Kyrkje- FOR
N R . 7 - D es. 2012 Å G A NG 42 blad GLOPPEN
Les om
KVA SOM SKAL SKJE I JULA
MED KONFIRMANTAR TIL MÅLØY OG MALAWI
JUL I GAMLE DAGAR
MED DAGMAR TIL MESSE
KYRKJEORGEL PÅ SLEDE
LINDEMAN PÅ GALLERIET
Foto: Harald Aske www.gloppen.kyrkja.no Kyrkja i Gloppen VEREIDE SOKN Vi møtest i kyrkja Gje Kyrkjebladet 2 Leiar i soknerådet: Lars Bjarte Osland, Redaksjonen helsar 3 tlf 57 86 57 84 / 990 03 077 som julegåve! Kyrkjetenar: Benny Aasen, tlf 950 22 917 Forventningfull advent, velsigna jul og fredfullt nytt år! Har du born eller sysken eller andre BREIM SOKN Redaksjonen har lagt bak seg eit år med endringar og nye sider. Vi kjenner på at vi er kjære som bur langt borte og ikkje les 16.12 11.00 Hestenesøyra Gudsteneste, Olaf Sig Gundersen Leiar i soknerådet: 3. s i advent 16.00 Hyen Vi syng jula inn, Marius Økland komne eit steg vidare, og takkar for overveldande mykje positiv tilbakemelding for Kyrkjeblad for Gloppen? Då får du her ein Aksel Rygg, tlf. 57 86 75 62 / 412 20 458 Joh 5,31-36 20.00 Breim Julekonsert, Sig. Vengen, Konfirmantane deltek med endringane. Det er viktig for oss å få seie at eit godt blad ikkje berre er avhengig av gratis julegåveidé: Gje dei ein omgang, Kyrkjetenar: Ingvild Reed. tlf 412 40 309 lysprosesjon og skriftlesing fine fargar og moderne design. Innhaldet er heile tida det viktigaste, det vi skriv og dei nei eg meiner ein årgang! Det kan du
19.12 20.00 Vereide Julekonsert, Olaf Sig. Gundersen, Kor, korps og solistar bileta vi viser. Sjølv om gjennomsnittsalderen i redaksjonen kvalifiserer til honnør, er vi gjere straks, sjølvsagt, og er du rask på GIMMESTAD SOKN Onsdag opptekne av at bladet skal bli lese også av barn og unge. Difor ber vi om innspel frå alle labben, kan du få ein fin pakke å sende, Leiar i soknerådet: som har ærend til dei yngste i kyrkjelydane våre, så bladet kan bli kjekkare, meir aktuelt og. Vi lagar 50 pakkar av dei tre siste 24.12 11.00 Gloppen Gudsteneste, Olaf Sig. Gundersen Aase Ryssdal Sæther, tlf 57 86 50 51 / 911 07 329 og meir lese av alle. nummera av årets blad, nr. 5, 6 og 7. Då Julaftan omsorgsenter Kyrkjetenar: Benny Asen, tlf 950 22 917. Luk 2, 1-20 14.30 Breim Familiegudsteneste, Sig. Vengen, Breimskoret Så ynskjer vi lukke til med lesinga! får mottakaren 76 fine sider i tre hefte 14.30 Vereide Familiegudsteneste, Olaf Sig Gundersen, Medl av under juletreet, samtidig som han får HYEN SOKN Gloppen Janitsjar og Sandan skulekorps ein heil årgang med 8 nummer i 2013. 16.00 Sandane Familiegudsteneste, Sig. Vengen, Sandane barnegospel Leiar i soknerådet: Liv Øygard Solheim, 16.00 Gimmestad Familiegudsteneste, Olaf Sig Gundersen, Gimmestad Kantori For dette betaler du kr. 300,- Pakken finn tlf. 57 86 96 59 / 958 61820. Skriv i Kyrkjebladet! du på Eikenes Libris, men du betaler på Kyrkjetenar: Ola Jan Birkeland, 25.12 11.00 Vereide Høgtidsgudsteneste, Olaf Sig Gundersen, Julekoret nettbanken eller ved hjelp av ein giro Juledag 12.00 Breim Høgtidsgudsteneste, Sig. Vengen tlf. 57 86 98 32 / 975 91 747 Joh 1, 1-14 Ser du ruta ved sida? Der står det ikkje som ligg ved. Elleve blad tilsendt i posten noko og det er fordi du ikkje har skrive! Vi i løpet av eitt år er ei gåve vi trur mange Sokneprest i Vereide og Hyen 26.12 11.00 Gimmestad Høgtidsgudsteneste, Sig. Vengen, Rygg songlag er mange i redaksjonen, og vi likar å skrive. vil like å gje fordi mange vil like å få den. 2. juledag 11.00 Hyen Høgtidsgudsteneste, Olaf Sig Gundersen Olaf Sigurd Gundersen, Joh 1, 1-14 Men det kan hende du kunne skrive noko Skulle du bli for sein til å hente pakken Vereide, 6823 Sandane. anna eller noko viktigare. Kanskje du skal med tre blad, nyttar det ikkje å spørje, for Tlf. 57 86 93 85 / 951 36 059. 31.12 23.00 Gimmestad Midnattsmesse, Sig Vengen minne om eit viktig arbeid i Guds rike, då er vi utselde! Nyttårsaftan Tlf. 57 86 96 93. [email protected] Matt 11,25-30 nemne ein person du har kjent, ta fram Du kan likevel gje ein årgang av bladet, Prestekontoret er ope heile veka. eit rikt barneminne eller skrive om noko men då får du ikkje med dei tre siste Fungerande sokneprest i Breim og 01.01 11.00 Sandane Høgmesse, Asbj. Gjengedal, nattverd viktig som vi må hugse å gjere i framtida. nummera frå i år. Nyttårsdag Gimmestad Matt 18,19-20 Brukar du e-post, sender du det til Løp og kjøp! Sigurd Vengen tlf: 480 96 093 [email protected]. Skriv du med hand eller [email protected] 06.01 11.00 Sandane Høgmesse, Olaf Sig Gundersen maskin, kan du putte det i ein konvolutt Red. Kristi openberringsdag 19.00 Fjordhest- Stallmesse, Olaf Sig Gundersen Kyrkjeverje: og sende det til Kyrkjeblad for Gloppen, v/ Joh 12,42-47 garden Kurt Djupvik Oddvar Almenning, Vereide, 6823 Sandane. Kontor i Arbeidskyrkja Tlf. kontor: 57 86 56 16 13.01 11.00 Gimmestad Høgmesse, Asbj. Gjengedal, nattverd Og dersom det er slik at du helst pratar i Mobil: 902 06 828. Fax 57 86 56 47 2. s i opb tida 19.00 Folkehøg- Gudsteneste, Prost Rolf Schanke Eikum, nattverd telefonen, kan du ringe og fortelje meg kva Joh 1, 29-34 skulen Arr. om ettermiddagen i h. Ungdomsåret 2013 [email protected] som bør skrivast, så blir vi enige om du eller Diakonimedarbeidar i Gloppen: 20.01 11.00 Breim Høgmesse , Olaf Sig Gundersen, nattverd vi skal skrive! (57869424) Britt Randi Heggheim. 3. s i opb tida 16.00 Hyen Høgmesse, Olaf Sig Gundersen, nattverd Joh 1,15-18 11.00 Sandane Søndagssamling Kontor i Arbeidskyrkja. tlf: 90847592. [email protected] 27.01 11.00 Vereide Høgmesse , Asbj. Gjengedal, nattverd Kantor: Såmannssøndag Matt 13,24.30 Anders Rinde, Kyrkjeblad for Gloppen Redaksjonsnemnd: Olaf Sigurd Gundersen, sokneprest Einar Gimmestad, Gimmestad sokn 03.02 11.00 Breim Familiegudsteneste, Asbj. Gjengedal, Breim skulekorps tlf. 57 86 71 44 / 997 20 238. Tlf. 57 86 93 85 / 951 36 059 Tlf. 57 86 77 56 / 992 54 493 Kristi forklaringsdag 11.00 Sandane Høgmesse, Olaf Sig Gundersen, nattverd [email protected] Utgjeve av sokneråda i Vereide, Breim, Gimm Epost: [email protected] Epost: [email protected] Luk 9,28-36 Vereide kyrkje, tlf. 57 86 93 06. stad og Hyen. Kjem ut minst 7 gonger i året på Sandane. Anders Rinde, administrasjonen Aslaug Heimset Larsen, Hyen sokn Gravar/ kyrkjegardsarbeidar: 10.02 11.00 Hyen Høgmesse, Olaf Sig Gundersen, skriftemål, nattverd Betaling etter ønske. Tlf. 57 86 93 06 / 997 20 238 Tlf. 57 86 98 67 / 995 24 502 Fastelavnss 11.00 Gimmestad Familiegudsteneste, Sig Vengen, Tårnagentsamling. Ivar Hjelle, tlf. 57 86 58 59 / 970 76 668. Epost: [email protected] Epost: [email protected] Luk 18,31-34 Utdeling av bok til 8-åringane. Årsmøte. Kyrkjekontoret i Sandane kyrkje: Grafisk design: Heinz Aemmer, Deknepollen 11.00 Sandane Søndagssamling Opningstid: Tysdag - onsdag - torsdag. Trykk: Druka, Klaipeda Harald Aske, Vereide sokn Aase Ryssdal Sæther, korrekturlesar Kasserar: Inger Almenning, Sandane Tlf. 57 86 57 30 / 970 24 915 Tlf. 57 86 50 51 / 911 07 329 Alle dagar kl. 10.00–14.00. 13.02 20.00 Vereide Skriftemål, Olaf Sig Gundersen, nattverd Oskeonsdag Bankgiro 3705 04 71307 Epost: [email protected] Epost: [email protected] Tlf. 57 86 56 16. Mark 2,18-20 Elles etter nærare avtale. Redaktør Oddvar Almenning Jostein Flølo, Breim sokn 17.02 11.00 Breim Høgmesse , Olaf Sig Gundersen, nattverd Tlf. 57 86 94 24 / 400 04 377 Tlf. 57 86 81 72 / 909 46 703 / 941 92 515 1. s i faste Epost: [email protected] Epost: [email protected] Matt 26,36-45
Kyrkjeblad for Gloppen nr. 7, 2012 Kyrkjeblad for Gloppen nr. 7, 2012 La oss sjå det Herren 5 har kunngjort! Å leve med sorg i jula
Av Thor Horntvedt Av Sigurd Vengen
