revista de novas tecnolóxicas de Galicia_ número 60, febreiro-marzo 2008

www.codigocero.com Xuventude Galiza Net 2008 A rede é nosa

Plataforma Eurovisión xa A música, Os móbiles, galega Arantia nunca será a mellor en con World mesma saque directo moderación Integrando rede e Internet posibilita Increméntanse as Consellos para unha televisión dixital unha avalancha de propostas en liña vida tecnolóxica candidaturas ceibes de saudable intermediarios

SINATURA CONVIDADA NESTE NÚMERO... 4 ROBERTO BRENLLA DANOS CONTA DA RENOVACIÓN DE WWW.AGNIX.ORG Agora xa non se volve a casa sen máis. Ou sexa, sen previo NOVAS aviso. Do mesmo xeito que xa non procuramos ás persoas que 6 RESUMO DE ACTUALIDADE DE E-COMERCIO E DE queremos da mesma maneira ca antes (unha boa parte dos lec- EMPRESAS RELACIONADAS COAS NOVAS TEC- tores desta revista saberán do que falamos: dun tempo en que NOLOXÍAS se petaba na porta dos amigos, sen previa chamada telefónica). A pregunta que nos podemos facer a este respecto é: malia os REPORTAXES cambios evidentes na feitura, o fondo fica igual? Temos máis 14 AO CERTAME EN LIÑA CURTAS NA REDE AMPLÍA amizades e estamos máis comunicados grazas á mediación das CATEGORÍAS E PREMIOS novas ferramentas? O caso é que a semente das novas tecno- loxías da información semella ter sido posta por un galego ou 15 A CRTVG ANOVA A SÚA PRESENZA NA INTERNET galega, tendo en conta que unha boa parte das preguntan que se lles lanzan ós analistas veñen cun envoltorio de nova pre- 16 LINUX EDUCATIVO A VOLTA Ó MUNDO EN 80 gunta. “Son boas as novas tecnoloxías para min e para os meus fillos?”. “A vostede que lle parece?”. En certa maneira, a conver- DISTROS, DE DIEGO ROSALES sa remata aí, coma se en realidade houbese que reformular a cuestión. Algo así: “Somos bos nós e os nosos fillos para as 18 ENTREVISTAMOS A LETICIA DIZ, DO COLEXIO novas ferramentas dixitais?”. Dito doutro xeito: ten o móbil a PROFESIONAL DE ENXEÑERÍA TÉCNICA DE culpa de aparecer apegado á orella dun neno de tres anos que, INFORMÁTICA DE GALICIA como neno que é, aínda está a experimentar cambios no seu organismo que se poden ver afectados polas ondas que ceiban 20 FADEMGA TRABALLA A PROL DA MELLORA DA estes aparellos? CALIDADE DA VIDA DOS DISCAPACITADOS O caso é que sempre procuramos botarlle a culpa a algo, e, a poder ser, a “algo” que sexa alleo a nós ou ós que nos rodean. 21 ARANTIA WORLD: UNHA PLATAFORMA GALEGA Dende logo (e dende esta revista tamén o temos feito, conscien- PARA CREAR UN FOGAR DIXITAL temente ou non), as novas tecnoloxías da información poden ser unha diana tan boa coma calquera outra para lanzar os 23 especial xuventude galiza net nosos dardos, e está claro que tamén teñen o seu lado escuro, pero se nos gusta ser críticos, debemos selo con todo. Isto vén a conto porque temos rexistrado nos últimos tempos unha 30 EUROVISIÓN ALÍASE CON MYSPACE especie de bipartidismo radical arredor da Rede, dos móbiles e doutras ferramentas da maneira. Ou estás a favor dela, total- mente, ou estás en contra dela. E que pasa cos moitos camiños 32 NOVOS XEITOS DE ACHEGAR MÚSICA VÍA que fican no medio? En realidade, este convite a derivar cara INTERNET ós extremos é extensible a todo: podémolo ver nas enquisas dos grandes medios en Internet, onde case nunca che animan a 34 INICIATIVAS EN LIÑA A PROL DO MEDIO premer en opcións tan razoables como “depende”, “ás veces” ou AMBIENTE “relativamente”. O caso é que nos vindeiros días teremos unha boa oportuni- 36 EDUCACIÓN INCREMENTA A PRESENZA DE dade de ver todo aquilo que achega a Sociedade da Información ORDENADORES NOS COLEXIOS na súa xusta medida, coas luces e sombras que lles subminis- tran os seus usuarios, casualmente porque nada hai máis 38 CONSELLOS PARA EMPREGAR MELLOR O MÓBIL semellante a un claro escuro ca un ser humano. De seres huma- nos (moitos) e Rede trata iso do que estamos a falar, Xuventude Galiza Net, a xuntanza de internautas máis importante da nosa 40 RECURSOS EDITORIAIS PARA EVITAR ADICCIÓNS terra e unha das de máis renome de todo o Estado. Será no TECNOLÓXICAS Pazo de Congresos de Santiago do 14 ó 16 de marzo e, dende aquí, recomendámoslles que acudan a todos/as os/as que 41 ESCOLMA DE GADGETS DA WEB DE CÓDIGO estean a dubidar sobre que vieiro escoller con respecto ás CERO redes da información. Non garantimos certezas, e diso precisamente se trata. 42 A VOZ DE VILALBA BOTA A ANDAR DE NOVO… NA Nas páxinas interiores falamos polo miúdo desta xuntanza. REDE

xOGOS 43 REPORTAXE HALO 3

44 FACEMOS ESCOLMA DO MÁIS SALIENTABLE DO MES

Mándanos as túas suxestións, opinións, páxinas recomendadas, blogs ou sitios persoais ao correo electrónico: [email protected].

staff 3

DIRECTOR_ REDACCIÓN_ DESEÑO GRÁFICO_ CÓDIGO CERO Xosé María Fernández Pazos Damián Fernández (Linux) Grupo Código Cero Comunicación revista de novas tecnolóxicas de Galicia [email protected] Manolo Gago (Opinión) Conxo de Arriba nº 49, 1ºC NÚMERO 60 febreiro-marzo 2008_ Emiliano Gómez (Informática) 15706, Santiago de Compostela SUBDIRECTORES_ David Lombardía (Nova Economía) [email protected] Marcus Fernández Raquel Noya (Reportaxes) [email protected] Moncho Paz (Opinión) IMPRIME_ Publicación periódica. Prezo 1 euro. Carlos Ballesteros Modesto Pena (Redes) Celta Artes Gráficas, S.L. Depósito Legal: C-2301/01 [email protected] Víctor Salgado (Dereito) Rúa Colón , 30. Vigo I.S.S.N. (edición impresa): 1579-7546 Tel. 986 81 46 00 · Fax 986 81 46 38 I.S.S.N. (edición dixital): 1579-7554 REDACTORES-XEFES_ COLABORADORES_ Fernando Sarasquete Roberto Brenlla, Diego Rosales, Ana Valín, EDITA_ [email protected] Sevi Martínez, Marcus Fernández, Raquel Grupo Código Cero Comunicación O “Grupo Código Cero S. L.” reserva para si mesmo tódolos dereitos como Carlos Lozano Noya e Fernando Sarasqueta Conxo de Arriba nº 49, 1º C autor colectivo desta publicación ó amparo dos artigos 8 e 32.1 da Lei de [email protected] 15706 Santiago de Compostela Propiedade Intelectual. Quedan expresamente prohibidas a reprodución, dis- SUPERVISIÓN LINGÜÍSTICA_ Tel.-fax: 981 530 268 tribución e a comunicación pública da totalidade ou parte dos contidos desta FOTOGRAFÍA_ María Xesús Castro http://codigocero.com publicación con fins comerciais, en calquera soporte ou por calquera medio Adolfo Enríquez Calo · Joferpa [email protected] técnico sen a autorización da editorial. Roberto Brenlla_presidente de agnix http://brenlla.blogaliza.org/

AGNIX constituíuse como asociación de se socio de AGNIX e aproveitou a súa inter- ámbito galego sen ánimo de lucro en outu- vención no OpenOffice.org Conference bro de 2003 coa finalidade de formar e 2007 de Barcelona para visitarnos e intervir Anóvase divulgar o Software Libre á cidadanía. en diversos actos. Claudio convidou á Nestes primeiros anos levou adiante un comunidade galega a participar no “II amplo e variado conxunto de proxectos e Encontro Nacional BrOffice.org” en outu- participou activamente en moitos outros bro de 2007 e promoveu o BrOffice Zine como colaboradora ou convidada. que está a ser traducido ao galego baixo a AGNIX.org Aínda sen sermos pioneiros na elabora- nosa coordinación. ción de cds-vivos, presentamos no 2003 o GNIX ás distintas asociacións galegas, “AGNIX.org é a face daquela nomeado “GNU/Linux para O Pobo”. O obxectivo era claro: amosar a máis visible da nosa posibilidade real de dispór de alternativas tecnolóxicas libres e, polo tanto, éticas e asociación. Agora está enriquecedoras para a sociedade xeral. Durante unha xuntanza de asociacións en a anovarse procurando maio de 2004 acordouse que AGNIX orga- nizara en nome de todas elas as “I Xornadas unha maior relación de Sw Libre para o Ensino Secundario”, coa comunidade inter- algo que hoxe semella ter continuidade. Namentres isto acontecía AGNIX comezou nauta”. a xestar a chegada do fundador do proxecto GNU, Richard M. Stallman, feito que suce- Tamén grazas ás sinerxias xeradas nas dería a finais de abril de 2005 da man da xornadas do Porriño, AGNIX foi convidada Facultade de Ciencias de Ourense. Stallman a participar no “I Fórum Sw Livre de repartiría a súa breve estadía por distintas Lisboa” onde novamente abre novas vías de localidades e universidades galegas. colaboración coas comunidades lusa e brasi- Nas xornadas de Fene levadas a cabo en leira. decembro de 2005 sementouse a tradución AGNIX.org é a face máis visible da nosa ao galego por parte de Daniel Romero e Ana asociación. Leva publicado novas e artigos a Salgado do libro de Jordi Màs “Software cotío desde xaneiro de 2004, cun traballo de Libre: tecnicamente viábel, economicamen- edición sempre altruísta alén de serio e cons- A nova fasquía do espazo web da asociación te sostíbel e socialmente xusto”. Fene con- tante. Agora está a anovarse procurando tou tamén coa presenza de Miguel A. unha maior relación coa comunidade inter- Blanco, o espectáculo de Xavier de Blas e o nauta, empregando tecnoloxías que ofrecen habitual editor de agnix.org Alessandro doadas edicións, sindicación, filtrado de Faria (Cabelo). novas... sempre no eido do Software Libre e A primeiros de 2006 viñeron as xornadas maila libre transmisión do coñecemento. de Ames, onde houbera obradoiros do GNIX O colectivo galego e repetiría espectáculo Xavier de Blas. Sobre Roberto Brenlla: Susana Sotelo, do colectivo A Casa Encantada, anuncia a dispoñibilidade do reforza cunha nova Economista, socio GNIX-ling, un cd-vivo enfocado á filoloxía. fundador e presi- No verán de 2006 Manuel Hermo colle ás dente de AGNIX rendas da asociación e organízanse as “I face na web (máis ata xullo de Xornadas Galego-lusófonas” no Porriño 2006. con ampla participación da comunidade Promotor do activa, máis próxima) tanto brasileira como galega. "GNU/Linux para Xa no ano 2007 preséntase o proxecto O Pobo" (GNIX). o seu compromiso Belenus elaborado pola asociación baixo a Publica documentacións, novas e artigos coordinación de Pedro Silva, á vez principal principalmente en www.agnix.org. desenvolvedor do GNIX e actual adminis- Imparte frecuentes relatorios e cursos pola alternativa trador do noso anovado sitio web agnix.org. sobre Software Libre. Mantemos contactos coa Asociación do CKO en C.T.I. TEGNIX, S.L. Pobo Saharaui co obxectivo de implantar o http://www.tegnix.com/ tecnolóxica aberta Belenus en campamentos no deserto. http://brenlla.blogaliza.org/ Claudio F. Filho, relator no Porriño, fíxo-

Xunta xeral de Agnix en 2007, vista no caderno de Brenlla en Flickr 4 sinatura convidada_r. brenlla

Iván Ferreiro achega de balde na Rede A Mancomun.org informa dun o seu novo álbum medre “espectacular”do software libre no empresariado O cantante galego Iván Ferreiro segue a ceibar o camiño entre os seus seareiros galego e a súa música, e faino de novo a través de Rede, e dicimos “de novo” porque a súa relación coa Internet ten sido estreita ó longo da súa carreira en solitario (trala A plataforma mancomun.org vén de examinar a fondo a situación do softwa- separación de Los Piratas en 2003), re libre en Galiza nos concellos, centros de ensino non universitario, empre- mesmo chegando a seleccionar o segundo sas (pequenas e medianas en xeral) e empresas de base tecnolóxica. Os single do seu albume Canciones para el resultados do exame, que xa podemos ver nun documento pdf en tiempo y la distancia a través dunha peti- mancomun.org, amosan un medre xeneralizado da súa presenza, especial- ción -en liña- dos seus seguidores. O caso mente “espectacular” no eido da peme galega, onde se duplicou o seu uso. O é que co seu novo traballo Mentiroso informe, levado a cabo polo Observatorio de Software Libre –e máis concre- Mentiroso, Ferreiro vai moi alén do devan- tamente por Francisco Javier Rial-, tamén subministra datos positivos sobre dito e chega practicamente ó punto máis o estado de saúde da informática aberta no ámbito educativo, onde subiu dun afastado do aproveitamento da Rede, alí 20% a un 65% en apenas dous anos. A xuízo do Observatorio, un dos datos onde a arela de comunicación cos seus que máis se debe ter en conta é a introdución do software libre en todos os seareiros é total: habilitándoo na súa web sectores, deixando de ser unha proposta de deseño e uso limitado ó espazo por medio de descarga libre (vía www.ivan- empresarial. Mais é precisamente neste eido, o do tecido económico, onde foi ferreiro.es). detectado outro dos fenómenos máis salientables, tanto máis se temos en O novo álbum, do que xa se pode escoitar conta que se produciu nun período de pouco máis de dous anos (foi en 2005 o primeiro single, estivo accesible na cando se realizou unha primeira fase do estudo). Falamos da normalización segunda semana de marzo ó longo de 48 horas (en realidade, a idea era publicalo no uso de software libre entre as empresas que máis afeitas están ó trato todo libremente na primeira semana, pero máis coas redes e a informática: as de 40 a 249 empregados, por cuestións de tempo que por problemas onde se pasou dunha taxa de presenza de informática técnicos aínda non puideron ser habilitadas aberta do 10% a un 40%. A principal vantaxe deste dato as ligazóns). O artista vigués, que tamén ten reside no labor normalizador que se desprende, precisa- un blog persoal (ivanferreiro.blogspot.com) mente, desa normalización. Dito doutro xeito, certifícase onde dá conta das novidades vinculadas ó dese xeito un proceso: o software libre só pode medrar seu traballo, ten unha importante presenza a partir de agora.. na Web, onde mesmo conta con espazos webs exclusivamente feitos polos seus seguidores. Un exemplo disto é a web de Los Repelentes Seguidores de Iván Ferreiro A Universidade de Vigo (www.repelentes.net). A nova da achega libre do seu novo traba- colabora nun proxecto llo foi moi ben valorada por internautas de todo o mundo e a primeira hora do luns 11 xa de báscula para o puidemos ver rexistrados centos de comen- tarios de felicitación nas diferentes entra- control médico a das que fan referencia á inminente posibili- distancia dade de descarga. O novo albume inclúe a cifra nada desprezable de 16 cancións, cua- lificadas xa polos seus seareiros como “16 bocanadas de aire”.

Donkey Xote, Gritos en el Os días pasados, a Universidade de pasillo e Nocturna, Vigo informou (vímolo finalistas nos Mestre Mateo en duvi.uvigo.es) dun desenvolvemento tecno- lóxico que ben se podería A Academia Galega de Audiovusal vén de dar a coñecer os nomes dos finalis- situar no vieiro cada vez tas aos Premios Mestre Mateo 2007 e, como sempre, temos que falar dunha máis amplo e concorrido importante presenza de produtos e artistas directamente vinculados ás novas da informática socio- canles da información e da creación. O catálogo de modalidades dos premios, ós terapéutica. É dicir: aque- que optaron 121 traballos de 86 produtoras e que serán dados a coñecer o 15 de la que, amais de comuni- abril en Ferrol, inclúe apartados directamente relacionados co dixital, como o de car ó usuario co mundo, Mellor Longametraxe de Animación, onde atopamos os seguintes filmes nomea- mellora a súa calidade de vida no caso de que teña algunha doenza ou discapacida- deos: Donkey Xote (da firma compostelá Bren, ligada a Filmax), Gritos en el pasi- de que limite a súa mobilidade. Estamos a falar dun proxecto de innovación que, llo (de Perro Verde, filmada integramente con cacahuetes) e Nocturna (de Filmax como case todos os desta natureza, benefíciase dun traballo a varias mans. Non en Animación, na imaxe). van, une dous mundos: o das tecnoloxías propiamente ditas e o da medicina. O pro- Polo que respecta á categoría Mellor Obra Experimental ou Interactiva, hai xecto, no que participan a empresa Wireless Galicia, o Grupo de Tecnoloxías da catro finalistas: Cousas do Kulechov, de Susana Rey; Ecos, de Rubén Coca; El Información da ETSE de Telecomunicación de Vigo e o Hospital Juan Canalejo da Humanoide, de Hipotálamo; e SQR, de Pixel Grafics (do que xa falamos nesta Coruña, está especialmente encamiñado a favorecer a vida dos pacientes con doen- mesma revista). Na modalidade de Mellor Curtametraxe de Animación, optan ó zas crónicas. Premio Mestre Mateo as seguintes pezas: O bufón e a infanta (Dygra), Don Señor Isto acádase basicamente grazas ó seguinte: achegándolles controis médicos co e o home do soño (Matriuska), A flor máis grande do mundo (Continental) e Man emprego dunha báscula conectada ó teléfono móbil a través da transmisión de (Audiovisual de Servizos Kairós). Para máis información sobre o resto das moda- datos sen fíos, neste caso con tecnoloxía Bluetooth. lidades, cómpre visitar a web da Academia: A idea consiste en que ó outro estremo desta liña de comunicación a tempo com- www.academiagalegadoaudiovisual.com. pleto estea precisamente un médico, que se dedicará a avaliar os datos achegados polos doentes evitándolles deste xeito a necesidade de ter que desprazarse fisica- mente ó centro hospitalario. As bazas do sistema, amais de subministrar a posibi- lidade de facer a distancia o que levamos facendo toda a vida en persoa (a consul- ta), son as seguintes: a súa fiabilidade tecnolóxica e o prezo reducido, segundo indi- can os ditos departamentos responsables do servizo. Para Francisco Javier González Castaño, coordinador do equipo de traballo que achega a ETSE de Telecomunicación, a cousa está ben clara: “O hospital precisa que se lle garanta a fiabilidade dos datos que recibe, algo que non é posible con outros sistemas. Ademais está o elevado prezo do equipamento de laboratorio que está fóra do alcance das economías domésticas". Por certo que o seu grupo TIC, neste sistema en concreto, dedícase sobre todo a achegar a súa experiencia con redes sen fíos. Pola contra, o Juan Canalejo acode coa parte médica e Wireless Galicia cos sistemas de interpretación de datos. Unha das grandes vantaxes do sistema radica en que precisa de elementos de sobra coñecidos por case todos os usuarios potenciais: un móbil e unha báscula. Así, o móbil serviría entre outras cousas para avisar ó enfermo da necesidade de pesarse, poñéndose en marcha a maquinaria de achega de información do servizo. Por certo que a báscula, segundo indican os responsables do proxecto, estará dis- poñible no mercado para os doentes crónicos no prazo duns meses, sendo ben pro- bable que se poida adquirir en establecementos convencionais..

6 Novas_redacción Greenpeace convida ós internautas a denunciar nun mapa na Rede todas as agresións ó medio

Greenpeace segue a botar man da Rede para facer tamén nela o que leva anos facendo coa axuda de buques ecoloxistas, pan- cartas, altofalantes, monta- xes e (malia os erros que puído ter cometido) afoute- za abonda. O caso é que a Internet, tanto para esta O Netscape chega á súa fin definitiva como para outras organiza- cións (pensemos por exem- plo na intensa actividade Sen arela de poñérmonos saudosos, cómpre falar agora duns tempos en que xerada en liña por colecti- os internautas asistíamos ó tirapuxa entre dous navegadores que se repartían vos da nosa terra como á práctica totalidade da comunidade redeira: por unha banda o Internet Explorer Adega ou Verdegaia), seme- de Microsoft e, pola outra, o Netscape. O caso é que eses tempos veñen de che- lla facilitar a achega de mensaxes, tanto polo que representa como polo que gar definitivamente á súa fin coa desaparición oficial da segunda das ferramen- inclúe: ferramentas que melloran a comunicación e a participación. tas, desaparición xa consumada hai anos (ó xeito dunha morte paseniña sen liña Nesta liña de tirar partido da Rede a día de hoxe (que non é a mesma cá de algunha de actividade) e que adquire agora repercusión por un anuncio (en onte) é onde se insire Fotodenuncia (fotodenuncia.greenpeace.es), un espazo blog.netscape.com) no que se dá conta do peche total da soportabilidade. aberto para as achegas informativas de calquera cidadán e co que Greenpeace O Nestcape, que en vida nunca chegou a compararse ó Internet Explorer malia pretende mellorar a súa capacidade de observatorio das agresións á natureza. A ter posibilidades abondas para competir, tivo unha importancia ben decisiva para idea non é outra que botar man dos internautas para chegar a onde non sería o futuro da Internet despois de morto, posto que tras ser adquirido pola compa- posible chegar doutro xeito: a denunciar o máximo número de agresións. ñía AOL en 1999 e da liberación posterior do seu código fonte (a primeira gran Segundo apunta a organización ecoloxista, calquera cidadán pode contribuír ó liberación da historia da informática, segundo nos informa Agnix) serviu para proxecto empregando súa cámara dixital, o seu móbil e un acceso á Rede. sentar os alicerces do xurdimento de Mozilla e, grazas a iso, do navegador Logo, o lugar exacto e a natureza da agresión (sexa da índole que sexa: ó mar, Firefox, unha ferramenta (agora si) libre que medra cada ano en porcentaxe de ós ríos, ó monte, etc.) será localizada xeograficamente nun mapa habilitado na usuarios e que en determinados países está a poñer contra as cordas ó xigan- devandita web. te Microsoft e o seu navegador.

Novas_redacción 7 En 2007 vendéronse máis de 1.000 millóns de móbiles no mundo

Dicir que a industria dos móbiles está a vivir un bo momento e que seguirá a facelo non é precisamente amosar grandes dotes de adiviñación. Polo menos, non máis dotes ca un recoñecido bruxo que dixo que o século XXI ía ser un século de violencia e mal- dade. Porén, e volvendo ó tema dos teléfonos, nunca está de máis que veña un estudo e nos disipe as posibles dúbidas sobre o seu éxito no mundo, dúbidas que teñen que ver co seguin- te: se todos temos xa móbil, poderá seguir medrando a industria que os fabrica? Pois ben, si que pode, e tanto: en 2007, superou a liña dos 1.000 millóns de trebe- llos comercializados. Hai que ter en conta dous detalles. Por unha banda, temos unha febre de reno- Celestia: software libre para vación nunca vista antes con ningún aparello explorar o universo (case semella que devecemos por que o noso terminal comece a dar problemas, para ter dende o computador un pretexto axeitado para trocalo por outro). Pola outra, hai un dato salientable no que cómpre deterse: non somos o condena- Dicía Antoine de Saint Exupéry que a tendencia natural do centro do mundo, e hai países que están do home con arelas de superación é ollar cara a arriba, en desenvolvemento nos que aínda non se cara as estrelas, para logo (ó baixala) sentirse máis a afianzou esta mellora (ou non mellora, gusto co mundo. A Rede semella facilitar cada vez máis depende de como se vexa) na comunicación. este camiño tirándolle partido a algo tan antigo como O caso é que eses son (entre outros) os poñer mans sobre outra mans para sacar algo adiante. dous grandes motores do tirón dentro do Esta colaboración desinteresada entre uns e outros, que sector, que posibilitou a venda de exacta- na Internet ten nomes específicos, “software libre”, é o mente 1.150 millóns de móbiles en 2007, que fai posible proxectos como Celestia segundo di a consultora Gartner, significan- (www.shatters.net/celestia/index.html), iniciativa posta do esta cifra un aumento do 16% con res- en marcha en 2001 e da que deu conta os días pasados pecto ós números de 2006. mancomun.org. Os países onde máis se experimentou Trátase dun servizo que, entre outras moitas cousas, esta subida foron China e India, dous xigan- permítenos explorar o universo en tres dimensións. O tes que levan ano abríndose paso no merca- proxecto, activado por Chris Laurel, inclúe soporte para do de produción e venda de aparellos tecno- OpenGL baixo a licenza GPL, atopándose no dito endere- lóxicos. zo de Celestia a máis recente versión estable e en superce- lestia.googlepages.com/earthreal1.0, a última achega en español. Celestia fornece ós internautas de todo tipo de imaxes de gran calidade O apagamento analóxico sobre planetas, satélites (por exemplo Xúpiter e Europa, na imaxe), galaxias ou constelacións. Tamén subministra datos concretos sobre a localización dos entrará en Galiza pola corpos celestes ou de calquera outra formación. Con todo, a listaxe de funcionalidades da web é ben ampla e non se limita a sub- Fonsagrada a principios de abril ministrar de xeito doado viaxes estáticas cara os recantos do universo máis afastados da Terra. Entre outras moitas cousas, inclúe un catálogo que rexistra 120.000 estrelas (a sección Hipparcos), roteiros para os desprazamentos virtuais A Fonsagrada será a primeira comarca de Galicia na que dará comezo o apagón polo noso sistema solar e os seus arredores que achega a propia web ou -para analóxico de televisión. A principios de abril, os veciños deste concello lugués dei- os que apuntan absolutamente toda incidencia atmosférica na axenda-, até un xarán de ver o sinal polo sistema vello, co que se dará comezo á transición ó futu- buscador de eclipses. ro dixital, proceso no que a empresa Retegal, dependente da Xunta, investirá 14 Na actualidade, conta coas versións para GNU/Linux, Windows e Mac OS X. millóns de euros en 130 centros emisores. A previsión é que a cobertura prevista pola empresa pública achegue o sinal das dúas canles da TVG e das dúas canles privadas ó 98 por cento da poboación gale- ga. O apagamento da Fonsagrada enmárcase no plan piloto de transición á TDT e o O Sistema de Información Ambiental feito de escoller este concello de Lugo é un xeito de coñecer a reacción da pobo- ación rural ante a nova tecnoloxía, nunha zona marcada polo espallamento xeográ- da Xunta recibiu máis de 80 millóns fico e pola elevada idade media dos seus habitantes. A Xunta está a desenvolver xa unha serie de iniciativas de difusión da nova tec- de visitas en 2007 noloxía, tendentes a achegar á poboación métodos prácticos para adaptarse á emisión dixital, por outra banda xa en probas desde hai meses. A este respecto, a Dirección Xeral de Comunicación porá en marcha incentivos de carácter privado e O Sistema de Información Ambiental (www.siam-cma.org/siam) da Consellería público nas zonas onde se vai producir o apagón analóxico, que comezará a finais de Medio Ambiente vén de facer reconto dos froitos acadados nos seus nove de ano polo interior de Ourense limítrofe con Castela. Ó longo de 2009 apagarase meses de andaina na Rede. Segundo informou onte o dito departamento da Xunta, o sinal analóxico en Santiago, A Coruña-Ferrol, a cidade de Ourense e, xa para o espazo en liña do SIAM (posto en marcha para que a información ambiental rematar, a principios de abril farano Pontevedra-Vigo e a cidade de Lugo. sobre Galiza nos saia ó paso, no canto de ter que procurala) recibiu ó longo de O apagamento analóxico afecta inicialmente ó sinal das televisións públicas e 2007 máis de 80 millóns de visitas, a maior parte delas dirixidas cara a Meteo está pendente aínda o desenvolvemento dixital das privadas. Galicia, case o 77%. Amais disto, o servizo atendeu o ano pasado máis de 4.000 solicitudes de datos ambientais, sobre todo a través do correo electrónico e do teléfono. Neste sento, cómpre sinalar que unha boa parte destes requirimentos tiveron que ver directamente con tarefas de investigación, xa que ese é precisamente un dos grandes obxectivos do dito espazo en liña: facilitar o labor dos investigado- res galegos. Este recurso virtual do SIAM, que conta hoxe con case 600 subscritores recibindo a infor- mación ambiental do departa- mento a través dun boletín elec- trónico, achega tamén datos de Meteo Galicia, coñecemento xeral e novidades sobre proxec- tos co cambio climático en Galiza e no mundo, sostibilidade local ou calidade de auga e do aire.

