UCHWAŁA NR 106/XXIV/2012 RADY GMINY PIĄTNICA Z Dnia 23

UCHWAŁA NR 106/XXIV/2012 RADY GMINY PIĄTNICA

z dnia 23 listopada 2012 r. w sprawie uchwalenia zmiany Studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego gminy Piątnica.

Na podstawie art. 18 ust. 2 pkt 5 ustawy z dnia 8 marca 1990 roku o samorządzie gminnym (Dz. U. z 2001 r. Nr 142, poz. 1591, z późn. zm. 1) ) oraz art. 12 ust. l i art. 27 ustawy z dnia 27 marca 2003 r. o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym (Dz. U. z 2012 r. poz. 647 i 951), w wykonaniu Uchwały Nr 42/XI/2011 Rady Gminy Piątnica z dnia 28 sierpnia 2011 r. w sprawie przystąpienia do sporządzenia zmiany Studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego Gminy Piątnica, uchwala się, co następuje: Rozdział 1. Przepisy ogólne § 1. 1. Uchwala się zmianę „Studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego gminy Piątnica" dotyczącą przebiegu trasy linii elektroenergetycznej 400 kV Ełk - Łomża wg wariantu południowego (wariant II) na terenie gminy Piątnica, zwaną dalej „zmianą studium". 2. Granice zmiany studium zostały określone na rysunku zmiany studium stanowiącym załącznik nr 1 do niniejszej uchwały. § 2. Celem zmiany studium jest zmiana struktury przestrzennej gminy w zakresie wyznaczenia przebiegu trasy linii elektroenergetycznej 400 kV. § 3. Integralną częścią zmiany studium są następujące załączniki do niniejszej uchwały: 1) rysunek zmiany studium:

"Kierunki zagospodarowania przestrzennego" w skali 1 : 25.000 obejmujący przebieg trasy linii elektroenergetycznej 400 kV, stanowiący załącznik Nr 1, 2) określenie sposobu rozpatrzenia uwag do projektu zmiany studium stanowiący załącznik Nr 2, 3) tekst jednolity Studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego gminy Piątnica przyjętego uchwałą Nr 205/XXVIII/02 Rady Gminy Piątnica z dnia 31 stycznia 2002 roku, zmienionego uchwałą Nr 229/XXXVIII/06 Rady Gminy Piątnica z dnia 18 października 2006 roku i uchwałą Nr 36/VIII/11 Rady Gminy Piątnica z dnia 12 maja 2011 roku z uwzględnieniem zmian wprowadzonych niniejszą uchwałą wraz z ujednoliconą częścią graficzną studium, stanowiący załącznik Nr 3. Rozdział 2. Ustalenia § 4. W tekście Studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego gminy Piątnica, stanowiącym załącznik nr 1 do uchwały Nr 205/XXVIII/02 Rady Gminy Piątnica z dnia 31 stycznia 2002 roku z późn. zm. wprowadza się następujące zmiany: l) w ROZDZIALE 3 – KIERUNKI I ZASADY ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO: a) 3.1. STRUKTURA FUNKCJONALNO – PRZESTRZENNA - punkt 3.1.2 Jednostka ekologiczno - turystyczna – II, akapit drugi otrzymuje brzmienie: „Jednostka charakteryzuje się wysokimi walorami środowiska przyrodniczego i kulturowego. Obszar jednostki położony jest w Łomżyńskim Parku Krajobrazowym Doliny Narwi i jego strefie ochronnej w Obszarze Chronionego Krajobrazu Równiny Kurpiowskiej i Doliny Dolnej Narwi i w następujących obszarach NATURA 2000: Obszarze Specjalnej Ochrony Ptaków Przełomowa Dolina Narwi (PLB200008), Obszarze Specjalnej Ochrony Ptaków Dolina Dolnej Narwi (PLB140014) i Specjalnym Obszarze Ochrony Siedlisk Ostoja Narwiańska (PLH200024) . Na jej terenie zlokalizowany jest ścisły rezerwat przyrody "Kalinowo", a tereny położone wzdłuż drogi powiatowej (Piątnica-Wizna) objęte są ochroną konserwatorską "K" - krajobrazu kulturowego. Ważnym elementem jest przepływająca w południowej jej części rzeka Narew wraz z rozległą pradoliną. ” ;”,

²²²²²²²²²²²²²²²²²²²²²²²²²²²²²²²²²²²²²²²²²²²²²²²²²²²²²²²²²²²²²²²² ,G%('%&$&%)(&%(&&3RGSLVDQ\ 6WURQD b) 3.3. KIERUNKI OCHRONY PRZESTRZENI PRZYRODNICZEJ: - punkt 3.3.1. Obszary objęte ochroną prawną, litera b otrzymuje brzmienie: „b) Łomżyński Park Krajobrazowy Doliny Narwi

Łomżyński Park Krajobrazowy Doliny Narwi powstał na bazie Rozporządzenia Nr 4/94 Wojewody Łomżyńskiego z dnia 10 grudnia 1994 roku. Rozporządzenie to zostało uchylone Rozporządzeniem Nr 3/06 Wojewody Podlaskiego z dnia 23 maja 2006 roku w sprawie Łomżyńskiego Parku Krajobrazowego Doliny Narwi (Dz. Urz. Woj. Podl. 2006.152.1406). Park obejmuje tereny położone w dolinie Narwi na odcinku od Bronowa do Łomży wraz ze strefa krawędziową w obrębie gmin: Łomża, Piątnica i Wizna, na powierzchni około 7 500 ha, w tym 2 869,7 ha znajduje się na obszarze gminy Piątnica.

Zgodnie z w/w rozporządzeniem Wojewody Podlaskiego Łomżyński Park Krajobrazowy został powołany w celu: - ochrony wartości przyrodniczych: – zachowanie swobodnie meandrującej nizinnej rzeki Narew oraz jej nieregularnego koryta i doliny z dużą ilością starorzeczy, które wraz z dopływami i rowami tworzy skomplikowaną sieć wodną; – zachowanie chronionych i rzadkich gatunków zwierząt i roślin związanych z siedliskami charakterystycznymi dla Parku; - ochrony wartości historycznych i kulturowych: – ochrona tożsamości kulturowej obszaru; – ochrona zasobów dziedzictwa kulturowego; – odtwarzanie i ożywianie lokalnych tradycji; - ochrony wartości krajobrazowych: – zachowanie i ochrona zespołów krajobrazu otwartego, stanowiącego walor wizualny współistnienia gospodarki człowieka z naturalnymi elementami środowiska; – ochrona wyróżniających się w środowisku wizualnych form geomorfologicznych; – przywracanie obszarom o krajobrazie niekorzystnie przekształconym ich potencjalnych walorów krajobrazowych i przyrodniczych; – zachowanie i tworzenie mozaiki krajobrazów.

Rozporządzenie to na obszarze Parku wprowadza następujące zakazy: - umyślnego zabijania dziko występujących zwierząt, niszczenia ich nor, legowisk, innych schronień i miejsc rozrodu oraz tarlisk i złożonej ikry, z wyjątkiem amatorskiego połowu ryb oraz wykonywania czynności w ramach racjonalnej gospodarki rolnej, leśnej, rybackiej i łowieckiej; - likwidowania i niszczenia zadrzewień śródpolnych, przydrożnych i nadwodnych, jeżeli nie wynikają z potrzeby ochrony przeciwpowodziowej lub zapewnienia bezpieczeństwa ruchu drogowego lub wodnego lub budowy, odbudowy, utrzymania, remontów lub naprawy urządzeń wodnych; - pozyskiwania do celów gospodarczych skał, w tym torfu, oraz skamieniałości, w tym kopalnych szczątków roślin i zwierząt, a także minerałów; - wykonywania prac ziemnych trwale zniekształcających rzeźbę terenu, z wyjątkiem prac związanych z zabezpieczeniem przeciwpowodziowym, przeciwosuwiskowym lub budową, odbudową, utrzymaniem, remontem lub naprawą urządzeń wodnych; - dokonywania zmian stosunków wodnych, jeżeli zmiany te nie służą ochronie przyrody lub racjonalnej gospodarce rolnej, leśnej, wodnej lub rybackiej; - - likwidowania, zasypywania i przekształcania zbiorników wodnych, starorzeczy oraz obszarów wodno - błotnych; - wylewania gnojowicy, z wyjątkiem nawożenia własnych gruntów;

²²²²²²²²²²²²²²²²²²²²²²²²²²²²²²²²²²²²²²²²²²²²²²²²²²²²²²²²²²²²²²²² ,G%('%&$&%)(&%(&&3RGSLVDQ\ 6WURQD - prowadzenia chowu i hodowli zwierząt metodą bezściółkową; - utrzymywania otwartych rowów ściekowych i zbiorników ściekowych; - organizowania rajdów motorowych i samochodowych.

Zakazy pozyskiwania do celów gospodarczych skał, w tym torfu, oraz skamieniałości, w tym kopalnych szczątków roślin i zwierząt, a także minerałów nie dotyczą części Parku, na którym położone są złoża kopalin: – udokumentowane do dnia 31 grudnia 2005 r., których dokumentacje zostały zatwierdzone przez właściwy organ administracji geologicznej; – udokumentowane na podstawie koncesji na poszukiwanie i rozpoznawanie, udzielonych do dnia 31 grudnia 2005 r.; – udokumentowane na podstawie informacji geologicznych zawartych w dokumentacjach sporządzonych i zatwierdzonych przez właściwy organ administracji geologicznej do dnia 31 grudnia 2005 r.

Zakaz prowadzenia chowu i hodowli zwierząt metodą bezściółkową nie dotyczy gospodarstw położonych w Parku, w których wprowadzono hodowlę zwierząt metodą bezściółkową przed wejściem w życie Rozporządzenia Nr 3/06 Wojewody Podlaskiego z dnia 23 maja 2006 roku.

W gminie Piątnica granica parku krajobrazowego przebiega od mostu na Narwi w Piątnicy Poduchownej, wzdłuż drogi krajowej nr 64 Piątnica - Jeżewo, dalej wzdłuż drogi Piątnica - Bronowo obejmując grunty rolne i leśne położone w strefie krawędziowej oraz dno doliny Narwi w następujących wsiach: Piątnica Włościańska, Kalinowo, Drozdowo, Niewodowo, Rakowo-Czachy i Rakowo-Boginie, Krzewo, Kosaki i dalej w kierunku Bronowa w gminie Wizna.

Wokół Parku utworzono strefę ochronną zwaną otuliną o powierzchni około 11500 ha, której granicę w gminie Piątnica wyznacza most na Narwi, droga krajowa nr 64 Piątnica - Jeżewo oraz droga Wiktorzyn - Żelechy - Truszki i dalej w kierunku wsi Janczewo w gminie Wizna.

Na terenie otuliny zabrania się: - wprowadzania zmian stosunków wodnych mogących ujemnie oddziaływać na obszar Parku; - odprowadzania do wód lub ziemi ścieków lub innych zanieczyszczeń płynnych lub oczyszczonych w stopniu niższym niż wymagany przepisami przy odprowadzaniu ścieków do wód I klasy czystości; - lokalizacji obiektów przemysłowych mogących powodować degradację środowiska przyrodniczego; - wypalania roślinności i posuszu roślinnego.

Uchwałą Nr III/20/11 Sejmiku Województwa Podlaskiego z dnia 10 stycznia 2011 roku ustanowiony został Plan Ochrony Łomżyńskiego Parku Krajobrazowego Doliny Narwi z planem zadań ochronnych OSOP I SOOS NATURA 2000 Przełomowa Dolina Narwi.

Szczegółowe zasady zagospodarowania i użytkowania terenów w granicach parku zawarto w planie ochrony parku. ”; ”, - punkt 3.3.1. Obszary objęte ochroną prawną, dodaje się literę e i literę f w brzmieniu: „e) Obszary NATURA 2000

Na obszarze gminy Piątnica występują następujące obszary NATURA 2000: Obszar Specjalnej Ochrony Ptaków Przełomowa Dolina Narwi (PLB200008), Obszar Specjalnej Ochrony Ptaków Dolina Dolnej Narwi (PLB140014) i Specjalny Obszar Ochrony Siedlisk Ostoja Narwiańska (PLH200024).

Obszar Specjalnej Ochrony Ptaków Przełomowa Dolina Narwi (PLB200008)- ostoja ptasia o randze

²²²²²²²²²²²²²²²²²²²²²²²²²²²²²²²²²²²²²²²²²²²²²²²²²²²²²²²²²²²²²²²² ,G%('%&$&%)(&%(&&3RGSLVDQ\ 6WURQD europejskiej. Utworzony został dla ochrony 35 gatunków ptaków z Załącznika I Dyrektywy Rady 79/409/EWG. Na obszarze tym występuje 19 gatunków ptaków z Polskiej Czerwonej Księgi. Jest to bardzo ważna ostoja ptaków wodno błotnych, szczególnie w okresie lęgowym.

Obszar Specjalnej Ochrony Ptaków Dolina Dolnej Narwi (PLB140014). Jest to ostoja ptasia o randze europejskiej E 26. Występuje tu co najmniej 40 gatunków ptaków z Załącznika I Dyrektywy Rady 79/409/EWG, 20 gatunków z Polskiej Czerwonej Księgi (PCK). Stwierdzono również występowanie 178 gatunków ptaków, w tym co najmniej 125 lęgowych.

Specjalny Obszar Ochrony Siedlisk Ostoja Narwiańska (PLH200024). Utworzony dla ochrony 18 typów siedlisk z Załącznika I Dyrektywy Rady 92/43/EWG. Dla Obszaru Specjalnej Ochrony Ptaków Przełomowa Dolina Narwi i Specjalnego Obszaru Ochrony Siedlisk Ostoja Narwiańska, do czasu sporządzenia i ustanowienia planów zadań ochronnych lub planów ochrony, obowiązującymi są ustalenia wynikające z Planu Ochrony Łomżyńskiego Parku Krajobrazowego Doliny Narwi z planem zadań ochronnych OSOP I SOOS NATURA 2000 Przełomowa Dolina Narwi ustanowionego Uchwałą Nr III/20/11 Sejmiku Województwa Podlaskiego z dnia 10 stycznia 2011 roku oraz ustalenia wynikające ze Standardowych Formularzy Danych dla tych obszarów.

Dla Obszaru Specjalnej Ochrony Ptaków Dolina Dolnej Narwi, do czasu sporządzenia i ustanowienia planu zadań ochronnych lub planów ochrony obowiązują ustalenia wynikające ze Standardowego Formularza Danych dla tego obszaru. f) Użytki ekologiczne - użytek ekologiczny „Piaskowa Górka - Krzewo” - powierzchnia – 2,51 ha. Celem ochrony jest ochrona siedlisk gatunków kserotermicznych będących miejscem występowania chronionych gatunków porostów, roślin i zwierząt; - użytek ekologiczny „Rzeka Narwica” - powierzchnia - 12,81 ha. Celem ochrony jest ochrona koryta Narwicy oraz zespołów roślinności wodnej i bagiennej. - punkt 3.3.2. Obszary wskazane do objęcia ochroną, litera a) Projektowany rezerwat przyrody "Krzewo”, akapit pierwszyotrzymuje brzmienie:”, „Projektuje się objąć ochroną rezerwatową użytek zielony uroczyska Krzewo o powierzchni 1,77 ha, obecnie uznany jako użytek ekologiczny „Piaskowa Góra – Krzewo”, położony na południowy-wschód od zabudowań wsi Krzewo. Celem ochrony rezerwatu będzie zachowanie murawy psammfilnej z chrobotkami i lepnicą zielonawą. Na obszarze rezerwatu wystąpi konieczność objęcia aktywnymi formami ochrony roślinność murawową poprzez powstrzymywanie zalesień zboczy. Niezbędna będzie również ochrona przed pokrywaniem muraw kserotermicznych monokulturowymi nalotami sosny oraz kontrola zmian w zespołach roślinnych .” , - punkt 3.3.2. Obszary wskazane do objęcia ochroną, litera b) Użytki ekologiczne , akapit pierwszy otrzymuje brzmienie: „ Zgodnie z planem ochrony parku krajobrazowego planuje się objęcie ochroną przyrody kilku użytków ekologicznych położonych w dolinie Narwi. Są to: stanowisko roślinności murawowej i kserotermicznej ze skalnicą ziarenkowatą występujące na powierzchni 3,2 ha na południe od zabudowań wsi Niewodowo; bogate gatunkowo zbiorowiska murawowe występujące na wschód od Drozdowa i na północ od Niewodowa na powierzchni 14,0 ha; starorzecza Narwi z zespołami roślinności wodnej .” ”, - punkt 3.3.9. Ochrona powietrza atmosferycznego, tiret czwarty otrzymuje brzmienie: „ przestrzeganie wartości poziomów dopuszczalnych dla niektórych substancji w powietrzu, określonych w obowiązujących przepisach szczególnych ”; ”, - punkt 3.3.11. Ochrona ludzi i środowiska przed elektroenergetycznym promieniowanem niejonizującym, otrzymuje brzmienie:

²²²²²²²²²²²²²²²²²²²²²²²²²²²²²²²²²²²²²²²²²²²²²²²²²²²²²²²²²²²²²²²² ,G%('%&$&%)(&%(&&3RGSLVDQ\ 6WURQD „ 3.3.11. Ochrona ludzi i środowiska przed polem elektromagnetycznym.

W celu maksymalnej ochrony przed polem elektromagnetycznym należy: - zmniejszyć do minimum oddziaływanie pola elektromagnetycznego na ludzi i środowisko przyrodnicze, - zapobiegać zagrożeniom poprzez wyznaczenie w miejscowych planach zagospodarowania przestrzennego odpowiednich pasów technologicznych dla linii napowietrznych: - 110 kV – po 20 m od osi linii w obie strony, - 220 kV – po 25 m od osi linii w obie strony, - 400 kV – po 35 m od osi linii w obie strony, - przestrzegać wymogów ochrony środowiska w stosunku do lokalizacji stacji bazowych telefonii komórkowej oraz elektrowni wiatrowych, - w miejscowych planach zagospodarowania przestrzennego wprowadzić stosowne zakazy w obrębie pasów technologicznych, - stosować dopuszczalne wskaźniki poziomu pola elektromagnetycznego, zgodnie z obowiązującymi w tym zakresie przepisami szczególnymi. ”; ”, c) 3.4. KIERUNKI OCHRONY PRZESTRZENI KULTUROWEJ punkt 3.4.2. Zasady i kierunki ochrony konserwatorskiej – Strefa „OW” obserwacji archeologicznej, uzupełnia się wykaz stanowisk archeologicznych poprzez dodanie akapitu: „Na terenie objętym zmianą studium znajdują się nieuwzględnione dotychczas następujące stanowiska archeologiczne: - Wyrzyki - stanowiska nr: 34, 36 na obszarze 36 - 77 AZP; - Zabawka - stanowisko nr: 33 na obszarze 36 - 77 AZP; - Jeziorko - stanowiska nr: 30, 32 na obszarze 36 - 77 AZP. ”; ”, d) 3.5. KIERUNKI I ZASADY ROZWOJU OBSZARÓW ZABUDOWANYCH I PRZEZNACZONYCH POD ZABUDOWĘ punkt 3.5.1. Kierunki rozwoju na obszarze jednostki I - ośrodek gminny Piątnica: - litera a) Kierunki i zasady w strefie zainwestowania A - "zachodniej", akapit pierwszy otrzymuje brzmienie: „Strefa obejmuje obszar położony w zachodniej części miejscowości Piątnica Poduchowna, obejmujący tereny zawarte pomiędzy drogą krajową nr 61, rzeką Narew i granicami administracyjnymi z wsiami Czarnocin i Marianowo. Od strony północnej obszar otacza zabytkowy zespół fortyfikacji, objęty strefą ochrony konserwatorskiej "B" oraz strefą ochrony ekspozycji "E". Tereny położone są w Obszarze Chronionego Krajobrazu Równiny Kurpiowskiej i Doliny Dolnej Narwi i w obszarach NATURA 2000: Obszarze Specjalnej Ochrony Ptaków Dolina Dolnej Narwi (PLB140014) i Specjalnym Obszarze Ochrony Siedlisk Ostoja Narwiańska (PLH200024). Jest to obszar o największym stopniu zainwestowania i koncentracji funkcji mieszkaniowej, usługowej i produkcyjnej.”; ”, - litera c) Kierunki i zasady w strefie zainwestowania C - "wschodniej", akapit pierwszy otrzymuje brzmienie: „ Strefa obejmuje obszar położony w południowo - wschodniej części miejscowości gminnej, obejmujący tereny zawarte pomiędzy drogami krajowymi nr 61 i nr 64, rzeką Narew i granicami administracyjnymi z wsiami Elżbiecin i Kalinowo. Na terenie występuje zabytkowy zespół fortyfikacji, objęty strefą ochrony konserwatorskiej "B" oraz strefą ochrony ekspozycji "E". Teren strefy położony jest na obszarze Łomżyńskiego Parku Krajobrazowego Doliny Narwi i w jego strefie ochronnej oraz w obszarach NATURA 2000: Obszarze Specjalnej Ochrony Ptaków Przełomowa Dolina Narwi (PLB200008), i Specjalnym Obszarze Ochrony Siedlisk Ostoja Narwiańska (PLH200024) (obowiązują zasady określone w części 3.3 Kierunki ochrony przestrzeni przyrodniczej).”; ”, e) 3.9. KIERUNKI ROZWOJU INFRASTRUKTURY TECHNICZNEJ: - punkt 3.9.3. Elektroenergetyka, tiret pierwsze i drugie otrzymują brzmienie: „ - adaptację istniejących urządzeń elektroenergetycznych: linii napowietrznych 110kV i 15kV, stacji transformatorowych 15/0,4kV oraz sieci napowietrznych i kablowych nn, zwracając przy tym uwagę na konieczność zachowania odpowiednich pasów technologicznych od istniejących i projektowanych linii napowietrznych 400 kV, 110kV i 15kV do istniejących i projektowanych obiektów kubaturowych,

²²²²²²²²²²²²²²²²²²²²²²²²²²²²²²²²²²²²²²²²²²²²²²²²²²²²²²²²²²²²²²²² ,G%('%&$&%)(&%(&&3RGSLVDQ\ 6WURQD - - budowę napowietrznej linii 400 kV Ełk – Łomża oraz budowę stacji transformatorowej 110/15 kV (GPZ) w Piątnicy wraz z liniami napowietrznymi 110kV relacji Łomża – Stawiski - Szczuczyn – Ełk,”; ”, - dodaje się punkt 3.9.7. Telekomunikacja w brzmieniu: „ 3.9.7. Telekomunikacja Dostosowanie systemu telekomunikacyjnego do potrzeb mieszkańców zakłada się poprzez: - utrzymanie istniejących urządzeń telekomunikacyjnych w dobrym stanie technicznym, - lokalizację sieci telekomunikacyjnych zarówno w tradycyjnych, jak i w nowych technologiach, w tym budowę, rozbudowę i modernizację infrastruktury światłowodowej, - objęcie terenu gminy zintegrowanym systemem telekomunikacyjnym, połączonym z systemami sieci internetowych: wojewódzkiej i krajowej, - rozwój systemów telekomunikacyjnych i teleinformatycznych (przewodowych i bezprzewodowych), stosownie do wzrostu zapotrzebowania na usługi telekomunikacyjne i teleinformatyczne w gminie i regionie, - dopuszcza się lokalizację inwestycji celu publicznego z zakresu łączności publicznej w rozumieniu przepisów szczególnych. ”; ”, f) 3.10. OCHRONA PRZECIWPOŻAROWA I OBRONA CYWILNA dodaje się tiret w brzmieniu: „ · wszelkie projektowane na obszarze gminy obiekty o wysokości równej i większej od 50 m npt należy każdorazowo przed wydaniem decyzji o pozwoleniu na budowę zgłaszać do Sił Powietrznych RP.”; ”; 2) w ROZDZIALE 5 – ZADANIA DLA REALIZACJI CELÓW PUBLICZNYCH, Lista inwestycji publicznych, pkt 16 otrzymuje brzmienie: „16. Budowa linii elektroenergetycznych: 400 kV i 110 kV relacji GPZ Łomża I- Piątnica- Stawiski- Szczuczyn- Ełk.” . § 5. Na rysunku "Kierunki zagospodarowania przestrzennego" w skali 1:25.000 wprowadza się zmianę, polegającą na wyznaczeniu przebiegu linii elektroenergetycznej 400 kV, przez obszar gminy Piątnica, relacji Ełk - Łomża. Rozdział 3. Przepisy końcowe § 6. Wykonanie Uchwały powierza się Wójtowi Gminy. § 7. Uchwała wchodzi w życie z dniem podjęcia.

PRZEWODNICZĄCY RADY GMINY

Dariusz Kossakowski

1) Zmiany tekstu jednolitego wymienionej ustawy ogłoszone zostały w Dz. U. z 2002 r. Nr 23, poz. 220, Nr 62, poz. 558, Nr 113, poz. 984, Nr 153, poz. 1271, Nr 214, poz. 1806, z 2003 r. Nr 80, poz. 717, Nr 162, poz. 1568, z 2004 r. Nr 102, poz. 1055, Nr 116, poz. 1203, Nr 167, poz. 1759, z 2005 r. Nr 172, poz. 1441, Nr 175, poz. 1457, z 2006 r. Nr 17, poz. 128, Nr 181, poz. 1337, z 2007 r. Nr 48, poz. 327, Nr 138, poz. 974, Nr 173, poz.1218, z 2008 r. Nr 180, poz. 1111, z 2009 r. Nr 223, poz. 1458, Nr 52, poz.420, Nr157, poz.1241 z 2010 r. Nr 28, poz. 142 i 146, Nr 106, poz.675, z 2011 r. Nr 21, poz. 113, Nr 117, poz. 679, Nr 134, poz. 777, Nr 217, poz. 1281, Nr 149, poz. 887, i z 2012 r. poz. 567.

²²²²²²²²²²²²²²²²²²²²²²²²²²²²²²²²²²²²²²²²²²²²²²²²²²²²²²²²²²²²²²²² ,G%('%&$&%)(&%(&&3RGSLVDQ\ 6WURQD ²²²²²²²²²²²²²²²²²²²²²²²²²²²²²²²²²²²²²²²²²²²²²²²²²²²²²²²²²²²²²²²²²²²²²²²²²²²²²²²²²²²²²²²²²²²²²²² ,G%('%&$&%)(&%(&&3RGSLVDQ\ 6WURQD Załącznik Nr 2 do Uchwały Nr 106/XXIV/2012 Rady Gminy Piątnica z dnia 23 listopada 2012 r.

ROZSTRZYGNIĘCIE

o sposobie rozpatrzenia uwag do projektu zmiany „Studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego gminy Piątnica " dotyczącą przebiegu dwutorowej linii elektroenergetycznej 400 kV Łomża – Ełk na terenie gminy Piątnica Na podstawie art. 12 ust. 1 ustawy z dnia 27 marca 2003 r. o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym (Dz. U. z 2012 r. poz. 647 i 951), Rada Gminy w Piątnicy, stwierdza, że w okresie wyłożenia do publicznego wglądu ludności oraz w terminie 25 dni po zakończeniu wyłożenia nie wniesiono żadnych uwag i wniosków dotyczących projektu zmiany studium.

PRZEWODNICZĄCY RADY GMINY

Dariusz Kossakowski

²²²²²²²²²²²²²²²²²²²²²²²²²²²²²²²²²²²²²²²²²²²²²²²²²²²²²²²²²²²²²²²² ,G%('%&$&%)(&%(&&3RGSLVDQ\ 6WURQD WÓJT GMINY PI TNICA

ZAŁCZNIK NR 3

DO UCHWAŁY NR 106/XXIV/2012 RADY GMINY PI TNICA Z DNIA 23 LISTOPADA 2012 ROKU w sprawie uchwalenia zmiany

STUDIUM UWARUNKOWA I KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO GMINY PI TNICA

TEKST JEDNOLITY UCHWALONY Uchwał Nr 205/XXVIII/02 Rady Gminy Pi tnica z dnia 31.01.2002 roku wraz ze zmianami uchwalonymi: Uchwał Nr 229/XXXVIII/06 z dnia 18.10.2006 roku . (ozn. kolorem niebieskim) , Uchwał Nr 36/VIII/11 z dnia 12.05.2011 roku (ozn. kolorem czerwonym) z uwzgl dnieniem zmian wprowadzonych niniejsz uchwał wyró nionych kolorem zielonych i kursyw

- UJEDNOLICONA CZ Ş GRAFICZNA

²²²²²²²²²²²²²²²²²²²²²²²²²²²²²²²²²²²²²²²²²²²²²²²²²²²²²²²²²²²²²²²²²²Łom yski Zespół Projektowo-Inwestycyjny w Łom y ,G%('%&$&%)(&%(&&3RGSLVDQ\ 6WURQD

ZMIANY - Studium uwarunkowa i kierunków zagospodarowania przestrzennego gminy Pi tnica zatwierdzone : Uchwał Nr 229/XXXVIII/06 Rady Gminy Pi tnica z dnia 18.10.2006 roku i Uchwał Nr 36/VIII/11 Ra- dy Gminy Pi tnica z dnia 12.05.2011 roku

ZESPÓŁ AUTORSKI Projektant zmian studium mgr Andrzej Lewandowski prace graficzne Jadwiga Ptaszy ska dokumentacja prac planistycznych Krystyna Naspi ska

ZMIANA - Studium uwarunkowa i kierunków zagospodarowania przestrzennego gminy Pi tnica zatwierdzona Uchwał Nr 106/XXIV/2012 z dnia 23 listopada 2012 r.

ZESPÓŁ AUTORSKI Główny Projektant zmiany studium mgr in . arch. Alicja Mieszkowska OIU Warszawa WA-130 ZESPÓŁ WYKONAWCZY: rodowisko przyrodnicze mgr in . Ryszard Serwatka Prognoza i EKO mgr Andrzej Lewandowski mgr in . arch. Jacek Mieszkowski OIU Warszawa WA-132 prace graficzne i techniczne dokumentacja prac planistycznych Jadwiga Ptaszy ska Bo ena Modzelewska Barbara ebrowska

²²²²²²²²²²²²²²²²²²²²²²²²²²²²²²²²²²²²²²²²²²²²²²²²²²²²²²²²²²²²²²²²²²Łom yski Zespół Projektowo-Inwestycyjny w Łom y ,G%('%&$&%)(&%(&&3RGSLVDQ\ 6WURQD Studium uwarunkowa i kierunków zagospodarowania przestrzennego gminy Pi tnica zatwierdzone Uchwał Nr 205/XXVIII/02 Rady Gminy Pi tnica z dnia 31.01.2002 roku

ZESPÓŁ AUTORSKI

Główny Projektant:

mgr in . arch. Alicja Mieszkowska – upr. urb. Nr 242/88

Projektanci:

Struktura funkcjonalno – przestrzenna: mgr in . arch. Alicja Mieszkowska – upr. urb. Nr 242/88

rodowisko przyrodnicze: mgr in . Ryszard Serwatka

Sfera społeczna: in . Maria Pi tkowska

Rolnictwo i gospodarka gruntami: in . Tadeusz Borowski

Komunikacja: mgr in . Jerzy Przybyłowicz

Zaopatrzenie w wod , gaz i odprowadzenie cieków: mgr in . Hanna Konarzewska

Elektroenergetyka: in . Krystyna Fronczek

Grafika komputerowa: Lic. Zbigniew Bargielski

Łom a 2002 rok

²²²²²²²²²²²²²²²²²²²²²²²²²²²²²²²²²²²²²²²²²²²²²²²²²²²²²²²²²²²²²²²²²²Łom yski Zespół Projektowo-Inwestycyjny w Łom y ,G%('%&$&%)(&%(&&3RGSLVDQ\ 6WURQD STUDIUM UWARUNKOWA I KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO GMINY PI TNICA * KIERUNKI ROZWOJU GMINY *

SPIS TRE CI

WST P 6 1. PODSTAWOWE CZYNNIKI ROZWOJU 8 1.1. Mierniki rozwoju gminy 8 1.2. Uwarunkowania wspieraj ce rozwój gminy 10 1.3. Uwarunkowania ograniczaj ce rozwój gminy 13 2. CELE ROZWOJU 15 2.1. Cel nadrz dny – strategiczny 15 2.2. Cele szczegółowe 15 2.2.1. Ekologiczne cele rozwoju 15 2.2.2. Społeczne i kulturowe cele rozwoju 15 2.2.3. Gospodarcze cele rozwoju 16 2.2.4. Cele rozwoju komunikacji 16 2.2.5. Cele rozwoju infrastruktury technicznej 17 3. KIERUNKI I ZASADY ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO 17 3.1. Struktura funkcjonalno – przestrzenna 17 3.1.1. Orodek gminny – I 17 3.1.2. Jednostka ekologiczno – turystyczna – II 18 3.1.3. Jednostka rolnicza 19 3.2. Kierunki rozwoju osadnictwa 20 3.2.1. Tendencje demograficzne 20 3.2.2. System osadniczy 21 3.3. Kierunki ochrony przestrzeni przyrodniczej 22 3.3.1. Obszary obj te ochron prawn 22 3.3.2. Obszary wskazane do obj cia ochron 28 3.3.3. Ochrona zasobów geologicznych 30 3.3.4. Ochrona wód powierzchniowych 31 3.3.5. Ochrona wód podziemnych 32 3.3.6. Ochrona gleb 33 3.3.7. Ochrona lasów i zadrzewie 35 3.3.8. Ochrona powierzchni ziemi 36 3.3.9. Ochrona powietrza atmosferycznego 36

3 ŁOM YSKI ZESPÓŁ PROJEKTOWO-INWESTYCYJNY W ŁOM Y

²²²²²²²²²²²²²²²²²²²²²²²²²²²²²²²²²²²²²²²²²²²²²²²²²²²²²²²²²²²²²²²² ,G%('%&$&%)(&%(&&3RGSLVDQ\ 6WURQD STUDIUM UWARUNKOWA I KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO GMINY PI TNICA * KIERUNKI ROZWOJU GMINY *

3.3.10. Ochrona przed hałasem 37 3.3.11. Ochrona przed elektromagnetycznym promieniowaniem niejonizuj cym 38 3.3.12. Ochrona przeciwpowodziowa 38 3.3.13. System powi za przyrodniczych 38 3.4. Kierunki ochrony przestrzeni kulturowej 39 3.4.1. Obiekty dóbr kultury podległe ochronie prawnej 40 3.4.2. Zasady i kierunki ochrony konserwatorskiej 43 3.5 . Kierunki rozwoju obszarów zabudowanych i przeznaczonych pod zabudow 49 3.5.1. Kierunki rozwoju na obszarze jednostki I - o rodek gminny 50 3.5.2. Kierunki rozwoju na obszarze jednostki II - ekologiczno - turystycznej 56 3.5.3. Kierunki rozwoju na obszarze jednostki III - rolniczej 58 3.6. Kierunki rozwoju infrastruktury społecznej 61 3.6.1. Edukacja 61 3.6.2. Ochrona zdrowia 62 3.6.3. Opieka socjalna 63 3.6.4. Kultura 63 3.6.5. Sport, rekreacja, wypoczynek 64 3.6.6. Mieszkalnictwo 64 3.7. Kierunki rozwoju sfery gospodarczej 65 3.7.1. Rolnictwo 65 3.7.2. Gospodarka le na 66 3.7.3. Działalno ş produkcyjno–usługowa 67 3.7.4. Turystyka 67 3.8. Kierunki rozwoju komunikacji 68 3.8.1. Komunikacja drogowa 68 3.8.2. Komunikacja kolejowa 73 3.8.3. Transport ci ki i tranzyt 73 3.8.4. cie ki rowerowe - rekreacyjne 73 3.9. Kierunki rozwoju infrastruktury technicznej 73 3.9.1. Zaopatrzenie w wod 73 3.9.2. Odprowadzanie i oczyszczanie cieków 74 3.9.3. Elektroenergetyka 75 3.9.4. Zaopatrzenie w gaz 76

4 ŁOM YSKI ZESPÓŁ PROJEKTOWO-INWESTYCYJNY W ŁOM Y

3.9.5. Zaopatrzenie w ciepło 77 3.9.6. Gospodarka odpadami 77 3.9.7. Telekomunikacja 3.10. Ochrona przeciwpo arowa i obrona cywilna 78 4. KIERUNKI POLITYKI PLANISTYCZNEJ 79 4.1. Obszary, dla których sporz dzenie planów miejscowych jest obowi zkowe 79 4.2. Miejscowe plany zagospodarowania przestrzennego na terenie gminy Pi tnica 79 4.3. Miejscowe plany zagospodarowania przestrzennego na obszarze orodka gminnego Pi tnica Wło cia ska i Pi tnica Poduchowna 80 5. ZADANIA DO REALIZACJI CELÓW PUBLICZNYCH 82

ZAŁ CZNIKI GRAFICZNE: 1. KIERUNKI ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO GMINY PI TNICA W SKALI 1:25 000 2. KIERUNKI ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO MIEJSCOWO CI GMINNEJ PI TNICA W SKALI 1:7 500 3. KIERUNKI POLITYKI PLANISTYCZNEJ MIEJSCOWO CI GMINNEJ PI TNICA W SKALI 1:7 500

5 ŁOM YSKI ZESPÓŁ PROJEKTOWO-INWESTYCYJNY W ŁOM Y

WST P Podstaw prawn opracowania studium uwarunkowa i kierunków zagospodarowania przestrzennego gminy Pi tnica stanowi : ° ustawa z dnia 7 lipca 1994 roku o zagospodarowaniu przestrzennym (Dz.U. z 1999 r. Nr 15, poz. 139, Dz. U. Nr 41, poz. 412), ° uchwała Nr 16/III/98 Rady Gminy w Pi tnicy z dnia 13 listopada 1998 roku w sprawie przyst pienia do sporz dzenia studium uwarunkowa i kierunków zagospodarowania przestrzennego gminy Piatnica, ° umowa o dzieło Nr 7/99 z dnia 7 kwietnia 1999 roku. Przedmiotem opracowania studium jest gmina Pi tnica w granicach administracyj- nych. Zakres studium uwarunkowa i kierunków zagospodarowania przestrzennego miasta i gminy obejmuje uwarunkowania, cele i kierunki polityki przestrzennej. W studium uwzgl dnia si uwarunkowania wynikaj ce z: ° dotychczasowego przeznaczenia, zagospodarowania i uzbrojenia terenu, ° wyst powania obiektów i terenów chronionych na podstawie przepisów szczególnych, ° stanu i funkcjonowania rodowiska przyrodniczego i kulturowego, w tym stanu rolniczej przestrzeni produkcyjnej, ° prawa własno ci gruntów, ° jako ci ycia mieszka ców, ° zada słu cych realizacji ponadlokalnych celów publicznych. W studium okre la si w szczególno ci : ° obszary obj te lub wskazane do obj cia ochron na podstawie przepisów szczególnych, ° lokalne warto ci zasobów rodowiska przyrodniczego i zagro enia rodowiskowe, ° obszary rolniczej przestrzeni produkcyjnej, w tym wył czone z zabudowy, ° obszary zabudowane, ze wskazaniem, w miar potrzeby, terenów wymagaj cych prze- kształce lub rehabilitacji, ° obszary, które mog by ş przeznaczone pod zabudow , ze wskazaniem, w miar potrzeby obszarów przewidzianych do zorganizowanej działalno ci inwestycyjnej, ° obszary, które mog by ş przeznaczone pod zabudow mieszkaniow wynikaj ce z potrzeby zaspokajania potrzeb mieszkaniowych wspólnoty samorz dowej,

6 ŁOM YSKI ZESPÓŁ PROJEKTOWO-INWESTYCYJNY W ŁOM Y

° kierunki rozwoju komunikacji i infrastruktury technicznej, w tym obszary, na których bd stosowane indywidualne i grupowe systemy oczyszczania cieków, a tak e tereny niezb dne do wytyczania cie ek rowerowych, ° obszary, dla których sporz dzanie miejscowych planów zagospodarowania przestrzennego jest obowi zkowe na podstawie przepisów szczególnych lub ze wzgl du na istniej ce uwarunkowania, ° obszary przewidywane do realizacji zada i programów wynikaj cych ze strategii rozwoju województwa zawarte w planie zagospodarowania przestrzennego województwa.

Cz ci składowe opracowania: Cz ş I – Uwarunkowania zewn trzne i wewn trzne miasta i gminy (diagnoza) Cz ş II - Kierunki zagospodarowania przestrzennego miasta i gminy – cz ş uchwalana Kierunki zagospodarowania przestrzennego zbudowano na podstawie danych diagno- stycznych zawartych w cz ci I. Niniejsze studium stanowi podstaw długookresowej polityki przestrzennej i jako jedyny ustawowo dokument planistyczny dotyczy obszaru całej gminy. Opracowanie zawiera: ° Tekst „Kierunki zagospodarowania przestrzennego” – zał cznik nr 1, ° Rysunek „Kierunki zagospodarowania przestrzennego gminy Pi tnica” w skali 1:25000 – zał cznik nr 2, ° Rysunek „Kierunki zagospodarowania przestrzennego wsi Pi tnica” w skali 1:7 500 – zał cznik nr 3, ° Rysunek „Kierunki polityki planistycznej wsi Pi tnica” w skali 1:7 500.

7 ŁOM YSKI ZESPÓŁ PROJEKTOWO-INWESTYCYJNY W ŁOM Y

1. PODSTAWOWE CZYNNIKI ROZWOJU 1.1. Mierniki rozwoju gminy Analiza uwarunkowa gminy i dotychczasowego jej rozwoju zawieraj przedstawione ni ej mierniki zawieraj ce porównanie do obszaru powiatu i województwa. Przedstawione porównania maj na celu wskazanie czynników wspieraj cych i ograniczaj cych dalszy rozwój gminy poprzez wykorzystanie istniej cych zasobów oraz wyeliminowanie czynników niekorzystnych. - Sfera społeczna gmina pwiat woj. Wyszczególnie- Lp jednostka miary Pi tni- łom y- podla- nie ca ski skie 1. Gsto ş zalud- osób/km 2 50 38 61 nienia 2. Ruch naturalny mał estwa/1000 ludno ci 5,6 6,8 5,4 ludno ci urodzenia/1000 ludno ci 11,9 12,6 10,1 przyrost naturalny/1000 ludno ci 1,9 0,7 -0,0 3. Zasoby mieszka- liczba osób w 1 mieszkaniu 3,93 3,74 3,15 niowe liczba osób na izb 1,01 0,97 0,85 pow. uytkowa 1 mieszkania (m 2) 76,4 78,1 64,6 pow. uytkowa na 1 osob w m 2 19,4 20,9 20,5 4. Czytelnictwo wypo yczenia na 1 czytelnika 23 23 20,8 5. Szkoły podsta- liczba uczniów na pom. do nauczania 17,6 13,5 18,4 wowe liczba uczniów na szkoł 143 101 197,2 liczba uczniów na 1 nauczyciela 14,3 12,0 13,7 6. Gospodarka podmioty gospodarki na 1000 ludno ci 45,3 41,1 65,4 7. Rynek pracy pracuj cy w gosp.narod na 1000 ludno- 98,2 68,5 180,5 ci bezrobotni na 1000 ludno ci 61,5 69,2 59,5

8 ŁOM YSKI ZESPÓŁ PROJEKTOWO-INWESTYCYJNY W ŁOM Y

- Sfera gospodarcza Jednostka gmina powiat woj. L.p Rodzaj miernika miary Pi tnica łom yski podlaskie 1 Wska nik rolniczej przestrzeni produkcyjnej pkt 53,9 50,8 54,3 2 Lesisto ş % 19 21,4 34,1 3 Bonitacja gleb u.r klasa II % 0 0,1 0 klasa III % 6,4 4,5 6,6 klasa IV % 43,2 37,3 45,1 klasa V % 31,5 32,6 29,6 klasa VI,VI Rz % 18,9 25,5 18,7 4 Udział kompleksów glebowo rolniczych dobrych(2,3,4,8) % 22,6 25,7 39,8 słabych (5) % 22,7 19,1 16,4 b. słabych (6,7,9) % 54,7 55,2 43,8 5 Stopie zaspokojenia potrzeb melioracji u ytki rolne % 12,0 44,1 59,2 grunty orne % 13,8 44,2 56,0 u ytki zielone % 11,3 44,1 62,9 6 Indywidualne gospodarstwa rolne w/g grup obszarowych 1-2 ha % 6,4 4,7 8,8 2-5 ha % 15,9 14,0 16,1 5-10 ha % 36,4 32,0 29,5 10-15 ha % 25,2 25,8 23,6 pow. 15 ha % 16,1 23,5 22,0 7 Ludno ş w indywidualnych gospodarstwach rolnych w/g grup w wieku przedprodukcyjnym % 29,7 29,5 26,6 produkcyjnym % 53,3 52,4 53,1 poprodukcyjnym % 17,0 18,1 20,3 8 Ilo ş osób nieprodukcyjnych na 100 osób w wieku pro- ilo ş osób 87,6 90,7 88,3 dukcyjnym

9 ŁOM YSKI ZESPÓŁ PROJEKTOWO-INWESTYCYJNY W ŁOM Y

- Sfera infrastruktury technicznej Jednostka gmina powiat woj. L.p Rodzaj miernika miary Pi tnica łom yski podlaskie udział wsi 1 Stopie zwodoci gowania * % 94,0 51,0 71,0 2 Stopie skanalizowania * % 0 1,1 3,1 3 Stopie gazyfikacji * % 0 0,4 2,9 * dotyczy terenów wiejskich 1.2. Uwarunkowania wspieraj ce rozwój gminy W zakresie rozwoju struktury funkcjonalno – przestrzennej ° Korzystne poło enie gminy: - atrakcyjno ş połoenia w rodowisku przyrodniczym: obszar "Zielonych Płuc Polski", - połoenie przy drogach krajowych nr 61 i nr 64, - połoenie nad rzek Narew. ° Walory rodowiska przyrodniczego: Łom yski Park Krajobrazowy Doliny Narwi, Ob- szar Chronionego Krajobrazu Równiny Kurpiowskiej i Doliny Dolnej Narwi, rezerwat przyrody "Kalinowo", rzeka Narew, ° Walory rodowiska kulturowego: zabytkowy zespół fortyfikacji ziemno - betonowych, zespoły dworsko - parkowe, ko cioły oraz budownictwo i tradycje ludowe), ° Korzystne warunki sprzyjaj ce rozwojowi funkcji turystycznej, ° Korzystne warunki mieszkaniowe, ° Dobrze rozwini ta funkcja produkcyjno - usługowa (du a ilo ş zakładów produkcyjnych), ° Korzystne warunki infrastruktury technicznej w miejscowo ci gminnej, ° Korzystne warunki do rozwoju rolnictwa ekologicznego na obszarach wiejskich, ° Dobrze rozwini ta sie ş placówek usługowych na obszarach wiejskich. W zakresie ochrony i kształtowania rodowiska przyrodniczego ° połoenie gminy w zasi gu krajowej sieci ekologicznej ECONET PL. (Łom yski Park Krajobrazowy Doliny Narwi, Obszar Chronionego Krajobrazu Równiny Kurpiowskiej i Doliny Dolnej Narwi, rezerwat przyrody „Kalinowo”, liczne pomniki przyrody) podnosz ce presti i mo liwo ci promocji gminy na zewn trz, ° urozmaicona rze ba terenu wyst pujca w strefie kraw dziowej staroglacjalnej Wysoczy- zny Kolne skiej oraz młodej rze by Doliny Dolnej Narwi, ° walory krajobrazowe doliny Narwi (starorzecza, rzadkie zbiorowiska ro linne i populacje zwierz t),

10 ŁOM YSKI ZESPÓŁ PROJEKTOWO-INWESTYCYJNY W ŁOM Y

° naturalne punkty widokowe na kulminacjach terenu w strefie kraw dziowej wysoczyzny (Pi tnica, Kalinowo, Drozdowo, Niewodowo, Rakowo Czachy, Rakowo Boginie, Krzewo Stare, Marianowo), ° przewaga no nych gruntów piaszczystych i gliniastych umo liwiaj cych posadowienie budynków na wysoczy nie polodowcowej, ° wyst powanie gleb o dobrej przydatno ci rolniczej jako podstawa rozwoju rolniczej funkcji gminy, ° bogata sie ş wód powierzchniowych: rzeki (Narew, Penza, Łojewek) oraz zbiorniki wodne (m.in. Dobrzyjałowo, Cydzyn, Górki Sypniewo, Jeziorko, Poniat, starorzecza Narwi) sta- nowice podstawy rozwoju gospodarki rybackiej, ° brak, poza pojedynczymi przypadkami, zagro e powodziowych dla zabudowy wiejskiej, ° dobre warunki aerosanitarne przy braku wi kszych ródeł emisji do powietrza atmosferycznego (podwy szone st enia gazów i pyłów pojawiaj ce si okresowo w sezonie grzewczym oraz w strefie drogi krajowej nr 61), W zakresie rozwoju demograficznego, rynku pracy i warunków ycia ludno ci ° korzystne poło enie wzgl dem o rodka powiatowego Łom y, gdzie wyst puje koncentra- cja placówek usługowym o znaczeniu ponadlokalnym, ° wyst powanie placówek usługowych o znaczeniu lokalnym, ° dobre warunki lokalowe w szkołach podstawowych, ° dobra dost pnoş do placówek handlowych, ° wyst powanie placówek kultury o znaczeniu regionalnym – Muzeum Przyrodnicze w Drozdowie, ° dobra dost pnoş do placówek kultury o znaczeniu podstawowym, ° dobra sytuacja w zakresie usług gastronomicznych, ° wyst powanie bazy hotelowej i noclegowej, ° korzystne warunki mieszkaniowe charakteryzuj ce si du powierzchni u ytkow mieszkania na 1 osob i mał ilo ci osób w mieszkaniu oraz wzrostem powierzchni u yt- kowej budowanych mieszka , ° korzystna sytuacja wiekowa w gminie charakteryzuj ca si du ym udziałem ludno ci w wieku przedprodukcyjnym i produkcyjnym. W zakresie rozwoju gospodarczego ° korzystna struktura obszarowa indywidualnych gospodarstw rolnych. rednia powierzchnia gospodarstwa wynosi 12,1 ha,

11 ŁOM YSKI ZESPÓŁ PROJEKTOWO-INWESTYCYJNY W ŁOM Y

° korzystna struktura wielu u ytkowników. Ponad połowa, to osoby w wieku produkcyjnym mobilnym (18 – 44 lat), ° korzystna struktura wieku ludno ci zamieszkuj cej w indywidualnych gospodarstwach rolnych, ° dobre wykorzystanie budynków inwentarskich, ° korzystne warunki do rozwoju rolnictwa ekologicznego oraz agroturystyki zwłaszcza we południowej cz ci gminy jako dodatkowego ródła dochodu, ° rozwini ta produkcja ogrodnicza., ° du e rezerwy siły roboczej oraz zasobów płodów rolnych takich jak: mleko, zbo a, ziem- niaki. W zakresie turystyki i wypoczynku ° połoenie na trasie turystycznej Warszawa-Mazury i Pojezierze Augustowsko-Suwalskie, ° wyst powanie obszarów i obiektów ochrony przyrody (Łom yski Park Krajobrazowy, Obszar Chronionego Krajobrazu Równiny Kurpiowskiej i Doliny Dolnej Narwi, rezerwat przyrody „Kalinowo”, pomniki przyrody); ° szlak wodny Narwi umo liwiaj cy rozwijanie form turystyki wodnej, ° walory w dkarskie Narwi, ° wyst powanie kompleksów le nych przydatnych dla turystyki i wypoczynku, ° naturalne punkty widokowe w strefach skarpowych doliny Narwi oraz na obszarze wyso- czyznowym, ° du e walory krajoznawcze Pi tnicy i Drozdowa (ko cioły, fortyfikacje wojenne, muzeum przyrody, siedziba Łom yskiego Parku Krajobrazowego i inne), ° istniej ce zagospodarowanie turystyczne: motele, budownictwo letniskowe, stacje paliw, szlaki turystyczne. W zakresie komunikacji ° funkcja i poł czenia drogi krajowej wraz z miastotwórczym potokiem ruchu rekreacyjnego, ° zało ona docelowo mo liwo ş realizacji obej cia Pi tnicy i Łom y, ° zrównowa ony stosunek obci enia ruchem w stosunku do stopnia rozwoju sieci drogowej regionu. W zakresie zaopatrzenia w wod ° istniej ce uj cia oraz stacje wodoci gowe pokrywaj potrzeby perspektywiczne zapotrzebowania wody,

12 ŁOM YSKI ZESPÓŁ PROJEKTOWO-INWESTYCYJNY W ŁOM Y

° bardzo dobrze rozwini ta sie ş wodoci gowa obejmuj ca 41 wsie na terenie gminy, ° opracowana dokumentacja techniczna na sie ş wodoci gow w Czarnocinie. W zakresie odprowadzenia cieków ° opracowana „Koncepcja programowo-przestrzenna” kanalizacji sanitarnej gminy, ° opracowana dokumentacja techniczna na sie ş kanalizacji sanitarnej we wsi Czarnocin, ° w trakcie opracowania dokumentacja techniczna na kanalizacj sanitarn obejmuj c wsie: Pi tnica Wło cia ska i Poduchowna, Kalinowo i Marianowo. W zakresie elektroenergetyki: ° aktualnie w pełni pokryte zapotrzebowania na moc i energi elektryczn w gminie. 1.3. Uwarunkowania ograniczaj ce rozwój W zakresie rozwoju struktury funkcjonalno – przestrzennej ° Poło enie przy drodze krajowej nr 61 - kolizje ruchu lokalnego z ruchem tranzytowym, brak obwodnicy, ° Du y potok ruchu tranzytowego (bezpo rednie s siedztwo przeprawy mostowej), ° Rygory w zagospodarowaniu i inwestowaniu na obszarach chronionych. W zakresie ochrony i kształtowania rodowiska przyrodniczego ° ograniczenia gruntowo-wodne oraz topoklimatyczne w dolinie Narwi, Penzy, Łojewka i innych cieków wodnych, ° du e spadki terenu w strefie kraw dziowej doliny Narwi stwarzaj ce stałe zagro enia erozji gleb i obni ania ich warto ci produkcyjnych, ° brak na terenie gminy wi kszych naturalnych b d sztucznych zbiorników wodnych ograniczaj cych rozwój funkcji rekreacyjno-wypoczynkowej lub rybackiej, ° słaby stopie zalesienia i mała warto ş gospodarcza i wypoczynkowa powierzchni le- nych, ° brak wi kszych udokumentowanych złó surowców mineralnych umo liwiaj cych roz- wój przemysłu materiałów budowlanych, ° zanieczyszczenie bakteriologiczne wód Narwi jako utrudnienie w rozwoju funkcji turystycznej i ekologicznej, ° uci liwo ci wynikaj ce z nadmiernego hałasu spowodowanego ruchem tranzytowym ze znacznym udziałem transportu ci kiego odbywajacego si wzdłu drogi krajowej nr 61. ° wyst powanie zdegradowanych terenów poeksploatacyjnych kruszywa naturalnego w strefie kraw dziowej Narwi (Niewodowo, Drozdowo, Rakowo), ° lokalizacja gminnego wysypiska mieci w obr bie zabytkowych fortów w Pi tnicy.

13 ŁOM YSKI ZESPÓŁ PROJEKTOWO-INWESTYCYJNY W ŁOM Y

W zakresie rozwoju demograficznego, rynku pracy i warunków ycia ludno ci ° niskie standardy wiadczonych niektórych usług, głównie na terenach wiejskich, ° du e rozmiary bezrobocia, szczególnie w ród absolwentów i ludzi młodych w przedziale wiekowym 18 – 34 lata. W zakresie rozwoju gospodarczego ° niska jako ş rolniczej przestrzeni produkcyjnej, ° obszary u ytków zielonych nad rzek Narew nara one na wiosenne wylewy rzeki, ° niski wska nik zmeliorowania u ytków rolnych, ° niedostateczna ilo ş zakładów przetwórstwa rolno-spo ywczego, ° braki w wyposa eniu w infrastruktur techniczn , ° brak pozarolniczych miejsc pracy na wsi, ° trudno ci ze zbytem produktów rolnych, ° spadek opłacalno ci produkcji rolnej, ° brak warto ciowych złó surowców mineralnych, ° mało chłonny rynek zbytu, ° niekorzystne poło enie komunikacyjne, brak linii kolejowej. W zakresie turystyki i wypoczynku ° niedostateczna promocja walorów przyrodniczych i krajoznawczych Pi tnicy, Drozdowa i okolic w województwie podlaskim i w kraju, ° zanieczyszczenie wód Narwi ograniczaj ce mo liwo ci k pieliskowe i w dkarskie, ° brak bazy turystycznej o wysoki standardzie usług, ° brak zagospodarowania i wykorzystania walorów krajoznawczo-wypoczynkowych fortów w Pi tnicy. W zakresie komunikacji ° braki ulepszonych nawierzchni ulic i dróg lokalnych i gminnych, ° zły stan techniczny ulic i niska no no ş podbudów jezdni, ° braki w rozwoju zaplecza ruchu kołowego w regionie, ° zbyt w skie pasy drogowe ulic i głównych dróg tranzytowych, ° niedorozwój sieci ulicznej na peryferiach i na niektórych obszarach nowej zabudowy mieszkaniowej, ° brak dost pu do komunikacji kolejowej. W zakresie zaopatrzenia w wod ° brak sieci wodoci gowej w 4 wsiach w gminie.

14 ŁOM YSKI ZESPÓŁ PROJEKTOWO-INWESTYCYJNY W ŁOM Y

W zakresie odprowadzenia cieków ° brak rozwi zanej gospodarki ciekowej na terenie gminy, W zakresie zaopatrzenia w gaz ° brak sieci gazowej wysokiego ci nienia po drugiej stronie rzeki Narew ogranicza mo liwo ş zaopatrzenia w gaz przewodowy gminy. W zakresie elektroenergetyki ° zły stan techniczny urz dze elektroenergetycznych w cz ci gminy ° w miar wzrostu zapotrzebowania na energi elektryczn nale y liczy ş si z konieczno- ci budowy nowych odcinków linii i stacji transformatorowych.

2. CELE ROZWOJU 2.1. Cel nadrz dny - strategiczny Celem nadrz dnym – strategicznym rozwoju zagospodarowania przestrzennego gminy Pi tnica jest: Poprawa jako ci ycia mieszka ców poprzez proekologiczny (zrównowa ony) rozwój gminy, przy racjonalnym wykorzystaniu walorów przyrodniczych, istnie- jcego maj tku trwałego, potencjału infrastrukturalnego i produkcyjnego.

2.2. Cele szczegółowe Osi gni cie tak sformułowanego celu nadrz dnego- strategicznego zakłada si poprzez nast pujce cele szczegółowe: 2.2.1. Ekologiczne cele rozwoju Kształtowanie ekologicznych podstaw rozwoju poprzez nast pujce cele szczegółowe: ° ochrona funkcjonowania i zachowania ci gło ci przestrzennej systemu obszarów doliny rzeki Narew i Łojewek, ° ochrona zlewni rzeki Narew, ° obejmowanie ochron konserwatorsk najbardziej warto ciowych obiektów przyrody, ° rozwój funkcji ekologiczno- ochronnych, ° poprawa stanu sanitarnego rodowiska przyrodniczego, ° likwidacja konfliktów i zagro e spowodowanych dotychczasow działalno ci . 2.2.2. Społeczne i kulturowe cele rozwoju W zakresie podnoszenia standardów ycia mieszka ców zakłada nast pujce cele szczegółowe:

15 ŁOM YSKI ZESPÓŁ PROJEKTOWO-INWESTYCYJNY W ŁOM Y

° poprawa warunków ycia mieszka ców, ° tworzenie warunków do optymalnego wykorzystania istniej cych zasobów mieszkaniowych, ° tworzenie warunków do rozwoju nowej substancji mieszkaniowej poprzez przygotowanie nowych terenów pod budownictwo, ° aktywizacja społeczno- gospodarcza gminy, ° łagodzenie skutków transformacji społecznej a zwłaszcza bezrobocia, ° zwi kszenie dochodów mieszka ców poprzez intensyfikacj podstawowych funkcji, ° oraz rozwój nowych funkcji wynikaj cych z lokalnych uwarunkowa , ° restrukturyzacja obszarów o funkcji usługowej, ° hamowanie procesu degradacji obiektów zabytkowych, ° poprawa stanu technicznego obiektów zabytkowych, ° racjonalne wykorzystanie obiektów zabytkowych. 2.2.3. Gospodarcze cele rozwoju ° intensyfikacja podstawowych funkcji oraz rozwój nowych funkcji wynikaj cych z lokalnych uwarunkowa , ° pozyskanie inwestorów tworz cych miejsca pracy, ° zapewnienie wsparcia dla małych i rednich przedsi biorstw, ° poprawa jako ci rolniczej przestrzeni produkcyjnej, ° dostosowanie kierunków i intensywno ci produkcji rolnej do uwarunkowa przyrodniczych i ekonomicznych, ° wielofunkcyjny rozwój wsi, ° rozwój usług na rzecz rolnictwa, ° rozwój przetwórstwa rolno- spo ywczego, ° poprawa stanu technicznego zabudowy zagrodowej, ° rozwój turystyki i wypoczynku w tym agroturystyki na najbardziej atrakcyjnych terenach. 2.2.4. Cele rozwoju komunikacji ° poprawa stopnia bezpiecze stwa ruchu samochodowego i pieszego, ° podnoszenie standardu usług komunikacyjnych, poprawa nawierzchni dróg i ulic, ° dostosowanie no no ci jezdni do potrzeb gospodarczych gminy, ° poprawa dost pnoci do systemu komunikacji zbiorowej regionu, ° poprawa zaplecza obsługi ruchu samochodowego.

16 ŁOM YSKI ZESPÓŁ PROJEKTOWO-INWESTYCYJNY W ŁOM Y

2.2.5. Cele rozwoju infrastruktury technicznej ° zwodoci gowanie całego obszaru gminy oraz zapewnienie sprawnego funkcjonowania systemu zaopatrzenia w wod , ° rozwi zanie gospodarki ciekowej, ° odzysk surowców wtórnych w drodze selekcji odpadów jak równie organizacj skupu surowców wtórnych, ° dostosowanie systemu elektroenergetycznego do potrzeb wynikaj cych z długookresowe- go rozwoju gminy oraz stwarzanie warunków do niezawodnego funkcjonowania systemu, ° rozwój nowoczesnych technik ł czno ci oraz wdra anie systemu internetowego.

