Monitoring Novinarskih Samoregulatornih Tijela U Crnoj Gori Tijela U Crnoj Samoregulatornih Novinarskih Monitoring
Total Page:16
File Type:pdf, Size:1020Kb
2014 2012 MONITORING NOVINARSKIH SAMOREGULATORNIH TIJELA U CRNOJ GORI septembar septembar 2012 MONITORING NOVINARSKIH SAMOREGULATORNIH TIJELA U CRNOJ GORI 2014 septembar 2014 2012 MONITORING NOVINARSKIH SAMOREGULATORNIH TIJELA U CRNOJ GORI MONITORING NOVINARSKIH SAMOREGULATORNIH TIJELA U CRNOJ GORI septembar 2012 – septembar 2014. Podgorica 2015. Izdavač Akcija za ljudska prava Ulica slobode 74/II, 81 000 Podgorica, Crna Gora Tel: +382 20 232 348 Fax: +382 20 232 122 E-mail: [email protected] www.hraction.org Za izdavača Tea Gorjanc Prelević Autori Dragoljub Duško Vuković / u odnosu na štampane medije i portale Marijana Buljan / u odnosu na informativne programe televizija Urednice Tea Gorjanc Prelević Mirjana Radović Lektor Miroslav Minić Grafičko oblikovanje Ana Matić Ovaj projekat je finansirala Vlada Ujedinjenog Kraljevstva posredstvom Britanske Ambasade Podgorica. Mišljenja iznijeta u ovoj knjizi predstavljaju stav autora i ne odražavaju nužno i stav donatora. MONITORING NOVINARSKIH SAMOREGULATORNIH TIJELA U CRNOJ GORI septembar 2012 – septembar 2014. Dragoljub Duško Vuković / Marijana Buljan Podgorica 2015. MONITORING NOVINARSKIH SAMOREGULATORNIH TIJELA U CRNOJ GORI 15 PREDGOVOR 17 ZAKLJUČCI I PREPORUKE 19 O samoregulaciji u medijima u Crnoj Gori 21 Medijski savjet za samoregulaciju 21 Zaključci 24 Preporuke 26 Samoregulatorni savjet za lokalnu štampu 26 Zaključci 26 Preporuke 26 Ombudsman/ka TV „Vijesti” 26 Zaključci 27 Preporuke 27 Ombudsman/ka dnevnika „Vijesti” 27 Zaključak 27 Preporuke 28 Ombudsman/ka dnevnika „Dan” 28 Zaključak i preporuka 28 Ombudsman/ka nedjeljnika „Monitor” 28 Zaključak i preporuka 29 PREPORUKE U VEZI SA SAMOREGULACIJOM U MEDIJIMA U CRNOJ GORI 31 OPŠTE PREPORUKE KOJE SE ODNOSE NA SVE MEDIJE 32 PREDLOZI ZA DORADU KODEKSA NOVINARA CRNE GORE 35 PRVI IZVJEŠTAJ (septembar 2012 – mart 2013) 37 1. ISTORIJAT MEDIJSKE SAMOREGULACIJE U CRNOJ GORI 39 2. OBNAVLJANJE SAMOREGULACIJE 41 3. KAKVA SU I ŠTA RADE NOVOFORMIRANA SAMOREGULATORNA TIJELA 41 3.1. Oblik organizovanja i članstvo 5 SADRŽAJ 42 3.2. Organizaciona struktura 43 3.3. Ciljevi 44 3.4. Nadležnosti 46 3.5. Modeli samoregulacije 48 3.6. Javnost rada 50 3.7. Način finansiranja 52 4. REZULTATI RADA SAMOREGULATORNIH NOVINARSKIH TIJELA 52 4.1. Izvještaji novinarskih samoregulativnih tijela 52 4.1.1. Učestalost izvještavanja 53 4.1.2. Broj evidentiranih primjera kršenja Kodeksa 55 4.1.3. Utvrđivanje kršenja zakona 57 4.1.4. Najčešća kršenja Kodeksa prema izvještajima samoregulatornih tijela 57 4.1.5. Kršenja Kodeksa od strane elektronskih medija 58 4.1.6. Kršenja Kodeksa od strane internet portala 59 4.1.7 Razlikovanje govora mržnje i uvredljivog govora 61 5. UPOREDNI MONITORING I ANALIZA AKCIJE ZA LJUDSKA PRAVA 61 5.1. Načelo 1 Kodeksa: Selektivan odnos prema činjenicama, jednostranost 65 5.2. Načelo 2 Kodeksa: Kritički odnos prema moćnima 66 5.3. Načelo 3 Kodeksa: Vijest i komentar zajedno 67 5.4. Načelo 4 Kodeksa: Ispravka, demanti, izbjegavanje izvinjenja 68 5.5. Načelo 5 Kodeksa: Pitanje etničke i nacionalne pripadnosti 69 5.6. Načelo 6 Kodeksa: Neetično prikupljanje informacija 70 5.7. Načelo 7 Kodeksa: Zaštita izvora 70 5.8. Načelo 8 Kodeksa: Zaštita privatnosti 72 5.9. Načelo 9 Kodeksa: Otkrivanje identiteta maloljetnika počinilaca ili žrtava krivičnih djela 72 5.10. Načelo 10 Kodeksa: Kršenje pretpostavke nevinosti 77 5.11. Načelo 11 Kodeksa: Prihvatanje privilegija 77 5.12. Načelo 12 Kodeksa: Novinarska solidarnost i plagijat 81 DRUGI IZVJEŠTAJ (mart 2013 – oktobar 2013) 83 1. AKTUELNO STANJE U MEDIJSKOJ SAMOREGULACIJI 83 1.1. Opšti pregled 84 1.1.1. Zaključci i preporuke 85 1.2. Aktivnosti Medijskog savjeta za samoregulaciju (MSS) 86 1.2.1. Zaključci i preporuke 87 1.3. Aktivnosti Ombudsmana TV Vijesti 88 1.4. Aktivnosti Samoregulatornog savjeta za lokalnu štampu 6 MONITORING NOVINARSKIH SAMOREGULATORNIH TIJELA U CRNOJ GORI 89 2. REZULTATI RADA SAMOREGULATORNIH TIJELA 89 2.1. Rezultati rada MSS 89 2.1.1. Postupanje po žalbama na sadržaje objavljene u medijima 91 2.1.2. Nalazi Monitoring tima MSS 91 2.1.3. Analiza postupanja MSS od strane HRA 95 2.1.4. Zaključci i preporuke 96 2.2. Rezultati rada Ombudsmana TV Vijesti 96 2.2.1. Postupanje po žalbama gledalaca 97 2.2.2. Samoinicijativno postupanje Ombudsmana 97 2.2.3. Analiza HRA 98 2.2.4. Zaključci i preporuke 99 3. UPOREDNI MONITORING I ANALIZA AKCIJE ZA LJUDSKA PRAVA 99 3.1. Načelo br. 1 Kodeksa: Selektivan odnos prema činjenicama, jednostranost 99 3.1.1. Kršenja načela br. 1 u štampi i online medijima 104 3.1.2. Kršenja načela br. 1 u tv programima 106 3.2. Načelo br. 2 Kodeksa: Kritički odnos prema moćnima 107 3.2.1. Primjeri kršenja načela 107 3.3. Načelo br. 3 Kodeksa: Vijest i komentar zajedno 107 3.3.1. Kršenja načela br. 3 u štampi i online medijima 110 3.3.2. Kršenja načela br. 3 u tv programima 113 3.4. Načelo br. 4 Kodeksa: Ispravka, demanti, izvinjenje 113 3.4.1. Kršenja načela br. 4 u štampi i online medijima 114 3.4.2. Kršenja načela br. 4 u tv programima 115 3.5. Načelo br. 5 Kodeksa: Pitanje etničke i nacionalne pripadnosti 115 3.5.1. Kršenja načela br. 5 u štampi i online medijima 117 3.5.2. Kršenja načela br. 5 u tv programima 118 3.6. Načelo br. 6 Kodeksa: Neetično prikupljanje informacija 118 3.6.1. Kršenja načela br. 6 u štampi i online medijima 120 3.6.2. Kršenja načela br. 6 u tv programima 120 3.7. Načelo br. 7 Kodeksa: Zaštita izvora 120 3.7.1. Kršenja načela br. 7 u štampi i online medijima 121 3.7.2. Kršenja načela br. 7 u tv programima 122 3.8. Načelo br. 8 Kodeksa: Zaštita privatnosti 122 3.8.1. Kršenja načela br. 8 u štampi i online medijima 124 3.8.2. Kršenja načela br. 8 u tv programima 124 3.9. Načelo br. 9 Kodeksa: Otkrivanje identiteta maloljetnika počinilaca ili žrtava krivičnih djela 125 3.9.1. Kršenja načela br. 9 u štampi i online medijima 126 3.9.2. Kršenja načela br. 9 u tv programima 126 3.10. Načelo br. 10 Kodeksa: Kršenje pretpostavke nevinosti 126 3.10.1. Kršenja načela br. 10 u štampanim i online