Mehmet Altun

1955’ten beri Türk misafirperverliğinin elçileriyiz Ambassadors of Turkish hospitality since 1955

Mehmet Altun İstanbul Hilton 1955’ten beri Türk misafirperverliğinin elçileriyiz 1955’ten beri Türk misafirperverliğinin elçileriyiz Ambassadors of Turkish hospitality since 1955 Ambassadors of Turkish hospitality since 1955

Koordinasyon Derya Tıkansak, Müge Sezenoğlu, Evrim Çataloğlu Bundan 60 yıl önce, 1955 yılının Haziran ayında, Conrad 60 years ago, in June 1955, when Conrad Hilton opened Düzelti Nil Yılmaz Hilton, İkinci Dünya Savaşı sonrası Avrupa’da genişleme the doors of Hilton Istanbul as the first modern hotel bu- Çeviri g yayın grubu planının bir parçası olarak, Amerika kıtası dışında amacı- ilt outside the American continent as part of the plan to Tasarım Mehmet Altun Sanat Yönetmeni Fatih Dumlu na uygun olarak inşa edilmiş ilk modern otel olan Hilton expand in Europe in the aftermath of the Second World Grafik Uygulama Dilek Ertan İstanbul’un kapılarını açarken, dünyayı İstanbul’la, İstan- War, he said the hotel would bring the world to İstanbul Koordinasyon Asistanı Can Bayda bul’u da dünyayla buluşturacağını söylemişti. Gerçekten while bringing İstanbul to the world. Indeed, the world de dünya İstanbul’a geldi; işletmesinin ilk yılında Hilton came to İstanbul; in its first year, Hilton Istanbul created © Hilton Worldwide İstanbul sayesinde Türkiye’ye gelen yabancı turist sayısın- a 60 percent increase in the number of foreign tourists da yüzde 60 artış sağlandı. coming to Turkey. Baskı Ofset Yapımevi Şair Sokak, No. 4 Çağlayan Mahallesi Geçen yıllar içinde Hilton ve Türkiye arasında özel bir Through the years, a special bond formed between Hil- Kâğıthane 34410 İstanbul bağ oluştu, bunun neticesinde de faaliyetlerimiz yurt ton and Turkey, as a result of which our activities here Tel: (212) 295 86 01 çapında ciddi bir gelişme ve büyüme gösterdi. Türkiye, underwent considerable development and growth. Today, www.ofset.com bugün Hilton’un en önde gelen uluslararası gelişme pa- Turkey is considered as one of the primary international zarlarından biri sayılıyor. growth markets for Hilton. Hazırlayan ve Yayımlayan Kurumsal Yayınlar Araştırma, Danışmanlık, Tanıtım ve Organizasyon Hizmetleri Ltd. Şti. Kariyerim boyunca Hilton Worldwide’ın uluslararası dü- Throughout my career, I witnessed the spectacular Ortaklar Caddesi Sonu, Nasuh Bey Apt. B Blok D.2 zeyde gerçekleştirdiği müthiş büyümenin tanığı oldum. growth of Hilton Worldwide carried out on an internati- Mecidiyeköy 34394 İstanbul Düşünüyorum da, Conrad Hilton 1925’te Teksas’ta kur- onal scale. I wonder – if Conrad Hilton could have seen Tel: (212) 211 23 79 duğu ve 1955’te İstanbul’la birlikte denizaşırı büyümeye that the company he founded in Texas in 1925 and be- www.kurumsalyayinlar.com.tr başlattığı şirketinin, günümüzün en etkileyici küresel gan its overseas growth with İstanbul in 1955 turned into [email protected] 1. Basım Ekim 2015 markalarından birine dönüştüğünü görebilseydi acaba ne one of the most impressive global brands of our day, what ISBN 978-605-5847-19-7 hissederdi? would he have felt? Bu ikonik otelin 60 yıllık mirasını değerlendirirken, ba- In evaluating this iconic hotel’s legacy of 60 years, it is şarıyı getiren faktörlere de bu noktada değinmek doğru necessary to mention the factors that made it so success- Bir kentin ve otelin 60 yıllık serüveni... olacaktır. Dünyanın en tanınmış markalarından biri ol- ful. Being one of the best known brands of the world and mak ve sadece İstanbul’da değil, muhtemelen dünyadaki having one of the best locations not only in İstanbul but en iyi lokasyonlardan birine sahip olmak bize elbette çok probably also in the world undoubtedly gave us a great The 60 year story of a city and a hotel... büyük bir avantaj sağlamıştır. Fakat daha da önemlisi, advantage. But more importantly, Hilton Istanbul left an Hilton İstanbul, nesiller boyunca İstanbulluların önemli indelible mark in urban and social life by hosting the im- davetlerine ve başlıca yerel ve uluslararası etkinliklere ev portant receptions of Istanbulites for generations as well sahipliği yaparak, kent yaşamında ve cemiyet hayatında as major local and international events. derin izler bırakmıştır. I would like to thank all our main stakeholders who have 60 yıl boyunca bize bu süreçte destek veren ana paydaşla- lent us their support for 60 years. rımızın her birine özel teşekkürlerimizi sunmak isterim. Our valuable and loyal customers and guests, we are gra- Değerli sadık müşterilerimiz ve misafirlerimiz, her biri- teful to all of you. Many thanks for putting your trust in nize minnettarız. Bize güvendiğiniz ve bizi tercih ettiği- us and for choosing us. Without you, Hilton Istanbul Bos- niz için çok teşekkürler. Siz olmasaydınız, Hilton İstanbul phorus would never exist and be this successful. Bosphorus da olmazdı ve bu başarıyı yakalayamazdı. Our past and present colleagues, thank you for all the Geçmiş ve şimdiki tüm çalışma arkadaşlarımız, 1955’ten hard work, dedication, and the time you put in to make bu yana otelimizin kesintisiz 7/24 çalışması adına verdi- this hotel serve 24/7 since 1955. ğiniz yoğun emek, işe bağlılığınız ve harcadığınız mesai için çok teşekkürler. Our valuable partners, we would like to thank you for the confidence you had in our brand. Your support and col- Değerli ortaklarımız, markamıza duyduğunuz güven için laboration means a lot to us, and it is an honor to work teşekkür ederiz. Desteğinize ve işbirliğinize çok değer ve- with you. riyoruz, sizinle çalışmak bizim için bir onurdur. In the past 60 years, our company underwent major Geçen 60 yıl içinde, Türkiye’deki turizm sektörü ile bera- transformations along with the tourism sector in Turkey. ber şirketimiz de önemli dönüşümler geçirdi. Bu süreçte In the process, Hilton Worldwide and Hilton Istanbul Hilton Worldwide ve Hilton İstanbul Bosphorus da iler- Bosphorus also progressed and developed. I believe that leyerek gelişti. İnanıyorum ki markamızın gücü ve Türk the strength of our brand and our pledge to be the am- misafirperverliğinin elçileri olma taahhüdümüz, bu oteli bassadors of Turkish hospitality will always continue to daima özel kılan ve farklılaştıran bir özellik olmaya de- be what makes this hotel unique and special. vam edecektir. Hilton Istanbul Bosphorus, I congratulate you on your 60. yıldönümün kutlu olsun Hilton İstanbul Bosphorus, 60th anniversary, and wish you many more successful daha nice başarılı on yıllara! decades!

Armin Zerunyan Armin Zerunyan Hilton Worldwide Hilton Worldwide Türkiye Bölge Müdürü Country General Manager Üst Sınıf Oteller Full Service Hotels Turkey Boğaz’ın şehri* 1 The city of the Bosphorus* Burada, tarihin en kutsal addedilmiş tapınaklarının göl- Standing here today in the shadow of a score of history’s gesinde bulunmak paha biçilemez bir deneyim. Kendimi most hallowed shrines is indeed a precious experience. de onlardan biri olarak saydığım ortalama bir Amerika- To the average American –and I consider myself such- lı için güzel Boğaz’ın metropolünün bahsi bile binlerce mere mention of the metropolis of the beautiful Bospho- kaynaktan edinilmiş şaşırtıcı izlenimler uyandırmaktadır. rus invokes a maze of impressions gathered from a thou- Emimin ki bazılarınız, Londra ve Chicago için aynı şeyleri sand sources. I am sure some of you must feel the same hissediyordur, ama hiçbiri bu ünlü antik kentin büyüsüyle way about London or Chicago, although neither of these boy ölçüşemez. can ever hope to match the magic of this famed city of antiquity. İstanbul’un insanlık tarihinde oynadığı önemli rol tesadüf sonucu değildir. Büyük tarihsel olaylara tanıklık etmek, iki That İstanbul has played a large role in human history is büyük kıtanın kavşak noktasında kurulmuş olan bu şehrin certainly no accident. Pitched on the very crossroads of kaderinde başından beri vardı. Burada Kiros ve Serhas’ın two great continents, it was destined from the beginning Persli kavimleri Atina, Sparta ve Tebai’nin site devletle- to be the witness of great historical happenings. Here the riyle karşılaşmışlardı. Neredeyse yüz yıl sonra İmparator Persian hordes of Cyrus and Xerxes made their moves Konstantin, başkentini bu müthiş mevki üzerine kurmuş, against the City-States of Athens and Sparta and Thebes. birkaç yüzyıl sonra da aynı şehir Batı dünyasının çoğunun Almost a hundred years later Constantine built his capital hukukuna, Jüstinyen Kanunları’yla kaynaklık etmişti. on this splendid site, and a few centuries later it was this same city which mothered the laws for most of the West- Ortaçağlarda, Amerika’nın adı bile duyulmamışken, ern World in the great Justinian codes. bu şehir işgalci Haçlılara, Cenevizli ve Venedikli tüccar prenslerin kalyonlarına tanıklık etti. In the Middle Ages, when America was still unheard of, this city witnessed the invading crusaders and the galleys İngiliz tarihçi Gibbon’un, Fatih Sultan Mehmet’in başarılı of the commercial princes of Genoa and Venice. kuşatmasını anlatan kitabının heyecan verici sayfalarını da hâlâ hatırlıyorum. And I still recall the exciting pages of Gibbon, the English historian, where he describes the successful siege of the Bayanlar baylar, “3” sayısının İstanbul’un kronolojisindeki city by Mehmet II, The Conqueror. önemi dikkatimi çekiyor. Konstantinopolis 330’da burada kuruldu ve Osmanlı İmparatorluğu 1453’te yine burada Ladies and gentlemen, it strikes me that the number “3” merkezi bir devlet haline geldi. 1923’teyse, müteveffa ve has been significant in the chronology of İstanbul. Con- büyük Mustafa Kemal Atatürk’ün yönetiminde bugünkü stantine built in 330, the Ottoman Empire was central- Türkiye Cumhuriyeti kuruldu. ized here in 1453. And in 1923, under your late and great Mustafa Kemal Atatürk, the present Republic of Turkey Batı dünyası için 1923’teki dönüşümler büyük önem ta- was founded. Conrad Hilton şıyordu. Osmanlı imparatorluk rejimi ilk zamanlardaki

9 canlılığını kaybetmişti ve yaygın olarak “Avrupa’nın hasta For the Western World, the transforming events of 1923 Uluslararası Otel programımız 1948’de başladı ve Tru- The initiation of our International Hotel program took adamı” şeklinde anılıyordu. Ardından 1923 geldi; sonra- have been of supreme importance. The old, Imperial Ot- man Doktrini’yle hükümetler düzeyinde gösterilen gü- place in 1948 and was intended as a pledge of private sındaysa bunu Mustafa Kemal Atatürk ve bu gizli enerji- toman Regime had lost its earlier vitality, and was com- veni tamamlamak adına özel Amerikan girişimciliğinin American enterprise to complement the confidence al- nin diriltilmesi izledi; bugünse Türkiye, milletler ailesinin monly referred to as “the sick man of Europe.” Then came bir taahhüdü olması amacıyla tasarlandı. Puerto Rico’da ready manifested on the governmental level in the Tru- önemli bir üyesidir. 1923; then came Mustafa Kemal Atatürk and revitaliza- açılan yeni otelimizden edindiğimiz deneyimin ardından man plan. Following our experience with the new hotel tion of that latent energy; and today, Turkey is an impor- 1953’te Madrid’de açılan Castellana Hilton’la Avrupa’ya in Puerto Rico, we moved over to Europe in 1953 with Türkiye’nin totaliter taktiklere karşı kararlı direnişi Ame- tant member of the family of nations. geçtik. Son iki yılda, bir dizi başka yer için de görüşme- our Castellana Hilton in Madrid. In the past two years we rika’nın saygısını ve desteğini sağladı. 1947 Truman Dok- lerimiz oldu. have negotiated for a series of others. trini’nden başlayan ve Eisenhower’ın şimdiki başkanlığıy- Turkey’s determined resistance to totalitarian tactics won la devam eden süreçte bizim tutumumuz da hep istekli bir the respect and assistance of America. Our response, be- İstanbul’daki bu otelimizin yanı sıra, liste önümüzdeki yıl- The list, aside from our hotel here in your city of İstanbul, biçimde devam etti. 1952’de Kuzey Atlantik Paktı Türki- ginning with the Truman Doctrine of 1947 and continu- larda Roma, Berlin, Kahire, Havana, Mexico City, Londra, will eventually include Rome, Berlin, Cairo, Havana, ye’yi sıcak bir şekilde karşıladı. ing with Eisenhower’s present administration, has been Paris, Stockholm ve başka metropolleri de içerecektir. Bu Mexico City, London, Paris, Stockholm and other met- continuously enthusiastic. The North Atlantic Treaty Or- genişlemenin amacı salt büyük olmak için “büyüklük” de- ropolitan centers. The purpose of this expansion is not Böylece Türkiye, Batı ile Doğu arasındaki ilişkilerin pe- ganization welcomed Turkey in 1952. ğildir. Bugünkü açılışla birlikte Hilton ailesine yirmi do- “bigness” for its own sake. We already operate the larg- kiştirilmesinde gitgide artan bir öneme sahip oldu. Türki- kuzuncu otel eklendi ve hali hazırda dünyadaki en büyük est hotel group in the world with today’s opening mak- ye’nin Yunanistan, Yugoslavya ve bizzat kendisinin de ara- Thus, more and more, Turkey has assumed increasing im- otel grubunu yönetiyoruz. Yalnız büyüklüğün ötesinde, ing the twenty-ninth hotel in the Hilton family. Beyond sında olduğu karşılıklı anlayışı 1953’teki başarılı Ankara portance in the cementing of relations between the West uluslararası otel zincirimizi, birçok ülkeden iyi niyet tem- mere size, we view our International Hotel ties as friendly Antlaşması’nı sağlamaktaki hayati rolü Özgür Dünya’nın and the East. Her vital role in harmonizing understand- silcisi insanların barışın dilini konuştukları dostluk mer- centers where men of many nations and of goodwill may takdirini kazanmıştır. ing between Greece, Yugoslavia and the Turkish Republic kezleri olarak görüyoruz. speak the language of peace. itself with the successful Ankara Pact of 1953 won the applause of the entire Free World. Bu oteller aynı zamanda -bizi içtenlikle karşılayan ve ara- We mean these hotels too as a challenge-not to the peo- Türk liderliği her geçen gün büyümektedir. Türkiye’nin larına alan insanlar için değil ama Komünist dünyanın ples who have so cordially welcomed us into their midst- Batılı güçlerle ve Güneydoğu Avrupa’yla güçlü ilişkilerini Turkish leadership grows in stature every day. What it has savunuculuğunu yaptığı hayat tarzına karşı bir meydan but to the way of life preached by the Communist world. sağlamlaştırmak için son otuz iki yılda yaptıkları, olumlu done, in the past thirty-two years, to strengthen powerful okumadır. Her bir otel, arkadaşlarını kölelere indirgemek Each hotel spells out friendship between nations, which is liderliğinin bir kanıtıdır. Aynı zamanda Türkiye, Batı ile ties with Southeastern Europe and the Western powers isteyenler için yabancı bir kavram olan milletlerarası dost- an alien word to those who try to reduce friends to slaves. eski Osmanlı İmparatorluğu’nun sahip olduğu diğer geniş is proof positive of Turkish leadership. At the same time, luğu ön plana çıkarır. Bu tarz düşünce ve yaşam biçimiyle To help fight that kind of thinking and that kind of liv- alanları arasında bir halka, köprüdür. Turkey is the link… the bridge… between the West and savaşmak için Hilton Uluslararası Otellerimizi dünyanın ing we are setting up our hotels of Hilton International the other vast areas of the old Ottoman Empire. her tarafında açmaktayız. Across the World. Bir işadamı olarak, eğer bu muhteşem oteli hiçbir mad- di kazanç düşünmeksizin, yalnızca idealist bir girişim As a business man, I would be simple indeed, were I to Yine de bayanlar baylar, şimdi ciddi meseleleri konuşma- But, ladies and gentlemen, this is not the time for seri- olarak size sunmaya kalksaydım basit görünürdüm. Ya- attempt to portray this splendid hotel as merely an ide- nın zamanı değil. Aksine bu bir kutlama haftasıdır; Türk ous discussion. Rather it is a week of festival-one which ratacağı iyi niyet etkisini inkâr etmek de bir o kadar ya- alistic operation with no thought for financial return. halkı ve vatanım olan Amerikan halkı arasında resmi ol- we shall long remember as marking an unofficial, and for nıltıcı olur. Samimi olarak diyebilirim ki, yürürlükteki At the same time, to deny any concern for its goodwill mayan ve tam da bu yüzden, daha derin bir bağın işareti that reason, a deeper bond between the people of Turkey genişleme programımızdan da anlaşılacağı üzere, Hilton impact would be equally misleading. Frankly, as can be olarak uzun süre hatırlayacağımız bir kutlama haftasıdır. and those of my native America. International kendini, Amerikan girişim sistemi içerisin- seen in our current expansion program, Hilton Hotels de sunduğumuz hizmetin en iyisini diğer ülkelere doğru International views itself as a medium for bettering the genişleterek, halklar arasındaki karşılıklı anlayışı artırma understanding between peoples by extending the best we konusunda bir araç olarak görmektedir. Başka yerlerde ol- have to offer in the American Enterprise System to other duğu gibi burada da ulusal hükümetin kendisi, özel olarak lands. Here, as elsewhere, the national government itself, Emekli Sandığı’nı devreye sokarak bu amacı gerçekleştir- operating specifically through its pension fund, has mag- mek için olağanüstü bir çabayla bizimle yan yana çalıştı. nificently worked side by side with us to achieve that goal. *Conrad N. Hilton’un 10 Haziran 1955 tarihinde İstanbul Hilton’un açılışında yap- * The speech delivered by Conrad N. Hilton at the inauguration of Istanbul Hilton, tığı konuşmadır. Turkey on June 10, 1955.

10 11 1949

Cesur bir girişimci: Conrad Hilton 2 A Brave Entrepreneur: Conrad Hilton Hilton Otelleri’nin öyküsü, 1919 yılında Teksas’ta başla- The story of Hilton Hotels began in Texas in 1919. The dı. Conrad Hilton’un Cisco kentinde satın aldığı 40 oda- 40-room Mobley Hotel that Conrad Hilton bought in lı Mobley Oteli, günümüzde 6 kıtada 97 ülkeye yayılan Cisco formed the first ring of the giant chain of more than ve 4,400 otelden oluşan dev bir zincirin ilk halkası oldu. 4400 hotels in 97 countries on six continents. The world Dünya, Hilton adını taşıyan ilk otelle 1925 yılında tanış- first heard of a Hilton hotel in 1925. From then on, Hilton tı. Bu tarihten itibaren Hilton Otelleri, Conrad Hilton’un Hotels introduced to the world many firsts and innova- girişimci zekâsı ve vizyoner kişiliğinin bir eseri olarak, tions, the work of the enterprising mind and visionary dünyayı ilklerle ve öncü uygulamalarla tanıştırmaya baş- personality of Conrad Hilton. So powerful was Hilton’s ladı. Hilton’un sektördeki öncülüğü öylesine güçlüydü ki, leadership in the industry that in time, the name “Hilton” zamanla Hilton adı “otel” kelimesiyle eşanlamlı kullanıl- became synonymous with the word “hotel.” maya başladı. Hilton was the pioneer of many features of hotels we take Konuk odalarına televizyon konulmasından genel for granted today, such as TV sets in guest rooms and mekânlarda klima kullanımına kadar, bugünün olmazsa air conditioning in common areas. Conrad Hilton was olmaz birçok uygulamasının öncüsü Hilton oldu. Cesur known for his bold business moves and innovativeness, girişim hamleleri ve yenilikçiliğiyle öne çıkan Conrad appearing twice on the cover of Time magazine in 1949 Hilton, 1949 ve 1963 yıllarında iki kez Time dergisinin and 1963. “The Key Man!” was Time’s caption for Hilton. kapağında da yer aldı. Time, onun için şu başlığı uygun görmüştü: “Anahtar Adam!”

Conrad Hilton, 6 Ocak 1947 ve 19 Temmuz 1963 tarihlerinde Time dergisine kapak oldu. Conrad Hilton appeared on the cover of Time magazine on January 6, 1947 and July 19, 1963.

13 1950

En uygunu İstanbul 3 İstanbul is the best fit 1950’li yıllara gelindiğinde, Conrad Hilton için tek bir amaç By 1950, Conrad Hilton had a singular goal: going beyond vardı: Amerika kıtasının dışına çıkarak Hilton’un kapılarını America and opening Hilton’s doors to Europe… İstanbul Avrupa’ya açmak... İkinci Dünya Savaşı’nın ardından yeni- was close to Europe, which was going through reconstruc- den toparlanma süreci içerisindeki Avrupa’ya yakın konu- tion after World War II, and was one of the cities with a muyla İstanbul, değerinin yeniden keşfedilmesini bekleyen, bright future, waiting to be rediscovered. geleceği parlak kentlerden biriydi. W. Houser, the vice president of Hilton International, came İstanbul’da ayrıntılı gözlemler yapan Hilton Hotels Interna- to İstanbul for detailed observations, and realized the poten- tional Başkan Yardımcısı W. Houser, şehrin sunduğu bu po- tial offered by the city. Its geographical location, cultural fab- tansiyeli görmüştü. Coğrafi konumu, kültürel dokusu, tarihi ric, historical past, and its popularity among tourists made geçmişi ve turistlerin yoğun ilgisi, Hilton konforunu dünya- İstanbul the best candidate to present the comfort of Hilton nın bu köşesine taşımak için İstanbul’u en uygun aday haline in this part of the world. Thus, Conrad Hilton and Houser getiriyordu. Bu nedenle Conrad Hilton ve Houser, yanları- took Louis Skidmore and William Brown, two famous ar- na ünlü mimarlar Louis Skidmore ve William Brown’u da chitects, and went on a European tour that included Turkey, alarak, Türkiye’yi de kapsayan bir Avrupa turuna çıktılar. Bu during which Conrad Hilton evaluated investment possi- gezi sırasında Avrupa’da yatırım olanaklarını yerinde değer- bilities in Europe on location. Upon his return to the US, lendiren Conrad Hilton, ABD’ye dönüşünde dünya kamuo- Conrad Hilton announced to the world his decision regard- yuna yeni otellerin yer seçimi konusundaki kararını açıkladı: ing the locations of the new hotels: Rome and İstanbul… Roma ve İstanbul... İstanbul had been the capital to empires, and had an ex- İmparatorluklara başkentlik yapmış, olağanüstü bir tarihi traordinary historical heritage, but in those years seriously mirasa sahip bir kent olmasına karşın İstanbul, bu yıllarda lacked modern accommodation facilities. In a review that modern konaklama imkânları açısından son derece yetersiz appeared in The New York Times, there were only three ho- bir kentti. The New York Times gazetesine göre 1950’lerin ba- tels in the early 1950s that were suitable for American and şında şehirde, Amerikalı ve Avrupalı turistlere hitap edebile- European tourists. And although İstanbul was a candidate cek sadece 3 otel bulunuyordu. İstanbul gibi dünya turizmi- for becoming the center of global tourism, the number of nin merkezi olmaya aday bir kentin, uluslararası standartlara rooms complying with international standards was only uygun oda sayısı ise sadece 290’dı. Kısaca, Avrupa’ya açılma- 290. In short, Hilton needed İstanbul in its quest to expand yı planlayan Hilton’un İstanbul’a, İstanbul’un da Hilton’a ihti- in Europe, and İstanbul needed Hilton. The group had high yacı vardı. Grubun, kentteki konaklama kapasitesini bir anda expectations of Hilton Istanbul, which would double the ac- iki katına çıkaracak ve rakipsiz özellikleriyle fark yaratacak commodation capacity in one stroke and create a significant olan Hilton İstanbul’dan beklentileri yüksekti. Hilton İstan- difference with its unmatched aspects. Following Puerto Conrad Hilton ve bul, Porto Riko ve İspanya’dan sonra, Hilton’un ABD dışında Rico and Spain, Hilton Istanbul would be the third Hilton Ann Miller İstanbul’da açtığı üçüncü otel olacaktı. Madrid’deki otel açıldıktan kısa hotel abroad. Shortly after its opening, the hotel in Madrid Conrad Hilton and Ann bir süre sonra el değiştirdi. Bununla beraber Hilton İstanbul, has changed hands. Therewith, Hilton Istanbul became the Miller in İstanbul denizaşırı ülkeler arasındaki en eski Hilton oldu. oldest Hilton in overseas countries.

14 15 1951

Doğu ile Batı arasında eşsiz bir köprü 4 A unique bridge between the East and the West Hilton Oteli’nin kuruluşuna dair sözleşme 9 Ağustos The Turkish Foreign Ministry and Hilton Hotels Inter- 1951 günü, Türk Dışişleri Bakanlığı ile Hilton Hotels In- national signed an agreement on August 9, 1951 regard- ternational arasında imzalandı. Türk hükümetinin tam ing the establishment of the Hilton Hotel. Fully backed desteğine sahip olan proje, Başbakan Adnan Menderes by the Turkish government, the project was closely over- tarafından yakından takip ediliyordu. Ona göre Hilton seen by Prime Minister Adnan Menderes, who believed İstanbul, hem Türkiye ile Amerika arasında filizlenmeye that Hilton Istanbul would strengthen the newly budding başlayan dostluk bağlarını güçlendirecek, hem de mo- ties of friendship between Turkey and the US, and would dernliğin, prestijin, gelişmenin ve Türkiye’nin dünyaya become the symbol of modernity, prestige, development, açılmasının bir simgesi olacaktı. and Turkey’s opening up to the world.