8 NOvas_redacción

Pendurada na Rede A Guía Deseñan un software que mide a Miguelinho, un repaso polo máis intensidade das manchas da pel selecto da hostalería compostelá Científicos da Universidade Politécnica de Cataluña (UPC) A medio camiño entre a homenaxe ó nosa tradición hostaleira (e máis concre- veñen de presentar unha tamente gastronómica) e a brincada máis completa, pero máis preto do primeiro ferramenta que permite que do segundo, vense de pendurar no YouTube (www.youtube.com) A Guía determinar “de xeito doado e Miguelinho, un traballo feito obxectivo” a cor e as man- polo mesmo equipo cá Marinha chas da pel empregando un Dor e no que se nos ofrece un ordenador e unha cámara repaso polo máis senlleiro da fotográfica, o que vai permi- liña estratéxica do sector gale- tir estudar as variacións cro- go que fica no extremo máis máticas ó longo dos trata- oposto da cociña sofisticada. mentos dermatolóxicos. Asemade, no vídeo en cues- Así o afirma un artigo publicado na revista Skin Research and Technology tión poderemos ver cómo se rei- onde tamén se asegura que con esta técnica se evitan as percepcións sub- vindica o emprego de chapeu xectivas nas análises dos tons da pel realizando unha avaliación dos resulta- con publicidade de Biona entre o dos moito máis precisa cá feita polo ollo humano. persoal hostaleiro, o marisco O sistema require conectar unha cámara dixital con CCD a un ordenador, ilu- criado e mantido nun cortello no minando a epiderme cunha fonte de luz constante para uniformar as diver- canto do de piscifactoría ou sas tomas. Unha vez gravada a imaxe, un software específico identifica as coordenadas CIELab, un modelo colorimétrico que se axusta “bastante” á unha presentación simple e certeira das viandas percepción humana e cuantifica as cores mediante (neste caso, unha cachucha de porco, posta na a análise da luminosidade, balance entre vermello e mesa sen maiores filigranas) no canto dun coida- verde e balance entre azul e amarelo. do extremo na distribución e a imaxe. O programa facilita ademais o denominado pará- Protagonizado por Pepa Yáñez, Ramón do metro ITA, que permite clasificar a pel humana Freixo e Miguel de Lira, o vídeo céntrase sobre segundo o seu ton. todo na chegada a Compostela dunha turista As imaxes resultantes permiten comparar o “antes francesa, cidade á que arriba cunha soa idea nos e o despois” dos tratamentos dermatolóxicos así miolos: visitar o máis selecto da súa oferta culi- como coñecer os cambios de tonalidade na pel e as naria. Polo camiño, atópase a dous personaxes variacións dos diversos tipos de manchas, grans e autóctonos que lle poñen diante dos ollos o que pencas. todo turista debería saber: non todo o mellorciño Un dos autores do proxecto, Josep Pladellorens dun país ten por que aparecer nas guías. afirmou que o sistema “xa está funcionando per- fectamente na industria cosmética” e destacou a posibilidade de aplicalo tamén en tratamentos der- matolóxicos médicos como o estudo da evolución O novo portal da dos melanomas. Xunta permitirá levar a cabo máis de 400 O Goberno presenta procedementos unha ferramenta libre e aberta para a emisión de

Unha das medidas presentadas recentemente polo conselleiro de Presidencia facturas polo dixital en relación á aposta deste departamento pola Administración Electrónica ten que ver co deseño dun novo portal corporativo da Xunta que sería unha amplia- ción do actual pero con máis e meirandes funcións, tanto para os cidadáns como O Goberno presentou os días pasados Facturae (www.factura.es), un novo para o persoal interno. A idea é subir un chanzo máis na procura dunha comuni- formato de factura electrónica desenvolvida de xeito conxunto pola cación máis plena entre uns e outros e apoiada no dixital. Subdirección General de TICs (do Ministerio de Industria) e por Informática En definitiva, o que se procura é falar dunha situación real de Administración Tributaria (do Ministerio de Economía). O obxectivo deste sistema é incremen- Electrónica galega na que todo o que atinxe á relación da sociedade coas insti- tar entre as empresas as posibilidades de aforro, ó favorecer o emprego do tucións autonómicas poida ser presentado e desenvolvido na Rede. As medidas dixital en troques do emprego do papel. Dito doutro xeito máis concreto: en de Presidencia, das que falamos xa en www.codigocero.com, foron presentadas España fanse cada no unhas 4.500 millóns de facturas, un gasto importante con motivo dun acordo de colaboración coa Junta de Andalucía neste eido do de papel que, no caso de empregarse as ferramentas electrónicas (neste dixital. caso, Facturae), non tería razón de ser. O novo portal, que sería un dos proxectos estrela deste feixe de iniciativas, Segundo apunta o Goberno, o emprego de Facturae (unha ferramenta gratu- faría posible realizar máis de 400 procedementos administrativos e sería a íta, aberta e garantida pola Administración) suporía un aforro por factura de porta de entrada principal ós distintos espazos web da Xunta, arredor de 120. 3,4 euros para cada empresa e de 15.000 millóns de euros por ano para todo Amais de todo isto, a idea é que a nova plataforma sirva para darlle un aire o conxunto da economía española, un 1,5% do PIB. diferente á información, ou máis propiamente á presentación da mesma, poñén- Na páxina web dedicada a este desenvolvemento ofrécese todo tipo de mate- doa sempre en ligazón estreita cos intereses dos cidadáns, segundo sinalou o rial divulgativo sobre o mesmo, amais da propia ferramenta. Tamén podemos conselleiro de Presidencia, Xosé Luís Méndez Romeu. acceder de xeito gratuíto a un programa de xestión de facturación electróni- Engadiu que o novo portal fará posible tramitar de xeito telemático trámites ca e a un directorio coas empresas e as administracións que xa empregan de nivel 3 (como dixemos, até 400), que é a etiqueta que emprega a Unión este tipo de sistemas. Europea para designar un nivel de Administración Electrónica que vai alén do meramente informativo e que posibilita tramitación, axilidade na xestión, seguri- dade e confidencialidadeo. Ineo informa das vantaxes de certificar a innovación nas empresas

Neste mercado global tan axitado e concorrido xa non chega con enumerar os puntos fortes da empresa propia. Hai que certificalos. Disto, da necesidade de contar con avais que lles garantan ós demais a nosa excelencia é do que tratou en boa medida un almorzo de traballo celebrado hai uns días na sede da Confederación de Empresarios de Galicia en Santiago. O encontro, organizado por Ineo, serviu así para afondar nos porqués desa necesidade de implantar certificacións (de calida- de, de medio ambiente, innovación ou responsabilidade social corporativa) antes de tentar poñer un pé no mercado global. Na sesión participaron (entre outros) o director xeral de Ineo, Manuel Soliño e representantes de asesorías como Carmen Nogueira (Equantia), Javier Regueira (Lambda), Beatríz Bugarín (Isonova) e Javier Álvarez (Inovatech). Para este último, os beneficios deste tipo de medidas (medidas que non estarán sempre ó alcance da man, sendo este que vivimos o intre xusto para financialas e acadalas) son claros: “Estas normas e certificados achegan un procedemento para innovar de xeito sis- temático e continuado en distintos eidos como na xestión, a implicación dos recursos humanos, a transferencia do coñece- mento, a mellor relación cos provedores, o enfoque ó cliente e, en resumo, na mellora continua da actividade”. Para Javier Regueira, é preciso quitarlle ferro a este tipo de iniciativas, que ó seu xuízo son unha portas inmellorables para entrar a formar parte da elite: “É certo que estamos a falar de algo caro, pero é asumible. Hai que quitarlle o medo ós certificados. Moitas empresas teñen chegado a eles e nós tamén podemos. Estar normas axudan tamén a competir, xa que dentro duns anos cando pidamos subvencións terán que ser presentadas”, sinalou.

10 NOvas_redacción Estréase a primeira ciberserie A galega Vandal.net anuncia máis galega novidades de participación para ós seus usuarios

A web galega Vandal, unha das máis visitadas a nivel estatal dentro do eido dos videoxogos, está a presentar estes días unha serie de novidades vinculadas ó des- eño e á presentación de ser- vizos e de contidos. Polo que respecta ó deseño, segundo nos informa o noso compa- ñeiro Pablo Grandío (web- Un grupo de estudantes de Produción Audiovisual da Escola de Imaxe e Son master do dito sitio), a remo- da Coruña está a crear o que consideran que é a primeira ciberserie galega delación pasa por tres cues- na Rede, Oculta Identidade, que se poderá seguir dende hoxe e durante 12 tións principais: 1º Nova fei- capítulos a través de YouTube. tura de toda a web (unifican- A historia está inspirada na serie de televisión Motivos Personales e ten do a dispo- como eixe a Cristian Pazos, un estudante que desaparece en estra- sición de ñas circunstancias, e que buscarán os seus amigos. todas as páxinas e integrando o foro na navegación do A serie está dirixida por Bruno Nieto, quen xa dirixira a serie de sitio). 2 º Sistema de navegación de xogos intelixente (por 10 capítulos Nada es lo que parece, que tamén se pode ver en xéneros, plataformas e letras, salientando os que son os YouTube, aínda que neste caso se trata dunha serie gravada en produtos máis importantes). 3º Portada con reprodutor de español. vídeos integrado. Para a gravación de Oculta Identidade se contou coa colabora- No que atinxe á comunidade, Vandal.net semella un pouco ción da Escola de Imaxe e Son, que cedeu os recursos técnicos máis encamiñada a poñerlles as cousas ós (cámaras miniDV e internautas o máis doado posible e, tamén, material de son). a volvelos máis activos, subministrando e A estrea da serie recollendo información. estaba programada Así, vense de estrear un sistema que permite para as 21:00 horas meirande integración dos usuarios nas páxinas do día de onte, pero de xogos, unha ferramenta de puntuación de men- finalmente se demo- saxes do foro (cada mensaxe do foro estará aberto rou ata a pasada a ser valorado polos internautas) e un sistema de madrugada por pro- “amigos” que opera como rede social (os membros da blemas técnicos. A comunidade poderán engadir a outros como “amigos” e espectación creada intercambiar mensaxes privadas). podería dar a enten- Asemade, e sen saírmonos do apartado “comunidade”, dicir tamén que Vandal der que durante os permite xa o envío de mensaxes entre usuarios, sendo estes mesmos os que vindeiros 3 meses deciden ter esta posibilidade ou non. captará a atención dos que queiran desvelar o misterio que se agocha na desaparición de Cristian Pazos, nunha historia da que xa podemos ver a súa primeira entrega.

Os clientes de Yoigo poderán usar as redes móbiles 2G e 3G de Telefónica

Telefónica e Yoigo asinaron este semana un acordo para favorecer a compatibilidade entre ser- vizos. É dicir: para que unha das empresas chegue a onde aínda non chega a outra co fin de non deixar de subministrarlles ós seus clientes as solucións máis innovadoras. Concretamente, do que se trata é de que Telefónica achegue infraestrutura de redes para móbiles 2G e 3G alí onde Yoigo aínda non despregou rede propia. O acordo entre as dúas empresas, que terá unha duración de cinco anos, especifica como data de comezo deste servizo a do 1 de xuño de 2008.

Deste xeito, e segundo sinalan as operadoras, Yoigo poderá proseguir coa súa política de pre- zos de tarifas “sinxelas e achegas de calidade” ó mesmo tempo que lles ofrece ós seus clientes a tecnoloxía 3G, que, entre outras, cousas, permite unha velocidade máis alta en transmisión de datos. Sinalar que a día de hoxe, Yoigo ten unha cobertura do 42% da poboación, con máis de 1.800 antenas distribuídas e cun obxectivo, para este ano en curso, de acadar máis do 50% de cober- tura. En virtude deste acordo do que falamos e doutro previo subscrito o ano pasado, os usuarios de Yoigo operarán baixo a infraestrutura de Telefónica “sen percibir incidencia algunha no seu servizo”

Novas_redacción 11 En marcha dous novos portais para Os procesos de contratación consolidar o audiovisual galego pública poderanse seguir dende a web da Xunta “En Galiza, faltaba facer algo verdadeiramente serio a prol da promoción do audiovisual”. Deste xeito, marcando un antes e un despois cunha liña ben visible, é como a Dirección Xeral de Comunicación Audiovisual vén de presentar o seu Os galegos poderán coñecer de novo proxecto vinculado á Rede, a páxina web www.cinegalego.es, un espazo xeito integral o proceso de contra- encamiñado a difundir e pro- tación pública da Xunta de Galicia mover pezas galegas e (en nas súas diferentes fases a través virtude disto) achegarlles dunha iniciativa da Dirección Xeral segundas, terceiras ou cuar- de Calidade e Avaliación de tas “vidas” nos mercados Políticas Públicas que desenvolve o internacionais. contido do artigo 10º da Lei 4/2006 Esta iniciativa, que se de Transparencia e Boas Prácticas acompaña do portal a través dunha nova sección na www.audiovisualdegalicia.es páxina web da Xunta. (que inclúe toda a informa- Deste xeito os cidadáns poderán coñecer os membros de cada mesa de ción que vén doutros portais contratación e disporán de información sobre a revisión da documentación sobre o cinema, as series e a administrativa, as incidencias xurdidas e as conclusións do proceso. Tamén televisión que se están a se informará das ofertas presentadas, a súa valoración, o adxudicatario e as facer na nosa terra), foi pre- condicións de dita adxudicación. sentada hai uns días polo director xeral do dito departamento da Xunta, Manuel Xosé Fernández Iglesias. Ó seu xuízo, este que vivimos é o intre axeitado para pór en marcha recursos web desta índole, posto que estamos a poucos meses de que xurdan máis de 40 canles de televisión privada que van precisar mate- rial en galego. Sinalar que ámbalas dúas ferramentas, que constitúen a chamada “Plataforma Integral de Servizos Audiovisuais na Rede”, servirán como ins- trumento e/ou espazo de traballo común para a Xunta, as produtoras, o Consorcio Audiovisual, a Televisión de Galicia e outras entidades. A idea da Dirección Xeral é ter un punto de encontro único que exerza de plataforma de presentación e divulgación no eido internacional das obras galegas. Asemade, búscase sentar os alicerces para a dixitalización da produción audiovi- sual da nosa terra, afacéndoa ás novas A Campus Party colle canles de achega de contidos que se impo- rán como únicas logo do apagón dixital. alento para saír con forza en marzo A Comisión Europea multa O meirande encontro de lecer electrónico en Rede do mundo, a Campus con 899 millóns a Microsoft Party (www.campus-party.es), vén de estrear a súa duodécima edición coa apertura de inscricións para os “campuseiros” de experiencia. Aqueles parti- por incumprir ordes cipantes que xa estiveron en edicións anteriores terán un 20 % de desconto no prezo das entradas sempre e cando formalicen a matrícula antes do 13 de marzo, data oficial da apertura de rexistros para o resto do público. Un ano A Comisión Europea vén de anunciar a imposición dunha multa de 899 millóns máis, a Campus Party de Valencia (que se celebra do 28 de xullo ó 3 de agos- de euros a Microsoft por non ter cumprido coas obrigas que lle impuxo no pasa- to) dará acollida a un aforo máximo de 6.000 postos de ordenador, aínda que do 2004, cando debía corrixir os abusos contra as regras de competencia que os organizadores contan coa chegada de máis de 8.000 participantes. Baixo estaba a cometer. o lema “Unimos Talento, Creamos Futuro”, a xuntanza en liña aposta por supe- Bruxelas considera que o xigante informático estadounidense cobrou prezos rar a participación do pasado ano e converter a duodécima edición na máis excesivos ós seus competidores por cederlles información esencial sobre os internacional do evento con visitantes chegados de países europeos, do seus programas para fabricar produtos compatibles, algo polo que xa fora cas- Xapón e de diversos puntos de América. Deste xeito, Valencia pasaría a ser, tigado cunha sanción de 497,2 millóns de euros hai 4 anos. segundo os organizadores da festa tecnolóxica, “a cita orixe e referente das A comisaria europea de Competencia, Neelie Kroes, precisou que esta multa novas edicións no resto do mundo, grazas a que se contará con máis activi- castiga o incumprimento entre marzo de 2004 e outubro de 2007, mes no que dades, relatores e participantes internacionais que nunca”. Microsoft comezou a cumprir de maneira axeitada o estipulado pola Comisión Ademais das áreas habituais de Campus Party: Astronomía, CampusBot, (concretamente o día 22). CampusCrea, Desenvolvedores, GoogleHack, Xogos, Modding, Simulación, Kroes asegura que “ó cargar ó longo de máis de tres anos prezos excesivos Software Libre... nesta edición xorde como novidade o Campusblog, unha área pola cesión de información esencial, a compañía estadounidense desincentivou a específica para bitacoreiros e bitacoreiras de renome que avaliarán o futu- innovación no mercado de programas informáticos” co que, continúa, “a sanción ro deste fenómeno e axudarán a aqueles que se estean a iniciar na blogos- é proporcional á gravidade e á duración das prácticas anticompetitivas”. feira. Outra das iniciativas que máis peso terá nesta duodécima edición vai Microsoft, pola súa banda, afirma estar analizando a decisión da Comisión ser a Campus Futuro, unha área creada na pasada edición que reúne nunha Europea aínda que considera que se trata “dunha primeira reacción que se debe mesma zona as novas tendencias que revolucionan o universo das novas tec- a cuestións do pasado que xa foron resoltas”. noloxías como os revolucionarios gadgets chegados de Xapón, Alemaña ou A finais de febreiro, Microsoft anunciou que compartirá algúns dos seus Italia. Campus Party xa comezou -tamén este ano, a súa proxección exterior “maiores segredos” e permitirá o acceso de programadores independentes ós coa celebración da edición brasileira, que contou con máis de 5.000 partici- seus programas e produtos. Nunca é tarde se a intención é boa. pantes e 92.779 visitantes na zona aberta da exposición. Torvalds achega claves sobre o Linux que está por vir, máis verde

Calquera cousa das que temos ó noso arredor pode chegar a ser máis ecolóxica e non por iso levar a cabo a súa función (se a ten) de maneira igual de eficaz (ou igual de inutilmente). Esta máxima que é aplicable ás cousas e ás persoas, tamén o é ós programas informáticos e as tendencias da Sociedade da Información, tal e como vén de sinalar Linus Torvalds, o crea- dor de Linux, para quen un dos grandes obxectivos da comunidade de internautas que representa é a de desenvolver un sis- tema operativo (o Linux) que, amais de aberto, sexa tamén verde. Torvalds, que deu a coñecer este compromiso no encontro Linux.conf.au en Australia, sinalou que o kernel vai ser obxecto dunha exhaustiva renovación co fin de minimizar o gasto de enerxía que precisa o sistema operativo. Amais, segundo podemos ver en www.agnix.org, informou de que a comunidade Linux seguirá a apoiar iniciativas de crea- ción e distribución de computadores de baixo custo, como por exemplo o eeePC ou os de Nicholas Negroponte, exemplos de equipos que apostan de xeito pleno pola redución do consumo enerxético. 12 NOvas_redacción

curtas na A terceira edición do concurso Curtas na Rede xa está en marcha. Foi presentada hai uns días pola Dirección Xeral de rede amplía Comunicación Audiovisual e o Consello da Xuventude de Galicia e, entre o máis salientable das súas novidades atopamos as categorías, seguintes: increméntanse as categorías, a contía dos premios e (tamén) o radio de acción do certame, que se abre cara ó premios e exterior dun xeito máis claro. linguas O concurso, iso si, segue tendo os terceira edición atópase o premio mesmos obxectivos: favorecer a CCaatteeggoorrííaass especial do xurado e do público, así creación audiovisual na mocidade como os premios ao mellor guión e con ferramentas de gravación e Segundo apuntou a Dirección á mellor dirección. difusión cómodas e baratas e, ase- Xeral de Comunicación made, apoiar o emprego mesmo das Audiovisual, a categoría estrela do CCoollaabboorraaddoorreess novas tecnoloxías tanto para os certame segue a ser a de curtame- directamente responsables nas cur- traxes (obras de non máis de cinco Participan en Curtas na Rede tas como para os presentes e futuros minutos) que o ano pasado convo- 2008, a Secretaría Xeral de espectadores. cou case oitenta proxectos. As Emigración, a Secretaría Xeral de O prazo para a presentación de temáticas son libres, pero danse Política Lingüística, a Dirección pezas no certame, que segundo o unha serie de pautas a seguir: inmi- Xeral de Saúde Pública, a secretario xeral de Comunicación gración, saúde, sexualidade e Dirección Xeral de Xuventude e xa está plenamente consolidado con visións nosas/visións alleas. Solidariedade, a Axencia esta terceira convocatoria, ficará Completan o concurso dúas cate- Audiovisual Galega, o Consorcio aberto dende este xoves 14 de gorías máis, a de micromovies e a Audiovisual de Galicia, a febreiro ata o 8 de setembro, sendo de cápsulas. Compañía de Radiotelevisión de os galardóns entregados o vindeiro A categoría de micromovies res- Galicia (programa Onda Curta), a 29 de outubro. ponde a traballos realizados coa Compañía R. Cable e Volvendo ás novidades deste ano cámara do teléfono móbil que non Telecomunicacións Galicia S.A, a dun certame que se segue ó cen por poderán exceder os 30 segundos de Deputación da Coruña, a Fundación cen na Rede, dicir que unha das que duración. Neste caso, a temática e o Caixa Galicia, o Consejo de la A face do certame na Web. máis están a chamar a atención é da xénero son libres. Segundo apunta a Juventud de España (CJE), a com- ampliación de categorías. De feito, organización do certame, as cápsu- pañía Siemens, a Fundaçao da agora distinguirase entre ficción e las son unha nova modalidade de Juventude e a participación do Eixo documental, a engadir unha de categoría baseada en pezas curtas Atlántico. Ó igual cás novo cuño: a de curtas de anima- cunha duración non superior aos ción. Asemade, Curtas na Rede tres minutos, na que se establecen tres subcategorías: musicais, pro- anteriores,a ábrese a partir de xa á entrada das Presentación en Portugal linguas oficiais de Estado, polo que mos e cápsulas de lingua. Ademais terceira edición non será de estrañar se vemos na do anterior, as persoas inscritas no competición oficial algunha peza concurso, ao igual que o ano pasa- A Secretaría Xeral de deste certame en en éuscaro ou catalán. Nesta tercei- do, terán a posibilidade de crear Comunicación (a través da ra edición tamén hai novidades no unha bitácora de rodaxe. Dirección Xeral de liña xirará arredor catálogo de patrocinadores e cola- Comunicación Audiovisual) e o boradores: incorpórase ós que xa PPrreemmiiooss Consello da Xuventude de da páxina web había o Eixo Atlántico, o que En canto aos premios, este ano Galicia presentaron en Porto a segundo os organizadores significa- terceira edición do concurso www.curtasnarede.es, rá unha nova ponte dixital co país aumenta a contía nun 40% con res- pecto á pasada edición. Así, cóntase Curtas na Rede, que nesta con- irmán. vocatoria contará con novas e onde os As persoas interesadas en partici- cun total de 35.000 euros para par xa se poden inscribir de xeito repartir entre as diferentes categorí- atractivas modalidades que se internautas gratuíto a través dun formulario as. Cada unha destas recibirá un amosaron á mocidade portu- dispoñible na propia web do even- máximo de 1500 euros agás a cate- guesa na Fundaçao da poderán facer un to, que, unha vez mais, será a goría de animación que recibirá un Juventude. columna vertebral do mesmo. Os tratamento especial tendo en conta O director xeral de o grande esforzo que implican os seguimento das únicos requisitos que se piden son: Comunicación Audiovisual, traballos. Así, neste formato, o pri- que os responsables das achegas Manuel José Fernández pezas a concurso audiovisuais sexan maiores de 15 meiro premio estará dotado con 3000 euros, con 1000 o 2º, e con Iglesias, destacou “a consolida- anos e que as súas pezas sexan ción” do certame de curtame- inéditas. 500 o 3º. Como novidade para esta traxes e animou á participación nesta terceira edición. Fernández Iglesias estivo acompañado pola presidenta do Consello da Xuventude de Galicia, Mª Dolores Rodríguez Amoroso, o presidente do Consello de Administración da Fundaçao da Juventude de Portugal, Carlos Abrunhosa de Brito, e o participante en ante- riores edicións do concurso, Pablo Penedo. No acto tamén participou a directora da Fundaçao, María Geraldes. O director xeral destacou que a incorporación do Eixo Atlántico grazas á colaboración da Fundaçao da Juventude, supón “o establecemento dunha ponte dixital con Portugal”, mentres que a presidenta do Consello da Xuventude de Galicia subli- ñou a “xenerosa acollida” do país veciño. Presentación da nova convocatoria de Curtas na Rede en Compostela 14 concurso curtas na rede_redacción A Compañía de Radio Televisión de Galicia está a dar A galega pasos cara a adaptación plena da súa web ós novos tempos da Internet, e cando falamos de “novos tempos” somos falamos principalmente do seguinte: agora, xa non vale con habilitar un espazo en liña e informar das túas acti- todos vidades e obxectivos de xeito unilateral e a través dun único sentido, o de ti para os demais.

