Europalia.Eu
Total Page:16
File Type:pdf, Size:1020Kb
1 PRAKTISCHE INFORMATIE PERSCONTACT Gerrie Soetaert Press & Communication (expo) [email protected] +32 (0) 475 47 98 69 Iris Maas (muziek) [email protected] Nica Broucke (podiumkunsten, literatuur, film) [email protected] BEELDEN HR beelden expo's via link : https://we.tl/t-xESn7Xhrte De beelden zijn rechtenvrij, maar enkel in de context van de tentoonstellingen van EUROPALIA ROMANIA. Gelieve voor de Brancusi tentoonstelling volgende verplichte vermeldingen op te nemen: • Naam van de auteur, titel van het werk • © Sabam Belgium (2019) • Naam van de verdeler SOCIALE MEDIA instagram.com/europalia www.facebook.com/europalia twitter.com/europalia www.pinterest.com/europalia www.youtube.com/user/europaliafestival NIEUWSBRIEF Blijf op de hoogte via de EUROPALIA-nieuwsbrief. Schrijf u in via de website www.europalia.eu 2 INLEIDING 50 jaar EUROPALIA In 1969 ging het eerste EUROPALIA-festival van start, gewijd aan Italië. Het opzet van de organisatie was om via kunst en cultuur andere landen beter te leren kennen. Die behoefte was gegroeid in de context van de Europese Economische Gemeenschap, waarin landen gingen samenwerken en hun bewoners gingen samenleven. Een introductie tot elkaars cultuur kon oprechte interesse stimuleren en zo de onderlinge dialoog versterken. Maar liefst 26 festivals werden er in de loop der jaren georganiseerd, met toppers als EUROPALIA Spanje (1985) en EUROPALIA Oostenrijk (1987). Of EUROPALIA Japan in 1989, het moment waarop het festival verder ging kijken dan Europa. Sindsdien kwamen verschillende niet-Europese landen aan bod, zoals Rusland (2005) en India (2013). Maar sindsdien is er ook enorm veel veranderd. Vandaag zou het onmogelijk en zelfs ongehoord zijn om nog steeds festivals te organiseren zoals 50 of zelfs maar 20 jaar geleden. De wereldvisie is veranderd, de rol en het (eigen)beeld van Europa zijn niet meer dezelfde en we denken anders over culturele identiteit. De missie blijft na 50 jaar pertinent: met artistieke projecten een meer dan ooit noodzakelijke dialoog tussen samenlevingen en gemeenschappen op gang brengen. Maar de aanpak en invulling zijn anders. Die is actief, actueel en duurzaam. Actief omdat EUROPALIA volop inzet op nieuwe creaties, residenties en uitwisselingen, en erfgoed brengt met connec- ties en vraagstellingen naar vandaag. Actueel omdát kunst gaat over actualiteit, over thema’s als migratie en gender. Duurzaam zodat het festival na 3 maanden niet zou stoppen maar kunstenaars en instellingen verder zouden samen- werken en artistieke dialogen bestendigen. Ook het programma van EUROPALIA ROMANIA, het 27ste festival, weerspiegelt deze aanpak en invulling. Wij danken van ganser harte het team van het Roemeens Cultureel Instituut en al onze partners om hier vol overtuiging aan mee te werken. EUROPALIA ROMANIA Roemenië, een update In België en bij uitbreiding West-Europa is de kennis van de Roemeense cultuur en artistieke scène beperkt. Het beeld dat bij het grote publiek leeft is een amalgaam van Dracula, Ceausescu, folklore en in recente jaren de bloeiende, sterk aanwezige Roemeense cinema. Een beperkt beeld dat onder andere gevormd wordt door vooroordelen en door de (on)beschikbaarheid of (on)toegankelijkheid van Roemeense artistieke projecten. EUROPALIA ROMANIA heeft de ambitie daar verandering in te brengen en een actueel beeld van de Roemeense kun- sten te geven. Het zou natuurlijk onmogelijk en aanmatigend zijn om een overzicht van de gehele Roemeense cultuur te geven en een compleet beeld te willen brengen. Maar het festival laat wel kunstenaars en curatoren aan het woord om meervoudige actuele, verrassende perspectieven te geven op Roemenië, op zijn erfgoed en zijn hedendaagse artistieke scène. 4 De introtentoonstelling van het festival, die alvast mogelijke perspectieven geeft op Roemenië, draagt ook de titel ‘Perspectives’ (BOZAR). Ze vertrekt van het ontstaan van de Roemeense identiteit in het midden van de 19de eeuw en loopt tot de val van Ceausescu in 1989, met een focus op de historische avant-garde. Hoe ontwikkelt de kunst zich te- gen de achtergrond van die bewogen geschiedenis? En hoe kijken kunstenaars van vandaag naar historische gebeur- tenissen? Tal van Roemeense kunstenaars komen aan bod en worden hier geïntroduceerd om dan verdere aandacht te krijgen in andere tentoonstellingen. Brancusi komt naar Brussel Dé blikvanger van EUROPALIA ROMANIA wordt ongetwijfeld de tentoonstelling rond Constantin Brancusi (1876-1957) in BOZAR. Ondanks het feit dat hij een van de grootste kunstenaars van de 20ste eeuw was, werd er nog nooit eerder in België een monografische tentoonstelling aan hem gewijd. EUROPALIA ROMANIA brengt daar verandering in. Topstukken van over de hele wereld reizen voor de eerste keer naar Brussel en