3. KIERUNKI I ZASADY ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO 3.1. Struktura funkcjonalno - przestrzenna Gmina Pi tnica jest gmin rolnicz . Poło enie gminy na obszarze funkcjonalnym "Zielo- ne Płuca Polski" oraz na obszarach o walorach przyrodniczych, krajobrazowych i kulturowych (w tym wyst powanie rzeki Narew, terenu Łom yskiego Parku Krajobrazowego Doli- ny Narwi wraz ze stref ochronn , Obszaru Chronionego Krajobrazu Równiny Kurpiowskiej i Doliny Dolnej Narwi, Rezerwatu "Kalinowo" oraz zabytkowego zespołu fortów ziemno - betonowych) stwarza równie szans rozwoju funkcji turystycznej. Uwarunkowania przyrodnicze, trasy komunikacyjne, istniej ce zainwestowanie oraz potencjalne mo liwo ci rozwoju maj zasadniczy wpływ na naturalne wyodr bnienie w strukturze funkcjonalno - przestrzennej gminy trzech obszarów o charakterystycznych funkcjach i zagospodarowaniu przestrzennym. Z uwagi na uwarunkowania rodowiska przyrodniczego oraz istniej ce zagospodarowanie na obszarze gminy wydzielono nast puj ce jednostki strukturalne : ° I - O rodek gminny - Pi tnica Poduchowna i Wło cia ska ° II - Jednostka ekologiczno - turystyczna ° III - Jednostka rolnicza 3.1.1 Orodek gminny - I Obejmuje zainwestowan cz ş obszaru obydwu miejscowo ci oraz tereny poło one w bezpo rednim s siedztwie zainwestowania. Pi tnica Poduchowna i Wło cia ska s poło one w bezpo rednim s siedztwie i wzajemnej zale no ci, razem stanowi zurbanizowan jednostk , w której wyst puje nasy- cenie i ró norodnoş funkcji: usługowej, produkcyjnej i mieszkaniowej. Jest to o rodek ob- sługi dla ludno ci z obszaru całej gminy.

17 ŁOM YSKI ZESPÓŁ PROJEKTOWO-INWESTYCYJNY W ŁOM Y

Poło enie nad rzek Narew, przy drodze krajowej nr 61 oraz s siedztwo z miastem Łom a siedzib powiatu, stwarzaj dogodne mo liwo ci rozwoju. Główne kierunki rozwoju miejscowo ci gminnej Pi tnica: ° ochrona i wła ciwe wykorzystanie zasobów rodowiska kulturowego i przyrodniczego, ° wykreowanie wizerunku miejscowo ci jako o rodka rekreacyjno - sportowego (sportów paramilitarnych), ° wzmocnienie funkcji usługowych o znaczeniu ponadlokalnym, i lokalnym, ° rozwój funkcji usługowo-produkcyjnej, ° rozwój funkcji turystycznej, ° rozwój i popraw funkcjonowania zabudowy mieszkaniowej. 3.1.2 Jednostka ekologiczno - turystyczna - II Obejmuje cz ş obszaru gminy poło on w Łom yskim Parku Krajobrazowym Doliny Narwi i jego strefie ochronnej oraz w Obszarze Chronionego Krajobrazu Równiny Kurpiow- skiej i Doliny Dolnej Narwi, zawart pomi dzy drogami: wojewódzk nr 64 relacji Pi tnica - Je ewo i powiatow nr 331 Pitnica - Mały Płock. Jednostka charakteryzuje si wysokimi walorami rodowiska przyrodniczego i kulturowego. Obszar jednostki poło ony jest w Łom yskim Parku Krajobrazowym Doliny Narwi i jego strefie ochronnej oraz w Obszarze Chronionego Krajobrazu Równiny Kurpiow- skiej i Doliny Dolnej Narwi i w nast pujcych obszarach NATURA 2000: Obszarze Specjal- nej Ochrony Ptaków Przełomowa Dolina Narwi (PLB200008), Obszarze Specjalnej Ochrony Ptaków Dolina Dolnej Narwi (PLB140014) i Specjalnym Obszarze Ochrony Siedlisk Ostoja Narwia ska (PLH200024) . Na jej terenie zlokalizowany jest cisły rezerwat przyrody "Kali- nowo", a tereny poło one wzdłu drogi powiatowej nr 371 (Pi tnica-Wizna) obj te s ochro- n konserwatorsk "K" - krajobrazu kulturowego. Wa nym elementem jest przepływaj ca w południowej jej cz ci rzeka Narew wraz z rozległ pradolin .1 Jednostka wyró nia si wysokimi walorami krajobrazu naturalnego - wysokie wznie- sienia i rozległa dolina Narwi, malownicze zbocza, du a lesisto ş , bogactwo ro linno ci oraz zabudowa wkomponowana w naturalne rodowisko w wi kszo ci o warto ciach kulturowych. Podstawow funkcj jednostki jest rolnictwo wykorzystuj ce uwarunkowania rodowiska przyrodniczego i wysok jako ş przestrzeni produkcyjnej oraz turystyka, głównie po- bytowa o charakterze letniskowym i wypoczynku weekendowego mieszka ców Łom y,

1 Zmiana studium uwarunkowa i kierunków zagospodarowania przestrzennego Gminy Pi tnica uchwalona uchwał nr 106/XXIV/2012 Rady Gminy Pi tnica z dnia 23 listopada 2012r. §4 pkt.1 lit. a 18 ŁOM YSKI ZESPÓŁ PROJEKTOWO-INWESTYCYJNY W ŁOM Y

wodna wzdłu Narwi oraz kwalifikowana i krajoznawcza. Przez teren gminy i jednostki przebiegaj nast pujce szlaki turystyczne: ° szlak pieszy "Chwały Or a Polskiego" - niebieski - na trasie: Nowogrod - Łom a - Pi t- nica - Drozdowo - Bronowo - Wizna - Góra Str kowa - Zajki, ° szlak pieszy - ółty - na trasie: Łom a - Drozdowo - Wizna, ° szlak samochodowy na trasie: Łom a - Drozdowo - Wizna - Je ewo - Białystok, ° szlak wodny Narwi. Sie ş osadnicz jednostki tworz wsie poło one na obszarze Łom yskiego Parku Kra- jobrazowym Doliny Narwi i jego strefie ochronnej: Truszki, Kossaki, Nowe Krzewo, Krzewo, Rakowo Boginie, Rakowo Czachy, Niewodowo, Drozdowo, Kalinowo, na Obszarze Chro- nionego Krajobrazu Równiny Kurpiowskiej i Doliny Dolnej Narwi oraz w jego bezpo rednim ssiedztwie: Czarnocin, P za, Stary Dro cin, Nagórki i Dro cin Lubiejewo oraz po prawej stronie drogi krajowej nr 64 (Piatnica - Białystok): Wiktorzyn i elechy. Wsie Dro cin Lubiejewo, Nagórki, Stary Dro cin, P za i Czarnocin poło one s na obszarach chronionych i bezpo rednio przy nich (grunty wsi wykraczaj poza obszary chro- nione). Obszar jednostki, ze wzgl du na walory przyrodnicze, krajobrazowe i kulturowe oraz ju istniej c baz predysponowany jest do rozwoju funkcji turystycznej gminy. Główne kierunki rozwoju jednostki: ° rozwój funkcji turystycznej, ° rozwój usług z zakresu obsługi turystyki, ° ochrona walorów krajobrazu naturalnego (przyroda, przestrze , zabudowa), ° umiarkowany rozwój funkcji pozarolniczych, ° rozwój rolnictwa ekologicznego, ° popraw dostpnoci komunikacyjnej do terenów atrakcyjnych turystycznie, ° popraw funkcjonowania zabudowy zagrodowej. 3.1.3 Jednostka rolnicza - III Obejmuje rodkow i północn cz ş obszaru gminy zawart pomi dzy drogami: wo- jewódzk nr 64 relacji Pi tnica - Je ewo i powiatow nr 331 Pi tnica - Mały Płock oraz granicami administracyjnymi gminy. W jednostce dominuje gospodarka rolna. Obszar charakteryzuje si dobr jako ci przestrzeni produkcyjnej. W rodkowej cz ci jednostki wyst puje znaczny udział terenów le nych. Na terenie jednostki prowadzona jest równie produkcja zwierz ca oraz gospodarka

19 ŁOM YSKI ZESPÓŁ PROJEKTOWO-INWESTYCYJNY W ŁOM Y

ogrodnicza, głównie we wsiach Marianowo (hodowla bydła, sadownictwo) i El biecin (hodowla ba antów). Wi kszo ş jednostek osadniczych poło ona jest w tej jednostce, najwi ksze z nich to: Kisielnica, Marianowo, Budy Czarnockie, eziorko, Dobrzyjałowo, Kownaty, Olszyny i Mu- rawy. Główne kierunki rozwoju jednostki: ° rozwój rolnictwa, ° rozwój usług z zakresu obsługi rolnictwa, ° umiarkowany rozwój funkcji pozarolniczych, ° rozwój funkcji usługowych w o rodkach wspomagaj cych Drozdowo, Dobrzyjałowo i Kisielnica, ° ochrona rolniczej przestrzeni produkcyjnej, ° poprawa funkcjonowania zabudowy zagrodowej. 3.2. Kierunki rozwoju osadnictwa 3.2.1. Tendencje demograficzne Czynnikami kształtuj cymi rozwój demograficzny s dotychczasowe tendencje w ruchu naturalnym i migracyjnym, struktura wieku i płci ludno ci oraz tempo i charakter rozwoju społeczno-gospodarczego. Na podstawie analiz przeprowadzonych na etapie diagnozy ustalono, e wi kszo ş wy ej wymienionych czynników kształtuje si rednio korzystnie. Rozwój demograficzny charakteryzuje si stagnacj . Jedn z przyczyn spadku liczby ludno ci jest odpływ migracyj- ny. Mimo stopniowego zmniejszania si rozmiarów odpływu ludno ci, nadal wyst puje ujemne saldo migracji. Zanotowany spadek liczby urodze wpłyn ł ograniczaj co na przyrost naturalny. Negatywny wpływ na rozwój demograficzny ma równie sytuacja społeczno- gospodarcza, a zwłaszcza trudna sytuacja na rynku pracy, wysoki poziom bezrobocia. Przy powy szych uwarunkowaniach w okresie najbli szych lat przewiduje si utrzymanie tempa przyrostu zaludnienia na dotychczasowym poziomie. Przewiduje si , e liczba mieszka ców gminy pozostanie na dotychczasowym poziomie i w 2010 roku osi gnie war- to ş około 11000 osób. Aby ograniczy ş niekorzystne czynniki rozwoju demograficznego, nale y d yş do za- hamowania procesu odpływu ludno ci z gminy poprzez: ° tworzenie nowych miejsc pracy, ° tworzenie zach t do powrotu studiuj cej młodzie y,

20 ŁOM YSKI ZESPÓŁ PROJEKTOWO-INWESTYCYJNY W ŁOM Y

° wspieranie rozwoju budownictwa mieszkaniowego, ° popraw dostpnoci do usług. 3.2.2. System osadniczy Sie ş osadnicza gminy jest równomiernie rozmieszczona. System osadniczy gminy tworzy 45 jednostek osadniczych, w tym miejscowo ş gminna Pi tnica Poduchowna i Wło cia ska. Poza o rodkiem gminnym licz cym 2 214 osób najwi ksze wsie to: Drozdo- wo, Czarnocin, Dobrzyjałowo, Kisielnica, Kownaty, Kalinowo, Niewodowo, Murawy, Ol- szyny i Budy Czarnockie. Głównym o rodkiem jest miejscowo ş gminna Pi tnica Poduchowna i Pi tnica Wło- cia ska w systemie osadniczym województwa podlaskiego o rodek znaczenia lokalnego. W sieci osadniczej wyró niaj si wsie pełni ce dodatkow funkcj usługow : Droz- dowo, Dobrzyjałowo, Kownaty, Olszyny, Kisielnica i Jeziorko. Kierunki rozwoju sieci osadniczej: ° Wielofunkcyjny rozwój o rodka gminnego poprzez: - wzmocnienie funkcji usługowych o znaczeniu ponadlokalnym i lokalnym, - wykorzystanie walorów krajobrazowo - kulturowych zabytkowych fortów, - rozwój usług z zakresu kultury w oparciu o zabytkowe forty, - utrzymanie i dalszy rozwój usług z zakresu sportu i rekreacji (paramilitarne, motokros), - rozwój funkcji turystycznej w oparciu o walory przyrodnicze, krajobrazowe i kulturowe (dolina Narwi, zabytkowe forty, urozmaicony krajobraz), - rozwój ró nych form opieki społecznej, - rozwój i popraw funkcjonowania zabudowy mieszkaniowej, - rozwój funkcji usługowo - produkcyjnych, - rozwój usług z zakresu obsługi rolnictwa. ° Utrzymanie i dalszy rozwój wsi Drozdowo, Dobrzyjałowo i Kisielnica jako o rodków wspomagaj cych poprzez: - rozwój i popraw funkcjonowania placówek usługowych, - rozwój usług na rzecz rolnictwa, - rozwój funkcji produkcyjno - usługowej, - rozwój i popraw funkcjonowania zabudowy mieszkaniowej jednorodzinnej i zagrodowej.

21 ŁOM YSKI ZESPÓŁ PROJEKTOWO-INWESTYCYJNY W ŁOM Y

° Rozwój funkcji turystyczno - wypoczynkowej w miejscowo ciach poło onych w jednostce ekologiczno - turystycznej II poprzez:

- rozwój usług z zakresu obsługi ruchu turystycznego, - realizacj zabudowy letniskowej i agroturystycznej, - przekształcanie istniej cych gospodarstw rolnych w agroturystyczne, - rozwój i popraw funkcjonowania zabudowy zagrodowej. ° Rozwój funkcji produkcyjno - usługowej we wsiach Jeziorko i El biecin, ° Wielofunkcyjny rozwój pozostałych wsi poprzez: - rozwój rolnictwa, - utrzymanie i rozwój placówek usługowych, - utrzymanie i rozwój usług na rzecz obsługi rolnictwa, - rozwój funkcji pozarolniczych, - rozwój i popraw funkcjonowania zabudowy zagrodowej. ° Wzmocnienie powi za funkcjonalnych pomi dzy poszczególnymi o rodkami systemu osadniczego poprzez: - modernizacj sieci drogowej, - popraw funkcjonowania komunikacji zbiorowej, - rozbudow systemów ł czno ci, - kształtowanie racjonalnych relacji funkcjonalno-przestrzennych społecznie akcepto- wanych i efektywnych ekonomicznie pomi dzy poszczególnymi o rodkami.

3.3. Kierunki ochrony przestrzeni przyrodniczej 3.3.1. Obszary obj te ochron prawn a) Rezerwat przyrody „Kalinowo” Rezerwat „Kalinowo” został utworzony w 1972 roku na powierzchni 1,45 ha, a nast pnie powi kszony w 1989 roku do 69,8 ha. Rezerwat obejmuje kompleks le ny nale cy do Nadle nictwa Łom a poło ony na południowym zboczu doliny Narwi pomi dzy Kalino- wem i Drozdowem. Ze wzgl du na specyficzny układ topograficzny zwi zany z du ym na- chyleniem terenu (deniwelacje rz du 40 m) rezerwat posiada wiele cech swoistych. Celem ochrony jest zachowanie w stanie naturalnym wielogatunkowego lasu liciastego z zespołami gr du czy ş cowego i gr du typowego oraz d browy wietlistej z rzadkimi ro linami tworz - cymi murawy kserotermiczne. Na terenie rezerwatu wyst puje 6 gatunków podlegaj cych

22 ŁOM YSKI ZESPÓŁ PROJEKTOWO-INWESTYCYJNY W ŁOM Y

ochronie prawnej: lilia złotogłów, naparstnica zwyczajna, zawilec wielokwiatowy, rojnik po- spolity, gnie dzik le ny i podkolan biały. Na obszarze rezerwatu zabrania si : ° wycinania drzew z wyj tkiem uzasadnionych potrzebami gospodarstwa rezerwatowego, które okre lone s w planie urz dzania rezerwatu, po uzgodnieniu z wojewódzkim konserwatorem przyrody; ° dokonywania zmian stosunków wodnych bez uzyskania zezwolenia od wła ciwego orga- nu ds. gospodarki wodnej w porozumieniu z wła ciwym organem ds. ochrony przyrody (zmiana stosunków wodnych w rezerwacie przyrody mo e nast pi ş tylko w przypadku, gdy nie spowoduje ona zasadniczej zmiany w warunkach rodowiska przyrodniczego; ° zbioru owoców oraz nasion drzew i krzewów z wyj tkiem nasion na potrzeby odnowienia lasu, których pozyskanie mo e odbywa ş si na warunkach uzgodnionych z wojewódzkim konserwatorem przyrody; ° zbioru ziół leczniczych oraz innych ro lin lub ich cz ci; ° pozyskiwania ciółki le nej i wypasu zwierz t gospodarskich; ° niszczenia gleby i pozyskiwania kopalin; ° zanieczyszczenia terenu i wzniecania ognia; ° niszczenia lub uszkadzania drzew i innych ro lin; ° chwytania, płoszenia i zabijania dziko yj cych zwierz t, niszczenia gniazd, wybierania jaj i piskl t wszystkich gatunków ptaków; ° umieszczania tablic, napisów i innych znaków z wyj tkiem tablic i znaków zwi zanych z ochron rezerwatu; ° wznoszenia budowli oraz zakładania i budowy urz dze komunikacyjnych i innych urz - dze technicznych; ° przebywania poza miejscami wyznaczonymi w planie ochrony rezerwatu. b) Łom yski Park Krajobrazowy Doliny Narwi Łom yski Park Krajobrazowy Doliny Narwi powstał na bazie Rozporz dzenia Nr 4/94 Wojewody Łom yskiego z dnia 10 grudnia 1994 roku. Rozporz dzenie to zostało uchylone Rozporz dzeniem Nr 3/06 Wojewody Podlaskiego z dnia 23 maja 2006 roku w sprawie Łom yskiego Parku Krajobrazowego Doliny Narwi (Dz. Urz. Woj. Podl. 2006.152.1406). Park obejmuje tereny poło one w dolinie Narwi na odcinku od Bronowa do Łom y wraz ze strefa kraw dziow w obr bie gmin: Łom a, Pi tnica i Wizna, na powierzchni około 7 500 ha, w tym 2 869,7 ha znajduje si na obszarze gminy Pi tnica.

23 ŁOM YSKI ZESPÓŁ PROJEKTOWO-INWESTYCYJNY W ŁOM Y

„Celem Parku jest ochrona zalewowyc h terenów doliny Narwi, wyró niaj cych si wyst powaniem wielu rzadkich i zagro onych wygini ciem gatunków ro lin i zwierz t oraz unikalnych warto ci krajobrazowych. Walory przyrodnicze i krajobrazowe stwarzaj równie warunki do prowadzenia działalno ci n aukowej i dydaktycznej oraz turystyki kwalifikowanej, a stan cz ysto ci rodowiska do upowszechnienia rozwoju rolnictwa ekologicznego”. Zgodnie z w/w rozporz dzeniem Wojewody Podlaskiego Łom yski Park Krajobrazo- wy został powołany w celu: ° ochrony warto ci przyrodniczych: - zachowanie swobodnie meandruj cej nizinnej rzeki Narew oraz jej nieregularnego koryta i doliny z du ilo ci starorzeczy, które wraz z dopływami i rowami tworzy skomplikowan sie ş wodn ; - zachowanie chronionych i rzadkich gatunków zwierz t i ro lin zwi zanych z siedliskami charakterystycznymi dla Parku; ° ochrony warto ci historycznych i kulturowych: - ochrona to samo ci kulturowej obszaru; - ochrona zasobów dziedzictwa kulturowego; - odtwarzanie i o ywianie lokalnych tradycji; ° ochrony warto ci krajobrazowych: - zachowanie i ochrona zespołów krajobrazu otwartego, stanowi cego walor wizualny współistnienia gospodarki człowieka z naturalnymi elementami rodowiska; - ochrona wyró niaj cych si w rodowisku wizualnych form geomorfologicznych; - przywracanie obszarom o krajobrazie niekorzystnie przekształconym ich potencjalnych walorów krajobrazowych i przyrodniczych; - zachowanie i tworzenie mozaiki krajobrazów. Rozporz dzenie to na obszarze Parku wprowadza nast pujce zakazy: ° umy lnego zabijania dziko wyst pujcych zwierz t, niszczenia ich nor, legowisk, innych schronie i miejsc rozrodu oraz tarlisk i zło onej ikry, z wyj tkiem amatorskiego połowu ryb oraz wykonywania czynno ci w ramach racjonalnej gospodarki rolnej, le nej, rybackiej i łowieckiej; ° likwidowania i niszczenia zadrzewie ródpolnych, przydro nych i nadwodnych, je eli nie wynikaj z potrzeby ochrony przeciwpowodziowej lub zapewnienia bezpiecze stwa ruchu drogowego lub wodnego lub budowy, odbudowy, utrzymania, remontów lub naprawy urz dze wodnych;

24 ŁOM YSKI ZESPÓŁ PROJEKTOWO-INWESTYCYJNY W ŁOM Y

° pozyskiwania do celów gospodarczych skał, w tym torfu, oraz skamieniało ci, w tym kopalnych szcz tków ro lin i zwierz t, a tak e minerałów; ° wykonywania prac ziemnych trwale zniekształcaj cych rze b terenu, z wyj tkiem prac zwi zanych z zabezpieczeniem przeciwpowodziowym, przeciwosuwiskowym lub budow , odbudow, utrzymaniem, remontem lub napraw urzdze wodnych; ° dokonywania zmian stosunków wodnych, je eli zmiany te nie słu ochronie przyrody lub racjonalnej gospodarce rolnej, le nej, wodnej lub rybackiej; ° likwidowania, zasypywania i przekształcania zbiorników wodnych, starorzeczy oraz obsza- rów wodno - błotnych; ° wylewania gnojowicy, z wyj tkiem nawo enia własnych gruntów; ° prowadzenia chowu i hodowli zwierz t metod bezciółkow ; ° utrzymywania otwartych rowów ciekowych i zbiorników ciekowych; ° organizowania rajdów motorowych i samochodowych. Zakazy pozyskiwania do celów gospodarczych skał, w tym torfu, oraz skamieniało ci, w tym kopalnych szcz tków ro lin i zwierz t, a tak e minerałów nie dotycz cz ci Parku, na którym poło one s zło a kopalin: - udokumentowane do dnia 31 grudnia 2005 r., których dokumentacje zostały zatwierdzone przez wła ciwy organ administracji geologicznej; - udokumentowane na podstawie koncesji na poszukiwanie i rozpoznawanie, udzielonych do dnia 31 grudnia 2005 r.; - udokumentowane na podstawie informacji geologicznych zawartych w dokumentacjach sporz dzonych i zatwierdzonych przez wła ciwy organ administracji geologicznej do dnia 31 grudnia 2005 r. Zakaz prowadzenia chowu i hodowli zwierz t metod bez ciółkow nie dotyczy gospodarstw poło onych w Parku, w których wprowadzono hodowl zwierz t metod bez ciół- kow przed wej ciem w ycie Rozporz dzenia Nr 3/06 Wojewody Podlaskiego z dnia 23 maja 2006 roku. W gminie Pi tnica granica parku krajobrazowego przebiega od mostu na Narwi w Pi tnicy Poduchownej, wzdłu drogi krajowej nr 64 Pi tnica -Je ewo, dalej wzdłu drogi Pi tnica - Bronowo obejmuj c grunty rolne i le ne poło one w strefie kraw dziowej oraz dno doliny Narwi w nast pujcych wsiach: Pi tnica Wło cia ska, Kalinowo, Drozdowo, Niewo- dowo, Rakowo - Czachy i Rakowo - Boginie, Krzewo, Kosaki i dalej w kierunku Brono- wa w gminie Wizna.

25 ŁOM YSKI ZESPÓŁ PROJEKTOWO-INWESTYCYJNY W ŁOM Y

Na terenie Parku obowi zuj nast pujce zakazy: ° lokalizacji obiektów i instalowania urz dze mog cych mie ş wp ływ na przyrod Parku oraz naruszaj cych ukształtowane walory przyrodnicze i krajobrazowe bez wykonania oceny oddziaływania na rodowisko (zakaz nie dotyczy zgodnego z prawem budowlanym lokaliz owania obiektów indywidualnych gospodarstw rolniczych); ° lokaliz acji wylewisk i wysypisk komunalnych poza miejscami wyznaczonymi planami zagospodarowania przestrzennego; ° zmiany stosunków wodnych bez zgody dyrektora Parku; ° odprowadzania do wód lub ziemi cieków lub innych zanieczyszcze w stanie surowym lub oczyszczonyc h w stopniu ni szym od wymaganego przepisami przy odprowadzaniu cieków do wód I klasy czysto ci (zakaz nie dotyczy racjonalnego z punktu widzenia g o- spoda rki rolnej nawo enia obornikiem, gnojówk i gnojowic ); ° eksploatacji kruszywa i innych surowców minera lnych i organicznych bez zasi gni cia op inii wojewódzkiego konserwatora przyrody; ° wykonywania prac ziemnych naruszaj cych naturaln rze b terenu; ° wykonywania prac pogł biaj cych erozj rzeki, m.in. bagrowania dna, likwidacji natura l- nych progów wodnych, us uwania lub niszczenia kompleksów ro linnych, naruszania brzegów rzeki; ° wypalania ro linno ci i posuszu ro linnego; ° biwakowania poza miejscami wyznaczonymi do tego celu; ° sieciowego połowu ryb nas całym odcinku Narwii, starorzeczach i dopływach w gran i- cach P arku; ° wdkowania na starorzeczach w okresie od 15 marca do 15 czerwca. Wokół Parku utworzono stref ochronn zwana otulin o powierzchni około 11 500 ha, której granic w gminie Pi tnica wyznacza most na Narwi, droga krajowa nr 64 Pi tnica - Je ewo oraz droga Wiktorzyn - elechy - Truszki i dalej w kierunku wsi Janczewo w gminie Wizna. Na terenie otuliny zabrania si : ° wprowadzania zmian stosunków wodnych mog cych ujemnie oddziaływa ş na obszar Parku; ° odprowadzania do wód lub ziemi cieków lub innych zanieczyszcze płynnych lub oczyszczonych w stopniu ni szym ni wymagany przepisami przy odprowadzaniu cie- ków do wód I klasy czysto ci;

26 ŁOM YSKI ZESPÓŁ PROJEKTOWO-INWESTYCYJNY W ŁOM Y

° lokalizacji obiektów przemysłowych mog cych powodowa ş degradacj rodowiska przyrodniczego; ° wypalania ro linno ci i posuszu ro linnego. Dla parku i jego otuliny sporz dzono plan ochrony zatwierdzony Rozporz dzeniem Nr 11/99 Wojewody Podlaskiego z dnia 27 kwietnia 1999 roku (Dz. Urz dowy Województwa Podlakskiego Nr 16 z dnia 14 maja 1999). W granicach parku i jego otuliny wyró nio no cztery strefy ochrony walorów przyro d- niczych: ° stref PI ochrony cisłej, do której zaliczono istniej ce i projektowany rezerwaty przyr o- dy oraz stanowiska legowe ptaków drapie nych; ° stref PII ochrony całkowitej obejmuj ca zalewowe dno doliny Narwi w gr anicach parku, stref kraw dziow parku z istniejacymi lub projektowanymi mniejszymi formami ochr o- ny: u ytkami ekologicznymi, ziołoro lami, szuwarami, olsami, lasami grupy I, miejscami obserwacji ółwia błotnego; ° stref P III z wysoczyznow cz ci parku, dolinow cz ci otuliny i korytarzami ekol o- gicznymi; ° stref P IV, w skład której wchodzi wysoczyznowa cz ş otuliny. Uchwał Nr III/20/11 Sejmiku Województwa Podlaskiego z dnia 10 stycznia 2011 roku ustanowiony został Plan Ochrony Łom yskiego Parku Krajobrazowego Doliny Narwi z planem zada ochronnych OSOP I SOOS NATURA 2000 Przełomowa Dolina Narwi. Szczegółowe zasady zagospodarowania i u ytkowania terenów w granicach parku i otuliny zawarto w planie ochrony parku. 2 c) Obszar Chronionego Krajobrazu Równiny Kurpiowskiej i Doliny Dolnej Narwi Południowo-zachodnia cz ş gminy poło ona jest w Obszarze Chronionego Krajobra- zu Równiny Kurpiowskiej i Doliny Dolnej Narwi, w którym obowi zuj zasady gospodarowania okre lone w Rozporz dzeniu Wojewody Łom yskiego z dnia 19 maja 1998 roku w sprawie wyznaczenia obszarów chronionego krajobrazu na terenie województwa łom y- skiego (Dz. Urz. Woj. Łom yskiego Nr 6, poz. 56 z dnia 15 czerwca 1998 roku). Zgodnie z rozporz dzeniem w skład obszaru wchodz tereny wsi: Pi tnica Poduchow- na, Czarnocin, Penza, Dro cin Stary, Nagórki, Dro cin Lubiejewo. Ł cznie w granicach obszaru znalazło si 1 246 ha (2,5 % ogółu powierzchni), tym 1 115 ha u ytków rolnych, 32

2 Zmiana studium uwarunkowa i kierunków zagospodarowania przestrzennego Gminy Pi tnica uchwalona uchwał nr 106/XXIV/2012 Rady Gminy Pi tnica z dnia 23 listopada 2012r. §4 pkt.1 lit. b 27 ŁOM YSKI ZESPÓŁ PROJEKTOWO-INWESTYCYJNY W ŁOM Y

ha lasów i 75 ha wód. W my l rozporz dzenia celem ochrony jest zachowanie wyró niaj - cych si krajobrazowo terenów o ró nych typach ekosystemów. Na obszarze chronionego krajobrazu zabrania si : ° niszczenia nor, eremi, legowisk zwierz cych, gniazd ptasich i niszczenia jaj; ° niszczenia gleby i naturalnego ukształtowania terenu; ° wysypywania, zakopywania, wylewania odpadów i innych nieczysto ci, innego zanieczyszczania wód, gleby i powietrza poza miejscami do tego wyznaczonymi w planach zagospodarowania przestrzennego; ° zmiany stosunków wodnych z wyj tkiem zabiegów renaturalizacyjnych; ° lokalizacji budownictwa letniskowego poza miejscami do tego wyznaczonymi w miejscowych planach zagospodarowania przestrzennego; ° zabudowy pasa terenu o szeroko ci 25 m od linii brzegowej rzek. d) Pomniki przyrody Pomnikami przyrody s wyró niaj ce si twory przyrody o ywionej lub nieo ywionej o szczególnej warto ci pod wzgl dem przyrodniczym, naukowym, historycznym, pami tko- wym lub krajobrazowym. Zgodnie z rejestrem pomników przyrody na terenie gminy Pi tnica wyst puj nast pujce obiekty: ° db szypułkowy o obwodzie na wysoko ci 1,3 m - 430 cm i wysoko ci około 22 m rosn - cy we wsi Wiktorzyn przy przystanku PKS (nr rejestru 28); ° aleja grabowa z 392 drzewami o obwodzie na wysoko ci 1,3 m - od 15 do 110 cm wraz z dwoma grupami wierków rosn cych na kra cach alei o długo ci 200 m we wsi Droz- dowo na terenie Gminnej Spółdzielni Pi tnica (nr rej. 33); ° jesion wyniosły o obwodzie na wysoko ci 1,3 m - 243 cm i wysoko ci około 30 m rosn - cy we wsi Drozdowo „Dolny Dwór” na terenie Gminnej Spółdzielni Pi tnica (nr rej. 34); ° db szypułkowy o obwodzie na wysoko ci 1,3 m - 240 cm i wysoko ci około 25 m rosn - cy we wsi Drozdowo „Górny Dwór” na terenie Gminnej Spółdzielni Pi tnica (nr rej. 35); ° db szypułkowy o obwodzie na wysoko ci 1,3 m - 424 cm i wysoko ci około 27 m i w wieku około 200 lat rosn cy w Nadle nictwie Łom a, Le nictwo Drozdowo, oddział 159d (nr rej. 175); ° db szypułkowy o obwodzie na wysoko ci 1,3 m - 337 cm i wysoko ci około 26 m i w wieku około 200 lat rosn cy w Nadle nictwie Łom a, Le nictwo Drozdowo, oddział 172r (nr rej. 176);