Hoxe, por riba de todo o demais, Preestreas O portal tamén informa ao o que importa é acadar participa- de diiscos momento sobre o programa ou can- ción activa e diálogo. ción que se está a emitir en directo No temático, a web da CRTVG por TVG, Radio Galega e Radio A CRTVG renova a O caso é que a CRTVG vén de semella ir abrindo ocos. Deste Galega Música. anunciar novidades neste senso xeito, e xa no plano musical, vai Asemade, a web ábrese ó labor súa páxina web para o seu espazo en liña, servir para presentar en exclusiva e publicitario, aínda que polo de www.crtvg.es, que inclúe na feitura perante a comunidade en liña novos agora esta nova estratexia fica limi- (www.crtvg.es)na un redeseño e no fondo unha serie traballos discográficos galegos. tada a un banner e a un roubapáxi- de servizos destinados á comunida- Para ir poñéndonos en materia, a nas. Por certo que na cuestión das procura da opinión de internauta, como por exemplo Compañía xa subministrou a posi- visitas, o portal xira arredor dunha foros (cos que a Compañía quere bilidade de escoitar o novo traballo media de 22.050 diarias, ás que directa dos afondar, precisamente, na interac- de Uxía, que chegará as tendas a temos que engadir unha taxa de ción co cidadán, mesmo dándolle a mediados de abril e do que se ache- 3.121 por xornada ó sitio internautas e dun opción de opinar sobre a grella da ga un avance a través dos temas As agalega.info. cadea ou suxerir trocos). En termos nosas cores e Unha noite na eira do acceso máis doados da CRTVG, do que se trata, en defi- trigo. Tecnolloxíía nitiva, é de “reforzar as ligazóns ós contidos entre a nosa sociedade e os seus Usabiilliidade O remodelado portal de CRTVG medios públicos de comunicación constitúe tamén un novo chanzo que son a TVG e a Radio Galega”. O termo “usabilidade” é tan cara á estandarización recomenda- Para ir dándolle corpo a esta nova xenérico e indefinido como semella da pola W3C (World Wide Web liña, a Compañía xa lanzou unha a primeira vista (algo doado de Consortium). A xuízo da serie de propostas: debater sobre empregar e que ten unha finalidade Compañía, o que se procura é aca- estreas recentes como Buscando clara e útil), pero en termos da Web dar unha web semántica (Web 3.0) estrelas ou Padre Casares ou sobre adoita a servir para definir o sinxe- “onde a información e a forma de a nova programación e contidos lo e o accesible. Deste xeito, o por- presentala estean claramente sepa- musicais da Radio Galega. tal permite chegar “de maneira radas”. doada” ós servizos máis demanda- Con esta finalidade, apostouse dos: televisión e radio en directo e á por un deseño en XHTML 1.0 tran- “O remodelado carta, as novas en vídeo no portal sicional. Esta tecnoloxía céntrase só portal de CRTVG informativo www.agalega.info e as na achega da información que con- cámaras web. Segundo informa a tén un documento, deixando para as constitúe tamén CRTVG, é de salientar tamén que o follas de estilo (por exemplo as css) buscador posibilita o acceso ós con- e o JavaScript a súa feitura en dife- un novo chanzo tidos audiovisuais da TVG relacio- rentes soportes (ordenadores, cara a estanda- nados co criterio da procura. PDAs, móbiles ou impresoras). rización reco- mendada pola W3C (Word Wide Web Consortium)”. A páxina da serie Padre Casares

A nova feitura do espazo web da Compañía, máis participativa

O portal informativo Agalega.info nova web da crtvg_redacción 15 A volta ó mundo en 80 distros Por Diego Rosales Galiñanes A ver, que fai un seareiro do software che abandona. Como di a nosa nai con libre nun deses estraños intres que ten moita razón –tamén coma case sempre- para el só? Os veciños están a durmir. O se o tempo que dedicamos a “estar co gato xa comeu. Non botan nada intere- computador” o dedicásemos ó estudo, xa sante na televisión –coma case sempre. teríamos rematado a maldita tese. Pois probar software. É unha teima que Porén, a lóxica matemática ten que comeza na adolescencia e que xa non agardar.

tentación era caer nela e, quen somos 1.- Imos, imos nós para levarlle a contraria a tan Passepartout! senlleiro personaxe? Ó ataque. O dito, os fanáticos da informática Con todo, unha vez no asunto apa- en calquera das súas variantes récenos diante o outro tipo anano, o –geeks, hackers, crackers e demais do ombreiro dereito, o das asas. variantes de tribos virtuais- somos Dinos: “Olla que de tanto instalar e animais de costumes. Imos ó quios- desinstalar o teu PC vai rematar co, mercamos a nosa revista preferi- coma o rexistro de Windows… Isto é da –no meu caso, Linux Magazine- e máis imprudente que instalar o últi- ó subirmos á casa xa nos fai cóxegas mo Service Pack”. E algo de razón nos dedos co DVD que contén no ten. A un véñenlle á cabeza verbas seu interior. Percibimos unha voz no como “dependencias” e un suor frío noso interior que bisba de xeito percórrelle o espiñazo. Mais aí malévolo: “Próbame, próbame”. seguen as cóxegas dos dedos.

O bo de Oscar Wilde afirmaba que A solución é optar por unha a única maneira de ceibarse dunha máquina virtual como Qemu. Digo Qemu e non outras porque é de códi- go aberto, non porque sexa a mellor. “Os fanáticos da Probablemente a máis popular dos nosos días sexa Virtual Box da informática en cal- empresa xermana Innotek, a mesma Qemu é un software de virtualización que nos permite facer probas sen tocar o disco quera das súas que portou OpenOffice, Java, Flash duro e as súas particicións. e outras aplicacións para variantes, geeks, Ecomstation, nome da nova versión 2.- Grazas a Deus anfitrión. Isto fai que poidamos pro- hackers, crakers... do OS/2. Qemu é moi doado de con- bar outros sistemas amais das distros figurar e déixanos probar sen perigos non cambiamos a de Linux –DOS, BSD, Windows. somos animais de as últimas distros de Linux na distro Pero para o común dos mortais, que teñamos instalada sen ningún hora, Passepartout. Qemu é un software de virtualiza- costumes” tipo de risco. ción que nos permite facer probas Se alguén quere orientacións máis sen andar a fedellar no disco duro e concretas de Qemu podemos dicir as súas particións. E aínda que teña que é un proxecto do deseñador os seus inconvenientes típicos deses Fabrice Bellard. Aínda que Bellard programas –non soportar todos os púxoo en marcha como código drivers e compoñentes dos sistemas pechado a partir do ano 2007, ver- probados como host- serviravos para sión 1.3.Opre11, acolleuse á licenza acougar as cóxegas dos dedos nos GPL de GNU e á LGPL. seráns libres de marzo. Paga a pena. Qemu non ten unha versión estable final, mais, con todo, inclúese nas distros de Trisquel para servir de “Qemu non ten laboratorio de probas. A última ver- sión na páxina web do seu creador - unha versión esta- http://fabrice.bellard.free.fr/qemu- é ble final, mais, con a 0.9.1. Nesta web tamén atoparedes versións do emulador para outras todo, inclúese nas plataformas como Mac OS X, Windows ou Solaris, así como o distros de Trisquel código fonte da aplicación. para servir de Qemu é un emulador de procesa- laboratorios de dores que traduce o código de siste- Qemu é un emulador de procesadores que traduce o código de sistema hóspede ó código ma hóspede ó código do sistema probas” de sistema anfritrión. 16 linux educativo_diego rosales

f n q d t p c m d ¿ d l t Falamos con Leticia Diz, presidenta do Colexio d t Profesional de Enxeñería Técnica en d u Informática de Galicia (CPETIG), un dos órganos f “Unha boa t activos da proposta asociativa máis ambiciosa t d parte dos do sector na nosa terra: o Clúster TIC e p Os enxeñeiros técnicos en infor- xuízo, moitos dos erros informáti- ben, no caso real dun erro informá- c erros mática de Galiza veñen de refor- cos son froito deste problema: “A tico, porque no proceso non houbo r zar a súa fronte común. Ditou sociedade ten que decatarse de que metodoloxías de control da calida- e doutro xeito: veñen de subir un non se pode delegar nunha persoa de e de riscos. En ámbolos casos, p informáticos novo chanzo na necesidade de que fixo un curso de dous meses o ben sexa por intencionalidade ou f apoiarse máis os uns ós outros e, sistema de seguridade do AVE”, por neglixencia, a imaxe das enxe- en última instancia, á economía e sinala. ñarías informáticas deteriorase. c á sociedade galega por enteiro Máis datos no blog da entidade: a de hoxe vén (para eles, o que é bo para a súa www.aeig.org/cpetig/ n profesión, é tamén bo para as -Falaches da necesidade de dig- “Na área da infor- empresas, máis competitivas, e nificar a profesión dos enxeñeiros mática, calquera n dada polo tamén para os cidadáns, que de informática e, polo que a ti t teñen máis e mellores recursos respecta (posto que os represen- persoa que le un t para unha vida dixital). O caso é tas), dos enxeñeiros técnicos en c emprego de que o Colexio Profesional de informática da nosa terra. Este é libro de programa- C Enxeñería Técnica en Informática un dos grandes obxectivos dos ción informática ou d de Galicia (así se chama esta “fron- novos colexios dos que vindes de a persoal sen te común”) bota a camiñar facendo coller as rendas, Fernando fai un curso é con- p ben de ruído. Por unha banda, faino Suárez e máis ti (respectivamen- b coa férrea vontade de dignificar te). Cara a onde sinalades cando siderado un "infor- d capacitación” esta titulación e, pola outra, de con- falades de dignificar a profesión? mático" pola socie- u tribuír a fortalecer o sector tecnoló- -A dependencia que a nosa socie- P xico a través de medidas como o dade e a nosa economía ten das dade”. c Clúster TIC, en boa parte apoiado novas tecnoloxías cada vez é maior n polo Colexio. Co gallo de obter e o medre no seu uso é exponencial. A día de hoxe, as nosas titula- máis datos sobre os obxectivos do Estas ferramentas empréganse en cións son as únicas (xunto coa o CPETIG, falamos con Leticia Diz, ámbitos que van dende a xestión enxeñaría química) que non están q presidenta da entidade, para quen administrativa, pasando polo con- reguladas profesionalmente. Isto ñ xa non é sostible unha situación, a trol de procesos industriais, sanida- quere dicir que calquera pode des- a actual, na que se seguen a deixar en de, enerxía ou transporte. É difícil envolver as actividades propias da G mans de persoas non cualificadas pensar hoxe en día nun proceso que nosa profesión sen ter a formación tarefas que, por experiencia e for- realicemos, nun produto que mer- específica e sen estar suxeitos en v mación, deberían ser asignadas ós quemos ou nun servizo que reciba- caso de desastre á d enxeñeiros que representa. Ó seu mos que nalgunha parte da súa Responsabilidade Civil polos per- g cadea (ou en toda) non leve apare- xuízos causados. Isto non pasa con d llada o uso intensivo destes recur- avogados, médicos, telecos, etc. De f “A dependencia sos que coñecemos como “TICs”. aí que o noso Colexio teña como un b En todos estes eidos, sempre que dos seus grandes obxectivos o de c que a nosa socie- acontece un problema botáselles - acadar que se nos recoñeza a igual- r dade e a nosa eco- de forma moi á lixeira- as culpas dade con outras enxeñarías en base l aos chamados "erros informáticos". á Lei 12/1986, na que se lles dan e nomía ten das Isto acontece por dous motivos: ben atribucións profesionais ao resto de l porque se usa a informática como titulados en arquitectura e enxeñarí- g novas tecnoloxías chivo expiatorio para evitar asumir as técnicas (telecomunicacións, u é cada vez maior”. outros erros alleos á informática; ou industriais, obras públicas,…). r -Entón, existen atrancos dende n a fonte mesma do eido público, S dende a norma... -Si, e son inexplicables os atran- cos que o Estado leva poñendo durante anos á creación dun Colexio estatal, como igual de inex- p plicable é a discriminación ás nosas d peticións de regulación. Algúns pensan nunha "man negra" e en p intereses de determinados colecti- vos que se están a aproveitar do c baleiro normativo para facerse co a seu anaco do pastel. Por outra banda, moitas veces l invádeche unha sensación de tristu- ra cando alguén te pregunta a que te dedicas... t -A informática está mal vista? c -Non é exactamente iso. O que p pasa é que cando lle respondes que a es informática, título que sacaches d fincando os cóbados, moitas das ( A directiva do Colexio Profesional de Enxeñeiros Técnicos en veces a resposta é que o seu fillo, a Informática, ó completo 18 entrevista a leticia diz_REDACCIÓN familiar, etc. tamén. Que fixo un curso -Cales son os obxectivos das enti- Profesional (peritaxes xudiciais, audito- nunha academia durante dous meses e “Regular a profe- dades que presidides a longo e medio rías informáticas…), o servizo de visado que está a traballar como informático prazo? de proxectos, asesoramento, intermedia- dunha gran empresa. E isto é no que sión é garantir unha -Se me permites, quería salientar ción, custodia de código, formación temos que educar á sociedade. ¿Unha mínima calidade nos varios obxectivos a curto-medio prazo específica a prezos vantaxosos, bolsa de persoa que le un libro sobre operacións que condicionarán nunha boa parte ao emprego, observatorio da profesión, etc. cirúrxicas pode operar? ¿Deixarías na labores que desen- resto. En primeiro lugar, está o resultado A medio-longo prazo traballaremos man do teu mecánico a construción e o da demanda que entre diversas asocia- para que o colexio sexa o punto de refe- deseño do Renault de Fernando Alonso? volve un colectivo de cións e colexios se está a presentar con- rencia para todo aquilo que rodea a nosa ¿Encargaríaslle a construción do túnel profesionais”. tra o Estado para a incorporación da profesión en particular e o sector das da Mancha a un albanel? A calquera que enxeñaría técnica informática á listaxe TICs e a innovación tecnolóxica en lle propoñas estas preguntas pensará que titulacións universitarias como poden de titulacións reguladas da xa devandita Galicia en xeral. toleaches. Ninguén no seu xuízo san se ser Química, Enxeñaría Industrial, Lei 12/1986. Nesta Lei se lles confire -En que se vai ver beneficiada a deixaría operar por unha persoa que non Matemáticas, etc… ou nin sequera isto. aos arquitectos e enxeñeiros técnicos sociedade galega pola constitución tivese o titulo de cirurxián. Mais na área Parte deste descoñecemento débese á plena potestade na súa especialidade. De destes colexios? da informática, calquera persoa que le xuventude da carreira e outra parte a que prosperar esta demanda abriríase a porta -Regular a profesión é garantir xa de un libro de programación informática ou non se puído ou soubo comunicar en que ao recoñecemento de atribucións aos por si unha mínima calidade nos labores fai un curso é considerado un "informá- consistía a profesión. enxeñeiros en informática. Por outro que desenvolve un colectivo de profe- tico" pola sociedade. Esta ten que deca- sionais. Xuntamente con isto, a forma- tarse de que non se pode deixar en mans ción que se lle impartirá aos colexiados, dunha persoa que fixo un curso o deseño a posta en marcha de visado de proxec- e programación das aplicacións críticas tos (que garantirán uns criterios de cali- para un negocio ou das aplicacións que dade), e os futuros servizos de interme- controlan a bolsa, ou o sistema de segu- diación e de responsabilidade civil e a ridade do AVE ou dun avión. Moitos dos definición de códigos éticos, beneficia- erros informáticos son debidos a que rán aos cidadáns e as empresas permitín- persoas sen capacitación dirixiron ou dolles contar cunha serie de garantías fixeron estes traballos. respecto ós profesionais do sector e aos -Polo tanto, o obxectivo do Colexio é seus traballos. Así, os cidadáns contarán conseguir que cada quen se ocupe de con parámetros obxectivos de avaliación aquilo para o que está capacitado, que posibilitarán a selección do profe- nisto da informática... sional máis axeitado para a tarefa que -Quero aclarar unha cousa: a meta do precisen levar a cabo. noso Colexio non é excluír aos que non O CPETIG cumprirá un papel impor- teñen a nosa titulación. Buscamos garan- tante promovendo actividades non ofer- tir que os profesionais que traballan na tadas polas canles habituais a un custo construción da Sociedade do razoable, posto que repercute directa- Coñecemento teñan unha mínima base mente na calidade profesional dos cole- de coñecementos e práctica que garanta xiados. Estas actividades estarán orien- a calidade dos seus traballos. Ben sexa tadas tanto ó beneficio social (criterios pola posesión dun determinado título, de prestixio, calidade e utilidade) e ó ben mediante a acreditación dunha profesional (actualización, capacita- determinada experiencia, ben mediante ción). un proceso de habilitación e reciclaxe… Por outra banda, é un obxectivo fun- Pero garantindo sempre que aos alicer- dacional do CPETIG a difusión e coñe- ces sobre os que estamos a montar a eco- cemento das novas tecnoloxías entre a nomía dixital sexan de calidade. poboación, e especialmente entre os -Relacionado co anterior, cales son Leticia sinala que o colectivo que representa pode contribuír ó afianzamento colectivos con risco de sufrir a chamada os principais atrancos ós que se ten das redes na na nosa terra. "fenda dixital". Para isto, colaboraremos que afrontar un enxeñeiro ou un enxe- coas institucións públicas e fundacións ñeiro técnico en informática á hora de Isto levou, entre outros motivos, á lado, o proceso de adaptación dos estu- na difusión da Sociedade do abrirse camiño no mercado laboral en situación actual na que existen traballos dos o EEES (Espazo Europeo de Coñecemento e na dos programas euro- Galiza? mal pagados (nin preto do mileurismo) Educación Superior) e a definición final peos, estatais ou galegos que están en -Unha parte dos atrancos veñen deri- ou que son de baixa calidade. dos títulos de Grao e Máster e as corres- marcha. Seremos activo e unha canle no vados da formación universitaria recibi- Finalmente, conseguiuse unha emigra- pondentes convalidacións dos títulos achegamento dos cidadáns as TICs cola- da que, aínda que de gran calidade, nal- ción masiva dos profesionais galegos ás antigos a estes. Finalmente, a definición borando de forma estreita coas iniciati- gúns casos non está ó cen por cen aliña- grandes cidades, como Barcelona ou entre o 2008-2009 do Catálogo de vas que lance a Xunta. da coas necesidades das empresas. Isto Madrid, ou até Dublín ou Londres, onde Atribucións Profesionais e a súa corres- Temos intención ademais de elaborar fai que, en ocasións, as persoas que aca- aos salarios son moitísimo máis altos ca pondencia cos novos títulos. cada pouco informes sobre a evolución ban de recibir o título precisen de forma- en Galicia e os proxectos nos que traba- da Sociedade da Información en Galicia ción adicional para adaptarse ao mundo llan están a vangarda da tecnoloxía. así como achegar asesoramento nos real. Digamos que a evolución da tecno- Falamos pois de profesionais que á hora “Traballaremos para foros nos que participemos e nos temas loxía e das necesidades do mundo de volver veno moi complicado, xa que que o colexio sexa o para os que se nos requira. empresarial van máis apresa que a evo- non atopan postos na nosa terra para os -Puidemos saber que a entidade que lución dos plans de estudos. Este ache- seus perfís. punto de referencia presides forma parte do Clúster TIC. gamento entre Universidade-Empresa é -Galicia é uniforme nesta situación? para todo aquilo que Que papel ides desenvolver nel? Que un dos obxectivos que está a buscar a -O emprego no sector das TICs con- papel vai desenvolver este Clúster na reforma e adaptación das titulacións ao céntrase en determinadas zonas. Así, a rodea a nosa profe- nosa terra? novo Espazo Europeo de Educación maior parte de postos de traballo relacio- -Formaremos parte do Clúster TIC de Superior. nados con consultoría, fábricas de soft- sión”. Galicia como socios fundadores e é a ware e prestación de servizos concéntra- nosa intención participar activamente a se na Coruña, sendo en Vigo onde se Nestes intres, estes procesos están través dos distintos comités e grupos de “En ocasións, as localiza a informática aplicada ao sector todos no ar e ámbalas enxeñarías en traballo que nel se van a constituír e industrial. Fóra de estas áreas, a posibi- informática están sendo relegadas a un entre os que se achan grupos temáticos persoas que acaban lidade de atopar traballo abondoso e de segundo nivel respecto a outras por non como e-sociedade, observatorios, TIC e de recibir o título calidade redúcese moito. Amais, é preci- dispor xa de atribucións. Corremos o pemes, etc. Este clúster é un organismo so tirar partido dos tres centros universi- risco de que non se nos atribúa unha asociativo no que están representadas as precisan de forma- tarios que imparten titulacións en infor- capacidade básica como é a de poder fir- empresas, os profesionais, a administra- mática (A Coruña, Santiago e Ourense) mar proxectos informáticos que nalgúns ción, os centros tecnolóxicos e outros ción adicional para para darlle un pulo ó desenvolvemento borradores se lles atribuía en exclusiva axentes relacionados coas novas tecno- adaptarse ao mundo das súas áreas de influencia. Asemade, a aos telecos. A vixilancia destes procesos loxías co obxectivo de deseñar estrate- atomización e o carácter familiar do é unha das nosa preocupacións máis xias comúns para asentar as empresas do laboral”. tecido empresarial galego fai que poucas inmediatas. sector en Galicia, o achegamento á empresas poidan abordar a presenza dun En canto ao Colexio a curto e medio sociedade das novas ferramentas, a inno- O descoñecemento de en que consis- informático no seu equipo. O caso gale- prazo temos que consolidalo e garantir a vación baseada na xestión do coñece- ten as enxeñarías en informática, xunto go é un caso particular no que a incorpo- capacidade financeira necesaria para mento, a implantación de servizos avan- co de cal debe ser a formación mínima ración das TICs ás pemes e a creación de acometer estas actuacións comentadas, zados, a creación de sinerxías entre os para desenvolver certas tarefas, fan que emprego cualificado para aos informáti- así como a prestación de servizos aos diversos actores... as empresas soliciten para postos de cos debe afrontarse dende unha perspec- colexiados. Por iso, estamos comezando Dito doutro xeito, o Clúster TIC pre- dirección de departamentos de sistemas tiva distinta ás realidades que se dan no a traballar para pór en marcha no prazo tende ser o motor do desenvolvemento e (ou xefes de proxectos informáticos, ou resto do Estado. máis breve servizos como a inclusión despegue tecnolóxico de Galicia. analistas ou desenvolvedores) outras dos colexiados no Turno de Actuación

entrevista a leticia diz_redacción 19 Falemos de persoas, por favor

tres mozas e dous Poderíase facer un caderno de que estas persoas podían solucio- de identificación dos contratos bitácora con cada unha destas cinco nala”. vense bastante mal. Cando faga bo mozos con historias, pero hoxe non iremos tan Logo de varias xuntanzas entre penso vir ao traballo a pé, dando aló. Baste con botar unha ollada Arcade e Fademga, decidiuse facer un paseo”. non ao lonxe senón ao máis próxi- un verdadeiro intento e instalouse 2.-Pola súa banda, Marta afirma discapacidade mo para dar cun bo exemplo de na sede da segunda entidade un ser- que “prefiro este traballo que compromiso profesional e capaci- vidor coa aplicación que debían cando estaba de camareira e coci- intelectual dade. Grazas a Ute-Arcade- aprender a usar os traballadores. ñeira, aínda que os numeriños son Inforhouse, falar dunha verdadeira Tras o proceso de formación, no pouco visibles. Vir aquí e estar cos dixitalizan no Grupo inserción laboral en condicións de que participaron 12 PCDI, a empre- meus animais, os cans, os tres igualdade non é un soño senón sa compostelá contratou a cinco por gatos, as galiñas e a pomba Ute-Arcade- unha realidade.Así nolo contan ao un período dun ano. A Federación Palomeira é o que máis me gusta”. menos os protagonistas, cinco tíñao logrado, grazas ao esforzo e a 3.-Edurne conta orgullosa que Inforhouse de mozos con discapacidade intelec- disposición das persoas encargadas “veño eu soa a traballar conducin- tual que, tras recibir a súa forma- do seu proxecto Gallaecia Inserta, do desde Lestedo, que está a 12 ción en Fademga Feaps Galicia, unha aposta que, financiada por quilómetros de Santiago e volvo Santiago o arquivo desenvolven o seu traballo nesta Obra Social Caixa Galicia, busca a soa. Isto está ben porque me gusta empresa compostelá. A súa fun- igualdade laboral. a informática e penso que o fago de contratos e ción? Dixitalizar todo o arquivo de A aplicación informática empre- ben”. contratos e documentos da gada polos traballadores foi desen- 4.-Rebeca alude ao que hai qué documentos da Consellería de Traballo para facili- volvida pola propia empresa. “Eles facer en caso de non ver ben os tar a labor dos profesionais do son aquí unha parte máis do grupo números. “Imos a incidencias é Consellería Servizo Público de Emprego de co mesmo horario e os mesmos facemos constar a falta de clarida- Galicia. tempos de descanso. Todos traba- de”. Rebeca vive en Casa Novas de traballo José Luis Gigerín, Marta llan de 09.00 a 14.00 e de 16.00 a “ao lado de Touriño” e agarda Fernández, Edurne Carretón, 19.00. Ata o de agora non houbo poder conservar o emprego porque Rebeca González e Gerardo ningún problema, tanto así que “aprender a usar o ordenador foi Vázquez teñen en común un pensamos en ampliar o número de difícil para min”. mesmo espazo laboral, a sede de prazas moi axiña”, explica Massó. 5.- Finalmente, Gerardo explica Ute-Arcade-Inforhouse, onde En canto aos traballadores en si que “só emprego a man dereita desde o 12 de decembro traballan cada un conta coa súa propia opi- para manexar o teclado e se teño como unha parte máis do persoal da nión sobre esta experiencia laboral. dúbidas pregúntolle a Rebeca, que empresa, dixitalizando o arquivo de Escoitémolos: é a miña moza. Gústame xogar ao contratos da Consellería de 1.- Para José Luis, por exemplo fútbol e ao baloncesto. As cousas Traballo. Segundo Rodrigo Massó, “este emprego é unha gran axuda de coches non. Só as vexo porque coordinador do proxecto, a idea de para sentirme útil e pasar o tempo. está Alonso”. O oficio de Gerardo é contratar persoas con discapacidade Se podo gustaríame quedar na sen embargo o de carpinteiro e “se intelectual xurdiu porque “había empresa aínda que ás veces se fai puidera montaría o meu propio unha necesidade e consideramos difícil a tarefa porque os números taller”.

O director xeral do estar pechada na casa. Esta é a primeira vez que traba- unha sorpresa e unha satisfacción. Aí son parte de algo, Grupo Arcade-IInforhouse opina lla, e vela así de feliz é un orgullo para nós como pais. trátanos con dignidade e amosan unha gran sensibilida- Entrar en FADEMGA foi dar cun ceo aberto, porque nin- de. Penso que avanzamos moito e que só queda que a Segundo Vidal Díaz, director xeral do Grupo Arcade- guén nos concedeu axuda algunha e a sociedade amosa xente se conciencie do que valen estas persoas”. Inforhouse, “o feito de que estas persoas teñan unha un rexeitamento cara estas persoas demasiado grande. 5.- Rosa Cajaraville, nai de Gerardo: “El está contento e discapacidade intelectual non afecta en absoluto ao seu Para min o máis importante é que a miña filla, que ten polo tanto eu tamén, pois temos moi pouca axuda. Eu bo rendemento e capacidades de traballo”. A oferta des- 22 anos, se integre socialmente, que se faga máis por cobro unha esmola por enfermidade e nada máis. O que tas cinco prazas realizouse en colaboración con conseguir esta realidade da integración” me gustaría é que Gerardo quedase aí nese traballo”. Fademga a través do seu Departamento de Emprego. 3.- Carmen Rey, nai de Edurne cóntanos que “Edurne tra- “Decidimos facer esta proposta porque consideramos ballou antes no Concello de Boqueixón fundamentalmente Documentación sobre o proxecto que era factible e ademais había boa relación con esta ç en centros culturais e ademais fixo moitos cursos de entidade. Agora mesmo barallamos a posibilidade de formación, sen embargo esta é a primeira vez que lle O proxecto Gallaecia Inserta de Fademga Feaps Galicia ofertar máis prazas desta índole”, comenta. ofrecen algo digno e real, sen promesas nin enganos. Ela nace en 2007 coa intención de favorecer a inserción teno pasado realmente mal e non só na busca de empre- laboral ofrecendo un servizo integral ás persoas con discapacidade intelectual de Galicia e tamén ás súas As familias dos traballadores opinan go senón tamén e sobre todo na relación cos demais. familias, consideradas parte implicada e imprescindible 1.- María Martínez, nai de José Luis di: “José Luis xa tra- Moitas compañeiras téñena desprezado e houbo quen ballou antes en Iberia como mozo de descarga no ano 87 no acceso destas persoas ao emprego. A súa posta en sen motivo a encheu de lixo da rúa mentres agardaba marcha contou desde o primeiro momento coa coope- pero desde entón nada. Isto de axudalos a buscar tranquilamente a chegada do autobús. É hora de que se ración e o apoio da Obra Social Caixa Galicia, cunha pri- emprego é como pedir que che toque a lotería. Aquilo de cambie de mentalidade, porque esta xente sabe e pode meira achega de 60.000 euros. Desde o seu funciona- Iberia foi unha parvada por tres meses. Isto é moito máis facer moitas cousas pola sociedade”. mento, conseguíronse oito insercións, dando cobertura serio. Ata que demos con FADEMGA ninguén nos abriu 4.- Carmen González, irmá de rebeca pensa que “Rebeca a un total de 50 familias. O último logro de Fademga, a as portas. Nós non percibimos ningún tipo de axuda. pasou por moitos empregos. O seu primeiro traballo foi través deste proxecto é a colocación de cinco persoas Temos moitas esperanzas postas no novo goberno e na como limpadora para unha empresa onde a metade do no grupo Ute-AArcade-IInforhouse, entidade con sede en súa proposta de Lei de Dependencia. José Luis ten agora seu equipo estaba conformado por PCDI. Alí estivo traba- Compostela que conta coa cooperación da Consellería 42 anos e precisa que o animen, que o apoien”. llando e facendo á vez un curso de perruquería. Logo de Traballo e Asuntos Sociais. Gallaecia Inserta funcio- na en colaboración cos distintos preparadores laborais 2.- Carmen Paderne, nai de Marta opina que : “Marta é pasou a repartir publicidade e despois grazas a FADEM- unha rapaza que vale moito, que aprende todo moi rápi- do Servizo Público de Emprego de Fademga Feaps GA estivo nunha lavandería e nun hotel. De todas formas Galicia, coordinados por unha Axente de Intervención. do e que lle gusta facer calquera cousa con tal de non para nós o do ordenador e o deste novo emprego foi

20 fademga cos discapacitados_a. valín Segundo nos apuntou os días “Arantia World pasados Jacobo Penide, director xeral da galega Arantia foi deseñada (www.arantia.com), se tivésemos que definir cun adxectivo o servi- zo Arantia World non andaria- impoñendo o mos desencamiñados no caso de elixir o seguinte termo: simple. De feito, esta plataforma encamíña- requisito se a dous obxectivos principais e complementarios. Primeiro: inte- imprescindible grar a Rede e a televisión dixital para crear nos fogares un centro de lecer multimedia (converxencia). da simplicidade” Segundo: facelo sinxelo. Só así, engade Penide, unificando e simpli- ficando, pode chegar a era dixital a calquera cidadán e abrindo, a maio- res, un amplo panorama de posibili- Jacobo Penide, durante a presentación do servizo Arantia World en dades de entretemento, acceso á Compostela información e mellora na calidade de vida. Neste sento en concreto, No caso de Galicia, debemos de. Penide é ben claro: Arantia World salientar de maneira especial os -Cales credes que van ser os mesmo pode axudar ás persoas esforzos públicos e privados por contidos que máis lles interesen maiores a estar máis en contacto co levar a banda ampla a todo o rural, ós galegos e galegas? mundo e a ter mellores servizos de de aí que esteamos convencidos de -Pensamos que o lecer e a seguri- atención. que esta solución será potencial- dade serán os contidos en boa Máis polo miúdo, sinalar que esta mente aplicable a todos os fogares medida demandados polos usua- plataforma cen por cen galega con- nu curto prazo. rios. O concepto de televisión per- verte a nosa casa nun espazo do -Cara a onde pretende chegar sonalizada, onde o espectador deci- lecer onde todos os dispositivos Arantia con este servizo xeografi- de o que quere ver e cando o quere están conectados e, tamén, nunha camente falando? Alén do merca- ver, engade infinitas posibilidades Falamos con Jacobo potente rede de redes, sendo preci- do galego e español? de elección, xa que é posible ver un so só contar con dous requisitos: un -Arantia nace con vocación inter- filme ou unha serie, acceder a aparello de televisión e unha cone- nacional, levando a tecnoloxía des- Internet, intercambiar información Penide sobre a xión a Internet. envolvida en Galicia alén das nosas con outros usuarios e todo iso do -Cara a que tipo de público se fronteiras, sendo proba disto a posta xeito máis rápido e sinxelo a través plataforma cen por dirixe Arantia World? en marcha de proxectos de gran do televisor. Supoñemos que unha persoa do importancia en Portugal, Francia, -Polo que podemos deducir, cen galega que rural que non teña un bo acceso a Italia, Reino Unido e o Oriente Arantia World pode ser un bo Internet non poderá gozar do ser- Medio. Neste senso, a estratexia de xeito de reducir o número de por- integra a Rede e a vizo? Pero se ten un bo acceso lanzamento para este produto arran- tas de acceso á era dixital. O (tipo Wimax, por exemplo, que se cará no mercado nacional, para número de portas e tamén o de televisión está a espallar pola nosa xeogra- rapidamente espallalo ós mercados aparellos e tecnoloxías diversas. fía) si? internacionais. Unides Rede e televisión e algun- dixital para crear nos -A plataforma Arantia World foi -Na presentación falaches de ha que outra cousa máis nunha deseñada impoñendo como requisi- que Arantia World converte o mesma cousa. Pode ser isto un bo fogares centros de to imprescindible a simplicidade. fogar nunha “potente rede de xeito de facilitar o acceso á Isto implica que as aplicacións e redes”. A que vos referides con Sociedade do Coñecemento? lecer multimedia servizos dispoñibles son facilmente isto? Significa que teremos unha -A entrada no fogar significa a empregables por calquera tipo de Internet no fogar? culminación da nosa estratexia persoa, con independencia da súa -Este é un concepto absolutamen- como compañía para crear innova- idade, incluíndo mozos e mozas e te innovador desta plataforma a cións tecnolóxicas que sexan quen persoas maiores, para os que cales nivel mundial e que marca a dife- de liderar a converxencia da televi- (estes últimos) ábrese ademais todo renza. O Home Digital Center fai sión dixital, Internet e o acceso a un abano de posibilidades de servi- realidade o concepto Any Wire, cal- contidos baixo demanda e servizos zos que permitan mellorar a calida- quera rede de casa, incluíndo o fío interactivos. A palabra clave é sen de de vida no fogar. da antena, a rede eléctrica ou a liña dúbida, a converxencia, de maneira Para o acceso ó sistema é preciso telefónica, serve para intercomuni- que coa incorporación desta plata- un televisor e unha conexión á car os dispositivos domésticos, o forma nos fogares intégranse nun Rede. É posible que existan deter- PC coa televisión ou con calquera único dispositivo todos os elemen- minadas zonas con amplitude de outro elemento da casa. O fogar tos multimedia da vivenda, facili- banda máis limitada, pero neste pasa deste xeito a dispor dunha tando o rápido acceso de calquera caso as aplicacións e servizos pode- potente “rede de redes” onde a usuario ás novas tecnoloxías e rán adaptarse en función da capaci- comunicación deixa de ser un estendendo a todos os niveis a dade de conexión. atranco. Sen dúbida, isto supón o Sociedade do Coñecemento. futuro do fogar dixital feito realida- Unha tecnoloxía para facérmonos (realmente) co mando da casa

A galega Arantia, filial de Televés, abriu os días pasados dende a súa raizame até o intre en que se poña no merca- xial, de liña telefónica ou mesmo de rede eléctrica. Isto en Santiago un novo camiño a prol da converxencia dixital do (a finais do vindeiro verán), opera grazas a un Home significa, entre outras moitas cousas, que dará igual en vinculada á televisión e a prol (tamén) dun novo tipo de Digital Center, que é o miolo do desenvolvemento. A través que recanto do fogar nos atopemos para sacarlle provei- fogar onde o usuario é máis dono ca nunca do que lle del, poderemos recibir todos os servizos dixitais multime- to á plataforma. rodea, incluído o que lle chega á pantalla do televisor, dia, tanto da televisión dixital como da Rede. É ademais un Arantia inclúe polo tanto tres elementos: o devandito cen- sobre o que decide a calidade e a cantidade sen ningún nexo de unión entre os diferentes aparellos en liña que tro dixital (que é por dicilo así a parte máis física do equi- tipo de limitación. Estes son algúns dos piares sobre os teñamos na nosa vivenda, tirando partido de calquera rede po, un aparello con semellante feitura a certos decodifica- que descansa a plataforma Arantia World, que foi presen- dispoñible no noso espazo doméstico, ben sexa de fío coa- dores que xa hai no mercado), a rede que se establece na tada no Hostal dos Reis Católicos por Jacobo Penide e propia casa botando man de calquera tecnoloxía e tipo de Lorena Domínguez, director e directora de I+D da firma acceso e, por último, a plataforma de servizos e contidos, galega, e que consiste basicamente nun servizo que con- que é a parte do desenvolvemento que se comunica direc- verte a nosa casa nun centro de lecer multimedia onde tamente con nós os usuarios e que ben pode ser entendi- todos os dispositivos do fogar poden estar conectados e da como o portal de entrada. (tamén) nunha “potente rede de redes”, sendo preciso con- Respecto ó seu prezo, o equipo Arantia World estará no tar só con dous requisitos: un aparello de televisión e unha mercado a un custo de menos de 300 euros, segundo conexión a Internet. O resto, tratándose dun servizo que explicaron os responsables da empresa compostelá pon ó usuario máis ó mando da súa casa, é cousa nosa. durante a súa presentación, coa idea de que logo os clien- Por exemplo: elixir o contido que imos ver entre unha tes poidan gozar dun concepto de servizo “sen cuotas”. amplísima oferta de contidos que son unha mestura (unha Isto significa en parte que seremos responsables (depen- converxencia) entre as positividades da televisión dixital e dendo da escolla que fagamos) do que se paga cada mes, as da Rede. De feito, este é outro dos seus piares: unir estando á nosa disposición todo tipo de contidos de balde dous mundos ou, mellor aínda, sumalos. e outros, como por exemplo o que se refire ó aluguer de Arantia World, que é un proxecto cen por cen galego filmes, de pago. presentación de arantia_redacción 21

Xuventude_Galiza_Net_2008

Introdución Obxectivos Xuventude Galiza Net é un encontro dixital. Case XGN é unha party LAN, e como toda party LAN poderíamos dicir que é a definición mesma dun (ou LAN party) consiste en dispoñer moita encontro dixital no senso de que a xente que rede para moitos mozos nun espazo que participa nela interactúa tirándolle o máximo inclúa os servizos precisos para facer vida XGN partido ás ferramentas tecnolóxicas que ten ó durante varias xornadas de conexión case seu alcance. Amais disto, é probablemente a ininterrompida. Oficialmente, unha LAN party punta de lanza dos encontros LAN en Galiza e é un evento que reúne a un grupo de persoas unha das máis importantes citas desta índole de coas súas computadoras para xogar, com- 2008: toda a Península. Con ela, ocorre coma cos partir información, entrar en contacto coa grandes concertos. Hai que abrir ben os ollos xente e ampliar coñecementos referentes ás para acadar praza (este ano, as 1.500 prazas novas tecnoloxías. Dito doutro xeito: quen vai que estaban dispoñibles esgotáronse en só 28 a un encontro deste tipo xa sabe que vai ter a vida segundos e a súa web foi obxecto de máis de que socializar e vai recibir datos de proveito 50.000 visitas entre Nadal e febreiro) e o inte- a cambio dos que el xa ten. En certa maneira, rese xerado, que se rexistra en todo tipo de unha party é unha festa da información libre. variantes e dende o primeiro intre en que se O fluxo de coñecemento, neste tipo de encon- imita á abre a web, vai sendo cada vez máis complicado tros, sae do participante coa mesma facilida- de definir, precisamente por ser cada vez maior. de coa que chega. Móvese a nivel oral do Unha das únicas cousas que vai ficando igual ó mesmo xeito ca na Rede, coma se a vida imi- longo dos anos, aínda que non sabemos por tase un pouco a esta. Rede canto tempo (os organizadores non descartan Con todo, XGN é unha xuntanza cun certo unha descentralización de XGN por toda Galiza) número de anos detrás e, amais de todo iso, é o espazo físico elixido: o Pazo de Congresos e é galega, polo que é de agardar que se ase- Exposicións de Santiago. Case que todo o melle ás demais partys pero que presente demais está suxeito a un proceso de evolución: unha serie de peculiaridades nos seus os obxectivos (que xa non só apuntan á sociali- obxectivos. Por exemplo, amais do devandito, O encontro zación dos mozos), as franxas sociais ás que se búscase potenciar o emprego de galego dirixe a party (agora se procura tamén á tercei- entre a mocidade, favorecer o contacto dos informático para ra idade e ós empresarios), a capacidade das rapaces e das rapazas coas empresas do redes e o número e temática dos relatorios, os tecido tecnolóxico (para isto, mesmo se orga- xogos, os concursos ou as actividades en xeral. nizan encontros e relatorios, espazos nos mozos e mozas Este ano, a party vén ligada ó comezo da prima- que se lle dá combustible ó movemento curri- vera, polo menos no plano oficial, posto que xa cular) ou potenciar o uso de ferramentas de (1.500 este ano) hai días que a nova estación se deixou notar. software libre como instrumentos abertos Celebrarase entre os días 14 e 16 de marzo e, de colaboración. segundo di a organización (a Dirección Xeral de Asemade, tamén se procura fortalecer o que organiza a Xuventude), están convidadas a ela todas aque- papel comunicador dos participantes inscri- las persoas que queiran ver en que consiste a tos, tirar partido do moito que saben sobre Dirección Xeral de vida dixital, o ir medrando en liña, non moi dife- tecnoloxía. Con este fin, póñense en contacto rente da vida previa á aparición das redes pero con colectivos de risco de exclusión dixital, Xuventude co engadido de que todo o que se diga pode ser como por exemplo a terceira idade. De feito, escoitado por máis persoas e, no senso inverso, na edición do ano pasado de XGN xa puide- todo o que descubran os demais pode estar mos ver cómo se desenvolvían clases máis ou celebrarase entre máis preto de nós e sen necesidade de correr menos improvisadas de informática dirixidas detrás do coñecemento. a persoas maiores de 65 anos. Neste senso, o14eo16demarzo Basicamente esa é a gran vantaxe da vida dixi- a idea consistía tamén en tirar por terra o tal: o coñecemento sáeche ó paso. concepto de informático novo e avanzado e contará con Fóra e dentro dos arredor de 40.000 metros que raramente se presta a baixar ó nivel de fío despregados pola organización. dos que están aínda petando na porta 40.000 metros da Internet. de fío A edición do ano pasado tivo 40.000 visitas

Certo é que a XGN no escenario do Pazo de Congresos de Santiago (grande pero con limitacións, como todo espazo físico pechado), pouco lle queda por medrar en número de participantes inscritos. Mais a cousa cambia con outros parámetros, máis suxeitos a variables, como a cifra de visitantes en xeral, os obxecti- vos ou as repercusións. No que se refire ós visitantes, o número de persoas que entrou no recinto foi en 2007 de máis de 40.000, fronte ós 38.000 do ano anterior. Amais diso, e xa que seguimos coa enleada de cifras, dicir que na edición de 2007 inscribíronse 1.500 mozos e mozas, habilitáronse 40.000 metros de fío, contabilizáronse 52 horas de conexión ininterrompida e achegouse un xigabyte de velocidade de acce- so á Rede. No terreo dos contidos e dos obxectivos, sinalar que a convocatoria do ano pasado será relem- brada como a da inclusión de novos tipos de participantes, amais da xuventude para a que teoricamente está encamiñada esta xuntanza. Falamos dos internautas galegos da terceira idade que foron convidados pola organización para intercambiar experiencias e obter coñecemento da mocidade inscrita. E tamén fala- mos dos representantes empresariais que tamén se deixaron ver polo Pazo de Congresos á procura de novas fichaxes para as súas firmas e corporacións. A idea foi reforzar máis que nunca o papel de XGN como unha miúda Internet de coñecemento dentro dun continente infinitamente máis grande, o da Internet na súa totalidade, completando a súa feitura lúdica cun aquel de obradoiro e, tamén, de mer- cado laboral.

especial xuventude_galiza_net_redacción 23 Un encontro Xuventude Galiza Net vai dirixíndose cada vez máis cara a un meirande compromiso social, sobre todo dirixido na procura de tirar abaixo as barreiras que impiden un dereito básico (pero non por iso abondo garanti- (tamén) a do): o do acceso de toda a sociedade ás redes dixi- p tirar tais. A Segundo explicou Rubén Cela (director xeral de barreiras Xuventude) no acto de presenta- ción da party celebrado a mediados de febreiro, o evento ábrese este ano ós mozos e mozas con discapacidades, de aí que se establecesen previamen- te acordos coa Confederación Galega de Persoas con Discapacidade para levar a cabo actividades de inclusión dixital entre estes colectivos. Nesta liña de loita contra a fenda que afasta ós que están dentro da Rede dos que están fora tamén se atopa o interese da organiza- A aposta por ción por habilitar en XGN (unha vez máis, logo das primeiras experiencias do ano pasado) un favorecer o emprego espazo dedicado á participación animación ou os gráficos en 3D). unha cámara de vídeo que os de persoas maiores. Amais disto, a organización rexistra e unha pantalla TFT de das novas A robótica tamén terá cabida anunciou que afondará en pro- gran formato no que se proxec- no Pazo de Congresos. Co fin de postas novas, como a celebra- tarán fotogramas de películas tecnoloxías entre as afondar nela e nas súas posibi- ción de actividades lúdicas vin- ou decorados dixitais a escoller. lidades de cara a mellorar a culadas á ciencia ou á aventura. A intención da dita Dirección persoas con nosa calidade de vida, a Asemade, daráselle un novo pulo Xeral é facer entrega a cada un Universidade de Vigo xa anun- ó software libre ou mesmo ás dos participantes dun DVD coas discapacidades é ciou a participación do seu robot pontes xa tendidas o ano pasa- escenas protagonizadas por móbil Rato, que adoptará o papel do con colectivos non familiari- eles no escenario habilitado. de guía perante os visitantes da zados co uso das redes. No que unha das principais party. Sinalar que o dispositivo se refire á parte formativa do Intranet e Extranet inclúe unha cabeza mecánica evento, dicir que haberá confe- novidades de fabricada para dialogar coas rencias relativas á televisión Existen dous xeitos de partici- persoas, sendo quen de mover dixital terrestre, ao código aber- par neste evento. Os mozos de XGN 2008 distintas partes da faciana co to e á robótica. entre 16 e 30 anos que se inscri- fin de incrementar a expresivi- Entre os obradoiros que se biron a través da páxina web dade e ampliar o espectro da van desenvolver cómpre salien- poderán acceder á intranet do comunicación. tar o de modificación creativa evento que estará situada no Asemade, farase entrega de caixas de ordenador (case- vestíbulo B do Palacio de dunha memoria USB a cada un mod, unha vez máis, práctica da Congresos e Exposición. Os dos 1.500 participantes, que que falamos polo miúdo nas ordenadores dos participantes inclúe o sistema operativo Linux páxinas seguintes), no que se estarán conectados por máis de na nosa lingua e o programa darán a coñecer as técnicas 40.000 metros de cable, a unha Open Office, entre outras ferra- máis modernas e útiles para velocidade de 1.000 megabytes mentas. O obxectivo da organi- reducir o ruído dos ordenadores por segundo. Ademais poderán zación é favorecer o uso do a un custo moi baixo, así como participar en actividades lúdi- software libre entre os partici- outros referidos ao software cas, creativas, concursos, con- pantes, xa que coa inserción da libre e a s súas saídas profesio- ferencias e talleres, que xirarán USB poderán empregar o Linux nais. ao redor da actualidade infor- unha vez prendan os seus com- mática. Haberá tamén acceso putadores. Un escenario para libre, de balde e aberto á extra- net. Estará situado no vestíbulo O programa coarse en películas A do Palacio de Congresos, onde se atoparán os stands da direc- O programa vai collendo Unha das novidades máis ción xeral de Xuventude, das corpo. Até o de agora, salientables deste ano en XGN empresas patrocinadores e os xa puidemos ver vai ser sen dúbida o prató chro- postos onde poderán probar as cómo se refor- ma key, un innovador sistema consolas máis punteiras do zaba unha para a gravación de escenas mercado e participar en moitas boa parte sobre fondos ou filmes a elixir e outras actividades lúdicas. das acti- que a Dirección Xeral de Haberá un total de 40 ordenado- vidades Comunicación Audiovisual incor- res do Programa Comunícate, que porará logo á mostra Galicia para que os asistentes podan máis Dixital. En realidade, a party conectarse gratuitamente a éxito galega será o espazo elixido internet, provistos dun caudal tive- para a presentación oficial de 8 megabytes. ron deste prató, que inclúe (entre Os asistentes que se ache- nas outros complementos) un esce- guen á extranet tamén poden edi- nario para dispoñer ós actores, participar en diversos concur- cións sos, gozar coas alfombras de ante- “No XGN farase xogo de baile ou os karaokes, de riores moito éxito en anteriores edi- (até un entrega dunha cións, e asistir a todas as confe- total de rencias e demais actividades 40 concur- memoria USB que se programen, como a pro- XGN_08 sos ligados a para cada un dos xección gratuíta das películas temáticas como Donkey Xote e Nocturna de o case-mod, a foto- asistentes”. Filmax Entertainment. grafía, o deseño web, a

24 especial xuventude_galiza_net_redacción A prol XGN_08

dunha party máis aberta

A plataforma O software libre acáelle ás reunións de multitudes mancomun.org informatizadas coma unha luva. Case se podería dicir pechará fileiras a o software libre é, de feito, a consecuencia directa de prol do software multitudes en liña, colaborando e botándose unha man libre por un ben común máis ou menos definido. De igual xeito có ano pasado, a edición 2008 de Xuventude GGaalliizzaa NNeett vai centrar unha boa parte do seu programa en subliñar con trazo groso as vantaxes dos recursos de código aberto.

Para isto, contará coa axuda da pla- tencia na listaxe de intervencións a un abano variado de sesións: obradoi- taforma mancomun.org (sostida por Asociación de Empresas Galegas de ros (nos que se convidará ós partici- Innovación e polos grupos de usuarios Software Libre, Agasol. Cómpre estar pantes a construír robots, a actualizar e deseñadores galegos de software ó tanto estes días do programa, posto os seus blogs empregando o móbil ou libre), quen se encargará de coordinar que se agardan máis novidades neste mesmo a aprender a traducir progra- e de organizar as actividades ligadas senso. Por último, sinalar que manco- mas de ordenador), mesas redondas ó open source que se leven a cabo. mun.org tamén fará entrega entre os (coa colaboración do Gruvi da Asemade, e para que o virtual estea participantes dunha memoria USB que, Universidade de Vigo, sobre reciclaxe ben ancorado no real, complementán- entre outras cousas, inclúe a versión de ordenadores e, tamén, en colabora- dose, a plataforma contará cun stand na nosa lingua do sistema operativo ción con Agasol, sobre as vantaxes do na Extranet do evento, ó que están Linux. software libre) e un gran reto ós par- convidadas todas as Asociacións de ticipantes de XGN: acadar o 100% da Usuarios de Linux en Galiza. Dobre presenza tradución da vindeira interface do Dende este posto de mando, infor- OpenOffice.org 3.0 usando a aplica- man os responsables da organización, O colectivo mancomun.org, que ción web procederase a difundir todo aquilo acude con todos os seus apoios (as http://entrans.mancomun.org. que, chegado a ese punto decisivo na asociacións de software libre de Con este fin, durante os dous pri- vida de todo usuario en que se ve a si Galiza, “Guls”), terá dobre presenza no meiros días de party achegaranse no mesmo cunha man termando de soft- evento, tanto na Extranet (onde se expositor da plataforma demostra- ware pechado e co outra de software habilitará un expositor de grandes cións e datos sobre como tomar parti- libre, inclinaría finalmente a balanza a dimensións que servirá de punto de do no reto. Sinalar que ó remate da favor disto último. reunión e de palestra de presentación tarefa, sortearanse unha serie de Os argumentos obterán apoio de de proxectos, amais de espazo de premios. Malia que o programa está actividades como relatorios de divul- demostracións de aplicacións) coma suxeito a variacións, a listaxe de acti- gación, entrega de software gratuíto, nas salas do Pazo habilitadas para vidades que segue é o máis semellan- obradoiros ou concursos. Por certo celebrar relatorios. te a unha listaxe de actividades defini- que tamén ten confirmada a súa asis- O programa, a este respecto, inclúe tiva que se detalla no cadro adxunto.

Obradoiiros:: • Blogaliza: Venres ás 18:00h impartido por Goretoxo de Blogaliza • Robótica: Sábado ás 12:00h e 18:00h, domingo ás 13:00. Impartidos por AULUSC • Tradución: Sábado ás 16:00h. Impartido por Glug e Trasno Rellatoriios:: • Emprego e Software Libre: Sábado ás 12:00h impartido pola Asociación de empresas Galegas de Software Libre (AGASOL) e coa participación de Ultreia, Imaxin Software, Bora Telecom e Inforede .• Reciclaxe de hardware: Domingo ás 12:00h. Impartido por GALPon e o Gruvi.

especial xuventude_galiza_net_redacción 25 Metade geeks, metade técnicos

Xuventude Galiza Net será durante tres días unha gran exposición de modding

Coma se dunha pere- escritorio do ordenador por outro, a melodía que ver con estas ferramentas: torcas, para- grinaxe máis se tra- das chamadas do móbil, a carcasa doutra cor fusos, placas... con elas en man e algunhas tase, os seareiros que nos trae a maiores o MP4 ou a voz do horas libres, os profesionais deste eido de XGN achéganse GPS por outra distinta que nos soe máis poden chegar a facer verdadeiras fazañas cada ano (ordena- familiar. dignas das máis prestixiosas salas de arte dor en man) ó Todos eses actos son actividades de mod- contemporáneo. santuario do ding que facemos decote case sen decatar- Pazo de nos e dándolle un aire noso ós dispositivos, Os verdadeiiros modders Congresos e converténdoos deste xeito en únicos no Exposicións de mundo. Para que un usuario habitual de novas tec- Galicia para ren- noloxías se converta en modder, é dicir, mem- derlle culto ó seu Pero se ben é certo que calquera pode bro por dereito dese certo movemento e ten- deus particular: modificar o ordenador nalgún intre (do dencia que denominamos modding, deben Internet. mesmo xeito que calquera pode facer unhas darse unha certas circunstancias considera- fotografías e non por iso considerarse un das ideais como: Os bastóns, macutos fotógrafo profesional), para ser un verdadei- -Que, máis que pola súa tarxeta de crédito, e botas de camiñar dos ro modder non abonda con poñerlle unha eti- o usuario sexa salientable pola súa capacida- tradicionais peregrinos queta de Shing Chang á torre e turrar para de para converter nunha carcasa todo o que que se achegan a diante. Os auténticos modders teñen unha cae nas súas mans. Para que se dea esta cir- Santiago de Compostela habelencia especial para empregar o taladro cunstancia sobra dicir que é preciso ser máis a atoparse co Apóstolo e o desaparafusador, así como todo o que ten habilidoso que a maioría da xente de a pé e son substituídos neste peculiar ter polo menos tanta destreza coma un car- periplo tecnolóxico por dispositivos de alma- “Os auténticos mod- pinteiro co parafuso e o taladro. Certo que cenamento, ordenadores, cantidades indus- non é preciso chegar ata estes estremos (hai triais de líquidos isotónicos e cómodo calzado ders teñen unha habe- moita xente que non vai alén de pintar a man de deporte que axuden a levar da mellor e con spray o computador), pero tamén é ver- maneira posible os tres días de frenética lencia especial para dade que no modding é como comer pipas e actividade que se dan cada ano por estas empregar o taladro e o rañar unha picadura de nespra: unha vez que datas no dito recinto expositivo. se comeza, non se pode parar. Os de nivel desparafusador, así avanzado usan ferramentas como serras de Pero se hai algo que de verdade diferenza calar, alicates, limas ou (a chave de tódalas ós internautas fieis a unha lan party como é como todo o que ten chaves) o dremel, trebello rotatorio que é XGN doutros internautas menos “puristas” é o que ver con estas para eles coma o chicle para McGiver: vale desaparafusador: cun trebello destes en man, para todo. Así que, unha cousa semella ficar algúns participantes convértense en verda- ferramentas”. clara: non é unha actividade válida para deiros McGivers da informática, sendo quen persoas coas uñas longas que temen de rescatar unha carreta vella de entre os rompelas nin para aqueles que nunca cascallos e convertela na mellor das carca- se atreveron a cambiarlle as pillas ó sas para o ordenador xamais vista. É o que reloxo de parede da avoa por se o se coñece como “case mod”, “case modifica- rompían. tion” ou simplemente “modding”. Estas verbas poden resultar estrañas para os que non -Que o usuario do computador teña están familiarizados coa informática da moci- unha boa relación co mesmo. Non abon- dade, pero son de uso común nas lan partys da con terlle un nome ou falarlle con como XGN. Por dicilo dun xeito que o enten- agarimo cando se crava, senón que hai damos todos: trátase de tunear o ordenador que mellorar a súa estética e o seu ren- (como fan algúns individuos cos seus coches, demento, facelo máis presentable e transformándoos en modelos irrecoñecibles convertelo no punto de mira dos curio- e que apenas erguen dous dedos do chan) sos e na envexa do resto dos electrodo- pero sen aleróns nin tubos de escape desco- mésticos da casa. A propósito de isto, munais (aínda que esta poida ser unha idea non deixa de ser rechamante que o PC que lle ande a rentes dos miolos a algún mod- sexa, a día de hoxe, o único aparello da der) senón con estilos personalizados, cores casa ó que lle temos un nome e un variadas, materiais distintos e un longo etcé- lugar privilexiado preto do radiador no tera que depende só da imaxinación dos inverno e do ventilador no verán (aínda usuarios. que isto responde máis á procura do noso propio benestar có do ordenador, Máis non hai que ir tan lonxe para ser un pero non temos porqué dicirlle nada). E é verdadeiro modder. Calquera pode selo (aínda que o vínculo cos nosos ordenadores sen ter absolutamente ningunha idea de como estase achegando moito a límites insos- se abre un dispositivo electrónico) e pode que peitados, tanto que o día menos pensado non nos enganemos moito se afirmamos que seremos obxecto dunha denuncia na comisa- practicamente o 99% dos usuarios de orde- ria por malos tratos ó tratar de prendelo a nador, móbil, GPS, MP4 ou calquera outro tre- golpes. Isto nunca debe sucederlle a un mod- bello considerado de última xeración se ten der. Un modder trata ó seu equipo con máis convertido en modder no primeiro ou segun- agarimo có propio irmán, máis que polas con- XGN_08 do día de usar o aparello. Como? Pois nada secuencias, pola cantidade de tempo e cartos máis e nada menos que trocando o fondo de que se poden chegar a investir no mesmo.

26 especial xuventude_galiza_net_redacción que vimos esas películas para maio- - Que o usuario teña a paciencia dun res de 18 anos e ás agochadas dos monxe budista en fase de meditación nosos pais, no que chateamos con para levar a cabo os seus proxectos. descoñecidos alén das nosas frontei- Como para todo nesta vida, o ben ras, no que escoitamos música des- feito, ben parece, e non importa o cargada ilegalmente de Internet, no tempo que se invista senón o resulta- que fixemos o noso primeiro currícu- do que se acade ó final. Un verdadeiro lo para buscar traballo por primeira estilista de ordenadores non bota vez e no que tantos e tantos traballos contas do tempo que lle pode levar tivemos que facer para sacar adiante facer algo senón de cal é a técnica o instituto e a carreira, antes de que máis idónea para que o resultado os vellos nos botaran da casa. sexa inmellorable.

- Ademais das calidades anteriores, Aínda nos estraña que nos custe o verdadeiro modder debe ser un desprendernos del? Podemos trocalo inconformista nato e non darse por polo mellor do mercado, coas mellores vencido ó mínimo atranco que lle apa- características técnicas e co softwa- reza. Estar á última en materia de tec- re máis actualizado, que, aínda así, vai noloxía significa estar ó tanto do que levar o seu deixalo na tenda e meter o vai saíndo ó mercado, das novidades novo no maleteiro do coche. Pasará un que se cocen nas lan partys, dos dis- tempo antes de que o novo inquilino positivos periféricos que melloran as nos dea a confianza que lle tiñamos ó putadores foron pouco a pouco con- A mellora do rendemento é certa- características dos nosos ordenado- “pequeno vexeta” (remendado por mil verténdose en únicos e sorprenden- mente unha teima para moitos infor- res, dos softwares (sobre todo libres) sitios e pintado a correr para que non tes ordenadores tuneados. máticos. Esta teima materializouse en que se deseñan para cada utilidade... se lle notaran tanto as rabuñaduras) prácticas coma a do overclocking, non vale crear unha obra de arte en pero ese día chegará e de novo o vín- unha especie de precedente das modding e acudir logo por sistema culo afectivo irase forxando coma o Obxectiivos manipulacións que se fan hoxe en día tódolos anos á mesma party, xa que aceiro inoxidable co tempo. priinciipaiis dun e que consiste basicamente en acele- non ten mérito e ficariamos coma pai- rar o ritmo do microprocesador do PC, láns perante o resto de usuarios ima- O modding naceu, probablemente, cambiio na carcasa que adoita a vir de fábrica cunha velo- xinativos que con poucos medios nalgún fogar dos Estados Unidos, e cidade de base que non satisfacía ós teñen os seus dispositivos de punta logo foi atopando as súas mellores Hai dous obxectivos principais, usuarios. Estes crían (e cren, se cadra en branco tódolos anos. expresións en xuntanzas semellantes como ben se citan na definición que a con razón) que os procesadores, xa a Xuventude Galiza Net. Se cadra Wikipedia ofrece do case mod: “O sexan CPU ou GPU, distribúense coma Un vicio coma tamén atopou un empurrón conside- ‘case modding’ ou ‘case modification’ é se tivesen limitacións de velocidade, Un vicio coma rable cando Apple comezou a abrir a modificación do chasis da computa- coma se fose preciso ceibar o pedal ccaallqquueerraa oouuttrroo novos camiños estéticos co iMac. Ou dora (tamén chamado ‘gabinete’, en do acelerador. En linguaxe máis colo- se cadra xa vén a cousa de antes. inglés ‘case’ e de xeito erróneo ‘CPU’). quial: saen capados, ben sexa por Máis que curiosa, resulta intere- Alterar a computadora de xeito non motivos de control de calidade ou ben sante a relación que chegamos a ter O xermolo de todo foi que houbo convencional considérase un ‘mod’. por condicións do propio mercado. O algunhas persoas (sobre todo as máis algún observador que un día dixo: “Os Moita xente, sobre todo seareiros do proceso de overclocking é moi similar sentimentais) con certos obxectos computadores son máquinas grises e hardware, empregan estas modifica- ó de alteralas condicións dun automó- que nos rodean e nos fan o día a día cheas de ruídos”. Non lle faltaba razón cións para salientar o poder do equi- bil ou dunha moto para que teñan un máis levadeiro. O computador, ó igual ó xenio, así que de boas a primeiras, po informático e por motivos estéti- meirande punto de velocidade. que o coche, a lavadora ou o frigorífi- fartos desa pobreza estética, algúns cos. Normalmente atópanse en ‘lan co son exemplos de cousas útiles que, individuos comezaron a modificar as parties’”. en canto as mercamos, sabemos que partes máis sensibles do PC, mudan- van pasar connosco unha longa tem- do as letras da pantalla, o ton da car- Polo tanto, quedémonos con estes “O modding naceu, pada (aínda que de xeito paradoxal casa (case en inglés), o material das dous conceptos: cada vez veñen cunha vida máis breve, pezas… convertendo os seus ordena- probablemente nal- pero esa é outra historia que ten que dores en obxectos de decoración dig- • Os motivos estéticos gún fogar dos ver máis coa arela da industria por nos dos salóns das máis ricas estre- • Os motivos de mellora de facernos consumir que co sentimen- las de Hollywood. rendemento Estados Unidos, e talismo). O ordenador, ó igual que o coche ou eses vaqueiros que levan Pero a cousa non quedou aí e coa Estas son as principais razóns de logo foi atopando anos sendo a nosa segunda pel, é cou- chegada das xuntanzas de informáti- ser do modding. Por unha banda, as súas mellores sas algo do que nos custa moito tra- cos norteamericanos en diversas lan facer que o noso PC brille con luz pro- ballo desprendernos, sobre todo debi- partys (xa se sabe como funciona isto pia no fogar (facendo xogo co contor- expresións en xun- do ó vínculo afectivo que creamos con dos piques) operouse a milagre e os no, afacéndose ás cortinas da nosa tanzas semellantes el. Quen non se tivo que desprender grises, monótonos e aburridos com- habitación ou á cor da colcha) e, pola algunha vez dun obxecto cun outra, conseguir que funcio- a XGN”. valor sentimental incalcula- ne mellor. Estes dous obxec- ble? Non é certo que se tivos, amais, non son incompa- Isto ten unha gran consecuencia: o sente a mesma dor que tibles, malia que si que é certo que hai equipo manipulado así xera meiran- cando remata o instituto e xente que lle dedica máis atención a des temperaturas. Deste xeito, ós cada un dos nosos amigos un dos puntos sobre o outro. O inspi- modders non lles quedou máis reme- se vai a unha universidade rado é cando os cambios non sen fan dio que dar renda solta ó seu maxín diferente? Hai un baleiro porque si, senón que todo cambio ten para obter mellores métodos de refri- que deixa ocos por un unha motivación definida. Ocorre coas xeración. Cómpre sinalar que este tempo e que só desapare- mellores obras de proceso de sobreventilación pode ce ó atopar algo semellante arte: o envoltorio levarse a cabo de diversas maneiras, co que cubrir esa falta. decorativo está e se poden substituír parcial ou total- ó servizo mente eses elementos de refrixera- Non é casualidade que dunha men- ción tradicional. A modificación des- tanto nos automóbiles coma saxe poten- tes procesos é unha das expresións nos computadores se traballe te. fundamentais do fenómeno modding, tanto para personalizalos. O e pode consistir na instalación dun tuning é o modding dos coches A chave sistema de refrixeración líquida ou e o modding é o tuning dos de todo silenciosa ou (esta é máis recente) por computadores. As semellanzas tamén é evaporación. Tamén se soe alterar o van alén do nome. Ninguén se dedicar funcionamento da ventilación. Neste emociona cando se despide tempo e senso, é posible empregar potenció- dunha neveira, pero non é o (moito) traba- metros independentes que modifi- mesmo cando levamos o noso llo a elixir os quen a corrente que lles é subminis- coche de toda a vida ó depósito compoñentes co trada mediante uns mandos situados de chatarra (a cousa cambia cando fin de poñer a na parte do PC que está máis preto do o entregamos para mercar un moito punto o noso equi- usuario. Sería, polo tanto, un panel de mellor) e o mesmo ocorre co noso PC, po, facendo o que os mandos da temperatura do computa- o primeiro no que probamos xogos fabricantes de compu- dor. interactivos, no que gravamos CD´s tadores nunca soñaron para nós e para tódolos amigos, no con facer. especial xuventude_galiza_net_redacción 27 28 u epd tocar pode se que O un deportederiscoperosenrisco. a valentía.Encertamedida,écoma (case porenribadetódalascousas) Amais, entreosmoddersprémiase refrixeración. tiladores, odisipadoresistemade de temperatura,pasandopolosven- pola caixapararematarnocontrol Pero todoémanipulable,comezando xeración líquida. actuar conelementoscomoarefri- ventiladores. Taménseadoitaa mentos conluces,comoporexemplo ver coacolocacióndeneonsouele- poden levaracabonunPCteñenque cambios máiscorrentesquese Segundo afirmanosexpertos, compring porquenontenmérito. traballo manual.Desprézaseo compoñentes esenamediacióndo por mediodacompradecertos que seincorporaócomputador to moddersedesprecetodoaquilo é unhadasrazónsdenomovemen- ceso detraballo,ointermedio.Esta do final,éatransformación,opro- que importa,casemáiscóresulta- tase asícomoungranretoondeo dor. Oequipoinformáticopresén- mente tódalaspartesdocomputa- nol.com, pódensetocarabsoluta- modding.com ouModding-espa- Porque, digámolobenclaro,épouco Coolmod.com, Hardcore- probable quehaxadanospersoais e Rede enwebscoma en casodequenosdecidamosa s tan assúasexperienciasna cambiar parasempreafasquía p e máis especializadosquecon- do computador.Asvoltaxes c XGN_08 i a l

Segundo osmodders x u termóstatos, podenmoversuficienteaireparamanter osistema ou poraire.Osventiladores,dedeseñoespecialecontrolados por maiores ógabinete.Taménseadoitaaincluírafriamento porauga • Modificacióndeafriamento.Onormaléengadirunventilador a doutra maneiranonsepoderíanamosarostraballos. cente. Normalmente,istoachegaainclusióndunhaxanela, xaque Pódese facerconluzdecátodofrío,ledsoucableelectroluminis- • Modificacióndeluces.Trátasealumearointeriordogabinete. manter ámarxedodebatequepoidaxurdir. pring, tancriticadopolosverdadeirosmodderspoloquenosimos feito deadquirilasasífábricapodelevarapensarnotermocom- en deserie,eatasedistribúenxatotalmentetransparentes.Peroo Wikipedia, istofíxosetancomúnquexamoitosfabricantesasinclú- paneis dacarcasa.Casesempresefainoslaterais.Segundoa • Modificacióndexanela.Istoaludeapoñerunhaxanelanundos Estamos denovoavoltascomesmo:todoémanipulable.Todo. visitar aWikipedia,ondeseofrecendatoscertamenteinteresantes. formacións quesepodenefectuarnocomputador,nadamellor frío, ávezqueproducenunmínimoderuído. cionado aalgúnxogo,entóncousaempeora.Parafalardastrans- Non debemostrabucarnoscosmalchamadossistemas deafria- extravagantes. Istoaíndavaialénseomodderencuestiónéafec- v mento quehaiagoranomercado,seconectanóordenador ders queteñentempolibreparafacerrealidadeosdeseñosmáis e n por portoUSBequesóservenpararefrixerarbebidas; non smanipulacións As comprobar ataondechegaaimaxinacióndamaioríadosmod- t u están malperononéoqueprecisa unmodderdeapé. d e áscorrentes máis _ Botando unhaolladarápidapolaweb,ésorprendente g a u non que o e l i z a _ n Non nosimosflaxelaragora. romper unpratoófregaralouza. A ninguénocastigarondenenopor cousa. pes algotampoucoocorregran mento interno.Ousexa,queserom- esnaquicemos algodoseufunciona- ra externadoequipoinformático raro querompendoalgonaenvoltu- ding sonclarosórespecto:émoi camiño aseguir.Osgurúsdomod- cantería amediodevastar.Éun cousa quefiquecomaunhapedrade putador, secadratampoucoémala respecta óaspectoexternodocom- moito, unpequenolatigazo.Poloque perigo degrandesdescargas.Como con 220v.Polotanto:apenashai mente selevaacabounhaoperación ción sonbaixasabondo,emoirara- que distribúeafontedealimenta- e t _ r e d a c c i ó n outro perigoparaobofuncionamentodosequipos. a vistadosdiscosduros.Estetipodetraballossoetraer algúnque compoñentes, comoporexemploosbotónsdoslectores ópticosou arriscado. NonsecambiaaenvolturadoPC,senónosseus propios • Modificaciónsdecompoñentes.Esteé,pordiciloasí,oterreo máis fogar. A inspiraciónestáentodaspartes,inclusonascousasque temosno ou PhilipK.Dickbendirixiraolladacaraatrás, a tradición. maquinaria saídadeimaxinaciónescritorescomaWilliam Gibson de camiños.Pódensefacerosdeseñosmáisfuturistas,imitando porque serrectangularesegrisesteremosdiantedenósinfinida- so demodding.Seaceptamosofeitoqueosgabinetesnonteñen • Modificaciónsdegabinetes.Nonhainadaqueseresistaóproce- computador, équenonestánóalcancedetódalaseconomías. destes elementos,amaisdoestrañosqueresultanacompañandoun estado damateria,ounitróxenolíquido.Aprincipalcaracterística hai fanáticosquecheganainstalarsistemasinclúencambiosde • Modificaciónsdeafriamentoalternativas.SosténaWikipediaque ver bosexemplosdistotalcomovimosnoutrasedicións. soñadas polosfabricantes.EnXGNécaseseguroquepoderemos que cadavezémáisnormalverratosetecladosconformasnunca soen facelopolorato,osaltofalantesouoteclado.Perocasoé os modders,candocomezanestastarefasdereconversión,non mos nastransformaciónsquenonsontancorrentes.Édicir: • Modificaciónsdeperiféricos.Apartiraquí,entra- gar óXGNcargandocoacomputadoralomboefacendoautostopna Iso si,porgabarnosdeordenadornonimosaforrarengasolinaeche- falta queteñamosdodevanditodispositivo. euros, tododependedafamequequeiramospasarafindemese de refrixeraciónporgas,quepodenoscilarentreos300e3.000 Porén, taménécertoquehaielementosmoicaroscomaossistemas non soenpasardos10euros. de 30ou40eurosefacerlleburatosparaengadirlleventiladores,que computador, osegredoresideenmercarunhacaixaexternabarata, petos eondesexamoitomáismodernoactualcócaro.Nocasodo moitas tendasondeseguramenteesteamáisóalcancedosnosos falla iraunhaboutiqueedeixarlleunrilcomofianzaóvendedor,hai sei verdequenosvaiaaconxuntocunpantalónxatemos,nonfai Autoestrada doAtlánticoporque,máisquenada,isoxaépoñeren até ondeesteamosdispostosachegar.Sequeremosmercarunxer- perigo anosavida. ter porquésaírcaro.Pasaomesmocoaroupa:tododependede Os quedominanamateriaafirmano at custa? Canto modding non O modding que se XGN_08 coce na Rede

dinosauro que vemos na imaxe. O seu cre- pre se pode empregar como ador é un seareiro indiscutible de Parque almacén de CDs e outros Xurásico e ten unha nai compracente que obxectos que non teñen unha lle permite meter bechos estraños no situación concreta. cuarto. Outro galo cantaría se se inspirara Por último, aínda que non o nunha nécora ou nun mexillón; nin que pareza, o moble co bonsai e as dicir ten que levaría o premio ó modder culinario do XGN.

Vía iyube.com podemos ver moitos dispo- sitivos que máis ou menos nos chaman a atención (malia todo o que levamos visto a estas alturas da reportaxe) dos que salientamos unha orixinal papeleira (ver imaxe) que máis de un quixera para o seu despacho. Rompe os tradicionais moldes da caixa cadrada e, coma se fose extraída directamente dun cómic, mete nun cono metalizado todo canto nos colle ó resto na pedras da imaxe (que ben podería ser nosa carcasa. O máis salientable son as collido dunha revista de decoración) aco- cómodas asas coas que conta e as luces cha nas súas entrañas unha CPU. Nin de neon do interior, que lle dan un aire luces, nin transparencias, nin cores recha- futurista. mantes... nada diso precisou este modder para crear un computador do máis chulo, E que dicir da roda? Os seus traballos acorde co mobiliario de calquera oficina e tivo que pasar este modder que se debeu E que podemos dicir do microondas con con sistema de camuflaxe antirroubos. inspirar no coche de Alonso para a obra complexo de pantalla de ordenador? No Está claro que en materia de modding xa (ianta incluída). Este pneumático ten a van- caso de que funcione (cousa que descoñe- case non hai nada que nos sorprenda taxe de que nunca se pincha nin hai que cemos) é un dos mellores exemplos de pero, aínda así, non nos perderemos o cambialo cada certos quilómetros. tecnoloxía apta para frikis, que ás veces XGN deste ano para ver as obras dos Un exemplo do insólito é a maqueta (ou o non se erguen da cadeira nin para comer. internautas que gustan do máis tradicio- que queira que sexa) do esqueleto do De tódolos xeitos (funcione ou non) sem- nal e enxebre.

especial xuventude_galiza_net_redacción 29 O Festival Televisión Española decidiu loitar contra o desinterese de cara ó Festival de Eurovisión revolucionando o sistema de selección de do representante español no evento coa axuda de MySpace baixo o lema de ¡Salvemos Eurovisión!. Eurovisión Así, os cantantes e grupos con interese en representar a España en Eurovisión podían crear un perfil en MySpace, subir máis unha canción a xeito de proposta e enviar un vídeo-ssaúdo para enredado presentar a súa candidatura. A mediados de febreiro abríuse un período de votación na web española de Eurovisión en MySpace (http://www.myspace.com/euro- vision2008) para elixir a 5 dos 10 finalistas desta convocatoria os 5 restantes seleccionaríaos un xura- do). Os finalistas participaron nun programa en TVE o 8 de marzo no que interpretaron os seus temas para que fose o público quen selec- cione ó representante de España en Belgrado o vindeiro 24 de maio. Todo iso suporía a moderniza- ción do certame, para achegar ós mozos que parecían moi alleos ó Festival, á vez que se potenciaba a presentación de candidatos de toda a xeografía española.

ras de intérpretes relativamente candidaturas, entre as que destaca- “Este ano non anónimos, de xeito que moitos xor- ban Tony Lomba (Quiero ser un nais e emisoras de radio foron des- Chupachup), Mary (Añoranzas), sorprende que se cubrindo candidatos, o que levou a Erik y Shally (De Cine), Aid (co presentasen a moitos outros artistas a presentarse seu tema hip-hop Jungando) e ó concurso como unha nova canle Nueve8seis (cunha versión do seu Eurovisión un total de promoción. Non sorprende así tema Quiero). de 537 candidatu- que se achegasen un total de 537 Pero en MySpace tamén había Erika Magdaleno se presenta por Madrid pese a ser candidaturas cando outros anos máis participación galega de difícil orixinaria de Bueu ras cando o nor- apenas chegaban ás 200. localización, coma Rocío Caamaño (Salim) e Erica Magdaleno, que se mal era non che- Partiiciipaciión gallega presentaba por Madrid aínda que gar ás 200” era orixinaria de Bueu. Pero Galicia non permaneceu Rocío non aparecía listada por allea a todo este fenómeno, e un ningunha provincia en MySpace, o Nun principio os candidatos apa- eurofan coruñés, Samuel, xa se que facía difícil localizar a esta recían timidamente, e apenas desta- adiantou a presentar o seu A ritmo moza de Cee que xa é bastante caban un par de candidaturas de tango, ó que seguiron outros coñecida en Galicia polas súas par- (como La Casa Azul, por ter unha coma Pablo Barge e o seu Cada ticipacións nos programas da TVG carreira musical relativamente con- vez, Leökch con Ey despierta ou o Menudas Estrelas, Supermáster (no solidada), que nos platós televisi- grupo Toll 64 co seu tema No que resultou gañadora) e Luar. vos se traducía na aparición de Importa. Tamén conta xa cun disco, Malena Gracia, á que daban por Curiosamente as provincias de Comprometida. finalista nalgúns espazos, cando Lugo e Ourense non contaban con non pasou de ser unha candidata candidatos ata que a última hora se con nulas posibilidades de chegar á presentaron Los Wachos e Rubén “O Chiki Chiki foi gala na que se enfrontaría ó resto de Ferro pola provincia de Ourense e unha bola de neve finalistas. un orixinal Isídrez por Lugo. Nos ámbitos locais comezaron a Pero a provincia máis activa foi, que medrou día a darse a coñecer moitas candidatu- sen dúbida, Pontevedra, con 10 Bailaelchikichiki.com, o blog de Rodolfo Chikilicuatre día ”

A web de MySpace tivo problemas técnicos durante as votacións Samuel, o eurofán coruñés que foi o primeiro galego en presentar a súa candi- datura 30 reportaxe eurovisión´08_marcus f. Os 10 finalistas para representar a España en Eurovisión

Vine (unha das súas vocalistas participa no programa televisivo Fama) e Innata (cantante da sintonía de Sin tetas no hay paraíso). O grupo nueve8seis era un dos favoritos Así pois, non parecía que a selección por Galicia dun candidato sería complicada, pero por sorpresa para algúns, o público apostou masivamente por Rodolfo Chikilicuatre, pese a ser o artista coa Probllemas técniicos peor posta en escena e a peor canción da gala, quedando claro que a audiencia da A elección de MySpace por parte de mesma tiña moito sentido do humor e Televisión Española para a organización non consideraba o Festival de da plataforma web do concurso non Eurovisión coma un evento sacrosanto, pareceu moi axeitada, pois estivo reple- contrastando coas declaracións do res- ta de incidencias (como a de Rocío ponsable da web Eurovision-Spain.com, Caamaño) que mesmo provocaron o que non dubidou en declarar que «el retraso das votacións a través da Rede, triunfo del voto friki» é culpa da «estu- xa que o servizo se colapsou totalmente pidez de la España más choni, paleta y ó iniciarse o período de votacións. pueblerina y casposa». Dende MySpace afirmaron que o Podemos discutir se Rodolfo Dende Eurovision-Spain.com protestan pola elección de Rodolfo Chikilicuatre coma can- número de visitas recibidas durante as Chikilicuatre partiu con vantaxe (pero didato de España votacións multiplicaba por 5 o seu máxi- hai que recoñecer que o resto de candi- mo histórico de visitas, e non tiñan pre- datos tamén tiñan a súa traxectoria), vista tal carga no sistema, de aí que Casa Azul levase a Guille Milkyway á O trunfo friikii pero está claro que o candidato de demorasen 48 horas as votacións, aínda gala televisiva na que se elixiría ó candi- España a Eurovisión en 2008 é o máis que ó retomarse o proceso as incidencias dato a Eurovisión, pero o que a organi- democrático e popular que houbo en non cesaron: en moitos momentos a Os votos a través de Eurovisión leva- zación do evento non esperaba era que ron á gala de TVE a Rodolfo toda a historia do Festival, pois foi a pri- páxina non cargaba correctamente, os dende outra canle de televisión lanzasen meira vez que a súa selección foi total- votos non se procesaban, aparecía infor- Chikilicuatre, La Casa Azul, Arkaitz ó seu propio candidato, Rodolfo (descendente de galegos), Coral e mente aberta, aínda que o voto a través mación incorrecta ou mensaxes de erro Chikilicuatre de SMS e chamadas a números telefóni- en pantalla… en definitiva, que o proce- Bizarre, mentres que un xurado selec- (http://www.myspace.com/rodolfochi- cionou cun criterio sospeitoso a Ellas, cos 905 non sexa o mellor sistema de so virtual foi unha desfeita. kichiki), que con moito sentido do votación adoptable (aínda que si o máis Pero os problemas non foron só técni- Lorena C (con lazos familiares co direc- humor animaba ós seguidores de tor de El Orfanato), Marzok Mangui, D- rendible economicamente). cos, senón que a propia dinámica de Buenafuente a bailar o Chiki Chiki. votación era sumamente trapalleira, per- Non só a aparición en televisión axu- mitindo a emisión de 5 votos diarios por dou a potenciar a figura do cada enderezo de correo electrónico, o Chikilicuatre, senón que a súa coreogra- que facilitou a sabotaxe do sistema fía sen complexos, o ritmo de reggaetton mediante votos fraudulentos que por claramente paródico e a súa aposta pola sorte se eliminaron ó rematar o período Internet coma canle promocional leva- de votación. ron a Baila el Chiki Chiki ás pantallas dos ordenadores de toda España Bo resulltado gallego (mesmo onde non ten cobertura La Sexta). Aínda que ningún galego fose selec- O Chiki Chiki foi unha bola de neve cionado a través de MySpace, os resul- que medrou día a día, apoiado sempre tados dos candidatos galegos foron moi polo programa televisivo que o promo- bos, quedando na 15ª posición Los vía, pero tamén por moitísimos blogs e Wachos con 22.370 votos. Rubén Ferro foros que gozaban cada vez que o perso- tamén acadou 14.098 votos, Nueve8seis naxe interpretado por David Fernández sumou 8.013 votos, Rocío chegou ós Ortiz pronunciaba frases inintelixibles 6.480 votos (pese á dificultade de atopar ou tocaba a súa guitarra eléctrica de a súa candidatura), Tony Lomba xuntou xoguete. 6.159 votos e Erik e Shally fíxéronse Dende o primeiro momento Rodolfo con 5.623 votos, ou sexa, que boa parte Chikilicuatre contou cun blog das candidaturas quedaron en boa posi- (http://www.bailaelchikichiki.com) ción, superando sen problemas os 5.302 dende o que se publicaban os seus víde- votos de Malena Gracia (cantante á que os, así como outros detalles que contri- lle sobrou a promoción). buíron sen dúbida a impulsalo como figura mediática. Sorprenderse así da O baile do Chiki Chiki súa chegada á gala de TVE para elixir o O baile do Chiki Chiki candidato a Eurovsión suporía descoñe- O principal problema de permitir cer a forza que na actualidade ten a unhas votacións moi abertas é que os Internet. candidatos con máis promoción tamén teñen máis posibilidades, e así non sor- Rodolfo Chikilicuatre será o representan- prendeu a ninguén que o éxito de La te de España no Festival de Eurovisión. reportaxe eurovisión´08_marcus f. 31 Intermediarios? Non, por favor

Falamos nestas páxinas do chamado “mal de Radiohead”, é dicir: a teima dunha boa cantidade de grupos e solistas de hoxe de procurar novos xeitos máis directos e abertos de entrar en contacto coas orellas do seu público, real, potencial ou virtual

Hai acenos que teñen unha especial parán o teu asento e, o que o peor, o súa web para que quen quixera descar- rá e ó final haberá máis copias lexíti- carga simbólica. Acontece con eles recanto do miolo dende o que tomas as galo puidera facelo libremente. Non mas circulando”. como coas boas películas. Ves o que decisións. satisfeito con este novo xesto de carga ves pero sabes que hai algo máis, algo Como dicíamos, logo de Radiohead simbólica, rematou a faena con outro Problemas coa industria definitivo ou decisivo. Isto é aplicable á (que de xeito paradoxal se converteu en aceno igual de decisivo: o do dedo ficción e ós 100 minutos de duración líder de vendas no Reino Unido logo de medio despregado coma un desafío Non todo semella un amplo abano de media dun filme, pero tamén á vida. poñer o seu CD ó alcance de calquera directo a Ramoncín e, xa postos, o que posibilidades de liberación para os Con estes movementos convivimos e ás peto), viñeron outros. Artistas como este simboliza. artistas. A cousa non é tan doada, sobre veces somos quen de identificalos. Oasis, Jamiroquai, Madonna ou Nine todo se hai un contrato de por medio Server, non serven realmente para gran Inch Nails xa anunciaron o seu interese que che obriga a certos compromisos. cousa pero son quen de resumir o que por seguir o ronsel da banda de Thom “Paradoxalmente, Algo disto hai no caso de Robbie semellaba irresumible. Por exemplo: Yorke. Por certo que o de Nine Inch Radiohead conver- Williams, quen, engaiolado coa inicia- reflectir un cambio social, un xiro dos Nails foi toda unha liberación, ou polo tiva de Radiohead, amosou o interese tempos. Pensemos na música e no menos así o venderon, anunciando a teuse en líder en por facer algo semellante, atopándose a fondo, que é en definitiva é o tema súa marcha do selo co que estiveron continuación cun muro de formigón sobre o que trata isto: se hai algo detrás ligados ó longo de 18 anos. Ou sexa: vendas no Reino coa palabra “EMI” escrita en letras ben da imaxe de Radiohead anunciando ceibes para ofrecer a súa música onde Unido logo de poñer grandes en cada bloque. Todo tivo a súa perante o mundo que vai comercializar ou como quixeran, mesmo para volver orixe cando Williams ameazou con o seu novo traballo na Rede coa única ó rego, se fose preciso. Madonna tamén o seu CD ó alcance declararse en folga en protesta pola condición de que lle botes algo no som- fixo pública unha iniciativa semellante, compra de EMI por parte do grupo de breiro, é precisamente fondo.E non só polo menos no que se refire a desligar- de calquera peto”. capital risco Terra Firma. En parte polo polo que significa en relación co intre se da súa casa discográfica para acordar perrencho, Williams mesmo se propuxo presente, senón tamén polo que vén cun selo máis independente de organi- O caso é que a Rede semella o prin- negarse a facer entrega do seu traballo logo. E o que veu logo foi unha listaxe zación de concertos a venda dos seus cipal instrumento do que se valen estas e malia ter un contrato na súa contra en constante desenvolvemento de solis- discos e a promoción dos seus encon- novas propostas de trato cos consumi- valorado en 80 millóns de libras. Ó tas e bandas que se desvinculan, como tros co público. dores e seareiros, propostas que (ollo) final, cumpriu a primeira das súas ame- Radiohead, dos grandes selos discográ- Sexa como sexa, hai máis vida alén non teñen porque significar máis fame azas e púxose en folga, á espera de que ficos (e que tamén do que significan) de Radiohead e da Rede. O grupo britá- para os grupos e cantantes. A fin de a compañía (que anunciou que elimina- para facer eles mesmos o seu propio nico non foi o primeiro en desfacerse contas, para as bandas que poden e/ou rá até 2.000 empregados para reducir guiso e en relación directa cos searei- de vellos conceptos comerciais conde- queren apostar polo novo, as cancións custos) rectifique. Sinalar que Robbie ros, grazas á Rede e cun horizonte sen- nados a desaparecer. En España púido- son tarxetas de presentación para que a Williams estivo só neste tirapuxa con siblemente máis limpo de intermedia- se asistir a outro deses acenos decisivos xente enganche con elas e vaia logo ós EMI. De feito, pesos pesados como rios. e radicais pero cun aquel máis de espí- seus concertos. Así de sinxelo. No caso Paul MacCartney e The Rolling Stones A fin de contas, os intermediarios de rito punkarra. Falamos de Manolo de Nada Surf, a proposta é tamén radi- xa anunciaron a súa marcha (os Rolling hoxe (xa se sabe) son os que mañá ocu- Kabezabolo, quen puxo o seu disco na cal, malia non ter relación directa coas vanse para o selo Universal), sendo o tecnoloxías. O trío norteamericano, que devandito caso de Radiohead un dos estivo en Vigo hai uns días achegando máis significativos, polo que (volve- novas doses de rock e contundencia, mos á leria coa que abrimos este texto) veu con agasallo para os seus seareiros: ten de simbólico e de aposta pola Rede. o seu novo disco, concretamente o titu- lado Lucky, que decidiron comerciali- zar sen axuda e de maneira conxunta “Robbie Williams coas entradas para os concertos. É amosou interese por dicir: quen foi a un dos concertos que deu o trío na Península e pagou os 18 facer algo similar á euros de rigor, non só puído gozar da música en directa senón que tivo o pri- iniciativa de vilexio de carretar as cancións para a Radiohead” casa sen ter que gastar un euro máis. Nunha entrevista recente na Internet, Asemade, The Verve tamén ameaza con Daniel Lorca, compoñente do grupo, cancelar o seu novo traballo con EMI, definía a súa situación deste xeito: “Xa sen descartar que nun futuro este novo que somos realmente independentes, disco sexa vendido principalmente pola podemos permitirnos agasallar o disco Internet e sen intermediarios. Para a as persoas que veñan, dándolles ade- prensa internacional, o caso de EMI é mais a ocasión de mercar máis copias un exemplo resumido do que está a na sala por cinco euros ou se cadra acontecer coa industria do disco, anco- incluso menos. Creo que sabendo que rada durante tempo de máis a unhas están a mercar algo que vén directa- canles enferruxadas e uns prezos prohi- mente do grupo e que se lles ofrece con bitivos de máis para a gran maioría dos Unha actuación da banda galega Skarnio no blog Música de la calle agarimo e respecto, a xente nos apoia- seareiros. 32 música na era dixital_f. sarasqueta A galega Skárnio procura e interrelacionan co seu público. Por certo que recentemente falamos Na imaxe, un dos grupos que concorre novas canles Falamos pois da súa aposta pola venda na nosa web de Código Cero da publica- neste proxecto, Flores en el Ártico. exclusiva na Rede do seu último traballo ción dos seus primeiros sete traballos En certa maneira, o invento funciona A busca de novos camiños para chegar (In Rainbows) e ó prezo que fixase o nunha memoria USB. Algo así como coma determinadas ONGs, só que desta ós seareiros e consumidores estase a dar mesmo internauta, manobra que por levar na chaqueta unha chapa da túa volta vai dirixido a botarlles unha man en todo o mundo, e Galiza non é unha unha banda abriu vieiros de mercado e, banda preferida, pero agora resulta que a ós músicos, sobre todo no que se refire á excepción. Un dos casos máis recentes é pola outra, espallou as posibilidades chapa é o propio grupo. complicada (por custosa) tarefa de gra- o de Skárnio, que veñen de sacar novo comerciais do propio grupo. Dito doutro var un disco. Segundo explicou os días disco, O noso caminho, coma unha xeito: a xogada non puído saír mellor a A Web recupera a figura do pasados a Axencia Efe, o servizo segue declaración de intencións e un feixe de todos os niveis, xa que In Rainbows foi mecenas na iniciativa a liña dunha práctica moi habitual no apostas e compromisos: compromiso hai unhas semanas líder de vendas no Apadrinaunartista.com eido anglosaxón e que se coñece como pola cultura ceibe (o disco vén con Reino Unido. “crowdsourcing”, algo así como “bus- licenza Copyleft, que é como pedir o Ademais, figura en todas as escolmas A Rede sentoulle ó negocio da música cador de multitudes”, unha estratexia mesmo trato para a música có software de prestixio do mellorciño de 2007 como algo máis ca un lavado de face. que se basea en lanzar un produto no libre), compromiso polo traballo propio (como en Allmusic.com) e, aínda por Mudoulle as entrañas mesmas, para mal mercado para medir logo o interese (o CD foi autoeditado no selo Arredista enriba, serve de referente a grupos como de algúns e oportunidade de outros. En xerado. Produçons) e compromiso coa loita Oasis para futuras manobras do mesmo realidade, todos os papeis cambiaron e social (por exemplo a defensa lingua, da pau. xa que case ninguén, nin produtores, nin Terra e, tamén da terra). A aposta pola Revolución musical ou marketing directivos de discográficas, nin músicos “Apadrinaunartista.com é licenza Creative Commons (que non é puro e duro? Innovación ou oportunis- nin seareiros segue a ocupar o mesmo unha páxina de dous nova en Galiza, e xa hai unha chea de mo? O certo é que hai opinións na Rede posto. Nalgúns aspectos, o negocio xa grupos que se está a adherir a este con- para todos os gustos e, como en tantas volveu (de maneira paradoxal) a con- irmáns cataláns que cepto alternativo de entender a autoría) outras cousas, é ben posible que a res- ceptos herdados do antergo. Así, desta banda orixinaria do Calvario en posta estea no canto en que todas as opi- Radiohead vén de pasar o chapeu vir- procuran axuda para Vigo ten que ver co seu interese por ter nións se tocan. É dicir: que é probable tualmente polo seu último traballo (cada os novos grupos mellor difusión e máis liberdade creati- que haxa un pouco de todo. Sexa como internauta pagou por el segundo as súas va. Sinalar que este tipo de dereitos per- sexa, Radiohead semella ir en serio no posibilidades e/ou xenerosidade) e agora musicais a través da miten a copia dixital, distribución e que se refire á aposta polo dixital, polo tamén semella que volve a práctica do Rede modificación mentres se recoñeza o ali- libre, fronte ós tradicionais puntos de mecenazgo. Podemos velo en ”. cerce do que se parte e sempre que non vista da sección máis proteccionista da Apadrinaunartista.com, unha proposta se faga con arela de lucro. industria do disco, para quen o mellor web de dous irmáns cataláns (Xavi e Como se pode supoñer, a web está O grupo xa ten recuncho en MySpace que pode pensar no seu negocio é que Albert León) que procuran a través da especialmente deseñada para escoitar e (www.myspace.com/skarniogz) e web todo fique igual durante décadas e máis Rede a particulares que estean en dispo- apoiar, sen que exista moita distancia propia (www.skarnio.info) dende a que décadas (é dicir, con CDs nos andeis das sición de investir en novos grupos musi- entre a consecución de un e outro paso poderán ser descargados os temas en tendas por perpetuidade de 19 euros cara cais. (a fin de contas, diso se trata: de facilitar breve. a arriba). o vieiro). Por certo que o custo de pro- dución dun disco é de 34.070 euros, polo e A xogada redonda de que se entende que sexa preciso para Radiohead moitos solistas ou agrupacións contar e cun padriño ou madriña que bote unha Todo seareiro musical pasa algunha man. A gran diferenza dun proxecto des- vez por non saber moi ben cómo enten- tas características cunha discográfica e der as actitudes dos seus artistas ou gru- tradicional radica en ceibar ós músicos pos preferidos. Hai algúns que poñen dunha boa parte das ataduras dos contra- e certamente a proba a capacidade de asi- tos. En realidade, sinalan os seus res- a milación dos afeccionados, como por ponsables, os artistas poden baixar do n exemplo David Bowie, recoñecido polo carro en canto queiran. Sexa como sexa, n valor da súa música e, tamén, polos o proxecto semella xurdir con boa estre- a xiros de fondo e forma que deu a súa la: hai só tres meses que botou a camiñar n carreira. Radiohead tampouco fica atrás. e xa conta con case 150 agrupacións e de a Sen necesidade de afondar é posible ver estilos ben diferentes. Polo que respecta e dous grandes cambios de rumbo na súa á cifra de investidores, a cousa pinta andaina. Primeiro, o que tivo lugar no ben: só durante estes sete días últimos seo da súa propia concepción musical, medrou a participación dos mesmos nun pasando do rock independente á experi- 15% con respecto ó comezo. a mentación electrónica e, segundo, o que se deu nas canles coas que se comunican Actuación recente vista no caderno de GBCollins en Flickr e r e A Regueiifa llanza na Rede as noviidades de Ataque Escampe e Valle Tudo n A Regueifa, o selo discográfico en liña con dúas planeta. Falamos do segundo traballo do grupo porqué soar sempre do mesmo xeito. faces (www.aregueifa.net e máis o blog Ataque Escampe, Galicia es una mierda, un albume Ambos discos aparecen publicados en liña baixo g aregueifa.blogspot.com), ten novidades estes días descargable dende xa e que inclúe os que se cadra licenza Creativa Commons, o que quere dicir que as de interese para os internautas galegos e para sexan os 13 temas de rock galego máis ambiciosos cancións poderán ser usadas e compartidas libre- todos os cidadáns do mundo que levan un galego ou da tempada. Non en van, van dirixidos a cumprir mente sempre e cando non sexa con arela de lucro galega dentro. Curiosamente, un destes novos lan- cunha tarefa de envergadura: “Reflectir todas as e se recoñeza a autoría das cancións. Obviamente, zamentos discográficos leva por título algo que ben contradicións existentes na Galiza, no mundo e na isto que non quita que os grupos acheguen copias se pode interpretar coma un canto nos dentes para historia da música”, sinalan os seus integrantes, Roi polo tradicional dos seus albumes. todos e todas os que se cren máis importantes do Vidal, Marco Gelpi, Samuel Solleiro, Miguel Sobre A Regueifa que en realidade son, sexan de Galiza ou do resto do Mosqueira e Alex Charlón. Por certo que o título do albume, que se pode baixar Este selo galego en liña constitúe un espazo libre de dende A Regueifa nun Zip de 62 Mb, foi un dos eixes distribución de música a través das licenzas sobre os que xirou unha entrevista cos músicos en Creative Commons. Artistas e internautas poden Vieiros, na que van directos a meter o dedo sen con- achegar e máis solicitar o que se lles ocorra: “Non templacións alí na fenda onde máis amola: “Se dixé- importa o que fagas (música, videocreación, pintura, semos `España es una mierda’ se cadra estabamos poesía, fotografía ou banda deseñada), nen como o detidos...”. fagas, se é dixitalizabel e queres difundilo na Rede”. n A outra novidade da Regueifa vén da man dos lugue- O sitio de Aregueifa.net é un Netlabel (Selo de Rede, ses Vale Tudo, que debutan nisto de editar discos en galego), nova índole de discográfica sen sede cun traballo homónimo de seis cancións. A liña do física e distribuíndo música de balde para os inter- a nautas, que non están obrigados a achegar datos a grupo, integrado por Rafael Mallo e Óscar Vilariño, consiste máis ou menos en anexionar (musicalmen- persoais ou a aturar publicidade agresiva (unha dis- é cográfica Netlabel sería o máis semellante a un a te) a Galiza os territorios que foron o xermolo do folk e o blues americanos, dándolle a todo un aquel amigo afeccionado á música que che peta na porta de ollar cara adiante onde nada, nin sequera algo para dar consellos). A Regueifa trae obras de tódo- que semella tan chantado na terra como o blues, ten los recunchos do mundo para as nosas orellas e –asemade- reivindica o que se produce en Galiza.

música na era dixital_f. sarasqueta 33 Internet é unha gran caixa que pode ser tan grande ou tan Un click, pequena como se poida imaxinar e quen teña ollos para ver atopará algunha que outra sorpresa. Se cadra un exemplo unha deste compoñente de cousa non agardada ten que ver co que se está a facer nela na loita contra o cambio climático. árbore A fin de contas, hai dez anos pou- cos de nós saberíamos responder con exactitude á seguinte pregunta: “Cal credes vós que será dentro dunha década a plataforma idónea para mobilizar xente e recursos a prol do medio?” Certo é que a tare- fa é grande, que parte do mal xa está feito e non ten remedio e que a Rede non ten mans para prantar árbores nin auga para apagar lumes Google quere revolucionar o mundo da enerxía, nin nubes para carretar chuvia. apostando polo sostible Porén, abre portas, convoca puntos de vista, move á discusión, serve O buscador Google anunciou hai uns millóns de dólares para estes fins, para mobilizar e, sobre todo, para días que vén de reforzar o seu e en novembro, Larry Page (cofun- poñerlle un pouco de freo á maqui- compromiso a prol das solucións dador da firma) deu a coñecer un naria do poder, corporativo, mediá- enerxéticas limpas e sostibles. Esta plan de ducias de millóns de dóla- tico e político, moi pouco resolto a aposta polo verde, segundo infor- res para procurar unha enerxía achegar solucións ó devandito pro- mou The New York Times, non é renovable competitiva máis barata blema. Que nos queda entón? Pois cousa de hoxe, senón que se có carbón, co obxectivo de constru- facer uso do compoñente “panca” remonta a anos atrás, ó tempo no ír plantas por todo o mundo que da Rede. Falamos de facerlles que se decidiu dende as máis altas sexan quen de subministrar un cóxegas ás empresas co fin de que instancias da empresa de Internet xigavátio. Logo, en xaneiro xa de A Internet ferve de se poñan en marcha, estean ou non habilitar un bo número de tomas 2008, anunciou o financiamento directamente implicadas no asunto. eléctricas nos seus garaxes (agar- cunha suma semellante dunha recursos e dando a que os coches eléctricos empresa que promove o uso de Greenpeace, coa súa se afiancen) ou paneis solares ó enerxía solar. Segundo puidemos propostas para propia canle en liña carón das súas oficinas (a día de saber, os obxectivos de Google son hoxe, un total de 9.200, achegando ir alén de todo isto e duplicar a A organización ecoloxista unha boa parte das necesidades de curto prazo os seus compromisos, loitar contra o Greenpeace ve cada vez máis a consumo). económicos e humanos. Rede como un auditorio sen límite O que si que é unha novidade é o Estas medidas, que tendo en conta cambio climático, onde se pode falar igual de alto co alcance da intención da compañía a natureza corporativa de Google que tes perante túa como que tes a (Google da man do seu departamen- tamén irían orientadas a obter facilitando no miles de quilómetros de distancia. to de obra social, Google.org), ambi- beneficios (e, non o esquezamos, A súa mensaxe é o que non cambia: ciosa abonda, de conseguir que o recursos para sustentar as amplas posible os xeitos de non chega con estar só comprome- planeta enteiro mude o fondo e a necesidades de consumo dos seus tido a prol do medio ambiente e feitura do seu emprego da enerxía. centros de información), xorden en participar para evitar o quecemento da Terra, Por exemplo: apostar polos devan- boa medida da vocación ambienta- hai que pasar á acción. Nesta liña é ditos vehículos limpos, atopar fon- lista dos seus fundadores, Larry v onde se sitúa o seu novo proxecto tes renovables novas ou investir en Page e Sergey Brin, e, tamén, do en liña, Greenpeace TV, unha canle investigación para predicir secas interese da empresa por facerse de televisión en España que achega ou inundacións. con profesionais de talento com- reportaxes, documentales e tamén O caso é que en setembro do ano prometidos coa innovación. partes informativos. A posta en pasado a compañía xa achegou 10 marcha oficial desta cadea, que se actualiza cada mes con novos con- tidos, celebrouse na xuntanza do World Wildlife Fund enchufadas ó longo dunha hora (en panel internacional sobre o cambio convoca pola Rede un Sidney, mesmo se chegou a apagar climático da ONU, en Valencia, novo e ambicioso o mítico Opera House). Polo de sendo as actividades desta reunión apagamento mundial agora, xa confirmaron a concorren- o pretexto para a súa estrea. A idea cia na proposta deste ano cidades é tratar temas principalmente A entidade pola loita contra a de envergadura como Atlanta, medioambientais referentes a destrución da natureza World Copenhague, Manila, San España (sobre todo), e dar conta Wildlife Fund (WWF) está a botar Francisco, Chicago, Aalborg, das actividades vindeiras da organi- man -unha vez máis- da Internet Odense, Vancouver, Bangkok, zación. Sinalar que o país é o para convocar unha desas medidas Dublín, Montreal, Tel Aviv, segundo no que Greenpeace habili- destinadas a mover conciencias. Ou Melbourne, Perth, Canberra ou ta unha televisión en liña, sendo a crealas, no caso máis que proba- Phoenix. Holanda o primeiro. ble de que non existan. A iniciativa non é outra cousa que unha cadea, “A entidade pro- unha arela de mobilización dirixida á comunidade internauta co obxec- pón un apagamen- tivo de convocar a 24 espazos urba- nos de todo planeta a levar a cabo to xeralizado das un apagamento xeralizado das luces e os televi- luces e os televisores durante a noite do 29 de marzo, ás 20.00 sores durante a horas (hora local). No fondo, a ini- ciativa (que vai encamiñada a noite do vindeiro denunciar a pasividade do mundo 29 de marzo” perante as consecuencias fatais do cambio climático), non é nova, pero si que pretende ser nova no A iniciativa en cuestión chámase seu alcance xeográfico e social, A Hora do Planeta e podemos ver moito máis ambicioso ca outros información abonda sobre ela na proxectos semellantes postos pre- páxina da organización, viamente en marcha. www.worldwildlife.org/earthhour/, Tras de si, a World Wildlife Fund ou na páxina web habilitada para o ten a experiencia da mobilización caso: www.earthhour.org. Neste do ano pasado en Australia, onde intre (comezos de marzo) xa hai 2,2 millóns de persoas ficaron des- unhas 70.000 persoas inscritas no Greenpeace vén de estrear canle de televisión na Internet proxecto e máis de 4.000 empresas. 34 internet verde_redacción planeta canto máis expertos sexamos en IBM presenta un mundo materia de enerxías renovables. Neste virtual para a loita contra punto, ir aprendendo que as lámpadas de o quecemento da Terra baixo consumo estragan menos enerxía e que é sempre mellor poñer un xersei IBM vense de meter até os xeonllos en que poñer a caldeira ó máximo, pode materia educativa. E faino con certa significar ante todo unha boa prepara- ambición, mesturando o labor formativo ción. A previsión é que IBM dea a coñe- propiamente dito co da loita a prol do cer oficialmente o seu mundo virtual no medio ambiente e todo iso servido transcurso do Engineers Week 2008 que cunha boa presentación en clave de xa deu comezo e que fica aberta até o 23 mundo virtual en 3D de acceso libre. Os deste mes. Con todo, xa está accesible destinatarios desta proposta chamada de xeito gratuíto na web habilitada para “PowerUp”? tal efecto. (www.powerupthegame.org) Pois serán Sinalar tamén que para o desenvolve- os nenos e os adolescentes, e ten a súa mento deste proxecto convocouse a lóxica que así sexa, tendo en conta que douscentos nenos e nenas, de idades os maiores temos ben enraizados certos comprendidas entre os 12 e os 16 anos, costumes negativos para o noso medio que asesoraron ós deseñadores de IBM ós que semella que non hai xeito de erra- de cara a presentar o xogo ó público. dicaren (por exemplo: coller o coche Asemade, tamén participaron o para ir ó traballo malia saber que chega- TryScience do New York Hall of Fotograma do filme de Dygra, O espírito do bosque remos antes camiñando). Science, o Museo Tecnolóxico de San José (California) ou tamén o Museo Manolo Gómez, que asegura que “o ano Bakken de Minneapolis, achegando acti- chave para o despegue será 2009”. “A proposta de IBM vidades e contidos. Dygra Films celebra o seu 20 A protección dos bosques será o eixe ten feitura de xogo aniversario con cine 3D da campaña de sensibilización que des- e a protección do medio envolverá Dygra durante 2008 xunto en rede e de mundo Cen escritores de todo o con diferentes institucións, asociacións virtual en 3D” mundo tiran partido da Rede Os estudos galegos Dygra Films ecoloxistas e medios de comunicación. para loitar polo medio (www.dygrafilms.es) celebraron hai uns A campaña contará coa presenza dos días en Kinépolis Madrid o seu 20 ani- protagonistas da nova longa do estudo, O caso é que a proposta de IBM ten ambiente versario con dúas apostas claras: a inno- Espírito do Bosque, que se estreará en feitura de xogo en rede e de mundo vir- vación tecnolóxica e a defensa do medio 2008. tual en 3D, collendo un pouco de cada Agora que cuestións como a conser- ambiente. O director dos estudos, A campaña tamén mira polo compro- cousa, e o reto que lles achega ós rapa- vación do modelo de familia tradicio- Manolo Gómez, destacou que “o com- miso das institucións en materia de pro- ces e rapazas é o de tentar salvar o pla- nal semella ser o gran motivo polo promiso, a innovación e a formación son tección dos bosques, vindo a primeira neta (para o caso, chamado “Helios”) que manifestarse, resulta que os tres piares sobre os que medrou iniciativa da man da Xunta de Galicia, mentres reciben coñecementos de cien- tamén hai temas de importancia Dygra e que fixeron do seu un modelo aínda que finalmente parece que a pro- cias e matemáticas. A iniciativa presén- como a paz, a igualdade ou a preser- diferente”. pia TVE se implicará na campaña de tase para xogar a título individual ou en vación do medio ambiente. Ironías sensibilización sobre a protección das grupos, e cómpre sinalar que teremos aparte, desta volta toca falar preci- árbores. máis posibilidades de salvar ó devandito “A proteccións dos samente do uso da Rede como gran bosques será o eixe praza pública dende a que tentar facer ruído a prol dunha causa da campaña de sensi- común: a defensa da natureza e a bilización que desen- loita contra un dos grandes males deste tempo, o cambio climático. A volverá Dygra duran- particularidade é de que desta vez a te 2008 xunto con iniciativa une a un gremio ben defi- nido, o dos escritores, ben sexan do outras institucións” eido científico, económico, xornalís- tico, literario ou musical. Para continuar na vangarda tecnolóxi- A Rede de Escritores pola Terra, ca, Dygra entra agora no Cine Dixital que non é un proxecto exclusivo 3D coa produción da súa cuarta longa- para operar na Rede pero que non metraxe, Noche ¿de Paz?, continuando a se concibe sen ela, constitúe unha empregar estas tecnoloxías no futuro, plataforma de autores procedentes seguindo os pasos dos grandes estudos de todos os recantos do planeta que coma Dreamworks ou Disney. se convoca e se dá a coñecer a tra- Kinépolis e os laboratorios Dolby apoian a Dygra Films no uso do sistema vés de dúas propostas en liña: unha Digital 3D, que permite que o especta- páxina oficial e máis un blog colecti- dor reciba dúas imaxes dixitais ó mesmo vo. tempo (unha para cada ollo) grazas a O colectivo, que naceu o ano pasado unhas gafas especiais de xeito que se durante uns encontros organizados percibe unha imaxe en tres dimensións en Granada (Nicaragua) pola ONG que “supón a vindeira grande revolu- O mundo virtual de IBM achega formación para o coidado do planeta Mare Terra, está integrada neste ción do cine” segundo palabras de intre por unhas cen persoas, e conta cos seguintes obxectivos: dar voz a un medio ambiente cada vez Bosqueviirtuall..com:: a aposta de Fenosa por Second Liife máis deteriorado, sensibilizar ós gobernos e propoñer solucións. Bosquevirtual.com é unha iniciativa web de Unión Fenosa de de raizame ecoloxista e sostible e que, como unha boa parte dos proxectos Agora, a plataforma vén de coller que nacen co sufixo “.com” no seu nome, participa de dous mundos: do real e do virtual. No que se refire ó seu funcionamento, dicir que novos pulos coa presentación das as persoas que actúen nel (pois está a disposición dos cidadáns mesmos) verán conclusións do devandito encontro e representadas no mundo figurado Second Life (www.secondlife.com) as súas do manifesto resultante. Na devan- accións particulares a prol da natureza real. Para participar na iniciativa é preciso dita rede participan escritores e completar na web www.bosquevirtual.com o cuestionario do Índice de Eficiencia activistas a prol do medio ambiente Enerxética no Fogar. Por cada dúas persoas que o fagan, plantarase unha árbore no Second Life e, por cada índice que se completa, Fenosa doará un euro a como Ernesto Cardenal (Nicaragua), Accionatura, organización española dedicada á protección e mellora dos ecosiste- Syney Posuelo (Brasil), Guillermo mas naturais. Cómpre sinalar que esta ONG, entre outras cousas, dedicarase a refo- Brown (Chile), Ricardo Aguilar, restar a selva atlántica do Brasil, coa finalidade de contribuír á redución de gases Arturo Larena, Joaquín Araújo ou causantes do quecemento da atmosfera. Juan José Ruíz, autor (precisamen- Neste intre, mentres redactabamos este texto en Código Cero (a comezos de marzo te) das conclusións da reunión cele- de 2008) contabilizamos preto de 23.000 doazóns dos internautas, o que represen- brada en Nicaragua hai agora un ta máis de 1.085.616 quilogramos de gases deixados de emitir e máis de 11.308 árbo- ano. res plantadas.

internet verde_redacción 35 _Publirreportaxe Xa hai un ordenador para cada seis alumnos

A Consellería de Educación A Consellería de Educación e Ordenación Universitaria anticípase ao está a distribuír estes días un total de 9.066 equipos obxectivo previsto informáticos, en concreto 7.143 ordenadores de sobre- para o remate deste mesa e 1.923 portátiles. Con esta acción, a ratio alum- no por ordenador redúcese a 6, obxectivo previsto curso no eido dos pola Administración educativa para alcanzar ao remate centros públicos deste curso 2007-22008.

No curso 2005-2006 este indicador duplicar o número de equipamentos de Por outra banda, nestes dous anos a Para o curso 2008-2009 a Consellería era de 12 alumnos por equipo. Ademais, centros informáticos da rede de centros Administración educativa investiu 22,8 ten previsto realizar un investimento de esta dotación de ordenadores compléta- públicos, pasando dun parque de 32.000 millóns de euros na adquisición de equi- 9 millóns de euros en equipos informáti- se este curso coa distribución de 300 ordenadores no curso 2005-2006 aos pos informáticos. Pola súa banda, a enti- cos e audiovisuais. Con esta acción proxectores, 160 pizarras e 200 impre- 58.000 deste ano académico. dade pública empresarial Red.es ache- orzamentaria o próximo curso distribui- soras. A Consellería de Educación desti- gou un total de 8.327.127 euros a esta ranse novas pizarras dixitais, vídeopro- nou en 2007 para equipos informáticos e Proxecto Wifi nos centros de acción. xectores, impresoras, PCs e portátiles. material multimedia un total de 11,2 infantil e primaria millóns de euros. Esta acción enmárcase no obxectivo A totalidade dos 1.000 centros de pri- Acordo co Goberno central para formar ó que se marcou a Administración educa- maria e secundaria contan con canleado tiva desde a chegada ao Goberno de dar básico, é dicir, con acceso a Internet en profesorado en materia TIC un importante pulo á implantación do espazos administrativos, na biblioteca, uso das Tecnoloxías da Información e a na aula de informática e na sala de pro- O Consello da Xunta vén de autorizar a sinatura dunha addenda ao convenio de colabo- Comunicación (TIC) en todos os centros fesores. Ademais, case o 80% dos cen- ración entre o Ministerio de Educación e Ciencia e a Consellería de Educación e públicos, tanto a través da dotación de tros de secundaria contan con canleado Ordenación Universitaria para o desenvolvemento das accións contempladas no material informático como mediante a estendido a todas as dependencias, men- Convenio-Marco Internet en el aula, asinado polos Ministerios de Educación e Ciencia e mellora das infraestruturas. tres que nos centros de primaria esta de Industria, Turismo e Comercio e a entidade pública empresarial Red.es. A finalidade porcentaxe é de ao redor do 8%. desta addenda é colaborar na formación do profesorado nas Tecnoloxías da “A Administración O obxectivo da Administración edu- Información é a Comunicación (TIC). cativa é que ao remate da lexislatura Para dar cumprimento a este obxectivo, a Administración educativa galega achegará galega puxo a dispo- todos os centros de primaria e secunda- 129.447 euros en 2008, e o Ministerio de Educación e Ciencia transferirá á Consellería sición da comunidade ria conten con conexión integral, ben neste ano outros 129.447 euros. Así, en total, esta acción disporá dun investimento de por canleado ou mediante tecnoloxía 258.894 euros. educativa máis de Wifi. Neste senso, a Consellería vai Dentro do programa Internet en el aula inclúense unha serie de actuacións que teñen poñer en funcionamento un proxecto por obxectivo introducir a Sociedade da Información e do Coñecemento no ámbito edu- 36.000 equipos nos centros de infantil e primaria para cativo, contribuíndo así ao uso e aproveitamento das Tecnoloxías da Información e a informáticos e multi- dotalos dunha intranet que permita o Comunicación. acceso á rede desde todas as dependen- En abril de 2005 asinouse un Convenio-Marco de Colaboración entre os Ministerios de media”. cias, utilizando tecnoloxía Wifi. Educación e Ciencia e de Industria, Turismo e Comercio e a entidade Red.es, no que se prevé a execución deste programa polo Ministerio de Educación e Ciencia, mediante Así, nestes dous anos, a Consellería Máis de 38 millóns de euros accións destinadas ao fomento da elaboración, difusión e utilización de materiais didác- de Educación adquiriu un total de ticos dixitais para a comunidade educativa e a capacitación de docentes e asesores de 26.607 portátiles e PCs. En total, a A Administración educativa destinou formación do profesorado. Administración galega puxo a disposi- entre 2006 e 2007 máis de 38 millóns de En decembro de 2005 asinouse o Convenio Bilateral de Colaboración entre o Ministerio ción da comunidade educativa máis de euros, tanto en infraestruturas e servizos de Educación e Ciencia e a Consellería de Educación para o desenvolvemento destas 36.000 equipos informáticos e multime- de rede como en dotación de equipos actuacións. O obxectivo da addenda autorizada hoxe é executar, mediante fórmulas de dia (ordenadores, portátiles, proxecto- informáticos. En concreto, achegou á colaboración, as accións contempladas no programa Internet en el aula para o ano res, pizarras, impresoras e outros mate- instalación de canleando nos centros 2008, coa finalidade de deseñar, elaborar e difundir programas e contidos educativos riais). neste período 2,8 millóns de euros; e 2,2 destinados á formación permanente do profesorado de educación infantil, primaria e Deste xeito, a dotación realizada nes- millóns de euros anuais á prestación do secundaria, e contribuír así á integración da comunidade educativa na Sociedade da tes dous anos permitiu practicamente servizo de redes de datos. Información.

36 publirreportaxe_c. educación

Existe o día mundial da saúde, o día mundial do traballo, o día A Rede mundial para a paz, o día mundial do medio ambiente, o día mundial dos dereitos do consumidor... e unha longa listaxe de eos días mundiais de ou días internacionais de que se me puxera a enumeralos todos non me chegarían as 32 follas da publi- móbiles, cación. Mais hai un que me chamou • Ves de recibir spam pero non especialmente á atención, o Día Mobiilliidade contestaches nin o reenviaches. Europeo por unha Internet máis • Acabas de compartir a túa can- na súa Segura, celebrado o 12 de febreiro, É a calidade do teléfono móbil ción favorita cun amigo. no que a entidade do Ministerio de para achegarnos comunicación e Industria, Red.es, deu a coñecer conexión coa xente que nos intere- Controllar o gasto xusta unha serie de recomendacións para sa en cada intre, esteamos onde empregar o teléfono móbil de xeito esteamos. As mensaxes que os Como dicíamos antes, o sobre- responsable por parte dos menores, menores reciben cada vez que des- uso do teléfono móbil sen necesida- xa que este ano versaba precisa- trúen as bolas adecuadas son do de engrosa con moito a factura de medida mente sobre iso: o correcto empre- tipo de: telefonía que lles chega ós pais a go do teléfono móbil. • Acabas de chamar a un amigo finais de mes. Isto provoca que para ir ó cinema. moitos opten por retirarlles o móbil A través do seu programa para a • Chamas ós teus pais para que aos fillos como castigo. Unha boa infancia e as novas tecnoloxías, saiban onde vas estar. opción é facerlles ver que se pode www.chaval.es, a devandita entida- • Xusto a tempo! Acabas de lem- controlar o gasto e convidalos a de vén de desenvolver un xogo para brar que era o aniversario dunha participar (mediante tarefas sinxe- que os menores asimilen de xeito amiga e de seguido a felicitas. las) no pago da factura ou na recar- divertido unha serie de consellos A idea é que seguindo estas pau- ga da tarxeta. sobre o emprego responsable do tas os menores fagan un uso res- Red.es recomenda ter coidado móbil (algo que non lle viña mal a ponsable do teléfono móbil, apro- perante os servizos de pago que moitos adultos, que máis que móbil veitando as súas vantaxes sen abu- están ó alcance dos máis cativos a Achegamos nestas teñen unha central de descargas sar dos servizos que ofrece. través do teléfono móbil. E os con- porno coas que se gaban diante dos sellos que dá a través das bolas do páxinas unha serie amigos). Lecer xogo son: • Es breve nas conversas polo de propostas e O xogo en cuestión, baseado no A día de hoxe, case non existe móbil, ben feito! Arcade Invaders dos anos 80, está móbil co que non se poida facer • Pídeslles permiso aos teus pais consellos para que dispoñible na páxina web fotos, descargar música e imaxes e para descargar o último videoxogo www.internetseguraenred.es dende compartir eses arquivos con outros de moda. os cativos usen o pasado 7 de febreiro e a través usuarios. O abuso destes servizos, del, os usuarios divírtense ao tempo ademais de engrosar a factura de “O teléfono móbil estes e outros que reciben consellos de cómo telefonía (como veremos máis empregar o móbil de maneira axei- adiante), pode provocarlles adición danos acceso a recursos tada. ós nenos e serios problemas de con- duta se se alonga no tempo. moitos contidos tecnolóxicos de As recomendacións que os xoga- As mensaxes que aparecen no dores “captan” en forma de puntos xogo virtual en relación ao lecer que debemos con- xeito responsable para pasar á seguinte fase divídense son: trolar cando os en 5 bloques distintos: mobilidade, • Ó entrar no colexio, apagaches lecer, gasto, acceso e seguridade. Ó o teu móbil. usuarios son final do xogo, o neno pode visuali- • Fixeches fotos do teu grupo de nenos”. zar nunha pantalla tódalas reco- amigos cando estabas de vaca- mendacións acadadas durante a cións. partida así como os empregos • Gravas un vídeo coa túa fami- Acceso a serviizos pouco recomendables do móbil que lia. e entretemento tivo que destruír para gañar. • Rexeitaches un chat por SMS cun estraño: moi intelixente pola Hoxe en día o teléfono móbil túa parte!. danos acceso a gran cantidade de contidos e información que poden ser de utilidade pero que poden chegar a ser moi negativos se acce- demos a eles de xeito indiscrimina- do, sobre todo cando os usuarios son nenos de corta idade. As burbullas en forma de conse- llo que se desprenden do xogo de Red.es son: • Infórmaste da hora á que come- za a película que queres ver. • Podes ir escoitando música de camiño á escola (non sei ata que punto este pode ser un bo consello, xa que os atropelos de peóns des- pistados están á orde do día, pero aceptámolo como válido no senso de que é un emprego racional por parte do usuario). • Acabas de enviar unha tarxeta postal que un amigo recibirá na caixa de correo da súa casa. • Dáste de alta nun servizo de alertas para coñecer as novidades sobre o que máis che interesa (sem- pre e cando non sexa pornografía ou violencia esaxerada e o menor teña o consentimento dos pais, si). • Chamas aos servizos de emer- xencia ante unha situación de incendio, accidente, roubo... Moi responsable! A comunicación que se volve incomunicativa, capturada do sitio de Trustmeiamnotageek 38 uso correto do móbil_raquel noya Movil Invaders, o xogo en liña posto en marcha por Red.es O móbil está ben, sempre que non acapare as nosas vidas, imaxe vista no sitio de Herby_fr. Seguriidade Son os seguintes: servizos de pago que están ó alcance da móbil: se non estás atento aos coches O móbil pode ser causa de sinistros e man dos menores a través do móbil. A pódenche dar un susto (no mellor dos altercados en moitas ocasións. Para evi- Lecer burbulla do xogo di: casos, no peor, o susto pódeno levar teus tar estes males, os expertos recomendan • Levas unha hora falando: tes que pais). no xogo que os menores empresten aten- • Estás nun lugar “silencioso”: controlar o gasto para que os teus pais • Levas o móbil asomándose no teu ción. As burbullas con premio indican: Shhhh... baixa o volume do teu móbil se confíen en ti. peto: coidado, ou pode ser que cho rou- • Vas na bici ou en monopatín e sabes están nun cinema, unha biblioteca, un ben. que non é o intre de chamar nin de man- teatro... para non amolar. Acceso a serviizos e • Tiras o teu vello móbil ó lixo: é dar SMSs (tamén válido para os maio- • Das o teu número a un descoñecido: entretemento importante que o leves a un punto de res que conducen vehículos e motocicle- nunca o fagas! O teu número só o deben reciclaxe. tas). saber os teus amigos e familiares. (-ves As burbullas pertencentes a esta área • Deixas de xogar co teu móbil porque Marta?) indican: Tanto os usos axeitados como os non na rúa has de estar atento aos coches. • Ves de contestar a un número oculto: • Ves de recibir un contido ilegal: todo recomendados contan para gañar a parti- • Non levas o móbil á vista. Xenial! cando non sabes o que te podes atopar, o que atente contra a dignidade da per- da. Dando conta deles, os cativos poden Así podes prever que cho rouben. (Isto mellor non contestar. (No meu caso soa ha de denunciarse. Dillo aos teus diferenciar entre o que está ben e o que último era o que lle facía falta a algún adoitan ser comerciais dunha caixa de pais. está mal á hora de facer bo emprego da adulto que ten no móbil unha prolonga- aforros, téñoo comprobado: admítoo). • Chamada de emerxencia falsa. Non telefonía móbil. Mais por moitos xogos ción do seu brazo dereito). • Pasas o vídeo dunha agresión: trata é unha sinxela brincadeira. Pois pos e webs que se creen, os pais cumpren un • Os teus pais acaban de agasallarte ós demais como che gustaría que te tra- vidas en perigo. papel fundamental á hora de educar aos cun novo móbil e levas o antigo a un tasen a ti. (Sobra dicir que non só gra- nenos no uso das novas tecnoloxías. O punto de reciclaxe. valo e pasalo está mal, agredir sen gra- Seguriidade Día Europeo por Unha Internet máis var tamén!). Segura foi importante neste senso. Con En canto aos usos pouco axei- • Les un correo spam: non é máis que As advertencias neste senso que apa- todo, nunca abonda cando se fala de tados do terminal que os xoga- correo lixo e pode traer problemas. recen ó eliminar as burbullas “malas” educación dos menores, sobre todo se dores deben destruír para • Faslles unha foto a uns policías: non son: temos en conta que serán os adultos do pasar á seguinte fase, tamén é por timidez, pero ninguén debe coñe- • Estás empregando o móbil mentres mañá, que non apagarán o móbil no están divididos en 4 fases que cer a súa identidade. Son como super vas na bici ou no monopatín: cando vas cinema, non se despegarán do dispositi- resumen os principais malos heroes sen carauta (xa será menos...). conducindo que nada te distraia, é peri- vo nin para xantar e aproveitarán o goso (para ti e para os demais viandan- camiño de volta á casa para falar por hábitos no emprego deste dis- Controllar o gasto positivo que, tanto nenos como tes). teléfono con ese amigo que hai anos que • Vas cruzar a rúa mentres xogas co non ve. adultos, adoitamos a ter. Red.es recomenda ter coidado ante os

AA wweebb cchhaavvaall..eess O Día da Internet Chaval.es achegan cla- xoguete máis. Segura celébrase cada ves para chamar, Xogos virtuais, test de ano no mes de febrei- enviar mensaxes, cómo empregar o ro e é unha oportuni- facer e intercambiar móbil, divertidas apli- dade para dedicar algo fotos e vídeos de xeito cacións e outras de tempo no colexio á seguro e responsable ferramentas fan sensibilización polo co teléfono móbil. Na desta web unha boa uso racional da Rede. web apréndenlles ós aplicación que educa á Cun aquel de respon- cativos a comunicarse vez que achega diverti- sabilidade podemos cos amigos e familia- mento, xa que, como tirar cada vez máis res e mandarlles SMS ben din, “educar ás partido a este novo e MMS que sexan úti- nenas e nenos non é medio e dende les e non coma un tarefa doada e cando se trata de materias coas que os propios pais e educadores non están familiarizados resulta aínda máis complicado”. Neste senso, Chaval.es dá resposta a algun- has das preguntas máis frecuentes que lles poden xurdir ós proxenitores no emprego das novas tecnoloxías e que son a clave dun emprego responsable de Internet e as novas tecnoloxías por parte de todos. Móbiles e máis móbiles, vistos no sitio de JulianHt en Flickr uso correto do móbil_raquel noya 39 Recursos A editorial Nova Galicia (www.novagalicia.com) estivo os días pasados presentando as súas novidades en para non Compostela (no Club Internacional de Prensa), e case todas elas comparten o mesmo alicerce: a preocupación caer no polos males actuais da sociedade e a vontade de ache- mono gar algunha que outra resposta.

Non en van, os novos títulos for- tecnolóxico man parten dunha serie, polo que é razoable que haxa unha raizame común. A serie chámase Saber para Vivir, e dentro da colección trátan- se temas que tocan de preto a esta revista, como por exemplo a adic- ción ás novas tecnoloxías ou o uni- formismo cultural por causa da glo- balización, que son, digámolo así, o reverso negativo desta cousa na que estamos enleados e que se vén cha- mando “Sociedade do Coñecemento”.

“A colección de Nova Galicia com- plétase con volu- A editorial Nova Presentación pública da colección Nova Galicia mes sobre a Galicia presentou tico de Psicoloxía Clínica na USC) illamento comunicativo, ó priorizar sexualidade, a e por José Manuel Vázquez (cate- de xeito unánime todo o que poida os días pasados autoestima, o con- drático de Prehistoria na USC), vir polo dixital no canto do que tocando cuestións como a evolu- chega a través das canles tradicio- unha serie de sumismo ou as ción na historia do transmisión do nais (por exemplo: nenos e nenas coñecemento (da imprenta ós orde- pechados nas súas habitacións co novidades emocións, entre nadores) ou os aspectos positivos e chat sen buscar máis contacto cos outros”. negativos do proceso globalizador. demais ca ese, ou conversas orais editoriais interrompidas por unha chamada de Polo que respecta ó volume teléfono móbil que non ten porqué encamiñadas a O caso é que o catálogo, coordi- Adicción ás Novas Tecnoloxías, ser máis importante có que se está a nado e dirixido por Elisardo sinalar que vai dirixido a achegar falar, etc.). facer máis saudable Becoña, vai encamiñado principal- respostas ó problema dun emprego mente ás principais vítimas en excesivo das ferramentas dixitais, A devandita colección de Nova o acceso dos potencia dos males devanditos, cuestión que desencadea xeralmen- Galicia complétase con volumes amais de outros como a violencia te un desleixo pola vida escolar ou sobre a sexualidade, a autoestima, o rapaces e rapazas escolar ou as drogas: os mozos e as familiar, unha arela de consumismo consumismo ou as emocións, entre mozas. Os libros, que segundo ou mesmo (de xeito paradoxal) un outros. á Sociedade apuntou Nova Galicia van despro- vistos de todo aquilo que poda ser da Información un atranco na comunicación directa co lector, son breves (52 páxinas) e directos. Dentro da serie, sinalar que o de A Globalización foi elabo- rado por Elisardo Becoña (catedrá- Pasando tempo de máis na Rede, visto no caderno de Paradigm-4 en Flickr.

Presentación do catálogo na páxina web da editorial Sen dúbida móbiles de máis, vistos no caderno de Keng en Flickr

40 novidades de nova galicia_redacción DOUS NOVOS ORDENADORES ULTRAPORTÁTILES DE GIGABYTE

O fabricante Gigabyte aproveitou o CeBIT para presentar novos ordenadores ultraportátiles, os modelos M528 e M700, que destacan polo seu elegante deseño. O UMPC M700 incorpora un procesador VIA C7-M a 1,2 GHz, unha pantalla táctil LCD de 7 polgadas cunha resolución de 1.024 x 600 píxeles, 2 Gb de memoria RAM e un disco duro de 40 ou 60 Gb de capacidade. Amais, funciona co sistema operativo Windows Vista Home Premium e o seu peso é de só 0,68 quilogramos. O UMPC M528 inclúe pola súa banda un procesador Intel Centrino Atom a 800 MHz, unha panta- lla táctil LCD de 4,8 polgadas cunha resolución de 800 x 480 píxeles, 512 Mb de RAM, disco SSD de 4 Gb, cámara integrada de 1,3 Mpíxeles, teclado QWERTY completo, conectividade HSDPA e receptor GPS. O sistema operativo deste equipo será Linux e só pesa 0,34 quilogramos.

ANTENA USB PARA TRIPLICAR A COBER- TURA WI-FI

Corpo da información. A tipografía elixida para este texto é a Moondog Fifteen, a 8 puntos de tamaño e 10 puntos de interliñado. O corpo do texto axústase a ámbolos dous lados. Cores recomen- dadas: “orange” para o título da información e negro para a información.. A principal característica do estilo é a de fixar un salto inial de 3 milímetros na primeira liña de cadanseu parágrafo. O texto percorre unha ou dúas columnas aliñadas pola esquerda e a dereita. O desprazamento dos parágra- fos, imaxes e titulares é a principal característica desta páxina: un xogo de letras en movemento. fixar un salto inial de 3 milímetros na primeira liña de cadanseu parágrafo. O texto percorre unha ou dúas columnas aliñadas pola esquerda e a dereita. O desprazamento dos parágrafos, xogo de letras en movemento.

UN LECTOR DE TARXETAS SIM PERMITE RECUPERAR MENSAXES SMS BORRADAS

Os expertos en seguridade informática advirten que cando borramos un ficheiro do noso orde- nador normalmente queda un rastro de xeito que se podería recuperar (por motivos de espiona- xe) pero agora nos advirten de que algo semellante acontece coas mensaxes SMS que escribimos e recibimos no móbil grazas a un lector de tarxetas SIM que se vende na Internet a 149 dólares (98,98 euros). O Cell Phone SIM Card Spy é un dispositivo USB no que se introduce unha tarxeta SIM para copiar os contactos telefónicos ó PC, buscar textos borrados, amosar os 10 últimos números mar- cados, copiar datos dunha tarxeta SIM a outra, editar a información da SIM dende o ordenador, facer copias de seguridade dos datos en tarxetas SIM e mesmo programar a SIM para que sólo permite chamar a números autorizados previamente (ideal para controlar o uso de cativos ou empregados). Nun principio se entende que este tipo de trebello ten aplicacións moi útiles coma copiar a infor- mación da nosa tarxeta SIM a outra cando cambiamos de operadora, pero o uso forense é o máis característico, sendo o único dispositivo no mercado que asegura permitir a recuperación de men- saxes e números telefónicos borrados.

DISCO DURO WI-FI DE 1 TB DE CAPACIDADE

Para atender a demanda de grande almacenamento para pequenas empresas e fogares, Freecom conta cunha gama de unidades externas moi robustas que incorporan grande conectividade, como o DataTank Gateway WLAN que inclúe dentro da súa resistente carcasa de aluminio 2 discos duros SATA de 500 Gb accesibles a través de USB, FireWire, Ethernet e Wi-Fi, polo que permiten que os ficheiros almacenados nos mesmos estean moi accesibles. Este disco duro mide 20 x 9,6 x 12,4 centímetros, pesa preto de 3 quilogramos e pode funcionar en modo RAID 0 (de xeito que funciona coma un único disco de 1 Tb de capacidade) ou RAID 1 (facendo espello do disco principal para garan- tir a integridade dos datos a costa de reducir o almacenamento á metade). A información tamén está accesible a tra- vés de navegador web e FTP, o que fai doado chegar ós ficheiros de xeito remoto. Podemos asegurar que este disco duro é todo un exemplo de integración tecnolóxica, pois xunta nun único disposi- tivo un disco duro, servidor de ficheiros, servidor de páxinas web, servidor para copias de seguridade, servidor de FTP, router de rede, servidor de impresoras USB, servidor de ficheiros multimedia, servidor USB (para compartir discos USB) e devasa (firewall). Tamén existe a posibilidade de empregar o disco duro para descargar ficheiros da rede BitTorrent sen empregar o ordenador. O prezo desta unidade é de 579 euros, aínda que tamén existe unha versión de 2 Tb a 1.132 euros.

trebellos tecnolóxicos_marcus f. 41 As dúasvidas de A Voz de Vilalba 25 anos despois da súa estrea en papel, volve (agora na Rede) o xornal posto en marcha por Moncho e Mario Paz e Paulo Naseiro

A Rede pode ser moitas cousas, unha pera así un proxecto xornalístico, senón as posibilidades que ofrece Internet, se como unha iniciativa innovadora, que parte delas nunca antes vistas, pero tamén unha experiencia que marcou tres tivésemos estes medios daquela faría- sirva de exemplo a seguir en outras loca- tamén pode adoptar en ocasións a feitu- vidas. As de tres rapaces novos coa arela mos marabillas. O outro motivo que nos lidades galegas. ra dun papel vello. Ou mellor aínda: a de comunicar. impulsou a sacar este proxecto agora é o feitura dun papel vello recuperado e centenario de El Eco de Villalba, xornal -Creo que a vosa idea non é precisa- posto ó día. Algo disto -dun labor de fundado en 1908 por Manuel Mato mente facer o mesmo na Rede que rehabilitación histórica- hai no novo Vizoso e José Novo Pardo, do que preci- faciades en papel. Sabemos que non é proxecto web galego do que imos falar: samente o IESCHA está a preparar unha así pero queremos que nolo contedes www.avozdevilalba.com.Trátase dun edición facsimilar. Vilalba sempre tivo vós. Cal era a vosa idea coa Internet espazo que, como indica o seu nome, vai unha grande tradición xornalística, a entre mans? encamiñado a ofrecer información en proba é que ao longo do primeiro terzo -A versión dixital de A Voz de Vilalba liña e para o mundo sobre a vila chaire- do século XX -entre 1908 e 1932- xur- pretende ser unha plataforma para dar a ga e a continuar no dixital a liña deixada diron 18 cabeceiras. coñecer a actualidade local na rede, un polo xornal en papel A Voz de Vilalba Sempre dicimos que a experiencia de foro de opinión e unha xanela aberta a entre os anos 1983 e 1986. A Voz de Vilalba marcou definitivamen- todos os que queiran colaborar connosco O caso é que se trata dunha refunda- te as nosas vidas. Creou entre nós unha na recuperación da nosa cultura e da ción, coincidindo co 25 aniversario da complicidade que se mantivo co tempo; nosa memoria histórica. súa saída en formato tradicional de mans en troques de falar, moitas veces cunha A Voz sempre foi un medio pensado de tres rapaces da dita localidade, e coin- simple ollada de esguello xa sabemos o para todos os públicos. Xa o dicíamos na cidindo amais co xurdimento de El Eco que pensa o outro. Seguimos a ser moi nosa cabeceira en papel, "xornal ao ser- de Villalba, o primeiro xornal da vila bos amigos e participamos uns nos pro- vizo do pobo". Empregando os termos fundado en 1908 por Manuel Mato xectos dos outros. de MacLuhan, pretendemos crear unha Vizoso. Segundo indican agora os tres especie de "aldea global". responsables das dúas vidas de A Voz de -Considerades que as vilas galegas Vilalba (Moncho Paz –con quen tivemos en xeral están faltas de información -Que nos vai deparar A Voz de ocasión de falar- e máis Paulo Naseiro e Portada do número 25 local? E de que tipo? Vilalba no futuro? Cara a onde quere- Mario Paz), a publicación pode consul- -As novas que máis interesan son as des chegar? tarse a maiores con feitura de blog e, ó -Como xurdiu isto de recuperar o que afectan á nosa vida cotiá (proximi- -Queremos ser un medio local de refe- longo de 2008, de novo en formato tra- voso xornal botando man agora das dade da información). Nos últimos anos rencia en Internet, un exemplo a seguir dicional, nun número en papel que con- novas tecnoloxías? Sodes amigos déronse moitos pasos que favorecen a en outras localidades galegas. tará con entrevistas a destacados veciños dende aquela e mantedes o contacto? información local, fundamentalmente Apostamos pola liberdade de informa- da localidade e con artigos de opinión e Estades os tres vinculados aínda á nos medios audiovisuais (radio e TV); ción e opinión, que non é doado nun novas de actualidade. comunicación? tamén a través de proxectos como o de tempo no que a prensa está moi mediati- Volvendo á www.avozdevilalba.com, -O ano pasado publicouse a edición Vilas Dixitais e das páxinas web dos zada por intereses económicos e políti- dicir que un dos seus obxectivo princi- facsimilar de toda a colección de A Voz concellos, aínda que estas últimas están cos. E para iso solicitamos a colabora- pais vai ser o de axudar á normalización de Vilalba (1983-1986), nunha iniciativa máis orientadas ao turismo e a destacar a ción de todos. do emprego das redes na comarca de conxunta da Universidad Rey Juan singularidade das comarcas dende unha onde xorde. Ó mesmo tempo, segue a Carlos de Madrid (URJC) e do Instituto visión basicamente costumista. En xeral, liña dos xornais en papel cos que medra- de Estudos Chairegos (IESCHA) de coido que se bota en falla prensa local de mos, pero tentando tirar partido de Vilalba. Pero dende xa hai algún tempo calidade e tamén prensa local en novos recursos tecnolóxicos. Ou sexa, levabamos dándolle voltas á necesidade Internet. Unha prensa moderna, crítica facendo o posible para que a recupera- de facer algo coincidindo co 25 aniver- (construtiva) e que axude a mellorar a ción non se limite á fachada. Así, inclúe sario da publicación, e decidimos que información que reciben os cidadáns. foros sobre Vilalba e toda Galiza, posibi- unha web podería ser boa idea, entre Neste senso, consideramos que a nosa lidade de deixar comentarios sobre o que outras cousas, polo simbolismo que iniciativa é innovadora e pretendemos se publica ou ligazóns activas e actuali- representa o feito de que A Voz de que sexa o comezo dun novo proxecto, zadas a outros medios galegos. Vilalba –en 1983– imprimíase nunha do que agardamos recibir colaboración, Pero deixemos agora que sexa o pro- vella multicopista, daquelas coñecidas tanto da Administración Pública como pio Moncho Paz, membro do equipo que como vietnamitas, que se empregaban de particulares. puxo en marcha a edición orixinal, o que na clandestinidade durante o franquis- nos fale polo miúdo dos porqués desta mo; o contrapunto no tempo está no -Podería un xornal en liña sobre iniciativa. Ó seu xuízo, non só se recu- emprego actual das novas tecnoloxías e unha localidade en concreto espertar o interese dos veciños polas novas tec- noloxías? É este un dos vosos obxecti- vos, normalizar o emprego das novas canles? -Proxectos como Cidades Dixitais son os que contribúen de verdade a achegar A portada do número 3 de La Voz de as novas tecnoloxías aos cidadáns; en Vilalba, editado no verán de 1983 concreto Vilalba e As Pontes integráron- se no mesmo a través do programa Vilas -Fálanos brevemente dese número Dixitais. Somos conscientes que o uso en papel especial que tendes prepara- de Internet na zona incrementouse con- do lanzar este ano. Sería un comple- siderablemente nos últimos tres anos; mento á web, botando man dos conti- por iso decidimos que estabamos no dos dela, ou sería independente? momento adecuado, ademais de coinci- -Será totalmente independente da dir co 25 aniversario da saída de A Voz web, un número especial conmemorati- de Vilalba en formato papel e os 100 vo. Sairá á rúa o domingo 29 de xuño de anos da fundación de El Eco de Villalba. 2008, a data exacta do 25 aniversario de Poren, podemos dicir que unha das A Voz de Vilalba e nel terán cabida opi- nosas intencións é aportar o noso grao nións de coñecidos vilalbeses, informa- de area para favorecer a normalización cións sobre temas de actualidade, polé- das novas canles na Terra Chá; pero micas, reportaxes e algunha que outra Mario Paz, Moncho Paz e Paulo Naseiro nunha imaxe recente. tamén queremos exportar o produto sorpresa. 42 a voz de vilalba_f. sarasqueta CALL OF DUTY 4 (MODERN WARFARE): SE LEVA RPG… É DOS MALOS.

Preséntase esta cuarta edición do clásico Call of Duty (A chamada do deber) como a experiencia máis real até o de agora en xogos de acción. Neste caso, xogos de guerra (coma o clásico de Mathew Brotherick). Moi axeitadamente, os respon- sables fan un mutis polo foro na cuestión de seguir pola fronte da Segunda Guerra Mundial. Abandonan t a trama para adestrarse nesta nova etapa de terro- a rismo internacional. E fano a pola porta grande. n a Despois do bo sabor de boca que nos deixaron a a todos con cada unha das aventuras nas que se mete- cita: golpe de estado, asasi- excelente e inconfundible dos restos dunha cidade de ron, a xente de Activision (si, a nato dun presidente (que AK47 e a súa adaptación sni- 500.000 habitantes abando- a mesma do Guitar Hero!) verás en primeira persoa), per “Dragunov”, pasando pola nada a toda mecha polas decidiron botar o resto fusilamentos, etc … impresionante Barret de xentes que alí vivían. nesta edición do COD4. a Calibre 50. Chernobil, creo que lin que se E despois ves ti. O xogo é Tamén merece atención chamaba no cartaz da entra- Aviso a navegantes: Ollo un first person shooter. Un especial a aparición en esce- da. cos requirimentos do siste- shooter en primeira persoa Resumindo. O xogo existe ma, que non son moco de e en tres dimensións para todas as plataformas pavo (ou “perú”, que dirían en ambientado á perfección. “O xogo existe do mercado (ou case). Esixe Portugal). Eu mesmo tiven Cun respecto e unha fideli- moito no apartado gráfico, que facerme cunha Envidia r dade espectaculares nos para case todas pero, en troques, ofrece da serie 8600 para poder movementos e nos escena- unha experiencia única e xogar máis ou menos digna- rios. Cómpre salientar espe- as plataformas polo de agora irrepetible. E mente (Envexa, eh? ? n cialmente os efectos climáti- do mercado todo (dependendo da plata- forma que uses) polo módico mais esixe prezo de sempre (de 50 a 90 euriños, adependendo do moito no apar- soporte). tado gráfico” Ah. É tamén conta cun modo en liña que aínda non na dun AC130 Spectre, un tiven a oportunidade de pro- avión de apoio próximo car- bar. Mais as lagañas do meu gado de agasallos para o compañeiro Marcos garan- publico asistente á festa. ten cambras no dedo índice a Agasallos de 20, 40 e 105 todo aquel que teña a afou- mm que poderemos entregar teza para asomarse a este ó noso antollo durante unha novo xeito de entender os parte da aventura que revivi- xogos. rá os momentos Youtube As bolsas do mareo están debaixo do asento. Dixen. AC130 Footage máis intere- Por favor. Quero unha santes dos últimos tempos. expansión xa!. Dixen. cos e as luces dos diferen- Tamén cómpre salientar Imos ó caso. tes escenarios (a diferentes unha recreación moi realista horas) que vas ir atopando ó O xogo individual é cuase longo da aventura. unha aventura gráfica na que terás que encarnar a Non paga a pena que me dous soldados das forzas estenda na descrición da internacionais en Oriente realidade que destila cada Medio e Europa do Leste. UN unha das pantallas. membro das sempre benvi- Remítome ás fotos (que son das SAS británicas e un fotogramas reais do mesmo aguerrido marine das forzas xogo) é os vídeos se os de terra norteamericanas. podes descargar en Internet. Hu ha!. Sinxelamente é iso: a expe- riencia máis achegada a rea- A trama fala dunha ameaza a lidade que tes á túa disposi- á seguridade mundial por ción neste intre. parte dun líder descontento polo devir dos acontecemen- As misións son moi intere- tos a nivel global (sóavos?). santes. O número de armas a Para deixar claro quen é o empregar é moi amplo: malo neste caso, na primeira dende as típicas MP5 até a Santa Claus ven este ano co seu novo transporte. Iepa!. secuencia a violencia é explí- a

Coa colaboración cultural de: call of duty 4_sevi martínez 43 WII: RUNAWAY 2 ESTÁ LISTO PARA A PLATAFORMA BRANCA DE NINTENDO

parte para PC) está sendo rematada xa para este soporte despois de coñecer versións en PC e Nintendo DS.

Lembrar a toda a parroquia que estamos diante dunha das aventuras gráficas con máis xeito dos últimos tempos. Un prodixio de bo gusto en gráficos, moi longa e cun humor que nos traerá á memoria vellos tempos de tentá- culos e piratas postos de grog.

As boas noticias chegan a moreas para os Para os que non deades agardado por esta adictos ó movemento. Neste caso son os res- estrea comentarvos que nos andeis das vosas ponsables da saga de aventuras gráficas tendas de videoxogos está disponible a ver- Runaway os que se queren sumar a febre da sión de PC distribuída por Interactive e que Wii. inclúe de boa fe (de balde) a primeira parte A segunda das partes da devandita serie deste xogo (nunca está de máis). (recomendamos que probedes a primeira BUZZ! TERÁ VERSIÓN PARA PSP

A saga de xogos de preguntas Buzz! vai facerse portátil, e este verán contará cunha versión para PSP na que incluirá máis de 5.000 preguntas de temas coma música, deportes, natureza, cine ou ciencia, completa- das por máis de 1.000 fotografías e vídeos cos que xogar.

O xogo contará con 6 quendas e procurará traducir á consola portátil a dinámica de xogo da versión doméstica, aínda que todo apunta a que deberán suplir a falta de múltiples con- troladores de xogo facendo circular a PSP entre os distintos xogadores.

Buzz! tamén permite un modo de xogo para un único xogador, que presentará 15 desafíos diferentes para comprobar os coñecementos do usuario.

GUITAR HERO: AEROSMITH ANUNCIADO O WII FIT CHEGARÁ A PARA O MES DE XUÑO ESPAÑA EN ABRIL

selección de temas de distin- Nintendo anunciou que o xogo Wii Fit e a Balance tos grupos, pero a variedade Board (ou Táboa de Equilibrio) chegarán a Europa o vin- de temas de Aerosmith, que deiro 25 de abril, mentres que nos EE.UU. deberán agar- van dende a balada Don’t Want dar ó 19 de maio. to Miss A Thing ata a cañeira Love in an Elevator, permitirán O sistema de xogo para a Wii vendeu 1,4 millóns de que os usuarios non se abu- copias no Xapón dende o seu lanzamento o pasado 1 de rran aínda que non sexan os decembro, e agora promete espallarse por todo o mundo máis fieis seguidores da convertendo á consola de Nintendo en toda unha plata- banda que vendeu máis de 150 forma para a práctica de aeróbic, ioga, tonificación mus- millóns de discos en todo o cular e xogos de equilibrio. mundo. “O xogo sairá no mes de xuño e xa se pode A saga de videoxogos Guitar des éxitos. Hero chegará á súa 5ª entrega Guitar Hero: Aerosmith sairá reservar en ten- da man do grupo musical inte- no mes de xuño e xa se pode das en liña nor- grado por Steve Tyler, Joe reservar en varias tendas en teamericanas” Perry, Brad Whitford, Tom liña norteamericanas. Para Hamilton e Joey Kramer, que celebrar o futuro xogo, os terán así o seu propio video- usuarios de Guitar Hero III pui- Neversoft desenvolverá as xogo dentro deste xénero deron descargar de balde o versións de Xbox 360 e PS3 musical que permite que os tema Dream On entre os días do xogo, Vicarious Visions tra- seguidores dunha das bandas 16 e 18 de febreiro. ballará na versión para de rock máis importantes dos Os xogos de Guitar Hero Nintendo Wii e Budcat fará o EE.UU. repasen os seus gran- normalmente inclúen unha propio coa entrega para PS2. 44 call of duty 4_sevi martínez O NOVO XOGO DE STAR WARS PERMITIRÁ UTILIZAR A DARTH VADER DURANTE O SEU PRIMEIRO NIVEL

A revista Vanity Fair, nunha manexar a un dos personaxes reportaxe sobre LucasArts máis populares da saga cinema- adiántanos que no videoxogo tográfica de George Lucas para Star Wars: The Force Unleashed satisfacer ós moitos seguidores se poderá manexar a Darth Vader do Señor de Sith máis carismáti- no primeiro nivel consistente a co. unha caza de jedis no planeta Kashayyyk, aínda que no resto do Durante a primeira fase do xogo se controlará ó seu apren- xogo poderase utilizar a Vader diz, que será o protagonista do para enfrontarse a diversidade xogo. de wookies facendo uso dos dis- tintos poderes que achega a Os creadores deste novo título Forza. decidiron dar a oportunidade de

SUPER MARIO BROS BRAWL SUPERA O MILLÓN DE COPIAS VENDIDAS NO XAPÓN

O xogo Super Smash Bros Brawl está a cubrir do 9 de marzo, mentres que en España non se tódalas expectativas no Xapón, vendendo xa 1,08 agarda a súa comercialización ata o 6 de xuño. millóns de copias en só 11 días, converténdose no xogo para Nintendo Wii que supera máis rápido o millón de unidades vendidas.

Os outros títulos máis vendidos para a consola de Nintendo, Wii Fit e Wii Sports tardaran 7 e 11 semanas respectivamente en vender o seu primei- ro millón de copias no Xapón, polo que os resulta- dos do novo título de Mario son realmente abraiantes.

O agardado xogo venderase en EE.UU. a partires

GOD OF WAR SAIRÁ PARA PSP O 26 DE MARZO O agardado God of War: Chains of Olympus posible lanzamento dunha adaptación do xogo para PSP rematou o seu desenvolvemento, o de PSP para a PS2, consola que aínda conser- que permitirá que se poña en venda o vindei- va un bo nivel de vendas, aínda que Sony non ro 4 de marzo nos EE.UU. (o 26 de marzo en confirmou nada ó respecto. España), o que será unha boa nova para os seguidores de Kratos que posúan unha con- sola portátil de Sony. Para confirmar a inminencia do xogo xa estrean un póster promocional do mesmo, e están a preparar un anuncio televisivo, do que se encarga a compañía Animal Logic, respon- sable dos efectos especiais da película 300. O impresionante aspecto deste xogo, e o feito de que God of War III sexa un título exclusivo para PS3 iniciou rumores sobre o

DISNEY INTERACTIVE ANUNCIA O SEU PROPIO ROCK BAND PARA AS CONSOLAS DE NINTENDO Disney Interactive anunciou que vai lanzar lidade, e no caso da versión para DS incluso un xogo musical para Nintendo Wii e DS, permitirá que os usuarios compoñan os seus Ultimate Band, que segue a estela de Guitar propios temas aplicando distintos efectos de Hero e Rock Band, aínda que non empregará mestura. periféricos adicionais, de xeito que na Wii se Ultimate Band non se limitará á guitarra manexará co Wiimando e o Nunchuk, mentre eléctrica, senón que tamén nos permitirá sque na DS tirará proveito da súa pantalla emular o uso da batería, o baixo ou tomar o táctil. Será así un xogo menos realista que os papel do vocalista. Amais, os personaxes que seus predecesores, aínda que resultará máis dar forma ós compoñentes do grupo musical económico. virtual serán personalizables. O xogo incluirá un amplo repertorio de O lanzamento deste novo título está proxec- temas que irán dende os anos 60 ata a actua- tado para o vindeiro Nadal. Coa colaboración cultural de: call of duty 4_sevi martínez 4455 QUAKE III REXURDIRÁ COMA XOGO VÍA WEB Hai pouco máis de 8 anos Quake III era Ata o momento non se determinou a un dos xogos de acción en primeira per- data de lanzamento do novo título, pero xa soa máis populares, e agora están a con- está aberta a inscrición na súa fase de verter tal desenvolvemento en Quake Live, probas. que será un título multixogador que fun- cionará directamente dende os navegado- res de Internet e que estará patrocinado por anuncios grazas a un acordo con IGA Wordwide. O novo xogo estará accesible en exclu- siva a través da súa páxina web (http://www.quakelive.com/), permitindo tamén relacionarnos cos nosos amigos e participar en eventos e competicións, así como conformar clans.

PREPARAN UN CLON DE METAL SLUG PARA NINTENDO DS

Os clásicos shooters en 2 dimensións que tanto que atopamos no noso camiño, entre os que habe- éxito tiñan nos salóns recreativos parecen uns ría que destacar os xefes que aparecen ó final de compeltos esquecidos no sector dos videoxogos, o cada fase (inimigos de grande tamaño que supo- que pretende corrixir 07 Commando: Steel ñen todo un reto para o xogador). Disaster, que é un clon chinés da saga de Metal Slug, que chegará para a Nintendo DS desenvolvi- do por Mana Software.

O xogo vense desenvolvendo dende 2006, e finalmente chegará ó mercado este ano, rememo- rando cuns gráficos excelentes, unha boa música e unha animación bastante coidada o que eran estes títulos consistentes en destruír ós inimigos

EA FARÁ UN VIDEOXOGO DE G.I. JOE

No verán de 2009 a Paramount Scrabble, o Monopoly ou o Trivial estreará unha película de anima- Pursuit. ción baseada na franquicia de xoguetes de Hasbro G.I. Joe, que virá acompañada cun videoxogo baseado na mesma desenvolvido por Electronic Arts. Sumarase así ós moitos produtos inspira- dos na colección de figuras de acción, coma comics, series de televisión e varios videoxogos.

Baixo o mesmo acordo EA tamén está a traballar na adapta- ción electrónica de xogos coma o

AUDIOSURF ARRASA NA PLATAFORMA DE VENDA DE XOGOS STEAM

En xaneiro falamos do xogo Audiosurf Audiosurf demostra así que non é preciso coma un exemplo de orixinalidade ó mesturar realizar investimentos millonarios para facer unha interface como a de Wipeout e unha un videoxogo de éxito. Amais, o xogo se vende dinámica de xogo que parece unha mestura a un prezo moi popular (9,95 dólares) e non entre Guitar Hero e Columns. Agora temos limita os temas musicais incorporables no que destacar que este título de programado- xogo (coma outros títulso musicais) e permite res independentes é xa líder na plataforma de empregar calquera tema en MP3, M4A, WMA, venda de xogos en descarga Steam, tanto en OGG ou en CD, incluíndo de balde a banda número de unidades vendidas coma en ingre- sonora orixinal de The Orange Box. sos económicos superando a títulos coma . Portal ou Counter-Strike: Source.

46 call of duty 4_sevi martínez Coa colaboración cultural de: