'N Boere-Terroris Se Oorlogsverklaring
Total Page:16
File Type:pdf, Size:1020Kb
7 -13 FEBRUARIE 1992 R2,20(BTWlngeslu it) . 'n Boere-terroris se oorlogsverklaring Rasmoorde vervang gesinsmoorde onderAfrikaners The extras thatSpike neverpaid K lara Viljee is soos 'n Pears-advertensie Die Boere in Botswana blymaarBoere nau VRYDAGOGGEND 'n Boere-tsrrons se oorlogsverklaring 5 The extras that got Spiked 7 MAX DU PRE EZ Sambok-regering in Bop 7 JFK - Die waarheid isdalk vreemder as fiksie 9 SAUK versmoor die TV-bedryf 14 Die siel van die berserker? 17 Die film word die geskiedenisboek Die aborsietwis duur voort 18 IEMAND watOliverStonese rolprent}FKgesienhet, salooitweerdie "amptelikewaarheid"oordie sluipmoord Die ANC-AWB moordkontrak: die feite 24 op KennedygIonie. Diefilm hetnou diegeskiedenisboekgeword. WatweetdiegewoneSuid-Afrikaner, byvoorbeeld,vanVletnami'Dltwathy/syuit films oordie onderwerp (Platoon, BomontheFourthojJuly, byvoorbeeld, ookdeurOliverStone)gekryhet, dannie? Fiksieasmetodeomdiegeskledenisteherskryf,hetontsteIIende,maarpotensieelookopwlndendemoondikhede. Mense gIostories.Olemenslikepsigewerkso:'nvertelling met'nverhaallynen menslike karakters, heldeen skurke, is heelwat magtiger as koue 'feite", Menseidentifiseerhulle met mense wat kan seerkryen llefbe, Botswana se Ventersdorp-boere 20 patriotteofverraaiers,misdadigersofvegtersvirgeregtigheid, karakterswat die soort emosieswys watgewone Skepsels wat dink hulle isverskil/end 27 mensedaagliks voel. Sou die wereld vandag nog so 'n afsku In NaziDuitslandgehad het as dit nie vir rolprente was wat die volksmoordop dlejodegedramatiseerengesigtebydielydinggesithet nie? HoekomisdaarbynageensimpatieindiewereldvirdiewredelotvandieAmerikaanseIndianenie?Wantons het almala1 tienWesternsgesien en ons metdie cowboys,dieIndlaan-jagters,getdentfflseer, Rolprente soos Nazi-skelette uit Argentinie se kas SoldierBlueandDanceswtth Wol~hetnet'nkleindeel~ievandieskadeherstel 22 Hoe lankgaanditnogneem virWesterlingewat TbeOrlentExpressgesien het,omnie skrikkerigtewees dieoomblikas Ou mense op pad uit in China 23 jyjouvoete inTurkyesitnie?jarelankhet die filmZmensese oordeelvanGriekelandbepaal, en ons sounooitso deeglik bewus gewees hetvandiepraktykeonder dieArgentynse veiligheidsmagte asditnievirNightofthePenctlswas nie.Missing, deurCostaGavras, hetdiewereld ingelig oorChili, terwyl dierolprentGut!tybySusplcion metRobertdeNirodie aaklighede vandie McCarthy-era onderons aandag gebringhet.Enso kan 'n mensaangaan, Lila: An Enquiry Into Morals 29 ITISNATUURUK NIE NET rolprent~ nie,maarooktelevisie watdiesoortmaghet.Endan ook nienettelevisie-drarnasnie,maar ookdokumentere,DieBritse dokumentertbeleader, hisdrtverandthedrlver'swtjehet dieheleAWB-kultuuroopgevlek soos Qeen boek oftienartikelsditkondoennie. En dan isdaar natuurlik CNN, watdiewereldsemeningoordie Golf-oorlogs6 eensydiggevormhet datg'n boek ditweer kanregstelnie. Onshetditdan met onseie Degesiensoosditgebeurhet,hoekanons nie regweesnie?Maarons het nooit geweetwat isgesensureerofgeignoreerenwat ismetwattermotiefoor-geaksentueer nie,enons hetgeenbeheergehad oor Hennie Serfontein het sy Oor op die grond 12 wattermense se meningsgevraen watter gergnoreer isnie. Brolloks en Bittergal 16 Ekglo'n romanhetooksoortgelykepotensiaal,hoewelheelwatminderkragtig as'n rolprent,omdatdievisueleontbreek -en, helaas, omdatmindermenselees. - Geselsrubriek - Nataniel oor lekkerkry 16 ~ Ekhet onlangseen gelees: tbePowerojOne, 'n boek oor 'n Engelseseunse lewe in Suid-Afrikageskryfdeur Bryce Tim Sandham oor Sport 34 Courtenay.Hyhethiergrootgeword, maar isvirgroenerweiveldeAustralletoe en skryfdeesdae netafen toebriewe aan die WeekJyMatl. The book that influenced me most by Dieboek isaImaandelank'n blitsverkoperinAustralie, Brittanje en bierbyons.Ditisbaie onderhoudenden knapgeskryf, Raymund van Niekerk 34 maarBoerehaatiseintlikdie enigste tema. Ditisdieverhaalvan die seunse oorwinning oor die rassistiese,kru en dom Jurie de Wet writes about people and the law 35 Nazistiese Boere-boelies, mense metvoomamesoosSnotnoseenKlipkop. Elmari Rautenbach oor die week se TV 27 THE POWER OFONE, as 'n hoogs suksesvolle roman,gaanongetwyfelddienie-Afrikaansprekende lesers daarvan 'n dlep Nettie Pikeur se kosrubriek 39 afkeervan die Afrikaner laatontwikkel, want'0mensassossieerjouvolledigmetdie arme Engelse bloedjiese stryd.Die boekword nou ook'n rolprent,wat ditnogmeer invloedryk salmaak. Ditis'n voorbeeld van die misbruikvan flksieasgeskledenls, Maardaarisuitstekende plaaslikevootbeelde ook.Onshetalmalminofmeergeweetwatdielotvanons swartlandgenote is,maarvirbaie mensehetdit 'n romansoosPoppteNongenageverg omdiewerklikheid en onmenslikheiddaarvante laat Eenheid en verskeidenheid 25 deurdring. RiaanMalan se My Traitor'sHeart,watgIoookbinnekort'nroIprentword, isnog'nvoorbeeldvan hoe 'nlandsegeskiedenis Die Russe oorheers die Unisa-Transnet enomstandighedeheelwatmeerdeurdringendas'ngeskiedenisboekaanmenseoorgedra kanword Internasionale Klavierkompetisie 26 ~AnderSUid-AfrikaanseSkrywerswatbaieSUksesvoImetdiegenrespeel' isEisaJoubert(Mfssionarls) enJohnMiles (Krontek itdieDooJPot>. Chris Vick keeps the Jazz score 31 Ditisvera!Milesseboekwatmyopgewondemaakoordie potensiaalvanfiksieas'n manierom die geskiedeniste herskryf. 1 (Hyhet Kroniekgegrondop 'n werklike voorval, maar dit gedramatiseer en uitgebou om die verhaal so dramaties en ontstellendte maakaswatditsou gewees hetas aldiefeitebehoorlik bekend kon gewordhet.) .Ekkanniesien hoeonsandersvan dieGrootLeuensinonsonlangsegeskiedenisontslae kanraak asmetdiesoortmetode rue. 0?Sw~tbyvootbeeld, veralaandie handvankollega]acquesPauwseberiggewingensyboek, In theHeartoftbeWbore, Kru of gesofistikeerd? - Matt Sandham se vandie aakhghedevanstaatsgesteunde moordbendes. Maaramptelikbestaanditnie, Dieregering se so, en regterLouis spotprente 13 Harmshet dit bevestignasyondersoek. MISKIEN MOETIEMAND 'NROLPRENT daaroor maak, ietssoos NightojthePencilsofM/ssissippiBurning, waarindiemense geweldenaars en slagoffers -gesigte en nameen emosieskry. pie potensiaal vanso ietsiswonderlik. Wantdaarmee kan die "amptelikewaarheid" - die"waarheid" soosdiestaatwil Kleinadvertensies/Smalls 30 hesyonderdane ditmoetsien-omseilwordendiewerklikheidvoorgehouwordDitkan nieop'n feitelikemanier, aswerklike reportage,gedoenwordnie,wantdaar iswetteen faktoresoos lasteraksieswatditverhoed. TV-programme 32 Miskienmoetonsook 'nAfrikaanse rolprent maakoor die Verwoerd-era en eenoordie werklikhedevandie militere Rolprentgids 36 destabiliseringvanons buurstate. ' Vrye Keuse films 38 En~i~n eenvirons.nie-Afrikaanssprekendelandgenote, 'nrolprentmetdeemiswatdiebitterhede indiegeskied7nis vandieAfrikanerskan uitbeeld as 'n deel vandie verklaringwaaromdiegroep sovol vrese, bitterheiden arrogansie IS. 7 - 13 FEBRUARIE1992 2 V",eW8Ukblad .&'&llJJiEiliiJ£zaa'Z.Zi 2£ BR lEW E Ryk leiers, arm mense "Joublikseml" Maggie Brown, 'n 73-jarlge InwonervanClewerIn die Oos-Transvaal, voordat sy 'nmanwathaar met 'nmeswouaanval,met tweeskate Kobus delaPort6 van Durbanvllle skryf: platgesklet het. k kan heeltemal verstaanas HermanScholtz wit kots elke keer as hy aan Marike de Klerkse eetgerei "Tot wattervlakhetonsnou gOOaal? Eken my vrouIs beskaafde mense.Inmyhulsgaanniksonwettigs aan nle- nagmlnderin my dink(VWB Briewe 17 - 23]anuarie), maar ek ondervind 'n probleem om my rektum te beheer elke slaapkamer: keer as ek aan die Mandela Paleis in Soweto dink en die R13 000 wat nooit by die onderdrukte AWB-IelerEugene TerreBlanche oorsyinhegtenlsneming vieruur die gemeenskap van Brandfort uitgekom het nie, Terloops, ambassadeur Herman Nickel kan goed 09gend In verband metdie 'Slag van Yemersaorp'. onthou dat die geld wel aan Haar (dis nou Winnie - Nelson se vrou) oorhandig is. "So don'tfeelsorry for - don'tcryforme Argentina. We'vegot E problems...andI'm blessed bymygood health: Die beste is natuurlik Allan Boesak wat 'n envan 'n halfmiljoen Rand in Constantia koop en nog geld Prosident George Bush oor, onder meet,sy gesondheid. het om 'n huis op die erf te bou. Nou sleep Boesak Die Burger hof toe omdat die die indruk sou skep dat "Dis moslogies - praatvoorjy skiet, put ailemoontllkhede ult," hy ultspattig is. Acme Dorothy Boesak en die Huisgenoot is seker volgende aan die beurt omdat hulle Jack Nel, KP-stadsraadslld virGermiston, wat ontovrede is oar die gewaag het om te beweer dat die ANC se Wes-Kaaplandse Ieier 'n voorkeur en liefde vir Franse Cuisine KP ss we/erlng om die volkstaat-idee na Kodesate Mem. en ingevoerde klere het: . "saddam Hussein still hashisJob, do you?" A bumper stickerseen In New Hampshlro, a state hard hit by the US Dltis baie duidelik dat daar 'n neiging by dieANC-leiersfigureis om 'n soort "Yuppie-elite"-lewenstylte volg. recession. Hoeversoenbaar dit met die ANCse filosofie is, is 'n ope vraag en hoe lank dit nog deur die onderdrukte en "I can do mythinking andnot have to concentrate on littlethingslike verarmdemassas aanvaar gaan word, sal net die tyd kan leer. Een of ander tyd sal apartheid en die onwettige memory: regime nie die skuld vir alles kan key nie. Axl Rose,leadsingerfor the rock bandGuns n'Roses, on Why be rolleson a TelePrompter whenhe sings. (Diefette rondom Boesak se beueerde aankoop van 'n erfts nou dte onderwerpvan 'n regsgedtng. Dte/eser kan nie nou bloot beengaan en se Boesak het tnderdaaddie erfgekoop nte - Red.) . .my rubriee is my mening, nie 'n feiteliee verslag nie. Dalk betdie leserseeroaring in bospttale aanbom 'n Feministiese onderrok eensydige beeldgegee - na al diejare van apartheid, een van die mees geuelddadige tdeologteiJ in die modemegeshiedenis, Isdttwaarskynlikonvennydeltk. Mark Venter van Aucklandpark