Diğer taraftan Amerikan hükümeti de, adeta bir kültür Similarly, the US government strongly supported the es- ve ticaret elçisi olarak gördüğü Hilton Oteli’nin İstan- tablishment of a Hilton Hotel in İstanbul, regarding it as a bul’da kurulacak olmasını güçlü bir şekilde destekliyordu. cultural and commercial envoy. Built in a city which con- Dünyanın en eski medeniyetlerine ev sahipliği yapmış nected the modern world with the lands that had been topraklarla modern dünyayı birbirine bağlayan bir kent- the cradle of the world’s oldest civilizations, at a point te, Avrupa ve Asya’nın birbirine dokunduğu bir noktada where Europe touched Asia, Hilton Istanbul would in a inşa edilen Hilton İstanbul, bir bakıma Türkiye ile Batı sense be the concrete proof of the alliance between Tur- dünyası arasındaki ittifakın somut bir belgesi, bu iki dün- key and the Western world, and the point of intersection yanın kesişme ve uzlaşma noktası olacaktı. and reconciliation between these two worlds.

Conrad Hilton, bundan birkaç yıl sonra, gurur duyduğu A few years later, at the opening ceremony of his newest en yeni otelinin açılışında yaptığı konuşmada, Hilton’un hotel, Conrad Hilton would proudly emphasize this role bu rolüne şöyle vurgu yapacaktı: played by Hilton:

İstanbul’un insanlık tarihinde oynadığı önemli rol, tesadüf The critical role played by İstanbul in the history of man- sonucu değildir. Büyük tarihsel olaylara tanıklık etmek, iki kind is not a coincidence. Since its earliest days, this city büyük kıtanın kavşak noktasında kurulmuş olan bu şeh- at the crossroads of two big continents has always been rin kaderinde başından beri vardır... Hilton International destined to witness great historical events… Hilton In- Hilton’un eski kendini, Amerikan girişim sisteminin başka ülkelere doğru ternational sees itself as the instrument of extending the bir menüsünde İstanbul haritası genişletilerek, halklar arasındaki karşılıklı anlayışı artırma American way of doing business to other countries, and of A map of İstanbul konusunda bir araç olarak görmektedir... Uluslararası otel developing mutual understanding among peoples… We re- on an old Hilton zincirimizi, birçok ülkeden iyi niyet temsilcisi insanların ba- gard our international hotel chain as centers of friendship menu rış dilini konuştukları dostluk merkezleri olarak görüyoruz. where people from many countries speak the language of peace as representatives of goodwill.

16 17 1953-54

Bir anıt yükseliyor 5 A monument rises Hilton İstanbul’un tasarımını, dönemin dünyaca ünlü Hilton Istanbul was designed by Skidmore, Owings & mimarlık ofislerinden Skidmore, Owings & Merrill Merrill (SOM), one of the world-famous architecture of- (SOM) ile ödüllü Türk mimar Sedat Hakkı Eldem birlikte fices of the period and the award-winning Turkish archi- gerçekleştirmişlerdi. Eldem, SOM’un modern tasarımını tect Sedat Hakkı Eldem. The latter had enriched SOM’s yerel motiflerle zenginleştirerek, modernizm ile Türk mi- modern design with local motifs, creating an impressive marisinin sentezinden oluşan etkileyici bir eserin ortaya work that was the synthesis of modernism and Turkish çıkmasını sağlamıştı. Ünlü mimar, o günlerde yaptığı bir architecture. In a statement, the famous architect empha- açıklamada, otelin içinde ve dışında, hatta mobilyası- sized that local character had been sought in all details na varıncaya kadar bütün detaylarda mahalli karaktere on the inside and outside of the hotel, including the fur- önem verildiğini belirtiyordu. Bina gibi, otelde kullanı- niture. Besides the building, even the tableware, tea set- lacak sofra ve çay takımları, menüler ve görevlilerin gi- tings, menus, and the uniforms of the personnel had been yeceği kıyafetler bile İstanbul ve Türk karakterine uygun designed to reflect Turkish character and İstanbul. şekilde tasarlanmıştı. At the time, Hilton was the highest building in İstanbul. Hilton, o döneme kadar İstanbul’da inşa edilmiş en yük- Construction proceeded rapidly under the curious gaze sek binaydı. Yapı, tüm İstanbulluların meraklı bakışları of Istanbulites. At times, 500 workers could be seen work- altında, hızla yükseldi. Şantiyede zaman zaman 500 işçi ing together at the construction site. The Opera, as well as aynı anda çalışıyordu. İstanbul’da, o dönemde temelleri Istanbul University and the Palace of Justice were some of yıllarca önce atılmış olduğu halde bir türlü tamamlana- the buildings whose foundations had been laid years ago mayan Opera, İstanbul Üniversitesi ve Adliye Sarayı gibi and were waiting to be completed, while Hilton rose at binalar halen tamamlanmayı beklerken, Hilton’un inanıl- a record rate, which piqued people’s interest even more. maz bir hızla yükselmesi, ilgiyi daha da artırıyordu. Hilton Istanbul was completed in 21 months, a veritable Hilton İstanbul, 1950’li yıllar için rekor sayılabilecek bir record for the 1950s, and rose like a monument at one of sürede, 21 ayda tamamlanarak İstanbul’un en güzel nok- the finest locations of İstanbul. talarından birinde, bir anıt gibi yükseldi.

Conrad Hilton, Hilton İstanbul maketi önünde Conrad Hilton before the mockup of Hilton Istanbul

19 Hilton İstanbul’da başlayan “Hoş Geldiniz Kahvesi” uygulaması, günümüzde halen dünyanın dört bir yanındaki Hiltonlarda devam ediyor. Hoş Geldiniz Kahvesi The “Welcome Coffee” began at Hilton Istanbul and today it is served in all the Hiltons in four corners of the world. Welcome Coffee 1953-54

Geleneksel sanatlara destek 6 Support for traditional arts İstanbul’da inşası hızla ilerleyen Hilton Oteli tüm ihti- As the construction of Hilton Istanbul rapidly continued şamıyla kentin siluetindeki yerini alırken, Anadolu’nun and the hotel assumed its place in the city’s silhouette with dört bir köşesindeki dokuma tezgâhlarından yükselen all its splendor, an extraordinary increase could be ob- tıkırtılarda da sıra dışı bir artış dikkatleri çekiyordu. Hil- served in the output of looms throughout Anatolia. Fol- ton’un parlak mermerleri üzerine serilecek halıların el lowing the decision to cover Hilton’s shiny marble floors tezgâhlarında dokunmasına karar verildiğinden, Anado- with carpets woven at hand looms, hundreds of workers lu’da yüzlerce üretici seferber edilmiş ve bu kadar çok ha- all over Anatolia had been placed under contract and new lıyı dokuyabilmek için yeni tezgâhlar kurulmuştu. Hilton looms had been set up to weave such a large number of İstanbul, yıllardır büyük ihmale uğramış el halıcılığına carpets. Hilton Istanbul thus made a significant contribu- büyük bir canlılık kazandırmıştı. tion to the rejuvenation of the long-neglected industry of hand-woven carpets. Sade dış tasarımıyla modern bir görünüm sergileyen otelin iç mimarisine de göz alıcı bir zarafet hâkimdi. Geniş The hotel featured a simple yet modern exterior design, camlarından dolan ışıkla aydınlanan ferah iç mekânları, and a stunningly graceful style dominated the interior. duvarlarını süsleyen tabloları, çini kaplamaları, Bedri Spacious interiors flooded with natural light from big Rahmi’nin panoları ve el dokuması halılarıyla bir otelden windows, paintings decorating the walls, tile coverings, çok ihtişamlı bir sanat galerisini andıran Hilton İstanbul, panels by Bedri Rahmi, and hand-woven carpets made aynen halı dokumacılığında olduğu gibi, unutulmaya yüz Hilton Istanbul look more like a magnificent art gallery tutmuş çini sanatına da yeni bir nefes getirmişti. than a hotel. Just as in carpet weaving, Hilton Istanbul had given tile manufacturing a new lease on life. Hilton İstanbul’un sanatla yakın ilişkisi bununla sınırlı kalmayacak ve 2015 yılında Veranda Bar ve Terrace Res- Hilton Istanbul’s close involvement with the arts would toran’ın Rıfat Özbek’in imzasını taşıyan yastıklarla dekore not be limited to this, and the contributions of major art- edilmesi gibi, ünlü isimlerin bıraktığı izler her dönemde ists would continue their existence at all periods, such as oteldeki varlığını sürdürecekti. the pillows designed by Rıfat Özbek that decorate the veranda since 2015.

Hilton’da geleneksel Türk motifleri ve Bedri Rahmi Eyüboğlu duvarı (solda); perde tasarımından bir detay (üstte); Bedri Rahmi Eyüboğlu desenleriyle hazırlanmış bir bardak altlığı (sağda) Traditional Turkish motifs at Hilton and the Bedri Rahmi Eyüboğlu wall (left); detail from the curtain pattern (above); a coaster bearing a Bedri Rahmi Eyüboğlu drawing (right)

22 23 1955

“Conrad’ın Sarayı” 7 “Conrad’s Palace” Conrad Hilton’un yeni oteline gösterdiği özen, açılmasına Days before the opening, Hilton Istanbul came to be günler kala, Hilton İstanbul’un “Conrad’ın Sarayı” olarak known as “Conrad’s Palace” because of the special atten- ünlenmesini sağlamıştı. Emsallerinden her yönüyle farklı tion it received from Conrad Hilton. The biggest hotel in olan Hilton İstanbul, Doğu Avrupa ve Ortadoğu’nun en Eastern Europe and the Middle East, Hilton Istanbul was büyük oteliydi. Eşsiz Boğaz manzarasına hâkim bir nok- different from its peers in every way. With its subdued tada yer alan otel, sahip olduğu manzarayı gölgelemekten design, the hotel accentuated the matchless view of the kaçınan bir sadeliğe sahipti. İç mekânı ve dış mimarisiyle Bosphorus it commanded. The simple grace of its interior yalın bir zarafet içerisinde, şatafattan uzak bir eser olan and exterior design made Hilton Istanbul a work of mod- Hilton İstanbul, görenlerin ilgisini ve hayranlığını kendi esty, standing back to direct attention and admiration üzerine çekmiyor, tam tersine sunduğu müthiş manzara- away from itself towards the amazing view it afforded. nın tadını çıkarmalarını sağlıyordu. Unlike the big hotels in Europe, every room at Hilton Is- Otelin, Avrupa’daki büyük otellerden farklı olarak, her tanbul had its own balcony and private bathroom, a fea- odasında balkonu ve özel banyosu bulunuyordu. Oysa ture that was present only in the deluxe suites of grand bu özellik, 1950’li yıllarda sadece büyük otellerin delüks hotels in the 1950s. Hot water was available 24 hours a süitlerinde mevcuttu. Musluklarından 24 saat sıcak su- day along with cold water cooled with ice. All these made yun yanı sıra buzla soğutulmuş soğuk su da akan Hilton Hilton Istanbul a peerless hotel in the region. İstanbul, tüm bu özellikleriyle yakın coğrafyada eşi olmayan bir oteldi. Architectural Record, a respected architectural magazine, covered Hilton Istanbul extensively, describing it as the Otele geniş yer ayıran saygın mimarlık dergisi Architectu- mix of a splendid touristic hotel and the hotel version of ral Record, Hilton İstanbul’u, görkemli bir turist oteli ile bir a palace. sarayın otel versiyonunun karışımı olarak tanımlıyordu.

Hilton İstanbul’un mimari çizimi Hilton Istanbul’s architectural drawing

24 25 1955

Yıldız yağmuru 8 Star-studded opening Avrupa’da ilk otelini 1953’te Madrid’de açan Conrad Hil- In 1953, Conrad Hilton had opened his first hotel in Europe ton, çok önem verdiği Hilton İstanbul’un açılışının da in Madrid, and wanted the ceremony in İstanbul to be at en az o kadar görkemli olmasını istiyordu. Bu nedenle least as magnificent. The celebrations were planned to last a kutlamalar, 10-15 Haziran tarihleri arasında, kelimenin full five days between June 10 and 15. So many Hollywood tam anlamıyla 5 gün 5 gece sürecek şekilde planlanmıştı. stars had been invited that papers announced the opening Açılışa, gazetelere “Hollywood İstanbul’da” manşetini at- with headlines that read “Hollywood comes to İstanbul.” tıracak kadar çok Hollywood ünlüsü davet edilmişti. Bir- Many of the papers had sent special reporters for the event. çok gazete, dünyaca ünlü yıldızları takip etmek üzere özel muhabirler görevlendirmişti. June 10, 1955 was a historical day for İstanbul. The city overflowed with stars, not to be repeated for many years to 10 Haziran 1955’te İstanbul, tarihi günlerinden birini ya- come. Movie stars, fashion celebrities, models, journalists, şadı. O gün kente adeta yıldız yağmuru yağdı. Dünyaca and businessmen had flooded İstanbul for the celebrations at Hilton. Conrad Hilton’s personal guests flew to İstanbul ünlü sinema yıldızları, modacılar, modeller, gazeteciler ve on two private planes called “The Flying Carpet” and “The işadamları, Hilton’un açılış kutlaması için İstanbul’daydı. Magic Carpet”. A total of 106 guests arrived on these two Conrad Hilton’un şahsi davetlisi olan 106 konuğu İstan- planes, including Hollywood stars such as Olivia de Havil- bul’a, “Uçan Halı” ve “Sihirli Halı” adlarında iki özel uçak land, Ann Miller, Terry Moore, Sonja Henie, Diana Lynn, getirmişti. Gelen isimler arasında Olivia de Havilland, and Merle Oberon, as well as representatives of renowned Ann Miller, Terry Moore, Sonja Henie, Diana Lynn, Merle newspapers and magazines. Oberon gibi o günün en gözde yıldızları yer alıyordu. The convoy of celebrities reached Hilton escorted by po- Ünlüler geçidini anımsatan kafile, motosikletli polisle- lice motorcycles, where bellboys carried 1,200 suitcases to rin eşliğinde Hilton’a ulaştığında, görevliler 45 dakika the rooms in 45 minutes. The number of suitcases was an boyunca odalara 1.200 valiz taşıdılar. Bu durum, otelde indication that the hotel was soon to turn into a catwalk. Hilton İstanbul’un yaşanacak şıklık yarışının da habercisiydi. Elbette İstan- açılışı için İstanbul’a The Turkish jet set from İstanbul, Ankara, and İzmir were gelen ünlüler bul sosyetesinin güzide isimleri de davetliler arasındaydı. naturally among the invited guests. arasında Ann Miller ve Diana Lynn gibi Otelin resmi açılışı 10 Haziran günü, Hilton gelenekle- The official opening ceremony of the hotel was held on Hollywood yıldızları da vardı rine uygun olarak altın anahtarla yapıldı. O gece, dillere June 10, with Conrad Hilton using his golden key to open destan bir balo düzenlendi. Ertesi günkü gazetelerin “Şa- the door of the hotel, a Hilton tradition. The opening night Among the celebrities coming hane!”, “Muhteşem!” gibi sıfatlarla tarif edecekleri gece- ball was legendary. The next day’s papers would call the to İstanbul for the nin en çok alkışlanan sözü ise, İstanbul Valisi Fahrettin night “Wonderful!” and “Glamorous!” and the quote of opening of Hilton Kerim Gökay’a aitti: the night was from Fahrettin Kerim Gökay, Governor of Istanbul were İstanbul: Hollywood stars like Ann Miller and “Bugün Türkiye’nin ayı ve güneşi ile Amerika’nın yıldızları Diana Lynn bir arada bulunuyor; eski dünya yeni dünyayı kucaklıyor.” “Today, the crescent and the sun of Turkey meets the stars of America; the old world is embracing the new world.”

26 27 1955

Paparazzinin doğuşu 9 The birth of paparazzi Hilton’un açılışının ertesi günü herkesin dilinde aynı soru Everybody asked the same question the day after Hilton vardı: “Milliyet’i gördün mü?” Gazetenin baskısı sabah opened: “Did you see Milliyet?” The morning copies of the erken saatlerde tükenmiş, meraklıları semt semt dolaşıp newspaper had been sold out, and those who could not over- gazetenin peşine düşmüştü. Görenler görmeyenlere an- come their curiosity went from neighborhood to neighbor- latıyor, duyanlar bire bin katarak başka kulaklara fısıldı- hood in search of a copy. Those who had seen it told about yordu. “Gazetede...” it to those who hadn’t, and those who had heard about it whispered it to others along with rich embellishments. “In Tüm bu fiskosun nedeni, usta foto muhabiri İlhan De- the paper…” mirel’in, Terry Moore ile Hilton’daki odasında yaptığı rö- portaj sırasında “kazayla” yakaladığı bir pozdu. Dönemin All this gossiping was caused by an “accidental” instant İlhan en beğenilen aktrislerinden Terry Moore, Halit Kıvanç’ın Demirel, the experienced photo-journalist, had caught dur- deyimiyle “eteğinin azizliğine uğramış”, verdiği “frikik” ing his interview with Terry Moore at her Hilton room. Moore was one of the most admired actresses of the pe- ile adeta bir atom bombası etkisi yaratmıştı. riod, and the “free kick” she had given, which Halit Kıvanç described as “the treachery of her skirt,” had the effect of a Bu olay, bol yıldızlı baloyla birlikte, Türkiye gazeteciliğine bombshell on readers. “paparazzi” kavramını kazandıran ilk örneklerden biriydi. Gerçekten de Hilton’un ünlü konuklarını yakından This incident marked one of the first incidents of “pa- takip etmek ve onların “özel anlarını” yakalamak amacıy- parazzi reporting” in Turkish journalism, along with the la gazeteler tarafından sayısız muhabir görevlendirilmiş, star-studded ball. Indeed, countless reporters had been on ünlü yıldızlar bir gazeteci ordusu tarafından adeta yakın duty at the ball to cover the famous guests at Hilton and markaja alınmıştı. İşte Terry Moore’un “frikikli fotoğrafı”, to capture their “special moments,” and stars were closely o gayretlerin bir sonucuydu. marked by an army of reporters. Terry Moore’s “free kick” photograph was the result of their hard work. Fotoğrafını gazetede gören Terry Moore ise tam anlamıy- la çıldırmıştı. Neyse ki araya bazı “hatırlı” kişilerin gir- When Moore saw her photograph in the paper, she went mesiyle fotoğrafın negatifi Moore’un odasında yakılınca, mad. Fortunately, some individuals with “clout” intervened, iş tatlıya bağlanmıştı. Terry Moore kadar, bazı hayranları and after the negatives of the photograph were burned in da bu olaya öylesine içerlemişlerdi ki, işi İlhan Demirel’i Moore’s room, the star was placated. Her fans were just as düelloya davet edecek kadar ileri götürmüşlerdi. upset as she was, and some went so far as to invite İlhan Demirel to a duel. Yine de bu olay Hilton İstanbul’un açılışını gölgede bırak- mamış, beş gün boyunca gazetelerde ve ajans haberlerin- This incident did not cast too long a shadow on the opening Nicky Hilton ve Terry Moore, Hilton İstanbul’un açılışında de geniş yer bulmuştu. İstanbul’daki hayat ancak, 15 Ha- night of Hilton Istanbul, and the celebrations were widely Nicky Hilton and Terry Moore at Hilton Istanbul’s opening ziran’da Conrad Hilton ve beraberindekilerin Türkiye’den reported by papers and radio reports for five days. Life in ayrılmasıyla normale dönebilmişti. İstanbul went back to normal only after Conrad Hilton and his entourage left Turkey on June 15.

28 29 1955

“Hilton gezegeni” 10 “Planet Hilton” Hilton İstanbul’u, “1950’li yılların tam göbeğine inen Tevfik Yener, the doyen of journalists, compared Hilton bir uzay gemisi”ne, hatta bir “gezegen”e benzeten duayen Istanbul to “a spaceship that landed smack in the middle gazeteci Tevfik Yener, otelin açılışını siyasette, sanatta, of the 1950s” and even to “a planet”, and regarded the toplum yaşantısında ve eğlence dünyasında yeni başlan- opening of the hotel as one of the most important turn- gıçların yaşandığı bir dönemin en önemli dönüm nokta- ing points of a period during which new beginnings un- larından biri olarak nitelendirir. Yener, Hilton efsanesi- folded in politics, the arts, social life, and the entertain- nin o günlerde yarattığı etkiyi, İstanbul Aşk Ekmek Hayal ment world. In İstanbul Aşk Ekmek Hayal (“İstanbul Love (2010) adlı kitabında şöyle dile getirir: Bread Dream,” 2010) Yener describes the effect created by the Hilton myth: 1955’te açılan Hilton Oteli, Türkiye’de bir dönemin baş- langıcıdır. Opened in 1955, Hilton Istanbul was the beginning of a İlk yabancı büyük yatırımdı. İlk beş yıldızlı oteldi. new era. Türkiye’nin en büyük otelleri yine İstanbul’daydı ama It was the first big foreign investment. It was the first five- böylesi yoktu. star hotel. ... Turkey’s biggest hotels were in İstanbul, but none was like this. Otel açılınca İstanbul sosyetesinde bir heyecan başladı. Hilton- … lu olmak. Barında içmek, lobisinde beş çayı ile müzik dinle- Once the hotel was opened, İstanbul’s high society was mek, Şadırvan gibi müzikli lokantalarında yemek ve roof’un- aflutter. They wanted to be a part of Hilton. To have a drink da dans etmek. Tamamen yabancı orkestralar eşliğinde… at the bar, listen to music during five o’clock tea, have din- Hilton’da kalmak ise ayrı bir “büyüklüktü”. Ne demek Hil- ner at its restaurants like the Şadırvan, and to dance on ton’da oda tutup gecelemek… the roof. To the accompaniment of only foreign orchestras… Çünkü öyle rivayet ederlerdi ki “Hilton’da bir gecelik oda Staying at Hilton was a sign of class all onto itself. Renting parasına Boğaz’da ev alırsın.” Palavra elbette… a room and spending the night at Hilton – the idea blew Hilton Oteli, İstanbul’a ayrı bir hava getirmişti. Yirminci people’s minds… yüzyılın ortasında, binlerce yıllık tarihi kentin göbeğinde Because it was said that “With the money for a night at bizleri “çağımıza uyandırma kutusu” gibiydi. Hilton, you can buy a house on the Bosphorus.” Which was baloney, of course… The Hilton Hotel brought İstanbul a fresh air. It was like a “wake up call” to the new age in the middle of the twentieth century, in the center of a city with a history that spanned thousands of years.

Hilton İstanbul 1955 yılında kentin siluetindeki yerini aldı Hilton Istanbul part of the city’s silhouette in 1955

31 1955

Kalmak da, çalışmak da ayrıcalık 11 It’s a privilege to stay there and to work there Hilton İstanbul’da 1955-1961 yılları arasında çalışan According to Hayk Madoyan, who worked at Hilton Istanbul Hayk Madoyan’a göre, ilk açıldığı dönemde otelde yak- between 1955 and 1961, the hotel had around 500 personnel in laşık 500 personel istihdam edilmişti. O yıllarda otelcilik its first years. Back then, it was very difficult to find personnel alanında yetişmiş eleman bulmak çok güç olduğundan, trained in hotel management, and Hilton Istanbul had to train its Hilton İstanbul, kendi personelini kendi yetiştirme yolu- own. Working for Hilton Istanbul was such an attractive idea that na gitmişti. Hilton’da çalışma fikri o kadar cazipti ki, 500 the number of applications for the opening of 500 personnel had kişilik kadro için belki bunun 5-6 katı başvuru olmuştu. probably been five or six times that figure.

Yönetim tarafından çalışanların seçimine çok önem ve- The management was very careful about selecting the new em- rilmişti. Örneğin ön büro personelinin çoğunluğu, daha ployees. For example, most of those who would work at the front önce Dışişleri Bakanlığı’nda yurtdışı tecrübesi edinmiş desk were selected from among those applicants who had foreign experience in the Foreign Ministry. Similarly, many of those hired elemanlardan oluşmuştu. Aynı şekilde, yiyecek-içecek to work in the food and beverage section spoke a foreign language kısmındaki birçok kişi, Deniz Yolları’nın Ankara ve İstan- and had service experience on the touristic ships of the Turkish bul gibi turistik gemilerinde çalışma tecrübesi olan, servis Maritime Lines like Ankara and İstanbul. One of them was even ve lisan bilen kişiler arasından seçilmişti. Hatta araların- a former captain. da, daha önce kaptanlık yapmış bir kişi dahi vardı. Working at Hilton Istanbul was a privilege just like staying there. Hilton İstanbul’da kalmak kadar, çalışmak da bir ayrıca- This meant that all personnel worked conscientiously, always try- lıktı. Bu durum, personelin işine dört elle sarılmasını sağ- ing to improve themselves. Another important aspect of Hilton, lar, onları hep daha iyisini yapmaya teşvik ederdi. Kentin which had brought fresh air to the social life of the city, was that sosyal hayatına yepyeni bir hava getiren Hilton’un önemli it trained a new generation of highly qualified and hard-working bir yönü de, bir nevi “otelcilik üniversitesi” olarak sektöre individuals for the industry, acting like a hotel management col- bilinçli ve beceri sahibi insanlar yetiştirmesiydi. Hilton lege.” Hilton Istanbul was also a stepping stone for foreign person- İstanbul, yabancı personel için de bir sıçrama noktasıydı. nel. According to Madoyan, many individuals “trained” at Hil- Madoyan’a göre Hilton İstanbul’un “tezgâhından” geçen ton Istanbul later became pioneers of their profession in various Hilton İstanbul, birçok kişi, daha sonra değişik ülkelerde bu mesleğin countries. Hayk Madoyan shares this pleasant memory about the her dönemde öncüleri olmuşlardı. Hayk Madoyan, çalışanlarla ilgili şu personnel: hizmet hoş anıyı paylaşıyor: kalitesiyle Some time after the opening, someone approached me uneasily as sektörüne örnek teşkil etti Açılıştan bir süre sonra resepsiyonda çalışırken tedirgin biri I was working at the reception desk. “Excuse me,” he said, “I heard Hilton bana yaklaştı: “Affedersiniz, bir hemşerimin burada çalış- that someone from my home town is working here. His name is Istanbul was tığını duydum. Adı İsmail Kuşçu. Bulmama yardım eder İsmail Kuşçu. Could you help me find him?” I said, “Sure. İsmail a benchmark misiniz?” dedi. “Tamam,” dedim, “İsmail Kuşçu Bey, room works in room service.” The man was at first surprised to hear for its industry service’te çalışıyor.” Adam bir anda şaşırdı, sonra tatlı bir that, but then said, in a sweet Black Sea accent, “İsmail is not Rum with its service [Greek]. He is from the Black Sea region just like myself. quality in every Temel şivesiyle, “İsmail Rum filan değildir. Benim gibi Ka- period radenizlidir,” dedi.