28 ŁOM YSKI ZESPÓŁ PROJEKTOWO-INWESTYCYJNY W ŁOM Y

° db szypułkowy o obwodzie na wysoko ci 1,3 m - 453 cm i wysoko ci około 28 m i w wieku około 300 lat rosn cy w Nadle nictwie Łom a, Le nictwo Drozdowo, oddział 159d (nr rej. 178); ° sosna zwyczajna o obwodzie na wysoko ci 1,3 m - 250 cm i wysoko ci około 25,5 m i w wieku około 200 lat rosn ca w Nadle nictwie Łom a, w pobli u wsi Nagórki, około 50 m od Narwi (nr rej. 179); ° sosna zwyczajna o obwodzie na wysoko ci 1,3 m - 290 cm i wysoko ci około 26 m i w wieku około 200 lat rosn ca w Nadle nictwie Łom a, w pobli u wsi Nagórki, około 50 m od Narwi (nr rej. 180); ° sosna zwyczajna o obwodzie na wysoko ci 1,3 m - 290 cm i wysoko ci około 23,5 m i w wieku około 200 lat rosn ca w Nadle nictwie Łom a, w pobli u wsi Nagórki, około 55 m od Narwi (nr rej. 181); ° sosna zwyczajna o obwodzie na wysoko ci 1,3 m - 240 cm i wysoko ci około 24 m i w wieku około 180 - 200 lat rosn ca w Nadle nictwie Łom a, w pobli u wsi Nagórki, około 50 m od Narwi (nr rej. 182). Zgodnie z Rozporz dzeniem Wojewody Łom yskiego Nr 5/96 z dnia 14 maja 1996 roku w sprawie uznania niektórych tworów przyrody na terenie województwa łom yskiego za pomniki przyrody oraz skre lenia z rejestru pomników przyrody na obszarze gminy istniej nast pujce pomniki przyrody: ° sosna zwyczajna o obwodzie pnia na wysoko ci 1,3 m - 263 cm, wysoko ci 25 m i w wieku około 200 lat rosn ca na terenie Lasów Pa stwowych Nadle nictwa Łom a, Le nictwo Drozdowo (oddział 1a) w pobli u wsi Nagórki, około 30 m od rzeki Narew; ° sosna zwyczajna o obwodzie pnia na wysoko ci 1,3 m - 236 cm, wysoko ci 25 m i w wieku około 200 lat rosn ca na terenie Lasów Pa stwowych Nadle nictwa Łom a, Le nictwo Drozdowo (oddział 1a) w pobli u wsi Nagórki, około 35 m od rzeki Narew; ° sosna zwyczajna o obwodzie pnia na wysoko ci 1,3 m - 210 cm, wysoko ci 25 m i w wieku około 200 lat rosn ca na terenie Lasów Pa stwowych Nadle nictwa Łom a, Le nictwo Drozdowo (oddział 1a) w pobli u wsi Nagórki, około 45 m od rzeki Narew; ° sosna zwyczajna o obwodzie pnia na wysoko ci 1,3 m - 224 cm, wysoko ci 25 m i w wieku około 200 lat rosn ca na terenie Lasów Pa stwowych Nadle nictwa Łom a, Le nictwo Drozdowo (oddział 1a) w pobli u wsi Nagórki, około 65 m od rzeki Narew;

29 ŁOM YSKI ZESPÓŁ PROJEKTOWO-INWESTYCYJNY W ŁOM Y

° sosna zwyczajna o obwodzie pnia na wysoko ci 1,3 m - 257 cm, wysoko ci 25 m i w wieku około 200 lat rosn ca na terenie Lasów Pa stwowych Nadle nictwa Łom a, Le nictwo Drozdowo (oddział 1a) w pobli u wsi Nagórki, około 80 m od rzeki Narew; ° sosna zwyczajna o obwodzie pnia na wysoko ci 1,3 m - 216 cm, wysoko ci 25 m i w wieku około 200 lat rosn ca na terenie Lasów Pa stwowych Nadle nictwa Łom a, Le nictwo Drozdowo (oddział 1a) w pobli u wsi Nagórki, około 85 m od rzeki Narew; ° sosna zwyczajna o obwodzie pnia na wysoko ci 1,3 m - 205 cm, wysoko ci 25 m i w wieku około 200 lat rosn ca na terenie Lasów Pa stwowych Nadle nictwa Łom a, Le nictwo Drozdowo (oddział 1a) w pobli u wsi Nagórki, około 95 m od rzeki Narew. W stosunku do obiektów poddanych ochronie zakazuje si : ° niszczenia, uszkadzania, przemieszczania i wycinania; ° zanieczyszczania terenu wokół nich, ° wzniecania ognia i rozpalania ognisk w ich s siedztwie; ° umieszczania tablic, napisów, ogłosze reklamowych i innych znaków nie zwi zanych z ich ochron ; ° wznoszenia obiektów i budowy urz dze w odległo ci mog cej prowadzi ş do ich zniszczenia lub uszkodzenia; ° wykonywania innych czynno ci mog cych doprowadzi ş do ich zniszczenia lub uszkodzenia. e) Obszary NATURA 2000 Na obszarze gminy Pi tnica wyst puj nast pujce obszary NATURA 2000: Obszar Specjalnej Ochrony Ptaków Przełomowa Dolina Narwi (PLB200008), Obszar Specjalnej Ochrony Ptaków Dolina Dolnej Narwi (PLB140014) i Specjalny Obszar Ochrony Siedlisk Ostoja Narwia ska (PLH200024). Obszar Specjalnej Ochrony Ptaków Przełomowa Dolina Narwi (PLB200008)- ostaja ptasia o randze europejskiej. Utworzony został dla ochrony 35 gatunków ptaków z Zał cznika I Dyrektywy Rady 79/409/EWG. Na obszarze tym wyst puje 19 gatunków ptaków z Polskiej Czerwonej Ksi gi. Jest to bardzo wa na ostoja ptaków wodno błotnych, szczególnie w okresie lgowym.

Obszar Specjalnej Ochrony Ptaków Dolina Dolnej Narwi (PLB140014). Jest to ostoja ptasia o randze europejskiej E 26. Wyst puje tu co najmniej 40 gatunków ptaków z Zał cznika I Dyrektywy Rady 79/409/EWG, 20 gatunków z Polskiej Czerwonej Ksigi (PCK). Stwier- dzono równie wyst powanie 178 gatunków ptaków, w tym co najmniej 125 l gowych.

30 ŁOM YSKI ZESPÓŁ PROJEKTOWO-INWESTYCYJNY W ŁOM Y

Specjalny Obszar Ochrony Siedlisk Ostoja Narwia ska (PLH200024). Utworzony dla ochrony 18 typów siedlisk z Zał cznika I Dyrektywy Rady 92/43/EWG.

Dla Obszaru Specjalnej Ochrony Ptaków Przełomowa Dolina Narwi i Specjalnego Ob- szaru Ochrony Siedlisk Ostoja Narwia ska, do czasu sporz dzenia i ustanowienia planów zada ochronnych lub planów ochrony, obowi zuj cymi s ustalenia wynikaj ce z Planu Ochrony Łom yskiego Parku Krajobrazowego Doliny Narwi z planem zada ochronnych OSOP I SOOS NATURA 2000 Przełomowa Dolina Narwi ustanowionego Uchwał Nr III/20/11 Sejmiku Województwa Podlaskiego z dnia 10 stycznia 2011 roku oraz ustalenia wynikaj ce ze Standardowych Formularzy Danych dla tych obszarów.

Dla Obszaru Specjalnej Ochrony Ptaków Dolina Dolnej Narwi, do czasu sporz dzenia i ustanowienia planu zada ochronnych lub planów ochrony obowi zuj ustalenia wynikaj ce ze Standardowego Formularza Danych dla tego obszaru. f) U ytki ekologiczne ° uytek ekologiczny „Piaskowa Górka - Krzewo” - powierzchnia – 2,51 ha. Celem ochrony jest ochrona siedlisk gatunków kserotermicznych b dcych miejscem wyst powania chronionych gatunków porostów, ro lin i zwierz t; ° uytek ekologiczny „Rzeka Narwica” - powierzchnia - 12,81 ha. Celem ochrony jest ochrona koryta Narwicy oraz zespołów ro linno ci wodnej i bagiennej. 3

3.3.2. Obszary wskazane do obj cia ochron a) Projektowany rezerwat przyrody "Krzewo" Projektuje si obj ş ochron rezerwatow u ytek zielony uroczyska Krzewo o powierzchni około 4,5 1,77 ha, obecnie uznany jako u ytek ekologiczny „Piaskowa Góra – Krzewo”, połoony na południowy-wschód od zabudowa wsi Krzewo. Celem ochrony rezerwatu b dzie zachowanie murawy psammfilnej z chrobotkami i lepnic zielonaw . Na obszarze rezerwatu wyst pi konieczno ş obj cia aktywnymi formami ochrony ro linno ş murawow poprzez powstrzymywanie zalesie zboczy. Niezb dna b dzie równie ochrona przed pokrywaniem muraw kserotermicznych monokulturowymi nalotami sosny oraz kontrola zmian w zespołach ro linnych. 4 W rezerwacie obowi zywa ş b dzie zakaz:

3 Zmiana studium uwarunkowa i kierunków zagospodarowania przestrzennego Gminy Pi tnica uchwalona uchwał nr 106/XXIV/2012 Rady Gminy Pi tnica z dnia 23 listopada 2012r. §4 pkt.1 lit. b 4 Zmiana studium uwarunkowa i kierunków zagospodarowania przestrzennego Gminy Pi tnica uchwalona uchwał nr 106/XXIV/2012 Rady Gminy Pi tnica z dnia 23 listopada 2012r. §4 pkt.1 lit. b 31 ŁOM YSKI ZESPÓŁ PROJEKTOWO-INWESTYCYJNY W ŁOM Y

° naruszania naturalnej rze by terenu i pozyskiwania kopalin; ° niszczenia gleby lub zmiany sposobu jej u ytkowania; ° zanieczyszczenia terenu i wzniecania ognia; ° zbioru ziół leczniczych oraz innych dziko rosn cych ro lin; ° stosowania rodków chemicznych w gospodarce rolnej; ° umieszczania tablic, napisów i innych znaków z wyj tkiem tablic i znaków zwi zanych z ochron rezerwatu; ° wznoszenia budowli oraz innych urz dze technicznych; ° wst pu do rezerwatu poza miejscami wyznaczonymi w planie ochrony rezerwatu.

b) U ytki ekologiczne Zgodnie z planem ochrony parku krajobrazowego planuje si obj cie ochron przyrody kilku u ytków ekologicznych poło onych w dolinie Narwi. S to: ° stanowisko ro linno ci murawowej i kserotermicznej ze skalnic ziarenkowat wyst pujce na powierzchni 9,74 3,2 ha na południe od zabudowa wsi Niewodowo; ° bogate gatunkowo zbiorowiska murawowe wyst pujce na wschód od Drozdowa i na północ od Niewodowa na powierzchni 22,7 14,0 ha; ° koryto Narwicy oraz zespoły ro linno ci wodnej i bagiennej poło one na prawym brzegu Narwicy na odcinku od Kalinowa do Niewodowa na powierchni 116,1 ha; ° starorzecza Narwi z zespołami ro linno ci wodnej. 5 W obr bie u ytków ekologicznych nale y zabroni ş: ° pozyskiwania, niszczenia lub uszkadzania drzew i innych ro lin; ° zbioru wszystkich dziko rosn cych ro lin; ° niszczenia nor i legowisk zwierz cych, gniazd ptasich i wybierania jaj; ° wysypywania, zakopywania i wylewania odpadów lub innych nieczysto ci, innego zanieczyszczenia wód i gleby oraz powietrza; • wydobywania torfu i innych kopalin; • niszczenia gleby oraz zmiany sposobu jej u ytkowania; • palenia ognisk; • zmiany stosunków wodnych; • uytkowania łodzi motorowych; • wdkowania w okresie od 15 marca do 15 czerwca;

5 Zmiana studium uwarunkowa i kierunków zagospodarowania przestrzennego Gminy Pi tnica uchwalona uchwał nr 106/XXIV/2012 Rady Gminy Pi tnica z dnia 23 listopada 2012r. §4 pkt.1 lit. b 32 ŁOM YSKI ZESPÓŁ PROJEKTOWO-INWESTYCYJNY W ŁOM Y

• chwytania, płoszenia i zabijania dziko yj cej zwierzyny. c) Lasy ochronne Kompleks le ny „Olszyna Krzewska” o powierzchni 208 ha poło ony na prawym zboczu doliny Narwi oraz jej cz ci bagiennej na południowy-wschód od wsi Krzewo Stare, przewidywany jest do nadania statusu lasu wodochronnego i glebochronnego. Obejmuje on olsy i ł gi olszowe na glebach torfowych oraz lasy na siedliskach boru wie ego i boru mie- szanego wie ego z drzewostanami sosny, d bu, brzozy w ró nych klasach wieku. Na hali- znach wykształciła si ro linno ş psammofilna. d) Ochrona gatunkowa zwierz t Na obszarze Łom yskiego Parku Krajobrazowego Doliny Narwi projektuje si obj - cie ochron prawn dwóch stanowisk wyst powania: ółwia błotnego oraz orlika krzykliwe- go. Celem ochrony jest zabezpieczenia miejsc rozrodu i gniazdowania powy szych gatunków zwierz t. 3.3.3. Ochrona zasobów geologicznych W granicach gminy znajduje si kilka udokumentowanych złó kruszywa naturalnego, piasków, piasków ze wirem oraz torfów i gytii. S to obszary o ró nym stopniu rozpoznania geologicznego. Wykaz udokumentowanych złó kopalin w gminie Pi tnica Kategoria Zasoby L.p. Nazwa zło a Rodzaj kopaliny udokumen- Uwagi

towania 1. El biecin I 75,6 tys. t. kruszywo naturalne kategoria C 1 2. Pi tnica Wło c. 151,0 tys. t. kruszywo naturalne kategoria C 2

3. Nowe Bo ejewo - kruszywo naturalne kategoria C 2 teren w gm. Pi tnica i Wizna 4. Czarnocin 60,0 tys. t. kruszywo naturalne 5. Dobrzyjałowo 7,3 mln m 3 piaski ze wirem zasoby sza- cunkowe 6. Dobrzyjałowo 36 mln m 3 piaski drobne zasoby sza- cunkowe 7. Murawy 65,5 tys. t. kruszywo naturalne 8. dolina Narwi koło 773 tys. t. torfy zasoby bi- teren Krzewa lansowe w granicach parku krajobrazowego 9. Kisielnica 537 tys. t torfy i gytie zasoby bilansowe 10. Rejon wsi Drozdowo kruszywo naturalne zasoby per- teren poło- Niewodowo i Rakowo spektywicz- ony w gra- 33 ŁOM YSKI ZESPÓŁ PROJEKTOWO-INWESTYCYJNY W ŁOM Y

Czachy ne nicach parku 11. Kobylin 1 kruszywo naturalne 12. Kalinowo 2 kruszywo naturalne 3 13. Górki Sypniewo 286,3 tys. t. kruszywo naturalne kategoria C 1 4 14. Kisielnica 271,3 tys. t. kruszywo naturalne kategoria C 1 15. Murawy 5 kruszywo naturalne

Kierunki polityki przestrzennej w zakresie eksploatacji złó kopalin pospolitych: • Intensyfikacja bada geologicznych maj cych na celu udokumentowanie złó surowców mineralnych • Ochrona udokumentowanych złó kopalin pospolitych przed zabudow i innymi formami trwałego zainwestowania. • Zakaz pozyskiwania kruszywa naturalnego ze skarp i torfu z dna dolin rzecznych oraz na obszarach prawnej ochrony przyrody. • Rekultywacja starych wyrobisk poeksploatacyjnych i przywrócenie im warto ci u ytkowych. • Warunkiem dopuszczenia eksploatacji zło a (udzielenia koncesji) jest zapewnienie obsługi komunikacyjnej kopalni, w tym wł czenia do drogi publicznej na warunkach uzgodnionych z zarz dc drogi

3.3.4. Ochrona wód powierzchniowych Zgodnie z Zarz dzeniem Prezesa Centralnego Urz du Gospodarki Wodnej z 1972 roku w sprawie docelowego stanu czysto ci wód powierzchniowych płyn cych Polski dla wód Narwi, Łojewka i Penzy zakłada si uzyskanie docelowo II klasy czysto ci. Retencjonowanie wody w rzekach i zbiornikach pozwala na racjonalne ich wykorzystanie, gromadzenie w stanach zagro e powodzi oraz dostarczanie jej w okresach suszy. Pro- gram małej retencji obejmuje jedynie renowacj i powi kszenie powierzchni zalewów oraz pojemno ci istniej cych zbiorników. Kierunki polityki przestrzennej w zakresie gospodarki wodnej: ° Poprawa stosunków wodnych i zapobieganie nadmiernym stratom wody, zwłaszcza na terenach odczuwaj cych deficyt wód poprzez realizacj programu małej retencji oraz renowacj urz dze melioracyjnych i zwi kszenie retencyjno ci gleb w wyniku wył czenia z gospodarczego wykorzystania terenów bagiennych, podmokłych i ródliskowych. ° Poprawa stanu sanitarnego wód Narwi oraz innych cieków do zakładanych klas czysto ci poprzez porz dkowanie gospodarki wodno- ciekowej (budowa systemów kanalizacyj- nych z odprowadzeniem cieków do oczyszczalni w Łom y).

1, 2 Zmiany wprowadzone Uchwał Nr 229/XXXVIII/06 Rady Gminy Pi tnica z dnia 18 padziernika 2006 roku 3,4,5 Zmiany wprowadzone Uchwał Nr 36/VIII/11 Rady Gminy Pi tnica z dnia 12 maja 2011 roku 34 ŁOM YSKI ZESPÓŁ PROJEKTOWO-INWESTYCYJNY W ŁOM Y

° Usprawnienie eksploatacji dolinowych systemów melioracyjnych oraz ich wyposa enie w urz dzenia pi trz ce dla prowadzenia nawodnie metod regulowanego odpływu. ° Poprzedzanie zada melioracyjnych ekspertyzami ekologicznymi wskazuj cymi opty- malne rozwi zania zabezpieczaj ce ekosystemy le ne, torfowiskowe, miejsca l gowe, tar- liska, stanowiska rzadkich ro lin i zwierz t, ostoje zwierz t łownych itp. przed nieodwra- caln degradacj stosunków wodnych, a tym samym całego rodowiska. ° Ochron wód powierzchniowych poprzez ograniczanie stosowania wysokotoksycznych rodków nawo enia oraz ochrony ro lin w strefach brzegowych cieków wodnych. ° Zmniejszenie ładunku zanieczyszcze komunalnych odprowadzanych do wód poprzez porzdkowanie gospodarki wodno- ciekowej na terenach zabudowanych (budowa lokalnych systemów kanalizacji i oczyszczalni cieków, w tym oczyszczalni przydomowych i zagrodowych). ° Ograniczenie infiltracji i spływów powierzchniowych zanieczyszczonych wód opadowych poprzez wła ciwe składowanie odpadów stałych, przechowywanie nawozów sztucznych i rodków ochrony ro lin oraz gnojowicy. ° Zakaz lokalizacji ferm ciołowych i ferm zwierz t futerkowych w strefach zalewowych oraz rozlewania gnojowicy, w tym jej rolniczego wykorzystania w cz ci zalewowej i kraw dziowej dolin rzecznych. ° Tworzenie stref buforowych wzdłu cieków oraz wykorzystanie naturalnych i sztucznych zbiorników wodnych jako biofiltrów. 3.3.5. Ochrona wód podziemnych Zaopatrzenie ludno ci w wod pitn i do celów gospodarczych oparte jest o mi dzymo- renowy poziom wód wyst pujcy pod kompleksem glin o dobrej izolacyjno ci na gł bokoci około 54-56 m (Dobrzyjałowo), 58 m p.p.t. (Pi tnica), 78-79 m, (Drozdowo) i 111-114 m (Jeziorko). Wszystkie studnie zlokalizowane na terenie gminy posiadaj strefy ochrony bezpo- redniej o szeroko ci 8-10m od zarysu urz dze oraz s ogrodzone siatk . Na terenie stref ochrony bezpo redniej zabronione jest u ytkowanie gruntów do celów nie zwi zanych z eksploatacj ujş wody oraz nale y zapewni ş: ° odprowadzenie wód opadowych w taki sposób, aby nie przedostawały si do urz dze słu cych do poboru wody, ° zagospodarowanie terenów zieleni , ° szczelne odprowadzanie poza granice stref cieków z urz dze sanitarnych.

35 ŁOM YSKI ZESPÓŁ PROJEKTOWO-INWESTYCYJNY W ŁOM Y

Uj cie w Dobrzyjałowie jako jedyne uj cie w gminie posiada stref ochrony po redniej o promieniu 700 m. Strefa została wyznaczona w oparciu o Rozporz dzeniem Ministra Ochrony rodowiska Zasobów Naturalnych i Le nictwa z dnia 5 listopada 1991 roku w sprawie zasad ustanawiania stref ochronnych ródeł i uj ş wody - Dz.U. Nr 116, poz. 505. W obr bie strefy ze wzgl du na mo liwo ş pogorszenia jako ci wody wprowadzono ograniczenia w u ytkowaniu gruntów i korzystania z wód w zakresie: ° wprowadzania cieków do ziemi, ° stosowania rodków ochrony ro lin I-III klasy toksyczno ci, ° składowania nieczysto ci i odpadów stałych poza zorganizowanymi i odpowiednio za- bezpieczonymi punktami, ° lokalizowania magazynów produktów ropopochodnych i innych substancji chemicznych niebezpiecznych dla rodowiska, ° lokalizowania cmentarzy i grzebowisk zwierz t, ° lokalizowania ferm chowu zwierz t. Pozostałe uj cia wody na cele publiczne z uwagi na sprzyjaj ce warunki hydrogeolo- giczne (wyst powanie w podło u glin i iłów izoluj cych dostatecznie warstw wodono n) nie posiadaj wyznaczonych stref ochrony po redniej. Kierunki polityki przestrzennej w zakresie ochrony wód podziemnych : ° Ochrona wód gruntowych poprzez eliminacj ródeł ich zagro e (szamba) oraz rozwój sieci kanalizacji deszczowej i sanitarnej. ° Obowi zek przechowywania nawozów sztucznych i obornika na nieprzepuszczalnych płytach ze cianami bocznymi oraz gnojowicy w szczelnych zbiornikach, celem zabezpieczenia wycieków agresywnych zanieczyszcze do gruntu i przedostawania si do wód gruntowych i podziemnych. ° Ochrona uj ş wód podziemnych na cele publiczne poprzez przestrzeganie przepisów dotycz cych zasad zagospodarowania w strefach, w tym likwidacj istniej cych ródeł zanieczyszcze i niedopuszczenie do powstawania nowych. ° Optymalizacja zu ycia wody do celów ró nych dziedzin gospodarki poprzez zbilansowa- nie zapotrzebowania wody dla i racjonalnego jej u ywania. 3.3.6. Ochrona gleb Gmina Pi tnica charakteryzuje si dobrymi warunkami jako ci rolniczej przestrzeni produkcyjnej (wska nik – pkt., przy pkt.50,8 w powiecie łom yskim i 54,3 pkt. w woje- wództwie podlaskim).

36 ŁOM YSKI ZESPÓŁ PROJEKTOWO-INWESTYCYJNY W ŁOM Y

W gminie Pi tnica najlepsze gleby w typie brunatnych i bielicowych pszennych dobrych i pszenno- ytnich IIIa-IIIb klasy bonitacyjnej wyst puj w okolicach wsi Kisielnica, Cydzyn Nowy, Drozdowo, Gomólnik oraz w dolinach rzecznych w obr bie zmeliorowanych u yt- ków zielonych. Gleby podlegaj ochronie prawnej zgodnie z Ustaw z dnia 3 lutego 1995 roku o ochronie gruntów rolnych i le nych - Dz. U. N 16, poz. 78. Kierunki polityki przestrzennej w zakresie ochrony gleb: ° Ochrona rolniczej przestrzeni produkcyjnej poprzez ograniczanie przeznaczania na cele nierolnicze gleb III-IV klasy bonitacyjnej. ° Przywracanie i poprawianie warto ci u ytkowych gleb na terenach podmokłych i przesu- szonych, zwłaszcza w obr bie u ytków zielonych w dolinie Narwi. ° Zapobieganie zanieczyszczaniu gleb w strefach dróg spowodowanym emisjami spalin samochodowych (metale ci kie) poprzez wprowadzanie pasów zieleni przydro nej, zwłaszcza w s siedztwie terenów intensywnych upraw polowych i sadowniczych. ° Zapobieganie degradacji pokrywy glebowej w strefach kraw dziowych i zboczach dolin rzecznych, szczególnie w dolinie Narwi poprzez stosowanie odpowiednich zabiegów agrotechnicznych oraz poprzez zalesienia w obr bie partii stokowych wysoczyzny. ° Przeciwdziałanie procesom degradacji i dewastacji pokrywy glebowej w wyniku niekontrolowanej eksploatacji kopalin pospolitych, zwłaszcza w strefach stokowych wzniesie oraz dnach dolin rzecznych. ° Poprawa warunków agroekologicznych poprzez wprowadzanie na terenach rolnych zadrzewie i zakrzewie ródpolnych. 3.3.7. Ochrona lasów i zadrzewie Na terenie gminy lasy zajmuj zaledwie około 19 % powierzchni, z czego znaczna ich cz ş stanowi kategori lasów pełni cych szczególn rol w kształtowaniu rodowiska przyrodniczego: lasy ochronne oraz lasy poło one w strefie kraw dziowej Narwi. W strukturze własno ci przewa aj lasy prywatne – około 2/3 ogólnej powierzchni. Lasy Nadle nictwa Łom a wyst puj głównie w uroczyskach Wiktorzyn, Krzewo, Drozdo- wo, Jeziorko i El biecin. W obr bie Nadle nictwa Łom a wyst puj lasy uznane jako ochronne: ° lasy wodochronne (8 ha siedlisk wilgotnych, w których drzewostany stanowi ci gi hy- drologiczne - oddział 140 ab)

37 ŁOM YSKI ZESPÓŁ PROJEKTOWO-INWESTYCYJNY W ŁOM Y

° lasy poło one w odległo ci do 10 km od miast powy ej 50 tys. mieszka ców (965 ha - oddziały: 121a, 140c, 144-154, 159-180, 182-187, 160).

Kierunki polityki przestrzennej w zakresie ochrony lasów i zadrzewie : ° Ochrona istniej cych powierzchni le nych przed zmian przeznaczania ich na inne cele, zwłaszcza budownictwa letniskowego oraz liniowych urz dze infrastruktury technicznej ° Kształtowanie struktury gatunkowej i przestrzennej lasu zgodnie z warunkami siedlisko- wymi w kierunku powiekszania ró norodnoci biologicznej i zwi kszania odporno ci po- szczególnych drzewostanów. ° Prowadzenie działa maj cych na celu zwi kszenie stopnia lesisto ci poprzez zagospodarowanie nieu ytków, słabych gleb i gruntów marginalnych, w szczególno ci na terenach objtych ochron przyrody (teren parku i strefy ochronnej, zbocza dolin rzecznych, obszary ródliskowe itp.) oraz zgodnie z Wojewódzkim programem zwi kszania lesisto ci w latach 1997-2020. ° Wyznaczenie granicy polno-le nej okre laj cej docelow struktur uzytkowania terenów w gminie. ° Ochrona lasów i podejmowanie skutecznej walki z zagro eniami chorobotwórczymi la- sów (brudnica mniszka, strzygonia) i zagro eniami po arowymi w wi kszych komplek- sach le nych. ° Zwi kszanie udziału lasów ochronnych (glebochronnych, wodochronnych), zwłaszcza na obszarach prawnej ochrony przyrody. ° Wprowadzanie zadrzewie i zakrzacze ródpolnych w strefach brzegowych cieków, na stokach wysoczyzny, na terenach wododziałowych itp., celem poprawy warunków ro- dowiskowych dla funkcjonowania agrocenoz. ° Zachowanie istniej cego zadrzewienia i zakrzaczenia parkowego i ródpolnego oraz propagowanie nowych nasadze na poboczach dróg, w strefach brzegowych cieków wodnych, składowiskach odpadów, na terenach wokół budynków publicznych, przemysło- wych i mieszkalnych. Do zalesie nale y przeznacza ş gleby marginalne, nieu ytki, uzytki rolne V i VI klasy bonitacyjnej poło one w bezpo rednim s siedztwie istniej cych kompleksów le nych, stanowi cych enklawy ródle ne, na wododziałach rzek, obszarach ródliskowych, obszarach ochrony przyrody.

38 ŁOM YSKI ZESPÓŁ PROJEKTOWO-INWESTYCYJNY W ŁOM Y

3.3.8 Ochrona powierzchni ziemi Podstawowym czynnikiem degraduj cym powierzchni ziemi była dotychczas niekon- trolowana eksploatacja kopalin, w wyniku której znacznej dewastacji uległo kilkadziesi t hek- tarów u ytków rolnych i le nych. Eksploatacja prowadzona była dorywczo bez rozpoznania geologicznego złó i planów rekultywacji powstałych wyrobisk. Na terenie gminy zlokalizo- wano 33 punkty eksploatacji surowców mineralnych. Istotnym czynnikiem degraduj cym powierzchni ziemi jest równie nielegalne wysypywanie mieci w lasach, rowach i innych zagł bieniach terenu. Kierunki polityki przestrzennej w zakresie ochrony powierzchni ziemi: ° Rekultywacja terenów zdegradowanych w wyniku powierzchniowej eksploatacji surow- ców, lub nieuporz dkowanej gospodarki odpadami na obszarze całej gminy poprzez likwidacj nielegalnych punktów eksploatacji oraz wzmo on kontrol rodowiska. ° Prowadzenie racjonalnej eksploatacji złó surowców mineralnych z zachowaniem wymo- gów ustawy prawo geologiczne i górnicze obowi zek (uzyskanie koncesji na pobór kopaliny), przy obj ciu szczególn ochron obszarów o wysokich warto ciach przyrodniczych. ° Zapobieganie degradacji strefy kraw dziowej doliny Narwi poprzez wyeliminowanie działalno ci inwestycyjnej oraz wprowadzanie zakrzewie i zadrzewie . ° Stworzenie systemu selektywnej zbiórki, transportu i gromadzenia odpadów stałych oraz podnoszenie wiadomo ci ekologicznej w ród mieszka ców miasta i gminy. 3.3.9. Ochrona powietrza atmosferycznego Gmina poza Pi tnic jest terenem wybitnie rolniczym, w której brak jest du ych ródeł emisji zanieczyszcze powietrza atmosferycznego. W ostatnich latach w wyniku modernizacji systemu ogrzewania w zakładzie mleczarskim znacznie ograniczono ilo ş zanieczyszcze - przemyslowych. Obecnie najwi kszym ródłem s emisje niskie powstaj ce w sezonie grzewczym na terenach zwartej zabudowy wiejskiej oraz komunikacja samochodowa. Dlate- go te nale y przedsi wzi ş działania przeciwdziałaj ce wzrostowi zanieczyszcze powietrza pochodzcych z ródeł energetycznych i komunikacji. Kierunki ochrony powietrza atmosferycznego: ° Instalowanie urz dze redukuj cych zanieczyszczenia gazowe i pyłowe oraz zmian technologii i profilu produkcji w obiektach uznanych za uci liwe. ° Zakaz lokalizacji obiektów przemysłowych o du ym poziomie emisji zanieczyszcze powietrza atmosferycznego.

