VIK I SOGN 2014

God sommar! 2 SOMMERAVIS 2014 Høyr Einar Bolstad i Vikjahalli!

Einar Bolstad syng i Vikjahalli fredag 6. For Einar er likevel den amerikanske juni, for første gong for eit publikum i Vik. songaren Josh Groban det store forbildet. Den unge songaren og røyrleggjarlærlin- Repertoaret spenner vidt, men han lovar å gen frå Hafslo har i mange år gledd folk framføra Henning Sommero sin klassikar i Sognebygdene med songen sin, og stått «Vårsøg» i Vikjahalli. Så får me venta i på scena med etablerte artistar som Caro- spenning på resten. Einar Bolstad (20) syng i Vikjahalli fre- la, Olav Stedje, Sigrid Moldestad og Tone dagskvelden under Gamalostfestivalen. Damli Åberge. Foto: O.W. Vassendgutane Vassendgutane frå Åmdalen i Ørsta kjem til Vik att under Gamalostfestivalen og spelar i Blixhalli fredag 6. juni. Bandet spelar sin eigen variant av countrymusikk, såkalla fest-country, og har ein humoristisk vri i tekstane. Dei har hatt stor suksess som konsertband sidan starten i 1996. Fyrste albumet, Pylse og konjakk, kom i 2000, og siste albumet kom i fjor, Hesteslepp. Gjennom- brotet kom med Ungkar med dobbeltseng i 2005. Tekstane deira er på dialekt, og kven hugsar ikkje «Fikk igjen på skatti, no he ho silikon i tatti». An- dre låtar som kan nemnast er Granada og Diggy, liggy lo, og vikjene bør merka seg songen «Køyr meg ned te Vik» sjølv om det eigentleg ikkje er Vik i Sogn dei meiner. Det er klart for artige tek- star og stor stemning i pinshelgi. Leif Rygg Vikjahalli fredag 6.6.kl.20: Felespelaren frå Voss med fem sigrar på Landskappleiken vert å høyra både i Hove kyrkje og Vikjahalli på fredag. Han har vore Festkveld for gamalosten leiar i Voss Spelemannslag i mange år, fylkesmusikar i Hordaland Utdrag frå programmet: og leiar ved Ole Bull Akademiet 1996-2003. Leif har og vore med • Songaren Einar Bolstad syng på fleire album etter debutalbumet «Lengt» i 1995. No kjem han «Vårsøg»! endeleg til nabobygdi Vik. • Møte på stølsvollen: Meisterspelemann Leif Rygg frå Voss og Ida Østvoll, budeie i Val- dres. • Gamalosthovding Jens i full mun- dur og fri dressur. • Kammerskoret og Elin Grytting. • Jubileumskåseri: «Gamalosten og Grunnlovi». Alf Reidar Dale • Klassiske perler v/ Anders Brekke • Møt Per Henning og Joanna - fagfolka bak gamalosten. • Velkomen til Vik, Loek Laumans!

Vertskap: Jens og Ottar Redaktør Sommaravisa 2014: Arne Inge Sæbø Husorkester: Gamlekara. Bill kr. 200 inkludert smaksopplevingar frå Vik Meieri. SOMMERAVIS 2014 3 Program Gode gjester Gamalostfestivalen og sambygdingar! Fredag 6. juni 1800 Konsert Hove kyrkje. Leif Rygg deltek. Sommar er festivaltid - 2000 Vikjahalli: Festkveld for gamalosten. Med Einar Bolstad, også i Vik kommune. Leif Rygg, Ragnar Hove, Husorkester: Gamlekara. Vert- Eg har gleda av å skap: Jens og Ottar kunna ynskja velkomen Billettar kr. 200 - inkludert smaksopplevingar frå Vik til tre flotte festivalar i Meieri. sommar: 2200 Dansegalla Blixhalli, musikk: Vassendgutane Gamalostfestival i Heim for ein hundrelapp med buss til Vangsnes, Feios og pinsehelga, Musikkfes- Fresvik etter dansen tivalen Fresn i Fresvik i juli , og Bringebær- Laurdag 7. juni festival i august. 0930 Gratis frukost, Vikøyri Gamalost og bringe- 0930 Vik Musikklag m. fl. ved frukosten bær- med musikk til! 1000-1400 Tilbod om RIB-turar Kvar finn du ein meir 1200 Musikk rundt om på Vikøyri. Dixielanders, Tyrolleror- smakfull og helsesam kesteret, Sundagsskulen, Gamlekara meny? 1100 Høgdegalla, Vikøyri Eg er stolt av å vera 1100-1300 Fiskekonkurranse for born på kaien ordførar i ein kommu- Mønstring av BMW og folkevogner og andre veteranbi- ne med så mykje å by lar ved Kristianhus på, både for gjester og 1500 Fotball 4. div., Vik-Høyang fastbuande. Denne avisa syner litt av sommarmenyen. 1900 Gamalostting på Ostebaren Stølsheimen, Vikafjellet og Fresvikhalvøya med bre og vill- 2100 WikiBeatz, Blixhalli rein og verdsarvstatus byr på ypperleg turterreng og store 2100 Dans Vikjahalli med Pryl og Odd Rogers naturopplevingar både sommar og vinter. Langs Sognefjorden ligg bygdene som perler på ei snor med Sundag 8. juni gamalt kulturlandskap og rike kulturminne som me er stolte 1100 Tur med Vik Turlag, oppmøte kiosken av. 1200-1600 Omvising i Refsdal kraftverk På Vange i Vik ligg enno huset der sendemenn frå heile 1400 Vandring Vikøyri fylket samlast i mars 1814 og valde utsendingar til grunn- 1600 Syng med oss, Feios skule lovsforsamlinga på Eidsvoll! 2000 «Kandissukker og lampeolje» i Vikjahalli ved Jens Brekke I 2014 har me fått meir å vera stolte av: Ann Kristin kom og Elin Grytting. Matservering. heim med Vik sin første OL-medalje! Kommunevåpenet vårt, snilen eller lauvkniven er eit godt Måndag 9. juni symbol for viktige deler av næringslivet i kommunen: 1300 Vikjastafetten? Usikkert pga baneforholda, meir info hausting og foredling av fornybare ressursar innafor kraft- seinare. produksjon og landbruk. Sjå meir: www.gamalostfestivalen.no Vik kommune er stor på rein kraft, størst i Noreg på bringe- bær og størst i verda på gamalost! Gamalostfestivalen og Fresn har alt vorte ein kjend og kjær tradisjon. Bringebærfestivalen er ei nysatsing. Kvar sommar kjem 5-600 bærplukkarar for å hausta dei saftigraude bringe- Gamalost-ting bæra som trivst så godt i her i Vik. Ein stor del av plukkarane kjem frå Polen, og mange har funne ein ny heim her. Dei er Årsmøte i Gamalostlaget sjølskrivne heidergjestar på bringebærfestivalen! laurdag 7. juni kl 1900 på Ostebaren Kommunen vår er ein god stad å bu i, dette ynskjer me å dela med fleire! Kort om årsmøtesaker Vik kommune har drege i gang eit langsiktig arbeid for auka Festkveld med kultur, mat og bokgåve til alle tilflytting. Kjend kåsør frå NRK, Jimmy Øvredal held festtale/kåseri Bur du ikkje i Vik kommune? Gjer noko med det! Ottar, Ragnar og Jens fortel om folk og fe langs fjorden Uansett- velkomen til festivalsommar i Vik! Kammerskoret med Agnes, Gunn Karin, Ottar og Jens feirar 25- års jubileum. Gamalosthovdingen fortel om nye skinnbrev til Sommarhelsing frå kvart medlem og om skinnbrevet til æresmedlem kong Harald. Marta Finden Halset Spennande matrettar frå Ostebaren - Pris 300 kr Ordførar På heimveg frå du med deg Gamalostboki til Henning Rivedal/ Kjerstin Risnes som kostar 299 kr i utsal. Men tru no ikkje at du får med deg mat og kultur for berre ei krone Påmelding i Ostebaren, tlf 57677900 til det er fullt

4 SOMMERAVIS 2014

Godkjent bilverkstad Dekkforhandlar

Me utfører service, PKK, feilsøking og reparasjonar på lette køyretøy!

ØKONOR SOGN BUDSJETTARBEID www.okonor.no

ÅRSREKNESKAP OG SJØLVMELDING Vik og Balestrand REKNESKAP OG RÅDGJEVING Tlf 57 69 58 96 LØNSEMDSANALYSE Tlf 57 69 13 88 www.okonor.no/sogn Frøys hus - UTLEIGE REKNESKAPS- OG e-post: [email protected] Økologisk gardshotell LØNSMEDARBEIDARAR 6896 Fresvik STYREARBEID OG ETABLERAROPPLÆRING mob. 41696913 SOMMERAVIS 2014 5

Fruktbar kraft frå Sogn InMedia.no

Rein energi frå natur og menneske gjennom meir enn 60 år i Sogn. Slik gjev vi vårt bidrag til ei berekraftig framtid lokalt og globalt!

– set krefter i sving

SOGNEKRAFT AS - Pb. 3 - 6891 Vik i Sogn - Tlf: 57 69 86 00 - www.sognekraft.no Velkomen til 5-minuttarssamfunnet Vik!

Set du pris på det kortreiste til kino og teater og store kvardagslivet? Er du på handelshus. jakt etter 5- minuttarssam- Bergen, Voss og Sogndal funnet? ligg ikkje avskrekkande Er du lei av bilkø, venting langt unna. og lange arbeidsreiser? Og med tunnel gjennom Då kan Vik vera noko for Vikafjellet vil den praktisk deg! tilgjengelege arbeidsmark- Over halvparten av innbyg- naden mangedobla seg. gjarane i kommunen bur i Ny kommuneplan 2013-24 eller nær kommunesenteret legg til rette for omfattande Vikøyri. utbygging av nye småbu- Her har dei fleste av oss det stader i form av rekkehus og me treng innafor ein 5-10 leilegheiter i Vik sentrum, min sykkeltur: arbeidsplass, og eit nytt sentrumsnært skule og barnehage, butik- område for einebustader på kar og kafear, bank, frisør, Tenold, ein kilometer frå Nav og andre offentlege Sentrum. kontor, kyrkje og ungdoms- Velkomen til det gode livet hus, idrettshall, idrettspark - i Vik. og badestrand, doktar og tannlege, sjukeheim og Ottar Wiik helsesenter, prest, lensmann - og fengsel! Vel, Vik manglar eitt og anna, sant nok. Dei fleste av oss lever like- vel godt med litt reisetid Ostebaren - populær møtestad i Vik sentrum. Foto: O.Wiik 6 SOMMERAVIS 2014 Bedrifter i Vik

tilsette. Bedrifti starta i 1974 og Verksemda vart aksjeselskap i merkantil og reinhald. Verkstad, har vakse jamt sidan starten. Dei 1980 og har avdelingskontor på kontor og kraftstasjon ligg på nyttar robotar innan produk- Voss. Til saman er det 14 tilsette. Hove. sjonen og arbeider kontinuerleg Firmaet er i rivande utvikling med produktutvikling. Mange og opplever vekst i omsetnad nye maskiner vart kjøpt i 2013. og tal tilsette. Ein reknar med Sist år nådde bedrifti den mile- boom framover i småkraftutbyg- pelen at dei omsette for over 100 ging. Eit anna satsingsområde mill kroner. Det går ut ein trailer er vedlikehaldsprosjekt hjå store Vik Ørsta er leiande i Noreg inn- pr dag frå Linn Bad. Bedrifti har kraftkundar. an trafikksikring. Vik Ørsta AS samarbeid med fleire røyrleg- leverer trafikksikringsløysingar gjarkjeder. Det vert berre selt til innan lysmaster, tunnelsikring den norske marknaden. og trafikksikring. Hovudproduk- tet er veggrekkverk. Fabrikkane Fosse Maskin og Transport er ligg i Vik og Ørsta. Vik Ørsta AS den største entreprenørverk- er det største einskildselskapet semda i Vik med 20 tilsette. innan SafeRoad Group med 300 Verksemda vart starta i 1957. tilsette. I Vik var det 78 tilsette Hovudarbeidsområda er inn- i 2013. Investering i automa- an anleggsmaskinarbeid og tisering av prosessar har gjort Arkitektfirma Jon Vikøren vart transport knytt til vegbygging, verksemda konkurransedyktig. starta i 1959 og har i dag fem dambygging og bustadfelt. Dei Utfordringa er å bli konkurran- tilsette sivilarkitektar. Verksem- har ein stor maskinpark og har sedyktig på dei arbeidsintensive Sognekraft produserer, distri- da jobbar mest mot offentlege mykje arbeid også utanfor Vik. operasjonane. Fabrikken i Vik buerer og sel kraft. Selskapet bygg, med helse og omsorg som Dei tek på seg alt innan graving, har ein ny galvaniseringshall. har konsesjon for straumnettet spesialisering. Dei held til i eige sprenging, masseforflytting og i Balestrand, Leikanger, Sogn- kontorbygg bygt i 1985. Av opp- transport. Firmaet har hatt store dal, Vik og Frønningen i Lærdal drag i heimkommunen dei seina- oppdrag innan vegbygging, kommune med om lag 8500 re åra kan ein nemna fengselet tunnelbygging og rasførebyg- nettkundar. Sognekraft eig og og hovudkontoret til Sognekraft. ging. Me kan her nemna alt driftar vasskraftverk med ein Det vert vurdert samarbeid med maskinarbeidet på Anda ferjekai, årleg produksjon på 450 GWH. andre arkitektkontor for å koma og all steinen til demningen i I tillegg sel dei varmepumper og i posisjon. Firmaet fekk Vik Refsdal. Dei har eige steinbrot og entreprenørtenester. kommune sin Næringspris for pukkverk på Vangsnes. Firmaet Hovudkontoret ligg i Vik med 2013. fekk Næringsprisen i Vik i 2001. nybygg frå 2010. Verksemda har Det er to andre arkitektkontor i Dei tek på seg både små og store Fresvik Produkt produserer totalt 70 tilsette, rundt halvpar- Vik, Anders Vikøren og Fjorden prosjekt, ofte som underentre- isolasjonselement til kjøle- og ten arbeider i Vik. Det omfattar Arkitekter ved Thomas Frølund prenørar til større, nasjonale fryseindustrien og byggbran- bl.a. sivilingeniørar, ingeniørar Bech. Anders har kontor i det selskap. sjen. Dei produserer og portar og og montørar. Sognekraft plan- gamle kommunehuset ved Vi- dører. Verksemda ligg i Fresvik, legg nye kraftanlegg og nettan- kjahalli, og Thomas på Vikøyri i Halset Entreprenørservice AS er starta i 1980 og har ca 45 tilset- legg, også i Vik der ein håper å same bygget som venterommet. og ei entreprenørverksemd med te. Det var auke i omsetnaden i få starta i Feios i 2015. Selskapet 5 tilsette, av dei tre brør Halset. 2013, og verksemda omsette for treng fleire tilsette som vil jobba Statkraft har avdelingskontor Dei leiger inn meir folk når det 67 mill kroner. Siste året gav med energi innan ulike fagfelt. i Gaupne, men har ei vedlike- er behov for det. Dei starta i og positivt resultat etter nokre haldsgruppe på 14 personar i 2009 og har heile tidi berre hatt tunge år. Blant arbeidsstokken er Vik. Statkraft eig størsteparten arbeid i kommunen. Bedrifti har det ca 10 frå Polen og Litauen, av Vikfalli, Sognekraft eig 12 steinbrot på Halset og Åse. Spe- og alle dei bur i Fresvik. %. Dei tilsette har kompetan- sialiteten er muring i naturstein. se innan elektro- og mekanisk Dei driv allsidig og tek og på seg Linn Bad produserer møblar arbeid, samt bygg, vedlikehald, skogrydding. til bad og vaskerom og har 28 Vidar Lundeland driv og som maskinentreprenør og har 3 tilsette, men dei har hatt 7-8 Bystøl er eit rådgjevingsfirma mann i arbeid i periodar. Bedrifti innan bygge- og anleggsteknikk starta i 1995, og dei har bl.a. med prosjektering av småkraft- bygt skogsvegen på Vangsnes og verk som hovudarbeidsområde. skogsvegen til Gunnarsete. Dei SOMMERAVIS 2014 7

Din fagbutikk når du treng varer og råd og rettleiing til opp-pussing eller nybygg.

Bruk tidi di rett. Lat oss gjera jobben slik du vil ha det.

