DOCSLIB.ORG

Woordvolgorde in Het Esperanto : Normen, Taalgebruik En Universalia

Total Page：16

File Type：pdf, Size：1020Kb

Download full-text PDF Read full-text
Woordvolgorde in Het Esperanto : Normen, Taalgebruik En Universalia UvA-DARE (Digital Academic Repository) Woordvolgorde in het Esperanto : normen, taalgebruik en universalia Jansen, W.H. Publication date 2007 Document Version Final published version Link to publication Citation for published version (APA): Jansen, W. H. (2007). Woordvolgorde in het Esperanto : normen, taalgebruik en universalia. LOT/ACLC. General rights It is not permitted to download or to forward/distribute the text or part of it without the consent of the author(s) and/or copyright holder(s), other than for strictly personal, individual use, unless the work is under an open content license (like Creative Commons). Disclaimer/Complaints regulations If you believe that digital publication of certain material infringes any of your rights or (privacy) interests, please let the Library know, stating your reasons. In case of a legitimate complaint, the Library will make the material inaccessible and/or remove it from the website. Please Ask the Library: https://uba.uva.nl/en/contact, or a letter to: Library of the University of Amsterdam, Secretariat, Singel 425, 1012 WP Amsterdam, The Netherlands. You will be contacted as soon as possible. UvA-DARE is a service provided by the library of the University of Amsterdam (https://dare.uva.nl) Download date:28 Sep 2021 Woordvolgorde in het Esperanto Normen, taalgebruik en universalia Published by LOT phone: +31 30 253 6006 Janskerkhof 13 fax: +31 30 253 6406 3512 BL Utrecht e-mail: [email protected] The Netherlands http://www.lotschool.nl Cover illustration by Wim Jansen ISBN 978-90-78328-36-0 NUR 616 Copyright © 2007: Wim Jansen. All rights reserved. Woordvolgorde in het Esperanto Normen, taalgebruik en universalia ACADEMISCH PROEFSCHRIFT ter verkrijging van de graad van doctor aan de Universiteit van Amsterdam op gezag van de Rector Magnificus prof. dr. D.C. van den Boom ten overstaan van een door het college voor promoties ingestelde commissie, in het openbaar te verdedigen in de Agnietenkapel der Universiteit op dinsdag 2 oktober 2007, te 10:00 uur door Willem Hendrik Jansen geboren te Amsterdam Promotiecommissie Promotores: prof. dr. P.C. Hengeveld prof. dr. M. van Oostendorp Overige Leden: dr. D. Bakker prof. dr. D. Gorter prof. dr. M. Haase prof. dr. C. Versteegh prof. dr. F. Weerman Faculteit der Geesteswetenschappen Ter nagedachtenis aan mijn vader, Johannes Jansen, die als eerste mijn belangstelling voor het Esperanto wekte. Dankwoord vooraf Mijn dank gaat in de eerste plaats uit naar mijn promotores Kees Hengeveld en Marc van Oostendorp. Van hun kennis en hun begeleiding bij het promotieonder- zoek en het opstellen van een proefschrift heb ik veel geleerd. De leden van de pro- motiecommissie Dik Bakker, Durk Gorter, Martin Haase, Cees Versteegh en Fred Weerman dank ik voor hun kritische lezing van het manuscript. Graag had ik mij bij de openbare verdediging door mijn drie kinderen als paranimfen laten onder- steunen, maar dat druiste tegen de traditie in. In goed onderling overleg hebben zij gedrieën besloten, dat Johanna en Bernard mij, onder het wakend oog van Remo vanuit het publiek, zouden begeleiden. Elke oplossing van twee uit drie was mij uiteraard even dierbaar. Bijzondere dank verdient Hans Erasmus (Voorburg). Dankzij zijn initiatieven heeft eind negentiger jaren het wetenschappelijk onderzoek naar taalverscheidenheid en taalbarrières in de internationale communicatie aan de Universiteit van Amsterdam een bijzondere impuls gekregen door de koppeling ervan aan de interlinguïstiek (de discipline binnen de algemene taalwetenschap die door de mens gecreëerde talen bestudeert) en aan de meest verbreide taal uit deze categorie, het Esperanto. Vanuit de voor dit onderzoek, en onderwijs, ingerichte bijzondere leerstoel interlinguïstiek en Esperanto is het hier beschreven werk tot stand gekomen. Voor concrete steun bij het opstellen van het onderzoek en het schrijven van dit proefschrift ben ik de volgende personen veel dank verschuldigd: Detlev Blanke (Berlijn, Duitsland) voor zijn hulp bij mijn bibliografisch speurwerk en voor het maken van de Duitstalige samenvatting van dit proefschrift; Catherine Boen (Lam- bersart, Frankrijk) voor haar hulp bij het organiseren van de enquêtesessie in Ville- neuve d’Ascq bij Lille; Ed Borsboom (De Bilt en Zeist) voor het ter beschikking stellen van zijn collectie Scienca Revuo ‘Wetenschapsblad’ van na de Tweede We- reldoorlog; Osmo Buller (Rotterdam) voor het mogelijk maken van de enquêteses- sie in Rotterdam en voor zijn statistische gegevens over het tijdschrift Esperanto; Michel Dechy (Villeneuve d’Ascq, Frankrijk) voor het mogelijk maken van de enquêtesessie in Villeneuve d’Ascq bij Lille; Elly Deelder (Voorhout en Den Haag) voor haar vertalingen uit het Zweeds van enkele oude teksten en citaten; Ivo Dur- wael (Antwerpen, België) voor het mogelijk maken van de enquêtesessie in Ant- werpen; Reinhard Haupenthal (La Saousse, Frankrijk) voor zijn bibliografische ondersteuning; Stano Marĉek (Martin, Slowakije) voor het ter beschikking stellen uit zijn eigen redactie-archief van aanvullend tekstmateriaal uit het tijdschrift Espe- ranto; mijn echtgenote Marisa (Noordwijk en Katwijk) voor het zich onderwerpen aan mijn enquête als eerste proefpersoon en voor het nauwgezet controleren van enige duizenden gecodeerde en gedecodeerde antwoorden van alle latere geënquê- teerden; Robert Moerbeek (Beverwijk) voor het ter beschikking stellen van de oudste leerboeken Esperanto uit het archief van de Hodler Bibliotheek in het hoofd- kantoor van Universala Esperanto-Asocio ‘Esperanto-Wereldbond’ (UEA) in Rot- terdam; voor het proeflezen van het manuscript en leveren van erudiet commentaar; voor het nakijken van mijn samenvatting in het Esperanto; Uwe Joachim Moritz en Ursula Schnelle-Moritz (Hatten, Duitsland) voor hun zorgvuldige controle van mijn Duitstalige voorpublicatie Wortstellungsmodelle im ursprünglichen und im heutigen Esperanto — Zeugen einer natürlichen Entwicklung der Syntax? ‘Woord- volgordemodellen in het oorspronkelijke en tegenwoordige Esperanto — Getuigen van een natuurlijke ontwikkeling in de syntaxis?’; Ionel Oneţ (Rotterdam) voor het behulpzaam zijn bij het uitzoeken van modern lesmateriaal in de boekhandel van UEA in Rotterdam; Atilio Orellana Rojas (Den Haag) voor zijn hulp bij het speur- werk in de bibliotheek van het Internacia Esperanto-Instituto ‘Internationaal Espe- ranto-Instituut’ (IEI) in Den Haag; Paul Peeraerts (Antwerpen, België) voor zijn statistische gegevens over het tijdschrift Monato; Victor Sadler (Utrecht) voor het maken van de Engelstalige samenvatting; Nicoline van der Sijs (Utrecht) voor het lezen van de inleiding, de synthese en de conclusies, en haar altijd gewaardeerde commentaar. En ten slotte dank ik voor hun medewerking aan de enquêtesessies: Catherine Boen (Lambersart, FR), Petrus Bongers (Antwerpen, BE), Osmo Buller (Rotterdam, NL), Lydia Buyst (Gooik, BE), Thierry Davion (La Bassée, FR), Kevin De Laet (Antwerpen, BE), Wim De Smet (Kalmthout, BE), Stella De Weerd (Stabroek, BE), Michel Dechy (Villeneuve d’Ascq, FR), François Delattre (Roubaix, FR), Anne Dupechaud (Lambersart, FR), Ivo Durwael (Edegem, BE), Benoît Ente (Lille, FR), Raymond Gérard (Broechem, BE), Lilli Giloteaux (Croix, FR), Lucien Giloteaux (Croix, FR), Gerd Jacques (Antwerpen, BE), Marisa Jansen-Miglioli (Noordwijk, NL), Edward Kusters (Brasschaat, BE), Suzanne Liesse (Mons en Baroeul, FR), Virginie Lobez (Lille, FR), Claude Longue-Épée (Bersée, FR), Clay Magalhães (Rotterdam, NL), Roy McCoy (Rotterdam, NL), Robert Moerbeek (Beverwijk, NL), Ionel Oneţ (Rotterdam, NL), Vincent Peingnez (Marcq en Baroeul, FR), Nikola Rašić (Rotterdam, NL), Leo Ribbens (Berghem, BE), Ralph Schmeits (Helmond, NL), Henri Schutters (Peer, BE), Marvin Stanley (Capelle a.d. IJssel, NL), Stanka Starčević (Rotterdam, NL), Thierry Sterck (Ramegnies-Chin, BE), Mireille Storms (Kapellen, BE), Richard Valet (Bersée, FR), Karel Van Gompel (Edegem, BE), Yannick Vercammen (Wommelgem, BE), Piet Verhees (Meerdonk, BE), Jules Verstraeten (Antwerpen, BE) en Francisco Veuthey (Rotterdam, NL). Zonder de inzet en het geduld van de bovengenoemde Esperanto-sprekers zou het hier beschreven onderzoek niet mogelijk zijn geweest. De conclusies die ik uit mijn waarnemingen en analyses heb getrokken, zijn uiteraard geheel voor mijn rekening. Ondanks de zorg die aan het eindproduct besteed is, is het mogelijk dat er hier en daar foutjes door de mazen van het controlenet geglipt zijn. Ook die komen alle op mijn conto. De totstandkoming van dit boek is mede te danken aan financiële steun van het Am- sterdam Center for Language and Communication (ACLC) en het fonds voor inter- linguïstiek en esperantologie van de Esperantic Studies Foundation (ESF). Wim Jansen Katwijk aan Zee 16 juni 2007 i Inhoudsopgave 1 Doel en opzet van het onderzoek 1 Deel I Esperanto: taal en taalgemeenschap 7 2 Inleiding tot het Esperanto 9 3 Korte taalbeschrijving van het Esperanto 11 4 De ontstaansgeschiedenis en ontwikkeling van het Esperanto 17 4.1 Het voorstadium (~1875-1887) 17 4.2 De semitaalfase (1887-1905) 18 4.3 De taalfase (1905-heden) 20 5 De huidige esperantofonie 23 5.1 De esperantofonie als taalgemeenschap 23 5.2 De esperantofonie als praktijkgemeenschap 26 Deel II Stuurfactoren woordvolgorde in het Esperanto 33 6 Het thema woordvolgorde in de esperantologie 35 6.1 De esperantologische literatuur 35 6.2 Definitie stuurfactoren woordvolgorde 41 6.3 Inputs voor nader onderzoek vanuit de esperantologie 48 6.4 De gezagsfactor: de roots van het Esperanto 50 6.4.1 Het Unua Libro ‘Eerste Boek’ (1887)
Load more

Recommended publications
  • Usona Esperantisto № 2018:5 (Sep-Okt)
    Usona Esperantisto № 2018:5 (sep-okt) Anoncoj Letero de la Prezidanto de UEA; Korespondi deziras; Esperanto-Karavano 2019; Nove reeldonita albumo de Amplifiki Media hits The Christian Science Monitor; Princeton University Library Kia ĝojo! de la prezidanto • Filipo DORCAS En la klubo ni estis (kaj estas) amikoj malgraŭ ĉiuj malsamecoj. Tiuj malsamecoj estas ja gravaj, sed ili ne ĝenas nian amikecon. Ni lernas de unu la alia. Ni ĝuas la etoson, kiun Esperanto donas al ni. De la estraro Raportoj de la Direktoroj kaj aliaj estraranoj. Ron GLOSSOP laŭdoj • Charlotte BURTON Ĉi-monate ni laŭdas laboreman samideanon, kiu helpadas la movadon en Usono dum multaj jaroj. Best of Ask Me Anything (AMA) demandu al Usona Esperantisto • Filipo DORCAS, Charlotte BURTON, Hoss FIROOZNIA Selected questions and answers from recent Ask Me Anything events online. Kiel ampleksa estu nia retarĥivo? de la redaktoro • Hoss FIROOZNIA EANA estis organizo kiu plenumis kernan rolon en la historio de Esperanto en Usono. Sed niaj rilatoj kun EANA estis tre streĉa, kaj eĉ malamika. Ĉu do taŭgas aldoni ĝiajn bultenojn al nia retarĥivo? ELNA kaj EANA: Fondo kaj malfondo el la arĥivo • David B. RICHARDSON Resumo de la revolucia fondiĝo de la Esperanto-Ligo por Norda Ameriko (ELNA), pro tragedia skismo en la iama Esperanto-Asocio por Norda Ameriko (EANA). La timanta riĉulo enigmo-solvoj La solvo de nia pasintnumera enigmo. La ŝlosita ĉambro enigmoj • Daĉjo RUTAN “Mi kredas, ke li fraŭdis min je dekmil dolaroj, sed mi ne scias, kiel li faris la aferon.” — “Eble se vi klarigu”, diris Ŝibolet. Senintencaj esperantaĵoj? Benu, ami, vero, forto! Anoncoj Letero al aligitaj membroj de aliĝilo por la jaro 2019 <https://uea.org/alighoj UEA en Usono /alighilo2019>.
    [Show full text]
  • O Języku Pomocniczym Międzynarodowym” 111 Lat Później
    425 BULLETIN DE LA SOCIÉTÉ POLONAISE DE LINGUISTIQUE, FASC. LXXVI, 2020 ISSN 0032-3802 IDA STRIA Uniwersytet Warszawski, Warszawa ORCID: 0000-0002-7715-0758 ♦ DOI: 10.5604/01.3001.0014.6657 „O języku pomocniczym międzynarodowym” 111 lat później Streszczenie W 1908 roku Jan Niecisław Baudouin de Courtenay wygłosił publiczny odczyt „O języku pomocniczym międzynarodowym”, w którym to prezentował tytułowe zagadnienie, skupiając się na językach sztucz- nych. Niniejszy referat ma na celu analizę powyższego tekstu i stwierdzenie, w jakim stopniu aktualne jest stanowisko tego wielkiego językoznawcy w świetle nie tylko dzisiejszej wiedzy językoznawczej, ale także pod kątem faktycznego rozwoju języków przez niego opisanych. Słowa kluczowe: międzynarodowy język pomocniczy, esperanto, volapük, języki sztuczne, lingua franca “On an international auxiliary language” 111 years later Summary In 1908, Jan Niecisław Baudouin de Courtenay gave a public lecture entitled “O języku pomocniczym międzynarodowym” (‘On an international auxiliary language’), in which he focused on artificial languag- es. This paper aims to analyse the ideas presented in Baudouin de Courtenay’s lecture and verify to what extent the great linguist’s views are still valid in the light not only of current linguistic knowledge, but also in terms of the actual development of the languages he described. Keywords: international auxiliary language, Esperanto, Volapük, artificial language,lingua franca W 1908 roku nakładem drukarni Literackiej ukazał się publiczny odczyt Jana Niecisława Baudouina de Courtenay „O języku pomocniczym międzynarodowym”. W jedenastu sekcjach autor prezentował tytułowe zagadnienie, omawiając kwestie historyczne, społeczno-polityczne, czysto językoznawcze czy pedagogiczne, aby w pełni zobrazować złożoność problemu. Niniejszy artykuł ma na celu przybliżenie tego dość mało znanego tekstu.
    [Show full text]
  • Reveno Al Tririvero À Trois-Rivières De Nouveau!
    Septembro 2011 Esperanto-Societo Kebekia Jaro 27, No 105 Kebekia esperantista bulteno RRevenoeveno aall TTririveroririvero Julifine en Tririvero .........................2 Ci kaj vi en Esperanto ......................10 Esperanta boatado en Kroatio ........4 Lingwa de Planeta ...........................17 8-a MEKARO ne elrevigis ! ...............5 Esperantistaj enmigrantoj ..............21 Esperanto en la franca poŝt-servo ! .6 Kiel traduki ? ...................................25 L’esperanto : une langue par choix ! 7 150 000 artikoloj en E-Vikipedio .....29 La cimo de l’ jaro 2038 ....................9 Montrealaj k apudaj E-kunvenoj .....31 À TTrois-Rivièresrois-Rivières ddee nnouveau!ouveau! Julifine en Tririvero Francisko Lorrain Treize espérantistes, dont une chienne, se sont rencontrés à Trois-Rivières durant la dernière fin de semaine de juillet, à l’invitation de Suzanne Roy. Il a fait beau. Nous avons visité le Musée du papier, le Parc de la Rivière Batiscan, beaucoup parlé, et dégusté chez Suzanne d’excellents plats végétaliens préparés par Karlo. En la lasta Riverego, iom studis nian lingvon Suzano Roy, el kaj kunmanĝis kun ni. Tririvero, invitis Kvar montrealanoj nin pasigi la du loĝis ĉe Suzano, alia ĉe lastajn tagojn de Francisko Gauthier, tute julio — sabaton kaj proksime, en la centra, dimanĉon — en sia malnova, tre agrabla, urbo. Entute dek tri riveregborda kvartalo Foto: Vikipedio homoj partoprenis en de la urbo. almenaŭ parto de la tuta programo. Eble ne ĉiuj legantoj scias, kial tiu urbo El Montrealo venis nomiĝas Tririvero. Nu, ĝi Ĵoel, Ĵenja, Den, situas ĉe la kunfluejo de Karlo, Espero (la poliglota hundo de Den kaj Karlo la rivero Saint-Maurice kaj riverego Saint-Laurent. — ŝi komprenas kaj la hispanan kaj Esperanton) Sed kiu estas la tria rivero ? Ne estas tria rivero tie.
    [Show full text]
  • Ulrich Lins Niebezpieczny Język
    ULRICH LINS NIEBEZPIECZNY J ĘZYK Poligis Danuta Kowalska Ulrich Lins autor tej ksi ąż ki jest Niemcem. Urodził si ę w Bonn. Studiował histori ę, nauki społeczne i japanologi ę na uniwersytetach w Kolonii i Bonn. W latach 1971-72 pracował na uniwersytecie w Tokio na Wydziale Ekonomicznym. Doktoryzował si ę z historii Oomoto z uwzgl ędnieniem jej wpływu na japo ński nacjonalizm. Praca ta została nagrodzona przez Wydział Filozoficzny w Kolonii i ukazała si ę w wydaniu ksi ąż kowym w 1976r [note: "Oomoto-Bewegung und der radikale Nationalismus in Japan. Die(1976), Ulrich Lins. München] Ulrich Lins zajmuje si ę wymian ą pracowników uniwersyteckich mi ędzy Niemcami i krajami azjatyckimi. Dlatego mieszkał od 1978-1983 w Japonii. Esperanta nauczył si ę w 1958 r. Sprawował ró żne funkcje w ruchu esperanckim. Od 1964-69 był członkiem zarz ądu TEJO, w latach 1967-69 reprezentował TEJO w UEA. Od 1970-74 był współredaktorem gazety "Kontakto", a w 1986 członkiem komitetu UEA. Lins jest cz ęstym prelegentem Mi ędzynarodowego Uniwersytetu Kongresowego. Współredagował "Esperanto en perspektivo" (1974), ksi ąż ki o stosunkach niemiecko- japo ńskich (1977) i 12 tomowe wydanie o historii i współczesno ści Niemiec (1981-1986). Napisał wiele artykułów historycznych i o problemach kształcenia uniwersyteckiego, oraz o wymianie kulturalnej. Był głównym redaktorem "Enciklopedio de Esperanto". Podró żował do wielu krajów azjatyckich ł ącznie ze Zwi ązkiem Sowieckim, Chinami, Wietnamem. Mieszka w Kolonii z żon ą i dwojgiem dzieci. Równocze śnie z tym wydaniem ukazała si ę skrócona wersja ksi ąż ki "La dan ĝera lingvo" w języku niemieckim "Die gefährliche Sprache" Przedmowa.
    [Show full text]
  • Interlingvistiko
    Interlingvistiko Enkonduko en la sciencon pri planlingvoj 1 2 Universitato Adam Mickiewicz – Uniwersytet im. Adama Mickiewicza Interlingvistikaj Studoj – Studia Interlingwistyki Vĕra Barandovská-Frank Interlingvistiko Enkonduko en la sciencon pri planlingvoj Poznań 2020 3 Interlingvistikaj Studoj 1 Redaktanto de la serio – Redaktor serii: Ilona Koutny Redaktanto de la volumo – Redaktor tomu: Ilona Koutny Reviziantoj – Recenzenci: Wim Jansen, Ida Stria Bildo en la titolpaĝo – Obraz na okładce: Katalin Kováts Plano de titolpaĝo – Projekt okładki: Ilona Koutny © Teksto – Tekst: Vĕra Barandovská-Frank © Bildo – Obraz na okładce: Katalin Kováts © Eldono – Edycja: Wydawnictwo Rys Publikigita kun subteno de Akademio Internacia de la Sciencoj San Marino dofinansowane przez Międzynarodową Akademię Nauk San Marino Wydanie I Poznań 2020 ISBN 978-83-65483-88-1 Wydanie: Wydawnictwo Rys Dąbrówka, ul. Kolejowa 41 62-070 Dopiewo tel. 600 44 55 80 e-mail: [email protected] www.wydawnictworys.com 4 Enhavtabelo Antaŭparolo ..................................................................................................................... 9 Enkonduko .................................................................................................................... 11 1. Interlingvistiko kiel scienco ..................................................................................... 15 2. Antikvaj interlingvoj ................................................................................................ 27 2.1. La aramea lingvo ............................................................................................
    [Show full text]
  • (1/2019) | Issn 2521-7461
    vol. 3, no. 6 (1/2019) | ISSN 2521-7461 Published by the Center for Research and Documentation on Word Language Problems (CED) and the Esperantic Studies Foundation (ESF) Contents 1. Editorial ..................................................................................................................................................... 2 2. Recent Publications ................................................................................................................................... 2 Books ......................................................................................................................................................... 2 Periodicals ................................................................................................................................................. 3 Articles, etc. .............................................................................................................................................. 3 3. Princeton University Library builds Esperanto and interlinguistics collection ......................................... 4 4. Conference: Languages and the First World War ..................................................................................... 5 5. A successful Round Table on Esperanto ................................................................................................... 5 6. Third DiscourseNet ALED Congress DNC3-ALED: Call for panel proposals. .............................................. 5 7. Call for papers: multilingual literatures ...................................................................................................
    [Show full text]
  • “Osservazioni Sulla Storia E Sulla Struttura Dell’Esperanto Con Particolare Riferimento Alla Lingua Italiana ”
    UNIVERSITÀ DEGLI STUDI DI PISA FACOLTA’ DI LETTERE E FILOSOFIA Corso di Laurea in Lettere Curriculum: Moderno Tesi di Laurea “OSSERVAZIONI SULLA STORIA E SULLA STRUTTURA DELL’ESPERANTO CON PARTICOLARE RIFERIMENTO ALLA LINGUA ITALIANA ” RELATORE CANDIDATO Prof. Mirko Tavoni Anna Maria Dall’Olio ANNO ACCADEMICO 2003 - 2004 1 INDICE • Introduzione pagg. I - V • Parte Prima Origine dell’esperanto. Evoluzione dell’esperantismo. pagg. 1 - 14 • Parte Seconda Formazione e consolidamento della lingua. pagg. 15 - 18 • Capitolo Primo Fonematica. pagg. 19 - 23 • Capitolo Secondo Morfologia. pagg. 24 - 40 • Capitolo Terzo L’influenza della lingua italiana. pagg. 41 - 52 • Capitolo Quarto La frase. pagg. 53 - 62 • Capitolo Quinto Verso una descrizione grammaticale in base alla teoria di Zamenhof. Conclusioni. pagg. 63 - 70 • Appendice L’89° Congresso Universale di Esperanto. pagg. 71 - 80 • Bibliografia pagg. 81 - 89 2 INTRODUZIONE 0.1 . L’aspirazione ad una lingua comune è stata presente come rimedio logico alla diversità d’espressione, da quando le relazioni tra i popoli hanno assunto consistenza e si è formata una coscienza culturale. 0.2 . Nel mondo romano il latino è stato una vera lingua internazionale, perché parlata dai conquistatori e referenti della civiltà latina, arricchita prima dal patrimonio di quella greca e poi dall’idea cristiana. Il latino continuò poi ad essere la lingua di tutti ed in particolare della cultura, finché la civiltà visse esclusivamente, o quasi, del pensiero antico. Ma quando il pensiero e la vita trovarono vie nuove, quando la scienza e la cultura in genere non attinsero più in prevalenza alla classicità, gli stessi intellettuali avvertirono i limiti di quella lingua, non più accettabili dal fermento del nuovo pensiero.
    [Show full text]
  • Scientific Babel: How Science Was Done Before and After Global English
    Scientific Babel Scientific Babel How Science Was Done Before and After Global English Michael D. Gordin The University of Chicago Press Chicago and London Michael D. Gordin is the Rosengarten Professor of Modern and Contemporary History at Princeton University and the author of The Pseudoscience Wars, also published by the University of Chicago Press. The University of Chicago Press, Chicago 60637 The University of Chicago Press, Ltd., London © 2015 by Michael D. Gordin. All rights reserved. Published 2015. Printed in the United States of America 24 23 22 21 20 19 18 17 16 15 1 2 3 4 5 ISBN- 13: 978- 0- 226- 00029- 9 (cloth) ISBN- 13: 978- 0- 226- 00032- 9 (e- book) DOI: 10.7208/chicago/9780226000329.001.0001 Library of Congress Cataloging-in-Publication Data Gordin, Michael D., author. Scientific Babel : how science was done before and after global English / Michael D. Gordin. pages cm Includes bibliographical references and index. ISBN 978-0-226-00029-9 (cloth : alk. paper) — ISBN 978-0-226-00032-9 (e-book) 1. Communication in science. 2. English language— Technical English. I. Title. Q223.G67 2015 501'.4—dc23 2014032723 ♾ This paper meets the requirements of ANSI/NISO Z39.48–1992 (Permanence of Paper). To my language teachers Contents Introduction: Talking Science 1 Chapter 1: The Perfect Past That Almost Was 23 Chapter 2: The Table and the Word 51 Chapter 3: Hydrogen Oxygenovich 79 Chapter 4: Speaking Utopian 105 Chapter 5: The Wizards of Ido 131 Chapter 6: The Linguistic Shadow of the Great War 159 Chapter 7: Unspeakable 187 Chapter 8: The Dostoevsky Machine 213 Chapter 9: All the Russian That’s Fit to Print 241 Chapter 10: The Fe Curtain 267 Chapter 11: Anglophonia 293 Conclusion: Babel Beyond 317 Acknowledgments 327 List of Archives 331 Notes 333 Index 403 Introduction Talking Science Les savants des autres nations à qui nous avons donné l’exemple, ont cru avec raison qu’il écriraient encore mieux dans leur langue que dans la nôtre.
    [Show full text]
  • Esperanto 1 Esperanto
    Esperanto 1 Esperanto S'ha proposat que «La Jaro» sigui fusionat a aquest article. (Vegeu la discussió) Esperanto Esperanto [1] Altres denominacions: Lingvo Internacia (Llengua internacional) Parlat a: Arreu del món (c. 120 països) Regió: – [2] Parlants: Entre 100 000 i 2 000 000 • nadius: • 1000-2000 [3] • altres: • 2 000 000 com a segona llengua, segons xifres d' Ethnologue de 1999 Rànquing: No és entre les 100 primeres [4] ( Ethnologue , 1996) Classificació genètica: Llengua planificada estatus oficial Llengua oficial de: Cap país; moltes ONG (sobretot associacions d'esperanto) Regulat per: Acadèmia d'Esperanto codis de la llengua ISO 639-1 eo ISO 639-2 epo [5] ISO 639-3 epo SIL EPO Visiteu el Portal:Llengües L’esperanto ( pronúncia (?·pàg.)) és una llengua auxiliar planificada creada per l'oftalmòleg polonès Lluís Llàtzer Zamenhof,[6] com a resultat d'una dècada de treball, amb l'esperança que es convertís en llengua auxiliar internacional. Segons les estadístiques, l'esperanto és la llengua planificada més parlada del món avui dia.[7] El primer llibre on es descrivien les característiques de l'idioma, amb el títol Lingvo Internacia, va ser publicat per Zamenhof el 1887, amb el pseudònim de Doktoro Esperanto. Aquesta última paraula es va convertir aviat en el nom de l'idioma. Es calcula que en l'actualitat hi ha entre 100 000 i 2 000 000 de parlants d'esperanto en tot el món,1 dels quals entre 1000 i 2000 serien parlants natius d'aquesta llengua, que haurien après en l'entorn familiar. Aquestes xifres es basen en un estudi realitzat pel professor Sidney S.
    [Show full text]
  • Esperantologio Esperanto Studies
    ESPERANTOLOGIO ESPERANTO STUDIES EES Kajero 4 2009 Issue No. 4 Enhavo / Contents Christer Kiselman: Salutvorto de la redaktoro . .3 Christer Kiselman: A word from the editor ..........................5 Bertilo Wennergren: Bazformoj de radikoj en vortaroj . 7 Gon¸calo Neves: Recenzo pri Universalaj Lingvoj en Svislando de Andreas K¨unzli ....................................... .23 Pri tiu ˆci revuo; About this journal . 30 Christian U. Kr¨ageloh: Lingva fono kaj uzado de frazstrukturoj en skribita esperanto ................................. 31 Natalia Dankova: Temporality in spoken Esperanto . .43 Arp´adR´atkai:´ Lazar MarkoviˆcZamenhof kaj la Zamenhof-falsaˆaro ............................... 61 Petr Chrdle: Historio kaj planoj de nova Esperanto-Muzeo en Svitavy .......................................... .93 La paperan version publikigas Print version published by KAVA-PECH, Dobˇrichovice La elektronikan version publikigas Electronic version published by Upsala universitato Uppsala University ESPERANTOLOGIO ESPERANTO STUDIES EES Kajero 4 2009 Issue No. 4 Redaktas Editor Christer Kiselman Redakta komitato Editorial Board Detlev Blanke Ilona Koutny Geraldo Mattos Jos´eBorges Neto Erich-Dieter Krause Marc van Oostendorp Probal Dasgupta Sergej Kuznecov Sergio Pokrovskij Michel Duc Goninaz Jouko Lindstedt Humphrey Tonkin Gotoo Hitosi Liu Haitao John C. Wells Edmund Grimley Evans Ingrid Maier Yamasaki Seikˆo KAVA-PECH Dobˇrichovice (Prago/Prague) Upsala universitato Uppsala University Redaktoro / Editor Christer Kiselman, Uppsala University, Department of Mathematics, P. O. Box 480, SE-751 06 Uppsala, Sweden. [email protected] Redakta komitato / Editorial Board Detlev Blanke, Otto-Nagel-Straße 110, DE-12683 Berlin, Germany. [email protected] Jos´e Borges Neto, UFPR/Departamento de Ling¨u´ıstica, Rua Gen. Carneiro 460, BR-80060-150 Curitiba, PR, Brasil. [email protected] Probal Dasgupta, Linguistic Research Unit, Indian Statistical Institute, 203 B.
    [Show full text]
  • Dua Libro De L' Lingvo Internacia
    Dua Libro de l’ Lingvo Internacia. L.L. Zamenhof 1888 ANTAUPAROLO.˘ Elirante ankorau ˘ unu fojon antau ˘ la estimata publiko, mi sentas la devon antau ˘ ˆciodanki la legantan publikon por la viva kunsento, kiun giˆ montris por mia afero. La multaj promesoj, kiujn mi ricevas, kaj el kiuj tre granda parto estas subskribita “senkondiˆce”, la leteroj kun kuragigojˆ au ˘ kon- siloj— ˆciotio ˆcimontras al mi, ke mia profunda kredo je l’ homaro min ne trompis. La bona genio de l’ homaro vekigis:ˆ de ˆciujflankoj al la laboro ˆciuhomavenas amasoj, kiuj or- dinare estas tiel maldiligentaj por ˆcianova afero; junaj kaj maljunaj, viroj kaj virinoj—rapidas porti ilian ˆstononpor la granda, grava kaj utilega konstruo. Vivu l’ homaro, vivu la frateco de l’ popoloj, vivu eterne! En mia unua verko mi diris, ke mian laboron mi prezen- tas je l’ tempo de unu jaro al la jugoˆ de l’ tuta mondo; kian pasus la jaro, mi intencis eldoni libreton, en kiu estus anal- izitaj ˆciujpensoj esprimitaj de l’ publiko, kaj uzinte tiujn, kiuj efektive estus bonaj, mi donus al la lingvo la finan for- mon, kaj post tio ˆcioni jam povus komenci la eldonon de plenaj vortaroj, libroj, gazetoj kaj cetere, ˆcartian la lingvo jam estus trairinta la jugonˆ de l’ tuta mondo, kaj ˆciujplej gravaj malbonajˆoj, kiuj povus esti trovitaj en gi,ˆ ˆcaren verko de unu homo,—estus jam pli a ˘umalpli forigitaj. Mi efek- tive intencis silenti en la da ˘urode tuta jaro. Sed de l’ tago, kian eliris mia libreto, mi komencis ricevi multon da leteroj kun demandoj kaj kun petoj rapidigi l’ aferon.
    [Show full text]
  • Katalogotaj Libroj (RERO)
    Katalogotaj libroj Libroj kaj broŝuroj provizore registritaj ĝis kiam ili eniros la RERO-katalogon. Situacio je 27-08-2020 A. Aaen, J.C. Laesebog i Schleyers verdenssprog Volapük. Aalborg, 1887. Li Vol 41. Aalst, Jules A. van. The universal language or Volapük containing… Amoy, 1888. Li Vol 1. ABC's of Esperanto, The. El Cerrito, 1986. ESP 5677. 'Abd al-Baha Ibn Baha Allah. Mesaĝo de 'Abdu'l-Baha. Frankfurt a.M., 1964. ESP 3953 + Li SES 646 + ESP-P 2188. 'Abd al-Baha Ibn Baha Allah. Parizaj Paroladoj de 'Abdu'l-Baha. Berno, 1978. ESP 4226 + ESP 4226b. Abdu'l-Baha. La Bahaa revelacio + La eklumiĝo de la nova tago... New York City. [s.d.]. ESP/Br 1484. Academia pro Interlingua (Torino). Fundamento de Esperanto: publicto cum commentario. Cavoretto-Torino, 1914. 15p. Li HJ 1319 + b. Academia pro Interlingua (Torino).Glossario internationale non latino classico: (Supplemento ad Vocabulario Commune de G. Peano) cum praefatione et commenrios de Ugo Cassina. Milano, 1936. Schola et Vita. Li AS 58. Academia pro Interlingua. 8p. [1921] Li AM 276. Academia pro Interlingua. Torino. Historia de Academia. Statuto de Academia- Torino. [mars 1923] Li AM 275 + Li HJ 1317 + ESP-P 5863. Academia pro Interlingua (Torino). Socios de "Academia pro Interlingua". Torino, 1912. 8p. Li HJ 1322. Abegg, Max. Raporto pri la prelegvojaĝo tra Svislando de… Zürich, 1959. 59p. Li SES 494. Abeloj, La. Udine, 1984. 22p. ESP 3637. About Esperanto. Greenfield, 1972. Channing L. Bete, 15p. ESP/Br 1727. Abraham, Georgo. Klara Vortaro Esperanto-Araba. Rotterdam, 1998. 301p. ESP 7232. Abrill, R.G.
    [Show full text]