Då englane hadde fare attende til himmelen, sa Jul og glede høyrer i hop, men ikkje jul og sorg. Kom til kyrkje - til julekonsertar og gjetarane til kvarandre: «Lat oss gå inn til Betlehem Likevel er det nokon, ja, nokså mange som nettopp julegudstenester. Du har godt av å vere saman med og sjå dette som har hendt, det som Herren har denne jula må kjenne på sorga. Familiefest,- men ein andre, og du treng å kjenne at du høyrer saman med kunngjort for oss.» (Luk. 2,15) plass er tom. Slik er det ikkje berre for dei som nyleg menneske og med Gud. Gi deg sjølv lov til å ta imot Nokre veker før jul tenner eg vår vesle julegran har mist nokon av sine, og sorga er ny. Alle vi som Guds og menneske si omsorg. og lar treet lyse i desembermørket. Det bygger seg har blitt trøysta i vår sorg, kan framleis kjenne sorga. opp ei forventning om ei julefeiring med tradisjonar, Trøysta tek ikkje bort sorga, men gjer den lettare og Ta fram foto-album med bilete av den kjære. Lat familie og gåver. rettare. albumet ligge framme og tenk på - og snakk gjerne Tradisjonar er viktige for oss. Det hjelper oss For oss alle er det viktig å forstå at sorg er normalt om - dei gode og viktige dagane de delte. til å sjå at vi høyrer til i ein samanheng - ei fortid og sunt. Sorga skal ikkje dyrkast, men takast på alvor. der generasjonar har levd liva sine. Kva dei neste Sorga treng ikkje øydelegge julegleda. Den ekte Gi ei spesiell gåve til minne om den du sørgjer dagane vil gi veit vi ikkje. Framtida ligg open. julegleda tåler sorga, ja, sorga kan hentast inn i den over. Det kan vere ein blomst til ein institusjon eller Stemning og forventning er godt å kjenne på i store, djupe gleda og fordjupe den. Særleg når vi skal ein person den kjære sette særleg høgt. desember, men julefeiringa er og ei tid der ein kan feire jul for første gong etter at ein av våre kjære er kjenne på sakn. Alle desse kjenslene er med oss i borte, kan det vere godt å snakke om det: Korleis eg Gi ei pengegåve til nokon som treng det, gjerne til julefeiringa. opplever det, kva eg ønskjer, og høyre kva dei andre nokon du veit den kjære også gjerne ville hjelpe. Gi Juleevangeliet slik vi kan lese i Lukasevangeliet, nære tenkjer. Det viktigaste kan vere å tillate seg og pengane som ei minnegåve for den kjære. er og ein tradisjon som mange vil høyre når jula er andre å sørgje. der. Akkurat no er det gjetarane som heldt vakt over Det finst sjølvsagt ikkje noko som heiter ”ein rett saueflokken sin om natta som får meg til å tenkje måte å sørgje på.” Vi er ulike og må tillate kvarandre etter. Det står i juleevangeliet at gjetarane kjende å vere det. Men for oss alle må det gjelde: det er lov God jul til alle, men mest til dei som sørgjer! på redsle inntil englane fekk roa dei. Det var altså å sørgje også i den glade juletida. Men det finst gode Hver juleaften når klokker mon gå, ingen grunn til uro. Englane fortalde at dei kom råd om kva ein kan gjere. Nedanfor er det nemnt og lyden den bær over heie, med bod om ei stor glede, ei glede for heile folket. nokre eksempel. Bruk det som du synest det passar da kaller vår Herre ad sine små Så kanskje redsla forvandla seg til undring, i alle for deg - på deres sorgfulle veie; fall bestemte dei seg for å gå til Betlehem for å sjå den julegave han verden har sendt, det som englane hadde fortalt dei. Lag ein ny tradisjon eller eit ’ritual’ som er den vil han at alle skal eie. Hendinga i Betlehemsstallen må seiast å vere ei meiningsfullt for deg. Du kan for eksempel tenne eit (M. B. Landstad 1852, NoS 58,3) jordnær hending, samtidig er hendinga gjennomlyst spesielt lys, og la lyset både minne deg om den kjære, av Guds eiga forklaring: Det er fødd ein frelsar! og du kan be til Gud om at han lyser opp livsvegen Han er verdas frelsar! Det er rett og slett eit din vidare. historisk og jordnært faktum. Gud er ikkje bortafor alle blånar. Han kjem like inn til vår situasjon. Gud Gi deg sjølv ei spesiell gåve. Ei kvinne sa: ”Kvart møtte gjetarane der dei var ute i friluft for å gjete år kjøper eg ein presang som eg veit mannen min sauene. Slik er Gud; han oppsøkjer, han leitar. ville ha valt om han hadde fått leve. Eg skriv til og Den glade bodskapen englane kom med og som med eit kort og legg pakken under juletreet saman gjetarane fekk stadfesta da dei kom fram til stallen i med dei andre! – Eg har hatt hjelp og glede av det.” Betlehem gir oss grunn til glede:
GUD VIL MØTE OSS AKKURAT DER VI ER.
Kyrkjeblad for Gloppen nr. 7, 2012 Kyrkjeblad for Gloppen nr. 7, 2012 Når postmannen kom med varene og som var passeleg store høydottar knytte dei med hest, dombjøller og slede til 6 bles i hornet, møtte alle spente opp for saman med halm, slik at fjøsstellet i jula julegjestebod hos slektningane i Jotunet. 7 Min barndoms jul på Solheim i Hyen å opne pakken full av julegåver og det blei lettare. -Dei stemningsfulle og spennande var stas å få kort med glansbilete av Pinnekjøtet med poteter og kålrabi, turane til Eimhjellen sit enno sterkt i Julemat og juleskikkar i gamle dagar Jesusbarnet og englar på. julepølse og sviskegraut smaka nydeleg minnet, fortel Målfrid. Juleklede. Det var ikkje vanleg å få seg rundt det festpynta bordet med kvit duk Julefesten blei arrangert i skulehuset mykje nytt til jul. Målfrid fortel at mora og levande lys. -Vi sat andektige medan med program, kaffi, saft og julemat, og brukte å få tak i eit svart raudblomstra Tekst: Aslaug Heimset Larsen stoff som ho sydde forkle av. Dermed Foto: Privat sparte dei på penkjolane, og dei kunne brukast ei lang jul heilt til tjuande-dag! Målfrid Hope er frå Høgstebakken Julereingjeringa. Dei bytte halm i på Solheim. Ho vart fødd i 1919, men sengane så alt lukta reint, og skura trass i ein høg alder på 93 år, fungerer tregolva kvite med never og sand. ho framleis godt i nærmiljøet. I (Grønsåpa blei brukt til klesvask.) sin motoriserte rullestol forlet ho Veslejulaftan blei oljelampene og Løkjatunet og tek seg fram både til grytene pussa, alle måtte i stampen for butikken, kyrkja og samfunnshuset å bade, juleneket kom på staur, og elles utan hjelp. Ho likar seg der folk er blei alt gjort klart til den store høgtida. samla, også ved idrettsplassen, og Julaftan. Etter fjøstid vart alle samla tykkjer det er spesielt kjekt å prate rundt frokostbordet. Endeleg fekk dei med borna og dei unge. Men Målfrid begynne på den nydelege julematen. har også mykje å fortelje om farne Stearinlysa var kveikte, og sjølvsagt tider. Solheim var i hennar barndom song dei julesongar til bordvers. Høgtid ei veglaus grend der båten og beina var det óg då faren avslutta måltidet med var viktige framkomstmiddel. Eg ber andakt. Men neste måltid var allereie ho om å leite fram i minnet typiske klokka 12, med lutefisk, mjukebrød og juletradisjonar frå Høgstebakken, og risengrynssuppe. ho pratar i veg nesten utan stikkord. -Far var veldig nøyen med juletreet, men vi borna fekk hjelpe til å pynte . Slaktinga skjedde i god tid før jul, Ein pakke lys måtte vare heile jula, og helst på veksande måne, så flesket ikkje dei vart berre kveikte når vi skulle gå skulle minke i kokinga. Julegrisen var rundt treet. Far stifta grankvistar opp grunnlaget for sylteflesk og leverpostei, på veggane, og vi ungane hadde laga og tarmane vart reingjorde og brukte til Målfrid har vorte velsigna med 3 born, 9 barneborn og så langt 12 oldeborn. blomster av farga kreppapir til pynt. Det er godt å ha familien samla. pølsene. Mor dreiv med maten, og det lukta jul i Saueribbene blei sjølvsagt salta, tørka og vatn, silte av botnfallet og fekk ei kalla skitnesøndag, for dei måtte vaske heile huset. far las Juleevangeliet til slutt, før litt læraren heldt talen. Men det viktigaste og litt røykte i eldhuset. Elles brukte dei lysegul, blank væske. Tørrfisken vart opp alt det dei kunne unnvere av kle. Så fekk dei fram julehefta. Skule-Jakob julepakkar med småting kom fram. Eit var songen rundt juletreet. Den kunne både kjøt, flesk og innmat i pølsene. sett i bløyt før han blei lagd i luten. Det Dei hadde ikkje mange helgaskift i dei brukte å gje kvar barnefamilie på garden år hugsar eg at eg fekk ei fin dokke, men vare til langt på kveld: Solheimarane Julematen. var ein kunst å få han passeleg luta. dagar. blada Juletre, Magne og Smørbukk. nokon julenisse kjem eg ikkje i hug. var veldig flinke å synge. Spesielt hadde Julebaksten måtte komme nærare jul for Juleølet. -Far laga sukkerøl av Juleposten. Matias på Langeneset Hye-diktaren Knut Gjengedal skreiv Eit høgdepunkt var å gå rundt juletreet, Ragna på Instebakken stor interesse av å å stå seg. -Mor leigde ho Olina ”Palja” eineloge, gjær og sjølvdyrka humle rett stasjonerte i Innigarden. Han bles i kvart år eit stykke til Juletre og det tykte song etter song. Dei kunne versa utanåt samle grenda til felles song. ein heil dag til å lage kringle som dei før jul, for det held seg berre ei viss tid. posthornet så heile Solheim høyde borna var ekstra spennande. I skyminga og blei aldri leie. -Mor var nok den Nyttårsaftan, trettandeaftan og kokte opp før steiking; flettakringle, Dei kasta ikkje gjæra etter bruk, men det når han var klar til å ro ut med sette far seg i gyngestolen og las denne slitnaste i familien etter all ståket og tjuandeaftan hadde dei óg ribbemiddag smultringar, tebrød med rosiner og tørka den på eit brett til oppbevaring og juleposten. forteljinga høgt til oss. måtte få legge seg nedpå og kvile litt. slik som på julaftan.Det var lang kanel, sirupskiver og tjukke sprø kjeks, gjenbruk seinare, -Mor mi brukte å skrive til Pelle Solheimarane kom seg ikkje til kyrkje Då eg endeleg la meg, kunne eg vakne tradisjon. seier Målfrid. Ein kjøpte ikkje mykje på Juleveden. Om våren tok dei borken av varemagasin i Oslo. Borna på garden i jula, men klokka fem gjekk dei ut på opp att og nyte juletreet og stemninga -Aldri sidan har eg opplevd så salig jul butikken i dei dagar. Målfrid kjem ikkje ospa til fór. Då blei veden rein og kvit, møtte opp heime hjå oss og studerte tunet og lydde på kyrkjeklokkene som vidare, for skikken var at lampa ikkje som min barndoms jul. seier Målfrid i hug at dei hadde vanlege lefser eller og dei sparte han til jul, så dei slapp ein katalogen. Ho noterte og sende bestilling kimte over fjorden frå gravplassen i skulle sløkkjast julenatta. til slutt, og vi takkar henne hjerteleg gombe, men mora kokte pudding (med del omnsrusk. i god tid før jul, og kvar og ein talde Eimhjella. Romjula. Fyrste juledag måtte ein for stor velvilje, fine samvær og gode kanel og litt sukker) til natronlefser og Skjeltesøndag, siste søndagen før jul, pengane sine nøye, for å sjå kva småting Høgstebakkane gjekk tidleg i fjøsen for helst halde seg heime. Seinare blei det samtaler omkring desse juleminna. vaffelkaker. hadde dei alltid saue”haud” (salta, tørka dei kunne ha råd til av hårklemmer, små endeleg å få starte på julesteika. I løa julegjestebod og julefest. Dersom det Til lutefisken kokte dei lut av oske og røykt) til middag. Den dagen vert óg munnspel, målarskrin eller lommetørkle. hadde dei laga ”vondlar” til kvar ku, var sterk is på Storefjorden, køyrde