32 33 1955

Polis korumasında defile 12 Fashion show under police protection Hilton İstanbul’da 30 Kasım 1955 günü polislerin çok On November 30, 1955, the police at Hilton Istanbul had “özel” bir görevi vardı: Şıklığın ve modanın mabedi ha- a very “special” mission: to protect the furs and dresses line gelen Hilton’da, dünyanın en ünlü modacılarından at the fashion show by Carven, one of the most famous Carven’in defilesinde teşhir edilecek kürkleri ve kıyafetleri fashion designers of the world, to be held at Hilton, the korumak! new center of style and fashion!

Fransız modacının üç gün süren defilesine ilgi o kadar The three-day show by the French designer was met with yoğundu ki, otel o günlerde mahşeri bir kalabalığa sahne such interest that the hotel was fully packed throughout oldu. Aynı izdiham, Carven’den sadece birkaç ay sonra the event. A similar crowd was there for Christian Dior’s yine Hilton’u seçen Christian Dior’un defilesinde de ya- show a few months later, again at Hilton. From the get go, şandı. Hilton, daha ilk günden, şıklığın ve güzelliğin şehir- Hilton had confirmed its place as the venue for style and deki adresi olacağını tescil etmişti. beauty in the city.

Christian Dior, Pierre Cardin, Carven gibi dünyanın en The shows by world-famous designers such as Christian ünlü modacılarının Hilton’da düzenlediği defileleri, moda- Dior, Pierre Cardin, and Carven were followed by the nın Türkiye’deki öncülerinden Vakko’nun defileleri izledi. shows by Vakko, one of the leaders of Turkish fashion. Bir Türk modacı tarafından Hilton’un lobisinde habersizce Another unannounced fashion show held at Hilton’s lob- düzenlenen defile de, İstanbullular için bir ilkti. Lobi de- by by a Turkish designer was also an original experience filesini, daha sonra Hilton kültürünün bir parçası haline for Istanbulites. The lobby show was followed by events gelecek olan “bar defilesi”, “beş çayı defilesi” gibi etkinlik- such as “bar show” and “five o’clock show,” all of which ler takip etti. would become part of the Hilton culture.

Konuklarının her zaman şıklık yarışı içinde oldukları Hosting guests that competed in terms of elegance, the Hilton, 60 yıl boyunca kentteki moda gösterilerinin ve hotel remained the destination for fashion shows and güzellik yarışmalarının değişmez adresi oldu. Otelin mü- beauty pageants in the city for 60 years. According to davimlerinden modacı Vural Gökçaylı’ya göre Hilton’daki Vural Gökçaylı, a fashion designer and one of the regulars bir defileye davet edilmek birçok insan için heyecan, davet of the hotel, being invited to a fashion show at Hilton was edilmemek ise üzüntü kaynağıydı. a source of excitement for many people, while not receiv- ing an invitation was cause for dejection.

“Carven Kızları” İstanbul’da “Carven Girls” in İstanbul

34 35 1955

Kongre turizminin temelleri atılıyor 13 The foundations of convention tourism Hilton’un açılmasına aylar kala gazetelerde yayımlanan Months before Hilton’s opening, a news article in the bir haber, İstanbul’da kongre düzenlemenin ne kadar papers demonstrated how difficult it was to organize a meşakkatli bir iş olduğunu ortaya koyuyordu. Kentte convention in İstanbul. The 9th International Money düzenlenecek 9. Uluslararası Para Kongresi’ne tüm dün- Congress was expected to draw a thousand people from yadan bin kişinin katılması bekleniyordu ama, hiç kimse all over the world, but no one knew where these would İstanbul’da üç gün boyunca bu bin kişiyi nerede misafir be accommodated in İstanbul for three days. The orga- edeceğini bilemiyordu. Organizasyon komitesi, içinde nization committee described its hopelessness as follows: bulunduğu çaresizliği, “İstanbul’da otel sıkıntısı malum “İstanbul’s shortage of hotels is well known. We are at a derttir. Biz, her şeyde titiz davranan bu insanları mem- loss at finding a hotel that would please these people who nun edecek oteli nerede bulacağımızı bilemiyoruz,” söz- are hard to please.” leriyle dile getiriyordu. The solution to this grave problem proved to be Hilton Bu büyük soruna ilaç olacak çare, birkaç ay içinde açı- Istanbul, which was scheduled to open in a few months’ lacak olan Hilton İstanbul’du. Gerçekten de İstanbul, ilk time. İstanbul had its first venue that could host large kez Hilton sayesinde büyük toplantı ve kongrelere ev sa- conventions and congresses with Hilton. And right after hipliği yapabileceği bir mekâna kavuştu. Nitekim otelin the hotel opened, various organizations were held one af- açılışından hemen sonra organizasyonlar birbirini izle- ter another. meye başladı. The first international meeting held at Hilton Istanbul Hilton İstanbul’da düzenlenen ilk uluslararası toplantı, was the Worldwide Nursing Congress, held on August 30, 30 Ağustos 1955’te 27 ülkeden delegelerin katıldığı Dün- 1955 with delegates from 27 countries. This was followed ya Hemşireler Kongresi’ydi. Onu, ABD’nin Doğu Ak- by another meeting attended by US officers deployed in deniz’de görevli subaylarının katıldığı bir diğer toplantı the East Mediterranean, and the International Aviation ve 30 ülkeden havacılık sektörü temsilcilerinin katıldığı Congress attended by representatives of the aviation in- Uluslararası Havacılık Kongresi izledi. dustry from 30 countries.

Hilton İstanbul, ilk kez 1970’lerde adını duyurmaya baş- Hilton Istanbul was one of the first venues in Turkey to layan “kongre turizmi” kavramının Türkiye’deki ilk tem- embrace the concept of “congress tourism,” which would silcilerinden biriydi. become popular in the 1970s.

Hilton İstanbul’da gerçekleştirilen The Propeller Club toplantısı The Propeller Club meeting held at Hilton Istanbul

36 37 1955

Bir kahvenin kırk yıl hatırı var 14 “A cup of coffee is remembered for forty years” O gün Hilton’un mutfağında özel bir konuk için pişirilen Who would have guessed that the coffee prepared in Hil- kahvenin daha sonra bir Hilton geleneği haline geleceğini ton’s kitchen for a special guest would turn into a Hilton kim tahmin edebilirdi ki? Kendisine kahve ve likör sunu- tradition? That guest who was served coffee and liqueur lan o konuk, Conrad Hilton’dan başkası değildi. was none other than Conrad Hilton himself.

Otelin açılışı için İstanbul’da bulunduğu sırada Conrad While Conrad Hilton was in İstanbul for the opening, he Hilton’a, kahvenin Türk geleneğinde kırk yıl hatırı olduğu was told that coffee was a highly valued tradition in Tur- ve özellikle bayramlarda kahvenin yanında likör ikram key and that it was served with liqueur especially during edildiği anlatılmıştı. Bundan çok hoşlanan Conrad Hil- holidays. Conrad Hilton liked that very much, and with ton, geniş otelcilik deneyimiyle bu geleneği derhal müşte- the acumen of an experienced hotelier h turned this tra- ri memnuniyetine yönelik bir uygulamaya dönüştürmüş dition into a customer satisfaction tool – from then on, ve yeni gelen konuklara “Hoş Geldiniz Kahvesi” ile “Hoş new guests would be served “Welcome Coffee” and “Wel- Geldiniz Kokteyli” sunulmasını istemişti. come Cocktail.”

Kahve ikramı, lobide görev yapan geleneksel kostümlü “Coffee beauties” dressed in traditional costumes served “kahveci güzelleri” tarafından yapılıyordu. Hilton’da gö- the coffee at the lobby. Among the coffee beauties work- rev yapan kahveci güzelleri arasında, Güngör Bayrak gibi ing in Hilton were the likes of Güngör Bayrak, who would sonradan şöhreti yakalayan isimler de vardı. become famous in later years.

Türk misafirperverliğinin bir göstergesi olarak Hilton The “Welcome Coffee,” which began to be served at Hil- İstanbul’da başlayan “Hoş Geldiniz Kahvesi” ton Istanbul as a token of Turkish hospitality, can now be uygulaması, günümüzde halen dünyanın found at Hilton hotels throughout the world. dört bir yanındaki Hilton’larda devam ediyor.

Kahveci güzeli, otel müşterilerinden Gary Cooper’a kahve ikram edeken The coffee beauty serving coffee to Gary Cooper, one of the hotel guests

38 39 1955

Bir lezzet durağı 15 A gourmet stop Yazar, çevirmen ve gazeteci İzzet Sedes, Hilton İstan- İzzet Sedes, writer-translator-journalist, wrote in his bul’un açılmasından sadece birkaç ay sonra gazetedeki newspaper column only a few months after Hilton Istan- sütununda, Hilton’da yemek yerken insanın kendini ya- bul was opened that one felt like in a foreign land while bancı bir diyarda zannettiğini, çünkü garsonlar da dahil dining at Hilton, because everyone including the waiters olmak üzere, çevredeki herkesin yabancı dilde konuş- were talking in a foreign language. “If you can’t speak a tuğunu yazıyordu. Sedes, “Şayet yabancı lisan bilmiyor- foreign language,” Sedes continued, “good luck! When we sanız vay başınıza gelene!” diye devam ediyordu. “Biz walk in, even we Turks try to speak any language other Türkler bile kapıdan girince ana lisanımızdan başka her than our mother tongue, and Turkish is the last language lisanı konuşmaya çabalıyoruz da, en son aklımıza gelen that occurs to us.” Türkçe oluyor.” Hilton Istanbul radically changed accustomed ways in Hilton İstanbul, otelcilik alanında olduğu gibi, yeme- dining, as it did in hotel management, playing an impor- içme alanında da o güne kadar kalıplaşmış anlayışları tant role in reshaping the culinary culture in İstanbul. kökten değiştirerek, İstanbul’da yeme-içme kültürünün Hilton introduced its own kitchen, presentation, and ser- yeniden şekillenmesinde önemli bir rol oynamıştı. Kendi vice culture, becoming from its first day one of the most mutfak, sunum ve servis kültürünü beraberinde getiren select gourmet stops in İstanbul with its menu and service Hilton, daha ilk günden, yemekleri ve hizmet kalitesiyle, quality. İstanbul’un en seçkin lezzet duraklarından biri olmuştu. Of course, not all novelties introduced by Hilton were Tabii ki Hilton’un getirdiği yenilikler her kesim tarafın- met with the same approval, and some innovations were dan hemen kabul görmemiş, hatta bazıları “eski köye yeni indeed seen as putting new wine in old bottles. Over time, âdet” olarak nitelendirilmişti. Fakat zaman içerisinde Hil- however, Hilton’s standards took hold, and the hotel beton’un getirdiği standartlar yerleşecek, yaygınlaşacak ve came a pint of reference regarding food and beverage in Hilton, İstanbul’da yeme-içme alanında bir referans nok- İstanbul. Hilton İstanbul’un tası olarak kabul görecekti. ödüllü şef ve garsonları On the occasion of international organizations or visits Hilton Istanbul’s Uluslararası organizasyonlarda ya da yabancı devlet baş- by foreign heads of state, the kitchen operations would award-winning kanlarının Türkiye ziyaretlerinde de çoğu zaman mutfak usually be entrusted to Hilton. chefs and waiters Hilton’a emanet edilecekti.

40 41 1955

İlklerin ve rekorların oteli 16 The hotel of firsts and records Türk turizminin köşe taşlarından biri olan Hilton İstan- As one of the cornerstones of Turkish tourism, Hilton Istan- bul, 60 yıllık tarihinde erişilmesi güç istatistiklere imza bul was a hotel of firsts and records in its 60 years, attaining atarak ilklerin ve rekorların temsilcisi oldu. hard-to-believe statistics.

Hilton İstanbul inşa edildiğinde, İstanbul’un en yüksek When Hilton Istanbul was built, it was the tallest building binası ve Türkiye’nin ilk 5 yıldızlı oteliydi. İnşasında ilk in İstanbul and Turkey’s first five-star hotel. It was also the kez köpüklü tuğla kullanılmıştı. Müşterilere ücretsiz su- first construction where aerated concrete was used. Free for nulan Hilton İstanbul Magazine, kendi türündeki ilk ör- guests, the Hilton Istanbul Magazine was the first of its kind. nekti. Otomatik telefon santralı ve kart anahtar sistemi The automated telephone operator and the keycard system Türkiye’de ilk kez Hilton’da kullanıldı. Aynı şekilde Hil- were used in Turkey for the first time at Hilton. Similarly, Hil- ton, dünyada bilgisayarlı sisteme geçilen ilk otellerden bi- ton was one of the first hotels in the world to adopt a comput- riydi. Televizyonlu odalar ve faks, Hilton’un müşterilerine erized system. Rooms with television sets and fax machines sunduğu ilklerdi. Hilton İstanbul’un gerçekleştirdiği bir were also offered for the first time by Hilton to its guests. diğer ilk ise Türkiye’de bulunan zincir oteller içinde Türk lirası fiyat uygulamasına dönen ilk otel olması. Since the day it opened, Hilton has served nearly 14.3 million guests. During the early years, the annual number of Açıldığı günden bu yana Hilton’da 14,3 milyona yakın tourists visiting Turkey was around 150 thousand, and that misafir konakladı. Otelin ilk açıldığı yıllarda Türkiye’ye figure remained below 10 million until the 2000s, which gelen turist sayısının yılda 150 bin civarında olduğu ve makes Hilton’s contribution to Turkish tourism all the more 2000’li yılların başına kadar bu sayının 10 milyonun al- remarkable. Put differently, Hilton Istanbul has served more tında olduğu düşünülürse, Hilton’un Türk turizmine kat- guests than the respective populations of Belgium, Greece, kısı daha iyi anlaşılabilir. Diğer bir deyişle Hilton İstan- and Portugal. bul, dünden bugüne, Belçika, Yunanistan ve Portekiz gibi ülkelerin nüfusundan daha fazla sayıda konuk ağırladı. In those 60 years, 5.8 million tons of meat and 48.2 million liters of drinks were consumed. Put end to end, the toilet pa- 60 yılda 5,8 milyon ton et, 48,2 milyon litre içki tüketildi. pers used would circle the earth 11 times. The first big wed- Bu sürede kullanılan tuvalet kâğıtları uç uca eklense, dün- dings, balls, the first round table meeting, the first fairs, fash- yanın etrafını 11 kez dönmek mümkün olurdu. İlk büyük ion shows, and beauty pageants were held here. The first bar düğünler, balolar, ilk yuvarlak masa toplantısı, ilk fuar- discotheque was opened at Hilton. The first “Happy Hour” lar, defileler, güzellik yarışmaları burada yapıldı. “Happy was also offered here. Hour” uygulaması ilk kez burada gerçekleştirildi. Hilton Istanbul made invaluable contributions to society, ur- Hilton İstanbul’un ilk telefon santralı İstanbul’un çehresini değiştiren bir simge oldu ve kentin ban life, architecture, and tourism. It became a symbol that Hilton Istanbul’s sosyal hayatına birçok değişiklik getirdi. “Hilton” kelimesi, changed the face of İstanbul and introduced many novelties first telephone konfor, kalite ve yüksek standartları temsil eden bir söz- into the city’s social life. The term “Hilton” became synony- switchboard cük olarak dilimize yerleşti. mous with comfort, quality, and high standards.

43 1956

Su Perileri İstanbul’da 17 Water Fairies come to İstanbul Hilton’un İstanbullular tarafından merakla beklenen Awaited impatiently, the swimming pool at Hilton was yüzme havuzu, 22 Haziran 1956 günü, Fransa’dan ge- opened on June 22, 1956, with the awe-inspiring show by tirilen Su Perileri’nin hayranlık uyandırıcı gösterisiyle the Water Fairies brought in from France. hizmete girdi. When the hotel first opened, a big ornamental pool stood Otel ilk açıldığında, yüzme havuzunun yerinde, istendi- in the place of the swimming pool, which could be frozen ğinde buz pistine dönüştürülebilen büyük bir süs havuzu and converted into a skating rink. Special trainers were bulunuyordu. Ayrıca kaymayı bilmeyenler için özel hoca- on duty to teach those who didn’t know how to skate. For lar görevlendirilmişti. Fakat nedendir bilinmez, İstanbul- some reason, however, Istanbulites did not show much lular buz patenine pek ilgi göstermediler. Bunun üzerine interest in ice skating, and the management decided to otel yönetimi, süs havuzunu kaldırıp yerine bir yüzme convert to ornamental pool into a swimming pool. havuzu yapmaya karar verdi. The pool was completed in the early summer of 1956, 1956 yaz başında tamamlanan yüzme havuzunun açılışı and the opening was splendid. The show by the “Water çok görkemli oldu. “Su Perileri”nin özel aydınlatma eş- Fairies” and the special lighting used in the show was liğinde yaptığı gösteri günlerce konuşuldu. Sedat Hakkı the subject of conversation for days. Designed by Sedat Eldem’in Conrad Hilton’un ayak izi şeklinde tasarladığı Hakkı Eldem, the pool was in the shape of Conrad Hil- havuz, kentin en büyüğüydü (günümüzde de kent merke- ton’s footprint. It was the largest of its kind in the city (it zindeki en büyük otel havuzu olma özelliğini korumak- remains the biggest hotel pool in the downtown area), tadır). Havuz, dans pisti ve barlarıyla, aynı zamanda bir and had been conceived as a party venue with adjacent parti mekânı olarak da tasarlanmıştı. tennis courts, a dance floor, and bars.

Ünlü Hayat dergisi, Hilton’un havuzunu, “kızgın güneş- The famous Hayat magazine described Hilton’s pool as “a le kavrulan şehrin beton ve asfaltı ortasında renkli bir su colorful water world in the midst of the concrete and as- âlemi” olarak tanımlıyordu. Dergiye göre, “Şiddetli sıcak- phalt of the city parched by the sun.” The magazine main- ların ortalığı kasıp kavurduğu günlerde, omuz omuza ver- tained that “Suddenly coming across a beach while walk- miş apartmanların ortasında bunalmış bir halde yürürken ing dazedly among buildings leaning against each other birdenbire bir plajla burun buruna gelmek, insana çölde under a scorching sun, one felt the joy of stumbling upon giderken vahaya kavuşmanın sevincini ve ferahlığını ve- a refreshing oasis in the desert. This beautiful coolness riyordu. Bu güzelim serinlik, yalnız içindekiler için bir was a blessing not only for those who swam in it, but also nimet değil, onu dışarıdan seyredenler için de bir zevkti.” for those who watched them from afar.”

Nitekim Hilton’un havuzu, kısa zamanda partilerin, or- Hilton’s pool would soon become the focal point of par- Hilton havuzunda gösteri yapan “Su Perileri” ganizasyonların, davetlerin, iş sohbetlerinin ve beş çay- ties, events, receptions, business meetings, and five o’clock “The Water Fairies” during a show in Hilton’s pool larının merkezi haline gelecek, jet sosyetenin buluşma teas, and always remain on the agenda of the media as a noktası olarak basının gündeminden hiç düşmeyecekti. meeting place for the jet set.

44 45 1958

Gizemli kadın 18 The mysterious woman Açılış günü kapılarını dünyaca ünlü yıldızlarla açan Hil- After opening its doors with world-famous stars, Hilton ton İstanbul, sonraki yıllarda da sayısız ünlü ismi konuk Istanbul continued to host numerous celebrities in fol- etti. Yıldızların mekânı olan Hilton, bu nedenle her dö- lowing years. Hilton was a home to the stars, and always nem magazin basınının da odağında oldu. Dönemin ga- commanded the attention of the media. The papers of the zeteleri, Hilton’a gelenleri ve orada yaşananları izlemek period had special reporters stationed at Hilton to watch üzere özel muhabirler görevlendirdiler. Biraz şansın da the guests and whatever transpired between them. With a yardımıyla bu muhabirler, önemli röportajlara ve haber- little luck, these reporters were able to conduct important lere imza attılar. interviews and write striking reports.

1958 yılında Yeşilköy’de Paris’ten gelen uçağın merdi- In 1958, at the Yeşilköy Airport, a woman with long hair venlerinden, siyah gözlüklü ve kürkünün içinde yüzünü and black glasses came down the stairs of the plane from saklamaya çalışan uzun saçlı bir kadın indi. Kadını, ha- Paris, trying to hide her face. Hilton’s black Cadillac was vaalanının kapısında Hilton’un siyah Cadillac’ı bekliyor- waiting for her at the entrance, which had caught the at- du. Bu durum, genç bir gazete muhabirinin dikkatinden tention of a young reporter, who decided to tail the Cadil- kaçmamıştı. Muhabir, Cadillac’ı takip etmeye başladı. lac. The trip ended in front of Hilton. Just to make sure, Yolculuk, Hilton’un kapısında sona erdi. Muhabir, emin the reporter shouted “Brigitte!” as the woman walked olmak için döner kapıdan içeri girmek üzere olan kadına through the revolving door. seslendi: “Brigitte!” The woman turned around in surprise. The reporter had Kadın, şaşkınlıkla muhabire baktı. Evet, yanılmamıştı. O been right. This mysterious woman was indeed the fa- gizemli kadın, ünlü Fransız film yıldızı Brigitte Bardot’tan mous French actress Brigitte Bardot. Her cover blown, başkası değildi. Deşifre olan yıldız, başka gazetecilere ha- she agreed to pose for the reporter at breakfast, on the ber vermemesi koşuluyla, muhabire sabah kahvaltısında condition that he would not tell any other reporter. Then fotoğraf çektirme sözü verdi. Ve ardından, sadece bir she checked in at Hilton Istanbul, where she would stay gün kalacağı Hilton İstanbul’a, Monique Dumas adıyla only for a day, registering her name as Monique Dumas. kaydını yaptırdı.

Brigitte Bardot

47 1958

Hilton’da bir taç töreni 19 Crown ceremony at Hilton Avrupa Güzellik Kraliçesi’nin seçileceği yarışmaya ka- The plane that carried the 15 contestants of the Miss tılmak üzere İstanbul’a gelen 15 güzeli taşıyan uçak 25 Europe Competition landed at the Yeşilköy Airport in Haziran 1958 günü Yeşilköy Havalimanı’na indiğinde, İstanbul on June 25, 1958, and the flashes of the photo- foto muhabirlerinin flaşları da yanıp sönmeye başladı. journalists began to go off. The contestants were met by Uçaktan inen güzellik kraliçesi adaylarını, elinde kırmızı Miss Turkey Ezel Olcay, with red and white carnations. beyaz karanfillerle Türkiye Güzeli Ezel Olcay karşıladı. Each beauty was more elegant and attractive than the Hepsi birbirinden şık ve alımlı güzeller kendilerini Hil- next, and as they walked over to the cars that would take ton’a götürecek olan araçlara ilerlerken, meraklı kalabalık them to Hilton, the crowd watched them admiringly. da hayranlık dolu bakışlarla onları izliyordu. The contestants walked wearing swimsuits and evening Güzellik kraliçesi adaylarının sonraki günlerde bası- dresses for media representatives by Hilton’s pool; lan- na yönelik mayolu geçişleri ve kıyafetli balo takdimleri terns surrounded the pool, and handmade swans swam Hilton’un havuzunda gerçekleştirildi. Havuzun çevresi in it. A bridge was constructed over it, and the contestants renkli fenerlerle süslenmiş, yapma kuğuların yüzdüğü walking across it looked even more beautiful in this fai- havuzun üzerine bir de köprü inşa edilmişti. Köprüden rytale setting. geçen kraliçe adayları, bu masalsı dekorda bir kat daha güzel görünüyorlardı. Cocktails promoting the event, which was held at the Open Air Theater on June 28, had also been organized by 28 Haziran günü Açık Hava Tiyatrosu’nda düzenlenen Hilton. The public had high hopes regarding Miss Turkey yarışmanın tanıtım kokteylleri de Hilton tarafından or- Ezel Olcay. Unfortunately, however, Miss Austria won the ganize edilmişti. Herkes, yarışmada Türkiye Güzeli Ezel contest; Miss Germany placed second, and Miss France Olcay’dan çok şey bekliyordu. Ama ne yazık ki birincilik placed third. tacını Avusturya Güzeli taktı; ikinciliği ve üçüncülüğü ise Alman ve Fransız Güzelleri kazandı. Hilton hosted most of the beauty pageants held in Tur- key after that date. Neşe Erberk, Hülya Avşar, Jülide Ateş, Hilton, bu tarihten sonra Türkiye’de organize edilen gü- and Pınar Altuğ were among those beauties who received zellik yarışmalarının birçoğuna ev sahipliği yaptı. Neşe their crown at Hilton. Erberk, Hülya Avşar, Jülide Ateş ve Pınar Altuğ gibi güzel- ler, Hilton’da taç takmanın heyecanını yaşayan isimlerdi.

Avrupa Güzellik Yarışması finalistleri İstanbul’da (1958) The finalists of the Miss Europe Beauty Contest in İstanbul (1958)

49 1959

Julio Iglesias What a wonderful world! 20 What a wonderful world! Sacha Distel Georges 1959 yılının 12 Nisan akşamı Hilton’un Balo Salonu’nu On the night of April 12, 1959, Hilton’s ballroom was Moustaki Herbie Mann birbirinden şık hanımlar ve beyler doldurmuştu. Herkes packed full with elegant ladies and gentlemen, all waiting sabırsızlıkla, efsanevi bir caz sanatçısının sahneye çıkma- impatiently for a legendary jazz musician to appear on- sını bekliyordu. Bekledikleri bu kişi, “Altın Trompetli” stage. The person they were waiting for was Louis Arm- Louis Armstrong’du. strong, the “Golden Trumpet.”

All Stars orkestrasıyla gerçekleştirdiği Avrupa turu kap- On a European tour with his All Stars orchestra, Arm- samında 1959’da İstanbul’a gelen Armstrong, kentte üç strong gave three big concerts in İstanbul, the last of büyük konser vermişti. Son konser, 12 Nisan günü saat which was held at Hilton’s ballroom on April 12, at 9 p.m. 21:00’de Hilton’un Balo Salonu’nda düzenlenecekti. Bu The audience was full of excitement for having the oppor- özel konsere gelenler, dünyanın en büyük trompetçisini tunity to watch the greatest trumpet player in the world canlı izleme şansı bulacakları için heyecan içindeydi. perform live.

Louis Armstrong, arkadaşlarıyla sahneye çıktığında, When Louis Armstrong and his friends came onstage, a müthiş bir alkış koptu. Müzik, bu mükemmel atmos- wild applause broke. The music began in this perfect at- ferde başladı. Fakat, Vefa Zat’a göre kabul edilemez bir mosphere. According to Vefa Zat, however, an unaccept- zamanlama hatası yüzünden aynı anda yemek servisi de able timing error led to the main course being served at başlayınca, çatal bıçak sesleri yüzünden ünlü trompet- the same time, and the clanking of cutlery infuriated the çi kızgınlıkla sahneyi terk etti. Salon buz kesmişti. Otel famous trumpet player so much that he walked off the Müdürü Rudy Basler, Armstrong’u yeniden sahneye dön- stage. The ballroom seemed to have frozen over. Rudy dürmek için büyük çaba gösterdiyse de başarılı olamadı. Basler, the hotel manager, did everything he could to get Sonunda, konuklar arasında bulunan ABD’nin Türkiye Armstrong back onstage, but to no avail. The US Ambas- Büyükelçisi devreye girerek durumu tatlıya bağladı. Ge- sador to Turkey was also among the guests, and it was he cenin kalanı, sabahın ilk ışıklarına kadar süren eşsiz bir who settled the matter. The rest of the night was unparal- müzik ziyafetine dönüştü. leled musical bliss that went on until the first light of day.

Louis Armstrong, notalarını Hilton İstanbul’a bırakan Louis Armstrong was only one of the famous musicians sanatçılardan sadece bir tanesiydi. 60 yıl boyunca sayısız who played at Hilton Istanbul, which hosted countless ünlü müzisyene ev sahipliği yapan Hilton, bu özelliğiyle musicians throughout its 60 years, earning itself a unique İstanbul’un müzik geçmişinde kendine özel bir yer edindi. place in İstanbul’s musical history.

Brigitte Bardot

Louis Armstrong Chick Corea

50 51 1959

New York Filarmoni İstanbul’da 21 New York Philharmonic in İstanbul Amerika’nın en eski müzik kurumlarından biri olan 107 One of the oldest musical institutions of the United States, kişilik dev New York Filarmoni Orkestrası, Türkiye’deki the 107-member strong New York Philharmonic Orches- ilk konserini vermek üzere 1959 Ağustos’unda İstanbul’a tra came to İstanbul in August 1959 for its first concert geldi. O dönemde 117. yılını kutlayan orkestra, ünlü şef in Turkey. The orchestra was celebrating its 117th anni- Leonard Bernstein’ın yönetiminde 11 ve 12 Ağustos gün- versary, and under the direction of Leonard Bernstein, leri Açık Hava Tiyatrosu’nda İstanbullulara tam bir mü- it offered a veritable musical feast to Istanbulites in the zik ziyafeti sundu. Harbiye Open Air Theater on August 11 and 12.

Orkestranın Amerikan Kültür Mübadele Programı kap- As part of the American Cultural Exchange Program, the samındaki ziyareti, o günlerde yurtdışından böyle önemli concerts were met with great enthusiasm by Istanbulites, müzik topluluklarının gelmesine pek alışkın olmayan İs- who in those days were not used to such visits by world tanbullular tarafından coşkuyla karşılandı. Basın, orkes- renowned music groups. The press closely covered the tra elemanlarını ve enstrümanlarını İstanbul’a taşıyan üç visit, starting with the landing in Yeşilköy Airport of the uçak Yeşilköy Havalimanı’na indiği andan itibaren, bu three planes that carried orchestra members and their ziyareti adım adım izlemeye başladı. Müzik eleştirmeni instruments. Music critic and composer Bülent Tarcan ve besteci Bülent Tarcan, konserden birkaç gün önce ga- wrote in his column a few days prior to the concert that zetedeki köşesine yazdığı yazıda, bu şöhretli orkestranın this famous orchestra would quench the thirst of Istan- İstanbulluların hasret kaldığı müzik zevkini gidereceğini bulites for good music and that he was impatient for the belirtiyor ve konseri sabırsızlıkla beklediğini söylüyordu. concert.

Bu kadar önem atfedilen orkestraya geleneksel Türk Hilton Istanbul was charged with offering traditional misafirperverliğini yaşatma görevi ise Hilton İstanbul’a Turkish hospitality to this important orchestra. Dur- verilmişti. Gerçekten de orkestra üyeleri kentte kaldık- ing their 3-day stay, orchestra members were pampered. ları 3 gün boyunca adeta el üstünde tutuldular. Hilton Louis Blouet, the manager of Hilton Istanbul at the time, İstanbul’un o dönemki yöneticisi Louis Blouet, konukla- personally attended the needs of all the orchestra mem- rını rahat ettirmek için tüm orkestra üyeleriyle adeta tek bers. Istanbulites packed the concert venue for two nights tek bizzat ilgilendi. İstanbullular da iki gece arka arkaya in a row. Despite all this care and attention, however, an Açık Hava Tiyatrosu’nu hıncahınç doldurdular. Ne var ki unfortunate incident nonetheless cast a shadow on this bunca özene ve ilgiye rağmen, belediyenin ihmalkârlığı unparalleled musical offering due to the negligence of the nedeniyle bu emsalsiz sanat heyecanına gölge düşüren bir municipality. olayın önüne geçilemedi. As four thousand people listened to the concert, afraid to New York Flarmoni Orkestrası’nın Konser sırasında dört bin kişi gözlerini sahneye dikmiş breathe and their eyes fixed on the stage, notes of a Turk- ünlü şefi Leonard Bernstein nefes bile almaya çekinirken, civardaki çalgılı meyhane- ish song from a nearby tavern suddenly filled the air. Leonard Bernstein, the famous lerden bir anda yükselmeye başlayan alaturka şarkılar conductor of New York Philharmonic havayı dolduruverdi.

52 53 1961

Hilton’da Türkçe nağmeler 22 Turkish songs at Hilton Hilton İstanbul’un müzikle dansı 1955 yılındaki görkemli Hilton Istanbul’s first encounter with music was at the açılış balosuyla başladı ve sonraki yıllarda hiç kesilmeden splendid opening ceremony in 1955, and continued un- devam etti. Conrad Hilton’un Ann Miller’la pistte sergile- interruptedly for years. The Eduardo Gadea Orchestra, diği harika rumba gösterisine eşlik eden Eduardo Gadea which was playing when Conrad Hilton performed an Orkestrası, ilk günden itibaren Hilton’un baş orkestrası impressive rumba with Ann Miller, became Hilton Istan- oldu. Onlara zaman zaman başka gruplar da katıldı. Fakat bul’s main orchestra after the first day. Other groups occa- bunların hepsinin ortak özelliği yabancı olmalarıydı. Yer- sionally joined them. The one thing they had in common li orkestralar, sadece özel ziyafetlerde çalabilirdi. was that they were all from abroad. Local orchestras were allowed to play only during special banquets. 1961 yazında düzenlenen “Hilton İstanbul Birinci Müzik Festivali”, bu açıdan bir dönüm noktası oldu. Etkinliğin The “Hilton Istanbul First Music Festival” held in the konukları arasında, dönemin en ünlü Türk müzisyenle- summer of 1961 was a turning point in this sense. Among ri yer alıyordu: Erol Büyükburç, İsmet Sıral, Müfit Kiper, the participants of the event were the most famous Turk- Nejat Cendeli... Festivali, yine o yıllarda Türk popüler ish musicians of the period: Erol Büyükburç, İsmet Sıral, müziğine damgasını vuran Fecri Ebcioğlu sunuyordu. Müfit Kiper, Nejat Cendeli... The festival was presented by Fecri Ebcioğlu, one of the signature names of Turkish pop Bu tarihten sonra Hilton’da Türk gruplar giderek daha fazla sahne almaya başladılar. Ünlü caz müzisyeni İsmet music in those years. Sıral, kurduğu orkestrayla uzun süre Hilton’un vazge- çilmezi oldu ve Ayla Dikmen, Asu Maralman, Özdemir After that date, Turkish groups became more frequent at Erdoğan gibi isimlerin ünlenmesinde önemli rol oynadı. Hilton. İsmet Sıral, the famous jazz musician, formed his 1962’den sonra İsmet Sıral’ı Süheyl Denizci, Şerif Yüzba- own band and became irreplaceable at Hilton for a long şıoğlu, Kanat Gür ve Önder Bali gibi müzisyenler izledi. time, playing an important role in increasing the popular- Şerif Yüzbaşıoğlu’nun orkestrasında sahne alan genç so- ity of singers such as Ayla Dikmen, Asu Maralman, and list Şenay, sonraki yıllarda Hayat Bayram Olsa adlı 45’li- Özdemir Erdoğan. After 1962, İsmet Sıral was followed ğiyle şöhrete ulaştı. by musicians such as Süheyl Denizci, Şerif Yüzbaşıoğlu, Kanat Gür, and Önder Bali. Şenay, the young singer of the Hilton’da sahneye çıkan en renkli grup ise hiç şüphesiz Şerif Yüzbaşıoğlu orchestra, would later become famous “Mavi Çocuklar”dı. 1967 yılında Altın Mikrofon yarış- with her hit song Hayat Bayram Olsa. masını kazanan grup, Hilton’un Roof Bar’ında uzun süre konuklara eğlence dolu geceler yaşattıktan sonra, sessiz The most colorful group performing at Hilton was “Mavi sedasız müzik dünyasından kayboldu. Çocuklar.” The group won the Golden Microphone contest in 1967, but after years of offering pleasant night to guests at Hilton’s Roof Bar, the group quietly disappeared from the music scene. İsmet Sıral Orkestrası ve Nilüfer Hilton’da İsmet Sıral Orchestra and Nilüfer at Hilton

55 1962

Tesadüfler zinciriyle gelen mutluluk 23 Happiness through a series of coincidences Soğuk Savaş’ın tüm şiddetiyle devam ettiği 1962 yılında, In 1962, with the Cold War continuing in the background, havacılık sektörünün önde gelen şirketlerinden The Mar- Robert Kessler, who worked as an engineer at the famous tin Company’de (sonradan Lockheed-Martin) çalışan aviation company The Martin Company (later Lockheed- mühendis Robert Kessler ve eşi Mary Jeanne, bir uzay Martin), and his wife Mary Jeanne, went to Bulgaria to at- mühendisliği kongresine katılmak üzere Bulgaristan’a gi- tend a congress on space engineering. On their way back, derler. Fakat dönüş yolunda, Amerika uçuşu için aktarma however, they were informed that the connection flight yapacakları Atina uçağının habersiz bir şekilde iptal edil- from Athens had been cancelled without prior notifica- diğini öğrenirler. Kendileri gibi, konferansa katılan birçok tion. The couple, along with many people like them, were kişi Sofya Havaalanı’nda mahsur kalır. Onları götürecek stranded at the Sofia Airport. There was no plane to take hiçbir uçak yoktur ve şartlar son derece kötüdür. Öyle ki them, and the conditions were dire. The airport restau- havaalanındaki restoranda yiyecek bile bulmak mümkün rant, for example, was unable to serve any food. Everyone değildir. Herkes aç, yorgun, uykusuz ve gergindir. was hungry, tired, sleepless, and tense.

Bu sırada, Bükreş-İstanbul seferi yapan bir KLM uçağının At that point, it was announced that the KLM plane fly- Sofya’daki yolcuları alabileceği söylenir. Havaalanında ça- ing from Bucharest to İstanbul would be able to take the resiz beklemekte olan yolcular için bu bir kurtuluş ümi- passengers in Sofia. This offered hope of rescue to the di olur. Böylece hiç hesapta yokken birçok kişinin rotası passengers waiting helplessly at the airport, and many İstanbul’a döner. Rezervasyonları olmadığı halde Hilton people’s itinerary turned to İstanbul on the spur of the İstanbul onlara kucak açar. Otel yönetimi, büyük bir an- moment. Even though they had no reservations, Hilton layış ve nezaketle yardımcı olur. Istanbul was pleased to host them. The hotel management helped them with great understanding and kindness. Bu olayı büyük bir tebessümle anımsayan Robert ve Mary Jeanne Kessler çifti, İstanbul’da kaldıkları birkaç gün bo- Robert and Mary Jeanne Kessler remember this incident yunca gördükleri misafirperverliği, İsviçre dışında başka with a smile, and say they have never seen such hospitality hiçbir yerde görmediklerini söylüyorlar. Kaldıkları oda- with which they were met in İstanbul for those few days, nın eşsiz Boğaz manzarasıyla büyülenen çift, o günlerin except perhaps in Switzerland. The couple was spellbound anısını yeniden yaşamak için 53 yıl sonra, 2015 yılında by the incredible Bosphorus view of their room, and 53 yeniden Hilton İstanbul Bosphorus’un konuğu oldular. years later, came back in 2015 to rekindle the memory of those days, staying at Hilton Istanbul Bosphorus.

Hilton İstanbul süit, yatak odası ve oturma alanı Hilton Istanbul plans for suites, bedrooms and living areas

56 57 1963

Rusya’dan Sevgilerle 24 From Russia with Love Üzerine mükemmel bir şekilde oturan kıyafeti ve elindeki Wearing a suit that fit him perfectly and carrying a leather deri çantasıyla Hilton İstanbul’un kapısından giren ya- briefcase in his hand, the handsome man walking into kışıklı adam, çevredeki şık hanımların meraklı bakışları Hilton Istanbul headed towards the reception desk as the altında kararlı adımlarla resepsiyona yürüdü. Kendisine elegant ladies watched him. The receptionist asked him adını soran resepsiyonda görevli kadına, o ünlü çapkın his name, and he replied her with this famous Casanova gülümsemesiyle cevap verdi: “Bond, James Bond.” smile: “Bond. James Bond.”

İşte 1963 yılında çevrilen From Russia with Love (Rus- This was how 007’s (played by Sean Connery) adventure ya’dan Sevgilerle) filminde Sean Connery tarafından can- in İstanbul began in the 1963 film From Russia with Love. landırılan 007’nin İstanbul macerası böyle başladı. Lektor, the encryption device developed by the Soviets, Sovyetler’in geliştirdiği bir kripto cihazı olan Lektor bir has been lost for a while. Russia, the United States, as süredir kayıptır. Rusya ve ABD gibi İngiltere de bu ciha- well as the UK are trying to get their hands on the device. zın peşindedir. James Bond, Lektor’u elde etmekle görev- James Bond’s mission is to capture Lektor. The location is lendirilir. Bu görevin gerçekleştirileceği yer ise, “T İstas- “Station T,” in other words, Turkey. yonu” olarak adlandırılan Türkiye’dir. James Bond land at Yeşilköy Airport and is met by Kerim’s Yeşilköy Havaalanı’na inen Bond, İstanbul’dayken kendisi- driver; Kerim is to help him during his stay in İstanbul. ne yardımcı olmakla görevli Kerim Bey’in şoförü tarafın- Bond notices that they are being followed since the min- dan karşılanır. Yeşilköy’den itibaren takip edilmeye başlan- ute they left the airport, and Kerim offers the following dığını fark eden Bond’a, Kerim Bey durumu şöyle açıklar: explanation: “Welcome to the Balkans, my friend. We “Balkanlar’a hoş geldin dostum. Burada birbirimize pek don’t like to make things difficult for each other here. We zorluk çıkartmayız. Biz gizlenmeye ihtiyaç duymadan Rus- openly tail the Russians, and the Bulgarians who work for ları takip ederiz, Ruslar adına çalışan Bulgarlar da bizi...” the Russians openly tail us...”

Bu andan itibaren izleyici kendini, “herkesin herkese kar- From that point on, the viewers find themselves im- şı çalıştığı” tipik bir Bond öyküsünün içinde bulur. Bond mersed in a typical Bond story where “everyone works serisinin en iyileri arasında gösterilen film boyunca ca- against everyone else.” Regarded as one of the best Bond susluk oyunları hiç bitmez ve heyecanın dozu asla düş- movies, From Russia with Love is packed with spy games Rusya’dan Sevgilerle mez. Özellikle Orient Express’te geçen sahneler, macera and the tension never slackens. Especially the scenes in filminde tutkunları tarafından türünün zirvesi olarak tanımlanır. the Orient Express are regarded by aficionados as the best Hilton İstanbul’dan of the thriller genre. bir sahne 1960’ların İstanbul’unun hayranlıkla izlendiği filmde, A scene at Hilton Istanbul from the dönemin sosyal yaşamı içinde Hilton adeta Doğu ve Ba- The film is full of beautiful scenes of İstanbul from the movie From Russia tı’nın kesişme noktası olarak tam merkezde yer alır. 1960s, and Hilton seems to be right in the center at the with Love intersection point of the East and the West.

58 59 “Kızgın güneşle kavrulan şehrin beton ve asfaltı ortasında renkli bir su âlemi.” “A colorful water world in the midst of the city’s sun-scorched concrete and asphalt.” 1965

Turizm gelişiyor, Hilton büyüyor 25 Tourism develops and Hilton grows Hilton İstanbul’un açılışının birinci yılında açıklanan is- The statistics announced at the end of Hilton’s first year tatistikler, bunun ne kadar doğru bir yatırım olduğunu proved what a good investment this had been. In one ispatlıyordu. Bir yıl içinde otelde 31 bin kişi konaklamış, year, 21,000 guests had stayed at the hotel, 40,000 people 295 davete yaklaşık 40 bin kişi katılmış, 59 balo ve 22 dü- had attended 295 receptions, and 59 balls and 22 wed- ğün gerçekleştirilmişti. dings had been held.

Otele talep çok büyüktü ve önceden rezervasyon yaptır- Demand for the hotel was huge, and without prior res- madıkça oda bulmak mümkün değildi. Bu nedenle, 1957 ervation, it was impossible to get a room. For this rea- yılında orijinal tasarıma sadık kalınarak, ek bir blok inşa son, it was decided in 1957 to build an additional block edilmesine karar verildi. Ancak, ülkenin içinden geçtiği in line with the original design. This construction, how- siyasi süreç nedeniyle inşaat ancak 1965 yılında tamamla- ever, could only be finished in 1965, due to the political nabildi. Hilton İstanbul, 10. yılında, 150 yeni odasını hiz- situation in the country. In its 10th year, Hilton Istanbul mete açtı. Üstelik yine bir ilke imza atılmış ve tüm odalar opened its new block with 150 rooms. Marking another klimalı yapılmıştı. 1969 yılında yapılan ek bir çalışmayla first, all new rooms had air conditioning. In 1969, the old eski odalar da hem yenilendi, hem de iklimlendirildi. rooms were also renewed and air conditioners were in- stalled. Hilton İstanbul, bu yıldan sonra da birçok kez günün şartlarına uygun şekilde renove edildi. 1983 yılında “otel Hilton Istanbul was renovated many times after that, as içinde otel” konsepti doğrultusunda kendi özel asansörü, dictated by passing time. In 1983, the “Club Floors” was otele giriş işlemleri için özel bölümü, barı ve oturma salo- opened, which, in line with the “hotel within a hotel” con- nuyla “Club Floors” devreye alındı. Bu konseptin yoğun cept, had its own elevator, check-in desk, bar, and lounge. ilgi görmesi nedeniyle 1985’te Executive Floor genişletil- When this concept proved to be very successful, the Ex- di. Yine aynı dönemde, talebe bağlı olarak oda sayısının ecutive Floor was expanded in 1985. To meet growing bir kez daha artırılmasına karar verildi. Dört ay gibi rekor demand, the number of rooms was increased once again bir sürede otele 100 oda daha ilave edilmesiyle Hilton İs- during the same period. In a record four months, 100 tanbul, yeniden kentin en büyük oteli haline geldi. new rooms were added and Hilton Istanbul once again became the biggest hotel in the city.

Hilton İstanbul’a 10. yılında 150 yeni oda eklendi 150 new rooms were added to Hilton Istanbul on its tenth anniversary

62 63 1966

Marş eşliğinde doğum günü 26 A birthday to the accompaniment of marches Tarihi boyunca konuklarının birçok sevincine ortak olan Hilton Istanbul participated in the joy of many of its Hilton İstanbul, doğum günü partilerinin de gözde mekâ- guests throughout its history, and was the favorite venue nıydı. Doğum gününü Hilton’da kutlayan sayısız isim for birthday parties. Among the great many people cele- arasında, bunu bir gelenek haline getiren özel isimler de brating their birthdays at Hilton, there were some special vardı. Türkiye Cumhuriyeti’nin kurucularından, ikinci names who had turned this into a tradition. İsmet İnönü, Cumhurbaşkanı İsmet İnönü, onlardan biriydi. one of the founding fathers of the Republic and its second president, was one such name. 80’li yaşlarının çoğunu Hilton’da kutlayan İnönü’nün, otel tarihinde ayrı bir yeri var. 24 Eylül 1966 günü 83. doğum İnönü celebrated most of his birthdays in his eighties at günü pastasını “Dağ Başını Duman Almış” marşı eşliğin- Hilton, and had a special place in the history of the hotel. de Hilton’da kesen İsmet İnönü, eşi Mevhibe Hanım’la ilk On September 24, 1966, İnönü cut his 83rd birthday cake tangosunu da burada yaptı. Gazetelerden okuyoruz: to the tune of the “Dağ Başını Duman Almış” march, and had the first waltz with his wife Mevhibe Hanım. The pa- Şerefine verilen partide kendisine ilk dansı açması teklif pers read: olununca, bütün gece elini bırakmadığı eşi Mevhibe İnö- nü’ye dönen İsmet İnönü, “Ne dersiniz, şöyle bir dolaşalım “When it was suggested that he have the first dance at the mı?” diye sormuştur. Eşinin hafif bir tebessümle mukabe- party in his honor, İsmet İnönü turned to his wife Mevhibe le etmesiyle cesaretlenen partililer, “Paşam, hafif bir tur... Hanım, whose hand he had been holding all through the Mesela tango...” diye diretince İnönü, şu cevabı vermiştir: night, and said, ‘What do you say we take a few turns?’ “Tango... Amma, ben bilmem ki tango!” Ancak toplantıya When she replied with a smile, the party members insisted, katılanların en gencinin piste davet edilmesi üzerine eşiyle ‘Yes, Pasha, just a few turns… Maybe a tango…’ İnönü was birlikte piste çıkan İnönü, kısa bir süre Mevhibe İnönü’ye uncertain: ‘Tango… I don’t know how to tango!’ Only after sımsıkı sarılarak, birkaç dönüş yapmıştır. the youngest guests were invited to dance did İnönü take his wife to the dance floor, and holding her tightly, made a İsmet İnönü, 85. yaş günü pastasını opera sanatçısı Nevin few turns.” İsmet - Mevhibe İnönü Hilton’da Pere’nin seslendirdiği “Bir Şarkısın Sen” şarkısı eşliğinde İsmet and Mevhibe İnönü at Hilton kesti. 87. yaş günü kutlamasında ise masası, halefi Bülent İnönü cut his cake on his 85th birthday to the accompani- Ecevit’in gönderdiği güllerle süslenmişti. ment of the song “Bir Şarkısın Sen” performed by Nevin Pere, an opera singer. On his 87th birthday, İnönü’s table Tarihin canlı bir tanığı olan Hilton İstanbul’un her köşe- was adorned with the roses sent by the new president of si, Türkiye tarihinin en özel anlarını yansıtan, unutulmaz the Republican People’s Party, Bülent Ecevit. hatıralarla doludur. As the living witness of history, Hilton is filled with un- forgettable memories of the most special moments of Turkish history.

64 65 1967

Marlon Brando’nun falı 27 Marlon Brando’s fortune 1967 yılında ırk ayrımcılığına karşı birçok ülkeyi kapsa- In 1967, Marlon Brando went on a world tour against rac- yan bir geziye çıkan Marlon Brando’nun duraklarından ism, and one of his stops was İstanbul. The famous actor biri de İstanbul’du. 19 Şubat 1967 günü İstanbul’a inen arrived on February 19, 1967, and settled in the Black Sea ünlü aktör, Hilton’da Karadeniz Süiti’ne yerleşti. Ünlü ak- Suite at Hilton Istanbul. Another reason behind the visit törün İstanbul’u ziyaret nedenlerinden biri de, Türkiye’de was James Baldwin, a very good friend of Brando’s, who yaşayan yakın dostu, yazar James Baldwin’i görmek ve se- was living in İstanbul at the time; Brando wanted to see naryosunu yazacağı ırkçılık karşıtı film hakkında fikrini him and talk about the anti-racist movie, whose screen- almaktı. play he was going to write.

İstanbul’da kaldığı sürece otelden pek çıkmayan Brando, Brando did not emerge much from his room during his bu sırada gazetecilerle ırkçılık karşıtı görüşlerini ve yok- visit, but did hold a press conference to share with re- sullukla mücadeleye yönelik fikirlerini paylaştığı bir de porters his views on anti-racism and fighting with pov- basın toplantısı gerçekleştirdi. Amerikan kahvesi yerine erty. Brando usually preferred Turkish coffee instead of genellikle Türk kahvesi içmeyi tercih eden Brando, Hil- American, and learned how to tell fortunes using a coffee ton İstanbul’un simgesi haline gelen “kahveci güzeli”nin cup with the help of a “coffee beauty,” by now a symbol of yardımıyla fal bakmayı da öğrendi. Hilton Istanbul.

Brando’nun ziyaretinin en heyecanlı olayı ise, ünlü aktö- The most exciting part of Brando’s visit occurred when rün akşam balık yemek üzere gazetecileri mutfak kapısın- the famous actor tricked the reporters one night by exit- dan çıkarak atlatması, buna karşın gazetecilerin durumu ing through the kitchen door to go to a fish restaurant, but fark edip onu Sarıyer’de yakalamasıydı. the reporters noticed and caught up with him in Sarıyer.

Kahveci güzeli, Marlon Brando’ya fal bakmayı öğretiyor The coffee beauty teaching Marlon Brando how to read fortunes

66 67 1968

De Gaulle için Hilton mutfağından seçmeler 28 Selections for de Gaulle from Hilton’s kitchen Hilton İstanbul, konuklarına sunduğu konaklama konfo- Besides a comfortable stay, Hilton Istanbul offered its runun yanı sıra eşsiz lezzetleriyle de İstanbul’daki yeme- guests culinary delights, bringing a high level of quality içme sektörüne yüksek kaliteyi getirmişti. Zengin me- to the food-and-beverage sector in İstanbul. With its rich nüsü ve yaratıcı sunumlarıyla İstanbul’da ayrıcalıklı bir menu and creative presentations, Hilton became a select yere sahip olan Hilton, sektörün standartlarını belirleyen destination in İstanbul and began to dictate the standards öncü bir rol üstlenmişti. of the sector as its leader.