39 ŁOM YSKI ZESPÓŁ PROJEKTOWO-INWESTYCYJNY W ŁOM Y

° Ograniczenie emisji niskich poprzez zmian czynnika grzewczego z tradycyjnego w gla kamiennego na czystsze no niki energii (drewno, gaz, energia elektryczna, olej opałowy i inne), zwłaszcza na terenach zwartej zabudowy mieszkaniowej i u yteczno ci publicznej w Pi tnicy. ° Przestrzeganie warto ci poziomów dopuszczalnych dla niektórych substancji w powietrzu, st e zanieczyszcze okre lonych w obowizuj cych przepisach szczególnych aktach prawnych na obszarach zabudowy mieszkaniowej, usług o wiatowo -zdrowotnych, na t e- renach chronionych itp. oraz obowi zku ograniczenia uci liwo ci do granic własnej działki b udowlanej .6 3.3.10. Ochrona przed hałasem Najwi kszym ródłem hałasu drogowego jest ruch samochodowy odbywaj cy si na drodze krajowej nr 61 Warszawa-Łom -Pi tnica-Augustów. Znacznie mniejszy z uwagi na mały ruch pojazdów ci arowych hałas powstaje na drodze krajowej nr 64 Pi tnica-Je ewo Stare. W okresie nasilonych prac niwnych oraz jesiennych wykopków ródłem hałasu s maszyny i sprz t rolniczy. Kierunki ochrony przed hałasem: ° Tworzenie zadrzewie wzdłu dróg celem ograniczenia hałasu drogowego. ° Zmniejszenie oddziaływania ródeł hałasu przemysłowego poprzez zabezpieczenia techniczne i zmiany technologiczne. ° Przestrzeganie zasady ograniczaj cej uci liwo ş obiektu do granic własnej działki oraz lokalizowania obiektów i urz dze generuj cych hałas i wibracje w stosunku do terenów stałego pobytu ludzi, a tak e w zakresie dopuszczalnych norm poziomu hałasu na terenach o ró nych funkcjach, w tym obszarach prawnej ochrony przyrody. ° Eliminacja tranzytowego ruchu pojazdów ci arowych i osobowych z Pi tnicy poprzez realizacj obwodnicy wsi. 3.3.11 Ochrona ludzi i rodowiska przed polem elektromagnetycznym. W celu maksymalnej ochrony przed polem elektromagnetycznym nale y: ° zmniejszy ş do minimum oddziaływanie pola elektromagnetycznego na ludzi i rodowisko przyrodnicze, ° zapobiega ş zagro eniom poprzez wyznaczenie w miejscowych planach zagospodarowania przestrzennego odpowiednich pasów technologicznych dla linii napowietrznych: - 110 kV – po 20 m od osi linii w obie strony,

40 ŁOM YSKI ZESPÓŁ PROJEKTOWO-INWESTYCYJNY W ŁOM Y

- 220 kV – po 25 m od osi linii w obie strony, - 400 kV – po 35 m od osi linii w obie strony, ° przestrzega ş wymogów sanitarnych w stosunku do lokalizacji stacji bazowych telefonii komórkowej oraz elektrowni wiatrowych, ° w miejscowych planach zagospodarowania przestrzennego wprowadzi ş stosowne zakazy w obr bie pasów technologicznych, • stosowa ş dopuszczalne wska niki poziomu pola elektromagnetycznego, zgodnie z obowi - zuj cymi w tym zakresie przepisami szczególnymi. 7

3.3.12 Ochrona przeciwpowodziowa Do terenów zalewowych zaliczane s u ytkowane rolniczo ł ki i pastwiska w dolinie Narwi. W wi kszo ci przypadków cykliczne zalewy wiosenne nie powoduj wi kszych strat gospodarczych z uwagi na fakt, e s to tereny wykorzystywane jako ekstensywne u ytki zielone, b d nieu ytki. W sporadycznych przypadkach okresowym podtopieniom ulega zabudowa gospodarcza zlokalizowana zbyt blisko brzegów Narwi. Kierunki ochrony przed powodzi : ° Wykluczenie z zabudowy terenów poło onych w dolinach rzek i cieków wodnych znaj- dujcych si w zasi gu cyklicznych zalewów i dostosowanie zabudowy wsi do naturalnych warunków fizjograficznych. ° Zachowanie stosunków hydrograficznych i hydrologicznych nie stwarzaj cych zagro e- nia powodziowego mi dzy innymi poprzez zakaz zmian w rze bie terenu i przegradzaniu dolin rzecznych.

3.3.13. System powi za przyrodniczych Dolina Narwi wchodzi w skład Krajowej Sieci Ekologicznej - ECONET PL stanowi - cej jednocze nie fragment Europejskiej Sieci Ekologicznej EECONET. Dolinie przypisano rol obszaru w złowego o znaczeniu mi dzynarodowym, wyró - niaj cym si z otoczenia bogactwem ekosystemów. Obszary małych dolin rzecznych oraz obni e terenowych wypełnionych cz sto sieci cieków wodnych i rowów melioracyjnych pełni funkcje korytarzy ekologicznych, tworz c na terenie gminy lokalny system powi za przyrodniczych.

6 Zmiana studium uwarunkowa i kierunków zagospodarowania przestrzennego Gminy Pi tnica uchwalona uchwał nr 106/XXIV/2012 Rady Gminy Pi tnica z dnia 23 listopada 2012r. §4 pkt.1 lit. b 7 Zmiana studium uwarunkowa i kierunków zagospodarowania przestrzennego Gminy Pi tnica uchwalona uchwał nr 106/XXIV/2012 Rady Gminy Pi tnica z dnia 23 listopada 2012r. §4 pkt.1 lit. b 41 ŁOM YSKI ZESPÓŁ PROJEKTOWO-INWESTYCYJNY W ŁOM Y

Kierunki polityki przestrzennej w zakresie kształtowania powi za przyrodniczych: ° Zachowanie wysokich warto ci rodowiska przyrodniczego głównych elementów ekologicznego systemu obszarów chronionych w gminie: Łom yskiego Parku Krajobrazowe- go Doliny Narwi wraz z otulin poprzez przestrzeganie podwy szonych standardów i zasad gospodarowania zgodnie z planem ochrony parku. ° Zachowanie istniej cych walorów rodowiska przyrodniczego, jak np. małe cieki i zbiorniki wodne, podmokło ci, torfowiska, lokalne formy rze by terenu, dolinki, skarpy, cenne zespoły ro linne, ostoje zwierz t i inne, celem obj cia ich szczególnymi formami ochrony przyrody. ° Kształtowanie ekologicznej funkcji gminy poprzez zachowanie ci głego przestrzennie systemu powi za przyrodniczych poł czonego z systemem regionalnym i krajowym, w którym zagospodarowanie przestrzenne podporz dkowane b dzie podstawowej funkcji ekologicznej. ° Zwi kszanie zasi gu przestrzennego obszarów prawnie chronionych poprzez obj cie ochron doliny rzeki Łojewek w postaci rezerwatu przyrody lub obszaru chronionego krajobrazu, we współpracy z gmin Wizna, poddawanie ochronie prawnej innych małych form przyrody, w tym u ytków ekologicznych, zespołów przyrodniczo-krajobrazowych, stanowisk dokumentacyjnych itp. ° Ograniczanie zabudowy w dolinach oraz wykonanie przepustów w ci gach dróg w obszarach przyrodniczej struktury przestrzennej umo liwiaj cych swobodn migracj gatun- ków flory i fauny.

3.4. Kierunki ochrony przestrzeni kulturowej Zasoby dziedzictwa kulturowego jako trwały element to samo ci kulturowej wiad- cz cy o ci gło ci działalno ci i dorobku społeczno ci lokalnej. Podstawowym celem polityki władz gminy w tej dziedzinie powinna by ş ochrona oraz racjonalne wykorzystanie zasobów dziedzictwa kulturowego. Najpełniejsz ochron obiektów dziedzictwa kulturowego przed naturalnym niszczeniem, dewastacj przez człowieka wykorzystywanie na nieodpowiednie cele, obudowywanie innymi obiektami, mo na uzyska ş poprzez sporz dzenie miejscowych planów zagospodarowania przestrzennego. Plany te powinny zawiera ş ustalenia dotycz ce przeznaczenia i zagospodarowania terenów na których znajduj si obiekty podlegaj ce ochronie.

42 ŁOM YSKI ZESPÓŁ PROJEKTOWO-INWESTYCYJNY W ŁOM Y

3.4.1. Obiekty dóbr kultury podległe ochronie prawnej Wykaz obiektów zabytkowych Dobrzyjałowo 1. Zespół ko cioła par. p.w. w. Stanisława: • ko ciół, murowany, 1860 r., nr rej. A- 59 • plebania, murowana, 1885 r., nr rej. A- 125 • ogrodzenie z bram , murowane, koniec XIX wieku. nr rej. A- 59 2. Cmentarz rzymskokatolicki, I połowa XIX wieku. nr rej. A- 296 3. Kaplica cmentarna, murowana, 1869 r. nr rej. A- 124 Drozdowo 1. Zespół ko cioła par. p.w. w. Jakuba: • ko ciół, murowany, 1869-70, nr rej. A-104 • ogrodzenie z bram , murowane, 1895 r., nr rej. A-104 • plebania, murowana, 1895 r. nr rej. A- 106 2. Cmentarz rzymskokatolicki, ok. 1809 r. nr rej. A- 306 3. Kaplica grobowa Lutosławskich, murowana, 1870 r. nr rej. A-105 4. Zespół dworsko-parkowy: • dwór, murowany, 2 połowa XVIII wieku, 1895 r. nr rej. A- 47 • park krajobrazowy, 2 şwiartka XIX wieku. nr rej. A-222 5. Park górny, 2 połowa XIX wieku. nr rej. A- 48 6. Osada wczesno redniowieczna nr rej. A-490 Kisielnica 1. Pozostało ş zespołu dworskiego : nr rej. A- 173 • Oficyna, murowana, 2 şwiartka XIX wieku, nr rej. A-173 • Czworak, murowany, pocz tek XX wieku, nr rej. A-173 • Spichlerz, murowany, 3 şwiartka XIX wieku, nr rej. A-173 • Park, pocz tek XX wieku nr rej. A-173 2. Cmentarz wojenny z I wojny wiatowej. nr rej. A- 277 3. Mogiła zbiorowa z I wojny wiatowej nr rej. A-276 Pi tnica 1. Zespół ko cioła par.p.w. Przemienienia Pa skiego: • ko ciół, murowany, 1914 r., nr rej. A- 516 • plebania, murowana, 1880 r. nr rej. A-281 43 ŁOM YSKI ZESPÓŁ PROJEKTOWO-INWESTYCYJNY W ŁOM Y

2. Cmentarz rzymskokatolicki, pocz tek XIX wieku. nr rej. A- 325 3. Zespół fortów ziemno-betonowych, 1882-1914 r., nr rej. A – 37 Rakowo Czachy 1. Osada wczesno redniowieczna nr rej. A – 484 Wykaz obiektów o warto ciach kulturowych Czarnocin 1. Dom nr 7, murowany, pocz tek XX wieku. 2. Dom nr 146, drewniany, koniec XIX wieku. 3. Dom nr 154, murowany, pocz tek XX wieku. 4. Kapliczka przydro na, murowana, koniec XIX wieku. 5. Kapliczka przydro na, murowana, koniec XIX wieku. Dobrzyjałowo Kolonia 1. Cmentarz wojenny z I wojny wiatowej. Drozdowo 1. Dom nr 2, murowany, 1930 rok. Dro cin Stary 1. Dom nr 5, murowany, pocz tek XX wieku. 2. Spichlerz w zagrodzie nr 6, kamienny, 1847 rok. Dro cin Lubiejewo 1. Dom nr 1, drewniany, lata 20-te XX wieku. Górki Sypniewo 1. Dom nr 23, drewniany, lata 20-te XX wieku. 2. Dom nr 46, drewniany, pocz tek XX wieku. Guty 1. Dom nr 17, drewniany, pocz tek XX wieku. 2. Dom nr 22, drewniany, lata 20-te XX wieku. Jeziorko 1. Kapliczka przydro na, murowana, 1852 rok. 2. Kapliczka przydro na, murowana, pocz tek XX wieku. Kał czyn 1. Młyn wodny, drewniany, lata 20-te XX wieku. Kisielnica 1. Omiorak, murowany, pocz tek XX wieku.

44 ŁOM YSKI ZESPÓŁ PROJEKTOWO-INWESTYCYJNY W ŁOM Y

2. Kapliczka, murowana, koniec XIX wieku. Kobylin 1. Dom nr 10, drewniany, lata 20-te XX wieku. 2. Dom nr 23, drewniany, pocz tek XX wieku. 3. Dom nr 27, drewniany, lata 20-te XX wieku. Kossaki 1. Dom nr 5, drewniany, pocz tek XX wieku. 2. Dom nr 22, drewniany, 1936 rok. 3. Dom nr 23, drewniany, 1935 rok. 4. Dom nr 27, drewniany, 1927 rok. 5. Dom nr 35, drewniany, 1904 rok. 6. Dom nr 36, drewniany, 1944 rok. 7. Dom nr 39, drewniany, lata 20-te XX wieku. 8. Dom nr 59, drewniany, 1935 rok. Kownaty Kolonia 1. Kapliczka przydro na, murowana, pocz tek XX wieku.

Krzewo Stare – Rakowo Boginie 1. Schrony obronne, 1939 rok. Motyka 1. Zagroda mły ska: • Młyn wodny, murowany, 1913 rok. • Dom, murowany, 1913 rok. • Stajnia, murowana, 1913 rok. Nagórki 1. Dom nr 33, drewniany, lata 20-te XX wieku. Olszyny 1. Dom nr 1, drewniany, pocz tek XX wieku. 2. Dom nr 4, drewniany, 1925 rok. 3. Dom nr 5, murowany, 1925 rok. 4. Dom nr 7, drewniany, pocz tek XX wieku. 5. Dom nr 8, murowany, pocz tek XX wieku. 6. Dom nr 10, murowany, pocz tek XX wieku.

45 ŁOM YSKI ZESPÓŁ PROJEKTOWO-INWESTYCYJNY W ŁOM Y

7. Dom nr 16, murowany, koniec XIX wieku. 8. Dom nr 17, drewniany, pocz tek XX wieku. 9. Dom nr 21, drewniany, pocz tek XX wieku. 10. Dom nr 22, drewniany, lata 20-te XX wieku. 11. Dom nr 27, drewniany, lata 20-te XX wieku. 12. Dom nr 35, drewniany, lata 20-te XX wieku. Olszyny Kolonia 1. Dom nr 4, drewniany, pocz tek XX wieku. Pi tnica 1. Kapliczka, murowana, 1832 rok. Taraskowo 1. Dom nr 2, drewniany, pocz tek XX wieku. 2. Dom nr 17, drewniany, 4 şwiartka XIX wieku. 3. Dom nr 21, drewniany, koniec XIX wieku. 4. Dom nr 28, drewniany, pocz tek XX wieku. 5. Dom nr 30, drewniany, pocz tek XX wieku. 6. Dom nr 32, drewniany, pocz tek XX wieku. Wyłudzin 1. Młyn wodny, drewniany, pocz tek XX wieku. 2. Dom nr 4, drewniany, lata 20-te XX wieku. 3. Dom nr 12, drewniany, pocz tek XX wieku. 3.4.2. Zasady i kierunki ochrony konserwatorskiej Zabytki architektury i budownictwa wpisane do rejestru zabytków nieruchomych obj - te s wszystkimi rygorami wynikaj cymi z tre ci odpowiednich aktów prawnych, w tym przede wszystkim ustawy o ochronie dóbr kultury. Wszelkie prace remontowe, zmiany własno ci, zmiany funkcji i przeznaczenia obiek- tów wymagaj pisemnej zgody Wojewódzkiego Konserwatora Zabytków w trybie okre lonym przez Rozporz dzenie Ministra Kultury i Dziedzictwa Kulturowego z dnia 18 pa dziernika 2000 roku w sprawie zasad i trybu udzielania i cofania zezwole na prowadzenie prac konserwatorskich, archeologicznych i wykopaliskowych oraz warunków ich prowadzenia i kwalifikacji osób uprawnionych do wykonywania tych prac. Ochrona obiektów zabytkowych powinna polega ş na :

46 ŁOM YSKI ZESPÓŁ PROJEKTOWO-INWESTYCYJNY W ŁOM Y

° prowadzeniu prac remontowo – konserwatorskich przy obiektach architektury i budownictwa, ° zakazie lokalizowania w ich bezpo rednim s siedztwie działalno ci o uci liwym charakterze oraz obiektów zasłaniaj cych widok, dysharmonizuj cych przestrzennie, kompozycyjnie i architektonicznie z obiektami zabytkowymi, ° zachowaniu układu mogił i kwater, konserwacji nagrobków, piel gnacji starodrzewu na zabytkowych cmentarzach wyznaniowych ( Drozdowo, Dobrzyjałowo, Pi tnica).oraz wo- jennych ( Kisielnica), ° pracach piel gnacyjnych drzewostanu w zabytkowych parku w Drozdowie i Kisielnicy, ° wył czeniu spod wszelkiej działalno ci inwestycyjnej stanowisk archeologicznych jako najwcze niejszych form osadnictwa (osady wczesno redniowieczne w Drozdowie i Ra- kowie Czachach), ° zachowaniu przydro nych krzy y i kapliczek. Ochrona obiektów o warto ciach kulturowych powinna polega ş na: ° prowadzeniu remontów i modernizacji obiektów kulturowych, ° przeznaczeniu obiektów o warto ciach kulturowych na potrzeby zwi zane z obsług turystyki indywidualnej i zorganizowanej ( opuszczone domy drewniane, zespół mły ski w Motyce, zaadoptowane domy mieszkalne usytuowane w dolinie rzeki), ° zachowaniu zasadniczych elementów rozplanowania zespołów osadniczych tj.: ulic, po- działów parcelacyjnych oraz linii zabudowy, ° dostosowywaniu kierunków nowych inwestycji budowlanych do historycznego układu przestrzennego i topografii terenu, ° dostosowaniu nowej zabudowy do tradycyjnej w zakresie skali, gabarytów i formy brył, ° stosowaniu tradycyjnych technologii i materiałów budowlanych: tynku, szalunku na ele- wacjach; gontu, dachówki ceramicznej na pokrycia dachów, ° konserwacji terenu skarpy nadrzecznej, zabezpieczaniu i rekultywacji elementów zniszczonych, uwolnienie obszarów chronionych z dzikich wysypisk i wyrobisk, ° opracowaniu pełnej dokumentacji ewidencyjnej zasobów kulturowych znajduj cych si na terenie gminy, ° popularyzacji walorów kulturowych, krajobrazowych i przyrodniczych gminy. Dla obiektów o walorach kulturowych obowi zuj ustalenia zdefiniowane dla poszcze- gólnych stref ochrony konserwatorskiej. Przyst pujc do remontu lub przebudowy budynku

47 ŁOM YSKI ZESPÓŁ PROJEKTOWO-INWESTYCYJNY W ŁOM Y

o walorach kulturowych nale y zasi gn ş opinii słu b konserwatorskich, które okre l do- puszczalno ş prowadzenia prac, ich zakres i zalecan form architektoniczn . Rozbiórka obiektów o walorach kulturowych mo e nast pi ş, gdy jest to uzasadnione jego złym stanem technicznym i wzgl dami ekonomicznymi, po sporz dzeniu na koszt wła ci- ciela opinii technicznej, inwentaryzacji i dokumentacji fotograficznej obiektu. Strefy ochrony konserwatorskiej w gminie Pi tnica Strefa „B” ochrony konserwatorskiej Stref „B” ochrony konserwatorskiej obj to obszary, w których elementy dawnego układu zachowały si w stosunkowo dobrym stanie. Do strefy tej zakwalifikowano nast pujce obszary: ° układ przestrzenny wsi Drozdowo i Kossaki, ° zespół fortyfikacji ziemno-betonowych w Pi tnicy, ° zespół ko cioła parafialnego w Drozdowie ( ko ciół, dzwonnica, plebania), ° zespół ko cioła parafialnego w Dobrzyjałowie (ko ciół, plebania), ° zespół ko cioła parafialnego w Pi tnicy (ko ciól, plebania), ° cmentarz rzymskokatolicki w Dobrzyjałowie, ° cmentarz rzymskokatolicki ( cz ş zachodnia) w Drozdowie, ° cmentarz rzymskokatolicki (najstarsza cz ş ) w Pi tnicy ° dwa cmentarze wojenne z I wojny wiatowej w Kisielnicy, ° zespół dworsko-parkowy w Drozdowie, ° pozostało ş zespołu dworsko-parkowego w Kisielnicy. Działalno ş konserwatorska na obszarach tej strefy zmierza do: ° zachowania zasadniczych elementów historycznego rozplanowania, w tym przede wszystkim układu dróg, podziału działek i ich sposobu zagospodarowania, ° zachowania i restauracji obiektów zabytkowych, ° usuni cia lub przebudowy obiektów dysharmonizuj cych przestrzennie, kompozycyjnie lub architektonicznie z obiektami zabytkowymi, ° harmonijnego współistnienia kompozycji historycznej i realizacji współczesnych, ° dostosowania współczesnych funkcji do warto ci zabytkowych zespołu i jego poszcze- gólnych elementów. Na obszarze strefy konserwatorskiej „B: nale y konsultowa ş i uzgadnia ş ze słu bami konserwatorskimi wszelkie działania inwestycyjne w zakresie:

48 ŁOM YSKI ZESPÓŁ PROJEKTOWO-INWESTYCYJNY W ŁOM Y

° wszelkich prac remontowych, zmian własno ci, zmian funkcji i przeznaczenia w obiektach zabytkowych, ° działa inwestycyjnych w s siedztwie i najbli szym otoczeniu chronionych zespołów i poszczególnych obiektów zabytkowych. Strefa „W” ochrony archeologicznej Strefa „W” ochrony archeologicznej obejmuje stanowiska wpisane do rejestru zabytków nieruchomych. S to nast pujce obiekty: ° osada wczesno redniowieczna w Drozdowie, ° osada wczesno redniowieczna w Rakowie Czachach. Obiekty te podlegaj pełnej ochronie polegaj cej na: ° zakazie podejmowania jakichkolwiek działalno ci budowlanej w obr bie ich obszarów, ° dopuszczeniu w wyj tkowych przypadkach działa inwestycyjnych zwi zanych z pracami ziemnymi w obr bie stanowisk, jedynie po uzyskaniu pisemnego zezwolenia Wojewódzkiego Konserwatora Zabytków i przeprowadzeniu wyprzedzaj cych bada ra- towniczych. Strefa „OW” obserwacji archeologicznej Strefa „OW” obserwacji archeologicznej obejmuje teren prawdopodobnego osadnictwa pradziejowego i historycznego na obszarach poło onych wzdłu prawego brzegu rzeki Na- rew, miejscowo ci o redniowiecznej metryce: Kalinowo, Drozdowo, Niewodowo, Rakowo Czachy, Krzewo Stare oraz stanowiska archeologiczne na których pozyskano materiał zabytkowy w trakcie prowadzonych bada powierzchniowych w ramach programu Archeologiczne Zdj cie Polski. S to nast pujce stanowiska: ° Budy Czarnockie - st. nr: 57, 60; ° Czarnocin – st. nr: 66,67; ° Drozdowo – st. nr: 7,8; ° Kalinowo – st. nr: 20, 21,22; ° Dro cin Lubiejewo – st. nr: 7,8,9,10,12, 112, 113; ° Dro cin Stary – st. nr: 90,91; ° Kalinowo – st. nr: 18, 20, 21, 22; ° Murawy – st. nr: 71,72,73,74,75; ° Nagórki – st.nr: 98,100,101,102,105,106,107,110; ° Niewodowo – st. nr: 15,16; ° Penza – st.nr: 78,79,81;

49 ŁOM YSKI ZESPÓŁ PROJEKTOWO-INWESTYCYJNY W ŁOM Y

Na terenie obj tym zmian studium znajduj si nieuwzgl dnione dotychczas nast pujce stanowiska archeologiczne:

° Wyrzyki - stanowiska nr: 34, 36 na obszarze 36 - 77 AZP; ° Zabawka - stanowisko nr: 33 na obszarze 36 - 77 AZP; ° Jeziorko - stanowiska nr: 30, 32 na obszarze 36 - 77 AZP. 8

Wszelkie prace ziemne w obr bie tych stanowisk mog by ş prowadzone tylko w uzgodnieniu ze słu bami konserwatorskimi i pod nadzorem archeologicznym. Wszystkie stanowiska archeologiczne nale y uwzgl dniş w formie niezmiennej przy wyko- nywaniu planów miejscowych. Nie wyklucza si mo liwo ci, e dane dotycz ce zabytkowej zawarto ci stanowisk jak i ich zasi gu ulegn zmianie po przeprowadzeniu bada weryfika- cyjnych. Strefa „E” ochrony ekspozycji Strefa”E” ochrony ekspozycji obejmuje obszar stanowi cy zabezpieczenie wła ciwego eksponowania zespołu fortyfikacji ziemno-betonowych w Pi tnicy. Obszarowi temu nadaje si rygor całkowitego zakazu wznoszenia obiektów kubaturowych. Strefa „K” ochrony krajobrazu kulturowego Strefa „K” ochrony krajobrazu kulturowego obejmuje obszary o du ych walorach przyrodniczych i krajobrazowych integralnie zwi zanych z zespołami zabytkowymi i terenami redniowiecznego osadnictwa. Do strefy tej zaliczono obszary poło one wzdłu prawego brzegu Narwi na wschód od Pi tnicy i obejmuj ce wsie: Kalinowo, Drozdowo, Niewodowo, Rakowo Czachy, Rakowo Boginie, Krzewo. Ochrona tego obszaru powinna polega ş na: ° ochronie krajobrazu naturalnego – wzgórza, stoki wyniesie , skarpy – zwi zanego przestrzennie z historycznymi zało eniami ruralistycznymi, ° uwalnianiu obszarów krajobrazu chronionego od elementów dysharmonizuj cych, wprowadzaniu nowych elementów krajobrazowych podnosz cych estetyczne warto ci tych te- renów, ° ochronie formy i sposobu u ytkowania terenów takich jak: rozłogi pól, układy dróg, miedz, zadrzewienia ródpolne, układy wodne oraz utrzymaniu wykształconego sposobu parcelacji gruntów,

8 Zmiana studium uwarunkowa i kierunków zagospodarowania przestrzennego Gminy Pi tnica uchwalona uchwał nr 106/XXIV/2012 Rady Gminy Pi tnica z dnia 23 listopada 2012r. §4 pkt.1 lit. c 50 ŁOM YSKI ZESPÓŁ PROJEKTOWO-INWESTYCYJNY W ŁOM Y

° wprowadzaniu funkcji rekreacyjnych pod warunkiem nale ytego zabezpieczenia zabytkowych warto ci tych terenów przed zniszczeniem lub zniekształceniem, ° poddaniu szczególnym rygorom, odno nie gabarytów i sposobu kształtowania bryły, realizacj nowych obiektów budowlanych, ° stosowaniu zasady – architektura regionalna powinna by ş inspirowana tradycyjnym bu- downictwem lub dobrej klasy architektur współczesn , harmonijnie wpisuj c si w otaczaj cy krajobraz. Strefa „KI” ochrony krajobrazu kulturowego Strefa „KI” ochrony krajobrazu kulturowego obejmuje układy zieleni kształtowanej – parki, cmentarze. Obszary zakwalifikowane do tej strefy zwi zane s z terenami chronionymi stref „B”. S to: ° zespół dworsko – parkowy w Drozdowie, ° pozostało ş parku w Kisielnicy, ° cmentarz rzymskokatolicki w Dobrzyjałowie, ° cz ş zachodnia cmentarza w Drozdowie, ° najstarsza cz ş cmentarza w Pi tnicy. W celu ochrony wymienionych obszarów nale y: ° zachowa ş teren zabytkowych zało e w historycznych granicach, ° prowadzi ş systematyczne prace piel gnacyjne i porz dkowe zieleni urz dzonej w parkach i drzewostanu na cmentarzach, ° konserwowa ş aleje parkowe odtwarzaj c i uzupełniaj c ubytki tymi samymi gatunkami drzew, ° uzyska ş zezwolenie Wojewódzkiego Konserwatora Zabytków na prowadzenie prac re- nowacyjnych jak równie jakichkolwiek inwestycji na terenach chronionych. Historyczne układy wiejskie Zabytkowy historyczny układ urbanistyczny posiada miejscowo ş Pi tnica. W obr bie tej miejscowo ci wyznaczone s strefy ochrony konserwatorskiej ustalaj ce zasady działania w obr bie tych układów. Zabytkowe zało enia dworsko-ogrodowe. Zabytkowe zało enia dworsko-ogrodowe wyst puj we wsiach Drozdowo i Kisielnica. Usta- lone s nast pujce zasady działania w obr bie wyznaczonych obiektów: ° zachowanie i restauracja dworu oraz zabudowy podworskiej;

51 ŁOM YSKI ZESPÓŁ PROJEKTOWO-INWESTYCYJNY W ŁOM Y

° restauracja i rekonstrukcja elementów zabytkowych układu terenu: układ komunikacyjny, podział funkcjonalno- przestrzenny, osie kompozycyjne i widokowe, cieki i zbiorniki wodne; ° zachowanie i konserwacja starodrzewu; ° usuni cie elementów zniekształcaj cych kompozycj zieleni ( n.p. samosiewy) i odtwo- rzeniu elementów zniszczonych (uzupełnienie nasadze ); ° zakaz lokalizowania na terenie zało enia w jego otoczeniu inwestycji o charakterze uci - liwym – mog cym przyczyni ş si do zniszczenia zabytku, a tak e obiektów zasłaniaj - cych widok na zabytek, czy te dysharmonizuj cych z jego elementami; ° wszelkie prace przy zabytku oraz działalno ş inwestycyjna na jego terenie winny by ş uzgadniane ze słu b konserwatorsk . Zabytkowe cmentarze Wykaz zabytkowych cmentarzy znajduje si w zestawieniu obiektów zabytkowych i kulturowych. Ochrona tych obiektów polega na : ° wył czeniu ich spod wszelkiej działalno ci inwestycyjnej, nie zwi zanej z ich rewalory- zacj ; na zachowaniu i konserwacji historycznych elementów ukształtowania terenu.