Kyrkjeblad for Gloppen nr. 7, 2012 Kyrkjeblad for Gloppen nr. 7, 2012 8 9 Sidan 2002 har Kirkens Nødhjelp vore engasjert i omfattande helseprogram i Malawi. Så mange som 675 mødre døyr pr 100 000 levande fødslar, og nesten 8 % av alle nyfødde døyr ved fødselen. Hiv og aids er svært utbreidd. Det blir rekna med at 12 % av populasjonen er smitta. Kirkens Nødhjelp driv arbeid spesielt retta mot barn og unge for å hindre smitte. KN har arrangert konfirmantturar i mange år, men dette var første gongen med konfirmantar frå eit heilt prosti. Målet med turen er å gje konfirmantane læring og oppleving som dei kan bere med seg seinare i livet, og lettare forstå bakgrunnen for både fasteaksjon og
MALAWI er ein innlandsstat aust i Sentral- Afrika, og ligg omkring vest- og sørbreidda av Malawi-sjøen. Hovudnæringsveg er MED KONFIRMANTAR TIL MALAWI jordbruk. Særleg dyrkar dei kaffi, te og sukker. Landet har vore sjølvstendig sidan 1964. Det er eit fattig land med brutto Tekst: Anders Rinde. Foto: Ingrid Ose •KN driv førbuande helsearbeid, som også nasjonalprodukt pr. innbyggar på ca 170 omfattar støtte til utdanning av helseperso- USD. Dette er ca 1 % av verdien for Norge. I haust fekk konfirmantar i Nordfjord invitasjonen. Då var det mange som nell. Her frå Sjukepleieskulen i Nkomo Gjennomsnitleg leveralder er ca 50 år. prosti ein uvanleg invitasjon. Kirkens hadde lyst. Vi fekk søknadskjema som Truleg på grunn av Malawis manglande Nødhjelp inviterte 2 konfirmantar vi sende inn til Kirkens Nødhjelp. På samband med havet, kom kristen misjon frå kvar kommune i Nordfjord prosti grunnlag av søknaden vart så nokre av seint i gong. David Livingston utforska med på tur til Afrika. Frå Gloppen oss intervjua og til slutt plukka ut, to frå landet i 1860- åra, og skotsk (protestantisk) vart det til slutt tre konfirmantar. Det kvar kommune i prostiet, tilsaman 14. misjon kom i gong i 1875. I dag reknar ein kom av at Sofie Holm Sæterlid, som Torsdag 4. oktober sette vi, og prestane med at av ca 9 mill, er ca 5 mill kristne, budde i Svelgen og vart plukka ut på Fridleif Lydersen frå Bremanger og 1,4 mill tilhøyrer tradsisjonelle afrikanske kvoten til Bremanger, i mellomtida Kristin Stensrud frå Eid, oss på buss religionar og ca 1,5 mill er muslimar. I flytte til Hyen, der ho bur no. Dei til Bergen, og vidare med fly til Oslo, Mange slags kunsthandverk såg ut til å vere tillegg fins eit mindre tal hinduar. andre to frå Gloppen var Ingrid Ose Stockholm og Lilongwe, hovudstaden ei stor næring i Malawi, særleg laga dei og Ole Preben Fuglestrand. i Malawi. Gunnar Kartveit i Kirken Lokalt produserte krukker og pynteting av mange fine smykke. Her er Sunniva Hole og Nødhjelp, som koordinerte turen frå mange slag var utstilt nesten overalt. Emma Hagen opptekne med perler. Eg spør Ingrid korleis konfirmantane Norge, var også med. vart utplukka til turen, for det var vel I Lilongwe møtte vi ekteparet Reidun Malawi. Dei tok oss med på små turar i mange som ville vere med? og Oddbjørn Flem som var vertskapet minibuss rundt om i landet, og gav oss Sofie og Ingrid i hagen utanfor hotellet i - Asbjørn Gjengedal kom på vårt dei neste 10 dagane. Reidun og eit interessant innblikk i kulturen, landet Bilettekstar: Ingrid Ose og Anders Rinde Lilongwe. ein konfirmanttime og fortalde om Oddbjørn arbeider i Kirkens Nødhjelp i og arbeidet til Kirkens Nødhjelp.
Kyrkjeblad for Gloppen nr. 7, 2012 Kyrkjeblad for Gloppen nr. 7, 2012 julegryte. Gunnar Kartveit i KN brukar 10 eit lett forståeleg bilete: Det er forskjell på å sjå eit bilete av ei banan eller ei Laaaaang natt med fotball forklaring på kva ei banan er, og å få ei banan og ete ho. Det siste er det konfirmantane frå Nordfjord har fått. Tekst og foto: Jan Kåre Fure. Opphaldet i Afrika slutta med ein liten avstikkar til grannelandet Zambia Årets nattcup for konfirmantane i Nordfjord var frå fredag den 2. til laurdag den 3. i vest, med besøk i South Luangwa november. Staden var Nordfjordhallen i Vågsøy. Vi glopparane stilte med tre lag i cupen, Asbjørgs tekst-klipp Nasjonalpark. Turen dit frå Lilongwe eit jentelag og to gutelag. Saman med heiagjeng og sju-åtte meir eller mindre vaksne, tok seks timar kvar veg. fylte vi opp ein buss og reiste frå Sandane tidleg fredags kveld.
Asbjørg Apalset har valt ut nokre korte klipp frå viktige bøker og skrifter i vår Dei to siste dagane var vi på safari i granne- Vi kom til Nordfjordhallen i god tid før natta, kunne vi takke for oss og luske oss kristne arv. Det blir ein serie frå nummer til landet Zambia. Her såg vi mange ville dyr opninga kl 19. Det rådde tilsynelatande ut att i bussen. Her fekk vi litt problem nummer. Startar du no, får du kanskje med som sebra, kaos i hallen, men det skulle vise seg at med manntalet. Vi talde og vi talde, men deg alt. måløyværingane hadde god kontroll. Etter måtte til slutt ha namneopprop. Dette var opning med song og spetakkel var det klart ein dårleg idé, for etter ei lang natt var det Innleiinga til Gulatingslova for kamp. mange som sovna tvert og ikkje svarte på Jentene kom lett i gang frå start av: walk- opprop. Gulatinget var det gamle hovudtinget for over og gratispoeng. Gutane derimot fekk Vi snakka om det på turen utover, at det bygdene i Vest- og Sør-Noreg. Alderen på køyrt seg, særleg Gloppen 1, som møtte eit nok blir rolegare i bussen på returen. Og vi den skrivne lova er ukjent. Den bygger av finalelaga i første kamp. Det gjekk ikkje fekk rett. på tidlegare munnlege kjelder, der etter planen mot raske måløyværingar, men lagmennene sa fram lova på lagtinget. Ei stillinga var i alle fall 1-1 ei lita stund. islandsk lov frå 930 har Gulatingslova som Det var nok fleire av laga som kom til mønster, så ho må vere ein del eldre. På Måløy med større sportslege ambisjonar 1000-talet skreiv dei ned lova, og ho galdt enn det vi hadde. Og det må dei ha lov til. til 1267. Til slutt var det eidarane som vann cupen Dei fleste glopparane samla på tribunen. både for jenter og gutar. Særleg gutane til Ein fin gjeng å vere på tur i lag med. DET ER DET FYRSTE I LOVENE Eid imponerte. Her var det nok snakk om Det er det fyrste i lovene våre at me skal -og sjiraff topping av lag. Det var eit ønskje frå nokre bøygja oss mot aust og beda til den heilage av gutane våre at også vi skulle samle dei Krist um godt år og fred og um at me må beste på eitt lag, forstod eg. Slik vart det halda landet vårt bygt og (ha) landsdrotten ikkje, og det såg ikkje ut som det var så vår lukkeleg. Han vere vår ven og me hans nøye med likevel. og Gud ven til oss alle. Det må takast med at jentene tapte •Guiden vår på safarien. kvartfinalen mot Stryn på straffespark. …meir i neste nummer Laget frå Stryn kom til finalen, så det kunne kanskje likegodt ha vore oss, men nok om det. Asbjørg Apalset Fødd 1942 i Leksvik, studerte Ikkje berre fotball fililogi i Oslo og kom til Apalset Nattcupen er først og fremst fotball i 1972. Har vore bonde og og moro, men også andre ting gjekk lektor på Firda Gymnas, aktiv føre seg natt til laurdag. Det var i kyrkje- og misjonsarbeid, i gudsteneste, konsert og show, pluss andre Vereide kyrkjekor, Normisjon sportsaktivitetar. Dei fleste av oss vaksne og NMS, med styreverv både hadde også ei dør å passe på. Det greidde lokalt og regionalt, m.a. medlem vi fint. Dørene heldt seg i ro. og leiar av styret for Nordfjord Etter at eidarane hadde slege høvesvis Arne Nybø Gangeskar gjorde sitt ytterste i målet til Gloppen 2, men det var ikkje nok til å gå Folkehøgskule, og er ivrig pådrivar for Reidun Flem og Fridleif Lydersen utanfor Stryn og Måløy i dei finalane seint på vidare frå dei innleiande kampane. I bakgrunnen spelarane på Gloppen 1 og eit par strynegutar. støtte til Normisjon sitt sjukehus i Nepal. hotellet ved Malawisjøen.