Me kan hjelpa med

• legging av teppe og golvbelegg våtrom og tørre rom • tapetesering,måling ute og inne • sliping og lakking av golv. VIK FARGEHANDEL A/S Nils Steinar Hove - Mob.907 54 813 - Butikk 57 69 83 50

Inger Else Brekke Naturterapi

• Massasjeterapi • Soneterapi

Ta kontakt på 470 34 250

Instrumentverkstaden Blanke Messingen

Tlf 930 83 875

www.blankemessingen.no

Kvalitet treng ikkje vera dyrt! SOGNEFJORD GJESTEHOTELL og Joker 8 SOMMERAVIS 2014 har og hatt arbeid utanbygds, Sogneprodukt ligg i Vik og i til- karar, jernarbeidarar, sjåførar, - rekneskap/økonomistyring/løn t.d. Dalsfjordsambandet. legg er det avdelingar i Høyan- butikk- og lagertilsette og - bedriftsrådgjeving og bedriftse- Stokkebø Maskin er og maski- ger og på Kaupanger. administrasjon. 2 av dei tilsette tablering nentreprenørar og har 6 tilsette. er lærlingar. Bedrifta tek på seg - administrasjon og forretnings- Dei har hatt brøytingi på Vika- små og store byggeoppdrag, og førsel fjellet i mange år. Einar Stok- det er dei som mellom anna var Dei har gjennom åra oppar- kebø har brøytt på Vikafjellet hovudentreprenør til Sognekraft beidd mykje kunnskap og gode sidan sist på 1960-talet, men då sitt nybygg, ombygginga av det arbeidsmetodar for rekneskap og var det nattestenging. I brøyte- gamle «Bankbygget» til leileghei- økonomistyringsrutinar. Kvali- sesongen treng bedrifti 3 fleire ter, og det nye fengselet i Vik. tetssikring er eit viktig nykkel- tilsette. ord i denne samanhengen. Dei er tilslutta Norges Autoriserte Jon Ove Borlaug og Svein Høn- Regnskapsføreres Forening si driv og med anleggsmaskin- arbeid. Jon Ove Borlaug hadde Highsoft Solutions er ei IT-verk- entreprisen på den nye strand- semd i sterk vekst og stor parken i Vik. suksess på ein internasjonal marknad. Dei har kundar som BBC, Nasa, IBM, Mastercard, Facebook og Twitter. Bedrifta la- gar verktøy for programmerarar for å visa diagram på nettet. Det Tine Vik Meieri er Noregs er sju tilsette i Vik, 3 på kontrakt einaste gamalostmeieri. Meieriet Holstad Hogst AS og Vange i Krakow, Polen og ein i høvesvis produserer og mylsa og bringe- Hogst og Rydding. Desse to Fredrikstad og Gøteborg. I 2012 bærjus basert på lokale bær. Der firmai tilbyr tenester innan hogst Sogneprodukt as vart etablert vart bedrifta kåra til Årets grün- er 13 fast tilsette, 10 personar og skogrydding. Holstad Hogst i 1976 og har som hovudmål å dar i Sogn og Fjordane. jobbar fullt. På meieriet er det starta i 1998 og har 8 tilsette i hjelpe flest mogleg å skaffe seg og ein ostebar med skjenkeløyve, 2014. Det er 7 aust-europearar i fast arbeid. Det er mange årsaker Røyrvik Bygg og Betong AS er der ein også kan ta imot grup- tillegg til Geir. Vange Hogst og til at personar får problem med ein byggentreprenør med eigen per og dei leverer og til lag eller Rydding byrja i 2003 og har 7 å finne arbeid eller halde på XL Byggbutikk og trelastvarer. I grupper etter ynskje. tilsette, av dei 6 polakkar. Dei den jobben ein har. Langs heile tillegg til byggjevarer er bedrifta Vik er den kommunen i landet konsentrerer seg no om tømmer- Sognefjorden, i tett samar- forhandlar av Felleskjøpet sine som produserer desidert mest hogst og linjerydding, og hovud- beid med NAV, kvalifiserer dei varer. bringebær. Det vert plukka jobben er for BKK. Begge firmai arbeidssøkjarar til ulike jobbar. Røyrvik Bygg og Betong AS mellom 500 og 600 tonn pr år. arbeider mykje med linjerydding, Mange arbeidsgivarar i Sogn ser har fleire betongbilar og leverer Kvar sommar kjem her ca 500 og har arbeid også utanfor Vik moglegheiter for trygg rekrut- ferdigbetong, samt utleige av plukkarar, flest frå Polen. Sogna- kommune. Holstad Hogst driv og tering og samstundes vere med krane, lift og anna utstyr. Dei bær omfattar tre produsentar, og med kantslått. Begge har etter å ta samfunnsansvar i gjennom er i sum 17 tilsette med snik- dei kjøper inn bær frå 4-5 andre kvart ein stor maskinpark, og tek å samarbeide med Sognepro- produsentar. Dei er største brin- på seg arbeid i ofte utfordrande dukt. Eksempel på samarbeids- gebærprodusenten i Norden og terreng. Dei har oppdrag for verksemder kan vere Havyard, leverer 20 % av alle bæra som kraftbransjen, skogeigarar og ve- Fylkeskommunen, Lerum, Vibe, blir omsette i norske butikkar. gutbyggjarar. Men dei tek og på ulike butikkar, handtverkarar og seg mindre arbeid for private. mange andre. 50 personar står Økonor Sogn er eit rekneskaps- Tilgangen på arbeid er god. på løningslista og i tillegg har kontor som vart etablert som Vik verksemda kortare avtalar med kontorteneste i 1989. Verksemda like mange. Hovudkontoret til gjekk inn i Økonor-kjeda i 2010, med verksemd både i Vik og Balestrand. Dei held til på Vikja- tunet. Det er sju tilsette i Vik og fire i Balestrand. Av desse er 5 autoriserte rekneskapsførarar. Rekneskap og tilhøyrande tenes- Vik ASVO er ei arbeidsmar- ter er hovudprodukta. Dei har knadsbedrift som tilbyr varig til- 31 år lang erfaring og god kompetanse rettelagt arbeid for yrkeshemma. Er du interessert i Vik si historie, innan: Vik ASVO vart skipa i 1992 då så bør du abonnera på Pridlao. Der vil du finna artiklar både om verksemda overtok Vik Arbeids- Vik, Vangsnes, Arnafjorden, Feios og Fresvik. samvirke som var eit kommunalt Gamle nummer kan ein framleis få kjøpa. føretak starta i 1987. Vik ASVO skal arbeida for at Ta kontakt med Vik Lokalhistoriske Arkiv eller Økonor Sogn. personar med nedsett arbeids- E-postadresse: [email protected] / [email protected] evne får personleg utvikling og auka livskvalitet gjennom mei- SOMMERAVIS 2014 9

www.fanasparebankeiendom.no Nesttun 55 91 99 60 | Lagunen 55 61 95 10 | Sentrum 55 61 95 04 | Åsane 97 76 21 11 | Straume 47 24 39 48 E [email protected]

Vik Fjellandsby Byggeklare hyttetomter i Sogn. Uslåelige priser.

I nylig kåring LIGGER av Skyscanner VED VIK var SKISENTER VIK blant de 10 vakreste stedene i verden.

Alle tomtene er opparbeidet med vann, avløp og strøm til tomte- grensen. Med bredbåndstilknytning. Kun 30. min fra Myrkdalen.

- Mulighet for nøkkelferdig hytte. - Mellom  ord og  ell, en hyttedrøm for helårsbruk.

Priser fra 395.000,- + 2,5% + 3.655,- omk.

Tomt: 1100 m2

KUN Ta kontakt for mer informasjon! 30 MIN FRA MYRKDALEN Megler: Stig-Håkon Nøkling Mobil: 47 24 39 48

Djuvik Camping 6894 Vangsnes

Tlf 57 69 67 44 – Fax: 57 69 67 44 Mobil 911 41 878 E-post: [email protected]

Vik Camping Tistel Camping 6893 Vik i Sogn og Feriehytter 6863 Vik i Sogn Telefon 57 69 51 25 Telefon 57 69 54 79 • Mobil 952 30 925

fjorden-arkitekter.no Hordaland SA avd. Vik Tlf: Coop Extra 576 98 913 90 92 09 66 Byggmix/sport 576 98 924 10 SOMMERAVIS 2014 ningsfylt arbeid. Føretaket har Bedrifta har i dag fire tilsette og dal og til Prix på Leikanger. Dei blad. Hovudkontoret /er i Vik 20 tilsette, av desse 5 arbeidslei- vart etablert i 2000. Odd Inge lagar ca 1000 brød for dagen og med salskontor i Oslo, Bergen arar/støttearbeidarar. Verksemda Gjeraker har erfaring frå fag- meir i helgane og høgtider. Dei og agent i København. Bedrifti fungerer som underleverandør feltet sidan 1984. Bedrifta er og held til i eige bygg langs Vikja i Vik produserer fasadepanel til industriverksemder i Vik, og breibandsleverandøren Sogne- ved sida av Linn Bad. som er vedlikehaldsfrie og svært produserer emballasje i tre, driv nett sin samarbeidspartnar i Vik. bestandige. Marinehimlingar vert montering og pakkeoppdrag. I Vik Fengsel er det einaste feng- ikkje lenger laga i Vik, det vert tillegg vert det produsert ved og Sogn Gullsmedforretning har selet i Sogn og Fjordane. Der er no produsert utafor Røros. Då vaskeritenester. butikk, men dei produserer og plass til 29 innsette, av dei 11 i den delen vart slutt i Vik, vart Forkortinga VTA står for Varig under namnet Fjordsylv. Bedrifti open soning. I Vik har det vore arbeidsstokken redusert med 5-6 Tilrettelagt Arbeid, og er eit feirar 40 år i 2014, Knut Myk- fengsel sidan 1864, og det er ein personar. No er det 12 tilsette tiltak for trygda personar som keltvedt og kona starta altså kjend og integrert del av bygda. i Vik. Frå 2011 til 2013 vart eit ikkje utan vidare kan skaffa seg opp i Vik i 1974. Dei er no 5-6 Fenselet har rundt 40 tilsette og underskot på 5.5 mill snudd til arbeid på den ordinære arbeids- tilsette og lagar 400-500 pro- er dermed ein svært viktig del av eit overskot på 350000 kr i 2013. marknaden. dukt. Dei leverer varer til heile arbeidsmarknaden i Vik. Det om- Det er rolegare i byggebransjen Noreg, og er no komme inn på fattar betjentar, sosialkonsulent, så langt i 2014. I Gamlebanken i Vik IT-Partnar er lokalisert på Nordkapp-platået. Elles vert administrasjon, verkstadfolk, bi- Vik som er bygd om til leileghei- Vikjatunet. Dei sel alle typar varene selde i butikkar over heile bliotekar, lærarar og prest. Feng- ter er det nytta fasadepanel frå datautstyr, rekvisita og fotout- landet og held no på å laga eit selet har fokus på tilbakeføring, Vik Petal. styr mm. Dei leverer og mel- ordførarkjede til ein kommune i og aktivitetar og sysselsetjing lom avanserte løysingar innan Nord-Noreg. Bedrifti har presse både i og utanfor fengselet er AK Maskin held til i Industri- videoovervåking, økonomipro- og støyperi. Så langt teiknar viktig. Det er planar om nybygg huset. Dei har fire tilsette og sel gramvare og kommunikasjon 2014 til å bli eit godt år, bunader som vil romma administrasjon, traktorar, reiskap, motorsager ved hjelp av radiolinkar. Vik og bunadssølv er i vinden. gymsal og besøksrom. og mykje anna til landbruket. IT-Partnar har brei kompetanse Dei yter service og vedlikehald, innan fagfeltet og yter alle typar Vik Dampbakeri har 7 tilsette, 5 Vik Petal heitte tidlegare Vik reparerer og har delelager. tenester innan data/IKT som bakarar og 2 sjåførar. Dei leverer Industrier, det nye namnet fekk nettverksdrift, PC-support, repa- ikkje berre til Vik, men og til bedrifti i desember 2011. Petal er Sogn Bygg og Montasje vart rasjonar, webdesign med meir. Rimi i Sogndal, Høyanger og År- eit latinsk ord som tyder kron- etablert i 2003 etter opphavleg

Ekta lokalbank!

Vik Sparebank deler kvart år ut gåver og sponsormidlar til lag og organisasjonar i kommunen. Gjer vi det godt økonomisk, kjem det kulturlivet i kommunen til gode. Som kunde i Vik Sparebank støttar du difor idrett og kulturliv i Vik ved å nytte oss som din bank! kr 950.000,- I 2014 bidreg Vik Sparebank med til gåver og gåvefond, i tillegg til å vere hovudsponsor for Vik IL og ulike arrangement i kommunen. Vik Sparebank – ein ekta lokalbank! SOMMERAVIS 2014 11

å levera byggtenester til Fresvik Butikkar produkt. Bedrifta held til i Feios, sette opp lagerbygg der i 2009 Coop Mega har matvarebutikk og har ca 10 tilsette. Dei leverer og Coop Byggmix i kjellaren. montasjetenester der montasje Butikken vart ein del av Coop av stålkonstruksjonar, fasade- Hordaland i 2008. Dei har til sa- panel, portar, dører, vindauge man ca 24 tilsette, og ein reknar og beslag er sentrale produkt. ikkje med fleire tilsette, men vil Industribygg er det dei satsar heller stabilisera det nivået ein mest på. Dei tek og på seg tøm- har. rararbeid og forhandlar portar. Av større bygg dei har sett opp Rimi er den andre matvarebutik- er Coop Prix Skulestadmoen på ken i Vik, lokalisert i Vikjatunet. Voss og HMV Maskin. Her er 9 tilsette, men fleire er tilkallingshjelp. G. Sæterlid Byggjefirma held til i same bygget som Vik ASVO og Vik Elektro har lokale på aust- sel trelast og byggjevarer. Firma- sida av Vikja. Dei sel kvitevarer, et har to tilsette. brunevarer, elektriske artiklar, lamper og solskjerming. Bedrif- Vik Rekneskap er eit autorisert ta tilbyr og reparasjonar. Der rekneskapsførarselskap som held er 2 tilsette. I same lokala held til på Vikøyri. Selskapet vart eta- Folietec til. Dei sel arbeidsklede, blert i 1998 og er ei vidareføring sko og anna, men hovudområ- av Vik Reknskapslag som vart det er reklame på bilar. Dei har etablert i 1954. Der er 5 tilsette. blant anna levert all reklamen Dei har kundar innan landbruk, på Sognekraft sine bilar. Dei driv handelsverksemder, maskinen- og hengarutleige. Samlokalisert Gamalost-bautaen treprenørar og handverkarar. er og Jan Erik Skoglie som sel Ved meieriet i Vik står det ein nær 2 meter høg stein med ei Vik Sparebank vart stifta i 1846 Huseby kjøkken og benkeplater. innfelt messingplate oppsett til heider for gamalosten og yste- og er ein lokal, sjølvstendig bank Han har utstilling i lokala. riet i Vik. Bautaen er laga av ein mørk bergart og vart henta med 15 tilsette. 75 % er privat- ved Kvilesteinvatnet på Vikafjellet. Plata har innskrift og ei kundar, resten er bedriftskundar. Vik Blomster A/S har butikk i teikning signert Ludvig Eikaas. Det står: DEN GAMLE OST Banken opplever auke i privat- gamle Bjørg Fosse Holstad-byg- (og) – GAMALOSTEN SI VOGGA 16.06.2001. kundar. Dei held til i Vikjatunet. ningen. Dei har fleire tilsette når Avdukinga skjedde under Gamalostfestivalen 2001, og det det er høgsesong. var fylkeskultursjef Lidvin Osland som stod for det ærefulle Elektrikarar oppdraget. A.Paulsen klesbutikk held til i Holen Installasjon AS har av- same bygget som Vik Fargehan- deling i Vik med tilsette. Dei har del. kontor og lager i Thunebygget. Vik Fargehandel sel maling, ta- Vangen Elektriske har hovud- pet, golvbelegg og anna. Dei tek kontor på Voss og avdeling i og på seg målearbeid, tapetse- Vik. Arbeidsstokken i Vik er 2 ring, sliping av golv og legging montørar, 1 hjelpearbeidar og 1 av golvbelegg. Bedrifta leiger lærling. inn arbeidarar etter behov. Entreprenør Røyrleggjarar Vik IT-Partnar er lokalisert i Vikjatunet og sel foto- og da- Ferdigbetong • Mobilkran Berdal Røyr og Sanitær AS har tautstyr. tre tilsette. Dei har og utsal ved

Industrihuset. B. Breilid Eftf held til i Vikjatu- Alt i mur, tømmer net og sel bøker, kontorrekvisita og byggevarer Per Olav Geithus driv og som og garn. røyrleggjar. Frisørar Er du interessert i jobb i Vik? Fører Felleskjøpet Nokre av dei nemnde bedriftene Monica-salongen held til i sine produkt har behov for folk, ta direkte Vikjatunet. kontakt. Frisørstova har salong på Vikøyri. Industrikaien, Vik i Sogn – Telefon 57 69 65 60 xl-bygg.no 12 SOMMERAVIS 2014 «Agenten» snart tilbake til Vik I si tid hadde Markus Nese d.e. som agentbåt, og vart på folke- båten slepa til Rubbestadneset to første åra gjekk båten under 10 forskjellige båtar, frå m/b munne kalla «Agenten» seinare. og fekk sett inn ein 50 hk 2-syl. namnet m/b «Arnafjord IV». «Grieg» i 1910, til m/b «Arnafjord Mykje av inventaret i båten var motor. Same motoren står i bå- Då krigen braut ut, låg båten i II» bygd i 1939-40. 5 av båtane kjøpt frå to skipsopphoggeri i ten i dag og, og er truleg einaste Hagavik i Hardanger med agent vart bygde på Nese, og i alle Stavanger. På dekk stod det eit eksemplaret som framleis står i og Harald Simlenes som førar. båtane til Markus stod det ein flott skylight med avrunda topp, båt. 26. – 30. april vart «Arnafjord» Rubb-motor. glas og benker, truleg frå eit hur- Og det var som agentbåt for og 4 andre av båtane til Markus M/b «Arnafjord» vart bygd tigruteskip. Det same gjeld truleg Wallendal båten fekk sitt første Nese kommandert ut til troppe- i strandkanten ved sida av dei sandblåste vindaugo i ruffen, oppdrag – Bergen – Ålesund transport i Indre Sogn. Frå 3. Hauganaustet på Nese i 1937. vaskestolen, toalettet og ein del – Kristiansund og Trondheim. mai til 1. juli tok tyskarane bå- Byggmeister var Olav Vevik som inventar i mahogni. Ein flott Bjarne Neset var førar av båten. ten i bruk frå Leikanger. Seinare, budde i Fjærland. Anders Volle- innreia båt! Sidan gjekk båten for Norske 30. november 1941, vart båten vik var med. Båten vart innreia Etter sjøsetting om hausten, vart Shell fram til 9. april 1940. Dei på nytt teken av tyskarane, no til Herdla, og nytta som lokalt forsyningsfartøy i Sandviken sjøflyhamn. I 1948 var det eine sonen til Markus Nese, Bjarne Neset, som overtok båten. Sjølv om båten gjekk litt i private oppdrag etter krigen, så var det agentfarten, « i handelens teneste», båten had- de oppdrag. Wallendahl – Sundt – Langård – Norske Shell – W. Gjerdsen var nokre av oppdrags- gjevarane. På Vestlandet hadde grossistane i Bergen agentbåtar ute på salstokt heilt til 1960-ta- let. Båten gjekk også for Statens arbeidstilsyn og i fleire sesongar som fiskerioppsyn. m/b »Arna- fjord» hadde sertifikat for inntil 50 passasjerar. Andre tider og nye eigarar gjor- de at båten vart seld til Tyskland i 1980. I 1982 vart det ny eigar av båten. Men Manfred Rileit hadde så stor ærefrykt for mo- toren, at båten vart lite brukt på turar, men nytta nærmast som ei stasjonær «campingvogn.» Me høyrer ofte «lite brukt – god som ny». Men på ein trebåt er det nett motsett. Ein trebåt som ikkje er i bruk, og ikkje vert vedlike- halden, har kort levetid. Og det var i ein elendig for- fatning båten vart «oppdaga» i Marina am Stau i Lübeck i Tyskland i 2001. Men ingen ting var kasta, fjerna eller ombygd, så båten hadde såleis eit godt utgangspunkt for vern. To år etter var Erling og Liv Sjømark i lag med Olav og Ingebjørg Røyr- vik ein ny tur til Lübeck og såg nærmare på båten. Motoren vart starta, men dei vart nokså skep- tiske til resten av båten. Erling var heile tida initiativtakaren til prosjektet. Etter ei tid vart det SOMMERAVIS 2014 13

Motoren, ein 50 HK. 2-syl. Rubb, vart innsett i 1937.

Den nye « Arnafjord» er sjøsett, 21. november 2010. Truleg kjem båten til Vik til neste år, ny kai er då klar. Restaureringi vil koma på 8-9 millionar kroner. Båten vil bli ein attraksjon, men ein trebåt krev ettersyn og vedlikehald og nokon må stå for drifti. så bestemt at ein skulle freista fartøyvernsenter i Norheimsund. att. Hittil er det brukt 5-6 mill. å støtta opp om prosjektet, med få båten i stand att, og stiftinga Med støtte frå Riksantikvaren kroner frå Riksantikvaren, men midlar og fast kaiplass i Vik. m/b «Arnafjord» vart starta. Det skulle båten vernast som eit sluttsummen vert truleg 8-9 mill. Truleg kjem båten til Vik i 2015 vart nye turar til Lübeck for flytande kulturminne. Det første Så, etter eit omfattande arbeid med sertifikat for 12 personar. å ordna med overtaking og store arbeidet var å sikra seg og kostnad, vart den «nye Arna- Den store utfordringa vert då frakting til Norge. Sjølv om den dokumentasjon av tidlegare fjord» sjøsett den 21. november korleis båten skal nyttast for gamle motoren gjekk, var det bygging og detaljar. For å få 2010. Motoren vart teken ut i ettertida. Det krevst pengar kvart uråd å køyra med den dårlege løyvingar frå Riksantikvaren, var 2006 og det er folk i stiftelsen, år, for ein er nøydd til å driva båten til Norge. «Arnafjord» vart det eit vilkår at båten i detaljar med Sigvat Røyrvik i spissen, eit kontinuerleg vedlikehalds- og heist om bord på ein større las- skulle førast attende til slik den som står for overhalinga. fornyingsarbeid på ein trebåt. Då tebåt som dekkslast og frakta til var som ny. M/b «Arnafjord» vil no leva spørst det om interessa for båten Bergen. Der vart båten sjøsett og Fartøyvernsenteret opplyste at vidare som eit kulturminne, og er stor nok i nærmiljøet og om slepa til Norheimsund vinteren arbeidet ville verta dyrt – dei med status som spesialfartøy det finst folk som kan stå for 2005. rekna med at det ville gå med hjå Riksantikvaren. Me må og drifta? Først hausten 2009 vart båten 13 000 arbeidstimar og minst 6 nemna at både Vik sparebank og Jon Nese sett på slipp hjå Hardanger mill. kroner å få båten i stand Vik kommune har vore flinke til 14 SOMMERAVIS 2014 Salsauke for gamalosten I 2013 vart det selt 92 tonn Mager ost gamalost, ein auke på 16 % frå Gamalosten er laga av sur Årleg sal av gamalost 2012. Så langt ser 2014 lovande skummamjølk, og feittinnhaldet Kjelde: TINE Meieriet Vik ut og, med ein salsauke på 15 er under 1 %. Likeeins er osten % for januar. Salsrekorden kjem utan salt og sukker. Gamalost 300 truleg av at gamalosten fekk høyrer difor så avgjort til ja-mat mykje positiv omtale i 2013 etter n og fremjar god helse. I ei tid med n 200 o doktorgradundersøkinga til Tahir fokus på feittinntaket, er ga- T Mahmood Qureshi, og no seinare malost i høgste grad eit lettpro- 100 ved Rita Nilsen. Der kom det dukt. fram at gamalosten var svært Det vekte oppsikt då det vart 0 helsefremjande med svært lite fastslege at det finst kitosan i 1970 1980 1990 2000 2010 feitt, mykje protein, utan salt og gamalosten. Stoffet kitosan har Highcharts Cloud [Alpha] ingen tilsetjingsstoff. den eigenskapen at det redu- med myse kurerer forkjøling og kjelder til K2 er andre meieripro- Lenge gjekk salet av gamalost serer kolesterolinntaket i blo- hoste. Det er og dei som meiner dukt og kjøt og egg. berre ned og ned. På 1990-talet det. Gamalosten er den einaste dei har vorte kurerte for høgt produserte ein over 200 tonn pr kjende matvara som inneheld blodsukker (gamalmanns-suk- år, så låg det på ca 150 tonn tid- dette helsebringande stoffet. Bringebærjus kersykje), nyrestein og gallestein leg på 2000-talet. Men frå 2003 Gamalost verkar med andre ord Kvart år tek Tine Vik Meieri av gamalost. til 2010/11 gjekk produksjonen som medisin ved å førebyggja imot bringebær som vert frose Også for idrettsfolk har ga- heilt ned til 72 tonn. Så snudde hjarte- og karsjukdomar. Nokre ned og nytta til å laga bringe- malosten gunstig verknad. Såleis det heldigvis, takka vera for- meiner at kitosan påskundar bærjus. Men denne jusen vert kunne VG (05.08.96) avsløra sking og positiv omtale i media. lækjing av sår, og eit amerikansk ikkje tappa i Vik. Jusen er i sal over ei heil side løyndomen bak Folk vert meir og meir opptekne legemiddelfirma produserer ban- frå mai til oktober. Då overtek gullmedalen til Vebjørn Rodal av opphavleg norsk lokalmat, dasjar med kitosan for lækjing eplejusen med hardangereple på 800 m under OL i Atlanta: og stadig fleire kokkar har teke av brannsår. fram til januar. Så er det ein jus «Gullgutten er dopet på gamalost i bruk gamalosten i nye rettar. Mange hevdar å ha vorte friske med pære og solbær som er i sal frå Vik i Sogn». Gamalosten høyrer utan tvil til frå ulike sjukdomar av å eta fram til bringebærjusen kjem på den nasjonale matskatten vår. gamalost. Eit gamalt kjerringråd marknaden. seier at gamalost kokt saman Gamalosten god for Men bringebær frå Vik vert og helsa nytta i andre Tine-produkt, tru- leg i Piano bringebærsaus. Me har visst det lenge, men no Tilbod er det vitskapleg bevist gjennom eit doktorgradsarbeid. Et du Stev mykje gamalost, har det helse- Ha’kje du ete smalahove so e’kje torsdag til laurdag gevinst. Vil du ha lågt blodtrykk du ekta vossing og lågt kolesterolinnhald i blo- Ha’kje du reist med Flåmsbana på Rimi, Vik det, ja, så et gamalost. so e’kje du ekta sogning Osten inneheld store mengder Ha’kje du ete rakfisk so e’kje du under Gamalostfestivalen vitamin K2 som er godt for blod- ekta valdris trykk, hjarta og beinbygnaden. Ha’kje du vå pao Nordkapp so Osten er sunn og utan feitt og e’kje du ekta nordlending salt, og inneheld mykje protein. Ha’kje du ete verabodla so e’kje Gamalost 199 kr pr. kg Om du nyttar mykje smør under du ekta islending gamalosten, er det berre bra, Ha’kje du ete gamadlost so e’kje for smøret hjelper til at K2 vert du ekta nordmann 90 absorbert i kroppen. Andre gode Friele kaffi pr ¼ kg 16 kr SOMMERAVIS 2014 15 Vik kommune Vik kommune hadde 2688 inn- ren. Dei frodige fjellside- byggjarar pr 1.1.2014. I kommu- ne har mange fossefall nen er den fem bygder, kom- og innbyr til mange munesenteret er Vik, dei andre turar til fjells. Her er ein er Arnafjorden, Vangsnes, Feios naturleg innfallsport til og Fresvik. Vest for Arnafjorden fjellområdet Stølshei- ligg fleire smågrender som med men. eit fellesnamn vert kalla Stren- dene. Det er ikkje veg til desse Vangsnes grendene, og fleire av dei er Bygda hadde 1.1.2014 fråflytta. 328 innbyggjarar. Bygda Avstandar frå Vik: Til Vangsnes har barnehage, grunn- 11 km, Feios 20 km, Fresvik 35 skule 1.-5. klasse, butikk, km og til Arnafjorden 24 km. Til bed and breakfast-over- Strendene går det båt frå Vik tre natting og fleire cam- dagar i veka. pingplassar. Bygda er ei god bær- og fruktbygd, Arnafjorden særleg vert det dyrka Her er det tre grender: Framfjor- mykje bringebær. Her den, Indrefjorden og Nese. Her er og eit fruktlager. Frå budde det 1.1.2014 159 personar. Vangsnes går det ferje til målpassering ligg på 1227 moh. terstykke om Mons Monsen Øyri Bygda har barnehage, grunnsku- Hella og Dragsvik. Svært mange Det er laga kulturløype kringom som er vorte karakterisert som le 1.-7. klasse og butikk. Ar- pendlar til Vik. Det er eit par i bygda med start i Osen. Elles er den største langdistanseløparen beidsplassar utanom jordbruk er nyare byggjefelt på Vangsnes, her mange merka turløyper og gjennom tidene. eit setjefiskanlegg som står føre Sinklesteinsviki og Tråna, her fjellturar. Bygda har eit rikt lagsliv med ei utbygging som vil gje fleire er og gode høve til meir bustad- idrettslag, skyttarlag, bygdelag, arbeidsplassar. Mange som bur i bygging. Elles er Vangsnes kjent Fresvik 4H-klubb som har utmerka seg Arnafjorden pendlar til arbeid i for kjempestatuen av Fridtjov i fleire år i fylkessamanheng og 1.1.2014 var det 205 menneske Vik. Denne delen av Vik har hatt den frøkne som var ei gåve frå skulekorps. stor tilbakegang i folketalet. keisar Wilhelm II av Tyskland i Fresvik. Bygda er kjend for Over Framfjorden ligg høgdegar- i 1913. Det er fin park rundt Fresvikbreen, bedrifta Fresvik den Le 300 moh. I Framfjorden statuen. Produkt og løparkongen Mensen Vik er og barnehagen, skulen og Bygda har eit aktivt bygdelag Ernst. Fresvik er ei svært god Vik er kommunesenter og har butikken. Her var fram til 2000 som står for ein del aktivitetar bær- og fruktbygd og har eige grunnskule 1.-10. klasse, her ein talkumfabrikk. Fabrikken og arrangement. Det går skogs- fryseri og kjølelager. Største var vidaregåande skule fram vart starta opp i 1908 og sys- veg opp til Høgretjørn og vidare arbeidsplassen elles er Fresvik til 1998. Folketalet var 1748 selsette på det meste 60 perso- til Kallbakk som er mykje nytta Produkt A/S som produserer iso- 1.1.2014. Bygda kan ein dela inn nar. Fabrikklokala står enno. I til turgåing. lasjonspanel og dørar/portar til i Vikøyri som er området mellom Indrefjorden ligg ein fellesfjøs kjøle- og fryserom og til indus- meieriet og fjorden, Flatbygdi er tribygg. Bedrifta sysselset ca 30 heile den flate delen av bygda. og med mange hytter og hus Feios nede ved fjorden. Frå Indrefjor- personar. Vidare er det tre dalar Seljeda- Det budde 248 personar i Feios den kan ein ta avstikkar opp til I Fresvikåsen er det store skog- len, Ovrisdalen og Bøadalen. 1.1.2014. Her er barnehage, gardane Hallsete og Åse. Forbi vidder med furuskog, og alt ligg Mellom Seljedalen og Ovrisdalen grunnskule 1.-10. klasse og Indrefjorden kjem ein til Tenne til rette for tømmerdrift. Bygda ligg høgdegarden Åse og vest for butikk. Bygda har vore ei jord- der oppdrettsanlegget ligg. Her er omkransa av flott natur som Ovrisdalen ligg høgdegardane bruksbygd, i dag satsar fleire startar ein populær stølsveg til innbyr til skogsturar og høgfjell- Ovri, Hallrynjo, Stedje og Undi. her på bærdyrking. Men det er Vatnane, og ein kan då gå vidare sturar. Fleire av turane er med nokre handverksbedrifter som inn i Stølsheimen. På Nese ligg på turkartet til Vik kommune. I har oppdrag både i og utanfor Folketal 1.1.2014 kyrkja, og her er ein pub som er fjella rundt Fresvik finst det flei- kommunen. Mange pendlar til Vik 1748 open i periodar på sommaren. I re kjempestore fangstanlegg der arbeid i Vik eller Fresvik. Feios Vangsnes 328 1811 gjekk her eit kjemperas som ein kan sjå store murar, bogastil- har store skogvidder og her kan Feios 248 utsletta store deler av grenda, le og dyregraver. hoggast mykje tømmer. Fresvik 205 og heile 45 menneske omkom. Idrettslaget har ei fin idrettsba- Bygda har eit aktivt lagsliv Arnafjorden 159 Det er sett opp ei Skredstove til ne med klubbhus. Ved anlegget med skule- og ungdomskorps, minne om dette raset. står det bauta over løparkongen songkor, skyttarlag, ungdomslag Næringsstruktur Vik Det er mange hytter og feriehus Mensen Ernst. Fyrste helga i og idrettslag. Feios idrettslag har Primærnæring 10 % i Arnafjorden. Ved butikken ligg august arrangerer laget Mensen sidan 2006 arrangert motbakke- Industri 30 % med grøntområde og badeplass Ernst Minneløp. I 2013 sette løpet Vidasete opp som startar Tenestytande 25 % som er godt besøkt om somma- Sogn og Fjordane opp eit tea- på Lunde og er 4.5 km langt og Offentleg sektor 35 % 16 SOMMERAVIS 2014 13

Vedlikehaldsgruppa Vikfalli 6893 Vik i Sogn

Telefon Vikfalli - 57 68 93 42

• Best Bensinstasjon • Bosh Carservice • Best Oljesenter • Bilutleige • Lakk og • Naf/Falk karosseriverksted redningsteneste

Tlf. 97 50 28 09 – Vik i Sogn Tlf. 57 69 84 00 Optiker Kjell Magne Talleraas Avdeling Vik - Åpent onsdager 10-16 Synsundersøkelse Briller Kontaktlinser Timebestilling 920 94145 Hilsen Kjell Magne Talleraas

Otterskred Fjordhytter

Evy Otterskred og Inge Skjerping

SOMMERAVIS 2014 Tlf.: 57 69 61 16 - Mob.: 902 09 120 17

Rettshjelpar • KvitevarerS o lv an g CCa mp iin g Erling Stadheim Huseby- • BrunevarerMe støttar Vik Musikklag Telefon 913 10 284 • InteriørSolvang Camping Hytter og Mokjøkentell Vik Apotek Tlf.: 57 69 66 20 • Alt i benkeplater Alltid • Solskjerming ÷25% • LamperTISTEL CAMPING 6893 Vik i Sogn Telefon 57 69 54 79 opningstider: Mobil 952 30 925 Tlf 476 88888 Mandag-fredag 08.45-16:15 torsdag: 09:30-16:30 Tveit Camping Me støttar musikklaget. Og takkar for fine musikkopplevingar for våre gjes- ter. Me kan tilby reisande til Vik gode hytter for overnattingar. Eller ein fin Laurdag 10:00-13:00 vognplass kloss ved Sognefjorden. Opphaldsrom med TV og PC (breiband)

Velkommen til Tveit Camping 6894 Vangsnes Tlf.. 57 69 66 00 / 911 41 879 - E-post: [email protected]

VIK VETERINÆRTENESTE Alt i blomster Vik apotek Timebestilling Geithus VVS as 08.00 til 10.00 6863 Vik i Sogn Postboks 133, 6891 Vik i Sogn Vik Blomster AS Tlf.: 57 69 58 36 • Mob.: 950 41 606 Tlf. 57 69 83 83, fax 57 69 83 80 Vi fører Eukanuba hundefor Tlf.: 57 69 54 52 epost: [email protected] og Iam– sme kattefor. gir deg betre helse

Vik Camping VIK ELEKTRO Kvitevarer 6893 Vik i Sogn Glasservice Telefon 57 69 51 25 Rune Målsnes Solskjerming 6893 Vik i Sogn Telefon 57 69 54 53 Tlf.: 90 61 62 60

fjorden-arkitekter.no

Postboks 84 - 6891 Vik i Sogn Besøksadresse: Kommunehuset II 90 92 09 66 www.vikindustrier.no Telefon +47 57 69 80 70 - Telefax +47 57 69 80 79 Tlf: 57 69 89 00 • Fax: 57 69 89 05 E-post: [email protected] - Web: http://www.vikrekneskap.no

Din lokale samarbeidspartnar!

Rettshjelpar Optikar Erling Stadheim Kjell Magne Talleraas Tlf. 913 10 284 Avdeling Vik – Åpent onsdager kl. 10.00–16.30 [email protected] Synsundersøkelse - Briller - Kontaktlinser 6893 VIK I SOGN Timebestilling 920 94 145 18 SOMMERAVIS 2014 Turistattraksjonane i Vik

steinen kunne stamma frå ei som var ei jordbruksbygd, men kyrkje, og han kjøpte Hove-kyr- det same har ein og i Sogndal, kja for eigne pengar. Kyrkja vert Sogndalsfjøra, og i Lærdal, Lær- nytta til konsertar, dåp og bryl- dalsøyri. Det er att restar av den laup i sommarhalvåret. Dekora- gamle naustrekka som hadde di- sjonen på veggene innvendig er rekte kontakt til sjøen, men etter fornya dei seinare åri, og kyrkja krigen vart vegen lagd framom framstår no svært vakker. Særleg naustrekka. koret er imponerande, kyrkja er Det går ei kulturløype gjennom karakterisert som ”eit smykke”. Vikøyri der det er sett opp skilt Ope frå midt i juni til midt i au- som fortel historia om staden, gust, kl 1100-1600. Guiding. det er og laga eit hefte som fortel om Vikøyri. Heile somma- Hopperstad stavkyrkje Moahaugane ren er det tilbod om vandring Vik er ei av dei få bygdene i Den mest kjende samlingi av gjennom Vikøyri med guide. Det Noreg som har to mellomalder- gravhaugar i Vik er Moahauga- er det og høve til under Ga- kyrkjer, ei stavkyrkje og ei stein- ne. Her ligg det ni gravhaugar malostfestivalen. kyrkje. Stavkyrkja er frå ca 1130 frampå terrassekanten på Hove Då vil det bli fortalt om bryggja og vart redda og restaurert av og Voll, men eine haugen er heilt og kor stort det var når båtane Peter Andreas Blix på 1880-ta- utplanert. Gangvegen Sylvringen kom til bygdi, om dei to store let. Kyrkja er rekna som ei av går forbi Moahaugane, og her er brannane i 1838 og 1922, om dei eldste stavkyrkjene i landet, sett opp informasjonstavle. naustrekka der det berre var eit og vestportalen som omkransar Vik er ei av dei bygdene på Vest- hammarslag mellom bygnin- hovudinngangen høyrer til det landet som har flest gravhaugar gaane, nokre særmerkte hus, ypparste innan norsk treskurd frå oldtidi. Rett nedanfor Moa- Frelsesarmeen og bedehuset og frå mellomalderen. Kyrkja vert haugane har det vore ekserser- anna. Ein kan og få høyra om nytta i sommarsesongen til dåp plass, og soldatane har nok opp folk som har budd på Vikøyri og vigslar. Det vart sett opp ein gjennom tidene grave i hauga- budde på Vangsnes. Fornalder- som oldefar til Ole Klemmetsen kopi av stavkyrkja i Moorhead ne. For det meste øvst oppe på soga om Fridtjov vart gjendikta og innvandraren frå USA, Frans i Minnesota i 1998, då var over haugane, men og i midten. Dette i versform av svensken Esaias Olsen, som utmerka seg ved å gå 100 sogningar til stades under vart gjort av ”Tidsfordriv eller af Tegne’r i 1825, og dette var ei kledd i bukkeskinnsdrakt. innviingi. Higen efter at finde Skatte”. Det av dei mest populære bøkene i Kyrkja er open frå midt mai til har og vorte teke ut masse frå Europa på 1800-talet. Boki vart Finden og midt i september, kl 1000 til gravhaugane til vegbygging. Alt seld i kjempeopplag, det er vorte Finnabotnen 1700. Guiding. Grupperabatt, samanlikna med Harry Potter frå dette har ført til at oldsaker har Vest for Vik og Arnafjorden familierabatt, rabatt ved besøk i dei seinare åri. Dette var ynd- vorte funne, men og at mange ligg dei to veglause grendene begge kyrkjer. lingsboki til keisar Wilhelm II. I har vorte øydelagde ”da Grav- Finnen og Finnabotnen. I Finnen ein 20-års periode fram til 1914 ningerne ere skete uden Kyndig- er det høve til overnatting og var han nesten kvar sommar på hed, Orden eller Varsomhed”. matservering. Men for å koma ferie i Sognefjorden. Som ein Moahaugane ligg i ei rekkje dit er båttransport naudsynt. Ein takk for gjestfridomen og som langs terrassekanten mot nord- kan anen leiga båtskyss eller ta uttrykk for begeistring for Frid- vest. Dei ligg med utsyn over «Tansøy» måndag, onsdag og tjov let han denne statuen reisa bygdi. Det har vore ni gravhau- fredag kl 1400. Få stader har på Vangsnes. Statuen er 22 m gar, dei er sjølvsagt freda som meir vill natur enn Finnen og høg med sokkel, og det er ein fin alle gravhaugar er. Finnabotnen, høge, steilbratte park rundt statuen. Kontakt Tu- Haugane vart bygde i tidsrom- fjell stuper seg ned i fjorden. ristkontoret for guiding, elles er met 300-500 e. Kr, men var i Ostefabrikanten Synnøve Finden det ei info-tavle ved parken, og bruk som gravmæle fram til var frå Finnen, og den eine det er skrive eit hefte som fortel 900-talet. Det er funn i gravene familien som bur i Finnen er i historia om Fridtjov og statuen. på Moahaugane som tyder på slekt med henne. Vil ein oppleva utferder og handel med fjerne Hove steinkyrkje noko utanom det vanlege, vil me land og folk. Vikøyri tilrå ein tur. Steinkyrkja er frå ca 1170 og Vikøyri er området i sentrum Det er mange veglause grender vart som stavkyrkja redda av av Vik mellom dei to elvane vest for Arnafjorden, Finnen og Blix. Blix restaurerte Håkons- Fridtjovstatuen Kjempestatuen på Vangsnes Hopra og Vikja. Lokalt seier ein Finnabotnen er berre to av dei. hallen i Bergen og vart tilboden vart betalt og reist av keisar berre Øyri. Vikøyri er ein såkalla Mellom Nese og Ortnevik er det ferdig tilhoggen stein frå Vik. Wilhelm II i 1913. Sagnfiguren strandsitjarstad. Det er uvanleg mange fråflytta grender, og det Men Blix fatta mistanke om at Fridtjov den frøkne (modige) med eit så tettbygd område i det er mogeleg å gå tur mellom des- SOMMERAVIS 2014 19 se stadene. Ta båten til Ortnevik var såleis eit viktig element for eller Alrek og gå langs fjorden busetnaden langs fjordane og til ein av dei andre grendene. kysten. Museet gjev eit godt bilete av utviklingi frå dei fyrste Kristianhus motorane til meir moderne. Men Gamalosten ikkje minst får ein eit inntrykk Melodi: C. M. Bellmann (Gubben Noah) Motormuseum av mangfaldet av båtmotor- Tekst: Ottar Wiik På Vikøyri heilt nede ved Sogne- produsentar. I Noreg har det fjorden like ved elva Vikja ligg vore 152 fabrikantar, og museet Kristianhus Motormuseum. Dette har motorar frå over 40 norske Mange år åt eg camem- //: Gamle Besten, gamle er eit museum fyrst og fremst for produsentar. I dag er det att bert og roquefort og fekk Besten båtmotorar, men nokre båtar og berre to fabrikkar, det er Bergen bringeverk og magasår og var ein heidersmann!// utstyr knytta til båt og sjø finst Diesel og Sabb. Ein fabrikk i fransk aksent og gråe hår. Lenge fekk han leva, og. Her ligg og Turistkontoret i Mandal produserer og motorar Men ein dag i fjor sa ho Gamalost og skiva. Vik. på bestilling. mor: «Prøv gamalost!» Eg Detta åt han, detta åt han, Dette museet er Kristian Otter- Dei siste åri har Kristian fått inn tok lite grann, og eg fann detta likte han. skred frå Arnafjorden sitt livs- få motorar. Interessa for gamle min helsekost – gamalost. verk. Han byrja samla båtmoto- båtmotorar har skote fart. No er No spring eg maraton på //: Besten likte, Besten likte, rar i 1976, og etter den tid har det mange, både privatpersonar 2.02 og det til og med i gamalost og smør:// det vorte over 240 motorar. ”Eg og foreiningar, som samlar på bestesko, med gamalost i Ikkje for å skryta, såg det gjekk gale. Dei gamle motorar. Særleg vart interessa baklomma. Besten laut me skyta. båtmotorane gjekk på skrothau- vekt etter at Kristian og moto- Besten likte, Besten likte, gen. Rokkar, rosemåla kister og rane hans vart presenterte på gamalost og smør. bondekulturen har dei alltid teke tv i 1990. Dei fire minuttane på vare på. Dei gamle båtmotora- TV førte til stor fokus på gamle //: Gamalosten, gamalosten ne tok ingen vare på”, fortalde båtmotorar. lika god som før:// Kristian i eit intervju i 1991. Legg han på ei skiva, For folk langs kyst og fjord, var lenge skal du leva. motorbåtane det einaste fram- Besten likte, Besten likte, komstmiddelet i mange tiår. gamalost og smør. Motoren gjorde livet lettare og sikrare for alle. Båtmotorane 20 SOMMERAVIS 2014

” K a n d i s s u k k e r

O g

L a m p e o l j e ”

Det 9. løpet VidaseteOpp går av stabelen søndag 6. juli Ei fornøyeleg stund med Klarar du slå rekorden til Øyvind Heiberg Sundby og Therese Sjursen på det JENS BREKKE og ELIN GRYTTING i rollene som eit eldre ektepar som levde ein stad i Sogn og Fjordane 4km lange motbakkeløpet? for kring 100 år sidan! Passar for heile familien! Flotte premiar for trim og konkurranse kl.

Meir info og sponsorar kjem på www.feios.no og plakatar Sundag 8. juni kl 1900 Spørsmål: [email protected]

i Vikjahalli

Hoved Arr Feios il VELKOMEN ! sponsor

MNTF Tannlege Inge Fridell Blix Overnatting 6893 Vik – midt i Vik Sentrum Telefon 57 69 54 77 Rom med eller utan frukost Enkelt eller dobbeltrom med bad og dusj Tlf 57 69 65 50 www.blixhotell.no Kontakt oss på tlf. 57 69 59 44 Følg oss på Facebook, for tilbud og info Monica, Sølvi & Maria SOMMERAVIS 2014 21 “Kandissukker og lampeolje” - med Elin Grytting og Jens Brekke Ei 100 år gamal stove med ei sjølvsagt, men dei har og evna Utøvarane Alle ting har ein ende trampoline i hjørnet er ramma til å verte forlikte og glede seg Jens Brekke og Elin Grytting er Jens og Elin har no bestemt rundt forteljinga om eit ektepar saman. Dei bur under enkle kår, to allsidige kulturarbeidarar i seg for å legge denne fram- i Sogn og Fjordane og livet dei men i stova finst det forskjellig Sogn og Fjordane. Dei tykkjer syninga på hylla. Dei har hatt levde den gong då. Alle som som både fanst og ikkje fanst det er særs viktig å formidle og mykje moro og mykje strev. Når kjem for å ta del i den fantasiri- for 100 år sidan. Dette er det halde kulturarven vår i hevd, ein både skal vere skodespelar, ke skildringa får smake kandis- pedagogiske vesle grepet i fram- så både folkemusikk, folkedans, musikar, sjauar og sjåfør er det sukker! syninga, at publikum sjølve må litteratur, forteljekunst og språk ein slitsam affære i det lange følgje med og finne ut kva dei med meir, er midlar dei tek i løp. Men moro har det vore! Og Det er no åtte år sidan Elin trur ikkje fanst for om lag 100 bruk i møte med born og vaksne. mange flotte møte med unge og Grytting frå Sandane i Nordfjord år sidan. Er det til dømes grunn Jens har gitt ut fleire bøker. Elin gamle kringom i mest kvar krik og Jens Brekke vart kontakta til å reagere på lyden frå mobil- har samla mykje folkemusikk og krok i fylket vårt. Dei takkar av fylkeskommunen og Den telefonen i kista? Etterpå føl så og tradisjonsmateriale. Begge for seg med ei siste framsyning kulturelle skulesekken for å lage ei lita samtale om det publikum har turnert for Den kulturelle i Vik 1. pinsedag 2014 under ei skuleframsyning med livet i kjem fram til. skulesekken, Rikskonsertane og Gamalostfestivalen, etter over gamle dagar som tema. Saman Folkeakademiet. Dei har beg- 200 framsyningar. med Margrethe Henden Aaraas Sanseleg formidling ge motteke heidersprisar for Det vil bli servert tradisjonsmat og Trygve Apalset frå DKS og “Kandissukker og lampeolje” arbeidet sitt. Elin har inntil nyleg denne kvelden, 100 år gamal. Gunn Tone Moen som instruktør ynskjer å snakke til publikum arbeida som fylkesfolkemusikar, Arrangørar er Vik Bondekvinne- vart “Kandissukker og lampeolje” gjennom fleire sansar, både det men har nytta seg av AFP-pen- lag, Vik Helselag, Vik Kvinne- skapt i eit fruktbart samarbeid. ein kan sjå og høyre, det ein sjon og arbeidar no frilans nett og familielag og Vik Husflidlag kan lukte og smake, og der det slik som han Jens. Frodig forteljing uventa kan skje. Framsyninga Utøvarane Elin Grytting og Jens har vore godt motteken av sku- Brekke spelar eit ektepar med ein leelevar og lærarar i heile fylket ganske so ulik bakgrunn. Ho er gjennom Den kulturelle skule- prestedotter frå Austlandet og sekken. Difor har framsyninga han er husmannsson frå ei lita etter at turneane var ferdige vore bygd i Sogn og Fjordane. Dette tilbudt eit ope publikum i alle skapar konfliktar i det daglege aldrar.

www.holmbergprofilgaaver.com

Me fortset 40-årsjubileet og gir 20% på bunadsølv 25% på diamantanheng, ringar og øyrepynt 40% på venesiansk sølvkjede 20-50% på gåverartiklar

tlf 57 69 53 08/918 76 314 [email protected] 22 SOMMERAVIS 2014

Den største campingplassen i Vik, Djuvik camping. Her er heile 23 hytter og det er opp- stillingsplass for bubilar. Foto: Liv Engan

Campingplassar i Vik

Det er seks campingplassar i Vikøyri er og berre hundre meter Djuvik Camping ligg ned mot fiskebrygge, grill og leikeplass. Vik, to i Vik, to mellom Vik og unna. Her er fem store hytter og Sognefjorden 5 km frå Vik Fem hytter. Fint utgangspunkt Vangsnes og ein på Vangsnes og fire mindre hytter . sentrum. Her er 23 campinghyt- for fjellturar. i Arnafjorden. Alle har hytter til ter av ulik standard og storleik. utleige. Tistel Camping ligg 5 km sør Plassen har og oppstillingsplas- Fjellheim Camping ligg på for Vik sentrum tett ved Riksveg sar for bubilar og campingvog- Vangsnes ved riksvegen og Sog- Vik Camping ligg i Vik sentrum 13. Plassen har 2 store hyt- ner. Eigen badeplass og båtut- nefjorden. 11 campinghytter med med gangavstand til kai med ter, ei leilegheit og fem enkle leige. 4 sengeplassar i kvar. ekspressbåt frå Bergen, busshal- campinghytter. På garden er deplass og til butikkar og serve- det eit gardsmuseum og mange Tveit Camping ligg 7 km frå Vik Tenne camping ligg på Tenne ringsstader. Campingplassen gjev gamle hus. Fint utgangspunkt og 3 km frå Vangsnes, tett ved i Arnafjorden. Kontakt Endre dermed eit godt utgangspunkt for fjellturar og 2.5 km frå Vik riksveg 13 ned mot Sognefjor- Nese. for fjordturar og fjellturar. Den Skisenter. den. Plassen har 300 m strand- historiske strandsitjarstaden linje, småbåthamn, båtutleige,

Hytteutleige Det er etter kvart vorte mange som har bygt utleigehytter i Vik. Marknaden er stor, Tyskland med sine 80 millionar menneske er den viktigaste kundegruppa.

