Od Młodości Do Świętości – Życie Karola Wojtyły Od Młodości Do Świętości – Życie Karola Wojtyły
Total Page:16
File Type:pdf, Size:1020Kb
Od młodości do świętości – życie Karola Wojtyły Od młodości do świętości – życie Karola Wojtyły Kraków 2016 2 Młodość Z wielkim wzruszeniem patrzę na to miasto lat dziecięcych, które było świadkiem mych pierwszych kroków, pierwszych słów i tych — jak mówi Norwid — «pierwszych ukłonów», co są «jak odwieczne Chrystusa wyznanie: „Bądź pochwalony!”». Miasto mojego dzieciństwa, dom rodzinny, kościół mojego chrztu świętego... Pragnę wejść w te gościnne progi, na nowo ukłonić się rodzinnej ziemi i jej mieszkańcom, i wypowie- dzieć słowa, którymi wita się domowników po powrocie z dalekiej drogi: «Niech będzie pochwalony Jezus Chrystus!» (…)A kiedy patrzyłem przez okno, widziałem na murze kościelnym zegar słoneczny i napis: «Czas ucieka, wieczność czeka». Jan Paweł II, Wadowice 16 czerwca 1999 Karol Wojtyła, rok 1938 2 Od młodości do świętości - życiorys Karola Wojtyły Młodość 3 po południu między piątą a szóstą. Mniej więcej w tym samym czasie, po południu między piątą a szóstą, tyle że pięćdziesiąt osiem lat póź- niej, zostałem wybrany na papieża (Hallo urwisy! Tu mówi Papież: słowa Jana Pawła II do dzieci, Karol Wojtyła senior z synem Karolem, Kielce 2000, s.11) rok 1935 Rodzina Wojtyłów wywodzi się z miejscowości Czaniec niedaleko Kęt, w południowej Polsce. Najstarsze wzmianki w księgach pa- rafialnych sięgają XVIII wieku. Przodkowie zajmowali się głównie rolnictwem. Ojciec przyszłego papieża, Karol Wojtyła senior, Dom rodzinny Karola Wojtyły w Wadowicach, widok obecny urodzony 18 lipca 1879 roku w Lipniku, powiat Biała, był zawo- dowym urzędnikiem wojskowym. Wcześniej ukończył w Białej Karol Józef Wojtyła przyszedł na świat 18 maja 1920 roku w Wadowi- niemiecką szkołę ludową, gimnazjum państwowe w sąsiednim cach, jako drugi syn Karola Wojtyły i Emilii z Kaczorowskich. Rodzina Bielsku oraz terminował w zakładzie krawieckim. zajmowała lokal przy Rynku 2/4 w budynku należącym do Chaima Bałamutha. Przez pewien czas z rodziną mieszkał ojciec Karola Jak wielu mieszkańców ówczesnego zaboru, posługiwał się biegle Wojtyły seniora, Maciej. Zmarł 23 września 1923 roku i pochowany językiem polskim i niemieckim. 5 października 1900 roku został został w Lipniku. Dzisiaj jest to dzielnica Bielska – Białej. Budynek powołany do służby mundurowej w wojsku austriackim. Był to przy Rynku 2 w Wadowicach pochodził z początku XIX wieku i należał 56 pułk piechoty hrabiego Dauna (Graf Daun Regiment), w któ- do najstarszych w mieście. Na piętrach znajdowały się lokale miesz- rym Karol Wojtyła pełnił funkcję podoficera rachunkowego oraz kalne a na parterze sklep z artykułami technicznymi. Obecnie jest asystenta ewidencyjnego. Doświadczenie zdobywał w Powiatowej to budynek przy ul. Kościelnej 7, w którym mieści się Muzeum Dom Komendzie Uzupełnień. W wojsku został odznaczony Żelaznym Rodzinny Ojca Świętego Jana Pawła II. Krzyżem Zasługi z Wieńcem. Po 18 latach służby wojskowej otrzy- mał stopień oficerski. 10 lutego 1906 roku zawarł związek mał- Muszę powiedzieć, że wówczas, 18 maja 1920 roku o dziewiątej rano, nie żeński z Emilią Anną Kaczorowską urodzoną 26 marca 1884 roku, było mnie jeszcze na świecie. Jak mi później powiedziano, urodziłem się córką Feliksa Kaczorowskiego i Anny Marii Scholz. 