Hilton mutfağı yalnızca otel müşterilerine değil, otel dı- Hilton’s kitchen did not only serve the hotel’s guests but şındaki büyük organizasyonlara da hizmet veriyordu. also provided catering for events outside the hotel. One of 1968 Ekim’inde Türkiye’yi ziyaret eden Fransa Devlet the special events entrusted fully to Hilton was the ban- Başkanı General De Gaulle için Dolmabahçe Sarayı’nda quet given in the honor of French President General de verilen ziyafet, her detayı ile Hilton’a emanet edilen özel Gaulle, who visited Turkey in October 1968. The occa- organizasyonlardan biriydi. Davet için Hilton’un Dani- sion, Hilton’s Danish chef prepared 90 dishes including markalı şefi, ıstakozdan havyara tam 90 çeşit yemek ha- lobster and caviar. The reception was hosted by Süleyman zırlamıştı. Dönemin Başbakanı Süleyman Demirel’in ev Demirel, the prime minister of the period, and dinner was sahipliğinde verilen davette yemekler gümüş takımlarla served in silverware; the occasion was a glowing success. sunulmuş, mükemmel bir organizasyon başarısı gösteril- mişti. The Eiffel Tower decorated with lights and the Arc de Triomphe made of candy were inspired awe in the guests Pastadan yapılmış ışıklar içindeki Eyfel Kulesi ile şeker- much like true works of art would. Master Chef Karl Höf- den yapılmış Zafer Anıtı ise, konuklar tarafından gerçek mann, who added an artistic dimension to the dinner, was birer sanat eseri gibi hayranlıkla karşılanmıştı. Yemeğe personally congratulated by both de Gaulle and Demirel, sanat boyutu katan şef Karl Hörmann’ın hem De Gaulle and the event was discussed in the papers for days. hem Demirel tarafından ayrı ayrı tebrik edildiği davet, gazete sütunlarından günlerce inmemişti. One of those who praised the banquet was the famous journalist Mehmet Ali Birand, who wrote in his column Davetin başarısından övgüyle söz edenlerden biri de, that such a reception made an immeasurably valuable ünlü gazeteci Mehmet Ali Birand’dı. Birand, köşesinde, contribution to Turkey’s promotion and prestige, what- maliyeti ne olursa olsun Türkiye’nin tanıtımı ve prestiji ever the cost. açısından böyle bir davetin hiçbir bedelle ölçülemeyecek kadar kıymetli olduğunu söylüyordu.

Fransa Devlet Başkanı Charles de Gaulle onuruna verilen ziyafet Dinner in honor of French President Charles de Gaulle

68 69 1970

Gecenin sürprizleri 29 The surprises of the night Oteller, hayatın 24 saat yaşandığı yerlerdir. Hele ki bu otel Hotels are alive 24/7. If a hotel is located in the center of Hilton İstanbul gibi sosyal hayatın merkezinde bir otelse, social life like Hilton Istanbul, then night life is as exciting geceleri de en az gündüzleri kadar hareketli bir yaşam sü- as the daytime. And sometimes, as Demir Gürel notes, rer gider. Hatta, Demir Gürel’in bahsettiği gibi, gecenin many surprises emerge from the darkness of the night, karanlığından kimi zaman gündüz rastlanması güç nice which would be hard to come by during the day: sürprizler çıkıp gelir: I began working at Hilton Istanbul in 1970 as night re- 1970 yılında gece resepsiyon memuru olarak çalışmaya ceptionist, and at the time the hotel was not just a facility başladığım Hilton İstanbul sadece bir konaklama tesisi for accommodation but a meeting place and communica- değil, toplumun gözbebeği bir buluşma ve iletişim merke- tion center loved by the whole society. This was an honor- ziydi. Burası yabancı ve bilhassa Amerikalı turistler için ary consulate or a second address for foreign tourists and fahri bir konsolosluk veya ikinci adresti. Otelde kalmasalar especially for Americans. Even if they did not stay at the hotel, they came in to cash a traveler’s check, to place an da seyahat çeki bozdurmak, uluslararası telefon görüşmesi international call or send a telex message. They would also yapmak, teleks göndermek için gelirlerdi. Kimi zaman da come before they had to go to the police and ask for advice dertlerini anlatır ve yardımımızı isterlerdi. concerning their troubles.

Gece vardiyası gündüzden değişiktir. Geceleri yaşanan The night shift is different from the day shift. People obey the olaylar, çoğu zaman gündüz rastlanmayacak kadar sıra rules during the day, but feel greater freedom after nightfall. dışıdır. There used to be horse wagons in cities. One night, around Eskiden şehirlerde atlı yük arabaları vardı. Bir gece saat 2 a.m., such a wagon came to the main entrance, and we 02.00 sularında böyle bir yük arabası giriş kapısına ya- went out to see what was going on. There it was, a horse naştığında, ne oluyor diye koşup baktık. Ford, Mercedes wagon among luxury cars like Cadillac, Mercedes, and ve Cadillac gibi lüks otomobillere alışkın ön kapıda bir Ford. We saw a peasant and his wife, dressed in peasant at arabası duruyordu. Başı kasketli bir köylü vatandaş ile costumes, step off the wagon holding hands and walk to- şalvarlı eşinin el ele arabadan indiğini ve bize doğru geldi- wards us. When we asked them what was going on, the Hilton çalışanlarına ödül töreni (Demir Gürel arşivinden) ğini gördük. “Hayırdır!” diye sorduğumuzda, “Beyim, bu man said, “My wife has been asking me to take her to Hil- hatun senelerdir beni Hilton’a götür diye tutturuyor. Ben Award ceremony for Hilton employees (Demir Gürel archive) ton for years. Today I told her, ‘Come on, we are going,’ and de bugün ‘Gel gidiyoruz hatun’ dedim. Tekirdağ’dan sabah we left Tekirdağ in the morning. We have been on the road yola çıktık, ancak gelebildik. Şöyle bir gördükten sonra geri since then. We’ll just take a look, and then head back.” döneceğiz,” cevabını aldık. We offered them pastries and tea, and sent them off, saying Kendilerine çay ve kuru pasta ikram edip yeniden evlerine to each other, “Hell of a man! And he used his personal car uğurlarken, aramızda şöyle konuşuyorduk: “Helal olsun, to make her dream come true.” adama bak! Hiç olmazsa hanımının isteğini o da kendi özel aracıyla yerine getirmiş.”

70 71 1971

Eğlencenin adresi 30 The place to go for a good time Pop kültürünün ikonu sayılabilecek disko topunun İs- Probably the universal icon of pop culture, the disco ball tanbul’da ilk ışıldadığı yer, kentin bar, müzik ve eğlence shone for the first time in İstanbul at Hilton, which made kültürüne önemli katkılar sağlayan Hilton’du. Otelin an important contribution to the bar, music, and enter- kendine özgü dekor ve kokteylleriyle öne çıkan barları, tainment culture of the city. The bars of the hotel were kısa zamanda İstanbulluların gözdesi olmuştu. Özellikle decorated uniquely and had their own cocktails, making Karagöz Bar ve Lalezar Bar, dönemin en ünlü isimlerini them a favorite among Istanbulites. Karagöz Bar and La- buluşturan mekânlardı. Harika manzarasıyla Roof Bar lezar Bar were especially successful at bringing together ise, Hilton İstanbul’un duayen barmeni Vefa Zat’ın ta- the most famous names of the time. Roof Bar, with its nımlamasıyla “İstanbul’un çatısı”, sosyetenin ve İstanbul gorgeous view, was “İstanbul’s roof,” as the city’s doyen elitinin vazgeçilmez uğrak noktalarından biriydi. bartender Vefa Zat called it, and one of the hotspots for the elites of the city. Bu ultra lüks mekân, 1971 yılında Cloud 9 adıyla İstan- bul’un ilk diskoteğine dönüştürüldü. Gece saat 22.00’den In 1971, this ultra-luxurious venue was converted into sabah 03.00’e kadar açık olan Cloud 9, açıldığı günden iti- İstanbul’s first discotheque. Open from 10 p.m. to 3 a.m., baren yıllarca kapalı gişe çalıştı. Müzik, o dönemde Avru- Cloud 9 was a full house from its first day, managed by pa’nın popüler diskjokeylerinden olan Lady Barbara adlı Lady Barbara, a British disc jockey popular in Europe. bir İngilize teslim edilmişti. Kışkırtıcı bir güzelliğe sahip Lady Barbara soon came to be known as “Yellow Daisy” olan Lady Barbara, Cloud 9’ın müdavimleri arasında among the frequenters of Cloud 9. “Yellow Daisy” (Sarı Papatya) adıyla ünlenecekti. The success enjoyed by Cloud 9 caused many new discos Cloud 9’ın gördüğü ilgi, şehrin dört bir yanında yeni dis- to be opened all around the city and prompted the era of kotekler açılmasına ve disko barlar döneminin başlama- disco bars. sına neden oldu.

Hilton İstanbul’da gece hayatı Night life at Hilton Istanbul

72 73 1972

Mutluyuz... Hilton’da evleniyoruz... 31 Happily married… at Hilton… Düğün ve nişanların yoğunluk kazandığı yaz aylarında, Hilton was the venue of choice for weddings and engage- Hilton bu tür organizasyonlar için en çok tercih edilen ments during summer months, when the number of such mekân oluyordu. 1972 yazında, Hilton Oteli’nde sadece organizations increased greatly. In the summer of 1972, bir hafta içinde, akşamüstü kokteylleri ve gece düğünleri in only one week, 21 couples got married at Hilton Is- olmak üzere, 21 çift dünya evine girmişti. tanbul, having afternoon cocktails or evening weddings.

Beyaz gelinlik içerisinde muhteşem bir törenle evlenmek Just as every young woman dreams of getting married nasıl her genç kızın rüyası ise, düğününü Hilton’da yap- in a white wedding gown at a magnificent ceremony, so mak da genç çiftlerin bir o kadar hayaliydi. Hilton’da dü- did young couples dream of getting married at Hilton. It ğün yapmak kadar, düğüne davet edilmek de bir ayrıca- was a privilege to get married at Hilton, just as it was a lıktı. Organizasyonlar en ince detayına kadar planlanıyor, privilege to be invited to a Hilton wedding. Organizations bazı düğünlerin hazırlığı bir aydan fazla sürüyordu. were meticulously planned, and preparations for some weddings took more than a month. Sabancı ailesinin neredeyse tamamı burada evlenmişti. Oya-Can Bartu; Fatoş-Yılmaz Güney; Füsun-Cemal Ka- Almost all the members of the Sabancı family got mar- macı; Oya-Bülent Eczacıbaşı; Sıdıka Sabancı-Aziz Köse- ried here. Among the celebrities who had their wedding oğlu; Nazlı-Hayri İnönü; Şükran Çarmıklı-Ahmet Kaya- at Hilton Istanbul, the ones that first come to mind are: han; Nükhet Duru-Dikran Masis; Leman Boyner-Selçuk Oya-Can Bartu; Fatoş-Yılmaz Güney; Füsun-Cemal Ka- Halulu; Sermin-Şener Şen; Selda-Yakup Sabancı; Suzan macı; Oya-Bülent Eczacıbaşı; Sıdıka Sabancı-Aziz Köse- Sabancı-Haluk Dinçer; Beyda-Hakan Şükür, Suna-İnan oğlu; Nazlı-Hayri İnönü; Şükran Çarmıklı-Ahmet Kaya- Kıraç ve Hanzade Doğan-Osman Boyner, düğününü Hil- han; Nükhet Duru-Dikran Masis; Leman Boyner-Selçuk ton’da yapan ünlülerin ilk akla gelenleriydi. Halulu; Sermin-Şener Şen; Selda-Yakup Sabancı; Suzan Sabancı-Haluk Dinçer; Beyda-Hakan Şükür, Suna-İnan Kıraç and Hanzade Doğan-Osman Boyner.

Salih Güney’in Hilton İstanbul’da düğün töreni Salih Güney’s wedding at Hilton Istanbul

74 75 1972

Hilton’da “Happy Hour” 32 “Happy Hour” at Hilton Hilton İstanbul’un gözde mekânlarından Karagöz Bar’ın Replacing Karagöz Bar, which was one of the favorite yerine 1972 baharında inşa edilen Pilsen Pub, İstanbul’da spots at Hilton Istanbul, the Pilsen Pub built in the spring “Happy Hour” uygulamasını ilk başlatan yerdi. of 1972 was the place where “Happy Hours” started in İstanbul. İngiltere’deki örneklerinden yola çıkılarak tümüyle ah- şaptan inşa edilen Pilsen Pub, sonraki yıllarda konsept ve Built like English pubs using wood only, Pilsen Pub was tasarımıyla İstanbul’da birçok bara örnek teşkil etti. Bar- the inspiration behind many future bars in İstanbul with da, her akşam 17.00 ile 19.00 saatleri arasında içkilerin its concept and design. Drinks were served at half price yarı yarıya indirimli olması, geniş bir kitlenin ilgisini çe- between 5 and 7 p.m., which attracted a big crowd and kip “Happy Hour” kültürünün doğmasını sağladı. gave birth to the “Happy Hours” culture.

Piyano ile canlı müziğin yapıldığı Pilsen Pub’ın müda- Pilsen Pub offered live piano music, and there were many vimleri arasında birçok ünlü isim bulunuyordu. Sonraki famous people among its regulars. Güngör Bayrak, who yıllarda ünlü bir manken ve yıldız olarak adından söz et- would later become a famous model and star, worked as tirecek olan Güngör Bayrak da, Pilsen Pub’da servis gö- service personnel at Pilsen Pub. It was the famous fashion revlisi olarak çalışıyordu. Onu burada keşfedip Hilton’da designer Vitali Hakko who discovered her and put her on düzenlenen bir defilede manken olarak podyuma çıkaran the catwalk for a fashion show held at Hilton. kişi ise, ünlü modacı Vitali Hakko’dan başkası değildi.

Bira bardak altlığı (Vefa Zat arşivinden) A beer glass coaster (Vefa Zat archive) Hilton Pilsen Garden Hilton Pilsen Garden

76 77 1973

Hilton modası 33 Hilton fashion İstanbul’da ilk kez düzenlenen Uluslararası İstanbul Probably no other venue would be as fitting as Hilton Is- Moda Festivali’nin ev sahipliğine, herhalde şıklığın ve za- tanbul, the center of style and elegance, for hosting the rafetin merkezi olan Hilton İstanbul’dan başka bir mekân International Istanbul Fashion Festival, which would be bu kadar yakışmazdı. held in İstanbul for the first time.

1973 Şubat’ında 5 gün süren festivalde şov mankeni, sergi Continuing for five days in February 1973, the young mankeni, hostes ve sekreter olarak görev alacak genç kız- women who would work as show models, exhibition lar, yine Hilton’da düzenlenen görüşmeler yoluyla seçildi. models, hostesses, and secretaries were chosen through Elemelere 400 aday başvuru yapmıştı; fakat bunlardan interviews held at Hilton. There were 400 candidates; sadece 40 tanesi şov mankeni, 100 tanesi de sergi man- only 40 of them got to be show models, and 100 of them keni olma şansını elde edebildi. Etkinliğe, 1000’den fazla were exhibition models. More than 1000 foreign guests yabancı konuk davetliydi. were invited to the event.

Türkiye Cumhuriyeti’nin 50. yıl kutlamaları kapsamında The festival was part of the 50th anniversary celebrations gerçekleştirilen festivale, 14 ülkeden çok sayıda moda fir- of the Republic of Turkey, and a great number of fashion ması katıldı. Türk moda sektörünün gelişmesine büyük companies from 14 countries participated in the festival. katkıda bulunan organizasyonun elde ettiği başarı, daha The event made a great contribution to the development sonraki yıllarda da uluslararası moda etkinlikleri için of the fashion industry in Turkey, and its success ensured Hilton İstanbul’un değişmez bir adres olmasını sağladı. that Hilton Istanbul would be the venue for international fashion events.

Hilton İstanbul’da moda festivali A fashion festival at Hilton Istanbul

78 79 1974

Hilton kartpostallarıyla bayramlaşma 34 Nothing says it like Hilton postcards Hilton, açılışının ardından İstanbul’un kent yaşamıyla After it opened, Hilton became an integral part of the ur- öyle bütünleşmiş, İstanbullular tarafından öylesine iç- ban life in İstanbul, and Istanbulites embraced the hotel selleştirilmişti ki, şehrin en önemli simgelerinin resme- to such a degree that it was also depicted in the postcards dildiği İstanbul kartpostallarının da ayrılmaz bir parçası of İstanbul along with the most important symbols of olmuştu. Sultanahmet Camii, Ayasofya Müzesi, Topkapı the city. Hilton was considered to be among worthwhile Sarayı, Kız Kulesi ve Galata Kulesi gibi Hilton İstanbul da, sights and buildings that were the pride of the city such şehrin görülmeye değer ve övünç kaynağı yapıları arasın- as Sultanahmet Mosque, Hagia Sophia, Topkapı Palace, daki yerini almıştı. Maiden Tower, and Galata Tower.

1974 yılında, otelden atıldığı anlaşılan bir Hilton kartpos- A Hilton postcard sent apparently from the hotel in 1974 talının arkasında, sevinç dolu şu cümleleri okuyoruz: happily read:

Canımın içi Saliha, My dear Saliha,

Eşref ile otelimize ulaşır ulaşmaz sana söz verdiğim gibi As soon as Eşref and I reached our hotel, I sat down to kaleme sarıldım. Seyahatimiz çok güzel geçti. Odamızın write, just as I promised. We had a wonderful trip. The manzarası da pek hoş. Bayramı burada geçireceğimiz için view we have is gorgeous. I’m very excited that we will be çok heyecanlıyım. Keşke sen de burada olsaydın. Akşamüs- spending the holidays here. Wish you were here, too. Aunt tü Güzin Halamlar çaya gelecekler. Bayramın şimdiden Güzin will come to tea this afternoon. kutlu olsun. Happy holidays.

Seni sevgiyle kucaklayan kardeşin, Feride. Your loving sister, Feride.

Hilton, eski İstanbul kartpostallarının değişmez unsuruydu Hilton was a fixture of old İstanbul postcards

81 Mehmet Ali Birand, köşesinde, maliyeti ne olursa olsun Türkiye’nin tanıtımı ve prestiji açısından, de Gaulle için düzenlenen davetin hiçbir bedelle ölçülemeyecek kadar kıymetli olduğunu söylüyordu.

In his column, Mehmet Ali Birand wrote that the reception for de Gaulle was priceless in terms of Turkey’s publicity and prestige. Mehmet Ali Birand 1975

İstanbul’da Fransız rüzgârları 35 French winds in İstanbul Hilton İstanbul, 1975 yazında Air France ile birlikte dü- In the summer of 1975, Hilton Istanbul added to its se- zenlediği Fransız Haftası’yla seçkin etkinliklerine bir ye- lect activities the French Week in collaboration with Air nisini daha ekledi. İstanbul’da büyük ilgi uyandıran hafta France. The week was very popular in İstanbul, and the nedeniyle otelde büyük bir hareketlilik yaşandı. Bu özel hotel became the center of much bustle. In order to en- haftanın en iyi şekilde gerçekleştirilmesi için etkinlik ön- sure that everything would run smoothly, the organiza- cesinde organizasyon ekibi Paris’e giderek bir hafta sürey- tion team went to Paris before the event and made prepa- le hazırlık yaptı. rations for a week.

Fransız Haftası, 7 Haziran akşamı gerçekleştirilen özel The French Week was kicked off on the evening of June davetle başladı. Galaya İstanbul Valisi, Fransa Büyükel- 7 with an exclusive reception. The gala was attended by çisi, İstanbul Belediye Başkanı, tanınmış işadamları ve the Governor of İstanbul, the French Ambassador, the ünlü simalar katıldılar. Hilton İstanbul’un yeni bir yapımı Mayor of İstanbul, prominent businessmen and celebri- olarak hazırlanan “Spring in Paris” adlı kokteyl ilk kez bu ties. “Spring in Paris,” the new cocktail prepared by Hil- galada ikram edildi. Gala yemeğinde, Air France başaş- ton Istanbul, was offered for the first time at this gala. The çısı Henri Stoll ve Hilton başaşçısı Hans Laurentius’un special courses prepared by Henri Stoll, the chef of Air hazırladığı özel yemekler, orijinal bir şovla servis edildi. France, and Hans Laurentius, the chef of Hilton, were Fransa’dan uçakla özel olarak getirilen kaz ciğeri, orijinal served to the accompaniment of an original show. The Fransız peyniri ve Fransız şampanyası, yemeğin sürpriz- surprises of the dinner included foie gras, original French leriydi. cheese and French champagne brought in by plane from France. Yemeğin ardından, Fransa’dan sekiz mankeniyle birlikte gelmiş olan ünlü modacı Guy Laroche’un defilesi başladı. After dinner came the fashion show by Guy Laroche, Guy Laroche’un son kreasyonları ilgiyle izlenirken, ünlü who had come from France with eight of his models. The tasarımcının hazırladığı nefis bir gece elbisesinin ödül audience watched his latest creations with great interest olarak sunulduğu piyango davetliler arasında büyük he- and the lottery, offering a gorgeous Guy Leroche evening yecan yarattı. Piyangonun diğer hediyeleri arasında, iki dress to the winner, created great excitement. Among çifte Air France ile Paris’e gidiş-dönüş bilet ve Paris Hil- other prizes of the lottery were two two-way Air France ton’da bir hafta konaklama da bulunuyordu. tickets to Paris and a week at Hilton Paris.

İstanbul’da Fransız rüzgârları estiren hafta boyunca Hil- Throughout the French Week, which brought French ton İstanbul’da özel Fransız yemekleri sunuldu. Guy La- winds to İstanbul, Hilton Istanbul offered special French roche defilesi de otelin havuzunda ve Roof Rotisserie’de dishes. The Guy Laroche show was repeated twice, once iki kez daha tekrarlandı. at the pool and then again at the Roof Rotisserie.

Fransız Haftası için özel olarak çıkarılan İstanbul Hilton Gazetesi The Istanbul Hilton newspaper published specially for the French Week

84 85 1976

Tüm zamanların en iyi boksörü kabul edilen Muhammed Ali Muhammed Ali, considered to Muhammed Ali boksu bırakıyor be the best boxer of all times 36 Muhammad Ali quits boxing Dünya Ağır Sıklet Boks Şampiyonu Muhammed Ali, sa- The World Heavyweight Boxing Champion Muhammad dece tüm zamanların en iyi boksörü değil, 20. yüzyılın Ali was not only the best boxer of all time but also one of en önemli ikonlarından biriydi. Dünya onu “Kelebek gibi the most important icons of the 20th century. The world uçarım, arı gibi sokarım” sözleriyle tanımıştı. Olağanüstü came to know him with his words, “I fly like a butter- stili ve çevikliğiyle ringlerde fırtınalar estiren Muham- fly and I sting like a bee.” Muhammad Ali was a tornado med Ali, profesyonel kariyeri boyunca yaptığı 61 maçın in the ring with his extraordinary style and agility, and sadece 5’ini kaybetmişti. Dünya şampiyonluğunu 3 kez throughout his career he lost only 5 of his 61 matches. elde eden ilk boksördü. He was the first boxer to win the world champion title three times. Muhammed Ali’nin asıl adı, köle olan dedesinin ismi olan Muhammed Ali Cassius Marcellus Clay’di. Genç boksör, henüz 22 yaşında Muhammad Ali’s real name was Cassius Marcellus Clay, dünya ağır sıklet boks şampiyonu olunca, “Artık köle de- the name of his slave grandfather. When he became the ğilim, adım bundan böyle Muhammed Ali,” diyerek İslam world champion at only 22, the young boxer had de- dinini seçmişti. Bu, onu, tüm dünyada ezilen halkların ve clared, “I’m no longer a slave, and from now on my name Müslümanların sevgilisi haline getirmişti. is Muhammad Ali,” and converted to Islam. This made him a favorite among Muslims and all the oppressed peo- Türkiye’de de maçlarını seyretmek için kadın erkek her- ple of the world. kesin sabaha karşı yataktan kalkıp ekran karşısına geçti- ği Muhammed Ali, 1976 Ekim’inde dönemin Başbakan Men and women alike would get up in the wee hours Yardımcısı Necmettin Erbakan’ın davetiyle İstanbul’a of the morning in Turkey as well to watch Muhammad geldi. Önce Süleymaniye Camii’nde cuma namazını kılan Ali’s games on TV, and the boxer came to İstanbul in the Muhammed Ali, sonra büyük bir kalabalığın toplandığı autumn of 1976 as the guest of Deputy Prime Minister Sultanahmet Meydanı’nda hayranlarına seslendi. Türki- Necmettin Erbakan. He first attended the Friday prayers ye’deki tüm gazeteler, Muhammed Ali’nin gelişine geniş at Süleymaniye Mosque, and then addressed the huge yer ayırmıştı. Ancak onun İstanbul’da yaptığı bir açıkla- crowd of fans at Sultanahmet Square. All newspapers in ma, ertesi gün tüm dünyadaki gazetelere manşet olacaktı: Turkey covered his visit extensively, but one of his an- nouncements in İstanbul would make it to the headlines Boksu bırakıyorum! the next day all over the world:

Henüz birkaç gün önce Ken Norton ile zorlu bir maç ya- I’m quitting boxing! pan Muhammed Ali, İstanbul’da sadece bir gece kaldı. Ünlü boksörün tercihi, elbette Hilton İstanbul olmuştu. Muhammad Ali, who had just beaten Ken Norton in a tough fight a few days ago, stayed in İstanbul for one night only. The famous boxer naturally stayed at Hilton.

86 87 1976

“Ne Umduk Ne Bulduk” 37 “What We Expected, and What We Got” Hilton İstanbul, hiçbir zaman yalnızca bir otel olmadı. Hilton Istanbul was never only a hotel. This special place Bu özel mekân, bir buluşma noktası olarak kısa sürede soon became a fixture among Istanbulites as a meeting İstanbulluların vazgeçilmezleri arasına girdi. Özellikle place. Hilton’s traditional five o’clock teas soon came to Hilton’un gelenekselleşen beş çayları, kentin cemiyet ha- hold a very important place in the social life of the city. yatında çok önemli bir yer edindi. Milliyet’in ünlü dedi- Berin, the gossip columnist of Milliyet, described the at- kodu yazarı Berin, Hilton’daki beş çaylarının atmosferini mosphere of the five o’clock teas to her readers as follows: okurlarına şöyle aktarıyordu: “Hilton Hotel’s tea parties are quite the new trend. Istanbu- Hilton Oteli’nin çay saatleri moda oldu. Akşamüstleri, lites stop by the hotel’s tea lounge every evening from four dörtle yedi arasında bütün İstanbul’un sıra sıra oradan to seven. Ladies have now found an opportunity to show geçtiğini görmek mümkün oluyor. Hanımlarımız, süslerini their style. During the first days after the hotel’s opening, boşaltacak bir mahreç daha buldular. Yeni açıldığı günler- men were not allowed inside without ties. This may sound de otele kravatsız girmek yasaktı. Bilmem bunu söylemek a little exaggerated, but let me tell you, Hilton might well mübalağa mı olur, fakat neredeyse Hilton’un müzikli çayla- introduce a mink dress code for musical tea parties… To tell rına vizonsuz girmek de yasak olacak… Doğrusunu söyle- the truth, the elegant and fashionable atmosphere is highly mek lazım gelirse bu şıklık, bu zarafet giyene de, seyredene pleasing for everyone, both for the starring ladies and for de büyük bir zevk veriyor. the audience.”

Hilton’un beş çayları, dönemin sinema filmlerine de esin Hilton’s five o’clock teas also inspired movies of the pe- kaynağı oldu. 1976 tarihli Zeki Ökten komedisi Ne Um- riod. Ne Umduk Ne Bulduk (What We Expected and what duk Ne Bulduk, Hilton’da geçen eğlenceli hikâyesiyle, iz- We Got), a 1976 comedy by Zeki Ökten, was very popular leyenleri hayli güldürmüştü. Yeşilçam’ın altın yıllarında among moviegoers with its funny story that took place Hilton İstanbul, filmlerin vazgeçilmez dekoruydu. Bir at Hilton. During the golden years of Yeşilçam*, Hilton Alman-Türk ortak yapımı olan İstanbul Macerası (1958), Istanbul was the indispensable backdrop of movies such Katilin Kızı (1964), Turist Ömer (1964), Hırsız (1965), Ah as Bir İstanbul Macerası (An İstanbul Adventure, German- Güzel İstanbul (1966) ve Karateciler İstanbul’da (1974) bu Turkish coproduction, 1958), Turist Ömer (Tourist Ömer, filmlerden bazılarıydı. 1964), Hırsız (Thief, 1965), Ah Güzel İstanbul (Oh Beau- tiful İstanbul, 1966), and Karateciler İstanbul’da (Karate Masters in İstanbul, 1974).

Hilton İstanbul’da geleneksel beş çayı * Yeşilçam is a metonym for the Turkish film industry, similar to Hollywood in the Traditional five o’clock tea at Hilton Istanbul United States.

88 89 1980

Hilton’un gümüş yılı, turizmin de gümüş yılı 38 Silver anniversary for Hilton and Turkish tourism 1980 yılına gelindiğinde Hilton, İstanbul’da 25. yılını geri- 1980 marked Hilton’s 25th year in Turkey, during which de bırakmıştı. Bu 25 yıl içinde Hilton İstanbul hem kendi period Hilton Istanbul itself grew while contributing to büyümüş, hem de Türk turizminin gelişmesine önemli the development of Turkish tourism. katkı sağlamıştı. In his message congratulating Hilton on its “Silver Anni- Dönemin başbakanı Süleyman Demirel’in, 25. yıl için or- versary,” Prime Minister Süleyman Demirel emphasized ganize edilen “Gümüş Yıl” kutlamaları nedeniyle verdiği Hilton’s importance for the tourism industry. Demirel mesaj da, Hilton’un turizm sektörü açısından önemine said Hilton had been a turning point for Turkish tourism vurgu yapıyordu. Demirel, mesajında Hilton’un Türk tu- and that it also celebrated its “Silver Anniversary” along rizmi için bir milat olduğunu belirtiyor ve aslında Tür- with Hilton. kiye’deki modern turizmin de Hilton’la birlikte “Gümüş Yıl”ını kutladığını belirtiyordu. Demirel added that Hilton had made important contributions to the development of the country and the provi- Demirel ayrıca, 25 yıl içinde sağladığı 356 milyon dolarlık sion of foreign funds by bringing in 356 million dollars döviz girişiyle Hilton’un ülke kalkınmasına ve dış kaynak in those 25 years. According to Demirel, Hilton Istanbul sağlanması konusundaki katkılarına da vurgu yapıyordu. was a school and an institution that shaped the industry. Demirel’e göre Hilton İstanbul bir okul, sektöre yön veren bir kurumdu. Hilton Istanbul was included in The 300 Best Hotels in the World, edited by René Lecler in 1980. Harper’s & Queen Aynı yıl Hilton İstanbul, Rene Lecler’in hazırladığı Dün- selected Hilton Istanbul as one of the two best hotels of yanın En İyi 300 Oteli (The 300 Best Hotels in the World) the Hilton chain. The same magazine picked Hilton as the adlı rehberde yer aldı. Ayrıca otel, ünlü Harper’s & Queen restaurant for the best dinner in İstanbul. dergisi tarafından da Hilton zincirindeki en iyi iki otelden biri olarak gösterildi. Dergi, İstanbul’da yenebilecek Hilton offered a priceless experience to those who wanted en iyi yemek için de Hilton’u adres gösteriyordu. to have a good time in İstanbul; it continued its success in the following years and was selected numerous times as Süleyman - Nazmiye Demirel, Hilton’da bir davette İstanbul’da iyi zaman geçirmek isteyenler için paha biçil- the best hotel in İstanbul. In 2011, Travel & Leisure de- Süleyman and Nazmiye Demirel attending a reception at Hilton mez bir deneyim sunan Hilton, bu başarısını sonraki yıl- clared Hilton Istanbul as one of the best 500 hotels in the larda da sürdürecek ve sayısız kez İstanbul’un en iyi oteli world based on its reader experience survey. seçilecekti. Hilton İstanbul, 2011 yılında, seçkin seyahat dergisi Travel & Leisure tarafından okuyucu deneyimle- ri esas alınarak yapılan araştırmada dünyanın en iyi 500 otelinden biri olarak gösterildi.

90 91 1983

Henry Kissinger’dan tam not 39 Full marks from Henry Kissinger Dünyanın en etkili diplomatlarından biri olan, ABD One of the most influential diplomats of the world, for- Dışişleri Eski Bakanı Dr. Henry Kissinger ve eşi Nancy, mer US Secretary of State Henry Kissinger and his wife işadamı Ahmet Ertegün’ün davetlisi olarak 1983 Hazi- Nancy visited Turkey in June 1983 as Ahmet Ertegün’s ran’ında Türkiye’yi ziyaret ettiler. Ankara ve İzmir’den guests. After visits in Ankara and İzmir, Kissinger came sonra İstanbul’a gelen Kissinger, Hilton İstanbul’un onur to İstanbul stayed at Hilton Istanbul as one of the honor- konukları arasındaki yerini aldı. İstanbul’daki üç günlük ary guests of the hotel. During his three-day stay, Henry konaklaması sırasında Henry Kissinger, beraberindeki Kissinger along with Senator Abraham Ribicoff, Ahmet Senatör Abraham Ribicoff, Ahmet Ertegün ve ekibi için Ertegün, and his team stayed on the Vista Executive Floor. Vista Executive Floor tahsis edildi. The most prestigious executive floor in İstanbul, Vista Ex- Eşsiz Boğaz manzarasıyla İstanbul’un en prestijli execu- ecutive Floor was accessed with a special elevator from tive katı olan ve lobiden özel bir asansörle çıkılan Vista the lobby and had a breathtaking view of the Bosphorus. Executive Floor, sunduğu konforun yanı sıra complimen- It offered a privileged hotel experience to its guests with tary bar ve video film seçenekleri gibi kişiye özel hizmet- its special level of comfort and individual services such as leriyle de misafirlerine ayrıcalıklı bir konaklama imkânı a complimentary bar and video selection. Vista Executive sunuyordu. Vista Executive Floor, Kissinger’ı ağırlarken Floor proved its success once again while serving Kiss- başarısını bir kez daha kanıtladı. Kissinger ve beraberin- inger. The statesman and his entourage also had an un- dekiler, henüz birkaç ay önce hizmete giren Binbir Gece forgettable Bosphorus tour on Hilton’s boat 1001 Nights, yatıyla da Boğaz’da unutulmaz bir sabah gezintisi yaptılar. put into service a few months earlier.

Hilton İstanbul’un VIP müşterilerine ayrıcalıklı bir hiz- Offering exclusive service to Hilton Istanbul’s VIP guests, met sunan Vista Executive Floor, sonraki yıllarda Execu- Vista Executive Floor was redesigned as Executive tive Lounge olarak yeniden düzenlendi ve dünyanın en Lounge in later years and was selected one of the best in iyilerinden biri seçildi. the world.

Henry Kissinger ve Ahmet Ertegün İstanbul’da Henry Kissinger and Ahmet Ertegün in İstanbul

93 Hilton İstanbul’un 30. yıl kutlamaları çerçevesinde İstanbul’a gelen Eartha Kitt: “Faturalarımı Üsküdar şarkısı sayesinde ödedim.” Eartha Kitt, who came to İstanbul for Hilton Istanbul’s 30th anniversary celebrations: “It was thanks to the Üsküdar song that I paid my bills!” Eartha Kitt 1985

Curt Strand’ın kaleminden 30. yıl 40 Curt Strand on the 30th anniversary Hilton İstanbul’un kuruluşunun 30. yılında kaleme Curt Strand, president of Hilton International, wrote the fol- aldığı yazısından kesitler aldığımız dönemin Hilton lowing concerning the 30th anniversary of Hilton Istanbul: International Başkanı Curt Strand, o yılları şu sözlerle anlatıyor: It is a great honor to celebrate the 30th anniversary of Hilton Istanbul, one of the milestones in the development of Turk- Türk turizminin gelişmesindeki önemli kilometre taşların- ish tourism. During these 30 years, Hilton Istanbul hosted dan biri olan Hilton İstanbul’un 30. yılını kutlamak büyük nearly 5 million guests, who spent 450 million dollars in for- bir şeref. Bu 30 yılda Hilton İstanbul Türkiye’ye 450 milyon eign currency and took with them only the happy memories dolarlık döviz bırakan, bu güzel ülkenin sıcak insanlarıyla they shared with the warm people of this beautiful country. yaşanmış mutlu anılardan başka bir şeyi yanında götür- meyen neredeyse 5 milyon konuk ağırladı. In 1955, Hilton was still in its early infancy, just like Turkish tourism. Hilton Istanbul was our third international hotel. 1955 yılında Hilton, aynı Türk turizmi gibi henüz emekle- We had the good fortune to work with an architectural team me çağındaydı. Hilton İstanbul bizim üçüncü uluslararası made up of Sedat Hakkı Eldem and Skidmore, Owings and otelimizdi. Sedat Hakkı Eldem ve Skidmore, Owings and Merrill, who were among the most respected names of their Merrill gibi kendi memleketlerinin en saygın isimlerinden respective countries. The enthusiasm and excitement during oluşan bir mimari ekiple çalışma fırsatı bulduk. Açılıştaki the opening were clear proof that our efforts had not been şevk ve coşku, verilen emeğin karşılıksız olmadığını kanıt- in vain. Some of us carried furniture for days and nights, lar nitelikteydi. Bazılarımız günler ve gecelerce mobilya emptying transport trucks. Our wives sewed pillows with taşıdı, nakliye kamyonlarını boşalttı. Eşlerimiz yastıkları their own hands. Those of us old enough to remember the kendi elleriyle diktiler. Açılışı hatırlayabilecek yaşta olan- opening will never forget these. larımız bunları asla unutmayacaktır. In the past 30 years, Hilton Istanbul underwent an expan- Geçtiğimiz 30 yılda Hilton İstanbul bir defa büyütülmüştü. sion. Today, we have begun a new construction that will add Bugün otele 100 oda daha eklemek üzere bir inşaata baş- a further 100 rooms to the hotel. There is no greater achieve- landı. Bir otelin iki defa genişletilmesinden daha büyük bir ment for a hotel than to undergo expansion twice. Being başarı olamaz. Binanın orijinal dizaynına sadık kalarak able to undertake that expansion while staying faithful to bu genişlemeyi yapabiliyor olmak da tüm bu zahmetlere the original design is also a big architectural achievement değecek büyük bir mimari başarıdır. that makes all the hardship worthwhile. Hilton İstanbul ikinci kez büyüyor Hilton Istanbul expands for a second time Hilton International, kendisini her zaman Türk insanının Hilton International always regarded itself as the guardian modern değerlerinin koruyucusu olarak gördü. Hedefimiz, of the modern of values of the Turkish people. Our aim is to Türk turizminin köşe taşlarından biri olan Hilton İstan- make sure that Hilton Istanbul, as one of the cornerstones of bul’un, İstanbul ve Türkiye’nin tüm vatandaşlarının rahat- Turkish tourism, remains a wonderful place where all citi- lıkla iş görüşmelerini yapabileceği ve hayatın güzelliklerini zens of Turkey can have business meetings and celebrate the kutlayabileceği harika bir yer olmasını gelecekte de sağlamak. beauties of life.

96 97 1985

Hilton’un 30. yılında “Kâtibim” 41 “Katibim” on Hilton’s 30th anniversary Hilton İstanbul, 30. yılını 29 Haziran 1985 gecesi görkemli Hilton Istanbul celebrated its 30th anniversary with an bir partiyle kutladı. Gecenin yıldızı, kutlama için özel ola- impressive party on June 29, 1985. The star of the night rak Türkiye’ye gelen Amerikalı ünlü şarkıcı Eartha Kitt idi. was the famous American singer Eartha Kitt, who had been brought to Turkey especially for the occasion. Eartha Kitt, Türkiye’ye ilk kez 1949 yılında gelmiş ve dö- nüşünde Amerika’ya Kâtibim şarkısıyla birlikte gitmişti. Eartha Kitt came to Turkey or the first time in 1949, go- Sezen Cumhur Önal’ın ifadesiyle “yıllarca, yedi iklimde ing back to the States with the song Katibim (Uska Dara) yankılanan” bu şarkısıyla büyük ün kazanan Kitt, Hil- under her belt. In Sezen Cumhur Önal’s words, this song ton’un 30. yıl kutlamasında da “Üsküdar’a karşı Kâtibim’i that “echoed throughout the seven seas for years” brought okuyarak” gönülleri bir kez daha fethetmişti. great fame to Kitt, and on Hilton’s 30th anniversary she sang the song across from Üsküdar, winning over the Üstelik Eartha Kitt, kendisini büyük şöhrete kavuşturan hearts of the audience. bu şarkıya konu olan “Kâtibim Aziz”e vefa borcunu öde- mek için, kutlamanın ertesi günü Üsküdar’a geçmiş ve bu In order to pay her dues to “Katibim Aziz” depicted in ünlü Üsküdar beyefendisinin mezarını ziyaret etmişti. the song, Eartha Kitt crossed over to Üsküdar the next Ziyareti sırasında göz yaşlarını tutamayan Eartha Kitt, bu day and visited the grave of this famous gentleman from duygusallığının nedeni sorulduğunda gazetecilere şöyle Üsküdar. Kitt was unable to hold back her tears by the demişti: side of the grave, telling the reporters, “It was thanks to the Üsküdar song that I paid my bills!” Çünkü, faturalarımı Üsküdar şarkısı sayesinde ödeyebildim! During the two-day anniversary program at Hilton, Hilton’un iki gün süren kutlama programı kapsamında, ground was broken for a 100-room new building. 100 odalı ek binanın temeli de atılmıştı.

Ünlü şarkıcı Eartha Kitt İstanbul’da Famous singer Eartha Kitt in İstanbul

99 1986

Önemli organizasyonların merkezi Hilton 42 Hilton, center of important events Hilton açılana kadar İstanbul’da büyük organizasyonlara Until Hilton, there was almost no venue in İstanbul that hakkıyla ev sahipliği yapacak bir mekân neredeyse yok could host big events. Hilton Istanbul offered accom- gibiydi. Katılımcıların hem konaklamasına hem de farklı modation for participants as well as a venue for different etkinliklerin gerçekleştirilmesine olanak sağlayan Hilton types of events, breathing life into the economy of the city İstanbul, bu sayede kentin ekonomisine canlılık getirmiş and leading the way in the construction of similar centers. ve benzer mekânlar yaratılmasına da öncülük etmişti. The Congress of the International Bank for Reconstruc- 1955’te düzenlenen Milletlerarası Kalkınma Bankası ve tion and Development and the International Monetary Para Fonu Teşkilatı Kongresi; 1978’de Henry Ford II’nin Fund held in 1955; the celebrations for the 50th anni- de katılımıyla gerçekleştirilen Koç-Ford işbirliğinin 50. versary of the Koç-Ford collaboration in 1978, attended yıldönümü kutlamaları; İTÜ’nün 210’uncu, TRT’nin by Henry Ford II; ITU’s 210th, TRT’s 25th, Hürriyet’s 25’inci, Hürriyet gazetesinin 50’inci ve Eczacıbaşı Gru- 50th and the Eczacıbaşı Group’s 60th anniversaries; the bu’nun 60’ıncı yıldönümleri; 1982’de düzenlenen Ameri- American-Turkish Businessmen Conference in 1982 and kan-Türk İşadamları Konferansı ve 1983 yılında gerçek- the European Round Table – ERT meeting in 1983 were leştirilen Avrupa Sanayiciler Yuvarlak Masası (European some of the big organizations held at Hilton. Round Table - ERT), Hilton’un ev sahipliği yaptığı büyük etkinliklerden bazılarıydı. After Turkey rapidly opened up to integrate with the rest of the world in the 1980s, bigger venues for bigger orga- Ancak 1980’li yıllarda Türkiye’nin hızla dünyaya açıl- nizations became necessary. The Hilton Convention and masıyla, daha büyük organizasyonlar için daha geniş Exhibition Center opened in 1986 was a step taken in this mekânlara ihtiyaç doğdu. 1986 yılında hizmete giren Hil- direction. With a capacity of 3000 people, the Convention ton Kongre ve Sergi Merkezi, işte bu ihtiyaca cevap ver- Center hosted many events such as fairs, conferences, fes- mek için atılmış bir adımdı. 3.000 kişi kapasiteli Kongre tivals, and concerts. Merkezi, o tarihten günümüze kadar fuarlardan konfe- ranslara, festivallerden konserlere kadar pek çok etkinli- ğin adresi oldu.

Hilton Kongre ve Sergi Merkezi bugüne kadar birçok önemli etkinliğe ev sahipliği yaptı Hilton Congress and Exhibition Center has hosted many important events

100 101 1988

“Şerefe!” 43 “Cheers!” Samatya’da küçük bir esnaf meyhanesinde başlayan mes- Vefa Zat began his career at a small shopkeepers’ tavern lek hayatına, daha sonra Hilton İstanbul’da uzun yıllar in Samatya, moving on to work as bartender and then as barmenlik ve bar yöneticiliği yaparak devam eden Vefa bar manager at Hilton Istanbul, where he served for many Zat, 500’ü aşkın içki kokteylinin yapımını anlattığı Şerefe years. Zat published his first book Şerefe (Cheers) in 1988, adlı ilk kitabını 1988 yılında yayımladı. in which he gave his recipes for over 500 cocktails.

İstanbul’un gece hayatına damgasını vuran Hilton İs- Hilton Istanbul left its mark on the night life of the city, tanbul, kentteki içki kültürünün gelişiminde de öncü bir and played a pioneering role in the development of the rol üstlenmişti. Her biri kendi öyküsünü barındıran ote- city’s drinking culture. Each having a unique story, these le özel birbirinden ilginç kokteyller, bu gelişimin başrol interesting cocktails were invented for the hotel, and oyuncularıydı. “Great Gatsby”, “Sexy Girl”, “Creamy Lol- played a leading role in this development. Most of the lipop”, “Midnight Hot”, “Dreamy Babydoll”, “Pink Lady”, cocktails that became trendy for a period, such as “Great “First Night” ve “Aloha” gibi bir dönem çok moda olan Gatsby”, “Sexy Girl”, “Creamy Lollipop”, “Midnight Hot”, kokteyllerin çoğu, yenilikçi bir barmen olarak mevsimi- “Dreamy Babydoll”, “Pink Lady”, “First Night”, and “Alo- ne göre müşterilerine otantik tatlar sunmaktan hoşlanan ha” were created by Vefa Zat, who liked to offer his guests Vefa Zat’ın katkısıydı. authentic tastes according to the season.

Hilton’un en ilginç spesyalleri, hiç kuşkusuz “No Thank Undoubtedly the most interesting special cocktails at Hil- You” ve “Why Not” kokteylleriydi. Bu kokteyllerin öykü- ton were “No Thank You” and “Why Not.” Vefa Zat tells sünü Vefa Zat anlatıyor: their story:

“No Thank You” kokteyli, isminden de anlaşılacağı gibi “As the name indicates, ‘No Thank You’ was specifically pre- para harcamasını pek sevmeyen yabancı konuklarımız pared for foreign guests who did not like to spend too much. için özel olarak hazırlanırdı. İçki sorulduğu zaman, “Ha- When asked what they would have to drink, guests who yır, teşekkür ederim” yanıtını aldığımız anda kendisine bu answered ‘No, thank you,’ were immediately served this kokteyl sunulurdu. İtiraz ettiği anda, “Siz ‘Hayır, teşekkür drink. When they objected, we would say, ‘But you asked ederim’ dediniz, biz de size hazırladık,” yanıtını verirdik. for a “No Thank You.”’ If they continued to object, we of- Daha fazla itiraz ederse, bu kez kendisine, “Why Not” (Ne- fered them the ‘Why Not’ cocktail. The dialogue would soon den Olmasın) kokteylini sunardık. Sürdürdüğümüz bu di- turn friendly, and the guest always had the cocktail they yalog, hemen samimi bir havaya bürünür, konuk kendisine were served.” ikram edilen kokteyli mutlaka içerdi. In later years, Vefa Zat wrote his memoir entitled Bar- Vefa Zat, Hilton’daki anılarını sonraki yıllarda Barmen: men: Suriçi’nden Hilton’a Yudum Yudum İstanbul (Bar- Suriçi’nden Hilton’a Yudum Yudum İstanbul adlı kitabında man: Sipping İstanbul from Suriçi to Hilton). Ünlü barmen Vefa Zat, Hilton İstanbul Pilsen Pub topladı. Famous bartender Vefa Zat at Hilton Istanbul Pilsen Pub

102 103 1992

Kuzey Işıkları’nın sırrı 44 The Secret of Northern Lights Hilton İstanbul’da görev yaptığı süreyi hayatının en kıy- One of the directors who regard the memories of the years metli anıları arasında saklayan yöneticilerden biri de, they served at Hilton among the most precious of their 1992-1997 yılları arasında otelin genel müdürlüğünü lives is Rico de Schepper, who was the general manager yapan Rico de Schepper’di. De Schepper’i İstanbul’a gel- of the hotel between 1992 and 1997. One of the things diğinde en çok etkileyen şeylerden biri, oteli çevreleyen that impressed de Schepper the most when he arrived in müthiş bahçe olmuştu. Hilton İstanbul’un açılışında diki- İstanbul was the gorgeous garden surrounding the hotel. len 80 farklı türdeki ağaçlar zamanla büyümüş, oteli adeta The 80 different kind of trees planted at the opening of bir cennet halkasının içine almıştı. Özellikle Nisan ayında Hilton Istanbul had grown and created a veritable circle dallarını çiçeklerle donatan manolyalar, gerçekten eşsiz of heaven around the hotel. Especially the magnolias bir görüntü oluşturuyordu. blooming in April created a breathtaking view.

De Schepper’e göre Hilton İstanbul, 1950’li yıllardan son- According to de Schepper, Hilton Istanbul had been a ra kentte adeta patlama yaşayan otelcilik sektörü için ger- true vocational school for the tourism sector, which had çek bir okul olmuş ve bu yönüyle Türk turizmine önemli exploded after the 1950s, making significant contribu- katkılar sağlamıştı. Hilton İstanbul’da yetişen personel, tions to Turkish tourism. The personnel trained at Hilton burada kazandığı deneyimi Türkiye’deki başka otellere de took their experience to other hotels in Turkey, while also taşıdığı gibi, uluslararası Hilton zinciri içinde de çok iyi rising to prominent positions within the international noktalara gelmişti. Hilton chain.

Türk misafirperverliğinin sıcaklığı içinde müşterileriyle The personnel at Hilton Istanbul were always successful hep yakın diyalog kurmayı başaran Hilton İstanbul çalı- at creating a close dialogue with the guests and treating şanları, de Schepper’e göre kimi zaman şaşırtıcı fikirlerle them with the warmth of Turkish hospitality; according hizmetlerine yaratıcı bir boyut kazandırmayı da bilmişti: to de Schepper, they also brought a creative aspect to their work with occasionally stunning ideas: Roof Rotisserie’de buz üzerinde sunulan meyve dilimlerinin servis edildiği cam kasenin altına yerleştirilen küçük pilli The small battery-powered light placed under the glass Al Bushra Restaurant & Bar ışık, buz küplerine gizemli bir hava verirdi. Hayatlarında bowl used to serve fruit slices over ice gave the ice cubes daha önce hiç böyle bir şey görmemiş olan misafirlerin şaş- a mysterious appearance at the Roof Rotisserie. Guests kınlığı karşısında garsonlar, bu buzun Kuzey Kutbu’ndan would be surprised at seeing something they had never siyah torbalar içinde özel olarak getirildiğini ve paketler encountered before in their lives, and the waiters would açıldığında Kuzey Işıklar’ını barındıran buzların bu şekilde tell them that this ice was brought in specially from the parıldadığını anlatırlardı. Bu konu, müşterilerle garsonlar North Pole in black sacks and that when the sacks were arasında hoş bir espri konusu olurdu. opened, the Northern Lights radiated from this ice. This made for fun banter between the guests and the waiters.

104 105 1993

Claudia Schiffer rüzgârı 45 Claudia Schiffer captivates Modanın ve şıklığın merkezi olan Hilton İstanbul’da, geç- Some of the most popular and most expensive models of mişten günümüze dünyanın en gözde ve pahalı manken- the world have appeared on the catwalk and stayed in the leri podyuma çıktı, konakladı. rooms of Hilton Istanbul, the center of fashion and style.

İstanbullu modaseverleri büyük heyecana sürükleyen ilk The first top model that excited the fashionistas of İstanbul top model, 1973 yılında İstanbul’a gelen Jean Shrimp- was Jean Shrimpton who visited İstanbul in 1973. Famed ton’dı. Tüm dünyada mini eteğin kraliçesi olarak ünlenen throughout the world as the queen of the miniskirt, the İngiliz mankenin İstanbul’a geleceği, defileden günler British model’s arrival was announced in the papers days önce gazetelerde şöyle duyuruluyordu: before the show:

Dünyanın en pahalı ve en ünlü mankeni, mini elbiseyi We have invited Jean Shrimpton to Tukey – she is one of ilk defa giyen, moda dergilerinin bir kapak resmi için yüz the most expensive and most famous models of the world, binler ödediği, dünyanın en güzel kadını Jean Shrimpton’u the most beautiful woman in the world, who was the first Türkiye’ye davet ettik... Sizlere eşsiz bir defile sunmak için, to wear a miniskirt and paid by magazines six-figure fees dünyada modanın ne şekilde sunulduğunu göstermek için... for a cover photo… We aim to present you a matchless show and to demonstrate how fashion is presented around the 14 Mayıs günü Hilton Oteli’nde gerçekleştirilen defile, world… gerçekten de katılanlara, “Demek ki bu işler dünyada böyle oluyormuş” dedirtecek türdendi. Ünlü modelin Held at Hilton Istanbul on May 14, the show was indeed ardından Hilton, 1974 Dünya Güzellik Kraliçesi Helen of the “eye-opening” kind, demonstrating how “things are Morgan, 1992 yılında ünlü top model Elle Macpherson done around the world.” After the famous model, Hilton ve 1993 yılında dünyanın en pahalı mankeni Claudia invited Miss Universe 1974 Helen Morgan, the famous Schiffer’ın nefes kesen güzelliğiyle İstanbulluların başını top model Elle Macpherson in 1992, and the most expen- döndürecekti. sive top model of the world Claudia Schiffer in 1993, all blowing the minds of Istanbulites. Fakat Schiffer’in basın mensuplarına önceden söz verdi- ği gibi mayolu poz vermekten son anda vazgeçmesi, onu Schiffer greatly disappointed the photo-reporters, how- saatlerce bekleyen foto muhabirleri için büyük bir hayal ever, when she declined at the last moment to pose with kırıklığı olacaktı. her bathing suit, after they had waited for hours.

