Ang Austronesyanong *Barani [Pilipinong “Berani”/ “Bagani”/ “Bayani”] Sa Kasaysayan Ng Kapilipinuhan
Total Page:16
File Type:pdf, Size:1020Kb
Pagpapakilala sa Kasaysayan ng Kapilipinuhan, 800,000 BK – Kasalukuyan, Pangalawang Bahagi (2) Ang Austronesyanong *baRani [Pilipinong “berani”/ “bagani”/ “bayani”] sa Kasaysayan ng Kapilipinuhan Dr. Zeus A. Salazar Retiradong Propesor, UP Diliman COPYRIGHT NG MAY-AKDA, 2017 Balik-Aral sa Pantayong Pananaw: Pagtuturo ng Maka-Pilipinong Kasaysayan sa Harap ng K+12 5th flr. Gateway Tower, Araneta Center Cubao, Lungsod Quezon; Abril 1, 2017 Bilang Panimula Hindi isang “teorya” na isinusulong pa ang “Mundong Austronesyano” ni ang migrasyon ng mga : grupo ng tao rito na ang magkakaugay na taglay ay Pananaw nataguriang “Austronesyano” (ukol sa mga pulo sa …” katimugan). Sa katunayan, ang tinutukoy ay ang mga pulo Pantayong sa Kasalukuyan at kapuluan sa gitna ng globo na pinagbayanan/ - Aral Aral - pinamayanan ng mga Austronesyano mulang Timog Tsina ngK+12 Balik , 800,000 800,000 BK , patawid sa Formosa [Taiwan] tungong Pilipinas at, mula Harap , sa Cubao rito, patuloy sa Silangan sa Karagatang Pasipiko hanggang BAKAS Seminar:BAKAS Kapilipinuhan Center Rapanui (Islas Pascuas); at malamang ay sa dalawang sa ng Kasaysayan kontinente ng Amerika sa isang dako at, sa kabilang dako, Araneta 1, 1, 2017 Pilipinong - Kasaysayan patuloy rin sa Kanluran sa pamamagitan ng Indo-Malaysia sa Maka Dr. Zeus A. Salazar A. Dr.Zeus ng at ilang bahagi ng Indo-Tsina hanggang Madagaskar at ni Quezon; Abril Abril Quezon; . Gateway Tower, Tower, .Gateway flr th Pagpapakilala “ Panayam Pagtuturo 5 Lungsod Bilang Panimula Silangang Aprika. Malamang pati na Kanlurang Aprika sa pamamagitan ng Kipot ng Magandang Pag-asa (Cabo de : boa Esperança). Ang dalawang lawak ng pinaglaganapan Pananaw …” ng mga wikang Austronesyano at, mangyari pa, ng mga tagapagsalita nito – ang napatunayan na at ang probable – Pantayong sa Kasalukuyan - ay makikita sa mapa sa ibaba. Aral Aral - ngK+12 Balik , 800,000 800,000 BK , Harap , sa Cubao BAKAS Seminar:BAKAS Kapilipinuhan Center sa ng Kasaysayan Araneta 1, 1, 2017 Pilipinong - Kasaysayan sa Maka Dr. Zeus A. Salazar A. Dr.Zeus ng ni Quezon; Abril Abril Quezon; . Gateway Tower, Tower, .Gateway flr th Pagpapakilala “ Panayam Pagtuturo 5 Lungsod “Pagpapakilala sa Kasaysayan ng Kapilipinuhan, 800,000 BK-Kasalukuyan…” Panayam ni Dr. Zeus A. Salazar sa BAKAS Seminar: Balik-Aral sa Pantayong Pananaw: Pagtuturo ng Maka-Pilipinong Kasaysayan sa Harap ng K+12 5th flr. Gateway Tower, Araneta Center Cubao, Lungsod Quezon; Abril 1, 2017 Mapa 1: Extent of contemporary Austronesian Austronesian contemporary of 1: Mapa Extent and possible further migrations andpossible migrations further [http://www.rogerblench.info/Language/Austronesian/General /Blench%20Ross%20Festschrift%20paper%20revised.pdf] Roger Blench. Remapping the Austronesian expansion Austronesian the RemappingBlench. Roger “Pagpapakilala sa Kasaysayan ng Kapilipinuhan, 800,000 BK-Kasalukuyan…” Panayam ni Dr. Zeus A. Salazar sa BAKAS Seminar: Balik-Aral sa Pantayong Pananaw: Pagtuturo ng Maka-Pilipinong Kasaysayan sa Harap ng K+12 5th flr. Gateway Tower, Araneta Center Cubao, Lungsod Quezon; Abril 1, 2017 Mapa