5. FESTIWAL FILMOWY PIĘĆ SMAKÓW 5. FIVE FLAVOURS FILM FESTIVAL Spis treści: Hou Hsiao-hsien – biografia...... 2 Tożsamość wyspy – esej...... 3 Focus: Tajwan. Filmy Hou Hsiao-hsiena...... 6 Focus: Tajwan. Nowa Fala...... 18 Focus: Tajwan. Nowe Kino Tajwanu...... 24 Taste of Korea. Hong Sang-soo...... 32 Taste of Korea...... 40 Taste of Korea. Koreańska Noc Grozy...... 48 Nowe Kino Azji...... 52 5. FESTIWAL FILMOWY PIĘĆ SMAKÓW Sushi Typhoon...... 62 Azja w obiektywie...... 66 19 – 26 X 2011 – WARSZAWA, KINO MURANÓW i KINO.LAB Wydarzenia towarzyszące...... 70 26 – 31 X 2011 KRAKÓW, KINO POD BARANAMI / 12 – 15 XI 2011 POZNAŃ, KINO MUZA Indeks...... 72 4 Hou Hsiao-hsien 1989 Miasto smutku / A City of Sadness / Bei qing chengshi /Bei ofSadness /ACity smutku 1989 Miasto luohenuer /DaughterNi Nilu oftheNile 1987 Córka inthe 1987 Dust Wind /Lianlianfeng chen 1986 ASummerat Grandpa’s dongdejia qi /Dong wang shi iczasśmierci /A życia 1985 Czas Time to Live anda Time to Die/ Tong nien 1983 /ErzidedawanThe ou Man Sandwich 1983 All the Youthful Days /Feng guilaideren 1983 The Green, Green Grass ofHome/Zainahepanqingcao 1981 BlindofLove /Feng ertitacai 1980 Cute /Jiushiliudeta Girl Filmografia / Filmography Cannes, Venice, Rotterdam, Locarno. Berlin, in festivals at awards numerous with Honoured 1980s. the in emerged Wavewhich New as The Taiwanese known phenomenon the of movers and 1947,Guangdong,(born China)Oneofthemostrenowned Taiwanese directors Tajpej (1985)Edwarda Yanga. Zhanga Yimou oraz licznych zagrał filmów główną tajwańskich, rolę wHistorii filmami komercyjnymi. Producent filmuZawieście(1991) latarnie czerwone zLocarno zacałokształt twórczości.Lamparta Debiutował napoczątkulat 80. Fali. Laureat Złotego Lwa, weneckiego dwóch nagród FIPRESCIiHonorowego (ur. 1947r. Guangdong, Chiny) Nowej przedstawiciel Czołowy tajwańskiej Hou Hsiao-hsien Hou Hsiao-hsien Le voyage duballonrouge 2007 Podróż / Flight Balloon/ balonika oftheRed czerwonego (segment PrincessThe Electric House) Cannes /Chacunsoncinéma /Happy maswojeBirthday 2007 Każdy kino 2005 Trzy miłości/ Three Times /Zui haodeshi guang 2003 Café Lumière /Kôhîjikô /Qianximanpo Mambo 2001 Millennium 1998 Kwiaty Szanghaju/Flowers ofShanghai/Haishanghua 1996 Goodbye Goodbye South, /Nanguozaijian,nan Hao nanhaonu Good Men, dobre /Good kobiety mężczyźni, Women1995 Dobrzy / theHandsofaPuppet marionetek /In Master/Ximengren sheng 1993 Mistrz nowofalowe sięzainteresowaniem. filmy cieszyć przestały oglądaniewspomnień zczasów młodościipopięciulatach zmęczyło szybko widzówtowane Hollywood. Jednaktajwańskich produkcje zHongkonguczy na rodzimych zdominowanych ekranach, oraz impor- komercyjne kino przez Tajwańczycy echawłasnych dostrzegli losów, były które nieobecne dotej pory scenarzysty Wu przeżycia Nien-jena. – opisujący W filmowej dorastania” „trylogii ( nawietrze na wspomnieniach oraz reżysera, Pył czasśmierci ( filmów Hou, życia, Czas riuszy Chu pisarki według historii znanejtajwańskiej Tien-wen, wieluscena- autorki z czasów imłodości: Lato dzieciństwa udziadka( opowieści autobiograficznych trzech podstawie na zrealizowane filmy jąca Nowejdzięki Fali. wpisujesięjego W tę poetykę dorastania”„trylogia obejmu- Najbardziej zaistniał właśnie znanyreżyserów HouHsiao-hsien ztajwańskich rowej ipolitycznej wyspy, relacje wtym zChinamikontynentalnymi. skomplikowane dotyczące kwestie tożsamości kultu- zaczęlitwórcy ukazywać kinematografiitycznymi wtajwańskiej ujęciami. tychW filmach po raz pierwszy ludziopowiedzianych nawspółczesnych-go długimi, sta- historiach zwykłych sta (Kongkształtnowegotajwańskiego, bufenzi,1986)zarysowali oparte kina Tajpej (Haitandeyitian,1983),Opowieść plaży meizhu ma,1985),Terrory- (Qing (Feng guilaideren, 1983),Dorastając (Xiaobidegushi,1983),Tamtego dnia na kanapka w filmachnowelowych: czasach ( Wnaszych Hsiao-hsien, Yi Chang, Tao Te-chen, Ko I-chen, Chang Yi, Chen Kun-hou, lata głosudoszliwtedy 1982-87.Do młodzitwórcy, m.in.Edward Yang, Hou na Formozie Próby artystycznego. kina obejmującej udanej, choćkrótkotrwałej, ją reżyserzy zaliczani w poczet tajwańskiej Nowej Fali, pierwszej próby próbują zdefiniować własną tożsamośćkulturową. Nasrebrnym opisali ekranie wyspy odlat 80.mieszkańcy wpływów Chinkontynentalnych, JaponiiiAmeryki, wstrefie braci Lumièrenarodzin Oscylując wynalazku stałsiękoloniąjapońską. roku w który kraju, losami burzliwymi z się splata kina historia Na Tajwanie Nowej tajwańskiej i kino Fali Tożsamość wyspy: Hou Hsiao-hsien ( Er zidedawan ou, 1983)oraz zFengkuei pełnometrażowych: Chłopcy Człowiek- Guang yindegushi, 1982)iCzłowiek- 1985)– oparty Tongnianoparty wangshi,1985)– 1986) 1986) Lianlian fegchen, 1984)- 1984)- dejiaqi, Dongdong

stworzenia

którzy którzy dują u Tajwańczyków iwiecznego poczuciezagubienia, odcięciaodkorzeni rozwój miastoraz westernizacja wyspy powo-rolniczego niegdyś szybki kraju, dzą ogromne zmiany gospodarcze ikulturowe. Gwałtowna industrializacja się równie problematyczna, bowiem na Tajwanie zacho- wciąguostatnich dekad etap, ale również wyznacza nowy kierunek – teraźniejszość. Ta jednak narodoweEgzorcyzmując naekranie traumy pewien niejakozamyka reżyser Białego z okresu Terroru. dysydentów(Hao nanhaonu, tajwańskich 1995)–autentyczna historia pary dobre kobiety wyspy, mężczyźni, okupacji na wczasachjapońskiej oraz Dobrzy (Xsi mengjensheng, Li 1993)–biograficzna opowieść olalkarzu Tian-lu osadzo- wdziejach wyspy.okresy „Trylogię tajwańską” marionetek Mistrz współtworzą: dwóchnakręcenia kolejnych najbardziej obrazów dramatyczne ukazujących do Hou zainspirował ten Film kontrowersji. wiele wzbudził gdzie Tajwanu, kinematografii i artysty samego dla także ale laurów, międzynarodowych roku. film smutkuHou Miasto to najważniejszy Hsiao-hsiena, nie tylko z powodu przypominających Tajpej zbraku lokalizacji wynikające samej masakry, z1947 ekranie na niepokazanie jak podobnie znaczenia, symbolicznego głęboko bohatera temu głuchoniemym.walor postać czyniąc Dzięki Wen-chinga nabrała artystyczny w niedogodność tę przekształcił Hou jednak tajwańsku, ani sku główną rolę gwiazdor zHongkongu Tony Leung Chiu Wai niemówił pojapoń- realizacyjnym, ogromnym bowiemsię dlareżysera odtwarzający wyzwaniem Lwa nagrodę wenecką dlafilmuchińskojęzycznego. Obraz –pierwszą ten okazał naplacu masakrze Tiananmen wPekinie), smutku gdzieMiasto zdobyło Złotego Premiera filmuodbyła sięna festiwalu w miesiące po trzy Wenecji (dokładnie dramatycznektórych losyilustrująburzliwe dzieje Tajwanu wlatach 1945-49. smutkuMiasto qingchengshi,1989),opowieści (Bei oczterech braciach Lin, dogodny to moment, w filmie aby oniejopowiedzieć naekranie.Houuczynił się pojawił 1989 roku w dopiero i zakazanym tematem Formozie w była Kuomitangu zamordowały wojska około30tysięcy Tajwańczyków. Masakra wyspy pacyfikacji miesiąc trwającej czasie w kiedy lutego, 28 Incydent był i dotychczasowe tabumogłystaćsiętematem filmów. znich Najważniejszym cenzurę zliberalizowano zniesiony, został wyjątkowy stan lat 38 trwający w 1988 roku zmarł prezydent Chang Ching-kuo (syn i następca życie: Chang samo Kaj-szeka),filmowcom tajwańskim dostarczyło inspiracji Niespodziewanej

okazuje

5 dryfowania. Takie motywy reżyser ukazuje w swoich filmach o tematyce współ- się w roku 1966 i przypomina nowofalowe filmy Hou ukazujące lata 60. na wystąpił także w poprzednim filmie Yanga – Opowieści Tajpej, gdzie zagrał sui, 1994) został uhonorowany Złotym Lwem i nagrodą FIPRESCI na Festiwalu czesnej: Żegnaj Południe, żegnaj (Nanguo zaijan, nanguo, 1996) oraz Millennium tajwańskim Południu. Druga historia, Czas na wolność, stylistycznie i fabularnie Lona, byłego baseballistę, który próbuje wyrwać się z marazmu, wynajmując Filmowym w Wenecji. Reżyser umieszcza w filmach swoje alter ego – młodego Mambo (Qian xi man po, 2000). Zwłaszcza ten ostatni tytuł stanowi doskonały przypomina Kwiaty Szanghaju, jej akcja toczy się bowiem w „kwietnym domu” z kochanką mieszkanie, a potem planując wyjazd do Ameryki. W filmie tym bohatera, granego zawsze przez tego samego aktora – Lee Kang-shenga, przykład nowego języka filmowego, jakim reżyser opisuje teraźniejszość. w roku 1911. Ostatnia nowela Czas na młodość to opowieść osadzona we Hou jest także współautorem scenariusza, co podkreśla ciekawy aspekt tajwań- którego losy obrazują wzloty i upadki życia pośród miejskiego zgiełku. Kino Miejsce długich, statycznych ujęć opartych na głębi ostrości zajmują dyna- współczesnym Tajpej, przypominająca klimatem Millennium Mambo. Wszystkie skiej Nowej Fali jako nurtu jednoczącego zaprzyjaźnionych filmowców, którzy Tsaïa jest zakorzenione w klimacie Tajpej, które jest stałym miejscem akcji micznie zmieniające się kadry, cięty montaż oraz feeria fluorescencyjnych trzy fabuły ukazują historie młodych kochanków (granych przez tę samą parę nierzadko realizowali swoje projekty w tym samym studio, konsultowali się ze jego filmów, ale również wykracza poza lokalny koloryt i nabiera walorów barw. Bohaterka Millennium Mambo, młoda i piękna Vicky (w tej roli azjatycka aktorów: Shu Qi i Changa Chena) uwikłanych w otaczającą rzeczywistość, sobą na planie i wymieniali doświadczeniami, a podczas prywatnych spotkań uniwersalnych. Bohaterowie jego filmów to młodzi ludzie zagubieni w tajwań- gwiazda Shu Qi), z perspektywy roku 2011 wspomina okres o dekadę która staje na drodze ich uczuciu. Pod względem formalnym Trzy miłości omawiali kształt nowego tajwańskiego kina. skiej metropolii, która równie dobrze mogłaby być inną azjatycką, europejską, wcześniejszy, kiedy porzuciła szkołę, by zamieszkać z zaborczym chłopakiem. ukazują jak na przestrzeni 25 lat zmieniał się styl reżysera, fabularnie zaś film czy amerykańską stolicą, bowiem dręczące ich problemy i niepewności są Wraz z nią widzowie zanurzają się w dekadenckim świecie modnych klubów porusza motywy powracające w całej twórczości artysty: wpływ tajwańskiej Kres tajwańskiej Nowej Fali pod koniec lat 80. nie oznaczał jednak końca rozwo- takie same pod każdą szerokością geograficzną. Widać to w najnowszych i drobnych gangsterów. Zamiast historycznego dystansu reżyser ukazuje historii na losy jednostki oraz poszukiwanie osobistego szczęścia, które ju kinematografii Formozy. Na początku następnej dekady do głosu doszli filmach Tsaï Ming-lianga, których akcja rozgrywa się w Kuala Lumpur (Nie chcę frenetyczne tu i teraz. okazuje się nieuchwytne. twórcy nazywani drugim pokoleniem nowego kina tajwańskiego, albo drugą spać sam, 2006) i Paryżu (Visage, 2009). Nową Falą. Najbardziej znanym przedstawicielem tego nurtu jest Ang Lee, Lustrzane odbicie Millennium Mambo stanowi wcześniejszy film Hou Kwiaty Hou Hsiao-hsien porównywany jest do mistrza japońskiego kina Yasujirō Ozu urodzony na Tajwanie twórca, który zaistniał nie tylko na scenie lokalnej, ale Młodych Tajwańczyków portretuje także kolejne pokolenie reżyserów. Szanghaju (Hai shang hua, 1998), osadzony w Chinach kontynentalnych pod z powodu podobnej stylistyki oraz tematyki rodzinnej obecnej u obu twórców, także zrobił międzynarodową karierę ukoronowaną dwoma Oscarami: dla naj- Bohaterka Taipei Exchanges (2010) Hsiao Ya-chuana prowadzi kawiarnię, która koniec XIX wieku, w schyłkowym okresie dynastii Qing. Film ten jest adaptacją dlatego powierzono mu realizację filmu z okazji setnej rocznicy urodzin lepszego filmu obcojęzycznego za Przyczajonego tygrysa, ukrytego smoka ze zwykłego lokalu gastronomicznego przemienia się w fenomen kulturowy powieści chińskiego pisarza Hana Bangquinga, w której reżysera zafascynowała japońskiego reżysera. Hou i jego ekipa opuścili Tajwan aby w Tokio zrealizować (Wo hu cang long, 2000) oraz dla najlepszego reżysera za film Tajemnica o znaczeniu globalnym. Widać w tym filmie echa wielkomiejskich opowieści atmosfera „kwietnych domów” – domów publicznych istniejących w kwartałach Café Lumière (Kōhī Jikō, 2004) z japońskimi aktorami: Tadanobu Asano i Yo Brokeback Mountain (2005), dwoma berlińskimi Złotymi Niedźwiedziami za Edwarda Yanga i Hou Hsiao-hsiena, który pełni tutaj funkcję producenta. Szanghaju znajdujących sie pod wpływem zachodnim, niejako poza nawiasem Hitoto. Składając kinowy hołd twórcy Tokijskiej opowieści reżyser wykorzystał Rozważną i romantyczną (Sense and Sensibility, 1995) i tajwański film Przyjęcie Z kolei w 7 Days in Heaven (Fu hou qi ri, 2010) dwaj twórcy Liu Zi-jie i Wang konfucjańskiego społeczeństwa. Realizując ten obraz reżyser po raz kolejny prze charakterystyczne dla Japończyka długie, statyczne ujęcia z perspektywy weselne (Xi yan, 1993) oraz dwoma statuetkami weneckiego Złotego Lwa Yu-lin ukazują konflikt tradycji i nowoczesności na przykładzie młodej dziew- -mienił ograniczenia w artystyczne walory: zdjęcia miały być kręcone w Chińskiej osoby siedzącej na matach tatami, naśladował mistrza również w warstwie za filmy Tajemnica Brokeback Mountain i Ostrożnie, pożądanie (Se, jie, 2007). czyny, która przybywa z miasta na prowincję, aby zorganizować pogrzeb Republice Ludowej, jednak w ostatniej chwili cenzorzy cofnęli pozwolenie, sprze fabularnej, tworząc opowieść o młodej dziewczynie u progu macierzyństwa. Prezentowany podczas Festiwalu Pięć Smaków obraz Jedz i pij, mężczyzno swojego ojca. Siedmiodniowa ceremonia odsłania absurdy ślepego podążania -ciwiając się realizacji scenariusza opisującego „stary świat” sprzed Rewolucji Jednak film ten Hou Hsiao-hsien nasycił także własnymi motywami, jak choćby i kobieto (Yin shi nan tu, 1994) stanowi ostatnią część tzw. „trylogii ojca”, którą za nakazami rytuału, ale także pełni funkcję terapeutyczną, zbliżając do Kulturalnej. Hou i jego ekipa wrócili na Tajwan, gdzie nie było plenerów przypo wątek tajwańskiego kompozytora Jiang Wen-ye, którego śladami bohaterka wraz z nim tworzą filmy Pushing Hands (Tui shou, 1992) i Przyjęcie weselne. siebie bohaterkę, jej brata i kuzyna. Obraz Cannot Live Without You (No puedo -minających XIX-wieczny Szanghaj, dlatego całość została nakręcona w studiu. podąża na wyspę i tam zachodzi w ciążę. Drugi i jak dotąd ostatni zagraniczny Wspólnym motywem fabularnym trylogii jest postać ojca, Chińczyka z konty- vivir sin ti, 2009) Leona Daia powstał w oparciu o autentyczną historię ojca, Dzięki temu Kwiaty Szanghaju ukazują hipnotyczny klimat domów schadzek projekt filmowy Hou to Podróż czerwonego balonika (Le Voyage du ballon rouge, nentu, który reprezentuje dawne wartości i tradycyjną, chińską kulturę. który zostaje pozbawiony prawa do opieki nad ukochaną córką tylko dlatego, przesyconych dymem opiumowych fajek i naftowych lamp. Obraz ten jest 2007), zrealizowana we Francji na zamówienie Musée d’Orsay opowieść Światopogląd ojca stanowi w tych filmach źródło konfliktu pokoleń, starcia że funkcjonuje na obrzeżach społeczeństwa: mieszka w portowej szopie najbardziej formalnym z filmów Tajwańczyka, składa się zaledwie z 39 statycz o francuskiej aktorce, jej synku i tajwańskiej opiekunce, która wraz z małym młodości z doświadczeniem, tradycji z nowoczesnością. W „trylogii ojca” Ang i ima się dorywczych prac. Filmy kolejnego pokolenia reżyserów z Tajwanu -nych ujęć, z których reżyser po mistrzowsku tworzy niespieszną atmosferę Simonem odkrywa Paryż. Reżyser połączył dwie dotychczasowe stylistyki: Lee proponuje niekonwencjonalne rozwiązanie familijnych antagonizmów, ukazują całą paletę współczesnych zachowań: dystans od pogoni za pienią- spotkań kurtyzan i ich klientów. Kwiaty Szanghaju spotkały się z entuzjastycz- długie statyczne ujęcia z filmów historycznych oraz dynamiczne, szybkie stary porządek współistnieje z nowym, rodzice i dzieci żyją po swojemu, dzem, poszukiwanie promyków radości w smutku, czy trudną walkę z biuro- nym przyjęciem we Francji, gdzie film nie schodził z ekranów przez kilka cięcia z obrazów współczesnych, aby ukazać przestrzeń mu obcą, zarówno pod zmienia się definicja rodziny, jednak harmonia zostaje zachowana. kratycznym systemem. Portretując tajwańskie zmagania zwykłego człowieka miesięcy, zyskując uznanie francuskiej widowni. względem kulturowym, jak i geograficznym. z rzeczywistością twórcy ci kontynuują na srebrnym ekranie kinową tradycję Kolejnym przedstawicielem drugiego pokolenia tajwańskiej Nowej Fali jest, zapoczątkowaną przez twórców Nowej Fali. Artystyczne podsumowanie dorobku Hou stanowi jego film Trzy miłości (Zui Drugim najważniejszym twórcą tajwańskiej Nowej Fali jest Edward Yang, którego urodzony w Malezji Tsaï Ming-liang, który na Tajwan przybył by studiować na hao de shi guang, 2005), nowelowy obraz złożony z trzech historii osadzonych film Terroryści (1986) Hou wyprodukował. Aby zdobyć na niego pieniądze Uniwersytecie Kultury Chińskiej. Na przełomie lat 80. i 90. Tsaï zaczął realizować Agnieszka Kamrowska w różnych realiach czasowych. Pierwsza nowela Czas na miłość rozgrywa twórca wziął z banku pożyczkę pod zastaw swojego domu. Hou Hsiao-hsien filmy dla tajwańskiej telewizji, zaś jego drugi obraz Vive L’Amour (Ai quing wan (KINO, nr 10/2011)