Claudia Schiffer

107 1994

Kalitesiyle örnek bir otel 46 Exemplary construction quality 1994 yılında Hilton İstanbul’da geniş kapsamlı bir yenile- In 1994, Hilton Istanbul underwent extensive renovation. me çalışması gerçekleştirildi. Bütün odaların baştan aşağı All the rooms were renewed as well as the infrastructure. yenilendiği bu süreçte, binanın altyapısı da elden geçi- Arnold Hornfeld, who represented Siemens and was per- rildi. Hem Hilton’un inşa edildiği dönemde, hem de söz sonally involved in all aspects of the renovation process konusu yenileme çalışmaları sırasında Siemens firmasını as well as the initial construction of the hotel, says the temsilen birebir işin içinde olan Arnold Hornfeld, bina- following about construction quality: nın kalitesiyle ilgili şu saptamaları yapıyor: For its day, Hilton was a very spacious and unique building Hilton, o zamanın şartlarına göre hem mimari bakımdan in terms of its architecture. I used to go there several times çok ferah, hem de yapısı bakımından değişik bir binaydı. a week to oversee the execution of work plans and the as- Ben haftada birçok kez oraya gider, iş planlarının yapıl- sembly. You cannot imagine what Turkey was like in the masıyla ve montaj işleriyle meşgul olurdum. 1950’lerdeki 1950s. It was impossible to get decent material. Hilton was Türkiye’yi hayal edemezsiniz. Doğru dürüst bir malzeme the first to import all construction materials. Siemens had bulmak imkânsızdı. Hilton’da, ilk defa, tamamı ithal mal- been charged with electrical installation, and the necessary zeme kullanıldı. Elektrik tesisatı konusunda Siemens gö- personnel was brought in from Germany. revlendirilmişti. Bu amaçla montaj elemanları getirilmişti Almanya’dan. All design projects were done by the Americans. The installation was designed according to American norms. For ex- Binanın tüm projesini Amerikalılar yaptı. Tesisat, Ameri- ample, we used to pass cables through small diameter iron kan normlarına göre dizayn edildi. Mesela, biz o zaman pipes, but the Americans used galvanized pipes.. It was kabloları geçirmek için ince sac borular kullanırdık. Ame- much more expensive. But that’s the reason why Hilton’s rikalılar galvaniz boru kullandılar. Çok pahalı bir tesisat. electrical installation has never failed to this day. Ama Hilton’un elektrik tesisatının bugüne kadar hiç bozul- mamasının da sebebi o. I went back numerous times to check if they had any com- plaints. Nothing broke down, no repairs were necessary. Ben arada kaç kez gittim, “Bir şikâyetiniz var mı?” diye. Ne The installation was of such high quality that everything bir şey bozuldu, ne bir tamir ihtiyacı oldu. Tesisat o kadar works like on the first day, despite all these years. kaliteliydi ki her şey ilk günkü gibi çalışıyor, aradan o kadar Hilton İstanbul’un ayak izi şeklindeki ünlü havuzu zaman geçmesine rağmen. Hilton Istanbul’s famous pool in the shape of a footstep

108 109 1960’lardan beri yaptığım gezilerde hep Hilton’u seçtim. Hilton, lüks oteller arasında birincisidir. Her zaman Hilton Oteli’ni tercih ederim. In my visits since the 1960s I’ve always preferred Hilton Istanbul, the number one hotel among luxury hotels. I always stay at Hilton. Marcel Cavaliero 1996

Habitat II Konferansı’na katkı 47 Contribution to Habitat II Türkiye, “kongre turizmi” kavramıyla ciddi anlamda ilk Turkey got acquainted with the concept of “congress kez 1996 yılında, İstanbul’daki Habitat II Konferansı’yla tourism” for the first time in 1996 with the Habitat II tanıştı. Ağırlıklı olarak Lütfü Kırdar’da gerçekleştirilen Conference held in İstanbul. One of the world’s most ex- ve dünyanın en geniş katılımlı etkinliklerinden biri olan tensive organizations and held mainly at the Lütfi Kırdar Habitat, İstanbul ve Türkiye’nin uluslararası organizasyon Convention Center, Habitat proved to be a turning point deneyimi açısından bir dönüm noktası oldu. for Turkey’s experience in international events.

Birleşmiş Milletler İnsan Yerleşimleri Konferansı (Habi- United Nations Human Habitats Conference (Habitat) tat), herkese yeterli konut sağlanması ve sürdürülebilir aimed at international exchange of information regarding insan yerleşmelerinin geliştirilmesi konularında ülkeler provision of adequate accommodation and development arasında bilgi değişimini ve bu yönde karşılaşılan sorun- of sustainable human habitats, and at collaboratively solv- ların paylaşılarak çözümlenmesini amaçlıyordu. ing the problems that emerge.

Bu yöndeki ilk konferans 1976’da Vancouver’da toplan- The first such conference was held in Vancouver in 1976. mıştı. 20 yıl aradan sonra İstanbul’da düzenlenen Habitat After an interval of 20 years, Habitat II in İstanbul at- II’ye ise ilgi çok daha yüksekti. 3-14 Haziran 1996 tarihle- tracted a much higher level of interest. Held between June ri arasında gerçekleştirilen konferansa dünyanın dört bir 3 and 14, 1996, the conference was attended by 25,000 köşesinden 25 bin kişi katıldı. İstanbul, tek bir organizas- people from around the world. This was the first time yon çerçevesinde, ilk kez bu kadar büyük bir kalabalığa İstanbul was facing such a big mass for a single event. sahne oluyordu. Throughout the conference, Hilton Istanbul hosted thou- Konferans süresince Hilton İstanbul, binlerce kişiyi ağır- sands of people. Hilton Convention Center was one of ladı. Etkinliklerin resmi adreslerinden biri olan Hilton the official venues of the event, where a great number of Kongre ve Sergi Merkezi de, konferans süresince çok sa- meetings were held. yıda toplantıya ev sahipliği yaptı.

Habitat II Konferansı Habitat II Conference

112 113 1998

Kendini evde hissettiren otel 48 The hotel where guests feel at home Hilton İstanbul’un en sadık müşterilerinden Joseph Saso, In an interview that appeared in Hilton’s magazine Mer- 1998 yılında Hilton’un dergisi Merhaba’ya verdiği bir rö- haba in 1998, Joseph Saso one of the most loyal guests of portajda, sık sık gelip gittiği İstanbul’da ev tutmaktansa Hilton Istanbul, said that rather than renting an apart- Hilton’da kalmayı tercih ettiğini, çünkü buradayken ken- ment in İstanbul for his frequent visits, he preferred stay- dini evde hissettiğini söylüyordu: ing at Hilton, because there he felt at home:

Hilton İstanbul, ilk geldiğim günlerde İstanbul’un yegâne When I first came to İstanbul, Hilton Istanbul was the city’s büyük oteliydi. Rakibi de yoktu. Arada yeni oteller oldu. only big hotel. It had no competition. Then new hotels ap- Bana da çağrılar geldi. Fakat çok memnundum. Bugünkü peared. Some of them invited me. But I was very content dünyada en önemlisi insan sıcaklığı. Büyük otel zincirle- with my hotel. In today’s world, what really counts is hu- rinde pek çok otele gittim. En iyi hizmeti burada gördüm. man warmth. I’ve been to many hotels belonging to big hotel chains. This is where I received the best service. Hilton İstanbul’un müdavimlerinden, İstanbul’da doğup İsviçre’ye yerleşen ve bir ayağı hep İstanbul’da olan Mar- Another regular of Hilton Istanbul was Marcel Cavaliero, cel Cavaliero da, en iyi otelin Hilton olduğu konusunda who was born in İstanbul but lived in Switzerland, travel- hemfikirdi: ing to İstanbul often; he agreed that Hilton Istanbul was the best hotel: 1960’lardan beri yaptığım gezilerde hep Hilton’u seçtim. Hilton, lüks oteller arasında birincisidir. Her zaman Hilton In my visits since the 1960s I’ve always preferred Hilton Is- Oteli’ni tercih ederim. Gördüğüm yakın alakadan dolayı tanbul, the number one hotel among luxury hotels. I always kendimi bir misafir olarak değil, Hilton ailesinden biri gibi stay at Hilton. The close attention I receive there makes me hissediyorum. feel not like a guest but like a member of the Hilton family.

Amerika’dan gelen Thomas A. Martin, duyduğu memnu- Thomas A. Martin from the States expressed his satisfac- niyeti şu sözlerle dile getiriyordu: tion in the following way:

34 ülkeyi ve ABD’yi baştan aşağı gezdim. Seyahatlerimde I have travelled in 34 countries and throughout the States. I en iyi otellerde kalmaya çalıştım. Otelinizin, kaldığım en always try to stay at the best hotels where I go. Your hotel is iyi otellerden biri olduğu tartışılmaz. indubitably one of the best I’ve stayed at.

Viyanalı Otto Schopper ise, Hilton İstanbul’da konakla- Otto Schopper from Vienna described his stay at Hilton Hilton İstanbul mayı “mükemmel” bir deneyim olarak tanımlıyordu: Istanbul as a “perfect” experience: balkonundan İstanbul manzarası View of İstanbul Her sene 6 kez İstanbul’a gelmem gerekiyor. Bugüne kadar, I have to come to İstanbul six times every year. I’ve never from a Hilton daha iyi bir hizmete başka hiçbir yerde rastlamadım. İleri- seen such good service anywhere else. I will continue to pre- Istanbul balcony deki ziyaretlerimde de, otelinizi tercih ve tavsiye edeceğim. fer and recommend your hotel in the future.

114 115 2004

VIP’nin İstanbul’daki adresi 49 The İstanbul address of the VIP 60 yıllık tarihinde kimlerin yolu Hilton İstanbul’dan geç- The past 60 years of Hilton Istanbul have been a veritable medi ki... Hollywood yıldızlarından ünlü müzisyenlere, hall of fame... Hilton’s guests have come from all walks of siyasetçilerden işadamlarına, bilim insanlarından mace- life and from every nation on earth - Hollywood stars, fa- raperestlere her kesimden, her milletten insan Hilton’un mous musicians, politicians, businessmen, scientists, and konuğu oldu. Kimi burada konakladı, kimi bir toplantı- adventurers. Some stayed here, some attended a meeting, ya katıldı, kimi ise lobide biraz soluklanıp yoluna devam some had dinner, and some rested in the lobby for a while etti. Ama istisnasız hepsi de, en üst düzeyde Hilton’un and went their own ways. All, however, were met with the misafirperverliğiyle karşılandı. highest degree of Hilton’s hospitality.

Hilton’un ziyaretçileri arasında kraliyet ailesi mensupla- Separate mention has to be made of royal family mem- rıyla, devlet başkanlarına ayrı bir parantez açmak gerekir. bers and presidents who have been to Hilton Istanbul. Dünyanın zirvesindeki bu konukların ilki, 1955 yılın- The first such guest of world renown was King Faisal II da Türkiye’ye resmi bir ziyaret gerçekleştiren Irak Kralı of Iraq, who paid an official visit to Turkey in 1955. Then İkinci Faysal’dı. Onun ardından Ürdün Kralı Hüseyin’in paths of Queen Zeyn, mother of King Hussein of Jordan, annesi Kraliçe Zeyn, Prens Hasan ve Prenses Basha; Os- Prince Hassan and Princess Basha; the Egyptian Princess manlı hanedanından gelme Mısırlı Prenses Hanzade; Hanzade, member of the Ottoman dynasty; the ex-wife Hilton İstanbul’un ünlü konuklarından Prens Charles Ürdün Kralı Hüseyin’in eski eşi Kraliçe Dina ve Fransa of King Hussein of Jordan, Queen Dina, and Charles de One of Hilton Istanbul famous guests: Prince Charles Cumhurbaşkanı Charles de Gaulle’ün yolları farklı za- Gaulle, President of France, crossed at Hilton Istanbul. manlarda Hilton İstanbul’la kesişti. In the autumn of 1971, the British royal family was in 1971 sonbaharında ise, bu kez İngiliz kraliyet ailesi İstan- İstanbul. Queen Elizabeth II, her husband Duke of Ed- bul’daydı. Kraliçe Elizabeth II, eşi Edinburg Dükü Prens inburg Prince Philip and their daughter Princess Anne Philip ve kızı Prenses Anne’in İstanbul ziyaretlerini, son- were followed in later years by another member of the raki yıllarda yine kraliyet ailesinden Prens Charles’ın zi- royal family, Prince Charles. Prince Rainer of Monaco yareti izledi. Ardından Monaco Prensi Rainier ve Prenses and Princess Grace Kelly, President of Pakistan Ziya ul- Grace Kelly; Pakistan Devlet Başkanı Ziya ül Hak; Hol- Hak, Prince Bernard of the Netherlands, President of Ro- landa Prensi Bernard; Romanya Devlet Başkanı Nikolay mania Nicolae Ceauşescu, President of the Soviet Union Çavuşesku ve Sovyetler Birliği Lideri Mihail Gorbaçov, Mikhail Gorbachev, the President of the People’s Republic Çin Halk Cumhuriyeti Devlet Başkanı Xi Jinping, ABD of China Xi Jinping, and US Vice President Joe Biden vis- Başkan Yardımcısı Joe Biden çeşitli vesilelerle Hilton’un ited Hilton Istanbul on various occasions. konuğu oldular. In 2004, US President George W. Bush came to İstanbul 2004 yılında ise NATO Zirvesi nedeniyle İstanbul’a gelen for the NATO Summit, and met religious leaders of the ABD Başkan Yardımcısı Joe Biden Çin Devlet Başkanı Xi Jinping ABD Başkanı George W. Bush, dini liderlerle Hilton’da bu- world at Hilton. The meeting was followed closely by the US Vice President Joe Biden Chinese President Xi Jinping luştu. Tüm dünyanın izlediği bu buluşma, Türkiye’nin na- whole world, proving that Turkey was a true mosaic of sıl bir inançlar ve kültürler mozaiği olduğunun ispatıydı. faiths and cultures.

116 117 2005

Yeni bir vizyonla yeni ufuklara 50 Towards new horizons with a new vision Hilton İstanbul’un 50. yılının kutlandığı 2005, otelin Do- 2005 marked the 50th anniversary of Hilton Istanbul as ğan Grubu’na satışının gerçekleştirildiği bir yıl olarak da well as the year it was bought by Doğan Group. Buying tarihteki yerini aldı. Gençliğinde eşine verdiği “Hilton’da Hilton Istanbul had been one of the greatest dreams of düğün” sözünü tutamayan Aydın Doğan’ın en büyük ha- Aydın Doğan, the President of Doğan Group, who had yallerinden biri, Hilton İstanbul’u şirketleri adına değil, been unable to keep his promise to his bride for a “Hil- ailesi adına satın almasıyla gerçeğe dönüştü. Hilton’un ton wedding.” The dream came true when he bought it kendisi için asıl öneminin temsil ettiği değerler olduğunu not for his companies but for his family. Doğan said for belirten Doğan, satın alma süreci sonrasındaki duygula- him the real importance of Hilton was the values it repre- rını şöyle açıklıyordu: sented, and expressed his feelings in the aftermath of the purchase as follows: Hilton’a hiçbir zaman herhangi bir otel gözüyle bakmadım. Beni asıl cezbeden, Hilton İstanbul’un temsil ettiği değerler I never saw Hilton as an ordinary hotel. What really at- ve Türkiye’ye getirdiği yeniliklerdi. Hilton İstanbul, Türki- tracted me were the values Hilton Istanbul represented and ye’de pek çok “ilk”in temsilcisi ve öncüsüdür. Bir anlamda the novelties it brought to Turkey. Hilton Istanbul is truly İstanbul’da ve Türkiye’de “otelcilik devrimi”ni başlatmıştır. the representative and pioneer of many a “first” in Turkey. Hilton İstanbul, Türkiye’ye yepyeni bir standart getirmiştir. In a sense it was the harbinger of the “hotel management Çağdaş, Batılı Türkiye’nin yüzü ve vitrini olmuştur. Hilton revolution” in İstanbul and in Turkey in general. Hilton İstanbul, modern Türkiye kavramını en iyi şekilde semboli- Istanbul brought a whole new set of standards to Turkey. ze eden bir markadır. It became the face of modern and Western Turkey. Hilton Istanbul is the brand name that best symbolizes the concept Bu güçlü marka ile iş ortaklığı yaparken, sadece alabilecek- of modern Turkey. lerimize değil, bu markaya katabileceğimiz yerel değerlere de odaklandık. Ortaya çok güzel bir sentez çıktı. Bu sentezi We focused on not only what we stand to gain in cooper- korumayı ve yeni ihtiyaçlara uyarlamayı en büyük sorum- ating with this strong brand name, but also on the local luluk olarak görüyorum. Her ülkenin tarihine tanıklık eden values we could add to it. A beautiful synthesis emerged. I anıt eserler vardır. Hilton İstanbul da böyle bir eserdir. Bir see it as the greatest responsibility to preserve this synthesis anlamda, yakın tarihimizin canlı bir şahididir. Bu otelin and to adapt it to new needs. In every country there are ruhunda Türkiye’nin tarihi vardır. monumental works that bear witness to its history. Hilton Istanbul is one such monument. It is, in a sense, the living Biz bu eseri korumanın ve gelecek nesillere en iyi şekilde witness of our recent history. The spirit of this hotel contains aktarmanın bilinci ve sorumluluğu içindeyiz. Hilton İs- the history of Turkey. tanbul’un geçmişi ne kadar parlaksa, geleceği de o derece iddialı olacaktır. We are well aware of the importance and responsibility of preserving this monument and to pass it on to future gen- Aydın ve Sema Doğan erations. Hilton Istanbul’s future will be as ambitious as the Aydın and Sema Doğan brilliance of its past.

119 “Bana, ‘Vay canına!’ dedirtmeni istiyorum. Kibirlilik gibi gelebilir ama dünyanın her yerinde Hilton istiyorum. Ay’da bile Hilton istiyorum. İstikametimiz orası!” Conrad Hilton Mad Men 3. Sezon 9. Bölüm. “I want you to make me go ‘Wow!’ This may sound arrogant, but I want a Hilton everywhere in the world. I want a Hilton even on the Moon. That’s where we’re headed!” Conrad Hilton, Mad Men, Season 3 Episode 9 Conrad Hilton 2007

Çocuklar bizim geleceğimiz 51 Children are our future Conrad Hilton, Be My Guest adlı kitabında, özünde in- In his book entitled Be My Guest, Conrad Hilton writes sanlara hizmet anlayışının olduğu otelciliğin, doğası ge- that in essence, hotel management aims to serve people, reği sosyal sorumluluk içeren bir meslek olduğunu söyler. and as such, is an occupation of social responsibility Hilton İstanbul, işte kurucusunun bu görüşü doğrultu- by nature. Hilton Istanbul has endorsed the view of its sunda, kurulduğu ilk günden bu yana toplumun yararını founder since the first day and has seen it as a social ob- gözeten projelerde yer almayı ve özellikle çocuklara yöne- ligation to take part in projects for the social good and to lik etkinlikler yoluyla, geleceğin inşa edilmesinde üzerine do its part in shaping the future, especially through events düşeni yapmayı toplumsal bir borç olarak benimsedi. aimed at children.

Hilton İstanbul’un kapılarını açtığı tarihten sadece bir On 11 June 1955, just one day after Hilton Istanbul opened gün sonra, 11 Haziran 1955’te oteldeki ilk balonun Kı- its doors, the first ball to be held at the hotel was for the zılay yararına verilmesi, bu anlayışın bir göstergesiydi. benefit of the Red Crescent, which was an indication of İki kurum arasındaki bu ilişki, yıllar sonra, “Küçük Bir this approach. The collaboration between the two insti- Katkı, Büyük Bir Fark” kampanyası ile devam edecek tutions continued years later with the campaign entitled ve Hilton İstanbul, 2011-14 yılları arasında sürdürdüğü “A Small Contribution, A Big Difference.” Hilton Istan- “Sevgi Bohçası” ve “Sen Çok Özelsin” projeleriyle Kızılay bul was instrumental in collecting donations for the Red yararına önemli bir bağış toplanmasına aracılık edecekti. Crescent with the projects it carried out between 2011 and 2014, such as “Love Bundle” and “You Are Very Special.” Her 23 Nisan’da düzenlenen baloda elde edilen gelirle ço- cuklara burs verilmesi ve kimsesiz çocuklar yararına özel Similarly, balls were organized on every 23 April and the etkinlikler düzenlenmesi, yine aynı anlayışın devamıydı. proceeds were used to fund scholarships for children, and Çocuklara yönelik çalışmalara sonraki yıllarda SOS Ço- special events were organized for homeless children. In cuk Köyü’nün kurulmasına verilen destek; Bir Dilek Tut later years, these were followed by the support given to Derneği, Aile Eğitim Derneği, Rotary Vakfı, TOÇEV ve the SOS Children’s Village; the multi-faceted collabora- TEGV gibi kuruluşlarla gerçekleştirilen çok yönlü işbir- tions with Make a Wish Association, the Family Educa- likleri; emniyet mensuplarının yetim çocuklarına yapılan tion Association, the Rotary Foundation, the Foundation bağışlar ve son olarak Düşler Mutfağı ile yapılan işbirliği for Educating Children (TOÇEV) and the Educational izledi. Bu gibi etkinlikler, Hilton çalışanlarının katkılarıy- Volunteers Foundation of Turkey (TEGV); the donations la daha da zenginleşti. made for the orphaned children of police forces and fi- nally the collaboration with the Dream Kitchen. Hilton İstanbul’un, ilk kez 2007 yılında Lösemili Çocuk- lar Vakfı’yla (LÖSEV) ortak düzenlemeye başladığı yıl- Hilton’s New Year balls, organized together with the Foun- Hilton İstanbul’da başı partileri ise, bir gelenek olarak halen devam ediyor. dation for Children with Leukemia (LÖSEV), have now LÖSEV yılbaşı partisi Çocuklar, gönüllerince eğlendikleri bir günün ardından, become a tradition. Children spend a day filled with fun LÖSEV New Year party yılbaşı hediyeleri ve pastalarıyla yeni bir yıla girmenin se- activities and share with Hilton the happiness of starting a at Hilton Istanbul vincini Hilton’la paylaşıyor. new year with presents and cakes.

122 123 2008

Bir aşk hikayesi... 52 A love story... “Hayatımın en mutlu anıymış, bilmiyordum” diye başla- “I didn’t know then that this was the happiest moment of yan, gerçek ve kurgunun kesiştiği bir aşk öyküsünün en my life,” is how a love story begins at the intersection of re- özel ve yaşayan mekânlarından biri de Hilton İstanbul ality and fiction, and Hilton Istanbul was one of the most oldu. Nobel Edebiyat Ödülü sahibi usta yazar Orhan Pa- special and lively places in it. Written by the famous mas- muk’un Masumiyet Müzesi adlı romanının Hilton’da ge- ter novelist Orhan Pamuk, The Museum of Innocence has çen bölümleri, Hilton’un ve Türkiye’nin sosyal tarihinin parts that take place at Hilton, and they read as the veri- de birer canlandırması adeta. table enaction of the social history of Hilton and Turkey.

Kemal’in Füsun’a olan tutkusu ve hiç bitmeyen bekleyişi- In the background of Kemal’s passion for Füsun and his nin arka planında, Hilton İstanbul’da gerçekleştirilen bir never-ending wait, the novel presents the reader with a nişan töreni, törene katılan kalabalık, danslar, sohbetler, movie-like succession of an engagement ceremony, the gençlerin birbiriyle iletişimi, iş dünyasının etkileşimi ve crowd that attends the ceremony, dances, conversations, sınıfsal farklılıklar roman boyunca bir film şeridi gibi akıp the way the young communicate with each other, the in- gidiyor. Hilton İstanbul’un özellikle 1970’li yıllarda İstan- teractions of the business world, and class differences. bul’un yaşamına derin etkisi, okuyucularla buluşuyor. The deep impact Hilton Istanbul had in urban life especially in the 70s comes alive for the reader. Bir Türkiye panoraması, Hilton İstanbul’un balo salonun- dan kitabın sayfalarına taşınıyor The panorama of the country moves from Hilton Istan- bul’s ballroom to the pages of the book.

Orhan Pamuk Masumiyet Müzesi’nde Orhan Pamuk at the Museum of Innocence

125 2009

Ay’daki Hilton 53 Hilton on the Moon “Bana, ‘Vay canına!’ dedirtmeni istiyorum. Kibirlilik gibi “I want you to make me go ‘Wow!’ This may sound arro- gelebilir ama, dünyanın her yerinde Hilton istiyorum. gant, but I want a Hilton everywhere in the world. I want Ay’da bile Hilton istiyorum. İstikametimiz orası!” a Hilton even on the Moon. That’s where we’re headed!”

Conrad Hilton (Connie), kendinden emin ve ne istedi- Conrad Hilton (Connie) was listing his clear goals once ğini bilen duruşuyla bir kez daha net hedeflerini sıralı- again in his self-confident and determined style. He yordu. Lokal reklam kampanyasında harikalar yaratmış wanted Don Draper, who had worked miracles with the olan Don Draper’ın, bütün dünyadaki Hilton otellerine local ad campaign, to direct the global campaign for all yönelik kampanyasını yönetmesini, Amerika’yı dünyaya the Hilton hotels and help him bring the America to the taşımasına yardımcı olmasını istiyordu. Başarılı bir rek- world. Don, whom Connie saw “as a son,” created a suc- lam kampanyası hazırlayan ve Connie’nin “Seni oğlum cessful campaign but did not use the idea of the “Lunar gibi görüyorum,” dediği Don, “Ay’da Hilton Projesi”ne Hilton” project, Conrad Hilton was disillusioned. “When kampanyada yer vermeyince Conrad Hilton’u hayal kı- I say I want the moon, I want the Moon!” he said, turning rıklığına uğratıyordu. “Eğer Ay’ı istiyorum dediysem, Ay’ı around and leaving the room, signaling that he no longer beklerim!” diyen Conrad Hilton, sırtını dönüp giderek cared for Don. Don’u defterden sildiğinin sinyalini veriyordu. Conrad Hilton left his unique mark on the third season Sterling Cooper reklam şirketinin üst düzey yönetici- of Mad Men, the TV series that centers on Don Draper’s si olan Don Draper’ın hayatı ekseninde 1960’lı yılların life as the senior executive of the advertising agency Ster- Amerika’sından günümüze meydana gelen sosyal deği- ling Cooper and depicts the changes in American society şimi gözler önüne seren Mad Men dizisinin üçüncü se- from the late 50s to the 70s. Televised in over 20 coun- zonuna kendine has üslubuyla Conrad Hilton damgasını tries, the series included many major events such as the vurdu. Dönemin içerisinde gerçekleşen Kennedy ve Mar- Kennedy and Martin Luther King assassinations, the Viet tin Luther King suikastleri, Vietnam Savaşı, Neil Arms- Nam war, Neil Armstrong’s footsteps on the Moon, Mari- trong’un Ay’a adım atması, Marilyn Monroe’nun ölümü, lyn Monroe’s death, and black rights, winning 4 Golden siyahilere eşitlik gibi pek çok konuya yer veren 4 Altın Globes and 15 Emmy Awards. Küre, 15 Emmy Ödüllü dizi, 20’yi aşkın ülkede yayınla- narak efsaneler arasına girdi.

Mad Men dizisinde Conrad Hilton ve Don Draper sahnesi The Conrad Hilton - Don Draper scene from Mad Men

126 127 2010

“Hilton İstanbul’un Anı Defterinden 55 Yıl” 54 “55 Years in the Chronicles of Hilton Istanbul” 2010 yılına gelindiğinde Hilton İstanbul 55. yılını geride In 2010, Hilton Istanbul left its 55th year behind. The an- bırakmıştı. Yarım asırdan fazla süredir Türkiye’nin sosyal niversary celebrations of the hotel, which had left its mark hayatına damgasını vuran otelin 55. yıl kutlamaları, adına in Turkey’s social life for more than half a century, was yaraşır derecede görkemli oldu. duly magnificent.

Hilton İstanbul, 2010 yılında Avrupa Kültür Başkenti olan Hilton Istanbul celebrated its anniversary with its friends İstanbul’da, 55 yıllık dostlarıyla yeni yaşını kutladı. Bu for 55 years, in a city that had been selected as European özel gecenin değerli konukları arasında Hilton Worldwide Capital of Culture in 2010. On this special night, the list CEO’su Christopher Nassetta, dönemin Kültür ve Turizm of valuable guests included prominent names from busi- Bakanı Ertuğrul Günay, Sabancı Holding Yönetim Kurulu ness, politics, and the art world, such as Christopher Nas- Başkanı Güler Sabancı, Sezen Cumhur Önal gibi iş, siyaset setta, CEO of Hilton Worldwide, Ertuğrul Günay, Minis- ve sanat dünyasının önde gelen isimleri vardı. ter of Culture and Tourism, Güler Sabancı, President of the Board of Sabancı Holding, and Sezen Cumhur Önal. Kutlamalar çerçevesinde gerçekleştirilen renkli etkinliklerden biri Rahmi Koç Müzesi’nden getirilen klasik oto- One of the colorful events that constituted part of the mobillerin otelin bahçesinde sergilenmesiydi. 55. yıl et- celebrations was the exhibition of classical automobiles kinlikleri kapsamında, Hilton İstanbul’un Anı Defterinden brought from the Rahmi Koç Museum to the garden of 55 Yıl kitabı da okuyucularla buluştu. Kuruluşundan 2010 the hotel. Selections from the honor book of Hilton Hotel yılına, İstanbul ve Türkiye’nin modernleşme serüveni için- was made into a book. Hilton Istanbul’s call to its friends de kendine geniş bir yer edinmiş olan otelin, ince detaylara and guests for the preparation of the book that would tell değinerek dolu dolu geçen 55 yıllık öyküsünün anlatıldığı the 55-year story of the hotel was met with enthusiasm. kitabın hazırlanması için Hilton İstanbul’un dostlarına ve Hilton Istanbul’s history was brought together in a size- konuklarına yaptığı çağrı karşılığını buldu. Hilton İstan- able archive. In addition to the archive, where colorful bul’un tarihi büyük bir arşivde toplandı. Birbirinden renkli memories and visual material were gathered, interviews anıların ve görsellerin toplandığı arşiv dışında basın tara- were conducted and press archives were examined. The ması ve sözlü tarih görüşmeleri de gerçekleştirildi. Hum- fruit of extensive research, the book brought back to life malı bir araştırma evresinin sonunda hazırlanan kitap, the sentimental memories of its readers and constituted sayfaları arasında gezinenlerin duygu dolu hatıralarını one of the most meaningful works for the 55th anniver- canlandırarak, Hilton İstanbul’un 55. yılının en anlamlı sary of the hotel. çalışmalarından biri oldu.

Hilton Worldwide CEO’su Christopher Nassetta ve dönemin Turizm Bakanı Ertuğrul Günay’ın da katıldığı 55. yıl partisi Hilton Worldwide CEO Christopher Nassetta and Minister of Tourism Ertuğrul Günay at the 55th Year party

128 129 2013

Uluslararası kongrelerden dans festivaline 55 From international congresses to the dance festival Hilton İstanbul, geçmişte olduğu gibi günümüzde de Hilton Istanbul continues to host a variety of events as it her yelpazede etkinliklere ev sahipliği yapmaya devam always has, such as international congresses and confer- ediyor. Bu etkinlikler, uluslararası kongrelerden konfe- ences, scientific gatherings, and festivals. ranslara, bilimsel toplantılardan festivallere kadar büyük çeşitlilik gösteriyor. United Nations International Conference on Population and Development was held at the Convention Center and Birleşmiş Milletler Uluslarlararası Nüfus ve Kalkınma opened by Prime Minister Tayyip Erdoğan on May 25, Konferansı, 25 Mayıs 2012’de dönemin Başbakanı Recep 2012. Tayyip Erdoğan tarafından Convention Center’da açıldı. One of the most important events hosted by Hilton Istan- Hilton İstanbul’un son yıllarda ağırladığı etkinliklerin en bul in recent years was the 29th Congress of the Standing önemlilerinden biri, 2013 yılında 29’uncusu düzenlenen Committee for Economic and Commercial Cooperation İslam İşbirliği Teşkilatı Ekonomik ve Ticari İşbirliği Dai- of the Organization of the Islamic Cooperation held in mi Kongresi’ydi. İslam dünyasını başbakanlar düzeyinde 2013. The keynote speaker of this important meeting that bir araya getiren bu önemli toplantının açılış konuşması- brought together the prime ministers of the Islamic world Başbakan Recep Tayyip Erdoğan Hilton’da nı Cumhurbaşkanı Abdullah Gül yaptı. was President Abdullah Gül. Prime Minister Recep Tayyip Erdoğan at Hilton Aynı şekilde, Türkiye Cumhuriyeti ile Japonya arasındaki Similarly, the Turkish-Japanese Business Forum, orga- diplomatik ilişkilerin kuruluşunun 90. yıldönümü anısı- nized to commemorate the 90th year of diplomatic rela- na düzenlenen Türkiye-Japonya İş Forumu, 2014 yılında tions between the two countries, was held at Hilton Con- Hilton Kongre ve Sergi Merkezi’nde büyük bir katılımla ress Center in 2014, drawing a large attendance. gerçekleştirildi. The most colorful event of recent years was undoubt- Son yıllara damgasını vuran en renkli etkinlik ise, hiç kuş- edly the Istanbul International Dance Festival held in the kusuz 2015 baharında düzenlenen İstanbul Uluslararası spring of 2015. Over 80 dance groups performed dur- Dans Festivali’ydi. 80 dans grubunun akşamları gösteri- ing the night, while during the day workshops were held ler sergilediği, gündüzleri Latin dansları, tango, flamen- to teach Latin dances, tango, flamenco, swing, jazz, hip ko, swing, jazz, hip hop, oryantal, zeybek-harmandalı ve hop, oriental, zeybek-harmandalı and sirtaki. The festi- sirtaki gibi türlerde dansların öğretildiği, dünyaca ünlü val offered the opportunity to share the stage with world- dansçılarla aynı sahneyi paylaşma imkânının sunulduğu famous dancers and five amazing days and nights filled festival, İstanbullulara 5 gün 5 gece dansla dolu muhte- with dance. 5,000 amateur and professional dancers from şem anlar yaşattı. Festivale Amerika’dan Çin’e, Avrupa’dan all over the world, from the United States to China and Asya’ya, dünyanın dört bir yanından 5.000 amatör ve pro- from Europe to Asia, attended the festival. Cumhurbaşkanı Abdullah Gül Hilton’da Uluslararası Dans Festivali fesyonel dansçı katıldı. President Abdullah Gül at Hilton The International Dance Festival

130 131 2014

İstanbul’un Hilton’u 56 İstanbul’s Hilton İstanbul’un modern hayata geçmesinin sembollerinden One of the symbols of İstanbul’s transition to modern life, biri olan ve 1955 yılında İstanbul Hilton markasıyla ku- the hotel was opened in 1955 under the name of Istanbul rulan otelin adı birden fazla defa değişse de, şehre ve ona Hilton, and even though its name was changed more than ait insanların yaşamlarına dokunuşu hiçbir zaman değiş- once through the years, the way it touched the city and medi. İstanbul Hilton, İkinci Dünya Savaşı’nın ardından the lives of its inhabitants never changed. Istanbul Hilton Avrupa’da sıfırdan inşa edilen ilk modern otel olma özel- was the first modern hotel built in Europe after the Sec- liğini taşıyordu. ond World War.

2000’li yıllara gelindiğinde Hilton, bütün dünyaya yayıl- By the 2000s, Hilton had become a giant hotel chain ex- mış dev bir oteller zinciri haline gelmişti. Tüm dünyadaki tending all over the world. In order to create standard otelleri arasında marka standardını sağlayabilmek için branding, the name Hilton was moved to the front. Thus, Hilton adı öne taşındı. Böylece İstanbul Hilton’un adı the name of Istanbul Hilton became Hilton Istanbul. An- Hilton İstanbul olarak değiştirildi. Bir diğer isim değişik- other change was implemented in 2014. The increase in liği ise 2014 yılında yapıldı. İstanbul’da Hilton Worldwide the number of Hilton Worldwide hotels in İstanbul ne- markasını taşıyan otellerin çoğalmasıyla birlikte yeni bir cessitated finding a new name. Because it was the Hilton isim ihtiyacı doğdu. İstanbul Boğazı’na en yakın Hilton hotel closest to the Bosphorus, looked like a ship sailing olması, mimarisinin bacalarıyla Boğaz’da süzülen bir ge- through the straits and because Conrad Hilton had said miye benzemesi ve Conrad Hilton’un İstanbul’dan bah- “the City of Bosphorus” while talking about İstanbul, the sederken “City of Bosphorus” tanımını kullanmış olması new name of the hotel became Hilton Istanbul Bosphorus. Hilton İstanbul’un yeni adını belirledi: Hilton İstanbul Bosphorus. Hilton Istanbul Bosphorus celebrated its 60th anniversary in 2015, and as a salute to its past, used the Istanbul 2015 yılında 60. yaşını kutlayan Hilton İstanbul Bosp- Hilton logo in the events organized for the celebrations. horus, geçmişine bir reverans yaparak kuruluş adı olan İstanbul Hilton logosunu kutlamalar çerçevesindeki et- Advancing through the years without aging, the hotel kinliklerine taşıdı. changed its name just as the ancient city that hosted it, never losing the excitement and hospitality of the day it Yaşlanmadan yaş alan otel, kurulduğu kadim şehir gibi first opened; it will continue to be the host of the most dönem dönem isim değiştirse de, ilk açıldığı günkü he- special moments and memories. yecanından ve misafirperverliğinden bir şey kaybetme- yerek, en özel anların ve anıların ev sahipliğini yapmaya devam edecek.

132 133 2015

Hilton ve Türk gazeteciliği 57 Hilton and Turkish journalism 1955 yılından bu yana Türkiye’nin modernleşme serüve- Altan Öymen tells the following story regarding the effect ninde yer almış olan Hilton’un Türkiye’deki gazetecilik on Turkish journalism by Hilton, which has been part of üzerine olan etkilerini Altan Öymen anlattı: Turkey’s history of modernization since 1955:

Hilton, 1955 yılının Haziran’ında açıldı. Ama o zamana Hilton opened in June 1955, but until then, it remained kadar iki-üç sene boyunca hep Hilton’dan bahsedildi. Ga- a conversation topic for two or three years. It was always zetelerde yayınlanıp duruyordu. Sık sık haberler çıkıyordu. in the papers. There were recurrent reports. One day they Günün birinde geldiler. Conrad Hilton’un da aralarında came. A group of people with Conrad Hilton among them bulunduğu bir grup Yeşilköy Havaalanı’na indi. Kendi landed in Yeşilköy Airport. I wrote a chapter about this in kitabımda da bir bölüm ayırdım, çünkü 1955 yılını anla- my own book, because Hilton’s opening was one of the few tırken yılın en önemli birkaç olayından biriydi Hilton’un important incidents of 1955. açılışı. There are other things about the name Hilton. One of them Hilton adının getirdiği başka şeyler de var. Bir tanesi biz involves us journalists. In the 50s and especially after 1955, gazetecileri yakından ilgilendiriyordu. 1950’li yıllarda, some journalists were being put into prison as a result of the 1955’ten sonra özellikle, gazetecilerin bir kısmı haklarında charges brought against them. Those in Ankara were placed açılan basın davaları dolayısıyla hapsediliyorlardı. Hapse- in one of the relatively better cells of the Ankara Prison. It dilenlerin Ankara’da olanlarını, Ankara Cezaevi’nin daha had things the other cells did not, like a desk. I think the iyice bir odasına koymuşlardı. Öteki odalarda olmayan beds were better, too. That cell came to be called “Ankara yazı masası gibi şeyler de vardı. Yatakları daha iyiydi gali- Hilton.” So when someone said in conversation, “When will ba. Oraya “Ankara Hilton” adı verildi. Sohbetlerde “Ne za- he leave Hilton?” or “When are you going to Hilton?” they man çıkacak Hilton’dan?” veya “Hilton’a ne zaman gidiyor- meant prison. This became a very widespread usage. Even sun?” dendiği zaman, bunun hapse gidiş veya hapisten geliş papers had headlines like “They are staying at Hilton.” olduğu anlaşılırdı. Çok yaygın oldu bu. Gazetelerde “Hil- ton’da kalıyorlar” gibi haber başlıklarında da görülür bu. In İstanbul, there was a special type of reporting called “Hilton reporting.” Reporters naturally followed visitors İstanbul’da ise “Hilton muhabirliği” diye bir şey vardı. Şeh- coming to İstanbul. Many papers had their printers here. re gidip gelenler izlenir tabii gazeteciler tarafından. Birçok After Hilton was opened, it became the center of that kind gazetenin matbaaları zaten burada. Hilton açıldıktan son- of reporting. Those reporters were called “Hilton reporters.” ra bu çeşit muhabirliğin merkezi Hilton Oteli oldu. O gaze- I used to stay there, too. There was a “Hilton Union” that tecilerin adı da “Hilton muhabiri”ne çıktı. Beni de burada brought together reporters following visitors, but also po- misafir ederlerdi. “Hilton Birliği” adı altında hem gelene gi- litical reporters, because some of those visitors would make dene ait haberleri toplayan muhabirler gelir, aynı zamanda political statements. bir siyasi muhabirlik de olurdu. Çünkü gelenlerin bir kısmı siyasi demeçler verirlerdi. Altan Öymen

135 2015

Hilton İstanbul Bosphorus’a “Yeşil Yıldız” 58 Hilton Istanbul Bosphorus receives “Green Star” Misafirlerine ve topluma duyarlı bir yaklaşımla hizmet Hilton Istanbul Bosphorus aims to be sensitive in serving vermeyi misyon edinen Hilton İstanbul Bosphorus, aynı its guests and society as a whole, and was awarded the şekilde çevreye gösterdiği duyarlılıkla da 2015 yılında Green Star Certificate for its environmental sensitivity by Kültür ve Turizm Bakanlığı tarafından verilen Yeşil Yıldız the Ministry of Culture and Tourism in 2015. sertifikasına layık görüldü. The Environmentally Sensitive Facility (Green Star) Cer- Çevreye Duyarlı Tesis (Yeşil Yıldız) Belgesi, “sürdürüle- tificate is given to facilities that aim to protect nature and bilir turizm” kapsamında, çevrenin korunması ve çevre develop environmental consciousness as part of “sustain- bilincinin gelişmesi amacını taşıyan konaklama tesisleri- able tourism.” ne veriliyor. In tandem with the LightStay Sustainability Program by Hilton İstanbul Bosphorus, Hilton Worldwide otellerinin Hilton Worldwide, Hilton Istanbul Bosphorus qualified uyguladığı LightStay Sürdürülebilirlik Programı ile para- for the Green Star with its efforts for more efficient use of lel olarak, su ve enerji kullanımında tasarruf sağlanması, water and electricity, reduction in environmentally harm- çevreye zararlı maddelerin ve atık miktarının azaltılması, ful material and wastes, implementing procedures that enerji verimliliğini artıran uygulamaların hayata geçiril- increase energy efficiency, and informing its employees mesi ve çalışanlarıyla misafirlerinin bu konularda bilgi- and guests about these issues. lendirilmesi gibi alanlarda gerçekleştirdiği çalışmalarla Yeşil Yıldız’ı almaya hak kazandı. Hilton Istanbul Bosphorus is the first five-star hotel in Turley to have undertaken the “Gray Water Project,” Hilton İstanbul Bosphorus “Gri Su Projesi”ni Türkiye’de which is an environmentally friendly solution that aims uygulayan ilk beş yıldızlı otel. Gri Su Projesi, duş, küvet, to purify the water used in showers, bathtubs, and sinks lavabo gibi alanlarda kullanılan suyun arıtılarak, bahçe for re-use in garden irrigation and the like. In addition, sulamasında ve benzeri alanlarda kullanılmasını hedefle- an online “eco-learning” training program is offered to yen çevreci bir çözüm. Ayrıca personelin çevreye duyarlı- increase the environmental sensitivity and conscious- lığının artırılması ve bilinçlendirilmesi amacıyla, internet ness of the personnel. All of the Hilton Worldwide hotels üzerinden “eco-learning” eğitim programı uygulanıyor. implement this program and participate in the annual Tüm dünyada bu programı izleyen Hilton Worldwide Eco-Rewards, a campaign that evaluates and awards en- otelleri, her yıl düzenlenen çevreye duyarlılık ödül ve de- vironmental sensitivity. Hilton Istanbul Bosphorus quar- ğerlendirme kampanyası Eco-Rewards’a katılıyor. Bunun terly supports an environment protection organization yanı sıra her üç ayda bir çevre koruma organizasyonların- and encourages its guests to participate in these events. In dan birine destek veren Hilton İstanbul Bosphorus, misa- addition, Hilton Istanbul Bosphorus protects green areas firlerinin de bu etkinliklere katılmasını teşvik ediyor. Tüm in the city and has 575 trees in its garden. bu çalışmaların yanı sıra kent merkezinde yeşil alanlara Hilton İstanbul Bosphorus Şadırvan Teras sahip çıkan Hilton İstanbul Bosphorus’un bahçesinde 575 Hilton Istanbul Bosphorus Şadırvan Terrace adet ağaç bulunuyor.

136 137 2015

60 yıllık bir miras 59 The legacy of 60 years Hilton İstanbul Bosphorus, bundan 60 yıl önce Conrad Hilton Istanbul Bosphorus continues to serve unabatedly, Hilton tarafından belirlenen ilkeler ve idealler doğrultu- following the principles and ideals set out by Conrad Hil- sunda, kesintisiz hizmet vermeye devam ediyor. Conrad ton 60 years ago. The universal appeal of Conrad Hilton’s Hilton’un, oteli bir barış ve dostluk merkezi haline getir- ideas of making the hotel a center for peace and friend- meye yönelik fikirlerinin evrensel geçerliliği, 2015 yılında ship is expressed by his grandson Steven M. Hilton, who İstanbul’a gelen torunu Steven M. Hilton tarafından da visited İstanbul in 2015, in the following words: şöyle dile getiriliyor: My grandfather Conrad Hilton created the biggest inter- Uluslararası Ticaret ve Seyahat Yoluyla Dünya Barışı” ku- national hotel chain of his time in order to bring together rumsal hedefi doğrultusunda dedem Conrad Hilton, fark- people of different cultures and to promote tourism through lı kültürlerden insanları bir araya getirmek ve ekonomik economic development. Hilton Istanbul Bosphorus was one gelişme ile turizmi teşvik etmek amacıyla zamanının en of the first links of this chain. Sixty years later, at the intersec- büyük uluslararası oteller zincirini kurmuştu. Hilton İs- tion point of the world, I am greatly excited to visit this iconic tanbul Bosphorus, bunun ilk halkalarındandı. Altmış yıl hotel that my grandfather built, in his own words, “to create sonra, dünyanın kesişme noktasında, büyükbabamın kendi a center for friendship where people of goodwill from many sözleriyle “birçok milletten iyi niyetli insanların bir araya nations can come together to speak the language of peace.” gelip barış dilini konuşabilecekleri bir dostluk merkezi ya- ratmak” amacıyla hayata geçirdiği bu ikonik oteli ziyaret Steven M. Hilton etmekten büyük heyecan duyuyorum.

Steven M. Hilton

Steven M. Hilton, dedesi Conrad Hilton’a karşı Steven M. Hilton standing in front of Conrad Hilton’s image

138 139 2015

60. yaşında ilk günkü kadar genç 60 60 years later, as young as the first day İstanbul, kıtalar arası geçiş yolu, içinden deniz geçen bir İstanbul connects continents, and a sea passes through it. şehir. 8500 yaşında olduğu tahmin edilen bir kent bu- This is a city estimated to be 8500 years old. A metropo- rası. Her köşebaşı tarih kokan ama aynı zamanda genç, lis diffused with the scent of history in every corner, and dinamik, 24 saat yaşayan ve hiç durmadan dönüşen bir yet it is young and dynamic, it is up 24 hours a day, and metropol İstanbul. Hilton, Türkiye’nin yüzünü Batı’ya changes constantly. Hilton entered the lives of the Turk- döndüğü yıllarda sosyal hayatta modernleşmenin önünü ish people during the years when the country turned its açan bir otel olarak ülke insanının hayatına girdi. face to the West as a hotel that facilitated modernization in social life. Kentin köklü tarihinden pek çok medeniyet gelip geç- miş... Gelen her medeniyet, ardında şehre damgasını Many civilizations have passed through this city’s histo- vuracak eserler bırakmış. İstanbul, Boğaz’ın kenarına, ry... Each civilization left behind it works that would bear tepesine, sağına, soluna, kuzeyine, güneyine, doğusuna, its mark. İstanbul embraced all these buildings that are batısına, ortasına yerleşmiş bu yapıların tümünü benim- located by the Bosphorus, on the hills, to the right and semiş, sahiplenmiş ve kendine döndürmüş. left, to its north, south, east, and west; it adopted them and made them its own. Galata Kulesi, Kız Kulesi, Aya Sofya, Sultanahmet Camii, Topkapı Sarayı, Rumeli Hisarı gibi İstanbul Boğazı’na ba- 60 years ago, Hilton was added to the list of symbolic kan, şehrin sembol binalarına 60 yıl önce Hilton eklendi. buildings of the city that had a view of the Bosphorus such as the Galata Tower, the Maiden Tower, Sultanahmet Türkiye, bundan tam 60 yıl önce Hilton ile tanıştığında Mosque, Topkapı Palace, and the Rumeli Fortress. gördü ki, bir otel sadece otel değildir. Bir otel aynı zamanda modanın, cemiyet hayatının, basının merkezi olabilir, When Turkey met Hilton 60 years ago, it realized that a insanların yaşam biçimlerine yön verebilir. İstanbul’un hotel is never only a hotel. A hotel can also be the cen- ölümsüz sembollerinin arasına katılmış olan otel de, için- ter of fashion, social life, and journalism; it can shape de yer aldığı tarihi kentle arasındaki flörtü sürdürmeye people’s lifestyles. Taking its place among the immortal devam ettirecek. symbols of İstanbul, this hotel will also continue to flirt with the historical city in which it finds itself. Türk misafirperverliğinin elçileri olma misyonunu taşı- yan Hilton İstanbul Bosphorus 60. doğum gününü kutlu- Hilton Istanbul Bosphorus celebrates its 60th anniversa- yor. Nice on yıllar boyunca en güzel anıların adresi olma- ry, with the mission of being the ambassadors of Turkish ya devam etmesi dileğiyle... hospitality. We hope it will continue to be the address for the most beautiful memories for decades to come...

140 141 Kitaba olan katkılarından dolayı aşağıdaki isimlere en içten teşekkürlerimizi sunarız: Kitaba olan katkıları için sponsorlarımıza teşekkür ederiz: We would like to sincerely thank the following for their contributions to the book: We would like to thank our sponsors for their contributions to the book:

Ali Naci Ergen, Altan Öymen, Arnold Hornfeld, Behriye Yıldırım, Binnur Kaynak, Burcu ve Necla Cedetaş, Bülent Demiren, Carlo Hochreitet, Cengiz Toraman, Curt Strand, Demir Gürel, Ergin Gözen, Gülcan Ulukuş, Gülseren Ramazanoğlu, Gülşen Şakar, Halit İbak, Handan Kalaycı, Hasan Sabuncu, Hayk Madoyan, Hikmet Yıldırım, Hürriyet Dokümantasyon Merkezi, İrfan Bilen, İstanbul Bilgi Üniversitesi Mimarlık Fakül- tesi, Jean Paul Herzog, Jeanne Kessler, Latife Bilen, Mark E. Young Ph. D. (Conrad N. Hilton College , University of Houston), Mehmet Kunt, Mehmet Yaşin, Metin Hepgüler, Naile Özbatur, Neslihan Şen, Orhan Boran, Orhan Pamuk, Osman Çakır, Özgür Önürme, Peter van der Vliet, Pietro F. Balleri, Pozitif Müzik A.Ş. , Rico de Schepper, Robert Kessler, Rodolfo Kaufmann, Sami Karakaş, Selahattin Beyazıt, Semra Öztan, Seyit Ali Yılmaz, Sezen Cumhur Önal, Simos Katsandos, Steven M. Hilton, Suzan Altıparmak, Şeref Emir, Vefa Zat, Vural Gökçaylı, Yeşim Manyasiğ, Yuda Bahar, Yüksel İşmen.