4 Od młodości do świętości - życiorys Karola Wojtyły Młodość 5 – sprzedawca oraz Feliks Kaczorowski. Po ślubie państwo młodzi za- Rodzina Kaczorowskich związana była z miejscowością Magnuszew mieszkali początkowo w Krakowie przy ulicy Mazowieckiej. Ze wzglę- na Mazowszu, Michałów na Zamojszczyźnie, a następnie z Warszawą du na charakter pracy Karola Wojtyły seniora, rodzina kilkakrotnie i Krakowem. W Krakowie rodzice Emilii mieszkali przy ulicy Staro- się przeprowadzała – między innymi do Lwowa, Hranic na Morawach wiślnej 16, a następnie wraz z siedmiorgiem dzieci zajęli dwupoko- i Wadowic. W listopadzie 1918 roku Karol Wojtyła wstąpił do armii jowy lokal przy ulicy Smoleńsk 15/63. Wszyscy członkowie rodziny polskiej w stopniu porucznika. Koszary austriackie w Wadowicach posługiwali się biegle językiem polskim i niemieckim. Dziewczynka przejął 12 Pułk Piechoty Wojska Polskiego. Od roku 1928 Karol ukończyła szkołę prowa- Wojtyła senior był oficerem w stanie spoczynku. dzoną przez zakonnice. Państwo Wojtyłowie doczekali się trójki dzieci: Emilia spędziła w Krakowie całe dzieciństwo i młodość, – najstarszy syn Edmund aż do momentu zamąż- Antoni, urodzony 27 sierpnia pójścia. Okres ten obfito- 1906 roku w Krakowie. Po ukoń- wał w codzienne radości czeniu szkoły powszechnej kon- i troski, a także w ciężkie tynuował naukę w szkole realnej doświadczenia. W roku w Enns w Austrii. 1892 zmarł jej starszy brat, Feliks. W roku 1897 odeszła Była to placówka o charakterze z tego świata matka – Anna wojskowym przygotowująca do Maria z d. Scholz, w niedłu- kształcenia w szkołach oficer- gim czasie również ojciec skich. Edmund mieszkał wtedy i dwie starsze siostry. z dala od domu. Rodzice często go odwiedzali. Po finalizacji Ślub Emilii Kaczorowskiej Fotografia ślubna Karola Wojtyły i Emilii kształcenia średniego (matura Edmund Wojtyła, starszy brat Karola z Kaczorowskich, rok 1906 i Karola Wojtyły odbył się 1924 w Wadowicach), w roku w Krakowie, w ówczesnym Kościele Garnizonowym pw. Świętych 1930 ukończył wydział medyczny Uniwersytetu Jagiellońskiego Apostołów Piotra i Pawła, a związek pobłogosławił kapelan wojsko- w Krakowie, a następnie uzyskał stopień Doktora Wszechnauk Lekar- wy, ksiądz Kazimierz Plachedko. Świadkami byli: Józef Kuczmierczyk skich. Po kilkumiesięcznej praktyce w krakowskiej Klinice Dziecięcej 6 Od młodości do świętości - życiorys Karola Wojtyły Młodość 7 rozpoczął pracę w Szpitalu Miejskim w Bielsku, w którym pełnił pomoc nie tylko swą głęboką wiedzą, którą stale pogłębiał przez ciągłe funkcję zastępcy ordynatora. Zmarł 4 grudnia 1932 roku: studja, ale starał się także zawsze być dla nich współczującym bratem, co wszyscy cenili i uznawali. W zmarłym przedwcześnie doktorze Wojtyle traci Dnia 4 grudnia br. zmarł po ciężkiej, choć tylko 4 dni trwającej chorobie społeczeństwo bielskie nieprzeciętnego lekarza, od którego ludzkość bardzo na ciężką septyczną płonicę lekarz sekundarjusz Powszechnego Szpitala wiele mogła się spodziewać. Dla jego osoby i ofiarnej pracy oraz zalet jego Miejskiego dr Edmund Wojtyła. Tej zabójczej dla niego choroby nabawił się wzniosłego charakteru