3.5. Kierunki i zasady rozwoju obszarów zabudowanych i przeznaczonych pod zabudow Realizacja podstawowych celów rozwoju gminy wymaga ş b dzie mi dzy innymi racjonalnego gospodarowania przestrzeni . Poprawa warunków ycia mieszka ców realizowana równie poprzez rozwój funkcji mieszkaniowej, usługowej, produkcyjnej, turystycznej i rolniczej jest bezpo rednio zwi zana z rozwojem obszarów zabudowy. Główne kierunki rozwoju obszarów zabudowy to: ° podporzdkowanie wymogom ochrony rodowiska oraz zasadom ochrony okre lonym w Planie Ochrony terenów i form zabudowy poło onych na obszarze Łom yskiego Parku Krajobrazowego Doliny Narwi, ° podporzdkowanie wymogom konserwatorskim obszarów i obiektów obj tych ochron konserwatorsk dziedzictwa kulturowego, ° zapewnienie ładu przestrzennego, ° efektywne wykorzystanie przestrzeni zurbanizowanej, ° racjonalna gospodarka terenami i wła ciwe ich wykorzystanie, ° funkcjonalne kształtowanie przestrzeni, ° realizacja nowej zabudowy na obszarach rozwojowych okre lonych w studium, zgodnie z polityk planistyczn , 52 ŁOM YSKI ZESPÓŁ PROJEKTOWO-INWESTYCYJNY W ŁOM Y

° porzdkowanie i przekształcenia istniej cej zdekapitalizowanej i zdegradowanej zabudowy, ° utrzymanie charakteru i skali zabudowy. 3.5.1 Kierunki rozwoju na obszarze jednostki I - o rodek gminny Pi tnica Kierunki działa w sferze polityki przestrzennej na obszarze miejscowo ci gminnej Pi tnica Poduchowna i Pi tnica Wło cia ska w swych zaleceniach uwzgl dniaj : ° uwarunkowania rozwoju, ° cele przekształce przestrzeni zurbanizowanej, ° kierunki ochrony przestrzeni kulturowej, ° kierunki ochrony przestrzeni przyrodniczej, ° kierunki rozwoju podstawowych sfer ycia mieszka ców. Główne kierunki polityki przestrzennej to: ° zwi kszanie efektywno ci wykorzystania przestrzeni zurbanizowanej, ° ochrona oraz wła ciwe zagospodarowanie i wykorzystanie warto ci kulturowo - krajobrazowych, ° ochrona warto ci publicznych w gospodarce przestrzennej poprzez: - przestrzeganie zasad zagospodarowania przestrzennego, - ograniczenie niekontrolowanej ekspansji przestrzennej, - tworzenie warunków do rozwoju zrównowa onego, - poprawa jako ci ycia mieszka ców, ° poprawa struktury przestrzennej poprzez okre lenie kierunków i zasad w zakresie funkcji i formy w poszczególnych zespołach zabudowy. Na obszarze miejscowo ci Pi tnica Poduchowna i Pi tnica Wło cia ska wyodr bnio- no w oparciu o naturalne bariery (drogi krajowe, rzeka Narew, forty) trzy strefy przestrzenne o nieznacznie zró nicowanej strukturze i kierunkach polityki przestrzennej oraz czwart zasadniczo odmienn : A - strefa zainwestowania "zachodnia" obejmuj ca obszar poło ony w zachodniej cz ci ograniczony drog krajow nr 61, B - strefa zainwestowania " rodkowa" obejmuj ca obszar poło ony pomi dzy drogami krajowymi nr 61 i nr 64, C - strefa zainwestowania "wschodnia" obejmuj ca obszar poło ony w południowo - wschodniej cz ci zawarty pomi dzy rzek Narew i drog krajow nr 64,

53 ŁOM YSKI ZESPÓŁ PROJEKTOWO-INWESTYCYJNY W ŁOM Y

F- strefa "kulturowo - krajobrazowa" obejmuj ca obszar zespołu fortów ziemno - betonowych otaczaj cych Pi tnic .

a) Kierunki i zasady w strefie zainwestowania A - "zachodniej" Strefa obejmuje obszar poło ony w zachodniej cz ci miejscowo ci Pi tnica Podu- chowna, obejmuj cy tereny zawarte pomi dzy drog krajow nr 61, rzek Narew i granicami administracyjnymi z wsiami Czarnocin i Marianowo. Od strony północnej obszar otacza zabytkowy zespół fortyfikacji, obj ty stref ochrony konserwatorskiej "B" oraz stref ochrony ekspozycji "E". Tereny poło one s w Obszarze Chronionego Krajobrazu Równiny Kurpiowskiej i Doliny Dolnej Narwi i w obszarach NATURA 2000: Obszarze Specjalnej Ochrony Ptaków Dolina Dolnej Narwi (PLB140014) i Specjalnym Obszarze Ochrony Siedlisk Ostoja Narwia ska (PLH200024) . Jest to obszar o najwi kszym stopniu zainwestowania i koncentracji funkcji mieszkaniowej, usługowej i produkcyjnej. 9 Struktur wewn trzn strefy tworz : ° tereny zabudowy mieszkaniowej, głównie jednorodzinnej i usług towarzysz cych, ° Spółdzielnia Mleczarska "Pi tnica", ° usługi - publiczne, hotelarstwa, gastronomii, handlu, ° zakłady produkcyjno - usługowe i drobnej wytwórczo ci, ° usługi z zakresu obsługi rolnictwa, ° tereny urz dze z zakresu obsługi gospodarki komunalnej i urz dze infrastruktury technicznej, ° tereny urz dze obsługi komunikacji, ° ogrody działkowe, ° rzeka Narew, ° tereny otwarte - enklawy u ytków zielonych. Kierunki i zasady: ° poprawa wizerunku miejscowo ci poprzez: - wła ciw randze opraw ulicy Stawiskowskiej poprzez lokowanie funkcji usługowych i popraw estetyki zabudowy, - porzdkowanie, przekształcenia i modernizacj zabudowy (zlokalizowanej wzdłu ul. Stawiskowskiej),

9 Zmiana studium uwarunkowa i kierunków zagospodarowania przestrzennego Gminy Pi tnica uchwalona uchwał nr 106/XXIV/2012 Rady Gminy Pi tnica z dnia 23 listopada 2012r. §4 pkt.1 lit. d 54 ŁOM YSKI ZESPÓŁ PROJEKTOWO-INWESTYCYJNY W ŁOM Y

- porzdkowanie i przekształcenia starej zabudowy mieszkaniowej (głównie w złym stanie technicznym i gospodarczej), - poprawa estetyki obiektów poprzez modernizacj , remonty i przebudow , ° zwi kszenie ilo ci miejsc parkingowych w rejonie koncentracji usług, ° zwi kszenie efektywno ci wykorzystania terenów zainwestowanych na funkcj usługow poprzez: - adaptacj na funkcje usługowe obiektów nieu ytkowanych, - przekształcenia na funkcj usługow parterów budynków mieszkalnych, ° zagospodarowanie terenów zieleni nieurz dzonej poło onych w s siedztwie fortów i zabudowy mieszkaniowej, ° eliminowanie poza obszar strefy funkcji i form zabudowy uci liwych i degraduj cych przestrze , ° utrzymanie charakteru zabudowy mieszkaniowej - jednorodzinnej 2 kondygnacje, ° dostosowanie zabudowy do krajobrazu kulturowego (skali, charakteru i wizerunku miejscowo ci), ° poprawa układu komunikacyjnego poprzez: - likwidacj miejsc niebezpiecznych, - wprowadzenie sygnalizacji wietlnej, - popraw jako ci dróg osiedlowych, ° stworzenie bezpiecznego systemu powi za pieszych i rowerowych, ° utrzymanie naturalnego systemu powi za ekologicznych. b) Kierunki i zasady w strefie zainwestowania B - " rodkowej" Strefa obejmuje obszar poło ony w rodkowej cz ci miejscowo ci Pi tnica Poduchowna, obejmuj cy tereny zawarte pomi dzy drogami krajowymi nr 61 i nr 64 i granicami administracyjnymi z wsiami Marianowo i Budy Czarnockie. Od strony północno - zachodniej obszar otacza zabytkowy zespół fortyfikacji, obj ty stref ochrony konserwatorskiej "B" oraz stref ochrony ekspozycji "E". Tereny zainwestowane wyst puj głównie przy ci gach komunikacyjnych zabudow mieszkaniow i usługowo – produkcyjn . Znaczn cz ş obszaru stanowi tereny otwarte - u ytki rolne i zielone. Struktur wewn trzn strefy tworz : ° tereny zabudowy mieszkaniowej, głównie jednorodzinnej i usług towarzysz cych, ° usługi - kultu religijnego, bankowo ci, hotelarstwa, gastronomii, handlu, ° zakłady produkcyjno - usługowe i drobnej wytwórczo ci,

55 ŁOM YSKI ZESPÓŁ PROJEKTOWO-INWESTYCYJNY W ŁOM Y

° tereny urz dze obsługi komunikacji, ° cmentarz - zabytkowy, ° tereny zaplecza gospodarki komunalnej i urz dze infrastruktury technicznej, ° rzeka Narew, ° tereny otwarte - enklawy u ytków zielonych. Kierunki i zasady: ° ochrona dziedzictwa kulturowego (zabytkowego ko cioła) wg wytycznych konserwatorskich, ° poprawa wizerunku miejscowo ci poprzez: - wła ciw randze opraw ulicy Stawiskowskiej poprzez lokowanie funkcji usługowych i popraw estetyki zabudowy, - dbało ş o ład przestrzenny i estetyk zagospodarowania terenów przy głównych drogach wlotowych do Pi tnicy, - porzdkowanie, przekształcenia i modernizacja zabudowy (zlokalizowanej wzdłu ul. Stawiskowskiej i Jedwabie skiej), - porzdkowanie i przekształcenia starej zabudowy mieszkaniowej (głównie w złym stanie technicznym i gospodarczej), - poprawa estetyki obiektów poprzez modernizacj , remonty i przebudow , ° zwi kszenie efektywno ci wykorzystania terenów na funkcj usługow poprzez: - adaptacj na funkcje usługowe obiektów nieu ytkowanych, - przekształcenia na funkcj usługow parterów budynków mieszkalnych, ° eliminowanie poza obszar strefy funkcji i form zabudowy uci liwych i degraduj cych przestrze , ° podwyszenie standardu funkcjonowania istniej cej i b dcej w realizacji zabudowy poprzez: - wzbogacanie programu usług, - popraw wyposa enia w infrastruktur techniczn , - realizacj dróg osiedlowych, ° utrzymanie charakteru zabudowy mieszkaniowej - jednorodzinnej 2 kondygnacje, ° dostosowanie zabudowy do krajobrazu kulturowego (skali, charakteru i wizerunku miejscowo ci), ° zwi kszenie ilo ci miejsc parkingowych w rejonie koncentracji usług i cmentarza, ° poprawa układu komunikacyjnego poprzez:

56 ŁOM YSKI ZESPÓŁ PROJEKTOWO-INWESTYCYJNY W ŁOM Y

- likwidacj miejsc niebezpiecznych, - wprowadzenie sygnalizacji wietlnej, - popraw jako ci dróg osiedlowych, ° stworzenie bezpiecznego systemu powi za pieszych i rowerowych, ° utrzymanie naturalnego systemu powi za ekologicznych, ° rolnicze wykorzystanie terenów otwartych. c) Kierunki i zasady w strefie zainwestowania C - "wschodniej" Strefa obejmuje obszar poło ony w południowo - wschodniej cz ci miejscowo ci gminnej, obejmuj cy tereny zawarte pomi dzy drogami krajowymi nr 61 i nr 64, rzek Narew i granicami administracyjnymi z wsiami El biecin i Kalinowo. Na terenie wyst puje zabytkowy zespół fortyfikacji, obj ty stref ochrony konserwatorskiej "B" oraz stref ochrony ekspozycji "E". Teren strefy poło ony jest na obszarze Łom yskiego Parku Krajobrazowego Doliny Narwi i w jego strefie ochronnej oraz w obszarach NATURA 2000: Obszarze Specjal- nej Ochrony Ptaków Przełomowa Dolina Narwi (PLB200008), i Specjalny Obszar Ochrony Siedlisk Ostoja Narwia ska (PLH200024) (obowi zuj zasady okre lone w cz ci 3.3 Kie- runki ochrony przestrzeni przyrodniczej). 10 Tereny zainwestowane wyst puj wzdłu ci gów komunikacyjnych, głównie zabudow mieszkaniow , zagrodow i usługow . Znaczn cz ş obszaru stanowi tereny otwarte - u ytki rolne i zielone. Struktur wewn trzn strefy tworz : ° tereny zabudowy mieszkaniowej, głównie jednorodzinnej i usług towarzysz cych, ° usługi -o wiaty i wychowania, ł czno ci, handlu, ° zakłady produkcyjno - usługowe i drobnej wytwórczo ci, ° rzeka Narew, ° tereny otwarte - u ytki rolne i zielone, enklawy zieleni wysokiej. Kierunki i zasady: ° ochrona rodowiska przyrodniczego terenów poło onych w Łom yskim Parku Krajo- brazowym Doliny Narwi wg zasad okre lonych w planie ochrony parku, ° poprawa wizerunku miejscowo ci poprzez: - dbało ş o ład przestrzenny i estetyk zagospodarowania terenów przy głównych drogach wlotowych do Pi tnicy,

10 Zmiana studium uwarunkowa i kierunków zagospodarowania przestrzennego Gminy Pi tnica uchwalona uchwał nr 106/XXIV/2012 Rady Gminy Pi tnica z dnia 23 listopada 2012r. §4 pkt.1 lit. d 57 ŁOM YSKI ZESPÓŁ PROJEKTOWO-INWESTYCYJNY W ŁOM Y

- porzdkowanie, przekształcenia i modernizacja zabudowy (zlokalizowanej wzdłu Je- dwabie skiej i Szkolnej), - poprawa estetyki obiektów poprzez modernizacj , remonty i przebudow , ° eliminowanie poza obszar strefy funkcji i form zabudowy uci liwych i degraduj cych przestrze , ° podwyszenie standardu funkcjonowania istniej cej i b dcej w realizacji zabudowy, ° utrzymanie charakteru zabudowy mieszkaniowej - jednorodzinnej 2 kondygnacje, ° dostosowanie zabudowy do krajobrazu kulturowego (skali, charakteru i wizerunku miejscowo ci), ° poprawa układu komunikacyjnego poprzez likwidacj miejsc niebezpiecznych, ° stworzenie bezpiecznego systemu powi za pieszych i rowerowych, ° wykorzystanie terenów otwartych poło onych przy rzece Narew na cele turystyczne i rekreacyjne poprzez: - realizacj usług sportowo - rekreacyjnych w s siedztwie szkoły, - realizacj cie ek rowerowych, - realizacj cie ek pieszych w dolinie zapewniaj cych dost pnoş do rzeki, ° utrzymanie naturalnego systemu powi za ekologicznych, ° rolnicze wykorzystanie terenów otwartych. d) Kierunki i zasady w strefie F - "kulturowo - krajobrazowej" Strefa obejmuje obszar zabytkowego zespołu fortów ziemno - betonowych otaczaj cych Pi tnic , stanowi cych zachowane fragmenty twierdzy łom yskiej, obj tych stref ochrony konserwatorskiej "B" oraz stref ochrony ekspozycji "E". Zainwestowanie nie zwi zane z fortyfikacjami wyst puje wzdłu ci gów komunikacyjnych. Struktur wewn trzn strefy tworz : ° forty 1, 2 i 3, ° tereny zespołu fortów, ° zespoły ogrodów działkowych, ° strzelnica sportowa, ° tor sportowy motocyklowy "motocros", ° zakłady produkcyjno - usługowe, ° uytki zielone. Kierunki i zasady:

58 ŁOM YSKI ZESPÓŁ PROJEKTOWO-INWESTYCYJNY W ŁOM Y

° ochrona dziedzictwa kulturowego wg wytycznych konserwatorskich, ° ochrona rodowiska przyrodniczego wg wytycznych konserwatora przyrody, ° zagospodarowanie fortów na funkcj zwi zan z kultur , rekreacj i sportem (muzeum militarne, sporty paramilitarne, cie ki rowerowe, cie ki widokowe, hotel, gastronomia, kluby rozrywki itp.,), ° dbało ş o ład przestrzenny i estetyk zagospodarowania terenów, ° eliminowanie poza obszar strefy funkcji i form zabudowy degraduj cych przestrze , ° zapewnienie dost pnoci komunikacyjnej do funkcji usługowych poprzez: - utrzymanie i modernizacj drogi "przyfortecznej", - realizacj cie ek rowerowych i pieszych, - zapewnienie miejsc parkingowych, ° stworzenie bezpiecznego systemu powi za pieszych i rowerowych, ° utrzymanie naturalnego systemu powi za ekologicznych. 3.5.2. Kierunki rozwoju na obszarze jednostki II - ekologiczno - turystycznej Zakłada si zachowanie istniej cej wykształconej sieci osadniczej i rozwój jednostek osadniczych zwi zany z rozwojem funkcji turystycznej jako wspomagaj cej główn funkcj jednostki - rolnictwo ekologiczne. Na terenach wsi, w s siedztwie zwartej zabudowy oraz na terenach okre lonych w studium, w tym predysponowanych do rozwoju funkcji turystycznej, rozwija ş si b dzie zabudowa zwi zana z popraw warunków ycia mieszka ców oraz rozwojem turystyki, głównie w nast pujcych formach zabudowy: ° zabudowa zagrodowa poprzez: - popraw funkcjonowania istniej cej zabudowy (porz dkowanie, modernizacja i utrzymanie w dobrym stanie technicznym), - realizacj nowej zabudowy na terenach plombowych oraz w s siedztwie zwartej zabudowy wsi na obszarach okre lonych w studium, - powikszanie, w miar mo liwo ci działek do powierzchni min. 0,30 ha oraz zapewnienia szeroko ci min. 30,0 m, - wyposa anie w urz dzenia infrastruktury technicznej, - stosowanie nowoczesnych technologii i materiałów budowlanych, - zachowanie skali i charakteru zabudowy oraz dostosowanie do naturalnego przyrodniczo - kulturowego krajobrazu wsi, ° zabudowa mieszkaniowa jednorodzinna poprzez:

59 ŁOM YSKI ZESPÓŁ PROJEKTOWO-INWESTYCYJNY W ŁOM Y

- wyznaczenie w miar potrzeb terenów pod zabudow jednorodzinn , głównie we wsiach: Czarnocin, Kalinowo, Drozdowo, Krzewo, - przekształcenia istniej cej zabudowy zagrodowej na zabudow jednorodzinn głownie we wsiach: Czarnocin i Drozdowo, - wkomponowanie zabudowy w krajobraz wiejski i podporz dkowanie rolniczej funkcji wsi (wielko ş i zagospodarowanie działki, wysoko ş zabudowy, architektura, ...), ° zabudowa agroturystyczna poprzez: - przekształcenia istniej cej zabudowy zagrodowej i adaptacja do funkcji agroturystycznej, głównie we wsiach poło onych nad rzek Narew, wytypowanych w studium do rozwoju jako wsie letniskowe: Dro cin Lubiejewo, Stary Dro cin, Czarnocin, Kalinowo, Drozdowo, Rakowo Czachy, Rakowo Boginie, i Krzewo, - tworzenie nowych gospodarstw agroturystycznych we wsiach letniskowych na obszarach okre lonych do rozwoju funkcji, - dostosowanie zabudowy do naturalnego krajobrazu przyrodniczo - kulturowego, ° zabudowa letniskowa - adaptacja istniej cej zabudowy, - pojedyncze obiekty wył cznie w ramach przekształce budynków mieszkalnych istniej cych zagród lub realizowane na terenach zwartej zabudowy wsi, - realizacja nowej zabudowy w formie kolonii, we wsiach letniskowych na obszarach okrelonych do rozwoju funkcji (po uprzednim opracowaniu miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego), spełniaj ca nast pujce wymogi: • stosowania zasady nie rozpraszania zabudowy, • rozwi zanie gospodarki wodno - ciekowej dla poszczególnych kolonii zabudowy, • zapewnienie powierzchni działek minimum 0,09 ha o szeroko ci co najmniej 20,0 m, • dostosowanie architektury obiektów do skali i charakteru zabudowy wiejskiej oraz dostosowanie do naturalnego przyrodniczo - kulturowego krajobrazu wsi, • stosowanie tradycyjnych rozwi za technicznych i materiałów budowlanych, • wykorzystanie istniej cych, kulturowo warto ciowych budynków mieszkalnych (wyst pujcych w regionie, przeznaczonych do rozbiórki) poprzez "przeniesienie", ° zabudowa usługowa zwi zana z obsług ruchu turystycznego - realizacja pola biwakowego, wypo yczalni sprz tu, pla y i innych urz dze we wsiach Pi tnica Poduchowna i Krzewo,

60 ŁOM YSKI ZESPÓŁ PROJEKTOWO-INWESTYCYJNY W ŁOM Y

- urz dzenie miejsc biwakowych na terenach dost pnych do rzeki i z rzeki (szlak kaja- kowy, cie ki rowerowe,) oraz atrakcyjnych krajobrazowo, - realizacja bazy noclegowej w Drozdowie (adaptacja GOK na hotel, motel lub pensjonat), - realizacja MOP (miejsce obsługi podró nych) przy drodze krajowej nr 64 relacji Pi t- nica - Je ewo (na gruntach wsi Kalinowo), - wykorzystanie terenów i obiektów nie u ytkowanych pod lokalizacj usług turystycznych (w tym m.in. na o rodek kolonijny, wypoczynkowo -szkoleniowy, rehabilitacyj- ny, pensjonat), - urz dzenie miejsc parkingowych w rejonach zwi kszonego ruchu turystycznego (Drozdowo, Krzewo i Dro cin Lubiejewo,), ° zabudowa zwi zana z produkcj roln poprzez: - podporzdkowanie zabudowy funkcji ekologicznej i turystycznej, - podporzdkowanie zabudowy zasadom okre lonym w planie ochrony parku, - ograniczenie w realizacji obiektów wielkoprzestrzennych, - wykorzystanie (adaptacja, modernizacja i przebudowa) istniej cych nie u ytkowanych obiektów do nowych form produkcji, - rozbudow , modernizacj i przystosowanie istniej cych obiektów produkcyjnych i składowych w gospodarstwach indywidualnych do obowi zuj cych standardów i wymogów, ° zabudowa usługowa - modernizacja istniej cych placówek usługowych, - wyznaczenie w miar potrzeb terenów pod zabudow usługow zwi zan z obsług ruchu turystycznego głównie we wsiach Dro cin Stary, Drozdowo i Krzewo, - adaptacj zabudowy mieszkaniowej na potrzeby funkcji usługowej, ° zabudowa usługowo - produkcyjna poprzez: - reaktywowanie przetwórstwa rolno - spo ywczego (w tym browaru) w Drozdowie, - modernizacj i rozbudow istniej cych zakładów funkcjonuj cych głównie jako towarzysz ce zabudowie zagrodowej (budowlane, mechaniczne, drzewne, stolarskie, itp.), - adaptacj zabudowy mieszkaniowej i gospodarczej na potrzeby funkcji usługowo - produkcyjnej zwi zanej z rolnictwem ekologicznym i turystyk , - dostosowanie skali i formy zabudowy do zabudowy wsi.

61 ŁOM YSKI ZESPÓŁ PROJEKTOWO-INWESTYCYJNY W ŁOM Y

Wszystkie formy zabudowy nale y lokalizowa ş w obr bie istniej cego zainwestowania oraz na obszarach okre lonych na rysunku studium jako rezerwy i kierunki rozwoju ukła- dów przestrzennych. 3.5.3 Kierunki rozwoju na obszarze jednostki III - rolniczej Zakłada si utrwalenie istniej cej wykształconej sieci osadniczej i funkcji jednostek osadniczych oraz rozwój głównej funkcji jednostki - rolnictwa. Na terenach wsi, w s siedztwie zwartej zabudowy oraz na terenach okre lonych w studium, rozwija ş si b dzie zabudowa zwi zana z popraw warunków ycia mieszka ców, głównie w nast pujcych formach zabudowy: ° zabudowa zagrodowa poprzez: - popraw funkcjonowania istniej cej zabudowy (porz dkowanie, modernizacja i utrzymanie w dobrym stanie technicznym), - realizacj nowej zabudowy na terenach plombowych oraz w s siedztwie zwartej zabudowy wsi na obszarach okre lonych w studium, - powikszanie, w miar mo liwo ci powierzchni działek do powierzchni min. 0,30 ha oraz zapewnienia szeroko ci min. 30,0 m, - wyposa anie w urz dzenia infrastruktury technicznej, - stosowanie nowoczesnych technologii i materiałów budowlanych, - zachowanie skali i charakteru zabudowy, ° zabudowa mieszkaniowa jednorodzinna poprzez: - wyznaczenie w miar potrzeb terenów pod zabudow jednorodzinn , głównie we wsiach Dobrzyjałowo, Kisielnica, Jeziorko, El biecin, - przekształcenia istniej cej zabudowy zagrodowej na zabudow jednorodzinn , - wkomponowanie zabudowy w krajobraz wiejski i podporz dkowanie rolniczej funkcji wsi (wielko ş i zagospodarowanie działki, wysoko ş zabudowy, architektura, ...) ° zabudowa zwi zana z produkcj roln poprzez: - wykorzystanie (adaptacja, modernizacja i przebudowa) istniej cych nie u ytkowanych obiektów do nowych form produkcji, - budow nowych obiektów w powstaj cych specjalistycznych gospodarstwach rolnych przystosowanych do obowi zuj cych standardów i wymogów, - rozbudow , modernizacj i przystosowanie istniej cych obiektów produkcyjnych i składowych w gospodarstwach indywidualnych do obowi zuj cych standardów i wymogów,

62 ŁOM YSKI ZESPÓŁ PROJEKTOWO-INWESTYCYJNY W ŁOM Y

° zabudowa usługowa - modernizacja i rozbudowa O rodka Rehabilitacji Konnej w Kisielnicy, - realizacja MOP (miejsce obsługi podró nych przy drodze krajowej nr 61 w miejscu wskazanym na rysunku kierunków, - wykorzystanie terenu okre lonego na rysunku kierunków jako oferty inwestycyjnej pod lokalizacj usług, - realizacja miejsc noclegowych dla potrzeb turystycznych we wsi Wyłudzin, - modernizacja istniej cych usług stanowi cych dominanty funkcjonalno - przestrzenne na terenach wsi (ko cioły, szkoły, o rodki zdrowia, młyny, sklepy), - modernizacja i rozbudowa istniej cych obiektów w placówkach usługowych (głównie sklepy, remizy, wietlice,...), - modernizacja i budowa nowych obiektów usługowych we wsiach Kisielnica, Dobrzy- jałowo i Jeziorko, - wyznaczenie w miar potrzeb terenów pod zabudow usługow , głównie w w/w wsiach, w s siedztwie zwartej zabudowy, na obszarach okre lonych w studium, - adaptacj zabudowy mieszkaniowej na potrzeby funkcji usługowej, ° zabudowa usługowo - produkcyjna poprzez: - popraw funkcjonowania istniej cych zakładów produkcyjno - usługowych, - wyznaczanie w miar potrzeb terenów pod realizacj zakładów produkcyjno - usłu- gowych w s siedztwie zwartej zabudowy, na obszarach okre lonych w studium, głównie we wsiach: Kisielnica, Jeziorko i El biecin, - budow nowych obiektów w powstaj cych nowych zakładach o profilach pozarolniczych, - modernizacj i rozbudow istniej cych zakładów funkcjonuj cych głównie jako towarzysz ce zabudowie zagrodowej (budowlane, mechaniczne, drzewne, stolarskie, itp.), - adaptacj zabudowy mieszkaniowej i gospodarczej na potrzeby funkcji usługowo - produkcyjnej pod warunkiem nie powodowania uci liwo ci, - dostosowanie skali i formy zabudowy do zabudowy wsi, ° zabudowa agroturystyczna poprzez: - przekształcenia istniej cej zabudowy zagrodowej i adaptacja do funkcji agroturystycznej, we wsiach Motyka, Włudzin i Taraskowo poło onych nad rzeczk Łojewek, wytypowanych w studium do rozwoju jako wsie letniskowe,

63 ŁOM YSKI ZESPÓŁ PROJEKTOWO-INWESTYCYJNY W ŁOM Y

- tworzenie nowych gospodarstw agroturystycznych we wsiach letniskowych na obszarach okre lonych do rozwoju funkcji, - dostosowanie zabudowy do naturalnego krajobrazu przyrodniczo - kulturowego, ° zabudowa letniskowa - adaptacja istniej cej zabudowy, - realizacja nowej zabudowy lub w ramach przekształce budynków mieszkalnych istniej cych zagród, na terenach zwartej zabudowy wsi, we wsiach Motyka, Wyłudzin i Taraskowo poło onych nad rzeczk Łojewek, wytypowanych w studium do rozwoju jako wsie letniskowe, spełniaj ca nast pujce wymogi: • stosowania zasady nie rozpraszania zabudowy, • rozwi zanie gospodarki wodno - ciekowej, • zapewnienie powierzchni działek minimum 0,09 ha o szeroko ci co najmniej 20,0 m, • dostosowanie architektury obiektów do skali i charakteru zabudowy wiejskiej oraz dostosowanie do naturalnego przyrodniczo - kulturowego krajobrazu wsi, • stosowanie tradycyjnych rozwi za technicznych i materiałów budowlanych, • wykorzystanie istniej cych, kulturowo warto ciowych budynków mieszkalnych (wyst pujcych w regionie, przeznaczonych do rozbiórki) poprzez "przeniesienie". Wszystkie formy zabudowy nale y lokalizowa ş w obr bie istniej cego zainwestowania oraz na obszarach okre lonych na rysunku studium jako rezerwy i kierunki rozwoju ukła- dów przestrzennych.

3.6. Kierunki rozwoju infrastruktury społecznej W zakresie usług ponadpodstawowych jak administracja finansowa, samorz dowa, lecznictwo zamkni te i specjalistyczne, kultura, szkolnictwo ponadgimnazjalne i wy sze – gmina obsługiwana jest głównie poprzez placówki zlokalizowane w o rodku powiatowym w mie cie Łom a. W zakresie usług podstawowych ludno ş gminy obsługiwana jest przez placówki zlokalizowane w o rodku gminnym Pi tnica. O rodkami wspomagaj cymi miejscowo ş gminn w zakresie obsługi ludno ci s : ° wie Drozdowo południowo-wschodnia cz ş gminy, ° wie Dobrzyjałowo północno-wschodnia cz ş gminy, ° wsie Kownaty i Olszyny wschodnia cz ş gminy, ° wie Kisielnica rodkowa cz ş gminy.

64 ŁOM YSKI ZESPÓŁ PROJEKTOWO-INWESTYCYJNY W ŁOM Y

3.6.1. Edukacja Szkoły podstawowe znajduj si w nast pujcych miejscowo ciach: Pi tnica, Kalino- wo, Czarnocin, Nagórki, Kisielnica, Budy Czarnockie. Ł cznie placówki szkolnictwa podstawowego dysponuj 35 pomieszczeniami do nauczania. W roku szkolnym 1999/2000 do szkół ucz szczało ogółem 1144 uczniów. Zaj cia w szkołach prowadziło 80 nauczycieli. Liczba szkół podstawowych w gminie uległa znacznemu zmniejszeniu. Nast piło to w wyniku wprowadzenia w ycie reformy ustroju szkolnego oraz reformy administracyjnej kraju, których celem była decentralizacja zarz dzania. Nieekonomiczne stało si utrzymanie du ej ilo ci szkół, zwłaszcza, e wci maleje liczba uczniów w szkołach. W gminie funkcjonuje gimnazjum, które przekazane zostało do u ytku na pocz tku roku szkolnego 2001/2002. Na terenie gminy funkcjonuje Zespół Szkół Rolniczych w Marianowie. Ucz szcza tu 650 uczniów. Szkoła dysponuje 32 pomieszczeniami do nauczania. Przy szkole znajduje si in- ternat dla młodzie y z dalszych odległo ci. Kształci si tu młodzie w zakresie produkcji i obsługi rolnictwa. W zakresie edukacji zakłada si nast pujce kierunki i zadania rozwoju: ° Dostosowanie bazy szkolnictwa podstawowego i gimnazjalnego do potrzeb zreformowa- nego systemu o wiaty poprzez: - rozbudow i modernizacj szkół podstawowych, - rozwój przyszkolnej bazy sportowej, w tym budow sal gimnastycznych w szkołach w Pi tnicy i w Drozdowie, - organizowanie systemu dowozu dzieci do szkół. ° Podnoszenie poziomu wykształcenia młodzie y poprzez: - zwi kszenie roli i udziału liceów ogólnokształc cych w systemie edukacji ponadgim- nazjalnej; - upowszechnianie wykształcenia redniego w wyniku zwi kszania liczby uczniów w technikach i liceach zawodowych. ° Dostosowanie struktury systemu i profilów kształcenia do zmieniaj cego si popytu na rynku pracy poprzez: - utrzymanie i rozbudow Zespołu Szkół Rolniczych w Marianowie, - cisł współprac z podmiotami gospodarczymi powiatów i regionu w zawodach poszukiwanych na rynku pracy. ° Popraw jako ci i metod nauczania z wykorzystaniem nowoczesnych technik poprzez:

65 ŁOM YSKI ZESPÓŁ PROJEKTOWO-INWESTYCYJNY W ŁOM Y

- tworzenie i rozbudow pracowni komputerowych i j zykowych, - popraw wyposa enia dydaktycznego. 3.6.2. Ochrona zdrowia Potrzeby mieszka ców gminy w zakresie lecznictwa otwartego zaspokajane s przez podstawowe o rodki zdrowia w Pi tnicy i Drozdowie oraz punkty lekarskie w Dobrzyjałowie i Olszynach. Cz ş ludno ci gminy obsługiwana jest tak e przez o rodek zdrowia w Rogieni- cach Wielkich z gminy Mały Płock. Placówki obsługuj ł cznie 11000 osób. W Pi tnicy funkcjonuje 5 gabinetów lekarskich, w pozostałych placówkach po 1 gabinecie lekarskim. W zakresie szczepie podstawowych wszystkie dzieci obsługiwane s przez podstawowy orodek zdrowia w Pi tnicy. W miejscowo ci Kisielnica funkcjonuje O rodek Rehabilitacji Konnej. O rodek zaj- muje si hipoterapi , głównie dla dzieci z pora eniem mózgowym. W zakresie zaopatrzenia w leki gmina obsługiwana jest przez aptek w Pi tnicy. Nale y d yş do poprawy funkcjonowania i usprawniania warunków w lecznictwie otwartym poprzez: ° modernizacj i rozbudow istniej cych placówek lecznictwa otwartego, ° tworzenie warunków do rozwoju instytucji lekarza domowego, ° rozwój profilaktyki zdrowotnej, ° zapewnienie mieszka com dost pu do specjalistycznych usług medycznych, ° rozszerzanie zakresu wiadczonych usług zdrowotnych, ° stworzenie warunków do rozwoju budownictwa mieszkaniowego dla lekarzy. 3.6.3. Opieka socjalna W 2000 roku z pomocy społecznej korzystało 430 rodzin. Dominuj c przyczyn korzystania z pomocy społecznej jest bezrobocie, niepełnosprawno ş oraz potrzeba ochrony macierzy stwa. W gminie obecnie brak jest placówek stacjonarnej pomocy społecznej. W celu poprawy funkcjonowania opieki socjalnej nale y d yş do rozbudowy bazy i form opieki społecznej poprzez: ° utworzenie domu opieki społecznej w Pniewie, ° doskonalenie działa o rodków pomocy społecznej w zakresie pomocy rodowiskowej, ° zapewnienie opieki socjalnej dla bezrobotnych bez szans uzyskania pracy, ° wspieranie działa instytucji i organizacji zajmuj cych si działalno ci socjaln , opiek społeczn oraz problemami uzale nie i patologii społecznych, ° tworzenie o rodków wypoczynku, edukacji i integracji dla osób niepełnosprawnych.

66 ŁOM YSKI ZESPÓŁ PROJEKTOWO-INWESTYCYJNY W ŁOM Y

3.6.4. Usługi kultury Sie ş placówek upowszechniania kultury na terenie gminy Pi tnica stanowi : gminny orodek kultury w Pi tnicy, klub rozrywki „MILANO” w Jeziorku, wietlice wiejskie we wsiach Czarnocin, Drozdowo, Kalinowo, Murawy, gminna biblioteka publiczna w Pitnicy oraz filie biblioteczne we wsiach Dobrzyjałowo, Drozdowo i Jeziorko. Na terenie gminy znajduje si placówka kultury o znaczeniu ponadlokalnym - Mu- zeum Przyrodnicze w Drozdowie. Gromadzi zbiory przyrodnicze i historyczne, dotycz ce ziemia stwa polskiego. Atrakcj sezonu letniego s kilkudniowe festiwale Muzyczne Dni Drozdowa. Rozwój kultury nast powa ş b dzie poprzez tworzenie warunków do: ° utrzymania istniej cych placówek kultury zwłaszcza gminnego o rodka kultury w Pi tnicy, ° wykonania remontu budynku muzeum w Drozdowie, ° podejmowania i wspierania inicjatyw w zakresie organizacji imprez kulturalnych – Mu- zyczne Dni Drozdowa, ° rozwoju czytelnictwa, ° zwi kszenia ilo ci podstawowych placówek kultury na terenie gminy. 3.6.5. Sport, rekreacja, wypoczynek Baz sportow na terenie gminy stanowi : boisko w Pi tnicy o pełnych wymiarach z bie ni oraz z widowni na 200 miejsc oraz sale gimnastyczne przy szkołach podstawowych w Pi tnicy, Jeziorku i Rakowo Boginie. Polepszenie stanu bazy sportowej, bazy rekreacyjno – wypoczynkowej oraz warunków do rozwoju sportu i rekreacji nast powaş b dzie poprzez: ° modernizacj i rozbudow stadionu w Pi tnicy, ° rozwój bazy sportu szkolnego – budow sal gimnastycznych w Pi tnicy i Drozdowie, modernizacj przyszkolnych boisk sportowych, ° rozwój bazy rekreacyjno – wypoczynkowej ( cie ki rowerowe, szlaki piesze, tereny ze- społu fortyfikacji), ° organizowanie imprez rekreacyjno - sportowych o charakterze masowym (motokros, bie- gi przełajowe, festyny sportowe, rajdy turystyczne, samochodowe itp.), ° rozwijanie współzawodnictwa sportowego w wyniku organizacji mi dzyszkolnych lig sportowych, ° wspieranie i pobudzanie społecze stwa do aktywnych form sportowego stylu ycia,

67 ŁOM YSKI ZESPÓŁ PROJEKTOWO-INWESTYCYJNY W ŁOM Y

° umo liwienie powstawania grup i kół zainteresowa . 3.6.6. Mieszkalnictwo W celu poprawy warunków zamieszkania nale y tworzy ş warunki do rozwoju i modernizacji budownictwa mieszkaniowego poprzez: ° przygotowanie terenów budowlanych: przeznaczenie w planach miejscowych terenów pod róne formy budownictwa, realizacja uzbrojenia technicznego, ° realizacj budownictwa socjalnego, ° rozwój przemysłu materiałów budowlanych, ° wyposa anie zabudowy mieszkaniowej w urz dzenia infrastruktury społecznej (z zakresu edukacji, zdrowia, opieki socjalnej i bezpiecze stwa publicznego), technicznej i obsługi komunikacyjnej, ° tworzenie warunków lokalnych wi zi społecznych poprzez realizacj i uzupełnienie bazy materialnej w zakresie: kultury, sportu, rozrywki i wypoczynku zbiorowego, ° zwi kszanie ładu przestrzennego na terenach mieszkaniowych.

3.7. Kierunki rozwoju sfery gospodarczej 3.7.1. Rolnictwo Podstawow gał zi gospodarki gminy jest rolnictwo. Rozwój tego działu gospodarki jest niezwykle istotny z uwagi na realizacj strategicznego celu rozwoju gminy dotycz cego poprawy warunków ycia mieszka ców. Uwarunkowania gospodarki rynkowej stwarzaj konieczno ş ci głych przemian w tej dziedzinie gospodarki. Głównym kierunkiem tych przemian jest modernizacja i restrukturyzacja obszarów wiejskich. Procesy te maj zapewni ş wła ciwe wykorzystanie ziemi, zasobów pracy ludzkiej, rodków technicznych, zmniejszeniu kosztów produkcji, dopasowanie struktury produkcji do potrzeb rynku, poprawa jako ci pro- duktów i dostosowanie do norm unijnych przy spełnieniu wymogów ochrony rodowiska. Osi gni cie powy szych zamierze zakłada si poprzez nast pujce kierunki działa : ° Wła ciwe wykorzystanie rolniczej przestrzeni produkcyjnej poprzez - ograniczenie przekazywania na cele nierolnicze i niele ne gruntów wysokich klas bo- nitacyjnych, - zapobieganie degradacji u ytków rolnych oraz rekultywacja terenów zdewastowa- nych, - zalesienia gruntów najsłabszych zgodnie z opracowanym projektem zalesie . ° Popraw jako ci rolniczej przestrzeni produkcyjnej poprzez:

68 ŁOM YSKI ZESPÓŁ PROJEKTOWO-INWESTYCYJNY W ŁOM Y

- melioracj u ytków rolnych i modernizacj istniej cych urz dze melioracyjnych zlewni rzeki Penza i Łojewek, - budowa zbiornika małej retencji wodnej w miejscowo ci Pi tnica na cieku bez nazwy o funkcji rekreacja i nawodnienia zgodnie z Programem małej retencji wodnej do 2015 r., - zmian struktury obszarowej gospodarstw w zakresie zwi kszania ich powierzchni i poprawy rozłogu, - budow i modernizacj dróg rolniczych. ° Tworzenie warunków do rozwoju produkcji rolnej - rozwój gospodarstw specjalistycznych o wysokim stopniu towarowo ci, - modernizacja i rozbudowa zaplecza gospodarczego indywidualnych gospodarstw rolnych, - rozwój dotychczasowych wiod cych kierunków produkcji, dostosowanie produkcji do uwarunkowa ekonomicznych, - usprawnienie systemu skupu produktów rolnych, - poprawa jako ci produkcji rolnej, dostosowanie do norm obowi zuj cych na rynkach Unii, - podnoszenie kwalifikacji zawodowych rolników w zakresie nowych technologii zasad prowadzenia rachunkowo ci i zarz dzania gospodarstwem. ° Rozwój usług rolniczych i instytucji otoczenia rolnictwa - wspieranie rozwoju usług na rzecz rolnictwa w zakresie obsługi mechanizacji, skupu produktów rolnych, - organizowanie grup producenckich , spółdzielni, zrzesze bran owych i innych form w celu uzyskania lepszych wyników ekonomicznych poprzez minimalizacj kosz- tów oraz uzyskiwanie korzystniejszych warunków zbytu produkcji, - wspieranie rozwoju instytucji obsługi rolnictwa w zakresie doradztwa rolniczego, ekonomicznego prawnego i podatkowego ° Tworzenie warunków do wielofunkcyjnego rozwoju obszarów wiejskich - wspieranie rozwoju zakładów przetwórczych o małej i redniej skali produkcji w tym głownie zakładów przetwórstwa rolno- spo ywczego, - promowanie i wspieranie inicjatyw w zakresie podejmowania działalno ci gospodarczej na obszarach wiejskich jak równie pomoc dla podmiotów gospodarczych tworz cych miejsca pracy,

69 ŁOM YSKI ZESPÓŁ PROJEKTOWO-INWESTYCYJNY W ŁOM Y

- aktywizacja społeczno ci wiejskiej do podejmowania działalno ci w zawodach pozarolniczych co spowoduje rozszerzenie zakresu usług na terenach wiejskich, - uaktywnienie współpracy z lokalnymi władzami samorz dowymi i innymi instytucja- mi w zakresie pozyskiwania rodków na rozwój rolnictwa i obszarów wiejskich. 3.7.2. Gospodarka le na Lasy stanowi jeden z wa niejszych zasobów naturalnych gminy, chocia ich gospodarcza rola jest ograniczona z uwagi na mało korzystn struktur wiekow i małe zró nico- wanie gatunkowe drzewostanów oraz mała odporno ş siedlisk le nych. Gospodarka produkcyjna lasów pa stwowych polega na bilansowaniu zr bów z odnowieniami. W lasach prywatnych gospodarcza rola lasów ogranicza si do pozyskiwania drewna na potrzeby budownictwa indywidualnego i na opał. Kierunki rozwoju gospodarki le nej: ° Prowadzenie gospodarki le nej zgodnie z planami urz dzania lasów Nadle nictwa Łom a oraz uproszczonymi planami urz dzeniowymi lasów prywatnych i innych u ytkowników. ° Prowadzenie w lasach niepa stwowych racjonalnej gospodarki zasobami le nymi z ogra- niczeniem wielko ci pozyskiwania drewna poni ej zdolno ci produkcyjnej lasów. ° Udost pnianie i przystosowywania kompleksów le nych do celów turystyczno- wypoczynkowych, zwłaszcza na obszarach ochrony przyrody. 3.7.3. Działalno ş produkcyjno-usługowa Rozwój pozarolniczej działalno ci gospodarczej stanowi podstawowy warunek poprawy sytuacji, zwłaszcza na rynku pracy. Nale y podejmowa ş odpowiednie działania, które bd sprzyjały rozwojowi tego typu działalno ci. Nale do nich: ° utrzymanie i rozwój istniej cych zakładów pracy, ° zagospodarowanie niewykorzystanych obiektów, ° racjonalne wykorzystanie istniej cego maj tku produkcyjnego zasobów surowców i kwalifikowanych kadr, ° popieranie i stymulowanie przedsi biorczo ci lokalnej, ° opracowanie ofert lokalizacyjnych dla nowych inwestorów, ° wykorzystanie lokalnych rezerw siły roboczej, ° rozwój przetwórstwa rolno-spo ywczego w oparciu o własn baz surowcow , ° tworzenie nowych zakładów produkcyjnych w oparciu o wykorzystanie miejscowych surowców (rolne, drzewne, mineralne), ° rozszerzanie zakresu usług turystycznych w oparciu o walory przyrodnicze i kulturowe,

70 ŁOM YSKI ZESPÓŁ PROJEKTOWO-INWESTYCYJNY W ŁOM Y

° promocja gminy. 3.7.4. Turystyka Gmina Pi tnica dysponuje ponadprzeci tnymi walorami turystycznymi, na które skła- daj si : ° połoenie na krajowej trasie turystycznej Warszawa – Pojezierze Augustowsko- Suwalskie i na Mazury, ° wysokie warto ci rodowiska przyrodniczego doliny Narwi, ° szlak wodny Narwi umo liwiaj cy rozwijanie ró nych form turystyki wodnej, ° naturalne punkty widokowe w strefach skarpowych doliny rzecznej z mo liwo ci wykorzystania ich dla celów turystycznych, ° walory w dkarskie Narwi, ° walory krajoznawcze Pi tnicy i okolic opieraj ce si na koncentracji obiektów zabytkowych. Powy sze walory stwarzaj mo liwo ci dalszego rozwoju turystycznej funkcji obszaru stanowi cej w perspektywie coraz wa niejsz cz ş gospodarki i daj c alternatywne w stosunku do rolnictwa ródło dochodów miejscowej ludno ci. Kierunki rozwoju turystyki: ° Rozwój turystycznej funkcji gminy w oparciu o wykorzystanie wysokich walorów przyrodniczych doliny Narwi oraz krajoznawczych Pi tnicy i innych miejscowo ci gminy. ° Poprawa stanu sanitarnego rodowiska przyrodniczego, w szczególno ci stanu czysto ci wód powierzchniowych i likwidacji dzikich wysypisk mieci, celem zwi kszenia atrakcyjno ci obszaru. ° Wykształcenie rejonów turystycznych poprzez zagospodarowanie turystyczne terenów połoonych wzdłu Narwi (Dro cin Lubiejewo, Penza, Czarnocin, Pi tnica, Drozdowo, Niewodowo, Rakowo Boginie, Rakowo Czachy, Krzewo Stare). ° Rozwój bazy turystycznej w Pi tnicy, Drozdowie i innych miejscowo ciach turystyczno- wypoczynkowych w gminie poprzez modernizacj istniej cych obiektów, likwidacj bazy substandardowej, uporz dkowanie gospodarki ciekowej, modernizacj dróg i popraw dostpnoci do terenów turystycznych. ° Turystyczne zagospodarowanie szlaków komunikacji drogowej poprzez budow obiek- tów obsługi technicznej motoryzacji, usług motelowo-gastronomicznych, parkingów itp.

71 ŁOM YSKI ZESPÓŁ PROJEKTOWO-INWESTYCYJNY W ŁOM Y

° Zwi kszenie oferty turystycznej obszaru poprzez rozwój ró nych form turystyki: letniskowej, pensjonatowej, młodzie owej, wodnej, rowerowej, agroturystyki itp. oraz stworzenie systemu informacji turystycznej i bazy rozrz du ruchu w Pi tnicy. ° Tworzenie warunków do rozwoju agroturystyki na obszarze wiejskim poprzez wspieranie organizacyjno-finansowe, promocj gospodarstw agroturystycznych oraz podnoszenie jako ci i zakresu usług turystycznych.

3.8. Kierunki rozwoju komunikacji 3.8.1. Komunikacja drogowa Uwarunkowaniem kierunkowego systemu transportowego gminy Pi tnica jest poło e- nie w centrum Ziemi Łom yskiej, bezpo rednio przy Łom y, na prawym brzegu rzeki Narwi i przy drodze krajowej nr 61 Łom a - Augustów. Pi tnica jest poło ona bezpo rednio przy wa nej drodze tranzytowej o charakterze drogi mi dzynarodowej, mi dzyregionalnej oraz na trasie ruchu turystycznego i rekreacyjnego. Brak dost pu do linii kolejowej przy jednoczesnym pełnym wł czeniu do dróg krajowych wy szych klas oznacza stosunkowo dogodne poło enie miasta i gminy wobec głów- nych układów komunikacyjnych kraju. Jednocze nie nale y zauwa yş, e Pi tnica jest małym orodkiem ruchotwórczym i wobec tego istnieje stosunkowo du a równowaga mi dzy lokalnymi potrzebami i uwarunkowaniami lokalnego systemu transportowego. Teren gminy jest poło ony na skraju Narwi co ma istotny wpływ na ukształtowanie układu komunikacyjnego regionu. Bardzo wa nym elementem systemu transportowego s i b d docelowo istniej ce mosty na Narwi - most w ci gu drogi nr 61- tranzytowy dla pojaz- dów ci kich i most dla ruchu lokalnego w ci gu drogi powiatowej i wylotu ulicy Sikorskiego z Łom y. Po zrealizowaniu obej cia Łom y teren prawobrze ny Narwi i Pi tnica b dzie posiada ş jeszcze jeden most przez rzek . Głównymi drogami o znaczeniu regionalnym lub powiatowym s i pozostan docelowo drogi: - droga nr 61 - Łom a– Stawiski – Augustów do drogi nr 19 - droga nr 64 - Łom a– Je ewo do drogi nr 8 - droga nr 63 - Kisielnica– Pisz- Gi ycko - droga wojewódzka nr 668 Pi tnica – Jedwabne - Goni dz - odcinki dróg powiatowych o znaczeniu lokalnym - wg planszy kierunków - odcinki wa niejszych dróg gminnych wg planszy kierunków.

72 ŁOM YSKI ZESPÓŁ PROJEKTOWO-INWESTYCYJNY W ŁOM Y

Teren gminy poza obszarem Pi tnica - Kisielnica oraz wsi poło onych przy drodze krajowej nr 61 nie ma istotnych problemów z ruchem tranzytowym i jest stosunkowo bezkon- fliktowy komunikacyjnie. Dotychczasowe plany zagospodarowania przestrzennego rezerwo- wały tras obej cia Pi tnicy i Łom y w ci gu drogi nr 61 po wschodniej stronie Pi tnicy w postaci obwodnicy o długo ci ok. 10 km. Obej cie to pozostaje aktualne jako wa ny element komunikacyjny systemu transportowego. Przejazd przez P tnic i gmin został w roku 2000 zmodernizowany. Do modernizacji pozostał obszar skrzy owania przy mo cie w Pi tnicy z przebudow wlotów i sygnalizacji wietlnej. Na terenie zainwestowanym Pi tnicy dotychczasowy zakres modernizacji z uwagi na konieczno ş adaptacji licznych zjazdów i zachowanie obsługi terenów przyległych nie uzyskano w praktyce parametrów klasy Gp. Dla odcinka za Pi tnic do Stawisk zało ono i zrealizowano klas Gp. Docelowo nale y zakłada ş konieczno ş wzmocnienia nawierzchni na ci gu drogi nr 61 do dopuszczalnych obci e 115kN/o . Kierunkowo adaptuje si obecny układ drogowy gminy na który składaj si drogi krajowe, droga wojewódzka do Jedwabnego oraz drogi powiatowe i gminne okre lone na rysunku kierunków. Przyjmuje si zało enia przekształce systemu transportowego polegaj - ce na adaptacji docelowej sie ş dróg układu podstawowego, składaj cy si z istniej cych od- cinków dróg i ulic a polegaj ce na ich porz dkowaniu i dostosowywaniu funkcji komunikacyjnych potrzebom ponadregionalnym (dla dróg krajowych) oraz potrzebom lokalnym i gospodarce gminy. W zakresie dróg o charakterze lokalnym przewiduje si sukcesywne odnowy i docelow modernizacje dróg powiatowych do klasy min „Z” i dróg gminnych o znaczeniu lokalnym do klasy min „L” - wg planszy „kierunków rozwoju sieci drogowej”. Nie przewiduje si zmiany tras i przeło e dróg powiatowych poza ew. korektami niebezpiecznych łuków itp. Ustala si konieczno ş sukcesywnej modernizacji dróg powiatowych. Docelowo ci gi powy - szych dojazdów powinny by ş dostosowane do nacisków 100 KN/o i ruchu min KR 3. Nie projektuje si objazdów i obej ş drogowych miejscowo ci gminnych (poza obwodnic Łom y i Pi tnicy w ci gu drogi krajowej 61). Drogi gospodarcze rolnicze i le ne oraz dojazdy wiejskie i drogi wewn trzne na terenach zainwestowania lub zakładów gospodarczych i przemysłowych s adaptowane i przewidywane do sukcesywnego dostosowania do potrzeb lokalnych. Na terenie gminy (poza przebiegiem drogi nr 61 i cz ciowo nr 63 Kisielnica- Pisz) nie wyst puje konflikt z ruchem tranzytowym. Poza ww. obszarem uci liwo ci lokalne

73 ŁOM YSKI ZESPÓŁ PROJEKTOWO-INWESTYCYJNY W ŁOM Y

w godzinach szczytu mog wyst pi ş sporadycznie w czasie dni targowych lub wi t. Mo na im przeciwdziała ş przez wydzielanie i izolacj chodników oraz popraw warunków bezpiecze stwa i widoczno ci na skrzy owaniach i odcinkach wiejskich. Na kształt docelowej sieci dróg lokalnych ma wpływ poło enie przy Narwi a tak e rozmieszczenie obszarów le nych i jednostek osiedle czych. Poło enie w obszarze naturalnego regionu gospodarki rolniczej a tak e w bezpo rednim s siedztwie Łom y i na trasie dróg turystycznych okre la jednoznacznie przyszłe funkcje systemu transportowego gminy. Przebiegi dróg krajowych, wojewódzkich przez wsie wymagaj docelowo pełnej izo- lacji ruchu pieszego od jezdni i ograniczenia do minimum nakładania si funkcji wiejskiej i rolniczej na ruch zewn trzny. Ustala si nast pujce parametry projektowe i urbanistyczne odcinków dróg i ulic oznaczonych na rysunku „kierunki rozwoju sieci drogowej” dla elementów podstawowego układu komunikacyjnego miasta i okre lonych symbolami klas wg Rozporz dzenia Ministra Transportu i Gospodarki Morskiej z dnia 2 marca 1999 r (Dz.U. Nr 43, poz.430) : 1) oznaczenie – „Gp” – ci g drogi nr 61 (docelowo tak e nr 63) a) funkcja – droga i ulice główne ruchu przyspieszonego, b) podstawowe parametry projektowe – szeroko ş jezdni – 8 m (min. 7,0 + opaski 2x 0,5m), na skrzy owaniach zalecane poszerzenia 11- 9 m, na obszarach zabudowy chodniki wydzielone od jezdni zieleni lub barierami ochronnymi szeroko ci min. 2,0 m, pr dkoş projektowa Vp=100-60 km/h zale nie od obszaru, a) szeroko ş w liniach rozgraniczaj cych – minimalna 30 m, zalecana przy istniej cej szeroko ci powy ej 30 wg stanu istniej cego, c) stopie dopuszczonej obsługi terenu przyległego – na terenie zainwestowanym „wyj tko- wo dopuszczany lub w pełni ograniczony do zjazdów na drogi zbiorcze”, zalecane zapewnienie obsługi przez zjazdy ł czone i przez dojazdy zbiorcze oraz na terenach nie zainwestowanych – całkowicie ograniczony lub czasowo dopuszczony do przypadków szczegól- nych. Docelowo wymagane zapewnienie dojazdów poprzez sie ş dróg dojazdowych, zbiorczych. 2) oznaczenie – „G” – ci gi dróg krajowej 63 i nr 64 a) funkcja – droga i ulice główne, b) podstawowe parametry projektowe – szeroko ş jezdni – 7 m, na skrzy owaniach zalecane poszerzenia 11- 9 m, na obszarach zabudowy chodniki wydzielone od jezdni zie-

74 ŁOM YSKI ZESPÓŁ PROJEKTOWO-INWESTYCYJNY W ŁOM Y

leni lub barierami ochronnymi szeroko ci min. 2,0 m, pr dkoş projektowa Vp=70- 50 km/h zale nie od obszaru, c) szeroko ş w liniach rozgraniczaj cych – minimalna 25 m, zalecana przy istniej cej szeroko ci powy ej 25 wg stanu istniej cego, d) stopie dopuszczonej obsługi terenu przyległego – na terenie zainwestowanym „wy- jtkowo dopuszczany lub ograniczony do zjazdów na drogi zbiorcze”, zalecane zapewnienie obsługi przez zjazdy ł czone i przez dojazdy zbiorcze oraz na terenach nie zainwestowanych – zasadniczo ograniczony. Docelowo wymagane zapewnienie do- jazdów poprzez sie ş dróg dojazdowych, zbiorczych. 3) oznaczenie – „Z” a) funkcja - ulica zbiorcza – główne, istniej ce przebiegi dróg powiatowych, b) podstawowe parametry projektowe – szeroko ş jezdni – min. 7 m, (na skrzy owaniach zalecane 9 m), na obszarach g stej zabudowy chodniki wydzielone od jezdni zieleni lub barierami ochronnymi szeroko ci min. 2,0 m, pr dkoş projektowa Vp=60-40 km/h zale nie od obszaru, c) szeroko ş w liniach rozgraniczaj cych – minimalna 20 m, zalecana przy istniej cej szeroko ci powy ej 20 wg stanu istniej cego, d) stopie dopuszczonej obsługi terenu przyległego – na terenie zainwestowanym „cz - ciowo ograniczony”, zalecane zapewnienie obsługi przez zjazdy łczone i przez dojazdy zbiorcze oraz na terenach nie zainwestowanych – ograniczony do przypadków uzasadnionych. 4) oznaczenie – „L” b) funkcja – ulice i drogi lokalne w rozumieniu Rozporz dzenia Ministra Transportu i Gospodarki Morskiej z dnia 2 marca 1999 r (Dz.U. Nr 43, poz.430) c) podstawowe parametry projektowe – szeroko ş jezdni – min. 7 m, zalecane poszerzenia zjazdowe i zatoki parkingowe (na skrzy owaniach zalecane 9,0-12,0 m), chodniki wydzielone od jezdni zieleni lub przykraw nikowe szeroko ci min. 2,5 m, pr dkoş projektowa Vp = 50 km (pr dkoci eksploatacyjne wg ustale administracji ruchem drogowym – na terenach miejskich 60 km/h), d) szeroko ş w liniach rozgraniczaj cych – minimalna 12m, zalecana 15m i wg stanu istnie- jcego przy szeroko ci powy ej 15 m lub wi cej,

75 ŁOM YSKI ZESPÓŁ PROJEKTOWO-INWESTYCYJNY W ŁOM Y

e) stopie dopuszczonej obsługi terenu przyległego – na terenie zainwestowanym – dopusz- czalna obsługa przyległych działek oraz stopie obsługi, ograniczony w miejscach niebezpiecznych i o słabej widoczno ci ”. Lokalne układy dróg i ulic wiejskich wymagaj realizacji dogodnych poł cze z ukła- dem zewn trznym, podstawowym poprzez budow dróg i ulic dojazdowych „D” o szeroko- ciach jezdni min 5,50 m z izolowanym ruchem pieszym i rowerowym przy szeroko ci w liniach rozgraniczaj cych minimum 10,0 m. Zakłada si docelow konieczno ş realizacji systemu wydzielonych cie ek rowerowych przez wsie, do terenów zieleni i na odcinkach dróg wylotowych, wszdzie tam gdzie wyst puje nasilony ruch pojazdów samochodowych. Wszystkie powy sze kierunki działa planistyczno-gospodarczych w zakresie kształ- towania systemów transportowych musz uwzgl dniaş rachunek ekonomiczny i efektywno ş mo liwych do poniesienia nakładów bud etowych lub pozabud etowych (fundusze rozwojo- we itp.) zarówno w aspekcie skutków docelowych jak i efektów krótko etapowych. Na terenie o rodka gminnego istnieje konieczno ş zaprojektowania i stworzenia niezale nego od jezdni systemu parkowania w postaci zatok i wydzielonych stref parkowania. 3.8.2. Komunikacja kolejowa Ze wzgl du na słabo rozwini t sieci PKP w obszarze Ziemi Łom yskiej brak bezpo- redniego dost pu do znacz cej komunikacyjnie linii kolejowej. Oznacza to konieczno ş dowozu towarowego transportem samochodowym lub (mo liwe jest to w minimalnym stopniu) poprzez stacj kolejow w Łom y. Przez teren gminy nie przebiega adna linia kolejowa- zagadnienia rozwoju komunikacji kolejowej gminy nie dotycz . 3.8.3. Transport ci ki i tranzyt Przeci enie drogi nr 61 transportem ci arowym oraz jej wysoka ranga jako wa nej drogi mi dzynarodowej, turystycznej i wakacyjnej została w ostatnim czasie dostrze ona. Podj to szereg decyzji zmierzaj cej do pełnej modernizacji drogi i docelowe dostosowanie nawierzchni do obci e powy ej 115 KN/o . Wobec funkcji drogi nr 61 i 63 wpływ przyszłej drogi ekspresowej Warszawa – Biały- stok projektowanej przez teren województwa podlaskiego jako poł czenia z krajowym i euro- pejskim systemem dróg ruchu szybkiego jest dla terenu gminy niewielki i po redni. Przewidywane maksymalne obci enie ruchem (kategoria ruchu) na głównych powiatowych nie przekroczy KR 3 a na drodze wojewódzkiej Pi tnica – Jedwabne KR4. 3.8.4. cie ki rowerowe – rekreacyjne

76 ŁOM YSKI ZESPÓŁ PROJEKTOWO-INWESTYCYJNY W ŁOM Y

W obszarze gminy proponuje si docelowo realizacj rekreacyjnej cie ki rowerowej przebiegaj cej wzdłu Narwi i przez tereny le ne. Ci g cie ki przebiega od Pi tnicy i mostu lokalnego na Narwi w kierunku wschodnim i zachodnim wzdłu prawego brzegu rzeki i jednocze nie skrajem lub odcinkowo poboczem dróg powiatowych w kierunku Drozdowa i Wi- zny oraz Czarnocina i Małego Płocka. Docelowo przewiduje si wykonanie na cie kach rowerowych nawierzchni ulepszonych.

3.9. Kierunki rozwoju infrastruktury technicznej 3.9.1. Zaopatrzenie w wod Zbiorowymi wodoci gami w gminie obj te s 42 wsie. Opracowana została dokumentacja techniczna na sie ş wodoci gow w Czarnocinie i jej realizacja przewidziana jest na lata 2002 - 2003 (równolegle z sieci kanalizacji sanitarnej). Podstawowym kierunkiem w zakresie zaopatrzenia w wod jest zapewnienie ci gło ci do- stawy wody o jako ci zgodnej z obowi zuj cymi normami sanitarnymi w ilo ci pokrywaj cej pełne potrzeby mieszka ców poprzez modernizacj istniej cych uj ş wody oraz rozbudow sieci przesyłowej. Realizacja w/w kierunku na terenie gminy wymaga ş b dzie nast pujcych działa : ° modernizacji i rozbudowy (o zbiorniki wyrównawcze) stacji wodoci gowej w Jeziorku, ° rozbudowy stacji wodoci gowej (o zbiorniki wyrównawcze) w Dobrzyjałowie, ° rozbudowy wodoci gu „Dobrzyjałowo” poprzez realizacj sieci wodoci gowej w Czarnocinie. Sie ş wodoci gowa realizowana b dzie według opracowanej dokumentacji technicznej. ° zwodoci gowania pozostałych 2 wsi: Kał czyn i Choszczewo. Po zrealizowaniu wymienionej sieci wodoci gowej gmina Pi tnica b dzie zwodoci go- wana w 100%. 3.9.2. Odprowadzanie i oczyszczanie cieków Na terenie gminy brak jest komunalnych urz dze do odprowadzania i oczyszczania cieków. Własne oczyszczalnie zakładowe posiada Spółdzielnia Mleczarska w Pi tnicy i Zespół Szkół rednich i Zawodowych w Marianowie. Gmina posiada opracowan "Koncepcj programowo - przestrzenn " z 1999 roku, dotycz c rozwi zania odprowadzenia cieków w układzie całej gminy. Podstawowym kierunkiem w zakresie odprowadzania i oczyszczania cieków jest: ° zapewnienie normatywnych standardów cywilizacyjnych w tym zakresie,

77 ŁOM YSKI ZESPÓŁ PROJEKTOWO-INWESTYCYJNY W ŁOM Y

° ograniczenie wielko ci odprowadzanych ładunków zanieczyszcze do wód powierzchniowych. Realizacja w/w kierunków na terenie gminy wymaga ş b dzie nast pujcych działa : ° przyj cia nast pujcych kryteriów wprowadzenia we wsiach scentralizowanych syste- mów kanalizacji sanitarnej: - w miejscowo ciach posiadaj cych sie ş wodoci gow , - w miejscowo ciach o najwi kszym w skali gminy procencie ludno ci w ogóle, a produkcyjnej w szczególno ci oraz o najpr niejszej gospodarce, - we wsiach poło onych w obszarach obj tych ochron , - w miejscowo ciach, w których zlokalizowane s lub b d zakłady obsługi ludno ci odprowadzaj ce w skali lokalnej znaczne ilo ci cieków takie jak: szkoła, o rodek gminy, zlewnia mleka, - we wsiach, gdzie przewiduje si znaczny rozwój budownictwa b d turystyki. ° wskazanie wsi do skanalizowania w pierwszej kolejno ci. W studium przyj ta została, z uwzgl dnieniem powy szych kryteriów, nast puj ca kolejno ş : wie gminna Pi tnica oraz wsie: Kalinowo, Marianowo i Czarnocin ze wzgl du na wielko ş tych wsi, zwarto ş zabudowy i blisko ş poło enia wzgl dem siebie. Została ju opracowana dokumentacja techniczna, gdzie zakłada si odprowadzenie cieków z wymienionych wsi do miejskiej oczyszczalni cieków w Łom y. cieki grawitacyjnie b d transportowane do głównej przepompowni cieków P1 zlokalizowanej przy rzece Narew, sk d za pomoc ruroci gu tłocznego pod rzek Narew b d przekazywane do miejskiej oczyszczalni, ° wskazanie wsi do skanalizowania w drugiej kolejno ci. W studium wytypowane zostały do objcia kanalizacj zbiorcz nast pujce wsie: Drozdowo, Rakowo Czachy, Rakowo Boginie, Niewodowo, Krzewo (ze wzgl du na wielko ş wsi, zwarto ş zabudowy i lokalizacj ich w obszarze Łom yskiego Parku Krajobrazowego Doliny Narwi) oraz Dobrzy- jałowo, Jeziorko, Olszyny, Kisielnica, Kownaty i Budy Czarnockie, (z uwagi na wielko ş wsi i zwarto ş zabudowy), ° objcie wsi o zabudowie rozproszonej, kolonijnej, gdzie nieracjonalna wydaje si budowa systemów scentralizowanych, indywidualnymi przyzagrodowymi oczyszczalniami cie- ków. Nie znaczy to jednak mo liwo ci zastosowania zbiorowego odprowadzenia cie- ków, je eli pozwol na to rodki finansowe. Zbiorniki szczelne bezodpływowe nale y traktowa ş jedynie jako rozwi zanie przej ciowe.

78 ŁOM YSKI ZESPÓŁ PROJEKTOWO-INWESTYCYJNY W ŁOM Y

Podj cie decyzji, co do budowy oczyszczalni cieków i kanalizacji sanitarnej w danej wsi wymaga ş b dzie ka dorazowo dokonania wyznaczenia lokalizacji w trybie planowania przestrzennego, poniewa wskazane w studium propozycje maj charakter orientacyjny.

3.9.3. Elektroenergetyka ° Dostosowanie systemu elektroenergetycznego do potrzeb odbiorców oraz dostarczanie energii elektrycznej o normatywnym standardzie jako ciowym i ilo ciowym poprzez: - adaptacj istniej cych urz dze elektroenergetycznych: linii napowietrznych 110kV i 15kV, stacji transformatorowych 15/0,4kV oraz sieci napowietrznych i kablowych nn,, zwracaj c przy tym uwag na konieczno ş zachowania odpowiednich pasów technologicznych stref ochronnych od istniej cych i projektowanych linii napowietrznych 400 kV, 110kV i 15kV do istniej cych i projektowanych obiektów kubaturowych, - budow napowietrznej linii 400 kV Ełk – Łom a oraz budow stacji transformatorowej 110/15kV (GPZ) w Pi tnicy wraz z liniami napowietrznymi 110kV relacji Łom a – Stawiski – Szczuczyn – Ełk, 11 - remont i modernizacj urzdze elektroenergetycznych w nast pujcych wsiach: Budy Czarnockie, Pi tnica, ul. Jedwabie ska, - remont i modernizacja cz ci sieci komunalno - o wietleniowych nn na terenie gminy, - budow nowej sieci elektroenergetycznej (SN, stacje transformatorowe 15/0,4kV, linie nn) na terenach przewidzianych do zainwestowania. ° Zmniejszenie uci liwo ci urz dze elektroenergetycznych dla otoczenia, wymaga ş to bdzie: - budow urz dze elektroenergetycznych w sposób niekolizyjny z rozwojem osadnictwa i chronionymi elementami rodowiska przyrodniczego, - przy realizacji linii WN i SN w s siedztwie zabudowy stosowanie rozwi za technicznych i stref ochronnych zmniejszaj cych do minimum wpływ w/w linii na ludzi i rodowisko, - zmniejszenie do minimum oddziaływania szkodliwego promieniowania na ludzi i rodowisko przyrodnicze. 3.9.4. Zaopatrzenie w gaz

11 Zmiana studium uwarunkowa i kierunków zagospodarowania przestrzennego Gminy Pi tnica uchwalona uchwał nr 106/XXIV/2012 Rady Gminy Pi tnica z dnia 23 listopada 2012r. §4 pkt.1 lit. e 79 ŁOM YSKI ZESPÓŁ PROJEKTOWO-INWESTYCYJNY W ŁOM Y

Istniej cy system gazoci gów wysokiego ci nienia na terenie naszego województwa nie pozwala na bezpo rednie zaopatrzenie w gaz przewodowy gminy Pi tnica. Podstawowym kierunkiem w zakresie zaopatrzenia w gaz jest zapewnienie mo liwo ci dostaw gazu ziemnego do wszystkich wsi gminy. Wobec braku aktualnego programu gazyfikacji województwa, a jedynie na podstawie pisma PGNiG S.A. w Warszawie, gdzie poinfor- mowano o zamierzeniach inwestycyjnych przeznaczonych do realizacji po 2010 roku, mo na zało yş, e do zgazyfikowania gminy niezb dna b dzie budowa: ° magistralnego gazoci gu wysokiego ci nienia o rednicy 500 mm (z tłoczni na gazoci gu tranzytowym "Jamał" w Zambrowie przez Łom , w kierunku Szczuczyna), ° stacji redukcyjnej I stopnia (w pobli u wsi Marianowo), ° wewn trznej sieci redniego ci nienia. Priorytety tej realizacji to: ° pierwsze stwo miejscowo ci o najwi kszym zdeklarowanym przez mieszka ców zapo- trzebowaniu na gaz, w tym poło onych najbli ej stacji redukcyjno – pomiarowej i tworz cych zwarte ci gi liniowe, ° pierwsze stwo miejscowo ci, gdzie przewiduje si du e odbiory gazu na potrzeby cie- płownictwa i urz dze obiektów komunalnych. Do czasu wybudowania gazoci gów gazu ziemnego zakłada si wzrost wykorzystywa- nia jako no nika energii gazu płynnego propan – butan. 3.9.5. Zaopatrzenie w ciepło Podstawowe kierunki rozwoju ciepłownictwa w gminie to: ° sukcesywne zwi kszanie udziału proekologicznych no ników energii zmniejszaj cych zanieczyszczenie rodowiska. Ekologizacja no ników energii powinna by ş wprowadzana w pierwszej kolejno ci w obiektach u yteczno ci publicznej takich jak np. szkoły i urz - dy, ° zmniejszanie zu ycia ciepła poprzez termorenowacj budynków o złych warunkach ter- moizolacyjnych, ° wprowadzanie nowych rozwi za technicznych i technologicznych zwi kszaj cych efektywno ş , ułatwiaj cych obsług i zmniejszaj cych koszty eksploatacji (dotyczy w szczególno ci sprawno ci kotłów i ich automatyzacji). Główne zadania w zakresie rozwoju ciepłownictwa to: ° kontrola i restrykcje w stosunku do emiterów najwi kszych ponadnormatywnych zanieczyszcze ,

80 ŁOM YSKI ZESPÓŁ PROJEKTOWO-INWESTYCYJNY W ŁOM Y

° propagowanie stosownych docieple budynków i wykorzystywanie nowych rozwi za w technice grzewczej, ° propagowanie i stosowanie czystych ekologicznie odnawialnych ródeł energii (np. ciepła z gł bi ziemi – pompy cieplne, ciepła słonecznego – kolektory słoneczne). 3.9.6. Gospodarka odpadami Składowanie odpadów odbywa si na gminnym wysypisku mieci zlokalizowanym na gruntach w obr bie zabytkowych fortów we wsi Pi tnica Wło cia ska. Wysypisko jest urz - dzone, posiada uszczelnione dno i pod tymi wzgl dami odpowiada wymogom ochrony rodowiska. Kierunki rozwoju w zakresie gospodarki odpadami: ° Likwidacja wysypisk wiejskich na rzecz jednego wysypiska gminnego oraz rekultywacj tych terenów. ° Wprowadzenie selektywnej zbiórki odpadów umo liwiaj cej pozyskanie surowców wtór- nych. ° Tworzenie systemu zbiórki odpadów stałych o sie ş kontenerów wielokomorowych i małych pojemników na mieci w poszczególnych wsiach i zagrodach wiejskich, oraz okresowy ich wywóz na komunalne wysypisko odpadów.

3.9.7. Telekomunikacja

Dostosowanie systemu telekomunikacyjnego do potrzeb mieszka ców zakłada si poprzez: ° utrzymanie istniej cych urz dze telekomunikacyjnych w dobrym stanie technicznym, ° lokalizacj sieci telekomunikacyjnych zarówno w tradycyjnych, jak i w nowych technologiach, w tym budow , rozbudow i modernizacj infrastruktury wiatłowodowej, ° objcie terenu gminy zintegrowanym systemem telekomunikacyjnym, poł czonym z systemami sieci internetowych: wojewódzkiej i krajowej, ° rozwój systemów telekomunikacyjnych i teleinformatycznych (przewodowych i bezprzewodowych), stosownie do wzrostu zapotrzebowania na usługi telekomunikacyjne i teleinformatyczne w gminie i regionie, ° dopuszcza si lokalizacj inwestycji celu publicznego z zakresu ł czno ci publicznej w rozumieniu przepisów szczególnych. 12

12 Zmiana studium uwarunkowa i kierunków zagospodarowania przestrzennego Gminy Pi tnica uchwalona uchwał nr 106/XXIV/2012 Rady Gminy Pi tnica z dnia 23 listopada 2012r. §4 pkt.1 lit. e 81 ŁOM YSKI ZESPÓŁ PROJEKTOWO-INWESTYCYJNY W ŁOM Y

3.10.Ochrona przeciwpo arowa i obrona cywilna

W gospodarce przestrzennej gminy nale y stosowa ş nast pujce zasady słu ce zabez- pieczeniu potrzeb obrony cywilnej i ochrony przeciwpo arowej. W zakresie obrony cywilnej: ° w rejonach budownictwa wielorodzinnego nale y przewidzie ş rezerw terenów pod bu- dowl ochronne (schrony, ukrycia, szczeliny), ° w budynkach przemysłowych, usługowych, u yteczno ci publicznej, mieszkalno – usłu- gowych i mieszkalnych nale y na etapie sporz dzania planów realizacyjnych przewidzie ş schrony i ukrycia, ° w rejonie budownictwa jednorodzinnego nale y przewidywa ş ukrycia typu II wykonane w budynkach przez mieszka ców we własnym zakresie w okresie podwy szonej gotowo- ci obronnej Pa stwa, ° bez wzgl du na typ zabudowy nale y zarezerwowa ş tereny pod budow awaryjnych studni wody pitnej (7,5 l na osob /dob ). Odległo ş studni od budynków mieszkalnych powinna wynosi ş najwy ej 800 m, ° istniej ce studnie powinny by ş zabezpieczone przed likwidacj i przystosowane do sprawnego uruchomienia i eksploatacji w sytuacjach kryzysowych, ° owietlenie zewn trzne (ulice, zakłady pracy) nale y przystosowa ş do zaciemnienia i wygaszenia, ° nale y uwzgl dniş system alarmowania i powiadamiania mieszka ców w wypadku zagro e poprzez systemy alarmowe przyjmuj c promie słyszalno ci do 300 m, ° układ projektowanych i modernizowanych dróg powinien spełnia ş nast puj ce warunki: - szeroko ş ulicy powinna uniemo liwi ş ewentualne zagruzowanie, - powinny by ş poł czenia z traktami przelotowymi zapewniaj ce sprawn ewakuacj ludno ci w okresie zagro enia, - nale y wyznaczy ş trasy przejazdu dla pojazdów z toksycznymi rodkami przemysło- wymi, ° wszelkie projektowane na obszarze gminy obiekty o wysoko ci równej i wi kszej od 50 m npt nale y ka dorazowo przed wydaniem decyzji o pozwoleniu na budow nale y zgłasza ş do Sił Powietrznych RP, 13

13 Zmiana studium uwarunkowa i kierunków zagospodarowania przestrzennego Gminy Pi tnica uchwalona uchwał nr 106/XXIV/2012 Rady Gminy Pi tnica z dnia 23 listopada 2012r. §4 pkt.1 lit. f 82 ŁOM YSKI ZESPÓŁ PROJEKTOWO-INWESTYCYJNY W ŁOM Y

° przy opracowaniu miejscowych planów wsi w skali 1:1 000 nale y na przedsi wzi cia obrony cywilnej wykona ş aneks do planu, ° nale y zachowa ş istniej ce lub projektowane obiekty obrony cywilnej nie dopuszczaj c do ich likwidacji, ° wszelkie plany zagospodarowania przestrzennego nale y przed ich uchwaleniem uzgadnia ş z Wydziałem Zarz dzania Kryzysowego, Ochrony Ludno ci i Spraw Obronnych Podlaskiego Urz du Wojewódzkiego w Białymstoku. W zakresie ochrony przeciwpo arowej: ° nale y d yş do utrzymania istniej cych obiektów Ochotniczej Stra y Po arnej, ° realizacja w terenach zabudowanych na sieci wodoci gowej odpowiedniej ilo ş hydran- tów dla celów ochrony przeciwpo arowej, ° zabezpieczenie dróg po arowych dla obiektów przemysłowych i usługowych.

4. KIERUNKI POLITYKI PLANISTYCZNEJ

4.1. Obszary, dla których sporz dzenie planów miejscowych jest obowi zkowe: Stosownie do atr. 13 ustawy z dnia 7 lipca 1994 roku o zagospodarowaniu przestrzennym ( tekst jednolity Dz.U. z 1999 r. Nr 15, poz. 139; z pó niejszymi zmianami) miejscowy plan zagospodarowania przestrzennego sporz dza si obowizkowo gdy: ° je eli przepisy szczególne tak stanowi , ° dla obszaru, na którym przewiduje si realizacj programów rz dowych lub wojewódz- kich słu cych realizacji ponadlokalnych i regionalnych celów publicznych, ° dla obszaru, na którym przewiduje si zadania realizacji lokalnych celów publicznych, z wyj tkiem zada zwi zanych z budow urz dze infrastruktury technicznej w granicach pasa drogowego, ° dla obszarów, które mog by ş przeznaczone pod zabudow mieszkaniow wynikaj c z potrzeby zaspokajania potrzeb mieszkaniowych wspólnoty samorz dowej, ° dla obszaru ze wzgl du na istniej ce uwarunkowania, ° dla obszaru, na którym planuje si budow obiektów handlowych o powierzchni sprzeda- owej powy ej 1000 m 2 (w gminach o liczbie mieszka ców do 20 000).

83 ŁOM YSKI ZESPÓŁ PROJEKTOWO-INWESTYCYJNY W ŁOM Y

4.2 Miejscowe plany zagospodarowania przestrzennego na terenie gminy Pi tnica Na terenie gminy na obszarach jednostek strukturalnych II- ekologiczno turystycznej i III - rolniczej, ze wzgl du na istniej ce uwarunkowania, nale y podejmowa ş działania zmierzaj ce do opracowania miejscowych planów dla terenów: ° zabudowy wsi, w tym w szczególno ci wsi poło onych: - w jednostce II - ekologiczno - turystycznej: Dro cin Lubiejewo, Stary Dro cin, Ka- linowo, Drozdowo, Niewodowo, Rakowo, Krzewo, - w jednostce III rolniczej: Dobrzyjałowo, Kisielnica, Motyka, Wyłudzin, Taraskowo, Jeziorko, El biecin, ° przedsi wzi ş , wymagaj cych zmiany funkcji, w tym w szczególno ci: - zabudowa produkcyjno - usługowa, - zabudowa letniskowa i zwi zana z obsług ruchu turystycznego, - obszary ofert inwestycyjnych, - tereny MOP.

4.3 Miejscowe plany zagospodarowania przestrzennego na obszarze o rodka gminnego Pi tnica Wło cia ska i Poduchowna Z uwagi na uwarunkowania rodowiska kulturowego i przyrodniczego, komunikacyjne i społeczne oraz powi zania o rodka gminnego z miastem Łom a wskazane jest opracowanie kompleksowego miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego Pi tnicy Wło cia - skiej i Poduchownej obejmuj cego obszar od rzeki Narew po "Forty" wraz ze stref ochrony ekspozycji krajobrazu. Niezale nie od powy szego zalecenia, w poszczególnych strefach wskazane zostały obszary, dla których ze wzgl du na funkcj oraz zakładane przekształcenia funkcjonalno - przestrzenne powinny by ş opracowane miejscowe plany. Strefa A - "zachodnia" ° P 1 - teren poło ony w rejonie Stacji Hodowli i Unasieniania Zwierz t i "Fortów" i istniej cej zabudowy mieszkaniowej o funkcji rekreacyjno - wypoczynkowej i mieszkaniowej. Strefa B - " rodkowa" Obszarem wskazanym do obj cia miejscowym planem zagospodarowania przestrzennego ze wzgl du na istniej ce uwarunkowania jest przewa aj ca cz ş obszaru strefy okre- lona jako:

84 ŁOM YSKI ZESPÓŁ PROJEKTOWO-INWESTYCYJNY W ŁOM Y

° P 2 - teren poło ony pomi dzy ulicami Stawiskowsk , Szkoln i Jedwabie sk oraz "Fortami", Niezale nie, na okre lonym powy ej obszarze wskazane zostały tereny, dla których ze wzgl du na funkcj oraz zakładane przekształcenia funkcjonalno - przestrzenne mog by ş opracowane odr bne miejscowe plany, które powinny by ş traktowane jako etapowanie opracowania obszaru P 2 , s to: ° P 2.1 - teren obejmuj cy cmentarz wraz z planowanym powi kszeniem i stref sanitarn , ° P 2.2 - teren poło ony przy ulicy Szkolnej i Jedwabie skiej w s siedztwie ko cio- ła i cmentarza, o funkcji zabudowy mieszkaniowej i usług, ° P 2.3 - teren poło ony w przy ulicy Jedwabie skiej o funkcji zabudowy mieszkaniowej niskiej intensywno ci i usługowej, ° P 2.4 - teren poło ony w rejonie ulicy Jedwabie skiej, w s siedztwie "Fortów" i terenów P 2.1, P 2.2, P 2.5, o funkcji zabudowy mieszkaniowej niskiej intensywno ci, ° P 2.5 - teren poło ony w s siedztwie "Fortów" o wiod cej funkcji rekreacyjno - wypoczynkowej (zieleni urz dzonej) i zabudowy mieszkaniowej ekstensywnej, ° P 2.6 - teren poło ony przy ulicy Stawiskowskiej o wiod cej funkcji mieszkanio- wo - usługowej. Strefa C - "wschodnia" Obszary wskazane do obj cia miejscowymi planami zagospodarowania przestrzennego ze wzgl du na istniej ce uwarunkowania: ° P 3.1 - teren poło ony w s siedztwie szkoły i rzeki Narew o funkcji usługowej z zakresu sportu, rekreacji i obsługi turystyki, ° P 3.2 - teren poło ony pomi dzy ulicami: Jedwabie sk i Szkoln o wiod cej funkcji zabudowa mieszkaniowa niskiej intensywno ci. Strefa F - "kulturowo - krajobrazowa" Obszar strefy "kulturowo - krajobrazowej", która obj ta jest stref ochrony konserwatorskiej powinien by ş obj ty opracowaniem miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego, ze wzgl du na istniej ce uwarunkowania rodowiska kulturowego, przyrodniczego oraz przepisy szczególne. ° P 4 - obszar "Fortów" wraz z terenami przyległymi o wiod cej funkcji rekreacyjno - wypoczynkowej w tym m.in.: sportu, muzealnictwa, kultury, rozrywki, turystyki,

85 ŁOM YSKI ZESPÓŁ PROJEKTOWO-INWESTYCYJNY W ŁOM Y

Niezale nie, na okre lonym powy ej obszarze wskazane zostały tereny, dla których ze wzgl du na sprecyzowanie zakresu funkcji oraz zakładane zagospodarowanie mog by ş opracowane odr bne miejscowe plany, które powinny by ş traktowane jako etapowanie opracowania obszaru P 4 , s to: ° P 4.1 - teren fortów obejmuj cy "Fort 3" poło ony pomi dzy ulicami Czarnock i Stawiskowsk , ° P 4.2 - teren fortów obejmuj cy "Fort 2" poło ony pomi dzy ulicami Stawiskow- sk i Jedwabie sk , ° P 4.3 - teren fortów obejmuj cy "Fort 1" poło ony pomi dzy ulicami Jedwabie - sk i Szkoln , Miejscowe plany powinny uwzgl dniaş m.in. nast pujce zakresy: - wyznaczenie terenów dla realizacji celów publicznych, - zasad obsługi w zakresie infrastruktury technicznej i komunikacji, - zasad standardów kształtowania zabudowy, - zasad i warunków podziału terenu na działki budowlane, - zapewnienia powi za funkcjonalno - przestrzennych z istniej c ukształtowan struktur , - szczególne warunki wynikaj ce z potrzeb ochrony rodowiska kulturowego i przyrodniczego.

5. ZADANIA DO REALIZACJI CELÓW PUBLICZNYCH (ART.13,UST.3) Obszary przewidywane do lokalizacji zada i programów dla realizacji ponadlokalnych celów publicznych wynikaj z polityki zawartej mi dzy innymi w: ° Koncepcji zagospodarowania kraju. ° W planie zagospodarowania przestrzennego województwa podlaskiego. ° Strategii rozwoju województwa podlaskiego. ° Programach wojewódzkich.

Lista inwestycji publicznych wynikaj cych ze strategii rozwoju województwa podlaskiego 1. Zachowanie wysokich walorów warto ci rodowiska przyrodniczego Łom yskiego Par- ku Narodowego przy współpracy z gminami s siaduj cymi.

86 ŁOM YSKI ZESPÓŁ PROJEKTOWO-INWESTYCYJNY W ŁOM Y

2. Rozbudowa systemu zbiórki, segregacji i transportu odpadów komunalnych na wysypisko mieci. 3. Zalesienie nieu ytków i gruntów klasy V i VI. 4. Remont budynku muzeum w Drozdowie. 5. Wspieranie organizacji imprezy kulturalnej "Muzyczne Dni Drozdowa". 6. Modernizacja drogi krajowej nr 61 do wymaga normatywnych docelowo klasy "S”. 7. Budowa obej cia w ci gu drogi 61 miejscowo ci Pi tnica. 8. Tworzenie systemu dróg gospodarczych wzdłu drogi nr 61. 9. Modernizacja drogi krajowej nr 64 Je ewo- Pi tnica do parametrów min klasy „G”. 10. Zapewnienie wymaga klasy min. „Z’ dla drogi wojewódzkiej nr 668 Pi tnica – Jedwabne - Osowiec. 11. Modernizacja istniej cej sieci dróg gminnych. 12. Zwodoci gowanie obszaru całej gminy. 13. Skanalizowanie wszystkich zwodoci gowanych wsi. 14. Budowa kolektora tłocz cego cieki z Pi tnicy do oczyszczalni cieków w Łom y wraz z przepompowni . 15. Budowa wysokoci nieniowego układu przesyłowego gazu wraz ze stacj redukcyjn I stopnia. 16. Budowa linii elektrycznej elektroenergetycznych: 400 kV i 110kV relacji GPZ Łom a I- Pi tnica- Stawiski- Szczuczyn- Ełk. 14 17. Budowa stacji transformatorowej 110/15kV w miejscowo ci Pi tnica. 18. Przyci ganie na teren gminy potencjalnych inwestorów krajowych i zagranicznych. Zadania uj te w programie wojewódzkim na lata 2001 i 2002 1. Komputerowy system Informacji Turystycznej i promocji Województwa Podlaskiego. 2. Utrzymanie i eksploatacja urz dze melioracji wodnych podstawowych. 3. Program wspierania restrukturyzacji zatrudnienia na obszarach wiejskich głównie poprzez stworzenie warunków rozwoju przetwórstwa rolno-spo ywczego. 4. Wspieranie instytucji pozarz dowych działaj cych na rzecz rozwoju regionalnego. 5. Budowa informatycznego systemu wspomagania zarz dzania województwem przez ad- ministracj samorz dow. Lista inwestycji publicznych zgłoszonych przez instytucje

14 Zmiana studium uwarunkowa i kierunków zagospodarowania przestrzennego Gminy Pi tnica uchwalona uchwał nr 106/XXIV/2012 Rady Gminy Pi tnica z dnia 23 listopada 2012r. §4 pkt.2 87 ŁOM YSKI ZESPÓŁ PROJEKTOWO-INWESTYCYJNY W ŁOM Y

1. Wyj cia liniowe 15kV z projektowanej stacji 110/15kV i terenowe powi zania liniowe 15kV. 2. Stacje transformatorowe 15/0,38kV. 3. Linie 15 kV zasilaj ce stacje transformatorowe 15/0,38 kV oraz linie niskiego napi cia. 4. Zagospodarowanie turystyczno- rekreacyjne obszaru fortów w Pi tnicy. 5. Budowa zbiornika wodnego o funkcji rekreacyjno –wypoczynkowej i nawodnie w miejscowo ci Pi tnica. 6. Budowa urz dze pitrz cych wod do nawodnie , jazu pi trz cy na rzece Łojewek. Lista inwestycji publicznych o znaczeniu lokalnym zgłoszonych przez Zarz d Gminy Pi tnicy 1. Rozbudowa stadionu sportowego w Pi tnicy. 2. Budowa sali gimnastycznej przy Gimnazjum w Pi tnicy i Szkole Podstawowej w Droz- dowie. 3. Rozbudowa Szkoły Podstawowej w Olszynach. 4. Rozbudowa budynku Gminnego O rodka Kultury w Pi tnicy. 5. Budownictwo socjalne w miejscowo ci Pi tnica. 6. Gazyfikacja gminy. 7. Modernizacja dróg gminnych, w pierwszej kolejno ci drogi Budy Czarnockie-Rz dkowo, Kownaty-Dobrzyjałowo, ulice we wsiach Drozdowo i Dobrzyjałowo. 8. Modernizacja przy ewentualnym współudziale finansowym gniny dróg powiatowych a w szczególno ci Stary Cydzyn-Jeziorko-Wyrzyki, Kownaty-Guty-Wyłudzin, Krzewo- Nowe Krzewo, Wiktorzyn-Truszki oraz drogi Pi tnica–Kalinowo poprzez budow chod- nika i uło enie nowej nawierzchni. 9. Zwodoci gowanie zabudowy kolonijnej wsi Kownaty. SPIS MATERIAŁÓW RÓDŁOWYCH Przy opracowaniu studium uwarunkowa i kierunków zagospodarowania przestrzennego gminy Pi tnica posłu ono si nast pujcymi materiałami ródłowymi: ••• Miejscowy plan ogólny zagospodarowania przestrzennego gminy Pi tnica opracowany w WBPP w Łom y w 1995 roku, • Zało enia rewaloryzacji województwa łom yskiego - gmina Pi tnica opracowane przez PKZ Warszawa, • Wykaz zabytków i obiektów kulturowych sporz dzony przez Wojewódzki Oddział Słu by Ochrony Zabytków w Białymstoku - Delegatura w Łom y,

88 ŁOM YSKI ZESPÓŁ PROJEKTOWO-INWESTYCYJNY W ŁOM Y

• Opracowanie fizjograficzne ogólne dla planu zagospodarowania przestrzennego gminy Pi tnica opracowane przez "Geoprojekt" Warszawa w 1981 roku, • Stan rodowiska w województwie łom yskim w latach 1995-1996 (WIO , Łom a, 1997), • Materiały Wojewódzkiego Inspektoratu Ochrony rodowiska w Łom y; • Operat urz dzenia lasów Nadle nictwa Łom a; • Materiały Rejonu Energetycznego w Łom y, • Program małej retencji w województwie łom yskim (Instytut Melioracji i U yt- ków Zielonych, Falenty, 1997), • Dane urz du statystycznego w Łom y i Białymstoku, • Mapa topograficzna w skali 1:25000, • Wykaz wniosków do studium sporz dzony przez Urz d Gminy w Pi tnicy • Materiały wej ciowe opracowane przez Urz d Gminy w Pi tnicy oraz opracowaniami wy szej rangi : • projekt "Studium Zagospodarowania Przestrzennego Województwa Łom yskiego" - opracowany przez WBPP w Łom y w 1998 roku, • "Strategia rozwoju obszaru funkcjonalnego "Zielone Płuca Polski" - zapis tezowy" opracowana pod kierunkiem prof. dr. hab. El biety Wysockiej w styczniu 1999 roku, • Strategia Rozwoju Województwa Podlaskiego do roku 2010 sporz dzona przez Za- rz d Województwa Podlaskiego w sierpniu 2000 roku wraz z poprzedzaj cymi ma- teriałami diagnostycznymi. • Program wojewódzki na lata 2001-2002 województwa podlaskiego opracowany w styczniu 2001 r.

89 ŁOM YSKI ZESPÓŁ PROJEKTOWO-INWESTYCYJNY W ŁOM Y

²²²²²²²²²²²²²²²²²²²²²²²²²²²²²²²²²²²²²²²²²²²²²²²²²²²²²²²²²²²²²²²² ,G%('%&$&%)(&%(&&3RGSLVDQ\ 6WURQD