getuigen van de evolutie en kracht van Brancusi’s werk als beeldhouwer én fotograaf. Sculpturen van Auguste Rodin en Medardo Rosso vervolledigen een eerste, chronologisch luik. Er wordt ook volop aandacht besteed aan het atelier van Brancusi waar werk aan bod komt van tijdgenoten, vrienden en leerlingen als Amedeo Modigliani, Man Ray, Fernand Léger, Marcel Duchamp of Isamu Noguchi. Maar de beeldhouwwerken van de meester zelf zijn natuurlijk de blikvangers. Zij getuigen van een voortdurende zoektocht naar essentie, naar sublimatie. Dans en beweging speelden ook een aanzienlijke rol in het oeuvre van Brancusi. EUROPALIA ROMANIA gaf daarom de opdracht aan verschillende performers en choreografen om nieuw werk voor de expo te creëren. De creaties worden over heel de tentoonstellingsperiode getoond op donderdag, vrijdag en zaterdag. ART BASICS for CHILDREN zorgt ten slotte voor een extra welkom voor kinderen en families in creatieve ateliers. Roemenië, tussen Oost en West Eigen aan Roemenië is dat er doorheen de geschiedenis een voortdurende ontmoeting was tussen Oost en West. Het begon al met Dacia (500 v.Chr - 271 n.Chr) - het rijk dat het hart van de republiek Roemenië vormt - dat in contact was met Griekse steden langs de kusten van de Zwarte Zee en vervolgens met de Romeinen die Dacia veroverden in de 2de eeuw. Nadien kwamen er contacten met het Byzantijnse Rijk en met de orthodoxe wereld en hun Bulgaarse en Servische erfgenamen. De ontmoetingen tussen Oost en West volgden elkaar op en de invloed van die ontmoetingen zijn tot vandaag aanwezig1. Die kruisbestuiving tussen Oost en West vormt een van de rode draden in het artistieke programma van EUROPALIA ROMANIA. De tweede hoofdtentoonstelling, ‘Dacia – Het roemrijke verleden van Roemenië’, in het Gallo-Romeins Museum in Tongeren, gaat in op de culturele kruisbestuiving van zo’n tweeduizend jaar geleden. Voor het eerst in België getoonde stukken uit Roemeense musea, in het bijzonder uit het Nationaal Museum van de Roemeense Geschiedenis, illustreren de verschillende culturen die op het (grotendeels) huidige grondgebied van Roemenië leefden. Het museum in Tonge- ren tekent opnieuw voor een bijzondere scenografie en belooft een fascinerende reis in de tijd. In Luik gaat het Grand Curtius nog verder in de tijd terug en belicht de Bronstijd en het Neolithicum met onder andere prachtig geometrisch aardewerk en verbluffende antropomorfe figuren. 5 Solo’s van grote namen naast thematische groepstentoonstellingen De rest van het expoprogramma richt zich voornamelijk op de hedendaagse scène, met een aantal solotentoonstel- lingen, waaronder Ciprian Muresan (°1977) – een van de grote Roemeense namen van dit moment - in S.M.A.K. en Ion Grigorescu (°1945) in KIOSK. Grigorescu is een van de eerste conceptuele kunstenaars in Roemenië met een onvoor- stelbaar rijk en intrigerend oeuvre. Voor de eerste keer en in nauwe samenwerking met de kunstenaar wordt er een overzichtstentoonstelling van zijn werk getoond. Daarnaast snijden groepstentoonstellingen actuele thema’s aan en bieden ze een breder beeld op de hedendaagse scène. CC Strombeek verdiept zich met ‘Displacement & Togetherness’ in het thema migratie en in het MiLL in La Louvière wordt de Roemeense kunstscène van het voorbije decennium belicht. Residenties en nieuwe creaties De EUROPALIA CURATOR’S AWARD is met Roemenië aan zijn derde editie toe. De unieke prijs voor opkomende curatoren gaat dit keer naar Els Vermang, in samenwerking met Claudia Radulescu. Zij vertrekken op residentie naar Roemenië en werken het project ‘Hit’ uit. De idee is om na te gaan hoe een hit tot stand komt, door zelf muziek te creëren, te lanceren en te analyseren in een expo in KANAL - Centre Pompidou. Daarnaast is er een reeks residenties (gevolgd door expo’s) onder andere in AAIR en in WIELS. Podiumkunsten In het luik dans en performance, dat voornamelijk uit nieuwe creaties bestaat, springen er twee thema’s uit. Ten eerste folklore. Hoe verhoudt de hedendaagse kunstscène zich tegenover folklore? Blijft ze liever veraf van het oude propaganda-instrument of komt ze in het reine met waardevolle tradities? Ook de Belgische Wim Vandekeybus gaat aan de slag met Roemeense tradities waaronder de berenrituelen (te zien in o.a. Concertgebouw Brugge, deSingel, KVS). Daarnaast wordt er gewerkt rond de positie van de vrouw en de geschiedenis van het feminisme. In ‘Mothers of Steel’ (Kaaitheater) bewenen twee vrouwelijke personages, vertolkt door Agata Siniarska en Madalina Dan iconische momenten uit hun respectieve vaderlanden Polen en Roemenië. Eszter Salamon creërt met ‘Manifestation’ (Kaaitheater een koor-performance waarin ze de geschiedenis van het Roemeense feminisme verkent. Binnen het theaterluik staat vooral de grote Eugène Ionesco (1909-1994) centraal en wordt zijn