zachowamy dozgonną pamięć. Cześć Jego pamięci! przy łożu szpitalnym ciężko chorej na płonicę pacjentki, którą chciał wyrwać Powyższego przemówienia wysłuchała Rada gminna w skupieniu powstaw- ze szponów śmierci, jednak bezskutecznie. Ofiarność swą i nadzwyczajną szy za przykładem przewodniczącego z miejsc. (Z protokołu posiedzeń Rady obowiązkowość przypłacił natomiast swym młodym życiem. Śp. dr Wojtyła Miejskiej miasta Bielska. Tekst odnaleziony przez Franciszka Jężaka, urodził się w Krakowie w 1906 opublikowany w „Kalendarzu Beskidzkim” 1985 Towarzystwa Miłośni- roku. Ukończył celująco gimnazjum ków Ziemi Bielsko-Bialskiej, s. 83). w Wadowicach, studiował następ- nie w Krakowie, składając z wyróż- – córka Olga Maria, urodzona 7 lipca 1916 roku w Białej, zmarła nieniem wszystkie egzamina i jako po 16 godzinach życia, jeden z pierwszych promował się na doktora medycyny w maju 1930 – syn Karol Józef, urodzony 18 maja 1920 roku w Wadowicach, roku, poczem po parumiesięcznej późniejszy papież Jan Paweł II. praktyce na klinice dziecięcej w Kra- kowie objął z dniem 1 IV 1931 r. Ciąża była zagrożona, Emilią stanowisko lekarza sekundarjusza opiekował się między innymi w Powszechnym Szpitalu Miejskim lekarz wojskowy, doktor wszech- w Bielsku.Szczęśliwy był, że znalazł nauk medycznych, Samuel Taub. miejsce i pole do pogłębienia swych Emilia Wojtyłowa stoczyła szerokich wiadomości i ulubionej Karol Wojtyła w mundurku gimnazjalisty, heroiczną batalię, aby utrzymać rok 1930 pracy zawodowej, że spełniły się ciążę i urodzić zdrowe dziecko. jego pragnienia być podporą dla czcigodnego ojca, którego był chlubą, oraz że Karola juniora powitała na świe- będzie mógł zastąpić przedwcześnie zmarłą matkę ukochanemu młodemu cie akuszerka, Jadwiga Pawłęga. bratu. Z zapałem i oddaniem jął się powierzonej mu pracy, aż zwaliła go Chrzest nowonarodzonego syna Budynek dawnej ochronki nazaretańskiej, widok obecny zdradziecka choroba. Śp. dr Wojtyła starał się zawsze swoim chorym nieść odbył się w kościele parafialnym 8 Od młodości do świętości - życiorys Karola Wojtyły Młodość 9 w Wadowicach 20 czerwca 1920 roku. Rodzicami chrzestnymi byli członkowie rodziny Emilii Wojtyłowej: szwagier Józef Kuczmierczyk oraz siostra Maria Wiadrowska. Sakramentu chrztu udzielił ksiądz Franciszek Żak, kapelan wojskowy. Wczesne lata dziecięce tak wspominał Karol Wojtyła: Wśród tych wspomnień Gmach Męskiej Szkoły Powszechnej im. Marcina Wadowity w Wadowicach, lata przedwojenne choć tych pierwszych lat życia się zwykle nie za bardzo pamięta – wyraźnie mi się rysuje Nazaret wadowicki i siostry nazaretanki (...). Kiedy widziały nas, kilku chłopaków, wałęsają- cych się po ulicach w środku miasta, zaczęły nas do siebie zapraszać, jak to się wtedy mówiło, do ochronki. Więc ja trafiłem wtedy w czasie wakacji do tej ochronki nazaretańskiej (...) w takim wieku, kiedy się jeszcze mówi o człowieku «maluch» (...). Bardzo dobrze sobie zapamiętałem Nazaret, siostry i tę ochronkę. To jest jedno ze wspomnień, które najdłużej mi zostało w pamięci z pierwszych lat mojego życia, jeszcze przed szkołą. (Jan Paweł II, Przemówienie z 27 VI 1998) Grobowiec rodziny Kaczorowskich i Wojtyłów na krakowskim Cmentarzu Rakowickim 15 września 1926 roku chłopiec zaczął naukę