medijima 128 3.10.2. Kršenja načela br. 10 u tv programima 129 3.11. Načelo br. 11 Kodeksa: Prihvatanje privilegija 7 SADRŽAJ 129 3.11.1. Kršenja načela br. 11 u štampanim i online medijima 130 3.11.2. Kršenja načela br. 11 u tv programima 132 3.12. Načelo br. 12 Kodeksa: Novinarske solidarnost i plagijat 133 3.12.1. Kršenja načela br. 12 u štampanim i online medijima 134 3.12.2. Kršenja načela br. 12 u tv programima 134 3.13. Zaključci i preporuke 136 4. ZAKLJUČCI I PREPORUKE IZVJEŠTAJA 141 TREĆI IZVJEŠTAJ (1. oktobar 2013 – 1. mart 2014) 143 1. AKTUELNO STANJE U MEDIJSKOJ SAMOREGULACIJI 143 1.1. Opšti pregled 145 1.1.1. Zaključci i preporuke 147 2. AKTIVNOST I REZULTATI RADA SAMOREGULATORNIH TIJELA 147 2.1. Aktivnosti Medijskog savjeta za samoregulaciju (MSS) 147 2.1.1. Opšte informacije 148 2.1.2. Rezultati rada Monitoring tima MSS 148 2.1.2.1. Postupanje po žalbama na sadržaje objavljene u medijima 149 2.1.2.2. Nalazi Monitoring tima MSS 150 2.1.3. HRA analiza postupanja MT MSS 150 2.1.3.1. HRA analiza postupanja MT MSS po žalbama 153 2.1.3.2. HRA analiza postupanja MT MSS po osnovu sopstvenog monitoringa 157 2.1.4. Zaključci i preporuke 159 2.2. Aktivnosti Samoregulatornog savjeta za lokalnu štampu (SSLŠ) 159 2.2.1. Opšte informacije 160 2.2.2 Rezultati rada SSLŠ 160 2.2.3. HRA analiza aktivnosti SSLŠ 160 2.2.4. Zaključci i preporuke 161 2.3. Aktivnosti Ombudsmana TV „Vijesti” 161 2.3.1. Opšte informacije 161 2.3.2. Rezultati rada Ombudsmana TV „Vijesti” 162 2.3.3. HRA analiza aktivnosti Ombudsmana TV „Vijesti” 163 2.3.4. Zaključci i preporuke 163 2.4. Aktivnosti Ombudsmana dnevnog lista „Vijesti” 163 2.4.1. Opšte informacije 164 2.4.2. Rezultati rada Ombudsmana dnevnika „Vijesti” 165 2.4.3. HRA analiza postupanja Ombudsmana dnevnika „Vijesti” 167 2.4.4. Zaključci i preporuke 8 MONITORING NOVINARSKIH SAMOREGULATORNIH TIJELA U CRNOJ GORI 169 3. UPOREDNI MONITORING I ANALIZA AKCIJE ZA LJUDSKA PRAVA 169 3.1. Načelo br. 1 Kodeksa 169 3.1.1. Kršenja načela br. 1 u štampi i online medijima 175 3.1.2. Kršenje načela br. 1 u televizijskim programima 180 3.2. Načelo br. 2 Kodeksa 180 3.2.1. Kršenja načela br. 2 u štampi i online medijima 180 3.2.2. Kršenja načela br. 2 u televizijskim programima 181 3.3. Načelo br. 3 Kodeksa 181 3.3.1. Kršenja načela br. 3 u štampi i online medijima 184 3.3.2. Kršenja načela br. 3 u televizijskim programima 188 3.4. Načelo br. 4 Kodeksa 188 3.4.1. Kršenja načela br. 4 u štampi i online medijima 190 3.4.2. Kršenje načela br. 4 u televizijskim programima 190 3.5. Načelo br. 5 Kodeksa 190 3.5.1. Kršenja načela br. 5 u štampi i online medijima 192 3.5.2. Kršenja načela br. 5 u televizijskim programima 192 3.6. Načelo br. 6 Kodeksa 192 3.6.1. Kršenja načela br. 6 u štampi i online medijima 192 3.6.2. Kršenja načela br. 6 u televizijskim programima 192 3.7. Načelo br. 7 Kodeksa 192 3.7.1. Kršenja načela br. 7 u štampi i online medijima 193 3.7.2. Kršenja načela br. 7 u televizijskim programima 193 3.8. Načelo br. 8 Kodeksa 193 3.8.1. Kršenja načela br. 8 u štampi i online medijima 196 3.8.2.