Austronesyano II: http://www.taiwan Konserbatibong Wikang - batay travel - experience.com/image sa Austronesyano Erya Tantiya ng - files/austronesia ng Kasalukuyang mga - people Migrasyong - migration.png mga “Pagpapakilala sa Kasaysayan ng Kapilipinuhan, 800,000 BK-Kasalukuyan…” Panayam ni Dr. Zeus A. Salazar sa BAKAS Seminar: Balik-Aral sa Pantayong Pananaw: Pagtuturo ng Maka-Pilipinong Kasaysayan sa Harap ng K+12 5th flr. Gateway Tower, Araneta Center Cubao, Lungsod Quezon; Abril 1, 2017 https://www.google.com/search?q=boats+of+austronesian+migration+from+bohol&source=lnms&tbm=isch&sa=X& ved=0CAcQ_AUoAWoVChMIoYuSvpWtyAIVViyICh1TwwCJ&biw=1366&bih=655#imgrc=NDqe14vk1Yz1hM%3A Austronesyano Malayo Mapa III: - D Polynesian (cf. (cf. Polynesian ) Polynesian. Cf. Cf. Polynesian. ) Distribusyong sa : A) Formosan; B) Western at Central Central at Western B) Formosan; : A) Islayd Geograpikal Islayd 10); K)Melanesian;10); at 10, 10, Mapa ng mga IV. wikang Bilang Panimula Hindi ko na pagtutuunan ng buong pansin sa panayam na ito ang reyalidad ng Mundong Austronesyano. Sa halip, ipapanood ko muna : ang maikling video tungkol dito na pinamagatang “The Austronesian Pananaw …” Migrations” na nagbibigay ng detalye sa nabanggit sa itaas, bagamat Pantayong sa Kasalukuyan tungkol lamang sa kasalukuyang erya kung saan matatagpuan ang mga - Aral Aral - ngK+12 wikang Austronesyano. Di tulad ng nababanggit ni Bellwood sa video, Balik , 800,000 800,000 BK , Harap , sa mas maaga sa ganang akin ang paglaganap ng mga Austronesyano. Cubao BAKAS Seminar:BAKAS Kapilipinuhan [Ipapakopya ko sa mga organizers ng seminar na ito mula sa usb ang Center sa ng Kasaysayan video, kasama ng isa pang hindi ko na ipanunuod sa inyo, gayundin ng Araneta 1, 1, 2017 Pilipinong - Kasaysayan buong panayam na ito.] Kasunod ang isang islayd ukol sa sa Maka Dr. Zeus A. Salazar A. Dr.Zeus ng ni Quezon; Abril Abril Quezon; konserbatibong tantiya ng pinaglaganapan ng mga Austronesyano. Gateway Tower, Tower, .Gateway flr th Pagpapakilala “ Panayam Pagtuturo 5 Lungsod Bilang Panimula Pagkatapos ng palabas (video), pagtutuunan ko ang isang konseptong laganap sa buong Austronesya upang tukuyin : ang pinakaulirang mandirigma na nagtitiyak sa kaligtasan at Pananaw kaginhawahan ng sariling banua o bayan – ang baRani o …” bagani/bayani. Mahalaga ang gawain ng baRani laluna sa Pantayong sa Kasalukuyan - Aral Aral paghanap/pagtuklas ng makapagdudulot ng kaginhawahan sa - ngK+12 Balik , 800,000 800,000 BK , buong bayan at ginhawang personal sa mga mamamayan nito. Harap , sa Cubao Sa mga komunidad sa mga isla, laluna sa kabaybaydagatan ng BAKAS Seminar:BAKAS Kapilipinuhan Center sa ng Kasaysayan mga ito, nakatuon ang gawain ng baRani sa natawag sa Araneta 1, 1, 2017 Kabisayaan na pangayaw [sa interior ng malalaking isla tulad ng Pilipinong - Kasaysayan sa Maka Dr. Zeus A. Salazar A. Dr.Zeus Luzon na naging importante ang rizikultura o agrikultura sa ng ni Quezon; Abril Abril Quezon; . Gateway Tower, Tower, .Gateway flr palay, pangangayaw ang tawag dito]. th Pagpapakilala “ Panayam Pagtuturo 5 Lungsod Introduksyon sa mismong Panayam Ang *baRani ay Proto Western Malayo-Polynesian [PWMP] : na ang pinaglaganapang teritoryo ay ang Pilipinas-Gitnang