Kyrkjeblad for Gloppen nr. 7, 2012 Kyrkjeblad for Gloppen nr. 7, 2012 Kyrkjenøttene 12 Julenøtter 13 frå juninummeret av kyrkjebladet var visst ei utfordring. I alle fall måtte vi utsetje fristen og gje ein ny sjanse for å få inn svar, men no er vinnaren kåra. Fyrst ser vi på dei Jesus vert fødd rette alternativa: Luk 2,1-14 At Breims-kyrkja er den største i Gloppen Leit opp Juleevangeliet i Bibelen, Lukas 2, og les vers 1 til 14, eller få nokon heime til å lese er kanskje ei overrasking for mange, men det til deg. Då kan du greie å gjere oppgåvene her. folk i Hyen visste nok at golvteppet deira er blått, og kanskje også at døypefonten i Vereide er av stein. Kven var eg? Fisken i gamlekyrkja på Gimmestad er ein torsk, alterlysestakane i Sandane Kyrkje er keramikk, og også kyrkjebenkane i Breim er blå. Dåpsdagen skal vere eit minne for livet for familien, og Nicolai Gustavsen Hansen sin dåpsdag er det nok ingen av dei som var til stades som gløymer. (Privat foto). Den nye Gimmestad-kyrkja har 3 glas i korveggen, den eldste kjende kyrkja i Hyen sto på Hope, og Vereidskyrkja fekk MED DAGMAR TIL KYRKJE tårn i 1879. Anne Ryssdal Tveit i Eivindvik var den Fyrste juledag 2011 var ikkje som andre fyrste juledagar. Det meste som heitte julefred som kom nærmast fasiten, og gjorde seg bles ettertrykkeleg bort i løpet av kvelden og natta, då ei ufordrageleg kvinne med Lag julekrybbe! dermed fortent til dei utlovde Flax-lodda. namnet Dagmar fann det for godt å legge jule-turen sin tvers over våre område. Då Lag figurar av keisar Augustus, Gratulerer til vinnaren! det lysna av den andre juledagen rådde det fullt kaos mange stader, men alle gjorde Josef, Maria og dei andre sitt beste for å få gjort det som måtte gjerast av viktige ting, som stell av folk og dyr – Ein stolt far Ronny Kandal held vesle Ruben over personane i teksten. og i Gimmestad sokn gjorde dei seg klare til gudsteneste, ei av dei mest spesielle som døypefonten. Mor Ragne Mari og storesystrene Som stall kan de bruke ei har vore i soknet i manns minne. Vi let ein sopran i Rygg Songlag fortelje historia. Benedichte (til venstre) og Caroline ser på – og skoeske. Figurane kan de som vi kan sjå: Lampetten på veggen har ei av teikne på tynn kartong og Vi vakna opp 2. juledag 2011 til mange kvart kom nokre sopranar og altar. Vi vart til sine lyse stunder. (Foto: Magnus Røed). klippe ut. Lag ein brett nedst, straumlause bygder etter den ubedne sist 11 songarar, og vi varma opp og øvde på slik at figurane kan stå. gjesten dagen før. Tradisjonen tru skulle songane. Av og til hadde vi straum, og då var då hadde ikkje Vengen stemme til å holde Rygg Songlag delta under gudstenesta organisten snar om å kome seg på galleriet henne. Høgtalaranlegget er avhengig av i Gimmestad kyrkje. Klokka 10 skulle til orgelet. straum, og utan høgtalar kunne ikkje den Kva sa engelen? vi skulle møte til oppvarming. Eg lurte Så kom presten, og det viste seg at det nesten stemmelause presten få sagt det han Kva sa engelen til gjetarane ? verkeleg på korleis dette skulle gå. Her i ikkje berre var straumen som var upåliteleg hadde på hjartet. Men også dette let seg Bruk fargekoden til å fylle inn dei rette bokstavane i setninga (dei kvite ringane). vår heim hadde vi straum då klokka nærma – stemma til Sigurd Vengen var også nesten løyse: Arne Jostein Gimmestad med solid seg, så eg ordna meg og reiste til kyrkje. borte, og han kviskra at hadde det ikkje vore fartstid som klokkar i Gimmestad-kyrkja Helsinga eg hadde med meg ut døra var -du for at det var to born som skulle døypast så var på plass, og han fekk lese preika av kjem nok snart heim igjen, for det vert nok hadde det vorte messefall. bladet. Dette har no vel aldri skjedd før, men ikkje gudsteneste i kyrkja i dag. Men vi kom i gang. Straumen var lite det gjekk veldig bra. Eg var den fyrste frå koret som kom. Døra stabil under gudstenesta, så det vart ein del For alle frammøtte denne 2.juledagen var opa, og inne i kyrkja sat Anders Rinde trim for organisten og trompetisten. Når var det ei heilt spesiell gudsteneste som vi ved pianoet. Her var det lite hjelp i orgelet, det var straum vart orgelet brukt, og når aldri kjem til å gløyme. Det syner seg at for straumen var vekke. Kyrkjetenaren var straumen var vekke kom organisten fram i det meste kan lukkast når ein vil, og sjølv sjølvsagt ikkje komen, for han bur i Hyen og kyrkja for å bruke pianoet. Håvard Nordvik ikkje Dagmar fekk ordna med messefall i ingen der inne kom seg så langt den dagen. kom like bak med trompet og notestativ. Gimmestad kyrkje. Men kom vil til å bli så mange i koret at vi Dei to dåpsborna vart døypte, og koret Med julehelsing frå ein sopran i Rygg kunne synge? Dirigenten kom, og litt etter song. Etter kvart var det tid for preika, men Songlag.
Kyrkjeblad for Gloppen nr. 7, 2012 Kyrkjeblad for Gloppen nr. 7, 2012 opp or holet. Det fraus i gutane: Der 14 nedi var det kaldblå djupet og svarte 15 Då vart det jul til gagns gyrmebotnen. Gjekk Bjørn ned, så… Gunnar reiv kniven or slira. Han visste om ei rognestong oppe i bakken, Denne forteljinga stod i Juletre i 1950. Det er kanskje ei av dei som vart lesne julafta hadde endå lurt på å skjera henne til på Høgstebakken på Solheim, som Målfrid Solheim Hope fortel om i ”Mi barndoms fiskestong her i sumar, men så fann han jul.” Sjølv var Målfrid på denne tid gift ned til Hope og hadde fått sitt fyrste barn. ei likare ei lenger ute i lia. No tok han Vi har fått lov å ta med dette stykket i kyrkjebladet, litt forkorta. spranget bort i bakken, Sverre og Erling kom og bøygde ned stonga medan Gunnar skar av. Om ein augneblink Av Knut Gjengedal var dei nede ved elva att. Gunnar rette stonga ut til Bjørn, men ho var for stutt! Det var tidleg om morgonen vesle- let Sverre. –Hadde ikkje røyskattpelsen framanfor stølen. Dei gjekk der lenge Bjørn stunde sårt. Han snudde andletet julaftan. Dei fire gutane frå Glom fór på vore på det dyraste nett no, så --; men og rende seg på skorne. Isen var blank mot kameratane. Det var bleikt og kvitt skaresnøen innetter Sæterdalen. Det var han er då opp i 8-10 kr. stykket. Det kan i dag og. Bjørn tok tilsprang frå land som snøen. Og augo var fulle av angest. Bjørn og Sverre, Erling og Gunnar. Dei bli eit tap for oss å riva ned fellene, sa og ville senda i veg tvert over elva. Erling lét att augo og hiksta tungt, og tre var i ti-års alderen. Gunnar var vel eit Gunnar. –Og enn strevet med å setja dei Men før siste frostnettene kom, hadde Sverre snudde seg ifra. –No sokk vel par år eldre. Han og Erling var brør. Dei opp att då, heldt Bjørn fram. det vore læver. Isen hadde morkna, og Bjørn ned gjennom holet, og det greidde skulle til hellerar og hamrar og stølsfjøsa Gutane kom opp til fyrste fellene elva hadde grave under. Då Bjørn var ikkje Erling å sjå på. Men Gunnar var og sjå etter røyskatt-fellene sine. Dei i Reset, og under ei låg det ein stor, komen midt utpå, brotna det under han. rådsnar. Han gleid ned på isen. Det fekk snakka om dei skulle riva ned fellene til diger røyskatt! Erling la han på handa Han sette i å skrika. Slo ut med armane, våga seg. –Hald i meg, karar! ropa han. jul, for bestefarane deira hadde sagt at si og mælte. Make til røyskatt hadde la bringa framover iskanten og vart –Gutane kom krabbande. Sverre hogg det sømde seg lite å fanga røyskatt i den dei aldri fanga. Sverre sa at det måtte hangande i holet. Han tok etter veret tak i trøyelomma, Erling i ryggsekken. store høgtida. Det var bestefar til Gunnar vera ein elleve-kroner-katt. Inne under og hiksta medan han trødde med føtene Så tøygde Gunnar seg og rette stonga og Erling som fyrst tok til med gnålet. Svarthamrane fann dei ein til. Han var i vatnet. Dei andre stod som nomne ei ut til Bjørn. Jau, ho rakk fram. –Knip -De bør ta ned fellene til jul. Alt liv må kanskje litt stuttare. –Men det han taper i stund, så tok Erling og Sverre til å sutra i! ropa han, og Bjørn hogg tak i stonga, få fred i den største av høgtidene. Dyra lengda, tek han att i breidda, sa Bjørn og og bera seg: -Han d-d-druknar. Trøyste fyrst med den eine handa, og så med den må få gå fritt sin veg, sa han. Bestefar la dei attmed kvarandre. Prisen måtte bli og betre oss. Dei kvimsa rundt inne andre. Smått om senn drog dei han opp hans Bjørn var samd i: -Vi tok alltid den same. Gutane kom meir og meir til på elvebarden og visste inga råd. Men or holet, innetter isen og i land. ned snarer, sakser og feller til julehelga det at dei ikkje kunne ta ned fellene. Dei Gunnar ropa til Bjørn: -Ligg still og Bjørn hadde ikkje legi så lenge i før. Det skulle vera trygd og fred både laut få stå. Det kunne aldri vera stygt. hald deg oppe. Vi kjem og bergar deg. vatnet, men likevel fraus han så han for dyr og menneske. Bestefar hans -Fellene kan gjeva oss dagløn medan Dette vekte Sverre og Erling or verste skalv, og tennene hakka. Det var vel Sverre måtte sjølvsagt halda med dei vi går heime og... hm, stansa Erling. redsla. Dei med ropa: -Hald deg oppe, ikkje anna å gjera no enn å ta laupet andre : -Det er stygt, mest synd å fanga -Æsj, frøynte Sverre. –Vi syng med like kar. Vi – vi kjem… Dette roa Bjørn litt. heim så snøgt dei kunne. Då sa Gunnar: vilt i jula. Det bør vera som englane stor hugnad om juletreet, for det om... Dei høyrde berre at han stunde så smått, -Du Erling skal fylgja Bjørn heim, og de song: Fred på jorda og hugnad med –Men det er vel ikkje så visst at det går og dei såg kor armane dirra og skalv på må springa så fort de vinn. Sverre og eg menneskja. røyskatt under felle julekvelden? Og isen. No og då kom det ein vass-skvalp vi vil… hm … ja, det er vel rettast at vi Teikningane er av Bjørnstein Nilsskog, og stod i Juletre i 1950. Oddvar Almenning har fargelagt dei. Bestemødrene jatta med. Dei tok til sidan i jula er det vel ikkje styggare å tek ned fellene til jul. Dei andre var med å snakka om samvit: -Kan det bli stor fanga røyskatt enn å laga riveskaft som ein gong samde med han. –Fellene må knaska på julekaker. Mor hans Bjørn fjellsidene. No ringde dei inn den største hugnad for dykk på julaftan å syngja bestefarane gjer, eller spøta på sokkar ned, sa dei. kom inn med meir kaker, så det vart av høgtidene. –Fred på jorda, fred for om juletreet, og tenkja på at ein stakkars som bestene våre gjer. Kva de trur om Væta sila og rann av Bjørn, og tung eit lite gjestebod. Då gutane vart åleine alt liv – for røyskatten òg. No kunne røyskatt ligg og vrid seg i ei felle? det, karar? kom det frå Bjørn. Dei tykte kjende han seg i kleda, men han baska inne, sa Bjørn: -De må ha takk, karar, dei syngja med stor hugnad omjuletreet Gutane traska i veg, så det knerka det var ei god jamføring. –Elles tarv på det beste han kunne. Tårene ville for at de berga meg, og – de – de tok og smaka den sanne julegleda, kjende under hælane. Av og til stansa dei og ikkje dei gamle vita om at fellene står fram no verste redsla var over, men vel ned alle fellene? –Ingen ting å takke dei. –Det hadde helst ikkje vorti godt rødde om det dei gamle hadde sagt: -Eg oppe, sa Erling. Dei andre var samde. han subba dei bort og tana i veg over for berginga, svara dei. –Og fellene ligg for samvitet i kveld om vi ikkje hadde kan ikkje skjøna at det er stygt å fanga Så la dei røyskattane i ryggsekk- skaresnøen. nede, så no kan røyskatten gå fritt sin lagt ned fellene, slapp det or Bjørn. ein røyskatt eller to i jula, sa Erling. – lomma hans Gunnar, slik at dei svarte Gunnar og Sverre var dei innom gang, sa Sverre. Dei andre svara ikkje, berre nikka. Så Det er i alle fall ikkje så stygt at det kan roveduskane stod oppor. Det var liksom stølsfjøsa og la ned kvar ei felle der. På Dagen etter, på sjølve julekvelden, gav dei seg på heimveg. No var det jul, vera synd, kom det frå Bjørn. -Og er så stasleg, tykte dei. heimvegen var dei til Svarthamrane og stod alle fire gutane nede på Haugen. kjende dei – og jul til gagns. ”Fred på ikkje røyskatten eit rovdyr, kanskje? Det Gutane skulle over elva no, for Reset att og la ned dei fellene òg. Bjørn Dei la øyro mot dalen og lydde. –Jau, jord er eit ord ..” tok dei til å syngja så er aldri synd å fella rovdyr, ikkje stygt stølen var på andre sida. Sist dei var sat i senga då dei kom heim. Erling stod der høyrde dei tonen av kyrkjeklokka, godt dei fekk det til. eingong. Det er både rett og gagnleg, her, låg isen blank på dei djupe stillene attmed og heldt kameraten med lag. Dei ein underleg bårande óm mellom
Kyrkjeblad for Gloppen nr. 7, 2012 Kyrkjeblad for Gloppen nr. 7, 2012 Eit vanskeleg val 16 17
Tekst: Einar Gimmestad
Vi kunne vel ikkje stille klokka etter Høva var ikkje så mange, og dei la vel hadde ein ekstra snert. Tilfreds med han Gustav, men vi visste at det var ikkje vekta på same verdiane. Dette var gåva trippa ho seg inn til kaffi og ein fredag når han kom med den gamle, i gjenreisingstida etter krigen. Ho Klara kubbe i omnen. utslitne ryggsekken og skulle på handel. reiste bort og bygde sitt liv og gav frå Det var då eg såg den 50-kroningen Sekken hadde fylgt han Gustav i fjell seg åndeleg verdiar. Han Gustav reiste som låg i veg kanten! 50 kroner var og fjære i alle år, også då han var i bort på anlegg og bygde landet. mykje pengar, kapital til ein heil teneste austom fjella ein stad. Når han Så går det som det ofte gjer. Herrens julehandel. Skulle eg behalde rikdomen? vart ivrig, slo han om på dialekten, og vegar er som det vert sagt, uransakelege. Ingen såg det likevel. Skulle eg gå inn vart på ein måte meir «verdensmann» No hadde dei kome heim på sine eldre til ho Klara og gje setelen til henne? då. Det var mest når han fekk ein tår. dagar. For ho Klara var misjonsbefalinga Eller skulle eg gå til han Gustav? Det Alle bar over med det, for han Gustav alltid noko ho tok med det største alvor. kunne vere han som hadde mist han. hadde eit godt hjartelag. Det var på No skulle ho truleg bruke sin alderdom Eg såg meg kring. Han Gustav var fredagane han fylgde bygderuta til til å ta oppatt gjerninga, og påverke han ut av syne. Ho Klara sat truleg med handel. På Samvirkelaget kjøpte ettermiddagskaffien, ho var slutta å Gustav det han trong for ei veke. sjå etter folk i vegane for i dag. Ho Han sløsa ikkje. Han visste alt hadde fått det ut av dagen som ho om nøysemd, oppvaksen som kunne rekne med. Eg kunne gå til ein han var på eit småbruk i 40-åra. av dei med 50-kroningen. Fekk ho Prost Rolf Schanke Eikum, ei syerske og leiaren RAMBOLAMANANA Mamitiana Fanja t.h. Det var brød og smør, pålegg og Klara han, kom ho til å putte han på slikt som han trong. Berre ein dag bøssa, og eg ville ikkje få finnarløn tok han litt ekstra i. Det var den eingong. Eg kunne gå å gje setelen til dagen trygda kom. Då var det litt Gustav, men det var ikkje sikkert det Dåpsklutar frå Madagaskar til Breim ekstra både med tobakk og snus. var hans, heller. På ein måte var det Ei som og hadde merka seg Gustav eg som fann han! Eg trong den sikkert sine vanar, var ho Klara. Ho var like godt eg som nokon av dei andre og Gimmestad misjonskvinne og kvilde aldri frå som kunne eige denne vesle formua, kallet, difor selde ho stadig lodd ein kapital som kunne redde heile for ein eller annan misjon. Når han julehandelen. I grunnen var det ingen Av Sigurd Vengen Gustav kom heim med mat i sekken Gustav, om ikkje anna så i alle fall til å som retteleg eigde denne pengesetelen. for ei veke og enno ein del kroner til gje nokre kroner til misjonen. Tida for Eg la 50-kroningen i botnen på gode, var ho Klara alltid bort i vegen flørt og amorøs allianse var for lengst skulesekken Der låg han nokre dagar, Sokneråda i Breim og Gimmestad Fanja som leiar den vesle bedrifta, med og møtte han med ei loddbok for eit forbi. og tyngde meir enn eg retteleg ville har vedteke å ta i bruk dåpsklutar frå ca. 30 syersker i arbeid. Fanja fortalde godt formål. Kvifor han Gustav alltid Det måtte vere ein fredag, og det vedgå. Eg tenkte ei stund på å legge Madagaskar. Fleire kyrkjelydar har alt at dei broderer ulike slags dukar, og at gav nokre kroner til ho Klara, er uvisst. var innunder jul. Eit slette med nysnø han fint tilbake der eg fann han. Det var lenge brukt desse vakre handbroderte dei produserte 600 dåpsklutar pr mnd. Ein misjonsmann var han ikkje, sjølv gav gode spor. Framfor meg hadde han vinter, og snø i vente. Då ville han vere dåpsklutane, og no blir dette innført her Kanskje har talet auka? I alle fall har fleire Syerske i arbeid med dåpsklut som skal til Noreg om han hadde større respekt for det Gustav gått. Det synte på snusmerka. tapt for alltid både for misjonen og for også. Frå før av har vi ei ordning med kyrkjelydar teke i bruk denne skikken. åndelege enn det ein kunne sjå utanpå. Dei låg som store svarte kommateikn i han Gustav. Eg hugsar ikkje heilt kor dåpslys til dåpsbarnet, og no får det også Slik støttar vi kvinnelege arbeidsplassar, Var det for å betale seg ein form for vegkanten. Framme i vegen såg eg at ho reflektert eg var på alle ting kring denne ein vakker dåpsklut som gåve, med ei som sårt trengst, og vi får ei vakker gåve å almisse? For ho Klara sa: -Vårherre Klara og han Gustav hadde ei samtale. hendinga, men truleg var der ein ibuande due brodert på, symbolet for Den Heilage gje til kvart dåpsbarn, - og: ei påminning elskar ein glad gjevar. Kor glad han Det var vel det vanlege. Eg venta tanke frå heim og skule, at eigenleg var Ande. om at vi tilhøyrer ei verdsvid kyrkje. Gustav var for denne tigginga, er litt, ville ikkje gripe forstyrrande inn han ikkje min. For nokre år sidan fekk eg høve til å usikkert. Men dei som var nokre år akkederinga. Så gjekk han Gustav vidare Det vart ikkje 50 kroner ekstra til besøke systova i Antiserabe på Madagaskar eldre, visste at desse to hadde eit godt og ho Klara skunda seg inn. Ho var julehandel det året heller. Om nokon saman med prost Rolf Schanke Eikum og auge til kvarandre i ungdomen. Det truleg fornøgd med gåva, ho gjekk meir gjennomskoda mitt vesle lureri veit eg misjonsprest Kåre Oksholen, og vi fekk vart berre med korte møte på vegane og enn vanleg framoverbøygd. Kroppen ikkje, men eg la setelen inn i ein gamal sjå korleis dåpsklutane vart laga. Det julefestane. Eit fast tak i ei jentehand skulle skunde seg i hus meir enn beina konvolutt, skreiv ”Til misjonen” og la er RAMBOLAMANANA Mamitiana i gangen kring juletreet på Bedehuset. greidde å fylgje med og grepet om veska konvolutten i postkassa til ho Klara. - og slik er resultatet.
Kyrkjeblad for Gloppen nr. 7, 2012 Kyrkjeblad for Gloppen nr. 7, 2012 18 19
Dirigenten, Hildegunn Vederhus er jazz-songar frå Norsk Musikkhøgskule, men arbeider som Magni Vereide bedriftsrådgjevar. Kroken, si oppleving
- Korleis var det for deg å møte att koristane? - Medlemmene har gått kvar sine vegar etter at dei slutta, men her fekk vi knyte forbindelsen på nytt. Det var meiningsfullt å vere med på. Vi har opplevd mange ting saman, og det merka vi når vi møttest igjen. - Var det mykje arbeid å få tak i songarane og organisere dette? - Komiteen var veldig viktig i denne samanhengen. Vi hadde nokre adresser, Se denne mann men det vart oppretta Facebook-side DeKor song betre enn nokon gong før, etter fleire års pause. Ei fullsett Vereidskyrkje viste å Ole Andre Hopland har gjort musikk til for de Kor for å finne fat i kvarandre. Det Eit nedlagt kor kom saman på nytt og fann tonen i setje pris på både velklang og vitnemål. yrke, og delte sin eigen tekst ”Many rivers fungerte fint. Her på huset var det nok Vereide kyrkje laurdag 28.10.12 to cross” med tilhøyrarane. Jakob som hadde mest å gjere med dette. Krinsungdomskoret /deKor med orkester og Magni Vereide - Å stå framfor og få dirigere så gode Kroken som dirigent gav tilhøyrarane ei stor oppleving. Lange reiser Vitnemål Leiv på bass. Det kom tydeleg fram at songarar må vel vere veldig kjekt for deg? Innimellom songane vart det fortalt Marta Listou tok fram minne frå tida ho hadde musikkutdanning. - Ja, det er eit privilegium å få lov å stå der litt om kva nokre av songarane hadde dei song på Haustmøta på Ljosborg. Ho Ole Andre Hopland er ein annan i koret og dirigere dette koret. Det er flinke folk Tekst: Harald Aske Leiv Kroken, Jon Olav Heldal og gjort sidan koret sist var samla. Petter fortalde om ein mann frå heimplassen som har gjort musikk til yrke. Han likar som yter sitt beste. Det var berre små vink Foto: Oddvar Almenning Vegard Tennebø. Dirigent var som Bjarnastein hadde reist heilt frå Selje. Til vanleg sa han ikkje så mykje, best songar som ligg i grenselandet som skulle til, så hadde dei dynamikk og tidlegare Magni Vereide Kroken. Grimstad for å få vere med. Hildegunn men ho la merke til at når dei song mellom gospel og blues. Saman med frasering inne. Hildegunn Gjesdal Tennebø ønskte Koret slo an tonen med ”Lovat vare Gjesdal Tennebø spurde han: Sidan du ein spesiell song, ”Se denne mann”, bror sin, Lars Helge Hopland, gav han - Kva var høgdepunktet for dirigenten? alle velkomne til konsert i Vereide Härren, Gud är vår frälsning”. Med 10 har reist så langt, så må vel koret ha rann tårene på mannen. Vi trur på det forsamlinga ”Many rivers to cross” - Då må eg få nemne tre ting. Sluttsongen kyrkje i samband med Haustmøtet for mannsstemmer og 15 damestemmer var betydd ein del for deg? Ja, vi hadde vi syng om, sa Marta. Jesus hang på med lånt melodi, men med sjølvskriven ”Total price”. Den gav eit mektig løft. Normisjon. Det var i 1990 at nokon der fin balanse i korklangen. Ja, somme det artig, og vi fekk møte Jesus i korset. Det var slik Gud kom til oss. tekst. ”Agnus Dei” frå Tore Aas sitt verk må vere fekk ein lys ide og ville samle ungdom snakka om at det var som ei god frukt dette fellesskapet. Det er altså ikkje Det var slik Han ville frelse oss. med, og eg vil nemne ”New born soul” i Nordfjord til eit krinsungdomskor. som hadde modnast og var blitt betre ubetydeleg kva dette koret har hatt å Etter denne innleiinga song deKor: Total price. med Irene Åbrekk Kalvatn som solist. Vi har Hildegunn fortalde at dei hadde ei fin enn før. Magni fortalde at det største seie for meg, fortalde Petter Bjarnastein. ”Se denne mann, hånet og spottet, I siste avdeling song deKor ”A new mange gode solistar å velje mellom i koret. tid med øvingar fire gonger i året der prosjektet dei hadde vore med på, var å tornekronet.” For mange i kyrkja vart born soul” og ”Total price”. Då dei - Mange i kyrkja uttrykte stor takksemd for fokuset var musikk, åndeleg fellesskap, øve inn og framføre ”Gloria” av Tore Gloppen Vocal Band dette eit høgdepunkt. annonserte den siste songen, var der ein det dei fekk oppleve, så no lurer vi på om de kaffidrikking - og rangling. I 2008 vart Aas. Då var komponisten sjølv til stades Roar Henden, Per Ståle Husevåg, Trond ungdom bak i kyrkja som ikkje greidde har planar om å gjere dette fleire gonger. koret lagt ned etter at dei hadde teke eit og rettleia under innøvinga. Denne Haugen, Bjørn Aurlien og Jakob Leiv Musikk som leveveg. å halde gleda for seg sjølv, men sa høgt - Vi har sett at det går å få dette til, så krafttak og fått spelt inn ein CD. gongen fekk vi høyre ein av satsane, Kroken har danna ei gruppe med denne Hildegunn Vederhus har gått på og tydeleg: Ja, den er så flott ! Han det er ikkje utelukka at det kan bli fleire Etter fire år i dvale kom koret saman ”Agnus Dei”. Per Ståle Husevåg, Stine tittelen. Dei framførte fleire songer, friskt jazzlinja på Musikkhøgskulen i uttrykte nok det dei fleste kjende på, og samlingar. igjen denne helga for å treffast og synge Hopland og Ole Andre Hopland var og feiande. Dei hadde ei avdeling seinare Oslo. Før ho starta på det, gjekk ho med ”Som barn i ditt hus” klingande songar frå repertoaret dei fleste kunne solistar. Tilhøyrarane fekk oppleve fint i konserten også, og dei var med og leia musikklinja på Firda vgs. og var med i øyra kunne aktørar og tilhøyrarar ta frå før. Og la det vere sagt med ein gong: samspell mellom kor og solistar med allsong. Fleire i gruppa gledde oss med i Krinsungdomskoret. Koret vart mitt kveld. Dei kunne sine ting framleis! sterke tekstar: ”Sjå der Guds lam som solooppgåver. åndelege fellesskap, sa ho. Hildegunn I orkesteret sat Morten Leirgul, Jakob ber all verdsens synd.” framførte ein solo, godt støtta av Jakob
Kyrkjeblad for Gloppen nr. 7, 2012 Kyrkjeblad for Gloppen nr. 7, 2012 Hans Edvard Skram og kona Karen Weltsin Skram
øve inn stemmene, kjøpte han eit stort 20 harmonium. Dette hadde han med 21 seg til Vereide og hadde det heime i Klokkargarden. På høgtidsdagar tok dei av pynten, øvste del av instrumentet, sette orgelet på ein slede og køyrde det ned Stetta til kyrkja. Dei plasserte det framme i kyrkja, og kyrkjesongar Skram var då både songar og organist. For å vere eit harmonium er dette eit stort og flott instrument, så vi må gå ut frå at dette var ei stor oppleving for kyrkjelyden på den tida.
Orgelet på flyttefot. Etter at Skram døydde, måtte kona finne annan stad å bu. Ho flytte då til Dalheim Lærar, kyrkjesongar og som vart skilt ut frå prestegarden. Ho kjøpte eit hus på Sørstranda og fekk sett dette opp på Vereide. Det meste organist Hans Edvard Skram av garden var utmark med kratt og Gunnar O. Tysrad. Bestefar hans kjøpte instrumentet før han kom til Vereide på 1890-talet. furuskog, og det var slett ikkje så lett å Harmoniumet må då vere over 120 år gammalt. livberge seg. Men her vart harmoniumet ståande. Gunnar har fortalt at mor hans, (far til Håkon Skram), som produserte utviklinga. Tekst og foto: Harald Aske Thøgerine Tystad, spelte på instrumentet. dei velkjende Skramstolane på Sandane). Dei fleste harmonium blei laga i Det same gjorde Torill, dotra til Inga og perioden frå slutten av 1800-talet til Gunnar. Somme tider inviterte dei ned Harmonium, husorgel omtrent midten på 1920-talet. Det blei ”Det gjeng ei syrgjebod yver varer endaa, ikkje minst ved songen med Klokkargard på Vereide frå 1893 til 1959. Bernhard Åsebø, og han spelte med fullt er eit instrument der tonane vert produsert eit betydeleg antal instrument Gloppebygdi i kveld, ei syrgjebod som ungdomen. I 1892 vart han tilsett som Gunnar har fortalt at bestefaren hans, register – og då let det flott. Då Gunnar danna ved at metalltunger vert sette også i Norge. Etter andre verdskrig blei vekkjer sorg og medkjensle i mange lærar i Austrheim og Sandane krinsar som vi har omtala ovanfor, budde på og Inga flytte til Tystad, var husorgelet i svingingar av luftstraumen frå ein det nesten ikkje laga nokon. sinn: kyrkjesongar Skram er slokna. I i Gloppen, og i 1894 vart han flutt til Apalset den fyrste tida etter at han med på lasset. Der står det no. ( Som ein belg. Den som spelar, trør ei eller to Popularieten var relativt kortvarig, og nærpaa 25 aar har han sunge i Vereide Vereide krins og tilsett som kyrkjesongar kom til Vereide. Men i 1893 vart parentes kan vi nemne at det var bror til trøer (fotpedalar) og pumpar luft til få komponistar skreiv musikk spesielt kyrkje, stødt og sterkt, yver barnedaap, ved Vereide kyrkja. Han var av dei som klokkargarden på Vereide skilt ut frå Thøgerine, som óg heitte Hans Skram belgen. Når ein held nede ein tangent tilpassa dette instrumentet. Ut frå bruken konfirmasjon, altargang, brudevigsle gjer alt med samvitsfull truskap. Dei prestegarden, og Hans Skram og kona, på klaviaturet, opnar ein for lufta til har dei fått ein del humoristiske tilnamn og den siste kvila for so mange. No har som har vitja Vereide kyrkja i desse Karen Weltsin Skram, vart dei fyrste denne tangenten, og lyden kjem fram. som prestesykkel og salmesykkel. hans eigen song tagna for ollo her, og aari, veit at han styrde songen der til som budde på dette bruket. Dei budde Metalltungene liknar dei ein har i eit snart skal han sjølv syngjast til den siste ære baade for seg og kyrkjelyden. Han og dreiv garden til Hans døydde i 1916. munnspel, melodika eller trekkspel / kvilestaden. var også i nokre aar maalsmann for Frå 1918-1942 var det Ola K. Arnestad accordion. Det første harmonium vi Kjelder: Gunnar O. Tystad, Avisa Nordfjord, Hans Skram var fødd paa garden lærarane i skulestyret, og ei tid formann som budde der med familien sin. I nokre kjenner til, vart laga i Paris i 1810, og Bygdebok for Gloppen, Sangerliv, Wikipedia Skram, Maaløyna, 1856, og vart i lærarlaget. Han ville vel prøva dei nye krigsår var det fam. Rangøy som hadde derifrå kom også det første med fleire og Aschehougs konversasjonsleksikon. saaleis 60 aar gamall. Han gjekk fyrst tankar og idear fyrr han slutta seg til; garden, og den siste klokkaren som register i 1840. Med fleire register vart lærarskulen i Volda – den gamle, men men kom han, so var det heilt. Saaleis budde der, var Hans Ommedal. Garden klangen rikare og kunne etterlikne totte som saa mange andre at dette t.d. med maalsak og avhaldssak. Gud vart så seld til Ingvald Oppheim i 1959. fløyte, klarinett, fiolin m.m. Etter kvart vart forlite til aa gaa inn i det viktuge trøyste kona og borna i saknaden! Fred vart det USA som stod for den vidare læraryrkje med, og gjekk so seminaret og signing yver minnet! Gloppen den 8. ”Kyrkjeorgel” paa Stord – og vart ferdug der 1882. Han desember 1916. Gudbrand Henden. Då Hans Skram var lærar i Randabygda, var so lærar paa ymse plassar ei kortare ” Slik kan vi lese i eit utklipp frå avisa var han med og skipa Hopland tid. Lengst var han vel i Randabygdi og Nordfjord som Gunnar O. Tystad har Blandakor i 1885. Han var óg ei tid Tisthamar, der han sette seg merkje som teke vare på.” dirigent for dette koret, og for å kunne Om instrumentet: Packard. The Packard Company Fort Wayne, Ind USA. Instrumentet er i god stand og kling like godt som for 100 år sidan.
Kyrkjeblad for Gloppen nr. 7, 2012 Kyrkjeblad for Gloppen nr. 7, 2012 Mariahelg Opa kyrkje 8.-10.mars 2013 våren 2013 For kvinner i alle aldrar 30. januar, 27. februar, 24. april og 29. mai i 22 Innimellom treng vi å få litt avstand frå Orgelet i Breim kyrkje – Sandane kyrkje. 23 kvardagens flimmer, for å søkja djupare. Retreat er det engelske ordet for nett dette; Kl 20.00 kyrkja er opa for stille og bøn å trekkja seg tilbake. Under ein retreat lever eit ”mønsterorgel” Kl 20.30 orgelmusikk og kveldsbøn vi i ein enkel rytme med tidebøner og stille, og samlast kring Jesus. Fram til kveldsbøna kan ein ”berre vere” Tekst og foto: Anders Rinde der ein sit, kjenne på Guds nærvær, vere i Jesus sa til læresveinane sine: ”Kom med stille bøn for personar eller situasjonar ein meg til ein aud stad der vi kan vera åleine, tenkjer på, eller for seg sjølv, lese i sin eigen og kvil dykk litt!”. (Mark 6:31). Fredag 5. oktober var Johannes Buder på loftet i kyrkja, men mange er borte. Bibel eller låne ei salmebok. Det er og høve og Tilmann Daewel i Breim kyrkje for I tillegg til utviding, skal orgelet i å gå til ulike stasjonar i kyrkjerommet for å Vi får koma som dei vi er i eit fridomens å ta mål av nokre av orgelpipene. Som Skånland totalrenoverast, så om nokre tenne bønelys, skrive ned bøner og legge rom. Her kan vi gløyma titlane og namna kan tyde på, kjem begge to frå år vil kunne høyre eit orgel i Skånland i ei bønekrukke, eller legge ein stein på prestasjonane våre. Vi får ta imot Guds Tyskland, men Johannes Buder etablerte kyrkje som er om lag like stort, og med eit bønealtar som ei hjelp til å leggje frå kjærleik og trøyst som han gir oss utan at sitt eige orgelfirma i Bergen i 2003. ein liknande klang som i Breim. seg noko tungt ein ber på. Ein kan og få vår dugleik spelar inn. På retreaten får vi Han har mest drive med restaurering, be om personleg forbøn. Etter å ha lytta til leggja ned børene våre og det som tyngjer, reparasjon og vedlikehald og har hatt så orgelmusikk avsluttar vi med salmesong, og i staden ta imot av hans kraft og mot for mykje å gjere at han i 2009 tilsette ein tekstlesing og bøner. Ein kan delta på heile, vegen vidare. Å reise på retreat er å avtale medhjelpar. eller delar av, denne kveldssamlinga. møte både med Gud og med seg sjølv. Vi Buder har for tida oppdrag med kjem framfor han, anten vi kjenner han frå påbygging, restaurering og reparasjon Bente Kårstad, Kari Eikenes Vengen, Anders før eller ikkje. Vi kjem som dei vi er. av orgelet i Skånland kyrkje i Skånland Pipene vart henta ut av orgelet ei etter ei og Rinde og Britt Randi Heggheim har ansvaret kommune. Dette er eit orgel frå 1901, tekne mål av. Johannes Buder studerer ein for Opa kyrkje. Kanskje passar dette godt nett til ei bygt av same firma (Olsen & Jørgensen) pipefot. ”Ver still for Herren og vent på han!”, Sal 37.7 Mariahelg, ei helg der vi får senke som orgelet i Breim. Det var opprinneleg Diakonimedarbeidaren skuldrane og løfte blikket. Denne helga på 12 stemmer, altså mindre enn i Breim kjem vi til å møte tre av kvinnene i Bibelen. (16 stemmer), sjølv om kyrkja om lag Vi møter dei med fokus på ”Tru, håp og like stor stor som Breimskyrkja (500 ”Bønetimen” kjærleik” og ser kva desse møta vekkjer i sitjeplassar). Sikkert derfor vart orgelet vårt eige liv, slik det ser ut nett no. utvida med fleire stemmer på 70-talet. Gjennom livet opplever vel dei fleste Nokre stemmer vart også bytt ut. Det av oss tider der det hadde vore godt å Hovudtalar er Ulla Käll som har arbeidd arbeidet som vart gjort då, var ikkje vite at nokon ba for oss eller nokon vi med retreat sidan 1991. Ho spelar klassisk særleg vellukka, og derfor er det bestemt kjenner. Dersom du er i ein slik situasjon, gitar og opplever at møtet mellom retreat at dei stemmene som vart sett inn på er du velkomen til å dele ditt bøneemne. og musikk er svært livgivande. Gjennom 70-talet, skal skiftast ut med stemmer Tillman Daewell prøvespelar orgelet Onsdagar mellom kl 10-11 møtest nokre retreatarbeidet kom ho òg i kontakt meir i stil med resten av orgelet. (”Ein schönes instrument”) personar til bøn på diakonimedarbeidaren med Taizé – eit samfunn i Sør-Frankrike. sitt kontor i Sandane kyrkje. Det blir m.a. Nøkkelorda hennar har blitt nettopp Orgelet i Breim derimot, står slik det bedt for arbeidet i kyrkjelydane i Gloppen, retreat, gitar og Taizé. Dette vil ho gjerne gjorde då det var nytt, og er derfor ei for aktuelle bøneemne og for bønelappane dela med oss på Mariahelg, der opp til 40 svært god kjelde til kunnskap om korleis frå ”Opa kyrkje”. Dei som er med i damer samlast på Alværa misjonssenter firmaet Olsen & Jørgensen bygde orgel forbedartenesta har teieplikt. Du kan vere ved Lavik i Sogn til åndeleg og sosialt for vel 100 år sidan. anonym om du ønskjer det. fellesskap, kreativ utfalding, påfyll til Johannes Buder stemte Breims-orgelet kvardagane og gode måltid, alt saman i til 100-årsjubileet i 2004, og no kom han Bøneemne kan formidlast til trivelege omgjevnader. i hug at orgelet har Basun 16’ i pedalet, diakonimedarbeidar Britt Randi Heggheim, akkurat ei slik stemme som vart fjerna GKF, Åsavegen 130, 6823 Sandane, på Meir informasjon og påmelding: 489 frå Skånland-orgelet på 70-talet. (hamna telefon eller sms til 90847592, eller på 90 661 eller på e-post: [email protected]. truleg på bålet!) Derfor kom han til e-post til [email protected] . Velkomen til Mariahelg! Breim for å ta mål av pipene, og deretter Her ser vi nokre av basun 16’-pipene kjem han til å bygge ei lik Basun 16’ til oppstilt i orgelet bak vellebrettet. ”Legg alt de har på hjartet, fram for Gud i Skånland. Også Bourdon 16’ i 1.manual bøn og påkalling med takkseiing” (Fil 4,6). må fornyast. Her er nokre av pipene lagra Diakonimedarbeidaren
Kyrkjeblad for Gloppen nr. 7, 2012 Kyrkjeblad for Gloppen nr. 7, 2012 Frå soknerådet si 24 25 postkasse: Lindemankveld i Vereidskyrkja
Tekst: Anne Ryssdal Tveit EI SISTE HELSING FRÅ KARI
«Det er sikkert berre nokon som vil ha Namnet mitt er Kjell-Magne Birkelund. For oss som er glade i kyrkjemusikk livet, Kirken den er et gammel hus, No pengar» seier vi ofte til oss sjølve når vi Eg er mannen til Eli-Anne, far til Johan og som har salmesongskatten som livnar det i lundar, Sjå, dagen sprett, No opnar postkassa og ser at der er brev og innflytta nordmøring her i Gloppen. ein kjær følgjesvein, var det med stor soli bakom blåe fjell … eller andre av til oss. Men av og til viser innhaldet seg Eg jobbar som driftsingeniør på SFE. forventning vi entra trappa opp til dei i alt 39 Lindemanmelodiane som er å vere noko heilt anna, og mykje meir galleriet i Vereidskyrkja søndag 14. med i salmeboka vår. gledeleg – som brevet frå Det Norske oktober 2012. Anders Rinde gjorde oss merksame Misjonsselskap som kom oss i hende St. Sunniva kyrkjeakademi for på noko vi ikkje har reflektert over før, ein dag i oktober. Dei spurde om å få Mitt hjerte alltid vanker Nordfjord/Vereide kyrkjekor hadde at dei fleste melodiane til Lindeman kontonummeret vårt, slik at dei kunne invitert til Lindemankveld i høve går i dur, og at dei inneheld mange overføre vår del av arven etter Kari 200-årsjubileet for komponisten, intervallsprang (tersar, kvartar, kvintar Rindebø, ei varm misjonskvinne som Snøen har lagt seg på fjelltoppane kring Mitt hjerte alltid vanker organisten og folkemusikksamlaren osv.). Nettopp dette gjer at salmane hans døydde sist vinter, nær 100 år gammal, Gloppefjorden, og ein kjenner at jula Ludvig Mathias Lindeman. Når vi er gode å syngje. Dei har eit lyst og lett og som ville at kyrkjelyden hennar skulle Mitt hjerte alltid vanker i Jesu føderom, nærmar seg. Julestemning for meg kan der samles mine tanker som i en hovedsum. visste at det var Anders Rinde som preg, og dei inneheld ei høveleg blanding få 10.000 kroner av det ho etterlet seg. være så mangt. God mat, godt selskap, Der er min lengsel hjemme, der har min tro sin skatt; skulle stå for både ord og tonar denne av trinnvise rørsler og intervallsprang. jeg kan deg aldri glemme, velsignet julenatt! og julemusikk i stova. Sist jul høyrde eg kvelden, så rekna vi med at vi fekk ei Ein liten time tok Lindemankvelden. Han Tenk å få eit slikt brev, med ei siste mykje på Mathias Eick si juleplate «Tre Den mørke stall skal være mitt hjertes frydeslott, kvalitetsoppleving. kunne gjerne ha vart i minst ti minutt til. helsing frå ein trufast arbeidar for Guds vise menn». Det var spesielt godt å setje der kan jeg daglig lære å glemme verdens spott. Og kvalitet blei det. Med eit Då ville det blitt plass til å syngje nokre Der kan med takk jeg finne hvori min ros består, rike! Testamentet ga ingen nærare seg ned i godstolen, og lytte til «Mitt når Jesu krybbes minne meg rett til hjerte går. innhaldsrikt programark i handa sette fleire salmar. instruksar om kva desse kronene skulle hjerte alltid vanker». Anders Rinde hadde nok av stoff å ta av då vi oss godt til rette for å nyte stunda. Takk til arrangørar og organist for ei god Men under uten like, hvor kan jeg vel forstå gå til, men ikkje lenge før hadde vi Teksten vart utgjeven første gong av han skulle førebu Lindeman-kveld, både av Vi merka med éin gong at vi hadde ein kveldsstund på galleriet i Vereidskyrkja! at Gud av himmerike i stallen ligge må! skrivne ord og trykte notar. fått ei oppfordring om å prøve å finne Hans Adolph Brorson i 1732, men eg At himlens fryd og ære, det levende Guds ord, svært godt førebudd organist som aktør. Vi ser med glede fram til neste gong, pengar til eit minnegåve-skrin til bruk i skal så foraktet være på denne arme jord! opplever han langt frå uaktuell av den Det er ikkje få timars arbeid som ligg og ynskjer god jul til lesarane av gravferder, så når dette skrinet kjem på grunn. Gjennom eit år kan ein kjenne seg Hvi skulle herresale ei smykket for deg stå? bak ein så grundig verbal og musikalsk Kyrkjebladet for Gloppen! plass i kyrkja vår om ikkje så lenge, vil det både fjern frå og nær til Gud. Då er det Du hadde å befale alt hva du pekte på. presentasjon. Musikken Anders hadde Hvi lot du deg ei svøpe i lyset som et bånd, stå Kari sitt namn under det. fint å kome inn i kyrkja i jula og invitere og jordens konger løpe å kysse på din hånd valt var ikkje av det enklaste slaget Jesus inn i hjartet med desse strofene: teknisk, men viser med rette at Ludvig Endå vil det vere noko att av gåva, og Hvi lot du ei utspenne en himmel til ditt telt -Akk, kom, jeg opp vil lukke, mitt og stjernefakler brenne, å store himmelhelt? Mathias Lindeman var ein av dei store skulle det vere noko konkret du som hjerte og mitt sinn Hvi lot du frem ei lyne en mektig englevakt, kyrkjemusikalske komponistane vi har kyrkjegjengar i Gimmestad tenkjer at vi som deg i silkedyne så prektig burde lagt? Og full av lengsel sukke, kom Jesus dog hatt i Noreg. hadde hatt bruk for, høyrer vi gjerne frå her inn. En spurv har dog sitt rede og sikre hvilebo, Både kroningsmarsjen og fuga deg. I det siste verset finn vi linjene: en svale må ei bede om nattely og ro, over B-A-C-H var imponerande, men en løve vet sin hule hvor den kan hvile få - -Jeg gjerne palmegrene vil om din skal da min Gud seg skjule i andres stall og strå? høgdepunktet for oss var variasjonane Aase R Sæther, soknerådsleiar krybbe strø over salmen ”Hvo ikkun lader Herren Akk, kom, jeg opp vil lukke mitt hjerte og mitt sinn Gimmestad For deg, for deg alene, jeg leve vil og dø og full av lengsel sukke: Kom, Jesus, dog herinn! råde” (i vår salmebok vakkert omsett av Eg er nok ikkje aleine om å kjenne at Det er ei fremmed bolig, du har den selv jo kjøpt, Organisten stod for både orda og tonane Kari Arnestad under teksten Den som i så skal du blive trolig her i mitt hjerte svøpt. denne kvelden på galleriet i Vereids kyrkje. innhaldet i strofa kan vere utfordrande alt lèt Herren råde). å følge opp. Teksten er dedikert og Jeg gjerne palmegrene vil om din krybbe strø, Og det er nok salmetonane til kompromisslaus, og vi klarar ikkje alltid for deg, for deg alene jeg leve vil og dø. Lindeman vi vanlege kyrkjegjengarar Anne Ryssdal Tveit er utflytta gloppar, er Kom, la min sjel dog finne sin rette gledes stund, leve som vi syng. Eg trur like fullt at at du er født herinne i hjertets dype grunn! kjenner best, melodiane til for eksempel lærar og har budd i Eivindvik i over 30 Gud ser kvar einskild sitt ønskje om å Eit barn er født i Betlehem, Krist stod år. Ho er gift med Kristofer Tveit, som har leve nær til han, og eg trur han likar det! opp av daude, Påskemorgen slukker vore organist i Gulen i 40 år. I desse dagar Syng salmane i jula med stor fridom. sorgen, Apostlene satt i Jerusalem, er begge i ferd med å pensjonere seg, og Nyt atmosfæren, felleskapet og send ei Kjærlighet er lysets kilde, Hvor salig får dermed betre høve til å ta seg turar til takk til Jesus som kom ned til oss. er den lille flokk, Djupe, stille, sterke Gloppen når dei vil besøkje slekt og venner, God jul! milde, Å, lat din Ande med oss vera, eller når dei får nyss om noko spennande Opp, jublende sang, Du som veien er og på kulturfronten der.
Kyrkjeblad for Gloppen nr. 7, 2012 Kyrkjeblad for Gloppen nr. 7, 2012 Dåpsborn med fadrar
Vereide sokn Gimmestad 26 18.11. -12 14.10.-12 STIFTINGA 27 KNUT ELIAH HAUGERØY BENJAMIN VALØR HEGGELUND Hanne Valør Roger Egge Liv Oddrun Valør Stiftinga som folk kjenner under Silje Runa Hoel Terese Lødemel namnet Stiftinga Arbeidskyrkja Steffen Johannes Bjertnæs Ida Katrin Slettaøien Kristine Belsby Bjertnæs Mia Slettaøien i Mona, har ei tid arbeidd med fornying av vedtektene. Breim Forslaget til nye vedtekter blir sendt 21.10.-12 Stiftelsestilsynet til godkjenning. ELIAS LARSEN Leif Lothe Vereide Tannlege Ingelin Raad Larsen Med atterhald om slik godkjenning, Bendik Horvei blir namnet endra til Stiftinga elektriker Blomster Øyvind Seim Mariell Vallestad kyrkjelydsarbeid i Gloppen og den Kenneth Andre Vallestad Marita Espe nye føremålsparagrafen blir lydande Rudi Lund slik: Kyrkjelydsarbeid i Gloppen er ei sjølvstendig stifting som har som føremål å støtte opp om kyrkjelydsarbeidet i Gloppen. VIGSLER Det nye rådet vil bli samansett av ADVOKATANE representantar for alle sokneråda LOTHE, MARDAL & i kommunen. Styret håpar at Breim GJENGEDAL M.N.A. eventuelle misforståingar rundt Boks 138, 6821 Sandane 25.08.-12 namn og føremål blir rydda vekk Tlf. 57 88 44 00 Åse Egge og Eivind Søviknes www.gloppenadvokat.no ved endring av vedtektene. [email protected]
Hyen Jon Gimmestad 13.10.-12 Styreleiar Elisabeth Aa og Kjetil Helge Hovstad Ryssdal Kraft AS Henden Sport AS Coop Vest SA L O P P E R
Smålopper Dersom du vil levere lopper til JORDFESTE loppemarknaden 2013, kan desse leverast på Datainstituttet. Brukte møblar Gloppen Rekneskaps kontoret Elkjøp Gloppen AS Vereide Kristi Skarstein f.06.09.1922 d.09.10.2012 Dersom du har brukte møblar i Kommune Gloppen AS Ingeborg Eide f.09.05.1918 d.25.10.2012 salgbar stand, kan du ringe Kjellaug Førde f.03.04.1923 d.31.10.2012 Guri Hoddevik tlf 951 36 055. Klara Alfhild Herland f.10.12.1918 d.12.11.2012 Det er viktig at du prøver å Breim ordne transport til avtalt stad. Pernela Bogstad f.22.06.1916 d.22.10.2012 Gudrun Sandal f.08.10.1925 d.26.10.2012 Stiftinga Arbeidskyrkja i Mona Borgny Egge f.21.07.1917 d.12.11.2012 Tystad Bolset Glass AS Nordfjord Havbruk AS Jorunn Eide f.17.02.1926 d.17.11.2012 Gimmestad Blomster Karstein Magnus Gimmestad f.27.05.1921 d.28.10.2012 Sigfrid Sande f.01.10.1917 d.06.11.2012 Hyen Ottar Holme f.04.10.1954 d.07.10.2012
Kyrkjeblad for Gloppen nr. 7, 2012 Kyrkjeblad for Gloppen nr. 7, 2012 Johan H. Grimstad ( 1924 – 2006) er kjend som lærar, biletkunstnar, politikar, talar, songar, kordirigent og komponist. Han budde på Hareid og var ofte brukt som inspirator for korsongarar og dirigentar, også her i Gloppen. Denne julevisa kom hit som julehelsing frå Johan H til Jon B Aske, som ei tid dirigerte Austrheim Mannskor,
Så fer vi i flokk og følgje til staden der stallen står, og ingen treng misse vegen, for stjerna ho lyser klår. Guds kjærleik er utan ende, Hans nåde er alltid ny! Så ljomar ein mektig lovsong til barnet i Davids by!
Tekst og melodi: Johan H. Grimstad.