6 7 8 Focus: Tajwan. Filmy Hou Hsiao-hsiena Miasto smutku Miasto tajwańską” Hou, którą marionetek dopełniająfilmy Mistrz Tajwańczyków zpowojenną historią.smutku Miasto otwiera „trylogię planów,i dalekich opowiadali filmowcy ozmaganiach zapomocąktórych Nowejepilog dlatajwańskiej Fali, długich, statycznych zjejestetyką ujęć narodu, poddawanego kolejnym próbom. dziejowym Film ten stanowi najednostkęirodzinę.wpływu braci jesttutajmetaforą Historia losów całego tyczne tło, rekonstrukcja ich historycznych leczukazanie czy wydarzeń, gotematem swojego nieinteresuje uczynił filmu.Reżysera poli- pierwszy pozniesieniustanuwyjątkowego w1987roku,Hou Hsiao-hsien, jako 28lutego został nawielelatIncydent obłożony rządową cenzurą idopiero wyspy. mieszkańców zginęło prawie których 30tysięcy wwyniku ły sięczystki, Tajwańczykom. represji Eskalacja nastąpiła28 lutego 1947 roku, wtedy rozpoczę- rdzennym przeciwko wymierzony Kuomintangu, reżim nastał talnych wyspy.50-letnią okupację Wraz uciekinierówzChinkontynen- zprzybyciem whistorii okresie najbardziej burzliwym Tajwanu. Przegrana Japonii zakończyła Film opowiada o dramatycznych losach czterech braci Lin w latach 1945-48, film obcojęzyczny aktor,1989 -najlepszy reżyser, najlepszy JunpoAward Kinema 1991-najlepszy MFFw nagrody: Wenecji Lew 1989-Złoty iNagroda UNESCO, HorseFF Golden produkcja: 3HProductions, International ERA producent: ChiuFu-sheng występują: Tony Leung Chiu Wai, Sung Young Chen,JackKao, Li Tain-lu S.E.N.S. muzyka: montaż: LiaoChing-song zdjęcia: ChenHuai-en scenariusz: HouHsiao-hsien, Wu Nien-jen reżyseria: HouHsiao-hsien Tajwan 1989,157’ qingchengshi /Bei ofSadness A City Agnieszka Kamrowska dobre kobiety (1995). mężczyźni, Dobrzy (1993) oraz

Director's biography on page 2 page on biography Biografia nastronie 2/Director's reżysera of saga becomes alsoanepicmetaphorofthehistory Taiwan. family the forms, narrative innovative With Incident. 28 February the about of thecensorship itwas onlytheHou’sartist openlytalked film whenthefirst Because killed. are people of thousands which in uprising anti-government an with 1947, February, of 28th the on out breaks repressions of escalation the Kuomintang government setstheregime against Taiwanese citizens. The collapses, occupation Japanese the As 1940s. the in in Taiwan Terrorperiod The film tracks dramatic stories of four Lin brothers the during turbulent White 10 Focus: Tajwan. Filmy Hou Hsiao-hsiena Agnieszka Kamrowska system zależności. skomplikowany w uwikłanych kobiet-kwiatów, dramaty się kryją fasadą świat przepływający portretujące Yoshiwary.ukiyo-e, Jednakzatąelegancką drzeworyty japońskie przypomina ten film dekadencji, piękno Pokazując ichmieszkanki. mistrzowsku przedstawia hermetyczny żyły świat, wjakim domów”, po Hou „kwietnych przestrzeni zamkniętych do jedynie się czając Ograni- ikostiumy starannie zaprojektowane zepoki. wypełniają rekwizyty wnętrza świec, i naftowych lamp światłem złotym są oświetlone kadry Hou: Kwiaty wizualnie film Szanghajuto najbardziej formalny inajpiękniejszy oraz młodąkurtyzaną. kobietami: długoletniąkochanką historia przedstawia Wanga dwiema rozdartego –stałegobywalca pomiędzy losie. cztery Kwiaty Szanghajuukazują domy”.„kwietne Pierwszoplanowa niewolnice, niczym leczpragnąkobiet, które samedecydować oswoim żyją zrytualizowanymi czynnościami się kryje jednak walka o wpływy i niezależność herbatę,z klientami zabawiają rozmową zopium.Zatymi fajki iprzygotowują piją kurtyzany świecie ubrane domów”, kosztownie „kwietnych których w wdekadenckim sięwSzanghajupodkoniecXIXwieku Akcja filmu rozgrywa MFF wKeraliCrow 1999-Golden Pheasant Asia-Pacificnagrody: FF1998-najlepszascenografia, reżyser, najlepszy produkcja: 3HProductions, Company Shochiku producent: Ichiyama Shozo, Yang Teng-kuei Reis Michelle występują: Tony Leung Chiu Wai, JackKao, Carina Inoh, Lau, Annie Shizuka Hanno muzyka: Yoshihiro montaż: LiaoChing-song zdjęcia: Lee Ping-bin scenariusz: Chu T’ien-wen, EileenChan,HanBangqing reżyseria: HouHsiao-hsien Tajwan 1998,120’ Flowers ofShanghai /Haishanghua Kwiaty Szanghaju Szanghaju Kwiaty

Director's biography on page 2 page on biography Biografia nastronie 2/Director's reżysera in agoldencagebutstilltrying there isacruelworld ofwomen behindthoserefined facades. Women trapped China.But andcostumes areobjects designed to evoke the-turn-of-century selected with decorated are Houses lamps. oil from light soft with poured ishismostformal filmandmostbeautiful at thesametime.It The scenes are pipes. opium preparing and tea serving conversation, with guests entertain courtesans adecadent world portrays where offlower Hsiao-hsien houses, ofthefilmtakes placeAction in Shanghai at theendof19th century. Hou

to buybackcontrol oftheirlife.

12 Focus: Tajwan. Filmy Hou Hsiao-hsiena Agnieszka Kamrowska atmosferą nocnych wnichpięknych ludzi. iprzesiadujących klubów zatraca widzów dystans iodurza zmysłową artysta Mambo Millennium filmów,niejszych sięwprzeszłości. akcja których rozgrywała We współczesnym wcześ- Houodchodziodzdystansowanej półświatkiem. gangsterskim poetyki oraz młodością reżysera fascynację oddaje ten Film zmieniły. się niewiele i kobietami zajmują papierosy mężczyznami ialkohol, jednakrelacje między opium z fajek i herbaty w Miejsce Tajpej. hostessami z bary współczesne tu Kwiaty Szanghaju : Hsiao-hsiena domy”„kwietne zastępują zkońcaXIXwieku Hou filmu poprzedniego wersja współczesna niemalże to Mambo Millennium próbuje odnaleźćmężczyznami, swoje miejsce wżyciu. Pośródmyśląc oprzyszłości. nichdryfuje Vicky, która podążajączakolejnymi mieszkańców Tajpej, spędzajączas, bawiąc sięwmodnych nie którzy klubach, W impresyjnych,życie młodych fluorescencyjnychprzedstawia kadrach reżyser Japonii. do pojechała którym za Jackiem, interesy ciemne w uwikłanym z Hao-hao,toksyczny którego przez zzaborczym szkołęoraz porzuciła związek W roku 2011główna bohaterka Vicky wspomina dziesięćlat swojetemu: życie - najlepsze zdjęcia, najlepszamuzyka. - Srebrny Hugo, reżyser, MFFwGhent 2001-najlepszy HorseFF2001 Golden MFFwCannesnagrody: 2001-Grand Technical Prize, MFFwChicago2001 produkcja: 3HProductions, Films, Orly Paradis Films producent: Chu T’ien-wen, GillesCiment, Heumann,Huang Eric Wen-ying występują: ShuQi,JackKao, Tuan Chun-hao, Chen Yi-hsuan, Takeuchi Jun Hanno muzyka: Yoshihiro, LimGiong montaż: LiaoChing-song zdjęcia: Lee Ping-bin scenariusz: Chu T’ien-wen reżyseria: HouHsiao-hsien Tajwan 2001,119’ ximanpo /Qian Mambo Millennium Millennium Mambo Mambo Millennium

Director's biography on page 2 page on biography Biografia nastronie 2/Director's reżysera with sensuousatmosphere of Taipei’s night clubsanditsbeautifulpeople. Flowersfrom ofShanghai. The filmparalyzes thesenses houses flower century bars withhostesses seemto version bethemodern oftheturn-of-the- Cool life. in place her find to trying another, after man one follows she is amongthem, hiscamerapast behindandturns toward the Taipei’sleft young people. Vicky Hsao-hsien Hou film, this In Japan. in businesses shady in entangled was who been livinginatoxic relationship withpossessive Hao-hao. Then shemet Jack, had and school of out dropped she ago, years 10 past. the of dreams Vicky 14 Focus: Tajwan. Filmy Hou Hsiao-hsiena Agnieszka Kamrowska kina. mistrzów azjatyckiego zdystansowanapociągiem. jestkolejnącechą Owa łączącąobu perspektywa czenia piciekawy, nabierają jazda tuproste jedzenie czynności: posiłku, czy zna- Symbolicznego chwil. zwykłych kontemplacja to Hou Film pociągów. Hajimechceślady przeszłości. uchwycić teraźniejszość, odgłosy nagrywając materialne o nim w niełatwo i zmienia się nieustannie które mieście, w poszukiwania. Bohaterka próbuje odtworzyć dzieje tajwańskiego kompozytora zaczerpnął także miejsce akcji– Tokio, wktórym Yōko iHajimeprowadzą swoje Ozu reżyser Od relacji ojcaicórki. wukazaniu osoby siedzącej natatami, czy w długich ujęciachzperspektywy mistrza Świadomie naśladujejapońskiego porównywanyHou bywa ze względunapodobny, minimalistyczny styl. Film powstał z okazji setnej rocznicy urodzin Yasujirō Ozu – reżysera, do którego Hajime. antykwariusz jej Pomaga kawiarni. dawnej obaw ojejprzyszłość. W Tokio podążaśladamiJianga,szukając dziewczyna planuje samawychować dziecko. sąpełni swoim Mówi otym rodzicom, którzy Jiangu kompozytorze Wen-ye. z jestwciąży Bohaterka Tajwańczykiem, jednak tamtejszym o materiały zbierała z gdzie Tajwanu, Yōkowraca pisarka Młoda Yo, MFFwStambule 2005-Złoty Tulipan Filmowej Akademii Nagrodanagrody: Hitoto Japońskiej Roku: 2005–Debiut produkcja: Company, Shochiku Asahi Shimbunsha,Sumitomo Corporation producent: Fumiko, Osaka LiaoChing-song, Hideji, Miyajima Yamamoto Ichirō Kobayashi Nenji występują: Hitoto Yo, Asano Tadanobu, Hagiwara Masato, Yo Kimiko, muzyka: Yōsui Inoue, Jiang Wen-ye montaż: LiaoChing-song zdjęcia: Lee Ping-bin Chu scenariusz: HouHsiao-hsien, T’ien-wen reżyseria: HouHsiao-hsien Japonia, Tajwan 2003,103’ Café Lumière /Kōhī jikō Café Lumière Lumière Café Director's biography on page 2 page on biography Biografia nastronie 2/Director's reżysera habits andrituals. everyday family, of role the parents, and children between relationships – oftheJapanesedirector’scentenary birthday. Houcovers Ozu’s typical themes the celebrate to to Ozu Yasujirō homage an as made Café Lumièrewas ofhisstay inthecity.reconstruct thestory of trains,Tokyo's shesearches for places whichJiangusedto to visitand tries in the30s. Together Hajime, withherfriend obsessedwithrecording sounds out aresearch aboutJiang Wen-ye, a Taiwanese composer wholived in Tokyo A young writer Yoko returns to Japanfrom Taiwan where shewas carrying 16 Focus: Tajwan. Filmy Hou Hsiao-hsiena Agnieszka Kamrowska nalosykochanków.się formy wpływają komunikacji jakzmieniające pokazuje, różne Umieszczając epoki, wjednym filmietrzy które środki, zaproponował. Mambo wMillennium wykorzystuje reżyser przedstawia.filmów zokresu, który We współczesnym młodości Czasie została zrealizowana niemego, wpoetyce kina wpisującsięwestetykę Kwiaty Szanghaju,nowela ta wolnościCzas przypomina fabularnie Hou,tym okresie. bowiem sięw filmów akcjatych trzech rozgrywała obrazach. Nowela miłości zlat 60.czerpie Czas z autobiograficznej”„trylogii twórczość autora, obecnewe zestawiając wcześniejszych ze sobąpoetyki Filmem Trzy podsumowuje dotychczasową miłościHouHsiao-hsien opowiada oskomplikowanej relacji fotografa ibiseksualnejpiosenkarki. Japończyków. spod władzy Trzecia nowela sięwspółcześnie, rozgrywa wyzwolenia się wmłodymintelektualiście,narzecz Tajwanu spiskującym w barach bilardowych. zakochuje W drugiej noweli zroku 1911kurtyzana osadzona zhostessą żołnierza pracującą w1966roku przedstawia związek jakhistoria Chena, ukazują Tajwanu Nowela jednostek. kształtujeżycie Trzy historie miłosne, zagrane tych samych przez ShuQiiChanga aktorów: 2006-Grand Prix roku, reżyser MFFwErywaniu tajwański roku, najlepszy film tajwański najlepszy HorseFF2005-najlepszaaktorka, Golden nagrody: produkcja: 3HProcuctions, Films, Orly Paradis Films producent: ChangHua-fu, GillesCiment, Huang Wen-ying, LiaoChing-song występują: ShuQi,ChangChen,LiaoSu-jen,ChenShi-zheng montaż: LiaoChing-song zdjęcia: Lee Ping-bin Chu scenariusz: HouHsiao-hsien, T’ien-wen reżyseria: HouHsiao-hsien Tajwan 2005,120' Three Times /Zui haodeshiguang Trzy miłości

Director's biography on page 2 page on biography Biografia nastronie 2/Director's reżysera (Shu actress Qi) create a subtle of picture Taiwan’s and its citizens’ history life. from three distant decades, filmed withthesameactor (Chang Chen)and between a photographer andabisexual female singer. These love stories Taiwan’sindependence movement againstJapan’s occupancy. Alove affair A courtesan’s relationship withayoung intellectual, whoisinvolved in forA young agirl whoworks soldierislooking inbilliard clubs.

18 Focus: Tajwan. Filmy Hou Hsiao-hsiena HHH - Portait of Hou Hsiao-hsien / HHH - Un portrait deHou Hsiao-hsien /HHH-Unportrait HHH -Portait ofHou Hsiao-hsien HHH -Portret Hou Hsiao-hsiena Agnieszka Kamrowska i współczesnością. z sięobraz silniezwiązanego reżysera wyłania Tajwanem, jegohistorią ZdokumentuAssayasa karaoke. szlagiery iśpiewając kamerą przed karza piosen- opowiadającprywatnego, onieudanejpróbie podjęciakariery twórcy francuskiemu Dzięki Tajwańczyk życia odsłaniatakże skrawki reakcję społeczeństwa. Lwem,dzonemu Złotym weneckim na który Tajwanie żywiołową wywołał dużoObaj twórcy miejscapoświęcilifilmowi smutku Miasto (1989), nagro- Południe, żegnaj (1984), poznajemy powstawania kulisy Lato udziadka arcydzieł HouHsiao-hsiena: Chu T’ien-wen i Wu nim oraz Kao. aktorem Nien-jenem Dzięki Jackiem Assayas rozmawia także ze stałymiwspółpracownikami Hou:scenarzystami losach. dalszych ojego decydującym sięwydarzeniem okazał który oraz pobórdowojska, rozmówcą. Ze swadąmłodość wspomina burzliwą czasydzieciństwa, filmowca się francuskiego Houfotogenicznym okazuje W obiektywie i hojnym dokumentalistaodbyłna wczasiepodróży jakie Tajwan wpołowie lat 90. OlivieraDokument Assayasa jestzapisemrozmów zHouHsiao-hsienem, produkcja: AMIP, Arc Light Films, ChinesePublic Television producent: Xavier Carniaux, Peggy Chiao występują: HouHsiao-hsien, Wu Chu Nien-jen, T’ien-wen, LinGiang Lecoeurmontaż: Marie zdjęcia: Gautier Eric scenariusz: OlivierAssayas reżyseria: OlivierAssayas Fra ncja, Tajwan 1997,91’ Mistrz marionetek iczasśmierci (1985),Mistrz życia Czas (1996), których fragmenty wdokumencie. zacytowano (1996), których (1993) iŻegnaj

(ur. 1955r., P Olivier Assayas crossing their borders. crossing Cheung. way for ofcombining Heisknown theskilful filmgenres and internationally acclaimed film was IrmaVep from 1996, Asiancontemporary cinemainCahiers duCinémainthe1990s. first His 1955,Paris,(born France) Oneofthefirst European journalists to promote Olivier Assayas . ofSadness acclaimed City withthemaster andcreatingworking filmslikehighly of details the reveal screenwriters Chu T’ien-wen and Wu Nien-yen aswell JackKao. asactor They Taiwanese cinema.Besides, Assayas talkswithHou’s collaborators: career. of choices, thehistory Healsodiscusseshisartistic Taiwan and turous youth, the conscription which proved to be a decisive event for in Hou Hsiao-hsien Taiwan inthemid-90’s. Hourecalls hischildhood, adven- The Olivier filmisathedocumentationAssayas oftheinterviews madewith 2008 Pewnego lata /SummerHoursL’Heure d’été /Clean 2004 Czysta uczuć/Les sentimentales Destinées 2000 Ścieżki 1996 Irma Vep 1994 Zimnawoda /Cold Water /L’eau froide Wybrana filmography filmografia Selected / . uczuć, Demonlover iCzysta kina. francuskiego Trzykrotnie nominowany doZłotej Palmy zafilmy Ścieżki Paris s’éveille muNagrodę Jeana (1991)przyniósł Vigo dlamłodegotwórcy metrażami lat naprzełomie 70.i80.,film azjatyckie. Debiutował krótkimi Na łamach „Cahiers duCinéma” kino popularyzował jakojedenzpierwszych aryż, Francja) Syn francuskiego scenarzysty Jacquesa Francja) Rémy.aryż, scenarzysty Syn francuskiego starring Maggiestarring

his later

20 Focus: Tajwan. Nowa Fala Agnieszka Szeffel witalnością. zazjatycką która połączyła inspirację minimalistycznym kinem europejskim Edwarda Yanga to jeden ze sztandarowych przykładów tajwańskiej Nowej Fali, układanka Miejska finale. zaskakującym w się skumulują emocje kontroli spod nią przez Uwolnione historii. tej akcją kierowała będzie Chick White sprawczą, potencjał mrocznej energii. Nawet unieruchomiona, z nogą w gipsie, czej ksywce JejpostaćpowracaWhite wfilmiejak ma siłę Chick. refren, który Podczas strzelaniny fotografik policyjnej zrobi oprzestęp- zdjęcie dziewczynie fikcja, którąby udawała kształtujątak, prawdę, rzeczywistość. na wpływa ścią wsurowy, rozedrgany świat. sposób się, Obojeprzekonają miejski wjaki domu oraz młody, egzaltowany zasobnąprzeszło- przed ucieka fotografik, który w dusznym swojego kręgu małżeństwa, wczterech ścianachmieszczańskiego zamknięta kryzysie, twórczym w pisarka – artystów dwójka się znajduje zestrukturę, postaci. sobąniezwiązanych łącząclosyniczym W jejcentrum opowiada historie, miasto wymyśla nastroje. Yang złożoną narracyjną tworzy przestrzeń kinie ich W Antonioniego. Michelangela architekta spotyka filmu wczesnego swojego pośrednictwem Yang, Edward za architekt, Niedoszły AwardInstitute 1987 - Sutherland Trophy, MFFwLocarno 1987 - Srebrny Lampart nagrody: Asia-Pacific Film Festival 1987 – najlepszy scenariusz, British Film produkcja: Central Pictures Motion Corporation producent: Fei Deng Lin występują: Cora Gu, Miao, Bao-ming Wang An Xiaoliang muzyka: Weng Liao montaż: Ching-Song zdjęcia: Tsan Hang scenariusz: Edward Yang, Hsiao Yeh reżyseria: Edward Yang Tajwan 1986,109’ The Terrorizers /Kong bufen zi Terroryści

Day, Director inCannes 1991)andBest (for Yi Yi, 2000). him prestigious awards such asFIPRESCIinSingapore (for ABrightSummer figures oftheOne ofthemostimportant Taiwanese New Wave.His films won in1947Shanghai,China,anddied2007LosBorn Angeles, the USA. Edward Yang Taiwanese New Wave that fusesEuropean minimalismwithAsian vitality. the of examples brightest the of by one Yang is constructed puzzles Urban create could influence the reality. labirynth. his pastintheurban They bothdiscover they how thefiction a writer having acreativity andayoung to crisis escape photographer trying artists: are characters Central other. each to related not people of stories makes upthemood. Yang creates acomplex narrative combining structure city the and story the brings that space the is this Antonioni: Michelangelo architect an YangEdward meets architect With The Terrorizerswould-be a 2000 Iraz idwa / Yi Yi /AOne anda Two jiang/Mahjong 1996 Ma 1986 Terroryści /Kongbufen zi/ The Terrorizers z 1985 Historia Tajpej /Cing meijhuma/ Taipei Story 1983 Tego /Haitandeyitian dnianaplaży That Day, ontheBeach Wybrana filmografia roku” wPusan. za Mahjong,nagrody Yi zareżyserię Yi tytułu wCannes, czy 2007 „Reżysera Laureat wielunagród, m.in.nagrody Alfreda Bauera nafestiwalu wBerlinie Debiutował w1982roku nowelą wnowofalowym Time Desires In Our . zbiorze i Hou Hsiao-hsiena Tsai Nowej przedstawiciel tajwańskiej Fali. Ming-Lianga, (ur. 1947r., Szanghaj, Chiny -zm.2007r., Los Angeles, USA) Czołowy, obok Edward Yang / Selected filmography/ Selected

22 Focus: Tajwan. Nowa Fala Focus: Tajwan – Nowa Fala Chao, Chen, Chao-jung Chien-lien Wu, Kuei-Mei Yang, Sylvia Chang, Winston występują: SihungLung, Yu-Wen Wang, Mader muzyka: montaż: Tim Squyres zdjęcia: JongLin scenariusz: Ang Lee, JamesSchamus, Wang Hui-Ling reżyseria: Ang Lee Tajwan, USA1994,124’ Eat Man Drink Woman / Yin shinannu kobieto i mężczyzno pij, i Jedz Lester Chan Chit-Man producent: KongHsu Corporation,Good Machine Central Pictures Motion produkcja: Ang Lee Productions, nagrody: Asia-Pacificnagrody: Film Festival 1994 – najlepszy film, Kansas City Kansas City film, Film – najlepszy Critics CircleCritics Award -najlepszy film nieanglojęzyczny, Award film -najlepszy National Board Review nieanglojęzyczny na przedmieściach. Członkowie rodziny spotykają siępodczasniedzielnego Członkowiena przedmieściach. rodziny spotykają w Tajpej, kulinarnej i rodzinie. Emerytowany szef kuchni w największej sztuce chińskiej restauracjitradycyjnej wartościach: chińskich podstawowych o opowiada – Fali W globalizującym się świecie Ang Lee – przedstawiciel tajwańskiej drugiej Nowej wystawnego obiadu, omawiając swoje sprawy - to uświęcony rytuał. rytuał. uświęcony to - sprawy swoje omawiając obiadu, wystawnego Agnieszka Szeffel i kuchnią meksykańską wgłównej roli. meksykańską i kuchnią z Hectorem Elizondo Elizondo Hectorem Tortilla nakręciła z Ripoll W 2001roku María Soup Jednak spokojne Jednak światowym kinie. Film doczekał się też amerykańskiego remake’u.światowym Film kinie. sięteż amerykańskiego doczekał Akcji towarzyszą jedne z najbardziej spektakularnych scen kulinarnych w

wdowiec Chu mieszka z trzema niezamężnymi córkami w starym domu Pan Chu traci smak i wiernego przyjaciela, który był jegoprawą który ręką Pan Chutraci przyjaciela, smakiwiernego życie, harmonia zostanie harmonia życie, zachowana. właśnie się zakochała. Choć zaskakujące przewartościująwybory ich samotna, usychającaw restauracji. bezmiłości Najstarszacórka, nauczycielka chemii,Jia-Jen odanonimowego dostajelisty nauczycielka adora- tora. Średnia córka, robiąca karierę w korporacji, Jia-Chien wyemigrować doEuropy, – Jia-Ning anajmłodsza-studentka

do tej pory domowe ognisko zaczyna ognisko domowe pory tej do

przygasać. przygasać.

zamierza

most fabulous cooking scenes evermost fabulouscooking filmedinthecinema. personal life. Life ofMr. Chu’s familyappears onscreen alongsidethe away.three daughters alsoface changesintheir The passed has man right-hand his was who friend closest His taste. of sense losing is Chu Mr last. to not seems happiness quiet this But prepared dinner. of Taipei. Sunday The over isto family ritual meetevery awonderfully He lives withhisthree daughters unmarried inanoldhousethesuburb Chu, thechefof thegreatestMr Chineserestaurant in Taipei isnow retired. 2007 Ostrożnie, pożądanie /Lust, Caution jie /Se 2005 Tajemnica Brokeback /Brokeback Mountain Mountain Wo huzanglong smok/Crouching 2000 Przyczajony ukryty tygrys, Tiger, Dragon / Hidden and Sensibility iromantyczna /Sense 1995 Rozważna weselne / 1993 Przyjęcie The Wedding Banquet/Hsiyen Wybrana filmography filmografia Selected / wBerlinie. Niedźwiedziem Złotym Rozważną iromantyczną na podstawie powieści Jane Austin, nagrodzoną m.in. nafestiwalu wBerlinie. Złotego Niedźwiedzia W 1995roku debiutował w USA Tajwanie filmy. wyreżyserował trzy weselne otrzymał Jedenznich-Przyjęcie Na nagród. kolekcjoner artystyczne, i jak komercyjne, zarówno sukcesy Ang Lee (ur. 1954r., Pingtung, Tajwan) iproducent, Reżyser odnoszący IFF’s Bear. Golden him thesecond Berlin brought andSensibility USA debutSens in1993. Banquet that won inBerlin Bear Golden Two years later, hisexcellent and producer made three films in his homeland, one of them is director film winning award Taiwan. Pingtung, The in 1954 in Ang Lee. Born

The Wedding

24 Focus: Tajwan. Nowa Fala Agnieszka Szeffel ichludziirzeczy, nimi namiętności. jących wstrząsających strefę poprzez sobie nietylko czasową, aleipodobieństwo zdarzeń, otacza- Bohaterowiekilometrów,tysiące wokół oddalenio siebie, krążą fizycznie bliscy Jean-Pierre’aspotka Léauda. będzie oglądał400batów rami Hsiao-kang Truffauta, w dziewczyna Paryżu zgodniezwyznaczonym niegoczasem. przez ducha ojcaizacznieżyć Wieczo- pejski wszystkie zegarki, jakie wpadną mu ręce. Matka uwierzy, że to działanie zanieznajomąprzestawi naczaseuro- ztęsknoty doParyża, Hsiao-kang wyjedzie sprzeda własny zegarek. Ten przedmiot ich ze sobą połączy - kiedy dziewczyna chwili postaci.Poznanej Hsiao-kang w każdej iwkażdej dziewczynie naulicy wierzy, że duch ojcamoże Matka powrócić kadzideł. czućzapachpłonących ka, lamp- które pali sięczerwona w mieszkaniu, nią drogę. dzielizmatką, tej Od pory w Tajpej,Mieszkający odprowadza sprzedawca ojcawostat- zegarków Hsiao-kang imiłości. i samotności,rozpaczy Tati. filmowej poezji straty Nakręcony pośmierci jestprzykładem ojcareżysera, Bressonowi -Robertowi iJacquesowi kina francuskiego mistrzom Ming-Lianga Melancholijny hołdzłożony François Truffautowi iinnym ważnym dla Tsaia nagroda specjalna jury najlepszy reży-ser, najlepsza aktorka drugoplanowa, Golden Horse FF 2001- aktor,jury, MFF Cinemanila 2002-najlepszy Asia-Pacific film, FF2001-najlepszy reżyser, MFFwChicago2001-najlepszy nagrody: najlepsze zdjęcia, nagroda produkcja: Arena Films, Homegreen Films Cecilia Yip, Jean-Pierre Léaud występują: Lee Lu ChenShiang-chyi, Kang-sheng, Miao Yi-chin, Tien, montaż: ChenSheng-chang zdjęcia: Belhomme Benoît scenariusz: Tsai Ming-Liang, Yang Pi-ying reżyseria: Tsai Ming-Liang Francja, Tajwan 2001,116’ What Time Is It There? nabianjidian /Ni Która tamjestgodzina?

television. in1993ishisdirector’s TheoftheNeon God Rebels debut. in making Taipei, heworked in theatre and wrote many for scripts filmand representativesimportant of Taiwanese minimalism.After studyingfilm in1957Kuching,Born Malaysia. The famousfilmmakerisoneofthe most Tsai Ming-Liang like apoemaboutloses, loneliness, despairand love. director’s personalfilm was madeafter This very own father passed away.It is Paris. watch hecanhave Hemakesevery inhishandsto show theParis time. linksthetwo together. sellsherhisown. It a watch, Hsiao-kang Shegoes to husband’s cancome spirit backanytime. When agirl comes to hisstallto buy intheflat helivesoften inwithhismother.His mother believes that her father passedaway, the red lampisalways onandincenses are burntvery lives in Hsiao-kang Taipei andsellswatches onthestreet for living. After his 2009 Twarz /Face / Visages chcę spać sam/IDon’t2006 Nie Want to SleepAlone /Heiyan quan chmura / 2005 Kapryśna The Wayward Cloud/ Tian bianyiduoyun 1998 Dziura / The Hole/Dong / 1997 Rzeka The River/Heliu Wybrana filmografia oftheNeonGod.Rebels pisał scenariusze filmoweDebiutował i telewizyjne. w1993 filmemThe roku 1982rokuOd pracował wteatrze jakoproducent, ireżyser, scenarzysta of w Taiwan Tajpej. University Culture Chinese w auteurs.Studiował pejskich Nowej przedstawicieli tajwańskiej z najważniejszych Fali, wielbicieleuro- jeden instalacji, filmowych twórca Reżyser, Malezja) r., Kuching, (ur.1957 Tsai Ming-Liang / Selected filmography/ Selected 26 Focus: Tajwan. Nowe Kino Tajwanu Agnieszka Szeffel muzyka. Surrealistyczną itradycyjna atmosferę kolory intensywne podkreślają zębów. do pasty pomocą za smutku grymas twarzy na wywołać jak też, się Dowiemy panów? dla magazyny będą potrzebne słodyczy, ulubionych i pośmierci, oprócz życiu ojcuwnowym papierosówz czarnym humorem. Czy melancholianieustannie przeplata się jednakzabawnezdarzają wyrwy, rytuału ramach wytyczonych W czasie. podniosłym innym, w zatrzymuje wspomnień, do skłania bliskich, śmierci po cierpienie oswaja czynnościach społecznością, zludową oka mądrością, rzut która wdziwacznych napierwszy prowincjonalną z skonfrontowani zostaną miasta wielkiego z Intelektualiści taoistycznych ceremonii żałobnychmistrza cykl przez musiprzejść rytuałów. ojcu. Pogrzeb ten odbędziesięzasiedem dni,przez czasrodzina podopieką zmarłemu drodze ostatniej w towarzyszyć by Zhuang, kuzyn i Da-zhi brat młodszy jej Mei, dzieci: już dorosłe tam Przyjeżdżają Tajwanu. wybrzeżu zachodnim na Changhua, rodzinnego z przyjaciele i sąsiedzi krewni, jej się jie), nagrodzonej Award Literary LinRungSan w2006roku. Naplanieznaleźli Funeralna komediaabsurdu, napodstawie nakręcona noweli Essay Liu(LiuZi- nagrody: Taipei Film aktor Festival scenariusz, najlepszy 2010–najlepszy produkcja: Magnifique CreativeMedia Production producent: Wang Yu-lin Shiang występują: Wang Yu-lin, Wu Peng-fon, Wang Li-Wen, Wu Tai-po, ChenCha- montaż: Wang Yu-lin zdjęcia: Fu Shih-Ying scenariusz: Essay Liu reżyseria: Wang Yu-lin, Essay Liu Tajwan 2010,93’ Seven Days inHeaven /Fu houqiri 7 dniodchodzenia

Normal University.Normal Taiwan National Education, Continuing and Adult of Department the at studied She writer. and Journalist Taiwan. Changhua, in 1980 in Born Eassy Liu Taiwan of University andtheSchool inNew Visual Arts York. National at Forestry of School the at studied He Production. Media Creative in1964 Born Taipei, Taiwan. Television director andtheheadofMagnifique Wang Yu-lin confronted withaprovincial andtraditional community wisdom. are intellectuals humour, black and melancholy of elements combining follow Taoistbrilliantly , inHeaven to thedeceased. rituals mourn 7Days In journey. The funeral isheldinseven days andby thenthefamily isobligedto well astheircousin Zhuang, come to accompany theircloserelative inhislast as Da-zhi, brother her and Mei – children adult His of Taiwan. coast west the Changhua, in dies man A Award. Literary San Rung Lin the with honoured Zi-jie) (Liu Liu Essay by novel the on based absurd, the of comedy funeral A 2010 7dniodchodzenia /Seven Days inHeaven /Fu houqiri Filmografia / Filmography University.Normal ofAdult andContinuingw Department Education, National Taiwan (ur. 1980r., Changhua, Tajwan) studiowała ipisarka, Dziennikarka Eassy Liu Stoi naczele firmyMagnifique producenckiej Creative Media Production. Jorku. Nowym w Arts of Visual School w oraz University Taiwan National at (ur. 1964r., Tajpej, Tajwan) telewizyjny. Reżyser Studiował ofForestry wSchool Wang Yu-lin

28 Focus: Tajwan. Nowe Kino Tajwanu Cannot Live Without You Agnieszka Szeffel bezradnych. czy biedniejszych, jestichstosunek społeczeństw domniejszych, dojrzałości bezlitosną społecznąhierarchię, że miarąDai pokazuje przypominając, dzienników. akcie ojcowskiej miłości,stanie siębohateremdesperackim telewizyjnych by w motocyklu, Tajpej sięnaiwnąnadziejąnapomoc. karmić Wreszcie w na swoim całąwyspę walkę obojętnością, przejedzie iurzędniczą zbiurokracją szkoły, dowie się, że niejestprawowitym Rozpocznie siedmiolatki. opiekunem sięzbiedy. pomoże wyrwać Próbując dziewczynce do edukacji zapisaćjądo kobietę, wychowuje ichwspólną córkę. Li maświadomość, dostęp że tylko napołudniowo-wschodnimKaohsiung, wybrzeżu Tajwanu. Opuszczony przez Li na baraku zwidokiem Wu-Hsiung wrozlatującym sięportowym mieszka nafaktachhistorię. Niewykwalifikowany robotnik zmniejszościopartą Hakka, Jego czarno-biały, surowy, sfotografowany pięknie melodramat opowiada nowofalowego francuskiego neorealizmu zaangażowania. czy kiego Nowejnego dlatajwańskiej Fali zlat 80.,asięgającgłębiej–dotradycji włos- nych zHongkonguipowrót naturalizmu, klisz dopoetyckiego charakterystycz- na Szansą kina Tajwanie jestdziś-zdaniem Leona komercyj- Daia -porzucenie Film Festival izdjęcia –najlepszareżyseria FestivalInternational D-Cinema –najlepsze wKawaguchi zdjęcia, Asia-Pacific HorseFilmGolden City Festival iscenariusz, Skip film, reżyser 2009–najlepszy nagrody: Taipei Film FestivalMedia Choice film, Award, 2009–najlepszy produkcja: PartyzooFilm, Luminoso Film producent: Chen Wen-pin występują: Chen Wen-pin, LinChih-Ju, Chao Yo Hsuan, muzyka: Tamio montaż: Leon Dai zdjęcia: ChangHsiang-yu, Chou Yih-wen scenariusz: Leon Dai,Chen Wen-pin reżyseria: Leon Dai Tajwan 2009,85’ No puedo vivir sin ti ti sin vivir puedo No

Cheng-sheng (Sweet Degeneration, March ofHappiness ). productions. Heiswell-knownfor filmsdirected hisrolesby Lin inart-house television films, Troupe), Acting Ping-Fong Company, Theatre (Godot in1966 Born Taiwan. Director, actor, intheatrical plays poet. Heperforms Leon Dai inspiration. film’s the real-life echoes which in act desperate a to him lead frustrations His bureaucracy. merciless the by down ground being Li of process painful the begins This guardian. legal her as recognised not is Li mother, Mei’s to father wants to register herat alocalschool. As hewas notofficiallymarried the age, school reaches girl the When Mei. daughter, only his with hovel port abandoned an in lives minority, Hakka the from laborer unskilled an Li, facts. on based story a brings film shot beautifully white, and black This 2009 Nopuedovivirsinti 2002 Taipei Twenty / Something Tai beizhao9wan 5 2001 Two Summers(kr.m.) Filmografia / Filmography Oscara. o walce w ). Jegodrugi filmNopuedovivirsinti reprezentowałBetelnut Beauty Tajwan Crusoe, Robinson’s Happiness, of March Degeneration, Cheng-shenga (Sweet Lin filmach art-house’owych w ról z znany szczególnie Jest reklamach. i telewizji kinie, w gra 1993 Od Troupe). Acting Ping-Fong Company, Theatre (Godot teatrze w pracuje 1990 Od poeta. i aktor r., Reżyser, (ur.1966 Tajwan) Leon Dai

30 Focus: Tajwan. Nowe Kino Tajwanu Agnieszka Szeffel wymiany. do przedmioty najdziwniejsze i filmu wielbicieli gromadzi Tajpej) Street, Fujin 393 (No. Café Daughter’s naprawdę: istnieje dziś kawiarnia filmowym planie na filmów Kar-waia, melancholię. Zbudowana poczucie humoruidelikatną Wonga wczesnych atmosferę tu się wyczuwa dokumentem a romansem, komedią, Hsiao Ya-chuan raz poraz oddajegłosrealnym mieszkańcom Tajpej. Między bezcenne. przecież bywają właścicieli swoich dla a policzalna, się staje wartość ich - reżyser przekonuje – rzeczy znaczenie spłyca ale zły, jest nie Pieniądz śpiewu. jego posłuchają może chętnie Nie jejkupić, wzamianbywalcy piosenkami. książkę zjapońskimi tów iusług. Zdarza sięwięc, że ktoś, popijająckawę, znajdzienapółce rzadką dóbr wymiany miejsce jednocześnie a caffee-shop, się staje lem diasporę na Tajwanie wcelu wzbogacenia się, innądrogę.symbo- wybierają Jej chińską budujących wodróżnieniuCórki, dekady przez odpokoleniamatek, dokafejki. przyciągnąć ich jak tym, o myśli Josie siostra młodsza Jej klientów. na czeka i kawę inny dniaprzygotowuje deser, niemal nieobecna,każdego Skupiona, parzy kawiarnię. otwiera - marzenie swoje realizuje Doris pracę, stałą Porzuciwszy nagrody: Taipei Film Festival 2010–Nagroda Publiczności produkcja: Image Brick Team producent: Jui-LanHsiao, HouHsiao-hsien występują: GuaiLun-mei, LinZaizai,HanChang, Atari Kosuke, Ma Yu-Li HoZhi-Jian, SummerLeimuzyka: montaż: Tao Chu-Chun zdjęcia: Lin Tse-chung scenariusz: Hsiao Ya-chuan reżyseria: Hsiao Ya-chuan Tajwan 2010,82’ 36gegushi Di Taipei Exchanges Exchanges Taipei

– przedmio- –

on thesetisnow the Ya-chuan fills in the story with flavours of romance and comedy. A dream built stories.skills, With auniquesenseofhumourandgentle melancholy, Hsiao Café, itsoonbecome customers. As her sister Josie tries to first of all bring people to their Daughter’s for waits and coffee brews desserts, prepares she absent, almost work, her abandonsherpermanentjobto openacosyDoris café in Taipei. Focused on 2010 Taipei Exchanges /Di36gegushi daizhuizhu /Ming Image 2001 Mirror Filmografia / Filmography nowoczesną One. Red kamerą niego Taipei filmemnakręconym tajwańskim Exchanges jestpierwszym inaFukuoka Asian FilmMFF wSalonikach Festival. Wyreżyserowany przez Jego debiutMirrorImagez2001roku zdobył nagrody naMFFw Vancouver, reżyserów. jednegozczołowych tajwańskich -HouHsiao-hsiena, założyciela (ur. 1967,Tajpej,Tajwan) 3H zfirmą związany Films, Reżyser asystent jej Hsiao Ya-chuan festivals in Vancouver and Thessaloniki. debutfilmMirrorImagewas awardedHis at Fukuoka Asian Film Festival and assistant withthe owner andrenowned Taiwanese director, HouHsiao-hsien. in1967 Born Taipei, Taiwan. Involved in3HFilms company, Hsiaoworks asan Hsiao Ya-chuan gathers fansofthefilmalongwithstrangest items inthe world.

s real Daughter’s Café runin Taipei (393Fujin Street) and an extraordinary place to exchangean extraordinary goods, services, 32 Focus: Tajwan. Nowe Kino Tajwanu Agnieszka Szeffel w finale.usłyszymy Jego brat Yuraw zagrał w filmie podwójną rolę Buty/Taquna. Ostatnią skomponowaną naglepodczaskoncertu. niegopieśń przez zmarłemu Film jestdedykowany Atayal, muzykowi jednemuzbraci Yukan -Bulangowi, prawdę osobie.plemię nanowo odkryje jącego miejscadlaswojego ludu. Atayal to „prawdziwy człowiek”, Taqun i jego Ulegnie wypadkowi. W śpiączce wcieli sięwpostaćdawnego wodza Buty, szuka- ministerstwa. polecenia chińskiego wykonywać biernie czy korzeni, atayalskich dylematem protesty -poprzeć rodaków dyskryminowanych iwrócić doswoich niem niewygodnych tubylców zmiast. państwowy Urzędnik Taqun stoi przed tość ze światem duchów, historię dawnych wysiedla- migracji z przymusowym ze aleiprzeszłość współczesnością, gatunki, rzeczywis- nietylko łączy Reżyser Han. wdrugiej zkontynentu połowie XX Chińczycy przybyli wieku stanowią Tajwańczyków Większość mniejszości. zasymilowanej przeważnie tubylczej, 2% na się składają które plemion, z ToAtayal. – jedno wyspy ludność rdzenną przez zamieszkiwanym Tajwanie, północnym po Wen-pina Chen podróży rok ponad trwającej efektem jest - etnograficznego filmu Filmowy esej-połączenie zaangażowanego dokumentu ifabułyzelementami produkcja: Luminoso Film Co Ltd producent: Jennifer Chen,Slowe Yang występują: Yuraw Yukan, Lin Yung-Heng Bulang muzyka: Yukan montaż: Leon Dai,LinChih-Ju zdjęcia: Hsin-HuaFen Mahua scenariusz: Chen Wen-pin reżyseria: Chen Wen-pin Tajwan 2010,72’ Everlasting Moments /LingHunDeLu Cheng Wędrówka dusz

inhabited by the Atayal people, one of the largest groups of Taiwanese ethnographic film,isthe result ofChen‘s journey to theNorthern Taiwan, and feature documentary, the of elements combining essay, cinematic This 2010 Wędrówka /Everlasting Lu /LingHunDe Moments Cheng duszy 2008 Once Upona Time (kr.m.) Filmografia / Filmography: centem zagrał filmu też głównąLeona DaiaNopuedovivirsinti,wktórym rolę. AwardRemi naMFFwHouston 2008.Jestwspółautorem scenariusza iprodu- Platinum metraż OnceaTime Upon otrzymał wparlamencie. Jegokrótki nikiem pracownikiem socjalnym, Zanim zająłsięfilmem, urzęd- był dziennikarzem, Chen Wen-Pin displacements of the aborigines from the cities. ofpastmigrationsthe reality andtheworld ofspirits, andforced thehistory The director combines notonlythegenres butalsothepastand thepresent, of Nopuedovivrsinti,was itsco-producer andleadactor. the Platinum Award Remi at Houston IFFin2008.Heco-wrote thescreenplay filmOnceaTime Upon was honoured with Hisshort an officialintheparliament. Before he started to work in the film industry, he was a journalist, a social worker, Chen Wen-pin roots orto passively follow ministerial instructions. protests byto hisdiscriminated support compatriots andreturn to his Atayal

A high official faces a dilemma –

aborigines.

34 Taste of Korea. Hong Sang-soo 2011 The Day HeArrives chonbanghyang /Book /Oki’s2010 Oki Movie /Ok-hui-ui yeonghwa 2010 Hahaha 2009 bang-moon (segmentVisitors Lost intheMountains) /Eo-ddeon 2009 Like You itAll Know /Jalaljidomothamyeonseo andDay2008 Night /Bam gua nat 2006 Woman /Haebyeonui ontheBeach yeoin 2005 A Tale jangjeon ofCinema /Geuk 2004 Woman istheFuture / ofMan Yeojaneun namjauimiraeda balgyeon the 2002 OntheOccasion ofRemembering Turning Gate /Saenghwalui 2000 Virgin Bare Stripped by HerBachelors/Oh!Soo-jung 1998 The Power Province ofKangwon uihim /Kangwon-do 1996 The Day aPig Fell Intothe Well /Daijigaumulepajinnal Filmografia / Filmography of themostoutstandingKorean directors. has developed his distinctive directing style that earned him the opinion of one (1996) was honoured withthemainaward at Rotterdam IFF. Since thenHong Korea.debutfilm in1960Seoul, South Born His rozpoznawalny styl. filmów według własnegoscenariusza, stworzył kilkanaście nakręcił tej pory Into The Well zdobył główną, który nagrodę nafestiwalu wRotterdamie. Od Angeles, ChicagoiParyżu. Debiutował aPig w1996roku filmemThe Day Fell koreańskiego. kina Studiował naUniwersytecie wSeulu, wLoswspółczesnego reżyserów oryginalnych najbardziej z Jeden Płd.) Korea r., Seul, (ur.1960 Hong Sang-soo The Day aPigThe Day Fell Into theWell ho, Kim Jee-woon i Ryoo Seung-wan przyznał Hongowi tytuł reżysera roku. reżysera Hongowi tytuł Seung-wanho, przyznał iRyoo Jee-woon Kim słynny klub kina, skiego „Director’s Cut” Park wskładzie: Joon- Chan-wook, Bong roku prestiżowego magazynu „Cahiers duCinéma”. koreań-W 2006świeżakrew W 2005roku ATale ofCinema(Geuk jangjeon)znalazł sięnaliście10filmów Regard). Certain Un sekcji konkursie w zwyciężył roku 2010 (film Hahahaw Cannes w m.in. filmowych festiwalach międzynarodowych na i nagradzane kinematografiiwydarzeniem. Jego filmy, a ma ich na koncie 13, są prezentowane Pojawienie firmamencie byłodlakoreańskiej nafilmowym się Honga Sang-soo Takeshiego Ho Kitano, atakże JiaZhang-kezChin,czy Yuhanga zMalezji. Tsaia iwczesnego Hirokazu i Ming-Lianga Kore-edy Wu Japończyków Nien-jena, minimalizmu, tużobokreżyserówazjatyckiego z Tajwanu: HouHsiao-hsiena, chonbang hyang, HeArrives (Book The Day 2011),umieszczają gowobszarze aPig- The Day Fell into theWell (Daijigaumulepajinnal),poostatnią produkcję czą Honga od debiutu w 1996 roku, nagrodzonego na festiwalu w Rotterdamie śledządrogę Francuza twór- z kinem którzy Rohmera. Bardziej Erica dociekliwi, doporównań krytyków skłaniają uczuciowym na życiu ności iskupienie ulicami. Prostota świata przedstawionego, izwyczajność rodzaj prowincjonal- manipulować, przesiadywać w barach przy drinku, wędrować bez bohaterompozwala –często daremnie –zmagaćsięze słabościami, plotkować, kilku wchodzących ze sobą w relacje postaci. Reżyser cierpliwie i z humoremcodzienność pokazując mikrokosmosach, przestrzennie ograniczonych w Hong opowiada proste „miejskie” historie. Akcjasię jegofilmów rozgrywa przypadkowości. dlafilmowców spontaniczności, rzadkiej jest tupodwarstwą zKorei lekkości, ukryta dramaturgiczna struktura Precyzyjna kraju. bogactwa kulturowego z scen przemocy, zmysłowego symbolicznych erotyzmuform czy czerpiących sięjąokreślać. poza stereotypy,W jegofilmachnieznajdziemy zwykło którymi wykracza kinematografii, dandysemSang-soo Hong koreańskiej Nazywany azamiarem przypadkiem między Hong Sang-soo

celu

kilkoma

w Korei burzliwy – społeczne protesty po prawie 20 latach dyktatury, latach 20 prawie po protesty społeczne – burzliwy Korei w był studia, rozpoczął którym w 1980, Rok Chung-Ang. Uniwersytetu teatralnej reżyserii wydział na też wstąpił pianinie, na gry się uczył nałogów, władzy wATalektórą odtworzył sentymentalnie sięspod ofCinema.Chcącwyrwać dopróby reżysera doprowadziło samobójczej, życie przyszłego Dekadenckie atmosfery, jegofabułami. która unosisięnadwszystkimi zgroteskowej, pochodziwznacznejmierze rzeczywistości, pijackiej karykaturą zresztą częstoseksu, który sięnieudaje. Wrażenie, jest Honga Sang-soo że kino są zdolni do głębszej refleksji, szczerej rozmowy, zawiązywania przyjaźni, czy do i ciasnych restauracyjkach. uHonga Właściwie dopiero poalkoholuKoreańczycy pretekst pora jestdobra, by ikażda długie przez godziny biesiadować wbarach każdy a nogach, na się chwieją nieustannie bohaterowie jego – filmach w Doświadczenia wczesnej ryżową. upijał sięsoju, wódką młodościwykorzystał paliłjaksmokicodziennie –umawiał sięnarandki, towarzystwo w rozrywkowe niemiałynicwspólnego zenastolatka sztuką. W szkoleśredniej Hongwpadł wycofanego zainteresowania początku Z dziadkowie. wychowywali dzieci ich czwórkę rodziców rozwodzie Po dzieciństwo. szczęśliwe jednak to było często tegopisarze okresu gościlinacałonocnych imprezach wjejdomu. Nie - Yeonhap Films. więcwielcy literacki, wydawała prestiżowy Matka magazyn koreańskiego renesansu (1964–69) dekady pierwszej firm z najważniejszych w rodzinie producentów filmowych. Jego rodzice pracowali m.in.dlajednej garściamiczerpieSang-soo zwłasnejbiografii. Urodził sięw1960Seulu, w roku dlascenariuszy,Inspirację pisanych nagorąco naplaniezdjęciowym, Hong że nigdy nie porzucił opowiadania historii na rzecz eksperymentów formalnych. mimo jestuważany kina zapostaćznaczącąiunikalną, wielbicieli artystycznego Choć jegotwórczość sukcesów nieosiągaoszałamiających komercyjnych, przez którego powołał naswojego patrona. Uprogu lat 90.spędziłteż rok wParyżu, Bu Louisa Ozu, filmami Yasujiro zachwyt przeżył kina, się ucząc Ameryce, W Zjednoczonych nastudiafilmowe w and CaliforniaCrafts. College of Arts doStanów wobecczasie naoporze Hongwyjechał porządku, narzuconego subkulturze, skoncentrowanej mogąc odnaleźć sięw studenckiej Nie wtym doszedł wojskowy stłumionewGwangju, reżim. dowładzy krwawo ñ uela, Carla Theodora Dreyera, a przede wszystkim Roberta Bressona, Bressona, Roberta wszystkim przede a Dreyera, Theodora Carla uela,

zostały

zdystansowaną kamerą; unikanie finału rozwiązującego konflikt, finału epizodycznośćzdystansowanąrozwiązującego unikanie kamerą; zachowań wdługich ujęciach realizowanych obserwacji na rzecz statyczną, momentów akcji;rezygnacja zpogłębionej psychologiinajatrakcyjniejszych dążeniach, anawet teraźniejszości, celowe pomijanielubwerbalne opisywanie przeszłości, ich o wiedzy brak uniesieniach; melodramatycznych i drinku) przy wściśleokreślonym (głównie obszarze podczasspotkań czynnościach codziennych ich na postaciami, kilkoma między relacjach na skupienie że filmywydająSang-soo nawet Honga sięosobne.tym tle na Wspomniane wowe cechy minimalistycznego prototypu, aleijegodeformacje, sprawiające, Według Bordwella można podsta- znaleźć wtwórczości nietylko Koreańczyka nazywa geometrią”.„ukrytą Moonyung,, 2007Korean Film HongSang-soo Council), źródło tego wrażenia HongSang-soo’sw esejuBeyondMinimalism: Asian Lesson Huh Geometry ([w:] etiudy, epizodyczne iskomplikowane. Honga David Bordwell, kino analizujący namyśl niskobudżetowe, przywodzi Sang-soo choćdopracowane, szkolne bohaterów.przez Ztego też powodu, ztwórczością zetknięcie Honga pierwsze fabuły narozdziały zawierające osobnefilmy zrealizowane bądźoglądane Movie (Ok-hui-ui yeonghwa, 2010), cechąktórych charakterystyczną jest podział bądź dramatyczność. Najlepiejilustrująto: wspomniane filmowców, życiem wyborach śmieszność, wich ze zwykłym odsłaniająctkwiącą kacyjny, chwilami patetyczny autotematyzm filmowy nieustannieprzeplata się -niedokońcapoważnymi problemami. perspektywy Prowo-z zewnętrznej - wnichzamknięte, małespołeczności,wstrząsane tworzą ikrytycy artyści rozpoznawczymznakiem jegofilmów.Bohaterowie: intelektualiści, reżyserzy, stałosię Środowiskow Korea National szkołyartystycznej University ofArts). (m.in. wroli uniwersyteckich studenta, apotemw kampusach wykładowcy własnej –JeonWonSa, ważnym rozdziałem były lata spędzone wjegożyciu aod2003roku we AExport, Dong rynku inajwiększej nakrajowym matki) jego do (należącej Seoul Cinetel producenckich: firmach w pracy Oprócz zakamarkach. paryskich siębezcelu pomałoatrakcyjnych iwałęsającym z Seulu, romansującym (Bamguanat, (MK2)oraz 2008)omalarzu wfabuleNightandDay Karmitzem producentemco znalazłoodbiciewe zfrancuskim współpracy Martinem A Tale ofCinemaiOki’s 35 36 Taste of Korea. Hong Sang-soo przedstawiony w postaci studenckich etiud, nakłada sięinny,przedstawiony etiud, nakłada wpostaci studenckich z związany doświadczonymkolegą ze studiów reżyserem. Naten istarszym, dylemat, młodym dwoma kochankami: która między stara siędokonać wyboru Movie zróżnych szkołyfilmowej, śledzimy studentki dylematy perspektyw wjegofilmach niebrakuje.których części Wpodzielonym Oki’s nacztery Te opowiada gdyHongSang-soo paralele omiłosnych sączytelne, trójkątach, losem. naszym zza pleców kieruje zbiegu okoliczności,który przemyślanychwynikiem kroków, świadomych naileopiera sięna decyzji, imprezy. powraca doswojego jest Reżyser ulubionegopytania, naileżycie pragnienia podróż, teatr uwodzenia iromanse zkobietami,mocnozakrapiane nieoczekiwane wyzwalająca – motywy Honga dla charakterystyczne się nieco inny znichosobna.Naobaskładają świat, siękażdemu niżwydaje kreują zestawieniu w które wzorów, dwóch mężczyzn: obu wspomnień sposób ludzie. sięwzaskakujący zazębiających Hahahajestwięckatalogiem w Tongyeong te samemiejsca,aletakże łącząnietylko czasipoznani tam pobyty ich - koincydencji z sprawy jednak sobie zdają Nie Tongyeong. się, mieście soju że wspomina Okazuje obajspędzilijewnadmorskim wakacje. kieliszkiem -nad filmowy ikrytyk -reżyser W filmieHahaha,dwóch przyjaciół głównym splotem sensugdzieśpomiędzy akcji. kiwania poszu- do impulsów widzom dostarcza która pamięci, praca jest niezbędna zachowań, iintencji. Stąd sytuacji,wypowiedzianych przypadków kwestii, elementy w kolejnych częściach filmu powracają w postaci echa, bądź wariacji: „wyczyszczony” sposób opowiadania przypomina geometryczny wzór, zachowań, mikro-ruchów,kich nowy, które status. zyskują Po znaczący drugie ludz- niuansów wyłapywania do skłonić nas powinna skali małej tak w ności dwie konsekwencje. powierzchni Po codzien- uważna obserwacja pierwsze Tkwiąca w strukturze filmów Honga, radykalna redukcja ma, zdaniem badacza, tojego pamięci.Bordwellkino wręcz nazywa testem”.„pamięciowym widzajestniezbędna,szczególnie aktywność Hongaaktywność W przypadku anieinnegosposobuopowiadania. właśnietakiego używa dlaczego reżyser Ten widzów dośledzenia akcji,iledozastanawiania nietyle modelskłania się, filmów, neorealizmu.kina –ztradycji asięgającgłębiejwhistorięwłoskiego fabuły –ów minimalistyczny prototyp znamy doskonalezinnych azjatyckich

którego

(„Ekrany”, październik 2011) Agnieszka Szeffel padaćśnieg. nieba zaczyna zchłodnegoseulskiego razem, wpadajązakażdym kiedy z zachwytem, wjaki poczucie humoru, aleteż ichwyjątkowo melancholijny charakter, połączony Poznamy sekrety, bezpośredniość, ichintymne specyficzne zaskakującą owielewięcej, niżmoglibyśmysię znichoKoreańczykach sięspodziewać. publiczność spoza Korei doceni też kontekst lokalny jegofilmów.Dowiemy strategii korzeniami, uniwersalnością Honga,jejeuropejskimi artystycznej nich złożoność jestjużwe współczesnym niemalnieobecna.Poza kinie w bozawarta nasmądrzejszymi, wspominała, odpowiada: boczynią dlaczego jegofilmy majądlaniejtakduże wielokrotnie znaczenie, oczym napytanie, HongaSang-soo Claire Denis,Francuska przyjaciółka reżyserka rzeczywistości. odbicia fikcjiw znią romans,grającą poszukując wobejrzanym filmieaktorkę iprzeżywa postanawiają popełnićsamobójstwo. Po zakończeniu seansubohater spotyka pospędzonym młodych razem ludzi,którzy wieczorze historię pary w kinie nym nadwieczęści ATale bohaterowie ofCinemanajpierw oglądają wkształtowaniu świata.estetyczną Zkoleiwpodzielo- ietyczną rolą artysty 38 Taste of Korea. Hong Sang-soo Agnieszka Szeffel losem. naszym zzapleców kieruje zbiegu okoliczności, który kroków, jegopunkciesię znajdujemy, świadomości,w jakim naileopiera sięna zabawny. przemyślanych zadajepytanie, jestwynikiem naileżycie Reżyser odpowiedzialność zaswoje czyny, pozostaje efekt niezmiennie ichdecyzji bohaterowie imprezy. starają siębraćzakrapiane przypadku Choćwtym podróż, teatr uwodzenia iromanse znieznajomymi kobietami,mocno pragnienia nieoczekiwane wyzwalająca dlaniegomotywy: charakterystyczne z osobna.Natę się skomplikowaną szaradę składają HongaSang-soo które wzestawieniu nieco inny kreują z nich świat, siękażdemu niżwydaje sięwspomnień zazębiających obumężczyzn, Hahaha jestwięckatalogiem same miejsca,aleiczaspoznani tamludzie. w zdając -ichpobyty sobiesprawy zkoincydencji Tongyeong te łącząnietylko nie wspomnieniami, przyjemnymi się - Dzielą Tongyeong. morzem nad ku waniem się, wrestauracji. żemiastecz- Okazuje obajspędzililato wniewielkim wielogodzinnym przypieczętowują biesiado- Spotkanie Bang Jungshika. filmowego krytyka dawno niewidzianegoprzyjaciela, spotyka dem zSeulu wyjaz- dniprzed Kilka wKanadzie. zamieszkać zamierza JoMunkyung Reżyser MFFwCannesnagrody: 2010–nagroda Regard sekcjiUnCertain produkcja: Jeonwonsa producent: Kyounghee Kim Sori, Moon Sangkyung, występują: Kim Yu Junsang Jeong muzyka: Yongjin montaż: HahmSung-Won zdjęcia: Park Hong-Yeol scenariusz: HongSang-soo reżyseria: HongSang-soo Korea Południowa 2010, 116’ Hahaha

the importance ofcoincidence inlife.the importance create adifferent fromknow.world what theyseem to The director asksabout same circle ofboth mengettogether Hahaha,memories to offriends. In What theydon’t realize isthat theywere there at thesametimeandmet They bothspent summervacation inasmallseasidetown called Tongyeong. long talkover sooncomes drinks to recall pleasantfrom memories holiday. whoishisclosefriend. afilmcritic in Canada, hemeetsBangJungshik, Their isafilmmaker.Jo Munkyung Just few days before leavingSeoul tosettledown 40 Taste of Korea. Hong Sang-soo Oki Oki Agnieszka Szeffel dramatyczność. filmowców,życiem wyborach śmieszność, wich bądź odsłaniająctkwiącą chwilami patetyczny autotematyzm nieustannieprzeplata się ze zwykłym doświadczonymkolegą ze studiów reżyserem. Prowokacyjny, istarszym, młodym dwoma kochankami: która między musiwybrać studentki, oromansach które iokinie, aspirujedomianasztuki; kryzysie o twórczym W czterech odsłonach, prezentujących widzenia, opowiada odmiennepunkty filmowej. szkoły środowisku ulubionemu ku obiektyw zwraca Oki W ulicami. wać bezcelu kilkoma ciami, plotkować, drinku,wędro- manipulować, wbarach przy przesiadywać bohateromrem pozwala –często daremnie –zmagaćsięzwłasnymi słaboś- wchodzących ze sobąwrelacje izhumo- postaci.Hongcierpliwie ność kilku sięwograniczonychfilmów rozgrywa codzien- pokazuje mikrokosmosach, Akcja spontaniczności, przypadkowości. lekkości, jest tupodwarstwą struktura dramaturgicznaz kulturowego Precyzyjna kraju. ukryta bogactwa scen przemocy, zmysłowegoczerpiącej formy, spektakularnej erotyzmu, czy sięjąokreślać. poza stereotypy,W jegofilmachnieznajdziemy zwykło którymi wykracza kinematografii, dandysemSang-soo Hong koreańskiej Nazywany MFFwRotterdamienagrody: 2011–nagroda ofthe Return Tiger produkcja: Jeonwonsa producent: Kyoung-Hee Kim występują: Lee Sun-Kyun, Jung Yu-Mi, Sung-Keun Moon muzyka: We Zong-Yun montaż: HahmSung-Won zdjęcia: Park Hong-Yeol, Jee Yune-Jeong scenariusz: HongSang-soo reżyseria: HongSang-soo K Oki’s Movie /Ok-hui-ui yeonghwa orea Południowa 2010’

jego jego

choices. choices. their of drama and ridiculousness complex the reveal decisions filmmakers’ on reflections Provocative student. young a of affairs love with along dying, be to seems which cinema the crisis, creativity the depicts school, film a of reality the immersedintheireverydaythe characters life.in Oki’sset Movie, of relationships trace films His randomness. spontaneity, easiness, of layer a under hidden remains structure dramatic precise A heritage. cultural the by inspired forms spectacular or eroticism violence, lack films his cinema: Korean about stereotypes spread widely break to tends Sang-soo Hong

42 Taste of Korea Agnieszka Szeffel festiwali nacałymświecie. Ten nakręcony ręki”,„z surowy, intymny dramat zachwycił publicznośćijurorów zacząć normalne, godneżycie. sięmoralnyzłamie swój zrastający kręgosłup. Wszystko poto, by wreszcie ani współczucia. Nauczony doświadczeniem tragicznej ponownie przeszłości, do której chciałby sięzbliżyć. W kościelenieznajdziejednakanizrozumienia, nota. W jejszeregi wstępuje pobożny JeonSeungchul. Pozna tamdziewczynę, wspól- chrześcijańska mabyćKontrapunktem lokalna dlaponurej rzeczywistości powiada mu, jakdopasować siędosytuacji. nieznajdujeoparcia. W nikim pod- losu. wrękach Instynkt jestjakkukiełka nego, który młodegochłopaka, introwertycz- postać stworzył reżyser rolę główną Grający zaufania. braku i i bezprawia Toprzestrzeń ruin. też się rozsypujących to miastopapierów, nawietrze śmieciifruwających Ich Mekka opuszczonych, zmianę. na szans bez społeczne marginesy zajmują Północy z Koreańczycy Seulu W złodziejaszka. drobnego przyjaciela, u kątem mieszka reklamowe, ty dla uchodźców, Seulu. Za wzimowym grosze próbuje przetrwać rozlepia plaka- zKorei Północnej,Uciekinier niedawno wyszedł zobozu JeonSeungchul, który Star Award 2010-Golden w Marakeszu film,– najlepszy Best NewNarrative FF2011- Tribeca Director Award, MFF 2011 Krakowie w Camera Plus Off Award, – Tiger 2011 Rotterdamie w MFFwBusan2010–NewCurrentsnagrody: Award, nagroda FIPRESCI,MFF produkcja: Fine Cut producent: Park Jung-bum występują: Park Jung-bum, Yonguk Jin,Eunjin Park Kang, Youngdeok Jo montaż: Hyunjoo zdjęcia: JongsunKim scenariusz: Park Jung-bum reżyseria: Park Jung-bum Korea Południowa 2010,127’ Journals of Musan / Musan il-gy Journals ofMusan/il-gy zMusan Dzienniki

przemocy, samotności samotności przemocy,

famous director’s of . Journals Poetry the in Chang-Dong Lee assisted he 2009, In films. short first his for festivals film international in prizes many won graduate School’s Film University Korea. in1976Seoul, South Born The Yonsei University’s andDongkog Park Jung-bum the handsoffate. An outsider, to fitin, to survive. whowilldoeverything to create ofayoung atragic man,anintrovert, portrait helplesslikeapuppetin The young director castshimselfinto theleadingrole ofthefilm.Hemanages a girl there buthedoesn’t experience any sympathy andunderstanding. loneliness, lookslikeabrightpromise. community alocalChristian Jeonmeets a chance for abetter life. theworld that In isruledby injustice, violence and KoreanHere, defectors live North inthemarginalization andpoverty, without Korean refugeeJeon Seungchul,strugglesto aNorth makealivinginSeoul. il-gy /Musan ofMusan /Journals zMusan 2010 Dzienniki (kr.m.)2008 125JeonSeung-Chul 2001 Templementary (kr.m.) Filmografia / Filmography debiutem. Poezji zMusansąjegopełnometrażowym (2009).Dzienniki przy Chang-Donga reżyserów asystentemBył koreańskich -Lee jednegoznajciekawszych inagradzane festiwalach. namiędzynarodowych były pokazywane Seung-Chul Filmkrótkometrażowe filmy School. Jegopierwsze Templementary i125Jeon (ur. 1976 r., Seul, Korea Płd.) Studiował na Yonsei University i Dongkog University Park Jung-bum Musan ishisfeature length debut. 44 Taste of Korea Posępna noc Agnieszka Szeffel muszą sobieporadzić. Koreańczycy – to problem, zktórym chęć imponowania innym, bycie twardym bezwzględunaokoliczności szydercą reżyser. poziomie,– tłumaczy komunikowania Nieumiejętność sięnagłębszym macho, zachowanie kultury To koreańskiej krytyka chłopców jest dla niej móc cokolwiek uratować. będązbyt błahe, by traktować przyjaźni zerwania jeserio, zbyt ostateczne, by falą.Przyczyny wnaswielką uczuciauderzą dzie wokrucieństwo. Skłębione sięsiłą,aczułość, zaufanieniezauważalniewykaże przej- liwca, ofiara przemocy role, Agresor sięfałszywe. które zamienisięwosamotnionegonadwraż- okażą trop, mająpozbyć reakcji, sięrutynowych zrezygnować zdystansu. Rozdziela Yoon śledztwie widzom gubićwtym odsamegopoczątkukaże Sung-Hyun dowiedzieć się, co ichdotego skłoniło. samobójstwo, trzeci nie przychodzi na jego pogrzeb. Ojciec samobójcy próbuje popełnia drugi szkoły, innej do się przenosi Jeden chłopców. nastoletnich trzech przyjaźni końcu o opowiada chronologii, kurczowo się trzymając nie sięzniejednoznaczną psychologicznie sytuacją. mierzy W szeregu retrospekcji, Młody reżyser, wielbicielvan Santa, aleiLoacha, wswoim debiucie dojrzałym MFF wHongkongu2011–nagroda FIPRESCI MFFwBusan2010-NewCurrentsnagrody: Award, produkcja: Entertainment CJ producent: Yoon Bong-Sun Byun Sung-Hyun, Lee Cho-Hee Bae Je-Kee, Jun-Young, Seo występują: Lee Je-Hoon, Park Jung-Min, Park Min-Junemuzyka: montaż: Yoon Sung-Hyun zdjęcia: Bong-Sun Byun scenariusz: Yoon Sung-Hyun reżyseria: Yoon Sung-Hyun Korea Południowa 2010,116’ Bleak Night /Pasuggun

typowe highly acclaimed at theRotterdam IFFin2011. Currents Award at theBusanInternational Film Festival in2010andwas (KAFA).Arts debutfeature His BleakNightwas honoured ex aequowithNew Korea. in1982South Hestudiedfilm Born at theKorean Academy of Film Yoon Sung-hyun communicate, oftheKorea’s acriticism brings machoculture. to inability an and behaviours male typical less portraying by Bleak Night, take hisdramatic decision. to hisfuneral. The suicide’s fatherto tries figure outwhat pushedhis son to them changesschool, anothercommits suicideandthethird does notcome of One end. to comes friendship whose boys teenage three of story the brings he narration fragmented and flashbacks non-chronological of series the In situation. ambiguous psychologically a tackles director young The 2010 Posępna noc/Pasuggun /BleakNight andConfess2009 Drink (kr.m.) 2008 Boys (kr.m.) 2003 Love (kr.m.) 2003 Children (kr.m.) Wybrana filmography filmografia Selected / m.in. ex aequoNewCurrents Award naMFFwBusan2010roku. festiwalach filmowych. Zaswój debiutpełnometrażowy Posępna otrzymał noc na popularność Jego krótkometrażowydebiutChildren z2003roku zyskał (ur. 1982 r., Korea. Płd.) Studiował film w Korean Academy of (KAFA).Film Arts Yoon Sung-Hyun 46 Taste of Korea Późna jesień jesień Późna Agnieszka Szeffel romans, nazawsze poktórym pozostanie wnichślad. rozpocząć gestów,dlatego), znaczących sązdolni doniewielkich, dowspółczucia, gotowi (właśnie to Mimo zobowiązuje. nie niczego do kochankowie, potencjalni mogąze osobowości.czas, sobą spędzić jaki Krótki odmienne kultury, język, uroku, Zderzają siępodczastego wesoły, spotkania mężczyzna. jakpiórko lekki pełen i przeszłości, tragicznej gorsetem ściśnięta kobieta, młoda Poważna ucieka. kimś przed telefon” na właśnie „chłopak przystojny – Hoon matki, pożądanie Anga Lee), naprzepustce napogrzeb zwięzienia,jedziedoSeattle Anna (wtej roli iKoreańczyk. imigrantka Tang Wei, znanazOstrożnie, aktorka sięniedopasowana para –chińska autobusie spotyka Amerykę przez W jadącym Waszyngton, zrealizował wzamglonym słynnąmelancholijną love Seattle. story stanie w filmowej produkcji sprzyjała która podatkowej, polityki z jących w Japonii1972roku. Kim Tae-Yong, wzorem innych filmowcówAzji korzysta- z nowe wersje filmu:Promise (1975)iManchu oftheBody (1981). Jedną nakręcono z 1966roku Lee wyreżyserowanego przez Man-hee. W samejKorei powstały dwie zkoleiremake zaginionego kinematografii arcydzieła koreańskiej Czwarty International Federation ofFilm Award Societies, Ex-Change ofthe MFFwenagrody: Fryburgu oftheJury 2011-SpecialMention produkcja: Boram Entertainment producent: JooickLee, NansunShi,Sung Woo Cho występują: Tang Wei, Bin Hyun Sung muzyka: Woo Cho montaż: Steve Choe, JinLee zdjęcia: Kim Woo Hyung Ji-Heon scenariusz: Kim reżyseria: Kim Tae-Yong Korea Południowa 2010,113’ Late Autumn Chu /Man debuted as co-director with featuredebuted asco-director length Point and Pale Blue Korea.1999, he was in1969Seoul, co-directing South Born In Kim Tae-yong will remain. gestures,meaningful to give eachothersympathy, alittleromance that to start together mustnotmeanany commitment. Buttheyare ableto exchange little spend they time short This languages. different with cultures two from ties with herown tragic past. Heisyoung, attractive andfree asabird. Two personali- call boy, who is running away from someone. She is a serious, grown up inhermother’son herway to to Seattle takepart funeral. Hoon isahandsome leavetogether somewhere from Anna inAmerica. hasatwo-day andis prison A female immigrant from ChinameetsaKorean maninabuswhiletravelling 2010 Późna Chu/Late jesień/Man Autumn 2010 Frozen Land(kr.m) 2006 Family Ties tansaeng /Gajokeui 2004 Twentidentity (segment) 1999 / Whispering Corridors II:Memento Mori Yeogo goedamII Filmografia / Filmography Corridors II:Memento Whispering metrażu Mori. popularnego jakowspółreżyser metraże Palewał dwa krótkie BluePoint iSeventeen oraz zadebiutował w pełnym School. and Radio wyreżysero- W 1999rokuGyoo-dongiem wspólnie zMinem University oraz filmwKorean Academy of i Australian Film Arts Film Television (ur. 1969r., Seul, Korea Płd.) polityczne idyplomacjęw Studiował nauki Yonsei Kim Tae-Yong Seventeen - two short films withMin Gyoo-dong.In the same year, he Whispering Corridors II:MementoWhispering Mori.

woman 48 Taste of Korea Nocny połów Agnieszka Szeffel oczach ożywa. igwiazda popuLee młodąkobietę (aktorka Jung-hyun), któramartwą najego wody z wyławia ryby Zamiast jeziorem. nad noc spędzający Gwang-rok) Oh – Chan-wooka aktor ulubiony roli tej (w wędkarz jest filmu Bohaterem wyobraźni twórców,bogactwa zdolności nowoczesnego nietylko sprzętu. – wywołuje metafizyczne wrażenie. Ale ten nastrój to przede wszystkim zasługa tkaniną przezroczystą w scenach przykrytym nocnych jakby czarno-białym, kolory, intensyfikującym i kontury wyostrzającym razem innym żółcią, w połączeniu zefektami wizualnymi –zobrazem raz przesyconym zamgloną Project UhUhBoo (znanegozPana) Zemsty muzyka Chan-kyong. Hipnotyzująca zkoleizafascynowany jestjegobrat, szamanizmu,koreańskiego Park którym rytualnego osiągnięć Parknajlepszych uzupełnionejomotywy Chan-wooka, wizjiwstylu jego możliwości śmiałejartystycznie techniczne dowykreowania Pierwszy koreański film zrealizowany za pomocą iPhone’a 4. Twórcywykorzystali krótkometrażowym w konkursie inagroda Grand Jury Niedźwiedź 2011–Złoty MFFwBerlinie nagrody: produkcja: Films Moho producent: Jeong Wonjo, Park Chan-wook, Park Chan-kyong występują: OhKwang-rok, Lee Jung-hyun Project UhUhBoo muzyka: montaż: PARKing CHANce (Park Chan-wook, Park Chan-kyong) zdjęcia: PARKing CHANce (Park Chan-wook, Park Chan-kyong) scenariusz: PARKing CHANce (Park Chan-wook, Park Chan-kyong) reżyseria: PARKing CHANce (Park Chan-wook, Park Chan-kyong) Korea Południowa 2011,30’ Night Fishing /Paranmanjang 2009 Pragnienie / Thirst / Bakjwi kwenchana 2006 Jestem ito cyborgiem jestok/I’m aCyborg, But That’s OK/Saibogujiman 2005 Pani Zemsta/ Sympathy for Lady Vengeance /Chinjeolhangeumjassi 2003 Oldboy 2002 Pan Zemsta /Sympathy for Mr. Vengeance nauigeot /Boksuneun Wybrana filmography filmografia Selected / Zemsta. wCannes. nagrodęW 2009roku jegofilmPragnienie jury otrzymał się:Panktórą składają Zemsta, nagrodzony wGrand Prix wCannes iPani Oldboy zemsty”, na Zasłynął „trylogią Sogan. w uniwersytecie katolickim na filozofię Studiował filmowy. krytyk scenarzysta, i reżyser Płd.) Korea Seul, (ur.1963, Park Chan-wook 2011 Nocny połów /Paranmanjang Fishing /Night (kr.m.) sipfiryo,2011 Dasitaeernago Anyangae / Anyang, Paradise City (kr.m.)2009 BlackOut 2008 Sindoan(kr.m.) 2005 Flying (kr.m.) Filmografia / Filmography Płd. Korei w iPhone’a dystrybutorem Corp., KT z Współpracuje Photography). in (MFA Program Arts the of Institute California w oraz sity Park Studiował Chan-wooka. wBFA College ofFine National Univer- Seoul Art, (ur. 1965r. Seul, wizualny, Korea Płd.) artysta brat twórca instalacji,młodszy Park Chan-kyong Cannes (2003)andLady FF),Oldboy Vengeance (2005). for hisVengeance Trilogy: philosophy at theCatholic Hegainedinternational University ofSogan. fame Korea. in1963Seoul, South Born Director, screenwriter, filmcritic. Hestudied Park Chan-wook Korea.in South andCalifornia.in Seoul He cooperates Corp., withKT thedistributor ofiPhone for heisknown hisinstallations.As Park avisualartist, studiedthefinearts Korea. in1965Seoul, South Born The younger brother ofPark Chan-wook. Park Chan-kyong shecomes toSurprisingly life. woman. dead young a out fishes and lake the at night a spends fisherman A offascination which are forshamanic rituals theobject Park Chan-kyong. Korean by completed achievements film Chan-wook’s Park best the reflects made great useofitstechnical possibilitiesto visionwhich create a bold artistic The firstKorean film to date madewith iPhone 4. Theduo CHANce PARKing Sympathy forMr. Vengeance (2002,Grand Prix at

50 Taste of Korea. Koreańska Noc Grozy Opowieść odwóch siostrach Piotr Kletowski iśmierć bohaterówżycie dramatu. miejsce na –zdaje horridus –przeklęte sięwpływać locus Lśnienie Kubricka: Jeana Renoira, Laurę GrobowiecAlfreda LigeiRogera Cormana Hitchcocka, czy – grozy namyślFilm kino wybitne, klasyczne przywołuje bohaterów.cień nażycie tajemnicę,ryczną októrej niktniemówi, alektóraponury sięrzucać wydaje wsobie makab- może dom,kryjący przez ludzi,czy przez sytuacja wywołana siostrami amacochą iojcem narasta napięcie.między wiadomo, jest to Nie czy ników wewnętrzny przez zostanie zakłócona konflikt, jednakzdnianadzień, dziewcząt nato, macocha. Zpoczątkunicniewskazuje domow- że egzystencja światu. W odciętym od cywilizacji domostwie czeka na nie ojciec i nienawidząca wszpitalupsychiatrycznym.zostały zamknięte Po latach zostają przywrócone Śledzimy losydwóch sióstr, które naskutek tragicznych wdzieciństwie przeżyć razPierwszy w1924roku, aostatni Kima. w2003właśnieprzez pięciokrotnie. aż pory tej do legendaRóżakoreańska iLotossfilmowana , opowieść. pełnagrozy obrazu świata, Podstawą gotycka, scenariusza jest stara znaukBuddy, wywiedziona Oto filmowa refleksja na temat iluzoryczności Screamfest film najlepsza aktorka, wLos Angeles 2003-najlepszy Festiwalnagrody: Filmów Fantastycznych wBrukseli2004- produkcja: B.O.M. Film Productios Co. producent: OhJeong-wan, OhGi-Min Kap-su, występują: Kim Yum Jung-ah,LimSu-jeong, Geun-Young Moon Lee Byung-woo muzyka: montaż: Lee Hyeon-mi zdjęcia: Lee Mo-gae Jee-won scenariusz: Kim Jee-won reżyseria: Kim Korea Południowa 2003,115’ A Tale of Two Sisters /Janghwa, Hongryeon Upadek domu Usherów

personally directs shootings, specialeffects.personally directs editingandworks onmaking scripts, who co-writes known films. asaperfectionist violent Heisalso action intelligent genre films, including horrors,gripping western pastiche, as well as Korea. in1964South Born The multitalented for director isknown his woon Jee- Kim shadows over itshabitants’ life. live in. The oldwooden housekeepsamacabre secret that seemsto lay dark between sisters, theirfather andstep mother, oritiscausedby thehouse they relationships tense of result a as comes situation this if clear not is It family. but thestep motherisnotwelcoming. Things getworse andworse inthelittle being keptthere. At home, ahiddenplace from theworld, theirfather iswaiting of period long a after hospital psychiatric a leave Twosisters legend. Korean This oneofthebestAsian horrorRose anda filmsisbasedonA Lotus, anold isanghannom 2008 Dobry, złyizakręcony /NomJoheunnomnabbeunnom /ABittersweet życie Life /Dalkomhaninsaeng 2005 Słodko-gorzkie 2003 Opowieść odwóch siostrach /A Tale of Two Sisters /Janghwa, Hongryeon 2000 Zapaśnik/ The Foul /Banchikwang King 1998 Własny / kąt The Family/ Quiet Choyonghan kajok Wybrana filmography filmografia Selected / Schwarzeneggerem wroli głównej. w Hollywood, gdziewłaśniepracuje nadThe Last Stand, zArnoldem ). Jegotalent dostrzeżono życie akcji (Słodko-gorzkie i dynamicznekino odwóch(Opowieść siostrach), westernowe pastisze (Dobry, złyizakręcony), jak horrory zarówno realizuje gatunkowego, kina inteligentnego od spec (ur. 1964r., Korea teatralny Płd.) Reżyser ifilmowy, formalny perfekcjonista, Jee-woon Kim

52 Taste of Korea. Koreańska Noc Grozy Ujrzałem diabła Ujrzałem Piotr Kletowski zło? za złem odpowiadania koło błędne na jesteśmy skazani zatem Czy oprawcę. bezwzględnego z czynią paradoksalnie, jednak, które środki, ekstremalne po sięganie uosabianym mordercę przez –potwora. W walce tej człowiek jestna skazany absolutnym, złem ze człowieka walki temat diabłapodejmuje Ujrzałem przemocy. samej dla przemoc to jest nie ale hiperrealizmem), koreańskiego kina dla charakterystycznym z zrealizowane one są że (zwłaszcza mdłości o możeNasycenieKima scenaminiejednegowidzaprzyprawić przemocy filmu tępcą ażten, podobniejakjegoofiary, będziebłagałośmierć… ipsychicznie nadprzes- znęcaćsięfizycznie Plan bohatera zemsty jestprosty: gwałcić, sposóbmordować torturować iwokrutny młodekobiety. zwykł który służb specjalnych namordercy swej żony ciężarnej psychopacie, –odrażającym sięwokół wątku agenta zemsty Akcja toczy gowokrucieństwie. licytować –musiprze- zwyrodnialca goprzedstawicielem –by prawa, ukarać jącym który złemidobrem, granicę mordercą kruchą między iściga- zabójcach. Ukazuje dalejw stosunku dokonwencjonalnycho krok opowieści opsychopatycznych idzie gatunkowego, kina od specjalisty Jee-woona, Kim thriller Błyskotliwy Asiannagrody: Film Award montaż -najlepszy produkcja: Showbox/Mediaplex producent: Hyun-woo Kim OhSan-ha Jeon Ho-jin, JeonGook-hwan,występują: Lee ChoiMin-sik, Byung-hun, Mowg Muzyka: montaż: NamNa-young zdjęcia: Lee Mogae scenariusz: Park Hoon–jung Jee-woon reżyseria: Kim Korea Południowa 2010,141’ I Saw theDevil /Akmareul boatda

niego niego

western-style pastiches, action. director, Kim is well-known for his formal perfectionism and genre films: horrors, career with staging Koran contemporary andShakespeare's plays. As afilm Korea. in1964South FilmBorn andtheatre director. He beganhisdirecting Jee-woon Kim for death. begging starts – victims his like – he until killer the torture to profession: As hesearches for thepsychopath, simple despite his hisplanbecomes very wife. pregnant his of murder inhuman the face to has agent secret young A and evilwhichhasto beblurred to satisfy thehunter. revolves around thedesire ofrevenge andshows afragile linebetween good Itkillers. aboutpsychopathic the filmbecomes more thanjustanotherstory and forward step a takes Jee-woon Kim thriller, brilliant his in But sadism. and cruelty about word last the said already has cinema that seem might It isanghannom 2008 Dobry, złyizakręcony /NomJoheunnomnabbeunnom /ABittersweet życie Life /Dalkomhaninsaeng 2005 Słodko-gorzkie 2003 Opowieść odwóch siostrach /A Tale of Two Sisters /Janghwa, Hongryeon 2000 Zapaśnik/ The Foul /Banchikwang King 1998 Własny / kąt The Family/ Quiet Choyonghan kajok Wybrana filmography filmografia Selected / w roli głównej. gdzie właśniepracuje nadThe Last Stand ). Jegotalent dostrzeżono wHollywood, życie akcji(Słodko-gorzkie miczne kino o dwóch siostrach), westernowe pastisze (Dobry, złyizakręcony), jakidyna- gatunkowego,spec odinteligentnego kina realizuje (Opowieść zarówno horrory (ur. 1964r., Korea teatralny Płd.) Reżyser ifilmowy, formalny perfekcjonista, Jee-woon Kim z Arnoldem Schwarzeneggeremz Arnoldem

54 Nowe Kino Azji Piotr Kletowski wktórejfeudalnej iśmierci samuraj epoki, był podwładnych. swych panemżycia schyłek ekranie na odmalowujący pierwowzorze, filmowym w już obecny więk Miike, oddająccześć odwadze kontestacyjny walecznych wydź- bushi,uwypukla wojennego. rzemiosła samurajskiego anarchistycznego Reprezentujący ducha sfilmowana sposób, izmontowana i grozę oddającacałepiękno wwirtuozerski niebezpiecznego zadania.Część drugato prawie bitewna, godzinnasekwencja we przygotowania do starcia między samurajami, przydzielonymi do wykonania śledzimy, dajmio, bezwzględnego drobiazgo- wcieniuokrucieństw upływające zapierające dechwpiersi,podzielonena dwieczęści widowisko. W pierwszej nowił ponownie opowiedzieć historię samurajów –desperatów. Otrzymujemy Takashi czasu Miike,odjakiegoś posta- kina, „remejkujący” japońskiego klasyki dairy, opętanegowizjąpogrążenia wwojnie. sadystycznego lubieżnika kraju misjęzabiciabrata szoguna desperacką –dajmioMatsu- jów, otrzymują którzy 13 zabójców Ikegamiego, opowieść (1963)Kaneo ogrupie odważnych samura- widzów w Japonii i na całym świecie. Jeden z bardziej udanych „klonów” filmu to Kurosawa SiedmiusamurajówNajpierw nakręcił (1954), podbijając serca i MFF w Wencji 2010-Future Film Festival Digital Award Filmowej Akademii Japońskiej 2011-najlepsza scenografia, zdjęcia idźwięk, Asiannagrody: Film Awards 2011-najlepszascenografia, Nagroda produkcja: Toho producent: Ichikawa, Minami Tôichirô Shiraishi, Michihiko Yanagisawa Chôichirô Kawarazaki, Yuriko Mizushima Michitaro Mishima, SumikoFuji, Arashi, Arikawa, występują: Kanjûrô Masaharu Ifukube Akira muzyka: montaż: Kenji Yamashita zdjęcia: JubeiSuzuki scenariusz: Daisuke Tengan reżyseria: Takashi Miike Japonia 2010,126’ 13 Assassins /Jûsan-ninnoshikaku 13 zabójców

umysły

samurai films, yakuza movies anderotic films(pinkueiga). humour,made withdark different connecting andgenres, styles especially found a Japanese cinema’s enfant terrible. His extremely violent films are in1960 Born Yao, Japan. Afilmmaker, writer, script editor, who is actor Takashi Miike a samurai was thelord oflife anddeath ofhisinferiors. puts into was the declineoffeudalism theepoch when thepicture inJapan.It ofwar.samurai art While paying tribute to thebraveness ofbushi,thefilmalso and terror manner thebeauty ofthe to glorify filmed andedited inamasterful are scenes The sequences. battle epic the of show long hour an is part other they thoroughly adespoticdaimyo. prepare mission,to kill to animportant The as samurais skilful most of group small a follows camera the part, first the In This breathtaking spectacle of war is divided into two parts almost symmetrically. DeathofaSamurai /Ichimai /Hara-Kiri: 2011 Harakiri 2003 Gozu – Teatr Grozy Yakuzy Gozu dai-gekijô: kyôfu /Gozu /Gokudô /Koroshiya2001 Ichi–zabójca/theKiller 1 1999 Gra wstępna /Audition /Ôdishon Fudô sengokushi: Gokudô 1996 Fudo –nowa generacja /Fudoh: The NewGeneration / Wybrana filmography filmografia Selected / filmowej tradycji. samurajskiego,. Ostatnie yakuza –movies ipinku-eiga filmy tozwrot wkierunku przeszedł wysokobudżetowych dotworzenia kina produkcji, styl łączących Shoheia Imamury.tanichfilmów Od realizowanych wideo,rynku napotrzeby nowofalowego asystentem Był kina kina. mistrza Enfant terrible japońskiego (ur. 1960r., Yao, Japonia)Reżyser, operator, scenarzysta, iaktor. montażysta Takashi Miike

usually also 56 Nowe Kino Azji Agnieszka Szeffel więzieniu, Chassis. jestkontynuacją się tragicznie. Kolejny film Adolfo Alixa Jr. się wkobiecym -Presa, rozgrywający zakończy rodzinie, choćhistoria przetrwać Nory pozwoli instynkt zwierzęcy Jejmatczyny,byt swojemu kobietanie cofnie dziecku niczym. się przed niemal koczującej na parkingu z kilkuletnią córką. Żyjąc w skrajnej nędzy, by Na pierwszym planie reżyser umieszcza dramat młodej matki – Nory, już Podwozie ciężarówek nocąstajesięich „dachem nadgłową”. najczęściej żony kierowców, napowrót wiecznieczekające swoich mężów. dlatirów, bezdomne parking kobiety, mieszkają portowy naktórym pokazuje kina popularnego rodzinną historię. typową dlafilipińskiego Wczerni ibieli realizował jakby ibezpośredniością,opowiada tak, onichzpeszącąlekkością tego Adolfo rodzajukroku. trudnetematy znajdująniemalnakażdym Alix Jr. Rainera spod znaku Wernera Fassbindera. Filipiny filmowcy to wktórym kraj, fatalizmem uwodzącym filmiezgorzkim, sięwtym niesprawiedliwość –łączy społecznych marginesach na tkwiącą i nieszczęścia ludzkie na oczy nam otwierającego subtelnością i prostotą z – neorealizmu włoskiego Tradycja produkcja: Happy Gilmore Productions producent:Gamboa, Doc JonasGaffud, AvelinoRelucio EvelynMaria, Vargas występują: Angeli Bayani, RusticaCarpio, Fulgar, Kimberly Lem Pelayo, JodiSta. montaż: Adolfo Alix Jr. zdjęcia: Gabriel ‘Hapon’ Bagnas scenariusz: Adolfo Alix Jr. reżyseria: Adolfo Alix Jr. Filipiny 2010,73’ Chassis Chassis Chassis

zapewnić

trzy lata in JapanandtheUSA. year.films every won special jury’sHis debutin 2006,Donsol prizes in festivals in1978Philippines.Born Aprolific director who manages to makeseveral Adolfo Alix Jr. women isfilmedallinblack andwhite. fight endsintragedy. This dramatic life ofNora andtheotherhomeless desperate her Although family. little her save can instincts animal her only in anextremepoverty, Nora isfighting to keep herchildalive,knowing that for theirhusbandsto return home. Chassisare indeedtheironlyhomes. Living other homelesswives ofothertruckdrivers. The women live inaconstant wait Nora isayoung woman, awife ofatruckdriver. lotwith Shelives inaparking 2010 Presa 2010 Chassis 2008 Adela 2007 Batanes 2006 Donsol Wybrana filmography filmografia Selected / itelewizji. wkinie scenarzysta najlepszego filmunieanglojęzycznego. otytuł wyścigu Pracuje także jako nafestiwalach wJaponiiiUSA oraz reprezentowałjury Filipiny woscarowym filmów wciągu zroku. JegodebiutDonsol 2006 roku zdobył specjalne nagrody (ur. 1978r., płodnyreżyser, filipiński kilka Filipiny)realizuje który Niezwykle Adolfo Alix Jr. 58 Nowe Kino Azji Agnieszka Szeffel nowanej przez Radiohead, eksplozji soczystej zieleni i zmysłowo ukazanego bólu. –skompo- kadrów, wystylizowanegobuduje zapośrednictwem piękna muzyki doliny, lataatmosferę Schyłku kłej Reżyser zwykle filmujak skał. nadmorskich światłem atakująwidza świeżością drzew, poruszanejwiatrem trawy podmo- Japonii Obrazy Trana wietnamskim Anhjakby Hunga,przesycone niejapońskim, Nagasawa. Ichwzajemnerelacje splottajemnic. stworzą osobą, która spróbuje na niego wpłynąć, jest nałogowy uwodziciel, przystojniak twardo stąpającąpoziemi,energiczną,a Midori, symbolizującązmianę. Trzecią Naoko, nieztego świata, wsnachihalucynacjach, zanurzoną dziewczyną panicznie bojąsiędorosłości. Watanabe eteryczną między będziemusiałwybrać – odprawdziwego wksiążkach który woli ten świata zamknięty zaoknem rycznym, wreszcie Watanabe, najlepszy przyjaciel Kizukiego, zakochany w samobójstwo, jego narzeczona Naoko, odizolowana odludziwszpitalupsychiat- dziestolatków z 1968 roku. Bohaterowie – Kizuki, który jako nastolatek popełnia dwu- omiłościidorastaniu japońskich wej Murakamiego powieści Harukiego Zrealizowana wJaponii adaptacja,araczej osobistainterpretacja bestsellero- najlepsza muzyka - Award Africa Asia Muhr - 2010 Dubaju w MFF zdjęcia, najlepsze - 2011 Award Film Asian FIPRESCI, nagroda – 2011 Stambule w MFF nagrody: produkcja: Asmic Ace Fuji Entertainment, Television Network, Toho Company producent: Satoshi Fukushima, ShinjiOgawa występują: Ken’ichi Kikuchi, Rinko Mizuhara, Matsuyama, Kiko Tetsuji Tamayama Jonny Greenwoodmuzyka: Battistelmontaż: Mario zdjęcia: Ping BinLee scenariusz: Tran Anh Murakamiego Hungnapodstawie powieści Haruki reżyseria: Tran Anh Hung Japonia 2010,133’ Noruwei nomori Norwegian Wood

Naoko,

in Venice for Cyclo. FIPRESCI and Lion Golden the with awarded was he later, Twoyears Cannes. in film French Best and Picture Best as well as Debut Best for Award César the won filmmaker debuted in1993withThe ofgreen Scent PapayaIt . French-Vietnamese known well most The Vietnam. Nang, Da in 1962 in Born Tran Anh Hung tenderness inthemostsensualandbeautifulway. and pain their picturing cinema, Japanese the for non-typical almost light, Tran Anh scenes Hungfilmshis rich under inhighlystyled young characters energetic, adorable young studentalittlejoy whobrings into hispersonallife. an – Midori meets he school, her.At with love in is people, to books prefers Naoko leaves town to live inapsychiatric sanatorium. Ashy Watanabe, who three school friends. Seventeen year old Kizuki committed suicide. His girlfriend of teenagers –theJapanese1968’s Naokoand generation. Kizuki, Watanabe are Marakami’s A filmadaptation ofHaruki bestselleraboutlove andadolescence 2010 Norwegian Wood /Noruwei nomori 2008 Przychodzęzdeszczem /ICome withtheRain 2000 Schyłek lata hechieuthang dung/ /Mua Vertical oftheSun Ray /XichloCyclo1995 Rykszarz duxanh/ 1993 Zapachzielonejpapai/Mùi The Scent ofGreen Papaya Filmografia / Filmography Lwem iFIPRESCIw Wenecji. Złotym nagrodzony został 1995 w najlepszego filmufrancuskiego. Rykszarz dla nagrodę i Kamerę Złotą - Cannes w festiwalu na a Cezara, otrzymał roku debiut jako Debiutowałkorzeniach. który w1993Zapachem zielonejpapai, wietnamskich o francuskim reżyserem nazywanym Francji we wietnamskim, (ur. 1962 r., Da Nang, Wietnam) Jest najbardziej znanym na Zachodzie reżyserem Tran Anh Hung

60 Nowe Kino Azji Saigon Saigon Yo! Agnieszka Szeffel kolorom i ekspresyjnej choreografii. a efekt pozostaje oszałamiający – także dzięki dynamicznej pracy kamery, żywym nastoletnich tancerzy,Na castingdofilmuzgłosiłysięsetki selekcja była ostra, do przyjaciół. któraa Kim, wdała wróci sięwniefortunny romans chłopakiem, zbogatym sobiezębyostrzą nacenny zostanie placpodbudowęuratowany, hotelu. Azyl już Szlachetne cele znajdąsięjednakwniebezpieczeństwie, bodeweloperzy ludzi”. na „wyjść mniejszym tym pomagają ulicy dzieci duże sobie, same Fresh, która domukultury. angażujesięwpracę Pozostawione dlalokalnego znajdzie się w centrum street-artowego fermentu. Pozna taneczną grupę Saigon ze zbuntowaną Kim, wrócić tancerką dodomu. hip-hopową Zaprzyjaźniona naegzaminydża doSajgonu doszkołybaletowej. Oblewa je, alewstydzi się zprowincji, przyjeż- dziewczyna tańcaze uczącasiętradycyjnego Mai, wstążką, łokciami, walcząc oswoje miejsce miasta. iwprzestrzeni wspołeczeństwie szalejąnaulicznych rozpychają zSajgonu dzieciaki parkietach, Niegrzeczne się w skomercjalizowanymrytmie hip-hopu. wirującej w świecie, filmoprzyjaźni To idzie młodość! Pełen energii i ideałów, które coraz trudniej zachować produkcja: ChanhPhuong Phim producent: Danny Do, HoangHubris, ElizabethAi,Jimmy Ryan NghiemPham występują: Van Trang, Hoa, Zen Ngoc, Quynh 04,Khoung Phan Tan Thi Cole,choreografia: Ricky Viet Max DJSlim,Petemuzyka: Nguyen montaż: Danny Do, Stephane Gauger, Ham Tran zdjęcia: Stephane Gauger, BaoNguyen scenariusz: Stephane Gauger reżyseria: Stephane Gauger Wietnam 2011,108’ Electric Saigon

w

sercu Filmmaker listed Magazine him asoneofthe25bestnewcomers. sparrow won many prizes in various festivals around the world. In the same year, the theatre and Frenchand literature inCalifornia. debutin2007,Owl His studied director butgrown inSaigon Born upinUSA. film – The Viet Kieu Stephane Gauger their own life. place inthecity in thestreets andpavements, elbow theirway through thecrowd, fighting for their dream abouttheirown place isindanger. Saigon’s Angry gocrazy kids helptheyounger fellowsolder kids onthestreets to ofthebigcity, survive but female dancer- ahip-hop andisintroduced to Fresh Saigon dance group. The exam to aballetschoolbutdecidesto staythe entry inthecity. Shemeets Kim isayoungMai balletdancer whocomes to from Saigon aprovince. Shefails 2011 Saigon Yo! Electric /Saigon dok.) 2008 (TV Vietnam Overtures 2007 Sowa iwróbel /Cu andthe Sparrow va chimse/Owl Filmografia / Filmography i Południowej Azji. USA w produkcjach niezależnych przy operator jako Pracuje Magazine. FilmmakerW 2007roku znalazłsięwśród 25nowych twarzy obiecujących panego nagrodami debiutuSowa iwróbel (wprogramie 2.edycji Pięciu Smaków). obsy- studiazdziedziny Reżyser teatrufrancuskiej. iliteratury gdzie skończył urodził sięwSajgonie, – Viet dorastał Kieu wKaliforni, zAmeryki, Wietnamczyk Stephane Gauger

62 Nowe Kino Azji Agnieszka Szeffel waną ztrudemcodziennością, która jednakdajeoparcie. płynącązruchuipoznania abezpieczeństwem ibudo- przyjemnością, przygodą, odwiecznegodylematuFilm wędrowca, wolnością, dotyka rozdartego między krain. dalekich o podróży, ipoczuciembraku, zmieniającą widzenie tęsknotą wypełnioną opowieści wersję inną tworzy intymne, bardziej coraz po praktycznych od różnych godopowrotu.Bałkanów, Używając nieustannie wzywa argumentów, lnego Singapuru w kontraście do naturalnych, pełnych koloru, zmysłowych brzegu. W swoim monologu, ilustrowanym obrazami industria- czarno-białymi żeglarzowi co pozostawił zapomniećotym, Kobieta niepozwala naazjatyckim mogłoby tego gozaczarować? kraju piękno tam osiąśćnastałe, czy izasłyszane rozmowy, mógłbyprzekazy zachwyca sięludźmiimiejscami.Czy rodzinnych stronach. Przemierza znajome, olśniewające pejzaże, cytuje ludowe wego żeglarza w przeciwnym kierunku – wchodzi w rolę cudzoziemca w swoich doSingapuruijużtampozostał, tytuło- lat wysyła temu przyjechał kilka który naniegowodległymporcie.a kobietączekającą reżyser, Pochodzący zSerbii Europą żeglarzem wpodróży listów aAzją, wymiana pomiędzy Liryczna produkcja: tadarstudios producent: Vladimir Todorovic Goran Andrejin, Nadja Todorovic występują: Sara Yang, LamFung, Skoric, Marko Tatjana Todorovic, montaż: Vladimir Todorovic zdjęcia: Vladimir Todorovic scenariusz: Vladimir Todorovic reżyseria: Vladimir Todorovic Singapur, Czarnogóra 2011,93’ Serbia, Water Hands Żeglarz Żeglarz

Sad. Water ishisfeature Hands lengthdebut. forsyntfarm andInstitute Flexible Cultures and Technologies NAPONin Novi collective art Singaporean co-founded He Singapore. in (NTU) Media and Design Art, of School at assistant an is He Serbia. Zrenjanin, in 1977 in Born Vladimir Todorovic full oflonging andfeelings oflost. intimate and practical, creating awholedifferent version ofthesamejourney, both are words Her Singapore. industrial from images white and black with ocean. Sheconstantly Shefillsinhermonologue callshimto come back. the of coast other the at behind, leaves he things about forget him let not does loves he woman the away, is seaman the While sees. he landscapes and popular sayings ortalkshehearsin town, takespleasures inpeoplehemeets quotes places, beautiful familiar, visits He country. own his in foreigner a and traveller abroad, comes alongjourney backhomeafter feeling like The film’s titleWater Handsmeans “sailor” inChineselanguage. The seaman 2011 Żeglarz / Water Hands (kr.m.)2010 Silica-esc 2009 The SnailontheSlope(kr.m.) 2001 Talking from theBarrel (kr.m.) 1999 About Face (kr.m.) Wybrana filmography filmografia Selected / pełnometrażowym debiutem. Cultures and Technologies „NAPON” Sadzie. wNowym Water Hands jestjego kolektywu artystycznego singapurskiego „syntfarm” oraz for Institute Flexible założycieli z jednym też Jest Singapurze. w (NTU) Media and Design Art, of School w asystentem Jest Barbara. Santa w Kalifornijskim Uniwersytecie na i Belgradzie w wizualne sztuki Studiował Serbia) r., Zrenjanin, (ur.1977 Vladimir Todorovic 64 Sushi Typhoon Cold Fish Fish Cold Japonia 2010,144’ reżyseria: Shion Sono scenariusz: Shion Sono Shion Sono i Yoshiki Takahashi zdjęcia: Nikkatsu produkcja: Yoshinori Chiba, Sbinya Kimura Toshiki Kimura producent: montaż: Jun’ichi Itô Hikari Kajiwara Hikari muzyka: Tsumetai nettaigyo Tomohide Harada Megumi Kagurazaka, Kagurazaka, Megumi występują: Makoto Ashikawa, Mitsuru Fukikoshi,Mitsuru Denden,

Piotr Kletowski okrucieństw. i najdzikszych poświęceń, jak zdolnej donajwiększych prawdy –wrównymgłębokiej oistocie ludzkiej stopniu w której sadyzmwiedziedopoznania odpychający kultury, japońskiej wymiar Cold Fish ilustrujezaskakujący w stanieprzewidzieć. w sadystyczną grę, której niktniejest wyników bohatera psychopaci wplątujący ijegorodzinęodrażający to żona jego i Murata że się, okazuje jednak Szybko Syamoto. panem z się rystycznego. Miły i wylewny Murata oraz jego ekscentryczna żona zaprzyjaźniają akwa- Zopresji wsklepie. sklepu ratuje jąpanMurata –właścicielwielkiego ży Pewnego na dziewczynę. panaSyamoto dniacórka zostaje przyłapana kradzie- aswą nową, dorastającą młodążoną, córką nieakceptowanątem między przez muchy. nieskrzywdziłby który – człowieka, W domumusizmagaćsię zkonflik- Syamoto Nobuyuki akwariowych, Śledzimy rybek sprzedawcy losyskromnego okrucieństwem). zatrważającym i potęgą swą przytłaczającym (wręcz większym złem a złem (co nieznaczy, ideprawującym) że mniejszym mniejprzerażającym między dobrem azłemzostaje zamieniony między napytaniedylemat wyboru owybór deprawacji,Wstrząsający, nafaktachfilmoludzkiej wktórej odwieczny oparty from 2003brought himto international fame. commit suicide, psychopaths. killers, serial SuicideClub who people atmosphere, pessimistic with overloaded are horrors and films His Typhoon’smembers. core Sushi the of one also is who filmmaker wining award artist, performance Poet, Japan. in Toyokawa, 1961 in Born Shion Sono game. sadistic a in family his and Syamoto Nobuyuki trap who psychopaths disgusting indeed are they that out turns soon it But friends. Syamoto’snew her get out of the troubles. Mr. Murata and his eccentric wife become Nobuyuki helps town in centre aquarium large a of owner the – Mr.Murata shoplifting, does notaccept heryoung stepmother. Oneday, whentheteenager iscaught a newwife butmustface troubles at homewithhisown teen daughter, who Syamoto manwhorunsasmalltropical fishshop.Nobuyuki isakind Hehas sławę. międzynarodową mu przyniósł – Japonii w ludzi młodych samobójstw plagą autentyczną mordercy,samobójcy, seryjni inspirowany psychopaci. samobójców– Klub są bohaterami których horrorów, egzystencjalnych atmosferą, mistyczną nia grupy twórczej „Sushi Typhoon”. oryginalnych, przesyconych Reżyser pesy- (ur. 1961r., Toyokawa, Japonia)Poeta, performer, filmowiec, inspirator powsta- Shion Sono

2011 Himizu 2011 Himizu 2007 Mordercze /Ekusute HairExtensions włosy/Exte: samobójców2001 Klub /SuicideCircle /Jisatsu sâkuru 1998 Dankon–poprostu człowiek /Dankon: The Man 1992 Pokój /Heya Wybrana filmography filmografia Selected / 66 Sushi Typhoon Denjin Zabôgâ: Gekijô-ban Denjin Zabôgâ: Zaborgar - Robo Karate Piotr Kletowski zobaczyć! trzeba prostu po które sushi, tajfunowe filmowe, prawdziwe oto krótko: Mówiąc dydaktyczną refleksję płciobojgawJaponii. wychowania na temat młodzieży mamy koniec na a miotem!), jego (i samochodopsem drapieżnym z walczy średniego zasięgu, zpiersi rakietami strzelają Zaborgar dzieci, kobiety-cyborgi nowonarodzonych swoich dwójkę (!) piersi własnych z mlekiem tu karmi Owdowiałyklasy Zaborgara,B. wysokobudżetowy naukowiec film przygód Tym akcjiS-F, kino Iguchi,realizując zwariowane tropem podążył nową wersję mnóstwo komediowych scen sięojawny ocierających kicz. filmowej zgrywy: widzom -prócz postaci-rodzaj dynamicznejfabułyibarwnych serwując oka, zło.rodzaju została galaktyczne iziemskie zrealizowana Seria zprzymrużeniem Zaborgar wrazbratem, ze swym odważnym mścicielem,gromi wszelkiego syna.Posługujący iwyspecjalizowanymzmarłego siękarate arsenałembroni, jego ciała z konstruktora genialnego przez stworzonym –cyborgu, garze zlat seria 70.oZabor- siętelewizyjna Dla NoboruIguchiegokultowa okazała Nikkatsu, jest „remejkowanie” filmów, któretwórców dlajej były objawieniami. studia grupy ramach Typhoon”, w „Sushi twórczym działającej Postulatem produkcja: Nikkatsu producent: Shinichi,Chiba Ikeda Yoshinori Yûya Cay Ishikawa, Izumi Itao, Emoto, Asami, Akira występują: Itsuji Yasuhisa Furuhara, ShunsukeKikuchi muzyka: montaż: Wada Takeshi zdjęcia: Yasutaka Nagano scenariusz: NoboruIguchi reżyseria: NoboruIguchi Japonia 2010, the most acclaimed Japanese directors of science-fiction films. the mostacclaimed Japanese directors ofscience-fiction group whichproduced anddistributed independent genre films. Now oneof classesto watch ofFudoshiused to Hewas skip aco-funder Godzilla. Corps art in1969 Born Tokyo, films, Japan.As he hewas fascinated by science-fiction Noboru Iguchi film. popular hasbecome thehigh-budgetB-class TV-series characters,with themostwacky dialoguesandscenes intheuniverse. The film,sparkling life andaction once again,Iguchimadeacrazy, science-fiction monstersGodzilla-like whocameto destroy to theplanet. Bringing the cyborg andspecialisedweapons theheroto skills hiskarate fought withmechanic, the cultfilms cyborg.for NaboruIguchiwithZaborgarwas theseries the Thanks create remakes ofthefilmswhichinspired them to become filmmakers. Oneof Among thepostulates stressed by directors from Sushi Typhoon studioisto -robot2009 Gejsza /Robo-geisha / -maszyna mashingaru 2008 Dziewczyna /Kataude The Girl Machine 2006 Przebrany /Fundoshi zadziewczynę Corps 2/Oira sukeban 2006 Manji 1997 Kenben Wybrana filmography filmografia Selected / wysokobudżetowe filmyS-F. niezależnychniem idystrybucją filmów gatunkowych. Obecnie realizuje Yamaguchim grupę artystyczną założył „Fudoshi Corps”, zajmującąsiętworze- efekty specjalne do filmów innych reżyserów. Z Yoshihiro Nishimurą i Yukihiko rynek wideoorazTV. serialamiS-F przeznaczonymifilmami na Współtworzył niskobudżetowymi 80. latach w Debiutował r., (ur.1969 Tokio, Japonia) Noboru Iguchi 68 Azja w obiektywie Anam, ilsenzanome. L’ultima a intervista Tiziano Terzani Anam, withNo Name. theOne The with Interview Last Tiziano Terzani / z Ostatni wywiad Tiziano Terzanim bezimienny. Anam, Agnieszka Szeffel próbował jązrozumieć innym. itłumaczyć historia, tam azjatycka sięburzliwa domiejsc, rozgrywała wktórych wyruszał wydalony bezprawa powrotu, wJaponiii Tajlandii Stamtąd oraz wIndiach. został skąd kontynentalnych, Chinach w spędził lat kilka Hongkongu, korespondentem niemieckiego . Spiegel” „Der w Chinach,bymaoizmna własneoczy. zobaczyć Przez lata był azjatyckim zamieszkaniu o marząc chińskiego, się uczył USA, w sinologię Studiował Tiziano Terzani (1938–2004)odwczesnych zAzją. latzwiązał 60.swoje życie najważniejszego: ze harmonii poszukiwaniu światem isamym sobą. koniecwędrówki w mędrcem wyznaczyło wHimalajach ze starym spotkanie dlasiebietamtejszą medycynę. Przypadkowe i Chinach,odkrywając Indiach poddawał kuracje, sięwAmeryce, jakim opisuje wniejeksperymentalne naraka . Chory Terzani sięprzypadkiem -Nicniezdarza najważniejszej książki swojej duchowej przemianie, powstania ikulisach oostatniej podróży jego Orsignie. śmiercią wjegodomutoskańskiej Terzani opowiada m.in.o –przeprowadzonypodróżnikiem, wielbicielemAzji dwa miesiące przed z Ostatni wywiad Tiziano Terzanim -światowej pisarzem, dziennikarzem, sławy produkcja: RTI/Storyteller występują: Tiziano Terzani Zanot montaż: Mario Zanot zdjęcia: Mario Zanot scenariusz: Mario Zanot reżyseria: Mario Włochy 2004,54’ Mieszkał w Singapurze, Singapurze, w Mieszkał and NanniMoretti at Habemus Papam. he has withGiuseppeworked As avisualeffectsupervisor Tornatore at Baaria filmdirector as well asvisualandspecialeffect supervisor. documentary Italian Zanot Mario Spiegel. Der weekly the German Tiziano Terzani (1938-2004)spent mostofhislife inAsia asacorrespondent for andChinawhat ledhimto India discoverAmerica, thetraditional medicine. stomach cancer, andtalksaboutexperimental treatments hereceived inSouth illness, his with deals Terzani others. among writings, his and journey last the just two months before hisdeath. Terzani transformation, discusseshisspiritual Tuscany,Orsigna, in home his in made was It Asia. admired who traveller and with The lastinterview Tiziano Terzani –theworld-renowned writer journalist, macellaio di Phnom2008 Il Penh 2004 Anam, ilsenzanome. L’ultima a intervista Tiziano Terzani Filmografia / Filmography oraz Habemus Papam NanniegoMorettiego. Tornatore BaariaidokumentuL’ultimo gattopardo: Ritratto diGoffredo Lombardo dokumentalista,twórca efektówWłoski specjalnych m.in.dofilmów Giuseppe Zanot Mario

70 Azja w obiektywie Agnieszka Szeffel rzeczywistością. okrutną z się zderzą Ilana Marzenia towarem. żywym się stają matki, końcem z koniec ledwo prostytucji przez wiążące sprzedawanezastępczych, doadopcjiczy nych krewnych związków, nawsi udalekich albowrodzinach przechowywane dzieci.Pochodzącewo trudny złożonej zróż- loskambodżańskich historii leży twórcom filmujakopretekst.- posłużyło W centrum kulturo- tej emocjonalniei opieka nad dzieckiem, kłótnie z Saran, czy wyprawa na prowincję do jej rodziny -nocnegodziny codzienności Ilana spędzone na ulicy, Studium kambodżańskiej holu. iurodziła Została mucórkę. jegotłumaczką tam Saran, opuszczoną mężabyłą przez prostytutkę, która topiła smutki walko- napogrążonych wmroku iwilgotnymkarty upaleulicachPhnom Penh. Poznał zarabia stawiając nażycie, tej Od doKambodży. pory tarota iwyruszył z kart cudzoziemca. oszczędności Kiedy stopniały, się wróżyć wLaosienauczył Ilan statusem –uległościąkobietiwysokim przyjemnościami wabiła gołatwymi Azja Wschód. wybrał wieku XXI progu u mężczyzna biały młody Zachód, przodkowie zpewnością trafilibyObiecanej, na Jegopolscy lepszego życia. nowej wposzukiwaniu Ziemi zojczyzny wyjechał Shickman Ilan Izraelczyk najlepszegodla reżysera polskim filmudokumentalnegowkonkursie najlepszego pełnometrażowego filmudokumentalnego, Srebrny Lajkonik Festiwal 51.Krakowski nagrody: Filmowy 2011-Srebrny dlareżysera Róg produkcja: Parallax JasmineShickman Mien, Marie Saran Mien, Shickman, występują: Ilan Marc Marder muzyka: montaż: Jacek Tarasiuk zdjęcia: Przemysław Niczyporuk scenariusz: Paweł Kloc,Przemysław Niczyporuk reżyseria: Paweł Kloc Polska 2011,103’ Phnom Penh Lullaby Kołysanka zPhnomPenh

Phnom Penh Lullaby debut. ishisfeature-length Sombras was filmRealHeart awardedDos at Festival in asbestshort Toronto. company. Besides, videosand programmes. hemadeadverts, film His TV in1971Poland.Born Director, producer, owner ofParallax producing Paweł Kloc reality ofCambodian children.shocking complicated relationship tough andSaran butalso portrays and between Ilan culturally and emotionally an only not captures film daughter. The his to birth gives and interpreter his becomes who alcohol, to addicted prostitute in the gloomy, scorching streets of the city. It’s where he meets Saran, a former He finallysettlesdown in Phnom Penh. aliving,To earn Ilan readstarot cards him by thevisionofsubmissive women andahighstatus ofwhite foreigners. Israel years left agoto search Shickman forIlan abetter life inAsia whichlured zPhnom Penh2011 Kołysanka /Phnom Penh Lullaby sombras2005 Dos (kr.m) 2000 Breaking Through (kr.m) 1997 Zosia (kr.m) 1996 D.K. (kr.m) Filmografia / Filmography Parallax. Kołysanka zPhnom Penh to jego pierwszy pełnometrażowy w Toronto Sombras . Jestwłaścicielemfirmy fabułęDos producenckiej zakrótką Festival nagrodę naRealHeart iprogramy videoklipy Otrzymał telewizyjne. HBO oraz AtLtd Entertainment jakoproducent ireżyser. Realizował reklamy, (ur. 1971r.) Studiował prawo naUniwersytecie Warszawskim. Pracował dla Paweł Kloc

dokument. 72 Wydarzenia towarzyszące książki iinnepublikacje. książki też fotograficzne dokumentacje, akcje, interwencje w przestrzeniach, projektuje rozmiarówprezentacji. aranżuje winstalacje. iobiekty Niewielkich obrazy Tworzy sposób specyficzny wypracowała którego dla figuratywne, malarstwo to mują najczęściej tematy dotyczące prywatnej sfery jej życia. Jej główne studyjne wFinlandii, Francji, Włoszech iKorei Południowej. podej- Prace artystki w Warszawie, Arsenał wBiałymstoku, Galerii pobyty CSWŁaźniawGdańsku, wCentrumNarodowej Sztuki Sztuki, Galerii Współczesnej Zamek Ujazdowski Dorota Podlaska Dorota Podlaska opowiadają historie“.prace zawsze sięwcykle, układają dobudowania narracji –moje skłonność mnieteż zkinem wyobraźnię. Łączy wie), pastiszmelodramatycznego nazbiorową tonu ijegowpływu Hollywoodu Płaczę (2000,CSWZamekUjazdowski w wkinie temu namalowałam cykl Warsza- Tworząc festiwalowe ilustracje, wróciłam dopodjętego jużraz tematu. 11lat Chciałam,żebyniejsze zaintrygowały, wątki. te obrazki zachęciłydooglądania. najważ- klimat, kolorystykę, filmu, jego każdego oddaćkwintesencję wiernie ważniejsza starałam niżindywidualność, siędopasować dowyobraźni reżysera, uczuciowość. że Ale wkulturze pamiętającotym, Wschodu praca zbiorowa jest Ilustracje do filmów też są emocjonalne – zostały zagubiłowintelektualnymemocji, którą zachodniekino chłodzie. intensywność azjatycka też mi Odpowiada rzeczywistości. nudnej szarej, od mnie oderwało by oczekuję, kina Od produkcje. dalekowschodnie tylko zobsesją,booglądam Mania graniczy filmów azjatyckich. „Jestem maniaczką 5. FFPięć Smaków jestprezentowana Muranów w Kina wkawiarni Warszawie. podczas prac jej Wystawa Podlaską. Dorotę – azjatyckiego kina i wielbicielkę z filmów, namalowanymi aminiaturami, specjalniena tę okazję artystkę przez w historii Pięciu Smaków. Tegoroczny program został zilustrowany nie Wystawa tego –torodzaju wfestiwalowym pierwsze przedsięwzięcie katalogu Dorota Podlaska 30 kadrów Zachęcie mawswoim m.in.wwarszawskiej Zachęcie dorobku wystawy

przefiltrowane

przez

zdjęciami moją

medium

http:/vimeo.com/user1454450 http:/www.123soho.com Więcej oartyście: politycznymw wymiarze ispołecznym. jako jednegoznowojorskichartystów, istotne korupcji sąkwestie dlaktórych Humphrey Hawksley zBBCprzeprowadził z Yangiem prezentujący go wywiad, Times, Taipei Times, Village Voice, TimeNewYork Out Pacific Asia . , Art W 2010 roku poświęcone twórczości ChihChin YorkYanga New znalazłysięm.in.wThe Godwin-Ternbach Museum, Queens Flux Factory. ExitArt, Museum, Publikacje Jorku, w przestrzeniach budynku ONZ, w Rockefeller Center, Chelsea Museum,Nowym w Square Union i Square na Times m.in. prezentował prace Swoje produkcji przemysłowej itego co zostaje jakoodpad. zniejodrzucone Yanga idysonanse społecznewkontekście analizująaktualnerytmy masowej ChinChih XXI iperformance wieku. Instalacje dlacywilizacji charakterystyczne oczarowania, przymusowego i niepokoju stany złożone uchwycić próbuje pracach swoich w fascynacji, i jaki obawy, zarówno źródłem niego dla jest zajmują ekologia, architektura, design oraz miasta. przestrzeń Współczesność o interdyscyplinarnych zainteresowaniach, wśród szczególne których miejsce Jorku, gdziestudiował wPratt iParsons Institute ofDesign. Jestartystą School Chin Chih Yang urodził się na Tajwanie. Od wielu lat mieszka i pracuje w Nowym Chin Chih Yanga oraz jegoinstalacjęmultimedialną. performance okazję tę na specjalnie przygotowany zobaczyć okazję miała będzie publiczność Smaków Pięć Filmowego Festiwalu 5. otwarcia Podczas C Przywracając hin Chih Yang wspomnienia Organizatorzy...... Jakub Królikowski Dam Van Anh Jakub Królikowski Emilia Skiba Indeks tytułów polskich Indeks tytułów angielskich Dam Van Anh Nguyen Quoc Thanh 13 zabójców...... 52 13 Assassins...... 52 Anna Gudarowska Emilia Skiba 7 dni odchodzenia...... 24 Anam, the One with No Name. The Nguyen Quoc Thanh Iwona Kamińska-Gosk Anam, bezimienny. Ostatni wywiad Last Interview with Tiziano Terzani.....66 Sofia Setyorini a z Tiziano Terzanim...... 66 Bleak Night...... 42 Współpraca...... Ben Yang Café Lumière...... 12 Café Lumière...... 12 partnerzy: Ena Yoon Ena Yoon Chassis...... 54 Cannot Live Without You...... 26 Hsin-Chiang Hsu Hsin-Chiang Hsu Cold Fish...... 62 Chassis...... 54 BIURO GOSPODARCZE Iza Wierzbińska Iza Wierzbińska Dzienniki z Musan...... 40 City of Sadness, A...... 6 I KULTURALNE TAJPEJ Michał Baran Michał Baran Hahaha...... 36 Cold Fish...... 62

Mic Michał Sieczkowski HHH - Portret Hou Hsiao-hsiena...... 16 Eat Drink Man Woman...... 20 CSW ZAMEK UJAZDOWSKI, ul. JAZDÓW 2 Nam Le Tuan Jedz i pij, mężczyzno i kobieto...... 20 Everlasting Moments...... 30 Ngu Nguyen Hong Diep Karate-Robo Zaborgar...... 64 Flowers of Shanghai...... 8 Zadanie zostało zrealizowane dzięki wsparciu finansowemu Miasta Stołecznego Warszawy, Polskiego Instytutu Sztuki Filmowej, Pro Katarzyna Szacińska-Szymeczko Kołysanka z Phnom Penh...... 68 Hahaha...... 36 Biura Gospodarczego i Kulturalnego Tajpej w Polsce oraz Centrum Kultury Koreańskiej w Polsce. Katarzyna Szaci Linda Czerniawska Która tam jest godzina?...... 22 HHH - A Portrait of Hou Hsiao-hsien..16 Linda Czerniawska Kwiaty Szanghaju...... 8 I Saw the Devil...... 50 sponsor: organizator: Wystawy, instalacje...... Anna Ciabach Miasto smutku...... 6 Journals of Musan...... 40 Millennium Mambo...... 10 Karate-Robo Zaborgar...... 64 Katalog: Nocny połów...... 46 Late Autumn...... 44 ilustracje, skład...... Dorota Podlaska No puedo vivir sin ti...... 26 Millennium Mambo...... 10 patroni Dorota Podlaska Norwegian Wood...... 56 Night Fishing...... 46 medialni: redakcja...... Agnieszka Szeffel Oki...... 38 Norwegian Wood...... 56 autorzy...... Agnieszka Kamrowska Opowieść o dwóch siostrach...... 48 Oki’s Movie...... 38 Agnieszka Szeffel Posępna noc...... 42 Phnom Penh Lullaby...... 68 Piotr Kletowski Późna jesień...... 44 Saigon Electric...... 58 Saigon Yo!...... 58 Seven Days in Heaven...... 24 Warsztaty animacji...... Anna Mamińska Taipei Exchanges...... 28 Taipei Exchanges...... 28 Anna Mamińska Natalia Nguyen Terroryści...... 18 Tale of Two Sisters, A...... 48 Nguyen Hong Diep Trzy miłości...... 14 Terrorizers, The...... 18 atalia Nguyen Ujrzałem diabła...... 50 Three Times...... 14 Projekty graficzne...... Karolina Płuska Wędrówka dusz...... 30 Water Hands...... 60 Natalia Kulka Żeglarz...... 60 What Time Is It There?...... 22 Małgorzata Gurowska Warszawa 2011 Przemysław Ostaszewski