Kalimantan, kung hindi isasama humigit-kumulang ang Sunda- Pananaw …” Sulawesi na nakapaloob sa teritoryo ng natawag na “Nuclear Pantayong sa Kasalukuyan - Malayo-Polynesian languages” patungong Oceania (Wouk at Ross, Aral Aral - ngK+12 Balik 2002) [Mapa I]. Wala pang nabubuong anyong Proto Austrone- , 800,000 800,000 BK , Harap , sa syano [PAn] sa ngayon. Gayumpaman, maipapalagay na mayroon Cubao BAKAS Seminar:BAKAS Kapilipinuhan Center sa ding anyo (at reyalidad panlipunan at pangkalinangan) na *baRani ng Kasaysayan Araneta 1, 1, 2017 ang PAn dahil kapwa ang PWMP [kung saan ang mga wikang Pilipinong - Kasaysayan sa Maka Pilipino ay nakapaloob sa natawag na Austronesian alignment o Dr. Zeus A. Salazar A. Dr.Zeus ng ni Quezon; Abril Abril Quezon; . Gateway Tower, Tower, .Gateway "Philippine or Austronesian-type voice system") at ang mismong flr th Pagpapakilala “ Panayam Pagtuturo 5 Lungsod : Pananaw …” Pantayong sa Kasalukuyan - Aral Aral - ngK+12 Balik , 800,000 800,000 BK , Harap , sa Cubao BAKAS Seminar:BAKAS Kapilipinuhan Center sa ng Kasaysayan Mapa 1V: Pilipinas-Kalimantan at ang Nuclear Malayo Polynesian http://en.wikipedia.org/wiki/File:Malayo-Polynesian.svgInaksesInakses Inakses: 13.VIII.13. Araneta 1, 1, 2017 Pilipinong Nahahati ngayon ang dating pinaglaganapan ng mga wikang Kanlurang Malayo-Polynesian sa pagitan ng Pilipinas- - Kasaysayan Kalimantan (sa itaas ng Mapa) kung saan ang mga wika ay mas malapit ang syntax sa Proto-Austronesyano dahil sa sa Maka “Philippine or Austronesian alignment” (ergative: hindi accusative kung saan klaro ang pagkahanay ng Subject Dr. Zeus A. Salazar A. Dr.Zeus ng ni (S)- Verb(V)-Object(O) habang sa ergatibo ay maaaring SVO, VOS at iba pa ang pangungusap) sa isang dako, at ng Quezon; Abril Abril Quezon; pinaglaganapan ng mga wikang Austronesyanong “di ergatibo”: ang Nuclear Malayo-Polynesia. (sa ibaba ng . Gateway Tower, Tower, .Gateway flr Mapa) sa kabilang dako. Sa NMP ay may substratum ng mga wika ng Niugini. Cf. Islayd 6, Mapa III. th Pagpapakilala “ Panayam Pagtuturo 5 Lungsod Introduksyon sa mismong Panayam PAn ay may anyo ring tumutukoy sa pangangayaw – i.e., *kayaw at ma-Nayaw (“mangayaw”) sa una at *Nayaw (“ngayaw”) sa : huli. Hanggang sa kasalukuyan makikita sa etnograpiya ang Pananaw …” pagkakaugnay ng pagiging *baRani (bagani/bayani) sa Pantayong sa Kasalukuyan - matagumpay na pangangayaw nito. Bukod dito, kapwa sa mga Aral Aral - ngK+12 Balik grupong Austronesyano sa Formosa at sa mga grupong etno- , 800,000 800,000 BK , Harap , sa lingguwistiko sa Pilipinas ay laganap din sa kasalukuyan ang Cubao BAKAS Seminar:BAKAS Kapilipinuhan Center sa pagtatatu na ang katawagang PAn ay *beCik [Formosa, Paiwan: ng Kasaysayan Araneta 1, 1, 2017 vetsik "pagsulat, tatu; disenyo"; si-vetsik "pansulat o pangguhit”] Pilipinong - Kasaysayan sa Maka samantalang ang PMP ay *betik [Kapampangan: batik; Tagalog: Dr. Zeus A. Salazar A. Dr.Zeus ng ni Quezon; Abril Abril Quezon; . Gateway Tower, Tower, .Gateway batik-an “may kasanayan”; Ifugaw: batok; at Bontok: fatek]. flr th Pagpapakilala “ Panayam Pagtuturo 5 Lungsod Introduksyon sa mismong Panayam Bilang tagapag-ugnay ng tao at kaanituhan (PAn : *qanitu, ispiritu, diyos, kabathalaan) sa loob ng may-tatlong- Pananaw