Arnafjord hytter. Her er det heile 8 hytter til utleige på Nese. Hyttene som ligg ved fjorden har ei liti strand i nærleiken. Eigar: SOMMERAVIS 2014 23 Produksjon ved Vik Meieri

Når meieriet i Vik lagar gamalost, nyttar dei som tek ca. 250 ostar. Desse den såkalla dekantermetoden. Før meie- ostane vert senka ned i kokande ridrifta vart gamalosten laga av sjølvsy- mysa, der skal ostane stå i litt ra skumma mjølk. Osten vart modna av over 2 timar. bakterieflora som var in natura. Først var Osten vert så avkjølt og køyrt inn det ei mjølkesyregjæring i mjølka, deretter på muggpåføringsrommet. Her mugg-gjæring der muggen fann vegen til tilset ein muggkultur, mucor mu- overflata på osten. Ostane vart lodne, og cedo, ved hjelp av ei sprøyte. Der muggveksten vart gnidd innatt i osten. står ostane over natta til dei vert Ved Vik Meieri står mjølka i store silotankar flytta til forlageret. Der må ostane ute som rommar 30000 l, då held mjølka strykast, og muggen skal gniast ein temperatur på under 4 grader. Mjølka inn i overflata på osten. Ostane vert så separert og pasteurisert før ho vert må samtidig snuast. Muggveksten pumpa over på tankane i ysteriet med ein vert slik førd innover i osten. temperatur på ca 20-21 grader. Der vert Ostane vert så flytta over i viktig for å få ein kvalitetsost. Kvalitet er mjølka tilsett mjølkesyrebakteriar i ein viss gjæringsbuene, og etter to døgn der føretek sett i høgsetet ved meieriet i Vik. Reinsemd mengde for å få ho passe sur. Mjølka står ei ein same behandlinga endå ein gong. Etter og høg hygienestandard er heilt avgjeran- natt i desse tankane før ysting. Surmjølka denne andre gongs strykinga vil all mugg de, men råstoffet må og vera førsteklasses. vert så oppvarma til 65-68 grader, denne som regel veksa innover i osten, og osten I 1994 kunne Vik Meieri, som det første i temperaturen vert halden ei viss tid i ei hol- får ei glatt og gyllen overflate. Region Vest, motta ISO-9000-sertifikat som dercelle som er eit langt røyr. Det er denne Etter 12-14 dagar vert osten pakka og eit synleg bevis på at produktet er kvalitets- temperaturen som gjer at osten skil seg frå er salsklar. Gamalosten mognar etter at sikra etter internasjonal standard i alle ledd mysa. muggen er påført, og det einaste som kan i prosessen. Ystemjølka vert så kjølt ned til 46-49 stoppa mogningsprosessen er fryselagring. grader og køyrt gjennom ein dekanter Når osten har fått rett farge og smak, går Tildelt Olavsrosa (liggjande sentrifuge) slik at ostestoffet og han frå pakkeriet til nedfrysing. Han vert I 1999 mottok Vik meieri Olavsrosa som mysa vert skilt, denne prosessen har gitt då frosen til -18 grader. Men mesteparten første matprodukt. Olavsrosa vert delt ut av namnet dekantermetoden. Tørrstoffet vert så av gamalosten som vert selt i sjølve Vik har Norsk Kulturarv og vert tildelt produkt som male i ei slagmølle som omformar ostemas- ikkje vore frosen. representerer eineståande opplevingar som sen til risengrynstore ostekorn som vert fylt Rett temperatur, streng hygienekontroll har rotfeste i den norske kulturarven. Olavs- opp i former. Osteformene vert sette i stativ og godt stell under mogningsprosessen er rosa har vore tildelt bl.a. hotell og museum.

Geir Christian Otterskred. Nettsi- Hytte i Indrefjorden, eigar Ivar badebasseng. Flott utsikt mot de: www.arnafjord-hytter.no Halset, utleigd gjennom Inter Gamle Trevaren. Utleige av rom Sognefjorden, fint utgangspunkt Chalet. Ivar driv og med cate- og leilegheit ved lakseelva Vikja, for fjellturar og turar kringom Hytter på Tenne og Nese. Endre ring. så å seia midt i Vik sentrum. i distriktet. Nettside: www.sol- O. Nese har 2 hytter til leige på Strandsitjarstaden Vikøyri tett vangcamping.com Tenne og ei på Nese nede ved Målsethytta på Vikafjellet. 18 ved der det er merka kulturløy- sjøen. sengeplassar. Nettside: www. pe. Det vert selt fiskekort i same Alm Gard på Helland i Feios. Tre turistforeningen.no/vik huset, og ein kan og kjøpa eller hus til utleige, og eitt av husi er Otterskred Fjordhytter. Otter- leiga fiskeutstyr. Frå Vikøyri er det gamle skulehuset på Helland. skred ligg vest for Nese i Arna- Ligtvor Gardsferie. På Ligtvor det rikt høve for turar i bygda Nettside: www.almgard.com fjorden og er veglaust. Ein kan tre km frå Vik er det to utleige- eller til fjells. Nettside: www. ta båt frå Stølaneset som ligg 15 hus i gardstunet. To av husa er gamletrevaren.no Frøys hus er eit økologisk km frå Vik. Dei tre fjordhyttene leigde ut gjennom Inter Chalet, gardshotell med fem dobbeltrom. ligg heilt i sjøkanten. Her kan eitt av husa leiger dei ut sjølve, Tenål. Nyrestauret kårhus på Grupper på 20 til middag er og ein få ro og fred og fin utsikt. ofte i lengre periodar til dei Todni. Utleigt gjennom Novasol. mogeleg. Eigarar: Liv Hatlelid og Det er rike høve for fiske, og same. På garden er det både Eigar: Ann Kristin og Svein Erik Geoffrey Gilpin. Nettside: www. merka sti til fjells. Eigar: Evy sauer, hund, katt, hengebuksvin Saglien. froyshus.no Otterskred og Inge Skjerping. og høne. Ofte kjem det og ned Nettside: www.otterskred.com hjort. Eigar: Irene Helleland og Hytte nær Vik Fjellandsby, eigar Solali. Utleigehus på Flete. Oddvar Grønsberg. Nettside: Ola O. Hopperstad. Utleigd gjen- Utleigd gjennom Novasol. Eigar: Fjordaferie leiger ut to feriehus www.ligtvor.no nom Novasol. Gunnar Bøthun. i Framfjorden, Fjordstova og Valsvikstova. Eigar: Kåre Egil Røyrvik eller Lindeskori der det Solvang Hytter og Motell. Solhaug. Hus ved idrettsbana, Skjerven. Sjå nettside: www. ligg fire hytter, er ei hytte til ut- Campingplass med hytter og utleigd gjennom Novasol. Eigar: fjordaferie.no leige gjennom Inter Chalet. Eigar motell på Vangsnes rett ned- Olaug Lindborg Hov. er Lasse Fjærestad. anfor Fridtjovparken. Her er og 24 SOMMERAVIS 2014 Turar frå Vikøyri

Det er mange turar ein kan gå med utgangspunkt i Vik sen- trum, turar som bygdafolk og tu- ristar kan nytta. Til desse turane treng ein ikkje bil for å koma dit ein startar. Dei tek frå ein time og meir, og ein treng ikkje vera godt trent for å klara desse tura- ne. For dei som ynskjer ein aktiv ferie, er desse turane godt egna.

Gunnarsete- Synshovden Ein svært populær tur for mange er å gå opp til Gunnarsete. Då startar ein frå Øvste Hopperstad- marki eller frå skogsvegen over bustadfeltet. Ein kan gå berre til Gunnarsete der det er ei bok ein kan skriva seg inn i. Den turen går oppover heile tidi, og ein klarer den turen på mellom 30 minutt og 45 minutt, alt etter form og fart. Mange nyttar sta- var når dei går denne ruta. Ein kan då ta same vegen ned att. Det er og fint å gå opp på eggi, eller ein kan gå heilt opp på Synshovden. Det tek frå vel ein time til halvannan time og meir. Viser elles til kartet Turkart for Vik kommune som kan kjøpast på Turistkontoret, hjå Hildur Breilid eller Oppkomen der er det ein fantas- på tenestetorget på Vik kommune. Der vil ein og sjå turar ein kan ta frå dei andre bygdene i kommunen tisk utsikt i alle retningar. Ein vår. kan sjå ned til Sognefjorden og opp Tenålsmarki. Då kjem ein korte turen startar ved Røyrvik Derifrå kan ein gå vidare, eller ta langt utover. Snur ein seg, ser opp til første brui på Tambsve- Bygg og Betong. Turen har som ned att Suten eller Tenålsmarki. ein til Seljedalen og dei mektige gen. Derifrå kan ein gå nedatt, endepunkt Skorge, men derifrå fjelli våre mot aust. Mot sør ser dette er berre ein halvtimes tur er det mange turar ein kan ta Hovsåsen ein mot Vikafjellet med riksve- opp, eller ein kan gå nedatt vidare. Ein kan ta mot Kyrelvi, Frå Vikøyri kan ein nytta Sylv- gen, Kålsete og langt vidare. Tambsvegen. Nedover Tambs- mot Kongshaug, mot Nyastøl, ringen og gå forbi banene, der er Frå Gunnarsete eller eggi kan ein vegen kan ein gå heilt til Fosse mot Varpet. Frå Varpet er det det skilt som fortel om turen om og velja å gå sørover slik at ein eller ta av ned Mulavegen eller mange vegar nedatt. Hovsåsen. Ein kan gå til Hove, kjem nedatt på Ligtvor. Denne Krekavegen og koma ned til Suten opp er 1.4 km lang og mot Hagen og ta av oppover mot stien er ikkje godt merka. Fosse. Det er merka kvar desse Skorge ligg på 500 moh. Hovsåsen. Det er bratt oppover, Når ein er oppkomen på Syns- tek av. oppkomen er det flatt og litt hovden, kan ein velja å gå til- Men når ein er komen til første Seimsstigen unna mot Brekke. Der kan ein bake same vegen eller gå vidare brui, kan ein gå vegen oppover Denne stien er mindre kjent og ta nedover mot Tryti. Ein kan og ta seg ned mot Midlang, via til Varpet eller ein kan ta stien lite nytta. Men det er mogeleg å sjølvsagt gå motsett veg og, opp Hovden til Rosheim eller ein kan oppover. Frå Varpet har ein gå opp på Seimsfjellet ved å gå forbi Hopperstad, Skjørvo og gå mot Vikafjellet. Vel ein det mange val, ein kan gå til Skorge opp til Seim, opp på Lesengi og Tryti. siste, blir det ein lang tur. Det er og stupet ved Kyrelvi. Ein kan ta av derifrå. Ein tek av rett over Frå Hovsåsen kan ein ta skogs- komme skogsveg frå Rosheim til og ta av frå vegen mot Kongs- huset til Johnston, der er ikkje vegen mot Orvedal og Ovri, Gunnarsete med avstikkar opp haug, Nyastøl og vidare heilt skilt og stien har ikkje raude denne skogsvegen er best å gå på eggi. Så det er mogeleg å gå til Feios. Men ein kan og gå til t’ar. Men det er markert med vår eller sein haust. Det blir ofte ned til den vegen for dei som ik- Ramberstølen frå Varpet, og frå gule refleksband, og der er vorte svært tilvakse der om sommaren. kje heller vil ha skogssti å gå på. Ramberstølen kan ein sjølvsagt rydda skog oppover. Turen endar Ein kan og ta oppover mot Ovri- gå heilt til Rambera. på Skorge. Det er svært bratt, seggi eller berre til Storesvingen. Tenålsmarki deler av stien kan vera blaut. Frå Tenål ved huset til Nils Bryn Suten opp Ved vanleg gangfart brukar ein kan ein gå over elvi der og gå Denne svært bratte, men heller 45-60 min til Skorge. SOMMERAVIS 2014 25 Vikafjellruta

Vikafjellruta er namnet på ein før og, ved å bruka det eksiste- tur som går frå Vik sentrum til rande nettverket av stiar. Men Voss sentrum. Ruta vil gå på det har vore vanskeleg for dei eksisterande stiar over fjellet og som ikkje er lokalkjende fordi vert på heile 90 km. Turen vil bli turen ikkje har vore gjennom- godt skilta heile vegen, og det er gåande skilta, og at det ikkje mogleg å gå berre deler av ruta har funnest tilrettelagt infor- og ta avstikkarar, til bl.a. Tistel, masjon om turen tilgjengeleg Vik Skisenter og Myrkdalen. hjå destinasjonane, anna enn at Løypa går delvis på den gamle ulike (fleire) turkart dekker dei driftsvegen for fedrift gjennom aktuelle områdi. Vestlandet, og ho kryssar Støls- heimen landskapsvernområde på Ein merka tursti frå Voss til Vik strekningi Sendedalen, Grøn- (og Vik til Voss) vil gjere det en- dalen, Torvedalen. Innom Vik klare for gjestene i dei to områdi sine grenser skal løypa gå via å besøkje to attraktive reisemål Hestavatnet, Hestavollen, Målse- samt fjellområdet i mellom. Det te, Unnardalen, Hovden, Bøeggi vil gjere begge destinasjona- og Gunnarsete. Det er og høve ne meir attraktive, og det vil til å overnatta på Målsethytta, skapa positive ringverknader i Torvedalshytta og Volahytta. næringslivet på begge sider av Dette er eit samarbeidsprosjekt fjellet. Det kan også forventast mellom Vik og Voss. Frå Vik si ei auking av besøket på overnat- side er det Vik Turlag og Rei- tingshyttene på fjellet. På grunn semål Vik (no Visit Sognefjord) av det relativt enkle turterrenget som står bak, og på Voss: Voss utan altfor dramatiske stigningar Utferdslag, Voss Fjellandsby og er dette eit tilbod som vil rette Destinasjon Voss. seg både til familiar, ungdom og vaksne. Så å seia heile ruta vart merka med raude t’ar sist sommar, det At det finst interesse for ei tur- som står att er skilting og bro- løype Voss¬-Vik eller Vik-¬Voss sjyre. Midlar til det har ein fått syner førespurnader hjå desti- frå Gjensidigestiftingi og Regio- nasjonane. Seinast i fjor som- nalt Næringsfond Aurland-Vik- mar var det ein gruppe med 50 Voss. I samband med utbetring ungdomar frå Storbritannia av demningane på Målsete, vart som gjekk turen og fekk omfat- det bygt ny bru finansiert av tande rådgjeving på førehand av Statkraft og Sognekraft. destinasjonsselskapi. Utviklinga kring Voss Fjellandsby vil truleg Fjellområdet mellom Vik og Voss auka interessa for ei slik løype høyrer til dei flottaste turområda dei kommande år. på Vestlandet. Stølsheimen er etablert og velkjent for fotturis- Informasjon om turløypa skal i tar, særleg frå Bergensregionen. samarbeid med dei andre desti- Området har eit godt utbygd sti¬ nasjonane marknadsførast via og hyttenett i regi av DNT. Både TELLUS-databasen som leverer Voss og Vik er turistdestinasjo- informasjon til ulike reise- nar med vandring som ei av sine livsportalar, slik som sognefjord. største satsingar. Vandreturisme no, fjordnorway.com og visit- er prioritert satsingsområde i norway.no. Det skal også lagast fylkesdelplan for reiseliv både i ein faldar på tre språk (norsk, Hordaland og i Sogn og Fjorda- engelsk og tysk) som presenterer ne. løypa i tekst og enkelt kart, og som destinasjonsselskapi og an- Denne fotturen frå Voss til Vik dre kan bruka i marknadsføringi eller omvendt har ein kunne teke si av området. 26 SOMMERAVIS 2014 Vik Fjellandsby

Utbyggingi av Vik Fjellandsby kan det bli aktuelt med skitrekk. vest for Vik Skisenter er godt For kvar seld tomt, går det og i gong. Pr dags dato er det selt 2500 kr til Vik Skisenter i tillegg 25 tomtar, og det er komme opp til et årskort i dagens skitrekk.. 15 hytter. I fyrste byggjesteg er Av hyttene som er sett opp er det lagt ut 33 hytter, men totalt det ei god blanding lokale og er det planlagt ca 200 hytter. arkitektar utanfrå, entrepenørar Dei fleste som har kjøpt kjem og handverkarar som hytteleve- frå Bergensregionen, og få har randørar til feltet. Så langt er det nokon tilknyting til Vik. flest Oppstugu hytter, men dette Tomteprisen ligg mellom 400000 kan fort endra seg. og 800000 kr, og det omfattar Fjellandsbyen ligg ideelt til, med framføring av veg, vatn, straum 10 min køyring til Vik sentrum og avløp . Feltet ligger flott og 10 min til Vikafjellet. Utsik- lokalisert midt mellom fjord og ten mot Vik sentrum og Sogne- fjell og er såleis ein fritidsbu- fjorden er storslått. Vik Skisenter stad for heilårsbruk og eit flott ligg og berre nokre få stav-tak alternativ til Myrkdalen også unna, der det er langrennsløype, Ei av hyttene i Vik Fjellandsby, med fantastisk utsikt prismessig. skiskyttararena, eit lite skitrekk over den flottaste bygdi i Sogn. Det er planar om skitrekk opp på og 6 hoppbakkar. Om somma- fjellet, og for kvar tomt som blir ren kan ein nytta rulleskiløypa park. Eller ein tur med båten på alternativi er mange og hyttene selt, set ein av 50000 til skitrek- eller sommarski på fjellet og fjorden frå Vik båtforening der ligg og fint til for fjellturar, både ket. Når det er selt nok tomtar, deretter bading i Vikøyri strand- Vik Fjellandsby har 5 båtplassar merka og umerka stiar. Loek Laumans ynskjer velkomen til Vik!

Sommaravisa har møtt Loek Laumans, turistvert. Attåt veterinærutdanning har nytilsett prosjektleiar for Vik Kommune ho med seg ein solid musikarbakgrunn si satsing på tilflytting: »Velkomen til som saksofonist i velrenomerte orkester Vik» i heimlandet. Det har og musikkmiljøet Ho er ikkje skuggeredd. Utfordringane i Vik hatt stor glede av. er store, sjølv om me no skimtar lyset i I Vik har ein draum frå barndomen gått tunnelen langt der framme. Siste 10 åra i oppfylling. Ho har fått eigen hest: har folketalet i kommunen minka med fjordingen Binka, frå Nese i Arnafjor- over 200. Det er berre auka tilflytting den! I Vik køyre- og rideklubb møter som kan snu den negative folketals- ho andre hesteinteresserte, og har teke utviklinga. på seg ansvar som medlem i styret. Innflyttarar frå utlandet vert ei viktig Kva må til for å lukkast med å få meir målgruppe. Der stiller Loek sterkt, med tilflytting? realkompetanse som innflyttar frå Ned- Det vil kreva tiltak på mange felt, hardt erland. Loek var fødd i i 1978 i osteby- arbeid og lang tid. Det er ikkje nok at en Alkmaar i Nederland. ein eller eit fåtal personar jobbar for Kanskje gjer det spranget til gamalost- tilflytting. Heile Vikjasamfunnet må bygda Vik litt mindre? vera med. Bulyst handlar om mange Ho tok veterinærutdanning i Utrecht ting, ikkje berre hus og arbeid. Tilflytta- i heimlandet, og hamna i Vik i Sogn i rar må kjenna seg velkomne til Vik! Der praksis, midt i lamminga. Der møtte har me alle eit ansvar. Min jobb vert å ho Svein, bonde på Hønsi. Han gjorde få alle til å dra i same retning! så godt inntrykk at ho kom att under Kva gjer deg særleg skikka for oppgåva? sauesankinga, og dermed var det gjort. Eg er sjølv innflyttar og kjenner utfor- I mars 2007 flytta ho til Noreg, først til dringane av eigen erfaring. Eg er bra eit vikariat i Gloppen og så til Vik for kjent i heile Vik kommune frå mitt godt. Ho og Svein har 3 små på 6, 3 og arbeid som veterinær og turistvert. ¾ år. Dessutan brenn eg for Vik si framtid I tillegg har ho ein allsidig yrkeskarri- som ei levande bygd! ere i Vik som veterinærvikar, lærar og Ottar Wiik Loek Laumans skal styra tilflyttingsprosjektet «Velkomen til Vik». SOMMERAVIS 2014 27 Høgdegalla

Høgdegalla er populære stemner Journalist Gunnar Kleven (Sogn både i Europa og USA. Publikum Avis): får sitja tett innpå hendingane ”Stemninga er intim, intens og utøvarane hoppar til heftige og mildt sagt fantastisk. Ar- rytmer, noko som skaper ei fan- rangementet og den sportslege tastisk stemning og eit samspel innsatsen gjorde høgdegallaen mellom utøvarar og publikum. sannsynlegvis til tidenes beste Laurdag 7. juni er det på nytt sportsarrangement i Vik” (2009). klart for Høgdegalla på Vikøy- ri, etter eit par års pause. Kvar Norgesmeistar Brede Raa El- deltakar vel sin musikk som vert lingsen (Norna-Salhus) til Sogn spelt før dei skal hoppa, så det Avis: vert fullt trøkk på Vikøyri med ”Uansett NM eller Europacup, nytt musikkanlegg. Publikum dette er den beste arenaen eg har klappar taktfast. Dette gjer at dei konkurrert på. Publikummet er aktive yter det vesle ekstra. berre fantastisk og dei er så tett Kven som kjem er i skrivande innpå oss” Brede Raa Ellingsen stund ikkje avklara, men fleire til Sogn Avis (2009). av dei beste i Noreg. Viks eigen Henrik Holmberg med sølv frå Noregsmeistar Kjølv Egeland NM i 2012 er tilbake frå studiar (BUL Oslo): i USA. ”Satsområdet og dekket i Vik i Sist det var høgdegalla, var det Sogn er heilt topp, faktisk betre Med god speaker og fengande musikk, ligg alt til rette for topp 1300 tilskodarar. Publikum er enn det eg har hoppa på i Glo- underhaldning på Vikøyri. Øvst Viks eigen Henrik Holmberg i aksjon, heilt innpå deltakarane, noko dei ben i Stockholm” (2010) nedst Brede Raa Ellingsen. elles aldri opplever. Friidretts- Øvste foto: Kjell Vikestad Nedste foto: Odd Inge Gjeraker gruppa i Vik har investert i nye Gisle Ellingsen, tidl landslagstre- høgdematter av internasjonal nar og NM-vinnar i høgde: Høgdehoppar Christian Boe El- Aksel Njøsen (Publikumar og standard. ”Eit av dei beste høgdestemna eg lingsen (Norna-Salhus) til Sogn ex-meieristyrar TINE): nokon gong har vore med på” Avis: ”Eg har vore på mange idretts- Sagt og skrive om (2009). ”Eg har aldri opplevd maken! arrangement rundt om i verda, Topp stemning og fantastisk m.a. fotballkamp i England med Høgdegallaen Noregsmeistar Ivan Kristoffer publikum.” (2009) 30.000 tilskodarar, men Høgde- Nilsen (BUL Oslo): gallaen i Vik i Sogn overgjekk NRK: ”Det einaste som kan hindre meg NM-sølv i høgde og mangekjem- alt. Eg kjem attende neste år” ”Samla eliten: Høgdegallaen i i å kome attende til Høgdegal- par Henrik Fjærestad Holmberg (2009). Vik laurdag stadfesta posisjonen laen i Vik neste år er ein broten (Vik): «Utruleg å få oppleve noko som det leiande høgdestemnet i fot!” (2010) slikt på heimebane. Vikjene er landet” (2010). eit fantastisk publikum!» Norsk Gamalostlag For å driva PR og auka salet av denne tradisjonsri- namnet fordi ein ville framheva gamalosten sin lange ke osten, vart Norsk Gamalostlag skipa i 1983. John tradisjon i Noreg. Laget arbeider no aktivt for å fremja Moberg var president i mange år, og laget fekk god pr kjennskapen til og salet av gamalost. Det vil bli utar- då Moberg og Constanse Holtan i Norske Meierier var beidd nettside og verving av medlemer er i full gang. gjester i NRK sitt Frukost-tv med Erik Bye 12. novem- Vil du bli medlem av Norsk Gamalostlag, kan du bli ber 1983. Gamalostlaget hadde lenge adresse i Oslo, det ved å melda deg på på nettet eller ved kontakt men sekretariatet vart i 1993 flytta til Vik. Ved Vik med Norsk Gamalostlag v/Jens Brekke, 6894 Vangsnes Meieri sitt 100-års jubileum i 1997 var det meir enn eller mobil 91525682. Gamalt medlemskap gjeld ikkje 6000 medlemer i Norsk Gamalostlag. Æresmedlemer lenger, ein må melda seg inn på nytt. Medlemskap i gamalostlaget var t.d. kong Harald, Ludvig Eikaas, kostar 300 kr, og då får ein eit flott skinnbrev laga av Jahn Otto Johansen, Ingrid Espelid Hovig, Vebjørn Aurland skofabrikk. Rodal og Lidvin Osland. Kvart år sidan 1995 har det vore arrangert Gamalost- Etter at John Moberg døydde, låg gamalostlaget nede festival i Vik. Då vert gamalosten feira med underhald- Den nye Gamalosthovdingen i mange år. Men i 2013 sto laget oppatt, og ny ga- ning, kokkekonkurranse i bruk av gamalost, utnemning Jens Brekke. malosthovding vart Jens Brekke. Det vart valt det av nye æresmedlemer og anna. Foto: Odd Inge Gjeraker 28 SOMMERAVIS 2014 Hele Bygden er som en dyrket Have Vik Bred og mægtig strækker Dalen sig frå Sjøen udover Sletter med svag Stigning. Langt oppe deler den sig i to Fører, hvoraf det ene ende med Fjeldovergangen til Mørkdalen. Fjeldene er skogklædte lige til Snegrænsen. Hele Bygden er som en dyrket Have. Frugtavlen har taget et Opsving, som Skisenter jeg aldrig havde kunnet ane, og det i Løbet af saa faa Aar. Terrænet hvor Vik Skisenter ligg på Kålsete, 8 km frå Vik sentrum, ein Frugtavlen drives, er delt ind i Teiger for de forskjellige Aarsklasser. Over- tek av ved Tistel for å koma dit. Skisenteret kan tilby 5 risling er almindelig anvendt. Paa en Gaard hadde man lige til femhundrede km oppkøyrd langrennsløype, hoppbakkar, skiskyttar- Fods Slanger for at kunne naa til overalt. stadion, hytte til overnatting med plass til 30 personar, Slige Potetsagre som jeg saa i Vik, har jeg ikke seet noget andetsteds lavvo, eit lite skitrekk og asfaltert rulleskiløype på 3 udenfor. Hesteavlen staar høit. Der er stationeret flere Hingste af første km. Anlegget er difor mykje nytta til treningssamlingar, Sort rundt om paa Gaardene, blandt andre «From», der kan rose sig af et blant anna har landslagi i skiskyting vore på samling ganske ualmindeligt smugt Afkom. Elvene er reguleret. Det har flere Gange her. Kombinasjonen med 5-7 km oppkøyrd løype på Vi- indtruffet stygge Udskjæringer, som havde forvoldt store tab. Nu er her kafjellet tidleg på sommaren er unik og tilbyr fantastisk bygget for paa lange Strækninger, saa slige Ulykker er hindret for Fremti- gode treningstilhøve. den. Husene er gode, smukt malet og altid næsten omringet av Haver. Vi Skiskyttarstadion er svært spesiell då publikum kan stå har den Fordel hos os paa Vestlandet, at Brugene er smaa og netop derfor og sjå på skiskyttarane på standplass på tribune over ogsaa Nødvendigheden saa meget større til at dyrke dem vel. standplassen. Vik Idrettslag har hatt NM i skiskyting på Der er Fisk i Fjorden, Lax i Elvene og Vildt paa Fjeldene og i Skogen. rulleski på skisenteret og andre store arrangement på Vik er en herlig Bygd. Jeg kunde ikke tænke mig et lunere Sted at vinterstid. hvile ud for en gammel Jægersmand. Der kunde man gaa og rusle i På motsett side av dalen ligg Vik Fjellandsby der det er Veiene om Vaarmorgenen og høre Orren spille. Om Vinterkveldene kun- komme 15 hytter så langt. Mange fleire vil bli sette opp de man lytte til Haren, naar den slaar Floke i kulden og raaber «Huttetu». og her vil og koma skitrekk. Her er ledige tomtar for dei Og saa kunde man mindes sine Ungdomsbedrifter, mindes dem slig at som ikkje vil ha det så folksamt som i Myrkdalen. man fik den gamle Børse ned af Væggen og gav sig ivei med at pudse den op for saa atter at hænge den tilbage paa Væggen, til Vaaren kom- mer, ja vent til Vaaren kommer». Den Vaar, den kommer aldrig. O.W. Fasting 1902

Billettprisar

BesTillinG fAmiliePAkkAr: Send kodeord FaMiLie til 2229 etterfølgd av ditt navn og tal billettar. Billettane vil ligge klar til avhenting i billettluka på TerminlisTe TiPPeliGAen 2014 kampdag. Uavhenta billettar blir lagt ut for sal ein og halv time før kampstart. 11. mai 8. runde Sogndal - Start 20. mai 10. runde Sogndal - Brann fylkesTriBunA/fAmilieTriBunA: 25. mai 11. runde Sogndal - Sandnes Ulf Ordinær: 250,- 12. juni 13. runde Sogndal - Vålerenga Student/ungdom: 150,- 12. juli 15. runde Sogndal - Viking Born: 150,- 27. juli 17. runde Sogndal - Odd Familiepakkar (3 stk eller fleire) pr stk. 100,- 10. aug 19. runde Sogndal - Bodø/Glimt 24. aug 21. runde Sogndal - Lillestrøm soGnekrAfTTriBunA: 14. sep 24. runde Sogndal - Ålesund Sognekraft Øvre og Nedre: 300,- 28. sep 25. runde Sogndal - Haugesund Jentelosjen: 150,- 26. okt 28. runde Sogndal - Molde Honnør: 150,- 09. nov 30. runde Sogndal - Stabæk linesTriBunA: Saftkokarar: 150,-

førehandsal av billettar: Statoil Sogndal, MiX Sogndal og sogndalfotball.no SOMMERAVIS 2014 29 Maktsenteret Vik Vik er ei av dei største og rikaste lag for overskotsproduksjon for I det arkeologiske materialet dar i edelmetall. Desse gjenstan- jordbruksbygdene på Vestlandet. å driva handel. I fyrste omgang markerer slike sentra seg gjen- dane syner makt og posisjon til Bygdi vert sett på som eit poli- galdt dette jordbruk, men og nom gjenstandar som hevar seg ein elite. Store gravhaugar har tisk og økonomisk senter i eldre andre ressursar som produkt over det ein kan venta at vanle- og vore indisium på sentra i og yngre jernalder. Det er mange frå jakt og fiske, jernutvinning, ge folk hadde til rådvelde. Dette jernalderen. Store haugar og rike graver funne i Vik, på gardane klebersteinutnytting og saltpro- gjeld særleg importmateriale importfunn indikerer sentra. Vik Hove, Hønsi, Sæbø, Grov, Vange, duksjon. Samstundes låg desse som i stor grad inneheld bokbe- var eitt av desse sentra. Ei stolt Hopperstad, Skjørvo, Tryti og områdi sentralt til i forhold til slag, smykke, drikkehornbeslag fortid kan ingen ta frå oss. Brekke. Det er kvinnegraver både ferdselsårer. Her var ferdsla og andre gjenstandar frå Dei på Hove og Hopperstad, og frå langs kysten viktig, men og han- britiske øyar, men og gjenstan- Grov er det ei velutstyrt smed- delsruter over fjelli stod sentralt. grav. Det er markfunn frå Vange Dette gav områdi god kontakt og Tryti. med omverdi, men og til lokale handels- og ressursområde. På Vestlandet er mange av sentral- Økonomisk og politisk områdi samla ute ved kysten slik som Karmøy og Giske, medan senter andre låg i fjordbotnar som Vik, Økonomisk og politisk senter er Gloppen og Eidfjord. Handel nytta om særlege rike område med dei lokale ressursane var langs norskekysten. Desse områ- viktig for å skaffa seg politisk og di hadde eit godt ressursgrunn- økonomisk makt.

Frå Fjord til Fossar og Fjell: Frå Hopstock Mensen Ernst Minneløp laurdag 2.august 2014 i Fresvik til Blix Hotell Kombinert Landevegs- og Terrengløp på ca 15 km Dei fleste har vel fått med seg at TV. Då Blix Overnatting ikkje inn til Huldafossen i Nærøyfjorden Verdsarvområde Hopstock hotell er under opp- har eige kjøkken eller spisesal attbygging. Motellet er rive og enno, leverer Ostebaren Tine Vik Start og innkomst på Modig Stadion arbeidet på hotellet er i gong. Meieri frukost. Dersom det er I 1659 fekk gjestgivarstaden større grupper som overnattar Kl.13.15: Start Aktiv Klasse på Vikøyri skjenkebevilling, vert frukosten servert i Ostebaren Aktiv: Menn/Kvinner: Alle klassar og hotellet i Vik kan rekna si sine lokale etter nærare avtale historie frå dette året. Ole An- om dette. NB: Dei som treng lengre tid på løypa, dreas Hopstock overtok drifta i Kvifor namnet Blix? 1847 og hotellet fekk etter dette Peter Andreas Blix (1831-1901) kan starte kl 12.15 namnet Hopstock. I 1973 stod frå Stavern var ingeniør, arkitekt hotellet slik som vi har kjent og kyrkjebergar. Han budde dei Trim: Utan tid – alle aldrar det til no ferdig. Dessverre vart siste åra av livet fast i Vik. Her Start kl 10.00-12.00 det råka av brann i mai 2010 då hadde han i alle år på sitt faste hovudbygningen brann ned. «Blix-rom» på Hopstock Hotell. Kl 13.30: Baneløp for born I 2014 tok Røyrvik Eigedom AS Han er gravlagd under golvet i For meir info sjå: og Jorunn Åsfrid Røyrvik over Hove-kyrkja. www.mensenernstFruktbar kraft.com frå Sogn InMedia.no eigedommen med ambisjon om å I 1981 vart det reist eit min- byggja opp igjen den tradisjons- nesmerke over Peter Andreas rike hotelldrifta, men no under Blix ved det tidlegare Hopstock VELKOMEN TIL FRESVIK! namnet Blix hotell. hotell. Han teikna også flei- Arbeidet med å realisera pla- re norske hotell, m.a. Mundal nar om eit nytt hotell i Vik er Hotell i Fjærland og Fleischers IL Modig i full gang. I mellomtida vert Hotell på Voss Rein energi frå natur og menneske gjennom det leigt ut rom i annekset til Blix restaurerte Hove kyrkje meir enn 60 år i Sogn. det tidlegare hotellet. Dette vart for eigne midlar. Sidan gjorde Slik gjev vi vårt bidrag til ei berekraftig framtid lokalt og globalt! ikkje råka av brannen, og har han det same med den fallefer- no namnet «Blix Overnatting». dige stavkyrkja på Hopperstad. «Blix Overnatting» har 28 rom Idrettshallen i Flatbygdi er også med bad og dusj, internett og kalla opp etter Blix - Blixhalli. – set krefter i sving

SOGNEKRAFT AS - Pb. 3 - 6891 Vik i Sogn - Tlf: 57 69 86 00 - www.sognekraft.no 30 SOMMERAVIS 2014 Vikjatrippelen I 2014 vil idrettslaga Vik IL, er deltakarane med best samla SUTEN OPP med ein is fra Alm gard. Feios IL og IL Modig gå i lag og tid i dei 3 løpa i både dame- og Nettopp DU er velkommen til å danne VIKJATRIPPELEN. herreklasse som blir vinnara- fredag 30. mai vera med oss. Kontakt oss på: Start ved Kristianhus, mål Skor- Dette består av motbakkeløpa ne. I tillegg blir det også trekt [email protected] eller ge på Seimsfjellet. 1800 m, 400 Suten Opp i Vik og Vidasete deltakarpremie for dei som har les på www.feios.no m flatt, bratt stigning 1.4 km. Opp i Feios og Minneløpet for delteke i alle løpa, uansett klasse. Start trimmarar utan tidtaking Mensen Ernst i Fresvik. Dette er premiering i tillegg til frå kl 1700, konkurranseklassane Mensen Ernst min- Dette blir eit godt og attraktivt dei vanlege premiane for kvart kl 1900. Premieutdeling på Skor- tilbod til alle som tykkjer det er enkelt løp. neløp laurdag 2. aug. ge. Stølskos med sal av suppe, kjekt med nye utfordringar, og å For å få til dette arrangemen- Premieringa for VIKJATRIPPE- saft, kaffi og kaker. Påmelding ha noko å strekke seg etter. tet, er me heilt avhengige av LEN blir utdelt. på dagen eller www.vikil.no Løpa er arrangement for alle, sponsorar. Me er difor stolte over Landevegs- og terrengløp som med god variasjon i distanse og å kunne presentere sponsorane startar på Modig Stadion og høgdemetrar. Dei ulike løpa har våre, som har bidrege til at vi VIDASETE OPP går inn til Huldafossane med klassar både for Trim (utan tid) har fått dette i gang: vending der og retur og inn- sundag 6. juli komst på stadion. Løypa er 15,3 og Konkurranse (med tid). Flott motbakkeløp i vakre Feios. km og har stigning på totalt 340 For dei beste som deltek i alle 3 Sognekraft, Vik Sparebank, Vik Løpet starter på Lunde 400 høgdemeter. I starten går løpet løpa blir det premiering for dei kommune, Sogneprodukt og m.o.h, og går i starten litt på både på asfalt og grusveg, før 3 damer og 3 herrar med samla Fresvik Produkt. skogsveg og over på sti. det går over på god sti i Nærøy- best tid: Utan desse sin velvilje ville me Løpet er 4 km, og ein når toppen fjorden Verdsarvområde. Løypa ikkje fått til dette samarbeidet. med flott utsikt både innover og for trimmarane (utan tidtaking) 1. premie : Kr 4.000,- Arrangementet er ei prøveord- utover Sognefjorden på 1227 er på 10 km og har vending på 2. premie: Kr 2.500,- ning i år, men me håpar og trur m.o.h. stølen Engi. 3. premie: Kr 1.500,- at dette blir så vellukka at det vil Du kan konkurrera, mosjonera, Sjå meir om løpet på www. bli årvisst framover. eller følgja løpet fra Lunde via mensenernst.com. Ein må delta i alle 3 løp, og det vår speakeren vår og kosa deg Flytte til Vik kommune?

Jobben du ser etter, livet du lengtar etter: -Kanskje finst det her i Vik?

Kommunen har 2740 innbyggjarar og eit variert arbeidsliv, med ei blanding av industri, jordbruk, tenesteyting og reiseliv. Kort avstand mellom fjord Den gamle tettstaden Vikøyri er kommunesenter. og høgfjell Her finn du det meste du treng i gangavstand: på Vikafjellet kan du gå på kafear, pub, hotell og restaurant, forretninger, ski til langt ut på bank, helsesenter med meir. Kort reiseavstand sommaren. Etter skituren til Voss/Bergen, Sogndal og Førde. kan du nyta eit svalande Næringslivet og verksemdene i Vik har bruk for bad i Sognefjorden! arbeidskraft!

SOMMERAVIS 2014 31 Hytte i Vik? Hytte på fjellet- eller ved sjøen? Med hytte i Vik kommune har du kort veg både til fjellet og til fjorden. Og det er ikkje Åfetdalen sett frå stien opp til Drægahovden kva som helst slags fjell og fjord det er tale om: Vikafjellet, Feios blir stor Stølsheimen, verdsarvområdet rundt Fres- på skog vikbreen – og sjølvaste Sogne- - og skogen er viktig for distriktet alt no! fjorden. Med tunnel gjennom Vikafjellet på sikker plass i Nasjonal Trans- Feios har store skogsressursar. Fram til år 2060 vil det vere mogleg å portplan (NTP) er det grunn til å tru at mange frå Voss og Bergens- avvirke opp til 450.000 m3 med gran. Dette svarer til i gjennomsnitt regionen vil sjå med auka interesse mot Vik og Sogn når hyttedrau- 7500 m3 per år - tømmer nok til kring 200 fullasta vogntog eller men og ferieparadiset skal realiserast. konstruksjonsvirke til 250 vanlege hus bygd i tre. Granplantinga i Feios starta i 1955, men skogreisinga starta for alvor Vik er ingen stor hyttekommune i dag, med sine om lag 400 regis- etter 1960. I 1965 blei det oppretta ei stilling som skogreisingsleiar trerte hytter. Det er god plass til fleire, og Vik kommune ynskjer nye i Vik kommune. I 1974 var det tilplanta eit areal på 7500 dekar. Eit hyttefolk velkomne. Det er eit variert tilbod av hyttetomter i kom- uttrykk for kor mykje trevirke skogmarka kan produsere er bonitet. munen. Om lag 140 regulerte tomter er i prinsippet klare for sal og Mange plassar i Feios er det høg bonitet, mest fordi berggrunnen er utbygging, frå Arnafjorden i vest til Fresvik i aust. fyllitt. Det er ein glimmerskifer som forvitrar lett og har høgt «næ- I tillegg er store område lagt ut som byggeområde for hytter i kom- ringsinnhald» i høve plantevekst. muneplanen, med krav til reguleringsplan før frådeling og bygging. Hytteområda fordeler seg frå strandsona og heilt opp i høgfjellet Feiosprosjektet er eit 5-årig prosjekt som vil leggje til rette for 1000 m.o.h. hausting av produktiv skog og god skogkultur i Feios. Prosjektet er Ottar Vik eigd av Feios skogreisingslag og medspelar er skognæringsforum i Sogn og Fjordane. I styringsgruppa er også Fylkesmannen og Vik Her er ein kortfatta oversikt over eksisterande og planlagde hytteom- kommune representerte. Viktige oppgåver er å fremje samarbeid råde i kommunen: Nummer viser til plassering på kart. mellom skogeigarane i Feios og jobbe for den naudsynte infrastruk- turen dvs. meir skogsvegar og betre offentlege vegar. Prosjektet blir Område med egulerte r tomter, e klar for salg: avslutta i 2014. Det skal utarbeidast ein sluttrapport som vil vere til Område Merknad/omtale Eigar/kontakt hjelp i den vidare prosessen. 1 Hagen, Indrefjorden Nær fjorden. Båtplass tilgjengeleg. Geir Olav Fretheim 970 30 811 2 Åsberget, Indrefjorden Nær fjorden. Ivar Halset Verdiskapinga i skogbruket er per i dag dårleg dokumentert og tala er Nausttomter tilgjengeleg. 415 16 000 usikre. Går ein ut frå ein tømmerpris på 300 kr per kubikkmeter, vil 3 Valsvik fjordhytter, Sjønære tomter m. naust/båtplass Mariann Tveit Valsvik Framfjorden 90997704 den årlege førstehandsverdien til skogeigar i Feios utgjere kring 2,2 4 Vik Fjellandsby, Bødalen Stort område vis a vis Vik Skisenter. Vik Fjellandsby AS millionar kroner. Blir tømmeret foredla lokalt, aukar verdiskapinga. I Ca 550-­‐600 m.o.h 905 69 430 Om lag 50 tomter klare for sal. tillegg kjem anna sysselsetjing i skogbruket. Mykje av verdiskapinga 5 Skjelingen, Vikafjellet Ved RV13 og grensa Voss. mot Olav Arnar Bø skjer i dag andre stader i landet. Difor kan ein gange førstehandsver- 1000 m.o.h 476 57 465 6 Hagane , Vangsnes Tomter i strandsona mellom Vik og Lasse Djupvik dien med 12 for å setje eit tal på den totale og nasjonale verdiskapin- Vangsnes 450 05 688 ga - i dette tilfelle årleg 26 millionar kroner. 7 Rinde hytter, Feios Tomter ved fjorden sentralt i Feios Erling Vangsnes 906 46 825 Men det er ikkje berre hogst og foredling som skapar sysselsetjing 8 Solali, Fresvik Ca 2 km sør for sentrum, Ca 100-­‐150 Gunnar H Bøthun m.o.h 907 19 952 og verdiskaping. Skal ein prøve seg på eit reknestykke kan planleg- ging av skogsvegar, vegbygging , hogst, tømmertransport og lokal Område som er lagt ut som framlegg byggeområde i til ny kommuneplan: foredling i samband med Feiosskogen utgjere til saman 3-5 årsverk. Område Omtale I tillegg kjem hogst til ved og anna eigebruk som gjerne blir under- 11 Morki, Nese Sørvendt skråning mellom fjorden og fylkesvegen. 12 Røyrvik-­‐Svardal. Strandsona/lia langs fylkesvegen Vik-­‐ Arnafjorden vurdert. Denne kan faktisk stå for nesten like mange årsverk som det ca 5-­‐8 km frå Vikøyri. leverte tømmeret. 13 Fosse-­‐Hestavollen. Fortetting av 3 område med til saman 16 hytter Totalt sett kann skogbruket i Feios komme opp i 9-10 årsverk. Og jo 14 Skjelingen nord. Fortetting av eksisterande område med inntil 5 hytter 15 Skorge Lia aust for Vikøyri. 550-­‐600m.o.h fleire lokale entreprenørar og andre lokale krefter som blir brukte, jo 16 Hovland Lia over RV3 -­‐ Vik Vangsnes ca 200-­‐250 m.o.h meir vil denne verdiskapinga bety for lokalsamfunnet! 17 Tveit Lia over RV 13 20 ved Tveit. -­‐80m.o.h 18 Skard, Fresvik Stort område ved grensa til Nærøyfjorden landskapsvernområde og Karen Weichert verdsarvområde. Ca 550-­‐-­‐650 m.o.h

32 SOMMERAVIS 2014 Bringebær Bringebær heiter på latin Rubus døyr. Kvart år kjem det nye skot idaeus og høyrer til rosefamilien. frå rotstenglane. Rotstenglane er Rubus-slekti er svært artsrik og den fleirårige delen av planta og omfattar mange bærsortar som veks vassrett under jordflata og bjørnebær, molte osv. Nokre er ikkje djupt. søte og gode å eta, andre er sure Blomstane er rike på nektar og og ikkje egnelege til å eta. bringebær er difor attraktive for Bringebær veks vilt over heile bier. Pollineringi føregår ved in- landet og høgt til fjells. Dei sor- sekt, og eit rikt insektliv er viktig tane me dyrkar har komme fram for god avling. ved kryssing mellom dei ville Bringebær vert nytta i konser- artane. Dei fyrste sortane kom vesindustrien, til syltetøy og til tidleg på 1800-talet. Statens For- dessert. Dei mest vanlege sortane søksgard på Leikanger har gjort har vore Lloyd George, Norna, eit viktig arbeid med kryssing og Veten, Sygna og Preüssen, i dag foredling. er den mest nytta sorten Glen Bringebærplanta er ei såkalla Ample som ein starta med i halvbusk. Frå fleirårige under- 2001. Det er store og faste bær, tunnelar kjem dei første bæri i molter heitt bjørnebær, for denne jordiske stenglar veks det opp og tåler godt frysing og lagring. slutten av juni og sesongen varer bærtypen er populær blant skot som overvintrar. Året etter Ein ny sort Glen Fine egnar seg til byrjingi av september. Bæri bjørnar. Elles er det slik at dei set desse sideskot som blir til ein godt til plukking med maskin. bør haustast straks dei er modne, litt sure og steinrike bjørnebæri blomsterstand, her sit då blom- Elles prøver ein stadig å utvikla i alle fall dei til konsum. er vorte meir nytta i vår tid, men stane som blir til bær. Dei skoti nye sortar. Lenge vart heilt opp til 70 % av tidlegare var dei ikkje mykje som har bore frukt, turkar ut og Etter at ein byrja med plast- forbruket av bringebær impor- ettertrakta. Her kan og nemnast tert, dvs 1200-1300 tonn bær. I at ordet jordbær nok har saman- Vik produserer ein 500-600 tonn heng med at desse bæri veks for året, og kvar sommar kjem nær jordi, det er eit lågtveksande her ca 500 plukkarar, mest frå bærslag. Polen. Historikk Namnet Organisert dyrking av bringe- Me kallar bæri bringebær, andre bær starta ikkje før etter krigen Fredag 15. august variantar er brinnebær, bren- her i Sogn. Før den tid var det Kl 1900 Norsk/aust-europeisk kulturkveld i Vikjahalli nebær, brembær, brunnbær, helst bær til eige bruk, til saft og Vert: Jens Brekke og polsk tolk brengebær. På engelsk heiter det syltetøy, men ein del bær vart Norsk og polsk underhaldning raspberry, tysk Himbeere, dansk levert direkte til butikkar. Det Tyrollarorkesteret underheld hindbær. Kva ordet bringebær hende ofte at folk ikkje betalte Kaffi, te, bringebærjus og bringebærkaker tyder, er usikkert. Ei forklaring kontant, men betalte i form av Kakekonkurranse er at det har samanheng med smør, kjøt, ull eller bær. Det var Dans ved Tyrollerorkesteret og diskotek å brenna, stenglane har korte slik Lerum starta like etter 1900. piggar, slik at ein brenn seg viss Bær dei ikkje fekk selt vidare Laurdag 16. august ein tek på dei. Ein annan teori er safta og sylta dei. Folk kom med Musikk, aktivitetar og torgdag på Vikøyri at namnet har komme av korleis bær, både dyrka bær og villbær, Boder med bl.a. sal av bringebær bæri ser ut, overflata er som mo- og tømde i stampar. Som regel Musikk kringom på Vikøyri saikk eller flettverk. Aasen har var det husmødrer som kom med Stupekonkurranse eit ord bregda som tyder ”flette, bær og kjøpte att hushaldsvarer. Laserskyting sno, tvinne”. På denne tid var det vanleg med Tilbod om RIB-turar frå kl 1000 til 1400 Elles er å merka seg at mange utstillingar der folk vart pre- Fagmøte om bringebærdyrking, meir info seinare av bærtypane i denne familien mierte for frukt, bær og andre Dansegalla i Blixhalli, Mona Jill band har dyrenamn som førsteledd, produkt. Mange har diplom frå bjørnebær, ormebær, tranebær, slike hagebruksutstillingar. Desse hestebær og fleire. Dette er bær utstillingane var viktige for å Sundag 17. august som er rekna som mindreverdige skaffa seg kontaktnett. Det var Kl 1100 Fjelltur til Synshovden, oppmøte ved kiosken eller ikkje egna for menneske, ein triumf då Drægni si saft vart Kl 1130 Vikøyri-vandring dei passar berre for dyr. Namni tinga av kongehuset til midda- Kl 1500 Fotball 4. divisjon Vik-Årdal II har ei åtvarande meining, men gen etter kroningshøgtidi 22. dei er ikkje rette i den forstand juni 1906. at dei omtala dyri et mykje av Botolv Hov har skrive at organi- bæri. Viss dette var tilfelle burde sert plantedyrking starta i 1953 SOMMERAVIS 2014 33

Mona-Jill Band Dette bandet som vart starta i april 2013 karane Bjarte Haugen frå Olden og Ma- Det ligg fleire låtar av bandet på Youtu- kjem til Vik og spelar opp til dans i ron Sandvik frå Moltustranda. Dei spelar be, blant anna «Jag tar livet som det är» Blixhalli laurdag 16. august. Namnet er musikk som er svært dansbar og for alle og «Her är livet». Me ynskjer velkomen til etter vokalisten Mona-Jill Knapp Forssen aldersgrupper og begynte med eit reper- eit band med røter i fylket vårt og som er som er frå Sverige. Med seg har ho fire toar på 40 låtar. Av dei var det 35 eigne i starten av sin karriere. rutinerte musikarar, deriblant initiativta- eller slike dei hadde sett sitt merke på. i Fresvik. Då var planteprisen 50 Dyrkning af Bringe- øre for kvar plante og kjøpt inn frå Sogn Jord- og Hagebrukssku- bær Bringebærret er en af de Frugts- le i Aurland. Fryseri vart bygt i orter, som paa Grund af dets Fresvik i 1958, og same året vart udbredte Anvendelse i Huushold- fyrste byggesteg på Vangsnes ningen, baade for Friske og Syge, Fruktlager ferdig. har Krav paa en langt større Av statistikken vil ein sjå at 41 Opmærksomhed end der hidindtil bærdyrkarar søkte om produk- er blevet det til Deel og som paa sjonstilskot i 2013, og det vart meget faa Steder her i Landet dyrka bringebær på 531 dekar. findes dyrket. Talet på søkjarar har gått ned, Som bekjendt er Bringebær- men arealet har auka frå 110 i busken hos os vildtvoxende 1983, til 281 i 2000 og altså 531 overalt, lige til Finmarken og dekar dei to siste åri. Kvart år paa Fjeldene findes den endog vert det plukka mellom 500 og ovenfor Granens Grændse. Der 600 tonn bringebær i kommu- er saaledes her i Landet neppe nen, og her kjem ca 500 bær- noget Slags Frugt, som er værd plukkarar kvar sommar. at dyrke og som kan gives en større Udbredelse end Bringebær-

ret. Det er en bekjendt Sag, at saa store eller velsmagende Bær, enhver Frugt aftager i Velsmag som i de varmere Dele af Landet; og i Almindelighed ogsaa i Stør- men disse Egenskaber kunne dog relse eftersom Sommervarmen i en væsentlig Grad forbedres ved formindskes og saaledes leverer hensigtsmessig Dyrkning. ogsaa Bringebærbusken paa den største Høide over Havet eller Frå Norsk Folke-Calender 1856 længst mod Nord hvor den fore- kommer vildtvoxende, hverken 34 SOMMERAVIS 2014 To kometar frå Feios Brynjulf Jung Tjønn mark, og ein håpar fleire land vil Brynjulf fekk Brageprisen i 2013 fylgja etter. for romanen «Så vakker du er» Brynjulf skriv no på ei bok som i kategorien Barne- og ung- hentar mykje stoff frå Feios. domsbøker. Boki fekk og Sogn Det vert ei novellesamling som og Fjordane Mållag sin målpris kjem til hausten, og det han i 2014. Brynjulf er fødd 1980 og skriv om føregår i ei liti, ikkje har vakse opp i Feios. Han var namngjeven bygd, ved Sogne- nesten tre år då han kom til byg- fjorden. Skrivingi føregår no om di. Brynjulf gjekk på ungdoms- kveldane fordi han er i full jobb. skulen i Feios og tok vidaregå- Tidlegare har han hatt nokre ande i Balestrand. Etter det gjekk permisjonar for å skriva. han på Journalisthøgskulen i Oslo, 2 år. Han arbeidde så 10 år Thomas Morel som journalist, i diverse lokala- Thomas er fødd 1988 i Den viser t.d. Sogn Avis, seinare var bøkene: 2009 «I morgen skal vi Boki «Så vakker du er» fylgjer Bosch i Nederland, og han flytta han i VG og NRK. sitte i solen», 2011 «Kinamann», Henrik som har ein onkel som til Noreg med familien sin i Brynjulf bur i dag i rekkehus i 2012 «Fotballskoene» og 2013 får kreft, samtidig er det ein 2004. Han byrja då på Valdres Oslo og er tilsett som kommuni- «Tapt og funnet». Vanlegvis sel klassisk ungdomsroman om Folkehøgskule på frilufts- og kasjonsrådgjevar i Kyrkjerådet bøkene i eit opplag på 1500- forelsking og kjærleik. Det er fjell-linja. Dette året fekk han Akkurat no er han prosjektleiar 1600, men «Kinamann» er det vorte sagt at Brynjulf skriv sansen for den fantastiske na- og utviklar nye nettsider for fel- seld 4000 av, og siste boki så innsiktsfullt om tap, sjalusi og turen i Noreg og sende mange lesråd og sokneråd. Han er gift langt 3300. Men ungdomsro- sinne, forelsking, frykt, avvising foto til kompisane i Nederland. og har to born på 3 og 5 år. manar sel vanlegvis i mindre og kjærleik. Det er ei forteljing Etter det tok Thomas idretts- Brynjulf debuterte i 2008 med opplag, og dessutan er boki på om ein ung gut som mobiliserer lina på Sogndal vidaregåande romanen «Lyden av noen som nynorsk. Brynjulf vil heretter krefter til å handtera livet. Den- skule. Alt 16 år gamal starta han dør». Seinare har han gjeve ut skriva på nynorsk. ne boka hans er seld til Dan- eige firma og arbeidde fleire år OSTEBAREN Buffetbordet er dekka med mange gode rettar laurdag og sundag 08.00 -17.00 laurdag ostebuffet Gamalost rett frao bui 09.00 -13.00 sundag frukostbuffet og Mylsa rett frao grytao

Laurdag kl 1900 på Ostebaren

Gamalostting – underhaldning og god mat - kr 300,- Påmelding Ostebaren Tlfd. 57 67 79 00 SOMMERAVIS 2014 35 Alm gard

innan byggebransjen. Fart på av Ann Kristin Aafedt Flatland fotograferingi vart det ikkje før i som skyt med snøføyke rundt 19-års alderen, då tok han etter seg. På det biletet kan ein og sjå kvart opp fleire lån og kjøpte seg kula, og den er ikkje plassert inn Hasselblad-kamera. Han har vore etterpå. Han arbeider lite med nær konkurs fleire gonger, og det bileti i Photoshop etterpå. Han er fyrst siste året at han har be- viser augneblinken slik kamera- gynt å gå med overskot og tena et fangar det der og då. Men til Alm gard er eit gardsbruk i Feios rantar. Garden ligg på Helland i pengar på fotograferingi. fargekorrigering og anna nyttar som produserer iskrem. Isen vert Feios, og det er innflyttarparet Thomas har base i Feios, men han Photoshop. seld på marknader og distribuert Laurien Geerse og Guus Morel har leilegheit og kontor sentralt Thomas har hatt kundar som til butikkar, hotell og restau- frå Nederland som driv garden. i Bergen. Dette året blir Thomas Helly Hansen, Den Norske Opera, Dei kom til Noreg i 2004. Dei sponsa av Hasselblad og får fo- Puma og Lustrabadet. Det heng på golvteppe. På hotellet i Bodø fekk ideen om å emigrera etter toutstyr verd fleire hundre tusen og foto av han i Myrkdalen som heiter Scandic Havet er det ferieopphald i Noreg i 2003. kroner. Dette tykkjer han er gjevt hotell og på Holmenkollen Park sjø og hav som er motivet, og Tilbake i Nederland tok det lang sidan dette er eit firma han alltid Hotell. Dei største oppdragi han der skal han laga eit 62 m høgt tid å bli vant att til bråk, uro og har sett opp til. Han kallar seg nokonsinne har hatt er å ut- foto. Hotellet i Bergen skal opna eit travelt liv etter å ha opplevd no kunstfotograf, medan han smykka dei nye Scandic-hotelli i mai og det i Bodø i august. utruleg fred og stille i Noreg. tidlegare var det ein kan kalla i Bergen og Bodø. På Scandic Thomas har sagt det slik: På garden driv dei økologisk og kommersiell fotograf. Ørnen hotell i Bergen skal han har 4-6 kyr av Telemarkrasen, Thomas sin spesialitet er å ta ha foto på 386 rom og store foto Ein augneblink, vakker, varer 20 frittgåande høner, 2 vaksne foto av menneske og dyr i rørsle. og videosekvensar i lobbyen. Ei berre eitt sekund eller eit tidels hestar og eit føll og 10 bikuber. Personane heng «i lause lufti», og ørn er gjennomgangsmotivet, sekund. Og sjølv om ei rørsle Dei leiger og ut tre hus, og eitt eitt av dei mest kjende bileti er og det går att på sengetrekk og eller eit spektakulært hopp kan av husi er det gamle skulehu- vera vakkert når du ser det i sin set på Helland. Dei har og hatt samanheng, kan det mista all sin nederlandske gjester i Grøn verdi når det er stoppa og frose omsorg-prosjekt. i ein augneblink av æva. Den Til iskremproduksjonen brukar verkelege kunsten av fotografe- dei eigne egg, frukt og bær og ring er å vera i stand til å fanga eigen mjølk så langt som moge- opp dette nøyaktig, når denne leg. Dei dyrkar rips og bringebær svært korte augneblinken er på og hentar blåbær og molte på sitt beste, og på ein måte som fjellet. Det vert laga både fløy- tek omsyn til sjølve rørsla. teis, yoghurtis og sorbet i mange variantar. I 2010 hadde dronning Thomas sitt liv handlar om jak- Sonja bringebærsorbeten deira ta på og perfeksjonen av denne på menyen og sende melding fotografiske augneblinken. pr e-post om at ho tykte det var kjempegodt. Ørn fotografert av Thomas i Nederland i 2013, dette fotoet er det ikkje gjort noko med i Photoshop. Dette biletet er eit gjennomgangsbilete til utsmyk- kingi av det nye Scandic Ørnen i Bergen. Der skal han ha foto på 386 rom pluss lobbyen, fotoi går og att i sengetrekk og golvtep- pe. Foto: Thomas Morel 36 SOMMERAVIS 2014

Fresn 24. -27. juli 2014 Skau, Fresvik Fres Festival vert skipa for nian- Fresvik ligg ved inngangen til som både artistar og publikum. andre fire gongar spellemanns- de gong i år, mellom 24. og 26. Aurlandsfjorden, 35 kilometer Etter 2005 har festivalen vorte prisvinnande elektronikaartist juli. Festivalen vert halden under svingete veg frå kommunesen- arrangert årleg, med unntak for Lindstrøm og det legendariske open himmel på eit gardstun teret Vik. Det er knappe 200 2011. Gjengen bak arrangemen- rockebandet Thulsa Doom. sentralt plassert i Fresvik, eit innbyggjarar i bygda, og målt i tet og den gode stemninga har Festivalen blir arrangert på steinkast frå fjorden og omkran- reiseavstand frå storbyar er nok haldt fram sidan starten, men dugnad, og dei siste vekene i juli sa av dramatiske fjell. Scena er Fres Festival ein av dei mest nivået på musikk og scenepro- er heile bygda med i førebuin- bygd inn mellom gamle drifts- avsidesliggande festivalane i duksjon har heva seg fleire hakk. gane til å få festivalen i stand. bygningar, og det er camp på landet. Festivalen stiller med kremen av Arrangørane får også god hjelp festivalområdet. Festivalen hadde sin spede start norsk pop- og rockmusikk. I dei av kommunen og lokale samar- Ole Beyer frå Kolbotn, man- i 2005, og vart skipa til med to siste åra har publikum kunne fått beidspartnarar som støttar opp geårig festivalartist og -gjest dagars førebuing av tre festival- oppleva velrenommerte artistar under prosjektet. skildrar det slik: sjefar, Lars Tore, Per Christian og som Real Ones, Black Debbath - Å være på Fres Festivalen Håvard. Det var då ein kortfilm- og Lars Vaular frå den pittoreske Sjå meir www.fresn.no er som å være på en festival og musikkfestival som hovud- heimesnikra scena på gardstunet. inni et postkort. sakleg hadde vener og kjende På årets program står mellom Kjøp billettar på nettet Artistar på Fresn Lindstrøm, som er ein av dei leiande losjen og eigne soloprosjekt, kjem DJ-ane i Noreg, er ein av artistane til festivalen. Det gjer også det ein kan få sjå på Fres Festival denne kritikarroste alternativrockbandet sommaren. Lindstrøm har fire Spel- Rumble in Rhodos. Festivalarran- lemannsprisar under beltet og kjem gørane legg også vekt på å ha nye, til Fresvik frå ein turne av spelejob- spanande artistar på programmet. bar på ei rekkje større europeiske Dette omfattar mellom andre ber- scener. gensrapparane Yoguttene og årets Også Ralph Myerz, som vann Spel- vinnar av NRK sin «Urørt», Sigurd lemannsprisen i 2013 for beste elek- Julius. Av lokale band kjem mellom tronika/dance-artist, kjem attende andre metalrockarane i Slegest, til festivalen for tredje år på rad. som hausten 2013 sleppte plate til strålande kritikkar i internasjonal I tillegg til elektronisk musikk byr metal-presse. Fres festival på mykje spanande rock. Stonerrockbandet Thulsa Til Fres Festival kjem også O. Mar- Thulsa Doom med blant anna Egil Hegerberg kjem til Fresn Doom, som består av mellom andre tin, Maylen Rusti, The Good, The 2014. Egil Hegerberg, kjend frå Gartner- Bad & The Zugly, NRWY og Tyyl! Layout: Husabø Prenteverk as • Trykk: Sogn og Fjordane Avistrykk Sogn og Fjordane as • Trykk: Husabø Prenteverk Layout: