kristo nga ang plano sa kaluwasan naghatag og na managpanglakaw” uban ni Jesus. anaa sa Basahon ni Mormon. kahulugan, katuyoan, ug direksyon sa Kon dunay usa kaninyo nga nagdu- Ayaw kapakyas sa paggahin og mortal nga kinabuhi. haduha sa inyong pagtuo, mangutana igo nga panahon sa Ginoo pinaagi sa Asa man kamo moadto aron ako kaninyo sa samang pangutana ni matinuorong paningkamot sa pagsabut makakita og detalyado ug dinasig nga Pedro: “Kang kinsa man [kamo] moad- kon unsay gipadayag sa Ginoo. Sama han-ay sa organisasyon sa Simbahan to?” Kon mopili kamo nga mahimong sa gisulti kausa sa akong minahal nga diin kamo gitudloan ug gisuportahan dili aktibo o mobiya sa gipahiuli nga higala ug kanhi kauban nga si Elder sa mga lalaki ug babaye nga mapasa- Simbahan ni Jesukristo sa mga Santos Neal A. Maxwell, “Kinahanglang dili ligon kaayo nga moserbisyo sa Ginoo sa Ulahing mga Adlaw, asa man kamo kita magtuo . . . nga tungod lang kay pinaagi sa pagserbisyo kaninyo ug sa moadto? Unsay inyong buhaton? Ang dili kita makapasabut sa usa ka butang, inyong pamilya? desisyon nga “dili na makiglakaw” dili na kini mapasabut.” 6 Asa man kamo moadto aron maka- uban sa mga miyembro sa Simbahan Busa sa dili pa kamo mobuhat kita og buhing mga propeta ug mga ug sa pinili nga mga lider sa Ginoo nianang makuyaw sa espirituhanon apostoles, kinsa gitawag sa Dios sa adunay malungtarong epekto nga dili nga pagpili nga mobiya, moawhag ko paghatag kaninyo og laing kapanguha- kanunay masabtan sa pagkakaron. kaninyo sa paghunong ug paghuna- an sa tambag, panabut, kahupayan, ug Tingali adunay doktrina, polisiya, tipik huna og maayo sa dili pa hunungan inspirasyon alang sa mga hagit sa atong sa kasaysayan nga dili kamo mou- ang bisan unsa man nga unang midala panahon? yon sa inyong tinuohan, ug tingali kaninyo ngadto sa inyong pagpama- Asa man kamo moadto aron maka- inyong bation nga ang bugtong paagi tuod sa gipahiuli nga Simbahan ni kita og mga tawo kinsa nagpuyo subay sa pagsulbad nianang kasamok sa Jesukristo. Hunong ug paghunahuna sa gitakda nga hugpong sa mga mithi kaugalingon mao ang “dili na makigla- kabahin sa unsay inyong gibati dinhi ug mga sumbanan nga inyong giam- kaw” uban sa mga Santos. Kon mabuhi ug nganong gibati ninyo kini. Hunahu- bitan ug gusto nga ipasa ngadto sa kamo nga sama kanako og gidugayon, naa ang mga higayon nga ang Espiritu inyong mga anak ug mga apo? inyong masayran nga dunay paagi nga Santo nagpamatuod kaninyo kabahin Ug asa man kamo moadto aron masulbad ra kini sa ilang kaugalingon. sa mahangturong kamatuoran. makasinati sa kalipay nga moabut pina- Usa ka dinasig nga ideya o pinadayag Asa man kamo moadto aron sa pag- agi sa makaluwas nga mga ordinansa mahimong makatabang sa pagsabut sa pangita sa uban nga susama kaninyo ug mga pakigsaad sa templo? usa ka isyu. Hinumdumi, ang Pagpa- og pagtuo diha sa personal, mahigug- Mga kaigsoonan, ang pagdawat hiuli dili usa ka panghitabo, apan kini maon nga Langitnong mga Ginikanan, ug pagsunod sa ebanghelyo ni Kristo padayon nga naglambo. kinsa nagtudlo kanato kon unsaon sa mahimong lisud. Kanunayng ingon

NOBYEMBRE 2016 91 niana kaniadto, ug kanunayng ingon ug nga Siya dili gayud mobiya bisan niana sa umaabut. Ang kinabuhi mahi- usa kanato. Hinumdumi ang tubag ni mong sama sa mga nagbaktas saka sa Pedro sa pangutana ug mga pulong sa tungason ug lisud nga dalan. Natural Manluluwas: ug normal lang nga usahay mohunong “Kang kinsa man kami moadto? kadali diha sa dalan aron mopahu- Ikaw mao ang may mga pulong mahi- lay, timbang-timbangon pag-usab tungod sa kinabuhing dayon. ang atong padulngan, ug ikonsiderar Ug kami nagatuo, ug among nasi- ang atong gipaspason. Dili tanan ang nati, nga ikaw mao [kanang Kristo, ang kinahanglang mohunong kadali diha sa Anak sa buhi nga Dios].” 12 dalan, apan walay sayop sa pagbuhat Mopamatuod ko “nga walay lain nga niini kon gikinahanglan sa inyong mga ngalan nga gihatag, ni lain nga mga kahimtang. Gani, mahimo kining posi- agianan ni mga paagi diin ang kaluwa- tibo nga butang alang niadtong hingpit san modangat ngadto sa mga kataw- nga mopahimulos sa oportunidad sa han, lamang diha ug pinaagi sa ngalan paglagsik sa ilang mga kaugalingon ni Kristo.” 13 gamit ang buhi nga tubig sa ebanghel- Mopamatuod sab ko nga mitawag si yo ni Kristo. Jesukristo og mga apostoles ug mga pro- Ang peligro moabut kon ang tawo peta sa atong panahon ug mipahiuli sa mopili sa pagpalayo gikan sa dalan Ang akong kinasingkasing nga Iyang Simbahan uban sa mga pagtulun- paingon sa kahoy sa kinabuhi.8 Kita hangyo mao nga kita moawhag, moda- an ug mga sugo isip “usa ka dangpanan usahay makakat-on, magtuon, ug wat, mosabut, ug mohigugma niadtong gikan sa unos, ug gikan sa kaligutgut” mahibalo, ug usahay kita kinahanglang nanlimbasug sa ilang pagtuo. Kina- nga siguradong moabut gawas kon ang motuo, mosalig, ug molaum. hanglan dili gayud kita mobaliwala ni mga tawo sa kalibutan maghinulsol ug Sa katapusan, ang matag usa kanato bisan kinsa sa atong mga kaigsoonan. mobalik ngadto Kaniya.14 kinahanglang motubag sa pangutana Anaa kita sa lain-laing mga dapit diha Mopamatuod pa gyud ko nga ang sa Manluluwas: “Buot ba usab kamong sa dalan, ug kinahanglang mangalagad Ginoo “nagdapit kanilang tanan sa mobiya kanako?” 9 Kitang tanan kina- kita sa usag usa tungud niana. pagduol ngadto kaniya ug sa pag-ambit hanglang magtinguha sa atong kauga- Sama nga kinahanglang bukas ang sa iyang kaayo; ug siya wala maglimud lingong tubag niana nga pangutana. atong mga bukton sa pag-abiabi sa kang bisan kinsa nga moduol ngadto Alang sa pipila, ang tubag sayon ra; sa bag-ong mga kinabig, mao usab nga kaniya, itum ug puti, ulipon ug gawas- uban, kini lisud kaayo. Dili ko magpa- kinahanglan kitang modawat ug mosu- non, lalaki ug babaye; . . . ug ang tanan kaaron-ingnon nga nasayud nganong porta niadtong adunay mga pangutana managsama ngadto sa Dios.” 15 ang pagtuo mas sayon nga moabut ug nagduhaduha diha sa ilang pagtuo. Si Jesus mao ang atong Manluluwas alang sa pipila kay sa uban. Mapasa- Mogamit og laing pamilyar nga sam- ug Manunubos, ug ang Iyang gipahiuli lamaton lang kaayo ko nga masayud bingay, nag-ampo ko nga si bisan kinsa nga ebanghelyo mogiya kanato nga nga ang mga tubag anaa kanunay, ug nga naghunahuna nga mobiya sa “Old luwas nga makabalik sa presensya sa kon kita magtinguha niini—magtingu- Ship Zion,” diin ang Dios ug si Kristo atong Langitnong mga Ginikanan kon ha gayud uban sa tinuod nga katuyo- maoy nagtimon, mohunong kadali magpabilin kita sa dalan sa ebanghel- an ug uban sa hingpit nga katuyoan ug maghunahuna og maayo sa dili pa yo ug mosunod sa Iyang mga tunob. sa mainampoong kasingkasing—sa ninyo buhaton. Niini ako mopamatuod sa pangalan ni katapusan makaplagan nato ang mga Palihug hibaloi nga bisan og ang Jesukristo, amen. ◼ tubag sa atong mga pangutana samtang kusog nga mga unos sa hangin ug balod MUBO NGA MGA SULAT magpadayon kita sa dalan sa ebanghel- mohapak sa karaang barko, hinumdumi 1. Juan 17:9, 11, 20–21. 2. Juan 6:66; emphasis gidugang. yo. Sa akong pagpangalagad, nakaila kanunay nga nagsakay ang Manluluwas 3. Juan 6:67. ko kadtong mga tawo nga mibiya ug ug makahimo sa pagbadlong sa unos 4. Juan 6:68–69; emphasis gidugang. mibalik human sa ilang mga pagsulay uban sa Iyang mando, “Hilum, hunong.” 5. Doktrina ug mga Pakigsaad 64:33. 6. Neal A. Maxwell, Not My Will, But Thine sa pagtuo. Hangtud niana, kinahanglang dili kita (1988), 124. Ang akong sinserong paglaum mahadlok, ug kinahanglan duna kitay 7. Alma 7:11–12. mao nga modapit kita og mag-anam lig-on nga pagtuo ug masayud nga 8. Tan-awa sa 1 Nephi 8:20–30. 9. Juan 6:67. kadaghan nga mga anak sa Dios nga “bisan pa ang hangin ug ang lanaw 10. 1 Nephi 8:15. makakita ug mopadayon diha sa dalan mopatuo man kaniya.” 11 11. Tan-awa sa Mark 4:35–41. sa ebanghelyo aron sila usab “mokaon Mga kaigsoonan, mosaad ko diha 12. Juan 6:68–69. 13. Mosiah 3:17. sa bunga, diin madanihon kaayo labaw sa ngalan sa Ginoo nga Siya dili 14. Doktrina ug mga Pakigsaad 115:6. sa tanan nga bunga.” 10 gayud mobiya sa Iyang Simbahan 15. 2 Nephi 26:33.

92 SESYON SA DOMINGGO SA BUNTAG | OKTUBRE 2, 2016 mga kamot ug sa mga tiil, nga kamo masayud nga Ako mao ang Dios sa Isra- el, ug ang Dios sa tibuok yuta, nga gipa- tay tungod sa mga sala sa kalibutan. . . . “Ug sa diha nga nakaduol na silang tanan ug nakasaksi sa ilang kauga- lingon, sila naghiusa sa pagsinggit, nag-ingon: Ni Bishop Dean M. Davies “Hosanna! Bulahan ang ngalan sa Unang Magtatambag sa Presiding Bishopric Labing Halangdon nga Dios!” 4 Ug dayon, sa ikaduhang higayon, “sila nangluhod sa tiilan ni Jesus.” Apan niining higayuna adunay katuyoan, kay atong nahibaloan nga sila “nagsimba Ang mga Panalangin sa kaniya.” 5

Sa Kasamtangang Panahon Pagsimba Sayo niining tuiga gitahasan ko sa pagbisita sa usa ka stake sa kasadpang Ang pagsimba mahinungdanon ug kinahanglang maoy gitutokan sa bahin sa Estados Unidos. Usa kadto ka normal nga Dominggo, normal atong espirituhanong kinabuhi. Butang kini nga kinahanglan natong nga miting, uban sa normal nga mga panganduyon, pangitaon, ug paninguhaong masinati. miyembro sa Simbahan. Nagtan-aw ko sa pagpanulod sa mga tawo sa chapel ug hilum nga nanglingkod sa bakanting mga lingkuranan. Ang dali-dali, hina- Ang Iyang Pagbisita Sa dihang ang Manluluwas minaog gawhaw nga pag-istorya madungog sa Usa sa kinanindotan ug malu- gikan sa langit, ang katawhan kaduha tibuok hawanan. Ang mga ginikanan mong mga kasinatian nga narekord miluhod sa Iyang tiilan. Ang unang naningkamot—usahay kawang lang— sa balaang kasulatan mao ang istorya higayon nahitabo human sa Iyang pag- sa pagpahilum sa sipat nga mga bata. sa pagbisita sa Manluluwas ngadto sa pahibalo, uban sa balaang awtoridad: Normal. katawhan sa America human sa Iyang “Tan-awa, Ako mao si Jesukristo, Apan, sa wala pa masugdi ang kamatayon ug Pagkabanhaw. Ang kinsa gipamatud-an sa mga propeta miting, dunay mga pulong nga dinasig katawhan nag-antus og dako kaayong nga moanhi sa kalibutan. sa Espiritu nga akong nahunahunaan. kadaut nga “ang ibabaw sa yuta [nahi- “Ug tan-awa, Ako ang kahayag ug Kini nga mga miyembro wala moan- mong] nausab.” 1 Ang rekord niadto nga ang kinabuhi sa kalibutan.” 3 hi aron lang pagtuman sa katungdanan mga paghitabo nagsaysay nga pag- Dayon Siya midapit niadtong anaa o maminaw sa mga mamumulong. kahuman sa kadaut, ang tanang tawo nga “Tindog ug duol kamo ngari kanako, Mianhi sila alang sa mas lawom ug padayon nga naghilak,2 ug taliwala sa aron kamo mohikap pinaagi sa inyong mahinungdanon kaayong rason. ilang pagbangutan, sila nagtinguha og kamot sa akong kilid, ug usab kamo Mianhi sila aron sa pagsimba. pagkaayo, kalinaw, ug pagkaluwas. mobati sa mga agi sa lansang sa akong Sa nagpadayon ang miting, nag- obserbar ko sa pipila ka mga miyem- bro sa kongregasyon. Hapit langitnon ang ilang panagway, sa kinaiya nga matinahuron ug malinawon. Dunay butang bahin nila nga nakapainit sa akong kasingkasing. Ang ilang nasinati nianang Dominggoha may pagka-talagsaon. Nagsimba sila. Nagsinati sila sa langit. Ako kining makita sa ilang panagway. Ug ako nagmaya ug nagsimba uban kanila. Ug sa akong pagbuhat sa ingon,

NOBYEMBRE 2016 93 lumulupyo niini sa bililhong kahibalo kalabut sa kinaiyahan ug katuyoan sa Dios ug sa Iyang relasyon sa tawo. Si Oliver Cowdery mihulagway niadtong nga adlawa nga “dili gayud malimtan, . . . Unsa nga hingpit nga kalipay! unsa ka katingalahan! unsa ka kahibulongan!” 7 Ang mga pulong ni Oliver naghatud sa unang mga elemento nga nag-uban sa tinuod nga pagsimba sa balaan—usa ka pagbati sa harianong pagdayeg ug dakong pasalamat. Kada adlaw, apan ilabi na sa adla- wng Igpapahulay, aduna kitay talag- ang Espiritu namulong sa akong kasing- Mobayaw kita sa atong mga kasing- saon nga oportunidad sa pagsinati sa kasing. Ug nianang adlawa, duna koy kasing diha sa pag-ampo, mopakabi- katingalahan ug pagdayeg sa langit ug nakat-unan bahin sa akong kaugalingon, lilhon sa Iyang pulong, magmaya sa mohalad sa atong pagdayeg sa Dios bahin sa Dios, ug bahin sa tahas sa tinu- Iyang grasya, ug mopasalig sa pagsu- alang sa Iyang kamaayo ug naghinga- od nga pagsimba diha sa atong kinabuhi. nod Kaniya uban sa gipahinungod nga pin nga kalooy. kamaunungon. Makagiya kini nato ngadto sa pagla- Pagsimba diha sa Atong Inadlaw-adlaw Ang pagsimba sa Dios importante um. Kini ang unang mga elemento sa nga Kinabuhi. kaayo nga elemento sa kinabuhi sa pagsimba. Ang mga Santos sa Ulahing mga disipulo ni Jesukristo nga kon pakyas Adlaw talagsaon kon bahin na sa pag- kita sa pagdawat Kaniya diha sa atong Kahayag, Kahibalo, ug Hugot nga Pagtuo serbisyo diha sa mga calling sa Sim- mga kasingkasing, makawang ang Sa bulahang adlaw sa Pentecostes, bahan. Apan usahay maghimo kita sa atong pagtinguha Kaniya diha sa atong ang Balaang Espiritu misulod sa kasing- atong trabaho sa naandang paagi, nga mga konseho, mga simbahan, ug mga kasing ug hunahuna sa mga disipulo ni basta lang naghimo sa trabaho. Usahay templo. Kristo, nagpuno kanila sa kahayag ug ang atong pagtambong sa mga miting Ang tinuod nga disipulo madasig kahibalo. ug atong pagserbisyo sa gingharian sa “[pagsimba kaniya] nga nagbuhat Hangtud nianang adlawa sila dili magkulang sa balaang elemento sa sa langit, ug sa yuta, ug sa dagat, ug sigurado kon unsa ang ilang buhaton. pagsimba. Ug kon wala kana, nawad- sa mga tuburan sa mga tubig—magta- Ang Jerusalem nahimong kuyaw nga an kita og dili ikatandi nga espirituha- wag diha sa ngalan sa Ginoo adlaw ug dapit alang sa sumusunod sa Malulu- nong kasinatian sa mahangturon—nga gabii.” 6 was, ug naghunahuna gayud sila kon angay unta kanato isip mga anak sa Daghan kita og makat-unan bahin unsa ang mahitabo kanila. mahigugmaong Langitnong Amahan. sa tinuod nga pagsimba pinaagi sa pag- Apan sa dihang ang Espiritu Santo Dili lang sulagma, malipayong panghi- susi kon giunsa sa ubang—mga tawo mipuno sa ilang kasingkasing, ang mga tabo, ang pagsimba mahinungdanon ug nga tingali dili kaayo lahi sa atong kau- pagduda ug pagduhaduha nahanaw. kinahanglang maoy gitutokan sa atong galingon—nakighinagbo, nakalihok, ug Pinaagi sa talagsaong kasinatian sa espirituhanong kinabuhi. Butang kini nakasimba sa presensya sa balaan. tinuod nga pagsimba, ang mga Santos nga kinahanglan natong panganduyon, sa Dios nakadawat og langitnong kaha- pangitaon, ug paninguhaong masinati. Katingala, Pagpasalamat, ug Paglaum yag, kahibalo, ug gipalig-on nga pagpa- Sa unang bahin sa ika-19 nga siglo, matuod. Ug kana misangput sa pagtuo. Unsa ang Pagsimba? ang Kristiyano nga kalibutan hapit dili Sukad niana, ang Apostoles ug mga Kon kita magsimba sa Dios, moduol na motuo sa ideya nga ang Dios makig- Santos determinado na nga makab-ot kita Kaniya inubanan sa matinahurong istorya gihapon sa tawo. Apan sa ang ilang mga tumong. Inubanan sa gugma, kamapainubsanon, ug pagda- tingpamulak sa 1820, kana nausab sa kamaisugon nagsangyaw sila ni Kristo yeg. Kita moila ug modawat Kaniya isip hangtud sa dihang ang mapainubsanon Jesus sa tibuok kalibutan. atong Hari, ang Tiglalang sa uniberso, nga batang mag-uuma miadto sa kaka- Kon kita magsimba diha sa espiritu, ang atong pinalangga ug walay kinutu- huyan ug miluhod aron sa pag-ampo. nagdapit kita sa kahayag ug kamatu- ban ang kamahigugmaon nga Amahan. Gikan nianang adlawa, ang sunod-su- oran ngadto sa atong mga kalag, nga Motahud ug motamud kita Kaniya. nod nga talagsaong mga panan-awon, nagpalig-on sa atong pagtuo. Kini Motugyan kita sa atong kaugalingon pagpadayag, ug mga langitnong pag- mahinungdanon usab nga mga ele- ngadto Kaniya. pakita milukop sa yuta, nagtuga sa mga mento sa tinuod nga pagsimba.

94 SESYON SA DOMINGGO SA BUNTAG | OKTUBRE 2, 2016 Pagkadisipulo ug Gugmang putli kalipay, ug kalinaw sa ebanghelyo ang Kon magsimba kita, atong ibukas Sa Basahon ni Mormon makakat-on dili nato matagamtam. ang atong mga kasingkasing sa makaa- kita nga sukad nga si Alma nga Batan- Kon magsimba kita sa Dios, kita yo nga gahum sa Pag-ula ni Jesukristo. on naluwas gikan sa pag-antus sa mga moila ug modawat Kaniya uban sa Ang atong kinabuhi mahimong sangputanan sa iyang kaugalingong samang pagtahud niadtong karaang timaan ug pahayag sa atong pagsimba. pagkarebelde, dili na gayud siya sama katawhan sa Amerika. Moduol kita Akong mga kaigsoonan, ang espi- sauna. Maisugon siya nga “mipanaw sa Kaniya nga dunay pagbati sa kahibu- rituwal nga mga kasinatian gamay ra tanan nga kayutaan . . . ug taliwala sa long ug pagdayeg nga dili matugkad. og kalabutan sa unsay nanghitabo sa tanan nga mga katawhan . . . , mainiton Kita magpasalamat uban sa katingala sa palibut nato ug dako kaayo og kalabu- nga naningkamot sa pagtul-id sa tanan kamaayo sa Dios. Ug sa ingon, maka- tan sa nagpanghitabo sa sulod sa atong nga mga kadaot nga [siya] nakahimo baton kita og paglaum. mga kasingkasing. Ako mosaksi nga ngadto sa simbahan.” 8 Mamalandong kita sa pulong sa ang tinuod nga pagsimba mousab sa Ang Iyang kanunay nga pagsimba Dios, ug kana mopuno sa atong mga ordinaryo nga mga miting sa Simbahan sa Makagagahum nga Dios gihulagway kalag uban sa kahayag ug kamatuoran. ngadto sa talagsaong espirituhanon nga diha sa maabtik nga pagkadisipulo. Masabtan nato ang espirituhanon nga pagsaulog. Mopalambo kini sa atong Ang tinuod nga pagsimba mousab talan-awon nga makita lamang pinaagi kinabuhi, mopalapad sa atong salabu- kanato ngadto sa sinsero ug matingu- sa paglamdag sa Espiritu Santo.10 Ug sa tan, ug mopalig-on sa atong mga pag- haong mga disipulo sa atong pina- ingon, makabaton kita og paglaum. pamatuod. Tungod kay kon itumong langgang Agalon ug Manluluwas, si Samtang kita magsimba, ang atong nato ang atong kasingkasing ngadto Jesukristo. Mausab kita ug mahimong kalag malunsay ug mopasalig kita nga sa Dios, sama sa karaang Salmista, mas sama Kaniya. mosunod sa tunob sa atong pinalang- kita “[mosulod] sa iyang mga gangha- Mahimo kita nga mas masinabtanon gang Manluluwas,si Jesukristo. Ug an uban ang pasalamat, ug ngadto sa ug maamumahon. Mas mapasayloon. gumikan niini nga determinasyon, iyang mga sawang uban ang pagda- Mas mahigugmaon. maangkon nato ang gugmang putli. yeg; [atong] ihatag ang mga pasalamat Makasabut kita nga dili mahimong Kon kita magsimba, ang atong mga ngadto kaniya, ug dayegon ang iyang moingon nga gihigugma nato ang Dios kasingkasing modayeg sa atong bula- ngalan. samtang nagdumot, nagsalikway, o hang Dios sa buntag, hapon ug gabii. “Kay ang Ginoo maayo man; ang nagbaliwala sa uban sa atong palibut.9 Kita makanunayong mobalaan iyang mahigugmaong-kalolot naga- Ang tinuod nga pagsimba modala ug motahud Kaniya—sa atong mga padayon sa walay katapusan; ug ang ngadto sa walay pagpalingpaling nga meetinghouse, mga panimalay, mga iyang pagkamatinumanon ngadto sa determinasyon sa pagsubay sa dalan templo, ug sa tanan natong paghago. tanang mga kaliwatan.” 11 sa pagkadisipulo. Ug kana mosangpot Pinaagi sa sinsero ug kinasingka- gayud sa gugma nga putli. Kini mahi- sing nga pagsimba, kita molambo ug nungdanon usab nga mga elemento sa mohingkod sa paglaum, pagtuo, ug tinuod nga pagsimba. gugmang putli. Ug pinaagi niana nga proseso, matigum nato ang langitnong Sulod sa Iyang Ganghaan uban sa kahayag diha sa atong mga kalag nga Pagpasalamat mopuno sa atong kinabuhi og balaang Kon ako mamalandong sa unsay kahulugan, molahutay nga kalinaw, ug nasugdan nga ingon sa normal nga walay katapusang kalipay. Dominggo sa buntag, nianang normal Kana ang panalangin sa pagsimba nga meetinghouse, sa normal nga diha sa atong mga kinabuhi. Niini ako stake, bisan karon ako matandog nia- mapainubsanong mopamatuod diha nang talagsaon nga espirituhanon nga sa sagradong pangalan ni Jesukristo, kasinatian nga mopanalangin sa akong amen. ◼ kinabuhi sa hangtud. Nakat-on ko nga bisan kon maayo MUBO NGA MGA SULAT 1. 3 Nephi 8:17. kaayo natong nadumala ang atong 2. Tan-awa sa 3 Nephi 8:23. panahon, mga calling, ug mga tahas— 3. 3 Nephi 11:10–11. bisan kon nakatuman pa kita sa tanang 4. 3 Nephi 11:14, 16–17. 5. 3 Nephi 11:17. responsibilidad sa “hingpit” nga indi- 6. Doktrina ug mga Pakigsaad 133:39–40. bidwal, pamilya, o lider—kon pakyas 7. Joseph Smith—Kasaysayan 1:71, footnote. kita sa pagsimba sa atong maloloy- 8. Mosiah 27:35. 9. Tan-awa sa 1 Juan 4:20. ong Manunubos, langitnong Hari, ug 10. Tan-awa sa 1 Mga-Taga Corinto 2:14. mahimayaong Dios, dakong bahin sa 11. Salmo 100:4–5.

NOBYEMBRE 2016 95 makasasala. Nagbaton og mahukma- nong kasingkasing, ang mga escriba ug mga Pariseo wala mahibalo sa kalipay sa pagluwas sa nawala nga karnero. Ang mga “escriba ug mga Pariseo” usab ang midala sa “usa ka babaye nga hing-abtan nga nanapaw” ( Juan 8:3) ngadto sa Manluluwas aron makita kon Ni Elder Lynn G. Robbins Siya mohukom ba kaniya sumala sa Sa Kapangulohan sa Seventy balaod ni Moises (tan-awa sa bersiku- lo 5). Nahibalo na mo sa sumpay sa istorya, giunsa Niya sila pagpaubos tungod sa dili tarung nilang paghukom, ug sa unsang paagi sila “nakonbikto sa Ang Matarung nga kaugalingon nilang tanlag” ug nang- lakaw “sa tinagsa-tagsa” (bersikulo 9; emphasis gidugang). Miingon dayon Maghuhukom Siya sa babaye nga dili Siya mohukom kaniya og silot ug kinahanglang mola- May usa ra ka paagi aron mahimo ang matarung nga paghukom, sama kaw siya ug dili na magpakasala pa. Dayon ang babaye mihimaya sa Dios sa gihimo ni Jesukristo, ug mao kana ang pagkahimong sama Kaniya. sukad niana ug mituo sa iyang ngalan” (tan-awa ang Joseph Smith Translation, [sa John 8:11, footnote c ]). Ang kinaiyanhon nga lalaki ug a Iyang mortal nga kinabuhi, si Dili Matarung nga Paghukom babaye sa matag usa kanato anaay Jesukristo usa ka mahigugmaong Usa ka makauulaw nga ehemplo sa kalagmitan nga manghimaraot sa uban Smaghuhukom, may talagsaong dili matarung nga paghukom naggikan ug mohukom nga dili matarung, o kaalam ug pailub. Nailhan Siya sa mga sa pasumbingay sa nawala nga karne- nagpakatarung sa kaugalingon. Gani kasulatan isip “ang matarung nga maghu- ro, dihang sayop nga gihukman sa mga nahitabo kini kang Santiago ug Juan, hukom” (2 Timoteo 4:8; Moises 6:57), ug Pariseo ug mga escriba ang Manlulu- duha sa mga Apostoles sa Manluluwas. ang Iyang tambag kanato mao usab ang was ug ang Iyang mga kaubanan sa Naglagot kaayo sila dihang ang mga “paghukom sa matarung nga paghukom” pagpangaon, nga nag-ingon, “Kining tawo sa Samarianhon nga balangay (tan-awa sa Hubad ni Joseph Smith, tawhana nagaabiabi sa mga maka- wala motahud sa Manluluwas (tan-awa Mateo 7:1–2 [diha sa Mateo 7:1, footnote sasala ug nakigsalo kanila sa pagpa- sa Lucas 9:51–54): a]) ug “itugyan ang imong pagsalig diha ngaon” (Lucas 15:2)—gikalimtan nila “Ug sa pagkakita [nila] niini . . . , sila niana nga Espiritu nga nagtultol sa pag- ang kamatuoran nga sila mismo mga miingon kaniya, Ginoo, buot ka ba nga buhat og maayo . . . [ug] paghukom nga among ingnon ang kalayo sa pagka- matinud-anon” (D&P 11:12). naug gikan sa langit ug sa pag-ut-ot Kini nga tambag ngadto sa Napulog kanila, sama sa gihimo ni Elias? Duha ka mga Nephite makatabang “Apan siya miliso ug iyang gibad- kanato sa paghukom sama sa gibuhat long sila ug miingon, “Wala kamo sa Ginoo: “Kamo mahimo nga mga masayud unsang espirituha ang inyong maghuhukom niini nga mga katawhan, gipakig-ambitan. sumala sa paghukom diin Ako mihatag “Kay ang Anak sa Tawo mianhi dili nganha kaninyo, nga makiangayon. aron sa paglaglag sa kinabuhi sa mga Busa, unsa nga matang sa mga tawo tawo kondili sa pagluwas kanila” (mga kamo mahisama? Sa pagkatinuod Ako bersikulo 54–56). moingon nganha kaninyo, gani sama Ang mga “maghuhukom sa kadag- nga Ako mao” (3 Nephi 27:27; empha- hanan” karon (D&P 107:74), ang atong sis gidugang). Usahay makalimot kita mga bishop ug mga branch president, nga dihang gihatag Niya ang tambag sa kinahanglang maglikay sa susama pagkahimong sama Kaniya, kini diha nga pagkadali nga manghimaraot, sa konteksto kon unsaon sa paghukom sama sa gihimo ni Santiago ug ni Juan nga matarung. niana nga okasyon. Ang matarung

96 SESYON SA DOMINGGO SA BUNTAG | OKTUBRE 2, 2016 nga maghuhukom mosanong sa mga pagkumpisal uban sa gugma ug pagsa- but. Ang nasayop nga batan-on, sama pananglit, kinahanglang mobiya sa opisina sa bishop nga mobati sa gugma sa Manluluwas pinaagi sa bishop ug maputos sa kalipay ug makaayo nga gahum sa Pag-ula—dili pakaulawan o kayugtan. Kay tingali unyag mapahila- yo na hinoon sa bishop ang nahisalaag nga batan-on (tan-awa sa Lucas 15:4).

Disiplina Hinoon, ang kalooy dili makatang- tang sa panginahanglan sa disiplina. Ang pulong nga disiplina naggikan sa Latin nga pulong nga discere, “sa pagkat-on,” o discipulus, “tigkat-on”, ang mga sugo sa Ginoo.” 3 Wala madu- alang sa Pag-ula sa Manluluwas. Ang naghimo sa usa ka disipulo nga usa gay, dihang nawala ni Joseph ang 116 ka pagkadili andam sa pagsakripisyo isip ka estudyante ug sumusunod.1 Ang mga pahina sa manuskrito, gidisiplina na kabahin sa atong paghinulsol nag- pagdisiplina diha sa pamaagi sa Ginoo usab siya. Bisan og naghinulsol si Joseph, bugal-bugal o nagpakaubos sa mas mao ang mahigugmaon ug mapailu- gibawi gihapon sa Ginoo ang iyang dakong sakripisyo ni Kristo alang sa bong pagtudlo. Sa mga kasulatan ang mga pribilehiyo sa mubo nga panahon, mao gihapon nga sala ug nagpakami- Ginoo kasagaran mogamit sa pulong tungod kay “kadto nga Ako naghigugma nos sa Iyang pag-antus—usa ka tig-a nga pagpanton kon hisgutan ang disip- Ako usab nagpanton aron ang ilang mga nga timaan sa kawalay pasalamat. lina (tan-awa, alang sa pananglitan, sa sala mapasaylo” (D&P 95:1). Sa laing bahin, pinaagi sa tam-is nga Mosiah 23:21; D&P 95:1). Ang pulong Miingon si Joseph, “Nalipay ang ang- kabaligtaran sa sakripisyo, sa tinuod nga pagpanton naggikan sa Latin nga hel sa dihang iyang gibalik pag-usab kita makaangkon og butang nga may castus, nagpasabut nga “putli o lunsay,” ang Urim ug Thummim ug miingon mahangturong bili—Iyang kalooy ug ug ang pagpanton nagpasabut nga nga ang Dios nahimuot sa akong pag- pagpasaylo ug sa katapusan “tanan “aron malunsay.” 2 kamatinud-anon ug pagkamapainubsa- nga iya sa Amahan” (D&C 84:38). Isip Sa kalibutan, ang kalibutanong non, ug nahigugma kanako tungod sa kabahin sa proseso sa paghinulsol, maghuhukom maoy mohimaraot sa akong paghinulsol ug makugihon nga ang sakripisyo naglihok isip makaayo tawo ug mopapriso kaniya sa bilang- pag-ampo,” 4 Tungod kay ang Ginoo nga tambal nga makatabang sa pag-ilis goan. Sa pagtandi, ang Basahon ni gustong motudlo ni Joseph og makau- sa “pagbasol sa tanlag” (Alma 42:18) Mormon nagtudlo nga kon tuyo kitang sab sa kasingkasing nga leksyon, Iyang uban sa “kalinaw sa tanlag” (Mosiah magpakasala, mahimo kita nga atong gikinahanglan ang sakit nga sakripisyo 4:3). Kon walay sakripisyo, ang tawo “kaugalingon nga mga maghuhukom” kaniya—sakripisyo isip importanting mahimong maglisud sa pagpasaylo sa (Alma 41:7) ug mopatanggong sa atong bahin sa pagdisilina. ilang kaugalingon, tungod sa padayong kaugalingon ngadto sa espiritwal nga kahibalo nga may gitagoan sila.7 bilanggoan. Sa sukwahi nga paagi, ang Sakripisyo maghuhukom sa kadaghanan niini nga “Sa karaan nga mga adlaw, ang sak- Ang Ginikanan isip Matarung nga kaso naggunit sa mga yawe nga moabli ripisyo nagpasabut sa paghimo sa usa Maghuhukom sa mga pultahan sa prisohan; “kay uban ka butang o usa ka tawo nga balaan,” 5 Samtang pipila lang kanato ang sa pagpanton Ako nag-andam og usa nga nagsumpay niini, sa konektadong tawagon nga maghuhukom sa kadag- ka paagi alang sa ilang kaluwasan diha paagi, ngadto sa depinisyon sa pulong hanan, ang mga baruganan sa mata- sa tanan nga mga butang gikan sa pag- nga pagpanton—“sa paglunsay.” Sa rung nga paghukom magamit natong tintal” (D&P 95:1; emphasis gidugang). samang paagi, sa karaang Israel, ang tanan, ilabi na sa mga ginikanan nga Ang proseso sa matarung nga maghu- pagpasaylo moabut pinaagi sa usa dunay inadlawng oportunidad sa hukom maloloy-on, mapinanggaon, ug ka halad alang sa sala o kalapasan, o paggamit niining mga baruganan diha matubsanon, dili mapanghimarauton. sakripisyo.6 Ang sakripisyo dili lang sa ilang mga anak. Ang epektibong Ang batan-ong si Joseph Smith gidi- “nagtudlo ngadto niana nga mahinung- pagtudlo sa anak mao ang tuyo sa siplina og upat ka tuig nga probisyon danon ug katapusan nga sakripisyo” maayong pagkaginikanan, ug ang sa wala pa makuha ang bulawang mga (Alma 34:14) apan nagtabang usab sa mahigugmaong pagdisiplina maoy tuyo palid, “tungod kay wala nimo matuman pagmugna og mas dako nga pasalamat sa matarung nga paghukom.

NOBYEMBRE 2016 97 Si Presidente Joseph F. Smith mitud- gipaangkon ngadto ni Goethe: “Kon lo, “Kon ang mga bata masupilon ug unsay imong pagtan-aw sa [usa ka bata] lisud kontrolahon, magmapailubon mao usab ang pagtratar nimo kanila, ug uban kanila hangtud kamo magmada- kon giunsa nimo sila sa pagtratar mao ugon pinaagi sa gugma, . . . ug niana usab ang modangat kanila.” 10 Ang pag- mahulma ninyo ang [ilang] mga kinaiya hinumdom sa tinuod nga pagkatawo kutob sa inyong gusto.” 8 sa usa ka bata usa ka gasa sa panan-aw Makatabang ang pagsabut nga sa nga balaang magdasig og panan-awon pagtudlo kon unsaon sa pagdisiplina, sa usa ka matarung nga maghuhukom. ingon og mag-refer kanunay ang mga propeta sa mga kinaiya nga sama kang Panapos Kristo. Ang Doktrina ug mga Pakigsaad Si Presidente Thomas S. Monson naghatag kanato niining bantugan nga mitudlo kanato, “Ayaw himoang mas tambag sa pagdisiplina: importante ang sulbarunon nga prob- “Walay gahum o impluwensya nga lema kay sa tawo nga angayng higug- makahimo o angay gayud nga magpa- maon.” 11 Pagkaimportante gayud niana dayon pinaagi sa hiyas sa pagkapari, nga baruganan aron mamahimong gawas lamang sa pagdani, sa pagkama- matarung nga mga maghuhukom, ilabi inantuson, sa kalumo ug kaaghup, ug na sa kaugalingon natong mga anak. sa tiunay nga paghigugma; May usa ra ka paagi aron mahimo “Pinaagi sa pagkamabination, ug ang matarung nga paghukom, sama sa putli nga kahibalo, diin makapa- “. . . Ang pagkamabination mao ang gihimo ni Jesukristo, ug mao kana ang dugang sa hilabihan sa kalag nga gahum nga gihatag sa Dios ngari kana- pagkahimong sama Kaniya. Busa “unsa walay pagpakaaron-ingnon, ug walay to aron sa pag-abli sa tig-a nga mga nga matang sa mga lalaki [ug mga pagpanglimbong— kasingkasing.” 9 babaye] kamo mahisama? Sa pagkatinu- “Pagpanton sa tukma nga panahon od Ako moingon nganha kaninyo, gani uban ang tuman nga kahigpit, kon Ang Tinuod nga Pagkatawo sa sama nga Ako mao” (3 Nephi 27:27). gidasig sa Espiritu Santo; ug dayon Atong mga Anak Sa pangalan ni Jesukristo, amen. ◼ mopakita pagkahuman og dugang nga Sa dihang ang Manluluwas mibisita MUBO NGA MGA SULAT paghigugma” (D&P 121:41–43). sa mga Nephite, duna Siyay gibuhat 1. Tan-awa sa “disciple,” etymonline.com. Kini nga kasulatan nagtudlo nga nga talagsaon ngadto sa mga bata. 2. Tan-awa sa Merriam-Webster’s Collegiate kita mopanton “kon gidasig sa Espiritu “Ug nahinabo nga siya mitudlo Dictionary, 11th ed. (2003), “chasten.” 3. Karen Lynn Davidson and others, eds., Santo,” dili kon kita gidasig sa kasu- ug mialagad ngadto sa anak sa mga Histories, Volume 1: Joseph Smith Histories, ko. Ang Espiritu Santo ug ang kasuko katawhan . . . , ug siya miluag sa ilang 1832–1844, vol. 1 sa Histories nga serye sa dili magkauyon, tungod kay “siya nga mga dila, ug sila namulong ngadto sa The Joseph Smith Papers (2012), 83. 4. Mga Pagtulun-an sa mga Presidente may espiritu sa panagbingkil dili gikan ilang mga amahan sa mahinungdanon sa Simbahan: Joseph Smith (2007), 84; kanako, apan gikan sa yawa, kinsa mao ug katingalahan nga mga butang. . . . empasis gidugang. ang amahan sa panagbingkil, ug siya “. . . Sila nakakita ug nakadungog 5. Giya ngadto sa mga Kasulatan, “Sakripisyo,” scriptures.lds.org. nagkutaw sa mga kasingkasing sa mga niini nga mga bata; oo, bisan ang mga 6. Tan-awa sa Bible Dictionary, “Sacrifices.” tawo sa panagbangi uban ang kasuko” masuso mibuka sa ilang mga ba-ba ug 7. Ang sakripisyo nga atong gihalad sa altar (3 Nephi 11:29). Si Presidente George militok og mga kahibulongan nga mga sa lamesa sa sakrament matag semana usa ka masulub-on nga kasingkasing ug Albert Smith mitudlo nga “ang dili butang” (3 Nephi 26:14, 16). mahinulsulon nga espiritu (tan-awa sa maayong mga butang sa kasagaran dili Tingali labaw pa kay sa pag-abli 2 Nephi 2:7; 3 Nephi 9:20; Doktrina ug masulti ubos sa inspirasyon sa Ginoo. sa mga ba-ba sa mga bata, ang Ginoo mga Pakigsaad 59:8). Ang masulub-on nga kasingkasing usa ka mahinulsulon Ang Espiritu sa Ginoo mao ang diwa miabli sa mga mata ug dalunggan nga kasingkasing; ang mahinulsulon nga sa pagkamabination; kini ang diwa sa sa natingala nila nga mga ginikanan. espiritu mao ang usa ka masulundon nga pagpailub; kini ang diwa sa gugmang Kadto nga mga ginikanan gihatagan espiritu (tan-awa sa D. Todd Christofferson, “Kon Makabig na Kamo,” Liahona, Mayo putli ug pagmahal ug pagkamatugta- og dili ordinaryong mga gasa sa daklit 2004, 12). non ug pagkamainantuson. . . . nga pagtan-aw sa kahangturan ug sa 8. Mga Pagtulun-an sa mga Presidente sa “. . . Apan kon anaa kanato ang pagtan-aw sa tinuod nga pagkatawo ug Simbahan: Joseph F. Smith (1998), 365. 9. Mga Pagtulun-an sa mga Presidente sa diwa sa pagpangita og sayop . . . sa premortal nga pamarug sa ilang mga Simbahan: George Albert Smith (2011), makadaut nga pamaagi, dili gayud anak. Dili ba kana makausab sa hang- 266, 267, 269; emphasis gidugang. kana resulta sa pagpakig-uban sa Espi- tud sa pagtan-aw ug pagtratar sa mga 10. Gipasidungog ngadto kang Johann Wolfgang von Goethe, brainyquote.com. ritu sa atong Langitnong Amahan ug sa ginikanan sa ilang mga anak? Ganahan 11. Thomas S. Monson, “Pagpangita og Kalipay kanunay makadaut. ko niini nga bersyon sa kinutlo nga Panahon sa Panaw,” Liahona, Nob. 2008, 86.

98 SESYON SA DOMINGGO SA BUNTAG | OKTUBRE 2, 2016 adlaw sa pagpasalamat ug gugma. Gitudloan sa Ginoo ang mga Santos sa Jackson County, Missouri, niadtong 1831 nga ang ilang mga pag-ampo ug pasalamat kinahanglang itumong sa langit. Ang unang mga Santos gihatagan og pagpadayag unsaon sa pagbalaan ang adlawng Igpapahulay ug unsaon sa Ni Presidente Henry B. Eyring pagpuasa ug pag-ampo.1 Unang Magtatambag sa Unang Kapangulohan Sila, ug kita, gisultihan sa Ginoo unsaon sa pagsimba ug pagpasalamat panahon sa Igpapahulay. Sa inyong nakita, ang pinakaimportante mao ang atong gibati sa mga tighatag sa Pagpasalamat sa mga gasa. Ania ang mga pulong sa Ginoo kon unsaon sa pagpasalamat ug unsaon sa paghigugma panahon sa Adlawng Igpapahulay Igpapahulay: “Ako mohatag ngadto kanila og usa Alang sa mga Santos sa Ulahing mga Adlaw, ang Igpapahulay usa ka ka sugo, nga nag-ingon: Higugmaa ang Ginoo nga inyong Dios uban sa adlaw sa pagpasalamat ug sa gugma. inyong tibuok nga kasingkasing, uban sa inyong tibuok nga gahum, hunahu- na, ug kusog; ug sa ngalan ni Jesukristo kamo moalagad kaniya. . . . inahal kong mga igsoon sa ang pagpasalamat—ilabi na sa adlawng “Kamo mopasalamat sa Ginoo nga tibuok kalibutan sa Simbahan Igpapahulay. inyong Dios sa tanan nga mga butang. Mni Jesukristo sa mga Santos Mapasalamaton kita sa daghang mga “Kamo mohalad og usa ka sakripis- sa Ulahing mga Adlaw, mapasalama- butang: sa kabuotan sa usa ka estrang- yo ngadto sa Ginoo nga inyong Dios ton ako nga si Presidente Thomas S. hero, sa pagkaon kon kita gigutom, sa diha sa pagkamatarung, gani niana nga Monson mihangyo nga mamulong ako atop ibabaw kanato kon dunay bagyo, usa ka masulub-on nga kasingkasing sa komperensya niining adlaw nga sa napiang nga bukog nga naayo, ug ug usa ka mahinulsulon nga espiritu.” 2 Igpapahulay. Akong pag-ampo nga ang sa kusog nga hilak sa bag-ong nahi- Ug dayon ang Ginoo mipahimang- Espiritu Santo modala sa akong mga mugso. Daghan kanato mahinumdom no bahin sa peligro kon mapakyas pulong diha sa inyong kasingkasing. nga mibati og pasalamat sa maong mga kita sa paghigugma ug pagpasalamat Karon tinguha nako nga maghisgot panahon. sa Langitnong Amahan ug ni Jesu- bahin sa mga pagbati sa kasingkasing. Alang sa mga Santos sa Ulahing kristo isip ang mga tighatag sa mga Ang usa nga akong tutukan karon mao Adlaw, ang Igpapahulay sa pagkatinuod, gasa: “Ug walay butang nga ang tawo makapasakit sa Dios, o batok ni bisan kinsa nga ang iyang kasuko mapukaw, gawas niadto kinsa dili mokumpisal sa iyang sayop diha sa tanan nga mga butang, ug wala mosunod sa iyang mga sugo.” 3 Daghan kaninyo nga naminaw karon nakakita na og kalipay sa Igpa- pahulay isip adlaw sa paghinumdom ug pagpasalamat sa Dios alang sa mga panalangin. Kahinumdom mo sa pamil- yar nga kanta:

Kon sa kinabuhi mo gisakit ka, Naguol nagtuo, tanan wala na, Ipha ang panalangin; sa tinagsa-tagsa, Ug sa nabuhat sa Ginoo matingala ka.

NOBYEMBRE 2016 99 Ipha ang panalangin; mao ang pagbati sa pagpasaylo nga katuyoan sa kasingkasing aron matu- Hinganli sa tinagsa-tagsa. moabut gikan pag-ambit nato sa kod ang pagtuo ug gugma tali sa atong Ipha ang panalangin; sakrament. Mobati kita sa mas dako mga kaigsoonan nga anaa uban kanato. Buhat sa Dios tan-awa. . . . nga gugma ug pasalamat sa Manlu- Kana nga saad maglakip og kamaya sa luwas, kansang walay kinutuban nga pagtuman sa atong mga calling. Kamo ba nabug-atan sa suliran? sakripisyo naghimong posible nga kita Nagpasalamat ko sa daghang mga Ang krus bug-at ba nga inyong malimpyo gikan sa sala. Kon moambit Dominggo nga nagtudlo ko sa korum gipas-an? kita sa pan ug sa tubig, mahinumdom sa deacon didto sa Bountiful, Utah, Panalangin ipha; wala nay pagduda, kita nga Siya nag-antus para kanato. Ug ingon man sa usa ka klase sa Sunday Ug sa tanang adlaw kamo magkanta.4 kon mobati kita og pasalamat sa Iyang School sa Idaho. Ug nahinumdom pud nabuhat kanato, mobati kita sa Iyang ko sa mga panahon nga nagserbisyo Nakadawat ko og mga sulat ug mga gugma kanato ug sa atong gugma ko sa nursery nga assistant sa akong pagbisita sa matinud-anong mga Santos Kaniya. asawa, diin ang nag-una nakong tahas sa Ulahing mga Adlaw kinsa mibati Ang panalangin sa gugma nga atong mao ang pagpanghatag sa mga dulaan nga nabug-atan sa problema. Ang uban nadawat magpasayon sa atong pagtu- ug paghipos niini. hapit na mobati nga, para nila, wala man sa sugo nga sa “kanunay mahi- Katuigan ang milabay una ko nay paglaum ang tanan. Manghinaot numdom kaniya.” 5 Gani bation ninyo nakaamgo pinaagi sa Espiritu nga ang ko ug mag-ampo nga ang akong isulti ang gugma ug pasalamat, sama nako, akong yano nga pagserbisyo alang sa bahin sa pagpasalamat sa Igpapahulay alang sa Espiritu Santo, nga gisaad sa Ginoo nakatabang diay sa kinabuhi sa makatabang sa pagwagtang sa pagdu- Langitnong Amahan nga kanunayng mga anak sa Langitnong Amahan. Sa ha-duha ug nga ang kanta magsugod magauban kanato samtang magpabilin akong katingala, ang uban nila nahi- sa inyong kasingkasing. kitang matinud-anon sa mga saad nga numdom ug nagpasalamat nako sa dili Usa ka panalangin nga mahimo atong gihimo. Atong maihap kadto nga hanas nakong paningkamot sa pagser- kitang magmapasalamaton mao nga mga panalangin matag Dominggo ug bisyo kanila alang sa Agalon niadtong kita anaa niana nga sakrament miting, mobati nga mapasalamaton. mga adlawa sa Igpapahulay. nagpundok uban sa sobra sa usa o duha Ang Igpapahulay hingpit usab nga Sama nga kita usahay dili makakita sa Iyang mga tinun-an diha sa Iyang panahon sa paghinumdom sa pakigsaad sa mga resulta sa kaugalingon natong ngalan. Dunay uban nga naa sa ilang nga atong gihimo diha sa mga tubig sa pagserbisyo nga gihatag panahon balay nga dili makabangon sa ilang mga bunyag sa paghigugma ug pagserbisyo sa Igpapahulay, mahimong dili nato higdaanan. Dunay uban nga gustong sa mga anak sa Langitnong Amahan. makita ang mga natigom nga epekto maanaa kon asa kita karon apan tua Ang pagtuman niana nga saad panahon sa ubang mga sulugoon sa Ginoo. nagserbisyo sa mga ospital ug naghatag sa Igpapahulay maglakip sa pag-apil Apan ang Ginoo hilum nga nagtukod og kasiguroan sa publiko o girisgo ang sa klase o korum uban sa hingpit nga sa Iyang gingharian pinaagi sa Iyang ilang kinabuhi sa pagserbisyo sa militar matinud-anon ug mapaubsanong diha sa mga disyerto o kalasangan. mga sulugoon, nga walay publisidad, Ang katinuod nga makapundok kita padulong sa mahimayaong milenyal kauban ang bisan usa ka laing Santos nga kaugmaon niini. Nagkinahanglan ug moambit sa sakrament makatabang sa Balaang Espiritu aron makita ang kanato nga mobati sa pagpasalamat ug nagkadakong kahalangdon. paghigugma sa kamaayo sa Dios. Nagdako ko nga nagtambong og Tungod kang Propeta Joseph Smith sakrament sa New Jersey branch nga ug sa gipahiuli nga ebanghelyo, ang adunay pipila lang ka mga miyembro laing panalangin nga atong maihap ug usa ra ka pamilya, ang akong pamil- mao nga kita dunay oportunidad sa ya. Setenta y singko ka tuig ang mila- pag-ambit sa sakrament matag sema- bay, nabunyagan ko sa Philadelphia sa na—giandam, gipanalanginan, ug gia- bugtong chapel nga hinimo sa Simba- pud-apud sa awtorisadong mga sinugo han nga among magamit sa Pennsylva- sa Dios. Makapasalamat kita kon pama- nia o New Jersey. Hinoon, ang kaniadto tud-an sa Balaang Espiritu ngari nato usa ra ka gamayng branch sa Princeton, nga ang mga pulong sa pag-ampo sa New Jersey, karon duha na ka dagko sakrament nga gihalad sa awtorisadong nga ward. Ug sa milabay nga pipila mga tighupot sa priesthood, gidawat sa lang ka adlaw, liboan ka mga batan-on atong Langitnong Amahan. mipasundayag sa usa ka selebrasyon sa Sa tanang panalangin nga atong wala pa ipahinungod ang Philadelphia maihap, ang labing mahinungdanon Pennsylvania Temple.

100 SESYON SA DOMINGGO SA BUNTAG | OKTUBRE 2, 2016 Isip usa ka batan-ong lalaki, gitawag ko nga district missionary sa dapit diin kami nagsimba matag Dominggo sa nag-inusarang chapel sa Albuquerque, New Mexico. Karon duna nay usa ka templo ug upat ka stake. Mibiya ko sa Albuquerque aron moeskwela sa Cambridge, Massachu- setts. Dunay usa ra ka chapel ug usa ka district para sa mga dapit sa Massa- chusetts ug Rhode Island. Molatas ko sa mga kabungturan nianang matahum nga dapit para sa sakrament miting sa gagmay nga mga branch, kadaghanan sa inabangan nga mga pasilidad o giusab nga gagmayng mga balay. Karon duna nay sagradong templo sa Dios sa Belmont, Massachusetts, ug mga stake nga mikatap sa mga lungsod. Ang wala nako klarong makita “Ug kamo dili makaantus sa tanan “Ug Ako usab mopagaan sa mga kaniadto mao ang pagbu-bu sa Ginoo nga mga butang karon; sa ingon niana, alantuson diin anaa gitungtong diha sa Iyang Espiritu ngadto sa mga tawo paglipay, kay Ako mogiya kaninyo. sa inyong mga abaga, gani kamo dili atol niadtong mga miting sa sakrament. Ang gingharian mainyo ug ang mga makabati kanila diha sa inyong mga Mabatyagan nako kini, apan wala nako panalangin niana mainyo, ug ang mga buko-buko, bisan anaa kamo sa pag- makita ang gikusgon ug tayming sa katigayunan sa kahangturan mainyo. kaulipon; ug kini Ako mobuhat nga katuyoan sa Ginoo sa pagtukod ug pag- “Ug siya kinsa nakadawat sa tanan kamo mobarug ingon nga mga saksi himaya sa Iyang gingharian. Usa ka pro- nga mga butang uban sa pagpasalamat alang kanako human niini, ug nga peta, pinaagi sa pagpadayag, nakakita mahimo nga mahimayaon; ug ang mga kamo mahimo nga masayud sa pag- ug mirekord sa unsay ato na nga makita butang dinhi sa yuta madugang ngadto katinuod nga Ako, ang Ginoong Dios, karon sa atong kaugalingon. Miingon si kaniya, gani sa gatusan ka pilo-pilo, oo, moduaw sa akong mga katawhan diha Nephi nga ang total natong gidaghanon labaw pa.” 7 sa ilang kasakit. dili gayud hilabihan apan ang natingub Akong gibati kana nga transpormas- “Ug karon nahinabo nga ang mga nga impluwensya impresibo kaayo: yon sa nagtubo nga pasalamat sa mga alantuson diin gibutang diha kang “Ug nahinabo nga ako nakakita sa panalangin ug ang gugma sa Dios nag- Alma ug sa iyang mga kaigsoonan simbahan sa Kordero sa Dios, ug ang kadako sa tibuok Simbahan. Ingon og gihimo nga magaan; oo, ang Ginoo iyang gidaghanon diyutay ra. . . . nagkapas-pas kini tali sa mga miyem- mipalig-on kanila nga sila makadaug sa “Ug nahinabo nga ako, si Nephi, bro sa Simbahan sa mga panahon ug ilang mga alantuson uban sa kasayon, nakakita sa gahum sa Kordero sa Dios, mga dapit diin anaa ang mga pagsulay ug sila mitugyan sa maayo nga buot nga kini mikunsad diha sa mga santos sa ilang pagtuo, diin kinahanglan silang ug uban sa pailub ngadto sa tanan nga sa simbahan sa Kordero, ug diha sa mangamuyo sa Dios alang sa tabang kabubut-on sa Ginoo.” 8 mga katawhan sa pakigsaad sa Ginoo, aron lang sa pagpadayon. Kamo ug ako mga saksi nga sa kinsa nagkatibulaag diha sa ibabaw Ang mga panahon nga atong latason matag higayon nga kita nakatuman sa tibuok yuta; ug sila gisangkapan sa nagdala og lisud nga mga pagsulay, sama sa atong mga pakigsaad sa Dios, ilabi katarung ug uban sa gahum sa Dios sa sa gihimo niini ngadto sa katawhan ni na kon kini lisud, Siya nakadungog sa dako nga himaya.” 6 Alma ubos sa bangis nga si Amulon, atong mga pag-ampo sa pasalamat sa Niini nga dispensasyon, ang susama kinsa mihatag kanila og bug-at nga palas- unsay Iyang nabuhat na para kanato nga propetikanhong deskripsyon sa anon nga lisud nilang pas-anon: ug mitubag sa atong mga pag-ampo atong kahimtang ug sa mga oportuni- “Ug nahinabo nga ang tingog sa alang sa kalig-on aron makalahutay nga dad sa unahan narekord sa Doktrina ug Ginoo miabut ngadto kanila sa ilang matinud-anon. Ug sobra sa kausa Siya mga Pakigsaad: mga kasakit, nag-ingon: Ihangad ang mihimo kanato nga malipayon ingon “Kamo wala pa gihapon makasabut inyong mga ulo ug pagmadasigon, kay man malig-on. unsa ka dako ang mga panalangin Ako nasayud sa pakigsaad diin kamo Tingali naghunahuna mo unsay sa Amahan nga anaa sa iyang kauga- mihimo ngari kanako; ug Ako makig- inyong mahimo aron magpakabuhi ug lingon nga mga kamot ug giandam saad uban sa akong mga katawhan ug makasimba niini nga Igpapahulay aron alang kaninyo; moluwas kanila gikan sa pagkaulipon. mapakita ang inyong pagpasalamat ug

NOBYEMBRE 2016 101 malig-on ang inyong kaugalingon ug Sesyon sa Dominggo sa Hapon | Oktubre 2, 2016 ang uban alang sa mga pagsulay nga nagpaabut. Masugdan ninyo karon pinaagi sa pribado ug pamilyang pag-ampo sa pasalamat sa tanan nga gihimo sa Dios para kaninyo. Mahimo kamong mag-ampo aron mahibalo unsay gustong ipabuhat sa Ginoo kaninyo Ni Elder David A. Bednar sa pagserbisyo Kaniya ug sa uban. Sa Korum sa Napulog Duha ka mga Apostoles Labaw pa, mahimo kamong mag- ampo nga ang Espiritu Santo mosulti kaninyo kinsa ang tawo nga nagsubo o nanginahanglan nga gusto sa Ginoo nga inyong adtoon. “Kon Nakaila Pa Makasaad ako kaninyo nga tuba- gon ang inyong mga pag-ampo, ug kon lihukon ninyo ang mga tubag nga Kamo Kanako” inyong nadawat, makakaplag kamo og kalipay diha sa Igpapahulay, ug Nahibalo lang ba kita kabahin sa Manluluwas, o nag-anam og tubo ang ang inyong kasingkasing magpasala- mat sa hilabihan. atong pagkaila Kaniya? Unsaon nato nga makaila sa Ginoo? Ako mopamatuod nga ang Dios nga Amahan nakaila ug nahigug- ma kaninyo. Ang Manluluwas, ang Ginoong Jesukristo, mitubos sa amtang gitapos sa Manluluwas “Daghan unya ang magaingon kana- inyong mga sala tungod sa gugma ang Wali sa Bukid, gihatagan Niya ko niadtong adlawa, Ginoo, Ginoo, dili para kaninyo. Sila, ang Amahan ug Sog importansya ang mahangtu- ba nanaghimo man kamig mga propesi- ang Anak, nakaila sa inyong ngalan rong kamatuoran nga “pinaagi lamang ya tungod sa imong ngalan? ug nanag- sama nga Sila nakaila sa ngalan ni sa paghimo sa kabubut-on sa Amahan pagula sa mga yawa tungod sa imong Propeta Joseph Smith dihang Sila nga maangkon ang makaluwas nga ngalan? ug nakahimo sa daghang mga mipakita kaniya. Ako mopamatuod grasya sa Anak.” 1 milagro tungod sa imong ngalan? nga kini ang Simbahan ni Jesukristo Miingon Siya: “Ug unya magaingon ako kanila, ug Siya motahud sa mga pakigsa- “Dili ang tanang magaingon kanako, Wala ko gayud kamo igkaila; pahawa ad nga inyong gihimo ug gibag-o Ginoo, Ginoo, makasulod sa gingha- kanako, kamong mga mamumuhat ug uban sa Dios. Mausab gayud ang rian sa langit, kondili ang nagatuman dautan.” 2 inyong kinaiyahan aron mahimong sa kabubut-on sa akong Amahan nga Ang atong panabut niini nga yugto mas sama sa Manluluwas. Malig-on anaa sa langit. modako samtang mamalandong kita kamo batok sa tintasyon ug batok sa mga pagbati sa pagduha-duha mahitungod sa kamatuoran. Inyong makaplagan ang kalipay diha sa igpapahulay. Kini ang akong saad kaninyo sa pangalan ni Ginoong Jesukristo, amen. ◼

MUBO NGA MGA SULAT 1. Tan-awa sa Doktrina ug mga Pakigsaad 59. 2. Doktrina ug mga Pakigsaad 59:5, 7–8. 3. Doktrina ug mga Pakigsaad 59:21. 4. “Ipha ang Inyong mga Panalangin,” Mga Himno ug mga Awit sa mga Bata, nu. 8. 5. Moroni 4:3; 5:2; Doktrina ug mga Pakig- saad 20:77, 79. 6. 1 Nephi 14:12, 14. 7. Doktrina ug mga Pakigsaad 78:17–19; emphasis gidugang. 8. Mosiah 24:13–15.

102 SESYON SA DOMINGGO SA HAPON | OKTUBRE 2, 2016 sa dinasig nga rebisyon sa teksto. tanang pagkamatarung, . . . ug ang Makahuluganon nga ang mga pulong baruganan sa buhat sa tanang inteli- sa Ginoo nga anaa sa King James henting mga binuhat.” 9 Tungod kay Version sa Biblia nga, “Wala ko gayud ang pagbuhat sumala sa saktong mga kamo igkaila,” giusab diha sa Hubad baruganan nga gisangyaw sa Manunu- ni Joseph Smith ngadto sa “Kamo wala bos mao man ang sentro sa pagdawat gayud makaila kanako.” 3 ug pagpakita og tinuod nga pagtuo, Hunahunaa usab ang sambingay sa “walay kapuslanan ang pagtuo nga napulo ka dalagang birhen. Hinumdu- bulag sa binuhatan.” 10 Kinahanglan nga mi nga ang lima nga buangon ug dili kita “[magtuman sa] pulong, ug dili kay andam nga dalagang mga birhen miad- magpaminaw ra [kita] niini.” 11 to sa pagkuha og lana alang sa ilang Ang pagpaminaw sa pulong sa mga lampara human makadungog Dios ug pagdawat sa espirituhanong sa singgit sa pag-adto ug pagsugat sa gasa sa pagtuo gikan sa Manluluwas pamanhunon. konektado kaayo, tungod kay “ang “Ug samtang nangadto sila sa pagtuo magaabut gikan sa madungog, pagpamalit, miabut ang pamanhunon ug ang madungog magaabut pinaagi sa ug silang mga andam misulod uban [pulong sa Dios].” 12 Siya ug ang Iyang kaniya ngadto sa kumbira sa kasal: ug tingog atong mailhan kon magtuon unya ang pultahan gitakpan. “Kon nakaila pa kamo kanako, kita ug magbusog sa Iyang pulong “Tapus niini nangabut usab ang [lima makaila usab unta kamo sa akong diha sa mga kasulatan,13 mag-ampo sa nga buangon nga] mga dalaga, nga Amahan.” 6 Amahan diha sa Iyang ngalan uban sa nanag-ingon, Senyor, Senyor, ablihi kami. Makaila kita sa Amahan kon atong tinuod nga katuyoan,14 ug magtinguha “Apan siya mitubag nga nag-ingon, mailhan ang Iyang Hinigugmang Anak. sa kanunay nga pakig-uban sa Espiritu Sa pagkatinuod magaingon ako kanin- Usa sa dakong katuyoan sa mor- Santo.15 Ang pagkat-on ug paggamit yo, nga wala ako makaila kaninyo.” 4 talidad dili kay sa pagkat-on lamang sa doktrina ni Kristo sa atong kinabuhi Ang implikasyon niini nga sam- mahitungod sa Bugtong Anak sa usa sa kinahanglanon sa pagdawat sa bingay sa matag usa kanato gipa- Amahan apan sa pagpaningkamot gasa sa pagtuo diha Kaniya.16 lapdan pinaagi sa laing dinasig nga usab nga makaila Kaniya. Ang upat ka Ang pagpakita og hugot nga pagtuo rebisyon. Sa importanteng paagi, ang mahinungdanong lakang nga maka- sa Ginoo usa ka preparasyon nga giki- mga pulong nga “Wala ako makaila tabang sa pagkaila sa Ginoo mao ang nahanglan sa pagsunod Kaniya. kaninyo,” sigun sa gireport sa King pagpakita og hugot nga pagtuo Kaniya, Pagsunod Kaniya James Version nga Biblia, giklaro diha pagsunod Kaniya, pagserbiyso Kaniya, “Sa naglakaw si Jesus sa ubay sa sa Hubad ni Joseph Smith ngadto sa ug pagtuo Kaniya. Lanaw sa Galilea, nakita niya ang duha “Kamo wala makaila kanako.” 5 Pagpakita og Hugot nga Pagtuo Kaniya ka mga magsoon nga lalaki, si Simon Ang mga pulong nga “Kamo wala Ang pagpakita og hugot nga pagtuo nga ginganlan si Pedro, ug si Andres gayud makaila kanako” ug ang “Kamo kang Jesukristo mao ang pagsalig sa nga igsoon niya ni Pedro, nga nanglaya wala makaila kanako” kinahanglan Iyang mga buhat, kalooy, ug grasya.7 diha sa lanaw: kay mga mangingisda nga maoy hinungdan sa tinuoray nga Makasugod kita sa pagkaila sa Man- man sila. pagsusi sa kaugalingon sa matag usa luluwas kon lagsikon nato ang atong “Ug siya miingon kanila, Sumunod kanato. Nahibalo lang ba kita kabahin espirituhanong galamhan ug eksperi- kamo kanako, ug himoon ko kamong sa Manluluwas, o nag-anam og tubo ang mentuhan ang Iyang mga pagtulun-an, mga mangingisdag tawo. atong pagkaila Kaniya? Unsaon nato sa hangtud nga makahatag kita og luna “Dihadiha gibiyaan nila ang ilang pagkaila sa Ginoo? Kini nga mga pangu- diha sa atong kalag alang sa porsyon sa mga laya ug mikuyog kaniya.” 17 tana sa kalag maoy tuyo sa akong men- Iyang mga pulong.8 Samtang magtubo Si Pedro ug si Andres maoy mga sahe. Gidapit gayud nako ang tabang sa ang atong pagtuo sa Ginoo, mosalig lig-ong ehemplo sa pagpaminaw ug Espiritu Santo samtang magkonsiderar kita Kaniya ug magbaton og pagsalig sa pagsunod sa Agalon. kita niining importante nga hilisgutan. Iyang gahum sa pagtubos, pag-ayo, ug Sa samang paagi ang Manluluwas paglig-on kanato. misugo kaninyo ug kanako, “Kon adu- Pagkaila Ang tinuod nga pagtuo nakatutok nay buot mosunod kanako, kinahanglan Si Jesus miingon: sa Ginoo ug kanunay kining mogiya magdumili siya sa iyang kaugalingon, “Ako mao ang dalan, ug ang kama- ngadto sa matarung nga buhat. “Ang ug magpas-an sa iyang krus, ug mag- tuoran, ug ang kinabuhi: walay bisan hugot nga pagtuo [kang Kristo] mao sunod kanako.” 18 Ang pagpas-an sa kau- kinsa nga makaadto sa Amahan gawas ang unang baruganan sa gipadayag galingong krus mao ang pagdumili sa kon pinaagi kanako. nga relihiyon, . . . ang pundasyon sa kaugalingon sa tanan nga dili diosnon

NOBYEMBRE 2016 103 tabang, espirituhanong mga gasa, ug dugang katakus. Dili gayud kita mapa- sagdang mag-inusara samtang magtra- baho kita sa Iyang ubasan. Miingon Siya: “Ako molakaw diha sa inyong atubangan. Ako anaa sa inyong tuo nga kamot ug sa inyong walà, ug ang akong Espiritu mahimo nga anaa sa inyong mga kasingkasing, ug ang akong mga anghel anaa libut kaninyo, aron sa pagtabang kaninyo.” 26 Makaila kita sa Manluluwas kon mobuhat kita sa atong pinakamaayo sa pag-adto asa ang gusto Niya nga kita moadto, kon maningkamot kita sa pagsulti sa gusto Niya nga atong isulti, ug kon mamahimo kita sa unsay Iyang gusto nga kita mamahimo.27 Kon manunuton kitang moila nga hingpit kitang nagsalig Kaniya, padak-an Niya ang atong kapasidad sa pagserbisyo nga mas epektibo kay kaniadto. Sa hinay-hinay, mas hingpit rang mahiu- yon ang atong mga tinguha ngadto sa ug sa matag kalibutanon nga kahigal ug Ang damgo ni Lehi diha sa Basahon Iyang mga tinguha, ug ang Iyang mga pagsunod sa mga sugo sa Ginoo.19 ni Mormon nagtino sa dalan nga kina- katuyoan maatoa nga katuyoan, nga Gitambagan kita sa Manluluwas hanglan natong sundon, sa mga hagit kita “dili mangayo niana nga supak sa sa pagkahimo nga sama Kaniya.20 Sa nga atong masugatan, ug sa espiritu- [Iyang] kabubut-on.” 28 ingon, ang pagsunod sa Ginoo nagla- hanong mga kapanguhaan nga anaa Ang pagserbisyo Kaniya nagkina- kip sa pagsundog Kaniya. Padayon ang aron makatabang kanato sa pagsunod hanglan sa bug-os natong kasingkasing, atong pagkaila sa Ginoo kon magtingu- ug pagduol ngadto sa Manluluwas. gahum, hunahuna, ug kusog.29 Isip ha kita pinaagi sa gahum sa Iyang Pag- Ang pagpadayon sa unahan ngadto sa sangputanan, ang dili hinakog nga pag- ula sa pagkahimong sama Kaniya. higpit ug pig-ot nga dalan maoy gusto serbisyo sa uban mobuntog sa pagsentro Sa Iyang mortal nga pangalagad, Niya nga atong buhaton. Ang pagtilaw lang sa kaugalingon ug mga pagkahakog gipakita ni Jesus ang dalan, migiya sa sa bunga sa kahoy ug “makabig [gayud] sa kinaiyanhon nga tawo. Magkadako agianan, ug mipakita sa hingpit nga ngadto sa Ginoo” 23 mao ang mga pana- ang atong gugma sa atong giserbisyuhan. ehemplo. “Ang sakto nga ideya sa langin nga gipangandoy Niya nga atong Ug tungod kay ang pagserbisyo sa uban Iyang kinaiya, pagkahingpit, ug mga madawat. Mao nga, Iya kitang gitawag, pagserbisyo man sa Dios, modako ang hiyas” 21 naghatag og malungtaron nga “Umanhi ka ug sumunod kanako.” 24 atong paghigugma Kaniya ug sa atong katuyoan ug tin-aw nga direksyon sam- Ang pagpakita og hugot nga pagtuo mga kaigsoonan. Ang ingon niana nga tang kita magsunod Kaniya sa dalan sa ug ang pagsunod kang Jesukristo mga gugma usa ka pagpakita sa espirituha- mahalaron nga pagkadisipulo. preparasyon nga gikinahanglan sa pag- nong gasa sa gugmang putli, gani ang Ang pagsunod sa Manluluwas serbisyo Kaniya. tiunay nga gugma ni Kristo.30 maghimo sab kanatong makadawat sa Pagserbisyo Kaniya “Pag-ampo ngadto sa Amahan uban “aktwal nga kahibalo nga ang dalan “Kay unsaon pagkasayud sa usa ka sa tibuok kusog sa kasingkasing, nga sa kinabuhi nga [atong] gisubay” 22 tawo sa agalon kinsa siya wala makaa- kamo unta mapuno niini nga gugma, nahiuyon sa kabubut-on sa Dios. Ang lagad, ug kinsa usa ka dili kaila ngadto diin siya mitugyan diha sa tanan kinsa mao nga kahibalo dili usa ka misteryo kaniya, ug layo gikan sa mga lawom tinuod nga mga sumusunod sa iyang nga dili mahibaloan ug dili kini mag- nga mga pagbati ug katuyoan sa iyang Anak, nga si Jesukristo; aron mahimo tutok lang sa atong temporal nga mga kasingkasing?” 25 kamo nga mga anak sa Dios; nga kon tinguha o sa ordinaryong mga butang Mas mahingpit ang atong pagkaila siya moabut kita mahisama kaniya, kay sa kinabuhi. Hinoon, ang makanuna- sa Ginoo kon kita moserbisyo Kani- kita makakita kaniya nga mao gihapon; yon ug padayong paglambo subay sa ya ug maghago sa Iyang gingharian. nga kita mahimo nga makabaton niini dalan sa pakigsaad mao ang dalan sa Kon buhaton nato, walay puas Siya nga paglaum; aron mahimo kita nga kinabuhi nga Iyang ikahimuot. nga manalangin kanato og langitnong putli ingon nga siya putli.” 31

104 SESYON SA DOMINGGO SA HAPON | OKTUBRE 2, 2016 Makaila kita sa Ginoo kon mapuno apan sa piho ug sa personal wala Saad ug Pagpamatuod kita sa Iyang gugma. motuo kang Kristo. Sa umaabut nga adlaw “ang matag Pagtuo Kaniya Kasagaran mopamatuod kita sa tuhod moluhod, ug matag dila mokum- Mahimo ba nga mopakita og hugot nahibaloan natong tinuod, apan tingali pisal” 39 nga si Jesus mao ang Kristo. Nia- nga pagtuo Kaniya, mosunod Kaniya, ang mas haum nga pangutana para sa nang bulahan nga adlaw, masayud kita moserbisyo Kaniya, apan dili motuo matag usa kanato mao, kon kita mituo nga Siya nakaila sa ngalan sa matag usa Kaniya? ba sa atong nahibaloan. kanato. Ug mosaksi ko ug mosaad nga Nakaila ko og mga miyembro sa Ang sagradong mga ordinansa nga dili lang kita mahibalo bahin sa Ginoo Simbahan kinsa midawat nga tinuod gihimo pinaagi sa tukmang awtoridad apan kita makaila Kaniya kon mopakita ang doktrina ug mga baruganan nga sa priesthood mahinungdanon aron kita sa atong pagtuo, mosunod, moser- naa sa mga kasulatan ug sa gisangyaw motuo sa Manluluwas, makaila Kaniya, bisyo, ug motuo Kaniya. Ako gayud gikan dinhi sa pulpito. Ug sa giha- ug sa katapusan, motuo sa unsay atong mopamatuod, sa sagradong pangalan ni pon naglisud sila sa pagtuo nga kana nahibaloan. Jesukristo, amen. ◼ nga mga kamatuoran sa ebanghelyo “Ug [ang Melchizedek] nga pag- MUBO NGA MGA SULAT piho nga magamit sa ilang kinabuhi kapari nangalagad sa ebanghelyo ug 1. James E. Talmage, Jesus the Christ, 3rd ed. ug sa ilang mga kahimtang. Ingon og naghupot sa yawe sa mga misteryo sa (1916), 245–46. aduna silay pagtuo sa Manluluwas, gingharian, gani ang yawe sa kahibalo 2. Mateo 7:21–23. 3. Joseph Smith Translation, Matthew 7:33 apan dili sila motuo nga ang gisaad sa Dios. (sa Matthew 7:23, footnote a). Niya nga mga panalangin maanaa para “Busa, diha sa mga ordinansa niana, 4. Mateo 25:10–12. nila o makatabang sa ilang kinabuhi. ang gahum sa pagka-diosnon gipakita.” 33 5. Joseph Smith Translation, Matthew 25:11 (sa Matthew 25:12, footnote a). Nakasugat sab ko ug mga kaigsoonan Motuo ug makaila kita sa Ginoo kon 6. Juan 14:6–7. kinsa miserbisyo gayud sa ilang mga ang mga yawe sa kahibalo sa Dios nga 7. Tan-awa sa 2 Nephi 2:8; 31:19; Moroni 6:4. calling apan ang gipahiuli nga ebang- gipangalagad pinaagi sa Melchizedek 8. Tan-awa sa Alma 32:27. 9. Lectures on Faith (1985), 1. helyo wala pa mahimong usa ka buhi Priesthood moabli sa pultahan ug mag- 10. Santiago 2:20. ug makausab nga reyalidad sa ilang himo nga kitang tanan makadawat sa 11. Santiago 1:22. kinabuhi. Makaila kita sa Ginoo kon gahum sa pagkadiosnon sa atong kina- 12. Mga Taga-Roma 10:17. 13. Tan-awa sa 2 Nephi 32:3; Doktrina ug mga kita dili lang motuo diha Kaniya apan buhi. Motuo ug makaila kita sa Manlu- Pakigsaad 18:34–36. motuo usab Kaniya ug sa Iyang mga luwas kon kita mosunod Kaniya pinaagi 14. Tan-awa sa Moroni 10:4. gipangsaad. sa pagdawat ug sa matinud-anong 15. Tan-awa sa Juan 14:26; Doktrina ug mga Pakigsaad 121:46. Diha sa Bag-ong Tugon, usa ka pagtahud sa balaang mga ordinansa 16. Tan-awa sa Juan 7:17. Ang matag usa amahan mihangyo sa Manluluwas ug mapalambo diha kanato ang mga kanato adunay responsibilidad sa pagpa- sa pag-ayo sa iyang anak. Si Jesus hiyas sa Dios.34 Motuo ug makaila kita ningkamot ug paghimo sa tanan natong mahimo aron makadawat sa gasa sa hugot mitubag: ni Kristo kon kita sa personal makasinati nga pagtuo. Sa katapusan, hinoon, ang “Kon arang mahimo, ang tanang sa makausab, makaayo, makalig-on, mahigugmaon ug mapinanggaong Dios butang mahimo ngadto sa magatuo. ug makabalaan nga gahum sa Iyang motugyan sa gasa ngari kanato. 17. Mateo 4:18–20. “Diha-diha ang amahan sa bata Pag-ula. Motuo ug makaila kita sa Aga- 18. Mateo 16:24. mituwaw nga nag-ingon, Nagatuo lon kon ang “gahum sa iyang pulong 19. Tan-awa sa Hubad ni Joseph Smith, Mateo ako; tabangi ang pagtuo ko nga [makagamut] kanato” 35 ug masulat sa 16:26 (sa Giya ngadto sa Kasulatan). 32 36 20. Tan-awa sa 3 Nephi 27:27. nakulangan.” atong hunahuna ug kasingkasing, ug 21. Lectures on Faith, 38. Akong gihinuktukan sa maka- samtang kita “mobiya sa tanan [natong] 22. Lectures on Faith, 38. daghan kining hangyo sa amahan: mga sala aron makaila [Kaniya].” 37 23. Alma 23:6 24. Lucas 18:22. “Tabangi ang pagtuo ko nga nakula- Ang pagtuo Kaniya mao ang pagsa- 25. Mosiah 5:13. ngan.” Naghunahuna ko kon ang tuyo lig nga ang daghan Niyang panalangin 26. Doktrina ug mga Pakigsaad 84:88. sa pagpangamuyo sa maong tawo dili anaa ug magamit sa atong indibidwal 27. Tan-awa sa “Ako Moadto Asa Ikaw Buot Kanako nga Moadto,” Mga Himno ug mga ba kaha aron matabangan siya nga nga kinabuhi ug sa mga pamilya. Awit sa mga Bata, nu. 46. motuo kang Jesus isip atong Manunu- Ang pagtuo Kaniya sa tibuok natong 28. Helaman 10:5. bos ug sa Iyang makaayo nga gahum. kalag 38 moabut samtang magpadayon 29. Tan-awa sa Doktrina ug mga Pakigsaad 4:2. 30. Tan-awa sa Moroni 7:47. Nahibalo na tingali siya nga si Kristo kita sa dalan sa pakigsaad, motugyan 31. Moroni 7:48. anak sa Dios Apan tingali nagkina- sa atong kabubut-on ngadto Kaniya, 32. Marcos 9:23–24. hanglan siyag tabang aron motuo nga ug monunot sa Iyang mga prayoridad 33. Doktrina ug mga Pakigsaad 84:19–20; emphasis gidugang. ang makaayo nga gahum sa Agalon ug panahon para kanato. Ang pagtuo 34. Tan-awa sa Alma 5:14, 19. alang sa indibidwal gayud ug perso- Kaniya—pagdawat nga tinuod ang 35. Alma 26:13. nal kaayo sama sa pagpanalangin sa Iyang gahum ug mga saad—magdala 36. Tan-awa sa Mga Hebreohanon 8:10 37. Alma 22:18. kaugalingon niyang anak. Tingali sa og panglantaw, kalinaw, ug kalipay sa 38. Tan-awa sa Omni 1:26. kinatibuk-an mituo siya kang Kristo atong kinabuhi. 39. Mosiah 27:31.

NOBYEMBRE 2016 105 pagtuo diha ni Jesukristo ug sa Iyang Pag-ula, paghinulsol, pagpabunyag, pagdawat sa gasa sa Espiritu Santo, ug paglahutay hangtud sa katapusan.5

Ang Doktrina ni Kristo Nagtugot Kanato sa Pag-angkon sa mga Panalangin sa Pag-ula Ni Brian K. Ashton ni Kristo Ikaduhang Magtatambag sa Kinatibuk-ang Ang Pag-ula ni Kristo naghimo sa Kapangulohan sa Sunday School mga kondisyon diin kita mosalig sa “mga maayo nga buhat, kalooy, ug grasya sa Balaang Mesiyas,” 6 “[ma] hingpit diha [ni Kristo]”,7 moangkon sa matag maayo nga butang,8 ug moang- Ang Doktrina ni Kristo kon sa kinabuhing dayon.9 Ang doktrina ni Kristo sa laing bahin Ang doktrina ni Kristo nagtugot kanato nga makagamit sa espirituhanong mao ang paagi—ang bugtong paagi— gahum nga mobayaw kanato gikan sa atong kasamtangang diin mahimo natong maangkon ang espirituhanong kahimtang ngadto sa usa ka kahimtang diin kita tanang mga panalangin nga anaa alang kanato pinaagi sa Pag-ula ni Jesus. Ang mahimong hingpit. doktrina ni Kristo ang nagtugot kanato nga makagamit sa espirituhanong gahum nga mobayaw kanato gikan sa atong kasamtangang espirituhanong ng pagbisita ni Jesus sa mga sa Iyang mga kamot ug mga tiil.3 Kini kahimtang ngadto sa usa ka kahimtang Nephite human sa Iyang Pag- nga mga pagpamatuod miestablisar sa diin kita mahimong hingpit sama sa Akabanhaw mainampingong walay pagduda nga hingpit ang Pag-ula Manluluwas.10 Bahin niini nga proseso giorganisar aron sa pagtudlo kanato sa ni Jesus ug nga ang Amahan mituman sa pagkatawo pag-usab, si Elder D. mga butang nga labing mahinungda- sa Iyang pakigsaad sa paghatag og usa Todd Christofferson mitudlo: “Ang pag- non. Gisugdan kini sa pagpamatuod ka Manluluwas. Si Jesus dayon mitudlo katawo pag-usab, dili sama sa atong sa Amahan ngadto sa katawhan nga sa mga Nephite unsaon sa pag-angkon pisikal nga pagkatawo, mas labaw pa si Jesus mao ang Iyang “Hinigugmang sa tanang mga panalangin sa plano sa usa ka proseso kay sa usa ka hitabo. Anak, kinsa [Siya] nahimuot kaayo.” 1 sa Amahan sa kalipay, nga anaa alang Ug ang pag-apil niana nga proseso Dayon si Jesus Mismo mikunsad kanato tungod sa Pag-ula sa Manlu- mao ang labing importante nga katuyo- ug mipamatuod sa Iyang maulaong luwas, pinaagi sa pagtudlo kanila sa an sa pagkamortal.” 11 sakripisyo,2 nagdapit sa mga tawo nga doktrina ni Kristo.4 Atong tukion ang matag elemento “[m]asayud sa pagkatinuod” nga Siya Ang akong mensahe karon naka- sa doktrina ni Kristo. mao ang Kristo pinaagi sa pagduol ug tutok sa doktrina ni Kristo. Ang mga Una, hugot nga pagtuo diha ni paghikap sa marka sa samad sa Iyang kasulatan mipasabut sa doktrina ni Jesukristo ug sa Iyang Pag-ula. Ang kilid ug sa mga agi sa mga lansang Kristo isip pagpakita og hugot nga mga propeta nagtudlo nga ang hugot nga pagtuo magsugod sa pagpaminaw sa pulong ni Kristo.12 Ang mga pulong ni Kristo nagpamatuod sa Iyang maula- ong sakripisyo ug nagsulti kanato kon unsaon nato pag-angkon og kapasaylo- an, mga panalangin, ug kahimayaan.13 Sa pagkadungog sa pulong ni Kristo, mopakita kita og hugot nga pagtuo pinaagi sa pagpili sa pagsunod sa mga pagtulun-an ug ehemplo sa Manluluwas.14 Aron mabuhat kini, si Nephi mitudlo nga kita kinahanglang mosalig sa “hingpit diha sa mga maayo nga buhat [ni Kristo], kinsa gamhanan sa pagluwas.” 15 Tungod kay si Jesus

106 SESYON SA DOMINGGO SA HAPON | OKTUBRE 2, 2016 usa ka Dios sa premortal nga kinabu- Ikatulo, bunyag ug ang sakra- hi,16 nagpakabuhi nga walay sala,17 ug ment. Si propeta Mormon mitudlo nga panahon sa Iyang Pag-ula mitagbaw sa “ang unang mga bunga sa paghinulsol gipangayo sa kaangayan alang kanin- mao ang bunyag.” 34 Aron makompleto, yo ug kanako,18 Siya adunay gahum ang paghinulsol kinahanglang lakipan ug mga yawe aron sa pagpahinabo sa ordinansa sa bunyag nga ipahigayon sa pagkabanhaw sa tanang tawo,19 ug pinaagi sa tawo nga naghupot sa awto- gihimo Niyang posible alang sa kalooy ridad sa priesthood sa Dios. Alang sa nga mabuntog ang kaangayan pinaagi mga miyembro sa Simbahan, ang mga sa mga kondisyon sa paghinulsol.20 pakigsaad sa bunyag ug sa ubang mga Sa higayon nga atong masabtan nga okasyon mabag-o samtang moambit makaangkon kita og kalooy pinaagi kita sa sakrament.35 sa mga maayong buhat ni Kristo, kita Sa mga ordinansa sa bunyag ug “makabaton og hugot nga pagtuo sakrament, nakigsaad kita sa pagsunod ngadto sa paghinulsol.” 21 Niana, ang sa mga sugo sa Amahan ug sa Anak, hingpit nga pagsalig sa mga maayong sa kanunay mohinumdom ni Kristo, ug buhat ni Kristo mao ang pagsalig nga andam sa pagdala sa ngalan ni Kristo Iyang gibuhat ang unsay gikinahang- (o sa Iyang buhat ug mga hiyas 36) lan aron sa pagluwas kanato ug dayon diha kanato.37 Ang Manluluwas, agi molihok sumala sa atong pagtuo.22 og balos, nakigsaad sa pagpasaylo, Ang hugot nga pagtuo makapahu- o pagwagtang, sa atong mga sala 38 nong usab kanato nga mabalaka pag-ayo malungtarong kalipay ug magtugot ug “mobu-bu sa kabuhong sa iyang kon unsay hunahuna sa uban kanato kanato nga makabalik og puyo uban sa Espiritu [ngari kanato].” 39 Si Kristo ug magsugod nga mas magpakabana sa atong Langitnong Amahan. usab nagsaad sa pag-andam kanato unsay gihunahuna sa Dios kanato. Pinaagi sa paghinulsol mahimo alang sa kinabuhing dayon pinaagi sa Ikaduha, paghinulsol. Si Samuel kitang manunuton ug masulundon sa pagtabang kanato nga mahimong sama ang Lamanite mitudlo, “Kon kamo kabubut-on sa Dios. Karon, dili kini Kaniya.40 motuo sa [kang Kristo nga] ngalan buhaton nga mao lang. Ang pag-ila sa Si Douglas D. Holmes, Unang Mag- kamo maghinulsol sa tanan ninyo nga kamaayo sa Dios ug sa atong kawalay tatambag sa Kinatibuk-ang Kapangulo- mga sala.” 23 Ang paghinulsol usa ka pulos,30 inubanan sa atong labing maa- han sa Young Men, misulat: “Ang mga bililhon nga gasa gikan sa atong Langit- yong mga paningkamot nga mahisubay ordinansa sa bunyag ug sakrament nong Amahan nga nahimong posible ang atong kinaiya sa kabubut-on sa nagsimbolo sa resulta ug sa proseso sa pinaagi sa sakripisyo sa Iyang Bugtong Dios,31 magdala og grasya sa atong pagkatawo pag-usab. Sa bunyag, gilu- Anak. Kini ang proseso nga gihatag kinabuhi.32 Ang grasya “mao ang bong nato ang karaang tawo sa unod sa Amahan kanato diin kita mousab, balaang paagi sa tabang o kalig-on, nga ug mogula sa usa ka bag-ong kinabu- o mobaling, sa atong mga hunahuna, gihatag pinaagi sa buhong nga kalooy hi.41 Sa sakrament, atong makat-unan mga lihok, ug ato mismong pagkata- ug gugma ni Jesukristo . . . sa pagbu- nga kini nga kausaban anam-anam nga wo aron kita mahimong mas sama sa hat og maayo nga mga buhat nga dili proseso, [diin] sa hinay-hinay, matag Manluluwas.24 Dili lamang kini alang sa unta [nato] mahimo kon magsalig lang semana, kita mausab samtang kita mag- dagkong mga sala apan usa ka inadlaw kita sa [atong] kaugalingong gahum.” 33 hinulsol, makigsaad, ug pinaagi sa nag- nga proseso sa pagtimbang-timbang Tungod kay ang paghinulsol sa tinud- kadako nga mga pagtuga sa Espiritu sa kaugalingon ug pag-uswag 25 nga anay mao ang pagkahimong sama sa [mahimong sama sa Manluluwas].” 42 makatabang kanato nga mabuntog ang Manluluwas, nga imposible kon kita ra, Ang mga ordinansa ug mga pakigsa- atong mga sala, atong mga kasaypanan, nagkinahanglan gayud kita sa grasya ad mahinungdanon diha sa doktrina ni atong mga kahuyang, ug atong mga sa Manluluwas aron sa paghimo sa Kristo. Pinaagi sa takus nga pagdawat kakulangan.26 Ang paghinulsol maka- gikinahanglan nga mga kausaban sa sa mga ordinansa sa priesthood ug pahimo kanato nga “tinuod nga mga atong kinabuhi. pagtuman sa kaabin nga mga pakig- sumusunod” ni Kristo, nga mopuno Sa atong paghinulsol, atong ilisan saad nga ang gahum sa pagkadiosnon kanato sa gugma 27 ug mopapahawa sa ang atong karaan, dili matarung nga mapakita diha sa atong mga kinabuhi.43 atong mga kahadlok.28 Ang paghinul- mga kinaiya, mga kahuyang, mga Si Elder D. Todd Christofferson mipasa- sol dili usa ka backup nga plano kon kakulangan, ug mga kahadlok uban sa but nga “kining ‘gahum sa pagka-dios- ugaling mapakyas ang atong plano bag-o nga mga kinaiya ug mga tinu- non’ moabut diha sa tawo ug pinaagi nga perpektong magpakabuhi.29 Ang ohan nga magpaduol nato ngadto sa sa impluwensya sa Espiritu Santo.” 44 padayon nga paghinulsol mao lamang Manluluwas ug nagtabang kanato nga Ikaupat, ang gasa sa Espiritu ang dalan nga makahatag kanato og mahimong sama Kaniya. Santo. Human sa bunyag kita hatagan

NOBYEMBRE 2016 107 kinabuhi, kita mapanalanginan sa tempo- ral ug espirituhanong paagi, bisan sa mga pagsulay. Sa katapusan kita “makahupot sa mga maayo nga butang.” 57 Ako mopa- matuod nga kini nga proseso nahitabo ug nagpadayon nga mahitabo sa akong kinabuhi, hinay-hinay, sa ginagmay. Apan mas importante, kinahanglang atong gamiton ang doktrina ni Kristo sa atong kinabuhi tungod kay naghatag kini sa bugtong dalan balik ngadto sa atong Langitnong Amahan. Kini ang bugtong paagi sa pagdawat sa Manlu- luwas ug mahimong Iyang mga anak.58 Gani, ang bugtong paagi nga matubos gikan sa sala ug mouswag sa espiri- tuhanong paagi mao ang paggamit sa doktrina ni Kristo sa atong kinabuhi.59 sa gasa sa Espiritu Santo pinaagi sa mihulagway sa proseso sa paglahutay Isip alternatibo, si Apostol Juan mitudlo ordinansa sa kumpirmasyon.45 Kini hangtud sa katapusan sa mosunod: nga “bisan kinsa nga . . . dili magpabilin nga gasa, kon atong dawaton, nagtu- “Kita mahingpit sa padayon ug dugang diha sa tuloohan [doktrina] ni Kristo, got kanato nga makabaton sa pada- nga . . . [pag]pakita og hugot nga pag- siya wala makapanag-iya sa Dios.” 60 Ug yong pakig-uban sa usa ka Dios 46 ug tuo [ni Kristo], maghinulsol, moambit sa si Jesus Mismo misulti sa Napulog Duha kanunay nga access sa grasya nga sakrament sa pagbag-o sa mga pakig- ka mga Nephite nga kon kita mapakyas natural nga moabut uban sa Iyang saad ug panalangin sa bunyag, ug pag- sa pagpakita og hugot nga pagtuo diha impluwensya. dawat sa Espiritu Santo isip kanunay kang Kristo, maghinulsol, magpabun- Isip atong kanunay nga kauban, gayud nga kauban. Kon buhaton nato yag, ug molahutay hangtud sa katapu- ang Espiritu Santo naghatag kanato og kini, mas mahisama kita kang Kristo san, kita “isalikway ug ilabay sa kalayo, dugang gahum o kalig-on aron sa pagtu- ug makalahutay sa katapusan, [uban sa diin [kita] dili na makabalik.” 61 man sa atong mga pakigsaad.47 Siya usab tanang gikinahanglan niini].” 55 Busa unsaon nato nga mas hingpit nagbalaan kanato,48 nga nagpasabut nga Sa laing pagkasulti, ang pagdawat nga mogamit sa doktrina ni Kristo sa himoon kitang “gawasnon gikan sa sala, sa Espiritu Santo ug ang kausaban atong mga kinabuhi? Usa ka paagi pagkaputli, pagkalimpyo, ug pagkaba- diha kanato nga namugna niana nga mao ang paghimo og mahunahuna- laan pinaagi sa pag-ula ni Jesukristo.” 49 pagdawat dugang nga makapalig-on ong paningkamot sa matag semana sa Ang proseso sa pagbalaan dili lang sa atong pagtuo. Ang nadugangan nga pag-andam alang sa sakrament pinaagi molimpyo kanato, apan naghatag usab pagtuo moresulta sa dugang nga pag- sa paggahin og panahon nga mainam- kanato sa gikinahanglan nga espirituha- hinulsol. Sa ato dayong pagsakripisyo poong mokonsiderar kon asang dapita nong mga gasa o balaanong mga kinaiya sa simbolikanhong paagi sa atong mga kita angay nga molambo. Kita dayon sa Manluluwas 50 ug mousab sa ato mis- kasingkasing ug mga sala diha sa altar makasakripisyo og labing minos usa ka mong kinaiya,51 maingon “nga [kita] wala sa sakrament, atong madawat ang Espi- butang nga nagpugong nato nga mahi- nay hilig sa pagbuhat og dautan.” 52 Matag ritu Santo sa mas taas nga lebel. Ang sama ni Jesukristo ngadto sa altar sa higayon nga atong madawat ang Espiritu pagdawat sa Espiritu Santo sa mas taas sakrament, mangamuyo uban sa hugot Santo sa atong kinabuhi pinaagi sa hugot nga lebel dugang nga moduso kanato nga pagtuo alang sa tabang, mangayo nga pagtuo, paghinulsol, mga ordinansa, diha sa dalan sa pagkatawo pag-usab. sa gikinahanglang espirituhanong mga Kristohanong pagserbisyo, ug uban nga Samtang magpadayon kita niini nga gasa, ug makigsaad nga molambo sa matarung nga mga paningkamot, kita proseso ug modawat sa tanang makalu- umaabut nga semana.62 Samtang ato mausab hangtud sa hinay-hinay, anam- was nga mga ordinansa ug mga pakig- kining buhaton, ang Espiritu Santo anam kita mahimong sama kang Kristo.53 saad sa ebanghelyo, atong madawat moabut sa atong kinabuhi sa mas Ikalima, paglahutay hangtud sa ang “grasya ug dugang grasya” hangtud taas nga lebel, ug makabaton kita og katapusan. Si propeta Nephi mitudlo makadawat kita sa kahingpitan.56 dugang nga kalig-on sa pagbuntog sa nga human makadawat sa gasa sa Espi- atong mga kasaypanan. ritu Santo, kita kinahanglang “molahu- Kinahanglang Gamiton Nato ang Doktrina Ako mopamatuod nga si Jesukris- tay hangtud sa katapusan, sa pagsunod ni Kristo sa Atong Kinabuhi to mao ang Manluluwas sa kalibu- sa panig-ingnan sa Anak sa buhi nga Mga kaigsoonan, samtang atong tan ug nga Iya ang bugtong ngalan Dios.” 54 Si Elder Dale G. Renlund gamiton ang doktrina ni Kristo sa atong diin kita mahimong luwas.63 Tanang

108 SESYON SA DOMINGGO SA HAPON | OKTUBRE 2, 2016 mga butang nga maayo anaa pinaagi lamang Kaniya.64 Apan aron tinuo- ray nga “makahupot sa mga maayo nga butang,” 65 lakip ang kinabuhing dayon, kinahanglan kitang kanunay nga mogamit sa doktrina ni Kristo sa atong kinabuhi. Sa sagradong panga- lan ni Jesukristo, amen. ◼ MUBO NGA MGA SULAT 1. 3 Nephi 11:7. 2. Tan-awa sa 3 Nephi 11:10–11. 3. Tan-awa sa 3 Nephi 11:14–15. 4. Tan-awa sa 3 Nephi 11:21–39. 5. Tan-awa sa 2 Nephi 31; 3 Nephi 27:16–20. Ang doktrina ni Kristo makita sa tibuok mga kasulatan apan labing daghan diha sa Basahon ni Mormon. 6. 2 Nephi 2:8. 7. Moroni 10:32. 8. Tan-awa sa Moroni 7:22–24. 9. Tan-awa sa Doktrina ug mga Pakigsaad 132:23. ang atong paghinulsol maoy usa sa 47. Tan-awa sa 2 Mga Taga-Corinto 3:18; 1 Nephi 10. Ang Pag-ula ni Kristo ug ang doktrina dagkong ebidensya nga mga disipulo 14:14; Doktrina ug mga Pakigsaad 93:20. ni Kristo nga mag-uban naglangkob sa kita sa Manluluwas. Tinud-anay ba kitang 48. Tan-awa sa 3 Nephi 27:20. ebanghelyo ni Kristo (tan-awa sa 3 Nephi makaangkon nga nagsunod ni Kristo 49. Giya ngadto sa mga Kasulatan, “Pagbala- 27:13–21). kon dili kita kanunay nga maghinulsol o an,” scriptures.lds.org. 11. D. Todd Christofferson, “Natawo Pag​-usab,” naningkamot nga mabaling ang atong mga 50. Tan-awa sa Moroni 7:48; 8:26; 10:8–18. Liahona, Mayo 2008, 78. kasingkasing ug mga lihok ngadto Kaniya? 51. Tan-awa sa Mosiah 4:14; Doktrina ug mga 12. Tan-awa sa Mga Taga-Roma 10:17; 2 Nephi 29. Tan-awa sa Adjusting to Missionary Life Pakigsaad 84:33; Bruce R. McConkie, “The 31:19; Alma 32:27–29; Moroni 7:25. (booklet, 2013), 46. Ten Blessings of the Priesthood,” Ensign, 13. Tan-awa sa 2 Nephi 32:3. 30. Tan-awa sa Mosiah 4:5–7. Nob. 1977, 33–35. 14. Tan-awa sa 2 Nephi 31:10, 13. 31. Tan-awa sa 2 Nephi 10:24; 25:23. 52. Mosiah 5:2. 15. 2 Nephi 31:19. 32. Tan-awa sa Helaman 5:11; Ether 12:27; 53. Ang Espiritu Santo mogiya usab kanato balik 16. Tan-awa sa Juan 1:1–3; Moises 7:47; Moroni 10:32–33. ngadto sa atong Amahan sa Langit (tan-awa Abraham 3:24–27. 33. Bible Dictionary sa LDS English version sa sa 2 Nephi 32:5; Doktrina ug mga Pakigsa- 17. Tan-awa sa Mga Hebreohanon 4:15; Biblia, “Grace.” ad 45:57) pinaagi sa pagtabang kanato nga Doktrina ug mga Pakigsaad 45:4. 34. Moroni 8:25. masayud unsay kinahanglan natong buhaton 18. Tan-awa sa Alma 34:16. 35. Kon takus kita nga moambit sa sakrament, aron mahisama kang Kristo (tan-awa sa 19. Tan-awa sa 2 Nephi 9:21–22; Dallin H. atong gibag-o ang tanan natong mga pakig- 2 Mga Taga-Corinto 3:18; Ether 12:27; Doktri- Oaks, “Ang mga Yawe ug Awtoridad sa saad uban sa Dios (tan-awa sa Delbert L. na ug mga Pakigsaad 84:46–48). Priesthood,” Liahona, Mayo 2014, 49–52. Stapley, sa Conference Report, Okt. 1965, 14; 54. 2 Nephi 31:16. Ang paglahutay hangtud sa 20. Tan-awa sa Alma 34:15–16. L. Tom Perry, “Sa Atong Pagkalawat Karon sa katapusan tukma ang pagkangalan, tungod 21. Alma 34:15. Sakramento,” Liahona, Mayo 2006, 41). kay nagkinahanglan kini og panahon ug 22. Ang hingpit nga pagsalig sa mga maayong 36. Tan-awa sa Dallin H. Oaks, “Testimony” paglahutay (tan-awa sa Santiago 1:2–4). Ang buhat ni Kristo naglakip sa pag-ila nga si (pagpamulong diha sa seminar alang sa tinuod mao nga dili kita makapalambo og Jesukristo mao lamang ang tinubdan sa bag-o nga mga mission president, Hun- Kristohanong mga hiyas nga dili mag-atu- katubsanan (tan-awa sa Mosiah 4:7–8). yo 25, 2014), 1–2. bang og oposisyon ug mga kalisdanan. Sama Nagkinahanglan usab kini nga motuo 37. Tan-awa sa Moroni 4:3; tan-awa usab pananglit, unsaon nato pagkahimong mai- kita nga si Kristo makaluwas kanato isip sa Mosiah 18:8–10; Doktrina ug mga nantuson kon wala kita gipaantus og dugay? mga indibidwal. Mao kana ang usa ka Pakigsaad 20:37 alang sa dugang nga mga 55. Dale G. Renlund, “Ang mga Santos sa rason ngano nga diha sa Doktrina ug mga pakigsaad nga atong gihimo sa bunyag. Ulahing mga Adlaw Magpadayon sa Pagpa- Pakigsaad 27:2 gisugo kita nga samtang 38. Tan-awa sa Moroni 8:25. ningkamot,” Liahona, Mayo 2015, 56. moambit kita sa sakrament, kinahanglang 39. Mosiah 18:10. 56. Tan-awa sa Doktrina ug mga Pakigsaad mohinumdom kita dili lamang nga si Kristo 40. Tan-awa sa 2 Mga Taga-Corinto 3:18; Ether 93:12, 19. nag-antus apan usab nga gibuhat Niya kini 12:27; Doktrina ug mga Pakigsaad 35:2; 57. Moroni 7:25; tan-awa usab sa Mosiah 2:41. alang kanato isip mga indibidwal. Moises 1:39. 58. Tan-awa sa Doktrina ug mga Pakigsaad 23. Helaman 14:13. 41. Tan-awa sa Mga Taga-Roma 6:4. 39:4–6. 24. Tan-awa sa Russell M. Nelson, “Paghinul- 42. Douglas D. Holmes, “Come unto Christ— 59. Tan-awa sa 2 Nephi 9:24. sol ug Pagkakabig,” Liahona, Mayo 2007, the Doctrine of Christ,” wala mamantala 60. 2 Juan 1:9. 102–5. nga manuskrito. 61. 3 Nephi 27:17. 25. Tan-awa sa Neil L. Andersen, “Paghinulsol 43. Tan-awa sa Doktrina ug mga Pakigsaad 62. Ang usa ka tawo mahimong kanunay nga . . . Aron Ako Moayo Kaninyo,” Liahona, 84:19–21. magdala sa samang sakripisyo sulod sa Nob. 2009, 40–43. 44. D. Todd Christofferson, “Ang Gahum sa daghang mga semana hangtud, uban sa 26. Tan-awa sa Jeffrey R. Holland, “Mga mga Pakigsaad,” Liahona, Mayo 2009, 22. tabang sa Manluluwas, ug sama sa gitudlo Butang nga Guba Gipang-ayo,” Liahona, 45. Ang kumpirmasyon mahitabo pinaagi ni Elder Neal A. Maxwell, “mahurot kini” Mayo 2006, 69–71; Anthony D. Perkins, sa pagpandong sa mga kamot (tan-awa, (“Deny Yourselves of All Ungodliness,” “The Great and Wonderful Love,” Liahona, pananglit, sa Mga Buhat 8:17). Ensign, Mayo 1995, 68). Nob. 2006, 76–78. 46. Tan-awa sa Doktrina ug mga Pakigsaad 63. Tan-awa sa 2 Nephi 25:20. 27. Moroni 7:48. 20:28; Giya ngadto sa mga Kasulatan, 64. Tan-awa sa Moroni 7:24. 28. Tan-awa sa Moroni 8:16. Sa pagkatinuod “Espiritu Santo,” scriptures.lds.org. 65. Moroni 7:25.

NOBYEMBRE 2016 109 Ang Ginoo miingon, “Kon kamo nahigugma kanako kamo mag-alagad kanako,” 3 ug moalagad Kaniya pinaagi sa pag-alagad sa uban.4 Sa atong pagserbisyo, mas duol kita sa Dios.5 Makaila kita Kaniya sa mga paagi nga dili unta nato mahibaloan. Ang atong pagtuo Kaniya molambo. Ni Elder Carl B. Cook Ang atong mga problema mabutang sa Sa Seventy hustong panan-aw. Ang kinabuhi mas matagbawon. Ang atong gugma alang sa uban molambo, ingon man ang atong tinguha sa pagserbisyo. Pinaa- gi niini nga balaan nga proseso, mas Pagserbisyo mahisama kita sa Dios, ug mas andam kita nga mobalik Kaniya.6 Ang matag miyembro gikinahanglan, ug ang matag miyembro Ingon sa gitudlo ni Presidente nagkinahanglan og oportunidad sa pagserbisyo. Marion G. Romney: “Ang pagserbisyo dili usa ka butang nga atong antuson dinhi sa yuta aron kita makaangkon sa katungod nga mopuyo sa celestial nga gingharian. Ang pagserbisyo mao a bata pa ko nalingaw kong branch, sa mga korum ug auxiliary. gayud ang kinaiya diin ang nahima- nagtrabaho uban sa akong Tiyo Sama sa gihiusa nga mga gear nga yang kinabuhi didto sa celestial nga SLyman ug Tiya Dorothy sa ilang makahatag og dugang kusog diha sa gingharian gihimo.” 7 umahan. Si Tiyo Lyman kasagaran compound gear, duna kitay dugang maoy mangulo sa among mga proyek- gahum kon magkahiusa. Kon magka- Ang Pagserbisyo Mahimong Mahagiton to, ug si Tiya Dorothy maoy moabag hiusa kita sa pagpangalagad sa usag Ang pagserbisyo sa Simbahan, ug modrayb sa karaan nga Dodge nga usa, makahimo kita og mas daghan kay bisan pa man, mahimong mahagiton trak. Nahinumdom ko sa pagbati sa sa kon kita-kita ra. Makapadasig kini kon pabuhaton kita og butang nga kahinam sa dihang kami nalubong sa nga magbuhat ug maghiusa samtang makahadlok nato, kon kapuyon kita lapuk o naninguha sa pagtungas sa taas mangalagad ug motabang kita sa buhat sa pagserbisyo, o kon tawgon kita sa nga bungtod: si Tiyo Lyman misinggit, sa Ginoo. pagbuhat sa dili kaayo nato ganahan. “Gamita ang compound gear, Dorothy!” Bag-ohay lang nakadawat ko og Diha ko misugod sa pag-ampo. Sa Ang Pagserbisyo Usa ka Panalangin bag-ong assignment. Nagserbisyo ko ingon, uban sa tabang sa Ginoo ug Ang kahigayunan sa pagserbisyo sa Africa Southeast Area. Makapahinam human sa pagsige og sulay og kambyu, mao ang usa sa dakong mga panala- ang pagserbisyo diha sa dapit nga ang nakambyu ra ni Tiya Dorothy ang trak ngin sa pagkamiyembro sa Simbahan.2 Simbahan bag-o ug giistablisar pa, ngadto sa compound gear. Sa dihang misulod na ang kabyu ug nagtuyok na ang ligid, miabante ang trak ug mipa- dayon ang among trabaho. Ang “paggamit sa compound gear” nagpasabut sa pagbalhin ngadto sa usa ka espesyal nga kambyada diin adunay gihan-ay nga nagkalain-laing mga gear aron mas kusgan.1 Ang compound gear, uban sa four-wheel drive, magtu- got kanimo sa pagkambyu ngadto sa ubos nga gear, momugna og dugang kusog, ug dayon modagan. Gusto kong maghunahuna nga ang matag usa kanato kabahin sa usa ka compound gear samtang magserbisyo kita sa Simbahan—sa mga ward ug

110 SESYON SA DOMINGGO SA HAPON | OKTUBRE 2, 2016 ug nahigugma kami sa mga Santos. ug mihunong siya sa pagtambong aron Dayon gitawag ko sa pagbalik ngadto dili siya makatudlo. Maayo nalang, sa headquarters sa Simbahan, ug sa ang iyang home teacher nakabantay tinuod lang, wala kaayo ko ganahi. nga wala na siya motambong, mibisita Ang kausaban sa assignment mobutang kaniya, ug midapit kaniya sa pagbalik. kanako sa bag-ong mga kahimtang nga Gitabangan siya sa bishop ug sa mga dili ko pamilyar. sakop sa ward. Sa katapusan, uban sa Usa ka gabii human namalandong paglambo sa pagtuo, misugod siya sa sa umaabut nga kausaban, nagdam- pagtudlo sa mga bata. Samtang iyang go ko sa akong lolo sa tuhod nga si gibuhat ang mga baruganan nga gitud- Joseph Skeen. Nahibaloan nako gikan lo karon sa Pagtudlo sumala sa Pama- sa iyang journal nga sa dihang namal- agi sa Manluluwas, gipanalanginan sa hin sila sa iyang asawa, si Maria, sa Ginoo ang iyang mga paningkamot, ug Nauvoo, gusto siyang moserbisyo, mao nahimo siyang hanas nga magtutudlo.11 nga nangita siya ni Propeta Joseph Ang kinaiyanhon nga tawo nga anaa Smith kon unsay iyang matabang. Ang kanatong tanan may kahilig sa pagtu- Propeta mipadala kaniya sa pagtrabaho got kanato nga molikay sa pagserbisyo sa prairie ug misulti kaniya sa pagbuhat sa mga rason nga sama sa “Dili ko sa labing maayo niyang mahimo, mao andam moserbisyo; daghan pa ko og nga iyang gibuhat. Siya mitrabaho sa angayng kat-unan,” “Gikapoy ko ug umahan sa mga Smith.8 kinahanglan mopahuway,” “Tigulang na Namalandong ko sa pribilehiyo nga ko—sila na pod,” o “Busy kaayo ko.” anaa kang Joseph Skeen sa pagdawat Ang Pagserbisyo Nagkinahanglan og Pagtuo Mga kaigsoonan, ang pagdawat sa iyang assignment nga ingon niana. Ang pagtuman sa mga calling nag- ug pagtuman og calling usa ka buhat Nakaamgo ko dayon nga duna koy kinahanglan og pagtuo. Wala madugay sa pagtuo. Makasalig kita sa gisige og samang pribilihiyo, ingon nga kitang human sa pagsugod og trabaho ni tudlo sa atong propeta, si Presidente tanan aduna. Ang tanang calling sa Joseph sa umahan, siya ug si Maria Thomas S. Monson: “Kinsa ang gitawag Simbahan gikan sa Dios—pinaagi sa grabe nga nasakit. Wala silay kwarta ug sa Ginoo, ang Ginoo mopasarang” ug Iyang pinili nga mga sulugoon.9 nagpuyo taliwala sa mga estranghero. “Kon kita gisugo sa Ginoo, tabangan Mibati ko og dayag nga espiritu- Lisud kaayo kadto nga panahon alang ta sa Ginoo.” 12 Bisan kon kita nabug- hanon nga pagpamatuod nga ang kanila. Sa iyang journal, misulat si atan o dili interesado, nahadlok kaayo akong bag-ong assignment dinasig. Joseph, “Mipadayon kami [ug] mipa- o gilaay, ang Ginoo gusto kanato nga Importante gayud nga mohimo kita bilin nga matinud-anon sa Simbahan mokambyu ngadto sa ubos nga gear, niana nga koneksyon—nga ang atong bisan sa kagamay sa among pagtuo, momugna og dugang kusog, ug dayon mga calling sa literal gikan sa Dios bisan og ang yawa misulay sa pagguba moserbisyo. pinaagi sa mga lider sa priesthood. kanamo ug pagpabalik kanamo.” 10 Wala ko kakita og indikasyon nga si Human niini nga kasinatian, nausab Ako, uban sa gatusan sa ubang Presidente Monson ug ang iyang mga ang akong kinaiya, ug napuno ko sa kaliwatan, walay katapusan nga mapa- kaubanan sa Unang Kapangulohan ug lawom nga tinguha nga moserbisyo. salamaton nga si Joseph ug Maria wala sa Korum sa Napulog Duha busy kaayo Mapasalamaton ko sa panalangin sa mobalik. Ang mga panalangin moabut o gikapoy kaayo. Sila naglarawan sa paghinulsol ug sa akong nausab nga samtang kita mopadayon sa atong madasigon nga paagi sa gahum nga kinaiya. Ganahan ko sa akong bag- mga calling ug mga responsibilidad ug moabut sa atong kinabuhi samtang ong assignment. molahutay gamit ang atong hugot nga mopakita kita og pagtuo, modawat Bisan og maghunahuna ta nga ang pagtuo. og mga assignment, ug motuman atong calling sa Simbahan ideya lang Nakaila ko og usa ka talagsaon nga niini uban sa pasalig ug dedikasyon. sa atong priesthood lider o naabut magtutudlo sa Doktrina sa Ebanghelyo Sila “nagkugi ug nagdasig” 13 daghang kini kanato tungod kay walay laing kinsa nagdasig sa mga miyembro sa katuigan na ang milabay, ug padayon modawat, mapanalanginan kita sa klase samtang nagtudlo siya, apan dili gihapon silang nagkugi, padulong sa atong pagserbisyo. Apan kon moila kanunay ingon niana kaniadto. Human unahan, padulong sa itaas. kita sa impluwensya sa Dios sa atong mipasakop sa Simbahan, nakadawat Oo, nagserbisyo sila sa importante calling ug moserbisyo sa tibuok natong siya og calling sa pagtudlo sa Primary. nga mga calling, apan ang matag calling kasingkasing, dugang nga gahum moa- Mibati siya nga walay kahanas sa pag- o assignment importante. Si Presidente but sa atong pagserbisyo, ug mahimo tudlo, apan tungod kay nasayud siya Gordon B. Hinckley, kanhi propeta kitang tinuod nga mga sulugoon ni sa kaimportante sa pagserbisyo, iyang ug Presidente sa Simbahan, miingon: Jesukristo. gidawat. Grabe ang iyang kahadlok, “Kitang tanan anaa niining dakong

NOBYEMBRE 2016 111 MUBO NGA MGA SULAT 1. Tan-awa sa “Compound Gears,” tech- nologystudent.com/gears1/gears3.htm; “Compound Gear Reduction,” curriculum. vexrobotics.com. 2. Tan-awa sa Isangyaw ang Akong Ebang- helyo: Usa ka Giya sa Misyonaryo nga Pangalagad (2004), 74. 3. Doktrina ug mga Pakigsaad 42:29; tan-awa usab sa Doktrina ug mga Pakigsaad 59:5. 4. Tan-awa sa Mateo 25:40; Mosiah 2:17. 5. Tan-awa sa Juan 12:26. 6. Tan-awa sa Doktrina ug mga Pakigsaad 81:4–6. 7. Marion G. Romney, “The Celestial Nature of Self-Reliance,” Ensign, Nob. 1982, 93. 8. Tan-awa sa Joseph Skeen, mga paghinum- dom ug diary, 7, Church History Library, Salt Lake City; tan-awa usab sa Journal and History of Joseph Skeen, ed. Greg S. Montgomery and Mark R. Montgomery (1996), 23. 9. Tan-awa sa Doktrina ug mga Pakigsaad paningkamot. . . . Ang inyong obligas- gidihugan sukad pa sa sinugdanan, 1:38; Mga Artikulo sa Hugot nga Pagtuo 1:5. yon sama ka seryoso diha sa inyong miboluntaryo, “Ania Ako, ipadala 10. Skeen, mga paghinumdom ug diary, 8, ang responsibilidad nga dapit maingon man ako.” 18 Sa pagbuhat niini, Siya sa literal spelling ug punctuation gi-standardized; tan-awa usab sa Journal and History of nga ang akong obligasyon importante nahimong sulugoon kanatong tanan. Joseph Skeen, 23; Lucas 22:31; 2 Nephi diha sa akong responsibilidad nga dapit. Pinaagi ni Jesukristo ug sa gahum 28:19–24; Alma 30:60; Doktrina ug mga Walay calling sa simbahan nga gamay o nga atong nadawat pinaagi sa Iyang Pakigsaad 10:22–27. 14 11. Tan-awa sa Pagtudlo sumala sa Pamaagi may gamay ra nga sangputanan.” Ang Pag-ula, makaserbisyo usab kita. Mota- sa Manluluwas (2016), 37–38; Handbook 2: matag calling importante.15 bang Siya kanato.19 Administering the Church (2010), 5.3, 5.5.4. Akong ipadangat ang akong kina- 12. Thomas S. Monson, “Duty Calls,” Ensign, Mayo 1996, 44. Moserbisyo Kita singkasing nga gugma kaninyo kinsa 13. “Put Your Shoulder to the Wheel,” Hymns, Mobarug kita sa atong pagtuo, dili karon makaserbisyo sa Simbahan sa nu. 252. “magkugi [kita] ug magdasig,” ug tradisyonal nga paagi tungod sa perso- 14. Gordon B. Hinckley, ““This Is the Work of 16 the Master,” Ensign, Mayo 1995, 71. buhaton kini nga “trabaho og tarung.” nal nga mga kahimtang apan nagpuyo Miingon usab si Presidente Hinckley: Atong “ibutang sa compound gear,” sa diwa sa pagserbisyo. Nag-ampo ko “Kamo adunay dakong oportunidad alang uban sa matinud-anong Tiya Dorothy. nga kamo mapanalanginan sa inyong sa pagtagbaw sa pagbuhat sa inyong katungdanan ingon nga ako aduna diha Isip mga kaigsoonan, moserbisyo kita. paningkamot. Akong ipadayag usab sa akong katungdanan. Ang kalamboan Kon gusto kamo nga malipay ang ang pasalamat niadtong nagpalambo sa niini nga buhat madeterminar sa atong inyong bishop o branch president, ilang mga calling matag semana, ingon hiniusang paningkamot. Bisan unsa pa ang inyong calling, puno kini sa samang pangutan-a siya “Unsay akong mata- man usab niadtong modawat og mga oportunidad sa pagbuhat og maayo sama bang?” “Asa ko paserbisyuhon sa Ginoo?” tawag sa pagserbisyo. Tanang kontri- sa akoa. Unsa ang pinakaimportante mao Samtang mag-ampo siya ug magkon- busyon ug sakripisyo bililhon, ilabi na nga kini ang buhat sa Agalon. Ang atong buhat mao ang pagbuhat og maayo ingon siderar sa inyong mga responsibilidad ngadto Kaniya kinsa atong giserbisyo- nga Siya mibuhat usab” (“This Is the Work sa personal, pamilya, ug pangempleyo, han. Ang tanang nagserbisyo magda- of the Master,” 71). madasig siya sa paghatag og angay nga wat sa grasya sa Dios.20 Si Presidente Thomas S. Monson miingon: “Unsaon man sa usa ka tawo sa calling. Sa pag-set apart kaninyo, maka- Bisan unsa pa ang atong edad o pagpalambo og calling? Pinaagi lamang sa dawat kamo og panalangin sa priesthood kahimtang, himoa ang serbisyo nga paghimo sa serbisyo nga may kalabutan aron tabangan kamo nga molampus. maoy atong “motto.” 21 Pagserbisyo niini” (“Duty Calls,” 43). 15. Tan-awa sa Alma 37:6. Ikaw mapanalanginan gayud! Ang diha sa inyong calling. Pagserbisyo og 16. “Put Your Shoulder to the Wheel,” Hymns, matag miyembro gikinahanglan, ug ang misyon. Pagserbisyo sa imong inahan. nu. 252. matag miyembro nagkinahanglan og Pagserbisyo og estranghero. Pagserbis- 17. Tan-awa sa Handbook 2, 3.3.1, 3.3.3, 17 19.1.1, 19.4. “Pinaagi sa serbisyo sa mga oportunidad sa pagserbisyo. yo sa imong silingan. Pagserbisyo lang. lalaki ug mga babaye ug sa mga batang Hinaut panalanginan kitang tanan lalaki ug mga batang babaye, ang trabaho Si Jesukristo Mao ang Atong Ehemplo sa Ginoo sa atong mga paningkamot sa Ginoo mabuhat” (Mga Baruganan sa Ebanghelyo [2009], 200) Si Jesukristo, ang atong halangdong sa pagserbisyo ug mahimong tinuod 18. Abraham 3:27. Ehemplo, mihatag sa Iyang kinabuhi nga mga sumusunod ni Jesukristo.22 19. Tan-awa sa Doktrina ug mga Pakigsaad 76:5. sa buhat sa Iyang Amahan. Sa Dakong Ako magpamatuod nga Siya buhi ug 20. Tan-awa sa Mosiah 18:26. 21. “They, the Builders of the Nation,” Hymns, Konseho sa wala pa kini nga kali- nangulo niini nga buhat. Sa pangalan nu. 36. butan naorganisar, si Jesus, gipili ug ni Jesukristo, amen. ◼ 22. Tan-awa sa Moroni 7:48.

112 SESYON SA DOMINGGO SA HAPON | OKTUBRE 2, 2016 anak nga lalaki o anak nga babaye sa usa ka mahigugmaong Amahan sa Langit ug nga ang Iyang gugma magpa- biling makanunayon. Nasayud ko nga ang maong makahupay nga mga pag- bati sa gugma lisud mahinumduman kon anaa kamo taliwala sa personal nga mga panglimbasug o mga pagsu- Ni Elder Ronald A. Rasband lay, mga kasagmuyo, o mga tinguha Sa Korum sa Napulog Duha ka mga Apostoles nga wala matuman. Si Jesukristo nasayud sa grabe nga mga panglimbasug ug mga pagsulay. Iyang gihatag ang Iyang kinabuhi alang kanato. Mapintas ang katapusang mga Kay Tingali Lamang oras sa Iyang kinabuhi, labaw pa sa bisan unsa nga atong masabtan, apan ang Iyang sakripisyo alang sa matag Unya Mahakalimot Ka usa kanato mao ang labing mahinung- danon nga pagpahayag sa Iyang tiunay Moawhag ako kaninyo nga hinumduman, ilabi na sa mga panahon sa nga gugma. Walay sayop, sala, o pagpili nga kalisud, ang panahon nga inyong nabati ang Espiritu ug ang inyong mopausab sa gugma sa Dios alang pagpamatuod lig-on; hinumdumi ang espirituhanon nga mga pundasyon kanato. Wala kana nagpasabut nga ang nga inyong natukod. makasasala nga binuhatan gitugutan, wala usab kini nagtangtang sa atong obligasyon nga maghinulsol kon may sala nga nahimo. Apan ayaw kalimot, aayong hapon, minahal nga sa hugot nga pagtuo” ug nagtinguha sa ang Langitnong Amahan nakaila ug mga kaigsoonan. Pagkabulahan akong tambag. Mapasalamaton ko nga naghigugma sa matag usa kaninyo, ug Mnato niini nga komperensya. mopakigbahin siya sa iyang mga pagba- kanunay Siyang andam nga motabang. Ang akong unang tuig isip miyembro sa ti ug mga kabalaka ngari kanako. Samtang namalandong ko sa sitwas- Korum sa Napulog Duha ka mga Apos- Mipakita siya og dakong kahina- yon sa akong higala, akong gihunahuna toles nahimong labing mapaubsanon. ngup sa unsay iyang espiritwal nga ang talagsaong kaalam nga makita sa Usa kini ka tuig sa hilabihang personal nabati kaniadto ug sa unsay iyang gihu- Basahon ni Mormon: “Ug karon, akong nga paningkamot, personal nga pag- nahuna karon nga padulong mawala mga anak, hinumdumi, hinumdumi lambo ug padayon nga sinserong mga gikan kaniya. Samtang namulong siya, nga kini diha sa lig-on nga sukaranan pag-ampo ngadto sa akong Amahan naminaw ko og maayo ug kinasingka- sa atong Manunubos kinsa mao si sa Langit. Nabati nako ang mapaluyu- sing nga nag-ampo aron mahibalo kon Kristo, ang Anak sa Dios, nga kamo hong mga pag-ampo sa pamilya, mga unsay gusto sa Ginoo nga akong isulti. kinahanglan gayud motukod sa inyong higala, ug mga miyembro sa Simbahan Ang akong higala, tingali sama sa tukuranan; nga sa panahon nga ang sa tibuok kalibutan. Salamat sa inyong pipila kaninyo, nangutana sa panguta- yawa mopadala sa iyang mapintas nga paghunahuna ug mga pag-ampo. na nga makapatandog kaayong gilitok mga hangin, oo, ang iyang mga panâ Aduna usab akoy pribilehiyo nga diha sa kanta sa Primary: “Langitnong diha sa alimpulos, oo, sa diha nga ang mahimamat ang minahal nga mga higa- Amahan, naa ba gayud ka?” 1 Alang tanan niya nga ulan nga yelo ug ang la, ang pipila dugay na nakong nakaila kaninyo nga tingali nagpangutana nii- iyang mapintas nga unos mohampak ug daghan nga bag-o lang nakong ning sama nga pangutana, gusto kong diha kaninyo, kini walay gahum ibabaw nahimamat. Nadasig ko sa pag-andam mopakigbahin kaninyo sa tambag nga kaninyo sa pagbitad kaninyo ngadto sa akong pakigpulong karon human buot nakong itanyag sa akong higala sa bung-aw sa pagkauyamot ug walay nako nahimamat ang usa ka higala nga ug hinaut nga ang matag usa kaninyo katapusan nga pagkaalaot, tungod sa akong nakaila ug gihigugma sulod sa makakaplag nga napalig-on ang inyong lig-on nga sukaranan diin kamo natu- daghang katuigan. pagtuo ug mabag-o ang inyong deter- kod nga mao ang tinuod nga tukuranan, Sa among pagkita, mitug-an ang minasyon nga mahimong matinud- usa ka tukuranan diin kon ang mga akong higala kanako nga nanglimbasug anong disipulo ni Jesukristo. tawo magtukod dili sila mapukan.” 2 siya. Iyang gibati nga nakasinati siya og, Akong sugdan pinaagi sa pagpa- Mopamatuod ko nga ang “bung-aw sa paggamit sa iyang mga pulong, “krisis hinumdom kaninyo nga usa kamo ka sa pagkauyamot ug walay katapusan nga

NOBYEMBRE 2016 113 pagkaalaot” usa ka dapit nga walay bisan pagkab-ot ngadto kanila diha sa Kris- mahinumdom sa ilang mga buhat kinsa nga gustong moadto. Ug gibati sa tohanon nga pagserbisyo makatabang kamo masayud giunsa kini pagsulti, ug akong higala nga anaa siya sa ngilit. kanato nga mobati sa gugma sa Dios usab pagsulat, nga sila mga maayo. Sa dihang mitambag ko og mga sulod sa atong mga kasingkasing. “Busa, akong anak nga mga lalaki, indibidwal nga sama sa akong higala, Importanting hinumduman ang ako manghinaut nga kamo magbuhat misuhid ko sa mga desisyon nga ilang gamhanan nga tambag nga makita diha niana nga maayo, nga kini ikasulti nahimo sa miaging mga tuig nga mida- sa Deuteronomio: “Bantayan mo ang alang kaninyo ug usab ikasulat, bisan la kanila nga makalimot sa sagrado imong kalag sa masingkamuton, kay ingon nga kini gikasulti ug gikasulat nga mga kasinatian, nga mahuyang, tingali lamang unya mahakalimot kabahin kanila.” 5 ug nga magduha-duha. Miawhag ko ka sa mga butang nga hingkit-an sa Daghan karon ang adunay samang kanila, sama sa akong pag-awhag imong mga mata, ug tingali lamang tradisyon sa paghatag og pangalan sa kaninyo karon, nga hinumduman, ilabi unya mobulag sila sa imong kasing- ilang mga anak sunod sa mga bayani na gayud sa panahon sa kalisud, ang kasing sa tanang mga adlaw sa imong sa kasulatan o sa matinud-anong mga panahon nga inyong nabati ang Espiri- kinabuhi: apan igatudlo mo sila sa kagikan isip usa ka paagi sa pag-awhag tu ug ang inyong pagpamatuod lig-on; imong mga anak, ug sa mga anak sa kanila nga dili makalimtan ang ilang hinumdumi ang espirituhanon nga mga imong mga anak.” 4 panulundon. pundasyon nga inyong natukod. Mosa- Mga henerasyon ang apektado sa Pagkatawo nako, gipanganlan ko og ad ko kaninyo nga kon inyo kining mga pagpili nga atong himoon. Ipakig- Ronald A. Rasband. Ang akong apelyi- buhaton, maglikay sa mga butang nga bahin ang imong pagpamatuod ngadto do nagpasidungog sa kagikan sa akong dili mopalig-on sa inyong pagpama- sa imong pamilya; awhaga sila nga amahan. Ang middle initial A gihatag tuod o nga nagbugal-bugal sa inyong hinumduman kon unsay ilang gibati sa kanako aron mapahinumduman ko nga mga tinuohan, kadtong bililhong mga dihang naila nila ang Espiritu diha sa pasidunggan ang Danish Anderson nga panahon nga miuswag ang inyong ilang mga kinabuhi ug i-rekord kadto kagikan sa akong inahan. pagpamatuod mobalik sa inyong nga mga pagbati diha sa mga journal Ang akong apohan sa tuhod nga si hunahuna pinaagi sa mapainubsanong ug personal nga mga kasaysayan aron Jens Anderson kay gikan sa Denmark. pag-ampo ug pagpuasa. Mopasalig ko ang ilang kaugalingong mga pulong, Ug niadtong 1861 ang Ginoo midala og kaninyo nga mobati kamo pag-usab sa kon gikinahanglan, mopahinumdom duha ka Mormon nga mga misyonaryo luwas ug nindot nga mga pagbati nga kanila kon unsa ka maayo ang Ginoo ngadto sa panimalay ni Jens ug Ane konektado sa ebanghelyo ni Jesukristo. ngadto kanila. Cathrine Anderson, diin ang mga mis- Matag usa kanato kinahanglan Inyong mahinumduman nga si yonaryo mipaila kanila ug sa ilang 16 unang mopalig-on sa atong mga Nephi ug ang iyang mga magulang nga anyos nga anak nga lalaki, si Andrew, kaugalingon sa espirituhanong paagi lalaki mibalik ngadto sa Jerusalem aron sa gipahiuli nga ebanghelyo. Mao kini ug dayon mopalig-on niadtong anaa kuhaon ang mga palid nga tumbaga ang pagsugod sa kabilin sa hugot nga sa atong palibut. Pamalandong kanu- nga naglangkob sa na-rekord nga pagtuo nga ang akong pamilya ug ako nay sa mga kasulatan, ug hinumdumi kasaysayan sa ilang mga katawhan, sa nakabenepisyo. Ang mga Anderson ang mga hunahuna ug mga pagbati usa ka bahin, aron dili nila makalimtan mibasa sa Basahon ni Mormon ug nga inyong masinati samtang magbasa ang ilang kagahapon. nabunyagan human sa mubo nga kamo niini. Pangita usab og laing mga Ug usab, diha sa Basahon ni Mormon, panahon. Sa misunod nga tuig, mipa- tinubdan sa kamatuoran, apan pataling- ginganlan ni Helaman ang iyang mga talinghug ang pamilya Anderson sa hug niini nga pasidaan gikan sa mga anak nga lalaki sunod sa ilang “unang tawag sa usa ka propeta nga motabok kasulatan: “Apan ang pagkamakina- mga ginikanan” aron dili sila makalimot sa Atlantic aron makigtipon sa mga admanon maayo kon sila mopataling- sa kamaayo sa Ginoo: Santos didto sa Amihanang Amerika. hug ngadto sa mga tambag sa Dios.” 3 “Tan-awa, akong mga anak, ako Subo lang, namatay si Jens atol sa Tambong og mga miting sa Simbahan, nagtinguha nga kamo kinahanglan biyahe sa dagat, apan mipadayon ang ilabi na gayud sa miting sa sakrament, mahinumdom sa paghupot sa mga iyang asawa ug anak ngadto sa Walog ug ambit sa sakrament ug bag-oha ang sugo sa Dios. . . . Tan-awa, ako mihatag sa Salt Lake, miabut sa Septyembre 3, mga pakigsaad, lakip ang saad nga nganha kaninyo sa mga ngalan sa 1862. Bisan pa sa ilang mga kalisud ug kanunayng hinumduman ang Manlulu- atong unang mga ginikanan kinsa mga kasubo, wala gayud mawala ang was aron ang Iyang Espiritu kanunayng miabut gikan sa yuta sa Jerusalem; ug ilang pagtuo, ug mao usab ang pagtuo magauban kaninyo. kini ako mibuhat nga sa panahon nga sa daghan sa ilang mga kaliwat. Bisan unsa pa man nga mga sayop kamo mahinumdom sa inyong mga Sa akong opisina nagbitay ang ang atong nabuhat o kon unsa ka ngalan kamo mahinumdom kanila; usa ka painting 6 nga maayong nag- dili hingpit ang pagbati nato sa atong ug sa panahon nga kamo mahinum- hulagway sa usa ka simbolikanhong kaugalingon, makapanalangin ug dom kanila kamo mahinumdom pahinumdom sa unang miting tali sa makatabang gihapon ta sa uban. Ang sa ilang mga buhat; ug kon kamo akong mga katigulangan ug niadtong

114 SESYON SA DOMINGGO SA HAPON | OKTUBRE 2, 2016 mapahinunguron nga nag-unang mga nga kamatuoran ang imong maangkon nga panulundon isip anak nga lalaki misyonaryo. Determinado ko nga dili kay sa gikan sa Dios?” 7 o anak nga babaye sa Dios o ang makalimot sa akong kabilin, ug tungod Mora og miingon ang Ginoo, inyong mahangturon nga padulngan sa akong ngalan ako mohinumdom “Karon, Ronald, giingnan na tika unsay nga mobalik og puyo uban Kaniya, kanunay sa ilang kabilin sa pagkamati- angay nimong buhaton. Buhata na nga labaw pa sa bisan unsang matan- nud-anon ug sakripisyo. karon!” Mapasalamaton kaayo ko alang yag sa kalibutan. Hinumdumi ang Ayaw gayud kalimti, i-kwestyon, o nianang mahigugmaong koreksyon ug malumo ug tam-is nga mga pulong ni ibaliwala ang personal, sagrado nga direksyon! Diha-diha dayon nahupay Alma: “Tan-awa, ako moingon nganha espirituhanong mga kasinatian. Ang ko pinaagi niana nga pag-aghat ug kaninyo, akong mga kaigsoonan, kon plano sa kaaway mao ang pagbalda nakahimo sa paglihok, nasayud nga kamo nakasinati og usa ka kausaban kanato gikan sa espirituhanong mga ang akong pag-ampo natubag na. sa kasingkasing, ug kon kamo mibati saksi, samtang ang tinguha sa Ginoo Nagpakigbahin ko niini nga kasi- sa pag-awit sa awit sa matubsanon nga mao ang paglamdag ug pagpaapil natian, minahal nga mga kaigsoonan, gugma, ako mangutana, kamo mibati kanato sa Iyang buhat. aron sa paghulagway kon unsa ka dali ba karon sa mao?” 9 Mopakigbahin ko og usa ka per- makalimot ang atong mga hunahuna Ngadto sa tanan kinsa mibati sa sonal nga ehemplo niini nga kama- ug sa unsang paagi ang espirituhanon panginahanglan nga mapalig-on ang tuoran. Nakahinumdom ko sa usa ka nga mga kasinatian mogiya kana- ilang pagtuo, mangamuyo ako kaninyo, higayon nga nakadawat ko og pag- to. Nakat-on ko sa paghatag og bili ayaw kalimot! Palihug ayaw kalimot. aghat agig tubag sa usa ka hugot nga sa maong mga higayon “kay tingali Ako mosaksi nga si Joseph Smith pag-ampo. Ang tubag klaro ug gam- lamang unya mahakalimot ko.” usa ka propeta sa Dios. Nasayud ko hanan. Apan napakyas ko sa paglihok Ngadto sa akong higala, ug ngadto nga nakakita ug nakigpulong siya uban diha niana nga pag-aghat diha-diha sa tanan nga nagtinguha nga mapa- sa Dios Amahan ug sa Iyang Anak, si dayon, ug human sa usa ka panahon, lig-on ang ilang pagtuo, mohatag ako Jesukristo, sama sa iyang gi-rekord diha misugod ko sa paghunahuna kon tinu- kaninyo niini nga saad: kon matinud- sa iyang kaugalingong mga pulong. od ba ang akong gibati. Tingali ang anon kamong magpakabuhi sa ebang- Mapasalamaton kaayo ko nga siya pipila kaninyo nalingla usab niana nga helyo ni Jesukristo ug mosunod sa wala makalimot sa pagsulat niana nga panglingla sa kaaway. mga pagtulun-an niini, ang inyong kasinatian, aron nga unta kitang tanan Human sa pipila ka adlaw, naka- pagpamatuod mapanalipdan ug kini makahibalo sa iyang pagpamatuod. mata ko nga anaa sa akong hunahuna molambo. Tumana ang mga pakigsaad Mohatag ko sa akong ligdong kining gamhanang mga bersikulo sa nga inyong gihimo, bisan unsa pa man pagsaksi ni Ginoong Jesukristo. Siya kasulatan: ang mga binuhatan niadtong anaa sa buhi; nasayud ko nga Siya buhi ug “Sa pagkatinuod, sa pagkatinuod, inyong palibut. Pagmakugihon nga nangulo niini nga Simbahan. Kining Ako moingon nganha kanimo, kon mga ginikanan, mga igsoon, mga apo- mga butanga nasayran nako sa akong ikaw nagtinguha og dugang nga kama- han, mga tiya, mga tiyo, ug mga higala kaugalingon, wala nag-agad sa bisan tuoran, hinumdumi ang gabii nga ikaw kinsa nagpalig-on sa mga hinigugma unsang tingog o saksi, ug nag-ampo ko misangpit ngari kanako diha sa imong pinaagi sa personal nga pagpamatuod nga kamo ug ako dili gayud makalimot kasingkasing. . . . ug kinsa nagpakigbahin og espiritu- sa sagradong mahangturon nga mga “Wala ba Ako magsulti og kalinaw hanong mga kasinatian. Magpabiling kamatuoran—labing importante nga nganha sa imong hunahuna mahitu- matinud-anon ug makanunayon, bisan kita mga anak nga lalaki ug mga anak ngod niini nga butang? Unsa ka labaw pa og may gamhanang mga pagduha- nga babaye sa buhi ug mahigugmaong duha nga moabut sa inyong kinabuhi Langitnong mga Ginikanan, kinsa nag- pinaagi sa mga binuhatan sa uban. tinguha lamang sa atong mahangturong Tinguhaa kanang mohatag og kaayo- kalipay. Niini nga mga kamatuoran han ug mopalig-on kaninyo sa espiri- mopamatuod ko diha sa pangalan ni tuhanong paagi. Likayi ang bakak nga Jesukristo, amen. ◼ mga tanyag sa gitawag nga “mga kama- MUBO NGA MGA SULAT tuoran” nga sayon kaayong mapakay- 1. “A Child’s Prayer,” Children’s Songbook, 12. 2. Helaman 5:12. lap, ug hinumdumi ang pag-rekord sa 3. 2 Nephi 9:29; emphasis gidugang. inyong mga pagbati sa “gugma, kalipay, 4. Deuteronomio 4:9; emphasis gidugang. kalinaw, pailub, pagkamapuanguron, 5. Helaman 5:6–7. 6. Ang orihinal nga painting gihimo ni pagkamaayo, pagkamatinuoron, kaag- Christen Dalsgaard niadtong 1856. Ang Gitawag ni Elder Rasband kini nga painting hop, [ug] pagpugong sa kaugalingon.” 8 painting sa akong opisina usa ka kopya nga nga “usa ka simbolikanhong pahinumdom” sa Samtang nagsagubang sa labing gihimo ni Arnold Friberg niadtong 1964. 7. Doktrina ug mga Pakigsaad 6:22–23. unang miting tali sa iyang mga katigulangan lisud nga mga panahon sa kinabu- 8. Mga Taga-Galacia 5:22–23. ug nag-unang mga misyonaryo nga Mormon. hi, ayaw kalimti ang inyong balaan 9. Alma 5:26.

NOBYEMBRE 2016 115 mahangturong kalipay nga mahibalo nga ang talagsaong plano sa atong Langitnong Amahan mao gayud ang mahangturong plano sa kalipay. Walay laing paagi aron madawat ang hingpit nga kalipay.5 Ang Dios nagdapit kanato nga atubangon uban sa pagtuo ang lahi Ni Elder Evan A. Schmutz natong mga kasakit aron atong maani Sa Seventy ang mga panalangin ug maangkon ang kahibalo nga dili makat-unan sa ubang paagi. Gisugo kita sa pagsunod sa mga sugo sa tanang kondisyon ug kahimtang, kay “siya nga matinud-anon Ang Dios Mopahid sa bisan sa kalisdanan, ang ganti sa mao dako diha sa gingharian sa langit.” 6 Ug sama sa atong mabasa sa kasulatan, Tanang mga Luha “Kon ikaw magmasulub-on, tawga ang Ginoo nga inyong Dios uban sa panga- Kon mopakita kita sa atong hugot nga pagtuo sa Manluluwas, Siya muyo, nga ang inyong mga kalag unta magmalipayon.” 7 mobayaw kanato ug moalsa kanato latas sa tanan natong mga pagsulay Si Apostol Pablo, kinsa nakasinati ug, sa katapusan, moluwas kanato sa celestial nga gingharian. mismo og grabeng kasakit, migamit sa kaugalingon niyang kasinatian aron motudlo uban sa kalig-on ug katahum sa mahangturon nga panglantaw nga sip kabahin sa plano sa atong Langit- man ang ngil-ad nga mga butang ngad- moabut kon kita molahutay gayud ug nong Amahan, gitugot Niya nga ang to sa maayong mga tawo?” uban ang pagpailub. Miingon siya, kasubo matagik sa atong mortal nga Ang tanan nga namati karon “Kay kining magaan ug lumalabay I 1 kasinatian. Samtang ang sakit nga mga nakasinati na og mga kasubo, kawa- nga kasakit nagaandam alang kanamo pagsulay daw dili patas nga mapa- lay paglaum, kasagmuyo, kasakit, o sa labihan gayud kadako ug walay hamtang kanato, makasiguro kita nga kagul-anan. Kon walay “mata sa hugot katapusang gibug-aton sa himaya.” 8 Sa sa usa ka ang-ang o sa lain, tanan kita nga pagtuo” 4 ug usa ka pagsabut sa laing pagkasulti, masayran nato taliwala mag-antus ug manlimbasug. Akong mahangturong kamatuoran, sa kasa- sa atong mga kasakit nga ang Dios pag-ampo nga ang Balaang Espiritu garan atong makita nga ang kaalautan miandam og mahangturong ganti. mogiya kanato sa mas dakong panabut ug pag-antus nga atong nasinati sa Ang katakus ni Pablo sa pagsulti nganong kinahanglang maingon niini. mortalidad mopahanap o motabon sa bahin sa mga pagsulay, pagpanglutos, Kon sabton nato ang lisud nga mga ug mga kasub-anan sa iyang kinabuhi kasinatian sa kinabuhi samtang nagba- isip “magaan nga mga kasakit” naghi- ton og pagtuo kang Jesukristo, atong makak sa gibug-aton sa iyang pag-antus makita nga anaay diosnong katuyoan nga alang kaniya gilamoy ra sa mahang- ang atong pag-antus. Ang mga mati- turong panglantaw sa ebanghelyo. nud-anon makasinati sa katinuod sa Ang pagtuo ni Pablo kang Jesukristo daw nagsukwahi nga tambag ni Pedro. nagpagaan sa tanang butang. Kalima Misulat siya, “Kon ugaling paantuson siya gilapdusan; katulo gibunalan; kausa man kamo tungod sa inyong pagbu- siya gibato; katulo nalunuran og barko; hat ug matarung, bisan pa niini kamo kadaghan siyang namiligro nga mama- magamalipayon.” 2 Kon gamiton nato tay pinaagi sa pagkalumos, pinaagi sa ang atong “kasingkasing aron sa pagsa- mga tulisan, ug bisan sa mga igsoon but,” 3 mapalambo nato ang atong abi- nga mini; nag-antus siya og kaluya ug lidad nga mas maayong malahutay ang kasakit, kagutom ug kauhaw, ug gipriso atong mga pagsulay ug makakat-on diha sa katugnaw ug walay saput.9 —ug malig-on gumikan—niini. Ang Daghan kanato ang nangamuyo sa mao nga panabut motubag sa dugay Dios nga wagtangon ang hinungdan sa nang pangutana “Nganong mahitabo atong pag-antus, ug kon ang gitinguha

116 SESYON SA DOMINGGO SA HAPON | OKTUBRE 2, 2016 natong kahupayan dili moabut, matin- tal kita sa paghunahuna nga Siya wala maminaw. Mopamatuod ko nga, bisan nianang mga panahona, Siya naminaw sa atong mga pag-ampo, dunay rason nga ipadayon ang atong mga kasakit,10 ug motabang kanato sa pagpas-an niini.11 Sa usa ka klaro ug makahinuktok nga tudling, giingnan kita ni Pablo sa wala nganli nga “tunok” sa iyang unod, nga naghatag kaniya og grabing kasakit ug nakapaluhod kaniya sa tulo ka higa- yon, naghangyo sa Ginoo nga kuhaon kini gikan kaniya. Agig tubag sa mga pag-ampo ni Pablo, wala tangtanga sa Ginoo ang tunok apan namulong og kalinaw ug mihatag og panabut sa iyang kasingkasing, nga nag-ingon, “Ang akong grasya igo alang kanimo: kay ang akong gahum ginahingpit diha sa kahuyang.” Uban sa bag-ong panabut, nadawat ra ni Pablo ug nag- pasalamat sa tunok nga gihatag kaniya. Miingon siya, “Labi pang igakalipay 1997, samtang si Brother Apilado nag- sa “pagbugkos sa mga dugmok og ko . . . ang pagpasigarbo tungod sa serbisyo isip stake president, may sunog kasingkasing.” 15 akong mga kahuyang aron ang gahum nga nahitabo sa gamay nilang balay. Sa pagpaambit sa istorya ni Brother ni Kristo magapandong kanako.” 12 Ang kamagulangang anak ni Brother Apilado, nabalaka ko nga basin ang Kon maangkon nato kining mahang- Apilado, si Michael, miluwas sa iyang labihan niya nga kasakit maghimo sa turong panglantaw sa atong kinabuhi, amahan, mibira kaniya gikan sa nagsi- daghan sa paghunahuna nga ang kau- ang atong kapasidad sa paglahutay laob nga balay, dayon midagan og balik galingon nilang mga kasubo ug pag- molambo, makakat-on kita sa pagta- sulod sa balay sa pagluwas sa uban. antus dili ra kaayo mahinungdanon bang sa nanginahanglan,13 ug maka- Mao kadto ang katapusang higayon kon ikumpara. Palihug ayaw ikumpara, dayeg gani makapasalamat sa mga nga nakita niyang buhi ang iyang anak. apan tinguhaa ang pagkat-on ug pag- kasinatian nga gihatag sa Dios kanato Ang namatay sa sunog mao ang asawa gamit sa mahangturong mga baruganan isip tigmatuto sa dalan sa kinabuhi. ni Brother Apilado nga si Domingga ug samtang latason ninyo ang kaugalingon Kon naghago kita latas sa mga kalis- ang lima nila ka anak. ninyong mga kasakit. danan, lisud ang pagtan-aw sa atong Ang pagpuyo ni Brother Apilado Kon istoryahon ko kamo sa tinag- mga pagsulay isip mga timaan diha sa og usa ka kinabuhi nga gikahimuot sa, “kamong tanan nga nabudlay ug personal natong agianan sa pagkadi- sa Dios dihang nahitabo ang trahed- nabug-atan,” 16—mosugyot ko nga ang sipulo. Apan bisan anaa man kita sa ya wala makapugong sa trahedya, ni personal ninyong panglimbasug—ang mga panahon sa kasubo o sa labihang nakahimo kaniya nga dili madutlan sa inyong indibidwal nga mga kasub-anan, kalipay, ang pagkat-on ug pagbati mga kasubo nga misunod. Apan ang kasakit, kalisdanan, ug mga kahuyang og kalooy sa mga pag-antus sa uban iyang kamatinud-anon sa pagtuman sa sa tanang matang—tanan nasayran sa mamahimong panalangin. mga pakigsaad ug pagpakita sa iyang atong Amahan sa Langit ug sa Iyang Atol sa bag-o lang nga stake con- pagtuo kang Kristo naghatag kaniyag Anak. Pagbaton og kaisug! Pagbaton og ference nga akong gitambungan sa kasiguroan sa saad nga ikauban niya Pagtuo! Ug salig sa mga saad sa Dios! Pilipinas, nasubo ang akong kasingka- og balik ang iyang asawa ug pamilya. Ang tuyo ug misyon ni Jesukristo sing sa dihang akong nasayran ang sakit Kini nga paglaum nahimong ankla sa naglakip nga Siya “modala diha kaniya kaayong kasinatian ni Brother Daniel iyang kalag.14 sa mga sakit ug mga balatian sa iyang Apilado. Si Brother Apilado ug ang Sa akong pagbisita, si Brother mga katawhan,” “modala diha kaniya iyang asawa nabunyagan niadtong 1974. Apilado, nga karon stake patriarch, sa ilang mga kahuyang” ug “[mo]tabang Gihangop nila ang gipahiuli nga ebang- mipaila kanako sa bag-o niyang asawa, [sa] iyang mga katawhan sumala sa helyo ug na-sealed sa templo. Dayon si Simonette, ug sa ilang duha ka ilang mga kahuyang.” 17 napanalanginan sila og lima ka mata- anak, si Raphael ug Daniel. Sa tinuod, Aron hingpit nga madawat kini nga hum nga mga anak. Niadtong Hulyo 7, si Jesukristo makahimo ug mohimo mga gasa nga libreng gitanyag sa atong

NOBYEMBRE 2016 117 Kabuntagon, ang ‘kahayag nga walay katapusan, nga dili gayud mahimo nga mongitngit’ [Mosiah 16:9]. Kini mao gayud ang Anak sa Dios Mismo.” 20 Makakuha kita og kalig-on sa kahibalo nga ang tanang lisud nga mga kasinatian sa kinabuhi temporaryo lamang; bisan ang pinakangitngit nga kagabhion para sa mga matinud-anon mamahimong sanag nga kaadlawon. Kon ang tanan mahuman na ug nalahutay na nato ang tanan uban sa hugot nga pagtuo diha kang Jesu- kristo, maatoa ang saad nga “pagapahi- ran sa Dios ang tanang luha sa [atong] mga mata.” 21 Mopamatuod ko nga ang Dios nga atong Amahan ug ang Iyang Anak, si Jesukristo, buhi ug nga Sila tigtuman og mga saad. Ako mopamatuod nga ang Manluluwas nagdapit kanatong tanan sa pagduol ug pag-ambit sa Iyang Pag- ula. Kon mopakita kita sa atong hugot nga pagtuo Kaniya, Siya mobayaw kanato ug moalsa kanato latas sa tanan natong mga pagsulay ug, sa katapusan, moluwas kanato sa celestial nga ging- harian. Dapiton ko kamo sa pagduol kang Kristo, paglahutay og maayo uban sa pagtuo, ug mamahimong hingpit pinaagi Kaniya, ug makabaton og kali- pay diha Kaniya. Sa sagradong panga- Manluluwas, tanan kita kinahanglang Nakabantay ko diha sa mga kina- lan ni Jesukristo, amen. ◼ makakat-on nga ang pag-antus, sa kau- buhi ug mga ehemplo sa uban nga galingon niini, wala magtudlo o mag- ang pagpakita og lig-on ug malung- MUBO NGA MGA SULAT 1. Tan-awa sa Genesis 3:16–19. hatag kanato og bisan unsa nga may tarong pagtuo kang Jesukristo ug sa 2. 1 Pedro 3:14; emphasis gidugang. mahangturong bili hangtud nga kita Iyang mga saad maghatag og sigu- 3. Mosiah 12:27. tuyo nga moapil sa proseso sa pagkat- radong paglaum nga moabut ra ang 4. Ether 12:19. 5. Tan-awa sa 3 Nephi 28:10; tan-awa usab sa on gikan sa atong mga kasakit pinaagi mas maayong mga butang. Kini nga 2 Nephi 31:19–21. sa pagpakita og hugot nga pagtuo. siguradong paglaum molig-on kanato, 6. Doktrina ug mga Pakigsaad 58:2. Si Elder Neal A. Maxwell kausa magdala sa kusog ug gahum nga atong 7. Doktrina ug mga Pakigsaad 136:29. 19 8. 2 Mga Taga-Corinto 4:17. mipakigbahin sa iyang nakat-unan sa gikinahanglan aron makalahutay. Kon 9. Tan-awa sa 2 Mga Taga-Corinto 11:23–27. may tumong nga pag-antus niini nga atong masabtan ang relasyon sa atong 10. Tan-awa sa Doktrina ug mga Pakigsaad mga pulong: pag-antus ngadto sa kasiguroan sa tuyo 121:7–8; 122. 11. Tan-awa sa Mosiah 24:12–15. “Pipila ka matang sa pag-antus, nga sa atong mortalidad ug sa mas piho sa 12. Tan-awa sa 2 Mga Taga-Corinto 12:7–9. maayong pagkalahutay, sa tinud-anay ganti nga naghulat kanato sa langit- 13. Tan-awa sa Mosiah 4:16. makapadasig. . . . nong mga dapit, molambo ang atong 14. Tan-awa sa Ether 12:4. 15. Isaias 61:1; tan-awa usab sa mga bersikulo “. . . Ang kabahin sa maayong pagtuo kang Kristo ug makadawat og 2–3. paglahutay naglakip sa pagkamalumo, kahupayan ang atong mga kalag. 16. Mateo 11:28. taliwala sa atong pag-antus, aron maka- Dayon atong makita ang kahayag 17. Alma 7:11–12. 18. Neal A. Maxwell, “Enduring Well,” Liahona, kat-on gikan sa mapuslanong mga nga nagpaabut sa unahan. Si Elder Abr. 1999, 12. kasinatian. Kaysa basta lang malatasan Jeffrey R. Holland mitudlo: “Tinud-anay 19. Tan-awa sa Ether 12:4. kining mga butanga, kinahanglan nga nga anaay kahayag nga nagpaabut 20. Jeffrey R. Holland, “An High Priest of Good Things to Come,” Liahona, Ene. 2000, 42. kini moagi kanato . . . sa mga paagi sa unahan. Kini mao ang Kahayag sa 21. Pinadayag 7:17; tan-awa usab sa Pinadayag nga magbalaan [kanato].” 18 Kalibutan, ang Sanag nga Bitoon sa 21:4.

118 SESYON SA DOMINGGO SA HAPON | OKTUBRE 2, 2016 pagkadawat sa akong mama og bag- ong hugpong sa mga kasulatan. Kining bag-ong hugpong mihiusa sa tanang basahon ngadto sa usa ka bound edi- tion, ug sa tunga mismo dunay papel nga kasulatan. Atol sa miting, mihangyo ko kon pwede ba nakong kuptan ang iyang Ni Elder K. Brett Nattress mga kasulatan. Naglaum nga mapa- Sa Seventy lambo ang akong balaang pagtahud, gihatag niya kini kanako. Samtang gipakli nako ang iyang kasulatan, nakabantay ko nga nagsulat siya og personal nga tumong diha sa seksyon Walay Mas Labaw nga masulatan. Aron makahatag og konteksto sa iyang tumong, sultihan mo nako nga ako ang ikaduha sa Pa Nga Kalipay Kay unom ka mga anak ug ang akong ngalan mao si Brett. Ang akong mama misulat, sa pula nga tinta, og usa lang ka tumong: “Magpailub ni Brett!” Sa Masayud Nga Sila Isip dugang nga ebidensya aron masabtan ninyo ang hagit nga giatu- bang sa akong ginikanan sa pag- Nasayud atiman sa among pamilya, sultihan mo nako bahin sa among pagbasa sa Wala ko masayud kon duna bay butang niining kalibutana nga kasulatan isip pamilya. Kada buntag, makahatag og labaw nga kamaya ug kalipay kay sa masayud nga ang magbasa ang akong mama sa Basa- atong mga anak nakaila sa Manluluwas. hon ni Mormon ngadto sa among pamilya atol sa pamahaw. Niining panahona, ang akong magulang, nga si Dave, ug ako hilum nga magling- kod pero lihok kaayo. Sa tinuod lang ga kaigsoonan, bag-o lang gikahadlukan niya og maayo nga dili gyud, wala mi maminaw. Nagbasa kong namalandong niini nga na ko moabut og kahamtong. Grabe mi sa nakasulat diha sa mga karton Mpangutana: “Kon ang tanang gyud kaayo ko kaaktibo. sa cereal. nahibaloan sa inyong mga anak bahin Nahinumdom ko sa bata pa nga Sa katapusan, usa ka buntag, sa ebanghelyo nagagikan kaninyo— naglingkod sa usa ka sakrament miting nakadesisyon ko nga komprontahon isip bugtong nilang tinubdan—unsa uban sa akong pamilya. Mao pay ang akong mama. Misinggit ko, “Ma, kadaghan ang ilang mahibaloan?” Kini nga pangutana magamit sa tanan nga naghigugma, nagtudlo, ug nag-implu- wensya sa mga bata. Duna bay mas labaw pa nga gasa nga atong mahatag sa atong mga anak kay sa handumanan nga matisok sa ilang kasingkasing nga kita nasayud nga ang atong Manunubos buhi? Nasa- yud ba sila nga kita nasayud? Ug mas importante, nasayud ba sila mismo nga Siya buhi? Sa bata pa ko, naglisud gyud og maayo ang akong inahan sa pagpadako nako. Grabe kaayo ang akong kali- hok. Gisultihan ko ni mama nga ang

NOBYEMBRE 2016 119 nganong imo man ning gibuhat namo? Mapasalamaton ko sa gasa sa kana ang saad sa pag-ula ni Kristo.” 2 Nganong magbasa man ka og Basahon Basahon ni Mormon. Nasayud ako Usa sa labing talagsaong hitabo ni Mormon kada buntag?” Dayon naka- nga kini tinuod. Naglangkob kini sa sa kasaysayan sa katawhan mao ang sulti ko og butang nga maulaw ko nga kahingpitan sa ebanghelyo ni Jesu- mapangalagarong pagbisita sa Manlu- moangkon. Gani, dili ko katuo nga ako kristo. Wala koy nailhan nga tawo nga luwas ngadto sa karaang lumulupyo kadtong nasulti. Giingnan nako siya, makugihong nagbasa sa Basahon ni sa Amerika. Hunahunaa nga sama sa “Ma, dili ko maminaw!” Mormon kada adlaw uban sa tinuod unsa kaha kon anaa kita didto. Sam- Ang iyang mahigugmaong tubag nga katuyoan ug pagtuo diha ni Kristo tang namalandong ko sa Iyang mahi- nakapausab gayud sa akong kinabuhi. kinsa nawad-an sa iyang pagpama- gugmaon ug malumo nga pag-atiman Miingon siya, “Anak, nakatambong ko tuod ug mipahilayo sa kamatuoran. nianang pundok sa mga Santos nga og miting diin si Presidente Marion G. Ang propetikanhong saad ni Moroni nagtigum sa templo, namalandong ko Romney nagtudlo bahin sa mga nagdala sa yawe aron masayud sa sa tagsa-tagsa ka mga bata nga akong panalangin sa pagbasa sa kasulatan. kamatuoran sa tanang butang—lakip gihigugma nga labaw pa sa kinabuhi Atol niini nga miting, nakadawat ko og na ang abilidad sa pag-ila ug pagli- mismo. Gisulayan nako sa paghunahu- saad nga kon magbasa ko sa Basahon kay sa mga pagpanglingla sa kaaway. na kon unsay akong bation nga maka- ni Mormon ngadto sa akong mga anak (Tan-awa sa Moroni 10:4–5.) kita sa atong gagmayng mga anak, kada adlaw, dili sila mawala gikan Mapasalamaton usab ako sa usa ka personal nga makasaksi sa pagdapit kanako.” Gitutukan dayon ko niya ug, mahigugmaong Langitnong Amahan sa Manluluwas sa matag bata nga uban sa tumang determinasyon, mii- ug sa Iyang Anak, nga si Jesukristo. moduol Kaniya, makasaksi sa gipatuy- ngon, “Ug dili ko ganahang mawala Ang Manluluwas mihatag sa hingpit had nga mga bukton sa Manluluwas, ka nako!” nga ehemplo kon unsaon sa pagpa- magbarug samtang ang matag bata, Ang iyang mga pulong midulot sa kabuhi sa usa ka dili hingpit ug dili sa tinagsa-tagsa, hinay nga mohikap akong kasingkasing. Bisan pa man sa makiangayon nga kalibutan. “Kita sa timaan sa mga samad sa Iyang mga akong pagkadili hingpit, angayan diay nagahigugma, tungod kay siya mao kamot ug sa Iyang mga tiil, ug dayon kong luwason! Gitudloan ko niya sa man ang unang nahigugma kanato” makakita sa matag usa kanila nga mahangturong kamatuoran nga ako (1 Juan 4:19). Ang iyang gugma alang magbarug ug magpamatuod nga Siya anak sa usa ka mahigugmaong Langit- kanato dili masukod. Siya ang atong buhi! (Tan-awa sa 3 Nephi 11:14–17; nong Amahan. Nakat-unan nako nga labing matinud-anon nga higala. Ang tan-awa usab sa 17:21; 18:25.) Nga ang bisan unsa pa ang kahimtang, anga- iyang singot “nanibug-ok daw apol atong mga anak molingi ug moingon, yan diay kong luwason. Usa kini ka nga nagpangatagak” alang kaninyo “Ma, Pa, Siya kana!” hingpit nga gutlo alang sa dili hingpit ug kanako (Lucas 22:44). Gipasaylo Wala ko masayud kon duna bay nga bata. Niya ang daw dili angayang pasaylu- butang niining kalibutana nga maka- Mapasalamaton ko sa kahangturan on. Gihigugma Niya ang dili angayang hatag og dugang nga kamaya ug tungod sa akong anghel nga mama higugmaon. Gibuhat Niya ang dili kalipay kay sa masayud nga ang atong ug sa tanang anghel nga hingpit nga mabuhat sa mortal nga tawo: mihatag mga anak nakaila sa Manluluwas, nga naghigugma sa mga anak, bisan pa Siya og Pag-ula aron mabuntog ang masayud nga sila nasayud “sa unsa man sa ilang pagkadili hingpit. Nagtuo mga kalapasan, kasakit, ug balatian sa nga tinubdan sila mahimo nga mangi- gyud ko nga ang tanang mga sister— tanang katawhan. ta alang sa kapasayloan sa ilang mga ako silang tawagon og “mga anghel”— Tungod sa Pag-ula ni Jesukristo, sala.” Mao kana nganong, isip mga mga inahan sa Zion, minyo man sila o mahimo kitang magpakabuhi uban miyembro sa Simbahan, “[kita] nagsang- dili o dunay anak atol niining yutan- sa saad nga bisan unsa pa ang atong yaw kang Kristo” ug kita nagpamatuod ong kasinatian. mga gipanglimbasugan, kanunay kang Kristo (2 Nephi 25:26). Mga tuig na ang milabay ang Unang kitang makabaton og paglaum diha Kapangulohan namahayag: “Ang Kaniya, “kinsa gamhanan sa pagluwas” • Mao kana nganong mag-ampo pagkainahan duol ra sa pagkabalaan. (2 Nephi 31:19). Tungod sa Iyang Pag- kita uban sa atong mga anak kada Kini ang labing taas, labing balaan nga ula, makabaton kita og hingpit nga adlaw. pangalagad nga mahimong abagahon kalipay, kalinaw, kamaya, ug kinabu- • Mao kana nganong magbasa kita sa tawo. Kini nagbutang sa babaye kin- hing dayon. sa mga kasulatan uban kanila kada sa nagpasidungog sa balaang tawag ug Si Presidente Boyd K. Packer nama- adlaw. pangalagad sunod sa mga anghel.” 1 hayag: “Gawas sa pipila lang gayud ka • Mao kana nganong magtudlo kita Mapasalamaton ko sa mga anghel tawo nga mipili sa perdisyon, walay kanila sa pagserbisyo sa uban, aron sa tibuok Simbahan nga kusganon kinaiya, walay pagkaadik, walay rebel- makadawat sila sa mga panalangin ug mahigugmaong namahayag sa yon, walay kalapasan, walay aposta- nga makaplagan nila ang ilang mahangturong kamatuoran ngadto sa siya, walay krimen ang dili maapil sa kaugalingon samtang kalimtan mga anak sa Langitnong Amahan. saad sa hingpit nga pagpasaylo. Mao nila ang ilang kaugalingon diha sa

120 SESYON SA DOMINGGO SA HAPON | OKTUBRE 2, 2016 pagserbisyo sa uban (tan-awa sa Marcos 8:35; Mosiah 2:17).

Sa pagpahinungod nato sa atong kaugalingon niining yano nga mga sumbanan sa pagkadisipulo, gitu- gutan nato ang atong mga anak nga mobati sa gugma sa Manluluwas ug sa balaanong giya ug proteksyon Ni Elder Dale G. Renlund samtang sagubangon nila ang peligro Sa Korum sa Napulog Duha ka mga Apostoles nga mga tintasyon sa kaaway. Ang ebanghelyo tinuod gayud nga mahitungod sa indibidwal. Mahitu- ngod kini sa karnero nga nawala (tan- awa sa Lucas 15:3–7); mahitungod Paghinulsol: Usa ka kini sa Samarianhon nga babaye diha sa atabay (tan-awa sa Juan 4:5–30); mahitungod kini sa anak nga nawala Mahimayaon nga Pagpili (tan-awa sa Lucas 15:11–32). Ug mahitungod kini sa batang Ang paghinulsol dili lamang posible apan usab mahimayaon tungod sa lalaki nga tingali miangkon nga dili siya maminaw. atong Manluluwas. Mahitungod kini sa matag usa kanato—bisan pa man sa atong pag- kadili hingpit—nga mahiusa sa Man- luluwas sama nga Siya usa sa Iyang inahal nga mga kaigsoonan, giusab nga balay. Usa ka Dominggo Amahan (tan-awa sa Juan 17:21). sa dihang 12 anyos pa ko, ang niana, ang akong amigo nga si Steffan,2 Ako mopamatuod nga kita dunay Makong pamilya nagpuyo sa ang bugtong deacon gawas nako diha mahigugmaon nga Langitnong Göteborg, usa ka siyudad sa daplin sa branch, mitimbiya nako sa simba- Amahan, kinsa nakaila gayud kanato! sa dagat sa habagatang Sweden. Agig han nga may kahinam. Miadto mi sa Ako mopamatuod nga si Jesukristo pagtimaan, mao kini ang lugar sa atong overflow nga dapit tupad sa chapel, ug mao ang buhi nga Anak sa buhi nga minahal nga kauban nga si Elder Per G. mikuha siya gikan sa iyang bulsa og Dios. Siya ang Bugtong Anak ug Malm,1 kinsa namatay karon lang ting- usa ka dakong pabuto ug mga pos- ang atong Manlalaban ngadto sa init. Gimingaw kami kaniya. Mapasala- poro. Sa pagpakita og binatan-on nga Amahan. Modugang ko og pagpa- maton kami sa iyang kahalangdon ug kaisug, gikuha nako ang pabuto ug matuod nga ang kaluwasan moabut sa iyang halangdong pagserbisyo ug sa gidagkutan ang taas nga pabilo niini. diha ug pinaagi sa Iyang ngalan— ehemplo sa iyang hilabihan kanindot Tuyo nakong palungon ang pabilo sa ug dili sa laing paagi. nga pamilya. Ug nag-ampo gayud kami dili pa kini mobuto. Apan sa dihang Kini ang akong pag-ampo nga nga ang labing bililhon nga mga pana- napaso ang akong mga tudlo sa pag- atong ipahinungod ang atong mga langin sa Dios maangkon nila. sulay sa pagbuhat sa ingon, nabuhian kasingkasing ug mga kamot sa Singkwenta ka tuig ang milabay, nako ang pabuto. Si Steffan ug ako pagtabang sa tanang mga anak sa misimba kami diha sa usa ka dako nga naglantaw nga nahadlok samtang Langitnong Amahan aron makaila Kaniya ug mobati sa Iyang gugma. Ug sa pagbuhat nato, misaad Siya kanato og mahangturong kalipay ug kamaya nini nga kalibutan ug sa kalibutan nga moabut. Sa pangalan ni Jesukristo, amen. ◼

MUBO NGA MGA SULAT 1. “Message of the First Presidency,” sa Con- ference Report, Okt. 1942, 12–13; gibasa ni Presidente J. Reuben Clark Jr. 2. Boyd K. Packer, “The Brilliant Morning of Forgiveness,” Ensign, Nob. 1995, 20.

NOBYEMBRE 2016 121 mipadayon sa pagkasunog ang pabilo. mga sala—tan-awa, siya mokumpisal Niya nga makalikay sa dugang pang Mibuto ang pabuto, ug napuno og kanila ug mobiya kanila.” 3 mga sayop. Kini nga matang sa hugot aso ang overflow nga dapit ug ang Dili gayud nako makalimtan ang nga pagtuo maghimo sa Iyang Pag-ula chapel. Gidali-dali namo og limpyo manggiloy-ong pahiyom ni Presidente nga epektibo sa atong mga kinabuhi. ang nagkalat nga mga piraso sa pabu- Lindbergh dihang mihangad ko human Kon kita “nakasabut pagkahuman” ug to ug giablihan ang mga bintana aron ko mibasa. Uban ang pagka-emosyo- “mobalik” uban sa tabang sa Manlu- ipagawas ang kabaho, nanghinaut nga nal, giingnan ko niya nga mahimo na luwas, makabati kita og paglaum diha walay makamatikod. Maayo nalang, kong moambit pag-usab sa sakrament. sa Iyang mga saad ug sa kalipay sa walay usa nga nasakitan ug walay Sa dihang mibiya nako sa iyang opisi- kapasayloan. Kon wala ang Manunu- kadaut nga nahimo. na, mibati ko og dili mahulagway nga bos, ang paglaum ug kalipay mawala, Sa pag-abut sa mga miyembro sa kalipay. ug ang paghinulsol mahimo lang nga miting, namatikdan nila ang isog nga Ang ingon nga kalipay maoy usa sa miserable nga pag-usab sa kinaiya. baho. Lisud kadto nga dili matimahuan. natural nga mga resulta sa paghinulsol. Apan pinaagi sa pagpakita og hugot Ang kabaho nakabalda sa kasagrado sa Ang pulong nga hinulsol nagsugyot nga pagtuo diha Kaniya, makabig kita miting. Tungod kay diyutay ra kaayo ang nga “nasabtan pagkahuman” ug nag- sa Iyang abilidad ug kaandam nga mga naghupot sa Aaronic Priesthood pahayag og “kausaban.” 4 Sa Swedish, mopasaylo og sala. —ug kay wala nako hunahunaa nga ang pulong mao ang omvänd, nga Si Presidente Boyd K. Packer dunay koneksyon ang akong nabuhat nagpasabut nga “mobalik.” 5 Ang mipanghimatuod sa malaumon nga sa ako karong buhaton—mipaambit ko Kristiyanong tagsulat nga si C. S. Lewis mga saad sa paghinulsol niadtong Abril sa sakrament, apan akong gibati nga dili misulat mahitungod sa panginahang- 2015 sa katapusan niyang kinatibuk- ko takus sa pag-ambit niini. Sa dihang lan ug sa pamaagi alang sa kausaban. ang komperensya. Gihulagway niya gitanyag kanako ang tray sa sakrament, Mipahayag siya nga ang paghinul- ang gahum sa Pag-ula sa Manluluwas wala ko mokuha sa pan o sa tubig. Lain sol naglakip sa “pagkabalik ngadto nga moayo sa unsay akong gikonside- kaayo ang akong gibati. Naulaw ko, ug sa sakto nga dalan. Ang sayop nga rar nga usa ka summary sa kaalam nga nasayud ko nga ang akong gibuhat wala sumada mahimong masakto,” miingon naangkon sulod sa tunga sa siglo nga makapahimuot sa Dios. siya, “apan pinaagi lamang sa pagbalik apostolikanhong pagserbisyo. Si Pre- Human sa pagsimba, ang branch hangtud nga makit-an ninyo ang sayop sidente Packer miingon: “Ang Pag-ula president, si Frank Lindberg, usa ka ug usbon pagtrabaho gikan niana nga dili magbilin og mga marka, walay mga dungganon, edaran na nga tawo ug punto, dili lamang sa pagpadayon.” 6 timailhan. Unsay giayo niini naayo na. ubanon na, mihangyo nga moadto ko Ang pag-usab sa kinaiya ug pagbalik . . . Moayo gayud kini, ug unsay giayo sa iyang opisina. Human ko maka- ngadto sa “sakto nga dalan” kabahin niini magpabilin nga naayo.” 9 lingkod, mabination siyang mitan-aw sa paghinulsol, apan kabahin lamang. Siya mipadayon: kanako ug miingon nga nakamatikod Ang tinud-anay nga paghinulsol “Ang Pag-ula, nga makatubos siya nga wala ko moambit sa sakra- naglakip usab sa pagpabalik sa atong natong tanan, magbilin nga walay mga ment. Nangutana siya kon ngano. Nag- kasingkasing ug kabubut-on ngadto sa uwat. Kana nagpasabut nga bisan unsa duda ko nga nasayud siya kon ngano. Dios ug sa pagsalikway sa sala.7 Sama pay atong nabuhat o asa kita naggikan Sigurado ko nga ang tanan nasayud sa gipasabut diha sa Ezequiel, ang o sa unsang paagi nahitabo ang usa ka kon unsay akong nabuhat. Human paghinulsol mao ang “[pag]biya sa . . . butang, kon kita tinuoray nga naghinul- nako siya gisultian, nangutana siya kon sala, . . . magabuhat niana nga uyon sa sol, [ang Manluluwas] nagsaad nga Siya unsay akong gibati. Samtang naghilak, balaod ug matarung; . . . iuli . . . ang mo-ula. Ug kon Siya mo-ula, sulbad na naglisud ko og sulti kaniya nga naguol butang nga pasalig, . . . [ug] magalakaw kana. . . . ko ug nga nasayud ko nga wala nako . . . sa kabalaoran sa kinabuhi, sa walay “. . . Ang Pag-ula . . . makapawala mapahimuot ang Dios. pagbuhat ug kasal-anan.” 8 sa matag lama bisan unsa pa kalisud o Si Presidente Lindberg mipakli sa Apan bisan kini dili pa gihapon kadugay o kadaghan gibalik-balik.” 10 gamit na kaayo nga kopya sa Doktrina kompleto nga paghulagway. Wala Walay kinutuban ang gilapdon ug ug mga Pakigsaad ug mihangyo nako kini nagpahibalo sa hustong paagi sa gilawmon sa makab-ot sa Pag-ula sa sa pagbasa sa pipila ka gilinyahan nga gahum nga nagpahimo sa paghinulsol Manluluwas, alang kaninyo ug alang mga bersikulo. Basaha og kusog ang nga posible, ang maulaong sakripisyo kanako. Apan dili gayud kini ipamugos mosunod nga sitwasyon: sa atong Manluluwas. Ang tinud-anay kanato. Sama sa gipasabut ni propetang “Tan-awa, siya kinsa naghinulsol sa nga paghinulsol kinahanglang magla- Lehi, human kita “gitudloan sa igo” aron iyang mga sala, ang mao gipasaylo, ug kip og hugot nga pagtuo diha sa Gino- “masayud sa maayo gikan sa dautan,” 11 Ako, ang Ginoo, dili na mahinumdom ong Jesukristo, hugot nga pagtuo nga kita “gawasnon sa pagpili sa kaling- kanila. makapausab Siya kanato, hugot nga kawasan ug sa kinabuhi nga dayon, “Pinaagi niini kamo masayud kon pagtuo nga makapasaylo Siya kanato, pinaagi sa halangdon nga Tigpataliwala ang usa ka tawo naghinulsol sa iyang ug hugot nga pagtuo nga tabangan kita sa tanan nga mga tawo, o pagpili sa

122 SESYON SA DOMINGGO SA HAPON | OKTUBRE 2, 2016 pagkabihag ug sa kamatayon.” 12 Sa ato pa, ang paghinulsol usa ka pagpili. Kita makahimo—ug usahay mohi- mo—og lainlaing mga pagpili. Ang maong mga pagpili mahimong dili klaro nga sayop, apan kini mopugong kanato nga mahimong tinud-anay nga mahinulsolon ug busa mopahunong sa atong pagtinguha sa tinud-anay nga paghinulsol. Sama pananglit, mahimo kitang mopili nga mopasangil sa uban. Isip usa ka 12 anyos nga bata didto sa Göteborg, mahimo nakong pasanginlan si Steffan. Kon buot hunahunaon siya ang nagdala og dako nga pabuto ug mga posporo didto sa simbahan. Apan ang pagpamasangil sa uban, bisan og may kaangayan, nagtugot kanato tawo kinahanglan makaangkon og mahangturon nga kalipay, dili lamang nga mangatarungan sa atong kinaiya. kinabuhi nga dayon.” 14 Apan kining kita mahimong tinud-anay nga mahi- Sa pagbuhat sa ingon, gibalhin nato madanihon nga ideya sayop. Ang Dios nulsolon apan maninguha usab nga ang responsibilidad alang sa atong tinuod nga nahigugma kanato. Hinoon, mahimong mas maayo. Kon gihagit sa mga binuhatan ngadto sa uban. Kon ang bisan unsa nga atong buhaton tintasyon, lagmit kitang mangutana sa mabalhin ang responsibilidad, atong importante Kaniya ug ngari kanato. atong kaugalingon, diha sa mga pulong giwagtang ang atong panginahanglan Mihatag na siya og klaro nga mga sugo ni William Shakespeare: ug abilidad nga molihok. Atong gihimo kon sa unsang paagi kita kinahanglan ang atong mga kaugalingon nga malas magpuyo. Gitawag nato kini nga mga Unsay akong makuha, kon maangkon nga mga biktima, imbis nga mga tawo kasugoan. Ang iyang pagtugot ug ang nako ang butang diin ako gitintal? nga may kagawasan sa pagbuhat.13 atong kinabuhing dayon nag-agad sa Usa ka damgo, usa ka ginhawa, daklit Ang laing pagpili nga mopugong sa atong kinaiya, lakip ang atong kaan- nga pagbati sa temporaryo nga atong paghinulsol mao ang pagpaminos dam nga mapainubsanong magtinguha kalipay. sa atong mga sayop. Sa panghitabo sa sa tinud-anay nga paghinulsol.15 Kinsay makigbaylo og usa ka higayon pabuto didto sa Göteborg, walay nasam- Dugang pa, dili nato makab-ot ang sa kalingawan alang sa usa ka dam, walay permanente nga kadaut tinud-anay nga paghinulsol kon atong semana nga kasakit, ang nahitabo, ug ang miting nahitabo pilion nga ibulag ang Dios gikan sa O mobaligya sa kahangturan alang sa ra gihapon. Sayon ra untang isulti nga Iyang mga kasugoan. Total, kon dili usa ka dulaan? 17 walay rason aron maghinulsol. Apan ang pa sagrado ang sakrament, wala ra pagpaminos sa atong mga sayop, bisan untay kaso kon ang kabaho sa pabuto Kon nawad-an kita og panglantaw og dili makita ang mga resulta diha-diha nakabalda nianang miting sa sakrament sa kahangturan tungod lang sa usa ka dayon, nagwagtang sa kadasig nga mag- sa Göteborg. Kinahanglang magbantay dulaan, makapili kita sa paghinulsol. usab. Kini nga panghunahuna nagpu- kita sa pagbaliwala sa makasasala nga Tungod sa Pag-ula ni Jesukristo, aduna gong kanato nga makaamgo nga ang kinaiya pinaagi sa pagsalikway nga ang pa kitay laing kahigayunan. Sa pina- atong mga sayop ug mga sala adunay Dios mao ang tagsulat sa Iyang mga sumbingay nga paagi, mapailisan nato mahangturon nga mga sangputanan. sugo. Ang tinuod nga paghinulsol nag- ang dulaan nga sayop natong napalit Apan ang laing paagi mao ang kinahanglan sa pag-ila sa pagkabalaan ug madawat pag-usab ang paglaum sa paghunahuna nga ang atong mga sala sa Manluluwas ug sa pagkatinuod sa kahangturan. Sama sa gipasabut sa Man- walay bili tungod kay ang Dios nahi- Iyang buhat sa ulahing mga adlaw. luluwas, “Kay, tan-awa, ang Ginoo nga gugma kanato bisan unsa pay atong Imbis nga mangatarungan, atong imong Manunubos nag-antus sa kama- buhaton. Makatintal nga motuo sa pilion ang paghinulsol. Pinaagi sa pag- tayon diha sa lawas; busa siya nag-antus unsay gitudlo sa malimbungon nga si hinulsol, makahinuklog kita sa atong sa kasakit sa tanan nga mga tawo, nga Nehor ngadto sa katawhan sa Zara- kaugalingon, sama sa anak nga nawala unta ang tanan nga mga tawo maghinul- hemla: “Nga ang tanan nga mga kataw- diha sa sambingay,16 ug mamalandong sol ug moduol ngadto kaniya.” 18 han kinahanglan maluwas sa katapusan sa mahangturon nga kaimportante Si Jesukristo makapasaylo tungod nga adlaw, ug nga sila dili kinahanglan sa atong mga binuhatan. Kon maka- kay gibayaran Niya ang kantidad sa nga mahadlok ni mangurog . . . ug, sabut kita kon sa unsang paagi ang atong mga sala.19 sa katapusan, ang tanan nga mga atong mga sala makaapekto sa atong Ang atong Manunubos mipili sa

NOBYEMBRE 2016 123 pagpasaylo tungod sa Iyang dili matan- maghinulsol. Atong sundon ang sugo Kinahanglang usbon ang dautan, sa anam- di nga kapuangod, kalooy, ug gugma. nga “uban ang kalipay . . . managtimba anam . . . o kon dili, dili.” (5–6). 7. Tan-awa sa Giya ngadto sa mga Kasulatan, Ang atong Manluluwas gusto nga ug tubig gikan sa mga atabay sa kalu- “Hinulsol, Paghinulsol.” mopasaylo tungod kay mao kini ang wasan.” 27 Unta mopili kita nga maghi- 8. Ezequiel 33:14–15. usa sa Iyang balaan nga mga hiyas. nulsol, mobiya sa atong mga sala, ug 9. Ang pagpamatuod ni Presidente Boyd K. Packer sa miting sa pagpangulo nga may Ug, tungod kay Siya ang Maayong mopabalik sa atong mga kasingkasing kalabutan sa Abril 2015 nga kinatibuk-ang Magbalantay, malipay Siya kon kita ug mga kabubut-on ngadto sa pagsu- komperensya wala hingpit nga namanta- mopili sa paghinulsol.20 nod sa atong Manluluwas. Mopamatu- la. Kini nga mga pulong gikuha gikan sa akong kaugalingong mugbo nga mga sulat, Bisan kon mobati kita og diosnon od ko sa katinuod sa Iyang pagkabuhi. nga akong gisulat niadtong panahona. nga kasubo alang sa atong mga binu- Usa ako ka saksi ug pabalik-balik nga 10. Boyd K. Packer, “Ang Plano sa Kalipay,” hatan,21 kon mopili kita nga maghinul- tigdawat sa Iyang walay sama nga Liahona, Mayo 2015, 28. 11. 2 Nephi 2:5. sol, diha-diha atong gidapit sa atong kapuangod, kalooy, ug gugma. Ako 12. 2 Nephi 2:27. mga kinabuhi ang Manluluwas. Sama nag-ampo nga ang matubsanon nga 13. Tan-awa sa 2 Nephi 2:26. sa gitudlo ni Amulek, “Moduol ug dili mga panalangin sa Iyang Pag-ula main- 14. Alma 1:4. Si Nehor ug ang iyang mga sumusunod wala motuo sa paghinulsol magpatig-a sa inyong mga kasing- yo karon—ug magbalik-balik sa tibuok (tan-awa sa Alma 15:15). kasing; kay tan-awa, karon mao ang ninyong kinabuhi,28 sama nga nahita- 15. Tan-awa sa Russell M. Nelson, “Balaan nga takna ug adlaw sa inyong kaluwasan; bo sa akong kinabuhi. Sa pangalan ni Gugma,” Liahona, Peb. 2003, 12–17. 16. Tan-awa sa Lucas 15:17; tan-awa usab sa ug busa, kon kamo maghinulsol ug dili Jesukristo, amen. ◼ bersikulo 11–24. na magpatig-a sa inyong mga kasing- MUBO NGA MGA SULAT 17. William Shakespeare, The Rape of Lucrece, kasing, diha-diha ang mahinungdanon 1. Si Elder Per Gösta Malm (1948–2016) mga linya 211–14. miserbisyo isip General Authority Seventy 18. Doktrina ug mga Pakigsaad 18:11. nga laraw sa katubsanan mapadangat gikan sa 2010 hangtud sa iyang kamatayon. 19. Tan-awa sa Isaias 53:5. nganha kaninyo.” 22 Makabati kita og Bisan og natawo sa Jönköping, Sweden, 20. Tan-awa sa Lucas 15:4–7; Doktrina ug mga diosnon nga kasubo alang sa atong siya ug ang iyang asawa, si Agneta, mihimo Pakigsaad 18:10–13. sa ilang panimalay sa Göteborg, Sweden. Sa 21. Ang tinud-anay nga paghinulsol naglakip mga binuhatan ug, sa samang higayon, iyang talagsaong pakigpulong sa Oktubre sa “diosnon nga kasubo” (2 Mga Taga- mobati sa kalipay nga magbaton sa 2010 nga kinatibuk-ang komperensya, si Corinto 7:10). Si Elder M. Russell Ballard tabang sa Manluluwas. Elder Malm namulong usab kabahin sa usa mitudlo: “Alang niadtong kinsa nangasa- ka pagpamalandong gikan sa Göteborg ag, ang Manluluwas mihatag og paagi sa Ang maayong balita sa ebanghelyo (tan-awa sa “Kapahulayan alang sa Inyong pagbalik. Apan kini dili ingon nga walay mao nga makahinulsol kita! 23 Ang kasay- mga Kalag,” Liahona, Nob. 2010, 101–2). kasakit. Ang paghinulsol dili sayon, nagki- panan mahimong “makuha sa hingpit.” 24 2. Bisan tuod og dili Steffan ang tinuod nga nahanglan kini og panahon—masakit nga pangalan sa akong higala, gisugilon ang panahon!” (“Keeping Covenants,” Ensign, Mahimo kitang mapuno sa hingpit nga istorya uban sa iyang pagtugot. Mayo 1993, 7). Si Elder Richard G. Scott kalipay, makadawat og kapasayloan sa 3. Doktrina ug mga Pakigsaad 58:42–43. mitudlo usab, “Usahay ang mga lakang atong mga sala, ug magbaton og “kali- 4. Ang Gresyanhong pulong nga metano- sa paghinulsol sa sinugdanan malisud ug 25 eo literal nga nagpasabut nga “nasabtan masakit” (“Finding Forgiveness,” Ensign, naw sa . . . tanlag. Makalingkawas kita pagkahuman’ (meta, ‘human,’ nagsugyot Mayo 1995, 77). Samtang ang diosnon sa mga pagbati sa kawalay paglaum ug og ‘kausaban,’ noeo, ‘pagsabut’; nous, nga kasubo ug kasakit nalambigit diha sa pagkaulipon sa sala. Mahimo kitang ‘hunahuna, ang nahimutangan sa moral sa proseso sa paghinulsol, mahimayaon nga pagpamalandong’)” (tan-awa sa James ang resulta kon mabati na ang kapasayloan mapuno sa kahibulongan nga kahayag Strong, The New Strong’s Expanded Exha- sa sala. sa Dios ug “[dili] na mag-antus.” 26 Ang ustive Concordance of the Bible [2010], 22. Alma 34:31; emphasis gidugang. paghinulsol dili lamang posible apan Greek dictionary section, 162). 23. Tan-awa sa Giya ngadto sa mga Kasulatan, 5. Akong paghubad sa omvänd. Om mahi- “Ebanghelyo, Mga.” usab mahimayaon tungod sa atong mong mahubad nga “balik.” Vänd mahi- 24. Enos 1:6. Manluluwas. Nahinumdom pa giha- mong mahubad nga “tuyok.” 25. Mosiah 4:3. pon ko sa akong mga pagbati didto sa 6. C. S. Lewis, The Great Divorce (1946), 6. Sa 26. Mosiah 27:29. pasiuna sa basahon, misulat si Lewis nga 27. Isaias 12:3. opisina sa branch president human sa ang ubang tawo misulay sa paghiusa sa 28. Tan-awa sa Mosiah 26:29–30. Samtang panghibato sa pabuto. Nasayud ko nga langit ug impyerno imbis nga mopili lamang ang Dios misaad nga mopasaylo dayon, napasaylo nako. Ang akong mga pagbati og usa. Nag-ingon siya nga ang pipila kana- ang tinuyo nga pagpakasala ug pagsalig to naghunahuna nga ang “pagpalambo o sa kalooy sa Manluluwas aron sa sayon sa kasaypanan nawagtang, ang akong pagpahiangay o pagpalunsay mopausab sa nga paghinulsol wala gayud mauyuni sa magul-anon nga buot nabayaw, ug ang dautan ngadto sa maayo. . . . Sa akong huna- Dios (tan-awa sa Mga Hebreohanon 6:4–6; akong kasingkasing migaan. huna kini nga pagtuo dakong sayop. . . . 10:26–27). Si Elder Richard G. Scott mii- Wala kita nagpuyo sa usa ka kalibutan diin ngon: Ang nindot nga balita alang sa tanang Mga kaigsoonan, sa pagtapos nato ang tanang mga dalan mga radius sa usa nagtinguha nga malikay sa mga sangputa- niini nga komperensya, modapit ko ka lingin ug diin ang tanan, kon subayon, nan sa sayop nga mga pagpili kaniadto mao kaninyo nga mobati og mas dakong mag-anam og kaduol hangtud nga mag-abot nga lahi ang pagtan-aw sa Ginoo sa mga sa sentro. . . . kahuyang kay sa pagsupak. Samtang ang kalipay sa inyong kinabuhi: kalipay sa “Wala ko nagtuo nga ang tanan kinsa Ginoo mipasidaan nga ang wala mahinulsu- kahibalo nga ang Pag-ula ni Jesukristo mopili og sayop nga dalan malaglag, apan li nga pagsupak magdala og silot, kon ang tinuod, kalipay sa abilidad, kaan- ang ilang kaluwasan naglakip sa pagka- Ginoo maghisgut bahin sa mga kahuyang, balik sa sakto nga dalan. . . . Mausab ang kanunay inubanan kini sa kalooy” (“Per- dam, ug tinguha sa Manluluwas nga dautan, apan dili kini ‘molambo’ ngadto sonal nga Kalig-on​ pinaagi sa Pag​-ula ni mopasaylo; ug kalipay sa pagpili nga sa maayo. Ang panahon dili moayo niini. Jesukristo,” Liahona, Nob. 2013, 83).

124 SESYON SA DOMINGGO SA HAPON | OKTUBRE 2, 2016 Indeks sa mga Istorya sa Komperensya Ang mosunod nga lista sa pinili nga mga kasinatian nga may kalabutan panahon sa kinatibuk-ang komperensya mahimong magamit sa personal nga pagtuon, family home evening, ug ubang pagtulun-an. Ang numero nagpasabut sa unang pahina sa pakigpulong.

Mamumulong Istorya Neil L. Andersen (35) Ang pagkakabig moabut sa pipila ka mga miyembro sa Simbahan motabang kanila “nga mga saksi sa Dios.” M. Russell Ballard (90) Samtang nagbasa sa Juan 17 ngadto sa iyang pamilya diha sa Balaan nga Yuta, si M. Russell Ballard nag-ampo nga mahimong usa uban kanila ug ngadto sa Amahan ug Anak W. Mark Bassett (52) Isip usa ka batang lalaki, si W. Mark Bassett ug iyang igsoon nga lalaki naninguha sa paglangkat sa metal nga mga higot sa gisilyo nga bahin sa modelo nga mga palid nga bulawan. Jean B. Bingham (6) Human manakayan batok sa hangin, si Jean B. Bingham ug ang grupo sa batan-ong mga babaye naghimo og layag sa dihang nausab ang direksyon sa hangin. Usa ka babaye nga nagbisiklita paingon ngadto sa balay nga dunay “bulawang mga bintana” nakakita nga ang mga bintana sa iyang kaugalingong balay mga bulawan usab. Ang mga tawo wala makamatikod sa paglambo ug pag-uswag sa batan-ong lalaki. D. Todd Christofferson (48) Si Helen Keller mibati og dakong kalipay sa dihang ang iyang magtutudlo mitabang kaniya nga makasabut sa konsepto sa mga pulong. Carl B. Cook (110) Samtang siya namalandong sa mga buluhaton sa apohan sa iyang apohan nga nadawat gikan ni Propeta Joseph Smith, si Carl B. Cook nakadawat og kumpirmasyon nga ang iyang bag-ong buluhaton sa Simbahan gikan sa Dios. Usa ka bag-ong mga miyembro milambo ang iyang pagtuo ug nabuntog niya ang iyang kahadlok sa pagtudlo sa Primary. Quentin L. Cook (40) Si Quentin L. Cook nakasabut nganong ang iyang amahan nagtan-aw sa poste sa kuryente nga usa ka panalangin imbis usa ka babag ngadto sa usa ka matahum nga talan-awon. J. Devn Cornish (32) Usa ka senior resident sa usa ka ospital nakapausab sa kinabuhi ni J. Devn Cornish pinaagi sa pagsulti kaniya nga siya mahimong usa ka maayo nga doktor. LeGrand R. Curtis Jr. (68) Si Parley p. Pratt ug upat ka mga tawo nakaangkon og pagpamatuod sa Basahon ni Mormon. Si LeGrand R. Curtis Jr. nakabaton og pagpamatuod niini isip usa ka tin-edyer. Dean M. Davies (93) Dean M. Davies nakakat-on pinaagi sa Espiritu Santo nga ang mga miyembro sa ward nga iyang gibisitahan mitambong sa miting sa sakrament aron sa pagsimba sa tinuod. Henry B. Eyring (75) Ang amahan ug ang mga priesthood lider sa batan-ong Henry B. Eyring mipataas sa iyang panan-aw ug mihatag kaniya og pagsalig. (99) Isip usa ka batan-ong lalaki, si Henry B. Eyring dili makakita sa tayming sa intensyon sa Ginoo sa pagtukod sa Iyang gingharian. Robert D. Hales (22) Samtang si Elie Wiesel nagpaayo gikan sa operasyon sa kasingkasing, ang iyang apo nga lalaki nangutana kaniya kon siya dili ba masakit og maayo kon higugmaon siya pag-ayo sa iyang apo. Ma-Dominggo usa ka mahigugmaon nga bana nagtabang sa iyang masakiton nga asawa sa pagsinina ug pag-andam alang sa simbahan. Jeffrey R. Holland (61) Ang mga home teacher nawad-an sa oportunidad sa pagtabang sa usa ka sister kansang basement gibahaan. Usa ka home teacher nangalagad sa amahan kansang anak nga lalaki namatay sa aksidente. Peter F. Meurs (85) Isip nag-edad og singko anyos, si Pedro F. Meurs mibati nga ang makahupay nga impluwensya sa Espiritu Santo samtang ang iyang amahan mipanalangin sa sakrament. Thomas S. Monson (78) Ang usa ka miyembro sa Simbahan kinsa misunod sa Pulong sa Kaalam nag-ampo ug nakadawat og kalig-on sa pagkatkat sa pisi ngadto sa deck sa barko. (80) Usa ka batan-ong lalaki didto sa 1964 World’s Fair nakahibalo sa kamatuoran sa plano sa kaluwasan human makatan-aw sa salida sa Simbahan Man’s Search for Happiness. K. Brett Nattress (119) Si K. Brett Nattress nakakat-on gikan sa iyang inahan nga bisan pa sa iyang kakulangan sa bata pa, ang iyang Langitnong Amahan nahigugma kaniya. Russell M. Nelson (81) Human ang grupo sa mga Santos nga gipalayas mihimo og “sadya nga gabii” bisan ka bugnaw, si Eliza R. Snow nakaobserbar nga ang “mga Santos magma- lipayon bisan unsa nga kahimtang.” Ang mga miyembro sa Simbahan makabuntog sa mga pagsulay, tintasyon, ug “sa kinaiyanhon nga tawo” pinaagi sa pagtutok diha sa hingpit nga kalipay nga nagagikan sa pagsunod sa ebanghelyo. Bonnie L. Oscarson (12) Usa ka sister sa Mexico mipadaghan sa mga nanambong sa iyang klase sa Sunday School. Usa ka inahan molaban sa iyang mga anak batok sa negatibong mga impluwensya gawas sa panimalay. Ronald A. Rasband (113) Si Ronald A. Rasband nagtambag sa usa ka higala kinsa nakasinati og “krisis sa hugot nga pagtuo.” Ang pagtuo sa mga katigulangan ni Ronald A. Rasband nagpabiling lig-on bisan sa kalisdanan ug kasakit. Si Ronald A. Rasband hinay mosunod sa gitubag nga pag-ampo hangtud nga siya nakadawat og usa ka pahi- numdom sa kasulatan. Linda S. Reeves (88) Si Boyd K. Packer mipamatuod nga pinaagi sa paghinulsol ug Pag-ula sa Manluluwas, iyang mga sala wala na. Pinaagi sa sinsero nga paghinulsol, usa ka miyembro, usa ka misyonaryo, ug usa ka kinabig makakaplag og hingpit nga kalipay ug kalinaw. Dale G. Renlund (121) Ang batan-on nga si Dale G. Renlund mibati sa kalipay human mokumpisal ngadto sa iyang presidente sa branch nga siya ang nagpabuto og labintador diha sa simbahan. Evan A. Schmutz (116) Usa ka miyembro kansang mga pamilya nga namatay sa sunog mituman sa iyang mga pakigsaad ug nagpakita og hugot nga pagtuo nga siya mahiusa uban kanila. Carole M. Stephens (9) Usa ka batan-ong babaye adunay bipolar disorder nakigbisog sa kalig-on sa pagpamatuod sa Manluluwas ug sa Iyang Pag-ula. Gary E. Stevenson (44) Dose anyos nga si Mary Elizabeth Rollins mibasa ug nakabaton og pagpamatuod sa Basahon ni Mormon. Samtang nagpamatuod sa Basahon ni Mormon isip usa ka misyonaryo, si Gary E. Stevenson nakadawat og pagsaksi sa katinuod niini. Juan A. Uceda (30) Ang Langitnong Amahan mitubag sa pag-ampo ni Juan A. Uceda, miluwas kaniya human siya mahulog sa agianan sa bukid atol sa iyang misyon. Dieter F. Uchtdorf (15) Usa ka batang babaye nag-awhag sa iyang lola sa “pagpaminaw og maayo!” Usa ka inahan nag-ampo nga iyang nawala nga anak mobalik ngadto sa Ginoo. Duha ka mga misyonaryo milampus human manuktok sa matag pultahan sa usa sa upat ka andana nga apartment. (19) Human sa daghang panahon, pailub, paglaum, hugot nga pagtuo, kasiguroan gikan sa iyang asawa, ug daghang litro sa diyeta soda, si Dieter F. Uchtdorf nakakat-on sa paggamit sa personal computer. (71) Usa ka kanhi sakop sa Simbahan mibalik sa tinuohan salamat sa mga higala, ang Espiritu Santo, ug sa pwersa sa Maayo nga Magbalantay. Kazuhiko Yamashita (55) Isip presidente sa misyon, si Kazuhiko Yamashita napanalanginan nga makaila og usa ka misyonaryo nga “Pagmapanganduyon ni Kristo.”

NOBYEMBRE 2016 125 Mga Balita sa Simbahan Ang mga Propeta ug mga Apostoles Ubos: Elder Neil L. Andersen mibisita sa Rarotonga; Elder Quentin L. Nangalagad Cook nakighimamat sa presidente sa Republika sa El Salvador; Elder ga propeta ug mga apostoles Jeffrey R. Holland naminaw sa usa ka nagpadayon sa pagpangalagad sa komperensya sa pagpanggukod sa tibuok kalibutan (tan-awa sa D&P relihiyon sa Windsor Castle, England. M 107:23). Ania ang mubo nga summary sa ilang pipila ka mga kalihokan sukad sa miaging kinatibuk-ang komperensya: Si Presidente Dieter F. Uchtdorf, Ikaduhang Magtatambag sa Unang Kapangulohan, sa pagbisita niadtong Mayo 2016, mihalad og paglaum sa mga miyem- bro sa mga siyudad nga bag-o lang nabik- tima sa pag-ataki sa terorista England, France, ug Belgium. Siya mibisita sa mga refugee, miadto sa dapit sa Paris France Temple (hapit na mahuman), ug miapil sa pag-organisar sa unang stake sa Czech Republic. Niadtong Hulyo mibiyahe siya ngadto sa Italy, nagpresentar og tseke nga $3 milyones nga pundo sa Simbahan sa pagtabang sa refugee relief, ug mibisita sa mga refugee camp sa Greece. Niadtong Septyembre mibisita siya sa mga miyem- bro sa Romania, Moldova, Slovakia, Norway, ug Germany, diin iyang gipahi- nungod pag-usab ang Freiberg Germany Temple. Siya miingon nga ang ebanghelyo makahatag og paglaum sa mga kataw- han bisan asa sila ug nga taliwala sa mga miyembro “adunay usa ka tinuod nga pagbati sa ingon nga mga kaigsoonan sa Simbahan.” Si Elder M. Russell Ballard sa Korum sa Ibabaw: Presidente Dieter F. Napulog Duha ka mga Apostoles midu- Uchtdorf ug ang iyang asawa, mala sa Moscow Russia Stake conference si Harriet, mitimbaya sa Santos niadtong Hunyo, samtang ang ubang mga sa Ulahing mga Adlaw sa stake nagmiting didto sa Saratov ug St. pagpahinungod pag-usab sa Petersburg, Russia. Siya usab nakigkita Freiberg Germany Temple; Elder sa mga miyembro sa Latvia, Estonia, ug Gary E. Stevenson ug ubang mga lider sa Simbahan nakighimamat sa Ukraine. mga lider sa gobyerno sa Vietnam; Sa England niadtong Hunyo, si Elder Presidente Russell M. Nelson ug si Dallin H. Oaks sa Korum sa Napulog Duha Elder M. Russell Ballard miawhag ka mga Apostoles misulti sa mga miyem- sa mga biktima sa baha ug mga bro sa British parliament nga ang kagawa- boluntaryo sa Louisiana. san sa relihiyon nagtugot sa simbahan sa pagbuhat og maayo sa tibuok kalibutan. “Gusto namo nga ang mga panalangin sa kagawasan sa relihiyon maangkon sa

126 IKA-186 NGA SEMIANNUAL NGA KINATIBUK-ANG KOMPERENSYA | SEPTYEMBRE 24-OKTUBRE 2, 2016 tanan nga mga lumulupyo niini nga nagpaalim pa sa usa ka dakong linog. planeta, ug wala pa nato kana makab-ut Mipakigbahin siya og usa ka mensahe karon,” miingon siya. sa gugma gikan ni Presidente Thomas S. Sa usa ka komperensya sa pagpang- Monson ug mipasalig sa nahadlok sa gukod sa relihiyon ug pinugos nga pag- linog nga mga miyembro nga sila wala balhin nga gihimo sa Windsor Castle sa makalimti. England niadtong Septyembre, si Elder Didto sa Guatemala niadtong Agosto, Jeffrey R. Holland sa Korum sa Napulog si Elder Quentin L. Cook mitimaan sa Duha ka mga Apostoles miingon nga kanunay nga pag-uswag sa family history adunay daghan angayang makat-unan research ug buhat sa templo ug miingon gikan sa kasinatian sa unang mga pione- nga kini usa ka timailhan sa hugot nga 152 ang er sa LDS nga makatabang sa moderno pagtuo sa mga miyembro. nga mga refugee nga makasugakod sa Sa dihang ang hari ug reyna sa Tonga Nag-operate nga ilang mga kahimtang. “Kutob sa mahimo, giabi-abi sa Church’s Polynesian Cultural kita kinahanglang mo-facilitate ug moha- Center sa Hawaii, USA, niadtong Hunyo, mga Templo tud og talagsaon nga mga ilhanan sa mga si Elder Dale G. Renlund sa Korum sa refugee ug naghatag og importansya Napulog Duha ka mga Apostoles mihatag ng Simbahan karon adunay sa mga istorya gikan sa ilang nangagi,” og pasiuna nga pakigpulong kabahin sa 152 ka mga templo nga miingon siya. kaimportante sa mga relasyon sa pamilya. A nag-operate sa tibuok kalibu- Sa Spain, lakip ang Canary Islands, Didto sa Louisiana, USA, si tan. Bag-ong gipahinungod o ug sa Portugal, si Elder David A. Bednar Presidente Russell M. Nelson, Presidente gipahinungod pag-usab naglakip sa Korum sa Napulog Duha ka mga sa Korum sa Napulog Duha ka mga sa Philadelphia Pennsylvania Apostoles midapit sa mga miyembro, Apostoles, ug si Elder M. Russell Ballard Temple [USA], gipahinungod misyonaryo, ug mga lider nga moawhag mibisita sa mga biktima sa baha samtang niadtong Septyembre 18, niadtong kinsa dili kaayo aktibo nga ang Mormon Helping Hands mibo- 2016; ang Freiberg Germany mobalik sa hingpit nga partisipasyon diha luntaryo sa paglimpyo sa naguba nga Temple, gipahinungod og usab sa Simbahan. mga panimalay niadtong Agosto ug niadtong Septyembre 4, 2016; Sa dihang ang Vietnam mihatag og Septyembre. Si Elder Ballard mitimaan ug ang Sapporo Japan Temple, hingpit ug opisyal nga pag-ila Simbahan sa kapin sa 11,000 ka mga boluntaryo gipahinungod niadtong Agosto niadtong Hunyo, si Elder Quentin L. miabut gikan sa 13 ka mga estado. 21, 2016. Cook ug Elder Gary E. Stevenson, Ug niadtong Septyembre, atol sa usa Dugang nga baynte nueve sa Korum sa Napulog Duha ka mga ka tibuok kalibutan nga debosyonal ka mga templo ang gitukod Apostoles, nakigkita sa mga opisyales alang sa mga young adult nga naga- pa o giayo o gipahibalo. Ang sa gobyerno ug gihisgutan ang kasay- gikan sa Washington, D.C., USA, si pagpahinungod nga giplano sayan ug kalamboan sa Simbahan. Elder Cook miingon, “Dili kita angayng alang sa umaabut naglakip sa Gihisgutan usab nila sa unsang paagi mahadlok bisan sa usa ka makuyaw ug Fort Collins Colorado Temple nga ang Simbahan motabang sa sosyal gubot nga kalibutan.” Gitambagan niya (Oktubre 16, 2016), ang ug maloloy-ng proyekto ug motabang sa ang mga young adult sa paghimo og Star Valley Wyoming Temple mga kabus ug timawa. Sila usab nangulo matarung nga mga tumong ug pagplano (Oktubre 30, 2016), ug ang sa miting didto sa Guam, Micronesia, sa pagkab-ot niini ug sa dili ipakaubos Hartford Connecticut Temple ug Japan. ang ilang kaugalingong mga talento ug (Nobyembre 20, 2016), sa Usab niadtong Hunyo, ang Brisbane, kapasidad. Giawhag usab niya sila sa tanan anaa sa USA. ◼ Australia, ug Cook Islands napana- pagtimbang-timbang sa ilang paggamit sa langinan tungod sa pagbisita ni Elder social media. “Daghan na kita og nadung- Neil L. Andersen sa Korum sa Napu- gan kabahin sa pagpakatinuod diha sa log Duha ka mga Apostoles. Si Elder social media.,” miingon siya, apan “ang Andersen mibisita usab sa mga isla sa tinud-anay nga pagkasama kang Kristo Rarotonga ug nahimong unang Apostol mas importante pa nga tumong kay sa nga mitunob sa mga isla sa Mangaia. pagpakatinuod.” Didto sa Colombia, Peru, ug Up-to-date nga impormasyon Ecuador niadtong Hunyo, si Elder sa pangalagad niining mga lider sa Ronald A. Rasband sa Korum sa Napulog Simbahan makita sa ilang tagsa-tagsa Duha ka mga Apostoles miusab sa iyang nga mga pahina ug sa Facebook ug sa iskedyul aron sa pagbisita niadtong prophets.​lds.​org. ◼

NOBYEMBRE 2016 127 Pagpanalipod sa Kagawasan sa Relihiyon

ng mga Santos sa Ulahing mga Adlaw kinahanglang moapil “sa usa ka mapuslanon nga paagi sa mahi- Anungdanong sangka sa kagawasan sa relihiyon,” mii- ngon si Elder Dallin H. Oaks sa Korum sa Napulog Duha ka mga Apostoles sa usa ka komperensya sa kagawasan sa relihiyon didto sa Texas, USA, niadtong Septyembre 2016. “Sa tanan gayud, gikan sa mga bata sa kindergarten hang- tud sa mga propesyunal ug mga inahan ug mga amahan ug mga higala ug mga silingan makahimo ug kinahanglang makasabut unsa ang kagawasan sa relihiyon ug nganong Doctrinal Mastery importante kini.” Elder D. Todd Christofferson sa Korum sa Napulog a kalibutan karon sa dali nga mga impormasyon sa Duha ka mga Apostoles namulong usab bahin sa pagpa- SInternet, ang mga kabatan-onan kasugat na og mga nalipod sa kagawasan sa relihiyon sa usa ka nasudnong tawo nga moataki sa Simbahan. Apan usa ka bag-ong nga pagserbisyo sa Utah, USA, niadtong Hunyo. “Bag-ohay inisyatibo nga gitawag og Doctrinal Mastery nagtabang lang,” siya miingon, “nahimong popular ang pagpakiglalis sa mga estudyante sa seminary sa pagpalambo og mas nga ang kagawasan sa relihiyon mao lang ang katungod sa lawom nga pagsabut sa doktrina sa ebanghelyo ug pagpa- pagsimba kay katungod sa gawasnong paggamit sa inyong lambo sa ilang hugot nga pagtuo kang Jesukristo. hugot nga pagtuo sa inyong inadlaw nga kinabuhi.” Iyang Magkat-on usab ang mga estudyante kon unsaon sa giawhag ang mga tawo sa pagtuo sa pagbarug alang sa pagtubag sa lisud nga mga pangutana ug mga isyu pinaagi kagawasan sa relihiyon pinaagi sa pagkahibalo, sa pagsulti, sa pagpakita og hugot nga pagtuo, pagsusi sa mga kon- ug pag-apil sa kultural, sibiko ug politikal nga mga organi- septo ug mga pangutana uban sa mahangturong pang- sasyon ug mga kalihokan. lantaw, ug pagpangita og dugang nga panabut pinaagi sa Ang mga lider sa Simbahan kanunay namulong kaba- balaanong gitudlo nga mga tinubdan. hin sa kagawasan sa relihiyon, naghatag og pakigpulong Sa usa ka pakigpulong sa mga Seminary ug Institute ug nag-apil og mga komperensya sa Australia, Brazil, personnel, si Elder M. Russell Ballard sa Korum sa Mexico, ug sa United Kingdom ug sa nagkalain-lain nga Napulog Duha ka mga Apostoles naghisgot sa Doctrinal dapit sa USA. Pangitaa ang ilang mga pakigpulong ug Mastery: “Kini nga inisyatibo dinasig ug tukma sa pana- pagkat-on sa kagawasan sa relihiyon ug unsay inyong hon. Makahatag kini og talagsaong impluwensya sa atong mahimo sa pagpanalipod niini pinaagi sa pagbisita sa kabatan-onan.” religiousfreedom.​lds.​org. Ang ubang sulod didto alang Ang importanting mga tumong sa Doctrinal Mastery lang sa Estados Unidos, apan ang mga baruganan mahi- mao ang pagtabang sa mga estudyante nga: mong mohaum sa ubang mga nasud. ◼ 1. Makaangkon og espirtuhanong kahibalo 2. Maka-master sa doktrina sa ebanghelyo ug sa mga tudling sa kasulatan diin gitudlo kana nga doktrina. Makadugang unsay nahimo na sa una pinaagi sa Scripture Mastery, niining lawom nga paningkamot ang mga estudyante makahimo sa paglig-on sa ilang pagkaka- big ug pasalig isip mga disipulo ni Jesukristo, makaangkon og proteksyon batok sa impluwensya sa kaaway, ug sa pagpanalangin sa uban. Ang mga kapanguhaan sa Doctrinal Mastery makita sa lds.org/​ si/​ seminary/​ manuals​ . ◼ “Importante sa plano mao ang atong Manluluwas, nga si Jesukristo. Kon wala ang Iyang maulaong sakripisyo, ang tanan mawala. Hinoon, dili igo, ang pagtuo lamang Kaniya ug sa Iyang misyon. Kinahanglan kitang molihok ug magkat-­on, mangita ug mag-ampo,­ maghinulsol ug maglam- bo. Kinahanglan kitang masayud sa mga balaod sa Dios ug mosunod niini. Kita kinahanglan nga makadawat sa Iyang makaluwas nga mga ordinansa.””

Presidente Thomas S. Monson, “Ang Hingpit nga Dalan sa Kalipay,” Liahona, Nob. 2016, 80–81. ON SA ILLUME GALLERY, DILI MAHIMONG PAKOPYAHAN ON SA ILLUME GALLERY,

Tan-­aw ug Pakabuhi, ni Ben Hammond

Tan-awa­ sa Mga Numero 21:4–9; Alma 33:18–22. Kadtong mitan-aw­ sa Moises ug ang bitin nga tumbaga, usa ka simbolo

­ KABUBUT- © BEN HAMMOND, SA MAAYONG sa Anak sa Dios, nangaayo. “Bulahan kita nga duna sa kamatuoran. Kita adunay usa ka sugo sa pagpakigbahin sa kamatuoran,” miingon si Presidente Thomas S. Monson atol sa ika-­186 nga Semiannual nga Kinatibuk-­ang Komperensya sa Simbahan. “Atong sundon ang kamatuoran, aron kita makaangkon sa tanan nga anaa sa Amahan alang nato. Wala Siyay laing gibuhat gawas sa atong kaayohan. Miingon Siya nato, “Kini ang akong buhat ug ang akong himaya— ang pagpahinabo sa pagka-­imortal ug sa kinabuhi nga dayon sa tawo.”